Vous êtes sur la page 1sur 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

Krytyka Polityczna

Zizek: Czego chce Europa?


Slavoj iek
31.08.2011

Zarwno w ideologicznych usprawiedliwieniach wygaszanych przez Andersa Behringa Breivika, jak i w reakcji na jego morderczy czyn s pewne ktre powinny skoni nas do zastanowienia. Manifest tego chrzecijaskiego pogromcy marksistw, ktry zabi w Oslo ponad 70 osb, to przykad bredni obkanego szaleca; to po prostu konsekwentne przedstawienie kryzysu Europy bdcego (mniej lub bardziej) ukryt pod narastajcego populizmu antyimigranckiegoniespjnoci manifestu s symptomatyczne dla wewntrznych sprzecznoci zawartego w tym st Pierwsze, co musi rzuca si w oczy, to sposb, w jaki Breivik konstruuje swojego wrogaczy trzy elementy (marksizm, multikulturalizm, spord ktrych kady naley do odmiennej przestrzeni politycznej: radykalnej lewicy (marksizm), liberalizmu (multikulturalizm) oraz fundam religijnego (islamizm). W nowej odsonie powraca tu stary faszystowski obyczaj przypisywania wzajemnie wykluczajcych si cech wrogowi ( przypomnie ydowski spisek bolszewicko-plutokratyczny powstay z poczenia bolszewickiej radykalnej lewicy, plutokratycznego kap tosamoci etniczno-religijnej).

Jeszcze bardziej sugestywne jest to, jak w akcie samoopisu Breivik tasuje ideologicznymi kartami radykalnej prawicy. Breivik broni chrze pozostajc wieckim agnostykiem: chrzecijastwo jest dla niego jedynie konstruktem kulturowym pozwalajcym przeciwstawi si islam antyfeminist, przeciwnym podejmowaniu przez kobiety wyszych studiw, ale opowiada si za wieckim spoeczestwem, popiera aborcj i gej tym nastpc Pima Fortuyna, populistycznego prawicowego polityka z Holandii, zamordowanego na pocztku maja 2002 roku, dwa tygodnie przed w ktrych spodziewano si, e uzyska on jedn pit gosw. Fortuyn by postaci paradoksaln i symptomatyczn: prawicowy populista o niemal poprawnych politycznie cechach osobistych i nawet (w wikszoci) pogldach. Fortuyn by gejem, utrzymywa dobre relacje osobiste z wieloma im wykazywa si wrodzonym wyczuciem ironii itd.krtko mwic, by dobrym tolerancyjnym liberaem we wszystkim oprcz jego zasadniczego s politycznego. Uosabia zatem skrzyowanie prawicowego populizmu z liberaln poprawnoci politycznmoe wic musia umrze, poniewa b dowodem na fasz przeciwstawiania liberalnej tolerancji prawicowemu populizmowi, pokazywa, e mamy tu do czynienia z dwoma stro samego medalu.

Co wicej, Breivik czy w sobie cechy nazisty (take w szczegachna przykad ywi sympati do Sagi, szwedzkiej pronazistowskiej piosenka nienawici do Hitlera: jednym z jego idoli jest Max Manus, lider norweskiego antynazistowskiego ruchu oporu. Breivik jest te jawnym rasist, filosemit popierajcym Izrael, poniewa pastwo ydowskie stanowi pierwsz lini obrony przed muzumask ekspansj. Chciaby nawet ujrze od wityni Jerozolimsk. Jego posta urzeczywistnia najwikszy paradoks filosemickiego rasistowskiego nazisty. Jak to moliwe?

Odpowiedzi dostarczaj nam reakcje europejskiej prawicy na atak Breivika. Powtarzano jak mantr, e potpiajc morderczy czyn Breivika, nie p zapomina, i stoj za nim uzasadnione obawy dotyczce realnych problemw. Mainstreamowa polityka nie radzi sobie z upadkiem Europy powo przez islamizacj i multikulturalizm. Powinnimy potraktowa tragedi w Oslopisze The Jerusalem Postjako okazj do powanego zrewidowa integracji imigrantw w Norwegii i w innych krajach. [wstpniak zatytuowany Norways Challenge z 24 lipca 2011 1 ]. Nawiasem mwic, by

usysze po palestyskich aktach terroru podobne wyrazy uznania w stylu: te akty terroru powinny posuy za okazj do zrewidowania polityk Odwoanie do Izraela w tej analizie, cho ukryte, rozumie si samo przez si: wielokulturowy Izrael nie ma szansy przetrwania, jedyn realistyc jest apartheid. Cen za ten czysto perwersyjny pakt syjonizmu z prawic jest to, e aby uzasadni roszczenia wzgldem Palestyny, trzeba retr uzna lini argumentacji, ktr we wczeniejszej europejskiej historii stosowano wobec ydw. Ta niepisana umowa brzmi: moemy uzna tolerancji dla innych kultur na waszym podwrku, jeli wy uznacie nasze prawo do tego, eby nie tolerowa Palestyczykw na naszym. Tragic zawarta w tej niepisanej umowie polega na tym, e w europejskiej historii ostatnich wiekw to wanie ydzi byli pierwszymi multikulturalistam starali si w miejscach zdominowanych przez inn kultur uchroni wasn. Swoj drog warto zauway, e w latach 30., w odpowiedzi na n antysemityzm, Ernest Jones, gwny przedstawiciel konformistycznego gentryfikowania psychoanalizy, oddawa si dziwacznym rozwaaniom nad obcej populacji, ktr ciao narodowe moe wytrzyma bez utraty wasnej tosamoci, a tym samym akceptowa nazistowski sposb mylenia. Antysemityzm stary i nowy

A co jeli wanie WKRACZAMY w now er, w ktrej takie rozumowanie bdzie rozumowaniem dominujcym? Co jeli Europa musi zaakceptowa e jej demokratyczna otwarto oparta jest na zastrzeeniu: nie ma wolnoci dla wrogw wolnoci jak to uj dawno temu Robespierre? W za oczywicie prawda, ale tu wanie naley by bardzo precyzyjnym. W pewnym sensie Breivik mia racj, wybierajc cel: nie zaatakowa obcych, le swojej wasnej wsplnoty, ktrzy byli zbyt tolerancyjni wobec obcych. To nie obcy stanowi problem, ale nasza wasna (europejska) tosamo.

