Vous êtes sur la page 1sur 38

FABRICATION DES

SAVONS
(Teny Malagasy)

• Savon solide
• Savon de Marseille
• Savon liquide
• Fabrication de liquide vaisselle industriel
• Fabrication de liquide de rinçage lave-vaisselle
• Bulles de savon
• Savon détergent en poudre ( vovo-tsavony)
• Savon naturel
• Savon de toilette

1
Table des matières
I. TENUE DE SECURITE (akanjo sy fiarovana mandritrin’ny asa) : .............. 3
II. FANAMBOARANA SAVONY : ...................................................................... 6
A. Matières premières et matériels utilisés (Ireo ankora sy fitaovana
ampiasaina) : .................................................................................................. 6
B. Fitaovana ilaina arakaraka ny karazana savony amboarina hamboarina ..... 7
C. Saponification :....................................................................................... 7
D. SAVON SOLIDE :...................................................................................... 7
Modes opératoires (Fomba fiasa): ................................................................ 10
F. SAVON de MARSEILLE : ........................................................................ 16
G. SAVON DE MÉNAGE ............................................................................. 16
H. SAVON DE TOILETE ............................................................................... 17
I. SAVON NATUREL ..................................................................................... 17
J. SAVON LIQUIDE : ..................................................................................... 18
1) Matières premières et matériels utilisés pour savon liquide : .................... 18
2) Modes opératoires (Fomba fiasa): ............................................................. 18
Sary 5 : Sary fanazavana ny fomba fanamboarana savony ranony ................ 20
K. FABRICATION DE LIQUIDE VAISSELLE 1L (savon liquide) : ..................... 22
L. RECETTES BULLES DE SAVON ................................................................ 22
M. RECETTES POUDRE DE SAVON (VOVO-TSAVONY) : ................... 22
b. Saponification : .................................................................................. 25
Sary 6 : Sary fanazavana ny fomba fanamboarana savony ranony ................ 29
III. FAMARANANA: .................................................................................... 31

2
TANJONA :
Mba hanampiana ny Malagasy rehetra amin’ny asa
fitadiavambola na vadin’asa ary koa hanampiana ny fahalalana
mandritr’izao confinement zao.
Azo atao fidirambola sy ahazaona tombony tsara satria ny ankora
rehetra dia mora hita sy azo atao oe amin’ny vidiny mora avokoa.

3)Tampim-bava (masque ou cache bouche):


Ialana amin’ny fahatelomana fitrohana tsy nahy
ny produit sy ny entona toxique.

I. TENUE DE SECURITE (akanjo sy fiarovana mandritrin’ny asa) :


1)Blouse na tablier: Tsy maintsy atao lava tanana ny
ankanjo ambony, raha tablier dia apina akanjo lava tanana
izany anatiny.

2)Gants : Tsy maintsy manao gant indrindra


rehefa mikarakara ny soude.

4)Bottes na kiraro fermé

3
5)Lunettes de protection

Izao no tokony tenue


anaovana rehefa manao
ny pratique

NB:
 Tsy azo atao ny misakafo na misotro mandritrin’ny asa
 Raha nipiatian’ny produit chimique ny oditra na maso dia kobanina
aingana amin’ny rano mangatsiaka (raha mangirifiry tsy mijanona dia
manatona tobi-pahasalamana avy hatrany).
 Raha tafatelina tampoka ny produit chimique dia misotro rano
haingana.
 Akaiky rano amin’ny pompe na vovo na misy rano betsaka mipetraka
amin’ny bidon na seau lehibe tsy lavitra anao.
 Ny produits ambon’ny chimiques, izay avy nampiasaina dia
apetraka lavitra ny ankizy sy ny biby fiompy;

4
 Tsy tokony atambatra amin’ny fitaovana an-dakozia na
fikarakarana sakafo ny fitaovana ampiasaina amin’ny
fanamboarana savony
 Tsy maintsy manaraka ireo fepetra ireo ny olona rehetra miasa
amin’ny fanamboarana savony.
 Manampy ny soude hamay ben ny récipients en aluminium na

zinc. Noho izany tsy azo atao ny manamboatra lessive de soude

anaty aluminium,na manao saponification, ny tena tsara

plastique mazaka mahamay,zinga na seau matevina ohatra na

verre en pyrex, inox , céramique

5
II. FANAMBOARANA SAVONY :
SYNTHESE :
A. Matières premières et matériels utilisés (Ireo ankora
sy fitaovana ampiasaina) :

