Vous êtes sur la page 1sur 6

LEUCCITOS

NEUTRFILOS Os neutrfilos ou polimorfonucleares tm ncleos formados por dois a cinco lbulos (mais freqentemente, trs lobulos) ligados entre si por finas pontes de cromatina. Constituem importante defesa celular contra a invaso de microorganismos. Os neutrfilos no sangue circulante so esfricos e no fagocitam, mas se tornam amebides e fagocitrios to logo toquem um substrato slido sobre o qual possam emitir seus pseudpodos. Os neutrfilos so uma classe de clulas sanguneas leucocitrias, que fazem parte do sistema imunitrio do corpo humano e um dos 5 principais tipos de leuccitos (neutrfilos, eosinfilos, basfilos, moncitos e linfcitos). Eles so fagocitos capazes de ingerir microrganismos ou partculas. Ao fagocitar forma-se o fagossomo onde os microrganismos sero mortos pela liberao de enzimas hidrolticas e de espcie reactiva de oxignio. O consumo de oxignio durante a reao de espcies de oxignio chamado de queima respiratria que nada tem a ver com respirao celular ou produo de energia. So leuccitos polimorfonucleados ou neutrfilos, tm um tempo de vida mdio de 6h no sangue e 1-2dias nos tecidos e so os primeiros a chegar s reas de inflamao, tendo uma grande capacidade de fagocitose. Esto envolvidos na defesa contra bactrias e fungos. Os neutrfilos possuem receptores na sua superfcie como os receptores de protenas do complemento, receptores do fragmento Fc das imunoglobulinas e molculas de adeso. Quando visualizada no sangue perifrico atravs de um esfregao sanguineo e coradas o neutrfilo apresenta-se como uma clula de diametro entre 12-15m (micrometros). Seu ncleo polilobulado geralmente apresenta trs lbuluos ligados por um fino filamento nuclear. Seu citoplasma abundante e possui grnulos finos dispersos. Os seus granulos so divididos em primrios e secundrios. Os primrios aparecem no estgio promielcito. Os secundrios (especificos) encontrados no estgio mielocitico e predominantes no neutrfilo maduro. Os neutrfilos so clulas piognicas, ou seja, do o aspecto purulento nas inflamaes, aquele lquido leitoso do pus. O pus formado por substncias bacterianas, bactrias mortas, sangue, mas principalmente por neutrfilos que morreram em combate. Eles possuem receptores de superfcie denominados LFA1 (presente tambm em macrfagos), que uma molcula de adeso, se ligando ao ICAM-1 dos endotlios, que se refere ao receptor de neutrfilos nos vasos. Ao se ligar ao endotlio, o neutrfilo realiza a diapedese, que o processo no qual o neutrfilo atravessa os pros do endotlio dilatado em entra no tecido. O endotlio

