UCHWAA Nr III/10/2010 RADY MIEJSKIEJ W NOWYM MIECIE NAD PILIC z dnia 10 grudnia 2010 r.

w sprawie przyjcia Gminnego programu opieki nad zabytkami dla Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010 2014. Na podstawie art. 18, ust. 2, pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591), art. 87 ust. 1, 3, 4 i 5 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i o opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 ze zmianami) Rada Miejska w Nowym Miecie nad Pilic uchwala, co nastpuje: 1. Uchwala si Gminny program opieki nad zabytkami dla Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010 - 2014, stanowicy zacznik nr 1 do niniejszej uchway. 2. Wykonanie uchway powierza si Burmistrzowi Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilic. 3. Uchwaa wchodzi w ycie z dniem podjcia i podlega ogoszeniu w Dzienniku Urzdowym Wojewdztwa Mazowieckiego. Przewodniczcy Rady Miejskiej: Zbigniew Kacprzyk

Zacznik nr 1 do uchway nr III/10/2010 Rady Miejskiej w Nowym Miecie nad Pilic z dnia 10 grudnia 2010r. PROJEKT GMINNEGO PROGRAMU OPIEKI NAD ZABYTKAMI Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010 2014 1. Wstp Dziedzictwem kulturowym nazywamy dorobek materialny i duchowy poprzednich pokole, a jednoczenie to dorobek naszych czasw. Najczciej kojarzymy dziedzictwo kulturowe z architektur i sztuk, oraz archeologi. Jednak do spucizny po przodkach nale dawne formy uprawy roli, sposoby produkcji wyrobw charakterystycznych dla danego regionu, a take rozmaite przejawy ycia i rozwoju spoecznoci, co stanowi cao naszej kultury. Naley zatem pamita o bogactwie nieodnawialnych rde informacji o yciu i dziaalnoci przodkw oraz o koniecznoci zachowania tych rde dla przyszych pokole. Wzrasta wiadomo potrzeby ochrony zabytkw wrd mieszkacw gminy Nowe Miasto nad Pilic. Dbao o naleyty stan i atrakcyjny wygld obiektw zabytkowych staa si ich obywatelskim obowizkiem. Rewitalizacja poszczeglnych obiektw stanowi szans na ich uratowanie. Stworzenie Programu Opieki nad Zabytkami jest koniecznoci przewidzian ustaw oraz zapotrzebowaniem spoecznym. Stanowi take istotny czynnik w upowszechnianiu wiedzy i pomocy, skierowanej do wacicieli zabytkw w dbaniu o ich dobr kondycj. Gmina nie stanie si atrakcyjna dla turystw, jeeli jej zabytki bd zaniedbane, bd niewaciwie promowane czy eksponowane. To niepowtarzalny urok zadbanych domw, paacw, parkw, kapliczek, miejsc pamici narodowej oraz walory klimatyczne stanowi osobliwy charakter tego miejsca. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010 2014 jest dokumentem o charakterze uzupeniajcym w stosunku do innych aktw planowania w gminie (Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, Strategii Rozwoju Miasta i Gminy). Wyej wymienione dokumenty okrelaj polityk administracyjn w zakresie podejmowanych dziaa dotyczcych inicjowania, wspierania i koordynowania prac z dziedziny ochrony zabytkw i krajobrazu kulturowego, a take upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego. Program Opieki nad Zabytkami jest podstaw wsppracy midzy samorzdem gminy, wacicielami zabytkw i Wojewdzkim Konserwatorem Zabytkw. Taka wsppraca, rozwijana w kolejnych latach,

powinna przynie nie tylko lokalnej spoecznoci wymierne korzyci, ale przede wszystkim zachowa nasze dziedzictwo kulturowe dla przyszych pokole. Autor opracowania pragnie w tym miejscu wyrazi serdeczne podzikowanie osobom, ktre udostpniy swoje dokumenty, zdjcia i prace dla potrzeb niniejszej publikacji: Jerzemu Poradzie i Tomaszowi Bogackiemu. 2. Podstawa prawna opracowania gminnego programu opieki nad zabytkami Gminy zgodnie z ustaw z dnia 8 marca 1990r. o samorzdzie gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z pn. zm.) w zakresie zada wasnych realizuj sprawy dotyczce ochrony zabytkw i opieki nad zabytkami (art. 7 ust 1 pkt 9). Obowizek sporzdzenia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami nakada na gmin art. 87 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o Ochronie Zabytkw i Opiece nad Zabytkami (Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 z pn. zm.). Ustawy reguluj zasady ochrony zabytkw i opieki nad zabytkami, definiuj pojcie zabytku, okrelaj formy ochrony, kompetencje organw ochrony zabytkw (w tym administracji rzdowej i samorzdowej), formy finansowania opieki nad zabytkami i ich ewidencjonowania etc. 2.1. Cele programu w wietle ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010 2016 zgodnie z przytoczon powyej ustaw ma na celu: zapoznanie z zasobami dziedzictwa kulturowego, dziejami i zabytkami gminy Nowe Miasto nad Pilic, w tym z wykazem obiektw wpisanych do Rejestru Zabytkw Wojewdztwa Mazowieckiego oraz wykazem obiektw typowanych do wpisu w tym rejestrze jak rwnie z wykazem Gminnej Ewidencji Zabytkw, zapoznanie z uwarunkowaniami prawnymi dotyczcymi ochrony i opieki nad zabytkami, rozpoznanie potrzeb dotyczcych podejmowania dziaa zmierzajcych do powstrzymania procesw degradacji zabytkw i doprowadzenia do poprawy stanu ich zachowania, podejmowanie dziaa w zakresie staego podnoszenia wiadomoci spoecznej na temat wartoci duchowych i materialnych otaczajcych nas krajobrazw, oraz koniecznoci wikszej troski kadego o ich ochron, naleyte ksztatowanie i pielgnacj, podejmowanie dziaa zwikszajcych atrakcyjno zabytkw dla potrzeb spoecznych, turystycznych i edukacyjnych, wsppraca z wacicielami zabytkw dla zapewnienia im waciwej opieki, wskazywanie potencjalnych rde pozyskiwania rodkw na realizacj zada renowacyjnych, remontowych oraz dotyczcych rewitalizacji obiektw zabytkowych, podejmowanie przedsiwzi umoliwiajcych tworzenie miejsc pracy zwizanych z opiek nad zabytkami. 3. Uwarunkowania prawne ochrony i opieki nad zabytkami w Polsce 3.1. Definicje podstawowych poj z zakresu ochrony i opieki nad zabytkami. Ustawa z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami definiuje pojcie zabytku, wprowadza pojcia ochrony i opieki nad zabytkami. Zabytek jest to nieruchomo lub rzecz ruchoma, ich cz lub zespoy, bdce dzieem czowieka lub zwizane z jego dziaalnoci, stanowice wiadectwo minionej epoki lub zdarzenia, ktrych zachowanie ley w interesie spoecznym ze wzgldu na posiadan warto historyczn, artystyczn lub naukow. Zabytki pogrupowano w trzech kategoriach, jako zabytki nieruchome, ruchome i archeologiczne. W myl ustawy ochronie i opiece podlegaj (bez wzgldu na stan zachowania): 1) Zabytki nieruchome bdce, w szczeglnoci: a) krajobrazami kulturowymi, b) ukadami urbanistycznymi i zespoami budowlanymi, c) dzieami architektury i budownictwa, d) dzieami budownictwa obronnego,

e) obiektami techniki, a zwaszcza kopalniami, hutami, elektrowniami i innymi zakadami przemysowymi, f) cmentarzami, g) parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni, h) miejscami upamitniajcymi wydarzenia historyczne, bd dziaalno i) wybitnych osobistoci lub instytucji; 2) Zabytki ruchome bdce, w szczeglnoci: a) dzieami sztuk plastycznych, rzemiosa artystycznego i sztuki uytkowej, b) kolekcjami stanowicymi zbiory przedmiotw zgromadzonych i uporzdkowanych wedug koncepcji osb, ktre tworzyy te kolekcje, c) numizmatami oraz pamitkami historycznymi, a zwaszcza militariami, sztandarami, pieczciami, odznakami, medalami i orderami, d) wytworami techniki, a zwaszcza urzdzeniami, rodkami transportu oraz maszynami i narzdziami wiadczcymi o kulturze materialnej, charakterystycznej dla dawnych i nowych form gospodarki, dokumentujcymi poziom nauki i rozwoju cywilizacyjnego, e) materiaami bibliotecznymi, o ktrych mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca 1997r. o Bibliotekach (Dz.U. Nr 85, poz. 539, z 1998r. Nr 106, poz. 668 z 2001r. Nr 129, poz. 1440 oraz z 2002r. Nr 113, poz. 984), f) instrumentami muzycznymi, g) wytworami sztuki ludowej i rkodziea oraz innymi obiektami etnograficznymi, h) przedmiotami upamitniajcymi wydarzenia historyczne bd dziaalno wybitnych osobistoci lub instytucji; 3) Zabytki archeologiczne bdce, w szczeglnoci: a) pozostaociami terenowymi pradziejowego i historycznego osadnictwa, b) cmentarzyskami, c) kurhanami, d) reliktami dziaalnoci gospodarczej, religijnej i artystycznej. Ponadto Ochronie mog podlega nazwy geograficzne, historyczne lub tradycyjne nazwy obiektu budowlanego, placu, ulicy lub jednostki osadniczej. (art. 6.2 ustawy). Ochrona zabytkw polega w szczeglnoci na podejmowaniu przez organy administracji publicznej dziaa, majcych na celu: zapewnienie warunkw prawnych, organizacyjnych i finansowych umoliwiajcych trwae zachowanie zabytkw oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie, zapobieganie zagroeniom mogcym spowodowa uszczerbek dla wartoci zabytkw, udaremnienie niszczenia i niewaciwego korzystania z zabytkw, przeciwdziaanie kradziey, zaginiciu lub nielegalnemu wywozowi zabytkw za granic, kontrol stanu zachowania i przeznaczenia zabytkw, uwzgldnianie zada ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy ksztatowaniu rodowiska. Opieka nad zabytkami (art. 5 ustawy) sprawowana przez jego waciciela lub posiadacza polega, w szczeglnoci, na zapewnieniu warunkw: naukowego badania i dokumentowania zabytku, prowadzenia prac konserwatorskich, restauratorskich i robt budowlanych przy zabytku, zabezpieczenia i utrzymania zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie, korzystania z zabytku w sposb zapewniajcy trwae zachowanie jego wartoci,

popularyzowania i upowszechniania wiedzy o zabytku oraz jego znaczeniu dla historii i kultury. 3.2. Uwarunkowania prawne Zabytki zostay objte ochron zadeklarowan jako konstytucyjny obowizek pastwa i kadego obywatela (art. 5, art. 6 ust. 1 i art. 86 Konstytucji RP). W myl ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami (Dz.U. z dnia 17 wrzenia 2003r. art. 7) formami ochrony zabytkw s: wpis do rejestru zabytkw, uznanie za pomnik historii, utworzenie parku kulturowego, ustalenia ochrony w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zabytki znajdujce si na terenie wojewdztwa wpisuje do rejestru zabytkw Wojewdzki Konserwator Zabytkw. Wpisu do rejestru mona dokona z urzdu, bd na wniosek waciciela zabytku nieruchomego lub wieczystego uytkownika gruntu, na ktrym znajduje si zabytek nieruchomy. Do rejestru mona rwnie wpisa otoczenie zabytku wpisanego do rejestru, a take nazw geograficzn, historyczn lub tradycyjn tego obiektu. Podobna procedura dotyczy zabytkw ruchomych, Rejestr Zabytkw Ruchomych prowadzi take Wojewdzki Konserwator Zabytkw. Sposb rejestracji zabytkw reguluje w/w ustawa oraz Rozporzdzenie Ministra Kultury z dnia 14 maja 2004r. w sprawie prowadzenia rejestru zabytkw, krajowej, wojewdzkiej i gminnej ewidencji zabytkw oraz krajowego wykazu zabytkw skradzionych lub wywiezionych za granic niezgodnie z prawem (Dz.U. z 2004r. Nr 124, poz. 1305). Na wniosek ministra waciwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, w drodze rozporzdzenia, moe uzna za pomnik historii zabytek nieruchomy wpisany do rejestru lub park kulturowy, przedstawiajcy szczegln warto, okrelajc jego granice. Minister waciwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, taki wniosek moe zoy po uzyskaniu opinii Rady Ochrony Zabytkw. Rada Gminy, w porozumieniu z Wojewdzkim Konserwatorem Zabytkw, na podstawie uchway, moe utworzy park kulturowy w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zabezpieczenia wyrniajcych si krajobrazowo terenw z obiektami nieruchomymi, charakterystycznymi dla danej miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. W uchwale winny si znale: nazwa parku kulturowego, jego granice, sposb ochrony, a take zakazy i ograniczenia. Po uzgodnieniu z wojewdzkim konserwatorem zabytkw, wjt sporzdza Plan Ochrony Parku Kulturowego, a nastpnie w plan zatwierdza rada gminy. Inn form ochrony obiektw i obszarw zabytkowych s postanowienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, ktrego projekt konsultowany jest z Wojewdzkim Konserwatorem Zabytkw. Jednak zgodnie z ustaw z dnia 27 marca 2003r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2003r. Nr 80, poz. 717) wikszo planw miejscowych utracia w 2004 roku moc prawn. Realizacja zada w dziedzinie kultury i ochrony zabytkw jest ustawowym zadaniem samorzdw. Reguluje te kwesti art. 7 ust. 1, pkt 9 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o Samorzdzie Gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z pn. zm.), dokument okrela zadania wasne gminy: zaspakajanie zbiorowych potrzeb wsplnoty naley do zada wasnych gminy. W szczeglnoci zadania wasne obejmuj sprawy(...) kultury, w tym (...) ochrony zabytkw i opieki nad nimi. Kolejnymi dokumentami planistycznym w gminie s, Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego oraz Strategia Rozwoju Miasta i Gminy, ewentualnie Studium Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego, ktre wykonuje si obligatoryjnie dla caoci gminy, lecz nie s powszechnie obowizujcym przepisem gminnym (art. 6 ust. 7), a jedynie wewntrznym zobowizaniem wadz gminy, czyli tzw. aktem kierownictwa wewntrznego. Zgodnie z ustaw o zagospodarowaniu przestrzennym priorytetem studium jest okrelenie polityki przestrzennej gminy (art. 6 ust. 1) ze szczeglnym uwzgldnieniem uwarunkowa wynikajcych z przepisw szczegowych odnonie wystpowania obiektw i terenw chronionych. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy oraz Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego powinien zawiera ochron:

zabytkw nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; innych zabytkw nieruchomych, znajdujcych si w gminnej ewidencji zabytkw; parkw kulturowych. W myl ustawy o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami kada gmina prowadzi Gminn Ewidencj Zabytkw, ktra stanowi podstaw do sporzdzenia Programu Opieki nad Zabytkami. Ewidencja ta jest prowadzona jako zbir kart adresowych zabytkw nieruchomych z terenu gminy, objtych Wojewdzk Ewidencj Zabytkw (art. 21 i 22, Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 z pn. zm.). Sam wpis zabytkw nieruchomych do Gminnej Ewidencji Zabytkw nie przesdza o formie ich ochrony, jednak obok zabytkw nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia, stanowi przesank do objcia tych zabytkw ochron w formie zapisu w Strategii Rozwoju Miasta i Gminy oraz w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego. Gminna Ewidencja Zabytkw w Nowym Miecie nad Pilic stanowia podstaw do sporzdzenia niniejszego programu. Inne bardzo istotne uregulowania prawne w kwestii ochrony zabytkw znajdziemy w nastpujcych dokumentach: Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. dotyczy prawa budowlanego (tekst jednolity Dz.U. z 2006r. Nr 156, poz. 1118 z pn. zm.). Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. dotyczy ochrony rodowiska (tekst jednolity Dz.U. z 2008r. Nr 25, poz. 150) i ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody (Dz.U. Nr 92, poz. 880). Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997r. dotyczy gospodarki nieruchomociami (tekst jednolity Dz.U. z 2004r. Nr 261,poz. 2603 z pn. zm.). Ustawa z dnia 25 padziernika 1991r. o organizowaniu i prowadzeniu dziaalnoci kulturalnej (tekst jednolity Dz.U. z 2001r. Nr 13, poz. 123). Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003r. o dziaalnoci poytku publicznego i wolontariacie (Dz.U. z 2003r. Nr 96, poz. 873 z pn. zm.). Ustawa z dnia 18 marca 2010r. o zmianie ustawy o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektrych innych ustaw, (Dz.U. z 2010r. Nr 75, poz. 474). Ochron zabytkw znajdujcych w bibliotekach i muzeach reguluj akty prawne: Ustawa z dnia 21 listopada 1996r. o muzeach (Dz.U. z 1997r. Nr 5, poz. 24 z pn. zm.). Ustawa z dnia 27 czerwca 1997r. o bibliotekach (Dz.U. Nr 85, poz. 539 z pn. zm.). Ustawa z dnia 14 lipca 1983r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (tekst jednolity Dz.U. z 2006r. Nr 97, poz. 673 z pn. zm.). 4. Uwarunkowania zewntrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 4.1. Strategiczne cele polityki pastwa w zakresie ochrony zabytkw i opieki nad nimi Narodowa Strategia Kultury na lata 2004 2013 przyjta przez Rad Ministrw w dniu 21 wrzenia 2004r. oraz Uzupenienie Narodowej Strategii Rozwoju Kultury na lata 2004 2020 stanowi rzdowy dokument tworzcy ramy dla nowoczesnego mecenatu pastwa w dziedzinie kultury, a w szczeglnoci dla wspczenie pojmowanej polityki kulturalnej pastwa, funkcjonujcej w warunkach gospodarki rynkowej, a take zbienej z interesami Polski i Unii Europejskiej. Podstawowym celem strategii jest dziaanie na rzecz rwnomiernego rozwoju kulturalnego regionw w Polsce. Przyjto nastpujce priorytety: 1) Aktywne zarzdzanie zasobem stanowicym materialne dziedzictwo kulturowe, celem poprawy stanu zabytkw, ich adaptacj i rewitalizacj oraz zwikszenie do nich mieszkacw, turystw i inwestorw. Realizacja tych zada umoliwi zwikszenie atrakcyjnoci regionw, a take wykorzystanie przez nie potencjau zwizanego z posiadanym dziedzictwem kulturowym. 2) Edukacja i administracja na rzecz ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego. Dokumentem, ktry suy do wdroenia Narodowej Strategii Rozwoju Kultury w kwestii materialnej spucizny kulturowej Polski jest Narodowy Program Kultury Ochrona zabytkw i dziedzictwa kulturowego. Program ten jest zgodny z Narodowym Planem Rozwoju (ustawa z dnia 20 kwietnia 2004r.) z Narodowym Planem Rozwoju, Dz.U. Nr 116, poz. 1206 oraz zaoeniami do krajowego programu ochrony zabytkw. Podstaw do realizacji Narodowego Programu Kultury Ochrona zabytkw i dziedzictwa kulturowego jest uznanie obszaru dziedzictwa jako wykadni rozwoju i upowszechniania kultury, a take za poten-

cja regionw, sucy wzrostowi konkurencyjnoci i promowania regionw dla turystw, inwestorw i mieszkacw. W Narodowym Programie Kultury Ochrona zabytkw i dziedzictwa kulturowego wyznaczone zostay strategiczne cele polityki pastwa w dziedzinie ochrony zabytkw: Przygotowanie skutecznego systemu prawno finansowego wspierania ochrony i opieki nad zabytkami; Podjcie prac nad kompleksowym systemem edukacji o tematyce dziedzictwa kulturowego; Poszukiwanie narzdzi wzmacniajcych efekty dziaalnoci suby konserwatorskiej; Ograniczenia w dowolnym opiniowaniu konserwatorw poprzez naoenie na nich odpowiedzialnoci za postpowanie niezgodne z prawem; Intensyfikacja ochrony i promowania dziedzictwa kulturowego, ze szczeglnym uwzgldnieniem kompleksowej poprawy stanu zabytkw nieruchomych. 4.2. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie Wojewdztwa i Powiatu Dziedzictwo kulturowe wojewdztwa mazowieckiego cechuje bogactwo i rnorodno, czego dowodem s liczne zabytki z rnych epok. Najwiksz ilo obiektw zabytkowych posiada Warszawa, lecz na obszarze caego wojewdztwa znajduje si okoo 130 miast historycznych, obiekty sakralne, budowle obronne, przemysowe, zespoy paacowo-parkowe, cmentarze, lady walk narodowo wyzwoleczych. Mazowsze nie jest jednolite kulturowo. W obrbie wojewdztwa wyrnia si gwne regiony etnograficzne: kurpiowski, owicki, podlaski, kozienicki, iecko- starachowicki, opoczysko-konecko-przysuski, sannicki i kobielski. Najistotniejsze problemy w zakresie dziedzictwa kulturowego wystpujce na Mazowszu to liczne wystpujce w regionie zabytki znajdujce si bardzo czsto wzym stanie technicznym, a take zabudowa drewniana ulegajca postpujcej eliminacji z krajobrazu kulturowego. Kolejnym, niepokojcym zjawiskiem jest brak promocji i niska wiedza dotyczca regionu oraz niewystarczajca identyfikacja mieszkacw z Mazowszem. Dokumentem, w ktrym znajdujemy wizj poprawy jakoci ycia na terenie wojewdztwa jest Strategia Rozwoju. Zaprezentowane dziaania maj poprawi wizerunek wojewdztwa, take w zakresie ochrony zabytkw i oglnie pojtego dziedzictwa kulturowego. Oglne zaoenia to: zwikszenie konkurencyjnoci wojewdztwa, wspdziaanie na rzecz zrwnowaonego rozwoju i promocji obszaru Zielone Puca Polski, kreowanie wizerunku Mazowsza i jego produktw regionalnych, wzmacnianie wizi kulturowo spoecznych w regionie, wydawanie broszur i informatorw, prasy lokalnej i regionalnej, promujcych walory gmin, powiatw i regionu. Realizacja wizji rozwoju pod hasem: Mazowsze konkurencyjnym regionem w ukadzie europejskim i globalnym w Strategii Rozwoju Wojewdztwa Mazowieckiego zawiera rozdzia, ktry nakrela zadania na najblisze lata w zakresie ochrony zabytkw i opieki nad nimi. 4.2.1. Promocja i zwikszanie atrakcyjnoci turystycznej i rekreacyjnej regionu w oparciu o walory rodowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego Celem dziaa promocyjnych jest budowanie trwaego i stabilnego wizerunku Mazowsza, jako obszaru o duym potencjale rozwojowym, ktrego dynamiczny wzrost oparty jest na cennych walorach kulturowych, przyrodniczych oraz krajobrazowych. Promocja regionu powinna by ekspozycj jego mocnych stron tj.: bogatego dziedzictwa kulturowego regionu (zachowan i utrwalon spucizn materialn i niematerialn) oraz zrnicowanie kulturowe i obyczajowe poszczeglnych podregionw, istnienie cennych terenw dolin rzecznych, kompleksw lenych oraz obszarw ujtych w Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Wymiernym efektem prowadzonej promocji bdzie nie tylko aktywizacja obszarw wiejskich, dla ktrych jedn z szans rozwoju jest rozwj agroturystyki oraz innych form turystyki.

W tym celu podjte bd nastpujce dziaania: wzmocnienie dotychczasowych kierunkw dziaa samorzdu propagujcych zasoby dziedzictwa kulturowego oraz rozwj kultury w regionie; rewitalizacja zespow zabytkowych i wykorzystanie ich do rozwoju funkcji turystycznych; wsparcie tworzenia lokalnych parkw kulturowo - historycznych wok istniejcych zabytkw architektury umoliwiajcych rozwj funkcji turystycznych; rozwj sieci szlakw turystycznych w obrbie wojewdztwa mazowieckiego, w tym sieci drg o znaczeniu turystycznym, szlakw i cieek rowerowych oraz ich wczenie do sieci w ssiednich wojewdztwach; wykreowanie pasm turystyczno-kulturowych na rzecz rozwoju usug turystyczno-rekreacyjnych (w tym zwaszcza w oparciu o unikalne walory najwaniejszych cigw ekologicznych, takich jak dolina Wisy), przy jednoczesnym upowszechnianiu wiedzy o historii regionu i jego bogactwach; rozbudowanie zaplecza turystycznego (m.in.: hoteli, pensjonatw, schronisk modzieowych); promowanie turystyki i sportw wodnych poprzez wyznaczanie i utrzymanie szlakw wodnych, rozwj eglugi rzecznej oraz zaplecza towarzyszcego np.: porty, przystanie, stanice, orodki turystyki wodnej; rozwijanie zintegrowanego systemu promocji i informacji turystycznej; utworzenie, we wsppracy z samorzdami lokalnymi, regionalnej sieci obsugi ruchu turystycznego, dostarczajcej autoryzowanej oferty turystyczno- wypoczynkowej dla rnych segmentw rynku turystyki i wypoczynku w regionie; tworzenie dogodnych warunkw do rozwoju kompleksw wypoczynkowych; rekreacyjnych i balneologicznych wraz z zakadami geotermalnymi oraz ich promocja; promocja wartoci turystycznych regionu przy uyciu reklamy i upowszechniana wiedzy we wsppracy z organizatorami turystyki; promowanie bogactwa Kampinoskiego Parku Narodowego, parkw krajobrazowych, unikalnych tradycji: kurpiowskich, owickich, podlaskich, kobielskich oraz innych, czemu suy bd organizowane wystawy twrczoci regionalnej; wspieranie inicjatyw majcych na celu promocj dziaalnoci sprzyjajcej integracji Mazowsza, jako regionu o bogatej historii, wartociach przyrodniczych i wyrazistej tosamoci; wspieranie dziaalnoci Biura Przedstawicielskiego Wojewdztwa Mazowieckiego w Brukseli, ktre umoliwia efektywn promocj Mazowsza w Unii Europejskiej; zorganizowanie regionalnej Organizacji Turystycznej oraz lokalnych organizacji turystycznych; powoanie Centrum Folklorystycznego skupiajcego najciekawsze i unikalne wytwory kultur regionalnych; wydawanie publikacji promocyjnych oraz kreowanie pozytywnego wizerunku regionu w mediach. 4.2.2. Ksztatowanie tosamoci regionu oraz kreowanie i promocja jego produktu Kreowanie i promocja produktu regionalnego, nie tylko przyczyni si dobudowania i wzmacniania tosamoci i atrakcyjnoci regionu, ale take stanowi bdzie wany element jego promocji w wymiarze krajowym i europejskim. Wojewdztwo mazowieckie ze wzgldu na swoje walory kulturowe, turystyczne i przyrodnicze ma ogromne moliwoci promowania lokalnych, niepowtarzalnych produktw cile zwizanych ze rodowiskiem geograficznym, kultur oraz gospodark regionu. W zwizku z tym zostan podjte nastpujce dziaania polegajce na: utworzeniu instytucjonalnych ram, np. za pomoc regionalnego systemu certyfikacji, dla wspierania rozwoju marek regionalnych (np. tradycyjnych produktw ywnociowych czy produktw turystycznych); wspieraniu organizacji i stowarzysze regionalnych i lokalnych, ktre nie tylko kultywuj wartoci tradycyjne, ale rwnie kreuj aktywne postawy spoeczne, lokalny patriotyzm, a take integruj spoecznoci lokalne w dostosowywaniu si do nowych warunkw spoeczno- gospodarczych;

ochronie i promocji, ktrymi powinny zosta objte zespoy urbanistyczne i dziedzictwo drewniane (w tym miejscowoci o charakterystycznej unikalnej drewnianej zabudowie letniskowej, cenne krajobrazy kulturowe wsi i maych miast); promocji unikalnych zabytkw architektury, miejsc pamici narodowej oraz zamieszkania i pobytu wielkich twrcw identyfikujcych si z regionem; wspieraniu rozwoju dziedzin nauki, w tym humanistycznych, majcych istotny wpyw na zachowanie i popularyzacj dziedzictwa kulturowo historycznego Mazowsza; kreowaniu regionalnych orodkw tosamoci kulturowej; pielgnowaniu i kultywowaniu lokalnych tradycji i zwyczajw, znajomoci historii regionu; wprowadzenie zintegrowanego systemu informacji kulturalnej, promujcego dziedzictwo kulturowe i tradycj, funkcjonujcego jako portal internetowy, dziki ktremu podawane bd informacje o wydarzeniach kulturalnych, wystawach, targach regionalnych i zagranicznych promujcych Mazowsze; promocji odrbnoci historyczno- kulturowej Mazowsza, nurtw kultury ludowej i wysokiej, dc do zahamowania pogbiajcej si dysproporcji miedzy nimi poprzez aktywne wsparcie orodkw i rodowisk lokalnych, a take popraw dostpu do kultury skupionej w Warszawie dla ludnoci spoza stolicy; organizowaniu okolicznociowych i staych imprez lokalnych (targw, festiwali, konkursw); podjciu szerszych dziaa promocyjnych wrd regionw polskich i europejskich; prezentowaniu szerokiej oferty zwizanej z kultur regionu (obrzdy, rkodzieo, tradycje, kapele i zespoy folklorystyczne) oraz opracowanie katalogu ofert produktw regionalnych; ekspozycji regionalnych produktw ekologicznych i turystycznych, uwzgldniajcych lokalne tradycje; upowszechnianiu wiedzy o regionie poprzez organizowanie seminariw, debat, dyskusji oraz imprez. 4.2.3. Wsppraca midzyregionalna i midzynarodowa Wsplne inicjatywy miedzy regionami przyczyni si do lepszego gospodarowania zasobami regionu oraz wsplnej realizacji przedsiwzi, czsto o kluczowym charakterze, ktre przyczyni si do ich promocji. ochrona rodowiska na jednorodnych obszarach o cennych walorach przyrodniczych i krajobrazowych, sztucznie rozdzielonych granicami administracyjnymi, tj. na terenie parkw krajobrazowych, obszarw chronionego krajobrazu i obszaru funkcjonalnego Zielone Puca Polski; wspieranie realizacji inicjatywy turystyczno- rekreacyjnej Zielony Szlak Rowerowy Mazowsza w ramach Europejskich szlakw rowerowych Euro Velo i Greenways; utworzenie miejsca promocji regionu, sucego jednoczenie rnym celom- inwestycj tak bdzie centrum kongresowo wystawiennicze skupiajce wok siebie wane wydarzenia w regionie o znaczeniu midzynarodowym i regionalnym. 4.3. Relacje gminnego programu opieki nad zabytkami z dokumentami wykonanymi na poziomie Powiatu 4.3.1. Strategia Rozwoju Powiatu Grjeckiego 2004 2020 W skad Powiatu Grjeckiego wchodz miasta i gminy: Nowe Miasto nad Pilic, Mogielnica, Bdw, Pniewy, Warka, Grjec, Belsk Duy, Chynw, Goszczyn, Jasieniec. Naturalne granice administracyjne ograniczaj od wschodu rzeka Wisa, na poudniu rzeka Pilica (pozostae granice powiatowe maj charakter wytycze administracyjnych). Zasadnicz sie wodn powiatu rzeka Pilica i Jeziorka wraz z dopywami. Specyfika Powiatu Grjeckiego czyli to, co na pierwszy rzut oka rni ten region od innych w kraju to stosunkowo niskie bezrobocie i gospodarka oparta na sadownictwie oraz przetwrstwie. Region wzbogaca niezwykle atrakcyjne pooenie w dorzeczu Pilicy, Jeziorki i Mogielanki oraz tradycje historyczne Powiatu Grjeckiego. W opisaniu i charakterystyce przyrodniczej gminy wyeksponowano najcenniejsze przyrodniczo obszary doliny Pilicy (ok. 80 km - na odcinku od Inowodza do ujcia w rejonie OstrwkaMniszewa), a tu ze szczegln uwag potraktowano ornitofaun wodno-botn doliny Pilicy jako skadow o potencjalnie najwikszym walorze promocyjnym.

