!

@#
NIEUWSBRIEF
VOOR DE ONDERNEMER

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER INLICHTINGEN

Ernst &Young - Riet Bots
Marcel Thirylaan 204
1200 Brussel
Prijs: 60 euro per jaar
Verschijnt niet in juli en augustus.
Riet Bots
Tel. 02/774 91 17 Fax 02/774 90 90
e-mail: riet.bots@ey.be
http://www.kmobrief.be
http://www.lettrepme.be

HOE MOET U BETALEN?

De partijen zijn vrij om de betalingsmoda-

liteiten overeen te komen. Zo kunnen ze
samen beslissen of ze de betaling willen
regelen in speciën, met een cheque, een over-
schrijving of wat dan ook.

U kunt de betalings-
formaliteiten contractueel
overeenkomen.
Tot slot...

Ook al zegt de wet een aantal dingen over de

WAAR MOET U BETALEN?
Vaak wordt de plaats van betaling uitdruk-
kelijk gestipuleerd in de verkoopovereen-
komst. De verkoper kan u bijvoorbeeld
verplichten om het aankoopbedrag over te
maken aan zijn notaris of aan een andere
mandataris.
Indien het contract hierover niets bepaalt,
vindt de betaling plaats
• hetzij op de plaats waar de goederen gele-
verd worden (als ze contant betaald worden
bij de levering).
• hetzij op het domicilie van de koper (als er
een zekere betalingstermijn is toegestaan).
WAT ALS U NIET BETAALT?
Als u de prijs van uw aankoop niet betaalt,
beschikt de verkoper over vier verdedi-
gingsmechanismen. Hij kan
• de uitvoering van zijn eigen verplichtin-
gen opschorten.
• de betaling opeisen, vermeerderd met
moratoriumintresten. Blijft u de betaling
weigeren, dan kan hij uw goederen laten
aanslaan en verkopen.
• de ontbinding van de verkoopovereen-
komst vorderen, en schadevergoeding en
intresten claimen.
• stappen ondernemen om zijn goed terug te
krijgen. Maar dit alleen op voorwaarde dat
het om een roerend goed gaat en dat er geen
enkele betalingstermijn is toegestaan.
Het contract kan ook expliciet stellen dat
de verkoopovereenkomst bij een niet-
betaling automatisch wordt ontbonden.
rechten en plichten die koper en verkoper bij
een verkoop op zich nemen, toch kunnen die
in de verkoopovereenkomst specifieke clau-
sules overeenkomen waarmee ze van de al-
gemene regels afwijken.
Wat er ook van zij, het algemene uitgangs-
punt is eenvoudig: de verplichtingen van de
ene partij en de rechten van de andere hou-
den elkaar in evenwicht.
Als een van de partijen zijn verplichtingen
niet nakomt, beschikt de andere over een
waaier van mogelijkheden om zich te ver-
dedigen. Zo kan hij zelf één of meer van zijn
verplichtingen opschorten, de ontbinding
van het contract eisen of schadevergoeding
eisen. Het bepalen van de hoogte van een
schadevergoeding komt in principe aan de
rechter toe, tenzij het contract zelf hierover
uitdrukkelijk uitsluitsel geeft.
Alain Farana
Peeters Advocaten-Avocats

KMOBRIEF N I E U W S B R I E F VO O R D E O N D E R N E M E R
 NUMMER 81
F E B RUA R I 2 0 0 2 , 6 DE
JA A R G A N G

KMOBRIEF
NIEUWSBRIEF VOOR DE ONDERNEMER

!@#

Het verkoopcontract : INHOUD

rechten en plichten (deel 2) De garantie tegen verborgen
gebreken
• Wat is een ‘verborgen gebrek’?
Het verkoopcontract legt rechten en plichten op aan beide partijen. Maar hoeveel ondernemingsleiders • Speelt het een rol, of het bestaan
kennen de precieze draagwijdte van die rechten en plichten? De verkoopovereenkomst is een alledaags van het gebrek gekend was?

