Vous êtes sur la page 1sur 253

jaarverslag 2005

ABN AMRO Holding N.V.


Profiel
ABN AMRO
• is een vooraanstaande, internationaal opererende bank met haar wortels in Europa en
een rijke historie die teruggaat tot 1824;
• heeft meer dan 3.500 vestigingen in bijna 60 landen en gebiedsdelen en telt wereldwijd
ongeveer 97.000 medewerkers (FTE’s). Ultimo 2005 bedroeg het balanstotaal EUR 881
miljard;
• staat genoteerd op Euronext (Amsterdam, Brussel en Parijs) en de New York Stock
Exchange.

Onze concernstrategie berust op vijf pijlers:


1 Het creëren van waarde voor onze klanten door hen kwalitatief hoogwaardige
financiële oplossingen te bieden. Oplossingen die zo goed mogelijk aansluiten bij hun
huidige behoeften en hun doelstellingen voor de lange termijn.
2 Een duidelijke focus op:
- particuliere en zakelijke klanten in onze lokale markten in Europa, Noord-Amerika,
Latijns-Amerika en Azië;
en wereldwijd op:
- geselecteerde multinationale ondernemingen en financiële instellingen;
- private banking-klanten.
3 Ten behoeve van onze klanten optimaal gebruikmaken van onze producten en de
capaciteiten van onze medewerkers.
4 Het concernbreed delen van kennis en ervaring en een optimale bedrijfsvoering.
5 Het stimuleren van groei door de allocatie van kapitaal en talent volgens de principes
van Managing for Value, het door ons gehanteerde model voor waardecreërend
management.

Wij streven naar duurzame groei ten behoeve van alle belanghebbenden bij onze bank:
klanten, aandeelhouders, medewerkers en de samenleving. Hierbij laten wij ons leiden
door de ABN AMRO Waarden (integriteit, teamwork, respect en professionaliteit) en
Business Principles. Integriteit vormt het fundament van onze organisatie. Een strikte
naleving van de wet- en regelgeving in alle markten waarin wij opereren, beschermt
immers onze reputatie en onze ‘licence to operate’. Door te voldoen aan de hoogste
compliance-normen verstevigen wij daadwerkelijk onze concurrentiepositie.
ABN AMRO wil dan ook graag de compliance-standaard zetten voor de financiële sector.

Wij voeren onze strategie uit via een aantal Business Units (BU’s), die elk voor een
specifieke regio, een specifiek klantsegment of een bepaald productsegment
verantwoordelijk zijn, waarbij kennis en ervaring worden gedeeld, naar mogelijkheden
voor standaardisatie wordt gezocht en steeds nieuwe oplossingen worden uitgewerkt om
klanten nog betere producten en diensten te kunnen bieden. Deze BU’s (per 1 januari
2006) zijn:
• Vijf regionale Client BU’s: Nederland, Europa, Noord-Amerika, Latijns-Amerika en Azië.
Deze BU’s bedienen bijna 20 miljoen particuliere en zakelijke klanten wereldwijd.
ABN AMRO behoort tot de toonaangevende spelers in deze segmenten.
• Twee mondiale Client BU’s: de BU Private Clients verleent private banking-diensten aan
vermogende particulieren en families. Ultimo 2005 bedroeg het vermogen onder
administratie EUR 131 miljard. De BU Global Clients bedient een selecte groep
multinationale klanten.
• Drie mondiale Product BU’s: Global Markets, Transaction Banking en Asset
Management:
- Global Markets voert financiële-markttransacties uit en ontwikkelt producten voor al
onze klantgroepen.
- Transaction Banking is onze productorganisatie waarin alle activiteiten worden
gebundeld die ABN AMRO wereldwijd ontplooit op het gebied van betalings- en
handelsverkeer voor particuliere en zakelijke klanten.
- Asset Management, één van de grootste vermogensbeheerders ter wereld, beheert
vanuit meer dan 20 locaties wereldwijd een vermogen van EUR 176 miljard
(ultimo 2005) ten behoeve van particuliere en institutionele beleggers.

Om al onze klanten nog betere producten en diensten te kunnen bieden, hebben wij de
BU-overstijgende Consumer Client en Commercial Client-segmenten gevormd. Deze
segmenten zorgen voor afstemming tussen de Client BU’s en de Product BU’s, het delen
van best practices en het concernbreed uitwisselen van succesvolle producten, zodat wij
onze verschillende klantgroepen overal ter wereld kwalitatief hoogwaardige oplossingen
kunnen bieden.

Dankzij onze relatiegerichte marktbenadering en unieke combinatie van klanten,


producten en geografische markten hebben wij een sterk concurrentievoordeel in het
middensegment (onze ‘sweet spot’). Wij streven er voortdurend naar dit voordeel verder
uit te bouwen, zowel door het klantenbestand in het middensegment uit te breiden als
door onze producten te verbeteren.

grand cru haute couture skyscraper forest


Potentieel

In november 2005 presenteerde ABN AMRO een nieuwe,


wereldwijde merkcampagne met als doel inhoud te geven aan de
slogan van de bank ‘Meer mogelijk maken’.
De campagne toont alledaagse objecten en het potentieel
waartoe ze kunnen uitgroeien (zie binnenzijde omslag).

Voor het financieel jaarverslag is een ‘spin-off’ van deze


campagne gemaakt, die het potentieel toont van onze
langetermijnvisies en de zaken waarin wij geloven.
Inhoud

Inhoud
Bericht van de Voorzitter 4

ABN AMRO in een oogopslag 8


Kerncijfers 8
ABN AMRO in 2005 10

Concernstrategie 11

Resultaten in het kort 17


Raad van Commissarissen 20
Audit Committee 24
Nomination & Compensation Committee 25
Compliance Oversight Committee 28

Corporate governance 31
Code Tabaksblat 31
Corporate governance in de Verenigde Staten 33
Invloed van aandeelhouders 34
Raad van Commissarissen 34
Raad van Bestuur 37

Compliance 38

Duurzame ontwikkeling 41

Kernactiviteiten 43
Consumer & Commercial Clients 44
BU Nederland 45
BU Noord-Amerika 49
BU Brazilië 52
BU New Growth Markets 55
BU Bouwfonds 59
Wholesale Clients 62
BU Private Equity 66
BU Private Clients 69
BU Asset Management 73

Transaction Banking 76

Group Shared Services 78

Group Functions 80

Human Resources 83

2
Inhoud

Risicobeheer 85
Kader 85
Organisatiestructuur 85
Risicometing 87
Kredietrisico 89
Samenstelling kredietportefeuille 92
Voorzieningenbeleid 93
Dubieuze en non-performing kredieten 94
Landenrisico 96
Grensoverschrijdend risico 96
Risico op overheden 96
Operationeel risico 96
Marktrisico 98
Renterisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten) 99
Valutarisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten) 99
Liquiditeitsrisico 99

Toetsingsvermogen 101

Bazel II 103

Sarbanes-Oxley Act 104

Informatie aandeelhouders 107

Jaarrekening 117
Grondslagen 121
Geconsolideerde jaarrekening 142
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 147
Belangrijke deelnemingen 220
Vennootschappelijke jaarrekening 224
Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening 229

Overige gegevens 233


Accountantsverklaring 234
Statutaire bepalingen inzake winstverdeling 234
Statutaire bepalingen van Holding en Administratiekantoor inzake aandelen en
stemrechten 235
Voorstel voor winstverdeling 236
Gebeurtenissen na balansdatum 236
Vergelijking van corporate governance-regelingen op basis van Nederlandse
corporate governance code en Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act van 2002 (SOXA) 237
ABN AMRO Holding N.V. 241
Curricula vitae 242
Organisatie ABN AMRO Bank N.V. 243
Europese Ondernemingsraad 244
Centrale Ondernemingsraad 245
Verklarende woordenlijst 246
Afkortingen 249
Publicaties 251 3
Bericht van de Voorzitter

Geachte aandeelhouder,
Namens de Raad van Bestuur doe ik u verslag van de resultaten van onze bank
in 2005.

Wij kunnen terugzien op een sterk 2005. Een jaar dat werd gekenmerkt door
een krachtige autonome groei in alle particuliere en zakelijke segmenten
waarin wij actief zijn. Deze autonome groei weerspiegelt de voordelen van de
scherpere focus op onze sterke lokale relatie met klanten in het
middensegment en wordt ondersteund door ons vermogen om wereldwijd
kwalitatief hoogwaardige producten aan te bieden. Dankzij deze factoren, in
combinatie met stabiele voorzieningen en een lagere effectieve belastingdruk,
kunnen wij een zeer bevredigende stijging van 13,4% melden in de voor
aandeelhouders beschikbare nettowinst. Wij zullen aan de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders voorstellen om het dividend over heel 2005
vast te stellen op EUR 1,10 per gewoon aandeel. Dit is EUR 0,10 hoger dan het
dividend over 2004.

De resultaatverbetering stemt tot volle tevredenheid, vooral omdat wij erin zijn
geslaagd het wegvallen van de baten van LeasePlan ruimschoots te
compenseren. Dit zeer winstgevende bedrijfsonderdeel werd in 2004 verkocht
omdat het niet langer tot onze kernactiviteiten behoorde. Daarnaast is het een
goede indicatie van het succes van onze strategische focus op het
middensegment van de markt. De aangescherpte strategie is thans stevig
verankerd in onze organisatie en de resultaten worden al zichtbaar. Onze
doelstellingen voor de periode van 1 januari 2005 tot 31 december 2008 zijn
een gemiddeld rendement op eigen vermogen van 20% en een positie eind
2008 in de top 5 van onze peer group van 20 banken qua totaalrendement voor
aandeelhouders. Wij hebben het afgelopen jaar vooruitgang geboekt bij het
verwezenlijken van deze doelstellingen: het gemiddeld rendement op eigen
vermogen bedroeg 23,5%. Wat betreft het totaalrendement voor
aandeelhouders beëindigden wij de cyclus 2002-2005 op een zevende plaats in
onze peer group; eind 2005 stonden wij op een twaalfde positie in de
cyclus 2005-2008. Het binnen de bank aanwezige potentieel wordt echter nog
niet volledig benut. De afstemming van de organisatiestructuur op onze
strategische focus op het middensegment, zoals wij op 14 oktober 2005
aankondigden, vormde dan ook de logische volgende stap. Om de activiteiten
van de Client BU’s en de Product BU’s, alsmede van de Consumer Client- en
Commercial Client-segmenten en Services te coördineren en de
synergiemogelijkheden te benutten, is er een Group Business Committee
(GBC) gevormd. Het GBC zal de organisatie leiden op operationeel niveau; de
Raad van Bestuur blijft volledig verantwoordelijk voor het vaststellen van de
concernstrategie en voor het managen van het groepsresultaat.

De nieuwe groepsstructuur omvat vijf regionale Client BU’s, drie product BU’s,
twee mondiale Client BU’s en een Services-organisatie. Wholesale Clients
(WCS) wordt ontvlochten, zodat wij de kwalitatief hoogwaardige producten van
4 WCS beschikbaar kunnen stellen aan al onze klanten in het middensegment in
Bericht van de Voorzitter

alle regio’s. Dit moet de komende jaren een krachtige impuls geven aan onze
autonome batengroei. Om deze ambitie te ondersteunen, zijn per 1 januari
2006 drie nieuwe leden benoemd in onze Raad van Bestuur: Huibert
Boumeester, Piero Overmars en Ron Teerlink. Hun inbreng zal ons helpen de
komende jaren een optimale uitvoering te geven aan onze strategische focus
op het middensegment van de markt en de binnen onze groep beschikbare
capaciteit effectiever te benutten, zodat wij onze klanten beter van dienst
kunnen zijn.

Wij zullen de komende jaren al het mogelijke doen om onze ambitieuze


doelstellingen te verwezenlijken. Dit mag evenwel niet ten koste gaan van
onze integriteit. De Raad van Bestuur hecht groot belang aan de ABN AMRO
Waarden, aan het behoud van de integriteit en de reputatie van de bank. In alle
markten waarin wij actief zijn, nemen wij de toepasselijke wet- en regelgeving
in acht. Op deze manier beschermen wij onze reputatie, onze ‘licence to
operate’ en ons vermogen om duurzame waarde te creëren voor alle
belanghebbenden. Door te voldoen aan de hoogste compliance-normen
realiseren wij een daadwerkelijk concurrentievoordeel. ABN AMRO wil graag
de compliance-standaard zetten voor de financiële sector. Uit het
overnameproces van Banca Antonveneta blijkt onze toewijding aan deze hoge
standaard.

Helaas zijn wij het afgelopen jaar geconfronteerd met een aantal lastige
compliance-kwesties. Wij hebben ondervonden dat een volledig commitment
aan compliance, in combinatie met onze Waarden en Business Principles, op
zichzelf niet voldoende is. Sinds de ondertekening van de Written Agreement
met de Amerikaanse toezichthouders in 2004 heeft ABN AMRO actief
samengewerkt met externe adviseurs om haar compliance-functie volledig te
herzien en de hoogste normen voor compliance-procedures in te voeren in alle
jurisdicties waarin zij opereert. De Amerikaanse en Nederlandse
bankentoezichthouders zijn voortdurend op de hoogte gehouden van deze
activiteiten. Daarnaast is een grondig onderzoek ingesteld naar de oorzaken
van de tekortkomingen in het interne toezicht op de activiteiten van het
USD Clearing Center in New York, alsmede naar de activiteiten en het gedrag
van de betrokken medewerkers. Tevens is voor alle medewerkers binnen het
hele concern een uitgebreid opleidingsprogramma gestart, gebaseerd op de
Bazel-principes (deze beschrijven de compliance-activiteiten die Raden van
Bestuur en compliance-functies van banken moeten bewaken en
implementeren). Het programma omvat onder meer verschillende cursussen
om het bewustzijn van compliance nog dieper in onze organisatie te
verankeren en te waarborgen dat de vereiste vaardigheden op het gebied van
compliance aanwezig zijn.

In december 2005 kwam ABN AMRO een ‘Cease and Desist Order’ overeen
met de Nederlandsche Bank en de Amerikaanse toezichthouders. Vanwege
tekortkomingen in het USD Clearing Center van ons kantoor in New York, 5
Bericht van de Voorzitter

Van links naar rechts:


Tom de Swaan, Huibert
Boumeester, Dolf Collee,
Joost Kuiper, Rijkman Groenink,
Piero Overmars, Wilco Jiskoot,
Hugh Scott-Barrett, Ron Teerlink. alsmede in het verband met compliance-procedures van het Office of Foreign
Assets Control (OFAC) ten aanzien van met name bepaalde USD-
betalingstransacties die hun oorsprong vonden in ons kantoor in Dubai,
stemde ABN AMRO in met de betaling van een boete van in totaal USD 75
miljoen. Daarnaast zijn wij overeengekomen een vrijwillige gift van USD 5
miljoen te doen en door te gaan met het verbeteren van toezicht en compliance
binnen de bank. De beste oplossing in dergelijke gevallen is om de volledige
verantwoordelijkheid te nemen voor wat er is gebeurd en om vervolgens de
noodzakelijke correctieve maatregelen door te voeren, een proactieve
compliance-cultuur in de organisatie te verankeren en volledige opening van
zaken te geven aan de toezichthouders. Dat is ook precies wat wij hebben
gedaan en ook in de toekomst zullen doen. Voor ABN AMRO zijn slechts de
hoogste normen goed genoeg.

Het jaar 2006 wordt opnieuw een belangrijk jaar voor ABN AMRO. Hoog op
onze agenda staan de integratie van Banca Antonveneta en de realisatie van
de beoogde kostensynergie. Wij zullen er, in nauwe samenwerking met onze
Italiaanse collega’s, hard aan werken om onze nieuwe klanten in Italië
innovatieve en betere producten en diensten te bieden. In het verleden
hebben wij al meermaals bewezen dat wij goed in staat zijn om een brug te
slaan tussen culturen en geografische regio’s. Nieuwe acquisities gaan op in
onze organisatie zonder dat dit ten koste gaat van de sterke band die deze
bedrijven hebben met de lokale gemeenschappen, en met behoud van hun
rijke erfgoed. Dit is van groot belang voor ons succes in het middensegment.
Tegelijkertijd zijn wij er vast van overtuigd dat wij de aan onze aandeelhouders
gedane belofte van waardecreatie zullen waarmaken. Banca Antonveneta is
een heel goed voorbeeld van de uitvoering van onze op het middensegment
gerichte strategie: wij kunnen door deze acquisitie onze aanwezigheid in het
middensegment van zowel de particuliere als de zakelijke markt uitbreiden.
6
Bericht van de Voorzitter

Nu de nieuwe groepsstructuur sinds 1 januari een feit is, gaan wij ons in 2006
vooral richten op autonome groei en een gedisciplineerd kosten- en
kapitaalbeheer, alsmede op het verbeteren van toezicht en compliance binnen
de bank op basis van de ‘Cease and Desist Order’ van de Nederlandse en
Amerikaanse toezichthouders. De Raad van Bestuur heeft hiertoe de volgende
prioriteiten vastgesteld: autonome batengroei, verwezenlijking van de
synergievoordelen uit de integratie van Banca Antonveneta zodra de acquisitie
is afgerond, onverminderde aandacht voor kostensynergie via de uitvoering van
het Group Shared Services-programma, verdere verbetering van de resultaten
uit de activiteiten van onze voormalige wholesale bank, strikt concernbreed
kapitaalbeheer en invoering van de hoogste compliance-normen in alle
jurisdicties waarin wij opereren.

Vorig jaar was een periode waarin veel werd geïnvesteerd, waardoor de lasten
aanzienlijk zijn toegenomen. In 2006 zullen de onderliggende lasten naar
verwachting veel minder snel stijgen, zodat de efficiencyratio verder zal
verbeteren. In lijn met de strikte discipline bij het beheer van het beschikbare
kapitaal zullen wij, zoals reeds eerder aangekondigd, in de eerste helft van
2006 aandelen inkopen voor een bedrag van EUR 600 miljoen. Het blijft ons
voornemen om vanaf het interimdividend 2006 het verwateringseffect van het
stockdividend te neutraliseren. Wij zullen ook doorgaan met het evalueren van
onze bestaande activiteiten en onderdelen die niet tot ons kernbedrijf behoren,
afstoten. In dit kader moet ook de voorgenomen verkoop van Kereskedelmi és
Hitelbank en van de activiteiten van Bouwfonds in vastgoedfinanciering en -
ontwikkeling worden gezien. Bij een geslaagde uitvoering van deze
managementprioriteiten zal er financiële ruimte ontstaan om in de tweede
helft van 2006 extra aandelen in te kopen.

Bij de verwezenlijking van deze prioriteiten zullen wij profijt hebben van de
nieuwe organisatiestructuur en het nieuwe besturingsmodel, die nu in
overeenstemming zijn met onze strategische focus op het middensegment, en
van ons vermogen om op groepsniveau als één team samen te werken.
Kortom, One Bank. No Boundaries.

Hoogachtend,

Rijkman Groenink
Voorzitter van de Raad van Bestuur

Amsterdam, 23 maart 2006


7
ABN AMRO in een oogopslag

Kerncijfers
De cijfers in de tabellen en Operationele baten (in miljoenen euro’s) Bedrijfsresultaat (in miljoenen euro’s)
grafieken zijn opgesteld in
overeenstemming met in
 
Nederland algemeen aanvaarde
grondslagen voor financiële  

verslaggeving.  

 

 

           
           

Operationele baten in 2005 per BU (in %) Bedrijfsresultaat in 2005 per BU (in%)

$$$ $$$

8$4 8$4

1& 1&

1$ 1$

". ".

(' ('

Voorzieningen als % van gemiddelde naar risico gewogen activa (RGA)


1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2004 2005

Gemiddelde RGA
(in miljarden euro’s) 163 193 212 231 255 279 257 232 239 239 260
Voorzieningen
(in miljoenen euro’s) 569 547 941 653 617 1.426 1.695 1.274 653 616 648
Voorzieningen als % van
gemiddelde RGA 0,35 0,28 0,44 0,28 0,24 0,51 0,66 0,55 0,27 0,26 0,25

  

  

  

  

  

  

  

 
         

Gemiddelde RGA (in miljarden euro’s, l.a.) Voorzieningen als % van RGA (r.a.)

8
ABN AMRO in een oogopslag

Jaarwinst (in miljoenen euro’s) Rendement op eigen vermogen (in %) De cijfers in de tabellen en
grafieken zijn opgesteld in
overeenstemming met in
 
Nederland algemeen aanvaarde
  grondslagen voor financiële
  verslaggeving.

 

 

           
                 

Winst per aandeel (in euro’s) Marktkapitalisatie (in miljarden euro’s)

 

 

 

 

 

           
                       

Balans
(in miljarden euro’s) 2001 2002 2003 2004 2004 2005

Balanstelling 597,4 556,0 560,4 608,6 727,5 881,0


Eigen vermogen aandeelhouders 12,1 11,1 13,0 15,0 14,8 22,2
Aansprakelijk groepsvermogen 34,3 30,4 31,8 33,0 33,2 43,2
Gemiddelde naar risico gewogen
activa 279,0 257,0 232,0 239,0 239,0 260,0

Aantal werknemers
2004 2005

Aantal werknemers (nominale aantallen) 99.414 98.080


Nederland (in %) 29% 27%
Overige landen (in %) 71% 73%
Voltijd (in %) 82% 82%
Deeltijd (in %) 18% 18%

9
ABN AMRO in een oogopslag

ABN AMRO in 2005


Januari Augustus
• Pacific Life Funding Retail Notes worden aangeboden via • ABN AMRO introduceert als eerste in Nederland structured
ons Europese Direct Access Note-platform. covered bonds.
• ABN AMRO start partnership voor bankverzekeren in
Februari Brazilië met Tokio Marine Nichido Fire Insurance Co., Ltd. en
• Presentatie van wereldwijde slogan voor het eerst in het verkoopt Real Seguros aan dit bedrijf.
bestaan van de bank: ‘Meer mogelijk maken’.
• ABN AMRO verwelkomt haar tweemiljoenste internetklant September
in Nederland. • Overeenkomst voor de verwerving van een meerderheids-
• Aankondiging dat Standard Federal gaat opereren onder de belang in Banca Antonveneta wordt getekend.
merknaam LaSalle Bank. • Voor het derde achtereenvolgende jaar wordt ABN AMRO in
de Dow Jones Sustainability Index uitgeroepen tot marktleider
Maart op het gebied van duurzaamheid in de Europese banksector.
• Positie in Belgische private banking-markt wordt versterkt
door de overname van Bank Corluy. Oktober
• Aankondiging dat het Bouwfonds-hypotheekbedrijf met de • ABN AMRO Asset Management introduceert nieuw
hypotheekactiviteiten van ABN AMRO in Nederland zal concept voor Socially Responsible Investment.
worden samengevoegd. • Groepsstructuur wordt verder aangepast om het potentieel
• ABN AMRO maakt voornemen bekend om bod op voor winstgevende groei te benutten.
Banca Antonveneta uit te brengen.
November
April • Toekenning van de Henri Sijthoff-prijs voor het beste
• Succesvolle aandelenemissie in verband met de acquisitie Nederlandse jaarverslag 2004.
van Banca Antonveneta levert EUR 2,52 miljard op. • Transparantiebenchmark 2005 toegekend aan ABN AMRO
• Aankondiging dat de Nederlandse private banking-dochter als meest transparante onderneming in Nederland voor wat
Nachenius, Tjeenk & Co. N.V. wordt verkocht aan betreft de verslaggeving van activiteiten op het gebied van
BNP Paribas Private Bank. maatschappelijk verantwoord ondernemen.
• De Algemene Vergadering van Aandeelhouders benoemt • Lead-manager van Shield 1, met EUR 22 miljard het grootste
mr. R.F. van den Bergh en mr. A. Ruys tot lid van de Raad van securitisatieprogramma ooit in Europa.
Commissarissen; ir. M.C. van Veen en prof. ir. W. Dik treden • Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders
af als commissaris. benoemt drie nieuwe leden in de Raad van Bestuur:
mr. H.G. Boumeester, drs. P.S. Overmars en drs. R. Teerlink.
Mei
• De Italiaanse centrale bank keurt het bod van ABN AMRO December
op Banca Antonveneta goed. • ABN AMRO gaat akkoord met een boete van USD 75
miljoen en een vrijwillige gift van USD 5 miljoen vanwege
Juni tekortkomingen in het USD Clearing Center van kantoor
• ABN AMRO Trust and Management Service Companies New York en in verband met compliance-procedures van het
wordt verkocht aan Equity Trust. Office of Foreign Assets Control.
• Sale & leaseback van kantoorpand in Londen, • Bekendmaking van voorgenomen verkoop van het belang
250 Bishopsgate. van 40% in Kereskedelmi és Hitelbank (Hongarije) aan
KBC Bank (België).
Juli • ABN AMRO maakt bekend dat in het eerste kwartaal van 2006
• Instelling van Compliance Oversight Committee van de het desinvesteringsproces van Bouwfonds wordt gestart.
Raad van Commissarissen. • ABN AMRO richt een stichting op die per jaar EUR 5 miljoen
gaat investeren in de bestrijding van armoede.
10
Concernstrategie

Als internationaal
opererende bank met haar

Concernstrategie wortels in Europa richt


ABN AMRO zich vooral op
consumer banking en
commercial banking in lokale
markten, daarbij
ondersteund door een
internationaal netwerk en
ABN AMRO is een internationale bank die klanten, aandeelhouders, medewerkers en de een uitgebreid
haar wortels in Europa heeft en zich vooral samenleving. Ons duurzaamheidsbeleid productenassortiment.
richt op consumer banking en commercial wordt nader toegelicht in het hoofdstuk Uitgangspunt van onze
banking in lokale markten, in sterke mate ‘Duurzame ontwikkeling’ vanaf pagina 41, strategie is het streven naar
ondersteund door een internationaal netwerk alsmede in het duurzaamheidsverslag dat duurzame winstgevende
en een uitgebreid productenassortiment. tegelijk met dit jaarverslag wordt groei ten behoeve van al
Deze mix van activiteiten geeft ons een gepubliceerd. Om duurzame winstgevende onze belanghebbenden,
concurrentievoordeel in de markten en groei te verwezenlijken is het vermogen om waaronder klanten,
klantsegmenten waarin wij actief zijn. Onze duurzame relaties op te bouwen, zowel intern aandeelhouders,
doelstelling is maximale waarde te creëren binnen de bank als extern met derden, van medewerkers en de
voor onze klanten, en tegelijk ook voor onze essentieel belang. samenleving. Het strategisch
aandeelhouders, als het ultieme bewijs van en voordeel van onze specifieke
voorwaarde voor ons succes. De Raad van Bestuur hecht groot belang aan combinatie van klanten,
de ABN AMRO Waarden en aan het behoud producten en geografische
Bij de verdere expansie en versterking van van de integriteit en de reputatie van de bank. markten is het grootst in het
onze activiteiten volgen wij een strategie die In alle markten waarin zij actief is, neemt de middensegment van de
is gebaseerd op vijf pijlers: bank de toepasselijke wet- en regelgeving in markt (onze ‘sweet spot’).
1 Het creëren van waarde voor onze klanten acht. Op deze manier beschermt zij haar Om onze organisatie verder
door hun kwalitatief hoogwaardige reputatie, haar ‘licence to operate’ en haar in overeenstemming te
financiële oplossingen te bieden. vermogen om duurzame waarde te creëren brengen met onze op het
Oplossingen die zo goed mogelijk voor alle belanghebbenden. Voldoen aan de middensegment gerichte
aansluiten bij hun huidige behoeften en hun hoogste compliance-normen vertaalt zich in strategie en concernbreed
doelstellingen voor de lange termijn. een daadwerkelijke versteviging van de de voordelen van de kracht
2 Een duidelijke focus op: concurrentiepositie. ABN AMRO wil dan ook van ABN AMRO als ‘één
• particuliere en zakelijke klanten in onze graag de compliance-standaard zetten voor de bank’ effectiever te
lokale markten in Europa, Noord- en financiële sector. benutten, is de
Latijns-Amerika en Azië; groepsstructuur per
en wereldwijd op: Focus op de klant 1 januari 2006 aangepast.
• geselecteerde multinationale Onze klanten profiteren het meest van de
ondernemingen en financiële instellingen; relatiegerichte marktbenadering via onze
• private banking-klanten. verschillende Business Units (BU’s). Doordat
3 Ten behoeve van onze klanten optimaal wij concernbreed klantgericht te werk gaan,
gebruikmaken van onze producten en de kunnen wij waarde creëren voor een breed
capaciteiten van onze medewerkers. spectrum van klanten. In het particuliere
4 Het concernbreed delen van kennis en segment varieert ons klantenbestand van
ervaring en een optimale bedrijfsvoering. standaard retail tot private banking
5 Het stimuleren van groei door de allocatie (vermogende particulieren) en in het zakelijke
van kapitaal en talent volgens de principes segment van een groot aantal kleine bedrijven
van Managing for Value, het door ons tot een klein aantal grote multinationale
gehanteerde model voor waardecreërend ondernemingen.
management.
Al deze klantgroepen spelen een cruciale rol in
Wij streven naar duurzame groei ten behoeve onze strategie. Het strategisch voordeel van
van alle belanghebbenden bij onze bank: onze specifieke combinatie van klanten, 11
Concernstrategie

producten en geografische markten is van onze producten en in innovatie. De hieruit


evenwel het grootst in het middensegment, voortkomende productverbetering en
dat wij primair via onze vijf regionale Client -innovatie worden vervolgens benut ten
BU’s bedienen: Nederland, Europa, Noord- behoeve van onze klanten in het midden-
Amerika, Latijns-Amerika en Azië. Aan de segment. Op deze manier kunnen wij ons – in
particuliere kant omvat het middensegment veel gevallen unieke – vermogen om op de
de meer bemiddelde relaties van onze behoeften van klanten in het middensegment
regionale Client BU’s en de meeste klanten in te spelen, instandhouden. Onze positie in
van de BU Private Clients; aan de zakelijke retail creëert daarbij het draagvlak voor de
kant betreft het een fors aantal middelgrote investeringsuitgaven in de benodigde
tot grote ondernemingen en financiële infrastructuur, zoals kantoren en informatie-
instellingen, die via onze regionale Client BU’s technologie, en zorgt bovendien voor aanwas
worden bediend. Deze klanten hebben in de van klanten in het middensegment.
regel behoefte aan een lokale relatie-
beheerder, een uitgebreid en concurrerend Onze groeistrategie is erop gericht om te
productenpakket, een internationaal netwerk, opereren vanuit de sterke positie van
een efficiënte distributie en, voor wat betreft ABN AMRO in het middensegment van de
zakelijke relaties, sectorkennis. Wij zijn een markt en klanten in dit segment kwalitatief
van de weinige banken in de wereld die dit hoogwaardige en innovatieve producten en
allemaal in huis heeft en in veel gevallen zijn diensten te leveren, ongeacht vanuit welk
wij ook de enige die dit kan bieden. bedrijfsonderdeel deze afkomstig zijn. Hierbij
maken wij optimaal gebruik van ons
Dankzij de veelzijdigheid van onze activiteiten internationale productaanbod en netwerk.
kunnen wij onze voorsprong in het midden- Deze benadering wordt kracht bijgezet door
segment handhaven. In dit verband hebben ons global branding-concept, waarbij het
wij ervoor gekozen een selecte groep multi- groen-gele ABN AMRO schild wordt
nationale ondernemingen en de bovenkant gecombineerd met sterke lokale merknamen
van de private banking-markt te bedienen met en de nieuwe slogan ‘Meer mogelijk maken’,
een totaalpakket bankproducten en -diensten. die in februari 2005 werd gepresenteerd.
Willen wij ook in de toekomst succesvol zijn Goede voorbeelden zijn LaSalle Bank in het
onder deze klantgroepen, dan moeten wij Midden-Westen van de Verenigde Staten en
immers voortdurend investeren in de kwaliteit Banco Real in Brazilië.

Productinnovatie Productinnovatie
Top Multi-
Private nationale
Banking onder-
nemingen

Sweet spot Private Banking/ Middensegment/ Sweet spot


Meer bemiddelde relaties Financiële instellingen

Klantaanwas Klantaanwas
Standaard retail Kleinbedrijf

Particulier Zakelijk

12
Concernstrategie

Nieuwe groepsstructuur

Noord- Latijns-
Nederland Europa Azië Private Clients Global Clients
Amerika Amerika
Consumer Client-segment

Commercial Client-segment
Lokale Lokale Lokale Lokale Lokale Lokale
M&A ECM
producten producten producten producten producten producten

Global Markets

Transaction Banking

Asset Management

Services

Group Functions

Wij streven ernaar onze toch al sterke De zeven Client BU’s bestaan uit vijf regionale
strategische positie verder uit te bouwen, BU’s (Nederland, Europa, Noord-Amerika,
zowel door uitbreiding van het klantenbestand Latijns-Amerika en Azië) en twee mondiale
in geselecteerde markten en segmenten als BU’s, namelijk Private Clients en Global Clients.
door gerichte investeringen in de verbetering Deze laatste BU bedient een selecte groep
van onze productlijnen. Wat betreft nieuwe multinationale ondernemingen. De drie Product
markten spelen de BU Europa en de BU Azië BU’s (Global Markets, Transaction Banking en
met succes in op de aantrekkelijke mogelijk- Asset Management) ondersteunen de Client
heden die zich in verschillende opkomende BU’s door producten te ontwikkelen en te
markten voordoen. De BU Azië richt zich leveren voor alle klanten wereldwijd, waarbij
hierbij vooral op Groot-China (Volksrepubliek het accent primair ligt op het middensegment
China, Hongkong en Taiwan) en India. van de verschillende markten. De mondiale
samenhang tussen de BU’s wordt gewaarborgd
Het voordeel van ‘één bank’ door de BU-overstijgende Consumer Client en
benutten Commercial Client-segmenten. Deze op
Om de focus op klanten in het midden- mondiale schaal opererende segmenten
segment van de particuliere en zakelijke markt hebben onder meer tot taak om de toepassing
verder te versterken en de voordelen van de van succesvolle producten over de grenzen van
kracht van ABN AMRO als ‘één bank’ de verschillende geografische gebieden heen
effectiever te benutten, door middel van het te bevorderen en om kwalitatief hoogwaardige
concernbreed delen van kennis en ervaring oplossingen voor onze verschillende
alsmede een optimale bedrijfsvoering, is de klantgroepen uit te werken, samen met de
structuur van Strategische Business Units per BU’s Asset Management, Transaction Banking
1 januari 2006 vervangen door een nieuwe en Global Markets.
groepsstructuur die bestaat uit:
• zeven Client BU’s; Wij willen daarnaast het eerste succes van
• drie Product BU’s; Services verder uitbouwen. Dit concern-
• twee BU-overstijgende segmenten; onderdeel blijft zich richten op het signaleren
• Services; en realiseren van mogelijkheden voor vergro-
• Group Functions. ting van de operationele doelmatigheid, door
een verdere consolidatie en standaardisatie 13
Concernstrategie

dwars door de hele organisatie heen. Services & Nichido Fire Insurance Co. Als onderdeel van
blijft ook in de nieuwe structuur nieuwe de overeenkomst startte ABN AMRO in Brazilië
marktoplossingen onderzoeken en implemen- op basis van exclusiviteit een bancassurance
teren. Doel hiervan is ervoor te zorgen dat alle partnership met de koper. Voorts werd de
BU’s over de ondersteuning en flexibiliteit verkoop van ABN AMRO Trust and Management
beschikken die zij nodig hebben om onze Service Companies afgerond. In lijn met de aan-
klanten op een zo efficiënt mogelijke wijze nog scherping van onze strategische focus maakten
betere producten en diensten te bieden, bij een wij ook het voornemen bekend om onze
optimaal niveau van de operationele risico’s. internationale bankactiviteiten op Curaçao te
verkopen aan FirstCaribbean Bank en ons
Group Functions bestaat uit een verzameling belang van 40% in Kereskedelmi és Hitelbank
van centres of expertise die concernbreed (Hongarije) aan KBC Bank (België), alsmede om
ondersteuning en diensten met toegevoegde in het eerste kwartaal van 2006 het desinves-
waarde bieden op onder meer het terrein van teringsproces van Bouwfonds te starten.
risicobeheer, financiën, audit, juridische zaken,
compliance, personeel, communicatie, In het kader van het streven van Services naar
investor relations en Corporate Development. groepsbreed waardecreatie lanceerde
ABN AMRO in 2005 een nieuw omvangrijk
De nieuwe organisatiestructuur stelt nieuwe IT-programma. Het omvat een vijfjarig
eisen aan de wijze waarop de groep wordt outsourcing-contract met IBM voor de
bestuurd. Wij hebben het besturingsmodel verlening van IT-infrastructuurdiensten voor de
van de groep dan ook dienovereenkomstig bank wereldwijd, contracten met Infosys en
aangepast. In dit verband is besloten het Tata Consulting Services (TCS) voor de
aantal leden van de Raad van Bestuur uit te ondersteuning en verbetering van bestaande
breiden tot acht en de taken binnen de Raad applicaties en multi-vendor contracten met
van Bestuur voor een deel te herschikken. Accenture, IBM, Infosys, Patni en TCS voor
Daarnaast is een Group Business Committee het ontwikkelen van nieuwe applicaties.
(GBC) gevormd om de coördinatie op
groepsniveau te versterken. Het GBC bestaat Tegelijkertijd hebben wij gericht verder
uit de vijf leden van de Raad van Bestuur met geïnvesteerd in de versterking van ons kern-
specifieke lijnverantwoordelijkheid en de bedrijf en onze positionering in de markten
Senior Executive Vice Presidents (SEVP’s) die waarin wij opereren. In 2005 legde ABN AMRO
de leiding van de verschillende BU’s hebben. de basis voor de overname van de Italiaanse
bankgroep Banca Antonveneta. Een
Nadruk op kernactiviteiten meerderheidsbelang in deze bank, die sterk is
Wij willen de beschikbare capaciteiten en gepositioneerd in het rijke noordwesten van
middelen effectiever inzetten op met name die Italië, is in januari 2006 verworven. Met deze
terreinen waar onze kracht ligt. Hiertoe is in acquisitie verschaft ABN AMRO zich een ideaal
2005 opnieuw een aantal bedrijfsonderdelen platform om haar aanwezigheid in het
verkocht die niet tot onze kernactiviteiten strategisch belangrijke middensegment uit te
behoorden. Zo werd in Nederland de private breiden. In België namen wij Bank Corluy over.
banking-dochter Nachenius, Tjeenk & Co. Met deze stap hebben wij onze toch al sterke
verkocht. In Brazilië werden alle aandelen in positie in private banking in Europa verder
Real Seguros (schadeverzekeringen) verkocht verstevigd. ABN AMRO kwam voorts in het
en 50% van de aandelen in Real Vida e bezit van de resterende aandelen Bouwfonds,
Previdência (levensverzekeringen en zodat wij thans ook de volledige juridische
14 pensioenen), in beide gevallen aan Tokio Marine zeggenschap over Bouwfonds hebben. Het
Concernstrategie

volledige economisch eigendom was al in 2000 onderstreept door onze doelstelling ten
verworven. De BU Nederland maakte aanzien van het rendement op eigen
vervolgens het voornemen bekend om haar vermogen van 20% per jaar over de vierjarige
hypotheekactiviteiten samen te voegen met die prestatiecyclus die loopt tot en met 2008,
van Bouwfonds. Hierdoor ontstaat het op twee evenals door onze ambitie om eind 2008 in de
na grootste hypotheekbedrijf in Nederland. top 5 van onze peer group te staan qua
totaalrendement voor aandeelhouders.
Solvabiliteit
Om de AA– creditrating van onze bank te Managing for Value
handhaven heeft het niveau van de tier 1 ratio Managing for Value (MfV) is in de hele
(de verhouding tussen het kernvermogen en de organisatie ingevoerd. Dit is het instrument
naar risico gewogen activa) onze voortdurende dat ABN AMRO gebruikt voor de allocatie van
aandacht. De tier 1 ratio is verbeterd van 7,03% de beschikbare middelen aan die activiteiten
ultimo 2001 tot 10,62% ultimo 2005, terwijl de die op lange termijn de hoogste economische
norm minimaal 4% is en ons streefniveau voor winst genereren, en voor het meten van de
de middellange termijn op 8,5% ligt. In resultaten. Wij zullen voortbouwen op de
dezelfde periode is de core tier 1 ratio (kern- successen die MfV reeds heeft opgeleverd.
vermogen exclusief preferente aandelen) toe- Een optimale allocatie van onze belangrijkste
genomen van 4,47% tot 8,47% bij een doel- activa (kapitaal en talent) aan die activiteiten
stelling van 6,5% voor de middellange termijn. die de hoogste economische waarde
genereren, is onze primaire groeistimulans.
De consolidatie van Banca Antonveneta zal
onze vermogensratio’s drukken, maar het is ons Prioriteiten Raad van Bestuur
streven om de tier 1 ratio en de core tier 1 ratio in 2006
(kernvermogen exclusief preferente aandelen) Nu de nieuwe groepsstructuur sinds 1 januari
ruim voor eind 2006 weer op een niveau van een feit is, gaan wij ons in 2006 vooral richten
respectievelijk 8% en 6% te brengen. Hiertoe op autonome groei en een gedisciplineerd
zal een strikt kapitaalbeheer worden toegepast, kosten- en kapitaalbeheer, alsmede op het
waarbij een vermindering van de naar risico verbeteren van toezicht en compliance binnen
gewogen activa en de verkoop van andere, niet de bank op basis van de ‘Cease and Desist
tot het kernbedrijf behorende onderdelen tot de Order’ van de Nederlandse en Amerikaanse
mogelijkheden behoort. toezichthouders. De Raad van Bestuur heeft
hiertoe de volgende prioriteiten vastgesteld:
ABN AMRO is bezig zich strategisch te autonome batengroei, verwezenlijking van de
positioneren op de gevolgen van de Capital synergievoordelen uit de integratie van Banca
Requirements Directive waarmee uitvoering Antonveneta zodra de acquisitie is afgerond,
wordt gegeven aan het Bazel II Akkoord in de onverminderde aandacht voor kostensynergie
Europese Unie. Voor kredietrisico’s zal de bank via de uitvoering van het Group Shared
de Advanced Internal Ratings Based-benadering Services-programma, verdere verbetering van
toepassen en voor operationele risico’s de de resultaten uit de activiteiten van onze
Advanced Measurement Approaches. Dit wordt voormalige wholesale bank, strikt concern-
nader toegelicht in het hoofdstuk ‘Bazel II’. breed kapitaalbeheer en invoering van de
hoogste compliance-normen in alle jurisdicties
Prestatiedoelstellingen voor waarin wij opereren.
cyclus 2005-2008
Wij hechten sterk aan een effectief beheer van
het beschikbare kapitaal. Dit wordt 15
core market
Resultaten in het kort

Resultaten in het kort

Kerncijfers 2005
(in miljoenen euro’s) Groepsresultaat Onderliggend resultaat
2005 2004 2005 2004 %

Totaal operationele baten 19.827 17.130 19.603 17.130 14,4


Totaal operationele bedrijfslasten 13.517 13.257 13.786 12.290 12,2
Bedrijfsresultaat 6.310 3.873 5.817 4.840 20,2
Waardeverminderingen 648 616 648 616 5,2
Bedrijfsresultaat voor
belastingen 5.662 3.257 5.169 4.224 22,4
Belastingen 1.219 764 1.200 1.076 11,5
Operationele nettowinst 4.443 2.493 3.969 3.148 26,1
Beëindigde bedrijfsactiviteiten
(netto) 0 1.447
Jaarwinst 4.443 3.940
Toe te rekenen aan:
Aandeelhouders
moedermaatschappij 4.382 3.865
Belang van derden 61 75

Nederland 509 418 21,8


Noord-Amerika 871 712 22,3
Brazilië 448 302 48,3
New Growth Markets 213 140 52,1
Bouwfonds 315 266 18,4
Consumer & Commercial
Clients 2.356 1.838 28,2
Wholesale Clients 666 270 146,7
Private Equity 331 463 – 28,5
Private Clients 217 205 5,9
Asset Management 171 106 61,3
Group Functions 228 266 – 14,3
Operationele nettowinst 3.969 3.148 26,1

Met de overname van Banca Onze financiële resultaten over 2005 zijn
Antonveneta krijgt ABN AMRO vaste voet beïnvloed door een aantal eenmalige posten
aan de grond in Italië, een aantrekkelijke waarvan het effect op de operationele
markt met een aanzienlijk groei- nettowinst meer dan EUR 35 miljoen bedroeg.
potentieel. De acquisitie ligt geheel in lijn Hierdoor geeft de gepubliceerde operationele
met onze strategie: zowel het particuliere nettowinst over 2005 geen volledig beeld van
als het zakelijke klantenbestand van de onderliggende trends van onze activiteiten.
Banca Antonveneta sluit goed aan op Deze incidentele posten en het effect daarvan
onze strategische focus op het op de resultaten zijn in de tabel op de
middensegment van de markt. volgende pagina weergegeven. 17
Resultaten in het kort

Eenmalige posten
(in miljoenen euro’s) Effect op

Operationele Operationele Bedrijfsresultaat Jaarwinst


baten bedrijfslasten

Verkoop Real Seguros 229 229 196


Verkoop Nachenius, Tjeenk & Co. 38 38 38
Verkoop kantoorgebouw
Bishopsgate, Londen 43 43 39
Vrijval voorziening
ziektekostenverzekeringen – 392 392 268
Voorziening vakantiedagen 56 – 56 – 40
Boete Amerikaanse
toezichthouders 67 – 67 – 67
Voorziening balansaanpassingen – 86 – 86 – 60
Vrijval belastingvoorzieningen 100
Totaal 224 – 269 493 474

De vergelijking van de cijfers wordt daarnaast – Nederland: fraaie stijging van particulier
vertekend door de herstructurerings- krediet en spaargelden en hoog niveau
voorziening en de afkoop van de in de cao van baten uit ontvangen boeterente
vastgelegde winstdelingsregeling, die in 2004 voor de vervroegde aflossing van
een gezamenlijk effect hadden van EUR 967 hypotheken;
miljoen op de totale operationele – Noord-Amerika: stijging van de baten uit
bedrijfslasten en van EUR 655 miljoen op de commercial banking en lagere
operationele nettowinst. hedgingkosten met betrekking tot de voor
verkoop aangehouden (available for sale /
De onderliggende resultaten zoals vermeld in AFS) portefeuille;
de bovenstaande tabel zijn voor deze – Bouwfonds: verdere toename van baten
eenmalige posten gecorrigeerd. In de uit woninghypotheken en
onderstaande analyse is uitgegaan van de vastgoedfinanciering;
onderliggende resultaten. – New Growth Markets: onverminderd
sterke batengroei, met name in Azië
Operationele baten dankzij het succes van de creditcard-
De totale operationele baten van ABN AMRO activiteiten en het Van Gogh Preferred
namen in 2005 toe met 14,4% naar Banking-concept.
EUR 19.603 miljoen dankzij een sterke • Wholesale Clients: sterke performance van
autonome groei van al onze particuliere en Fixed Income, Futures and FX (FIFF), met
zakelijke activiteiten. De batenstijging in de name de activiteiten op het gebied van
afzonderlijke BU’s werd veroorzaakt door de gestructureerde derivaten.
volgende factoren:
• Bijna alle BU’s die deel uitmaken van Operationele bedrijfslasten
Consumer & Commercial Clients, De stijging van de totale operationele
behaalden een dubbelcijferige autonome bedrijfslasten met 12,2% moet worden
batengroei: gezien tegen de achtergrond van de
– Brazilië: sterke groei van de particuliere batenstijging van 14,4% en werd beïnvloed
18 kredietportefeuille; door valutakoersfluctuaties en incidentele
Resultaten in het kort

posten (niet gecorrigeerd). De kosten verhoging van de voorzieningen in de


gingen in alle BU’s omhoog door hogere BU Brazilië, de BU Nederland en Group
uitgaven voor compliance. De totale Functions. De hogere voorzieningen in de
uitgaven voor compliance in 2005 BU Nederland weerspiegelen de relatief trage
bedroegen EUR 186 miljoen. Andere economische groei in Nederland en de forse
specifieke factoren die bijdroegen aan toename van de particuliere kredietverlening.
de stijging van de operationele bedrijfslasten
waren onder meer:
• Brazilië: de waardestijging van de
Braziliaanse real en de nieuwe cao’s van
september 2004 en september 2005;
• Nederland: de nieuwe cao en met name het
nieuwe flexibele bonussysteem dat in de
plaats van de afgekochte garantieregeling
winstuitkering is gekomen;
• New Growth Markets: de verdere
investeringen in het Aziatische bedrijf in de
vorm van de opening van nieuwe
vestigingen en marketingcampagnes;
• Noord-Amerika: gestegen
personeelskosten, hogere
bonusreserveringen, verdere
marketinguitgaven en hogere
automatiseringskosten in verband met een
aantal grote projecten zoals Bazel II.

Bedrijfsresultaat
Het bedrijfsresultaat nam toe met 20,2% naar
EUR 5.817 miljoen, vooral dankzij de groei bij
Consumer & Commercial Clients en
Wholesale Clients. De belangrijkste aanjager
binnen Consumer & Commercial Clients was
de BU Brazilië, waar de kredietportefeuille fors
toenam. De efficiencyratio van de groep
verbeterde van 71,7% naar 70,3%. Alle BU’s
droegen hieraan bij, met uitzondering van de
BU Private Equity en de BU Bouwfonds.

Waardeverminderingen
De voorzieningen werden met EUR 32 miljoen
verhoogd naar EUR 648 miljoen. Met name
Wholesale Clients en de BU Noord-Amerika
profiteerden van de verbeterde kwaliteit van
hun kredietportefeuilles, de vrijval van
voorzieningen en na afboeking ontvangen
bedragen. Deze positieve ontwikkeling werd
echter volledig tenietgedaan door een 19
Raad van Commissarissen

Raad van
Commissarissen
De financiële resultaten over 2005 tonen aan zijn mr. R.F. van den Bergh en mr. A. Ruys
dat ABN AMRO ook vorig jaar aanzienlijke benoemd als nieuw lid van de Raad van
vooruitgang heeft geboekt. Dankzij met name Commissarissen voor een periode van vier
de krachtige autonome batengroei van de jaar. Ir. M.C. van Veen en prof. ir. W. Dik traden
Business Units (BU’s) Brazilië, Nederland, per deze datum af als lid van de Raad van
Noord-Amerika, New Growth Markets en Commissarissen.
Bouwfonds, in combinatie met een geringere
stijging van de bedrijfslasten, verbeterde het Jhr. mr. A.A. Loudon en de heer A. Burgmans
bedrijfsresultaat fors. Ook Wholesale Clients beëindigen per 27 april 2006 hun lidmaatschap
(WCS), dat een sterk verbeterde performance van de Raad van Commissarissen. De heer
liet zien, leverde een wezenlijke bijdrage aan Loudon heeft de maximale zittingsduur van in
het hogere bedrijfsresultaat. Door de per totaal twaalf jaar bereikt. Sinds 1996 is hij
saldo stabiele voorzieningen en een lagere voorzitter van onze Raad geweest. Zijn ruime
effectieve belastingdruk nam de voor ervaring in het bedrijfsleven, zijn zorgvuldig
aandeelhouders beschikbare nettowinst toe doordachte aanpak van lastige situaties en de
met 13,4% naar EUR 4.382 miljoen ofwel prettige en effectieve wijze waarop hij zijn rol
EUR 2,43 per aandeel. Wij complimenteren als voorzitter van zowel de voltallige Raad als
het management en de medewerkers met het Nomination & Compensation Committee
deze goede prestatie. vervulde, zullen zeer gemist worden.

Jaarrekening en De heer Burgmans treedt in 2006 periodiek af


dividendvoorstel en heeft zich niet herkiesbaar gesteld.
Dit jaarverslag bevat onder meer de Gedurende de acht jaar dat hij lid van onze
jaarrekening van de bank, die door de Raad Raad is geweest, heeft hij steeds een
van Bestuur en de Raad van Commissarissen belangrijke inbreng gehad in de discussies
is ondertekend na controle door Ernst & Young binnen onze Raad, waarbij zijn mening en
Accountants. Wij stellen de aandeelhouders advies zeer op prijs werden gesteld. Hij is
voor de jaarrekening 2005 vast te stellen en de ook een actief lid geweest van het
Raad van Bestuur en de Raad van Nomination & Compensation Committee
Commissarissen decharge te verlenen voor en het Compliance Oversight Committee.
respectievelijk het gevoerde beleid en het Wij betreuren zijn besluit om zich niet
uitgeoefende toezicht. Bij vaststelling van de herkiesbaar te stellen.
jaarrekening en de winstverdeling ontvangen
houders van gewone aandelen een De heer A.C. Martinez treedt eveneens
keuzedividend van EUR 1,10 per gewoon periodiek af maar is wel herkiesbaar. Het is de
aandeel van EUR 0,56. Na aftrek van het bedoeling dat de heer Martinez, in geval van
vastgestelde interimdividend van EUR 0,50 zijn herbenoeming, de heer Loudon opvolgt als
resteert een slotdividend van EUR 0,60 per voorzitter van de Raad van Commissarissen.
gewoon aandeel.
De Raad van Commissarissen doet aan de
Samenstelling Raad van aandeelhouders de voordracht tot benoeming
Commissarissen van ir. G.-J. Kramer en de heer G. Randa als
Per 28 april 2005, de dag van de jaarlijkse nieuw lid, eveneens per 27 april 2006. Beide
20 Algemene Vergadering van Aandeelhouders, kandidaten kunnen terugzien op een
Raad van Commissarissen

geslaagde (inter)nationale carrière. De heer periode 2005-2008 heeft de Raad van Bestuur,
Kramer heeft de Nederlandse nationaliteit en in overleg met de Raad van Commissarissen,
was tot eind 2005 president-directeur van de groepsstructuur doorgelicht en besloten
ingenieursbedrijf Fugro N.V. Hij bekleedt om daarin een aantal aanpassingen aan te
diverse commissariaten en is oud-lid van de brengen, zodat deze beter in overeen-
Raad van Advies van ABN AMRO Holding N.V. stemming is met de strategie.
Met zijn ruime ervaring van de internationale
zakenwereld zal hij naar verwachting een De nieuwe groepsstructuur leidt tot een
waardevolle inbreng in onze Raad hebben. De verzwaring van de bestuurlijke verant-
heer Randa, die de Oostenrijkse nationaliteit woordelijkheden. Om de taken effectief te
heeft, is gedurende het grootste deel van zijn kunnen vervullen en een duidelijk
carrière werkzaam geweest in het bankwezen. onderscheid te kunnen aanbrengen tussen
Tot vorig jaar was hij bestuurslid van ‘functionele’ en ‘commerciële’ taken is
Bayerische Hypo- und Vereinsbank AG, meest besloten om de Raad van Bestuur uit te
recentelijk als Chief Operating Officer. Op dit breiden tot acht leden.
moment is hij Executive Vice President van
Magna International Inc, Toronto. De heer Op de Buitengewone Algemene Vergadering
Randa beschikt over een grote kennis op het van Aandeelhouders die werd gehouden op
gebied van commercial banking en meer in 24 november 2005, zijn drie nieuwe leden
het bijzonder kostenbeheer en fusies & benoemd op voordracht van de Raad van
overnames. Wij zijn ervan overtuigd dat de Commissarissen: mr. H. G. Boumeester,
heren Kramer en Randa een uiterst drs. P.S. Overmars en drs. R. Teerlink.
waardevolle versterking van onze Raad zullen Als gevolg van deze benoemingen en de
vormen. Hun curriculum vitae staat op organisatorische aanpassingen is de
pagina 242 van dit jaarverslag. Een overzicht taakverdeling binnen de Raad van Bestuur
van de belangrijkste personalia van alle leden thans als volgt:
van de Raad van Commissarissen is
opgenomen op pagina 241 van dit jaarverslag • mr. R.W.J. Groenink
en is ook op onze internetsite voorzitter, Group Audit, Group Compliance
www.abnamro.com geplaatst. & Legal, Group Human Resources

De voordrachten en benoemingen zijn in • drs. W.G. Jiskoot


overeenstemming met de profielschets van BU Nederland, BU Global Clients, BU Asset
onze Raad die op de bovengenoemde Management
internetsite is geplaatst. De Centrale
Ondernemingsraad is in kennis gesteld van de • drs. T. de Swaan (treedt af per 1 mei 2006)
vacatures en voordrachten. Door de Chief Financial Officer (tot 1 januari 2006),
bovengenoemde mutaties bestaat de Raad rapportage financiële resultaten over 2005,
van Commissarissen onveranderd uit twaalf Group Risk Management
leden. Zes van hen hebben een andere
nationaliteit dan de Nederlandse. Zij zijn • mr. J.Ch.L. Kuiper
afkomstig uit drie verschillende continenten. BU Noord-Amerika, voorzitter Group
Business Committee
Mutaties in ABN AMRO
topkader • mr. C.H.A. Collee
Met het oog op de verwezenlijking van de BU Europa, BU Private Clients, Consumer
financiële doelstellingen van de bank voor de Client-segment, Banca Antonveneta 21
Raad van Commissarissen

• H.Y. Scott-Barrett In overeenstemming met best practice


Chief Financial Officer (vanaf 1 januari bepaling III1.5 van de Nederlandse corporate
2006), Group Finance, Investor Relations, governance code melden wij dat de heren
Group Communications, voorzitter P. Scaroni en A. Burgmans niet in staat zijn
Resource Allocation and Performance geweest om drie van de acht vergaderingen
Management Committee (RAPMC) van de Raad van Commissarissen bij te
wonen. In alle gevallen waren zij door externe
• mr. H.G. Boumeester omstandigheden verhinderd. Binnen de Raad
Chief Risk Officer, Group Risk Management, van Commissarissen wordt een afwezigheid
Corporate Development van drie keer per jaar als frequent beschouwd.

• drs. P.S. Overmars Tijdens de twee bijeenkomsten buiten


BU Azië, BU Global Markets, Commercial aanwezigheid van de Raad van Bestuur
Client-segment werden de samenstelling en de performance
van de eigen Raad en het functioneren van zijn
• drs. R. Teerlink leden geëvalueerd, alsmede het functioneren
BU Latijns-Amerika, BU Transaction van de Raad van Bestuur en zijn leden, met
Banking, Services, European Union Affairs inbegrip van hun bezoldiging.
& Market Infrastructure.
De agenda voor de vergaderingen van de
De aanpassing van de organisatie heeft ook op Raad van Commissarissen werd opgesteld
het niveau van Senior Executive Vice President door de voorzitter van onze Raad tezamen
(SEVP) geleid tot een verschuiving van met de voorzitter van de Raad van Bestuur.
verantwoordelijkheden. De hoofdlijnen van de Tot de onderwerpen die met regelmaat op de
nieuwe structuur en de functies van de agenda stonden, behoorden specifieke
verschillende SEVP’s zijn weergegeven op aspecten van de concernstrategie (onder
pagina 243 van dit jaarverslag. meer overnames en desinvesteringen),
compliance en wet- en regelgeving, de
De Raad van Bestuur heeft na overleg financiële resultaten, de krediet- en overige
met onze Raad per 1 januari 2006 risico’s, de prestatiecontracten, corporate
mevrouw drs. C.W. Gorter (Group Compliance governance en de organisatiestructuur, het
& Legal), mevrouw S.A.C. Russell (BU Asset sociaal beleid en klant- en dienstenstrategieën.
Management), mr. drs. J.P. Drost (BU Azië) en
per 1 april 2006 G. Page (BU Global Markets) De financiële resultaten van de bank werden
benoemd tot SEVP. Als gevolg van deze uitvoerig besproken op de vergaderingen van
benoemingen, alsmede door organisatorische onze Raad vóór publicatie van de kwartaal-,
veranderingen en uittreding, is het aantal halfjaar- en jaarcijfers. Hierbij waren ook de
SEVP’s met vier afgenomen tot 20. verantwoordelijke senior managers van de
bank en interne en externe accountants
Plenaire activiteiten aanwezig. Voorafgaand aan deze
De Raad van Commissarissen heeft in de vergaderingen kwam het Audit Committee
verslagperiode achtmaal vergaderd. Alle bijeen. Deze commissie bracht vervolgens
vergaderingen werden plenair met de advies uit aan de voltallige Raad van
voltallige Raad van Bestuur gehouden. Commissarissen omtrent de goedkeuring van
Voorafgaand aan twee plenaire vergaderingen de financiële resultaten. De uitgebreide
kwam de Raad van Commissarissen in informatie die door de Raad van Bestuur werd
22 besloten kring bijeen. verschaft en door het Audit Committee met de
Raad van Commissarissen

ondersteuning van interne en externe ingesteld naar aanleiding van tekortkomingen


accountants werd geëvalueerd, gaf onze in het USD Clearing Center van ons kantoor
Raad goed inzicht in de risico’s en resultaten New York in 2004 alsmede in verband met
van de bank, alsmede in haar vermogens- en compliance-procedures van het Amerikaanse
liquiditeitspositie: niet alleen in absolute Office of Foreign Assets Control (OFAC) ten
termen, maar ook in verhouding tot de aanzien van met name bepaalde USD-
overeengekomen doelstellingen en betalingstransacties die hun oorsprong
in vergelijking met de peer group van de bank. vonden in ons kantoor in Dubai in voorgaande
jaren. Naar aanleiding van de vastgestelde
De vorming van een Compliance Oversight tekortkomingen werd een omvangrijk pakket
Committee in 2005 onderstreept het correctieve maatregelen gepresenteerd en
toegenomen belang van de compliance- door onze Raad goedgekeurd.
functie binnen de bank. De taken van deze De concernstrategie werd uitvoerig
commissie van de Raad van Commissarissen besproken tijdens een speciale bijeenkomst
omvatten het uitoefenen van toezicht op de in juli. De ingediende punten werden
compliance-organisatie van de bank en haar goedgekeurd.
activiteiten en risicoprofiel in dit opzicht, Begin oktober was er wederom een
alsmede het adviseren van de voltallige Raad buitengewone vergadering van onze Raad.
van Commissarissen over deze toezichttaak. De voorgestelde aanpassingen in de
De drie commissies van de Raad van organisatiestructuur van de bank zoals
Commissarissen hebben, net als in het hierboven beschreven, alsmede het voorstel
verleden, hun overwegingen en bevindingen om drie kandidaten voor te dragen voor
voor verdere bespreking voorgelegd aan de benoeming tot lid van de Raad van Bestuur,
voltallige Raad. werden besproken en goedgekeurd.
Voorafgaand aan de reguliere vergadering later
Tijdens een speciale bijeenkomst in januari in oktober kwam de Raad van
2005 is de Raad van Commissarissen uitvoerig Commissarissen in besloten kring bijeen om
geïnformeerd over de International Financial van gedachten te wisselen over een brief die
Reporting Standards en de gevolgen daarvan was ontvangen van de Nederlandsche Bank
voor de financiële verslaggeving door en waarin het optreden van de Raad van
ABN AMRO. Bestuur in verband met de clearing-activiteiten
In de reguliere vergadering van januari werden van kantoor New York en de transacties door
het Group Performance Contract voor 2005 en kantoor Dubai aan de orde werden gesteld. In
de Group Strategic Agenda besproken en deze brief werd de door de Raad van Bestuur
goedgekeurd. ondernomen handelwijze beoordeeld. Gezien
Tijdens de vergadering van februari gaf het de krachtdadige aanpak door de Raad van
hoofd Group Risk Management een overzicht Bestuur om de vastgestelde tekortkomingen
van de activiteiten van de groep op het gebied ongedaan te maken, kwam onze Raad tot de
van vastgoedfinanciering en -ontwikkeling. conclusie dat, naast de gedeeltelijke
In maart kwam onze Raad in een terugbetaling van de over 2004 ontvangen
buitengewone vergadering bijeen. Na een bonussen door de leden van de Raad van
uitgebreide discussie werd het bod op Bestuur, verdere maatregelen en sancties van
Banca Antonveneta goedgekeurd. de zijde van de Raad van Commissarissen niet
De meivergadering stond in het teken van nodig waren.
twee onderzoeksrapporten die in opdracht van In december werd de Raad van
respectievelijk de Raad van Commissarissen Commissarissen ingelicht over de besluiten
en de Raad van Bestuur. Het onderzoek werd van de Nederlandsche Bank, de US Federal 23
Raad van Commissarissen

Reserve Board en andere Amerikaanse Commissarissen uit zijn midden benoemd.


toezichthouders vanwege tekortkomingen in Voorzitter van het Audit Committee is thans
de clearing-activiteiten van kantoor New York Lord Sharman of Redlynch, die deze functie op
en in verband met compliance-procedures van 28 oktober 2005 overnam van de heer
het OFAC. Onze Raad kreeg kopieën van de A.C. Martinez na diens benoeming tot
besluiten van de betreffende instanties. Het voorzitter van het Compliance Oversight
besluit van de US Federal Reserve Board en Committee. De heer Martinez is wel lid van
andere Amerikaanse toezichthouders het Audit Committee gebleven. De voorzitter
vervangt gedeeltelijk de Written Agreement van het Compliance Oversight Committee is
die in juli 2004 met de Amerikaanse dan ook permanent uitgenodigd voor de
toezichthouders werd getekend en op vergaderingen van het Audit Committee. De
19 december 2005 afliep. In dit besluit is overige twee leden van het Audit Committee
bepaald dat ABN AMRO moet doorgaan met zijn de heren M.V. Pratini de Moraes en
het verbeteren van het toezicht en de A.A. Olijslager, die ir. M.C. van Veen en
compliance binnen de bank en is tevens een prof. ir. W. Dik opvolgden na hun aftreden als
strikt rapportageschema opgenomen. lid van de Raad van Commissarissen op
Bovendien werd aan de bank een boete van in 28 april 2005. De leden van het Audit
totaal USD 75 miljoen opgelegd en kwam de Committee beschikken gezamenlijk over
bank overeen om een vrijwillige gift van voldoende deskundigheid op het gebied van
USD 5 miljoen te doen aan de Illinois Bank accountancy en financial management om
Examiners’ Education Foundation. een goed inzicht te krijgen in de activiteiten,
Het Compliance Oversight Committee zal de de jaarrekening en het risicoprofiel van de
uitvoering van de besluiten door de Raad van vennootschap. Daarnaast heeft de Raad van
Bestuur en de implementatie van alle Commissarissen bepaald dat zowel de heer
noodzakelijke maatregelen om ervoor te Martinez als Lord Sharman of Redlynch
zorgen dat de bank voldoet aan genoemde relevante kennis en ervaring heeft ten aanzien
besluiten, blijven volgen. De Raad van van de financiële administratie en
Commissarissen staat volledig achter het verslaggeving van beursgenoteerde en andere
streven van de bank om de hoogste grote ondernemingen. Het reglement van het
compliance-normen in te voeren. Audit Committee maakt deel uit van het
Reglement van de Raad van Commissarissen
Naast de jaarlijkse eigen evaluatie gaf de en is geplaatst op onze internetsite
Raad van Commissarissen in 2005 aan www.abnamro.com.
een extern bureau opdracht om het
functioneren van de Raad te beoordelen. Naast een aantal afzonderlijke bijeenkomsten
De bevindingen en conclusies werden in de met de interne en externe accountants van de
vergadering van de Raad van Commissarissen bank, vergaderde de commissie in 2005 vijf
in januari 2006 gepresenteerd. Later die keer met de voorzitter van de Raad van
maand werd de evaluatie van het externe Bestuur en de Chief Financial Officer (CFO).
bureau uitvoerig besproken en werd Tijdens deze vergaderingen kwamen de
vervolgactie ondernomen. Dit moet leiden kwartaalcijfers en de jaarcijfers, het
tot een verbetering van de effectiviteit van de jaarverslag, het externe accountantsrapport
Raad van Commissarissen. en de management-letter van de interne
accountants, met inbegrip van het
Audit Committee bijbehorende commentaar van de Raad van
Het Audit Committee bestaat uit ten minste Bestuur, alsmede de gevolgen van de
24 vier leden en wordt door de Raad van Sarbanes-Oxley Act aan de orde en werden
Raad van Commissarissen

aanbevelingen geformuleerd ten behoeve aspecten en interne controlemaatregelen.


van de voltallige Raad van Commissarissen. De commissie boog zich ook over het door
Deze onderwerpen werden besproken in de Group Audit opgestelde controleplan, dat
aanwezigheid van interne en externe werd goedgekeurd, alsmede over personele
accountants en senior vertegenwoordigers aangelegenheden als opleiding en werving.
van Group Finance. Het Audit Committee kwam na elke
commissievergadering ook afzonderlijk met
Ernst & Young bracht aan het Audit Committee het hoofd Group Audit bijeen.
verslag uit over haar onafhankelijkheid. Na
evaluatie van de van ABN AMRO ontvangen Het Audit Committee evalueerde in 2005
opdrachten bevestigde Ernst & Young aan de het beleid inzake de preautorisatie van
commissie dat deze opdrachten niet van werkzaamheden door de externe accountant.
invloed zijn geweest op haar vermogen om als Na deze evaluatie verleende de commissie,
onafhankelijk accountant van ABN AMRO te in overeenstemming met dit beleid,
fungeren. preautorisatie van de aard en het budget van
controleopdrachten aan de externe
In het bijzijn van vertegenwoordigers van de accountant, daaraan gerelateerde
leiding van Group Risk Management besprak werkzaamheden en niet aan de controletaak
de commissie het totale risicoprofiel van de gerelateerde diensten.
bank (waaronder kredietrisico, marktrisico,
landenrisico en operationeel risico), de kwaliteit Gedurende het verslagjaar zijn er geen zaken
van de kredietportefeuille en afzonderlijke in het kader van het klokkenluiderbeleid
grote posten en de voorzieningen. Tevens werd gemeld. Dit beleid is in 2005 geëvalueerd,
tijdens enkele bijeenkomsten, waarbij ook het waarna de verantwoordelijkheid voor de
hoofd Group Legal aanwezig was, aandacht uitvoering van en het toezicht op dit beleid
besteed aan juridische procedures waarin werden overgedragen aan het Compliance
ABN AMRO (mogelijk) betrokken is. Oversight Committee.

Begin 2005 behoorde de toetsing van de Nomination & Compensation


compliance-organisatie van de bank en haar Committee
activiteiten op dit gebied nog tot de taken van De samenstelling van het Nomination &
het Audit Committee. Met de vorming van het Compensation (N&C) Committee is gewijzigd
Compliance Oversight Committee in juli 2005 in 2005. De heer A.C. Martinez volgde
kwam hieraan een einde. ir. M.C. van Veen op, die vanwege het bereiken
van de leeftijdsgrens van 70 jaar aftrad als lid
In 2005 zijn de rapportagelijnen van Group van de Raad van Commissarissen en dus ook
Audit gewijzigd. Het hoofd Group Audit heeft als lid van het N&C Committee. Sinds mei
thans een dubbele rapportagelijn naar 2005 bestaat de commissie uit de heren
enerzijds de voorzitter van de Raad van jhr. mr. A.A. Loudon (voorzitter) en
Bestuur en anderzijds de voorzitter van het A. Burgmans, mevrouw drs. T.A. Maas-
Audit Committee. Het Group Audit Charter, de Brouwer en de heer Martinez. De SEVP
waarin deze nieuwe rapportagelijnen zijn verantwoordelijk voor Group HR trad als
vastgelegd, is door het Audit Committee na secretaris op. Diverse voorstellen werden
een uitvoerige evaluatie en discussie voorbereid voor bespreking in de Raad van
goedgekeurd. Voorts wisselde de commissie Commissarissen, onder meer de uitbreiding
van gedachten over het door Group Audit van het aantal leden van de Raad van Bestuur
uitgevoerde onderzoek naar operationele als gevolg van de nieuwe groepsstructuur. 25
Raad van Commissarissen

De voorzitter van de Raad van Bestuur van de betrokkenen. Anderzijds hebben


werd uitgenodigd om met de commissie aandelenopties in tijden van gelijkblijvende of
relevante zaken als de samenstelling en de dalende koersen geen motiverende werking
honorering van de Raad van Bestuur te en vormen zij evenmin een instrument om
bespreken. bestuurders voor de bank te behouden. Het
tweede punt van zorg betrof het evenwicht
Het N&C Committee vergaderde in 2005 vier in het beloningspakket van de Raad van
keer. Evenals in voorgaande jaren heeft de Bestuur en de vraag of het accent niet te
externe beloningsadviseur Towers Perrin de sterk op beloningsinstrumenten op langere
commissie voorzien van informatie uit de termijn lag.
markt en professioneel advies gegeven over
marktconforme beloningsinstrumenten, best Beloningspakket in 2005
practices en te verwachten ontwikkelingen. Besloten werd dat met ingang van 2005
Deze diensten worden aan de commissie aandelenopties niet langer deel van het
verleend onder een afzonderlijke regeling en beloningspakket van de Raad van Bestuur
staan los van andere adviesdiensten die zouden uitmaken. Daarnaast werd een
Towers Perrin aan ABN AMRO verstrekt. aanpassing van het totale pakket voorgesteld
om meer gewicht toe te kennen aan die
Filosofie achter beloningsbeleid prestatiecriteria die door de Raad van Bestuur
Aan het beloningsbeleid voor de leden van de directer beïnvloedbaar zijn. Dit resulteerde in
Raad van Bestuur liggen twee basisprincipes een beloningspakket voor 2005 dat bestond
ten grondslag. In de eerste plaats moet het uit drie vrijwel gelijkwaardige basiscom-
beloningspakket concurrerend zijn, zodat ponenten: salaris, bonus en verwachte
deskundige en ervaren bestuurders geworven waarde van langetermijninstrumenten. Het
kunnen worden, zowel intern als extern, en basissalaris is vergelijkbaar met dat van de
ook voor de bank behouden kunnen blijven. Europese peer group van de bank en ook in
Ten tweede moet de nadruk sterk liggen op overeenstemming met de salarisstructuur
het behaalde resultaat ten opzichte van voor de hele groep Top Executives van de
ambitieuze doelstellingen op zowel de korte bank. De bonus is uitgedrukt als een
als de langere termijn. percentage van het basissalaris en is
afhankelijk van ambitieuze prestatiecriteria
In 2004 werd het beloningspakket van de voor het betreffende jaar, die worden
Raad van Bestuur geëvalueerd door het N&C vastgesteld binnen het kader van de
Committee aan de hand van deze financiële doelstellingen van de groep op de
basisprincipes. Daarbij is toen met name lange termijn. De langetermijninstrumenten
gekeken naar de aandeelgerelateerde bestaan met ingang van 2005 uit het
regelingen en het evenwicht tussen de Performance Share Plan, dat direct
verschillende componenten van het pakket. gekoppeld is aan de ambitieuze financiële
Er waren twee aspecten die de commissie doelstellingen van de groep op de lange
zorgen baarden. Het eerste punt van zorg termijn, en het Share Investment and
betrof de effectiviteit van de optieregeling. Matching Plan. De voorgestelde wijzigingen
Ontwikkelingen in de externe markt duidden in het beloningspakket werden goedgekeurd
erop dat het gebruik van aandelenopties zeer door de Algemene Vergadering van
snel afnam. De achterliggende gedachte is dat Aandeelhouders van april 2005 en werden
aandelenopties in een periode van stijgende doorgevoerd met terugwerkende kracht
koersen winsten kunnen opleveren die niet vanaf 1 januari 2005.
26 worden gerechtvaardigd door de performance
Raad van Commissarissen

Op zijn vergadering van 30 januari 2006 namelijk andere grote Nederlandse


heeft het N&C Committee getoetst of de ondernemingen en andere Europese banken.
voor 2005 vastgestelde doelstellingen zijn Op grond van deze evaluatie is het N&C
gehaald. De performance van de leden van de Committee van mening dat de regeling voor
Raad van Bestuur werd hiertoe afgezet tegen de jaarlijkse prestatiegebonden bonus met
de vooraf overeengekomen kwantitatieve ingang van 2006 moet worden aangepast,
doelstellingen voor 2005. Deze kwantitatieve zodat deze meer in overeenstemming wordt
doelstellingen betroffen op groepsniveau de gebracht met hetgeen gebruikelijk is bij de
economische winst, de efficiencyratio, het concurrentie. Hierbij geldt mid-market als
rendement op eigen vermogen en de uitgangspunt
tier 1 ratio, en op BU-niveau ook de
batengroei. Deze toetsing vond voor de Het N&C Committee stelt daarom voor het
voorzitter van de Raad van Bestuur, de CFO en bonuspercentage voor het halen van de
de Chief Operating Officer volledig plaats op kwantitatieve prestatiedoelstelling te
basis van de kwantitatieve groepsresultaten. verhogen van de huidige 100% van het
Voor de drie leden van de Raad van Bestuur basissalaris naar 150% en het
die voor een BU verantwoordelijk waren, maximumpercentage van 125% naar 200%.
bedroeg het relatieve gewicht van het Overigens behoudt het N&C Committee de
groepsresultaat 75% en van de BU- mogelijkheid om de individuele bonusuitkering
performance 25%. Het N&C Committee met 20% van het basissalaris te verhogen of
besloot om op basis van de verwezenlijking te verlagen op grond van de toetsing van de
van de kwantitatieve doelstellingen de bonus gestelde kwalitatieve criteria. Dit voorstel
voor alle leden van de Raad van Bestuur, met met betrekking tot het beloningspakket zal
inbegrip van de voorzitter, te stellen op 115% worden besproken op de Algemene
van het jaarlijkse basissalaris. Hierbij is in Vergadering van Aandeelhouders die wordt
aanmerking genomen dat de doelstellingen gehouden op 27 april 2006. Het is de
ruimschoots zijn overtroffen. De evaluatie van bedoeling om de voorgestelde wijziging,
de verwezenlijking van de individuele onder voorbehoud van goedkeuring door de
kwalitatieve doelstellingen vormde voor de aandeelhouders, met ingang van 2006 van
commissie geen reden om het kracht te laten worden.
bonuspercentage op individuele basis aan te
passen. Alle leden van de Raad van Bestuur Arbeidsovereenkomst bestuurders
hadden immers ieder afzonderlijk hun De Nederlandse corporate governance code
kwalitatieve doelstellingen gerealiseerd. (de ‘code’) trad per 1 januari 2004 in werking.
De bonussen werden dan ook goedgekeurd De code heeft onder meer gevolgen voor de
door de Raad van Commissarissen. relatie werkgever-werknemer en het
beloningspakket van leden van de Raad van
Nadere bijzonderheden van het belonings- Bestuur. De benoeming van de drie nieuwe
pakket in 2005 zijn opgenomen in de leden van de Raad van Bestuur per 1 januari
jaarrekening (punt 42, vanaf pagina 202). 2006 heeft plaatsgevonden in
overeenstemming met best practice
Toekomstig beloningspakket bepaling II.1.1 van de code. De nieuwe leden
In 2005 toetste het N&C Committee de zijn namelijk benoemd voor een periode van
structuur van het beloningspakket van de Raad eveneens maximaal vier jaar, terwijl
van Bestuur aan de hierboven omschreven herbenoeming telkens voor een periode van
beleidsuitgangspunten en de gebruiken bij de eveneens maximaal vier jaar kan geschieden.
belangrijkste concurrenten van de bank, De onderliggende arbeidsovereenkomsten 27
Raad van Commissarissen

van de nieuwe bestuursleden zijn benoeming van de drie nieuwe bestuursleden


gehandhaafd. Alle rechten uit hoofde van deze – mr. H.G. Boumeester, drs. P.S. Overmars
SEVP-contracten zijn evenwel opgeschort en drs. R. Teerlink – werd goedgekeurd door
gedurende de periode dat zij lid van de Raad de Nederlandsche Bank en door de
van Bestuur zijn. Daarvoor in de plaats treedt Buitengewone Algemene Vergadering van
de arbeidsovereenkomst die geldt voor leden Aandeelhouders op 24 november 2005 en is
van de Raad van Bestuur. per 1 januari 2006 ingegaan. Het huidige
bestuurslid drs. T. de Swaan, tevens CFO, zal
Het besluit om de onderliggende op 1 mei 2006 aftreden. De Raad van Bestuur
arbeidsovereenkomsten voort te zetten, heeft zal alsdan bestaan uit acht leden.
gevolgen voor de toepassing van best practice
bepaling II.2.7 van de code zoals uiteengezet De leden van het N&C Committee zullen ook
in het corporate governance-supplement. de komende tijd kritisch kijken naar de
ABN AMRO wijkt af van de eerdere samenstelling van de Raad van Bestuur, de
interpretatie dat voor nieuwe leden van de toekomstige behoefte aan opvolgers en de
Raad van Bestuur een afvloeiingsregeling zou ontwikkeling van het intern beschikbare talent
worden opgenomen die bepaling II.2.7 in met het potentieel om door te groeien naar de
principe weergeeft. In de arbeids- Raad van Bestuur.
overeenkomst met nieuw benoemde leden
van de Raad van Bestuur die reeds in dienst Compliance Oversight
van ABN AMRO zijn, is een dergelijke Committee
afvloeiingsregeling niet opgenomen. In Het Compliance Oversight Committee is
dergelijke gevallen zal bij beëindiging van het een in 2005 nieuw opgezette commissie
lidmaatschap van de Raad van Bestuur de van de Raad van Commissarissen. Deze
opgeschorte arbeidsovereenkomst weer van commissie kwam voor de eerste keer
kracht worden. Eventuele beëindiging van die bijeen op 28 juli 2005 en bestaat uit ten
arbeidsovereenkomst op enig moment daarna minste drie leden, die door de Raad van
zal geschieden volgens Nederlands Commissarissen uit zijn midden worden
arbeidsrecht. benoemd.

Opvolgingsplanning Het Compliance Oversight Committee telt


Het N&C Committee en de Raad van momenteel drie leden: de heren A.C. Martinez
Commissarissen hebben in de loop van het (voorzitter) en A. Burgmans en mevrouw drs.
jaar ook de opvolgingsplanning van leden van T.A. Maas-de Brouwer. De voorzitter van het
de Raad van Bestuur besproken. In oktober Audit Committee is permanent voor de
2005 werd de nieuwe groepsstructuur vergaderingen van het Compliance Oversight
bekendgemaakt. Committee uitgenodigd. Daarnaast worden
de voorzitter van de Raad van Bestuur, het
In verband met de aanpassing van het hoofd Group Audit en het hoofd Group
bestuursmodel aan de nieuwe structuur is Compliance uitgenodigd voor de
het aantal leden van de Raad van Bestuur bijeenkomsten van de commissie.
uitgebreid en is de taakverdeling binnen
de Raad van Bestuur gewijzigd. Het N&C Het Compliance Oversight Committee heeft in
Committee en vervolgens de voltallige 2005 twee keer vergaderd. Bij beide
Raad van Commissarissen hebben dit gelegenheden is de commissie ook
onderwerp besproken en hebben ingestemd afzonderlijk met het hoofd Group Compliance
28 met de nieuwe benoemingen. De bijeengekomen. Vanaf 2006 zal de commissie
Raad van Commissarissen

ten minste vijf keer per jaar bijeenkomen. Het van twee nieuwe leden. Het ligt in de
reglement van het Compliance Oversight bedoeling om in 2006 opnieuw een
Committee maakt deel uit van het Reglement gezamenlijke bijeenkomst van de Raad van
van de Raad van Commissarissen en kan Commissarissen, de Raad van Bestuur en de
worden ingezien op onze internetsite COR te organiseren.
www.abnamro.com. De commissieleden
beschikken gezamenlijk over de vereiste Amsterdam, 23 maart 2006
kennis van relevante wet- en regelgeving,
alsmede van de interne risicobeheersings- en Raad van Commissarissen
controlesystemen van de bank, om toezicht te
kunnen uitoefenen op de verplichtingen en
controlemaatregelen van de bank ten aanzien
van compliance en op het compliance-
risicoprofiel.

Tot de onderwerpen die de commissie in 2005


besprak, behoorden het reglement van de
commissie, het vergaderschema, de
organisatorische wijzigingen in Group
Compliance en het budget van de commissie.
Speciale aandacht werd besteed aan de
betrekkingen van ABN AMRO met relevante
toezichthouders en aan de uitvoering van de
maatregelen die na de Written Agreement met
de Amerikaanse toezichthouders zijn
getroffen. Nog een ander onderwerp dat aan
bod kwam tijdens de vergaderingen, betrof
het nemen van disciplinaire maatregelen
tegen (voormalige) ABN AMRO medewerkers
die in strijd met het compliance-beleid hebben
gehandeld.

Contacten met Centrale


Ondernemingsraad
In overeenstemming met het convenant dat in
2003 met de Centrale Ondernemingsraad
(COR) werd gesloten, hebben de
commissarissen die de contacten met de
COR over Nederlandse aangelegenheden
onderhouden, namelijk prof. ir. W. Dik,
mevrouw drs. L.S. Groenman en de heer
A.A. Olijslager, bij toerbeurt drie
vergaderingen van de COR bijgewoond.
Voorts had de voorzitter van onze Raad
constructief overleg met vertegenwoordigers
van de COR over de samenstelling van de
Raad van Commissarissen en de voordracht 29
sweet spot
Corporate governance

Voor ABN AMRO is een


goede corporate governance

Corporate governance van cruciaal belang om voor


alle belanghebbenden
waarde te creëren op lange
termijn. De wijze waarop wij
corporate governance
benaderen, waarborgt
maximale transparantie en
ABN AMRO beschouwt corporate governance bepalingen II.1.1, II.2.7, III.5.11 en IV.1.1. integriteit en een goede
als de wijze waarop de relaties tussen Raad Wij zijn nog altijd van mening dat het in het controle en toezicht op
van Bestuur, Raad van Commissarissen en belang van ABN AMRO en haar diverse effectief risicobeheer en
haar belanghebbenden zijn geregeld. Voor belanghebbenden is om in deze specifieke compliance. De bank past de
ABN AMRO is een goede corporate gevallen best practices toe te passen die principes en best practice
governance van cruciaal belang om haar afwijken van de bepalingen in de code. In de bepalingen van de
strategische doelstelling te verwezenlijken, meeste gevallen zijn de redenen hiervoor in Nederlandse corporate
namelijk duurzame waardecreatie op lange essentie niet gewijzigd, maar omwille van de governance code toe, met
termijn voor alle belanghebbenden: klanten, duidelijkheid is de toelichting hieronder uitzondering van een beperkt
aandeelhouders, medewerkers en de opnieuw opgenomen. ABN AMRO heeft aantal specifieke best
samenleving. Met het oog op een goede daarnaast best practice bepaling III.6.3 practices. De bank is van
corporate governance hebben wij gekozen toegepast; dit wordt hieronder toegelicht. mening dat in deze gevallen
voor een bestuursmodel dat de belangen van haar
ondernemerschap door de Raad van Bestuur Best practice bepaling II.1.1: belanghebbenden het best
en het toezicht door de Raad van Een bestuurder wordt benoemd voor een zijn gediend door de
Commissarissen bevordert. Integriteit en periode van maximaal vier jaar. Herbenoeming toepassing van andere best
transparantie zijn de hoofdkenmerken van kan telkens voor een periode van maximaal practices.
corporate governance binnen ABN AMRO, vier jaar plaatsvinden.
evenals van onze totale bedrijfsvoering. De huidige leden van de Raad van Bestuur
van ABN AMRO, met uitzondering van
Code Tabaksblat mr. H.G. Boumeester, drs. P.S. Overmars en
De Nederlandse corporate governance code drs. R. Teerlink, zijn in overeenstemming met
(de ‘code’) werd op 1 januari 2004 van kracht. de op het moment van hun benoeming
geldende wettelijke verplichtingen voor
Het corporate governance-supplement 2005 onbepaalde duur benoemd. ABN AMRO past
waarin wij verslag doen van de naleving van de deze best practice bepaling van de code toe
code door ABN AMRO, wordt op onze indien en wanneer nieuwe leden in de Raad
internetsite geplaatst. Tot ons genoegen van Bestuur worden benoemd. De benoeming
kunnen wij u meedelen dat door ABN AMRO van de drie nieuwe leden van de Raad van
(en voor zover relevant door het hieronder Bestuur per 1 januari 2006 is in
vermelde administratiekantoor) de principes overeenstemming met de best practice
en de 109 van toepassing zijnde best practice bepaling van de code. Deze nieuwe leden zijn
bepalingen van de code al worden toegepast namelijk benoemd voor een periode van
of in de toekomst zullen worden toegepast, maximaal vier jaar, terwijl herbenoeming
met uitzondering van best practice telkens voor een periode van maximaal vier
jaar kan geschieden.

