PIU-Z5-ZD 30.

październik 2006

PIU-Z5-ZABURZENIA DYSOCJACYJNE

Streszczenie

Pytania
1. Czego dotyczy koncepcja dysocjacji?
2. Czym różni się utajona percepcja od utajonej pamięci?
3. Czy w życiu jest więcej procesów świadomych niż nieświadomych?
4. Czemu wydają się służyć zaburzenia dysocjacyjne?

Do zapamiętania
● Koncepcja dysocjacji dotyczy zdolności ludzkiego umysłu do sterowania złożoną
aktywnością psychiczna oddzieloną lub niezależną od świadomości.
● Utajona pamięć jest poruszana wtedy, gdy ludzie rutynowo pamiętają razeczy, których nie
pamiętają świadomie, a utajona percepcja to postrzeganie czegoś czego świadomie się nie
postrzega.
● Zaburzenia dysocjacyjne zdają się służyć głownie unikaniu lęku i stresu oraz radzeniu sobie
z problemami, które stanowią zagrożenie dla zwykłych zasobów radzenia sobie danej osoby.

Amnezja dysocjacyjna i fuga

Pytania
1. Czym jest amnezja?
2. Jakie są rodzaje amnezji dysocjacyjnej i na czym one polegają?
3. Jakie rodzaje pamięci obejmuje amnezja, a jakich nie dotyczy?
4. Co to są stany fugi?
5. Czym różni się amnezja dysocjacyjna od konwersji?

Do zapamiętania
● Amnezja to częściowa lub całkowita niezdolność do przypomnienia sobie bądź
rozpoznawania minionych doświadczeń. Jeśli jest spowodowana patologią mózgu,
zazwyczaj obejmuje niezdolność do zapamiętywania.
● Amnezja psychogenna, inaczej dysocjacyjna wzykle ogranicza się do niemożności
przypomnienia sobie czegoś. (info są poniżej poziomu świadomości), jej rodzaje to:
○ zlokalizowana (nic z danego okresu)
○ selektywna (tylko pewne wybrane wydarzenia się pamięta z danego okresu)
○ całościowa (nic z całego życia)
○ ciągła (nic poza pewnymi momentami z przeszłości)
● Obejmuje p.epizodyczną (osobiste wydarzenia) lub autobiograficzną. Inne (semantyczna,
proceduralna, wyobrażeniowa i krótkotrwała) są lekko zaburzone tylko.
● Fuga – stan amnezji w której najlepszą obroną jest ucieczka (odcięcie się od środowiska i
przybranie nowej tożsamości), w czasie fugi dysocjacyjnej jednostka wydaje się normalna i
może normalnie funkcjonować.
● Ad.5-> zamiast unikać nieprzyjemnych sytuacji, uciekając w chorobę, dana osoba nie

Strona 1 z 3
PIU-Z5-ZD 30. październik 2006

dopuszcza nawet myśli o sytuacji i czasem nawet przyjmuje nową tożsamość.

Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości

Pytania
1. Czym jest dysocjacyjne zaburzenie tożsamości?
2. Która z osobowości jest nazywana „osobowością gospodarza”? Czy pozostałe są inne czy
podobne do niej?
3. Czy w dysocjacyjnym zaburzeniu tożsamości mamy do czynienia z wieloma osobami lub
osobowościami w jednym ciele?
4. Jaka jest przeciętna liczba odmiennych tożsamości w DZT?
5. Która tożsamość/osobowość nie może być świadoma istnienia pozostałych?
6. Dlaczego co raz częściej diagnozy wykazują DZT?
7. Częściej DZT wykrywane jest u kobiet?
8. Czy DZT można wykryć poprzez badanie fizjologiczne?

Do zapamiętania
● DZT, dawniej osobowość wieloraka, to dramatyczny wzorzec, w którym pacjent
manifestuje przynajmniej dwa mniej lub bardziej kompletne systemy tożsamości.
● Osobowość gospodarza, czyli ta właściwa, nie jest świadoma istnienia pozostałych
osobowości, a najczęstsze tożsamości to dziecka, obrońcy i oskarżyciela.
● Częściej występuje u kobiet, a obrazy mózgu odmiennych osobowości są różne

Zaburzenie depersonalizacyjne
Pytania
1. Czym charakteryzuje się zaburzenie depersonalizacyjne (ZD)?
2. Czy doświadczenie derealizacji jest powiązane z ZD?
3. Czym spowodowane jest ZD?

Do zapamiętania
● ZD to utrata poczucia siebie (wrażenie stania się inną istotą)
● derealizacja – świat zewnętrzny jest postrzegany jako zaburzony na wiele sposobów, jest
niestabilny i „nienamacalny”
● ZD jest skutekiem ostrego stresu wynikającego z choroby zakaźnej, wypadku lub innego
traumatycznego wydarzenia, u ludzi z osobowością borderline, unikającą i obsesyjno-
kompulsyjną

Przyczyny zaburzeń dysocjacyjnych i ich leczenie

Pytania
1. Co jest najważniejszą przyczyną powstawania zaburzeń tego typu?
2. Jakie drogi powstawania zaburzeń dysocjacyjnych opisał Ross?
3. Czy tendencja do zachorowań na zaburzenia dysocjacyjne jest dziedziczna?
4. Czy jest jakaś metoda prognozowania objawów dysocjacyjnych?
5. Czy łatwo się leczy zaburzenia dysocjacjne?
6. Jakie są trzy stopnie terapii Klufta?

Strona 2 z 3
PIU-Z5-ZD 30. październik 2006

Do zapamiętania
● Najważniejsze dla powstawania zaburzeń dysocjacyjnych są traumatyczne przeżycia z
okresu dzieciństwa
● Drogi:
○ nadużyć w dzieciństwie:
○ zaniedbywanie dzieci
○ udawania
○ zaburzenie jatrogenne (powstałe w wyniku leczenia)
● Nie ma dowodów na to, ażeby na powstawanie zaburzeń miały wpływ czynniki genetyczne
● Najczęstszymi przyczynami zaburzeń dysocjacyjnych są pobicia i wykorzystywanie
seksualne dzieci.
● Skala doświadczeń Dysocjacyjnych – kwestionariusz samoopisu – narzędzie do oceny
tendencji dysocjacyjnych
● Głównym celem leczenie zab.dysocjacyjnych jest integracja osobowości, ale zaburzenia
tego typu wykazują opór na terapię.
● Ad.6> Stabilizacja- podstawowe reguły; Przepracowanie urazu i zburzenie dysocjacyjnej
obrony- a)radzenie sobie ze zmianami osobowości, b)zmierzenie się ze wspomnieniami, c)
powiązania między osobowościami; Terapia pointegracyjna – naprawa i kompensacja
braków.

Strona 3 z 3