Jakkolwiek trwajcy kryzys Unii Europejskiej wydaje si kryzysem ekonomicznym i finansowym, w swym zasadniczym wymiarze jest to kryzys ide polityczny. Klska referendw w sprawie konstytucji europejskiej sprzed paru lat bya wyranym sygnaem, e gosujcy postrzegaj technokratyczn uni ekonomiczn bez jakiejkolwiek wizji potraficej zmobilizowa ludzi. A po ostatnie protesty, jedyn zdoln do tego ideo obrona Europy przed imigrantami.

Niedawne wybuchy homofobii w postkomunistycznych pastwach Europy Wschodniej powinny da nam do mylenia. Na pocztku 2011 roku w odbya si parada gejw, w ktrej pokojowy udzia wziy tysice osb, obyo si bez przemocy i innych zakce. W tym samym czasie w Serbii i (Belgrad, Split) policja nie bya w stanie obroni uczestnikw parad gejowskich przed wciekymi atakami tysicy agresywnych chrze fundamentalistw. To nie Turcja, ale TACY fundamentalici stanowi prawdziwe zagroenie dla europejskiego dziedzictwa. Skoro wic UE zablo zasadzie przyjcie Turcji, nasuwa si oczywiste pytanie: a moe zastosujemy te same zasady wobec Europy Wschodniej? Nie wspomn ju o dziwn e gwn si stojc za ruchem antygejowskim w Chorwacji jest Koci katolicki syncy z licznych skandali pedofilskich.

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 1 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

Najwaniejsze, aby umieci antysemityzm w jednym szeregu z rasizmem, seksizmem, homofobi itd. Starajc si uzasadni swoj syjonistyczn Izrael popenia tu katastrofalny bd. Postanawia, jeli nie cakiem zignorowa, to pomniejszy znaczenie tak zwanego starego (tradycyjnego euro antysemityzmu, koncentrujc si w zamian na nowym, rzekomo postpowym antysemityzmie ukrytym pod mask krytyki syjonistycznej polity W tym samym duchu Bernard Henri-Lvy (w swojej ksice Ce grand cadavre la renverse) stwierdzi, e antysemityzm XXI wieku bdzie albo po albo aden. Jeli pocigniemy to twierdzenie do koca, dojdziemy do odwrcenia starej marksistowskiej interpretacji antysemityz zmistyfikowanego/przesunitego antykapitalizmu (zamiast oskara system kapitalistyczny, gniew kierowany jest na konkretn grup etniczn os korumpowanie systemu): dla Henri-Lvyego i jego stronnikw, dzisiejszy antykapitalizm jest zamaskowan form antysemityzmu.

Ten niewypowiedziany, lecz nie mniej przez to skuteczny, zakaz atakowania starego antysemityzmu ma miejsce w tej samej chwili, gdy w antysemityzm powraca w Europie, szczeglnie w postkomunistycznych krajach Europy Wschodniej. Podobnie osobliw zaleno moemy zaobserwo w USA: jak to moliwe, e z natury antysemiccy, amerykascy chrzecijascy fundamentalici tak arliwie popieraj syjonistyczn polityk Izraela tylko jedno rozwizanie dla tej zagadki: to nie amerykascy fundamentalici si zmienili, to sam syjonizm, w swojej nienawici do ydw, identyfikuj si cakowicie z polityk pastwa Izrael, paradoksalnie, sta si antysemicki. Skonstruowa posta yda, ktry po antysemicku pow syjonistyczny projekt. Izrael gra tu w niebezpieczn gr: telewizja Fox News, gwny amerykaski gos radykalnej prawicy, zagorzale sprzyjajca izr ekspansjonizmowi, musiaa niedawno zdj z anteny Glena Becka, swojego najpopularniejszego prezentera, z powodu coraz bardz antysemickich komentarzy.

Standardowy syjonistyczny argument przeciwko krytykom polityki Izraela jest oczywicie taki, e Izrael, jak kady inny kraj, moe oraz pow oceniany i ewentualnie krytykowany, lecz krytycy Izraela naduywaj swojego prawa do krytyki w antysemickich celach. Czy prawdziwego s ukrytego w argumentacji chrzecijaskich fundamentalistw bez zastrzee popierajcych izraelsk polityk i odrzucajcych jej lewicow krytyk najlepiej wspaniaa karykatura opublikowana w lipcu 2008 roku w wiedeskim dzienniku Die Presse? Przedstawia ona dwoje krpych Austriakw nazistw, jeden z nich trzyma w rkach gazet i mwi do swojego przyjaciela: Znowu wida, jak w peni usprawiedliwiony antysemityzm jest na do taniej krytyki Izraela!. TO s dzisiejsi sojusznicy pastwa Izrael. Zadajmy sobie jeszcze raz pytanie, jak do tego doszo? Populistyczny rasizm i jego krytycy

Sto lat temu Gilbert Keith Chesterton wyranie pokaza lepy zauek, do ktrego prowadzi krytyka religii: Ludzie, ktrzy rozpoczynaj walk z Ko obronie wolnoci i czowieczestwa, kocz na wyrzeczeniu si wolnoci i czowieczestwa, byle tylko mc dalej walczy z Kocioem. [] Sekular udao si zniszczy rzeczy boskich; zdoali jednak zniszczy rzeczy wieckie, jeeli stanowi to dla nich jakiekolwiek pocieszenie. Czy to samo nie s rwnie do obrocw religii? Ilu jej fanatycznych obrocw zaczynao od zaciekego atakowania wspczesnej kultury wieckiej, a koczyo na p kadego istotnego dowiadczenia religijnego? Podobnie, wielu wojujcych liberaw tak bardzo pragnie zwalcza antydemokratyczny fundamentalizm ostatecznie wyrzekaj si wolnoci i demokracji, byle tylko walczy z terrorem. O ile terroryci gotowi s zniszczy ten wiat z mioci do innego tyle nasi bojownicy przeciwko terrorowi gotowi s zniszczy wasny demokratyczny wiat z nienawici do muzumaskiego Innego. Niektrzy z nich t kochaj ludzk godno, e s gotowi zalegalizowa uycie tortur (ktr s ostateczn degradacj ludzkiej godnoci), eby jej broni I czy to dotyczy take rosncych ostatnio w si obrocw Europy przeciwko imigranckiemu zagroeniu? W swoim zapale do ochrony tradycji judeochrzecij zeloci s gotowi powici prawdziwe sedno chrzecijastwa. Prawdziwym zagroeniem dla europejskiej tradycji s wanie ludzie tacy ja samozwaczy obroca Europy, ktry zabija z mioci do niej: z takimi przyjacimi Europie nie potrzeba wrogw. Jeli Breivik bra na powanie sw do Europy, powinien by pj za rad ojca i si zabi.