De strategie van ABN AMRO is gefocust Best practice bepaling II.2.7:


op onze ‘sweet spot’, het middensegment De maximale vergoeding bij onvrijwillig
van de particuliere en zakelijke markt. ontslag bedraagt eenmaal het jaarsalaris
Hierbij maken wij optimaal gebruik van (het ‘vaste’ deel van de bezoldiging). Indien
onze kracht als ‘One Bank’. De nieuwe voor een bestuurder die in zijn eerste
organisatiestructuur per 1 januari 2006 is benoemingstermijn wordt ontslagen, het
volledig afgestemd op deze ‘sweet spot’. maximum van eenmaal het jaarsalaris 31
Corporate governance

kennelijk onredelijk is, komt deze bestuurder aan de coördinerende rol van de voorzitter van
in aanmerking voor een ontslagvergoeding van de Raad van Commissarissen, met name voor
maximaal tweemaal het jaarsalaris. wat betreft de selectie en voordracht van
De arbeidsovereenkomsten van de huidige kandidaten voor benoeming als lid van de
leden van de Raad van Bestuur (dat wil zeggen Raad van Commissarissen of Raad van
per 1 januari 2004) worden niet gewijzigd. De Bestuur, zal de voorzitter van de Raad van
Raad van Commissarissen is wel voornemens Commissarissen het voorzitterschap van het
de afvloeiingsregeling zoals opgenomen in de Nomination & Compensation Committee
arbeidsovereenkomsten van de huidige leden blijven vervullen.
van de Raad van Bestuur te interpreteren in
overeenstemming met deze best practice Best practice bepaling III.6:
bepaling. In de arbeidsovereenkomst van Elke vorm en schijn van belangen-
leden van de Raad van Bestuur zal een verstrengeling tussen vennootschap en
afvloeiingsregeling worden opgenomen die commissarissen wordt vermeden.
deze bepaling in beginsel weerspiegelt. In de Dit principe is verder uitgewerkt in best
arbeidsovereenkomst met leden van de practice bepalingen III.6.1 tot en met III.6.7.
Raad van Bestuur die reeds in dienst van Conform best practice bepaling III.6.3
ABN AMRO zijn, zal een dergelijke maken wij hierbij melding van het feit dat
afvloeiingsregeling niet worden opgenomen. de firma Rothschild is opgetreden als een
De bestaande arbeidsovereenkomst van deze van onze adviseurs bij de acquisitie van
bestuursleden zal worden gehandhaafd, Banca Antonveneta. Aangezien D.R.J.
hoewel alle rechten uit hoofde van deze Baron de Rothschild lid is van de Raad van
overeenkomst zullen worden opgeschort Commissarissen van onze bank maar ook in
gedurende de periode dat zij lid van de Raad leidinggevende en toezichthoudende
van Bestuur zijn. In het geval van beëindiging hoedanigheid betrokken is bij verschillende
van het lidmaatschap van de Raad van Bestuur Rothschild-bedrijven, is er door inschakeling
zal de opgeschorte arbeidsovereenkomst van Rothschild mogelijk sprake geweest van
weer van kracht worden. Eventuele een tegenstrijdig belang in het kader van best
beëindiging van die arbeidsovereenkomst op practice bepaling III.6.1. Hoewel wij niet van
enig moment daarna zal geschieden volgens mening zijn dat dit tegenstrijdige belang voor
het van toepassing zijnde arbeidsrecht. ons of voor Baron de Rothschild van materiële
betekenis is (zoals bedoeld in best practice
Best practice bepaling III.5.11: bepaling III.6.3), maken wij toch hiervan
Het voorzitterschap van de remuneratie- melding en verklaren wij dat de best practice
commissie wordt niet vervuld door de bepalingen III.6.1 tot en met III.6.3 in dit
voorzitter van de raad van commissarissen, verband zijn nageleefd.
noch door een voormalig bestuurder van de
vennootschap, noch door een commissaris die Best practice bepaling IV.1.1:
bij een andere beursgenoteerde vennootschap De algemene vergadering van aandeelhouders
bestuurder is. van een niet-structuurvennootschap kan een
Zoals beschreven in de toelichting bij best besluit tot het ontnemen van het bindende
practice bepaling III.5.1 heeft ABN AMRO karakter aan een voordracht tot benoeming
ervoor gekozen de in de code genoemde van een bestuurder of commissaris en/of een
remuneratiecommissie en selectie- en besluit tot ontslag van een bestuurder of
benoemingscommissie te combineren in het commissaris nemen bij volstrekte
Nomination & Compensation Committee. meerderheid van de uitgebrachte stemmen.
32 Aangezien ABN AMRO grote waarde hecht Aan deze meerderheid kan de eis worden
Corporate governance

gesteld dat zij een bepaald gedeelte van het de Raad van Bestuur en de Raad van
geplaatste kapitaal vertegenwoordigt, welk Commissarissen geschiedt volgens de in de
deel op niet hoger dan een derde wordt statuten beschreven procedure. Deze
gesteld. Indien dit gedeelte ter vergadering procedure voorziet in situaties waarin (i) de
niet is vertegenwoordigd, maar een volstrekte Raad van Commissarissen de Algemene
meerderheid van de uitgebrachte stemmen Vergadering van Aandeelhouders voorstelt
het besluit tot het ontnemen van het bindende een lid van de Raad van Bestuur of de Raad
karakter aan de voordracht of tot het ontslag van Commissarissen te ontslaan of (ii) het
steunt, dan kan in een nieuwe vergadering die voorstel tot ontslag van een lid van de Raad
wordt bijeengeroepen het besluit bij van Bestuur of de Raad van Commissarissen
volstrekte meerderheid van stemmen worden wordt voorgelegd op initiatief van
genomen, onafhankelijk van het op deze aandeelhouders. In de eerste situatie is een
vergadering vertegenwoordigde gedeelte van volstrekte meerderheid in de Algemene
het kapitaal. Vergadering van Aandeelhouders vereist en
ABN AMRO is geen structuurvennootschap past ABN AMRO deze best practice bepaling
en valt dus niet onder het structuurregime. De toe. In de tweede situatie wil ABN AMRO
Raad van Commissarissen van ABN AMRO tevens de in haar statuten vastgelegde
heeft voorlopig besloten niet-bindende procedures volgen en geldt derhalve de eis
voordrachten te doen voor de benoeming van van een tweederdemeerderheid van de
leden in de Raad van Commissarissen en de uitgebrachte stemmen, die meer dan de helft
Raad van Bestuur. Dit houdt in dat voor de van de economische waarde van het kapitaal
benoeming van een kandidaat tot lid van de vertegenwoordigen. ABN AMRO hecht grote
Raad van Commissarissen of de Raad van betekenis aan het creëren van
Bestuur indien dit geschiedt op basis van een aandeelhouderswaarde op de lange termijn.
niet-bindende voordracht, een volstrekte Continuïteit in het bestuur van de
meerderheid in de Algemene Vergadering van vennootschap is dan ook van essentieel
Aandeelhouders vereist is. In dit geval past belang. Om deze reden zal ABN AMRO
ABN AMRO dus deze best practice bepaling de procedures voor de voordracht tot
toe. In geval van een bindende voordracht van benoeming als lid van de Raad van
een kandidaat voor benoeming tot lid van de Commissarissen en Raad van Bestuur en
Raad van Commissarissen of de Raad van voor het ontslag van leden van beide Raden
Bestuur, kan conform de statuten het handhaven.
bindende karakter daarvan door de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders worden Corporate governance in de
opgeheven door middel van een besluit dat Verenigde Staten
met een meerderheid van ten minste twee ABN AMRO is geregistreerd bij de
derden van de uitgebrachte stemmen die Amerikaanse Securities and Exchange
meer dan de helft van de economische waarde Commission (SEC) en staat genoteerd aan de
van het kapitaal vertegenwoordigen, wordt New York Stock Exchange (NYSE). ABN AMRO
goedgekeurd. Voor de benoeming van door de is dan ook onderworpen aan de Amerikaanse
aandeelhouders voorgedragen kandidaten is effectenwetgeving, waaronder de Sarbanes-
een soortgelijke meerderheid vereist. Als de Oxley Act en bepaalde corporate governance-
Raad van Commissarissen in de toekomst regelingen van de NYSE. Na de
besluit een bindende voordracht te doen of als inwerkingtreding van de Sarbanes-Oxley Act
aandeelhouders kandidaten voordragen, dan heeft ABN AMRO een Disclosure Committee
houdt dit in dat ABN AMRO deze best practice ingesteld. Hiermee zijn de reeds bestaande
bepaling niet toepast. Ontslag van leden van functies en disciplines die verantwoordelijk 33
Corporate governance

zijn voor de juistheid en volledigheid van aandelen. Stemrechten op preferente


gepubliceerde gegevens, geformaliseerd. aandelen die bij volmacht aan een
certificaathouder zijn verstrekt, komen
Op grond van artikel 404 van de Sarbanes- overeen met het bedrag van de in het bezit
Oxley Act is het bestuur verplicht jaarlijks van de certificaathouder zijnde certificaten ten
verslag uit te brengen over de mate waarin de opzichte van de slotkoers van het gewoon
opzet en de werking van de interne aandeel op Euronext Amsterdam op de laatste
controleorganisatie en -procedures toereikend beursdag in de maand voorafgaand aan de
zijn, zodat een redelijke mate van zekerheid bijeenroeping van de aandeelhouders-
wordt verschaft over de betrouwbaarheid van vergadering.
de jaarrekening. Dit rapport zal voor de eerste
keer in 2007 uitgebracht worden over het Het administratiekantoor houdt preferente
boekjaar 2006. Voor nadere informatie over de aandelen die op basis van het nominale
wijze waarop wij voldoen aan de Sarbanes- uitstaande aandelenkapitaal per 31 december
Oxley Act, wordt verwezen naar het 2005 100% van het totale preferente
betreffende hoofdstuk op pagina 104. aandelenkapitaal vertegenwoordigen. Het
feitelijke stemrecht dat op de (certificaten van)
Invloed van aandeelhouders preferente aandelen kan worden uitgeoefend
ABN AMRO Holding en ABN AMRO Bank zijn bedraagt op basis van de slotkoers per
naamloze vennootschappen volgens 31 december 2005 ongeveer 1,8% van het
Nederlands recht. Bij statutenwijziging van totale geplaatste kapitaal.
9 juni 2005 heeft ABN AMRO Bank het
volledig structuurregime verruild voor het In 2004 trad een wet in werking waarbij
verzwakt structuurregime. Dit houdt in dat Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek werd
de Raad van Bestuur en de Raad van gewijzigd en de bevoegdheden van
Commissarissen van ABN AMRO Bank door aandeelhouders werden verruimd. De
haar aandeelhouder (ABN AMRO Holding) statuten van ABN AMRO Holding zijn in 2003
worden benoemd. en 2005 aangepast. Aandeelhouders hebben
het recht gekregen onderwerpen op de
De (certificaten van) preferente aandelen zijn agenda van de aandeelhoudersvergadering te
niet-beursgenoteerd en worden beheerd door doen plaatsen, mits zij ten minste 1% van het
de Stichting Administratiekantoor Preferente aandelenkapitaal in economische zin of een
Financieringsaandelen ABN AMRO Holding aandelenpakket met een marktwaarde van ten
(het ‘administratiekantoor’). De aan de minste EUR 50.000.000 vertegenwoordigen.
preferente aandelen verbonden stemrechten In het kader van de vergroting van hun invloed
worden, ondanks het feit dat deze formeel is aan de aandeelhouders van ABN AMRO
berusten bij het administratiekantoor, in de Holding het recht toegekend om besluiten van
praktijk door de certificaathouders de Raad van Bestuur die een belangrijke
uitgeoefend. Het administratiekantoor zal verandering van de identiteit of het karakter
immers onder alle omstandigheden van de vennootschap of de onderneming met
stemvolmachten verstrekken aan de zich meebrengen, en het beloningsbeleid voor
certificaathouders en het stemrecht niet de Raad van Bestuur goed te keuren.
uitoefenen. Het stemrecht dat aan
certificaathouders toekomt, wordt berekend Raad van Commissarissen
op basis van het kapitaalbelang van de Kandidaten voor (her)benoeming als lid van de
(certificaten van) preferente aandelen in Raad van Commissarissen moeten voldoen
34 verhouding tot de waarde van de gewone aan de profielschets, die is opgenomen in het
Corporate governance

Reglement van de Raad van Commissarissen nieuw lid van de Raad van Commissarissen
van ABN AMRO Holding. Om de onafhankelijk- wordt tevens opgenomen in het jaarverslag
heid van de Raad van Commissarissen te van ABN AMRO Holding dat verschijnt in het
waarborgen worden de in de code jaar waarin hij of zij wordt benoemd. De Raad
aangegeven criteria toegepast. Voor nadere van Bestuur en de Raad van Commissarissen
informatie over deze onafhankelijkheidscriteria van ABN AMRO Holding en ABN AMRO Bank
wordt verwezen naar onze internetsite www. hebben een identieke samenstelling.
abnamro.com. Commissarissen mogen geen
specifieke belangen vertegenwoordigen. Als Audit Committee
een belang van een lid van de Raad van Het Audit Committee bespreekt de
Commissarissen strijdig is met het belang van kwartaalcijfers, het jaarverslag en de
de onderneming, moet de voorzitter van de jaarcijfers, het accountantsrapport en de
Raad van Commissarissen hiervan in kennis management-letters van de interne en externe
worden gesteld. Bijzonderheden omtrent de accountants en brengt daaromtrent advies uit
bezoldiging van de leden van de Raad van aan de Raad van Commissarissen. De
Commissarissen zijn opgenomen in de commissie toetst ook regelmatig het totale
toelichting op de jaarrekening (punt 42 vanaf risicoprofiel, de kwaliteit van de krediet-
pagina 202). portefeuille en afzonderlijke grote posten.
Daarnaast evalueert de commissie de
De Raad van Commissarissen van ABN AMRO bestendige toepassing van de grondslagen
telde per 29 april 2005 twaalf leden. De leden voor verslaggeving, de interne accountants-
worden benoemd voor een termijn van vier functie, het Group Audit Charter en interne
jaar en herbenoeming is mogelijk tot een controlemaatregelen en -mechanismen.
maximale zittingsduur van twaalf jaar, met Andere onderwerpen die in het Audit
inachtneming van de leeftijdsgrens van 70 jaar. Committee aan de orde komen, betreffen het
Zoals beschreven in het verslag van de risicobeleid, juridische procedures en
Raad van Commissarissen zal op grond van acquisities. In overeenstemming met het
het criterium van maximale zittingsduur Group Audit Charter is er een directe
jhr. mr. A.A. Loudon aftreden als lid van de rapportagelijn van het hoofd Group Audit naar
Raad van Commissarissen. Voor hem is een de voorzitter van het Audit Committee.
opvolger voorgedragen.
De onafhankelijkheid van de accountant heeft
De Raad benoemt uit zijn midden een de bijzondere aandacht van het Audit
voorzitter en vice-voorzitter, alsmede een Audit Committee. Dit evalueert formeel de
Committee van minimaal vier leden en een onafhankelijkheid van de externe accountant,
Nomination & Compensation Committee en de maatstaven voor de kwaliteitscontrole van
een Compliance Oversight Committee van elk diens werkzaamheden en het jaarlijkse
minimaal drie leden. De commissieleden accountantsbudget. Het beleid van het Audit
worden benoemd voor onbepaalde duur. Het Committee inzake de onafhankelijkheid van de
Reglement van de Raad van Commissarissen externe accountant omvat regels voor de
van ABN AMRO Holding is herzien als uit- benoeming en honorering van en het toezicht
vloeisel van de herijking van de ondernemings- op de externe accountant. Deze wordt
structuur van ABN AMRO Holding op basis van (her)benoemd door de Algemene Vergadering
de Nederlandse corporate governance code. van Aandeelhouders voor een periode van
Het Reglement en de uitgebreide curricula vijf jaar, op advies van de Raad van
vitae van de commissarissen staan op onze Commissarissen. In het beleid inzake de
internetsite. Het curriculum vitae van een onafhankelijkheid van de externe accountant 35
Corporate governance

is bepaald dat de externe accountant, met het prestaties van de leden van zowel de Raad van
oog op zijn onafhankelijkheid, bepaalde Bestuur als de Raad van Commissarissen
werkzaamheden die niet aan de controletaak periodiek getoetst. De commissie bespreekt
zijn gerelateerd, niet voor ABN AMRO mag en besluit over het kader, het concept en de
uitvoeren. inhoud van de arbeidsvoorwaarden en
pensioen- en overige relevante regelingen.
Het Audit Committee is verantwoordelijk voor Besluiten inzake het beloningsbeleid voor de
de preautorisatie van controleopdrachten aan Raad van Bestuur worden voorgelegd aan de
de externe accountant, daaraan gerelateerde Raad van Commissarissen en vervolgens ter
werkzaamheden en toegestane niet daaraan vaststelling aan de Algemene Vergadering van
gerelateerde diensten. Hierbij weegt de Aandeelhouders. De commissie stelt ieder
commissie af of de voorgenomen jaar een rapport op over het beloningsbeleid
werkzaamheden of diensten de en de implementatie daarvan in het
onafhankelijkheid van de externe accountant betreffende boekjaar.
aantasten. Zowel het beleid inzake de
onafhankelijkheid van de externe accountant Compliance Oversight Committee
als het beleid inzake preautorisatie van Het Compliance Oversight Committee heeft
werkzaamheden door externe accountants is als taak toezicht uit te oefenen op de
geplaatst op onze internetsite. compliance-organisatie van de bank, alsmede
op haar activiteiten en risicoprofiel op dit
Nomination & Compensation Committee gebied. Meer specifiek is de commissie
De taken en verantwoordelijkheden van het verantwoordelijk voor het houden van toezicht
Nomination & Compensation (N&C) op en het bewaken van de effecten van de
Committee kunnen worden onderverdeeld in interne risicobeheersings- en
twee aandachtsgebieden, namelijk voordracht controlesystemen met betrekking tot
en beloning. compliance en het adviseren van de Raad van
Bestuur in dit verband. Dit betreft onder meer
De taken van de commissie op het gebied van het bewaken van de naleving van relevante
voordracht betreffen het voorbereiden van de wet- en regelgeving en van de effecten van
selectie en voordracht van kandidaten voor gedragscodes. De commissie is tevens
benoeming tot de Raad van Commissarissen verantwoordelijk, tezamen met de voltallige
en Raad van Bestuur door middel van het Raad van Commissarissen, voor de juiste
voorbereiden en het periodiek evalueren van toonzetting top-down door het belang van
de opvolgingsplanning van beide Raden op compliance naar de Raad van Bestuur en de
basis van de overeengekomen profielen. Ook bank als geheel te communiceren en door toe
benoemingen tot SEVP worden in de te zien op de communicatie door de Raad van
commissie besproken ten behoeve van de Bestuur over het belang van compliance naar
voltallige Raad van Commissarissen. De de bank.
commissie bespreekt ook de Management
Development-programma’s voor Top De commissie bespreekt regelmatig het
Executives en informeert, indien nodig, de compliance-risicoprofiel van de bank.
Raad van Commissarissen. Daarnaast buigt de commissie zich ook over
het compliance-plan dat wordt opgesteld door
Het tweede aandachtsgebied van het N&C het Compliance Policy Committee en
Committee betreft beloning en prestatie. goedgekeurd door de Raad van Bestuur, en
Prestatienormen en -criteria worden bewaakt zij de uitvoering van dit plan. Nog een
36 vastgesteld en op basis daarvan worden de andere verantwoordelijkheid van de
Corporate governance

commissie betreft het toezicht op het De leden van de Raad van Bestuur zijn zowel
functioneren van Group Compliance. Meer in gezamenlijk als ieder afzonderlijk
het bijzonder ziet de commissie erop toe dat verantwoording verschuldigd voor alle
Group Compliance over voldoende personele besluiten van de Raad van Bestuur. De
capaciteit en middelen beschikt, een adequate voorzitter van de Raad van Bestuur geeft
bezoldiging ontvangt en de noodzakelijke leiding aan de Raad bij het algemeen bestuur
ondersteuning krijgt vanuit andere onderdelen van de vennootschap dat erop is gericht de
binnen de bank. Het hoofd Group Compliance prestatiedoelstellingen en ambities te
heeft een directe rapportagelijn naar de verwezenlijken. Hij is het belangrijkste
voorzitter van het Compliance Oversight aanspreekpunt voor de Raad van
Committee. Commissarissen. De Chief Financial Officer is
verantwoordelijk voor de financiële gang van
Een specifieke taak van het Compliance zaken van de vennootschap en de Chief Risk
Oversight Committee is om, onder Officer voor het uitoefenen van toezicht op en
voorbehoud van uiteindelijke goedkeuring het waarborgen van het risicobeheer en de
door de Raad van Commissarissen, sancties operationele risicocontrole. Naast hun
en/of disciplinaire maatregelen te initiëren algemene verantwoordelijkheden op
tegen leden van de Raad van Bestuur in geval groepsniveau hebben de leden van de Raad
van overtreding van het compliance-beleid en van Bestuur ook specifieke taken met
een overzicht op te stellen van disciplinaire betrekking tot één of meer BU’s, Group
maatregelen die tegen andere medewerkers Functions of Services.
van de bank zijn genomen vanwege
overtreding van het compliance-beleid. De leiding van de BU’s, Group Functions en
Services is gedelegeerd aan Management
Raad van Bestuur Teams, die bestaan uit één of meer Senior
De leden van de Raad van Bestuur besturen Executive Vice Presidents (SEVP’s) en
gezamenlijk de vennootschap en zijn Executive Vice Presidents. Het Group
verantwoordelijk voor de behaalde resultaten. Business Committee (GBC) is
Zij worden benoemd door de Algemene verantwoordelijk voor de aansturing van
Vergadering van Aandeelhouders op initiatieven die worden ontwikkeld door de
voordracht van de Raad van Commissarissen. BU-overstijgende Consumer Client- en
Indien de Raad van Commissarissen twee of Commercial Client-segmenten, de regionale
meer kandidaten voor een vacature BU’s, de Product BU’s en Services om waarde
voordraagt, is de voordracht bindend. De voor de groep te creëren. Het GBC bestaat uit
Algemene Vergadering van Aandeelhouders de vijf leden van de Raad van Bestuur die voor
kan evenwel het bindende karakter aan een de BU’s verantwoordelijk zijn, en acht SEVP’s.
dergelijke voordracht ontnemen door middel
van een besluit dat met een meerderheid van Nadere informatie over corporate governance
ten minste twee derden van de uitgebrachte is geplaatst op onze internetsite
stemmen die meer dan de helft van de www.abnamro.com.
economische waarde van het kapitaal
vertegenwoordigen, wordt goedgekeurd. Voor
de benoeming van een lid van de Raad van
Bestuur anders dan overeenkomstig de
bindende of niet-bindende voordracht van de
Raad van Commissarissen is dezelfde
meerderheid vereist. 37
Compliance

Compliance is in de steeds
complexere zakenwereld
een cruciale factor
geworden. Het is immers van
belang dat wij ons onder alle
Compliance
omstandigheden houden aan
de wet- en regelgeving, in
alle markten waarin wij
actief zijn. Per 1 januari 2005
heeft Group Compliance De compliance-functie binnen de bank heeft Group Legal, Group Risk Management, Group
wereldwijd een nieuwe als taak om ten behoeve van het senior Audit en Group Human Resources, alsmede
structuur ingevoerd die geldt management onafhankelijk toezicht uit te vertegenwoordigers van alle
voor alle onderdelen van de oefenen op die kernprocessen en daaraan bedrijfsonderdelen.
bank en haar dochters. In gerelateerd beleid en procedures die moeten
2005 is ook een nieuwe waarborgen dat binnen de bank In 2005 stelde de Raad van Commissarissen
commissie van de Raad van sectorspecifieke wet- en regelgeving naar de een nieuwe commissie in, het Compliance
Commissarissen ingesteld, letter en de geest wordt nageleefd en dat Oversight Committee. Dit illustreert dat
het Compliance Oversight aldus de reputatie van de bank behouden compliance de voortdurende aandacht van de
Committee. Andere blijft . Deze taak heeft onder meer betrekking Raad van Commissarissen heeft en dat de
initiatieven op groepsniveau op het opleggen van sancties, het bewaken bank zich actief opstelt om geconstateerde
betroffen een van de normen ten aanzien van compliance, problemen op het gebied van compliance aan
bewustwordingsprogramma het beleid inzake klantacceptatie en te pakken. In de nieuwe structuur rapporteert
rond compliance, een witwaspraktijken, goed burgerschap en de het hoofd Group Compliance aan zowel de
nieuwe procedure voor bescherming van klanten tegen misbruik voorzitter van de Raad van Bestuur als de
transactiefiltering en het door de bank van haar positie (bijvoorbeeld voorzitter van het Compliance Oversight
herziene beleid inzake privébeleggingstransacties, belangen- Committee.
klantacceptatie en verstrengeling en ‘Chinese muren’).
witwassen. Taken van Group Compliance
De Raad van Bestuur hecht sterk aan de In overeenstemming met de aanbevelingen
ABN AMRO Waarden en aan het behoud van en normen van het Bazels Comité voor
de integriteit en de reputatie van de bank. Banktoezicht heeft Group Compliance het
Door in alle markten waarin wij actief zijn, de volgende mandaat:
wet- en regelgeving in acht te nemen, met • voor de activiteiten van de bank relevante
inbegrip van de aanbevelingen van de risico’s en regelgeving inventariseren;
Financial Action Task Force on Money • beleid en procedures ontwikkelen om
Laundering en de richtlijnen van de compliance- en reputatierisico’s tot een
Nederlandsche Bank, de Federal Reserve minimum te beperken;
Bank en het Amerikaanse Office of Foreign • over (de naleving van) wet- en regelgeving
Assets Control (OFAC), beschermt de bank advies, trainingen en rapportages verzorgen
haar reputatie, haar ‘licence to operate’ en ten behoeve van het senior management;
haar vermogen om voor alle belanghebbenden • effectieve compliance bevorderen en
duurzame waarde te creëren. toezicht houden op maatregelen in geval
van non-compliance;
Aansturing op concernniveau • vragen en incidenten op het gebied van
Het Compliance Policy Committee (CPC) is wet- en regelgeving behandelen.
binnen ABN AMRO belast met de wereldwijde
coördinatie van compliance. Het CPC, dat Belangrijkste activiteiten
onder leiding van de voorzitter van de Raad In 2005 heeft Group Compliance een actie-
van Bestuur staat, besluit over de programma ontwikkeld en is een begin
belangrijkste compliance-activiteiten en houdt gemaakt met de uitvoering daarvan. De
op hoofdlijnen toezicht op Group Compliance. belangrijkste initiatieven in het kader van dit
Het CPC bestaat uit de Chief Financial Officer programma worden hieronder kort toegelicht.
38 en de hoofden Group Compliance & Legal, De aanwijzingen die in 2005 van
Compliance

toezichthouders zijn ontvangen, zullen in de Anti-Money Laundering Oversight Committee


loop van 2006 als een verplicht onderdeel in gevormd. Tot de taken van deze commissie
de planning worden verwerkt. behoren het adviseren over het CAAML-
beleid en het behandelen van bezwaren
Versterking van compliance-organisatie met betrekking tot gemelde verdachte
Om de afdeling in staat te stellen zijn transacties.
mondiale taken goed uit te voeren, is het
totale aantal medewerkers van Group Filtering en bewaking van transacties
Compliance in 2005 uitgebreid tot ongeveer Om te voldoen aan de wet- en regelgeving op
800 fte’s wereldwijd. het gebied van compliance en te waarborgen
dat krachtige systemen en controle-
Onze waarden in de praktijk: integriteit in maatregelen aanwezig zijn voor alle
het werk onderdelen van het CAAML-beleid, is in de
In april 2005 ging het programma ‘Onze loop van 2005 het Anti-Money Laundering
waarden in de praktijk: integriteit in het werk’ compliance-programma verder verbeterd in de
van start. Doel van het programma is het hele verkooporganisatie. De verbeteringen
vergroten van de bewustwording van waren gericht op de automatisering van de
compliance en het vormen van een bestaande processen voor klantacceptatie en
compliance-gerichte mentaliteit bij alle bewaking.
medewerkers van de bank. De belangrijkste
boodschap die wordt uitgedragen, betreft de EU Richtlijn Marktmisbruik
voorbeeldfunctie van het management en de De EU Richtlijn Marktmisbruik inzake
individuele verantwoordelijkheid van elke marktmanipulatie en handel met
medewerker. Het programma omvat voorwetenschap is in 2005 met succes
nieuwsbrieven, posters en mededelingen, doorgevoerd en in de werkprocessen van
alsmede speciale trainingen en beleidsnotities ABN AMRO ingebed. Onze compliance-
om medewerkers te ondersteunen in functionarissen in Europa hebben hierbij nauw
compliance-kwesties waarmee zij in hun samengewerkt om te zorgen dat wij ook in dit
dagelijkse werk te maken krijgen. opzicht optreden als ‘één bank’. Zij hebben
opleidings- en voorlichtingsmateriaal over dit
Client Acceptance & Anti-Money onderwerp ontwikkeld, waaronder een
Laundering (CAAML) uitgebreide computerondersteunde cursus
Op 1 september 2005 is bankbreed het over marktmisbruik. De voorlichting over
herziene beleid inzake klantacceptatie en compliance was vooral gericht op de
witwaspraktijken geïmplementeerd. Hierin is verantwoordelijkheden van het senior
rekening gehouden met de principes van de management, met als doel de naleving van de
Wolfsberggroep, waarvan ABN AMRO lid is. Richtlijn te waarborgen.
Om ervoor te zorgen dat het nieuwe beleid
wordt nageleefd, hebben medewerkers De systemen en controlemaatregelen van de
binnen de hele groep een verplichte bank voor het signaleren en bewaken van
CAAML-cursus gevolgd. Deze cursus gevallen van marktmisbruik zijn geëvalueerd
bestond uit een e-learning-programma en en, waar noodzakelijk, aangepast aan de
regionale workshops. Naast de CAAML- nieuwe Richtlijn. Diverse voorschriften die het
cursus is er een CAAML-adviesgroep verstrekken van vertrouwelijke informatie
gevormd voor technische ondersteuning en binnen de bank beperken, zijn aangescherpt.
is er een programma voor kwaliteitscontrole Dit garandeert een onverminderd hoge
opgezet. In 2005 is op concernniveau een integriteit binnen onze organisatie. 39
Compliance

Group Security
De afdeling Group Security draagt bij aan een
gezonde en veilige werkomgeving binnen de
hele ABN AMRO groep door op concernniveau
beleid en normen te formuleren voor de
fysieke veiligheid en de bestrijding van
financiële criminaliteit, door inhoudelijke en
operationele ondersteuning te bieden bij de
strategische en commerciële besluitvorming
en door ernstige beveiligings- en compliance-
incidenten te onderzoeken.

Dankzij de goede samenwerking met de BU’s


biedt Group Security een veiligheidskader en
gerelateerde diensten die de commerciële
bedrijfsonderdelen in staat stellen hun eigen
verantwoordelijkheid op dit gebied te nemen.

40
Duurzame ontwikkeling

Om duurzame waarde te
creëren voor al onze

Duurzame ontwikkeling belanghebbenden, staat


maatschappelijk
verantwoord ondernemen bij
ons hoog in het vaandel. Dit
houdt in dat wij met
integriteit en openheid
handelen en bij onze
Ons commitment verankeren van duurzame ontwikkeling in bedrijfsvoering rekening
De primaire doelstelling bij alles wat wij doen, onze organisatie. Hiertoe hebben wij houden met sociale,
is duurzame waarde te creëren voor onze duurzaamheid geïntegreerd in onze ethische en milieuaspecten.
klanten, medewerkers en aandeelhouders. kredietbesluiten en ons productaanbod. Voor Deze benadering helpt ons
Om dit te kunnen verwezenlijken, staat onze inspanningen en de geboekte het vertrouwen te winnen en
maatschappelijk verantwoord ondernemen bij vooruitgang op dit gebied hebben wij in brede te behouden voor onze
ons hoog in het vaandel; integriteit en kring erkenning gekregen. Ons streven naar ‘licence to operate’ en maakt
openheid zijn hierbij twee kernbegrippen. duurzaamheid plaatst ons echter ons tot een gewaardeerde
Maar wij hebben tevens oog voor de belangen onvermijdelijk voor dilemma’s. Wij hebben partner van onze klanten. In
van anderen in de samenleving. Bij onze zeker niet op elke vraag een antwoord, maar 2005 hebben wij onze
commerciële beslissingen nemen wij sociale, wij zullen netelige kwesties niet uit de weg activiteiten gericht op
ethische en milieuaspecten in aanmerking en gaan. duurzaamheid
wegen wij ook de belangen van toekomstige geïntensiveerd. De nadruk
generaties af. Integratie en versnelde op onze aandachtsgebieden
uitvoering van de – maatschappelijk
Wij zijn ons ervan bewust dat onze rol als duurzaamheidsagenda verantwoorde financiële
kapitaalverschaffer in het economisch verkeer In 2005 hebben wij de toegevoegde waarde dienstverlening, een
ons verplicht tot verantwoord gedrag en van duurzame ontwikkeling voor ABN AMRO aantrekkelijk werkgever zijn,
betrokkenheid. Het vertrouwen van klanten, onderzocht. Uit het onderzoek kwam naar onze activa beschermen,
medewerkers, aandeelhouders, overheden, voren dat duurzaamheid op verschillende transparant en
toezichthouders en de maatschappij is van manieren waarde aan onze organisatie aanspreekbaar zijn, de
doorslaggevend belang voor ons functioneren toevoegt: impact van onze
als bankinstelling: het vormt onze ‘licence to bedrijfsactiviteiten
operate’. Integriteit en transparantie zijn • Maatschappelijk verantwoorde financiële minimaliseren en bijdragen
onmisbaar om dit vertrouwen te winnen en te dienstverlening. Onze klanten worden, net aan de lokale gemeenschap
behouden. Een actieve betrokkenheid bij onze als wij, geconfronteerd met de huidige – is daarbij aangescherpt.
belanghebbenden vormt een goede bron van wereldproblematiek. Duurzaamheid biedt
informatie en is een voedingsbodem voor ons de kans de relatie met klanten te
wederzijds begrip. Hierdoor kunnen wij voor verdiepen. ABN AMRO wordt gezien als
onze klanten een goed geïnformeerde en een partner die geïntegreerde
gewaardeerde zakenpartner zijn. adviesdiensten aanbiedt, waaronder
expertise op het gebied van duurzame
Verder op weg naar ontwikkeling, en als een innovatieve
duurzaamheid onderneming die nieuwe, duurzame
Wij leven in bewogen tijden. Natuurrampen, producten en diensten ontwikkelt (zoals het
energietekorten, klimaatverandering, beheer van fondsen voor maatschappelijk
armoede en demografische veranderingen verantwoord beleggen (Socially
beïnvloeden het sociaal en Responsible Investment / SRI) en de handel
ondernemingsklimaat. Deze ontwikkelingen in emissierechten). Verder bieden wij niet
plaatsen ons en onze klanten voor problemen alleen een goed onderbouwde visie op de
maar bieden ook kansen en voordelen voor risico’s van opkomende markten, wij
diegenen die trends vroegtijdig onderkennen creëren ook mogelijkheden voor duurzame
en hiernaar handelen. In de afgelopen periode ontwikkeling in die markten (bijvoorbeeld
ging onze aandacht vooral uit naar het via microfinanciering). 41
Duurzame ontwikkeling

• Een aantrekkelijk werkgever zijn. Door haar klanten en de maatschappij als geheel. Wij
duurzaamheidsbeleid is ABN AMRO beter vormen een integraal onderdeel van de
in staat medewerkers te werven, te lokale gemeenschappen waaraan wij
motiveren en te behouden. Het beleid geeft diensten verlenen en investeren op drie
de mensen die voor ons werken een gevoel manieren in de verdere ontwikkeling van
van trots, motivatie en loyaliteit. Ook helpt deze gemeenschappen: donaties, bijdragen
het ons toptalent aan te trekken en te in natura en de inzet van medewerkers. In
behouden. 2005 is de ABN AMRO Foundation
• Onze activa beschermen. Duurzaamheid is opgericht. In lijn met Millenniumdoel 1 van
een integraal onderdeel van het de Verenigde Naties heeft de stichting zich
risicobeheer van ABN AMRO. Het helpt ons de bestrijding van armoede en daarmee
vooruitkijken, biedt inzicht in onze totale samenhangende problemen als
risicopositie en vergroot onze kennis van de belangrijkste doel gesteld. De ABN AMRO
problemen en kansen waarmee onze Foundation steunt en stimuleert
klanten in hun bedrijfstak te maken krijgen. ondernemerschap in arme regio’s, zodat de
• Transparant en aanspreekbaar zijn. Deze lokale bevolking duurzaam in het eigen
eigenschappen helpen ons een merknaam levensonderhoud kan voorzien. De
op te bouwen die staat voor vertrouwen, Foundation ontvangt jaarlijks EUR 5 miljoen
karakter, integriteit en geloofwaardigheid. van ABN AMRO.
Wij zijn vaak gedwongen een balans tussen
tegenstrijdige belangen te zoeken. Over de Hogere versnelling
dilemma’s waarvoor wij hierbij worden De Raad van Bestuur heeft besloten de
geplaatst, zijn wij open. Door transparant te inspanningen van onze bank op het gebied van
opereren is ook de relatie met onze duurzame ontwikkeling te intensiveren en te
belanghebbenden verstevigd en hebben wij versnellen door duurzaamheid nog
een aantrekkelijk productaanbod kunnen nadrukkelijker in al onze activiteiten te
ontwikkelen op het gebied van ethisch en integreren. Voor nadere informatie verwijzen
maatschappelijk verantwoord beleggen. wij u naar het Duurzaamheidsverslag 2005,
• De impact van onze bedrijfsactiviteiten dat tegelijk met dit jaarverslag 2005 wordt
minimaliseren. Wij hebben voor de gepubliceerd. Het Nederlandstalige
uitoefening van onze bedrijfsactiviteiten een Duurzaamheidsverslag wordt met ingang van
groot aantal panden in gebruik. Ons streven 2005 alleen nog in digitale vorm uitgebracht.
is de milieueffecten van deze panden tot Het PDF-bestand kunt u inzien en downloaden
een minimum te beperken. Dat is niet alleen op www.abnamro.nl. Het Engelstalige
goed voor het milieu, wij besparen er ook Duurzaamheidsverslag 2005 is in gedrukte
kosten mee, bijvoorbeeld door een lager vorm beschikbaar.
energieverbruik. Omdat onze medewerkers
ook graag een bijdrage leveren aan een
schoner milieu, vergroten wij door
energiebesparing en het gebruik van groene
stroom tevens de betrokkenheid van onze
medewerkers. Verder gaan wij voortdurend
de dialoog aan met onze leveranciers over
maatschappelijke en milieuvraagstukken.
• Bijdragen aan de lokale gemeenschap.
ABN AMRO wil op een verantwoorde
42 manier omgaan met haar medewerkers,
kernactiviteiten
Kernactiviteiten

Consumer & Commercial


Clients
 Kerncijfers Consumer & Commercial Clients
 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

  Rente 8.094 6.895


Provisie 1.866 1.749

  Handelsresultaat 225 150


Resultaat uit financiële transacties 50 – 249
  Resultaat uit deelnemingen met invloed 145 87

Overige operationele baten 1.340 1.047
Consumer & Commercial Clients Totaal operationele baten 11.720 9.679
(als % van bedrijfsresultaat voor Totaal operationele bedrijfslasten 7.391 6.809
belastingen van de groep) Bedrijfsresultaat 4.329 2.870
Waardeverminderingen 754 585
Bedrijfsresultaat voor belastingen 3.575 2.285
Belastingen 1.023 677
Operationele nettowinst 2.552 1.608
Beëindigde bedrijfsactiviteiten (netto) 0 239
Jaarwinst 2.552 1.847
Balanstotaal 260.041 217.524
Naar risico gewogen activa 161.141 145.775

Aantal medewerkers (fte) 68.554 70.193


Aantal vestigingen 3.366 3.293

Consumer & Commercial Clients bedient bijna Binnen Consumer & Commercial Clients
20 miljoen particuliere en zakelijke klanten en lopen diverse projecten waarbij kennis wordt
is vooral sterk gepositioneerd onder meer gedeeld teneinde synergiemogelijkheden te
bemiddelde particulieren en middelgrote benutten. Hierdoor zullen wij ons nog sterker
ondernemingen. De activiteiten van op onze klanten kunnen richten, met name op
Consumer & Commercial Clients zijn vooral terreinen waar wij al een concurrentievoordeel
geconcentreerd in Nederland, het Midden- hebben. In het zakelijke segment betreft dit
Westen van de Verenigde Staten en Brazilië, het midden- en kleinbedrijf en de
waar wij opereren onder gevestigde lokale grootzakelijke markt en in het particuliere
merknamen en werken met lokaal personeel. segment de meer bemiddelde relaties. Wij
zullen deze klantgroepen een breed pakket
Onze consumer en commercial banking- financiële diensten bieden om een duurzame
activiteiten in nieuwe groeimarkten in Azië en relatie met hen op te bouwen en verder te
Europa en Bouwfonds, onze ontwikkelen.
dochteronderneming voor projectontwikkeling
en vastgoedfinanciering, maken eveneens
deel uit van Consumer & Commercial Clients.

44
Kernactiviteiten

Kerncijfers BU Nederland 
 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Rente 2.785 2.508  

Provisie 668 631


Handelsresultaat 54 36 

Resultaat uit deelnemingen met invloed 14 32
Overige operationele baten 163 82  

Totaal operationele baten 3.684 3.289
Totaal operationele bedrijfslasten 2.675 2.790 BU Nederland

Bedrijfsresultaat 1.009 499 (als % van bedrijfsresultaat voor

Waardeverminderingen 277 173 belastingen van de groep)

Bedrijfsresultaat voor belastingen 732 326


Belastingen 223 96
Jaarwinst 509 230
Balanstotaal 95.272 86.602
Naar risico gewogen activa 47.279 55.523

Aantal medewerkers (fte) 18.989 19.846


Aantal vestigingen 639 662

BU Nederland Corporate Client Units. Daarnaast heeft de


ABN AMRO is een van de toonaangevende banken in BU NL 1.561 geldautomaten en vier
Nederland, met in totaal bijna vijf miljoen particuliere geïntegreerde callcenters, terwijl ook van het
en zakelijke klanten. In 2005 boekte de BU Nederland internet en mobiel bankieren gebruik wordt
(BU NL), gesteund door haar marktleidende producten gemaakt.
en diensten en haar multi-channel bedieningsconcept,
verdere vooruitgang bij het verwezenlijken van haar Strategie, producten en diensten
ambitie om de huisbankier van al haar klanten te De ambitie van de BU NL is de huisbankier
worden. De klanttevredenheid, de operationele baten van al haar klanten te worden. Om deze
en de jaarwinst lieten een goede verbetering zien, ambitie waar te maken, streeft zij naar een
ondanks het matige economisch klimaat in Nederland. dienstverlening waarmee zij zich in de markt
De komende tijd blijft de BU NL zich richten op de duidelijk onderscheidt, die in alle gevallen een
versterking en verdieping van haar relatie met klanten persoonlijk karakter heeft en die via elk
met name onder haar belangrijkste doelgroepen: meer distributiekanaal beschikbaar is. In lijn met de
bemiddelde particulieren en het midden- en kleinbedrijf op het middensegment gerichte
(MKB). concernstrategie is de BU NL met name sterk
gepositioneerd onder meer bemiddelde
Per 31 december 2005 bediende de BU NL particulieren en het MKB.
4,6 miljoen particuliere klanten, ruim 360.000
MKB-relaties en ongeveer 5.600 grote De BU NL is een volledig geïntegreerde
ondernemingen. Door de omvang en particuliere en zakenbank die een totaalpakket
diversiteit van haar klantenbestand neemt financiële producten en diensten aanbiedt.
ABN AMRO in het Nederlandse bankwezen Hierbij maakt de BU NL ook actief gebruik van
een belangrijke plaats in. Wij bedienen onze de productkennis die binnen de andere BU’s
klanten via een distributienetwerk dat bestaat van de bank beschikbaar is. De Regionale
uit 555 bankshops, 79 advieskantoren en vijf Treasury Desks vormen in dit verband een 45
Kernactiviteiten

goed voorbeeld. Via deze desks hebben onze bedrijfslasten en EUR 188 miljoen jaarwinst).
zakelijke klanten van de BU NL toegang tot de De onderstaande cijfers zijn gecorrigeerd voor
producten en kennis van Wholesale Clients. deze voorziening. De winststijging vloeide
Daarnaast bieden wij, via de joint venture met vooral voort uit hogere operationele baten.
Delta Lloyd, ook verzekeringsproducten aan.
De totale operationele baten namen toe met
Dankzij het geïntegreerde multi-channel 12,0% tot EUR 3.684 miljoen, hoofdzakelijk
bedieningsconcept kunnen de klanten van de door de gestegen krediet- en spaarvolumes.
BU NL 24 uur per dag en 7 dagen per week bij Deze volumestijging weerspiegelde de hogere
ons terecht voor een volledig pakket financiële klanttevredenheid: door verbeteringen in de
diensten. In 2005 hebben wij de kwaliteit van dienstverlening en het productassortiment
de diensten en hun toegankelijkheid voor nam de klanttevredenheid toe, met name in
klanten verder verbeterd. Hierdoor is de het middensegment van de particuliere en
klanttevredenheid over internetbankieren zakelijke markt. De operationele baten werden
– het percentage klanten dat ons een voorts ondersteund door de stijging van
waardering van 8 of hoger geeft – gestegen ontvangen boeterente voor de vervroegde
tot een recordhoogte van 73%. Het aantal aflossing van hypotheken. Deze ontwikkeling
internetklanten nam in 2005 toe met 24% en is illustratief voor het hoge niveau van
het percentage betalingen via het internet hypotheekoversluitingen in Nederland. In
vertoonde een verdere groei. De kwaliteit van vrijwel alle overige kredietcategorieën werd
ons multi-channel bedieningsconcept wordt een dubbelcijferige volumegroei geboekt,
ook onderstreept door de toekenning van de gesteund door een groeiend marktaandeel en
National Call Centre Award in 2005. Doordat een grotere vraag naar deze producten. De
steeds meer klanten gebruikmaken van onze toename van de provisies met EUR 37 miljoen
directe distributiekanalen, hoeven manifesteerde zich over een breed front,
kantoormedewerkers minder tijd te besteden waarbij met name de effectenprovisies sterk
aan de verkoop van standaardproducten. In omhooggingen onder invloed van het
2005 hebben wij onze openingstijden verbeterde beursklimaat. Het handelsresultaat
verruimd: onze kantoren zijn thans ook op steeg met 50,0% tot EUR 54 miljoen,
zaterdag en op koopavonden geopend. voornamelijk door hogere baten uit de verkoop
van derivaten. Dit onderstreept het succes
Het groeiende succes van de strategie en het van de regionale treasury desks, die de sterke
bedieningsconcept van de BU NL komt ook relatie van de BU NL met haar zakelijke
tot uitdrukking in de algehele klanttevreden- klanten in het middensegment combineren
heid. Het aandeel zeer tevreden klanten met de productexpertise van WCS. De
– score van acht of hoger op een schaal stijging van de overige operationele baten
van 10 – is in 2005 met 8% toegenomen. houdt verband met de overheveling van
De BU NL blijft met onverminderde kracht Stater van de BU NGM naar de BU NL per
streven naar een verdere verhoging van de 1 januari 2005.
klanttevredenheid.
De totale operationele bedrijfslasten stegen
Resultaten in 2005 met 6,9% tot EUR 2.675 miljoen,
De jaarwinst van de BU NL steeg met 21,8% hoofdzakelijk als gevolg van de overheveling
naar EUR 509 miljoen, gecorrigeerd voor de van Stater, hogere zakelijke uitgaven en
voorziening met betrekking tot de kosten in verband met Sarbanes-Oxley,
herstructurering van Group Shared Services in Bazel II en Compliance. De kosten namen ook
46 2004 (EUR 287 miljoen operationele toe doordat de compensatie van
Kernactiviteiten

medewerkers voor de beëindiging van de ABN AMRO lanceert Preferred Banking: eigen bankier voor meer
winstdelingsregeling ten laste van het bemiddelde relaties
resultaat werd gebracht. Overeengekomen Onze meer bemiddelde relaties hebben behoefte aan een uitstekende,
was dat medewerkers in 2005 en 2006 persoonlijke dienstverlening, altijd en overal. Het Preferred Banking-
compensatie voor in totaal 3,5 jaar winstdeling concept is ons antwoord daarop. In vergelijking met de standaardklant
zouden ontvangen. De compensatie voor beschikt deze doelgroep over ruimere financiële middelen en zijn de
2005 werd eind 2004 eenmalig ten laste van behoeften ook complexer. Elke meer bemiddelde relatie heeft daarom
het resultaat gebracht (in Group Functions). een eigen Preferred Banker gekregen, waar hij of zij terecht kan voor zijn
De kosten van de compensatie voor 2006 of haar financiële behoeften, vragen of wensen.
werden in 2005 gereserveerd.
Preferred Banking is afgeleid van het ‘Van Gogh Preferred Banking’-
De voorzieningen werden met EUR 104 concept dat de bank met succes in Europa, Azië en Brazilië heeft
miljoen verhoogd naar EUR 277 miljoen, geïntroduceerd en nu is aangepast aan de specifieke situatie in de
voornamelijk in de particuliere en MKB- Nederlandse markt. De klantbenadering is persoonlijk en specifiek
kredietportefeuille. Dit weerspiegelde het gericht op de doelgroep. Kernbegrippen zijn service, toegankelijkheid,
relatief zwakke economisch klimaat in expertise en transparantie. In Nederland is de rol van persoonlijk bankier
Nederland, de stijging van het totale verankerd in onze verschillende distributiekanalen. De klant heeft hierbij
kredietvolume en de bovengemiddelde groei direct contact met zijn of haar persoonlijk bankier per e-mail en via het
van de particuliere kredietportefeuille. De internet, ontvangt het financieel jaaroverzicht en beleggingsoverzichten,
voorzieningen voor de hypotheekportefeuille kan het callcenter 24 uur per dag en 7 dagen per week bereiken en kan
bleven relatief stabiel. ook langskomen in de Preferred Banking-lounges van onze
bankkantoren.
Het aantal medewerkers nam af met 857 fte’s,
voornamelijk door de uitbesteding van IT- Dankzij het succes van het Preferred Banking-concept zijn de totale
diensten en de overheveling van transactie- en operationele baten sterk gestegen en is ook de klanttevredenheid
facilitaire diensten naar andere BU’s. aanzienlijk verbeterd. Binnen één jaar konden wij meer dan 54.000
Tegenover deze vermindering stond een nieuwe klanten verwelkomen. Het concept zal in 2006 dan ook verder
toename als gevolg van de overheveling van worden ontwikkeld. Op de agenda staan onder meer de introductie van
Stater naar de BU NL. online financial planning, nieuwe beleggingsvormen en een speciaal
welkomstpakket voor nieuwe relaties. Daarnaast gaan we nieuwe
Ambities voor 2006 Financial Centres bouwen met Preferred Banking-lounges en een
De aanpassing van de groepsstructuur aan de speciale Preferred Banking-lounge op Schiphol.
strategische focus op het middensegment
heeft positieve gevolgen voor de BU NL. De
hele Nederlandse markt wordt nu vanuit één verder te verbeteren, stimuleren wij klanten
samenhangend concept bediend. De lokale om voor ABN AMRO als hun huisbankier te
focus op klantrelaties blijft centraal staan, kiezen.
maar de nieuwe BU NL zal zich nog verder
kunnen onderscheiden door beter gebruik te De verbeterde hoofdstructuur van de BU NL,
maken van het internationale netwerk en de met het Value Center Particulieren en het
beschikbare productexpertise. Value Center Zaken, is per 1 januari 2006
ingevoerd. Een belangrijk voordeel van de
Versterking en verdieping van de relatie met nieuwe structuur is dat zij ons in staat stelt de
onze klanten blijft ook de komende periode markt gerichter te benaderen en het aantal
een speerpunt van ons beleid. Wij vertrouwen medewerkers met klantcontacten te
erop dat wij hierin zullen slagen. Door het verhogen, zodat onze kantoren hun
productaanbod aan onze doelgroepen steeds adviesfunctie beter kunnen vervullen. 47
synergy
Kernactiviteiten

Kerncijfers BU Noord-Amerika 
 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Rente 2.269 2.227  

Provisie 643 610


Handelsresultaat 94 100  

Resultaat uit financiële transacties 43 – 261


Overige operationele baten 434 499  

Totaal operationele baten 3.483 3.175
Totaal operationele bedrijfslasten 2.236 2.086 BU Noord-Amerika

Bedrijfsresultaat 1.247 1.089 (als % van bedrijfsresultaat voor

Waardeverminderingen 21 143 belastingen van de groep)

Bedrijfsresultaat voor belastingen 1.226 946


Belastingen 355 274
Jaarwinst 871 672
Balanstotaal 90.021 73.340
Naar risico gewogen activa 66.743 53.825

Aantal medewerkers (fte) 16.044 17.159


Aantal vestigingen 434 428

BU Noord-Amerika De BU NA, die opereert onder de naam


ABN AMRO behoort tot de grootste buitenlandse banken LaSalle Bank en haar hoofdkantoor heeft in
in de Verenigde Staten. De kern van de BU Noord- Chicago in de staat Illinois, bedient ongeveer
Amerika (BU NA) wordt gevormd door LaSalle Bank, die 3,5 miljoen klanten: particulieren, het midden-
haar hoofdkantoor heeft in Chicago, Illinois. De BU NA is en kleinbedrijf en grotere ondernemingen,
ook buiten het Midden-Westen van de Verenigde Staten instellingen en gemeenten. Via een netwerk
actief, via een groeiend netwerk van regionale zakelijke van meer dan 400 vestigingen en 1.600
kantoren en hypotheekactiviteiten op landelijke schaal. geldautomaten in de staten Illinois, Michigan
De BU NA behaalde over 2005 hogere operationele en Indiana wordt een breed producten- en
baten en een hogere jaarwinst. Door de betrokkenheid dienstenassortiment aangeboden op het
van medewerkers en klanten te versterken en het gebied van investment banking, commercial
geografische netwerk uit te breiden, wil de BU NA haar banking en retail banking.
marktaandeel in 2006 verder vergroten.
ABN AMRO richt zich in toenemende mate op
het middensegment van de particuliere en
zakelijke markt. De BU NA heeft altijd een
Het delen van kennis, vertrouwen en belangrijke bijdrage geleverd aan het
samenwerking over de grenzen van de groepsresultaat en wil dit ook blijven doen.
verschillende bedrijfsonderdelen heen Hiertoe zullen de medewerkers gestimuleerd
zijn van cruciaal belang om onze klanten worden om klanten in het middensegment
de best mogelijke service te bieden en een optimale service te verlenen.
waarde te creëren voor onze
belanghebbenden. Door als één team te De BU NA heeft haar wortels in het Midden-
werken, vanuit een gemeenschappelijke Westen van de Verenigde Staten, maar dankzij
visie, zijn wij meer waard dan de som van een groeiend netwerk van achttien regionale
de afzonderlijke delen. zakelijke kantoren verspreid over het gehele 49
Kernactiviteiten

land reiken haar activiteiten veel verder. Op de is in belangrijke mate te danken aan de
Amerikaanse hypotheekmarkt heeft de BU NA verdere verdieping en verbreding van de
een sterke positie. Via een uitgebreid netwerk relatie met bestaande klanten.
van hypotheekadviseurs en de website
mortgage.com is het hypotheekbedrijf actief Specialty Banking houdt zich onder andere
in alle 50 staten. bezig met de emissie van kapitaalmarkt-
instrumenten door bedrijven, commercieel-
Gemeten naar toevertrouwde middelen is vastgoed- en objectfinanciering. In 2005 is
ABN AMRO de op één na grootste bank in voor USD 4,5 miljard aan vastgoedleningen
Chicago en omgeving en de grootste in verkocht. De BU NA staat in de Verenigde
Michigan. Wij zijn de dertiende bank in de Staten wat objectfinanciering betreft op de
Verenigde Staten, met een balanstotaal van vijfde plaats en neemt een zesde positie in op
meer dan USD 110 miljard. Qua toevertrouwde de landelijke ranglijst voor gesyndiceerde
middelen staat ABN AMRO op de kredietverlening aan het middensegment van
Amerikaanse bankenranglijst op de twintigste de markt. De unit voor objectfinanciering heeft
plaats. ABN AMRO is de op twee na grootste recent met succes een aantal grote
buitenlandse bank in de Verenigde Staten, gesyndiceerde transacties tot stand gebracht,
zowel qua balanstotaal als qua toevertrouwde waaronder verschillende met een
middelen. grensoverschrijdend karakter. Specialty
Banking gaat haar aanwezigheid in meer
Strategie, producten en diensten dan twintig Amerikaanse staten verder
Een centraal element van de missie van de uitbreiden.
BU NA is dat zij wil uitgroeien tot de meest
vooraanstaande op relatiebeheer gerichte De BU NA is in de Verenigde Staten ook op
bank in het Midden-Westen van de Verenigde landelijke schaal actief op het gebied van
Staten. Daartoe beschikken wij over een woninghypotheken, broker-/dealer-diensten
gevarieerde portefeuille van bedrijfs- en de financiering en leasing van bedrijfs-
onderdelen die voorzien in de complexe en inventaris. ABN AMRO behoort tot de top 15
steeds veranderende behoeften van van hypotheekverstrekkers en de top 10
particuliere en zakelijke klanten. De van hypotheekbeheerders in de Verenigde
belangrijkste segmenten van de BU NA zijn Staten.
Commercial Banking, Specialty Banking en
Personal Financial Services. Daarnaast heeft Resultaten in 2005
de BU NA met de Mortgage Group een Voor vergelijkingsdoeleinden zijn alle
landelijk opererend hypotheekbedrijf. onderstaande cijfers berekend tegen
constante valutakoersen. In 2005 steeg de
Het segment Commercial Banking bedient Amerikaanse dollar ten opzichte van de euro
meer dan 10.000 klanten in de publieke en gemiddeld 0,8% in waarde.
private sector via het kantorennet in het
Midden-Westen en een netwerk van achttien De jaarwinst van de BU NA verbeterde met
regionale kantoren. De nadruk ligt hierbij op 21,9% naar EUR 871 miljoen, na correctie
het middenbedrijf, dat wordt benaderd met voor de herstructureringsvoorziening met
een totaaloplossing waarin kredietverlening, betrekking tot Group Shared Services in 2004
specialistische sectorkennis, treasury (EUR 61 miljoen operationele bedrijfslasten
management, trustdiensten en vermogens- en EUR 40 miljoen jaarwinst). De
beheer zijn geïntegreerd. De onverminderd onderstaande cijfers zijn gecorrigeerd voor
50 sterke performance van Commercial Banking deze voorziening.
Kernactiviteiten

De totale operationele baten namen toe Verbetering van het kasstromenbeheer bij klanten
met 8,7% dankzij de stijging van de baten De BU NA streeft ernaar haar diensten voortdurend af te stemmen op de
uit commercial banking en lagere hedging- behoeften van klanten. De bank betrekt haar klanten dan ook actief bij de
kosten met betrekking tot de voor verkoop ontwikkeling van producten op het gebied van onder meer treasury en
beschikbare (available for sale / AFS) electronic banking. Een goed voorbeeld is CashPro, het onlineproduct
portefeuille. van de BU NA dat is ontwikkeld om treasury management-activiteiten te
vereenvoudigen.
De operationele baten uit commercial
banking gingen 9,6% omhoog. De De nieuwste CashPro-module is gebaseerd op diepgaand onderzoek
belangrijkste factoren hierbij waren de onder klanten. Hieruit kwam naar voren dat in de markt behoefte
kredietgroei en de hogere niet-rentebaten. bestond aan een efficiënt programma om het tijdrovende en soms
De operationele baten uit retail banking eentonige proces van saldobeheer te vereenvoudigen. Omdat de meeste
stegen met 4,4%, hoofdzakelijk door hogere klanten voor hun saldobeheer tegenwoordig Excel gebruiken, is de
provisiebaten. BU NA een partnership aangegaan met Microsoft voor de ontwikkeling
van CashPro Accelerate SM. Met deze innovatieve oplossing kunnen
De nettorentebaten stegen met 1,0% dankzij klanten tijd besparen, wordt de kans op fouten tot een minimum beperkt
de solide groei van de zakelijke krediet- en neemt de beheersbaarheid toe. De heer M. Greenough van Little
verlening en de hogere marges op credit- Caesars: ‘Met CashPro Accelerate kunnen wij veel sneller onze totale
gelden. Dit bood ruimschoots compensatie kaspositie berekenen. Bovendien bevat het een standaardformaat voor
voor het effect van de afvlakkende yieldcurve rapportages, dat nu door alle onderdelen van ons bedrijf wordt gebruikt.’
en de margedruk in de zakelijke krediet-
verlening. De niet-rentebaten kregen een Dankzij de goede aansluiting op de behoeften van klanten scoorde
impuls door de lagere hedgingkosten voor de CashPro hoog in een marktanalyse van internetapplicaties voor
AFS-portefeuille (opgenomen onder resultaat cashmanagement. Volgens een onafhankelijke marktanalyse biedt
uit financiële transacties), waardoor de daling LaSalle biedt haar klanten een eersteklas platform met een complete
van de hypotheekbaten met 8,3% functionaliteit.
(opgenomen onder overige operationele
baten) ruimschoots werd goedgemaakt.
De totale operationele bedrijfslasten namen
De baten uit het hypotheekbedrijf daalden met toe met 8,9% door gestegen personeels-
8,3% naar USD 267 miljoen en kosten, bonusreserveringen, marketing-
vertegenwoordigden daarmee 6,1% van de uitgaven en advieskosten. Daarnaast waren er
totale operationele baten van de BU NA. De in het laatste kwartaal eenmalige kosten tot
daling van de totale hypotheekbaten was een totaalbedrag van USD 77 miljoen.
vooral het gevolg van de teruglopende
hypotheekproductie (– 58,9%) doordat De voorzieningen werden verlaagd van
minder hypotheken werden overgesloten en 25 basispunten naar 3 basispunten van de
zich in de markt een verschuiving aftekende gemiddelde naar risico gewogen activa. Deze
naar ‘non-conforming’ producten verlaging kwam voort uit een daling van de
(hypotheken die niet voldoen aan de brutovoorzieningen, alsmede uit na afboeking
standaardvoorwaarden voor aankoop door ontvangen bedragen. Dit weerspiegelt de
Freddie Mac en Fannie May). De baten uit hoge kwaliteit van de kredietportefeuille.
het beheer van bestaande hypotheken
(Mortgage Servicing Rights / MSR), inclusief Voor de schikking van USD 16,85 miljoen die
hedgingresultaten, namen met 23,5% toe ABN AMRO Mortgage Group, Inc. in verband
naar USD 221 miljoen bij een MSR-portefeuille met een hypotheekgarantie door de Federal
van USD 206 miljard. Housing Administration heeft bereikt met het 51
Kernactiviteiten

Amerikaanse ministerie van Justitie, het Office productaanbod te halen en wereldwijde


of the Comptroller of the Currency en het synergiemogelijkheden te benutten, met
Amerikaanse ministerie van Volkshuisvesting name bij de internationale dienstverlenende
en Stadsontwikkeling, was reeds in 2004 een units. Om dit doel te verwezenlijken, zullen
voorziening getroffen. Deze schikking had dan de in 2005 gevormde gezamenlijke teams
ook geen effect op het resultaat over 2005. van productmanagers en relatiebeheerders
die afkomstig zijn uit verschillende
Ambities voor 2006 onderdelen van de ABN AMRO groep, worden
In 2006 zal de BU NA, als uitvloeisel van de voortgezet.
strategische aanpassing van de groeps-
structuur aan de strategische focus op het BU Brazilië
middensegment, haar relatiegerichte De BU Brazilië wil tot de meest efficiënte en
bedrijfsmodel benutten om kwalitatief gewaardeerde particuliere banken in Brazilië
hoogwaardige producten en diensten te behoren en streeft naar groei door een klantgerichte
bieden aan een aantal grote zakelijke klanten marktbenadering. Op het gebied van duurzaamheid
en financiële instellingen die voorheen door wordt de BU Brazilië in brede kring erkend als
WCS werden bediend. marktleider. In 2005 profiteerde de BU Brazilië ten volle
van het gunstige economische klimaat in het land.
Ook in 2006 zal de BU NA de betrokkenheid Mede door de sterke groei van de kredietverlening aan
van haar medewerkers bij de strategie en het particulieren en het MKB namen de operationele baten
succes van de bank blijven stimuleren. Dit zal toe met 13,4%, terwijl de stijging van de operationele
ons in staat stellen de relatie met klanten te bedrijfslasten dankzij een strakke kostenbeheersing
verstevigen en hun betere adviesdiensten te beneden het inflatieniveau bleef. Het jaar 2005 was dan
verlenen, waardoor onze klanten zich van hun ook een zeer goed jaar met een forse winststijging. In
kant meer betrokken zullen voelen bij onze 2006 willen wij de bedrijfsactiviteiten van de BU Brazilië
bank. Een goed voorbeeld hiervan is het optimaliseren door de gerichte benadering van het
nieuwe samenwerkingsmodel voor verkoop middensegment van de particuliere en zakelijke markt
en service bij PFS, dat positieve financiële verder gestalte te geven.
resultaten en daarnaast ook niet-tastbare
voordelen oplevert. Aan belangrijke kwesties ABN AMRO is al sinds 1917 actief in Brazilië,
op het terrein van governance en compliance maar pas in 1998, met de overname van
zal ook nadrukkelijk aandacht worden besteed Banco Real, Bandepe en Paraiban, kon een
door middel van regelmatige voorlichting en belangrijke stap vooruit worden gezet in het
cursussen. streven om uit te groeien tot een van de
leidende spelers in de Braziliaanse particuliere
Op de agenda voor 2006 staat ook het en zakelijke bankmarkt. In oktober 2003 werd
vergroten van ons marktaandeel. Dit willen wij Banco Sudameris overgenomen. Hiermee
bereiken door goede relaties op te bouwen consolideerde ABN AMRO haar positie in de
met nieuwe klanten en mogelijk door ons top van particuliere banken in Brazilië.
geografisch netwerk uit te breiden. Een
hechte klantrelatie is een belangrijke De BU Brazilië is een universele bank die in
succesfactor. Wij zullen dan ook werken aan het gehele land financiële diensten aanbiedt
de voortdurende verbetering van die relatie in via een netwerk van 2.106 kantoren en
alle onderdelen van ons bedrijf. personeelsvestigingen binnen bedrijven,
6.230 ‘shops-in-shops’ en 8.370
De samenwerking met andere BU’s zal verder geldautomaten. De BU Brazilië heeft
52 worden versterkt om maximale waarde uit het vestigingen in alle provinciehoofdsteden
Kernactiviteiten

Kerncijfers BU Brazilië 
 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Rente 2.164 1.507  

Provisie 352 317


Handelsresultaat 52 –1  

Resultaat uit deelnemingen met invloed 37 10


Overige operationele baten 370 151  

Totaal operationele baten 2.975 1.984
Totaal operationele bedrijfslasten 1.730 1.297 BU Brazilië

Bedrijfsresultaat 1.245 687 (als % van bedrijfsresultaat voor

Waardeverminderingen 363 219 belastingen van de groep)

Bedrijfsresultaat voor belastingen 882 468


Belastingen 238 167
Jaarwinst 644 301
Balanstotaal 23.663 13.987
Naar risico gewogen activa 14.742 9.271

Aantal medewerkers (fte) 25.912 26.800


Aantal vestigingen 2.106 2.057

en grote steden van Brazilië. Het aantal banking ingevoerd. Doel hiervan was onze
klanten bedroeg circa tien miljoen in focus en efficiency te versterken, zodat wij
december 2005. multinationale ondernemingen perfect
maatwerk kunnen bieden en ons kunnen
Strategie, producten en diensten richten op uitbreiding in het middensegment
Klantgerichtheid staat centraal in de van de zakelijke markt. Deze doelgroep wordt
groeistrategie van de BU Brazilië. Wij nu bediend door gespecialiseerde regionale
proberen de klanttevredenheid voortdurend relatiebeheerteams, die daarbij gebruikmaken
te vergroten door onze klanten een van één productplatform. Wij kunnen zo beter
totaalpakket retail, corporate en investment inspelen op de commerciële kansen die de
banking-producten aan te bieden dat voorziet huidige conjunctuurfase biedt, en ons
in hun huidige en toekomstige behoeften. aandeel in de totale bankzaken van klanten
Ons streven is om tot de meest efficiënte vergroten.
en gewaardeerde particuliere banken van
Brazilië te behoren. Daartoe volgen wij een ABN AMRO is ook een belangrijke speler op
gesegmenteerde benadering van zowel de de Braziliaanse markt voor consumptief
particuliere als de zakelijke markt. Van Gogh krediet. Onder de merknaam Aymoré
Preferred Banking-diensten worden op onderhouden wij relaties met meer dan
landelijk niveau aangeboden aan meer 14.000 dealers in het gehele land voor de
bemiddelde particulieren. Zij vormen een verkoop van autofinancieringen en andere
kernelement in onze retail banking- vormen van consumptief krediet.
strategie en geven daaraan een internationaal
karakter. In overeenstemming met de concernstrategie
van ABN AMRO om zich te concentreren op
In 2005 heeft ABN AMRO een nieuw terreinen waar zij een voorsprong op de
segmentgericht concept voor corporate concurrentie heeft, werden alle aandelen in 53
Kernactiviteiten

Diversiteit hoog in het vaandel Resultaten in 2005


In het onderzoek naar de betrokkenheid van medewerkers in 2005 Voor vergelijkingsdoeleinden zijn alle cijfers
scoorde de BU Brazilië het hoogst in de Braziliaanse markt. Van onze berekend tegen constante valutakoersen. In
medewerkers zegt 91% zich betrokken te voelen bij hun werk en is 98% 2005 steeg de Braziliaanse real (BRL)
er trots op dat zij werken bij ABN AMRO. gemiddeld 22,6% in waarde tegenover de
euro.
In 2005 werd de BU Brazilië bovendien voor het vierde opeenvolgende
jaar uitgeroepen tot een van de beste werkgevers in Brazilië op basis van De resultaten van de BU Brazilië werden
een enquête in het zakenblad Guia Exame. In dezelfde enquête kwamen beïnvloed door de verkoop van Real Seguros
wij op de vijfde plaats op de ranglijst van beste werkgevers voor in 2005 (EUR 229 miljoen operationele baten,
vrouwen. En voor het tweede opeenvolgende jaar kwam de BU Brazilië EUR 196 miljoen jaarwinst). De onderstaande
voor op de lijst van honderd beste werkgevers in Latijns-Amerika, cijfers zijn hiervoor gecorrigeerd.
samengesteld door het ‘Great Place to Work Institute’.
De jaarwinst kwam 35,2% hoger uit.
De BU Brazilië krijgt voortdurend erkenning voor haar gedifferentieerde
dienstverleningsconcept en heeft de prijs voor ‘Excellence in Client De totale operationele baten stegen met
Servicing – Modern Consumer’ gewonnen in de categorie retail banking. 13,4%, hoofdzakelijk dankzij de groei van
Verder zijn wij door het Braziliaans banktijdschrift Banco Hoje voor het de particuliere kredietportefeuille. De
tweede jaar op rij uitgeroepen tot ‘meest klantvriendelijke kredietverlening aan huishoudens nam toe
dienstverlener’. met 35,1% en vertegenwoordigde daarmee
53,8% van de kredietportefeuille. Met name
Het diversiteitsbeleid van ABN AMRO vond eveneens erkenning: door persoonlijke leningen en rekening-
het ‘Outcast Population Articulation Center’ zijn wij onderscheiden met courantkrediet vertoonden een sterke groei.
de ‘Camellia Flower Freedom Award’. De kredietverlening aan het MKB steeg met
27,3% dankzij de toegenomen vraag naar
debiteuren- en werkkapitaalfinanciering.
Real Seguros (schadeverzekeringen) verkocht
en 50% van de aandelen in Real Vida e De operationele baten uit consumptief-
Previdência (levensverzekeringen en kredietverlening daalden met 6,8%, doordat
pensioenen), in beide gevallen aan Tokio de toename van de nettorentebaten met 7,2%
Marine & Nichido Fire Insurance Co., Ltd. niet opwoog tegen de daling van de provisies.
Als onderdeel van de overeenkomst startte Na een periode van rationalisatie en
ABN AMRO op basis van exclusiviteit met de verbetering van de credit scoring en de
koper een bancassurance partnership in incassoprocedures in 2004, werd in 2005 de
Brazilië. aandacht met succes weer verlegd naar
volumegroei van de kredietportefeuille.
ABN AMRO Brazilië wordt algemeen Hierdoor nam de verkoop van nieuwe
beschouwd als een pionier en trendsetter op kredieten toe met 34,9% en stegen de
het gebied van duurzaamheid in de relatie provisielasten. De gemiddelde marges
tussen banken en de Braziliaanse namen verder af als gevolg van de sterke
samenleving. Voor ons zijn winstgevendheid concurrentie in de markt voor consumptief-
en maatschappelijke verantwoordelijkheid al kredietverlening.
lang keerzijden van dezelfde medaille. Het
besef dat normen en waarden een belangrijke De totale operationele bedrijfslasten namen
rol spelen in zakendoen, komt tot uitdrukking toe met 9,5%. Deze stijging kan voornamelijk
in onze sterke maatschappelijke worden toegeschreven aan de hogere
54 betrokkenheid en ons milieubewustzijn. personeelskosten als gevolg van de nieuwe
Kernactiviteiten

cao, de hogere bonusreserveringen, de duurzaamheid van onze lokale bedrijfs-


uitgaven voor nieuwe marketing- en rekening- activiteiten. De klantgroepen die via het
courantcampagnes, de waardestijging van de retail banking-netwerk worden bediend,
Braziliaanse real en een aantal eenmalige vormen de kern van het strategisch
posten in het laatste kwartaal van 2005. middensegment in Brazilië.
Gecorrigeerd voor deze incidentele kosten
weerspiegelde de lastenontwikkeling de Aymoré, onze dochteronderneming voor
aanhoudende kostenbeheersing en de consumptief krediet, streeft ernaar haar
synergievoordelen van de integratie van leidende positie in de markt voor
Banco Sudameris. autofinanciering te behouden door het
netwerk van dealers uit te bouwen en de
De voorzieningen werden verhoogd naar looptijd van kredieten te verlengen. Daarnaast
303 basispunten van de gemiddelde naar wil Aymoré de financiering van andere
risico gewogen activa, vergeleken met duurzame goederen uitbreiden. Ons bestand
257 basispunten in 2004. Deze toename is in van consumptief-kredietklanten vormt ook
overeenstemming met de sterke groei van de een uitstekende basis voor de cross-selling
particuliere kredietportefeuille. van retailproducten.