Opisany odcinek doliny Pilicy w niewielkim fragmencie przekracza granic powiatu, niektre wymienione w aneksie rodowiska rwnie le poza poudniowymi granicami powiatu, zwaywszy jednak na niepodlegajc kryteriom administracyjnym czno charakteryzowanych biotopw i ich walory rekreacyjno-turystyczne, niekonsekwencja ta wydaje si uprawniona. Z tych samych powodw w opracowaniu znalazy si rwnie (w aneksie) przylege do powiatu grjeckiego najcenniejsze przyrodniczo masywy lene: Puszcza Kozienicka i Puszcza Pilecka. Ich bliskie ssiedztwo oddziauje przyrodniczo na dolin Pilicy i stanowi z ni funkcjonaln biotycznie cao. Naley zaznaczy, e w istotnym dla rozwoju Powiatu Grjeckiego dokumencie, jakim jest Strategia Rozwoju Wojewdztwa Mazowieckiego odnotowano potrzeb stymulowania tworzenia pozarolniczych miejsc pracy poprzez wspieranie maych i rednich przedsibiorstw specjalizujcych si w obsudze ruchu turystycznego i agroturystyce oraz zaoono rozwj funkcji turystyczno-wypoczynkowych poprzez wykorzystanie walorw przyrodniczo-krajobrazowych i historyczno-kulturowych, ktrymi dysponuj gminy Powiatu Grjeckiego. Konsekwencj zalet przyrodniczych powiatu jest wystpowanie obszarw o wysokich walorach turystyczno wypoczynkowych, w znacznym stopniu niezagospodarowanych. Zaoenia Strategii Rozwoju Powiatu Grjeckiego na lata 2004 2020 w odniesieniu do spucizny historycznej to przede wszystkim promocja powiatu i rozwj sieci szlakw turystycznych, a take bazy turystyczno- rekreacyjnej. Niestety w Strategii Rozwoju Powiatu Grjeckiego zabrako zapisw dotyczcych bezporednio opieki i ochrony nad obiektami zabytkowymi, miejscami pamici narodowej itp. Zagadnienia te maj by w rozumieniu wadz powiatowych, realizowane zgodnie z wytycznymi wojewdzkimi () Przy opracowywaniu strategii powiatu, uwzgldnione s gwne zaoenia zawarte w Strategii Rozwoju Wojewdztwa Mazowieckiego (). W dokumencie wymieniono wiodce instytucje kulturalne dziaajce na terenie powiatu, w tym: Muzeum Regionalne w Nowym Miecie i Muzeum Bogosawionego Ojca Honorata Komiskiego przy klasztorze ojcw Kapucynw w Nowym Miecie. Na uwag zasuguje fakt istnienia w powiecie Spoecznego Komitetu Ochrony Zabytkw Gminy Belsk im. Jana Kozietulskiego. Wikszo imprez o zasigu ponadlokalnym, ktre odbywaj si na terenie Powiatu Grjeckiego nawizuje do tradycji sadownictwa. W moliwociach rozwojowych Powiatu Grjeckiego dostrzeono potencja spoczywajcy w organizacjach pozarzdowych o charakterze spoecznym, wrd ktrych wymieniono dziaajce na terenie gminy Nowe Miasto nad Pilic: Towarzystwo Przyjaci Nowego Miasta nad Pilic oraz Spoeczny Komitet Mieszkacw Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilic. Niestety olbrzymi potencja w rozwoju turystyki i promocji regionu, jakim jest bogata spucizna historyczna Powiatu Grjeckiego w tym min. gminy Nowe Miasto nad Pilic, nie zosta naleycie uwzgldniony. 5. Uwarunkowania wewntrzne ochrony dziedzictwa kulturowego 5.1. Strategia rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2003 2016 5.1.1. Wypoczynek i turystyka O znaczcych moliwociach wypoczynkowych miejscowoci Nowe Miasto nad Pilic przesdzaj: uwarunkowania przyrodnicze (pooenie w dolinie rzeki Pilicy i Drzewiczki); tradycje przyrodolecznicze; mnogo atrakcyjnych zabytkw historycznych. 5.1.2. Ocena moliwoci rozwoju funkcji wypoczynkowej Nowe Miasto nad Pilic to wyjtkowe miejsce, z uwagi na atrakcyjne pooenie na Obszarze Chronionego Krajobrazu Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki o powierzchni 63422 ha. Od przeomu XIX i XX wieku przybywaj tu wczasowicze ze wzgldu na korzystny mikroklimat, tradycje przyrodolecznicze zainicjowane w 1873r. przez dr Jana Bieliskiego, oraz wyposaenie w podstawow infrastruktur. Ponadto w gminie znajduje si 16 pomnikw przyrody. Istnieje koncepcja utworzenia Parku Krajobrazowego Doliny Pilicy. Na terenie gminy mona organizowa rozmaite formy wypoczynku np. rajdy piesze i rowerowe, wczasy, obozy, kolnie, polowania, plenery malarskie, fotograficzne, hipoterapi. Tereny te s nie tylko zasobne w walory przyrodnicze, ale kryj w sobie mnogo pamitek z przeszoci, co powiksza ich zalety turystyczne. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy oraz Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego, zawieraj nastpujce zadania: promocja gminy w ramach programu Region Mazowsze;

popieranie rozbudowy infrastruktury turystycznej obejmujca w przyszoci baz turystyczn (motele, miejsca postojowe, parkingi, pola namiotowe); wykorzystanie tradycji przyrodolecznictwa w marketingu turystycznym; rozbudowa bazy sportowej; popieranie rozwoju indywidualnego budownictwa letniskowego; promowanie budowy gospodarstw agroturystycznych; 5.1.3. Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilic. Kierunki zagospodarowania przestrzennego gminy Przyjty priorytet dla zachowania i ochrony obszarw najcenniejszych przyrodniczo. Podstawowe szanse i problemy polityki rozwoju gminy stanowicych elementy krajowej sieci ekologicznej: elementem sieci ekologicznej o znaczeniu krajowym jest Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina rzeki Pilicy i Drzewiczki utworzenie Parku Krajobrazowego Doliny Pilicy, dla zrwnowaenia ochrony, gospodarki lenej i funkcji wypoczynkowej. W zakresie powiza zewntrznych szanse wynikajce z pooenia gminy, w szczeglnoci blisko wielkich orodkw miejskich: Warszawy, odzi i Radomia. Szczeglna ponadlokalna funkcja Nowego Miasta nad Pilic jako orodka wypoczynkowego wynikajca z pooenia oraz wyrniajcych walorw mikroklimatu (). blisko stupidziesicioletnie tradycje Nowego Miasta jako miejscowoci wypoczynkowej; dostpno komunikacyjna gminy - drogowa i kolejowa. W Nowym Miecie nad Pilic krzyuj si drogi z Warszawy do Koskich i Kielc, z Tomaszowa Maz., odzi i Rawy Maz. do Radomia. Przez teren gminy przebiega Centralna Magistrala Kolejowa czca Wybrzee i Warszaw ze lskiem. Problemy (ograniczenia) brak w obszarze gminy wystarczajcej bazy turystyczno wypoczynkowej o zrnicowanym standardzie. W zakresie sfery kulturowej szanse. uksztatowana historycznie tosamo i przywizywanie duej wagi spoecznoci oraz wadzy lokalnej do ochrony bogatego dziedzictwa kulturowego gminy. otaczanie szczegln trosk miejsc pamici narodowej, obiektw zabytkowej architektury. Podstawowe cele rozwoju gminy. Cele strategiczne. uksztatowanie wysokiego poziomu wiadomoci spoeczestwa lokalnego w zakresie trwaego i zrwnowaonego rozwoju i ochrony rodowiska; osignicie przez Nowe Miasto nad Pilic statusu miejscowoci klimatyczno uzdrowiskowej; stworzenie infrastruktury komunalnej gminy, szerokiego zakresu i wysokiego poziomu usug oraz dobrej komunikacji (); rozwinicie programu turystycznego jako wiodcego w gminie; wykorzystanie walorw rekreacyjnych do tworzenia warunkw stymulujcych rozwj dziaalnoci turystycznej; stworzenie punktu Informacji Turystycznej w Nowym Miecie; oznakowanie tras turystycznych. Obszary zabudowane i wskazane do zabudowy. W Strategii Rozwoju Miasta i Gminy nie zawarto informacji o obszarach przeznaczonych do zabudowy przez wadze gminne. W dokumencie zapisano zobowizanie do popierania prywatnych inicjatyw majcych na celu rozbudow bazy turystyczno- rekreacyjno- wypoczynkowej.

5.1.4. Strategia Rozwoju Gminy Nowe Miasto nad Pilic. Kierunki dziaa W zakresie rozwoju bazy turystycznej zaplanowano m.in.: tworzenie i znakowanie nowych tras rowerowych i pieszych poprzez wykorzystanie istniejcych szlakw drogowych do miejsc o bogatej przeszoci historycznej; stworzenie warunkw do rozwoju agroturystyki i turystyki wiejskiej. W zakresie promocji gminy zaplanowano m.in.: ksztatowanie i popularyzowanie wizerunku miejscowoci w kraju i za granic. W zwizku z tym naley opracowa i na bieco aktualizowa wydane foldery, informatory turystyczne, biuletyny lokalne, oferty inwestycyjne, prezentujce walory rodowiska przyrodniczego oraz dziedzictwa kulturowego gminy, utworzenie aktualnej strony internetowej gminy. Wszelkie dokumenty dotyczce rozwoju wojewdztwa, powiatu i gminy uwzgldniaj w swych celach zachowanie dziedzictwa kulturowego poprzez stworzenie zintegrowanej sieci szlakw turystycznych, ktre bd obejmowa obiekty zabytkowe, skanseny, ciekawe miejsca. Takie dziaania spowoduj szybk rewitalizacj obiektw, znajdujcych si na szlaku. Misj Nowego Miasta nad Pilic, zapisan w strategii rozwoju jest: W cigu 8 lat sta si najlepiej wypromowanym miejscem wypoczynku dla mieszkacw Warszawy i odzi. W tym kontekcie wany jest remont i pniejsze zagospodarowanie zespou paacowo-parkowego o powierzchni prawie 18 ha w Nowym Miecie. Jednake w zadanie to gmina chce zaangaowa w caoci lub w czci fundusze niepubliczne, co w znacznym stopniu (przynajmniej na chwil obecn) eliminuje moliwo pozyskania dotacji w ramach ZPORR. Stad, wic idea, aby w najbliszym czasie gmina tworzya odpowiednie warunki, stanowice waciw zacht dla inwestorw. Analiza przeprowadzona w trakcie budowania Strategii rozwoju kae stwierdzi, i wadze miasta musz realizowa w ramach zada wasnych te zadania, ktre bezporednio lub porednio wzmocni najwaniejszy sektor gospodarki lokalnej, czyli turystyk. Przedstawione w dalszej czci PRL inwestycje, wynikajce ze zgaszanych przez spoeczno lokaln potrzeb oraz moliwoci finansowych gminy charakteryzuj si wanie ukierunkowaniem na zwikszenie atrakcyjnoci turystycznej miasta oraz popraw warunkw dla prowadzenia dziaalnoci gospodarczej. Takie podejcie przyczyni si do realizacji celw dziaania 3.1. i 3.2. ZPORR, tj.: przeciwdziaanie marginalizacji spoecznej i ekonomicznej obszarw wiejskich i maych miast do 20 tys. mieszkacw oraz obszarw restrukturyzowanych, wzrost mobilnoci zawodowej mieszkacw wsi i maych miast, tworzenie warunkw do dywersyfikacji dziaalnoci gospodarczej.

Wanym jest wykorzystanie potencjau, wynikajcego ze struktury bdcych w posiadaniu miasta terenw, ktre w wikszoci spenia mog potrzeby potencjalnych goci z zewntrz jak i mieszkacw Nowego Miasta n. Pilic. Gmina szczeglnie musi dba o swoje dziedzictwo kulturowe oraz przyrodnicze, std te bardzo wane s wszelkie prace na rzecz renowacji tych obiektw, ktre mog wpyn na atrakcyjno turystyczn. Gminny Program Opieki nad Zabytkami gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2010- 2014 w peni pokrywa si z celami i zaoeniami, wynikajcymi z dokumentacji, na szczeblu wojewdzkim i powiatowym. 5.2. Charakterystyka zasobw i analiza stanu dziedzictwa i krajobrazu kulturowego gminy Gmina Nowe Miasto nad Pilic pooona jest na krawdzi Wysoczyzny Rawskiej. Z uwagi na brak przemysu posiada doskonae warunki klimatyczne, co stwarza wymarzone moliwoci do wypoczynku i turystyki. Pooona jest w powiecie grjeckim, w poudniowo-zachodniej czci wojewdztwa mazowieckiego. W skad gminy wchodzi miasto Nowe Miast nad Pilic, ktre uzyskao prawa miejskie 27 grudnia 1400r., oraz 28 soectw, ktre obejmuj 33 wsie. Powierzchnia gminy wynosi 15847ha, z czego miasto zajmuje 1114ha. Przez pnocn cz gminy przebiega Centralna Magistrala Kolejowa czca lsk przez Warszaw z Wybrzeem. Gmina Nowe Miasto nad Pilic pooona jest w powiecie grjeckim, w poudniowo-zachodniej czci wojewdztwa mazowieckiego. Powierzchnia gminy wynosi 15847 ha, z czego miasto zajmuje 1114 ha. Przez pnocno-zachodni cz gminy przebiega Centralna Magistrala Kolejowa czca lsk przez Warszaw z Wybrzeem. Przez Miasto przebiegaj wane drogi czce dwie dwupasmowe drogi ekspresowe tj.: Warszawa-Krakw [drog nr 7] oraz Warszawa-Katowice [drog nr 8]. Ponadto, z Nowego

Miasta nad Pilic mona wygodnie dojecha do Warszawy (79 km), odzi (90 km), Kielc (99 km), a take do dawnego miasta wojewdzkiego Radomia (58 km) jak rwnie do ssiedzkich miast powiatowych Grjca (36 km), Tomaszowa Mazowieckiego (45 km) i Rawy Mazowieckiej (29 km). Na terenie gminy funkcjonuje dobra sie drg lokalnych, sie telekomunikacyjna, a take teren cay gminy ley w dobrym zasigu wszystkich sieci telefonii komrkowych. Na terenie gminy mieszka 8700 osb, z czego w samym miecie - 4050 osb. Gmina posiada charakter rolniczy jest tu okoo 1800 gospodarstw rolnych o powierzchni od 5 do 50 ha. Przewaaj tu gleby o bonitacji IV, V i VI klasy. Obecnie powierzchnia uytkw rolnych stanowi okoo 65% obszaru gminy, a lasw okoo 23% (urozmaica teren i podnosi atrakcyjnoci turystyczn). Poudniow cz gminy zajmuj lasy wok akwenw wodnych, tworzce urocze zaktki i wspaniae widoki, rzadko spotykane w tej czci kraju. Na nadrzecznej skarpie zlokalizowane s orodki wczasowe. Cech charakterystyczn gminy Nowe Miasto nad Pilic jest olbrzymie zgromadzenie zabytkw archeologicznych, nieruchomych i ruchomych. Peen spis zawiera 183 zabytki nieruchome, 29 zabytkw ruchomych, 234 stanowiska archeologiczne i kilkaset eksponatw zgromadzonych w regionalnych muzeach oraz w wityniach. Spucizn kulturow Nowego Miasta nad Pilic tworz take zwizane z nim wybitne osobistoci: Bogosawiony Ojciec Honorat Komiski, doktor Jan Bieliski, Narcyza michowska, Biskup Jzef Zawitkowski oraz Ojciec Gabriel Bartoszewski. Bogosawiony Honorat Komiski, waciwie Florentyn Wacaw Jan Stefan Komiski (ur. 16 padziernika 1829r. w Biaej Podlaskiej, zm. 16 grudnia 1916r. w Nowym Miecie nad Pilic) kapucyn, zaoyciel wielu zgromadze zakonnych. Przez cztery lata studiowa na Wydziale Budownictwa w Szkole Sztuk Piknych w Warszawie. Aresztowany zosta 23 kwietnia 1846r. za udzia w konspiracji antyrosyjskiej. Osadzony w X pawilonie Cytadeli warszawskiej zachorowa na tyfus. Zosta zwolniony 27 lutego 1847r. ze wzgldu na zy stan zdrowia. 21 grudnia 1848r. wstpi do zakonu kapucynw w Lubartowie. luby proste zoy 21 grudnia 1849r. i wyjecha do Lublina by studiowa filozofi. 18 grudnia 1850r. zoy luby uroczyste. W 1851 roku zosta przeniesiony na studia teologii do Warszawy. W 1852 roku ukoczy studia teologiczne i zosta wykadowc retoryki w Warszawie. wicenia kapaskie przyj 27 grudnia 1852r. z rk arcybiskupa warszawskiego Antoniego Fijakowskiego. W latach 1853-1855 wykada teologi w Warszawie. W 1855 zaoy w Warszawie z Zofi Truszkowsk Zgromadzenie Sistr Felicjanek, ktrego zadaniem bya dziaalno charytatywna. Po upadku powstania styczniowego rzd rosyjski skasowa wszystkie klasztory katolickie. Po kasacie klasztoru kapucynw w Warszawie w 1864 roku zamieszka w Zakroczymiu, a w latach 1892-1916 w Nowym Miecie. W celu ominicia zakazu rosyjskiego Komiski zacz zakada w kongreswce skryte zgromadzenia zakonne, oparte na regule trzeciego zakonu w. Franciszka (tzw. skrytki). W latach 1872-1898 zaoy 14 eskich zgromadze zakonnych skrytych. Ich zadaniem miao by uwicenie osobiste, dziaalno charytatywna i akcja apostolska w rodzinach, fabrykach, szpitalach itd. Z jednego z takich zgromadze (Zgromadzenie Sistr Ubogich w. Matki Klary), rozwin si mariawityzm zaoony przez zakonnic, Mari Franciszk Kozowsk, ktrej o. Honorat by spowiednikiem. Postara si o aprobat Stolicy Apostolskiej dla tych zgromadze uzyskujc od Stolicy Apostolskiej zgod na ich afiliacj do zakonu kapucynw. Powoa wwczas do ycia m. in. Zgromadzenie Sistr Serafitek w Warszawie. W latach 1859-1862 by gwardianem klasztoru warszawskiego. W 1895 zosta komisarzem generalnym kapucynw w prowincji polskiej. 16 padziernika 1988 roku - w 10 rocznic swojego pontyfikatu papie Jan Pawe II ogosi ojca Honorata bogosawionym Kocioa katolickiego. Jan Kapistran Bieliski (1834-1919) lekarz medycyny, specjalista w zakresie hydroterapii urodzony 23 padziernika 1834r. w Bigoraju. By synem rejenta powiatu tarnogrodzkiego Antoniego Bieliskiego i Franciszki ze Szczorskich. Szko elementarn ukoczy w Bigoraju, gimnazjum w Lublinie. Uczy si w szkole w Szczebrzeszynie do 1848r. Gimnazjum ukoczy w Lublinie w 1852r. Studia lekarskie odby i dyplom lekarski otrzyma na Uniwersytecie Moskiewskim w 1859r. Studia medyczne odby na Uniwersytecie Moskiewskim, dyplom uzyska w 1859r. W tym te czasie rozpocz prac zawodow jako lekarz wolno-praktykujcy w Nowym Miecie nad Pilic. W czasie Powstania Styczniowego udziela pomocy lekarskiej powstacom w Nowym Miecie i okolicznych miejscowociach jak: Rzeczyca, Potworw, Ossa, Studzianna, Moszki. Po upadku powstania wyjecha do Parya gdzie praktykowa w klinice neurologicznej, chirurgicznej i dziecicej. W drodze powrotnej do kraju odwiedzi Grafenberg na lsku, aby zapozna si z hydroterapi. W Warszawie pracowa jako lekarz wojskowy. Do 1865r. przebywa za granic, w Belgii, Francji i w Niemczech. W Bawarii praktykowa pod kierunkiem doktora Sebastiana Kneippa. W 1868r. powrci do Nowego Miasta nad Pilic, gdzie rok pniej urzdzi Zakad Hydroterapeutyczny na ma skal. Kolejna podr w 1872r. do uzdrowisk czeskich, szwajcarskich i francuskich, zaowocowaa otwarciem w dwa lata pniej nowoczesnego Zakadu Przyrodoleczniczego w Nowym Miecie Nad Pilic. Po powrocie do Polski zamieszka w Nowym Miecie nad Pilic. Dogodne pooenie na

wysokim brzegu rzeki, dobre nasonecznienie, blisko Puszczy Nadpilickiej okazay si doskonaym atutem dla budowy zakadu wodoleczniczego. Za wzr posuy zakad hydropatyczny doktora Kneippa w Wrishofen. Przedsiwzicie zrealizowano z poyczek kupcw i ziemian, na terenach ofiarowanych przez kilku wacicieli. Powsta kurort o szerokim zakresie leczenia rnych schorze. Zakad przetrwa do wybuchu I wojny wiatowej. Jesieni 1914 Nowe Miasto zostao wielokrotnie ostrzelane przez artyleri niemieck. W wyniku poaru cz budynkw Zakadu zostao spalonych. W 1915r. wojska niemieckie zarekwiroway pozostae po Zakadzie budynki. Po wojnie wiekowy Bieliski nie zdoa odbudowa Zakadu. Zmar w roku 1919 i zosta pochowany na nowomiejskim cmentarzu. Narcyza michowska, ps. Gabryella (ur. 4 marca 1819r. w Warszawie, zm. 24 grudnia 1876r. w Warszawie) - powieciopisarka i poetka, autorka synnej i kontrowersyjnej Poganki. Uwaana za jedn z prekursorek feminizmu w Polsce. Pochodzia z ubogiej rodziny drobnoszlacheckiej. Bya od dziecistwa zwizana z ziemi Rawsk, poniewa jej rodzice przeprowadzili si tutaj z Poznaskiego w 1818r. i zamieszkali w Nowym Miecie nad Pilic. Ojciec, Jan michowski, pracowa tu w zakadach upy solnej najpierw jako magazynier, a potem jako pisarz magazynu solnego. michowska uczya si w pensji Zuzanny Wilczyskiej, a nastpnie w Instytucie Guwernantek w Warszawie, gdzie jej nauczycielk bya Klementyna z Taskich, Hoffmanowa. Po wyjedzie do Parya Narcyza spotkaa swojego brata, emigranta po powstaniu listopadowym, ktrego pogldy miay znaczny wpyw na michowsk. Za jego namow rozpocza gruntowne studia w paryskiej Biblioteque Nationale. Jako jedna z pierwszych kobiet braa udzia w posiedzeniach Akademii Francuskiej. Pobyt we Francji i wszechstronne wyksztacenie pozwoliy jej znale prac nauczycielki domowej. Przebywajc w Warszawie michowska nawizaa kontakt z miejscowymi intelektualistami. Publikowaa w czasopismach Pielgrzym i Przegld Naukowy. Utworzya grup entuzjastek w skad, ktrej wchodziy warszawskie emancypantki. W latach 1842-45 mieszkaa w Rzeczycy i prowadzia nielegaln szko wiejsk. Tam te powstao jej najwiksze dzieo- Poganka. Czsto bywaa w Nowym Miecie nad Pilic w synnym Zakadzie Przyrodoleczniczym dr Jana Bieliskiego. W latach 1844-1845 przebywaa w Wielkopolsce i zajmowaa si kolportowaniem nielegalnej prasy z polecenia Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. W roku 1846 mieszkaa w Warszawie i prowadzia pensj dla dziewczt przy ul. Miodowej. Po wykryciu tzw. spisku rzemielnikw zostaa uwiziona, pniej odbywaa take areszt domowy. Po powstaniu styczniowym wyjechaa do Parya, by studiowa na Sorbonie. Po powrocie do kraju zmara na skutek cikiej choroby. Zostaa pochowana na warszawskich Powzkach. Biskup Jzef Zawitkowski (ur. si 23 listopada 1938r. we wsi Wa, parafia dary, gm. Nowe Miasto nad Pilic) w latach 1990 1992 sufragan owicki w archidiecezji warszawskiej, nastpnie biskup pomocniczy w diecezji owickiej, wikariusz generalny kurii owickiej, poeta, kompozytor. Pochodzi z chopskiej, bardzo religijnej rodziny. W wieku 12 lat straci matk. W 1956r. wstpi do warszawskiego seminarium duchowego. 20 maja 1962r. otrzyma wicenia kapaskie z rk Prymasa Stefana Wyszyskiego. By wikariuszem w Kroniewicach, Legionowie, w parafii w. Zygmunta na Bielanach w Warszawie i w archikatedrze warszawskiej, a jako rezydent w parafii Dziecitka Jezus na oliborzu. By rwnie pracownikiem Wydziau Duszpasterstwa Kurii Metropolitalnej Warszawskiej. W 1984r. zosta proboszczem w archidiecezji warszawskiej 26 maja 1990r. Sakr biskupi otrzyma 9 czerwca 1990r. w owiczu, a w dniu 25 marca 1992r. zosta mianowany biskupem pomocniczym nowoutworzonej wwczas Diecezji owickiej. Jego zawoanie biskupie to: Suga i syn suebnicy. Ukoczy rwnie studia muzyczne w Instytucie Musica Sacra w Aninie, a nastpnie muzykologie na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. Jest kompozytorem maych form muzycznych dla chrw i zespow wokalnych. Swoje utwory wydaje pod pseudonimem ks. Tymoteusz. o. Gabriel Bartoszewski urodzi si na terenie Ziemi Radomskiej, we wsi Potworw dnia 10 czerwca 1933r., w wielodzietnej rodzinie rolniczej. W latach 1947-1949 uczszcza do Gimnazjum w Nowym Miecie nad Pilic, a kolejny rok spdzi w nowicjacie w klasztorze nowomiejskim. 7 lipca 1957 roku przyj wicenia kapaskie i nastpnie podj studia na Wydziale Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uwieczone w roku 1962 stopniem doktora prawa kanonicznego. Szczegln dziedzin zaangaowania, w ktrej o. Gabriel wykazuje ogromne dowiadczenie i wiedz, jest udzia w kilkudziesiciu procesach beatyfikacyjnych i kanonizacyjnych, w ktrych podejmowa role postulatora, wicepostulatora, promotora sprawiedliwoci, konsulatora lub eksperta. Przyczyni si midzy innymi do beatyfikacji Bogosawionej Franciszki Siedliskiem z Roszkowej Woli, nazaretanki ktra jest patronk Publicznej Szkoy Podstawowej w dzarach i Floriana Stpniaka, kapucyna ze dar. O. Gabriel Bartoszewski od 1966 roku by czynnie zaangaowany w procesie beatyfikacyjny Bogosawionego Honorata, jako Wicepostulator, cile wsppracujcy z Postulatorem Kanonizacji w Rzymie. Dziki jego wieloletniej pracy i osobistemu zaangaowaniu proces beatyfikacyjny zosta doprowadzony do koca a sama beatyfikacja przyczynia si do rozsawienia nie tylko w Polsce, ale i w wiecie Nowego Miasta nad Pilic. Uprzedzajc fakt beatyfikacji, ktra odbya si w Watykanie 16 padziernika 1988 roku o. Gabriel zainicjowa powstanie przy nowomiejskim klasztorze kapucynw Muzeum powiconego Bogosawionemu, ktre cay czas cieszy si ogromnym zainteresowaniem pielgrzymw, odwiedzajcych Sanktuarium i stanowi cen-

n instytucje na kulturalnym planie naszego Miasta. Z inicjatywy o. Gabriela Bartoszewskiego powsta take imponujcy pomnik Bogosawionego Honorata usytuowany na placu jego imienia, bdcy wizytwk duchowego oblicza Nowego Miasta nad Pilic. Odwiedzajc Nowe Miasto nad Pilic warto zobaczy pno barokowy paac Maachowskich z 1756 roku wraz z otaczajcym go parkiem, koci parafialny p.w. Opieki Matki Boskiej z 1856 roku, klasztor i koci Ojcw Kapucynw wybudowany w latach 1765-1786, jak rwnie zbiory gromadzone w Muzeum Regionalnym, ktre dostarcz nam informacji z zakresu archeologii, etnografii czy historii miasta i okolic. W kociele parafialnym mona zobaczy Piet Gostomsk (XV w.) - gotyck rzeb drewnian, przekazana przez mieszkacw Gostomi w 1990 roku, umieszczona w gwnym otarzu wityni w 1997 roku. Na cmentarzu parafialnym w Nowym Miecie znajduje si kilkanacie ciekawych nagrobkw powstaych w XIX wieku. Gmina posiada szereg unikalnych zabytkw, wrd ktrych wyrni naley: Zesp paacowo- parkowy w gonicach, Koci p.w. Jana Chrzciciela w gonicach, Zesp paacowo- parkowy w Gostomii, Koci p.w. w. Rocha koo Jankowic, Koci p.w. w. Krzya w Waliskach, Zesp paacowo- parkowy w darach oraz Koci p.w. w. Mikoaja w darach. Powysze obiekty, z wyjtkiem dworu w darach, s umieszczone w wykazie obiektw wpisanych do rejestru zabytkw byego wojewdztwa radomskiego. Peen wykaz zabytkw historycznych gminy Nowe Miasto nad Pilic, uzupeniony o aktualny stan wymienionych obiektw, znajduje si w dalszej czci niniejszego opracowania. 5.2.1. Zarys historii obszaru gminy. Nowe Miasto nad Pilic wyroso ze wsi targowej o nazwie Pobiedna. Obszar, na ktrym powstao Nowe Miasto nad Pilic moe si poszczyci znaleziskami archeologicznymi sigajcymi paleolitu i mezolitu. Dowodzi to, i by to teren dogodny dla rozwoju osadnictwa. Powstanie Nowego Miasta wie si z masowym ruchem kupcw przez wie Pobiedna. Przed tysicem lat w jej pobliu krzyoway si dwa gwne szlaki handlowe: jeden biegncy z Torunia do Lwowa, drugi wiodcy od morza na poudnie. Kupieckie karawany przystaway na wysokim, lesistym brzegu rzeki, by przygotowa si do przeprawy, a potem nabra si przed dalsz podr, naprawi wozy i uzupeni zapasy ywnoci. Z czasem, widzc, e w okolicy mona zrobi interes, zaczli si osiedla kupcy i drobni rzemielnicy. Przywilej lokacyjny wydany zosta dla miejscowoci przez Siemowita IV w dniu 27 grudnia 1400r. Pobiedna bya wtedy wasnoci dugoletniego czenika rawskiego - Prdoty, bya jego wsi dziedziczn. Wraz z aktem lokacyjnym Nowe Miasto uzyskao przywilej sprowadzani wydobywanej w Wieliczce soli i sprzedawania jej na terenie dawnego wojewdztwa rawskiego. Z tego te okresu pochodzi herb miasta przedstawiajcy baszt i dwa miecze na czerwonym polu. Nowe Miasto nad Pilic lec przy szlakach handlowych czcych Toru ze Lwowem i Warszaw z Krakowem, a take bdc wasnoci do zamonej szlachty herbu Rawicz, ktrzy przyjli nazwisko Nowomiejskich jeszcze w XVI w. uchodzio za znaczne. Na coroczne jarmarki w. Marcina cigali kupcy z caej Polski. Duym powodzeniem cieszyy si te, odbywajce si trzeciego dnia tygodnia, czyli we wtorek lokalne targi, na ktre zjedali mieszkacy z regionu nadpilickiego. W pierwszej poowie XVII w. cz Nowego Miasta znalaza si w posiadaniu miecznika koronnego Jana Zebrzydowskiego. Wiek ten obfitujcy w burzliwe wydarzenia zwizane z potopem szwedzkim, czy rokoszem Lubomirskiego pocign za sob powane zniszczenia Ziemi Rawskiej, w ktrej leao Nowe Miasto. Wiek XVIII take dotkn Rawskie w zwizku z wojn pnocn i konfederacj barsk. Na tle tych burzliwych wydarze zachodziy zmiany w samym miecie. Pod koniec wieku XVII wspwacicielem Nowego Miasta zosta Aleksander Lipski. W I po. XVIII w. wacicielem miasta by chory piotrkowski Florian ubieski, ktry wyjedna w 1744r. od krla Augusta III Sasa przywileje na 6 nowych jarmarkw. Wkrtce miasto stao si wasnoci Franciszka Granowskiego zicia wspwaciciela majtku Aleksandra Lipskiego, a nastpnie jego syna Kazimierza Granowskiego. Obydwaj sporo zdziaali dla odbudowy miasta. Franciszek rozpocz budow rezydencji - paacu, ktry ukoczy Kazimierz. Kazimierz Granowski wykupi te czci miasta, ktre dzierawili inni wspwaciciele. w doskonay onierz a nastpnie wojewoda rawski przyczyni si do budowy kocioa i klasztoru O.O. Kapucynw, ktry rozpoczto budowa w latach 60-tych XVIII wieku. Wzniesiono te drewniany most na rzece Pilicy, dbano o planowy rozwj miasta. W drugiej poowie XVIII w. dobra nowomiejskie przeszy w rce Ignacego widziskiego, a w 1795r. przeja je rodzina Maachowskich. Pod koniec XVIII w. w miecie byo ponad 100 domw, a ludnoci ok. 900 osb, w znacznej czci ydw. By to wwczas do znaczny orodek handlu i produkcji rzemielniczej. Miasto byo znane szczeglnie ze cigajcego kupcw nawet odlegych stron jarmarku na w. Marcina. Wiek XIX przynis niezwykle trudn sytuacj dla Nowego Miasta. Dziedzic Maachowski ogra-

