Vous êtes sur la page 1sur 155
JICA-HIC, DYAN TANG CUONG KHA NANG DAO TAO CONG NHAN KY THUAT TRUONG CAO DANG CONG NGHIEP HA NOI BAN DIEU KHIEN DIEN EVRA HUR eM UstE VESEY PSAP WB Ke B21 a Ess] NHA XUAT BAN BAI HOC QUOC GIA HA NOI JICA - HIC, DUAN TANG CUONG KHA NANG DAO TAO CONG NHAN KY THUAT TRUONG CAO DANG CONG NGHIEP HA NOI BAN DIEU KHIEN DIEN VAT LIEU KY THUAT DIEN & KY THUAT AN TOAN DIEN HA NOI, THANG 9 NAM 2002 LOI NOI DAU Khoa hoc va cong nghé ngay mot phat trién_ manh mé trén thé gidi. Ching ta can cung cap nhimg kién thite khoa hoc cong nghé cho cong nhan tré, nhitng nguoi mong mudn due hoc tap va nghién citu dé tigp tuc sur phat trign nén cong nghiép Viet Nam. Dé dap ing nhu cau cén thiét wen, Du dn “ Tang ewong Kha nang Dao. tao cong nhan ky thuat tai trudng Cao dang Cong nghiép Ha Noi ” da duoc thanh lap va bit dau hoat dong tir ngay | thing 4 nam 2000 theo thoa thuan hgp. tc ky thugt gia hai chinh phi Vigt Nam va Nhat Ban. Day 1a dy én hop tac k¥ thuat vé day nghé trén 3 linh vue: cong co khi Cudn gio trinh “Wat liu ky thuat dién va an (oan dién” duge bién soan V6i su gitip 46, tao diéu kign cba céc chuyén gia Nhat Ban dang hoat dong trong Dv én. Noi dung cudn gido trinh gém 2 phan: Phan I. Trinh bay nhting kin théte co ban vé vat liu dn dién, vat lieu cach dién, vat ligu bain dan, vat ligu ty va nhimg img dung chi yéu cita chiing trong ky thuat dién. Phan IL. Trinh bay phan tich nhimg khdi ni¢m co ban vé an toan dign va ede trudng hop mat an toan trong cc mang din déng thoi tap tung vao nhiing bién php kf thuat an toan trong qué tinh san sudt, phan phéi va str dung dién. Chiing t6i hy vong gido trinh nay sé duoc sit dung hitu ich trong viéc phat trién kha nang nghé cua hoc vién tai méi tru’mg lam vige cong nghi¢p dich thuc. ia cong kim loai tam , diéu khién dign va gia Trong qua trinh dich va bin soan chic khong tranh khdi nhing sai sot. Chiing 161 mong nhan duge céc ¥ kién gdp cla ban doc dé cudn giéo uinh ngay cang hoan thién hon. Cic ¥ kién déng gop xin giti vé Ban diéu khién dign dy an JICA Trudng CDCN Ha Noi Thang 9 nam 2002 Du an JICA ~ HIC TAP THE BAN DIEU KHIEN BIEN MUC LUC Loi ndi dau Phan 1. Vat lieu k¥ thuat dién Chuong I. Nhimg van dé chung 1. Cau tao. nguyén tr 1.2. Cau tao cua, 3. Ly thuyet phan ving nang Ivong vat chat Chiong 2, Vat lieu dan dign 13 2.1. Khai nigm chun} . 13, 2.1.1. Dinh nghia va phan loai 13 2.1.2, Dién wo sual cua vat ligu dan 14 2.1.3. Higu dign a 16 2.2, Kim loai 2.2.1. Dong va hop kim ¢ 2.2.2. Nkom va hop kim 2.2.3. Sat va hop kim cila s 2.3. Cac kim loai khéc 2.3.1. Wofram .. 2.3.2. Niken.. 2.3.3. Bac 2.3.4, Vang . Chi 2.3.7. Thuy agan. 2.4. Hop kim c6 di 2.4.1. Hop kim Manganin 2.4.2. Hop kim Constanta 4.3, Hop kim Nikenin .. 