se dilata pela presena de vasodilatadores como histamina, prostaglandina E2, prostaciclina e componete C5a do complemento. Os neutrfilos possuem em sua membrana receptores para o componente C3b do complemento. O C3b estimula a fagocitose pelos neutrfilos e o componente C5a um importante quimiotxico para eles, aumentando tambm o seu metabolismo. O C3b gerada pela fixao do complemento e quando liberada na reao se liga ao receptor de superfcie do neutrfilo fazendo opsionizao, ou seja, ajuda na ingesto do material pelos fagcitos. Os neutrfilos ainda possuem receptores da frao FC das IgGs chamadas de FCgamaR. Estas imunoglobulinas IgG (neste caso so opsoninas) envolvem o material a ser fagocitado e se liga a este receptor de superfcie, ocorrendo a emisso de pseudpodes e englobamento da partcula. Suas funes so manuteno da defesa normal do hospedeiro contra microorganismos invasores, remover restos teciduais e agir nos meios extra e intracelular para matar e degradar microorganismos atravs de enzimas digestivas presentes nos seus grnulos citoplasmticos. Funciona tambm como descarregador do contedo dos grnulos citoplasmticos nos vacolos fagocitrios, alm de reconhecer, aderir e englobar partculas (fagocitose). Os microorganismos fagocitados e recobertos com complemento e anticorpo especfico (opsonizao) so mortos por uma combinao de radicais txicos de oxignio gerados por neutrfilos e protenas citotxicas derivadas de grnulos citoplasmticos. Os neutrfilos se originam da mesma srie de granulcitos derivados da medula ssea, que se originam de clulas primordiais peuripotenciais na medula ssea. As clulas do estroma, na medula ssea produzem fatores glicoproticos especficos estimuladores de colnias de clulas. Esses fatores estimulam a proliferao e a diferenciao de clulas progenitoras de neutrfilo, na medula ssea, em neutrfilos maduros. Eles permanecem na medula por aproximadamente cinco dias e ento circulam por dez horas antes de entrarem nos locais de inflamao. O neutrfilo apresenta ncleo segmentado, multilobulado e sem nuclolo. Seu citoplasma apresenta grnulos finos e eletrodensos. O neutrfilo maduro caracteristicamente deficiente em retculo endoplasmtico rugoso ( RER ) o que indica que a sntese protica no uma funo importante. Apresenta em seus grnulos citoplasmticos enzimas capazes de hidrolizar polissacardeos simples e complexos alm de protenas, lipdeos e outros substratos. No citoplasma dos neutrfilos existem grnulos contendo protenas: Lactoferrina e Catelicidina, Mieloperoxidase (Protena de aumento da

permeabilidade /bactericida (BPI), Defensina e Serino protease neutrfilo elastase e Catepsina G), Catepsina, Gelatinase. Os neutrfilos depois de entrarem na corrente sangunea, circulam pela mesma, procurando organismos infecciosos e outros intrusos. Quando encontram um, emigram para os tecidos, aderem a eles e produzem substncias txicas que matam e digerem esses organismos. Esta reaco pode lesar o tecido so que est volta da rea da infeco. O processo completo produz uma resposta inflamatria na rea infectada, que se manifesta na superfcie do organismo como rubor, inchao e calor. Dado que os neutrfilos geralmente representam mais de 70 % dos glbulos brancos, uma diminuio na quantidade de glbulos brancos significa habitualmente que existe uma diminuio no nmero total de neutrfilos. Quando a quantidade de neutrfilos cai abaixo de 1000 por microlitro, aumenta em certa medida o risco de infeco e, quando cai abaixo dos 500 por microlitro, o risco de infeco aumenta consideravelmente. Sem a defesa fundamental que constituem os neutrfilos, qualquer infeco poder ser mortal. A neutropenia deve-se a diversas causas. A quantidade de neutrfilos pode diminuir devido a uma inadequada produo da medula ssea ou ento devido a uma elevada destruio de glbulos brancos na circulao. Em algumas infeces bacterianas, perturbaes alrgicas, doenas auto-imunes e tratamentos com certos medicamentos, os neutrfilos destroem-se com mais rapidez do que levam a produzir-se. As pessoas com bao grande (por exemplo, as que sofrem da sndroma de Felty, de paludismo ou de sarcoidose) podem apresentar quantidades baixas de neutrfilos porque o bao grande os apanha e destri. A neutropenia pode desenvolver-se de forma rpida, no decurso de poucas horas ou dias (neutropenia aguda), ou ento prolongar-se durante meses ou anos (neutropenia crnica). Como a neutropenia carece de um sintoma especfico, provvel que passe despercebida at que se produza uma infeco. Na neutropenia aguda, a pessoa pode ter febre e feridas dolorosas (lceras) volta da boca e do nus. Segue-se a pneumonia bacteriana e outras infeces graves. Na neutropenia crnica, o curso pode ser menos grave se a quantidade de neutrfilos no for excessivamente baixa. O tratamento da neutropenia depende da causa e da gravidade. Sempre que possvel, interrompem- -se os medicamentos que poderiam causar neutropenia. Por vezes a medula ssea recupera por si mesma sem qualquer tratamento. As pessoas que sofrem de neutropenia ligeira (mais de 500 neutrfilos por microlitro de sangue) geralmente no apresentam sintomas nem requerem tratamento.

