WOJEWODA DOLNOLSKI NR NK-N.4131.406.2011.

MG ROZSTRZYGNICIE NADZORCZE

Wrocaw, dnia 2 maja 2011 r.

w sprawie uchway Rady Miasta Olenica z dnia 29 marca 2011 roku nr VI/39/2011 w sprawie ustalenia strefy patnego parkowania, ustalenia wysokoci stawek opaty za parkowanie pojazdw samochodowych na drogach publicznych w strefie patnego parkowania, wprowadzenia opat abonamentowych i zerowej stawki opaty dla niektrych uytkownikw drogi, sposobu pobierania tych opat i okrelenia wysokoci opaty dodatkowej Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorzdzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z pniejszymi zmianami) Wojewoda Dolnolski Organ Nadzoru nad jednostkami samorzdu terytorialnego stwierdza niewano 7 ust. 1 we fragmencie jednak nie niszej ni 1,00 z, 7 ust. 4, 10 we fragmencie oraz wyznaczenia zastrzeonego stanowiska postojowego uchway Rady Miasta Olenica z dnia 29 marca 2011 roku nr VI/39/2011 w sprawie ustalenia strefy patnego parkowania, ustalenia wysokoci stawek opaty za parkowanie pojazdw samochodowych na drogach publicznych w strefie patnego parkowania, wprowadzenia opat abonamentowych i zerowej stawki opaty dla niektrych uytkownikw drogi, sposobu pobierania tych opat i okrelenia wysokoci opaty dodatkowej. Uzasadnienie W dniu 29 marca 2011 roku Rada Miasta Olenica podja uchwa nr VI/39/2011 w sprawie ustalenia strefy patnego parkowania, ustalenia wysokoci stawek opaty za parkowanie pojazdw samochodowych na drogach publicznych w strefie patnego parkowania, wprowadzenia opat abonamentowych i zerowej stawki opaty dla niektrych uytkownikw drogi, sposobu pobierania tych opat i okrelenia wysokoci opaty dodatkowej. Rada podja przedmiotow uchwa zgodnie z przysugujc jej kompetencj. Rwnie procedura jej podjcia przebiegaa zgodnie z przepisami prawa. Jednake w toku postpowania nadzorczego organ nadzoru stwierdzi, e: 1) 7 ust. 1 we wskazanym fragmencie narusza w istotny sposb wyraon w art. 2 w zwizku z art. 7 Konstytucji zasad pewnoci prawa, 2) 7 ust. 4 uchway narusza w istotny sposb art. 13f ustawy o drogach publicznych i art. 7 Konstytucji, 3) 10 we wskazanym fragmencie uchway narusza w istotny sposb art. 13b ust. 6 ustawy o drogach publicznych i art. 7 Konstytucji. W 7 ust. 1 uchway Rada Miasta Olenicy postanowia, e jednym ze sposobw wniesienia opaty jest uiszczenie odpowiedniej do czasu parkowania, jednak nie niszej ni 1,00 z kwoty w parkometrze. Z kolei we wczeniejszym 2 ust. 3 pkt 1 lit a uchway okrelajc stawki opat za parkowanie Rada postanowia, e za pierwsze rozpoczte 30 minut parkowania naley uici stawk w wysokoci 50 groszy. Oba przepisy pozostaj ze sob w sprzecznoci. Unormowanie zawarte w 7 ust. 1 uchway uniemoliwia stosowanie wprowadzonej w 2 ust. 3 pkt 1 lit a najniszej stawki opaty za parkowanie.
Id: IENEP-TZCJS-SJSTQ-MAUES-UIIRJ. Podpisany Strona 1

