Bulletin dinformation de lUnion Belge des Installateurs Chauffage, Sanitaire, climatisation et professions connexes

Informatieblad van de Belgische Unie van Installateurs Centrale verwarming, Sanitair, klimatisatie en aanverwante beroepen
V.U. / E.R. : D. Peytier - ICS - Rue du Lombardstraat 34-42 - 1000 Brussel / Bruxelles - Afgiftekantoor / Bureau de dpt : Poste de Charleroi X - N dagrgation P 202191
Belgique - Belgi
P.P. - P.B.
6099 CHARLEROI X
BC 1477
P202191
magazine
1 / 2012 numro De printemps - Lentenummer REVUE DES mEmBRES - LEDENBLAD TRImESTRIEL - DRIEmAANDELIjkS
DOSSIER
11
Luchtdichtheid houdt ook risicos in
Letanchit facteur de risque
45
21
ste
Dag van de Verwarming, het
Sanitair en de Dakbedekking in Bergen
21
e
journe du Chauffage, du Sanitaire
et de la Couverture Mons.
25
5
Elektrische en hybride autos
Les voitures hybrides et lectriques
41
Geothermie in Bergen:
het begon met de ontginning
van steenkool
Gothermie Mons :
tout commena par
lextraction du charbon
Welke mazout
houdt het
proper ?
www.total.be
Total Mazout Ultra. De slimme mazout.
Verbetering van de betrouwbaarheid en
levensduur van uw verwarmingsinstallatie
Tot 7%* minder verbruik
Verlaagde CO
2
-uitstoot

*
In vergelijking met het verbruik van gewone mazout.
Contacteer ons op 02 288 93 34
voor alle bijkomende inlichtingen
U wenst een bestelling te plaatsen ?
Bel ons op het gratis nummer
0800 76 000
Annonce TOTAL - ICS Magazine.indd 2 11/01/12 09:41
1 / 2012 - iCs magazine - 1
Editeur responsable /
Verantwoordelijke uitgever
DIrk PEytIEr
Prsident National ICS
Nationaal Voorzitter ICS
Coordination & Rdaction fnale /
Cordinatie & Eindredactie
M. De Bie
Comit de rdaction / Redactieteam
D. Peytier, M. De Bie, r. Debruyne
Traductions / Vertalingen
M. Peeters, H. Crvecoeur, M. De Bie
Publicit / Publiciteit
HAISJA - 053/41 39 69
info@haisja.be
Mise en pages / Opmaak
Grapheco scrl - 081/60 02 38
Impression / Druk
Imprimerie Bourdeaux-Capelle sa
082/22 22 83
Routage / Verzending
LAtelier ASBL
081/30 19 77
iCs
rue du Lombardstraat 34-42
1000 Brussel-Bruxelles
tel. 02/520 73 00
Fax 02/520 97 49
www.ubbu-ics.be info@ubbu-ics.be
Beste collegas en vrienden,
Sta me toe om u eerst, in naam van mijn
ploeg, mijn beste wensen over te maken
voor 2012. Ik wens u vreugde, voorspoed
en een goede gezondheid voor dit jaar,
waarvan ik vrees, dat het moeilijk zal zijn.
Wij zullen inspanningen moeten leveren en
een goede communicatie met een sterke
federatie zal van vitaal belang zijn om de
belangen van ons allen te verdedigen.

Het jaar is pas begonnen en het heeft al
enkele verrassingen in petto, te weten: het
wegvallen van de fscale tegemoetkoming
met 40% op federaal niveau voor de
vervanging van een oude ketel door een
condensatieketel; hetzelfde geldt voor
het onderhoud. De tweede goede daad
van onze overheid betreft de verhoogde
lasten op het voordeel in natura voor
het gebruik van een frmawagen,
berekend op de totale aankoopprijs van
het voertuig inclusief BTW en zonder de
kortingen, maal 6/7 maal een percentage
dat afhangt van de CO
2
uitstoot in gram.
Er zijn drie uitkomsten:
Neem een priv voertuig en factureer
de verplaatsingen door aan uw frma
koop een utilitair voertuig (praktisch
voor het gezin) of zelfs een pick-up
waarvoor u beduidend minder zal
betalen
Schaf u een goedkoop voertuig aan
met een lage CO
2
uitstoot.
Een goede raad: vraag vandaag nog aan
uw boekhouder om een simulatie uit te
voeren, zodat u later niet voor onaange-
name verrassingen komt te staan.
Wanneer zullen de politici wat moed aan
de dag leggen om maatregelen te nemen
die misschien niet populair zijn, maar wel
broodnodig voor de sanering van het
budget van ons dierbare Belgi? Ik gooi
een stok in het hoenderhok, het recht op
werkloosheidsuitkeringen moet in een
juist perspectief gebracht worden, de
mensen beter opgeleid en de toekennings-
periode verkort. Deze mensen zouden
moeten verplicht worden om opleidingen
te volgen of om werk van openbaar nut
uit te voeren. Ik ga er mee akkoord dat
in een verantwoord economisch systeem,
solidariteit op zijn plaats is en dat de las-
ten volgens ieders mogelijkheden moeten
verdeeld worden. Als man van het vak
weet ik dat het wegvallen van de fscale
voordelen tot gevolg zal hebben dat het
zwart werk pijlsnel de hoogte in zal schie-
ten. Ik pleit voor een opspoorbaarheid
van alle ketels en gastoestellen, vanaf de
fabrikant tot aan de eindegebruiker. Zo
zouden we controle hebben over de hele
magazine
Chr(e)s collgues et amis,
Permettez-moi tout dabord, au nom
de mon quipe de vous prsenter mes
meilleurs vux pour cette anne 2012.
Je vous souhaite joie, prennit et sant
dans cette anne qui sera, je crains, selon
les perspectives conomiques, une anne
de rigueur et defforts durant laquelle une
bonne communication et une fdration
forte seront ncessaires pour dfendre les
intrts de tous.
Cette nouvelle anne dbute peine et
nous apporte dj quelques surprises,
notamment une suppression de la
dduction fscale des 40 % pour le
remplacement dune veille chaudire par
une chaudire condensation au niveau
fdral ainsi que pour les entretiens. La
deuxime bonne action de notre nouveau
gouvernement est de nous infiger une
taxation complmentaire sur lavantage
en nature pour lutilisation dun vhicule
de socit, calcul sur la valeur totale du
vhicule tva incluse hors remise 6/7 fois un
% selon le rejet en grammes de CO
2
; il
vous reste ds lors trois solutions :
Prendre le vhicule en priv et facturer
les dplacements votre socit ;
Acheter un vhicule de type utilitaire
(pratique pour les familles) ou mme
un pic up pour lequel vous payerez
beaucoup moins ;
Acheter un vhicule pas cher avec un
faible rejet de CO
2
.
Un conseil : ne tardez pas trop demander
une simulation votre comptable, histoire
de ne pas tre pris au dpourvu.
quand un peu de courage de la part
des politiques pour quils prennent des
mesures peut-tre moins populaires,
mais qui seraient bien utiles pour un
assainissement du budget de Dame
Belgique? Je vais lancer un pav dans la
mare, le droit lallocation de chmage
devrait tre mieux cadr, les personnes
mieux formes et les priodes alloues
limites dans le temps. Ces personnes
devraient tre obliges de suivre des
formations ou deffectuer des travaux
dintrt public.
Je suis daccord que dans un systme
conomique responsable, la solidarit doit
tre applique, celle-ci devrait se faire en
fonction des revenus de chacun.
Etant moi-mme une personne de terrain,
la suppression de la dductibilit aura
pour consquence certaine, la monte
en fche du travail en noir. Je plaide
pour une traabilit du fabricant jusqu
lutilisateur pour les chaudires et pour
tout appareil au gaz, nous aurions ds lors
un contrle de toute la chane au niveau
S pe c i a l e t ec hni eken
Te c hni ques s pc i al es
iCsmagazine
is uitgegeven door / est dit par
Li d van / Membr e de
Edito
AEROTOP T lucht/water-warmtepompen uiterst effcint en fexibel
De nieuwe generatie AEROTOP T lucht/water-warmtepompen haalt vermogenwaarden (COP) tot 3,7 en maakt
zo effcint gebruik van de energie uit de omgevingslucht. Met een totale keuze uit 9 afmetingen is de installatie
geschikt voor vermogenwaarden van 6,6 tot 34,4 kW en biedt ze elke klant zo een optimale oplossing voor zijn
probleem. Ga voor de nieuwe generatie AEROTOP T van ELCO en profteer van de trend inzake warmte uit
hernieuwbare energie.
Meer informatie vindt u op: www.elco.net
Pompes chaleur air/eau AEROTOP T la pointe du rendement et
de la fexibilit
La nouvelle gnration de pompes chaleur air/eau AEROTOP T affche des coeffcients deffcacit (COP)
allant jusqu 3,7. Elle utilise en effet lair de lenvironnement de faon particulirement effcace. Les 9 variantes
proposes, qui couvrent une gamme de puissance complte de 6,6 34,4 kW, offrent une solution optimale pour
les besoins de tous les clients. Misez sur la nouvelle gnration AEROTOP T dELCO et rcoltez les gains dune
chaleur produite partir dnergies renouvelables.
Pour plus dinformations : www.elco.net
scurit et donc aucune possibilit de travail en noir, cette
mesure cadrerait avec les dcrets dentretien et la mise en
service de tout nouvel appareil.

Quoi de neuf ?
Le Team ICS sest agrandi, Hedwige Crvecoeur vient
complter lquipe en tant que nouvelle responsable
Communication et Marketing. Ds lors, nous reposition
nons notre communication via les mdia sociaux, un
nouveau site internet est galement ltude, qui nous
permettra un meilleur contact avec la presse ainsi que la
possibilit de lobbying, et deviendra pour vous un outil de
travail remarquablement effcace et convivial ; tout ceci
fera partie de nos priorits.
Des vnements divers vous seront de plus en plus
transmis par mail, ce qui nous permettra aussi une plus
grande interactivit pour, au fnal, vous aider de manire
plus cible.
Une journe nationale de lconomie dnergie en
collaboration avec dautres fdrations est ltude.
Nous intensiferons galement nos contacts avec les
trois Rgions au niveau des dcrets entretien, afn dtre
davantage un des porteparoles du secteur.
Jai gard le meilleur pour la fn : si tout se passe comme
prvu, notre MOBICS sortira pour BATIBOUW. En effet,
suite des problmes (dont je vous pargne les dtails)
avec GIANT LEAP, nous avons cess la collaboration avec
ce dernier. Aprs une analyse, notre choix sest port sur
un partenaire belge MOBILE TOKEN, et soyez certains :
le projet a pris du retard, mais il nest en aucun cas
abandonn!
st
Dirk Peytier
Prsident National ICS
ketting op het gebied van de veiligheid, en met uitsluiting
van elke mogelijkheid tot zwart werk. Deze maatregel ka-
dert perfect in de huidige wetgeving voor onderhoud en
in dienststelling van elk nieuw toestel.

Wat is er nieuw?
Het ICS team is uitgebreid: Hedwige Crvecoeur komt de
ploeg vervoegen als nieuwe verantwoordelijke Commu-
nicatie en marketing. Wij zullen dus onze communicatie
grondig herzien en aanpassen aan de sociale media, een
nieuwe website ligt eveneens ter studie, dit om tot een
beter contact te komen met de pers en ons lobbywerk eff-
cinter te kunnen uitvoeren. Het zal vooral voor u een
uiterst doeltreffend en gebruiksvriendelijk werkinstru-
ment worden. Dit maakt integraal deel uit van onze prio-
riteiten.
Wij zullen u via mail informeren over allerhande activitei-
ten, waardoor de interactiviteit verhoogt, zodat we u op
een gerichter manier van dienst zullen zijn.
Wij bestuderen eveneens de mogelijkheid om een nati-
onale dag van de energiebesparingen te organiseren, in
samenwerking met andere federaties.
Wij gaan ook onze contacten met de drie Gewesten ver-
strakken, zodat wij meer nog dan voorheen beschouwd
worden als gesprekspartner voor onze sector.
Ik heb het beste gehouden voor het einde: al alles
verloopt zoals voorzien, zal onze mOBICS klaar zijn voor
BATIBOUW. Wegens problemen (waarvan ik u de details
bespaar) met GIANT LEAP, hebben we de samenwerking
stopgezet. Na een analyse is onze keuze gevallen op een
Belgische partner, mOBILE TOkEN en wees gerust: het
project heeft vertraging opgelopen, maar het is helemaal
niet aan de kant gezet! st
Dirk Peytier
Nationaal Voorzitter ICS
2 - iCs magazine - 1 / 2012
e D i t o
1 / 2012 - iCs magazine - 3
BEURZEN EN EVENTS
FOIRES ET MANIFESTATIONS
1/03/2012-14/03/2012
BATIBOUW
Brussels Expo
www.batibouw.be
5/03/2012- 9/03/2012
International course on
cogeneration
HOWESt, kortrijk
www.cogenvlaanderen.be/
27/03/2012
Symposium Energie-effcint
(ver)bouwen
technopolis Mechelen
www.vcb.be
27/03/2012- 30/03/2012
Mostra Convegno
Expocomfort 2012
Fiera Milano, rho
www.mcexpocomfort.it
26/04/2012-27/04/2012
3
rd
Annual conference of the
RHC-Platform
Scandic Copenhagen, Denmark
www.conference2012.eu
13/05/2012
Open wervendag
Journe
Chantiers Ouverts
Belgi / Belgique
www.openwervendag.be
www.journeechantiersouverts.be
20/09/2012- 21/09/2012
easyFairs HVAC
Brussels Expo
www.easyfairs.com
25/09/2012- 29/09/2012
Salone Internazionale
della Ceramica
Cersaie, Bologna - Italy
www.cersaie.it
04/10/2012- 06/10/2012
Euroskills
Spa-Francorchamps
www.euroskills2012.org
09/10/2012 - 11/10/2012
Chillventa 2012
Messezentrum, Nrnberg
www.chillventa.de
14/11/2012- 15/11/2012
Energy Forum
Brussels Expo
www.energy-forum.be
16/11/2012-18/11/2012
Energies+
WEX, Marche-en-Famenne
www.energiesplus.be
Inhoud Sommaire
magazine
1 / 2012 n u m r o D E P R I N T E m P S - L E N T E n u m me r
Dossier CstC - WtCB
> p. 27 LGioneLLose -
LeGioneLLA
Deel 6 (einde) / 6
me
partie et fn
Lijst adverteerders - Index des annonceurs iCs magazine
AQUALISYS 48
ARGB / kVBG 4, 54
BATIBOUW 10
CLImAPAC 19
COLLINET 21
DELTA-T 15
ELCO BELGIUm 2
ELECTRABEL C3
FACQ 24
FEDERALE ASSURANCE-VERZEkERING 15
GEBERIT 16
GRUNDFOS 44
INFORmAZOUT C4
LINDAB 50
mICRONISER 52
m-m-T 46
NATHAN 21
PRImAGAZ 4, 54
REmEHA mAmPAEY 34, 40
RIELLO 43
ROTH 49
SORTImO 23, 59
STABIPLAN 8
TESTO 63
TOTAL C2
UBBINk 26
VIESSmANN 9
WILO 33, 57
WEISHAUPT 52
> p. 21 rgion Wallonne
Adaptation du droit de
dossier
> p. 22 HVAC 2012
HVAC 2012 legt accent op
innovaties en effcintie
HVAC 2012 met laccent sur
les innovations et leffcacit
> p. 59 Vlaams Gewest
Indienen overzichtslijst 2011
> p. 45
Luchtdichtheid houdt ook
risicos in
Letanchit facteur de risque
> p. 61 FeDerALe
De brandverzekering multirisk
Handel-kmO
Lassurance Incendie multirisk
Commerce-PmE
> p.62 iCs
Nieuwe medewerkster /
Nouvelle collaboratrice
inFo
neWs
PERSMEDEDELINGEN
COMMUNIQUES DE PRESSE
Vie associative / Verenigingsleven
> p. 25 mons / BerGen
21
ste
Dag van de Verwarming, het Sanitair en de Dakbedekking
21
e
journe du Chauffage, du Sanitaire et de la Couverture
> p. 58 oost-Vlaanderen / Flandre orientale
Cluster Speciale technieken / Cluster techniques Spciales
> p. 64 eAnDis
Avond van de partnerwerking / Soire de partenariat
> p. 5
Elektrische en hybride autos
Les voitures hybrides et
lectriques
> p. 37
Geothermie: een realisatie bij
BNP PARIBAS FORTIS te Waver
Gothermie : une ralisation
chez BNP PARIBAS FORT IS
Wavre
> p. 41
Geothermie in Bergen: het
begon met de ontginning van
steenkool
Gothermie mons : tout
commena par lextraction du
charbon
enerGie
> p. 11 Batibouw 2012
Voorstelling / Prsentation
> p. 13 Vasco ventilatie / Ventilation vasco
Comfort dat je ervaart, maar niet hoort
Un confort que vous vivez, mais que vous nentendez pas
> p. 14 GenerAL
De kring is rond / La boucle est boucle !
> p. 17 orAs
Finse flosofe / Philosophie fnlandaise
> p. 18 Viessmann
Zet in op connectiviteit / lheure de la connectivit
> p. 20 WhisperGen
Micro-warmtekrachtkoppeling / Micro-cognration
DOSSIER BATIBOUW

> p. 35 GrunDFos
Word een Grundfos Professional, leer en win
Devenez un Grundfos Professional , formez-vous et gagnez
> p. 35 VsK / VsC
Verwarming en warmtepompen in de kijker
Le chauffage et les pompes chaleur la une
> p. 47 DAiKin oostende / ostende
Daikin richt Europees Ontwikkelingscentrum op
Daikin tablit son Centre Europen de Dveloppement
> p. 51 Van marcke
Van Marcke kiest voor one-stop-shopping
Van Marcke opte pour la formule one-stop shopping
> p. 53 HVAC
Een 4-in-1-oplossing voor passiefhuizen
Une solution 4-en-1 pour les maisons passives
> p. 55 Wilo
Nieuwe hoogrendementpomp
Nouvelle pompe haut rendement
> p. 56 the heating Company
Nieuwe directieleden / Nouvelles ttes la direction
> p. 60 Live Heat pump 2: the ultimate Battle
> p. 64 Viega
Nieuwe aanwervingen / Nouvelles recrues
4 - iCs magazine - 1 / 2012
Cerga, label de qualit garant d'une installation
intrieure gaz sre, oIIre un vaste programme
d'inIormation et de support aux proIessionnels du gaz.
www.cera.be
Avec le soutien de l'APCB, de FeBuPro et du secteur gazier.
Vcus aussi,
devenez
instaIIateur
Cera !
Appelez le
07B 15 51 25
ou crivez
ceracera.be.
Je suis
instaIIateur Cera
et je sais
pcurquci
Je bnhcie
d'avis et
d'un suppcrt
technique
ratuits.
Je suis tcujcurs
au ccurant des
techniques
Ies pIus rcentes.
Cera assure
Ia prcmcticn
ma pIace.
Mes cIients
fcnt ccnhance
Ia quaIit et
Ia scurit
de Cera.
DJ PLUS DE 150
INSTALLATEURS SONT
DEVENUS PARTENAIRE
PRIMAGAZ !

PAR CE PARTENARIAT PRIMAGAZ VOUS OFFRE :
Une formation (e.a. une formation Cerga
gratuite de lhabilitation propane)
Du travail
Un soutien technique
Une rcompense par notre systme de dlit
0
0
6
-
3
3
Pour plus dinformations
concernant le gaz propane,
de la formation, des projets, ...
tlphonez au 0800/92.850.
www.primagaz.be
PRIMAGAZ TRAVAILLE
AVEC DES INSTALLATEURS
HABILITS ET MOTIVS
POUR DES INSTALLATIONS
AU GAZ PROPANE
A13 006 33 i d FR 90 270 10 01 11 i dd 1 05 10 2011 17 31 39
1 / 2012 - iCs magazine - 5
e n e r G i e
la recherche de lnergie (correcte)
Les voitures hybrides
et lectriques (2)
Tous les installateurs ICS rouleraient de manire plus
conome avec des voitures hybrides
Chaque patron installateur
roule des milliers de kilomtres
pour se rendre sur ses chantiers
et chez ses clients. Il fait princi-
palement de courtes distances
et vitesses variables, en ville et
sur des grandes routes. Il est vi-
dent que cest parfait pour pas-
ser au vhicule hybride. Comme
repris dans notre 1
er
article
concernant les voitures lectri-
ques, les missions provenant
des combustibles fossiles (gaz
effet de serre, CO
2
et particules)
sont mondialement nocifs pour
lenvironnement et la sant.
Si on souhaite remplacer les voitures en Europe Occiden-
tale (qui ne possde pas de puits de ptrole) il faut quon
dispose dlectricit renouvelable en suffsance pour y
arriver de manire conomique. La voiture hybride offre
une solution. La consommation du carburant fossile dune
voiture hybride est beaucoup plus faible que la mme voi-
ture en version conventionnelle ; cela peut diminuer jus-
qu un tiers ! Le moteur lectrique rcupre une partie
considrable de lnergie perdue lors du freinage. Le
jour o on disposera en suffsance dlectricit renouve-
lable, nos villes deviendront plus saines et viables. Ainsi
nous pourrons galement faire face la diminution
mergente des rserves de combustibles fossiles.
La voiture hybride a beaucoup datouts pour percer df-
nitivement :
La voiture hybride combine lutilisation dun ensemble de
moteur traditionnel et de moteur lectrique. Les batteries
Li-ion sont plus petites que dans les vhicules lectriques
du fait quelles sont soutenues par un moteur carburant
lors dune charge importante. Nous dissocions la voiture
semi hybride dans laquelle le moteur essence sert uni-
quement produire de llectricit pour recharger les
batteries. On peut considrer dans la pratique quil sagit
dune voiture lectrique dont les accus sont chargs par le
rseau lectrique, mais galement par le moteur essence
au besoin. Dans le cas dune voiture full hybride , le
moteur essence exerce une traction sur 2 roues, tandis
que le moteur lectrique est coupl aux deux autres roues
du vhicule. Les moteurs fonctionnent sparment ou en-
semble en fonction du besoin, comme dans le cas de voi-
tures 4x4. Aujourdhui, toutes les voitures hybrides sont
de type plug-in hybride , ce qui signife quils peuvent
facilement tre raccords au rseau lectrique. De ce fait,
le moteur combustion devra moins tre sollicit, ce qui
rduira lmission de CO
2
et de particules, car - comme
Op zoek naar (correcte) energie...
Elektrische en hybride
autos (2)
Elke installateur ICS zou voordeliger rijden met een hy-
bridewagen ...
Elke patroon installateur rijdt
meerdere duizenden km rond
naar zijn bouwwerven en klan-
ten. Hij doet vooral veel korte
afstanden en dit met wisse-
lende snelheid, in de stad en
op grote wegen. Dit is een ui-
termate geschikt rijgedrag om
naar een hybride auto over te
stappen.
Zoals aangegeven in ons 1
ste

artikel over de elektrische au-
tos is de uitstoot van de fos-
siele brandstofmotoren (broei-
kasgas CO
2
en stofdeeltjes)
wereldwijd schadelijk voor het milieu en voor de gezond-
heid.
Als we de autos willen vervangen in West Europa (dat
geen rijke oliebronnen bezit), dan moeten we wel over
voldoende duurzame elektriciteit beschikken om dit op
de meest economische manier te realiseren. De hybride
wagen biedt hier een oplossing. Het verbruik aan fossiele
brandstof van een hybride auto is heel wat minder dan bij
dezelfde auto die uitsluitend op brandstof rijdt; dit kan
soms tot een derde terugvallen! De elektrische motor wint
namelijk een aanzienlijk deel van de verloren energie
bij het afremmen terug. De dag dat we over voldoende
hernieuwbare elektriciteit zullen beschikken, zullen onze
steden heel wat gezonder en leefbaarder worden. Zo zul-
len we tevens in staat zijn de aangekondigde schaarste
aan fossiele brandstofvoorraden in te dijken.
De hybride auto heeft veel troeven om defnitief door te
breken:
De hybride auto combineert het gebruik van de traditio-
nele verbrandingsmotor en de elektromotor tot n ge-
heel. De Li-ion batterijen zijn kleiner dan bij de elektri-
sche auto omdat ze bij grote belasting worden bijgestaan
door een verbrandingsmotor. We onderscheiden de half
hybride auto waar de brandstofmotor enkel dient om de
accus bij te laden. men kan stellen dat dit in feite een
elektrische auto is waarbij het opladen niet enkel via het
elektriciteitsnet gaat, maar ook door de verbrandingsmo-
tor als dat nodig is. De full hybride auto is deze waar de
brandstofmotor wel direct de wielen aandrijft, samen met
de elektromotor die gekoppeld is op de tweede as van het
voertuig. Beide motoren werken afzonderlijk of samen
volgens de belasting, zoals bij een 4 x 4 wagen. Vandaag
zijn alle hybride autos van het plug-in hybride, dit wil zeg-
gen dat zij vrij eenvoudig aan het elektriciteitsnet kunnen
worden aangesloten voor het laden. Hierdoor zullen ze
minder vaak hun verbrandingsmotor moeten aanwenden,
6 - iCs magazine - 1 / 2012
e n e r G i e
expliqu dans notre
numro prcdent
- les rejets des centra-
les lectriques sont
nettement infrieurs,
vu quils sont purifs
dune faon beau-
coup plus sophisti-
que.
Au freinage de la voi-
ture les batteries sont
charges par la rcu-
pration de lnergie
cintique produite
par les mouvements
de la voiture. Cela se
produit tant donn
que le moteur lec-
trique est converti en
gnrateur, et que
lnergie est dirige en sens inverse vers les batteries.
Les batteries Li-ion peuvent exploser. Pour cette raison, el-
les sont bien enveloppes et refroidies leau, ainsi que la
rgulation pour les diffrentes combinaisons et styles de
conduite. La voiture full-hybride est la plus intressante en
ville et dans les fles o elle a beaucoup de possibilits de
rcupration dnergie via les vitesses constamment varia-
bles. Il est bien connu que la voiture traditionnelle mo-
teur essence consomme le plus dans les fles. En ville, la
voiture hybride roulera trs souvent en traction purement
lectrique bien quen cas durgence, le moteur essence
doit pouvoir rapidement venir en aide. Le dveloppement
dun dmarreur rapide (dans un ordre de grandeur de
1 sec) tait un df pour les constructeurs, surtout dans le
cas dun moteur diesel.
Outre les avantages numrs, il y a aussi le fait que la
faible consommation compense en quelques annes le
cot plus lev de la fabrication complexe, et partir de
ce moment la conduite est plus conome. mme aprs les
dernires dispositions, il y a toujours un avantage fscal,
d au faible taux de CO
2
. Tout cela permet aux voitures
hybrides actuelles de rcuprer la diffrence de cot par-
fois dj aprs 50.000 km.
En ce qui concerne les inconvnients, citons le poids plus
important (environ 300 kg) caus par les batteries et la
prsence de deux moteurs. Cela rend la voiture un peu
plus diffcile manier, mais les deux moteurs offrent une
plus grande puissance et il y
a surtout la disponibilit dun
plus grand couple au dmar-
rage et en faible vitesse, suite
aux caractristiques favorables
du moteur lectrique.
Linstallation des accus : au d-
triment du coffre ou sous un
sol surlev ?
Les batteries prennent beau-
coup de place et certaines voi-
tures ont donc un plus petit
coffre. La plupart du temps, on
trouve une solution en donnant
zodat er minder CO
2

en fjn stof wordt uit-
gestoten. De uitstoot
van de elektriciteits-
centrales is immers
veel properder, zoals
in ons vorig nummer
uiteengezet.
Bij het afremmen wor-
den de accus opge-
laden door de terug-
winning van de kine-
tische energie bevat
in de beweging van
de auto. Dit gebeurt
doordat de elektro-
motor omschakelt tot
generator, en de ener-
gie in omgekeerde
richting naar de accus
stuurt. Li-ion accus brengen enig risico van explosie met
zich mee. Daarom zijn deze goed ingekapseld en waterge-
koeld, samen met de regelapparatuur die alles stuurt qua
combinaties en rijstijlen tussen de 2 motoren. De full-hy-
bride auto is het interessantst in stadsverkeer en bij fles,
waar hij veel mogelijkheden van terugwinning van ener-
gie via de steeds wisselende snelheden kan opbrengen.
Het is trouwens algemeen bekend dat de traditionele auto
met verbrandingsmotor in fleverkeer het meest verbruikt.
Bij stadsverkeer zal de hybride auto vaak zuiver elektrisch
worden aangedreven, maar in geval van nood moet de
brandstofmotor het heel snel kunnen overnemen, dit uit
veiligheidsoverwegingen. Het was dan ook voor de ont-
werpers een hele klus om vooral dieselautos veel sneller te
kunnen opstarten (in orde van grootte van 1 sec).
Naast de opgesomde voordelen is er ook het feit dat het
laag verbruik de hogere kostprijs van de complexe fa-
bricatie in enkele jaren compenseert, en men vanaf dat
moment goedkoper rijdt. Bovendien is er zelfs na de aan-
gekondigde wijzigingen, een fscaal voordeel, dankzij de
lage CO
2
uitstoot. Dit alles laat toe dat de huidige hybride
wagens hun hogere kostprijs soms al na 50.000 km heb-
ben terugverdiend.
Wat de nadelen betreft, kunnen we het volgende vermel-
den: vooreerst is er het hoger gewicht (rond de 300 kg) te
wijten aan de zware accus en de aanwezigheid van twee
motoren. Dit maakt dat de auto iets moeilijker handelbaar
is, maar dankzij de samenge-
voegde motoren beschikt hij
over een groot vermogen en
een zeer hoog koppel bij ver-
trek uit stilstand en bij lage
snelheden, dit wegens de ka-
rakteristieken eigen aan een
elektrische motor.