nicza si jedynie do cigania z miasta nalenych mu powinnoci, nie inwestujc zupenie w jego rozwj. W lustracji adiunkta dozorcy obwodu rawskiego z 1828r. znalaz si dokument postulujcy zmian tej sytuacji. Wrd licznych projektw zrealizowano jedynie odbudow jatek, zakupiono narzdzia przeciwpoarowe oraz zaoono szkk topolow. Stosunki mieszczan z dziedzicem Nowego Miasta byy napite zwaszcza na pocztku drugiej poowy XIX w. W tym czasie w miecie dziaay warsztaty sukiennicze i garbarnie. W 1857 roku w Nowym Miecie zamieszkiwao 2887 osb w tym 1127 Polakw, 1759 ydw i 1 Niemiec. W wyniku reformy administracyjnej z 1870 roku Nowe Miasto nad Pilica utracio prawa miejskie. W 1873 roku powsta tu Zakad przyrodoleczniczy. Uzdrowisko, pooone na nasonecznionych stokach, posiadajce wyborn wod czerpan z licznych rde wytryskujcych ze skarpy, gromadzio wielu kuracjuszy. Stosowano tu m. in. ciepe i zimne kpiele, gimnastyk, leczenie wodami mineralnymi i wstrzsami elektrycznymi. Zakadem tym kierowa dr Jan Bieliski. Leczono gwnie chorych na grulic oraz osoby otye i wyczerpane nerwowo. Najwicej kuracjuszy przybywao z odzi i Warszawy, ale take przybywali chorzy z Moskwy, Petersburga, Londynu a nawet Nowego Jorku. W latach 80. i 90. XIX wieku koncertowa tu Ignacy Paderewski, wystpia z odczytem Eliza Orzeszkowa. W czasie wydarze rewolucji 19051907 w Nowym Miecie w grudniu 1905r. miaa miejsce manifestacja o charakterze patriotycznoreligijnym, mieszkacw miasta i okolicznych wsi. Doszo do aresztowa za dziaalno antyrosyjsk. W czasie I wojny wiatowej w padzierniku 1914r. doszo do zacitej bitwy na froncie wzdu linii Nowe Miasto - Rawa - Jew. Nowe Miasto zostao wwczas ostrzelane przez artyleri niemieck. Dalsze lata wojny pocigny za sob znaczne zniszczenia. W okresie I wojna wiatowa zniszczya wielki zesp budynkw i cae przedsiwzicie, ktrego nie dao si uratowa pomimo stara zwizku miejscowych lekarzy i mieszkacw. Po wojnie uruchomiono fabryk sukna w Nowym Miecie, nie odgrywao ono wtedy wikszej roli jako orodek handlowy. Jeli chodzi o siec drg to naley wspomnie drogi z utwardzon nawierzchni czce Grjec, Nowe Miasto i Koskie, Raw i Nowe Miasto. Funkcjonowaa te kolej wskotorowa Warszawa - Nowe Miasto. Przed 1921r. w Nowym Miecie zamieszkiwao 3761 osb, a 10 lat pniej 3877. W dniu 8 wrzenia 1939 roku o godz. 7:35 I Dyw. Pancerna zaja Nowe Miasto. Rozpocz dziaalno Zwizek Odwetu, a gdy powstao AK - Nowe Miasto byo rejonem jej dziaalnoci w obwodzie rawskim. Na terenie miasta istniao getto, z ktrego wywieziono do miejsc zagady ponad 2 tys. ydw. Miasto zostao wyzwolone w dniu 16 stycznia 1945r., po czym przystpiono do likwidacji zniszcze i szkd zwizanych z dziaaniami wojennymi. Po wyzwoleniu miasta nastpi trudny okres organizowania administracji pastwowej. Organizowany jest posterunek Milicji oraz Gminna Spdzielnia SCh. Grupa dziaaczy czyni starania u wadz powiatowych, wojewdzkich i centralnych o uzyskanie zezwolenia na otwarcie Liceum Oglnoksztaccego w paacu Granowskich. Przebudowany spichlerz dworski ma posuy za internat. Miasteczko zniszczone w 50% przez wojn, a nastpnie przez huragan w 1958 roku, nie posiadajce adnego przemysu, w dodatku wykorzystywane przez powiat, nie dao si. Dziki inicjatywie nielicznych jednostek i czciowej reformie gospodarczej udao si wybudowa: osiedla mieszkaniowe, wybudowa szpital, hydroforni, kino miejskie, gmachu liceum, dwie szkoy podstawowe i przedszkole, targowic, masarni, piekarni, dom towarowy, pawilony spoywcze, dworzec PKS, przychodni rejonow, osiedla domkw jednorodzinnych. Zwodocigowano i skanalizowano miasto, wymieniono owietlenie ulic, wyasfaltowano znaczn cz ulic, zbudowano stadion sportowy. W 1953r. powstaa jednostka wojskowa, dziki ktrej powstao osiedle mieszkaniowe dla rodzin wojskowych, klub oficerski, z ktrego mogli korzysta mieszkacy miasta, zaplecze handlowe, obek, przedszkole. Zatrudnienie otrzymao wielu mieszkacw miasta. Powstay dwa zakady produkcyjne: Filia Zakadw Radiowych Kasprzaka w Warszawie, zatrudniajca 60 osb, gwnie kobiet oraz Filia Fabryki Obrabiarek Mechanicy w Pruszkowie, zatrudniajca okoo 100 mczyzn, gwnie tokarzy i szlifierzy. Po przemianach 1989 roku ojcowie miasta i gminy przystpili do modernizacji owietlenia ulic, budowy biologicznej oczyszczalni ciekw, wodocigowania wsi, uzbrajania terenu pod budow nowych osiedli domkw jednorodzinnych oraz budowy nowoczesnej stacji wodocigowej. Nowe Miasto nad Pilic pooone w malowniczej okolicy na lewym brzegu rzeki Pilicy, liczy obecnie ok. 5 tys. mieszkacw. Jedn z najstarszych wsi gminy Nowe Miasto nad Pilic s gonice. Pierwszy koci powsta tu w 1521 roku erygowany przez arcybiskupa gnienieskiego Jana askiego. gonice leay w wojewdztwie rawskim i byy pierwotnie wasnoci biskupw gnienieskich. Doszy do biskupiego klucza gonickiego przed rokiem 1512, a w roku 1540 podzielono klucz gonicki na klucz konarski oraz Dobra gonice. gonice w roku 1512 miay 39 wk, w roku 1603 - 40 wk, a w roku 1786 byo ju tylko 32 wki ziemi uprawnej. Prowadzono rybowstwo na Pilicy i 3 wielkich jeziorach - Wielkim, Za kowalem, Na Borku. W odlegoci 2 km od gonic jest Przeprona Grka (Grka Zgody) - miejsce gdzie w 1666 roku nastpio pojednanie rokoszan pod przywdztwem Jerzego Lubomirskiego z krlem Janem Kazimierzem. W miejscu tego wydarzenia stoi kociek w. Rocha. W XVII w. Dobra gonice pokryway rozlege lasy, gw-

nie sosnowe okoo 1000 ha. Las graniczy na wschodzie z Rosoch i Olszow Wol na poudniu z gonicami, na zachodzie z Jarochowicami a na pnocy z Rokitnic. egonice naleay do kapituy gnienieskiej do koca XVIII w. W kocu XVIII w. dzierawi je gen. Madaliski. W dokumentach nie ma informacji o ich sprzeday. Ale jest uchwaa sejmowa z 1775r. o ich sprzeday, ktra by moe formalne zatwierdzaa wczeniejsz sprzeda - niewykluczona zamiana za sprzeda (dalej pooonych) gonic na zakupienie wsi pooonych bliej Gniezna. W II po. XVIII w. powstaje z gruntw pustych i odebranych gromadzie obok dotychczasowego folwarku w gonicach nowy folwark Zagrze pooony 2 km od gonic. W roku 1912 wacicielami majtku gonice byli Zdziarscy (zob. np. Maria Zaleska) Istniejcy koci drewniany pochodzi z XVIII w. Gostomia bya miejscem starego osadnictwa, o czym wiadczy odkryte w 1934r. cmentarzysko z dobrze zachowanymi urnami podkloszowymi. Wie bya rodow posiadoci Anzelma Gostomskiego, wojewody rawskiego, yjcego w latach 1508 1588, najmoniejszego szlachcica w tym wojewdztwie. By on autorem ksiki pt. Gospodarstwo, pierwszego polskiego dziea o rolnictwie, ktre cieszyo si wrd szlachty wielk popularnoci. Ksika wydana w formie listw-notatek zapoznawaa ze sposobem gospodarowania bogatego szlachcica rawskiego z koca XVI w. W skad gminy Nowe Miasto nad Pilic wchodz take nastpujce miejscowoci: Beek, Bieliny, Borowina, Dbrowa, Jzefw, Domaniewice, Godzimierz, Gostomia, Jankowice, gonice, Nowe Bieliny, Nowe gonice, Nowe Strzaki, Zalesie, Pobiedna, Promnik, Prosna, Gilwka, Rokitnica, Rosocha, Rudki, Sacin, Sabrz, Strzaki, widrygay, Wa, Wierzchy, Waliska, Wola Pobiedziska, Wlka Ligzowska, Wlka Magierowa, darki, dary. Niestety wikszo soectw w gminie Nowe Miasto nad Pilic nie posiada opracowanych dziejw historycznych w postaci monografii indywidualnych lub jednej pracy zbiorowej. 5.2.2. Krajobraz kulturowy Gmina Nowe Miasto nad Pilic znajduje si na skraju kurpiowskiego i opoczysko-konecko- przysuskiego regionu etnograficznego. Widoczne s tutaj take wpywy etnograficzne rejonu rawskiego. Klimat jest umiarkowany odpowiadajcy klimatowi Niziny Mazowieckiej, zagodzony du iloci drzewostanu. Rejon ten posiada najwikszy procent nasonecznienia i wd na Mazowszu. Miasto ley na lewobrzenej skarpie nadpilickiej, okoo 25 m n. p. Pilicy. Skarpa ta nieosonita niczym od poudnia i zachodu naraona jest na porywiste wiatry o sile huraganu, ktrych skutki bywaj nieraz katastrofalne dla tutejszej ludnoci. Ze wzgldu na dogodne warunki naturalne/klimat, zadrzewienie, woda/miejscowo ta od dawna suy za miejsce wypoczynku. Nowe Miasto nad Pilic to typowa gmina rolnicza, w ktrej uytki rolne stanowi ponad poow wszystkich ziem. Miao to - i ma nadal - znaczcy wpyw na ksztat tutejszego krajobrazu kulturowego. Skada si on z elementw przyrodniczych, a take z osigni cywilizacyjnych czowieka. Istotn czci nowomiejskiego krajobrazu kulturowego jest ogromna spucizna historyczna tych ziem oraz pozostaoci uzdrowiskowego charakteru gminy wyksztaconego w drugiej poowie XIX wieku. Wrd miejscowoci znajdujcych si na terenie gminy Nowe Miasto nad Pilic dominuj wsie o ukadach ruralistycznych, uksztatowanych w okresie redniowiecza i epoce nowoytnej. Dominujcym ukadem jest ulicwka, wystpujca prawie we wszystkich miejscowociach gminy. W najczystszej formie ukad ulicowy wystpuje w Jankowicach, Domaniewicach, Rudkach, Zalesiu, Sacinie, darkach i Prosnej. Na terenie gminy wystpuje take zabudowa widlicowa; w Wierzchach i w Wale. W cigu wiekw zasadnicze ukady ruralistyczne w czci zostay przeksztacone poprzez rozbudow wsi w kilku kierunkach, bd lokalizacj zespou folwarcznego. Przykadami miejscowoci o zmodyfikowanym ukadzie ruralistyczny poprzez rozbudow s min. dary, Godzmierz, Rosocha. Ponadto, na terenie gminy wystpuj ukady przestrzenne wyksztacone w XIX wieku. S to wsie kolonizacyjne o ukadzie rozproszonym oraz rzdwki; przykadem mog by Promnik i Beek. Specyficzny ukad ruralistyczny wystpuje w Nowym Miecie nad Pilic. Jest to maomiasteczkowa zabudowa wielodronicowa dobrze wkomponowana w uksztatowanie topograficzne terenu- wysokiego brzegu Pilicy. Wzdu miejscowoci przebiega rwnolenikowo z zachodu na wschd gwna arteria ulica Tomaszowska, przechodzca w centrum miasta w ulic Warszawsk. W rodkowej czci miasta doczaj do niej - od poudnia ulica Mostowa, od pnocy ulica Kolejowa. W czci zachodniej Nowe Miasto jest sabiej zabudowane - wyczajc ulic Gra, zlokalizowane s tam w wikszoci ulice powstae w XX wieku min. w wyniku budowy jednostki wojskowej. W czci wschodniej Nowego Miasta znajduj si liczne ulice usytuowane rwnolenikowo wzgldem ulicy Warszawskiej oraz ulice do niej doczajce z pnocy i poudnia. Przy ulicy Warszawskiej znajduj si take trzy place miejskie: Komiskiego, Kociuszki i Armii Krajowej. Ukad ruralistyczny wystpujcy w Nowym Miecie nad Pilic charakteryzuje asymetryczno bdca efektem praktycznego wykorzystania uksztatowania terenu przez mieszkacw na przestrzeni dziejw. Tworzy on wraenie przytulnoci i malowniczoci miasteczka prze-

piknie wkomponowanego w pnoc cz doliny Pilicy. Historyczna zabudowa Nowego Miasta nad Pilic zostaa objta ochron konserwatorsk w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. 5.2.3. Zabytki nieruchome Podstawowym zagroeniem dla utrzymania wielu wartociowych obiektw zabytkowych gminy Nowe Miasto nad Pilic jest ich zy stan techniczny. Przyczynio si to do rozbirki wielu obiektw nieruchomych wpisanych do gminnej ewidencji zabytkw. Najwiksze ubytki zanotowano we wsiach Pobiedna, Rudki i dary. W Nowym Miecie nad Pilic zburzono szesnacie obiektw- przede wszystkim drewnianych domw z pocztku XX w. Przeprowadzona od listopada 2009r. do stycznia 2010r. prospekcja terenowa zweryfikowaa dotychczasow ewidencj zabytkw, ktra pierwotnie obejmowaa 196 pozycji. Po weryfikacji Gminna Ewidencja Zabytkw Nowego Miasta nad Pilic zawiera 141 pozycji. Zaniedbania s najgroniejsze dla zabudowy mieszkaniowej i gospodarczej, szczeglnie wykonanej w technice drewnianej. Potrzeba nowoci i nowoczesnoci jest podstawowym zagroeniem dla tradycyjnego krajobrazu oraz utrzymania lokalnego charakteru miejscowej architektury i budownictwa. le pojmowana modernizacja prowadzi do likwidacji detali architektonicznych, wymiany oryginalnej stolarki, wymiany ogrodzenia, wycicia drzew. Wiele z zabytkowych obiektw jest niewaciwie uytkowanych, nadbudowywanych i rozbudowywanych, co powoduje znieksztacanie formy architektonicznej. Powszechna i trudna do opanowania dewastacja krajobrazu kulturowego dotyczy rwnie niskonakadowych inwestycji, ktrych nieodwracalne skutki wynikaj z chci poprawy warunkw zamieszkania. Wie si to z powikszaniem otworw okiennych i drzwiowych, wymian stolarki z naruszeniem zasad kompozycji, ocieplaniem budynkw i likwidacj wystroju oryginalnego, zagospodarowaniem poddaszy i zakcaniem geometrii dachw, adaptacjami zabudowy bez opracowa projektowych, montaem anten satelitarnych i reklam na fasadach, likwidacj tradycyjnych ogrodze i potw na rzecz betonowych prefabrykatw czy systemowych rozwiza metalowych. W bardzo dobrym stanie znajduj si budynki i obiekty o charakterze sakralnym: kocioy, klasztory, kaplice, cmentarze. Naley wysun wniosek, i parafie rzymsko- katolickie w poszczeglnych miejscowociach prawidowo wywizuj si z obowizku dbania o spucizn historyczno- kulturow regionu. wiadczy o tym take bardzo dobry stan budynkw mieszkalnych - plebani, domw zakonnych, bdcych w posiadaniu Kocioa Katolickiego. Niepokojcym zjawiskiem w gminie Nowe Miasto nad Pilic jest pogarszajcy si stan obiektw wpisanych do rejestru zabytkw, wynikajcy z braku koncepcji ich zagospodarowania i funduszy na remont i zabezpieczenie. Smutnym tego przykadem jest sztandarowy zabytek Nowego Miasta nad Pilic - Paac Maachowskich z 1756r. (421-XI-16 z dnia 26 padziernika 1948r., 264/A/67 z dnia 27 grudnia 1967r., 119/A/ z dnia 7 lipca 1981r.). Obiekt jest w chwili obecnej czciowo odremontowanym pustostanem wykorzystywanym sporadycznie przez miasto do organizowania lokalnych imprez (np. zabawy sylwestrowej przed paacem). Pomimo wynajcia firmy ochroniarskiej obiekt nie zosta ustrzeony przed dziaalnoci wandali i zomiarzy - fasada upstrzona jest wulgarnymi napisami zrobionymi farb olejn, w podcieniu balkonu od strony poudniowej znajduj si pozostaoci po libacjach alkoholowych, na obiekcie zdemontowana, prawdopodobnie skradziona zostaa dolna cz orynnowania na jej rodkowym czeniu tj. ok. 5 - 6m wysokoci nad ziemi, co w efekcie spowodowao przejrzystoci wykazu obiektw podzielono je na nieruchome, ruchome i archeologiczne oraz zgodnie z ich lokalizacj. Wrd zabytkw nieruchomych znajdujcych si na czciowe zniszczenie otynkowania fasady paacu. W tej sytuacji ciko myle o wpisaniu obiektu np. w tras turystyczn. W dalszej czci opracowania wymienione zostay najwaniejsze zabytki gminy wraz z aktualn charakterystyk ich stanu. Dla zachowania na terenie gminy Nowe Miasto nad Pilic wyrniamy domy, kocioy, klasztory, zespoy paacowo parkowe, budynki o charakterze usugowym (dworce, szkoy, myny), cmentarze, mogiy, pomniki, miejsca pamici narodowej. Peen wykaz zabytkw nieruchomych znajdujcych si w gminie Nowe Miasto nad Pilic zosta przedstawiony poniej.

ZABYTKI NIERUCHOME

1. Obiekt: Myn wodny Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Borowiec Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

2. Obiekt: Myn elektryczny, dom mynarza Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Gostomia 10 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

3. Obiekt: Szkoa Data powstania: 1926r. Miejscowo, adres: Gostomia 1 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

4. Obiekt: Zesp paacowy, paac Data powstania: I po. XIX w. Miejscowo, adres: Gostomia 75 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 306/A/85 z dn.19.07.1985r. i z 31.12.1998r. Zdjcie:

5. Obiekt: Zesp paacowy, park Data powstania: I po. XIX w. Miejscowo, adres: Gostomia 75 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 306/A/86 z dn.19.07.1985r. i z 31.12.1998r. Zdjcie:

6. Obiekt: Park krajobrazowy Data powstania: I w. XIX w. Miejscowo, adres: Jankowice 43 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 299/A/85 z dn. 19.07.1985r. Zdjcie:

7. Obiekt: Zesp paacowo- parkowy, dwr Data powstania: 1827r. Miejscowo, adres: gonice Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 115/A/81, nr ew. 00ZK 4733, 262/A/67 z dn. 27.12.1967 Zdjcie:

8. Obiekt: Zesp paacowo- parkowy, dwr Data powstania: 1827r. Miejscowo, adres: gonice Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 115/A/81.07.07 Zdjcie:

9. Obiekt: Zesp paacowo- parkowy, wozownia Data powstania: I po. XIX w. Miejscowo, adres: gonice Stan zachowania, uwagi: bardzo zy Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

10. Obiekt: Zesp paacowo- parkowy, stajnia Data powstania: II po. XIX w. Miejscowo, adres: gonice Stan zachowania, uwagi: zaniedbany Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

11. Obiekt: Plebania Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: gonice 60 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

12. Obiekt: Dzwonnica Data powstania: XVIII w. Miejscowo, adres: gonice 60 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 774/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 83/A/81 z dn. 15.03.1981r. Zdjcie:

13. Obiekt: Koci p.w. Jana Chrzciciela Data powstania: XVIII w. Miejscowo, adres: gonice 60 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 774/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 83/A/81 z dn. 15.03.1981r. Zdjcie:

14. Obiekt: Cmentarz rzymsko - katolicki Data powstania: XIX/XX w. Miejscowo, adres: gonice Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

15. Obiekt: Koci p.w. w. Rocha Data powstania: 1922 - 1928r. Miejscowo, adres: Nowe gonice, Grka Zgody Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 441/A/90 z dn. 19.11.1990r. Zdjcie:

16. Obiekt: Mogia Zbiorowa Polegych w I i II wojnie wiatowej Data powstania: 1914 - 1918r., 1939 - 1945r. Miejscowo, adres: Nowe gonice, Grka Zgody Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie

17. Obiekt: Zesp paacowy, paac Maachowskich Data powstania: 1735 - 1756r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Tomaszowska 3 Stan zachowania, uwagi: dobry, naley poprawi orynnowanie budynku i skutecznej zabezpieczy obiekt przed aktami wandalizmu Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 421-XI-16 z dn. 26.10.1948r., 264/A/67 z dn. 27.12.1967r., 119/A/ z dn. 07.07.1981r. Zdjcie:

18. Obiekt: Zesp paacowy, park Data powstania: I po XVIII w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Tomaszowska 3 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 191-XI-5 z dn. 26.10.1948r., 778/A/67 z dn. 27.12.1967r., 551/A/98 z dn. 12.02.1998r. Zdjcie:

19. Obiekt: Koci p.w. Opieki Matki Boskiej Data powstania: 1856r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 56 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 550/A/97 z dn. 15.12.1997r. Zdjcie:

20. Obiekt: Dzwonnica Data powstania: 1870r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 56 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

21. Obiekt: Plebania Data powstania: II po. XIX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 58 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

22. Obiekt: Ogrodzenie Data powstania: II po. XIX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 56 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

23. Obiekt: Cmentarz rzymsko - katolicki Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 48 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

24. Obiekt: Kaplica Grobowa Braci Sug Maryi Niepokalanej Data powstania: 1931r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 48 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak

Zdjcie:

25. Obiekt: Mogia onierza Polskiego (I) Data powstania: 1939r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 48 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

26. Obiekt: Mogia onierza Polskiego (II) Data powstania: 1939r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 48 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

27. Obiekt: Mogia onierza Polskiego Aleksandra Kencia (III) Data powstania: 1939r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

28. Obiekt: Mogia Zbiorowa onierzy Armii Czerwonej Data powstania: 1945r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

29. Obiekt: Dworzec kolei wskotorowej Data powstania: 1922r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Kolejowa 26 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

30. Obiekt: Dom dr Bieliskiego Data powstania: II po. XIX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Bieliskiego 28 Stan zachowania, uwagi: dobry, naley odrestaurowa elewacj budynku Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

32. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 63 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

33. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 55 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

34. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 57 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

35. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 49/50 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

36. Obiekt: Dom murowany Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 48 Stan zachowania, uwagi: zaniedbany, naley odnowi elewacj budynku Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

37. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 47 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

38. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 45 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

39. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 43 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

40. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 41 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

41. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 37/39 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

42. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 36 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

43. Obiekt: Dom murowany Data powstania: 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 34 / 35 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

44. Obiekt: Dom murowany Data powstania: 1930r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 33 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

45. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 25 a Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

46. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 23 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

47. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 21 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

48. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 19 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

49. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 17 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

50. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 15 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

51. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 13 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

52. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 1 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

53. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 30-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 4/4a Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

54. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Ogrodowa 8 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

55. Obiekt: Willa Data powstania: ok. 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Ogrodowa 18 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

56. Obiekt: Szkoa Data powstania: 1818r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Piliczna 9 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

57. Obiekt: Dom drewniano- murowany Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Piliczna 21 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

58. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 5 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

59. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 6 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

60. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 7 Stan zachowania, uwagi: dobry, naley wykona remont elewacji budynku Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

61. Obiekt: Bank Spdzielczy Data powstania: ok. 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 9 Stan zachowania, uwagi: dobry, naley wykona remont elewacji budynku Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

62. Obiekt: Pomnik ku czci Tadeusza Kociuszki Data powstania: 1930r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

63. Obiekt: Dom Pomocy Spoecznej Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 11 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

64. Obiekt: Dom murowany Data powstania: II w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Kociuszki 12 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

65. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, Pl. Kociuszki 13 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry, budynek po generalnym remoncie, zatraci pierwotnych wygld Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

66. Obiekt: Dom murowany Data powstania: 1920r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Armii Krajowej 1 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

67. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 5 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

68. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 5 a Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

69. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 6 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

70. Obiekt: Szkolny Orodek Wychowawczy Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 9 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

71. Obiekt: Dom Data powstania: 1898r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 10 Stan zachowania, uwagi:zy, obiekt do generalnego remontu Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

72. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 12 Stan zachowania, uwagi: zy, obiekt do generalnego remontu Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

73. Obiekt: Dom drewniany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 15 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 599-XI-56 z dn. 19.06.1954r. Zdjcie:

74. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 16 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

75. Obiekt: Dom zakonny, murowany Data powstania: 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 18 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

76. Obiekt: Klasztor OO. Kapucynw Data powstania: II po XVIII w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 19 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 776/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 91/A/81 z dn. 15.03.1981 Zdjcie:

77. Obiekt: Koci OO. Kapucynw p.w. w. Kazimierza Data powstania: II po XVIII w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 19 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 263/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 92/A/81 z dn. 15.03.1981r. Zdjcie:

78. Obiekt: Pomnik ku czci ojca Honorata Komiskiego Data powstania: II po XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

79. Obiekt: Dom murowany Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 1 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

80. Obiekt: Dom murowany Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 3 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

81. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 4 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

82. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 5 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

83. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 10 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

84. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Rawska 12 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

85. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 1 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

86. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 3 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

87. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 40-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 6 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

88. Obiekt: Tablica pamitkowa Wadysawa Leweckiego Data powstania: 1944r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 6 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

89. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 8 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

90. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 18 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

91. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 27 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

92. Obiekt: Dom murowany Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 34 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

93. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 41 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

94. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 47 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

95. Obiekt: Dom murowany Data powstania: lata 20-te XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 49 Stan zachowania, uwagi: zaniedbany, obiekt do remontu Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

96. Obiekt: Willa Data powstania: po 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 71 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

97. Obiekt: Myn Data powstania: po 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 71 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

98. Obiekt: Kunia Data powstania: po 1918r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 44 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

99. Obiekt: Koci p.w. w. Krzya Data powstania: 1650r. Miejscowo, adres: Waliska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 239/A z dn. 22.02.1984r. Zdjcie:

100. Obiekt: Park dworski Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: Waliska Stan zachowania, uwagi: 290/A z dn. 19.07.1985r. Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

101. Obiekt: Myn elektryczny Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 17 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

102. Obiekt: Koci p.w. w. Mikoaja Data powstania: 1850r. Miejscowo, adres: dary 74 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 240/A/84 z dn. 22.02.1984r. Zdjcie:

103. Obiekt: Plebania Data powstania: 1929r. Miejscowo, adres: dary 74 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

104. Obiekt: Kaplica grobowa Data powstania: 1870r. Miejscowo, adres: dary, cmentarz parafialny Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

105. Obiekt: Dwr Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: dary 75 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

106. Obiekt: Ogrodzenie Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 84 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

107. Obiekt: Chlew Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 84 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

108. Obiekt: Wozownia Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 84 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

109. Obiekt: Obora I Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 84 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

110. Obiekt: Obora II Data powstania: 1917r. Miejscowo, adres: dary 84 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

111. Obiekt: Aleja kasztanowa Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: dary Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

112. Obiekt: Park dworski Data powstania: XVIII w. Miejscowo, adres: dary Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: 291/A/85 z dn. 19.07.1985r. Zdjcie:

113. Obiekt: Cmentarz parafialny w dzarach Data powstania: XIX / XX w. Miejscowo, adres: dary Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

5.2.4. Zabytki ruchome Zgodnie z definicj zawart w ustawie o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami - zabytek ruchomy to () rzecz ruchoma, jej cz lub zesp rzeczy ruchomych, bdcych dzieem czowieka lub zwizanych z jego dziaalnoci i stanowicych wiadectwo minionej epoki bd zdarzenia, ktrych zachowanie ley w interesie spoecznym ze wzgldu na posiadan warto historyczn, artystyczn lub naukow. Do zabytkw ruchomych podlegajcych ochronie i opiece zaliczono dziea sztuk plastycznych, rzemiosa artystycznego i sztuki uytkowej, prezentujce minione kierunki artystyczne. Zaliczaj si do nich rwnie inne obiekty, niebdce w peni dzieami sztuki. S nimi przedmioty posiadajce wysok warto historyczn i naukow, bdce wiadectwem poziomu kultury materialnej, np. wytwory sztuki ludowej i

rkodziea oraz inne obiekty etnograficzne, instrumenty muzyczne, przedmioty zgromadzone w kolekcjach, numizmaty, pieczcie, medale i ordery, militaria, pamitki historyczne, czy przedmioty zwizane z wybitnymi osobistociami lub instytucjami. Ponadto - oprcz obiektw wchodzcych w skad wyposaenia budowli - take wystrj architektoniczny zaliczany jest do zabytku ruchomego. Nale do niego elementy staej dekoracji budynkw (zewntrznej i wewntrznej) oraz obiekty tzw. maej architektury, ale pod warunkiem, e posiadaj cechy indywidualnych, niepowtarzalnych wytworw artystycznych. S to m. in. rzeby, paskorzeby, malowida cienne, mozaiki, sztukaterie i detal architektoniczny (np. gzymsy, obramowania otworw okiennych i drzwiowych), ale take rzeby ogrodowe, fontanny, kapliczki przydrone, krzye przydrone, drogowskazy kamienne, nagrobki itp. Rejestr Zabytkw Ruchomych prowadzony jest podobnie jak Rejestr Zabytkw Nieruchomych przez Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw. Do rejestru wpisuje si zabytek ruchomy na podstawie decyzji wydanej przez Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw na wniosek waciciela zabytku. Wojewdzki Konserwator Zabytkw moe wyda z urzdu decyzj o wpisie do zabytku ruchomego w przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granic. Wrd zabytkw ruchomych wystpujcych w gminie Nowe Miasto nad Pilic wyrniamy: 1. zbiory zgromadzone w Muzeum Regionalnym w Nowym Miecie, 2. zbiory zgromadzone w Muzeum Ojca Honorata Komiskiego, 3. krzye i kapliczki przydrone, 4. obiekty wpisane do rejestru zabytkw. Muzeum Regionalne w Nowym Miecie nad Pilic przy Placu O. H. Komiskiego 7a. Otwarcie muzeum nastpio w 1960 roku w 560 rocznic nadania miastu praw miejskich. Zbiory muzeum licz ponad 700 muzealiw z dziedziny archeologii, etnografii, historii i numizmatyki. Wikszo z nich ofiarowa zaoyciel muzeum - Stanisaw Tkacz. Do najstarszych nale kamienne narzdzia z okresu neolitu i okresu brzu oraz gliniane naczynia z okresu redniowiecza, starodruki z XVII wieku. Duo miejsca powicone jest historii Nowego Miasta z przeomu XIX i XX wieku, kiedy to dr Jan Bieliski zorganizowa pierwszy w Krlestwie Polskim zakad przyrodoleczniczy. Muzeum jest czynne we wtorki i czwartki w godz. 11:00 14:00. Wykaz zabytkw ruchomych znajdujcych si w zbiorach Muzeum Regionalnego w Nowym Miecie
L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Nazwa Eksponatu Biblia M. Lutra XVII w. Naboestwa na wita caego roku 1694r. Kazania ks. Piotra Skargi Pismo wite z 1893r. Zasady i cao wiary katolickiej Dziea Ignacego Krasickiego z 1832r. Atlas Geograficzny Krlestwa Polskiego 1907r. Naczynko kamionkowe z uszkiem Dzbanuszek mosiny Kieliszek mosiny Urna Grecka Urna Rzymska - popielnica Ilo sztuk 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 2 Sposb nabycia Darczyca anonimowy Dar p. Zygmunta Czyewskiego Nowe Miasto Przekaza p. Z. Czyewski Nowe Miasto Przekazaa p. Hanna Porada Nowe Miasto Przekaza p. Jerzy Porada Przekaza p. Soika Nowe Miasto Przekaza p. St. Tkacz Nowe Miasto Dar p. Grochulskiego Nowe Miasto Dar p. Hanny Porada Nowe Miasto Przekaza p. St. Tkacz Nowe Miasto Wydobyta z cmentarzyska w Wlce Magierowej Przekazana przez archeologa z Warszawy - Wlka Magierowa Ofiarowa leniczy Borudzki z Borowiny Ofiarowa Rojecki Miosz Przekaza Konrad Skrzypczyski Ofiarowaa p. Wanda Grochulska --//-Ofiarowa ucze ZSO Ofiarowa Wincenty Dbrowski --//-Przekaza p. Alfons Podogrodzki --//--

Dzban miedziany Kieliszek posrebrzany Tacka z alpagi Filianka z mosidzu Tacka z mosidzu Naczynie gliniane obtaczane Gliniany dzbanek glazurowany Fajka ceramiczna Naczynie gliniane miniaturowe toczone na kole 22 Uchwyt rondla glinianego ze ladami zielonej

glazury 23 Uamek naczynia glinianego 24 Pucharek Grecki 25 Kserokopia dokumentw parafii Nowe Miasto z 1794r. 26 Kserokopia dokumentw z 1494r. 27 Rkopis Antoniego widziskiego woj. Rawskiego z 1795r. 28 Rkopis Antoniego widziskiego woj. Rawskiego z 1790r. 29 Rkopis Jana Maachowskiego woj Rawskiego z 1802r. 30 Rkopis Jana Maachowskiego woj Rawskiego z 1804r. 31 Rkopis Jana Maachowskiego woj Rawskiego z 1803r. 32 Rkopis Jana Maachowskiego woj Rawskiego z 1800r. 33 Obraz olejny Duchowny 34 Obraz olejny Dama z perami na szyi 35 Obraz olejny Gostomska 36 Obraz olejny kiewski (Batory) 37 Obraz olejny Sobieski 38 Siekierka krzemienna z krzemienia pasiastego 39 Topr krzemienny 40 Topr krzemienny 41 Siekierka - klinik 42 Siekierka krzemienna - klinik 43 Siekierka krzemienna 44 Czekan bojowy 45 Topr kamienny 46 Topr kamienny 47 Otoczak kamienny z otworem 48 Szpila brzowa z gwk limacznicowat epoka brzu 49 Paciorek egipski 50 Siekierka z brzu 51 Grot wczni wczesny okres rzymski 52 Grot wczni 53 N elazny prosty nowoytny 54 Bursztyny 55 Torf 56 Skamieliny 57 Jeowce 58 Belemnity 59 Ramieniong 60 Zby mamuta 61 Odcisk paproci 62 Otoczak kamienny 63 Ky dzika - szable 64 Rycina - Oglny widok Zak. Przyrodoleczniczego z 1878r. 65 Zdjcie Jan Bieliski twrca Zak. Przyrodo. 66 Zakad przyrodoleczniczy w budowie 67 Kpiele wannowe 68 Zachodnie skrzydo Zakadu z 1900r. 69 Zakad przyrodoleczniczy w budowie

1 1 1 2 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 10 2 10 2 11 4 2 3 1 3 1 1 1 1 1 1

--//-Przekazaa p. Hanna Porada Przekazana przez p. Leszka z Krakowa --//-Przekaza p. Wincenty Dbrowski --//---//-Przekaza dr Piotr Guszkiewicz --//---//-Przekaza p. Jan Zienkowski --//-Przekazany anonimowo --//---//-Przekaza T. Kotras Nowe Miasto Przekaza p. wierczyski Przekaza p. Dbrowski Przekaza p. Szyller Przekaza Sotys ze darek --//-Przekaza Sotys z wsi Gra --//-Przekaza Orzeszek N. M. Przekaza p. Dbrowski Przekaza Orzeszek --//-Przekaza St. Mrowiski Przekaza p. Kwaniewski --//-Przekaza p. Jan Guszkiewicz Przekaza p. Orziak Przekaza sotys z Wlki Mag. Przekaza St. Tkacz --//---//---//-Wyowiono z Pilicy --//-Przekaza p. Orziak Przekaza leniczy z Borowiny Przekaza dr Piotr Guszkiewicz Przekaza St. Tkacz --//---//-Przekaza dr P. Guszkiewicz --//--

70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120

Zakad przyrodoleczniczy Druga cz Zakadu Marylin Zakad przyrodoleczniczy Dom w ktrym mieszka dr J. Bieliski Zakad przyrodoleczniczy w budowie Zakad przyrodoleczniczy Kpiele wannowe Afisz teatru amatorskiego w Zak. Przyrodo. Rkopis dr Jana Bieliskiego Piecz rycerska ziemi rawskiej Piecz urzdnika stanu cywilnego Rzymsko Katol. Parafii Nowe Miasto Piecz szlachecka wykonana w kamieniu Piecz gminy Ossa 1914r. Piecz towarzystwa Leniczwka Piecz mosina opiekuna szkoy elemen. W.R.M. z czasw Krlestwa Polskiego Fotokopia dokumentw z 1796r. Fotokopia mapy Gillego z 1800r. Okolice Nowego Miasta Fotokopia Rady Miejskiej z 1919r. Fotokopia dokumentu z 1814r. Fotokopia dokumentu z 1802r. Protok z przedwyborczego zebrania do Rady Miejskiej 1917r. Fotokopia podpisw Rady Miejskiej z 1824r. Kserokopia mapy doliny Pilicy z 1910r. Fotografia ppor Piotra Gajewskiego uczestnika Powstania Styczniowego Zoty krzy Bojownikom Niepodlegoci Piotrowi Grajewskiemu Zwieczenie drzewca sztandaru Orze Polski Ruble rosyjskie z 1910r. 100 rubli rosyjskich z 1910r. 500 rubli rosyjskich z 1912r. 25 rubli z 1909r. 10 rubli z 1909r. 1000 rubli z 1917r. 500 rubli z 1918r. 5 rubli z 1909r. 1 rubel z 1808r. 50 rubli z 1899 r 5 rubli z 1899r. 3 ruble z 1905r. 10 rubli z 1909r. 100 rubli z 1918r. 50 kopiejek 1 rubel z 1937r. 500 marek Polskich z 1620r. 500 marek Polskich z 1919r. 10000 marek Polskich z 1922r. 1000 marek polskich z 1919r. 1000 marek Polskich z 1919r. 100 marek Polskich z 1919r 500 zotych z 1919r. 100 zotych z 1940r. 20 koron austriackich z 1913r.