Het bedrijfsresultaat voor belastingen nam Per 1 januari 2006 is de groepsstructuur


toe met 14,9% dankzij een robuuste aangepast aan de strategische focus op het
batengroei en een actieve kostenbeheersing. middensegment. De BU Brazilië vormt de
Gezien de hedgegerelateerde volatiliteit van kern van de nieuwe BU Latijns-Amerika,
de belastingdruk vormt het bedrijfsresultaat waarin verder ook de andere activiteiten van
voor belastingen een goede maatstaf voor de ABN AMRO in Latijns-Amerika (onder meer
resultaatontwikkeling van de BU Brazilië. Chili, Paraguay, Uruguay en Mexico) zijn
ondergebracht.
De effectieve belastingdruk daalde met
4,3 procentpunt tot 31,4%. Dit was vooral te BU New Growth Markets
danken aan terugontvangen belastingen in het De BU New Growth Markets (BU NGM) biedt een
vierde kwartaal. De verdere waardestijging groeiend assortiment bankdiensten aan particuliere
van de Braziliaanse real ten opzichte van de klanten in landen die zich uitstrekken van Azië / Pacific
Amerikaanse dollar in 2005 resulteerde in via het Midden-Oosten tot Europa. Dit geografisch
hedgegerelateerde belastinguitgaven van werkterrein omvat grote, snelgroeiende en
EUR 39 miljoen tegenover EUR 24 miljoen winstgevende markten als India, de Verenigde Arabische
in 2004. Emiraten, Taiwan en Hongkong. De nadruk lag in 2005
op het benutten van groeikansen in het middensegment
Ambities voor 2006 van de particuliere markt in Azië. Hiertoe werden meer
In 2006 willen wij onze bedrijfsactiviteiten bemiddelde particulieren bediend met specifiek op deze
optimaliseren door middel van een doelgroep afgestemde producten en diensten. In 2005
gesegmenteerde financiële dienstverlening. vertoonden de operationele baten en de jaarwinst een
Wij gaan particulieren, ondernemers en sterke stijging, mede dankzij het aanhoudende succes
eigenaars van kleine en middelgrote bedrijven van creditcards en Van Gogh Preferred Banking in Azië.
via een specifieke benadering ondersteunen
en bedienen. Zij vormen ook de steunpilaren Met de verfijning van haar marktbenadering
van de economische groei in Brazilië en en organisatiestructuur ondersteunde de
samen met hen willen wij een bijdrage leveren BU NGM de concernstrategie. In 2005 werd,
aan de ontwikkeling van het land en de geheel in het kader van de strategie om alle 55
Kernactiviteiten

 Kerncijfers BU New Growth Markets


 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

  Rente 363 237


Provisie 193 173

 Handelsresultaat 25 15

Resultaat uit financiële transacties 6 6
  Resultaat uit deelnemingen met invloed 73 44

Overige operationele baten 47 84
BU New Growth Markets Totaal operationele baten 707 559
(als % van bedrijfsresultaat voor Totaal operationele bedrijfslasten 369 346
belastingen van de groep) Bedrijfsresultaat 338 213
Waardeverminderingen 67 41
Bedrijfsresultaat voor belastingen 271 172
Belastingen 58 33
Operationele nettowinst 213 139
Beëindigde bedrijfsactiviteiten (netto) 0 239
Jaarwinst 213 378
Balanstotaal 7.753 5.344
Naar risico gewogen activa 6.461 4.403

Aantal medewerkers (fte) 5.599 4.616


Aantal vestigingen 143 112

hypotheekactiviteiten binnen de groep te marktgebieden als India, de Verenigde


bundelen in één BU, Stater (‘end-to-end’ Arabische Emiraten, Taiwan en Hongkong. Tot
dienstverlener voor de Europese de factoren die deze markten aantrekkelijk
hypotheekmarkt) overgeheveld naar de maken, behoren een toename van de uitgaven
BU NL. De consumer banking-activiteiten in voor financiële diensten met circa 9% per jaar
Kazakhstan, die voorheen onder Wholesale in het middensegment van de particuliere
Clients vielen, werden organisatorisch markt, de voortgaande deregulering en het
omgehangen naar de BU NGM. Deze relatief geringe aantal gevestigde
aanpassingen zullen, naast een stijging van de marktpartijen. Bovendien groeit de doelgroep
baten met ruim 40% (gecorrigeerd voor de van meer bemiddelde particulieren en zijn
overheveling van Stater), de transparantie van klanten steeds beter geïnformeerd. Wij
ons snelgroeiende Aziatische bedrijf vergroten hebben ook een belang van 40% in
en ons in staat stellen synergiemogelijkheden Saudi Hollandi Bank, waaraan wij
te benutten en nieuw potentieel in consumer managementdiensten en kennis op het gebied
banking aan te boren. van particuliere bankproducten leveren. Een
goed voorbeeld van het delen van kennis is
Strategie, producten en diensten het preferred banking-concept, dat met
De strategie van de BU NGM is erop gericht in succes is uitgerold in Saudi-Arabië.
te spelen op de expansiemogelijkheden in het
middensegment van de particuliere markt in De strategische focus in Azië en Midden- en
Azië. Onze aanwezigheid strekt zich uit van Oost-Europa ligt op meer bemiddelde
het Midden-Oosten tot Oceanië en omvat particulieren, die met specifiek op deze
56 grote, snelgroeiende en winstgevende doelgroep afgestemde bankproducten en
Kernactiviteiten

-diensten worden bediend. Door het openen Gecorrigeerd hiervoor bedroeg de batengroei
van nieuwe kantoren hebben wij onze 45,8%. Dit was voornamelijk te danken aan de
geografische aanwezigheid uitgebreid. In Azië aanhoudend sterke groei in Azië (+41,0%),
vormen creditcards en Van Gogh Preferred waar de creditcardactiviteiten en het Van Gogh
Banking, ons succesvolle relatiebeheer- Preferred Banking-concept met succes
concept voor meer bemiddelde particulieren, werden uitgebreid. Het aantal creditcards in
die via één vaste contactpersoon worden Azië nam toe met 48% naar 2,4 miljoen en
bediend, de kern van ons aanbod, aangevuld het aantal klanten in Azië met 36% naar
met aanverwante producten als consumptief 2,8 miljoen. De bijdrage van onze deelneming
krediet (met name in India) en spaar- en in Saudi Hollandi Bank steeg met 63,6%. Dit
depositorekeningen. Dankzij deze strategie weerspiegelt de sterke marktpositie van deze
heeft de BU NGM bijna 2,8 miljoen klanten in onderneming in een krachtig groeiende
Azië, waaronder ongeveer 40.000 Van Gogh economie.
Preferred Banking-relaties. Op het gebied van
creditcards zijn wij, met circa 2,4 miljoen De toename van de totale operationele baten
uitgegeven kaarten, in India, de Verenigde was vooral te danken aan de ontwikkeling van
Arabische Emiraten en Taiwan een gevestigde de nettorentebaten, die met 53,2% stegen
speler. Ook in Hongkong, Indonesië, Pakistan naar EUR 363 miljoen. Deze stijging vloeide
en Singapore is de respons positief. met name voort uit de groei van creditcard-
vorderingen, consumptief krediet en
De International Diamond & Jewellery Group, spaarrekeningen, alsmede uit een
die opereert vanuit België en in een aantal herrubricering in het tweede kwartaal van
landen lokale vestigingen heeft, is een 2005 van provisiebaten naar nettorentebaten
leidende en succesvolle financier van de met terugwerkende kracht tot 1 januari 2005.
diamant- en juwelenbranche, met meer dan
2.000 klanten wereldwijd. Dit bedrijfs- De totale operationele bedrijfslasten stegen
onderdeel is per 1 januari 2006 onder de met 6,6% naar EUR 369 miljoen. Gecorrigeerd
BU Private Clients komen te vallen. voor de overheveling van Stater namen de
totale operationele bedrijfslasten toe met
Resultaten in 2005 34,7% als gevolg van verdere investeringen in
Per 1 januari 2005 is het belang van 60% in de verschillende activiteiten in Azië, onder
het hypotheekadministratiebedrijf Stater, dat meer voor de introductie van nieuwe
vroeger onder de BU NGM viel, overgeheveld
naar de BU NL. In 2004 bedroeg het effect op
de operationele baten en de operationele Nationaal aandelenrecord in India
bedrijfslasten respectievelijk EUR 74 miljoen In 2005 vestigde ons consumer banking-bedrijf in India een nieuw
en EUR 72 miljoen. nationaal record: binnen één maand werd ongeveer USD 100 miljoen
geplaatst in aandelenfondsen. Het hoogste bedrag ooit dat door een
De jaarwinst nam aanzienlijk toe: +53,2% naar distributeur in India in een tijdsbestek van één maand werd ingebracht
EUR 213 miljoen. Vooral Azië leverde een forse in aandelenfondsen. Het aantal verwerkte aankooporders was met
bijdrage, gesteund door het aanhoudende 13.450 eveneens een nieuw Indiaas record. Alle kantoren en
succes van de creditcardactiviteiten en het Van klantsegmenten droegen hieraan bij.
Gogh Preferred Banking-concept
ABN AMRO Investment Services won in 2005 de CEO Award en is in
De totale operationele baten stegen met India één van de grootste distributeurs van aandelenbeleggingsfondsen.
26,5% naar EUR 707 miljoen, ondanks de
overheveling van Stater naar de BU NL. 57
skipper
Kernactiviteiten

producten, de opening van nieuwe vestigingen Azië uit te groeien tot een toonaangevende
en intensieve marketingcampagnes. In 2005 speler in consumer banking.
zijn 14 vestigingen geopend, waarmee het
totale aantal vestigingen in Azië op 67 komt, BU Bouwfonds
waarvan 23 in India. Het totale aantal fte’s In 2005 consolideerde de BU Bouwfonds (Bouwfonds)
in Azië is met 35% toegenomen tot 5.224. haar leidende positie in de Nederlandse markt
voor commercieel vastgoed en koopwoningen en
De voorzieningen werden verhoogd van zette ze de expansie in andere Europese markten
EUR 41 miljoen naar EUR 67 miljoen in voort. Door een verdere toename van het aantal
verband met de groei van de verkochte woningen in Nederland en Frankrijk,
kredietportefeuille en de toename van de de verdere groei van vastgoedfinanciering en de
creditcardvorderingen. forse woninghypotheekproductie (deels gedreven
door oversluitingen van bestaande hypotheken),
De post beëindigde bedrijfsactiviteiten in vertoonden de operationele baten en de jaarwinst
2004 betreft de bijdrage van Bank of Asia aan een scherpe stijging. Met ingang van 1 januari 2006
de baten. Het belang in deze bank werd in vallen de woninghypotheekactiviteiten van Bouwfonds
2004 verkocht. onder de BU Nederland (BU NL). In het kader van de
aanscherping van de op het middensegment gerichte
Ambities voor 2006 strategie heeft ABN AMRO in het eerste kwartaal
Per 1 januari 2006 is het merendeel van de van 2006 het desinvesteringsproces van Bouwfonds
activiteiten van de BU NGM ondergebracht in opgestart.
de BU Azië, terwijl een beperkt deel thans
onder de BU Europa valt. Het management Bouwfonds is, gemeten naar aantal verkochte
van de BU zal onverminderd streven naar woningen, de grootste projectontwikkelaar
uitbreiding van de consumer banking- van Nederland en is tevens een internationale
activiteiten in Azië. De nadruk zal hierbij vastgoedfinancier en een belangrijk
liggen op autonome groei in Hongkong, India, verstrekker van woninghypotheken.
Indonesië, Pakistan, Singapore, Taiwan en de
Verenigde Arabische Emiraten. Om het Strategie, producten en diensten
klantenbestand uit te breiden, zullen in 2006 De strategie van Bouwfonds is gericht op
in India en Pakistan nieuwe kantoren worden behoud van de leidende positie in de
geopend. In Pakistan, Indonesië, Hongkong Nederlandse markt voor koopwoningen en
en Singapore zullen wij onze verkoop- commercieel vastgoed en op selectieve
campagnes voor creditcards voortzetten. expansie van de ontwikkeling van woningen
Acquisities zullen mogelijk een rol spelen bij en commercieel vastgoed in andere Europese
de verwezenlijking van onze ambitie om in landen. Een hoeksteen van de strategie is het
vermogen om vastgoedexpertise te koppelen
aan vastgoedfinanciering. De groei van de
ABN AMRO neemt met twee boten deel financieringsactiviteiten zal worden
aan de Volvo Ocean Race 2005 –2006, de ondersteund door de verdere internationale
grootste en zwaarste zeilrace rond de expansie in Europa en Noord-Amerika. Ook
wereld. Deze twee boten vormen samen voor het uitbouwen van de
één team. De zeilrace is in november vastgoedgerelateerde asset management-
2005 van start gegaan in de Spaanse activiteiten ten behoeve van particuliere en
havenplaats Vigo. Na een tocht van institutionele beleggers, zowel in Nederland
30.000 zeemijl ligt de finish in het als in andere markten, wil Bouwfonds haar
Zweedse Gothenburg, in juli 2006. vastgoedexpertise benutten. 59
Kernactiviteiten

 Kerncijfers BU Bouwfonds
 
(in miljoenen euro’s) 2005 2004

  Rente 513 416


Provisie 10 18

  Resultaat uit deelnemingen met invloed 17 0


Overige operationele baten 331 238
  Totaal operationele baten 871 672

Totaal operationele bedrijfslasten 381 290
BU Bouwfonds Bedrijfsresultaat 490 382
(als % van bedrijfsresultaat voor Waardeverminderingen 26 9
belastingen van de groep) Bedrijfsresultaat voor belastingen 464 373
Belastingen 149 107
Jaarwinst 315 266
Balanstotaal 43.332 38.251
Naar risico gewogen activa 25.916 22.753

Aantal medewerkers (fte) 2.010 1.772


Aantal vestigingen 44 34

Op het gebied van projectontwikkeling richt arrangementen voor commercieel vastgoed


Bouwfonds zich vooral op koopwoningen. In verzorgd.
dit segment is ze marktleider in Nederland,
waar in 2005 meer dan 8.300 woningen Op het gebied van asset management biedt
werden verkocht. Daarnaast verkocht Bouwfonds vastgoedgerelateerde beleggings-
Bouwfonds 2.700 woningen in Frankrijk en producten voor zowel institutionele als
600 in Duitsland. In Nederland verschuift het particuliere beleggers aan.
accent in de portefeuille van Bouwfonds
geleidelijk van grootschalige woningprojecten Bouwfonds verkoopt haar woninghypotheek-
in uitbreidingsgebieden naar multifunctionele producten via onafhankelijke tussenpersonen.
binnenstedelijke projecten. Bouwfonds Ook verkoopt zij hypotheken die door derden
bekleedt ook in de ontwikkeling van (verzekeraars en hypotheekadvies-
commercieel vastgoed een leidende positie in organisaties) onder eigen label op de markt
de Nederlandse markt. Eind 2004 werd de worden gebracht. De directe verkoop van
positie in dit segment versterkt door de hypotheken is beperkt tot het internetproduct
overname van commercieel-vastgoed- MoneYou. Al een aantal jaren op rij is
ontwikkelaar MAB, die een goede reputatie Bouwfonds in een jaarlijks onderzoek onder
geniet op het gebied van multifunctionele Nederlandse intermediairs als de beste of
binnenstedelijke projecten en innovatieve op één na beste hypotheekverstrekker uit de
retail-concepten in Nederland en andere bus gekomen. De hypotheekactiviteiten zijn
Europese landen. per 1 januari 2006 overgeheveld naar de
BU NL.
Bouwfonds verstrekt vastgoedfinanciering
aan Nederlandse ontwikkelaars van Resultaten in 2005
projecten in binnen- en buitenland en aan De jaarwinst nam toe met 18,4% naar
vastgoedbeleggers in Nederland. EUR 315 miljoen, in lijn met de algehele
60 Daarnaast worden in Nederland lease- verbetering van de operationele performance.
Kernactiviteiten

De totale operationele baten stegen met Bouwfonds partner in megatransactie voor Vendex KBB
29,6% naar EUR 871 miljoen. Bouwfonds In december 2005 trad Bouwfonds op als cofinancier en, via de joint
zette hiermee een positieve trend door venture IEF Capital, als coarrangeur van de verkoop van 73 winkels aan
dankzij goede resultaten uit alle activiteiten. een consortium van venture capital-bedrijven. De verkochte
De nettorentebaten waren 23,3% hoger op vastgoedportefeuille omvatte vijf Bijenkorf-winkels, zeven V&D-winkels
EUR 513 miljoen dankzij een verdere groei en 61 Hema-vestigingen, met in totaal ruim 540.000 m2 winkelruimte. De
van de woninghypotheekportefeuille en de winkelpanden zijn via langlopende huurcontracten weer verhuurd aan
vastgoedfinancieringsactiviteiten, alsmede Vendex KBB. De huuropbrengsten zullen worden gebruikt als basis voor
de toename van ontvangen boeterente in de aan Nederlandse pensioenfondsen geboden inflatiedekking.
verband met de vervroegde aflossing van Bouwfonds blijft de vastgoedportefeuille beheren. Deze sale & leaseback
hypotheken. De overige operationele baten was één van de grootste vastgoedtransacties in Europa in 2005, waarbij
stegen met 39,1% naar EUR 331 miljoen, Bouwfonds de concurrentieslag met twintig andere bieders uit
hoofdzakelijk door hogere opbrengsten uit hoofdzakelijk Nederland en het Verenigd Koninkrijk won.
de ontwikkeling van woningbouwprojecten
en de acquisitie van MAB. In Nederland
bleven de omstandigheden op de activiteiten in projectontwikkeling te
woningmarkt gunstig door de lage rentestand. ondersteunen en zal ook een begin worden
Hierdoor nam het aantal verkochte en in gemaakt met vastgoedfinanciering. In andere
aanbouw zijnde woningen toe, hetgeen tot Europese landen gaat Bouwfonds samen met
een resultaatverbetering leidde. Deze lokale ontwikkelaars woningbouwprojecten
verbetering werd echter deels tenietgedaan opstarten en commercieel-vastgoedprojecten
door lagere baten uit de ontwikkeling van ontwikkelen en financieren voor Nederlandse
commercieel vastgoed, als gevolg van het en buitenlandse klanten. Wat betreft asset
lage niveau van nieuwe projecten op de management zullen wij ook in 2006 een
Nederlandse kantorenmarkt. verscheidenheid aan portefeuilles
verwerven voor particuliere en institutionele
De totale operationele bedrijfslasten stegen beleggers.
met 31,4% naar EUR 381 miljoen. Dit kwam
voornamelijk door hogere personeelskosten Sinds de overheveling van de woning-
als gevolg van autonome groei, de acquisitie hypotheekactiviteiten naar de BU NL met
van MAB en de overname van de portefeuille ingang van januari 2006 is Bouwfonds een
van Staal Bankiers in het tweede halfjaar van Europees projectontwikkelaar,
2004. vastgoedfinancier en beheerder van
vastgoedfondsen, met een balanstotaal van
De voorzieningen werden met EUR 17 miljoen ongeveer EUR 13 miljard en een jaarwinst van
verhoogd naar EUR 26 miljoen in verband met EUR 139 miljoen over 2005. In het kader van
provisies voor de buitenlandse hypotheek- de aanscherping van de op het
portefeuille. middensegment gerichte strategie heeft
ABN AMRO in het eerste kwartaal van 2006
Ambities voor 2006 het desinvesteringsproces van Bouwfonds
Per 1 januari 2006 worden de resultaten van opgestart.
Bouwfonds onder de BU NL verantwoord. In
2006 gaat Bouwfonds diverse initiatieven Voor nadere informatie wordt verwezen naar
ontplooien om haar activiteiten in een aantal het jaarverslag van Bouwfonds en de
Europese landen uit te breiden. Zo zal in internetsite www.bouwfonds.com.
Frankrijk in meerdere steden een kantoor
worden geopend om de uitbreiding van de 61
Kernactiviteiten

Wholesale Clients (WCS),


waarin de corporate en
investment banking-
activiteiten van de bank zijn
ondergebracht, kan
Wholesale Clients
terugzien op een goed jaar
met hogere operationele
baten en een hogere
jaarwinst. WCS richtte zich
Kerncijfers Wholesale Clients
op de dienstverlening aan
een selecte groep (in miljoenen euro’s) 2005 2004

multinationale Rente 1.061 1.599


ondernemingen die behoefte Provisie 1.718 1.728
hebben aan specialistische Handelsresultaat 2.363 1.138
sectorkennis en Resultaat uit financiële transacties 96 41
geavanceerde producten. Resultaat uit deelnemingen met invloed 2 83
Per 1 januari 2006 zijn de Overige operationele baten 101 113
activiteiten van WCS over de Totaal operationele baten 5.341 4.702
nieuwe BU’s verdeeld. Totaal operationele bedrijfslasten 4.699 4.783
Bedrijfsresultaat 642 – 81

Waardeverminderingen – 241 –8
 
Bedrijfsresultaat voor belastingen 883 – 73
  Belastingen 178 – 72
Operationele nettowinst 705 –1

  Beëindigde bedrijfsactiviteiten (netto) 0 1


Jaarwinst 705 0
  Balanstotaal 525.203 428.214

Naar risico gewogen activa 77.019 72.777
Wholesale Clients

(als % van bedrijfsresultaat voor Aantal medewerkers (fte) 16.488 17.366


belastingen van de groep) Aantal vestigingen 189 190

Het productenpakket van WCS varieerde van producten werden vervolgens ook
adviesdiensten, kapitaalmarkttransacties en aangeboden aan de doelgroepen van de bank
financieringen tot transaction banking. Al deze in het middensegment en aan financiële
producten werden op mondiale schaal instellingen. Om dit doel te bereiken, werkte
aangeboden. WCS onderscheidde zich van de WCS nauw samen met andere onderdelen
concurrentie door de combinatie van drie van de groep. Zo zette WCS met de BU Noord-
elementen: het inzicht in de doelstellingen van Amerika een geïntegreerd distributieplatform
klanten, de gedegen productkennis en het op en werden producten voor particuliere
wereldwijde netwerk van de bank. Een beleggers aangeboden via de BU’s van
belangrijk aandachtspunt in 2005 was het Consumer & Commercial Clients.
halen van meer voordeel uit het omvangrijke
internationale netwerk. WCS was actief in De productgerichte activiteiten van WCS
meer dan vijftig landen, met sterke concen- waren gegroepeerd in Fixed Income, Futures
traties in Amsterdam, Chicago, Hongkong, en FX (FIFF), Commercial Banking en Equities
Londen, New York, Singapore en Sydney. & Investment Banking.

Strategie, producten en FIFF bood klanten een totaaloplossing


diensten waarmee zij hun risicoposities konden
WCS ontwikkelde innovatieve producten voor beheren en het rendement op hun portefeuille
62 complexe multinationale klantrelaties. Deze konden optimaliseren. Het productaanbod
Kernactiviteiten

werd ondersteund door goede research en van handelsfinanciering toonaangevend is in


onze wereldwijde aanwezigheid, zodat WCS de markt, werd afgelopen jaar opnieuw
zich kon richten op haar klanten op alle bevestigd. In 2005 zijn wij voor het vierde
continenten. De klantbetrokkenheid van WCS opeenvolgende jaar door het Trade Finance
werd onderstreept door het grote aantal Magazine uitgeroepen tot ‘Best Online Trade
jaarlijkse onderscheidingen. Deze vormden Finance Bank’ en onderscheidde Euromoney
een erkenning van haar toonaangevende ons met de ‘Trade Finance Lead Technology
capaciteiten op het gebied van risicobeheer en Award’.
productinnovatie ten behoeve van onze
klanten in het middensegment van de markt Equities & Investment Banking omvatte
en geselecteerde multinationale aandelen, aandelenderivaten, aandelen-
ondernemingen. markten (onze joint venture met Rothschild
werd door Extel in 2005 uitgeroepen tot beste
In 2005 investeerde WCS fors in de opbouw arrangeur van primaire emissies in Europa),
van haar derivatenbedrijf. Zo werd er een obligatiemarkten en fusies & overnames. Wij
speciale unit Structured Derivatives gevormd behoren tot de toonaangevende
om de baten een stevige impuls te geven door effectenhuizen van Europa en zijn vooral sterk
de ontwikkeling van innovatieve gepositioneerd in het Verenigd Koninkrijk
gestructureerde producten. Structured (waar wij via onze dochter Hoare Govett ook
Derivatives beschikt over een zeer brede corporate broking-diensten aanbieden),
kennis van derivatenproducten, variërend van Nederland en Scandinavië, terwijl onze
aandelen tot vreemde valuta en vastrentende aanwezigheid in geselecteerde andere
waarden, en fungeert tevens als kraamkamer markten in omvang toeneemt. WCS stond
voor nieuwe producten, die vervolgens in 2005 op de ranglijst van Extel voor zowel
gestandaardiseerd worden tot verhandelbare pan-Europese aandelenhandel als pan-
producten en verkocht worden via ons Europese aandelenmarktstrategie op een
mondiale handelsplatform. Dit model van derde positie.
kennisoverdracht, waarbij uit innovatieve
producten voor complexe klantrelaties nieuwe De relatiebeheerfunctie van WCS is eveneens
producten ontstaan voor klanten in het in overeenstemming met de huidige concern-
middensegment en voor financiële strategie gebracht. WCS bediende via Global
instellingen, is volledig in overeenstemming Clients een selecte groep multinationale
met de concernstrategie. ondernemingen die behoefte hadden aan
specialistische sectorkennis en hoogwaardige
In Commercial Banking waren de diensten op producten.
het gebied van traditionele kredietverlening,
securitisatievehikels, cashmanagement en Resultaten in 2005
handelsfinanciering gebundeld. Deze Gecorrigeerd voor de herstructurerings-
producten zijn toegesneden op de voorziening met betrekking tot WCS en
belangrijkste behoeften van onze klanten in Group Shared Services in 2004 (EUR 381
het middensegment. Oplossingen die onze miljoen operationele bedrijfslasten en
klanten helpen hun werkkapitaal te EUR 271 miljoen operationele nettowinst)
optimaliseren, zoals securitisatie van steeg de jaarwinst van WCS met 160,1%
vorderingen en producten voor transaction naar EUR 705 miljoen in 2005. De
banking, vormen het fundament onder een onderstaande cijfers zijn gecorrigeerd voor
groot aantal van onze klantrelaties. Dat de deze voorziening.
dienstverlening van ABN AMRO op het gebied 63
Kernactiviteiten

Grootste aandelentransactie in Azië Derivatives Step Change, dat aan het begin
ABN AMRO Rothschild was in de zomer van 2005 betrokken bij twee van het jaar is geïntroduceerd, leverde een
grote aandelenemissies in de Koreaanse sectoren technologie en batengroei op van ruim 150%
telecommunicatie. In totaal werd een bedrag van USD 3,2 miljard
aangetrokken. Hierdoor eindigde ABN AMRO in de top van de Koreaanse Equities & Investment Banking zag de
ranglijsten voor kapitaalmarkttransacties en versterkte zij haar positie operationele baten eveneens toenemen. De
als een toonaangevende speler in Azië. baten van Equity Brokerage waren stabiel,
waarbij hogere volumes de lagere marges
De emissies van LG.Philips LCD en SK Telecom vertegenwoordigden compenseerden. De invoering van een
gezamenlijk meer dan de helft van het totale transactievolume op de geïntegreerd product- en sales-platform
Koreaanse aandelenmarkt. De transactie die voor LG.Philips LCD werd (inclusief derivaten) leidde tot een verbetering
opgetuigd – een vervolguitgifte van American Depositary Receipts van de baten van Equities. De baten bij M&A
(ADR’s) en gewone aandelen – was met een waarde van USD 2,2 miljard en Fixed Income Capital Markets stegen in de
verreweg de grootste aandelenemissie die ABN AMRO Rothschild ooit in tweede helft van het jaar dankzij de goede
Azië tot stand heeft gebracht. Nog geen twee weken later trad pijplijn die gedurende het jaar werd
ABN AMRO Rothschild op als joint global coordinator en joint opgebouwd.
bookrunner voor de plaatsing van ADR’s van SK Telecom tot een bedrag
van USD 1 miljard. Dit betrof de grootste telecomtransactie in Azië (ex De ontwikkeling van nettorentebaten,
Japan) in 2005 en de op drie na grootste transactie in Korea sinds 2001. handelsresultaat en resultaat uit financiële
transacties moet in zijn totaliteit worden
Deze transacties onderstrepen de kracht van ons internationale netwerk, bezien vanwege de herrubricering van baten in
waardoor wij de concurrentie kunnen aangaan op zowel de Aziatische als het Verenigd Koninkrijk tussen deze posten.
de Amerikaanse markt. Omdat het in beide gevallen ging om ADR’s, was
de concurrentie vanuit de Verenigde Staten fel. Wij zijn er niettemin in De totale operationele bedrijfslasten stegen
geslaagd een groot aantal beleggers voor beide transacties te met 6,7% naar EUR 4.699 miljoen,
interesseren. hoofdzakelijk door hogere bonusreserveringen
en indirecte kosten als gevolg van hogere
automatiseringsuitgaven in verband met een
De totale operationele baten stegen met aantal grote projecten (onder andere Bazel II
13,6% tot EUR 5.341 miljoen dankzij een en Compliance).
sterke batengroei bij FIFF, met name op het
gebied van gestructureerde derivaten. Door een aanzienlijke vrijval in de portefeuilles
telecommunicatie en energie konden de
De onderliggende operationele baten van voorzieningen met EUR 233 miljoen worden
Commercial Banking (gecorrigeerd voor de verlaagd tot een nettovrijval van EUR 241
verkoop van de Professional Brokerage- en miljoen.
binnenlandse custody-activiteiten in 2004)
stegen door hogere baten bij zowel De naar risico gewogen activa namen tussen
transaction banking als kredietverlening. De 31 december 2004 en 31 december 2005 toe
batenstijging uit de kredietportefeuille werd met EUR 4,2 miljard. Valutakoerseffecten van
echter gedeeltelijk ongedaan werd gemaakt EUR 6,4 miljard deden de daling van de naar
door de verkrappende marges in Noord- risico gewogen activa volledig teniet.
Amerika en Azië.
Ambities voor 2006
De groei van de operationele baten van FIFF Als onderdeel van de strategische aanpassing
was vooral te danken aan hogere baten uit van de groepsstructuur per 1 januari 2006 aan
64 gestructureerde derivaten. Het programma de strategische focus op het middensegment
Kernactiviteiten

zijn de activiteiten van WCS over een aantal


nieuwe BU’s verdeeld. De relatiebeheer-
functie van Global Clients en de activiteiten op
het gebied van fusies en overnames en
aandelen vormen thans de nieuwe BU Global
Clients. De relatiebeheerfunctie van
Commercial Banking is opgesplitst over de
regionale BU’s om de positie van ABN AMRO
in het middensegment te versterken. Door het
potentieel van WCS te ontsluiten voor de hele
groep zullen wij onze zakelijke klanten
efficiënter kunnen bedienen. De nieuwe
BU Global Markets fungeert als een
productplatform dat zich toelegt op de
ontwikkeling en distributie van producten ten
behoeve van alle klanten van de bank.

De in 2005 opgestarte strategische initiatieven


zullen in 2006 door de nieuwe BU’s worden
voortgezet, met als doel de winstgevendheid
verder te verbeteren.

65
Kernactiviteiten

De kernactiviteit van de
BU Private Equity is het
investeren in niet-
beursgenoteerde bedrijven,
zowel voor eigen rekening
BU Private Equity
van ABN AMRO als voor
derden. In de afgelopen drie
jaar heeft de BU het accent
verlegd van het nemen van
Kerncijfers BU Private Equity
een minderheidsbelang in
‘early stage’ en ‘later stage’ (in miljoenen euro’s) 2005 2004

kleine en middelgrote Rente 5 (32)


bedrijven naar het Provisie 0 8
verwerven van een Handelsresultaat 7 4
meerderheidsbelang in Resultaat uit financiële transacties 431 660
middelgrote ondernemingen. Overige operationele baten 7 – 24
Door deze heroriëntatie Totaal operationele baten 450 616
groeide de portefeuille Totaal operationele bedrijfslasten 130 115
Europese en Australische Bedrijfsresultaat 320 501
middelgrote buy-outs in 2005 Waardeverminderingen 34 16
met ongeveer 30%. De Bedrijfsresultaat voor belastingen 286 485
omvang van de Nederlandse Belastingen – 45 22
‘early stage’ portefeuille Jaarwinst 331 463
bleef gelijk. Balanstotaal 7.293 4.770
Naar risico gewogen activa 3.028 1.988

 
Aantal medewerkers (fte) 109 115
  Aantal vestigingen 9 9

 

Het bedrijfsmodel van de BU Private Equity ingeperkt. De activiteiten in Oost-Azië,


  bestaat uit het verwerven van de Verenigde Staten, Latijns-Amerika en

aandelenbelangen in niet-beursgenoteerde een aantal Oost-Europese landen zijn
BU Private Equity bedrijven, zodat daarover invloed of beëindigd.
(als % van bedrijfsresultaat voor zeggenschap kan worden uitgeoefend. Deze
belastingen van de groep) belangen worden gedurende een aantal jaren Deze heroriëntatie heeft geleid tot een
beheerd om ze daarna met winst te verkopen. afname van het aantal medewerkers met
De BU Private Equity richt zich op twee 55% in de afgelopen drie jaar en tot
hoofdactiviteiten: Buy-Out Investments en concentratie van de beleggingen in
Corporate Investments. Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk,
Scandinavië, Italië, Spanje en Australië/Nieuw-
Strategie, producten en Zeeland. Het aantal participaties is verder
diensten afgenomen, maar de gemiddelde investering
In de afgelopen drie jaar heeft de BU Private in nieuwe participaties is fors toegenomen.
Equity haar bedrijfs- en operationeel model De groei van de Buy-Out Investments-
ingrijpend gewijzigd. Het accent van de portefeuille wordt overigens volledig
beleggingsactiviteiten is verlegd van het gefinancierd uit het vrijvallende kapitaal en
nemen van een minderheidsbelang in ‘early de gerealiseerde winst bij de verkoop van
stage’ en ‘later stage’ kleine en middelgrote participaties in de Corporate Investments-
bedrijven naar het verwerven van een portefeuille.
meerderheidsbelang in middelgrote
ondernemingen. Daarnaast is het Buy-Out Investments beheert de portefeuille
66 geografische werkterrein aanzienlijk Europese en Australische middelgrote buy-
Kernactiviteiten

outs; dit betreft deelnemingen van zowel een voorziening die in de Britse portefeuille
ABN AMRO als derden waarover zeggenschap werd getroffen.
wordt uitgeoefend. De door Corporate
Investments beheerde portefeuille bestaat in De belastingen daalden met EUR 67 miljoen
hoofdzaak uit deelnemingen in Nederlandse door een belastingvrijval.
kleine en middelgrote bedrijven waarover geen
zeggenschap wordt uitgeoefend, alsmede Ambities voor 2006
risicokapitaal- en ‘early stage’ bedrijven in de Gezien de focus op het verwerven van een
sectoren life sciences, informatietechnologie meerderheidsbelang in middelgrote
en media/telecommunicatie. ondernemingen, zullen de Buy-Out activiteiten
worden ondergebracht in een verzelfstandigde
Per 31 december 2005 bedroeg de totale dochteronderneming van de bank. Dit maakt
waarde van de door de BU Private Equity een onafhankelijker besluitvorming mogelijk
beheerde participaties EUR 2,7 miljard, en vergroot de operationele armslag. Hiertoe
waarvan EUR 2,5 miljard ten behoeve van is AA Capital Holding B.V. opgericht welke de
ABN AMRO en het restant ten behoeve van aandelen bezit van de werkmaatschappijen in
derden. zeven landen.

Resultaten in 2005
De reële marktwaarde van de Buy-Out Waardecreatie via Private Equity
Investments-portefeuille steeg in 2005 van In april 2002 investeerde ABN AMRO EUR 14,4 miljoen in Puzzler Media,
EUR 1,3 miljard naar EUR 1,7 miljard. Dit is in de grootste uitgever van puzzeltijdschriften in het Verenigd Koninkrijk
lijn met de doelstelling om in de komende met een marktaandeel van 50%. Een florerend bedrijf dat onder sterke
jaren een aanzienlijke groei van de beheerde merknamen actief was in een nichemarkt en beschikte over een ervaren
Buy-Out Investments-portefeuille te managementteam, maar dat behoefte had aan een partner om de
realiseren. Hoewel het aantal participaties overgang naar de volgende fase in de ontwikkeling van het bedrijf te
daalde, bleef de reële marktwaarde van de ondersteunen.
Corporate Investments-portefeuille stabiel op
EUR 0,6 miljard dankzij de gunstige Puzzler Media is in de afgelopen drie jaar omgevormd tot de grootste
koersontwikkeling van de beursgenoteerde aanbieder van puzzels ter wereld met een jaaromzet van GBP 17 miljoen
participaties in de portefeuille van Corporate en meer dan 40 titels. Gedurende de periode van onze betrokkenheid bij
Investments. het bedrijf is met succes geïnvesteerd in nieuwe media met aanzienlijke
groeiperspectieven, is de Australische markt betreden en is optimaal
De jaarwinst was 28,5% lager op EUR 331 geprofiteerd van de enorme populariteit van de Sudoku-puzzels. Puzzler
miljoen. heeft haar eigen Sudoka-tijdschrift op de markt gebracht en heeft met
Nikoli, de bedenkers van de puzzel, een exclusief publicatie- en
De totale operationele baten namen af met syndiceringscontract gesloten.
26,9% naar EUR 450 miljoen, hoofdzakelijk
doordat de verkoop van geconsolideerde In 2005 organiseerden wij een bieding voor de verkoop van onze
participaties weer op een normaal niveau participatie in Puzzler. De uiteindelijke koper was John Leng & Co, een
lag. dochteronderneming van uitgeverij DC Thomson. De transactie die werd
afgerond in december 2005, leverde EUR 54,75 miljoen op: een ‘money
De totale operationele bedrijfslasten stegen multiple’ van 4,8 keer de investeringskosten en een intern
met 13,0% naar EUR 130 miljoen. rendementspercentage van 58%.

De voorzieningen werden verhoogd van


EUR 16 miljoen naar EUR 34 miljoen vanwege 67
Kernactiviteiten

Door het nemen van een meerderheidsbelang


in portefeuillemaatschappijen kunnen wij
meer invloed uitoefenen op de waarde-
creërende strategieën en initiatieven van de
betreffende ondernemingen. Inmiddels wordt
gewerkt aan de verbetering van het vermogen
van onze beheerders om dergelijke
strategieën en initiatieven te signaleren en te
initiëren.

Een meerderheidsbelang geeft ons ook


toegang tot meer gedetailleerde financiële
en operationele informatie over participaties.
Om deze gegevens te verzamelen en in
rapportages te verwerken en om onze interne
administratieve, boekhoudkundige en
rapportagefuncties te verbeteren, worden
diverse standalone-systemen thans
vervangen door een volledig geïntegreerd, op
het internet gebaseerd systeem.

68
Kernactiviteiten

De BU Private Clients
(BU PC) behoort tot de

BU Private Clients private banking top 10


wereldwijd en is de op vier
na grootste private banker
van Europa qua vermogen
onder administratie. De
BU PC verleent private
banking-diensten aan
Kerncijfers BU Private Clients
vermogende particulieren en
(in miljoenen euro’s) 2005 2004 families met een belegbaar
Rente 480 416 vermogen van minimaal
Provisie 594 544 EUR 1 miljoen. In 2005
Handelsresultaat 42 45 bouwde de BU PC haar
Resultaat uit financiële transacties 8 1 netwerk verder uit en
Resultaat uit deelnemingen met invloed 1 14 verbeterde ze de
Overige operationele baten 100 59 performance verder door
Totaal operationele baten 1.225 1.079 een combinatie van
Totaal operationele bedrijfslasten 891 844 autonome groei en gerichte
Bedrijfsresultaat 334 235 acquisities, onder meer van
Waardeverminderingen 6 0 Bank Corluy in België. De
Bedrijfsresultaat voor belastingen 328 235 financiële resultaten waren
Belastingen 73 66 uitstekend: de operationele
Jaarwinst 255 169 baten en de jaarwinst waren
Balanstotaal 16.973 15.355 hoger en het vermogen
Naar risico gewogen activa 7.231 6.816 onder administratie
vertoonde eveneens een
Aantal medewerkers (fte) 4.009 3.960 fraaie stijging.
Aantal vestigingen 84 82

 

De BU PC verleent private banking-diensten Om ons marktleiderschap in Frankrijk uit te  

aan vermogende particulieren en families die bouwen, worden Banque de Neuflize en


over een belegbaar vermogen van minimaal Banque OBC samengevoegd tot Banque de  
EUR 1 miljoen beschikken. Met een vermogen Neuflize OBC. De voordelen van deze
onder administratie van EUR 131 miljard eind combinatie betreffen een nieuw  

2005 (ultimo 2004: EUR 115 miljard) behoren dienstverleningsmodel, efficiëntere en
wij tot de private banking top 10 wereldwijd en kwalitatief hoogwaardigere ondersteunings- BU Private Clients

zijn wij de op vier na grootste private banker functies en commercial banking-activiteiten (als % van bedrijfsresultaat voor

van Europa. gericht op familiebedrijven als bron van belastingen van de groep)

nieuwe private banking-klanten.


In de afgelopen paar jaar hebben wij ons
onshore private banking-netwerk op het Om te profiteren van de gunstige groei-
Europese vasteland uitgebouwd via sterke perspectieven in Latijns-Amerika en het
autonome groei in Nederland en Frankrijk en Midden-Oosten, gaan wij meer investeren in
acquisities in Duitsland (Delbrück Bethmann personeel en producten in deze regio’s.
Maffei) en België (Bank Corluy). Na deze Daarnaast staan ook investeringen gepland
acquisities, waarmee wij onze leidende positie in ons Zwitserse private banking-bedrijf, met
in deze twee landen hebben versterkt, als doel de dienstverlening aan klanten uit
moeten de komende periode extra Latijns-Amerika en het Midden-Oosten die
investeringen in het front-office voor hun portefeuille in Zwitserland aanhouden,
autonome groei zorgen. en aan klanten uit andere regio’s te
verbeteren. 69
dialogue
Kernactiviteiten

Strategie, producten en merknamen te behouden en tegelijkertijd de


diensten middelen en soliditeit van ABN AMRO als
Klanttevredenheid is de sleutel tot ons succes. groep te benutten.
De behoeften van onze klanten lopen evenwel
sterk uiteen. Wij zijn daarom overgegaan tot De BU PC heeft indrukwekkende resultaten
segmentatie van ons private banking-aanbod, geboekt met het Client Engagement Model en
met een duidelijk afgebakende gerelateerde best practices. Deze zijn eerst in
dienstverlening die op de specifieke eisen en Nederland toegepast en worden thans ook
bronnen van vermogensvorming van klanten geïntroduceerd in andere marktgebieden.
toegesneden is. Deze aanpak resulteert in een Doel van het Client Engagement Model is de
dienstverlening die in de diepte en de breedte coördinatie tussen de verschillende partners
varieert met de omvang en de complexiteit van klanten binnen onze bank te verbeteren
van de behoeften van de individuele klant. en onze interne processen beter af te
Ons aanbod omvat onder meer naadloos stemmen op de eisen en wensen van
maatwerk voor het topsegment van de private individuele klanten en/of klantgroepen.
banking-markt en het ‘relatiebeheerder
adviesmodel’. Resultaten in 2005
De jaarwinst van de BU PC verbeterde in 2005
Het productaanbod van de BU PC is met 20,5% naar EUR 247 miljoen. Dit was
gebaseerd op een ‘open architectuur’- vooral te danken aan de zeer sterke
concept. Dit houdt in dat de klant het beste performance in Nederland en de betere
product ontvangt dat in de markt verkrijgbaar resultaten in Duitsland. Het resultaat is
is, ongeacht de aanbieder. exclusief de verkoop van Nachenius, Tjeenk &
Co. in 2005 (EUR 38 miljoen operationele
In Azië zet de BU PC in op autonome groei. baten en jaarwinst), een voorziening met
Voor de komende vier jaar zijn ambitieuze betrekking tot de fusie van Banque Neuflize
groeidoelstellingen geformuleerd voor het en OBC in Frankrijk in 2005 (EUR 45 miljoen
vermogen onder administratie. Hiertoe zullen operationele bedrijfslasten en EUR 30 miljoen
extra medewerkers worden aangetrokken en jaarwinst) en een herstructureringsvoorziening
zal het productpotentieel in de regio worden met betrekking tot Group Shared Services in
benut. 2004 (EUR 56 miljoen operationele
bedrijfslasten en EUR 36 miljoen jaarwinst).
Een onderscheidend kenmerk van onze De onderstaande cijfers zijn hiervoor
Europese private banking-strategie is dat wij gecorrigeerd.
onder lokale merknamen opereren en deze de
ondersteuning van een solide, internationale Dankzij de zeer sterke performance in
bank bieden. Wij streven ernaar het Nederland en de aanmerkelijk betere
vertrouwen van onze klanten in deze lokale resultaten in Duitsland namen de totale
operationele baten toe met 13,5% naar
EUR 1.225 miljoen. Gecorrigeerd voor de
Wij geloven in het belang van een open eenmalige bate uit de verkoop van Nachenius,
dialoog met alle belanghebbenden over Tjeenk & Co., lieten de operationele baten een
dilemma’s en de uitdagingen die voor ons stijging van 10,0% zien.
liggen. Dit creëert mogelijkheden om tot
nieuwe en betere oplossingen te komen De totale operationele bedrijfslasten stegen
en draagt bij tot het vergroten van met 7,4% naar EUR 846 miljoen, hoofdzakelijk
wederzijds begrip. door hogere kosten in Nederland. In Duitsland 71
Kernactiviteiten

Acquisitie en integratie van Bank Corluy Ambities voor 2006


In maart 2005 maakte ABN AMRO de overname van Bank Corluy bekend. De focus van de groeistrategie van de BU PC
De belangrijkste reden voor de acquisitie was dat het klantenbestand ligt op Europa en Azië, terwijl betrokkenheid
van deze Belgische private banker goed paste in onze strategische focus bij de klant de sleutel blijft tot verdere groei. In
op het middensegment. Andere overwegingen waren de productkennis 2006 zullen wij aan dit uitgangspunt een
en de mogelijkheid om onze positie op de Belgische private banking- verdere invulling geven door de toepassing
markt te verstevigen. van het Client Engagement Model te
verbreden, onze commerciële organisatie
Het integratieproces verloopt voorspoedig en zal door het gebruik van verder te versterken en de belangrijkste
een gemeenschappelijk IT-platform schaalvoordelen opleveren. drijfveren van de betrokkenheid van onze
Daarnaast zal het een impuls geven aan een versnelde groei. Het goede medewerkers te vergroten. Daarnaast zullen
productaanbod, de merknaam Corluy en de bekendheid met de lokale wij op terreinen als klantmigratie (het
markt zullen worden gecombineerd met de kracht die het ABN AMRO onderling doorspelen van klanten die
schild symboliseert. belangstelling hebben voor andere producten
en diensten), productontwikkeling en
Om te zorgen dat de integratie goed verloopt, vallen wij terug op de distributie de synergiemogelijkheden met
ervaring die wij hebben opgedaan in Duitsland. Wij hebben twaalf teams andere BU’s bankbreed benutten. Voorts
opgezet, met daarin vertegenwoordigers van beide banken, voor de zullen wij alert zijn op de mogelijkheden van
gebieden die van cruciaal belang worden geacht voor het acquisities in belangrijke Europese markten.
integratieproces. Deze teams moeten de huidige situatie evalueren en Samen met de BU Latijns-Amerika willen wij
aanbevelingen doen aan het management. Dit teamwerk wordt onze activiteiten en ons klantenbestand in
ondersteund door proactieve communicatie in twee richtingen met de Brazilië uitbreiden.
hele organisatie en moet commitment kweken in alle geledingen.

Deze initiatieven hebben voor enthousiasme gezorgd onder de


betrokken medewerkers. Dit wordt onderstreept door het uitblijven van
een uitstroom van medewerkers en de brede inzet om het
integratieproces tot een succes te maken. Ook klanten hebben positief
gereageerd: de inleg van gelden houdt aan, de attritiepercentages zijn
laag en klantevenementen worden goed bezocht.

daalden de kosten dankzij kostensynergieën


als uitvloeisel van de succesvolle integratie
van Delbrück Bethmann Maffei.

Het vermogen onder administratie nam toe


van EUR 115 miljard eind december 2004 naar
EUR 131 miljard ultimo december 2005. Deze
groei kan worden toegeschreven aan de
hogere nettoinleg van nieuwe gelden en de
gestegen waarderingsniveaus dankzij het
verbeterde klimaat op de financiële markten.
De asset-mix wijzigde licht: 70% in aandelen
en vastrentende waarden (67% eind 2004) en
30% in liquide middelen (33% eind 2004).
72
Kernactiviteiten

Door een duidelijkere focus


op de klant en een grotere

BU Asset Management efficiency is de BU Asset


Management (BU AM), het
bedrijfsonderdeel van
ABN AMRO voor
internationaal
vermogensbeheer, erin
geslaagd haar positie in de
Kerncijfers BU Asset Management
markten en klantgroepen
(in miljoenen euro’s) 2005 2004 waarop zij zich richt, verder
Rente 6 4 te versterken. Dankzij een
Provisie 596 535 mix van markt- en
Handelsresultaat 14 9 valutafactoren en
Resultaat uit financiële transacties 55 10 verkoopcampagnes namen
Resultaat uit deelnemingen met invloed 18 2 de operationele baten toe.
Overige operationele baten 23 34 De batenstijging, in
Totaal operationele baten 712 594 combinatie met een verdere
Totaal operationele bedrijfslasten 501 443 kostenbeheersing, vertaalde
Bedrijfsresultaat 211 151 zich in een aanzienlijke
Belastingen 40 46 stijging van zowel het
Jaarwinst 171 105 bedrijfsresultaat als de
Balanstotaal 1.199 954 efficiencyratio. De sterkere
Naar risico gewogen activa 823 1.182 concentratie op markten met
het grootste potentieel
Aantal medewerkers (fte) 1.655 1.919 leidde tot een aantal
Aantal vestigingen 33 31 strategische
desinvesteringen en
acquisities. Hierdoor is de
De BU AM is een internationale via de retail- en private banking-kanalen van BU AM thans goed
vermogensbeheerder met een beheerd ABN AMRO gedistribueerd, alsmede via gepositioneerd voor
vermogen van EUR 176,2 miljard dat belegd is derden zoals banken en verzekeraars. Van het toekomstige groei. Een ander
via individuele mandaten en in beleggings- beheerd vermogen is iets meer dan de helft vermeldenswaardig feit
fondsen. De BU AM is actief in meer dan afkomstig van institutionele beleggers, 30% betreft de verdere
twintig landen in Europa, Noord- en Zuid- van retail en derden en de rest van separate investeringen om de
Amerika, Azië en Australië. Het internationale portefeuilles die voor de BU Private Clients leidende positie van de
portefeuillebeheer is geconcentreerd in zes worden beheerd. BU AM in Socially
locaties wereldwijd: Amsterdam, Atlanta, Responsible Investment te
Chicago, Hongkong, Londen en Singapore. De Strategie, producten en verstevigen.
BU AM biedt beleggingsproducten aan in alle diensten

belangrijke regio’s en vermogenscategorieën In 2005 hebben wij onze processen voor  
en hanteert voornamelijk een actieve productontwikkeling gestroomlijnd en hebben
beleggingsstijl. Kenmerkend voor de wij geïnvesteerd in verbetering van onze  

beleggingsfilosofie zijn het internationaal researchactiviteiten. Ons uitgangspunt is


gecoördineerde beleggingsproces en de onveranderd dat de klant centraal moet staan  

zorgvuldige risicobewaking. bij alle besluiten die wij nemen. Om de


efficiency te vergroten hebben wij onze  

De producten van de BU AM worden productkennis voor een groot deel in
rechtstreeks verkocht aan institutionele Luxemburg gebundeld. BU Asset Management

klanten als centrale banken, pensioenfondsen, (als % van bedrijfsresultaat voor

verzekeringsmaatschappijen en grote Wij hebben ons internationale productaanbod belastingen van de groep)

liefdadigheidsinstellingen. De beleggings- op specifieke regio’s toegesneden en


fondsen voor particuliere beleggers worden beperken onze aanwezigheid tot die markten 73
Kernactiviteiten

waarin wij een wezenlijk aandeel en een jaarwinst) in 2004. De onderstaande cijfers
concurrentievoordeel hebben. Als uitvloeisel zijn hiervoor gecorrigeerd.
van deze sterkere geografische focus hebben
wij eind 2004 onze 401k-activiteiten De totale operationele baten gingen omhoog
(pensioenen) in de Verenigde Staten met 20,5% naar EUR 682 miljoen. De stijging
afgestoten en in 2005 onze activiteiten in van de provisiebaten is afkomstig van de
Kazakhstan. Daarnaast werd vorig jaar de verbeterde asset-mix met meer winstgevende
verkoop van ABN AMRO Trust and producten en van hogere provisies op
Management Service Companies afgerond. bestaande producten. Verder nam het
De verkoop van de bank- en vermogensbeheer- beheerd vermogen toe onder invloed van de
activiteiten op Curaçao aan FirstCaribbean verbeterde performance van onze mandaten
Bank is eind januari 2006 afgerond. en fondsen en de verbeterde omstandigheden
op de kapitaalmarkten in 2005. Het resultaat
Artemis Investment Management Ltd., de in uit financiële transacties verbeterde dankzij
het Verenigd Koninkrijk gevestigde specialist het positieve rendement op investeringen
van de BU AM in actieve beleggingsproducten voor het opstarten van beleggingsfondsen. De
voor particuliere beleggers en mandaten voor overige operationele baten stegen in lijn met
institutionele beleggers, heeft de afgelopen de desinvesteringen als gevolg van de sterke
jaren een sterke performance laten zien. focus op kernactiviteiten.
Vanwege deze positieve gang van zaken en de
gunstige vooruitzichten heeft de BU AM haar Dit resultaat weerspiegelt de focus van de
meerderheidsbelang in Artemis Investment BU AM op vermogensbeheerproducten die
Management Ltd. verder uitgebreid van 58% een bovengemiddeld resultaat opleveren en
naar 71%, zoals destijds afgesproken bij de winstgevende groei genereren, en de manier
overname. waarop producten zorgvuldig op de behoeften
van klanten zijn afgestemd. Dankzij deze
In de loop van 2005 hebben wij een nieuw klantgerichte benadering en haar expertise op
concept voor maatschappelijk verantwoord het gebied van de ontwikkeling van
beleggen (Socially Responsible Investment / alternatieve beleggingsproducten was de
SRI) geïntroduceerd. Wij waren al marktleider BU AM in staat groei te realiseren in dit
in SRI in Brazilië en Zweden en gaan ons aantrekkelijke segment. Hierbij ging de
succesvolle concept nu in heel Europa BU AM op zoek naar aantrekkelijkere, beter
uitrollen. geprijsde producten in plaats van zich alleen te
richten op groei van het beheerd vermogen.
Resultaten in 2005
De BU AM zag de jaarwinst toenemen met De totale operationele bedrijfslasten namen
74,7% naar EUR 145 miljoen, na correctie voor toe met 13,1% tot EUR 501 miljoen. De
de verkoop van het trustbedrijf (EUR 17 voornaamste oorzaken van deze stijging
miljoen operationele baten en jaarwinst) en de waren de hogere resultaatafhankelijke
verkoop van de activiteiten in Kazakhstan vergoedingen, de advieskosten met
(EUR 13 miljoen operationele baten en EUR 9 betrekking tot de desinvesteringsprocessen,
miljoen jaarwinst) in 2005 en de verkoop van een uitbreiding van de commerciële
het Tsjechische pensioenfonds (EUR 12 activiteiten en eenmalig ten laste van het
miljoen operationele baten en jaarwinst) en de resultaat gebrachte bijzondere
verkoop van de 401k-activiteiten in de waardeverminderingen van software en
Verenigde Staten (EUR 16 miljoen commerciële contracten. De belastingdruk
74 operationele baten en EUR 10 miljoen nam af door de hoge belastingvrije winsten.
Kernactiviteiten

Ambities voor 2006 Groeiende vraag naar innovatieve producten


Wij blijven ons onverminderd inzetten om De BU AM kan zich in diverse marktgebieden verheugen in een
onze private banking-, particuliere en groeiende vraag naar gestructureerde producten. Zowel in Europa als in
institutionele klanten hoogwaardige Noord-Amerika spelen levensverzekeraars met speciaal ontwikkelde
diensten aan te bieden vanuit een mondiaal producten in op de vergrijzing van de bevolking, waaronder de unieke
perspectief, maar wel via lokale vestigingen. levensloopproducten van de BU AM. Deze producten zijn op innovatieve
Uitbreiding zal primair worden gezocht in wijze gestructureerd, met looptijden tot 2054.
autonome groei, al zullen tactische
overnamemogelijkheden ook in overweging In het institutionele segment introduceren wij daarnaast in een aantal
worden genomen. markten ook nieuwe gestructureerde beleggingsproducten. Het gaat
hierbij om producten die sterker dan voorheen het geval was op de
Onze positie in geselecteerde markten zal in verplichtingen van de belegger zijn afgestemd (‘liability-driven
2006 verder worden uitgebouwd om de investment’ ofwel LDI-producten). Deze LDI-oplossingen sluiten perfect
voordelen van onze wereldwijde aanwezigheid aan bij de verschuiving van toegezegde-bijdrageregelingen naar
ten volle te benutten. In dit kader zullen de toegezegd-pensioenregelingen en zijn opgezet om klanten bescherming
beschikbare middelen worden aangewend te bieden tegen rentebewegingen. Dankzij onze LDI-expertise halen wij
voor die markten die het potentieel bieden om ook adviesmandaten voor grote pensioenfondsen binnen. Het afdekken
een wezenlijke bijdrage te leveren aan een van het renterisico is voor pensioenfondsen nog een relatief nieuw
solide groei van ons bedrijf, zoals de terrein. Voorts moeten pensioenfondsen op grond van nieuwe
Verenigde Staten, Nederland, Brazilië, regelgeving hun verplichtingen thans tegen marktwaarde in de balans
Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Groot- opnemen. De BU AM biedt een breed scala aan oplossingen die in deze
China (Volksrepubliek China, Hongkong en behoeften voorzien.
Taiwan), Frankrijk en India. In Italië heeft de
integratie van Banca Antonveneta onze
aandacht.

Wij zijn van plan de komende twee jaar een


aantal nieuwe duurzaamheidsfondsen te
introduceren, niet alleen in de huidige
belangrijkste SRI-markten van de bank
(Zweden en Brazilië), maar ook in Frankrijk,
Duitsland, Nederland en het Verenigd
Koninkrijk. Tevens gaan wij ons meer richten
op onze multi-manager en gestructureerde
producten. Met een groot aantal van deze
producten lopen wij technologisch gezien
voorop.

Specifieke klantbehoeften en innovatieve


oplossingen blijven centraal staan in onze
productstrategie. Wij houden vast aan de
beleggingsstijlen die op onze bestaande
vaardigheden zijn geënt, maar zullen andere
stijlen toevoegen als wij daarmee beter
kunnen inspelen op de eisen en wensen van
de verschillende typen klanten.
75
Transaction Banking

Transaction Banking is een


overkoepelende organisatie
die aan alle klantsegmenten
van ABN AMRO wereldwijd
producten en diensten op het
Transaction Banking
gebied van het
betalingsverkeer verleent.
Om in belangrijke
opkomende en groeimarkten
voldoende schaalgrootte te Transaction Banking is in 2005 opgezet als een Groot-China (Volksrepubliek China, Hongkong
creëren, maakt Transaction mondiale productorganisatie waarin en Taiwan) schaalgrootte op te bouwen. De
Banking gebruik van de ABN AMRO haar activiteiten op het gebied consumenten in deze snelgroeiende markten
ervaring die is opgedaan in van cashmanagement, trade services en cards worden steeds welvarender, hetgeen ons
de markten waarin wij al voor alle klantsegmenten en in alle regio’s uitstekende kansen biedt voor het verzorgen
actief zijn. Ons succes heeft gebundeld. Het jaar 2005 was een van hun betalingstransacties. Dankzij de
groeit, zowel in het uitstekend jaar voor Transaction Banking, met opgebouwde kennis in ontwikkelde markten
middensegment van de aanzienlijke groei in alle klantgroepen. Vooral kunnen wij voor sommige inefficiënties van
zakelijke markt als bij andere het particuliere segment in Brazilië en andere lokale betaalsystemen oplossingen bieden en
banken die hun trade groeimarkten presteerde goed. De resultaten kunnen wij lokale bedrijven en lokale
services, cashmanagement van Transaction Banking worden verantwoord vestigingen van buitenlandse ondernemingen
en betalingsverkeer steeds onder de verschillende BU’s. ondersteunen bij hun activiteiten in markten
vaker aan ons uitbesteden. die in toenemende mate volgroeid zijn en
Strategie, producten en steeds complexer worden.
diensten
Wij zijn actief in bijna 60 landen en verwerken Innovatie is een belangrijke succesfactor in
jaarlijks miljarden transacties. De activiteiten transaction banking. Daarom volgt
zijn goed gediversifieerd: Transaction Banking ABN AMRO een bankbrede benadering die
verleent diensten aan (middel)grote en erop is gericht het delen van kennis en best
internationale ondernemingen, financiële practices tussen klantsegmenten en tussen
instellingen, particulieren en private banking- landen te bevorderen. Een recent voorbeeld
klanten. In al deze segmenten hebben wij een van het overdragen van ideeën is Access
groot klantenbestand opgebouwd. De Online, een platform voor wereldwijd
transaction banking-producten worden internetbankieren. Access Online was
aangeboden in alle landen van het ABN AMRO oorspronkelijk ontwikkeld voor multinationale
netwerk. Binnen de drie hoofdactiviteiten ondernemingen, maar is nu ook geschikt
– cashmanagement, trade services en cards – gemaakt voor de grootzakelijke markt. Het
bieden wij een breed pakket producten aan biedt directe toegang tot een pakket
die in veel gevallen op de plaatselijke wensen bankproducten waarmee ondernemers hun
en omstandigheden zijn toegesneden. werkkapitaal efficiënter kunnen beheren.
Technologische vernieuwing is voor
Betaalproducten, die de kern van de transaction banking van cruciaal belang. Onze
activiteiten van Transaction Banking vormen, internetkanalen vielen in 2005 opnieuw in de
worden door zakelijke en particuliere klanten prijzen: de trade internetportal werd
gebruikt op de binnenlandse markten. Wij zijn onderscheiden vanwege de innovatieve
een vooraanstaand speler in transaction oplossingen voor de aanbodketen en onze
banking in Nederland, Brazilië en de cashmanagement internetportal in de
Verenigde Staten. Door de overname van Verenigde Staten oogstte lof binnen de sector.
Banca Antonveneta in Italië hebben wij nu een
tweede stevige basis in Europa en een nieuwe De financiële sector is sterk gereguleerd en
sterke binnenlandse positie in transaction transaction banking vormt daarop geen
banking. Van de ervaring die wij in deze uitzondering. Nieuwe wet- en regelgeving
markten opdoen, maken wij gebruik om in maakt voortdurende investeringen in
76 belangrijke groeimarkten als India, Turkije en processen en technologie noodzakelijk, maar
Transaction Banking

biedt ook kansen voor Transaction Banking. Elke dag meer mogelijk maken
Een goed voorbeeld hiervan is het Single Euro Transaction banking-producten en -oplossingen brengen onze klanten in
Payments Area (SEPA), een initiatief in de direct contact met de bank, vaak zelfs dagelijks. Deze producten vormen
Europese Unie voor de vorming van één grote als het ware de ‘ankerproducten’ in de relatie van de bank met de klant
‘binnenlandse’ betaalmarkt in de twaalf en zijn dan ook een belangrijk aanknopingspunt voor de cross-selling
eurolanden. De invoering van SEPA, die is van andere producten en diensten. Het is daarom van groot belang dat
voorzien voor 2008, biedt de kans om extra de verkoop- en distributieprocessen, de afhandeling en implementatie,
baten te genereren door in de gehele de dagelijkse transacties en de service voldoen aan de verwachtingen
eurozone betaalproducten aan te bieden en van de klant of deze zelfs overtreffen, altijd en overal waar wij actief zijn.
transactieverwerking van andere banken over De vele onderscheidingen die wij hebben gekregen, illustreren ons
te nemen. Veel regionale en lokale banken marktleiderschap en vormen het bewijs dat onze klanten vinden dat wij
vinden de kosten als gevolg van toenemende met onze producten voor transaction banking onze beloften waarmaken.
wet- en regelgeving en de veranderende
wensen van zakelijke en particuliere klanten te
hoog en zien een partnership als de enige geld- en goederenstromen. Om in hun
haalbare optie voor transaction banking. Wij behoeften te voorzien, hebben wij een breed
verwerken inmiddels trade-transacties voor assortiment producten ontwikkeld. En niet
partnerbanken in Noord-Amerika, Azië en zonder succes, gezien de onderscheidingen
Europa. Deze activiteit is een groot succes waarmee deze producten zijn bekroond. Onze
gebleken en blijft een belangrijke speerpunt strategische focus verschuift steeds meer in
van onze strategie. De markt voor outsourcing de richting van de zakelijke markt. Daarbij
van cashmanagement en betaaldiensten is richten wij ons niet alleen op de binnenlandse
van recenter datum, maar ontwikkelt zich cashmanagement-behoeften van zakelijke
onder invloed van SEPA momenteel snel. klanten. Met onze grensoverschrijdende
producten ondersteunen wij bedrijven ook bij
Ambities voor 2006 hun internationale expansie.
Bij transaction banking draait het om mensen,
processen en technologie: onze
partnerbanken waarderen de expertise
waarover wij beschikken. Wereldwijd behoren
wij tot de marktleiders op dit gebied, omdat
wij beschikken over de schaalgrootte, het
netwerk en de innovatieve kracht die hiervoor
nodig zijn. Wij voorzien een sterke groei van
outsourcing door financiële instellingen in
2006 en volgende jaren. Om onze slagkracht
te versterken en ons productaanbod te
verbreden, hebben wij in 2005 geïnvesteerd in
senior adviseurs en productmanagers.

Een belangrijk initiatief dat voor 2006 op de


agenda staat, is het streven om via een betere
benutting van het ABN AMRO netwerk ons
aandeel in de groeiende markt voor
grensoverschrijdend betalingsverkeer te
vergroten. Wij helpen onze internationale
klanten al bij het beheer van hun wereldwijde 77
Group Shared Services

Group Shared Services


(GSS) coördineert en
ontwikkelt wereldwijd
interne ondersteunende
diensten van ABN AMRO. Op
Group Shared Services
deze manier draagt GSS bij
aan de groei van de bank op
haar doelgebieden. In 2005
zijn in het kader van het IT-
programma van GSS nieuwe GSS, dat met ingang van 2006 onderdeel van GSS heeft in 2005 met vijf leveranciers voor
serviceovereenkomsten Services vormt, is wereldwijd verant- een periode van vijf jaar wereldwijde
gesloten en is een ‘New woordelijk voor de interne ondersteunende serviceovereenkomsten gesloten. Deze
Technology Organisation’ dienstverlening en over de grenzen van de overeenkomsten vertegenwoordigen een
opgezet. Voorts werden de afzonderlijke BU’s heen. Tot de activiteiten waarde van ongeveer EUR 1,8 miljard. Het
BU’s ondersteund bij het behoren onder meer informatietechnologie, betreft contracten voor IT-infrastructuur (IBM)
signaleren en doorvoeren vastgoed- en facilitair beheer en offshoring. en ondersteuning en verbetering van
van mogelijkheden om door De efficiencyverbeteringen uit de GSS- bestaande applicaties (Infosys en Tata
offshoring kosten- programma’s leveren op groepsniveau Consultancy Services (TCS)). Verder zijn vijf
besparingen te realiseren kostenbesparingen op van ten minste preferred suppliers geselecteerd voor de
en de dienstverlening te EUR 600 miljoen netto in 2007 en EUR 750 ontwikkeling van applicaties: Accenture, IBM,
verbeteren. Andere miljoen netto per jaar vanaf 2008. Infosys, Patni en TCS. Via deze contracten
doorlopende programma’s hebben wij toegang tot de best beschikbare
betreffen het optimaliseren Strategie, producten en technologie en wordt verder voortgebouwd op
van de mondiale diensten eerder opgedane ervaring.
vastgoedportefeuille en de GSS boekte in 2005 goede vooruitgang met
verbetering van het het opstellen en uitvoeren van de ‘shared De wereldwijde serviceovereenkomsten voor
inkoopproces. Per 1 januari services’ agenda. De activiteiten dragen bij aan infrastructuur zijn in tien landen van kracht,
2006 is GSS opgegaan in de de beheersing en verbetering van kosten- en waaronder Nederland, de Verenigde Staten en
nieuwe Services-organisatie serviceniveaus op de lange termijn en Brazilië. De komende twee jaar volgen andere
van ABN AMRO, die alle ondersteunen aldus de groei van de bank. GSS landen en zal ook de transformatie van de
dienstverlenende units richt zich niet op kostenbesparingen op de infrastructuurdiensten gestalte krijgen.
binnen de bank omvat. korte termijn; de speerpunten zijn kwaliteits-
verbetering van de dienstverlening, efficiency- Andere IT-programma’s waren gericht op het
verhoging, optimalisatie van operationele verbeteren van de telecommunicatie en de
risico’s en vergroting van de slagkracht. verwerking van marktgegevens. Zo werd een
contract met KPN Telecom getekend voor
Programma’s internationale mobiele telefonie in zeventien
De programma’s van GSS moeten de externe landen en werd een vijfjarig contract gesloten
en interne klanttevredenheid vergroten en met Avaya, dat met behulp van internet-
onze performance verbeteren over de grenzen technologie de vaste telefonie gaat
van de afzonderlijke BU’s heen. Het gaat standaardiseren (in eerste instantie in
onder meer om de volgende programma’s. 25 landen).

New Technology Organisation Vastgoedportefeuille optimaliseren


Het IT-programma van GSS is opgezet om de IT- Group Real Estate & Facilities Management
dienstverlening binnen de hele organisatie te (GREFM) signaleert, coördineert en
optimaliseren. Gekozen is voor een combinatie implementeert best practices voor de gehele
van interne consolidatie, gedeeltelijke vastgoedportefeuille van ABN AMRO. GREFM
outsourcing en multi-vendor offshoring. Het zorgt ervoor dat de BU’s hun vastgoed beter
programma wordt ondersteund door een New gebruiken door werkruimtes efficiënter te
Technology Organisation die het toepassen van benutten, overtollige accommodatie af te
best practices faciliteert en de slagkracht van stoten en het facilitair beheer te verbeteren.
78 de organisatie helpt te vergroten. Samen met de BU’s zijn diverse projecten
Group Shared Services

voor overtollige kantoorruimte en een betere Payments Centre in 2005 en de ervaring die
ruimtebenutting uitgevoerd. Een ander daarbij is opgedaan. Voor 2006 staan verder de
initiatief betrof de sale & leaseback van het volgende activiteiten op de agenda:
kantoorgebouw in Londen, Bishopsgate 250. • de New Technology Organisation gaat zich
Om het energieverbruik en de CO2-uitstoot richten op de bankbrede transformatie van
terug te dringen, zijn verschillende de IT-dienstverlening;
duurzaamheidsprogramma’s gestart. • GREFM streeft naar verdere kosten-
besparingen door middel van een efficiënter
Expertise in offshoring ruimtegebruik, het afstoten van overtollige
GSS heeft in 2005 aanzienlijke vooruitgang accommodatie en de uitvoering van
geboekt met offshoring. Alle programma’s programma’s voor facilitair beheer;
verlopen volgens schema en diverse nieuwe • het Offshoring Centre of Expertise zal
pilots zijn gestart. Uit de feedback van de BU’s samen met ACES geplande activiteiten en
blijkt dat ABN AMRO Central Enterprise pilotprogramma’s voortzetten en op zoek
Services (ACES) erin is geslaagd kwaliteit, gaan naar nieuwe offshoring-mogelijkheden
serviceniveau en productiviteit te verbeteren. binnen de bank;
De flexibele en snelgroeiende groep • Procurement gaat haar expertise op het
medewerkers van ACES in India (inmiddels gebied van inkoop verder ontwikkelen,
3.000 fte’s) draagt ertoe bij dat onze bank zodat ze alle onderdelen van de bank kan
slagvaardig kan opereren. ACES heeft actie helpen bij het opstellen van gedetailleerde
ondernomen om het eigen bedrijfsmodel te en efficiënte inkoopprogramma’s.
verbeteren en verdere groei te ondersteunen.
De organisatie is gecertificeerd volgens ISO
9001 en de British Standards 7799 on GSS valt in de prijzen
Information Security en voert een uitgebreid ABN AMRO werd in mei 2005 onderscheiden met de ‘Best Initiative
kwaliteitsprogramma. Doel is het niveau van Award’ voor Shared Services. De prijs werd toegekend door het CFO
de dienstverlening voortdurend te verbeteren. Magazine, het Nederlandse vaktijdschrift voor de financieel directeur.
GSS werd geprezen voor haar ‘durf’ en gezien als ‘bron van inspiratie’
Beter inkopen voor de gehele financiële-dienstensector.
Om te garanderen dat de bank waar voor haar
geld krijgt, toetst Global Procurement GSS Operations won in 2005 voor het tweede achtereenvolgende jaar de
systematisch de uitgaven aan derden. ‘Risk Waters Best Back-Office Operational Risk Reduction Programme
Inmiddels zijn enkele best practices Award’. Deze onderscheiding maakt deel uit van een hele reeks prijzen
doorgevoerd, zoals een wereldwijd systeem voor operationeel risicobeheer die worden toegekend aan personen en
voor sourcing en contractering in de bedrijven die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de
belangrijkste marktgebieden. Om de uitgaven ontwikkeling van het beheer van operationele risico’s binnen de
voor inhuur en inkoop te beperken zijn financiële-dienstensector.
bovendien ‘resourcing desks’ opgezet.
Bij de zevende jaarlijkse FSmetrics Awards viel GSS Operations -
Ambities voor 2006 Securities twee keer in de prijzen: als ‘Best Broker Dealer Overall
Per 1 januari 2006 is GSS opgegaan in de Operational Performance in Fixed Income’ en als ‘Best Broker Dealer
nieuwe Services-organisatie, die uit alle Confirmation Performance’. De prijzen werden toegekend op grond van
dienstverlenende units binnen de bank een stemming onder grote institutionele beleggers, waaronder een
bestaat. Een belangrijk aandachtspunt wordt aantal belangrijke klanten van onze bank. ABN AMRO moest het daarbij
de inrichting van één geïntegreerd Operations- opnemen tegen andere banken uit dezelfde tier 1 en tier 2 groep.
platform voor de bank. Hierbij wordt voort-
gebouwd op het succes van het European 79
Group Functions

Group Functions (GF) vervult


een sturende en
ondersteunende rol ten
aanzien van de
concernstrategie. Een rol die
Group Functions
gestalte krijgt in drie
kerntaken: het uitoefenen
van toezicht op de corporate
governance, het
Kerncijfers Group Functions
ondersteunen van de Raad
van Bestuur bij de uitvoering (in miljoenen euro’s) 2005 2004

van de concernstrategie en Rente – 305 –3


het faciliteren van Provisie – 28 1
synergieën tussen de BU’s. Handelsresultaat – 32 – 36
GF is daarnaast Resultaat uit financiële transacties 607 472
verantwoordelijk voor een Resultaat uit deelnemingen met invloed 114 20
groot aantal overkoepelende Overige operationele baten 23 6
functiegebieden, variërend Totaal operationele baten 379 460
van de strategische koers Totaal operationele bedrijfslasten – 95 263
van het concern tot de Bedrijfsresultaat 474 197
interne controle en van het Waardeverminderingen 95 23
risicobeheer tot EU- Bedrijfsresultaat voor belastingen 379 174
aangelegenheden. In 2006 Belastingen – 50 25
zal GF zich vooral richten op Operationele nettowinst 429 149
de naleving van artikel 404 Beëindigde bedrijfsactiviteiten (netto) 0 1.207
van de Sarbanes-Oxley Act Jaarwinst 429 1.356
en Bazel II, evenals de Balanstotaal 70.095 60.637
implementatie van een Naar risico gewogen activa 8.612 3.084
gestandaardiseerde
methodiek voor Aantal medewerkers (fte) 6.020 3.867
risicobeoordeling binnen de
compliance-functie.
GF geeft richting aan de concernstrategie van ervoor zorgt dat de belangen van de BU’s en


ABN AMRO en ondersteunt de implementatie die van de hele bank onderling in evenwicht

daarvan in overeenstemming met de zijn. Op deze manier bevordert GF de
  Managing for Value-methodiek, de internationale reputatie van onze merknaam
ABN AMRO Waarden en de Business en de gezamenlijke kracht van de

  Principles. Door functies over BU en verschillende concernonderdelen als één


geografische grenzen heen te stroomlijnen bank.
  en samen te voegen faciliteert GF het

concernbreed delen van best practices, Dit vertaalt zich in drie functies:
Group Functions innovatie alsmede de relaties met • Governance: GF stelt de bank in staat als
(als % van bedrijfsresultaat voor overheden en zorgt ze voor een bindend één entiteit te opereren en is
belastingen van de groep) element in zowel operationeel als cultureel verantwoordelijk voor corporate
opzicht. governance. Ze is voorts belast met het
toezicht op de naleving van wet- en
Strategie, producten en regelgeving, inclusief samenstelling en
diensten rapportage van de geconsolideerde
GF profileert zich tevens als een ‘centre of jaarrekening.
excellence’, dat de mogelijkheden voor • Beïnvloeding en beleidsvorming: GF voegt
waardecreatie onderzoekt, de vereiste waarde toe door de implementatie van de
middelen en vaardigheden verschaft, de BU’s door de Raad van Bestuur vastgestelde
80 helpt hun doelstellingen te verwezenlijken en strategische koers te faciliteren. Ze
Group Functions

ontwerpt, implementeert en bewaakt de financiële positie en bereidt interne en


standaarden en het beleid waarbinnen de externe financiële rapportages voor.
BU’s opereren. GF bewaakt ook de • Group Audit: beoordeelt en adviseert inzake
prestatiedoelstellingen en de daarbij de adequaatheid van interne
gemaakte vorderingen en verstrekt op beheersmaatregelen door middel van
belangrijke terreinen advies en onafhankelijk onderzoek.
ondersteuning. • Corporate Development: ondersteunt de
• Dienstverlening: GF faciliteert en benut de Raad van Bestuur bij de ontwikkeling van de
synergiemogelijkheden tussen de BU’s door concernstrategie, met inbegrip van de
het leveren van ondersteunende diensten inventarisatie, analyse en verwezenlijking
voor de hele groep op specifieke van fusie- en overnamemogelijkheden,
functiegebieden, in nauwe samenwerking alsmede de samenstelling van de totale
met de BU’s. portefeuille van activiteiten vanuit
strategisch perspectief.
In 2005 zijn de onderstaande functies in • Group Communications: is verantwoordelijk
GF samengebracht. GF wordt na deze voor corporate communicatie,
reorganisatie op een meer geïntegreerde perscontacten, sponsoring en het merk
wijze geleid, over de grenzen van de ABN AMRO.
verschillende bedrijfsonderdelen heen, • Investor Relations: fungeert als ons venster
waarbij de grotere nadruk op interne naar de beleggingswereld, is
klanttevredenheid de relaties met de verantwoordelijk voor duidelijke
commerciële bedrijfsonderdelen verder communicatie met beleggers en is hun
versterkt. eerste aanspreekpunt; verhoogt het interne
bewustzijn van de perceptie van en
GF is belast met de volgende taken: waardering voor de concernstrategie,
• Group Compliance: beheert contacten met activiteiten en resultaten in
toezichthouders, evalueert ontwikkelingen beleggerskringen.
op het gebied van wet- en regelgeving en • Group Risk Management: de risico-
stuurt de onafhankelijke compliance-functie organisatie op groepsniveau rust op twee
binnen de groep aan. pilaren, namelijk de uitvoering van de
• Group Legal: bepaalt het beleid voor het risicofunctie in de regio’s en de sterke
beheer van de juridische risico’s en verstrekt centrale risicofunctie van Group Risk
interne juridische diensten, met inbegrip Management, gericht op beleidvorming,
van procesvoering. portefeuillebeheer en risicoprofiel. Deze
• Group Finance: ondersteunt de structuur wordt ondersteund door
besluitvorming door de Raad van Bestuur en concernbrede risicobewaking, -controle en
het Resource Allocation and Performance -rapportage.
Management Committee, stelt de • Group Human Resources: adviseert de
grondslagen en richtlijnen voor verslag- Raad van Bestuur over personele aspecten
geving vast, is belast met de strategische, van de strategie, verstrekt advies en
beheersmatige en financiële controlefunctie ondersteuning inzake het concernbeleid
binnen ABN AMRO, is verantwoordelijk voor Executive Development en Leadership
voor de coördinatie, beleidsvorming en Development en ontwikkelt kaders en
uitvoering van het kapitaalbeheer, richtlijnen op belangrijke HR-gebieden voor
balansbeheer en markt-, rente- en internationaal gebruik door alle BU’s,
liquiditeitsbeheer van de groep, alsmede waaronder een bankbreed centraal HR-
economisch onderzoek, bewaakt de totale kader. 81
Group Functions

• European Union Affairs & Market miljoen bruto en EUR 268 miljoen netto),
Infrastructures: behartigt de belangen van waardoor de kosten van de door de
ABN AMRO via de Liaison Offices bij de EU Amerikaanse toezichthouders opgelegde
en in Den Haag en stemt de interne boete (EUR 67 miljoen bruto en EUR 67
strategiebepaling af op infrastructurele miljoen netto) en de voorziening voor niet
ontwikkelingen op het gebied van opgenomen vakantiedagen door
betalingsverkeer en effecten. medewerkers (EUR 56 miljoen bruto, EUR 40
miljoen netto) ruimschoots werden
Daarnaast houdt GF toezicht op onze gecompenseerd.
activiteiten in overige landen, waaronder het
belang in Capitalia (7,7%) en De voorzieningen werden verhoogd met
Banca Antonveneta (76,0%) in Italië en EUR 72 miljoen, met name door de Incurred
Kereskedelmi és Hitelbank (40%) in Hongarije. But Not Identified (IBNI)-debiteuren-
Het belang in Banca Antonveneta is staps- voorziening
gewijs uitgebreid van 12,7% aan het begin van
2005 tot 55,8% op 2 januari 2006 en 76,0% op De belastingen waren in 2005 aanzienlijk
16 maart 2006. De resultaten van Banca lager, hoofdzakelijk als gevolg van de vrijval
Antonveneta worden met ingang van 1 januari van belastingvoorzieningen in het vierde
2006 verantwoord onder de BU Europa. kwartaal.

Resultaten in 2005 De post beëindigde bedrijfsactiviteiten in


In de resultaten van GF zijn die van Group 2004 betreft de nettowinst van LeasePlan
Shared Services begrepen. De operationele Corporation, dat in 2004 werd verkocht.
nettowinst van GF van EUR 149 miljoen in
2004 werd sterk beïnvloed door de Ambities voor 2006
compensatie voor de beëindiging van de De strategische agenda voor 2006 staat in het
winstdelingsregeling in Nederland (EUR 177 teken van het uitbouwen van de in 2005
miljoen operationele bedrijfslasten en gestarte initiatieven:
EUR 117 miljoen jaarwinst), zoals • nakoming van de voorschriften van artikel
overeengekomen in de nieuwe cao. 404 van de Sarbanes-Oxley Act nadat de
Gecorrigeerd hiervoor kwam de operationele Securities and Exchange Commission in
nettowinst over 2005 61,3% hoger uit op 2005 besloot de invoeringsdatum van de
EUR 429 miljoen. De onderstaande cijfers zijn wet met één jaar uit te stellen tot
gecorrigeerd voor deze voorziening. 31 december 2006;
• verdere voorbereiding op de gevolgen van
De totale operationele baten daalden met de eisen van Bazel II ten aanzien van
17,6% tot EUR 379 miljoen, hoofdzakelijk door verslaggeving en risicobeheer;
de lagere resultaten op de USD-winsthedge • implementatie van de intern ontwikkelde
(verantwoord onder nettorentebaten) en een infrastructuur voor Management Informatie
voorziening voor balansaanpassingen, die de Systemen in een aantal voor ABN AMRO
hogere resultaten uit onze deelnemingen in belangrijke landen; en
Italië tenietdeden. • verdere ontwikkeling en implementatie van
een gestandaardiseerde methodiek voor
De totale operationele bedrijfslasten namen risicobeoordeling, systemen en
met EUR 181 miljoen af. Deze daling werd kwaliteitscontroleprocedures binnen de
met name veroorzaakt door de vrijval van de compliance-functie.
82 voorziening ziektekostenverzekering (EUR 392
Human Resources

Doel van Human Resources


(HR) is alle medewerkers te

Human Resources stimuleren en te motiveren


om een actieve rol te spelen
bij het bereiken van onze
doelstellingen. In 2005
hebben wij voor het eerst bij
alle BU’s wereldwijd de
betrokkenheid van onze
Bepalend voor het succes van onze hun leiderschapscapaciteiten verder te medewerkers (‘Employee
strategie is dat al onze klanten kunnen ontwikkelen. Dit proces creëert Engagement’) onderzocht.
rekenen op een uitstekende service van mogelijkheden om de leiderschaps- Op basis van de uitkomsten
sterk gemotiveerde en betrokken vaardigheden van onze Top Executives te zijn verschillende initiatieven
medewerkers. Het is daarom noodzakelijk verbeteren en daarmee hun vermogen om in gang gezet, waaronder de
dat wij hoge eisen blijven stellen aan de de betrokkenheid van hun medewerkers te uitbreiding van het
werving, de ontwikkeling en het behoud van vergroten. Bij de introductie in 2004 bleef Leadership Review-
talent. Een ‘betrokken’ medewerker is meer de Leadership Review beperkt tot onze programma voor de
dan een ‘tevreden’ medewerker: betrokken 150 hoogste leiders. Vorig jaar is het ontwikkeling en vergroting
medewerkers werken actief mee aan het programma ook ingevoerd voor de van leiderschaps-
bereiken van onze doelstellingen en bouwen daaropvolgende managementlaag, alsmede capaciteiten, doelstellingen
samen met ons aan de toekomst van onze voor medewerkers waarvan is vastgesteld dat op het gebied van
bank. zij het potentieel bezitten om door te groeien compliance voor onze Top
naar het niveau van Top Executives. In 2006 Executives, halfjaarlijkse
In 2005 hebben wij voor het eerst bij alle BU’s volgt het overige hoger kader. People & Organisational
wereldwijd een Employee Engagement- Capability Reviews en een
onderzoek verricht. In de voorgaande twee Met alle deelnemers aan de Leadership vrijwillige
jaar bleef het onderzoek nog beperkt tot Review worden specifieke doelstellingen integriteitscreening. In de
bepaalde onderdelen van de bank. In 2004 afgesproken voor het verbeteren van hun loop van 2005 is met succes
namen 26.000 medewerkers deel aan het leiderschapscapaciteiten. Om hen bij het een aantal grote HR-
onderzoek, met een respons van 66%. Vorig formuleren van deze doelstellingen te helpen, projecten opgezet,
jaar werd de enquête uitgezet onder 97.000 stellen wij hen in de gelegenheid de waaronder een verdere
medewerkers. De wereldwijde respons was driedaagse workshop ‘Leading Through verbetering van de
uitstekend: 75%. Dit percentage op zich geeft Others’ te volgen. In 2006 nemen alle Top opleidingsmogelijkheden en
al aan hoezeer onze medewerkers zich bij de Executives opnieuw deel aan de Leadership de outsourcing van IT-
bank betrokken voelen. Aan de hand van de Review: de effectiviteit van hun leiderschap diensten in tien landen.
antwoorden kunnen wij de betrokkenheid van wordt dan gemeten en nieuwe doelstellingen Hierbij zijn bijna 2.000
alle medewerkers meten en een vergelijking worden vastgesteld. medewerkers naar
maken tussen verschillende geografische leveranciers van de bank
gebieden en BU’s. In bijna alle categorieën De bestaande leiderschapsprogramma’s voor overgegaan.
scoren wij beter dan onze concurrenten in de het middenkader zijn in 2005 geïntensiveerd,
financiële sector en ook ten opzichte van de een proces dat in 2006 een verder vervolg
norm voor zogenoemde High Performance- krijgt. Doel van deze programma’s is de
bedrijven kunnen wij de toets der kritiek goed deelnemers vertrouwd te maken met allerlei
doorstaan. In vergelijking met de eerdere zaken waarmee zij als leidinggevende in de
onderzoeken is op veel punten duidelijk verschillende fasen van hun carrière te maken
vooruitgang geboekt. krijgen.

Uit de enquête in 2005 kwam naar voren dat Onze talentmanagementprogramma’s voor
onze medewerkers grote waarde hechten aan uitstekend presterende medewerkers met
goed leiderschap. Dit onderwerp had al een een aanzienlijk groeipotentieel stimuleren een
hoge prioriteit en dit zal ook zo blijven. In 2004 geïntegreerde, BU-overschrijdende aanpak en
werd namelijk een Leadership Review onder zijn een hulpmiddel voor opvolgingsplanning.
onze Top Executives gehouden, met als doel Kenmerkend is de brede diversiteit van het 83
Human Resources

loopbaantraject. Talentvolle medewerkers uitgebreid met een halfjaarlijkse meting. Dit


kunnen kiezen voor een algemene stelt de BU’s in staat om halverwege het jaar
leidinggevende loopbaan om zich vervolgens te bepalen waar zij staan. Zo nodig kunnen zij
te bekwamen in leiderschap en strategische dan hun jaarplannen bijstellen, zodat de
taken, dan wel voor een meer specialistisch doelstellingen alsnog worden bereikt. Op
traject. Coaches en mentoren helpen hen de basis van de People & Organisational
juiste keuzes te maken. Afzonderlijke Capability Reviews kan elke BU in overleg met
mentoring- en andere initiatieven hebben de Raad van Bestuur bepalen welke
daarnaast het bewustzijn voor het combinatie van kennis, gedrag, vaardigheden
diversiteitsbeleid verder vergroot. Deze en waarden (inclusief compliance) nodig is om
toegenomen focus leidde tot diverse haar prestatiedoelstellingen te realiseren.
internationale en lokale initiatieven, waaronder
internationale conferenties voor vrouwen in HR heeft actieve invulling gegeven aan haar
hogere leidinggevende posities, programma’s ondersteunende rol bij werving en selectie,
voor interculturele bewustwording en internationale beloningskwesties,
‘Leadership & Diversity’-programma’s. performance management, opleiding en
ontwikkeling en talentmanagement. Voorts is
HR heeft in 2005 een nieuwe mondiale HR betrokken geweest bij grote
strategie ontwikkeld, gericht op het genereren veranderingsprocessen zoals de outsourcing
van synergie en het creëren van toegevoegde van de IT-dienstverlening in tien landen. Bij
waarde voor de commerciële doelstellingen. deze operatie, die in november 2005 met
Belangrijke ontwikkelingen in 2005 waren de succes werd afgerond, zijn bijna 2.000
verbeterde toegankelijkheid van kennis via medewerkers overgestapt naar leveranciers
e-learning en ‘communities of practice’, de van de bank om daar een verder vervolg aan
verhoogde professionaliteit van onze hun loopbaan te geven. Deze
programma’s voor pas afgestudeerde outsourcingoperatie biedt een aantal
academici en de goede resultaten van voordelen: de bank kan zich concentreren op
coaching door het (senior) management. haar kernactiviteiten, de IT-dienstverlening
wordt nieuw leven ingeblazen en het
Zoals elders in dit jaarverslag vermeld, is het bestaande talent en de aanwezige
van groot belang dat de bewustwording ten capaciteiten worden optimaal ingezet. De
aanzien van compliance binnen de hele bank controle van kwaliteit, tijdigheid en
wordt versterkt. Met alle Top Executives is consistente effectiviteit van de IT-
daarom een prestatiedoelstelling voor dienstverlening berust bij de New Technology
compliance afgesproken, naast de Organisation, een afdeling die nauw
doelstellingen voor persoonlijke (leiderschaps)- samenwerkt met onze externe leveranciers.
ontwikkeling, ontwikkeling van medewerkers
en financiële resultaten. Daarnaast hebben
onze huidige Top Executives zich in 2005
aangemeld voor een vrijwillige integriteits-
toets. Deze toets is in juli 2004 door de
Nederlandsche Bank verplicht gesteld voor
nieuwe Top Executives.