Inbouw accus: ten koste van
de bagageruimte of een ver-
hoogde vloer?
De accus nemen ook veel
plaats in, zodat sommige hy-
bride autos het met een klei-
La 1
re
version Toyota Prius Hybride, est largement distribue depuis 2007.
De 1
ste
versie Toyota Prius Hybride, sinds 2007 op grote schaal verspreid.
1 / 2012 - iCs magazine - 7
e n e r G i e
aux voitures hybrides une plus grande hauteur de sol et une
console imposante, qui se longe jusquau banc arrire. Ain-
si, tout peut tre install sans perte de place dans le coffre.
Les accus Li-ion ont un caractre dlicat du point de vue
cologique, car ils contiennent des mtaux lourds. Lors du
remplacement des batteries aprs 5 10 ans, le fabricant
rcupre normalement les batteries pour soit les dmante-
ler et recycler, soit les rviser pour une nouvelle utilisation.
Le fonctionnement silencieux est trs agrable, mais
peut prsenter un danger, surtout en ville, vu que les pi-
tons, cyclistes et autres autres usagers de la route ne len-
tendent pas sapprocher. A cette fn, un son artifciel est
ajout lorsque le mo-
teur lectrique fonc-
tionne seul.
La Volvo V60 hybride,
annonce fn 2012 :
La Volvo V 60 plug-
in full hybride est
trs prometteuse! La
voiture est quipe
dun moteur diesel
215 CV 5 cylindres
2,5 l avec un couple
de 440 Nm maximum.
Le moteur entraine
les roues avant. La
voiture est galement
quipe dun moteur
lectrique de 70 CV
avec un couple de
200 Nm; le moteur
entrane directement
les roues arrires.
Laccu 400V/12kWh a une dure de charge de 3,5 h. plei-
ne charge, lautonomie est de 50 km. En tant que voiture
hybride elle dispose dune autonomie de plus de 1.200 km !
En conditions idales, la consommation du diesel se chif-
fre 1,9 l / 100 km. Le vhicule acclre de 0 100 km/h
en 6,9 secondes, une
seconde de moins
que la V60 conven-
tionnelle !
La puissance com-
bine des deux mo-
teurs = une acclra-
tion plus rapide
Comme si cela ne
suffsait pas encore,
le prix dachat net
de ce full hybride
sannonce ntre
que lgrement plus
lev que la version
conventionnelle.
Grce aux avantages fscaux lachat, de la premire mise
en circulation et de la taxe de roulage, la V60 hybride
pourrait tre vendue au mme prix total. Lentretien sera
nere bagageruimte moeten doen. meestal wordt dit op-
gelost door de hybride wagen een grotere vloerhoogte
en een imposante middenconsole te geven, die doorloopt
tot de achterbank. Zo kan alles ingebouwd worden zon-
der verlies aan bagageruimte. Li-ion accus zijn ook nade-
lig op milieugebied, want ze bevatten zware metalen. Bij
het vervangen van de accus na 5 10 jaar worden deze
door de fabrikant teruggenomen om ze hetzij te ontman-
telen voor recyclage, hetzij te reviseren voor hergebruik.
De geluidloze werking van de elektromotor is aange-
naam, maar kan een gevaar betekenen, vooral in stads-
verkeer, waar andere weggebruikers het voertuig niet ho-
ren aankomen. Daar-
toe wordt soms een
kunstmatig geluid
toegevoegd wanneer
de elektromotor al-
leen werkt.
De Volvo V60 hy-
bride, aangekondigd
einde 2012:
De Volvo plug-in full
hybrid V 60 belooft
een hit te worden!
De wagen is uitgerust
met een dieselmotor
van 215 PK - 5 cilin-
ders 2,5 liter en heeft
een maximum koppel
van 440 Nm. De mo-
tor drijft de voorwie-
len aan. Tevens bevat
de wagen een elek-
tromotor van 70 PK met een koppel van 200 Nm; de motor
is rechtstreeks verbonden met de achteras.
De accu 400V/12kWh heeft een oplaadtijd van 3,5 u. met
een volgeladen accu bedraagt de actieradius bij zuiver
elektrisch rijden 50 km. Als hybride wagen heeft dit voer-
tuig een actieradius van meer dan 1.200 km! In ideale
omstandigheden is het
dieselverbruik beperkt
tot 1,9 l / 100 km. De
acceleratie van 0 naar
100 km/u bedraagt
slechts 6,9 sec, en dat
is 1 sec sneller dan de
conventionele V60!
Samengevoegd vermo-
gen van beide motoren
= snellere acceleratie
Als klap op de vuurpijl
heeft Volvo aangekon-
digd dat deze full hy-
bride in aankoop net-
to slechts een weinig
duurder zal zijn dan de
conventionele V60. Dank zij de fscale voordelen bij aan-
koop, de voordelige belasting op in verkeerstelling en de
verkeerstaks zou de V60 hybride aan nagenoeg dezelfde
200 NM + 440 NM
Volvo V60 Hybride (attendue fn 2012)
Volvo V60 Hybride (verwacht tegen einde 2012)
8 - iCs magazine - 1 / 2012
e n e r G i e
un peu plus cher, mais grce aux conomies de carburant
ralises, lhybride sera moins chre pour quelquun qui
fait beaucoup de kilomtres.
Linstallateur est la premire personne qui applique la so-
lution hybride !
Le chauffagiste tait le premier appliquer la solution
hybride... mais le nom quon lui donnait tait solution
bivalente. Dj lors de la crise des annes 70, le chauf-
fagiste couplait la chaudire classique une pompe
chaleur. Cest une combinaison dun carburant tradition-
nel avec de llectricit propre en tant que force motrice
pour la pompe chaleur. Cela ne mtonnerait pas que
les installateurs soient les premiers appliquer le plug-in
full hybride! Personnellement, jattends la 2
e
gnration
de lauto hybride!
st
totaalprijs kunnen verkocht worden! Uiteraard zal het on-
derhoud iets duurder zijn, maar met de grote besparingen
op het verbruik zal deze hybride ruim goedkoper zijn voor
iemand die veel kilometers afegt.
De installateur is de eerste die hybride oplossingen toe-
paste!
De verwarmingsinstallateur was bij de eersten om hybride
oplossingen toe te passen... alleen heette dat in ons we-
reldje toen bivalente oplossingen. Bij de eerste oliecri-
sis al, in de jaren 70 koppelde de CV installateur een klas-
sieke CV ketel aan een warmtpomp. Dit is de combinatie
van een traditionele brandstof met propere elektriciteit
als aandrijfkracht voor de warmtepomp. Daarom zou het
mij niet verwonderen dat de installateur bij de eersten
zou zijn om de plug-in full hybride te gebruiken! Ikzelf
wacht op de hybride auto 2
de
generatie
st
Ing. Roland Debruyne
Ahead from scratch
Sanitair & Riolering, CV & Leidingen, Lucht, Technische Ruimten,
Leidingberekening (gas/water/lucht) en Elektro.
Sanitaire & Eaux uses, Chauffage Central & Canalisations,
Ventilation, Locaux Techniques, Calculs des Conduits (gaz/
eau/ventilation) et Electrique.
TEKENSOFTWARE
VOOR DE INSTALLATIETECHNIEK
LOGICIEL POUR LES
TECHNIQUES DINSTALLATION
WWW.STABIPLAN.BE
T 03 289 01 01
Viessmann kwaliteit, meermaals bekroond
V
i
e
s
s
m
a
n
n

B
e
l
g
i
u
m

b
.
v
.
b
.
a
.

H
e
r
m
e
s
s
t
r
a
a
t

1
4

1
9
3
0

Z
a
v
e
n
t
e
m

(
N
o
s
s
e
g
e
m
)
Zonnecollector
Vitosol 200-F
Houtpelletketel
Vitoligno 300-P
Gascondensatieketel
Vitodens 300-W
Oliecondensatieketel
Vitoladens 300-C
Viessmann betaalt uw klant tot 600 terug!*
Bij aankoop van een condensatieketel:
uit de 200-reeks met een warmwaterboiler: 200
uit de 300-reeks met een warmwaterboiler: 300
+ 300 als de ketel gecombineerd wordt met een
zonneboilerpakket
*Alle bedragen zijn inclusief BTW. Enkel geldig voor condensatieketels op gas of op
stookolie uit de 200 of 300-reeks, met weersafhankelijke regeling, of warmtepompen
uit de 200 of 300-reeks. Een zonneboilerpakket bestaat uit een Viessmann zonneboiler
met minimum 3 m
2
Viessmann zonnecollectoren. Op de aankoop van een houtketel kan uw
klant ook genieten van een terugbetaling. Een overzicht van de producten, terugbetalingen
en tijdelijke promoties vindt u op www.zuinigerverwarmen.be of www.viessmann.be
Kom ons bezoeken op Batibouw
Hal 12 stand 407
B2B_SWT_1434-1_BFlmM_A4.indd 1 16.01.12 10:13
Download
de ofcile
Batibouw-app!
ICT-nieuwigheden, software- en
beheersystemen voor de bouwsector.
BUILD-IT
ASTRIDHAL / HAL ASTRID
1 & 2 maart / mars
eeeeeeeeeeeeeeeexxxxxxxxxxxxxxxcccccccccccccccclllllllllluuuuuuuuuuuuuussssssssssssssssssiiiiiiiiiieeeeeeeeeeeeeeefffffffffffff vvvvvvvvvvvvvvvvvooooooooooooooooooooooooooooooorrrrrrrrrrrr vvvvvvvvvvvvvvvvvvaaaaaaaaaaaaaakkkkkkkkkkkklllllllluuuuuuuuuuuuiiiiiiiii //////////// jjjjjjjjjjoooooooooooouuuuuuuuuuurrrrrrrrrrrnnnnnnnnneeeeeeeeeessssssss rrrrrrrrrrsssssssseeeeeeeeerrrrrrrrvvvvvvvveeeeeeeessssssss aaaaaaaauuuuuuuuxxxxxxxx ppppppppprrrrrrrrooooooooffffffffeeeeeeeessssssssssssssssiiiiiiiioooooooonnnnnnnnnnnnnnnneeeeeeeellllllllssssssss
ddddddddddddddddddoooooooooooooonnnnnnnnnnnnnddddddddddddddddddeeeeeeeeeeeerrrrrrrrrrddddddddddddddddaaaaaaaaaaaaaaggggggggggggg /////////////// jjjjjjjjjjjeeeeeeeeeeeeeuuuuuuuuuuuuddddddddddddddddiiiiiiiiii 1111111111111////////////////00000000000000033333333333333///////////////222222222222200000000000000011111111122222222222222 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 1 .0 .0 .0 .0 .0 .00 .0 .0000- 0- 0- 0- 00- 0- 0- 0--18 18 18 118 18 18 18 18 18 18.3 .3 .3 .3 .3 .3 .3 .3 .3 .3000000000000
vvvvvvvvvvvvvvrrrrrrrrrrrrriiiiiiiiiijjjjjjjjjjjjddddddddddddddaaaaaaaaaaaaaaagggggggggggggggggg ////////////// vvvvvvvvvvvvvvveeeeeeeeeeeeeennnnnnnnnnnnnnnddddddddddddrrrrrrrrrrrreeeeeeeeeeddddddddddddddiiiiiiiiiii 222222222222222//////////////0000000000000003333333333333/////////////2222222222222220000000000000011111111111122222222222222 10 10 10 10 110 10 10 10 0 10 10 10 000 1 .0 .0 .0 .0 .000 .0 .000 .0000- 0- 0- 0- 0- 0- 0- 00- 0- 0- 0 21 21 21 21 221 21 21 21 221 1 21 2 .0 .0 .0 .0 .0 .00 .0 .0000 .00000000000000000
Om Om Om Om Om OO wac wac wac wwac wachtt htt htt htt ht ttijd ijd jd ijd ijden en en en n aan aan aan aaan de de de e de de in in in nngan gan an gan gan ang t g t g g t gg e v e v e v vv e verk erk erk k rk erk erkort ort rt ort orr en, en, een, ennn pre pre re ppre e pre pre p reg reg eg e reg regist ist ist st ist st stree ree ree e ee e re r r rrr ppppp ggggg
via via via via via a ww ww ww www.b w.b w. w.b w.bati ati at aati a bou bou bo bou bou bou uw.c w.c w.cc w om. om. om. om. m Me Me MMe Met d t d t d t d dde u e u e u ee u u e uitg itg itg itg tg gere ere eere ere ere r ikt ikt ikt kt kte b e b e b b e b e b ee adg adg adg adg adg a e k e k e k e k e k k e rij rij rij ri rij rijgt gt gt gt ggg
u o u o u o u o u op 1 p 1 p p 1 p 1 p en en en en en 2 2 222 maa maa maa maa aa ma rt rt rt rt rt ong ong ong ong ong ongeli eli eli el mit mit mmit t mit m eer eer eer er eerde de de dde toe toe e too gan gan ggan gan an gang t g t g t gg t g ot ot ot t Bat Bat at Bat Batibo ibo ibo bbbouw. uw. uw uw. uw ww.
De De De De De bad bad bad bad bad aa ge ge ge ge e gg is is is iss ook ook ook ook ook k o ge ge ge ge ee g ldi lldi lldi ldi ldi d g o g o g o g o g o ggg p e p e p e p e p e p een en en en n dag dag dag dag dag na na na a naar ar ar ar ar a keu keu kkeu keu keu k ze ze e ze tij tij tij tij tijden den den den de d s d s d s d s d s d s e eee
res es es e re t v t vv t v t an an an n an de dde de e beu beu beu beu eurs. rs. rs. rs. rs
Bat Bat Ba Batibo bo bo ibouw uw uw uw uw gro gro gro gro groot ot ot ot o pub pub pub pub ublie ie lie ie liek: k: kkk van van van an van n 3/ 3/ 3/ //3 t 3 t 3 t 3 t.e. .e. .e. e. .e.m. m. m. m. mm 11/ 11/ 11/ 1/ 1/3 v 3 v 3 v 3 v 3 van an annn
10u 10u 0 10u to to o tot 1 t 1 t 8u3 8u3 8u3 8u30. 0. 00 Noc Noc No oc Noctur tu tur tuurne nee nee don don don don donder de der der der rdag da dag dag dag 8/ 8/ 8/ / 8/3 t 3 t 3 t 3 t 3 3 ot ot ot ot ot 23u 23u 23u 23u 23 ..
A A A A A An d n d n d n d ddc c c c c cour our oour our o ter ter ter ter ter t le leeee te te te e temps mmps mps mmp mps d d ddd att att tt att attent ent en een ente e e e e l l l ent ent ent en e t e re re rre e r ,,,
pr pr pr r pr pr ins ins ns ins ins scri ccri cri cr cr vez vez vez vez vv -vo -vo -vo vo -vo ous us us u via via via ia via a ww ww w ww www.b w.b w.b w.b bati ati ati attt bou bou bo bou bou b w.c w. w.c w.c w.c w.c com om om om om pp . L . L . LLLLe b e b e b ee badg adg adg adg adge q e q e q e q e qui uuui
vou vou vou ou vou v s s s s ss sera era era era era aa r re re re remis mis is mis mi vo vo vo vous us us us us off off of offre re re ree un un un n un acc acc acc cs s s s s ill ill ll illimi imi immi immt t t t B B B BB Bati ati ati ati atibou bou bou bou bbo w ww
les les es es es e 111 et et et et 2 m 2 m 2 m 2 m 2 m m 2 ars ars ars ars ars ou ou ou ou ou un un n un uu e a e a e a e a ee autr utr utr utr t u e j e j e j e j e jour our our our u ne ne ne ne n de de de dee vo vo o vo otre tre tre tre tre ch ch chh choix oix oix
pen pen pen pen pen ndan dan dan n an ant l t l t l tt l t a d a d a d a d dur ur ur r ure d e d e d e d e du s u s u s s u salo alo alo lon. n. nn.
Bat Bat Batibo bo ibo ibo bouw uw uw w uw gra gra gra gra grand nd nd d nd nd pub pub pub pub pub u lic lic ic lic ic : : du du du du du 3/3 3/3 3/3 3 3/3 au au au au au 11 11 11 1/3 /3 3 /3 van van va van de de e
10h 10h 10h 0h 10h 18h 18h 18h 8h 8h30. 330. 30 30 No No No No Noctu ctu ctu tu c rne rn rne ne rne le le le le je jee jeudi udi udi udi 8/ 8/ 8/ 88 3 j 3 j 3 j 3 jusq uusq usq us u u u u 23 3 23 3h. hh.
wwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwwww........bbbbbbbbbbbbbbbbaaaaaaaaaaaaaaaatttttttttttiiiiiiiiiiiiibbbbbbbbbbbbbbbbbbbooooooooooooooooouuuuuuuuuuuuuuwwwwwwwwwwwwwwwww........cccccccccccccoooooooooooooommmmmmmmmmmmmmmmmm
www.build-it.be
Nouveaux logiciels et solutions IT
spciques au secteur de la
construction.
Tlchargez
lapplication
Batibouw ofcielle!
& RENOVEREN
& RNOVER
BAT12_AD_ICS_NL+FR.indd 1 22/12/11 13:52
1 / 2012 - iCs magazine - 11
D o s s i e r
Cest devant un parterre de journalis-
tes que Geert maes, Directeur gn-
ral de lorganisateur FISA, a prsent
le 19 janvier BATIBOUW 2012. Du
jeudi 1er au dimanche 11 mars 2012
inclus, le plus grand et plus important
salon belge du secteur de la construc-
tion, de la rnovation et de lamna-
gement ouvrira ses portes. Environ
1.000 exposants prsenteront leurs
produits les plus innovants dans len-
semble des palais de Brussels Expo.
Thmes
Trois thmes seront accentus :
Les opportunits vertes. Les nombreuses conomies
dnergie ralises grce aux projets de construction
et de rnovation durables constituent une bndiction
pour lenvironnement et, terme, elles le seront aussi
pour lconomie. mais ce nest pas tout. Les objectifs am-
bitieux de la construction durable favorisent les innova-
tions et de nouveaux emplois verts rpondant ces
attentes voient le jour.
Le second thme est la cuisine. Devenue une pice cl de
la maison, la cuisine a dpass son image despace fonc-
tionnel et exigu pour saffcher partout : la tl, dans
les livres Aujourdhui, tout le monde veut apprendre
cuisiner et utiliser les mmes ustensiles que les profes-
sionnels. Le Palais 11 abritera un large ventail de ce que
propose le march dans ce domaine.
Le troisime thme, Back to basics , fait rfrence
la demande croissante pour les matriaux naturels tels
que le bois, le bambou, largile ou la pierre, tant pour le
gros-uvre que pour le parachvement. Par ailleurs, la
tendance minimaliste appartient visiblement au pass :
lauthenticit se dcline dsormais travers des formes
rondes et brutes.
Evnements
Le Forum Construction de la Confdration Construc-
tion met cette anne laccent sur limportance de lin-
novation et du dveloppement technologique dans la
construction. Cet vnement aura lieu le 1
er
mars 2012
dans lAuditorium 2000. Chaque membre ICS a reu une
invitation de la Confdration Construction pour cet
vnement.
La Commissaire europenne lAction pour le climat,
Connie Hedegaard, donnera une confrence, galement
Op een druk bijgewoonde persconfe-
rentie stelde Geert maes, Algemeen
Directeur van organisator FISA, op
19 januari BATIBOUW 2012 voor. Van
donderdag 1 tot en met zondag 11
maart 2012 zwaaien de deuren van s
lands grootste en belangrijkste beurs
in de bouw-, renovatie- en woonsec-
tor opnieuw open. Ongeveer 1.000
exposanten stellen dan hun meest in-
novatieve producten voor, zodat alle
paleizen van Brussels Expo gevuld
zullen zijn.
Themas
Er worden drie themas in de kijker gezet:
Groene opportuniteiten. De vele energiebesparingen
die dankzij duurzamer bouwen en renoveren worden
gerealiseerd zijn uiteraard een zegen voor het milieu.
En wie het goed aanpakt, ziet zijn investeringen al snel
terugverdiend en realiseert daarna opmerkelijke bespa-
ringen. maar dat is niet alles: ambitieuze doelen op het
gebied van duurzame bouw vormen ook een stimulans
om te innoveren. Ze zetten aan om nieuwe technieken
te ontwikkelen. Hieruit ontstaan dan nieuwe groene
jobs, waarmee men attent op deze uitdagende omstan-
digheden inspeelt.
Het tweede thema, de keuken, is gewijd aan een trend
waar men onmogelijk naast kan kijken. koken is hip:
kookboeken en televisieprogrammas met bekende chefs
kennen een immens succes. De keuken wint bij de par-
ticulier aan belang. Steeds meer Belgen willen daarbij
gebruik maken van professionele materialen. In Paleis
11 krijgt men een actueel overzicht van wat de markt
voor de keuken in aanbieding heeft.
Tenslotte is er back to basics. Hiermee wordt gerefe-
reerd aan de voortdurend stijgende vraag naar natuur-
lijke materialen denk maar aan hout, bamboe, natuur-
steen of kleiproducten in zowel ruwbouw als afwer-
king. minimalisme lijkt daarbij verleden tijd, de charme
van ruwe en golvende vormen is in.
Evenementen
Het BouwForum van de Confederatie Bouw focust op
het belang van innovatie en technologische ontwikke-
ling voor de bouw. Het Forum vindt plaats op donder-
dag 1 maart 2012 in Auditorium 2000. Al onze leden
ontvingen hiervoor een uitnodiging van de Confedera-
tie Bouw.
12 - iCs magazine - 1 / 2012
D o s s i e r
BAtiBouW
informations pratiques
praktische informatie
Jour ouvert de jusqu public
Dag open van tot publiek
jeu / Do 01/03/2012 10:00 18:30
PROF.
Ven / Vrij 02/03/2012 10:00 21:00
Sam / Zat 03/03/2012 10:00 18:30
TOUS / ALLEN
Dim / Zon 04/03/2012 10:00 18:30
Lun / ma 05/03/2012 10:00 18:30
mar / Din 06/03/2012 10:00 18:30
mer / Woe 07/03/2012 10:00 18:30
jeu / Do 08/03/2012 10:00 23:00
Ven / Vrij 09/03/2012 10:00 18:30
Sam / Zat 10/03/2012 10:00 18:30
Dim / Zon 11/03/2012 10:00 18:30
Op 1 maart wordt evennes een seminarie verzorgd
door Europees Commissaris voor Klimaat Con-
nie Hedegaard. Zij zal onder meer toelichting ge-
ven bij Europas 20-20-20 beleidsvisie. Energie-ef-
fcintie en duurzaamheid blijven de komende ja-
ren immers sleutelwoorden voor de bouwsector.
Op woensdag 7 maart 2012 reikt Bouwunie de Bouw-
schoolaward uit aan de school die de meeste inspan-
ningen levert om het imago van de bouwsector en de
bouwopleidingen in een positief daglicht te plaatsen.
De beurs is ook het decor van een aantal prestigieuze
prijsuitreikingen zoals de Communication Awards (1/3),
de ECO Award (2/3) en de Belgian Building Awards
(7/3).
Build-IT, het enige platform voor informatica- en ICT-
diensten die zich op de bouwsector
richten, ontwikkelde in de loop van
de vier vorige edities een sterke eigen
identiteit. Het is een echte beurs-in-
een-beurs, die een specifeke maar
tegelijkertijd ook steeds uitgebrei-
dere doelgroep aanspreekt. Op 1 en
2 maart 2012 kan de professionele
bezoeker die een BATIBOUW-tic-
ket heeft Build-IT gratis bezoeken.
st
Via de website www.batibouw.com kan men tic-
kets kopen aan verminderd tarief (2 goedkoper
dan aan de kassa). De barcode op de online gekoch-
te tickets kan door exposanten worden gescand,
wat het makkelijker maakt om contactgegevens
door te geven.
le 1
er
mars. Elle voquera entre autres les enjeux politi-
ques et les mesures cologiques de la stratgie Europe
20-20-20 . En effet, leffcacit nergtique et la dura-
bilit demeurent, dans le secteur de la construction, des
concepts cls pour les annes venir.
Le Bouwschoolaward sera remis le 7 mars par Bouwu-
nie lcole qui a fourni le plus defforts pour valoriser
limage du secteur de la construction et des formations.
Le salon sera galement le thtre de nombreuses autres
remises de prix prestigieux comme les Communication
Awards (1/3), lECO Award (2/3) ainsi que les Belgian
Building Awards (7/3).
Build-IT est la seule plateforme pour les services infor-
matiques et IT qui sadresse exclusivement au secteur de
la construction. Ce salon sest dvelopp tout au long
des quatre premires ditions et
jouit aujourdhui dune identit pro-
pre et forte. Cest un vritable salon
au cur du salon qui sadresse un
groupe cible spcifque lui-mme en
train de slargir. Les 1er et 2 mars
2012, le visiteur professionnel qui
dispose dun billet dentre pour BA-
TIBOUW pourra visiter gratuitement
Build-IT dans le Hall Astrid.
st
Il est possible dacheter des tickets moindre
prix (2 moins cher qu la caisse) sur le site
www.batibouw.com. Le code barre se trouvant
sur les tickets achets en ligne pourra ensuite tre
scann par les exposants, permettant aux visiteurs
de facilement donner leurs coordonnes en cas
dintrt pour un produit ou un service.
1 / 2012 - iCs magazine - 13
D o s s i e r
La ventilation vasco :
Un confort que vous vivez,
mais que vous nentendez pas
La nouvelle unit de ventilation
C400 complte la gamme
En marge des conomies dnergie, la
ventilation se profle de plus en plus
comme une manire effcace dam-
liorer le confort et le climat dans lha-
bitation. Vasco met sa toute nouvelle
unit de ventilation C400 lhon-
neur, Batibouw. Le dernier-n de
la gamme sinspire pleinement de la
philosophie Silent Ventilation : des
systmes puissants, mais silencieux et
conomiques. Une bonne ventilation
est la cl dun climat intrieur sain,
dautant plus dans le contexte actuel
marqu par des constructions co
nergtiques et donc plus hermti-
ques lair. Vasco prsente Batibouw
sa nouvelle unit de ventilation ultra
silencieuse C400 pour la ventilation
dextraction, en complment du sys-
tme de ventilation quilibre D400,
lanc lanne passe pour la ventila-
tion double fux.
silencieux et conome en nergie
Le nouveau systme de ventilation
C400 garantit lextraction dans les es-
paces humides suivant le principes
du systme C.
Les ventilateurs courant continu conomes et silencieux
garantissent une consommation dnergie minimale. Le
nouveau C400 se profle comme lun des sys-
tmes de ventilation les plus silencieux sur le
march grce au matriau absorbant le bruit
dont est compose lunit. Vasco a baptis ce
concept Silent Ventilation : le fonctionne-
ment peine audible de lensemble est non
seulement d une isolation active, mais aussi
au systme de gaines Easyfow qui facilite le
transport silencieux de lair travers la mai-
son.
Caracteristiques
Dbit rglable graduellement de 100 400 m/h
200 Pa
Dimensions : 470 mm x 460 mm x 311 mm (h x l x p)
Facile dmonter et donc trs simple entretenir
Choix dune installation simple et fexible pour
linstallateur
Interrupteur 3 positions sans fl et sans pile
Bouches des gaines : 2 x 150 mm et 3 x 125 mm
st

Vasco ventilatie:
Comfort dat je ervaart, maar
niet hoort
nieuwe ventilatie-unit C400 ver-
volledigt gamma
Ventilatie treedt naast energiezui-
nigheid steeds meer naar voren om
het comfort en klimaat in de woning
te bevorderen. Vasco stelt op Bati-
bouw zijn nieuwe fuisterstille venti-
latie-unit C400 in de kijker, de nieuw-
ste aanwinst volgens het Silent Ven-
tilation principe: stille krachtpatsers,
die ook nog eens erg energiezuinig
zijn.
Een goede ventilatie is de sleutel tot
een gezond binnenklimaat, zeker
nu er steeds energiezuiniger en dus
meer luchtdicht gebouwd wordt.
Vasco pakt op Batibouw uit met de
nieuwe ultrastille ventilatie-unit C400
voor afvoerventilatie, als aanvulling
op het vorig jaar gelanceerde D400
balansventilatiesysteem voor aan- en
afvoerventilatie met warmterecupe-
ratie.
stil n energiezuinig
Het nieuwe C400 ventilatiesysteem
zorgt voor de afzuiging in de zoge-
naamde natte ruimtes, volgens sys-
teem C.
De zuinige en geluidsarme borstel-
loze gelijkstroomventilatoren garanderen daarbij een mi-
nimaal energieverbruik.
De nieuwe C400 behoort, dankzij de geluid-
sabsorberende materie in de unit, tot de stil-
ste ventilatiesystemen op de markt.
Bij Vasco heet dit Silent Ventilation: de nau-
welijks hoorbare werking is niet alleen te
danken aan de actieve geluidsisolatie, maar
ook aan het Easyfow kanalensysteem dat
zorgt voor een geruisloos transport van de
lucht doorheen de woning.
eigenschappen
Luchtdebiet traploos instelbaar van 100 tot 400 m/h bij
200 Pa
Afmetingen: 470 mm x 460 mm x 311 mm (h x b x d)
Gemakkelijk demonteerbaar en dus erg
onderhoudsvriendelijk
Flexibele en eenvoudige installatiemogelijkheden voor
de installateur
3-standen schakelaar
Luchtkanaalaansluitingen: 2 x 150 mm en 3 x 125 mm
st
info: www.vasco.be
Hal 12 stand 112
14 - iCs magazine - 1 / 2012
D o s s i e r
Limportateur de GENERAL
boucle la boucle !
2 nouveaux boilers sanitaires pour pompes chaleur
Avec deux nouveaux boilers sanitaires pour pompes cha-
leur, Thercon - importateur de la marque japonaise GENE-
RAL - complte sa gamme. Le produit phare, le DSW 300
dune capacit de 300 litres,
ne ncessite un appoint calo-
rifque lectrique qu partir
dune temprature extrieure
de -7C.
Avec les modles Coolwex
DSW 200 et DSW 300, Thercon
propose, tout au long de lan-
ne, de leau chaude un ren-
dement nettement suprieur
celui de la meilleure chaudire
gaz.
Erik Waumans de Thercon :
Ces boilers sont une alternative part entire au boiler
lectrique nergivore classique. En tant que monoblocs
prts lemploi, ils compltent dailleurs idalement le
reste de notre gamme. Tout est prvu, mme le raccorde-
ment un systme solaire.
Le modle DSW 200 a une ca-
pacit de 200 litres, le DSW 300
comprend quant lui une cuve
en inox de 300 litres. Avec un
COP de respectivement 3,49 et
3,6, ces appareils consomment
prs de 3,5 fois moins dlec-
tricit quun boiler classique ,
affrme Erik Waumans. Le DSW
200 extrait la chaleur de len-
droit o il est install, tandis
que le DSW 300 lextrait aussi
de lextrieur (bien quil soit
dispos lintrieur). De cette
manire, les pompes chaleur assurent simultanment le
refroidissement de la pice.
Le DSW 300 peut rcuprer la chaleur additionnelle
lorsquil est install dans un systme ventilation de type
C. Sa soupape dexpansion lectronique garantit de leau
chaude jusqu 70C. mme une temprature extrieure
de -7C, il fournit encore 45C en cycle de pompe chaleur
seulement, soit un record absolu. Lisolation excellente
assure, en outre, un fonctionnement silencieux (38 dB)
et son programme automatique anti-lgionnelle garantit
une eau chaude sre.
Prix :
DSW 200 : 2 282 TVAC (1 886 HTVA)
DSW 300 : 2 983 TVAC (2 465 HTVA)
st

