Vous êtes sur la page 1sur 18

Transitionnuclaire

Transitionnuclaire.................................................................................................................................1
1.

Enjeuxetlmentsdecadrage...................................................................................................2
1.1.

Evolutionduparcactuel......................................................................................................2

1.2.

Laduredevieduparcnuclaireexistant:.........................................................................2

1.3.

Rythmederemplacementdescentrales............................................................................3

1.4.

L'impactenvironnemental..................................................................................................3

1.5.

Lademandefutured'lectricit..........................................................................................4

2.

Lemodleutilis.........................................................................................................................5

3.

Rsultats......................................................................................................................................7
3.1.

Mixdeproductionetduredeviersiduelleduparcnuclaireactuel.............................7

3.2.

Arbitragesurlesexportations.............................................................................................7

3.3.

Sortiedunuclaireoulimitation50%departdeproduction(paractuelliss)..............8

3.4.

Rflexionssurlesenjeuxdedploiementindustriel........................................................11

3.5.

EmissionsdeCO2..............................................................................................................14

3.6.

Cotdeproductionmarginaletmoyensurtouteslessouspriodes..............................16

3.7.

Surcouttotalactualis.......................................................................................................17

3.8.

Evolutiondes(sur)investissements...................................................................................18

1. Enjeuxetlmentsdecadrage

1.1.

Evolutionduparcactuel

120

100

GW

80

60

40

20

0
Stock~2005 Stock~2010 Stock~2015 Stock~2020 Stock~2025 Stock~2030 Stock~2035 Stock~2040 Stock~2045 Stock~2050
NUCLEAR

HYD.DAM

HYD.RIV

HYD.STOR

WIND

COAL250

COAL600

COALFB

OIL

OILTAC

OILRESV

DK6

ICEOIL

WASTE

BIOM

BIOGAS

CHPGAS

CHPBIOM

CHPBIOM2

CHPWASTE

DCNBIO

DCNWASTE

DCNBIOGAS

DCNINDGAS

DCNREFGAS

DCNOTHER

DCNCHPMUN

BIOGAS

OTHER

1.2.

Laduredevieduparcnuclaireexistant:

BatailleC,GalleyR,1999,"Rapportsurl'avalducyclenuclaire",Officeparlementaired'valuation
deschoixscientifiquesettechnologiques
P90:hypothse30anset40ans
Dbat1999:30ou40ans.Al'poqueladuredevienominaleestde30ans.Aujourd'huiledbatest
40ou60ans.Onretraceunecourbesimilairequiprcise3hypothses:40ans,60ans,mixte


70000
60000
MW
50000
40000
MW

30000
20000
10000
0
2012

2014

2016

2018

2020

2022

2024

2026

2028

40years

2030

2032

60years

2034

2036

2038

2040

2042

2044

2046

2048

2050

2052

2054

Smoothprofile

1.3.

Rythmederemplacementdescentrales

Hypothsesscnario20042centralesparan
Hypothsesrcentesstabilit(gouvernement)
Hypothsedetravail:ongardeles2centralesparanaprs2030commemaximum(onpeutdonc
faire0).Avant2030cemaximumestfix1centralede1.6GWparan(5tousles5ans).Vuladure
deconstructiondescentralesEPR(del'ordrede7ans),ceciquivautuneautorisationdonnepar
ands20142015etdeuxautorisationpartirde2022.Onpeutdoncparlerd'unmaximumplutt
pastropcontraignant.

1.4.

L'impactenvironnemental

PnalitsCO2
MarchETS:pnalitactueldel'ordrede14/tCO2prochianephasemiseauenchrespartirde
2013.Deuxhypothses:
20/tCO2
20/tCO2etcroissancepouratteindreunniveaucompatibleavecuneactionfortesurleCO2(road
mapdcarbon80%).PourlaFranceongardecommehypothse200/tCO2(quicorrespondla
3

seulevaleurofficiellementacceptepour2050:valeurtutlaire).Onpeutproposerd'autres
conditionsaveclemodlemaispermetderesterproched'unconsensusrelatif.
400
350
300

Plagedelavaleur tutlaire

/tCO2

250
200
150
100
50
0
1990

2000

2010

2020

2030

2040

2050

2060

1.5.

