Zastanawiaem si nad tym przygldajc si projektowi okadki nowego Carissimusa i szczerze powiedziawszy, miaem wtpliwoci.

Z pomoc przyszo mi sowo Boe, ktre przecie mwi: Powszechnie o was wiadomo, ecie listem Chrystusowym. (2 Kor 3,3) Listem od Pana Boga moe by wiadectwo ycia innych ludzi. Po chwili zrozumiaem, e tak naprawd chciabym zna odpowied na pytanie: czy moliwy jest taki kontakt z Bogiem, jaki mamy z rnymi bliskimi nam osobami. Wiem, e Bg przemawia do ludzkoci na rne sposoby, ale czy mwi do mnie? Caa sprawa przedstawia mi si jeszcze janiej, gdy ostatnio dostaem paczk, w ktrej znajdoway si: ksika i list. Ksika bya naprawd pasjonujca i dugo czekaem, eby dosta j do swoich rk. Okazao si jednak, e ciekawsze jest dla mnie to, co napisane w licie, bo tam kade proste sowo dotyka serca bardziej, ni najoryginalniejsze zdania ulubionego publicysty. Podobnie jest z naszym syszeniem Pana Boga. Jego komunikatw w wiecie jest mnstwo, ale kady z nas obdarowany jest innym odcieniem duchowego suchu. Z tego powodu niektre sposoby mwienia Pana Boga dopasowuj si idealnie do naszej duszy, co sprawia, e czujemy Jego blisko i mio. Na amach naszego Carissimusa, oprcz oczekiwanych przez wielu prezentacji pierwszego roku nowicjatu, ukazujemy palet odmiennych wraliwoci duchowych nowicjuszy. Chcemy zainspirowa kadego, kto pragnie lepiej sysze gos Boga i prbuje odpowiedzie na Jego gos.
Pismo na prawach rkopisu Wydawca: Nowicjat Prowincji Polski Poudniowej Towarzystwa Jezusowego Kurator numeru: o. Andrzej Ggotek SJ Redakcja: Piotr Stanowski, Tomasz Lipa Grafika: Piotr Chydziski Skad: Baej Sikora Adres redakcji: Stara Wie 778, 36-200 Brzozw Tel: 0-13 434 11 13 E-mail: nowicjat@gmail.com Strona internetowa: nowicjat.deon.pl Druk: Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej

CARISSIMUS 52
Spis treci
Artyzm Stwrcy z dzienniczka rowerzysty. 4 Historia biblijna histori kadego czowieka 6 Biblia opowiada nie tylko histori minionych czasw, ale take indywidualn przeszo, teraniejszo i przyszo kadego chrzecijanina. Wszyscy jedynie bekoczemy mwic o Bogu 9 Biografia czowieka, ktry przygotowa Koci na Vaticanum Secundum Ujrze Oblicze Zmartwychwstaego Pana Niewiarygodne fakty zwizane z tzw. caunem z Manopello. 13

zy Bg pisze do ludzi listy? Bg prawdziwym mecenasem pikna stworzenia

Serce ktre pragnie, czyli o mocy Eucharystii 15 Pikna opowie, ktra wydarzya si naprawd. Chcesz do niej doczy? Mistyczna mio krzya 17 Prawdziwe znaczenie krzya mona odczyta dziki mistyce mioci, do ktrej przeywania zaproszony jest kady. Trick modlitwy 19 Czasami kontakt z Panem Bogiem nie jest prost spraw. Trzeba wic zastosowa jaki trick, trick modlitwy. Zawd: Prorok - czyli Bg mwi przez czowieka 21 Aspekty prorockiej kariery w oparciu o ycie o. Piotra Skargi SI. Mska odpowied 23 Mczyni chc odpowiada Bogu po msku i konkretnie. Ale co to znaczy? O mskoci wiadcz: sia, odpowiedzialno, mdro i honor. Kurier Nowicyacki 25 A w nim najciekawsze wydarzenia minionego roku formacyjnego, a take Kcik kulinarny s. Marii A Sowo stao si ciaem - niezmienno Boego powoania 33 Zobacz, e ty i twoje pragnienia to najwiksze arcydzieo Pana Boga. Prezentacje nowicjuszy Pierwszego roku czyli Opowieci ze Starej Szafy... 36

Piotr Stanowski

Najlepsza inwestycja 46 wiat finansw i wiat wiary s sobie blisze ni nam si wydaje By uczniem i czyni uczniw 48 Wywiad z o. Andrzejem Migaczem o jego powoaniu, o tym jak dzisiaj mona usysze gos Boga i o genezie wsplnoty Magis.
Camino de Santiago - turystyka czy pielgrzymowanie? 52 Perypetie Michaa Krudysza na najsynniejszym szlaku pielgrzymkowym Europy.

Projekt okadki: pani Ewa Gnatkowska, www.makromrowka.pl. Korekta tekstw: pani Maria Myka. Serdecznie dzikujemy za pomoc!

-3-

Bg prawdziwym mecenasem pikna stworzenia

ianem artu okrelibym kad ch ukazania obrazu Boga przez czowieka, a ju w szczeglnoci w postaci starowinka z brod, ktry ledwo, co zipie i ze stwrczego wyrachowania ma stale srogi wyraz twarzy. Kada twrcza impresja, ktra stara si nada Bogu ksztaty ludzkie, zazwyczaj prowadzi do nikd i jest wycznie chci zobrazowania Tego, ktrego nikt nigdy nie oglda. wiat nie zamyka si jednak w obrazach rki ludzkiej. Dzieo stworzenia to najpikniejszy wizerunek Boga, w ktrym On sam nam siebie przedstawi. Odkrywanie Boga w przyrodzie jest ogromnym wyzwaniem. Trapi si tym od wiekw naukowcy, ktrzy z kadym kolejnym odkryciem, zastanawiaj si, jak takie co jak wiat mogo powsta i jak moe stale istnie i jedyne, co potrafi wypowiedzie po kolejnym dokonaniu odkrywczym, to albo nieprawdopodobne!, albo niesamowite, lub te jakiekolwiek inne ze sw, majce wydwik ogromnego zdziwienia i podziwu jednoczenie.

Nie kady jednak jest naukowcem i nie wszyscy musz dochodzi, po co jaki tam proton lata po orbicie pierwiastka ununubium. Pierwsi ludzie nie mieli mikroskopw, eby obserwowa pod nimi budow lewego tylnego odna mrwki, ani te teleskopw, eby widzie odlege gwiazdy z bliska. Swoimi oczami prbowali dostrzega dziury w Ksiycu, sucha w uszach szelestu lici w dzikim lesie, czu w nosie zapach rosy o poranku i dotyka stopami rozpalonego socem piasku na play. Dziki temu czuli, e yj oraz e ich egzystencja nie jest utkana wycznie szaroci dnia i trudem przetrwania, lecz i piknem otoczenia. Bg jest obecny szczeglnie tam, gdzie Go, wbrew pozorom, nie wida. Jego przebywanie nie ujawnia si w wielkich znakach i porywach (cho nie mwi, e i tak nie bywa). Jest wszechmogcy i wszechobecny, ale i dyskretny. Wydawa by si mogo, e przez to i niedostrzegalny. Percepcja jednak ludzka nie zamyka si wycznie na tym, co jest moliwe do odczucia zmysami, ale zawiera w sobie take mo-

-4-

liwo wyniesienia si ponad to odczuwania transcendencji, Boga w niewidzialnej postaci, w rzeczach widzialnych. Pikno stworzenia czy nie takim mianem mona by okreli otaczajc nas rzeczywisto? Czowiek ma praktycznie nieskoczone zdolnoci rozwoju technicznego, co pokazuje historia ogromne pole dziaania, ale jednoczenie wci, na przestrzeni wiekw, chce otacza si piknem. Dlaczego? Bo Bg stworzy czowieka na swoje podobiestwo i na swj obraz. Dlatego te czowiek ten, czy tego chce, czy te nie, ma w sobie zakodowane pragnienie pikna i doskonaoci na wzr swojego Stworzyciela Boga, ktry Sam stanowi pikno. Prawdziwe jednak odkrywanie Boga w przyrodzie dokonuje si w praktyce. Ostatnie moje wakacje spdziem, w duej czci, na wyprawie rowerowej

przynosiy mi pytanie skoro wszystko tutaj jest tak idealne i pikne, wrcz zahaczajce o idyll, to jake pikny i cudowny musi by ich Stwrca! Innym razem, wjedajc w coraz gstsz mg, jawnie czu byo Bo obecno, ktry nie przychodzi w wichrze i ogniu, lecz w lekkim powiewie nawiedza dusz czowieka. Kiedy widzi si wycznie kocwk opony swojego roweru, a zdanym jest si wtedy na drodze wycznie na Bo Opatrzno, wtedy jeszcze bardziej poczu mona to, e Bg nigdy nie oddali si od czowieka, lecz stale nad nim czuwa. A co najlepsze, postawi te przy nim osobistego Anioa Stra, a take da mu mdro i roztropno, by Bogu ufa. Bg nie jest Bogiem deistycznym, ktry stworzy wszechwiat, zostawiajc jednoczenie tak wspaniae swoje dzieo na pastw losu. Nie jest te Bogiem

po Rumunii. Setki przemierzonych kilometrw, litry potu i tysice obrotw pedaw. Wszystko to by odkrywa nieznane i przey fascynujc przygod. Rower za ma to do siebie, e umoliwia nie tylko ekologiczny i tani transport, ale jest te wspaniaym rodkiem komunikacji, pozwalajcym na podziwianie mijanych miejsc w zdecydowanie dogodniejszy sposb ni w samochodzie lub te w pocigu. Sednem jednak sprawy jest mj wysiek wkadany w poruszanie si roweru, ktry owocuje podziwianiem mijanych krajobrazw. Rumunia jest w duej czci krajem grzystym, a jak wiadomo im wyej, tym do Boga bliej. Wszystkie mijane wzniesienia, doliny, rzeki i jeziora,

panteistycznym, ktry obecny jest wycznie w Swoim stworzeniu i nie wymaga niczego od czowieka, bo zatopiony jest w Swoich dzieach i tam naley Go wycznie szuka (a waciwie po co Go szuka, skoro jest obecny wszdzie?). Bg jest Bogiem wszechmocnym, wszechobecnym, a jednoczenie dobrym i penym aski, hojnie darzcym Swj lud. Jest Bogiem bliskim, ktry pragnie, aby kady czowiek pozna Go i dowiadcza w peni Jego wspaniaej mioci. Jest On prawdziwym mecenasem sztuki Stworzycielem dbajcym i wci troszczcym si o rozwj Swojego wspaniaego dziea, jakim jest wiat i jego mieszkacy.

Piotr Chydziski

-5-

Historia biblijna histori kadego czowieka

edn z najbardziej podstawowych, a zarazem najbardziej zapoznanych prawd chrzecijastwa jest historyczno procesu objawiania si Boga. Bg ydw i Chrzecijan jest zarazem Bogiem ich historii. W przeciwiestwie do wikszoci prastarych kultw i wierze religijnych, w ktrych wydarzenia o charakterze boskim miay miejsce w jakim mitologicznym przedczasie, religijno judeochrzecijaska od samego pocztku staa na fundamencie stopniowego objawiania si Boga w dziejach wiata. Wspczeni chrzecijanie, uczc si od dziecistwa podanej im ju na tacy i opakowanej w system dogmatw doktryny religijnej, zapominaj, e ich Bg nie objawi si wiatu od razu w caoci swej prawdy, lecz odsania si przed czowiekiem stopniowo, krok po kroku. Win za to, e o tym nie pamitamy, ponosi w duej mierze - wiodca w historii Kocioa - filozofia tomistyczna, ktra ubraa Boga w paszcz arystotelesowskiego Nieruchomego Poruszyciela, czym sprawia, e dzisiaj mylimy o Nim jako o pozaczasowej istocie, ktra z perspektywy swej wiecznoci spoglda na nasze ziemskie losy. Tak jednak nie jest. Bg gboko uwika si w histori i razem z czowiekiem j wsptworzy i w niej czowieka zbawia. Wspln drog Boga i czowieka poprzez dzieje opisuje Pismo wite obu Testamentw. Tutaj jednak wkrada si kolejna trudno. Czsto syszymy z kocielnej ambony, e sowo Biblii jest sowem ywym. Jednoczenie czytamy je jednak jak jak kronik historyczn, ktra opisuje wydarzenia sprzed wielu setek lat. Bg wprawdzie objawi si w rzeczywistoci historycznej, ale jest to historia tak odlega, e niemale mitologiczna. Fakt, e Sowo Boe jest ywe, sprowadza si zatem ostatecznie do tego, e wzbudza w nas ono jakie mniejsze lub wiksze uczucia.

W takim wic razie rwnie ywym sowem moe by Hamlet lub Faust, bo take przy tych lekturach dowiadcza czowiek wielu wzrusze. Nie. ycie Sowa Boego jest czym zupenie innym - jest Ono ywe, poniewa cay czas si wydarza. Proces objawiania si Boga, zapisany na kartach Pisma witego, powtarza si od wiekw i powtarza si rwnie dzisiaj. Naley zapyta tutaj: w jakim wymiarze dokonuje si to objawienie, na jakim gruncie si ono konstytuuje? Odpowied jest bardzo prosta Bg objawia si w wymiarze ycia kadego indywidualnego czowieka. Historia Boga odkrywajcego przed wiatem swoje oblicze jest histori, ktrej podoem jest kadorazowe ludzkie istnienie w przestrzeni yciowego i religijnego dramatu. Bg nie wypowiedzia si raz, dobrze i ostatecznie na kartach Pisma witego. On dziaa w kadym czowieku i przed kadym na nowo odkrywa swoje oblicze, a czyni to w sposb opisany w Biblii. eby to lepiej zrozumie, przyjrzyjmy si trzem biblijnym momentom i zastanwmy si, jak realizuj si one w yciu czowieka i w jego duchowym dojrzewaniu.

-6-

1. Wygnanie z raju. Idea raju utraconego jest bliska wszystkim ludziom i spotykana w niemale wszystkich religiach wiata. Mona powiedzie, e jest to jedna z najbardziej ywotnych idei religijnych. Dlaczego jednak historia Adama i Ewy pozostaje dla wiadomoci religijnej wszystkich wiekw rdem tak wielkiego duchowego niepokoju? Myl, e jest tak dlatego, i kady czowiek w swoim yciu sam przey wygnanie z raju. Zastanwmy si: co stanowi najgbsz istot opisanego w Ksidze Rodzaju wydarzenia? Co ley u rda momentu wygnania i utraty? Nie wystarczy powiedzie jedynie, e jest to grzech. To niczego nie tumaczy. Rwnie wana, a moe i waniejsza jest tutaj wiadomo grzechu. Drzewo, z ktrego pierwsi rodzice zjedli jabko, byo drzewem poznania dobra i za. Przed zerwaniem owocu nie byli oni w ogle wiadomi takiego rozrnienia; yli poza przestrzeni dialektyki za i dobra. Stan pierwotnej czystoci nie polega wic na yciu dobrem i unikaniu za. Takie postpowanie zakada ju bowiem umiejtno dostrzeenia tych dwch przeciwiestw oraz istnienie momentu wyboru pomidzy nimi. Czysto natomiast jest zawsze niewiadomoci istnienia dobra i za. Jak ma si to wszystko do naszego ycia? Ot tak, e kady z nas y kiedy w takim stanie absolutnej czystoci, lecz z czasem obudzi w sobie wiadomo przeciwiestwa za i dobra, czym bezpowrotnie zatrzasn za sob bramy raju. A tym utraconym rajem dla kadego z nas jest nasze dziecistwo. Nieprzypadkowo Jezus mwi, e musimy sta si jak dzieci, eby wej do Krlestwa Boego. Dziecictwo nie polega na unikaniu grzechu, lecz na tym, e grzechu w ogle si nie zna. Dzieci kochaj bezinteresownie, naturalnie wszystko przebaczaj, nie ma w ich poczynaniach adnej dwuznacznoci, s zawsze szczere i otwarte. Ta ich niewiadomo za i dobra ksztatuje cao ich ycia emocjonalnego nie przeywaj one lkw egzystencjalnych, nie zastanawiaj si nad sensem i celem swojego ycia, nie odczuwaj rozpaczy, trwogi czy beznadziei. ycie dziecka jest czyst afirmacj istnienia. Czy wanie nie za tym wszyscy tsknimy? Czy kady z nas nie ma gdzie na skraju wiadomoci stale przeladujcej go myli, e zosta brutalnie tego stanu pozbawiony, a take pragnienia, by do tego stanu, do tego raju powrci? Tak, kady czowiek nosi w sobie to bolesne przeczucie, e niegdy by w raju, a take gbok potrzeb, by kiedy, chocia na moment, ten stan zosta mu zwrcony; by znowu mg by jak dziecko.

2. Objawienie Prawa. Czowiekowi, ktry zna dobro i zo, Bg objawia si w Prawie. Tak wanie objawi si Izraelitom, gdy za porednictwem Mojesza ustanowi dla nich dziesi przykaza a dokadniej 613 przykaza: 248 nakazw i 365 zakazw. Prawo stanowi dla zagubionego czowieka drog, po ktrej moe bezpiecznie kroczy; na tej drodze moe on te rozpocz proces stawania si prawdziw osob. Nakazy i zakazy wprowadzaj go w pewn aksjologiczn przestrze, w obrbie ktrej jego czowieczestwo moe wznie si na wyszy poziom: od prostego poznania dobra i za do poznania wartoci dobra i wartoci za. Z tego wyszego poznania rodzi si moralno Prawa. Owa moralno Prawa jest dla kadego chrzecijanina jego pierwszym etapem uczestnictwa w yciu religijnym. Nauka rodzicw, katecheza w szkole, kocielna ambona tam wanie uczymy si od dziecistwa poznawa Boga. I najczciej poznajemy Go na tym etapie poprzez pryzmat Jego przykaza: to ci, czowieku, wolno, a tego ci nie wolno. Nauka ta uzdalnia nas do ycia w przestrzeni spoecznej i co waniejsze jest dla nas pierwsz i fundamentaln lekcj wartoci. Jednak losy Izraelitw pokazuj bardzo wyranie, jakie jest najwiksze niebezpieczestwo moralnoci prawa, a take jakiej degeneracji ona z czasem ulega. Religijno oparta o system nakazw i zakazw musi ostatecznie ulec skostnieniu i zastygn w pustych formach martwej pobonoci. Wanie tak pobono poddawali nieustannej krytyce najpierw prorocy, a potem sam Jezus. Przywizanie do lite-

-7-

ry prawa powoduje, e czowiek zaczyna z czasem przestrzega prawa ze wzgldu na nie samo, a nie ze wzgldu na Ducha Boego, ktry za nim stoi. Prawo bdce objawieniem Boga ostatecznie samo staje si bokiem, ktremu czowiek lepo i bezrefleksyjnie suy. Tak stao si z Izraelitami. Niestety, wielu chrzecijan rwnie ulego w swoim yciu magii prawa. Dali si oni oczarowa religijnoci normujcej kad dziedzin ycia, co uwolnio ich od obowizku refleksji i zadumy nad wol Tego, ktry stoi za objawionym przez siebie Prawem. Inn postaw wobec Prawa jest - czsto dzisiaj spotykany - bunt wobec moralnoci oraz religii zakazw. Bunt ten, cho sam w sobie zrozumiay, odrywa, niestety, buntujcego si rwnie od samego rda Prawa, jakim jest Bg, ktry przecie samym Prawem nie jest. Wydaje si, e niemal kady czowiek w swoim duchowym rozwoju, a take w swym yciu religijnym, dowiadcza mniej lub bardziej intensywnie i mniej lub bardziej wiadomie jednej z tych dwch postaw. Dojrzewajc wewntrz systemu religijnych nakazw i zakazw normujcych nasze ycie, ostatecznie albo stajemy si ludmi martwej pobonoci, albo buntujemy si przeciw takiej religii i takiemu Bogu.