GENERAL importeur maakt de
kring rond
2 nieuwe warmtepompen voor sanitair warm water
Thercon, importeur van het japanse GENERAL, breidt zijn
gamma uit met 2 warmtepompboilers. Het topproduct,
de DSW 300 met inhoud 300 liter, moet pas vanaf -7C
buitentemperatuur elektrisch
gaan bijverwarmen.
Thercon biedt met de Coolwex
DSW 200 en DSW 300, het hele
jaar door warm water aan een
veel hoger rendement dan de
beste gasketel.
Erik Waumans van Thercon :
Deze boilers zijn een hoog-
waardig alternatief voor de
klassieke, energieverslindende
elektrische boiler. Als stekker-
klare monobloc zijn zij trou-
wens perfect complementair met de rest van ons gamma.
Ook de aansluiting voor een zonnesysteem is voorzien.
De DSW 200 heeft een capaciteit van 200 liter, de DSW 300
heeft een inox kuip van 300 liter. met een COP van res-
pectievelijk 3,49 en 3,6 kan je
dus ruwweg stellen dat deze
toestellen zon 3,5 keer minder
elektriciteit verbruiken dan een
conventionele boiler, zegt Erik
Waumans. De DSW 200 onttrekt
warmte aan de ruimte waarin
hij staat opgesteld, de DSW 300
ook uit de buitenlucht (maar
hij staat wel binnen opgesteld).
Op die manier zorgen de warm-
tepompen tegelijk voor koeling
in de ruimte.
De DSW 300 kan bijkomend
warmte winnen wanneer geplaatst in een ventilatiesy-
steem type C. Zijn elektronisch expansieventiel garandeert
warm water tot 70C, en zelfs bij een buitentemperatuur
van -7C levert hij alleen op warmtepompcyclus toch nog
45C, een absoluut record. De uitstekende isolatie zorgt
verder voor een zeer stille werking (38 db) en dankzij het
automatische anti-legionellaprogramma is het warm wa-
ter bovendien veilig.
Prijzen:
DSW 200: 2 282 incl BTW (1 886 ex BTW)
DSW 300: 2 983 incl BTW (2 465 ex BTW)
st
Info : www.thercon.be
Hal 12 stand 206
Coolwex DSW 300
Coolwex DSW 200
Al 100 jaar
verzekeringen waar
u op kan bouwen
Depuis 100 ans,
des assurances construites
pour vous
Choisissez Fdrale Assurance pour la meilleure
protection de votre entreprise.
Depuis 100 ans, Fdrale Assurance protge plusieurs dizaines de milliers
dentreprises contre les risques lis leurs activits professionnelles.
Dcouvrez nos formules dassurances sur mesure des conditions particulirement
comptitives :
O accidents du travail ;
O responsabilit civile ;
O parc automobile ;
O btiments ;
O pension complmentaire.
De plus, nous partageons nos bnfices avec nos clients !
Kies Federale Verzekering voor de beste
bescherming van uw bedrijf.
Al 100 jaar beschermt Federale Verzekering duizenden bedrijven tegen de risicos
van hun professionele activiteiten.
Ontdek onze verzekeringsformules op maat aan de voordeligste voorwaarden voor:
O arbeidsongevallen;
O burgerlijke aansprakelijkheid;
O wagenpark;
O gebouwen;
O aanvullend pensioen.
Bovendien delen wij onze winst met onze klanten!
www.federale.be
Lassureur qui partage ses bnfces avec vous
De verzekeraar die zijn winst met u deelt
Pour le conseiller ou le bureau de votre rgion
Voor de adviseur of kantoorhouder uit uw streek
Bakstenen 210 x 148,5.indd 2 9/01/12 11:38
Geberit DuoFresh
Des odeurs dsagrables ? n problme souvent rencontr aux toilettes l Avec ses lments de W.-C. Geberit Duox et
GlS quips dune fonction dextraction des odeurs, Geberit apporte la solution cette question. Les odeurs sont limines
dans la cuvette du W.-C. Cette mthode est donc bien plus ecace que nimporte quel autre systme de ventilation.
Le ltre charbon actif, facilement remplaable, maintient lair frais. Et comme dordinaire chez Geberit, linstallation se fait
sans aucun problme. Pour plus dinformation sur le DuoFresh, surfez sur www.geberit.be
Geurhinder, een vaak voorkomend probleem bij toiletten l Geberit brengt soelaas door de succesvolle Geberit Duox en
GlS wc-elementen uit te rusten met een geurextractiefunctie. De luchtjes worden meteen uit de wc-pot verwijderd : deze
methode is dus veel ecinter dan eender welk ventilatiesysteem. De ingebouwde, vlot te vervangen actieve koollter
houdt de lucht fris. Naar goede Geberit gewoonte verloopt de installatie probleemloos. Meer informatie over DuoFresh :
www.geberit.be
Extracteur
dair intgr.
Gentegreerde
geur-
extractie.
GCJ00200E_GebDFresh_ICS 210x297_BIL2.indd 1 23/01/12 11:25
1 / 2012 - iCs magazine - 17
D o s s i e r
Oras introduit la philosophie
fnlandaise dans votre salle de
bain

Le respect de lenvironnement est lun des grands
principes de vie des Finlandais. oras se trouve
aujourdhui lavant-garde dans le domaine des
douches et des robinets cologiques. Les visiteurs
de Batibouw feraient bien de passer par son stand.
La robinetterie mrite en effet une attention toute
particulire au sein dune habitation. lment in-
contournable de la vie de tous les jours, cest un en-
droit unique o lon peut la fois conomiser leau
et lnergie et amliorer lhygine, tout en jouant
sur le design.
En tant que leader europen des robinets dtection,
Oras montre chaque fois lexemple en ce qui concerne les
techniques innovantes qui permettent dconomiser leau
et donc lner-
gie. En outre, la
technologie vise
aussi renforcer
lhygine et
amliorer la faci-
lit dutilisation,
comme dans les
restaurants, les
maisons de repos
et les hpitaux,
qui ont de gran-
des exigences en
la matire.
Pour ce qui est
des applications
pour les particu-
liers, tout est fait
pour offrir un
luxe pratique
au consomma-
teur.
Seront notam-
ment prsentes
Batibouw : les sries Natura, Electra, Vega, Eterna
et en produit phare Oras Vienda, une nouveaut au
design minimaliste pour les petites espaces.
Dot de lignes simples et pures, le robinet Oras Vien-
da existe dsormais en version mains libres. Ce robi-
net est idal pour les petites salles de bains et convient
aussi bien pour les enfants que pour les adultes : il est
facile ouvrir et fermer, il est sr et il permet dco-
nomiser leau. Avec le modle sans contact, la temp-
rature de leau est tout de suite parfaite, il ny a donc
aucun risque de se brler. Qui plus est, la technologie
mains libres garantit une hygine optimale des mains
et une utilisation deau minimale. Oras Vienda se situe
dans la mme catgorie de prix que les mitigeurs mo-
nocommande.
st
M. De Bie
brengt Finse flosofe
in de badkamer

respectvol omspringen met het milieu behoort voor
de Finnen al eeuwen tot hun way of life. Het Finse
oras geeft vandaag de toon aan op het vlak van eco-
logische douches en kranen. Voor de bezoekers van
Batibouw beslist de moeite, want het kraanwerk
verdient inderdaad bijzondere aandacht in de wo-
ning. Als onmisbaar aspect van het dagelijkse leven
is het een unieke plaats om zowel water en energie
te besparen, de hygine te bevorderen n een fraai
design te laten pronken in de woning.
Als Europees marktleider van handenvrij kraanwerk krijgt
Oras telkens opnieuw navolging als het gaat om vernieu-
wende technieken om water en dus ook energie te bespa-
ren. Bovendien focust de technologie ook op het bevor-
deren van de hygine en
gebruiksvriendelijkheid,
wat steevast bewezen
wordt in veeleisende pro-
fessionele omgevingen
zoals restaurants, rust-
en ziekenhuizen. In de
particuliere toepassingen
wordt dat allemaal vervat
in een elegant design van
praktische luxe.
Op Batibouw zijn onder
andere te zien: de Oras-
reeksen Natura, Electra,
Vega en Eterna. Bij de
nieuwigheden is de Oras
Vienda de blikvanger.

De minimalistisch vorm-
gegeven Oras Vienda
bestaat nu ook in een
handenvrije variant.
Deze kraan is ideaal voor
kleinere badkamers en
geschikt voor zowel kin-
deren als ouderen: heel
eenvoudig te gebruiken,
veilig en waterbespa-
rend. met de touchless
Oras Vienda is de tem-
peratuur van het water
meteen perfect, zonder
risico op verbranden. Bo-
vendien garandeert de
handenvrije technologie
een optimale handhy-
gine, bij een minimaal
verbruik van water. Oras
Vienda wordt geplaatst in
dezelfde prijsklasse als de
eengreepskranen. st
Oras Electra 6330F
Hal 7 stand 311
Oras Vienda
18 - iCs magazine - 1 / 2012
D o s s i e r
Le spcialiste du chauffage
lheure de la connectivit
Viessmann na pas rat le train du numrique et branche
les systmes de chauffage la technologie sans fl. A partir
du second semestre 2012, vous commanderez votre instal-
lation de chauffage Viessmann avec votre propre i-Pad ou
votre iPhone, vous commanderez votre chauffage avec la
nouvelle commande distance ou choisirez encore pour
une intgration domotique grce la toute nouvelle ap-
plication kNX. Le choix est entre les mains de lutilisateur.
La chaleur sous contrle, o que vous soyez.
La nouvelle application Viessmann (iPhone/iPad) vous
permet dinitialiser et de lire les paramtres de votre
chauffage partir de votre Smartphone. Vous pourrez
ainsi par exemple programmer votre chauf-
fage du lieu o vous vous trouvez, de sorte
quen rentrant chez vous, la temprature
ambiante soit idale. Lapplication convient
toutes les chaudires Viessmann au gaz, ma-
zout et pompes chaleur quipes dune ap-
plication Vitocom LAN avec un accs au rou-
teur Internet local de lhabitation. Une appli-
cation pour les GSm est galement prvue.
LApp est vendue sur iTunes Store pour 4,99 .
Une dmo gratuite est galement disponi-
ble.
Avec la nouvelle commande distance sans fl Vito-
trol 300 RF, lutilisateur a le contrle sur linstallation
de chauffage porte de main. Son design attrayant,
son cran couleur tactile et son menu
clair fait de cette commande distance
un outil contemporain et pratique, vous
permettant de grer et rgler diffrents
circuits et programmes. De plus, vous dis-
posez tout moment dun aperu gra-
phique complet du rendement, mme
lorsquune installation solaire est relie.
La batterie du Vitotrol 300 RF se place
dans le chargeur fxe au mur ou simple-
ment sur un support mobile.
Viessmann prend le pas dans la domotique! Lintgra-
tion dune installation de chauffage un systme kNX
est souvent trs dlicate. Avec la nouvelle Vitogate 200,
ce nest plus le cas. Vitogate 200 est le lien numrique
entre le systme de chauffage et la domo-
tique sur le standard de communication
kNX. La Vitogate 200 est une interface
kNX que lon peut placer facilement sur
un rail DIN dans une armoire lectrique.
Cette intgration permet non seulement
de suivre le fonctionnement du chauffage
distance, mais galement de faire une s-
rie de modifcations de la programmation.
Linstallation simple, le faible cot dachat et dutilisa-
tion et la commande distance via les appareils kNX
font de la Vitogate 200 un outil idal pour lhabitation.
Vitogate 200 peut se raccorder aux rgulations Vitotro-
nic pour chaudires murales et chaudires de moyennes
et grosses puissances. En bref, elle permet de vrifer
linstallation de chauffage via le systme domotique.
Disponibilit : juin 2012 st
Verwarmingsspecialist zet in op
connectiviteit
Tijdens Batibouw zien we alvast dat Viessmann de di-
gitale trein niet heeft gemist en verwarmen met
(draadloos)bedienen verbindt. Vanaf midden 2012 bedien
je moeiteloos je Viessmann verwarming met je eigen iPad
of iPhone. Of je bedient je verwarming met de nieuwe
stijlvolle draadloze bediening of je kiest voor een integra-
tie in een domoticasysteem met de nieuwste kNX toepas-
sing.De keuze is aan de gebruiker.
Viessmann verbindt verwarmen aan controle. Van
overal.
De nieuwe Viessmann App (iPhone/iPad) stelt je in staat
om de belangrijkste parameters van je verwarmingstoe-
stel in te stellen en af te lezen vanaf je smart-
phone. Bijvoorbeeld: voor je naar huis vertrekt
kan je van op locatie de verwarming al inscha-
kelen zodat het lekker warm is bij thuiskomst.
De App kan gebruikt worden op elke Viessmann
gas en olieketel en warmtepomp die werd uit-
gerust met een Vitocom LAN toepassing en die
toegang heeft tot de lokale internetrouter van
een woning. Een GSm variant, die dus geen
gebruik maakt van een internetverbinding, zal
ook beschikbaar zijn. De App wordt al verkocht
in de iTunes Store voor 4,99 en er is ook een gratis
demoversie beschikbaar.
met de nieuwe draadloze afstandsbediening Vitotrol
300 RF heeft de gebruiker de controle over de verwar-
mingsinstallatie steeds binnen handbereik.
In een aantrekkelijk design, met een tactiel
kleurenscherm en overzichtelijk menu is
de Vitotrol 300 RF een eigentijdse en prak-
tische tool waarmee je verschillende pro-
grammas en circuits kan regelen en behe-
ren. Bovendien heeft de gebruiker op elk
moment een compleet grafsch overzicht
van het rendement, ook als er een zonne-
installatie is aangesloten. De batterij van de
Vitotrol 300 RF wordt opgeladen in het laadstation, dat
je aan de muur bevestigt of dat je eenvoudig op een
kast of een tafel plaatst.
Viessmann stapt mee in de huisautomatisering! Het
koppelen van een verwarmingsinstallatie aan een kNX-
systeem is over het algemeen een hachelijke
onderneming. Daar is verandering in geko-
men met de nieuwe Vitogate 200.
Het is de digitale schakel tussen de verwar-
ming en het domoticasysteem op basis van
de communicatiestandaard kNX. Het is een
kNX-interface die op een DIN-rail in uw elek-
triciteitskast kan ingebouwd worden. Dankzij
deze koppeling wordt het niet alleen moge-
lijk de CV-installatie te volgen van op afstand, maar kun-
nen ook allerlei instellingen gebeuren. De eenvoudige
installatie, lage aanschaf- en gebruikskosten en afstands-
bediening via kNX toestellen maken de Vitogate 200 ide-
aal voor woningen. Vitogate 200 is aansluitbaar aan Vi-
totronic-regelingen voor wandtoestellen en middelgrote
ketels. kortom: controleer je verwarming ook via je dom-
oticasysteem. Beschikbaar vanaf juni 2012. st
info: www.viessmann.be
Hal 12 stand 2012
En fvrier 2012 souvre au cur dAnvers un experience shop
domotique, avec une chaudire Viessmann qui sera commande
grce la technologie KNX.
In februari 2012 opent er in Antwerpen een domotica experien-
ce shop met onder meer een Viessmann verwarmingsketel die
bediend kan worden via KNX technologie.
lnfo : www.knxexperiencehome.be.
Climapac Rozenstraat 2, 9810 EKE info@climapac.be
Warmtepompen op maat
Vloerverwarming met inverterwarmtepomp
Ventiloconvectoren koelen of verwarmen met
laag temperatuurs-warmtepomp
Renovatie met hoog temperatuurs-warmtepomp
Pompes chaleur sur mesure.
Chauffage par le sol avec PAC Inverter
Ventilo-convecteurs chaud/froid avec PAC
basse temprature.
Rnovation avec PAC haute temprature.
www.climapac.be
Scan de code met uw smartphone
Scannez le code QR avec votre smartphone
20 - iCs magazine - 1 / 2012
D o s s i e r
Electrotech prsente en exclusivit la
micro-cognration WhisperGen pour
particuliers Batibouw
La micro-cognration WhisperGen est compose dun
moteur Stirling aliment au gaz naturel ou trs prochai-
nement au propane. Quand vous allumez votre chauf-
fage ou avez besoin deau chaude, ce moteur sactive. Il
entrane un alternateur qui transforme lnergie mcani-
que en lectricit. Ainsi, la chaleur dissipe par le moteur
est utilise pour chauffer votre maison et votre eau sani-
taire. mais surtout, pour produire de llectricit, qui peut
tre consomme sur place par vos appareils lectriques
ou renvoye sur le rseau de distribution. Dans le cas o
vos besoins en lectricit dpassent la production de la
WhisperGen, le rseau de distribution prend le relais en
vous fournissant de llectricit. justin Dereppe, ingnieur
chez Electrotech : Les besoins seront plus grands lhiver
que lt mais lessentiel est darriver un quilibre en fn
danne sur sa production lectrique.
WHisperGen en prAtiQue
La micro-cognration WhisperGen a la taille dune chau-
dire classique et a t conue pour fonctionner silencieu-
sement. Linstallation complte de la WhisperGen se fait
en une seule journe et se connecte de faon standard
au gaz, rseau deau et rseau dlectricit. Elle est idale
pour remplacer une chaudire existante. Ct pratique, la
WhisperGen sentretient comme une chaudire normale :
chaque anne.
Prix hors primes et autres avantages : partir de 15 000
HTVA installation comprise par un installateur agr. Ga-
rantie 5 ans.
inVestir pour Votre porte-FeuiLLe
Pour une famille standard de 4 personnes, la micro-cog-
nration WhisperGen permet dconomiser en 1 an jus-
qu 75% de la facture nergtique. Aujourdhui, investir
dans une unit de micro-cognration est tout fait ren-
table, et mme fnancirement trs intressant ! st
Electrotech presenteert op Batibouw
de unieke WhisperGen micro-warmte-
krachtkoppeling voor particulieren
De micro-warmtekrachtkoppeling van WhisperGen be-
staat uit een Stirlingmotor die met aardgas of propaan
(binnenkort) wordt gevoed. Wanneer u de verwarming
aanzet of warm water verbruikt, slaat de motor aan.
Deze motor drijft een wisselstroomgenerator aan die de
mechanische energie in elektriciteit omzet. De vrijgeko-
men warmte van deze motor wordt gebruikt om uw huis
te verwarmen en om uw warm water op temperatuur
te brengen. De geproduceerde elektriciteit kunt u zelf
verbruiken of teruggeven aan het distributienet. Indien
het elektriciteitsverbruik hoger ligt dan de hoeveelheid
elektriciteit die door de micro-Wkk wordt geproduceerd,
vult het distributienet aan. justin Dereppe, Ingenieur bij
Electrotech: Het gebruik ligt natuurlijk hoger in de win-
ter dan in de zomer, maar het belangrijkste is om op het
einde van het jaar tot een evenwicht te komen wat de
elektriciteitsproductie betreft.
WHisperGen in De prAKtiJK
Het systeem is even groot als een standaardverwarmings-
toestel en functioneert heel stil.
De installatie van de WhisperGen neemt een dag in be-
slag. Het micro-Wkksysteem kan standaard worden aan-
gesloten op het gas- , het water- en het elektriciteitsnet.
Het onderhoud van de WhisperGen moet zoals dat van
een normale verwarmingsketel gebeuren: jaarlijks.
Prijs (zonder premies en andere voordelen): vanaf
15 000 excl. btw, installatie door een erkende installa-
teur inbegrepen. 5 jaar waarborg.
een inVesterinG Die GoeD is Voor Je porteFeuiLLe
Een gemiddeld gezin van 4 personen kan tot 75% van de
energiefactuur besparen. Investeren in een micro-warm-
tekrachtkoppeling is dus fnancieel interessant!
st
Info : www.whispergen.be
La micro-cognration WhisperGen = Chaudire condensation + panneaux photovoltaques
Micro-warmtekrachtkoppeling van WhisperGen = Condensatieketel + fotovoltasche zonnepanelen
Hal 12 stand 503
1 / 2012 - iCs magazine - 21
Premium appendages en systemen
Robinetteries + Systmes Premium
"Thermostatic Efficiency Label" (TELL):
beoordeling "A" voor
Oventrop thermostaten
Thermostatic Efficiency Label (TELL)
pour vannes thermostatiques Oventrop
Hersteller:
Modell:
Registrierungsnummer:
Oventrop
Oventrop
Oventrop
Oventrop
Thermostat Uni SH
Thermostat Uni SH
Thermostat Uni SH
Thermostat Uni SH
10032-20100630
10032-20100630
10032-20100630
10032-20100630
Information: www.tell-online.eu
A L b l f EU it d V l

Hersteller:
Modell:
Registrierungsnummer:
Oventrop Oventrop Oventrop Oventrop
Thermostat Uni LH Thermostat Uni LH Thermostat Uni LH Thermostat Uni LH
10016-20110520 10016-20110520 10016-20110520 10016-20110520
Information: www.tell-online.eu
A Label of EUnited Valves
E V l M f t A i ti
Hersteller:
Modell:
Registrierungsnummer:
Oventrop
Oventrop
Oventrop
Oventrop
Thermostat Uni XH
Thermostat Uni XH
Thermostat Uni XH
Thermostat Uni XH
10034-20080221
10034-20080221
10034-20080221
10034-20080221
Information: www.tell-online.eu
A Label of EUnited Valves
European Valve Manufacturers Association
"Uni XH" thermostaat
Uni XH Thermostat
"Uni LH" thermostaat
Uni LH Thermostat
"Uni SH" thermostaat
Uni SH Thermostat
Als een van de eerste fabrikanten classificeert Oventrop haar
thermostaten met het nieuwe "Thermostatic Efficiency Label"
(TELL).
Vooral de thermostaten "Uni XH", "Uni LH" en Uni SH" gooiden
bijzonder hoge ogen. Op een beoordelingsladder van "A tot F"
behaalden deze producten de uitmuntende waardering "A" voor
hun optimale energieefficiency.
Met deze topbeoordeling mag Oventrop de geteste producten
voorzien van het "TELL label" A!
"TELL" houdt concreet in:
- Kenmerk "A" voor energieefficinte Oventrop termostaten
- Belangrijke informatie- en orintatievoorziening
- Ondersteuning van het milieubewustzijn
En tant que lun des premiers fabricants, Oventrop certifie ses
vannes thermostatiques avec le nouveau label Thermostatic
Efficiency (TELL). Ont t valus, les thermostats Uni XH,
Uni LH et Uni SH avec les vannes de la srie A ou AV 6.
Sur une chelle dvaluation de A F, ces produits ont
obtenu la meilleure note A pour leur trs grande efficacit
nergtique. Oventrop est autoris dutiliser le label Thermo-
static Effiiciency (meilleure note A) pour les produits tests.
Votre bnfice :
- Identification A pour les vannes thermostatiques haute
performance dOventrop
- Une aide dinformation et dorientation pour vos clients
- Le produit rpond la conscience environnementale des
consommateurs
NATHAN
IMPORT/EXPORT N.V. - S.A.
Lozenberg 4
1932 ZAVENTEM
Belgi /Belgique
Tel.: +32(0) 2 721 15 70
Fax: +32(0) 2 725 35 53
E-mail: info@nathan.be
Website: www.nathan.be
Tell_90x270_frz_adresseNeu:Layout 1 20.01.12 11:52 Seite 1
t Rduit la
pollution
t Supprime la
condensation
t conomise le
combustible
39, rue Trixhay - 4020 WANDRE
Tel : 04 362 65 34 Fax : 04 362 4T 90
www.cotherm.be
| M | K | | I | K | K
t Minder pollutie
t Voorkomt
con densvorming
t Bespaart de
brandstoffen
De Oplossing is
noodzakelijk
La Solution
simpose
22 - iCs magazine - 1 / 2012
i n F o
HVAC 2012
legt accent op
innovaties en
effcintie
De vakbeurs HVAC van easyFairs is d
jaarlijkse technische update voor de
Belgische installatiesector. Innovaties
over energie-effcintie en producti-
viteit worden er voorgesteld aan pro-
fessionele bezoekers. Midden januari
schreven reeds 64 exposanten zich
defnitief in en namen 11 bedrijven
een optie.
Het vakevent van de sector kan op-
nieuw rekenen op de actieve mede-
werking van federaties en media: zij
zorgen mee voor communicatie naar
bezoekers, invulling van het seminar-
programma en events. HVAC 2012
vindt plaats op 20 & 21 september in hal 6 van Brussels
Expo en wordt gelijktijdig georganiseerd met ECL 2012,
de vakbeurs voor elektrotechniek in hal 9.
SAVE ENERGY & SAVE TIME
Nieuw voor editie 2012: bezoekers kunnen zich nog een-
voudiger als voorheen informeren over innovaties. Expo-
santen hebben de mogelijkheid n of beide SAVE label(s)
aan te vragen, waarmee ze hun nieuwe producten, dien-
sten of initiatieven extra onder de aandacht brengen:
SAVE ENERGY: duurzame energieproductie en/of
rationeel energieverbruik
SAVE TIME: vereenvoudigen van installatie en/of
budgetbesparing
Deze labels worden prominent opgenomen in de com-
municatie in aanloop naar de beurs en zijn duidelijk her-
kenbaar op de beursvloer (vloersticker met SAVE logo).
Dit alles in het teken van snelheid en effcintie, ook voor
bezoekers.
INNOVATION BOULEVARD
Uit alle SAVE labels worden door een onafhankelijke vak-
jury innovaties geselecteerd en prominent opgesteld op
de Innovation Boulevard. Deze bevindt zich centraal op
de beursvloer, the place-to-be waar ook cateringpunten
staan opgesteld met gratis hapjes en drankjes. Uit de ge-
nomineerde innovaties op de Innovation Boulevard wor-
den de laureaten voor de HVAC 2012 Awards verkozen.
HVAC 2012 AWARDS
Na sluitingstijd van de eerste beursdag, op donderdag 20
september om 19 uur, wordt een netwerkevent georgani-
seerd voor alle professionals in de Belgische installatiesec-
tor, enkel toegankelijk op uitnodiging. Tijdens dit event
worden ook de twee HVAC 2012 Awards uitgereikt: de
Energy-effciency Award en de Time-effciency Award. De
presentatie wordt verzorgd door Nic Balthazar.
HVAC 2012 met
laccent sur les
innovations et
leffcacit
Le salon professionnel HVAC deasy-
Fairs offre une mise jour technique
annuelle au secteur belge de linstal-
lation CVC. Les innovations en mati-
re deffcacit nergtique, dorga-
nisation et de productivit de travail
seront prsentes aux professionnels
du secteur. Mi-janvier, 46 exposants
sont dj inscrits dfnitivement et 8
entreprises ont une option.
Lvnement professionnel du sec-
teur peut encore une fois compter
sur la collaboration active des fd-
rations et mdias pour la campagne
de communication et llaboration
du programme de sminaires. HVAC 2012 a lieu les 20 &
21 septembre dans le palais 6 de Brussels Expo et est orga-
nise en parallle ECL 2012, salon de llectrotechnique
qui a lieu dans le palais 9.

SAVE ENERGY & SAVE TIME
Nouveau dans le cadre de ldition 2012 : les visiteurs peu-
vent sinformer des innovations de faon encore plus sim-
ple. Les exposants ont lopportunit de demander un ou
les deux labels SAVE grce auxquels ils peuvent attirer
lattention sur leurs produits, services ou initiatives.
SAVE ENERGY : une production dnergie durable
et/ou une consommation rationnelle dnergie.
SAVE TIME : une simplifcation de linstallation et/ou
une conomie budgtaire.
Ces deux labels sont repris de faon prominente dans la
communication du salon et les stands seront facilement
reconnaissables grce un autocollant au sol portant le
logo SAVE. Tout ceci pour amliorer la rapidit et leffca-
cit, donner aux visiteurs une information directe, claire
et prcise.

INNOVATION BOULEVARD
Parmi tous les produits ou services innovants portant un
label SAVE, un jury professionnel indpendant slection-
ne les innovations qui sont places sur lInnovation Bou-
levard . Cet endroit exclusif se situe au centre du salon,
the place to be proximit des points de restauration
o sont proposs gratuitement des rafrachissements et
des amuse-bouches. Cest parmi les innovations nomines
et prsentes sur lInnovation Boulevard que les laurats
du HVAC 2012 Award sont ensuite lus.