Lademandefutured'lectricit

Scnariospartirdubilanprvisionneljuillet2011extension2050
Onenretient2sur4
Scnariosderfrence
700

600

500
Rsidentieltertiaire

TWh

400

Industrie
Transports

300

Sidrurgie
Agriculture
Energie

200

TOTAL

100

ScnariosMDErenforc

700

600

500
Rsidentieltertiaire

400
TWh

Industrie
Transports
Sidrurgie

300

Agriculture
Energie

200

TOTAL

100

1.6.

Lesprixdel'nergie

Diffrentielgazcharboncommeintrtpremier.Choixde2scnariosWEO07pourprixbas.
WEO09pourprixhaut.

2. Lemodleutilis
Modlesprospectifstechnologique,bottomup...
TIMESlectriqueFranceavecplusdeTimesslice
Horizon2050parpasde5ans
Courbesdechargeetbesoindesouspriodes:
ExempledunuclairepartirdedonnesRTE

60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
J

Amplitudede16GWsurl'anne

Dcoupageadoptdanslemodle:72souspriodes
6saisons(touslesdeuxmois:JanvierFvrier,MarsAvril...)
Joursdesemaine/Weekend
6"postes"intraday":
2denuit(N1etN2),2enjourne(D1etD2),unpic(P)etunpointminimum(L)

Heures

Description

0:00 N1
1:00 N2
2:00 N2
3:00 N2
4:00 N2
5:00 N2
6:00 L
7:00 D1
8:00 D1
9:00 D1
10:00 D1
11:00 D1
12:00 D1
13:00 D2
14:00 D2
15:00 D2
16:00 D2
17:00 D2
18:00 D2

19:00 P
20:00 N1
21:00 N1
22:00 N1
23:00 N1

Hydrauliqueetolienontunfacteurdechargemaxiparsaison

3. Rsultats
3.1.

Mixdeproductionetduredeviersiduelleduparcnuclaireactuel

800
700
600
Wind

500
TWh

Solar
Oil

400

Biogas
Gas

300

Coal
Wastes

200

Nuclear
Hydro

100

SNuc40

SNuc60

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

SNucLiss

Effetsd'unallongementdeladuredeviedescentralesexistantes:Transitionavecdesressources
fossileseteffetbaissedesexportations.Solutiongazetducharbonpourlabase

3.2.

Arbitragesurlesexportations

80

70

60

TWh

50
SNuc40

40

SNuc60
SNucLiss

30

20

10

0
2010

2015

2020

2025

2030

2035

2040

2045

2050

Illustrationdel'volutiondesexportations(modlisavecunermunrationde3050/Mwh:on
exportedoncsionarriveproduireuncotmoinsquea:base)

3.3.

Sortiedunuclaireoulimitation50%departdeproduction(paractuelliss)

AvecunevalorisationCO2faible

800
700
600
Wood

TWh

500

Wind
Solar

400

Oil
Biogas

300

Gas
Coal

200

Others
Nuclear
Hydro

100

SLiss

SLissnoNuc

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

SLissNuc50%

Avecunepnalit(20/tCO2)etl'volutiondesprixdugaz,20/tCO2etunesortiepartielleou
totaledunuclaireentraneunefortecroissanceducharbon(centraleIGCCavecunmeilleur
rendement:schmatiquementuncyclecombingazavecdugazquivientdelagazificationdu
charbon)
Enfindepriodedel'exportd'lectricitpartirdecentralecharbonenbase

800
700
600
Wood
Wind

500
TWh

Solar
Oil

400

Geo
Biogas

300

Gas
Coal

200

Wastes
Nuclear

100

Hydro

SLissPH

SLissnoNucPH

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

2050

2045

2040

2035

2030

2025

2020

2015

2010

SLissNuc50%PH

Unprixlevrduitlesexportations,favorisel'olienmaisrduitaussilacomptitivitdugazpar
rapportaucharbon.
Avecunevalorisationforte

