VIEN KHAO CO HOC BAN KHOA HOC XA HOI VIET NAMTIEU SU TOM TAT CUA CHU TICH HO CHi MINH Cc TICH HO CHi MINH due nbd tén 14 Nguyén Tat Thanh, trong nhiéu n&m .hogt déag cach mgng truée day Idy tén 1a Nguyén Ai Quéec), sinh ngay 19-5-1890 & lang Kim Lién, huyén Nam Dan, tinh Nghé An va mat ngay 3-9-1969 tai Ha Ndi. Ngwdi sinh ra trong mét gia dinh nh nho yéu née, nguén gée néng dan va len lén & mét dja phweng ma nhan dan cé truyén théng anh ding chéng ngogi x4m, trong mét thoi ky phong trao ciru née & Vigt Nam rit soi ndi. Cuéi nam 1914, vei ¥ mudn hoe tdp ly lugn va kinh nghiém eéch mang cia che née dé vé gidi phéng nwée nha khdi ach thre dan, HO CHU TICH ra nwée ngoai, lam céng nhan, tham gia euge van dong edch mang eiia nha dan nhigu nuée, ddng thoi khong ngirng d&u tranh cho déc 4p, ty do eda dan tée minh. La nguei Viet Nam dau tién ing hO cuge Céch mang thing Mui Nga vi dai va tim thay & ehd nghia Mac —Lé-nin con dirdng gidi phong cia giai cp céng nhén va nhan din che nuée thuge dia, nam 1920 Ng tham gia ‘hanh lp Dang Cong san Phép tai Dai hdi Tua. Tir mgt ngwori yéu wee chin chinh, Ngwei da tr’ thanh mét chi&n si céng san Ii lac. Nguei néi: «Muén cru nuée va gidi phéng dan t@°, khéng c6 con dwong nao khée con duéng céch mang v6 san» (1). DE két herp cude dau tranh eda nhén dan Vigt Nam véi phong trao edng nhan quéc t& va phong trao gidi phéng dan téc trén thé gidi, Nguwot tham gia thanh lap Héi lién higp cdc dan t6c thuge dia Phép (1921), xutt ban to b&o Ngwdi ciing khd & Php (1922), Nim 1923, Nguei durge bau yao Ban chap hanh Quéc té néng dan. Nim 1924, Ngwoi tham dy Dai hdl ain thir V cla Quée 8 cong san vA due chidinh 1a Uy vién thudag tryc BO Phuorng Dong, trure tiép phy teach Cue Phuong Nam. Nam 1925, Nguoi tham gia thanh lap H4i lién hiép ede dan téc bi dp bite & chau A, xubt (1) Loi twa viet cho quyta HO CH/ MINH, mhong bai vies vd noi chon Toe xudt bin & Lien Xo nam 1959,ban hai cudn sach ndi tiéng: Ban dn ché 46 thee dén Phép (1925) va Duong eéch mang (1927). DE chulin bj ti’n to thanh Igp dng ela mhirng ngwéi cong sin Viet Nam, nam 1925, Nguoi thinh lap Vige Nam thank nién edch mang ding chi hgi & Quang Chau (Trung Quée) va td ehire «Cong sin doan» lam ndng eBt cho Hi 46, dao tao can bd cong sin dé Iinh dgo Hoi va truyén bé ehii nghia Mée — Lé-nin vao nwée ta, Nam 1929, nhirng t8 chire cong sin diu tién ra ddi & Vigt Nam. Ngdy 3-2-1930 duge sy dy nhiém ela Ban chap hanh trung worng Quée t8 eng sin, Nguoi trigu tap « #91 nghij hop nbéit» dé thing nbtt ede t8 chire cng sin & Viet Nam thanb Dang Cong sn Vige Nam sau adi tén 1a Dang Cong sin Dong Dwong va ngdy nay 1a Pang Lao dong Vit Nam. Trong «Oi nghj hgp nbiit», Ngwoi vach 1 dw'ng 16: cfich mang & nuée ta Ia truée lm cfeh mang dan tge dan chi, sau lm cdich mang x@ h@i chit nghia. Tie nm 1920 dn nim 1940, dng chi HO CHE MINH ti’p tye hoat dgng cho sw nghiép gidi phéng cia dan tgc Vigt Nam va cita cae dan toe bi Ap bire khée trong nhimng diéu kién v6 cing glan khd va khé khan. Nim 1041, Ngwéi vé nue, trigu tap HOi ngh| laa thi tam eda Ban ehtip hanh trung wo'ng Dang Cong sin Déng Dro'ng, quyét dinh dudng 161 ciru nuée, thinh Ip Vige Nam déc lap dong mink hoi (Vige Minh), 8 ehire hye lwerng vit trang gidi phéng, xy dyng can cir dia, linh @go nham dan khéi nghia tirng phiin va chuiin bj ting khéi nghia gianh chink quyén trong c& mrée, Cfch mang théng Tim (1945) thang lol, Ngwoi tuyén bé thanh Ip née Viét Nam dan chit eGng hda (2-9-1945), 18 ehire tng tuyén cir ty do trong c& nude, btu Quée hgi va thong qua Hign phép dan chi dau tien ela nwée ta. Quéc hol khéa I dé bit Nguéi lam Chi tieh nwée Vist Nam dan chit edng hda (1946), Cang voi Trung wong Bang, HO CHU TICH lanh dgo toan Dang, toan quan, toan dan ta pha tan ém muu cia bon dé quéc, git vieng va cling c& chinh quyén cfich mang. Ngay sau Cich mang thing Tam, thye dan Phap tro lai xim hrge née ta mob Kin nira, Ngwdi kéu goi cd nwée khéing chin bao vé déc lap, tw do cia TS quée, bao vé va phat trim nhimng thinh qua cia Céch mang théng Tm. Nguoi n6i:«... Chting ta tha hy sinh tkt 4, chir abit dinh Khéng ebju mét nwéc, nhit dinh khong ehju kim nd Ie» (. ‘Tal Dai hoi Win thir hai eda Dang (1954), Nguoi dwee bau lm Chi tich Ban chip hanh trung wo'ng Bang. Doi sy lanh dgo ea Trung wong Dang, ding diu 1A HO CHU TICH, euge khang chién than thénh cia nban dan tachéng thye din Phap xim lege da gianh dug’e thing Igi to len, két thie vé vang bing chién théng vI dai Bign Bién Phu (1954). Sau khi mién Bée née ta duge holdin ton gidi phéng (1955), Trung wong Dang va HO CHU TICH d8 ra hai nhiém vy chién hg cia céch mang (2) Loi kev goi totm quéc khang chién ngay 20-12-1946,Vigt Nam Ia t'&n hAnh efich mang x4 h9l chi nghfa va xy dng chi nghia x hol & mitn Bae, ding thai du tranh dB gidi phéng mién Nam, the hign théng nb&t nwée nha, hoan thanh nhiém vy cach mang dan toe dan cha nan dan trong cA nwére. Dai hdi lin thir ba etia Dang (1960) quyét dinh dung Ii edi tao xa hdi chi nghia va xay dyng chit nghia x4 hol & min Pe nude ta va duong Ii dau tranh gidi phéng mién Nam, the hién béa binh théng nhiat nude nba. Dai héi nhét tri bau lai déng chi HO CHI MINH lam Cha t{eh Ban el ip hanh trung wong Dang Lao ¢éng Viét Nam. Cang véi Ban chp hanh trung worng Dang, HO CHU TICH anh dao eudge khéng chién vi dai ella nhan dan ta chéng chin tranh xdm luge cla dé quée MY. Ngwél noi: «Nuée ta 1A mét, dan tde ta 1A mot» (1)... «Nam Bae 1d mét nha, Ia anh em rudt thit, quy8t khong thé chia c&t duge (2) Ngwoi k! dng dinh: «Khéng ¢6 gl quy hon doe lap, ty do» (3). ang v6 Ban chtip hanb trung wong Dang, Nguoi lanh dgo su nghiép cai tgo x hoi chiinghia va xay ding chi nghia x4 h§i & mitn Bae rude ta, Nguéi néi «Mign Bae nbét dink phai tign Ién chit nghia xa hgi. MA dite didm to nhde cia ta trong thi k} qué 46 1a tix mot nwée ndng nghiép Ig h§u ti8a thang Ién chi nghfa x4 hgi, khong phi kin qua glial dogn phat trién tu ban chit nghla » (4). HO CHU TICH Iuén Iuén day chiing ta phai k&t hop nhigém vy edch mang trong nuée voi nhigm vy each mang quée 8. Ngwéi chi thi cho toan Dang va toan dan ta phai tich ewe gép phiin bao vé hé théng xa hdi chd ngbfa, khéi phye doan k8t, nhait tri trong phe ta va trong phong tro cong sin quée té trén cor sé chi nghla Mae — Lé-nin va ehii nghia quée t8 vo sin, ra sire gép phan vao cuge du tranh cia nhan dan thé giéi vi bda hinh, ge lp dan t@c, din chit va chii nghia xa hoi. HO CHU TICH da van dung sing tao cha nghia Mae — Lé-nin vao diéu kign