HVAC 2012 AWARDS
Aprs la fermeture du premier jour du salon, 19h00 le
jeudi 20 septembre, un vnement de rseautage accessi-
ble uniquement sur invitation est organis pour les profes-
Nic Balthazar
1 / 2012 - iCs magazine - 23
i n F o
4/2011 - iCs magazine - 23
eDition 2012 : sAVe tHe DAte!
En 2012, le salon professionnel HVAC
aura lieu au Brussels Expo, les jeudi 20 et
vendredi 21 septembre 2012.
eDitie 2012: sAVe tHe DAte!
In 2012 vindt de vakbeurs HVAC opnieuw
plaats in Brussels Expo: donderdag 20 en
vrijdag 21 september 2012.
www.easyFairs.com/HVAC-BE
PARTNERS
Inmiddels hebben meerdere partners hun medewerking
voor de vakbeurs HVAC 2012 bevestigd. Cataloguspartner
is het vakblad De Onderneming. Het learnShops
Tm
pro-
gramma wordt verzorgd door onder andere iCs, Bouwu-
nie Installateurs, Syntra en Escala. Agora marketing voert
een onderzoek binnen de installatiesector dat peilt naar
de uitdagingen waarmee installateurs, ingenieur en stu-
diebureaus worden geconfronteerd. Resultaten worden
eveneens gepresenteerd op de vakbeurs HVAC 2012.
st
M. De Bie
sionnels du secteur belge de linstallation. Durant cet v-
nement exclusif, les deux Awards HVAC 2012 sont remis :
lEnergy-effciency Award et le Time-effciency Award. La
prsentation des Awards est assure par Nic Balthazar.

PARTENAIRES
Plusieurs partenaires ont confrm leur collaboration au
salon professionnel HVAC 2012. Le partenaire catalogue
est le magazine professionnel LEntreprise. Le programme
de learnShops
Tm
est mis sur pieds par, entre autres, iCs,
Bouwunie Installateurs, Syntra et Escala. Agora marketing
effectue une enqute au sein du secteur de linstallation
pour valuer les dfs auxquels sont confronts les instal-
lateurs, ingnieurs et bureaux dtude. Les rsultats de
lenqute seront prsents au salon HVAC 2012. st
Lamnagement de vhicules
utilitaires pour professionnels
Sortimo Globelyst est lamnagement, de vhicules
utilitaires, qui rpond aux exigences spcifques demandes
par tous les secteurs. Le systme ntant pas compos de
blocs aux dimensions fxes mais dune structure modulaire,
vous pouvez dterminer un amnagement sur
mesure. Ainsi vous pouvez tre
certain que lamnagement
rpond vos besoins!
Sortimo West
Gentseweg 749, 8793 Sint-Eloois-Vijve
Tl. 056/61 17 65, Fax 056/60 65 11
Sortimo Belux
Schaarbeeklei 207, 1800 Vilvoorde
Tl. 02/355 03 70, Fax 02/355 03 71
E-mail: info@sortimo.be
www.sortimo.be
Offre sur m
esure avec
dem
o sans engagem
ent
Elektriker_BE_94x136_franz.indd 1 13.01.12 11:56
RGION WALLONNE :
ADAPtAtION DU
DrOIt DE DOSSIEr
Comme vous le savez certainement, chaque anne
le montant du droit de dossier payer par les tech-
niciens agrs est index.
Le montant index pour lanne 2012
est de 160 .
ce sujet, un avis a t plac sur le site de la R-
gion wallonne, voir lintitul montant du droit
de dossier ladresse suivante : http://airclimat.
wallonie.be/spip/Article-227.html .
Attention : nouvelle
adresse, nouveaux n
de tel et de fax
Pascal Thate
service public de Wallonie (spW)
Agence wallonne de lAir et du Climat (AwAC)
Avenue Prince de Lige, 7 B-5100 jAmBES
Tel : +32-(0)81-33 59 44 Fax : +32-(0)81-33 59 32
e-mail : pascal.theate@spw.wallonie.be
http://airclimat.wallonie.be
24 - iCs magazine - 1 / 2012
w
w
w
.facq.be
Facq livre aussi le
samedi dans toute la Belgique
RENDEZ-VOUS:
PALAIS 7 N7-311
Livraisons chaque jour, except le
dimanche:
domicile ou sur chantier, pour toute
commande passe la veille avant 15 h
et de minimum 150 TVA incl.
(Non contractuel).
dans votre sanicenter, pour toute
commande passe la veille avant 17 h.
Plus d'informations: www.facq.be
Contact-center Zaventem: 02 719 87 11
Contact-center Alleur: 04 290 14 11
Facq levert ook
op zaterdag over heel Belgi
AFSPRAAK:
PALEIS 7 Nr 7-311
Leveringen elke dag, uitgezonderd op
zondag:
aan huis of op de werf: elke bestelling
geplaatst voor 15u daags voordien en
voor een minimum van 150 BTW incl.
(Niet contractueel).
in uw sanicenter: elke bestelling
geplaatst voor 17u daags voordien.
Meer informatie: www.facq.be
Contact-center Zaventem: 02 719 87 11
Contact-center Luik: 04 290 14 11
AnnonceProBatibouw2012 FR-NL.indd 1 13/01/12 17:46
1 / 2012- iCs magazine - 25
Vie associative
Verenigingsleven
21
e
journe du Chauffage,
du Sanitaire et de la Couverture
Mons.
Cest dj la 21
e
journe dinformation organise par les
installateurs Chauffage, Sanitaire et Couverture le 21 oc-
tobre 2011 dans les locaux de la Confdration Construc-
tion Mons.
Plus de 100 personnes in-
tresses taient prsen-
tes. Parmi eux beaucoup
de jeunes, la meilleure
rcompense que les orga-
nisateurs, Andr Dubuis-
son et Eddy Depretz,
pouvaient souhaiter. La
gamme des prsentations
tait trs riche, varie et
pertinente.
Claude Grin, gestionnai-
re dInduscabel, a bri-
vement expliqu lorigine
et la croissance de son
entreprise qui fut cre
en 1955 pour la vente de
courroies de transmission.
Induscabel compte actuellement 5 succursales et occupe
125 personnes.
Ensuite lentreprise Delabie a prsent ses solutions pour
les robinets destins aux btiments publics. En premire
partie monsieur Bottemanne a dvelopp les exigences
auxquelles cette robinetterie doit rpondre, principale-
ment aux niveaux scurit et robustesse. Ensuite lora-
teur a dmontr comment son entreprise russit rali-
ser des robinets toujours plus conomes pour grer leau
de plus en plus prcieuse.
Le troisime orateur fut
monsieur Gustin de len-
treprise Vm zinc. mme
si le zinc est actuellement
moins la une, ce produit
offre pas mal davanta-
ges : il est recyclable
99%, est auto protecteur
(une couche protectrice
se forme sous linfuence
de leau et de lair) et de
ce fait a une dure de vie
dau moins 50 ans, 100 ans
nest pas exceptionnel. De
plus ce matriel est trs
lger. Lorateur a gale-
ment soulign certains
problmes en rapport
avec le placement, tels
que le contact avec dautres matriaux, lexpansion sous
linfuence de la temprature et limportance dun espace
libre entre lisolant et le zinc.
Aprs la pause, en guise dintroduction, Philippe Combl a
prsent sa frme Omni-term Wallonie. Omni-term a com-
21
ste
Dag van de Verwarming,
het Sanitair en de Dakbedekking
in Bergen
Nu al voor de 21
ste
keer op rij organiseerde de vereni-
ging van installateurs Verwarming, Sanitair en Dakdek-
kers op vrijdag 21 oktober 2011 haar informatiedag in de
gebouwen van de Confe-
deratie Bouw te Bergen.
meer dan 100 belangstel-
lenden tekenden aanwe-
zig. Onder hen waren op-
vallend veel jongeren en
dit is de beste beloning
die de organisatoren, on-
der leiding van Andr Du-
buisson en Eddy Depretz,
zich konden wensen. Het
aanbod aan presentaties
was dan ook zeer rijk,
gevarieerd en actueel.
Claude Grin, zaakvoer-
der van Induscabel, licht-
te kort het ontstaan en
de groei van zijn bedrijf
toe, dat in 1955 van start
ging als verkoper van aandrijfriemen. Vandaag telt Indu-
scabel 5 vestigingen en stelt het 125 personen te werk.
Vervolgens presenteerde de frma Delabie haar oplossin-
gen voor kraanwerk bestemd voor collectieve gebouwen.
In een eerste luik lichte de heer Bottemanne de eisen toe
waaraan dit kraanwerk moet voldoen, voornamelijk op het
gebied van veiligheid en stevigheid. Vervolgens toonde de
spreker aan hoe zijn bedrijf erin slaagt om de tapeenheden
steeds zuiniger te laten omspringen met het kostbare water.
Derde spreker was de
heer Gustin van Vm zinc.
Hoewel zink vandaag
minder in de kijker loopt,
biedt dit product toch
heel wat voordelen: het
wordt voor 99% gere-
cycleerd, is zelfbescher-
mend (onder invloed van
water en lucht ontstaat
er immers een bescherm-
laag) en heeft daardoor
een levensduur van min-
stens 50 jaar, 100 jaar is
geen uitzondering. Bo-
vendien is het een licht
materiaal. De spreker
wees ook op enkele aan-
dachtspunten met be-
trekking tot de plaatsing,
zoals het contact met andere materialen, de uitzet-
ting onder invloed van de temperatuur en het be-
lang van een vrije ruimte tussen de isolatie en het zink.
Na de pauze stelde Philippe Combl, bij wijze van inleiding
op dit tweede deel, zijn frma Omni-term Wallonie voor.
26 - iCs magazine - 1 / 2012
Vie associative
Verenigingsleven
menc en tant que grossiste Roulers, en 1970. En 1996,
une nouvelle fliale a t ouverte Tournai, qui, en 2004,
est devenue indpendante. Cette entreprise qui occupe 20
personnes est spcialise en chauffage et en nergies re-
nouvelables.

Ensuite monsieur Thielens

de la socit Giacomini a
pris la parole et nous a
convaincus que le chauf-
fage au sol nest pas du
tout malsain. Il a dtaill
le pour et le contre des
matriaux les plus utiliss
et a donn quelques solu-
tions pour la rnovation
et la construction neuve.
En dernier lieu, monsieur
Houben nous a ramen
aux applications sanitai-
res. Il a tout dabord ex-
pliqu que son entreprise,
Hansgrohe na aucun lien
avec Grohe. Il a soulign, entre autres, que les pommeaux
de douche actuels sont une merveille technologique qui
manie avec parcimonie leau sans que le plaisir de la dou-
che nen souffre.
Lvnement sest termin par une rception.
st
L
D
L
.
B
E
Rookgasafvoersystemen:
Rolux: gesloten en condenserende
verwarmingstoestellen
CLV: gemeenschappelijke rookgasafvoer
en luchttoevoer voor meerdere toestellen
Kombitube: combinatie ventilatie /
rookafvoer (maatwerk)
Ubigas: atmosferische verbranding gas
Ubitherm: atmosferische
verbranding vaste
brandstoffen
U
bbb
ii
tt
ii
h
tt
e
r
ee
m
rr
RR
ee
n
e
o
l
oo
u ll x
uu
R
o
ll
oo
u
ll
x
uu
H
RR
HH
+
K
o
m
oo
bb
mm
iitt i u tt
b
uu
e
bb
R
o
l
oo
u
ll
xx
uu
H
RR
HH
tttt
R
ooooooo
tttttt
pppppppppppppppp
ooooo
Ubbinkk n nvvv
Jan Samijnstra aat at t 9, 9, 9 9905 05 05 05 555 0555 05 05 50000000 0000 00Ge Ge Ge Ge GGe Ge Ge Ge Ge e Ge Ge GG nt nt nt nt nt nt nt nt ntt nnt nttt nt nt n br br bbbbbr br bbr br bbr br bbr br br br b ug ug ug ug ugg ug ug ug ug ug ug uug ug uu ge ge ge ge ge ge ge ge ge ge ge gge ge ge ggg |||||| || |||| |||| TTTTTTTTTTTT TTTT TTTTT lllll el el el eel el l eeel: : : :::::: : 09 09 09 09 09 09 09 09 00009 09 09 09 09 09 9 09 9 09 09 092222222222222 222222 2237 37 37 37 37 37 37 377 37 37 37 37 37 37 37 337 37 37 37 37 37 37 377111111111111111 111 111 111 1111111111111111111111 111111 1100 00 00 00 00 000 00 000 00 00 00 00|||||||| ||| | wwwwwwwwwww wwwww ww ww ww ww ww ww ww ww ww ww ww www ww ww wwuuuuuu .u uu .u .u .u .u .u .ubb bb bbb bb bb bb bbb bbb bb bb bb bb bb bbbin in in in in in in in in in in in in n inkkkkkkkkkkkkkk. k. k. k bbbbbbbbee be be bbe be be be bbe be be be
Uw specialist in rookgasafvoer
Omni-term startte als groothandel in Roeselare in het jaar
1970. In 1996 werd een nieuw fliaal opgericht in Doornik,
dat in 2004 onafhankelijk werd. Dit bedrijf, dat momen-
teel 20 personen in dienst heeft, is gespecialiseerd in pro-
ducten voor verwarming
en hernieuwbare energie.
Vervolgens was het de
beurt aan Giacomini. De
heer Thielens maakte
komaf met het fabeltje als
zou vloerverwarming on-
gezond zijn. Hij gaf uitleg
bij de voor- en nadelen van
de meest gebruikte mate-
rialen en stelde een aan-
tal oplossingen voor bij
renovatie en nieuwbouw.
Als laatste bracht michel
Houben ons weer bij de
sanitaire toepassingen.
Eerst verduidelijkte hij
dat zijn frma, Hansgrohe
geen banden heeft met Grohe. Hij wees er onder andere
op dat de hedendaagse douchekop een technologisch
hoogstandje is dat spaarzaam omspringt met water zon-
der dat het douchegenot hieronder te lijden heeft.
Tot slot werd iedereen nog uitgenodigd op de receptie.
st
M. De Bie
1 / 2012 - iCs magazine - 27
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
Tableau 4 Rsultats des analyses de dioxyde de chlore dans lhpital aprs traitement.
O l C P M
N S
P P
P
O
S
S
T
l a c o L
2
(mg/l)
11.12.00 09.01.01 09.08.01 11.12.01 12.03.02 18.08.02 18.03.03 08.10.03
P1 L 1' 0,08 0,03 0,17 0,64 0,29 0,04 0,22 0,06
d 1 1 , 0 4 0 , 0 5 0 , 0
C1 D 1' 0,12
S1 L 1' 0 4 0 , 0 1 1 , 0 9 1 , 0 4 0 , 0 6 0 , 0
d 0
S2 L 1' 0,28 0,02 0,08
S3 L 1' 0,02
S4 B 1' 0,53 0,29 0,12 0,41 0,05
K2 V 1' 0,05 0,09 0,06
G1 B 1' 0,02
M1 D 1' 0,05 0,02 0,1 0,02 0,09 0,03 0,01
d 0,01
B1 D 1' 0,21 0 0,09 0,05
B2 L 1' 0,09 0,07 0,1 0
Z2 P 1' 2 0 , 0 7 1 , 0 3 0 , 0
d 0,085 0,07 0,05 0,17
Z3 P d 0,41 0,23 0,07 0,17
1' 2 0 , 0 7 1 , 0 7 1 , 0
Moyenne 0,06 0,03 0,12 0,25 0,13 0,06 0,11 0,04
PP point de puisage
MP mode de prlvement
B baignoire
D douche
L lavabo
P purgeur
V vidoir
d chantillon prlev directement louverture du robinet
1' chantillon prlev 1 minute aprs louverture du robinet
Tabel 4 Resultaten van de chloordioxideanalyse in het ziekenhuis na de behandeling.
Gemiddelde
TP tappunt
SN manier van staalname
B bad
D douche
L lavabo
S spuikraan
O spoelbak
d staal dat genomen werd direct na de opening van de kraan
1' staal dat genomen werd 1 minuut na de opening van de kraan
Ook uw waterinstallatie
kan ten prooi vallen aan
legionella !
Artikel van het WTCB - deel 6
st
Bij een aantal tappunten werden er tevens metingen
uitgevoerd van de chloordioxideconcentratie in het wa-
ter. Deze resultaten zijn opgenomen in tabel 4. In totaal
werden in dit ziekenhuis tussen juli 2000 en oktober
2003 tot veertien keer toe stalen genomen. De eerste
drie staalnames vonden plaats in juli 2000 en geven een
goed beeld van de staat van de installatie gedurende die
maand. Om deze reden werden deze resultaten in een
enkele kolom gegroepeerd.
Les lgionelles aussi
lassaut de votre
installation deau !
Article du CSTC - partie 6
st
Des mesures de la concentration en dioxyde de chlore
dans leau ont galement t effectues en certains
points de puisage. Ces rsultats sont indiqus au tableau
4. Au total, quatorze campagnes de prlvement ont t
menes dans lhpital entre juillet 2000 et octobre 2003.
Les trois premires, ralises en juillet 2000, sont repr-
sentatives de ltat de linstallation durant ce mois. Cest
pourquoi les rsultats ont t regroups dans une seule
et mme colonne.
28 - iCs magazine - 1 / 2012
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
We willen erop wijzen dat het staalnamepunt m1 (dou-
che, bestemd voor het verplegende personeel) volgens
de ontvangen informatie een weinig gebruikt tappunt
vormt.
De behandeling werd eind oktober 2000 in werking
gesteld. De analyses, uitgevoerd vr deze datum, heb-
ben dan ook betrekking op de installatie waar als enige
maatregel een verhoging van de warmwaterproductie-
temperatuur (tot 65 C) doorgevoerd werd. Hoewel uit
deze resultaten blijkt dat er weldegelijk een legionel-
laprobleem is, zijn deze niet echt alarmerend (een ge-
middelde concentratie van 1600 kVE/l voor 21 stalen). Ze
rechtvaardigen echter wel een aantal voorzorgsmaatre-
gelen. Deze vrij gunstige situatie kan waarschijnlijk toe-
geschreven worden aan de redelijk hoge werkingstem-
peratuur van de installatie.
De gemiddelde resultaten verkregen in december 2000,
hetzij anderhalve maand na de ingebruikname van de
behandeling, tonen globaal genomen geen verbetering
in vergelijking tot de beginsituatie. Hoewel de daling
van de gemiddelde legionellaconcentraties in januari en
februari 2001 bemoedigend was, werden deze goede
resultaten niet bevestigd door de waarden die geregi-
streerd werden in april.
Eind april werd dan ook besloten om de ClO
2
-concen-
tratie op te drijven tot 3 mg/l actieve stoffen bij de in-
jectie. Deze waarde werd aangehouden tot eind juni,
waarna men terugviel op een gemiddelde concentratie
van 1,5 mg/l actieve stoffen. In augustus stelt men een
zekere verbetering ten opzichte van april vast, doch het
is pas in december 2001, meer dan een jaar na de inwer-
kingstelling van de behandeling dat men een duidelijke
verbetering merkt, die ook in maart bevestigd wordt :
er wordt enkel nog een lichte contaminatie vastgesteld
aan weinig gebruikte punten. Sinds de maand augustus
merkt men tevens een aanzienlijke ClO
2
-concentratie op
aan verschillende tappunten, zodat het gemiddelde de
0,1 mg/l overstijgt.
In augustus 2002 stelt men ondanks een concentratie
aan actieve stoffen van 1,5 mg/l na injectie een be-
langrijke herbesmetting vast, die verwonderlijk genoeg
ook de vertrekcollector treft, die zich toch vrij dicht
bij het ClO
2
-injectiepunt bevindt. Bovendien lagen de
punctueel gemeten ClO
2
-concentraties in de installatie
ook vrijwel allemaal onder de 0,1 mg/l. Dit deed vermoe-
den dat er een probleem was met de opstelling. Deze
vrees werd bewaarheid : de recipinten met de chemi-
sche producten waren al een tijdje helemaal leeg, waar-
door er waarschijnlijk een exponentile herstelgroei van
de bioflm en van de legionellakiemen mogelijk was. Er
werd bij de betrokken technische diensten dan ook op
aangedrongen om steeds te beschikken over een vol-
doende productvoorraad om onderbrekingen van de
behandeling te voorkomen.
Bij de volgende analyse, die plaatsgreep eind maart
2003, lagen de waarden terug binnen de tolerantiegren-
A noter que, selon les informations reues, le point de
prlvement m1 (douche destine au personnel soi-
gnant) constituait un point de puisage peu utilis.
Le traitement a t mis en place la fn du mois doc-
tobre 2000. Les analyses effectues avant cette date
concernent ds lors linstallation dans laquelle la hausse
de la temprature de production deau chaude ( 65 C)
constituait la seule mesure entreprise. Si ces rsultats r-
vlent clairement un dveloppement de lgionelles, ils ne
sont pas rellement alarmants (concentration moyenne
de 1600 UFC/l pour 21 chantillons), mais justifent nan-
moins certaines prcautions. Il est probable que cette si-
tuation relativement favorable soit due la temprature
de fonctionnement assez leve de linstallation.
Globalement, les rsultats moyens obtenus en dcembre
2000, soit un mois et demi aprs la mise en service du
traitement, ne montrent pas damlioration par rapport
la situation de dpart. Si la baisse des concentrations
moyennes en lgionelles, en janvier et fvrier 2001, lais-
sait entrevoir quelque espoir, les valeurs enregistres en
avril nont pas confrm cette tendance. Aussi dcida-
t-on fn avril daugmenter le dosage en ClO
2
jusqu
3 mg/l de substances actives linjection, dosage qui fut
maintenu jusqu la fn du mois de juin pour retomber
ensuite une concentration moyenne de 1,5 mg/l de
substances actives. En aot, on constate une certaine
amlioration par rapport au mois davril, mais ce nest
quen dcembre 2001, soit plus dun an aprs la mise en
service du traitement, que lon observe un mieux sensi-
ble, confrm en mars : seule une lgre contamination
subsiste en quelques points peu utiliss. Depuis le mois
daot, on mesure galement une concentration nota-
ble en ClO
2
en divers points de puisage, de sorte que la
moyenne dpasse 0,1 mg/l.
En aot 2002, malgr une concentration en matires ac-
tives, aprs injection, de 1,5 mg/l, on observe une im-
portante recolonisation, y compris ce qui est pour le
moins surprenant proximit du collecteur de dpart,
relativement proche du point dinjection de ClO
2
. Par
ailleurs, les concentrations en ClO
2
mesures de manire
ponctuelle dans linstallation sont, elles aussi, quasiment
toutes infrieures 0,1 mg/l. Ces rsultats font soupon-
ner une anomalie de lquipement, ce qui sest effecti-
vement rvl tre le cas : les rcipients censs contenir
les produits chimiques taient totalement vides depuis
plusieurs jours, ce qui engendra probablement une re-
constitution exponentielle du bioflm et des colonies de
lgionelles. On demanda par consquent aux services
techniques concerns de disposer tout moment dune
rserve de produits de faon prvenir toute interrup-
tion du traitement.
Lanalyse suivante, fn mars 2003, rvle nouveau des
valeurs dans les limites de tolrance (soit une concentra-
tion moyenne en lgionelles de 116 UFC/l), alors que la
concentration (calcule) en matires actives sest main-
tenue 1,5 mg/l.
1 / 2012 - iCs magazine - 29
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
29 - iCs magazine - 1/2011
zen (een gemiddelde legionellaconcentratie van 116
kVE/l). De (berekende) concentratie aan actieve stoffen
bedroeg nog steeds 1,5 mg/l.
De laatste waarden die geregistreerd werden in oktober
2003 wezen wederom op een herbesmetting (meer dan
4000 kVE/l), maar ook op een defect van de uitrusting :
een van de injectieslangen van de basisproducten was
ontkoppeld, zodat er geen chloordioxide meer aange-
maakt werd. Dit verklaart de vrij hoge legionellacon-
centratie, evenals de lage waarde voor de gemiddelde
ClO
2
-concentratie. Dit nieuwe voorval illustreerde nog-
maals de negatieve gevolgen van het gebrek aan ernst
waarmee de legionellaproblematiek nog vaak behan-
deld wordt.
4.2.4 evaluatie van de corrosiviteit van de chloordi-
oxidebehandeling
Om de onschadelijkheid van de behandeling ten op-
zichte van de courant aanwezige materialen zoals staal
(en dan vooral gegalvaniseerd staal) na te gaan, werden
in de installatie monsters uit deze metalen (plaatjes van
50 mm x 25 mm x 1,6 mm) opgenomen :
4 gewone stalen plaatjes en 4 plaatjes uit gegalvani-
seerd staal (zink), juist na de injectie met de corrosie-
remmende stof
4 gewone stalen plaatjes en 4 plaatjes uit gegalvani-
seerd staal (zink), stroomafwaarts in de installatie, juist
na de injectie met chloordioxide.
De massa van elk van deze plaatjes werd met een nauw-
keurigheid van 0,1 mg gemeten, vr het aanbrengen
in de installatie. Vervolgens werden op zekere tijdstip-
pen bepaalde plaatjes uit de installatie weggehaald, die
na de verwijdering van de corrosieproducten gewogen
werden om hun gewichtsverlies te bepalen. De resulta-
ten van deze evaluatie worden schematisch voorgesteld
in de grafeken van de afbeeldingen 11 en 12.
Het is duidelijk dat de corrosiewerende behandeling ver-
re van optimaal is voor het staal : in vergelijking met het
zink ligt het dagelijkse massaverlies ongeveer vijf keer
hoger.
men mag echter niet stellen dat de vrij hoge ClO
2
-concen-
traties aanleiding geven tot een verhoogd corrosierisico.
Integendeel : het zink vertoont zelfs een iets minder gro-
te aantasting na de toevoeging van het chloordioxide.
4.2.5 Besluit met betrekking tot de chloordioxide-
behandeling in een ziekenhuis
Zoals ze in het gegeven geval toegepast werd (zonder
voorafgaande schokdesinfectie, sanering van de installa-
tie of invoering van bijzondere beheersmaatregelen), le-
verde de chloordioxidebehandeling klaarblijkelijk geen
enkel resultaat op binnen een redelijke termijn indien
men zich houdt aan de in Groot-Brittanni vooropge-
stelde maximale concentratie aan actieve stoffen bij de
injectie (hetzij 0,5 mg/l). In dergelijke gevallen moet men
met veel hogere waarden werken.
Les dernires valeurs enregistres en octobre 2003
dnoncent une fois encore une reprise de la contamination
(plus de 4000 UFC/l), mais aussi une dfaillance de
lquipement : un des tuyaux dinjection des produits
de base ayant t dbranch, le dioxyde de chlore
ntait plus produit, ce qui explique la concentration
relativement leve en lgionelles, de mme que la
faible valeur moyenne de la concentration en ClO
2
. Ce
nouvel incident illustre, si besoin tait, les consquences
nfastes du peu de srieux accord la problmatique
de la lgionelle.
4.2.4 evaluation de la corrosivit du traitement au
dioxyde de chlore
Afn de sassurer de linnocuit du traitement vis--vis
des matriaux courants tels que lacier, mais surtout
lacier galvanis, nous avons introduit dans le rseau
des chantillons de ces mtaux (plaquettes de 50 mm x
25 mm x 1,6 mm), savoir :
4 chantillons dacier et 4 chantillons dacier galva-
nis placs immdiatement aprs linjection de linhi-
biteur de corrosion
4 chantillons dacier et 4 chantillons dacier galva-
nis placs en aval de linstallation immdiatement
aprs linjection du dioxyde de chlore.
La masse de chaque plaquette a t mesure au dixime
de milligramme prs avant placement dans linstallation.
Certains chantillons ont t extraits des canalisations
des intervalles prtablis, puis dbarrasss des produits
de corrosion et pess afn de dterminer la perte de poids
subie. Les rsultats de cette valuation sont schmatiss
dans les graphiques des fgures 11 et 12.
Il est vident que le traitement anticorrosion est loin
dtre optimal pour lacier : par rapport au zinc, la perte
de poids journalire est pratiquement cinq fois plus im-
portante.
Quoiquil en soit, on ne peut affrmer que les concen-
trations relativement leves en ClO
2
donnent lieu un
risque de corrosion accru, que du contraire pour ce qui
concerne le zinc, celui-ci tant un peu moins corrod
aprs ladjonction de dioxyde de chlore.
4.2.5 Conclusion relative au traitement dans lh-
pital
Tel quil a t appliqu dans le cas prsent (sans dsin-
fection de choc pralable, sans assainissement de linstal-
lation ni aucune mesure de gestion particulire), le trai-
tement au dioxyde de chlore napporte manifestement
aucun rsultat dans des dlais raisonnables si lon sen
tient aux concentrations maximales en matires actives
lors de linjection prconises en Grande-Bretagne (soit
0,5 mg/l). Dans de telles conditions, les concentrations
utilises doivent atteindre des valeurs beaucoup plus
leves.
30 - iCs magazine - 1 / 2012
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
In het onderzochte ziekenhuis werd, na
een zes maanden durend gebruik van een
dosering van ongeveer 0,6 mg/l :
de concentratie bij de injectie gedurende
2 maanden tot zes maal de maximale Britse
waarde verhoogd
vervolgens werd ze op drie maal 0,6 mg/l
aangehouden.
Daarna moest men nogmaals vier maanden
wachten alvorens men een duidelijke be-
perking van de legionellacontaminatie kon
vaststellen.
Het feit dat de installatie verschillende ke-
ren slecht presteerde door het buiten wer-
king zijn van de behandeling, illustreert
dat de legionellaproblematiek dikwijls niet
voldoende ernstig genomen wordt, met als
gevolg dat men er ook onvoldoende mid-
delen voor vrijmaakt.
Deze vaststelling bevestigt de noodzaak van
een grondige opvolging van de installatie
aan de hand van geschikte procedures. De
fabrikant/verkoper moet dan ook absoluut
een speciale onderhoudsservice ter beschikking stellen
van de gebruiker waarmee het op doeltreffende wijze
mogelijk is de installatie vanop afstand op te volgen.
Het voor de behandeling gebruikte toestel vertoont bo-
vendien het nadeel dat het niet mogelijk is de concen-
tratie aan actieve stoffen in het water te meten, waar-
door een eventuele onderdosering enkel kan gedetec-
teerd worden naar aanleiding van een plaatsbezoek van
de betrokken frma of na de vaststelling van een onvol-
doende productverbruik. Deze vaststelling kan slechts
Dans lhpital soumis ltude, aprs un
dosage jusqu 0,6 mg/l environ durant les
six premiers mois :
la concentration a t augmente, lors
de linjection, jusqu six fois la valeur
maximale britannique et ce, pendant
deux mois
ensuite, la concentration a t mainte-
nue constante trois fois 0,6 mg/l.
Aprs quoi il a fallu patienter quatre mois
avant dobserver une nette rgression de
la contamination par les lgionelles.
Le fait que linstallation ait fourni de mau-
vaises prestations diverses reprises en rai-
son de la mise hors service du traitement il-
lustre que le problme des lgionelles nest
bien souvent pas pris au srieux, avec pour
consquence quon ny consacre pas suff-
samment de moyens humains. Ce constat
souligne galement la ncessit dorgani-
ser rigoureusement le suivi de linstalla-
tion au moyen de procdures appropries.
Quant au fabricant/vendeur, il est impra-
tif quil mette la disposition de lutilisateur un service
de maintenance spcifque permettant un suivi effcace
de linstallation distance.
Par ailleurs, lappareillage utilis pour le traitement pr-
sente linconvnient de ne pas permettre la mesure des
concentrations en matires actives dans leau, si bien
quun ventuel sous-dosage ne peut tre dtect qu
loccasion dune visite de la frme concerne sur place ou
aprs la constatation dune consommation insuffsante
de produits, laquelle ne peut tre faite quau bout de
2,5
2
1,5
1
0,5
0
62 96 235 344
Nombre de jours dexposition
Fig. 11 Perte de poids des plaquettes dacier galvanis avant et aprs
traitement anti-lgionelles, en fonction du nombre de jours dexposition.
P
e
r
t
e

