Vous êtes sur la page 1sur 5

TRANSPORT I LOGISTYKA MIDZYNARODOWA WYKAD IX

egluga rdldowa w Polsce jest w zaniku. Zasig oddziaywania eglugi rdldowej tylko tam, gdzie rzeka o odpowiedniej szerokoci i gbokoci mija w swym biegu 2 lub wicej pastw lub te gdzie rzeki poczone s kanaami, co uniemoliwia przewz adunkw w relacjach midzynarodowych. egluga rdldowa przeywaa swj rozkwit w wiekach XVIII i XIX. egluga rdldowa powanie stracia na swoim znaczeniu w momencie pojawienia si kolei elaznych. Gwnymi cechami transportu s: 1. Przystosowanie rodkw transportu (barek) do przewozw towarw w duych partiach i raczej masowych 2. Niskie prdkoci eksploatacyjne taboru 3. Nieregularno przewozw, bdca wynikiem oddziaywania czynnikw naturalnych (warunkw klimatycznych), np. czasowe zawieszenie przewozw, spowodowane zamarzaniem lub niskim stanem wody 4. Niskie koszty wykonywanie przewozw, przy znacznej degresji kosztw jednostkowych przy przemieszczaniu na due i rednie odlegoci 5. Sabe dostosowanie przestrzennego rozmieszczenia drg wodnych w stosunku do lokalizacji orodkw przemysowo-handlowych, ogranicza zastosowanie rodkw tej gazi transportu Zestaw pchany, poruszajcy si z prdem rzeki, moe osiga prdko w granicach 10-15 km/h. W transporcie rdldowym mamy do czynienia jedynie z nieregularn eglug. Trudno mwi o czstotliwoci usug tej gazi transportu. egluga rdldowa ma wiele cech morskiej eglugi specjalnej. egluga rdldowa moe zapewni bezporednie przewozy w relacjach dom-dom [przeadunek z barki na statek]. Poda usug w egludze rdldowej jest zaproszona. Wikszo jednostek pywajcych (90% taboru w Europie) naley do indywidualnych wacicieli, eksploatujcych jedn bark. May stopie rozproszenia wykazuje strona popytowa [przewozy zlecaj due podmioty]. [Barka czsto suy jako miejsce zamieszkania].
1

W Europie wan kwesti stao si zapewnienie wolnoci eglugi po midzynarodowych drogach i kanaach. Ogln zasad wolnoci ogosili ju uczestnicy Kongresu Wiedeskiego w 1815 roku. Wolno eglugi dla pastw nadreskich zapewniy: 1. Konwencja midzynarodowa, podpisana w Moguncji w 1831 roku. 2. Konwencja dla eglugi reskiej (tzw. akty Mannheimskie z 1865 roku) 3. Konwencje zostay potwierdzone przez Traktat Wersalki w 1919 roku. Rozszerzyy one wolno eglugi po Renie. 4. W 1967 roku wesza w ycie znowelizowana wersja Konwencji dla eglugi reskiej. Podobne znaczenie dla Dunaju miay: 1. Traktat Paryski z 1856 roku 2. Konwencja dotyczca eglugi po Dunaju z 1948 roku, tzw. Konwencja Belgradzka. W 1921 roku przyjta zostaa Barceloska Konwencja Rzeczna, ustalajca normy prawne dla eglownych drg wodnych. Sprecyzowano pojcia drogi wodnej o znaczeniu midzynarodowym (szlak, ktry w swym biegu przecina rne pastwa) i drg umidzynarodowionych, poddanych kontroli specjalnych, midzynarodowych komisji rzecznych. Konwencja potwierdzia zasad, i na szlakach o znaczeniu midzynarodowym i na drogach umidzynarodowionych obowizuje swoboda eglugi dla statkw wszystkich bander. [Umidzynarodowione kanay: Sueski, Panamski, Kiloski swobodny przepyw przez te kanay dla wszystkich pastw]. egluga na Renie i Dunaju zostaa objta nadzorem ze strony komisji midzynarodowych, jakimi s: 1. Centralna Komisja eglugi na Renie, powstaa w 1831 roku 2. Komisja Dunajska, powstaa w 1948 roku Liberalizacja rynku przewozw rdldowych w UE zniosa z dniem 01.01.1995 wszelkie bariery w dostpie do przewozw dla armatorw unijnych, w tym take dla przewozw kabotaowych. Zniesiono jednoczenie oficjalne taryfy (zawierajce stawki minimalne), obowizujce do tej pory na midzynarodowym rynku eglugowym Unii. Konwencj o charakterze cywilnoprawnym, regulujc prawa i obowizki stron umowy o midzynarodowy przewz towarw w egludze, jest Konwencja Budapesztaska 2000 (konwencja CMNI) (ang. Budapest Convention on the Contract for the Carriage of Goods by Inland Waterways) Konwencja dotyczca umowy o przewz towarw eglug rdldow opracowana przez EKG ONZ, Centraln Komisj eglugi na Renie oraz Komisj Dunajsk. Wesza w ycie 01.04.2005 roku. W 2010 roku bya ratyfikowana przez 14 pastw i podpisana przez 17 pastw wycznie europejskich (w tym przez Polsk).