cy th8 cha nuée ta, dé ra dudng Idi ding din, dwa eéch mang Viét Nam di tir thing Igi nay dén thing Igi khée, Ngwei két hep tal tinh truyén théng t8t dep nbae cia din te Vigt Nam voi tu twong eéch mang dB cia glai cp eéng nhan, tw twéng cia chit nghia Mae —Lé-nin, K8t hop chat ché chi nghla yeu nwée chan chink vol chit nghia quée té vd sn, Sy nghiép eéch mang cia Bang ta va eda HO CHU TICH da mo ra mét thei dal mét trong I{ch sir dan tée Viét Nam, thot dal nhan can Vigt Nam dnh théing efe thé le d& quéc x4m lee, gidi phéng dan tc, thye hin dan ehii nban dan, xAy dung chi nghia x4 hoi & nude ta. (Q) The ghi Lust se Nguyén How Tho, Chi tich Dotn ebii tich, vd cée vi trong Uy ban trung wong Met trim din tgc gidi phong mion Nam Vigt Nam (5-6-1967). (2) Din van chae ming nim moi va nban dip Trung wong Ding va Chinh pho v8 thi do (1-1-1955). (8) Loi kew gpl cha HO CHU TICH (17-17-1966). (4) Ba miroi nam hoat dong cto Dang.Nguéi tin twéng mgnh mé vio lye lwgng vi dal clia quiin ehiing nhan dan, sudt dé tan tuy phyc vu efch mang, phye vu nhin dan, phe vy TS quéc. Nguoi la thm guorng trong sing ciia tinh thin tap thé, ¥ thire £8 chire va dgo dire efich mang! trung voi Bang, hi6u vei dan, ein kigm liém chinh, chi cng vé tu, chan thanh, khiém tén va gin dj. ‘Sw nghiép cia HO CHU TICH that 1a vi dai, Ngwoi da sfng lap ra Dang mée xit — 18 nl nit & Vigt Nam, sing Ip ra Mat tran dan tQe thing nh&t Vist Nam, séng Ip ra ede Ive lwg'ng va trang nbn dan Viét Nam vA sing Ip ra nuée Vigt Nam dan chi edng hda, gép phin tang evdng oan két quée té. HO CHU TICH 1A ngwei thay vi dai cla cach mang Viét Nam, laah ty kfnh yéu eda gist eip cbng mhan va cila cd dan tge Vist Nam, mot chign si xuft sde, mOt nha hoat dong l6i lac ea phong trao edng sin quéc 18 va phong trao gldl phéng dan téc. Tén tudi cla Nguoi séng mai trong I8ng mdi ngwoi Vist Nam yéu nuee va sy nghiép edch mang cia Nguoi nhat dinh sé due'e ké tue thang lottLOI KEU GOI CUA BAN CHAP HANH TRUNG UONG BANG LAO BONG VIET NAM Gti cée cin b6, déng vién, chién si, ddng bao cd nude vd kitu bao & nuée ngodi, Cac ddng chi va ding bao than mén, Ban chp hanh trung wong Dang Lao dong Viét Nam v6 cing dau dén bao tin d& cac ding chi, cae chién si, ding bao ch nude va kidu bao & mrée ngoai biét: Ding chi HO CHf MINH Chit tich Ban chp hank trung wong Ding Lao dong Viet Nam, Chi tich nee Viét Nam dan chit cong hoa, ' sau mét thoi gian bi bénh va sau mét con dau tim rat nang, di tr tran hdi 9 gid 47 phit ngay 3 thang 9 n&m 1969 tai Ha N6i, tho 79 tudi. Dong chi HO CHf MINH la ngwéi sang 1gp Ding ta va Nha murée ta, Ngwdi sing lap Mit tran dan tc théng nhit va lye long vii trang nhan dan Vigt Nam, linh ty vi dai v6 cing kink yén cia giai cp céug nhan va nhan dan ta, cha toan thé dan tée Vigt Nam, mét chién si 1di lac cia phong tro cong sin quéc té va phong trio gidi phong dan t6c. Ngwéi mat di 1a mot ton that rat lon d6i voi Ding ta va dan toe ta. La mét nha yéu nude vi dai, mot ngwéi hoc tré trung thanh cha Cac Mac va V.I. Lé-nin, dong chi HO CHi MINH da néu cao tinh thin trigt 48 chéng chi nghia dé quéc, dé céng hién cd Adi minh cho sw ngbiép gidi phong giai cip cdng nhan, gidi phong dan phong loai ngwéi, vi dée lap, ty do, vi chit nghia xa hdia , 6 va chit nghia cOng sin. Nguoi da néu cao tinh tha ddclép, tr chil, van dung sing tso chi nghia Mic — Lé-nin vao dita kign ey th® cha née ta, két hop chit ché chi nghia you nude chan chinh vii cha nghia quée té vo sin. Ngwéi th hign sz két tinh nhitng traytn théng tot dep nhft cia dan toe Vigt Nam vi tw trdng cach mang trigt d& cha théi dai ching ta, tw twéng cha chi nghia Mac— Lé-nin. Cuge dvi cha Ngwdila mot tim grong chéi lof cha chi nghia anh hing eich mang, ciia tinh than doan két chién diu, cia dao dire gian dj, khiém tén, cin kigm liém chimh, chi cong v6 tw. Tén tudi cia Ngwei gin litn voi nhirng thing lgi vé vang cia chch mang Vigt Nam tir khi Ding ta ra ddidén nay va twong trang cho théi dai bitn hich wht trong lich «t+ dan te Viet Nam. HO CHU TICH vinh biét ching ta. Nhung Ngwoi da bdi dwong cho cach mang Viet Nam nhitng nhan té co bin bio dim thing loi hoan toan, Su nghiép va dao dire cich mang cia Ngwéi song mii voi toin Dang, toan dan ta, s6ng mai cing non s6ng, dat mre ta. Truwe cai tang chung v6 cing dau dén nay, Ban chip hanh trang wong Ding kéu goi cin bé va ding vién toan Ding, chién si eae lire lng vii trang nhan dan, ding bao cd née va kitu bao & mrde ngoai, trién ngwdi nhu mot hdy bién dau throng thank hank dong céch mang, ding edm tién lén, tiép tue su nghiép vi dai cla HO CHU TICH, thee hién thing lei ly trdng va hodi bao cia Nguoi: chp hinh nghiém chink duong Iéi, chinh sich eta Trung wong Dang va Chink phiis ra sive hoe tap tr tuéng, dao dice va tée phong cla Nguoi. HO CHU TICH day ching ta «Khong ¢6 gi quy hon déc 4p, ty dom... «Nude ta la mot, dan toe ta Li mot»... «Hé com mot tén xam luge trén dit amie ta, thi ta cou phai tiép tue chién dau, guét anch né di”. Khi con sing, ngay dém Ngwéi twong nhé dén ding bao mign Nem rugt thjt, chim lo sy aghiép théng nhit nuée aha. Ching ia phai kign tr! va diy manh cude khang ehién chong Mg, cirn née, tién lén dinh thing hoan toan giie My xim hree, gidi phéng miga Nam, bio vé min Bée, thye hign héa binh théng abdt TS qui HO CHU TICH day ching ta: « Mitn Bic uhat dink phai tién Jén chi: nghia xi hoi. Ma déic diém to nhdt ctia ta trong thoi ky qué 46 la tik mot nwée nong nghi¢p lac hau tién thing lén chi nghia x4 hOi, khong phai kinh qua giai doan phat tridn tr bin eho nghia™. Ching ta hiy ra sire diy manh sy nghiép xay dyng chi nghia xa hOi vt hodn thinh cOng ende chi tao xi hOi chi nghia, khong nging chim lo cdi thign adi . Nuvi Iuon lon ciin diin ching ta phat git gin vd phdt huy truyén thing dodn Két vd tink thong you ding bao, ding chi. Vink bigt Ngwdi, ching ta thé: Het long hét site gist gin sy dod két nhdt tri cia Ding mher git gin con ngwoi cia mit mink, ting ewdng ste chién du céa Ding, lim: hat nhan cho khdi doin két toan dan, bio dim cho sw nghigp cach mang cia gial cap cong nhan va dan tc Vigt Nam hoin todn thing Igi. HO CHU TICH 1a twgng treng cao dep cia chit nghia yéu meée chan chink kat hop nhuan nhuyin véi chit nghia quéc té v6 sdn, Trdi tim, khdi bc cia Ngwoi dank cho dan tge Vigt Nam ta cing huwéng vé giai cdp v6 san od cde dan thc bj dp bite trén todn thé gibi. La nguéi hoc tro trung thanh cia Cée Mde vd Lé-nin, HO CHU TICH chang nhieng la mgt nha yeu muréc vi dai, ma cén lé mét chién sf