Opnieuw een zakenkabinet?

Het monster van Loch Ness in Belgi

Thierry Debels uit Koning Boudewijn, De biografie (Houtekiet) Leo Tindemans vindt de politieke toestand (begin jaren 70) surrealistisch. De crisis was absurd. Er was geen meningsverschil, vertelt hij. In 1974 onderhandelt Tindemans met christendemocraten en socialisten om een nieuwe regering te vormen. Als het gesprek op de klippen dreigt te lopen, roept Boudewijn de vier partijvoorzitters een na een bij zich. Radiojournalist Jos Bouveroux noteert dat Boudewijn later nog een stap verder ging. In 1979 was Paul Vanden Boeynants (VdB) vastgelopen in zijn poging om een nieuw kabinet op de been te brengen. De koning ontvangt dan op het paleis de formateur en de partijvoorzitters in een collectieve audintie om hen dringend aan te zetten een nieuwe inspanning te doen. De liberalen waren niet uitgenodigd. Ze waren zo verbolgen over het drieste optreden van Boudewijn dat de liberale ministers van Staat
1

officieel protest aantekenden. Boudewijn had geen al te hoge dunk van de meeste politici. Volgens Manu Ruys is zijn relatie met het grootste deel van de politici altijd erg stroef geweest. De koning koesterde wel een hoge dunk van zijn eigen functie. Hij eiste van de volksvertegenwoordigers en de ministers een groot plichtsbesef. Niet zelden werd hij ontgoocheld door de laaghartigheid, de veilheid en de zedeloosheid van personen die hij zijn vertrouwen had geschonken. Het stemde hem bitter en met de jaren werden zijn argwaan en afkeer steeds groter. De allergrootste ontgoocheling liep Boudewijn op het einde van zijn leven op, toen hij doorhad dat Martens vertrouwelijke informatie tijdens de geheime bijeenkomsten van Poupehan had gelekt. Een illustratie van dat wantrouwen in de politiek is dat Boudewijn in het geheim opnieuw aan een zakenkabinet denkt. De vorige keer was dat begin jaren zestig, tijdens de Congocrisis. Deze keer moet industrieel Andr Leysen volgens Boudewijn in dat kabinet zetelen. Het toont aan dat de ideen van Boudewijn over de parlementaire democratie niet zo ver af staan van die van zijn vader. Sommigen dringen ook bij de vorst aan
2

om zijn gezag te doen gelden. Het is waar dat Boudewijn door zeer diverse kringen werd benaderd met soms fantastische voorstellen, bevestigt Emmanuel Gerard. In zijn biografie schrijft Leysen daarover het volgende: Dat de koning met iemand met een zwart jeugdverleden over een eventueel ministerschap of liever nog de leiding van een regering sprak, was toch opmerkelijk. Boudewijn had na de val van de regering Martens III zeker gedurende een jaar tot anderhalf jaar een zakenregering onder leiding van Leysen voor ogen. Op die manier kon de parlementaire democratie omzeild worden. Een anonieme politicus beweert dat Boudewijn in die periode ronduit verbitterd was. Hij begreep niet dat er mensen waren die opgeruimd en jolig waren. De vorst vroeg hen hoe ze dat deden. Toch zal Boudewijn sommige ministers om raad blijven vragen. Zo vroeg Boudewijn onder meer advies aan Herman De Croo die toen minister van Onderwijs was. De koning consulteerde hem voor de opleiding van zijn neven Filip en Laurent. Filip is dan net veertien geworden. De Croo raadt Boudewijn
3

de elitaire school van Zevenkerken bij Brugge aan. Boudewijn is overtuigd. Nu moeten de ouders van Filip het plan nog slikken. De Croo gaat enkele keren naar Belvdre om Albert en Paola te overtuigen, schrijven Leyts en zijn medeauteurs. Laurent en Filip krijgen geen enkele inspraak. Boudewijn wikt n beschikt als strenge pater familias. In 1975 worden de prinsen Filip en Laurent ingeschreven. Filip begint als vijftienjarige in het vierde jaar van de humaniora. Laurent start in het zesde leerjaar. Filip is boos omdat zijn jongere broer meekomt. De relatie tussen de twee broers is dan al niet zo goed. Boudewijn volgt de vorderingen van zijn neef op de voet. Het is dan al duidelijk dat prins Filip ooit zijn oom zal opvolgen, lezen we in Kroonprins Filip.