1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1

Przekaza St. Tkacz Przekazaa p. H. Porada --//-Przekaza St. Tkacz Przekazaa p. H. Porada Przekaza dr P. Guszkiewicz --//---//-Przekazaa p. Dybczyska Przekaza p. Krajewski --//-Dar p. St. Tkacza Przekaza p. Raski ze darek Przekaza p. Royski ze darek Przekazaa Gmina Gra Przekaza p. Kalbarczyk z Tomaszowa Maz. --//-Przekazaa p. H. Porada Nowe Miasto --//---//-Przekaza p. St. Tkacz Przekaza p. Krajewski Przekaza p. Kolbarczyk Tomaszw Maz. Przekazaa praprawnuczka z Warszawy --//-Przekaza p. Jerzy Porada Przekaza Radosaw Juda Nowe Miasto --//---//---//---//---//-Przekaza witek Rafa --//---//---//---//---//---//-Przekaza Sebastian Sobolewski Nowe Miasto --//---//---//---//---//---//-Przekaza ucze Mariusz Dusza Nowe Miasto --//---//---//---//--

121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173

100 zotych z 1440r. 1 kopiejka 1 grosz kopiejki z 1910r. kopiejki z 1890r. 1 grosz 1 kopiejka z 1889r. 5 groszy Grosus Egpol Reneszka z 1860r. Dukat z 1762r. 10 groszy z 1816r. Reneszka z 1863r. 1 kopiejka z 1908r. 1 kopiejka z 1870r. 1 kopiejka z1913r. 1 kopiejka z 1903r. 1 kopiejka z 1913r. 1 kopiejka z 1899r. 1 kopiejka z 1912r. elazko na wgiel drzewny elazko na wgiel drzewny elazko na wgiel drzewny elazko na wgiel elazko na wgiel drzewny elazko do prasowania na dusze elazko do prasowania na dusze elazko do prasowania na dusze elazko do prasowania na dusze elazko do prasowania na dusze elazko do prasowania na dusze elazko na dusze elazko do prasowania na dusze elazko elektryczne krawieckie Masielnica do wyrobu masa Pudeko drewniane na przybory do szycia yka drewniana Tuczek drewniany do ziemniakw opatka drewniana wyrb ludowy Kdzielnica Wrzeciona do kadzielnicy Strug stolarski Gwodzie kowalskie Podkowy koskie Przyrzd do wycigania garnkw z pieca Kdka koska Cyrkiel bednarski Lokwka do ukadania wosw Tasak do misa Topr rzeniczy Siekierka do rbania piekw Maszynka do strzyenia wosw Foremka gliniana do wypieku bab wielkanocnych 174 Butelka gliniana 175 Gliniany garnek na mleko

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 4 1 4 2 1 1 1 1 1 1 2 1 2 1 1

--//---//-Przekaza Andrzej Staniszewski Nowe Miasto --//---//---//-Przekaza Micha Mynarkiewicz Nowe Miasto --//---//---//-Przekaza Krzysztof Rychlicki --//---//---//---//-Przekaza Rafa Winik Nowe Miasto --//---//---//---//-Dar p. Piotra Jargota Nowe Miasto Przekaza p. Winiewski Przekaza p. P. Jargota Nowe Miasto Dar p. Bolesawa Janiszewskiego Nowe Miasto Przekaza p. Grochulski Nowe Miasto Przekaza ucze Szk. Pod. Dar p. Pruszczyka Gra Przekaza ucze Smalisz Nowe Miasto Przekaza p. Linkiewicz Nowe Miasto Przekaza ucze Szk. Pod. Nowe Miasto Dar p. Wielgusa Nowe Miasto --//-Przekaza p. A. Bogacki Nowe Miasto Dar p. Nowakowskiego Nowe Miasto Dar p. Misztala Nowe Miasto Piotr Jargot Nowe Miasto ul. Rawska 2 --//---//---//-Przekaza sotys z Sacina --//-Dar Andrzeja Tramsza Przekaza P. Jargot --//---//---//-Przekaza p. Doroba Nowe Miasto Przekaza p. wierczyska Przekaza p. Puciski Przekaza A. Bogacki Nowe Miasto Przekaza p. P. Jargot Nowe Miasto Przekaza p. Bolesaw Bors Pobiedna Przekazaa p. Hanna Porada Przekaza Piotr Jargot Przekazaa p. Hanna Porada

176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231

Drewniany talerz na chleb Dzbanek gliniany Dzbanek gliniany polewany Maselnica gliniana Doniczka gliniana Dzbanuszki gliniane Ptaszek gliniany Dzbanek gliniany Modzierz mosiny Modzierz elazny Mynek elazny do kawy Dzwonek do uprzy dla konia zim Noyce krawieckie Noyce owczarskie Noyce owczarskie Modzierz mosiny Przemian drewniany Przemian drewniany Przemian elazny Przemian elazny Waga wieszana Waga wieszana Obcgi Maglowniki Maglownik Maglownik Maglownik Maglownik Motek szewski Szpilarek szewski Ambus szewski Lichtarz ozdobny Uchwyt do strzemienia Kwiat kowalstwo artystyczne Zawias kowalski Klucz kowalski opatka saperka Szabla Hem niemiecki II wojna wiatowa Hem radziecki II wojna wiatowa Hem polski 1930r. Maska p.gazowa Kabura na bro krtk Rogatywka polska 1939r. Manierka polska Manierka niemiecka Piesek do cigania butw Podeszwy drewniane Kopyto metalowe Prawido na buty Waga szalkowa Wyymaczka do bielizny Drewniana dziea do ciasta na chleb Kijanka do prania Tara do prania Tara do prania

1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 p.1 1 p.1 1 1 1 1 2 1

--//-Dar p. wistaka Pobiedna --//-Dar P. Jargota Nowe Miasto Przekaza anonim Przekaza p. Marek Jdrzejewski Przekaza p. Guszkiewicz Przekaza ucze Szk. Pod. Przekaza p. P. Jargot --//-Przekaza p. A. Tramsz Nowe Miasto Dar p. Bigosa gonice p. Grzelczak Nowe Miasto Przekaza mieszkaniec wsi darki Przekaza p. Walczak Przekaza Piotr Jargot Przekaza p. Somiski Sacin Przekaza p. Grochal gonice Przekaza p. Bigos Przekaza p. Poprzdzki Przekaza p. Linkiewicz Przekaza p. Jargot Przekaza p. Dbrowski Przekaza p. Bogacki Nowe Miasto Przekaza p. Pardej Nowe Miasto Przekaza Przekaza Przekaza Dar p. Jargota Przekaza p. wierczyski --//-Przekaza p. Jargot Nowe Miasto Przekaza p. Podogrodzki Nowe Miasto Przekazaa p. Majewska --//---//-Przekaza p. Srebrzyski Nowe Miasto Przekaza p. Wjcik Gostomia Przekaza p. Rek Nowe Miasto Przekaza ucze Kwiecie Przekaza p. Porada Przekaza Krzysztof Srebrzyski --//---//-Przekaza Bogdan Michalski Nowe Miasto --//-Przekaza Ryszard Regulski Nowe Miasto Przekaza p. Srebrzyski Nowe Miasto Przekaza Tomasz Doroba Przekaza p. P. Jargot Przekaza Kwieciski Przekaza p. Banasiak Przekaza p. Podkowiak Pobiedna --//-Przekaza Piotr Jargot Przekazaa Beata Standera Nowe Miasto

232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272

273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284

Tara do prania Siekacz do krojenia burakw Pkosek Sierp Sierp Syfon na wod sodow Mundur czonka OSP Mundur czonka orkiestry straackiej Hem straacki Maszyna cholewkarska Singer Maszyna do szycia uprzy dla koni uski artyleryjskie uski Identyfikatory kawaleryjskie Szabla austriacka Szabla polska Bagnet polski Bagnet francuski Bagnet niemiecki Bagnet rosyjski Tasak tatarski Pistolet obrzynek Polska Lotnicza Zarys antycznej sztuki weterynaryjnej Wyprawa Aleksandra Wielkiego piewnik parafialny piewnik kocioa ewangelicko - Augsburskiego Brewiarzyk Tercjarski Wkad wiary katolickiej z 1864r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1854r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1852r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1903r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1852r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1853r. Zasady i cao wiary katolickie z 1852r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1854r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1854r. Zasady i cao wiary katolickie z 1855r. Zasady i cao wiary katolickiej z 1855r. Nauka pacierza z 1886r. Historia katakumb z 1854r. Rocznik Papieskiego dziea rozkrzewiania wiary Dziea dramatyczne W. Bogusawskiego Misje katolickie z 1911r. Polska w krajobrazach i zabytkach Gazeta witeczna 1932r. Popiel i Piast 1899r. Jak si uczy Wadysaw Skoczylas 1925r. Noc Listopadowa 1930r. Hod Kociuszce Z dziejw Rawskiego Podziemia Oczekiwanie 1997r. Narodzony w konspiracji

2 1 1 2 3 1 1 1 1 1 1 3 6 20 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Przekaza Dariusz Kostecki Nowe Miasto --//---//---//-Dar Piotra Jargota Nowe Miasto Przekaza Piotr Jargot Nowe Miasto --//-Przekazaa p. Kwaniewska Nowe Miasto Przekaza p. Szyller Nowe Miasto Przekaza p. Tramsz --//-Przekaza p. Szewczyk --//-Przekaza D. Michalski Przekaza p. St. Tkacz Utwald Dariusz Nowe Miasto Przekaza Edward Jakubik Nowe Miasto Przekaza p. St. Tkacz --//---//-Kumirek Nowe Miasto Przekaza anonim Przekaza p. ska z Warszawy --//-Dar p. Jargota Przekaza p. Budzik Przekaza ks. Maciej Budzik Odzyskano ze skupu makulatury --//---//---//-Odzyskano ze skupu makulatury --//---//---//---//---//---//---//---//-Lickindorf Przekazaa p. Jadwiga Guszkiewicz Przekaza p. T. Majewski --//---//-Przekaza p. Jan Jdrzejewski Przekaza p. Tkacz --//-Przekaza dr P. Guszkiewicz --//-Przekaza p. Lewecki Przekaza p. Jewiec autor --//--

285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337

Przewodnik po polu i ogrodzie Dwa szkice historyczne 1905 Satyry Jana Kochanowskiego 1933r. Rocznik Papieskiego Dziea Rozkrzew 1933r. III Oglnopolski Festiwal Folklorystyczny Pock Akordy 1822r. Skutki niewinnego kamstwa 1878r. Pochodzenie zwierzt domowych 50 pieni narodowych kserokopie 1917 Karta Ubezpieczeniowa 1933r. Wdrwki ryb Cuda teatru 1933r. Kalendarz Iskier Historia Krlw Portugalskich Zarys historii psychologii elementarnej Wiadomoci turystyczne 1934r. Prace i materiay etnograficzne Literatura ludowa Spoeczno wiejska Kronika jedn. wojskowej w N. M. Dzieje 47 szkolnego puku migowcw azienki Warszawskie 1968r. Medalion z oowiu Odzyskanie niepodlegoci Medalion Modlitwa grnika Godo Polski 1930r. Popiersie St. Moniuszki Trbka solwka Klarnet Trbka altwka Poroa jelenia Zakad leczniczy w Nowym Miecie Obraz Klotz Lampa naftowa Lampa naftowa Kufelek fajansowy Filianka dekorowana motywem ora Gliniany dzbanek glazurowany Kaganek wiecznik Lampa Karbidowa Lampa karbidowa Lampa karbidowa do powozw Maszyna do pisania Kaamanica z marmuru Suszka Obsadka Mydelniczka Korale z bursztynu Korale z bursztynu yka onierza niemieckiego II wojna wiatowa Fotografia szkoy Podoficerw z PAC 1924r. Fotografia 7 Puku Uanw Manierka wojskowa

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 5 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 2 1 2 3 1 1 1 1

Przekazaa p. H. Porada --//-Przekazaa p. H. Porada Przekaza p. St. Tkacz Przekaza p. W. Linkiewicz Przekazaa s. Maria --//-Przekaza p. Winiewski Przekaza Urzd Miasta Przekazaa p. Berezowska Przekazano anonimowo --//-p. Berezowska --//-Przekaza dr P. Guszkiewicz Przekaza p St. Tkacz --//---//---//-Przekaza p. M Dziedzic Zakupiono przez Urzd Miasta Przekaza p. J. Porada Przekazany anonimowo --//-Przekaza p. Jan Gawda Przekazaa p. Gocowska Przekazali czonkowie orkiestry OSP --//-Przekazane przez czonkw orkiestry straackiej Myliwskie koo owieckiego Przekaza p. St. Tkacz Przekazany przez przedstawiciela wycieczki z NRD Przekaza p. P. Jargot Przekazaa p. H. Porada Przekaza p. Winiewski Przekazaa p. Lickindorf Przekaza p. St. Tkacz Przekaza p. E. Maksent Przekaza p. P. Jargot --//-Przekaza p. Jdrzejewski Przekazano anonimowo Przekazaa s. Maria Przekaza dr P. Guszkiewicz Przekazaa p. H. Porada Dar p. H. Porady Dar p. P. Jargota --//-Przekazaa p. Gutkiewicz z Warszawy Przekaza p. Zagaj Przekaza p. Kokoszczyski Nowe Miasto Przekazaa p. H. Podogrodzka Przekaza p. Zagaj

338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389

Manierka wojskowa Manierka wojskowa Manierka turystyczna Papier bibuka do papierosw Bibuka papierosowa Otoczak kamienny Zakad leczniczy w budowie - foto Widelce posrebrzane Widelec do misa posrebrzany yeczki posrebrzane yki posrebrzane yka wazowa posrebrzana Pomyk z 1932r. Pomyczek z 1931r. Moje pisemko z 1931r. Nasza Przyszo z 1928r. Popiersie marszaka J. Pisudskiego Obraz J. Pisudskiego na koniu J. Pisudski - haft Prasa podziemna z 1940r. Run Biuletyn informacyjny 1943r. Biuletyn Armii Krajowej 1943r. Prochy zamordowanych w obozie Majdanek Myda uywane w Owicimiu Biuletyn Walka 1942r. Biuletyn Walka o now Polsk 1942r. Listy pisane z obozu Listy pisane z stalagu Fotografie ze stalagu Waciciel gonic Zdziarski ojciec i syn onierze - foto Foto kpt. Suszycki d - ca oddz. AK N. M. onierz AK Tadeusz Naczas onierz AK Lewecki onierz AK Lewecki - foto onierz AK wistak onierz AK Izabela Wolier zamordowana w Owicimiu onierz AK Pelinko, Biaas wiziona w Majdanku onierz AK Kuleta - Zych Listy pisane o oflagu przez Wacawa Sodkowskiego do dr D. Guszkiewicza Medal 150lat Tomaszw Maz. Mazowsze plakietka orze Plakietka Jambore 1933r. Plakietka Spaa 1933r. XV lecie odzyskania Morza Jzef Pisudski 1918 28r. odznaka Ryngraf brzowy Pod twoj obron Krzy harcerski 1939 Medal manifest PKWN Polegym na polu chway Za zasug w OSP 50 lat PSP Za zasugi dla obronnoci kraju

1 1 1 5 2 1 1 14 1 14 4 1 2 1 2 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 7 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Przekaza p. Czyewski Przekaza p. Zawistowski Przekaza ucze szkoy Pod. Przekaza Jan Gawda --//-Przekazane przez Cupriaka z Gostomi Przekazano anonimowo Przekaza Urzd Miasta --//---//---//---//-Przekazaa p. Jagielska Nowe Miasto Przekazaa p. Heine Nowe Miasto --//---//-Przekazaa p. Felicja Orzeszek Nowe Miasto Przekaza p. Dedek Przekaza p. J. Porada Przekaza p. St. Tkacz Przekaza p. W. lusarczyk Przekaza p. Tkacz Przekaza p. Klatka Przekaza p. Tkacz Przekaza p. St. Tkacz --//-Przekaza p. St. Sodkowski z Warszawy Przekaza p. Kwapis --//-Przekaza p. St. Tkacz Przekaza p. Lewecki Przekaza St. Tkacz --//---//---//---//---//---//-Przekazaa p. H. Porada Przekaza ucze Szkoy Pod. Przekaza Robert Cioek Nowe Miasto Przekaza Adam Chaupka Nowe Miasto --//-Przekaza P. Jargot --//---//---//-Przekaza Tomasz Drzymaa Pobiedna Przekaza Darek Macierzyski Przekaza Piotr Jargot Nowe Miasto --//-Przekaza Zarycht Nowe Miasto

390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438

Odznaka Sotysa 1930r. Orzeek wojskowy armii polskiej na zachodzie Godo Polskie Medal w obronie ojczyzny Medal w skoku w dal Orzeek Polski Jan III Sobieski Za zasug dla obronnoci Kraju Za zasug dla poarnictwa Godo na drzewie sztandaru Za dugoletni sub Do walki z bezrobociem 1931 - 1932 Godo Polski Medal 1812r. Medal - Orze Medal Virtuti - Militari Medal Labor 910 Medal za Wolno Wasz i Nasz Medal z 1882r. V wiekw istnienia M. Boskiej na Jasne Grze Pobr wojskowy Woy 1939r Krzy harcerski Medalion Waryski 1882 - 1982 Medalion Ignacy ukasiewicz Druyna harcerska Kserokopia listu ydowskiego Fragment sztandaru rzemielnikw ydw 1930r. Fragment Tory ydowskiej Fragmenty macew ydowskiej Dyplom Uniwersytetu Warszawskiego dr med. P. Guszkiewicza Dyplom nadania krzyu srebrnego dr P. Guszkiewiczowi Dyplom czeladniczy Antoniego Obrbskiego 1932r. Dyplom Starszych Zgromadze Wdliniarzy 1927r. Ksieczka rzemielnicza 1871r. Kserokopia Szkoy Rzecz. Polskiej 1930 31r. Kserokopia Ksigi Rzemiosa Polskiego List pochwalny dla F. Zdrojewskiego z 1916r. Kserokopia mapy obszaru pooonego midzy Sulejowem a Nowym Miastem z 1755r. Obraz olejny Adeli ubieskiej Bawdziewiczowej 5 rubli z 1937r. 5 rubli z 1938r. 3 ruble z 1961r. 1 rubel 1898r. 100 marek polskie 1919r. 100 marek polskich z 1919r. 100 marek polskich 1916r. 500 marek polskich 100 marek polskich 1916r. 50000 marek niemieckich 1922r. 10 marek polskich 1919r.

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Przekaza p. Baran z Gostomi Przekaza T. Pawlikowski Nowe Miasto --//-Przekaza W. Strzbicki Nowe Miasto Przekaza p. Porada Przekaza Wiktor Strumio Nowe Miasto Przekaza Wojciech Gowacki --//-Przekaza Dariusz Kozowski Wola Pobiedziska Sawomir Adamski Nowe Miasto --//---//-Przekaza p. P. Jargot Przekaza Hubert Kozowski Nowe Miasto Przekaza p. P. Jargot Przekaza p. Jan Ga Przekaza Mikua Przekaza Wojciech Gowacki Przekaza Sawomir Adamski Modoch Dariusz Przekaza Dbrowski Nowe Miasto Przekaza Linkiewicz Przekaza Jerzy Porada Nowe Miasto Przekaza ucze LO Przekazany przez Instytut ydowski w Warszawie Przekazano anonimowo Przekaza p. Szypowski Nowe Miasto Przekaza p. Gowacz i Modzie Przekazaa crka p. Hanna Porada --//-Przekaza syn Jan Przekazaa p. Dybczyska Przekazano anonimowo Przekaza p. J. Porada --//-Przekaza p. Zdrojewski --//-Przekaza syn J. Pomian Bawdziewicz z Anglii Przekaza Wojciech Gowacki --//---//---//---//-Przekaza Dariusz Kostecki Nowe Miasto --//---//---//---//-Przekaza Jacek Klatka Nowe miasto

439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495

5 marek polskich 1919r. 50000 marek polskich 1922r. 20 marek niemieckich 2 marki polskie 1916r. 20 marek niemieckich 1929r. 1 marka polska 1919r. 20 marek polskich 1919r. 100 marek niemieckich 1910r. 10 marek niemieckich 1929r. Milion marek niemieckich 1933r. 20 marek niemieckich 1944r. 10 marek niemieckich 1975r. 10 marek niemieckich 1924r. 5 marek niemieckich 1942r. 1 marka niemiecka 1937r. 1 marka niemiecka 10 marek niemieckich 1971r. 5 marek niemieckich 1942r. 2 marki niemieckie 1937r. 50 marek niemieckich 1 Wilna litewska 1944r. 10 litw. 5 litw. 1993r. 100 denarw 5 zotych 1930r. 100 zotych 1934r. 50 zotych 1929r. 50 zotych z 1940r. 100 zotych z 1941r. 10 zotych z 1982r. 20 zotych z 1982. 10 zotych z 1988r. 50 zotych z 1988r. 20 zotych z 1931r. 20 zotych z 1940r. 50 zotych z 1941r. 500 zotych z 1940r. 2zote z 1941r. 500 zotych 1982r. 5000 zotych z 1988r. 10 zotych z 1940r. 50 zotych z 1941r. 20 zotych z 1936r. 20 zotych z 1940r. 10 zotych z 1940r. 5 zotych z 1941r. 2 zote z 1936r. 20 zotych z 1948r. 1 zoty z 1941r. 2 zote z 1946r. 1000 zotych z 1982r. 2 grosze 1 grolin 20 kopiejek z 1918r. 1 kopiejka z 1905r. 1 kopiejka z 1897r.

1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 2 8 1 1 3 1 2 1 1 2 1 1 3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

--//---//---//---//---//-Przekaza Krzysztof Utwald --//---//---//-Przekaza Piotr Bigos Domaniewice --//---//---//---//-Przekaza Marcin Mikua Domaniewice --//-Przekaza Maciek Wasiak Nowe Bieliny Miasto --//---//-Ofiarowa Pojnowski Witold Dblin --//---//---//---//-Przekaza Marcin Zabielski Nowe Miasto --//---//-Przekaza Andrzej Rojecki Nowe Miasto --//---//---//---//-Przekaza Sebastian Stolarek Nowe Miasto --//---//-Przekaza Ryszard Zagaj --//---//-Przekazaa Monika Mikua Domaniewice --//---//---//-Przekazaa Rzadka Danuta Nowe Miasto --//---//---//---//---//---//---//---//-Przekaza Micha Markiewicz Nowe Miasto --//---//---//-Przekaza Albert Bogacki Nowe Miasto

496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551

5 pfenigw z 1924r. 10 groszy z 1840r. 1 kopiejka z 1865r. 2 kopiejki z 1910r. 1 kopiejka z 1904r. 2 kopiejki z 1903r. 3 kopiejki z 1901r. 3 kopiejki z 1865r. 3 kopiejki z 1911r. 5 kopiejek z 1863r. 5 kopiejek z 1880r. 5 kopiejek z 1903r. 3 kopiejki z 1909r. 2 kopiejki z 1881r. 5 kopiejek z 1901r. 2 kopiejki z 1881r. 2 kopiejki z 1909r. 5 kopiejek z 1975r. 5 kopiejek z 1970r. 1 kopiejka z 1896r. 2 kopiejki z 1968r. 1 stotinka z 1962r. 1 rubel 1 rubel z 1967r. 1 pfeming z 1978r. 1 grosz z 1923r. 2 kopiejki z 1972r. 1 grosz z 1949r. 5 groszy z 1938r. 50 groszy z 1923r. 1 zoty z 1929r. 20 groszy z 1923r. 10 pfenigw z 1950r. 2 zote z 1932r. 5 zotych z 1923r. 10 zotych z 1936r. 1 zoty z 1936r. 2 zote z 1936r. 10 zotych z 1964r. 10000 zotych z 1991r. 1 zoty z 1986r. 50 zotych z 1982r. 100 zotych z 1986r. 5 zotych z 1974r. 1 rubel 1 rubel z 1970r. 10 zotych z 1976r. 100 zotych z 1940r. 10000 zotych z 1992r. 10000 zotych z 1990r. 1 zoty z 1949r. 1 zoty z 1973r. 20 zotych z 1976r. 10 zotych z 1960r. 20 groszy z 1980r. 20 groszy z 1923r.

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1

--//-Przekaza J. Porada Przekaza Hubert Kozowski --//-Przekaza Witold Pojnowski Przekaza Andrzej Kwapis Nowe Miasto --//---//---//-Przekazaa Ada Kozowska Nowe Miasto --//-Przekaza Hubert Bkaa Nowe Miasto --//---//-Przekaza Delekta Wodzimierz Mszczonw --//---//-Przekaza Delekta Wodzimierz Mszczonw --//---//-Przekaza Hubert Kwaniewski Nowe Miasto --//---//---//---//-Przekaza p. Jerzy Porada Przekaza Drobik Franciszek Wola Pobiedziska --//---//---//-Przekaza Staszewski Marcin Wola Pobiedziska --//---//-Przekaza p. Jerzy Porada --//---//-Przekaza Piotr Jargot --//---//-Przekaza Hubert Kozowski Nowe Miasto --//---//-Przekaza H. Kostecki Nowe Miasto --//---//---//---//-Przekaza Grzegorz Niedziela --//---//---//---//---//---//-Przekaza Zdzisaw Grudzie --//--

552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608

10 groszy z 1923r. Liberty z 1943r. 10 zotych z 1975r. Liberty z 1939r. 15 kopiejek z 1905r. Liberty z 1946r. Liberty z 1973 r 10 groszy z 1923r. 10 groszy z 1992r. 10 groszy z 1997r. 5 groszy z 1963r. 2 grosze z 1949r. 1 grosz z 1949r. 1 pfenig 5 pfenig 10 halerzy 5 halerzy 1 pfening 20 filler 1 pfening 20 filler 50 halerzy 1 denar 5 lira 50 halerzy 20 centw 5 lira Gustaw VI Adolf 2 kopiejki 10 groszy 10 kopiejek z 1959r. 10 kopiejek z 1988r. 20 stotinek z 1974r. 50 pfeming 10 lirw z 1954r. 5 dinarw z 1972r. 20 stotinek z 1974r. 10 kopiejek z 1908r. 10 kopiejek z 1978r. 2 zote z 1979r. 5 kopiejek z 1979r. 2 korony z 1972r. 1 dinar z 1965r. 10 pfeming z 1948r. 1 pfeming z 1979r. 2 kopiejki z 1976r. 1 stotinka z 1971r. 1 kopiejka z 1971r. 20 pfeming z 1960r. 2 zote z 1985r. 2 grosze z 1942r. 2 grosze z 1978r. 2 forint 2 pfeming 2 zote z 1983r. 2 grosze z 1939r.