d
e

p
o
i
d
s

j
o
u
r
n
a
l
i

r
e

[
m
g
/
j
o
u
r
]
35
30
25
20
15
10
5
0
62 96 235 344
Nombre de jours dexposition
Fig. 12 Perte de poids des plaquettes en acier avant et aprs traite-
ment anti-lgionelles, en fonction du nombre de jours dexposition.
P
e
r
t
e

d
e

p
o
i
d
s

j
o
u
r
n
a
l
i

r
e

[
m
g
/
j
o
u
r
]
avant traitement anti-lgionelles
aprs traitement anti-lgionelles

avant traitement anti-lgionelles

aprs traitement anti-lgionelles
Blootstelling (in dagen)
Afb. 11 Gewichtsverlies van de plaatjes uit gegalvaniseerd staal
(zink) vr en na de antilegionellabehandeling, afhankelijk van het
aantal dagen van blootstelling.
G
e
w
i
c
h
t
s
v
e
r
l
i
e
s

p
e
r

d
a
g

[
m
g
/
d
a
g
]
Blootstelling (in dagen)
Afb. 12 Gewichtsverlies van de gewone stalen plaatjes vr en na de
antilegionellabehandeling, afhankelijk van het aantal dagen van
blootstelling.
G
e
w
i
c
h
t
s
v
e
r
l
i
e
s

p
e
r

d
a
g

[
m
g
/
d
a
g
]
vr de antilegionellabehandeling
na de antilegionellabehandeling

vr de antilegionellabehandeling
na de antilegionellabehandeling
2,5
2
1,5
1
0,5
0
62 96 235 344
Nombre de jours dexposition
Fig. 11 Perte de poids des plaquettes dacier galvanis avant et aprs
traitement anti-lgionelles, en fonction du nombre de jours dexposition.
P
e
r
t
e

d
e

p
o
i
d
s

j
o
u
r
n
a
l
i

r
e

[
m
g
/
j
o
u
r
]
35
30
25
20
15
10
5
0
62 96 235 344
Nombre de jours dexposition
Fig. 12 Perte de poids des plaquettes en acier avant et aprs traite-
ment anti-lgionelles, en fonction du nombre de jours dexposition.
P
e
r
t
e

d
e

p
o
i
d
s

j
o
u
r
n
a
l
i

r
e

[
m
g
/
j
o
u
r
]
avant traitement anti-lgionelles
aprs traitement anti-lgionelles

avant traitement anti-lgionelles

aprs traitement anti-lgionelles
Blootstelling (in dagen)
Afb. 11 Gewichtsverlies van de plaatjes uit gegalvaniseerd staal
(zink) vr en na de antilegionellabehandeling, afhankelijk van het
aantal dagen van blootstelling.
G
e
w
i
c
h
t
s
v
e
r
l
i
e
s

p
e
r

d
a
g

[
m
g
/
d
a
g
]
Blootstelling (in dagen)
Afb. 12 Gewichtsverlies van de gewone stalen plaatjes vr en na de
antilegionellabehandeling, afhankelijk van het aantal dagen van
blootstelling.
G
e
w
i
c
h
t
s
v
e
r
l
i
e
s

p
e
r

d
a
g

[
m
g
/
d
a
g
]
vr de antilegionellabehandeling
na de antilegionellabehandeling

vr de antilegionellabehandeling
na de antilegionellabehandeling
1 / 2012 - iCs magazine - 31
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
na verloop van enkele dagen gedaan worden en mits er
een correcte opvolging is.
Gesteund door de lessen die getrokken werden uit de
elektrolysebehandeling, kwamen we tenslotte tot het
besluit dat het beter zou zijn over te gaan tot een ClO
2
-
injectie in de kringleiding, om een doeltreffende nach-
telijke desinfectie mogelijk te maken. Hiertoe is het wel
nodig het concept te herzien en het toestel uit te rusten
met een sonde om de concentratie aan actieve produc-
ten te controleren en eventuele overdoseringen te ver-
mijden.
met deze nieuwe benadering zou het volgens ons ook
mogelijk moeten zijn het productverbruik drastisch te
verminderen, aangezien het water dat tijdens de con-
sumptiepieken doorheen de installatie stroomt zowiezo
te weinig tijd heeft om doeltreffend in te werken op
de bioflm of de aanwezige legionellabacterin : het
verdwijnt uit de installatie zonder werkelijk effectief
te zijn geweest. men mag immers niet vergeten dat de
basisproducten een aanzienlijke kost vertegenwoordi-
gen : voor een concentratie aan actieve producten van
1,5 mg/l, moet men al gauw 1,5 per m
3
water neertel-
len.
Wat de corrosiviteit betreft, kan men stellen dat de
ClO
2
-behandeling geen bijkomend risico oplevert voor
leidingen uit gegalvaniseerd staal, voor zover er ook een
corrosieremmende behandeling toegepast wordt.
5 BesLuit
Door het optreden van verschillende gevallen van de ve-
teranenziekte in 1999 kwam de legionellaproblematiek
in Belgi opnieuw in de aandacht, wat in de Vlaamse
Gemeenschap leidde tot de opstelling van een specife-
ke wetgeving.
Indien men het risico op de veteranenziekte wil beper-
ken, moet er onder andere voor gezorgd worden dat de
watertemperatuur zoveel mogelijk beneden de 25 C of
boven de 50 C blijft. Hiertoe moeten de waterinstalla-
ties binnen de gebouwen op een andere manier ontwor-
pen en gebruikt worden dan totnogtoe het geval was.
Om de situatie blijvend onder controle te houden, is het
bovendien noodzakelijk om deze installatie op een ge-
organiseerde manier en erg grondig op te volgen, wat
de opstelling van een specifek beheersplan vereist, dat
gebaseerd is op een aangepaste risicoanalyse en desge-
vallend aangevuld met legionella-analyses op het water.
Ondanks het feit dat de WTCB-studie aangetoond heeft
dat antilegionellabehandelingen een bijdrage kunnen
leveren tot de beheersing van het besmettingsrisico, is
er steeds een strikte opvolging aan de hand van een be-
heersplan vereist (met vrijmaking van de nodige midde-
len). Bovendien moet de dienstverlening door de instal-
lateur van de behandeling dermate zijn dat ieder defect
binnen een zeer korte termijn hersteld kan worden. Het
plusieurs jours condition que le traitement fasse lobjet
dun suivi correct.
Conforts par les enseignements tirs du traitement
lectrolytique, nous avons fnalement jug quil serait
prfrable de procder galement linjection de ClO
2

lintrieur du circuit boucl, de faon pouvoir raliser
une dsinfection effcace essentiellement de nuit.
Pour ce faire, il est ncessaire de revoir le concept et
dquiper lappareil dune sonde afn de contrler la
concentration en agents actifs et de prvenir tout sur-
dosage.
Selon nous, cette nouvelle approche devrait en outre
permettre de diminuer srieusement la consommation
de produits, tant donn que leau circulant travers
linstallation lors des pointes de consommation na de
toute faon pas le temps dagir effcacement sur le bio-
flm ou sur les colonies de lgionelles et quelle quitte
linstallation sans avoir eu deffet tangible. Il ne faut en
effet pas oublier que les produits de base reprsentent
un cot considrable : une concentration en agents ac-
tifs de 1,5 mg/l quivaut 1,5 par m
3
deau.
En ce qui concerne la corrosivit, on peut affrmer que le
traitement au ClO
2
ninduit pas de risque supplmentai-
re pour les canalisations en acier galvanis, pour autant
quil soit associ un traitement anticorrosion.
5 ConCLusions
Les cas de maladie du lgionnaire survenus en 1999 ont
plac le problme des lgionelles sous les feux de lac-
tualit et ont conduit llaboration dune lgislation
spcifque en Communaut famande.
Si lon souhaite rduire le risque de lgionellose, il
convient entre autres de maintenir la temprature de
leau autant que possible en dessous de 25 C ou au-des-
sus de 50 C. A cet effet, il y a lieu de concevoir et duti-
liser les installations deau au sein des btiments autre-
ment que ce ne fut le cas par le pass.
Toutefois, pour garder la situation sous contrle en per-
manence, il est en outre ncessaire de suivre ces instal-
lations de prs selon une procdure organise, ce qui
exige la mise sur pied dun plan de gestion ad hoc bas
sur une analyse du risque adapte, complte ventuel-
lement par des analyses deau pour le dpistage des l-
gionelles.
Ltude mene par le CSTC a dmontr que, si les traite-
ments anti-lgionelles peuvent contribuer matriser le
risque de contamination, un suivi rigoureux fond sur
un plan de gestion est une ncessit imprieuse (tout
comme laffectation de moyens humains ncessaires),
le service assur par linstallateur du traitement devant
tre garanti de manire ce quil puisse remdier tou-
te dfaillance dans les dlais les plus brefs. A cet gard,
il faut avoir conscience du fait que la mise en service
32 - iCs magazine - 1 / 2012
D O S S I E R
LgIOnELLOSE / LEgIOnELLA
is daarenboven erg belangrijk dat de inwerkingstelling
van een antilegionellabehandeling gepaard gaat met
een voorafgaande sanering van de installatie. Als dit
niet gebeurt, moet men achteraf vaak vaststellen dat de
uitgevoerde behandeling in een eerste periode, die erg
lang kan zijn geen enkele invloed heeft op de conta-
minatie. Zelfs indien de doeltreffendheid toereikend is,
blijft er een risico bestaan op het opduiken van de vete-
ranenziekte achteraf, bijvoorbeeld bij een tijdelijke on-
derbreking van de behandeling. In het Vlaamse Gewest
mogen dergelijke antilegionellabehandelingen trou-
wens enkel toegepast worden indien zij erkend werden
door de bevoegde minister. st
LiterAtuurLiJst
1. Brundrett G.
Legionella and building services. Oxford, Butterworth-
Heinemann, 1992.
2. De Cuyper k.
Legionellabesmetting in sanitaire installaties. Hoe kan men
ze bestrijden ?
Brussel, WTCB-Tijdschrift, winter 2000.
3. De Cuyper k. en Dinne k.
minimaliseren van het risico op legionairsziekte. Brussel,
WTCB-Tijdschrift, lente 1997.
4. De Schrijver k.
Legionellose in Vlaanderen voor de periode van 1996 tot en
met oktober 1999. Antwerpen, ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap, Gezondheidsinspectie Provincie Antwerpen,
Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap, nr.
29, 2000.
www.wvc.vlaanderen.be/epibul
5. ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
Besluit van de Vlaamse Regering van 11 juni 2004 betref-
fende het voorkomen van de veteranenziekte of legionel-
lose op voor het publiek toegankelijke plaatsen. Brussel,
Belgisch Staatsblad van 7 september 2004.
www.staatsblad.be
6. ministerie van de Vlaamse Gemeenschap
ministerieel besluit van 11 juni 2004 houdende de indeling
van inrichtingen in risicoklassen naargelang het risico op
legionellose. Brussel, Belgisch Staatsblad van 7 september
2004.
www.staatsblad.be
7. ministerie van de Vlaamse Gemeenschap Voorkom
Legionellose. Brussel, Vlaamse Gezondheidsinspectie, de-
cember 2002.
www.wvc.vlaanderen.be/gezondmilieu
8. ministre franais de lEmploi et de la Solidarit
Circulaire DGS/SD7A/SD5C-DHOS/E4 n 2002/243 du
22/04/2002 relative la prvention du risque li aux lgi-
onelles dans les tablissements de sant. Parijs, Direction
gnrale de la Sant, 2002.
www.sante.gouv.fr
9. Nederlands Staatssecretariaat van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en milieubeheer
Besluit van 26 oktober 2004 tot wijziging van het
Waterleidingbesluit en het Besluit hygine en veiligheid
badinrichtingen en zwemgelegenheden (preventie van
legionella in leidingwater). s-Gravenhage, Staatsblad van
het koninkrijk der Nederlanden, nr. 576, 2004.
10. Pavey L. en Roper m.
Chlorine dioxide water treatment for hot and cold water
services. Bracknell (GB), The Building Services Research and
dun traitement anti-lgionelles doit tre accompagne
dun assainissement pralable de linstallation. A dfaut,
on risque de devoir arriver la conclusion que le traite-
ment na absolument rien modif la contamination,
du moins dans un premier stade qui peut savrer trs
long , et que, mme si son effcacit est suffsante, le
risque demeure de voir rapparatre ultrieurement des
cas de lgionellose en cas de dfaillance temporaire du
traitement. En Rgion famande, les traitements anti-l-
gionelles ne peuvent dailleurs tre appliqus que sils
sont reconnus par le ministre comptent. st
BiBLioGrApHie
1. Brundrett G.
Legionella and building services. Oxford, Butterworth-
Heinemann, 1992.
2. De Cuyper k.
Contamination des installations sanitaires par la lgionelle :
comment y remdier ?
Bruxelles, CSTC-magazine, hiver 2000.
3. De Cuyper k. et Dinne k.
Rduire les risques de maladies du lgionnaire. Bruxelles,
CSTC-magazine, printemps 1997.
4. De Schrijver k.
Legionellose in Vlaanderen voor de periode van 1996 tot
en met oktober 1999. Anvers, ministerie van de Vlaamse
Gemeenschap, Gezondheidsinspectie Provincie Antwerpen,
Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap, n
29, 2000.
www.wvc.vlaanderen.be/epibul
5. ministre de la Communaut famande
Arrt du Gouvernement famand du 11 juin 2004 relatif
la prvention de la maladie du lgionnaire ou lgionellose
dans les espaces accessibles au public. Bruxelles, moniteur
belge du 7 septembre 2004.
www.moniteur.be
6. ministre de la Communaut famande
Arrt ministriel du 11 juin 2004 portant rpartition dta-
blissements en classes de risque selon le risque de lgionel-
lose. Bruxelles, moniteur belge du 7 septembre 2004.
www.moniteur.be
7. ministre de la Communaut famande
Voorkom Legionellose. Bruxelles, Vlaamse Gezondheids-
inspectie (Inspection famande de lHygine), dcembre
2002.
www.wvc.vlaanderen.be/gezondmilieu
8. ministre franais de lEmploi et de la Solidarit
Circulaire DGS/SD7A/SD5C-DHOS/E4 n 2002/243 du
22/04/2002 relative la prvention du risque li aux lgio-
nelles dans les tablissements de sant. Paris, Direction g-
nrale de la Sant, 2002.
www.sante.gouv.fr
9. Nederlands Staatssecretariaat van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en milieubeheer
Besluit van 26 oktober 2004 tot wijziging van het
Waterleidingbesluit en het Besluit hygine en veiligheid
badinrichtingen en zwemgelegenheden (preventie van le-
gionella in leidingwater). s-Gravenhage, Staatsblad van
het koninkrijk der Nederlanden, n 576, 2004.
10. Pavey L. et Roper m.
Chlorine dioxide water treatment for hot and cold water
services. Bracknell (GB), The Building Services Research and
Information Association (BSRIA), Technical Note TN 2/98,
1998.
Wilo-Star-Z NOVA en Wilo-Stratos PICO.
Wereldwijd de meest efficinte pompen
Wilo-Star-Z NOVA: tapwatercirculatiepomp. Een opgenomen vermogen van slechts 2 tot 4,5 W.
Corrosiebestendige roestvrij stalen waaier.
Wilo-Stratos PICO: verwarmingspomp met energie-efficintieklasse A. Energiebesparing tot 90 % t.o.v.
ongeregelde verwarmingspompen. TV-gekeurde hoge efficintie (certificaat zie www.wilo.de/rechtliches)
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
.
w
i
.
w
i
.
w
i
.
w
i
w
i
w
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
o
.
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
ANZ_Rechtstext_2010_210x297_NL.indd 1 19/05/10 15:18
De Micro-WKK condenserende
gaswandketel, die dankzij de
ingebouwde sterling motor naast
warmte ook elektriciteit opwekt.
Remeha
eVita
Het innovatief modulair systeem op
basis van een nieuwe condenserende
gas vloerketel met de gekende Calenta
technologie aan boord, eenvoudig
te combineren met een bijhorende
sanitair warmwater- of zonneboiler.
Het zonneboilersysteem van
het leegloop principe op
basis van een unieke uiterst
lichte zonneboiler van 110 L.
Remeha
Calora Tower
Remeha
ZentaSOL
NEW
NEW
NEW
Ontdek met Remeha
hoe innoverend
verwarmen kan zijn
Batibouw - paleis 12 - stand 106
Remeha Mampaey nv
Koralenhoeve 10 (KMO-zone Kapelleveld)
B-2160 Wommelgem
T 03 230 71 06 - F 03 230 11 53
E-mail info@remeha-mampaey.be - www.remeha.be - www.oertli.be
Wij brengen u de vertrouwde n nieuwe verwarmingsoplossingen van Oertli en Remeha. Oertli is meester in stookolie met ketels
van 16 tot 1450 kW, branders, sanitair warmwaterboilers en zonnesystemen. Remeha zet de toon als producent van condenserende
gastoepassingen en nieuwe technieken, met een stevig gamma gaswandketels van 15 tot 114 kW en oplossingen voor hoge
vermogens tot maar liefst 1146 kW.
Adv_februari.indd 1 10/01/12 10:51
1 / 2012 - iCs magazine - 35
VSC Belgique 2011

La deuxime dition du salon VSC Belgique sest tenue les
16, 17 et 18 novembre derniers. En ces temps de crises,
75 exposants sont venus prsenter via VSC Belgique leurs
produits, services et techniques aux installateurs.
VSC Belgique a accueilli principalement des visiteurs
actifs dans les secteurs du chauffage central, ventilation
et sanitaire. La foire sadressait galement aux tudiants
de dernire anne. Ils ont pu non seulement prendre
connaissance de loffre trs varie des diffrents exposants
mais ont pu galement rencontrer les personnes du VDAB
et dautres centres de formations.
Ct exposants, ce sont principalement les secteurs du
chauffage et des pompes chaleur qui taient reprsents
ainsi que bon nombre de prsentations de produits dans
le Product Village VSC. Les diffrents forums et sminaires
techniques ont t jugs utiles par les visiteurs. Lors de
trois forums prsids par les animateurs VIP, Guy Tegenbos,
Eric Cloes et Lieven Scheire, diffrentes questions actuelles
ont obtenu des rponses professionnelles de la part
dintermdiaires importants du secteur.
Deux entreprises se sont distingues lors de la remise des
VSC Awards. Aero Pulmo a raf lors de cette premire
dition, deux des trois prix : produit le plus innovant
et Lentreprise la plus audacieuse et dtermine .
Climatrix (Rofx) a reu le prix de la prsentation la plus
innovante . st
VSK Belgi 2011
Op 16, 17 en 18 november vond de tweede editie van VSk
Belgi plaats. In deze tijden van crisis hebben 75 exposan-
ten hun producten, diensten en technieken via VSk Belgi
aan de installateur voorgesteld.
VSk Belgi ontving vooral bezoekers uit de sectoren cv/
luchtbehandeling en sanitair. De beurs richtte zich boven-
dien als enige in de sector ook tot laatstejaarsstudenten.
Zij maakten kennis met het gevarieerd aanbod van de ver-
schillende standhouders, en konden terecht bij de VDAB
en andere opleidingscentra.
Bij de standhouders was dit jaar vooral de verwarming-
en warmtepompensector vertegenwoordigd, alsook de
diverse productpresentaties in de VSk Product Village.
Het aanbod van forums en technische seminars is door de
professionele bezoeker als waardevol beoordeeld. Tijdens
de drie forums, voorgezeten door VIP-moderatoren Guy
Tegenbos, Eric Cloes en Lieven Scheire, werden actuele
vragen vakkundig beantwoord door belangrijke spelers
uit de sector.
De uitreiking van de VSk Belgi Awards bleek succesvol
voor twee bedrijven. Op deze allereerste editie ging Aero
Pulmo aan de haal met twee van de drie prijzen : meest
innovatieve product en de onderneming met lef en ini-
tiatief. Climatrix (Rofx) sleepte de award meest innova-
tieve productpresentatie in de wacht.
st
M. De Bie
4/2011 - iCs magazine - 35
Devenez un grundfos
Professional , formez-
vous et gagnez
Cette anne, Grundfos a lanc linitiative
Grundfos Professional. Cest une platefor-
me dinformation et de formation en ligne
qui aide linstallateur professionnel dans ses
travaux au quotidien et qui lui procure ga-
lement de nombreux avantages. Grce ces
modules de formation en ligne, lhomme
de mtier peut dvelopper sa connaissance
des pompes, des techniques dinstallation
et des innovations dune faon ludique et
interactive.
De plus, il en sera rcompens par des prix
de valeur. En outre, chaque certif Grund-
fos Professional peut mensuellement avoir
la chance de gagner un iPad2 en compl-
tant le formulaire de sondage en ligne.
Voulez-vous aussi devenir membre?
Vous pouvez vous abonner sur
http://moderncomfort.grundfos.com
st
Word een grundfos
Professional, leer en win
Grundfos lanceerde dit
jaar de Grundfos Profes-
sional, een online infor-
matie- en trainingsplat-
form die de professionele
installateurs ondersteunt
in hun dagelijks werk en
hen tevens tal van voor-
delen geeft.
Dankzij de online trai-
ningsmodules kan de pro-
fessionele vakman zijn
kennis op het gebied van
pompen, installatietech-
nieken en nieuwigheden
verder ontwikkelen op een leuke, interactieve manier en
wordt hij beloond met waardevolle prijzen. Elke gecerti-
fceerde Grundfos Professional maakt tevens maandelijks
kans om een ipad2 te winnen door de online enqute in
te vullen.
ook interesse om lid te worden?
Inschrijven op http://moderncomfort.grundfos.com
st
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Uitgebreid nieuws van deze leverancier (en anderen) vindt u op / Vous trouverez de plus amples informations du fournisseur (et dautres) sur www.ubbu-ics.be
VAKBEURS VOOR DE INSTALLATIEBRANCHE
SALON DU SECTEUR DE LINSTALLATION
BELGI BELGIQUE
i n F o
36 - iCs magazine - 1 / 2012
gedaan met de paperassen
en de verloren tijd !
Met de alles-in-n oplossing van ICS,
alle gegevens bij het uitvoeren
van een onderhoud worden
elektronisch ingegeven, conform
de wetgeving van elk gewest.
Motorola
MC55 PDA
met aangepast
programma.
ONS AANBOD
De oplossing wordt aan
de ICS LEDEN aangeboden
onder de vorm van een
huurcontract voor drie
jaar, met een nmalige
activatiekost van 149 en
een maandelijks bedrag van
58 onderhoud en updates
inbegrepen. Door dit laatste weet
u zeker dat u, welke wijziging een
gewest ook zou mogen doorvoeren,
u steeds mee bent met de actualiteit
en conform de regelgeving.
Li d van / Membr e de
Fini la papperasse
et le temps perdu !
Avec la solution tout en un dICS,
toutes les donnes ncessaires
un entretien peuvent tre
introduites lectroniquement,
conformment la rglemen-
tation de chaque rgion.
PDA Motorola
MC55 avec
logiciels adapts.
NOTRE OFFRE
La solution est prsente aux
AFFILIS ICS sous la forme dun
bail de 3 ans, avec des frais
dactivation de 149 et un
montant mensuel de
58 y compris les
entretiens et mises
jour. Ce dernier vous permet
quelque soit la modifcation
introduite par une rgion,
dtre toujours en rgle avec la
rglementation dactualit.
1 / 2012 - iCs magazine - 37
e n e r G i e
Geothermie:
een realisatie bij BNP
PArIBAS FOrtIS te Waver
De Heer Gontran Ninauve, van het studiebureau GN, ver-
schaft ons regelmatig informatie over realisaties waarvoor
hij de studie heeft uitgevoerd en die betrekking hebben
op besparing van energie en water. Zo konden we in 2010
het tot hotel omgevormde station van Verviers bezoeken
(verticale geothermie), in de zomer van 2011 de industri-
ele nieuwkuis A&M (besparingen op het water- en gasver-
bruik) en op 24 oktober 2011 het Bankkantoor gelegen
Alphonse Bachplaats te Waver (eveneens verticale geo-
thermie). De Heer Roger Huet, verantwoordelijke voor de
HVAC infrastructuren bij BNP FORTIS PARIBAS, was onze
gids voor dit pilootproject.
Daikin werd weerhouden als leverancier van de warmte-
pompen. Het gebouw is zorgvuldig gesoleerd, de k-waar-
de is kleiner dan 30. Bijgevolg is er meer nood aan koelen
in de zomer dan aan verwarmen in de winter (men gaat
er zelfs van uit dat sommige zones nooit zullen moeten
verwarmd worden). Dit betekent eveneens dat de ver-
warming op zeer lage temperatuur kan gebeuren en dat
heeft een gunstige invloed op de COP en dus op het ren-
dement van de warmtepompen.
Waver ligt in het dal van de Dijle, en men moet er bijge-
volg niet diep boren om (stromend) water aan te treffen.
De geothermische werkzaamheden werden aangevat met
een testboring. Deze heeft het mogelijk gemaakt om de
Gothermie :
une ralisation chez BNP
PArIBAS FOrtIS Wavre
Monsieur Gontran Ninauve, du bureau dtudes GN, nous
fournit rgulirement des informations propos de rali-
sations pour lesquelles il a effectu ltude et qui concer-
nent les conomies deau et dnergie. Ainsi, nous avons
visit en 2010 la gare de Verviers, transforme en htel
(gothermie verticale), en t 2011 la blanchisserie A&M
(conomies deau et de gaz) et le 24 octobre 2011 la fliale
de la banque situe Place Alphonse Bach Wavre (ga-
lement une gothermie verticale). Monsieur Roger Huet,
responsable des infrastructures HVAC chez BNP FORTIS
PARIBAS tait notre guide pour ce projet pilote.
Les pompes chaleur ont t fournies par Daikin. Le b-
timent est soigneusement isol, tel point quil obtient
une valeur k de moins de 30. Par consquent, les besoins
de refroidissement en t sont plus importants que les be-
soins de chauffage en hiver (on a mme la conviction que
certaines zones ne devront jamais tre rchauffes). Cela
signife galement que le chauffage peut tre ralis
basse temprature, ce qui infuence favorablement le COP
et donc le rendement - des pompes chaleur.
Wavre se situe dans la valle de la Dyle, et il ne faut donc
pas forer grande profondeur avant de trouver de leau
stagnante et/ou en mouvement. Les travaux de gother-
mie ont dbut par la ralisation dun puits test, ce qui,
Fig. 1 Principeschema / Schma de principe
38 - iCs magazine - 1 / 2012
e n e r G i e
par la suite, a permis de dtermi-
ner les qualits thermiques du ter-
rain rencontr. Pour atteindre les
performances souhaites, 18 puits
de 120 mtres ont t fors.
Au total, on a utilis quelques
9 km de tuyauterie. La tempratu-
re du fuide primaire est de 13C ;
celle-ci reste quasiment inchan-
ge durant les 4 saisons. Le circuit
primaire alimente une pompe
chaleur classique eau (glycole)
/ eau (fg. 1 gauche : EWWP) et
5 pompes chaleur eau (glycole)
/ fron de type VRV (voir fg. 3 et
encadr).