2.4.4. Hop kim Crém - Niken 2.4.5, Hap kim Crom -Nhom. Chuang 3. Vat lieu cach 3.1, Dac diém cita 3.1.1, Khai niém vé dign truong 3.1.2. Dign moi dat trong dign trudng . 3.1.3. Do bén cach dign 3.2. Tén hao dién moi. i thee trang t 3.3.2. Phan loai theo thanh phan hi 3.3.3. Phan loai theo tinh chi 4. Tinh chat co Ly hod cita vat ligu cich dign .. 3.4.1, Tinh har a 3.4.2. Tinh chiu nhiét 4.2. Thanh dan 4.3. Cap dien luc 4.4. Day dién tir Chucong 5. Vat lieu ban dan 5.1. Dac diém dan dign cia va 5.2. Vat ligu ban dan nguyen cl 5.3. Vat liéu ban dan tap chat .. Chuong 6. Vat lieu tis. 6.1. Khai nigm chung. 6.2. Val ligu sat tir... 6.3. Vat lieu tir cé cong dung d Phan 2. An toan dién Ching 7. Nhig khai niém an toan vé dién. 7.1. Cac tai nan vé dién.. 7.2. Tac dung ela dong dig 7.3. Cée yeu 16 inh hudne di dong din eco gu 7.4, Hign tuong dong dién tan trong long dat Chung 8. Phan tich an toan trong cic mang 8.1. Phan tich an ton trong cae mang dign don gia. 8.2. Phan tich an toan trong mang dién Chuong 9. Xir ly va cap eit ngudi bi 9.1. Téch nan nhan ra khdi nguén dién 9.2. Cap ctu ngay sau khi tach nan nl Chitong 10. Céc bién phap can t 10.1. Qui téc chung dim bao an toan di 121 10,2. Cac bién phap ky thuat an toan diet 121 10.3. N6i dat bio ve... 122 10.4, Bao vé néi day trung tinh. 134 10. Bao vé bang cing thiét bi chong do die iva VAT LIEU KY THUAT BIEN Phan 1. VAT LIEU KY THUAT DIEN CHUGNG | NHUNG VAN DE CHUNG Muc dich chuong nay nham dua ra mot s6 kién mang tinh chat co sé, co ban vé cdu tao vat chait ctia vat lieu ue khi nghién citu nhing vat lieu ky thuat dién cu thé, 1.1, CAU TAO NGUYEN TU Nguyén ti 1d phan tit co ban nat cita vat chat. Moi vat chat déu duge cau tao ty nguyén tir va phan tr theo mo hinh nguyén tit cla Bo. Nguyen tir duge cau tao béi hat nhan mang dién tich duong (gdm proton p va notron n) va cdc dign tir mang dién tich am (electron, ky hiéu 1a ¢) chuyén dong xung quanh hat nhan theo mot quy dao xdc dinh. O diéu kign binh thudng, nguyen wr trung hoa vé dién, tte fa: |Dcohat nhan f= [Se] Kh6i lugng cila¢ rat nhé: m,=9,1 103! (Ke) qe= 1,601. 10 (C) Do dien tir ¢6 khéi luong rat nhé cho nén 8 mot nhigt d6 nhat dinh, tc 46 chuyén dong cua electron rat cao. New vi nguyen nhan ndo dé mot nguyen ti bi mat dign tire thi né tro thanh ion (+), cn néu nguyén tt nhan thém e thi nd tro thanh ion (-), Qué trinh bign d6i mot nguyen ti trung hda trés thanh dién tir tu do hay ion (+) duge goi 1 qué trinh ion héa. Dé c6 khdi niém vé nang hyong cia dién tir xét trutng hop don gian ciia nguyén tr Hydro, nguyen tit nay duoc cau tao tir mot proton va mot dién tite (hinh 1.1), Khi dign tir chayén dong trén quy dao c6 ban