Onderzoeksvoorstel

Een ond erzoek na ar h et Ned erla nd se on d er wijssysteem in d en vr eemd e .

Pabo Thomas More Minor Internationalisering (2011) Michelle Hendriks & Arie van Kooten Kimberly Starrenburg S1036992 PRV3OKc Vollenhovenstraat 12 3132 RZ Vlaardingen S1036992@student.hsleiden.nl 0627333916

Inhoud
Aanleiding .............................................................................................................................. 3 Probleemstelling .................................................................................................................... 4 Doelstelling ........................................................................................................................ 4 Centrale vraag stelling ...................................................................................................... 4 Deelvragen ......................................................................................................................... 4 Hypothese .............................................................................................................................. 5 Begrippen en conceptueel kader ........................................................................................... 5 Relevantie .............................................................................................................................. 6 Strategie en gegevensverzameling ....................................................................................... 7 Tijdsplanning ......................................................................................................................... 8 Uitvoerbaarheid en omvang .................................................................................................. 9 Voorlopige literatuur lijst .................................................................................................... 10

Aanleiding
Afgelopen jaren heb ik als onderdeel van mijn PABO opleiding stage gelopen in het basis- en het voortgezet onderwijs. Tijdens mijn stage op een binnenstadschool viel mij op dat taalvaardigheid nog belangrijker is dan ik dacht voor de begripsvorming die nodig is voor bijna alle vakken. Specifiek voor leerlingen voor wie Nederlands een vreemde taal is wordt daarom als extra ondersteuning lessen in Nederlands als tweede taal (NT2) aangeboden. Het gaat daarbij niet alleen om de syntaxis (regels voor spelling) maar ook zeer zeker om de semantiek (betekenis) van de taal. Tijdens mijn stage in het voortgezet onderwijs heb ik les gegeven in biologie. Het is in die periode dat ik mij bewust werd dat alles in de natuur als een systeem werkt. Je kunt niet zomaar iets veranderen bij een onderdeel van het systeem zonder gevolgen voor het geheel. Tijdens een vakantie op Bonaire bleek uit gesprekken met de lokale bevolking dat Bonaire gebruik maakt van het Nederlands onderwijssysteem en er deels in de Nederlandse taal wordt les gegeven. Dat riep bij mij de vraag op of dat zomaar kan. Kun je een systeem zomaar inzetten op een plek die 7300 km verwijderd is van waar het is ontstaan? Het Nederlandse onderwijssysteem is immers ontstaan in en gebaseerd op de Nederlandse cultuur. Voor mijn minor internationalisering wil ik dat graag onderzoeken en dan met name voor het vak rekenen. Ik heb rekenen gekozen omdat rekenen door de opkomst van het zogenaamde realistisch rekenen steeds taliger is geworden1:
Tijdens het proces van het creren van een situatiemodel, voor maken van realistische rekenopgaven(..) is het van belang dat de leerling de tekst begrijpt (tekstbegrip). Lexicale vaardigheden (woordbetekenis), syntactische vaardigheden (zinsbetekenis en grammatica) en wereldkennis zij hierop van invloed. Op elk n van deze gebieden kan een leerling problemen ervaren, waardoor de leerling de opdracht in schooltaal niet zal kunnen begrijpen. Deze moeilijkheden ervaren Nederlandse leerlingen ook op de basisschool, maar sprekers met een andere achtergrond ervaren dit nog meer.

Als bovenstaande in Nederland al geldt, hoe is dit dan voor Bonaire? Kun je zomaar een Nederlandse methode overhevelen naar een ander land waar het Nederlands niet de moedertaal is? Welke gevolgen heeft dat? Wij hebben in Nederland in de loop der jaren leerlingvolgsystemen (LVS) opgezet om de effectiviteit van onze leermethodes te bewaken. Hoe doet men dat op Bonaire? Als een grote groep leerlingen uitvalt, wijten wij dit aan de methode. Als het een kleine groep leerlingen betreft, zoals bijvoorbeeld de bovengenoemde sprekers met een andere achtergrond dan hebben wij daar remedial teaching (RT) voor. Hoe werkt dat in Bonaire waar de groep in zijn geheel bestaat uit sprekers met een andere achtergrond ?

http://educatie-en-school.infonu.nl/taal/17059-taalbegrip-en-schoolteksten.html

Probleemstelling
Doelstelling
Met dit onderzoek hoop ik aan te tonen dat de gebruikte lesmethodes, LVS en RT een geheel vormen dat maximaal tot zijn recht komt in de omgeving waarin/waarvoor het ontwikkeld is. Verplaats je dit systeem naar een andere omgeving dan gaat dit ten koste van de effectiviteit van het systeem (de resultaten).

Centrale vraag stelling

Welke elementen van het Nederlandse lessysteem met Nederlandse lesmethodes kunnen er gebruikt worden in een andere omgeving, en wat betekent dat ik de praktijk voor de leerkrachten?

Deelvragen
Vraag 1 In hoeverre is de rekenmethode aangepast naar de cultuur in Bonaire. Vraag 2 Op welke wijze brengt men de effectiviteit en de voortgang van de gebruikte rekenmethodes in kaart? Vraag 3 Wat is het significant verschil in uitstroom van leerlingen naar het voortgezet onderwijs in vergelijking met Nederland? Vraag 4 Welke activiteiten worden uitgevoerd om de rekenmethode op hetzelfde niveau als Nederland te brengen?

Hypothese

Mijn hypothese is dat je een leermethode -ontwikkeld voor omgeving A- niet zonder gevolgen voor de effectiviteit kunt gebruiken in omgeving B, tenzij je additionele aanpassingen doet.