3. Objawienie wolnoci. W odpowiedzi na religijn dekadencj Bg objawia si czowiekowi w Jezusie Chrystusie, Synu Boym, ktry jednak przychodzi nie po to, by obumare Prawo znie, lecz aby je wypeni. Co znaczy wypeni? Wypenienie Prawa przez Chrystusa jest wypenieniem go treci, nasyceniem, napenieniem pustej religijnej formy prawdziw yw pobonoci. Chrystus przenosi akcent z litery Prawa na zapomnianego ju dawno Ducha Prawa. Co jest tym Duchem Prawa? Co stanowi istot

Chrystusowego nauczania? S to, wydaje mi si, dwie wartoci, o ktrych na zagmatwanych ciekach Prawa najatwiej zapomnie: mio i wolno. Chrystus zastpuje wszystkie szczegowe normy religijne jednym przykazaniem przykazaniem mioci. W ten sposb Prawo zostaje wypenione i jednoczenie przekroczone w stron czego wyszego, ni moralno Prawa w stron moralnej wolnoci opartej na fundamencie mioci. Jest to prg prawdziwej chrzecijaskiej dojrzaoci; prg, u ktrego staje w pewnym momencie kady z nas i ktry kady z nas musi przekroczy, jeli nie chce utkn do koca ycia na poziomie moralnoci Prawa. Nie jest to jaki nieosigalny cel czy idea, do ktrego moemy jedynie si przyblia. Chrystus otworzy nam szeroko drzwi, przez ktre kady z nas moe swobodnie przej i wyzwoli si z kajdan nakazw i zakazw, ktrych nawet nie rozumie. Jest to swoiste przejcie od moralnoci niewolnikw (niewolnikw Prawa) do moralnoci Panw (Panw wolnoci). Warunkiem jest jedynie mio. Postaw chrzecijaskiej dojrzaoci mona by wic okreli: kochaj i rb co chcesz. Nie jest to jednak kochaj i rb co chcesz modziey amerykaskiej z lat szedziesitych, lecz kochaj i rb co chcesz tak wspaniale realizowane przez w. Franciszka. Tam, gdzie jest mio, tam nie potrzeba zakazw i nakazw, tam jest wolno do dziaania. Kady czowiek, w swoim religijnym dramacie, staje u drzwi chrzecijaskiej wolnoci. Wolno ta jest wolnoci od Prawa i jednoczenie wolnoci w Prawie. Mona by nawet rzec, e wolno i mio neguj samo pojcie Prawa, tak jak czysto neguje pojcia za i dobra. Otwarte drzwi do miujcej wolnoci s w yciu czowieka najpeniejszym momentem Boego objawiania si wiatu. Dziaanie i ycie w wolnoci jest czym prawdziwie chrzecijaskim. Stanowi to rwnie jedyn prawdziw odpowied na wezwanie Boga w Jezusie Chrystusie, ktre jest szczytowym momentem historii. Jest to rwnie kluczowy moment naszego duchowego dojrzewania, od ktrego bardzo wiele zaley i to nie tylko dla nas, ale dla caego chrzecijastwa. Jeli Koci stanie si miejscem niezrozumiaych obrzdw, a Katolicka Nauka Spoeczna stanie si waniejsza od Ewangelii, to nasza duchowo nigdy nie wyjdzie z cienia Prawa na soce Wolnoci Dzieci Boych. Objawienie Boga na kartach naszego ycia pozostanie wtedy okrutnie niedokoczone.

Micha Zalewski
-8-

Wszyscy jedynie bekoczemy mwic o Bogu W

Studiujc teologi zainteresowa si witym Tomaszem z Akwinu. Interpretowa go po linii sugerowanej przez Blondela. Zyska uznanie E. Gilsona, wybitnego znawcy myli Akwinaty. O. de Lubac podziwia w. Tomasza umieszczajc w korowodzie wielkich mylicieli chrzecijaskich, Ojcw i Doktorw Kocioa, takich jak Orygenes (ktremu pniej powici jedn ze swoich ksiek), w. Augustyn z Hippony, czy w. Bernard z Clairvaux (Ostatni z Ojcw Kocioa).

obec Boga wszyscy jestemy dziemi. Wszyscy jedynie bekoczemy mwic o Bogu. Wszyscy pragniemy ujrze w nas samych Boe Oblicze. Chrzecijanie, owieceni tym samym wiatem przez Boga, wyznajemy wszyscy Jego Tajemnic. Wszyscy mamy t sam wiar, t sam nadziej. Ponad naszymi poszukiwaniami po omacku i naszymi niesnaskami czy nas owa zasadnicza identyczno naszego wzgldem Boga pooenia i nasze ku niemu denie. Sowa te napisa jeden z gigantw dwudziestowiecznej teologii, francuski jezuita, ksie Kocioa, Henri de Lubac. Przy caej swej wielkoci, skromnie stwierdza, e jego wiedza nie daje mu lepszej pozycji wobec Boga ni prostym ludziom. Sprbujmy spojrze na tego niezwykego Francuza, jako na czowieka, ktry podobnie jak my nadsuchuje gosu Boga w swoim yciu. Henri de Lubac urodzi si 20 lutego 1896 roku w Combrai na pnocy Francji. Wychowywa si w katolickiej rodzinie, skoczy prowadzon przez jezuitw szko redni. 9 padziernika 1913 roku, majc 17 lat wstpi do nowicjatu Towarzystwa Jezusowego w Lyonie. Po wybuchu I wojny wiatowej zmobilizowany do francuskiej armii walczy na froncie. Tam zosta ciko ranny. Za zasugi na polu walki odznaczono go medalem Croix de guerre. Swoj formacj zakonn odbywa take poza Francj. W czasie swoich studiw spotka on wielu wybitnych jezuitw. Ich nazwiska zapewne nic nie powiedz polskiemu czytelnikowi, dlatego autor niniejszego artykuu pozwoli sobie je pomin. Nasz bohater by czowiekiem wielkiej erudycji. Utrzymywa kontakt z francuskimi filozofami M. Blondelem i G. Marcelem. Interesowa si literatur, szczeglne upodobanie znajdujc w dzieach takich autorw jak Dostojewski, Peguy czy Paul Claudel.

W 1929 roku o. de Lubac zosta wykadowc teologii na Wydziale Katolickim w Lyonie, gdzie pracowa, z pewnymi przerwami, do 1961 roku. Przez kilka lat wykada take w pobliskim kolegium jezuickim w Fourviere. Uczy tam scholastykw, spord ktrych warto wymieni (gdy autor ma nadziej, e s wystarczajco znani): Hansa Ursa von Balthasara, Pierrea Teilharda de Chardin czy Jeana Danielou. Pierwsz ksik de Lubaca by wydany w 1938 roku Katolicyzm. Mona powiedzie, e jest wynikiem piknej wsppracy jezuicko-dominikaskiej, bo pisa j z inicjatywy Yvesa Congara OP. W dziele tym nasz bohater pokazuje peni chrzecijaskiej wiary i jej uniwersalno. Rozwijajc swoje zainteresowanie Ojcami Kocioa zaoy w 1940, wraz ze swoim wspbratem Jeanem Danielou, seri wydawnicz Sources chretiennes. Publikowali w niej krytyczne wydania tekstw patrystycznych wraz z ich francuskim komentarzem. W tym cyklu ukazao si ponad 300 tomw rde chrzecijaskich. Podczas II wojny wiatowej de Lubac po raz kolejny mg si zaprezentowa jako patriota. Zaangaowa si we francuski ruch oporu, zosta wspwy-

-9-

dawc serii cahiers du Temoignage chretien. W swoich publikacjach i wykadach sprzeciwia si nazizmowi, pokazywa sprzeczno pomidzy chrzecijastwem a antysemityzmem. Przez to musia ukrywa si przed gestapo. Po wojnie Henri de Lubac rozwija swoje zainteresowania teologiczne w rnych kierunkach. W wanym studium na temat redniowiecznej eklezjologii Corpus mysticum, pokazywa wewntrzny zwizek pomidzy Kocioem a Eucharysti, ktra bya si jednoczc wszystkich wierzcych, tworzcych jedno Ciao Chrystusa. Kolejnym wanym podjtym przez niego problemem byo poszukiwanie rde wspczesnego mu ateizmu. Dopatrywa si ich w myli dziewitnastowiecznych mylicieli: Marksa, Feuerbacha, Comtea i Nitzschego. Wyniki swoich rozwaa opisa w wydanym w 1946 roku dziele Dramat humanizmu ateistycznego. Czy w twoim sercu ponie ogie mioci dla tej, ktra jest Oblubienic Ducha i Matk ywych, naszej Matki Kocioa? Czy jeste do niej naprawd przywizany jako do jedynej Spadkobierczyni obietnic? Czy jeste gotw umrze dla niej, pamitajc zawsze o tym, e wydaa Jezusa Chrystusa? W takim razie moesz da upust twojej gorliwoci. Moesz pragn, proponowa, domaga si reform. Moesz odkrywa na nowo, krytykowa... By moe bdziesz niezrczny, gwatowny, przesadny wrcz niesprawiedliwy. By moe starajc si i pragn jak najlepiej popenisz wiele bdw. Nie mwi zatem, e bdziesz mia racj, ale nie niepokoj si bardzo o ciebie. Nawet twoje bdy lepsze bd od obojtnego zadowolenia wiernych, ktrzy poddali si sile przyzwyczajenia. Mwi to wity Augustyn (ale musisz go dobrze zrozumie, i nie myl sobie, e jest to zbyt atwe): Ama, et quod vis fac. [cytat z ksiki Paradoksy i nowe paradoksy] Jednak najwikszy rozgos przyniosa mu ksika Surnaturel. Pokaza w niej, e w kadym czowieku zawarte jest pragnienie Boga, niejako naturalnie w niego wpisane. Wywoao to oburzenie teologw ze szkoy neoscholastycznej. Opublikowana przez Piusa XII w 1950 roku encyklika Humani Generis, przez wielu zostaa odebrao jako potpienie de Lubaca (mimo, e nigdzie nie zosta on bezporednio wymieniony). Zacz si wtedy trudny okres ycia Henriego de Lubaca. Zosta on zaliczony do grona reprezentantw tzw. nowej teologii i odsunity od nauczania, cho kard. Gerlier nigdy nie zgodzi si

na wykrelenie jego nazwiska z grona profesorw Katolickiego Uniwersytetu w Lyonie, musia take opuci to miasto i wyjecha do Parya. Jego ksiki usunito z jezuickich bibliotek i wycofano ze sprzeday. Kada nowa publikacja przechodzia przez szczegow cenzur. Nie zaprzesta jednak swoich studiw, jedzi z wykadami po Francji, pnocnej Afryce i po Woszech. Sam o. de Lubac tak pisze o tym po latach: O ile jednak autor nie mg zignorowa jednej z tych gwatownych burz, jakie wstrzsaj niekiedy pozornie ograniczonym wiatem teologii, nie odczu on bynajmniej z tego powodu potrzeby zmiany kursu swojej wtej dki, tym bardziej zreszt, e wity Koci, nasza wsplna Matka, wbrew szybko rozprzestrzeniajcym si mitom, nigdy tego nie zada [z przedmowy autora do Medytacji o Kociele]. W 1956 roku dosta zgod na powrt do Lyonu. 4 lata pniej Jan XXIII, wyznaczy go jako konsultanta do fazy przygotowawczej Soboru Watykaskiego II. Nastpnie jezuita wzi udzia w pracach soboru jako peritus (ekspert). Doceniajc jego wkad, Pawe VI wybra o. de Lubaca jako jednego z 11 kapanw, ktrzy koncelebrowali z nim Msz wit poprzedzajc uroczyste ogoszenie Konstytucji Dei verbum w padzierniku 1965. The Oxford Dictionary of the Catholic Church podaje: De Lubac by jednym z mylicieli, ktrzy stworzyli intelektualny klimat, umoliwiajcy Sobr Watykaski II, gwnie przez otworzenie ogromnych rde katolickiej Tradycji. Wrmy jeszcze raz do soboru. W jego trakcie de Lubac pracowa w jednej z podgrup zajmujcych si tzw. Schematem XIII, ktrej czonkami byli: jezuita Jean Danielou, dominikanin Yves Congar oraz dwch arcybiskupw: Francuz Gabriel-Marie Garrone oraz pochodzcy z Krakowa Karol Wojtya. Ten ostatni, ju w wiele lat po swoim wyborze na Stolic wita, w ksice Wstacie, chodmy!, tak wspomina tamten czas: Drugim Francuzem, z ktrym si zaprzyjaniem, by teolog Henry de Lubac SJ, ktrego ja sam kreowaem wiele lat pniej kardynaem. Sobr to by nadzwyczajny okres poznawania biskupw i teologw, zwaszcza w poszczeglnych komisjach. Kiedy by komentowany Schemat 13 (ktry pniej sta si Konstytucj duszpastersk o Kociele w wiecie wspczesnym Gaudium et spes) i mwiem o ersonalizmie, podszed do mnie ojciec de Lubac i powiedzia: Tak, tak, tak, w tym kierunku. W ten sposb doda mi ducha, co miao szczeglne znaczenie dla mnie; byem przecie stosunkowo modym czowiekiem. Tak rozpoczta przyja trwaa mimo upywu czasu, dystansu dzielcego tych dwch wielkich mw

- 10 -

Kocioa, a take dowiadcze yciowych. Jednak czno duchowa bya ponad tym wszystkim. Ich przyja bya, by uy typowo ignacjaskiego terminu, przyjani w Panu. Jej fundamentem bya Osoba Jezusa Chrystusa, w ktr kady z nich wpatrywa si na modlitwie, kontemplujc w Nim oblicze Boga. Mio do Jezusa przejawiaa si w pragnieniu walki pod sztandarem Krzya dla chway Boga i zbawienia dusz. Obaj byli take zatroskani o losy Oblubienicy Chrystusa, a swojej matki Kocioa. Atak na godno ludzk, odczuwany jako zo naszych czasw, problemy z komunistycznymi wadzami, kryzys wspczesnoci bdcy degradacj godnoci czowieka. Takie m.in. tematy porusza arcybiskup Krakowa w listach do naszego bohatera. Przez wiele lat po 1965 roku de Lubac podrowa i pisa, starajc si spopularyzowa osignicia soboru. Nalea do grupy inicjatorw i wsppracownikw czasopism Concilium (1965-66), a nastpnie Communio (1970-77), gdzie zetkn si m.in. z Josephem Ratzingerem.

nie biecymi sprawami Kocioa. W miar swoich moliwoci angaowa si dalej w sub Kocioowi. Ostatnie lata ycia spdzi w domu prowadzonym przez Zgromadzenie Maych Sistr od Ubogich w Paryu. ycie naszego bohatera mona podsumowa jego wasnymi sowami z ksieczki Paradoksy i nowe paradoksy: Wanie dlatego, e N. wycznie dla samego siebie myla, poszukiwa, stara si wyrazi przed samym sob w sposb moliwie jak najbardziej uporzdkowany i szczery to, co myli, w co wierzy napotka, wcale o to nie zbiegajc, tak szerokie audytorium. Zabra si do dziea z ca chrzecijask wiar, ca swoj dusz mistyka, kultur uczonego, wymaganiami niezadowolonego intelektualisty. y doczy do ywych. Wicej pobudzi ycie. Przeprowadzi swymi drogami umysy, ktre wahay si jeszcze na rozstajach. I poniewa na pocztku podbi tym sposobem cz swoich wspczesnych, ktrych umysy ju wczeniej skrycie wspgray z jego umysem, potem bardzo rycho echo jego gosu rozeszo si pomidzy tak zwanymi szerokimi masami. Zazna czego, o co wcale nie zabiega. Co nie oznacza, e u rde jego mylowego wysiku nie odegra zasadniczej roli zapa apostolski. Chrzecijanin, ktry poszukuje z gbkim wysikiem pyncym z wntrza, poszukuje z wszystkimi i dla wszystkich.

W uznaniu jego zasug dla Kocioa, papie Pawe VI przesa o. de Lubacowi specjalny list na jego 80 urodziny, w ktrym tak napisa: Pragniemy przypomnie, e wasza pobono, karmica si Sowem Boym i potwierdzona wiadectwem ycia, bya zawsze wietlist i gorc pochodni dla tych wszystkich, z ktrymi Ojciec y i wsppracowa. Natomiast Jan Pawe II na pierwszym swoim konsystorzu 2 lutego 1983 roku, kreowa francuskiego jezuit kardynaem, dyspensujc go od koniecznoci przyjmowania sakry biskupiej. Mimo podeszego wieku i chorb, kard. de Lubac zachowa do koca swych dni zainteresowa-

Kardyna de Lubac zmar 4 wrzenia 1991 roku. Na wie o jego mierci Ojciec wity Jan Pawe II napisa, e przez dug i wiern sub teologa potrafi dokona syntezy najlepszej tradycji katolickiej w swojej refleksji o Kociele i o wiecie wspczesnym. Zosta pochowany w paryskim grobowcu jezuitw na cmentarzu Vaugirard. Nie samym chlebem yje czowiek. Duch nie czeka, czeka nie moe. Gd duszy jest rwnie gwatowny co gd ciaa. Ona rwnie jest miertelna. Jednake, o ile i tak ju niewiele uwagi powicamy umierajcym z godu cia, to umierajcy z godu duszy nie interesuj nikogo... [cytat z ksiki Paradoksy i nowe paradoksy]

Baej Sikora

- 11 -

- 12 -

Ujrze Oblicze Zmartwychwstaego Pana S

Co kryje w sobie tajemniczy kawaek bisioru morskiego w otarzu gwnym bazyliki Il Volto Santo? Odsania si przed nami wizerunek mczyzny z modziecz brod. Na Jego wysokie czoo opada kosmyk wosw. Na obrazie nie wida szyi ani uszu, ktre znikaj pod wosami. Z szeroko otwartych oczu emanuje niewytumaczalny spokj. Zaskoczenie, zdziwienie, zdumienie. agodne miosierdzie. adnego blu, gniewu, przeklestwa na ustach.1 Mimika twarzy wskazuje na to, i mczyzna dopiero co przebudzi si ze snu. Nasuwa si myl, ktra prbuje scharakteryzowa posta z tajemniczego obrazu. Jednake wydaje si, e nie daje si nam ona do koca przedstawi. Emmanuel Levinas, synny dwudziestowieczny filozof francuski najtrafniej uj wyej opisan sytuacj w sowach: Twarz nigdy nie moe zosta w peni scharakteryzowana. Twarz nie daje si posi, wymyka si mojej wadzy.2 Patrzc na oblicze Chrystusa przez pryzmat filozofii Levinasa, mona powiedzie, e Mistrz daje si jedynie przedstawi przez powiedzenie czowiekowi Oto jestem3 Fenomen caunu opiera si nie tylko na niewytumaczalnych naukowo przesankach. Chrystus z Manopello objawia si czowiekowi przede wszystkim jako tajemnica. Wizerunek ten jest pewnego rodzaju dowodem na inkarnacj i zmartwychwstanie Pana. Jak wytumaczy fakt, i oblicze Jezusa nie mogo zosta namalowane ludzk rk? Z paru powodw namalowanie go przez czowieka byo niemoliwe. Po pierwsze bisior morski jedwab nie przyjmuje adnego pigmentu i farby. Po drugie obraz nie posiada adnych ladw pdzla malarskiego. Po trzecie jest on cieszy od nylonu i ogniotrway jak azbest. Przejrzysto wkien, na ktrych odbia si twarz Chrystusa oraz nadzwyczaj gadka powierzchnia wykluczaj hipotez, jakoby ptno utkano z lnu. Naukowo zostao wykluczone rwnie prawdopo1 P. Bodde, Boskie Oblicze, PWE 2006 2 E. Levinas, przedstawiciel nurtu filozoficznego zw. filozofi dialogu 3 fr. me void

podobao si Bogu w swej dobroci i mdroci objawi samego siebie i ujawni tajemnic swej woli, dziki ktrej ludzie przez Chrystusa, sowo, ktre stao si ciaem, maj dostp do Ojca w Duchu witym i staj si wspuczestnikami Boej natury. Tak wanie Sobr Watykaski II w konstytucji dogmatycznej Dei Verbum okreli epifani Boga. W swojej nieskoczonej mioci Bg postanowi ukaza si czowiekowi, a peni tego objawienia sta si Chrystus. Rodzi si wic pytanie. Czy prcz Eucharystii, ktra jest niezaprzeczalnie spotkaniem z ywym Bogiem, czy prcz Sowa Boego moemy doszukiwa si w wiecie ladw obecnoci Boga czowieka? Jak wielka jest w czowieku tsknota za tym, by zobaczy oblicze Najwyszego Pana i powtrzy za witym Janem Ewangelist - Widzielimy Jego chwa (J 1,14)? Czy kontemplacja prawdziwego wizerunku Chrystusa ma opiera si jedynie na patrzeniu oczami wiary? I wreszcie: czy moliwa jest epifania Boga poprzez odbicie twarzy Chrystusa na niewielkim caunie zwanym Chust z Manopello? Odwieczne pragnienie, by nasyci si obliczem Boga, niezwyka tsknota oraz gboka mio do Stwrcy determinuje w czowieku ch spotkania Go twarz w twarz. To wanie wtedy, gdy patrzymy na Jezusa, stajemy si do Niego podobni. Najwyszy wymiar kontemplacji to nic innego jak przygldanie si Chrystusowi przez modlitw. Czy to nie paradoks, e Chrystus niejako ukry swoje oblicze w maym abruzyjskim miasteczku, pooonym na wzgrzu Tagnini? Prawdopodobnie najwaniejsza relikwia chrzecijan wizerunek zmartwychwstaego Pana od ponad czterech wiekw przechowywany jest w kociele Il Volto Santo (witego Oblicza) w Manopello, czyli w rce penej kosw (w. manus pello).