xudt se trong phong trae cong sin quic t@ vd phong trao gidi phéng dan téc cia thé kj 20. HO CHU TICH thirdng day chting ta phdi chim Lo béo v6 se dodn két quéc 8, vl se nghiép to Ién cia cdch mang Vigt Nam, vi nghia vu cao cd adi véi céch mang thd gigi. Vink bige Ngudi, ching ta thd: Luén luén phét huy tinh chm quéc té trong sing cia HO CHU TICH, hét long gép see vio vide khdi phuc va ting ewdng sy doin két nhat tri trong phe xi h0i cha nghia va giita of Ding anh em trén eo s& chi nghia Méc— Le-nin va ché nghia quée té vO sin; that chét tinh doin két hiru nigh] glita cée dan t9c Dong Dwong; ra sive ing hO phong trao céch mang eda mhan din céc mwée, gép phin tich eye vio cuge du trank cia nhan dan thé giéi vi hoa binh, &gc lap dan toc, dan chi va cha nghia xa hoi. C4 cuge adi vi dei cha HO CHU TICH 1a tém gwong mai mai sing ngdi chi khi cdch mang kién cwong, tink than dge lap te chit, ling yéu nhan dan thim thiét, dao dite chi céng v6 tw, tde phong Khiém tdn, gidn di. HO CHU TICH doy ching ta: «Phd git gin Dang ta thét trong sack, phat xieng déng 1d ngwdi link dao, 1d ngwoi day t& that trung thank cla nhan dan”. Vink bige Ngwot, ching ta thi: Suét 43i hge tap dgo dike, the phong cia Nguoi, bdi dwéng phim chét eich mang, khong s¢ gian khd, khong s¢ hy sink, rén Iuy€n mink think nhirng chién si trang thinh véi Ding, voi dan, xing dang la dong chi, 1a hee trd caa HO CHU TICH. Noi grong Ngwéi, todn thd nhan dan ts thanh nién ta nguy@n ra sire trau ddi minh think nhimng con ngwdi méi, lam chi 44t nwéc, Lim chi xé hoi méi, mang 14 c¢ bach chién béch thing cia HO CHU TICH t6i dich cudi cing. HO CHE TICH dé qua adi! Nhwng Ngwdi dé loi cho ching ta mot di sin v6 cing quy béu. Dé 1a thoi dei HO CHE MINH, thoi dai ree re nhdt trong lich sit quang vink cia dan téc. Dé 1a kj nguyén déc lap, te do eda TD quéc, ky nguyén chic nghta xa hoi & meée ta. irR Toan thd dan the Vige Nam ea, mii ngwoi Vigt Nam ta mai mai ghi Ling tac da cng on trai bidn ciia Ngwdi- Tréec ank link cha HO CHU TICH, ching ta nguyén sudt doi trung thank obi Ngiedi, dem hét tam hdn va nghi lye, dodn két thank mit khéi sBt thép, phin ddu quén mink, quyét lam trin nghia vu cao cd vi dgc lap, ty do cla TD quéc, vl hank phiic cia nhan dan ta vi gép phin xieng ding vdo ew nghif p edch mang cia nhan dan thé gid H6 CHE TICH 2a qua adi! Nhung Ngwdi ludn ludn dan dat ching ta. Ching ta vin chm thy cé Nguoi luén ludn bén canh. B&i vi ching ta vin 4i theo con during cita Ngudi, tiép tuc sw nghiép vi dei cia Ngudi. Béi vt Ngwdi olin sing mai vbi non sing ddt nuréc, tén tudi vd hink dnh cia Nguoi ngay cdng khic su trong trdi tim, khéi dc cia mdi chiing ta. Che @dng chi va dng bio thin mén! Vinh bigt ching to, BAC HO c6 a8 Loi cho Dang ta, cho toan thd ding bdo vd chlén si hat mim Nam Bic m6t bin di chide lich sb. Dé 1a nkieng 1dt cin din cudi cing cia Bée, ld nhiing tink cdm vd nidm tin cha Bde adi wbi ching ta ngdy ney vd cic thd hf mai sam. Ching ta hy xing déng bi Bac hon nia! Hay nbn dou thwong, ank ding phdn ddu, hing hét exon én, dep bang moi tré lye, ching gat, quyét tdm dénh thing hodn todn gitic M3 xém Tepe, quyé: tam xy deng chi nghia = hgt thank cing, thyee hifn Lot the dank de trong gidv phist vinh bigt thitng Weng nay ! HO CHU TICH, LANH TY VI DAI, NGUOT THAY KINH YEU CUA DANG TA, CUA DAN TOC TA, DOL DOI SONG MAI!DI CHUC CUA CHU TICH HO CHI MINH Cage chéng MJ, eeu mwe cia mban dan ta di phai kink qua khd, hy sinh nhitu hon nita, song nhds dink thing loi hodn toin. Dé la mot Aida chite chin. Toi cé 7 dinh @én ngay 45, toi 68 Gi khitp hai witn Nam Bie, ad chic ming ding bio, eén bg va chién si anh hing; thim hdi eke cv phy lao, ede chauthanh nign va mhi ding yéu qu} céa ching ta Ké theo @6, t0i sé thay m&t nhan dan ta di thiim vA chm on che nwée anh em trong phe xi hGi chi nghia, vi che muée bin ban khip nim chau 4a tan tink ding hO va gidp 46 cude chéng Mj, cieu muée cia nhan dan ta, Ong DS Phila ngwoi lam tho rét adi ting & Trung Quéc @di nha Duéng, c6 cau ring «Nhan sink that thap cd lai hy”, aghia Id « ngwéi the 70, xwa nay hiém >. Nim nay, ti vita 79 tudi, da 1a 1ép ngwéi wxwa nay hiém> nhung tinh thin, dau bc vin rit sing sudt, tuy sire khée e6 kém so vi vai mim trrée day. Khi ngwéi ta di ngoai 70 xuan, thi tudi the cing cao, sire khée cng thdp. Didu 46 cing khong c6 gi la. Nhung ai ma dodn biét t6i con phye vu chch mang, phye vy TS quéc, phye va nhan dan duge bao lau niva? Vi vay, toi G2 siin may 1éi nay, phdng khi toi sé di gip ev Cie Mac, cv Lé-nin vi efe vi céch mang dan anh khée, thi dng bao ck nuée, dong chi trong Ding vi bau ban khip noi d@u khdi cim thay dot ngot. TRUGC HET NOI VE DANG — Nhé doan két chat ché, mot long mgt de phyc va giai efp, phuc va nhan dan, phue va TS quée, cho nén tir ngay thank gp @én nay, Ding ta di doin két, td chite va lanh do nhin dan ta hing héi @du tranh tién tt thing Ii nay dén thing loi khéc. Doan két 1d mot truyBn thong ewe k3 quy bau eda Ding va ciia dan ta. Che ddng chi tk Trung wong dén che chi bo cin phii git gin sw doan két nhét trf céa Ding nbw git gin con ngwoi cia mat mink, ‘Trong Ding thye hinh dan ché rong rai, thwdng xuyén va nghiém chink te phé bink vd. phé bink la ckch t6t nhdt dB cling 6 va phét tridn a oan két vi théng nhét cia Ding. Phi cé tinh Ging chi throng yéu ahau, Ding ta 1d mgt ding chm quy8a. M3i ding vién va cn bg phai that ay thiim nhuia dgo déc céch mang, that sw ein kigm Liém chinh, chi cong v6 tw. Phii git gin Ding ta that trong sach, phai xing ding la ngwéi hh dao, 1d ngwei diy té that trang thanh cia nhan dan, DOAN VIEN VA THANH NIEN ta néi chung La t6t, mgi vide déu hing hAi xung phong, khong ngei khé khin, 6 chi tiém thé. Ding cin phii chim Io gigo duc doo dite cdch mang cho hg, dao tgo hg thinh nhieng nguéi thira ké xay dng chi nghia xi hi viea « hong” vita « chuyéa”.4 Bbi dwGng thé hé céch mang cho @éi sau 1d mOt vide rt quan trong va rfit cn thiét. NHAN DAN LAO DONG ta & mibn xudi cling nhw & mitn néi, dé bao ai chin dung gian khd, bi ché 49 phong kién va thye din ép bite béc Ipt, lai kink qua nhidu nim chién tranh. Tay vay, nhan dan ta rdt anh hing, diing chm, hing héi, edn eit, Tir ngiy c6 Ding, nhin din ta Indn Inén di theo Ding, rét trang think v6i Ding. Ding cin phii o6 kd hoach that t6t 42 phét tri’ kimb t6 va vin béa, nhim khong ngitng nang cao dit song cia nhan dan. CUOC KHANG CHIEN CHONG MY c6 thd con kéo dai. Dang bio ta e6 tht phii hy sinh nhidn cba, nhiu ngwoi. Di sao, ching ta phat quyé tam @anh