Etapy oddzia ywania cz owie ka na rodowisko 1okres rwnowagi ekologicznej pomi dzy ludno ci a przyrod do 10000 lat temu

spo eczenistwo owieckie i zbierackie 2.okres wzrastania stopnia przekszta cenia przyro dy 0d 10000 lat temu do XVIII w spo .rolnicze lokalne kryzys i katastrofy ekologiczne 3 okres szybkich zmian przyrody w wyniku dzia alno ci cz owie ka od po owy XVIIIw do lat 40 XXw spo ecenistwo przemys u powstanie kapitalizmu wzrastaj ca eksploracja zasobw naturalnych 4. Ok re s globalnego oddzia ywania cz owie ka na przyrode od lat 40 do dzisiaj globalne sp ryzyka ekologicznego globalne synchroniczne zmiany rowiskawykorzystanie zasobw naturalnych powszechne zaniczyszaczanie rodowiska 5.hipote tyczna epoka ne osfery epoka zr wno wa one go i trwa e go rozwoju spo e czne j wie dzy przys wz ci homoeastyczna funkcja cz owieka w przyrodzie rodowisko regulacji zale no ci sp - rodowis.minimalizacja zjawisk kryzysowych bezp. Ekologiczne ziemi koncepcja trwa ego i zrwnowa onego rozwoju Podstawy zrwnowa one go rozwo ju gospodarczego i spo eczne go 1 ochrona biosfery -utrzymanie zdolno buforowych przyrody trwa e korzystanie z odnawialnych zasobw min. Korzystanie z zasobow niew odnawialnych 2 zrnowaq ony ro zwj Stabilny rozw j gospodarczy wzrost jako ci ycia wrost poziomu zatrudnienia stabilizacja poziomu cen rwnowaga w zakresie stosunkw zagranic Sprawiedliwy podzia szans yciowych pomi dzy jednostkami pomi dzy p noc a po udniem -pomi dzy wschodem a zachodem Zagro enia zagro enia klimatycznego zagro enie wd i gruntw zagro enie r norodno ci ekologicznej lasw wprowadzenie obcych sustancji do przyrody powstanie nowych chorb o ktrych istnieniu nawet nie wiemy dziura ozonowa Edukacja ekologiczna spo e czenistwa edukacja formalna edukacja nieformalna problemy jedno ci edukacji i wychowania ekologicznego -konieczno 1)ci zapewnienia dost pu do informacji ekologicznych i potrzeba upowszechniania edukacji ekologicznej spo eczne ruch ekologiczne jako wynik ochrony rodowiska i wprowadzenie zrwnowa onego rozwoju porzuca stanowisko homocentryczne, uwa aj c e za o eniami tej stanowiska s stosunki po mi dzy ludzimi, a nie cz owieka do przyrody. Podstawo we za o e nia e tyki ekologiczne j zmniejszaj ce si zasoby naszej planety traktowanie czlwieka jako integralnej cz ci wiata przyrodniczego pragnienie pozostawienia rodowiska w nie naruszonym stanie dla przysz ych pokolenii Ka de pokolenie ludno ci ziemskiej jest odpowiedzialne za skutki swojego gospodarowania min. Zanuceni stanw rwnowagi w przyrodzie Nowe kryterium dobra i z a naturalnego nie tylkio dobro cz owieka, ale to co jest dobre dla ca o wiata ywego.Racjonalny kodeks postepowania naturalnego powinien uwzgl dnia nie tylko stosunki mi dzy ludzkie ale i stosunku czlowieka z przyrod . Kate gorie jako ci ycia charakter etyczny, ekonomiczny zadowolenie osobiste jednostki dobrobyt materialny zdrowie ekologiczne rodowiska naturalnego mo liwo kszta towania w asnego stylu ycia integracja jednostki w ramach spo eczenistwa Podzia etyki ze wzgl du na stosunek do rodowiska -etyka egocentryczna etyka autocentryczna etyka patocentryczna etyka biocentryczna etyka holistyczna Prawo cz owie ka uj ciu humanizmu ekologiczne go prawo do przyzwoitego nie