Vous êtes sur la page 1sur 43

Universidade Presidente Antnio Carlos Faculdade de Medicina

Fisiologia Humana
MEDICINA

Anatomia Funcional e Contrao do Msculo

Dr. Marcus Andreucci Cardiologia Av. Rio Branco 2001 sala 1204 3241-6284 9988-3868

Anatomia Funcional do Msculo

Todas as funes fsicas do corpo implicam atividade muscular. Trs tipos de msculos

MEDICINA

Esqueltico Liso Cardaco

Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Classificao dos Tipos Musculares

MODALIDADE DE CONTROLE

ANATMICO

HISTOLGICO

MEDICINA

VOLUNTRIO

ESQUELTICO ESTRIADO CARDACO

INVOLUNTRIO VISCERAL LISO

Rhoades e Tanner FISIOLOGIA MDICA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA 1-sarcolema 2-miofibrilas 3-tbulos transversos 4-retculo sarcoplasmtico 6-mitocndria 7-sarcmero

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico


Sarcolema: membrana celular da fibra muscular, formada pela

MEDICINA

membrana plasmtica e por camada de polissacardeo e finas fibrilas colgenas que lhe do resistncia; nas

extremidades fundem-se com


fibras tendinosas, formando os tendes.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico


Miofibrilas : de centenas a vrios milhares. Cada miofibrila contm cerca de 1.500 filamentos de

MEDICINA

miosina e 3.000 de actina,


superpostos.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA

A superposio dos filamentos de actina e miosina faz surgir microscopia eletrnica faixas claras e escuras alternadas
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico


Entre 2 linhas temos o sarcmero Linha Z Cada sarcmero dividido em bandas ou zonas. Faixas claras, que s contm actina -filamentos finos- banda I. As faixas escuras, com filamentos de miosina grossos e extremidades dos de actina, formam as bandas A A regio central - com filamentos grossos - banda H
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

MEDICINA

As miofibrilas existem em

suspenso, no interior da fibra


muscular, chamada sarcoplasma; tambm existem nmeros imensos de mitocndrias.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Anatomia Fisiolgica do Msculo Esqueltico

No sarcoplasma existe extenso

MEDICINA

retculo endoplasmtico, chamado


retculo sarcoplasmtico, extremamente importante na contrao muscular
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

1- sarcmero

2 - RSP

Mecanismo Molecular da Contrao Muscular

Mecanismo deslizante de contrao

MEDICINA

Mecanismo Molecular da Contrao Muscular

No estado contrado, os filamentos de actina so tracionados em direo ao centro dos filamentos de miosina, ocorrendo maior sobreposio desses filamentos, tracionando a linha Z at que encoste na miosina
Guyton- FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

Caractersticas Moleculares da Miosina


Filamento de miosina seis cadeias peptdicas incluindo um par de cadeias pesadas (cabea) e dois pares de cadeias leves (corpo). Cada molcula de miosina tem duas cabeas ligada mesma cauda, as cabeas se ligam ao ATP e actina, formando as pontes cruzadas.
Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

MEDICINA

Caractersticas Moleculares da Miosina

MEDICINA

As partes dobrveis das molculas de protena proeminam de todos os lados do filamento de miosina, formando as pontes cruzadas
Guyton- FISIOLOGIA HUMANA

Caractersticas Moleculares da Actina


O filamento de actina formado por trs componentes diferentes Actina Tropomiosina Troponina O arcabouo do filamento de actina formado por duas cadeias helicoidais de molculas de actina, com muitas molculas de ADP presas a cada cadeia de actina, acredita-se que essas molculas sejam pontos ativos no filamento de actina a reagir com as pontes cruzadas da miosina
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

Caractersticas Moleculares da Actina


O filamento de actina tambm possui outros dois filamentos da protena tropomiosina, que ficam nos sulcos entre as cadeias de actina, que, provavelmente, em repouso, cubram os seus pontos ativos, impedindo a interao actina-miosina e evitando a contrao.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

Caractersticas Moleculares da Actina


Ocorrendo a intervalos regulares ao longo de cada molcula de tropomiosina, existe um complexo de trs molculas globulares de protena, que chamado de troponina, com afinidades pela actina, outra pela tropomiosina e a terceira por ons clcio.
Ghyton FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

Caractersticas Moleculares da Actina


A troponina a protena reguladora que permite a formao de pontes cruzadas quando se liga ao Ca 2+ . um complexo de trs protenas globulares: Troponina T conecta tropomiosina Troponina I inibe a interao troponina-miosina Troponina C protena ligadora de Ca 2+
Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