Dziaanie takie stanowi w ocenie organu nadzoru naruszenie zasady pewnoci prawa wynikajcej z art. 2 w zwizku z 7 Konstytucji. Naley podkreli, e stosownie do brzmienia art. 7 Konstytucji organy wadzy publicznej dziaaj na podstawie i w granicach prawa. Wskazany przepis naley interpretowa w powizaniu z art. 2 Konstytucji stanowicym o demokratycznym pastwie prawa. Wykadnia obu przepisw wyraa zasad pewnoci prawa. Zakada ona, e kada jednostka funkcjonujca w obrbie stworzonej przez pastwo rzeczywistoci prawnej moe polega na tym, e przyznane jej prawa i uzasadnione korzyci, jak rwnie naoone na ni obowizki nie bd naruszane lub zmieniane tylko dlatego, e zmieni si pogld funkcjonujcej w pastwie wadzy. Wyraa si ona m. in. w istnieniu prawa formalnego (wszelkie dziaania organw administracji publicznej, sdw, instytucji i innych jednostek maj oparcie w obowizujcych przepisach). Przenoszc wskazane rozwaania prawne na grunt przedmiotu niniejszej sprawy naley zauway, e Rada okrelajc stawki opat za parkowanie przy jednoczesnym wprowadzeniu norm uniemoliwiajcych ich stosowanie naruszya zasad pewnoci prawa. W konsekwencji prowadzi to do sytuacji wykluczajcej skorzystanie z najniszej z wprowadzonych stawek opat. Przepis art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy o drogach publicznych wprowadza generalny obowizek ponoszenia opat za parkowanie pojazdw samochodowych na drogach publicznych w strefach patnego parkowania, przez korzystajcych z tej kategorii drg. Zakres podmiotowy zwolnie z opisanego rodzaju obowizku okrela art. 13 ust. 3 ustawy. Ustawa w art. 13b ust. 1 i ust. 2 precyzuje, e opat, o ktrej mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera si za parkowanie pojazdw samochodowych w strefie patnego parkowania, w wyznaczonym miejscu, w okrelone dni robocze, w okrelonych godzinach lub caodobowo. Stref patnego parkowania ustala si na obszarach charakteryzujcych si znacznym deficytem miejsc postojowych, jeeli uzasadniaj to potrzeby organizacji ruchu, w celu zwikszenia rotacji parkujcych pojazdw samochodowych lub realizacji lokalnej polityki transportowej, w szczeglnoci w celu ograniczenia dostpnoci tego obszaru dla pojazdw samochodowych lub wprowadzenia preferencji dla komunikacji zbiorowej. Ustalenie strefy patnego parkowania nie ma charakteru obligatoryjnego, bowiem strefa ta moe zosta ustalona na wniosek wjta (burmistrza, prezydenta miasta) zaopiniowany przez organy zarzdzajce drogami i ruchem na drogach, przez rad gminy (miasta) (art. 13 ust. 3 ustawy). Jednoczenie przepis art. 13 ust. 4 ustawy wskazuje, e rada gminy ustalajc stref patnego parkowania: 1) ustala wysoko stawek opaty, o ktrej mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, z tym e opata za pierwsz godzin parkowania pojazdu samochodowego nie moe przekracza 3 z; 2) moe wprowadzi opaty abonamentowe lub zryczatowane oraz zerow stawk opaty dla niektrych uytkownikw drogi; 3) okrela sposb pobierania opaty, o ktrej mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1. Dodatkowo art. 13 ust. 5 ustawy okrelajc sposb ustalania wysokoci opaty, o ktrej mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy stanowi, e stawki opat, o ktrych mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, mog by zrnicowane w zalenoci od miejsca parkowania. Przy ustalaniu stawek uwzgldnia si progresywne narastanie opaty przez pierwsze trzy godziny parkowania, przy czym progresja nie moe przekracza powikszenia stawki opaty o 20 % za kolejne godziny w stosunku do stawki za poprzedni godzin parkowania. Stawka opaty za czwart godzin i za kolejne godziny parkowania nie moe przekracza stawki opaty za pierwsz godzin parkowania. Istotnym jest, e niewykonanie obowizku uiszczenia opaty za parkowanie pojazdu samochodowego w ustanowionej przez rad gminy (miasta) strefie patnego parkowania powoduje okrelone ustaw konsekwencje. Zgodnie z art. 13f ust. 1 ustawy za nieuiszczenie opat, o ktrych mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, pobiera si opat dodatkow. Wysoko opaty dodatkowej oraz sposb jej pobierania, stosownie do art. 13f ust. 2 ustawy, okrela rada gminy (miasta), z tym jednak zastrzeeniem, e maksymalna jej wysoko nie moe przekroczy 50 z. W tym miejscu warto podkreli, e ustawa nie definiuje okolicznoci skadajcych si na nieuiszczenie opaty za parkowanie.
Id: IENEP-TZCJS-SJSTQ-MAUES-UIIRJ. Podpisany Strona 2