przymuszonego mieszkania prawo do unikania reglamentacji ycia spo ecznego prawo do cieszenia si pi kna przyrody i jej badania prawo do po ywienia nieska onego i obfitego prawo do picia czystej wody prawo do oddychania czystym powietrzem prawo do wydania potomstwa Racjonalny globalny interwe ncjonizm jako podstawa etyczna warunk ach globalizacji prawo cz owieka a problem rwnowagi spo ecznej demokracja, podstawa praw cz owieka i partycypacji ludno ci zrwnowa ona polityka energetyczna i zakres wykorzystania zasobw naturalnych problematyka wy ywienia i zrwnowa onego rolnictwa ekologiczne podej cie do polityki produktw w handlu wiatowym za o enia mi dzynarodowe programy odd u eniowe prawo mi dzy narodowe dla pracobiorcw powstanie odpowiednich instytucji mi dzynarodowych podstawowa r nica pomi dzy etyk antypacyjn a etyk e kologiczn statyczne rozumienie cz owieka w etyce antypacyjnej istota cz owieka jest sta a i nie ulega zmianie rola przyrody jako determinanta rozwoju cz owieka koniczno ci uwzgl dnienia nowoczesnej wiedzy w etyce ekologicznej. Podstawo we przyczyny globalne go kryzysu ekologiczne go przyczyny bezpo rednie wielko ci produkcji wielko ci konsumpcji transport i mobilno ci spo eczna przyczyny posre dnie uprzemyslowienie wytwrczo ci ekonomiczne wykorzystanie rodowiska -cechy systemu politycznego przyrost naturalny ludno ci wielko ci handlu zagranicznego czynnki g bokie antropologiczne przes anki warto ci moralna i znaczenie wiatopogl dowe etyka antropocentryczna Struktura zasobw naturalnych uj cie prze dmiotowe przestrzeni geograficzna wraz z kompleksem glebowo fizjograficznym zasoby mineralne zasoby wodne zasoby biotyczne -u ytki komponenty wa ne dla cz owieka Zasoby naturalne sposb ich w czenia do teorii ekonomii 1dobra wolne wydaj si istnie w du ej obfito ci i nie posiadaj ceny. Zalcza si do nich wode, powietrze, gleba miejsce pozbywania si odpadw,pierwotna puszcza , ryby w oceanie, atrakcyjny krajobraz. 2dobra Quzi-wodne posiadaja nisk cene s to gleby wykorzystywane ekstensywnie, praca wlasna w krajach rozwijaj cych si nie odnawialne zasoby sprzedawane po kosztach wydoby . kapita przyrodniczy zasoby w warunkach kapitalistycznych mo lie do przekszta cenia w kapita antropogeniczny. 4dobra publiczne zastrze ona dla ca ego spo ecze stwa lub wy czona z sektora prywatnego. S to rezerwaty przyrody obszary chronionego krajobrazu, a tak e czyste poiwtrze woda i gleba wynikaj ca z regula cji przepisami ochrony rodowiska . Kapita przyrody na tle innych kapita w kapita antropogeniczny kapita stworzony przez cz owieka jego wielko ci jesr regulowana przez cz owieka kapita naturalny zasoby naturalne odnawialne i nieodnawialne mo liwe do zast pienia przez kapita antropogeniczny podstawowy k apitalu naturalne go jest nie mo liwy do zast pienia przez inne formy kapita u 2 kultywo wany kapita naturalny po redni po miedzy kapita em naturalnym, a kapita em antropogenicznym . G wne dobra rodowiska klimat warstwa ozonowa bior norodno ci woda rdl dowa i morska.