MONCITOS E MACRFAGOS Os moncitos esto presentes no sangue, constituindo-se de 3 a 8 % dos leuccitos circulantes. O macrfagos no esto circulando no sangue, so clulas que aparecem no tecido conjuntivo ou no parnquima de algum rgo, e originado a partir dos moncitos, que migraram at o local (veja captulo I). Os moncitos tem ncleo ovide, ou em forma de rim e o citoplasma basfilo, com grnulos azurfilos. diferente do macrfago, que uma clula grande, amebide com retculo endoplasmtico rugoso e complexo de Golgi desenvolvidos. O moncito tambm participa da formao dos granulomas na inflamao crnica granulomatosa (detalhes no captulo 3, tem 2.3). Eles se fundem em formam as clulas gigantes de Langhans. Estas clulas multinucleadas gigantes tem grande capacidade fagocitria, e engloba partculas maiores, como fungos (paracoccidiodes, coccidioides, blastomyces etc.) e tambm bactrias (Treponema pallidum, Mycobacterium tuberculosis e M. leprae). No granuloma, os macrfagos (originados dos moncitos do sangue) se modificam e viram clulas epiteliides, com grande atividade secretora e pouca atividade fagoctica. Elas secretam enzimas hidroltica que vo matar o ser estranho que est no granuloma. Estas enzimas tambm causam necrose no centro desses granulomas, como por exemplo, a necrose caseosa encontrada na tuberculose. Os moncitos tambm formam os osteoclastos presente no tecido conjuntivo sseo. Estes osteoclastos so clulas que digerem a hidroxiapatita dos ossos e com isso liberam clcio e fosfato para o sangue. Ficam estacionadas dentro de cavidades denominadas lacunas de Howship. Sua atividade regulada pelo paratormnio, que estimula sua atividade. Quando o clcio do sangue cai abaixo de um limiar, as glndulas paratireides liberam este hormnio. Os macrfagos so clulas de altssimo poder fagocitrio.O interferon gama* produzido por linfcitos T helper estimula a fuso dos lisossomas com o fagossoma para que haja a digesto intracelular. Este fato importante para entender diversas doenas como a leishmaniose difusa e a hansenase lepromatosa . Estes fagcitos possuem diversas enzimas hidrolticas em seus lisossomas.Ele no possui a mieloperoxidase, mas mata as bactrias por liberao de radicais derivados do oxignio, como o superxido, radical hidroxila e o perxido de hidrognio ( H2O2). Estes vo oxidar as membranas das celulares da bactria e formar pontes dissulfeto entre os aminocidos cistena de diversas protenas estruturais da bactria, o que leva a morte da mesma. Entretanto, a bactria pode possuir alguma enzima que degrada a H2O2, como a catalase presente no Staphilococcus aureus. A catalase nesse caso um mecanismo de defesa da bactria pois destri o perxido de hidrognio.