 Huile alimentaire (huile de tournesol,Huile coco, huile de palme,


huile d’arachide, huile de coco, huile d’olive) Soude caustique,
eau
 Mixeur plongeur
 Papier film na sachet madio tsisy loko
 Thermomètre de cuisine
 Recipients plastiques na vera mahazaka mafana tsara (na zinga
plastika dia efa mety fa arakaraky ny quantité vokarinao), seau
koa mety
 Fatana sy vilany hanaovana bain maries
 Moule zay tina
 Fouet ou spatule
 Tamis na grille
 Balance
 Solomaso fiarovana
 Gant na aro tanana

NB: gant sy lunette dia obligatoire satria ny soude


produit chimique dangereux

6
B. Fitaovana ilaina arakaraka ny karazana savony amboarina
hamboarina

VOVO-TSAVONY RANO-TSAVONY SHAMPOOING


Seau plastique 15 L (iray) Seau plastique 15 L (iray)
Seau plastique 10 à 15 L
(iray)
Seau plastique 5 L (iray) Seau plastique 10 L (iray) Seau plastique 10 L (iray)
Sotro hazo na plastique na Hazo 1,5 metatra eo ho eo Sotro hazo na plastique na
inox inox
Papier film plastique 2m 2

Vera famarana (doseur) 1 Vera famarana (doseur) 1 Vera famarana (doseur) 1


Litre Litre Litre
Vera famaranana (doseur) Vera famaranana (doseur) Vera famaranana (doseur)
500ml 500ml 500ml
Tamis métallique
Balance 0 à 20 kg Balance éléctronique Balance éléctronique
Thermomètre industriel de
0 à 110/300c
Rechaud à gaz na fatapera

C. Saponification :
Ny atao hoe SAPONIFICATION fiforonan’ny savony sy glycérine amin’ny alalan’ny
matière grasse (huile) sy matière basique ( ex soude caustique).

Huile + soude Savon + glycérine

Mizara 2 ny saponification : à froid sy à chaud

D. SAVON SOLIDE :
1. Saponification à Chaud
Andrahoina ny Pate (lessive de soude + huile + compliments…)
(90°à 100°), afaka atao bain marie na mampiasa chaudron raha
misy.
- Vetivety ny pate dia mivaingana rehefa andrahoina + ou – 3h
- + ou – 24h izy dia afaka ampiasaina.

7
Ny usine vaventy no mampiasa Saponification à chaud noho ny
matériels rehetra à grande échelle miasa ao zany hoe machine
industrielle ary mampiasa séchage mécanique zareo fa tsy miandry
ora maromaro.

Noho io séchage mécanique io dia miala ny glycérine miaraka


amin’ny savony, purifieny (zany hoe tatavanina sns) iny aveo dia
amidy indray.

Ity sary kely eto ambany ity izao technique à chaud saingy tsy
miala ny glycérine satria méthode artisanale izy ity, fa nampiasa
afo fotsiny natao bain marie.

Méthodes :
o Rehefa vita daholo izay voalaza ao @sary fampiharana eo
ambany ka tonga eo @sary faha telo (3) dia atao bain marie
amzay ka aroina tsy mijanona mandrapitambatra ny pate ( fouet
eto no ampiasaina fa tsy spatule), arotsaka avieo ny parfum
(huile essentielle) na colorant sady aroina ihany.
o Rehefa somary mitambatra mitovy ny sary eo ambany dia
araraka anaty moule zay tina ( fitoerana jus ceres reny no natao
moule teto).
o Rehefa mangatsiaka de afaka démoulena ary tetehina arak’izay
itiavana azy, rehefa voatetika dia afaka apetraka @toerana
azon’ny rivotra sy temperature ambiante (mitovy ny hafanana
ao antrano) ary 24h dia azo ampiasaina.

8
Savon solide par
saponification à
chaud

2. Saponification à froid :tsy mampiasa afo fa tonga dia apetraka

amin’ny toerana mangatsiaka ny pate mba hampivaingana azy :

- Tsy mila andrahoina ny huile sy ny soude fa atsonika fotsiny raha

menaka mandry.

- Afaka herinandro izay vao mety ampiasaina.

- Ara-pahasalamana kokoa noho izy tsy miala ny glycérine ao anatiny.

9
Modes opératoires (Fomba fiasa):

1) Préparation de la soude caustique :


Eto dia lessive de soude (29 %) no ilaina ka mba azahoana izay dia maka
:
-390 g de Cristal de soude (soude caustique) + 1 litre d’eau afangaro
anaty récipient plastika na zay misy antonona zay fangaro zay
(mahazaka hafanana hatramin’ny +90°) ary haroina mora amin’ny fouet
na spatule.