Ten wzrost niechci do imigrantw naley rozpatrywa na tle dugoterminowego przegrupowania przestrzeni politycznej na zachodzie i wschodzie E niedawna bya ona zagospodarowana przez dwie gwne partie, obejmujce wszystkich wyborcw: parti na prawo od centrum (chrze demokratyczn, liberalno-konserwatywn, ludow) i parti na lewo od centrum (socjalistyczn, socjaldemokratyczn), do tego dochodzio kilka m partii skierowanych do wszego elektoratu (ekolodzy, komunici itd.). Ostatnie wyniki wyborw s sygnaem wyaniania sizarwno na Zachodzi Wschodzieodmiennego podziau. Mamy jedn dominujc parti centrow, popierajc globalny kapitalizm w jego obecnym ksztacie i proponujc program w kwestiach kulturowych (prawo do aborcji, prawa gejw, religijnych i etnicznych mniejszoci itd.). Jej opozycj stanowi rosn populistyczna prawica. Polska jest tu wzorcowym przykadem: po znikniciu ze sceny ekskomunistw gwnymi partiami s tu antyideologiczna liberalna partia premiera Donalda Tuska i konserwatywna chrzecijaska partia braci Kaczyskich. Podobne tendencje mona zaobserwowa w Norwegii, Szwecji, na Wgrzech Za pytajmy po raz trzeci i ostatni, jak do tego doszo?

Po upadku komunistycznych reimw w 1990 roku wkroczylimy w now epok, w ktrej gwn form sprawowania wadzy pastwowe odpolitycznione administrowanie za pomoc ekspertw i koordynowanie rozmaitych interesw. Jedynym sposobem wprowadzenia do polityki zaanga zmobilizowania ludzi sta si strach. Strach przed imigrantami, strach przed przestpczoci, strach przed bezbon seksualn demoralizacj, str nadmiern ingerencj pastwa (obcieniami wynikajcymi z wysokiego opodatkowania i sprawowanej przez pastwo kontroli), strach przed ekologiczn, a take przed przeladowaniami (poprawno polityczna jest wzorcow liberaln postaci polityki strachu). Taka polityka zawsze op manipulowaniu paranoj tumuprzeraajcego zbiorowiska przeraonych mczyzn i kobiet. Dlatego wielkim wydarzeniem pierwszej dekad tysiclecia byo przejcie polityki antyimigracyjnej do mainstreamu i ostateczne przecicie ppowiny czcej j ze skrajn prawic. Od Francji po N Austrii po Holandi, w nowym duchu dumy z wasnej kulturowej i historycznej tosamoci, gwne partie nie omieszkay podkreli, e imigranci s zobowizanymi do dostosowania si do wartoci kulturowych wyznawanych przez dane spoeczestwooto nasz kraj, kochajcie go albo go opucie

Nowoczeni liberaowie s oczywicie przeraeni takim populistycznym rasizmem. Gdybymy jednak przyjrzeli si bliej, dostrzeglibymy, jak ich tole wielokulturowoci oraz szacunek dla (etnicznych, religijnych, seksualnych) rnic, podziela z przeciwnikami imigracji t sam potrzeb trzymania odpowiedni dystans. Inni s OK, szanuj ich, lecz nie powinni za bardzo narusza mojej przestrzeni. Gdy to czyni, drcz mnieswoim zapachem, gadkami, prostackimi zwyczajami, swoj muzyk, swoj kuchni Cakowicie popieram dziaania na rzecz praw czarnych, lecz nie ma mowy, eby haaliwej muzyki rap. Na dzisiejszym rynku moemy odnale cay szereg produktw pozbawionych swoich szkodliwych waciwoci: kaw be mietan bez tuszczu, piwo bez alkoholu To nie koniec tej listy: co z wirtualnym seksem jako seksem bez seksu, co z zaprezentowan przez Colin doktryn wojny bez ofiar (po naszej stronie rzecz jasna) jako wojny pozbawionej swoich skutkw, co z wspczesn redefinicj polityki j
http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197 Page 2 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

administrowania przez ekspertw, wic polityk bez polityki, a po dzisiejszy tolerancyjny liberalny multikulturalizm jako dowiadczenie Innego pozb swojej Innocibezkofeinowy Inny, taczcy fascynujce tace ze zdrowym ekologicznym i holistycznym podejciem do rzeczywistoci, tak dug przez niego wasnej ony pozostaje poza zasigiem wzroku

