Projekt z dnia 12 wrzenia 2011 r.

ROZPORZDZENIE RADY MINISTRW z dnia .................................................. 2012 r. w sprawie wyrobw dopuszczanych do stosowania w zakadach grniczych1)

Na podstawie art. 113 ust. 15 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981), zarzdza si, co nastpuje: 1. Okrela si wykaz wyrobw, ktrych stosowanie w ruchu zakadu grniczego wymaga, wydania decyzji w sprawie dopuszczenia wyrobu do stosowania w zakadach grniczych, zwanych dalej wyrobami: 1) elementy grniczych wycigw szybowych: a) maszyny wycigowe, b) naczynia wycigowe, c) koa linowe, d) zawieszenia lin wycigowych wyrwnawczych, prowadniczych i odbojowych, e) zawieszenia none naczy wycigowych, f) wcigarki wolnobiene, g) urzdzenia sygnalizacji i cznoci szybowej, h) wyodrbnione zespoy elementw wyrobw wymienionych w lit. ag; 2) gowice eksploatacyjne (wydobywcze) z systemami sterowania, z wyczeniem gowic podmorskich, stosowane w zakadach grniczych wydobywajcych kopaliny otworami wiertniczymi; 3) wyroby stosowane w wyrobiskach podziemnych zakadw grniczych: a) urzdzenia transportowe, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu do 45: urzdzenia transportu linowego, kolejki podwieszone i kolejki spgowe z napdem linowym, kolejki podwieszone i kolejki spgowe z napdem wasnym, elementy oraz wyodrbnione zespoy elementw: urzdze transportu linowego, kolejek podwieszonych i kolejek spgowych, b) urzdzenia transportowe, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu powyej 45, niebdce grniczymi wycigami szybowymi, oraz wyodrbnione zespoy elementw tych urzdze transportowych, c) wozy do przewozu osb i wozy specjalne oraz pojazdy z napdem spalinowym do przewozu osb, d) maszyny i urzdzenia elektryczne, aparatura czeniowa, kable oraz przewody na napicie znamionowe powyej 1 kV prdu przemiennego lub powyej 1,5 kV prdu staego,

1)

Niniejsze rozporzdzenie zostao notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu (...) pod numerem (...), zgodnie z 4 rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), ktre wdraa dyrektyw 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiajc procedur udzielania informacji w zakresie norm i przepisw technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, str. 37, z pn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 13, t. 20, str. 337, z pn. zm.).
strona 1 z 81

e) systemy oglnozakadowej cznoci telefonicznej, f) systemy alarmowania, g) systemy gazometryczne, h) systemy lokalizacji zaogi, i) systemy monitorowania zagroenia tpaniami, j) zintegrowane systemy sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych, k) tamy transporterowe; 4) sprzt strzaowy: a) urzdzenia do mechanicznego wytwarzania i adowania materiaw wybuchowych, b) wozy i pojazdy do przewoenia lub przechowywania rodkw strzaowych. 2. Wymagania techniczne dla wyrobw okrela zacznik do rozporzdzenia. 3. 1. Znaki dopuszczenia skadaj si z oznaczenia literowego WUG, oznacze literowych dopuszczenia, numerw dopuszczenia oraz roku wydania dopuszczenia. 2. Okrela si nastpujce oznaczenia literowe dopuszczenia: 1) GX dla: a) systemw budowy przeciwwybuchowej, b) maszyn i urzdze elektrycznych budowy przeciwwybuchowej; 2) GE dla: a) systemw w wykonaniu normalnym, b) maszyn i urzdze elektrycznych w wykonaniu normalnym; 3) GM dla maszyn i urzdze mechanicznych oraz tam transporterowych; 4) GG dla sprztu strzaowego. 3. Numery dopuszczenia okrela si odrbnie w danym roku kalendarzowym w ramach kadego z oznacze literowych dopuszczenia. 4. Znaki dopuszczenia umieszcza si trwale i czytelnie na kadej jednostce wyrobu; jeeli taki sposb oznaczania wyrobu znakiem dopuszczenia nie jest moliwy, ze wzgldu na waciwoci fizyczne wyrobu, znaki dopuszczenia umieszcza si na opakowaniu tego wyrobu. 4. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia.2) PREZES RADY MINISTRW

2)

Niniejsze rozporzdzenie byo poprzedzone rozporzdzeniem Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych (Dz. U. Nr 99, poz. 1003, z 2005 r. Nr 80, poz. 695 oraz z 2007 r. Nr 249, poz. 1853), ktre na podstawie art. 224 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze traci moc z dniem wejcia w ycie niniejszego rozporzdzenia.
strona 2 z 81

Zacznik do rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia ................................. 2012 r. (poz. .......)

WYMAGANIA TECHNICZNE DLA WYROBW, KTRYCH STOSOWANIE W RUCHU ZAKADU GRNICZEGO WYMAGA WYDANIA DECYZJI W SPRAWIE DOPUSZCZENIA WYROBU DO STOSOWANIA W ZAKADACH GRNICZYCH*) 1. Elementy grniczych wycigw szybowych 1.1. 1.1.1. 1.1.1.1. 1.1.1.2. Maszyny wycigowe. Wymagania oglne. Maszyny wycigowe buduje si tak, aby sprostay obcieniom ruchowym wystpujcym w czasie rozruchu, jazdy ustalonej, dojazdu, a take w czasie hamowania. Maszyny wycigowe buduje si tak, aby linopdnie: koa pdne, bbny pdne, bbny nawojowe, bobiny, a take ich way i oyska, cznie z przynalenymi kotwieniami, nie ulegy uszkodzeniu lub trwaemu odksztaceniu w przypadku zerwania lin nonych. Budowa napdu, wau, linopdni, przekadni oraz ukadu smarowania. Budowa napdu. Silnik napdu maszyny wycigowej dobiera si wedug nastpujcych kryteriw: 1) w przypadku silnika elektrycznego: a) ze wzgldw mechanicznych z uwzgldnieniem momentu rozruchowego, traktowanego jako obcienie wystpujce cigle i rewersyjnie, b) ze wzgldu na nagrzewanie z uwzgldnieniem prdu zastpczego i dopuszczalnego przyrostu temperatury dla cyklu pracy; wedug tych samych kryteriw dobiera si rwnie ukad zasilajcy silnik; 2) w przypadku silnika hydraulicznego, pneumatycznego i spalinowego z uwzgldnieniem momentu rozruchowego zwikszonego o niezbdn rezerw. 1.1.2.1.2. Pomidzy silnikiem a linopdni nie mog znajdowa si rozczalne sprzga lub mechanizmy rozsprzglania. Nie dotyczy to maszyn wycigowych z rozsprzglanymi bbnami lub bobinami oraz z przekadniami dwubiegowymi lub wielobiegowymi, ktre mog by przeczane jedynie w czasie postoju maszyny wycigowej. Prdko ruchu maszyny wycigowej z silnikiem asynchronicznym wynika z jego znamionowej prdkoci obrotowej. Nie dotyczy to maszyn wycigowych wyposaonych w ukady regulacji prdkoci zapewniajce samoczynne ograniczenie prdkoci maksymalnej. Napd z asynchronicznym silnikiem piercieniowym wyposaa si w urzdzenia samoczynnie zwierajce wirnik po przekroczeniu synchronicznej liczby obrotw. Jeeli nie zastosowano specjalnych urzdze hamujcych, rozwarcie wirnika moe nastpi tylko w zerowej pozycji dwigni sterowniczej. Samoczynne zwieranie wirnika nie moe nastpowa podczas hamowania dynamicznego prdem staym. W napdzie z asynchronicznym silnikiem piercieniowym stosuje si samoczynn kontrol waciwego stanu wczenia stopni rezystora rozruchowo-regulacyjnego. Nie dotyczy to napdw sterowanych bezporednio nastawnikiem. Napd z silnikiem asynchronicznym wyposaa si w ukad umoliwiajcy elektryczne hamowanie w caym zakresie prdkoci.

1.1.2. 1.1.2.1. 1.1.2.1.1.

1.1.2.1.3.

1.1.2.1.4.

1.1.2.1.5.

1.1.2.1.6.

*) Oznaczenia cyfrowe przepisw zawartych w niniejszym zaczniku, okrelajcych wymagania techniczne, odpowiadaj co do zasady kolejnoci oznacze wyrobw wymienionych w 1 rozporzdzenia, i s rozwijane dalszymi oznaczeniami cyfrowymi, w zalenoci od iloci wymaga technicznych przewidzianych dla poszczeglnych wyrobw.
strona 3 z 81

1.1.2.1.7.

Maszyna wycigowa jest wyposaona wycznie w hydrostatyczny napd z silnikiem hydraulicznym, jeeli jest on zaopatrzony w odpowiednie urzdzenia do hamowania silnikowego w zakresie penej obcialnoci. Napd z silnikiem hydraulicznym wyposaa si w dwigni sterownicz samopowracajc do zerowej pozycji. Rozruch napdu z silnikiem hydraulicznym jest moliwy tylko przy zerowej pozycji dwigni sterowniczej. Napd z silnikiem hydraulicznym wyposaa si w urzdzenia do samoczynnej kontroli cinienia i temperatury oleju hydraulicznego. Napd z silnikiem pneumatycznym wyposaa si w zawr odcinajcy dopyw powietrza. Zawr ten, utrzymywany podczas ruchu maszyny wycigowej w stanie otwarcia, w napdach bez samoczynnego ograniczenia prdkoci samoczynnie zamyka si, po zaniku siy podtrzymujcej stan otwarcia zaworu. Maszyna wycigowa moe by wyposaona w napd z silnikiem spalinowym, jeeli moc jest przenoszona hydraulicznie lub elektrycznie. Budowa wau. Poziom wytrzymaoci i sztywnoci wau uwzgldnia: 1) zmienne obcienia zginajce i skrcajce, wystpujce we wszystkich stanach ruchu maszyny wycigowej; 2) obcienie pochodzce od pola magnetycznego oddziaywujcego na wirnik silnika prdu staego osadzonego na wale.

1.1.2.1.8. 1.1.2.1.9. 1.1.2.1.10. 1.1.2.1.11.

1.1.2.1.12. 1.1.2.2. 1.1.2.2.1.

1.1.2.2.2.

Wa maszyny wycigowej oraz way przekadni zabudowuje si zgodnie z zasadami budowy czci maszyn poddawanych obcieniom zmiennym. Zmiany rednic wau s dokonywane po stoku lub z moliwie duym promieniem przejcia. W strefach obcienia nie jest dozwolone istnienie karbw i promieniowych nawierce, z wyjtkiem rowkw pod kliny i wpusty. Uoyskowanie wau maszyny wycigowej umoliwia statyczne wyznaczenie reakcji. Rozwizania konstrukcyjne umoliwiaj kasacj luzw osiowych. Przejcia wau maszyny wycigowej przez pokrywy oysk s uszczelnione. Budowa linopdni. Stosunek rednicy linopdni do rednicy liny nonej wynosi co najmniej: 1) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych duych I i II klasy intensywnoci ruchu oraz rednich I klasy intensywnoci ruchu: a) dla lin splotkowych 80, b) dla lin budowy zamknitej 100; 2) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych rednich II klasy intensywnoci ruchu: a) dla lin splotkowych 60, b) dla lin budowy zamknitej 80; 3) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych maych: a) dla lin splotkowych 40, b) dla lin budowy zamknitej 50.

1.1.2.2.3.

1.1.2.3. 1.1.2.3.1.

1.1.2.3.2. 1.1.2.3.3. 1.1.2.3.4.

Linopdnia posiada nieograniczon trwao zmczeniow dla obcie wystpujcych w linach nonych podczas ruchu. Rowek linowy koa pdnego lub bbna pdnego wykada si wykadzin. Wykadzina ta zapewnia sprzenie cierne z lin non ze wspczynnikiem wikszym lub rwnym 0,25. Nacisk liny nonej na rowek linowy linopdni nie moe przekracza wartoci dopuszczalnej.
strona 4 z 81

1.1.2.3.5. 1.1.2.3.6. 1.1.2.3.7. 1.1.2.3.8. 1.1.2.3.9.

Mocowanie wykadzin wykonuje si tak, aby segmenty wykadzin byy zawsze ciasno osadzone w ich siedlisku. Zapewnia si moliwo zabudowy urzdzenia do obrbki rowkw linowych w wykadzinach linopdni. Obrzee bbna nawojowego wystaje ponad o geometryczn liny nonej ostatniej warstwy co najmniej o 1,5 rednicy liny nonej. Bbny nawojowe posiadaj rowkowan powierzchni nawojow przystosowan do rednicy liny nonej. Zamocowanie koca liny nonej w bbnie nawojowym wykonuje si za pomoc co najmniej 5 zaciskw; wykazuje ono wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 5. Wspczynnik ten wyznacza si jako stosunek cznej siy tarcia w zaciskach, zwielokrotnionej tarciem na uku opasania bbna nawojowego przez nieczynne zwoje liny nonej, do maksymalnego obcienia statycznego w linie nonej. Do oblicze przyjmuje si wspczynnik tarcia midzy lin non a wykadzin bbna nawojowego rwny 0,2. Jeeli naczynie wycigowe znajduje si w swym najniszym dolnym pooeniu, liczba nieczynnych zwojw liny nonej na bbnie nawojowym wynosi zawsze co najmniej 2. W przypadku dwuwarstwowego lub wielowarstwowego nawijania liny nonej: 1) liczba nieczynnych zwojw wynosi co najmniej 3; 2) koniec liny nonej oprcz zamocowania, o ktrym mowa w pkt 1.1.2.3.9, jest uchwycony w bbnie nawojowym zaciskiem stokowym lub zalany w stoku.

1.1.2.3.10.

1.1.2.3.11. 1.1.2.3.12. 1.1.2.3.13.

Lin non wyprowadza si z wntrza bbna nawojowego w taki sposb, aby nie ulega deformacji na krawdzi otworu, przez ktry jest wyprowadzona. Koo pdne, bben pdny lub bobiny umieszcza si w takim miejscu, aby lina nona przemieszczaa si cile w jednej paszczynie pionowej. Wymagania okrelone w pkt 1.1.2.3.12 nie dotycz modernizowanych maszyn wycigowych, pod warunkiem zapewnienia symetrii odchylenia lin nonych wzgldem pionowej paszczyzny okrelonej przez o geometryczn rowka linowego, ktrego kt rodkowy nie przekroczy 1. Usytuowanie bbna nawojowego z jednowarstwowym nawijaniem liny nonej zapewnia kty odchylenia liny nonej nie wiksze ni 130 w obydwu jej skrajnych pooeniach od paszczyzny prostopadej do osi bbna. Dozwolone jest przekroczenie tego kta o 30, jeeli: 1) jest to kt odchylenia liny nonej na przeciwnym skraju bbna nawojowego wzgldem miejsca zamocowania koca liny nonej; 2) prdko jazdy maszyny wycigowej zostaa ograniczona do 6 m/s.

1.1.2.3.14.

1.1.2.3.15.

Bben nawojowy z dwuwarstwowym lub wielowarstwowym nawijaniem liny nonej umieszcza si w takim miejscu, aby lina w pozycji przechodzenia do nastpnej warstwy bya odchylana od paszczyzny prostopadej do osi bbna w kierunku koa linowego o kt nie mniejszy ni 20 i nie wikszy ni 120. Budowa przekadni. Maszyna wycigowa moe by wyposaona wycznie w przekadnie zbate. Do oblicze dotyczcych przekadni przyjmuje si obcienia wynikajce z: 1) maksymalnego momentu napdu lub trzykrotnego momentu nominalnego silnika dla wyznaczenia wytrzymaoci stopy zba; 2) momentu rozruchu napdu dla wyznaczenia odpornoci na pitting flanki zba.

1.1.2.4. 1.1.2.4.1. 1.1.2.4.2.

1.1.2.5. 1.1.2.5.1.

Budowa ukadu smarowania. Ukad smarowania oysk wyposaa si w urzdzenie do samoczynnej kontroli dziaania tego ukadu.
strona 5 z 81

1.1.2.5.2. 1.1.3. 1.1.3.1.

Przewody ukadu smarowania, ktrych uszkodzenie moe grozi zanieczyszczeniem bieni hamulcowych linopdni lub silnika napdu, s osonite. Budowa ukadu regulacji prdkoci oraz ukadu sterowania. Maszyn wycigow o prdkoci powyej 4 m/s wyposaa si w ukad regulacji prdkoci, ktry zadaje prdko zgodnie z zaoonym diagramem jazdy i ogranicza prdko maszyny wycigowej w zadanej funkcji drogi jazdy. Ukad zadawania i ograniczania prdkoci buduje si tak, aby zmiana prdkoci odbywaa si z przypieszeniem i opnieniem nie wikszym ni 1,2 m/s2. W maszynach wycigowych z koem ciernym lub bbnem ciernym przyspieszenie i opnienie nie przekracza 85 % wartoci krytycznych wyznaczonych z warunkw sprzenia ciernego. Ukad regulacji prdkoci: 1) nie dopuszcza do przekroczenia, na zaprogramowanej drodze jazdy, prdkoci o wicej ni 1 m/s; 2) zapewnia moliwo manewrowego hamowania z regulacj momentu w penym zakresie, niezalenie od prdkoci.

1.1.3.2.

1.1.3.3. 1.1.3.4. 1.1.3.5. 1.1.3.6.

Elementy ukadu regulacji prdkoci odwzorowujce pooenie naczy wycigowych od linopdni s poczone za pomoc sprze bezpolizgowych. Elementy ukadu regulacji prdkoci odwzorowujce pooenie naczy wycigowych w szybie s zgrupowane oddzielnie dla kadego kierunku jazdy. Poczenia sprzgowe elementw ukadu regulacji prdkoci s zabezpieczone przed samoczynnym rozczeniem i samoczynnie kontrolowane. Ukad regulacji prdkoci maszyny wycigowej automatycznie sterowanej jest wyposaony w urzdzenie do samoczynnej korekcji ustawienia elementw odwzorowujcych pooenie naczy wycigowych. Korekcja ustawienia elementw odwzorowujcych pooenie naczy wycigowych odbywa si: 1) na wszystkich docelowych poziomach jazdy; 2) jeeli maszyna wycigowa jest zatrzymana i zahamowana; 3) jeeli naczynia wycigowe s waciwie ustawione; 4) na drodze jazdy z zaprogramowan prdkoci mniejsz lub rwn 2 m/s. Cyfrowe ukady regulacji prdkoci mog dodatkowo na caej drodze jazdy naczy wycigowych prowadzi korekcj ustawienia elementw odwzorowujcych pooenie naczy wycigowych.

1.1.3.7.

Ukad regulacji prdkoci jest wyposaony w 2 nadajniki sygnau proporcjonalnego do prdkoci jazdy, napdzane przez ruchome elementy maszyny wycigowej lub inne elementy grniczego wycigu szybowego. Co najmniej 1 z tych elementw jest: 1) niezaleny od napicia sieci zasilajcej; 2) napdzany bezporednio od linopdni lub wau gwnego maszyny wycigowej. Dziaanie tych nadajnikw jest wzajemnie kontrolowane. Tylko 1 z tych nadajnikw moe by wykorzystany do innych ukadw maszyny wycigowej.

1.1.3.8.

Ukad przeczajcy rodzaj pracy maszyny wycigowej jest: 1) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych wyposaonych w urzdzenia sterowniczo-sygnaowe zgodny z wymaganiami dla tych urzdze okrelonymi w pkt 1.7.5; 2) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych niewymienionych w ppkt 1 wykonany tak, aby: a) umoliwia zaczenie tylko 1 rodzaju pracy, b) przeczenie rodzaju pracy byo niemoliwe po nadaniu sygnau startowego,
strona 6 z 81

c) przeczenie rodzaju pracy nastpowao tylko, jeeli maszyna wycigowa jest zahamowana, oraz ze stanowiska sterowniczego, d) stan niezrealizowania trwaej propozycji zmiany rodzaju pracy by sygnalizowany, e) stan zaczenia rodzaju pracy by samoczynnie kontrolowany. 1.1.3.9. Ukad wyboru rodzaju sterowania maszyny wycigowej: sterowanie rczne albo sterowanie automatyczne, jest tak zbudowany, aby: 1) jednoczenie by moliwy wybr tylko jednego rodzaju sterowania; 2) zmiana rodzaju sterowania bya moliwa tylko, jeeli maszyna wycigowa jest zatrzymana i zahamowana; 3) wybr rodzaju sterowania odbywa si tylko ze stanowiska sterowniczego maszyny wycigowej; 4) wybr sterowania automatycznego by moliwy tylko w przypadku: a) waciwie wybranych rodzajw pracy maszyny wycigowej oraz urzdzenia sygnalizacji szybowej, b) ustawienia naczy wycigowych na poziomach technologicznych wybranych jako kocowe dla cyklu jazdy; 5) zmiana rodzaju sterowania na sterowanie rczne bya moliwa w przypadku kadego pooenia naczy wycigowych w szybie; 6) wybr rodzaju sterowania by realizowany za pomoc elementw niestabilnych; 7) stan zaczenia rodzaju sterowania by samoczynnie kontrolowany. 1.1.3.10. Ukad sterowania maszyny wycigowej jest tak zbudowany, aby po przejechaniu naczyniami wycigowymi najwyszych wycznikw kracowych, o ktrych mowa w pkt 1.1.4.10.1, uruchomienie maszyny wycigowej byo moliwe tylko w kierunku odwrotnym. W przypadku stosowania sterownikw programowych bdy w programie lub bdy przetwarzania danych nie mog doprowadzi do stanw niebezpiecznych, w szczeglnoci stanu mogcego spowodowa utrat kontroli nad ruchem maszyny wycigowej. Programy i zmiany programw w tych sterownikach s przetestowane i odpowiednio udokumentowane. Budowa ukadu zabezpiecze. Ukad zabezpiecze jest tak zbudowany, aby elementy grniczego wycigu szybowego byy samoczynnie kontrolowane. Kontrola ta, w przypadku uszkodzenia, nieprawidowego pooenia lub wadliwego funkcjonowania elementu grniczego wycigu szybowego, stwarzajcych zagroenie dla ycia lub zdrowia ludzi albo grocych uszkodzeniem lub zniszczeniem grniczego wycigu szybowego, powoduje zadziaanie zabezpiecze. Zadziaanie ukadu zabezpiecze, w zalenoci od charakteru wystpujcego zagroenia, powoduje awaryjne zatrzymanie lub blokowanie maszyny wycigowej. Awaryjne zatrzymanie polega na zahamowaniu maszyny wycigowej hamulcem mechanicznym (hamowanie bezpieczestwa) lub na zatrzymaniu maszyny wycigowej za pomoc jej napdu i hamowania zatrzymujcego, dziaajcego po obnieniu prdkoci do okrelonej wartoci. Zadziaanie zabezpieczenia nie powoduje zmiany zaczonego rodzaju pracy i rodzaju sterowania maszyny wycigowej. Kady ukad zabezpiecze posiada zawsze czynny wycznik bezpieczestwa maszyny wycigowej. Wycznik ten jest koloru czerwonego i wyrnia si ksztatem. Uycie wycznika bezpieczestwa powoduje hamowanie bezpieczestwa w wyniku bezporedniego przerwania obwodu bezpieczestwa. Wycznik bezpieczestwa jest zainstalowany przy maszynie wycigowej w zasigu maszynisty maszyn wycigowych. Jeeli stanowisko sterownicze znajduje si poza pomieszczeniem maszyny wycigowej, dodatkowy wycznik bezpieczestwa jest zainstalowany i oznakowany przy maszynie wycigowej.

1.1.3.11.

1.1.4. 1.1.4.1.

1.1.4.2.

1.1.4.3. 1.1.4.4.

strona 7 z 81

1.1.4.5. 1.1.4.5.1.

Hamowanie bezpieczestwa. Hamowanie bezpieczestwa nastpuje samoczynnie w przypadkach wymagajcych bezwzgldnego, niezwocznego zatrzymania i unieruchomienia maszyny wycigowej w moliwie najkrtszym czasie. Rozpoczcie hamowania bezpieczestwa nastpuje z chwil przesterowania elementw czeniowych inicjujcych dziaanie hamulca mechanicznego. Przesterowanie dowolnego elementu czeniowego inicjujcego dziaanie hamulca mechanicznego powoduje lub inicjuje odcicie dopywu energii do silnika napdu maszyny wycigowej. Ponowne zaczenie dopywu energii i przywrcenie stanu gotowoci do hamowania bezpieczestwa jest moliwe po usuniciu przyczyn, ktre spowodoway hamowanie bezpieczestwa. Przebieg momentu elektrodynamicznego napdu maszyny wycigowej, wystpujcy w czasie jej hamowania bezpieczestwa, zapewnia: 1) w przypadku napdu z silnikiem elektrycznym prdu staego, zasilanym z przeksztatnika tyrystorowego spadek momentu napdowego zbliony w czasie do narastania mechanicznego momentu hamujcego, z wyjtkiem przypadkw, w ktrych ze wzgldu na moliwo uszkodze w ukadzie napdowym lub zakce w ukadzie sterowania niezbdne jest odcicie zasilania silnika; 2) w przypadku napdu z silnikiem elektrycznym prdu staego zasilanym w ukadzie Leonarda z nierozwieranym obwodem gwnym maksymalnie szybki zanik momentu napdowego, z uwzgldnieniem dostatecznej ochrony przepiciowej uzwoje, a rwnoczesny spadek momentu napdowego i narastanie mechanicznego momentu hamujcego s rozcignite do granic przedziaw czasowych okrelonych w pkt 1.1.6.2.18.

1.1.4.5.2.

1.1.4.5.3.

1.1.4.5.4.