Rano+soude=Lessive de soude(mafana io ka 30 à 40° vao ampiasaina,


tsapaina @thérmomètre)

 Tandremo : tsy maintsy Soude no atao anaty rano (on verse la soude
dans l’eau). Satria mipoaka ary mandoro raha tsy izay.

-rehefa vita zay dia avela eo hangatsikatsika eo am 40° eo ary maka


480g amin’ilay fangaro teo (Lessive de soude 40°) atao anatin’ny
recipient hafa dia ampirimina anaty tavoahangy midy tsara ny ambiny
refa tena mangatsiaka (fa zay iany aloha no ataotsika eto dia avieo
nareo manao pratique sy mampitombo tsikelikely arak’izay ilainareo)

 Tsara marihana fa eto no tena miasa ny gant sy lunette ary mila


mitandrina be, tsy mahazo akakezin’ny ankizy, olona betsaka, mila
calme, tsy fampitaorina akory fa hitandrovana ny fahasalamanareo
ohatran’ny zavadrehetra ihany satria mamay be io fangaro io .

 Ary tandremana ny orona tsy ahavoatroka ny entona miakatra eo.

10
2) Preparation huile:
Etsy andanin’izay Atao bain marie (huile rehetra efa voalanja sady

haroana moramora, :720g d’huile d’olive+ 280g d’huile de coco + ( huiles

essentielles 20 ml + tsy voatery) raha misy mivaingana dia atsonika,dia

esorina tao anaty bain marie (refroidir à l’air, temperature plus ou

moins 20 °C) tsy atao mamay be fa 40° max dia bataina, atao mitovitovy

amin’ny temperaturen’ny lessive de soude (30° à 40°).

3) Afangaro ny lessive de soude sy huile mitovitovy temperature


(farafabetsany 10 ° ny elanelany fa mitovy no tena mety).

4) Rehefa somary mangatsiaka mivadika fotsifotsy na jaune poussin iny


ny mélange dia mixena hifangaro tsara.

5) Rehefa lasa homogène, misy trace ny paty na ny fangaro dia asina


colorant zay tinao (tsy voatery). Fa eto nozaraina roa di any atsasany
napina ary ny atsasany tsy napina.

6) Araraka anatin’ny moule amin’izay avieo saromana papier film , sachet


tsy misy loko, na lamba madio, apetraka amin’ny toerana madio sy maina,
temperature ambiante, eo ambonin’ny latabatra.

7) Demoulena afaka 24h à 48h, tapatapahina amin’ny antsy maranitra sy


manify (lamelle) raha lavalava ny moule nao, corde guitar koa tena mety.

8) Avieo, apetraka eo ambonin’ny papier filtre na ambonin’zavatra


makaraka mandritran’ny 4 à 6 semaines, mba ho azon’ny rivotra tsara
mba ahatonga ny savoninao ho mafy tsara koa.

11
Ireo dingana valo ireo no arahiny @ saponification à froid.

Fanamarihana: Mandrapatonga anao eo amin’ny dingana faha 6 dia


tsara foana ny manao gant sy lunette.

Sary fampiharana:

Ho fanazavana ireo voalaza etsy ambony dia raketiko an-tsary eto ireo
dingana rehetra mba azahoana ny savony tsarabe.

(2)

12
A
C

A : Lessive de soude
B : graisse végétale (huile)
C : Thermomètre

(3)

(4)

13
(Avec colorant) (Sans colorant)

(5) et (6)

14
Démoulage Après 24 à 48 h

(7)

Savon Après 4 à 6 semaines


(8)

15
Fanamarihana :

Mitovy daholo ny fomba fanaovana SAF (Saponification à froid) ho


an’ny karazana savony vaingany rehetra fa ny ankora ilaina no maha
samihafa azy.

E. SAVON DE BEAUTE :
Teto dia recette savon de beauté no nosafidiako.

Ireto misy ankora vitsivitsy afahantsika mamorona ny savonintsika :

Azahoana savon neutre : lait (acide lactique), huile d’olive, huile


tournesol
Quantité d’argile : 1 à 3 % huile à la trace (rehefa tonga @
trace vao arotsaka)
Fragrance (parfum) : huile essentielle , arome … 1 à 5 % à la
trace
Additifs naturel : tantely, vahona, charbon végétal, café… 1 à 5
% à la trace

F. SAVON de MARSEILLE :
Ny savon de Marseille dia savon à base huile d’olive (70 % huile
d’olive, 30% huile de coco ou tournesol), tsy misy additifs (colorant,
parfum, produit moussant), tsy misy graisse animale.