give My dén thing lai hoin toin. Gén non, con mrée, cin ngwdt, Thing gite M3, ta sf xy dung hon mieoi ngdy nay! Da khé Kkhiin gian khd dén may, nhdn dan ta mhét dink a@ hoan todn thing loi. Dé qude Mj mhat dink phii cit khdi muée ta. TB quée ta abi @jnh sé thong nhit, Dong bio Nam Bic nhét dinh sé sam hop mot nha. Nude ta sé e6 vinh dx Ién la mot nwo mhd ma di anh dimg dénh thing hai @6 quéc to—la Phép va My ; va da gép phim xirng déng vio phong trae sidi phong dan toc. VB PHONG TRAO CONG SAN THE GIGT— La mot ngwai suds 24 phuc vu céch mang, t6i cing br hio véi ay 1ém mank cia phong trio cong sin va cong nha quéc té bao mhiéw, thi t0i dng dau lng bay nhieu vi ty bat hia hign nay giita che ding anh om Toi mong ring Ding ta sé ra sirc hoat dongy xép phin dic lye vio vige khoi phue lai Kh6i doin két giita céc ding anh om tron na thng cha mghi Mée — La-nin vi chi mghia quée t6 vO sin, 06 IY, ¢6 tink, Toi tin chic ring céc ding anh em vA che muée anh em nhét dink phai doin ket tei. VE Vif RIBNG — Suét dai toi hét long hét sire phuc va TS quée, phye vu céch mang, phuc vu nhan dan. Nay di phai tir bigt thé giéi nay, toi khong c6 did gi phdi hi han, chi tide la tide ring khong dw¢e phye vw lau hon nia, nhidu hon mika. Sau khi toi da qua déi, ché nén td chive diéu phing link dink, a8 khéi lang phi thi gid va tign bac cia nhan dan. Cu6i cing, 061 48 lei mudn vin tinh than yéu cho todn dan, toan Ding, cho toin tht bg 4gi, cho cée chau thank nién va nhi dng. Toi cling giti loi chao than 4i dén che dng chi, ede blu ban, va che ehdu thank nién, nhi ding quée 16. itu mong muén cust cing cia tor 1A: Todn Ding, todn dan ta doan Két phén du, xay dung mot awée Viet Nam héa binh, théng abét, age ap, dan ché va gidu manh, vi gép phin xieng déug vio sy nghigp céch mang thé isi Ha Noi, ngdy 10 thang 5 niim 1969 HO Cai MINECwee vhs My: abe gris es pire seks “ tyes Aejgeh yh Fae ov fovetns tras , es as Go ahede o pt i my 5H) Cor AE oy Roky Ge php TOM PHL be nes ow fod bad, ne ra tie Yoo yug com! hey Ds kh! ha de, Tn 1k Lhe hepa be ote Cee eee fe a eee Se As we Wt AO Ailey tart % ges FR Se na bas Hs pte wi Fly I Oy o Dag Ue eae ge ‘whine tok AML Hae oles * ngk a a th 7 eg higit Dam oy vee. 79 test, Ma” tee fete oy Kew Lie el a warm he Bor TicH pr cHoc cA HO cHO TICHBAC SONG MAI MAI TRONG LONG CHUNG TA, TRONG DAN TOC ANH HUNG CUA CHUNG TA, TRONG NON SONG HUNG Vi CUA CHUNG TA, TRONG SU’ NGHIEP CACH MANG Vi BAI CUA CHUNG TA Anhtn khong lam ra Ich sik. luc, nhitng thé ky ma hanh ddng cia cd nhan 6 th8 cé anh hwéng quyét djnh dén huéng phit trifn eta thot cude, én vin ménh cia mot dan téc, mo ra mt trang m6l, mot kf nguyén mét trong ich sit cia dit nu6c, Nhu Hd Chi tich. Tw khi bit dau hoat dong cach mang, tir budi thiéu thoi cho dén git’ chét ciia cuge s6ng cia minh, mbi mOt y nghi, tinh cam, hanb dgng cia Ngwoi déu hudng sy bién cia lich sit Viét Nam vao quy @go cia cOng cuge glai phong dan toc, gidi phong glal cp, gidi phong loai nguoi. Nhung @6 phai la nhitng con ngwoi tong treng cho nhieng edi gi cao quy nhdt cita din t9c vd ca loti nguedi, cia thoi dai, két tinh & minh nhitng nguyén vong, nhing hoai bio, nhiing ly turdng cao dep ciia hang trim, nghin trigu ngwoi b] ap bite, bée It tréa toan thé gigi. Dé 1a adc lap, ty do, no am, hanh phic, hda binh, chi nghTa x8 h9t va chit nghia cOng sin, mgt chit nghTa nhan go bao la nher trai bin, Nhiing con nguro nhw thé trong trung cho ltrong tri ctia oat ngwoi dang tin 1én. HO Chil tich chinh 1a ngwéi nhu thé, Nhung @6 phai la nhitng con ngudi ma tril tim chay rye nbiét fink céich mang, co NGUYEN KHANH TOAN mOt tinh cwong nghi phi thudng, mét tinh thin ding cdm v6 song, m@t khi phach anb hing vO tin, két hop voi dire trung hau, long bao dong quang dal, mot tinh yéu ndng nan cao nhw nit, rong nhu bin adi voi nhin dan, ding bio, ddng chi, tir cde cu gid dén tré tho, vi hanh phiie ea ho ma chién d&u, tinh cong truc, giin di, chin that nhu 4nh sing mat trot. H Chi teh 14 nguoi nhw thé Nhung d6 phil Ia nhiing con ngwoi a3 duoc t6i fuyén trong muén van thit thach, ai tril qua bao nbiéu dau thuong, thOng kd, @& qua bao nhiéu céra Al cita cude adi day hy sinh eda m@t chién si, mOt nguot cim lai con thuy&n cach mang, Iuén Iudn dirng mii chju sao, & diiu séng ngon gid, a3 bi phen vao sinh ra tir ma ldng trung trinh, ¥ chi phfin dau kh6ng mét giay phuit nao bf nao ning, hiéng minh di khéng bao gio bl dio Ion, bidu dong dén eve dé tinh thin cim tir d3 cho nhan din, cho nhan loat quyét sinh. HO Chi tfeh 1a ngwoi nhe thé. Nhung 46 phai li nhizng con ngwi co mot niém tin sdt dé, mot tink thin lac quan cach mang khong gi lay chuy8n ndi abi vol thing loi cilia chinh nghta, d6i voi trong lai tuoi sang ciia dan toc, 46i vol mia xuda tt s® dén cho c& loal ngwai. Long tin twong 1546 la bi quyét aB vot qua moi thir théch, chién thing moi khé khin gian khd. Cé lac quan cich mang thi khOng bao gid thoai chi nin long vi nhiing kho khiin, thét bai tem théi, cling khong ty man, ty kiéu bot nhiing thing loi burée Gu, vol ¥ thie ela mot linh ty céch mang, ngudi hoc trd va ngwoi ké tue xing dang sir nghiép cia Mac — Lé-nin, ring cich mang li lau dai va gian khd, nhung nhft dinh thing lol. HB Chi tjch, trong hon 60 nim host dong cach mang, di Ia trong née hay 1a trén trang quée t6, di la 6i voi dan toe minh va ce dan toc bj ap bite hay 1a G51 vér giat cp v6 sin thé gidi, 4% néu cao guong sing celia chi nghia Ic quan céch mang. Nhung dé phil la nhing con ngusi sudt 48i trang vei Bang, hiéa voi dan, sudt aot lay vige phye' vy mhan dan, lam day t6 trang thinh eda nhdn dan lam nghta vu quang vinh ahat ca minh, mbl mot ¥ nghf, tinh cam, hanh dng la vi Ding, vi nhan dan, vi céch mang, vi TS quéc, hién dang c& trai tim va kh6i 6c minh cho Bing, cho cach mang, cho nhan dan. HB Chi tich sudt doi da néu cho ching ta tim gutong sang ngOl va doi doi bat dit cia long trang v6i Bang, hiéu v6i dan, tinh thin phye vy edich mang, phye vu mhan dan khéng digu kign, mht 1a mot nha yéu nurée vi dal nhit eta dan toc, mt chién st Wi lac cita phong trio cong nhan va phong trio cOng san thé gigi. Nhung dé phai la nhtng con nguot Tudn luda gin Wn cuge déutranh vi ehinh nghia voi euge déu tranh d? doan két t8t ci nhting lye ong chién dau vi mot mue dich, mot ly twéng chung. Dau tranh vi chinh nghia va du tranh cho sy doan két va nhét tri chung quanh ngon co cla chinh nghia 1a khOng tach nhau. «Boan két, doan két, dat doan két, Thanh cOng, thanh cOng, dai thanh cong Doan két tét ci