«PMECp ISO 9001:2015 KIEN THUC CHUYEN NGANH POR CU I) Va UTM cm AIL erican Concrete Institute’ ‘pti POST-TENSONING (YEG 196/12 Céng Hoa, Phudng 12, Quan Tan Binh, TP. Ho Chi Minh ee Email: info@pmec.com.vn Bt; (84-28) 3948 1126 - Fax ; (84-28) 3948 1127 hi | me wa" * | ahah bis1. Gidi thiéu Trong céng tac thi céng du Ung luc van dé dau dau nhat vdi cdc nha thau PT [a kiém soat d6 gidn dai cua dudng cap khi kéo cng. Van dé thuéng gap cho hau hét cdc dudng cap san la dung sai vuot qua gidi han cho phép ctia cdc tigu chuan ky thuat; thudng gap la cac dutng cap dai cé dung sai 4m va cdc dung cap ngan cé dung sai duong so véi gidi han cho phép. Diéu nay anh hudng tdi viée nghiém thu, chuyén bude thi céng, tin dé thi céng ciing nhu gay tranh cai gitva cdc don vi nha thay, tu’ van gidm sat, thiét ké ... Déi voi két cdu du tng luc, d6 gidn dai khi kéo cng [a chi tiéu quan trong nhat cé thé do ludng duge nham danh gid dudng cap cd lam viéc dung theo mé hinh va tinh todn cua thiét ké hay khéng. Cac sai léch d6 gidn dai néu xuat hién qua nhiéu cé thé anh hudng ldn téi sy lam vit han binh thudng ctla két c&u dy ting luc 6 ca hai trang thai va tuéi tho két cau Bai viét nay chia sé mét sé khai niém vé d6 gian dai, cdc nguyén nhan sai léch va mat sé bién phap kiém soat d6 gin dai khi kéo cng. 2. D6 gidn daily thuyét va dung sai Di voi két cdu du ung luc, cdc duéng cap lap dat nam trong bé téng can dugc kéo cang dé truyén Ung suat nén trudéc vao bé tong cing nhu tao ra mét luc ngugc chiéu vdi trong luc cho két c4u. Dudng cdp duge lap dat theo quy dao thiét ké vi du nhu’ déi véi san la quy dao parapol, khi kéo cAng duéng cAp sé bi kéo thang ra va bi han ché chuyén vi & cdc diém cao va diém thap doc quy dao bdi bé téng san.Luc kéo duge gif’ & hai dau neo va truyén vao bé téng san dong thoi dudng cap tao lye nguge huéng voi trong luc can bang mét phan vi trong luong két cau. Pw Stress| ix end Ena Length Gi vdi vat ligu dan héi, khi kéo cang dé gian dai tuan thd dinh luat Hook: A. PxL/AxE P: luc kéo L: chiéu dai soi cap A: dién tich tiét dién soi cap E: module dan hii soi cap Nhu’ vay khi kéo cang & luc kéo gidi han 80% cudng dé kéo danh dinh cua cap 7 sgi, dé ching Ung suat thap (14.7 tan cho cap 12.7mm va 20 tan cho cap 15.24 mm), voi chiéu dai 1m, d6 gian dai ly thuyét ctia dudng cap thang khéng bi anh hudng boi ma sat (dé don gian bd qua ma sat ctia kich kéo cang) la:A. PxL/AxE = 14.7 T x 1m /98.7 mm2 x 195GPA = 7.63 mm Nhu vay déi véi mét soi cdp bat ky, khéng cé ma sat can tré, khi kéo cang vi luc kéo thiét ké (80% GUTS), d6 gidn dai ly thuyét téi da la 7.6 mm/m Tuy nhién trong thuc té, dudng cap lap dat nam trong két cau bé téng, khi kéo c&ng sé cé cdc luc can lam cho dé gin dai clia soi cdp nhé hon dé gian dai téi da nhu'trén: * Ma sat gitra soi cap va 6ng lu6n cap. ¢ Ma sat gitta ban than cdc sgi cap khi kéo cang trong bo cap nhiéu soi « Ma séat gitra soi cap va kich kéo cang, sgi cap va ném giifa cap Tir dé, tén hao Ung suat do ma sat (qua dé 1a dé gidn dai) dugc tinh nhu’ sau: Py = Py* oiarkt) ; Py = Py* erect) ; = {E(AL/ 12(Py -PL)}2 Pg = Py- {E(A,) (Py -PL) / 3L}12 © PL: Luc kéo