Om onze performance management-


processen te verbeteren hebben wij de
84 People & Organisational Capability Reviews
Risicobeheer

Effectief risicorendement-
beheer behoort tot onze

Risicobeheer kerncompetenties. Wij


beschikken over een
professionele risicofunctie
die onafhankelijk van de
commerciële
bedrijfsonderdelen opereert
en een breed toezicht
Informatie die in voorgaande jaarverslagen Officer (CFO), die tevens lid zijn van de Raad uitoefent op alle activiteiten
werd vermeld in het hoofdstuk Risicobeheer, van Bestuur, zijn verantwoordelijk voor de en markten. Doel van ons
is voor een deel thans opgenomen in punt 38 implementatie van het risicobeleid binnen de risicobeleid en onze
‘Beheer van financiële risico’s en gebruik van groep. activiteiten in het kader van
derivaten’ van de toelichting op de risicobeheer is risico’s zo
jaarrekening vanaf pagina 184. Risicobeheer vindt met name plaats binnen de vroeg mogelijk te
directoraten Group Risk Management (GRM) onderkennen en te
Kader en Group Asset and Liability Management analyseren. Voortschrijdend
Een omvangrijk kader voor risicobeheer (GALM). inzicht stelt ons in staat in te
beschouwen wij als een kerncompetentie. Wij • GRM is verantwoordelijk voor het beheer spelen op marktvolatiliteit en
volgen een gedegen risicobeleid dat is van krediet-, landen-, markt-, operationele het snel veranderende
afgestemd op onze langetermijnstrategie en en reputatierisico’s. ondernemingsklimaat en een
brengen dit in de praktijk door middel van een • GALM heeft tot taak onze winst en optimaal naar risico
professionele risicofunctie die onafhankelijk is kapitaalpositie tegen ongunstige rente- en gewogen rendement te
van de commerciële bedrijfsonderdelen. Ons valutabewegingen in andere dan de realiseren. Een van de
kader voor risicobeheer wordt gekenmerkt handelsportefeuilles te beschermen en hoofdtaken van het Group
door de combinatie van centrale onze liquiditeitspositie en ons Asset and Liability
beleidsvorming en breed toezicht, alsmede langetermijnprofiel voor de uitgifte van Management Committee
decentrale uitvoering en bewaking. schuldbewijzen te beheren. (Group ALCO) betreft het
beheer van de gevoeligheid
Onze risicobeheerprocessen hebben tot doel Group Risk Management van de nettorentebaten van
risico’s in een vroegtijdig stadium te Het Group Risk Committee (GRC), waarvan de de bank voor fluctuaties in
onderkennen en te analyseren, alsmede stemgerechtigde leden afkomstig zijn uit GRM de marktrente. De
verantwoorde limieten vast te stellen en te en de commerciële bedrijfsonderdelen, is het nettorentebaten vormen voor
bewaken. Het risicobeheer binnen de bank hoogste beleidsbepalende en fiatterende de bank de belangrijkste
wordt gekenmerkt door voortschrijdend orgaan voor krediet-, landen- en marktrisico. In bron van inkomsten.
inzicht. Dit stelt ons in staat in te spelen op het algemeen worden beleidsaangelegen-
marktvolatiliteit en het snel veranderende heden en kredietportefeuillekwesties in
ondernemingsklimaat. Elke afdeling van de speciale beleidsbijeenkomsten van het Group
bank moet de risico’s analyseren die Risk Committee behandeld. Het Group
verbonden zijn aan haar eigen transacties. Het Operational Risk Management Committee is
is de verantwoordelijkheid van de betreffende het hoogste orgaan voor wat betreft
afdeling om na te gaan dat de risico’s binnen operationele risico’s.
de toegestane limieten blijven en adequaat
worden beheerd. Risicobeheer binnen de BU’s is lokaal
gestructureerd, onder toezicht van GRM. De
Organisatiestructuur regionale hoofden risicobeheer hebben een
De Raad van Bestuur stelt, onder toezicht van dubbele rapportagelijn: naar het hoofd van de
de Raad van Commissarissen, de strategische betreffende BU en naar het hoofd GRM.
risicofilosofie en het risicobeleid vast. Tot het Marktrisico en operationeel risico zijn
takenpakket van de Raad van Commissarissen afzonderlijke functies binnen GRM. De totale
behoort een regelmatige evaluatie van de structuur van onze risicobeheerorganisatie is
risico’s van de portefeuille van de bank. De weergegeven in het volgende schematisch
Chief Risk Officer (CRO) en de Chief Financial overzicht. 85
Risicobeheer

Raad van Commissarissen


• Houdt toezicht op het risicobeheer
• Evalueert regelmatig het risico van de
portefeuille van de bank

Raad van Bestuur


Stelt strategische risicofilosofie, risicobeleid en
risicobereidheid vast

Chief Risk Officer Chief Financial Officer

Group Risk Management Group Asset and Liability Management


• Kredietrisico • Renterisico
• Marktrisico • Valutarisico
• Operationeel risico • Liquiditeitsrisico
• Landenrisico • Kapitaalbeheer
• Reputatierisico

Group Risk Committee Group Asset and Liability Committee

• Bepaling van het risicobeleid, alsmede de • Uitoefening van toezicht op ALCO’s van
procedures en methodes om risico’s te meten alle BU’s
en te bewaken, waaronder tevens begrepen • Vaststelling van totale limiet voor renterisico
het reputatierisico (Earnings-at-Risk en marktwaarde) en
• Vaststelling van gedelegeerde bevoegdheden liquiditeitsrisico per BU en per muntsoort
voor lagere commissies en individuele • Vaststelling van totale Value-at-Risk limieten
functionarissen binnen Group Risk voor marktrisico’s, waarbij het Group Risk
Management, Regionale BU’s, Global Clients, Committee verantwoordelijk is voor de
Private Clients en Asset Management allocatie hiervan
• Fiattering van de krediet-, markt- en • Beheer van geconsolideerde liquiditeits- en
operationele risico’s die samenhangen met rentepositie van de bank
nieuwe producten • Beheer van kapitaalstructuur
• Fiattering van het risico op transacties • Vaststelling van standaarden en beleid voor
waarvan de waarde de aan lagere commissies interne verrekening en inter-BU transacties
gedelegeerde bevoegdheid overschrijdt • Beheer van corporate investment-portefeuille
• Fiattering van gestructureerde financieringen, • Bankbrede hedging van winst en geïnvesteerd
complexe producten en transacties op basis vermogen in andere muntsoorten
van fiscale constructies • Instandhouding van creditcurve via
• Driemaandelijkse toetsing of de voorzieningen strategische uitgifte van schuldpapier
voor de kredietportefeuille toereikend zijn
• Bewaking van totale risicoportefeuille en
-profiel van de bank

Risicofuncties in Group Risk Management Risicofuncties in Group Asset and Liability


en BU’s Management en BU’s

• Uitoefening van toezicht op alle aangelegen- • Fiattering van rentelimieten binnen door
heden inzake kredietrisico, marktrisico en Group ALCO gedelegeerde bevoegdheid
regelgeving, alsmede op de naleving van • Toetsing van kredietgebruik aan rente- en
lokale wetgeving liquiditeitslimieten
• Fiattering van krediettransacties binnen de • Aansturing van beheer van uitzettingen op de
gedelegeerde bevoegdheden en advisering balans
over kredieten die daarbuiten vallen • Toetsing van nettorentebaten en ramingen
• Ondersteuning van de handelsactiviteiten • Goedkeuring van beleid, onder meer interne
van de bank door een effectief beheer van het verrekening
marktrisico • Bewaking van funding-mix en andere
• Uitvoering, revisie en bewaking van beleid belangrijke liquiditeitsratio’s
voor alle kredietportefeuilles • Goedkeuring van nieuwe producten
• Beheer van individuele probleemkredieten
en bewaking van noodlijdende kredieten met
inachtneming van ABN AMRO risiconormen
• Treffen van debiteurenvoorzieningen binnen
de gedelegeerde bevoegdheid
• Goedkeuring van kredietproducten voor de
particuliere markt en de MKB-markt binnen de
gedelegeerde bevoegdheid
• Vaststelling van de controlemechanismen
voor operationeel risico en handhaving van de
discipline bij de toepassing daarvan
• Toezicht op de naleving van de ABN AMRO
Waarden en Business Principles
86
Risicobeheer

Group Asset and Liability Management (zie ‘Punt 4. Informatie over onderneming –
Ten behoeve van een effectief balansbeheer B. Overzicht van bedrijfsactiviteiten – Toezicht
hebben wij een Asset and Liability Committee en regelgeving – Nieuw Kapitaalakkoord
(ALCO) opgezet. De structuur van het ALCO (Bazel II)’) zijn wij thans bezig onze
vormt een afspiegeling van onze organisatie, methodologie voor economisch kapitaal te
waarbij Group ALCO op concernniveau verfijnen en verder te ontwikkelen. Beleggers
opereert en iedere BU een eigen ALCO heeft, dienen zich dan ook te realiseren dat ons
dat verantwoordelijk is voor het proces van economisch kapitaal kan veranderen, zowel
balansbeheer binnen het eigen functiegebied. door wijzigingen in de onderliggende risico’s
De leden van Group ALCO zijn afkomstig uit als door verbeteringen in de door ons
de commerciële bedrijfsonderdelen, gehanteerde methodologie voor het meten
alsmede uit de functies Finance en van risico’s.
Risicobeheer.
Wij maken ook gebruik van het begrip
GALM richt zich concernbreed op de economisch kapitaal voor de interne
verhoging van de omloopsnelheid van het besluitvorming inzake de allocatie van het
beschikbare kapitaal, de vermindering van de beschikbare kapitaal, voor het onderbouwen
kapitaalkosten, de bewaking en verbetering van risico/rendementsbeslissingen op
van de liquiditeit van activa en de herallocatie verschillende niveaus binnen de organisatie en
van kapitaal indien dit op grond van voor performance management. Het
strategische besluiten noodzakelijk is. economisch kapitaal wordt geschat voor alle
primaire risico’s die aan onze activiteiten zijn
Risicometing verbonden: kredietrisico (met inbegrip van
Economisch kapitaal landenrisico en private equity), marktrisico
ABN AMRO gebruikt intern ontwikkelde (met inbegrip van renterisico), operationeel
modellen voor het schatten van het risico en bedrijfsrisico. Wij zijn actief op een
economisch kapitaal als uniforme graadmeter groot aantal locaties wereldwijd en zijn
voor het risico voor de hele bank. Modellen betrokken bij veel verschillende activiteiten.
voor economisch kapitaal fungeren primair als Deze spreiding, alsmede de diversificatie
een vroegtijdig waarschuwingssysteem voor tussen risicotypen, wordt in aanmerking
ernstige risico’s naast die risico’s waaraan de genomen bij de berekening van het
bank statistisch gezien naar verwachting economisch kapitaal.
blootstaat in het kader van de uitoefening van
haar gewone bedrijfsactiviteiten. Economisch Bijdrage aan economisch kapitaal per
kapitaal betreft een schatting van het kapitaal risicotype (totaal EUR 16 miljard)
dat de bank nodig heeft om grotere dan te
verwachten verliezen met een hoge mate van
zekerheid te kunnen opvangen. Zoals bij elke
andere statistische methode het geval is,
geeft het economisch kapitaal het
management slechts een indicatie. Het
belangrijkste voordeel is dat mogelijke risico’s
worden gesignaleerd en het management
trends kan volgen. Economisch kapitaal heeft ,SFEJFUSJTJDP JODMVTJFGMBOEFOSJTJDP


echter, net zoals alle schattingen en .BSLUFOSFOUFSJTJDP

statistische methoden, zijn beperkingen. 0QFSBUJPOFFMSJTJDP

Vooruitlopend op de invoering van Bazel II #FESJKGTSJTJDP 87


Risicobeheer

Value-at-Risk versus hypothetisch resultaat voor handelsportefeuilles in 2005 (in miljoenen euro’s)
























XFFL




















































KBO GFC NBB BQS NFJ KVO KVM BVH TFQU PLU OPW EFD

7BMVFBU3JTL 8JOTU 7FSMJFT

Het economisch kapitaal voor het marktrisico Value-at-Risk (VaR) modellen en andere
en het renterisico is volatiel in vergelijking controlemaatregelen, zoals sensitiviteit-
met het economisch kapitaal voor andere stress-tests en stress-testscenario’s. Voor
risicotypen. Ultimo 2005 was het economisch nadere informatie wordt verwezen naar
kapitaal voor het marktrisico en het renterisico punt 38 ‘Beheer van financiële risico’s en
relatief laag. gebruik van derivaten’ van de toelichting op de
jaarrekening.
Vergelijking van het economisch kapitaal van
ABN AMRO met dat van andere instellingen De effectiviteit van de VaR-berekeningen kan
is, vanwege aanzienlijke verschillen in worden getoetst aan de hand van back-
definities, modellen en aannames, testing, een techniek waarbij het aantal dagen
waarschijnlijk niet zinvol. In het algemeen is wordt geteld waarop de verliezen hoger waren
economisch kapitaal bedoeld om alle grotere dan de voor die dagen berekende VaR. Bij een
risico’s waaraan een bank kan blootstaan, te betrouwbaarheidsniveau van 99% zal,
omvatten. Sommige risico’s zijn evenwel niet statistisch gezien, het negatieve handels-
kwantificeerbaar, terwijl de risicoperceptie resultaat eens in de honderd handelsdagen
aan verandering onderhevig is. groter zijn dan de VaR voor die dag. Back-
testing wordt uitgevoerd op zowel het
Value-at-Risk feitelijke handelsresultaat als een
88 Om het marktrisico te beheren gebruiken wij hypothetisch handelsresultaat, waarbij het
Risicobeheer

effect van provisies, emissievergoedingen en opgenomen. Voorts omvat het kredietrisico


intradagtransacties buiten beschouwing wordt de eventuele waardevermindering van de
gelaten. De uitkomsten van back-testing op participatieportefeuille.
het feitelijke en hypothetische
handelsresultaat worden op kwartaalbasis aan Bij het risicobeheer van zakelijk en particulier
de Nederlandsche Bank gerapporteerd. Back- krediet hanteren wij de volgende principes:
testing is een belangrijk instrument voor de • de fiattering van kredieten geschiedt
ex-post validering van ons interne VaR-model. onafhankelijk van de commerciële
bedrijfsonderdelen;
Uit de uitkomsten van back-testing in de • voor alle commerciële activiteiten waarbij
grafiek op pagina 88 kan worden afgeleid dat de bank risicogevoelige transacties aangaat,
in 2005 het hypothetisch financieel resultaat is de voorafgaande goedkeuring van
nooit hoger is geweest dan de berekende VaR. commissies of bevoegde functionarissen
Dit is het gevolg van onze conservatieve VaR- (het vierogenprincipe) vereist;
berekening met betrekking tot het • de Raad van Bestuur heeft de bevoegdheid
hypothetisch handelsresultaat. inzake kredietrisicobeheer gedelegeerd aan
GRM binnen Group Functions en vervolgens
Earnings-at-Risk verder aan de BU’s;
Earnings-at-Risk geeft de gevoeligheid van de • binnen de gedelegeerde bevoegdheden zijn
winst weer gedurende een bepaalde periode de BU’s verantwoordelijk voor alle
(bijvoorbeeld 6, 12 of 24 maanden) in een bedrijfsactiviteiten;
aantal vooraf vastgestelde yieldcurve- • verstrekte krediet- en handelsfaciliteiten
scenario’s. Nadere bijzonderheden over worden zorgvuldig gedocumenteerd en
Earnings-at-Risk zijn opgenomen onder bewaakt;
punt 38 ‘Beheer van financiële risico’s en • ‘Ken uw klant’: onze medewerkers moeten
gebruik van derivaten’ van de toelichting op de bekend zijn met de achtergrond van onze
jaarrekening (zie pagina 184). klanten, met name hoe zij hun activiteiten
en transacties financieren.
Kredietrisico
Binnen ABN AMRO is kredietrisico Beheer zakelijk krediet
gedefinieerd als het risico dat een tegenpartij Bevoegdheden voor de kredietverlening aan
of uitgevende instelling zijn verplichtingen zakelijke klanten worden gebaseerd op:
tegenover de bank niet nakomt of dat de • het Global One Obligor Exposure – alle
kwaliteit van een uitgevende instelling krediet- en obligofaciliteiten die wereldwijd
verslechtert. Het gaat hierbij om zowel aan één relatie zijn verstrekt; en
feitelijke betalingsachterstanden als negatieve • de Uniform Counterparty Rating (UCR) en
waardeveranderingen door de toegenomen Loss Given Default (LGD) risicoclassificaties
waarschijnlijkheid van betalingsachterstanden. (zie hieronder), die beide tevens dienen als
bouwstenen voor het economisch kapitaal.
Wij hanteren een aantal statistische
methoden om het kredietrisico van de bank te Risicoclassificatie: UCR en LGD
meten, te bewaken en te beheren. Zo heeft Wij hanteren een intern classificatiesysteem
ABN AMRO een multi-factor RAROC-model voor zakelijk krediet wereldwijd. Het systeem
ontwikkeld waarmee het economisch kapitaal omvat twee soorten classificaties: de Uniform
voor het kredietrisico kan worden berekend. Counterparty Rating (UCR) en de Loss Given
Voor de berekening van het economisch Default (LGD). De UCR geeft aan hoe groot de
kapitaal is het landenrisico in het kredietrisico kans wordt geacht dat de tegenpartij in 89
affiliations
Risicobeheer

Benchmark-ratings van ratinginstituten

UCR Omschrijving S&P / Fitch Moody’s


1 Prima AAA / AA– Aaa / Aa3
2+ Zeer goed A+ A1
2 Goed A A2
2– Relatief goed A– A3
3+ Zeer acceptabel BBB+ Baa1
3 Acceptabel BBB Baa2
3– Relatief acceptabel BBB– Baa3
4+ Ruim voldoende – watch BB+ Ba1
4 Voldoende – watch BB Ba2
4– Relatief voldoende – watch BB– Ba3
5+ Relatief zwak B+ B1
5 Zwak B B2
5– Zeer zwak – speciale aandacht B– B3
6+ Extreem zwak – speciale aandacht CCC+ / C Caa1 / C
6 In gebreke n.v.t. n.v.t.
7 In gebreke – (gedeeltelijke) voorzieningen n.v.t. n.v.t.
8 In gebreke – bedrijfsactiviteiten gestaakt
en/of in liquidatie n.v.t. n.v.t.

gebreke zal blijven. De LGD geeft een normale kredieten zonder betalings-
indicatie van de omvang van het verlies dat de achterstand (‘non-default grades’) en drie
bank naar verwachting op een faciliteit zal gradaties voor probleemkredieten (‘default
lijden als de tegenpartij in gebreke blijft. grades’). De non-default gradaties kunnen ook
Beide classificaties zijn van groot belang worden gerelateerd aan de ratings van externe
voor het meten en beheren van het krediet- instituten. Er is een aantal instrumenten
risico. UCR’s en LGD’s worden onafhankelijk ontwikkeld voor de vaststelling en herziening
van de commerciële afdelingen toegekend van UCR’s. Deze ratinginstrumenten
door risicofunctionarissen of risico- kwantificeren het relatieve effect van diverse
commissies. risicofactoren en maken de besluitvorming
over het toekennen van ratings transparant.
De UCR-classificatie wordt binnen de bank Inmiddels zijn er ratinginstrumenten
wereldwijd toegepast voor alle uitzettingen op beschikbaar voor al onze grote krediet-
andere dan particuliere klanten. Binnen de portefeuilles. De door ons gebruikte rating-
UCR-classificatie worden veertien instrumenten zijn zodanig op de verschillende
verschillende gradaties onderscheiden voor specifieke markten toegesneden dat zij de
onderliggende risicofactoren weerspiegelen.

Door ervoor te zorgen dat wij een goed De LGD-classificatie wordt per faciliteit bepaald
inzicht hebben in de wensen en behoeften op basis van bevoorrechting, verstrekte
van onze klanten, en producten en diensten zekerheden en analyse van de geldende
op de markt brengen die ruimschoots aan jurisdictie. Het beleid voor de LGD-classificatie
hun verwachtingen voldoen, werken wij is afgestemd op specifieke (lokale) markten,
aan een duurzame relatie door generaties soorten tegenpartijen en producten. Gegevens
heen. over geleden verliezen op kredieten worden 91
Risicobeheer

Kredieten en vorderingen private en publieke sector per BU in 2005


(in miljarden euro’s)
Totaal BU BU BU Bouw- NGM WCS Overige Totaal
2005 NL NA Brazilië fonds 2004

Zakelijk 150,3 29,8 36,9 5,6 8,7 2,8 61,9 4,6 124,4
Particulier 121,8 59,5 15,1 6,7 30,9 3,9 1,8 3,9 106,5
Professionele
effectentransacties 74,7 0,9 73,7 0,1 59,3
Publieke sector 7,5 1,8 0,6 0,6 0,1 4,3 0,1 6,1
Multi-seller conduits 25,9 25,9 23,7
Totaal 380,2 91,1 53,5 12,9 39,7 6,7 167,6 8,7 320,0

geaggregeerd en opgeslagen in een database, De besluitvorming over kredietaanvragen,


zodat de LGD-classificatie en het daaraan ten kredietrevisies en invorderingen geschiedt op
grondslag liggende beleid kunnen worden basis van objectieve criteria, andere richtlijnen
getoetst en verbeterd. of kredietscores. De BU’s maken gebruik van
intern ontwikkelde en door externe partijen
Beheer Programme Lending geleverde scorecards. In het kader van een
Fiattering en beheer van particulier krediet en optimaal beheer van de kredietportefeuille
standaard MKB-faciliteiten vinden plaats op worden databases bijgehouden met
basis van Programme Lending. Dit betreft informatie over de ontwikkeling van de
krediet dat wordt goedgekeurd binnen het portefeuille. Op BU-niveau is gedetailleerde
kader van een Product Programme en op informatie beschikbaar aan de hand waarvan
portefeuillebasis wordt beheerd. Om op deze portefeuilles gesegmenteerd kunnen
wijze krediet te verlenen, moet de BU een worden. GRM houdt gegevens bij op het
aanvraag indienen voor het kredietproduct dat niveau van productportefeuilles teneinde de
zij wil aanbieden. De aanvraag moet de risicobewaking te ondersteunen.
doelgroep of het klantsegment waarvoor het
product is bestemd aangeven, evenals de Samenstelling
standaardnormen voor risicoacceptatie die kredietportefeuille
worden gehanteerd bij het beoordelen van Van het uitstaande kredietvolume kwam ook in
individuele transacties. Voorts moet uit de 2005 het grootste deel voor rekening van
aanvraag blijken dat de portefeuille een Consumer & Commercial Clients (C&CC)
voorspelbaar verloop zal vertonen qua (circa EUR 204 miljard ofwel 54%), gevolgd
rendement, achterstalligheid en afboekingen. door Wholesale Clients met 44%. Het restant
De bewakings- en rapportagemechanismen (2%) betreft uitzettingen van de BU Private
moeten afdoende zijn om in een vroeg Clients, de BU Asset Management en andere
stadium trends in de ontwikkeling van de concernonderdelen. Het grote aandeel van
portefeuille te signaleren en daarop tijdig actie C&CC in het totale kredietvolume is een
te ondernemen. logisch gevolg van de omvang van de
activiteiten van C&CC in de voor de bank
De fiatteringsbevoegdheid is gebaseerd op de belangrijkste markten (Nederland, het Midden-
geplande maximale portefeuilleomvang voor Westen van de Verenigde Staten en Brazilië).
een bepaald product. Nadat een Product
Programme is goedgekeurd, worden Kredietportefeuille Consumer &
individuele krediettransacties gefiatteerd door Commercial Clients
92 de daartoe bevoegde functionarissen. De BU Nederland (BU NL) is met 45% van de
Risicobeheer

totale kredietverlening onveranderd de aan de private sector nam toe met EUR 12,4
grootste geografische concentratie, gevolgd miljard (25%). De portefeuille is
door de BU Noord-Amerika (BU NA) met 26%. geconcentreerd in de lidstaten van de
Organisatie voor Economische Samenwerking
Zakelijk krediet en Ontwikkeling (OESO) gevestigd.
De zakelijke kredietportefeuilles
vertegenwoordigden 41% van de totale Voorzieningenbeleid
kredietverlening door C&CC in 2005. ABN AMRO heeft een specifiek voorzieningen-
Kernpunten zijn: beleid ontwikkeld voor de verschillende
• Het volume van de zakelijke krediet- soorten kredieten die de bank verstrekt. Dit
portefeuille van de BU NL steeg met beleid wordt voortdurend getoetst en
EUR 3,9 miljard (15%). bijgesteld op basis van onder meer eigen
• In Noord-Amerika is het kredietbedrijf van ervaringen, ontwikkelingen in kredietrisico-
C&CC vooral actief in het Midden-Westen technieken en veranderingen in wetgeving in
van de Verenigde Staten. De zakelijke de diverse rechtsgebieden waar de bank actief
kredietportefeuille groeide met EUR 7,3 is. Dit beleid voor de diverse kredietsoorten
miljard (25%). De nadruk ligt op vastgoed- wordt hieronder nader beschreven.
gerelateerd krediet en de kredietverlening
aan middelgrote bedrijven. Voor alle portefeuilles wordt het verlies door
• Dankzij het economisch herstel nam de bijzondere waardevermindering bepaald op
zakelijke kredietportefeuille van de BU het verschil tussen de boekwaarde van het
Brazilië fors toe met EUR 2,2 miljard (64%). krediet en de contante waarde van de
• De zakelijke kredietportefeuille van de geschatte toekomstige kasstromen, met
BU New Growth Markets (NGM) groeide inbegrip van kasstromen die ontstaan bij de
met EUR 0,8 miljard (40%). uitwinning van eventuele zekerheden. De
• Bouwfonds meldde een groei van de contante waarde wordt berekend op basis van
zakelijke kredietportefeuille met EUR 1,0 de oorspronkelijke effectieve rentevoet van
miljard (13%). het krediet. Indien een groep kredieten in zijn
totaliteit op bijzondere waardevermindering
Particulier krediet wordt beoordeeld, worden de toekomstige
De particuliere kredietportefeuille was in 2005 kasstromen geschat op basis van de
goed voor 57% van de totale kredietverlening contractuele kasstromen van de kredieten en
door C&CC. Van de particuliere krediet- de historische verliesgegevens voor kredieten
verlening was 80% hypothecair gedekt. met vergelijkbare modaliteiten.

De portefeuille van de BU NL steeg met Zakelijk krediet


EUR 2,8 miljard (5%) en die van de BU NA met Zakelijke kredietrelaties worden ten minste
EUR 5,4 miljard (57%). De particuliere eenmaal per jaar gereviseerd door de
kredietportefeuille van de BU Brazilië, die betreffende kredietcommissies of bevoegde
hoofdzakelijk bestaat uit autofinancieringen en functionarissen. Daarnaast houden onze
persoonlijke leningen, groeide met EUR 2,7 kredietmedewerkers continu toezicht op de
miljard (68%). Voor de BU NGM en Bouwfonds kwaliteit van de verstrekte kredieten. Wanneer
bedroeg de stijging respectievelijk EUR 1,1 de kwaliteit van een krediet of de financiële
miljard (39%) en EUR 3,6 miljard (13%). situatie van een debiteur zodanig verslechtert
dat er twijfel bestaat over het vermogen tot
Kredietportefeuille Wholesale Clients terugbetaling, wordt het beheer van de relatie
De kredietverlening door Wholesale Clients overgedragen aan Financial Restructuring & 93
Risicobeheer

Non-performing kredieten
2005 2004

Totaal non-performing kredieten (in miljoenen euro’s) 4.736 5.337


Non-performing kredieten t.o.v. kredieten private sector (bruto, in procenten) 1,72 2,28
Debiteurenvoorzieningen t.o.v. kredieten private sector (bruto, in procenten) 1,09 1,36

Specifieke voorzieningen per BU (nettotoevoeging)


(in miljoenen euro’s) Totaal 2005 C&CC WCS Overig Totaal 2004

Voorzieningen 648 754 – 241 135 616


Specifieke voorzieningen /
gemiddelde RGA (in basispunten) 25 46 – 29 91 26

Recovery. Na evaluatie bepaalt deze afdeling gedragen aan beleggers. In geval van
de hoogte van de eventuele specifieke operationele tekortkomingen, zoals fouten in
voorziening die moet worden gevormd, de documentatie of geschillen over de titel,
waarbij rekening wordt gehouden met de verlangen de beleggers van de bank dat zij de
waarde van de verstrekte zekerheden. Aan het betreffende hypothecaire leningen terugkoopt.
einde van elk kwartaal beoordeelt het Group Voor dit risico houdt de bank een operationele
Risk Committee de toereikendheid van de reserve aan.
specifieke voorzieningen.
Dubieuze en non-performing
Particulier krediet kredieten
De bank biedt een breed pakket particuliere Kredieten worden als dubieus (UCR 6, 7 en 8
kredietproducten en -programma’s, zoals voor zakelijke kredieten) aangemerkt zodra er
persoonlijke leningen, woninghypotheken, twijfel bestaat over het vermogen van de
creditcards en woningverbeteringskrediet. debiteur om aan zijn betalingsverplichtingen
Voorzieningen voor deze producten worden jegens de bank te voldoen overeenkomstig de
per portefeuille getroffen, waarbij een oorspronkelijke contractvoorwaarden. Indien
specifieke voorziening voor elk product wordt dit noodzakelijk wordt geacht, wordt hetzij
vastgesteld op basis van de omvang van de individueel per krediet hetzij collectief op
portefeuille en het historische portefeuillebasis een waardecorrectie
verliespercentage van de bank. (bijzonder waardeverminderingsverlies)
bepaald. Elk krediet waarvan hoofdsom of
MSR-portefeuille en terugkoop rente duurzaam in waarde is verminderd,
hypothecaire leningen in Verenigde Staten wordt aangemerkt als ‘non-performing’.
Nieuwe hypotheekleningen worden verstrekt
via tussenpersonen, het eigen kantorennet, De volumedaling van non-performing
een nationaal callcenter en het internet. Op kredieten met EUR 601 miljoen in 2005
deze manier maken wij optimaal gebruik van weerspiegelt de verbeterde kwaliteit van de
schaalvergroting. Het merendeel van de kredietportefeuille. De verhouding non-
nieuwe hypotheekleningen wordt weer door- performing kredieten / totale kredietverlening
verkocht aan beleggers, waarbij de bank wel aan de private sector laat eveneens een
de rechten met betrekking tot het beheer gunstige ontwikkeling zien. De verbeterde
daarvan (Mortgage Servicing Rights / MSR’s) kwaliteit van de kredietportefeuille komt ten
94 behoudt. Het kredietrisico wordt aldus over- slotte ook duidelijk tot uitdrukking in de
Risicobeheer

Grensoverschrijdend risico
(ultimo, in miljarden euro’s) Grensoverschrijdend risico Na risicovermindering 1
2005 2004 2003 2005 2004 2003

Latijns-Amerika 8,8 6,7 6,2 5,0 3,8 2,6


Azië 12,7 10,3 7,7 10,0 6,1 4,8
Oost-Europa 7,5 4,3 3,6 6,9 3,0 2,3
Midden-Oosten en Afrika 6,2 5,2 3,1 4,9 3,6 2,2
Totaal 35,2 26,5 20,6 26,8 16,5 11,9

1 Uitzettingen met een verminderd risico betreffen doorgaans transacties die zijn gedekt door credit default swaps, verzekering
van het politieke risico, offshore deposito’s en effectendepots, specifieke garanties, ringfenced funding of andere in de markt
beschikbare instrumenten voor risicovermindering.

debiteurenvoorzieningen als percentage van bedragen na afboeking, wat de hoge


de totale kredietverlening aan de private kwaliteit van de kredietportefeuille
sector. weerspiegelt.
• In de BU Brazilië stegen de voorzieningen
De voorzieningen werden met EUR 32 miljoen met EUR 144 miljoen naar EUR 363 miljoen
verhoogd naar EUR 648 miljoen. Met name door de sterke groei van de particuliere
Wholesale Clients en de BU NA profiteerden kredietportefeuille en de waardestijging van
van de verbeterde kwaliteit van hun de Braziliaanse real.
kredietportefeuille evenals van de vrijval van • Ook in de BU NGM gingen de voorzieningen
voorzieningen en van ontvangen bedragen na omhoog, namelijk met EUR 26 miljoen naar
afboeking. EUR 67 miljoen in verband met de groei van
de kredietportefeuille en de toename van de
In Consumer & Commercial Clients namen de creditcardvorderingen.
voorzieningen toe met EUR 169 miljoen • Bouwfonds meldde een stijging van de
(29%). Het nog altijd lage voorzieningenniveau voorzieningen met EUR 17 miljoen naar
in de BU NA bood gedeeltelijke compensatie EUR 26 miljoen als gevolg van de niet-
voor de hogere voorzieningen die in de BU NL Nederlandse hypotheekportefeuille.
en de BU Brazilië werden getroffen.
• De voorzieningen in de BU NL werden met De voorzieningen van Wholesale Clients
EUR 104 miljoen verhoogd naar EUR 277 werden met EUR 233 miljoen verlaagd,
miljoen, voornamelijk in de particuliere en resulterend in een nettovrijval van EUR 241
MKB-kredietportefeuille. Dit weerspiegelt miljoen. Dit was te danken aan een
het relatief zwakke economisch klimaat in aanzienlijke vrijval in de portefeuilles
Nederland, de stijging van het totale telecommunicatie en energie.
kredietvolume en de wijziging van de
activiteiten-mix als gevolg van de De BU Private Equity verhoogde de
bovengemiddelde groei van de particuliere voorzieningen van EUR 16 miljoen naar
kredietportefeuille. De voorzieningen voor EUR 34 miljoen vanwege een voorziening die
de hypotheekportefeuille bleven relatief in de Britse portefeuille werd getroffen.
stabiel.
• De BU NA kon de voorzieningen De verhoging van de voorzieningen bij Group
terugbrengen van EUR 143 miljoen naar Functions met EUR 72 miljoen had
EUR 21 miljoen. Deze verlaging kwam voornamelijk betrekking op toevoegingen
voort uit een daling van de bruto- aan de Incurred But Not Identified (IBNI)
voorzieningen alsmede uit ontvangen debiteurenvoorziening. Deze toevoegingen 95
Risicobeheer

zijn gebaseerd op een kwartaalevaluatie kapitaal voor risico uit landspecifieke


van de omvang en de samenstelling van de gebeurtenissen.
totale kredietportefeuille van de groep en de
daarop geleden maar niet-geïdentificeerde Grensoverschrijdend risico
verliezen. Het grensoverschrijdend risico betreft het
risico dat bedragen in vreemde valuta’s
Landenrisico door overheidsmaatregelen of andere
Als onderdeel van het algehele mandaat van omstandigheden (bijvoorbeeld burgeroorlog
GRM ten aanzien van risicoconcentratie of embargo) niet uit een bepaald land kunnen
beheren wij op portefeuillebasis het landen- worden overgemaakt.
risico op uitzettingen in opkomende markten.
Voor een duurzaam en winstgevend gebruik Onder de meting van het grensoverschrijdend
van kapitaal in opkomende markten is het van risico vallen alle uitzettingen, zowel op de
cruciaal belang dat het grensoverschrijdende balans als buiten de balans, die rechtstreeks
risico duidelijk wordt onderkend, gemeten en door een dergelijk risico zouden kunnen
gekwantificeerd. Het uiteindelijke doel van het worden beïnvloed. Ten opzichte van 2004 nam
landenrisicobeleid is een sterk platform te het totale grensoverschrijdend risico in 2005
creëren dat een effectief beheer van het toe met EUR 9 miljard. Deze stijging werd
landenconcentratierisico mogelijk maakt. hoofdzakelijk veroorzaakt door fors hogere
uitzettingen in Oost-Europa en het Midden-
Het beleidskader wordt vormgegeven in lijn Oosten.
met de algehele aanpassingen aan Bazel II.
In dit verband nemen wij actief deel aan het Risico op overheden
speciale, door de Nederlandsche Bank geleide Het risico op overheden is gedefinieerd als
project voor landenrisicobeleid. De het tegenpartij- en kredietrisico op een
belangrijkste instrumenten waarvan wij thans overheid, ongeacht de valuta waarin de
gebruikmaken, zijn kwantificering van uitzetting luidt. Onder overheden worden
landenrisico’s, limieten voor grens- verstaan nationale regeringen, centrale
overschrijdende risico’s en limieten voor banken en door nationale regeringen of
risico’s op overheden. centrale banken gegarandeerde entiteiten
(met uitzondering van lagere overheden).
Kwantificering van landenrisico
Op dit moment hanteren wij een intern Als gevolg van met name de waardestijging
ontwikkeld Cross-Border VaR-model om de van de Braziliaanse real en een intensiever
omvang van grensoverschrijdende limieten en gebruik van overheidsgerelateerde
uitzettingen te kwantificeren en beheren op instrumenten bij onze handels- en
portefeuille-, regionaal en landenniveau, derivatenactiviteiten in Azië en Oost-Europa,
binnen door de Raad van Bestuur nam het risico op overheden in 2005 toe.
goedgekeurde criteria. In overeenstemming
met de geleidelijke invoering van een Operationeel risico
landenrisicobeleid dat voldoet aan Bazel II, Kader en structuur
werken wij thans aan de volledige Operationeel risico is het risico dat verliezen
harmonisatie en integratie van dit beleid ontstaan als gevolg van niet afdoende of
met het raamwerk voor economisch falende interne processen, menselijk gedrag
kapitaal. In 2006 zal naar verwachting het en systemen of als gevolg van externe
Cross-Border VaR-model worden vervangen gebeurtenissen. Onder dit risico vallen
96 door de berekeningen van het economisch operationele gebeurtenissen zoals IT-
Risicobeheer

Risico op overheden
(ultimo, in miljarden euro’s) Totaal uitzettingen Uitzettingen in vreemde valuta’s 1
2005 2004 2003 2005 2004 2003

Latijns-Amerika 9,3 6,3 6,6 1,3 0,8 0,7


Azië 4,2 3,4 3,7 0,4 0,4 0,3
Oost-Europa 2,8 1,9 1,7 1,5 0,5 0,4
Midden-Oosten en Afrika 1,4 0,6 1,0 0,7 0,5 0,6
Totaal 17,7 12,2 13,0 3,9 2,2 2,0

1 Gedeeltelijk opgenomen in grensoverschrijdende limieten.

problemen, tekortkomingen van de onderkennen en te analyseren,


organisatiestructuur, ontbrekende of risicobeperkende maatregelen in te voeren en
inadequate interne controle, menselijke de effectiviteit van dergelijke maatregelen te
fouten, fraude en externe bedreigingen. bepalen. Diverse programma’s en
instrumenten zijn hiervoor beschikbaar of
ABN AMRO kent een concernbeleid en -kader zullen beschikbaar worden gesteld,
voor operationeel risicobeheer. Hierin worden waaronder:
de taken en verantwoordelijkheden op elk • Risk Self-Assessment (RSA)
niveau van de organisatie beschreven. Het Een hulpmiddel voor het lijnmanagement
Group Operational Risk Management (ORM) om risico’s systematisch in kaart te brengen
Committee is verantwoordelijk voor het en te beoordelen, zodat er in het geval van
vaststellen van beleid en standaards op groeps- onacceptabele risico’s risicobeperkende
niveau ten aanzien van operationeel risico- maatregelen kunnen worden genomen. De
beheer en houdt toezicht op de activiteiten die risico’s worden met ondersteuning van
in dit verband binnen de hele ABN AMRO getrainde facilitators (veelal ORM-
groep worden ondernomen. Hieronder vallen medewerkers) beoordeeld.
ook de voorbereidingen voor de Advanced • Corporate Loss Database (CLD)
Measurement Approach (AMA)-benadering in Een database die het mogelijk maakt om
het kader van Bazel II. Het Group ORM verliezen uit hoofde van operationele risico’s
Committee bestaat uit de CRO van de bank systematisch vast te leggen. Alle BU’s zijn
(voorzitter), de COO’s en CRO’s van de BU’s en verplicht verliezen boven een
de senior managers van de betreffende drempelwaarde van EUR 5.000 in te voeren
onderdelen van Group Functions. in de CLD. Het is een hulpmiddel voor het
senior management bij de analyse van
Uitgangspunt bij het operationeel risicobeheer operationele risico’s. Het gebruik van
is dat op alle niveaus in de organisatie het interne verliesgegevens is een van de
management van de business kwalificatiecriteria voor de AMA-benadering
verantwoordelijk is voor het sturen en beheren volgens Bazel II en vormt de basis voor de
van de operationele risico’s. Binnen de hele berekening van het economisch kapitaal en
bank zijn ORM-functionarissen aangesteld om het toetsingsvermogen.
het lijnmanagement bij de uitvoering van deze • External Loss Database
taak te ondersteunen. ABN AMRO is medeoprichter van
Operational Risk eXchange, een
Programma’s en instrumenten internationaal samenwerkingsverband voor
Het lijnmanagement van de business heeft gegevensbestanden dat in 2003 is opgezet.
informatie nodig om operationele risico’s te Externe verliesgegevens worden gebruikt 97
Risicobeheer

voor het uitvoeren van benchmarkanalyses Marktrisico


en zullen in de toekomst ook worden Marktrisico zien wij als het risico dat de
gebruikt voor scenarioanalyses en stress- handelsportefeuilles van de bank als gevolg
tests. van koers- of prijsschommelingen op de
• Other Risk Approval Process financiële markten in waarde stijgen of dalen.
Een totaalbenadering van het Door haar handelsactiviteiten staat
fiatteringsproces, waarbij de operationele, ABN AMRO bloot aan marktrisico’s. Deze
juridische en reputatierisico’s van alle handelsactiviteiten worden zowel voor klanten
belangrijke veranderingen in de als voor eigen rekening van de bank
bedrijfsvoering expliciet worden uitgevoerd. De handel voor klanten brengt een
beoordeeld. Dit proces omvat ook de marktrisico voor de bank met zich mee, terwijl
bekrachtiging door alle betrokkenen en de de bank door de handel voor eigen rekening
goedkeuring door de bevoegde een actieve positie op de financiële markten
commissie(s). inneemt. Het risico bij handelsactiviteiten
• Key Risk Indicators ontstaat zowel uit open (ongedekte) posities
Een methode om mogelijke veranderingen als uit imperfecte correlaties tussen
in het operationele risicoprofiel te marktposities die zijn ingenomen om elkaar te
signaleren. Deze kernindicatoren van risico’s neutraliseren. Een effectief en efficiënt
maken het mogelijk trends over een langere marktrisico- en positiebeheer is van essentieel
periode te analyseren en waar nodig actie te belang voor de concurrentiekracht en de
ondernemen om deze risico’s te winstgevendheid van de bank.
verminderen.
• Key Operational Risk Controls De belangrijkste risicotypen zijn renterisico,
Een naslagwerk waarin voor bepaalde valutarisico, equity risico (aandelenkoersen),
standaardprocessen de belangrijkste risico’s commodity risico (grondstoffenprijzen), credit
en de vereiste controlemaatregelen spreads, volatiliteit en correlatie. Ieder
duidelijk worden omschreven. De risicotype wordt gekenmerkt door
beschrijvingen dragen bij aan een verbeterd identificeerbare risicofactoren en specifieke
risicobewustzijn en vormen input voor de graadmeters. Marktrisicoposities worden
RSA. gekwantificeerd door de betreffende
risicofactoren te identificeren en de
In 2001 is binnen ABN AMRO een methodiek bijbehorende graadmeters te berekenen.
ingevoerd voor de berekening van het Aan de hand van deze grootheden worden
benodigde economisch kapitaal voor vervolgens marktrisicolimieten vastgesteld
operationele risico’s. Dit geschiedt op basis en scenario- en sensitiviteitsanalyses
van een percentage van de naar risico uitgevoerd. Ook dienen deze grootheden als
gewogen activa, waarbij een afslag wordt input voor de diverse modellen die worden
toegepast in geval van de juiste implementatie gebruikt voor risicometing (zoals het VaR-
van programma’s voor operationele risico’s. In model), en worden zij gebruikt voor de
2005 werd dit vervangen door een berekening van het economisch kapitaal voor
economisch-kapitaalmethodiek die beter is het marktrisico.
afgestemd op de toekomstige AMA-
benadering en waarbij de nadruk sterker ligt Marktrisicobeheer
op interne verliesgegevens. De algehele doelstelling van de Market Risk
Management (MRM) groep is onverwachte
verliezen als gevolg van marktrisico te
98 vermijden en optimaal gebruik te maken van
Risicobeheer

het voor marktrisico beschikbare kapitaal. enig moment in de toekomst blootstaan


MRM ziet erop toe dat de door Group ALCO indien de bank niet in staat is om op de
en GRC gedelegeerde bevoegdheden met vervaldagen aan haar verplichtingen te
betrekking tot marktrisico’s die voortvloeien voldoen zonder dat hierdoor onaanvaardbare
uit de handelsactiviteiten van de bank, verliezen ontstaan.
effectief worden uitgeoefend en dat posities
efficiënt worden bewaakt en beheerd. In 2005 heeft ABN AMRO als eerste in
Daarnaast beperkt en bewaakt MRM het Nederland Covered Bonds (CB’s) uitgegeven
mogelijke effect van bepaalde als onderdeel van een speciaal daartoe
marktbewegingen op het resultaat van opgezet CB-programma van EUR 25 miljard.
handelsposities. Het meten van en het Met dit programma kan ABN AMRO het
rapporteren over het marktrisico en het looptijdprofiel van haar vreemd vermogen, de
renterisico van de ALCO-portefeuilles, vallen rentecurve en de liquiditeitspositie op lange
eveneens onder de verantwoordelijkheid van termijn effectiever beheren, terwijl het tevens
MRM. zorgt voor een grotere diversificatie van de
internationale financieringsbronnen. Omdat
Renterisico (niet- specifieke wetgeving ten aanzien van CB’s
handelsgerelateerde ontbreekt, is het programma opgezet volgens
activiteiten) de kenmerken van CB’s die binnen een
Een van de hoofdtaken van Group Asset and juridisch kader zijn uitgegeven. De CB’s
Liability Management betreft het beheer van worden uitgegeven door ABN AMRO en
het rentesaldo van de bank waarbij stabiliteit gegarandeerd door ABN AMRO Covered Bond
wordt nagestreefd, ook bij fluctuaties in de Company. ABN AMRO geeft de onderliggende
rente. Group ALCO stelt daarnaast limieten portefeuille van het CB-programma in onder-
vast om het eventueel nadelige effect van pand aan deze entiteit. Deze onderliggende
marktbewegingen op de winst strikt te portefeuille heeft een dynamisch karakter en
begrenzen. Voor informatie omtrent het bestaat uit Nederlandse eersteklas-
renterisico op het bankboek wordt verwezen woninghypotheken. De constructie van het
naar punt 38 ‘Beheer van financiële risico’s en programma is uniek: enerzijds is er de harde
gebruik van derivaten’ van de toelichting op de zekerheid van de Structured Covered Bonds
jaarrekening. (SCB’s), terwijl anderzijds het gebruik van
complexe kasstroommechanismen wordt
Valutarisico (niet- vermeden. Deze combinatie verhoogt de
handelsgerelateerde transparantie voor beleggers en maakt het
activiteiten) voor de uitgevende instelling juist een
Het valutarisico betreft het risico dat onze eenvoudiger instrument. Het ABN AMRO
netto-investering in entiteiten die niet in euro programma is bovendien het eerst SCB-
rapporteren, in waarde verandert als gevolg programma dat ook voorziet in de mogelijkheid
van nadelige valutakoersbewegingen. van de uitgifte van Medium Term Notes.
Bijzonderheden over het valutarisicobeheer
zijn opgenomen in punt 38 ‘Beheer van In het kader van het liquiditeitsbeheer is een
financiële risico’s en gebruik van derivaten’ deel van de Nederlandse woninghypotheek-
van de toelichting op de jaarrekening. portefeuille gesecuritiseerd, waarbij de
meeste notes die door de speciaal voor deze
Liquiditeitsrisico securitisatietransactie opgezette entiteiten
Wij zien het liquiditeitsrisico als het risico werden uitgegeven, zijn behouden. Hierdoor
waaraan de winst en het kapitaal thans of op worden kredieten die anders niet door de 99
Risicobeheer

Nederlandsche Bank als onderpand erkend


worden, thans wel als zodanig aanvaard. Dit
had een direct positief effect van ongeveer
EUR 8 miljard op onze liquiditeitspositie. In
tegenstelling tot de US Federal Reserve Board
(Fed) aanvaardt de Nederlandsche Bank
hypotheken niet rechtstreeks als onderpand.
De securitisatie heeft geen gevolgen voor
onze solvabiliteit of de verantwoording van de
onderliggende gesecuritiseerde hypotheek-
portefeuille op de balans. Indien noodzakelijk
kunnen de notes in de markt worden
verhandeld.

Voor na deze informatie over het


liquiditeitsrisico wordt verwezen naar punt 38
‘Beheer van financiële risico’s en gebruik van
derivaten’ van de toelichting op de
jaarrekening.

100
Toetsingsvermogen

In 2005 nam het eigen


vermogen aandeelhouders

Toetsingsvermogen toe met meer dan 48%. Deze


groei is het netto-effect van
onder meer ingehouden
winst en de onderhandse
plaatsing van aandelen. Het
belang van derden en de
achtergestelde schulden
Het aansprakelijk groepsvermogen bedroeg aandeelhouders voor stockdividend. Hierdoor vertoonden een bescheiden
ultimo 2005 EUR 43,2 miljard, een toename werden 32,3 miljoen aandelen uitgegeven toename. ABN AMRO
van EUR 10,0 miljard ofwel 30,0% ten tegen een koers van EUR 18,50 en voldoet nog altijd
opzichte van ultimo 2004. 29,2 miljoen aandelen tegen een koers van ruimschoots aan de
EUR 19,50. In april werden 135,0 miljoen solvabiliteitsnormen. Het
Eigen vermogen aandelen uitgegeven tegen een koers van toetsingsvermogen steeg
Het eigen vermogen aandeelhouders steeg EUR 18,65 en in juni nog eens 10,3 miljoen met meer dan 32%.
met EUR 7,4 miljard ofwel 50%, hoofdzakelijk aandelen tegen een koers van EUR 19,66.
door ingehouden winst, de onderhandse De uitoefening van personeelsopties leidde
plaatsing van aandelen, de uitoefening van tot de uitgifte van 1,9 miljoen aandelen,
personeelsopties en op aandelen gebaseerde waarvoor de tegen een gemiddelde koers van
betalingen. De groei van het eigen vermogen EUR 18,05 ingekochte aandelen werden
werd gedrukt door negatieve aangewend.
valutaomrekenverschillen op in het buitenland
geïnvesteerd vermogen en mutaties in Belang van derden
bijzondere componenten van het eigen Door een combinatie van factoren steeg het
vermogen. belang van derden met EUR 194 miljoen.
Cumulatieve valutakoerswijzigingen hadden
Van de nettowinst over 2005 wordt een een positief effect van EUR 133 miljoen,
bedrag van EUR 2,3 miljard ingehouden en waarvan EUR 68 miljoen betrekking had op
aan de reserves toegevoegd. De onderhandse elementen van het kernvermogen. In oktober
plaatsing van aandelen in april en juni leverde werden voor USD 100 miljoen preferente
respectievelijk EUR 2,5 miljard en EUR 202 aandelen ABN AMRO North America 1995-
miljoen op. Door de uitoefening van 2005 afgelost. Eerder was reeds USD 40,5
personeelsopties groeide het eigen vermogen miljoen ingekocht.
met EUR 34 miljoen, terwijl op aandelen
gebaseerde betalingen het eigen vermogen Achtergestelde schulden
met EUR 87 miljoen deden toenemen. Als Het achtergestelde vermogen nam toe met
gevolg van valutaomrekenverschillen stegen EUR 2,4 miljard tot EUR 19,1 miljard. In totaal
de reserves met EUR 1.080 miljoen, waarvan werd voor een bedrag van EUR 2,8 miljard aan
EUR 659 miljoen verband hield met de achtergesteld vermogen uitgegeven. Dit
waardevermeerdering van de Braziliaanse betrof onder meer lower tier-2 Floating Rate
real. Bijzondere componenten van het eigen Notes 2015 (EUR 1,5 miljard), lower tier-2
vermogen met betrekking tot de Floating Rate Notes 2015, vervroegd aflosbaar
beleggingsportefeuille drukten het eigen vanaf 2010 (USD 1,5 miljard), lower tier-2
vermogen met EUR 405 miljoen. Floating Rate Notes 2015 (USD 136 miljoen),
lower tier-2 Floating Rate Medium-Term Notes
Het aantal uitstaande gewone aandelen nam 2015 (EUR 70 miljoen) en lower tier-2 Fixed
toe met 208,7 miljoen tot 1.887,9 miljoen, Medium-Term 6% Notes 2020 (EUR 15
waarvan 61,6 miljoen betrekking had op miljoen). De aflossingen bedroegen in totaal
stockdividend tegen een gemiddelde koers EUR 1,7 miljard, waaronder de vervroegde
van EUR 18,97. Met betrekking tot het aflossing van Floating Rate Notes 2000-2010
slotdividend 2004 en het interimdividend 2005 (EUR 500 miljoen), de gedeeltelijke aflossing
koos respectievelijk 66,3% en 61,7% van de van Non-Bullet Floating Rate Notes Sudameris 101
Toetsingsvermogen

1999-2009 (USD 40 miljoen) en 7,25% notes


1995-2005 (USD 1 miljard). Valutakoers-
effecten drukten de omvang van het
achtergestelde vermogen met EUR 1,2
miljard. Hier stond tegenover dat voor
EUR 132 miljoen minder aan achtergestelde
leningen werd ingekocht. Door agio’s en
hedging nam de boekwaarde van de
achtergestelde schulden toe met EUR 188
miljoen.

Vereist vermogen en ratio’s


Op grond van richtlijnen van de Bank for
International Settlements (BIS) en de
Nederlandsche Bank worden er eisen gesteld
aan de omvang van het vermogen. Het
vermogen van de bank wordt afgezet tegen de
uitzettingen op en buiten de balans. Deze
uitzettingen worden gewogen naar het daarin
begrepen risico. Ook voor het in de
handelsactiviteiten van de bank begrepen
marktrisico moet vermogen worden
aangehouden. De norm voor het
kernvermogen (tier 1 ratio) bedraagt 4% en
voor het totale toetsingsvermogen 8%.
ABN AMRO voldoet ruimschoots aan deze
normen: ultimo 2005 bedroeg de ratio voor
het kernvermogen 10,62% (core tier 1: 8,47%)
en die voor het totaal vermogen 13,14%.

Het toetsingsvermogen is met 32,2%


gestegen tot EUR 33,9 miljard per
31 december 2005. De naar risico gewogen
activa bedroegen ultimo 2005 EUR 257,9
miljard, een stijging van EUR 26,2 miljard ten
opzichte van ultimo 2004. De securitisatie-
programma’s namen in 2005 toe met
EUR 39,9 miljard tot EUR 65,5 miljard.

102
Bazel II

Financiële instellingen in de
Europese Unie (EU) die de

Bazel II geavanceerde benaderingen


gaan toepassen, moeten
vanaf 1 januari 2008 voldoen
aan het Bazel II-raamwerk.
Ondanks enkele
onzekerheden op het gebied
van wet- en regelgeving
Op 26 juni 2004 publiceerde het Bazels van oorspronkelijk 1 januari 2006 naar liggen wij goed op koers om
Comité voor Bankentoezicht de definitieve 1 januari 2007). Deze verschuiving heeft geen de status ‘geavanceerd’ voor
tekst van het nieuwe Kapitaalraamwerk dat gevolgen voor de voorbereidingen van deze datum te realiseren.
bekendstaat onder de naam Bazel II. De ABN AMRO om de officiële invoeringsdatum
volledige titel van het document luidt van 1 januari 2008 te halen.
‘International Convergence of Capital
Measurement and Capital Standards – a De goedkeuring van de CRD in Europa staat in
Revised Framework’. De Capital contrast met de situatie in de Verenigde
Requirements Directive (CRD), de vertaling Staten, waar het tijdpad voor de goedkeuring
van het Bazel II-raamwerk in EU-wetgeving, van de nationale wetgeving binnen het Bazel
is door het Europese Parlement op II-raamwerk nog altijd onduidelijk is. De
28 september 2005 goedgekeurd. De Amerikaanse toezichthouder heeft het
EU-instellingen namen in het najaar van 2005 implementatietraject onlangs opnieuw
de CRD aan, zodat thans in de EU de weg vrij uitgesteld. De beoogde uiterste
is voor invoering van de richtlijn in nationale invoeringsdatum is nu gesteld op 1 januari
wetgeving. De uiterste datum waarop banken 2009, waarmee de Verenigde Staten, naar het
die de meest geavanceerde benaderingen zich thans laat aanzien, één jaar later dan de
toepassen, op Bazel II moeten overgaan, is EU tot invoering zal overgaan.
1 januari 2008.
Ondanks enkele onzekerheden op het gebied
Bazel II kent verschillende benaderingen voor van wet- en regelgeving ligt ABN AMRO goed
de implementatie van de eisen ten aanzien op koers om de doelstellingen met betrekking
van krediet-, markt- en operationele risico’s. tot Bazel II tijdig te realiseren.
Deze lopen uiteen van de eenvoudige
‘gestandaardiseerde’ benaderingen tot de
meer complexe ‘geavanceerde’ benaderingen. De uitdaging van asynchrone implementatie
ABN AMRO heeft in beginsel ervoor gekozen Het verschil in invoeringsdatum zoals vastgesteld door de
om voor alle risicotypen de geavanceerde Nederlandsche Bank en toezichthouders in gastlanden als de Verenigde
benaderingen toe te passen, en wel vanaf het Staten, heeft gevolgen voor de wereldwijde implementatie van Bazel II.
vroegst mogelijke tijdstip van overgang. In Ten eerste vallen de implementatiekosten hoger uit, omdat mondiaal
september 2005 maakte de Nederlandsche opererende banken als ABN AMRO gelijktijdig meerdere
Bank als toezichthouder bekend dat de implementatietrajecten moeten volgen met verschillende einddatums.
zogenoemde ‘parallel run’, de periode waarin Ten tweede zorgt de vertraging voor extra werkdruk bij de
wordt gerapporteerd volgens zowel het toezichthouders in het moederland en het gastland. Bovendien blijven
huidige regime als het Bazel II-regime, voor de verschillen niet beperkt tot de implementatiedatum: ook de
instellingen die een geavanceerde benadering interpretatie van Bazel II loopt uiteen. Dit vergroot de onzekerheid over
kiezen, is teruggebracht van twee jaar naar de beste manier om een ‘level playing field’ te garanderen zowel binnen
één jaar (de aanvangsdatum is opgeschoven als buiten de EU.

103
Sarbanes-Oxley Act

Als beursgenoteerde
onderneming aan de New
York Stock Exchange (NYSE)
moeten wij voldoen aan de
Amerikaanse wet- en
Sarbanes-Oxley Act
regelgeving, waaronder de
Sarbanes-Oxley Act. Wij
voldoen hieraan zowel naar
de geest als naar de letter en
hebben door de oprichting ABN AMRO is geregistreerd bij de 1 de in het Form 20-F opgenomen
van een Disclosure Amerikaanse Securities and Exchange jaarrekening en overige financiële informatie
Committee ons vermogen Commission (SEC) en staat genoteerd aan de in alle materiële opzichten een getrouw
hiertoe versterkt. In deze NYSE. Onze bank is dan ook onderworpen aan beeld geven van de financiële positie, de
commissie zijn de bestaande de Amerikaanse effectenwetgeving, bedrijfsresultaten en de kasstromen van de
functies, taken en disciplines waaronder de Sarbanes-Oxley Act van 2002 vennootschap conform de voorschriften van
geformaliseerd. Volgens en bepaalde corporate governance-regelingen de SEC;
artikel 302 van de Sarbanes- van de NYSE. In de Sarbanes-Oxley Act staat 2 er een verantwoordelijkheid bestaat voor
Oxley Act is het management de integriteit van bestuurders, accountants en het vaststellen en het handhaven van de
verplicht de medewerkers van een onderneming centraal. controlemaatregelen en procedures met
controlemaatregelen en Volgens deze wet en regelingen moeten betrekking tot de informatieverschaffing en
procedures met betrekking beursgenoteerde ondernemingen een audit voor het evalueren van de effectiviteit van
tot de informatieverschaffing committee hebben dat is samengesteld uit de controlemaatregelen aan het einde van
alsmede de interne onafhankelijke leden. Voorts bevorderen de het jaar;
financiële controle formeel wet en de regelingen de onafhankelijkheid van 3 informatie wordt verschaft aan de
te bevestigen. Op grond van de externe accountant door het verbod om externe accountant en het Audit
artikel 404 van deze wet naast de accountantscontrole bepaalde Committee van de groep, op basis van een
moet het management andere, niet aan de controletaak gerelateerde evaluatie van de interne controle van de
jaarlijks verslag uitbrengen diensten aan de bank te verlenen. Toezicht financiële verslaggeving, over alle
over de mate waarin de en corporate governance voldeden bij significante tekortkomingen en materiële
opzet en de effectiviteit van ABN AMRO, zowel naar de geest als naar zwaktes in de opzet en de uitvoering
de interne controle van de de letter, reeds aan de eisen volgens de daarvan en over fraude waarbij het
financiële verslaggeving verschillende artikelen van de Sarbanes-Oxley management of andere medewerkers die
toereikend zijn. Act. een significante rol in de interne controle
van de financiële verslaggeving spelen, zijn
Na de inwerkingtreding van de Sarbanes- betrokken.
Oxley Act heeft ABN AMRO een Disclosure
Committee ingesteld. Hiermee zijn de reeds Op grond van artikel 404 van de Sarbanes-
bestaande functies en disciplines die Oxley Act is het management verplicht jaarlijks
verantwoordelijk zijn voor de nauwkeurigheid verslag uit te brengen over de mate waarin de
en volledigheid van gepubliceerde gegevens, opzet en de effectiviteit van de interne
geformaliseerd. In deze commissie hebben controle van de financiële verslaggeving
zitting de hoofden Group Financial Accounting toereikend zijn. Het interne controlerapport zal
(voorzitter), Group Legal, Investor Relations, bevatten:
Group Audit en Group Risk Management, • een verklaring inzake de
alsmede desgewenst vertegenwoordigers van verantwoordelijkheid van het management
andere bedrijfsonderdelen. voor het vaststellen en het handhaven van
een adequate interne controle van de
Met betrekking tot de financiële verslaggeving financiële verslaggeving;
voldoen wij reeds aan artikel 302 en • een beschrijving van het raamwerk dat het
artikel 906 van de Sarbanes-Oxley Act. In deze management heeft gehanteerd om de
artikelen is onder meer de verplichting effectiviteit van de interne controle van de
vastgelegd dat: financiële verslaggeving van de
104 vennootschap te evalueren;
Sarbanes-Oxley Act

• het oordeel van het management over de Committee of Sponsoring Organizations of the
effectiviteit van de interne controle van de Treadway Commission (COSO) gepubliceerde
financiële verslaggeving van de referentieraamwerk voor interne controle.
vennootschap per elke balansdatum, met Vanaf het begin heeft ABN AMRO gestreefd
inbegrip van een verklaring of de interne naar een goed evenwicht tussen alle vijf
controle van de financiële verslaggeving al componenten van de interne controle zoals
dan niet effectief is; en deze door de COSO zijn bepaald.
• een verklaring dat de externe accountant
die de in het jaarverslag opgenomen Elk kwartaal wordt een statusrapportage over
jaarrekening heeft gecontroleerd, het het voldoen aan artikel 404 van de Sarbanes-
oordeel van het management over de Oxley Act verstrekt aan en besproken met het
interne controle van de financiële Audit Committee, de Chief Financial Officer en
verslaggeving heeft bekrachtigd. de voorzitter van de Raad van Bestuur. Sinds
het begin van het project zijn er ook
Omdat ABN AMRO niet in de Verenigde regelmatig gesprekken gevoerd met de
Staten is gevestigd en haar boekjaar eindigt externe accountant van de vennootschap. De
per 31 december, zal dit controlerapport voor bedoeling van deze dialoog met diverse
het eerst tegelijk met het Form 20-F over 2006 partijen is de voortgang te bewaken die
worden uitgebracht. In 2003 is ABN AMRO op ABN AMRO boekt met het voldoen aan de
groepsniveau een ‘Sarbanes-Oxley’-project voorschriften ten aanzien van de interne
gestart onder leiding van een Steering controle en de financiële rapportages waarop
Committee dat is samengesteld uit beleggers zich baseren.
vertegenwoordigers van de leiding van de
BU’s en Group Functions. Leden van de Raad van Commissarissen,
Raad van Bestuur, BU Management Teams en
ABN AMRO is het eens met de SEC dat de het overige topkader van ABN AMRO zijn
beoordeling van de interne controle van de actief betrokken bij het voldoen aan de diverse
financiële verslaggeving effectiever zal zijn als artikels van de Sarbanes-Oxley Act en maken
de beoordeling zich richt op hiervoor de noodzakelijke middelen vrij.
controlemaatregelen met betrekking tot die
processen en soorten transacties voor de
jaarrekening en de informatieverschaffing die
het meest waarschijnlijk een materieel effect
op de jaarrekening van de vennootschap zullen
hebben. Bij het vaststellen van de overzichten,
te publiceren informatie, processen en
controlemaatregelen die binnen het bereik van
artikel 404 van de Sarbanes-Oxley Act vallen,
is een risicogestuurde benadering in
aanmerking genomen.

In overeenstemming met de aanbevelingen


van de Amerikaanse Public Company
Accounting Oversight Board heeft ABN AMRO
voor de evaluatie van de effectiviteit van de
interne controle van de financiële
verslaggeving gekozen voor het door de 105
informatie aandeelhouders
Informatie aandeelhouders

ABN AMRO vanaf 1997


2005 8 2005 8 2004 8
(USD)4

Resultaten (in miljoenen)


Rente 9.341 11.559 8.879
Overige baten 10.486 12.976 8.251
Totaal operationele baten 19.827 24.534 17.130
Totaal operationele lasten 13.517 16.726 13.257
Waardeveranderingen 648 802 616
Bedrijfsresultaat voor belastingen 5.662 7.006 3.257
Jaarwinst (IFRS) 4.443 5.498 3.940
Nettowinst 4.382 5.422 3.865
Winst, toe te rekenen aan houders
van gewone aandelen 4.382 5.422 3.865
Dividendbedrag 2.050 2.537 1.663
Balans (in miljarden)
Eigen vermogen aandeelhouders 7 22,2 26,3 14,8
Aansprakelijk groepsvermogen 7 43,2 51,1 33,2
Verplichtingen private en publieke sector en
uitgegeven schuldbewijzen 487,7 577,2 402,6
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 380,2 450,0 320,0
Balanstelling 880,8 1.042,4 727,5
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden en
onherroepelijke kredietfaciliteiten 187,0 221,3 191,5
Naar risico gewogen activa 257,9 305,2 231,6
Gegevens van gewone aandelen 1

Aantal uitstaande aandelen (in miljoenen) 1.877,9 1.669,2


Gemiddeld aantal uitstaande aandelen (in miljoenen) 1.804,1 1.657,6
Winst per aandeel (in euro’s) 2, 5 2,43 3,01 2,33
Winst per aandeel na volledige
verwatering (in euro’s) 2, 5 2,42 2,99 2,33
Dividend per aandeel (afgerond) 3 1,10 1,34 1,00
Uitkeringspercentage per aandeel (dividend / nettowinst) 6 45,3 42,9
Vermogenswaarde per aandeel (ultimo, in euro’s) 3, 7 11,83 14,00 8,88
Ratio’s (in %)
Rendement op eigen vermogen 7 23,5 29,7
BIS-ratio kernvermogen 10,62 8,46
BIS-ratio totaal vermogen 13,14 11,06
Efficiencyratio 68,2 77,4
Medewerkers (nominale aantallen)
Nederland 26.942 28.751
Overige landen 71.138 70.663
Vestigingen
Nederland 655 680
Overige landen 2.902 2.818
Aantal landen en gebieden van vestiging 58 58

De cijfers van voorgaande jaren zijn aangepast voor vergelijkingsdoeleinden.


108 1 Gecorrigeerd voor ingekochte aandelen ter dekking van uitgegeven personeelsopties.
2 Berekend op basis van het gemiddeld uitstaande aantal gewone aandelen.
3 Waar nodig gecorrigeerd in verband met kapitaaluitbreidingen.
4 De resultaten zijn omgerekend tegen de gemiddelde dollarkoers en de balans tegen de ultimo dollarkoers.
Informatie aandeelhouders

De cijfers in de tabellen en grafieken zijn opgesteld in overeenstemming met in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor
financiële verslaggeving.

2004 2003 2002 2001 2000 1999 1998 1997

9.666 9.723 9.845 10.090 9.404 8.687 7.198 6.294


10.127 9.070 8.435 8.744 9.065 6.840 5.340 4.491
19.793 18.793 18.280 18.834 18.469 15.527 12.538 10.785
13.687 12.585 13.148 13.771 13.202 10.609 8.704 7.450
653 1.274 1.695 1.426 585 633 840 726
5.451 4.918 3.388 3.613 4.725 4.250 2.897 2.626

4.109 3.161 2.207 3.230 2.498 2.570 1.828 1.748

4.066 3.116 2.161 3.184 2.419 2.490 1.747 1.666


1.706 1.589 1.462 1.421 1.424 1.250 906 844

15,0 13,0 11,1 12,1 12,9 12,4 10,9 11,9


33,0 31,8 30,4 34,3 32,9 29,3 24,5 24,2

376,5 361,6 360,7 384,9 339,8 284,2 243,5 221,1


299,0 296,8 310,9 345,3 319,3 259,7 220,5 201,1
608,6 560,4 556,0 597,4 543,2 457,9 432,1 379,5

191,5 162,5 180,3 193,4 187,5 159,0 124,0 102,8


231,4 223,8 229,6 273,4 263,9 246,4 215,8 208,7

1.669,2 1.637,9 1.585,6 1.535,5 1.500,4 1.465,5 1.438,1 1.405,6


1.657,6 1.610,2 1.559,3 1.515,2 1.482,6 1.451,6 1.422,1 1.388,7
2,45 1,94 1,39 1,53 2,04 1,72 1,23 1,20

2,45 1,93 1,38 1,52 2,02 1,71 1,22 1,19


1,00 0,95 0,90 0,90 0,90 0,80 0,58 0,54
40,8 49,0 64,7 58,8 44,1 46,5 46,9 45,5
8,51 7,47 6,47 7,34 8,43 7,87 6,94 7,84

30,8 27,7 20,1 27,3 20,5 23,1 16,6 15,5


8,57 8,15 7,48 7,03 7,20 7,20 6,94 6,96
11,26 11,73 11,54 10,91 10,39 10,86 10,48 10,65
69,2 67,0 71,9 73,1 71,5 68,3 69,4 69,1

28.751 31.332 32.693 36.984 38.958 37.138 36.716 34.071


70.520 81.331 73.745 74.726 76.140 72.800 71.014 42.678

680 711 739 736 905 921 943 967


2.818 2.964 2.685 2.836 2.774 2.668 2.640 921
58 63 66 67 74 76 74 71

5 2002, inclusief bijzonder resultaat. Exclusief, bedraagt de winst per aandeel EUR 1,52 en na volledige verwatering EUR 1,51.
6 2002, inclusief bijzonder resultaat. Exclusief, bedraagt de ratio over 2002 59,2. 109
7 Berekend op basis van de richtlijn van de Raad voor de Jaarverslaggeving per 1 januari 2003 en onder IFRS exclusief de speciale eigen-
vermogencomponenten met betrekking tot de kasstroomhedges en niet-gerealiseerde winsten en verliezen op activa beschikbaar voor verkoop.
8 International Financial Reporting Standards.
Informatie aandeelhouders

Het aandeel ABN AMRO


Koersontwikkeling januari 2005 – december 2005 (in euro’s)
(MSCI en AEX-indices herleid tot koers gewoon aandeel ABN AMRO Holding N.V. op 31 december 2004)









KBO GFC NBB BQS NFJ KVO KVM BVH TFQU PLU OPW EFD

"#/".30)PMEJOH/7 .4$*&VSPQFBO#BOLJOH*OEFY "&9

Beursnoteringen Ontwikkeling van


Per 31 december 2005 was het gewone aandelenkapitaal
aandeel ABN AMRO Holding N.V. genoteerd In 2005 is het aantal uitstaande gewone
op de beurzen van Amsterdam, Brussel, aandelen met 208,7 miljoen toegenomen van
Parijs, Londen en New York. De notering van 1.669,2 miljoen tot 1.877,9 miljoen. Deze stijging
de gewone aandelen op de beurs van Londen was het netto-effect van stockdividenden
is per 17 maart 2006 ingetrokken. Op de (61,6 miljoen aandelen), de uitoefening van
beurs van New York zijn de aandelen personeelsopties (1,9 miljoen aandelen) en de
beschikbaar in de vorm van American uitgifte van 145,2 miljoen nieuwe aandelen.
Depositary Shares, die worden vertegen-
woordigd door American Depositary Receipts Het gemiddelde aantal uitstaande gewone aan-
(ADR’s), waarbij één ADR één gewoon delen bedroeg 1.804,1 miljoen (2004: 1.657,6
aandeel vertegenwoordigt. Ultimo 2005 miljoen). De in de loop van het jaar uitgegeven
bedroeg het aantal uitstaande ADR’s aandelen zijn tijdsevenredig mee geteld.
61.459.721 (ultimo 2004: 52.630.453).
Het aantal uitstaande converteerbare preferente
De certificaten van preferente financierings- financieringsaandelen met een nominale
aandelen zijn niet ter beurze genoteerd. waarde van EUR 0,56 bleef ongewijzigd
De (voorheen converteerbare) preferente 1.369.815.864. Deze aandelen kunnen onder
aandelen zijn genoteerd op Euronext bepaalde voorwaarden in gewone aandelen
Amsterdam. geconverteerd worden (voor bijzonderheden
wordt verwezen naar onze internetsite). Het
In verband met de notering van de gewone aantal uitstaande (voorheen converteerbare)
aandelen aan de New York Stock Exchange preferente aandelen bleef ongewijzigd 44.988.
publiceert ABN AMRO ook een rapport dat
voldoet aan de regels die door de Personeelsopties geven recht op de in de
Amerikaanse Securities and Exchange tabel genoemde aantallen gewone aandelen.
Commission zijn vastgesteld. Dit Form 20-F Door uitoefenbare personeelsopties kan het
wordt op de internetsite van de bank aantal gewone aandelen met 26,9 miljoen
geplaatst. ofwel 1,4% van de ultimo 2005 uitstaande
110 gewone aandelen toenemen.
Informatie aandeelhouders

Uitstaande rechten per 31 december 2005


Personeels- Gemiddelde
(aantallen in duizenden)
opties uitoefenprijs
(in euro’s)

Uitoefenperiode tot en met


2007 4.411 21,30
2008 9.459 22,72
2009 4.391 20,42
2010 898 15,06
2011 495 17,12
2012 8.612 19,14
2013 13.105 14,45
2014 13.265 18,86
2015 7.633 21,24
62.269 19,06

Maatschappelijk kapitaal
(in euro’s)

4.000.000.400 gewone aandelen van EUR 0,56 2.240.000.224


4.000.000.000 converteerbare preferente financieringsaandelen van EUR 0,56 2.240.000.000
100.000.000 converteebare preferente aandelen van EUR 2,24 224.000.000
4.704.000.224

Geplaatste aandelen per 31 december 2005


(in euro’s)

1.909.738.427 gewone aandelen van EUR 0,56 1.069.453.519,12


1.369.815.864 converteerbare preferente financieringsaandelen van EUR 0,56 767.096.883,84
44.988 (voorheen converteebare) preferente aandelen van EUR 2,24 100.773,12

Kerncijfers gewone aandelen


(in euro’s) 2005 2004

Slotkoersen
• Hoog 22,34 19,79
• Laag 18,27 16,47
• Ultimo 22,09 19,49

Nettowinst per aandeel 1 2,43 2,33


Winst per aandeel na volledige verwatering 2,42 2,33
Uitkeringspercentage 2 45,3 42,9
Dividend per aandeel 1,10 1,00
Dividendrendement in % (ultimo) 5,0 5,1
Vermogenswaarde per aandeel (ultimo) 11,83 8,88
Koers/winstverhouding (ultimo) 9,1 8,4
Koers/vermogenswaarde in % (ultimo) 186,7 219,5

1 Berekend op basis van het gemiddelde aantal uitstaande gewone aandelen en gecorrigeerd voor kapitaaluitbreidingen.
2 Verhouding tussen dividend en nettowinst per aandeel. 111
Informatie aandeelhouders

Dividendbeleid dividend, met daarbij als doelstelling het


Zowel het interim- als het slotdividend wordt, dividend op langere termijn te verhogen in lijn
naar keuze van de aandeelhouder, geheel in met de verbetering van de onderliggende
contanten dan wel geheel in gewone aandelen cijfers. Als gevolg van de verbeterde
ten laste van de agioreserve uitgekeerd. De kapitaalpositie heeft ABN AMRO besloten de
keuzeperiode voor het slotdividend begint na neutralisatie van het verwateringseffect van
sluiting van de beurs op de eerstvolgende het stockdividend te hervatten vanaf het
werkdag na de dag van de Algemene interimdividend 2006.
Vergadering van Aandeelhouders. Bij keuze
voor uitkering in aandelen dienen de Certificaten van preferente
aandeelhouders hun stockdividendrechten aandelen
gelijktijdig met de opgave van hun keuze in te Ultimo 2005 stonden er 1.369,8 miljoen
leveren bij het ABN AMRO Verwisselkantoor. certificaten van converteerbare preferente
Derhalve zal geen officiële notering van en financieringsaandelen van EUR 0,56 nominaal
handel in stockdividenden plaatsvinden. Op uit. Jaarlijks wordt een contant dividend
lange termijn wordt gestreefd naar een uitgekeerd van EUR 0,02604 per
uitkeringspercentage van 45% tot 50% van de converteerbare preferent financieringsaandeel
voor uitkering beschikbare nettowinst. Hoewel ofwel 4,65% van de nominale waarde van
de volatiliteit van de resultaten als gevolg van EUR 0,56. Het dividendpercentage voor
de toepassing van de IFRS zal toenemen, (certificaten van) converteerbare preferente
streven wij naar minimaal een gelijkblijvend financieringsaandelen is per 30 september

Historisch overzicht dividend gewone aandelen


Volledig Plus aandelen als % van Aantal nieuwe Uitkerings-
in con- nominale waarde aandelen percentage
tanten (x 1.000)

Interimdividend 1996 0,20 1,9% gewone aandelen 8.968


Slotdividend 1996 0,27 1,6% gewone aandelen 14.697 45,4
Interimdividend 1997 0,24 1,4% gewone aandelen 11.882
Slotdividend 1997 0,30 1,3% gewone aandelen 13.058 45,5
Interimdividend 1998 0,27 1,4% gewone aandelen 13.451
Slotdividend 1998 0,30 1,4% gewone aandelen 14.045 46,9
Interimdividend 1999 0,30 1,2% gewone aandelen 8.339
Slotdividend 1999 0,50 2,2% gewone aandelen 13.990 46,5
Interimdividend 2000 0,40 1,4% gewone aandelen 14.293
Slotdividend 2000 0,50 2,2% gewone aandelen 19.508 55,2
Interimdividend 2001 0,45 2,3% gewone aandelen 19.554
Slotdividend 2001 0,45 2,2% gewone aandelen 19.298 58,8
Interimdividend 2002 0,45 2,8% gewone aandelen 25.068
Slotdividend 2002 0,45 3,0% gewone aandelen 23.599 59,2
Interimdividend 2003 0,45 2,8% gewone aandelen 26.412
Slotdividend 2003 0,50 3,0% gewone aandelen 28.151 49,0
Interimdividend 2004 0,50 2,9% gewone aandelen 28.855
Slotdividend 2004 0,50 2,7% gewone aandelen 32.334 40,8

Interimdividend 2005 0,50 2,6% gewone aandelen 29.237


112
Informatie aandeelhouders

Marktkapitalisatie
(ultimo, in miljoenen euro’s) 2005 2004

Gewone aandelen (uitstaand) 41.483 32.533


Converteerbare preferente financieringsaandelen 767 767
(Voorheen converteerbare) preferente aandelen 1 1
42.251 33.301
Kapitalisatie als % van totale beurswaarde van alle beursgenoteerde
Nederlandse gewone aandelen 7,9% 8,2%

Dagomzet gewone aandelen in 2005


(aantallen in duizenden)
Euronext NYSE (ADR’s)
Amsterdam

Hoog 55.590,6 1.108,9


Laag 1.914,3 117,5
Gemiddeld 9.005,3 280,6

Dagomzet preferente aandelen in 2005 Euronext Amsterdam


(aantallen in duizenden) (Voorheen
converteerbare)
preferente
aandelen

Hoog 4,0
Laag –
Gemiddeld 0,1

2004 vastgesteld op 4,65%. Per 1 januari 2011 rendement van Nederlandse staatsleningen
en vervolgens iedere tien jaar nadien zal het met een (resterende) looptijd van negen tot
dividendpercentage worden herzien op basis tien jaar, eventueel verhoogd met een opslag
van het rekenkundig gemiddelde van de of verlaagd met een afslag van maximaal
tienjarige in euro gedenomineerde interest 100 basispunten.
rate swap, verhoogd met een opslag van
minimaal 25 basispunten en ten hoogste Geografische spreiding
100 basispunten, afhankelijk van de gewone aandelen ABN AMRO
heersende marktomstandigheden. De gewone aandelen betreffen in het
algemeen aandelen op naam, die bijna volledig
Per 31 december 2005 stonden er 44.988 worden gehouden door Euroclear
(voorheen converteerbare) preferente Netherlands, het Nederlands centraal instituut
aandelen van EUR 2,24 nominaal uit. Per voor giraal effectenverkeer. Afgezien van de
1 januari 2004 gaven deze aandelen jaarlijks gemelde belangen in het kader van de Wet
recht op een contant dividend van EUR 0,95 Melding Zeggenschap, is er geen informatie
per aandeel ofwel 3,3231% van het bij uitgifte beschikbaar over het aandelenbezit. In
gestorte bedrag van EUR 28,58815. Het december 2005 is een onderzoek uitgevoerd
dividendpercentage zal per 1 januari 2014, en naar het eigendom van de aandelen
vervolgens iedere tien jaar nadien, worden ABN AMRO Holding N.V. Voor 72% van de
aangepast aan het alsdan bepaalde effectieve gewone aandelen van de vennootschap kon 113
Informatie aandeelhouders

het eigendom worden vastgesteld. Van deze Grootaandeelhouders


72% was 86% in handen van institutionele De instellingen in de tabel hebben op basis
beleggers en 14% in het bezit van particuliere van de Wet Melding Zeggenschap
beleggers. De geografische verdeling van de meegedeeld het daarin vermelde
aandelen waarvan het eigendom kon worden aandelenbelang in ABN AMRO Holding N.V. te
vastgesteld, was 35% Nederland en 65% bezitten. De belangen zijn weergegeven als
buiten Nederland. percentage van het totale aantal uitstaande
gewone aandelen en certificaten van
De geografische concentratie van aandelen in preferente aandelen per ultimo 2005.
het bezit van institutionele beleggers is
hieronder weergegeven De certificaten van preferente
financieringsaandelen worden uitgegeven
Geografische spreiding wereldwijd door de Stichting Administratiekantoor
Preferente Financieringsaandelen ABN AMRO
/PPSE"NFSJLB  Holding. Ultimo 2005 hield deze Stichting
/FEFSMBOE  100% van de uitstaande preferente
7FSFOJHE,POJOLSJKL  financieringsaandelen in administratie.
#FMHJÑ 

-VYFNCVSH 

;XJUTFSMBOE 

%VJUTMBOE 

'SBOLSJKL 

0WFSJHF 

Opgave Wet Melding Zeggenschap

Aantal gewone Percentage van Aantal Percentage


aandelen gewone aandelen certificaten van certificaten
van preferente van preferente
aandelen1 aandelen1

Aegon N.V. 712.672 0,04 196.347.872 14,33


Fortis Utrecht N.V. 2 10.562.903 0,55 230.833.376 16,85
Delta Lloyd Leven 3 16.047.351 0,84 239.409.452 17,48
ING Groep N.V. 4 124.556.052 6,52 291.692.888 21,29
Eureko B.V. 5 1.596.091 0,08 166.000.000 12,12
De Zonnewijser
(beleggingsfonds) 6 5.898 – 205.789.464 15,02

1 Met uitzondering van het Administratiekantoor zijn de in bovenstaande tabel genoemde houders van preferente aandelen in
het bezit van certificaten die recht geven op de aan de preferente aandelen verbonden economische voordelen. De preferente
aandelen die door deze certificaten worden vertegenwoordigd, worden gehouden door het Administratiekantoor.
2 In 2005 verminderde Fortis Utrecht N.V. haar belang in het uitstaande gewone aandelenkapitaal van 0,58% naar 0,55%. Het belang
in het uitstaande preferente aandelenkapitaal bleef ongewijzigd op 16,85%.
3 In 2005 verminderde Delta Lloyd Leven haar belang in het uitstaande gewone aandelenkapitaal van 0,86% naar 0,84%. Het belang
in het uitstaande preferente aandelenkapitaal bleef ongewijzigd op 17,48%.
4 In 2005 verminderde ING Groep N.V. haar belang in het uitstaande gewone aandelenkapitaal van 6,57% naar 6,52%. Het belang in
het uitstaande preferente aandelenkapitaal bleef ongewijzigd op 21,29%.
5 In 2005 verwierf Eureko B.V. een belang van 0,08% in het uitstaande gewone aandelenkapitaal en van 12,12% in het uitstaande
preferente aandelenkapitaal.
6 In 2005 verminderde De Zonnewijser haar belang in het uitstaande gewone aandelenkapitaal van 0,01% naar 0,00%. Het belang in
het uitstaande preferente aandelenkapitaal bleef ongewijzigd op 15,02%.

114
Informatie aandeelhouders

Creditratings
Lang Kort

Moody’s Aa3 P-1


Standard & Poor’s AA– A-1+
FitchIBCA AA– F1+

Peer group ABN AMRO


De maatstaven die wij hanteren om op concernniveau onze performance te meten, zijn het
totaalrendement voor aandeelhouders (Total Return to Shareholders / TRS) en het gemiddelde
rendement op eigen vermogen. Het TRS wordt afgezet tegen dat van de twintig hieronder
vermelde concurrenten die onze peer group vormen. Ons doel is een positie in de top 5 van
deze peer group aan het eind van elke meetperiode van vier jaar. Wat betreft het
totaalrendement voor aandeelhouders beëindigden wij de cyclus 2002-2005 op een
zevende plaats in onze peer group; eind 2005 stonden wij in de cyclus 2005-2008 op een
twaalfde positie. Een grafiek van onze TRS-performance kunt u vinden op de
internetsite www.abnamro.com.