La partie infrieure du schma de
principe reprsente lalimentation
de la pompe chaleur eau/eau
vers les circuits de chauffage
basse temprature (35C). Les ra-
diateurs se situent dans les espaces
sanitaires et les couloirs ; ils sont
dimensionns pour le fonction-
nement basse temprature. Un
rideau dair vertical, positionn
lentre de la banque, est aliment
par ce mme circuit. Il coupe les
courants dair qui pourraient sin-
fltrer lorsque la porte tournante
est en mouvement (fg. 4).
La temprature du circuit secondaire de la
pompe chaleur a t dtermine pour ob-
tenir un COP lev. Comme on peut le voir
sur le graphique fg. 5, si la temprature du
primaire est de 13 C et au secondaire inf-
rieur 35 C, le COP (coeffcient de perfor-
mance) est suprieur 5. Cest--dire que
pour un kW lectrique achet, la pompe
chaleur fournit 5 kW thermique.
Un groupe VRV est consacr au deuxime
tage, prvu pour laccueil des clients im-
portants. Les autres groupes approvision-
nent le premier tage ainsi que le rez-de-
chausse. Les conduites fron dissimules
dans les faux plafonds, alimentent les uni-
ts intrieures type gainable qui ralisent
le chauffage ou le refroidissement via des
thermische eigenschappen van de
ondergrond in kaart te brengen.
Hieruit bleek dat er 18 putten van
120 m diepte moesten geboord
worden om de gewenste doelstel-
lingen te halen. Onder de parking
van de bank bevinden zich 18 put-
ten die 120 meter diep zijn (uiterst
rechts aangeduid op het principe-
schema). Elke put is voorzien van
een dubbele lus.

In totaal is er zowat 9 10 km buis
gebruikt. De temperatuur van het
primaire medium bedraagt 13C
en blijft nagenoeg onveranderd
doorheen de 4 seizoenen van het
jaar. De primaire kring voedt een
klassieke (glycol)water / water
warmtepomp (fg. 1 links: EWWP)
en 5 (glycol)water/lucht warmte-
pompen type VRV (zie fg. 3 en
kaderstuk).
Onderaan op het principeschema
is de voeding weergegeven van
de water/water warmtepomp
naar de verwarmingskring op lage
temperatuur (35C). De radiatoren
verwarmen de sanitaire ruimtes
en de gangen; ze zijn gedimensi-
oneerd in overeenstemming met
deze lage aanvoertemperatuur.
Een verticaal luchtgordijn, ge-
plaatst bij de ingang van de bank, wordt
eveneens via deze kring gevoed en onder-
breekt de koude tocht die eventueel via de
draaideur naar binnen komt (fg. 4).
De temperatuur aan de secundaire kring
van de warmtepomp werd berekend om
een zo gunstig mogelijke COP te beko-
men. Zoals af te lezen valt uit de grafek
op fg. 5, haalt men een COP (coeffcient
of performance) groter dan 5 indien de
temperatuur aan de primaire zijde 13 C
bedraagt en aan secundaire zijde lager is
dan 35 C. Dit betekent dat per kW aange-
kochte elektriciteit, de warmtepomp 5 kW
thermisch vermogen produceert.
Fig. 2 In een technische ruimte zien we twee
collectoren waarop de 18 putten zijn aangesloten.
Dans un espace technique on aperoit le
raccordement des 18 puits sur deux collecteurs.
Fig. 3 VRV systemen
Systmes VRV
Fig. 4
Un systme VRV (Volume Rfrigrant Variable) se limite
ne faire circuler que la quantit de rfrigrant ncessaire, et
peut par consquent prvoir simultanment des tempratu-
res diffrentes en fonction du local.
Grce la technologie Inverteur de Daikin, le systme peut
en outre adapter la capacit aux demandes relles. Ceci pro-
duit un confort maximal (les fuctuations de temprature
sont minimales) ainsi quune effcacit maximale (pas de
gaspillage dnergie suite des cycles marche/arrt). Il en
rsulte en fnale un cot de fonctionnement rduit.
Een VRV (Variable Refrigerant Volume) systeem laat enkel
en alleen de nodige hoeveelheid koelmiddel circuleren, en
kan daardoor verschillende ruimtes tegelijkertijd laten ge-
nieten van een verschillende temperatuur.
Daarnaast kan het systeem, dankzij de Daikin inverter-tech-
nologie, de capaciteit aanpassen aan de werkelijke behoef-
ten. Dit zorgt voor een maximum aan comfort (temperatuur-
schommelingen zijn geminimaliseerd) en maximale effcin-
tie (geen onnodig energieverbruik door start- en stopmo-
dus). Uiteindelijk resulteert dit in minimale bedrijfskosten.
1 / 2012 - iCs magazine - 39
e n e r G i e
grilles. Lesthtique des grilles a beaucoup dimportance car
la grille est le seul lment visible (fg. 6).
La temprature de chaque local peut tre rgle indivi-
duellement par le biais dun thermostat dambiance. En
fn de compte, deux ventilo-convecteurs raccords direc-
tement sur la boucle gothermique produisent le refroi-
dissement, indispensable pour le bon fonctionnement
des appareils monts dans les deux locaux informatiques
(fg. 7), et ce pratiquement sans apport dnergie.
Tous les lments sont raccords sur un systme de gestion
de btiment. Le fabricant peut les surveiller distance par
GSm.
Du fait de la proximit de la Dyle, certaines exigences doi-
vent tre respectes, afn de prvenir les risques dinon-
dations. Pour obtenir un effet tampon lors dune averse
courte mais violente, une grande partie de la toiture est
ralise en toiture verte. De plus, une citerne deau de
pluie est enfouie sous le btiment. Sa capacit est de 20.000
litres. Les toilettes sont alimentes via un groupe hydro-
phore et un systme de fltrage (y compris une lampe UV).
Pour la mme raison, le parking est recouvert par des mat-
riaux qui permettent linfltration de leau dans le sol.
Tous nos remerciements Messieurs Huet et Ninauve (fg. 8)
pour cette visite intressante.
st
M. De Bie
En van de VRV groepen be-
dient de tweede verdieping,
die voorzien is van een aantal
ontvangstruimten voor bijzon-
dere klanten. De overige groe-
pen nemen het gelijkvloers en
de eerste verdieping voor hun
rekening. Leidingen verbor-
gen in het vals plafond voeden de binnenunits, die voor
de verwarming of de koeling zorgen. Het gebruikte type
units zit volledig verborgen achter het vals plafond. Het
esthetisch aspect van de roosters is van groot belang, want
dit is het enige zichtbare element (fg. 6). De tempera-
tuur in elke ruimte is individueel instelbaar via een kamer-
thermostaat. Tenslotte zorgen twee ventilo-convectoren,
rechtstreeks aangesloten op de geothermische lus, voor
de koeling, die onontbeerlijk is voor de goede werking
van de apparatuur in de twee informatica lokalen (fg. 7);
hierbij wordt nagenoeg gn energie toegevoegd.
Alle elementen zijn aangesloten op een centraal gebou-
wenbeheersysteem en kunnen door de fabrikant via GSm
worden bewaakt.
Door de nabijheid van de Dijle moet aan een aantal ei-
sen worden voldaan om overstromingsgevaar te voorko-
men. Een groot deel van de dakbedekking is uitgevoerd
als groen dak, zodat het water bij korte, hevige buien
gebufferd wordt. Bovendien bevindt er zich onder de
gebouwen een regenwatertank met een capaciteit van
20.000 liter. Een pompgroep voedt het regenwater via
een fltersysteem (inclusief UV-lamp) naar de toiletten.
Om dezelfde reden zijn de parkeerstroken aangelegd met
waterdoorlatend materiaal, zodat het regenwater ge-
makkelijk in de grond kan infltreren.
Met onze dank aan de heren Huet en Ninauve (fg. 8) voor
deze boeiende rondleiding. st
2
3
4
5
6
7
55
45
35 25
-20 -20 0 +13 +20
Temprature de dpart
vertrektemperatuur
Temprature source primaire
C
Temperatuur primaire bron
C
O
P

d
e

l
a

P
A
C
C
O
P

v
a
n

d
e

W
P
Fig. 5
Fig. 6
Fig. 7
Fig. 8
La chaudire gaz condensation
microcognration qui produit
de llectricit en mme temps
que le chauage grce au moteur
sterling intgr.
Remeha
eVita
La nouvelle chaudire gaz
condensation au sol base sur
la technologie de la Calenta,
facile combiner avec dirents
modules comme un ballon
sanitaire ou un systme solaire.
La chaue-eau solaire
drain-back compos dun
ballon spcique ultra-lger
de 110 litres.
Remeha
Calora Tower
Remeha
ZentaSOL
NEW
NEW
NEW
Batibouw - palais 12 - stand 106
Remeha Mampaey nv
Koralenhoeve 10 (Zoning Kapelleveld)
B-2160 Wommelgem
T 03 230 71 06 - F 03 230 11 53
E-mail info@remeha-mampaey.be - www.remeha.be - www.oertli.be
On vous prsente la gamme dOertli et Remeha toe qui prsente des solutions ables et innovantes pour le chauage.
Oertli matrise les chaudires oul de 16 1450 kW, brleurs, ballons deau chaude sanitaire et les sytmes solaires. Remeha
simpose comme fabricant de solutions gaz condensation et nouvelles technologies, avec une gamme
de chaudires gaz murales de 15 114 kW et des applications en puissance leve atteignant les 1146 kW.
Le chauage Remeha,
toujours une
innovation davance
Adv_februari.indd 2 10/01/12 10:52
1 / 2012 - iCs magazine - 41
e n e r G i e
Geothermie in Bergen:
het begon met de
ontginning van steenkool
In het begin van de 20
e
eeuw was Wal-
loni het kloppend hart van Belgi op
het gebied van industrie. Steenkool
was toen de meest gebruikte brand-
stof om stoomketels aan te drijven, en
later kleine elektriciteitscentrales die
stroom leverden aan de nabij gelegen
fabrieken. Logisch dat men dan ook op
het idee kwam om in de nabijheid van
Bergen op zoek te gaan naar steenkool.
De techniek bestond er in om een gang
te graven die schuin naar beneden liep
(fg. 1). Tot hun grote verbazing stuitten
de ontginners al op geringe diepte op
een warm waterbron die daar volgens
de toen gangbare theorie niet mocht
aangetroffen worden. Om de werk-
zaamheden voort te zetten werden dan
maar pompen ingezet die het hinder-
lijke water in een nabijgelegen beek
moesten lozen. Hoe dieper men echter
groef, hoe erger de situatie werd. Een
tweede boring, verwijderd op een tien-
tal meter van de eerste, kampte met
hetzelfde probleem en het project werd
dan maar opgegeven.
Het is pas veel later, omstreeks 1970, dat
de universiteit van Bergen de structuur
van de ondergrond in kaart wou bren-
Gothermie Mons :
tout commena par
lextraction du charbon
Au dbut du 20
e
sicle, la Wallonie
tait au cur de lindustrie belge. Le
charbon tait alors le combustible
le plus utilis pour alimenter les
chaudires vapeur, et plus tard,
les petites centrales lectriques qui
fournissaient du courant aux usines
voisines. Bien sr, la recherche du
charbon sest tendue aux alentours de
mons. La technique consistait creuser
un couloir souterrain en oblique
(fg.1). leur grand tonnement, les
mineurs se voyaient dj, faible
profondeur, confronts une source
deau chaude qui selon les dires de
lpoque ne pouvait y tre trouve.
Afn de poursuivre les activits, des
pompes furent utilises pour vacuer
leau gnante dans un cours deau
avoisinant. Toutefois plus on creusait,
plus la situation saggravait. Un second
forage, une dizaine de mtres du
premier, rencontra le mme problme
et le projet fut alors abandonn.
Ce sera seulement beaucoup plus
tard, vers 1970, que lUniversit de
mons souhaita rpertorier la structure
du sol. Et cest ainsi que quelques
bassins souterrains deau chaude
furent dcouverts. Lexploitation
ntait cependant pas rentable avant
le deuxime choc ptrolier dbut
1980. Depuis 1985, le puits de Saint-
Ghislain (profondeur = 2400 m) fournit
de leau 72C. Via un changeur de
chaleur (fg.2), dune capacit totale
de 5,2 mW, et une srie de pompes,
avec un dbit total de 150 m
3
/h (fg3),
leau chaude rejoint un rseau de 6 km
de tuyaux capable de rchauffer 3
complexes scolaires, une piscine et ses
annexes, 355 habitations et un hpital.
la fn du circuit, leau a encore une
temprature de 40C. Celle-ci est
utilise pour le rchauffement dune
serre feurs de 4000 m
2
. Le surplus de
chaleur est utilis pour la fermentation
de biogaz issu des dchets dune station
dpuration proximit. Si ncessaire,
leau peut encore tre refroidie au
contact de lair pour atteindre une
temprature infrieure 30C, avant
dtre dverse dans le cours deau La
Haine. Deux chaudires au gaz naturel
Fig. 1
Fig. 2
42 - iCs magazine - 1 / 2012
e n e r G i e
gen. Zo ontdekte men enkele ondergrondse bassins van
heet water. Exploitatie was echter niet rendabel, totdat de
tweede olieschokgolf begin 1980 het hoofd opstak. Sinds
1985 levert de put van Saint-Ghislain (diepte = 2400 m)
water aan 72 C. Via warmtewisselaars (fg. 2) met een to-
taal vermogen van 5,2 mW en een reeks pompen met een
totaal debiet van 150 m/h (fg. 3), gaat het warm water
naar een net van 6 km leidingen voor de verwarming van
3 schoolcomplexen, een zwembad met aanhorigheden,
355 wooneenheden en een ziekenhuis. Daarna heeft het
water nog een temperatuur van ongeveer 40 C. Dit wordt
gebruikt voor de verwarming van een bloemenserre van
4000 m. Het overschot aan warmte wordt aangewend
voor de fermentatie van biogas uit afval van een nabij-
gelegen waterzuiveringsstation. Indien nodig wordt het
water nog verder aan de lucht gekoeld, zodat de tempe-
ratuur lager is dan 30 C alvorens het in de waterloop de
Haine wordt geloosd. Twee aardgasketels (fg. 4) van elk
5 mW worden als hulpverwarming ingeschakeld telkens
de buitentemperatuur onder 0C zakt. Een derde ketel
dient als reserve. met dit project wordt jaarlijks 2,3 mil-
joen m aardgas en 5400 ton CO
2
uitgespaard.
Op de dag van ons bezoek, 8 november 2011, heeft Elio
Di Rupo in Bergen zijn handtekening gezet onder de start
van een project, dat een nieuw stadsgedeelte van warmte
zal voorzien met water van 70 C, afkomstig uit een put
van 2500 m diepte. De CO
2
besparing werd becijferd op
2100 ton per jaar. De kosten voor het project zijn geraamd
op 6 miljoen , waarvan de helft voor rekening is van het
Waals Gewest, de andere
helft wordt gedragen door
IDEA, de Intercommunale
voor Economische Ontwikke-
ling en Planning van de regio
mons-Borinage-Centre.
met dank aan Geert matthys
voor de organisatie van deze
leerrijke studiereis.
st
M. De Bie
Fig. 3
Fig. 4
de 5 MW chacune (fg. 4), sont intgres comme source
de chauffage supplmentaire ds que les tempratures
extrieures descendent en-dessous de 0C. Une troisime
chaudire sert de rserve. Ce projet permet dconomiser
annuellement 2,3 millions de m
3
de gaz naturel et
5400 tonnes de CO
2
.
Le jour mme de notre visite, Elio Di Rupo a appos sa
signature au lancement dun projet qui alimentera une
autre partie de la ville de mons en chauffage avec de leau
chaude 70C issue dun puits de 2500 m de profondeur.
Lconomie de CO
2
devrait atteindre 2100 tonnes par an.
Les cots du projet sont estims 6 millions , dont la
moiti est prise en charge
par la Rgion wallonne,
lautre moiti par IDEA,
lIntercommunale pour le
Planning et Dveloppement
Economique de la rgion
mons-Borinage-Centre.
Avec nos remerciements
Geert matthys pour ce
voyage dtude instructif.
st
1 / 2012 - iCs magazine - 43
SOLOLIFT2
en sanitair wordt
overal mogelijk
et linstallation de sanitaires
devient possible partout
GRUNDFOS SOLOLIFT2
Lvacuation dune toilette, dune salle de bains, ou de
tout autre quipement sanitaire situ sous le niveau du
rseau dgots ou encore au travers une tuyauterie de
faible section pose problme? La gamme SOLOLIFT2 de
Grundfos de stations compactes de relevage quipes
ou non de broyeurs vous permettent de rpondre
tous les cas de gure. Une exibilit suprieure grce
une adaptabilit et des capacits suprieures permet
la gamme de stations compactes de relevage SOLOLIFT
2 de Grundfos dofrir le traitement le plus able pour
toute installation sanitaire compose de toilette, de
bidet, de lavabo, de douche et de machine laver.
http://sololift2.grundfos.com
Afvalwater van een toilet, badkamer, keuken
of andere sanitaire voorzieningen onder het
rioleringsniveau of door dunne leidingen?
De Grundfos SOLOLIFT2 serie compacte
opvoerstations met versnijdingsmechanisme
maken het allemaal mogelijk! Met een
superieure exibiliteit, aanpasbaarheid en
capaciteit biedt de Grundfos SOLOLIFT2 serie
compacte opvoerstations de meest betrouwbare
verwerking van huishoudelijk afvalwater voor
elke willekeurige combinatie van toilet, bidet,
gootsteen, douche en wasmachine.
sololift2 end-user ad 210x297 NLFR.indd 1 13/01/2012 10:23:20
1 / 2012 - iCs magazine - 45
i n F o
Ltanchit facteur de risque
ICS reoit de laide dans sa croisade
de mise en garde
Le professeur Stevens de lInstitut Tropical Anvers tire
la sonnette dalarme depuis 2 ans car 40 % des Belges
souffrent dune lgre infection des voies respiratoires sans
sen rendre compte. La raison est le manque daration
dans nos habitations super tanches . Ds lors, nous
avertissons rgulirement via notre magazine des risques
en cas de construction dhabitations ou dappartements
exagrment tanches, o la ventilation ne fonctionne pas
correctement, est mal utilise et/ou nest pas correctement
entretenue. Aux Pays-Bas, ces problmes sont surveills
de prs depuis quelques annes, particulirement depuis
quun problme de sant collectif dans un immeuble
appartements a t soulev par la presse internationale.
Ceci a eu pour effet des dcisions drastiques concernant la
ventilation et ltanchit dans lintrt de la sant.
Nous pouvons en tirer les leons ncessaires ! Cela a
dj t fait en Flandre lors du lancement de lenqute
probablement infuence par les mises en garde la
prudence du LNE en ce qui concerne ltanchit. Un
message dans le mme sens a galement t publi le 15
dcembre 2011 dans je vais construire . Nous esprons
que la Wallonie ragira aussi rapidement dans ce sens.
Il nous semble galement vident que le CSTC traitera
les aspects du risque lors de ses enqutes. Nous vous
soumettons le message intgral publi par mainpress via
leur bulletin dinformation Engineeringnet.be.
st
Engineeringnet.be du 15 dcembre 2011 mentionne
dans son bulletin dinformation :
Les habitations co-nergtiques sont-elles
malsaines? Les Flandres dbutent une enqute
au niveau des habitations famandes co-
nergtiques.
Luchtdichtheid houdt ook risicos in
ICS krijgt ondersteuning in haar
kruistocht van waarschuwingen...
Professor Stevens van het Tropisch Instituut van Antwer-
pen waarschuwt sinds 2 jaar dat 40% van de Belgen met
een lichte luchtwegeninfectie rondlopen zonder het te
beseffen. De oorzaak ligt in een gebrekkige ventilatie in
onze luchtdichte woningen.
Sindsdien waarschuwen wij regelmatig in het ICS maga-
zine voor de risicos bij overdreven luchtdicht gebouwde
woningen of appartementen, waar de ventilatie niet goed
werkt, niet goed wordt gebruikt en/of niet goed wordt
onderhouden.
Vooral bij het D+ systeem is het niet gemakkelijk zelfs
heel moeilijk om een goede reiniging van de luchtka-
nalen uit te voeren. Een adequate oplossing is dit uit te
voeren gekoppeld aan een inspectie, met behulp van een
afstandsbediende robot met camera en reinigingsborstels
met stofzuigsysteem. Als antibacterile preventie is het
absoluut noodzakelijk vooral bij D en D+ ventilatie -
deze reiniging jaarlijks uit te voeren. In Nederland worden
deze problemen sinds enkele jaren van nabij opgevolgd,
vooral sinds een collectief gezondheidsprobleem in een
appartementsgebouw de internationale pers haalde... en
aanleiding gaf tot drastische besluiten voor ventilatie en
luchtdichtheid in het belang van de gezondheid.
Wij kunnen daaruit de nodige lessen trekken! Dat is bij
deze alvast gebeurd in Vlaanderen bij het opgestarte
onderzoek mogelijks benvloed door onze oproep tot
voorzichtigheid met betrekking tot luchtdichtheid door
LNE. Ook Ik ga bouwen publiceerde op 15 december
2011 een dergelijk bericht. We hopen dat spoedig ook het
Waals gewest deze stap zal zetten.
Het lijkt ons ook vanzelfsprekend dat het WTCB bij haar
onderzoeken de risico-aspecten zal behandelen. We geven
U integraal het bericht dat mainpress nv in haar Nieuws-
brief Engineeringnet.be heeft gepubliceerd.
st
Ing. Roland Debruyne
Engineeringnet.be van 15 december 2011 schrijft in
haar nieuwsbrief:
Energiezuinige woningen ongezond? Vlaanderen
start onderzoek binnenmilieu Vlaamse energiezui-
nige woningen.
In de media verschenen een aantal berichten over
ongezonde energiezuinige woningen. Het zou
vooral gaan om slecht werkende ventilatiesyste-
men. Het Departement LNE (Departement Leefmi-
lieu, Natuur en Energie) is een onderzoek gestart.
In Nederland bleek uit onderzoek dat in sommige
nieuw gebouwde wijken de mechanische ventila-
tiesystemen inderdaad gezondheidsklachten ver-
oorzaken. Dat was een gevolg van onder meer een
fout ontwerp en slechte plaatsing van het systeem.
Bovendien zijn de systemen in het Nederlandse
onderzoek ook erg lawaaierig, wat voor geluids-
Ralisation dun test ltanchit
Uitvoeren van een dichtheidstest
i n F o
Un certain nombre dannonces ont t publies
dans les mdia concernant les habitations co-
nergtiques malsaines. Il sagirait principalement
de dysfonctionnement des systmes de ventilation.
Le Dpartement LNE (Dpartement Environne-
ment, Nature et Energie Flamand) a commenc une
enqute. Des tudes aux Pays-Bas ont rvl que,
dans certains quartiers nouvellement construits, les
systmes de ventilation mcaniques provoquent ef-
fectivement des troubles de sant. Ctait d, entre
autres, une erreur de conception et mauvais pla-
cement du systme. De plus, les systmes analyss
aux Pays-Bas sont trs bruyants, ce qui provoque
des nuisances sonores. De ce fait, beaucoup dha-
bitants teignent le systme ou le rglent trop bas.
Une ventilation mauvaise ou insuffsante provoque
diffrents problmes lintrieur, tels que de lhu-
midit, des moisissures et laccumulation de subs-
tances toxiques. Cest pourquoi le Dpartement
LNE, en collaboration avec lAgence Flamande de
lEnergie (VEA), a commenc une enqute sur len-
vironnement interne dhabitations famandes co-
nergtiques. Dans cette enqute, la qualit de lair
interne est analyse dans les btiments co-ner-
gtiques et compare lair interne de btiments
communs. Les rsultats de cette enqute sont at-
tendus fn 2012.
overlast zorgt. Daarom zetten veel bewoners het
systeem uit of in een te lage stand. Slecht of onvol-
doende ventileren is een belangrijke oorzaak van
allerlei binnenhuisproblemen zoals vocht, schimmel
en ophoping van giftige stoffen. Daarom startte
het Departement LNE, samen met het Vlaams Ener-
gieagentschap (VEA), een onderzoek naar het bin-
nenmilieu van Vlaamse energiezuinige woningen.
In dit onderzoek wordt de binnenluchtkwaliteit
geanalyseerd in energiezuinige gebouwen en ver-
geleken met de binnenluchtkwaliteit in gewone
gebouwen. De resultaten van dit onderzoek wor-
den verwacht tegen eind 2012.
Thermographie / Thermografe






COLLECTOREN OP MAAT COLLECTEURS SUR MESURE

Fax of mail uw schema info@m-m-t.be Envoyez votre schma par FAX ou E-mail

Prefabricatie van complete projecten Prfabrication de projets complets


M-M-T bvba Szamotulystraat 5 Industrie Noord D4 8700 Tielt tel: (+32)(0) 51 72 42 88 fax: (+32)(0) 51 72 56 03






Verwarming koeling industrie
Buffervaten voor ijs- en warmwater
www.m-m-t.be
CONTAINEROPSTELLINGEN
voor HVAC
Chauffage froid industrie stockage
eau glace et eau chaude
www.m-m-t.be
Chaufferies prfabriques autonomes
Prfabrication de projets HVAC

neWs NEWS
4/2011 - iCs magazine - 47
Daikin tablit son Centre
Europen de Dveloppement
Ostende
Daikin Europe a t cr en 1973 Ostende et se limitait
initialement la production et lassemblage de systmes
de refroidissement pour le march europen. La socit
na cess de crotre grce un certain nombre dacquisi-
tions majeures, telles que mcQuay et Rotex. 38 ans plus
tard lentreprise sest dveloppe et est devenue le si-
ge principal europen pour la vente et le marketing d
EmEA (Europe, moyen-Orient et Afrique), la production
et ladministration. Lentreprise occupe 5444 personnes et
se concentre sur des solutions globales pour le chauffage
via la technologie de pompes chaleur, les systmes de
confort climatique, les systmes deau glace et la rfrig-
ration commerciale. Le chiffre daffaires en 2010 tait de
plus de 1,8 milliards .
Ltape suivante logique est le dveloppement de syst-
mes adapts au march europen. cette fn, les contrats
pour lEDC, le Centre de Dveloppement Europen, ont
rcemment t signs.
LAirco : pas uniquement du refroidissement!, paroles
de Frans Hoorelbeke, prsident du Conseil dAdmi-
nistration. Il poursuit : Il sagit de crer un confort idal
dans dans la pice de sjour avec une effcacit nergti-
que la plus haute . Cette philosophie va galement tre
applique au niveau du dveloppement.
Bart teirlinck, General manager adjoint de leDC
ajoute : Il sagit de nouvelles technologies qui semblent
trs prometteuses. Pour vrifer si ces promesses seront
respectes, nous testerons de manire trs large. 15 mil-
lions seront investis cette fn dici 2015. Le premier
aboutissement est notre nouveau laboratoire de neige
dans lequel il est possible de tester nos produits jusqu
Daikin richt Europees
Ontwikkelingscentrum op
in Oostende
Daikin Europe werd in 1973 opgericht in Oostende en be-
perkte zich aanvankelijk tot de productie en assemblage
van koelsystemen voor de Europese markt. Het bedrijf is
gestaag gegroeid mede dankzij een aantal belangrijke ac-
quisities, zoals mcQuay en Rotex. 38 jaar later is het bedrijf
uitgegroeid tot het Europese hoofdkantoor voor verkoop
& marketing EmEA (Europa, midden-Oosten en Africa),
productie en administratie. Het bedrijf stelt 5444 mensen
tewerk en spitst zich toe op totaaloplossingen voor ver-
warming via warmtepomptechnologie, klimaatcomfort-
systemen, ijswatersystemen en commercile koeling. De
omzet bedroeg in 2010 meer dan 1,8 miljard .
De volgende logische
stap is het zelf ontwer-
pen van systemen aan-
gepast aan de Europese
markt. Hiertoe werden
zopas de contracten on-
dertekend voor het op-
richten van het EDC, het
Europees Development
Center.
Airco is meer dan koe-
len, aldus Frans Hoor-
elbeke, Voorzitter van
de raad van Bestuur.
Hij vervolgt: Het is het
creren van een ideaal
comfort in de leefruimte
en dit met een zo hoog
mogelijke energie-effcintie. Deze flosofe zal ook toe-
gepast worden voor de ontwikkeling.
Bart teirlinck, Deputy General mana-
ger van het eDC, zegt hierover: Het
betreft nieuwe technologien die er erg
veelbelovend uitzien. Om na te gaan of
deze beloftes ook worden waargemaakt,
zullen we heel uitgebreid testen. Hier-
voor zal 15 miljoen worden genves-
teerd tussen vandaag en 2015. Het eerste
resultaat is ons gloednieuw sneeuwlabo
waar we onze producten bij tempera-
turen tot -25 C kunnen testen. maar
we zullen eveneens in rele omstandig-
heden testen; hiertoe zullen een aantal
toestellen bij ons personeel worden gen-
stalleerd. Een tweede factor voor succes
zijn de medewerkers. Wij gaan van start
met een 75 koppige groep, een mix van
ervaren mensen en jong talent. Zij zullen
een grondige opleiding volgen, en zo de
kennis over warmtepompen uit japan
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Bart Teirlinck dans la chambre froide
Frans Hoorelbeke
48 - iCs magazine - 1 / 2012
naar hier importeren. Tegen 2015, zullen daar nog eens
75 extra medewerkers bijkomen in Oostende en nog eens
50 verdeeld over de flialen in
Duitsland en Tsjechi.
shinici nakaishi, General
manager eDC ronde de pers-
conferentie af: Daikin Indu-
stries Ltd, het japanse moe-
derbedrijf, heeft voor Oost-
ende gekozen omwille van
de aanwezige expertise. Het
centrum zal een belangrijke
rol spelen in de ontwikkeling
van innovatieve alternatieven
voor de traditionele verwar-
mingssystemen, afgestemd op
de Europese markt.
st
M. De Bie
une temprature de 25C. Toutefois, nous testerons ga-
lement en situation relle ; cet effet un certain nombre
dappareils seront placs chez des membres de notre per-
sonnel. Un deuxime facteur de russite est nos collabora-
teurs. Nous commenons par un groupe de 75 employs,
un mlange de personnes exprimentes et de jeunes ta-
lents. Ils suivront une formation approfondie et introdui-
ront ici les connaissances japonaises concernant les pom-
pes chaleur. Pour 2015, Ostende, 75 personnes vont sy
ajouter et encore 50 supplmentaires rparties dans les
fliales en Allemagne et en Tchquie .
shinici nakaishi, General manager eDC clturait la
confrence de presse : La maison mre japonaise Dai-
kin Industrie Ltd a choisi Ostende en raison de la prsence
de lexpertise. Le centre jouera un rle important dans le
dveloppement dalternatives innovantes pour les syst-
mes de chauffage traditionnel, adaptes au march euro-
pen . st
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Shinici Nakaishi
Uitgebreid nieuws van deze leverancier (en anderen) vindt u op / Vous trouverez de plus amples informations du fournisseur (et dautres) sur www.ubbu-ics.be
Producten met veel energie.
Bien vivre lnergie.
Warmtepompen, zonnepanelen en vloerverwarming.
Volledig uit n hand.
Pompes chaleur, panneaux solaires et chauffage par le sol.
La technique dune seule marque.
Roth stookolietanks. Meer dan waarschijnlijk
ook u bekend. Maar kent u ook de andere
producten uit het Roth gamma?
Roth is een richtinggevend Duits fabrikant producten voor
het opwekken van energie, de distributie en de opslag
ervan. Hierdoor vormen verschillende types warmtepompen,
thermische hoogkwalitatieve zonnepanelen met bijhorende
opslagboiler en een compleet gamma producten
voor vloerverwarming onderdeel van een uitgebreid
pakket speciaal ontwikkeld voor de gespecialiseerde
verwarmingsinstallateur.
Les rservoirs mazout de Roth. Plus que
probable que vous les connaissez aussi. Mais
connaissez-vous aussi les autres produits de
la gamme Roth ?
Roth est un fabricant Allemand faisant autorit dans les
domaines de la production, de la distribution et du stockage
dnergie. La gamme de produits dvelopps spcialement
pour le professionnel du chauffage comprend non pas
seulement diffrentes types de pompes chaleur et panneaux
solaires thermiques de haute qualit mais aussi une gamme
complet de matriaux pour le chauffage par le sol.
Voor meer informatie / Pour plus dinformations :
Roth Belgium, Rijmenamseweg 211 te 2820 Bonheiden
Tel./TL 015.50.92.91 - Fax 015.50.92.98 - Email info@roth-belgium.be - www.roth-belgium.be
Kringloop van milieuvriendelijke energie:
met hernieuwbare energien uit de aarde, de zon, de lucht en het water
EcoCercle : dnergie et deau
Q Productie / Production
Q Opslag / Stockage
Q Distributie / Distribution
Roth_Adv. A4 ICS_07 2011_NL-FR.indd 1 08/07/11 13:50
Flexi Shop
Lindab
24/7/365 - selfservice
Flexi Shops
Kortrijk
Gent
Sint-Niklaas
Luik / Lige
Interesse in het Flexi Shop concept?
Contacteer ons op info@lindab.be of 09 385 50 11.
Le concept Flexi Shop vous intresse ?
Contactez-nous par e-mail info@lindab.be ou au 09 385 50 11.
2
4
/
2
4
u
w