trong sgi cap tai dau neo chét « PJ: Luc kéo trong sgi cap tai dau neo kéo * u: hé sé ma sat gitra soi cap va éng * K:hé sé chéch huéng quy dao (wooble)D6 gidn dai ly thuyét theo dinh luat hook sé xac dinh bang luc kéo trung binh gitta hai dau neo kéo va neo cé dinh (P/2 + Ps/2), chiéu dai sgi cap, module dan hdi va dién tich sgi cép. Sgi cp cang dai, luc ma sat cang I6dn, luc cén lai tai dau cd dinh cang nhé va dé gian dai ly thuyét cang thap. Cac tiéu chuan ky thuat déu khuyén nghi chiéu dai dudng cap tdi da la 40m cho mét dau neo kéo. Dung cap dai hon 40m cn phai co hai dau neo kéo va tién hanh kéo cang 6 ca hai dau nham giam cdc tén hao ting suat do ma sat. Nhu’ co thé thay trén hinh, dudng cap 02 dau kéo luc kéo trung binh trong suét chiéu dai duéng cap sé Ién hon trudng hgp chi cé 01 dau kéo. J Anener set loss 175 200 450 Stressing” results in non-symmoetrical stresses due to prestress Alternate End Stressing” resurte in symmetrical stresses due to prestrass: Stressing 200 200 450 450 400 at end siressing 150 150 We End Stressing” results in symmetrice! stresses, and, in longer tendons, higher stress levels,Vi_du_1: Tinh toan mét dudng cap dai 39.11m trong san day 220mm véi cdc théng sé thay déi sé minh hoa van dé d6 gian dai ly thuyét va mat luc * Duong kinh cap :15.24mm * Luc kéo :204 KN ¢ Dién tich soi cap :140 mm2 ¢ Modul dan hé :195 GPA © Chiéu dai sgi cap 39.11 mm « Chiéu day san :220 mm Chiéu dai duéng cap m 39.11] 39.11] 39.11) 39.11 Hé sé ma sat V/rad 0.20; 0.20) 0.20) 0.20 Hé sé chéch huéng rad/m| 0.005} 0.008] 0.010)0.0125 Chiéu dai nhip 1 m 6.60] 660) 660/ 660 Tén hao ma sat nhip 1 KN 10.00] 13.89] 16.43) 19.60 6 gidn dai nhip 1 mm | 49.00} 48.60] 48.30} 47.90 Chiéu dai nhip 2 m 15.27| 15.27) 15.27] 15.27 Tén hao ma sat nhip 2 KN 20.43| 27.83] 32.40) 37.73 D6 gidn dai nhip 2 mm |105.03/100.80| 98.10] 94.85 Chiéu dai nhip 3 m 17.24| 17.24) 17.24) 17.24 Tén hao ma sat nhip 3 KN 22.88| 32.20! 38.17] 45.33D6 gidn dai nhip 3 mm |104.90| 94.84) 88.46| 80.83 Téng tén hao KN 53.31| 73.92] 87.00] 102.66 D6 gidn dai ly thuyét ca soi cap|_ mm _ | 258.93) 244.24] 234.86 | 223.58 6 gidn dai/m dai mm/m| 6.62! 6.24} 6.01 5.72 Cé thé thay trén bang tinh, chénh léch d6 gian dai va tén hao la rat |6n gid hai trudng hop hé sé chéch huéng Ia 0.005 va 0.125. Mat luc tang gap déi va dé gian dai giam 1mm/m. Trudng hgp nay co thé xay ra trén thuc té thi céng. Tinh todn ly thuyét la 6 trudng hop 1 (hé sé ma sat 0.2 va hé sé chéch huéng la 0.005) tuy nhién vi ly do lap dat hé s6 chéch huéng a 0.0125 dan tdi ma sat tang va tén hao do ma sat gap déi so véi ly thuyét, dé gian dai thiéu (dung sai 4m) vuot dung sai cho phép. Néu van dé nay xay ra tai nhiéu duéng cap trong mét khu vuc két cau, két qua [a luc truyén vao bé téng va lye nguge hudng (balanced load) do hiéu ung quy dao ctia dudng cap khéng con nhu so dé tinh cua thiét ké ma sé nhé hon kha nhiéu. Diéu nay lam tang dé ving, tang ndi luc va tang cét thép. Van dé nay cé thé thay qua minh hoa bén dui: Vi du 2: Két cdu san 3x3, nhip 9m x 9m, tinh tai SDL = 6.5 KN/m2, hoat tai LL = 2.0 KN/m2, chiéu day san 230mm, cap 15.24 mm. Truéng