Begrippen en conceptueel kader

NT2 Nederlands als tweede taal. Belevingswereld De wijze waarop iemand de werkelijkheid ervaart. Bij leerlingen bedoelen we dan voornamelijk, waar houden leerlingen zich mee bezig. Wat is er in de omgeving waar de leerlingen in leven en waar liggen de interesses. Methodes Een leerboek waarin de lesstof van bijvoorbeeld een leerjaar staat. In de methodes staat beschreven wat de leerdoelen zijn en hoe die behaald kunnen worden.

Leerlingvolgsysteem het volgen van de (leer-en sociale) ontwikkeling van een kind via toetsscores Systeem (als in de biologie en de systeemkunde) - Definitie opzoeken/ Googlen enz.

Relevantie
Rekenvaardigheid wordt in het Nederlandse onderwijs aangeleerd door middel van realistische rekenopgaven. Deze opgaven moeten context gebonden en betekenisvol zijn. De context is (vaak) een korte, realistische situatieschets die talig gepresenteerd wordt (Prenger, Hacquebord & De Glopper, 2003). 2 Vooral voor leerlingen met een andere taalachtergrond is het aansluiten bij de belevingswereld van de leerlingen van groot belang. Maar het is ook belangrijk om je leerlingvolgsysteem goed op orde te hebben zodat je leerlingen waar nodig extra kunt begeleiden. Dit geldt zowel in Nederland als in het buitenland! Het onderzoek dat ik in Bonaire ga verrichten zal een groter inzicht geven in het effect dat lesmethodes, overgenomen uit een andere cultuur, hebben op de dagelijkse lespraktijk. Daarmee zal ook het begrip voor leerlingen in Nederland met een andere taalachtergrond toenemen.

http://educatie-en-school.infonu.nl/taal/17059-taalbegrip-en-schoolteksten.html

Strategie en gegevensverzameling
Om tot de juiste gegevens te komen om antwoord te geven op mijn vraag wil ik mij richten op de volgende onderzoekstrategien: Literatuuronderzoek y Case studie (gericht onderzoek op 1-2 scholen ter plaatse) y Survey research (interview en enqutes ) In Bonaire: In Bonaire wil ik op schoolbezoek gaan bij ten minste een school. Daar ga ik het personeel op de scholen interviewen om een beter beeld te krijgen van het onderwijssysteem daar. Ik wil daar ook een documentstudie uit gaan voeren. en een aantal enqutes houden onder de leerlingen In Nederland: In Nederland wil ik een literatuuronderzoek gaan uitvoeren waar ik mij wil toespitsen op de volgende onderwerpen: De taal, hoe belangrijk is taal om te leren? De cultuuraspecten, typische verschillen in cultuur tussen Bonaire en Nederland Verschillende notering van niveaus (a tot e) En de verschillende toetsingsmiddelen (CITO/ pernasis)

Tijdsplanning

Comment [HL1]: t/m juni hoef je niet echt te benomen of meer gewoon voorbereiding voor. Hoe ziet je planning er daar uit?

10-02-2011 09-03-2011 04-03-2011 06-03-2011 16-03-2011 01-04-2011 02-04-2011 08-04-2011 Week 18 28-04-2011 07-06-2011 Week 21 Week 23 Week 25 01-09-2011 tot 01-12-2011

Eerste college internationalisering Tweede college internationalisering Derde college internationalisering Eerste contact met school op Bonaire! Presentaties landenonderzoek Presentaties landenonderzoek Toestemming van school op Bonaire! Zesde college internationalisering Research onderzoek Zevende college internationalisering Achtste college internationalisering maken onderzoeksvoorstel Inleveren onderzoeksvoorstel Presentaties onderzoeksvoorstel Reis boeken Naar Bonaire!

Uitvoerbaarheid en omvang
Om mijn onderzoek uit te kunnen voeren heb ik ten minste een basisschool op Bonaire nodig. Ik heb al contact gehad met een school en de directie is bereid mee te werken aan mijn afstudeeronderzoek aan de Pabo Mijn opleiding aan de Pabo heeft mij voldoende inzicht gegeven om gericht literatuur onderzoek te kunnen uitvoeren als basis voor uit te voeren interviews en enqutes . (zie strategie en gegevens verzamelen) De tijd die mij rest tussen nu en mijn vertrek naar Bonaire geeft mij ruim voldoende gelegenheid mij meer verdiepen in het onderwerp . Hierdoor verwacht ik beslagen ten ijs te komen in Bonaire

Voorlopige literatuur lijst

Afdeling Communicatie, I. v. (2009, januari). onderwijsinspectie. Opgeroepen op juni 15, 2011, van www.onderwijsinspectie.nl: http://www.onderwijsinspectie.nl/binaries/content/assets/Actueel_publicaties/2008/Het+ onderwijs+BES-eilanden.pdf Baarda, B. (2009). Dit is onderzoek! Groningen/ Houten: Noordhof Uitgevers. Folkert Kuiken, a. V. (2010). Nederlands als tweede taal in het basisonderwijs. Baarn/ Utrecht/ Zutphen: ThiemeMeulenhoff. Laarschot, M. v. (2007). Lesgeven in meertalige klassen. Groningen/Houten: Wolters Noordhoff. Ton Kallenberg, B. K. (2007). Ontwikkeling door onderzoek. Een handreiking voor leraren. Utrecht / Zutphen: Thiemeulenhoff.

http://www.vaniependaalschool.nl/pdf/leermotivatie.pdf