fenomeen in elke onderneming: u kunt beter weten waar u met dergelijk contract aan toe bent! • Op welke manier wordt deze
garantie aangesproken?
• Binnen welke termijn moet de
koper aanspraak maken op deze
In onze vorige editie (KMO-brief 80) hebben garantie ?
we de verplichtingen van de verkopende onder- • Kan men het toepassingsveld
neming besproken (of, met andere woorden, van deze garantie contractueel
uitbreiden of inkrimpen?
de rechten van de koper). We hadden het meer
bepaald over de verplichting om het gekochte Rechten van de verkoper -
goed te leveren en de verplichting om de ko- Verplichtingen van de koper
per te garanderen dat hij ook werkelijk van dat • Het goed aanvaarden
goed gebruik zal kunnen maken. • De prijs betalen
In deze bijdrage bespreken we eerst nog een
derde verplichting van de verkopende onder- Tot slot...
neming, om dan met de verplichtingen van de
koper te besluiten.

III. De garantie tegen

verborgen gebreken
Volgens de wet heeft de koper recht op garan-
tie tegen verborgen gebreken: wat u ver-
koopt, mag achteraf geen gebreken vertonen
zelfs als die bij de verkoop voor een aan-
dachtig oog onzichtbaar waren. Het gaat
hier om een zeer belangrijke garantie die
verregaande gevolgen kan hebben. Laten we
dus eens bekijken wanneer zij van toepassing is.
WAT IS EEN ‘VERBORGEN GEBREK’?
a) Het moet gaan om een inwendige tekort-
koming die het goed ongeschikt maakt
voor het doel waarvoor het werd aange-
kocht. Opgelet! Als het gaat om een natuur-
lijke fout of om een tekortkoming die in
principe zichtbaar zou zijn, maar die men
gecamoufleerd heeft, is de garantie niet
van toepassing.
Een scheur in het motorblok van een auto is een
verborgen gebrek. Een kras in de carrosserie die
u heeft weggewerkt onder een lik verf, wordt niet
als een verborgen gebrek beschouwd.
b) Ook de afwezigheid van een welbe-
paalde eigenschap kan beschouwd wor-
den als een verborgen gebrek, namelijk
als die eigenschap wezenlijk is voor het
specifieke gebruik dat de koper van het
goed wil maken en als u van dat specifieke
gebruik op de hoogte was.
Een bouwonderneming wil bouwmaterialen
kopen die bestand zijn tegen aardschokken.
U weet dat die eigenschap belangrijk is voor de
koper. Toch levert u materialen die niet over deze
kwaliteit beschikken. De koper kan dit bij een
eerste onderzoek van de waren niet meteen
vaststellen.
c) Het gebrek moet ‘verborgen’ zijn. Dat
wil zeggen dat het niet vastgesteld kan
worden bij een gewoon nazicht op het
ogenblik van de levering: het gebrek toont
zich pas bij het gebruik van het goed.
De abnormale slijtage van een tweedehandswa-
gen kan beschouwd worden als een verborgen
gebrek, als deze slijtage slechts door een expert
en na verschillende testen vastgesteld kan worden.
d) Het spreekt voor zich dat het gebrek al
moet bestaan op het ogenblik dat het goed
aan de koper wordt overgedragen.
Een verborgen gebrek kan
slaan hetzij op een interne
(niet-zichtbare) tekort-
koming, hetzij op het ont-
breken van bepaalde eigen-
schappen die essentieel
zijn voor het door de koper
gespecificeerde gebruik.
SPEELT HET EEN ROL,
OF HET BESTAAN
VAN HET GEBREK GEKEND WAS?
Alles hangt af, over wie we het hier hebben.
Gaat het over de koper, dan ligt de zaak een-
voudig: als hij op het ogenblik van de aan-
koop weet had van het gebrek, dan kan hij