Hamowanie bezpieczestwa nastpuje samoczynnie co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) zaniku napi zasilajcych maszyn wycigow; 2) przekroczenia granicy prdowej przecialnoci silnika napdowego wystpujcej w normalnych warunkach pracy; 3) przejazdu wycznikw kracowych; 4) zadziaania zabezpiecze przed niesprawnym dziaaniem hamulca; 5) spadku prdu wzbudzenia silnika napdu maszyny wycigowej wartoci zadanej o 10 % wartoci znamionowej; 6) zadziaania czujnika kontroli prdkoci obrotowej przetwornic w maszynach wycigowych z ukadem Leonarda; 7) zadziaania zabezpiecze przed przekroczeniem prdkoci; 8) nieskutecznego awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej za pomoc jej napdu; 9) zaniku stanu zaczenia rodzaju pracy maszyny wycigowej w czasie jazdy; 10) zaniku stanu zaczenia rodzaju sterowania maszyny wycigowej w czasie jazdy; 11) zadziaania zabezpiecze napdu; 12) niewyczenia hamowania generatorowego w odpowiedniej odlegoci od poziomu kocowego w napdach z silnikiem asynchronicznym; 13) odhamowania maszyny wycigowej w stanie jej zablokowania; 14) niezamierzonego hamowania lub odhamowania maszyny wycigowej; 15) zadziaania elementw kontroli pracy nadajnikw sygnau proporcjonalnego do prdkoci jazdy, o ktrych mowa w pkt 1.1.3.7; 16) przerwania cigoci napdu elementw odwzorowania drogi jazdy;

strona 8 z 81

17) zadziaania zabezpiecze przeciwko nadmiernemu rozsynchronizowaniu cyfrowego ukadu regulacji prdkoci; 18) ruchu maszyny wycigowej w kierunku przeciwnym do zadanego podczas sterowania automatycznego. 1.1.4.6. 1.1.4.6.1. Awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu. Awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu nastpuje samoczynnie w przypadku zadziaania ukadu zabezpiecze wymagajcego zatrzymania tej maszyny, lecz niewymagajcego hamowania bezpieczestwa. Przebieg awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej za pomoc jej napdu jest niezaleny od woli maszynisty maszyn wycigowych. Po zwolnieniu prdkoci jazdy do prdkoci wlecznej, zatrzymanie i unieruchomienie maszyny wycigowej nastpuje samoczynnie hamulcem mechanicznym. Wartoci opnie, wystpujce w czasie awaryjnego zatrzymywania maszyny wycigowej za pomoc jej napdu, s niezalene od wielkoci i kierunku dziaania statycznego momentu obciajcego maszyn wycigow. Opnienie awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej za pomoc jej napdu nastpuje w czasie nie duszym ni 1,1 s od chwili przesterowania inicjujcych elementw czeniowych. Awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu nastpuje co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) zadziaania zabezpiecze wywoanych sygnaem alarmowym urzdzenia sygnalizacji i cznoci szybowej, o ktrym mowa w pkt 1.7; 2) zadziaania zabezpiecze kontrolujcych ukad smarowania; 3) przerwania podczas ruchu cigoci napdu elementw odwzorowania drogi jazdy. 1.1.4.6.6. Ponowne uruchomienie maszyny wycigowej moe nastpi po: 1) przeczeniu rodzaju sterowania na sterowanie rczne; 2) usuniciu przyczyn, ktre wywoay awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu. 1.1.4.7. 1.1.4.7.1. Blokowanie maszyny wycigowej. Blokowanie maszyny wycigowej nastpuje samoczynnie w przypadku zadziaania zabezpiecze niewymagajcych natychmiastowego awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej. Ponadto istnieje moliwo rcznego zablokowania maszyny wycigowej ze stanowiska maszynisty maszyn wycigowych oraz ze stanowisk urzdzenia sygnalizacji i cznoci szybowej, o ktrych mowa w pkt 1.7. Ukad blokowania maszyny wycigowej: 1) uniemoliwia odhamowanie maszyny wycigowej i wysterowanie jej napdu po zaczeniu blokady; 2) posiada obwody grupujce czniki blokad i inne elementy kontrolne, wykrywajce stany niepozwalajce na ruch; 3) uniemoliwia samoczynne odhamowanie maszyny wycigowej po zaniku przyczyny powstania blokady; 4) sygnalizuje stan zablokowania lub odblokowania; 5) umoliwia awaryjne odblokowanie, ktre: a) jest moliwe tylko w przypadku zahamowania maszynie wycigowej, b) umoliwia uruchomienie maszyny wycigowej tylko do prdkoci 1 m/s, c) jest sygnalizowane na stanowisku sterowniczym,
strona 9 z 81

1.1.4.6.2.

1.1.4.6.3.

1.1.4.6.4.

1.1.4.6.5.

1.1.4.7.2.

d) jest zabezpieczone przed nieuzasadnionym uyciem, w szczeglnoci przez plombowanie. 1.1.4.7.3. Blokowanie maszyny wycigowej nastpuje co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) zadziaania zabezpiecze lub powstania stanw okrelonych w pkt 1.7; 2) przekroczenia dopuszczalnej wartoci starcia okadzin hamulcowych; 3) podczas korekcji elementw odwzorowania drogi; wymaganie to nie dotyczy maszyn wycigowych wyposaonych w cyfrowe ukady regulacji prdkoci; 4) braku wymaganej synchronizacji elementw odwzorowania drogi; 5) rozczenia sprzgie w ukadzie przeniesie napdu elementw odwzorowania drogi podczas postoju maszyny wycigowej; 6) spadku rezystancji izolacji ukadu zabezpiecze poniej dopuszczalnego poziomu okrelonego w Polskiej Normie dotyczcej zabezpiecze upywowych, w jej aktualnym brzmieniu; 7) braku zdolnoci funkcjonalnej lub wyczenia aparatu rejestrujcego; 8) utraty nadmiarowoci, o ktrej mowa w pkt 1.1.4.8.9. 1.1.4.8. 1.1.4.8.1. Awaryjne zatrzymanie i blokowanie maszyny wycigowej. Zabezpieczenia powodujce awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc hamowania bezpieczestwa s zgrupowane w jednym lub kilku obwodach bezpieczestwa. Zadziaanie elementw wykonawczych tych obwodw powoduje hamowanie bezpieczestwa. Zabezpieczenia powodujce awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu s zgrupowane w jednym lub w kilku obwodach bezpieczestwa. Zadziaanie elementw wykonawczych tych obwodw powoduje awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc jej napdu. Zabezpieczenia powodujce blokowanie maszyny wycigowej zgrupowane s w jednym lub kilku obwodach blokowania maszyny wycigowej. Zadziaanie elementw wykonawczych tych obwodw powoduje zablokowanie maszyny wycigowej. Do obwodw bezpieczestwa i obwodw blokowania maszyny wycigowej zalicza si: 1) elementy dysponujce oraz inicjujce; 2) rodki przenoszenia oraz tory; 3) odbiorniki poredniczce; 4) uzwojenia elementw wykonawczych. 1.1.4.8.5. Obwody bezpieczestwa mog by budowane jako obwody na prd cigy lub na prd roboczy. Przy zastosowaniu obwodu bezpieczestwa na prd roboczy jest zapewniona taka niezawodno pracy tego obwodu, jaka cechuje obwd bezpieczestwa na prd cigy. Obwody bezpieczestwa i obwody blokowania maszyny wycigowej s zabezpieczone przed nastpujcymi zakceniami: 1) niezadziaaniem czynnych stykw elementw dysponujcych; 2) zawieszeniem si elementw elektromagnetycznych; 3) zwarciem lub przerw na rodkach przenoszenia; 4) zakceniem powstajcym w przypadku zaniku i powrotu napicia oraz w przypadku wzrostu napicia. Wystpienie tych zakce powoduje zadziaanie elementu wykonawczego zakconego obwodu. 1.1.4.8.7. Zakcenia wystpujce w obwodach bezpieczestwa i obwodach blokowania maszyny wycigowej s sygnalizowane.
strona 10 z 81

1.1.4.8.2.

1.1.4.8.3.

1.1.4.8.4.

1.1.4.8.6.

1.1.4.8.8.

Wymagania okrelone w pkt 1.1.4.8.6 dotycz take elementw obwodw zabezpiecze reprezentowanych w obwodzie bezpieczestwa przez styki ich przekanikw lub stycznikw poredniczcych. W obwodach bezpieczestwa i obwodach blokowania maszyny wycigowej zapewnia si odpowiedni niezawodno pracy. Jednym ze sposobw zapewnienia niezawodnej pracy tych obwodw jest nadmiarowo, w szczeglnoci podwjna liczba stykw wyjciowych urzdze dysponujcych oraz kontrola pracy w ukadzie ambiwalentnym przeciwnym pooeniu kontrolowanych stykw, lub w ukadzie ekwiwalentnym zgodnym pooeniu kontrolowanych stykw. Nastpujce kombinacje zabezpiecze speniaj wymagania nadmiarowoci: 1) kontrola przejechania poziomw, realizowana przez czniki kracowe w szybie i czniki kracowe na aparacie programujcym lub elemencie odwzorowania drogi nalecym do ukadu regulacji prdkoci; 2) kontrola prdkoci maksymalnej przez wycznik odrodkowy lub inny czujnik prdkoci, napdzany od wau maszyny wycigowej, i niezaleny ukad kontroli prdkoci zawierajcy element kontroli prdkoci maksymalnej; 3) kontrola zwalniania na kocu drogi jazdy przez samoczynn kontrol ukadu regulacji prdkoci i kontrol prdkoci od nadajnikw z szybu, przy czym w maszynach wycigowych z bbnami nawojowymi nadajniki z szybu mog by zastpione nadajnikami zainstalowanymi w elemencie odwzorowania drogi przynalenym do regulatora prdkoci jazdy.

1.1.4.8.9.

1.1.4.8.10.

1.1.4.8.11. 1.1.4.9. 1.1.4.9.1.

Zapewnia si moliwo kontrolowania przez maszynist maszyn wycigowych zabezpiecze powodujcych awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej. Zabezpieczenia przed przekroczeniem maksymalnej prdkoci. Maszyny wycigowe, odpowiednio do wartoci prdkoci maksymalnej, s wyposaone w zabezpieczenia przed jej przekroczeniem niezalenie od ukadu regulacji prdkoci. Zabezpieczenia te w przypadku zadziaania powoduj hamowanie bezpieczestwa. Jeeli zabezpieczenie przed przekroczeniem maksymalnej prdkoci nie dziaa, prdko ruchu maszyny wycigowej zostaje ograniczona do wartoci nie wikszej ni 2 m/s. Maszyny wycigowe o prdkoci maksymalnej do 2 m/s s wyposaone w zabezpieczenia, ktre nie pozwalaj na przekroczenie tej prdkoci o wicej ni 0,5 m/s. Maszyny wycigowe o prdkoci maksymalnej od 2 do 4 m/s s wyposaone w zabezpieczenia, ktre nie pozwol na przekroczenie prdkoci maksymalnej o wicej ni 1 m/s oraz nie pozwol na przejazd poziomu kocowego z prdkoci wiksz ni 2 m/s. W maszynach wycigowych z koem lub bbnem pdnym wzorzec prdkoci dojazdowej 2 m/s do poziomu kracowego jest zaczany nadajnikiem z szybu. Zabezpieczenia, o ktrych mowa w pkt 1.1.4.9.2 i 1.1.4.9.3, s powizane linopdni z waem maszyny wycigowej za pomoc sprze bezpolizgowych, z wyjtkiem: 1) nadajnikw impulsw, tworzcych impulsy bezstykowe, jeeli zastosowano kontrol impulsw; 2) wycznikw odrodkowych bd tachoprdnic napdzanych 2 rwnolegymi paskami klinowymi, a take tachoprdnic napdzanych przez rolk toczc si po obwodzie linopdni.

1.1.4.9.2. 1.1.4.9.3.

1.1.4.9.4.

1.1.4.9.5.

Maszyny wycigowe o prdkoci maksymalnej powyej 4 m/s s wyposaone w zabezpieczenia, ktre nie pozwol na przekroczenia: 1) prdkoci maksymalnej o wicej ni 2 m/s; 2) prdkoci na drodze zwalniania o wicej ni 2 m/s; 3) prdkoci na drodze dojazdowej o wicej ni 1 m/s.

strona 11 z 81

1.1.4.9.6.

Jeeli dojazd do skrajnych poziomw technologicznych kontroluje element wchodzcy w skad ukadu regulacji prdkoci, to warto wzorca prdkoci jest kontrolowana przez urzdzenie sterowane od nadajnika sygnau pooenia naczynia wycigowego w szybie w punkcie programowego rozpoczcia dojazdu. Wymaganie to nie dotyczy maszyn wycigowych z bbnami nawojowymi. Jeeli zabezpieczenia przed przekroczeniem maksymalnej prdkoci w czasie dojazdu do skrajnych poziomw technologicznych s realizowane poprzez nadajniki sygnau pooenia w szybie, to liczba i sposb rozmieszczenia tych nadajnikw s takie, aby w przypadku zadziaania tego zabezpieczenia nastpio zatrzymanie naczy wycigowych przed skrajnym poziomem technologicznym. Wzajemna kontrola pracy nadajnikw sygnau proporcjonalnego do prdkoci jazdy powoduje hamowanie bezpieczestwa w przypadku wystpienia rnicy sygnaw odpowiadajcej prdkoci 2,5 m/s. Zabezpieczenia przed przejazdem skrajnych poziomw technologicznych. Dla kadego naczynia wycigowego na drodze jazdy jest zainstalowany wycznik kracowy w odlegoci do 1 m powyej grnego skrajnego poziomu technologicznego. Niezalenie od wycznikw kracowych, o ktrych mowa w pkt 1.1.4.10.1, jest zainstalowany wycznik kracowy sterowany od elementu odwzorowujcego w maszynie wycigowej drog naczy wycigowych, dziaajcy w odlegoci do 0,9 m powyej grnego skrajnego poziomu technologicznego kadego naczynia wycigowego. Maszyna wycigowa jednokocowa jest wyposaona w wyczniki kracowe, o ktrych mowa w pkt 1.1.4.10.1 oraz 1.1.4.10.2, dziaajce powyej i poniej skrajnych poziomw technologicznych naczynia wycigowego. Jeeli jazda odbywa si do dwch rnych skrajnych poziomw technologicznych w nadszybiu, dodatkowo stosuje si wyczniki kracowe dla niszego skrajnego poziomu technologicznego, o ktrych mowa w pkt 1.1.4.10.1. W przypadku stosowania do tego celu cznikw magnetycznych, ich dziaanie kontrolowane jest samoczynnie. Niesprawno tych cznikw uniemoliwia uprawnienie niszego skrajnego poziomu technologicznego. Po najechaniu naczyniem wycigowym na wyczniki kracowe istnieje moliwo ich mostkowania. Urzdzenie mostkujce wyczniki kracowe na drodze jazdy naczy wycigowych jest zabezpieczone przed uyciem przez osoby nieuprawnione. Mostkowanie samoczynnie zanika, jeeli naczynie wycigowe powrci do pooenia normalnego. Budowa stanowiska sterowniczego. Maszyna wycigowa jest wyposaona w stanowisko sterownicze do rcznego sterowania t maszyn. Stanowisko sterownicze do rcznego sterowania maszyn wycigow jest wyposaone co najmniej w: 1) element operacyjny do przypieszania, zwalniania i rewersji ruchu maszyny wycigowej; 2) elementy operacyjne do sterowania hamulcem; 3) elementy operacyjne do wyzwalania hamowania bezpieczestwa i przywracania gotowoci do ponownego hamowania bezpieczestwa; 4) element operacyjny do blokowania maszyny wycigowej; 5) wskanik gbokoci; 6) miernik prdkoci; wymaganie to nie dotyczy maszyn wycigowych o prdkoci jazdy poniej 1 m/s; 7) miernik cinienia medium uywanego w hamulcach; 8) mierniki prdu w obwodach silnika elektrycznego napdu; 9) licznik liczby wykonanych cykli jazdy;
strona 12 z 81

1.1.4.9.7.

1.1.4.9.8.

1.1.4.10. 1.1.4.10.1. 1.1.4.10.2.

1.1.4.10.3.

1.1.4.10.4.

1.1.4.10.5.

1.1.5. 1.1.5.1. 1.1.5.2.

10) element operacyjny mostkowania wycznikw kracowych; 11) miernik cinienia medium uywanego do napdzania silnikw nieelektrycznych napdu; 12) elementy ukadu sygnalizacyjnego, zgodnie z pkt 1.1.5.9.1; 13) elementy urzdze sygnalizacji i cznoci szybowej, zgodnie z pkt 1.7; 14) element operacyjny pozwalajcy maszynicie maszyn wycigowych na uruchomienie urzdzenia powodujcego zanik cinienia medium w ukadzie napdowym hamulca. 1.1.5.3. Stanowisko sterownicze spenia oglne wymagania ergonomiczne oraz jest tak zabudowane i ustawione, aby maszynista maszyn wycigowych nie by naraony na haas, olepienie, zapylenie, dekoncentracj i niekorzystne wpywy klimatyczne. Kierunki ruchu dwigni sterowniczej odpowiadaj kierunkom ruchu linopdni. Kierunkowi wychylenia dwigni sterowniczej do przodu odpowiada ruch naczynia wycigowego zawieszonego na linie nasibiernej w d. Mierniki prdkoci maszyn wycigowych o prdkoci jazdy powyej 4 m/s s klasy dokadnoci co najmniej 2,5 i maj zakres wskaza o 2,5 m/s do 4 m/s wikszy od maksymalnej prdkoci jazdy. Mierniki prdkoci maszyn wycigowych o prdkoci jazdy do 4 m/s s klasy dokadnoci co najmniej 5 i maj zakres wskaza o 1 m/s do 2 m/s wikszy od maksymalnej prdkoci jazdy. Na mierniku s zaznaczone maksymalne prdkoci jazdy dla wydobycia, transportu materiaw oraz jazdy ludzi. Mierniki prdu w obwodach silnika elektrycznego napdu maj zaznaczone wartoci znamionowe mierzonych prdw. Zdalne sterowanie maszyn wycigow. Maszyny wycigowe s sterowane zdalnie spoza budynku maszyny wycigowej za pomoc urzdze elektrycznych, hydraulicznych lub pneumatycznych. Niesprawno ukadu zdalnego sterowania powoduje awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej. Maszyna wycigowa, majca wicej ni jedno stanowisko sterownicze, jest wyposaona w ukad zapewniajcy: 1) moliwo sterowania maszyny wycigowej wycznie z jednego stanowiska; 2) zmian uprawnienia stanowiska sterowniczego wycznie podczas zablokowania maszyny wycigowej. 1.1.5.8. 1.1.5.8.1. Wskanik gbokoci. Wskanik gbokoci zapewnia czytelne odwzorowanie i wskazywanie chwilowego pooenia w szybie kadego naczynia wycigowego. Bd wskazania, wynikajcy z charakterystyki technicznej wskanika gbokoci, nie przekracza 2,5 %. W maszynach wycigowych ze sterowaniem rcznym wskanik gbokoci jest wyposaony w dodatkowy wskanik strefowy o dokadniejszej skali. Wskanik gbokoci jest napdzany od linopdni, przy czym napd wskanika jest bezpolizgowy. Dozwolone jest stosowanie bezstykowych nadajnikw impulsw, pod warunkiem realizacji kontroli impulsw. Napdy wskanikw gbokoci umoliwiaj korekcj wskaza na grnych skrajnych poziomach technologicznych. W maszynach wycigowych z przestawianymi bbnami nawojowymi lub bobinami wskanik gbokoci jest napdzany od przynalenego bbna nawojowego lub bobiny. Dozwolone jest stosowanie jednego, wsplnego urzdzenia nadawczego, napdzanego od wau maszyny wycigowej, pod warunkiem, e unieruchomienie lunego bbna nawojowego lub lunej bobiny nastpuje za pomoc jednego z dwch odrbnych zespow roboczych hamulca, napdzanego odrbnym zespoem napdowym, a odrbne wskaniki gbokoci s zwizane elektryczn blokad z mechanizmem wysprzglania bbnw nawojowych lub bobin.

1.1.5.4.

1.1.5.5.

1.1.5.6. 1.1.5.7. 1.1.5.7.1. 1.1.5.7.2. 1.1.5.7.3.

1.1.5.8.2.

1.1.5.8.3.

strona 13 z 81

1.1.5.8.4.

Wskanik gbokoci ma moliwo regulacji wskaza pooenia naczy wycigowych. W maszynie wycigowej z koem pdnym lub bbnem pdnym wskanik gbokoci umoliwia czne i rwne korygowanie wskaza pooenia naczy wycigowych. Samoczynne korygowanie wskanika gbokoci ma ograniczony zakres, tak jak element odwzorowania drogi w ukadzie regulacji prdkoci, i jest z nim powizane w sposb okrelony w pkt 1.1.5.8.6. Dokadno wskanika gbokoci umoliwia waciwe ustawianie naczynia wycigowego na poziomach lub te stosuje si specjalne urzdzenie wskazujce waciwe pooenie naczynia wycigowego. Elementy wskanikw gbokoci s tak powizane z innymi elementami odwzorowania drogi, aby przestawienie jednych wymuszao przestawienie pozostaych. Elementy wskanika gbokoci i ukadu regulacji prdkoci mog by wsplne. Wskanik gbokoci posiadajcy oddzielny element odwzorowania drogi spenia w zakresie napdu i zabezpiecze wymagania okrelone w pkt 1.1.3 dla elementw odwzorowania drogi ukadu regulacji prdkoci. Elektryczne wskaniki gbokoci, po zaniku i ponownym pojawieniu si napicia zasilajcego, prawidowo wskazuj pooenie naczy wycigowych. Jeeli wymaganie to nie jest spenione, nastpuje samoczynne ograniczenie prdkoci jazdy do 2 m/s, a do chwili uzyskania zgodnoci wskaza z pooeniem naczy wycigowych. Ukad sygnalizacyjny. Na stanowisku sterowniczym maszyny wycigowej s sygnalizowane wizualnie co najmniej: 1) rodzaj sterowania maszyny wycigowej; 2) rodzaj pracy maszyny wycigowej; 3) rodzaj sterowania urzdzenia sygnalizacji szybowej; 4) stan blokowania maszyny wycigowej; 5) stan awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej za pomoc jej napdu; 6) stan awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej za pomoc hamowania bezpieczestwa; 7) stan awaryjnego odblokowania maszyny wycigowej; 8) stan zaczenia urzdzenia mostkujcego wyczniki kracowe na drodze jazdy naczy wycigowych; 9) stan pracy elementw w obwodach awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej i obwodach blokowania maszyny wycigowej; 10) stan urzdze dysponujcych w obwodach awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej i obwodach blokowania maszyny wycigowej; 11) stan zwarcia wirnika asynchronicznego silnika piercieniowego napdu maszyny wycigowej; 12) dziaanie ukadu korekcji elementw odwzorowujcych drog naczy wycigowych; wymaganie to nie dotyczy maszyn wycigowych wyposaonych w cyfrowe ukady odwzorowania drogi; 13) stan zgodnoci ustawienia elementw odwzorowujcych drog naczy wycigowych z ich rzeczywistym pooeniem na skrajnych poziomach technologicznych; 14) stan niesprawnoci wycznika kracowego na niszym skrajnym poziomie technologicznym w nadszybiu; 15) stan pracy innych elementw grniczego wycigu szybowego. Sygnalizacja wizualna posiada ukad kontrolujcy sprawno jej dziaania.

1.1.5.8.5.

1.1.5.8.6.

1.1.5.8.7.

1.1.5.8.8.

1.1.5.9. 1.1.5.9.1.

strona 14 z 81

1.1.5.9.2.

Maszyny wycigowe s wyposaone w samoczynny akustyczny sygna ostrzegawczy, sygnalizujcy, e naczynie wycigowe znajduje si w miejscu, w ktrym wedug programu jazdy ma nastpi rozpoczcie dojazdu. W maszynach wycigowych o prdkoci jazdy do 2 m/s sygna ostrzegawczy nastpuje, jeeli naczynie wycigowe znajduje si w odlegoci rwnej dwukrotnej dugoci obwodu linopdni od grnego skrajnego poziomu technologicznego. Aparat rejestrujcy. Maszyny wycigowe, z wyjtkiem maszyn wycigowych grniczych wycigw szybowych pomocniczych, s wyposaone w aparaty rejestrujce. Aparat rejestrujcy: 1) rejestruje cznie w funkcji czasu: sygnay, stany i przebiegi ruchowe okrelone w pkt 1.1.5.10.3 oraz 1.7; 2) rejestruje przebieg prdkoci w taki sposb, aby w czasie prowadzenia rewizji szybu i prac szybowych odczyt prdkoci moliwy by z dokadnoci co najmniej 0,1 m/s; 3) rejestruje sygnay akustyczne wykonawcze za porednictwem przetwornikw elektroakustycznych.

1.1.5.10. 1.1.5.10.1. 1.1.5.10.2.

1.1.5.10.3.

Aparat rejestrujcy rejestruje co najmniej: 1) informacje sygnalizacji wizualnej na stanowisku sterowniczym, o ktrych mowa w pkt 1.1.5.9.1; 2) przebieg prdkoci; 3) kierunek ruchu maszyny wycigowej; 4) nadane sygnay gotw; 5) nadane sygnay jednouderzeniowe wykonawcze i porozumiewawcze; 6) nadane sygnay alarmowe; 7) nadane sygnay gotowoci pomocniczych stanowisk sygnaowych.

1.1.5.10.4. 1.1.6. 1.1.6.1. 1.1.6.1.1.

Obwody sygnaw przesyanych do aparatw rejestrujcych instalowanych poza pomieszczeniem maszyny wycigowej s galwanicznie izolowane. Budowa hamulcw. Struktura. Hamulec maszyny wycigowej posiada zdolno do mechanicznego zatrzymania ruchu maszyny wycigowej, a take utrzymania jej w spoczynku w zaoonych warunkach obcienia. Hamulec skada si z nastpujcych zespow: 1) roboczego, przez ktry rozumie si szczki dociskane bezporednio lub porednio za pomoc ukadu przeniesie siowych do bieni hamulcowej; 2) napdowego, przez ktry rozumie si: a) siowniki pneumatyczne lub hydrauliczne, b) obciniki, c) cinite spryny dziaajce na zesp roboczy; 3) sterowania, przez ktry rozumie si urzdzenie sterujce zespoem napdowym. Zespoy wymienione w ppkt 1 i 2 oraz w ppkt 2 i 3 mog wystpowa cznie w postaci scalonej.

1.1.6.1.2.

Hamulec realizuje hamowanie manewrowe oraz hamowanie bezpieczestwa. W przypadku automatycznego sterowania maszyny wycigowej, hamowanie manewrowe polega na hamowaniu zatrzymujcym (STOP).

strona 15 z 81

1.1.6.1.3.