G. SAVON DE MÉNAGE

Huile de palme Brute 1000g + lessive de soude 143g (29 ° fona ny

concentration) +Additif

Afaka atao 800g ny palme, 200g huile coco(huile moussant)

Additif : (tsy voatery) 5 %

16
- Sillicate de sodium (produit moussant sy manampy ny

savony ho translucide)

- Bicarbonate de sodium : éclaircissants

- Acide sulfonique : moussant

H. SAVON DE TOILETE
Huile coco 300g + Huile d'Olive 400g + vahona 260g + poudre

cacao 150g +lessive de soude 109g.

NB :lessive de soude (29 ° fona ny concentration) zany hoe

raha 100 ml eau dia 39 g ny soude atao aminy.

I. SAVON NATUREL
Lavenona izay fampiasan’ny ntaolo taloha:

- Lavenona 150g afangaro anaty rano 1 Litre atao anaty seau.


- Avela hilona mandritrin’ny 36h ary rakofana sachet na papier film mba
tsy hidiran’ny rivotra mihitsy.
- Après 36h, tatàvanana amin’ny lamba mba hadio ny rano azo avy aminy.

Méthodologies du savon naturel :

- 1 litre ny ranony lavenona teo ambony + 1litre d’huile au max

17
- Mixena @ mixeur dia atao anaty moule rehefa homogène ny pate

(zany oe mifangaro tsara).

J. SAVON LIQUIDE :
Savon liquide ndray dia mora sady tsotra be.

SAVON LIQUIDE FAIT MAISON :

1) Matières premières et matériels utilisés pour savon


liquide :
 Savon solide (rapé) 150 à 200 g

 Rano mangotraka 1 litre

 Colorant

 Parfums ou colorant parfumé

 Rapy (mazava ho azy)

 Vilany

 Fouet

2) Modes opératoires (Fomba fiasa):


1. Rapena ny savony vaingany (savon de Marseille raha atao amin’ny

vatana) de lanjaina 150 à 200 g

2. Arotsaka ao anaty vilany misy rano 1 litatra (de préférence

déminéralisée raha atao amin’ny vatana koa) efa mangotraka ary

karokaroina amin’ny fouet.

3. Rehefa mandraotra (misy raotrany) dia esorina teo ambonin’ny fatana

avela hangatsika
18
4. Avieo averina karokaroina mba ho levona tsar any savony, arotsaka ny

parfum na colorant rehefa mangatsiaka tsara dia ampina 4 cas de

vinaigre d’alcool (tsy dia tsara hatao amin’ny vatana) ampidirina anaty

tavoahangy.

SAVON LIQUIDE INDUSTRIEL :


1) Matières premières et matériels utilisés pour
obtenir 10 L de savon liquide:
- 1kg de texapon na ginapol na savony synthétique efa azo

dilluer na anaty rano

- 1kg Sel de cuisine, manamora ny mouillage ny texapon


anaty rano

- Afangaro ao anaty 9 litres d’eaux ny texapon sy ny sel

de cuisine (NaCl) mba ho lasa solution liquide.

- 30 ou 2 c à s de Benzoate de sodium

- 100 ml parfums izay tianao

- 50grammes de colorant diluena anaty rano 500 ml

(Androtsaho 20 ml an’io solution io anaty rano 10 litres

izay ilaina amin’ny fanomanana ny ranotsavony)(Tsy


voatery).

2) Modes opératoires (fomba fiasa):


- Atao anaty seau ny texapon ginapol na ny alcopol

(miendrika gel)

19
- Arotsaka ny sira 1kg sady ampifangaroy foana mandritra
ny 15 à 20 minutes;

- Ampiana rano 5 litres ary tohizana hatrany ny


fangaroharoana;

- Arotsaka ao ny ambiny rano 4 litres sady tohizana

hatrany ny fangaroharoana mandrapazahoana liquide

visqueux

- Vita izay, arotsaka amin’izay ny parfum, ny benzoate de

sodium(raha mampiasa rano robinet) ary ny colorant

raha ilaina. - Ampifangaroy farany alohany anidiana ny

seau.

- Avela hipetraka mandritra ny adiny 5 (5h de temps)

Tapitra ny adiny dimy (5h de temps), dia azonao atao anaty

tavoangy ny savon liquide nao.