Powoane przepisy ustawy w sposb jasny i precyzyjny zakrelaj granice uchwaodawczych kompetencji rady gminy (miasta) zwizanych z obowizkiem okrelonym w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy. Organ stanowicy gminy, moc wskazanych przepisw ustawy, zosta upowaniony do ustalenia zarwno wysokoci opat za parkowanie w wyznaczonej przez siebie strefie patnego parkowania, jak i wysokoci oraz sposobu pobierania opaty dodatkowej, o ktrej mowa w art. 13f ust. 1 ustawy. Majc na wzgldzie brzmienie art. 13f ust. 1 w zwizku z art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy naley zauway, e opata dodatkowa dotyczy przypadkw niewykonania obowizku, okrelonego w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy, a wic nieuiszczenia (niezapacenia) opaty za parkowanie pojazdu w strefie patnego parkowania ustalonej przez rad gminy (miasta). Organ stanowicy gminy, realizujc norm kompetencyjn okrelon w art. 13f ust. 2 ustawy, powinien ustali wycznie wysoko opaty dodatkowej za nieuiszczenie opaty za parkowanie oraz sposb jej pobierania. Tymczasem, Rada Miasta Olenicy w 7 ust. 4 uchway postanowia: Niepotwierdzenie wniesienia opaty w sposb okrelony w ust. 2 lub 3 zostanie potraktowane jako niewniesienie opaty za parkowanie. Paragraf 9 ust. 1 uchway stanowi za: 1. Ustala si opat dodatkow za nieuiszczenie opaty za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie patnego parkowania w wysokoci 50 z. Biorc pod uwag powoany przepis 7 ust. 4 uchway, trzeba zwrci uwag, e Rada Miasta Olenicy rozszerzya ustawowy obowizek uiszczenia opaty dodatkowej. Zdarzenia czy okolicznoci faktyczne wskazane w 7 ust. 4 uchway zostay bowiem zrwnane pod wzgldem skutkw prawnych z faktem nieuiszczenia opaty za parkowanie pojazdu samochodowego w strefie patnego parkowania. Tym samym nie naklejenie identyfikatora T na przedni szyb samochodu, czy te niewyoenie abonamentu, wydruku z parkometru lub karty parkingowej za przedni szyb wewntrz pojazdu, w sposb umoliwiajcy ich odczytanie z zewntrz skutkowa bdzie okrelon sankcj finansow w postaci obowizku uiszczenia opaty dodatkowej w wysokoci 50 z. W sposb kategoryczny naley stwierdzi, e ustawodawca zdefiniowa obowizek uiszczenia opaty dodatkowej, wic go wycznie ze stanem faktycznym polegajcym na nieuiszczeniu opaty za parkowanie w strefie patnego parkowania. Majc na wzgldzie jasno zakrelone granice regulacji wynikajcej z art. 13f ust. 2 ustawy, nie mona zaakceptowa przepisw 7 ust. 4 uchway jako ustanawiajcych obowizek ponoszenia "opaty dodatkowej" z tytuu nieprawidowego umieszczenia potwierdzenia uiszczenia opaty za parkowanie. Podzieli naley stanowisko wedle, ktrego rada gminy (miasta) nie moe wprowadza aktem prawa miejscowego przesanek prawnych do przepisw ustawy, ktre nie zostay w niej przewidziane. Przesank ustawow do obciania podmiotw opat dodatkow stanowi stwierdzenie obiektywnie istniejcego faktu parkowania pojazdu bez uiszczenia opaty parkingowej, a nie domniemanie wysnute na podstawie okolicznoci umieszczenia, bd nie, dowodu opaty (zob. wyrok Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu z dnia 23 wrzenia 2010 r., III SA/Wr 428/10, Centralna Baza Orzecze Sdw Administracyjnych, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Wymaga podkrelenia, e zasada legalizmu okrelona w art. 7 Konstytucji RP obliguje organy wadzy publicznej do dziaania na podstawie i w granicach prawa. Zasada ta w powizaniu z treci art. 94 Konstytucji RP wyznacza take granice prawotwrczej dziaalnoci organw jednostek samorzdu terytorialnego. Akty prawa miejscowego, jako akty ksztatujce, czstokro w sposb bezporedni, sytuacj prawn adresatw ich norm powinny zakresem regulacji odpowiada zakresowi upowanienia ustawowego z poszanowaniem norm wynikajcych z aktw prawnych wyszego rzdu, w tym przepisw aktu upowaniajcego. Regulacja prawna podjta z przekroczeniem delegacji ustawowej, jak i bdca skutkiem domniemania uprawnie prawodawczych jest kwalifikowana jako naruszajca prawo w sposb istotny. W opisanym przypadku Rada Miasta Olenicy przekroczya zakres delegacji ustawowej okrelonej w art. 13f ust. 2 ustawy o drogach publicznych. Paragraf 7 ust. 4 uchway nr VI/39/2011 Rady Miasta
Id: IENEP-TZCJS-SJSTQ-MAUES-UIIRJ. Podpisany Strona 3