Ten mechanizm unieszkodliwienia najlepiej zosta ujty przez Roberta Brasillacha, francuskiego faszystowskiego intelektualist, uznajce umiarkowanego antysemit, skazanego i zastrzelonego w 1945 roku. W 1938 roku zaproponowa on formu rozsdnego antysemityzmu: P sobie na oklaskiwanie w kinie Charliego Chaplina, p-yda; na wielbienie Prousta, p-yda; na oklaskiwanie Yehudi Menuhina, yda; a gos Hitlera na falach radiowych nazwanych nazwiskiem yda Hertza. [] Nie chcemy nikogo zabija ani organizowa adnych pogromw. Uwaamy j najlepszym sposobem zapobieenia nieprzewidzianym aktom odruchowego antysemityzmu jest wanie urzdzenie antysemityzmu rozsdnego. Czy sama postawa kryje si w sposobie, w jaki nasze rzdy usiuj radzi sobie z zagroeniem ze strony imigrantw? Po tym, jak susznie bezporedni populistyczny rasizm jako nierozsdny i nieakceptowalny wedle naszych demokratycznych standardw, stosuj rozsdnie rasistows zapobiegawcze Niektrzy z nich, nawet socjaldemokraci, przypominaj dzisiejszych Brasilllachw, mwic nam: Pozwalamy sobie oklaskiwa afry wschodnioeuropejskich sportowcw, azjatyckich lekarzy, indyjskich programistw. Nie chcemy nikogo zabija ani organizowa adnych pogromw. jednak, e najlepszym sposobem zapobieenia nieprzewidywalnym wybuchom skierowanym przeciw imigrantom jest zorganizowanie rozsdnej ochr nimi. Ta wizja pozbawienia Bliniego toksycznoci pokazuje przejcie od jawnego barbarzystwa do barbarzystwa z ludzk twarz. To chrzecijaskiego umiowania bliniego do pogaskiego uprzywilejowania wasnego rodu (Grecy, Rzymianie przeciw barbarzyskiemu Innemu). Na wygldao to jak obrona chrzecijaskich wartoci, stanowi najwiksze zagroenie dla samej istoty chrzecijastwa. Multikulturalizm jako rdo cierpie

Naley jednak pj o krok dalej w tej krytyce: krytyka antyimigranckiego rasizmu powinna zosta zradykalizowana do samokrytyki, pokazujcej w w tym procederze panujcej postaci multikulturalizmu. Krytycy fali wystpie antyimigranckich przewanie ograniczaj si do odwieczne spowiadania si z grzechw Europy, pokornego przyjmowania ogranicze europejskiej tradycji i wychwalania bogactwa innych kultur. Synn Drugiego przyjcia W. B. Yeatsa zdaj si doskonale przedstawia nasz obecn sytuacj: Najlepsi trac wszelk wiar, a w najgorszych/ Kip porywcza moc. To znakomity opis dzisiejszego podziau na anemicznych liberaw i arliwych fundamentalistwtych muzumaskich, ale wasnych, chrzecijaskich. Najlepsi nie s ju w stanie w peni si zaangaowa, natomiast najgorsi angauj si w rasistowski, religijny, se fanatyzm. Jak przeama ten impas?

Zamiast zgrywa piknoduchw i opakiwa narastajcy ostatnio w Europie rasizm, powinnimy krytycznie spojrze na samych siebie, zadajc sobi do jakiego stopnia nasz wasny abstrakcyjny multikulturalizm przyczyni si do tego smutnego stanu rzeczy. Jeli wszystkie strony nie podzi respektuj tych samych obyczajw, multikulturalizm zamienia si w prawnie uregulowan wzajemn niewiedz i nienawi. Spr o wielokulturowo sporem o Leitkultur: to nie jest konflikt midzy kulturami, lecz midzy rnymi wizjami sposobu, w jaki rne kultury mog i powinny wspist dotyczcy regu i praktyk, ktre musz one ze sob dzieli, jeli maj koegzystowa.

Naley zatem unika popadnicia w liberaln gr: na ile tolerancji moemy sobie pozwoli?czy mamy tolerowa to, e zakazuj swoim dzieciom do wieckich szk, e zmuszaj swoje ony do ubierania si i zachowywania w okrelony sposb, e aranuj luby swoich dzieci, e przeladuj g tym poziomie oczywicie nigdy nie jestemy do tolerancyjni, albo zawsze jestemy ju zbyt tolerancyjni, lekcewac prawa kobiet itd. Jedynym na wyrwanie si z tego impasu jest stworzenie pozytywnego uniwersalnego projektu popieranego przez wszystkie strony. Zmaga, w ktrych nie m ani Greka, nie masz mczyzny ani kobiety jest wiele, od ekologii po ekonomi.

Pod koniec ycia Zygmunt Freud zada kopotliwe pytanie: czego pragnie kobieta? Dzi naszym pytaniem jest raczej: czego chce Europa? Przewa jak regulator globalnego kapitalistycznego rozwoju; czasem flirtuje z konserwatywn obron swojej tradycji. Obie te cieki prowadz ku zapom marginalizacji Europy. Jedynym wyjciem z tego ogupiajcego impasu jest wskrzeszenie europejskiej tradycji radykalnej i uniwersalnej emancypacj polega na wyjciu poza prost tolerancj wobec innych, do pozytywnej emancypujcej Leitkultur, jedynej, ktra moe utrzyma autentyczn koegz inn kultur, i zaangaowa si w nadchodzc walk o Leitkultur. Nie ograniczajmy si do szanowania innych, proponujmy im w zamian wspln nasze dzisiejsze problemy s wsplne. przeoya Cveta Dimitrova

Linki: http://www.jpost.com/Opinion/Editorials/Article.aspx?id=230788
Address article on the site www.krytykapolityczna.pl:

http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/ZizekCzegochceEuropa/menuid-197.html
Krytyka Polityczna, 2011 All right reserved!
Printed by Joomla! Ukraine Print Engine, 02.09.2011 12:20

http://www.joomla-ua.org Komentarze El Diablo Zgadzam si z towarzyszem Zizkiem co do koniecznoci stworzenia pozytywnego projektu europejskiego bdcego remedium na problemy multikulturalistycznego liberalizmu. Uwaam jednak, e dla Turcji nie ma miejsca w Unii Europejskiej (co innego mniejszych pastw bakaskich takich jak Bonia i Hercegowina, Albania i
http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197 Page 3 of 10