nhing le long cach mang, tign bd trudge ké dich, a8 ohién thing ké dich, doan két cia chinh nghia truée phi nghia. Doan két trong toin Bing, trongtoan dan, trong ci ntr6e, trén thé gidi. Nhung d@ rén luyén cho minh tinh thin doin két thi mdi mdt cd mhin trabe hét phat rfl sach chii nghia ed nhan trong du 6c, tam hda, trong cit chi, hanh dng, Ify tinh than din chi, binh ding, tong tro, ting cuéng chit nghia tap thB, ning cao ¥ thite t3 chite, ky luft, lién hé khiing khit v6i quan ching, hoa minh vol quan ching, khiém t6n hoc héi quan ching; @6i voi ede woe xi hdi cht nghia va blu ban khip 16 noi thi thiit chit tinh hitu nghj va giap ao anh em, véi tinh thin khé khin eta ban la khé khan ofa ta, thang loi éiia ban cing i thing lol eda ta. Host ang cach mang etia Hd Chi tich trén 60 nim J mOt tém guong choi loi cia cuge phiin du khong mét mdi a thyc hién va ting cwong sy doin két chiém du va nhft tri trong toan Dang, toan dan va trén toan thé gidi. Boi vay cho nén dw luan cia loai nguwdi tién bd, khi bist tin HB Chi tieh tir trn, Bundi lén mot chan ly chung ring « Nguoi cé mot cdi gi do khOng th® chét durge va khéng bao gid chét durge ®, béi vi «no tirgng trung cho nhiéng gia tr] eao quy nhft eiia nhan loai ngay nay, rling Hd Chi tich 1a mt trong nhifog vi uhin cia thé gidi va ofa che thot dai, d&u fin ma Nguoi @B lai mai mii sé la truy8n trong lich sir thé gigi. ‘Vi HB Chi tich 1a két tinh va bidu trong siéu viét cia nhikng tu tong va dao dic néi trén, cho nén Nguoi di tao nén nbitng nhan t6 eo bin, cai n8n tang kién e6 trén 6 cich mang Viet Nam di di tt thing loi nay dén thing loi khac, nhiing thing Igi ngay cing lén, va sur nghigp quang vinh ma Nguoi d? gi — dinh thing hoan toin gise My xdm loc, théng nhit TO quéc, xy dyng cha nghia xi hdi & mi&n Bac, xay dung mot née Vidt Nam hoa binh, théng hit, de lap, dan chi va gitu manh — nbét djnh sf hoin thanh vé Chi tich 43 td niém tin tad Di chic thiéng liéng cia Ngwoi- Cai n’n tang kién cé va huy hoang nhit ma Nguoi di xy nén, n6 la nhin t6 quyét @jnh ofa nhiing thing lol ciia cach mang Vidt Nam, d6 li Dang. Ding ta do Nguoi sing lap ra, do Ngwoi xay dig, cing 6, glio dye, Vinh dgo trong sudt 40 nim nay, thanh m6t agi tiéa phong mac xit 1é ni nit ma truyBn théng t6t dep abit, xing dang voi Ngwdi sing lap ra nd, 1A swe dodn két nhét tri khong ngitng duge cing cS. Niw vay truée hét li oho Nguoi di rén Iuyén nén nhitng ngwoi ban chién dfu, nhitng @dng chi Hnh dao theo hinh fnh cia Ngwo1 — mOt tip thB Linh dao xitng ding cla mot Ding ma sv tn tai va phat tritn trong gin nita thé ky nay li mot qué trinh lién tue giinh cho eich mang Viét Nam nhitng thing loi lich sir v6 cing vé vang. Co mét Ding nhw vay, cé mét tap th? Tinh @go ciia Ding nh vay, sr nghiép ma HO Chi tieh d® Igi — su nghigp to lon ciacich mang Viét Nam va nghfa vy cao ch i voi cach mang thé gibi — nhft dink sé thinh céng t6t dep, ding nhur loi th8 do ddng chi Bi thi thé nh’t cia Ban chip hanh trang wong Ding Lao ddng Viet Nam, thay mat toan Dang ya toan dan, doc trwse anh linh eda HB Chi ich. 9 Chi tien, vi Hah ty vo cing kink yéu cila chting ta, @& tt tran. Nhung Ngwoi la bit diét, Ngwoi van s6ng va van tiép tue inh dao Ding ta trong cai tap thé inh dgo cilia Dang. Tét ei chang ta, lop ngwoi cli cling nhu lop nguoi moi, de twéng nho Bac va chin thanh phat huy sir nghiép bit diét ma Nguoi d@ Iai, nguyen cang tap hop, cang siét chit hang ngii, doin két keo son chung quanh Bing, tin trung voi Ding, tan hiéu voi da, nhir Bic. suét dei di kim ya lic con séng, hang ngay day dé ching ta. HB Chi tich, vi Cha gid vO cing you quy ella cf dan téec ta, di tir trin, Nhung, sip nghigp b&t hii, nghin thu choi lot eta Nguoi 1a di cho din toe ta dure tai sinh. Trong cuge til sinh fy, lop ngeoi ma Si Voi ho cong on ciia Ngtroi 1 eOng on sinh thank, during due voi ¥ nghia dy di va sau she nh8t, do 1 thé he HO Chi Mink, thé hé eda ehiing ta ngay nay, thé hé mang cai trich nhiém ning n& va quang vinh Lim chii dit nwée, lam chi yin ménh minh, dang gitrong czo ngon co eda chit nghia anh hing cach mang, mét thé hé hién ngang, ohf biét tién én, quyét chién quyét thing, mot thé hé duge Ding tiép tue giio duc va boi duéng theo tir trdng, dao dite, tie phong va hinh duwge cal may min vo song thude thé hé fy, ra ste chién du, tin trung voi Ding, tin biéu yor dan, mot long mot da va sudt doi phue vu eich mang, phue va nban dan, a& ngiy cdng lon manh, gop phan ang Won yao sur nghiép catch mang, d® xieng ding vol vi Cha gia ma thé hé cia ching ta duge vinh diy mang ten. HO Chi tich, ngwoi thay vi dai eta Dang, ciia nhan din ta, di ti trin, Nhung Nguoi a lai cho ching ta mot n¥n dgo dire ma ca thé gidi kinh phuc, vi no tiéu biéu cho phim git eao quy eita Loa ngwat, no 1a phim gli ofa nhing ngteot kim iia mhiing ké chign thing va ed sit mang cao ch cal tgo xi hGi, cai tgo con nguol. Dé Id ite cin, ém, liém, chink, chi céng v6 tir. Ching ta, nhitng ngwoi sinh ra va lon Ién trong long 2-KCH Bic, trong thoi dai HO CHi MINH, khong mét méi ty rén Iayén minh va rén luyé con em ching ta d® that sw xing dang 1a con chau throng yéu cia Bac HO, nhiing con chau ma @én hoi thé cui cing Nguoi van quan tam va au yém sin sée. Linh tu vi dal, ngwoi thay kinh mén, Cha gia thong yéu ctia chting ta mft di, 48 Iai cho chung ta mot ndi dau don vo cing tan. Nhung ndi thwong tiée 46 cing sau sfc, théng thiét bao nhiéu thi né Iat eang phat bign thanh haah dng edich mang, 46 1a 161 th8 tir day long eita hang trigu ngwoi, oiia toin Ding va toin dan ta, cing yoI ddng chi Bi thu thir nhfit cia Ban Chip hank trung wong Dang, vang lén trong glo phiit thigng liéng vin bigt HO Chi teh, thé dy af bit du thre hién trén khéip nurée ta, boi ede chién si trén tiga tuyén lon, béi nhiing ngwoi céng nhan, néng din tip thé, ede don vi chién déu, thanh nién xung phong, anh ch{ em tri thie, cin bd va Ong nhan vién cae nginh & hgu phuong tin, Loi th8 dé cing di duoc cée Ding anh cm, nhan dan cde nuée xi hdi chit nghia, biu ban ta kh&p aim chau nhidt let hudng ting, bling quyét tam eng diy manh cude tia tranh chug chit nghta dé quéc, that tinh doan két quée té chién diu ghd manh mé hon nita cude chong My, circu nuée cia mhan dan ta dén thang lei hoan toin. Cie nginh Khoa hoe xf hi durge Bac vi Trung wong Ding quan tam, danh cho mét curong vi xing dang, giao cho mét trach uhiém In trén mit tran tw tuéng, vin hoa, Khoa hoc H8 Chi Minh 1 Khoa hoe Mac — Lé-nin van dung thién tat, sing tao vio di’u kién cu thd etia