Olenicy zosta podjty z istotnym naruszeniem prawa, co powoduje, e zasadnym i celowym jest stwierdzenie jego niewanoci. W kwestionowanym 10 uchway Rada Miasta Olenica upowania Burmistrza Olenicy do okrelenia zasad wyznaczania zastrzeonych stanowisk postojowych. Rwnie i w tym zakresie doszo do istotnego naruszenia prawa. Zgodnie z art. 13b ust. 6 pkt 2 ustawy o drogach publicznych organ waciwy do zarzdzania ruchem na drogach w uzgodnieniu z zarzdc drogi moe wyznacza w strefie patnego parkowania zastrzeone stanowiska postojowe (koperty) w celu korzystania z nich na prawach wycznoci w okrelonych godzinach lub caodobowo. Stosownie do art. 10 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (tekst jednolity Dz. U. z 2005 r., Nr 108, poz. 908 ze zmianami) organem waciwym do zarzdzania ruchem jest odpowiednio minister waciwy do spraw transportu, wojewoda, Generalny Dyrektor Drg Krajowych i Autostrad, marszaek wojewdztwa, starosta, prezydent miasta lub inny podmiot zarzdzajcy drogami. Z kolei wedle art. 19 ustawy o drogach publicznych zarzdcami drg s odpowiednio Generalny Dyrektor Drg Krajowych i Autostrad, zarzd wojewdztwa, zarzd powiatu, wjt (burmistrz, prezydent miasta). W zakresie wyznaczenia zastrzeonego stanowiska postojowego organem waciwym jest podmiot wskazany w art. 10 ustawy Prawo o ruchu drogowym, ktry czyni to w uzgodnieniu z podmiotem okrelonym w art. 19 ustawy o drogach publicznych. Stosujc przepis art. 13b ust. 6 ustawy o drogach publicznych w teorii moe doj do poczenia w jednym podmiocie dwch organw. Nie zmienia to jednak faktu, e Rada Miasta Olenica nie moe inaczej ni ustawodawca decydowa o tym, e to Burmistrz Olenicy bdzie organem uprawnionym do okrelenia zasad wyznaczania zastrzeonych stanowisk postojowych. Albowiem w sytuacji, gdy kwesti t reguluje ustawa, Rada Miasta Olenicy nie miaa adnych uprawnie do wprowadzenia jakichkolwiek norm w tym zakresie. Od niniejszego rozstrzygnicia przysuguje skarga do Wojewdzkiego Sdu Administracyjnego we Wrocawiu w terminie 30 dni od daty jego dorczenia, ktr naley wnie za porednictwem organu nadzoru - Wojewody Dolnolskiego. Zgodnie z art. 92 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchway organu gminy wstrzymuje ich wykonanie z mocy prawa w zakresie objtym stwierdzeniem niewanoci, z dniem dorczenia rozstrzygnicia nadzorczego.

Wojewoda Dolnolski Aleksander Marek Skorupa

Id: IENEP-TZCJS-SJSTQ-MAUES-UIIRJ. Podpisany

Strona 4