Barclays plc Credit Suisse Group JPMorgan Chase National City


BBVA Deutsche Bank KeyCorp Nordea
BNP Paribas HSBC Holdings plc Lloyds TSB Group plc Société Générale Group
Grupo Santander HVB Group Merrill Lynch UBS
Citigroup ING Group Morgan Stanley Wells Fargo

Indices
De belangrijkste indices waarin het gewone aandeel ABN AMRO Holding N.V. is opgenomen,
zijn:

AEX DJ Euro Stoxx 50 Index MSCI Euro Index FTSE Eurotop 300
S&P Euro Index DJ Sustainability Indexes FTSE Eurotop 100 FTSE4Good Index

115
Informatie aandeelhouders

Kalender 2006

31 januari Bekendmaking jaarcijfers 2005


31 maart Publicatie jaarverslag 2005, Form 20-F en Duurzaamheidsverslag
26 april Bekendmaking cijfers eerste kwartaal 2006
26 april Ex-dividendnotering (ADR’s)
27 april Algemene Vergadering van Aandeelhouders
28 april Record date (ADR’s)
1 mei - 16 mei Keuzeperiode dividend (ADR’s)
2 mei Ex-dividendnotering (Nederland)
2 mei - 18 mei Keuzeperiode dividend (Nederland)
23 mei Vaststelling stockkoers (Nederland) op basis van de gewogen gemiddelde aandelenkoers op
19, 22 en 23 mei
23 mei Bekendmaking stockpercentage (Nederland en ADR’s)
29 mei Betaalbaarstelling (Nederland)
6 juni Betaalbaarstelling (ADR’s)
31 juli Bekendmaking cijfers tweede kwartaal 2006
30 oktober Bekendmaking cijfers derde kwartaal 2006

Kalender 2007

8 februari Bekendmaking jaarcijfers 2006


30 maart Publicatie jaarverslag 2006 en Form 20-F
26 april Bekendmaking cijfers eerste kwartaal 2007
26 april Algemene Vergadering van Aandeelhouders
30 juli Bekendmaking cijfers tweede kwartaal 2007
25 oktober Bekendmaking cijfers derde kwartaal 2007

Investor Relations
tel.: +31 (0)20 628 7835
fax: +31 (0)20 628 7837
e-mail: investorrelations@nl.abnamro.com
internetsite: www.abnamro.com/
investorrelations

116
jaarrekening 2005
Jaarrekening 2005

Inhoud
Geconsolideerde jaarrekening

Grondslagen 121

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2005 142

Geconsolideerde balans per 31 december 2005 143

Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen over 2005 144

Geconsolideerde integrale jaarwinst over 2005 145

Geconsolideerd kasstroomoverzicht voor 2005 146

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 147

Vennootschappelijke jaarrekening

Grondslagen 224

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2005 227

Vennootschappelijke balans per 31 december 2005 (voor winstbestemming) 227

Vennootschappelijk mutatieoverzicht eigen vermogen over 2005 228

Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 229

119
Jaarrekening 2005

Grondslagen
ABN AMRO Holding N.V. is de in Nederland volgens in de Verenigde Staten algemeen
gevestigde moedermaatschappij van aanvaarde grondslagen voor financiële
ondernemingen die tot de geconsolideerde verslaggeving (US GAAP).
ABN AMRO groep behoren (hierna te
noemen de ‘groep’ of ‘ABN AMRO’). De Gehanteerde grondslagen bij de
geconsolideerde jaarrekening van de groep opstelling van de jaarrekening en
voor het boekjaar eindigend per eerste toepassing
31 december 2005 omvat de gegevens voor De jaarrekening luidt in euro’s, de
de moedermaatschappij, de entiteiten rapporteringsvaluta van de groep, afgerond
waarover de moedermaatschappij op het dichtstbijzijnde miljoen.
zeggenschap uitoefent en de belangen in
deelnemingen met invloed. Bij de opstelling van de jaarrekening is van
verschillende waarderingsgrondslagen
De groep verleent wereldwijd een breed gebruikgemaakt. De reële waarde wordt
assortiment financiële diensten, onder meer gebruikt voor afgeleide financiële
op het gebied van consumer, commercial en instrumenten, voor financiële activa en
investment banking. verplichtingen die worden aangehouden
voor handelsdoeleinden of die zijn
Overeenstemmingsverklaring aangewezen als tegen reële waarde op te
De geconsolideerde jaarrekening is nemen posten met verwerking van
opgesteld in overeenstemming met de waardeveranderingen in de winst- en
International Financial Reporting Standards verliesrekening, en voor activa die
(IFRS) zoals vastgesteld door de Europese beschikbaar zijn voor verkoop. Overige
Unie (EU). Er is geen gebruikgemaakt van financiële activa (met inbegrip van
de EU-uitzonderingsbepaling (‘carve out’) kredieten en vorderingen) en
ten aanzien van portefeuille-hedging. De verplichtingen worden gewaardeerd tegen
door de groep toegepaste grondslagen zijn geamortiseerde kostprijs. De boekwaarde
dan ook volledig in overeenstemming met van tegen geamortiseerde kostprijs
IFRS. opgenomen activa en verplichtingen die
deel van een reële-waardehedgerelatie
IFRS-standaarden en -interpretaties worden uitmaken, wordt aangepast met betrekking
uitgegeven door de International Accounting tot reële-waardeveranderingen die
Standards Board (IASB) en bestaan uit de voortvloeien uit het afgedekte risico. Niet-
International Financial Reporting Standards, financiële activa en verplichtingen worden
de International Accounting Standards en in het algemeen gewaardeerd tegen
interpretaties die door het International historische kostprijs.
Financial Reporting Interpretations
Committee (IFRIC) zijn uitgegeven. De opstelling van de jaarrekening in
overeenstemming met IFRS vereist dat
In verband met de notering van het gewone beoordelingen en schattingen worden
aandeel ABN AMRO Holding N.V. in de vorm gemaakt die van invloed zijn op de
van American Depositary Receipts op de opname en waardering van activa en
New York Stock Exchange (NYSE) publiceert passiva, de informatieverschaffing over
ABN AMRO ook een jaarverslag (Form 20-F) voorwaardelijke vorderingen en schulden
dat voldoet aan de regels van de per de datum van de jaarrekening en de
Amerikaanse Securities and Exchange gerapporteerde baten en lasten over de
Commission (SEC) die gelden voor in het verslagperiode. Hoewel deze schattingen
buitenland gevestigde ondernemingen. Het met betrekking tot actuele gebeurtenissen
Form 20-F bevat ook een aansluiting van het en handelingen naar beste weten van het
eigen vermogen en de jaarwinst toe te management worden gemaakt, kunnen de
rekenen aan aandeelhouders moeder- feitelijke uitkomsten uiteindelijk afwijken van
maatschappij naar de vergelijkbare cijfers deze schattingen. 121
Jaarrekening 2005

Tot de belangrijkste onderdelen waarvoor uitbreidt en specifieke regels bevat voor de


beoordelingen en schattingen moeten administratieve verwerking van afdekkings-
worden gemaakt, behoren risico en transacties (‘hedge accounting’), leidt tot een
rendement en andere relevante criteria om te aantal overgangsverschillen.
bepalen of een financieel actief niet langer in
de balans moet worden opgenomen of op Bij de opstelling van de onderhavige
welk moment een voor een bijzonder doel geconsolideerde jaarrekening heeft de groep
opgezette entiteit (‘special purpose entity’) ervoor gekozen om gebruik te maken van
moet worden geconsolideerd, het bepalen bepaalde overgangsbepalingen binnen
van de reële waarde van bepaalde activa en IFRS 1, ‘First-time Adoption of International
verplichtingen, de omvang en de timing van Financial Reporting Standards’, die voorzien
toekomstige kasstromen uit kredieten die in de mogelijkheid om een beroep te doen
een bijzondere waardevermindering hebben op een aantal vrijstellingen van volledige
ondergaan, de uitkomst van rechtszaken en retrospectieve toepassing van de IFRS.
de veronderstellingen die ten grondslag
liggen aan het vaststellen van langlopende Bij de opstelling van de IFRS-openingsbalans
personeelsverplichtingen en overige van de groep is van de volgende vrijstellingen
voorzieningen. gebruikgemaakt:
• geen correctie van fusies en overnames die
De groep heeft de hierin uiteengezette vóór 1 januari 2004 plaatsvonden;
grondslagen toegepast vanaf de overgang • het volledige cumulatieve actuariële verlies
naar IFRS per 1 januari 2004. op pensioenregelingen is opgenomen in
het eigen vermogen per 1 januari 2004;
ABN AMRO heeft de geconsolideerde • de cumulatieve reserve valutaomreken-
jaarrekening voor alle periodes tot en met het verschillen, die een component is van het
boekjaar eindigend per 31 december 2004 eigen vermogen, is voor alle buitenlandse
opgesteld in overeenstemming met de in activiteiten per 1 januari 2004 op nihil
Nederland algemeen aanvaarde grondslagen gezet;
voor financiële verslaggeving (‘Dutch GAAP’). • IFRS 2, ‘Share-based Payment’, is alleen
Met ingang van 1 januari 2005 is ABN AMRO toegepast op beloningscomponenten die
verplicht haar geconsolideerde jaarrekening na 7 november 2002 voorwaardelijk zijn
op te stellen in overeenstemming met IFRS toegekend;
zoals vastgesteld door de EU. De IFRS zijn • de in IAS 39 opgenomen voorwaarde dat
van toepassing op de verslaggeving door winsten en verliezen die bij de eerste
ABN AMRO over het boekjaar dat per opname van een financieel actief of een
31 december 2005 is geëindigd. De IFRS- financiële verplichting ontstaan maar niet
overgangseffecten betreffen de effecten van op grond van waarneembare markt-
de toepassing van alle IFRS-bepalingen op gegevens zijn bepaald, moeten worden
onze activa (onder meer kredieten en uitgesteld, is toegepast voor alle
onroerende zaken), passiva (onder meer transacties die na 25 oktober 2002 zijn
pensioenregelingen) en openstaande aangegaan conform de eisen van US GAAP;
contracten (onder meer derivaten en • bepaalde financiële activa en verplichtingen
leaseovereenkomsten) per 1 januari 2004. zijn bij de overgang naar IFRS aangewezen
Voor Nederlandse ondernemingen is de als posten die worden aangehouden tegen
invoering van IFRS in veel opzichten een reële waarde met verwerking van
geleidelijk proces, omdat een groot aantal waardeveranderingen in de winst- en
IFRS-standaarden al in Dutch GAAP was verliesrekening. Dit betreft onder meer
opgenomen. De voor banken belangrijkste beleggingen zonder zeggenschap die het
IFRS-standaard, namelijk IAS 39 ‘Financiële karakter van private equity-belangen
instrumenten’, was echter nog niet in Dutch hebben, de voor verkoop aangehouden
GAAP verwerkt. De toepassing van deze hypotheekportefeuille van ons Noord-
122 standaard, die het gebruik van reële waarde Amerikaanse bedrijf, unit-linked
Jaarrekening 2005

beleggingen die uit hoofde van de entiteit de zeggenschap heeft over die
verzekeringscontracten voor rekening van entiteit.
polishouders worden aangehouden en
bepaalde gestructureerde verplichtingen. De jaarrekeningen van dochteronder-
nemingen en special purpose entities zijn
De groep heeft de ‘Wijziging van IAS 39, in de geconsolideerde jaarrekening
Financiële instrumenten: opname en opgenomen vanaf de aanvangsdatum van
waardering: de reële-waardeoptie’ per de zeggenschap tot aan het moment waarop
1 januari 2004, dus vóór de verplichte deze eindigt.
ingangsdatum, toegepast. Daarnaast heeft de
groep ervoor gekozen IFRS 5, ‘Non-current Het belang van derden in het eigen
Assets Held for Sale and Discontinued vermogen wordt afzonderlijk in de
Operations’ per 1 januari 2004, nog vóór de geconsolideerde balans gepresenteerd
verplichte ingangsdatum, toe te passen. als component van het totaal eigen
vermogen. Het resultaat over de
Nadere bijzonderheden omtrent de overgang verslagperiode dat aan het belang van
naar IFRS zijn opgenomen in punt 47 van de derden kan worden toegerekend, wordt
toelichting. apart zichtbaar gemaakt.

Grondslagen voor consolidatie IFRS 3 ‘Business Combinations’ is toegepast


Dochterondernemingen en acquisities op alle fusies en overnames die na 1 januari
Dochterondernemingen zijn die 2004 hebben plaatsgevonden. Goodwill op
ondernemingen waarover de groep de acquisities vóór deze datum werd ten laste
zeggenschap heeft. Er wordt geacht sprake van het eigen vermogen gebracht. De
te zijn van zeggenschap indien de groep de verkrijgingsprijs van een overgenomen
mogelijkheid heeft om, direct of indirect, het entiteit wordt bepaald op de reële waarde
financiële en operationele beleid van een van de opgegeven activa, de uitgegeven
onderneming te bepalen teneinde voordelen aandelen of de aangegane verplichtingen per
te verkrijgen uit de activiteiten van de de overnamedatum, vermeerderd met de
onderneming. Bij het beoordelen of er sprake direct aan de overname toe te rekenen
is van zeggenschap wordt het bestaan van kosten. Het positieve verschil tussen de
eventuele stemrechten die alsdan verkrijgingsprijs en het aandeel van de groep
uitgeoefend of geconverteerd kunnen in de reële waarde van het saldo van
worden, alsmede het effect daarvan, in identificeerbare activa en verplichtingen
aanmerking genomen. De groep treedt op als (waaronder begrepen bepaalde
sponsor bij het opzetten van entiteiten, met voorwaardelijke schulden) van de
inbegrip van special purpose entities, die al overgenomen entiteit wordt opgenomen als
dan niet direct het eigendom van de groep goodwill.
kunnen zijn, voor securitisatietransacties van
activa en voor beperkte, goed gedefinieerde In het geval van een stapsgewijze acquisitie
doelstellingen. Deze entiteiten kunnen met waarbij de zeggenschap in fasen tot stand
name bij securitisatietransacties activa van komt, worden alle activa en verplichtingen
andere groepsmaatschappijen verwerven. van de overgenomen entiteit, met
In sommige gevallen betreft het entiteiten uitzondering van goodwill, gecorrigeerd naar
waarbij de kans op faillissement gering is de reële waarde per de datum van de laatste
en waarvan de activa niet beschikbaar zijn aandelenovernametransactie. Aanpassingen
om vorderingen van schuldeisers van de met betrekking tot de reële waarde van
groep of haar dochterondernemingen te bestaande belangen worden direct ten
voldoen. Dergelijke entiteiten worden gunste of ten laste van het eigen vermogen
door de groep geconsolideerd wanneer gebracht. Het feit dat alle overgenomen
de groep op basis van de economische activa en verplichtingen tegen reële waarde
realiteit van de relatie tussen de groep en worden opgenomen, leidt ertoe dat het 123
Jaarrekening 2005

belang van derden wordt berekend aan de activa, passiva, baten en lasten van deze
hand van deze reële waarden. ondernemingen. Hierbij worden de posten
regel voor regel verantwoord, vanaf de
Investeringen met invloed van betekenis aanvangsdatum van de gezamenlijke
Deelnemingen met invloed zijn die zeggenschap tot aan de datum waarop deze
ondernemingen waarin de groep invloed van eindigt.
betekenis (over het algemeen wanneer de
groep tussen 20% en 50% van de Vaste activa aangehouden voor verkoop en
stemrechten bezit) heeft op het operationeel beëindigde bedrijfsactiviteiten
en financieel beleid, maar waarover ze geen Vaste activa en/of bedrijfsactiviteiten
zeggenschap heeft. worden aangewezen als aangehouden voor
verkoop indien de boekwaarde daarvan
Venture capital-investeringen met invloed van hoofdzakelijk gerealiseerd zal worden door
betekenis worden verantwoord tegen reële middel van een verkooptransactie die
waarde met verwerking van volgens planning binnen twaalf maanden
waardeveranderingen in de winst- en zal plaatsvinden, en niet door het
verliesrekening. voortgezette gebruik. Voor verkoop
aangehouden activa worden gewaardeerd
Overige investeringen waarbij invloed van tegen de boekwaarde of, indien lager, de
betekenis wordt uitgeoefend, waaronder ook reële waarde minus de verkoopkosten en
de strategische investeringen van de groep, worden afzonderlijk van de andere activa
worden volgens de nettovermogens- opgenomen in de balans. Activa en
waardemethode verantwoord en verplichtingen van voor verkoop aangehouden
gepresenteerd als deelnemingen met bedrijfsactiviteiten worden afzonderlijk
invloed. Volgens deze methode wordt de gepresenteerd.
investering bij eerste opname verantwoord
tegen kostprijs en vervolgens verhoogd (of De opbrengsten van beëindigde
verlaagd) met de nettowinst (of het bedrijfsactiviteiten (indien deze van betekenis
nettoverlies) na de overname, overige zijn en een afzonderlijk commercieel
mutaties die het eigen vermogen van de bedrijfsonderdeel of geografisch
participatie beïnvloeden en eventueel bedrijfsonderdeel vertegenwoordigen)
noodzakelijke aanpassingen voor bijzondere worden in de winst- en verliesrekening
waardeverminderingen. Indien het aandeel gepresenteerd als één bedrag dat bestaat uit
van de groep in verliezen hoger is dan de de nettowinst en/of het nettoverlies van de
boekwaarde van de investering, wordt de beëindigde bedrijfsactiviteit en het bij
boekwaarde verlaagd tot nihil, inclusief verkoop gerealiseerde resultaat na
eventuele andere ongedekte vorderingen, en belastingen. Vergelijkende cijfers in de
wordt de verantwoording van verdere winst- en verliesrekening worden aangepast
verliezen stopgezet, behalve voor zover de indien in de verslagperiode een
groep verplichtingen is aangegaan of bedrijfsactiviteit als te beëindigen wordt
betalingen heeft verricht namens de aangemerkt en voor afzonderlijke presentatie
participatie. in aanmerking komt.

Entiteiten waarover gezamenlijke Private equity-belangen


zeggenschap wordt uitgeoefend Belangen met een ‘private equity’-karakter
Entiteiten waarover gezamenlijk de waarover de groep zeggenschap uitoefent,
zeggenschap wordt uitgeoefend, zijn die worden geconsolideerd. Alle overige
ondernemingen waarover de groep beleggingen met het karakter van private
gezamenlijke zeggenschap heeft, zoals equity-belangen worden opgenomen tegen
vastgelegd in een overeenkomst. De reële waarde met verwerking van
geconsolideerde jaarrekening bevat het waardeveranderingen in de winst- en
124 evenredige aandeel van de groep in de verliesrekening.
Jaarrekening 2005

Eliminatie van transacties bij consolidatie posten (zoals aandelen) die worden
Verhoudingen en transacties tussen aangehouden tegen reële waarde met
groepsmaatschappijen en daarmee verband verwerking van waardeveranderingen in de
houdende niet-gerealiseerde winsten worden winst- en verliesrekening, worden eveneens
geëlimineerd bij het opstellen van de opgenomen in de winst- en verliesrekening.
geconsolideerde jaarrekening. Niet- Valutaomrekenverschillen op voor verkoop
gerealiseerde winsten op transacties met beschikbare niet-monetaire posten worden
deelnemingen met invloed en entiteiten direct opgenomen in het eigen vermogen, in
waarover gezamenlijk de zeggenschap wordt de component ‘Niet-gerealiseerde winsten /
uitgeoefend, worden geëlimineerd naar rato verliezen op activa beschikbaar voor verkoop
van het belang dat de groep in de (netto)’.
onderneming heeft. Niet-gerealiseerde
verliezen worden eveneens geëlimineerd, De activa en passiva van buitenlandse
tenzij uit de transactie blijkt dat er sprake is entiteiten, met inbegrip van goodwill en
van bijzondere waardevermindering van het correcties voor ‘purchase accounting’,
overgedragen actief. worden omgerekend in de rapporterings-
valuta van de groep (de euro) tegen de
Valutaomrekenverschillen wisselkoers per balansdatum. De baten en
De financiële resultaten van de buitenlandse lasten van buitenlandse activiteiten worden
activiteiten van de groep die worden omgerekend in euro tegen de wisselkoers
uitgeoefend via kantoren, dochteronder- per maandultimo. De aldus ontstane
nemingen, deelnemingen met invloed en valutaomrekenverschillen worden direct
joint ventures, worden uitgedrukt in de valuta opgenomen in het eigen vermogen (reserve
die het best de economische betekenis van valutaomrekenverschillen). Wanneer
de onderliggende gebeurtenissen en buitenlandse activiteiten geheel of
omstandigheden weergeeft die relevant zijn gedeeltelijk worden verkocht, worden onder
voor die entiteit (‘de functionele valuta’). het eigen vermogen verantwoorde
valutaomrekenverschillen, voor zover
Transacties in een andere valuta dan de ontstaan na de overgang naar IFRS per
functionele valuta van de entiteit die de 1 januari 2004, in de winst- en
transactie aangaat, worden omgerekend in verliesrekening opgenomen.
de functionele valuta tegen de wisselkoers
op de transactiedatum. Overlopende activa Fiduciaire activiteiten
en passiva worden omgerekend op basis van De groep treedt ook op als trustee en in
de wisselkoers op de laatste dag van de andere fiduciaire hoedanigheden waarbij
maand waarop de resultaten betrekking activa ten behoeve van particuliere personen,
hebben. Monetaire activa en verplichtingen trusts of andere instellingen hetzij worden
die in vreemde valuta luiden, worden aangehouden hetzij worden geplaatst. Deze
omgerekend tegen de wisselkoers per activa vormen geen activa van de groep en
balansdatum. In vreemde valuta luidende worden dan ook niet in deze jaarrekening
niet-monetaire activa en verplichtingen die opgenomen.
tegen historische kostprijs worden
gewaardeerd, worden omgerekend tegen de Winst- en verliesrekening
wisselkoers op de datum van eerste opname. Rente
Rentebaten en -lasten worden in de winst-
Valutaomrekenverschillen op monetaire en verliesrekening opgenomen volgens de
financiële activa en verplichtingen, ongeacht effectieve-rentemethode. De toepassing van
of deze tegen geamortiseerde kostprijs of deze methode omvat de amortisatie van een
reële waarde worden gewaardeerd, worden eventueel disagio of agio of andere
opgenomen in de winst- en verliesrekening verschillen (met inbegrip van transactiekosten
onder valutakoersresultaten. en daarop betrekking hebbende provisies)
Valutaomrekenverschillen op niet-monetaire tussen de eerste boekwaarde van een 125
Jaarrekening 2005

rentedragend instrument en het bedrag per handelsdoeleinden worden opgenomen


vervaldatum, berekend op basis van de onder rentebaten en -lasten.
effectieve-rentevoet. Onder deze post
worden tevens rentebaten en -lasten met Resultaat uit financiële transacties
betrekking tot handelsposities verantwoord. Het resultaat uit financiële transacties omvat
de winsten en verliezen uit de verkoop van
Provisie niet voor handelsdoeleinden aangehouden
Provisies worden als volgt verantwoord: financiële activa en verplichtingen, de
• provisies die ontstaan als een integraal ineffectiviteit van bepaalde hedges en reële
onderdeel van het onderhandelen en waardeveranderingen met betrekking tot
arrangeren van financieringstransacties activa en verplichtingen die zijn aangewezen
voor klanten, zoals de uitgifte van leningen, als tegen reële waarde op te nemen posten
worden meegenomen in de berekening van met verwerking van veranderingen in de
de effectieve-rentevoet en verwerkt onder reële waarde en in de waarde van daaraan
rentebaten en -lasten; gekoppelde derivaten in de winst- en
• provisies voor transacties of eenmalige verliesrekening. Dividend uit niet voor
handelingen worden opgenomen op het handelsactiviteiten aangehouden aandelen-
moment van afwikkeling van de transactie beleggingen wordt opgenomen op het
of handeling; moment dat de rechten daarop ontstaan.
• provisies die afhankelijk zijn van de
resultaten van een bepaalde gebeurtenis of Overige operationele baten
van bepaalde prestaties worden pas Baten uit vastgoed in ontwikkeling worden
opgenomen op het moment dat aan de pas opgenomen wanneer een betrouwbare
desbetreffende criteria is voldaan; schatting van het resultaat van een
• provisies voor verleende diensten worden ontwikkelingsproject kan worden gemaakt;
in de regel lineair opgenomen gedurende daarna worden de contractuele baten en
de looptijd van het dienstverlenings- lasten in de winst- en verliesrekening
contract. Vergoedingen voor adviesdiensten verwerkt naar rato van de voortgang van het
en werkzaamheden met betrekking tot project. De voortgang wordt bepaald aan de
portefeuille- en overig beheer worden hand van de uitgevoerde projectfasen.
verwerkt op basis van de van toepassing Verwachte verliezen op projecten worden
zijnde dienstverleningscontracten; onmiddellijk in de winst- en verliesrekening
• vergoedingen voor vermogensbeheer ten verwerkt.
behoeve van beleggingsfondsen worden
eveneens opgenomen gedurende de Huuropbrengsten uit vastgoedbeleggingen
periode waarin de dienstverlening worden lineair in de winst- en verliesrekening
plaatsvindt. Dit principe wordt ook opgenomen op basis van de duur van de
gehanteerd voor de opname van baten uit huurovereenkomst. Ontvangen vergoedingen
diensten op het gebied van wealth in het kader van de totstandkoming van
management, financial planning en huurovereenkomsten worden als integraal
bewaarneming die gedurende een langere onderdeel van de totale huuropbrengsten
periode worden verleend. verwerkt.

Handelsresultaat De opbrengsten uit verzekeringsactiviteiten


Het handelsresultaat omvat winsten en worden opgenomen na aftrek van directe
verliezen die ontstaan uit veranderingen in de kosten en noodzakelijke voorzieningen met
reële waarde en de verkoop van financiële betrekking tot het verzekerde risico.
activa en verplichtingen aangehouden voor
handelsdoeleinden, met inbegrip van Winst per aandeel
ontvangen dividend uit handelsactiviteiten. De winst per aandeel wordt berekend door
Rentebaten of -lasten met betrekking tot de winst uit voortgezette en beëindigde
126 activa en verplichtingen aangehouden voor bedrijfsactiviteiten die kan worden
Jaarrekening 2005

toegerekend aan aandeelhouders van de derivaten wordt beïnvloed door mutaties in


moedermaatschappij, te delen door het de verwachte toekomstige kasstromen als
gemiddelde aantal gedurende het verslagjaar gevolg van veranderingen in de
uitstaande aandelen. Bij de berekening van onderliggende benchmark. Alle derivaten
de winst per aandeel na volledige worden in de balans tegen reële waarde
verwatering worden alle instrumenten met opgenomen. Veranderingen in de reële
een verwateringseffect, waaronder per waarde van derivaten worden ten gunste of
balansdatum uitstaande opties en ten laste van het resultaat gebracht, behalve
aandelenregelingen voor medewerkers, in wanneer derivaten zijn aangewezen als
aanmerking genomen. kasstroomhedge of netto-investeringshedge
(zie paragraaf over hedging).
Verslaggeving per
bedrijfsonderdeel Kredieten en vorderingen zijn niet-afgeleide
De commerciële bedrijfsonderdelen vormen financiële activa met vaste of bepaalbare
de primaire segmenten voor rapportage- betalingen, die niet in een actieve markt zijn
doeleinden. De opsplitsing in commerciële genoteerd. Deze activa ontstaan in het
bedrijfsonderdelen vindt plaats op basis van algemeen wanneer de groep geldmiddelen of
de beoordeling van risico en rendement aan diensten direct aan een klant verstrekt
de hand van de eigenschappen van zonder het voornemen de lening te
producten en diensten. De opsplitsing in verhandelen of te verkopen. Leningen die zijn
geografische bedrijfsonderdelen is gebaseerd verstrekt met het voornemen om deze te
op een combinatie van factoren zoals locatie, verkopen, worden gerubriceerd onder overige
relaties tussen vestigingen en economische activa en aangewezen als posten waarbij
en valutaire overeenkomsten. Voor de veranderingen in de reële waarde in de
presentatie van geografische gegevens is de winst- en verliesrekening worden verwerkt.
locatie van de entiteit van de groep die de
transactie verricht, bepalend. Activa aangehouden tot einde looptijd zijn
actief verhandelde financiële activa (niet
Financiële activa en zijnde derivaten) met vaste of bepaalbare
verplichtingen betalingen (bijvoorbeeld ‘schuldbewijzen’) en
Rubricering een vaste looptijd die de groep voornemens
De groep rubriceert de financiële activa en is en in staat is aan te houden tot het einde
verplichtingen in de volgende waarderings- van de looptijd.
categorieën:
Posten opgenomen tegen reële waarde met
Financiële instrumenten aangehouden voor waardeveranderingen via het resultaat zijn
handelsdoeleinden zijn instrumenten die de financiële activa en verplichtingen die bij
groep voornamelijk aanhoudt met het oog op eerste opname (of bij overgang naar IFRS per
winstneming op korte termijn. Hiertoe 1 januari 2004) door de groep worden (zijn)
behoren aandelen, rentedragende effecten, aangewezen als posten die tegen reële
derivatencontracten die niet zijn aangewezen waarde worden opgenomen en waarbij
als hedge-instrument en verplichtingen uit veranderingen in de reële waarde in de
hoofde van de shortposities in financiële winst- en verliesrekening worden verwerkt.
instrumenten. Een dergelijke wijze van verantwoording
vindt plaats indien:
Derivaten zijn afgeleide financiële • in het basisinstrument een derivaat
instrumenten die geen of een geringe netto- besloten is (‘embedded derivative’) dat
investering vereisen en waarbij de anders daarvan gescheiden zou moeten
toekomstige verrekening afhankelijk is van worden. Dit betreft bepaalde structured
een index, tarief of koers die als benchmark notes met hybride kenmerken. Opname
fungeert (bijvoorbeeld rentetarieven of tegen reële waarde is ook een hulpmiddel
aandelenkoersen). De reële waarde van om veranderingen op te vangen in de 127
Jaarrekening 2005

waarde van derivaten en andere reële- Kredieten en vorderingen worden


waardeposities die gebruikt worden om opgenomen op het moment dat zij door de
deze notes in economisch opzicht af te groep worden verworven of gefinancierd
dekken; en worden niet langer opgenomen op
• dit een inconsistentie die zich anders zou het moment dat zij worden afgewikkeld.
voordoen bij de waardering, opheft of Uitgegeven schuldbewijzen worden
aanzienlijk vermindert. In dit opzicht opgenomen per de uitgiftedatum;
worden unit-linked beleggingen die uit toevertrouwde middelen worden opgenomen
hoofde van verzekeringscontracten voor wanneer de geldmiddelen bij de bank
rekening en risico van polishouders worden worden gestort.
aangehouden en daaraan gerelateerde
verplichtingen jegens polishouders Overige financiële activa en verplichtingen,
aangewezen als tegen reële waarde op te met inbegrip van derivaten, worden
nemen posten met verwerking van opgenomen op de balans wanneer de groep
waardeveranderingen via het resultaat; partij wordt in de contractuele bepalingen
• het een portefeuille van financiële activa van het actief of de verplichting.
en/of financiële verplichtingen betreft die
op basis van reële waarde worden beheerd Financiële activa worden in het algemeen
en geëvalueerd. Dit geldt voor niet langer in de balans opgenomen
aandelenbeleggingen die het karakter van wanneer de groep niet meer kan beschikken
private equity-belangen hebben en de voor over, of voordelen kan ontlenen aan, de
verkoop aangehouden hypotheek- contractuele rechten waaruit het actief
portefeuille van ons Noord-Amerikaanse bestaat. Hiervan is sprake als de rechten
bedrijf. worden gerealiseerd, aflopen of volledig
worden overgedragen. In geval van
Activa beschikbaar voor verkoop omvatten aanhoudende betrokkenheid in de vorm van
rentedragende activa die hetzij zijn het verlenen van beheersdiensten tegen
aangewezen als beschikbaar voor verkoop vergoeding, wordt daarvoor een actiefpost
hetzij niet onder een van de bovenstaande opgenomen. Een financiële verplichting
categorieën vallen. Aandelenbeleggingen wordt niet langer in de balans opgenomen
zonder invloed van betekenis, die niet wanneer de contractueel vastgelegde
worden aangehouden voor handels- verplichtingen zijn nagekomen, worden
doeleinden of zijn aangewezen als tegen ontbonden of aflopen.
reële waarde op te nemen posten met
verwerking van waardeveranderingen in Financiële instrumenten blijven opgenomen
de winst- en verliesrekening, worden in de balans, met een passiefpost voor de
gerubriceerd als beschikbaar voor verkoop. opbrengsten van de daaraan gerelateerde
financieringstransactie, tenzij (i) een
Opname in en verwijdering van balans volledig proportioneel gedeelte van alle
Instrumenten die volgens standaardmarkt- of specifiek identificeerbare kasstromen
conventies worden verhandeld, worden zonder significante vertraging aan de
opgenomen op de transactiedatum. Dit is kredietgever kan worden overgedragen en
de datum waarop de groep zich verplicht de vordering van de kredietgever beperkt
tot het kopen of verkopen van het blijft tot die kasstromen (in dat geval wordt
onderliggende instrument. Indien de dat gedeelte van het actief niet langer in
transactie niet volgens standaardmarkt- de balans opgenomen) of (ii) alle aan de
conventies wordt afgewikkeld, wordt de financiële instrumenten verbonden risico’s,
daaruit voortvloeiende verplichting in de opbrengsten en beschikkingsrechten in
periode tussen de transactiedatum en de aanzienlijke mate zijn overgedragen (in dat
afwikkelingsdatum administratief als een geval wordt het desbetreffende actief in
derivaat verwerkt. zijn geheel niet langer in de balans
128 opgenomen).
Jaarrekening 2005

Financiële verplichtingen worden niet langer aanmerking komende transactiekosten van


in de balans opgenomen wanneer zij worden rentedragende, voor verkoop beschikbare
afgewikkeld of indien de groep eigen activa worden geamortiseerd ten laste of ten
schuldbewijzen inkoopt. Het verschil tussen gunste van de winst- en verliesrekening op
de oude boekwaarde en de betaalde basis van de effectieve-rentevoet. Indien voor
vergoeding wordt opgenomen in de winst- verkoop beschikbare activa worden verkocht,
en verliesrekening onder resultaat uit worden geïncasseerd of een bijzondere
financiële transacties. Een eventuele latere waardevermindering ondergaan, wordt de
wederverkoop wordt beschouwd als een cumulatieve winst of het cumulatieve verlies
nieuwe uitgifte. overgeboekt van het eigen vermogen naar
het resultaat uit financiële transacties in de
De groep securitiseert diverse particuliere en winst- en verliesrekening.
zakelijke financiële activa. Dit proces vereist
in het algemeen de verkoop van deze activa De eerste waardering van alle overige
aan special purpose entities, die in ruil financiële activa en verplichtingen geschiedt
daarvoor effecten uitgeven aan beleggers. De tegen kostprijs, met inbegrip van direct
groep zal mogelijk een belang in toerekenbare marginale transactiekosten.
gesecuritiseerde activa behouden in de vorm Daarna worden zij gewaardeerd tegen
van ‘senior’ of achtergestelde tranches, geamortiseerde kostprijs met gebruik van de
afgegeven garanties, rentegedeeltes van effectieve-rentemethode. Door toepassing
gestripte obligaties of overige resterende van deze methode worden agio’s en
belangen, hierna gezamenlijk te noemen de disagio’s, inclusief daarvoor in aanmerking
‘aanhoudende betrokkenheid’. In veel komende transactiekosten, opgenomen in de
gevallen is deze aanhoudende betrokkenheid boekwaarde van het desbetreffende
van aanzienlijke omvang, zodat de special instrument en geamortiseerd op basis van de
purpose entity wordt geconsolideerd en de oorspronkelijke effectieve-rentevoet van het
gesecuritiseerde activa in de geconsolideerde instrument gedurende de periode tot de
balans blijven opgenomen. einddatum of de verwachte vervroegde
aflossing.
Waardering
Alle voor handelsdoeleinden aangehouden Reële waarden worden ontleend aan
instrumenten en financiële activa en genoteerde marktprijzen in liquide markten,
verplichtingen die zijn aangewezen als tegen mits deze beschikbaar zijn. Indien er geen
reële waarde op te nemen posten, worden actieve markt is of genoteerde marktprijzen
verwerkt tegen reële waarde, waarbij de niet beschikbaar zijn, wordt de reële waarde
transactiekosten met betrekking tot de geschat aan de hand van een verscheiden-
aankoop direct ten laste van de winst- en heid van waarderingstechnieken, waaronder
verliesrekening worden gebracht. contante-waardemethoden en andere
prijsbepalingsmodellen. De in prijsbepalings-
Alle derivaten worden in de balans modellen gehanteerde gegevens zijn in het
opgenomen tegen reële waarde, terwijl algemeen afkomstig van betrouwbare
veranderingen in de reële waarde in de externe bronnen. De gehanteerde modellen
winst- en verliesrekening worden verwerkt, worden gevalideerd voordat zij worden
tenzij het derivaat in aanmerking komt voor gebruikt voor de financiële verslaggeving.
verantwoording als kasstroomhedge. Deze validatie geschiedt door ervaren
medewerkers die niet in eerste instantie bij
Activa beschikbaar voor verkoop worden de keuze of opstelling van het model
tegen reële waarde opgenomen, terwijl niet- betrokken zijn geweest. Indien geen
gerealiseerde winsten en verliezen, na aftrek betrouwbare gegevens uit externe bronnen
van belastingen, direct ten gunste of ten verkrijgbaar zijn, zal voor de eerste opname
laste van het eigen vermogen worden van een financieel actief of een financiële
gebracht. Agio’s, disagio’s en hiervoor in verplichting de afgewikkelde 129
Jaarrekening 2005

transactiewaarde worden gehanteerd. De deze in de toekomst weer te verkopen,


eerste verandering in de reële waarde zoals worden niet opgenomen. De betaalde
bepaald met behulp van de waarderings- bedragen worden opgenomen onder hetzij
techniek, wordt vervolgens ten gunste of ten kredieten en vorderingen bankiers hetzij
laste van het resultaat gebracht op bepaalde kredieten en vorderingen private en publieke
momenten gedurende de looptijd van het sector. De vorderingen worden
instrument (rekening houdend met de gepresenteerd met de onderliggende
mogelijkheid om betrouwbare externe effecten als onderpand. Verkochte
gegevens te verkrijgen, met tijdsverloop en beleggingen in het kader van repotransacties
gebruik van contratransacties). Bij toepassing blijven opgenomen in de balans. De
van een contante-waardemethode worden de opbrengst uit de verkoop van de beleggingen
geschatte toekomstige kasstromen wordt opgenomen onder hetzij verplichtingen
gebaseerd op de beste schattingen van het bankiers hetzij verplichtingen private en
management. De bij deze methode publieke sector. Het verschil tussen het
gehanteerde disconteringsvoet is een verkoop- en terugkoopbedrag wordt
marktgerelateerde voet per balansdatum voor opgenomen onder rentebaten of rentelasten
instrumenten met vergelijkbare voorwaarden. gedurende de transactieperiode.
De reële waarden worden ook aangepast
voor de kredietkwaliteit van het instrument. Saldering en zakelijke zekerheden
De groep sluit waar mogelijk met
Professionele effectentransacties tegenpartijen raamwerkovereenkomsten voor
Inleen- en uitleentransacties van effecten netting en bedingt in voorkomende gevallen
worden in het algemeen aangegaan op basis zakelijke zekerheden. Indien de groep hetzij
van onderpand, waarbij doorgaans effecten de wettelijke hetzij de contractuele
worden verstrekt of ontvangen als bevoegdheid en tevens het voornemen heeft
onderpand. De overdracht van de effecten financiële activa en verplichtingen gesaldeerd
zelf komt niet tot uitdrukking in de balans, of gelijktijdig af te wikkelen, worden deze
tenzij de risico’s en voordelen als gesaldeerd en wordt het saldo in de balans
rechthebbende ook worden overgedragen. opgenomen. Vanwege tijdsverschillen in
Indien onderpand wordt verstrekt of feitelijke kasstromen worden derivaten met
ontvangen, worden de inleen- en een positieve reële waarde over het
uitleenactiviteiten van effecten verwerkt algemeen niet gesaldeerd met derivaten met
tegen het betaalde bedrag (onder kredieten een negatieve reële waarde, zelfs als zij bij
en vorderingen) of het ontvangen bedrag dezelfde tegenpartij worden aangehouden.
(onder verplichtingen bankiers of
verplichtingen private en publieke sector). De Hedge accounting
marktwaarde van geleende en uitgeleende De groep maakt gebruik van afgeleide
effecten wordt dagelijks bewaakt. Het instrumenten voor het beheer van posities
onderpandniveau wordt aangepast in die blootstaan aan rente-, valuta- en krediet-
overeenstemming met de onderliggende risico’s, met inbegrip van posities die
transacties. Ontvangen of betaalde voortvloeien uit toekomstige transacties. De
vergoedingen en rente worden opgenomen groep past reële-waardehedges, kasstroom-
als rentebaten of -lasten op basis van hedges of nettoinvesteringshedges toe voor
effectieve rente. transacties die daarvoor in aanmerking
komen en bij het aangaan van de hedge-
Repotransacties betreffen de aankoop relatie als zodanig worden gedocumenteerd.
(verkoop) van beleggingen waarbij wordt
overeengekomen dat nagenoeg identieke Een afgedekte positie kan zijn een actief, een
beleggingen op een bepaalde datum in de verplichting, een zeer waarschijnlijke
toekomst weer worden verkocht toekomstige transactie of een netto-
(teruggekocht) tegen een vastgestelde prijs. investering in een buitenlandse entiteit
130 Gekochte beleggingen onder de verplichting (a) waarmee de entiteit wordt blootgesteld
Jaarrekening 2005

aan het risico van veranderingen in de reële Reële-waardehedges


waarde of toekomstige kasstromen en (b) die Wanneer een afgeleid financieel instrument
wordt aangemerkt als afgedekte positie. Het dient ter afdekking van veranderingen in de
afgedekte risico betreft met name rente- of reële waarde van opgenomen of toegezegde
valutabewegingen. Met het oog op het activa of verplichtingen, wordt de
beheer van het kredietrisico maakt de groep boekwaarde van de afgedekte post
ook gebruik van kredietrisicoderivaten (ook aangepast voor het afgedekte risico. Winsten
wel aangeduid als ‘credit default swaps’). of verliezen bij herwaardering van zowel het
Voor deze derivaten wordt in het algemeen hedge-instrument als de afgedekte post
geen hedge accounting toegepast, omdat worden opgenomen in de winst- en
het moeilijk aantoonbaar is dat de relatie zeer verliesrekening, doorgaans onder resultaat
effectief zal zijn. uit financiële transacties.

De groep beoordeelt formeel, zowel bij De eventuele ineffectiviteit van hedges van
het aangaan van de hedgerelatie als rechten met betrekking tot het administratief
gedurende de looptijd daarvan, of de beheer van hypotheken (Mortgage Servicing
derivaten waarvan gebruik is gemaakt ten Rights / MSR’s) wordt verantwoord onder
behoeve van hedgetransacties zeer effectief overige baten.
zijn geweest voor het opvangen van
veranderingen in de reële waarde of kas- Wanneer een reële-waardehedge van het
stromen van de afgedekte positie. Hiertoe renterisico wordt beëindigd, wordt een
beoordeelt en bepaalt de groep of eventuele aanpassing van de reële waarde
veranderingen in de reële waarde of de naar de boekwaarde van het afgedekte actief
kasstromen van de afgedekte positie worden of de afgedekte verplichting geamortiseerd in
gecompenseerd door veranderingen in de de winst- en verliesrekening gedurende de
reële waarde of kasstromen van het hedge- oorspronkelijke hedgeperiode of, in geval van
instrument, binnen een bandbreedte van verkoop, afwikkeling of bijzondere
80% tot 125%. waardevermindering van de afgedekte post,
direct ten gunste of ten laste van de winst-
Het ineffectieve deel van een hedgerelatie is en verliesrekening gebracht.
de mate waarin de veranderingen in de reële
waarde van het derivaat verschillen van de Kasstroomhedges
veranderingen in de reële waarde van de Wanneer een afgeleid financieel instrument
afgedekte positie in een reële-waardehedge dient ter afdekking van de variabiliteit van de
of de mate waarin veranderingen in de reële kasstromen uit opgenomen activa of
waarde van het derivaat uitstijgen boven de verplichtingen of verwachte transacties,
reële-waardeverandering van de verwachte wordt het effectieve deel van de winst of het
kasstroom in een kasstroomhedge. verlies als gevolg van de herwaardering van
Ineffectieve hedges en winsten en verliezen het hedge-instrument direct opgenomen in
op componenten van een derivaat die bij de het eigen vermogen. Indien een hedge-
beoordeling van de effectiviteit van de instrument of hedgerelatie ter afdekking van
hedgetransactie buiten beschouwing worden kasstromen wordt beëindigd, maar de
gelaten, worden direct in het resultaat afgedekte transactie naar verwachting nog
verwerkt. steeds zal plaatsvinden, blijft de cumulatieve
winst of het cumulatieve verlies opgenomen
De groep zal hedge accounting beëindigen in het eigen vermogen.
indien de hedgerelatie niet langer effectief is
of niet langer verwacht wordt dat deze In het eigen vermogen verwerkte
effectief zal blijven of indien het derivaat of cumulatieve winst of verlies wordt
de afgedekte positie wordt verkocht of overgeboekt naar de winst- en
anderszins wordt beëindigd. verliesrekening op het moment dat de
afgedekte transactie het nettoresultaat 131
Jaarrekening 2005

beïnvloedt en wordt gepresenteerd op betalingen van klanten en andere


dezelfde regel als de afgedekte transactie. performancecriteria.
In het uitzonderlijke geval dat de afgedekte
transactie naar verwachting niet langer De groep beoordeelt eerst of er objectieve
zal plaatsvinden, wordt de cumulatieve aanwijzingen zijn voor bijzondere
winst of het cumulatieve verlies dat is waardevermindering van kredieten (met
opgenomen in het eigen vermogen, direct inbegrip van eventuele daaraan gerelateerde
overgeboekt naar de winst- en faciliteiten en garanties) die ieder afzonderlijk
verliesrekening. significant zijn, en doet dit individueel of
collectief voor kredieten die afzonderlijk niet
Afdekking van netto-investering in significant zijn. Indien de groep vaststelt dat
buitenlandse entiteiten er geen objectieve aanwijzingen zijn voor
De groep maakt gebruik van in vreemde bijzondere waardevermindering van een
valuta luidende derivaten en kredieten om individueel beoordeeld krediet, wordt dit
diverse netto-investeringen in buitenlandse actief toegevoegd aan een kredietportefeuille
entiteiten af te dekken. Voor deze netto- met vergelijkbare kenmerken qua krediet-
investeringshedges worden valutaomreken- risico, waarna deze groep collectief wordt
verschillen bij conversie van deze beoordeeld op bijzondere waardevermin-
instrumenten in euro’s, voor zover er sprake dering. Kredieten waarvoor individueel wordt
is van een effectieve hedgerelatie, direct in bepaald dat er sprake is van bijzondere
het eigen vermogen opgenomen onder waardevermindering, worden niet betrokken
reserve valutaomrekenverschillen. bij een collectieve beoordeling van bijzondere
waardevermindering.
Bijzondere
waardeverminderingen van Aanwijzingen dat er sprake is van een
financiële activa meetbare afname van geschatte toekomstige
De groep beoordeelt op elke balansdatum of kasstromen uit een kredietportefeuille,
er objectieve aanwijzingen zijn voor hoewel de afname nog niet kan worden
bijzondere waardevermindering van een vastgesteld bij individuele kredieten in de
financieel actief of een groep financiële portefeuille, zijn onder meer nadelige
activa. Een financieel actief of een groep veranderingen in de betalingsstatus van
financiële activa heeft een bijzondere kredietnemers in de portefeuille en nationale
waardevermindering ondergaan indien er of lokale economische omstandigheden die
objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere samenhangen met wanbetalingen in de
waardevermindering als gevolg van een of portefeuille.
meer gebeurtenissen die zich hebben
voorgedaan na de eerste opname van het Het verlies uit hoofde van bijzondere
actief en vóór de balansdatum (een ‘tot waardevermindering wordt bepaald op het
verlies leidende gebeurtenis’) en een verschil tussen de boekwaarde van het
dergelijke gebeurtenis een nadelig effect krediet en de contante waarde van
heeft op de geschatte toekomstige toekomstige kasstromen, gedisconteerd
kasstromen uit het financieel actief of de tegen de oorspronkelijke effectieve-rentevoet
groep financiële activa. Uitsluitend als en van het krediet. Het verlies wordt
voor zover dit het geval is, wordt er een opgenomen in de winst- en verliesrekening
bijzonder waardeverminderingsverlies onder bijzondere waardevermindering
opgenomen. kredieten en overige voorzieningen voor
kredietrisico.
Kredieten en vorderingen
Aanwijzingen voor een bijzondere Bij de berekening van de contante waarde
waardevermindering van een krediet worden van geschatte toekomstige kasstromen van
verkregen via het kredietrevisieproces van de een financieel actief waarvoor zakelijke
132 groep. Dit omvat het volgen van de zekerheden zijn verstrekt, wordt rekening
Jaarrekening 2005

gehouden met de kasstromen die kredietrisico. Activa die in het kader van een
waarschijnlijk ontstaan bij uitwinning van de afwikkelingsprocedure worden verkregen in
zekerheden, minus de kosten die gemaakt ruil voor kredieten, worden opgenomen in de
moeten worden om de zekerheden te balans als verkoop van het krediet en
verkrijgen en te verkopen. verkrijging van een nieuw actief dat bij eerste
opname tegen reële waarde wordt verwerkt.
Toekomstige kasstromen uit een
kredietportefeuille die in zijn totaliteit op Overige financiële activa
bijzondere waardevermindering wordt Om te beoordelen of zich een bijzondere
beoordeeld, worden geschat op basis van de waardevermindering van voor verkoop
contractuele kasstromen van de kredieten in beschikbare eigen-vermogeninstrumenten
de portefeuille en historische verliesgegevens heeft voorgedaan, wordt een significante of
voor kredieten met risicokenmerken die langdurige daling van de reële waarde tot
vergelijkbaar zijn met die van kredieten in de onder de verkrijgingsprijs eveneens in
portefeuille. Historische verliesgegevens aanmerking genomen. Indien hiervoor
worden aangepast op basis van actuele aanwijzingen zijn, wordt het cumulatieve
waarneembare gegevens, zodat rekening nettoverlies dat eerder direct ten laste van
wordt gehouden met actuele omstandig- het eigen vermogen is gebracht, overgeboekt
heden die geen rol speelden in de periode van het eigen vermogen naar resultaat uit
waarop de historische verliesgegevens financiële transacties in de winst- en
betrekking hebben en de effecten worden verliesrekening.
geëlimineerd van omstandigheden in de
historische periode die thans niet actueel Tot einde looptijd aangehouden en voor
zijn. verkoop beschikbare schuldbewijzen worden
op individuele basis beoordeeld en eventuele
De methodologie en veronderstellingen bijzondere waardeverminderingen worden
waarvan bij het schatten van toekomstige individueel bepaald, volgens de voor
kasstromen gebruik is gemaakt, worden kredieten en vorderingen gehanteerde
regelmatig geëvalueerd om verschillen methode.
tussen geschatte verliezen en daadwerkelijk
opgetreden verliezen te verminderen. Het Onroerende zaken en
effect van veranderingen in schattingen en bedrijfsmiddelen
realiseringen wordt opgenomen in de winst- Eigen gebruik
en verliesrekening onder bijzondere Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen
waardevermindering kredieten en overige worden gewaardeerd tegen historische
voorzieningen voor kredietrisico. kostprijs verminderd met cumulatieve
afschrijvingen en eventuele bijzondere
Rentebaten na bijzondere waarde- waardeverminderingen.
vermindering worden opgenomen op basis
van de oorspronkelijke effectieve-rentevoet. Als onroerende zaken en bedrijfsmiddelen
Wanneer een krediet geacht wordt niet zijn samengesteld uit meerdere grotere
langer inbaar te zijn, wordt het afgeboekt van componenten met een verschillende
de desbetreffende voorziening voor gebruiksduur, dan worden deze
bijzondere waardevermindering kredieten. componenten elk afzonderlijk verwerkt.
Afboeking van dergelijke kredieten vindt Toevoegingen en uitgaven na eerste
plaats nadat alle vereiste procedures zijn verwerking worden uitsluitend geactiveerd
afgerond en het bedrag van het verlies is voor zover zij naar verwachting de
vastgesteld. Bedragen die na afboeking toekomstige economische voordelen van het
alsnog worden geïnd, worden ten gunste actief doen toenemen. Uitgaven ter
van de winst- en verliesrekening gebracht vervanging van componenten worden
onder bijzondere waardevermindering afzonderlijk geactiveerd en de vervangen
kredieten en overige voorzieningen voor component wordt afgewaardeerd. Overige 133
Jaarrekening 2005

uitgaven na eerste opname worden gewaardeerd tegen kostprijs vermeerderd


uitsluitend geactiveerd indien zij de met de tot dan opgenomen winst en
toekomstige economische voordelen van de verminderd met een voorziening voor
desbetreffende onroerende zaken en voorzienbare verliezen en met in rekening
bedrijfsmiddelen doen toenemen. Alle gebrachte bouwtermijnen. De kostprijs omvat
overige uitgaven, met inbegrip van alle uitgaven die rechtstreeks verband
onderhoud, worden als last in de winst- en houden met specifieke projecten en
verliesrekening opgenomen op het moment toegerekende vaste en variabele indirecte
dat zij worden gedaan. kosten in verband met de contractactiviteiten
van de groep op basis van de normale
Wanneer onroerende zaken en bedrijfs- productiecapaciteit. De specifieke
middelen buiten gebruik worden gesteld of componenten van vastgoed in ontwikkeling
worden afgestoten, wordt het verschil tussen worden als volgt verantwoord.
de boekwaarde en de verkoopopbrengst
minus kosten opgenomen onder overige Terreinen worden gewaardeerd tegen
operationele baten. kostprijs, met inbegrip van toegerekende
rente en bijkomende kosten voor de aankoop
Afschrijvingen worden lineair ten laste van de en het bouwrijp maken van terreinen. Voor
winst- en verliesrekening gebracht gedurende grond waarop volgens het bestemmingsplan
de geschatte gebruiksduur van onroerende geen speciale bestemming rust, wordt,
zaken en bedrijfsmiddelen en van belangrijke indien er geen zekerheid bestaat dat de
componenten die afzonderlijk worden grond bebouwd zal worden, geen rente
verwerkt. De groep hanteert in het algemeen toegerekend. Een eventueel noodzakelijk
de volgende geschatte gebruiksduur: geachte voorziening, voor bij verkoop
• Terreinen geen afschrijving verwachte verliezen, wordt in mindering
• Gebouwen 25 – 50 jaar gebracht op de boekwaarde van het terrein.
• Bedrijfsmiddelen 5 – 12 jaar
• Computerapparatuur 2 – 5 jaar Vastgoed in aanbouw betreft commercieel-
vastgoedprojecten, alsmede onverkochte
Software, die onder immateriële activa valt, woningbouwprojecten in aanbouw of
wordt afgeschreven over een periode van voorbereiding, en wordt gewaardeerd tegen
drie tot zeven jaar. gemaakte kosten vermeerderd met
toegerekende rente en verminderd met
Om rekening te houden met eventuele eventueel noodzakelijke voorzieningen. Aan
wijzigingen in omstandigheden, worden kopers en opdrachtgevers gefactureerde
afschrijvingspercentages en restwaarden termijnen worden in mindering gebracht op
minstens één keer per jaar getoetst. Bij de vastgoed in aanbouw. Winsten en verliezen
afschrijving van geactiveerde verbeteringen worden opgenomen op basis van de
aan huurobjecten wordt rekening gehouden voortgang van het project (‘percentage of
met de looptijd en de verlengings- completion’-methode). Commercieel vastgoed
voorwaarden van de desbetreffende en woningbouwprojecten worden tot het
huurovereenkomst. moment van verkoop opgenomen tegen de
productiekosten, verminderd met eventueel
Vastgoed in ontwikkeling noodzakelijke voorzieningen. Onverkocht
De activiteiten van de groep op het gebied vastgoed dat in portefeuille wordt gehouden,
van de ontwikkeling en bouw van vastgoed wordt opgenomen als vastgoedbelegging.
betreffen voor het merendeel projecten die
bestemd zijn voor onmiddellijke verkoop of Vastgoedbeleggingen
waarvoor vooraf contracten zijn afgesloten. Vastgoedbeleggingen worden opgenomen
tegen reële waarde op basis van de actuele
Vastgoed dat op basis van vooraf gesloten marktprijzen voor soortgelijk vastgoed op
134 contracten wordt ontwikkeld, wordt dezelfde locatie en in dezelfde staat.
Jaarrekening 2005

Eventuele winsten of verliezen die Immateriële activa


voortvloeien uit reële-waardeveranderingen Goodwill
worden opgenomen in de winst- en Goodwill wordt geactiveerd. Dit betreft het
verliesrekening. Huuropbrengsten uit positieve verschil tussen de verkrijgingsprijs
vastgoedbeleggingen worden lineair en de reële waarde van het aandeel van de
gedurende de looptijd van de groep in het saldo van identificeerbare activa
huurovereenkomst opgenomen, waarbij en verplichtingen van de overgenomen
ontvangen vergoedingen in het kader van de entiteit op de overnamedatum. Voor de
totstandkoming van huurovereenkomsten als berekening van goodwill worden de reële
integraal onderdeel van de totale waarden van de verworven activa,
huuropbrengsten worden verwerkt. verplichtingen en voorwaardelijke schulden
bepaald aan de hand van de marktwaarden
Leasing daarvan of door discontering van de
Als lessee: het merendeel van de door de verwachte toekomstige kasstromen.
groep aangegane leaseovereenkomsten
betreft operationele leases (waaronder Een eventuele verandering in de beoordeelde
tevens begrepen de huur van vastgoed). De reële waarde van verworven activa en
totale leasebetalingen uit hoofde van verplichtingen per de verkrijgingsdatum die
operationele leases worden lineair ten laste binnen één jaar na acquisitie wordt
van het resultaat gebracht gedurende de vastgesteld, wordt gecorrigeerd ten laste van
leaseperiode. Ontvangen vergoedingen de goodwill. Eventuele afwijkingen die na het
worden opgenomen in de winst- en verstrijken van een periode van één jaar
verliesrekening als integraal onderdeel van de worden vastgesteld, worden verwerkt in de
totale leaselasten. Wanneer een operationele winst- en verliesrekening.
lease naar verwachting vóór het einde van de
leaseperiode zal worden beëindigd of Goodwill die ontstaat bij de acquisitie van
geannuleerd, dan worden de eventueel deelnemingen met invloed, wordt
verschuldigde boetebetalingen of, indien opgenomen in de boekwaarde van die
lager, de verschuldigde resterende termijnen deelneming. Winsten en verliezen bij de
(onder aftrek van opbrengsten uit verkoop van een entiteit, met inbegrip van
onderverhuur) als last opgenomen zodra het deelnemingen met invloed, worden bepaald
leaseobject vrijkomt. op het verschil tussen de verkoopopbrengst
en de boekwaarde van de desbetreffende
Als lessor: activa die uit hoofde van een entiteit, inclusief goodwill en eventuele
operationele-leaseovereenkomst in lease zijn valutaverschillen worden opgenomen in het
gegeven, worden opgenomen onder eigen vermogen.
onroerende zaken en bedrijfsmiddelen. Het
actief wordt lineair afgeschreven over de Software
gebruiksduur tot de geschatte restwaarde. Kosten die direct verband houden met
Leaseovereenkomsten waarbij de groep identificeerbare en unieke softwareproducten
vrijwel alle aan het eigendom verbonden waarover de groep de beschikkingsmacht
risico’s en voordelen overdraagt aan de heeft en waarmee waarschijnlijk in de
lessee, worden aangemerkt als financiële toekomst economische voordelen zullen
leases. De balanswaarde van een worden gegenereerd die hoger zijn dan
leasevordering is gelijk aan de contante deze kosten, worden geactiveerd als
waarde van de leasebetalingen, berekend op immateriële activa. Directe kosten omvatten
basis van de impliciete rentevoet van de de personeelskosten van het software-
leaseovereenkomst en met inbegrip van een ontwikkelingsteam. Uitgaven die de
eventuele gegarandeerde restwaarde. gebruiksmogelijkheden of -duur van
Financiële-leasevorderingen worden computersoftware vergroten of verlengen
opgenomen onder kredieten en vorderingen ten opzichte van de oorspronkelijke
private en publieke sector. specificaties worden beschouwd als 135
Jaarrekening 2005

investering en toegevoegd aan de Bijzondere waardevermindering


oorspronkelijke historische kostprijs van de van onroerende zaken en
software. Software wordt afgeschreven over bedrijfsmiddelen en immateriële
een periode van drie tot zeven jaar. activa
Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen en
Kosten in verband met het onderhoud van immateriële activa worden per iedere
computersoftware worden als last balansdatum of vaker beoordeeld om te
opgenomen in de periode waarin ze worden bepalen of er aanwijzingen bestaan voor
gemaakt. bijzondere waardevermindering. Indien er
sprake is van een dergelijke aanwijzing,
Servicing-rechten van hypotheken worden de activa getoetst op bijzondere
Mortgage Servicing Rights (MSR’s) waardevermindering. Ongeacht of er
vertegenwoordigen het recht op uit provisies eventueel aanwijzingen zijn voor een
bestaande kasstromen en de verplichting om mogelijke bijzondere waardevermindering, zal
bepaalde diensten met betrekking tot de de boekwaarde van goodwill minstens één
administratievoering van hypotheken te keer per jaar aan een gedetailleerde
verrichten. De eerste opname van MSR’s waardeverminderingstoets worden
vindt plaats tegen reële waarde en onderworpen.
afschrijving geschiedt over de geschatte
toekomstige nettobaten uit de Er wordt een bijzonder
administratievoering van de onderliggende waardeverminderingsverlies opgenomen
hypotheken. De looptijd van de batenstroom wanneer de boekwaarde van een actief dat
met betrekking tot servicing-rechten is kasstromen genereert die in hoge mate
afhankelijk van vervroegde aflossingen door onafhankelijk zijn, of de boekwaarde van de
klanten, die weer worden beïnvloed door kasstroomgenererende eenheid waartoe het
factoren als de renteverwachtingen. De actief behoort, hoger is dan de realiseerbare
MSR-portefeuille wordt afgedekt door middel waarde. De realiseerbare waarde van een
van reële-waardehedges, die zijn opgezet om actief is gelijk aan de opbrengstwaarde, of de
het risico dat de groep loopt ten aanzien van bedrijfswaarde indien deze hoger is. Bij het
veranderingen in de reële waarde van de berekenen van de bedrijfswaarde wordt de
MSR-portefeuille, te beperken. De contante waarde van de geschatte
verandering in de reële waarde van de toekomstige kasstromen berekend met
afgedekte MSR’s en de verandering in de behulp van een disconteringsvoet vóór
reële waarde van de hedgederivaten worden belasting die een afspiegeling is van zowel
opgenomen in overige baten als onderdeel actuele markttarieven als van de specifieke
van hypotheekbaten. risico’s met betrekking tot het actief. Voor het
toetsen van bijzondere waardevermindering,
Overige immateriële activa met name van goodwill, vormen kasstroom-
Overige door de groep verworven genererende eenheden het laagste niveau
immateriële activa worden gewaardeerd waarop het management het rendement op
tegen verkrijgingsprijs verminderd met investeringen in activa bewaakt.
cumulatieve amortisatie en bijzondere
waardeverminderingsverliezen. De overige Bijzondere waardeverminderingsverliezen
immateriële activa bestaan uit afzonderlijk worden opgenomen in de winst-
identificeerbare posten die voortvloeien uit en verliesrekening als onderdeel van
de overname van dochterondernemingen, afschrijvingen. Bijzondere waarde-
zoals klantrelaties, en uit bepaalde verworven verminderingsverliezen met betrekking tot
handelsmerken en soortgelijke activa. De goodwill kunnen niet worden teruggenomen.
amortisatie geschiedt lineair ten laste van de Overige bijzondere waardeverminderings-
winst- en verliesrekening gedurende de verliezen worden uitsluitend teruggenomen
geschatte gebruiksduur van het immaterieel voor zover de boekwaarde van het actief niet
136 actief. hoger is dan de boekwaarde die zou
Jaarrekening 2005

zijn bepaald indien er voorheen geen De pensioenlasten voor het boekjaar worden
bijzonder waardeverminderingsverlies was aan het begin van het jaar vastgesteld op
opgenomen. basis van de service- en rentekosten, het
verwachte rendement op de pensioen-
Pensioen en andere regelingen na beleggingen en het effect van pensioen-
pensionering overdrachten of wijzigingen in de
Voor de medewerkers in Nederland en voor pensioenregeling die zich eventueel
de meeste medewerkers in het buitenland gedurende de verslagperiode voordoen.
zijn pensioen- of andere oudedagsregelingen Verschillen tussen het verwachte rendement
getroffen in overeenstemming met de in die en het gerealiseerde rendement op de
landen bestaande voorschriften en usances. pensioenbeleggingen, alsmede actuariële
Deze regelingen zijn grotendeels bij winsten en verliezen, worden uitsluitend als
afzonderlijke pensioenfondsen of bij derden baten of lasten opgenomen indien de netto
ondergebracht en betreffen zowel ‘defined cumulatieve, niet-opgenomen actuariële
contribution plans’ als ‘defined benefit plans’. winsten en verliezen aan het einde van het
voorgaande boekjaar groter zijn dan 10% van
Defined contribution plans de verplichtingen uit hoofde van de
De verschuldigde premies voor pensioen- pensioenregeling of, indien hoger, de reële
regelingen op grond van het beschikbare waarde van de daaraan gerelateerde
premiestelsel (toegezegde-bijdrageregelingen pensioenbeleggingen. Het gedeelte boven
ofwel ‘defined contribution plans’) komen 10% wordt opgenomen in de winst- en
rechtstreeks ten laste van het resultaat over verliesrekening over de verwachte
het jaar waarop zij betrekking hebben. resterende dienstjaren van de medewerkers
die deelnemen aan de pensioenregelingen.
Defined benefit plans Verschillen tussen de aldus bepaalde
De nettoverplichtingen voor pensioen- pensioenlasten en de af te dragen premies
regelingen op grond van het salaris- / worden als voorzieningen dan wel
dienstjarensysteem (toegezegd- vooruitbetaalde bedragen verantwoord.
pensioenregeling ofwel ‘defined benefit Verplichtingen uit hoofde van vervroegde
plan’) worden beschouwd als eigen uittreding van medewerkers (VUT) worden als
verplichtingen van de groep, ongeacht of de pensioenverplichtingen aangemerkt.
uitvoering is ondergebracht bij een
pensioenfonds of op een andere wijze Wanneer de aanspraken uit hoofde van een
plaatsvindt. De nettoverplichting van elke pensioenregeling worden verbeterd, wordt
pensioenregeling wordt bepaald op het het gedeelte van de verbeterde
verschil tussen de uitkeringsverplichtingen en pensioenaanspraken dat betrekking heeft op
de pensioenbeleggingen. De pensioen- de verstreken dienstjaren van medewerkers
verplichtingen voor defined benefit plans lineair als last in de winst- en verliesrekening
worden berekend in overeenstemming met opgenomen gedurende de gemiddelde
de ‘projected unit credit method of actuarial periode totdat de pensioenaanspraken
cost allocation’. Volgens deze methode wordt onvoorwaardelijk worden. Voor zover de
de contante waarde van de pensioen- aanspraken direct onvoorwaardelijk worden,
verplichtingen bepaald op basis van het worden de kosten van verstreken diensttijd
aantal actieve dienstjaren tot aan de balans- onmiddellijk in de winst- en verliesrekening
datum en het geraamde salaris van de mede- opgenomen.
werkers per de verwachte pensionerings-
datum, waarbij als disconteringsvoet de Andere regelingen na pensionering
marktrente op kwalitatief hoogwaardige De nettoverplichting van de groep uit hoofde
bedrijfsobligaties wordt gehanteerd. De van regelingen op lange termijn en de
pensioenbeleggingen worden opgenomen bijdrage in de ziektekostenverzekering na
tegen de reële waarde. pensionering betreft het bedrag van de
toekomstige bijdrage die medewerkers 137
Jaarrekening 2005

hebben verdiend in ruil voor hun diensten in voorwaarden voor onvoorwaardelijke


de verslagperiode en voorgaande perioden. toezegging marktgerelateerd zijn, worden
De verplichting wordt berekend met behulp de kosten van de ontvangen diensten
van de ‘projected unit credit’-methode en opgenomen, ongeacht of aan de
wordt vervolgens contant gemaakt, waarna marktgerelateerde voorwaarde voor
de reële waarde van eventuele gerelateerde onvoorwaardelijke toezegging is voldaan,
beleggingen in mindering wordt gebracht. mits aan de niet-marktgerelateerde
voorwaarden voor onvoorwaardelijke
Op aandelen gebaseerde toezegging is voldaan.
betalingen
De vergoeding voor diensten van bepaalde Voorzieningen
medewerkers vindt plaats in de vorm van op De groep treft een voorziening wanneer ze
aandelen gebaseerde betalingen die zowel in een in rechte afdwingbare of feitelijke
aandelen als contant kunnen worden verplichting heeft als gevolg van een
afgewikkeld. De kosten van de ontvangen gebeurtenis in het verleden, het
diensten worden bepaald op basis van de waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van
reële waarde van de toegekende aandelen of die verplichting een uitstroom van middelen
aandelenopties per de toekenningsdatum. De nodig is en een betrouwbare schatting van de
kosten met betrekking tot de toegekende verplichting kan worden gemaakt. Indien het
aandelen of aandelenopties worden tijdswaarde-effect van materiële betekenis is,
opgenomen in de winst- en verliesrekening worden voorzieningen bepaald door de
gedurende de periode dat de diensten van de toekomstige kasstromen contant te maken
medewerkers worden ontvangen. Deze tegen een disconteringsvoet vóór belasting
periode is gelijk aan de wachtperiode voor waarin de actuele markttarieven tot
onvoorwaardelijke toezegging van de uitdrukking komen, alsmede, voor zover van
aandelen of aandelenopties. Bij de toepassing, de risico’s die specifiek zijn voor
afwikkeling van vergoedingen in de vorm de verplichting.
van aandelen wordt het daarmee
corresponderende bedrag ten gunste van het Een voorziening voor herstructurering wordt
eigen vermogen gebracht; afwikkeling in opgenomen indien er een verplichting
contanten wordt onder verplichtingen bestaat. Dit is het geval wanneer de groep
opgenomen. een gedetailleerd plan heeft goedgekeurd en
bij de bij het plan betrokken partijen een
Voor de bepaling van de reële waarde van de gefundeerde verwachting heeft gewekt door
toegekende opties wordt gebruikgemaakt met de uitvoering van het plan een aanvang
van optiewaarderingsmodellen, waarbij de te maken of de belangrijkste kenmerken van
uitoefenprijs van de optie, de huidige het plan bekend te maken. Er wordt geen
aandelenkoers, de risicovrije rente, de voorziening getroffen voor toekomstige
volatiliteit van de koers van het aandeel bedrijfslasten.
ABN AMRO gedurende de looptijd van de
optie en de toekenningsvoorwaarden in Voorzieningen voor verzekeringsrisico’s
aanmerking worden genomen. Met niet- worden bepaald aan de hand van actuariële
marktgerelateerde voorwaarden voor methoden, waarbij gebruik wordt gemaakt
onvoorwaardelijke toezegging wordt van statistische gegevens, rentetarieven en
rekening gehouden door het aantal verwachtingen ten aanzien van afwikkelings-
aandelen of aandelenopties op basis kosten.
waarvan de kosten van door medewerkers
verleende diensten zijn bepaald, aan te Overige verplichtingen
passen, zodat het cumulatief in de winst- en Verplichtingen jegens polishouders, waarvan
verliesrekening opgenomen bedrag het het rendement afhankelijk is van het
aantal aandelen of aandelenopties weergeeft rendement op in de balans opgenomen unit-
138 dat uiteindelijk onvoorwaardelijk wordt. Als linked beleggingen, worden opgenomen
Jaarrekening 2005

tegen reële waarde met verwerking van beschikbaar zullen zijn die voor de realisatie
waardeveranderingen in de winst- en van de vordering kunnen worden aangewend.
verliesrekening.
Latente en niet-latente belastingvorderingen
Belastingen en -verplichtingen worden uitsluitend
De verschuldigde belastingen worden als last gesaldeerd als zij binnen dezelfde fiscale
opgenomen in de periode waarin de winsten eenheid ontstaan en zowel de wettelijke
ontstaan, op basis van de geldende bevoegdheid als het voornemen bestaat om
belastingwetgeving in het desbetreffende de vorderingen en verplichtingen gesaldeerd
rechtsgebied. Het toekomstig fiscaal af te wikkelen of gelijktijdig te realiseren.
voordeel van voorwaarts verrekenbare
verliezen wordt opgenomen als een actief Uitgegeven schuldbewijzen en
wanneer het waarschijnlijk is dat er in de eigen-vermogeninstrumenten
toekomst belastbare winsten beschikbaar Uitgegeven schuldbewijzen worden
zullen zijn waarmee deze verliezen kunnen gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs
worden verrekend. met gebruik van de effectieve-rentemethode,
tenzij de schuldbewijzen een hybride /
Latente belastingverplichtingen worden gestructureerd karakter hebben en worden
opgenomen voor belastbare tijdelijke aangemerkt als tegen reële waarde op te
verschillen. Dit betreft verschillen tussen de nemen posten met verwerking van
boekwaarde van activa en passiva ten waardeveranderingen in de winst- en
behoeve van de financiële verslaggeving en verliesrekening.
de fiscale boekwaarde daarvan. De
belangrijkste tijdelijke verschillen vloeien Uitgegeven financiële instrumenten of hun
voort uit de herwaardering van bepaalde componenten worden gerubriceerd als
financiële activa en verplichtingen waaronder verplichtingen indien de groep volgens
derivatencontracten, bijzondere waarde- contractuele bepalingen in overwegende
verminderingen van kredieten, voorzieningen mate een verplichting heeft om geldmiddelen
voor pensioenen en fusies en overnames. of een ander financieel actief te leveren of
Voor de volgende verschillen wordt geen om aan de verplichting te voldoen op een
voorziening getroffen: fiscaal niet- andere wijze dan door de ruil van een vast
verrekenbare geactiveerde goodwill, de aantal aandelen. Preferente aandelen die een
eerste opname van activa of verplichtingen onvoorwaardelijke coupon kennen of op een
die noch de commerciële noch de fiscale bepaalde datum aflosbaar zijn of naar keuze
winst beïnvloeden, en verschillen die van de aandeelhouder aflosbaar zijn, worden
verband houden met investeringen in aangemerkt als verplichting. Het dividend en
dochterondernemingen en deelnemingen de vergoedingen op preferente aandelen die
met invloed voor zover zij in de voorzienbare als verplichting zijn gerubriceerd, worden als
toekomst waarschijnlijk niet zullen worden rentelast opgenomen in de winst- en
teruggenomen en de groep geen invloed verliesrekening.
heeft op het tijdstip van dergelijke
terugnemingen. Het bedrag van de latente Uitgegeven financiële instrumenten of hun
belastingen is gebaseerd op de wijze waarop componenten worden gerubriceerd als eigen-
de boekwaarde van de activa en passiva naar vermogeninstrumenten indien zij niet als
verwachting zal worden gerealiseerd of verplichting kunnen worden aangemerkt en
afgewikkeld, waarbij gebruik wordt gemaakt een restbelang in de activa van de groep
van de belastingtarieven die zijn vastgesteld vertegenwoordigen. Preferent
op balansdatum, dan wel waartoe materieel aandelenkapitaal wordt als eigen vermogen
reeds op balansdatum is besloten. Er wordt gerubriceerd indien het niet aflosbaar is en
uitsluitend een latente belastingvordering eventuele dividenduitkeringen voorwaardelijk
opgenomen voor zover het waarschijnlijk is zijn. Als uitgegeven financiële instrumenten
dat er in de toekomst belastbare winsten zowel een vreemd-vermogencomponent als 139
Jaarrekening 2005

een eigen-vermogencomponent bevatten, Reserve kasstroomhedges


worden deze componenten afzonderlijk De reserve kasstroomhedges bestaat uit het
verwerkt. De eigen-vermogencomponent effectieve deel van de cumulatieve
wordt alsdan opgenomen tegen het bedrag veranderingen in de reële waarde van
dat overblijft nadat op de initiële waarde van gebruikte derivaten in het kader van
het instrument de reële waarde van de kasstroomhedges, na aftrek van belastingen,
vreemd-vermogencomponent in mindering is mits de afgedekte transactie nog niet heeft
gebracht. plaatsgevonden.

Dividend op gewone aandelen en preferente Netto niet-gerealiseerde winsten en


aandelen die worden aangemerkt als eigen verliezen op financiële activa beschikbaar
vermogen, wordt als een uitkering van het voor verkoop
eigen vermogen opgenomen in de periode In deze component worden winsten en
waarin het door de aandeelhouders wordt verliezen als gevolg van veranderingen in de
goedgekeurd. reële waarde van voor verkoop beschikbare
activa verwerkt, onder aftrek van belastingen.
Aandelenkapitaal Indien de desbetreffende activa worden
Marginale externe kosten die direct zijn toe verkocht, geïnd of anderszins worden
te rekenen aan de uitgifte van nieuwe vervreemd, wordt het daarop betrekking
aandelen worden, onder aftrek van daarop hebbende cumulatieve resultaat dat in het
betrekking hebbende belastingen, in eigen vermogen is verwerkt alsnog
mindering gebracht op het eigen vermogen. overgeboekt naar de winst- en
verliesrekening.
Bij inkoop van aandelenkapitaal dat als eigen
vermogen in de balans is verwerkt, wordt het De reserve kasstroomhedges en de reserve
betaalde bedrag, met inbegrip van marginale activa beschikbaar voor verkoop worden
direct toerekenbare kosten onder aftrek van soms samen aangeduid als bijzondere
belastingen, als mutatie in het eigen componenten van het eigen vermogen.
vermogen opgenomen. Ingekochte aandelen
worden in mindering gebracht op het totale Kasstroomoverzicht
eigen vermogen. Wanneer dergelijke Voor wat betreft het kasstroomoverzicht
aandelen later worden verkocht of opnieuw worden onder liquide middelen verstaan de
worden uitgegeven, wordt de ontvangen aanwezige kasmiddelen, direct opvraagbare
vergoeding toegevoegd aan het eigen tegoeden bij centrale banken en de per saldo
vermogen aandeelhouders. aanwezige nostrotegoeden bij andere
banken.
Overige eigen-
vermogencomponenten Het op de indirecte berekeningsmethode
Reserve valutaomrekenverschillen gebaseerde kasstroomoverzicht geeft inzicht
De reserve valutaomrekenverschillen bevat in de herkomst van de liquide middelen die
alle valutaverschillen die voortvloeien uit de gedurende het jaar beschikbaar zijn gekomen
omrekening van de jaarrekeningen van en de wijze waarop de liquide middelen
buitenlandse entiteiten, na aftrek van het gedurende het jaar zijn aangewend. De
valutakoerseffect van de omrekening van kasstromen worden gesplitst naar
schulden of valutaderivaten die worden operationele, investerings- en
aangehouden ter afdekking van de netto- financieringsactiviteiten. Mutaties in
investering van de groep. Deze kredieten en vorderingen en interbancaire
valutakoersverschillen worden opgenomen in deposito’s zijn opgenomen onder de
de winst- en verliesrekening wanneer het kasstroom uit operationele activiteiten.
bedrijfsonderdeel geheel of gedeeltelijk Investeringsactiviteiten omvatten aan- en
wordt afgestoten. verkopen en aflossingen inzake financiële
140 beleggingen, alsmede de aan- en verkopen
Jaarrekening 2005

van dochterondernemingen en deelnemingen


met invloed en van onroerende zaken en
bedrijfsmiddelen. De uitgifte van aandelen en
de opname en aflossing van lang vreemd
vermogen worden als financieringsactiviteit
aangemerkt. Mutaties uit hoofde van
valutaomrekenverschillen worden, evenals de
consolidatie-effecten bij de verwerving van
deelnemingen, voor zover van materiële
betekenis, uit de kasstromen geëlimineerd.

141
Jaarrekening 2005

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Rentebaten 30.528 25.334


Rentelasten 21.467 16.538
Rente 2 9.061 8.796
Provisiebaten 5.627 5.265
Provisielasten 881 700
Provisie 3 4.746 4.565
Handelsresultaat 4 2.621 1.309
Resultaat uit financiële transacties 5 1.282 908
Resultaat uit deelnemingen met invloed 19 280 206
Overige operationele baten 6 1.588 1.235
Baten van geconsolideerde private equity-belangen 40 3.637 2.616
Totaal operationele baten 23.215 19.635

Personeelskosten 7 7.531 7.818


Algemene- en beheerskosten 8 5.812 5.038
Afschrijvingen 9 1.021 1.235
Kostprijs van geconsolideerde private equity-belangen 40 2.519 1.665
Operationele bedrijfslasten 16.883 15.756
Bijzondere waardevermindering kredieten en overige
voorzieningen voor kredietrisico 18 648 616
Totaal lasten 17.531 16.372

Bedrijfsresultaat voor belastingen 5.684 3.263


Belastingen 11 1.241 770
Resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten 4.443 2.493

Resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten na belastingen 45 – 1.447


Jaarwinst 4.443 3.940

Toe te rekenen aan:


Aandeelhouders moedermaatschappij 4.382 3.865
Derden 61 75

Winst per aandeel over het boekjaar, toe te rekenen aan


aandeelhouders moedermaatschappij (in euro’s) 12:

Uit voortgezette bedrijfsactiviteiten


Nominaal 2,43 1,46
Na verwatering 2,42 1,46
Uit voortgezette en beëindigde bedrijfsactiviteiten
Nominaal 2,43 2,33
Na verwatering 2,42 2,33

De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting.

142
Jaarrekening 2005

Geconsolideerde balans per 31 december 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Activa
Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 13 16.657 17.896
Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden 14 202.055 167.035
Financiële beleggingen 15 123.774 102.948
Kredieten en vorderingen bankiers 16 108.635 83.858
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 17 380.248 320.022
Deelnemingen met invloed 19 2.993 1.428
Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 20 8.110 7.173
Goodwill en overige immateriële activa 21 5.168 3.143
Overlopende activa 7.614 5.740
Overige activa 22 25.550 18.211
Totaal activa 880.804 727.454

Passiva
Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden 14 148.588 129.506
Verplichtingen bankiers 23 167.821 133.529
Verplichtingen private en publieke sector 24 317.083 281.379
Uitgegeven schuldbewijzen 25 170.619 121.232
Voorzieningen 26 6.411 6.933
Overlopende passiva 8.335 8.074
Overige verplichtingen 28 18.723 13.562
Totaal verplichtingen (exclusief achtergestelde schulden) 837.580 694.215
Achtergestelde schulden 30 19.072 16.687
Totaal verplichtingen 856.652 710.902

Eigen vermogen
Aandelenkapitaal 1.069 954
Agioreserve 5.269 2.604
Ingehouden winst 15.237 11.580
Ingekochte eigen aandelen – 600 – 632
Winst- en verliesposten niet opgenomen in resultaat (netto) 1.246 309
Eigen vermogen toe te rekenen aan:
Aandeelhouders moedermaatschappij 22.221 14.815
Belang van derden 1.931 1.737
Totaal eigen vermogen 24.152 16.552
Totaal passiva 880.804 727.454

Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 33 46.021 46.465


Onherroepelijke kredietfaciliteiten 33 141.010 145.009

De bij de posten vermelde nummers verwijzen naar de toelichting.

143
Jaarrekening 2005

Geconsolideerd mutatieoverzicht eigen vermogen over 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004
Geplaatst en gestort gewoon aandelenkapitaal
Stand per 1 januari 954 919
Uitgifte van aandelen 82 –
Uitoefening rechten uit opties en warrants – 2
Dividend uitgekeerd in aandelen 33 33
Stand per 31 december 1.069 954
Agioreserve
Stand per 1 januari 2.604 2.549
Uitgifte van aandelen 2.611 –
Uitoefening rechten uit opties en conversie – 48
Op aandelen gebaseerde betalingen 87 40
Dividend uitgekeerd in aandelen – 33 – 33
Stand per 31 december 5.269 2.604
Ingehouden winst
Stand per 1 januari 11.580 8.469
Winst toe te rekenen aan aandeelhouders moedermaatschappij 4.382 3.865
Betaalde dividenden aan aandeelhouders moedermaatschappij – 659 – 694
Overige – 66 – 60
Stand per 31 december 15.237 11.580
Ingekochte eigen aandelen
Stand per 1 januari – 632 – 119
Ingekochte / verkochte eigen aandelen 32 – 513
Stand per 31 december – 600 – 632
Derivaten op eigen aandelen, afgewikkeld in aandelen
Stand per 1 januari – – 106
Mutatie in marktwaarde en afwikkelingen – 106
Stand per 31 december – –
Winst- en verliesposten niet opgenomen in resultaat (netto)
Reserve valutaomrekenverschillen
Stand per 1 januari – 238 –
Naar resultaat inzake verkochte dochterondernemingen – 20 2
Valutaomrekenverschillen 1.100 – 240
Subtotaal – stand per 31 december 842 – 238
Niet-gerealiseerde winsten / verliezen op activa beschikbaar voor verkoop (netto)
Stand per 1 januari 830 572
Niet-gerealiseerde winsten / verliezen op activa beschikbaar voor verkoop (netto) 717 509
Herrubricering winsten / verliezen naar resultaat (netto) – 348 – 251
Subtotaal – stand per 31 december 1.199 830
Reserve kasstroomhedges
Stand per 1 januari – 283 – 165
Niet-gerealiseerde winsten / verliezen van kasstroomhedges (netto) – 386 106
Herrubricering winsten / verliezen naar resultaat (netto) – 126 – 224
Subtotaal – stand per 31 december – 795 – 283
Winst- en verliesposten niet opgenomen in het resultaat (netto) –
stand per 31 december 1.246 309
Eigen vermogen toe te rekenen aan aandeelhouders moedermaatschappij –
stand per 31 december 22.221 14.815
Belang van derden
Stand per 1 januari 1.737 1.301
Uitbreidingen 202 367
Verminderingen – 49 –
Acquisities / verkopen – 136 – 30
Winst toe te rekenen aan derden 61 75
Valutaomrekenverschillen 133 33
Overige – 17 –9
Eigen vermogen toe te rekenen aan derden – stand per 31 december 1.931 1.737
144 Totaal eigen vermogen – stand per 31 december 24.152 16.552
Jaarrekening 2005

Geconsolideerde integrale jaarwinst over 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Jaarwinst toe te rekenen aan aandeelhouders


moedermaatschappij 4.382 3.865
Winst- en verliesposten niet opgenomen in het resultaat:
Valutaomrekenverschillen 1.100 – 240
Activa beschikbaar voor verkoop 717 509
Kasstroomhedges – 386 106
1.431 375
Niet-gerealiseerde winsten (–) / verliezen (+) uit voorgaande jaren,
verwerkt in het resultaat:
Valutaomrekenverschillen vanwege verkochte
dochterondernemingen – 20 2
Activa beschikbaar voor verkoop – 348 – 251
Reserve kasstroomhedges – 126 – 224
– 494 – 473
Integrale jaarwinst 5.319 3.767

De integrale jaarwinst omvat alle mutaties in het aan aandeelhouders van de


moedermaatschappij toe te rekenen eigen vermogen gedurende het jaar, met uitzondering
van veranderingen in het geplaatste aandelenkapitaal en uitkeringen aan aandeelhouders.

145
Jaarrekening 2005

Geconsolideerd kasstroomoverzicht voor 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Operationele activiteiten
Resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten 4.443 2.493
Aanpassingen voor significante niet direct opvraagbare posten
zoals opgenomen in de winst- en verliesrekening
Afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen 1.021 1.235
Bijzondere waardevermindering kredieten 648 616
Resultaat uit deelnemingen met invloed – 280 – 206
Mutaties in operationele activa en verplichtingen
Mutaties in operationele activa – 140.923 – 107.875
Mutaties in operationele verplichtingen 116.252 87.424
Overige aanpassingen
Ontvangen dividenden uit deelnemingen met invloed 63 59
Kasstroom uit operationele activiteiten – 18.776 – 16.254

Investeringsactiviteiten
Aankopen van effecten – 142.423 – 78.760
Verkopen en aflosssingen van effecten 129.811 76.338
Investeringen in onroerende zaken en bedrijfsmiddelen – 2.037 – 1.973
Desinvesteringen onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 1.064 1.131
Verkrijging van immateriële activa (exclusief goodwill en MSR’s) – 431 – 339
Verkoop immateriële activa (exclusief goodwill en MSR’s) 9 50
Acquisitie dochterondernemingen en deelnemingen met invloed – 1.716 – 278
Verkoop dochterondernemingen en deelnemingen met invloed 538 153
Kasstroom uit investeringsactiviteiten – 15.185 – 3.678

Financieringsactiviteiten
Opname achtergestelde schulden 2.975 2.203
Aflossing achtergestelde schulden – 1.682 – 2.708
Opname overige langlopende schulden 36.782 25.894
Aflossing overige langlopende schulden – 8.919 – 7.771
Uitgifte van aandelen 2.491 0
Mutatie in ingekochte eigen aandelen (netto) 32 – 513
Overige 92 334
Betaalde dividenden – 659 – 694
Kasstroom uit financieringsactiviteiten 31.112 16.745

Kasstroom uit beëindigde bedrijfsactiviteiten – 2.733

Mutatie in liquide middelen – 2.849 – 454


Beginstand liquide middelen 8.603 9.016
Valutaomrekenverschillen 289 41
Eindstand liquide middelen 35 6.043 8.603

146
Jaarrekening 2005

Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening


(alle bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s, tenzij anders aangegeven)

1 Verslaggeving per bedrijfsonderdeel


De gegevens per bedrijfsonderdeel worden op zowel commerciële als geografische
grondslag gepresenteerd. De commerciële opsplitsing is in overeenstemming met de in de
verslagperiode van toepassing zijnde management- en interne rapportagestructuur van de
groep.

De activa, verplichtingen, baten en resultaten van de verschillende bedrijfsonderdelen


worden bepaald in overeenstemming met de grondslagen van de groep. De baten,
resultaten, activa en verplichtingen van de onderscheiden bedrijfsonderdelen bevatten
posten die hetzij direct hetzij redelijkerwijs aan het desbetreffende bedrijfsonderdeel
kunnen worden toegerekend. De transacties tussen bedrijfsonderdelen vinden plaats tegen
marktvoorwaarden. De kapitaaluitgaven betreffen de kosten die gedurende de verslagperiode
zijn gemaakt om activa ten behoeve van bedrijfsonderdelen te verwerven die naar
verwachting gedurende een periode van langer dan één jaar gebruikt zullen worden. Dit
betreft onder meer vastgoed voor eigen gebruik, bedrijfsmiddelen en software.

Opsplitsing op commerciële basis


De commerciële bedrijfsonderdelen van de groep zijn:

Consumer & Commercial Clients (C&CC)


Consumer & Commercial Clients bedient particuliere klanten en zakelijke relaties in het
midden- en kleinbedrijf en is vooral sterk gepositioneerd onder meer bemiddelde
particulieren en middelgrote ondernemingen. De activiteiten zijn vooral geconcentreerd in
Nederland, Noord-Amerika en Brazilië, waar wij opereren onder gevestigde lokale
merknamen.

De consumer en commercial banking-activiteiten in nieuwe groeimarkten en Bouwfonds,


onze dochteronderneming voor projectontwikkeling en vastgoedfinanciering, maken
eveneens deel uit van C&CC. Onder de nieuwe groeimarkten vallen onder meer onze
consumer banking-activiteiten in India, de Verenigde Arabische Emiraten, Taiwan en
Hong Kong.