Viét Nam, tir viée lon dén nhiing viée binh thirong trong doi sdng vat chit va tinh thin cia nhan daa, bao ham cée Tinh vye chinh tri, kink té, quin sr, vin héa, xi hoi, @6i noi, 61 ngoai, tir ly tri, tu tréng dén tinh cam, dao dite, tte phong. Khoa hoc Hd Chi Minh la Khoa hoe hiéa dai cita din ige Viet Nam a@ chién thing moi tré ngal, nghich enh, mot thér thich, moi ké thil, Khoa hoe Hé Chi Minh Ia khoa hoc cia nhan daa Viet Nam dé lim chil a&t nuge, kim chi s6 phim minh, a tlén len nhitng dink cao cia sy nghiép xay dung mt thé gidi méi, Khoa hoc HS Chi Mink § phin quan trong cia khoa hoe bachén bach thing eta Mae — L hign nhitng ly tudng cao ed cia nhan loa HO Chi tich 1a nba kién trite suv thién tai va b&t hi da xay dip n8n_méng cho mot thoi ky méi, thoi ky oanh ligt nhit trong cic thoi ky oanh liét cia Teh sit 4,000 nim ciia dan toc. HB Chit tich 1a nguoi chi tgo tai tinh vi din tc Viét Nam, xi hoi Viet D Ta nha ky su tam hdn kiét xuft tia con ngwoi Viet Nam, It nguoi thy vi dai ota khoa hoe Viét Nam noi chung, eta khoa hoe xi hoi Viet Nam noi riéng. Di sin ciia Hd Chi tich A mot kho tang vo gia va vo tan Abi voi clning ta, edn bd nghién ciru ly Iugn khoa hoe xf hdl, bei vi n6 ket tinh nhiing gia tri cao quy ctia dan te va cfia Joai nguoi hign nay. BB thira hudng xitng dang di sin Sy, khOng nhiing cho bin than ta, ma cho ci con em ching ta va cho cic thé hé mai san, nhiém vu quan trong vao bac nhit cia ching ta trude mit la phii ra site tim tdi, hoe tap, stu tim, nghién edu, die két di sin Sy ve moi mit. Tat nhién, trong cOng tte nay ching ta khong don thuong dc mi, Chic chin li c6 nhigu co quan hita quan, nhi’u trung tam ngbién edu ly lug khée ciia Dang vi Nha nuée cing nhiin trich nhiém fy. Nhung chiing ta la nhifng trang tim nghién itu I Iufa co ban eta cée nginh khoa ching ta phi c6 phin dong h etre, cu th va thiét thire, theo chite ning va vj tri elia ching ta, vio st nghiép chung Sy- Nhung, mu6n thie hién doe nhiém vu fy, di’u kién tién quyét I ching ta phat nghiém chink hoc tép lei Di chic cia Bac, Léi kéu goi cha Ban chip hank trung wong 18 Bang Lao ding Viet Nam nhdn dip Bac tit tran, vat bai Diéu vtin cha Ban chép hank trang wong Déng do ddng chi Bi tine thir nhft ctia Ban chip hanh trung wong Bing Lao ang Viét Nam doc trong budi Ié truy digu Bac. Di’ kidn tién quyét thie hai d® thre hign t6t nhigm vu d¥ ra li hoc tap va thye hién phwong phip tr tuéng va 18 151 lam viée cia Bic, cfing nhwr edia cic vi thy vi Vinh ty vi dai cia giai ep vO sin thé KIGL, 1a hoc di lin véi hank, ty tudn gdn gi thie tién, nOi mot céich cy th’, 1a cOng vige nghién cieu pha dya trén dudéng i ciia Ding, xuft phat tt nhiing nhigm vu citeh mgng ma Dang dB ra, vi soi vio cuge déu tranh céch mang ma nhan dan c& hai mign Nam Bae dang tién nanh dB @anh thing hoan toin gise MY xam loc va xdy dung chi nghia xi hoi & mi8n Bie. Di’u kién tién quyét thie ba dB thie hign tt nhidm vy dé ra 1a hoe 9p va thire hign digu ma Bie aA ting thye hign va khong ngimg cing c6 trong subt ci doi hoat dng cich mang cha minh, ma cho Bn hoi thé cubl cing Bac van kéu goi ching ta, ma toin dan ta, cng voi Ban chip hanh trung wong Ding truée huong hdn ciia Bac, dH c6 Ioi th8 tiép tue va phat huy, la thdt chit tink doan két chién déu. Dib thigt thye dB thye hién loi th8 gy, v8 phia chiing ta, 1A doin két chit ché trong hing ngii edn bO nghién eu Khoa hoe xi hdi ciia che don vj cla ching ta, doin két voi tit ed ede Ive Iwgng aghién ciru khoa hoe xi hdi & cic noi khic, & c& hai mign Bie Nam, voi anh em tri thie Viet ki’u & hai ngoai, Duéi ngon co HS Chi Minh vi dai, bat ét, fon thé cn bd nghién ciem khoa hoc xi hi hy tién léntul CAC _BAN KHAO CO HOC VA SU_HOC MIEN NAM BAC VOl NGANH KHAO CO HOC AC Vua Hang a3 6 cong dung nuoe. Bac chiu ta phil cting nhau git lay nurée?, Néu Bic HO chi noi mot cAu 46 thot ¢6 1én quan dén khio cd hoc, thi phai not ring sy déng gop ciia Ngwoi Si voi nganh khio cd hoc di Ia rt lon, Vi cau nél 46 dang rat thiét thye va rét manh mé chi dgo vige nghién oitu thoi ky ch sit Hing Vuong, a8 tai nghién ciru Khoa hoc trong tam cfia nganh khio cd hoe ta hién nay. Va tinh thin cia cu nol a6 rBi day s® chi dgo lau dai, c6 thé noi lA sé chi dgo mii mai, cong tic nghién evru khio 8 hoc ciia ching ta, Gioi kh&o 3 hoc mi8n Bic di chon a& tal Hing Vicong deng nurée lam a tai nghién citu khoa hge chit yéu cba ké hoach 3 nam 1068 — 1970 trong hoan cinh chién tranh dang din ra de ligt & ci hat mign Nam Bic, Bic Hd kéu goi Dang va nhan dan dong vién mol Iie long dan toc dinh thing ké tha xm Irge trong tran chién déu quyét et nay. Ching ta di dong vién 4.000 nim Ijoh sit, 4.000 nim vin hin, 4.000 ném vinh quang, cling chOng MY, ciru née, Mé aiu 4.000 nim 46, la thoi ky mé nude, voi cae Vua Hang. Vige lam eiia chiing ta cing c6 ¥ nghfa khi, hin v8 cde thanh th} miga Nam con Dj tam chiém, ching ta thy aé quée My Khayén khich thai 49 nghi ngo a61 voi thot ky Hing Vuong, nghi ngo truy8n thong vé PHAM HUY THONG vang lau doi ela dan tc ta, Khio cd hoe mi’n Bic d3, bling nhiing bing ching khong thd bac b, ld vat thét, ching minh ring thoi ky Hing Virong Ia ¢6 thit trong leh sit, ring cluing ta cd nhitng cha dng ma ching ta ding ty hao, co nhing truy8n théng sin xuft va chién diu Ién dep ma thé h@ ngay nay va mai sau ¢6 ohiém vy gift gin va phat huy. Bi voi ching ta, khoa hoe khio cd khong con 1a mot nghé choi xa xi ca mot s6 nhd ké hom tai, khoe minh ¢6 thé chi mét lige mat phan biét duge réng Ly rdng Lé, riu Hoa Binh ria Bic Son, hoje chi dao val trim mét vadng aft 18 dueng Iai duge c& mot cuge s6ng di qua, Khoa hoc khio c3, nh moi nginh khoa hoc khac, tham gia cuge sOng 861 ndi hign nay cba dan toc, dong gop phn minh vao euge dfu tranh s6ng con hign nay cha dit née. Bic HO, nim xua trén Dgn Hing, nhic nhé cong cia cao Vua Hing dung née la a3 néu nbiém vy git noc truée mot don vj bo aol. Nhung loi Nguoi d% noi 1a ndt vol toan dan. CAn b@ khio cB hoc, trong nhitng gid phiit chién afiu chéng gije ngogi xAm nay, ra sttc sol sing thoi ky dung nuée, efing chinh a8 gop phin gilt moc, Dat duge nhing két qui du tién, ching ta vul mitng duge biét Bac Hd hal long va cho mot ngiy nao do xem ahting hién vat ai thu thip duge, nghe trinh bay cOng vige 19Khdo cd di tién hanh ra sao, dén dau, Ngay 4y, rit dau xot cho chiing ta 1 sé khong bao gigr dén, Nhung, thuong tide Bac, quyét tam hitu ky va lim ding y Bic, ching ta da biét rét rd phai phn @éu theo phuong huéng mio trong vin d& nghién cia thoi ky