de garantie tegen verborgen gebreken
nadien niet meer inroepen. Anders ligt het,
wanneer het over u, de verkoper, gaat. Hoe-
wel de garantie even geldig is wanneer u zelf
van het bestaan van het gebrek op de hoogte
was als wanneer u dat niet was, wordt zij wel
op een verschillende manier toegepast.
a) U bent niet op de hoogte van het ver-
borgen gebrek. In dat geval moet u de be-
taalde prijs en de kosten die de koper ge-
maakt heeft, terugbetalen. Tenzij u in het
contract een clausule heeft opgenomen die
deze garantie uitsluit.
b) Had u wel degelijk kennis van het ver-
borgen gebrek, dan bent u niet alleen de
terugbetaling van de verkoopprijs en de
verkooponkosten schuldig, maar ook een
schadevergoeding en intresten. Eventuele
contractuele clausules die de garantie uit-
sluiten of in de tijd beperken, kunt u in dit
geval niet inroepen.
En opgelet! Als professional (fabrikant-
verkoper en/of handelaar) rust de bewijslast
op u: u wordt geacht het gebrek gekend te
hebben, tenzij u bewijs levert van het tegen-
deel. U zou, bijvoorbeeld, kunnen aanvoe-
ren dat u geen specialist bent m.b.t. het
product dat u heeft verkocht.
KMOBRIEF N I E U W S B R I E F VO O R D E O N D E R N E M E R
OP WELKE MANIER WORDT
DEZE GARANTIE AANGESPROKEN ?
Er zijn twee manieren waarop de koper
met deze garantie kan omspringen. Hij
kiest zelf en hoeft die keuze zelfs niet te
verantwoorden.
• Ofwel kiest hij voor een ‘koopvernieti-
ging’: hij annuleert de verkoopovereen-
komst, geeft het product aan de verkoper
terug en krijgt de verkoopprijs terugbe-
taald. Daarnaast kan hij ook andere
sancties doen gelden (zoals een schade-
vergoeding en intresten), indien de ver-
koper het gebrek kende (of verondersteld
mag worden het gekend te hebben).
• Ofwel kiest hij voor een ‘herwaarde-
ring’. In dat geval blijft de verkoop
bestaan maar wel onder nieuwe voor-
waarden. Doorgaans komt dat neer op
een vermindering van de verkoopprijs,
na deskundig onderzoek van het ‘gebrek-
kige’ product. Als u kennis had van het
gebrek, kan uw klant schadevergoeding
en intresten van u eisen. Was u niet op
de hoogte, dan heeft de klant alleen recht
op een prijsvermindering en op de terug-
betaling van zijn kooponkosten.
• In de verkoopovereenkomst zelf kun-
nen er nog andere manieren worden afge-
sproken om de garantie tegen verborgen
gebreken gestalte te geven: gratis repa-
ratie bijvoorbeeld, of vervanging van
het goed.
De koper die in zijn aankoop
een verborgen gebrek
vaststelt, kan kiezen of hij
de verkoop annuleert of enkel
genoegen neemt met een
prijsvermindering.
BINNEN WELKE TERMIJN MOET
DE KOPER AANSPRAAK MAKEN
OP DEZE GARANTIE?
Zo snel mogelijk! Indien nodig zal de rech-
ter oordelen, rekening houdende met de
aard van het verborgen gebrek en met wat
gebruikelijk is voor het type product.
KAN MEN HET TOEPASSINGSVELD
VAN DEZE GARANTIE CONTRACTUEEL
UITBREIDEN OF INKRIMPEN?
Ja. De partijen kunnen overeenkomen om
clausules op te nemen die de draagwijdte
van de garantie tegen verborgen gebreken
beïnvloeden. Zowel uitbreiding als in-
krimping is mogelijk.
U zou de garantie bijvoorbeeld kunnen uit-
breiden, door een clausule op te nemen waarin
u zelfs kleine herstellingen voor uw rekening
neemt (waar de wettelijke garantie alleen van
toepassing is voor ernstige gebreken).
Rechten van de verkoper - Verplichtingen van de koper