Sary 5 : Sary fanazavana ny fomba fanamboarana savony


ranony

Ampiana rano 5 litres ary


tohizana hatrany ny
fangaroharoana

20
Arotsaka ao ny ambiny
rano 4 litres sady
tohizana hatrany ny
fangaroharoana
mandrapazahoana

arotsaka amin’izay ny
parfum, ny benzoate de
sodium(raha mampiasa rano
robinet) ary ny colorant raha
ilaina. Avelao mipetraka
mandritry
ny adiny 5 (5h de temps)

Ampifangaroy farany alohany anidiana ny seau.(Aza


adino manisy sarona plastique ny
seau).
Avela hipetraka mandritra ny adiny 5 (5h de
temps)

21
K. FABRICATION DE LIQUIDE VAISSELLE 1L (savon
liquide) :
-800 ml d’eau

-50 g de savon de Marseille fondu

-1 cas bicarbonate de soude

-1 cas de Vinaigre blanc

-1 cas cristaux de soude

-5 gouttes huiles essentielles

-1 g Agar Agar

Préparation : atao anaty tavoahangy 1 L daholo ny ingredient rehetra,


avela ipetraka ora maromaro

Raha matsora loatra dia apina kely Agar Agar, raha madinty de
ampina rano kely.

L. RECETTES BULLES DE SAVON

Dans un bocal, versez :


-4 c a s de liquide vaisselle

-1 c a s de sucre en poudre

-1 c a s de Maïzena

-1 verre d’eau (25 cl)

Mélangez et c’est prêt

M. RECETTES POUDRE DE SAVON (VOVO-TSAVONY) :

Mba Ahazoana 8,5 kg na vovo-tsavony, ireto avy no ilaina:


22
- 6 litres huile palmier na Huile coco

- 1 kg Soude caustique

- 3 litres Rano natoraly na rano paompy tany na rano vovo na ranon’orana

- 100 g Carbonate de soude mba hanala ny tache

- 500 g Tripolyphosphate de soude manadio tsara ny lamba

- 120 ml Acide sulfonique, mampandroatra tsara ny vovo-tsavony

- 10 g Perborate de soude, manome loko fotsy vovo-tsavony

- 100 g Carboxyle-cellulose (CMC), miaro ny lamba mba tsy halaky simba

- 250 ml eau oxygénée manamora ny fiforonan’ny vovo-tsavony

- 70 ml hanitra izay tiana mba hanome hanitra ny lamba

a. Préparation de la léssive de soude:

- Arotsaka moramora ao anaty rano 1,5 litres @ seau kely plastique

5L ny 1kg de soude ary haroarohina @ sotro hazo na fouet.

- Rehefa levona tsara ny soude dia ampiana rano 1,5 litres indray ao

anaty seau sady haroarohina.

- Rakofana papier film na sachet ny seau ary avela mandritra ny 3h

(pause 3h de temps) .

23
Sary fanehoana ny fanamboarana ny solution de soude

NB :
« Azo atao ihany koa ny maka koveta lehibe asina glace, apetraka ao ny
seau mandritra ny 30 mn. » (Jereo sary etsy ambany)

Lessive de soude
Misarona papier film

Glace

Tanjona @ glace : hampangatsiaka haingana ny lessive de


soude

24
b. Saponification :
- Rehefa mangatsiaka ny solution de soude nandritra ny adiny 3 (3h de

temps) ;

- Araraka ao anaty seau plastique 15 litres avy atrany ireto akora ireto
:

 ny Huile de palmier na Huile coco ;

 ny carbonate de soude ;

 ny tripolyphosphate de sodium ;

 Ny perborate de soude sy ny carboxyle méthyle cellulose (CMC)

- Tsy atao tapaka mihitsy ny manafangaroharo an’ireo rehetra ireo

amin’ny spatule hazo

- Arotsahy goutte à goutte ny solution de soude sady ampifangaroina tsy

mijanona mandrapazahoana pate homogène semi-lourde (misy trace)

- Mandritra ny fampifangaroana ny pate de savon, haroina atao même

sens (oh manao mayonnaise)

- Tsara ho marihina fa mandritra ny 45 mn na 1h de temps mihitsy ianao

manao ireo zavatra voatanisa ireo.