v
e
n
t
ila
t
ie
m
a
t
e
r
ia
a
l
v
o
t
r
e

m
a
t

r
ie
l
d
e

v
e
n
t
ila
t
io
n

The right place
at the right time
Haal uw ventilatiemateriaal af op het ogenblik dat het u best past.
Het is absoluut niet nodig om op voorhand te bestellen.
Alles is steeds in voorraad.
Flexi Shop is open 7 dagen op 7, jaar in, jaar uit. U komt wanneer
het u best uitkomt, dag en nacht. En zelfs tijdens het bouwverlof
bent u meer dan welkom.
Dankzij een open-rek systeem en een handige handscanner neemt
u zelf wat en hoeveel u nodig heeft, niets meer en niets minder.
U vindt de Flexi Shops binnenkort in de meeste steden van het land
aan een vlot bereikbare invalsweg. Efcintie en tijdswinst, dat is wat
telt voor ons en voor u.
Un matriel de ventilation disponible en permanence. Venez lenlever
quand cela vous arrange; plus besoin de commander lavance.
Une disponibilit permanente, 7/7j. Venez quand vous le voulez,
de jour comme de nuit... mme pendant les congs du btiment,
si cela vous chante.
Un systme dtagre ouverte qui vous permet de prendre
exactement ce dont vous avez besoin et dans les quantits
ncessaires.
Des entrepts bientt votre disposition dans des nombreux villes
du pays. Notre devise (et la vtre) : efcacit et rapidit !
LIND-2135_Adv_ICS A4.indd 1 20/01/12 11:04
1 / 2012 - iCs magazine - 51
Van Marcke opte pour la
formule one-stop shop-
ping Aartselaar.
Alors quauparavant, en tant que
grossiste, il fallait tre prsent au
niveau local pour vendre, le con-
sommateur recherche aujourdhui
plutt un magasin centralis (one-
stop shop), un endroit o il peut
trouver tout ce dont il a besoin en
une fois, quitte parcourir quelques
kilomtres supplmentaires. Cette
volution du march nous incite
nous concentrer sur de grandes
entits, car cest la seule faon de
proposer un assortiment complet.
Plusieurs petits Van marcke
Inspiration Stores vont donc fermer
leurs portes, et certains grands vont
tre compltement ramnags
dici cinq ans.
Aartselaar est le second Inspiration
Store, aprs Courtrai, avoir t
ramnag. Prochainement suivra
Wijnegem. Grce loffre tendue
de produits et services, il ny aura
aucun licenciement, les conseillers
en dcoration dintrieur seront
raffects dans de plus grandes
entits. En outre, il y aura des Big
Blue Points dans ces Inspiration
Stores, pour pouvoir aider le client
dans sa recherche de produits
cologiques dans le domaine de leau et de la chaleur.
On pourra ainsi lui proposer des conseils spcialiss
et un soutien professionnel et personnalis, y compris
concernant les produits plus techniques.
La mission de Van marcke se rsume comme suit : We
care for quality of life. Concrtement, cela signife que
la qualit de vie des utilisateurs de produits et services,
doit tre garantie et amliore tout en maintenant leur
confort et en respectant lenvironnement (user-led).
Penser user-led, cest bien plus que penser orient
client. Le df consiste apporter une relle valeur
ajoute aux utilisateurs. Outre laccompagnement dans
le choix dune salle de bains, dun espace bien-tre ou de
produits de chauffage, le client souhaite galement de
laide pour lamnagement, la dcoration et linstallation
de ces produits. Van marcke va donc encore plus loin.
Les clients peuvent dsormais se rendre dans certains
Inspiration Stores pour du travail sur mesure et des
conseils concernant loffre de services totale. Ceci est
ralis grce aux partenaires Van marcke pour lclairage
(TAL), les carrelages (TTC) et la peinture (Levis). Au besoin,
Van marcke peut galement recommander un partenaire
installateur de la rgion au client.
st
Info: www.vanmarcke.be
Van Marcke kiest voor
one-stop-shopping, in
Aartselaar.
Waar men vroeger als grossier lokaal
moest aanwezig zijn om te kunnen
verkopen, is de consument nu eerder
op zoek naar een 1-stop-shop, een
winkel waar hij in n keer alles kan
vinden wat hij nodig heeft en hier-
voor wil hij best een aantal kilometer
overwinnen. Deze marktontwikke-
ling draagt de groothandel op zich
te concentreren op grote entiteiten,
want enkel daar kan men een volle-
dig assortiment aanbieden. Hierdoor
zullen enkele kleinere Van marcke
Inspiration Stores sluiten en enkele
grote tussen nu en binnen vijf jaar
volledig opnieuw ingericht worden.
Aartselaar is de tweede Inspiration
Store die afgestemd wordt op de
nieuwe manier van winkelen, na
kortrijk. Wijnegem volgt weldra.
Dankzij het uitbreidende aanbod
van producten en diensten zullen
er geen ontslagen vallen, de interi-
euradviseurs worden ingezet in de
grotere entiteiten. Daarnaast zullen
er in deze Inspiration Stores ook Big
Blue Points genstalleerd worden, om
de klant te kunnen helpen bij de zoektocht naar milieu-
vriendelijke producten rond warmte en water. Hierdoor
krijgen de klanten uitgebreid deskundig advies en profes-
sionele ondersteuning op persoonlijk niveau, ook voor de
meer technische producten.
De missie van Van marcke is dan ook: We care for qua-
lity of life. Concreet wil dit zeggen dat de levenskwaliteit
van de gebruikers van producten en diensten verzekerd
en uitgebreid moet worden met behoud van hun comfort
en met respect voor een duurzaam leefmilieu (user-led).
User-led denken gaat verder dan klantgericht denken.
De uitdaging bestaat erin om een rele toegevoegde
waarde te schenken aan de gebruikers. Naast de bege-
leiding bij de keuze van badkamer, wellness en verwar-
mingsproducten wenst de klant ook hulp bij de inplan-
ting, decoratie en installatie van deze producten. Daarom
gaat Van marcke opnieuw een stapje verder. De klanten
kunnen vanaf nu ook in bepaalde Inspiration Stores te-
recht voor maatwerk en advies bij het totaalaanbod. Dit
wordt gerealiseerd dankzij Van marcke-partners voor ver-
lichting (TAL), tegels (TTC) en verf (Levis). Indien gewenst,
kan Van marcke de klant ook een Partner Installateur in
de buurt aanbevelen. st
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Photo : tous droits rservs par Van Marcke
Foto: alle rechten voorbehouden door Van Marcke
Uitgebreid nieuws van deze leverancier (en anderen) vindt u op / Vous trouverez de plus amples informations du fournisseur (et dautres) sur www.ubbu-ics.be
52 - iCs magazine - 1 / 2012
Journe dtude FEB :
Comment maintenir les 50+
actifs plus longtemps?
Quelle est la raison pour laquelle seulement 37%
des 55+ continuent de travailler ?
Notre secteur du chauffage pose un problme en ce qui
concerne le recrutement! Seul 37% des plus de 55 ans
Weishaupt sagrandit
tes-vous la personne que nous recherchons ?
Weishaupt est une entreprise leader dans le domaine des brleurs, chaudires, systmes solaires, pompes chaleur et de la gestion technique de btiments.
Le Groupe Weishaupt emploie plus de 3.000 collaborateurs travers le monde. La haute qualit de nos produits et de notre service aprs-vente est reconnue
dans le secteur du chauffage. Lorganisation belge a t fonde en 1961 et compte actuellement plus de 80 salaris.
Weishaupt Cest la fabilit avant tout !
Votre Mission :
Dterminer avec le reprsentant le plan de formation par installateur
Grer les salles de formation thoriques et pratiques (Bruxelles et Lige)
Assurer le bon fonctionnement des produits et leurs accessoires
Grer les contacts avec les coles
Dvelopper un large rseau au sein de notre secteur et des associations
professionnelles dans notre branche
Votre Profl :
Excellentes connaissances techniques
Passion pour les techniques de chauffe
Savoir et aimer transmettre ses connaissances
Talent organisationnel
Bonnes comptences communicatives
Esprit dquipe
Nous offrons un travail passionnant et stimulant dans un environnement stable. Vous aurez lopportunit de continuer dvelopper vos
connaissances tout en jouant un rle majeur au sein de notre entreprise.
Si vous tes intress par cette fonction, envoyez votre CV lattention de
Madame Ccile Vigneron cecile.vigneron@weishaupt.be.
Weishaupt s.a., Boulevard Paepsem 7, 1070 Anderlecht - www.weishaupt.be
Formateur (Bruxelles Wallonie)
Brleurs Chaudires Pompes chaleur Systmes solaires
,A SOLUTION AUX PROBLnMES
DHUMIDICATION INDUSTRIELLE
(UMIDICATION EN #4!
NoIre aIomiseur roIaIiI pulvrise sans pression
un hn brouillard eI amliore l'change air-eau
(plus de recyclage). Une alIernaIive aux laveurs
propices au dveloppemenI bacIrien (eau
sIagnanIe) eI aux sysImes vapeurs gour-
mands en nergie.
(UMIDICATION DANS LAMBIANCE
Pour humidiher les grands halls indusIriels, no-
Ire aIomiseur roIaIiI pulvrise |usque o lI/h
de hn brouillard avec une consommaIion de
o, kwh/h. Une alIernaIive conomique l'air
comprim coIeux en nergie eI en bouchages
rcurrenIs.
!TOMISEURROTATIF-ICRONISER
"EVOCHTIGING IN LUCHTBEHANDELINGSGROEPEN
Onze cenIriIugaalversIuiver versIuiII h|ne ne-
vel zonder druk en bevorderI de uiIwisseling
waIer-luchI (geen recycling meer). Len alIer-
naIieI voor luchIwassers die de onIwikkeling
van bacIerien in de hand werken (sIilsIaand
waIer) en voor verdampers die zeer veel ener-
gie verbruiken.
"EVOCHTIGING VAN DE OMGEVINGSLUCHT
Om groIe Iabriekshallen Ie bevochIigen ver-
sIuiII onze cenIriIugaalversIuiver IoI o l/u
h|ne nevel en verbruikI hierbi| o, kwu/u. Len
gunsIig alIernaIieI voor persluchI die duur is
door heI verbruik en de herhaalde versIop-
pingen.
$E OPLOSSING VOOR
INDUSTRIpLE LUCHTBEVOCHTIGINGSPROBLEMEN
-ICRONISERCENTRIFUGAALVERSTUIVER
-)#2/.)3%23!
Av. de lhlllppevllle, JS7-JS9
00J CHAkLLkOl - 8LLGlQUL
1el : 00 32 7J.3.03.SS
lax : 00 32 7J.3.SJ.SS
Lmall : lnoCmlcronlser.com WWWMICRONISERCOM r ot ar y at omi s er s
2
/
)
IN

Y
E
A
RS
1 / 2012 - iCs magazine - 53
Une solution 4-en-1 (ventilation
- chauffage - eau chaude -fracheur) pour
les maisons passives
T.PALM, Stiebel Eltron et Van Marcke se sont associs afn
dinstaller la premire pompe chaleur qui peut rafrachir,
ventiler et chauffer toute lhabitation et produire de leau
chaude pour toute la famille. Cet appareil avec pompe
chaleur intgre a t plac dans une maison passive tout
rcemment construite par T.Palm.
La LWZ 304/404 SOL de Stiebel Eltron propose en effet
quatre fonctions dans une seule unit intgre, et na
quune emprise au sol dun peu plus d1 m.
Caractristiques de cette premire :
systme central pour la production de chaleur, le rafra-
chissement et la ventilation afn de garantir un traite-
ment optimal de la temprature ambiante et de qualit
de lair
rcupration de la chaleur par un changeur thermique
fux croiss et une pompe chaleur air/eau
utilisation dnergies renouvelables ; lair (mme
-18 C lextrieur) et le solaire
facilit dinstallation du systme
accs direct aux fltres pour vrifcation - le systme doit
fonctionner dans des conditions dhygine rigoureuses
eau chaude toujours disponible dans un ballon intgr
de 235 L
slection du programme par commande distance et
utilisation du systme au choix de chacun
La puissance maximale est de 4,3/6,4 kW* et les frais de
fonctionnement pour lensemble (chauffage et sanitaire
compris) reviennent 369 /an, par rapport une d-
pense de 1 555 /an pour une mme habitation, mais de
moindre performance (E80)**.
Vous trouverez cette solution partir de 15 972 (TVA de
21% inclus).
* LWZ 304/404, A2/W35 (EN 14511)
** ceci est une estimation valable uniquement pour cette
maison spcifque et sous certaines conditions
st
Een 4-in-1-oplossing
(ventilatie - verwarming - warm water - koeling)
voor passiefhuizen
T.PALM, Stiebel Eltron en Van Marcke installeerden samen
het allereerste toestel dat een volledige woning kan koe-
len, ventileren en verwarmen en voldoende warm water
produceert voor het hele gezin. Het toestel heeft een in-
gebouwde warmtepomp en maakt deel uit van een pas-
siefhuis dat T.Palm onlangs bouwde.
De LWZ 304/404 SOL
van Stiebel Eltron biedt
vier functies in n en-
kele gentegreerde
eenheid. Het toestel
neemt slechts iets meer
dan 1 m vloeropper-
vlakte in beslag.

Deze primeur heeft de
volgende kenmerken:
Centraal systeem
voor de productie
van warmte, koeling
en ventilatie met
optimale regeling
van de temperatuur
en behandeling van
de luchtkwaliteit
binnenshuis
Warmterecuperatie via een warmtewisselaar met ge-
kruiste luchtstroom en een lucht/water-warmtepomp
Gebruik van hernieuwbare energiebronnen: lucht (zelfs
bij -18C buiten) en zon
Eenvoudig te installeren
Rechtstreekse toegang tot de flters voor controle het
systeem moet onder zeer strenge hyginische omstan-
digheden werken
Steeds warm water beschikbaar dankzij de ingebouwde
tank van 235 L
Programmakeuze met afstandsbediening en gebruik
van het systeem volgens persoonlijke voorkeuren
Het maximale vermogen bedraagt 4,3/6,4 kW* en de
werkingskosten voor het geheel (verwarming en warm
water inbegrepen) bedragen 369 /jaar, vergeleken met
1 555 /jaar voor een zelfde woning met E-peil 80**
U kunt deze oplossing aanschaffen voor een startprijs van
15 972 (inclusief 21 % BTW).
* LWZ 304/404, A2/W35 (EN 14511)
** Deze raming is enkel geldig voor dit specifeke huis en onder be-
paalde omstandigheden.
st
Info: www.vanmarcke.be
www.tpalm.be
www.stiebel-eltron.be
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
1 9 10 2 3 4
8 5
6
7
Werkingsschema / Schma de fonctionnement
Ventilatie / Ventilation
1 Buitenlucht
Air amen de lextrieur
2 Afvoer uit de ruimte
Air extrait de lintrieur
3 Toevoer uit de ruimte
Air insuffl lintrieur
4 Afgezogen lucht
Air vacu
5 Kruistegenstroomwarmtewisselaar
Echangeur de chaleur
contre-courant crois
Warmtepomp / Pompe chaleur
6 Warmtepompcompressor
Compresseur
7 Solaraansluiting
Connexion au solaire
Boiler / Chauffe-eau
8 Warmwaterboiler
Ballon ECS
9 Kringloop water
Circuit deau froide
10 Kringloop warm water
Circuit deau chaude sanitaire
Uitgebreid nieuws van deze leverancier (en anderen) vindt u op / Vous trouverez de plus amples informations du fournisseur (et dautres) sur www.ubbu-ics.be
54 - iCs magazine - 1 / 2012
Cerga, het kwaliteitslabel voor een veilige
gasbinneninstallatie, heeIt een uitgebreid programma
om de gasvakman te inIormeren en te ondersteunen.
www.cera.be
Met de steun van KVBC, FeBuPro en de gassector.
Wcrd cck
Cera-instaIIateur!
Bel 07B 15 51 25
oI mail naar
ceracera.be.
!k ben
Cera-instaIIateur
en ik weet
waarcm
!k eniet
ratis advies
en technische
cndersteunin.
!k ben aItijd mee
met de nieuwste
technieken.
Cera maakt
prcmctie
vccr mij.
Mijn kIanten
vertrcuwen cp
de kwaIiteit en
de veiIiheid
van Cera.
PRIMAGAZ WERKT
MET GEMOTIVEERDE,
GEHABILITEERDE
INSTALLEURS VOOR
PROPAANGASINSTALLATIES
AL MEER DAN 150
INSTALLATEURS ZIJN
PRIMAGAZ PARTNER!

BINNEN DIT PARTNERSCHAP BIEDEN WIJ U:
Opleiding
(o.a. gratis Cerga-opleiding habilitatie
propaan)
Werk
Technische ondersteuning
Beloning via een loyaltysyteem
Voor meer informatie over
propaangas, opleiding, projecten, ...
bel naar 0800/92.850.
www.primagaz.be
0
0
6
-
3
3
A13 006 33 i d NL 90 270 10 01 11 i dd 1 05 10 2011 17 32 30
1 / 2012 - iCs magazine - 55
WILO lance la pompe
haut rendement
WILO-Stratos gIgA
Le spcialiste des pompes WILO lance nouveau un pro-
duit extrmement effcace en nergie : la WILO-Stratos
GIGA. Cette gamme de pompes est destine aux applica-
tions de chauffage, de climatisation et de rfrigration.
Une pompe WILO-Stratos GIGA
conomise en moyenne 8 ton-
nes de CO
2
et 5 670 de cots
dlectricit, par rapport une
pompe conventionnelle non r-
gule (calcul sur base du pro-
fl dimpt The Blue Angel).
Le surcot li lachat dune
pompe haut rendement de
cette nouvelle gamme est ainsi
rcupr en moins de deux ans.

Cette gamme est le rsultat
dun dveloppement entire-
ment nouveau : pour la pre-
mire fois, les pompes moteur
ventil sont entranes par des
moteurs CE trs conomes en
nergie. Lhydraulique de la
pompe a t ajuste de faon
optimale la technologie du
moteur. Selon les spcifcations
du fabricant, les pompes at-
teignent un rendement total
particulirement lev, bas
sur le rendement dun moteur
allant jusqu 94% et dont la
puissance nominale du moteur
slve 4.5 kW. Leffcacit nergtique de ce moteur
est base sur le nouveau concept dentranement hau-
te effcacit de WILO: le High Effciency Drive (HED).
Elle affche mme un score plus lev que la future classe
deffcacit IE4 (selon la norme
CEI 60034-31 Ed.1 TS) qui est
la meilleure actuellement
1
.

La technologie prouve du
bouton rouge ainsi quun
cran assurent la pompe un
fonctionnement convivial. Il est
galement possible dintgrer
des modules IF en option, crant
ainsi diffrentes interfaces pour la communication bus.
Les priphriques externes en deviennent alors superfus.
st

1 Les classes de rendement des moteurs sont dfnies comme telles :

IE1 = Effcacit standard, environ comparable avec EFF2
IE2 = Haut rendement, environ comparable avec EFF1
IE3 = Effcacit Premium
IE4 = Future classe deffcacit (la plus haute)
(suivant IEC 60034-31 Ed.1 TS)
WILO lanceert de
hoogrendementpomp
WILO-Stratos gIgA
met de WILO-Stratos GIGA brengt pompenexpert
WILO opnieuw een uiterst energie-effcint product op
de markt. Dit gamma pompen is bestemd voor toepas-
singen in de verwarming, de koeling en de klimatisatie.

Een WILO-Stratos GIGA pomp
spaart jaarlijks gemiddeld 8 ton
CO
2
uit en 5 670 elektriciteits-
kosten t.o.v. conventionele on-
geregelde pompen (berekend
op basis van het belastings-
profel The Blue Angel). De
meerinvestering in een hoog-
rendementpomp van deze
nieuwe serie wordt in minder
dan twee jaar terugverdiend.

Dit gamma is het resultaat van
een totaal nieuwe ontwikke-
ling: voor de eerste keer wor-
den droogloperpompen aan-
gedreven door EC-motoren met
een zeer laag stroomverbruik.
De hydraulica van de pomp
werd optimaal afgestemd op
de motortechnologie. Volgens
de specifcaties van de fabri-
kant halen de pompen een
bijzonder hoog totaal rende-
ment, op basis van een mo-
toreffcintie tot 94%, aan een
nominaal motorvermogen van
4,5 kW. De motor dankt haar
energie-effcintie aan WILOs nieuw concept van hoog-
rendementaandrijving: High Effciency Drive (HED).
Ze scoort zelfs hoger dan de toekomstige rendement-
klasse IE4 (volgens IEC TS 60034-31 Ed.1), die de beste is
1
.

De gebruiksvriendelijkheid
van de pomp wordt gegaran-
deerd door het handige beeld-
scherm en de bewezen rode
knop-technologie. Op basis
van optioneel te integreren
IF-modules, kunnen verschil-
lende interfaces worden ge-
realiseerd voor Bus commu-
nicatie. Externe apparaten worden hierdoor overbodig.
st
Info : www.wilo.be
1 De volgende rendementklasses voor motoren zijn vastgelegd:
IE1 = Standaard effcintie, ongeveer vergelijkbaar met EFF2
IE2 = Hoog rendement, ongeveer vergelijkbaar met EFF1
IE3 = Premium effcintie
IE4 = Toekomstige effcintieklasse (de hoogste)
(volgens IEC 60034-31 Ed.1 TS)
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Uitgebreid nieuws van deze leverancier (en anderen) vindt u op / Vous trouverez de plus amples informations du fournisseur (et dautres) sur www.ubbu-ics.be
56 - iCs magazine - 1 / 2012
nouvelles ttes la direction de
ThE hEATINg COMPANy
Le 1
er
novembre, deux nouveaux collaborateurs ont re-
joint la direction de The Heating Company, entreprise fai-
sant partie du groupe Vaessen Industries : le CEO Carlos
Wanzeele et le CCO Sjacco van de Sande. Le fabricant de
radiateurs a fait appel ce duo expriment en vue de
consolider et daugmenter sa part de march croissante en
Belgique et ltranger.
The Heating Company, dont le sige est situ Dilsen, est
connue grce des marques de radiateurs comme Vasco,
Thermic, Brugman et Superia. Ces
dernires annes, lentreprise a
galement beaucoup mis sur la
ventilation et le chauffage par
le sol. En tant que nouveau CEO,
Carlos Wanzeele sera responsable
de la gestion quotidienne. Selon
jos Vaessen, fondateur de Vasco,
C. Wanzeele (50 ans) est le capi-
taine quil fallait lentreprise
pour lui permettre de renforcer
son statut dacteur international
dans le secteur des radiateurs, de
la ventilation et du chauffage par
le sol, notamment dans le domai-
ne des nergies renouvelables .
Carlos Wanzeele a une longue exprience des fonctions
dirigeantes, quil a occupes dans divers secteurs indus-
triels, y compris dans la branche des radiateurs.
Le Chief Commercial Offcer (CCO) Sjacco van de Sande
(47 ans) a, lui aussi, dj gagn ses galons dans le secteur.
Il sera responsable de toutes les activits commerciales et
marketing de The Heating Company et du renforcement
de sa position en Europe. S. Van de Sande : Nous nous
sommes fx une double mission ambitieuse : dune part,
consolider notre position sur nos marchs domestiques et,
dautre part, tendre la position de The Heating Company
en Europe centrale et orientale . st

nieuwe directieleden bij

ThE hEATINg COMPANy
Bij The Heating Company, onderdeel van de bedrijven-
groep Vaessen Industries, zijn sinds 1 november 2011 twee
nieuwe directieleden aan de slag: CEO Carlos Wanzeele
en CCO Sjacco van de Sande. De radiatorenfabrikant trekt
het ervaren duo aan om het groeiende marktaandeel in
binnen- en buitenland te consolideren en verder uit te
bouwen.
The Heating Company, met hoofdzetel in Dilsen, is bekend
van radiatormerken als Vasco, Thermic, Brugman, Supe-
ria e.a. De jongste jaren werd
ook fors ingezet op ventilatie
en vloerverwarming. Als nieuwe
CEO krijgt Carlos Wanzeele de
dagelijkse leiding van het bedrijf
in handen. Volgens jos Vaessen,
oprichter van Vasco, is Wanzeele
(50) de juiste kapitein om het
schip verder uit te bouwen als
internationale speler voor radia-
toren, ventilatie en vloerverwar-
ming, met name in het domein
van hernieuwbare energie.
Carlos Wanzeele heeft al een ja-
renlange ervaring als directielid
in diverse industrile sectoren,
ook in de radiatorbranche.
Ook Chief Commercial Offcer (CCO) Sjacco van de San-
de (47) heeft zijn sporen al verdiend in de business. Hij
wordt verantwoordelijk voor alle commercile en mar-
ketingactiviteiten van The Heating Company en het ver-
der uitbouwen van de marktpositie in Europa. Van de
Sande: Onze opdracht is dan ook ambitieus n twee-
ledig: enerzijds onze positie in de thuismarkten ver-
der verstevigen, anderzijds de positie van The Heating
Company in Centraal- en Oost- Europa uitbouwen.
st
Info : www.vasco.be
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Carlos Wanzeele & Sjacco van de Sande

Oui,jesouhaiterecevoirlavisitedevotredlgu
ConfdrationConstructionpourdeplusamples
informations.

OuijedsirerecevoirleprochainICSMagazine.

Ja,ikwenseenafspraakmetuwvertegenwoordiger
vandeConfederatiebouwvoorverdereinlichtingen.