kinh r bao quanh hat nhan, thi gitia hat nhan va dién tire c6 2 luc: wo “2° Luc hat (luc huéng tam): f, = 42 el f ‘ ‘uc hit (uc huéng tam): f, 4 a-ty ‘ Oo va luc ly tam: f= mV (1.2 as T Hinh 1.1, M6 hinh nguyén nt H trong dé: VAT LIEU KY THUAT DIEN m - khéi lugng cia dién tr, y+ van t6c dai cla chuyén dng ton. G trang thai trung hd, hai lue ny can bing: fy ={,haymy’= © 1-3) Nang lugng ca dién ti sé bang: W,=T+ U Dong nang T + Thé nang L) wrong d6: T= BY P (-4y Biéu thie (1-4) chimg 16 méi dién tr cua nguyén th déu tuong ting voi mét mie nang luong nbét dinh. Nang lugng cia dién tit phy thudc vao ban kink quy dao chuyén déng. Dién th ngoai cling cé mite nang lugng thap nhat do d6 dé bi bift ra va tro thanh trang théi tw do. Nang Iuong cung cap cho dién uk dé né urd thanh trang thai ty do goi 4 nding hamy ion héa (W)). Dé tach mot dign tt tro thanh trang thai tu do thi phai cén mot nang lueng W, > W.. Khi W, < W, chi kich thich dao dong trong mot khoang thoi gian rat ngan, Nang lvong ion héa cung cap cho nguyén tw c6 thé 1a nang |trong nhiét, dc nguyén tr sau dé lai trév vé trang thai ban dau. nang luong dién trudng hoac do va cham, nang lugng tia ut ngoai, tia cue tim, phéng xa. Nguoce lai véi qué tinh ion héa 1a qué trinh két hop: Nguyén tir +e — fon (-). Jon (+) + e > nguyén tir, phan tr trung hoa. 1.2. CAU TAO CUA VAT CHAT Vat chat duge cau tao tir nguyén tir, phan tir hi dui day: 1.2.1. Lién két dong héa tri Lién két nay dac trung béi su kién: mot sé dién tr da tr thanh chung cho cdc nguyén tr tham gia hinh thanh phan tit. ion theo ede dang lien két Lay cau trée cla phan tt clo lam vi du: phan tir nay gém 2 nguyén tir clo va nhu da biét, nguyén tit clo 66 17 dign tit, trong 46 7 dien tit 6 1p agodi cing (dign tir hod ti). Hai nguyén tir clo lién két bén ving vdi nhau bang c&ch sit VAT LIEU KY THUAT BIEN dung chung hai dign tir nhw tén hinh 1.2. Lép v6 ngodi cing ciia méi nguyen tit duge bé sung thém mot dién tir cia nguyen tir kia. Hinh 1.2 Phan tir lién két déng hod tri 6 thé 1 trang tinh hoa cuc tinh. Phan tit clo thudc loai trung tinh vi cdc trung tam dién tich duong va dién tich am uring nhau. Axit clohydric HCI 1a vi du cia phan tit cuc tinh. Céc trung tam dién tich dulong va am cach nhau mot khodng va nhu vay phan tir nay duge xem nhu mot lung cyc dién. 1.2.2. Lien két ion Lién két ion duge xdc lap béi luc hut gitta c ion(+) va ion(-). Lign két nay kha bén vimg, do vay nhigt do néng chay cia cdc chat ¢6 lién két ion rat cao, oo On, Hinh 1.3. Lién két ion cita LiF Céc nguyén tir cho bét dién tir 1ép ngoai cing tré thanh ion duong (cation) hoac thém dign tu dé dién day 6p ngoai cling va tré thanh ion 4m (anion).

Vous aimerez peut-être aussi