Imię i nazwisko …………………………………………………………… Klasa ……… Grupa B

Starożytny Rzym
Praca klasowa – zakres rozszerzony

Zadanie 1. (2 punkty)
Przyjrzyj się ilustracjom i wykonaj polecenia.

A B

Domena publiczna
C
Agencja BE&W

Agencja BE&W

a) Określ, który z zabytków (A, B czy C) jest związany z kulturą Etrusków. ………

b) Odpowiedz, co przedstawiono na ilustracji B.

………………………………………………………………………………………………

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl

Zadanie 2. (3 punkty)
Ustal, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe. Zaznacz odpowiednie rubryki tabeli.

Zdanie Prawda Fałsz

Lud, który stworzył rzeźbę A, zamieszkiwał głównie tereny północnych Włoch.

Rzymianie od Etrusków przejęli m.in. krzesła kurulne, forum oraz niektóre wątki
mitologiczne.

Etruskowie zostali podbici przez Greków z kolonii znajdujących się na Sycylii.

Zadanie 3. (4 punkty)
Zapoznaj się z tekstem źródłowym autorstwa Polibiusza oraz ilustracją. Wykonaj polecenia.

Oto poszczególne punkty podyktowanych warunków: mogą Kartagińczycy zatrzymać w Afryce te miasta, które
posiadali przed wydaniem […] wojny Rzymowi, a także kraj dawny, bydło, służbę i resztę mienia. Mają też od
danego dnia nie doznawać szkód, mogą używać własnych zwyczajów i praw bez trzymania obcej załogi w mieście.
To były warunki podyktowane łagodnością. Natomiast reszta warunków brzmiała: Kartagińczycy zobowiązują się
naprawić Rzymowi wszystkie szkody zadane Rzymowi w czasie rozejmu. Muszą wydać jeńców i zbiegów wojennych
z całego okresu wojny, wydać wszystkie okręty wojenne z wyjątkiem dziesięciu trójrzędowców, podobnie słonie.
Wojny nie [mogą] wypowiadać poza Afryką w ogóle, a w Afryce tylko za zgodą Rzymian. [...] Wypłacić Rzymowi
dziesięć tysięcy talentów w ciągu pięćdziesięciu lat [...]. Jako porękę wydać stu zakładników, których wybierze sam
wódz rzymski spośród młodych ludzi w wieku od czternastu do trzydziestu lat.
S. Sprawski, G. Chomicki, Starożytność. Teksty źródłowe…, Kraków 1999, s. 208–209.

a) Rozstrzygnij, czy ilustracja i tekst źródłowy

odnoszą się do tego samego konfliktu.
Odpowiedź uzasadnij.

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

…………………………………………………

………………………………………………… Obraz Lorenza A. Castro przedstawiający bitwę morską

pod Akcjum z 31 r. p.n.e., domena publiczna

b) Wyjaśnij, jakie były następstwa bitwy przedstawionej na obrazie.

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl

Zadanie 4. (5 punktów)
Przy informacjach dotyczących urzędów w republice rzymskiej wpisz odpowiednio litery: K (konsul) oraz
TL (trybun ludowy). Uwaga: niektóre opisy nie pasują do żadnego z tych urzędów.

A. Powierzano mu nieograniczoną władzę na 6 miesięcy. ………

B. Urząd ten powstał w 494 r. p.n.e. ………
C. Wybierano 2 urzędników na roczną kadencję. ………
D. Posiadał status nietykalnego. ………
E. Przygotowywał listy senatorów. ………
F. Przedstawiał senatowi projekty ustaw. ………
G. Dowodził armią w czasie wojny. ……….

Zadanie 5. (1 punkt)
Zaznacz właściwe dokończenie zdania.

A. opowiadało się C. za przyłączeniem Kartaginy do Rzymu.

Stronnictwo optymatów
B. nie opowiadało się D. za przeprowadzeniem reform agrarnych.

Zadanie 6. (3 punkty)
Zaznacz poprawne dokończenia zdań.

a) W latach 82–79 dyktaturę w Rzymie sprawował

A. Lucjusz Korneliusz Sulla. B. Juliusz Cezar. C. Tyberiusz Grakch. D. Gajusz Mariusz.

b) Przyczyną wybuchu powstania Spartakusa

A. nie było maksymalne wykorzystywanie niewolników do prac.

B. nie było okrutne traktowanie niewolników przez panów.
C. nie była zła sytuacja gladiatorów w szkole w Kapui.
D. nie był kryzys agrarny w Rzymie.

c) W 52 r. p.n.e. Juliusz Cezar stłumił powstanie w

A. Palestynie. B. Hiszpanii. C. Galii. D. Brytanii.

Zadanie 7. (2 punkty)
Rozstrzygnij, czy stwierdzenie Horacego: „Zdobyta Grecja podbiła dzikich zwycięzców” było słuszne.
Uzasadnij swoją odpowiedź.