25
Sary fanehoana ny fomba fanaovana saponification

CARBONATE DE Tripoly de Perborate


SOUDE sodium CMC
de soude

c. Ny additifs (fangaro) :

- Rehefa mivadika pate ny solution rehetra dia sady mbola tohizana ihany

ny fangaroharohana no manampy:

- 120ml d’acide sulfonique, miampy fatra na parfum izay tianao

- 10 mn aorian’izay, arotsaka ny eau oxygénée

- Mandritra ny fandrotsahana ny eau oxygénée , mihafotsy ny pate no

sady mibontsina (Aza manahy fa fombany mihitsy izany)

Sary fanehoana ny fomba fanampiana ny additifs

d. Famaranana :
26
- Tohizana hatrany ny fangaroharoana ny pate mandritra ny 2 mn mba

ahatonga ny pate ho homogène;

- Araraka ambonin’ny papier film (mandrakotra ny papier film), dia avela

ho maina amin’ny toerana misy rivotra tsy azon’ny masoandro mandritra

ny 72h;

- Tatavanina eo ambony tamis à fibre métallique na broyeur à Moulin mba

ahalasa azy ho vovony.

Fandrarahana ny pate

Sary fanehoana ny famaranana

Vita izay rehetra izay dia atao anaty sachet na anaty bocale amin’izay

itiavanao azy ny vovon-tsavony ary afaka ampiasaina.

N. SHAMPOING ANTI-PELLICULAIRE AUX HUILES


ESSENTIELLES
1) Akora ampiasaina :
- 500 grammes de ginapol

- 500 grammes Sira

- 6,5 litres Rano

- 150 grammes de benzoate de sodium


27
- 25 ml huile essentielle izay tiana

- 12,5 ml huile essentielle de cèdre

- 50 ml d’huile essentielle de lavande. Ny lavande dia

manan’asa antiseptique, antiviral

- 75 grammes d’acide éthylène diamine tétraacétique

(EDTA) manamafy ny fomba fitahirizana sy

mampandrovy ny shampooing.

- Raha ilaina, afaka manampy colorant ihany koa, 75


grammes atao anaty rano

1 litre.
Ny colorants sy ny parfum dia manome endrika ny
shampooing.

2) fomba fanamboarana azy :


- Ampifangaroy anaty seau ny ginapol (miendrika gel),

miampy Sira, ary haroina mandritra ny 10 à 15 minutes

eo;

- Ampina antsasany rano ao anaty seau ary tohizana

hatrany ny fangaroharoana azy

28
- Arotsaka ao anaty sihoa ny rano sisa ambiny ary

ampifangaroina hatrany mandrapazahoana liquide

visqueux sady somary matevina

- Arotsaka amin’izay ny huiles essentielles, ny benzoate

de sodium, l’EDTA, ary ny colorant

- Ampifangaroina hatrany mandritra ny 5 mn na mihoatra


ny solutions rehetra

- Saromana ny seau ary apetraka amin’ny toerana iray

mandritra ny 1 herinandro (1 semaine) ary ataovy anaty

emballage plastique na verre somary matroka.

Sary 6 : Sary fanazavana ny fomba fanamboarana savony


ranony

29
Ampifangaroy anaty seau ny
ginapol (miendrika gel),
miampy
Sira, ary haroina mandritra
ny 10 à 15 minutes eo

Ampina antsasany rano ao anaty


seau ary tohizana hatrany ny
fangaroharoana azy

Arotsaka amin’izay ny huiles essentielles, ny benzoate de sodium,


l’EDTA,
ary ny colorant.

30
Haroina hatrany mandritra ny 5 mn na mihoatra ny solutions
rehetra

Saromana ny seau ary apetraka amin’ny toerana iray mandritra ny 1


herinandro (1 semaine) ary ataovy anaty emballage plastique na
verre somary matroka.

TSARA HO FANTATRA:
Ny fampiasana ny Shampooing dia atao indroa.
Ny voalohany sady manala loto no manala angadrano.
Ny faharoa kosa mitsabo ny volo, ny atao aminizay dia

hosorana shampooing ny volo sy ny hodindoha dia avela

5 – 10 mn dia kobanina avy eo.

Fanamarihana kely :
 Raha hiditra @ resaka commercial dia menaka brute tsara kalitao
no tsara sy ahazahona tombony kokoa
 Raha tiana hasiana marque ny savony dia mila manamboatra tampon
amin’ny hazo na koa amin’ny vy na micommande moule personnalisé.

III. FAMARANANA:
Hitantsika teo fa tsy sarotra ny fanaovana savony fa mila finiavana sy
fitandremana koa anefa, toy ny asa rehetra . Azahona tombony be
indrindra amin’izao valan’aretina zao tena miasa ny savony na dia
ampiasaintsika ao an-trano fotsiny ihany aza.