Wholesale Clients (WCS)


Wholesale Clients is een wereldwijd opererende corporate en investment bank. WCS biedt
haar klanten een breed assortiment producten en diensten, waaronder adviesdiensten,
kapitaalmarkttransacties, financieringsproducten en transactiebankieren in meer dan
50 landen. WCS bedient haar klanten via lokale adviseurs die toegang hebben tot de
hoogwaardige expertise die wereldwijd binnen onze organisatie beschikbaar is. De
internationale kapitaalmarktactiviteiten van WCS vinden hoofdzakelijk plaats in Amsterdam,
Chicago, Hongkong, Londen, New York, Singapore en Sydney.

147
Jaarrekening 2005

Private Clients (PC)


Private Clients verleent private banking-diensten aan vermogende particulieren en families
die over een belegbaar vermogen van minimaal EUR 1 miljoen beschikken. Het
productaanbod is gebaseerd op een ‘open architectuur’-concept. Dit houdt in dat de klant
het beste product ontvangt dat in de markt verkrijgbaar is, ongeacht de aanbieder. Deze
benadering is erop gericht voor alle klanten een zo hoog mogelijk rendement te genereren.
Private Clients behoort tot de Private banking top tien wereldwijd en is de op vier na
grootste private banker van Europa.

Asset Management (AM)


Asset Management is actief in meer dan 20 landen in Europa, Noord- en Zuid-Amerika, Azië
en Australië. Het internationale portefeuillebeheer is geconcentreerd in zes centra, te weten
Amsterdam, Atlanta, Chicago, Hongkong, Londen en Singapore. AM biedt beleggings-
producten aan in alle belangrijke regio’s en vermogenscategorieën en hanteert een actieve
beleggingsstijl. Kenmerkend voor de beleggingsfilosofie zijn het internationaal
gecoördineerde beleggingsbeleid en de zorgvuldige risicobewaking.

De producten van AM worden rechtstreeks verkocht aan institutionele klanten als centrale
banken, pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen en grote liefdadigheidsinstellingen.
De beleggingsfondsen voor particuliere beleggers worden via de retail- en private banking-
kanalen van ABN AMRO gedistribueerd, alsmede via derden. Van het beheerd vermogen is
iets meer dan de helft afkomstig van institutionele beleggers, 30% van retail en derden en
de rest van separate portefeuilles die voor Private Clients worden beheerd.

Private Equity (PE)


De kernactiviteit van Private Equity is het investeren in niet-beursgenoteerde bedrijven,
zowel voor eigen rekening van ABN AMRO als voor derden. In 2005 groeide de portefeuille
Europese en Australische middelgrote buy-outs met ongeveer 25%. De omvang van de
Nederlandse ‘early stage’ portefeuille nam daarentegen af. Beide ontwikkelingen
weerspiegelen de strategische heroriëntatie van Private Equity.

Het bedrijfsmodel van Private Equity bestaat uit het verwerven van zodanige
aandelenbelangen in bedrijven, dat daarover invloed of zeggenschap kan worden
uitgeoefend. Deze belangen worden gedurende een aantal jaar beheerd om ze daarna met
winst af te stoten.

Group Functions / Group Shared Services (GF / GSS)


Group Functions en Group Shared Services verlenen interne diensten die gecentraliseerd zijn
en/of concernbreed worden gedeeld. Tot Group Functions behoort onder meer Group Asset
and Liability Management, dat een beleggings- en derivatenportefeuille beheert in het kader
van het liquiditeits- en renterisicobeheer van de groep. In Group Functions zijn tevens de
strategische beleggingen van de groep ondergebracht en worden de daarop betrekking
hebbende resultaten verantwoord. Eliminaties tussen bedrijfsonderdelen worden verwerkt in
dit segment.

148
Jaarrekening 2005

Gegevens per bedrijfsonderdeel op commerciële grondslag over 2005

Totaal
C&CC WCS PC AM PE GF /GSS Groep

Rente – extern 8.636 669 – 739 – 11 – 96 602 9.061


Rente – intern – 542 320 1.219 17 – 107 – 907 –
Provisies – extern 1.813 1.765 565 590 9 4 4.746
Provisies – intern 53 – 47 29 6 –9 – 32 –
Handelsresultaat 225 2.363 42 14 9 – 32 2.621
Resultaat uit financiële transacties 50 142 8 55 420 607 1.282
Resultaat uit deelnemingen met invloed 145 2 1 18 – 114 280
Overige operationele baten 1.340 101 100 23 1 23 1.588
Nettoverkoopopbrengst private equity-belangen – 128 – – 3.509 – 3.637
Totaal operationele baten 11.720 5.443 1.225 712 3.736 379 23.215
Totaal operationele bedrijfslasten 7.391 4.803 891 501 3.392 – 95 16.883
Bijzondere waardevermindering kredieten en
overige provisies 754 – 241 6 – 34 95 648
Totaal lasten 8.145 4.562 897 501 3.426 – 17.531

Bedrijfsresultaat voor belastingen 3.575 881 328 211 310 379 5.684
Belastingen 1.023 176 73 40 – 21 – 50 1.241
Resultaat uit voortgezette activiteiten 2.552 705 255 171 331 429 4.443
Beëindigde activiteiten – – – – – – –
Jaarwinst 2.552 705 255 171 331 429 4.443

Overige gegevens per 31 december 2005


Totaal activa 260.041 525.203 16.973 1.199 7.293 70.095 880.804
Totaal verplichtingen 222.567 529.876 50.261 1.136 4.530 48.282 856.652
Kapitaaluitgaven 594 331 26 41 190 84 1.266

Bouw- Totaal
NL NA Brazilië NGM fonds C&CC

Rente – extern 2.638 2.553 2.146 389 910 8.636


Rente – intern 147 – 284 18 – 26 – 397 – 542
Provisies – extern 626 635 350 192 10 1.813
Provisies – intern 42 8 2 1 – 53
Handelsresultaat 54 94 52 25 – 225
Resultaat uit financiële transacties – 43 – 6 1 50
Resultaat uit deelnemingen met invloed 14 4 37 73 17 145
Overige operationele baten 163 430 370 47 330 1.340
Nettoverkoopopbrengst private equity-belangen – – – – – –
Totaal operationele baten 3.684 3.483 2.975 707 871 11.720
Totaal operationele bedrijfslasten 2.675 2.236 1.730 369 381 7.391
Bijzondere waardevermindering kredieten en
overige provisies 277 21 363 67 26 754
Totaal lasten 2.952 2.257 2.093 436 407 8.145

Bedrijfsresultaat voor belastingen 732 1.226 882 271 464 3.575


Belastingen 223 355 238 58 149 1.023
Resultaat uit voortgezette activiteiten 509 871 644 213 315 2.552
Beëindigde activiteiten – – – – – –
Jaarwinst 509 871 644 213 315 2.552

Overige gegevens per 31 december 2005


Totaal activa 95.272 90.021 23.663 7.753 43.332 260.041
Totaal verplichtingen 98.009 77.126 16.984 5.651 24.797 222.567
Kapitaaluitgaven 262 154 143 25 10 594
149
Jaarrekening 2005

Gegevens per bedrijfsonderdeel op commerciële grondslag over 2004

Total
C&CC WCS PC AM PE GF /GSS Group

Rente – extern 7.900 841 – 472 – 13 – 82 622 8.796


Rente – intern – 1.005 758 888 17 – 33 – 625 –
Provisies – extern 1.697 1.806 521 531 8 2 4.565
Provisies – intern 52 – 78 23 4 – –1 –
Handelsresultaat 150 1.138 45 9 3 – 36 1.309
Resultaat uit financiële transacties – 249 41 1 10 633 472 908
Resultaat uit deelnemingen met invloed 87 83 14 2 – 20 206
Overige operationele baten 1.047 113 59 34 – 24 6 1.235
Nettoverkoopopbrengst private equity-belangen – – – – 2.616 – 2.616
Totaal operationele baten 9.679 4.702 1.079 594 3.121 460 19.635
Totaal operationele bedrijfslasten 6.809 4.783 844 443 2.614 263 15.756
Bijzondere waardevermindering kredieten en
overige provisies 585 –8 – – 16 23 616
Totaal lasten 7.394 4.775 844 443 2.630 286 16.372

Bedrijfsresultaat voor belastingen 2.285 – 73 235 151 491 174 3.263


Belastingen 677 – 72 66 46 28 25 770
Resultaat uit voortgezette activiteiten 1.608 –1 169 105 463 149 2.493
Beëindigde activiteiten 239 1 – – – 1.207 1.447
Jaarwinst 1.847 – 169 105 463 1.356 3.940

Overige gegevens per 31 december 2004


Totaal activa 217.524 428.214 15.355 954 4.770 60.637 727.454
Totaal verplichtingen 194.531 431.966 45.307 1.113 2.843 35.142 710.902
Kapitaaluitgaven 710 290 48 6 83 15 1.152

Bouw- Total
NL NA Brazil NGM fonds C&CC

Rente – extern 2.482 2.820 1.601 237 760 7.900


Rente – intern 26 – 593 – 94 – – 344 – 1.005
Provisies – extern 592 602 313 172 18 1.697
Provisies – intern 39 8 4 1 – 52
Handelsresultaat 36 100 –1 15 – 150
Resultaat uit financiële transacties 1 – 261 2 6 3 – 249
Resultaat uit deelnemingen met invloed 32 1 10 44 – 87
Overige operationele baten 81 498 149 84 235 1.047
Nettoverkoopopbrengst private equity-belangen – – – – – –
Totaal operationele baten 3.289 3.175 1.984 559 672 9.679
Totaal operationele bedrijfslasten 2.790 2.086 1.297 346 290 6.809
Bijzondere waardevermindering kredieten en
overige provisies 173 143 219 41 9 585
Totaal lasten 2.963 2.229 1.516 387 299 7.394

Bedrijfsresultaat voor belastingen 326 946 468 172 373 2.285


Belastingen 96 274 167 33 107 677
Resultaat uit voortgezette activiteiten 230 672 301 139 266 1.608
Beëindigde activiteiten – – – 239 – 239
Jaarwinst 230 672 301 378 266 1.847

Overige gegevens per 31 december 2004


Totaal activa 86.602 73.340 13.987 5.344 38.251 217.524
Totaal verplichtingen 86.825 64.075 11.942 3.584 28.105 194.531
Kapitaaluitgaven 340 238 109 12 11 710
150
Jaarrekening 2005

Opsplitsing op geografische basis


De groep is hoofdzakelijk actief in Nederland, Europa, Noord-Amerika en Latijns-Amerika.
Uitgangspunt voor de onderstaande geografische analyse vormt de locatie van de entiteit
binnen de groep waar de transactie wordt geadministreerd.

2005 2004

Operationele Totaal Kapitaal- Operationele Totaal Kapitaal-


baten activa uitgaven baten activa uitgaven

Nederland 9.760 285.073 577 8.903 267.222 473


Europa 4.672 332.922 153 2.324 254.562 122
Noord-Amerika 4.287 167.128 314 4.905 133.592 391
Latijns-Amerika 3.271 28.420 145 2.305 18.274 113
Azië / Pacific 1.225 67.261 77 1.198 53.804 53
Totaal 23.215 880.804 1.266 19.635 727.454 1.152

2 Rente
2005 2004

Rentebaten uit:
Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 348 218
Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden 1.559 1.389
Financiële beleggingen 5.198 4.190
Kredieten en vorderingen bankiers 2.666 2.083
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 20.757 17.454
Subtotaal 30.528 25.334

Rentelasten uit:
Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden 1.054 976
Verplichtingen bankiers 5.455 4.298
Verplichtingen private en publieke sector 9.749 7.374
Uitgegeven schuldbewijzen 4.212 2.797
Achtergestelde schulden 997 1.093
Subtotaal 21.467 16.538
Totaal 9.061 8.796

151
Jaarrekening 2005

3 Provisie
2005 2004

Provisiebaten
Effectenbedrijf 1.560 1.548
Betalingsverkeer 1.576 1.449
Vermogensbeheer en trust 1.153 1.041
Kredietbedrijf 180 158
Adviesdiensten 336 311
Assurantiebedrijf 177 162
Garanties 218 160
Overige 427 436
Subtotaal 5.627 5.265

Provisielasten
Effectenbedrijf 321 281
Betalingsverkeer 165 125
Vermogensbeheer en trust 127 126
Overige 268 168
Subtotaal 881 700
Totaal 4.746 4.565

4 Handelsresultaat
2005 2004

Effectenhandel 978 179


Valutahandel 662 687
Derivaten 933 380
Overige 48 63
Totaal 2.621 1.309

De rentebaten en -lasten op handelsposities worden opgenomen onder rentebaten


en -lasten.

5 Resultaat uit financiële transacties


2005 2004

Winst uit verkoop van schuldbewijzen beschikbaar voor


verkoop (netto) 431 179
Winst uit verkoop van aandelenbeleggingen beschikbaar voor
verkoop (netto) 55 154
Dividend uit aandelenbeleggingen beschikbaar voor verkoop 54 48
Winst uit overige aandelenbeleggingen (netto) 514 694
Ineffectiviteit van hedges 39 – 112
Overige 189 – 55
Totaal 1.282 908

De nettowinst uit overige aandelenbeleggingen omvat winsten en verliezen op tegen reële


waarde aangehouden beleggingen en het resultaat uit de verkoop van geconsolideerde
152 private equity-belangen.
Jaarrekening 2005

6 Overige operationele baten


2005 2004

Mortgage banking-activiteiten (Noord-Amerika) 208 234


Projectontwikkeling 330 235
Verzekeringsactiviteiten 198 226
Leasing 60 63
Verkoop bedrijfsactiviteiten en deelnemingen met invloed 347 187
Overige 445 290
Totaal 1.588 1.235

De baten uit mortgage banking-activiteiten betreffen:

2005 2004

Verkoop van hypotheken 30 83


Administratievoering en gerelateerde vergoedingen 485 484
Afschrijving van servicing-rechten (na aftrek van baten uit derivaten) – 214 – 243
Winsten / verliezen servicinghedges (netto) – 93 – 90
Totaal 208 234

Het hypotheekbedrijf in Noord-Amerika bestaat voor het merendeel uit de productie van
vastrentende woninghypotheken die vervolgens worden verkocht aan door de Amerikaanse
overheid gesteunde entiteiten, in de meeste gevallen met behoud van de
administratievoering.

De baten uit verzekeringsactiviteiten betreffen:

2005 2004

Premie-inkomen 1.238 1.303


Opbrengst uit beleggingen 406 300
Voorziening voor verzekerde risico’s – 1.446 – 1.377
Totaal 198 226

153
Jaarrekening 2005

7 Personeelskosten
2005 2004

Salarissen (inclusief bonussen en vergoedingen) 5.915 5.602


Sociale lasten 740 620
Pensioenlasten en bijdragen ziektekostenverzekering na
pensionering 11 390
Op aandelen gebaseerde betalingen 61 4
Inhuur personeel 247 222
Beëindigingsuitkeringen 175 191
Kosten in verband met herstructurering 10 42 502
Overige personeelskosten 340 287
Totaal 7.531 7.818

Gemiddeld aantal medewerkers (FTE’s):


Bankactiviteiten in Nederland 27.995 28.671
Bankactiviteiten in overige landen 69.528 69.469
Geconsolideerde private equity-belangen 40 22.201 17.938
Totaal 119.724 116.078

In de pensioenlasten en bijdragen ziektekostenverzekering na pensionering is een vrijval van


de voorziening ziektekosten opgenomen.

8 Algemene en beheerskosten
2005 2004

Professionele dienstverlening 1.111 809


Automatiseringskosten 930 829
Huisvestingskosten 766 731
Personeelgerelateerde kosten (inclusief opleidingen) 184 153
Zakenreizen en transport 312 268
Kantoorbenodigdheden en drukkosten 121 117
Communicatie en informatie 477 470
Commerciële kosten 571 424
Kosten van geconsolideerde private equity-belangen 352 284
Kosten in verband met herstructurering 10 –9 179
Diverse kosten 997 774
Totaal 5.812 5.038

154
Jaarrekening 2005

9 Afschrijvingen
2005 2004

Onroerende zaken 148 156


Bedrijfsmiddelen 543 519
Software 279 280
Bijzondere waardevermindering goodwill private equity-belangen 19 124
Bijzondere waardevermindering onroerende zaken en
bedrijfsmiddelen 9 38
Bijzondere waardevermindering onroerende zaken en
bedrijfsmiddelen in verband met herstructurering 10 4 109
Overige 19 9
Totaal 1.021 1.235

In deze post is een bedrag van EUR 133 miljoen (2004: EUR 151 miljoen) begrepen aan
afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen met betrekking tot geconsolideerde
private equity-belangen (zie punt 40).

10 Herstructurering
De volgende tabel geeft een overzicht van de herstructuringslasten van de groep, zoals
opgenomen in de betreffende kostencategorieën.

2005 2004

Personeelgerelateerde kosten 42 502


Andere beheerskosten –9 179
Bijzondere waardevermindering onroerende zaken en
bedrijfsmiddelen 4 109
Totaal 37 790

De lasten hadden in 2005 hoofdzakelijk betrekking op activiteiten in Frankrijk en in 2004 op


programma’s binnen Wholesale Clients en op initiatieven van Group Shared Services op het
gebied van informatietechnologie en Human Resources.

11 Belastingen
Opgenomen in winst- en verliesrekening
2005 2004

Niet-latente belastingverplichtingen
Verslagperiode 1.106 1.186
Te laag / te hoog (–) verwerkt bedrag in voorgaande jaren – 87 – 30
Subtotaal 1.019 1.156

Latente belastingverplichtingen
Opname en terugneming van tijdelijke verschillen 257 – 373
Verlaging belastingtarief – 35 – 13
Subtotaal 222 – 386
Totaal 1.241 770

155
Jaarrekening 2005

De effectieve belastingdruk op de groepswinst voor belastingen verschilt van het bedrag dat
in theorie verschuldigd zou zijn op grond van het basistarief in Nederland. In onderstaande
tabel wordt dit verschil toegelicht:

(in %) 2005 2004

Nominale belastingdruk Nederland 31,5 34,5


Effect afwijkende belastingdruk overige landen – 5,0 – 4,2
Effect voorheen niet-verwerkte, gebruikte fiscaal verrekenbare
verliezen – 0,8 – 0,0
Effect belastingvrije baten in Nederland – 1,2 – 3,7
Overige – 2,7 – 3,0
Effectieve belastingdruk bedrijfsresultaat 21,8 23,6

Direct opgenomen in eigen vermogen


Baten (–) / Lasten (+) 2005 2004

Valutaomrekenverschillen – 198 51
Kasstroomhedges – 235 – 54
Activa beschikbaar voor verkoop 169 118
Totaal – 264 115

12 Winst per aandeel


De berekeningen van de gewone en verwaterde winst per aandeel zijn weergegeven in de
volgende tabel.

2005 2004

Jaarwinst toe te rekenen aan


aandeelhouders moedermaatschappij 4.382 3.865
Winst uit voortgezette bedrijfsactiviteiten toe te rekenen aan
aandeelhouders moedermaatschappij 4.382 2.418
Winst uit beëindigde bedrijfsactiviteiten toe te rekenen aan
aandeelhouders moedermaatschappij – 1.447
Gewogen gemiddeld aantal uitstaande gewone aandelen
(in miljoenen) 1.804,1 1.657,6
Verwateringseffect personeelsopties (in miljoenen) 5,2 3,1
Performance Share Plan (in miljoenen) 2,9 1,0
Voor verwatering gecorrigeerd aantal gewone aandelen (in miljoenen) 1.812,2 1.661,7
Winst per gewoon aandeel (in euro’s) 2,43 2,33
Winst per gewoon aandeel na volledige verwatering (in euro’s) 2,42 2,33
Winst per gewoon aandeel uit voortgezette bedrijfsactiviteiten
(in euro’s) 2,43 1,46
Winst per gewoon aandeel uit voortgezette bedrijfsactiviteiten
na volledige verwatering (in euro’s) 2,42 1,46
Winst per gewoon aandeel uit beëindigde bedrijfsactiviteiten
(in euro’s) – 0,87
Winst per gewoon aandeel uit beëindigde bedrijfsactiviteiten na
volledige verwatering (in euro’s) – 0,87

156
Jaarrekening 2005

13 Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken


Hieronder worden opgenomen kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken in landen waar
de bank gevestigd is.

2005 2004

Liquide middelen 1.590 1.204


Tegoeden bij centrale banken 15.067 16.692
Totaal 16.657 17.896

14 Financiële activa en verplichtingen aangehouden voor


handelsdoeleinden
2005 2004

Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden


Rentedragende waardepapieren:
• Nederlandse Staat 2.520 552
• Amerikaans schatkistpapier en overheid 7.843 5.759
• Overige OESO-staten 37.855 28.409
• Overige rentedragende waardepapieren 13.789 17.114
Subtotaal 62.007 51.834

Aandelen 34.676 18.409


Financiële derivaten 105.372 96.792
Totaal 202.055 167.035

Financiële verplichtingen aangehouden voor


handelsdoeleinden
Short-posities in financiële activa 52.060 39.059
Financiële derivaten 96.528 90.447
148.588 129.506

Winsten en verliezen uit financiële derivaten en veranderingen in de reële waarde van


overige voor handelsdoeleinden aangehouden instrumenten worden verantwoord onder het
handelsresultaat. Rentebaten en -lasten uit schuldbewijzen en overige vastrentende
instrumenten worden opgenomen onder rente.

157
Jaarrekening 2005

Handelsportefeuille financiële derivaten


2005 2004
Reële waarden Reële waarden
Gecontrac- Gecontrac-
teerde Ver- teerde Ver-
bedragen Activa plichtingen bedragen Activa plichtingen

Rentederivaten
OTC Swaps 4.846.112 70.644 64.527 3.048.969 56.491 52.373
Termijncontracten 220.612 80 73 204.118 110 89
Gekochte opties 243.296 6.072 – 337.359 2.262 –
Verkochte opties 266.718 – 6.321 202.738 – 2.224
Beurs Futures 209.197 1 2 227.114 20 –
Gekochte opties 292 3 – 23.884 160 –
Verkochte opties 293 – 1 17.278 – 190
Subtotaal 5.786.520 76.800 70.924 4.061.460 59.043 54.876
Valutaderivaten
OTC Swaps 518.012 12.356 10.431 428.564 21.933 20.659
Termijncontracten 507.385 5.004 5.661 438.635 10.702 10.144
Gekochte opties 63.835 1.524 – 60.016 1.666 –
Verkochte opties 66.174 – 1.313 58.701 – 1.268
Beurs Futures 2.855 5 8 4.765 4 15
Opties 7.243 71 70 3.554 113 86
Subtotaal 1.165.504 18.960 17.483 994.235 34.418 32.172
Overige
OTC Aandelen,
commodity en
overige 511.791 4.747 4.589 124.090 1.458 1.564
Gekochte
aandelenopties 24.116 3.507 – 10.655 891 –
Verkochte
aandelenopties 26.987 – 2.472 9.665 – 817
Beurs Aandelen,
commodity en
overige 12.389 288 23 6.455 76 81
Gekochte
aandelenopties 14.848 1.070 – 10.833 906 –
Verkochte
aandelenopties 15.794 – 1.037 11.077 – 937
Subtotaal 605.925 9.612 8.121 172.775 3.331 3.399
Totaal 7.557.949 105.372 96.528 5.228.470 96.792 90.447

Een analyse van de markt- en liquiditeitsrisico’s is opgenomen in punt 38.

158
Jaarrekening 2005

15 Financiële beleggingen
2005 2004

Rentedragende waardepapieren – beschikbaar voor verkoop


Nederlandse Staat 2.781 2.172
Amerikaans schatkistpapier en overheid 6.618 8.070
Overige OESO-staten 51.760 47.238
Hypothecair gedekte waardepapieren 12.100 14.758
Overige rentedragende waardepapieren 39.918 19.930
Subtotaal 113.177 92.168

Rentedragende waardepapieren – aangehouden tot


einde looptijd
Nederlandse Staat 2.136 2.176
Amerikaans schatkistpapier en overheid 22 45
Overige OESO-staten 3.660 4.421
Hypothecair gedekte waardepapieren 36 26
Overige rentedragende waardepapieren 718 1.002
Subtotaal 6.572 7.670
Totaal 119.749 99.838

Aandelenbeleggingen
Beschikbaar voor verkoop 2.337 1.610
Opgenomen tegen reële waarde met verwerking van waarde-
veranderingen in resultaat 1.688 1.500
Subtotaal 4.025 3.110
Totaal 123.774 102.948

De overige rentedragende waardepapieren betreffen onder meer gedekte obligaties


(‘covered bonds’). Rentebaten uit schuldbewijzen en overige vastrentende instrumenten
worden opgenomen onder rentebaten volgens de effectieve-rentemethode.
Dividenduitkeringen op overige niet-vastrentende waarden worden opgenomen onder
resultaat uit financiële transacties.

16 Kredieten en vorderingen bankiers


Deze post omvat vorderingen op en tegoeden bij bankinstellingen.

2005 2004

Rekening-courant 5.479 3.958


Geplaatste termijndeposito’s 11.613 11.672
Professionele effectentransacties 31 87.281 64.375
Kredieten aan banken 4.279 3.856
Subtotaal 108.652 83.861
Voorziening voor bijzondere waardeverminderingen 18 – 17 –3
Totaal 108.635 83.858

159
Jaarrekening 2005

17 Kredieten en vorderingen private en publieke sector


Hieronder worden opgenomen de vorderingen op niet-bancaire klanten uit hoofde van met
name kredieten en hypothecaire leningen.

2005 2004

Overheid 7.461 6.059


Zakelijk 152.411 127.044
Particulier 122.708 107.124
Professionele effectentransacties 31 74.724 59.269
Multi-seller conduits 25.931 23.700
Subtotaal 383.235 323.196
Voorziening voor bijzondere waardeverminderingen 18 – 2.987 – 3.174
Totaal 380.248 320.022

Vorderingen op multi-seller conduits zijn doorgaans gedekt door een vorderingenportefeuille


die groter is dat het bevoorschotte bedrag. Hierdoor is het kredietrisico zeer gering (zie
punt 38).

In de informatie met betrekking tot het risicobeheer (zie punt 38) zijn in de paragraaf
kredietrisico gegevens opgenomen over de concentratie van het kredietrisico naar bedrijfstak
en geografische regio. Deze paragraaf bevat voorts een onderverdeling naar soort
zekerheidstelling.

18 Bijzondere waardevermindering kredieten en voorzieningen


2005 2004

Stand per 1 januari 3.177 4.307


Bijzondere waardevermindering kredieten:
Nieuw getroffen voorzieningen 1.428 1.259
Terugneming van niet langer vereiste voorzieningen – 550 – 464
Na afboeking ontvangen bedragen – 236 – 170
Overige kredietgerelateerde kosten 6 –9
Totaal bijzondere waardevermindering kredieten en overige
voorzieningen voor kredietrisico 648 616

Onder rentebaten verantwoord bedrag uit afwikkeling van


discontering – 32 – 40
Valutaomrekenverschillen 208 – 83
Afgeboekte bedragen – 1.070 – 1.236
Verkochte bedrijfsactiviteiten – – 465
Reserve niet-verdiende rente op in waarde verminderde kredieten 73 78
Stand per 31 december 3.004 3.177

160
Jaarrekening 2005

Alle kredieten worden afzonderlijk en/of collectief op portefeuillebasis beoordeeld op


mogelijke bijzondere waardevermindering. De voorziening voor bijzondere
waardeverminderingen wordt als volgt toegerekend:

2005 2004

Zakelijk krediet 2.146 2.598


Particulier krediet 841 576
Kredieten bankiers 17 3
Totaal 3.004 3.177

Voorzieningen zakelijk krediet


Zakelijk-kredietrelaties worden ten minste eenmaal per jaar door de groep gereviseerd.
Daarnaast houden kredietmedewerkers continu toezicht op de kwaliteit van het verstrekte
krediet, de klanten en de nakoming van de overeengekomen kredietvoorwaarden. Als de
kwaliteit van een krediet of de financiële situatie van een debiteur zodanig verslechtert dat er
twijfel bestaat over het vermogen om aan de contractuele verplichtingen te voldoen, wordt
het beheer van de relatie overgedragen aan Financial Restructuring and Recovery. Na
evaluatie bepaalt Financial Restructuring and Recovery de hoogte van de eventuele
specifieke voorziening die moet worden gevormd, waarbij rekening wordt gehouden met de
waarde van de verstrekte zekerheden. Specifieke voorzieningen vallen volledig of gedeeltelijk
vrij als de schuld wordt terugbetaald of de verwachte toekomstige kasstromen een
verbetering laten zien als gevolg van positieve veranderingen in de economische of financiële
omstandigheden. Zakelijke kredieten worden pas volledig of gedeeltelijk afgeschreven als het
duidelijk is dat verder gedeeltelijk verhaal niet mogelijk is.

Voorzieningen particulier krediet


De bank biedt een breed pakket particuliere kredietproducten en -programma’s, zoals
persoonlijke leningen, woninghypotheken, creditcards en woningverbeteringskrediet.
Voorzieningen voor deze producten worden per portefeuille getroffen, waarbij een specifieke
voorziening voor elk product wordt vastgesteld op basis van de omvang van de portefeuille
en het historisch-verliespercentage van de bank.

In het beleid voor particuliere kredietverlening is bepaald dat in het algemeen de


renteverantwoording wordt opgeschort als de betaling van rente of hoofdsom op een
particulier krediet 90 dagen of langer achterstallig is. Dergelijke kredieten worden dan
aangemerkt als non-performing.

Voorzieningen voor een specifieke portefeuille kunnen vrijvallen als de kwaliteit van de
desbetreffende kredietportefeuille verbetert. De afboeking van particulier krediet geschiedt
na het verstrijken van een bepaalde periode, die per soort product verschilt. Zo worden
ongedekte faciliteiten, zoals creditcards en persoonlijke leningen, in het algemeen 180 dagen
na de vervaldatum afgeboekt en door creditgelden en/of aandelen gedekte schulden en
faciliteiten in het algemeen 90 dagen na de vervaldatum.

IBNR-voorziening
Naast de voorzieningen voor bijzondere waardevermindering die op specifieke of
portefeuillebasis worden berekend, houdt de groep ook een voorziening aan voor niet-
geïdentificeerde waardeverminderingen die naar verwachting in kredieten besloten liggen als
gevolg van veranderingen in economische omstandigheden en vertragingen bij het verkrijgen
van informatie en die duiden op verliezen per de balansdatum.
161
Jaarrekening 2005

19 Deelnemingen met invloed


2005 2004

Bankinstellingen 2.885 1.257


Overige activiteiten 108 171
Totaal 2.993 1.428

Stand per 1 januari 1.428 1.443


Mutaties:
• Aankopen 1.554 6
• Verkopen / herrubriceringen – 265 – 108
• Resultaat uit deelnemingen met invloed 280 206
• Ontvangen dividenden uit deelnemingen met invloed – 63 – 59
• Valutaomrekenverschillen 31 – 13
• Overige 28 – 47
Stand per 31 december 2.993 1.428

In de aankopen in 2005 is onder meer de uitbreiding van het belang in Banca Antonveneta
verwerkt (zie punt 44). Gezien het feit dat de groep niet langer invloed van betekenis heeft,
is het belang in Kereskedelmi és Hitelbank Rt. geherrubriceerd naar activa beschikbaar voor
verkoop.

In de reserve kasstroomhedges en de reserve voor verkoop beschikbare activa van de groep


is een bedrag van EUR 95 miljoen begrepen aan niet-gerealiseerde winsten met betrekking
tot deelnemingen met invloed.

Beursgenoteerde deelnemingen met invloed hadden ultimo 2005 een boekwaarde van
EUR 2.345 miljoen (2004: EUR 738 miljoen) en een gecombineerde marktwaarde van
EUR 3.399 miljoen (2004: EUR 1.379 miljoen).

Vorderingen op en verplichtingen aan deelnemingen met invloed, zoals opgenomen onder de


diverse balansposten, bedroegen:

2005 2004

Kredieten en vorderingen bankiers 1.151 6


Kredieten en vorderingen private en publieke sector 495 134
Verplichtingen bankiers 138 171
Verplichtingen private en publieke sector 246 279

De belangrijkste deelnemingen met invloed op geaggregeerde basis (niet gecorrigeerd voor


het procentuele belang van de groep) zijn voor de volgende totaalbedragen in de balans en
de winst- en verliesrekening verwerkt:

2005 2004

Totaal activa 192.927 196.001


Totaal passiva 180.577 185.449
Totaal operationele baten 8.887 8.751
Bedrijfsresultaat voor belastingen 1.524 834

162
Jaarrekening 2005

20 Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen


De boekwaarde van onroerende zaken en bedrijfsmiddelen vertoonde in 2005 en 2004 het
volgende verloop:

Onroerende zaken

Eigen Niet eigen Bedrijfs- Totaal


gebruik gebruik middelen

Stand per 1 januari 2005 2.994 2.677 1.502 7.173


Mutaties:
• Fusies en overnames 308 24 508 840
• Desinvesteringen – 36 – 190 – 186 – 412
• Uitbreidingen 381 1.196 460 2.037
• Verkopen – 295 – 724 – 45 – 1.064
• Bijzondere waardeverminderingen – 13 – 43 –1 – 57
• Afschrijvingen – 148 – – 543 – 691
• Valutaomrekenverschillen 149 39 96 284
Stand per 31 december 2005 3.340 2.979 1.791 8.110

waarvan:
Kostprijs 4.802 3.091 3.801 11.694
Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen – 48 – 103 –2 – 153
Cumulatieve afschrijvingen – 1.414 –9 – 2.008 – 3.431

Onroerende zaken

Eigen Niet eigen Bedrijfs- Totaal


gebruik gebruik middelen

Kostprijs 4.291 2.695 11.378 18.364


Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen – 25 – 46 – – 71
Cumulatieve afschrijvingen – 1.191 –6 – 1.520 – 2.717
Stand per 1 januari 2004 3.075 2.643 9.858 15.576
Mutaties:
• Fusies en overnames 184 112 128 424
• Desinvesteringen – 187 – 380 – 8.268 – 8.835
• Uitbreidingen 282 1.156 535 1.973
• Verkopen – 98 – 827 – 206 – 1.131
• Bijzondere waardeverminderingen – 38 – 25 – – 63
• Afschrijvingen – 154 –2 – 519 – 675
• Valutaomrekenverschillen – 70 – – 26 – 96
Stand per 31 december 2004 2.994 2.677 1.502 7.173

waarvan:
Kostprijs 4.417 2.748 3.230 10.395
Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen – 35 – 63 – – 98
Cumulatieve afschrijvingen – 1.388 –8 – 1.728 – 3.124

De groep heeft een aantal financiële-leaseovereenkomsten gesloten voor het leasen van
bedrijfsmiddelen. De nettoboekwaarde van de geleasde bedrijfsmiddelen die in onroerende
zaken en bedrijfsmiddelen is opgenomen, bedroeg EUR 23 miljoen per 31 december 2005
(ultimo 2004: EUR 22 miljoen).
163
Jaarrekening 2005

De groep is voor de verhuur van diverse bedrijfsmiddelen operationele-leaseovereenkomsten


aangegaan. De leasebetalingen uit hoofde van niet-opzegbare operationele leases hebben de
volgende looptijdstructuur:

2005 2004

Korter dan één jaar 27 18


Van één jaar tot vijf jaar 100 137
Meer dan vijf jaar 30 40
157 195

In 2005 is een bedrag van EUR 60 miljoen (2004: EUR 64 miljoen) als leasebaten
opgenomen in de winst- en verliesrekening, terwijl een bedrag van EUR 51 miljoen (2004:
EUR 50 miljoen) ten laste van het resultaat is gebracht met betrekking tot direct gerelateerde
lasten.

Vastgoed in ontwikkeling
Onder overige onroerende zaken niet in eigen gebruik is vastgoed in ontwikkeling bij
Bouwfonds opgenomen. Dit betreft terreinen en projecten in aanbouw tot een totaalbedrag
van EUR 2.113 miljoen (2004: EUR 1.879 miljoen).

Vastgoedbeleggingen
De post overige onroerende zaken niet in eigen gebruik omvat tevens vastgoedbeleggingen
van Bouwfonds tot een bedrag van EUR 463 miljoen (2004: EUR 336 miljoen). De
brutohuuropbrengsten uit vastgoedbeleggingen waren gelijk aan EUR 33 miljoen (2004:
EUR 23 miljoen) en de directe operationele bedrijfslasten bedroegen EUR 4 miljoen (2004:
EUR 2 miljoen).

De bijzondere waardeverminderingen onder overige zijn voornamelijk gerelateerd aan


vastgoed in ontwikkeling van Bouwfonds.

21 Goodwill en overige immateriële activa


2005 2004

Goodwill private equity-belangen 2.128 877


Overige goodwill 198 67
Software 758 602
Overige immateriële activa 99 93
Subtotaal 3.183 1.639
Servicing-rechten van hypotheken 1.985 1.504
Totaal 5.168 3.143

164
Jaarrekening 2005

De boekwaarde van goodwill en overige immateriële activa, exclusief servicing-rechten van


hypotheken, ontwikkelde zich als volgt:

Goodwill Overige Software Overige Totaal


private goodwill immateriële
equity- activa
belangen

Stand per 1 januari 2005 877 67 602 93 1.639


Mutaties:
• Fusies & overnames 1.281 35 5 51 1.372
• Desinvesteringen – 91 –2 – 14 – 70 – 177
• Uitbreidingen 80 97 425 42 644
• Verkopen – – –9 – –9
• Bijzondere waardeverminderingen – 19 – –1 – – 20
• Afschrijvingen – – – 279 – 18 – 297
• Valutaomrekenverschillen – 1 29 1 31
Stand per 31 december 2005 2.128 198 758 99 3.183

waarvan:
Kostprijs 2.271 200 1.572 120 4.163
Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen – 143 –2 – 15 – – 160
Cumulatieve afschrijvingen – – – 799 – 21 – 820

Goodwill Overige Software Overige Totaal


private goodwill immateriële
equity- activa
belangen

Stand per 1 januari 2004 757 – 625 95 1.477


Mutaties:
• Fusies en overnames 394 67 16 19 496
• Desinvesteringen – 150 – – 32 – 21 – 203
• Uitbreidingen – – 335 4 339
• Verkopen – – – 50 – – 50
• Bijzondere waardeverminderingen – 124 – – 17 – – 141
• Afschrijvingen – – – 282 –4 – 286
• Valutaomrekenverschillen – – 7 – 7
Stand per 31 december 2004 877 67 602 93 1.639

waarvan:
Kostprijs 1.001 69 1.409 96 2.575
Cumulatieve bijzondere waardeverminderingen – 124 –2 – 17 – – 143
Cumulatieve afschrijvingen – – – 790 –3 – 793

De mutaties in de boekwaarde van de servicing-rechten van hypotheken waren als volgt:

2005 2004

Stand per 1 januari 1.504 1.434


Uitbreidingen 611 558
Afschrijvingen – 291 – 413
Aanpassing voor hedge accounting – 86 55
Valutaomrekenverschillen 247 – 130
Stand per 31 december 1.985 1.504
165
Jaarrekening 2005

De boekwaarde van de servicing-rechten van hypotheken was ultimo 2005 en 2004 lager dan
de reële waarde. Aanpassingen voor bijzondere waardevermindering waren dan ook niet
nodig. De reële waarde van de servicing-rechten van hypotheken per 31 december 2005
bedroeg EUR 2.258 miljoen (2004: EUR 1.724 miljoen). De waardering van de servicing-
rechten van hypotheken vereist een gedegen inzicht vanwege de onzekerheden die inherent
zijn aan deze activiteit. Tot de economische factoren die bij het schatten van de reële waarde
van de servicing-rechten van hypotheken in aanmerking worden genomen, behoren
rentetarieven, disconteringspercentages, vervroegde aflossingen, geografische kenmerken,
servicing-kosten en bijkomende baten. De percentages van vervroegde
hypotheekaflossingen worden maandelijks getoetst op basis van een extern model.
Daarnaast gebruikt het management de door diverse externe makelaars opgestelde
waarderingen om de eigen waardebeoordelingen te vergelijken met marktgegevens.

22 Overige activa
2005 2004

Latente belastingvorderingen 29 2.682 2.956


Belastingvorderingen 337 579
Derivaten gebruikt voor hedging-doeleinden 36 3.213 2.292
Hypothecaire leningen aangehouden voor verkoop 4.311 3.124
Unit-linked beleggingen voor polishouders 3.624 2.964
Pensioenbeleggingen 27 119 74
Overige activa van geconsolideerde private equity-belangen,
inclusief voorraden 1.531 1.156
Diverse activa en overige vorderingen 9.733 5.066
Totaal 25.550 18.211

Hypothecaire leningen aangehouden voor verkoop en unit-linked beleggingen voor


polishouders zijn aangemerkt als tegen reële waarde op te nemen posten met verwerking
van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening. Voor verkoop aangehouden
hypotheken betreffen de hypotheekproductie van ons Noord-Amerikaanse hypotheekbedrijf.

Onder diverse activa vallen verzekeringsgerelateerde depots en overige kortlopende


vorderingen. Het bedrag voor 2005 is inclusief EUR 2.100 miljoen met betrekking tot niet-
afgewikkelde aankopen van aandelen Banca Antonveneta.

23 Verplichtingen bankiers
Hieronder worden opgenomen de verschuldigde bedragen aan bankinstellingen, waaronder
ook centrale banken en multilaterale ontwikkelingsbanken.

2005 2004

Professionele effectentransacties 31 71.231 56.351


Rekening-courant 23.573 18.378
Termijndeposito’s 63.836 50.944
Voorschotten van Federal Home Loan banken 7.239 6.215
Overige 1.942 1.641
Totaal 167.821 133.529

166
Jaarrekening 2005

In deze post is een bedrag van EUR 19.932 miljoen (2004: EUR 16.986 miljoen) begrepen
aan verplichtingen jegens centrale banken.

24 Verplichtingen private en publieke sector


Hieronder worden opgenomen de verschuldigde bedragen aan niet-bancaire klanten.

2005 2004

Rekening-courant particulier 21.502 19.817


Rekening-courant zakelijk 67.133 61.637
Spaargelden particulier 84.166 74.256
Deposito’s zakelijk 87.099 73.466
Professionele effectentransacties 31 48.982 44.782
Overige 8.201 7.421
Totaal 317.083 281.379

25 Uitgegeven schuldbewijzen
2005 2004

Effectieve Effectieve
rente (in %) rente (in %)

Uitgegeven obligatieleningen en notes 3,2 90.050 3,0 61.485


Certificates of deposit en commercial paper 2,9 51.873 2,1 32.326
Kas- en spaarbiljetten, spaar- en bankbrieven 4,2 2.657 3,3 3.721
Subtotaal 144.580 97.532
Commercial paper uitgegeven door multi-seller
conduits 3,4 26.039 3,0 23.700
Totaal 170.619 121.232

De obligatieleningen zijn vooral uitgegeven op kapitaalmarkten die sterk gericht zijn op de


euromarkt en luiden voornamelijk in de euro en de Amerikaanse dollar. De commercial paper-
programma’s worden wereldwijd gevoerd, maar het zwaartepunt ligt in de Verenigde Staten
en Europa. De overige schuldbewijzen zijn instrumenten voor de markten waarop
ABN AMRO werkzaam is en luiden veelal in de lokale valuta. Van de totaal uitgegeven
schuldbewijzen ultimo 2005 had EUR 60 miljard (2004: EUR 30 miljard) een variabele rente.
Van de uitgegeven schuldbewijzen met een vastrentend karakter maakt EUR 16,5 miljard
(2004: EUR 7,6 miljard) deel uit van reële-waardehedgerelaties.

Valuta
2005 2004

EUR 77.660 76.577


USD 75.243 33.476
Overige 17.716 11.179
Totaal 170.619 121.232

In de bovenstaande saldi zijn vanwege impliciete eigenschappen diverse gestructureerde


verplichtingen opgenomen die zijn aangemerkt als tegen reële waarde op te nemen posten
met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en verliesrekening. De reële waarde
van deze verplichtingen per 31 december 2005 bedroeg EUR 2.815 miljoen (2004: EUR 2.337
miljoen); de geamontiseerde kostprijs was EUR 2.882 miljoen (2004: EUR 2.331 miljoen). 167
Jaarrekening 2005

Looptijdenoverzicht
2005 2004

Korter dan één jaar 102.368 66.239


Van één tot twee jaar 11.770 9.016
Van twee tot drie jaar 7.175 9.053
Van drie tot vier jaar 7.521 5.334
Van vier tot vijf jaar 8.082 7.405
Langer dan vijf jaar 33.703 24.185
Totaal 170.619 121.232

26 Voorzieningen
2005 2004

Voorziening voor pensioenverplichtingen 27 942 1.218


Voorziening bijdragen ziektekostenverzekering na pensionering 27 101 524
Overige personeelsvoorzieningen 459 448
Verzekeringstechnische voorzieningen 3.169 3.111
Herstructureringsvoorziening 501 752
Overige voorzieningen 1.239 880
Totaal 6.411 6.933

De overige personeelsvoorzieningen hebben met name betrekking op ingegane uitkeringen


wegens arbeidsongeschiktheid en andere non-activiteitsregelingen niet zijnde VUT-
uitkeringen. Voorzieningen voor personeelsregelingen in het kader van herstructureringen
worden verantwoord als herstructureringsvoorziening. Onder de verzekeringstechnische
voorzieningen zijn opgenomen de wiskundige reserves en de premie- en schadereserves van
de tot de groep behorende verzekeringsmaatschappijen.

Overige personeels- Herstructurering Overige


voorzieningen voorzieningen

Stand per 1 januari 2005 448 752 880


Mutaties:
• Toevoegingen ten laste van resultaat 316 33 513
• Uitgaven ten laste van voorzieningen – 320 – 298 – 289
• Acquisities / verkopen – – 28
• Valutaomrekenverschillen 15 14 107
Stand per 31 december 2005 459 501 1.239

Overige personeels- Herstructurering Overige


voorzieningen voorzieningen

Stand per 1 januari 2004 357 181 814


Mutaties:
• Toevoegingen ten laste van resultaat 332 681 265
• Uitgaven ten laste van voorzieningen – 256 – 109 – 219
• Acquisities / verkopen –6 – – 45
• Valutaomrekenverschillen –9 –1 3
• Overige 30 – 62
Stand per 31 december 2004 448 752 880

168
Jaarrekening 2005

De herstructureringsvoorziening 2004 heeft betrekking op programma’s binnen Wholesale


Clients en initiatieven van Group Shared Services op het gebied van informatietechnologie en
Human Resources. De besparingen zullen naar verwachting voor het merendeel in 2007
worden gerealiseerd.

De verzekeringstechnische voorzieningen vertoonden het volgende verloop:

2005 2004

Stand per 1 januari 3.111 2.640


• Premie overgeboekt van winst- en verliesrekening 294 603
• Uitbetaalde claims – 14 – 255
• Rente 34 33
• Acquisities / verkopen – 637 –
• Veranderingen in schattingen en overige mutaties 97 93
• Valutaomrekenverschillen 284 –3
Stand per 31 december 3.169 3.111

27 Pensioen- en andere regelingen na pensionering


De voor rekening van de groep komende pensioenlasten en bijdragen
ziektekostenverzekering na pensionering worden verantwoord onder personeelskosten.
De betreffende bedragen zijn in onderstaande tabel gespecificeerd.

Pensioen Ziektekostenverzkering
2005 2004 2005 2004

Lasten met betrekking tot huidige dienstjaren 320 306 24 18


Rentelasten 510 506 39 32
Verwacht rendement op beleggingen – 585 – 566 –5 –3
Afschrijving actuariële winst (–) / verlies (+) (netto) 1 – 9 –
Afschrijving backservicekosten (netto) 1 – – –
Winst (-) / verlies (+) op pensioenoverdrachten – 11 19 – 453 –1
Defined benefit plans 236 265 – 386 46
Defined contribution plans 161 79 – –
Totaal lasten 397 344 – 386 46

Verplichtingen ‘defined benefit plans’


De groep draagt premie af voor achtenvijftig ‘defined benefit plans’ die voorzien in
pensioenuitkeringen aan medewerkers na hun pensionering. De volgende bedragen zijn in de
balans opgenomen:

Pensioen Ziektekostenverzkering
2005 2004 2005 2004

Contante waarde gedekte verplichtingen 12.316 10.644 88 106


Contante waarde niet gedekte verplichtingen 87 71 51 654
Af: reële waarde pensioenbeleggingen 10.212 8.754 63 46
Contante waarde nettoverplichtingen 2.191 1.961 76 714
Niet opgenomen backservice-kosten – 10 – – –
Niet opgenomen actuariële winsten / verliezen – 1.400 – 861 25 – 190
Niet opgenomen activa 42 44 – –
Opgenomen verplichtingen‘defined benefit
plans’ (netto) 823 1.144 101 524 169
Jaarrekening 2005

De nettopensioenverplichting bevat een pensioenactief van EUR 119 miljoen (2004:


EUR 74 miloen)

De mutaties in de activa en verplichtingen die gesaldeerd zijn opgenomen in balans, waren


als volgt:

Pensioen Ziektekostenverzkering
2005 2004 2005 2004

Beginstand verplichtingen (netto) 1.144 1.399 524 503


Acquisities / verkopen –1 48 – 18
Betaalde premies – 572 – 573 – 56 – 17
Lasten opgenomen in winst- en verliesrekening 236 265 – 386 46
Valutaomrekenverschillen 16 5 19 – 26
Eindstand verplichtingen (netto) 823 1.144 101 524

Toelichting op activa en verplichtingen


In de volgende tabellen wordt een samenvatting gegeven van de wijzigingen in
uitkeringsverplichtingen en activa van de belangrijkste pensioen- en andere
personeelsregelingen.

Mutaties in verwachte uitkeringsverplichtingen:

Pensioen Ziektekostenverzkering
2005 2004 2005 2004

Stand per 1 januari 10.715 9.307 760 561


• Lasten met betrekking tot huidige dienstjaren 320 306 24 18
• Rentelasten 510 506 39 32
• Bijdragen / restituties medewerkers 15 14 – –
• Actuariële winsten (–) / verliezen (+) 925 962 45 192
• Uitkeringen – 312 – 300 – 50 – 17
• Acquisities / verkopen –1 – 85 – –
• Aanpassingen pensioenregeling 2 7 – –
• Pensioenoverdrachten – 25 –4 – 707 –
• Valutaomrekenverschillen 212 – 14 28 – 26
• Overige 42 16 – –
Stand per 31 december 12.403 10.715 139 760

Mutaties in de reële waarde van pensioenbeleggingen:

Pensioen Ziektekostenverzkering
2005 2004 2005 2004

Stand per 1 januari 8.754 7.988 46 44


• Gerealiseerd rendement op beleggingen 984 629 2 5
• Bijdragen / restituties werknemers 15 14 – –
• Werkgeversbijdrage 572 573 9 17
• Uitkeringen – 298 – 285 –3 –2
• Acquisities / verkopen – – 133 – – 18
• Valutaomrekenverschillen 195 – 19 9 –
• Opgenomen pensioenoverdrachten – 10 – – –
• Overige – – 13 – –
170 Stand per 31 december 10.212 8.754 63 46
Jaarrekening 2005

De gewogen gemiddelden van de belangrijkste actuariële aannames voor de waardebepaling


van de voorzieningen voor pensioenverplichtingen en bijdragen ziektekostenverzekering per
31 december waren:

2005 2004

Pensioen
• Disconteringsvoet 4,3% 4,7%
• Verwachte salarisstijging 2,4% 2,6%
• Verwacht rendement op beleggingen 6,2% 7,0%

Ziektekostenverzekering
• Disconteringsvoet 7,8% 5,2%
• Gemiddelde kostenstijging gezondheidszorg 9,5% 6,8%

Het verwacht rendement op pensioenbeleggingen is gewogen op basis van de reële waarde


van die beleggingen. De gemiddelde kostenstijging van de gezondheidszorg is gebaseerd op
de ziektekosten in 2005. Alle overige aannames zijn gewogen op basis van de verplichtingen
uit hoofde van ‘defined benefit plans’.

De beoogde en feitelijke samenstelling van de pensioenbeleggingen was als volgt:

Allocatie van pensioenbeleggingen

Beoogde Gerealiseerde Gerealiseerde


allocatie 2005 allocatie 2005 allocatie 2004

Beleggingscategorie
• Aandelen 49,1% 52,8% 47,7%
• Uitgegeven schuldbewijzen 50,7% 45,3% 50,2%
• Vastgoed 0,0% 0,1% 0,2%
• Overige 0,2% 1,8% 1,9%
Totaal 100,0% 100,0% 100,0%

De pensioenbeleggingen voor 2005 en 2004 bevatten geen beleggingen in gewone aandelen


en schuldbewijzen uitgegeven door de groep en gebouwen in gebruik door de groep.

Prognose van pensioenuitkeringen:

2006 318
2007 330
2008 340
2009 355
2010 363
2011 en later 2.185

De premieafdracht van de groep voor ‘defined benefit plans’ in 2006 bedraagt naar
verwachting EUR 598 miljoen.

171
Jaarrekening 2005

28 Overige verplichtingen
2005 2004

Latente belastingverplichtingen 29 2.471 2.457


Belastingverplichtingen 1.032 1.612
Verplichtingen uit derivaten aangehouden voor
hedging-doeleinden 36 4.712 3.311
Verplichtingen jegens unit-linked polishouders 3.624 2.964
Overige verplichtingen van geconsolideerde private
equity-belangen 768 575
Overige verplichtingen 6.116 2.643
Totaal 18.723 13.562

29 Latente belastingvorderingen en -verplichtingen


Opgenomen latente belastingvorderingen en -verplichtingen
Latente belastingvorderingen en -verplichtingen kunnen als volgt worden toegerekend:

Vorderingen Verplichtingen Netto


2005 2004 2005 2004 2005 2004

Onroerende zaken en
bedrijfsmiddelen 44 104 155 169 – 111 – 65
Immateriële activa inclusief
goodwill 341 333 – – 341 333
Derivaten 52 140 330 543 – 278 – 403
Effectenbeleggingen 127 205 146 356 – 19 – 151
Personeelsregelingen 471 311 12 2 459 309
Servicing-rechten – – 613 460 – 613 – 460
Debiteurenvoorzieningen 762 642 42 35 720 607
Leasing – – 469 399 – 469 – 399
Fiscale verrekenings-
mogelijkheden 77 89 – – 77 89
Overige 317 783 193 161 124 622
Fiscale waarde van
verrekeningsmogelijkheden 637 550 511 332 126 218
Subtotaal 2.828 3.157 2.471 2.457 357 700
Voorziening voor
waardecorrecties – 146 – 201 – – – 146 – 201
Totaal 2.682 2,956 2.471 2.457 211 499

Niet-opgenomen latente belastingvorderingen en -verplichtingen


Niet-opgenomen latente belastingvorderingen ten aanzien van voorwaarts verrekenbare
verliezen bedroegen EUR 252 miljoen (2004: EUR 202 miljoen). Voor de betreffende posten
zijn geen latente belastingvorderingen verwerkt omdat het niet waarschijnlijk is dat de daaruit
voortvloeiende voordelen met de toekomstige fiscale winst op groepsniveau kunnen worden
verrekend.

172
Jaarrekening 2005

Overzicht van verrekeningsmogelijkheden


Specificatie van voorwaarts verrekenbare verliezen per 31 december 2005:

2006 448
2007 435
2008 645
2009 101
2010 181
2011 en later 1.158
Totaal 2.968

Belastingverplichting uitkeerbare reserves


ABN AMRO gaat ervan uit dat ongeveer EUR 2,1 miljard van het uitkeerbare eigen vermogen
van buitenlandse entiteiten als een duurzame investering in die entiteiten moet worden
beschouwd. Bij eventuele uitkering van de ingehouden winst is hierover geen buitenlandse
belasting verschuldigd. Het geschatte effect van buitenlandse bronbelasting is EUR 9 miljoen
(2004: EUR 223 miljoen).

30 Achtergestelde schulden
Uitgegeven schuldbewijzen worden aangemerkt als achtergestelde schulden indien de
vorderingen van de houders achtergesteld zijn bij alle andere huidige en toekomstige
verplichtingen van ABN AMRO Holding N.V., ABN AMRO Bank N.V. en andere
groepsmaatschappijen. Deze verplichtingen worden voor de geconsolideerde
solvabiliteitstoetsing door de Nederlandsche Bank tot het vermogen gerekend, rekening
houdend met de resterende looptijden.

Overzicht resterende looptijden van achtergestelde schulden:

2005 2004

Korter dan één jaar 1.156 1.086


Van één tot twee jaar 1.452 1.115
Van twee tot drie jaar 704 1.364
Van drie tot vier jaar 1.550 668
Van vier tot vijf jaar 1.395 1.546
Langer dan vijf jaar 12.815 10.908
Totaal 19.072 16.687

Het gemiddelde rentepercentage van de achtergestelde schulden bedroeg 5,4% (2004:


5,6%). Van de achtergestelde schulden ultimo 2005 luidde EUR 9.240 miljoen (2004:
EUR 8.866 miljoen) in euro’s en EUR 9.745 miljoen (2004: EUR 7.731 miljoen) in Amerikaanse
dollars; een bedrag van EUR 5.703 miljoen (2004: EUR 2.952 miljoen) bestond uit
verplichtingen met variabele rente.

173
Jaarrekening 2005

De onderstaande tabel geeft een specificatie van de achtergestelde schulden naar emittent:

2005 2004

ABN AMRO Holding N.V. preferente financieringsaandelen 768 768


ABN AMRO Bank N.V. 13.051 10.598
Overige groepsmaatschappijen 5.253 5.321
Totaal 19.072 16.687

In de achtergestelde schulden is een bedrag van EUR 5.261 miljoen (2004: EUR 4.657
miljoen) begrepen dat voor solvabiliteitsberekeningen als kernvermogen (tier 1) kan worden
aangemerkt.

31 Professionele effectentransacties
Professionele effectentransacties betreffen tegoeden met betrekking tot omgekeerde
repotransacties, onderpand in de vorm van geldmiddelen tegen geleende effecten en
settlement-rekeningen voor de afwikkeling van transacties. De groep beperkt de aan deze
activiteiten verbonden kredietrisico’s tot een minimum door het tegenpartijrisico en de
onderpandwaarde op dagelijkse basis te bewaken en door te verlangen dat aanvullende
zekerheden aan de groep worden verstrekt of teruggegeven wanneer dit noodzakelijk wordt
geacht.

2005 2004
Bankiers Private en Bankiers Private en
publieke publieke
sector sector

Activa
Betaald onder effectenleenovereenkomsten 662 29.811 2.348 28.990
Omgekeerde repotransacties 83.260 29.548 59.045 24.663
Niet-afgewikkelde effectentransacties 3.359 15.365 2.982 5.616
Totaal 87.281 74.724 64.375 59.269

Verplichtingen
Ontvangen onder effecten-uitleenovereenkomsten 1.715 7.616 1.225 5.115
Repotransacties 65.891 26.982 51.833 30.681
Niet-afgewikkelde effectentransacties 3.625 14.384 3.293 8.986
Totaal 71.231 48.982 56.351 44.782

Onder omgekeerde repotransacties, inleentransacties van effecten en andere


overeenkomsten tegen onderpand verkrijgt de groep effecten onder zodanige voorwaarden
dat zij deze weer aan derden kan verpanden of verkopen.

2005 2004

Ontvangen effecten onder omgekeerde repotransacties en/of


effectenleenovereenkomsten die weer kunnen worden
verpand of verkocht 66.676 63.618
Waarvan weer verpand of anderszins overgedragen aan derden
in verband met de financieringsactiviteiten van de groep of
ter nakoming van verplichtingen onder ongedekte
verkooptransacties 27.329 42.169

174
Jaarrekening 2005

32 Securitisatie en verpande activa


De boekwaarde van tot zekerheid verpande activa is als volgt:

2005 2004

Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 10.737 7.367


Financiële beleggingen 12.074 15.945
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 32.656 32.326
Totaal 55.467 55.638

De bovenstaande activa zijn verpand voor de volgende verplichtingen en voorwaardelijke


schulden:

2005 2004

Verplichtingen bankiers 17.782 15.889


Verplichtingen private en publieke sector 4.266 3.940
Uitgegeven schuldbewijzen 21.440 15.550
Totaal 43.488 35.379

Securitisatie
Verkooptransacties
Van het bovengenoemde bedrag van verpande activa is EUR 6.290 miljoen (2004: EUR 7.786
miljoen) verkocht aan een special purpose entity, waarin de groep de meerderheid van de
risico’s en economische voordelen heeft. Hierdoor worden de activa verwerkt in de balans
van de groep.

Synthetische transacties
De groep is daarnaast synthetische securitisatietransacties aangegaan tot een bedrag van
EUR 59.255 miljoen (2004: EUR 17.826 miljoen). Door middel van een synthetische
securitisatietransactie wordt kredietbescherming gekocht zonder de feitelijke overdracht van
de activa aan een special purpose entity. In het algemeen koopt de groep als eigenaar van
de activa bescherming en draagt zij het kredietrisico over aan de entiteit die de bescherming
verkoopt. Het kredietrisico van de portefeuille wordt overgedragen, maar het feitelijk
eigendom van de activa berust nog altijd bij de groep.

Credit Default Swaps


In aanvulling op de bovengenoemde transacties maakt de groep ook gebruik van Credit
Default Swaps om voor bepaalde delen van de kredietportefeuille het kredietrisico te
verminderen. Hiertoe worden deze kredietrisico’s direct in de kapitaalmarkt verkocht. Per
31 december 2005 kocht de groep bescherming voor kredieten tot een bedrag van
EUR 30.352 miljoen (2004: EUR 13.661 miljoen).

Verwijdering van balans


Hoewel de groep een gedeelte van haar Noord-Amerikaanse kredietportefeuille heeft
verkocht, berust het juridisch eigendom van deze kredieten in sommige gevallen nog bij de
groep. De meeste van deze kredieten worden ook door de groep beheerd. Daarnaast
verzorgt de groep het beheer van door andere instellingen verstrekte kredieten. Onderstaand
worden de totale uitstaande posities per 31 december 2005 vermeld.

175
Jaarrekening 2005

Transactietype

2005 2004

Kredieten verkocht met behoud van juridisch eigendom 136 954


Kredieten in beheer voor derden 160.654 139.763

33 Onherroepelijke faciliteiten en voorwaardelijke schulden


Krediet- en bancaire verplichtingen
De groep heeft onherroepelijke verplichtingen uitstaan om krediet te verlenen. Dit betreft
verplichtingen in de vorm van goedgekeurde kredieten, rekening-courantfaciliteiten en
creditcardlimieten. De uitstaande kredietverplichtingen gelden gedurende een periode die
niet langer is dan de normale verstrekkings- en afwikkelingsperiode van één tot drie
maanden.

De groep verstrekt financiële garanties en accreditieven om de nakoming van


betalingsverplichtingen door klanten jegens derden te garanderen. Deze transacties hebben
vaste limieten en hebben over het algemeen een looptijd van ten hoogste vijf jaar. De
vervaldata zijn niet geconcentreerd in bepaalde perioden. De groep verstrekt tevens
garanties door op te treden als ‘settlement agent’ bij inleen- en uitleentransacties van
effecten.

De contractsom van verplichtingen en voorwaardelijke schulden wordt in de volgende tabel


per categorie gespecificeerd. De vermelde bedragen zijn gebaseerd op de veronderstelling
dat deze volledig zullen worden uitgekeerd. De bedragen in de tabel voor garanties en
accreditieven vormen het maximale boekhoudkundige verlies dat per balansdatum zou
worden opgenomen indien de desbetreffende contractpartijen volledig in gebreke zouden
blijven bij de nakoming van hun contractuele verplichtingen.

2005 2004

Onherroepelijke faciliteiten 141.010 145.009


Voorwaardelijke schulden wegens verstrekte borgtochten en
garanties 41.536 42.399
Voorwaardelijke schulden uit hoofde van onherroepelijke
accreditieven 4.485 4.066

Veel voorwaardelijke schulden en onherroepelijke faciliteiten zullen (gedeeltelijk) vervallen


zonder dat deze (voor dat deel) voor de groep tot een uitstroom van geldmiddelen hebben
geleid. De vermelde bedragen stellen derhalve geen verwachte toekomstige kasstromen
voor. Daarnaast zijn zekerheden bedongen voor garanties en accreditieven; de waarde van
het ontvangen onderpand varieert.

Naast de bovenstaande bedragen zijn niet-gekwantificeerde garanties afgegeven ten aanzien


van het effectenbewaarbedrijf van de bank, interbancaire organen en instellingen en
deelnemingen. Collectieve garantieregelingen zijn van toepassing bij groepsmaatschappijen
in verschillende landen. Daarnaast is ten behoeve van een aantal groepsmaatschappijen een
verklaring van aansprakelijkheidstelling afgegeven.

176
Jaarrekening 2005

Investeringsverplichtingen
Voor 2006 worden de investeringen geraamd op EUR 1,3 miljard, waarvan de groep al
verplichtingen is aangegaan ter waarde van EUR 243 miljoen. Deze verplichtingen worden
naar verwachting in het volgende boekjaar afgewikkeld.

Leaseovereenkomsten aangegaan als lessee


De leasebetalingen uit hoofde van operationele leases hebben de volgende looptijdstructuur:

Korter dan één jaar 255


Van één tot vijf jaar 614
Langer dan vijf jaar 912
1.781

In 2005 is een bedrag van EUR 303 miljoen (2004: EUR 339 miljoen) als last opgenomen met
betrekking tot operationele leases, terwijl een bedrag van EUR 48 miljoen (2004: EUR 12
miljoen) als bate is opgenomen met betrekking tot subleases.

Overige voorwaardelijke schulden


In een aantal jurisdicties zijn juridische procedures aanhangig gemaakt tegen de groep. Op
grond van thans beschikbare informatie en na raadpleging van juridisch adviseurs, is de groep
van mening dat de uitkomst van die procedures naar verwachting geen wezenlijk nadelig
effect zal hebben op de geconsolideerde financiële positie en de geconsolideerde winst van
de groep.

34 Asset management
De groep verstrekt asset management-diensten ten behoeve van particulieren, trusts,
pensioenfondsen en overige instellingen. In deze hoedanigheid houdt en beheert de groep
vermogens of belegt zij toevertrouwde gelden in verschillende financiële beleggingen
volgens instructies van de klant. Als vergoeding voor de verleende diensten ontvangt de
groep provisies. Beheerd vermogen vormt geen onderdeel van de activa van de groep en
wordt dan ook niet opgenomen in de geconsolideerde balans. De groep loopt geen
kredietrisico met betrekking tot dergelijke activiteiten, omdat zij deze beleggingen niet
garandeert.

Per 31 december 2005 bedroeg het totaal vermogen dat door de groep ten behoeve van
klanten wordt beheerd, EUR 176,2 miljard (2004: EUR 160,7 miljard).

35 Kasstroomoverzicht
2005 2004

Bepaling van liquide middelen:


Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 16.657 17.896
Kredieten en vorderingen bankiers 5.455 3.954
Verplichtingen bankiers – 16.069 – 13.247
Liquide middelen 6.043 8.603

177
Jaarrekening 2005

In de volgende tabel wordt een overzicht gegeven van mutaties als gevolg van acquisities
en verkopen.

2005 2004

Betaalde / ontvangen liquide middelen bij acquisities / verkopen


van dochterondernemingen 366 – 173

Mutatie activa en verplichtingen (netto):

Financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden – 131 –


Financiële beleggingen – 112 –
Kredieten en vorderingen bankiers – 866 –
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 186 –4
Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 396 108
Overige activa 1.109 366
Totaal 582 470

Verplichtingen bankiers 1.514 281


Verplichtingen private en publieke sector – 812 108
Uitgegeven schuldbewijzen – 21
Overlopende passiva 57 56
Achtergestelde schulden 45 56
Overige verplichtingen – 192 – 96
Totaal 612 426

Kasstromen uit operationele activiteiten omvatten:


Ontvangen rente 29.388 25.154
Betaalde rente 21.456 16.659
Ontvangen dividenden 158 170
Betaalde belastingen – 1.056 – 511

De kasstromen uit beëindigde bedrijfsactiviteiten omvatten kasstromen uit operationele


activiteiten (EUR 207 miljoen) en investeringsactiviteiten (EUR 2.526 miljoen).

36 Hedge accounting
De groep maakt gebruik van diverse afgeleide financiële instrumenten om risico’s met
betrekking tot activa, verplichtingen, netto-investeringen en verwachte kasstromen af te
dekken. De verantwoording van de afgedekte positie en het hedgederivaat is afhankelijk van
het al dan niet toepassen van hedge accounting. Hedges die hiervoor in aanmerking komen,
kunnen hetzij als reële-waardehedge hetzij als kasstroomhedge worden verantwoord. In
2005 en 2004 waren er geen transacties die vanwege ineffectiviteit niet voldeden aan de
criteria voor hedge accounting en de relevante limieten te boven gingen.

Veranderingen in de reële waarde van derivaten die zijn gebruikt om economische risico’s af
te dekken en die niet in aanmerking komen voor hedge accounting of waarvoor het vanuit
kostenoogpunt niet effectief is om hedge accounting toe te passen, worden direct in de
winst- en verliesrekening opgenomen.

178
Jaarrekening 2005

Derivaten aangemerkt en verantwoord als hedge-instrumenten


Reële-waardehedges
De reële-waardehedges van de groep bestaan voornamelijk uit renteswaps, renteopties en
cross-currency renteswaps die worden gebruikt als bescherming tegen veranderingen in de
reële waarde van vastrentende activa, met name voor verkoop beschikbare financiële activa
en MSR’s, en van verplichtingen als gevolg van wijzigingen in de marktrente.

Bij reële-waardehedges die als zodanig worden aangemerkt, worden veranderingen in de


reële waarde van zowel het derivaat als de afgedekte positie opgenomen in de winst- en
verliesrekening.

Kasstroomhedges van variabelrentende activa en verplichtingen


De groep staat bloot aan variabiliteit van de toekomstige rentestromen met betrekking tot
variabelrentende activa en verplichtingen die naar verwachting in de toekomst zullen worden
herbelegd of terugbetaald. De omvang en de timing van kasstromen worden geraamd voor
elke groep van financiële activa en verplichtingen, waarbij de contractvoorwaarden en
geschatte vervroegde aflossingen en mogelijk achterstallige betalingen in aanmerking
worden genomen. Voor kasstroomhedges die als zodanig worden aangemerkt, wordt het
effectieve gedeelte van de verandering in de reële waarde van het hedge-instrument
verantwoord in de reserve kasstroomhedges en opgenomen in de winst- en verliesrekening
op het moment dat de afgedekte positie ontstaat. Het ineffectieve gedeelte van als zodanig
aangemerkte kasstroomhedges wordt direct in de winst- en verliesrekening verantwoord.
Indien de hedgerelatie wordt beëindigd, wordt de verandering in de reële waarde van het in
de hedgereserve verantwoorde derivaat opgenomen op het moment dat de afgedekte
kasstromen zich voordoen, in overeenstemming met de oorspronkelijke hedgestrategie.
Winsten en verliezen uit derivaten, die worden overgeboekt van de reserve
kasstroomhedges naar de winst- en verliesrekening, worden opgenomen onder rentebaten.

De belangrijkste kasstroomhedge-programma’s van de groep worden uitgevoerd door Groep


Asset and Liability Management en ons Noord-Amerikaanse bedrijf.

Afdekking van nettoinvestering in buitenlandse entiteiten


Zoals vermeld in punt 38 beperkt de groep het valutarisico uit hoofde van investeringen in
buitenlandse entiteiten door de nettoinvestering in buitenlandse entiteiten af te dekken met
valutatermijncontracten in de valuta’s van de desbetreffende buitenlandse entiteiten of in
een daaraan nauw gekoppelde valuta.

Bij nettoinvesteringshedges die als zodanig worden aangemerkt, worden veranderingen in de


reële waarde van het derivaat verantwoord in het eigen vermogen onder de reserve
valutaomrekenverschillen.

179
Jaarrekening 2005

Hedges die niet in aanmerking komen voor hedge accounting


Derivaten waarvan in het kader van het risicobeheer gebruik wordt gemaakt maar niet zijn
aangewezen voor hedge accounting, worden tegen reële waarde verantwoord via de winst-
en verliesrekening. Als gevolg van problemen bij het voldoen aan de IFRS-hedgingcriteria
betreft dit onder meer een aantal kredietderivaten, die worden gebruikt om het kredietrisico
af te dekken.

Overzicht van reële waarde van hedgederivaten


2005 2004
Positief Negatief Positief Negatief

Derivaten geschikt voor hedge accounting


Reële-waardehedges
Rentederivaten
Swaps 2.142 2.133 1.423 1.406
Opties en termijncontracten – 940 – 547
Valutaderivaten
Swaps 464 289 95 330
Termijncontracten 2 2 – –

Kasstroomhedges
Rentederivaten
Swaps 452 1.283 197 832
Valutaderivaten
Swaps 63 – 2 –
Termijncontracten 4 – 511 –
Subtotaal hedge accounting 3.127 4.647 2.228 3.115
Derivaten niet geschikt voor hedge accounting 86 65 64 196
Totaal 3.213 4.712 2.292 3.311

Gecontracteerde nominale bedragen


2005 2004

Renterisico 224.871 117.286


Valutarisico 142.222 114.270
Kredietrisico 30.352 13.661

Kasstroomhedges
Winsten en verliezen die gedurende het verslagjaar uit kasstroomhedges zijn ontstaan en
direct in het eigen vermogen zijn verwerkt of van het eigen vermogen zijn overgeboekt naar
de winst- en verliesrekening, worden in het mutatieoverzicht eigen vermogen vermeld.

Het in de reserve kasstroomhedges opgenomen bedrag per 31 december 2005 betreft


kasstromen die naar verwachting binnen een periode van drie maanden tot ongeveer 10 jaar
na de balansdatum zich zullen voordoen, waarbij het zwaartepunt naar verwachting ligt
binnen vijf jaar. Behoudens koerseffecten, zal dit bedrag in de winst- en verliesrekening
worden opgenomen via gefixeerde couponbetalingen op derivaten of door afschrijving over
een periode van ongeveer vijf jaar.

180
Jaarrekening 2005

37 Informatie over reële waarde


Bepaling van reële waarde
De reële waarde is het bedrag waarvoor een actief kan worden geruild of een verplichting
kan worden afgewikkeld door middel van een onafhankelijke transactie tussen goed
geïnformeerde, daartoe bereid zijnde partijen. Indien er een actieve markt bestaat, zoals een
officiële effectenbeurs, dan wordt de reële waarde van financiële instrumenten bepaald op
basis van de marktprijs of -koers. Dit vormt immers de beste indicatie van de reële waarde
van een financieel instrument.

Marktprijzen zijn echter niet voor alle door de groep aangehouden financiële activa en
uitgegeven financiële verplichtingen beschikbaar. Indien er geen actieve marktprijs of -koers
beschikbaar is, zal de reële waarde worden geschat aan de hand van de contante-
waardemethode of andere waarderingstechnieken, waarbij de gebruikte gegevens zijn
gebaseerd op de marktomstandigheden per balansdatum.

Waarderingstechnieken worden in het algemeen toegepast voor OTC-derivaten, niet-


beursgenoteerde activa en verplichtingen in de handelsportefeuille en niet-beursgenoteerde
financiële beleggingen (met inbegrip van private equity-belangen). Tot de prijsbepalings-
modellen en waarderingstechnieken die het meest frequent worden toegepast, behoren
forward pricing- en swapmodellen waarbij contante-waardeberekeningen worden gemaakt,
optiemodellen zoals het Black and Scholes-model en credit-modellen zoals ‘default rate’ en
‘credit spread’.

De waarden die door middel van deze technieken worden vastgesteld, kunnen aanzienlijk
worden beïnvloed door de keuze van het waarderingsmodel en de aannames ten aanzien van
factoren als omvang en timing van toekomstige kasstromen, disconteringsvoet, volatiliteit en
kredietrisico.

De volgende methoden en significante aannames zijn gehanteerd om de reële waarde te


bepalen van financiële instrumenten die tegen reële waarde zijn opgenomen:
a Activa en verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden worden opgenomen tegen
reële waarde op basis van genoteerde marktprijzen, mits deze beschikbaar zijn. Indien
genoteerde marktprijzen niet beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat aan de hand
van prijsbepalingsmodellen of andere erkende waarderingstechnieken;
b Financiële beleggingen die zijn gerubriceerd als beschikbaar voor verkoop (rentedragende
waardepapieren en aandelen) worden opgenomen tegen reële waarde op basis van
genoteerde marktprijzen, mits deze beschikbaar zijn. Indien genoteerde marktprijzen niet
beschikbaar zijn, wordt de reële waarde geschat aan de hand van prijsbepalingsmodellen
of andere erkende waarderingstechnieken. Niet-gerealiseerde winsten en verliezen
worden ten gunste c.q. ten laste van het eigen vermogen aandeelhouders gebracht totdat
het actief is verkocht, geïnd of anderszins is vervreemd;
c De reële waarde van private equity-belangen kan in het algemeen niet rechtstreeks uit
genoteerde marktprijzen worden afgeleid, en evenmin aan de hand van
waarderingstechnieken of modellen die worden ondersteund door in de markt
waarneembare prijzen of koersen. De reële waarde wordt indirect geschat op basis van
waarderingstechnieken waarvoor de gegevens bestaan uit redelijke aannames op basis
van marktomstandigheden. De toegepaste waarderingstechnieken zijn in
overeenstemming met de richtlijnen van EVCA (European Private Equity & Venture Capital
Association).

181
Jaarrekening 2005

De onderstaande tabel geeft de waarderingstechnieken weer die zijn gebruikt om de reële


waarden van tegen reële waarde opgenomen financiële instrumenten te bepalen:

Reële waarden 2005


Waarderingstechnieken
Genoteerde In de markt Niet in de markt Totaal
marktprijzen waarneembare waarneembare
gegevens gegevens

Financiële activa
Financiële activa aangehouden voor handels-
doeleinden 97.026 103.683 1.346 202.055
Rentedragende waardepapieren – beschikbaar
voor verkoop 113.177 – – 113.177
Aandelen – beschikbaar voor verkoop 1.016 391 930 2.337
Aandelen – opgenomen tegen reële waarde
met verwerking van waardeveranderingen in
resultaat 445 – 1.243 1.688
Overige activa – derivaten aangehouden voor
hedging-doeleinden – 3.213 – 3.213
Overige activa – unit-linked beleggingen 3.624 – – 3.624
Overige activa – hypotheken aangehouden voor
verkoop – 4.311 – 4.311
Totaal activa tegen reële waarde 215.288 111.598 3.519 330.405

Financiële verplichtingen
Financiële verplichtingen aangehouden voor
handelsdoeleinden 52.410 95.570 608 148.588
Uitgegeven schuldbewijzen – 2.815 – 2.815
Overige verplichtingen – unit-linked 3.624 – – 3.624
Overige verplichtingen – derivaten aangehouden
voor hedging-doeleinden – 4.712 – 4.712
Totaal verplichtingen tegen reële waarde 56.034 103.097 608 159.739

Gevoeligheid van reële waarde


In de reële waarde van financiële instrumenten die tegen reële waarde in de balans zijn
opgenomen, zijn tevens schattingen begrepen die volledig of gedeeltelijk zijn verricht met
waarderingstechnieken op basis van aannames die niet worden ondersteund door in de
markt waarneembare prijzen of koersen. De modellen waarvan in dergelijke situaties gebruik
wordt gemaakt, worden intern gevalideerd voordat zij worden vrijgegeven voor gebruik.
Eventuele onzekerheden met betrekking tot de modelgestuurde waardering worden
gekwantificeerd en in mindering gebracht op de reële waarde die met de modellen is
berekend. Het management is van mening dat de daaruit voortvloeiende geschatte reële
waarde zoals opgenomen in de balans en de reële-waardeveranderingen zoals verantwoord
in de winst- en verliesrekening redelijk zijn en de waarden per de balansdatum het beste
weergeven.

Het potentiële effect van het gebruik van redelijke alternatieve aannames als input voor
waarderingsmodellen op basis van niet in de markt waarneembare gegevens, is geschat op
een vermindering van ongeveer EUR 150 miljoen in het geval van minder gunstige aannames
en op een toename van circa EUR 175 miljoen in het geval van gunstiger aannames.
182
Jaarrekening 2005

De totale reële-waardeverandering zoals geschat op basis van waarderingstechnieken en


opgenomen in de winst- en verliesrekening over 2005 bedraagt EUR 1.354 miljoen (2004:
EUR 1.111 miljoen).

Activa en verplichtingen tegen reële waarde met waardeveranderingen via het resultaat
De groep heeft deze methode gekozen voor niet-geconsolideerde private equity-belangen,
voor verkoop aangehouden hypotheekportefeuille en bepaalde ‘structured notes’ met hybride
kenmerken. De reële-waardeveranderingen in deze activa en verplichtingen, die via het
resultaat worden verwerkt, leverden een bate op van EUR 401 miljoen. Wijzigingen in de
reële waarde van verplichtingen bevatten geen resultaten ontstaan als gevolg van wijzigingen
in het kredietrisico van de groep.

Financiële activa en verplichtingen niet opgenomen tegen reële waarde


De volgende methoden en significante aannames zijn gehanteerd om de reële waarde te
bepalen van de financiële instrumenten die in onderstaande tabel tegen kostprijs zijn
opgenomen:
a de boekwaarde van activa met een (resterende) looptijd korter dan 12 maanden wordt
geacht ongeveer gelijk te zijn aan de reële waarde;
b de reële waarde van direct opvraagbare tegoeden en spaargelden (opgenomen onder
verplichtingen private en publieke sector) zonder vaste looptijd wordt geacht gelijk te zijn
aan het per de balansdatum direct betaalbare bedrag;
c de reële waarde van variabelrentende financiële instrumenten wordt geacht ongeveer
gelijk te zijn aan de boekwaarde daarvan. In het geval van kredieten komen veranderingen
in de kredietkwaliteit derhalve niet tot uitdrukking in de reële waarde: het effect van het
kredietrisico wordt immers afzonderlijk verantwoord door de debiteurenvoorzieningen in
mindering te brengen op zowel de boekwaarde als de reële waarde;
d de reële waarde van vastrentende kredieten en hypothecaire leningen die tegen
geamortiseerde kostprijs worden opgenomen, wordt geschat door de marktrente op het
moment van de kredietverlening af te zetten tegen de actuele marktrente voor
soortgelijke kredieten en leningen. Wijzigingen in de kredietkwaliteit van leningen in de
portefeuille worden niet in aanmerking genomen bij het bepalen van de bruto reële
waarde, aangezien het effect van het kredietrisico afzonderlijk wordt verantwoord door de
debiteurenvoorzieningen in mindering te brengen op zowel de boekwaarde als de reële
waarde.

183
Jaarrekening 2005

In de onderstaande tabel worden de boekwaarden van de financiële activa en verplichtingen


die tegen kostprijs worden gewaardeerd, en de geschatte reëlle waarden weergegeven.

2005 2004

Boek- Reële Verschil Boek- Reële Verschil


waarde waarde waarde waarde

Financiële activa
Rentedragende waardepapieren
– aangehouden tot einde
looptijd 6.572 6.717 145 7.670 7.905 235
Kredieten en vorderingen
bankiers 108.635 109.248 613 83.858 84.378 520
Kredieten en vorderingen
private en publieke sector 380.248 383.547 3.299 320.022 325.590 5.568
Totaal 495.455 499.512 4.057 411.550 417.873 6.323

Financiële verplichtingen
Verplichtingen bankiers 167.821 168.469 – 648 133.529 133.940 – 411
Verplichtingen private en
publieke sector 317.083 317.714 – 631 281.379 282.266 – 887
Uitgegeven schuldbewijzen 170.619 173.086 – 2.467 121.232 122.583 – 1.351
Achtergestelde schulden 19.072 19.551 – 479 16.687 17.333 – 646
Totaal 674.595 678.820 – 4.225 552.827 556.122 – 3.295

38 Beheer van financiële risico’s en gebruik van derivaten


In dit punt van de toelichting wordt informatie verstrekt over de doelstellingen en het beleid
van het beheer van de financiële risico’s van de groep en worden de methoden beschreven
die het management gebruikt om risico’s te beheersen. Daarnaast wordt in dit punt ingegaan
op de mate waarin van financiële instrumenten gebruik wordt gemaakt, de daaraan
verbonden risico’s en de zakelijke doeleinden.

Beheer van financiële risico’s


Risico’s verbonden aan financiële instrumenten
De belangrijkste, aan financiële instrumenten verbonden risicotypen waaraan de groep
blootstaat, zijn:
• kredietrisico;
• marktrisico (omvat valutarisico, renterisico, aandelenkoersrisico en commodity-risico in het
handelsboek);
• renterisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten);
• valutarisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten);
• liquiditeitsrisico.

Hieronder worden de verschillende risico’s besproken waaraan de groep blootstaat als gevolg
van haar bedrijfsactiviteiten, alsmede de gevolgde benadering om die risico’s te beheren.

Kredietrisico
Risicometing en -beheersing
Het kredietrisico van de groep vloeit voort uit haar krediet-, handels-, hedging- en
beleggingsactiviteiten, alsmede in sommige gevallen uit transacties waarbij de groep als
184 intermediair optreedt namens klanten of andere derden of garanties afgeeft.
Jaarrekening 2005

Het senior management van de groep is verantwoordelijk voor het vaststellen van het
kredietbeleid en de mechanismen, organisatie en procedures die noodzakelijk zijn om het
kredietrisico te analyseren, te beheren en te beheersen. In dit verband worden
tegenpartijlimieten vastgesteld en wordt een intern systeem van creditratings toegepast.

Het kredietrisico van de groep vloeit voornamelijk voort uit kredieten, verstrekte faciliteiten
en uitgegeven garanties. De groep loopt ook kredietrisico over diverse andere financiële
activa, waaronder beleggingen (rentedragende waardepapieren) en kredieten en vorderingen
bankiers, financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden (rentedragende
waardepapieren en derivaten) en derivaten voor hedging-doeleinden.

Het risico dat tegenpartijen in gebreke blijven bij het nakomen van hun verplichtingen, wordt
voortdurend bewaakt. Voor elke transactie beoordeelt de groep of onderpand of een
raamwerkovereenkomst voor netting is vereist om het kredietrisico te verminderen.

Maximaal kredietrisico
In de onderstaande tabel is het maximale kredietrisico weergegeven.