-gleba zasoby naturalne Ekologia czasu zajmuje si zmoiana dotychczasowych wytworw w przyrodzie i organizmie cz owieka ekologiczne i spo eczne skutki przyspieszenia procesw w przyrodzie ukszta towanie si spo ecze stwa non-stop ktre tworzy w asn koncepcje czsu nie zwracaj na rytm przyrody i organizmu cz owieka ekologia czasu jako podstawa trwa ego i zrwnowa onego rozwoju ogromne przyspieszenie metabolizmu spo ecznego i procesw kolonizacji przyrody Se kwencja zmian zwi zanych z ro zwojem problematyk i ekologiczne j w wiadomo ci spo ecznej pogorszenie stanu rodowiska cz owieka percepcja tych zmian rozwj wiadomo ci ekologicznej powstasnie presij spo ecznej i grupy nacisku rozwj dzia ani pa stwa i organizacji mi dzynarodowych w zakresie ochrony rodowiska poprwa sytuacji ekologicznej Typy wiadomo ci ekologicznej wiadomo ci ekologiczna potoczna wiadomo ci ekologiczna a charakter releginy i ideologiczny i artystyczno-literacki wiadomo ci ekologiczna naukowa wiadomo ekologiczna obe jmuje : system warto ci, ocen i norm post powania.Ro ne typy wiadomo ci ekologicznej: wiadomo ekologiczna potoczna, wiadomo ekologiczna o charakterze religijnym, ideologicznym i artystyczno-literackim, wiadomo ekologiczna naukowa. Edukacja ekologiczna spo ecze stwa edukacja formalna (podstawowa, zawodowa, specjalizacja ekologiczna), edukacja nieformalna, problem jedno ci edukacji i wychowania ekologicznego, konieczno zapewnienia dost pu do informacji ekologicznej i potrzeba poprawy edukacji ekologicznej. Spo eczny ruch ekologiczny jako czynnik ochrony rodowiska i wprowadzenia zrwnowa onego rozwoju. Etyk a e kologiczna podstawowe za o e nia 1.Etyka ekologiczna porzuca stanowisko homocentryczne uwa aj c e jego ich podstawy oparte by y na stosunku cz owieka do cz owieka 2.Podstawowe za o enia etyki ekologicznej:uznanie ograniczenia zasobw naszej planety, traktowanie cz owieka jako integralnej cz ci wiata przyrodniczego, pragnienie przekazania w nieuszkodzonym stanie rodowiska nast pnemu pokoleniu (zasada obowi zku wobec przysz ych pokole ), traktowanie ka dego pokolenia jako w odarza zobowi zanego do odpowiedzialno ci za swj okres gospodarowania, d enie do minimalizacji zak ce stanw nierwnowagi w przyrodzie. 3Nowe kryterium dobra i z a moralnego nie tylko dobro cz owieka ale to co jest dobre dla ca o ci wiata ywego. racjonalny kodeks post powania moralnego powinien uwzgl dnia nie tylko problematyk wzajemnych stosunkw mi dzyludzkich ale tak e stosunek cz owieka do biosfery. 4Prekursorzy etyki na gruncie europejskim wi ty Franciszek z Asy u, Albert Schweitzer, Aldo Leopold (etyka obszarw wiejskich). 5Kategoria jako ci ycia charakter etyczny i ekonomiczny Zadowolenie osobiste jednostki (poczucie szcz cia), Dobrobyt materialny, Zdrowe ekologicznie rodowisko naturalne, Mo liwo ci kszta towania w asnego stylu ycia, Integracja jednostek w ramach spo ecze stwa 6Podzia etyk ze wzgl du na stosunek do rodowiska Etyka egocentryczna (nie ma charakteru ekologicznego) Etyka antropocentryczna (egoizm gatunkowy) Etyka patocentryczna (w czenie wy szych zwierz t) Etyka biocentryczna Etyka holistyc Problematyka wyceny rodowiska okre lenie ich warto ci w wielko ciach liczbowych pozwalajacde na oszacowanie poszczeg nych parametrw rodowisska i ich prnywanie mi dzy sob ekonomiczna wcena pozwalaj ca na okreslenie tych parametrw w jednostkach pieni nych i ich porwnanie w warunkach wymiany rynkowej Miary warto ci WTP gotowo ci do p acenia, WTE gotowo ci do