31
Ho an’ny soude caustique dia any amin’ny mpivarotra produit chimique
no ahitana azy sady tsy lafo , toy izany koa ny produit chimique
ambiny, tena ahavitana betsaka.

Toerana ahitana ny produits chimique:

 Page fb Shanti Bulle : soude caustique (en détail), parfum,


colorant, moule…
 CHIMIDIS Ankorondrano,
 MCI Tanjombato près zone Forello,
 SPCI Ankorondrano
 BIONEOMAD sy ireo toerana fivarotana produit chimique any
@province.

Tsy mitovy ny densité ny menaka rehetra, izany hoe tsy mitovy koa ny
‘’indice de saponification na ny pouvoir saponifiant’’

Noho izany dia tsy mitovy koa ny quantité na fatran’ny soude ilaina
@menaka na ny matières gras rehetra.

Mba isafidianantsika ny matière gras ampiasaina sy afahana manao ny


calcul ho précis ny fatra rehetra ilaina dia nataoko eto ity annexe ity
izay tena tsara ho fantatra sy tena miantoka ny hatsaran’ny
savonintsika.

32
Annexes ( Tsara ho fantatra) :

SOUDE CAUSTIQUE NECESSAIRE :


Ireto avy ary ny fatra ilaina sy mifanaraka :
- Raha 1kg huile de palme, dia mila 143 g NaOH
- 50 kg d'huile de palme :dia 143 x 50 = 7.150 g NaOH
- Raha 1 kg d'huile palmiste, dia 179 g NaOH
- Raha 20 kg d'huile palmiste : dia 179 x 20 = 3.580 g NaOH
- Raha 1 kg d'huile de coton, dia 138 g NaOH
- Raha 30 kg d'huile de coton : dia 138 x 30 = 4.140 g NaOH
Noho izany raha 100 kg de corps gras izany dia mila :
7.150 g + 3.580 g + 4.140 g = 14.870 g = 14,86 kg NaOH

Fatran’ny NaOH ilaina raha mampiasa huile 1 kg :

g NaOH % NaOH
Indice de nécessaire pour (pour
Corps gras (huile)
saponification transformer 1kg transformer
de corps gras 100 g)
huile de coco 256 183 18,3
huile palmiste 248 179 17,9
huile de palme 200 143 14,3
Suif (de bœuf) 197 141 14,1
Huile de nim/neem 196 140 14
Saindoux (porc) 195 139 13,9
Suif (de mouton) 195 139 13,9
Huile de coton 194 138 13,8
Huile de soja 192 137 13,7
Huile d'olive 192 137 13,7
Huile d'arachide 190 135 13,5
Huile de sésame 190 135 13,5
Huile de tournesol 190 135 13,5
Huile de maïs 190 135 13,5
Huile de lin 190 135 13,5
Huile de poisson 188 134 13,4
Beurre de karité 187 133 13,3
Huile de ricin 182 130 13
Résine 181 129 12,9

Ny fatran’ny soude caustique ampiasaina izany amin’ny ankapobeny dia 14,86 %


n’ny fatran’ny corps gras.

33
Concentrations lessive de soude (eau+ Soude caustique) @ saponification à
chaud sy froid :

huiles de noix : huile de coco /


Procédé Corps gras autres huiles
huile palmiste
Procédé froid 35 à 40 °Bé 23 à 25 °Bé
Procédé mi-chaud 23 à 25 °Bé 13 15 °Bé

Concentration 24 à 25 °Bé dia midika hoe: 180 g de soude caustique (NaOH) + 820
g d'eau
"degré Baumé" (= °Bé) = concentration via la densité (matières
gras)
LES CATALYSEURS
Ny catalyseur dia produit chimique manampy ny hafainganan’ny réaction, zany hoe manampy
ny savony hivaingana aingana izy, manampy handroatra be, rehefa ho arotsaka anaty moule
mihitsy ny pate savon zay vao arotsaka ny catalyseur. Matetika ireny orinasa lehibe ireny no
mampiasa azy ampiarahana amin’ny savon de ménage. Tsy dia mety amin’ny fahasalamana
izy raha savon corporel no atao.

Ohatra : SLES, SLS, Carbonate de sodium, Silicate de sodium, Sulfate de sodium… silicate
de sodium 25 g/kg d'huile – carbonate 2,5g/kg d’huile).

Amin’ny ankapobeny 5% ny quantités ny huile foana ny catalyseur.