- 13 -

dobiestwo i moliwo utkania caunu z jedwabiu. Uwaa si, e Il Volto Santo, jak nazywaj caun miejscowi, to skradziona w siedemnastym wieku z kolumny bazyliki witego Piotra veraeikon. Dziki rzetelnemu ledztwu niemieckiego dziennikarza Die Velt Paula Bodde moemy by prawie pewni, i Chrystus z Manopello to wanie skradzione acheiropoietoi (obraz, ktrego nie namalowaa ludzka rka). Skutkiem owej kradziey stao si, e pomidzy rokiem tysic szeset dziesitym, a tysic szeset dwudziestym w ikonografii przedstawiajcej Chrystusa doszo do prawdziwej rewolucji. Wszystkie obrazy wzorowane na opisywanym caunie maj otwarte oczy. Po roku tysic szeset dwudziestym najwspanialsze dziea ukazuj Jezusa z oczami zamknitymi! W atmosferze wymownego milczenia doszo do zmiany najwaniejszego obrazu chrzecijastwa. W kolumnie witej Weroniki we wntrzu bazyliki witego Piotra po roku tysic szeset dwudziestym znalaz si bowiem inny wizerunek, namalowany ju przez czowieka. W dodatku przedstawia on zmartwychwstaego Pana z zamknitymi oczami! Zastanawiajcy jest rwnie fakt, i w skarbcu muzew watykaskich odkryto pust renesansow ram, w ktrej po rozbiciu dwch krysztaowych szyb brakuje wizerunku dokadnie o wymiarach oblicza z Manopello. Najprawdopodobniej schemat budowy monstrancji opiera si wanie na wizerunku Il Volto Santo, ktry to widoczny jest z dwch stron pomidzy szybami! To przecie okrga, nienobiaa Hostia z cieniutekiego opatka jest najwspanialszym obrazem Boga, jaki czowiek mg odkry.4 Nasuwa si te okrelenie, jakim nazwa Hosti Tomasz z Akwinu. Powiedzia on o chlebowym caunie, za ktrym ukrywa si sam Bg. Mona rwnie powtrzy za Hansem Urs Von Balthasarem, e obecno Chrystusa w biaym opatku oraz (jak ufam) w obliczu z Manopello to powielkanocny sposb, w jaki Przemieniony objawia si blisko i zupenie po ludzku, a po zaproszenie by go dotkn.5 Nie sposb nie nawiza te do drugiej relikwii chrzecijastwa- caunu turyskiego, ktry potwierdza nam mk Chrystusa. Dziki temu caunowi moemy domniemywa, i obydwa ptna mog w czasie dzieli jedynie trzy dni - od zoenia w grobie, do zmartwychwstania Jezusa. To wanie amour fou (fr. mio szalona) przyprowadzia przed chust z Manopello siostr Blandin Paschalis Schlmer OCSO oraz apostolo del Volto Santo - ojca Heinricha Pfeiffera SJ. Mona chyba zaryzykowa twierdzenie, e powicili swoje ycie badaniom nad caunem. W roku tysic dziewiset 4 Sowa o. Heinricha Pfeiffera SJ o Najwitszym Sakramencie 5 H. Urs von Balthasar, Czy Jezus nas zna, czy my znamy Jezusa? WAM 1998

dziewidziesitym pierwszym siostra Schlmer po raz pierwszy przeprowadzia nieinwazyjne badanie, zwane suprapozycj, w ktrym to porwnaa ze sob oblicze umczonego Pana z Turynu z janiejcym Chrystusem z Manopello. Wyniki jakie otrzymaa byy niewiarygodne. Kady punkt obrazu il Volto Santo pokrywa si w stu procentach z caunem turyskim. Zdumiewajce jest rwnie to, i identyczna jest geometryczna analogia ran Chrystusa. Po wielu latach bada o. Heinrich Pfeiffer SJ, s. Blandina Paschalis OCSO oraz wybitny badacz caunu turyskiego o. Werner Bulst SJ stwierdzili, e obydwa ptna ukazuj nam tego samego mczyzn. Co wicej, potwierdzaj one Jego mk i zmartwychwstanie. Warto rwnie wspomnie, e veraeikon z Abruzji zgadza si z innymi dowodami mki Jezusa. Midzy innymi z czepkiem z Cahors oraz z chust z Oviedo. Na koniec chciabym powrci raz jeszcze do epifanii Chrystusa, wyraonej na kawaku tkanego zota, jak nazywano bisior w czasach Jezusa. Pomc nam moe filozofia dramatu ksidza profesora Jzefa Tishnera. Pisze on: Dziki twarzy moemy okreli istot spotkania. Spotka to spotka Innego w Jego twarzy.6 Moemy dostrzec analogi z Levinasem, ktry mwi o szczeroci twarzy i o ekspozycji, ktra jest szczera. Wedug niego wygld twarzy moe wzywa nas do odpowiedzi, czsto nawet gwatownej. W spotkaniu czowiek spotyka mistrza, swojego nauczyciela, od ktrego uczy si bycia wobec drugiego czowieka. W Manopello spotykamy Chrystusa w Jego twarzy. Jest ona pena ladw radoci, szczcia, zdumienia i prawdy. Odbija ona Jego dramatyczn walk i przezwycienie mierci. Epifania twarzy nie jest objawieniem wszystkiego wszystkim, lecz objawieniem prawdomwnego wybranemu.7 Levinas uwaa, i z powodu ludzkiego dowiadczenia twarzy, moemy jedynie zrozumie Boga takiego, ktry posiada twarz. Mwi on dalej o Innym, ktry dla nas jest kim niezwykym i drogim. Jego Twarz jest wystawiona na nasze spojrzenia, jest naga i bezbronna. Pozostaje jedynie zapyta si samego siebie: czy to nie czasem Chrystus patrzy na nas z Il Volto Santo, a nie odwrotnie jak nam si czsto wydaje? Pragn zakoczy t publikacj sowami kardynaa Fiorenzo Angeliniego, ktry zapytany o wity wizerunek odpowiedzia: To jest oblicze Jezusa. Kiedy bdziemy w niebie powiemy Jezu widziaem Ci ju w Manopello!

Maciej Wesoowski

- 14 -

6 J. Tishner, filozofia dramatu, 1990 7 E. Levinas, przedstawiciel nurtu filozoficznego zw. filozofi dialogu

Serce ktre pragnie

czyli o mocy Eucharystii

Ja pragn! Moje serce przepenia sia, ktra kieruje mnie do samego jej rda. Do Boga ywego! Do jego serca! Ta przemona moc jest take w Tobie. By moe wcale jej nie czujesz, poniewa tak jak ja kiedy, ucieke od niej, pozwolie jej usn. Niewane. Gdziekolwiek si dzisiaj znajdujesz, mwi do Ciebie: Bg daje Ci wci moliwo, by przyj t moc. Ta okazja, ten moment aski, to Eucharystia. Chwila, w ktrej wity Bg ofiaruje Ci siebie w caoci, wchodzi w Twoj mao i pragnie Ci przemienia na swj obraz i podobiestwo- w swoje wite ciao. Gdy przyjmuj do serca Ciao i Krew Jezusa Chrystusa, rodzi si we mnie pragnienie. To po nim rozpoznaj, e Jezus naprawd zmartwychwsta. Bo wiem, e ono od Niego pochodzi. Pragnienie ycia w peni, pragnienie Boga! (por. Jk 1,17). Powrt do bazy. Moje sowa, choby i najwzniolejsze, nic Ci nie dadz jeeli poruszony nimi, sam nie zadasz sobie trudu, by pozna-dowiadczy tajemnic i moc ofiary doskonaej Chrystusa, ktra jest ofiar paschaln. Dokonujc si na kadej Mszy witej. Dopiero w odniesieniu do misterium paschy, mona zrozumie znaczenie ukrzyowania Jezusa, a wic rwnie Eucharystii i Kocioa. Aby w peni odkry sens i tre drogi paschalnej Jezusa, naley bliej przyjrze si, czym to wito byo dla Niego i w jaki sposb je obchodzi. wito Paschy Hebrajczycy przejli od koczowniczych ludw pustyni. Obchodzili je 14 dnia pierwszego miesica- a wic w czasie symbolizujcym, narodziny wiata z wd chaosu, kiedy to jego ad by cigle zagroony. By go chroni, dokonywano pokropienia domw krwi zoonego w ofierze baranka. Ujawnia to znaczenie, jakie przywizywano do paschy. Od samego pocztku by to czas ochrony tego, co najdrosze: domw i rodzin, przed niebezpieczestwem wiata zewntrznego . Nowe znaczenie obchodom tym nada Mojesz. Od kiedy Bg wyzwoli Izraelitw z niewoli egipskiej, coroczna wieczerza paschalna staa si powrotem do tych

zbawczych wydarze, przypomnieniem korzeni caego narodu. Bya wdrwk do rde ycia. Ten powrt mia swj cile okrelony porzdek. Ot dziesitego dnia tego miesica (Pwt 12,3) wybierano ze stada baranka, samca jednorocznego, bez skazy, aby dnia czternastego zabi go przy caym zgromadzeniu Izraela, a nastpnie spoy z rodzin. Sama wieczerza rwnie odbywaa si wedug ustalonego schematu. Rozpoczynaa j modlitwa bogosawiestwa i wzniesienie pierwszego z czterech kielichw wina. Nastpnie pio si gorzkie zioa, a najmodszy ze zgromadzenia pyta: Co ta noc ma w sobie tak szczeglnego? Wwczas jeden ze starszych przypomina wydarzenia, w ktrych to Bg wybawi nard wybrany z rk przeladowcw. Intonowa te psalmy tzw. Maego Hallelu na cze Pana. Dalej podnoszono drugi kielich wina i rozpoczynano gwny posiek, zoony z pieczonego misa baranka oraz przanych chlebw. T cze zamyka kielich bogosawiestwa. Koczc wieczerze piewano hymny Wielkiego Hallelu i wznoszono ostatni, czwarty kielich wina- kielich na rozesanie.

Jedno trzech wydarze Nie zastanawiao Ci nigdy dlaczego Jezus obchodzi Ostatni Wieczerz dzie wczeniej ni pozostali ydzi? Ot na wiele lat przed narodzeniem Chrystusa midzy esseczykami(jedno ze stronnictw ydowskich), a faryzeuszami doszo do sporu o kalendarz, w wyniku czego esseczycy utworzyli swj wasny. Kalendarz w, w stosunku do powszechnie obowizujcego, cofnity by o jeden dzie. Owoc tego caego zamieszania by taki, e Jezus mg dzie przed swoj mk spoy z apostoami pasch. Ta wieczerza wydawaa si biec swoim rytmem

- 15 -

do czasu, kiedy Chrystus uczyni co niezwykego. amic chleb i wznoszc kielich bogosawiestwa wypowiedzia sowa: To jest Ciao moje za was wydane Ten kielich jest nowym przymierzem we Krwi mojej, za was wylanej. (k 22,19-20) W ten sposb ofiarowuje apostoom, swojej nowej rodzinie, wasne ciao i krew. Daje im caego siebie. Z mioci! Tym samym antycypuje to, co ma nadej- krzy- to cakowite danie siebie za nas. Za Ciebie! Przez ten czyn Pan przemieni gwatown i bezsensown mier w dobrowolny akt ofiary, czyn mioci, ktrej sens przekracza prg mierci. Nasz Pan na tym nie poprzesta, lecz to co powiedzia, wprowadzi w czyn. Po odpiewaniu hymnw, Jezus nie wznis czwartego kielicha, lecz wyszed na zewntrz. W mrok i chaos, od ktrych jest wikszy. Nie zakoczy wieczerzy. Jego pascha wci trwa. Trwa przez ciemnoci Getsemani, a po chwa krzya! Miejsce kani znajdowao si naprzeciwko wityni Salomona. Gdy arcykapan skada w niej baranka na ofiar Bogu, prawdziwy Baranek bez grzechu oddawa swoje ycie za ludzi, ktrych umiowa. On, cierpic tak ogromne katusze modli si do Ojca sowami Psalmu 22, ktry koczy si penym uwielbieniem Boga. Umiera widzc twoj twarz i wielbi Boga, bo wiedzia, e wszystko to robi dla Ciebie, aby Ty mg y. On pragnie twojego ycia: Potem Jezus widzc, e wszystko si dokonao, aby si wypenio Pismo rzek: Pragn. (J 19,28) To tutaj, z wysokoci krzya, Nasz Zbawiciel wypi ostatni kielich wina. Kielich, ktry jest dobrym znakiem dla nas, kielich na dobr drog. Ot, patrzc na krzy, widz Bo sprawiedliwo. Na czym ona polega? Bg nie daje dokadnie tyle na ile zasuylimy, nie odmierza co do milimetra aski. Bg nie gra fair! On daje caego siebie. Bez adnego ale! On dziaa! Walczy, umiera i zwycia za ciebie i za mnie. I na tym polega Jego sprawiedliwo. Aby dotkn ogromu Jego daru, musisz poj jedn rzecz. To Ty jeste odpowiedzialny za mier Jezusa! Nie mwi tego po to by Ci oskary, lecz by wzbudzi w Tobie wiadomo. Prawd t dobitnie ogosi w. Piotr przemawiajcy do ludzi ze wszystkich stron wiata. A wy rkami przestpcw ukrzyowalicie Go i zabilicie. (Dz 2,23) Za kadym razem, gdy odrzucasz Boga, przybijasz Go do krzya. Tak dziaa grzech. Tylko wwczas , gdy uwiadomisz sobie nieskoczon wolno jak On ci obdarzy- a po moliwo zabicia Go. Tylko wtedy moesz przyj w peni dar Jego mioci- a po dobrowolne powicenie ycia. Jezus czynic samego siebie ofiar paschaln nada jej nowe znaczenie. Ostatnia Wieczerza bez krzya

byaby pustymi sowami, za krzy bez Wieczerzy nie miaby sensu. Rozcigajc obchodzenie paschy na swoja pasj, Chrystus staje si ofiar doskona, sprawiedliw. Pasch Izraelitw wypenia i podnosi do godnoci Ostatniej Wieczerzy, Krzya i... I Zmartwychwstania, ktre z tymi tworzy jedno. Rado i nadzieja! Bo niemoliwe byo, aby mier zapanowaa nad Nim. (Dz 2,24) Bo mio nigdy si nie koczy. (1Kor 13,8) Bo si nie koczy Jego sprawiedliwo. Bo dobry jest PAN, Jego aska na wieki, a wierno z pokolenia na pokolenie.(Ps100, 5) Poprzez swoje powstanie z martwych mwi, e choby Ty z Niego zrezygnowa, On nigdy z Ciebie nie zrezygnuje. Ty i ja. Tu i teraz Myl, e dzi, podczas przeywania Eucharystii, w naszych sercach rozbrzmiewaj te same sowa, ktre tysice lat wczeniej, usysza na wzgrzu Moria, Izaak: Oto jestem. Nie bj si. Nie musisz umiera. Bg znajdzie sobie baranka na ofiar.(Rdz 22,7-8) I rzeczywicie znalaz. On zaj twoje miejsce. Umar zamiast ciebie. Co to dla Ciebie oznacza? W Jego ranach jest nasze uzdrowienie. (Iz 53, 5) W Jego mierci nasze ycie. Jezus swoim yciem mwi ci: Odwagi! Ja cie wybawiem! Twoim zadaniem jest y! I to nie byle jak, lecz tak jak o tym marzysz w gbi duszy. Dla Niego. Tylko wyobra to sobie. Peni wiata, wolnoci, radoci i mioci. Podanie z pasj za pragnieniami serca, ktre rozpalaj twoje ciao, umys i dusz. Widzisz to? PAN widzi. (Rdz 22,14) Wszystko to i nieskoczenie wicej Bg pragnie da ci wanie podczas Eucharystii. Przez dar swojego Syna. A Sowo stao si ciaem i zamieszkao wrd nas. (J 1,14) Tych za, ktrzy Je przyjli, obdarzyo moc, aby si stali dziemi Boymi (J 1,12)

Ja pragn. A TY? Czego pragniesz? rda: ~kard. Joseph Ratzinger, Droga paschalna ~o. Fabian Baszkiewicz, Droga gwatownika- blog

Przemysaw Mka

- 16 -

Mistyczna mio krzya P

ozwoliem sobie w tytule artykuu uy sformuowania mistyka krzya. Biorc pod uwag to, e sowo mistyka wprawia automatycznie w zaciekawienie, a jednoczenie zakopotanie rzeczami niedostpnymi dla zwykego Boego szaraczka (tudzie zwanego czowiekiem), jego uycie byo nieprzypadkowe. Jak wic ugry to wyraenie i z ktrej strony si do tego przybra? Mdro gosi, e eby pokona wroga, najpierw trzeba go pozna (w naszym przypadku nie pokona, a zgbi i nie wroga, a sprzymierzeca). Czyme wic owa mistyka jest? Przede wszystkim nie jest czym nierealnym i wyobcowanym, ale praktycznym i rzeczywistym, bo jest prawdziwym, bliskim spotkaniem z Bogiem, co daje jednoczenie poznanie wiata i czowieka, a wic i zblienie do tych realiw. Nie jest te wycznie teori, filozofi i niestworzon imaginacj, lecz rzecz ludzk, pync z dowiadczenia wiary, refleksji i pogbionej relacji z Bogiem, w ktrej obecne jest dziaanie aski. Dochodzc do meritum sprawy, mistyka jest duchowym dowiadczeniem rzeczywistoci Boga w bezporednim spotkaniu z Nim w bliskoci osobistej. Owszem, jest to tajemnic, w jaki sposb Bg podejmuje dziaanie w kierunku czowieka. Przykad jednak ludzki, w szczeglnoci naszego zaoyciela, w. Ignacego z Loyoli, pokazuje, e w takim dowiadczeniu wane jest poznanie, otwarto na dary Ducha witego i pjcie drog, w ktrej drogowskazami s wskazwki teoretyczne zawarte w wiczeniach Duchownych, a przewodnikiem sam Bg i Jego Anioowie, ktrzy dziaaj, zastosowujc teori w praktyce. Wiedzc ju pokrtce, czym jest mistyka sama w sobie, mona teraz poczy j z krzyem. Idc wic tym tropem, wyraenie to okrela dowiadczenie duchowe obecnoci i dziaania Boga w krzyu i przez krzy ten, na ktrym umar nasz Zbawiciel Jezus Chrystus. Pomocnym w teoretycznym najpierw poznaniu, moe sta si przyjrzenie si komunikacji czowieka z Bogiem przez krzy, znaczeniu mki krzyowej dla czowieka oraz krzyowi, jako narzdziu zbawienia i mioci. Na krzyu zawarte zostao Nowe Przymierze

Boga z czowiekiem. Jezus Chrystus, stajc si czowiekiem, przyj na Siebie w peni cechy ludzkie, wyczajc grzech. W swojej dziaalnoci w wiecie stara si ukazywa prawdziw mio Boga, rozjani prawo starotestamentalne oraz pokaza drog do nieba, ktrej celem jest wieczno, w radoci przebywania z Bogiem, a take, przede wszystkim, przela swoj niewinn krew za nasze grzechy, by w kocu je zgadzi odda swoje ycie za przewinienia caego wiata przeszego, wczesnego i przyszego. Przez ten gest, wszyscy zostali zbawieni dziki asce Boga. Jego oddanie si woli Ojca w peni, ktre prowadzio przez wyszydzenie, opuszczenie przyjaci i uczniw, krwaw i druzgocc mk niesienia krzya, przybicie i ukrzyowanie, a ostatecznie mier. Stao si to nie po to, by ukaza czowiekowi, jak barbarzyska potrafi by jego natura i jak odraa-

- 17 -

jce rzeczy potrafi czyni. Wszystko to zdarzyo si, by caej ludzkoci uwiadomi, jak wielka jest mio Boga, ktry nie oszczdzi nawet wasnego Syna, aby czowieka uratowa od zguby. Krzy przez to sta si narzdziem mioci Boga do czowieka, w ktrym zostaa ukazana jej penia. Przez krzy, Bg chcia take zjednoczy wiat ze sob, pojedna go ze Swoj mioci, by potrafi wspodczuwa i dziaa, dc do poznawania Jego woli i jej wypeniania. Ustanowi przez to Bg relacj wertykaln komunikacj z Nim bdc w osobie Jezusa Chrystusa. To wanie przez Niego mamy przystp do Ojca. Przez niezbywaln ask Chrztu witego, stalimy si dziemi Boymi. W tej prawdzie, moemy woa: Abba, Ojcze!, a wic stawa przed Nim jako umiowane dziecko, ktre kocha i jest kochane. Ta relacja mioci pokazuje, jak wielkim darem dla czowieka bya mier Jezusa. Krzy w relacyjnoci jest dwuelementowy. Drug relacj stanowi belka poprzeczna, czyli horyzontalna. T za tworzy wsplnota Kocioa w mocy i jednoci Ducha witego. Cay ten wewntrzny stosunek obejmuj rozpite na tej belce ramiona Jezusa, ktry obejmuje swoj mioci wiat. W Nim wszyscy stanowimy jedno, bez wzgldu na pochodzenie, ras, czy majtno. Przed Bogiem wszyscy s rwni, bo kady ma przystp do Ojca. Ostatecznie, krzy przynis wolno. Nie oznacza to, e starotestamentalni wierzcy ydzi nie mieli wolnoci posiadali j take, co moe choby udowodni opieranie si Jonasza woli Boej, wahania Mojesza w przyjciu posannictwa danego Mu

od Boga, zwtpienie Abrahama w moliwo posiadania potomstwa, czy te ju samo wydanie Jezusa na krzy przez faryzeuszy, lepo idcych za wasnymi przekonaniami, nie prbujc odczytywa Boego dziaania i znakw czasu. Wolno Nowego Przymierza to dla czowieka prawda, ktra objawia si w zwycistwie nad grzechem Jezusa Chrystusa. To wyzwolenie z side grzechu, pozwala y z pewnoci zbawienia, prawdziw pewnoci chrzecijask, w ktrej zosta ostatecznie pokonany szatan. Krzy zniszczy zo, rozproszy mroki ciemnoci i pozwala y w wiatoci. Zrozumienie tej tajemnicy uzdalnia do posiadania prawdziwego uczestnictwa w mioci Chrystusa. Przez to stajemy si Jego uczniami, ufajcymi Mu w kadej naszej radoci i trudnoci. Mistyka krzya jest wic mistyk mioci. To dowiadczenie i spotkanie z ywym Bogiem w Jego mioci, ktrej peen wyraz da Jego Syn na krzyu. To nie mistyka cierpienia, ale dobroci i miosierdzia, ktra zanurzona jest w cichym i pokornym sercu Jezusa. To dochodzenie, przez wiar i dowiadczenie cierpienia Chrystusa oraz rozwaanie Jego mki, do poznania i cakowitego wczenia si w mio Bo, ktra jest tak niezmierzona, e powoduje unoszenie czowieka w stan duchowego zjednoczenia, ktre dokonuje si na dnie duszy tam, gdzie Bg w peni moe objawi Siebie. Hymn do Mioci witego Pawa w pikny sposb definiuje to, jak wane i istotne jest posiadanie w sobie mioci w kadym sowie, zamiarze, myli i czynie. Bycie uczniem Chrystusa zobowizuje do naladowania Go w peni. On za by, i jest, i bdzie peni mioci. Z Niego moemy czerpa, przy Nim trwa i Jemu si oddawa, bo On sam jest zdrojem zbawienia. Oddanie si Jemu to poddanie si wadzy mioci. A przecie przy kocu czasw sdzeni bdziemy z mioci. Nie warto wic zwleka, tylko podda si mioci mistycznej krzya.