Hing Vuong, trong moi cong tic khio 8 hoe khée. © C Ac vua tang ai 06 cong dung mse. Bac chau ta phAl cdng nhau git Iéy nuée”, That rit ding la, chi voi cau nhin nbi gin don, chan tinh va thiim thiét do, Bic Hb di vach 161 cho chung ta vitng bude tién lén, trudge mat va lau dai. Song kh6ng phai chi cé thé. Coi trong chit nghia day vat lich sit va coi trong lich sit dan tc, danh gid cao nhiing lye ltrong edieh mang d6, Ngwoi eling rit coi trong va dinh gla cao sit hoc. Bic biét khéo cd hoc cing dure Nguoi you chudng, véi tae dung gido duc tinh cim trire tiép eta vat that, ciia hinh anh nhimng cénh that, nguoi that. Chinh Nguoi di goi nhtng nha bio tang lich str 1k ning «cudn six s6ng? va a3 t6n cong sire tir migh gép pilin vko viée « bién sogn > nhiing cuén sit 46, nhiim bdi duéng tri tué va tim hdn con ngwoi méj trong thoi dai mé1 ching ta ngay nay. Ching ta rét ty hao nhé rling, ngay ngay 25-11-1915, khOng bao lau sau ngay gianh chink quy’a va tayén D6 ade lap, Ngwoi ai ky Ske Iénh s6 65 quy dinh e6ng tic Kho 8 hoe, bio t3n bio tang di tich va di va viin héa va lich sir, Chting ta cling rfit ty hio nhé ring, vita tigp quin Thi do Ha Noi ngiy 10-10-1954 sau Higp ngh| Glo-ne-vo, Nguoi di lip tite cho Iénh tring tu ngay Chia Mét Cot via bj dich dat min pha truée khi rut lui. Nguoi d% phiin khéi va chim cha theo adi nhitng cude tim tdi va phat hién du in cla chting ta & Nii Do, & Thic Ba, & PhS Binh Gia, v8 vét tich nhiing con nguei cd xtra bit trén d&t nue ta, Ngwoi cha ¥ tir vide én dén viée nhé. Nhu nghe dao & Thigu Dong hang nghin mét vudng, thu duge nhiing hién vat phong phi va quy gia vé mat khoa hoc, Nguoi muén duge xem ngay, va ching ta cling nhan dip dé trinh bay trurée Nguoi, cing véi hign vit Thigu Duong, mot sO a3 dng lon va dep cing mOi tim duge; thap Bio Thinh di duee Ngirdi khen ngoi nghé thuat hn nhién, sinh dOng, hai hoa. Nhw nghe tim thay mii Nguoi hdl coc cfm thoi no, efim thé nao, mii tén phai chang ea An Duong Vuong; va, nh durge eta mOt hoc gla moc ngoai gil ting mot tim thé ngoe trén co thiy khae chit An Duong, Nguoi git ngay dén chiing ta a8 khio ctu. Dip Ngwoi thé hign ro nbét sy quan tam Si Voi khio cB hoe, 6 1é la, kho’ng cud! niim 1963, nhin mOt hoi nghj quan trong kéo dai nhigu ngiy. Co nhi’u can b> eno efip trang wong efing nhur nbiéu cin bd cha ch6t cde dja phwong dir, Nguoi aX e6 sing kién cho phép ching ta trang biy hién vat Ehio ce & ngay Phi Chi tieh, Nhiing gid nghi ngoi, moi nguroi ¢6 th’ xem, vika gill tri vita bd ich, Ban thin Nguoi da thich thi dén_ xem nhibu Hin, xem xét ky, héi han, binh Iuin, khuyén bio, khuyén khich, Chi riéng vide Nguoi goi y ching ta trung pay & Phi Chi teh hie @6 di 1a mot bal hoe lon v8 yéu clu tyén tray8n va phd biéa khoa hoctrong quan chiing. Nhung, dénthim phong tring bay, Nguoi con nhiie nhé ching ta phi ludn ludn di durong 161 quan chang trong cOng tic khio cd hoc, dem hién vi cho nhin din xem, giao dye nhin din, vira phat huy duge tie dung ngay vita dirge nhén dan ghip a& sau nay. Vol quan aitm ahfn din a6, Nawoi di ding thot cho ching ta ofl thia khéa dé két hop vide chiing ta voi vide cée nginh khée, két hop trxée mit va liu dai, gift quyét théa ding nhitu vin aB nan gidi, Nguei khyén rét thiét thre Hing swra tim thi phat tich eye, nhung ché tham khai quat, nén dan site a ebng dio v6i nhin dan nhiing noi nao nhan dan ean @ao do yéu clu sin xuft, yéu chu qu6e phong: «chika chéy®, hur loi Ngwot nol, — Idi nol nay aX tr thanh mét thie thuat ngit ciia nginh. CO nhién Ia Ngwoi con clin dim ring cai gl di dao duoc Bu la qug gid, ph’i git gin cin thn khong duge aB mit mat, hu hdng. én nay, ¥ thite d6i voi khoa hoc khio cd vita duge nfing cao sau nhiéng nim song gid vi chura bist bam sit auong 16i cia Bac va cia Ding trong khoa hoe, ehting ta kinh clin hoe t8p Bic, nhé lat nhing lol Bac 48 day tir lau, thm thia vo cling nhitng bai hoc quy bau cla Bac, bay gid méi c6 16 that hiv. Chiza hét, Trong nhiing ngiy, nhiing thang cubi citng etia doi Bac, khi Bic 4% chuiin bj i «gip cu Cie Mac, cu Lé-nin®, Bae con ahin v6i lai voi ehiing ‘ta mot ai8u khuyén day cy th nay : Hy ra site tim lal trén mit at, trong long dat, trong long dan, vét tich tén dong & Cd Loa, coe gd & Bach Ding, “Hnhitng chién cOng hién hach cia t8 tien ta, 20tir ba Trung, ba Trigu, dn Trin Qube Tuan, Lé Loi, Nguyén Hué, dB tir dé dong gop vao kho tang kinh nghiém quan str ea dan tc, gop phiin xay dung n8n khoa hoe quan sir Viet Nam, Bac efing ddng thol khong quén nhiin nhiéng ddng chi lam cOng tac quan siz khdng dirge coi thiréng phan dong gop cla ching tal I sin ciia Bic v8 moi mit a6i voi toan dan Ién lao céi lon lao eta trot bibn, ‘Tran trong di sin chung, nhitng ngudi lam cOng tae khoa hoe edn duge tran trong phin cin din riéng clia Nguoi, Can b§ khéo cd hoe cang durge «nudng chidv »... Khao cd hoe mi8n Bic dirge Bac chim s6c nhu thé, néu c6 durgc mét s thanh tich tay vige lim chia lau, co gi 1a lat Cho nén, cite ban min Nam thin mént biét ring cae ban 6 quan tim dén cong vie etia ching t6i, can bd khdo cd hoc mitn Bic hom nay cing nhau kB Iai cOng on cia Bac cling nh& dén cac ban. Chung toi xe dong duge biét ring, di ngdi hlim sau nghe trén diu nd bom nghin can cia may bay B.52 hay thie thi trong bong t6i cdn day ac hon nhi’u cia nhifng thanh ph6 nhubc nho «18i s6ng Mj, cae ban van phiin khdi 401 theo tin tite khio cd hoe min Bic dang tién lén manh mé. Ching t0i cang ty hao, cing biét on Bic, va xin mach dB céie ban hay ring: trong nhiéng thanh tich 26, cling nhir trong moi thanh tich ela mi&n Bic, c6 tri tué, e6 tm long, ¢6 tinh thin céch mang va 66 cOng on ciia Bac. it nhidu vita long ching v1 nhing thank tyu du tién, tit e& chung t0i dang nguyén cing ra site hoe tap Bic, dB ngay mai c6 ahifng cOng hién mol, xi¢ng ding hon vi dan tée ta anh hang va thong minh, vira long Bac hon! 21NHUNG LAN BUOC GAP BAC V4 tia nang chita vira lée len, d& vut tat ngém. Troi lank — mét thie tanh diiy huzong vj cia mbt ngay eudi nem, chita 30 Tét. Tiéng phéo trong cée ngi phd ram ran. Béu dé dang gap chutn bj dén giao thiea. Ching t6i, nhing ean 66 khdéo eB hoe, via chudin bf xong mgt edi Té mang day ai tink chét cia ngank: Phong trung bay cae di vét méi khai quét duge & Thiga Dicong (Thank Héa) hbi dda nim 1961. Bin bat sang. Dedi anh dig reo ro, nhitng ti trang bay hign vét cing thém lng ay va degm mau sée dan’ t6c, — Bic dént Bac aént Tét cd chiing t6i sikng s6t, ngo ngae, Moi hogt dgng ngieng hin lai. Khéng ai béo ai, ching 16i huréng cd v8 phia cia ra vao, roi 26 nhau choy ta ra, — Bic! Béc! Bae! Ching t6i ngwdi thot len duge tiéng «Bac! Bac!, ngudi tai dp fing chira néi degc thank tiéng. Moi nguedi véy quanh Béc. Sung swéng. Phin khdi. Ty hao. Béc rat khde, da dé hing ‘io, chom réu tira phét pho bay theo tizng cit déng cita Bac. Van mic 69 quiin do ca ki bac maw va di ddi dép cao su nh moi khi, Kin ray Bac tai quang thém chiée khiin dm. Tréng déng dap vui vé, nhank nhen, tye nhién cia Bac, ching (6i thy mink nlue tré va khde hin Iai, théy non séng gm voe Viet Nam ta nh dep thém lén, Bac vita bee vio Phong trang bay, viea gio cao tay vdy hai = Gie chi da chudn 6] dén giao thia chua ? 