Do przewozw midzynarodowych eglug rdldow stosuje si w Polsce przepisy ustawy Prawo przewozowe z 15.11.1984. Niektre kwestie, zwizane z uprawianiem eglugi rzeczne, reguluje Ustawa o egludze rdldowej z 21.12.2000. Dowodem zawarcia umowy przewozu jest konosament eglugi rdldowej, wydawany na yczenie zaadowcy. Kolejowo-wodny list przewozowy pozwala na podstawie jednego dokumentu wysa w kilkudziesiciu wagonach kolejowych adunek caobarkowy. Przesyki przewozi si, podobnie jak w egludze morskiej, w ramach: Czarterw na podr, gdzie wynajmujcy paci wynegocjowan stawk za dysponowanie bark do przewozu konkretnego adunku na okrelonej trasie Czarterw na czas, gdzie czarterujcy paci za oddanie mu na okrelony czas barki z zaog (z reguy ustala si stawk dzienn wynajmu barki) Na europejski system midzynarodowych drg wodnych skadaj si dwa podsystemy: Zachodnioeuropejski i poudniowoeuropejski Osi podsystemu zachodnioeuropejskiego jest Ren, ktry czy w jedn cao sie drg wodnych Szwajcarii, Francji, Niemiec i Holandii. Ren jest dostpny dla statkw o nonoci do 2 tys. ton od Morza Pnocnego a do Bazylei i 3 tys. ton od morza do Duisburga. Osi podsystemu poudniowoeuropejskiego jest Dunaj, ktry czy ze sob Niemcy, Austri, Sowacj, Wgry, Serbi, Czarnogr, Rumuni, Bugari i Ukrain. Rzeka ta jest dostpna dla barek o nonoci 1,5 2 tys. ton. Obydwa te podsystemy spite s kanaem Ren-Men-Dunaj o dugoci 590 km [jest to najduszy kana w Europie] Europejskie Zrzeszenie Przewonikw rdldowych (ang. European Barge Union EBU) jest organizacj pozarzdow, powsta 14 grudnia 2001 r. Siedziba w Brukseli i Rotterdamie. W 2005 roku miaa 9 czonkw z 7 krajw. adna organizacja z Polski nie jest czonkiem EBU. rodki transportu w egludze rdldowej, czyli barki, dzielimy na: 1. Motorowe (posiadajce wasny napd) 2. Bezsilnikowe Do uruchomienia barek bezsilnikowych potrzebny jest tabor tradycyjny holowniki lub pchacze [pchacze s skuteczniejsze]. Masowo: Barki wykorzystywane do przewozw midzynarodowych maj nono w granicach 800 3000 ton. Pcha lub holowa mona jednoczenie kilka barek, wwczas czna masa adunku przewoonego jednorazowo moe przekracza 10 tys. ton. Uniwersalno i specjalizacja: 1. Barki uniwersalne kryte lub otwarte do przewozu adunkw masowych (wgiel, koks, ruda, zom, drewno, materiay budowlane itp.)
3