Hamulec z dwigniowym ukadem przeniesie siowych jest wyposaony w 2 pary szczk hamulcowych zwieranych osobnymi cignami i dwigniami dziaajcymi na 2 oddzielne wiece hamulcowe linopdni. Maszyny wycigowe stosowane w grniczych wycigach szybowych pomocniczych mog posiada 1 par szczk hamulcowych. W maszynach wycigowych z dwoma bbnami nawojowymi kada z 2 par szczk moe dziaa na 1 bben. Moment hamowania bezpieczestwa oddziaywuje na obydwa bbny. Hamulec bez dwigniowego ukadu przeniesie siowych skada si co najmniej z 4 par siownikw hamulcowych. Siowniki te dziaaj co najmniej na 2 tarcze hamulcowe linopdni. Maszyny wycigowe stosowane w maych grniczych wycigach szybowych mog posiada 2 pary siownikw dziaajce na 2 tarcze hamulcowe linopdni. Maszyny wycigowe stosowane w grniczych wycigach szybowych pomocniczych mog posiada 2 pary siownikw dziaajce na 1 tarcz hamulcow linopdni. W maszynach wycigowych z 2 bbnami nawojowymi na kady bben dziaaj co najmniej 2 pary siownikw na 1 tarcz hamulcow. Maszyny wycigowe z 2 bbnami nawojowymi stosowane w grniczych wycigach szybowych pomocniczych mog posiada po 1 parze siownikw na 1 tarcz hamulcow. W hamulcach z dwigniowym ukadem przeniesie siowych momenty hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa maj rne rda siy hamowania. Obydwa rda s wykorzystywane podczas hamowania bezpieczestwa. Siy mog by przenoszone przez wsplny ukad dwigni, szczki i wiece hamulcowe, przy czym zakcenia w sterowaniu hamowania manewrowego umoliwiaj zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc hamowania bezpieczestwa. W hamulcach bez dwigniowego ukadu przeniesie siowych dozwolone jest pochodzenie momentw hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa z tego samego rda siy hamowania, jeeli rdem tym jest energia cinitych spryn. W takim przypadku w zespole sterowania istniej odrbne ukady sterowania hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa. rdem siy hamowania bezpieczestwa jest co najmniej energia potencjalna obcinikw lub energia cinitych spryn. Dozwolone jest stosowanie innych rde energii w przypadku wsplnego i niesumujcego si oddziaywania energii potencjalnej obcinikw lub energii cinitych spryn. W maszynach wycigowych z 2 lub wiksz liczb tarcz hamulcowych, podzia par siownikw dziaajcych na kad tarcz hamulcow jest rwny. Jeeli podzia ten jest nie moliwy, rnica pomidzy iloci par siownikw dziaajcych na poszczeglne tarcze hamulcowe jest najmniejsz z moliwych. Na 1 tarcz hamulcow dziaaj pary siownikw zgrupowane najwyej na 2 stojakach hamulcowych. Funkcjonalno. Hamulec umoliwia hamowanie manewrowe, ktre jest rwnie moliwe w czasie hamowania bezpieczestwa. W przypadku, o ktrym mowa w pkt 1.1.6.2.17, przebieg hamowania manewrowego nie moe by zaleny od woli maszynisty maszyn wycigowych. Hamowanie manewrowe suy wycznie do unieruchomienia maszyny wycigowej. W przypadku automatycznego sterowania maszyny wycigowej hamowanie manewrowe, polegajce na hamowaniu zatrzymujcym (STOP), suy do samoczynnego zatrzymania maszyny wycigowej. Hamulec umoliwia hamowanie bezpieczestwa suce do awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej. Sia hamowania bezpieczestwa staa lub zmienna w czasie wedug zaoonego programu lub samoczynnie regulowana nie moe by zalena od woli maszynisty maszyn wycigowych. Instalacje hamulcw s wyposaone w urzdzenie, chronione przed nieuzasadnionym uyciem, pozwalajce maszynicie maszyn wycigowych na spowodowanie zaniku cinienia medium w zespole napdowym hamulca.

1.1.6.1.4. 1.1.6.1.5.

1.1.6.1.6.

1.1.6.1.7.

1.1.6.1.8.

1.1.6.1.9.

1.1.6.1.10.

1.1.6.1.11. 1.1.6.2. 1.1.6.2.1.

1.1.6.2.2.

strona 16 z 81

1.1.6.2.3. 1.1.6.2.4. 1.1.6.2.5. 1.1.6.2.6. 1.1.6.2.7. 1.1.6.2.8.

Odhamowanie manewrowe maszyny wycigowej oraz uruchomienie napdu maszyny wycigowej jest moliwe pod warunkiem gotowoci hamulca do hamowania bezpieczestwa. Moment hamowania bezpieczestwa oddziaywuje bezporednio na linopdni. Momenty hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa nie sumuj si samoczynnie. Przyoenie siy hamowania bezpieczestwa po uprzednim przyoeniu siy hamowania manewrowego nie powoduje obnienia uprzednio wystpujcego momentu hamujcego. Przywrcenie stanu gotowoci do hamowania bezpieczestwa jest moliwe tylko w stanie zahamowania maszyny wycigowej penym momentem hamowania manewrowego. Przez cay okres uytkowania maszyny wycigowej hamulce zapewniaj w warunkach postoju momenty hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej: 1) 3 w stosunku do maksymalnej nadwagi statycznej lub obcienia statycznego wystpujcego w przypadku jazdy ludzi; 2) 2,5 w stosunku do maksymalnej nadwagi statycznej wystpujcej w warunkach cignienia urobku i transportu materiaw; 3) 2 w stosunku do maksymalnego obcienia statycznego w maszynach wycigowych jednokocowych. Przez cay okres uytkowania maszyny wycigowej grniczego wycigu szybowego z przeciwciarem hamulce zapewniaj w warunkach postoju momenty hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 3 w stosunku do maksymalnej nadwagi statycznej wystpujcej przy jedzie ludzi oraz w warunkach cignienia urobku i transportu materiaw.

1.1.6.2.9.

Hamowanie manewrowe i hamowanie bezpieczestwa jest przez cay okres uytkowania maszyny wycigowej zdolne do nadawania opnienia co najmniej 1,5 m/s2. Nie dotyczy to maszyn wycigowych z koem pdnym lub bbnem pdnym, jeeli zachodzi niebezpieczestwo polizgu lin nonych. W takich przypadkach opnienie hamowania manewrowego i hamowania bezpieczestwa podczas ruchu w kierunku dziaania maksymalnego statycznego momentu obcienia maszyny wycigowej (w najbardziej niekorzystnych warunkach obcienia) nie moe by mniejsze ni 1,2 m/s2. Opnienie hamowania bezpieczestwa w warunkach obcie waciwych dla cignienia urobku i transportu materiaw, w przypadku ruchu w kierunku dziaania maksymalnego statycznego momentu obcienia maszyny wycigowej, nie moe by wiksze ni 2,5 m/s2. W wycigach szybowych do gbienia i zbrojenia szybw opnienie to moe by wiksze, jednak nie moe przekracza 4 m/s2. Jeeli naczynia wycigowe nie s zrwnowaone, opnienie hamowania bezpieczestwa w warunkach obcie wystpujcych podczas jazdy ludzi w d nie moe by wiksze ni 4 m/s2. Opnienie hamowania bezpieczestwa podczas ruchu w kierunku przeciwnym do kierunku dziaania maksymalnego statycznego momentu obcienia maszyny wycigowej nie moe by wiksze ni 5 m/s2. Nie dotyczy to maszyn wycigowych wycigw szybowych o prdkoci jazdy do 2 m/s. Opnienia hamowania bezpieczestwa maszyn wycigowych z koem pdnym lub bbnem pdnym s mniejsze od wartoci opnie krytycznych. Opnienia hamowania bezpieczestwa maszyn wycigowych z koem pdnym lub bbnem pdnym w grniczych wycigach szybowych bez jazdy ludzi mog by rwne wartociom opnie krytycznych, pod warunkiem ograniczenia prdkoci jazdy z pustymi naczyniami wycigowymi, uwzgldniajcego zagroenie polizgu lin nonych.

1.1.6.2.10.

1.1.6.2.11.

1.1.6.2.12.

1.1.6.2.13. 1.1.6.2.14.

strona 17 z 81

1.1.6.2.15.

W grniczych wycigach szybowych z bbnami nawojowymi z moliwoci wzajemnego ich przestawiania, zarwno moment hamowania manewrowego dziaajcy na bben nawojowy stale poczony z waem, jak i hamulec ustalajcy luny bben nawojowy, zapewniaj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 1,5 w stosunku do nadwagi statycznej wystpujcej przy najniszym technologicznym pooeniu pustego naczynia wycigowego lub przeciwciaru. Ten sam wspczynnik bezpieczestwa zapewnia moment hamowania bezpieczestwa w czasie ruchu bbna nawojowego stale poczonego z waem, jeeli w czasie hamowania bezpieczestwa nie ma moliwoci niezwocznego przyoenia penej siy hamowania manewrowego. W maszynach wycigowych z przekadni napdow i hamulcem wspomagajcym na wale silnika, hamulec ten dziaa rwnoczenie z hamulcem maszyny wycigowej. Moment hamowania manewrowego jest regulowany, z wyjtkiem: 1) hamowania zatrzymujcego (STOP) podczas automatycznego sterowania maszyny wycigowej; 2) hamowania manewrowego w maszynach wycigowych ze skojarzonym sterowaniem napdu maszyny wycigowej i hamulca, wyposaonych w urzdzenia do wyboru startowego momentu napdowego; 3) hamowania manewrowego w maszynach wycigowych grniczych wycigw szybowych pomocniczych materiaowych oraz grniczych wycigw szybowych ratowniczych.

1.1.6.2.16. 1.1.6.2.17.

1.1.6.2.18.

Przebieg narastania siy hamowania bezpieczestwa odbywa si w nastpujcych przedziaach czasowych: 1) w hamulcach z napdem pneumatycznym oraz mechanicznym ukadem przeniesie sterowniczych: a) czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili przeczenia rozdzielaczy pneumatycznych, w tym rwnie regulatora cinienia, jeeli ma zastosowanie cinieniowe hamowanie wyprzedzajce do 0,3 s, b) czas narastania siy od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili osignicia 66 % siy hamowania do 0,7 s; 2) w hamulcach z napdem pneumatycznym oraz elektrycznym ukadem sterowania: a) czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili przeczenia rozdzielacza elektropneumatycznego lub regulatora cinienia do 0,15 s, b) czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili osignicia 66 % siy hamujcej do 0,5 s; 3) w hamulcach z hydraulicznie odwodzonymi zespoami spryn siownikw: a) czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili przeczenia rozdzielaczy elektrohydraulicznych do 0,1 s, b) czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili osignicia 66 % siy hamujcej, skadajcy si z czasu dobiegu szczk i czasu waciwego narastania siy do 0,5 s, przy czym czasy te s nastawialne.

1.1.6.2.19.

Jeli hamowanie bezpieczestwa powoduje znaczne oscylacje lin nonych, dozwolone jest wyduenie do 0,7 s czasu narastania siy hamujcej do 66 % siy nominalnej. W tych przypadkach, a take jeeli wyduenie czasu narastania tej siy do 0,7 s jest wynikiem cech strukturalnych zespou sterowniczego, prdko jazdy jest tak zaprogramowana, aby pomimo zwoki w hamowaniu bezpieczestwa zapewnione byo skuteczne dziaanie ukadu kontroli prdkoci w strefie dojazdu do poziomw kracowych. W hamulcach, w ktrych wycznym rdem siy hamowania bezpieczestwa jest energia potencjalna obcinika, czas od chwili impulsu wyzwalajcego do chwili przyoenia szczk nie moe by duszy ni:
strona 18 z 81

1.1.6.2.20.

1) 0,8 s w napdach z mechanicznym lub gilotynowym uwalnianiem obcinika; 2) 1 s w napdach z pneumatycznym podtrzymaniem i uwalnianiem obcinika. Jeeli czas ten jest duszy ni 0,5 s, prdko jest zaprogramowana w sposb okrelony w pkt 1.1.6.2.19. 1.1.6.2.21. Narastanie siy hamowania bezpieczestwa od wartoci okrelonej ograniczeniami do wartoci maksymalnej moe rozpocz si bezporednio przed zatrzymaniem maszyny wycigowej, jeeli prdko jest mniejsza ni 1 m/s. W maszynach wycigowych o prdkoci jazdy powyej 4 m/s, cylindry pneumatyczne zespou napdowego, bdce siownikami podtrzymujcymi obcinik hamulcowy lub odwodzcymi zesp ciskanych spryn, s zasilane spronym powietrzem o stabilizowanym cinieniu. Warto tego cinienia moe wynosi co najwyej 110 % cinienia koniecznego do podniesienia obcinika lub odwodzenia zespou spryn. Nie dotyczy to przypadku, gdy cylinder w czasie hamowania bezpieczestwa staje si chwilowym rdem zasilania siownika pneumatycznego bdcego rdem siy hamowania bezpieczestwa, lub gdy stosuje si pneumatyczne sterowanie odwzbudzania. W przypadkach tych dozwolone jest zasilanie cylindra stabilizowanym cinieniem o wartoci podyktowanej podanym cinieniem wyprzedzenia pneumatycznego w siowniku, bdcym rdem siy hamowania bezpieczestwa bd cinieniem koniecznym dla przesterowania odwzbudzania. Jeeli zastosowano hamulce o 2 rdach si hamowania bezpieczestwa, to po upywie czasu do 2 s od chwili zadziaania obwodu bezpieczestwa wystpuj 2 niesumujce si siy bliskie co do wartoci, z ktrych kada jest zdolna samodzielnie zatrzyma maszyn wycigow. Wymagania okrelone w pkt 1.1.6.2.181.1.6.2.20 stosuje si tylko do 1 z tych si. 1.1.6.2.24. 1.1.6.3. 1.1.6.3.1. Budowa hamulcw zapewnia spenienie wymaga okrelonych w pkt 1.1.6.2.81.1.6.2.12 przez cay okres eksploatacji maszyny wycigowej. Konstrukcja. Przeguby dwigniowego ukadu przeniesie siowych hamulca z bieni cylindryczn s wyposaone w tuleje lizgowe samosmarowne lub tuleje lizgowe z moliwoci ich smarowania. oyska stopy szczki hamulcowej s dostpne z moliwoci ich demontau. oysko i jego ruby mocujce s chronione przed czynnikami korozyjnymi. Gwinty dwigniowego ukadu przeniesie siowych obcione si zmienn z czstotliwoci cyklu pracy maszyny wycigowej i wiksz maj profil okrgy lub ukowy. Elementy ukadu przeniesie siowych obcionych si zmienn z czstotliwoci cyklu pracy maszyny wycigowej i wiksz s uksztatowane w sposb minimalizujcy dziaanie karbu lub koncentracj napre. Stosowanie pocze spawanych w cigach i popychaczach ukadu przeniesie siowych i ich kocwkach jest niedozwolone. Poczenia nitowane i rubowe cigie oraz popychaczy ukadu przeniesie siowych nie mog by wykonywane za pomoc nitw albo rub z bem wpuszczonym. Kliny i wpusty w ukadzie przeniesie siowych s zabezpieczone przed wypadniciem. Sworznie przegubw w dwigniowym ukadzie przeniesie siowych s zabezpieczone przed wysuniciem si, przy czym zabezpieczenie jest dostpne i sprawdzalne. Graniczny skok roboczy siownika pneumatycznego nie przekracza 80 % moliwego suwu toka. W przypadku wynurzenia si toka z cylindra, w pozycji maksymalnego wysuwu, co najmniej 66 % pobocznicy toka pozostaje w cylindrze jako prowadzenie. Drg tokowy lub tok siownika podtrzymujcego obcinik hamulcowy posiada amortyzowane ograniczenie grnej pozycji.

1.1.6.2.22.

1.1.6.2.23.

1.1.6.3.2. 1.1.6.3.3. 1.1.6.3.4.

1.1.6.3.5. 1.1.6.3.6. 1.1.6.3.7. 1.1.6.3.8. 1.1.6.3.9.

1.1.6.3.10.

strona 19 z 81

1.1.6.3.11. 1.1.6.3.12. 1.1.6.3.13.

Cigo obcinika hamulcowego jest odkute w caoci. Niedozwolone jest wykonanie dolnego czopa oporowego dla obcinika hamulcowego w postaci oddzielnej czci. Zesp napdowy jest wyposaony w czujniki kontroli granicznych pooe tokw. W maszynach wycigowych dwubbnowych lub dwubobinowych z mechanizmem wysprzglania jednego z bbnw lub bobin dziaanie midzy mechanizmem sprzgowym a hamulcem ustalajcym jest wzajemnie uzalenione, z wyjtkiem maszyn wycigowych wyposaonych w rczny system rozsprzglania. Zesp sterowniczy jest tak zbudowany, aby zapewnia: 1) przygotowanie medium zasilajcego o odpowiednich parametrach; 2) regulacj siy hamowania w penym zakresie, z wyjtkiem przypadkw, w ktrych dozwolono stosowanie nieregulowanego momentu hamowania manewrowego; 3) niezawodno hamowania bezpieczestwa rwnorzdn co najmniej niezawodnoci waciwej dla zastosowania 2 niezalenych od siebie rozdzielaczy tak poczonych, aby w przypadku niezadziaania jednego z nich nie zosta zakcony przebieg hamowania bezpieczestwa; 4) zasygnalizowanie na stanowisku sterowniczym maszyny wycigowej niezadziaania ktregokolwiek z rozdzielaczy i uniemoliwienie przywrcenia stanu gotowoci hamulca; 5) kontrol nastaw cinie medium zasilajcego i kontrol efektw sterowania.

1.1.6.3.14.

1.1.6.3.15.

Technologiczne przecieki medium hydraulicznego wystpujce w elementach sterowniczych i siownikach hamulca s ujmowane i odprowadzane. Niedozwolone jest powstawanie przeciekw na zewntrz ukadu hydraulicznego hamulca. Pooenie szczki siownika hamulca tarczowego jest kontrolowane czujnikiem pozycyjnym. Jednoznacznie okrelone, stabilne pooenie w peni odwiedzionej szczki siownika hamulca tarczowego jest osigane przez oparcie si szczki w korpusie siownika. Tok cylindra siownika hamulca tarczowego nie przenosi si stycznych. Tarcze hamulcowe maszyny wycigowej nie mog wykazywa bicia osiowego wikszego od dopuszczalnego dla siownika hamulcowego. Maksymalny skok szczki siownika hamulca tarczowego nie moe by mniejszy od sumy dwuipkrotnej nominalnej szczeliny i maksymalnej wartoci osiowych luzw wewntrznych siownika. Maksymalny osiowy luz wewntrzny siownika hamulca tarczowego nie jest wikszy ni 1/3 wartoci nominalnej szczeliny. Sprawdzenie wytrzymaoci stojaka dla siownikw hamulca tarczowego jest przeprowadzone dla normalnego obcienia ruchowego. Jeeli zamknicie przewodw zasilajcych siownikw tej samej pary nastpuje za pomoc odrbnie zamykanych zaworw odcinajcych, stojak jest dodatkowo sprawdzony wytrzymaociowo dla obcienia stojaka przez skrajny grny siownik. Naprenia w przekroju wyznaczonym przez paszczyzn symetrii ssiedniego siownika nie mog powodowa trwaych odksztace stojaka. Hamulce tarczowe maszyn wycigowych o prdkoci jazdy powyej 4 m/s s wyposaone w ukady samoczynnej kontroli temperatury powierzchni bieni tarcz hamulcowych. Ukad samoczynnej kontroli temperatury powierzchni bieni tarcz hamulcowych: 1) awaryjnie zatrzymuje maszyn wycigow za pomoc jej napdu w przypadku przekroczenia temperatury dopuszczalnej; 2) powoduje zablokowanie maszyny wycigowej na czas stygnicia bieni tarcz hamulcowych.

1.1.6.3.16. 1.1.6.3.17. 1.1.6.3.18. 1.1.6.3.19. 1.1.6.3.20.

1.1.6.3.21. 1.1.6.3.22.

1.1.6.3.23. 1.1.6.3.24.

strona 20 z 81

1.1.6.4. 1.1.6.4.1. 1.1.6.4.2.

Niezawodno. Dziaanie hamulca jest kontrolowane samoczynnie. W przypadku niezamierzonego hamowania, sia hamujca nie moe by wiksza od siy hamowania bezpieczestwa. Ukady elektrycznego sterowania hamulca s tak wykonane, aby: 1) ich uszkodzenie w czasie ruchu maszyny nie powodowao samoczynnego wystpienia siy hamujcej wikszej ni dopuszczalna; 2) ich uszkodzenie w czasie postoju maszyny wycigowej nie powodowao jej samoczynnego odhamowania; 3) umoliwiay bezpieczne przeprowadzenie pomiarw i prb hamulca.

1.1.6.4.3.

Niezgodna ze stanem wysterowania pozycja tokw rozdzielaczy pneumatycznego lub hydraulicznego zespou sterowniczego, po wystpieniu hamowania bezpieczestwa, uniemoliwia przywrcenie stanu gotowoci do hamowania bezpieczestwa. Jeeli rozdzielacze te s take przeczane w czasie hamowania manewrowego, w tym hamowania zatrzymujcego (STOP), niewaciwa pozycja tokw rozdzielaczy powoduje zablokowanie maszyny wycigowej. Niewaciwe parametry zasilania pneumatycznego w hamulcach z pneumatycznym rdem siy hamowania, w ktrym zastosowano napd hamulca o dziaaniu naporowym, powoduj awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej za pomoc hamowania bezpieczestwa. Hamowanie manewrowe o nieregulowanym momencie hamowania, w maszynach wycigowych rcznie sterowanych o prdkoci jazdy powyej 4 m/s, wymaga: 1) sterowania hamulca skojarzonego ze sterowaniem napdu; 2) ukadu sterowania napdu umoliwiajcego wybr startowego momentu napdowego do przewidywanego obcienia grniczego wycigu szybowego.

1.1.6.4.4.

1.1.6.4.5.

1.1.6.4.6.

Stosujc zrnicowany moment hamowania bezpieczestwa, wybr wariantu hamowania bezpieczestwa jest dokonywany w powizaniu z odpowiednimi ukadami wyboru rodzaju pracy maszyny wycigowej, a w maszynach wycigowych jednokocowych wybr wariantu hamowania bezpieczestwa nastpuje take samoczynnie w zalenoci od kierunku obrotw bbna nawojowego. Uszkodzenia ukadu wyboru momentu hamowania bezpieczestwa s wykrywane i powoduj hamowanie bezpieczestwa. Stosujc hamowanie bezpieczestwa momentem hamujcym regulowanym, kontroluje si przebieg opnienia hamowania. Uszkodzenia ukadu kontroli opnie hamowania s wykrywane i powoduj hamowanie bezpieczestwa. Przebieg hamowania zatrzymujcego (STOP) oraz odwodzenia szczk w maszynach wycigowych sterowanych automatycznie s samoczynnie kontrolowane. Zuycie okadzin ciernych szczk hamulcowych jest samoczynnie kontrolowane. Kontrola zapewnia utrzymanie skoku szczk w granicach okrelonych: 1) dopuszczalnym skokiem roboczym ruchomych elementw napdu hamulca lub szczk; 2) dopuszczalnym spadkiem siy docisku szczk w hamulcach z napdem sprynowym; 3) dopuszczalnym skokiem szczk, okrelonym wzgldami funkcjonalnymi.

1.1.6.4.7.

1.1.6.4.8. 1.1.6.4.9.

1.1.6.4.10.

W polu widzenia maszynisty maszyn wycigowych znajduj si wskaniki cinienia z oznakowaniem nastpujcych charakterystycznych wskaza: 1) minimalnego cinienia zasilania pneumatycznego siownikw bdcych rdem siy hamowania; 2) cinienia wyprzedzenia pneumatycznego siownikw bdcych rdem jednej z si hamowania bezpieczestwa; 3) minimalnego cinienia zasilania siownikw odwodzcych obcinik lub zesp cinitych spryn;

strona 21 z 81

4) cinienia resztkowego, zmniejszajcego chwilowo si dziaania obcinika lub zespou cinitych spryn napdu hamulcowego. 1.1.6.4.11. 1.1.6.5. 1.1.6.5.1. W instalacji zasilania pneumatycznego lub hydraulicznego znajduj si zalepione przycza pomiarowe dla czujnikw sucych do okresowej rejestracji cinie. Wytrzymao. Wszystkie elementy hamulca przenoszce siy i momenty wynikajce z procesu hamowania, z wyjtkiem wymienionych w pkt 1.1.6.5.3, wykazuj tak wytrzymao, aby maksymalne obcienia statyczne nie powodoway w nich napre przekraczajcych 20 % wytrzymaoci doranej, okrelonej w Polskiej Normie dla danego materiau, w jej aktualnym brzmieniu. Zamocowania oysk wspierajcych stopy szczk hamulcowych oraz te elementy, od ktrych wytrzymaoci zaley w caoci zdolno hamowania maszyny, wykazuj tak wytrzymao, aby maksymalne obcienie statyczne nie powodowao w nich napre o wartoci przekraczajcej 15 % wytrzymaoci doranej, okrelonej w Polskiej Normie dla danego materiau, w jej aktualnym brzmieniu. W hamulcach, ktrych elementy mog by obcione przez sumaryczne siy pochodzce z obu rde siy hamowania, maksymalne obcienie statyczne tych elementw nie moe powodowa napre przekraczajcych 30 % wytrzymaoci doranej, okrelonej w Polskiej Normie dla danego materiau, w jej aktualnym brzmieniu. Elementy obcione siami wynikajcymi z dziaania tej spord si hamowania, ktra powoduje wikszy moment hamowania, speniaj wymagania okrelone w pkt 1.1.6.5.1 oraz 1.1.6.5.2. Ciga i sworznie ukadu przeniesie siowych hamulca s wykonane ze stali o: 1) udokumentowanym skadzie chemicznym; 2) udokumentowanej prbie wytrzymaoci na rozciganie; 3) udokumentowanej prbie udarnoci w odniesieniu do stali na sworznie. 1.1.7. 1.1.7.1. 1.1.7.2. 1.1.7.3. 1.1.7.4. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych pomocniczych. Stosunek rednicy bbna nawojowego do rednicy liny nonej nie moe by mniejszy ni 40 dla lin splotkowych, a 50 dla lin zamknitych. Obrzee bbna nawojowego wystaje ponad o geometryczn liny nonej warstwy ostatniej co najmniej o 1,5 rednicy liny nonej. W przypadku wielowarstwowego nawijania liny nonej jest zapewniona waciwa geometria nawijania. Zamocowanie koca liny nonej w bbnie nawojowym wykazuje wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 5 w stosunku do najwikszego obcienia statycznego liny nonej. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych awaryjno-rewizyjnych s wyposaone we wskanik gbokoci. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych awaryjnorewizyjnych, o prdkoci jazdy powyej 1 m/s, s wyposaone we wskanik prdkoci. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych awaryjno-rewizyjnych s wyposaone w hamulec manewrowy i hamulec bezpieczestwa. Hamulec bezpieczestwa dziaa na element bbna nawojowego liny nonej. Kady z hamulcw wymienionych w pkt 1.1.7.6 utrzymuje w spoczynku najwiksz nadwag statyczn, ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 2. Dziaanie hamulca manewrowego i hamulca bezpieczestwa jest od siebie niezalene, zarwno w zakresie sterowania, jak i w zakresie sposobu wyzwalania. Hamowanie hamulcem manewrowym jest sterowane przez maszynist maszyn wycigowych. Moment hamowania hamulcem bezpieczestwa jest niezaleny od woli maszynisty maszyn wycigowych.
strona 22 z 81

1.1.6.5.2.

1.1.6.5.3.

1.1.6.5.4.

1.1.7.5.