Ny sel de cuisine na NaCl : dia manajanona ny réaction de saponification no asany ary


manasaraka ny savony sy ny glycérine miforona (Fampiasa amin’ny téchnique à chaud).

Propriétés des savons de soude de quelques corps gras (kalitao sy ny fampiasa ny


savony arakin’ny karazana huile ampiasaina) :

Savon de Pouvoir moussant, Effet de


Qualité de mousse nettoyage Effet sur la
Usages
peau
Beurres/Graisses :

Karité Faible, lent Assez bon Très doux Toilette/lessive


34
Lard fort, rapide, Bon Très doux Toilette
mousse
stable
Suifs Bon Très doux Toilette/lessive
(mouton, bœuf) faible, lent, mousse
stable
Huiles :
Arachide Assez bon Très doux Toilette
Faible, lent
Coton Bon Doux Lessive
moyen, mousse
stable
Faux karité bon doux lessive
fort, mousse stable
Palme Très bon très doux Toilette/lessive
fort, assez lent,
mousse stable
Palmiste très bon, rude Lessive
Fort, rapide, même
mousse à froid
Ricin doux lessive/toilette
faible, mousse bon
stable
Sésame
fort, lent, mousse bon doux lessive
stable

TSARA HO FANTATRA

Ny matières gras ampiasaina dia :

 tsy tokony hisy fofony mba tsy hisy fofona ratsy na mahery ny
savoninao,
 Tsy tokony hisy potipotin-javatra na potika fako

35
 Ny menaka tsy tokony hisy loko mba tsy aharatsy loko ny
savoninao sy ahatafavoaka izay couleur tiana raha anisy
colorant

Colorant pour savon : colorant Mica, dioxyde de titane, oxyde de zinc


( mpivarotra produit chimique no ahitana azy)

dioxyde de titane : 2à 4 g / 1kg huile

oxyde de zinc :2 à 8g/1kg huile

Afaka mampiasa colorant naturel ho an’ny savon de beauté :

- Jaune ou orange : curcuma, argile jaune


- Vert : persil, argile verte
- Gris : argile
- Noir : charbon végétale
- Rouge et rose : fraise arakarakin’ny fatra fa tsy mihoatra’ny
5%
- ……..

Huile de palme :

Matetika huile de palme no fanaovana savon de ménage (durs),


manome mavomavo somary orange ny lokon’ny savony azo avy aminy.

Misy traitement atao alohan’ny saponification (zany oe alohan’ny


anambioaranao ny lessive de soude dia traitena na purifiena aloha ilay
huile de palme menamena mavomavo iny (tsy haiko tsara milaza ilay
loko rougeâtre izy raha en français).

Ireo karazana méthode ipurifiena huile :

Purification à l’eau ( zany oe mila rano madio ) : hanalana fofona


 Méthode 1:Afangaro ny rano sy ny menaka dia
ampangotrahina
- (raha menaka 1L dia rano ½ L) ka 4 hatramin’ny 6 h eoeo
arakarakin’ny fotoana mamparitra azy.

36
- Afaka manisy akora manamanitra ohatra : citronnelle na
veromanitra, hoditra voasary, ravina cannelle na plante
aromatika izay misy any amintsika
 Méthode 2: Afangaro ny rano sy ny menaka dia
ampangotrahina fa ampiana sira
- Raha menaka 1L dia rano 250ml (fefany) ary sira 10g
- Apangotrahina 30 min de avela hipetraka elaela mba iavaka
tsar any rano sy ny menaka.

Décoloration par l’air ( fanalana ny lokony)


Eto indray de afanaina (240°) mandritrin’ny ora maromaro
@saba na bariaka tsy misarona ny menaka , arakarakin’ny
quantité ampiasainao.
Raha saba 4 L ohatra dia 1 à 2 h eo ho eo
Raha bariaka 100 à 200 litres dia 4 à 6 h eo ho eo

 Fomba ahafantarana fa tsy misy loko intsony:


andatsahanao potika taratasy fotsy maina madio ao
anatin’ilay menaka hafanaina, ka raha mivadika ny lokon’ilay
taratasy dia mbola misy loko izany, atao matetika izay ka
rehefa tsy misy loko intsony de madio izany ny menaka-
nao.

Miala tsiny tompoko amin’ny tsipelina diso sy vary amin’anana fa efa


niezaka be zaho nandika leizy tamin’ny teny gasy, Mankasitraka be dia

37
be amin’ny fanarahana ny fihofananas ary mirary soa ho anao ahavita
sy ahatontosa ny asa kinasa.

38

Vous aimerez peut-être aussi