2005 2004

Derivaten aangehouden voor handelsdoeleinden 105.372 96.792


Financiële beleggingen – rentedragende waardepapieren 119.749 99.838
Kredieten en vorderingen bankiers 21.371 19.486
Kredieten en vorderingen private en publieke sector 282.580 240.227
Professionele effectentransacties 162.005 123.644
Multi-seller conduits 25.931 23.700
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 141.010 145.009
Voorwaardelijke kredietgerelateerde schulden 46.021 46.465
Totaal 904.039 795.161

Het kredietrisico op voor handelsdoeleinden aangehouden derivaten wordt bepaald als de


huidige positieve vervangingswaarde, vermeerderd met de mogelijke toekomstige
veranderingen in de vervangingswaarde. Hierbij worden raamwerkovereenkomsten voor
netting met individuele tegenpartijen in aanmerking genomen, voor zover deze in geval van
insolventie in rechte afdwingbaar zijn. Voor rentedragende waardepapieren wordt de
geamortiseerde kostprijs opgenomen om het kredietrisico tot uitdrukking te brengen. Het
kredietrisico dat uit professionele effectentransacties voortvloeit, is vanwege de aard van
deze transacties beperkt. Ook aan kredieten en vorderingen uit multi-seller conduits is
slechts een beperkt kredietrisico verbonden, omdat deze volledig door zekerheden zijn
gedekt.

Concentratie van kredietrisico


Er is sprake van concentratie van kredietrisico (al dan niet in de balans opgenomen) uit
hoofde van financiële instrumenten wanneer groepen van tegenpartijen soortgelijke
economische kenmerken bezitten, waardoor de mate waarin zij in staat zijn om aan hun
contractuele verplichtingen te voldoen, op een soortgelijke wijze wordt beïnvloed door
veranderingen in economische of andere omstandigheden. Met het oog op de bewaking van
de risicoconcentratie worden het landenrisico in opkomende markten en het sectorrisico op
portefeuillebasis beheerd. De volgende tabellen geven nadere bijzonderheden over de
concentratie van het kredietrisico in de private en publieke sector.

185
Jaarrekening 2005

Concentratie van kredietrisico uit hoofde van kredieten en vorderingen private en publieke
sector:

2005 2004
%1 %1

Nederland
Overheid 2.300 31 1.055 17
Zakelijk 56.182 37 53.788 42
Particulier 94.603 77 88.585 83
Totaal 153.085 143.428
Europa (exclusief Nederland)
Overheid 1.454 19 1.826 30
Zakelijk 30.882 20 23.102 19
Particulier 1.539 1 1.365 1
Totaal 33.875 26.293
Noord-Amerika
Overheid 735 10 792 13
Zakelijk 44.693 29 35.460 28
Particulier 15.218 13 9.716 9
Totaal 60.646 45.968
Latijns-Amerika
Overheid 596 8 82 1
Zakelijk 8.024 5 4.714 3
Particulier 7.270 6 4.246 4
Totaal 15.890 9.042
Azië / Pacific
Overheid 2.376 32 2.304 39
Zakelijk 12.630 9 9.980 8
Particulier 4.078 3 3.212 3
Totaal 19.084 15.496
Groep
Overheid 7.461 6.059
Zakelijk 152.411 127.044
Particulier 122.708 107.124
Totaal 282.580 240.227
Professionele effectentransacties 74.724 59.269
Multi-seller conduits 25.931 23.700
Totaal kredieten en vorderingen private en
publieke sector 383.235 323.196

1 Berekend als een percentage van het groepstotaal voor respectievelijk overheid, zakelijk en particulier.

186
Jaarrekening 2005

Concentratie van kredietrisico uit hoofde van kredietfaciliteiten en afgegeven garanties:

2005 2004
%1 %1

Nederland
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 4.194 9 4.933 11
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 17.881 13 37.373 26
Totaal 22.075 42.306
Europa (exclusief Nederland)
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 20.222 44 21.637 46
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 28.400 20 25.877 18
Totaal 48.622 47.514
Noord-Amerika
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 15.830 34 15.049 32
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 78.660 55 68.215 47
Totaal 94.490 83.264
Latijns-Amerika
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 1.364 3 751 2
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 5.214 4 3.197 2
Totaal 6.578 3.948
Azië / Pacific
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 4.411 10 4.095 9
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 10.855 8 10.347 7
Totaal 15.266 14.442
Groep
Kredietgerelateerde voorwaardelijke schulden 46.021 46.465
Onherroepelijke kredietfaciliteiten 141.010 145.009
Totaal 187.031 191.474

1 Berekend als een percentage van de totalen van respectievelijk kredietgerelateerde voorwaarlijke schulden en onherroepelijke
kredietfaciliteiten.

Onderverdeling van zakelijke kredieten en vorderingen private en publieke sector naar


bedrijfstak:

2005 2004
% %

Landbouw, mijnbouw en energie 12.377 8 11.439 9


Industrie 27.758 18 24.060 19
Bouw en onroerend goed 30.860 20 22.516 18
Handel 19.439 13 16.412 13
Transport en communicatie 18.012 12 12.314 10
Financiële dienstverlening 15.873 10 19.800 15
Overige zakelijke dienstverlening 10.233 7 10.284 8
Onderwijs, gezondheidszorg en overige diensten 17.859 12 10.219 8
Totaal 152.411 127.044

De in de tabellen opgenomen bedragen vormen het maximale boekhoudkundige verlies dat


per de balansdatum zou worden opgenomen indien de tegenpartijen volledig in gebreke
zouden blijven en zakelijke zekerheden waardeloos zouden blijken te zijn. De bedragen zijn
derhalve veel hoger dan de verwachte verliezen.

187
Jaarrekening 2005

Voor een onderverdeling van concentratie van het tegenpartijrisico met betrekking tot
rentedragende waardepapieren beschikbaar voor verkoop en rentedragende waardepapieren
aangehouden tot einde looptijd wordt verwezen naar punt 15 van de toelichting. Voor wat
betreft kredieten en vorderingen private en publieke sector staat de groep niet bloot aan een
significant risico op individuele klanten of tegenpartijen.

Zakelijke zekerheden
Het beleid van de groep is erop gericht om, indien vereist, zakelijke zekerheden te bedingen
voordat goedgekeurde kredieten ter beschikking worden gesteld. Ook voor garanties en
accreditieven geldt een proces van strikte kredietbeoordeling voordat deze worden verstrekt.
De transacties bevatten monetaire limieten ten aanzien van de verplichtingen van de groep.
De mate waarin voor garanties en accreditieven zekerheden worden aangehouden, bedraagt
gemiddeld 20%.

In de onderstaande tabel wordt de onderverdeling van zakelijke en particuliere kredieten en


vorderingen naar soort zekerheidstelling weergegeven.

2005 2004

Zakelijk
Garantie van overheden 4.404 8.135
Hypothecaire dekking 28.441 23.956
Effectendekking 3.487 764
Bankgaranties 3.121 3.029
Overige zekerheden 50.439 31.781
Ongedekt 62.519 59.379
Totaal 152.411 127.044

Particulier
Garantie van overheden 3 151
Hypothecaire dekking 93.826 79.639
Effectendekking 2.074 2.647
Bankgaranties 856 2.414
Overige zekerheden 7.077 7.354
Ongedekt 18.872 14.919
Totaal 122.708 107.124

Marktrisico handelsportefeuille
Risicoposities
Alle handelsinstrumenten zijn onderhevig aan marktrisico. Het marktrisico vloeit voort uit
ongedekte posities in rente-, valuta-, aandelen- en commodity-producten, die alle blootstaan
aan algemene en specifieke marktbewegingen. De instrumenten worden opgenomen tegen
reële waarde en alle veranderingen in marktomstandigheden hebben direct effect op het
handelsresultaat.

Risicometing en -beheersing
Om het marktrisico van ingenomen posities en het verwachte maximumverlies te schatten,
past de groep een Value-at-Risk (VaR) methodologie toe. Hierbij wordt een aantal aannames
voor diverse veranderingen in marktomstandigheden gehanteerd. Binnen de groep is VaR het
belangrijkste instrument voor de dagelijkse toetsing van het marktrisico. Group Asset and
Liability Management (GALM) stelt limieten vast voor de VaR die acceptabel is.

188
Jaarrekening 2005

Andere controlemaatregelen die in het kader van het marktrisicobeheer worden toegepast,
betreffen limieten voor netto openstaande posities, rentegevoeligheid per basispunt, spread-
gevoeligheden, optieparameters, positieconcentraties en positielooptijden. Deze niet-
statistische variabelen zijn een hulpmiddel om de handelsrisico’s te bewaken en te
beheersen.

Value-at-Risk
VaR is een methodologie waarmee marktrisicoposities door één indicator worden
beoordeeld. Het is een statistisch model voor het inschatten van potentiële verliezen. VaR is
gedefinieerd als het verwachte maximale verlies dat onder normale omstandigheden,
gedurende een vooraf bepaalde tijdshorizon en met een bepaald statistisch
betrouwbaarheidsniveau kan ontstaan als gevolg van veranderingen in risicofactoren. De
groep gebruikt een eigen VaR-model dat door de Nederlandsche Bank is goedgekeurd.

De bank hanteert voor de VaR-berekening de methode van historische simulatie. Hierbij


wordt uitgegaan van gelijkelijk gewogen historische gegevens over een periode van vier jaar,
een betrouwbaarheidsniveau van 99%, een tijdshorizon van één dag en relatieve
veranderingen van historische koersen. In onze VaR-berekeningen worden ook posities in
derivaten en liquide middelen, die worden verantwoord als activa en verplichtingen
aangehouden voor handelsdoeleinden, meegenomen. De VaR wordt dagelijks voor iedere
handelsportefeuille en productlijn, alsmede voor de groep als geheel, gerapporteerd aan de
leiding van de betreffende BU’s, Group Risk Management en de verantwoordelijke leden van
de Raad van Bestuur.

VaR per risicotype (99% betrouwbaarheid, eendaagsrisico)

(in miljoenen euro’s) Boekjaar 2005 Boekjaar 2004

Mini Maxi- Gemid- Ultimo Mini- Maxi- Gemid- Ultimo


mum mum deld mum mum deld

Renterisico 17,7 68,3 30,4 23,3 10,4 49,5 21,6 18,7


Aandelenkoersrisico 13,0 70,6 36,8 36,2 8,8 25,9 14,9 15,6
Valutarisico 1,2 15,7 4,2 3,0 1,0 7,7 3,0 3,7
Commodity-risico 0,7 5,9 2,0 2,1 0,1 2,5 0,4 0,8
Diversificatie-effect – – – – 20,9 – – – – 8,3
Totaal VaR 1 25,3 80,2 50,0 43,7 17,1 42,2 26,4 30,5

1 De maxima en minima per risicotype werden op verschillende dagen bereikt en hebben derhalve geen directe relatie met het
maximum en minimum van de totale VaR. De totale VaR omvat het diversificatie-effect dat door imperfecte of negatieve correlaties
tussen bepaalde risicotypen wordt veroorzaakt. Hierdoor kan de totale VaR lager zijn dan de som van de afzonderlijke risicotypen op
dezelfde dag (bijvoorbeeld het jaarultimo).

Stress-tests
De VaR geeft een goede indicatie van het potentiële verlies onder normale omstandigheden,
maar gaat voorbij aan het effect van eenmalige gebeurtenissen. Vanwege zijn beperkingen
moet het VaR-model worden aangevuld met andere statistische tests. Daarom voeren wij
ook een reeks stress-testscenario’s en sensitiviteit-stress-tests uit. Deze geven inzicht in de
hypothetische ontwikkeling van een portefeuille en het financieel resultaat bij extreme
marktbewegingen. Sensitiviteit-stress-tests en stress-testscenario’s zijn intern ontwikkeld om
specifieke kenmerken van de portefeuilles van de bank tot uitdrukking te brengen en worden
dagelijks voor elke handelsportefeuille berekend en op meerdere niveaus geaggregeerd.
Deze kunnen gebaseerd zijn op parallelle mutaties, hetzij gelijktijdig in een aantal
risicofactoren hetzij in één bepaalde risicofactor, waarbij feitelijke historische scenario’s of
vermoedelijke toekomstige externe schokken kunnen worden gehanteerd. 189
Jaarrekening 2005

Renterisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten)


Risicometing en -beheersing
Voor de bewaking en beperking van het renterisico uit niet-handelsgerelateerde activiteiten
worden verschillende methoden gehanteerd, waaronder inkomenssimulatie-, duration- en
gap-analyse. Hierbij worden limieten gesteld aan de gevoeligheid van inkomen en
marktwaarde. Scenarioanalyse wordt aan de hand van simulatiemodellen toegepast om in
euro (EUR), Braziliaanse real (BRL) en Amerikaanse dollar (USD) luidende renterisicoposities
te bewaken, voor zover deze posities in Europa, Brazilië en de Verenigde Staten worden
aangehouden. Dit betreft ongeveer 85% tot 90% van de totale renterisicopositie van de
groep. De beheersing van renterisicoposities in overige muntsoorten en andere landen vindt
plaats op basis van gap-analyse en/of marktwaardelimieten, omdat deze posities doorgaans
minder complex zijn.

Het rentesaldo betreft ontvangen minus betaalde rente. Het gaat hierbij om grote aantallen
contracten en transacties en allerlei verschillende producten. Om de nettorentebaten in te
schatten en de gevoeligheid daarvan voor mutaties in de vorm en de hoogte van de
rentecurve te bepalen, worden simulatiemodellen en schattingstechnieken gehanteerd.
Aannames ten aanzien van het gedrag van klanten spelen bij deze berekeningen een
belangrijke rol. Dit is met name relevant voor uitzettingen zoals hypotheken, waarbij de klant
de mogelijkheid van vervroegde aflossing heeft. Aan de passiefzijde wordt de
rentegevoeligheid van de tarieven van spaargelden en deposito’s vastgesteld op basis van
schattingen, waarbij ook historische gegevens worden gebruikt. De tarieven voor deze
producten zijn immers niet aan een specifieke marktrente of vervaldatum gekoppeld. Voor
prognoses en gevoeligheidsanalyses wordt bij deze producten een statistische benadering
gevolgd omdat deze methode het beste aansluit bij het karakter daarvan.

Renterisico woninghypotheekactiviteiten in Noord-Amerika met betrekking tot Mortgage Servicing


Rights
Het grootste deel van de woninghypotheekproductie in Noord-Amerika wordt weer verkocht
of gesecuritiseerd, maar worden de specifieke rechten met betrekking tot het
administratieve beheer van de verkochte hypotheken (Mortgage Servicing Rights / MSR’s)
behouden. Bij de verkoop van een hypotheek wordt een MSR verantwoord tegen de
contante waarde van de geschatte toekomstige nettokasstroom uit het beheer van de
hypotheek gedurende de geschatte looptijd van de lening. De opbrengsten uit de verkoop
van nieuwe hypotheken en de waardeontwikkeling van MSR’s zijn evenwel rentegevoelig.

Een hoge of stijgende rentestand kan leiden tot minder vervroegde aflossingen en aldus, via
een evenredige vermindering van de MSR-afschrijvingskosten, tot hogere MSR-baten. Als de
rente hoog is of stijgt, zoals in 2005 en 2004 het geval was, zal daarentegen de vraag naar
woninghypotheken mogelijk afnemen en zullen de opbrengsten uit de verkoop van nieuwe
hypotheken dalen.

De groep maakt gebruik van verschillende strategieën voor het beheer van het risico waaraan
de nettohypotheekbaten uit alle bronnen over een langere periode zijn blootgesteld, en het
risico van een directe vermindering van de reële waarde van de MSR’s binnen de door GALM
vastgestelde risicoparameters. De belangrijkste hedge-instrumenten die wij in dit verband
toepassen, zijn renteswaps en termijncontracten. Met enige regelmaat wordt
gebruikgemaakt van andere derivaten als rentefutures, rentecaps, rentefloors of gekochte
opties. Incidenteel worden ook contante producten als hypothecair gedekte effecten
(mortgage-backed securities) gebruikt om de MSR-portefeuille af te dekken.

190
Jaarrekening 2005

Rentegevoeligheid niet-handelsgerelateerde activiteiten


Voor de beoordeling van het renterisico in het bankboek hanteert GALM een aantal
indicatoren. GALM berekent voor EUR, USD en BRL het inkomstenrisico (‘Earnings-at-Risk’)
en het marktwaarderisico en brengt hierover verslag uit aan het Group Asset and Liability
Committee (ALCO). Hiermee wordt 85% tot 90% van de netto rentebaten uit de niet-
handelsgerelateerde activiteiten afgedekt. De rentegevoeligheid van het handelsboek wordt
bepaald via het marktrisico.

De tabel Earnings-at-Risk toont de cumulatieve gevoeligheid van de nettorentebaten in een


aantal vooraf bepaalde scenario’s en gedurende een tijdshorizon van 6, 12 en 24 maanden.
Gevoeligheid is gedefinieerd als de procentuele verandering in de rentebaten ten opzichte
van een basisscenario. Dit basisscenario is dat de huidige yieldcurve ongewijzigd blijft. De
scenario’s van stijgende rente en dalende rente gaan uit van een geleidelijke parallelle
verschuiving van de yieldcurve over een periode van 12 maanden, waarna de curve
onveranderd blijft. Om de verschillen in yieldcurves tussen markten tot uitdrukking te
brengen, zijn de scenario’s gekoppeld aan de ontwikkeling van de desbetreffende valuta.

Als gevolg van de lage rentestand gaat het dalende-rentescenario voor de euro uit van een
dalging met 100 bp in beide jaren en het stijgende-rentescenario van een stijging met
200 bp. De USD-scenario’s laten een geleidelijke wijziging zien van 200 bp naar boven
(2004: 200 bp) en van 150 bp naar beneden (2004: 150 bp). Dit houdt verband met de lage
dollarrente in 2004. Voor de BRL komt het stijgende-rentescenario uit op 1.100 bp en het
dalende-rentescenario op 800 bp voor beide jaren.

Het volumescenario gaat in alle gevallen uit van de commerciële omzetprognose voor het
eerste jaar en van een constant balanstotaal in volgende jaren. Voor de USD worden ook
andere rentegevoelige elementen, zoals servicing-rechten met betrekking tot hypotheken, in
aanmerking genomen.

De onderstaande tabel geeft de cumulatieve procentuele wijziging in het resultaat over de


desbetreffende periode weer.

Earnings-at-Risk
December 2005 December 2004
EUR USD BRL EUR USD BRL

Stijgende rente 6 maanden – 2,4% – 2,1% – 4,2% – 4,2% – 8,4% – 5,5%


1 jaar – 2,9% – 1,6% – 2,8% – 4,1% – 6,8% – 5,7%
2 jaar 0,7% 0,3% 3,1% – 1,0% – 2,8% – 2,2%
Dalende rente 6 maanden 1,1% – 2,2% 2,6% 1,8% – 2,6% 3,7%
1 jaar 1,3% – 1,1% 1,3% 1,7% 1,0% 3,4%
2 jaar – 1,1% – 8,8% – 3,1% – 0,4% – 6,4% 0,5%

De bovenstaande cijfers voor december 2004 betroffen een kleiner deel van de balans dan
de cijfers voor december 2005. De absolute cijfers voor 2004 zouden hierdoor niet
vergelijkbaar zijn. Omdat relatieve bedragen proportioneel worden aangepast, zijn de
relatieve cijfers voor 2004 en 2005 wel vergelijkbaar.

191
Jaarrekening 2005

De onderstaande Earnings-at-Risk tabel geeft de cumulatieve wijziging in baten over de


desbetreffende periode in absolute cijfers weer, tegen de valutakoersen per 31 december
2005.

Earnings-at-Risk
December 2005
EUR USD BRL

Stijgende rente 6 maanden – 30 – 19 – 55


1 jaar – 75 – 30 – 77
2 jaar 35 12 179
Dalende rente 6 maanden 15 – 20 35
1 jaar 33 – 21 36
2 jaar – 58 – 343 – 180

De tabel marktwaarderisico toont de gevoeligheid van de marktwaarde van eigen-


vermogeninstrumenten voor rentebewegingen in EUR, USD en BRL. Marktwaarde van
eigen-vermogeninstrumenten is gedefinieerd als de berekende contante waarde van activa in
het bankboek, verminderd met de berekende contante waarde van verplichtingen, plus de
marktwaarde van derivaten en andere rentegevoelige posten zoals MSR’s in de Verenigde
Staten. Gevoeligheid wordt gemeten als de procentuele waardeverandering als gevolg van
een plotselinge externe schok. De omvang van dergelijke schokken is gelijk aan de
veranderingen die voor het inkomstenrisico zijn gehanteerd.

Marktwaarderisico
December 2005 December 2004
EUR USD BRL EUR USD BRL

Stijgende rente – 2,7% – 4,1% – 11,3% – 2,8% – 9,8% – 22,0%


Dalende rente 0,7% – 13,4% 4,7% 0,9% – 0,6% 18,5%

Valutarisico (niet-handelsgerelateerde activiteiten)


De operationele entiteiten van de groep zijn verplicht om valutaposities die ontstaan als
gevolg van lokale transacties, in dezelfde valuta te financieren of aan de groep over te
dragen. De groep is dan in staat om het valutarisico af te dekkken via de nettoinvesteringen
in entiteiten die niet in de euro rapporteren.

Om het geïnvesteerd vermogen in entiteiten die niet in euro rapporteren, te beschermen


tegen eventuele nadelige effecten van de conversie van de betreffende vreemde valuta naar
de euro, worden diverse hedgestrategieën toegepast.

Vermogensratiohedge
Om onze vermogensratio’s (kernvermogen (tier 1), core tier 1 en totaal vermogen als
percentage van de naar risico gewogen activa) te beschermen tegen ongunstige
koersbewegingen van de Amerikaanse dollar, de belangrijkste buitenlandse valuta van de
groep, moet het dollargevoelige gedeelte van het vermogen gelijk zijn aan het dollargevoelige
gedeelte van de naar risico gewogen balansposten. De ratio’s worden voorts afgedekt tegen
schommelingen in de EUR/USD-koers, zodat er geen sprake zal zijn van een materieel
valutakoerseffect op de vermogensratio’s van de bank.

192
Jaarrekening 2005

Kapitaalhedge
De strategie voor de vermogensratiohedge impliceert dat het kapitaal gedeeltelijk USD-
gevoelig moet zijn om de gevoeligheid van de naar risico gewogen activa voor veranderingen
in de waarde van de USD te neutraliseren. Een deel van het vermogen staat dan ook bloot
aan het EUR/USD-valutarisico.

Het in buitenlandse entiteiten geïnvesteerd vermogen in andere muntsoorten dan de


Amerikaanse dollar wordt selectief afgedekt. Hedging wordt overwogen wanneer het
verwachte valutaverlies groter is dan het renteverschil tussen de twee muntsoorten; het
renteverschil is namelijk de kostprijs van de hedgetransactie.

Per 31 december 2005 was het in buitenlandse entiteiten geïnvesteerde kapitaal voor 56%
afgedekt. Ongeveer EUR 5 miljard is niet afgedekt, waaronder USD 1 miljard en BRL 2
miljard (opgenomen in EUR). De onderstaande tabel toont de gevoeligheid van het kapitaal
voor een waardevermeerdering en waardevermindering van de euro met 10% ten opzichte
van alle buitenlandse valuta’s.

(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Euro stijgt 10% – 559 – 340


Euro daalt 10% 559 340

Liquiditeitsrisico
Risicometing en -beheersing
Er doet zich een liquiditeitsrisico voor bij de algehele financiering van de activiteiten van een
bank als deze bijvoorbeeld niet in staat is de benodigde gelden voor de juiste looptijden en
tegen de juiste tarieven aan te trekken of een positie niet tijdig kan afwikkelen tegen een
redelijke prijs. Om onverwachte verliezen op te vangen, wordt kapitaal aangehouden.
Liquiditeitsbeheer heeft tot doel ervoor te zorgen dat er voldoende middelen beschikbaar zijn
om niet alleen voorziene maar ook onvoorziene financieringsbehoeften te kunnen opvangen.
Op groepsniveau wordt een hoeveelheid liquide middelen aangehouden die naar de
inschatting van de groep te allen tijde voldoende is om geldopnames te honoreren,
opgenomen leningen terug te betalen en nieuwe uitzettingen te financieren, zelfs onder
moeilijke omstandigheden.

Liquiditeitsbeheer binnen onze bank vindt plaats op dagelijkse basis in alle landen waar wij
actief zijn. Financiële markten, concurrentie, productenpakket en klantprofiel verschillen per
land, zowel in de breedte als in de diepte. Het lokale lijnmanagement is dan ook
verantwoordelijk voor het beheer van de lokale liquiditeitsbehoeften, onder toezicht van
GALM namens Group ALCO.

Het dagelijks liquiditeitsbeheer is onder meer afhankelijk van het effectief functioneren van
de nationale en internationale financiële markten. Aangezien dit niet altijd het geval is,
hebben wij groepsbrede draaiboeken opgesteld om de financiering te waarborgen in het
geval van een crisis. Deze groepsbrede plannen treden in werking zodra zich een drastische
wijziging voordoet in onze normale bedrijfsactiviteiten of in de stabiliteit van de lokale of
internationale financiële markten. Het Group Strategic Funding Committee heeft volledige
bevoegdheid van handelen om een dergelijke crisis het hoofd te bieden. In het kader van de
planning van liquiditeitsbeheer in noodsituaties beoordelen wij voortdurend mogelijke trends,
behoeften, commitments, gebeurtenissen en onzekerheden die redelijkerwijs zouden kunnen
leiden tot een toename of afname van onze liquiditeit. Meer specifiek kijken wij naar het
effect dat deze mogelijke veranderingen hebben op onze bronnen voor korte financiering en
liquiditeitsplanning op lange termijn. 193
Jaarrekening 2005

Voor wat betreft onherroepelijke kredietfaciliteiten die zijn aangegaan, beoordelen wij als
onderdeel van ons liquiditeitsbeheer ook het potentieel effect dat dergelijke transacties in
noodsituaties redelijkerwijs op onze normale bronnen van liquiditeit en financiering kunnen
hebben.

Liquiditeitsgap
De onderstaande tabel geeft een looptijdenoverzicht van de balans van de groep op basis
van de resterende contractuele looptijden.

Looptijdenoverzicht voor boekjaar 2005:

Direct < 1 jaar ≥ 1 jaar - ≥ 5 jaar Totaal


opvraag- < 5 jaar
baar

Activa
Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 16.657 – – – 16.657
Financiële activa aangehouden voor
handelsdoeleinden 1 202.055 – – – 202.055
Financiële beleggingen 12.366 12.047 35.425 63.936 123.774
Kredieten en vorderingen bankiers 7.251 80.091 5.922 15.371 108.635
Kredieten en vorderingen private en
publieke sector 24.101 171.824 84.497 99.826 380.248
Overige activa 1 3.213 21.268 4.341 20.613 49.435
Totaal 265.643 285.230 130.185 199.746 880.804

Verplichtingen
Financiële verplichtingen aangehouden voor
handelsdoeleinden 1 148.588 – – – 148.588
Verplichtingen bankiers 30.905 117.150 8.349 11.417 167.821
Verplichtingen private en publieke sector 147.846 138.630 14.481 16.126 317.083
Uitgegeven schuldbewijzen 1.495 100.873 34.548 33.703 170.619
Achtergestelde schulden – 1.156 5.101 12.815 19.072
Overige verplichtingen 1 4.712 15.335 2.771 10.651 33.469
Totaal 333.546 373.144 65.250 84.712 856.652
Liquiditeitsgap (netto) – 67.903 – 87.914 64.935 115.034 24.152

1 Financiële activa en verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden en hedging derivaten zijn opgenomen als direct
opvraagbaar omdat dit volgens het management het kortetermijnkarakter van handelsactiviteiten en derivaten het beste
weergeeft.

194
Jaarrekening 2005

Looptijdenoverzicht voor boekjaar 2004:

Direct < 1 jaar ≥ 1 jaar - ≥ 5 jaar Totaal


opvraag- < 5 jaar
baar

Activa
Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 17.896 – – – 17.896
Financiële activa aangehouden voor
handelsdoeleinden 1 167.035 – – – 167.035
Financiële beleggingen – 18.722 33.132 51.094 102.948
Kredieten en vorderingen bankiers 5.575 64.695 4.075 9.513 83.858
Kredieten en vorderingen private en
publieke sector 19.821 150.960 66.404 82.837 320.022
Overige activa 1 2.292 14.083 4.478 14.842 35.695
Totaal 212.619 248.460 108.089 158.286 727.454

Verplichtingen
Financiële verplichtingen aangehouden voor
handelsdoeleinden 1 129.506 – – – 129.506
Verplichtingen bankiers 28.846 85.396 10.122 9.165 133.529
Verplichtingen private en publieke sector 137.742 124.282 9.893 9.462 281.379
Uitgegeven schuldbewijzen 1.956 64.283 30.808 24.185 121.232
Achtergestelde schulden – 1.086 4.693 10.908 16.687
Overige verplichtingen 1 3.311 11.887 2.729 10.642 28.569
Totaal 301.361 286.934 58.245 64.362 710.902
Liquiditeitsgap (netto) – 88.742 – 38.474 49.844 93.924 16.552

1 Financiële activa en verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden zijn opgenomen als direct opvraagbaar omdat dit volgens
het management het kortetermijnkarakter van handelsactiviteiten het beste weergeeft.

Gebruik van derivaten


Derivaten
De groep maakt gebruik van derivaten (a) om haar klanten risicobeheerdiensten aan te
bieden, (b) om de verschillende risico’s waaraan de groep zelf blootstaat, te beheren
(waaronder het rente-, valuta- en kredietrisico) en (c) voor handelsdoeleinden voor eigen
rekening.

Derivaten zijn afgeleide financiële instrumenten die geen of een geringe netto-investering
vereisen en waarbij verrekening op een datum in de toekomst plaatsvindt. De waarde van
derivaten is afhankelijk van veranderingen in de prijs of koers van een ander financieel
instrument, een index of een andere variabele.

In de meeste gevallen worden bedrag, looptijd en prijs van derivatencontracten direct met de
tegenpartij overeengekomen in de over-the-counter (OTC) markt. Daarnaast zijn er
gestandaardiseerde derivatencontracten met vaste bedragen en afwikkelingsdatums; deze
worden ter beurze verhandeld.

195
Jaarrekening 2005

Het gecontracteerde bedrag (ook wel aangeduid als ‘notional amount’) van derivaten
vertegenwoordigt de referentiehoeveelheid van het onderliggende financiële instrument
waarop het derivaat is gebaseerd. De waarde van het derivatencontract wordt doorgaans
bepaald door op het gecontracteerde bedrag een rekenprijs toe te passen. Op basis hiervan
worden veranderingen in de waarde van het contract gemeten. Het gecontracteerde bedrag
geeft een indicatie van de omvang van de door de groep uitgevoerde transactie, maar vormt
geen maatstaf voor het daaraan verbonden risico. Gecontracteerde bedragen worden niet in
de balans opgenomen.

Derivaten worden in de balans opgenomen tegen reële waarde (of marktwaarde), hetzij voor
de totale positieve reële waarde (activa) hetzij voor de totale negatieve reële waarde
(verplichtingen). De positieve reële waarde geeft de kosten weer die de groep zou moeten
maken om alle transacties tegen een gunstige reële waarde opnieuw te plaatsen indien alle
tegenpartijen van de groep in gebreke zouden blijven, waarbij wordt aangenomen dat de
transacties onmiddellijk opnieuw kunnen worden geplaatst. De negatieve reële waarde geeft
de kosten voor de tegenpartijen van de groep weer die zijn verbonden aan herplaatsing van
al hun transacties indien de groep in gebreke zou blijven. Wijzigingen in de reële waarde van
derivaten worden in het handelsresultaat opgenomen, tenzij zij voor hedge accounting in
aanmerking komen.

Positieve en negatieve reële waarden op verschillende transacties worden uitsluitend


gesaldeerd indien het transacties met dezelfde tegenpartij betreft, de desbetreffende
kasstromen eveneens op gesaldeerde basis worden verrekend en de groep het recht heeft
om afzonderlijke transacties met die tegenpartij te salderen.

Soorten derivaten
De meest gebruikelijke typen derivaten zijn:

Termijncontracten zijn bindende contracten voor de aan- of verkoop van financiële


instrumenten, doorgaans valuta’s, op een bepaalde datum in de toekomst tegen een
vastgestelde prijs. Termijncontracten zijn overeenkomsten op maat die partijen in de OTC-
markt met elkaar aangaan.

Futures zijn ter beurze verhandelde contracten voor de aan- of verkoop van een
standaardhoeveelheid van een bepaalde klasse of type financieel instrument, valuta of
commodity op een bepaalde datum in de toekomst.

Commodity-derivaten zijn contracten voor de aan- of verkoop van een niet-financieel product.
Zij kunnen ter beurze of in de OTC-markt worden verhandeld.

Swaps zijn contracten tussen twee partijen om de kasstromen die gedurende een bepaalde
periode uit de gecontracteerde bedragen ontstaan, te ruilen. De meeste swaps worden in de
OTC-markt verhandeld. De belangrijkste typen swaptransacties die de groep aangaat, zijn:
• Renteswap – een contract waarbij partijen doorgaans overeenkomen om vaste en variabele
rentebetalingen over de gecontracteerde hoofdsom in dezelfde valuta te ruilen op basis
van een referentierente (meestal LIBOR);
• Cross-currency renteswap – het ruilen van rentebetalingen op basis van hoofdsommen in
twee verschillende valuta’s en twee verschillende referentierentes. De hoofdsommen
worden doorgaans bij aanvang en bij afwikkeling van het contract geruild;
• Credit Default Swap (CDS) – een bilaterale overeenkomst waarbij de ene partij (koper van
bescherming) een of meer betalingen doet aan de andere partij (verkoper van
196 bescherming). In ruil daarvoor verbindt de verkoper zich om een betaling aan de koper te
Jaarrekening 2005

doen zodra zich een bepaalde gebeurtenis met betrekking tot het onderliggende krediet
(‘credit event’) voordoet. Een CDS kan luiden op een enkele naam (tegenpartij) of op
meerdere (of een reeks van) namen (tegenpartijen). Afwikkeling nadat zich een credit event
heeft voorgedaan, kan netto contant plaatsvinden of tegen contanten in ruil voor fysieke
levering van een of meer verplichtingen van de kredietentiteit, en vindt altijd plaats,
ongeacht of de koper van de bescherming de facto een verlies heeft geleden. Na een
credit event en afwikkeling wordt het contract beëindigd;
• Totaalrendement-swap – deze swap geeft de koper de beschikkingsmacht over alle
kasstromen en economische voordelen en risico’s verbonden aan het onderliggende actief
zonder daarvan eigenaar te zijn. In ruil daarvoor verricht hij een reeks betalingen, veelal op
basis van een referentierente als LIBOR. De verkoper heeft een gelijke, maar
tegenovergestelde positie. Een aandelenswap is een bepaald type totaalrendement-swap.

Opties zijn contracten die in de regel de koper het recht, maar niet de verplichting, geven om
tegen een vastgestelde prijs op of vóór een bepaalde datum een bepaalde hoeveelheid van
een financieel instrument of commodity van de verkoper (schrijver) te kopen (calloptie) dan
wel aan de schrijver daarvan te verkopen (putoptie). De koper betaalt voor dit recht aan de
verkoper een premie. Opties kunnen zowel in de OTC-markt als op een gereglementeerde
beurs worden verhandeld, en eveneens in de vorm van effecten (warrants).

Derivaten voor handelsdoeleinden


De meeste derivatentransacties van de groep hebben betrekking op verkoop- en
handelsactiviteiten. Onder verkoopactiviteiten wordt mede begrepen het structureren en aan
klanten aanbieden van afgeleide producten als instrument om actuele of verwachte risico’s te
dragen, over te dragen, te wijzigen of te verminderen. Handelsactiviteiten worden
hoofdzakelijk ontplooid om winst te genereren uit kortetermijnfluctuaties in prijs of marge.
Onder handelsactiviteiten worden begrepen market-making, positionering en arbitrage:
• market-making houdt in het afgeven van bied- en laatprijzen aan andere marktpartijen
teneinde opbrengsten op basis van spread en volume te genereren;
• positionering betekent marktrisicoposities beheren in de verwachting voordeel te behalen
uit gunstige ontwikkelingen van prijzen, koersen of indices;
• arbitrage houdt in het traceren en het benutten van prijsverschillen tussen markten en
producten.

Derivaten voor hedging-doeleinden


De groep maakt gebruik van derivaten om activa, verplichtingen, verwachte transacties,
kasstromen en kredietrisico’s af te dekken. De wijze waarop hedgetransacties administratief
worden verwerkt, hangt af van de aard van het afgedekte instrument en van het feit of de
transactie in aanmerking komt voor hedge accounting (zie grondslagen).

De groep maakt ook gebruik van derivaten die een economische hedge verschaffen voor
kredietrisico, maar niet in aanmerking komen voor hedge accounting. De groep gebruikt
bijvoorbeeld CDS’s als economische hedge voor kredietrisico in haar krediet- en
handelsportefeuilles, maar kan op deze posities niet altijd hedge accounting toepassen.

Risico’s van derivaten


Derivaten worden in veel handelsportefeuilles gebruikt waarin doorgaans meerdere typen
instrumenten – niet alleen derivaten – zijn opgenomen. Het marktrisico van derivaten wordt
als een integraal onderdeel van het marktrisico van deze portefeuilles beheerd en beheerst.
Het beleid van de groep ten aanzien van marktrisicobeheer is in de paragraaf ‘Marktrisico’
hiervoor beschreven.
197
Jaarrekening 2005

Derivatencontracten worden met veel verschillende tegenpartijen afgesloten. Met de meeste


van deze partijen worden ook andere zaken gedaan. Het aan derivaten verbonden
kredietrisico wordt beheerd en beheerst in het kader het totale kredietrisico dat de groep op
elke tegenpartij loopt. Het beleid van de groep ten aanzien van kredietrisicobeheer is in de
paragraaf ‘Beheer van financiële risico’s’ hiervoor beschreven. Opgemerkt dient te worden
dat, hoewel de in de balans getoonde bedragen een belangrijke component van het
kredietrisico van de groep kunnen uitmaken, de positieve vervangingswaarden per
tegenpartij slechts in uitzonderingsgevallen een juiste indicatie geven van het kredietrisico
dat de groep in haar derivatentransacties met die tegenpartij loopt. Redenen hiervoor zijn dat
enerzijds vervangingswaarden in de loop van de tijd kunnen stijgen (‘potentiële toekomstige
risico’s’) en anderzijds het risico kan worden verminderd door met tegenpartijen
raamwerkovereenkomsten voor netting en bilaterale overeenkomsten tot het stellen van
zekerheden aan te gaan.

39 Solvabiliteit
Om de toereikendheid van het vermogen te bewaken hanteert de groep ratio’s die zijn
vastgesteld door de Bank for International Settlements (BIS). Deze ratio’s drukken de
solvabiliteit uit (het minimaal door de BIS vereiste percentage is 8%) door het daarvoor in
aanmerking komende vermogen van de groep te vergelijken met de in de balans opgenomen
activa, niet in de balans opgenomen verplichtingen en markt- en overige risicoposities op
basis van naar risico gewogen bedragen. De marktrisicobenadering omvat het algemene
marktrisico en het risico van ongedekte posities in valuta’s en schuldbewijzen en aandelen.
Activa worden gewogen op basis van ruime risicocategorieën, waarbij de risicoweging
plaatsvindt op basis van het vermogensbedrag dat verondersteld wordt tegenover de activa
te moeten worden aangehouden. Er worden vier categorieën van risicoweging gehanteerd
(0%, 20%, 50% en 100%). Kasmiddelen en geldmarktinstrumenten bijvoorbeeld hebben een
risicoweging van nihil, wat betekent dat tegenover deze activa geen vermogen hoeft te
worden aangehouden. Voor onroerende zaken en bedrijfsmiddelen geldt een risicoweging
van 100%. Dit houdt in dat tegenover deze activa vermogen moet worden aangehouden dat
gelijk is aan 8% van de boekwaarde daarvan. Met niet in de balans opgenomen
kredietgerelateerde verplichtingen en derivaten wordt rekening gehouden door verschillende
soorten conversiefactoren toe te passen. Hiermee worden deze posten omgezet in
balanspostequivalenten. De hieruit voortvloeiende equivalente bedragen worden vervolgens
gewogen naar risico op basis van dezelfde percentages als gehanteerd worden voor andere
activa dan derivaten.

Het tier 1 vermogen bestaat uit het eigen vermogen aandeelhouders en daarvoor in
aanmerking komende achtergestelde schulden verminderd met goodwill en bepaalde
immateriële activa. Het tier 2 vermogen bestaat uit aanvullende en daarvoor in aanmerking
komende achtergestelde schulden, met inachtneming van de resterende looptijden.

Core tier 1 is het kernvermogen exclusief de preferente aandelen.

198
Jaarrekening 2005

De solvabiliteit van de groep ontwikkelde zich als volgt:

Balans, Gewogen, na effect,


ongewogen van contractuele
netting
2005 2004 2005 2004

Activa (na aftrek van voorzieningen):


Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 16.657 17.896 432 263
Financiële activa aangehouden voor
handelsdoeleinden 202.055 167.035 548 375
Financiële beleggingen 123.774 102.948 11.620 9.124
Kredieten en vorderingen bankiers 108.635 83.858 4.992 4.525
Kredieten en vorderingen private en publieke
sector 380.248 320.022 151.496 142.665
Deelnemingen met invloed 2.993 1.428 727 681
Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 8.110 7.173 6.638 6.515
Goodwill en overige immateriële activa 5.168 3.143 4.437 2.191
Overlopende activa 7.614 5.740 2.952 2.330
Overige activa 25.550 18.211 8.893 5.587
Subtotaal 880.804 727.454 192.735 174.256

Niet in balans opgenomen posities en


derivaten:
Kredietgerelateerde (voorwaardelijke)
verplichtingen 187.031 191.474 48.017 39.172
Kredietequivalent van derivaten 10.751 12.226
Verzekeringsmaatschappijen en overige 339 1.095
Subtotaal 59.107 52.493
Totaal kredietrisico 251.842 226.749
Marktrisicovereisten 6.012 4.873
Totaal naar risico gewogen balansposten 257.854 231.622

De volgende tabel geeft een overzicht van het aanwezige vermogen en het volgens de
normen van de toezichthouder minimaal vereiste vermogen.

2005 2004
Vereist Aanwezig Vereist Aanwezig

Totaal vermogen 20.628 33.874 18.530 25.618


Ratio totaal vermogen 8,0% 13,14% 8,0% 11,06%
Kernvermogen 10.314 27.382 9.265 19.592
Ratio kernvermogen (tier 1 ratio) 4,0% 10,62% 4,0% 8,46%
Core tier 1 – 21.828 – 14.641
Core tier 1 ratio – 8,47% – 6,32%

199
Jaarrekening 2005

Bij de bepaling van het voor de solvabiliteitstoetsing vereiste vermogen wordt naast het
huidige kredietrisico ook rekening gehouden met het toekomstige kredietrisico. Dit gebeurt
door het huidige potentiële verlies uit derivaten, namelijk de reële waarde op basis van de
marktomstandigheden op de balansdatum, te verhogen met een van de aard en de
resterende looptijd van het contract afhankelijk percentage van de relevante gecontracteerde
bedragen. Op deze manier wordt rekening gehouden met het mogelijk nadelige verloop van
de reële vervangingswaarde gedurende de resterende looptijd van het contract. In de
volgende tabel wordt het totaal zowel ongewogen als gewogen voor het tegenpartijrisico
(voornamelijk banken) weergegeven. Hierbij is wel rekening gehouden met de invloed van
netting-transacties en andere zekerheden.

Kredietequivalent
(in miljarden euro’s) 2005 2004

Rentecontracten 84,8 75,0


Valutacontracten 28,2 50,5
Overige contracten 32,2 18,9
145,2 144,4
Effect van contractuele netting 97,4 88,9
Ongewogen kredietequivalent 47,8 55,5

Gewogen kredietequivalent 10,8 12,2

40 Private equity-belangen
Private equity-belangen worden hetzij geconsolideerd hetzij aangehouden tegen reële
waarde.

Geconsolideerde private equity-belangen


Beleggingen met het karakter van private equity-belangen waarover de groep zeggenschap
uitoefent, worden geconsolideerd. Dergelijke belangen strekken zich uit over een breed scala
van niet-bancaire activiteiten. Personeels- en overige kosten met betrekking tot productie en
fabricage zijn opgenomen in de kostprijs. Het effect van de consolidatie van deze
beleggingen op de winst- en verliesrekening is in onderstaande tabel weergegeven.

2005 2004

Baten geconsolideerde private equity-belangen 3.637 2.616


Overige baten opgenomen in operationele baten – 242 – 96
Totaal operationele baten geconsolideerde
private equity-belangen 3.395 2.520

Kostprijs geconsolideerde private equity-belangen 2.519 1.665


Opgenomen in personeelskosten 362 399
Opgenomen in beheerskosten 352 284
Opgenomen in afschrijvingen 133 151

Bedrijfsresultaat voor belastingen van geconsolideerde


private equity-belangen 29 21

In de kostprijs van private equity-belangen zijn de personeelskosten van de fabricage- en


productieactiviteiten begrepen.
200
Jaarrekening 2005

De activa en verplichtingen van deze geconsolideerde belangen zijn opgenomen in de balans


van de groep. Gezien het niet-bancaire karakter van de onderliggende activiteiten zijn deze
belangen met name van invloed op goodwill, onroerende zaken en bedrijfsmiddelen,
overige activa en uitgegeven schuldbewijzen. De totale activa van de geconsolideerde private
equity-belangen bedroegen EUR 3.477 miljoen per 31 december 2005, exclusief goodwill
(2004: EUR 2.393 miljoen).

Niet-geconsolideerde private equity-belangen


De private-equity belangen waarover de groep geen zeggenschap uitoefent, worden
verantwoord tegen reële waarde met verwerking van waardeveranderingen in de winst- en
verliesrekening. Hoewel de zeggenschap niet bij de groep berust, heeft de groep in veel
gevallen wel invloed van betekenis. Dit blijkt doorgaans uit het percentage van het
aandelenbelang, dat tussen 20% en 50% ligt. De groep heeft invloed van betekenis in
ongeveer 100 bedrijven die in verschillende sectoren actief zijn, waaronder informatie-
technologie, life sciences, media en telecommunicatie. De reële waarde van deze
beleggingen bedroeg EUR 603 miljoen per 31 december 2005.

41 Joint ventures
De activiteiten die de groep via joint ventures uitoefent, omvatten onder meer verzekeringen,
trust en projectontwikkeling (zie punt 49 voor verdere informatie). In de geconsolideerde
jaarrekening van de joint ventures zijn de onderstaande activa, verplichtingen, baten en lasten
van joint ventures opgenomen. Deze vertegenwoordigen het procentuele aandeel van de
groep daarin.

2005 2004

Activa
Kasmiddelen en tegoeden bij centrale banken 11 6
Financiële beleggingen 2.748 1.875
Kredieten en vorderingen bankiers en private en publieke sector 925 965
Deelnemingen met invloed 6 6
Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 1.011 827
Overlopende activa 58 54
Overige activa 2.161 2.001
Totaal 6.920 5.734

Verplichtingen
Financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden 871 843
Verplichtingen private en publieke sector 896 822
Uitgegeven schuldbewijzen 7 1
Overlopende passiva 23 15
Overige verplichtingen 4.994 3.964
Totaal 6.791 5.645

2005 2004

Totaal operationele baten 150 118


Operationele bedrijfslasten 71 79
Bedrijfsresultaat 79 39
Belastingen 21 8
Nettowinst 58 31 201
Jaarrekening 2005

42 Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen


Beloningsbeleid
Het huidige beloningsbeleid voor de Raad van Bestuur werd ingevoerd in 2001. Het
belangrijkste doel van het beleid is ABN AMRO in staat te stellen Top Executives aan te
trekken, te behouden en te motiveren. Hiertoe ontvangt de Raad van Bestuur een pakket
arbeidsvoorwaarden dat in zijn totaliteit concurrerend is met het pakket dat vergelijkwaardige
instellingen, namelijk andere grote Nederlandse ondernemingen en andere Europese banken,
in de markt bieden.

Het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur bestaat uit de volgende
elementen:
• basissalaris;
• prestatiegebonden bonus;
• instrumenten op lange termijn: het Performance Share Plan en het Share Investment and
Matching Plan.
Daarnaast ontvangen zij een aantal andere beloningselementen.

Basissalaris
Het basissalaris is hetzelfde voor alle leden van de Raad van Bestuur, met uitzondering van
de voorzitter, die een 40% hoger basissalaris ontvangt. Het lid van de Raad van Bestuur dat
een andere dan de Nederlandse nationaliteit bezit, ontvangt ook een marktgerelateerde
toelage. Het basissalaris wordt jaarlijks getoetst en eventueel per 1 januari aangepast. In
2005 is het basissalaris van de Raad van Bestuur voor het eerst sinds 2001 aangepast,
namelijk van EUR 635.292 naar EUR 650.000 bruto per jaar voor de leden en van
EUR 889.410 naar EUR 910.000 bruto per jaar voor de voorzitter.

Prestatiegebonden bonus
De jaarlijkse prestatiegebonden bonus voor leden van de Raad van Bestuur is gebaseerd op
kwantitatieve en kwalitatieve prestatiedoelstellingen op groeps- en BU-niveau. De
doelstellingen worden jaarlijks door het Nomination & Compensation (N&C) Committee
vastgesteld en door de Raad van Commissarissen bekrachtigd. De bonus van de voorzitter
en de Chief Financial Officer – en vanaf 2004 ook de Chief Operating Officer – is gerelateerd
aan de prestatiedoelstellingen op groepsniveau. Voor wat betreft de bonus van leden van de
Raad van Bestuur die voor een BU verantwoordelijk zijn, is met ingang van 2004 het relatieve
gewicht van het groepsresultaat versus de BU-performance gesteld op respectievelijk 75%
en 25%.

In 2005 is de kwantitatieve prestatie op groepsniveau en BU-niveau afgemeten aan


doelstellingen voor onder meer economische winst, verhouding kosten/baten en
kernvermogen. Daarnaast zijn ook kwalitatieve doelstellingen geformuleerd, zoals een
toenemende klanttevredenheid en het bereiken van strategische mijlpalen. De bonuscriteria
zijn in overeenstemming gebracht met de langetermijndoelstellingen van de bank. Specifieke
jaarlijkse prestatiedoelstellingen worden niet gepubliceerd vanwege de gevoeligheid vanuit
concurrentieoogpunt.

Met ingang van 2005 is de bonus gelijk aan 100% van het basissalaris, als de kwantitatieve
doelstellingen volledig worden gehaald, met een maximum van 125%. Het N&C Committee
kan, aan de hand van de beoordeling van de individuele prestatie van een lid van de Raad van
Bestuur ten opzichte van kwalitatieve criteria, de bonusuitkering met maximaal 20% van het
basissalaris verhogen of verlagen. In 2004 lag het bonuspercentage bij volledige
202 verwezenlijking van de doelstellingen tussen 60% en 75%.
Jaarrekening 2005

De bonus voor de leden van de Raad van Bestuur over 2005 is op basis van de nieuwe
percentages vastgesteld. Het N&C Committee heeft de gerealiseerde performance in 2005
afgezet tegen de vastgestelde kwantitatieve doelstellingen op basis van door Group Finance
verschafte gegevens. De bonus over 2005 is voor alle leden van de Raad van Bestuur, dus
ook voor de voorzitter, vastgesteld op 115% van het basissalaris in 2005. De toegekende
individuele bonussen zijn opgenomen in de tabel op pagina 205.

De in 2005 uitgekeerde bonussen over 2004, zoals vermeld in het jaarverslag 2004, zijn
aangepast omdat de leden van de Raad van Bestuur zijn overeengekomen een deel van die
bonus aan de bank terug te betalen.

ABN AMRO Share Investment and Matching Plan


De aandeelhouders keurden in 2004 een regeling goed die het houden van aandelen door
bestuurders stimuleert. Onder deze regeling kunnen leden van de Raad van Bestuur ervoor
kiezen om een deel van hun jaarlijkse bonus, tot een maximum gelijk aan 25% van hun
jaarlijkse basissalaris, om te zetten in aandelen ABN AMRO Holding N.V. (‘Investment
Shares’). De koopsom moet worden gefinancierd uit de netto uit te keren bonus over het
betreffende jaar. Indien de netto uit te keren bonus niet voldoende is om de volledige
koopsom te voldoen, wordt de deelname ingetrokken. Na afloop van een periode van
drie jaar kent de bank voor elk Investment Share één extra aandeel ABN AMRO Holding N.V.
(‘Matching Share’) toe, mits het lid van de Raad van Bestuur gedurende deze periode steeds
in dienst van de ABN AMRO groep is gebleven. De Investment Shares, inclusief
opgebouwde dividenden, komen na deze periode van drie jaar beschikbaar. De Matching
Shares moeten gedurende een periode van minstens vijf jaar na onvoorwaardelijke
toekenning worden aangehouden. Wel mag een deel van deze aandelen worden verkocht om
de hieruit voortvloeiende belastingverplichting te voldoen.

In 2005 namen alle leden van de Raad van Bestuur, met hun bonus over 2004, deel aan deze
regeling; vijf leden voor het maximum van 25% van hun basissalaris en één lid voor 12,5%
van zijn basissalaris. Het totale bedrag dat werd gebruikt voor de aankoop van Investment
Shares, bedroeg EUR 936.954 voor de zes leden van de Raad van Bestuur gezamenlijk. De
deelnemingspercentages met betrekking tot de bonus over 2005 bedroegen eveneens 25%
van het jaarsalaris voor vijf leden en 12,5% voor één lid.

Aandelenopties
De toekenning van aandelenopties vormt al enige jaren een integraal onderdeel van het
beloningspakket van ABN AMRO Top Executives. Met ingang van 2005 maken aandelen-
opties niet langer deel uit van het beloningspakket op lange termijn voor de Raad van
Bestuur en de Top Executives als groep. De opties die in 2004 en voorgaande jaren zijn
verleend, blijven van kracht. In 2005 liepen er geen opties af. De in 2002 verleende opties
werden onvoorwaardelijk op 25 februari 2005 en kunnen gedurende de resterende periode
van de tienjarige looptijd worden uitgeoefend (dus tot 25 februari 2012). In 2006 lopen er
evenmin opties af. De in 2003 verleende opties zijn op 24 februari 2006 onvoorwaardelijk
geworden, omdat aan het eind van de driejarige prestatiecyclus in 2005 was voldaan aan de
twee vastgestelde criteria. Op 30 januari 2006 maakte de Raad van Bestuur aan het N&C
Committee het unanieme besluit bekend dat de momenten waarop de opties mogen worden
uitgeoefend, zijn beperkt tot de eerste dag van de eerste open periode na de datum waarop
de toekenning onvoorwaardelijk wordt, de afloopdatum van de opties en contractueel vast-
gelegde datums conform de optieregeling, zoals de datum van pensionering. De theoretische
waarde van de opties wordt hierdoor beperkt, maar de Raad van Bestuur is van mening dat
de grotere transparantie voor de markt zwaarder weegt dan dit theoretische nadeel.
203
Jaarrekening 2005

Performance Share Plan


Het in 2001 geïntroduceerde Performance Share Plan (PSP) is een belangrijk onderdeel van
het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur. Ook SEVP’s komen in
aanmerking voor een jaarlijkse toekenning van aandelen onder dit plan.

In 2005 werden aan de leden van de Raad van Bestuur 60.000 aandelen voorwaardelijk
toegekend en aan de voorzitter 84.000 aandelen. De toekenning in 2005 was of is voor de
helft gebaseerd op de performance qua totaalrendement voor aandeelhouders (Total Return
to Shareholders / TRS) en voor de helft op het gemiddeld rendement op eigen vermogen
(Return on Equity / RoE) gedurende een meetperiode van vier jaar (het jaar van toekenning
en de drie daaropvolgende jaren).

Het uitgangspunt voor het onvoorwaardelijk worden van het TRS-gedeelte van de
toegekende aandelen is niet gewijzigd ten opzichte van voorgaande jaren. Het aantal
aandelen dat uiteindelijk wordt uitgekeerd, hangt af van het totaalrendement voor
aandeelhouders na vier jaar ten opzichte van de peer group. Hiertoe is een glijdende schaal
opgesteld, waarbij een vijfde plaats binnen de peer group van 21 banken als norm geldt en
recht geeft op 100% van de aandelen. Bij een elfde of lagere positie krijgen de leden geen
aandelen, terwijl de eerste plaats recht geeft op 150% van de norm.

De gedeeltelijke koppeling van het PSP aan het rendement op eigen vermogen werd in 2005
ingevoerd. Het onvoorwaardelijk worden van het RoE-gerelateerde gedeelte van de
toegekende aandelen is afhankelijk van de verwezenlijking van de doelstelling voor het
gemiddeld rendement op eigen vermogen over de meetperiode. Hierbij wordt een glijdende
schaal met een drempel van 25% en een maximum van 100% gehanteerd. Een andere
voorwaarde is dat de houder van de aandelen aan het eind van de meetperiode nog steeds
in dienst van de groep moet zijn.

De vierjarige meetperiode voor de in 2002 voorwaardelijk toegekende aandelen liep eind


2005 af. ABN AMRO stond op dat moment op de zevende positie in de peer group. Dit houdt
in dat de voorwaardelijke toekenning voor 70% definitief wordt; de leden van de Raad van
Bestuur hebben per 31 januari 2006, de datum waarop de toekenning onvoorwaardelijk
werd, 49.000 van de oorspronkelijk toegekende 70.000 aandelen ABN AMRO ontvangen en
de voorzitter van de Raad van Bestuur 68.600 van de oorspronkelijk toegekende 98.000
aandelen. Over deze uitkering is belasting verschuldigd, die wordt berekend op basis van het
aantal aandelen vermenigvuldigd met de aandelenkoers. De leden van de Raad van Bestuur
hebben collectief besloten om op de datum van toekenning een zodanig aantal aandelen te
verkopen dat met de opbrengst daarvan de verschuldigde belasting kan worden voldaan.

Pensioen
Het pensioengevend salaris van de leden van de Raad van Bestuur is gelijk aan 100% van
het jaarlijkse basissalaris. Tot 31 december 2005 was de normale pensioenleeftijd 62 jaar.
Met ingang van 1 januari 2006 is de pensioenregeling gewijzigd. De normale pensioenleeftijd
is gesteld op 65 jaar en de pensioenopbouw geschiedt op basis van middelloon (2,15% per
jaar). Vervroegde pensionering is mogelijk. De pensioenregeling is ondergebracht bij het
ABN AMRO Pensioenfonds.

204
Jaarrekening 2005

Overige beloningselementen
Het beloningspakket van de leden van de Raad van Bestuur omvat voorts de volgende
elementen:
• gebruik van leaseauto van de bank met chauffeur;
• vergoeding van de kosten voor adequate beveiliging van de hoofdwoning;
• doorlopende persoonlijke ongevallenverzekering met een vast verzekerd bedrag van
EUR 1,8 miljoen voor leden van de Raad van Bestuur en EUR 2,5 miljoen voor de voorzitter;
• bijdrage in de particuliere ziektekostenverzekering, conform de regeling voor alle
ABN AMRO medewerkers in Nederland;
• korting op bankproducten zoals hypotheek en leningen, conform de regeling voor alle
ABN AMRO medewerkers in Nederland.

De volgende tabel geeft een totaaloverzicht van bezoldiging, ABN AMRO opties en aandelen
en uitstaande kredieten van leden van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen.

(in duizenden euro’s) Raad van Bestuur Raad van


Commissarissen

2005 2004 2005 2004

Periodiek betaalde beloningen 4.639 4.556 787 767


Winstdeling en bonusbetalingen 4.787 2.680
Op aandelen gebaseerde betalingen 6.063 4.672
Pensioenlasten 1.324 1.148
ABN AMRO personeelsopties 1

(voorwaardelijk, verleend) 576.000


ABN AMRO aandelen 1 (voorwaardelijk, verleend) 429.058 320.000
ABN AMRO personeelsopties 1 (uitstaand) 2.380.835 2.382.251
ABN AMRO aandelen 1 (uitoefenbaar) 1.196.835 686.251
ABN AMRO aandelen 1 (in bezit) 124.004 72.668 34.847 27.173
Kredieten (uitstaand) 11.518 9.362 2.100 2.100

1 Aantal aandelen / opties.

De volgende tabel geeft een overzicht van de salarissen, de overige periodieke beloningen en
de bonussen van de individuele leden van de Raad van Bestuur.

(in duizenden euro’s) 2005 2004


Basis- Overige Bonus Op aan- Pen- Basis- Overige Bonus Op aan- Pen-
salaris perio- delen ge- sioen- salaris perio- delen ge- sioen-
dieke baseer- lasten 3 dieke baseer- lasten 3
belonin- de beta- belonin- de beta-
gen 1 lingen2 gen 1 lingen2

R.W.J. Groenink 910 4 1.047 1.331 263 889 4 805 1.022 225
W.G. Jiskoot 650 2 748 951 185 635 3 575 730 158
T. de Swaan 650 2 748 951 206 635 13 575 730 181
J.Ch.L. Kuiper 650 4 748 951 264 635 15 575 730 228
C.H.A. Collee 650 3 748 951 168 635 3 575 730 140
H.Y. Scott-Barrett 650 464 748 928 238 635 454 575 730 216

1 Overige periodieke beloningen betreffen de bijdrage in de particuliere ziektekostenverzekering en de buitenlandertoelage. De heer


Scott-Barrett ontving een buitenlandertoelage van EUR 464 in 2005 en EUR 454 in 2004.
2 Op aandelen gebaseerde betalingen worden berekend op grond van IFRS 2; gedurende de periode van voorwaardelijke toekenning
wordt de reële waarde van de aandelen / opties per de toekenningsdatum opgenomen.
3 Als pensioenlasten zijn uitsluitend aangemerkt de zogeheten ‘service-kosten’ voor pensioen en de bijdrage in de
ziektekostenverzekering na pensionering, berekend op basis van IAS 19.
4 Alle leden van de Raad van Bestuur hebben hun bonus gedeeltelijk terugbetaald. Hierdoor bedroeg de uiteindelijke bonus EUR 480
voor de heer Groenink, EUR 400 voor de heer De Swaan (CFO) en EUR 450 voor de overige vier leden van de Raad van Bestuur.

205
Jaarrekening 2005

De volgende tabellen geven een overzicht van het verloop van de openstaande opties voor
de gehele Raad van Bestuur en per individueel lid. De voorwaarden waaronder de opties zijn
toegekend, zijn beschreven in punt 43 van de toelichting.

2005 2004
Opties Gemiddelde Opties Gemiddelde
Raad van uitoefenprijs Raad van uitoefenprijs
Bestuur – in euro’s) Bestuur (in euro’s)

Stand per 1 januari 2.382.251 18,84 2.003.675 18,76


Verleende opties – – 576.000 18,86
Uitgeoefende en / of vervallen opties 1.416 22,23 197.424 18,13
Stand per 31 december 2.380.835 18,83 2.382.251 18,84

Stand per Uitoefen- Uit- Stand Beurskoers Uitoefen-


1 januari prijs geoefend / per 31 op uitoefen- periode
(in euro’s) vervallen december datum tot en met

R.W.J. Groenink
Executive 2000 60.000 21,30 60.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 112.000 19,53 112.000 2012
Executive 2003 1, 3 133.000 14,45 133.000 2013
Executive 2004 1 126.000 18,86 126.000 2014
AOR 2000 354 22,23 354 0
AOR 2001 271 22,34 271 2008
AOR 2002 296 20,42 296 2009
486.921 354 486.567
W.G. Jiskoot
Executive 2000 60.000 21,30 60.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 80.000 19,53 80.000 2012
Executive 2003 1, 3 95.000 14,45 95.000 2013
Executive 2004 1 90.000 18,86 90.000 2014
AOR 2000 354 22,23 354 0
AOR 2001 271 22,34 271 2008
AOR 2002 296 20,42 296 2009
380.921 354 380.567
T. de Swaan
Executive 2000 60.000 21,30 60.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 80.000 19,53 80.000 2012
Executive 2003 1, 3 95.000 14,45 95.000 2013
Executive 2004 1 90.000 18,86 90.000 2014
AOR 2000 354 22,23 354 0
AOR 2001 271 22,34 271 2008
AOR 2002 296 20,42 296 2009
380.921 354 380.567

1 Voorwaardelijk toegekend.
2 Onvoorwaardelijk per 25 februari 2005.
3 Onvoorwaardelijk per 24 februari 2006.

206
Jaarrekening 2005

Stand per Uitoefen- Uit- Stand Beurskoers Uitoefen-


1 januari prijs geoefend / per 31 op uitoefen- periode
(in euro’s) vervallen december datum tot en met

J.Ch.L. Kuiper
Executive 2000 60.000 21,30 60.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 80.000 19,53 80.000 2012
Executive 2003 1, 3 95.000 14,45 95.000 2013
Executive 2004 1 90.000 18,86 90.000 2014
AOR 2001 271 22,34 271 2008
AOR 2002 296 20,42 296 2009
380.567 380.567
C.H.A. Collee
Executive 2000 56.000 21,30 56.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 80.000 19,53 80.000 2012
Executive 2003 1, 3 95.000 14,45 95.000 2013
Executive 2004 1 90.000 18,86 90.000 2014
AOR 2000 354 22,23 354 0
AOR 2001 271 22,34 271 2008
AOR 2002 296 20,42 296 2009
376.921 354 376.567
H.Y. Scott-Barrett
Executive 2000 56.000 21,30 56.000 2007
Executive 2001 55.000 23,14 55.000 2008
Executive 2002 1, 2 80.000 19,53 80.000 2012
Executive 2003 1, 3 95.000 14,45 95.000 2013
Executive 2004 1 90.000 18,86 90.000 2014
376.000 376.000

1 Voorwaardelijk toegekend.
2 Onvoorwaardelijk per 25 februari 2005.
3 Onvoorwaardelijk per 24 februari 2006.

De volgende tabel toont het verloop van de voorwaardelijk toegekende aandelen in het kader
van het Performance Share Plan. Voor de jaren 2002 tot en met 2004 was de voorwaardelijke
toekenning volledig gebaseerd op de positie van de bank in haar peer group qua totaal-
rendement voor aandeelhouders (Total Return to Shareholders / TRS). De toekenning voor
2005 is nog voor de helft gebaseerd op deze positie en voor de helft op het gemiddeld
rendement op eigen vermogen (Return on Equity / RoE) over de meetperiode. Het aantal
voorwaardelijk toegekende aandelen in het TRS-gedeelte, zoals vermeld in onderstaande
tabel, is erop gebaseerd dat de TRS-norm van een vijfde positie in de peer group, die in
overeenstemming is met onze ambitie, wordt gerealiseerd. Voor wat betreft het RoE-
gedeelte is aangenomen dat de norm van een gemiddeld rendement op eigen vermogen van
meer dan 20% per jaar, onze doelstelling voor de cyclus 2005-2008, wordt gehaald.

207
Jaarrekening 2005

ABN AMRO stond aan het eind van de prestatiecyclus 2002-2005 op een zevende positie in
de peer group. Per 31 januari 2006 hebben alle leden van de Raad van Bestuur 70% van de
voorwaardelijk toegekende aandelen voor die cyclus ontvangen. De gemiddelde
aandelenkoers op die datum bedroeg EUR 22,78.

Criterium Stand per Verleend Onvoor- Verlopen / Stand Cyclus


1 januari waardelijk vervallen per 31
december

R.W.J. Groenink TRS 98.000 68.600 29.400 0


TRS 98.000 98.000 2003-2006
TRS 70.000 70.000 2004-2007
TRS 42.000 42.000 2005-2008
RoE 42.000 42.000 2005-2008
W.G. Jiskoot TRS 70.000 49.000 21.000 0
TRS 70.000 70.000 2003-2006
TRS 50.000 50.000 2004-2007
TRS 30.000 30.000 2005-2008
RoE 30.000 30.000 2005-2008
T. de Swaan TRS 70.000 49.000 21.000 0
TRS 70.000 70.000 2003-2006
TRS 50.000 50.000 2004-2007
TRS 30.000 30.000 2005-2008
RoE 30.000 30.000 2005-2008
J.Ch.L. Kuiper TRS 70.000 49.000 21.000 0
TRS 70.000 70.000 2003-2006
TRS 50.000 50.000 2004-2007
TRS 30.000 30.000 2005-2008
RoE 30.000 30.000 2005-2008
C.H.A. Collee TRS 70.000 49.000 21.000 0
TRS 70.000 70.000 2003-2006
TRS 50.000 50.000 2004-2007
TRS 30.000 30.000 2005-2008
RoE 30.000 30.000 2005-2008
H.Y. Scott-Barrett TRS 70.000 49.000 21.000 0
TRS 70.000 70.000 2003-2006
TRS 50.000 50.000 2004-2007
TRS 30.000 30.000 2005-2008
RoE 30.000 30.000 2005-2008

De onderstaande tabel toont het aantal Matching Shares dat de leden van de Raad van
Bestuur aan het eind van de periode van voorwaardelijke toekenning zullen ontvangen in het
kader van het Share Investment and Matching Plan, mits zij gedurende deze periode steeds
in dienst van de ABN AMRO groep zijn gebleven.

Stand per Verleend Onvoor- Verlopen / Stand Cyclus


1 januari waardelijk vervallen per 31
december

R.W.J. Groenink 10.692 10.692 2005-2007


W.G. Jiskoot 7.637 7.637 2005-2007
T. de Swaan 7.637 7.637 2005-2007
J.Ch.L. Kuiper 7.637 7.637 2005-2007
C.H.A. Collee 7.637 7.637 2005-2007
H.Y. Scott-Barrett 3.818 3.818 2005-2007
208
Jaarrekening 2005

Gewone aandelen ABN AMRO in bezit van leden van de Raad van Bestuur 1
2005 2004

R.W.J. Groenink 30.574 18.334


W.G. Jiskoot 28.827 19.730
T. de Swaan 15.259 6.850
J.Ch.L. Kuiper 16.442 7.973
C.H.A. Collee 8.778 697
H.Y. Scott-Barrett 24.124 19.084
Totaal 124.004 72.668

1 Geen enkel lid van de Raad van Bestuur was in het bezit van preferente financieringsaandelen.

Kredieten van ABN AMRO aan leden van de Raad van Bestuur

(in duizenden euro’s) 2005 2004

Uitstaand Rente- Uitstaand Rente-


ultimo percentage ultimo percentage

R.W.J. Groenink 5.136 3,58 2.985 3,63


W.G. Jiskoot 1.674 3,94 1.674 3,94
T. de Swaan 1.407 2,75 1.407 2,25 1
J.Ch.L. Kuiper 681 3,72 655 3,87
C.H.A. Collee 2.620 3,27 2.641 3,29

1 Variabele rente.

De afname in de uitstaande kredieten tussen 31 december 2004 en 31 december 2005 is


veroorzaakt door aflossingen.

De volgende tabel bevat informatie over de bezoldiging van de individuele leden van de Raad
van Commissarissen. De leden van de Raad van Commissarissen ontvangen een gelijke
bezoldiging van EUR 40.000 per jaar, met uitzondering van de vice-voorzitter en de voorzitter
die een bezoldiging van respectievelijk EUR 45.000 en EUR 55.000 per jaar ontvangen. De
leden van het Audit Committee en van het Nomination & Compensation Committee krijgen
daarnaast een vergoeding van EUR 7.500 op jaarbasis per lidmaatschap. Alle leden van de
Raad van Commissarissen ontvangen voorts ook een algemene onkostenvergoeding van elk
EUR 1.500. Voor de vice-voorzitter en de voorzitter bedraagt deze vergoeding EUR 2.000.
Leden van bovengenoemde commissies krijgen nog een extra onkostenvergoeding van
EUR 500. Commissarissen die niet in Nederland woonachtig zijn, hebben bovendien per
bijgewoonde vergadering van de Raad van Commissarissen recht op een aanvullende
vergoeding van EUR 5.000.

209
Jaarrekening 2005

Alle bedragen zijn op jaarbasis. De feitelijke uitkering is afhankelijk van de periode van
lidmaatschap gedurende het jaar. Leden van de Raad van Commissarissen krijgen geen
vergoeding in de vorm van aandelen ABN AMRO of opties op aandelen ABN AMRO.

Bezoldiging Raad van Commissarissen


(in duizenden euro’s) 2005 2004

A.A. Loudon 63 63
A.C. Martinez 1 56 48
A. Burgmans 48 48
Mw. L.S. Groenman 40 40
D.R.J. Baron de Rothschild 1 40 40
Mw. T.A. Maas-de Brouwer 48 48
M.V. Pratini de Moraes 1 45 40
P. Scaroni 1 40 40
Lord Sharman of Redlynch 1 48 48
A.A. Olijslager 45 27
R. van den Bergh 1 27 –
A. Ruys 27 –
W. Dik 2 16 48
M.C. van Veen 2 20 60

1 Exclusief presentievergoeding.
2 De heren Dik en Van Veen traden af per 29 april 2005.

Gewone aandelen ABN AMRO in bezit van leden van de Raad van Commissarissen 1
2005 2004

A.A. Loudon 5.421 5.147


A. Burgmans 9.654 9.165
A.C. Martinez 2 3.000 3.000
M.V. Pratini de Moraes 2 5.384 5.384
A.A. Olijslager 3.221 3.221
R.F. van den Bergh 8.167 –
M.C. van Veen 3 – 1.256
Totaal 34.847 27.173

1 Geen enkel lid van de Raad van Raad van Commissarissen was in het bezit van preferente financieringsaandelen.
2 ADR’s.
3 De heer Van Veen trad af per 29 april 2005.

Kredieten van ABN AMRO aan leden van de Raad van Commissarissen
Uitstaande kredieten per 31 december 2005 bedroegen EUR 2,1 miljoen met een
rentepercentage van 3,00% (2004: EUR 2,1 miljoen – 3,60%), verstrekt aan de
heer A. Burgmans

210
Jaarrekening 2005

Beloning Senior Executive Vice Presidents in 2005


In 2001 werd ook het beloningspakket voor Senior Executive Vice Presidents (SEVP’s) – het
tweede echelon van Top Executives binnen ABN AMRO – ingevoerd, eveneens met als
belangrijkste doel het rendement voor aandeelhouders te maximeren.

De beloning van SEVP’s bestaat uit de volgende hoofdelementen:


• basissalaris, dat is afgestemd op de desbetreffende lokale markten. Het huidige mediane
basissalaris bedraagt EUR 396.000
• prestatiegebonden bonus. De jaarlijkse resultaatafhankelijke bonus is gekoppeld aan de
relevante markten in de landen waar wij actief zijn. De mediaan van de over 2005
uitgekeerde bonussen bedroeg EUR 1 miljoen. Er zijn hierbij grote individuele verschillen,
als afspiegeling van markt en locatie. Er is geen absoluut maximum gesteld aan de bonus
voor SEVP’s
• instrumenten op lange termijn zoals het Performance Share Plan en het Share Investment
and Matching Plan. Deze instrumenten zijn op een lager niveau vastgesteld dan de
jaarlijkse toekenning aan leden van de Raad van Bestuur. De SEVP’s ontvangen een
toekenning in het kader van het Performance Share Plan voor Top Executives en kunnen op
vrijwillige basis deelnemen aan het Share Investment and Matching Plan. De toekenning is
voor alle SEVP’s op hetzelfde niveau.

Daarnaast ontvangen SEVP’s een aantal specifieke beloningselementen, afhankelijk van de


markt en locatie waar zij werkzaam zijn.

De beloning van SEVP’s bedroeg in 2005 in totaal EUR 51 miljoen (2004: EUR 42 miljoen).

43 Op aandelen gebaseerde betalingen


ABN AMRO heeft een aantal op aandelen gebaseerde beloningsregelingen op lange termijn
voor leden van de Raad van Bestuur, overige Top Executives en Key Employees.

Met ingang van 2005 maken aandelenopties niet langer deel uit van het beloningspakket
voor Top Executives. De huidige regelingen voor de Raad van Bestuur (het Performance
Share Plan en het Share Investment and Matching Plan) zijn beschreven onder punt 42. Het
Performance Share Plan geldt op een lager niveau ook voor SEVP’s (het tweede echelon van
Top Executives). Zowel SEVP’s als Executive Vice Presidents (EVP’s) en Managing Directors
(MD’s) (het derde echelon) kunnen hun bonus gedeeltelijk inbrengen in het Share Investment
and Matching Plan. Voor EVP’s en MD’s is er ook een Restricted Share Plan, waarbij de
prestatienormen gekoppeld zijn aan het gemiddeld rendement op eigen vermogen, in lijn
met het Performance Share Plan voor de Raad van Bestuur. Bij al deze regelingen vindt de
afwikkeling plaats in de vorm van aandelen. Daarnaast is er voor EVP’s en MD’s een
Performance Share Plan voor de cyclus 2002-2005 waarbij de afwikkeling contant geschiedt.

De totale uitgaven voor op aandelen gebaseerde betalingen met betrekking tot na


7 november 2002 toegekende regelingen bedroegen EUR 63 miljoen in 2005 tegenover
EUR 58 miljoen in 2004. Inclusief vóór 7 november 2002 toegekende regelingen, waarvan de
kosten nog volgens de oude algemene grondslagen voor financiële verslaggeving worden
berekend, bedroegen de totale uitgaven EUR 61 miljoen (2004: EUR 4 miljoen, na aftrek van
een vrijval van EUR 58 miljoen dankzij onze positie aan het eind van de cyclus 2001-2004 qua
totaalrendement voor aandeelhouders). De totale boekwaarde van verplichtingen in verband
met op aandelen gebaseerde, contant afgewikkelde betalingen bedroeg EUR 22 miljoen per
31 december 2005 (2004: EUR 18 miljoen).
211
Jaarrekening 2005

Optieregelingen
Aan Key Employees worden voorwaardelijk opties op aandelen ABN AMRO verleend. De
uitoefenprijs van deze opties is gelijk aan de gemiddelde aandelenkoers op de datum van
toekenning. De opties worden in het algemeen drie jaar na toekenning onvoorwaardelijk,
mits de houder nog altijd in dienst van de ABN AMRO groep is en de performance-indicator
(minimumrendement op eigen vermogen) is gerealiseerd. De reële waarde van verleende
opties wordt bepaald aan de hand van het Lattice-model voor de prijsbepaling van opties. De
onderstaande tabel geeft de aannames weer die bij de berekening van de reële waarde van
deze opties zijn gehanteerd. De verwachte volatiliteit is gebaseerd op de historische
volatiliteit. Voor de berekening van de reële waarde van opties die in 2004 aan Top Executives
zijn verleend, zijn dezelfde aannames gehanteerd. De in 2005 verantwoorde uitgaven voor
alle optieregelingen bedroegen EUR 43 miljoen (2004: EUR 36 miljoen).

2005 2004

Toekenningsdatum 16 februari 2005 13 februari 2004


Expiratiedatum 16 februari 2015 13 februari 2014
Uitoefenprijs (in euro’s) 21,24 18,86
Aandelenkoers op toekenningsdatum (in euro’s) 21,24 18,86
Volatiliteit 34% 35%
Verwacht dividendrendement 5,2% 4,7%
Rentevoet 3,7% 4,3%
Reële waarde op toekenningsdatum (in euro’s) 4,24 3,98

De onderstaande tabel geeft een overzicht van in de afgelopen twee jaar toegekende opties.

2005 2004
Aantal Gemiddelde Aantal Gemiddelde
opties uitoefenprijs opties uitoefenprijs
(in duizenden) (in euro’s) (in duizenden) (in euro’s)

Stand per 1 januari 63.050 18,94 59.149 19,30


Mutaties:
Opties verleend aan Raad van Bestuur – – 576 18,86
Opties verleend aan overige Top Executives – – 6.175 18,86
Overige verleende opties 7.939 21,24 8.254 18,76
Vervallen opties – 2.780 18,29 – 760 18,03
Uitgeoefende opties – 1.868 18,05 – 3.160 18,10
Afgelopen opties – 4.072 22,43 – 7.184 22,04
Stand per 31 december 62.269 19,06 63.050 18,94

waarvan uitoefenbaar 26.873 20,96 19.599 21,96


waarvan uitoefenbaar en in-the-money 17.413 20,01 1.551 17,95
waarvan ingedekt 26.968 18,14 28.837 18,06

In 2005 en 2004 lag de prijs van uitgeoefende opties binnen een bandbreedte van EUR 17,46
tot EUR 20,42. De gemiddelde aandelenkoers bedroeg EUR 20,11 in 2005 en EUR 18,18 in
2004. Bij uitoefening van alle uitoefenbare rechten zou het eigen vermogen met EUR 563
miljoen (2004: EUR 430 miljoen) toenemen. Voor de levering van aandelen bij de uitoefening
van opties zijn aandelen ingekocht op de toekenningsdatum (2005: 1.868.242 aandelen;
2004: 497.512 aandelen) en nieuw uitgegeven op de uitoefendatum (2005: geen uitgifte;
2004: 2.662.183 aandelen).

212
Jaarrekening 2005

De onderstaande tabellen geven een overzicht van de uitstaande opties per 31 december
2005:

Uitstaande Gemiddelde Bandbreedte


opties uitoefenprijs uitoefenprijs
(in duizenden) (in euro’s) (in euro’s)

Uitoefenperiode tot en met


2007 4.411 21,30 21,30
2008 9.459 22,72 22,34-23,14
2009 4.391 20,42 20,42
2010 898 15,06 15,06
2011 495 17,12 17,12
2012 8.612 19,14 17,46-19,53
2013 13.105 14,45 14,45-14,65
2014 13.265 18,86 18,86
2015 7.633 21,24 21,24
Totaal 62.269 19,06 14,45-23,14

Uitstaande opties Uitoefenbare opties

Uit- Gewogen Gewogen Uitoefen- Gewogen


staand uitoefen- resterende baar (in uitoefen-
(in prijs looptijd duizenden) prijs
duizenden) (in euro’s) (in jaren) (in euro’s)

Bandbreedte uitoefenprijs (in euro’s)


14,45-17,50 16.139 14,87 6,9 1.641 17,46
17,51-20,00 20.236 19,09 7,4 6.971 19,53
20,01-22,50 21.369 21,34 4,8 13.736 21,39
> 22,51 4.525 23,14 2,2 4.525 23,14
Totaal 62.269 19,06 6,0 26.873 20,96

Aandelenregelingen
De kosten van aandelenregelingen worden op basis van verschillende modellen berekend.
De totale uitgaven voor na 7 november 2002 toegekende regelingen bedroegen in 2005
EUR 19 miljoen (2004: EUR 22 miljoen). In de onderstaande tabel worden alle voorwaardelijk
aan ABN AMRO Top Executives toegekende aandelen vermeld. Het aantal aandelen dat
onder het Performance Share Plan is toegekend op basis van de vijfde positie in de
peer group qua totaalrendement voor aandeelhouders, berust op aannames.

(in duizenden) 2005 2004

Stand per 1 januari 3.688 4.741


Verleend 2.892 1.797
Vervallen – 283 – 2.850
Onvoorwaardelijk geworden – 660 –
Stand per 31 december 5.637 3.688

213
Jaarrekening 2005

44 Acquisitie en verkoop van dochterondernemingen


Acquisities in 2005 en 2004
De volgende acquisities vonden plaats in 2005 en 2004 en zijn volgens de overnamemethode
verantwoord:

Verworven Koopsom Balans- Overname-


belang totaal datum
(in %)

Overgenomen
2005:
Bank Corluy 100 50 121 27 april 2005
Private equity-acquisities 51-100 43 2.174 divers

2004:
Bethmann Maffei 100 110 812 30 januari 2004
Private equity-acquisities 51-100 112 963 divers

In 2005 droegen de acquisities EUR 7 miljoen negatief bij aan de geconsolideerde


nettojaarwinst.

Verkopen in 2005 en 2004


In 2005 verkocht de groep de volgende activiteiten:
• Real Seguros in Brazilië, dat werd ingebracht in een joint venture;
• Nachenius, Tjeenk & Co.

Deze entiteiten droegen in 2005 EUR 22 miljoen bij aan de geconsolideerde nettowinst
(2004: EUR 12 miljoen).

In 2004 verkocht de groep de volgende activiteiten:


• LeasePlan Corporation
• Bank of Asia.

Fusies en overnames in 2006


De overname van Banca Antoniana Popolare Veneta (Banca Antonveneta) is op 2 januari 2006
formeel tot stand gekomen. Doel van de overname is de positie van de groep in het
middensegment van de markt te versterken en het succesvolle partnership met Banca
Antonveneta in versneld tempo verder uit te bouwen. Banca Antonveneta beschikt over een
hoogwaardig klantenbestand en geeft de groep toegang tot de omvangrijke en aantrekkelijke
Italiaanse bankmarkt.

Gedurende 2005 breidde de groep het belang in Banca Antonveneta uit van 12.7% naar
29.9%. Op 2 januari 2006 werd het belang verder verhoogd van 29.9% naar 55,8% door de
overname van 79,9 miljoen aandelen Banca Antonveneta van Banca Popolare Italiana (BPI).
Hierdoor heeft de groep per 2 januari 2006 de feitelijke zeggenschap over Banca Antonveneta
verworven; dit is dan ook de overnamedatum. De overname van de aandelen was in
overeenstemming met de op 26 september 2005 aangekondigde overeenkomst met BPI. De
groep heeft een bedrag van EUR 26,50 per aandeel betaald, hetgeen neerkomt op een
totaalbedrag in contanten van EUR 2,1 miljard.

214
Jaarrekening 2005

Door de uitbreiding van het belang in Banca Antonveneta was de groep krachtens de
Italiaanse wetgeving verplicht een openbaar bod uit te brengen op de nog niet in haar bezit
zijnde aandelen Banca Antonveneta. Op 26 februari 2006 publiceerde de groep het
biedingsbericht voor het bod in contanten op alle gewone aandelen Banca Antonveneta. Met
de Italiaanse beursautoriteit is overeengekomen dat de biedingsperiode duurt van 27 februari
2006 tot en met 31 maart 2006. Zoals reeds aangegeven op 26 september 2005 betaalt
ABN AMRO aan de aandeelhouders van Banca Antonveneta een bedrag van EUR 26,50 voor
elk gewoon aandeel Banca Antonveneta dat via het bod wordt verkregen.

Na verdere aankopen van aandelen in de openbare markt bedroeg het belang van
ABN AMRO in Banca Antonveneta op 16 maart 2006 76,0% van het uitstaande
aandelenkapitaal.

Stapsgewijze overname
De acquisitie van Banca Antonveneta door de groep is stapsgewijs gerealiseerd door de
aankoop van een aantal aandelenpakketten. De groep heeft in het overnameproces twee
fasen onderscheiden.

De eerste fase eindigde met de aankondiging door de groep op 30 maart 2005 dat zij
voornemens was een bod in contanten uit te brengen op alle gewone aandelen Banca
Antonveneta. Op die datum werd het belang van 12,7% van de groep in Banca Antonveneta
als een deelneming met invloed verantwoord volgens de vermogensmethode. De aanpassing
van het belang van 12,7% naar reële waarde – als gevolg van de waardering van de activa en
verplichtingen van Banca Antonveneta tegen reële waarde per de overnamedatum conform
de overnamemethode – zal als herwaardering in het eigen vermogen van de groep worden
verwerkt. Deze aanpassing bedraagt EUR 101 miljoen.