hgp 1 hé sé ma sat 0.19, hé sé chéch hudng 0.004, tut ném 6mm. Trung hgp 2, hé sé ma sat 0.24, hé sé chéch huéng 0.015, tut ném 6mm. Nhu vay 6 gidn dai do sau khi kéo cng la chi tiéu cuc ky quan trong, phan anh chat lung cla két cau cing nhu tudi tho két cau. Néud6 gian dai sai l@ch qua nhiéu so voi ly thuyét dac biét la bi dung sai 4m qua gidi han, ung suat trudc trong két cdu sé thap hon mé hinh tinh todn cua thiét ké dan tdi tang d6 ving, ndi luc kha nang gay nut két cu va tang lugng cét thép cn bé tri. 3. Dung sai dé gian dai Cac tiéu chuan ky thuat déi voi dung sai cho phép khi kéo cang théng thudng 1a + 7% trén bé cap. Déi vdi cdc dudng cép ngan dudi 10m, c6 thé tng dung sai lén + 10% hoac mét gid tri tuyét di la 6.5mm Tiéu chuan/ Tai ligu Dung sai Ghi cha ACI 318, PTI Manual 6" edition £7% AS 3600 +10% 5% L>15m FWHA/ AASHTO +7% L<=15m Dung sai m Ia khi dé gian dai do sau khi kéo cang nho hon dé gian dai ly thuyét; nguge lai dung sai duong |a khi d6 gian dai do sau khi kéo Ién hon dé gidn dai ly thuyét. Dung sai dé gidn dai phan anh hé théng dy tng luc cé lam viéc dung chuan theo nhu tinh toan thiét ké hay khéng. Néu dé gian dai thyc té léch nhiéu so voi ly thuyét, hoac bién déng nhiéu (nhiéu dudng cap dung sai 4m duong sai léch Ién so voi dé gidn dai ly thuyét) chung to hé théng du Ung luc trong két cau khéng phi hop voi tinh todn thiét ké, chat lugng khdng dam bao yéu cauDung sai 4m thuéng gap & cdc dudng cap dai mét dau kéo (khoang 30-40m), céc dung cap uén cong trén mat bang (tranh Id md, dung dng trong két cau), cdc dudng cap cé 16 mé kéo cang trén san (pocket). Diéu nay do tén hao ma sat tang khi duéng cap dai va dé chéch huéng (sai l@ch vi tri) tich lay lén trén doc chiéu dai dudng cap, ma sat cdp-neo ¢ vi tri kéo pocket. Dung sai duong thudng gap cdc dudng cap ngan (dudi 12m). Déi véi du’ng caép ngan dung sai dé gian dai nhay véi cdc sai biét nho trong théng sé cla hé théng dy ung Ic nhu module dan héi thyc té, dé tut ném, sai sé do ... mét vai milimet trong bdo cdo da gay anh hu@ng kha nhiéu toi két qua danh gid dé gidn dai. D6 Ia ly do vi sao déi vi dudng cap ngan bién déng dé gidn dai cho phép cé thé cho tdi t 10% hoac gia tri tuyét déi bang khoang 6.5 mm. 4. Cac yéu t6 anh huéng téi dé gian dai 4.1. Dung sai am: « Ma sat gira cdc soi cap, soi cap vai éng tang do lap dat khéng ding profile hoadc 6ng bi thing khién nude xi mang, bé téng lot vao trong 6ng gay tang luc ma sat. * Dé chéch hung tich ly tang do lap dat, duéng cap cong nhiéu so véi profile, chan chéng yéu bj gay/ lat khi dé bé téng gay bién dang dudng cap trén mat bang. Luu y d6 gian dai nhay voi hé sé chéch huéng nén néu profile bi sai [éch nhiéu sé lam tang ma sat va giam dé gian dai ¢ Module dan hii hodec dién tich thyc té cua soi cép |6n hon tinh todn. Vi dy module dan héi thuc té 1a 202 GPA nhung tinh todndua vao 197 GPA (léch 2.5%), dién tich danh dinh cép 12.7 mm la 98.7 mmz2, dién tich thy té 99.5 mm2 (0.8%) (Sgi cap khi san xuat dap ug ca 2 tisu chuan ASTM A416 va BS 5896 théng thudng sé Ién hon sgi cdp chi dap Ung ASTM A416) * Ma sat tang Ion cuc bé 6 vi tri tip gidp gidra neo kéo va 