1 1 1 1 1 1 1 4 1 3 2 2 3 5 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

--//---//-Przekaza Wacaw Kwapisz --//---//---//---//-Dar p. J. Porada Przekaza Piotr Sikorski --//---//---//---//---//---//---//---//---//-Przekaza Tadeusz Lewandowski --//---//---//---//-Przekaza Tomasz Tymarkiewicz --//---//---//-Przekaza Tomasz Tymarkiewicz --//-Przekaza Piotr Sikorski Biaobrzegi --//---//---//---//---//---//---//---//-Przekaza Tadeusz Lewandowski Nowe Miasto --//---//---//---//-Przekaza Jacek Nalepa Nowe Miasto --//---//-Przekaza Ryszard Zagaj Nowe Miasto --//---//---//-Przekazaa p. Kwaniewska --//---//---//---//---//--

609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662

2 grosze z 1949r. 2 stotinki z 1974r. 2 pfeming z 1983r. 1 kopiejka z 1912r. 2 stotinki z 1974r. 2 korony z 1975r. 10 kopiejek z 1973r. 20 halerzy z 1972r. 15 baru z 1966r. 2 forinty z 1977r. 2 forinty z 1972r. 25 lira z 1985r. 1 forint z 1976r. 1 marka z 1975r. 1 marka z 1962r. 2 marki 1 forint 2zote z 1980r. 1 rubel z 1992r. 10 pfeming z 1967r. 5 kopiejek z 1982r. 2 forinty z 1970r. 5 koron z 1973r. 5 koron z 1939r. 15 kopiejek z 1961r. 10 kopiejek z 1961r. 3 kopiejki z 1973r. 15 baru z 1978r. 1 kopiejka z 1978r. Obraz olejny Oczekiwanie Obraz olejny Dusza emocji Obraz olejny Ptaki mewy Obraz olejny Nowe Miasto Obraz Olejny Droga do Pilicy Obraz olejny Koci w gonicach Obraz olejny Plac O. Honorata Obraz olejny Dolina Pilicy Obraz olejny Plac wolnoci Obraz olejny Rzeka Drzewiczka Obraz olejny Patron mojej pracowni malarskiej Cepy do mocki zboa Cepy do mocki zboa Tarcza Grunwald Banknot 10 zotych z 1940r. Banknot 20 zotych z 1940r. Banknot 50 zotych z 1941r. Banknot 10 marek polskich z 1919r. Banknot sto marek polskich z 1919r. Banknot piset marek polskich z 1919r. Banknot 3 ruble Banknot 5 rubli z 1909r. Banknot 1 rubel z 1898r. Karta rzemielnicza z 1943r. Rafaa Jagielskiego Paszport z 1915r. Jzefa Mrowiskiego

1 1 1 1 1 1 1 2 1 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 10 1 1 1 11 2 1 1 1 1 1

--//-Przekazaa Katarzyna Romar Przekazaa Katarzyna Romar --//---//---//---//---//---//-Przekazaa Ania Kozera Nowe Miasto --//---//-Przekaza Piotr Mieszczanin Nowe Miasto --//---//---//---//---//---//-Przekaza J. Przyborek --//---//---//-Przekaza D. Chaupka --//-Przekaza D. Kopytowski --//---//---//-Przekaza Urzd Miasta w Nowym Miecie --//---//---//---//-Przekaza Urzd Miasta w Nowym Miecie --//---//---//---//---//-Przekaza p. Kozera Pobiedna Przekaza p. Fr. Kozera z Woli Pobiedziskiej Przekaza ucze szkoy Pod. Przekaza p. Michalski Nowe Miasto --//-Przekaza p. Chaupka Nowe Miasto --//-Przekaza p. Ciewierz Stefan Nowe Miasto Przekaza p. Dbrowski Przekaza p. Witasiski Wola Pobiedziska --//---//-Przekazaa p. Michalska Nowe Miasto Przekaza p. J. Mrowiski Nowe Miasto

663 Paszport rodzinny Leona Jagielskiego 664 Medale pamitkowe 35 lat w subie Dyr. Komornik. Polskiej 665 Ksika: Moje dwa i cztery kka autor Witold Rychter 666 N kamienny do wyprawiania skr 667 1 rubel z 1898r. Banknot 668 Banknot z 1909r. 1 rubel 669 Banknot z 1940r. 10 zotych 670 Banknot z 1940r. 20 zotych 671 Banknot z 1941r. 50 zotych 672 Banknot 5 polskich marek z 1919r. 673 Banknot sto marek polskich z 1919r. 674 Banknot 500 marek polskich z 1919r. 675 Banknot 3 ruble 676 Pastwowa Poyczka Premiowa z 1920r. 1000 marek polskich 677 Paszport Jzefa Mrowiskiego z 1915r. 678 Karta rzemielnicza z 1943r. 679 uski przeciwlotnicze 680 Tygodnik Literacki Nasze Kosy z 1902r. 681 Legitymacja z ZOW. Prace Fryzjerskie 682 Lokwki 683 Spinki do ukadania wosw 684 Suszarka elektryczna 685 Kopyto szewskie 686 10 rubli z 1961r. 687 Waga wieszana okres midzy wojenny 688 Dokumenty Ob. Abrama Artmana pochodzenia ydowskiego z okresu okupacji 689 Obligacje poyczki narodowej z 1934r. 690 Dyplom Mistrzowski p. Wadysawa Gowacza 691 5 rubli z 1909r. 692 1 rubel z 1898r. 693 500 marek polskich z 1919r. 694 3 ruble 695 100 marek polskich z 1919r. 696 5 marek polskich z 1919r. 697 20 zotych z 1940r. 698 50 zotych z 1941r. 699 10 zotych z 1940r. 700 Sierp 701 Motek (drewniany) metalowy 702 Strug drewniany 703 Chomto 704 Kserokopia dokumentw byego burmistrza miasta Nowe Miasto Ludwika Linka 705 Medale L. Wasy, Jana Pawa II, Ks. Popieuszki 706 opatka saperka niemiecka 707 Noyce owczarskie 708 Sukmana mska 709 Serdaki mskie 710 Spodnie mskie 711 Szal - pas

1 2 1 1 1 1 10 1 1 1 11 2 1 1 1 1 3 1 1 2 4 1 1 1 1 7 2 1 1 1 2 1 11 1 1 1 9 1 1 1 1 16 1 1 1 6 18 12 6

Przekazaa p. Heine z Nowego Miasta p. Kucharski Antoni Nowe Miasto Tomaszowska 18 p. Ciodyk Marian Nowe Miasto Tomaszowska 4/8 Przekaza p. dr Sobkiewicz Pobiedna

Przekaza p. Michalski Nowe Miasto Przekaza p. Tadeusz Majewski Nowe Miasto Przekaza p. Michalski Nowe Miasto Juda Jarosaw Nowe Miasto Pani Koszkiewicz Barbara Pobiedna --//---//---//---//-Gortatowicz Karolina Nowe Miasto --//-Pardej Tadeusz Nowe Miasto Przekaza p. Janusz Sasorski Sadkowice --//-Przekazaa crka p. Kokoszkiewicza Przekaza p. Linkiewicz --//-Przekaza p. Poprzecki Nowe Miasto --//-Przekaza p. Winiewski --//-Przekaza p. Kostecki Nowe Miasto --//---//-Surdykowski Stanisaw Nowe Miasto Nowe Miasto Wola Pobie. Kacper Lepa nr 1863 1961 Andrzej Tramsz Nowe Miasto ul. Ogrodowa p. Andrzej Tramsz p. Henryk Sadowski Przekaza p. Linkiewicz Nowe Miasto p. Krzysztof Stefan Dobiecki Pobiedna Jasiski Tadeusz widrygay Tramsz Andrzej Nowe Miasto Przekaza Zarzd Gminnej Spdzielni w Nowym Miecie --//---//---//--

712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766

Czapki mskie Koszule mskie Weniaki damskie Fartuch (zapasko) Koszula damska Bbenek z tolerzumu May bbenek Lornetka Chustka damska Mundur straacki z 1939r. Koa do wozu Fotografia sdu grodzkiego z 1930r. Pomyczek z 1927r. Pomyk z 1926r. Pomyk z 1927r. Nasza przyszo z 1928r. Pomyczek z 1928r. Pomyczek z 1931r. Pomyk z 1931r. Moje Pisemko z 1930r. Rada Wyrb garncarski foremka na ryb Maski przeciw gazowe Tygodnik Moje pisemko z 1931r. Tygodnik ilustrowany Pomyk z 1931r. Tygodnik ilustrowany Pomyczek z 1931r. Tygodnik ilustrowany Pomyczek 1930r. Tygodnik Nasza Przyszo 1928r. Tygodnik ilustrowany Pomyk 1927r. Tygodnik ilustrowany Pomyk 1926r. Umowa kupna gruntu 1908. Umowa sprzeday gruntu 1904r Umowa sprzeday z 1796r. Dok. Kupna i sprzeday 1822r. Dok. Dot. Podatkw 1870r. Wycig urzdowy Rejentalny Pismo prefekta departamentu Warszawskiego 1814r. Dokument rejestracji z 1820r. Dok. Sprzeday gruntu 1873r. Pomyk z lat 1929do nr 1 do nr 22 Moneta kopiejki 1899r. Zapaska ludowa Figurka kobiety z parasolem - drewno Szpada Koowrotek okres Midzywojenny Hem niemiecki I wojna wiatowa Monety 5 pfenig 20 groszy z1923r. 10 pfenig z 1941r. 10 pfenig 1941r. 1 pfenig 1942r. 50 pfenig 1935r. 10 pfenig 1940r. Gwka maszyny do szycia Singer Wyymaczka

12 12 2 1 1 1 1 1 1 2 5 1 1 3 8 7 1 2 1 10 1 1 2 7 1 1 1 5 6 6 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 12 1 6 8 1 1 1 1 1

--//---//---//---//---//---//-p. Andrzej Tramsz Nowe Miasto Przekazaa p. Genowefa Cyndler Nowe Miasto Przekaza p. Szyller Przekazao zgromadzenie Przekazaa p. Hanna Porada (ze zbiorw rodzinnych) Koterba Grzegorz Nowe Miasto Jasiski Piotr Nowe Miasto Muranowicz Sylwester Koziel Nowym Bielsk Kwapis Magda Nowe Miasto Zagaj Ryszard Nowe Miasto Podsiadlik Agnieszka Nowe Miasto Czerwiowska Olga Nowe Miasto --//-Zgromadzenie Sistr Suek Przekazaa p. Hanna Porada Nowe Miasto Przekaza p. Piotr Koprowski Rawa Mazowiecka Muranowicz Sylwester Koziel Nowy gm. Bielsk --//-Michalski Artur Nowe Miasto O. Honorata 15a --//-Jasiski Piotr Noe Miasto Ogrodowa 11//29 --//---//-Przekazaa p. Hanna Porada --//-Przekaza p. Grlski Przekaza p. Dbrowski Nowe Miasto --//-Przekaza p. wierczyski Nowe Miasto --//-Przekaza. A. Guszkiewicz Nowe Miasto --//-p. Zofia osiak Nowe Miasto ul. Ogrodowa7/13 Przekaza p. Kazimierz uczak Pobiedna Siostra p. Eugenia Wjcik p. Franciszek Kumierek Nowe Miasto --//-Przekazaa p. Barbara Kokoszkiewicz Pobiedna Dar p. Kokoszkiewicz Pobiedna Dar p. Wolszczak Radom --//---//---//---//---//---//-Przekaza p. Eugeniusz Bystrosz Nowe gonice --//--

Sito do mki 1 Trbka 1 Mapnik 1 Liczyda biurowe 1 Kaamarz na atrament 1 Niecka 1 Mapa ludnoci Polskiej i Rosyjskiej z 1897r. 1 Zbir ustaw wociaskich z 1910r. 1 Obraz olejny Powitanie 1 Obraz Kwiaty akwarela z 1937r. 1 Wazowa yka drewniana 1 Kombinezon Lotniczy 1 Kenkarta gen. Gub. z 1943r. 1 Dyplom Obyw. Kom. Obrony Pastwa z 1921r. 1 Dyplom nadania Brzowego Krzya zasugi 1 z 1938r. Tabela powstaa w oparciu o ksig inwentarzow Muzeum 2 stycznia 1993r.

767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781

--//---//---//---//---//---//---//---//---//-Przekaza p. Bystrosz z Nowych gonic p. Tomala Jerzy Nowe Miasto p. Lech Staniszewski Gostomia Przekaza Stanisaw Bulik Nowe Miasto --//-Przekaza p. Andrzej Tramsz Regionalnego w Nowym Miecie nad Pilic z dnia

Muzeum Bogosawionego O. Honorata Komiskiego, znajdujce si przy klasztorze O.O. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic. Muzeum otwarto w 1985 roku. Zawiera wiele pamitek po bogosawionym m.in. duy zbir zdj, rkopisw, metryk chrztu, wiadectwo maturalne oraz rcznie zdobione piro, ktrym pisa swe dziea. Bezcenn rzecz jest konfesjona, w ktrym nie tylko spowiada, ale rwnie zakada zgromadzenia zakonne. Muzeum czynne jest codziennie dzwonic do furty klasztornej lub umawiajc wizyt telefonicznie pod numerem (048) 67-41-036. Kapliczki, figury i krzye przydrone s zabytkami ruchomymi licznie wystpujcymi w gminie Nowe Miasto nad Pilic. Za cenzus wieku kwalifikujcy do wpisu do Gminnego Rejestru Zabytkw dla tych obiektw przyjto rok 1950. Stan zachowania kapliczek i krzyy przydronych jest oglnie dobry, wymaga jednak zabiegw konserwatorskich. W tym zakresie gmina ostatnimi laty corocznie przywracaa blask dawnej wietnoci obiektom najbardziej dotknitym destrukcj materiau. Naley nadmieni, e wiele z poniszych obiektw zostao odremontowanych staraniem i rodkami samych mieszkacw gminy, niestety, bez nadzoru wojewdzkiego konserwatora zabytkw. Opracowanie kompleksowego programu renowacji wraz z ich pen inwentaryzacj jest piln potrzeb gminy Nowe Miasto nad Pilic. Krzye, figury i kapliczki 1. Obiekt: Krzy przydrony Data powstania: 1939r. Miejscowo, adres: Beek / widrygay Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

2. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1939r. Miejscowo, adres: Beek Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

3. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1883r. Miejscowo, adres: Godzmierz Stan zachowania, uwagi: dostateczny Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

4. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1841r. Miejscowo, adres: Gostomia 15 / 17 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

5. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1933r. Miejscowo, adres: Gostomia 1 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

6. Obiekt: Kapliczka Data powstania: przeom XIX i XX w. Miejscowo, adres: Gostomia 75 Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

7. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1929r. Miejscowo, adres: Jankowice Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

8. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1938r. Miejscowo, adres: gonice, ul. Tomaszowska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

9. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1912r. Miejscowo, adres: gonice, przy wyjedzie z soectwa, przy skrcie na Bieliny Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

10. Obiekt: Figura Najwitszej Marii Panny Data powstania: 1936r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 58 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

11. Obiekt: Figura Matki Boskiej Data powstania: 1900r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Targowa 58 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

12. Obiekt: Figura Pana Jezusa Data powstania: 1905r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

13. Obiekt: Figurka N.M.P Data powstania: 1889r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, pl. Komiskiego 19 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

14. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1938r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Gra Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

15. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1928r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Gra 33 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

16. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1930r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Mostowa 11 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

17. Obiekt: Krzy przydrony Data powstania: 1894r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Mostowa 9 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

18. Obiekt: Kapliczka Data powstania: II w. XX w. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska 59 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

19. Obiekt: Kapliczka z figur NMP fundacji I.H Stpniewskich Data powstania: 1926r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Warszawska Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

20. Obiekt: Figurka N.M.P fundacji Anny Elbiety Stummer Data powstania: 1900r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, ul. Tomaszowska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

21. Obiekt: Figura w. Jzefa Data powstania: 1880r. Miejscowo, adres: Nowe Miasto nad Pilic, Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

22. Obiekt: Kapliczka Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Pobiedna 30 Stan zachowania, uwagi: dostateczny, obiekt wymaga renowacji Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

23. Obiekt: Krzy przydrony Data powstania: 1896r. Miejscowo, adres: Rosocha Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

24. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1904r. Miejscowo, adres: Siacin / Rosocha Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

25. Obiekt: Kapliczka- rzeba murowana Data powstania: XVII w. Miejscowo, adres: Waliska Stan zachowania, uwagi: dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

26. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1926r. Miejscowo, adres: Wola Pobiedziska 17 Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

27. Obiekt: Krzy przydrony Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Wola Pobiedziska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

28. Obiekt: Krzy przydrony Data powstania: I w. XX w. Miejscowo, adres: Wlka Ligzowska Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

29. Obiekt: Kapliczka Data powstania: 1938r. Miejscowo, adres: darki Stan zachowania, uwagi: bardzo dobry Informacja o wpisie do rejestru zabytkw: brak Zdjcie:

Cmentarze parafialne w Nowym Miecie nad Pilic, w dzarach i w gonicach zostay umieszczone w Gminnej Ewidencji Zabytkw. Nagrobki zlokalizowane na cmentarzu parafialnym w Nowym Miecie nad Pilic s zabytkami ruchomymi posiadajcymi du warto historyczn. Za cenzus wieku kwalifikujcy do wpisu do Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami dla tych obiektw przyjto rok 1939. Stan nagrobkw jest oglnie dobry, jednak najstarsze wymagaj zabiegw konserwatorskich. Opracowanie penego wykazu nagrobkw wszystkich trzech nekropoli wraz z ich dokadnym opisem i kompleksowym programem renowacji winien by piln potrzeb Gminy Nowe Miasto nad Pilic. W poniszej tabeli umieszczono przykady najstarszych i najciekawszych nagrobkw zlokalizowanych na cmentarzu parafialnym w Nowym Miecie nad Pilic. Cmentarz parafialny w Nowym Miecie nad Pilic L.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Nagrobek Ludwika ukasik z Detkowskich ks. Jzef mijewski Jan Klimkiewicz Hieronim ebrowski Weronika Gajewska Waleria Jakubowska Rodzina ewierzw Magorzata Gobiowska Rodzina Jdrzejewskich Rodzina Zienkowskich Niusia oskowska Szymon Czarnocki Jan Dement Rodzina Radomskich Ks. Jan W Marianna Dembowska Aleksander Wojtczak Roch Stala Rodzina Senator Wojciech Antoszewski Trzech Braci Lipiskich Rodzina Krlw Eleonora Klimkiewiczowa Datowanie 1932r. 1898r. 1913r. 1940r. 1907r. 1906r. 1934r. 1909r. 1917r. 1910r. 1885r. 1835r. 1835r. 1912r. 1895r. 1905r. 1900r. 1929r. 1921r. 1927r. 1878r. 1923r. 1894r. Materia Granit, kamie polny Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec, marmur Granit Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec, granit eliwo Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Piaskowiec Stan Zachowania Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Bardzo dobry Dobry Bardzo dobry Dobry Zy Zy Bardzo dobry Bardzo dobry Zy Dobry Dobry Dostateczny Dostateczny Dostateczny Dostateczny Dostateczny

Na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic wystpuj liczne zabytki ruchome wpisane do rejestru zabytkw. Peen ich wykaz wraz z opisem i lokalizacj znajduje si w Delegaturze Wojewdzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytkw w Radomiu. 5.2.5. Zabytki archeologiczne Na gruntach administracyjnie przynalenych do gminy Nowe Miasto nad Pilic w latach 1984, 1986, 1988-1990, 1995-1997 oraz w 1999r. przeprowadzono archeologiczne badania ewidencyjne. Badania przeprowadzono w ramach Archeologicznego Zdjcia Polski (AZP). Karty ewidencyjne stanowisk archeologicznych znajduj si w archiwum WUOZ w Warszawie Delegatura w Radomiu. Materia zabytkowy pochodzcy z bada archeologicznych przechowywany jest w Muzeum im. Jacka Malczewskiego Radomiu oraz w Pastwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie. Teren gminy rozkada si na powierzchni 10 obszarw AZP: 68-60, 68-61, 68-62, 69-60, 69-61, 69-62, 69-63, 70-61, 70-62, 70-63. Ogem na terenie gminy Nowe Miasto nad Pilic zarejestrowanych jest 85 stanowisk archeologicznych, na ktrych odnotowano 255 faktw osadniczych: 78 osad, 6 obozowisk, 2 cmentarzyska, 157 ladw osadniczych i 12 znalezisk lunych /spis stanowisk archeologicznych w tabeli/. Zaewidencjonowane stanowiska tworz swoist enklaw osadnicz zarwno pod wzgldem kulturowym jak i funkcjonalnym. Z informacji zawartych w dokumentacji kart ewidencyjnych powyszych stanowisk wynika, i materia zabytkowy pochodzcy z tych stanowisk stanowicy podstaw ich chronologicznej, funkcjonalnej i kulturowej klasyfikacji jest nieliczny. Uwag zwraca fakt, i materia zabytkowy wiadczy nie tyle o istnieniu w miejscu jego znalezienia obozowiska lub osady, ile o zasigu osadnictwa, rolniczej lub produkcyjnej eksploatacji terenu w okrelonym okresie np. w okresie redniowiecza lub w czasach nowoytnych. W celu ucilenia chronologii, rodzaju stanowisk oraz ich dokadnego zasigu, zalecane byo by przeprowadzenie szczegowej inwentaryzacji oraz rozwaenie moliwoci ich rozpoznania poprzez zaoenie wykopw sondaowych. Na podstawie uzyskanych wynikw najcenniejsze stanowiska naley obj prawn ochron konserwatorsk poprzez wpisanie ich do rejestru zabytkw archeologicznych woj. mazowieckiego. Zaewidencjonowane stanowiska obecnie nie s zagroone. Naley jednak mie na uwadze fakt, i w przypadku realizacji w tym rejonie rnego rodzaju inwestycji, np.: budowy drg, regulacji koryt rzek i ciekw wodnych, ukadania instalacji wodno-kanalizacyjnej, gazowej, kabli telefonicznych, energetycznych oraz rozwojem budownictwa mieszkaniowego, gospodarczego lub przemysowego, eksploatacj pianic i wirowni sytuacja ta ulegnie radykalnej zmianie. Wobec powyszego wszelkie prace ziemne winny by objte nadzorem archeologicznym. Gminn ewidencj zabytkw archeologicznych opracowa zesp archeologw pod kierunkiem archeologa Tomasza Koomaskiego prowadzcego Pracowni Archeologiczno-Konserwatorsk, ul. Popieuszki 17c/92, 01-595 Warszawa. Wykaz stanowisk archeologicznych Gmina Nowe Miasto nad Pilic, stan na 13 wrzenia 2010r. Ukad wg alfabetycznego spisu miejscowoci (Precyzyjna lokalizacja dostpna w archiwum Wojewdzkiego Urzdu Ochrony Zabytkw w Warszawie Delegatura w Radomiu)
miejscowo nr stan. obszar funkcja w miejsc AZP/nr stan. na obszarze 1 69-63/5 lad osad. lad osad. lad osad. osada? lad osad. osada osada lad osad. lad osad. lad osad. osada kultura chronologia

Beek

uycka? grobw kloszowych? przeworska?

okres halsztacki p. redn. w. ep. el. staroytno okr. nowoytny m. okr. przedrzym. w. redn. XI-XIII w. okr. nowoytny XVI-XVII w. staroytno w. redn. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVII w.

Nowe Bieliny

69-61/24

Nowe Bieliny

69-61/25

przeworska

Nowe Bieliny

69-61/26

Nowe Bieliny

69-61/27

lad osad. osada osada lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada? osada? lad osad. osada? lad osad. lad osad. osada? lad osad. osada? lad osad. osada? lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada lad osad. lad osad.

przeworska

Nowe Bieliny Nowe Bieliny Nowe Bieliny

5 6 7

69-61/28 69-61/29 69-61/40

przeworska?

Borowina/ Osiczyna Domaniewice

1 1

70-62/46 70-61/1 69-61/8 69-61/9 69-61/13 69-61/14 69-61/15 69-61/16 69-61/17

janisawicka i nieokreslone

m. okr. przedrzym.? w. redn. XI-XII w. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. (XVII w.?) w. redn. X-XI w. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. ep. kam. - ep. br. neolit neolit w. ep. el. m. okr. przedrzym. - okr. wp. rzym.? p. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. ep. br. p. neolit mezolit

Domaniewice Domaniewice Domaniewice Domaniewice Domaniewice Domaniewice

2 3 4 5 6 7

Domaniewice Domaniewice Domaniewice Domaniewice

8 9 10 11

69-61/18 69-61/19 69-61/20 69-61/23

Domaniewicegonice Godzimierz Gostomia

1 1 5

70-61/2 68-61/5 69-62/3

mezolit i neolit janisawicka i inne mezolit w. redn. okr. nowoytny XVI-XVII w. w. redn. p. redn. XIV?-XV w. w. redn. okr. nowoytny XVI-XVII w. w. redn. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. w. redn. XII-XIII w. okr. nowoytny XVII-XVIIIw. staroytno okr. nowoytny staroytno okr. nowoytny XVI-XVII w. w. redn. XI-XII w. p. redn. XIV-XV w. przeworska? m. okr. przedrzym. - okr. wp. rzym.? staroytno w. redn. mezolit i neolit mezolit - neolit ep. br. staroytno okr. nowoytny okr. wp. rzym. redn. XIV-XV w. ep. br. - w. ep. el.? staroytno w. redn. okr. nowoytny XVI-XVIII w. neolit neolit m. okr. wp. rzym. (fazy B2-C1-D)

Gostomia Rowy Jankowice

1 1

69-63/7 69-61/44

przeworska uycka?

gonice

70-62/27 69-61/7

gonice

70-62/28

znal. lune lad osad. osada produk- przeworska cyjnomieszkalna znal. lune

neolit lub ep. br.

gonice gonice gonice gonice gonice gonice

3 4 5 6 7 8

69-61/1 69-61/2 69-61/3 69-61/4 69-61/5 69-61/6

lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. obozowisko? obozowisko? lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada? lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada? lad osad. lad osad. lad osad. osada znal. lune osada obozowisko obozowisko obozowisko lad osad. lad osad. osada? znal. lune lad osad. lad osad. lad osad. osada osada osada? lad osad. lad osad. cmentarzysko ciaopalne paskie lad osad. lad osad. lad osad.

przeworska widerska janisawicka grobw kloszowych przeworska?

staroytno w. redn. p. redn. 1. po. XIV w. w. redn. i p. redn. m. okr. przedrzym. - okr. wp. rzym. paleolit schykowy mezolit w. ep. el. okr. wp. rzym.? ep. kam. - ep. br. staroytno p. redn. XV w. ep. kam. - ep. br. staroytno okr. wp. rzym.? w. ep. el.? okr. nowoytny okr. wp. rzym.? p. redn XV w. staroytno w. redn. VIII-X w. XVII w. w. redn? okr. wp. rzym.? w. redn. okr. nowoytny XVI-XVII w. neolit? p. redn XV w. okr. nowoytny XVI-XVII w. neolit m. okr. wp. rzym. oraz st. okr. wp. rzym. paleolit schykowy mezolit neolit w. ep. el. okr. wp. rzym. m. okr. przedrzym. - okr. wp. rzym. neolit ep. br. staroytno nieokrelona m. okr. przedrzym. lub w. okr. wp. rzym. okr. wp. rzym. okr. nowoytny XVI w. okr. wp. rzym. w. redn. okr. nowoytny koniec PL II lub pocztek PL III do po. lub 2. po. B2 redn. 1. po. XIV w. ep. kam. - ep. br. nieokrelona

gonice

10

69-61/10

gonice gonice gonice

11 12 13

69-61/11 69-61/12 69-62/11

grobw kloszowych?

gonice gonice

14 15

69-62/12 69-62/13

gonice gonice gonice gonice

16 17 18 19

69-62/14 69-62/15 69-62/16 69-62/17

gonice

70-61/13

przeworska widerska janisawicka grobw kloszowych przeworska

70-61/12

gonice gonice gonice

2 3 4

70-61/14 70-62/29 70-62/30

uycka przeworska przeworska przeworska

gonice

70-62/31

Mae gonice

70-62/32

przeworska

Mae gonice

70-62/33

Mae gonice Mae gonice Mae gonice Mae gonice Mae gonice Mae gonice Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic

6 7 8 9 10 11 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

70-62/34 70-62/35 70-62/36 70-62/37 70-62/38 70-62/45 70-62/15 70-62/16 69-62/1 70-62/17 70-62/18 70-62/19 70-62/20 70-62/21 70-62/22 70-62/23 70-62/24 70-62/25

lad osad. osada osada osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. cmentarzysko ciaopalne osada lad osad. osada osada znal. lune znal. lune znal. lune znal. lune znal. lune osada znal. lune lad osad. lad osad. lad osad. osada osada lad osad. lad osad. osada osada osada osada osada lad osad. osada? lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? lad osad. lad osad. osada? lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad.

przeworska

przeworska przeworska przeworska

okr. wp. rzym. lub p. okr. wp. rzym. w. redn. XII-XIV w. ep. br. w. redn. XII w. redn. - okr. nowozytny XV-XVI w. mezolit-neolit neolit paleolit schykowy PL III-B2 w. okr. wp. rzym. m. okr. przedrzym. - okr. wp. rzym. redn. okr. nowoytny ep. kam. - ep. br. neolit neolit neolit neolit - ep. br.

KPL ceramiki sznurowej ceramiki sznurowej

ceramiki sznurowej uycka

neolit nieokrelona ep. kam. - ep. br. staroytno nieokrelona okr. wp. rzym. redn. XIV-XV w. ep. kam. - ep. br. p. okr. wp. rzym. redn. XIV-XV w. staroytno staroytno - w. redn. w. redn. X-XII w. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVII w. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. w. ep. el.? w. redn. okr. nowoytny XVI w. ep. kam. - ep. br. neolit - wcz. ep. br.? okr. wp. rzym.? w. redn. okr. nowoytny XVI w. okr. nowoytny XV-XVII w. okr. wp. rzym.? okr. nowoytny XVI, XVII-XVIII w. ep. br.? staroytno ep. kam.

uycka przeworska

Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic

12

70-62/26

przeworska

13

69-62/6

Nowe Miasto nad Pilic Nowe Miasto nad Pilic

14 15

69-62/7 69-62/8

grobw kloszowych?

Nowe Miasto nad Pilic

16

69-62/9

trzciniecka

Nowe Miasto nad Pilic Pobiedna Promnik Promnik Prosna

17 1 1 2 1

69-62/10 69-62/5 69-61/36 69-61/37 70-62/53

Prosna

70-62/54

Rokitnica Rokitnica Rokitnica Rosocha

1 2 3 1

68-61/2 68-61/3 68-61/4 69-62/18

lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? lad osad. lad osad. osada lad osad. lad osad. obozowisko? lad osad. osada? lad osad. lad osad. osada lad osad. lad osad. osada? osada osada osada osada osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? osada? osada lad osad. lad osad. lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad.

KPL

Rudki Sacin Sacin Sanborz Strzaki Strzaki Nowe Strzaki Nowe Waliska Waliska Waliska Waliska Borowina Wa

1 1 2 1 1 1 2 1 3 4 2 1

69-61/45 69-62/19 69-62/20 68-61/1 68-60/7 69-60/22 69-60/23 70-62/44 70-63/2 70-63/3 70-63/1 69-61/22

trzciniecka

uycka przeworska postsznurowa trzciniecka uycka

neolit redn. XIV w. neolit - ep. brzu okr. nowoytny okr. nowoytny okr. nowoytny w. redn. IX-X w. p. redn. XIV-XV w. okr. nowoytny XVII-XVIII w. okr. wp. rzym.? ep. br. okr. nowoytny XVI-XVII w. mezolit - neolit okr. nowoytny p. ep. br. - okr. lateski nieokrelona nieokrelona w. ep. br. w. ep. el. ep. kam. paleolit schykowy staroytno w. redn. p. redn. XIV w.? okr. nowoytny XVIII w. p. redn. - okr. nowoytny XV-XVII w. okr. wp. rzym.? p. redn. XVI w. okr. wp. rzym.? w. redn. XII w. p. redn. XIV w. okr. nowoytny XVIII w. w. redn. XI-XII w. okr. nowoytny XVI-XVIII w. staroytno w. redn. XI-XII w. okr. nowoytny XVII w. p. redn. XIV w. neolit ep. br. - w. ep. el.? w. redn. okr. nowoytny XVI-XVII w. p. redn. XIII-XIV w. ep. kam. - ep. br. staroytno? okr. nowoytny XVI-XVII w. p. redn. XV w. okr. nowoytny XVI w. ep. br.

Wa Wa Wa Wa

2 3 4 5

69-61/30 69-61/31 69-61/32 69-61/33

przeworska?

Wa

69-61/34

Wa Wa Wola Pobiedziska Wola Pobiedziska

7 8 1 2

69-61/35 69-61/41 69-62/2 69-62/4

amfor kulistych

Wola Pobiedziska Wlka Ligzowska Wlka Ligzowska Wlka Ligzowska Wlka

3 1

69-62/21 70-62/5

2 3 1

70-62/42 70-62/43 70-62/6

KPL?

neolit?

Magierowa

Wlka Magierowa Wlka Magierowa Zalesie

2 3 1

70-62/7 70-62/8 69-60/19

lad osad. osada osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada osada osada osada osada? osada lad osad. osada znal. lune znal. lune lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. osada lad osad. osada osada osada lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. osada? lad osad. osada lad osad. lad osad. lad osad. lad osad. lad osad.

przeworska

trzciniecka

Zalesie Zalesie Zalesie darki darki darki darki darki

2 3 4 1 2 3 4 5

69-60/20 69-60/21 69-60/38 70-62/9 70-62/10 70-62/11 70-62/12 70-62/13

przeworska

ceramiki sznurowej

p. okr. wp. rzym. p. redn. XV w. okr. nowoytny XVI-XVII w. w. ep. br. redn. XIV-XV w. w. ep. br. redn. - okr. nowoytny XV-XVI w. XV w. (okr. nowoytny XVI w.) okr. nowoytny XVI-XIX w. XIV-XV w. okr. nowoytny XVI-XIX w. okr. wp. rzym. okr. nowoytny XVI-XIX w. pradzieje okr. nowoytny XVI-XIX w. neolit nieokrelona redn. - okr. nowoytny XIV?-XVI? w. okr. wp. rzym.? ep. br. nieokrelona okr. wp. rzym. staroytno ep. br. nieokrelona redn. XV w. nieokrelona okr. nowoytny XV-XVII w. okr. nowoytny XVI-XVII w. w. redn. XIII-XIV w. okr. nowoytny redn. XIV-XV w. neolit w. ep. br. w. redn. XII w. redn. XIV w. nieokrelona ep. kam. - ep. br. w. redn. X w. okr. nowoytny XVII-XVIII w. w. redn. p. redn. - okr. nowoytny XIV w.?, XV-XVI w., XVI-XVII w. okr. nowoytny k. XVIII-XIX w. p. redn. XV w. okr. nowoytny XVIII w. staroytno okr. nowoytny XVI w.

przeworska? uycka przeworska

darki

70-62/14

uycka przeworska

darki darki darki darki darki

7 8 9 10 11

70-62/47 70-62/48 70-62/49 70-62/50 70-62/51

trzciniecka

darki dary dary

12 1 2

70-62/52 69-61/38 69-61/39

dary dary

3 4

69-61/42 69-61/43

5.3. Zabytki objte prawnymi formami ochrony Scharakteryzowanie zasobu zabytkw ma na celu okrelenie, co przede wszystkim naley chroni i czym naley si opiekowa, a tym samym ma pomc we waciwym rozoeniu najwaniejszych akcen-

tw w przedoonym opracowaniu. Opiece nad zabytkami w miejscowoci i gminie Nowe Miasto nad Pilic podlegaj: a) obiekty wpisane do rejestru zabytkw Zabytki nieruchome Wojewdzki Konserwator Zabytkw prowadzi rejestr zabytkw wpisanych i wytypowanych do wpisu. Do rejestru wpisuje si zabytek nieruchomy na podstawie decyzji wydanej przez Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw z urzdu bd na wniosek waciciela zabytku nieruchomego lub uytkownika wieczystego gruntu, na ktrym znajduje si zabytek nieruchomy. W trybie okrelonym w ustawie o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami do rejestru moe by rwnie wpisane otoczenie zabytku wpisanego do rejestru, a take nazwa geograficzna, historyczna lub tradycyjna tego zabytku. Wpis do rejestru historycznego ukadu urbanistycznego, ruralistycznego lub historycznego zespou budowlanego nie wycza moliwo wydania decyzji o wpisie do rejestru zabytkw nieruchomych wchodzcych w skad tych ukadw lub zespow. Wpisanie zabytku nieruchomego do rejestru ujawnia si w ksidze wieczystej danej nieruchomoci na wniosek Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw, na podstawie decyzji o wpisie do rejestru tego zabytku. W odniesieniu do tego typu obiektu ochronie podlega jego forma architektoniczna we wszystkich jej elementach, w tym: wysoko, forma dachu, kompozycja elewacji wraz z detalem architektonicznym i stolark, materia budowlany. Ochronie podlega rwnie funkcja obiektu, ktrej ewentualna zmiana wymaga zgody Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw. Warunkami ochrony s: trwae zachowanie formy architektonicznej i substancji budowlanej obiektu wpisanego do rejestru zabytkw; utrzymanie otoczenia obiektu zabytkowego zgodnie z historycznym zagospodarowaniem, np. cmentarza w otoczeniu kocioa; wszelkie zmiany - wewntrz i na zewntrz - dotyczce obiektu zabytkowego wymagaj zezwolenia Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw.

Na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic zostay wpisane do rejestru zabytkw nieruchomych nastpujce obiekty: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Zesp paacowo- parkowy, paac w Gostomii, 306/A/85 z dn.19.07.1985r. i z 31.12.1998r. Zesp paacowo- parkowy, park w Gostomii, 306/A/86 z dn.19.07.1985r. i z 31.12.1998r. Park krajobrazowy w Jankowicach, 299/A/85 z dn. 19.07.1985r. Zesp paacowo- parkowy, paac w gonicach 115/A/81, nr ew. 00ZK 4733, 262/A/67 z dn. 27.12.1967 Zesp paacowo- parkowy, park w gonicach 115/A/81.07.07 Koci p.w. Jana Chrzciciela w gonicach 774/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 83/A/81 z dn. 15.03.1981r. Dzwonnica przy kociele p.w. Jana Chrzciciela w gonicach 774/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 83/A/81 z dn. 15.03.1981r. Koci p.w. w. Rocha w Nowych gonicach 441/A/90 z dn. 19.11.1990r. Zesp paacowy, paac Maachowskich (dawny paac Granowskiego) w Nowym Miecie nad Pilic 421-XI-16 z dn. 26.10.1948r., 264/A/67 z dn. 27.12.1967r., 119/A/ z dn. 07.07.1981r.