1.1.7.6.

1.1.7.7. 1.1.7.8. 1.1.7.9. 1.1.7.10.

1.1.7.11.

Hamowanie bezpieczestwa w maszynach wycigowych z napdem elektrycznym wystpuje samoczynnie co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) zaniku dopywu energii; 2) przecienia silnika napdowego; 3) zadziaania wycznika kracowego w szybie; 4) zadziaania wycznikw kracowych na wskaniku gbokoci; 5) przekroczenia o 15 % prdkoci dopuszczalnej.

1.1.7.12. 1.1.7.13.

Rwnoczenie z wyzwoleniem hamulca bezpieczestwa nastpuje przerwanie dopywu energii elektrycznej do silnika napdowego. Hamulec bezpieczestwa w maszynach wycigowych z napdem wyposaonym w silnik pneumatyczny lub silnik hydrauliczny spenia wymagania okrelone w pkt 1.1.7.11 ppkt 1 i 35 oraz w pkt 1.1.7.12. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych ratowniczych speniaj wymagania okrelone w pkt 1.1.7.21.1.7.4 oraz w pkt 1.1.7.61.1.7.9. Prdko jazdy jest regulowana i wynosi nie wicej ni 1 m/s. Maszyny wycigowe grniczych wycigw szybowych pomocniczych materiaowych speniaj wymagania okrelone w pkt 1.1.7.2, 1.1.7.4, 1.1.7.71.1.7.9 oraz w pkt 1.1.7.11 ppkt 13. Naczynia wycigowe. Okrelenia. Do naczy wycigowych zalicza si: klatki, skipoklatki, skipy, przeciwciary, kuby oraz naczynia wycigowe specjalnego przeznaczenia w grniczych wycigach szybowych pomocniczych. Wspczynnik bezpieczestwa okrela si stosunkiem wytrzymaoci doranej Rm materiau do obliczonych napre przynalenych odpowiednim przypadkom obcie elementw nonych naczynia wycigowego. Budowa naczynia wycigowego. Wytrzymao elementw nonych naczynia wycigowego sprawdza si w zakresie oddziaywania: 1) obcienia statycznego; 2) obcienia awaryjnego wynikajcego z siy zrywajcej lin non; 3) si wystpujcych w czasie hamowania naczynia wycigowego w urzdzeniach hamowania awaryjnego na drogach przejazdu w wiey i rzpiu; 4) obcienia awaryjnego wynikajcego z siy zrywajcej lin wyrwnawcz.

1.1.7.14.

1.1.7.15. 1.2. 1.2.1. 1.2.1.1.

1.2.1.2.

1.2.2. 1.2.2.1.

1.2.2.2.

Wspczynnik bezpieczestwa w zakresie oddziaywania obcienia statycznego na elementy none naczynia wycigowego wynosi: 1) dla wszystkich elementw nonych co najmniej 7; 2) dla elementw nonych obcionych siami wystpujcymi w czasie opadnicia penego naczynia wycigowego na podchwyty co najmniej 5; 3) dla elementw czcych wielolinowe zawieszenie jednopunktowe i wielopunktowe z gowic naczynia wycigowego: a) za pomoc poczenia nitowego co najmniej 12,5, b) za pomoc innych pocze co najmniej 10; 4) dla elementw wymienionych w ppkt 3 w przekroju przy wyjciu z gowicy naczynia wycigowego:
strona 23 z 81

a) jeeli l jest wiksze od 4d co najmniej 18, b) jeeli l jest mniejsze lub rwne 4d co najmniej 15, gdzie: l oznacza odlego od grnej krawdzi gowicy naczynia wycigowego do osi otworu sworznia w blasze cznikowej, d oznacza rednic otworu sworznia w blasze cznikowej dla poczenia jej z nastpnym elementem zawieszenia. 1.2.2.3. Wytrzymao elementw gowicy naczynia wycigowego jest sprawdzona na: 1) obcienie awaryjne wynikajce z siy zrywajcej lin non; 2) obcienia wynikajce z si wystpujcych w czasie hamowania naczynia wycigowego w urzdzeniach hamowania awaryjnego na drogach przejazdu w wiey i rzpiu. Wytrzymao, o ktrej mowa w ppkt 1 i 2, jest taka, aby naprenia w materiale gowicy nie przekroczyy granicy plastycznoci. 1.2.2.4. Wytrzymao elementw nonych naczynia wycigowego przenoszcych siy wystpujce w czasie hamowania awaryjnego na drogach przejazdu w wiey i rzpiu jest sprawdzona z uwzgldnieniem obcie wynikajcych z tych si. Wytrzymao ta wykazuje wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 1,8. Wytrzymao pojemnikw naczy wycigowych przeznaczonych do transportu urobku luzem jest sprawdzona z uwzgldnieniem obcienia awaryjnego, wywoanego parciem urobku z wod. Do oblicze przyjmuje si ciar usypowy urobku, zanieczyszczonego ska ponn, zawierajcy 20 % wody. Do oblicze wytrzymaoci pojemnikw naczy wycigowych przeznaczonych do transportu soli i rud metali nie uwzgldnia si obcienia wynikajcego z masy wody. W obydwu przypadkach wytrzymao pojemnikw naczy wycigowych wykazuje wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 1,8. Wytrzymao elementw nonych naczynia wycigowego przenoszcych obcienia od lin wyrwnawczych jest tak dobrana, aby w czasie awaryjnego zaczepienia lin wyrwnawczych w szybie nie nastpio zniszczenie tych elementw oraz ich pocze. Wszystkie elementy none naczy wycigowych grniczych wycigw szybowych pomocniczych wykazuj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 7 w stosunku do obcienia statycznego. Elementy konstrukcyjne kubw, w szczeglnoci paszcz, dno, konstrukcja wsporcza i zamknicia, wykazuj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 7 w stosunku do obcienia statycznego. Elementy none kubw, w szczeglnoci kabki, ucha, sworznie, poczenia nitowane lub rubowe z paszczem kuba, wykazuj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 10 w stosunku do obcienia statycznego. Kube sucy do przewozu ludzi ma ksztat beczkowy lub stokowo-cylindryczny, a kube do transportu mieszaniny betonowej ma w grnej czci ksztat stokowo-cylindryczny, natomiast w dolnej ksztat stokowy stanowicy lej z otworem do oprniania. Grubo blach paszcza kuba nie moe by mniejsza ni 6 mm, a grubo blach dna kuba nie moe by mniejsza ni 8 mm. Kube posiada odpowiednie elementy podporowe, w szczeglnoci podpory dla kabka, zaczepy do przechylnego oprniania, a w przypadku kuba do transportu mieszaniny betonowej konstrukcj wsporcz i sworznie. Obciniki przeciwciarw s zabezpieczone przed przemieszczeniem.

1.2.2.5.

1.2.2.6.

1.2.2.7.

1.2.2.8.

1.2.2.9.

1.2.2.10.

1.2.2.11. 1.2.2.12.

1.2.2.13.

strona 24 z 81

1.2.3. 1.2.3.1.

Prowadzenie naczynia wycigowego. Naczynia wycigowe prowadzone po prowadnikach sztywnych s wyposaone w prowadnice toczne przymocowane do gowicy i ramy dolnej tego naczynia. W przypadkach uzasadnionych wymaganiami konstrukcyjnymi, prowadnice toczne mog by zamocowane pomidzy gowic a ram doln naczynia. Naczynia wycigowe prowadzone po prowadnikach sztywnych s ponadto wyposaone w prowadnice lizgowe zabezpieczajce. Minimalny luz na stron midzy prowadnic lizgow zabezpieczajc a prowadnikiem sztywnym wynosi co najmniej 5 mm. Naczynia wycigowe prowadzone po linach prowadniczych s wyposaone w prowadnice toczne lub prowadnice lizgowe tulejowe. Dla kadej liny prowadniczej s co najmniej 2 prowadnice lizgowe tulejowe, przymocowane do gowicy i ramy dolnej naczynia wycigowego, lub 2 prowadnice toczne, przymocowane jak prowadnice lizgowe tulejowe, przy czym prowadnice toczne dwoma krkami obejmuj lin prowadnicz obustronnie. Przy stosowaniu prowadnic tocznych kade naczynie wycigowe jest wyposaone dodatkowo w prowadnice lizgowe tulejowe, co najmniej po 1 dla kadej liny prowadniczej. Wewntrzna rednica otworw prowadnicy lizgowej tulejowej w stanie nowym jest o 10 mm wiksza od rednicy liny prowadniczej. Grubo cianki prowadnicy lizgowej tulejowej jest tak dobrana, aby pozwalaa w okresie eksploatacji na jednostronne zuycie do 5 mm. Krawdzie prowadnicy lizgowej tulejowej, zblione do liny prowadniczej, s zaokrglone. Naczynie wycigowe przeznaczone do stosowania w szybie z linami odbojowymi jest wyposaone co najmniej w 2 blachy lizgowe lub krniki dla kadej liny odbojowej, umocowane na gowicy i ramie dolnej tego naczynia. Robocza paszczyzna kadej blachy lizgowej lub krnika wystaje poza obrys konstrukcji naczynia wycigowego, cznie z prowadnicami, co najmniej o poow rednicy liny odbojowej. Dopuszczalne zuycie blachy lizgowej wynosi 0,4 rednicy liny odbojowej. Krki prowadnic tocznych stale przylegaj do prowadnika sztywnego lub liny prowadniczej. Konstrukcja prowadnic tocznych umoliwia regulacj pooenia krkw. Naczynie wycigowe jest wyposaone w lizgi narone lub boczne prowadzce naczynie wycigowe po prowadnikach naronych lub bocznych w przerwach prowadnikw sztywnych lub poziomach zaadunku i rozadunku naczy wycigowych prowadzonych po linach prowadniczych. Luz pomidzy lizgiem naronym lub bocznym a prowadnikiem ktowym lub bocznym na kracowych poziomach zaadunku i rozadunku naczy wycigowych nie przekracza 5 mm. Naczynia wycigowe o prdkoci jazdy przekraczajcej 2 m/s wyposaa si w prowadnice toczne. Funkcjonalno naczynia wycigowego. Naczynie wycigowe przeznaczone do jazdy ludzi jest wyposaone w apada zabezpieczajce przed swobodnym opadaniem w szybie. Dozwolony jest brak apade w naczyniu wycigowym do jazdy ludzi, pod warunkiem zawieszania go na linie nonej zrywanej w caoci przed naoeniem. Przewit pionowy pitra naczynia wycigowego do jazdy ludzi wynosi co najmniej 1,75 m. Powierzchnia podogi pitra naczynia wycigowego przypadajca na jedn osob wynosi co najmniej 0,18 m2, a naczy wycigowych grniczych wycigw szybowych ratowniczych co najmniej 0,23 m2. Powierzchnia dna kuba przypadajca na jedn osob wynosi co najmniej 0,18 m2. Do ustalenia dopuszczalnej liczby osb w naczyniu wycigowym przyjmuje si 90 kg masy przypadajcej na 1 osob. Kade pitro naczynia wycigowego do jazdy ludzi jest wyposaone w uchwyty dla transportowanych osb oraz zabezpieczone drzwiami o konstrukcji uniemoliwiajcej ich otwieranie na zewntrz, a take zabezpieczone przed samootwieraniem oraz wypadniciem z zawiasw i zamykane zasuw z zewntrz naczynia wycigowego.

1.2.3.2.

1.2.3.3.

1.2.3.4. 1.2.3.5.

1.2.3.6. 1.2.3.7. 1.2.4. 1.2.4.1.

1.2.4.2.

1.2.4.3.

strona 25 z 81

1.2.4.4.

Konstrukcja naczynia wycigowego do jazdy ludzi zapewnia ochron jadcych przed spadajcymi drobnymi przedmiotami, wypadniciem oraz zetkniciem si z obudow szybu i elementami wyposaenia szybu. Naczynie wycigowe grniczego wycigu szybowego rewizyjnego, przeznaczone do kontroli obudowy szybu, oraz naczynie wycigowe grniczego wycigu szybowego ratowniczego moe nie posiada prowadnic do prowadzenia po prowadnikach, pod warunkiem zawieszania go na linie nonej nieodkrtnej. Pojemniki naczy wycigowych przeznaczonych do transportu urobku luzem posiadaj pewnie dziaajce zamknicia przed samorozadunkiem urobku w szybie. Pojemniki lub kosze wychylne naczy wycigowych do transportu materiaw s zabezpieczone przed wychylaniem si w czasie jazdy naczynia wycigowego. Konstrukcja zamknicia klapy pojemnika lub kosza uniemoliwia otwarcie klapy w czasie jazdy naczynia wycigowego oraz podczas wychylania pojemnika lub kosza. Pomosty wysuwane naczy wycigowych posiadaj zabezpieczenia uniemoliwiajce ruch pomostu podczas zaadunku i wyadunku oraz jazdy naczynia wycigowego. Naczynia wycigowe przystosowane do transportu urobku lub materiaw w wozach posiadaj zabezpieczenia wozw przed ich wysuniciem z pomostw piter. Gowica kadego naczynia wycigowego jest przystosowana do rewizji szybu i badania zawieszenia nonego naczynia wycigowego oraz wyposaona w porcze o wysokoci co najmniej 1,1 m z krawnikiem wysokoci 0,15 m, przymocowane na stae do gowicy. Porcze s wyposaone w zakadany na czas rewizji daszek ochronny. Supki daszka ochronnego i porczy s tak rozmieszczone, aby nie uderzay o belki odbojowe w czasie awaryjnego dojazdu do nich naczynia wycigowego. W szybach wydechowych porcz moe by zdejmowana. Jeeli porcz z daszkiem ochronnym jest przymocowana trwale do gowicy, supki porczy sprawdza si na obcienia wystpujce przy podnoszeniu klapy uszczelniajcej. Wymagania okrelone w pkt 1.2.4.10 nie dotycz gowic przeciwciarw, ktrych szeroko jest mniejsza ni 0,6 m. Konstrukcja ramy dolnej naczy wycigowych skipowych uwzgldnia moliwo wykonywania kontroli i napraw urzdze szybowych. Jeeli rodzaj uszczelnienia szybu wymaga stosowania fartucha uszczelniajcego, rama dolna naczy wycigowych jest wyposaona w fartuch. Elementy fartucha uszczelniajcego przylegaj do paszcza uszczelniajcego w szybie i prowadnikw, natomiast metalowe elementy fartucha uszczelniajcego s oddalone o co najmniej 30 mm od tego paszcza. Odlego stalowych elementw fartucha uszczelniajcego od prowadnikw naczynia wycigowego nie jest mniejsza ni 10 mm. Naczynia grniczych wycigw szybowych pomocniczych s wyposaone w elementy odpowiednie do przeznaczenia tych naczy. Budowa sa prowadniczych dla kuba. Elementami skadowymi sa prowadniczych dla kuba s: kadub lub rama, daszek ochronny, prowadnica sa po linie nonej oraz prowadnica sa po linie prowadniczej. Obcienie sa prowadniczych jest zwizane z fazami ich pracy, z ktrych najbardziej charakterystyczne s dwie: oprnianie kuba na pomocie wysypowym oraz osiadanie sa prowadniczych 1 stop na pomocie wiszcym. W czasie oprniania kuba na pomocie wysypowym sanie prowadnicze spoczywaj na podchwytach i s obciane w sposb statyczny mas wasn i skadow poziom siy w linie nonej obcionej kubem wychylonym poziomo. W czasie osiadania sa prowadniczych 1 stop na pomocie wiszcym wystpuje obcienie dynamiczne wynikajce z masy wasnej sa osiadajcych z prdkoci wynoszc 1 m/s. Przekroje none elementw sa prowadniczych s wymiarowane metod napre dopuszczalnych, przyjmujc wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy 7.
strona 26 z 81

1.2.4.5.

1.2.4.6. 1.2.4.7.

1.2.4.8. 1.2.4.9. 1.2.4.10.

1.2.4.11. 1.2.4.12. 1.2.4.13.

1.2.4.14. 1.2.5. 1.2.5.1. 1.2.5.2.

1.2.5.3.

1.2.5.4. 1.2.5.5.

1.2.5.6. 1.2.5.7.

Do oblicze wytrzymaociowych s przyjmowane wartoci maksymalne wystpujce w danym przekroju. Stosunek pionowego do poziomego rozstawienia prowadnic prowadzcych po linach prowadniczych wynosi co najmniej 1,15. Waciwe pooenie sa prowadniczych wzgldem kuba podlega cigej kontroli. Brak waciwego pooenia sa prowadniczych wzgldem kuba powoduje wywoanie rozrnianego sygnau alarmowego w pomieszczeniu maszyny wycigowej. Prowadzenie sa prowadniczych po linie nonej jest wykonane w ksztacie prowadnicy tulejowej o rednicy otworu rwnej co najmniej 1,5 rednicy liny i tak skonstruowanej, aby nie byo moliwoci jej wypadnicia z sa prowadniczych. Prowadzenie sa prowadniczych po linie prowadniczej jest wykonane w ksztacie prowadnicy nietulejowej o promieniu otworu rwnym co najmniej 0,75 rednicy liny prowadniczej. rednica daszka ochronnego nie moe by mniejsza od rednicy kuba. Kadub (rama) i daszek ochronny mog by wykonane ze stali zwykej jakoci lub stali niskostopowej. Koa linowe. Koa linowe i ich osie wykazuj tak wytrzymao, aby naprenia pod dziaaniem si zrywajcych liny none nie powodoway ich trwaych odksztace. Wieniec koa linowego spenia to wymaganie w stanie maksymalnego dopuszczalnego zuycia. Jako si zrywajc lin non w warunkach obcie awaryjnych przyjmuje si rzeczywist si zrywajc t lin. Wszystkie zcza spawane koa linowego s obliczone na wytrzymao zmczeniow dla obcienia ruchowego. Osie k linowych s dodatkowo obliczone na wytrzymao zmczeniow dla obcienia ruchowego ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym nie mniej ni 1,5. Uksztatowanie i gadko powierzchni osi koa linowego na odcinkach zmiany rednic uwzgldniaj warunki minimalnej koncentracji napre. Dobr oysk jest dokonywany przy zaoeniu obcie ruchowych. Uoyskowanie k linowych moe by toczne lub lizgowe. Stosunek rednicy koa linowego do rednicy liny nonej wynosi co najmniej: 1) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych duych I i II klasy intensywnoci ruchu oraz grniczych wycigw szybowych rednich I klasy intensywnoci ruchu: a) dla lin splotkowych 80, b) dla lin budowy zamknitej 100; 2) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych rednich II klasy intensywnoci ruchu: a) dla lin splotkowych 60, b) dla lin budowy zamknitej 80; 3) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych maych oraz grniczych wycigw szybowych pomocniczych; a) dla lin splotkowych 40; b) dla lin budowy zamknitej 50; 4) w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych ratowniczych oraz grniczych wycigw szybowych materiaowych 25.

1.2.5.8.

1.2.5.9. 1.2.5.10. 1.2.5.11. 1.3. 1.3.1.

1.3.2. 1.3.3. 1.3.4. 1.3.5. 1.3.6. 1.3.7.

1.3.8. 1.3.9.

Naciski liny nonej na rowek linowy nie przekraczaj wartoci dopuszczalnych. Kt opasania k linowych zapewnia sprzenie cierne tego koa z lin non.
strona 27 z 81

1.3.10. 1.4. 1.4.1.

Punkty kontroli wiecw k linowych s w sposb trway oznakowane i ponumerowane. Zawieszenia lin wycigowych wyrwnawczych, prowadniczych i odbojowych. Wspczynnik bezpieczestwa zawieszenia lin wycigowych wyrwnawczych, prowadniczych i odbojowych stanowi stosunek wartoci naprenia niszczcego do ruchowego naprenia statycznego. Budowa. Zawieszenia lin wycigowych wyrwnawczych. Elementy none zawiesze lin wycigowych wyrwnawczych maj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 10. Zawieszenia lin wycigowych wyrwnawczych paskich maj co najmniej jeden przegub umoliwiajcy wychylenie si elementw tych zawiesze w kierunku prostopadym do szerokoci liny wycigowej wyrwnawczej. Zawieszenia lin wycigowych prowadniczych i odbojowych. Elementy none zawiesze lin prowadniczych i odbojowych maj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 6. Poczenie liny wycigowej prowadniczej i odbojowej z zawieszeniem zapewnia nierozczenie tej liny z zawieszeniem rwnie w przypadku obcienia go si zrywajc lin. Zawieszenie liny wycigowej prowadniczej w wiey zapewnia przenoszenie drga poprzecznych tej liny. Zawieszenia none naczy wycigowych. Wspczynnik bezpieczestwa zawiesze nonych naczy wycigowych, zwanych dalej zawieszeniami, stanowi stosunek wartoci naprenia niszczcego do ruchowego naprenia statycznego. Budowa zawiesze. Elementy none zawieszenia maj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 10. Trzon gwny zawieszenia w przekroju przy wyjciu z gowicy naczynia wycigowego ma wynoszcy co najmniej: 1) 18, jeeli l jest wiksze lub rwne 4d, 2) 15, jeeli l jest mniejsze ni 4d, gdzie: l oznacza odlego osi otworu w trzonie gwnym, sucego do poczenia z nastpnymi elementami zawieszenia, od grnej krawdzi gowicy naczynia wycigowego, d oznacza rednic otworu w trzonie gwnym.

1.4.2. 1.4.2.1. 1.4.2.1.1. 1.4.2.1.2.

1.4.2.2. 1.4.2.2.1. 1.4.2.2.2. 1.4.2.2.3. 1.5. 1.5.1.

1.5.2. 1.5.2.1.

1.5.2.2.

W momencie naprania liny nonej, po jej chwilowym zluzowaniu, rozwizanie konstrukcyjne zawieszenia wyklucza moliwo wystpienia w jego elementach obcie innych ni podczas cignienia. Poczenie liny nonej z zawieszeniem zapewnia nierozczenie tej liny z zawieszeniem rwnie w przypadku obcienia go si zrywajc lin. Dla obliczenia zamocowania koca liny nonej na sercwce zawieszenia s przyjmowane nastpujce wspczynniki tarcia i oporw: 1) 0,2 midzy lin non i sercwk oraz midzy lin non i szczkami zaciskw; 2) 0,14 przy wyznaczeniu momentw dokrcania nakrtek zaciskw.

1.5.2.3.

1.5.2.4.

W zawieszeniu z napron lin non odlego pomidzy powierzchniami czoowymi sercwki i szczk zacisku nie moe by mniejsza ni 4 mm.

strona 28 z 81

1.5.3. 1.5.3.1. 1.5.3.2.

Zawieszenia dla kubw. Wszystkie elementy none zawiesze dla kubw maj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 10. Gwintowany trzon wrzeciona zawieszenia dla kubw ma wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 15. Wspczynnik bezpieczestwa dla przekroju haka pod uchem wynosi co najmniej 12, a dla ucha co najmniej 10. Wcigarki wolnobiene. Wcigarki wolnobiene bbnowe. Wcigarki wolnobiene bbnowe posiadaj hamulec manewrowy oraz dziaajce na bben nawojowy: hamulec postojowy lub zapadk. W przypadku stosowania napdu elektrycznego jest zainstalowane zabezpieczenie przecieniowe. Kady z hamulcw utrzymuje w spoczynku maksymalne obcienie statyczne ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 2. W przypadku zastosowania zespou wcigarek wolnobienych bbnowych, hamulce manewrowe lub hamulce postojowe wszystkich wcigarek wolnobienych bbnowych utrzymuj jednoczenie w spoczynku maksymalne obcienie statyczne ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 2. Stosunek rednicy bbna nawojowego wcigarki do rednicy liny wycigowej nie jest mniejszy ni 20. Prdko obwodowa bbna nawojowego nie przekracza 0,25 m/s. Obrzee bbna nawojowego wystaje ponad o geometryczn liny wycigowej w ostatniej warstwie co najmniej o 1,5 rednicy tej liny. W przypadku cakowitego odwinicia liny wycigowej na bbnie nawojowym pozostaje nie mniej ni 5 zwojw zapasowych liny. Brak tego zapasu liny wycigowej jest sygnalizowany. W przypadku wsppracy 2 lub wicej wcigarek wolnobienych bbnowych ich ruch jest sterowany centralnie. Istnieje moliwo sterowania indywidualnego poszczeglnych wcigarek wolnobienych bbnowych. W przypadku 2 lub wicej wcigarek wolnobienych bbnowych, wyczenie normalne lub awaryjne jednej z nich powoduje wyczenie lub zatrzymanie wszystkich wcigarek. Windy frykcyjne. Konstrukcja windy frykcyjnej umoliwia jej waciwe mocowanie, odpowiadajce kierunkowi i wielkoci obcie. Mocowanie windy frykcyjnej wykazuje wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 3, obliczony jako stosunek siy charakterystycznej dla granicy plastycznoci materiau do 1,2-krotnej nominalnej siy pocigowej windy. Wytrzymao elementw windy frykcyjnej oblicza si z zachowaniem dopuszczalnych napre dla przypadkw obcie, uwzgldniajcych zasady wytrzymaoci zmczeniowej. Stosunek rednicy bbnw ciernych windy frykcyjnej do rednicy lin wycigowych nie moe by mniejszy ni 15 i uwzgldnia zalecenia producenta tych lin. Winda frykcyjna jest wyposaona w 2 niezalene od siebie hamulce, z ktrych 1 spenia rol hamulca bezpieczestwa. Jeeli obydwa hamulce nie dziaaj na bbny cierne, lecz na inne elementy windy frykcyjnej, to wszystkie elementy na drodze przenoszenia si hamowania sprawdza si obliczeniowo na nominalny moment obcienia windy frykcyjnej. Kady z hamulcw ma moliwo utrzymania obcienia statycznego ze wspczynnikiem bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 2. Wspczynnik ten oblicza si jako stosunek maksymalnych si obwodowych na wiecu hamulcowym do wystpujcych kadorazowo obcie, zakadajc wspczynnik tarcia midzy wykadzin ciern a bieni hamulca wynoszcy 0,4.

1.6. 1.6.1. 1.6.1.1.

1.6.1.2.

1.6.1.3. 1.6.1.4. 1.6.1.5. 1.6.1.6. 1.6.1.7.

1.6.1.8. 1.6.2. 1.6.2.1.

1.6.2.2. 1.6.2.3. 1.6.2.4.

1.6.2.5.

strona 29 z 81

1.6.2.6.