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl

Zadanie 8. (2 punkty)
Przyjrzyj się ilustracji, a następnie określ, czy poniższe zdania są
prawdziwe (P) czy fałszywe (F). Zaznacz właściwe litery.

a) Przedstawiony na ilustracji władca wprowadził nowy rodzaj rządów

określany mianem pryncypatu. P/F

b) Władca ten nie był członkiem I triumwiratu. P/F

Zadanie 9. (4 punkty)

Shutterstock
Przeczytaj opisy i ustal, jakich postaci dotyczą.

a) ………………………………… – rzymski wódz i pamiętnikarz.

Jego legiony dotarły aż do Brytanii. Był członkiem I triumwiratu.

b) ………………………………… – cesarz rzymski w latach 284–305. Za jego panowania zrodziły się dwie formy
sprawowania władzy w cesarstwie rzymskim: dominat i tetrarchia.

c) ………………………………… – ostatni cesarz zachodniorzymski, który w 476 r. musiał ustąpić ze stanowiska

i przekazać insygnia władzy wodzowi germańskiemu Odoakerowi.

d) ………………………………… – przedstawiciel optymatów, wódz wojskowy i dyktator w latach 82–79 p.n.e.

Przeciwnik polityczny Gajusza Mariusza.

Zadanie 10. (2 punkty)

Przyjrzyj się ilustracji. Uzasadnij, że plakieta jest
przykładem synkretyzmu religijnego w sztuce rzymskiej.

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

…………………………………………………………………

………………………………………………………………… Bogini Kybele, plakieta z II w., domena publiczna

Zadanie 11. (4 punkty)

Przyporządkuj cesarzom wydarzenia związane z początkami chrześcijaństwa. Wpisz odpowiednie litery.

A. prześladowania po pożarze Rzymu ∙ Oktawian …………

B. narodziny Jezusa Chrystusa ∙ Konstantyn Wielki …………
C. ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa ∙ Neron …………
D. sobór w Nicei ∙ Teodozjusz Wielki …………
E. chrześcijaństwo religią państwową ∙ Tyberiusz C
…………

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl

 Starożytny Rzym
Praca klasowa – zakres rozszerzony – grupa B – model odpowiedzi

Nr Odpowiedzi Punktacja

a) A 1 punkt
1. 0–2 punkty
b) chrystogram / symbol Chrystusa 1 punkt
P, P, F po 1 punkcie za
każde właściwe
2. określenie 0–3 punkty
prawdziwości
zdania
a) np. Nie, na obrazie przedstawiono bitwę morską pod 1 punkt za
Akcjum z 31 r. p.n.e., a tekst dotyczy pokoju prawidłowe
kończącego II wojnę punicką - konflikt prawie 200 lat rozstrzygnięcie
wcześniejszy.
1 punkt za pełne
Podczas oceniania tej odpowiedzi warto zwrócić uwagę uzasadnienie
na pisanie uzasadnienia przez uczniów oraz przywołanie prawidłowego
3. konkretnych przykładów i wydarzeń. rozstrzygnięcia 0–4 punkty

b) W następstwie bitwy pod Akcjum samobójstwo 2 punkty za pełną

popełnił największy przeciwnik Oktawiana Marek odpowiedź
Antoniusz. Umożliwiło to Oktawianowi przejęcie
samodzielnej władzy w Rzymie i ustanowienie
pryncypatu.
K – C, F, G 1 punkt za każde
4. TL – B, D właściwe 0–5 punktów
oznaczenie
B, D 1 punkt za wybór
5. dwóch właściwych 0–1 punkt
wariantów
a) A 1 punkt
6. b) D 1 punkt 0–3 punkty
c) C 1 punkt
np. Tak, zdanie to jest słuszne. Rzymianie zwyciężyli 2 punkty za pełną
Grecję militarnie i przyłączyli ją do Imperium odpowiedź
Romanum. Nie narzucili jednak Grekom swojej kultury,
lecz stało się odwrotnie. Rzymianie naśladowali sztukę,
7. kulturę i mitologię grecką. 0–2 punkty
Podczas oceniania tej odpowiedzi warto zwrócić uwagę
na pisanie uzasadnienia przez uczniów oraz przywołanie
konkretnych przykładów i wydarzeń.
a) P 1 punkt
8. 0–2 punkty
b) P 1 punkt

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl

 a) Juliusz Cezar 1 punkt
b) Dioklecjan 1 punkt
9. 0–4 punkty
c) Romulus Augustulus 1 punkt

d) Lucjusz Korneliusz Sulla 1 punkt

np. Powyższa rzeźba jest przykładem synkretyzmu 2 punkty za pełną

religijnego, ponieważ ukazano na niej wywodzącą się z odpowiedź
terenów Azji Mniejszej boginę Kybele, której kult został
10. uznany przez państwo. 0–2 punkty
Podczas oceniania tej odpowiedzi warto zwrócić uwagę
na pisanie uzasadnienia przez uczniów oraz przywołanie
konkretnych przykładów i wydarzeń.
Oktawian – B 1 punkt za każde
Konstantyn Wielki – D właściwe
11. Neron – A dopasowanie 0–4 punkty
Teodozjusz Wielki – E wydarzenia
Tyberiusz – C
RAZEM 32 punkty

Materiały do serii „Ślady czasu” pobrane ze strony www.gwo.pl