Piotr Chydziski

- 18 -

Trick modlitwy
czym mgbym Wam cokolwiek powiedzie, jeli nie o tym, czego sam wanie dowiadczam. Tylko wtedy bdzie to autentyczne. Zaley mi rwnie na temacie modlitwy, gdy moliwe, e jest to najwaniejszy temat zadany czowiekowi na ziemi. Nie napisz tu na pewno nic nowego, ale napisz co, co wierz, i przybliy Was jeszcze bardziej do Chrystusa. A czy powinno mi bardziej na czym innym zalee? Kimkolwiek bymy nie byli, cokolwiek bymy w yciu nie robili, gdziekolwiek bymy si teraz nie znajdowali, zostalimy stworzeni przez Boga. Stworzeni na obraz Jego i podobiestwo. Jak gdyby Bg wyj cz z siebie i wrzuci tu j na d i oto si stalimy. Dlatego moemy y, bo Panu si tak spodobao. Bo spodobao Mu si, by tutaj z nami by. I nie wyobraam sobie, jak w prawdziwej wolnoci i mioci mona egzystowa tu na ziemi bez Boga. Po to wanie, On w swojej mdroci, dla naszego szczcia, by z nami by, da nam modlitw. Niewane, jak wiele jej definicji ju syszelimy. Modlitwa to ten moment, dla ktrego powstalimy. I jest to swoiste bycie z Bogiem. To nasz moment trwania w Raju, gdzie jest nasze szczcie, nasza Mio, nasze powoanie i pragnienia. I jeli teraz moje sowa w jaki sposb nie s zrozumiae, wydaj si abstraktem, albo takie bd, to dobrze, bo modlitwa zawsze pozostanie dla nas tajemnic. Zawsze bdzie dla nas pewnym misterium. Lecz wierz, e przez te sowa bdziemy mogli w nim peniej uczestniczy. Jeeli za zostalimy stworzeni po to, by z Panem Bogiem tutaj by, to znaczy, e nasza dusza bdzie nas wci cign w modlitw. Czyli w bycie ze swoim Stwrc. Nie w zagadywanie Go, nie w wewntrzn pustk, nie w rozumowe analizowanie wiary. Czy spotkanie z przyjacielem polega na zagadywaniu go? Na cigym milczeniu, bo nie mamy wsplnych tematw? Albo na samym analizowaniu istoty naszej przyjani? Nasza dusza bdzie potrzebowa

tego kontaktu ze swoim Stwrc, by oddycha i nie wolno nam si dziwi, gdy nasza dusza jest zagubiona, czy zgnbiona, jeli nie zauwaamy jej potrzeby i pragnienia modlitwy. Bdem jest niedocenianie wasnego pragnienia jej a to nam si zdarza. Tym samym nie doceniamy wasnej osoby, e moe tak pragn Boga, e moe tak chcie do Niego lgn. W naszym byciu z Panem, wszystko nam powinno suy. Miejsce, czas, czy odpowiednia forma modlitwy. I nie mog one by celem samym w sobie. To nie cudowne miejsce nad jeziorem jest moim celem, ale spotkanie w nim Boga. To nie dugo czasu spdzonego na modlitwie jest celem, ale choby przez chwil zakosztowanie bycia z Bogiem. To nie przewracanie raca i odmawianie Pozdrowienia Anielskiego w kko jest celem, ale bycie z Maryj w wanych momentach ycia Chrystusa. To, jak si bd modli, zaley ode mnie, albo od samego Boga. Tak, jak spotkanie zaley od dwjki przyjaci. Musimy nauczy si uwanie bada swoje serce. Bo gdy w czasie blu, czy smutku narzuc sobie dan form modlitwy, ktr wczeniej, w innym stanie serca, zaplanowaem, a nie jest ona teraz odpowiednia, to bd si mczy i nie bd w modlitwie z Bogiem, lecz ze swoim blem i smutkiem. A moe si okaza, e bycie przed Najwitszym Sakramentem w milczeniu, bdzie dla mnie idealnym balsamem. I Pan moe udzieli mi aski, i poznam, e jest ze

- 19 -

mn w tym, co przeywam i e bdzie w tym ze mn. Niedobra by jednak bya dla nas cakowita rezygnacja z modlitwy w tej sytuacji, bo przecie niespotkanie si z kochajcym Bogiem moe by tylko strat. Czasem i sam Bg przejmuje inicjatyw. Cho si tego nie spodziewaem, nie planowaem, moe nagle mnie zaprasza do bycia z Nim w Eucharystii, w ktrej chce mi ofiarowa zrozumienie Jego przeistoczenia, paschy, ktra dokonuje si na otarzu. Tak jak przyjaciel dzwoni do nas z propozycj spotkania, chce nam ofiarowa swj wasny czas, to czy nie dozna on zawodu, jeli mu odmwimy? To co z tym trickiem? Trick odnajduj w wiadomoci. Bdzie ona ju potrzebna przed samym Naszym spotkaniem. wiadomo tego, e pierwsz przeszkod do Boga jestemy my sami. My, ze wszystkim, co przeywamy, z konkretnymi uczuciami, emocjami, lkami i pragnieniami, ktre rozcigaj nasz dusz na wiele stron, a ktra chce by jedna i caa przed Bogiem. To nie znaczy, e mamy przychodzi na modlitw pustymi i z niczym, bo to by bya nieprawda. Przychodzimy z tym, co jest nasz istot, trwajc w centrum nas, zostawiajc to, co zbdne, co moe by midzy innymi strzpkiem snu. Jeli natomiast, przykadowo, jakie uczucie powraca do nas na modlitwie i staje si naszym rozproszeniem i nie potrafimy tego zostawi i zaczynamy je analizowa, co odrywa nas od Boga, to moemy spojrze na to uczucie z Nim samym. Moemy si pyta, czemu to nas tak nka i wpucimy w to Boga i dziki temu wci bdziemy razem. Czy spotykajc si codziennie z przyjacielem oczekujemy od niego za kadym razem prezentu? Czy byoby to w ogle przyjani? Dlaczego wic odchodzimy z modlitwy czsto zasmuceni, bo nic nie zyskalimy, bo moe nie ma w nas radoci ani nie otrzymalimy adnej super aski? Zacznijmy traktowa Boga, jako Boga ywego i osobowego, ktry pragnie tworzy z nami relacj a nawet wi. Tu wiadomo bdzie potrzebna, by bezinteresownie by z Bogiem i dla Boga. By bezinteresownie traci z Nim czas w wiadomoci, e nie musz nic otrzyma i wcale nie potrzebuj, prcz Jego obecnoci. A warto te mie wiadomo tego, e w tych chwilach mam wszystko. W kocu jak w Raju. Jest jeszcze jedna przeszkoda, ktra od razu si wepcha, gdy uda nam si pokona samych siebie. To duch kamstwa, duch, ktry dzieli, kt-

ry zrobi wszystko bymy byli z nim a nie z Bogiem. Ktry nie jest Bogiem, lecz sam wicej o nas wie, ni my sami . Zna nasze najmocniejsze i najsabsze strony, ktre bardzo umiejtnie potrafi wykorzysta w odpowiednim czasie. Dlatego, po pierwsze, warto zna te wszystkie swoje strony. Po drugie, trzeba by wiadomym, e jest on wycznie psem na acuchu Boga i nie zrobi nic ponad to, na co On sam mu pozwoli. Zatem czemu w ogle Pan Bg popuszcza mu tego acucha? Czy robi nam tym krzywd? Nie zawsze nam suy dostawanie cukierkw piknie zapakowanych, bo wtedy zaczynamy miowa cukierki a nie ich Dawc. Wic to popuszczanie suy wycznie zwrceniu nas do Boga, ktry tskni i czeka. Czy moglibymy Mu zatem na to nie pozwoli? Pan Jezus powiedzia kiedy, bymy nieustannie trwali na modlitwie. Co to mogo znaczy? Trwajc na modlitwie, na byciu z Panem Bogiem, czy podczas dnia, czy nocy, bdc prawdziwie swoim sercem przy Bogu, On sam nas przemienia, czego nawet czasem nie dostrzegamy. Ta modlitwa nas zmienia i nie jestemy ju tacy sami. Takie autentyczne bycie z Bogiem zawsze pozostawia w nas lad. Stajemy si coraz bardziej do dyspozycji Ducha witego, ktry przychodzi, jak chce i kiedy chce. Ktry przychodzi ju nie tylko podczas czasu konkretnej modlitwy. I tu odnajduj kolejn wiadomo. Gdy jestemy wiadomi przychodzenia Ducha witego, Ducha dobrego, podczas caej naszej doby, to zaczynamy go wyczekiwa i nasuchiwa. Zaczynamy szuka tego Skarbu, czyli bycia z naszym Ojcem, ju nie tylko w momentach modlitwy, ale podczas naszych codziennych podstawowych zaj i prac. Zaczynamy dawa i dawa wicej, zaczynamy y bardziej, bezinteresownie i dla innych. I tak modlitwa zatacza krg i tak staje si nieustanna. Staje si ciaem i rzeczywistoci w naszym yciu i trwamy wci w obecnoci samego Boga. Nie mwi, e sam yj tak w peni. Mwi tylko, e sam pragn tak y i ku temu biegn. Dlatego dzi, teraz, w tym momencie, po przeczytaniu tych sw, zapraszam Was do podjcia tego wyzwania, do podjcia w peni Waszego ycia, do ycia w Jego obecnoci, bo On cigle jest, tak jak my jestemy. Zapraszam do ycia w wiadomoci Boga!

Piotr Koakowski

- 20 -

Zawd: Prorok - czyli Bg mwi przez czowieka

[]bdziesz jakby moimi ustami. (Jr15,19)

an Bg mwi do czowieka, posugujc si drugim czowiekiem. W Biblii tacy ludzie s nazywani prorokami. Najczciej prorocy kojarz si z wielkimi postaciami Starego Testamentu, takimi jak Mojesz, Izajasz czy Jeremiasz. Z listw w. Pawa wiemy, e we wsplnocie Kocioa take istniaa instytucja prorokw. Rwnie w pniejszej historii Kocioa i a do dzisiaj pojawiaj si wci postacie, ktrych nauczanie i dziaanie dla wielu jest prorockie. Przypomnijmy te sobie takie kazania, rozmowy czy konferencje, ksiki, teksty albo filmy, ktre zmieniy cae nasze patrzenie na rzeczywisto, powodujc gbokie nawrcenie ich autorw mona nazwa wspczesnymi prorokami. Tak postaci by take yjcy na przeomie XVI i XVII wieku, Ojciec Piotr Skarga. Jezuita, kapan, publicysta i kaznodzieja krlewski, ktry swoim nauczaniem i rozmowami zmienia serca ludzi, skutecznie przekonujc ich do wiernoci Kocioowi i troski o Ojczyzn. Prawie jednogonie Sejm ustanowi go patronem 2012 roku w czterechsetn rocznic jego mierci, co mona tumaczy pewn tsknot za ludmi jego pokroju. Skoro wic jest popyt na prorock profesj przyjrzyjmy si jej, biorc za wzr Piotra Skarg. Prorok w Starym Testamencie to przede wszystkim osoba, ktra odczua Boe powoanie do goszenia okrelonych rzeczy jako sowa Boga. Kady prorok przey takie dowiadczenie Boga, ktre przenikao cae Jego jestestwo i czynio obarczonym pewn misj wobec Narodu Wybranego. Byli take tzw. prorocy urzdowi, ktrzy penili rne funkcje na dworze krlewskim i przy sanktuariach, ale za ich ustanawianie odpowiadali ludzie. Nie wiemy nic o owiadczeniach mistycznych Piotra Skargi, ale w jego wntrzu musiao dokona si co znaczcego, co spowodowao, e majc przed sob perspektyw kariery wieckiej, zdecydowa si na kapastwo,

a gdy dziki wrodzonym talentom mg osign wysokie stanowisko w hierarchii kocielnej, wstpi do zakonu, ktry zakazywa swoim czonkom przyjmowa kocielnych godnoci. Wiemy, e prowadzi gbokie ycie duchowe, w ktre wprowadzili go rodzice. Piotr Skarga w bardzo modym wieku straci tych najbliszych na ziemi ludzi, co spowodowao jeszcze gbsze zakorzenienie si w Panu Bogu i ch odpowiedzi na Jego wezwanie. Co prawda jego funkcje kaznodziei krlewskiego raczej przynosz na myl proroctwo urzdowe, ale przecie ludzie suchali go chtnie ze wzgldu na charyzmat a nie na urzd. Zadaniem proroka byo przede wszystkim wzywanie do nawrcenia, w czasach kryzysu duchowego i moralnego. Na pocztku ocenia on sytuacj, w ktrej znajdowa si cay nard i ogasza miertelne niebezpieczestwo jakie grozi tym, ktrzy postpuj niezgodnie z wol Bo. Na kocu jednak ukazywa now szans dla tych, ktrzy powracali do przymierza z Panem Bogiem. Siedemnastowieczny Koci w Polsce dotknity by szerzc si herezj i pogbiajcymi si podziaami, a szlachta i arystokracja polska w wikszoci zajmowaa si powikszaniem wasnego majtku i uzyskiwaniem nowych swobd, nie zwracajc adnej uwagi na przygnbiajce ubstwo niszych warstw spoecznych i realne zagroenie wojn w Ojczynie. Piotr Skarga otwar-

- 21 -

cie pitnowa grzechy polskiego spoeczestwa, wykazujc, e to wanie one powoduj coraz wikszy kryzys i tylko odwrcenie si od nich do Boga moe uratowa kraj od totalnego upadku. Natchnieni prorocy wiernie przekazywali sowa otrzymane od Boga. Czasem byo to pocieszenie, czasem wzywanie do podjcia trudw. Przypominali take znane historie, w ktrych Izraelici zostali ocaleni od rnych niebezpieczestw. Gdy nie pomagay inne rzeczy, w ustach Boych wysannikw pojawiay si groby, mocne porwnania i makabryczne wizje. Z relacji o Piotrze Skardze wiemy, e by on bardzo zyty z Bibli, ywym i aktualnym Sowem Boym. Zna j i kocha, z niej czerpa mdro i natchnienie. Czsto siga do historii biblijnych w nauczaniu z ambony, a wydane drukiem Kazania Sejmowe a je si od doskonale wybranych tekstw z Pisma witego. Nie byo jednak w jego mowach i pismach skomplikowanej egzegezy, zrozumiaej tylko dla wskiej grupy specjalistw. wiadectwa jego suchaczy i dostpne do dzisiaj teksty ukazuj prostot stylu, ktry stosowa i nieprzecitn ludzk roztropno w wyborze przykadw i porwna. Gdy zasza taka potrzeba, nie waha si mwi mocnych sw i budzcych groz ostrzee wszystko po to, eby lepiej dotrze do swoich rodakw. Izraelici domagali si od prorokw, eby potwierdzali swoje sowa znakami i cudami. Piotr Skarga nie czyni cudw, w znaczeniu cudownych i niewytumaczalnych przez nauk zjawisk, ale znane jest wiadectwo jego ycia. Oprcz solidnego wypeniania swoich obowizkw, wci z now energi i pomysami stara si pomaga najbardziej potrzebujcym. Zakada bractwa, ktre zajmoway si opiek nad chorymi, zbiera fundusze na cele charytatywne, a w swoich kazaniach uczula na los najbiedniejszych. By wic nauczycielem, ktry jednoczenie swoim yciem dawa wiadectwo o tym, czego naucza. Warto zastanowi si jeszcze nad sowami Piotra Skargi, ktre spowodoway, e przypisuje si mu przepowiedzenie rozbiorw Polski. Krelc w Kazaniach Sejmowych moliwy rozwj sytuacji ostrzega: Ziemia i ksistwa wielkie, ktre z Koron zjednoczyy si dla waszej niezgody odpadn i rozerwa si dla waszej niezgody musz. [] Bdziecie nie tylko bez pana krwi swojej i bez wybierania jego, ale te bez ojczyzny i krlestwa swego[] Jak wiadomo z historii Polski te sowa okazay si smutn prawd. Ten fakt ukazuje nam jeszcze bardziej Piotra Skarg jako proroka. Nie stanowi to dla mnie bynajmniej jakiej podskrnej satysfakcji, e znowu jezuita mia racj. W przepowiadaniu prorockim bowiem wcale nie chodzio o przewidywanie przyszych wydarze. Wizje przyszoci byy przedstawiane zawsze ze wzgldu na teraniejszo. Wzbudzenie negatywnych emocji przygnbiajcymi obrazami skutkw okrelonych postaw, miay pobudzi do nawrcenia i zmiany serca.

Misja, ktr otrzymywa prorok, wizaa si z cierpieniem. Prorok nie mwi wsplnocie miych sw, a wsplnota nie lubi gdy kto wyraa o niej negatywne opinie. Cige nawoywanie do nawrcenia i opamitania rodzi wiele mechanizmw obronnych w grupie, a ta walczy z profetyczn jednostk izolujc j, a w ekstremalnych przypadkach nawet umiercajc. Prorok musi by bardzo odporny, aby nie ulec naciskowi rodowiska, ktremu suy i mimo pozornego braku skutecznoci, wiernie wypenia swoje posannictwo. Taka odporno nie moga opiera si tylko na naturze, ale musiaa mie rwnie swojej rdo w asce Pana Boga. Piotr Skarga nie cofa si przed mwieniem trudnych rzeczy do swoich suchaczy. By cholerykiem, wic w jego naturze leaa ostra i bezkompromisowa obrona swojego stanowiska. Jednak nieustanne bitwy i pojedynki, ktre poprzez swoj posug duszpastersk i publicystk, stacza w obronie wiary, katolicyzmu, Ojczyzny i ubogich, ukazuj nam Boego ma, ktry czerpa si od Ducha witego.

Piotr Skarga, jak prawdziwy prorok, gosi sowo od Boga dla naszej Ojczyzny. Jego dziea cho, w warstwie jzykowej, zachwycaj raczej tylko filologw, to jeli chodzi o przekaz, nadal pozostaj odkrywcze, wiee, jakby natchnione. Warto do nich sign po inspiracj do osobistego nawrcenia, a by moe do jakiej prorockiej posugi, do ktrej czujemy si przynaglani przez Ducha witego. Zacht niech bdzie wypowied jednego z polskich biskupw, opublikowana w 1936 roku, w 400-lecie narodzin Piotra Skargi: Chcesz zosta teologiem, czytaj Skarg, chcesz zosta politykiem, czytaj Skarg, chcesz zosta mwc, czytaj Skarg, chcesz zosta witym, czytaj Skarg.