Dwignie hamulcowe wykazuj wspczynnik bezpieczestwa wynoszcy co najmniej 3, liczony jako stosunek si charakterystycznych dla granicy plastycznoci materiau do maksymalnych si wystpujcych w czasie hamowania. Hamulce, po ich wyzwoleniu, zamykaj si samoczynnie. Niedozwolone jest stosowanie zapadek jako urzdze blokujcych bbny cierne. W napdzie windy frykcyjnej stosuje si sprzga stae oraz bezpolizgowe. Zbniki oraz koa zbate pomidzy bbnami ciernymi i hamulcem przekadni wykonuje si ze stali; pozostae koa zbate przekadni mog by wykonane ze staliwa. Jeeli koa zbate nie s obrobione, s podwjne, a kade koo zbate jest sprawdzone dla nominalnego momentu obcienia. Warto siy nacigu acuchw dociskajcych lin wycigow do bbnw ciernych wyznacza si obliczeniowo dla indywidualnych warunkw przewijania tej liny i stanowi minimaln warto nacigu rzeczywistego. Hamowanie bezpieczestwa w windach frykcyjnych z napdem elektrycznym wystpuje samoczynnie co najmniej w przypadkach: zaniku dopywu energii, przecienia silnika napdu oraz przekroczenia o 15 % prdkoci nominalnej. Rwnoczenie z zadziaaniem hamulca bezpieczestwa nastpuje przerwanie dopywu energii do silnika napdu. Winda frykcyjna posiada blokad uniemoliwiajc zazbrojenie hamulca bezpieczestwa przy niewaciwej pozycji dwigni steru. Winda frykcyjna jest wyposaona co najmniej w nastpujce urzdzenia: 1) kontroli doziemienia obwodw sterowniczych i zabezpiecze; 2) licznik dugoci przewinitej liny; 3) sygnalizacj przyczyn przerwania obwodu bezpieczestwa.

1.6.2.7. 1.6.2.8. 1.6.2.9. 1.6.2.10.

1.6.2.11.

1.6.2.12.

1.6.2.13. 1.6.2.14. 1.6.2.15.

1.7. 1.7.1.

Urzdzenia sygnalizacji i cznoci szybowej. Wymagania dla elektrycznych urzdze sygnalizacji i cznoci szybowej, zwanych dalej w pkt 1.7.11.7.4 urzdzeniami sygnalizacji szybowej, a w pkt 1.7.5 urzdzeniami sterowniczo-sygnaowymi, grniczych wycigw szybowych stanowicych stae urzdzenia transportowe w szybach czynnych. Urzdzenie sygnalizacji szybowej umoliwia: 1) nadanie sygnau alarmowego; 2) zablokowanie maszyny wycigowej w stanie zahamowanym; 3) rczne lub automatyczne wytworzenie sygnau do jazdy i zatrzymywania maszyny wycigowej; 4) nadawanie sygnaw akustycznych lub zdalne uruchamianie i zatrzymywanie maszyny wycigowej w celu przeprowadzenia rewizji szybu i prac szybowych, rewizji lin wycigowych, k linowych oraz naczy wycigowych; 5) przekazywanie informacji za pomoc sygnalizacji jednouderzeniowej; 6) ustalenie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego oraz przynalenego rodzaju sterowania maszyny wycigowej; 7) kontrol pracy grniczego wycigu szybowego oraz elementw urzdze wsppracujcych; 8) informacj o pracy oraz stanie grniczego wycigu szybowego; 9) dwukierunkow czno foniczn pomidzy stanowiskami sygnaowymi a stanowiskiem maszynisty maszyny wycigowej;
strona 30 z 81

1.7.1.1.

10) sterowanie ryglowaniem wrt szybowych zgodnie z wymaganiami okrelonymi w pkt 1.7.1.32. 1.7.1.2. Urzdzenie sygnalizacji szybowej obejmuje co najmniej nastpujce ukady: 1) zasilania; 2) sygnalizacji jednouderzeniowej; 3) sygnalizacji alarmowej; 4) sygnalizacji rewizja szybu; 5) cznoci szybowej; 6) blokowania hamulca manewrowego; 7) sygnalizacji jazda ludzi z sygnalizacj jazda osobista; 8) sygnalizacji popiesznej albo pomocniczej, jeeli jazda ludzi jest prowadzona z zastosowaniem stanowisk pomocniczych; 9) sygnalizacji wydobycie. Wymagania okrelone w ppkt 7 i 8 nie dotycz wycigw bez jazdy ludzi. 1.7.1.3. Dodatkowymi ukadami elektrycznego urzdzenia sygnalizacji szybowej, ktre speniaj wymagania okrelone w pkt 1.7.1, s: 1) sygnalizacja popieszna; 2) sygnalizacja pomocnicza; 3) sygnalizacja automatyczna; 4) sygnalizacja prace rewizyjne, prace szybowe; 5) inna ni wymienione w ppkt 13 sygnalizacja, stosownie do potrzeb. 1.7.1.4. Urzdzenie sygnalizacji szybowej: 1) posiada 2 zasilania prdu staego, do ktrych nie moe by doczony jakikolwiek odbiornik niewchodzcy w skad sygnalizacji szybowej; 2) posiada obwody sygnalizacji szybowej galwanicznie odizolowane od innych sieci; 3) posiada urzdzenia samoczynnie wskazujce maszynicie maszyn wycigowych, e urzdzenie sygnalizacji szybowej jest pod napiciem; 4) posiada urzdzenia kontrolujce w sposb cigy stan izolacji sieci sygnaowej, sygnalizujce, akustycznie i optycznie, doziemienie w przypadku spadku rezystancji izolacji poniej wartoci okrelonej w Polskich Normach dotyczcych zabezpiecze energoelektrycznych, w ich aktualnym brzmieniu; 5) pracuje poprawnie przy spadku napicia zasilajcego, nie wikszym ni 10 % napicia znamionowego; 6) posiada urzdzenie, ktre przy spadku napicia zasilajcego wikszym ni 10 % napicia znamionowego: a) odczy samoczynnie urzdzenie sygnalizacji szybowej od zasilania, przy czym odczenie to jest sygnalizowane akustycznie i optycznie na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych; sygna akustyczny jest wywoany buczkiem zasilanym napiciem z obwodu bezpieczestwa maszyny wycigowej, dziaajcym tylko przy jej odhamowaniu, b) powoduje samoczynne zatrzymanie ruchu maszyny wycigowej w przypadku zaczonego rodzaju sterowania sterowanie automatyczne. Wymagania okrelone w ppkt 1 i 2 nie maj zastosowania do urzdze sygnalizacji szybowej, ktrej funkcje s realizowane w systemie sterownikw programowalnych, wsplnym dla innych elementw grniczego wycigu szybowego.
strona 31 z 81

1.7.1.5. 1.7.1.6.

Urzdzenia sygnalizacji szybowej wykonuje si tak, aby nadany sygna by syszalny rwnie w miejscu nadania. Urzdzenie sygnalizacji szybowej wyklucza moliwo wytworzenia na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych sygnaw wstpnych, mogcych sugerowa przedwczenie sygna do odjazdu. Sygnalizacj jednouderzeniow, suc do nadawania sygnaw akustycznych, wykonuje si jako: 1) poredni dla dwunaczyniowych grniczych wycigw szybowych; 2) bezporedni dla jednonaczyniowych grniczych wycigw szybowych lub dwunaczyniowych grniczych wycigw szybowych o rnych naczyniach wycigowych, w ktrych jest przewidziana praca kadym naczyniem wycigowym oddzielnie.

1.7.1.7.

1.7.1.8. 1.7.1.9.

W sygnalizacji jednouderzeniowej jako sygnalizatory stosuje si dzwony jednouderzeniowe lub inne przetworniki elektroakustyczne o jednoznacznie wyrnianym tonie. Sygnalizacja jednouderzeniowa porednia suy do nadawania sygnaw porozumiewawczych ze stanowiska sygnaowego uprawnionego poziomu do gwnego stanowiska sygnaowego, skd jedynie s nadawane sygnay wykonawcze do stanowiska maszynisty maszyn wycigowych, bd sygnay zwrotne do poziomw. Sygnay akustyczne porozumiewawcze oraz wykonawcze sygnalizacji jednouderzeniowej na gwnym stanowisku sygnaowym wyranie rni si tonem. Gwne stanowisko sygnaowe urzdzenia sygnalizacji szybowej, w ktrym zastosowano sygnalizacj poredni, urzdza si na nadszybiu lub innym poziomie penicym funkcj nadszybia. W uzasadnionych przypadkach moe by urzdzone dodatkowe gwne stanowisko sygnaowe na zrbie szybu lub innym poziomie, pod warunkiem e: 1) uprawnienie zrbu szybu lub poziomu, jako gwnego stanowiska sygnaowego, bdzie odbywao si na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych; 2) wykluczona bdzie moliwo rwnoczesnego uprawnienia 2 lub wicej gwnych stanowisk sygnaowych do: a) nadawania sygnaw wykonawczych i sygnaw zwrotnych, b) zapowiadania jazdy ludzi, c) uprawnienia poziomw do nadawania sygnaw porozumiewawczych.

1.7.1.10.

1.7.1.11.

1.7.1.12.

Uprawnione gwne stanowisko sygnaowe wskazuje si za pomoc sygnaw optycznych z odpowiednim napisem na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych, na nadszybiu i aktualnie uprawnionym gwnym stanowisku sygnaowym. Sygnalizacj jednouderzeniow poredni wykonuje si tak, aby: 1) nadanie sygnau porozumiewawczego byo moliwe tylko z uprawnionego poziomu; 2) uprawnienie stanowiska sygnaowego na danym poziomie do nadawania sygnaw porozumiewawczych odbywao si za porednictwem przecznika poziomw na uprawnionym gwnym stanowisku sygnaowym; 3) przecznik poziomw zapewnia odczenie uprawnienia stanowisk sygnaowych wszystkich poziomw rwnoczenie; 4) uprawniony poziom by wskazany za pomoc sygnaw optycznych z napisem okrelajcym uprawniony poziom na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych i na gwnych stanowiskach sygnaowych oraz na aktualnie uprawnionym stanowisku sygnaowym poziomu.

1.7.1.13.

1.7.1.14.

W szybach wielopoziomowych z czst zmian uprawnienia poziomw stosuje si dzwonek informujcy maszynist maszyn wycigowych o zmianie uprawnionego poziomu.
strona 32 z 81

1.7.1.15.

Sygnalizacj jednouderzeniow bezporedni wykonuje si tak, aby: 1) uprawnienie stanowisk sygnaowych do nadawania sygnaw wykonawczych byo dokonywane przecznikiem uruchamianym wskanikiem gbokoci lub w inny sposb, tak aby kadorazowo uprawniony by tylko poziom, na ktrym znajduje si naczynie wycigowe; 2) uprawnienie byo wskazane za pomoc sygnaw optycznych z napisem okrelajcym poziom na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oraz aktualnie uprawnionym stanowisku sygnaowym.

1.7.1.16. 1.7.1.16.1.

Ukad sygnalizacji jednouderzeniowej w szybach, w ktrych pracuje jednoczenie wicej ni 1 grniczy wycig szybowy. W szybach, w ktrych pracuje rwnoczenie wicej ni 1 grniczy wycig szybowy, sygnay akustyczne sygnalizacji jednouderzeniowej przynalene do urzdzenia sygnalizacji szybowej danego przedziau wyranie rni si od sygnaw akustycznych przynalenych do urzdze sygnalizacji szybowych w drugich przedziaach. Jeeli w ktrymkolwiek z urzdze sygnalizacji szybowej jest stosowana sygnalizacja jednouderzeniowa porednia, dodatkowo przewiduje si sygna optyczny okrelajcy przedzia szybu, do ktrego odnosi si nadany sygna. Sygna ten rozwietla si na uprawnionym gwnym stanowisku sygnaowym z chwil nadania sygnau porozumiewawczego z poziomu, a gasn samoczynnie z chwil nadania sygnau wykonawczego, sygnau zwrotnego lub sygnau alarmowego. Jeeli w pomieszczeniu znajduj si stanowiska maszynistw maszyn wycigowych wicej ni 1 grniczego wycigu szybowego, na stanowiskach tych stosuje si optyczny, informujcy o nadaniu sygnau wykonawczego do danej maszyny wycigowej. Sygna ten ganie samoczynnie z chwil: 1) odhamowania maszyny wycigowej; 2) nadania sygnau alarmowego; 3) upywu 6 s od nadania sygnau wykonawczego.

1.7.1.16.2.

1.7.1.16.3.

1.7.1.17.

Ukad sygnalizacji alarmowej sucy do nadawania sygnau alarmowego spenia nastpujce wymagania: 1) na wszystkich stanowiskach sygnaowych urzdzenia sygnalizacji szybowej s zainstalowane nadajniki alarmowe, umoliwiajce nadanie sygnau alarmowego bezporednio do stanowiska maszynisty maszyn wycigowych i wszystkich stanowisk sygnaowych; wymaganie to stosuje si rwnie do stanowisk po drugiej stronie szybu wyposaonej we wrota szybowe; 2) w sygnalizacji alarmowej jako sygnalizatory s stosowane buczki lub inne przetworniki elektroakustyczne o jednoznacznie wyrnionym tonie; wymaganie to spenia si rwnie w przypadku zastosowania wsplnych przetwornikw elektroakustycznych dla wytworzenia sygnaw alarmowych i sygnaw sygnalizacji jednouderzeniowej; 3) stosowanie sygnalizatorw sygnaw alarmowych na stanowiskach pomocniczych nie jest wymagane, jeli jest syszalny sygna alarmowy z innego stanowiska sygnaowego; 4) na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oprcz sygnau akustycznego jest wytworzony sygna optyczny z napisem: Alarm; 5) sygna alarmowy po uruchomieniu dziaa przynajmniej przez 5 s.

1.7.1.18.

Ukad sygnalizacji alarmowej jest tak powizany z elementami mechanicznymi grniczego wycigu szybowego, aby powstanie bezporedniego zagroenia wymagajcego natychmiastowego zatrzymania ruchu grniczego wycigu szybowego samoczynnie powodowao wytworzenie sygnau alarmowego. Do przypadkw tych zalicza si:

strona 33 z 81

1) takie pooenie cyklicznie przemieszczanego elementu technologicznego, w szczeglnoci pomostu wahadowego lub uszczelniacza, ktre powoduje zagroenie dla ruchu naczy wycigowych; 2) niewaciwe pooenie elementw prowadniczych bd kierujcych naczynie wycigowe, w szczeglnoci prowadnikw uchylnych i wysuwanych oraz zwrotnic kosza drzewnego; 3) zadziaanie sygnalizacji stacji nawrotu liny wyrwnawczej. 1.7.1.19. W przypadku ruchu maszyny wycigowej z zaczonym rodzajem sterowania sterowanie automatyczne, wytworzenie sygnau alarmowego powoduje samoczynne zatrzymanie maszyny wycigowej. Ukad sygnalizacji alarmowej wykonuje si tak, aby jego wyczenie mogo nastpi jedynie przy cakowitym odczeniu urzdzenia sygnalizacji szybowej spod napicia. Zaczenie sygnalizacji: rewizja szybu odbywa si zgodnie z nastpujcymi zasadami: 1) zapowied zaczenia sygnalizacji: rewizja szybu na stanowisku sygnaowym przewidzianym do rozpoczynania rewizji szybu, w przypadku obecnoci naczynia wycigowego na tym stanowisku, upowania stanowisko maszynisty maszyn wycigowych do potwierdzenia tego rodzaju pracy; 2) potwierdzenie zaczenia sygnalizacji: rewizja szybu nastpuje na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych po otrzymaniu zapowiedzi zaczenia tego rodzaju sygnalizacji; 3) zaczenie sygnalizacji: rewizja szybu powoduje wyczenie spod napicia wszystkich innych sygnalizacji, z wyjtkiem sygnalizacji alarmowej. Wyczenie sygnalizacji: rewizja szybu jest realizowane na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych po rezygnacji z tego rodzaju pracy na tym stanowisku sygnaowym, spord stanowisk przewidzianych do wysiadania brygad rewizyjnych, na ktrym jest obecne naczynie wycigowe. 1.7.1.22. Sygnalizacj jednouderzeniow suc do nadawania sygnaw wykonawczych ze staych stanowisk rewizyjnych, jeeli takie s wyodrbnione, wykonuje si tak, aby: 1) uprawnienie tych stanowisk byo dokonywane przez maszynist maszyn wycigowych, przy czym rwnoczenie uprawnione moe by tylko 1 stae stanowisko rewizyjne; 2) w czasie uprawnienia staego stanowiska rewizyjnego nie moe by uprawnione adne inne stanowisko sygnaowe. 1.7.1.23. 1.7.1.23.1. Ukad cznoci szybowej. W celu zapewnienia porozumienia si maszynisty maszyn wycigowych z obsug stanowisk sygnaowych oraz porozumienia si pomidzy sob obsugi tych stanowisk, stosuje si ukad cznoci szybowej wykonany jako lokalny system cznoci. Ukad cznoci szybowej spenia nastpujce wymagania: 1) posiada niezalene rda zasilania; 2) umoliwia dobre porozumienie si w warunkach pracy urzdze na przyszybiach; 3) w urzdzeniach sygnalizacji szybowej z sygnalizacj jednouderzeniow poredni umoliwia porozumienie si: a) maszynisty maszyn wycigowych z sygnalist nadszybia i odwrotnie, b) sygnalisty gwnego z sygnalistami poziomw i odwrotnie, a po przeczeniu na nadszybiu przecznika telefonw umoliwia porozumienie si sygnalisty kadego poziomu i stanowisk rewizyjnych wprost z maszynist maszyn wycigowych i odwrotnie; w uzasadnionych technicznie przypadkach dozwolone jest niestosowanie przecznika telefonw;

1.7.1.20. 1.7.1.21.

1.7.1.23.2.

strona 34 z 81

4) w urzdzeniach sygnalizacji szybowej z sygnalizacj jednouderzeniow bezporedni umoliwia porozumienie si midzy sob sygnalistw wszystkich stanowisk sygnaowych, z wyjtkiem stanowisk pomocniczych, oraz maszynist maszyn wycigowych. 1.7.1.24. Ukad blokowania hamulca manewrowego powoduje zablokowanie hamulca manewrowego zahamowanej maszyny wycigowej, co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) po zaczeniu jazdy ludzi, wydobycia lub transportu materiaw od momentu otwarcia ktrychkolwiek wrt szybowych do czasu ich zamknicia; 2) od chwili zaczenia sygnalizacji rewizja szybu lub jazda osobista, a nastpnie po kadym zatrzymaniu si naczynia wycigowego, do chwili nadania z szybu sygnaw dwa uderzenia lub trzy uderzenia; odblokowanie spowodowane nadaniem tego sygnau nie moe trwa duej ni 6 s; 3) takiego pooenia cyklicznie przemieszczanego elementu technologicznego, w szczeglnoci pomostu wahadowego lub uszczelniaczy, ktre powoduje zmniejszenie odstpw eksploatacyjnych obowizujcych dla ruchu naczy wycigowych; 4) niewaciwego pooenia iglic lub zwrotnic wychylajcych, w szczeglnoci kosza drzewnego; 5) wyczenia aparatu rejestrujcego. 1.7.1.25. Dozwolone jest przemieszczanie klatki przy otwartych wrotach uprawnionego poziomu dla przestawienia piter podczas wydobycia, a w czasie zaadunku materiaw dugich lub wielkogabarytowych take przy opuszczonym pomocie wahadowym. Dozwolone jest przemieszczanie naczynia wycigowego przy otwartych wrotach uprawnionego stanowiska sygnaowego podczas rewizji naczynia wycigowego i lin wycigowych. Na gwnym stanowisku sygnaowym oraz na stanowiskach sygnaowych poziomw, a take na staych stanowiskach rewizyjnych jest zainstalowany cznik blokujcy, ktrego uruchomienie powoduje zadziaanie ukadu blokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej. Stan zablokowania lub odblokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej jest sygnalizowany na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych sygnaami optycznymi z odpowiednim napisem. Stan zablokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej jest sygnalizowany odpowiednim sygnaem optycznym tylko na tych stanowiskach sygnaowych, z ktrych spowodowano zablokowanie hamulca manewrowego. Ukad blokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej dziaa na zasadzie prdu cigego. W ukadzie blokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej przewiduje si moliwo awaryjnego odblokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej za pomoc przecznika zabezpieczonego plomb. Awaryjne odblokowanie hamulca manewrowego maszyny wycigowej: 1) jest sygnalizowane sygnaem optycznym z odpowiednim napisem w maszynowni, na gwnych stanowiskach sygnaowych oraz stanowiskach sygnaowych poziomw; 2) ogranicza prdko jazdy do 2 m/s. 1.7.1.32. Ukad ryglowania wrt szybowych uniemoliwia ich otwarcie od strony stanowiska sygnaowego, jeeli: 1) naczynie wycigowe znajduje si poza stref danego poziomu; 2) stanowisko sygnaowe danego poziomu nie jest uprawnione do nadawania sygnaw; 3) maszyna wycigowa nie jest zahamowana hamulcem manewrowym.

1.7.1.26. 1.7.1.27.

1.7.1.28.

1.7.1.29.

1.7.1.30. 1.7.1.31.

strona 35 z 81

1.7.1.33.

W wycigach szybowych z sygnalizacj jednouderzeniow poredni jest dozwolone stosowanie sygnalizacji popiesznej. Sygnalizacja ta moe by stosowana wycznie na stanowiskach sygnaowych bezporednio ze sob wsppracujcych, na ktrych istnieje moliwo rwnoczesnej obsugi obydwu naczy wycigowych, w szczeglnoci w nadszybiu i najniszym poziomie. Sygnalizacja popieszna spenia nastpujce wymagania: 1) sygna wykonawczy gotw moe by wytworzony dopiero po nadaniu impulsw nadajnikami gotw ze wszystkich stanowisk sygnaowych, biorcych udzia w obsudze naczy wycigowych w danym cyklu i tylko po odblokowaniu hamulca manewrowego maszyny wycigowej; 2) sygna wykonawczy gotw jest sygnaem optyczno-akustycznym; jako sygnalizatory s stosowane, oprcz sygnalizatora optycznego z napisem gotw: dzwonek grzechotkowy lub inny przetwornik elektroakustyczny o jednoznacznie wyrnionym tonie; 3) uprawnienie nadajnikw gotw jest cile zwizane z uprawnieniem danego stanowiska sygnaowego, zaczonym rodzajem pracy wycigu szybowego oraz wybranym rodzajem jazdy ludzi; 4) nadanie impulsu nadajnikiem gotw jest sygnalizowane w miejscu nadania optycznym sygnaem kontrolnym; 5) sygnay oraz impulsy przekazane nadajnikami gotw do maszynowni, a take sygnay kontrolne w miejscu nadania, s kasowane z chwil: a) upywu okresu nie duszego ni 6 s od momentu nadania ostatniego impulsu nadajnikiem gotw, b) odhamowania maszyny wycigowej, c) powstania sygnau alarmowego, d) zmiany pozycji przecznika dyspozycyjnego lub przecznika uprawnienia poziomw, e) zmiany pozycji cznika zapowiadajcego albo potwierdzajcego jazd ludzi, f) nadania sygnau wykonawczego.

1.7.1.34.

1.7.1.35. 1.7.1.36. 1.7.1.37.

Jeeli do obsugi naczynia wycigowego s wykorzystywane pomocnicze stanowiska sygnaowe, wyposaa si je rwnie w nadajniki gotw. W przypadku rodzaju sterowania maszyny wycigowej sterowanie automatyczne sygna wykonawczy gotw moe by wykorzystany do jej uruchomienia. Jeeli do obsugi naczynia wycigowego s wykorzystywane pomocnicze stanowiska sygnaowe, a nie moe by zastosowana sygnalizacja popieszna, stosuje si, niezalenie od sygnalizacji jednouderzeniowej, sygnalizacj pomocnicz. Sygnalizacja pomocnicza, za ktrej porednictwem zostaje wytworzony na stanowisku sygnaowym sygna optyczny informujcy o gotowoci pomocniczych stanowisk sygnaowych, odpowiednio na nadszybiu i poziomie, spenia nastpujce wymagania: 1) sygna optyczny z odpowiednim napisem jest wytwarzany dopiero po nadaniu impulsw nadajnikami pomocniczymi ze wszystkich stanowisk pomocniczych danego poziomu bd nadszybia, biorcych udzia w obsudze naczynia wycigowego w danym cyklu; 2) uprawnienie nadajnikw pomocniczych stanowisk sygnaowych jest cile zwizane z uprawnieniem stanowiska poziomu bd nadszybia i wybranym rodzajem pracy grniczego wycigu szybowego; 3) nadanie impulsu nadajnikiem pomocniczym jest w miejscu nadania sygnalizowane optycznym sygnaem kontrolnym; 4) sygna przekazany nadajnikami pomocniczymi do stanowiska sygnaowego poziomu bd nadszybia oraz sygnay kontrolne w miejscu nadania s kasowane z chwil:
strona 36 z 81

1.7.1.38.

a) powstania sygnau alarmowego, b) zmiany pozycji przecznika dyspozycyjnego lub przecznika uprawnienia poziomw, c) zmiany pozycji cznika jazdy ludzi, cznika zapowiadajcego jazd ludzi lub cznika potwierdzajcego jazd ludzi, d) odhamowania maszyny wycigowej. 1.7.1.39. W grniczych wycigach szybowych skipowych, niezalenie od sygnalizacji jednouderzeniowej, mona stosowa ukad sygnalizacji automatycznej, zaczanej przecznikiem dyspozycyjnym. Rwnoczesne zaczenie ukadu sygnalizacji popiesznej i ukadu sygnalizacji automatycznej jest niedozwolone. Sygnalizacja automatyczna spenia co najmniej nastpujce wymagania: 1) sygna wykonawczy gotw moe nastpi dopiero po: a) cakowitym zakoczeniu cyklu adowania i rozadowania skipw, b) zaadowaniu skipu na podszybiu lub po rozadowaniu skipu na nadszybiu w grniczych wycigach szybowych jednoskipowych, c) odblokowaniu hamulca manewrowego maszyny wycigowej w przypadkach, o ktrych mowa w lit. a i b; 2) sygna wykonawczy gotw jest sygnaem optyczno-akustycznym, a jako sygnalizatory s stosowane elementy okrelone w pkt 1.7.1.34 ppkt 2, wsplne dla ukadw sygnalizacji automatycznej i popiesznej; 3) przekazanie sygnau wykonawczego gotw z poziomu po zakoczeniu cyklu adowania lub z nadszybia po rozadowaniu skipu jest sygnalizowane w miejscu nadania sygnaem optycznym z odpowiednim napisem; 4) sygna wykonawczy gotw na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oraz sygna kontrolny w miejscu nadania jest kasowany z chwil: a) upywu okresu nie duszego ni 6 s od momentu wytworzenia sygnau, b) odhamowania maszyny wycigowej, c) powstania sygnau alarmowego, d) zmiany pozycji przecznika dyspozycyjnego lub poziomw, jeeli wydobycie skipem odbywa si z 2 lub wicej poziomw. 1.7.1.41. Ukad sygnalizacji jazda ludzi oraz ukad sygnalizacji wydobycie speniaj nastpujce wymagania: 1) na wybranym gwnym stanowisku sygnaowym istnieje moliwo zapowiedzi zaczenia rodzaju pracy jazda ludzi lub wydobycie; 2) na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych istnieje moliwo potwierdzenia zapowiadanych rodzajw pracy; zaczenie wybranego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego nastpuje z chwil potwierdzenia zapowiedzianego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego przez maszynist maszyn wycigowych; 3) stan braku potwierdzenia zapowiadanego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego powoduje wytworzenie na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych cigego sygnau akustycznego, natomiast stan potwierdzenia powoduje wytworzenie sygnau optycznego o zaczonym rodzaju pracy: a) jazda ludzi lub wydobycie na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oraz stanowisku sygnaowym wybranym do zapowiadania rodzaju pracy jazda ludzi lub wydobycie, b) jazda ludzi na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych, stanowiskach sygnaowych gwnych i poziomw oraz na uprawnionych stanowiskach sygnaowych pomocniczych.
strona 37 z 81

1.7.1.40.