Dodaj nowy

|31.08.20

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

Kosowo). Wystarczy posucha tego o czym mwi na temat tego kraju muzycy System Of A Down. Wci nie mona tam mwi o ludobjstwie Ormian jako zbrodni. C wystpi tu w roli podobnej do nieortodoksyjnego Leona Napty (marksistyultramontanina) przeciwko naiwnemu Lodovico Settembriniemu (liberaowi i karbonariuszowi). Europeizacja maych pastw muzumaskich, czyli zaszczepienie uniwersalistycznej leitkultur jest moliwa. Obawiam si jednak, e leikultur, ktra byaby do wynegocjowania pomidzy ortodoksyjnymi muzumanami, a Europejczykami byaby chowaniem gowy w piasek w spornych sprawach (co Zizek zauway). Trzeba chyba jednak uzna, e pewne prawa s produktem ju w znacznej mierze postchrzecijaskiej cywilizacji zachodniej, a ich uniwersalno zasadza si na tym, e s do przyjcia dla wszystkich ludzi, ktrzy chc godnych warunkw ycia, pracy i nie chc cierpie z powodu odmiennoci, ktra nie szkodzi innym. Cytuj El Diablo Znowu byem nieprezyzyjny. Oczywicie Europejczykami s wszyscy ludzie zamieszkujcy w geograficznych granicach Europy. Negocjowanie emancypujcej leitkultur z ortodoksyjnymi muzumanami (szczeglnie z bardzo ludnej i coraz bardziej przywizanej do islamu Turcji) byoby bardzo trudne dla urzdnikw Komisji Europeskiej czy europejskich intelektualistw. Mniejsze pastwa byyby tutaj mniejszym problemem. Perwera mojego mylenia polega jednak na tym, e jako byy katolik jestem jednak nieco przywizany do chrzecijaskiej spucizny Europy w ktrej bya moliwa rewolucja francuska i Deklaracja Praw Czowieka i Obywatela, a to chyba dziki niecisemu funkcjonowaniu wadzy duchownej i wieckiej w przeciwiestwie do teokracji pastw muzumaskich. Niechtnie wic widz muzumask Turcj, a dobrze patrz na Albani, ktra miaa za wodza Skanderbega oraz sowiask cho muzumask Boni (bracia Sowianie:). Cytuj Madderdin - Robespierre Z tym Robespierre to ok. Wszystkich na gilotyn i bdzie git. Cytuj viking iek mwi o Leitkultur i to niewtpliwie wiadczy o jego odwadze, poniewa powtarza w pewnym sensie to, co mwia Merkel a co, wci wierzca w naiwn koncepcj multikulturalizmu lewica, umiecia szybko w jednym rzdzie z "mdrociami" Sarrazina- zapewne po to, by odwrci uwag od faktu, i ten by dziaaczem SPD. Cho oglnie tekst jest jednym z najlepszych tekstw ika (przynajmniej moim skromnym zdaniem), mam kilka zastrzee. Przede wszystkim, pomidzy chrzecijaskimi fundamentalistami z Chorwacji, Polski czy take pastw zachodnich a muzumanami, wystpuj istotne rnice. "Rodzimi" fundamentalici, chuligani, faszyci itp. s elementem kadego spoeczestwa i stanowi w nim w miar stay procent. Fanatycy przybywajcy z zewntrz, zapewne te nie stanowi wielkiego odsetka wrd imigrantw, ale choby nawet stanowili 1%, to i tak istnieje obawa, e bdzie ich coraz wicej. Obawa ta byaby czysto ksenofobiczna, gdyby rzdy kieroway si zasad Leitkultur, o ktrej pisze iek i prboway "wklucza" ludno napywow do spoeczestwa, pokazujc jasno, e rzdzi si ono okrelonymi reguami. Problem w tym, e to wanie lewica, koncepcj t odrzucaa przez wiele lat, twierdzc, i jest ona "narzucaniem" innym wasnych obyczajw, niemale rasizmem. Jeeli cz krajw przyjmuje imigrantw bez ogranicze i jednoczenie pozwala, by towrzyli alternatywne spoecznoci na marginesie spoeczestwa, to trudno si dziwi, e niektrzy si boj . Sprawa Breivika ma, moim zdaniem, jeden dobry (jeli w ogle mona uywa

|31.08.20

|31.08.20

|01.09.20

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 4 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

tego sowa w tym kontekcie) i jeden zy skutek dla dyskursu publicznego. Z jednej strony jest kubem zimnej wody dla tych, ktrzy uwaali, e jedynym problemem Europy s islam oraz islamski terroryzm a zapomnieli, e kilka pastw europejskich ma cakiem wiee dowiadczenia z rodzimym terroryzmem (RAF, ETA, IRA itd.) i rodzimym religijnym fanatyzmem (tu zgadzam si w 100% z ikiem). Niestety, norweskie wydarzenia stay si rwnoczenie wod na myn rwnie skrajnej opcji reprezentowanej w europejskiej debacie publicznej- tej, ktra twierdzi, e kada krytyka islamu jest rasizmem (mimo, e islam nie jest ras; okrelenie "islamofobia" stracio swj adunek emocjonalny, wic uywa si sowa "rasizm"). Ta opcja, ktra chyba powoli zacza dostrzega, e dyskusj na temat imigracji i islamu, trzeba podj a zarzucanie wszystkim wkoo niechci wobec obcych, niewiele daje, po wyczynach Breivika, wrcia do swojej mantry. Szwedzkie media (na ktre w kwestii niezwykej przenikliwoci intelektualnej mona liczy zawsze) opublikoway ju par artykuw, w ktrych autorzy dowodzili niemal, i jeli nie jest si zwolennikiem feminizmu lub szwedzkiej polityki imigracyjnej, jeli do tego jest si chrzecijaninem i gosuje si na kd (szwedzkich chadekw), to waciwie tylko patrze, kiedy si dostanie wira i zacznie strzela do dzieci. Cytuj eremes - Czego pragnie iek? iek po raz kolejny powtarza suszn krytyk krytyk liberalnego multikulturalizmu. Pytanie: co dalej? Jaki pozytywny uniwersalny projekt ma do zaoferowania lewica? Na czym konkretnie miaby polega? W jaki sposb miaby porwa zarwno zasiedziaych jak i nowoprzybyych? Jak zorganizowa walk o now Europ? iek nie odpowiada na te pytania. Czasami wydaje mi si, e nawet si nie stara. Haso: "Radykalny projekt emancypacyjny" samo w sobie jest puste. Podobnie zawoanie o "uniwersalizmie". Wielopitrowe konstrukcje mylowe ("Wszyscy doskonale wiedz, e , a jednak zachowuj si jakby ) to wietna rozrywka intelektualna. Niemniej nie nadaj si w adnej mierze na podstaw do politycznego dziaania. Najlepszym przykadem jest sposb w jaki iek traktuje chrzecijastwo. Pozbawione swojej istoty (ktr jest boska ofiara i odkupienie, a nie uniwersalizm) staje si wspomnian mylow konstrukcj. Owszem byskotliwie przesunity akcent, ale nijak to zastosowa ani si z tym zidentyfikowa. I tak iek w tym i innych tekstach, mimo ordownictwa bliej niesprecyzowanego "nowego", de facto obija si od ciany do ciany. Viking zauway, e zblia si swoim stanowiskiem do Merkel. Nie zdziwibym si, gdyby towarzysze Breivika te nie zobaczyliby w tym tekcie choby czciowego poparcia swoich tez. iek oczywicie dzieli impotencj z ca lewic. Sama lewica powoli zamienia si w "puste znaczce". Emancypacja - ale jaka? Uniwersalizm - ale jaki? Czego pragnie Europa? Czego pragnie lewica? Czego pragnie iek? Cytuj eremes Z tekstu nie dowiaduje si, czy wspczesny liberalny multikulturalizm korzystniej byoby zastpi projektem zupenie nowym, opartym na uniwersalnych wartociach i wymierzonym przeciwko wszelkim reakcyjnym partykularyzmom etnokulturowym (zunifikowana kultura), czy moe chodzi o wypracowanie moliwej paszczyzny porozumienia pomidzy poszczeglnymi grupami bez wzajemnego wchodzenia na sporne terytoria.