Piotr Stanowski

- 22 -

Mska odpowied W
prosta rzecz, jak wydaje si zapanowanie nad podstawowym instynktem, odbiera moliwo osignicia jakichkolwiek sukcesw, nawet jeli wydaje si, e osoba ma przed sob wietlan przyszo. Chyba wszystkim znane sowa Jezusa na pustyni nie samym chlebem yje czowiek (k 4, 4), wydaj si w tej sytuacji totalnie zapominane, a wszystko kosztem zaspokojenia przyjemnoci. Ponadto, odpowiedni poziom siy, umoliwia take podejmowanie rnych wyzwa, tak wanych dla dynamicznego wzrostu. Zdobycie upragnionego szczytu, przebiegnicie maratonu, czy przetrwanie wyczerpujcej wyprawy rowerowej sprawia, i wyzwala si energia potrzebna do pokonywania rwnie tych innych, duchowych czy intelektualnych wyzwa. Odpowiednio uksztatowana odpowiedzialno, jest kolejnym krokiem na drodze postpu w mioci. Zaczyna si ona od wzicia odpowiedzialnoci za wasne ycie. Gdy zdamy sobie spraw, e otrzymana od Boga wolna wola, wymaga od nas przemylanego dziaania, wtedy denie do konkretnych celw, staje si oczywiste. Kady z katolikw powinien dy do osignicia szczcia wiecznego, a chyba niewielu zdaje sobie spraw, e nad tym trzeba pracowa. Wyniki przeprowadzonej na jednym z angielskich uniwersytetw ankiety, pokazay, e jedynie 5% studentw ma wyznaczone i przelane na papier cele. Gdy po dwudziestu latach sprawdzono ich sytuacj majtkow i zawodow okazao si, e to wanie te 5% osb osigno najwikszy sukces na tych polach. Gdy przez cay czas wiemy jaki mamy cel, podr staje si atwiejsza, a prawdopodobiestwo osignicia sukcesu wielce wzrasta. Przy deniu do celu, niezmiernie wane jest take mne przyjcie konsekwencji wasnych decyzji. Gdy przeanalizujemy cay proces decyzyjny, ktry ostatecznie przyczyni si do danej poraki, atwo odkryjemy, e za ni stoj de facto nasze bdne dziaania. Ponadto, przecie na kocu tego ycia to my, a nie kto inny bdzie musia stan przed Bogiem, wic przerzucanie winy na okolicznoci lub inne osoby, wczeniej czy pniej, musi si skoczy.

ymogiem prawdziwej mioci jest wolno, dlatego Bg stwarzajc nas, da nam moliwo podejmowania w peni suwerennych decyzji. Na woanie Boga mona odpowiada w innym stopniu oraz na rne sposoby. Moemy to atwo zauway, gdy przyjrzymy si sylwetkom witych. Kady odpowiada inaczej, niejako pokazujc nam inny odcie mioci. Mimo tych wyranych rnic, moemy znale jednak jedn czc ich rzecz wszyscy musieli do witoci doj. wietnym przykadem jest dla mnie w. Ignacy, ktry mimo mistycznych dowiadcze, w ktrych zostay mu objawione najistotniejsze prawdy naszej wiary, nie zatrzyma si w miejscu, ale postanowi jeszcze mocniej pracowa nad swoj mioci. To dziki przeprowadzanemu kilkukrotnie w cigu dnia wewntrznemu rachunkowi, mg korygowa myli i dziaania tak, aby coraz mocniej kocha Boga i wszystkich ludzi. Takie podejcie do mioci ukazuje rwnie Erich Fromm, ktry okrela j jako sztuk, wymagajc od czowieka zaangaowania w caoci. Podobnie jak muzyk, tak kady z nas, wymaga codziennego treningu, praktyki, szukania tej waciwej cieki, aby nauczy si prawdziwie kocha. Kwintesencj mioci w mskim wydaniu, jest wic dla mnie wywiczenie si w kluczowych dla mczyzny wartociach. Fundamentem, na ktrym powinnimy zacz budowa, jest sia. W skrcie mona powiedzie, i chodzi o to, abymy to my panowali nad wasnym ciaem (szeroko pojtym), a nie ono nad nami. Wag tego zadania ukazuj sowa Tomasza a Kempis zawarte w jego dziele O naladowaniu Chrystusa (i rwnoczenie bardzo wane dla Ignacego Loyoli) O tyle tylko postpisz, o ile zwyciysz sam siebie. Dlatego postp w dalszych wartociach zaley od zwyciania przez nas popdw ciaa, ktre utrudniaj dojcie do upragnionych celw. Na myl przychodz mi obrazy mczyzn, ktrzy w wieku trzydziestu kilku lat, z powodu znacznej nadwagi, umieraj na zaway serca lub ich stan zdrowia tak si pogarsza, e musz yka sterty lekarstw umoliwiajcych w miar normalne funkcjonowanie. Tak

- 23 -

Odpowiedzialno nie koczy si na wasnym yciu, ale niejako rozszerza si na wszystkie osoby, ktre staj na naszej drodze. Albert Einstein powiedzia, e tylko ycie powicone innym jest warte przeycia, co do jasno uchwytuje t myl. W pierwszym rzdzie s to oczywicie osoby nam najblisze, ale rwnie wane jest take uwzgldnienie znajomych, wsppracownikw, czy osb nam nieznanych. Gdy ofiarujemy swj czas i uwag potrzebujcym ludziom, moemy nie tylko zmieni ich los, ale take zmieni siebie. Podczas pracy jako lider akcji Szlachetna Paczka, miaem pod opiek wielu wolontariuszy i czsto rozmawiaem z nimi na temat ich dowiadcze. Co ciekawe, chyba kady z nich, mimo tego, i to wanie dziki niemu dana rodzina moga przey wita w niespotykanej dotd radosnej atmosferze, czsto mwi, i w gruncie rzeczy to on wicej otrzyma, ni sam ofiarowa. Warto wic praktykowa bezinteresown pomoc, bo dziki niej na pewno rozwiniemy nasz umiejtno kochania. Wartoci, ktra decyduje o tym, i nasza mio nabiera odpowiedniego ksztatu i wikszej skutecznoci jest mdro. Wiedza teoretyczna, jest bardzo istotna, bo to ona pozwala nam czerpa z osigni innych osb, poszerza nasz wiatopogld i pozwala na rozwijanie swych talentw. O ile do potrzeby posiadania tego rodzaju wiedzy raczej przekonywa nie trzeba, o tyle siganie do najwaniejszej dla kadego chrzecijanina pozycji, jak jest Pismo wite, wydaje si by cakowicie zapomniane. Niedawno usyszaem genialne porwnanie informacji, ktrym powicamy tak wiele czasu ogldajc dzienniki informacyjne, czy przegldajc portale do przesania zawartego w Biblii. Podczas, gdy to pierwsze rdo mwi nam jedynie jak si yje, sigajc do tego drugiego, moemy dowiedzie si jak y. Dlatego regularne czytanie i medytacja Sowa Boego, bd uwane suchanie Liturgii Sowa w trakcie Mszy witej, nie tylko zblia nas do Boga, ale take pozwala podejmowa trafne decyzje. Rwnie zapomnianym zwyczajem wydaje si by suchanie innych. W natoku informacji z kadej strony, nie doceniamy wartoci tego, ile mona dowiedzie si dziki uwanemu suchaniu innych. Mj przyjaciel, podczas pracy nad t zasad, postanowi po kadej rozmowie notowa sobie to, co usysza w jej trakcie. Dziki temu prostemu zabiegowi, powtarzanemu przez wiele dni, nie tylko uwraliwi si na innych, ale take znacznie poprawiy si jego relacje z osobami. Ostatni z kluczowych wartoci, jakimi powinien charakteryzowa si kady mczyzna jest honor. Rnie go mona zdefiniowa, ale dla mnie na pew-

no zaczyna si on od dotrzymywania danego sowa. Najbardziej widocznym przykadem erozji tej postawy jest polityka. Dzi prawie niemoliwe wydaje si znalezienie reprezentanta, ktry z determinacj dyby do realizacji zoonych przez siebie obietnic wyborczych. Dotrzymywanie sowa zaczyna si od bycia wiernym w rzeczach maych. Osobicie nie wierz, e osoba, ktra nie jest w stanie zrealizowa prostych zobowiza, bdzie w stanie kiedy dotrzyma przysigi jak daje drugiej osobie lub Bogu. Potwierdzaj to zreszt sowa Jezusa - kto w drobnej rzeczy jest wierny, ten i wielkiej bdzie wierny (k 16,10). Honorowe postpowanie przejawia si take w wiernym wykonywaniu obowizkw wedug kluczowych zasad obowizujcych w danym stanie, zawodzie, czy religii. atwo zapominamy o tym, i skoro podjlimy konkretn drog, to naszym obowizkiem jest postpowanie wedug regu gry, a nie naginanie ich w zalenoci od potrzeb i okolicznoci. Niejako ostatnim akordem w honorze jest gotowo do powicenia si sprawom najwyszej wagi. Dawniej bya to walka z okupantem czy systemem komunistycznym. Natomiast dzi, dla katolika, jest to gotowo do utraty czego, kosztem bycia wiernym wanym wartociom. Niewielu z nas bdzie musiao powici ycie, ale na pewno kady staje co pewien czas nad dylematem, czy warto co straci dla naszej wiary. Moe chodzi o pienidze, powaanie wrd kolegw, czy konkretn korzy, a to wszystko dla obrony ponadczasowych idei. Wymienione cztery wartoci tworz spjn cao, ktra sprawia, e nasze ycie staje si konkretn realizacj mioci w mskim wydaniu. Denie do ideau nie jest oczywicie proste, jednak po roku pracy kilkunastu osb nad tymi zasadami jestem pewny, e systematyczna praca, podobnie jak w yciu Ignacego, przynosi owoce. Poniewa do kadego wanego wyzwania warto mie plan, dlatego na nastpnej stronie zamieszczono formularz opierajcy si o dowiadczenia guru biznesu Bryana Tracy, a ktry znacznie podnosi prawdopodobiestwo osignicia celu. Dla mnie wic odpowied na mio Boga w mskim wydaniu, ma co ze wspomnianej pracy nad sob zmierzajcej do osignicia wartoci takich jak sia, odpowiedzialno, mdro i honor. Bo skoro na kocu naszej podry po ziemi, zostaniemy rozliczeni jedynie z mioci, to czy nie warto podj trud, aby zosta mistrzem w tej sztuce?

Tomasz Lipa

- 24 -

Dowiadczy Boga
wieczorem 1 stycznia 2011 roku I rocznik nowicjatu rozpocz swoj najwaniejsz prb nowicjack miesiczne rekolekcje. Prowadzone one byy przez o. Magistra w sposb opisany przez w. Ignacego Loyol w ksieczce wiczenia Duchowne. w. Ignacy pisa w zakonnych dokumentach o wiczeniach Duchownych, e jest to czas powicony zarwno badaniu swojego sumienia, przemyleniu caego poprzedniego ycia i odbyciu spowiedzi generalnej oraz na rozwaaniu swoich grzechw, jak i na kontemplowaniu wydarze i tajemnic ycia, mierci, zmartwychwstania i wniebowstpienia Chrystusa, Pana Naszego, a wreszcie na modlitwie ustnej i mylnej wedug zdolnoci kadego. Jest wic to miesic milczenia, zatopienia w modlitwie ignacjaskiej i szczeglnego otwarcia na Boe dziaanie. Gbokie przeycie i owoce Wielkich Rekolekcji to podstawa formacji i misji kadego jezuity. Rekolekcje trway do 31 stycznia i zakoczyy si radosnym hymnem Te Deum.

I rok nowicjatu przey Wielkie Rekolekcje!

Wsplnym piewem Veni Creator i punktami do medytacji,

wita Boego Narodzenia

Starowiejska Wsplnota witowaa Narodziny Boego Syna!
Wieczorem, w dniu Wigilii, starowiejscy domownicy rozpoczli witowanie Boego Narodzenia. O godzinie 17.00 wszyscy uczestnicy uroczystoci zebrali si na modlitwie w kaplicy nowicjackiej, a pniej przeszli do refektarza, gdzie odpiewano Martyrologium Rzymskie z Dnia Narodzin Pana. Nastpnie domownicy zoyli sobie yczenia i rozpoczli Wieczerz Wigilijn. Zakoczeniem witowania bya uroczysta celebracja pasterki Mszy w. odprawianej o pnocy.

Nowicjusze ucz katechezy!

II rok nowicjatu prowadzi katechez w szkoach w Opolu i Nowym Sczu.
Nowicjusze II roku pojechali do jezuickich domw zakonnych na prb katechetyczno-wsplnotow. O tym gdzie pojad zdecydowao losowanie, w wyniku ktrego nowicjusze Marek i Dominik udali si do Opola, natomiast Adam i Tomek skierowali si do Nowego Scza. Przez cay stycze, przyszli jezuici prowadzili lekcje katechezy. Przebywajc w danej wsplnocie nowicjusze pomagali w drobnych pracach i przypatrywali si jak wyglda posuga jezuitw w tym konkretnym miejscu. Bya to trzecia po Wielkich Rekolekcjach i prbie szpitalnej - prba jak odbyli nowicjusze.

Nowe szaty nowicjatu

Czterech nowicjuszy uroczycie przywdziao jezuicki strj zakonny.
1 lutego 2011 w kaplicy domowej starowiejskiego Kolegium miaa miejsce wana, w nowicjackim yciu, uroczysto obczyn, czyli przywdzianie stroju zakonnego przez nowicjuszy. Zaszczytu tego dostpili: Baej, Mateusz, Marcin i Piotr. Ceremonia obczyn miaa miejsce podczas Mszy w. sprawowanej o godz. 7.00 przez oo. Magistra i Socjusza Nie suknia czyni zakonnika, ale jej przyjcie jest bardziej wyrazistym znakiem naszej przynalenoci do Towarzystwa - powiedzia w homilii o. Magister. Jezuickim strojem zakonnym, w obu polskich prowincjach, jest czarna suknia przepasana pasem lub w nowicjacie - krajk.

Wizyta(cja)
Prowincja wizytowa Kolegium Starowiejskie i wysucha sprawy sumienia.
26 lutego do Kolegium w Starej Wsi przyjecha o. Wojciech Ziek SI, przeoony prowincji Polski Poudniowej. Bya to coroczna wizytacja placwki, w czasie ktrej Prowincja przeprowadza, z kadym z jezuitw, (take z nowicjuszami) tzw. spraw sumienia - prowadzon w duchu otwartoci i szczeroci poufn rozmow, w czasie ktrej poruszane s najwaniejsze osobiste tematy danego jezuity takie jak: relacja z Bogiem, misja, pragnienia, talenty, problemy. Tegoroczna wizytacja trwaa do 7 marca.

Szpitalnicy
I rok nowicjatu posugiwa w brzozowskim Szpitalu Specjalistycznym.
Drug prb, jak przeszli nasi dzielni nowicjusze bya suba w brzozowskim Szpitalu Specjalistycznym w Brzozowie. Od 14 lutego do 12 marca Baej i Piotr posugiwali na oddziale neurologicznym, natomiast Mateusz i Marcin suyli na oddziale wewntrznym. Do obowizkw nowicjuszy naleay proste posugi Kurier nowicyacki, nr 52. Dodatek do Carissimusa. Redaktor (nie)odpowiedzialny: Mateusz Kowalcze. Zesp redakcyjny: Tadeusz Hajduk SI, Mateusz Kowalcze, Piotr Chydziski. Zdjcia: Pawe Krzan oraz Archiwum Nowicjatu chorym, takie jak: robienie zastrzykw, inhalacje, wymiany wenflonw i kroplwek. Dodatkowo jezuici towarzyszyli pacjentom w drodze na badania: endoskopi, RTG, KT, USG i OIOM. Nowicjuszy mona byo rozpozna po biaych bluzach, otwartych doniach gotowych do pracy i serdecznym umiechu. Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Poudniowej w Starej Wsi. Skad: Studio Kanizy (cz Wydawnictwa NAM). Materiaw niezamwionych redakcja nie zwraca.

Strona www: nowicjat.deon.pl

Mattonowe roz(g)rywki
Jedn z tradycji polskich jezuitw s mattony - gra towarzyska w ostatnie dni karnawau, w ktrej uywa si specjalnych kart z obrazkami, napisami i numerkami. Zasady gry s podobne do gry w wojn, czy gry w Piotrusia. Zwycizca losuje nagrod przygotowany wczeniej upominek. Nowicjat gra 5 i 6 marca. Tegorocznymi zwycizcami zgarniajcymi najwiksz liczb upominkw byli Marek i Marcin, natomiast ci, ktrym si mniej poszczcio, mogli wzi

Zmartwychwsta !
Wsplnota Kolegium Starowiejskiego witowaa Zmartwychwstanie Pana Naszego Jezusa Chrystusa.
Tegoroczne wita byy bardzo pno Wielkanoc bya dopiero 24 kwietnia. Samo witowanie Wielkiej Nocy w Starej Wsi poprzedzone byo licznymi przygotowaniami, np.: porzdkami w Kolegium, przygotowaniem oprawy wszystkich Liturgii czy posug w zakrystii. W Wielki Czwartek i Wielki Pitek uroczycie celebrowano Liturgi, a potem adorowano Pana w Ciemnicy i Boym Grobie. Rano w Wielk Sobot bogosawiono pokarmy wiel-

Nowicjusze wzili udzia w tradycyjnej jezuickiej grze mattonach.

udzia w dodatkowym losowaniu nagrd - tzw. Zajczkach - ktre ufundowa o. Socjusz. Dzikujemy serdecznie wszystkim, ktrzy ufundowali wszystkie nagrody i upominki, sprawiajc, e tegoroczne mattony byy dugo i radonie wspominane przez wszystkich zakonnikw.

kanocne, a wieczorem, najuroczyciej jak to tylko byo moliwe, celebrowano Liturgi Wigilii Paschalnej. Wszystkim obecnym udziela si podniosy i radosny nastrj Zmartwychwstania Paskiego.

Szuka i znajdowa Boga we wszystkim

W rod wielkanocn, 27 kwietnia 2011, odby si Emaus dzie wyjazdu poza Kolegium, w czasie ktrego nowicjusze szczeglnie szukali Zmartwychwstaego Pana we wszystkich Jego dzieach.
Tegoroczne Emaus byo bardzo ciekawie. Nowicjusze podzielili si na mae, dwuosobowe grupy i wyjechali z nowicjatu, poszukujc Zmartwychwstaego. Dominik i Marek szukali Pana w klasztorze ss. Karmelitanek Bosych w Tarnowie (jechali przez Rzeszw), Adam i Tomek na miejsce poszukiwa wybrali pustelni kapucynw w Zagrzu k/Pilzna. Baej i Mateusz poszukiwali Pana w Rzeszowie, a-

Wszdzie dobrze, ale w Starej Wsi

W dugi weekend maja do starowiejskich nowicjuszy przyjechali rodzice. Dla wielu z nich bya to pierwsza okazja spdzenia duszego czasu ze swoj pociech, po rozpoczciu przez ni nowicjatu. Rodzice przyjechali w pitkowe popoudnie. Wieczorem uczestniczyli w spotkaniu zapoznawczym. Sobota bya dniem konferencji, na

Wizyta rodzicw w nowym domu ich synw nowicjacie.

cucie, Jarosawiu i Przemylu; natomiast Marcin i Piotr bardzo dokadnie poznawali Jarosaw. Obszerna relacja z tych poszukiwa w nastpnym numerze Kuriera Nowicyackiego.

ktrej o. Magister opowiada o yciu w Starej Wsi oraz tumaczytajniki jezuickiej formacji i lubw zakonnych. Pozostay czas sobotniego dnia nowicjusze spdzili indywidualnie z rodzicami, a wieczorem, przy grillu na jezuickiej Willi. W niedziel, po obiedzie, nastpi czas poegna, wzrusze, ocierania ez oraz tradycyjnego pamitkowego zdjcia.

Meeting of Jesuit Novitiates

Zjazd Nowicjatw w Juskowej Voli na Sowacji.
na dorocznym spotkaniu nowicjatw w Juskowej Voli. Obecni byli nowicjusze z Polski, Chorwacji, Wgier, Czech, Sowacji, Kazachstanu, Rumunii, Ukrainy i Rosji, mwicy rnymi jzykami i nalecy do rnych obrzd2 - 8 czerwca nowicju- kw katolickich. sze, wraz z oo. Magistrem To spotkanie byo i Socjuszem, przebywali czasem dowiadczania uniwersalizmu Towarzystwa Jezusowego i jednoci w rnorodnoci, jak stanowi czonkowie Towarzystwa. Jzykiem, jakim najczciej si posugiwano, by angielski oraz co szczeglnie nas cieszy polski. Uczestnicy zjazdu zwiedzili Preov, poznajc prac tamtejszych jezuitw i zabytki miasta. Spotkali si z grekokatolickim arcybiskupem Jnem Babjakiem SI oraz uczestniczyli w sprawowanej przez niego Boskiej Liturgii. W czasie spotkania nie brakowao te piki nonej, ciekawych wycieczek i dugich nocnych rozmw.

Wakacje wsplnotowe
Tegoroczne wakacje wsplnotowe nowicjat spdzi w Dzianiszu.
czas grskich wycieczek, spotka, zwiedzania zabytkw i atrakcji Zakopanego, odpoczynku oraz zacieniania braterskich wizi. Przez prawie cay czas wakacji nowicjuszom towarzyszy o. Socjusz, zachcajc do aktywnego spdzania tego czasu. Wakacje trway do 17 lipca.

Loyola w Starej Wsi

VIII Ignacjaskie Dni Modziey
i Autobiografii zaoyciela jezuitw. W tym roku w IDM-ach wzio udzia ponad 550 osb z caej Polski. IDM-y to bardzo aktywny czas nie tylko dla uczestnikw, ale te i dla nowicjatu, ktry wczeniej pomaga w organizacji. Tradycyjnie w jeden z IDM-owych wieczorw nowicjusze przygotowali specjalne naboestwo dla modziey.