1.7.1.42.

Zaczenie sygnalizacji jazda osobista odbywa si zgodnie z nastpujcymi zasadami: 1) zapowied zaczenia sygnalizacji jazda osobista na stanowisku sygnaowym przewidzianym do rozpoczcia jazdy osobistej, w przypadku obecnoci naczynia wycigowego na tym stanowisku, uprawnia stanowisko maszynisty maszyn wycigowych do zaczenia tego rodzaju pracy; 2) potwierdzenie zaczenia sygnalizacji jazda osobista nastpuje na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych po otrzymaniu zapowiedzi zaczenia tego rodzaju sygnalizacji; 3) wyczenie sygnalizacji jazda osobista moe nastpi na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych po rezygnacji z tego rodzaju pracy na tym stanowisku sygnaowym, spord stanowisk sygnaowych przewidzianych do zakoczenia jazdy osobistej, na ktrym obecne jest naczynie wycigowe.

1.7.1.43.

W grniczym wycigu szybowym, w ktrym jazda ludzi moe by prowadzona z zastosowaniem stanowisk pomocniczych, zapowiadanie jazdy ludzi umoliwia wybr sposobu jazdy z zastosowaniem stanowisk pomocniczych lub bez ich zastosowania. Wybrany sposb jazdy jest uwidoczniony za pomoc sygnaw optycznych z odpowiednim napisem na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oraz stanowiskach sygnaowych gwnych i poziomw, przystosowanych do jazdy ze stanowiskami pomocniczymi. Sygnalizacja suca do nadawania sygnaw w czasie rewizji szybw lub napraw szybowych oraz w czasie jazdy osobistej wykonana jest tak, aby: 1) nadawanie sygnaw odbywao si za porednictwem urzdzenia bezprzewodowego; 2) nadawany sygna by przekazywany bezporednio do stanowiska maszynisty maszyn wycigowych; 3) jej zaczenie byo sygnalizowane sygnaem optycznym z odpowiednim napisem w maszynowni oraz stanowiskach sygnaowych gwnych i poziomw.

1.7.1.44.

1.7.1.45.

Zaczenie danego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego odbywa si na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych. Istnieje moliwo wybirczego: 1) uprawnienia danego gwnego stanowiska sygnaowego; 2) zaczenia sygnalizacji prace rewizyjne lub prace szybowe. W szybach dwuprzedziaowych zaczenie w jednym z przedziaw sygnalizacji: 1) jazda ludzi umoliwia prowadzenie w ssiednim przedziale wycznie jazdy ludzi; 2) rewizja szybu, prace rewizyjne lub prace szybowe umoliwia prowadzenie w ssiednim przedziale rewizji szybu, prac rewizyjnych lub prac szybowych.

1.7.1.46.

Jeeli w ukadzie sterowania maszyn wycigowych zastosowano odrbny sposb wyboru rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego, to wybr rodzaju sygnalizacji jest mu podporzdkowany. Przeczenie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego wykonuje si tak, aby: 1) umoliwiao wyczenie wszystkich rodzajw sygnalizacji, z wyjtkiem sygnalizacji alarmowej; 2) rodzaj pracy grniczego wycigu szybowego by sygnalizowany, z wyjtkiem stanu wyczenia, sygnaem optycznym na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych i gwnym stanowisku sygnaowym.

1.7.1.47.

1.7.1.48.

W urzdzeniach sygnalizacji szybowej, posiadajcych wicej ni 1 stanowisko maszynisty maszyn wycigowych, przeczanie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego jest moliwe na kadym z nich. Zaczenie danego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego jest moliwe tylko na uprawnionym stanowisku sygnaowym.

strona 38 z 81

1.7.2. 1.7.2.1.

Urzdzenia sygnalizacji szybowej szybw gbionych i zbrojonych. W urzdzeniu sygnalizacji szybowej przy budowie szybu od rozpoczcia gbienia lub przy prowadzeniu prac o zblionej technologii, na odcinku do gbokoci 70 m s stosowane: 1) co najmniej mechaniczne urzdzenia sygnalizacyjne, umoliwiajce nadawanie sygnaw akustycznych z dna szybu do zrbu szybu lub wysypu; 2) elektryczna sygnalizacja jednouderzeniowa dla sygnaw wykonawczych nadawanych ze zrbu szybu lub wysypu do maszyny wycigowej, jeeli sygnalizator mechaniczny, o ktrym mowa w ppkt 1, nie znajduje si przy stanowisku maszynisty maszyn wycigowych; 3) elektryczna sygnalizacja alarmowa, umoliwiajca nadanie bezporednio do maszynisty maszyn wycigowych sygnau alarmowego z kadego miejsca w szybie; sygnalizacja alarmowa spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.17 ppkt 25 oraz pkt 1.7.1.19; 4) rodki cznoci zapewniajce porozumiewanie foniczne w relacji dno szybu zrb szybu lub wysyp maszyna wycigowa.

1.7.2.2.

Mechaniczne urzdzenie sygnalizacyjne, o ktrym mowa w pkt 1.7.2.1 ppkt 1, wykonuje si tak, aby nadawanie sygnau z dna szybu byo moliwe poprzez pociganie link na caej dugoci szybu. Elektryczna sygnalizacja jednouderzeniowa dla sygnaw wykonawczych oraz elektryczna sygnalizacja alarmowa speniaj nastpujce wymagania: 1) posiadaj zasilanie prdu staego, do ktrego nie moe by doczony aden odbiornik niewchodzcy w skad sygnalizacji szybowej; 2) obwody sygnalizacji szybowej s galwanicznie odizolowane od innych sieci; 3) posiadaj urzdzenia samoczynnie wskazujce maszynicie maszyn wycigowych, e sygnalizacja jest pod napiciem.

1.7.2.3.

1.7.2.4.

Po osigniciu gbokoci 70 m stosuje si urzdzenia sygnalizacji szybowej wyposaone w nastpujce ukady: 1) zasilania; 2) sygnalizacji jednouderzeniowej; 3) sygnalizacji alarmowej; 4) sygnalizacji rewizja szybu; 5) cznoci szybowej; 6) blokowania hamulca manewrowego; 7) sygnalizacji jazda ludzi z sygnalizacj jazda osobista; 8) sygnalizacji do przemieszczania urzdze pomocniczych.

1.7.2.5.

Urzdzenie sygnalizacji szybowej, o ktrym mowa w pkt 1.7.2.4, spenia wymagania okrelone w: 1) pkt 1.7.1.4 i 1.7.1.5 tylko w odniesieniu do gwnych stanowisk sygnaowych; 2) pkt 1.7.1.6.

1.7.2.6.

Sygnalizacj jednouderzeniow, suc do nadawania sygnaw akustycznych, wykonuje si jako sygnalizacj jednouderzeniow poredni. W przypadkach uzasadnionych wzgldami technologicznymi mona stosowa sygnalizacj jednouderzeniow bezporedni z zachowaniem wymaga okrelonych w pkt 1.7.1.15. W sygnalizacji jednouderzeniowej jako sygnalizatory s stosowane dzwony jednouderzeniowe lub inne przetworniki elektroakustyczne o jednoznacznie wyrnianym tonie.

1.7.2.7.

strona 39 z 81

1.7.2.8.

Sygnalizacja jednouderzeniowa porednia suy do nadawania sygnaw porozumiewawczych ze stanowisk sygnaowych na dnie szybu lub na pomocie wiszcym do gwnego stanowiska sygnaowego, skd s nadawane jedynie sygnay wykonawcze do stanowiska maszynisty maszyn wycigowych. Sygnay porozumiewawcze i wykonawcze na gwnym stanowisku sygnaowym wyranie rni si tonem. Gwne stanowisko sygnaowe urzdza si na zrbie szybu lub na innym poziomie penicym t rol. W uzasadnionych przypadkach moe by urzdzone dodatkowo gwne stanowisko sygnaowe, w szczeglnoci na wysypie, pod warunkiem, e: 1) uprawnienie zrbu szybu lub dodatkowego gwnego stanowiska sygnaowego bdzie odbywao si przez przeczenie przecznika dyspozycyjnego na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych; 2) wykluczona bdzie moliwo rwnoczesnego uprawnienia 2 lub wicej gwnych stanowisk sygnaowych do nadawania sygnaw wykonawczych i zapowiadania jazdy ludzi.

1.7.2.9.

1.7.2.10.

Uprawnione gwne stanowisko sygnaowe wskazuje si za pomoc sygnaw optycznych z odpowiednim napisem na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych oraz aktualnie uprawnionym, a take gwnym stanowisku sygnaowym. W urzdzeniach sygnalizacji szybowej stosowanych w przypadku gbienia szybw stosuje si wymagania okrelone w pkt 1.7.1.16.11.7.1.16.3. Ukad sygnalizacji alarmowej stosowany w przypadku gbienia szybu spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.171.7.1.20, przy czym za bezporednie zagroenie w rozumieniu pkt 1.7.1.18 uznaje si rwnie dojazd naczynia wycigowego z dou do zamknitych klap szybowych. Na stanowiskach sygnaowych na dnie szybu mona nie stosowa sygnalizatorw alarmowych z ukadu sygnalizacji alarmowej. Ukad sygnalizacji rewizja szybu stosowany w przypadku gbienia szybu spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.21. W przypadku wyodrbnienia staych stanowisk rewizyjnych stosuje si wymagania okrelone w pkt 1.7.1.22. Ukad cznoci szybowej przy gbieniu szybu spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.23.1 oraz 1.7.1.23.2. Ukad, o ktrym mowa w pkt 1.7.2.16, umoliwia porozumiewanie si sygnalistw wszystkich stanowisk sygnaowych midzy sob oraz z maszynist maszyn wycigowych. Ukad blokowania hamulca manewrowego zahamowanej maszyny wycigowej zadziaa co najmniej: 1) w przypadkach okrelonych w pkt 1.7.1.24 ppkt 2 oraz w pkt 1.7.1.27; 2) podczas przemieszczania pomostu wiszcego oraz ramy napinajcej; 3) po kadym zatrzymaniu naczynia wycigowego w obrbie pomostu wiszcego oraz na odcinku pomost wiszcy dno szybu, do momentu nadania sygnau wykonawczego; odblokowanie spowodowane nadaniem tego sygnau nie moe trwa duej ni 6 s; wymaganie to nie dotyczy jazdy osobistej kubem.

1.7.2.11. 1.7.2.12.

1.7.2.13. 1.7.2.14. 1.7.2.15. 1.7.2.16. 1.7.2.17. 1.7.2.18.

1.7.2.19.

Na kadym gwnym stanowisku sygnaowym oraz na staych stanowiskach rewizyjnych jest zainstalowany cznik blokujcy, ktrego uruchomienie powoduje zablokowanie hamulca manewrowego maszyny wycigowej. Ukad blokowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.281.7.1.31, z wyczeniem wymagania dotyczcego sygnalizacji awaryjnego odblokowania sygnaem optycznym z odpowiednim napisem na stanowiskach sygnaowych poziomw.

1.7.2.20.

strona 40 z 81

1.7.2.21.

Ukad sygnalizacji jazda ludzi z sygnalizacj jazda osobista oraz ukad sygnalizacji wydobycie speniaj wymagania okrelone w: 1) pkt 1.7.1.41, z wyczeniem wymagania dotyczcego spowodowania przez stan potwierdzenia zapowiadanego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego wytworzenia sygnau optycznego o zaczonym rodzaju pracy jazda ludzi na stanowiskach poziomw oraz na uprawnionych stanowiskach pomocniczych; 2) pkt 1.7.1.42. Dozwolone jest rwnie zadysponowanie zaczenia rodzaju pracy jazda osobista z gwnego stanowiska sygnaowego, jeeli urzdzenie sygnalizacji szybowej jest wyposaone w ukad kontroli obecnoci naczynia wycigowego w miejscu rozpoczcia jazdy osobistej.

1.7.2.22. 1.7.2.23.

Zaczenie danego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego odbywa si na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych i spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.451.7.1.48. Ukad sygnalizacji sucy do nadawania sygnaw przy przemieszczaniu w szybie koowrotami szybowymi urzdze pomocniczych, w szczeglnoci pomostu wiszcego, szalunku lub kabli, wykonuje si jako sygnalizacj jednouderzeniow bezporedni; ukad ten spenia nastpujce wymagania: 1) zaczenie sygnalizacji jednouderzeniowej bezporedniej jest sygnalizowane optycznie na stanowiskach maszynistw maszyn wycigowych; 2) do odbierania sygnaw wykonawczych moe by uprawnione kadorazowo tylko 1 stanowisko sterowania koowrotw szybowych; uprawnienie to jest sygnalizowane optycznie na tym stanowisku oraz w miejscu zabudowy przecznika uprawniajcego.

1.7.2.24.

W czasie przemieszczania w szybie urzdze pomocniczych ukady sygnalizacji alarmowej grniczych wycigw szybowych s czynne. Sygna alarmowy jest syszalny rwnie na stanowiskach sterowania koowrotami szybowymi. Dozwolone jest stosowanie wsplnego dzwonu wykonawczego dla pooonych obok siebie stanowisk sterowania koowrotami rnych urzdze pomocniczych. W miejscu zainstalowania koowrotw sucych do przemieszczania urzdzenia pomocniczego w szybie dzwon kontrolny sygnau wykonawczego jest syszalny. Urzdzenia sygnalizacji szybowej grniczych wycigw szybowych pomocniczych. Urzdzenia sygnalizacji szybowej grniczych wycigw szybowych ratowniczych wyposaa si w co najmniej bezprzewodow czno foniczn pomidzy naczyniem wycigowym ratowniczym a stanowiskiem maszynisty maszyn wycigowych oraz stanowiskiem na zrbie. Zakres wyposaenia urzdze sygnalizacji szybowej grniczych wycigw szybowych awaryjno-rewizyjnych jest uzaleniony od ich przeznaczenia. Urzdzenia sygnalizacji szybowej grniczych wycigw szybowych awaryjnych: 1) z wcigark przewon wyposaa si co najmniej w ukady rewizji szybw okrelone w pkt 1.7.1.21 oraz w pkt 1.7.1.24 ppkt 2; stosuje si urzdzenia sygnalizacji szybowej zapewniajce czno pomidzy naczyniem wycigowym a stanowiskiem maszynisty maszyn wycigowych; 2) z wcigark sta wyposaa si w ukady sygnalizacji szybowej w zalenoci od indywidualnych warunkw pracy oraz dodatkowych funkcji grniczego wycigu szybowego.

1.7.2.25. 1.7.2.26. 1.7.3. 1.7.3.1.

1.7.3.2. 1.7.3.2.1.

1.7.3.2.2. 1.7.3.3.

Urzdzenia sygnalizacji szybowej grniczych wycigw szybowych rewizyjnych speniaj wymagania okrelone w pkt 1.7.3.2.1. Urzdzenia sygnalizacji szybowej maych grniczych wycigw szybowych materiaowych bez jazdy ludzi wyposaa si w urzdzenia umoliwiajce nadawanie sygnaw jednouderzeniowych i alarmowych oraz w ukad cznoci szybowej.

strona 41 z 81

1.7.4. 1.7.4.1.

Wykonywanie instalacji urzdzenia sygnalizacji szybowej. Urzdzenia sygnalizacji szybowej przeznaczone do zabudowania w podziemnych zakadach grniczych wykonuje si jako urzdzenia budowy przeciwwybuchowej. Urzdzenia sygnalizacji szybowej przeznaczone do zabudowania w podziemnych zakadach grniczych eksploatujcych kopaliny niepalne i nieposiadajcych pl metanowych mog by wykonane jako urzdzenia budowy normalnej. W szybach wydechowych zakadw grniczych, w ktrych wystpuje zagroenie metanowe, ukad sygnalizacji szybowej wykonany jako lokalny system cznoci wyposaa si w iskrobezpieczne aparaty telefoniczne. Poczenia poszczeglnych elementw urzdzenia sygnalizacji szybowej wykonuje si za pomoc oddzielnej sieci kablowej. Sie ta jest wykorzystywana wycznie dla urzdzenia sygnalizacji szybowej danego grniczego wycigu szybowego. Mona powiza obwody urzdzenia sygnalizacji szybowej z obwodami ukadw sterowania i automatyki pod warunkiem: 1) galwanicznego odizolowania tych ukadw od obwodw urzdzenia sygnalizacji szybowej; 2) wyranego oznaczenia wszystkich punktw powiza w dokumentacji i na czwkach. Wymagania okrelone w ppkt 1 i 2 nie maj zastosowania do urzdzenia sygnalizacji szybowej, ktrego funkcje s realizowane w systemie sterownikw programowalnych, wsplnym dla innych elementw grniczego wycigu szybowego.

1.7.4.2.

1.7.4.3.

1.7.4.4.

1.7.4.5.

Elementy urzdzenia sygnalizacji szybowej s tak zabudowane na stanowiskach sygnaowych i stanowisku maszynisty maszyn wycigowych, aby nie zagraay bezpieczestwu pracy oraz nie powodoway ograniczenia widocznoci. Na kadym stanowisku sygnaowym z jazd ludzi, w miejscu widocznym dla wsiadajcych, umieszcza si tablic informacyjn Jazda ludzi dozwolona, a na stanowiskach bez jazdy ludzi tablic informacyjn Jazda ludzi zabroniona. Tablica Jazda ludzi dozwolona jest koloru zielonego, tablica Jazda ludzi zabroniona koloru czerwonego, a napis w obydwu przypadkach koloru biaego. Kodowanie wskanikw i elementw manipulacyjnych jest zgodne z wymaganiami dotyczcymi zasad wspdziaania czowieka z maszyn. Wykonanie wskanikw i elementw manipulacyjnych zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odpowiednich Polskich Normach, w ich aktualnym brzmieniu, stwarza domniemanie, e wyrb spenia te zasady. Elementy urzdzenia sygnalizacji szybowej przeznaczone do zabudowania w pomieszczeniu maszyny wycigowej wykonuje si tak, aby speniay nastpujce wymagania: 1) sygnalizatory optyczne umieszcza si w polu widzenia maszynisty maszyn wycigowych oraz w taki sposb, aby nie utrudniay rwnoczesnej obserwacji innych elementw grniczego wycigu szybowego, a w szczeglnoci wskanikw gbokoci i prdkoci oraz organu pdnego; 2) sygnalizatory optyczne mog by instalowane w pulpicie sterowniczym, lecz w sposb wyranie odrniajcy je od pozostaej aparatury kontrolno-pomiarowej maszyny wycigowej; 3) dla wykluczenia pomyek, sygnay akustyczne sygnalizatorw wyranie rni si tonem.

1.7.4.6.

1.7.4.7.

1.7.4.8.

1.7.4.9.

Instalacja urzdze na stanowiskach sygnaowych jest wykonana w taki sposb, e: 1) gwne stanowiska sygnaowe oraz stanowiska sygnaowe poziomw s instalowane zarwno od strony wsiadania ludzi, jak i zapychania wozw, oraz s tak umieszczone, aby obsugujcy je sygnalista szybowy mia zapewnion dobr widoczno w stron wrt szybowych oraz urzdze przyszybowych; 2) sygnalista szybowy w czasie obsugi urzdzenia sygnalizacji szybowej nie jest naraony na potrcenie przez zapychane wozy lub inne urzdzenie;

strona 42 z 81

3) w przypadku rwnolegego czenia nadajnikw sygnalizacji popiesznej lub sygnalizacji jednouderzeniowej sygnalista szybowy ma moliwo kontrolowania dostpu do nich innych osb nieuprawnionych; 4) sygnay optyczne z odpowiednim napisem informujce o zaczeniu jazdy ludzi s widoczne zarwno dla osb wchodzcych do naczynia wycigowego, jak i wychodzcych z niego; 5) sygnay optyczne informujce o zablokowaniu hamulca manewrowego maszyny wycigowej s widoczne zarwno od strony przyszybia, jak i z naczynia wycigowego; 6) lampki kontrolne nadajnikw gotw s umieszczone w nadajnikach gotw; 7) sygnay optyczne na wszystkich stanowiskach sygnaowych, z wyjtkiem sygnau wymienionego w ppkt 4, informujcego o zaczeniu jazdy ludzi, zamiast napisu s opatrzone jednoznacznie ustalonym skrtem; 8) nadajniki sygnaowe o rnym przeznaczeniu s zaopatrzone w wyrniajce si przyciski, ciga lub uchwyty; nadajniki alarmowe i ich przyciski, ciga lub uchwyty s dodatkowo wyrnione kolorem czerwonym; 9) cznik blokujcy posiada wyranie rozrnione i oznaczone pozycje odpowiadajce odblokowaniu lub zablokowaniu hamulca manewrowego maszyny wycigowej; 10) na stanowiskach sygnaowych, na ktrych widoczno naczynia wycigowego jest ograniczona, jest instalowany sygna optyczny, informujcy o obecnoci naczynia wycigowego oraz zahamowaniu maszyny wycigowej. 1.7.4.10. Zapowiadanie zaczenia rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego wymagajcego potwierdzenia powoduje zaczenie na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych i na stanowiskach sygnaowych, na ktrych jest sygnalizowany dany rodzaj pracy, pulsujcego wiata lamp sygnalizacyjnych tego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego. wiato pulsujce wieci a do chwili zaczenia danego rodzaju pracy. Po zaczeniu zadysponowanego rodzaju pracy wiato pulsujce zmienia si na wiato cige. Do zapowiadania i rezygnacji z jazdy osobistej oraz rewizji s stosowane czniki niestabilne. Urzdzenia sterowniczo-sygnaowe. Budowa urzdze sterowniczo-sygnaowych. Wymagania w zakresie funkcjonalnym. Urzdzenie sterowniczo-sygnaowe, zwane dalej USS, umoliwia: 1) nadanie sygnau alarmowego; 2) zablokowanie maszyny wycigowej w stanie zahamowanym; 3) nadanie sygnau startowego oraz uruchamianie maszyny wycigowej przy automatycznym sterowaniu maszyny wycigowej; 4) zdalne uruchamianie i zatrzymywanie maszyny wycigowej w celu przeprowadzenia rewizji lin, k linowych/odciskowych lub naczy wycigowych; 5) przekazywanie informacji za pomoc sygnalizacji jednouderzeniowej zgodnie z wymaganiami dotyczcymi urzdze sygnalizacji szybowej; 6) nadawanie sygnaw akustycznych lub zdalnego uruchamiania i zatrzymywania maszyny wycigowej w celu przeprowadzenia rewizji szybu i prac szybowych; 7) ustalenie rodzaju pracy wycigu szybowego oraz przynalenego rodzaju sterowania maszyny wycigowej; 8) kontrol pracy grniczego wycigu szybowego oraz elementw urzdze wsppracujcych; 9) informacj o pracy oraz stanie wycigu szybowego; 10) dwukierunkow czno foniczn pomidzy stanowiskami sygnaowymi a stanowiskiem maszynisty maszyn wycigowych.

1.7.5. 1.7.5.1. 1.7.5.1.1.

strona 43 z 81

1.7.5.1.2.

USS jest wyposaone w: 1) 2 zasilania prdu staego, do ktrych nie moe by doczony aden odbiornik niewchodzcy w skad USS; 2) obwody elektryczne galwanicznie odizolowane od innych sieci; 3) urzdzenie samoczynnie wskazujce maszynicie maszyn wycigowych, e USS jest pod napiciem; 4) urzdzenia kontrolujce w sposb cigy stan izolacji sieci sygnaowej, sygnalizujce akustycznie i optycznie doziemienie w przypadku spadku rezystancji izolacji; dobr zabezpiecze i ich nastaw jest wykonany w sposb zapewniajcy bezpieczestwo w czasie pracy oraz konserwacji; wykonanie urzdzenia zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odpowiednich Polskich Normach, w ich aktualnym brzmieniu, stwarza domniemanie, e wyrb ten jest bezpieczny; 5) urzdzenie zapewniajce niezawodn prac w przypadku spadku napicia zasilajcego, nie wikszym ni o 10 % napicia znamionowego; 6) urzdzenie, ktre w przypadku spadku napicia zasilajcego wikszym ni 10 % napicia znamionowego: a) odczy samoczynnie USS od zasilania, przy czym odczenie to jest sygnalizowane akustycznie i optycznie na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych, b) powoduje samoczynne zatrzymanie ruchu maszyny wycigowej. Wymagania okrelone w ppkt 1 i 2 nie maj zastosowania do USS, ktrych funkcje s realizowane w systemie sterownikw programowalnych, wsplnym dla innych elementw grniczego wycigu szybowego.

1.7.5.1.3. 1.7.5.1.4. 1.7.5.1.5.

USS wyklucza moliwo wytworzenia na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych sygnaw wstpnych, mogcych sugerowa przedwczenie sygna do odjazdu. USS do jazdy ludzi posiada wyposaenie zgodne z wymaganiami okrelonymi w niniejszym zaczniku dla tego rodzaju pracy. Ukad alarmowy sucy do awaryjnego zatrzymania maszyny wycigowej przez wytworzenie sygnau alarmowego spenia nastpujce wymagania: 1) posiada obwody alarmowe tak grupujce nadajniki alarmowe i inne elementy kontrolne wykrywajce stany bezporedniego zagroenia ruchu grniczego wycigu szybowego, aby inicjowane przez nie sygnay alarmowe powodoway awaryjne zatrzymanie odpowiednio tylko maszyny wycigowej macierzystego przedziau bd maszyn wycigowych obydwu przedziaw szybu; 2) posiada obwody ukadu alarmowego, dziaajce na zasadzie prdu cigego, a przerwa obwodu powoduje samoczynne wytworzenie sygnau alarmowego; 3) jest tak wykonany, aby jego wyczenie nastpio wycznie przy cakowitym odczeniu USS spod napicia.

1.7.5.1.6.