10. Zesp paacowy, park w Nowym Miecie nad Pilic 191-XI-5 z dn. 26.10.1948r., 778/A/67 z dn. 27.12.1967r., 551/A/98 z dn.12.02.1998r. 11. Koci p.w. Opieki Matki Boskiej w Nowym Miecie nad Pilic 550/A/97 z dn. 15.12.1997r. 12. Dom drewniany z I w. XX w. w Nowym Miecie nad Pilic 599-XI-56 z dn. 19.06.1954r. 13. Klasztor OO. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic 776/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 91/A/81 z dn. 15.03.1981r. 14. Koci OO. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic 263/A/67 z dn. 27.12.1967r. i 92/A/81 z dn. 15.03.1981r. 15. Koci p.w. w. Krzya w Waliskach 239/ A z dn. 22.02.1084r. 16. Park dworski w Waliskach 290/A z dn. 19.07.1985r.

17. Koci p.w. w. Mikoaja w dzarach 240/A/84 z dn. 22.02.1984r. 18. Park dworski w dzarach 291/A/85 z dn. 19.07.1985r. Zabytki ruchome Do rejestru zabytkw zabytek ruchomy wpisuje si na podstawie decyzji wydanej przez Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw na wniosek waciciela tego zabytku. W przypadku uzasadnionej obawy zniszczenia, uszkodzenia lub nielegalnego wywiezienia zabytku za granic Wojewdzki Konserwator Zabytkw moe wyda z urzdu decyzj o wpisie zabytku ruchomego do rejestru. Do rejestru zabytkw nie wpisuje si zabytku wpisanego do muzealnej ksigi inwentarzowej lub wchodzcego w skad narodowego zasobu bibliotecznego. Najwaniejsz form organizacyjn opieki nad zabytkami ruchomymi stanowi muzeum. Jest to instytucja kultury, ktra gromadzi, rejestruje, konserwuje i przechowuje oraz udostpnia publicznoci w formie wystaw dobra i wytwory kultury w zakresie sztuki, wiedzy i przyrody oraz prowadzi dziaalno naukow, owiatow i popularyzatorsk. Na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic wystpuj liczne zabytki ruchome wpisane do rejestru zabytkw. Peen ich wykaz wraz z opisem i lokalizacj znajduj si w Delegaturze Wojewdzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytkw w Radomiu. Na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic znajduj si dwie placwki muzealne: Muzeum Regionalne w Nowym Miecie nad Pilic zlokalizowane przy placu O. H. Komiskiego 7a. oraz Muzeum Bogosawionego O. Honorata Komiskiego, znajdujce si przy klasztorze O.O. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic. Zabytki archeologiczne Teren gminy Nowe Miasto nad Pilic zosta przebadany powierzchniowo w ramach programu Archeologiczne Zdjcia Polski (AZP). Archeologiczne Zdjcie Polski to nazwa realizowanego na terenie caej Polski od 1978r. przedsiwzicia poszukiwania, rejestrowania i nanoszenia na mapy stanowisk archeologicznych. Celem przedsiwzicia jest uzyskanie informacji potrzebnych do celw naukowych i konserwatorskich (zwizanych z ochron zabytkw). Przedsiwzicie jest koordynowane przez poszczeglnych wojewdzkich konserwatorw zabytkw, a centralna baza danych przechowywana jest w Krajowym Orodku Bada i Dokumentacji Zabytkw w Warszawie. Poszukiwania stanowisk archeologicznych prowadzone s gwnie metod tzw. bada powierzchniowych, czyli obserwacji powierzchni zaoranych pl wiosn i jesieni. Dodatkowo wykorzystuje si informacje ze rde archiwalnych oraz wywiady z mieszkacami danej miejscowoci. W ostatnich latach prowadzone s prby uzupenienia bada powierzchniowych metodami archeologii lotniczej i zdj satelitarnych. Informacje o odkrytych stanowiskach archeologicznych nanoszone s na mapy w skali 1:25 000 i 1:10 000 oraz specjalne ujednolicone w caym kraju karty (Karta Ewidencji Stanowiska Archeologicznego). W ostatnich latach czynione s starania o wprowadzenie wszystkich stanowisk archeologicznych do komputerowej bazy danych i udostpnienia map wystpowania stanowisk archeologicznych w ramach Geograficznego Systemu Informacyjnego (GIS). Dostpno takich map pozwoli na wykorzystanie zebranych informacji do celw naukowych, jak rwnie do celw planowania przestrzennego. Dziki wprowadzeniu danych z AZP do systemu informacji przestrzennej GIS bd mogy by one dostpne take w nawigacji GPS. Do chwili obecnej, wedug danych Krajowego Orodka Bada i Dokumentacji Zabytkw, zarejestrowano 435 000 stanowisk archeologicznych na terenie Polski. W rejestrze zabytkw znajduj si 234 obiekty archeologiczne zlokalizowane na terenie gminy Nowe Miasto nad Pilic. Wszystkie zostay ujte w niniejszym opracowaniu. b) ochrona ustalona w planach zagospodarowania przestrzennego Gmina Nowe Miasto nad Pilic posiada obowizujcy od 2004r. caociowy plan zagospodarowania przestrzennego dla wszystkich miejscowoci gminy. W zakresie ochrony dbr kultury i krajobrazu kulturowego plan wyznacza: 1) strefy cisej ochrony konserwatorskiej A 2) strefy konserwatorskiej ochrony ukadu rozplanowania B 3) strefy ochrony ekspozycji E 4) strefy ochrony konserwatorskiej Stref cisej ochrony konserwatorskiej A objto: 1) Zesp dworsko-parkowy we wsi Gostomia 2) Zesp dworsko-parkowy we wsi gonice

3) Park Krajobrazowy we wsi dary 4) Park Krajobrazowy we wsi Waliska 5) Koci parafialny pod wezwaniem w. Mikoaja we wsi dary 4. W granicach strefy cisej ochrony konserwatorskiej A ustalono: 1) 2) adaptacj zaoe parkowo - dworskich, z obowizkiem utrzymania przeznaczenia podstawowego, o funkcji parkowej zieleni zorganizowanej, dopuszczalne przeznaczenie towarzyszce terenu parku pod lokalizacj obiektw o funkcji: 3) maej architektury, dojazdw wewntrznych i doj pieszych, urzdze infrastruktury technicznej o charakterze lokalnym.

moliwo dziaa realizacyjnych w zakresie urzdzenia parku we wsi Gostomia i gonice wycznie w oparciu o projekt zagospodarowania terenu, okrelajcy rekompozycj caego zaoenia w strefie ochrony konserwatorskiej, moliwo dziaa realizacyjnych w zakresie urzdzenia parku krajobrazowego we wsi dary i Walizka wycznie w oparciu o projekt zagospodarowania terenu, okrelajcy rekompozycj caego zaoenia w strefie ochrony konserwatorskiej, przed podjciem dziaa realizacyjnych, obowizek uzgodnienia projektw urzdzenia parkw, o ktrych mowa w pkt 3 i 4, z Wojewdzkim Oddziaem Suby Ochrony Zabytkw, zwanym dalej WKZ, obowizek zachowania istniejcych obiektw o wartociach kulturowych i kompozycyjnych, zlokalizowanych w obrbie stref cisej ochrony konserwatorskiej i ich docelow adaptacj do wspczesnych potrzeb z zakazem wprowadzania programu funkcjonalnego, sprzecznego z charakterem historycznych obiektw, tymczasow adaptacj istniejcych budynkw, zlokalizowanych w strefie cisej ochrony konserwatorskiej, wpywajcych dysharmujco na historyczn kompozycj zaoe, z zakazem modernizacji i rozbudowy tych budynkw, wszelkie prace, polegajce na modernizacji, przebudowie i rozbudowie obiektw zlokalizowanych na terenach zaoe objtych stref ochrony A wymagaj akceptacji WKZ, ochron istniejcego drzewostanu, z obowizkiem uzgadniania z WKZ i WKP planowanych wycinek,

4)

5)

6)

7)

8) 9)

10) obowizek bezwzgldnej ochrony pomnikw przyrody wystpujcych na terenach parkw we wsiach Gostomia, gonice, dary, Waliska (warunki ochrony pomnikw przyrody reguluje rozporzdzenie nr 17 Wojewody Mazowieckiego z dn. 19.II.1996r. w sprawie uznania za pomniki przyrody). 5. Konserwatorsk stref ochrony ukadu rozplanowania B objto historyczne ukady rozplanowania o istniejcych i domniemanych wartociach kulturowych w nastpujcych wsiach: 1) Cmentarz w gonicach, 2) Cmentarz w darach. 6. W granicach strefy ochrony ukadu rozplanowania B, plan ustala: 1) Wszelkie zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym w granicach strefy B powinny na etapie decyzji o WZiZT uzyska akceptacje Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw. 7. Konserwatorsk stref ochrony ekspozycji E objto: 1) 2) 3) 4) 5) teren umoliwiajcy ekspozycj zaoenia parkowo - dworskiego we wsi Gostomia, teren umoliwiajcy ekspozycj zaoenia parkowo - dworskiego we wsi gonice, teren umoliwiajcy ekspozycj zaoenia parku krajobrazowego we wsi Waliska, teren umoliwiajcy ekspozycj zaoenia parku krajobrazowego we wsi dary, teren umoliwiajcy ekspozycj kocioa p. w. w. Szymona i Judy Tadeusza we wsi Bieliny,

6) 7) 8) 9)

teren umoliwiajcy ekspozycj kocioa p. w. w. Jana Chrzciciela wraz z dzwonnic we wsi gonice, teren umoliwiajcy ekspozycj kocioa filialnego p. w. w. Rocha we wsi Nowe gonice, teren umoliwiajcy ekspozycj kocioa drewnianego p. w. w. Krzya wraz z dzwonnic we wsi Waliska, teren umoliwiajcy ekspozycj kocioa parafialnego we wsi dary,

10) teren umoliwiajcy ekspozycj kapliczek we wsi gonice i Pobiedna. 8. W granicach strefy ochrony ekspozycji E plan ustala: 1) zakaz realizacji nowej zabudowy kubaturowej, 2) zakaz realizacji liniowych, napowietrznych sieci infrastruktury technicznej, masztw przesyowych telekomunikacyjnych, reklam i drogowskazw wielkoformatowych, 3) zakaz nowych nasadze wysok rolinnoci, 4) moliwo adaptacji istniejcej zabudowy siedliskowej i mieszkaniowej jednorodzinnej, zlokalizowanej w zasigu strefy ochrony ekspozycji, z zakazem jej rozbudowy wysokociowej. W Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego w 9, 10, 11 zawarto nastpujce zapisy: 1. Plan ustala za cel ochrony eksponowanie sylwet kociow i zespow dworsko-parkowych widokowych zachowaniem osi widokowych oraz dbaoci o bezporednie ssiedztwo obiektu. 2. Wszelkie zmiany w zagospodarowaniu przestrzennym powinny na etapie decyzji o WZiZT uzyska akceptacj Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw. W celu ochrony archeologicznych dbr kulturowych plan wyznacza: 1) granice stanowisk archeologicznych OW, 2) strefy ochrony archeologicznej W. 2. Dokadne granice stanowisk archeologicznych, wymienionych w ust. 1, pkt 1 z okreleniem numeru stanowiska i lokalizacj w danym obrbie AZP, okrelono na rysunku planu. 3. Orientacyjne granice stref ochrony archeologicznej, wymienione w ust. 1, pkt 2 okrelono na rysunku planu. 4. W granicach stanowisk archeologicznych OW, o ktrych mowa w ust. 1, pkt 1 plan ustala: 1) obowizek uzgadniania, na etapie ustalanie warunkw zabudowy i zagospodarowania terenu, przez Urzd Gminy z WKZ, wszelkich planowanych inwestycji (kubaturowych, drogowych, zwizanych z uzbrojeniem terenu, eksploatacj kruszywa i innych zwizanych z robotami ziemnymi, naruszajcymi struktur gruntu poniej warstwy ornej, tj. gbiej ni na 30cm w gb gruntu), 2) zmiana w uytkowaniu terenu i planowane inwestycje, na terenach stanowisk archeologicznych, mog by dopuszczone wycznie do realizacji po zobowizaniu si waciciela lub uytkownika gruntu do: przeprowadzenia ratowniczych bada archeologicznych o charakterze wykopaliskowym (sondaowych lub szerokopowierzchniowych), zapewnienia udziau archeologa przy wszelkich robotach ziemnych, zwizanych z wymienionymi dziaaniami inwestycyjnymi i trwaym zagospodarowaniem terenu, z rygorem zmiany wymienionych powyej prac archeologicznych na ratownicze badania wykopaliskowe w przypadku ujawnienia, w wykopach budowlanych, zabytkowych obiektw, do czasu przeprowadzenia prac archeologicznych wymienionych powyej w ust. 2, obowizuje, na terenach stanowisk archeologicznych, zakaz zmiany uytkowania terenu, tj. realizacji inwestycji kubaturowych zwizanych z uzbrojeniem terenu, komunikacj oraz robotami ziemnymi okrelonymi w ust. 1. 3) Szczegowy zakres prac archeologicznych kadorazowo okreli WKZ dla kadej inwestycji, na etapie ustalania warunkw zabudowy i zagospodarowania terenu. 4) W uzgodnieniach z WKZ naley powoa si na numer ewidencyjny stanowiska archeologicznego i jego lokalizacj w okrelonym obrbie AZP. 5. W granicach stref ochrony archeologicznej W, o ktrych mowa w ust. 1, pkt 2, plan ustala:

1) obowizek uzgadniania, na etapie ustalanie warunkw zabudowy i zagospodarowania terenu, przez Urzd Gminy z WKZ, wszelkich planowanych inwestycji (kubaturowych, drogowych, zwizanych z uzbrojeniem terenu, eksploatacj kruszywa i innych zwizanych z robotami ziemnymi, naruszajcymi struktur gruntu poniej warstwy ornej, tj. gbiej ni na 30cm w gb gruntu), 2) wszelkie zamierzone inwestycje, naruszajce warstw glebow ziemi poniej warstwy ornej, musz by prowadzone pod konserwatorskim nadzorem archeologicznym. Plan ustala nastpujce warunki w zakresie ochrony dbr kultury: 1. W celu ochrony kubaturowych dbr kultury plan wyznacza ochron: 1) obiektw architektonicznych wpisanych do rejestru WKZ (objtych prawn ochron konserwatorsk), 2) obiektw architektonicznych o udokumentowanych wartociach kulturowych, 3) przestrzennych zaoe kocielnych i cmentarnych o wartociach kulturowych. 2. Plan obejmuje pen prawn ochron konserwatorsk nastpujce obiekty architektoniczne (wpisane do rejestru WKZ): 1) 2) 3) 4) 5) zesp paacowy we wsi Gostomia (nr rej. 306/A/85 z dnia 19.07.1985r. i 31.12.1998r.), park Krajobrazowy we wsi Jankowice (nr rej. 299/A/85 z dnia 19.07.1985r.), dzwonnica przy kociele parafialnym we wsi gonice (nr rej. 774/A/67 z dnia 27.12.1967r. oraz 83/A/81 z dnia 15.03.1981r.), koci parafialny p. w. w. Jana Chrzciciela we wsi gonice (nr rej. 773/A/67 z dnia 27.12.1967r. oraz 84/A/81 z dnia 15.03.1981r.), zesp dworski we wsi gonice w skad wchodz: budynek dworu (nr rej. 262/A/67 z dnia 27.12.1967r.), dwa czworaki, resztwka budynku mieszkalnego wraz z pozostaoci parku (nr rej. 775/a/67 z dnia 27.12.1967r.), koci filialny p. w. w. Rocha we wsi Nowe gonice (nr rej. 441/A/90 z dnia 19.11.1990r.), park we wsi dary (nr rej. 291/A/85 z dnia 1985r.), koci parafialny pod wezwaniem w. Mikoaja we wsi dary (nr rej. 240/A/84 z dnia 22.12.1984r.), park podworski we wsi Waliska (nr rej. 290/A/85 z dnia 19.07.1985r.),

6) 7) 8) 9)

10) koci drewniany p. w. w. Krzya we wsi Waliska (nr rej. 239/A/84 z dnia 22.02.1984r.). 3 Wszelkie prace w budynkach, wymienionych w ust. 2, podlegaj uzgodnieniu WKZ, na etapie wydawania decyzji administracyjnych (decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i/lub pozwolenia na budow) w zakresie: 1) rozbudowy i przebudowy z zakazem przeksztace zdecydowanie zmieniajcych form kubaturow i gabaryty budynku, 2) remontu i modernizacji, z obowizkiem uzgodnienia ze subami konserwatorskimi, wszelkich zmian w zewntrznej i wewntrznej strukturze budynkw (remonty wymagajce zgoszenia w Urzdzie Gminy tj. wymiana okien, prace remontowe przy elewacjach i dachu, kolorystyka wykoczenia elewacji, itp.), 3) wszelkich zmian funkcji uytkowania. 4. Wszelkie dziaania realizacyjne mog by prowadzone dopiero po uzyskaniu pozytywnej decyzji WKZ. Plan obejmuje ochron konserwatorsk nastpujce obiekty architektoniczne o wartociach kulturowych: 1. Beek 1) krzy murowany-metalowy z 1939r. - widrygay 2) krzy murowany z 1933r. 2. Borowiec 1) myn wodny murowany lata 20-te XX w.

3.

Domaniewice 1) kapliczka murowana XIX w. 2) myn wodny drewniany z 1937r.

4.

Godzimierz 1) kapliczka murowana z 1883r.

5.

Gostomia 1) myn murowany elektryczny XIX/XX w. 2) dom mynarza, murowany XIX/XX w. 3) szkoa murowana z 1926r. 4) dom drewniany z 1916r.- nr 48 5) d. dom rzdcy 6) czworaki obok dom mieszkalny murowany z XIX/XX w.

6.

Jankowice 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 17 2) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 24 3) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 29 4) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 30

7.

gonice 1) dom rzdcy murowany 1 po. XIX w. 2) stajnia, murowana 1 po. XIX w. 3) wozownia, murowana 1 po. XIX w.

8.

Pobiedna 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) dawna szkoa, bud. murowany pocz. XX w. dom drewniany z 1890r. nr 21 dom drewniany lata 30 te XX w. nr 27 kapliczka drewniana 1 w. XX w. nr 30 dom drewniany z 1914r. nr 32 dom mieszkalny drewniany XIX/XX w. nr 41 dom mieszkalny drewniany XIX/XX w. nr 42 dom mieszkalny drewniany XIX/XX w. nr 43 dom mieszkalny drewniany XIX/XX w. nr 46

10) dom mieszkalny drewniany XIX/XX w. nr 48 9. Promnik 1) dom mieszkalny murowany 1 w. XX w. nr 9 2) dom mieszkalny murowany 1 w. XX w. nr 26 10. Rosocha 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 8 2) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 12 3) krzy murowany z 1904r. - Sacin 11. Rokitnica 1) dom murowany z 1920r. - nr 17

2) dom murowany z 1920r. nr 28 12. Rudki 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 5 2) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 9 3) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 35 4) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 40 5) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 41 6) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 43 7) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 52 13. widrygay 1) dom mieszkalny murowany z 1920r. - nr 3 2) dom mieszkalny murowany z 1920r. - nr 4 14. Waliska 1) rzeba murowana XVII w. przy kociele MB Bolesnej 15. Wa 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 17 16. Wola Pobiedziska 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 37 2) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 39 17. Wlka Ligzowska 1) dom mieszkalny murowany 1 w. XX w. nr 20 2) dom mieszkalny murowany 1 w. XX w. nr 21 3) dom mieszkalny murowany 1 w. XX w. nr 23 18. Zalesie 1) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 6 19. dary 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) myn elektryczny murowany z 1917r. kunia murowana z 1917r. plebania murowana z 1929r. organistwka murowana z 1898r. kaplica grobowa murowana z 1870r. kurnik murowany z 1917r. dwr murowany pocz. XX w. rzdcwka, murowana po 1917r. wozownia murowana 1917r.

10) obora I murowana 1917r. 11) obora II murowana 1917r. 12) dawne czworaki murowane 1917r. 13) chlew murowany 1917r. 14) ogrodzenie murowane 1917r. 15) aleja kasztanowa XIX/XX w.

16) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 38 17) dom mieszkalny drewniany 1 w. XX w. nr 39 18) dom mieszkalny drewniany lata 20-te XX w. nr 43 19) sklep obok domu 44 murowany z 1927r. nr 44 20) dawna gospoda dom mieszkalny drewniany lata 20-te XX w. nr 44 6. Prace zewntrzne w budynkach, wymienionych w ust. 5, podlegaj uzgodnieniu WKZ, na etapie wydawania decyzji administracyjnych w zakresie: 1) rozbirki, z zakazem ich wyburzenia w okrelonych przez WKZ przypadkach, 2) rozbudowy, przebudowy i modernizacji bryy i modernizacji elewacji z obowizkiem uzgodnienia wszelkich zmian w zewntrznej strukturze budynkw. a. Plan wprowadza, w budynkach wymienionych w ust. 5, obowizek stosowania tradycyjnych, lokalnych materiaw wykoczeniowych stosowanych w istniejcej, architekturze o wartociach kulturowych. b. Przed dokonaniem ewentualnych wyburze obiektw o wartociach kulturowych, wymienionych w ust. 5 obowizuje, w okrelonych przez WKZ przypadkach, wykonanie dokumentacji inwentaryzacyjnej. c) park kulturowy Park kulturowy to nowa forma ochrony zabytkw, wprowadzona na mocy cytowanej ustawy o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami. Park kulturowy powouje moc uchway, po zasigniciu opinii wojewdzkiego konserwatora zabytkw, rada gminy (lub rady gmin, jeli obszar parku znajduje si na terenie kilku gmin). Utworzenie parku kulturowego ma na celu ochron krajobrazu kulturowego oraz zachowanie wyrniajcych si krajobrazowo terenw z zabytkami nieruchomymi charakterystycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Do chwili obecnej na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic nie zosta utworzony aden park kulturowy. d) pomnik historii Uznanie zabytku za pomnik historii jest szczegln form nobilitacji. Do tego trudnego uprzywilejowania mona zgasza zabytki nieruchome o znaczeniu ponadregionalnym o duych wartociach historycznych, naukowych i artystycznych, majcy znaczenie dla polskiego dziedzictwa kulturowego, utrwalony w wiadomoci spoecznej i stanowicy rdo inspiracji dla kolejnych pokole. Do chwili obecnej na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic nie ma obiektu uznanego za pomnik historii. 5.4. Zabytki w gminnej ewidencji zabytkw Na podstawie ustawy o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami kada gmina prowadzi Gminn Ewidencj Zabytkw, ktra stanowi podstaw do sporzdzenia Programu Opieki nad Zabytkami. Ewidencja ta jest prowadzona w formie zbioru kart adresowych zabytkw nieruchomych z terenu gminy, objtych Wojewdzk Ewidencj Zabytkw. (Art. 21 i 22, Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 z pn. zm.). Wpis zabytkw nieruchomych do Gminnej Ewidencji Zabytkw sam w sobie nie stanowi formy ich ochrony, jednake obok zabytkw nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia oraz parkw kulturowych stanowi podstaw do objcia tych zabytkw ochron w formie zapisu w studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Wszystkie zabytki nieruchome wymienione w niniejszym opracowaniu znajduj si na licie Gminnej Ewidencji Zabytkw. Wedug art. 21 ustawy o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami ewidencja zabytkw jest podstaw do sporzdzania programw opieki nad zabytkami przez wojewdztwa, powiaty i gminy. Na uwag konserwatorsk zasuguj wszystkie obiekty z terenu miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic uwzgldnione w opracowaniu Gminna ewidencja zabytkw. Prospekcja terenowa prowadzona od listopada 2009r. do stycznia 2010 roku zweryfikowaa dotychczasow ewidencj zabytkw, ktra pierwotnie obejmowaa 196 pozycji. Po weryfikacji wpisanych obiektw- ustaleniu adresw zaktualizowana Gminna Ewidencja Zabytkw Nowego Miasta nad Pilic zawiera 212 pozycji. Liczba ta uwzgldnia obiekty rozebrane (30 obiektw), obiekty ze skorygowana numeracj, obiekty wystpujce pod dwoma opisami(np. myn i dom mynarza w Gostomii faktycznie jeden obiekt, dom mieszkalny, gospoda, sklep w dzarach- faktycznie jeden obiekt) oraz obiekty, ktre winny znale si w Gminnej Ewidencji Zabytkw (min. poszczeglne zabudowania wchodzce w skad zespou paacowoparkowego w gonicach, liczne kapliczki przydrone itp.). Gminna Ewidencja Zabytkw zo-

staa uzupeniona wpisem obiektw znajdujcych si w rejestrze zabytkw. Niestety przeprowadzone w ostatnich latach prace remontowo- modernizacyjne w znaczcy sposb pozbawiy wiele obiektw walorw zabytkowych lub nawet doprowadziy do ich cakowitej likwidacji - dotyczy to szczeglnie budynkw mieszkalnych i gospodarczych. Gminna ewidencja nie jest dokumentem zamknitym. Powinna by uzupeniana i weryfikowana. Jej zmiany nie powoduj niewanoci ustale studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego oraz gminnego programu opieki nad zabytkami. Ponadto winna podlega okresowej aktualizacji, polegajcej m. in. na prospekcji terenowej, na wykreleniu obiektw nieistniejcych oraz gruntownie przebudowanych (np. zmiana bryy budynku; dobudwki, nadbudwki, ukadu i wielkoci otworw okiennych, likwidacji detali architektonicznych, otynkowanie ceglanych elewacji). Uzupenienia wymagaj take zmiany stanu prawnego: wpis do rejestru zabytkw czy ustanowienie parku kulturowego. Naley podkreli, e te obiekty zabytkowe, ktre uwzgldnione s w Gminnej Ewidencji Zabytkw, a nie figuruj w rejestrze zabytkw, s prawnie chronione (Art. 3 ustawy z dnia 18 marca 2010r., Dz.U. z 2010r. Nr 75. poz. 474).Uwzgldnienie ich w ewidencji ma take charakter informacyjny, pomocny przy okrelaniu zabytkowych ocenianiu zasobw zabytkowych na okrelonym terenie oraz przy opracowywaniu programw opieki nad zabytkami.

Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31.

Miejscowo, adres Beek / widrygay Beek Borowiec Godzimierz Gostomia 10 Gostomia 1 Gostomia 15/17 Gostomia Gostomia 75 Gostomia 75 Gostomia 75 Jankowice Jankowice 43 gonice gonice gonice gonice gonice 60 gonice 60 gonice 60 gonice gonice gonice Nowe gonice Nowe gonice Nowe Miasto nad Pilic, ul. Tomaszowska 3 Nowe Miasto nad Pilic ul. Tomaszowska 3 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 56 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 56 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 56 Nowe Miasto nad Pilic

Obiekt Krzy przydrony z 1939r. Kapliczka z 1939r. Myn wodny, murowany lata 20-te XX w. Kapliczka murowana z 1883r. Myn elektryczny, dom mynarza, murowany XIX/XX w. Szkoa murowana z 1926r. Kapliczka z 1841r. Kapliczka z 1933r. Zesp paacowo - parkowy, paac I po. XIX w. Zesp paacowo - parkowy, park I po. XIX w. Kapliczka, XIX /XX w. Kapliczka z 1929r. Park krajobrazowy, I w. XIX w. Zesp paacowo - parkowy, paac z 1827r. Zesp paacowo - parkowy, park z 1827r. Stajnia, murowana I po. XIX w. Wozownia, murowana I po. XIX w. Plebania I w. XX w. Dzwonnica drewniana z XVIII w. Koci p.w. Jana Chrzciciela z XVIII w. Kapliczka z 1938r. Kapliczka z 1912r. Cmentarz rzymsko - katolicki, XIX / XX w. Koci p.w. w. Rocha, 1922 - 1928r. Mogia Zbiorowa Polegych w I i II wojnie wiatowej Zesp paacowy, paac Maachowskich, 1735 -1756r. Zesp paacowy, park, I po. XVIII w. Koci p.w. Opieki Matki Boskiej z 1856r. Dzwonnica drewniana z 1870r. Ogrodzenie murowane, II po. XIX w. Plebania murowana, II po. XIX w.

32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.

ul. Targowa 58 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 58 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 58 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 48 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 19 Nowe Miasto nad Pilic ul. Kolejowa 26 Nowe Miasto nad Pilic ul. Bieliskiego 28 Nowe Miasto nad Pilic ul. Gra Nowe Miasto nad Pilic ul. Gra 33 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 1 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 4/4a Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 13 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 15 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 17 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 19 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 21 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 23 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 25a Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 33 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 35 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 36 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 37/39 Nowe Miasto nad Pilic

Figura NMP, murowana z 1936r. Figura MB, murowana z 1900r. Figura Pana Jezusa, murowana z 1905r. Cmentarz rzymsko - katolicki, XIX / XX w. Kaplica Grobowa Braci Sug Maryi Niepokalanej z 1931r. Mogia onierza Polskiego (I) z 1939r. Mogia onierza Polskiego (II) z 1939r. Mogia onierza Polskiego Aleksandra Kencia (III) Mogia Zbiorowa onierzy Armii Czerwonej Figura N. M. Niepokalanej, murowana z 1889r. Budynek stacji wskotorowej, murowany z 1922r. d. dwr obecnie dom mieszkalny murowany II po. XIX w. dom dr Bieliskiego Kapliczka z 1938r. Kapliczka z 1928r. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 30-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 30-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 30-te XX w. Dom mieszkalny, murowany lata 30-te XX w. Dom mieszkalny murowany lata 30-te XX w. Dom mieszkalny murowany lata 30-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 30-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany z 1930r. Dom mieszkalny, murowany z 1918r. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w.

61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 72. 73. 74. 75. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91.

ul. Targowa 41 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 43 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 45 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 47 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa48 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 49 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 55 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 57 Nowe Miasto nad Pilic ul. Targowa 63 Nowe Miasto nad Pilic ul. Mostowa 11 Nowe Miasto nad Pilic ul. Mostowa 9 Nowe Miasto nad Pilic ul. Ogrodowa 8 Nowe Miasto nad Pilic ul. Ogrodowa 18 Nowe Miasto nad Pilic ul. Piliczna 9 Nowe Miasto nad Pilic ul. Piliczna 21 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 5 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 6 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 7 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 9 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 11 Nowe Miasto nad Pilic pl. Kociuszki 12 Nowe Miasto nad Pilic Pl. Kociuszki 13 Nowe Miasto nad Pilic pl. AK 1 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 4 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 5 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 6a Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 6 Nowe Miasto nad Pilic

Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Kapliczka z 1930r. Krzy z 1894r. Dom mieszkalny, drew/murowany, lata 20-te XX w. Willa, murowana, ok. 1918r. d. szkoa ob. Zakad produkcyjny murowany 1818r. przebudowany w 1936r. Dom mieszkalny drewn./murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny murowany lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Bank Spdzielczy, murowany, ok. 1918r. Pomnik ku czci Tadeusza Kociuszki z 1930r. Dom Pomocy Spoecznej, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, II w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny murowany z 1920r. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Szkolny Orodek Wychowawczy, murowany, I w. XX w.

92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111. 112. 113. 114. 115. 116. 117. 118.

pl. Komiskiego 9 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 10 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 12 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 15 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 16 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 18 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 19 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego 19 Nowe Miasto nad Pilic pl. Komiskiego Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 1 Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 3 Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 4 Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 5 Nowe Miasto nad Pilic ul. Bieliskiego 26 Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 10 Nowe Miasto nad Pilic ul. Rawska 12 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 1 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 3 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 6 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 6 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 8 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 18 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 27 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 34 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 39 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 41 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 43 Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 47

Dom mieszkalny, murowany z 1898r. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, drewniany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom Zakonny z 1910-1918r. Klasztor OO. Kapucynw, II po XVIII w. Koci OO. Kapucynw p.w. w. Kazimierza, II po XVIII w. Pomnik ku czci ojca Honorata Komiskiego Dom mieszkalny, drewn./murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, XIX/XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny murowany, I w. XX w. Figura w. Jzefa z 1880r. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 40-te XX w. Tablica pamitkowa Wadysawa Leweckiego Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Dom mieszkalny, drewniany, I w. XX w. Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w.

119. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 49 120. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 59 123. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 71 124. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 44 125. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 73 126. Nowe Miasto nad Pilic ul. Warszawska 127. Nowe Miasto nad Pilic ul. Tomaszowska 128. Pobiedna 30 129. Rosocha 130. Rosocha/Sacin 132. Waliska 133. Waliska 134. Waliska 12 135. Wola Pobiedziska 17 136. Wola Pobiedziska 137. Wlka Ligzowska 138. dary 17 139. dary 74 140. dary 74 141. dary 142. dary 75 143. dary 84 144. dary 84 145. dary 84 146. dary 84 147. dary 84 148. dary 149. dary 75 150. dary 151. darki

Dom mieszkalny, murowany, lata 20-te XX w. Kapliczka, II w. XX w. Willa, murowana po 1918r. d. kunia, murowana po 1918r. Myn elektryczny murowany po 1918r. Kapliczka z figur NMP, ok. 1926r. Figurka N.M.P z 1900r. Kapliczka, I w. XX w. Krzy z 1896r. Kapliczka z 1904r. Koci p.w. w. Krzya z 1650r. Rzeba murowana XVII w., przy Kociele Park dworski, XIX/XX w. Kapliczka z 1926r. Krzy przydrony, I w. XX w. Krzy przydrony, I w. XX w. Myn elektryczny, murowany z 1917r. Koci p.w. w. Mikoaja z1850r. Plebania murowana z 1929r. Kaplica grobowa, murowana 1870r. Dwr murowany, I w. XX w. Wozownia murowana z 1917r. Obora I murowana z 1917r. Obora II murowana z 1917r. Chlew murowany z 1917r. Ogrodzenie murowane z 1917r. Aleja kasztanowa XIX/XX w. Park dworski, XVIII w. Cmentarz rzymsko- katolicki, XIX /XX w. Kapliczka z 1938r.