|01.09.20

|01.09.20

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 5 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

Dlaczego iek, ktry w kwestii krytyki zawsze otwiera worek z anegdtotami, gdy chodzi o plan dziaania na przyszo ma tak niewiele do powodzenia. Zastanawia mnie, dlaczego ika nazywa si mylicielem "radykalnym" lub "lewicowym". Przecie tematyka jego ksiek w duej mierze zamyka si w sowach: "1001 powodw, dla ktrego lewicowa polityka jest nie moliwa". Cytuj kot -eremes a co Ty proponujesz? Cytuj kot _ Zizek nie poda na tacy rozwiza. Ale odwiey zapomniane.. ktre jakby uleciay -Model kanadyjski w przeciwiestwie do amerykaskiego sprawdza si niele. To nie znaczy,e byby atwy do zastosowania w Europie. -Przypomnienie alogicznoci myli prawicowej, ktra czy elementy nie dajce si czy. Niby przywizani do trwaoci tradycji ale gotowi fikn koza gdy im to pasuje -bo ich nie obowizuje logika. Cytuj Slawczan - lepy zauek? @ El Diablo - twoja postawa jest mi bliska - sam te odszedem od Kocioa ale rozumiem ,e cywilizacja europejska jest zbudowana na 2000lat fundamencie judeochrzecijaskim. Ba wierze ,e lewica de facto domaga si realizacji ideaw chrzecijaskich. By moe to jest gwna przyczyna tak zaciekego zwalczania lewicy przez Koci. Po prostu pojawia sie opcja domagajca si realizacji chrzecijaskiego ideau (oczywicie na miare okolicznoci) ale bez pierwiastka irracjonalnego (Bg) ,w opozycji do struktur uywajcych tego pierwiastka jako uzasadnienia swojego wygodnego bytu korporacyjnego (KRK). Wracajc do twojego posta - nie zgadzam sie ,e europejsko okrela pooenie geograficzne. Polska (i cz Rosji) le na mapie w Europie ale czy mentalnie ni s? Czasem wtpi gdy widze ten faktyczny (bo werbalnie jest po europejsku) brak poszanowania dla Czowieka, brak empatii spoecznej. Tu ciekawa dygresja w bdc imigrantem W Irlandii zachwalaem nasze sklepy 24h - ,e ich mnstwo i wygodnieKonkluzja mojego kolegi Irlandczyka - Moe to i wygodne ale co z ludzmi tam zatrudnionymi-chyba nie s zbyt szczliwi Wracajc do artykuu ika: ile diagnozy Zizka sa w duej mierze suszne , nie rozumiem jego pretensji do Europejczykw ,e s w stanie zaakceptowa (g. werbalnie) Innego tylko bez ,,innoci". C w tym dziwnego? Przykad: przychodze do p. ika w odwiedziny - jestem naogowym palaczem a u niego w domu sie pali(bo on nienawidzi smrodu dymu i samego naogu) ,idc zgodnie z jego logik jestem uprawniony by zapali (To Moje Prawo) a on powinien zaakceptowa (nie tylko stolerowa) mnie z moj ,,innoci"? Problem ley w tym ,e jest to kwestia albo-albo. Nie ma wyjcia poredniego (zakadam taki teoretyczny model,e nie ma balkonu). I podobnie jest z imigrantami. Gdy byem w Irlandii ,robiem co chciaem ale rozumiaem ,ze mog tak robi tylko w granicach ICH norm spoecznych. To ich kraj ,ja tam przyjechaem. u siebie w domu mog trzymac mierdzce nogi na stole ale u kogo chobym mia na to ochot nie pozwol sobie. Problem z islamem polega na tym ,e pewne jego wartoci stoj w cakowitej sprzecznoci z wartociami europejskimi. Przykad: najbardziej wywiechtany:pozycja kobiet. Inny stosunek do prawa. Dla muzumanw jedynym uprawnionym jest prawo motywowane religijnie, Europa(Polska troch mniej) w wyniku Owiecenia w zasadie uwolnia prawo spod dyktatu religii i opara je na rozumie. Z drugiej strony musimy tolerowa rzeczy zagraajce naszej wolnoci i czasami yciu bo inaczej bymy zaprzeczyli naszym podstawowym wartociom. Tak to ponowoczesna filozofia zagnaa nas do naronika Cytuj