Sygna alarmowy spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.5.1.5 ppkt 1 oraz nastpujce wymagania: 1) jest akustyczny i optyczny; 2) do wytworzenia sygnau akustycznego s stosowane buczki lub inne przetworniki elektroakustyczne o jednoznacznie wyrnionym tonie; 3) sygna akustyczny jest syszalny na kadym stanowisku w szybie oraz w pomieszczeniu maszyny wycigowej; 4) sygna akustyczny na stanowisku w pomieszczeniu maszyny wycigowej trwa do czasu skasowania, na pozostaych stanowiskach co najmniej przez okres 5 s; 5) kasowanie sygnau optycznego nastpuje po usuniciu przyczyny jego wywoania.
strona 44 z 81

1.7.5.1.7.

Sygna alarmowy powodujcy awaryjne zatrzymanie maszyn wycigowych obydwu przedziaw w szybach dwuprzedziaowych powstaje co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) po uyciu nadajnikw alarmowych w jednym z przedziaw; 2) po zadziaaniu kontroli pracy lin wyrwnawczych w jednym z przedziaw.

1.7.5.1.8.

Sygna alarmowy powodujcy awaryjne zatrzymanie maszyny wycigowej tylko macierzystego przedziau powstaje co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) zmniejszenia si odstpw eksploatacyjnych, okrelonych dla ruchu naczy wycigowych na skutek zmiany pooenia cyklicznie przemieszczanych elementw technologicznych w stanie niezahamowanej maszyny wycigowej; 2) powstania innych nieprawidowoci mogcych stwarza zagroenie dla bezpieczestwa ruchu grniczego wycigu szybowego.

1.7.5.1.9.

Ukad blokad maszyny wycigowej, uniemoliwiajcy odhamowanie hamulca manewrowego oraz nadanie sygnau zdalnego uruchamiania i sygnau startowego, spenia nastpujce wymagania: 1) posiada obwody blokad grupujce odpowiednio czniki blokad i inne elementy kontrolne, wykrywajce stany niepozwalajce na ruch grniczego wycigu szybowego, ktrych zadziaanie powoduje wystpienie blokady; 2) obwody ukadu blokad dziaaj na zasadzie prdu cigego, a przerwa obwodu powoduje samoczynnie stan uniemoliwiajcy ruch maszyny wycigowej; 3) zadziaanie ukadu blokad w stanie odhamowania hamulca manewrowego maszyny wycigowej powoduje stan jego zablokowania po zahamowaniu maszyny wycigowej; 4) w przypadku rcznego sterowania maszyny wycigowej cofnicie blokady nie powoduje samoczynnego odhamowania maszyny wycigowej.

1.7.5.1.10. 1.7.5.1.11. 1.7.5.1.12.

Na kadym stanowisku, z ktrego s nadawane sygnay jednouderzeniowe, jest zainstalowany cznik blokujcy. Stan zablokowania lub odblokowania maszyny wycigowej jest sygnalizowany na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych sygnaami optycznymi z odpowiednim napisem. Stan zablokowania maszyny wycigowej jest sygnalizowany sygnaem optycznym: 1) na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych z wyrnieniem stanowiska, z ktrego zablokowano maszyn wycigow; 2) na stanowiskach sterowniczo-sygnaowych, z ktrych spowodowano zablokowanie maszyny wycigowej.

1.7.5.1.13.

W ukadzie blokad maszyny wycigowej jest przewidziana moliwo awaryjnego odblokowania maszyny wycigowej, ktre: 1) jest moliwe tylko w przypadku zahamowania maszyny wycigowej; 2) umoliwia uruchomienie maszyny wycigowej tylko w przypadku: wydobycia i sygnalizacji jednouderzeniowej, jazd niewydobywczych oraz ograniczenia prdkoci jazdy do 2 m/s; 3) jest sygnalizowane na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych; 4) jest zabezpieczone przed naduyciem przez zaoenie plomby.

1.7.5.1.14.

Ukad blokad maszyny wycigowej uniemoliwia uruchomienie maszyny wycigowej co najmniej w nastpujcych przypadkach: 1) po zaczeniu wydobycia: a) w przypadku nierozadowania skipu na nadszybiu, z wyjtkiem pracy podczas zaczonej sygnalizacji jednouderzeniowej, b) w przypadku nieczynnej odstawy urobku oraz nierozadowania zbiornika wyadowczego, z wyjtkiem pracy podczas zaczonej sygnalizacji jednouderzeniowej,
strona 45 z 81

c) od chwili otwarcia ktrychkolwiek wrt szybowych do czasu ich zamknicia; 2) po rozpoczciu si procesu zaadowania, z wyjtkiem pracy podczas zaczonej sygnalizacji jednouderzeniowej; 3) pooenia cyklicznie przemieszczanego elementu technologicznego, w szczeglnoci uszczelniaczy lub pomostu, ktry powoduje zmniejszenie odstpw obowizujcych dla ruchu naczy wycigowych; 4) po zaczeniu rewizji szybu od chwili przeczenia USS na ten rodzaj pracy grniczego wycigu szybowego, a nastpnie po kadym zahamowaniu maszyny wycigowej do chwili nadania sygnau z szybu do jazdy; odblokowanie spowodowane nadaniem tego sygnau nie moe trwa duej ni 6 s; 5) po wyczeniu aparatu rejestrujcego. 1.7.5.1.15. Dozwolone jest przemieszczenie naczynia wycigowego przy otwartych wrotach z uprawnionego stanowiska sterowniczo-sygnaowego podczas rewizji naczy wycigowych i lin wycigowych. Zdalne uruchomienie maszyny wycigowej, w przypadku prowadzenia wydobycia, jest realizowane po nadaniu sygnau startowego. Powstanie sygnau startowego nastpuje jedynie po spenieniu nastpujcych wymaga: 1) uprawnieniu nadajnikw lub ukadu zdalnego uruchomienia podczas wydobycia dla nastpujcych rodzajw pracy: a) zdalnego uruchomienia maszyny wycigowej zgodnie z pkt 1.7.5.1.28 ppkt 1, b) sygnalizacji startowej zgodnie z pkt 1.7.5.1.28 ppkt 1; 2) zakoczeniu zaadunku i rozadunku skipw przy pracy 2 skipami lub tylko odpowiednio zaadunku czy rozadunku skipu przy pracy 1 skipem; 3) zahamowaniu maszyny wycigowej hamulcem manewrowym; 4) znajdowaniu si przemieszczanych elementw technologicznych w pooeniu okrelonym dla ruchu naczy wycigowych; 5) obecnoci skipu na stanowisku zaadowczym podczas pracy 2 skipami lub odpowiednio obecnoci skipu na stanowisku zaadowczym czy rozadowczym podczas pracy 1 skipem; 6) niezablokowaniu maszyny wycigowej cznikami blokad; 7) czynnej odstawie urobku na nadszybiu lub, jeeli zbiornik rozadowczy jest pusty, nieczynnej odstawie. 1.7.5.1.18. 1.7.5.1.19. 1.7.5.1.20. Sygna startowy jest sygnaem kierunkowym. Sygna startowy jest kasowany z chwil wykonania programu lub przerwania obwodu bezpieczestwa. Sygna startowy na stanowisku maszynisty maszyn wycigowych jest sygnaem akustycznym, rnicym si wyranie od sygnau akustycznego wykonawczego, oraz sygnaem optycznym z napisem: Start. Nadanie sygnau startowego jest sygnalizowane w miejscu nadania sygnaem optycznym. Zdalne uruchomienie maszyny wycigowej podczas rewizji lin wycigowych, naczy wycigowych lub k linowych/odciskowych odbywa si po spenieniu nastpujcych wymaga: 1) uprawnienie nadajnikw do zdalnego uruchomienia maszyny wycigowej podczas prowadzenia rewizji lin wycigowych, naczy wycigowych, k linowych/odciskowych jest dokonane dla rodzaju pracy okrelonego w pkt 1.7.5.1.28 ppkt 3;

1.7.5.1.16. 1.7.5.1.17.

1.7.5.1.21. 1.7.5.1.22.

strona 46 z 81

2) uprawnienie nadajnikw do zdalnego uruchomienia maszyny wycigowej nastpuje po potwierdzeniu uprawnienia cznikiem uprawnienia na stanowisku rewizji lin wycigowych, naczy wycigowych, k linowych/odciskowych i trwa do czasu jego skasowania tym cznikiem; 3) uprawnione jest tylko 1 stanowisko; 4) maszyna wycigowa nie jest zablokowana; 5) strefa jazdy, zabezpieczajca przed wjechaniem na wyczniki kracowe regulatora jazdy, jest ograniczona; 6) w przypadku rewizji lin nonych przeprowadzanych ze zrbu szybu po ograniczeniu strefy jazdy naczynia wycigowego poniej zrbu; przekroczenie tej strefy wywoa sygna alarmu; 7) w przypadku rewizji naczy wycigowych po stwierdzeniu obecnoci kontrolowanego naczynia wycigowego na poziomie zrbu; 8) jest sygnalizowane sygnaem optycznym w miejscu jego uruchamiania. 1.7.5.1.23. 1.7.5.1.24. Spenienie wymagania okrelonego w pkt 1.7.5.1.1 ppkt 5 wymaga stosowania sygnalizacji jednouderzeniowej. Sygnalizacja jednouderzeniowa suca do nadawania sygnaw akustycznych jest wykonana jako sygnalizacja: 1) porednia dla grniczych wycigw szybowych dwunaczyniowych; 2) bezporednia dla grniczych wycigw szybowych jednonaczyniowych oraz grniczych wycigw szybowych dwunaczyniowych, w ktrych jest przewidziana praca kadym naczyniem oddzielnie. 1.7.5.1.25. Sygnalizacja jednouderzeniowa porednia i sygnalizacja jednouderzeniowa bezporednia jest wykonana zgodnie z wymaganiami dla tego rodzaju sygnalizacji okrelonymi w wymaganiach dotyczcych urzdze sygnalizacji szybowej. Sygnalizacja rewizyjna suca do nadawania sygnaw w czasie rewizji lub napraw szybowych jest wykonana zgodnie z wymaganiami okrelonymi w pkt 1.7.1.44. Przeczenie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego odbywa si ze stanowiska maszynisty maszyn wycigowych. Ukad przeczajcy umoliwia wybr nastpujcych rodzajw pracy: 1) wydobycie w przypadku zdalnego uruchomienia maszyny wycigowej, sygnalizacji startowej lub sygnalizacji jednouderzeniowej; 2) jazda niewydobywcza w przypadku sygnalizacji jednouderzeniowej; 3) rewizja lin, rewizja naczy lub rewizja k linowych/odciskowych; 4) rewizja szybu; 5) jazda manewrowa, w ktrym stanowiska sterowniczo-sygnalizacyjne s nieuprawnione. 1.7.5.1.29. Ukad przeczajcy jest tak wykonany, aby: 1) zapewnia zaczanie tylko 1 rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego; 2) przeczanie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego nastpio tylko, jeeli maszyna wycigowa jest zahamowana; 3) przeczanie rodzaju pracy wydobycie na jazda niewydobywcza mogo nastpi tylko po zakoczeniu wydobycia: przy pustych skipach i unieruchomionych urzdzeniach zaadowczych;

1.7.5.1.26. 1.7.5.1.27. 1.7.5.1.28.

strona 47 z 81

4) przeczanie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego z rodzaju: rewizja lin, rewizja naczy lub rewizja k linowych/odciskowych, na pozostae rodzaje pracy byo moliwe po skasowaniu uprawnienia stanowisk rewizji lin wycigowych, k linowych/odciskowych i naczy wycigowych, dokonanego na tych stanowiskach; 5) przeczanie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego nie byo moliwe po nadaniu sygnau startowego; 6) zaczanie rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego byo sygnalizowane optycznie na odpowiednich stanowiskach; 7) powodowa przeczanie rodzaju sterowania maszyny wycigowej odpowiednio do przyjtego rodzaju pracy grniczego wycigu szybowego. 1.7.5.1.30. USS posiada ukady kontrolujce: 1) rozadowania naczy wydobywczych; 2) zamknicia naczy wydobywczych; 3) zamknicia i otwarcia urzdze zaadowczych; 4) napenienia zbiornika na nadszybiu; 5) pracy odstawy urobku na nadszybiu; 6) zamknicia wrt szybowych. 1.7.5.1.31. Urzdzenie zaadowcze moe by uruchomione, jeeli: 1) maszyna wycigowa zostaa zahamowana; 2) puste naczynie wydobywcze zostao ustawione w strefie pozwalajcej na zaadunek; 3) zosta zaczony waciwy rodzaj pracy grniczego wycigu szybowego, okrelony w pkt 1.7.5.1.28 ppkt 13. Powysze wymagania s uwzgldnione w USS. 1.7.5.1.32. USS wsppracuje tylko z maszynami wycigowymi, ktre: 1) uniemoliwiaj odhamowanie maszyny wycigowej w przypadku braku sygnau startowego do jazdy przy: a) zdalnym uruchamianiu maszyny wycigowej, b) rewizji szybu, c) uyciu sygnalizacji startowej; 2) uniemoliwiaj samoczynne odhamowanie maszyny wycigowej przy odblokowaniu maszyny wycigowej; 3) uniemoliwiaj prowadzenie ruchu maszyny wycigowej niezgodne z rodzajem pracy grniczego wycigu szybowego ustalonym w USS. 1.7.5.1.33. USS jest tak skonstruowane, aby: 1) przeczanie rodzaju sterowania maszyny wycigowej z rodzaju sterowanie rczne na sterowanie automatyczne mogo odbywa si tylko w skrajnych pooeniach naczy wycigowych, po zahamowaniu maszyny wycigowej, przed nadaniem sygnau startowego lub sygnau do zdalnego uruchomienia maszyny wycigowej; 2) przeczanie rodzaju sterowania maszyny wycigowej z rodzaju sterowanie automatyczne na sterowanie rczne byo moliwe tylko po zahamowaniu maszyny wycigowej i nie mogo spowodowa samoczynnego odhamowania maszyny wycigowej. 1.7.5.1.34. W przypadku penego zbiornika: 1) na nadszybiu i postoju odstawy urobku ze zbiornika nastpuje zablokowanie startu maszyny wycigowej;
strona 48 z 81

2) podczas ruchu maszyny wycigowej nastpuje zatrzymanie maszyny wycigowej przed punktem wyadowczym. 1.7.5.1.35. USS posiada ukad sygnalizacyjny optyczno-akustyczny, informujcy obsug stanowisk grniczego wycigu szybowego o stanie pracy elementw grniczego wycigu szybowego oraz o przekazywanych sygnaach. Dla porozumienia si maszynisty maszyn wycigowych z obsug stanowisk oraz porozumienia si pomidzy sob obsugi tych stanowisk jest stosowany niezaleny ukad cznoci szybowej wykonany jako lokalny system cznoci. Ukad cznoci szybowej spenia wymagania okrelone w pkt 1.7.1.23.2. Wykonanie instalacji. USS przeznaczone do zabudowy w podziemnych zakadach grniczych jest budowy przeciwwybuchowej. W zakadach grniczych eksploatujcych kopaliny niepalne i nieposiadajce pl metanowych mog by stosowane USS budowy normalnej. Poczenia poszczeglnych elementw USS s wykonane za pomoc oddzielnej sieci kablowej. Sie ta jest wykorzystywana wycznie dla USS danego grniczego wycigu szybowego. Dozwolone jest powizanie USS z innymi ukadami sterowania i automatyki, jeeli spenione bdzie: 1) galwaniczne odizolowanie tych ukadw od obwodu USS; 2) wyrane oznaczenie wszystkich punktw powiza w dokumentacji i na czwkach. Wymagania okrelone w ppkt 1 i 2 nie maj zastosowania do urzdze sygnalizacji szybowej, ktrej funkcje s realizowane w systemie sterownikw programowalnych, wsplnym dla innych elementw grniczego wycigu szybowego. 1.7.5.2.4. 1.7.5.2.5. Elementy urzdzenia sterowniczo-sygnaowego s tak rozmieszczane na stanowiskach, aby nie zagraay bezpieczestwu pracy oraz nie powodoway ograniczenia widocznoci. Na kadym stanowisku sterowniczo-sygnaowym z jazd ludzi w miejscu widocznym dla wsiadajcych jest umieszczona tablica informacyjna Jazda ludzi dozwolona, a na stanowiskach bez jazdy ludzi tablice informacyjne Jazda ludzi zabroniona. Tablica Jazda ludzi dozwolona jest koloru zielonego, tablica Jazda ludzi zabroniona koloru czerwonego, a napis w obydwu przypadkach koloru biaego. Kodowanie wskanikw i elementw manipulacyjnych jest zgodne z wymaganiami dotyczcymi zasad wspdziaania czowieka z maszyn. Wykonanie wskanikw i elementw manipulacyjnych zgodnie z wymaganiami okrelonymi w Polskich Normach dotyczcych tych wskanikw i elementw, w ich aktualnym brzmieniu, stwarza domniemanie, e USS spenia te zasady. czniki kontrolujce pooenie elementw mechanicznych, w szczeglnoci pooenie, od ktrego zaley bezpieczna praca grniczego wycigu szybowego, s zabudowane tak, aby dziaanie ich nastpowao ju przy minimalnej zmianie kontrolowanego pooenia. Elementy USS przeznaczone do zabudowania w pomieszczeniu maszyny wycigowej s tak wykonane, aby speniay nastpujce wymagania: 1) sygnalizatory optyczne s zainstalowane na pulpicie sterowniczym maszyny wycigowej; rozmieszczenie ich zapewnia waciwy odbir sygnaw i w szczeglnoci wyrnia spord innych sygnaw sygna startowy; 2) elementy manipulacyjne wchodzce w skad USS s tak zainstalowane na pulpicie sterowniczym lub w jego pobliu, aby maszynista maszyn wycigowych mg je obsugiwa bez opuszczania miejsca obsugi; 3) sygnalizatory akustyczne wyranie rni si midzy sob tonem;

1.7.5.1.36.

1.7.5.1.37. 1.7.5.2. 1.7.5.2.1.

1.7.5.2.2. 1.7.5.2.3.

1.7.5.2.6.

1.7.5.2.7.

1.7.5.2.8.

strona 49 z 81

4) w przypadku wystpowania 2 maszyn wycigowych we wsplnej maszynowni sygnay akustyczne USS s tak wykonane, aby nie przeszkadzay w pracy kadego z maszynistw maszyn wycigowych. 1.7.5.2.9. 1.8. 1.8.1. Instalacja urzdze na stanowiskach sygnaowych jest wykonana zgodnie z wymaganiami okrelonymi w pkt 1.7.4.9. Wyodrbnione zespoy elementw wyrobw wymienionych w 1 pkt 1 lit. ag rozporzdzenia. Wyodrbnione zespoy elementw wyrobw wymienionych w 1 pkt 1 lit. ag rozporzdzenia speniaj wymagania techniczne okrelone w pkt 1.11.7.5.2.9, w zakresie ich dotyczcym.

2. Gowice eksploatacyjne (wydobywcze) z systemami sterowania, z wyczeniem gowic podmorskich, stosowane w zakadach grniczych wydobywajcych kopaliny otworami wiertniczymi 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. 2.5. 2.6. 2.7. 2.8. 2.9. Gowica eksploatacyjna (wydobywcza) umoliwia prowadzenie operacji zwizanych z eksploatacj odwiertw, jeeli wszystkie jej elementy s szczelne. Konstrukcja gowicy eksploatacyjnej (wydobywczej) umoliwia instalacj urzdze do regulacji wypywu pynu zoowego. Konstrukcja gowicy eksploatacyjnej (wydobywczej) umoliwia pomiar cinienia w ostatniej kolumnie rur okadzinowych oraz w kolumnie rur wydobywczych. Konstrukcja gowicy eksploatacyjnej (wydobywczej) zapewnia moliwo zapuszczania wgbnych przyrzdw pomiarowych oraz pobr prbek pynu zoowego. Systemy sterowania gowic eksploatacyjnych (wydobywczych) zapewniaj odcicie wypywu pynu z odwiertu w przypadku ich awarii. Poszczeglne elementy skadowe gowicy eksploatacyjnej (wydobywczej) s odporne na dziaanie czynnikw zoowych, z ktrymi stykaj si podczas jej uytkowania. Zasuwa suwakowa konierzowa umoliwia rwnomierne, bez zahamowa, zamykanie i otwieranie przy zastosowaniu siy na kole sterowym lub jego promieniu, nie wikszej ni 200 N. Zasuwa suwakowa konierzowa jest przystosowana do wymiany uszczelnie dawika trzpienia pod cinieniem. Zamykanie zasuwy suwakowej konierzowej w przypadku sterowania rcznego odbywa si, jeeli koo sterowe jest obracane w prawo; koo sterowe posiada wyrane oznakowanie kierunkw: zamknicie oraz otwarcie. Trzpie zasuwy suwakowej konierzowej jest wyposaony w element zabezpieczajcy przed przecieniem w przypadku nadmiernej siy obracajcej koo sterowe.

2.10.

3. Wyroby stosowane w wyrobiskach podziemnych zakadw grniczych 3.1. 3.1.1. 3.1.1.1. 3.1.1.2. Urzdzenia transportowe, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu do 45. Urzdzenia transportu linowego. Napdy linowe w wyrobiskach pochyych s wyposaone w urzdzenia hamulcowe, zaciskajce si samoczynnie w przypadku zaniku energii napdowej. Zwolnienie urzdzenia hamulcowego jest moliwe tylko w przypadku zaczonego zasilania, a jeeli zastosowano przekadni wielobiegow take w przypadku prawidowego stanu zasprzglenia. Zaciskanie urzdzenia hamulcowego nastpuje pod wpywem dziaania obcinikw lub spryn.
strona 50 z 81

3.1.1.3.

3.1.1.4. 3.1.1.5.

Pewno hamowania urzdzenia hamulcowego nie ulega zmianie pomimo zuycia si okadzin i dokonywanej regulacji luzw. Konstrukcja urzdzenia hamulcowego umoliwia biec kontrol zuycia okadzin szczk hamulcowych przez uytkownika, a kryteria oceny i sposb kontroli s szczegowo okrelone w dokumentacji techniczno-ruchowej napdu linowego. Napdy linowe przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu do 45 wykazuj: 1) wspczynnik pewnoci hamowania, wyznaczony jako stosunek maksymalnej siy hamowania do maksymalnej wartoci siy pocigowej maszyny napdowej, co najmniej rwny 1,3; 2) opnienie hamowania wynoszce co najmniej 1 m/s2 i nie przekraczajce 10 m/s2.

3.1.1.6.

3.1.1.7.

Wspczynnik bezpieczestwa, wyznaczony jako stosunek minimalnej siy zrywajcej lin do maksymalnej wartoci siy pocigowej urzdzenia napdowego, nie moe by mniejszy ni 6 dla transportu adunkw w transporcie po torach uoonych na spgu. Sprzgi, haki i liny zabezpieczajce wykazuj wspczynnik bezpieczestwa co najmniej rwny wspczynnikowi bezpieczestwa dla liny cigncej, o ktrym mowa w pkt 3.1.1.7. Poczenie koca liny cigncej z hakiem lub sprzgiem wykazuje wspczynnik bezpieczestwa co najmniej rwny wspczynnikowi bezpieczestwa dla liny cigncej, o ktrym mowa w pkt 3.1.1.7. Do ptli liny cigncej, na poczeniu z hakiem lub sprzgiem, jest wprowadzona sercwka zabezpieczajca t lin przed uszkodzeniami. Sercwka jest ocynkowana, a obek sercwki obejmuje nie mniej ni 1/3 obwodu liny. Urzdzenie transportu linowego jest wyposaone w: 1) sygnalizacj umoliwiajc obustronne porozumiewanie si operatora maszyny napdowej z obsug stacji nadawczo-odbiorczych; 2) sygnalizacj zakazujc wchodzenia do wyrobisk z urzdzeniami transportu linowego na czas ruchu tych urzdze, przy uyciu sygnaw optycznych umieszczonych na wszystkich drogach dojcia do wyrobiska transportowego; 3) urzdzenie umoliwiajce awaryjne zatrzymanie z miejsca operatora, stacji nadawczoodbiorczych oraz wszystkich drg dojcia do wyrobisk z urzdzeniem transportu linowego.

3.1.1.8. 3.1.1.9.

3.1.1.10.

3.1.1.11.

3.1.1.12. 3.1.1.13.

rodki transportowe s wyposaone w zabezpieczenia transportowanych na nich adunkw przed przemieszczeniem si. rodki transportowe przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu powyej 4 s tak zabezpieczone, aby w przypadku zerwania liny cigncej nie nastpio ich samostoczenie lub zsunicie. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych dziaaj samoczynnie po przekroczeniu o 50 %, jednak nie wicej ni o 1 m/s, maksymalnej prdkoci dopuszczalnej napdu podanej przez jego producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej i posiadaj wspczynnik statycznej pewnoci hamowania wynoszcy co najmniej 1,5 w stosunku do maksymalnej siy staczajcej transportowany zestaw. Urzdzenia zapobiegajce si samostoczeniu si zestaww transportowych posiadaj uchwyty do mocowania liny zabezpieczajcej. rodki transportowe lub ich zestawy s wyposaone w takie doczepienie do liny cigncej, aby wykluczone byo ich samoistne rozprzgnicie. rodki transportowe przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu powyej 4 s wyposaone w zabezpieczenia uniemoliwiajce ich rozczenie si przy pomocy liny zabezpieczajcej.

3.1.1.14.

3.1.1.15. 3.1.1.16. 3.1.1.17.

strona 51 z 81

3.1.1.18.