MEDICINA

MEDICINA

Interao Actina / Miosina

MEDICINA

Interao Actina / Miosina

MEDICINA

Tbulos T
Rede tubular extensa, aberta para o espao extracelular que conduz a despolarizao da membrana sarcolmica para o interior da clula. Localizados nas junes das faixas A e I. Contm uma protena sensvel voltagem, denominada receptor dihidropiridnico.
Costanzo, Linda FISIOLOGIA

MEDICINA

Propagao do potencial de ao para o interior da fibra muscular por meio do sistema de tbulos transversos tbulos T - , que atravessam toda a espessura da fibra muscular, sendo uma extenso interna da membrana celular. No msculo esqueltico existem duas redes de tbulos T para cada sarcmero, prximas s extremidades dos filamentos de miosina.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Tbulos T

MEDICINA

Retculo Sarcoplasmtico
O retculo sarcoplasmtico possui grande extenso e formado de duas partes principais os tbulos longitudinais que terminam em grandes cmaras chamadas cisternas terminais.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

MEDICINA

o local de armazenamento e de liberao do Ca 2+ para o acoplamento excitao-contrao. A membrana contm Ca 2+ -ATPase que transporta o Ca 2+ do intracelular para o interior do RS, mantendo concentrao intracelular baixa Contm canal de liberao de clcio, chamado receptor de rianodina.
Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

MEDICINA

MEDICINA

Interao Actina / Miosina e a Contrao

MEDICINA

Interao Actina / Miosina e a Contrao

Ocorre inibio do filamento de actina pelo complexo troponinatropomiosina durante o relaxamento. Em presena dos ons clcio, a molcula de troponina sofre modificao conformacional que, de alguma forma, descobre os pontos ativos da actina,

MEDICINA

ocorrendo a contrao.
Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Interao Actina / Miosina e a Contrao

Com a ativao do filamento de actina pelo clcio, as cabeas das

MEDICINA

pontes cruzadas dos filamentos de miosina so imediatamente


atradas pelos pontos ativos dos filamentos de actina, ocorrendo a

contrao Teoria da catraca para a contrao.


Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Interao Actina / Miosina e a Contrao

A despolarizao dos tbulos T abre os canais liberadores de Ca2+ no RS prximo, promovendo a liberao de clcio do retculo sarcoplasmtico para o lquido intracelular.

MEDICINA

A concentrao de clcio intracelular aumenta. O Ca2+ liga-se troponina C, provocando alterao da

conformao da troponina que afasta a tropomiosina de seu lugar.


O ciclo das pontes cruzadas iniciado.
Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

Interao Actina / Miosina e a Contrao

Grandes quantidades de ATP so degradadas em ADP durante o processo de contrao. Acredita-se que uma vez que a ponte cruzada tenha completado seu curso-de-potncia (powerstroke /

MEDICINA

fora de deslocamento), a posio curvada da cabea exponha um


ponto em que possa fixar o ATP, produzindo o desligamento do ponto ativo. A intensa atividade da ATPase da cabea degrada imediatamente o ATP em ADP e a energia liberada faz,

supostamente, o retorno da cabea posio normal.


Guyton FISIOLOGIA HUMANA

Interao Actina / Miosina e a Contrao


O processo segue indefinidamente at que o filamento de actina tracione a linha Z contra as extremidades dos filamentos de miosina ou termine a necessidade do estiramento muscular. Ao trmino da contrao, a bomba de clcio, continuamente ativa e localizada nas paredes do retculo sarcoplasmtico, bombear os ons de volta para as cisternas, condio que permite o acmulo macio de clcio no retculo.

MEDICINA

Guyton FISIOLOGIA HUMANA

O relaxamento ocorre quando o Ca2+ volta a ser acumulado pelo RS. A concentrao intracelular de Ca2+ cai, o Ca2+ liberado da troponina C e a tropomiosina bloqueia de novo o local de ligao de miosina na actina. Enquanto a concentrao intracelular de Ca2+ estiver baixa, o ciclo das pontes cruzadas no pode ocorrer.
Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

MEDICINA

MEDICINA

MEDICINA

MEDICINA

MEDICINA

MEDICINA

Mecanismo da Tetania
Um s potencial de ao provoca a liberao, pelo retculo

MEDICINA

sarcoplasmtico, de quantidade padronizada de Ca2+ e provoca


contrao nica, chamada abalo. Todavia, se o msculo for estimulado repetidamente, mais Ca2+ liberado pelo RS e existe

aumento cumulativo da concentrao de Ca2+ intracelular,


prolongando o tempo para o ciclo das pontes cruzadas. O msculo no se relaxa.

Costanzo, Linda - FISIOLOGIA

Relaes Comprimento-Tenso e Fora-Velocidade


As contraes isomtricas geram fora (tenso) sem encurtamento.

MEDICINA

As contraes isotnicas se encurtam quando submetidas a pscargas constantes.

Costanzo, Linda FISIOLOGIA

Vous aimerez peut-être aussi