5.5. Zabytki o najwyszym znaczeniu dla gminy Do zabytkw o najwyszym znaczeniu dla gminy Nowe Miasto nad Pilic zaliczono: 1. Zesp Paacowo-Parkowy w Nowym Miecie nad Pilic Zesp paacowo-parkowy w Nowym Miecie nad Pilic pooony jest nad pnocn krawdzi doliny rzeki Pilicy, na cyplu skarpy wysunitym ku poudniowi. Park rozciga si od ul. Tomaszowskiej do granicy skarpy, a nastpnie zboczem skarpy opada w kierunku rzeki. Paac Rozpoczcie budowy paacu przypisywane jest Franciszkowi Hieronimowi Granowskiemu, generaowi wojsk koronnych. Miao to nastpi ok. 1735r. Natomiast w 1756r. paac zosta ukoczony przez syna Franciszka Hieronima - Kazimierza Granowskiego, starost radomskiego (1745), wojewod rawskiego (1757) i generaa-lejtnanta wojsk koronnych (1759). Kazimierz Granowski skupi w swych rkach wszystkie czci dbr nowomiejskich i w 1753r. sta si ich jedynym wacicielem. Po jego mierci w 1774.r. sukcesorzy sprzedali Nowe Miasto wraz z dobrami Ignacemu widziskiemu, starocie lityskiemu. W 1795r. Nowe Miasto stao si wasnoci Jana Nepomucena Maachowskiego, referendarza koronnego. Z jego inicjatywy, w drugiej dekadzie XIX w., paac zosta zmodernizowa-

ny. Stolark pnobarokow zastpiono wwczas na klasycystyczn, a salon na pierwszym pitrze ozdobiono sztukateryjnymi podziaami i supraportami. Jan Nepomucen zmar w 1822r. Spadkobiercy po nim dokonali podziau majtku. Nowe Miasto przypado synom. Stanisawowi Nepomucenowi skonfiskowano jego cz za udzia w powstaniu listopadowym, a drugi syn Wadysaw swoj cz stopniowo rozprzedawa. Po upadku powstania styczniowego wyjecha za granic, a reszt dbr wraz z paacem sprzeda w 1865r. Nabywc by Wilhelm Teodor Mller z Berlina. W latach 1881- 1886 wacicielem paacu by hr. Jan Tyszkiewicz, a nastpnie rodzina Pomian - Bawdziewiczw. Ostatnim wacicielem majtku przed jego upastwowieniem by Gustaw Pomian Bawdziewicz. W 1945r. ju po zakoczeniu wojny zosta on aresztowany i wywieziony na Sybir, gdzie zmar. Jego syn Jan mieszka obecnie w Londynie. W okresie midzywojennym po obu stronach alei dojazdowej do paacu stay symetrycznie dwa budynki. Po stronie zachodniej by to dwupitrowy spichrz o bardzo grubych murach (by moe pierwotny dwr Nowomiejskich). Po stronie wschodniej znajdowaa si stajnia i powozownia paacowa, mieszczca na pierwszym pitrze mieszkanie dla stangreta i ogrodnika. Po drugiej wojnie wiatowej, paac do ok. 1965r. by uytkowany przez liceum oglnoksztacce. Spichrz przebudowano na internat dla uczniw tego liceum. W 1978 roku cay teren zosta przekazany w uytkowanie Przedsibiorstwu Automatyki Przemysowej Mera-Pnefal. Przekazano rwnie paac oraz budynek murowany jednokondygnacyjny. Decyzja nie obja budynkw uytkowanych przez internat Liceum Oglnoksztaccego w Nowym Miecie nad Pilic (obecnie wasno Starostwa Powiatowego w Grjcu). W czasie prac remontowych w latach 80-tych ubiegego wieku przywrcono pierwotn wysoko salonu na pierwszym pitrze, ale prace niedawno zostay wstrzymane. Po przemianach w 1989r. obiekt sta si wasnoci gminy. Zesp ten uznany zostay (na mocy prawomocnych decyzji) za zabytek Paac nowomiejski skomponowano w duchu pnego baroku. Jest murowany (cega) i otynkowany, pitrowy, podpiwniczony. Brya paacu opiera si na rzucie wyduonego prostokta o kierunku wschd-zachd z trzema podwyszonymi ryzalitami od frontu i od ogrodu. Korpus gwny budynku jest dwukondygnacyjny, przykryty dachem mansardowym krytym blach o jednej kalenicy. Elewacje budynku zwieczone s gzymsem klasycystycznym, obiegajcym cay korpus budynku z wyjtkiem czci ryzalitu poudniowego, ktry posiada odrbne zwieczenie. Ryzalit rodkowy od frontu jest zwieczony powalnym szczytem, a ogrodowy, wysunity pkolicie, wieczy cianka attykowa o spywach wolutowych, ujta dwoma supkami z szyszkami zdobionym girlandami rolinnymi. Ryzality skrajne od frontu s wydatne, natomiast od ogrodu pozorne. Ukad pomieszcze jest dwutraktowy z sieni, (w ktrej znajduj schody) i z salonem na osi, w zasadzie niemal taki sam na parterze, jak i na pierwszym pitrze. We wntrzu paacu zachoway si fragmenty wystroju barokowego i nieco wicej klasycystycznego (fasety, rozety sufitowe oraz sztukateria i kominki). W okresie dwudziestolecia midzywojennego w wygldzie paacu zaszy istotne zmiany. Wymieniono wib dachow zniszczon w czasie pierwszej wojny wiatowej i obniono w rezultacie wysoko dachu, co odbio si niekorzystnie na sylwecie budynku. Obniono rwnie wysoko salonu na pierwszym pitrze. Okoo 1930r. zlikwidowano od frontu kryty podjazd dla powozw, wsparty na kolumnach oraz taras nad nim i zastpiono go istniejcym balkonem na prostych kroksztynach. Natomiast w ryzalicie rodkowym, od ogrodu, zlikwidowano balkon na konsolach i zastpiono go tarasem wspartym na kolumnach toskaskich. cznie powierzchnie uytkowe wszystkich kondygnacji paacu licz 1 065,0m2. Park Powstanie budynku paacowego okrelono na lata 1735-56. Prawdopodobnie w tym okresie lub nieco pnej naley umiejscowi powstanie otaczajcego go parku, ktry zajmowa przestrze od drogi do gonic do skarpy, skarp oraz teren od skarpy do rzeki Pilicy. Na terenie nisko pooonym u stp skarpy istnia system kanaw wodnych (prostopadych do skarpy z okrg sadzawk po rodku). Z tego najwczeniejszego zaoenia parkowego pozostaa cz drzewostanu na gwnym tarasie parku. Zasadniczy drzewostan starego parku skada si z nastpujcych drzew: db szypukowy, lipa drobnolistna, jesion wyniosy, grab pospolity. Drzewa z tego okresu zachoway si w zachodniej stronie gwnej czci parku oraz w wwozach gwnie od strony zachodniej obiektu oraz pojedyncze egzemplarze w najbliszym otoczeniu paacu od strony pnocnej. Cz starych dbw w wwozie zachodnim moe pochodzi z okresu wczeniejszego i stanowi pozostao puszczy. W okresie pniejszym powstaa prawdopodobnie aleja kasztanowcw, biegnca na zachd i wschd od paacu. Ponadto ze starych kasztanowcw skada si aleja wjazdowa prowadzca od bramy w stron paacu. By moe pierwotnie aleja ta skadaa si z innego gatunku drzew, a pniej zostaa zastpiona kasztanowcami. Wiek tych drzew okreli mona na 120 150 lat. Aleja kasztanowcw prowadzca w kierunku wschodnim od paacu zostaa zniszczona podczas huraganu w 1958r. Wszystkie drzewa miay wyamane korony. Pozostae bez koron pnie day mode odrosty, ktre obecnie po ponad 40 latach tworz do gste korony. Podczas wspomnianego huraganu, zniszczona zostaa rwnie wikszo drzew w czci wschodniej parku grnego. U podna skarpy istniej pozostaoci nasadze grabowych dawnego zaoenia parkowego oraz grupa jesionw. Do najpik-

niejszych okazw nale lipy, dby, modrzewie, dwa egzemplarze orzesznika Carya laciniosa oraz buk zwyczajny. Drzewostan w czci pnocnej oraz pnocno-wschodniej w duej mierze pochodzi z samosiewu i uzupenie z okresu powojennego s to m.in. topola, jawor, jarzb pospolity, ywotnik zachodni i lipy. Stan zachowania paacu jest dobry. W chwili obecnej budynek paacu nie jest uytkowany. W wyniku przeprowadzonych przed 1989r. dziaa remontowych paac zosta zabezpieczony przed wpywami atmosferycznymi. Konstrukcja i przykrycie dachowe znajduje si w stanie dobrym, fundamenty i piwnice zostay zabezpieczone przed wilgoci. Naley zadba o orynnowanie obiektu, zostao ono zerwane na wysokoci 5 6 m a take usun napisy wykonane na fasadzie przez wandali. Nie zostaa wymieniona stolarka drzwiowa i okienna, ktra jest w bardzozym stanie. Ze wzgldu na odludno miejsca trzeba wprowadzi stay, skuteczny monitoring obiektu w celu ochrony przed dalszymi aktami wandalizmu i kradzie. Stan zachowania parku jest bardzo dobry. 2. Zesp Paacowo - Parkowy w gonicach Budowa paacu i zaoenie parku wok niego szacowana jest na 1827 rok, powierzchnia wynosi ok. 4,0 ha. Paac wybudowano w stylu klasycystycznym. Franciszek abuski (1777-1840) wybudowa w gonicach okoo 1827r. istniejcy do dzi klasycystyczny dwr rzekomo wedug wasnego projektu. Poniewa bra czynny udzia w powstaniu listopadowym, dlatego te jego majtek w tym gonice zostay objte sekwestrem w dniu 4 padziernika 1831r. przez generaa Ksawerego Dbrowskiego na mocy rozkazu feldmarszaka rosyjskiego hr. Iwana Paskiewicza-Erywaskiego, ksicia warszawskiego, namiestnika Krlestwa Polskiego. Jako administratora gonic wyznaczono niejakiego Wilhelmiego, ktry sprawowa t funkcj wobec wielu innych zasekwestrowanych majtkw. Po jakim czasie gonice wrciy do abuskich. Po mierci Franciszka stay si wasnoci jego dzieci: Aleksandra, Jzefy Ksawery Katarzyny i Jana Franciszka Ksawerego. W maju 1846r., modzi abuscy sprzedali majtek Janowi Wylazowskiemu, nastpnym wacicielem gonic zosta Stanisaw Wylazowski. Po kolejnych wacicielach w 1911r. dobra kupi Kazimierz Zdziarski (syn wacicieli Grotowic Feliksa i Jzefy Ksawery Katarzyny z abuskich), ktry aktem darowizny przekaza je w 1919r. synowi Stanisawowi Kazimierzowi Zdziarkiemu (1895-1975). Ten ostatni z ca pewnoci nie by postaci tuzinkow. Inynier rolnik z wyksztacenia, dziaacz gospodarczy, w latach 19331939 jeden z dyrektorw Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, potem onierz AK, by ostatnim wacicielem gonic przed reform roln. W dwudziestoleciu midzywojennym liczyy one 333 hektary gruntu i byy wzorowo zagospodarowane. Dwr w gonicach po drugiej wojnie wiatowej uytkowany by przez szko podstawow. Obecnie wasno prywatna (rodzina ostatnich wacicieli sprzed 1945r.). Paac Budynek murowany i otynkowany na biao, wznosi si na niewielkim wyniesieniu, zbudowany na planie wyduonego prostokta. Jest parterowy, z wysokimi suterenami oraz mieszkalnym poddaszem skrytym pod naczkowym dachem. Boniowane na naroach elewacje s skromne, staranniej opracowano tylko frontow z trjosiowym pozornym ryzalitem porodku, wyszym o piterko od korpusu dworu. Ryzalit zaakcentowany jest czterokolumnowym portykiem toskaskim, dwigajcym spaszczony trjktny fronton, i przecity jest na wysokoci piterka balkonem. Schody prowadzce pod portyk i dwa pkoliste tarasiki ogrodzone balustrad przed bocznymi interkolumniami zostay uksztatowane w dwudziestoleciu midzywojennym, kiedy dwr poddano gruntownej restauracji. Ukad pomieszcze jest dwutraktowy. Spod portyku wchodzi si do maej i ciasnej sionki, w ktrej ulokowano wskie schodki prowadzce na piterko. Za sieni, w trakcie ogrodowym, zamiast obszernego salonu, jak byo to w czsto stosowane, znajduje si niewielki pokj o tej samej szerokoci co sie. Duy czterookienny salon, pooony na lewo od gwnego wejcia. We wntrzach nie zachowa si pierwotny wystrj. Park Kompozycyjnie zbudowano park w oparciu o ukad osiowy i promienisty wywodzcy si od budynku paacu. W pnocnej czci gboki wwz pochodzenia polodowcowego, przez ktry przepywa niewielki strumie bez nazwy. Na zboczach pomnikowe okazy drzew: db, wiz, olsza. Skad gatunkowy drzewostanu: klon pospolity, jawor, kasztanowiec biay, olsza czarna, brzoza brodawkowata, grab pospolity, jesion wyniosy, topola biaa, db szypukowy, db czerwony, robinia akacjowa, wierzba krucha, lipa drobnolistna, wiz szypukowy, wierk biay, sosna pospolita, modrzew europejski, czeremcha pospolita, trzmielina, bez koralowy, bez czarny.

Stan zachowania obiektu jest dobry, naley jednak podj prace w kierunku renowacji zabudowa dworskich. 3. Koci parafialny p.w. w. Jana Chrzciciela Koci gonicach Koci parafialny p.w. w. Jana Chrzciciela. Wzniesiony w XVIII w. Prawdopodobnie w 1732r. Drewniany o konstrukcji zrbowej, oszalowany. W rodku nawa prostoktna z wszymi i niszymi prezbiterium, zamknitym wielobocznie. Przy nawie od pd. kruchty, od zach. druga kruchta 1893r. przy prezbiterium od pd. zakrystia. Na belce tczowej znajduje si Krucyfiks rokokowy, z drugiej poowy XVIII w. Dachy dwuspadowe, gontowe, z okapem wspartym na rzebionych kroksztynach. Koci posiada trzy otarze barokowe z XVIII w. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. 4. Koci O.O. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic Koci p.w. w. Kazimierza, murowany, barokowy, zwrcony prezbiterium na zach. Cao na rzucie zblionym do kwadratu. Zbudowany w latach 1765 1786 z fundacji Stanisawa widziskiego i Kazimierza Granowskiego Koronnego. Konsekrowany 1815r. Nieco przerobiony z dobudowaniem Kaplic i furty, oraz powikszeniem okien 1838 40 wg planw budowniczego Kamiskiego. Trjnawowy, bazylikowy, z krtkim prostoktnym prezbiterium. Wskie nawy boczne zredukowane do rzdu Kaplic poczonych wskimi przejciami. W ich przedueniu po obu stronach prezbiterium od pd. Zakrystia, od pn. Kruchta. Nawy boczne otwarte do gwnej arkadami filarowymi. W nawie gwnej sklepienie kolebkowe z lunetami w bocznych krzyowe. ciany rozczonkowane zbrojonymi plastrami z bogatym belkowaniem. Fasada wysunita przed lico cian naw bocznych zwieczona trjktnym szczytem, na naroach ujta parami pilastrw podtrzymujcych belkowanie. Kaplica i furty zwieczone prostymi attykami z posgami witych. Dachy dwuspadowe, nad nawami bocznymi pulpitowe. Ponad portalem gwnym tablica erekcyjna. Dziewi otarzy ok. 1838r. o charakterze pnobarokowym. W gwnym obrazy: Chrystus na Krzyu i w. Kazimierz zapewne Franciszka Smuglewicza. W bocznych obrazy przewanie z XIX w w. Jzef z Dziecitkiem, malowa Jzef Buchbinder, w. Ignacy Loyola i Walenty, Matka Boska Czstochowska, w. Tomasz z Akwinu, Matka Boska Niepokalanie Poczta, w. Stanisaw Kostka, Antoni Padewski i Stanisaw bp. w. Franciszek Szymona Czechowicza przemalowany w. Salomea, Tekla i Wojciech, w jednym otarzu Krucyfiks pocz. XIX w. Epitafia: Angelo z Szydowskich Gostomskiej, zm. 1805r. oraz Pawa Gostomskiego chorego ziem pomorskich zm. 1825r., Kazimierza Supeckiego 1832r., Ry z Reszotarskich Gostomskiej zm. 1840r. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. 5. Klasztor O.O. Kapucynw w Nowym Miecie nad Pilic Na rzucie czworoboku, przylegajcy skrzydem pn. do pd. ciany Kocioa. Bez charakteru stylowego, jednopitrowy. Portrety przewanie z koca XVIII w. i 1 poowy XIX w. przedstawiajce Kapucynw; mal. Ambroy Mieroszewski Tr. Gottofredus de La Porte zm. 1799r., Fr. Cavolus Bruxellensis z dat 1710r., Fr. Nilus Mnst zm. 1802r. Fr. Leonardus de Tropez zm. 1629r. Fr. Emericus Sennel z dat 1680r. i Fr. Josephus Marra Luini a Lugano zm. 1790r., Fr. Angelicus e comitibus de Benincasa mel. Misiewicz; mal. Jan Gadysz: Fr. Michael Smarez z dat 1800r., Fr. Ludomicus Therin Bonesius z dat 1780, Fr. Angelicus Vilginus zm. 1731 i Pius VIII Francisus Xawerius Castigliami zm. 1830, Fr. Osvaldus zm. 1802r., mal. Ludwik Kozanecki; inne portrety fundatorw m.in. Marka Janowicza zm. 1796r., kapucynw, dygnitarzy woj. Rawskiego w liczbie 48. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. 6. Koci parafialny p.w. Opieki Matki Boskiej Koci Nowym Miecie nad Pilic Koci zbudowany zosta staraniem Wadysawa Maachowskiego w 1856r. na miejscu pierwotnego drewnianego, ktry spon w 1843r. Koci zosta konsekrowany 1 czerwca 1884 roku przez biskupa Wincentego Popiela. Zbudowany jest w stylu nawizujcym do neogotyku. W kociele znajduj si pyty nagrobne: Piotra Fauniego, barokowa 1690r. Franciszka Filipskiego zm. 1818r. doktora Jzefa Rottendorfa (zm. 1828r.), Magdaleny Malinowskiej zm. 1832r. Koci nie posiada wielu zabytkw sztuki. Mona jednak wymieni: barokow chrzcielnic rzebion w piaskowcu (poowa XVII w.); obrazy: w. Tekli, Drzewo Genealogiczne Chrystusa (XVIII w.), feretron barokowy z 1767r. oraz w. Jana Nepomucena, w. Barbary (XIX w.). Na wiksz uwag zasuguje Pieta Gostomska (ok. XIV w.) gotycka rzeba drewniana, przekazana do kocioa przez mieszkacw Gostomii w 1990 roku, umieszczona w gwnym otarzu w 1997 roku. Od tego czasu Matk Bo Bolesn ogoszono patronk parafii Nowe Miasto, a tytu kocioa zmieniono na Opieki Matki Boej Bolesnej. Obok kocio-

a znajduje si drewniana, czworoboczna dzwonnica o konstrukcji supowej na podmurwce z 1870 roku. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. 7. Koci parafialny p.w. w. Mikoaja i Anny dary dzarach Koci zosta zbudowany w 1850r. po rozebraniu drewnianego z 1758r. Orientowany, murowany, jednonawowy, z wszym prostoktnym prezbiterium, przy nim od pn. zakrystia i czworoboczna wiea. Stropy paskie. Wewntrz i zewntrz ciany opilastrowane, z gzymsami. W fasadzie arkadowa wnka z portalem i pkolistym oknem. Dachy dwuspadowe. Trzy otarze klasycystyczne z 1850r.; w gwnym obraz Matki Boskiej Czstochowskiej w sukienkach z XVIII w i w. Mikoaja z XIX w. W bocznych obrazy .w. Anny i Jzefa z XIX w. Tabernakulum i dwie rzeby witych, barokowe z drewnianego otarza. Ambona i chrzcielnica, klasycystyczne ok. 1850r. Portret Franciszki z Szaniawskich Lanckoroskiej z XVIII XIX w. Portret trumienny nieznanej damy zm. 1720r. Pyta nagrobna Macieja Leniecka herbu Paraj zm. 1603r. z ryt postaci rycerza. Epitafium fundatora Kocioa Jzefa Morawskiego zm. 1851r. Lampa wieczna aurowa z herbami Cioek i Rowicz, wczesnobarokowa z I po. XVII w. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. 8. Koci p.w. w. Krzya w Waliskach Kociek drewniany, modrzewiowy, orientowany, zbudowany prawdopodobnie w II po. XVIII w. z fundacji Agnieszki akomej z Ulowa. Wielokrotnie przerabiany. Obok figurka Matki Boskiej z XVIII w. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry. Ze wzgldu na odludno miejsca trzeba wprowadzi stay monitoring obiektu w celu ochrony przed aktami wandalizmu i kradzie. 9. Zesp Paacowo - Parkowy w Gostomii Dawny dwr Gostomskich, pierwszych znanych wacicieli, powsta prawdopodobnie w XIV wieku. Musia by siedzib godn wojewodw (Jakub - wojewoda mazowiecki, Jan - czycki, Jan - mazowiecki, Anzelm - rawski), kasztelanw (Stanisaw - sochaczewski) oraz wielu innych znanych rycerzy czy politykw. Gostomscy herbu Nacz (zwani te Leeskimi), znani byli ze swej gospodarnoci i ofiarnoci. Pozostawili dla potomnych prawidowo zagospodarowane dobra i liczne fundacje. Majtek Gostomia, przechodzc liczne koleje losu, trafia w poowie XIX wieku w rce Jackowskich, herbu Gozdawa. Paac Staraniem Teodora Jackowskiego przebudowano dwr na eklektyczny paac. Mieszanina stylw pnego baroku, manieryzmu i klasycyzmu, zaowocowaa nietuzinkow bry obiektu. Paac postawiony na wyduonym planie prostokta jest murowany z cegy, otynkowany. Zmiany wprowadzone w dwudziestoleciu midzywojennym przez nowego waciciela - Emila Grabowskiego, zmieniy cakowicie styl budynku. Paac zatraci sw lekko i wdzik przytoczony dobudwkami typu koszarowego. Lata powojenne, a do roku 1993, to najgorszy okres wielowiekowej historii zespou paacowo-parkowego w Gostomii. Majtek, z licznymi dochodowymi stawami rybnymi, zosta przejty przez Pastwowe Gospodarstwo Rybackie. Niekompetencja ludzi, brak zrozumienia dla historii i wartoci zabytku, to prawdziwa katastrofa dla dworu. Mona si tumaczy brakiem rodkw niezbdnych na remonty, ale nie mona rozgrzesza uytkownikw z nierbstwa i marazmu a w konsekwencji dewastacji paacu. W roku 1995 majtek w Gostomii zakupili Pastwo Barbara i Lech Staniszewscy. Nowi waciciele w latach 2001 - 2005 podnieli obiekt z ruin oraz cakowicie wyremontowali paac, zachowujc jego pierwotny zabytkowy wygld. Pnoklasycystyczny, Po rodku elewacji frontowej czci parterowej znajduje si ryzalit. Park W parku okalajcym dwr wystpuje ok. 40 gatunkw drzew i krzeww wraz z pomnikowymi egzemplarzami igliczni trjcierniowej, choiny kanadyjskiej, sosny wejmutki i jody kalifornijskiej. Park zaoony wok paacu na pomorenowym wzgrzu, otoczony jest wok stawami czcymi go z poblisk Pilic. Ukad komunikacyjny parku oparty jest na alejach obsadzonych rzdowo grabami, wizami i lipami. Cz powierzchni wydzielono na dodatkowy, regularny ukad wodny z licznymi wysepkami o charakterze romantycznym. Prowadzi do tej czci aleja lipowa zaakcentowana na wstpie dwoma pomnikowymi modrzewiami. Liczne gruzowiska z obrobion, (cho potuczon) kamieniark, wiadcz o istnieniu tu ciekawej tzw. maej architektury ogrodowej. Stan zachowania obiektu jest bardzo dobry.

10. Dom doktora Jana Bieliskiego w Nowym Miecie nad Pilic Jan Bieliski ur. w 1834r., stworzy pierwszy w Polsce zakad przyrodoleczniczy prowadzony na zasadach naukowych. Pocztki Zakadu Przyrodoleczniczego w Nowym Miecie nad Pilic sigaj roku 1869 jednak uroczyste jego otwarcie nastpio 31 maja 1874r. Zakad dysponowa 100 pokojami jedno i wielomiejscowymi z ciep i zimn wod. W budynkach mieciy si azienki, galeria z wodami mineralnymi, kryta galeria dla spacerw, jadalnia, sala teatralna, czytelna, pomieszczenia dla poczty, mleczarnia i inne pomieszczenia gospodarcze. Do dyspozycji kuracjuszy byo w sezonie trzech lekarzy. Bieliski traktowa hydroterapi jako jedn z metod leczenia, ktrej skuteczno zaley od stosowania innych metod leczenia. Z reguy zaleca prac fizyczn jako samoistn metod leczenia. W Zakadzie leczono midzy innym; choroby nerwowe, choroby organw moczowo pciowych, choroby organw trawienia i oddychania, choroby organw krenia krwi, skry, osabienia i niemoce przychodzcych do zdrowia po cikich chorobach i oglne leczenie higieniczne. Bywali tu ludzie z krgu buruazji i ziemiastwa, artyci, pisarze, (Ignacy Jan Paderewski, Eliza Orzeszkowa i inni), ale rwnie ludzie ubodzy. Ju w roku 1877 leczono w Nowym Miecie 421 pacjentw. To dla ich wygody w sezonie (od 3 maja do 27 padziernika) codziennie z Warszawy z Hotelu Europejskiego wyruszaa specjalna kareta do Nowomiejskiego Zakadu. Pniej zorganizowano rwnie dojazd od kolei ze Skierniewic i Opoczna. To dla nich codziennie graa orkiestra, organizowano przedstawienia odczyty i wycieczki. Zakad przetrwa do wybuchu I wojny wiatowej. Jesieni 1914 Nowe Miasto zostao wielokrotnie ostrzelane przez artyleri niemieck. W wyniku poaru cz budynkw Zakadu zostao spalonych. W 1915r. wojska niemieckie zarekwiroway pozostae po Zakadzie budynki. Po wojnie dr Bieliski nie zdoa odbudowa Zakadu. Zmar w roku 1919 i zosta pochowany na nowomiejskim cmentarzu. Staraniem miedzy innymi Stanisawa Tkacza miejscowego nauczyciela i spoecznika na 560 lecie powstania Nowego Miasta na grobie postawiono skromny obelisk. Na wschd od mostu na Pilicy jest miejsce zwane przez miejscowych alejami, pozostao miejsc spacerowych kuracjuszy. Ulica przebiegajca obok Zakadu nazywa si teraz Bieliskiego, a na ocalaym budynku gwnym znajduje si tablica powicona zaoycielowi Zakadu Przyrodoleczniczego. Stan zachowania obiektu jest dobry, naley jednak podj prace w kierunku odnowienia elewacji budynku. 6. Ocena stanu dziedzictwa kulturowego gminy. Analiza szans i zagroe Po przeprowadzeniu analizy SWOT na temat ochrony dziedzictwa kulturowego w gminie Nowe Miasto nad Pilic wycignito nastpujce wnioski. Mocne strony: wystpowanie na terenie gminy cennych, unikalnych obiektw historyczno - kulturowych; klimat i tradycje przyrodolecznicze; interesujce ukady urbanistyczno-architektoniczne (min. ukad przestrzenny Nowego Miasta nad Pilic); wystpowanie na terenie gminy siedmiu zgromadze zakonnych; wolne, atrakcyjne tereny do inwestowania w baz turystyczno noclegow istnienie na terenie gminy placwek owiatowych; znaczna liczba obiektw wpisanych do Gminnej Ewidencji Zabytkw; bardzo atrakcyjne przyrodniczo i kulturowo tereny dla rozwoju turystyki. funkcjonowanie dwch placwek muzealnych istnienie strony internetowej www.moja-pilica.pl istnienie Towarzystwa Przyjaci Nowego Miasta nad Pilic publikacja miesicznika "Wieci Nowomiejskie"

Szanse: rewitalizacja wybranych miejsc na terenie miejscowoci i gminy Nowe Miasto nad Pilic; odbudowa obiektw zabytkowych; uwzgldnienie funkcjonowania siedmiu zgromadze zakonnych na terenie gminy; wiadomo bogatej historii gminy jako orodka o znaczeniu regionalnym;

uwzgldnianie zagadnie z zakresu ochrony zabytkw w dokumentach programowych gminy; uwzgldnianie zagadnie z zakresu ochrony zabytkw w planowaniu przestrzennym; rezerwy wolnych terenw pozwalajcych na wzmocnienie funkcji rozwojowych Nowego Miasta nad Pilic; funkcjonowanie muzeum regionalnego; zmiana wiadomoci spoecznej w wyniku rozwoju edukacyjnej funkcji rodowiska kulturowego; budzenie wiadomoci ekologicznej i kulturowo-historycznej mieszkacw (budowa cieek edukacyjnych, powstanie punktu informacji turystycznej, ustawienie tablic informacyjnych przy i prowadzcych do zabytkw); udzia funduszy prywatnych w pracach zwizanych z ochron zabytkw (wsppraca z obecnymi wacicielami nieruchomoci); finansowanie ze rodkw gminnych prac konserwatorskich; moliwoci pozyskiwania rodkw dla regionalnych programw ochrony zasobw dziedzictwa kulturowego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej; udostpnianie obiektw atrakcyjnych turystycznie

Sabe strony: zy stan techniczny czci obiektw zabytkowych; zakcenie pierwotnego ukadu przestrzennego zabudow z okresu komunistycznego; brak archeologicznych i historyczno-architektonicznych programw badawczych na terenie gminy; niewystarczajca promocja turystyczna gminy; brak oznacze informacyjnych prowadzcych do zabytkw; nierwnomierny ukad przestrzenny; odpyw ludnoci - szczeglnie modych osb - z uwagi na mao atrakcyjny rynek pracy i braki w ofercie edukacyjno-kulturalnej.

Zagroenia: degradacja zabytkw; bardzo niski poziom wiadomoci spoecznej odnonie walorw obiektw zabytkowych i ich znaczenia dla rozwoju gminy; zbyt wolne tempo rewitalizacji wybranych obszarw w miejscowoci i gminie Nowe Miasto nad Pilic; koszty zachowania zdegradowanych zabytkw i zabudowy, konieczno poniesienia duych nakadw na rewitalizacj obiektw zabytkowych spitrzenie wydatkw zwizane ze zym i bardzo zym stanem obiektw zabytkowych zagroonych destrukcj; utrata wartoci przestrzennych i kulturowych zabudowy w przypadku zaniechania dziaa naprawczych, co spowodowaoby zmniejszenie atrakcyjnoci turystycznej gminy; wzrost kosztw renowacji i konserwacji obiektw zabytkowych; niedostatek rodkw publicznych na rewitalizacj; brak zabezpiecze przeciwpoarowych i przeciwwamaniowych w czci obiektw zabytkowych; brak potencjalnych inwestorw; brak dostatecznego oznakowania samych zabytkw; brak rozbudowanej promocji turystycznej Nowego Miast nad Pilic; niekontrolowana akcja inwestycyjna: niewaciwie przeprowadzone pod wzgldem konserwatorskim remonty i modernizacje budynkw oraz budowa nowych niezgodnych z lokaln tradycj.

7. Zaoenia programowe

Sporzdzenie oglnej charakterystyki zasobu zabytkw znajdujcych si na terenie gminy ma na celu okrelenie obiektw i zespow, ktre naley chroni i otoczy opiek. Skuteczna opieka nad zabytkami wymaga od samorzdu, nie tylko wiedzy dotyczcej wartoci zabytkw zlokalizowanych na obszarze gminy, lecz take dostrzegania wystpujcych problemw i reagowania na pojawiajce si zagroenia. 7.1. Priorytety, kierunki dziaa i zadania gminnego programu opieki Priorytet I Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju spoeczno gospodarczego gminy Kierunki dziaa: Zahamowanie procesu degradacji zabytkw i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania Zadania: Prowadzenie prac remontowo konserwatorskich przy obiektach zabytkowych stanowicych wasno gminy (w ramach opracowanego planu remontw), Opracowanie dugofalowego, uwzgldniajcego kompleksowo dziaa planu remontw obiektw zabytkowych znajdujcych si w zasobach komunalnych. Podejmowanie stara o uzyskanie rodkw zewntrznych na rewaloryzacj zabytkw bdcych gminy. Rewaloryzacja zespow zabytkowej zieleni (w tym gminnych parkw, cmentarzy, obszarw nieczynnych). Dofinansowanie prac rewaloryzacyjnych przy obiektach niebdcych wasnoci gminy w postaci stosownej uchway dotyczcej dotacji na prace remontowo konserwatorskie przy zabytkach nieruchomych. Rewaloryzacja obszarw i obiektw zabytkowych poprzemysowych z moliwoci ich adaptacji do nowych funkcji. Zabezpieczenie obiektw zabytkowych przed poarem, zniszczeniem i kradzie (monta instalacji przeciwpoarowej i alarmowej, zabezpiecze przeciw wamaniom, znakowanie i ewidencjonowanie zbytkw ruchomych itp.). Opracowanie planu systematycznych kontroli stanu utrzymania i sposobu uytkowania obiektw zabytkowych znajdujcych si w zasobach komunalnych. Podejmowanie dziaa zwikszajcych atrakcyjno zabytkw na potrzeby spoeczne, turystyczne i edukacyjne. Zadania: Okrelenie zasad i konsekwentne ich wdraanie w zakresie umieszczania szyldw i reklam na obiektach zabytkowych. Prowadzenie biecych prac porzdkowych przy zabytkowych zespoach zieleni: gminnych parkach, cmentarzach, obszarach nieczynnych cmentarzy. Iluminacja najcenniejszych zabytkw gminy. Podejmowanie dziaa umoliwiajcych tworzenie miejsc pracy zwizanych z opiek nad zabytkami. Zadania: Wsppraca z urzdami pracy w zakresie prowadzenia biecych prac pielgnacyjnych, porzdkowych i zabezpieczajcych na terenach objtych ochron. Szkolenie osb bezrobotnych w rzemiosach zwizanych tradycyjn sztuk budowlan. Wspieranie utrzymania na rynku pracy zanikajcych rzemios i zawodw (np.: poprzez realizacj Hallandzkiego Modelu Konserwacji Zabytkw, w myl zasady ratowa zabytki, ratowa prac, ratowa rzemioso). Wspieranie rozwoju gospodarstw agroturystycznych w zabytkowych obiektach budownictwa drewnianego oferujcych wypoczynek i rozrywk (regionalne potrawy, zwyczaje itp.) oparte na miejscowych tradycjach.