800
700
Woodseq
600

Wood
Wind

TWh

500

Solar
Oil

400

Geo
Biogas

300

Gasseq
Gas

200

Coalseq
Coal
Wastes

100

Nuclear
Hydro
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050

SLissCO2+

SLissCO2+noNuc

SLissCO2+Nuc50%

10

Avecl'hypothsed'unepnalitCO2plusforte(dansl'espritd'unsecteurlectriqueeuropen
dcarbon):
substitutioncharbon/gazpuisgaz/gaz+CCS
lasortiepartielledunuclaire:CCSgaz
Sortietotale:leCCSnesubstituepastotalementlegazsansCCS,l'olienestpoussfondetle
solairefortementsollicit.

Quesepassetilavecdesprixhauts?
800
700
Woodseq

600

Wood
Wind

500
TWh

Solar
Oil

400

Geo
Biogas

300

Gas
Coalseq

200

Coal
Others

100

Nuclear
Hydro
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050
2010
2015
2020
2025
2030
2035
2040
2045
2050

SLissCO2+PH

SLissCO2+noNucPH

SLissCO2+Nuc50%PH

Toujoursunetrsgrandesensibilitdugaz:plusdesquestrationgazmaisdugazsansCCSdansdes
proportionscomparables.
LasubstitutionbnficieaucharbongazifiencyclecombinIGCCavecCCS
Ellebnficieaussifortementausolairequisedveloppefortementmmepourunesortiepartielle
Etenfinaubiogazdansunesortietotale

3.4.

Rflexionssurlesenjeuxdedploiementindustriel

Laprospectivesertsusciterlarflexion.Effetfalaisevalablemmesionsortdunuclaire
Evolutiondesnouvellescapacitsinstalles
11

250

Woodseq

200

Wood
Wind
Solar
150

Oil

GW

Geo
Biogas
Gasseq

100

Gas
Coalseq
Coal
50

Wastes
Nuclear
Hydro

0
SLissCO+

SLissCO+PH

SLissCO+
noNuc

SLissCO+
noNucPH

SLissCO+
Nuc50%

SLissCO+
Nuc50%PH

TouscesscnariossupposentunepnalitCO2forte.
Lemarchdelaconstructiondecentralesaugmentesignificativement:uneffetfacteurd'utilisation
moinsimportantpourl'olienetlesolaire,uneffetduredevieplusfaiblequelenuclaire.
(surementunequestionsurl'nergiegrise).
L'effetduprixdel'nergieestplusmarqupourunesortiepartielle.Plusderenouvelableeteffet
renouvellementanticip.

12

50
45
40

Woodseq
Wood

35

Wind

GW

30

Solar
Oil

25

Geo
Biogas

20

Gasseq
15

Gas
Coalseq

10

Coal
5

Munwaste
Nuclear

SLissCO2+

SLissCO2+PH SLissCO2+
noNUC

SLissCO2+
noNUCPH

SLissCO2+
N50%

2045

2035

2025

2015

2045

2035

2025

2015

2045

2035

2025

2015

2045

2035

2025

2015

2045

2035

2025

2015

2045

2035

2025

2015

Hydro

SLissCO2+
N50%PH

Laralitdubesoinderemplacementdelaquasitotalitduparcactuel:desphasesintensivesde
constructiond'quipement.Mobilissdescapitauxetdesmoyenshumains.
Lafigurecidessousmontrel'volutiondesbesoinsennouvellescapacitssurdesduresde5ans.
Pourl'olienonarriveparexempledanslecadred'unesortietotale5GWinstallparan(pour
pouvoiraugmenterlacapacitetremplacerl'existant).L'effet"falaise"duparcnuclairepeutse
retrouveravecunecroissanceboosteparunepolitiquevolontariste.
Pourlesolaireonestaummemoment3GWparanetpourleCCSenviron2GWparan.Les
cyclescombinssansCCSconnaissentaussidanscertainscnariounrythmesoutenude23GW
paranenmoyenneentre2030et2040.
Elmentretenir:lerythmedesfiliresestambitieuxsurtouslesfronts:olien,solaire,gothermie,
CCSvoireCCG.(exporterdusolaire?)
Onpeutconstaterenmmetempsunefortesensibilit.Parexempleundcalagede10ansdansle
momentd'acclrationdusolaire(20302035ou20402045)enfonctionduprixdesnergies.Les
dcisionsoprationnellesserontconfrontercetteproblmatiquedegestiondurisquepourle
financementd'investissementsaussiconsquents.