2 lipca rozpoczy si wsplnotowe wakacje nowicjatu w Dzianiszu k/Zakopanego. By to

W dniach 27 lipca 1 sierpnia w Starej Wsi trway Ignacjaskie Dni Modziey porekolekcyjne spotkanie i witowanie modziey z jezuickich wsplnot Magis. Temat tegorocznego spotkania Loyola by nawizaniem do ycia

Na Pielgrzymim szlaku
I rok nowicjatu pielgrzymowa z Piesz Pielgrzymk Krakowsk na Jasn Gr
W czasie, kiedy II rok nowicjatu przeywa swoje rekolekcje i przygotowywa si do zoenia lubw zakonnych, I rok uczestniczy w Pieszej Pielgrzymce Krakowskiej na Jasn Gr. Tegoroczna XXXI pielgrzymka odbywaa si w dniach 6 11 sierpnia, a jezuici, tradycyjnie na czele z o. Andrzejem Migaczem SI, prowadzili grup 11 czonu rdmiejskiego. Nowicjat zaangaowano cakowicie: Baej zosta technicznym - odpowiedzialnym za nagonienie, Mateusz duchownym odpowiedzialnym za modlitwy caej grupy, a Marcin subministrem dbajcym o to by wszyscy mieli siy pielgrzymowa dalej. W Starej Wsi pozosta tylko jeden przedstawiciel I roku - nowicjusz Piotr, ktry bdc infirmarzem, opiekowa si chorymi.

Pielgrzymi
Ostatnia prba II roku - pielgrzymowanie z cakowit nadziej zoon w Panu
W tym roku prba pielgrzymia trwaa w dniach 1 1 - 2 1 czerwca. Trasa, jak trjka nowicjuszy Marek, Dominik i Tomek - miaa do przejcia, to ok. 250 km: z Zawichostu k/Sandomierza na Jasn Gr. Pielgrzymk t, bez pienidzy, a nawet poczon z ebraniem od drzwi do drzwi, podejmuje si, eby odrzuciwszy wszelk nadziej, jak mogliby pokada w pienidzach i innych rzeczach stworzonych, zoyli j cakowicie, z prawdziw wiar i arliw mioci w swym Stwrcy i Panu jak pisa w dokumentach zaoyciel Towarzystwa Jezusowego - w. o. Ignacy Loyola.

Przedlubne Rekolekcje
II rok nowicjatu przygotowywa si do zoenia lubw zakonnych.
W milczeniu, przeywajc omiodniowe ignacjaskie rekolekcje, nowicjusze II roku przygotowywali si do zoenia swoich lubw zakonnych. Gwn myl przewodni rekolekcji byo odkrywanie i nasycanie si wielosmakowym owocem Ducha witego. Odbyy si w dniach 4-12 sierpnia i byy prowadzone przez o. Magistra w duchu II tygodnia wicze Duchownych.

Wszechmogcy Wieczny Boe!

Nowicjusze II roku zoyli swoje luby zakonne.
a miejsce 27 sierpnia br. w kaplicy domowej starowiejskiego kolegium. Przewodniczy jej o. Prowincja Wojciech Ziek SI, a homili wygosi o. Magister Tadeusz Hajduk SI. Uroczysto zoenia Po piewie Baranlubw zakonnych mia- ku Boy Marek, Dominik i Tomasz lubowali Chrystusowi ukazanemu w Hostii, wieczyste ubstwo, czysto i posuszestwo oraz przyrzekali definitywnie wstpi do Towarzystwa Jezusowego. W ten sposb zakoczyli swj nowicjat i stali si scholastykami. W uroczystoci wziy udzia take najblisze rodziny lubujcych. O opraw muzyczn caej uroczystoci zadbali najmodsi jezuici kandydaci, ktrzy kilka dni wczeniej przyjechali do nowicjatu.

W wolnym czasie Tatry

miejsca na udany weekend, przebywajc wanie w Tatrach i w Zakopanem. Mimo opadw niegu, zlodowacenia niektrych szlakw i niedostpnoci wyszych partii gr, udao nam si razem doj do schroniska Murowaniec, a potem w grupach sfinalizowa dalsze wyprawy: na Przecz Karb, nad Czarny Staw Gsienicowy, nad Czerwone Stawki Gsienicowe; na Kasprowy Wierch, Giewont, Kop Kondrack oraz do Sanktuarium Matki Boej Jaworzyskiej Krlowej Tatr. Pogoda nas nie rozpieszczaa byo zimno, mimo sporego jak na t por roku nasonecznienia. Wieczorami wia wiatr halny, tak bardzo charakterystyczny dla tego rejonu Podhala.

Jeli nie masz pomysu jak aktywnie spdzi ten weekend, skorzystaj z naszej nowicjackiej rady jed w Tatry. W dniach 24-27 padziernika nowicjusze sami sprawdzili dla Pastwa dobre

Caa wyprawa w Tatry odbya si w ramach tzw. Padziernikwki, czyli zazwyczaj jednodniowego wyjazdu rekreacyjnego poza Kolegium. Bya moliwa dziki o. Magistrowi, ktry w tym czasie prowadzi w Zakopanem sesj rekolekcyjno-wypoczynkow z moliwoci wyjcia w gry. W jezuickim Domu Rekolekcyjnym Grka ugoci nas zakopiaski superior o. Wadysaw Mika.

Mamy nowy Pierwszy rok nowicjatu!

8 kandydatw zostao przyjtych do nowicjatu.
Piotr, Micha, Piotr, Tomasz, Przemysaw, Przemysaw, Maciej i Micha omiu kandydatw w czasie Mszy w. 12 wrzenia 2011 roku, wypowiedziao pragnienie wstpienia do Nowicjatu Towarzystwa Jezusowego w Starej Wsi. Deklaracja ta, poprzedzona trzydniowym skupieniem rekolekcyjnym, zostaa uroczycie przyjta przez o. Magistra.

Kandydaci zostali wczeni do nowicjatu, stajc si nowicjuszami I roku. Z uroczystoci tej ogromnie radowa si biorcy w niej udzia II rok, na czele z Anioem Piotrem, ktry wprowadza ich w tajniki ycia zakonnego.

Sezon na wykopki i kapust.

Nowicjusze zbierali ziemniaki i kisili kapust.
W kilka wrzeniowych dni nowicjusze i kandydataci z entuzjazmem i ogromnym zaangaowaniem uczestniczyli w tegorocznych pracach rolnych. Zbierali ziemniaki. Pocztkowo pomagali im wspbracia z II roku nowicjatu, lecz pniej kandydaci pozostali sami na placu boju, gdy starsi wspbracia rozpoczli dwutygodniowy kurs dykcji prowadzony przez p. Ew Wglarz. Nieobecno na wykopkach II rok nowicjatu jednak w caoci odpokutowa w czasie padziernikowego kiszenia kapusty. Wtedy zaangaowani byli ju wszyscy nowicjusze. Jedni nosili kapust, inni kroili i szatkowali, kolejni ubijali w beczce i kisili. W wolnym czasie robili pamitkowe zdjcia. Podsumowujc: mimo wikszej ni przed rokiem liczby nowicjuszy, kady z nich i tak mia rce pene roboty. W rubryce gastronomicznej zamieszczamy przepis na kapust kiszon po nowicjacku.

Kcik Kulinarny
Kapusta kiszona po nowicjacku
Skadniki: 1,5 przyczepy gw kapusty Kilkadziesit kg soli kuchennej 2 wiadra utartej marchewki 1 kg ziaren kopru 0,5 kg kminku 4 zdrowe czyste nogi w kaloszach 2 dbowe due beczki na kapust 2 sitka i 2 mae garnki. Wykonanie: Kapust wypakowujemy z przyczepy i czycimy z wierzchnich lici. Szatkujemy na szatkownicy. Poszatkowan kapust wsypujemy stopniowo porcjami do beczek. Uprzednio przygotowana osoba ugniata dwiema nogami, a do wydzielenia si soku. W tym czasie do beczki dodajemy porcjami sl i mieszamy. Wedug uznania dodajemy pozostae przyprawy. Nadmiar wydzielajcego si soku usuwamy z beczek za pomoc sitek i garnkw. Co pewien czas naley zmienia osoby ubijajce kapust, najlepiej zanim cakowicie opadn z si. Pod koniec kiszenia drewnianym kokiem wyrwnujemy ugniecion w beczce kapust i robimy w niej 6 duych dziur. Odstawiamy beczk w chodne miejsce. Po tygodniu nakrywamy j przykrywk i kadziemy na wierzch kilka cikich kamieni. Tak przygotowan kapust mona raczy si ju w czasie najbliszej zimy. Smacznego!

A Sowo stao si ciaem - niezmienno Boego powoania

acy jestemy? Jakimi naprawd jestemy? I jakimi chcielimy zawsze by? Co od zawsze byo naszymi pragnieniami? Czemu ich jeszcze nie zrealizowalimy? Za czym tsknimy? Te pytania stawiam ju na pocztku, by zagniedziy si w Waszych sercach, by zaczy je wierci i by do nich powracay. Stawiam je Wam, bo stawiam je i sobie, wierzc, e bd nas razem do Boga Ojca prowadziy. Naprawd lubi to zdanie, dlatego i Wam je powtrz: zostalimy stworzeni przez samego Boga. Przez Stwrc i Artyst jedynego w swoim rodzaju. Jedynego i niepowtarzalnego. Jak nie macie bezporedniego dostpu, to zobaczcie sobie prosz w internecie, jak wygldaj fiordy norweskie, czy puszcza amazoska. Znacie wikszego Mistrza sztuki, ktry by stworzy co TAKIEGO? Dlatego niemoliwe byo, eby Bg stworzy wszystkich ludzi takich samych, jednakowych. Niemoliwe byo, by wszyscy byli Adamami. Dziki Jego pomysowoci i kreatywnoci kady czowiek, kady z nas, od czasw Raju a do mnie i do Ciebie, jest inny. Jest wrcz wyjtkowy, niepowtarzalny. Nawet biolodzy temu nie zaprzecz. Wicej, i kady z nas zosta stworzony na podobiestwo swojego Stwrcy. Co znaczy, e nasza dusza z natury jest twrcza i ma wielkie pragnienia, jak jej Autor. To jest ten aspekt, ktrego nie moemy podway i Pan sam nie chce bymy podwaali. Kademu z nas, zanim si narodzilimy, jeszcze w onie matki, jak pisze prorok, Bg delikatnie woy do serc pragnienia. I ze swej natury s one wielkie, wrcz ogromne. Tym wanie gestem, da nam wszystko, bymy tu na ziemi zaczli kosztowa prawdziwego szczcia. Bo

jak pisze Henri de Lubac: Bg stworzy nas dla Szczcie Doskonaego a my nieszczliwie poszukujemy zwykego szczcia. Zwyke szczcie jest tym, co odczuwamy i czego pragniemy w sposb spontaniczny. Jest to rzecz niegodna nas i odrzucona przez to, co najgbsze w naszej naturze. Bg da nam pragnienie modlitwy, czyli pragnienie bycia z Nim samym, czyli znw jak pisze de Lubac: Szczciem Doskonaym jest Bg. Ale da On nam rwnie te pragnienia, ktre tworz nas caych, ktre s nasz istot, przez ktre Pan Bg nas woa do szczcia, ktrego zalek staje si naszym udziaem ju na ziemi. Gdy za widzi, e zabrnlimy w tym wiecie za gboko i ju nie syszymy gosu wasnego serca, lub nigdy do tego serca nie dotarlimy i je nie poznalimy, jakim naprawd jest, to On spieszy nam z pomoc, z konkretnym Sowem, by nas zwrci ku temu, do czego nas stworzy. Ten, ktry nas przenika i zna najlepiej, potrafi dotrze do kadego. I to docieranie, ktre dzieje si od tysicy lat a do dnia dzisiejszego, chciabym Wam tutaj ukaza na podstawie pewnego rda, jakim jest Biblia. Jednym z momentw, jeszcze dugo przed nasz er (ok. 1200 lat), w ktrym Pan Bg musia interweniowa, by pomc czowiekowi znale si w gbi samego siebie, byy czasy Sdziw. A dokadnie czas Sdziego Gedeona. Gdy Bg zesa Anioa Paskiego, by wyrwa go z niewiadomoci sensu jego ycia, zasta go w toczni, gdzie ukrywa si (czego, wierzcie mi, naprawd nie chcia) przed ludem Madianitw, ktry ciemiy jego nard ju od siedmiu lat. Izrael sprzeniewierzy si Panu, po tym jak On wiele dla nich uczyni. Dlatego odda ich Bg w rce wrogiego im ludu. Lecz po wielu modach narodu wybranego, ponownie zlitowa

- 33 -

si Pan nad nimi i postanowi ich wybawi. Oczywicie, jak si domylacie, zamierza to uczyni za pomoc Gedeona, ktry wanie by intensywnie zajty mceniem zboa (co na pewno nie byo szczytem jego marze). Wtedy to wanie nawiedzi go Boy posannik. Gdy Anio ujrza Gedeona, rzek mu: Pan jest z tob dzielny wojowniku! (Sdz 6,12) I, przepraszam, ale patrzc na obraz tej sytuacji, to brzmi, jak prawdziwa kpina. Wyobracie to sobie. Gedeon to chopak z najbiedniejszego rodu, ostatni w rodzinie, czyli najsabszy i najmodszy. Nagle pojawia si jakie silne, pikne, boskie stworzenie (totalna odwrotno Gedeona, co tylko podkrela wag tego, jak musia si poczu) i przekazuje mu Sowo od Boga, ktry opuci jego nard, a samo Sowo jest jak abstrakcj. Anio Paski czyni to w dodatku w miejscu, w ktrym Gedeon si ukrywa, co musi by ujm dla kogo, kto pragnie si sta prawdziwym mczyzn. Mnie by si przynajmniej niemio zrobio w tej sytuacji. Lecz Pan postawi spraw jasno: Poniewa ja bd z tob, pobijesz Madianitw, jakby to by jeden m. (Sdz 6,16) Gedeonowi wydawao si to niemoliwe, co wynikao te z niewiary w siebie (bardzo czsto obecnej dzisiaj w nas samych). Ale zrobi jeden may krok. Prosi Pana o znaki, prosi o otwierdzenie Jego Sw i robi to kilkakrotnie, czy aby Ten nie artuje sobie z niego. Pan Bg za spokojnie i cierpliwie, jak ma w zwyczaju, odpowiedzia na kad prob Gedeona. I wiecie co? Poszed z tylko trzystuosobow armi i POWALI tysice Madianitw i ich sojusznikw! Zboe mci, ukrywa si, nie wierzy w siebie, a zobaczcie, co si stao! Pan powiedzia tylko Sowo i ten mody mczyzna sta si dzielnym wojownikiem. Pomylcie, co by si stao z narodem Izraela, gdyby Gedeon nie zaufa Panu, gdyby si nie porwa przeciw wszystkiemu. A przecie byo tyle sensownych i logicznych argumentw przeciwko temu szalestwu, ktrego podj si Gedeon. I nie mona tego inaczej nazwa. Czy mylicie, e Pan Bg bdzie spokojnie patrzy na logik tego wiata, ktry przeczy Waszym pragnieniom?! Wic jeli odkrywacie w sercu co, do czego moe zawsze Was cigno, ale czujecie, e to niemoliwe, e jestecie za sabi, e takie rzeczy, wielkie rzeczy, nie s dla Was, to po co miaby je Bg wkada w Wasze serca? By si zmarnoway?! Niewane, gdzie mieszkacie, uczycie si, czy pracujecie. Czy wychowalicie si na wsi na kocu wiata, czy w miecie wrd blokowisk, czy uczycie si jeszcze w szkole redniej, czy macie za sob lata udanych studiw, czy pracujecie na zmywaku w McDonaldzie, czy w dobrze patnej firmie, niewane. Jestecie ludmi, ktrym Bg mwi Sowo, chcc skierowa Was ku szczciu. I On tego dokona! Wic pozwlcie sobie uwierzy, e powoa On Was do czego wicej. Kolejnym przykadowym momentem boskiej interwencji, lecz ju naszej ery, jest czas Szawa z Tar-

su. Pan Bg musia w tym cikim przypadku ostro wkroczy w jego ycie, lecz nie dlatego, i Szawe czyni zo, a czyni go wiele, ale z powodu dobra, do jakiego by stworzony. Wic po kolei. Pan Bg przychodzi do niego w najbardziej nieoczekiwanym momencie, w jego codziennoci i grzesznoci. Szawe pochodzi z rodziny ydowskiej, co znaczy, e zna doskonale Pismo i Prawo i by ich gorliwym wyznawc, jako faryzeusz. Z t sam gorliwoci sia zgroz i dysza dz zabijania uczniw Paskich. (Dz 9,1) Cho wedug Prawa postpowa on zgodnie ze swoim sumieniem. Gdy Panu za spodobao si go nawrci ku prawdzie, Szawe by wtedy w drodze do Damaszku, gdzie poda dalej wizi nowych chrzecijan. By w swoim ywiole, ktry sta si dla niego powszedni (jak dla nas grzech staje si powszedni, nawet go nie zauwaamy, i tak, jak ludzie dzi z atwoci zabijaj drugiego czowieka i to nie tylko czynem). Gdy wyruszy ju w drog, olnia go nagle wiato z nieba i od jej blasku a upad na ziemi. Wtedy Pan, rzek mu sowo, lecz niecae. Kiedy Szawe je wysucha, straci wzrok i Pan niejako wymusi na nim, by Mu zaufa i da si dalej prowadzi w ciemnoci (przez ciemn dolin). Dopiero kolejne sowo wypowiedziane przez Ananiasza, ktrego Pan wysa do Szawa, byo dopenieniem pierwszego: Szawle, bracie, Pan Jezus, ktry ukaza ci si na drodze, ktr szede, przysa mnie, aby przejrza i zosta napeniony Duchem witym. (Dz 9,17) I wiecie co? W tym Duchu przyj chrzest i wiar w Zmartwychwstaego, co byo dokadnym przeciwiestwem jego dotychczasowej dziaalnoci i ycia. Wszystko, co pozna jako faryzeusz, czego si nauczy, zacz wykorzystywa dla Chrystusa stajc si jednym z najwikszych Jego misjonarzy i apostow, jakich kiedykolwiek mia Koci. Co wicej, zosta WITYM! Ten, ktry zakuwa w kajdany chrzecijan, zgadza si na ich mier i ze spokojem si jej przypatrywa. Czy wtrcilicie kiedy kogokolwiek do wizenia? Nie? To czym si martwicie?! Jeli splamilicie swoje rce, jak Pawe, swoje ciao jak nieopanowan dz i czujecie, e grzeszno pozbawia Was jakiegokolwiek prawa do szczcia w swoich pragnieniach i w Chrystusie, to oddajcie si Zmartwychwstaemu w sakramencie pojednania i yjcie askami z niego pyncymi. I nie poprzestajcie na tym, bo Pawe tego nie uczyni, lecz czycie wok siebie odwrotno grzechu, do ktrego Bg Was nie powoa. To nie grzech stanowi o szczciu. Jak nie stanowi o szczciu Adama i Ewy, cho oni w to przez chwil wierzyli. Co wicej, jeli wydaje si Wam, e to nie ten moment w Waszym yciu na zmiany, na Boe szalestwo, e przez grzeszno tracicie swoje pragnienia i marzenia, e Pana Boga nie ma w Waszej codziennoci i przez ni do Was nie mwi, to jake jest to moliwe, skoro On przewidzia to przewrotne mylenie ludzkie i ju udowodni jego nieprawd prawie dwa tysice lat temu i wci udowadnia.

- 34 -

Poza tym czemu miaoby Go nie by w Waszej codziennoci, skoro On jest wszdzie? Ale nie mylcie sobie te, e Pan Bg od razu da Wam wszystko, Sam zrzuci kurtyn Waszych serc przed Wami. Czy Szawe nawrci si od razu za pierwszym razem? Kady musi zawalczy o swoje serce i nic nie dokona si bez Waszego wiadomego udziau, bo to jest wanie Boa wolno, ktr Stwrca nam pozostawi. Ale historia w. Pawa mwi nam jeszcze wicej. Jeli tylko bdziecie czuli, e nagle oleplicie, e nie wiecie gdzie i jak i dalej ze swoimi pragnieniami i czy to na pewno one, to pamitajcie, e Pawe mia ogromn pomoc w Ananiaszu. I nie wierz, bycie takiego daru w postaci drugiego czowieka nie mieli. Lecz jeli Wy kogo takiego nie dostrzegacie i uwaacie, e nie ma takiej osoby wok Was, to mdlcie si i procie, a na pewno otrzymacie! I jeszcze jedno. Gdybycie czuli, e co tracicie i to przez Pana naszego, jak w. Pawe straci wzrok, to tracicie to tylko po to, by tak jak on uzyska jeszcze wicej.

Pan Bg rzek sowo i uczni cuda w yciu konkretnych ludzi, takich jak Gedeon, Pawe i...ja. W moim przypadku wiele rzeczy przeczyo temu, czego si teraz podjem, niektre wci przecz, ale to Bogu wierz i tylko dlatego podjem si wielkich rzeczy w sobie, ktre mnie goniy przez lata. I nie pisz tego wszystkiego, by Was zaledwie lekko rozbudzi, wznieci ma nadziej. Nie pisz o czym, co si dzi nie dokonuje. Nie chodzi mi wycznie o facetw i powoanie ich do ycia w wycznoci dla Boga. Gdyby Maryja nie odkrya w sobie pragnienia rodziny, dziecka, domu to Pan Bg nic by jej przecie nie narzuci, On jest zbyt dobry. Wic jeli macie ochot, po tych sowach, cho sprbowa zajrze gboko w ciebie, odpowiedzie sobie na pytania postawione na pocztku artykuu i ruszy do przodu z prawd o sobie, to nie prbujcie tego, tylko zrbcie to porzdnie. A czy Wasze wyznawanie wiary w Boga (chociaby coniedzielne), nie jest rwnie wyznawaniem wiary w Jego Sowo?! Wic co On dzi do Ciebie mwi w Twoim sercu?