Wspieranie rozwoju muzew regionalnych, skansenw, izb pamici. Priorytet II: Ochrona i wiadome ksztatowanie krajobrazu kulturowego Kierunki dziaa: Zintegrowana ochrona dziedzictwa kulturowego i rodowiska przyrodniczego. Zadania: Opracowywanie miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego, szczeglnie obszarw o duym nasyceniu obiektami zabytkowymi (w tym weryfikacja obowizujcych w zakresie aktualizacji zagadnie zwizanych z ochron zabytkw) oraz obszarw wskazanych do ochrony w studium uwarunkowa i zagospodarowania przestrzennego gminy. Wdraanie zapisw programw rewitalizacji, studiw widokowo - krajobrazowych, studiw historyczno urbanistycznych, katalogw typw zabudowy regionalnej i detalu architektonicznego w realizacji zagospodarowania przestrzennego. Konsekwentne egzekwowanie zapisw dotyczcych dziaalnoci inwestycyjnej na obszarach objtych ochron okrelonych w miejscach zagospodarowania przestrzennego (gwnie w zakresie wysokoci zabudowy, jej charakteru i funkcji). Walka z samowolami budowlanymi. Ochrona panoram oraz przedpoli widokowych wsi o wartociach kulturowych. Rozszerzanie zasobu i ochrony dziedzictwa kulturowego gminy. Zadania: Powoanie parku kulturowego i sporzdzenie planu jego ochrony oraz opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego tego obszaru. Wystpienie do wojewdzkiego konserwatora zabytkw z wnioskiem o wpisanie do rejestru zabytkw cennych obszarw i obiektw zabytkowych. Ochrona ukadw ruralistycznych na obszarach wiejskich. Zadania: Poprawa adu przestrzennego wsi oraz zapobieganie rozpraszaniu osadnictwa poprzez: ochron historycznie uksztatowanego ukadu drg, historycznych podziaw wasnociowych i funkcjonalnych oraz relacji przestrzennych pomidzy zespoami zabytkowej zabudowy, wypenianie zabudow wolnych dziaek budowlanych w obszarach centrw wsi oraz historycznych siedlisk w zgodzie z historyczn kompozycj danego ukadu i gabarytami oraz form architektoniczn tworzcej go zabudowy, wyznaczanie w planach miejscowych nowych terenw pod zabudow na zasadzie kontynuacji historycznych siedlisk. Priorytet III Badanie i dokumentacja dziedzictwa kulturowego oraz promocja i edukacja Kierunki dziaa: Szeroki dostp do informacji o dziedzictwie kulturowym gminy. Zadania: Udostpnienie informacji o zabytkach gminy na stronie internetowej gminy. Utworzenie gminnego systemu informacji i promocji (bazy danych) rodowiska kulturowego. Opracowanie mapy zabytkw gminy, jako atrakcyjnej graficznie formy promocji uatwiajcej dotarcie do wszystkich elementw dziedzictwa kulturowego. Edukacja i popularyzacja wiedzy o regionalnym dziedzictwie kulturowym. Zadania:

Organizowanie szkole zwizanych z ochron dziedzictwa kulturowego i udzia w nich. Organizowanie i wspieranie realizacji konkursw, wystaw i innych dziaa edukacyjnych. Inicjowanie i organizowanie obchodw Europejskich Dni Dziedzictwa w gminach. Wydawanie i wspieranie publikacji (w tym folderw promocyjnych, przewodnikw), powiconych problematyce dziedzictwa kulturowego gminy. Popularyzacja dobrych realizacji konserwatorskich i budowlanych przy zabytkach, popularyzacja dobrych praktyk projektowych przy zabytkach, a take zagospodarowaniu obszarw oraz terenw cennych kulturowo, przyrodniczo i krajobrazowo. Organizowanie konkursw na najlepszego uytkownika obiektu zabytkowego. Ustanowienie i przyznawanie nagrody za osignicia w dziedzinie upowszechniania i ochrony kultury materialnej gminy (w tym prac magisterskich i dyplomowych). Opracowanie cyklu szkole wraz z materiaem pogldowym skierowanego do przedstawicieli wsplnot mieszkaniowych, majcych na celu promowanie standardw w zakresie rewaloryzacji i remontowania obiektw zabytkowych oraz moliwoci pozyskiwania funduszy na ten cel, a take sprawnego zarzdzania nimi. Wprowadzenie i upowszechnianie tematyki ochrony dziedzictwa kulturowego do systemu edukacji przedszkolnej i szkolnej poprzez organizowanie i wspieranie zaj. Specjalistyczne rozpoznanie badawcze poszczeglnych obiektw, zespow oraz obszarw zabytkowych zwizane z przygotowanym lub realizowanym procesem inwestycyjnym. Zadania: Prowadzenie monitoringu i weryfikacji obiektw uwzgldnionych w gminnej ewidencji zabytkw (z zastosowaniem komputerowej bazy danych). Wykonywanie prac studialnych (studia historyczno urbanistyczne, studia krajobrazowe, badania historyczno architektoniczne, katalogi typw zabudowy regionalnej i detalu architektonicznego). Finansowanie wykonania inwentaryzacji architektoniczno konserwatorskiej zagroonych obiektw zabytkowych. Promocja regionalnego dziedzictwa kulturowego suca kreacji produktw turystyki kulturowej. Zadania: Opracowanie szlakw turystycznych (np. pieszych, rowerowych, konnych, samochodowych, wodnych) wykorzystujcych walory dziedzictwa kulturowego. Utworzenie i modernizacja elementw infrastruktury sucych funkcjonowaniu i rozwojowi turystyki kulturowej. Wprowadzenie zintegrowanego systemu informacji wizualnej (m.in. za pomoc tablic informacyjnych) obejmujcego zasoby i wartoci dziedzictwa kulturowego gminy. 8. Instrumentarium realizacji programu opieki nad zabytkami Zakada si, e zadania okrelone w gminnym programie opieki nad zabytkami bd wykonywane za pomoc nastpujcych instrumentw: instrumentw prawnych wynikajcych z przepisw ustawowych (np. uchwalanie miejscowych planw zagospodarowania przestrzennego, budowa parkw kulturowych, wnioskowanie o wpis do rejestru zabytkw obiektw bdcych wasnoci gminy, wykonywanie decyzji administracyjnych, np. wojewdzkiego konserwatora zabytkw; instrumentw finansowych (m.in. finansowanie prac konserwatorskich i remontowych przy obiektach zabytkowych bdcych wasnoci gminy, korzystanie z programw uwzgldniajcych finansowanie z funduszy europejskich oraz dotacje, subwencje, dofinansowania, nagrody, zachty finansowe dla wacicieli i posiadaczy obiektw zabytkowych); instrumentw koordynacji (m.in. poprzez realizacje projektw i programw dotyczcych ochrony dziedzictwa kulturowego zapisanych w wojewdzkich, powiatowych i gminnych strategiach, planach rozwoju lokalnego itp., wsppraca z orodkami naukowymi i akademickimi, wsppraca z organizacjami wyznaniowymi w zakresie ochrony i opieki nad zabytkami);

instrumentw spoecznych (m.in. poprzez dziaania edukacyjne promocyjne, wspdziaanie z organizacjami spoecznymi, dziaania prowadzce do tworzenia miejsc pracy zwizanych z opieka nad zabytkami); instrumentw kontrolnych (m.in. aktualizacja gminnej ewidencji zabytkw, monitoring stanu zagospodarowania przestrzennego oraz stanu zachowania dziedzictwa kulturowego). 9. Zasady oceny realizacji programu opieki nad zabytkami W ramach priorytetu I: Rewaloryzacja dziedzictwa kulturowego jako element rozwoju spoecznogospodarczego gminy Kryteria oceny: poziom (w %) wydatkw budetu gminy na ochron i opiek nad zabytkami, warto finansowa zrealizowanych kompleksowych programw rewaloryzacji i rewitalizacji oraz liczba obiektw poddanych rewaloryzacji w ramach tych programw warto finansowa wykonanych prac remontowo-konserwatorskich przy zabytkach oraz liczba obiektw poddanych ww. pracom, zakres wsppracy z organizacjami pozarzdowymi, inne w miar potrzeb. W ramach priorytetu II: Ochrona i wiadome ksztatowanie krajobrazu kulturowego Kryteria oceny: poziom (w %) objcia terenu gminy wykonanymi miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, liczba utworzonych parkw kulturowych, liczba wnioskw o wpis do rejestru zabytkw obszarw, obiektw i zespow zabytkowych, liczba wnioskw o uznanie obiektw i obszarw za pomniki historii, zakres wsppracy z organizacjami pozarzdowymi, inne w miar potrzeb. W ramach priorytetu III: Badanie i dokumentacja dziedzictwa kulturowego oraz promocja i edukacja suca budowaniu tosamoci liczba opracowanych prac studialnych (studia historyczno-urbanistyczne, studia krajobrazowe, katalogi typw zabudowy regionalnej i detalu architektonicznego), liczba zrealizowanych konkursw, wystaw, dziaa edukacyjnych na terenie gminy, liczba utworzonych szlakw turystycznych, tras rowerowych, konnych, wodnych, liczba opracowanych, wydanych wydawnictw (w tym folderw promocyjnych, przewodnikw), liczba utworzonych, zmodernizowanych elementw infrastruktury sucych funkcjonowaniu i rozwojowi turystyki kulturowej, liczba osb zwiedzajcych muzea, skanseny, izby regionalne itp., liczba szkole lub liczba pracownikw biorcych udzia w szkoleniach zwizanych z ochrona dziedzictwa kulturowego, inne w miar potrzeb. 10. rda finansowania programu opieki nad zabytkami Informacje o zasadach i kryteriach dotyczcych moliwoci pozyskiwania rodkw finansowych na zadania zwizane z ochrona i opieka nad zabytkami znajduj si na podanych poniej stronach internetowych (stan na koniec sierpnia 2008r.). informacje dotyczce programu operacyjnego Promesa Ministra Kultury www.mkidn.gov.pl, informacje dotyczce programu operacyjnego Dziedzictwo kulturowe www.mkidn.gov.pl, informacje dotyczce programu operacyjnego Fundusz wymiany kulturalnej www.mkidn.gov.pl,

informacje dotyczce programu operacyjnego Kultura 20072013 www.mkidn.gov.pl, informacje dotyczce programu operacyjnego Innowacyjna gospodarka, projektu nr 6.4. Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym www.interreg.gov.pl, informacje dotyczce www.interreg.gov.pl, programw operacyjnych Regionalne programy operacyjne

informacje dotyczce programu operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora ywnociowego oraz rozwj obszarw wiejskich www.minrol.gov.pl, informacje dotyczce programu operacyjnego Kapita ludzki www.mrr.gov.pl, informacje dotyczce programu operacyjnego Infrastruktura i rodowisko www.mrr.gov.pl informacje dotyczce www.mrr.gov.pl programu operacyjnego Europejska wsppraca terytorialna

informacje dotyczce programu operacyjnego Fundusz dla organizacji pozarzdowych www.funduszngo.pl

informacje dotyczce moliwoci finansowania przy wykorzystaniu ustawy o partnerstwie publiczno prywatnym www.partnerstwopublicznopry-watne.info/ustawa_ppp.php, inne. 11. Realizacja i finansowanie przez gmin zada z zakresu ochrony zabytkw Realizacja i finansowanie przez gmin Nowe Miasto nad Pilic zada z zakresu ochrony zabytkw na lata 2010-2014. Lp. 1. 2. 3. 4. Rodzaj zada Rewitalizacja Zespou Paacowo- Parkowego w Nowym Miecie nad Pilic Wspieranie zada edukacyjnych (projekty, programy, konkursy). Popularyzacja wiedzy o regionie. Promocja gminy. Oznakowanie obiektw zabytkowych i oznakowanie miejsc pamici narodowej. Przewidywany koszt przedsiwzicia 20 000z 5 000z 10 000z 5 000z

Ponadto, realizacja zada zwizanych z opiek i ochron nad zabytkami opiera si bdzie na systematycznie pozyskiwanych rodkach zewntrznych. W realizacj zada, wynikajcych z Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami bd zaangaowani waciciele obiektw - osoby prywatne oraz stowarzyszenia i placwki kulturalno owiatowe funkcjonujce na terenie gminy (biblioteka, wietlica, szkoy). 12. Bibliografia: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Narodowa Strategia Kultury na lata 2004-2013 Strategia Rozwoju Wojewdztwa Mazowieckiego do roku 2020 (aktualizacja, Warszawa maj 2006) Strategia Rozwoju Powiatu Grjeckiego na lata 2004-2020 Strategia Rozwoju Miasta i Gminy Nowe Miasto nad Pilic na lata 2003 - 2016 Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Nowe Miasto nad Pilic, 2004 Nowe Miasto nad Pilic - informator turystyczny, Bydgoszcz 2005 Monografia Nowego Miasta nad Pilic, Jerzy Porada, Nowe Miasto nad Pilic 1996 Dwory i paace wiejskie na Mazowszu, Piotr Libicki, Marcin Libicki, 2009 Po paacach i dworach Mazowsza, Tadeusz Jaroszewski, Waldemar Baraniewski, 1999

10. Gminna Ewidencja Zabytkw, Nowe Miasto nad Pilic, 2009 11. Gminny program opieki nad zabytkami- poradnik metodyczny, Warszawa, 2008 12. Strony internetowe

www.w-turystyka.pl www.stero.pl www.nowemiasto.wordpress.com www.odyssei.com www.wikipedia.org www.nowemiasto.pl www.polskaniezwykla.pl www.grojec.pl www.moja-pilica.pl

13. Zaczniki Przykad uchway, wniosku i sprawozdania z wykonanych prac Uchwaa nr / / Rady Gminy....................... z dnia...................... w sprawie przyjcia zasad i trybu udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw Na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998r. o samorzdzie gminnym (Dz.U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z pn. zm.), art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 z pn. zm.) Rada Gminy................. uchwala, co nastpuje: 1. 1. Z budetu gminy mog by udzielane dotacje celowe na dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich i robt budowlanych przy zabytkach ruchomych i nieruchomych, wpisanych do rejestru zabytkw, znajdujcych si na obszarze gminy. 2. Celem dotacji jest wspieranie i uzupenianie dziaa wacicieli lub posiadaczy zabytkw dla zapewnienia ochrony i konserwacji wartociowych elementw substancji zabytkowej. 2. 1. Dotacja moe by udzielona kademu, kto jest wacicielem lub posiadaczem zabytku, o ktrym mowa w 1 ust. 1, z wyczeniem zabytkw bdcych w posiadaniu jednostek organizacyjnych zaliczanych do sektora finansw publicznych, ktre s finansowane ze rodkw finansowych przyznanych odpowiednio przez dysponentw czci budetowych bd jednostki samorzdu terytorialnego, ktrym podlegaj te jednostki. 2. Dotacja moe by udzielona na dofinansowanie nakadw koniecznych do wykonania prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy zabytkach okrelonych w 1, ust. 1, ustalonych na podstawie kosztorysu i programu prac zatwierdzonego przez waciwe organy konserwatorskie. 3. 1. Dotacja na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytkw moe obejmowa nakady konieczne na: 1) 2) 3) 4) 5) 6) sporzdzenie ekspertyz technicznych i konserwatorskich, przeprowadzenie bada konserwatorskich, architektonicznych lub archeologicznych, wykonanie dokumentacji konserwatorskiej, opracowanie programu prac konserwatorskich i restauratorskich, wykonanie projektu budowlanego zgodnie z przepisami prawa budowlanego, sporzdzenie projektu odtworzenia kompozycji wntrz,

7) 8) 9)

zabezpieczenie, zachowanie i utrwalenie substancji zabytku, stabilizacje konstrukcyjna czci skadowych zabytku lub ich odtworzenia w zakresie niezbdnym w celu zachowania tego zabytku, odnowienie lub uzupenienie tynkw i detali architektonicznych albo ich cakowite odtworzenie, z uwzgldnieniem charakterystycznej dla tego budynku kolorystyki,

10) odtworzenie zniszczonej czci zabytku, jeeli odtworzenie to nie przekracza 50% oryginalnej substancji, 11) odnowienie lub cakowite odtworzenie okien, w tym ocienic i okiennic, zewntrznych odrzwi i drzwi, 12) wymian lub remont wiby dachowej, pokrycia dachowego, rynien i rur spustowych, 13) modernizacje instalacji elektrycznej w zabytkach drewnianych lub w zabytkach, ktre maja oryginalne, wykonane z drewna czci skadowe, 14) wykonanie izolacji przeciwwilgociowej, 15) uzupenienie narysw ziemnych dzie architektury obronnej oraz zabytkw archeologicznych nieruchomych o wasnych formach krajobrazowych, 16) rewaloryzacje zabytkowych parkw, ogrodw lub zieleni publicznej, 17) zakup materiaw konserwatorskich i budowlanych niezbdnych do wykonania prac i robt przy zabytku wpisanym do rejestru, o ktrych mowa w pkt 715, 18) zakup i monta instalacji przeciw-wamaniowej oraz przeciwpoarowej i odgromowej. 2. Przeprowadzenie prac lub robt, o ktrych mowa w pkt 117, wymaga wyonienia ich wykonawcy na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku Prawo zamwie publicznych (Dz.U. z 2006r. Nr 164, poz. 1163 z pn. zm.). 3. Prowadzenie prac konserwatorskich lub robt budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru wymaga pozwolenia wojewdzkiego konserwatora zabytkw na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003r. o ochronie zabytkw i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003r. Nr 162, poz. 1568 z pn. zm.). 4. 1. Dotacja moe by udzielona w wysokoci do 50% nakadw koniecznych na wykonanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw, w zalenoci od rodkw zaplanowanych w budecie gminy. 2. W szczeglnych przypadkach, jeeli zabytek, o ktrym mowa w ust. 1, posiada wyjtkowa warto historyczn, artystyczn lub naukow, albo wymaga przeprowadzenia zoonych pod wzgldem technologicznym prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych, dotacja moe by udzielona do wysokoci 100% nakadw na wykonanie tych prac lub robt. 3. W przypadku, jeeli stan zachowania zabytku, o ktrym mowa w 1 ust. 1, wymaga niezwocznego podjcia prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych, dotacja moe by rwnie udzielona do wysokoci 100% nakadw na wykonanie tych prac lub robt. 5. czna kwota dotacji udzielonych ze rodkw publicznych na dofinansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy zabytku, o ktrym mowa w 1, ust. 1, nie moe przekracza 100% nakadw koniecznych na wykonanie tych prac lub robt. 6. 1. Udzielenie dotacji moe nastpi po zoeniu przez waciciela lub posiadacza zabytku wniosku w tej sprawie do burmistrza............ za porednictwem Wydziau.................... Wnioski naley skada w terminie do......................... kadego roku poprzedzajcego rok realizacji prac lub robt wedug wzoru stanowicego zacznik nr 2 do niniejszej uchway. 2. Termin, o ktrym mowa w ust. 1, nie ma zastosowania w przypadku ubiegania si o dotacje na prace interwencyjne wynikajce z zagroenia zabytku. 3. Wnioski o przyznanie dotacji opiniuje komisja powoana przez Rad Miejsk .. w formie uchway. 4. Regulamin pracy komisji, o ktrej mowa w ust. 3, stanowi zacznik nr 1 do niniejszej uchway.

 7. 1. Rada Miejska..........., w miar posiadanych rodkw, ustala w budecie gminy wysoko wydatkw przeznaczonych na dotacje. 2. Rada Miejska........... udziela dotacji na przeprowadzenie prac lub robt w drodze uchway. 8. Przekazanie dotacji nastpuje na podstawie umowy okrelajcej w szczeglnoci: 1) zakres planowanych prac lub robt oraz termin ich realizacji, 2) wysoko udzielonej dotacji oraz termin i tryb jej patnoci, 3) tryb kontroli wykonania umowy, 4) sposb i termin rozliczania dotacji, 5) przyczyny, warunki, sposb i termin zwrotu dotacji, 6) zobowizanie podmiotu dotowanego do stosowania przepisw ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamwie publicznych (Dz.U. z 2006r. Nr 164, poz. 1163 z pn. zm.); 7) zobowizanie podmiotu dotowanego do niezbywania zabytku odnowionego w ramach przyznanej dotacji w cigu 3 lat od daty rozliczenia dotacji. 9. Rozliczenie kocowe realizacji zadania nastpuje w sposb i w terminach okrelonych w umowie, ktre podmiot dotowany skada w Wydziale.................... wedug wzoru stanowicego zacznik nr 3 do niniejszej uchway. 10. 1. Wydzia................. prowadzi dokumentacje udzielonych dotacji oraz informuje o tym inne organy uprawnione do udzielania dotacji na prace lub roboty przy zabytkach. 2. Wydzia................. ogasza na tablicy ogosze Urzdu uchwale o przyznaniu dotacji. 3. Kademu przysuguje prawo wgldu do dokumentacji, o ktrej mowa w ust. 1, na zasadach okrelonych w przepisach dotyczcych dostpu do informacji publicznej. 11. Uchwaa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia w Dzienniku Urzdowym Wojewdztwa........................ UZASADNIENIE . .

Zacznik nr 1 do uchway nr...../......./...... Rady Gminy............ z dnia................................r. REGULAMIN PRACY KOMISJI rozpatrujcej wnioski o udzielenie dotacji celowych na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytkw, pooonych na obszarze gminy.............., niestanowicych wasnoci gminy 1. Burmistrz..........., powoujc komisje, okreli jej szczegowe zasady dziaania i kryteria, jakimi powinna si kierowa przy rozpatrywaniu wnioskw. 2. Podstaw pracy komisji stanowi udokumentowane wnioski podmiotw uprawnionych zoone w terminie okrelonym w uchwale. Wnioski zoone po terminie lub niekompletne nie bd rozpatrywane.

 3. Do zada komisji naley: 1) opiniowanie wnioskw o przyznanie dotacji na prowadzone prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw, 2) opiniowanie wnioskw o przyznanie dotacji na prace interwencyjne wynikajce z zagroenia zabytku wpisanego do rejestru zabytkw. 4. 1. Komisja dokonuje oceny wnioskw wedug nastpujcych kryteriw: 1) dostpno zabytku dla ogu spoecznoci lokalnej i turystw oraz rola zabytku w ksztatowaniu przestrzeni publicznej, 2) promowanie kultury oraz historii regionu, 3) ranga zabytkowo-artystyczna obiektu, 4) stan zachowania obiektu, 5) fakt kontynuowania prac, 6) wysoko zaangaowanych rodkw wasnych, 7) ocena realnoci wykonania planowanych prac w wietle przewidywanych kosztw, 8) zgodno z gminnym programem opieki nad zabytkami. 2. Preferuje si prace kompleksowe, moliwe do realizacji w cigu 1 roku. 5. 1. Komisja pracuje na posiedzeniach, ktrym przewodniczy........................, zwany dalej przewodniczcym. 2. Posiedzenia komisji zwouje przewodniczcy. 6. 1. Komisja podejmuje decyzje w gosowaniu jawnym, przy obecnoci caego jej skadu, zwyka wikszoci gosw. 2. Przewodniczcy przedkada burmistrzowi........... wykaz zawierajcy zestawienie pozytywnie przez ni zaopiniowanych wnioskw, na ktre moe by udzielona dotacja. 3. Protokoy z posiedze komisji oraz wykaz, o ktrym mowa w ust. 2, podpisuje przewodniczcy. 7. Obsug administracyjno-techniczna zapewnia Wydzia......................

Zacznik nr 2 do uchway nr ...../...../.... Rady Miejskiej.......................... z dnia...........................r. Wniosek o udzielenie dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru I. Podstawowe informacje o zabytku i wnioskodawcy A. Dane o zabytku 1. Nazwa zabytku ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................

3. Dane o zabytku Nr w rejestrze zabytkw:..................... Wpis z dnia:........................................ 3. Dokadny adres zabytku lub miejsce jego przechowywania ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... 4. Uzasadnienie istotnego znaczenia historycznego, artystycznego lub naukowego zabytku dla regionu ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... B. Wnioskodawca 1. Imi i nazwisko/nazwa ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... 2. Adres/siedziba/gmina/powiat ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... 3. Nr NIP: 4. Inne dane (dot. Jednostek organizacyjnych) a. forma prawna..................................................... b. nazwa i nr rejestru.............................................. c. data wpisu do rejestru / ewidencji...................... d. nr REGON........................................................... Osoby upowanione do reprezentowania wnioskodawcy (zgodnie z danymi rejestrowymi) ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ Bank (nazwa, adres) i nr konta wnioskodawcy ............................................................................................................................................................................ C. Tytu do wadania zabytkiem (wasno, uytkowanie wieczyste, dzierawa, inne) Dla nieruchomoci prowadzona jest przez sad rejonowy ........................................................................... Ksiga wieczysta nr (w przypadku braku ksigi wieczystej) zbir dokumentw D. Uzyskane pozwolenia 1. Pozwolenie na przeprowadzenie prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy Zabytku................................................ Wydane przez:..................................... Z dnia:.................................................

Nr zezwolenia:................................... 2. Pozwolenie na budow Wydane przez:.................................... Z dnia: ............................................... Nr zezwolenia:.................................... 3. Zgoszenie robt budowlanych Do Z dnia:................................................ Zgoszony/niezgoszony przez organ sprzeciw: decyzja Nr.. Z dnia II. Szczegowe informacje o pracach lub robotach A. Zakres rzeczowy prac lub robt i ich charakterystyka ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ B. Uzasadnienie celowoci prac lub robt ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ C. Termin realizacji (planowany termin rozpoczcia i zakoczenia prac) ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................................ D. Przewidywane koszty realizacji prac lub robt oraz rda ich finansowania Przewidywane koszty realizacji prac lub robt Zakres rzeczowy oraz rda ich sfinansowania Ogem Przedmiot i kwota wnioskowanego dofinansowania Finansowe rodki wasne wnioskodawcy Udzia rodkw pozyskanych z: budetu pastwa wojewdzkiego konserwatora zabytkw budetw jednostek samorzdu terytorialnego innych rde (naley wskaza) Kwota Udzia w caoci kosztw (w %)

E. Harmonogram i preliminarz cakowitych kosztw zadania wraz ze rdami finansowania

Termin przeprowadzenia prac Rodzaj prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych Koszt ogem (z) Koszty z podziaem na rda finansowania dotacja rodki wasne inne rda samorzdu wojewdztwa

0 0 0 0

III. Informacje dodatkowe dotyczce wnioskodawcy Wykaz wykonanych przez wnioskodawc w ostatnich 3 latach prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy zabytku nieruchomym/ruchomym, wpisanym do rejestru zabytkw, z podaniem wysokoci wydatkw poniesionych na ich przeprowadzenie, w tym sfinansowanych ze rodkw publicznych. Rok Zakres wykonanych prac Poniesione wydatki Dotacje ze rodkw publicznych (wysoko, rdo i przeznaczenie)

IV. Wykaz dokumentw wymaganych przy skadaniu wniosku 1) potwierdzona za zgodno z oryginaem kserokopia decyzji o wpisie do rejestru zabytkw obiektu, ktrego dotycz prace lub roboty, 2) dokument potwierdzajcy tytu wadania zabytkiem (np. Aktualny wypis z rejestru gruntw lub aktualny odpis z ksigi wieczystej, akt notarialny), 3) decyzja waciwego organu ochrony zabytkw zezwalajca na przeprowadzenie prac lub robt oraz projekt i pozwolenie na budow, gdy wniosek dotyczy prac lub robt przy zabytku nieruchomym lub program prac przy zabytku ruchomym, 4) pozwolenie na budow, jeeli wskazane/planowane prace lub roboty wymagaj, w myl obowizujcego stanu prawnego, uzyskania takiego pozwolenia ewentualnie zgoszenie robt budowlanych i informacja o zgoszonym /niezgoszonym przez organ sprzeciwie, 5) fotograficzna dokumentacja zabytku, 6) informacja o wnioskach o udzielenie dotacji skierowanych do innych organw, 7) informacja o zgodnoci z lokalnym i wojewdzkim programem opieki nad zabytkami, 8) owiadczenie wnioskodawcy o niezaleganiu z patnociami na rzecz podmiotw publiczno-prawnych, 9) w przypadku, gdy wnioskodawca jest przedsibiorca, do wniosku o udzielenie dotacji naley doczy informacje o pomocy publicznej otrzymanej przed dniem zoenia wniosku sporzdzona w zakresie i wedug zasad okrelonych w art. 37 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. O postpowaniu w sprawach dotyczcych pomocy publicznej. Dotacje s udzielane na zasadach okrelonych w uchwale rady gminy........... nr..../..../.... z dnia.....................r. W sprawie przyjcia zasad i trybu udzielania dotacji celowej na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw. W przypadku stwierdzenia, e we wniosku podano nieprawdziwe dane, wjt................. zastrzega sobie prawo do dania zwrotu przyznanych rodkw. Podpisy W przypadku otrzymania dotacji zobowizuj si do wydatkowania przyznanych rodkw na realizacje wskazanego zadania zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamwie publicznych (Dz.U. Z 2006r. Nr 164, poz. 1163 ze zm.), ustawy z dnia 30 czerwca 2005r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.) Oraz ustawy z dnia 17 grudnia 2004r. o odpowiedzialnoci za naruszenie dyscypliny finansw publicznych (Dz.U. z 2005r. Nr 14, poz. 114 ze zm.). Podpis wnioskodawcy (osb uprawnionych do reprezentowania wnioskodawcy) ........................................................... Miejscowo, dnia ................... Owiadczam/my, e: (piecztki)

Wszystkie podane we wniosku informacje s zgodne z aktualnym stanem prawnym i faktycznym. .................................................................................................................................................................................
(piecztka i podpisy)

Potwierdzenie przyjcia wniosku wraz z zacznikami Data przyjcia, osoba przyjmujca wniosek

Zacznik nr 3 do uchway nr..../..../.. Rady Miejskiej................... z dnia....................r. .............................................................. .............................................................. Wnioskodawca .............................................................. .............................................................. Adres wnioskodawcy .............................................................. Nr telefonu SPRAWOZDANIE z wykonania prac konserwatorskich, restauratorskich lub robt budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytkw, na ktre zostaa udzielona dotacja/zostay przekazane rodki* Niniejszym przedstawiam sprawozdanie merytoryczne i finansowe z wykonania prac przy obiekcie zabytkowym objtych umow nr....................... 1. Sprawozdanie merytoryczne (zwizy opis wykonanych prac z podaniem zakresu realizacji poszczeglnych etapw/zada) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 2. Sprawozdanie finansowe A. Zestawienie kosztw Cakowity koszt wykonanych prac z (brutto) w tym koszty pokryte ze rodkw wasnych koszty pokryte z dotacji gminy z (brutto) z (brutto)

w tym koszty pokryte ze rodkw pochodzcych z innych rde (wskaza rda)

Nazwa rda finansowania

Kwota z (brutto)

B. Zestawienie faktur Lp. Wystawca dokumentu ksigowego Nr dokumentu ksigowego 0 0 0 0 cznie: Data Nazwa wydatku rda finansowania Kwota w z (brutto)

Wymagane zaczniki do sprawozdania z wykorzystania rodkw na prace przy obiekcie zabytkowym** 1) Pozwolenie Wojewdzkiego Konserwatora Zabytkw na prowadzenie prac objtych wnioskiem***. 2) Pozwolenie na budow***. 3) Obmiar przeprowadzonych prac i robt potwierdzony przez odpowiednie suby. 4) Protok odbioru przez waciwe suby konserwatorskie i budowlane (jeli dotyczy) przeprowadzonych prac i robt. 5) Kserokopie faktur lub rachunkw ze wskazaniem numeru ksigowego, nazwy wydatku oraz jego kwoty wraz z opisem okrelajcym wysokoci rodkw lub dotacji finansujcych dany rachunek lub faktur i potwierdzenie zapaty wycig bankowy. 6) Protok z wyboru wykonawcy sporzdzony zgodnie z wymogami ustawy Prawo zamwie publicznych. 7) Owiadczenie o zgodnoci doczonych danych ze stanem faktycznym wraz z pouczeniem o odpowiedzialnoci z art. 233 kodeksu karnego. 8) Fotograficzna dokumentacja zabytku po zakoczeniu prac. Miejscowo, data................................ 3. Ocena sprawozdania A. Zakres merytoryczny ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. B. Zakres finansowy ..................................................... podpis/y, piecz

............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................
** Kserokopie potwierdzone przez wnioskodawc za zgodno z oryginaem. *** O ile dokument nie by wymagany jako zacznik do wniosku o udzielenie dotacji lub wystpiy zmiany.

Przewodniczcy Rady Miejskiej: Zbigniew Kacprzyk