Voor de koper houdthetverkoopcontractin wezen
twee verplichtingen in:
1. Hij moet het goed aanvaarden, wanneer dit
wordt geleverd.
2. Hij moet de prijs betalen.
Het is mogelijk dat zich daarnaast nog meer spe-
cifieke, wettelijke of contractuele verplichtin-
gen opdringen.
Het goed aanvaarden
WAT VERSTAAN WE
ONDER ‘AANVAARDEN’
Dat u het goed aanvaardt, betekent dat u erkent:
• dat het geleverde goed beantwoordt aan
wat u gekocht heeft en dat het geen
zichtbare gebreken vertoont.
• dat kwaliteit en kwantiteit van het goed
overeenstemmen met wat u bent over-
eengekomen.
• dat de verkoper ook zijn andere ver-
plichtingen is nagekomen: het goed werd
in goede omstandigheden bewaard en de
levering gebeurt op het afgesproken tijd-
stip en op de afgesproken plaats.
Het verkoopcontract
kan de aspecten van de
aanvaarding preciseren.
WAAR EN HOEVINDT
DE AANVAARDING PLAATS?
In principe moet u het goed aanvaarden waar
en wanneer het goed geleverd wordt. Maar
het is ook mogelijk dit vooraf al te doen, bij-
voorbeeld als de goederen door de koper
onderzocht kunnen worden in de gebouwen
van de verkoper en de partijen overeenkomen
dat ze aanvaard moeten worden voordat ze uit
die gebouwen worden weggehaald. Laten
we het er kortweg op houden dat de partijen
vrij zijn de modaliteiten van de aanvaarding
overeen te komen. Als het contract hierover
niets zegt, zijn de normale gebruiken van
toepassing.
WELKE GEVOLGEN HEEFT
DE AANVAARDING?
Dat u als koper bepaalde goederen aan-
vaardt, wil zeggen dat u ze bij de levering
nauwkeurig heeft onderzocht en dat u die
levering goedkeurt. Door het goed te aan-
vaarden, ziet u af van de mogelijkheid
om tegenover de verkoper zichtbare gebre-
ken in te roepen (zichtbare gebreken zijn
die gebreken die u tijdens een aandachtig
onderzoek van de goederen zou kunnen
opmerken). En natuurlijk houdt uw aan-
vaarding ook in dat u de verkoper niet
meer kunt aanwrijven dat hij zijn leve-
ringsplicht niet is nagekomen.
WAT ALS U, ALS KOPER,
DE LEVERING NIET GOEDKEURT?
Beantwoordt de levering niet aan wat u
bent overeengekomen, dan aanvaardt u
haar niet. U bent in dat geval niet langer
verplicht te betalen of de goederen mee te
nemen. U kiest zelf of u de verkoop annu-
leert of niet. Indien u niet annuleert, kan
u een prijsvermindering bedingen. En on-
geacht of u de verkoop annuleert of onder
gewijzigde voorwaarden verder zet, kunt
u schadevergoeding en intresten eisen.
Het is trouwens mogelijk om een ont-
bindende clausule in de verkoopover-
eenkomst op te nemen. Die stelt dan dat
de verkoop van rechtswege geannuleerd
wordt zodra zich bij de levering een pro-
bleem stelt (vb. het product beantwoordt
niet aan wat is afgesproken of het is be-
schadigd).
De prijs betalen
Wat u gekocht heeft, moet u betalen, dat is
duidelijk. Maar waar, wanneer en hoe moet
u die verplichting precies nakomen?
WANNEER MOET U BETALEN ?
De betalingstermijn kan bepaald worden in
de verkoopovereenkomst of volgens de gel-
dende gebruiken. Als er niets gepreciseerd
is, wordt er betaald op het ogenblik van de
levering.
Een contractclausule kan bijvoorbeeld stipu-
leren dat de betaling contant zal gebeuren. In
dat geval moet u de overeengekomen prijs
betalen op het ogenblik dat de goederen gele-
verd worden. De clausule kan ook stipuleren
dat de aankoop wordt betaald voordat de leve-
ring plaats heeft.