przyj cia rekompensaty, nadwy ka konsumenta miara korzy ci ekonomicznej wynikaj ca z wymiany rynkowej, nadwy ka producenta straty ekologiczne zmniejszaj nadwy k producenta, Warto ci nast pstw ekonomicznych warto ci wydatkw og em na wszystkie dzialania zwi zane z projektem Warto ci energetyczna analiza w oparciu o przeliczenie nak adw i korzy ci na jednostk energetyczn Metody wyceny rodowisk a Analiza koszt w i korzy ci analiza korzy ci, ktre wymiernie mo na analizowac w sensie warto ci ekonomiczne podejmuj c kwestie ryzyka, efektywno ci przedsi wzi cia, oparta na analizie po mi dzy korzy ciami a kosztami wybiera si projekt o najwi kszej warto ci netto Metoda minimalizacji koszt w gdy nie mo na wymiernie oceni korzy ci w sensie ekonomiczny, decyzje s podejmowane w oparciu o wybr projektu o najmnieszych kosztach. Wyce na e fektw produkcyjnych miar jest nadwy ka konsum ta lub producenta wyniku wp ywu rodowiska na procesy produkcyjne Wyce na nak adw prewencyjnych analiza gotowo ci do zap acenia za powstrzymanie degradacji rodowiska lub poniesienia kosztw zwi zanych z przywrcenie do stanu pierwotnego. Wyce na kapita u ludzkiego Me toda kosztw choroby warto ci okre lona redukcja skutkw zdrowotnych wywo anych zanieczyszczeniami rodowiska 1funkcja dawka skutek ocena utraty zdrowaia w odniesieniu do poziomu zanieczyszczeni funkcji produkcji zdrowia poprawa lub pogorszenie rodowiska wp ywa na wielko ci wydatkw na ochrone rodowiska. Metoda unikania warto ci dbr i us ug rynkowych zwi zanych z redukcj ryzyka zwi zanego z istnieniem okre lonych warunkw rodowiskowych. Metody Hedoniczne oparte na cenach hedonicznych dbr zast pczych, -gdy trudno oszacowa rynkow cen rodowiska, -wyra aj w jednostkach pieni nych korzy ci uzyskiwane z us ug rodowiska poprzez ocen wp ywu tych us ug na ceny zwi zane z nimi us ug i dbr rynkowych. Metoda koszt w podr y ocena kosztw i czasu po wieconego na dotarcie do miejsc atrakcyjnych ekologicznie wykorzystywane do oceny terenw rekreacyjnych oraz do oceny projektw ekologicznych mode le 1jednostkowy model kosztw podr y 2strefowy model kosztw podr y 3losowy model u yteczno ci Metoda wyceny warunkowe j opiera si na budowaniu hipotetycznych pyta , ktre pozwalaj na badanie ludzkich preferencji i pogl dw. Zasadnicz miar wykorzystania w tej metodzie jest WTP i WTA. U podstwa tej metody le za enie e konsument najlepiej wie co dla niego najlepsze. standardy stosowane w ocenie projektw ekologicznegch okre lane s przez Komitet ameryka skiej narodowej komisji ds. oceanu i atmosfery analiza cznego oddzia ywania zmiennych opiera si na budowaniu hipotetycznych scenariuszy ktre pozwalaj na badanie ludzkich preferencji i pogl dw. Poszczeglne scenariusze r ni si w zakresie r nych parametrw ekologicznych, a respondenci dokonuj porwnani i wyboru jednego z scenariuszy Metoda funkcji produkcji gospodarstw domowego ocena nak adw na produkcji okre lonych dbr w ramach gospodarstwa domowego jest warto ci rynkow dbr koniecznych do wyprodukowania dobra nierynkowego w ramach dzia alno ci gospodarstw powstaj produkty nie rynkowe ktre SA wynikiem zakupu dbr rynkowych metoda ta pozwala oceni warto dbr nierynkowych w oparciu o nak ady Metoda przenoszenia warto ci polega na przenoszeniu warto ci