|01.09.20

|01.09.20

|01.09.20

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 6 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

viking @ kot To bardzo zastanawiajce, e przywoujesz w tym miejscu "alogiczno myli prawicowej". Koncepcja "Leitkultur" jest typowa dla liberaw i w jakiej mierze take "cywilizowanych", niepopulistycznych chadekw a wic raczej prawicy ni lewicy. iek niczego nie odwiea tylko chce przystosowa t nielewicow koncepcj do lewicowej myli, tak aby lewica moga odwrci si od koncepcji "multikulturalizmu", w ktr nikt poza ni sam ju dzi nie wierzy. Interesujce jest te to co mwisz o USA. Wiem, e krytyka Stanw Zjednoczonych i nieustanne dowodzenie, i nic im si nie udao jest niemale lewicowym rytuaem, ale obecnie po USA, jako w duej mierze pozytywny przykad polityki wobec imigrantw, siga ju nawet francuska elita. A biorc pod uwag, e trudn j posdza o instynktown proamerykasko, co musi by na rzeczy. Islamistyczne ataki terrorystyczne w Europie, wywoane byy w duej mierze przez osoby, ktre yy na tym kontynencie od lat. Amerykaskie przez ludzi z zewntrz. To o czym wiadczy. Take iek, mwic o negocjowaniu wsplnych wartoci, w gruncie rzeczy nawizuje do modelu amerykaskiego. Ten zakada, e Amerykaninem nie jest ten, kto ma konkretne pochodzenie, tylko ten, kto identyfikuje si z wartociami tego kraju, czyli wanie z tak wynegocjowan podstaw, jakiej chciaby iek. Ameryka daje ludziom symbole: flag, hymn, wiar w demokracj i wolno. Europa (a europejska lewica w szczeglnoci) ma w zwyczaju wymiewa to przywizanie do symboli i banaw. Dzieci rozpoczynajce nauk w szkole od przysigi wiernoci wobec amerykaskich wartoci i przestrzegania konstytucji (w niektrych szkoach skadanej codziennie, jak poranna modlitwa w szkoach religijnych), to dla Europy dziwaczny teatrzyk. Problem w tym, e ludzie potrzebuj takich banaw i teatrzykw. To wanie Stany Zjednoczone s jednym z tych niewielu krajw, ktre maj siln tosamo, ale opart na jasno zdefiniowanej wsplnocie wartoci a nie koncepcji "Blut und Boden". Europa najczciej oferuje imigrantom dwie wizje: albo tak, w ktrej s jedynie gomi w narodowej wsplnocie, do ktrej nie nale albo tak, e w ogle adnej wsplnoty nie ma, jest tylko "rnorodno". Cytuj Spokojny iek susznie zauwaa, e dla osb obawiajcych si islamizacji Europy problemem nie s muzumanie, tylko ci z europejczykw, ktrzy problemu nie dostrzegaj. Niestety jednak analiza nie siga tu wystarczajco gboko. Autor zauwaa kombinacj pogldw Breivika, Fortuyna i innych osb podobnie mylcych i kombinacja ta wydaje mu si egzotyczna. Oto ludzie ktrzy popieraj gejw, popieraj prawa kobiet, popieraj wolno a jednoczenie nie toleruj multikulturalizmu bo przeraa ich wizja Eurabii. Dla mnie ta kombinacja nie jest wcale egzotyczna. Co wicej - jest oczywista i stuprocentowo logicznie spjna. Muzumanie przeraaj takich ludzi poniewa pochodz z kultury patriarchalnej. W takiej kulturze mczyni maj jasno zdefiniowan dominujc pozycj. Pac za to spor cen. Nie maj dostpu do caej masy atwych zwizkw z kobietami, nie maj prawa okazywa saboci i s obarczeni odopwiedzialnoci za ekonomiczne utrzymanie rodzin, z ktrymi s niemal nierozerwalnie zwizani. Nie maj prawa do bycia piotrusiem panem, ale w zamian za to maj dominacj nad ca przyrod. aciski feminizm zrobi z mczyznami interes. Oddali cz swojej dominacji w zamian za prawo do bycia nie odpowiadajcym za nic swobodnym jedcem. Nie dzier ju caej wadzy, ale w zamian mog atwiej w wekend poderwa kogo na seks. Nie maj ostatniego sowa w rodzinie, ale w zamian mog przez pewien czas by ekonomicznie niesprawni i nie od razu ich to dyskwalifikuje. Nie dominuj cakowicie nad kobiet, ale w zamian mog mie wiele kobiet i nie musz od razu bra z nimi lubu, mie z nimi dzieci i za te dzieci odpowiada. To uczciwy interes i koniec kocw aciscy mczyni niele na nim wychodz. Jest jednak
http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