6ng luén do lap dat khéng can than. Tao géc déc dn, léch 6ng - neo lam sgi cap ti vao neo, gay duit va tang ma sat. * Sai s@ do. Khi do bang thudng thép & cdc vi tri ngoai mép san, sai s6 do + 2mm [a phé bién. © Dé tut ném khi kéo sai khac so vdi tinh todn. Théng sé tinh todn thudng dung la 6mm nhung dé tut ném thuc cé thé sai khac nhiéu 4.2. Dung sai duong: ¢ BO chéch huéng nhé hon tinh todn. Viéc nay cé thé gap & cdc dutng cap 1 phuong, chiéu dai ngan, it xung dé vdi cét thép, dung ong, dugc lap dat va cé dinh tét. ¢ Module dan héi, dién tich sgi cap nhé hon tinh toan. * Kéo cng qué luc thiét ké ¢ 6 tut ném nhé hon tinh toan. * Sai sé do. 5. Cacluy xirly Nhu vay dé6 gian dai bj anh huéng boi nhiéu yéu té va cé kha nang cao sé ndm ngoai khoang dung sai cho phép. Cau héi dat ra la chuyén gi xay ra néu dé gidn dai do nam ngoai khoang cho phép? Viéc nay cé thuyc sy’ anh huéng téi chat lung thi céng va sy lam viée binh thudngcla két cau du ung luc hay khéng? Chung ta can lam gi khi dé gian dai vuot qua khoang dung sai cho phép. Truéc mat cn phai kiém tra lai toan b6 céng tac lap dat, thi nghiém, kéo cang tai hién trudng cé dung véi qui trinh hay khong? Néu tat cd cdc céng tac duge xc nh4n 1a tuan thd quy trinh, nhan sy’ thuc hién phi hop thi: Kiém tra cdc sai sé cé tinh hé théng hay khéng? Vi dy cdc duéng dai > 30m déu bj 4m trong khoang 15% ~ 20%, céc dung ngan 10m déu bj duong 15% ~ 20%. Khéng cé sai sé bat thudng nhu dé gian dai do dugc lén hon dé gian dai gidi han (khodng 7.6mm/m nhu trinh bay & trén). Néu cdc sai sé mang tinh hé théng can xac dinh nguyén nhan géc gay ra sai hé théng. Néu sai sé khéng mang tinh hé théng, bién déng troi sut nhiéu gitfa cdc duéng cap, kha nang cé thé van dé Iéi lap dat hay kéo cdng Néu dé gian dai 4m nhiéu, nghia 1a lc thuc té trong soi cap nhé hon yéu cau, cé thé tién hanh: « Kiém tra lift — off. Khi lam lift — off, tac dung luc kéo dé ghi nhan luc thuc té trong dudng cap lic nhé ném. « Kiém tra kiém dinh kich dé loai trir sai sé kich. © Do lai dé gian dai dé loai trir sai sé do. « Xa ném, danh dau va kéo lai dung cap. Déi vai dé gidn dai duong nhiéu, thudng gap & cdc dudng cap ngan, van dé quan trong nhat can dam bao la duéng cap khéng bi kéo qua luc, soi cap téi gidi han chay va dau neo chét khdng bi tudt (mac dihiém khi gdp). Dung sai duong khéng anh hudng tdi két cau. Mdt sé céng tac kiém tra c6 thé thyc hién: *« Kéo lai duéng cap (giir 4p) dé kiém tra cap cé ra thém, neo dau chét cé bj tuét hay khéng. ¢ Kiém tra kiém dinh kich ¢ Chon mét vai dudng duong nhiéu, xa ném kéo lai dé so sdnh dé gian dai gidra hai Ian kéo. Néu khéng cé bat thudng van chap nhan duge két qua dung sai duong. Luu y dung sai duong kha nhay & dung cap ngan vai cdc thong s6 dau vao bién dng. Vi du duéi day cho thay diéu nay: Dudng cap dai 10.8m, cép 12.7mm, dd gidn dai ly thuyét 71 mm, module dan héi tinh todn 196 GPA, dé tut ném tinh toan 6mm. Thy té E = 192 GPA, A = 98.4 mm2, dé tut ném 3.9 mm, dé gian dai ly thuyét 75 mm. Chénh léch + 5.63%. Nhu’ vay vdi cdc thay déi nhé 6 théng sé dau vao, sai s6 d6 gian dai da hon 5%, do dé sau khi kéo cang dé in dai dudng cép ngan co thé bi duong hon 10% tham chi 15% la co thé higu duge. Van dé mau chét khi xay ra cdc sai l@ch dé gian dai la lye trong dutng cap con nhu thiét ké khong hay ndi mét cach khdc tén hao Ung suat c6 tang qua mu thiét ké dy tru do dé anh hudng tdi két cdu san hay khéng? Khi xay ra cdc van dé nhu’ vay can suy xét thdu dao: ¢ Cé thé xay ra sai sé do hay khéng? nhat la 6 cdc vi tri bién san, quan sat khéng tét sai sé vai mm khi do dé gin dai la cé thé xay ra.