Ja,ikwenshetvolgendeICSMagazineteontvangen.
FIrME / FIrMA : __________________________________________________________________________________
MONSIEUr ou MADAME / DE HEEr of MEVrOUW : ________________________________________________________
rUE / StrAAt : ___________________________________________________________________________________
N : ___________________________________________________________________________________________
CODE POStAL / POStCODE : ______________ COMMUNE / GEMEENtE : ______________________________________
tEL. : ______/_________________________ E-MAIL : ___________________________________________________
rue du Lombardstraat 34-42
Bruxelles 1000 Brussel
Carton-rponse envoyer / Antwoordkaart terug te sturen naar :
ICS asbl/vzw - rue du Lombardstraat 34-42 - Bruxelles 1000 Brussel - Fax: 02 520 97 49 - e-mail: info@ubbu-ics.be
Wilo-Star-Z NOVA et Wilo-Stratos PICO.
Les pompes les plus efficaces du monde
Wilo-Star-Z NOVA: pompe de circulation pour eau chaude sanitaire. Une puissance absorbe de seulement 2 4,5 W.
Roue inoxydable rsistante la corrosion.
Wilo-Stratos PICO: pompe de chauffage avec classification nergtique A. Economie dnergie jusqu 90 % par rapport aux
pompes standards non-rgules. Haut rendement approuv par le TV (certificat disponible sous www.wilo.de/rechtliches)
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
w
.
w
i
.
w
i
.
w
i
.
w
i
w
i
w
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
l
o
.
o
.
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
e
b
ANZ_Rechtstext_2010_210x297_FR.indd 1 19/05/10 15:17
58 - iCs magazine - 1 / 2012
Vie associative
Verenigingsleven
Cluster Techniques Spciales
Flandre Orientale particulire-
ment actif cet automne
Afn de crer des liens troits, il est important dorgani-
ser de temps autre une activit informelle. Le cluster
Techniques Spciales de Flandre Orientale regroupant
les installateurs lectri-
cit et sanitaire & chauf-
fage, a organis le 10
dcembre une aprs-midi
dtude en deux parties.
On a commenc par une
visite lATCC (Air Traffc
Control Centre) Sem-
merzake. LATCC assure le
contrle de la navigation
arienne du trafc arien
militaire ainsi que la coor-
dination entre laviation
civile et militaire. En plus
de cette tche de coordi-
nation, lATCC SEmmER-
ZAkE fournit de laide aux
avions en dtresse et pour
des recherches.
La construction de linstallation souterraine (3 tages en
profondeur) a dbut en 1952. Ce bunker souterrain a ce-
pendant d tre ferm au gr du temps du fait de probl-
mes dinfltration dhumidit. Le personnel a dmnag
en 1993 vers un nouvel immeuble.
Comme la menace de guerre stait rduite, limmeuble
a cette fois t construit en surface. Nous avons reu des
conseils dexperts dans la salle de contrle, concernant
les symboles sur lcran de radar, limportance des condi-
tions mtorologiques
et le fractionnement de
lespace arien selon quil
sagit doprations civiles
ou militaires. Actuelle-
ment, environ 90 000 vols
civils traversent lespace
arien belge ou, autre-
ment dit : il y a par mois,
2,9 vols civils par km de
territoire. Pour rpondre
cette croissance soute-
nue et en tenant compte
que le trafc arien mili-
taire se rduit, la Dfense
a pris un tas dinitiatives
pour mettre disposition
de tous les usagers lespace arien de manire fexible et
optimale. Ensuite nous avons pu voir le radar. A lorigine
ctait une confguration mobile, mais actuellement cet
imposant colosse est plac sur une plate-forme fxe et en-
tour dune coupole en plastique, afn que et lappareil
et le personnel soient abrits du vent et de la pluie. La
porte du radar est denviron 250 km ; cela signife quon
peut observer des avions jusqu Paris.
Cluster Speciale Technieken
Oost-Vlaanderen bijzonder
actief in het najaar
Om de goede banden aan te trekken is het belangrijk
om zo nu en dan een informele activiteit te organiseren.
De Oost-Vlaamse cluster Speciale Technieken, die de
installateurs elektriciteit
en sanitair & verwar-
ming groepeert, richtte
op 10 december een
tweeledige studienamid-
dag in. Eerst brachten
we een bezoek aan het
ATCC (Air Traffc Con-
trol Centre) in Semmer-
zake. Het ATCC verzekert
de luchtverkeersleiding
van het militaire lucht-
verkeer en de cordina-
tie tussen burgerlijke
en militaire luchtvaart.
Naast deze cordinatie-
taak verleent het ATCC
SEmmERZAkE bijstand
aan vliegtuigen in nood en hulp bij opsporingen.
De bouw van de ondergrondse installatie (3 verdiepingen
diep!) werd aangevat in 1952. Deze ondergrondse bunker
moest na verloop van tijd echter worden gesloten wegens
problemen van vochtinfltratie. In 1993 kon het personeel
verhuizen naar de nieuwe gebouwen. Aangezien de oor-
logsdreiging was afgenomen, was het gebouw ditmaal
bovengronds opgericht. In de controlekamer kregen we
deskundige uitleg over de symbolen op het radarscherm,
het belang van de weerkundige omstandigheden en de
opsplitsing van het Belgisch luchtruim naargelang het om
burgerluchtvaart dan wel
om militaire operaties
gaat. Actueel doorkrui-
sen ongeveer 90.000 bur-
gervluchten het Belgisch
luchtruim, of anders ge-
zegd : er zijn per maand
2,9 burgervluchten per
km grondgebied. Om
tegemoet te komen aan
deze gestage groei en re-
kening houdend met het
afgenomen militair lucht-
verkeer, heeft Defensie
tal van initiatieven geno-
men om het beschikbare
luchtruim zo optimaal en
fexibel mogelijk ter beschikking te stellen voor alle ge-
bruikers. Nadien konden we de radar bekijken. Oorspron-
kelijk betrof het een mobiele opstelling, maar nu is het
imposante gevaarte op een vast platform opgesteld en
omgeven door een koepel in kunststof, zodat zowel ap-
paratuur als personeel beschut zijn tegen wind en regen.
Het bereik van de radar bedraagt zon 250 km; dit bete-
kent dat men tot boven Parijs vliegtuigen kan waarnemen.
1 / 2012- iCs magazine - 59
Vie associative
Verenigingsleven
La visite de la caserne des pompiers
de Nevele tait la deuxime visite du
programme. Le Prsident Christian
Crucke a remerci le commandant
des pompiers pour laccueil chaleu-
reux. Ensuite nous avons eu une
prsentation dun feu dhabitation
et de sa rapide progression ainsi que
sur les dangers dune intoxication
de CO. Dans son allocution de cl-
ture, johan Cornelis, bourgmestre
de Nevele, a salu lengagement et
le professionnalisme de son corps
de pompiers. Aprs un agrable repas, les amateurs ont
eu loccasion dteindre un incendie laide dun extinc-
teur poudre et/ou dune friture en feu laide dune
couverture humide. La caserne a
ensuite pu tre visite et il tait
lheure de prendre cong, pas pour
trs longtemps, lactivit suivante
ayant lieu le 18 dcembre. Petits et
grands ont eu loccasion de sexer-
cer au patinage sur glace sur la pla-
ce Saint Pierre de Gand. Les moins
sportifs pouvaient les contempler
avec plaisir depuis un salon chauff
o des amuse-bouches et des bois-
sons pouvaient tre consomms.
st
Als tweede bezoek stond de
brandweerkazerne van Nevele op
het programma. Voorzitter Chris-
tian Crucke dankte de brandweer-
commandant voor het hartelijk
onthaal. Nadien kregen we een
presentatie over het ontstaan van
een woningbrand en de razend-
snelle ontwikkeling ervan en over
de gevaren voor CO-intoxicaties.
In zijn slotwoord roemde johan
Cornelis, burgemeester van Ne-
vele, de inzet en het professiona-
lisme van zijn brandweercorps. Na een lekkere maaltijd
mochten de liefhebbers zelf een brand blussen met een
poederblusser en/of een brandende frietketel doven met
een vochtige deken. Na een rond-
leiding in de kazerne was het tijd
om afscheid te nemen, echter niet
voor lang, want de volgende ac-
tiviteit ging al door op zondag
18 december. Op het Sint-Pieters-
plein te Gent kon klein en groot
zich uitleven op de schaatspiste.
Wie minder sportief was, kon de
pret aanschouwen vanuit de ver-
warmde lounge, waar men zich
kon te goed doen aan allerlei lek-
kere hapjes en drankjes. st
M. De Bie
De bedrijfswageninrichting
voor de professional
Sortimo Globelyst is de professionele bedrijfswagen-
inrichting die voldoet aan de specifeke eisen welke gesteld
worden in eender welke branche. Doordat het systeem niet
bestaat uit vaste blokken maar modulair wordt opgebouwd,
kunt u samen met ons een inrichting op maat bepalen.
Zo bent u zeker dat deze voldoet aan uw behoeftes!
Sortimo West
Gentseweg 749, 8793 Sint-Eloois-Vijve
Tl. 056/61 17 65, Fax 056/60 65 11
Sortimo Belux
Schaarbeeklei 207, 1800 Vilvoorde
Tl. 02/355 03 70, Fax 02/355 03 71
E-mail: info@sortimo.be
www.sortimo.be
Gratis dem
o en offerte
m
et 3D tekening
Elektriker_BE_94x136_flem.indd 1 13.01.12 11:54
UItSLUItEND
VOOr ONDErHOUD
IN HEt VLAAMS GEWESt
Zoals u weet, vraagt de Vlaamse Overheid om
vr 1 maart 2012 een overzichtslijst door
te sturen met de uitgevoerde onderhoudswerk-
zaamheden tijdens het voorbije kalenderjaar.
mocht u dit nog niet gedaan hebben, dan heeft
u er alle baat bij uw lijst voor 2011 onverwijld
op te sturen bij voorkeur via e-mail naar
erkenningen@lne.vlaanderen.be
of met de post:
Departement Leefmilieu, Natuur en Energie
Afdeling milieuvergunningen
Dienst BBT en Erkenningen
Graaf de Ferrarisgebouw
koning Albert II-laan 20 bus 8
1000 BRUSSEL
Tel. 02/533.79.97
Fax 02/553.79.95
Om het u gemakkelijk te maken, kan u op
www.ubbu-ics.be een tabel downloaden in XL
formaat, waarop u de gegevens kan invullen.
60 - iCs magazine - 1 / 2012
Non, il ne sagit pas du titre dun blockbuster hollywoo-
dien ou dun jeu vido succs. Quoique Car Live Heat
Pump 2 se joue, cette anne, un autre niveau : les pom-
pes chaleur de General dfent, en effet, les chaudires
condensation pour les applications haute temprature.
Un df audacieux, car les pompes chaleur offrent, en
principe, leur rendement optimal faibles tempratures
de dpart.
Erik Waumans de Thercon : Pour les systmes basse
temprature comme le chauffage par le sol, nous avons
dj prouv, avec Live Heat Pump, quune pompe cha-
leur fait mordre la poussire toute chaudire au gaz. Et
haut la main. mais ici lenjeu est tout autre. Nous tenons
relever ce df car nous sommes
convaincus que les pompes cha-
leur conviennent galement pour
une demande de tempratures plus
leves et mme jusqu 60 C, ceci
par une temprature extrieure
pouvant aller jusqu - 20 C.
GenerAL DFie !
En dautres mots : celui qui veut r-
nover peut parfaitement garder ses
anciens radiateurs, condition diso-
ler convenablement. Avec, en plus,
un avantage vident sur votre facture dnergie et pour
lenvironnement. Sur le site web Live Heat Pump, vous
pouvez suivre en temps rel de quelle manire les pompes
chaleur Waterstage se mesurent la chaudire tradi-
tionnelle au gaz ou au mazout. Des habitations y ont t
ajoutes : une avec
une chaudire
condensation au
mazout, une nou-
velle construction
avec une chaudire
au gaz haut ren-
dement et 4 habi-
tations anciennes,
moyennement iso-
les, dotes dune
pompe chaleur
Waterstage.
site WeB pLus
ConViViAL
Erik Waumans :
Le march de la
rnovation offre
beaucoup doppor-
tunits, tant pour
le consommateur
que pour lenvi-
ronnement. Le site a t simplif pour suivre dun coup
dil/clic sur votre clavier limpact du chauffage durable
sur votre portefeuille et lenvironnement.
Live Heat Pump est plac sous le contrle de lexpert judi-
ciaire j. Bobbaers. st
Neen, dit is niet de titel van een spectaculaire Hollywood-
flm of computergame. Of misschien toch, want Live Heat
Pump 2 wordt dit jaar op een heel ander level gespeeld:
de warmtepompen van General nemen het namelijk op te-
gen condenserende ketels voor hoge-temperatuurtoepas-
singen. Een gedurfde zet, want warmtepompen renderen
in principe optimaal bij lage aanvoertemperaturen.
Erik Waumans van Thercon: Voor lage-temperatuur-
systemen zoals vloerverwarming hebben we met Live
Heat Pump inmiddels bewezen dat een warmtepomp elke
gasketel in het zand doet bijten. met heel wat overschot
zelfs. maar dit is andere koek. We zijn ervan overtuigd
dat warmtepompen ook geschikt
zijn voor een hoge-temperatuur-
vraag, en wel tot 60C zelfs bij een
buitemperatuur van -20C.
GenerAL DAAGt uit !
Anders gezegd: wie wil renoveren
kan dus perfect zijn oude radiato-
ren behouden, mits er natuurlijk
behoorlijk wordt gesoleerd. met
bovendien een duidelijk voordeel
voor je energiefactuur en het milieu.
Via de website Live Heat Pump kan je in real time volgen
hoe de Waterstage warmtepompen het ervan af brengen
tegenover de traditionele gas- of stookolieketel. De site
werd uitgebreid met extra referentiewoningen: eentje
met een conden-
serende mazout-
ketel, n met een
hoogwaardige gas-
ketel in een nieuw-
bouwwoning en 4
matig goed geso-
leerde oudere wo-
ningen met een
Waterstage warm-
tepomp.
WeBsite Ge-
BruiKsVrienDe-
LiJKer
Erik Waumans: De
r enovat i emar kt
biedt veel kansen,
zowel voor de
consument als het
milieu. De website
werd vereenvou-
digd om in n
oogopslag/muisklik de impact van duurzame verwarming
voor je portemonnee en het milieu te volgen.
Live Heat Pump staat onder toezicht van gerechtsexpert
j. Bobbaers. st
www.thercon.be
www.liveheatpump.be/
Live Heat Pump 2: the Ultimate Battle
Confort
Comfort
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
1 / 2012 - iCs magazine - 61
i n F o
Lassurance Incendie Multirisk Commerce-PME
Une couverture
particulirement tendue
La poursuite dune activit commerciale peut tre entrave,
voire mise en pril par la survenance de sinistres.
Pour vous protger et vous assister effcacement en cas de
sinistre, Fdrale Assurance a dvelopp une couverture
spcialement adapte pour les petites et moyennes entre-
prises : lassurance Incendie Multirisk Commerci/PME.
Vos garanties de base
Lassurance Incendie Multirisk Commerce-PME de Fdrale Assurance
vous offre une couverture de base trs complte. Elle couvre votre
btiment et son contenu contre :
le risque dincendie ;
les dgts des eaux : tous les dgts suite une rupture de conduites,
dappareils hydrauliques ou pntration deau par le toit ;
les phnomnes naturels tels que la tempte, la grle, la pression de
la neige ou de la glace. Les dgts aux tentes, protections solaires,
enseignes, totems publicitaires et cltures (pour autant quelles
soient ancres dans du bton) sont inclus ;
les bris de vitrage, y compris les panneaux solaires (PV ou
thermiques) ;
une explosion, la fume ou la suie ;
laction de llectricit (par surtension ou foudre indirecte).
Lindemnisation des appareils professionnels de base sur leur valeur
neuf, jusqu 2 ans aprs lachat ;
les catastrophes naturelles (inondation et tremblement de terre) ;
les attentats et les confits du travail ;

Vos garanties facultatives
Vous pouvez encore optimiser votre protection au-del de la couverture
de base en ltendant tout ou partie des garanties suivantes :
responsabilit civile : dommages causs aux tiers par le btiment ou
son contenu ;
vol ;
chmage commercial : la destruction de votre btiment peut
interrompre totalement votre activit commerciale. Cela peut signifer
une absence de revenu pour un indpendant qui naurait pas t
prvoyant !
Une assistance gratuite 24h sur 24, un numro : 02 773 61 56
Vous pouvez toujours compter sur Fdrale Assurance en cas de sinistre
couvert par votre assurance Incendie Multirisk Commerce-PME.
F-Assistance vous aide 7 jours sur 7, 24 heures sur 24.
Nous partageons nos bnfces avec nos clients
Constitue en socits mutuelles et coopratives, la compagnie na pas
dactionnaires rmunrer et partage ses bnfces avec ses assurs.
Donc avec vous.
st
De brandverzekering Multirisk Handel-kMO
Een veelzijdige
dekking
De uitoefening van een commercile activiteit kan gehin-
derd en zelfs in gevaar gebracht worden door uiteenlopende
schadegevallen.
Om u te beschermen en u effcinte bijstand te garanderen,
heeft Federale Verzekering een dekking ontwikkeld die spe-
ciaal afgestemd is op de kleine en middelgrote ondernemin-
gen: de brandverzekering Multirisk Handel-KMO.
Uw basiswaarborgen
De brandverzekering Multirisk Handel-kMO van Federale Verzekering
biedt u een zeer complete dekking en beschermt u tegen:
risico van brand;
waterschade: alle schade die aan uw gebouw of inboedel wordt ver-
oorzaakt door breuk van leidingen, hydraulische toestellen en bin-
nendringen van water doorheen het dak;
natuurfenomenen zoals storm, hagel en druk van sneeuw of ijs: de
schade aan zonnetenten, zonweringen, uithangborden, publicitaire
totems en afsluitingen (indien verankerd in beton) is inbegrepen;
glasbreuk: inclusief schade aan zonnepanelen (PV en thermisch);
ontploffng, bliksem, rook en roetuitstoot;
de inwerking van elektriciteit (overspanning, onrechtstreekse blik-
seminslag) voor professionele toestellen: de vergoeding gebeurt in
nieuwwaarde tot 2 jaar na aankoop;
inbraak of vandalisme;
natuurrampen (overstroming en aardbeving);
aanslagen en arbeidsconficten;

Uw facultatieve waarborgen
U kan uw bescherming nog verder optimaliseren, door uw basisdekking
uit te breiden met n of meer facultatieve waarborgen:
burgerlijke aansprakelijkheid: schade toegebracht aan derden door
het gebouw of diens inhoud;
diefstal;
derving van beroepsinkomen: de vernieling van uw gebouw kan uw
commercile activiteit volledig onderbreken. Dit kan leiden tot een
totale inkomstenderving voor een zelfstandige die niet zo vooruit-
ziend is geweest!
Gratis bijstand 24u op 24, een enkel nummer: 02 773 61 56
Voor een schadegeval gedekt door uw brandverzekering Multirisk Han-
del-kMO kan u steeds rekenen op Federale Verzekering. F-Bijstand staat
7 dagen op 7, 24 uur op 24 voor u klaar.
Federale Verzekering deelt haar winst met haar klanten
Aangezien onze groep uit onderlinge en coperatieve vennootschappen
bestaat, zijn er geen aandeelhouders die vergoed moeten worden en
kunnen wij onze winst delen met onze verzekerden. Met u dus.
st
info : www.federale.be

62 - iCs magazine - 1 / 2012
i n F o
ICS dankt 26 nieuwe leden voor
hun vertrouwen.
Traditiegetrouw mogen zij eerstdaags hun
welkomstpakket verwachten.
ICS remercie 26 nouveaux membres
pour leur confance.
Comme la tradition le veut, ils recevront
prochainement leur pack de bienvenue.

A.E.L.A. tUBIZE Mollet David WAArSCHOOt
Aquaductia BrAINE-LE-CHtEAU Omni Projects kAStErLEE
Browarny Giacomo CHAPELLE-LEZ-HErLAIMONt Ongenae Daniel en Zoon kOrtrIJk
Calora WEttErEN Perin Joseph rOy
Chauffage Sanitaire Claude Delaisse CHINy Poncin Frdric BAStOGNE
Chauffage Vandenbempt AyWAILLE ribetec HASSELt
Da Cruz ZWIJNDrECHt Sani-Flam GENAPPE
Driesmans en Co LEUVEN Spies HOLSBEEk
Entreprises Alter Ego ANDErLECHt Swalus roy StEENOkkErZEEL
Galetta Andrea NAMUr techni-Chauffe OUPEyE
Johan Van Driessche LIEDEkErkE Vanderwaeren Piet HAASrODE
kd technics OVErIJSE Verrewaere OOStkAMP
Lejeune Frederic BOUILLON Waleco GrANDHAN
nouvelle collaboratrice chez ICS
ICS, la Fdration Belge des Installateurs Chauf-
fage, Sanitaire, Climatisation et Professions
Connexes, a engag une nouvelle collabora-
trice ce 5 dcembre 2011. Hedwige Crvecur
est charge dapporter un nouveau souffe au
marketing et la communication.
Le directeur michal De Bie commente :
ICS offre une multitude de services ses
membres. Nous pouvons tre fers de nos
ralisations ; nanmoins, nous constatons que
de nombreux services sont mconnus, voire
inconnus, des installateurs. De plus, nous attendons
beaucoup de notre projet mOBICS, qui vitera
lavenir de remplir des attestations papiers. ce
stade, nous devons faire preuve de professionnalisme,
et ce galement dans la communication avec nos
(candidats-)membres.
La fdration souhaite vivement ouvrir les portes dICS
aux jeunes. Cest pourquoi, lors du recrutement, une
prfrence a t accorde une personnalit jeune et
dynamique. Nous sommes convaincus davoir trouv
ces qualits en mademoiselle Crvecur dixit michal
De Bie. Le renouveau du site internet, lisible et mis
jour, est prioritaire. Alerte aux nouvelles techniques,
elle soccupera galement de lorganisation pratique de
sminaires en 2012 ainsi que dautres vnements tels des
foires, visites de chantiers, soires dinformation, etc.
Hedwige a 27 ans, elle est diplme en Relations
Publiques et en Sciences Sociales, et dispose dune
premire exprience professionnelle dans le domaine de
la communication. st
Info: www.ubbu-ics.be
nieuwe medewerkster bij ICS
ICS, de Belgische Federatie voor Installateurs
Centrale Verwarming, Sanitair, klimatisatie en
aanverwante beroepen, heeft op 5 december
2011 een nieuwe medewerkster in dienst
genomen. Hedwige Crvecoeur krijgt als taak
de marketing en communicatie nieuw leven in
te blazen.
Directeur michal De Bie zegt hierover: ICS
levert tal van diensten aan haar leden. We
mogen best trots zijn op onze realisaties, maar
toch merken we dat heel wat van onze diensten
nauwelijks of zelfs helemaal niet door de installateurs
gekend zijn. Bovendien verwachten wij heel wat van ons
mOBICS project, dat het invullen van papieren attesten
voorgoed naar het verleden verwijst. Wij kunnen ons
hierover geen amateuristische aanpak veroorloven,
ook niet op het gebied van de communicatie met onze
(kandidaat)-leden.
Het is de vurige wens van de federatie dat ook de jongeren
hun weg naar ICS vinden. Daarom werd bij de aanwerving
uitgekeken naar een jonge en dynamische persoonlijkheid.
Wij zijn ervan overtuigd deze eigenschappen in de
persoon van juffrouw Crvecoeur gevonden te hebben
aldus michal De Bie. Topprioriteit wordt gegeven aan
een vernieuwde, gebruiksvriendelijke en up-to-date
website. met het oog op de nieuwe technieken, zal zij
ook belast worden met de praktische organisatie van
seminaries in 2012 en van andere evenementen zoals
beurzen, werfbezoeken, info-avonden enz.
Hedwige is 27, heeft haar studies voleindigd in Public
Relations en Sociale Wetenschappen en heeft een eerste
werkervaring op het gebied van communicatie. st
Batibouw
Hal 12 stand 525
We measure it.
Uw professionele meetoplossing
testo NV
Rookgas
Opties Start Waarden
verwarming - klimaat - koeltechniek - thermografie
Votre solution de mesure professionelle
le chauffage - la climatisation - le froid - la thermographie
testo nv/sa Industrielaan 19 1740 Ternat tel. 02/582 03 61 fax 02/582 62 13 info@testo.be www.testo.be
Publiciteit februari:01_eind_HVAC_NL.qxd 20/01/2012 10:57 Pagina 1
64 - iCs magazine - 1 / 2012
neWs NEWS
PERSmEDEDELING
COmmUNIQUE DE PRESSE
Soire de partenariat EAnDIS
En octobre dernier, Eandis organisa sa seconde Soire du
Partenariat Courtrai, Ostende, Anvers, Gand et malines.
jai eu le plaisir dassister, parmi plus de 600 participants,
la prsentation du 26 octobre au kinepolis de Gand. Pour
commencer, le bilan des affaires de lanne prcdente
a t dress, en mettant laccent sur la satisfaction des
partenaires des services de Eandis. On a dj bien avanc,
toutefois il reste parfois encore un frein pour effectuer
une connexion rapidement et correctement. Ceci a t
fort travaill et les procdures ont t adaptes.
Dans le cadre dun jeu de rle linstallateur contacte
Eandis , toutes les possibilits ont t mises en scne.
Eandis sengage ds prsent ce que tout se droule
rapidement, pour autant que les procdures soient
respectes.
Sous le slogan ensemble pour linnovation , nous avons
reu, en conclusion, un aperu des nouvelles technologies
et tendances qui nous concernent.
Aprs cette partie formelle , nous avons eu le plaisir
de savourer les blagues du comdien Raf Coppens et de
profter ensuite du raffn coktail dinatoire o nous avons
encore pu travailler tard en rseau avec des collgues
installateurs.
st

Avond van de partnerwerking EAnDIS

In de maand oktober organiseerde Eandis voor de tweede
maal een Avond van de Partnerwerking, in kortrijk,
Oostende, Antwerpen, Gent en mechelen. Ikzelf was n
van de meer dan 600 aanwezigen op de voorstelling van
26 oktober in kinepolis Gent. Eerst werd er een stand van
zaken gegeven over het voorbije jaar, met de klemtoon
op de tevredenheid van de partners over de diensten van
Eandis. Er is al een hele weg afgelegd, maar toch was er
soms nog hinder om een aansluiting vlot en correct te laten
uitvoeren. Hieraan werd stevig gesleuteld, de procedures
werden aangepast.
Aan de hand van een rollenspel Installateur contacteert
Eandis werden alle mogelijkheden levendig voorgesteld.
Eandis maakt zich dan ook sterk dat alles voortaan vlot zal
verlopen, voor zover de uitgewerkte procedures worden
opgevolgd.
Onder het motto Samen klaar voor innovatie kregen we
tot slot nog een overzicht van de nieuwe technologien
en trends die op ons afkomen.
Na dit ernstige gedeelte werden we vergast op de
grappen van stand-up commedian Raf Coppens en
vervolgens werden we uitgenodigd op een verzorgd
walking dinner, waar we nog tot de late uurtjes konden
netwerken met collegas installateurs.
st
M. De Bie
Des nouvelles recrues
chez VIEgA Belgium
VIEGA, le spcialiste allemand du sertissage des tuyaux
de chauffage et installations sanitaires, toffe son qui-
pe belge en accueillant 3 nouveaux collaborateurs.
Ces dernires annes, lentreprise sest dveloppe sur
le march belge grce aux nombreuses innovations
technologiques. Viega Belgium emploie aujourdhui
13 collaborateurs fxes.
Prsentation des nouveaux venus :
En qualit de consultant en planifcation, Leo Bloemen
interviendra essentiellement dans le cadre de grands
projets dans le secteur des soins et pour les applications
industrielles.
Avant de rejoindre les rangs de Viega, Gert Somers a
travaill pendant 10 ans comme installateur. En tant
que dlgu commercial, il introduira loffre de Viega
sur le march dans les rgions de Flandre orientale, du
Brabant famand et du Grand Bruxelles.
Stefan Colpaert offciera en qualit de dlgu com-
mercial pour le Brabant wallon et Lige auprs des
grossistes, des installateurs, des architectes et des bu-
reaux dtudes. st

nieuwe aanwervingen
bij VIEgA Belgium
VIEGA, de Duitse specialist in sanitaire leiding- en buis-
verbindingstechniek, breidt het Belgische team uit met
3 nieuwe krachten. De laatste jaren groeide het bedrijf
ook op de Belgische markt door de talrijke productinno-
vaties. Viega Belgium stelt nu al 13 vaste medewerkers
tewerk.
De nieuwe medewerkers zijn:
Leo Bloemen zal als planningsconsulent voornamelijk
ondersteuning bieden op het gebied van grotere pro-
jecten in de verzorgingssector en industrile toepassin-
gen.
Gert Somers was voor zijn overstap naar Viega zelf tien
jaar lang installateur. Hij zal als commercieel afgevaar-
digde in de regio Oost-Vlaanderen, Vlaams-Brabant en
Groot Brussel het Viega-aanbod in de markt zetten.
Stefan Colpaert wordt de nieuwe commercieel afge-
vaardigde voor Waals-Brabant en Luik bij de groothan-
dels, installateurs, architecten en studiebureaus.
st
M. De Bie
Vie associative
Verenigingsleven
1/2009 - iCs magazine
Maak uw zaak nog sterker met een minimale inspanning en zonder kosten. Bundel uw krachten met Electrabel.
Zo verbindt u uw naam en uw dienstverlening meteen met de kwaliteit die Electrabel aan al haar klanten garandeert.
U maakt dan ook deel uit van ons professioneel partnernetwerk van meer dan 2 000 Erkend Electrabel Partners.
U wordt ook praktisch ondersteund. Onze vaste contactpersoon bij Electrabel helpt u alle aanvragen, aansluitingen,
enzovoort, vlotjes te verwerken. Daarnaast bieden we u gerichte infosessies, commercile en technische informatie en
het nodige ondersteunde materiaal.
En het spreekt verder vanzelf dat we u een mooie commissie bieden op onze producten en diensten die door u
verkocht worden. Redenen genoeg dus om Erkend Electrabel Partner te worden.
Geef uw activiteiten
een extra dimensie:
word Erkend Electrabel Partner.
Word Erkend Electrabel Partner.
Bel de PartnerLine op 078 35 35 30.
11073_ADV_Partner_A4_gas_NL_IC.indd 1 20/10/11 11:40
Warm voor de toekomst MEER INFO OP WWW.INFORMAZOUT.BE
Minder consumeren das meer degusteren
Mazout, das een heel voordelige warmte. Zo haal je met een Optimaz-elite hoogrendementsketel
bijvoorbeeld een rendement van bijna 100%. Wie zijn oude verwarmingsketel van 20 jaar of meer
vervangt, bespaart zo tot 40% op zijn verbruik. Daarom zit je goed bij Mazout. Kijk maar op informazout.be
Infor_0489_Ann VIN ICSMAGNL_A4.indd 1 13/10/11 16:53