Piotr Koakowski

- 35 -

- 36 -

Najlepsza inwestycja

zrost poziomu dobrobytu w Polsce przyczyni si do tego, i coraz wicej osb zaczo interesowa si sposobem na inwestowanie pienidzy. Kryzys gospodarczy dodatkowo pogbi ch do zdobycia wiedzy o tym jak pomnoy pienidze, ale niekoniecznie kupujc jednostki funduszu czy akcje. Lokowanie pienidzy w zocie, czy nawet winie stao si modne wrd wielu osb. Popularno portali powiconych tej tematyce, dyskusje pojawiajce si w telewizji potwierdzaj tez, e coraz szersza grupa spoeczna rozwija swoj wiedz na tym polu. Korzystajc z tej mody chciabym pokaza, i wiedz inwestycyjn mona rwnie wykorzysta w cakiem innej dziedzinie wiary w Boga. Wielu osobom moe si wydawa, i te dwie dziedziny ycia stoj na przeciwnych biegunach, ale czy na pewno?

Zaczynajc od definicji - inwestycja to wyrzeczenie si obecnych, pewnych korzyci na rzecz niepewnych korzyci w przyszoci. Ju tutaj wida wyran korelacj wspomnianych aspektw naszego ycia. Gdy chcemy zainwestowa, musimy pogodzi si z czciow utrat danego strumienia pienidza. Kwota, jak moglibymy przeznaczy na podr do odlegych zaktkw wiata, czy na zakup nowego

samochodu, musi zosta skierowana na co, co w danym momencie nie przynosi wyranych korzyci. Zapis na koncie maklerskim potwierdzajcy posiadanie tysica akcji firmy X, czy sztabka zota w sejfie, przynosi nam raczej jedynie dobre samopoczucie i nadziej wynikajc z szansy na wzrost wartoci, ni wyrane profity. W przypadku wiary w Boga, te musimy co powici czas, swoje przyzwyczajenia, czy pewne przyjemnoci. Trudno te mwi, e dziki zainwestowaniu w relacj z Bogiem, ju teraz osigniemy peni szczcia. Co prawda, im bliej jestemy z Nim zwizani, to tym wicej udziela nam si Jego mdroci, coraz lepiej potrafimy kocha, ale wypata kluczowej czci zysku nastpi dopiero po naszej mierci. Zbieno obszaru wiary i inwestycji moemy te zaobserwowa w procesie decyzyjnym. Pierwsz kwesti, ktr bierzemy pod uwag, gdy chcemy ulokowa pienidze, jest zysk. Aby go osign, podejmujemy rne dziaania, ktre maj na celu osignicie jak najwikszych korzyci, przy maksymalnie niskim ryzyku. Przed podjciem decyzji, przegldamy portale informacyjne, czytamy artykuy w prasie ekonomicznej, pytamy znajomych, czy te uciekamy si do pomocy specjalistw. Podejcie do naszej wiary powinno by do tego procesu bardzo zblione. W dobie powszechnego dostpu do informacji warto czyta dostpne czasopisma i oglda programy telewizyjne powicone tematyce religijnej, a przede wszystkim udawa si do najwaniejszego rda Pisma witego. Bardzo wane s rwnie dzielenie si swoj wiar ze znajomymi, a przede wszystkim korzystanie z pomocy kierownika duchowego. Nieocenion pomoc jest take uciekanie si do autorytetw danych dziedzin tak jak kady inwestor patrzy na najwikszych graczy na rynku, tak kady z nas, powinien korzysta z pomocy witych. Co prawda kada inwestycja jest inna, tak jak i nasza droga wiary, ale skorzystanie z wymienionych sposobw wyranie zwiksza szans na osignicie duego zysku, a na pewno ju ogranicza ryzyko pobdzenia.

- 46 -

Inwestycja wie si take z koniecznoci stworzenia planu. Kady, kto zetkn si na przykad z funduszami unijnymi wie, jak moe by to wymagajcy proces. Jednak gdy kto zagbi si w literatur, przeanalizuje jak powstaway najwiksze inwestycje, szybko zda sobie spraw, e zawsze wczeniej powstawa konkretny plan. Im lepiej si go przygotowao, tym lepsze byy efekty prowadzonych dziaa. Niezrozumiaym dla mnie jest to, i wielu katolikw

zej opinii, jest to czas potrzebny, w ktrym moliwa jest naprawa chorych systemw oraz zwikszenie efektywnoci prowadzonych dziaa. W naszym duchowym rozwoju, rwnie pojawiaj si trudne chwile. Wydaje si nam wtedy, e nasze modlitwy nie s wysuchiwane, e wszystko si wali. Wwczas takie trzewe spojrzenie, jak na etap w rozwoju, pozwala nam odzyska rwnowag. W tym momencie warto te skorzysta z przykadu wielkich korporacji dziki gromadzeniu rodkw na trudne czasy, czasy kryzysw s nie tylko w stanie przetrwa, ale wychodz z nich wzmocnione i w jeszcze lepszej kondycji. Zreszt podobnie mwi w. Ignacy, kt-

traktuje wiar z podejcia jako to bdzie. Chodz do kocioa co niedziel, staraj si dobrze y i myl, e to wystarczy, aby si zbawi. Ja, gdy czytam Ewangeli, czsto odkrywam, jak trudne i wymagajce zadanie postawi przed nami Chrystus. Jego sowa wielu jest powoanych, lecz mao wybranych (Mt 18,22), czy szeroka jest brama(), ktra wiedzie na zatracenie,() a ciasna jest brama (), ktra prowadzi do ywota (Mt 7,13-14) sprawiaj, e kadego dnia zastanawiam si nad tym, czy mj plan jest dobry i co musz w nim zmieni, eby nie zosta wyrzuconym tam, gdzie jest tylko pacz i zgrzytanie zbw. Trzeba rwnie pamita, i inwestycja wymaga od nas odpowiednich nakadw. Gra na giedzie, podczas gdy powicilimy na ten cel jedynie tysic zotych, moe nam przynie, przy duej trafnoci naszych decyzji, kilkaset zotych. Gdy jednak postanowimy przeznaczy znacznie wiksz kwot, powiedzmy 50 tys. z, to dochd na poziomie kilku tysicy zotych bdzie nie tylko bardziej satysfakcjonujcy, ale i bardziej prawdopodobny. Sowa zawarte w Drugim Licie do Koryntian ukazuj wyran blisko przestrzeni ekonomii i wiary w tej kwestii - Tak bowiem jest: kto skpo sieje, ten skpo i zbiera, kto za hojnie sieje, ten hojnie te zbiera bdzie (2 Kor 9,6). Dlatego powicanie godziny tygodniowo na rozwj wiary moe przynie owoce, ale na pewno nie bd one obfite. Natomiast ryzyko, i przy tak rzadkim podlewaniu, nasze drzewo wiary uschnie, wyranie si zwikszy. Ostatni kwesti, na jak chciabym zwrci uwag, s kryzysy. Tak atwo przyzwyczajamy si do czasw hossy, e zapominamy, i naturalnym elementem w rozwoju jest kryzys. Mimo powszechnej

ry sugerowa, aby dobrze wykorzystywa czas pocieszenia, nabiera energii, aby mc j wykorzysta podczas strapienia. Tak wic odlego wiata wielkich inwestycji od wiata wiary nie jest tak dua. Dlatego warto jest wykorzystywa wiedz, dowiadczenie i metody stosowane w naszym normalnym yciu do tego nadprzyrodzonego. Jako potwierdzenie susznoci tej drogi, mona przytoczy sowa zawarte w Ewangelii o nieuczciwym rzdcy - Pan pochwali nieuczciwego rzdc, e roztropnie postpi. Bo synowie tego wiata roztropniejsi s w stosunkach z ludmi podobnymi sobie ni synowie wiata (k 16,8). Chrystus pokazuje tutaj, i warto bra przykad z synw tego wiata takich jak wielcy inwestorzy i stosowa podobn roztropno na polu wiary. Takie podejcie do naszej wizi, powinno przynie nam upragniony sukces.

Tomasz Lipa

- 47 -

By uczniem i czyni uczniw

Skd myl o zakonie jezuitw? Jak ten proces woania Pana przebiega? Nie od razu Pan Bg powiedzia mi, e mam by kapanem czy jezuit. Objawia mi to stopniowo. Najpierw poczuem zaproszenie do wikszej bliskoci z Nim, do bardziej wiadomego przeywania mojej religijnoci. Odbywao si to gwnie poprzez udzia w Ruchu wiato-ycie. Zaangaowaem si w to duszpasterstwo prowadzone przez jezuitw z kocioa Kolejowego w Nowym Sczu najpierw jako uczestnik, a nastpnie jako animator. W moich modzieczych latach to wanie jezuici pokazali mi Boga bliskiego, kochajcego, Boga, ktrym mona si zachwyci. Tak si zaczo, a potem ten Bg pokaza mi jezuitw, ktrych take coraz bardziej poznawaem i podziwiaem. Takie byy pocztki. W jaki sposb Bg najbardziej kontaktowa si z Ojcem? Jak Ojciec odpowiada? Bg najbardziej mwi do mnie w modlitwie, systematycznym czytaniu Pisma witego, rozwaaniu go w tzw. namiocie spotkania (rozwaanie w indywidualnym spotkaniu z Panem jak z przyjacielem (Wj 3,7-20)), przez drugiego czowieka. Przebywaem w rodowisku ludzi, ktrzy myleli podobnie jak ja, std te atwiej byo dzieli si swoj modlitw i wiar z innymi. I nawet, nie wiedzie kiedy, bo trudno mi wskaza jeden konkretny moment, zaczem odczuwa pragnienie ycia dla Jezusa tak jak ci poznawani jezuici. Ta myl, e ja te mog nim zosta najpierw niepokoia, a potem, gdy si z ni oswoiem, zacza cieszy i staa si nawet wyczekiwaniem. Po ukoczonym technikum doczekaem si. Co najbardziej przeszkadzao Ojcu w kontakcie z Bogiem, a co najbardziej pomagao? Cofajc si o dwadziecia kilka lat musz przyzna, e nie przeywaem wikszych yciowych burz ani trudnoci. Moe na pocztku podchodziem do wiary tradycyjnie i nie wiedziaem, e ten kontakt z Bogiem mona przeywa caym sob, e modlitwa to nie tylko wyrecytowanie wyuczonych formuek. Gdy znalazem si w rodowisku oazowym to si zmienio. Bycie we wsplnocie z rwienikami i mdry przewodnik duchowy, ktrym wtedy by dla mnie o. Stanisaw Majcher SJ, to najlepsza pomoc jak dostaem. Jak rodzina zareagowaa na wiadomo o zamiarze wstpienia Ojca do Towarzystwa Jezusowego? Pierwsz reakcj mojej mamy byy sowa: a jednak- co mwi same za siebie. Z tat rozmowa bya troch inna. Co do mojej decyzji nigdy nie robi mi przeszkd, ale podsuwa inne rozwizania: moe normalne studia, a jeli ju koniecznie pjcie na ksidza to czemu nie diecezja? W kocu pady sowa kapitulacji: babcia si ucieszy (chodzio tu o jego mam). Babcia faktycznie si ucieszya, ale rodzice te, cho na uzewntrznienie tej radoci trzeba byo troszk poczeka.

- 48 -

potwierdzeniem ze strony rozeznajcego, e naley i zamierzon drog. W jaki sposb w dzisiejszym wiecie Bg kontaktuje si z modym czowiekiem? Bg dzi, tak jak i zawsze ma nieograniczone moliwoci w kontaktowaniu si z nami. Nie ograniczabym Jego dziaania. Ale jeli miabym wskaza na co konkretnego, to zdecydowanie wskazabym na serce czowieka, czyli na jego wraliwo. To w sercu modego czowieka moe odezwa si jaka ch dania odpowiedzi na wyzwania dzisiejszego wiata, na jego potrzeby. Uwaam, e mody czowiek ma wraliwe serce, pomimo czasem swojego zagubienia i zamieszania, w ktrym yje. Co dzisiaj moe wspomaga, a co zakca relacje Boga z modym czowiekiem? Jedn z powaniejszych przeszkd w tworzeniu relacji z Bogiem u modego czowieka jest niestao, chwiejno, brak poczucia stabilnoci. Bierze si to czsto ze sabych wizi rodzinnych. Modzi ludzie nie maj dobrych wzorcw jak w ogle budowa trwae wizi. To przekada si take na relacje ze Stwrc. Ponadto mody czowiek jest dzi zagubiony w chaosie bardzo wielu spraw, ktre go bombarduj z kadej strony. Trudno jest mu wybra

Od 2003 roku jest Ojciec Generalnym Promotorem Powoa Prowincji Poudniowej. Czym jest powoanie i kto moe by powoany? Jeli chodzi o powoanie do Towarzystwa Jezusowego, to im duej sam yj w zakonie i wicej spotykam osb, ktrym towarzysz na drodze ich rozeznawania, tym bardziej si przekonuj, e powoanie to wielka tajemnica. Jest ask, na ktr ani nie mona sobie zasuy, ani te po ludzku skalkulowa i obliczy, e pojawi si tu czy tam. Znajc ideay i charyzmat naszego zakonu, spotkaem ludzi, ktrzy jak si wydawao, tak po ludzku, idealnie pasowaliby wanie w to miejsce, a jednak jezuitami nigdy nie zostali. Ufam, e kady ma swoj drog yciow, czyli tak naprawd swoje powoanie, ktre powinien odkrywa, rozeznawa i za nim i. Jak kady czowiek moe najbardziej efektywnie rozeznawa swoje powoanie? Rozeznawanie swojej konkretnej drogi ycia powinno by wpisane w to oglne, pierwsze i podstawowe powoanie czowieka, jakim jest powoanie do witoci, a wic do bliskoci z Bogiem zarwno ju tu na ziemi, jak i kiedy w niebie. Powoanie jest wic konkretn realizacj drogi zbawienia. Std te rozeznawanie powoania nie powinno si nigdy odbywa poza kontekstem Pana Boga. Zwrcibym wic uwag na modlitw, jako pierwszy czynnik skutecznego, czy jak zostao zawarte w pytaniu, efektywnego rozeznawania. Naley zadba o dobr komunikacj z Bogiem, by umie wsucha si w gos i znaki Boego woania. Trzeba przyjrze si swoim pragnieniom, upodobaniom, swoim predyspozycjom, na ktre naley popatrze w duchu wiary. Kolejnym elementem rozeznawania, na jakie chc zwrci uwag, to motywacja, czyli dlaczego chc podj tak, a nie inn decyzj; dla kogo czy dla czego j podejmuj, co mn kieruje? Jeli to wszystko zaczyna ukada si w jak logiczn cao, to jeszcze zwrcibym uwag na wewntrzny pokj, ktry jest

- 49 -

interesowanymi wstpieniem do zakonu. Prcz tego daj si zauway ciekaw obecnoci w sieci. Z jakich najczciej rodowisk wstpuj osoby do zakonu jezuitw? Jest dua rnorodno wrd tych, ktrzy si do nas zwracaj. Wikszo to osoby prowadzce ju bardziej intensywne ycie religijne. S czsto zwizani lub byli zwizani z Liturgiczna Sub Otarza, Ruchem wiato-ycie, z jezuickim duszpasterstwem modzieowym Magis, duszpasterstwami akademickimi itp. Ale zgaszaj si te do nas osoby, ktrych poziom ycia duchowego jest do niski. i rozezna, co jest naprawd wane, a co mniej. Jeeli miabym wskaza na jak konkretn pomoc, to z pewnoci zwrcibym uwag na rodowisko, w ktrym mody czowiek przebywa i si ksztatuje. Najlepiej, eby ju to pierwsze, czyli wasna rodzina, dawaa dobre wsparcie i poczucie bezpieczestwa, ale z tym jest rnie; rodziny si nie wybiera. Dlatego mwi o rodowisku, na ktre mona mie wikszy wpyw. Modzie lubi si z kim identyfikowa, lubi szuka innych, ktrzy myl podobnie, jest zdolna wymaga od siebie, jeli chce dorwna do tych, ktrzy j potrafi zafascynowa i pociga. Dlatego ta cecha ludzi modych moe by bardzo dobrze wykorzystana w duszpasterstwach, byleby tylko znajdowali si mdrzy przewodnicy. Uwaam, e jest tu cigle wielkie pole dziaania dla duszpasterzy, oby tylko chcieli mdrze inspirowa. Jak wyglda Ojca praca jako promotora powoa? Z czego Ojciec jest najbardziej zadowolony? Obecnie na rzecz powoa pracuj w ekipie; prcz mnie tworzy j jeden ojciec i dwch scholastykw. Z racji wielu innych obowizkw nie mog, jak dawniej, powica tyle czasu na przebywanie z modymi, ale jako promotor powoa staram si mie osobisty kontakt z osobami zainteresowanymi duchowoci ignacjask, czy wprost Towarzystwem Jezusowym. Na mojej gowie jest te prowadzenie korespondencji. Organizuje rwnie dni skupienia, rekolekcje powoaniowe, wyjazdy weekendowe. Pozostaa cz naszej ekipy powoaniowej peni rol jednostki lotnej. Prowadz w rnych szkoach i parafiach, katechezy, spotkania z modzie, rwnie rekolekcje Szkoy Kontaktu z Bogiem. Maj szerszy kontakt z modzie, nie tylko z osobami bezporednio zaJest Ojciec jednym z gwnych zaoycieli wsplnoty Magis. Skd si wzi pomys i jak wyglda historia jej utworzenia? Pomys stworzenia pewnej propozycji formacyjnej dla modziey chodzi po gowach nam, modym jezuitom, ju od dawna. Wzio si to chyba z jakiego niedosytu, bo mielimy takie wraenie, e z jednej strony tyle sami otrzymalimy od zakonu, a z drugiej strony tak mao si tym dzielimy z innymi. Najpierw byy dugie, emocjonujce, ale te bardzo owocne dyskusje nad ksztatem jezuickiej formacji dla modziey z o. Maciejem Szczsnym SJ, wtedy odpowiedzialnym za wsplnot oazow w Kodzku. W tym te czasie spotkaem si z wszystkimi duszpasterzami modzieowymi w naszej Prowincji przedstawiajc ide tej propozycji, ktra, w wikszoci, zostaa pozytywnie przyjta. Kolejnym wanym krokiem byo spotkanie si z animatorami jeszcze wtedy Oazy w Kodzku, ktrzy nasz propozycj przyjli entuzjastycznie. Co wicej, to ci modzi ludzie popchnli nas dalej ni sami pocztkowo planowalimy doj. My nie chcielimy zaczyna wszystkiego od pocztku. Pierwotnie formacja Magis miaa

- 50 -

by skierowana do ludzi, ktrzy mieli ju kontakt ze wsplnotami w Kociele. Chcielimy skupi si na magis czyli czym wicej, czym bardziej, chcielimy doda wicej duchowoci ignacjaskiej do istniejcych ju form pracy z modzie. Ale modzi pokazali nam co innego, zrozumielimy, e magis wymaga rozpoczcia wszystkiego od podstaw. Jest jeszcze jedna wana rzecz, gdy rozmawiamy o pocztkach, a mianowicie nazwa. Zanim jeszcze miao miejsce to znaczce spotkanie w Kodzku, w Krakowie powstaa maleka grupka licealistw, ktra zacza si regularnie spotyka. Byem wtedy duszpasterzem tej liczcej z pocztku zaledwie czteroosobowej grupki. To wanie oni nazwali si Wsplnot Magis. Prcz Kodzka i Krakowa od razu do Magisu wczyli si te modzi z Wrocawia z o. Stanisawem Tabisiem SJ, a inne wsplnoty doczay nieco pniej. Jak grup wiekow zrzesza wsplnota Magis? S to uczniowie od 2 klasy gimnazjum do klas maturalnych szkoy redniej. wiadomie nie chcemy rozciga tej formacji na studentw, gdy trudno jest poczy, w jednym duszpasterstwie, np. gimnazjalistw i studentw nazywajc to jedn wsplnot. A ponad to, studenci maj swoje struktury duszpasterstwa akademickiego. Jak Magis funkcjonuje w naszym kraju? Gdzie mona si z nim spotka? Pocztkowo powstaway wsplnoty w Prowincji Polski Poudniowej: w Kodzku, Krakowie, Wrocawiu, Opolu, Bytomiu, Gliwicach, Nowym Sczu, Starej Wsi i Czechowicach Dziedzicach, a nastpnie pojawiy si w Prowincji Pnocnej: Gdasku, Gdyni, Szczecinie, Piotrkowie Trybunalskim i Warszawie. Jaki jest jego gwny cel? Mona wymieni 4 gwne cele, ktrymi kieruje si wsplnota Magis: - cel duchowy by mody czowiek mg nawiza ywy kontakt z Panem Bogiem, - cel wsplnotowy by modzi ludzie uczyli si ycia ze sob nawzajem, - cel apostolski by potrafili wychodzi z wiar do innych, - cel suebny by uczyli si by dla innych, zauwaa potrzeby blinich i na nie odpowiada. Patrzc z perspektywy swego ycia zakonnego to, czy Ojciec jest szczliwy? Z pewnoci mog powiedzie, e zakon to moja droga, odnajduje w niej duo radoci i szczcia. Nieraz jest to droga pod grk, bo pojawiaj si take i trudnoci. Z czasem wzrasta odpowiedzialno za

innych i za powierzone dziea. Branie na siebie odpowiedzialnoci to trud, ale i satysfakcja. Bez odniesienia tego do Pana Boga, byoby raczej ciko. Co by Ojciec chcia powiedzie osobom modym? Bardzo zachcam, by nie bali si i za swoimi pragnieniami. Nie za powierzchownymi zachciankami, ale za gbokimi pragnieniami serca. Aby je odkrywali i z odwag za nimi podali, nawet jeeli trzeba wtedy wicej od siebie wymaga. Bardzo dzikuj za wywiad i ycz dalszego bogosawiestwa Boego. Rozmawia Przemysaw Mysior

O. Andrzej Migacz SJ ur. 26.12.1968 r. w Nowym Sczu. Wstpi do Towarzystwa Jezusowego 18.08.1988 w Starej Wsi. Studia filozoficzne odby w Krakowie, teologiczne w Warszawie. wicenia kapaskie otrzyma 29.06.1999 r. w Krakowie. Specjalizowa si z zagadnie duszpasterstwa modzieowego i katechetyki w Rzymie. W latach 2001 - 2003 peni funkcj prefekta scholastykw w Kolegium Krakowskim. Generalnym promotorem powoa Prowincji Polski Poudniowej zosta od 2003 r. W tym czasie zaoy Wsplnot Magis, prowadzi Szko Kontaktu z Bogiem i organizowa Ignacjaskie Dni Modziey zostajc przez pierwsze trzy lata pierwszym dyrektorem IDM. W 2007 r. odby trzeci probacj w Australii. Po powrocie kontynuuje rol generalnego promotora powoa. Obecnie jest rwnie superiorem rezydencji na Maym Rynku, rektorem kocioa p.w. w. Barbary w Krakowie oraz przewodnikiem grupy jezuickiej w Pieszej Pielgrzymce Krakowskiej na Jasn Gr.