De tweede fase ving aan op 1 april 2005 en loopt af op 31 maart 2006, het einde van de
biedingsperiode. De groep gaat ervan uit dat de reële waarde van de activa en de
verplichtingen van Banca Antonveneta per 2 januari 2006 de reële waarde van de activa en
de verplichtingen van Banca Antonveneta gedurende de tweede overnamefase van 1 april
2005 tot 31 maart 2006 weergeeft. Het stabiele economische klimaat en de specifieke
bedrijfsomstandigheden van Banca Antonveneta gedurende de tweede fase van het
overnameproces hebben geen materieel effect gehad op de reële waarde van de activa en
de verplichtingen van Banca Antonveneta gedurende deze periode.

De acquisitie van Banca Antonveneta wordt verantwoord volgens de overnamemethode


zoals beschreven in IFRS 3 ‘Business Combinations’. De prijs die moet worden betaald om
100% van de aandelen in Banca Antonveneta te verkrijgen, bedraagt in totaal EUR 7,5 miljard,
inclusief direct aan de overname toe te rekenen kosten van EUR 32 miljoen.

De voorlopige toerekening van de overnameprijs aan de verworven activa – met inbegrip van
nieuwe, identificeerbare immateriële activa die uit de overname voortkomen – en de
overgenomen (voorwaardelijke) verplichtingen, op basis van hun reële waarde per de
overnamedatum en de ontstane goodwill, is in onderstaande tabel weergegeven. Deze
toerekening is gebaseerd op de voorlopige reële waarde van de verworven activa en
overgenomen verplichtingen en kan tot 31 december 2006 worden aangepast op grond van
nadere informatie die met betrekking tot de reële waarde wordt verkregen.

215
Jaarrekening 2005

De reële waarde van de identificeerbare activa en verplichtingen van Banca Antonveneta per
2 januari 2006 was als volgt (in miljoenen euro’s):

Opgenomen bij Boekwaarde


acquisitie door Banca Antonveneta
de groep

Immateriële activa 1.238 848


Onroerende zaken en bedrijfsmiddelen 772 751
Financiële activa 43.112 41.936
Latente belastingvorderingen 958 736
Overige activa 3.359 3.461
Totaal identificeerbare activa 49.439 47.732
Latente belastingverplichtingen 684 147
Overige verplichtingen 45.463 44.487
Totaal identificeerbare verplichtingen 46.147 44.634
Totaal nettovermogen 3.292 3.098

Koopsom (100%) 7.464


Netto activa – 3.292
Aanpassing naar reële waarde van belang van 12,7% opgenomen
in eigen vermogen 101
Goodwill bij verkrijging van alle uitstaande aandelen 4.273

Nieuw identificeerbare immateriële activa opgenomen bij acquisitie


Als gevolg van de acquisitie zal de groep de volgende nieuw identificeerbare immateriële
activa (voor belastingen) opnemen:

Immateriële activa gerelateerd aan toevertrouwde middelen 400


Immateriële activa gerelateerd aan uitzettingen 224
Overige klantrelaties 325
Overige immateriële activa 245
Totaal 1.194

216
Jaarrekening 2005

De afschrijvingsperiode voor immateriële activa gerelateerd aan toevertrouwde middelen en


uitzettingen, overige klantrelaties en overige immateriële activa is circa acht jaar. De groep
schat dat de totale afschrijvingskosten (voor belastingen) met betrekking tot de nieuw
identificeerbare immateriële activa EUR 174 miljoen per jaar bedragen in 2006, 2007 en 2008
en EUR 142 miljoen per jaar in de vijf daaropvolgende jaren.

Goodwill
Goodwill geeft de verwachte baten- en kostensynergieën van de overname weer, alsmede
de waarde van het personeelsbestand van Banca Antonveneta die niet los van de goodwill
kan worden opgenomen.

45 Beëindigde bedrijfsactiviteiten
Door de groep werden in 2005 geen bedrijfsactiviteiten beëindigd. In 2004 verkocht de groep
LeasePlan Corporation en Bank of Asia. Het bedrijfsresultaat en de verkoopopbrengst van
deze beëindigde bedrijfsactiviteiten bedroegen gezamenlijk als volgt.

2004

Totaal operationele baten 736


Totaal lasten 519
Bedrijfsresultaat voor belastingen 217
Winst opgenomen bij verkoop 1.275
Resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten voor belastingen 1.492
Belasting over bedrijfsresultaat 51
Belasting over verkoopwinst –6
Resultaat uit beëindigde bedrijfsactiviteiten na belastingen 1.447

46 Verbonden partijen
De groep verbonden partijen omvatten deelnemingen met invloed (zie punten 19 en 40), joint
ventures (zie punt 41), pensioenfondsen (zie punt 27) en Key Management (zie punt 42).

In het kader van de gewone bedrijfsuitoefening gaat de groep een aantal bancaire transacties
met verbonden partijen aan. Dit betreft onder meer kredieten, deposito’s en
valutatransacties. Deze transacties werden, met uitzondering voor werknemers, uitgevoerd
tegen commerciële voorwaarden en tegen markttarieven. Voor kredieten aan verbonden
partijen zijn in 2005 en 2004 geen voorzieningen wegens oninbaarheid getroffen.

217
Jaarrekening 2005

47 Eerste toepassing van IFRS


De effecten van de overgang van in Nederland algemeen aanvaarde grondslagen voor
financiële verslaggeving (‘Dutch GAAP’) naar IFRS zijn in onderstaande tabellen samengevat.

Aansluiting eigen vermogen aandeelhouders tussen Dutch GAAP en IFRS

1 januari 31 december
2004 2004

Eigen vermogen aandeelhouders volgens Dutch GAAP 13.047 14.972


Vrijval fonds voor algemene bankrisico’s 1.143 1.149
Herrubricering preferente aandelen naar achtergestelde schulden – 813 – 767
Terugneming herwaardering onroerende zaken – 130 – 87
Herrubricering inzake Banco Real naar achtergestelde schulden – 231 – 231

Overgangseffecten
Vrijval rente-egalisatiereserve voor beleggingsportefeuille 1.563
Derivaten en hedging – 560
Reële-waardeaanpassingen – 160
Private equity-belangen (consolidatie en opname tegen reële waarde) 56
Bijzondere waardevermindering kredieten – 405
Projectontwikkeling – 108
LeasePlan Corporation – 148
Deelnemingen met invloed – 100
Verplichtingen personeelsregelingen – 1.475
Overige – 355
Totaal overgangseffect voor belastingen – 1.692
Belastingeffect – 577
Totaal overgangseffect (na belastingen) – 1.115 – 1.115
Verschil in jaarwinst 2004 – – 244

Effect van winst- en verliesposten niet opgenomen in resultaat


Reserve voor verkoop beschikbare activa 489 818
Reserve kasstroomhedges – 165 – 283
Pensioenverplichtingen volgens Dutch GAAP naar eigen vermogen,
niet van toepassing volgens IFRS – 479
Verschil in mutaties in reserve valutaomrekenverschillen – – 40

Overige verschillen in eigen vermogen tussen IFRS en


Dutch GAAP
Derivaten op eigen aandelen, afgewikkeld in aandelen – 106 16
Activering goodwill volgens IFRS in 2004 – 46
Overige – 102
Totaal effect – 928 – 157
Eigen vermogen aandeelhouders volgens IFRS 12.119 14.815

218
Jaarrekening 2005

Aansluiting nettowinst 2004 tussen Dutch GAAP en IFRS


2004

Nettowinst volgens Dutch GAAP 4.109


Opgelopen dividend op preferente aandelen – 43
Nettowinst toe te rekenen aan aandeelhouders volgens Dutch GAAP 4.066

Aansluitingsposten:
Rente-egalisatiereserve voor afschrijving beleggingsportefeuille – 454
Gerealiseerde activa beschikbaar voor verkoop en overige (inclusief hedging) – 19
Mortgage banking-activiteiten – 161
Reële-waardeaanpassingen – 230
Derivaten 11
Private equity-belangen 129
Verplichtingen personeelsregelingen 89
Personeelsopties – 21
Verschillen in verkoopwinst LeasePlan Corporation en Bank of Asia 224
Aflossingskosten preferente aandelen opgenomen als rentelasten volgens IFRS – 42
Bijzondere waardevermindering kredieten 29
Overige – 39
Totaal effect voor belastingen – 484
Belastingeffect 283
Effect op nettowinst 201
Winst toe te rekenen aan aandeelhouders volgens IFRS 3.865

Per 31 december 2004 bedroegen de totale activa EUR 608.623 miljoen en de totale
verplichtingen EUR 589.372 miljoen volgens Dutch GAAP tegenover respectievelijk
EUR 727.454 miljoen en EUR 710.902 miljoen volgens IFRS. Naast verschillen in waardering
en de verantwoording van baten (‘overgangsverschillen’) en de rubricering van eigen
vermogen en vreemd vermogen, werd de presentatie van activa en verplichtingen beïnvloed
door de volgende veranderingen:
• volgens IFRS moeten multi-seller conduits geconsolideerd worden. Het effect hiervan op
zowel de totale activa (kredieten en vorderingen private en publieke sector) als de totale
verplichtingen (verplichtingen private en publieke sector) bedroeg EUR 23.700 miljoen;
• saldering van derivaten mag volgens IFRS uitsluitend worden toegepast als, afgezien van
het recht op saldering, ook daadwerkelijk de intentie bestaat om transacties gesaldeerd af
te wikkelen. Aan dit criterium van ‘intentie’ wordt zelden voldaan als gevolg van geringe
verschillen in de timing van kasstromen tussen derivaten met dezelfde tegenpartij en het
gebruik van rekeningen voor brutoverevening met derivatenbeurzen. Hierdoor namen de
totale activa (financiële activa aangehouden voor handelsdoeleinden) en de totale
verplichtingen (financiële verplichtingen aangehouden voor handelsdoeleinden) toe met
circa EUR 97 miljard;
• de consolidatie van private equity-belangen waarover zeggenschap wordt uitgeoefend
leidde tot een verhoging van de totale activa en de totale verplichtingen met EUR 2.393
miljoen;
• financieringsinstrumenten tot een totaalbedrag van EUR 3.714 miljoen die voorheen
werden behandeld als eigen vermogen en werden verantwoord onder belang van derden
en preferente aandelen, worden volgens IFRS thans als achtergestelde schulden
gepresenteerd.

219
Jaarrekening 2005

Bij de overgang op 1 januari 2004 zijn de volgende activa en verplichtingen aangewezen als
tegen reële waarde op te nemen posten met verwerking van waardeveranderingen in de
winst- en verliesrekening:
• beleggingen zonder zeggenschap die het karakter van private equity-belangen hebben.
Deze beleggingen werden voorheen gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met een
eventueel noodzakelijke voorziening voor bijzondere waardeverminderingen en opgenomen
onder aandelen. De boekwaarde van dergelijke belangen bedroeg EUR 1.079 miljoen per
1 januari 2004. De vereiste aanpassing van deze beleggingen naar de reële waarde per
1 januari 2004 bedroeg EUR 9 miljoen. Deze beleggingen worden thans verantwoord onder
financiële beleggingen;
• hypotheken die worden aangehouden voor verkoop als onderdeel van de mortgage
banking-activiteiten in Noord-Amerika. Deze hypotheken werden voorheen tegen kostprijs
opgenomen onder kredieten private en publieke sector. In overeenstemming met IFRS
worden ze thans verantwoord onder overige activa. De reële waarde van EUR 4.209
miljoen was EUR 27 miljoen hoger dan de kostprijs. Dit verschil werd grotendeels
gecompenseerd door de vereisten voor hedgederivaten met betrekking tot reële waarde.

48 Gebeurtenissen na balansdatum
Op 2 januari 2006 heeft de groep de zeggenschap verkregen in Banca Antonveneta (zie
punt 44 voor nadere bijzonderheden).

49 Belangrijke deelnemingen
(Tenzij anders vermeld is het deelnemingspercentage per 15 maart 2005 100% of bijna
100%. Bij de belangrijke deelnemingen, die niet 100% geconsolideerd worden, is afzonderlijk
aangegeven of de vermogensmethode (a) of proportionele consolidatie (b) is toegepast.)

ABN AMRO Bank N.V., Amsterdam

Nederland
AAGUS Financial Services Group N.V., Amersfoort (67%)
AA Interfinance B.V., Amsterdam
ABN AMRO Arbo Services B.V., Amsterdam
ABN AMRO Asset Management Holding N.V., Amsterdam
ABN AMRO Asset Management (Netherlands) B.V., Amsterdam
ABN AMRO Assurantie Holding B.V., Zwolle
ABN AMRO Bouwfonds Nederlandse Gemeenten N.V., Hoevelaken
ABN AMRO Effecten Compagnie B.V., Amsterdam
ABN AMRO Mellon Global Securities B.V., Amsterdam (50%) (b)
ABN AMRO Participaties B.V., Amsterdam
ABN AMRO Projectontwikkeling B.V., Amersfoort
ABN AMRO Ventures B.V., Amsterdam
Amstel Lease Maatschappij N.V., Utrecht
Delta Lloyd ABN AMRO Verzekeringen Holding B.V., Zwolle (49%) (a)
Dishcovery Horeca Expl. Mij B.V., Amsterdam
Hollandsche Bank-Unie N.V., Rotterdam
IFN Group B.V., Rotterdam
Solveon Incasso B.V., Utrecht
220 Stater N.V., Hoevelaken
Jaarrekening 2005

Buiten Nederland
Europa
ABN AMRO Asset Management Holdings Ltd., Londen
ABN AMRO Asset Management Ltd., Londen
Artemis Investment Management Ltd., Edinburgh (71%)
ABN AMRO Asset Management (Deutschland) GmbH, Frankfurt am Main
ABN AMRO Bank A.O., Moskou
ABN AMRO Bank (Deutschland) A.G., Frankfurt am Main
ABN AMRO Bank (Luxembourg) S.A., Luxemburg
ABN AMRO Bank (Polska) S.A., Warschau
ABN AMRO Bank (Romania) S.A., Boekarest
ABN AMRO Bank (Schweiz) A.G., Zürich
ABN AMRO Capital Ltd., Londen
ABN AMRO Corporate Finance Ltd., Londen
ABN AMRO France S.A., Parijs
Banque de Neuflize, Parijs
Banque Odier Bungener Courvoisier, Parijs
ABN AMRO Fund Managers (Ireland) Ltd., Dublin
ABN AMRO Futures Ltd., Londen
ABN AMRO Infrastructure Capital Management Limited, Londen
ABN AMRO International Financial Services Company, Dublin
ABN AMRO Investment Funds S.A., Luxemburg
ABN AMRO Stockbrokers (Ireland) Ltd., Dublin
Alfred Berg Holding A/B, Stockholm
Alfred Berg Asset Management Sweden A/B, Stockholm
Antonveneta ABN AMRO Societa di Gestione del Risparmio SpA, Milaan
(45% ABN AMRO Bank N.V.; 55% Banca Antonveneta Group) (a)
Aspis Internationaal MFMC, Athene (45%) (a)
Banca Antonveneta SpA, Padua (76%) (a) 16 maart 2006
Capitalia SpA, Rome (8%) (a)
CM Capital Markets Holding S.A., Madrid (45%) (a)
Delbrück Bethmann Maffei A.G., Frankfurt am Main
Hoare Govett Ltd., Londen
Kereskedelmi és Hitelbank Rt., Boedapest (40%) (a)

Noord-Amerika
ABN AMRO Asset Management Canada Ltd, Toronto
ABN AMRO Capital Markets Canada Ltd., Toronto
ABN AMRO Bank (Mexico) S.A., Mexico City
ABN AMRO North America Holding Company, Chicago
(holding company, stemrecht 100%, kapitaalbelang 92%)

LaSalle Bank Corporation, Chicago


LaSalle Bank N.A., Chicago
LaSalle Financial Services, Inc., Chicago
LaSalle National Leasing Corporation, Chicago
LaSalle Business Credit, LLC., Chicago
LaSalle Bank Midwest N.A., Troy
ABN AMRO Mortgage Group, Inc., Chicago
ABN AMRO Advisory, Inc., Chicago (81%)
ABN AMRO Capital (USA) Inc., Chicago

221
Jaarrekening 2005

ABN AMRO Incorporated, Chicago


ABN AMRO Sage Corporation, Chicago
ABN AMRO Rothschild LLC, New York (50%) (b)
ABN AMRO Asset Management Holdings, Inc., Chicago
ABN AMRO Asset Management (USA) LLC., Chicago
ABN AMRO Asset Management Inc., Chicago
ABN AMRO Investment Fund Services, Inc., Chicago
Montag & Caldwell, Inc., Atlanta

Midden-Oosten
Saudi Hollandi Bank, Riad (40%) (a)

Overig Azië
ABN AMRO Asia Ltd., Hongkong
ABN AMRO Asia Corporate Finance Ltd., Hongkong
ABN AMRO Asia Futures Ltd., Hongkong
ABN AMRO Asset Management (Asia) Ltd., Hongkong
ABN AMRO Asset Management (Japan) Ltd., Tokio
ABN AMRO Asset Management (India) Ltd, Mumbai (75%)
ABN AMRO Bank Berhad, Kuala Lumpur
ABN AMRO Bank (Kazakhstan) Ltd, Almaty (80%)
ABN AMRO Bank N.B., Uzbekistan A.O., Tashkent (58%)
ABN AMRO Bank (Philippines) Inc., Manilla
ABN AMRO Central Enterprise Services Private Ltd., Mumbai
ABN AMRO Securities (India) Private Ltd., Mumbai (75%)
ABN AMRO Securities (Japan) Ltd., Tokio
PT ABN AMRO Finance Indonesia, Jakarta (70%)
PT ABN AMRO Manajemen Investasi Indonesia, Jakarta (96%)

Australië
ABN AMRO Asset Management (Australia) Ltd., Sydney
ABN AMRO Australia Ltd., Sydney
ABN AMRO Asset Securitisation Australia Pty Ltd., Sydney
ABN AMRO Corporate Finance Australia Ltd., Sydney
ABN AMRO Equities Australia Ltd., Sydney
ABN AMRO Securities Australia Ltd., Sydney
ABN AMRO Equities Capital Markets Australia Ltd., Sydney
ABN AMRO Capital Management (Australia) Pty Limited, Sydney

Nieuw-Zeeland
ABN AMRO New Zeal and Ltd., Auckland
ABN AMRO Equity Derivatives New Zealand Limited, Auckland

Latijns-Amerika en het Caraïbisch Gebied


ABN AMRO Asset Management Argentina Sociedad Gerente de FCI S.A., Buenos Aires
ABN AMRO Bank (Chile) S.A., Santiago de Chile
ABN AMRO Bank (Colombia) S.A., Bogotá
ABN AMRO (Chile) Seguros Generales S.A., Santiago de Chile
ABN AMRO (Chile) Seguros de Vida S.A., Santiago de Chile

222
Jaarrekening 2005

ABN AMRO Brasil Participaçôes Financeiras S.A., São Paulo


ABN AMRO Brasil Dois Participaçôes S.A., São Paulo
Banco ABN AMRO Real S.A., São Paulo (89%)
Banco de Pernambuco S.A., Recife
Banco Sudameris Brasil S.A., São Paulo (85%)
Sudameris Vida e Previdência S.A., São Paulo
ABN AMRO Asset Management DVTM S.A., São Paulo
ABN AMRO Asset Management S.A., São Paulo
Real Paraguaya de Seguros S.A., Asunción
Real Uruguaya de Seguros S.A., Montevideo

Voor informatie omtrent de deelnemingen van ABN AMRO Bouwfonds Nederlandse


Gemeenten N.V. wordt verwezen naar het door deze vennootschap afzonderlijk uitgebrachte
jaarverslag.

De lijst van deelnemingen, waaronder die waarvoor een verklaring van


aansprakelijkheidstelling is afgegeven, is gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te
Amsterdam.

Amsterdam, 23 maart 2006

Raad van Commissarissen Raad van Bestuur

Jhr. mr. A.A. Loudon Mr. R.W.J. Groenink


A.C. Martinez Drs. W.G. Jiskoot
A. Burgmans Drs. T. de Swaan
D.R.J. Baron de Rothschild Mr. J.Ch.L. Kuiper
Mw. drs. L.S. Groenman Mr. C.H.A. Collee
Mw. drs. T.A. Maas-de Brouwer H.Y. Scott-Barrett
M.V. Pratini de Moraes Mr. H.G. Boumeester
P. Scaroni Drs. P.S. Overmars
Lord Sharman of Redlynch Drs. R. Teerlink
A.A. Olijslager
Mr. R.F. van den Bergh
Mr. A. Ruys

223
Jaarrekening 2005

Jaarrekening 2005 ABN AMRO Holding NV (moedermaatschappij)


Grondslagen Met ingang van 1 januari 2005 zijn in
De vennootschappelijke jaarrekening van Nederland de wettelijke bepalingen met
ABN AMRO Holding N.V. is opgesteld in betrekking tot bepaalde in het eigen
overeenstemming met de wettelijke vermogen opgenomen reserves gewijzigd.
bepalingen van titel 9 boek 2 van het Door het gecombineerde effect van deze
Burgerlijk Wetboek. Met ingang van 1 januari wetswijzigingen en de gewijzigde
2005 stelt de groep de geconsolideerde grondslagen is de samenstelling van het
jaarrekening op volgens International eigen vermogen aandeelhouders veranderd.
Financial Reporting Standards (IFRS) zoals De door ABN AMRO Holding N.V.
vastgesteld door de Europese Unie. In de opgenomen veranderingen hebben
vennootschappelijke jaarrekening zijn hoofdzakelijk betrekking op de gevolgen van
dezelfde grondslagen toegepast als in de overgang naar IFRS voor de dochter-
de geconsolideerde jaarrekening. De ondernemingen van ABN AMRO Holding N.V.
waardering van de deelnemingen in
groepsmaatschappijen vindt plaats tegen de
nettovermogenswaarde, die wordt bepaald
op basis van IFRS zoals vastgesteld door de
Europese Unie. Voor nadere gegevens wordt
verwezen naar pagina 121.

Wijziging grondslagen
In 2005 heeft ABN AMRO Holding N.V.
besloten in de vennootschappelijke
jaarrekening dezelfde grondslagen voor
waardering en verantwoording toe te passen
als in de geconsolideerde jaarrekening. De
reden voor dit besluit was dat door de
wijziging van de grondslagen de
vennootschappelijke financiële verslaggeving
verbetert en er maar één enkele reeks
grondslagen voor de dochterondernemingen
is. Bijgevolg zijn de jaarwinst en het eigen
vermogen in de vennootschappelijke
jaarrekening hetzelfde als in de
geconsolideerde jaarrekening. De
grondslagen zijn consistent toegepast voor
alle gepresenteerde jaren en de vergelijkende
cijfers zijn aangepast.

De toepassing van deze grondslagen in de


geconsolideerde jaarrekening heeft geleid tot
wijzigingen in de verantwoording, waardering
en rubricering van activa en verplichtingen,
alsmede in de resultaatbepaling. De groep
heeft gebruikgemaakt van de onder IFRS 1
toegestane uitzonderingsbepalingen.

224
Jaarrekening 2005

In de onderstaande tabel is het effect weergegeven dat de wijzigingen in de grondslagen


voor financiële verslaggeving van ABN AMRO Holding N.V. hebben op het eigen vermogen
aandeelhouders per 31 december 2004 en de jaarwinst over 2004. Het effect is in
overeenstemming met het overgangseffect van Dutch GAAP naar IFRS zoals vermeld in de
geconsolideerde jaarrekening.

Effect van stelselwijziging op eigen vermogen aandeelhouders


2004

Eigen vermogen aandeelhouders per 31 december 2004 voor de stelselwijziging 14.972


Vrijval fonds voor algemene bankrisico’s 1.149
Herrubricering van preferente aandelen naar achtergestelde schulden – 767
Terugneming herwaardering onroerende zaken – 87
Herrubricering inzake Banco Real naar achtergestelde schulden – 231

Overgangseffecten
Vrijval rente-egalisatiereserve voor beleggingsportefeuille 1.563
Derivaten en hedging – 560
Reële-waardeaanpassingen – 160
Private equity-belangen (consolidatie en opname tegen reële waarde) 56
Bijzondere waardevermindering kredieten – 405
Projectontwikkeling – 108
LeasePlan Corporation – 148
Deelnemingen met invloed – 100
Verplichtingen personeelsregelingen – 1.475
Overige overgangseffecten – 355
Totaal overgangseffect voor belastingen – 1.692
Belastingeffect – 577
Totaal overgangseffect (na belastingen) – 1.115
Verschil in jaarwinst 2004 – 244

Effect van winst- en verliesposten niet opgenomen in resultaat


Reserve voor verkoop beschikbare activa 818
Reserve kasstroomhedges – 283
Pensioenverplichtingen naar eigen vermogen, niet van toepassing volgens IFRS 479
Verschil in mutaties in reserve valutaomrekenverschillen – 40

Overige verschillen in eigen vermogen tussen IFRS en Dutch GAAP


Derivaten op eigen aandelen, afgewikkeld in aandelen 16
Activering goodwill volgens IFRS 46
Overige 102
Totaal effect – 157
Eigen vermogen aandeelhouders per 31 december 2004 na wijziging
grondslagen 14.815

225
Jaarrekening 2005

Effect van stelselwijziging op nettowinst


2004

Nettowinst voor wijziging grondslagen 4.109


Opgelopen dividend op preferente aandelen – 43
Nettowinst toe te rekenen aan aandeelhouders 4.066

Aansluitingsposten:
Rente-egalisatiereserve voor afschrijving beleggingsportefeuille – 454
Gerealiseerde activa beschikbaar voor verkoop en overige (inclusief hedging) – 19
Mortgage banking-activiteiten – 161
Reële-waardeaanpassingen – 230
Derivaten 11
Private equity-belangen 129
Verplichtingen personeelsregelingen 89
Personeelsopties – 21
Verschillen in verkoopwinst LeasePlan Corporation en Bank of Asia 224
Aflossingskosten preferente aandelen opgenomen als rentelasten volgens IFRS – 42
Bijzondere waardevermindering kredieten 29
Overige – 39
Totaal effect voor belastingen – 484
Belastingeffect 283
Effect op nettowinst – 201
Winst na wijziging grondslagen 3.865

Deelnemingen in groepsmaatschappijen
ABN AMRO Holding N.V. heeft één deelneming en is de enige aandeelhouder van
ABN AMRO Bank N.V, Amsterdam.

Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de jaarrekening


De jaarrekening luidt in miljoenen euro’s. De euro is de rapporteringsvaluta van de entiteiten
van de groep.

226
Jaarrekening 2005

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Resultaat deelnemingen na belastingen 4.398 3.948


Overig resultaat na belastingen – 16 – 83
Jaarwinst 4.382 3.865

Vennootschappelijke balans per 31 december 2005 (voor winstbestemming)


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Activa
Kredieten en vorderingen bankiers a 3.685 0
Rentedragende waardepapieren b 20 10
Deelnemingen in groepsmaatschappijen c 19.332 15.843
Overlopende activa d 4 0
Totaal activa 23.041 15.853

Verplichtingen
Verplichtingen bankiers 0 240
Verplichtingen private en publieke sector 20 20
Overige verplichtingen e 32 10
52 270
Achtergestelde schulden f 768 768
Totaal verplichtingen 820 1.038

Aandelenkapitaal 1.069 954


Agioreserve 5.269 2.604
Overige reserves 15.883 11.527
Eigen vermogen aandeelhouders g 22.221 14.815
Totaal passiva 23.041 15.853

Opgesteld in overeenstemming met artikel 2:402 van het Burgerlijk Wetboek.


De bij de posten vermelde letters verwijzen naar de toelichting.

227
Jaarrekening 2005

Vennootschappelijke mutatieoverzicht eigen vermogen over 2005


(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Geplaatst en gestort gewoon aandelenkapitaal


Stand per 1 januari 954 919
Uitgifte van aandelen 82 –
Uitoefening rechten uit opties en warrants – 2
Dividend uitgekeerd in aandelen 33 33
Stand per 31 december 1.069 954

Agioreserve
Stand per 1 januari 2.604 2.549
Uitgegeven aandelen 2.611 –
Uitoefening rechten uit opties en conversie – 48
Op aandelen gebaseerde betalingen 87 40
Dividend uitgekeerd in aandelen – 33 – 33
Stand per 31 december 5.269 2.604

Overige reserves en wettelijke reserves


Stand per 1 januari 11.580 8.469
Jaarwinst toe te rekenen 4.382 3.865
Betaalde dividenden – 659 – 694
Overige – 66 – 60
Stand per 31 december 15.237 11.580

Ingekochte eigen aandelen


Stand per 1 januari – 632 – 119
Ingekochte / verkochte eigen aandelen (netto) 32 – 513
Stand per 31 december – 600 – 632

Derivaten op eigen aandelen, afgewikkeld in aandelen


Stand per 1 januari – – 106
Mutatie in marktwaarde en afwikkelingen – 106
Stand per 31 december – –

Winst- en verliesposten niet opgenomen in resultaat (netto)


Reserve valutaomrekenverschillen
Stand per 1 januari – 238 –
Naar resultaat inzake verkochte dochterondernemingen – 20 2
Valutaomrekenverschillen 1.100 – 240
Subtotaal – stand per 31 december 842 – 238

Niet-gerealiseerde winsten / verliezen op activa beschikbaar voor


verkoop (netto)
Stand per 1 januari 830 572
Niet-gerealiseerde winsten / verliezen op activa beschikbaar voor
verkoop (netto) 717 509
Herrubricering winsten / verliezen naar resultaat (netto) – 348 – 251
Subtotaal – stand per 31 december 1.199 830

Reserve kasstroomhedges
Stand per 1 januari – 283 – 165
Niet-gerealiseerde winsten / verliezen op herwaardering van
kasstroomhedges (netto) – 386 – 106
Herrubricering winsten / verliezen naar resultaat (netto) – 126 – 224
Subtotaal – stand per 31 december – 795 – 283
Winst- en verliesposten niet opgenomen in het resultaat (netto) –
stand per 31 december 1.246 309
Eigen vermogen – stand per 31 december 22.221 14.815

228
Jaarrekening 2005

Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en


verliesrekening
(alle bedragen zijn opgenomen in miljoenen euro’s)

a Kredieten en vorderingen bankiers


De onder dit hoofd opgenomen bedragen betreffen kredieten aan, tegoeden bij en andere
interbancaire verhoudingen met groepsmaatschappijen met een looptijd korter dan één jaar.

b Rentedragende waardepapieren
Het onder dit hoofd vermelde bedrag betreft de in waardepapieren belichaamde vorderingen,
zoals commercial paper.

2005 2004

Stand per 1 januari 10 20


Aankopen 89 100
Verkopen – 79 – 110
Stand per 31 december 20 10

c Deelnemingen in groepsmaatschappijen
Het door ABN AMRO Bank N.V. aan ABN AMRO Holding N.V. te betalen dividend bedraagt
EUR 1.520 miljoen (2004: EUR 1.751 miljoen).

2005 2004

Stand per 1 januari 15.843 12.535


Jaarwinst 4.398 3.948
Ontvangen dividenden – 1.751 – 677
Valutaomrekenverschillen 1.080 – 238
Overige mutaties – 238 275
Stand per 31 december 19.332 15.843

d Overlopende activa
Onder deze post worden baten en lasten gerubriceerd die zijn toegerekend aan de
verslagperiode, maar waarvan de feitelijke ontvangst of betaling valt in een andere periode.

e Overige verplichtingen
Onder overige schulden worden die bedragen opgenomen, die niet overlopend zijn of niet
onder andere balansposten gerubriceerd kunnen worden.

229
Jaarrekening 2005

f Achtergestelde schulden
In 2004 zijn in het kader van de herziene corporate governance-structuur de ultimo 2003
uitstaande preferente aandelen op naam met beschermingsconstructie ingetrokken en zijn
nieuwe converteerbare preferente financieringsaandelen op naam zonder beschermings-
constructie uitgegeven. In 2005 bleef het aantal uitstaande converteerbare preferente
financieringsaandelen met een nominale waarde van EUR 0,56 ongewijzigd op
1.369.815.864. Het aantal uitstaande (voorheen converteerbare) preferente aandelen met
een nominale waarde van EUR 2,24 bleef op 44.988 eveneens ongewijzigd. Het dividend op
deze preferente financieringsaandelen is met ingang van 1 oktober 2004 vastgesteld op
4,65% van de nominale waarde. Dit percentage zal conform de statutaire bepalingen per
1 januari 2011 worden herzien.

Dividend- en liquidatie-uitkeringen op (voorheen converteerbare) preferente


financieringsaandelen vinden plaats met voorrang boven uitkeringen op gewone aandelen.
Het dividend op de tot en met 31 oktober 2003 converteerbare preferente
financieringsaandelen is op 1 januari 2004 vastgesteld op EUR 0,95 per aandeel per jaar tot
en met het boekjaar 2013.

g Eigen vermogen aandeelhouders


Eigen vermogen aandeelhouders
2005 2004

Aandelenkapitaal 1.069 954


Reserves 21.152 13.861
Totaal 22.221 14.815

Aandelenkapitaal
2005 2004

Mutaties in aantal uitgegeven gewone aandelen


Stand per 1 januari 1.702.888.861 1.643.220.517
Uitgifte 145.278.482 –
Dividend uitgekeerd in aandelen 61.571.084 59.668.344
Stand per 31 december 1.909.738.427 1.702.888.861

2005 2004

Mutaties in aantal ingekochte eigen aandelen


Stand per 1 januari 33.686.644 5.337.689
Uitoefening opties – 1.868.242 – 497.512
Inkoop – 28.846.467
Stand per 31 december 31.818.402 33.686.644

Per 31 december 2005 waren in totaal 31.818.402 gewone aandelen met een boekwaarde
van EUR 600 miljoen ingekocht in verband met het Performance Share Plan en de
toekomstige uitoefening van personeelsopties.

230
Jaarrekening 2005

Reserves
2005 2004

Agioreserve 5.269 2.604


Reserve niet-uitkeerbare aandelen 10 10
Niet-uitkeerbare winst deelnemingen 602 270
Reserve valutaomrekenverschillen 842 – 238
Bijzondere eigen-vermogencomponent – reserve kasstroom-
hedges – 795 – 283
Bijzondere eigen-vermogencomponent – reserve voor verkoop
beschikbare activa 1.199 830
Niet gerealiseerde winsten op financiële instrumenten
opgenomen tegen reële waarde 381 260
Overige reserves 13.704 10.408
Totaal reserves 21.152 13.861

De agioreserve is grotendeels fiscaal erkend. Van de totale reserves is EUR 3.104 miljoen
(2004: EUR 1.785 miljoen) niet uitkeerbaar.

Garanties
ABN AMRO Holding N.V. heeft een verklaring van aansprakelijkheidstelling ten behoeve van
ABN AMRO Bank N.V. afgegeven.

Bezoldiging Raad van Bestuur


Voor nadere informatie wordt verwezen naar punt 42 van de toelichting op de
geconsolideerde jaarrekening.

Amsterdam, 23 maart 2006

Raad van Commissarissen Raad van Bestuur

Jhr. mr. A.A. Loudon Mr. R.W.J. Groenink


A.C. Martinez Drs. W.G. Jiskoot
A. Burgmans Drs. T. de Swaan
D.R.J. Baron de Rothschild Mr. J.Ch.L. Kuiper
Mw. drs. L.S. Groenman Mr. C.H.A. Collee
Mw. drs. T.A. Maas-de Brouwer H.Y. Scott-Barrett
M.V. Pratini de Moraes Mr. H.G. Boumeester
P. Scaroni Drs. P.S. Overmars
Lord Sharman of Redlynch Drs. R. Teerlink
A.A. Olijslager
Mr. R.F. van den Bergh
Mr. A. Ruys

231
overige gegevens
Overige gegevens

Accountantsverklaring Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag


Opdracht voorzover wij dat kunnen beoordelen
Wij hebben de jaarrekening 2005 (zoals verenigbaar is met de geconsolideerde
opgenomen op pagina 121 tot 231) van jaarrekening.
ABN AMRO Holding N.V. te Amsterdam
gecontroleerd. De jaarrekening bestaat uit Oordeel met betrekking tot de enkelvoudige
de geconsolideerde en de enkelvoudige jaarrekening
jaarrekening. De jaarrekening is opgesteld Wij zijn van oordeel dat de enkelvoudige
onder verantwoordelijkheid van de leiding van jaarrekening een getrouw beeld geeft van de
de huishouding. Het is onze verant- grootte en de samenstelling van het
woordelijkheid een accountantsverklaring vermogen op 31 december 2005 en van het
inzake de jaarrekening te verstrekken. resultaat over 2005 in overeenstemming met
in Nederland algemeen aanvaarde
Werkzaamheden grondslagen voor financiële verslaggeving en
Onze controle is verricht overeenkomstig in voldoet aan de wettelijke bepalingen inzake
Nederland algemeen aanvaarde richtlijnen de enkelvoudige jaarrekening zoals
met betrekking tot controleopdrachten. opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW.
Volgens deze richtlijnen dient onze controle
zodanig te worden gepland en uitgevoerd, dat Tevens zijn wij nagegaan dat het jaarverslag
een redelijke mate van zekerheid wordt voorzover wij dat kunnen beoordelen
verkregen dat de jaarrekening geen verenigbaar is met de enkelvoudige
onjuistheden van materieel belang bevat. jaarrekening.
Een controle omvat onder meer een
onderzoek door middel van deel- Amsterdam, 23 maart 2006
waarnemingen van informatie ter
onderbouwing van de bedragen en de Ernst & Young Accountants
toelichtingen in de jaarrekening. Tevens omvat
een controle een beoordeling van de names deze
grondslagen voor financiële verslaggeving die drs. V.C. Veger RA drs. C.B. Boogaart RA
bij het opmaken van de jaarrekening zijn
toegepast en van belangrijke schattingen die
de leiding van de huishouding daarbij heeft Statutaire bepalingen inzake
gemaakt, alsmede een evaluatie van het winstverdeling
algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn De winstverdeling vindt plaats
van mening dat onze controle een deugdelijke overeenkomstig artikel 37 van de statuten. In
grondslag vormt voor ons oordeel. hoofdlijnen is deze voor de thans uitstaande
soorten dan wel series aandelen als volgt:
Oordeel met betrekking tot de
geconsolideerde jaarrekening 1 Aan de houders van preferente in gewone
Wij zijn van oordeel dat de geconsolideerde aandelen converteerbare
jaarrekening een getrouw beeld geeft van de financieringsaandelen (preferente aandelen)
grootte en de samenstelling van het die krachtens besluit van de buitengewone
vermogen op 31 december 2005 en van het vergadering van aandeelhouders gehouden
resultaat en de kasstromen over 2005 in op 25 augustus 2004 zijn uitgegeven, wordt
overeenstemming met International Financial een dividend uitgekeerd van EUR 0,02604
Reporting Standards en met International per aandeel, zijnde 4,65% over het nominale
Financial Reporting Standards zoals aanvaard bedrag. Het dividendpercentage voor de
binnen de Europese Unie en voldoet aan de preferente aandelen zal per 1 januari 2011 en
wettelijke bepalingen inzake de vervolgens iedere tien jaar nadien worden
geconsolideerde jaarrekening zoals herzien op basis van het rekenkundig
opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW voorzover gemiddelde van de tienjarige in euro
234 van toepassing. gedenomineerde interest rate swap zoals
Overige gegevens

door Reuters gepubliceerd op de betreffende de Algemene Vergadering van


dividendberekeningsdata, verhoogd met een Aandeelhouders behandeld en verantwoord
opslag zoals vastgesteld door de Raad van (artikel 37, lid 2, sub c.).
Bestuur onder goedkeuring van de Raad van
Commissarissen. Deze opslag zal, afhankelijk In afwijking van het in artikel 37, lid 2, a.1. en
van de alsdan heersende a.2. bepaalde zoals hierboven onder 1
marktomstandigheden, minimaal 25 bedoeld, kan de Raad van Bestuur, onder
basispunten en ten hoogste 100 basispunten goedkeuring van de Raad van
bedragen (artikel 37, lid 2, sub a.1. en a.2.). Commissarissen, na 1 januari 2011 besluiten
om het dividend op de desbetreffende
Aan de houders van voorheen in gewone preferente aandelen niet uit te keren in
aandelen converteerbare preferente aandelen contanten ten laste van de winst hetzij
(converteerbare aandelen) wordt een besluiten het dividend op de desbetreffende
dividend uitgekeerd van EUR 0,95 per preferente aandelen uit te keren ten laste
aandeel, zijnde 3,3231% over het op ieder van een vrij uitkeerbare reserve, in welke
aandeel gestorte bedrag per 1 januari 2004. gevallen het niet-uitgekeerde deel van de
Het dividend op de converteerbare aandelen winst wordt toegevoegd aan de algemene
zal per 1 januari 2014 en vervolgens iedere reserve. Een dergelijk besluit kan de Raad
tien jaar nadien worden herzien op de wijze van Bestuur alleen dan nemen indien in het
zoals beschreven in de statuten (artikel 37, betreffende jaar geen dividend,
lid 2, sub a.4.). overeenkomstig het bepaalde in artikel 37
onder 2.c., zal worden uitgekeerd op de
Aan de houders van preferente aandelen en gewone aandelen.
van converteerbare aandelen wordt geen
winstuitkering boven de bovengenoemde De Raad van Bestuur kan, onder goedkeuring
maximumniveaus gedaan (artikel 37, lid 2, van de Raad van Commissarissen, het
sub a.6.). dividend of interimdividend op de gewone
aandelen, ter keuze van de houders daarvan,
2 De Raad van Bestuur kan besluiten om, in contanten of, mits bevoegd tot uitgifte van
onder goedkeuring van de Raad van aandelen, gedeeltelijk dan wel geheel in de
Commissarissen, ten laste van de na deze vorm van gewone dan wel preferente
uitkeringen resterende winst toevoegingen aandelen van de vennootschap dan wel in
aan de reserves te doen (artikel 37, lid 2, een door de Raad van Bestuur te bepalen
sub b.). combinatie daarvan, ter beschikking stellen
(artikel 37, lid 3).
3 Het bedrag dat daarna overblijft, staat ter
beschikking van de Algemene Vergadering
van Aandeelhouders. De Raad van Bestuur, Statutaire bepalingen van
onder goedkeuring van de Raad van Holding en Administratie-
Commissarissen, doet daartoe een voorstel. kantoor inzake aandelen en
Het voorstel tot uitkering van dividend wordt stemrechten
als apart agendapunt op de Algemene Ieder gewoon aandeel van nominaal
Vergadering van Aandeelhouders behandeld EUR 0,56 in het kapitaal van ABN AMRO
(artikel 37, lid 2, sub b.). Holding N.V. geeft recht op het uitbrengen
van één stem. De preferente aandelen
Het reserverings- en dividendbeleid van hebben, net als de gewone aandelen,
ABN AMRO wordt vastgesteld en kan een nominale waarde van EUR 0,56.
worden gewijzigd door de Raad van Elk preferent aandeel geeft recht op één
Commissarissen, op voorstel van de Raad stem. De converteerbare aandelen in het
van Bestuur. De vaststelling en nadien elke kapitaal hebben een nominale waarde van
wijziging van het reserverings- en EUR 2,24 en geven recht op het uitbrengen
dividendbeleid wordt als apart agendapunt op van vier stemmen. Behoudens bepaalde 235
Overige gegevens

wettelijke en statutaire uitzonderingen Behoudens bepaalde uitzonderingen,


worden besluiten met volstrekte genieten houders van gewone aandelen bij
meerderheid van de uitgebrachte stemmen de uitgifte van gewone aandelen en
genomen. converteerbare aandelen een voorkeursrecht
in verhouding tot hun belang.
Alle preferente aandelen worden gehouden
door de Stichting Administratiekantoor In het geval van ontbinding en liquidatie van
Preferente Financieringsaandelen ABN AMRO Holding N.V. worden de na
ABN AMRO Holding (de Stichting), die voldoening van alle schulden resterende
daartegenover certificaten uitgeeft aan de activa uitgekeerd allereerst pro rata aan de
uiteindelijk begunstigden als bewijs van hun houders van preferente aandelen en
gerechtigdheid ten aanzien van de preferente converteerbare aandelen tot een bedrag
aandelen. gelijk aan het totaal opgelopen dividend
vanaf het begin van het meest recente
In tegenstelling tot in de oude structuur volledige boekjaar tot en met de datum van
worden de aan de preferente aandelen uitkering, en vervolgens tot een bedrag gelijk
verbonden stemrechten, ondanks het feit dat aan de nominale waarde van de preferente
deze formeel berusten bij de Stichting, in de aandelen en het op de converteerbare
praktijk door de certificaathouders aandelen gestorte bedrag, en ten slotte pro
uitgeoefend, aangezien de Stichting onder rata aan de houders van gewone aandelen.
alle omstandigheden stemvolmachten zal
verstrekken aan de certificaathouders. De
Stichting zal in principe niet het stemrecht Gebeurtenissen na
uitoefenen. Het stemrecht dat aan balansdatum
certificaathouders toekomt, wordt berekend Op 25 februari 2006 publiceerde ABN AMRO
op basis van het kapitaalbelang van de het biedingsbericht voor het bod in contanten
(certificaten van) preferente aandelen in op alle gewone aandelen Banca Antonveneta.
verhouding tot de waarde van de gewone ABN AMRO betaalt aandeelhouders
aandelen. Stemrechten op preferente Banca Antonveneta een bedrag van
aandelen die bij volmacht aan een EUR 26,50 voor elk gewoon aandeel
certificaathouder zijn verstrekt, komen Banca Antonveneta dat via het bod wordt
overeen met het bedrag van de in het bezit verkregen. Zoals overeengekomen met de
van de certificaathouder zijnde certificaten Borsa Italiana, de Italiaanse effectenbeurs,
ten opzichte van de slotkoers van het loopt de biedingsperiode van 27 februari tot
gewoon aandeel op de laatste beursdag op en met 31 maart 2006.
Euronext Amsterdam in de maand
voorafgaand aan de bijeenroeping van de
aandeelhoudersvergadering.

Voorstel voor winstverdeling


Verdeling van de nettowinst volgens artikel 37 lid 2 en 3

(in miljoenen euro’s) 2005 2004

Toevoeging aan reserves 2.332 2.200


Dividend op gewone aandelen 2.050 1.665
4.382 3.865
Dividend op preferente
aandelen 36 43

236
Overige gegevens

Vergelijking van corporate governance-regelingen op basis van Nederlandse


corporate governance code en Amerikaanse Sarbanes-Oxley Act van 2002 (SOXA)

Toepasselijke regelgeving Actie Corresponderende Nederlandse


ABN AMRO best practice bepalingen 1

1 Onafhankelijkheid van externe accountant

Verbod om bepaalde niet aan de controletaak gerelateerde diensten


te verlenen (SOXA art. 201):
Het accountantskantoor dat de jaarrekening van een onderneming Deze bepaling is opgenomen in het III.5.4 en V.2.2
controleert, mag bepaalde niet aan de controletaak gerelateerde diensten ABN AMRO beleid inzake de
niet verlenen. onafhankelijkheid van de externe
accountant (2)
Preautorisatie van diensten (SOXA art. 201-202):
Preautorisatie door het Audit Committee van alle controleopdrachten aan Deze bepaling is opgenomen in het V.1.2 en V.2.2
de externe accountant en toegestane niet daaraan gerelateerde diensten. ABN AMRO beleid inzake
preautorisatie door het Audit
Committee van werkzaamheden
door de externe accountant (2)
Vergoeding externe accountant en beleid inzake bekendmaking
daarvan (SOXA art. 202): Publicatie vindt plaats in het V.2.2 en V.2.3
Bekendmaking aan beleggers van het preautorisatiebeleid van het Audit ABN AMRO jaarverslag zoals
Committee en de aan de externe accountant betaalde vergoeding. gedeponeerd bij de Securities &
Exchange Commission conform het
Form 20-F voor 2004 (2)
Wisseling van partner binnen accountantskantoor (SOXA art. 203):
Het is verplicht om na een bepaald aantal jaren binnen het Deze bepaling is opgenomen in het III.5.4; V.2.2; en V.2.3
accountantskantoor van partner te veranderen. ABN AMRO beleid inzake de
onafhankelijkheid van de externe
accountant (2)
Accountantsverslag aan het Audit Committee (SOXA art. 204):
De externe accountant moet aan het Audit Committee tijdig verslag doen Deze bepaling is opgenomen in het III.5.4; III.5.9; V.4.1; V.4.2 en V.4.3
over door de vennootschap toegepaste belangrijke ABN AMRO beleid inzake de
waarderingsgrondslagen en -praktijken, over alternatieve met het onafhankelijkheid van de externe
management besproken methoden van verantwoording van financiële accountant (2)
gegevens, met inbegrip van de methode waaraan de externe accountant
de voorkeur geeft, en over andere belangrijke communicatie tussen de
externe accountant en het management.
Indienstneming van oud-medewerkers van accountantskantoor
(SOXA art. 206):
Een externe accountant wordt geacht niet onafhankelijk te zijn als Deze beperking is opgenomen in III.5.4; V.2.2 en V.2.3
bepaalde leidinggevenden van de vennootschap in het jaar voorafgaand het ABN AMRO beleid inzake de
aan de onderhavige controle in dienst van het accountantskantoor zijn onafhankelijkheid van de externe
geweest en bij de controlewerkzaamheden voor de vennootschap accountant (2)
betrokken zijn geweest.
Vergoeding aan partner van accountantskantoor (SOXA art. 203):
Verbod voor een partner van het accountantskantoor om een vergoeding Deze bepaling is opgenomen in het III.5.4; V.2.2 en V.2.3
te ontvangen voor het verlenen van niet aan de controletaak gerelateerde ABN AMRO beleid inzake de
werkzaamheden ten behoeve van de klant waarvan de jaarrekening wordt onafhankelijkheid van de externe
gecontroleerd. accountant (2)

1 De volledige tekst van de corresponderende best practice-bepalingen (en de toepassing daarvan door ABN AMRO) is opgenomen in het corporate governance-supplement
dat op de internetsite van onze bank is geplaatst (www.abnamro.com).
2 De volledige tekst hiervan (of waar van toepassing een samenvatting) is op de internetsite van onze bank geplaatst (www.abnamro.com).

237
Overige gegevens

Toepasselijke regelgeving Actie Corresponderende Nederlandse


ABN AMRO best practice bepalingen 1

2 Audit Committee

Toezicht op externe accountant (SOXA art. 301):


Het Audit Committee dient verantwoordelijkheid te krijgen voor Deze bepaling is opgenomen in het III.5.4; III.5.5; III.5.8 en III.5.9
benoeming, honorering, behoud en toezicht op de werkzaamheden van de ABN AMRO Reglement van de
externe accountant. Raad van Commissarissen (2)
Onafhankelijkheid van het Audit Committee (SOXA art. 301):
Alle leden van het Audit Committee moeten onafhankelijk zijn. Om dit te Deze bepaling is opgenomen in het III.2.2, III.5.1 en III.5.6
waarborgen mogen leden van het Audit Committee (anders dan in hun ABN AMRO Reglement van de
hoedanigheid als lid van de Raad van Commissarissen of de commissie): Raad van Commissarissen (2)
i) geen vergoedingen voor advies- en andere diensten aannemen; of
ii) niet geaffilieerd zijn met de vennootschap of een van haar
dochterbedrijven.

Procedures & bescherming klokkenluiders (SOXA art. 301, art. 806 en


art. 1107):
Het Audit Committee moet klokkenluiderprocedures vaststellen voor: De Raad van Bestuur en het Audit II.1.6
i) het in ontvangst nemen, het aanhouden en het behandelen van Committee van de Raad van
klachten met betrekking tot de verslaggeving, de interne controle Commissarissen hebben een
daarvan en auditaangelegenheden; en algemeen klokkenluiderbeleid (2)
ii) de vertrouwelijke, anonieme melding door medewerkers van goedgekeurd dat voorziet in
bezorgdheid omtrent onoorbare verslaggevings- of auditpraktijken. adequate procedures en
Discriminerende maatregelen tegen klokkenluiders zijn verboden. beschermingsmaatregelen voor alle
medewerkers om vermoedens van
onoorbare praktijken kenbaar te
maken, waaronder begrepen een
directe rapportagelijn aan het Audit
Committee
Inschakeling van adviseurs door het Audit Committee en hun
vergoeding (SOXA art. 301):
Het Audit Committee moet gemachtigd worden om adviseurs in te Deze bepaling is opgenomen in het III.1.9 en III.5.4
schakelen indien de commissie dit noodzakelijk acht en de vennootschap ABN AMRO Reglement van de
moet alsdan voorzien in een adequate vergoeding van dergelijke Raad van Commissarissen (2)
adviseurs.
Financieel experts in Audit Committee (SOXA art. 407):
Bedrijven moeten bekendmaken of het Audit Committee minstens één lid Publicatie hiervan vindt plaats in het III.5.2 en III.5.7
heeft dat een ‘financieel expert’ is en of de desbetreffende persoon al dan Form 20-F
niet onafhankelijk is.

1 De volledige tekst van de corresponderende best practice-bepalingen (en de toepassing daarvan door ABN AMRO) is opgenomen in het corporate governance-supplement
dat op de internetsite van onze bank is geplaatst (www.abnamro.com).
2 De volledige tekst hiervan (of waar van toepassing een samenvatting) is op de internetsite van onze bank geplaatst (www.abnamro.com).

238
Overige gegevens

Toepasselijke regelgeving Actie Corresponderende Nederlandse


ABN AMRO best practice bepalingen 1

3 Verklaringen door CEO / CFO

CEO/CFO 302 verklaring:


Het Form 20-F moet vergezeld worden door een verklaring van de CEO en De verklaringen krachtens art. 906 II.1.3; II.1.4; II.1.5; III.1.8 en V.1.3
de CFO dat: en art. 302 zijn opgenomen in het
i) de in het Form 20-F opgenomen financiële informatie in alle materiële Form 20-F
opzichten een getrouw beeld geeft van de financiële positie, de
bedrijfsresultaten en de kasstromen van de vennootschap;
ii) zij verantwoordelijk zijn voor het vaststellen en het handhaven van de
controlemaatregelen en procedures met betrekking tot de
informatieverschaffing, de effectiviteit daarvan aan het einde van het
boekjaar hebben geëvalueerd en een eventuele wijziging in de interne
controle van de vennootschap ten aanzien van de financiële
verslaggeving hebben gemeld voor zover deze wijziging van materieel
belang is voor de interne controle; en
iii) zij alle significante tekortkomingen en zwaktes in de opzet en de
uitvoering van de interne controle van de financiële verslaggeving
alsmede eventuele door het management of andere medewerkers in
dit verband verrichte frauduleuze handelingen bekend hebben gemaakt.
CEO/CFO 906 verklaring (SOXA art. 906):
Het Form 20-F moet vergezeld worden van een verklaring van de CEO en
de CFO dat het rapport volledig voldoet aan de rapportagevoorschriften en
in alle materiële opzichten een getrouw beeld geeft van de financiële
positie en de bedrijfsresultaten van de vennootschap.

Als Nederlandse kredietinstelling moeten wij ook de Regeling Organisatie


en Beheersing (ROB), die is gebaseerd op de Wet Toezicht Kredietwezen
1992, naleven. Het uitgangspunt van de ROB is dat kredietinstellingen
verantwoordelijk zijn voor een zodanige organisatie en beheersing van
bedrijfsprocessen dat daarmee wordt voorzien in een beheerste en
integere bedrijfsvoering. Doordat wij voldoen aan de eisen van artikel 302
en de ROB, zijn wij van mening dat wij in dit opzicht voldoen aan de
Nederlandse corporate governance code.

1 De volledige tekst van de corresponderende best practice-bepalingen (en de toepassing daarvan door ABN AMRO) is opgenomen in het corporate governance-supplement
dat op de internetsite van onze bank is geplaatst (www.abnamro.com).

239
Overige gegevens

Toepasselijke regelgeving Actie Corresponderende Nederlandse


ABN AMRO best practice bepalingen 1

4 Corporate governance in het algemeen

Verbod op kredietverlening aan bestuurders (SOXA art. 402):


Bedrijven mogen geen leningen verstrekken aan bestuurders, met ABN AMRO verstrekt leningen aan II.2.8 en III.7.4
uitzondering van bedrijven die in het kader van hun normale bestuurders conform de voor
bedrijfsuitoefening financiële diensten verlenen. financiële instellingen gemaakte
uitzonderingen
Beoordeling van interne controle door het management
(SOXA art. 404):
Bedrijven moeten in hun Form 20-F een verslag opnemen van de interne ABN AMRO zal het rapport waarin II.1.3; II.1.4; II.1.5; III.1.8; V.1.3 en
controle van de vennootschap ten aanzien van de financiële verslaggeving, het management zijn oordeel geeft V.4.3
waarin het management een oordeel geeft over de effectiviteit van de over de interne controle van de
interne controle van de financiële verslaggeving. Dit interne financiële verslaggeving, en de
controlerapport moet door de externe accountant worden bekrachtigd. bekrachtiging van dit rapport door
de externe accountant in het Form
20-F over 2006 opnemen
Gedragscode (SOXA art. 406):
De onderneming moet bekendmaken of het voor de Chief Executive De normen waarvan ABN AMRO II.1.3
Officer en de Senior Financial Officers een gedragscode heeft vastgesteld. verwacht dat deze door haar
medewerkers, met inbegrip van de
CEO en Senior Financial Officers,
worden nageleefd, zijn vastgelegd
in de ABN AMRO Business
Principles (2). Deze vormen de
‘gedragscode’ zoals bedoeld in de
SOXA

1 De volledige tekst van de corresponderende best practice-bepalingen (en de toepassing daarvan door ABN AMRO) is opgenomen in het corporate governance-supplement
dat op de internetsite van onze bank is geplaatst (www.abnamro.com).
2 De volledige tekst hiervan (of waar van toepassing een samenvatting) is op de internetsite van onze bank geplaatst (www.abnamro.com).

240
Overige gegevens

ABN AMRO Holding N.V.

Raad van Commissarissen

Jhr. mr. A.A. Loudon (69) *@ Mw. drs. L.S. Groenman (65) Lord Sharman of Redlynch (63) De leeftijd (tussen haakjes)
– 2006 voorzitter – 2007 # – 2007 en het jaar van aftreden, c.q.
Oud-Voorzitter Raad van Bestuur Oud-Kroonlid Sociaal-Economische Oud-Voorzitter KPMG International periodiek aftreden, zijn vermeld.
AKZO Nobel N.V. Raad (SER) Een curriculum vitae, met
A.A. Olijslager (62) # – 2008 daarin opgenomen belangrijke
A.C. Martinez (66) *#& – 2006 Mw. drs. T.A. Maas-de Brouwer Oud-Voorzitter Concerndirectie nevenfuncties en nationaliteit, ligt
Oud-Voorzitter en CEO Sears, (59) *& – 2008 Friesland Coberco Dairy Foods ten kantore van de vennootschap
Roebuck & Co. Inc. Voorzitter HayVision Society Holding B.V. ter inzage en staat op onze
internetsite www.abnamro.com.
A. Burgmans (59) *&@ – 2006 M.V. Pratini de Moraes (66) # Mr. R.F. van den Bergh (55)
Non-Executive Chairman – 2007 – 2009 * Lid van het Nomination &
Unilever plc en Unilever N.V. Oud-minister van Landbouw in Voorzitter Raad van Bestuur VNU Compensation Committee.
Brazilië N.V. # Lid van het Audit Committee.
D.R.J. Baron de Rothschild (63) & Lid van het Compliance Oversight
– 2007 P. Scaroni (59) – 2007 Mr. A. Ruys (58) – 2009 Committee.
Senior Partner Rothschild & Cie. Voorzitter ENI S.p.A. Oud-Voorzitter Raad van Bestuur @ Treedt af als lid van de Raad van
Banque Heineken N.V. Commissarissen per 27 april 2006.

Raad van Bestuur

Mr. R.W.J. Groenink (56), Drs. W.G. Jiskoot (55) Mr. C.H.A. Collee (53) Drs. P.S. Overmars (41)
(voorzitter) Drs. T. de Swaan (60) H.Y. Scott-Barrett (47) Drs. R. Teerlink (45)
Mr. J.Ch.L. Kuiper (58) Mr. H.G. Boumeester (46)

Secretaris

Mr. H.W. Nagtglas Versteeg

Raad van Advies

J. Aalberts Lic. oec. HSG S.H.M. Mw. N. McKinstry J. Struik


President-Directeur Aalberts Brenninkmeijer Voorzitter Raad van Bestuur Wolters President-Directeur Struik Food
Industries N.V. Voorzitter Raad van Bestuur COFRA Kluwer N.V. Group N.V.
Holding AG
Drs. ing. M.P. Bakker A. Nühn Drs. P.J.J.M. Swinkels
Voorzitter Raad van Bestuur en CEO Dr. ir. R.J.A. van der Bruggen Voorzitter Raad van Bestuur Sara Voorzitter Raad van Bestuur Bavaria
TPG N.V. Voorzitter Raad van Bestuur Imtech Lee DE International B.V. N.V.
N.V.
J. Bennink Mr. H.Th.E.M. Rottinghuis N.M. Wagenaar
Voorzitter Raad van Bestuur Ing. R. van Gelder BA Voorzitter Directie Pon Holdings Voorzitter Raad van Bestuur
Koninklijke Numico N.V. Voorzitter Raad van Bestuur B.V. Getronics PinkRoccade N.V.
Koninklijke Boskalis Westminster
N.V. Drs. L.M. van Wijk
Vice-voorzitter Raad van Bestuur Air
France-KLM

Situatie per 23 maart 2006

241
Overige gegevens

Curricula vitae

Curriculum vitae ir. G.-J. Kramer

Opleiding Nevenfuncties
1966 - Voorzitter van IRO
Technische Universiteit Delft, civiel ingenieur - Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Koninklijke BAM Groep N.V.
1968 - Voorzitter van de Raad van Commissarissen van Damen Shipyards Group
Bedrijfseconomie, Ring van Rotterdamse Repetitoren - Lid van de Raad van Commissarissen van N.V. Bronwaterleiding Doorn
- Lid van de Raad van Commissarissen van Energie Beheer Nederland B.V.
Loopbaan - Voorzitter van de Raad van Toezicht van de Technische Universiteit Delft
1966-1967 - Lid van de Raad van Toezicht van TNO
Ingenieur bij de Waterloopkundige afdeling van Rijkswaterstaat - Lid van de Monitoring Commissie Corporate Governance Code
1967-1968 - Bestuurslid van Nederland Maritiem Land
Hydrografische Dienst der Koninklijke Marine - Bestuurslid van MARIS B.V.
1968-1977 - Lid Nederlands Nationaal Comité voor Wereld Petroleum Congressen
Projectmanager, Koninklijke Adriaan Volker Groep (thans Koninklijke Volker - Bestuurslid van Stichting Concertgebouw Fonds
Wessels Stevin N.V.)
1977-1983
Directeur, Broekhoven Baggermaatschappij Zeist (thans onderdeel
Van Oord N.V.)
1983-2005
President-directeur, Fugro N.V.

Curriculum vitae G. Randa

Opleiding Nevenfuncties
1966 - Lid van Generalrat van de Österreichischen Nationalbank (Oostenrijkse
Business Administration, WU Wien (Universiteit van Wenen) centrale bank)
- Bestuursvoorzitter B&C Privatstiftung
Loopbaan - Bestuursvoorzitter Immobilien Privatstiftung
1967-1985
Diverse functies bij Zentralsparkasse und Kommerzialbank
1986-1988
Lid van de Raad van Bestuur, Creditanstalt-Bankverein
1990
Chief Executive Officer, Österreichische Länderbank AG
1991
Deputy Chief Executive Officer, Z-Länderbank Bank Austria AG
1995-2003
Chief Executive Officer en voorzitter Raad van Bestuur, Bank Austria AG
2003-2005
Chief Operating Officer, Bayerische Hypo- und Vereinsbank AG
2005 –
Executive Vice President Planning, Magda International Inc.

242
Overige gegevens

Organisatie ABN AMRO Bank N.V.

Raad van Bestuur

Mr. R.W.J. Groenink (voorzitter) Mr. J.Ch.L. Kuiper Mr. H.G. Boumeester
Drs. W.G. Jiskoot Mr. C.H.A. Collee Drs. P.S. Overmars
Drs. T. de Swaan (CFO H.Y. Scott-Barrett (CFO Drs. R. Teerlink
tot 1 januari 2006) vanaf 1 januari 2006)

Group Business Committee

Mr. J.Ch.L. Kuiper Drs. R. Teerlink Mw. drs. A.E.J.M. Cook- Mr. drs. J.P. Drost
Drs. W.G. Jiskoot F.C. Barbosa Schaapveld Mw. S.A.C. Russell
Mr. C.H.A. Collee N.R. Bobins Drs. J.P. Schmittmann
Drs. P.S. Overmars Mr. A.M. Kloosterman Mw. A. Cairns

Client Segments

Consumer Client Segment Commercial Client Segment


Mr. C.H.A. Collee Drs. P.S. Overmars

Business Units, Services en Group Functions

BU Nederland BU Global Clients Group Functions


Drs. J.P. Schmittmann Mw. drs. A.E.J.M. Cook- Group Human Resources Group Audit
Schaapveld H.Y. Scott-Barrett (ad interim) Dr. P.A.M. Diekman RA
BU Europa
Mr. A.M. Kloosterman BU Global Markets Group Finance Group Communications
G. Page (vanaf 1 april 2006) Drs. M.B.G.M. Oostendorp Drs. R.B. Boon
BU Asia
Mr. drs. J.P. Drost BU Transaction Banking Group Risk Management European Union Affairs and
Mw. A. Cairns Hoofd Group Risk Management Market Infrastructure
BU Noord-Amerika D. Cole Mr. drs. G.B.J. Hartsink
N.R. Bobins BU Asset Management E.J. Mahne (tot 1 april 2006)
Mw. S.A.C. Russell Hoofd Risk Advisory en Group Investor Relations
BU Latijns-Amerika Sustainable Development Drs. R.P. Bruens
F.C. Barbosa Services Mr. H. Mulder
Drs. R. Teerlink Corporate Development
BU Private Clients Group Compliance & Group Legal A. Pietruska
Drs. J.G. ter Avest Mw. drs. C.W. Gorter

Situatie per 23 maart 2006

243
Overige gegevens

Europese Ondernemingsraad

De Europese Ondernemingsraad (European Belangrijke onderwerpen in 2005 waren:


Staff Council / ESC) heeft het afgelopen jaar • de herstructurering van Wholesale Clients;
uitgebreide en intensieve discussies gevoerd • outsourcing en offshoring van IT;
met de bestuurder. Ook 2005 is een jaar van • de acquisitie van Banca Antonveneta;
grote veranderingen geweest. De ESC is • het wereldwijde HR-
vroegtijdig betrokken geweest bij de transformatieprogramma;
uitwerking en implementatie van de • de aanpassing van de groepsstructuur,
herstructurering van Wholesale Clients, de zoals aangekondigd in oktober 2005;
outsourcing en offshoring van de resterende • de transparantie van beloningen;
IT-functie, het nieuwe human resources- • de organisatiestructuur van Private Clients;
model en een groot aantal andere • compliance.
initiatieven.
De ESC waardeert de constructieve en
De ESC heeft in de discussies met de inhoudelijke dialoog met de bestuurder in het
bestuurder de zorgen van de medewerkers afgelopen jaar, alsmede de wijze waarop de
naar voren gebracht. Veel collega’s zagen hun bestuurder heeft gereageerd op suggesties,
functie veranderen of zelfs verdwijnen, ideeën en feedback van de ESC.
hetgeen emotionele reacties opriep. De ESC
heeft met de bestuurder afspraken gemaakt Amsterdam, 31 december 2005
om de betrokkenen zoveel mogelijk aan een
andere functie te helpen. Europese Ondernemingsraad

De bank is op verzoek van de ESC met een


aantal IT-leveranciers overeengekomen om
hun organisatie in Europa uit te breiden en
daarvoor ABN AMRO personeel over te
nemen. Hierdoor konden vele tientallen
ontslagen worden voorkomen.

Begin 2005 stelde de ESC aan de bestuurder


voor om gezamenlijk nog meer dan voorheen
nadruk te leggen op het continu ontwikkelen
van medewerkers. Dankzij dit initiatief krijgen
onze collega’s betere mogelijkheden om hun
vaardigheden en competenties te vergroten.
Hierdoor zullen zij breder inzetbaar worden
en neemt het risico van werkloosheid af. In
2006 moet dit initiatief geïntegreerd worden
in de resultaatafspraken van medewerkers
en leidinggevenden.

In 2005 zijn er acht plenaire zittingen


geweest (in Londen, Praag, Parijs en vijf keer
in Amsterdam). Tijdens deze bijeenkomsten
is er uitgebreid en open gediscussieerd met
verscheidene leden van de Raad van Bestuur
en andere topmanagers over een groot scala
van onderwerpen.

244
Overige gegevens

Centrale Ondernemingsraad

In maart 2005 trad een nieuwe Centrale van de Raad van Bestuur. De COR werd
Ondernemingsraad (COR) aan voor een hiervan tijdig in kennis gesteld.
zittingsperiode die loopt tot maart 2008. De
nieuwe COR ging direct aan de slag met het Verder ontving de COR advies- c.q.
verder ontwikkelen van een rol die duidelijk instemmingsaanvragen over diverse andere
anders is dan in de Wet op de Ondernemings- onderwerpen, waaronder de reorganisatie
raden is omschreven. Door de vele en snelle van twee afdelingen tot het geïntegreerde
veranderingen binnen onze organisatie wil de Employability Center. Het algemene
COR bij het uitvoeren van plannen in employability-beleid was in 2005 een
Nederland meer dan voorheen als sparring- belangrijk gespreksonderwerp en zal dit de
partner van de Raad van Bestuur fungeren. komende tijd naar verwachting ook blijven.

De eerste aanzet voor deze nieuwe rol vond Naast een aantal formele en informele
in november 2004 plaats, via een reeks bijeenkomsten met de bestuurder
workshops over offshoring. In die workshops vergaderde de COR twee keer formeel met
discussieerde de COR, aan de hand van de de voorzitter van de Raad van Bestuur over
thema’s emotie, gedrag en ratio, met de de resultaten van de bank en de positie die
leden van de Raad van Bestuur en Raad van de bank in de financiële wereld nastreeft.
Commissarissen over de belangrijkste Verscheidene overlegvergaderingen werden
succesfactoren in complexe bijgewoond door één of meer leden van de
veranderprocessen. Hierdoor kreeg de eigen Raad van Commissarissen. De COR stelt dit
rol van de COR duidelijker vorm. Daarna heeft zeer op prijs.
de COR een ambitieus meerjarenplan
opgesteld om als team de eigen visie en De COR blijft bij de complexe verander-
kennis zodanig te ontwikkelen dat die processen binnen de bank gericht kijken naar
gewenste rol ook inhoud krijgt. Een de uitvoering van die veranderingen en de
vroegtijdige betrokkenheid bij de belangrijkste daarbij gemaakte afspraken. De aandacht zal
veranderingen binnen de banken en een vooral uitgaan naar de belangen van de
adequate behandeling van adviesaanvragen medewerkers en de onderneming, de
zullen van cruciaal belang zijn voor de COR haalbaarheid van de voorgestelde
om deze rol in de praktijk te kunnen spelen. veranderingen en de wijze waarop de bank
over voorgenomen maatregelen en
De COR bracht in 2005 advies uit over: initiatieven communiceert. Voorts past het bij
• outsourcing en offshoring van IT; de rol van het vertegenwoordigend overleg
• het wereldwijde HR-transformatie- om naast de directe personele gevolgen van
programma (wordt afgerond in 2006); veranderingen ook nadrukkelijk te kijken naar
• de aanzet tot de integratie / reorganisatie de inhoudelijke onderbouwing van de
van de hypotheekactiviteiten van de bank in voornemens van de bank.
Nederland in een nieuwe onderneming
(samenvoeging van de Namens alle overlegorganen binnen
hypotheekactiviteiten van ABN AMRO ABN AMRO spreekt de COR zijn waardering
Bank N.V. en Bouwfonds); uit voor het wederzijds vertrouwen dat de
• corporate governance in de nieuwe relatie met de bestuurder kenmerkt. Dit
groepsstructuur zoals op 14 oktober 2005 vertrouwen zal een steeds belangrijker
bekend werd gemaakt. aspect van deze relatie worden. De COR zal
zijn rol en verantwoordelijkheid op dat punt
In het kader van corporate governance werd professioneel en met inzet nemen.
een aantal benoemingen bekendgemaakt,
onder andere die van mr. A. Ruys en Amsterdam, 31 december 2005
mr. R.F. van den Bergh tot lid van de Raad van
Commissarissen en van mr. H.G. Boumeester, Centrale Ondernemingsraad
drs. P. S. Overmars en drs. R. Teerlink tot lid 245
Overige gegevens

Verklarende woordenlijst

AIRB Beheerd vermogen Economische waarde


Advanced Internal Ratings Based: Het vermogen, inclusief De contante waarde van
het hoogste en meest beleggingsfondsen en toekomstige economische winst.
gedetailleerde niveau van vermogens van particulieren en
berekening van het kredietrisico instellingen, dat professioneel Economische winst
voor de bepaling van de wordt beheerd teneinde een Nettowinst na belastingen
solvabiliteit krachtens Bazel II op optimaal beleggingsresultaat te verminderd met de naar risico
basis van het gebruik van interne realiseren. gewogen kapitaalkosten.
modellen om risico te
beoordelen. BIS-ratio Fusies & overnames
De solvabiliteitsratio voor banken, Activiteiten op het gebied van
AMA die het vermogen als percentage fusies, overnames,
Advanced Management van de naar risico gewogen privatiseringen, adviesdiensten
Approaches: het hoogste en activa weergeeft, conform de en emissies.
meest gedetailleerde niveau van definitie van het Bazels Comité.
berekening van het operationeel GAAP
risico voor de bepaling van de Bookrunner Generally Accepted Accounting
solvabiliteit krachtens Bazel II op Hoofd van een effectensyndicaat Principles: algemeen aanvaarde
basis van het gebruik van interne dat de inschrijving, toewijzing en verslaggevingsregels.
modellen om risico te namarkt regelt voor alle
beoordelen. syndicaatsleden. Goodwill
Het verschil tussen de
Bank for International Core tier 1 ratio verkrijgingsprijs van een
Settlements (BIS) Het kernvermogen van de bank, deelneming en de reële waarde
De belangrijkste taken van de exclusief preferente aandelen, als van de afzonderlijke netto activa
Bank voor Internationale percentage van de totale naar en passiva.
Betalingen die werd opgericht in risico gewogen activa.
1930 en waarvan het Hedge
hoofdkantoor is gevestigd in Credit rating Bescherming van een financiële
Bazel, zijn het stimuleren van de Het door een rating agency in positie door hetzij kort hetzij lang
samenwerking tussen centrale een letter/cijfercombinatie te gaan, vaak met gebruikmaking
banken en het assisteren in weergegeven oordeel omtrent de van derivaten.
internationale betalingen. De BIS kredietwaardigheid van een land,
geeft tevens aanbevelingen aan bedrijf of instelling. International Financial
banken en toezichthoudende Reporting Standards (IFRS)
instanties op het gebied van Derivaten Verslaggevingsgrondslagen
risicobeheer, solvabiliteit en de Financiële instrumenten waarvan (voorheen International
informatieverstrekking omtrent de waarde een afgeleide is van Accounting Standards) die zijn
financiële derivaten. de prijs van een of meer opgesteld en aanbevolen door de
onderliggende waarden (valuta, International Accounting
Basispunt effecten, indices, etc.). Standards Board. De Europese
Eenhonderdste van één Unie heeft bepaald dat alle
procentpunt. Economisch kapitaal beursgenoteerde naamloze
Schatting van het bedrag vennootschappen in de EU deze
Bazel II waarover de bank moet grondslagen vanaf boekjaar 2005
Het ‘Bazel II-raamwerk’, beschikken om met een bepaalde moeten toepassen.
opgesteld door het Bazels mate van zekerheid grotere dan
Comité voor Bankentoezicht, dat verwachte verliezen te kunnen Joint venture
de nieuwe minimale opvangen. Samenwerkingsverband tussen
kapitaalnormen voor banken twee of meer juridisch los van
bevat. elkaar staande bedrijven.
246
Overige gegevens

Klokkenluiderbeleid Middensegment Non-performing krediet


Het beleid van ABN AMRO dat Klantsegment waar ABN AMRO Krediet waarbij er objectieve
alle medewerkers in staat stelt zich strategisch op richt. Het aanwijzingen zijn dat niet alle
om vermoedens van onoorbare middensegment van de contractueel overeengekomen
praktijken kenbaar te maken particuliere markt omvat klanten bedragen geïnd zullen worden en
zoals fraude, handel met die behoefte hebben aan meer waarvoor een debiteuren-
voorkennis of openbaarmaking dan een standaardpakket voorziening wordt gevormd.
van vertrouwelijke klant- bankdiensten en -producten
informatie. (meer bemiddelde en Notional amount
welgestelde relaties) maar nog De hoofdsom van een
Kredietequivalent niet behoren tot de kleine groep derivatencontract.
Som van de vervangingswaarde klanten aan de bovenkant van de
(indien de tegenpartij niet aan private banking-markt. Het Opties (aandelen en valuta)
zijn verplichtingen kan voldoen) middensegment van de zakelijke Contractueel recht om gedurende
en het potentiële kredietrisico, markt omvat middelgrote een bepaalde periode of op een
berekend als een percentage van bedrijven en een klein aantal bepaalde datum een vastgestelde
het nominale bedrag. Het grote ondernemingen en hoeveelheid van een bepaalde
toepasselijke percentage is financiële instellingen. onderliggende waarde te kopen
afhankelijk van de aard en de (calloptie) c.q. te verkopen
resterende looptijd van het Mortgage Servicing Right (putoptie) tegen een tevoren
contract. (MSR) vastgestelde prijs.
Het recht op een
Loss Given Default inkomstenstroom uit Preferent aandeel
Het verlies dat de bank naar woninghypotheken Een aandeel dat per boekjaar bij
verwachting zal lijden op een waartegenover de verplichting voorrang aan de houder ervan
uitzetting als de tegenpartij in staat om bepaalde recht geeft op een vast dividend.
gebreke blijft. administratieve werkzaamheden
met betrekking tot de Private banking
Managing for Value (MfV) betreffende hypotheken te Richt zich op de ontwikkeling en
Het instrument dat ABN AMRO verrichten. Dergelijke rechten en uitvoering van het beleid ten
gebruikt voor maximering van verplichtingen kunnen van derden aanzien van vermogende relaties
waardecreatie. Op basis van MfV worden overgenomen. Tot de en kleine/middelgrote
worden de beschikbare middelen administratieve taken behoren institutionele beleggers.
gealloceerd aan die activiteiten het innen van aflossingen, rente
die op lange termijn de hoogste en escrow-betalingen door RAROC
economische winst genereren. kredietnemers, het betalen van Risk Adjusted Return on Capital:
Twee relevante begrippen in dit belastingen en het naar risico gewogen
verband zijn economische winst verzekeringspremies ten behoeve rendement afgezet tegen het
en economische waarde. van kredietnemers, het bewaken economisch kapitaal. Deze
van betalingsachterstanden, het maatstaf geeft een consistent
Marktrisico regelen van executoriale verkoop inzicht in de winstgevendheid
Risico samenhangend met en de verantwoording en van de bedrijfsactiviteiten.
fluctuaties in beurs- en uitvoering van betalingen van
valutakoersen en/of hoofdsom en rente aan de Rendement op eigen
rentetarieven. beleggers. Indien bij de verkoop vermogen
van een hypotheekportefeuille De aan houders van gewone
het administratief beheer niet aandelen van de moeder-
wordt overgedragen, worden de maatschappij toe te rekenen
MSR’s als een actiefpost op de nettowinst gedeeld door het
balans verantwoord. eigen vermogen aandeelhouders.

247
Overige gegevens

Risico gewogen activa Totaalrendement voor Vermogenswaarde per


Het totaal van de activa en aandeelhouders aandeel
buitenbalansposten berekend op Wijziging van de aandelenkoers Waarde van alle activa van een
basis van de risicograad van de vermeerderd met bedrijf minus de verplichtingen,
individuele posten. dividendrendement. gedeeld door het aantal
uitstaande aandelen.
Scenarioanalyse Treasury
Methode voor berekening en Is verantwoordelijk voor alle Volatiliteit
beheersing van onder meer het geldmarkt- en valutaoperaties. Een statistische maatstaf voor de
renterisico. Op basis van mate waarin grootheden
verschillende scenario’s van Trust (marktprijzen, rentes) in de tijd
toekomstige wijzigingen in de Constructie waarbij vermogen fluctueren.
marktrente, worden de netto- wordt toevertrouwd aan een
rentebaten ingeschat. trustee, die dat vermogen Voorziening
beheert. Bedrag dat ten laste van het
Securitisatie resultaat wordt gebracht om
Herstructurering van kredieten in Uniform Credit Rating (UCR) mogelijke verliezen op dubieuze
de vorm van verhandelbare Een classificatiesysteem voor of oninbare kredieten af te
effecten. kredietwaardigheid, dat de kans dekken.
aangeeft dat een tegenpartij in
Solvabiliteit gebreke blijft bij de betaling van
Maatstaf voor het financiële rente en/of hoofdsom en/of
weerstandsvermogen van een andere financiële verplichtingen
onderneming, veelal uitgedrukt in jegens de bank.
het eigen vermogen als
percentage van het balanstotaal Value-at-Risk (VaR)
of – voor banken – in de BIS- De statistische analyse van
ratio. historische markttrends en
volatiliteiten teneinde de
Structured finance waarschijnlijkheid in te schatten
Internationale activiteit gericht op dat de verliezen op een
de kredietverlening in specifieke portefeuille een bepaald bedrag
product/markt-combinaties, de zullen overschrijden.
ontwikkeling en marketing van
complexe financiële constructies, Valutarisico
de exportfinanciering van Het prijsrisico samenhangend
kapitaalgoederen en de met de wijziging van
financiering van grootschalige wisselkoersen.
projecten.
Vermogen onder
Sweet spot administratie
Hiermee wordt door ABN AMRO Het totale vermogen van klanten
het middensegment van de dat voor beleggingsdoeleinden
markt aangeduid waar wij sterk wordt beheerd door of in
gepositioneerd zijn en een bewaring is gegeven aan een
concurrentievoordeel hebben. financieel dienstverlener,
waaronder tevens begrepen het
Tier 1 ratio vermogen van zakelijke klanten in
Kernvermogen van de bank het kader van bewaarneming,
uitgedrukt als percentage van de correspondent banking en/of
naar risico gewogen activa. werkkapitaal.
248
Overige gegevens

Afkortingen

ACES ABN AMRO Central Enterprise Services Private Limited


AIRB Advanced International Ratings Based-benadering voor kredietrisico’s
ALCO Asset and Liability Committee
ALM Asset and Liability Management
AM Asset Management
AMA Advanced Measurement Approaches-benadering voor operationele risico’s
BBP Bruto Binnenlands Product
BIS Bank for International Settlements (Bank voor Internationale Betalingen)
BRL Braziliaanse real
BU Business Unit
C&CC Consumer & Commercial Clients
CAAML Client Acceptance & Anti-Money Laundering (beleid inzake klantacceptatie en
witwaspraktijken)
CB Covered bond
CEO Chief Executive Officer
CFO Chief Financial Officer
COO Chief Operating Officer
COR Centrale Ondernemingsraad
CPC Compliance Policy Committee
CRD Capital Requirements Directive
CRO Chief Risk Officer
ESC European Staff Council (Europese Ondernemingsraad)
EU Europese Unie
EUR Euro
EVCA European Private Equity & Venture Capital Association
FIFF Fixed Income, Futures and FX
FTE Fulltime equivalent (voltijdequivalent)
GALM Group Asset and Liability Management
GBC Group Business Committee
GBP Pond sterling
GF Group Functions
GRC Group Risk Committee
GREFM Group Real Estate & Facilities Management
GRM Group Risk Management
GSS Group Shared Services
HR Human Resources
IASB International Accounting Standards Board
IFRIC IASB International Financial Reporting Interpretations Committee
IFRS International Financial Reporting Standards
ISO International Organization for Standardisation
IT Informatietechnologie
LGD Loss Given Default
MfV Managing for Value
MKB Midden- en kleinbedrijf
MRM Market Risk Management
MSR Mortgage Servicing Right
N&C Nomination & Compensation 249
Overige gegevens

NA Noord-Amerika
NGM New Growth Markets
NL Nederland
NYSE New York Stock Exchange
OESO Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
ORM Operational Risk Management
OTC Over-the-Counter
PC Private Clients
PFS Personal Financial Services
PSP Performance Share Plan
RAROC Risk adjusted return on capital
RGA Naar risico gewogen activa
SCB Structured covered bond
SEC Securities and Exchange Commission
SEPA Single Euro Payments Area (gemeenschappelijk eurobetalingsgebied)
SEVP Senior Executive Vice President
SOXA Sarbanes-Oxley Act 2002
SPE Special Purpose Entity
SRI Socially Responsible Investment (maatschappelijk verantwoord beleggen)
TRS Total return to shareholders (totaalrendement voor aandeelhouders)
UCR Uniform Counterparty Rating
USD US-dollar
VaR Value-at-Risk
WCS Wholesale Clients

250
Overige gegevens

Publicaties

Jaarverslag 2005
Beschikbaar in het Nederlands en het Engels.

Jaarverslag 2005 in Form 20-F


Alleen beschikbaar in het Engels.

Persberichten kwartaalcijfers
Beschikbaar in het Nederlands en het Engels.

Duurzaamheidsverslag
Beschikbaar in het Nederlands en Portugees
(uitsluitend als PDF-bestand) en in het Engels.

Corporate governance-supplement
Beschikbaar in het Nederlands en het Engels,
uitsluitend als PDF-bestand.

Bestelprocedure
De bovengenoemde publicaties zijn
verkrijgbaar via www.abnamro.com.
Gedrukte exemplaren kunnen als volgt
worden besteld:
• via het internet www.abnamro.com;
• telefonisch: +31 (0)20 628 7835;
• per e-mail: investorrelations@nl.abnamro.com.

251
ABN AMRO Holding N.V.
Gustav Mahlerlaan 10
1082 PP Amsterdam

Correspondentieadres:
Postbus 283
1000 EA Amsterdam

Telefoon:
+ 31 (0)20 628 93 93
+ 31 (0)20 629 91 11

Internet:
www.abnamro.com

ABN AMRO Holding N.V., gevestigd te Amsterdam, Handelsregister K.v.K. Amsterdam,


nr. 33220369.

De bank bestaat uit de ter beurze genoteerde onderneming ABN AMRO Holding N.V.,
die haar bedrijf nagenoeg geheel uitoefent via haar volledige dochteronderneming
ABN AMRO Bank N.V., dan wel via de talrijke dochterondernemingen van
ABN AMRO Bank N.V.

Colofon
Ontwerp: Eden Design & Communication, Amsterdam
Fotografie thema ‘Potentieel’: Reinier Gerritsen, Amsterdam
Foto Raad van Bestuur, pagina 6: Ron Offermans, Amsterdam
Druk: Thieme Amsterdam bv, Amsterdam
Productie: ABN AMRO Group Communications

Dit verslag is gedrukt op Biotop3


12.0.3.06

Vous aimerez peut-être aussi