2. Barki specjalistyczne do przewozu kontenerw, samochodw, barki cysterny egluga rdldowa korzysta z: 1. Drg naturalnych 2. Drg sztucznych Bez ingerencji czowieka w rzek rzeka dziczeje i przestaje by uyteczna dla transportu. Drogi wodne s podzielona na klasy od I do V (klas V dzielimy na dwie podklasy), w zalenoci od ich jakoci, czyli: 1. Gbokoci i szerokoci rzek oraz kanaw 2. Liczby i wymiarw luz 3. Wysokoci przewitw pod mostami Midzynarodowa droga wodna powinna mie na caej swojej dugoci gboko nie mniejsz ni 2,5 m, co pozwala na eksploatacj barek o nonoci do 1500 ton. Takie parametry przewiduje klasa IV. Klasa Vb gwarantuje zanurzenie co najmniej 3 m, co umoliwia eksploatacj barek o nonoci od 3200 do 4000 ton. W Polsce tylko 5% drg spenia wymg kategorii IV i V [na dodatek s one rozproszone]. Barki s paskodenne. Przewonicy ponosz opaty zwizane z korzystaniem z urzdze hydrotechnicznych (gwnie luz i kanaw) oraz niektrych skanalizowanych odcinkw rzek. Stawki za korzystanie z drg wodnych pobiera si za przebyty tonokilometr, a za luzowanie od kadej barki lub zestawu barek. luza suy do wyrwnywania poziomu wody. Niskie koszty przewonika: a) Niskie koszty eksploatacyjne barek (oszczdno na paliwie przy wykorzystaniu prdu rzeki) b) Skromne liczbowo zaogi barek c) Niewielkie koszty porednie zwizane z zarzdzaniem firm (czsto rodzinn) d) Stosunkowo niska cena jednostkowa zakupu taboru ze wzgldu na fakt, e barka ma prost i nieskomplikowan konstrukcj, przy jednoczesnej duej adownoci (3 mln PLN, 600 ton) Ceny w transporcie rdldowym s cenami umownymi, uwzgldniajcymi 1. rodzaj przewoonego adunku 2. wielko przesyki 3. odlego 4. czas trwania rejsu/kontraktu Dostp do rynku: Dziaalno przewozow w Polsce moe podejmowa tylko ten przedsibiorca, ktry spenia wymogi zdolnoci zawodowej, potwierdzone odpowiednim zawiadczeniem, albo zatrudnia
4

co najmniej jedn osob, majc takie zawiadczenie. Zawiadczenie wydaje si bezterminowo. Zdolno zawodow ma osoba, ktra spenia co najmniej jeden z nastpujcych warunkw: 1. ukoczya szko wysz o specjalizacja transportowej 2. ukoczya szko redni o kierunku egluga rdldowa 3. ma kwalifikacje zawodowe, uprawniajce do zajmowania stanowiska kierownika statku o adownoci przekraczajcej 200 t. 4. odbya kurs, ktrego program uwzgldnia wymagania zdolnoci zawodowej 5. przez 2 lata prowadzia dziaalno w egludze rdldowej albo bya zatrudniona u przedsibiorcy przy prowadzeniu dziaalnoci transportowej Infrastruktur punktow w egludze rzecznej stanowi porty rdldowe. Wyrniamy: 1. porty publiczne, czyli oglnodostpne 2. porty przemysowe, stanowice wasno zakadw przemysowych, zwane przeadowniami

Vous aimerez peut-être aussi