|01.09.20

|01.09.20

Page 7 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

pewien podstawowy niepokj ktry w nich tkwi. Czy miejsce zwolnione przez nich moe rzeczywicie pozostawa nie zajmowane? iek nawizuje do pytania Freuda o to czego chce kobieta przy czym porwnuje kobiet z Europ. To jest wietne porwnanie. Czy kiedy kobiety domagay si rwnych praw, to rzeczywicie znaczy, e tego wanie chciay? Czy mczyni aciscy idc na ten interes na ktry poszli nie oszukali si sami? Czy nie jest przypadkiem tak, e kiedy patriarchalny mczyzna powrci pod postaci muzumanina, obdarzony ca mas "twardych znaczcych" - realne zoto zamiast nadmuchanej spekulacyjnej baki, doywotnio obowizujcy lub zamiast "zwizku partnerskiego", zobowizanie utrzymywania kobiety zamiast "prawa do rwnej pacy za t sam prac" to aciscy mczyni nie wylduj na pozycji maych chopcw? Jest w tej obawie przed islamem gbsza obawa. Czy mamy cokolwiek co moe by podstaw jeli nie bdzie to islam. Co ma ni by? I nie chodzi tu tylko o ekonomiczny projekt. Projekt ekonomiczny musi opiera si na jakich konkretnych wartociach. Takich wsplnych wartoci w tym momencie nie ma. Nie mona zbudowa spoeczestwa bez nich, z pienidzem ktry istotowo jest po prostu dugiem, z systemem rodzinnym 2+1 ktry w kadym kolejnym pokoleniu generuje zmniejszenie liczby ludzi do poowy, z myleniem narzucania dzieciom regu z przemoc wobec nich i z definicj wasnej grupy polegajc na tym, e to jest wanie ta grupa ktra osigna perfekcj w sztuce nie rozrniania swoich od obcych. Tak zbudowane spoeczestwo jest jak Europa porwnana do kobiety. Czego ona/ono moe chcie? Napisabym to wprost, ale pewnie tutejsza cenzura nie puci. Poczucie tego wywouje niepokj, a s w kadej grupie takie jednostki, ktre po prostu musz grupowe, zakazane do wyraania niepokoje wywrzaskiwa i manifestowa w maksymalnie dla siebie destrukcyjnej formie. Niepokj grupy skupia si wtedy na nich i na potpieniu wobec nich. Ale oni o czym mwi. Europa nie jest zagroona islamem. Europa jest zagroona cakowitym brakiem czegokolwiek, co mogoby by dla islamu alternatyw. Cytuj El Diablo @Spokojny Spodzie wietny tekst;)Ale nie obawiam si przynajmniej paru milionw Albaczykw i pokrewnych jzykowo Boniakw. @viking Z budowaniem tosamoci europejskiej analogicznie do amerykaskiej moe by par problemw. Po pierwsze Unia Europejska zostaa zbudowana po klsce drugiej wojny wiatowej. Amerykanie w znacznej czci wci wierz w mity takie jak np. prawdomwno swoich politykw, doskonao swojej konstytucji czy karier od pucybuta do milionera. Europejczycy nie maj takich zudze, s bardziej cyniczni i nie maj wsplnych wyobrae. czy ich wsplnota zamieszkiwania na kontynencie o dosy trudnej historii i przekonanie znacznej czci elit, e ponowna wojna byaby koszmarem (to odchodzi w zapomnienie), a take wsplny interes ekonomiczny niemoliwy do zrealizowania przez pojedyncze pastwa narodowe. Po drugie znaczna cz pastw europejskich posiadaa swoje kolonie. Ten fakt nie uatwia wpojenia imigrantom przekonania o rwnoci ich i tubylcw. USA te posiaday swoje kolonie (Filipiny, Kuba) co nie przeszkadza twierdzi takiemu Barackowi Obamie czy Fareedowi Zakarii, e byo inaczej i umacnia mitu niewinnoci. Mimo wszystko jak twierdzi baron Skidelsky w ostatniej witecznej to Obama moe uratowa wiat w trakcie nastpnego kryzysu przywdziewajc szaty Roosvelta, czyli w duej mierze wracajc do keynesizmu w nowym wydaniu. Cytuj

|01.09.20

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 8 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

eurypides77 @Spokojny: Narracja ciekawa, ale ostateczna diagnoza bledna. Zauwaz, ze Amerykanie maja juz system/ideologie, ktora jest wystarczajaco silna zeby byc alternatywa dla islamu - pisze o tym viking w swoim wpisie. Europa tak silnego systemu nie ma - chrzescijanstwo sie skompromitowalo, a poza tym, jestesmy zbyt oswieceni zeby mogla to byc religia - ale blad konserwatystow polega na tym, ze tego braku upatruja w upadku tradycyjnej wspolnoty panstwowej, "zatraceniu sie w Europie". Ja na to odpowiadam - ale wlasnie tego zatracenia nam potrzeba. W erze uniwersalnych systemow (a takimi jest islam czy "amerykanizm"), nikt nigdy nie bedzie widzial odpowiednio silnej alternatywy w byciu Belgiem, Polakiem czy nawet Niemcem albo Francuzem. Tylko budujac wystarczajaco silna tozsamosc Europejska (oparta na Oswieceniu, o ktorym pisze Zizek) i pozwalajac jej zapanowac nad tym narodowym partykularyzmem, ktory chwala konserwatysci, mozemy miec nadzieje stworzyc cos co bedzie alternatywa dla Islamu czy Amerykanizmu. Inaczej bedziemy peryferia. Cytuj franiszyn - @eurypides77 A ja odpowiem tak: 1. To miae naduycie twierdzi, e chrzecijastwo si skompromitowao. 2. Jest taka tendencja, e im mocniej dy si do celu, tym wicej si osiga. Dlatego udaje si Ameryce i udaje si Islamowi - warto pamita, e dno do celu jest oparta na bezmylnoci. 3. Trzeba by niepoprawnym marzycielem, eby wierzy w stworzenie tosamoci Europy opartej na Owieceniu, kiedy nawet w najbardziej zdecentralizowanych terytoriach UE dochodzi do gupich naduy. To chyba musi by ultra leitkultur, czyli taka, ktrej nie ma - jak susznie zauway Spokojny. Europejczyk dziaa mniej nawykowo (czyt. bezmylnie) od Amerykanina czy muzumanina, std kompromisy w spoeczestwie, o ktrych pisa Spokojny. Dlatego Europa ma marne szanse i bdzie stopniowo wypierana, jak niegdy buddyzm czy konfucjanizm wypary taoizm. Cytuj Napisz komentarz Nick: E-mail: Strona www: Tytu: UBBCode: -kolor-rozmiarnie powiadamiaj

|01.09.20

|02.09.20

Wylij

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 9 of 10

Krytyka Polityczna - Zizek: Czego chce Europa?

02/09/2011 11:16

Prosz wpisa kod antyspamowy widoczny na obrazku.


Powered by

!JoomlaComment 3.26

Na podobny temat iek: Barbarzystwo z ludzk twarz Breivik, czyli ideologia, gupcze wiczenia z przemocy iek: Pienidz to pity ywio Odrobina wstydu
Aktualizacja ( 31.08.2011 )

http://www.krytykapolityczna.pl/index2.php?option=com_content&task=view&id=11953&pop=1&page=0&Itemid=197

Page 10 of 10

Vous aimerez peut-être aussi