13

3.5.

EmissionsdeCO2

Largespectre
450
400
Sortiecomplteavec
pnalitsCO220/t

350
300

Mt

250
200
Sortiepartielle50%avec
pnalitsCO220/t

150

Sortiecomplteoupartielleavecuneforte
pnalitCO2
&
Autresscnariossanssortiedunuclaire

100
50
0

2000 2001 2005 2010 2013 2015 2018 2020 2022 2025 2030 2035 2040 2045 2050
50

ParKWh
0.7
Allemagne

0.6

0.5

Europe

KgCO2/KWh

0.4

0.3

0.2

0.1
Sude

0
2005
0.1

2010

2013

2015

2018

2020

2022

2025

2030

2035

2040

2045

2050

14

Focussurquelquesscnarios
450
400
350
300
SLiss

Mt

250

SLissnoNuc
SLissNuc50%

200

SLissCO2+
SLissCO2+noNuc

150

SLissCO2+Nuc50%

100
50
0
2000

2005

2010

2015

2020

2025

2030

2035

2040

2045

2050

50

Pasdefatalitdutypepasdenuclaireimpliqueimpossibledansl'absoluderduirelesmissions.
Mmesiaresteindustriellementtrsdifficile.
LeboisIGCCavecCCStechniquementintressantpourdesmissionsngatives
120

100

Coal

80

Coalseq
Gas
60
Mt

Gasseq
Munwaste
Oil

40

Others
Refgas
20

Woodseq

0
2000
20

2005

2010

2015

2020

2025

2030

2035

2040

2045

2050

15


3.6.

Cotdeproduction"marginaletmoyen"surtouteslessouspriodes

Difficilecausedel'existenced'uncotdiffrentpourchaquepriode.ils'agitd'uncotmarginal
"numrique"pourunproblmeen"perfectforesight"c'estdirepasd'unprixdemarchetencore
unprixcourtterme.Ilfaudraitpondrerdelaproductionlectrique

60

50

40

/MWh

FRELC_72TS_S10000
FRELC_72TS_S20000

30

FRELC_72TS_S30000
FRELC_72TS_S30000_N0
FRELC_72TS_S30000_N50

20

10

0
2010 2013 2015 2018 2020 2022 2025 2030 2035 2040 2045 2050

16

3.7.

Surcouttotalactualissecteurdelaproductionlectrique

120
100
80
60

40
20
0
20

Nuc40 Nuc40 Nuc40 Nuc60 Nuc60 Nuc60 NucLiss NucLissNucLissNucLissNucLissNucLiss


ans
ans ansCO2+ ans
ans ansCO2+
noNuc Nuc50% CO2+
CO2+ CO2+
noNuc noNuc
noNuc noNuc
noNuc Nuc50%

40
60

Vslescnario40anssanscontraintes
Horsautressecteursdel'conomiebiensr(allemagne240milliardsentout!)icisortieplustardive

17

3.8.

Evolutiondes(sur)investissements

40

35

30

25

20

15

10

0
2005

2010

2013

2015

2018

2020

2022

2025

2030

2035

2040

2045

2050

L'volutiondansletempsdusurcotparrapportauscnario40ansmontrelaplusgrandevariabilit
dessquencesd'investissementsenfind'horizon.Rappeldel'effetdutauxd'actualisationdansle
poidsrelatifentredpenseprocheetlointaine.

18

Vous aimerez peut-être aussi