« Kich kéo d& hiéu chuan hay chua? Co str dung dung sé kich & ching nhan hiéu chuan hay khéng? Déi khi viéce str dung sai phuong trinh hiéu chuan kich gay danh gid sai vé dé gian dai? * C6 kéo qua luc khéng? Véi cdc déng hé do ap khéng chuan, hiéu chinh kich khéng khép véi kich, str dung déng hé sai cd thé kéo qua luc © Cac sai léch dé gidn dai cé bj tréi syt hay bién déng nhiéu hay khéng? Vi dy néu mét dudng cp cing chiéu dai, cng vi tri, ciing loai san ma déu tuong déng vé dé gian dai tic 14 cé6 mét nguyén nhan mang tinh hé théng gay nén sai sé. Viéc can lam [a tim va loai trir nguyén nhan nay dé két qua kéo cang phu hgp tinh todn Nguge lai néu dé gian dai khéng tuong déng va tréi sut khac nhau, kha nang In do tay nghé va chat lugng thi céng 6. Kétluan DO gidn dai kéo cang la mét chi tigu quan trong phan anh chat lugng thi céng dy Ung lye va kha nang lam viéce & chiu lye ctia két cdu dy Ung lyc nhu tinh todn ctia thiét ké. Néu dé gidn dai thyc té sai léch nhiéu so voi ly thuyét ma khéng cé mét nguyén nhan ré rang dé gidi thich cdc khac biét nay, kha nang két cau du ting luc sé bi anh hudng. Do vay kiém soat dé gian dai cling nhu danh gid dung sai la mét bude quan trong trong céng tac thi céng dy Ung luc C6 nhiéu nguyén nhan cé thé gay sai léch d6 gian dai. Viéc can thiét 1a trudc khi kéo cng can cé ké hoach va huéng dan cy thé dé ddi kéo cng va giém sat hién trudng chuan bi du tai liéu, théng nhat trinh tu thuc hién nham giadm sai sot. Can bé ky thuat can duge dao tao vahuéng dan, thiét bj can hiéu chuan va hoat dng tét tranh cdc sai sot do nguyén nhan chu quan. Néu co sai léch d6 gian dai can co cdc phan tich tim kiém nguyén nhan; mét sé thi nghiém va bién phap kiém ching hién truéng nén duge thyc hién nhu lift off, kéo gitr dp, kéo lai dé cé théng tin danh gia nguyén nhan thuc. Khong nhat thiét tat ca cdc soi cap déu phai dat dung sai d6 gidn dai ly thuyét. Trong mét bé cap néu cd 1 sgi cé dung sai vugt cho phép nhung tinh ca b6 van én thi dudng cap van dat yéu cau thiét ké. Trudng hgp néu c6 sai l@ch hé théng, ca bé cap van cé thé bj léch khdi dung sai ly thuyét ma khéng anh huéng téi dy Ung luc trong két cau. Tuy nhién can than trong néu thuc té két qua dé gidn dai trdi sut 6 mét khoang dung sai |dn hon nhiéu so vdi ly thuyét hodc dé bién déng gitta cac dutng cap tuong dong a qua réng. Céng tac kéo cang, dé gian dai phan anh chat lugng cla ca cong tac lap dat va kéo cng. Rat nhiéu nguyén nhan ¢ chat lugng lap dat da nh huéng tang tén hao ma sat qua dé gay bién déng dung sai dé gian dai. Vi vay can kiém soat chat céng tac lap dat cing nhu thuc hién kéo cAng ding qui trinh nham dam bao chat long két cu du ting luc.