4 Ching (6i dong thank = a 22 NGUYEN TON KIkm va HA NGUYEN DIEM — Da, ching chéw da chuin bj xong rbi a. Bae gat diu vui vé, va Rin liegt xem rat Kg tieng ti kink, tirng hign vat. bite trank, tém anh. Béc vita xem vita gidi thich ti mi cho ching t6i mgt sB vige nh mpt nguoi cha xa nh lau ngdy v8 gp lai dan con than yéu, Bae chéim chi léng nghe bao cao ve di chi Thigu Dicong. mét di chi thage cudi thoi dai ddng, dau thei dai sat. Nhieng di ngt dao dege 6 day rét_nhitu, maén mau muén ve. Nao nhitng edi cay hink bom bing dng rdt dge dao, chieng cit cla mgt n&n néng nghigp da phat dal. Nao nhieng vii khi céc Logi chieng mink y chi gan géc gitt née cha t8 tién ta, Nao nhieng 5 ding bing ding va bing gm véi dé céc loai ink, ¢6 hoa vin trang nha, Nhitng ngdi mg tang ndm séu trong long dét voi ede thi hai chén cat khéc nhaw (ndm ngang, nim ngita, nim co. chén adi) da gitp rat nhidu cho vite nghién cea nhan chiing hoc, phong tue, sink hogt va quan hé xa hgi cila ngwéi nua. Cac hign vgl trung bay nét tén cuge s6ng phong phi va khong ngieng phat trién cla dan (9c Vigt Nam ta tir nghin ira. G phiin cudi gian phong, ching t6i treng bay them mpt sB hign vat e6 § nghia va dep méi duege phat hign & nhidu noi khée trén mitn Bac, e6 lién quan dén vige nghién cit di chi Thigu Duong. Bac dirng lai hbi Iau zem chiéc thap ddng via tim thay & ving Dao Think ven séng Hong, tinh Yen Bai. Thap rat tén, rét dep, lai lé chide thap dtiu “) tién mdi duge phat hign, Bac rét thich ““ ahiing hoa vin v6i dudng nét thank tao,ink xdo. Béc chi vao nhitng hink adi trai diic nbi trén nép thap, bio ching toi: = Tb tién ta da coi trong vige phat tritn va bdo vé ndi gidng nhur thé day. Tét cd cing cud r9. Xem xong mét let, Bac an clin chi béo, dai §: Cong tae khdo cB hoc rat quan trong. Nhe né ma chiing ta biét ri duege moi hoat dong cia ngwei xa. Nhigm vu cha ngwvi Iam céng tac khéo cB rat ning nd va ctp bach. Hign nay, dit nese ta dang thay adi hing ngiy hang gi®: noi kia mé nong ineéng, lam thily loi, noi nay way nha may, lam durdng si.u Lim nhitng vige a6 tit nhién phai dgng cham dén nhieng di vit quy gid ciia 6g cha ta & dugi mit dét. Nhieng cat gi con git diege & didi dé thi gilt. Nhieng cai gi khong gilt duge, phai dao ten. Khi da duge dio lén, phai cit gi cho Wt. Gong tae cita eae chi — Bac néi — la nhiim phue vy cho céng cuge nghién ctu, cho hge thudt, cho nhén dan. Che chit khong duge chi biét dén ngink minh, ma phai quan tam dén nhieng e6ng cuge xiy deng khée cia nhdn dan, dén sin uit. Nhung nguge Iai, cée co quan, ede ngank lam cée cong tac khéc cling khéng durge pha hogi” nhieng di vdt khéo cB con nd trong long ail, Nhigm vy lic nay cita cée chi gidng nh ngwéi chika chiy. Duge biét nhin dan tim théy v@t gi ef, thi ede chit phéi dén ngay nhitng céng (redng way deng, thy loi, ve a gidi quyét cho kip thoi, thick dang ». Béc nhde nhé ching toi cd nhigm vu treee mét va léu dai. Nhur: lam edng tac Khoa hoc, phdi chju khé hoe tap tan nhaw, doan két véi nhau, ludn luén ndng cao trink 4g hitu biét cho nhau, khong vgi va kat luan nhiing vain d® chia chin mudi, phat khiém tn. Bae din ching t6i hay cd ging lam vige cho thit t8t d® tin sau Bac duege xem nhitng hign vdt phong plui hon lin nay, vi duge nghe bio céo vb nhieng thank teu méi cia nginh Khao 6B hoc. Théi gian thém thodt tréi nhank. Ching t6i lao vio céng vige, 06 thém sive dong vien manh me cia budi Bac dén tham. Trén khdp eae néo dong cha mi’n Bac xa hgi chit nghia, déu déu cling c6 déw chan cia anh chi em lam eéng tae khéo cb hoe. Hang loat di chi due khai quét thém, Bing nhwe loi Bée ndi, euge sing cia dng cha ta eva kia rat phong phit, rit sing tao, vi luon phat tritr, OT ngay dep troi cudi néim 1963, 66 mgt swe kign dén v6i anh chi em cong tae khéo cB hoc ching t6i_hét site Bit ngi, cling gidng nlur chiéu 30 Tét céch 6 gin ba nim, DE phye vu mB cage hop quan trong. ching ta diege phép mé mgt Phong trung Diy hink dink va hign vat khdo od ngay tai Phii Chit tich. Chiing (6i duge nghe traytn gt tai nue thé, long 06 cing sung swéng. Thoi gian niy,, tay dang bin mé mgt cuge trung bay tai Uy ban khoa hoc Nhé neée, ching t6i vin khitn trong chudin bi cuge trung bay moi & Phi Chit tich, Chiing t6i ai ciing mong mudn sé tring bay mgt 36 hifn vdt mdi», mot sO dB tai «moi» San khi ban kj, ching ti quyét dink (rang bay nhieng hign vdt cd sink viea Khai quét duge & Hang Hiun (Lye Yén, Yen Bai) va Nai Bo (Thanh Hoa). Nhitng hign oft & Hung Him la xzong hoa thach, mot 86 riing nguedi va ring nhidu lodi ding vét Khéc nhaw, cé nién dai chung trong dong vGi ngwii Ma Ba & Trang Quoc, ngudi X6-16 & Inedé-né-vi-u, ngredi Né-an-déc-tan & chau Au, cach ia khodng 120.000 niim vé true. S68 hién vit nay s® giip thém lai liga cho ching (a nghién ciru v8 qudin aging vét 0d thei Cank Tin — mét aBlai dang dege cae nha khdo cd hye thé gidi die bigl quan tim. Nhéng hign vét & Nai Do la nhieng dung eu sink hoat thé so eta nhieng nguedi rat ob & nurde ta, €6 nién dai toi 300.000 nim. Mgt phong long lay eda nha khach Phi Chit lich diege chon Iam noi trueng bay. Hom atu, 4 vét chuykn dén cdn d® ngdn ngang, chiing (di dang hi hye lam vige khéin trcong, thi Bic di mé eita beoe vio. Ching {61 ling ting vi thay Bac dén trong khi vige lam chia dén déu cd, ngwoi thi déeng tin ngiin nhin Béc, ngtedi thi lujnh qugnh chwa bidl wit tri ra suo. DE ching toi khdi ngwgng nghiu, Bic vui v8 bdo : = Gée chit dang chutin bj diy a? Van Khe manh cd chic? Thdiy cde chi cit tam ige te nhién. Noi vong, Bic quay ra, ty tay khé khép eanh etka lai. Sau phitt dé, ching toi moi tré lai bink fink. Cain phing tré nén néo nhigt hin. Ching t6i khoe véi nhau: ai dirge théy Béc triede, ai diege ditng gin Bac hon, ai nhin 10 téc Bic bac hon wa... Nhung. ching t6i du nhdt tri mgt ditm la Bac van khée manh, vai vé, gidn dj- 23