- 51 -

Camino de Santiago - turystyka czy pielgrzymowanie?

ozpoczynajc rozwaania na temat turystyki i pielgrzymowania, warto rozszyfrowa nazw Camino de Santiago, ktra znalaza swoje miejsce w pierwszej czci tytuu. Jest to nic innego jak droga do Santiago. Zapewne dalej nic Ci to nie mwi i pewnie zastanawiasz si, gdzie na mapie znajduje si owo miejsce. Jest to miejscowo, ktrej pena nazwa brzmi Santiago de Compostella i ley ona na pnocnym zachodzie Hiszpanii, w regionie Galicja, do ktrej ju od IX w. przybywaj pielgrzymi, a w czasach wspczesnych, oprcz nich, rwnie pielgrzymi. Droga, ktra wiedzie do tego niepozornie brzmicego miasta to inaczej Droga w. Jakuba. Pewnie znowu zadajesz sobie pytanie dlaczego akurat w. Jakuba? Przecie rwnie dobrze mogaby to by droga w. Michaa Archanioa, b. Jana Pawa II czy w. Wojciecha. w. Jakub jest patronem tej drogi, poniewa wedug tradycji, w katedrze, w Santiago de Compostella znajduje si grb, w ktrym spoczywa jego ciao. Wszystkie szlaki prowadzce do Santiago oznakowane s muszlami i tymi strzakami, ktre umieszczane s dosownie wszdzie: na chodnikach, potach, drzewach, tablicach i w wielu innych miejscach. Droga uzaleniona jest od tego w jaki sposb zamierzasz dotrze do celu. S trzy moliwoci: pieszo, rowerem i konno. Z Jakubow Drog zwizanych jest wiele tradycji i zwyczajw, ktre do tej pory s kultywowane. Jedn z nich s atrybuty, ktre pielgrzymi nios ze sob podczas drogi. Do tych przedmiotw nale: muszla, kij, kapelusz i paszcz. S one nieodcznie

zwizane ze w. Jakubem, ktry na obrazach przedstawiany jest wanie z nimi oraz z charakterystycznym czerwonym krzyem. Tradycyjnym pozdrowieniem pielgrzymw jest Buen Camino! co w jzyku hiszpaskim oznacza: dobrej drogi. Z innych zwyczajw moemy wymieni zabieranie ze sob w drog kamienia, jako pokut za swoje grzechy. Wielko kamienia ma by uzaleniona od wielkoci winy danego pielgrzyma. Innym zwyczajem jest zbieranie piecztek w Credencialu, czyli pielgrzymim paszporcie, z miejsc, przez ktre si przechodzi podczas caej drogi. Po przedstawieniu paszportu w biurze pielgrzyma w Santiago, kady kto przeszed przynajmniej 100 km trasy otrzymuje tzw. Compostel, czyli potwierdzenie odbycia pielgrzymki. Dokument ten moe otrzyma kady, ale prawdziwego pielgrzyma poznasz po tym, e zachowuje powysze zwyczaje i tradycje. Credencial jest rwnoczesnie biletem wstpu do albergue. Kolejn tradycj, niekiedy jeszcze kultywowan, jest wyruszanie na pielgrzymi szlak od progu swojego domu. Ale przecie kady pielgrzym, ktry przechodzi dziennie od 15 do 50 km musi gdzie spa!? O tym take pomylano i dlatego powstay specjalne schroniska albergue, w ktrych pielgrzymi codziennie mog znale nocleg, zay gorcej kpieli, a czasami nawet zosta poczstowanym winem czy innym hiszpaskim przysmakiem przez opiekuna hospitaleiro danego albergue. Cz z nich udostpnianych jest pielgrzymom za tzw. donativo czyli po prostu co aska, inne za niewielk opat Obok Rzymu i Jerezolimy, San-

- 52 -

tiago de Compostella to najwaniejsze centrum pielgrzymkowe na wiecie. Szlaki Jakubowe s wytyczone w wielu krajach Europy, w take w Polsce. Z roku na rok przybywa do grobu w. Jakuba coraz wicej pielgrzymw. Najwicej dociera ich, gdy w Santiago przypada Jubileuszowy Rok w. Jakuba. Obchodzony jest on wtedy gdy jego wito przypada w niedziel. Dwukrotnie miejsce to odwiedzi Papie Jan Pawe II, a w tamtym roku do grobu w. Jakuba Wikszego przyby Benedykt XVI. Po pierwszej papieskiej wizycie w Santiago de Compostella, Rada Europy uznaa, e Szlak w. Jakuba ma szczeglne znaczenie dla kontynentu europejskiego. Nastpstwem tego wydarzenie byo ogoszenie go pierwszym Europejskim Szlakiem Kulturowym, a nastpnie wpisanie go na List wiatowego dziedzictwa kultury UNESCO. Mam nadziej, e po tym krtkim wstpie masz ju oglne pojcie czym jest Droga w. Jakuba. Musimy w kocu przej do kwestii fundamentalnej, ktra trzyma Ci w napiciu od samego pocztku - czym

glny. Moja decyzja o wyruszeniu na szlak zapada w starowiejskiej loce (w jzyku nowicjackim toaleta). Podczas jednych z rekolekcji zgadaem si z dwoma uczestnikami i postanowilimy pj razem na Camino. W kocu okazao si, e jeden zrezygnowa i zostao nas dwch. Ja i Mariusz. Gdy wylatywalimy, nie wiedzielimy nawet skd zaczynamy nasz pielgrzymk. Gdy si w kocu zdecydowalimy i ruszylimy byem przeraony. Zero kondycji, bolcy krgosup, angielski na poziomie przedszkola, hiszpaski na poziomnie mniej ni zero, ciki plecak, dwa bardzo odmienne charaktery, obcy kraj, a w perspektywie 700 km... Pisz to po trzech miesicach od zakoczenia wdrwki i dalej ciko jest mi uwierzy, e tego dokonaem. Jak to si stao? Gdzie znajduje si klucz do tej zagadki? Tym kluczem jest wanie PAN BG. To On przez ca drog mia nas w swojej opiece. To dziki Niemu odnajdywalimy siy wtedy, gdy ich nie byo. To dziki Niemu plecak stawa si lejszy, a nogi niosy nas od albergue do albergue. Niekiedy byo bardzo trudno. Zdarzao si, e musielimy przej 40 km w samotnoci, ale bya to tylko pozrona samotno. Tak naprawd, podczas tego marszu, cay czas by z nami obecny Pan Bg. To wanie w ciszy pielgrzym moe szczeglnie skupi si na relacji z Panem. Wielu ludzi na caym wiecie zastanawia si, czy

rni si pielgrzym od pielgrzyma. Rnic jest wiele, ale jedna podstawowa. Prawdziwy pielgrzym wyrusza na Camino nie po to eby poprawi sobie kondycj, czy pozwiedza napotkane zabytki. Prawdziwy pielgrzym wyrusza na Drog w. Jakuba w poszukiwaniu czego gbszego. Tutaj kadego trzeba traktowa indywidualnie, niezalenie od wyznania i narodowoci. Jedni id w drog w poszukiwaniu swojej drugiej powki, inni pokutuj za popenione grzechy, a jeszcze inni pielgrzymk do Santiago de Compostella kocz lub rozpoczynaj kolejne etpay swojego ycia. Inni to po prostu TURYCI, ktrzy wyruszaj na Camino z bardziej przyziemnych pobudek, np. by ujrze na wasne oczy Botafumeiro czyli najwiksz kadzielnic na wiecie, ktra znajduj si w katedrze, w Santiago de Compostella. Jedno jest pewne: Pan Bg, niezalenie od wszystkiego, na drodze w. Jakuba, dziaa w sposb szcze-

charyzmaty pochodzce od Ducha witego to nie jest jedna wielka ciema. To w takim razie ja zadaj pytania: Jak czowiek, ktry umie si jedynie przedstawi po angielsku i powiedzie skd pochodzi, nagle potrafi prowadzi pynn rozmow z obcokrajowcami?! Jak to si dzieje, e moe zaprzyjani si z Hiszpanami rozmawiajc wycznie po angielsku?! Kto mgby powiedzie: NIEMOLIWE, a ja wiem, e jest to moliwe, bo sam tego dowiadczyem. Wtedy nie zdawaem sobie sprawy, e jest to dar Ducha witego. Patrzc z perspektywy czasu nie widz innej moliwoci. Gdy poznaem na trasie Ricardo i Marie to mylaem, e s hiszpask par, ale myliem si. Ricardo rzeczywicie by rodowitym Hiszpanem, ale Maria bya z pochodzenia Estonk. Okazao si, e poznali si rok temu na Camino, a teraz planuj ju swj lub. To nic, e ona mwi do niego po wosku, jako, e pracowaa we Woszech kilka lat,

- 53 -

a on mwi do niej po hiszpasku. Dla Pana Boga nie ma rzeczy niemoliwych. Ricardo w tym roku rozpocz intensywn nauk rosyjskiego i postanowi, e przeprowadzi si do Tallina, stolicy Estonii. Kto moe powiedzie, e spotkali si przypadkowo. Czy aby na pewno? Pod koniec mojego pobytu w Santiago de Compostella zostao mi w portfelu 20 euro i 150 z. Postanowiem, e wszystkie euro jakie mam, wydam na pamitki, a zotwki wymieni na lotnisku. Miaem zarezerwowany lot z Santiago do Barcelony (El Prat) i kolejny lot z Girony do Rzeszowa. Potrzebowaem tych pienidzy, poniewa musiaem dosta si z jednego lotniska na drugie, a byy oddalone od siebie ok. 100 km. Gdy wyldowaem w Barcelonie okoo godz. 12.00 (lot powrotny do Polski miaem o godz. 17.00), udaem si prosto do kantoru. Niestety, okazao si, e zotwki w Hiszpanii mog wymieni jedynie w Narodowym Banku. W kocu Pani zlitowaa si nade mn i wymienia mi jedynie 50 z (12 euro). Za te pienidze przejechaem niewielk cz trasy i wysiadem na jedenj ze stacji. Bya godzina 13.45. O godz. 14.15 odchodzi pocig do Girony. Natychmiast pobiegem do Banku (nie narodowego!), ale rwnie nie udao mi si wymieni pienidzy. W akcie desperacji zaczem rozpaczliwie tumaczy po angielsku w jakiej sytuacji si znalazem. Wtedy nasz rozmow usysza mody Hiszpan, a e klienci banku mog bez problemu dokona wymiany, to wzi ode mnie zotwki, przela na swoje konto i natychmiast wybra ca sum w euro. Moja rado bya krtka. Zorientowaem si, e jest ju 14.00, i e mam tylko 15 min. Zaczem

biec. Dobiegem do stacji. Kasjerka Hiszpanka nie moga zrozumie, gdzie chc jecha. Gdy w kocu zrozumiaa i wydaa mi bilet, zaczem zbiega do pocigu po ruchomych schodach, jednoczenie przepychajc si przez tum ludzi. Gdy ujrzaem pocig, zdyem tylko zapyta czy odchodzi do Girony. Usyszaem TAK. Wsiadem, a po okoo 2 minutach zamkny si drzwi. Kolejny przypadek? Moe zrzdzenie losu? NIE. To kolejny jasny znak dziaalnoci Pana Boga. Moecie wierzy lub nie, ale to tylko kilka historii pord wielu, ktre miay miejsce podczas mojej wdrwki do Santiago. Wstyd si przyzna, ale swoj drog na Camino zaczynaem wanie jako turysta. Byem ciekawy wiata, chciaem troch pozwiedza i rozerwa si za granic, jednak z biegiem czasu, zaczem stawa si pielgrzymem. Czym wicej trudnoci spotykao mnie na mojej drodze i czym czciej zwracaem si w tych sprawach do Pana Boga, tym bardziej stawaem sie pielgrzymem. Jeli chcesz dowiadczy pielgrzymich trudw, sam sprbuj wyruszy na drog w. Jakuba. Wdrwk do Santiago de Compostella mona odnie do naszego ycia. Kady z nas osignie cel na kocu swojego ycia. Gdy odpoczywaem na jednym z napotkanych mostkw, oparem si o niego i ujrzaem angielski napis: Pamitaj! Droga to Twoje ycie! Ja dodabym jeszcze: Pamitaj, e to od Ciebie zaley, czy podczas swojej ziemskiej wdrwki bdziesz pielgrzymem, czy turyst. Decyzja naley do Ciebie!

Micha Krudysz

- 54 -

Moje Kochane Dziecko! Moesz za dobrze mnie nie zna, ale Ja wiem o tobie wszystko. Powanie. Wiem kiedy siadasz i kiedy wstajesz. Znam wszystkie twoje drogi. (Ps 139, 1-3) Nawet wosy na twojej gowie ju policzyem. (Mt 10,29-31) Zastanawiasz si skd u Mnie takie zainteresowanie tob? Przede wszystkim dlatego, e jeste moim dzieem i moim obrazem nikt ani nic na ziemi nie jest bardziej do mnie podobne, ni ty. (Rdz 1,27) Poza tym cay czas we Mnie yjesz, poruszasz si i jeste. (Dz 17,28) Pochodzisz z mojego rodu! (Dz 17,28) Znaem ci jeszcze przed twoim poczciem (Jr 1,4-5), bo zdecydowaem si na ciebie i wybraem ci sobie jeszcze przed stworzeniem wiata. (Ef 1,4) Nie jeste jak pomyk! Dobrze znam twoj dusz, widz twoje czyny: wszystkie s spisane w mojej ksice o tobie. (Ps 139,15-16) (Naprawd! Tak bardzo ci kocham, e mam specjalna kronik powiecon tylko tobie!) To Ja ustaliem dokadny czas twojego urodzenia i wszystkie miejsca twego zamieszkania. (Dz 17,27) To Ja uksztatowaem ci w onie twojej mamy. (Ps 139,13) I pomagaem ci ju w tym onie, a potem nie przestawaem ci wspiera po twym urodzeniu! (Ps 71,6) Jestem z siebie dumny, bo cudownie ci stworzyem! (Ps 139,14) Moe ci by trudno w to wszystko uwierzy, poniewa wiele osb, ktre Mnie kompletnie nie zna, nagadao ci o Mnie jakie bzdury. (J 8,41-47) Na przykad, e jestem daleko. Albo, e si na ciebie gniewam. Tymczasem Ja jestem peen mioci i chce by jak najbliej ciebie. (1 J 4,16) Jeste przecie Moim dzieckiem, a Ja twoim Tat dlatego chc ci obdarowywa Moj mioci. (1 J 3,1) Tylko Ja mog ci da wszystko, czego pragno twoje serce, a czego nie potrafi ci da twj ziemski ojciec. (Mt 7,11) Poniewa to Ja jestem prawdziwym Ojcem. (Mt 5,48) Kade dobro, jakie otrzymujesz i wszelki dar pochodz ode Mnie. (Jk 1,17) Dbam o ciebie i zaspokajam wszystkie twoje potrzeby. (Mt 6, 31-33) Mam te wobec ciebie plany na przyszo, a s to zamiary pene pokoju nie masz si wiec czego ba, bo chc zapewni ci wszystko, czego pragniesz. (Jr 29,11) Ukochaem ci odwieczn mioci. (Jr 31,3) Cigle przychodzisz mi na myl! Sowo daj, e nie ma tylu ziaren piasku na brzegach mrz, ile jest moich myli o tobie kadego dnia. (Ps 139,17-18) Moje serce tak si tob cieszy, e czasem a krzycz z radoci, e ci mam. (Sof 3,17) Jeste moim najdroszym skarbem. (Wj 19,5; Iz 43,4) Za kadym razem, kiedy mog wywiadczy ci jakie dobrodziejstwo, ciesz si caym sercem i ca dusz. (Jr 32,41) Co wicej: pragn ci jeszcze wiele nauczy. Jeli tylko zechcesz, objawi ci rzeczy wielkie i niezgbione, jakich jeszcze nie znasz. (Jr 33,3) Nad wszystko: gdy bdziesz Mnie szuka, znajdziesz Mnie. (Pwt 4,29) Rozradujesz si wwczas we Mnie, a Ja speni pragnienia twego serca. (Ps 37,4) Przecie to Ja daj ci te pragnienia, prawda? (Flp 2,13) Mog za uwierz Mi uczyni nieskoczenie wicej, ni to, o co prosisz lub co sobie wyobraasz. (Ef 3,20) Nawet jeli przytrafi ci si co strasznego, pamitaj, e tylko Ja mog ci udzieli nieskoczonego pocieszenia i dobrej nadziei. (2 Tes 2,16) Ja pierwszy ci pocieszam w kadym utrapieniu. (2 Kor 1,3-4) Nosz ci na rekach, blisko Mojego serca, jak pasterz jagnitko. (Iz 40,11) Przyrzekam, przyjdzie taki dzie niebawem! gdy otr z twoich oczu ostatni z i ju nie bdzie mierci ni aoby, krzyku ani trudu i wszystko dla ciebie naprawi! (Ap 21,4) Jestem twoim Ojcem i kocham ci tak, jak ukochaem mojego Syna, Jezusa, ktry przyszed na wiat wanie po to, eby objawi ci Moje imi. (J 17,26) W Nim zobaczysz Mnie tak dokadnie, jak swoje odbicie w lustrze, bo On jest odblaskiem Mojej chway i dokadnym odzwierciedleniem mojej istoty. (Hbr 1,3) On przyszed udowodni, e jestem zawsze po twojej stronie, nigdy przeciw tobie! (Rz 8,31) On umar, by ci przekona, e naprawd nie licz ci grzechw, ale pragn ci z sob pojedna. (2 Kor 5,18-19) Tak bardzo ci pokochaem, e posaem Mojego Syna jako ofiar przebagaln za twoje grzechy! (1 J 4,10) Rozumiesz? Oddaem wszystko, co kocham, eby zyska twoj mio! (Rz 8,32) Jeli przyjmiesz dar mojego Syna, Jezusa, przyjmiesz i Mnie. (1 J 2,23) A wtedy ju nic nie oddzieli ci od Mojej mioci. (Rz 8,38-39) I nawet, gdyby si rozleciay cae Tatry, a Bieszczady rozpady w py, Ja nie przestan ci kocha! (Iz 54,10) I nawet, gdyby ci porzucia rodzona matka, Ja o tobie nigdy nie zapomn! (Iz 49,15) Dlatego pisz ten list, proszc ci usilnie: Wr do Mnie! Wr, prosz! A ja wtedy wydam na twoja cz najwspanialsze przyjcie, jakiego nawet anioowie w niebie nie widzieli! (k 15,7) Czy chcesz by Moim dzieckiem? Czy pozwolisz Mi by swoim Tata? (J 1,12-13) Czekam na Ciebie z utsknieniem. (k 15,11-32). Kocham Ci. (Iz 43,4) Twj Bg,