Possui funes de extrema importncia para o sistema imune: Apresentador de antgenos: Os macrfagos so clulas que vo fagocitar a antgeno e diger-lo no fagolisossoma. Porm os seus eptopos* so levados at a superfcie da clula e apresentado ao linfcito T ou ao linfcito B. Ao mesmo tempo ele sintetiza o MHC-classe II ( MHC um antgeno produzido pela clula, originado em genes chamados de HLA-D , veja captulo 3) que se combinar com o linfcito T. Este ir estimular todo o sistema imune do organismo e convocar as clulas para o ataque. Limpador: Os macrfagos so clulas que chegam para fazer a limpeza de um tecido que necrosou, ou que inflamou. Eles fagocitam restos celulares, clulas mortas, protenas estranhas, calo sseo que se formou numa fratura, tecido de cicatrizao exuberante etc. Aps esta limpeza, os fibroblastos ativos (no caso de uma necrose) vo ao local e preenchem o espao com colgeno. Produtor de interleucinas: O macrfago o principal produtor da interleucina I (IL-1). Ele produz a IL-1 quando fagocita organismos invasores (micrbios), que d o alarme para o sistema imune. Esta citocina estimula linfcitos T helper at o local da infeco, onde sero apresentados aos eptopos nos macrfagos. Alm disso a IL-1 estimula a expanso clonal dos LThelper e dos linfcitos B especficos contra os eptopos (lembre-se: eptopos so molculas especficas dos antgeno que capaz de criar uma populao de clulas especfica para combat-lo). A IL-1 responsvel pela febre nas infeces e inflamaes que ocorrem no corpo. Ela vai ao hipotlamo, nos ncleos suprapticos e estimula a produo de prostaglandinas, que ativam o sistema de elevao da temperatura. Estes ncleos ativados vo fazer com que os vasos sangneos da pele se contraem. Com isso a pele retm o calor do corpo, fazendo-o esquentar. O suor que aparece na febre indica melhora, pois os vasos da pele se dilatam e as glndulas sudorparas esto em funcionamento, liberando gua, com isso mandando o calor para o meio externo. A IL-1 tambm estimula a ciclo-oxigenase no metabolismo do ac. aracdnico, aumentando a produo de prostaglandinas pelos leuccitos , que vai contribuir para a inflamao e dor (lembre-se que as prostaglandinas participam do mecanismo da dor). Alm disso a IL-1 estimula a sntese de protenas de adeso leucocitria nos endotlios (como a ICAM-1) e facilita a adeso dos leuccitos para realizar a diapedese. Outras funes da IL-1 se referem aos estmulos para maturao dos leuccitos. Os macrfagos so resposveis pelo sistema monoctico fagocitrio (SMF), pois vem da maturao dos moncitos que chegam pelo sangue. Existem clulas que so morfologicamente diferentes dos macrfagos, mas tem a mesma funo, e provm dos moncitos da mesma forma, sendo, ento parte do SMF. So eles:

- Moncito sanguneo - circulante no sangue; - Micrglia - SNC; - Clulas de Kuppfer - fgado; - Macrfagos alveolares - pulmo; - Clulas dendrticas - regio subcortical dos linfonodos; - Mesangio intraglomerular - glomrulo de Malpighi renal; - Macrfagos sinusais dos bao - cordes de billroth da polpa vermelha do bao. - Macrfagos das serosas - peritnio, pericrdio e pleura; - Clulas de Langehans - pele; Os macrfagos ou clulas de Langehans da pele quando inativados, viram histicitos. Estes reduzem as suas organelas e diminuem o seu metabolismo ficando como um vegetal. Os histicitos so responsveis pela formao da tatuagem, onde seu citoplasma fica cheio de pigmentos fagocitados. Os macrfagos possuem receptores de superfcie (ou marcadores) que so chamados de RC1 e FC-gamaR O RC1 o receptor que se interage com o componente C3b do complemento. A interao deste C3b com o RC1 estimula a fagocitose dos macrfagos (opsionizao). J o FC-gamaR o receptor de IgG para a sua frao FC cuja interao causa opsionizao, estimulando a fagocitose (englobamento pela emisso de pseudpodes). Estes receptores descritos acima so importantes, pois a bactria ou outros agentes estranhos costumam estar envolvidos de IgG e de componentes do complemento como o C3b. Outro receptor encontrado nos macrfagos o LFA-1 que responsvel pela adeso ao endotlio capilar (semelhante aos neutrfilos). REFERNCIAS HOFFBRAND, A. V.; MOSS, P. A. H; PETTIT, J. E.. Fundamentos em hematologia. 5. ed. Porto Alegre: Artmed, 2008. 400 p. ISBN 9788536311067 ABBAS, Abul K.; LICHTMAN, Andrew H.; POBER, Jordan S.. Imunologia celular e molecular. 6. ed. So Paulo: Revinter, 2008. 564 p. ISBN 9788535222449 JANEWAY, Charles A.; TRAVERS, Paul; WALPORT, Mark; CAPRA, J. Donald. Imunobiologia: o sistema imunobiolgico na sade e na doena. 4. ed. Porto Alegre: Artmed, 2000. 634 p RAPAPORT, Samuel I.. Hematologia: introduo. 2. ed. So Paulo: Roca, 1990. 472 p.

Vous aimerez peut-être aussi