Tor jezdny uoony na spgu w wyrobiskach o nachyleniu do 15, przeznaczony do transportu koowrotowego, wyposaa si w zabezpieczenie apaczami torowymi zapobiegajcymi samostoczeniu si rodkw transportu. apacze torowe, o ktrych mowa w pkt 3.1.1.18, zapobiegajce samostoczeniu si rodkw transportu koowrotowego po torach jezdnych uoonych na spgu, stosuje si, jeeli ciar uyteczny transportowanego adunku nie przekracza 30 kN. Konstrukcja apaczy torowych ma zapewnia moliwo przemieszczenia si wzdu toru jezdnego w celu wytracenia energii uderzenia rodka transportu, przy zachowaniu wspczynnika bezpieczestwa nie mniejszego ni 3, a ich rozmieszczenie ma umoliwia przejcie energii staczajcego si rodka transportu, w celu zatrzymania tego rodka transportu. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych, zabudowane w transporcie po torach jezdnych uoonych na spgu o nachyleniu wikszym ni 4, dziaaj samoczynnie po przekroczeniu o 50 %, jednak nie wicej ni o 1 m/s, maksymalnej prdkoci dopuszczalnej napdu podanej przez jego producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej i posiadaj wspczynnik statycznej pewnoci hamowania co najmniej 1,5 w stosunku do maksymalnej siy staczajcej transportowany zestaw. Kolejki podwieszone i kolejki spgowe z napdem linowym. Napdy linowe w wyrobiskach pochyych s wyposaone w urzdzenia hamulcowe, zaciskajce si samoczynnie w przypadku zaniku energii napdowej. Zwolnienie urzdzenia hamulcowego jest moliwe tylko w przypadku zaczonego zasilania, a jeeli zastosowano przekadni wielobiegow take w przypadku prawidowego stanu zasprzglenia. Zaciskanie urzdzenia hamulcowego nastpuje pod wpywem dziaania obcinikw lub spryn. Pewno hamowania urzdzenia hamulcowego nie ulega zmianie pomimo zuycia si okadzin i dokonywanej regulacji luzw. Konstrukcja urzdzenia hamulcowego umoliwia biec kontrol zuycia okadzin szczk hamulcowych przez uytkownika, a kryteria oceny i sposb kontroli s szczegowo okrelone w dokumentacji techniczno-ruchowej napdu linowego. Napdy linowe przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu do 45 wykazuj: 1) wspczynnik pewnoci hamowania, wyznaczony jako stosunek maksymalnej siy hamowania do maksymalnej wartoci siy pocigowej maszyny napdowej, co najmniej rwny 1,3; 2) opnienie hamowania wynoszce co najmniej 1 m/s2 i nie przekraczajce 10 m/s2.

3.1.1.19.

3.1.1.20.

3.1.1.21.

3.1.2. 3.1.2.1. 3.1.2.2.

3.1.2.3. 3.1.2.4. 3.1.2.5.

3.1.2.6.

3.1.2.7.

Napdy linowe przeznaczone do jazdy ludzi w wyrobiskach pochyych o nachyleniu do 45 s wyposaone w: 1) szybkociomierz; 2) wskanik przebytej drogi przez zestaw transportowy; 3) wskanik obcienia napdu.

3.1.2.8.

Kolejki podwieszone i kolejki spgowe z lin zamknit s wyposaone w urzdzenia napinajce lub stacje napinajce, zapewniajce waciwe sprzenie cierne liny cigncej z tarcz, wykadzin napdu kolejki. Urzdzenie napinajce lin kolejki podwieszonej i kolejki spgowej jest wyposaone w wycznik awaryjny samoczynnie wyczajcy maszyn napdow, gdy urzdzenie napinajce lin znajdzie si w swoim skrajnym pooeniu.

3.1.2.9.

strona 52 z 81

3.1.2.10.

Wspczynnik bezpieczestwa, wyznaczony jako stosunek minimalnej siy zrywajcej lin do maksymalnej wartoci siy pocigowej urzdzenia napdowego, wyznaczonej z jego nominalnej mocy i nominalnych obrotw, nie moe wynosi mniej ni 4 dla kolejek podwieszonych i kolejek spgowych oraz 5 dla wycigw krzesekowych. Sprzgi i liny zabezpieczajce wykazuj wspczynnik bezpieczestwa co najmniej rwny wspczynnikowi bezpieczestwa dla liny cigncej, o ktrym mowa w pkt 3.1.2.10, dla danego rodzaju transportu. Poczenie koca liny cigncej ze sprzgiem wykazuje wspczynnik bezpieczestwa co najmniej rwny wspczynnikowi bezpieczestwa dla liny cigncej, o ktrym mowa w pkt 3.1.2.10, dla danego rodzaju transportu. Kolejki podwieszone i kolejki spgowe z napdem linowym wyposaa si w lin: splotkow, przeciwzwit, co najmniej dwuzwit, oraz odpron. Technologia zaplotu liny cigncej do kolejek podwieszonych i kolejek spgowych zapewnia, na odcinku zaplotu tej liny, maksymaln rednic nie wiksz ni 1,1 rednicy nominalnej liny. Kolejki podwieszone i kolejki spgowe s projektowane na obcienia odpowiadajce ich zamierzonemu uytkowaniu oraz innym dajcym si racjonalnie przewidzie warunkom eksploatacyjnym. W szczeglnoci s uwzgldniane nastpujce czynniki: 1) obcienie nominalne napdu; 2) warunki rodowiska pracy; 3) ciar wasny oraz ciar adunku w warunkach pracy i prby; 4) obcienia dynamiczne spowodowane ruchem kolejki podwieszonej i kolejki spgowej; 5) siy reakcji i momenty wynikajce z dziaania zawiesze i podpr. Rozpatruje si rne obcienia, ktre mog pojawi si w tym samym czasie, oraz uwzgldnia si prawdopodobiestwo ich jednoczesnego zaistnienia.

3.1.2.11.

3.1.2.12.

3.1.2.13. 3.1.2.14.

3.1.2.15.

3.1.2.16.

Do ptli liny cigncej, na poczeniu ze sprzgiem, jest wprowadzona sercwka zabezpieczajca t lin przed uszkodzeniami. Sercwka jest ocynkowana, a obek sercwki obejmuje nie mniej ni 1/3 obwodu liny. Dla ustanowienia bezpiecznych warunkw dla kolejek podwieszonych i kolejek spgowych s stosowane waciwe obliczenia projektowe. W obliczeniach tych s uwzgldniane w szczeglnoci wszelkie moliwe statyczne i dynamiczne kombinacje oddziaywania adunku i jego bezwadnoci, ktre mogyby mie miejsce w danej kolejce, w dajcych si racjonalnie przewidzie warunkach eksploatacyjnych. Wspczynniki wytrzymaoci zczy skrcanych, lutowanych lub klejonych s przyjmowane na etapie projektowania zgodnie z zasadami techniki, natomiast wspczynnik wytrzymaoci zcza spawanego nie moe przekracza wartoci: 1) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych poddawanych badaniom niszczcym i nieniszczcym, ktre potwierdzaj, e caa seria zczy nie wykazuje istotnych wad: n = 1; 2) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych poddawanych wyrywkowym badaniom nieniszczcym: n = 0,85; 3) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych, ktre w ramach bada nieniszczcych s poddawane wycznie ogldzinom: n = 0,7.

3.1.2.17.

3.1.2.18.

3.1.2.19.

Zcza materiaw oraz przylege obszary s wolne od wszelkich powierzchniowych lub wewntrznych wad, szkodliwych dla bezpieczestwa ludzi.

strona 53 z 81

3.1.2.20.

W przypadku kolejek podwieszonych i kolejek spgowych do przewozu ludzi, poczenia spawane pomidzy elementami skadowymi, ktre przyczyniaj si do wytrzymaoci tych kolejek na dziaanie si, a take pomidzy elementami przyczonymi bezporednio do nich, s wykonywane przez odpowiednio wykwalifikowany personel zgodnie z odpowiednimi procedurami roboczymi lub instrukcjami technologicznymi. W przypadku istnienia ryzyka, e proces wytwarzania zmieni wasnoci materiau w stopniu mogcym zaszkodzi bezpieczestwu ludzi, w odpowiednim stadium wytwarzania jest zastosowana waciwa obrbka cieplna i s przestrzegane odpowiednie procedury dla identyfikowania, przez odpowiednie rodki, materiaw uytych do produkcji elementw zapewniajcych wymagan wytrzymao. Moliwo identyfikacji jest zapewniona poczwszy od odbioru materiau, przez produkcj, a do ostatecznych bada wyprodukowanych kolejek podwieszonych i kolejek spgowych. Ocena kocowa kolejki podwieszonej i kolejki spgowej obejmuje kontrol przejazdu po torze prbnym, zbudowanym z odcinkw prostych, odcinkw ukowych w poziomie i pionie oraz odcinkw nachylonych, zestawem transportowym obcionym mas o wartoci 1,1 obcienia nominalnego. Jeli przeprowadzenie obcieniowej prby przejazdu nie jest moliwe, przeprowadza si inne prby uznane za rwnorzdne. Przed wykonaniem takich prb, innych ni obcieniowe, przeprowadza si dodatkowe badania nieniszczce lub podejmuje si inne rodki uznane za rwnorzdne. Kolejka podwieszona linowa i kolejka spgowa linowa jest wyposaona w: 1) sygnalizacj umoliwiajc obustronne porozumiewanie si operatora maszyny napdowej z obsug stacji nadawczo-odbiorczych; 2) sygnalizacj zakazujc wchodzenia do wyrobisk z urzdzeniami transportu linowego na czas ruchu tych urzdze, przy uyciu sygnaw optycznych umieszczonych na wszystkich drogach dojcia do wyrobiska transportowego; 3) urzdzenie umoliwiajce awaryjne zatrzymanie z miejsca operatora, stacji nadawczoodbiorczych i wszystkich drg dojcia do wyrobisk z urzdzeniem transportu linowego.

3.1.2.21.

3.1.2.22.

3.1.2.23.

3.1.2.24.

3.1.2.25.

Kolejka podwieszona linowa i kolejka spgowa linowa do jazdy ludzi posiada moliwo zatrzymania zestawu transportowego z miejsc trasy, o ktrych mowa w pkt 3.1.2.24, ze stacji osobowych oraz z kadego miejsca zestawu transportowego przeznaczonego do jazdy ludzi. W przypadku stosowania kolejek podwieszonych linowych i kolejek spgowych linowych przeznaczonych zarwno do transportu adunkw, jak i jazdy ludzi, wybrany tryb pracy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej uruchamia dziaanie odpowiednich urzdze zabezpieczajcych, w tym wycznikw kracowych oraz sygnalizacji ostrzegawczej. Wyodrbnione zespoy elementw trasy jezdnej kolejek podwieszonych i kolejek spgowych z napdem linowym. Zaczepy zawiesi oraz zcza szyn kolejek podwieszonych s zaprojektowane tak, aby nie mogy samoczynnie luzowa si lub rozcza si. Monta i demonta tych elementw jest moliwy tylko przy uyciu narzdzi. Zaczepy zawiesia, zcza szyn kolejek podwieszonych s poddane badaniu niszczcemu w celu potwierdzenia wymaganego przepisami wspczynnika bezpieczestwa oraz badaniom zmczeniowym w celu okrelenia ich trwaoci. Wyniki tych bada s przechowywane u producenta. Rozgazienie tras kolejek podwieszonych transportu linowego jest wyposaone w urzdzenia sygnalizujce stan pooenia rozjazdw do operatora maszyny napdowej. Rozjazdy s wyposaone w samodzielnie dziaajc blokad toru otwartego, w rozjazdach sterowanych mechanicznie blokady dziaaj take w przypadku zaniku energii zasilajcej. Szyna kierunkowa posiada blokad zabezpieczajc w sposb pewny rozjazd przed przypadkowym otwarciem w czasie przejazdu zestawu transportowego przez rozjazd.
strona 54 z 81

3.1.2.26.

3.1.2.27. 3.1.2.27.1.

3.1.2.27.2.

3.1.2.27.3. 3.1.2.27.4. 3.1.2.27.5.

3.1.2.27.6.

Zcza szyn kolejek spgowych s zaprojektowane tak, aby nie mogy si samoczynnie luzowa lub rozcza. Monta i demonta tych elementw jest moliwy tylko przy uyciu narzdzi. Szyny kolejki spgowej, przeznaczone do stosowania w wyrobiskach o nachyleniu spgu powyej 10, maj moliwo obustronnego kotwienia. Trasy kolejek podwieszonych i kolejek spgowych s zakoczone odbojnicami. Przed odbojnicami, zabudowanymi przed napdem i stacj zwrotn, a ponadto na stacjach osobowych s zainstalowane wyczniki kracowe. Konstrukcja wycznika kracowego jest taka, aby ponowne uruchomienie napdu i ruch zestawu transportowego byy moliwe tylko w kierunku przeciwnym do chronionego przez wycznik kracowy. Wspczynniki bezpieczestwa poszczeglnych elementw kolejek podwieszonych i kolejek spgowych do transportu adunkw i jazdy ludzi wynosz: 1) dla szyny toru podwieszonego 2) dla zczy szyn oraz zaczepw zawiesi 3) zwrotni, odcigu zwrotni, elementw kotwienia 4) osi koa zwrotnego lub wau koa napdowego w wycigach krzesekowych 3; 4; 4; 5.

3.1.2.27.7. 3.1.2.27.8.

3.1.2.27.9.

3.1.2.27.10.

3.1.2.28. 3.1.2.28.1. 3.1.2.28.2.

Wspczynniki bezpieczestwa dla pozostaych elementw s wyznaczone w odniesieniu do wytrzymaoci doranej, odpowiadajcej wystpujcemu rodzajowi napre. Liny cignce kolejek podwieszonych i spgowych s prowadzone w odpowiednich zestawach rolek rozmieszczonych w takich odstpach od siebie, aby nie nastpowao ocieranie liny o szyny, spg, elementy obudowy wyrobiska lub innych urzdze zabudowanych w wyrobisku. Zestaw transportowy i rodki transportowe kolejek podwieszonych i spgowych z napdem linowym. Zestaw transportowy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej z napdem linowym posiada moliwo zabudowy wiate z przodu i tyu zestawu. rodki transportowe przeznaczone do jazdy ludzi posiadaj oznaczenie informujce o maksymalnej liczbie przewoonych ludzi, s przystosowane do nachylenia tego wyrobiska oraz zapewniaj: 1) pozycj siedzc ludzi; 2) zabezpieczenie ludzi przed wypadniciem.

3.1.2.28.3.

rodki transportowe przeznaczone do przewozu sanitarnego posiadaj: 1) prowadnice noszy resorowane wzgldem podoa; 2) obejmy na 4 butle tlenowe; 3) uchwyty na lampy akumulatorowe do owietlenia rodka transportowego; 4) uchwyt lub pojemnik na apteczk.

3.1.2.28.4.

rodki transportowe lub ich zestawy przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu powyej 4 s tak zabezpieczone, aby w przypadku zerwania liny cigncej nie nastpio ich samostoczenie lub zsunicie. rodki transportowe lub ich zestawy posiadaj takie doczepienie do liny cigncej, aby wykluczone byo ich samoistne rozprzgnicie. rodki transportowe lub ich zestawy przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu powyej 4 posiadaj zabezpieczenia uniemoliwiajce ich rozczenie si. rodki transportowe s wyposaone w zabezpieczenia transportowanych na nich adunkw przed przemieszczeniem si.

3.1.2.28.5. 3.1.2.28.6. 3.1.2.28.7.

strona 55 z 81

3.1.2.28.8. 3.1.2.28.9.

Zestaw transportowy ma moliwo zabudowy urzdze zapobiegajcych samostoczeniu si tego zestawu. W kolejkach spgowych, wyposaonych w zaczepy samozaciskowe liny i sprzgi konstrukcji specjalnej, w ktrych poszczeglne elementy zestawu poczone s midzy sob sprzgami konstrukcji specjalnej i poczone dodatkowo lin zabezpieczajc, wystarczajce jest stosowanie jednego wzka hamulcowego. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych dziaaj samoczynnie po przekroczeniu o 50 %, jednak nie wicej ni o 1 m/s, maksymalnej prdkoci dopuszczalnej napdu podanej przez jego producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej i posiadaj wspczynnik statycznej pewnoci hamowania wynoszcy co najmniej 1,5 w stosunku do maksymalnej siy staczajcej transportowany zestaw. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych posiadaj uchwyty do mocowania liny zabezpieczajcej. Elementy zestawu transportowego s poczone w sposb pewny cigami o wspczynniku bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 4 w odniesieniu do ich wytrzymaoci doranej, odpowiadajcej wystpujcemu rodzajowi napre, oraz dodatkowo zabezpieczone przed rozpiciem przez poczenie lin zabezpieczajc. Wspczynnik bezpieczestwa rodkw transportowych kolejek z maszyn napdow linow do transportu adunkw lub jazdy ludzi wynosi co najmniej 4. Kady wzek nony kolejki podwieszonej oraz platforma kolejki spgowej przeznaczone do transportu adunkw posiadaj napis okrelajcy maksymalny udwig. Wyodrbnione zespoy elementw zastosowane do budowy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej s znakowane trwaym znakiem producenta. Kolejki krzesekowe s wyposaone w urzdzenie wyczajce maszyn napdow, jeeli pasaer przejedzie miejsce przeznaczone do wysiadania. Wymaganie to nie dotyczy kolejek krzesekowych, w ktrych krzeseka s wyprzgane z liny. Stacja zwrotna wycigu krzesekowego jest wyposaona w urzdzenie samoczynnie wyczajce maszyn napdow, jeeli urzdzenie napinajce lin znajdzie si w swoim skrajnym pooeniu. Kolejki podwieszone i kolejki spgowe z napdem wasnym. Napdy wasne s wyposaone w system pozwalajcy na gromadzenie i przetwarzanie danych z czujnikw kontrolujcych prac systemw je zabezpieczajcych i wyczajcych, w tym czujnikw metanometrycznych, a take innych parametrw majcych wpyw na bezpieczestwo ludzi oraz zakadu grniczego. Systemy te s zabezpieczone przed ingerencj osb niepowoanych. Zaciskanie urzdze hamulcowych nastpuje pod wpywem dziaania obcinikw lub spryn. Pewno hamowania urzdzenia hamulcowego nie ulega zmianie pomimo zuycia si okadzin i dokonywanej regulacji luzw. Konstrukcja urzdzenia hamulcowego umoliwia biec kontrol zuycia okadzin szczk hamulcowych przez uytkownika, a kryteria oceny i sposb kontroli s szczegowo okrelone w dokumentacji techniczno-ruchowej napdu wasnego. Napdy wasne przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu do 45 wykazuj: 1) wspczynnik pewnoci hamowania, wyznaczony jako stosunek maksymalnej siy hamowania do maksymalnej wartoci siy pocigowej maszyny napdowej, co najmniej rwny 1,3; 2) opnienie hamowania wynoszce co najmniej 1 m/s2 i nie przekraczajce 10 m/s2.

3.1.2.28.10.

3.1.2.28.11. 3.1.2.28.12.

3.1.2.28.13. 3.1.2.28.14. 3.1.2.29. 3.1.2.30.

3.1.2.31.

3.1.3. 3.1.3.1.

3.1.3.2. 3.1.3.3. 3.1.3.4.

3.1.3.5.

strona 56 z 81

3.1.3.6.

Kolejki podwieszone i kolejki spgowe s projektowane na obcienia odpowiadajce ich zamierzonemu uytkowaniu oraz innym dajcym si racjonalnie przewidzie warunkom eksploatacyjnym. W szczeglnoci uwzgldnia si nastpujce czynniki: 1) obcienie nominalne napdu; 2) warunki rodowiska pracy; 3) ciar wasny oraz ciar adunku w warunkach pracy i prby; 4) obcienia dynamiczne spowodowane ruchem kolejki podwieszonej i kolejki spgowej; 5) siy reakcji i momenty wynikajce z dziaania zawiesze i podpr. Rozpatruje si rne obcienia, ktre mog pojawi si w tym samym czasie, oraz uwzgldnia si prawdopodobiestwo ich jednoczesnego zaistnienia.

3.1.3.7.

Dla ustanowienia bezpiecznych warunkw dla kolejek podwieszonych i kolejek spgowych s stosowane waciwe obliczenia projektowe. W obliczeniach tych s uwzgldniane w szczeglnoci wszelkie moliwe statyczne i dynamiczne kombinacje oddziaywania adunku i jego bezwadnoci, ktre mogyby mie miejsce w danej kolejce w dajcych si racjonalnie przewidzie warunkach eksploatacyjnych. Wspczynniki wytrzymaoci zczy skrcanych, lutowanych lub klejonych s przyjmowane na etapie projektowania zgodnie z zasadami techniki, natomiast wspczynnik wytrzymaoci zcza spawanego nie moe przekracza wartoci: 1) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych poddawanych badaniom niszczcym i nieniszczcym, ktre potwierdzaj, e caa seria zczy nie wykazuje istotnych wad: n = 1; 2) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych poddawanych wyrywkowym badaniom nieniszczcym: n = 0,85; 3) w kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych, ktre w ramach bada nieniszczcych s poddawane wycznie ogldzinom: n = 0,7.

3.1.3.8.

3.1.3.9. 3.1.3.10.

Zcza materiaw oraz przylege obszary s wolne od wszelkich powierzchniowych lub wewntrznych wad, szkodliwych dla bezpieczestwa ludzi. W przypadku kolejek podwieszonych i kolejek spgowych do przewozu ludzi, poczenia spawane pomidzy elementami skadowymi, ktre przyczyniaj si do wytrzymaoci tych kolejek na dziaanie si, a take pomidzy elementami przyczonymi bezporednio do nich, s wykonywane przez odpowiednio wykwalifikowany personel, zgodnie z odpowiednimi procedurami roboczymi lub instrukcjami technologicznymi. W przypadku istnienia ryzyka, e proces wytwarzania zmieni wasnoci materiau w stopniu mogcym zaszkodzi bezpieczestwu ludzi, w odpowiednim stadium wytwarzania jest zastosowana waciwa obrbka cieplna i s przestrzegane odpowiednie procedury dla identyfikowania, przez odpowiednie rodki, materiaw uytych do produkcji elementw zapewniajcych wymagan wytrzymao. Moliwo identyfikacji jest zapewniona poczwszy od odbioru materiau, przez produkcj, a do ostatecznych bada wyprodukowanych kolejek podwieszonych i kolejek spgowych. Ocena kocowa kolejki podwieszonej i kolejki spgowej obejmuje kontrol przejazdu po torze prbnym, zbudowanym z odcinkw prostych, odcinkw ukowych w poziomie i pionie oraz odcinkw nachylonych, zestawem transportowym obcionym mas o wartoci 1,1 obcienia nominalnego. Jeli przeprowadzenie obcieniowej prby przejazdu nie jest moliwe, mog zosta przeprowadzone inne prby uznane za rwnorzdne. Przed wykonaniem takich prb, innych ni obcieniowe, s przeprowadzone dodatkowe badania nieniszczce lub s podejmowane inne rodki uznane za rwnorzdne. Wyodrbnione zespoy elementw trasy jezdnej kolejek podwieszonych i spgowych z napdem wasnym.

3.1.3.11.

3.1.3.12.

3.1.3.13.

3.1.3.14.

strona 57 z 81

3.1.3.14.1.

Zaczepy zawiesi, zcza szyn kolejek podwieszonych s zaprojektowane tak, aby nie mogy si samoczynnie luzowa lub rozcza. Monta i demonta tych elementw jest moliwy tylko przy uyciu narzdzi. Zaczepy zawiesia, zcza szyn kolejek podwieszonych s poddane badaniu niszczcemu w celu potwierdzenia wymaganego przepisami wspczynnika bezpieczestwa oraz badaniom zmczeniowym w celu okrelenia ich trwaoci. Wyniki tych bada s przechowywane u producenta. Podwieszenie szyn kolejki podwieszonej, o wytrzymaoci wzdunej zcza szynowego rwnego lub wikszego ni 100 kN, na ukach obudowy podatnej w wyrobiskach o nachyleniach powyej 4, jest wykonane na zawiesiach co najmniej podwjnych; czenie zawiesi do zcza szynowego zapewnia rwnomierne obcienie cigien zawiesia. Rozgazienie tras kolejek jest wyposaone w urzdzenia sygnalizujce stan pooenia rozjazdu. Rozjazdy s wyposaone w samodzielnie dziaajc blokad toru otwartego; w rozjazdach sterowanych mechanicznie blokady dziaaj take w przypadku zaniku energii zasilajcej. Szyna kierunkowa posiada blokad zabezpieczaj w sposb pewny rozjazd przed przypadkowym otwarciem w czasie przejazdu zestawu transportowego przez rozjazd. Zcza szyn kolejek spgowych s zaprojektowane tak, aby nie mogy si samoczynnie luzowa lub rozcza. Monta i demonta tych elementw jest moliwy tylko przy uyciu narzdzi. Szyny kolejki spgowej, przeznaczone do stosowania w wyrobiskach o nachyleniu spgu powyej 10, maj moliwo obustronnego kotwienia. Jezdnie kolejek podwieszonych i kolejek spgowych s zakoczone odbojnicami. Wspczynniki bezpieczestwa poszczeglnych elementw kolejek podwieszonych i kolejek spgowych do transportu adunkw i jazdy ludzi wynosz: 1) dla szyn toru podwieszonego 3) dla elementw kotwienia 3; 4. 2) dla zczy szyn oraz zaczepw zawiesi 4; Wspczynniki bezpieczestwa dla pozostaych elementw s wyznaczone w odniesieniu do wytrzymaoci doranej, odpowiadajcej wystpujcemu rodzajowi napre.

3.1.3.14.2.

3.1.3.14.3.

3.1.3.14.4. 3.1.3.14.5. 3.1.3.14.6. 3.1.3.14.7.

3.1.3.14.8. 3.1.3.14.9. 3.1.3.14.10.

3.1.3.15. 3.1.3.15.1.

Zestaw transportowy i rodki transportowe kolejek podwieszonych i spgowych z napdem wasnym. Zestaw transportowy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej posiada kabiny dla maszynisty kolejki umieszczone tak, aby sterowanie tym zestawem byo realizowane z kabiny w kierunku jazdy, przy rwnoczesnym zablokowaniu sterowania z tylnej kabiny. Kabina dla maszynisty kolejki podwieszonej i kolejki spgowej jest wyposaona w reflektor z biaym wiatem, wieccy w kierunku jazdy, zapewniajcy widoczno na odlego co najmniej 30 m, przy rwnoczesnym oznakowaniu wiatem czerwonym tylnej kabiny. Zestaw transportowy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej ma moliwo zabudowy wiate z przodu i tyu zestawu. rodki transportowe przeznaczone do jazdy ludzi posiadaj oznaczenie informujce o maksymalnej liczbie przewoonych ludzi, s przystosowane do nachylenia tego wyrobiska i zapewniaj: 1) pozycj siedzc ludzi; 2) zabezpieczenie ludzi przed wypadniciem; 3) moliwo wysyania przez osoby jadce sygnaw do maszynisty kolejki.

3.1.3.15.2.

3.1.3.15.3. 3.1.3.15.4.

strona 58 z 81

3.1.3.15.5.

rodki transportowe przeznaczone do przewozu sanitarnego posiadaj: 1) prowadnice noszy resorowane wzgldem podoa; 2) obejmy na 4 butle tlenowe; 3) uchwyty na lampy akumulatorowe do owietlenia rodka transportowego; 4) uchwyt lub pojemnik na apteczk.

3.1.3.15.6.

rodki transportowe lub ich zestawy przeznaczone do stosowania w wyrobiskach pochyych o nachyleniu ponad 4 s tak zabezpieczone, aby nie nastpio ich samostoczenie, oraz maj moliwo zabezpieczenia uniemoliwiajcego ich rozczenie si. Elementy zczne: sprzgi, ciga, podzespow napdu oraz rodkw transportowych lub ich zestaww s konstrukcji specjalnej uniemoliwiajcej samoczynne rozczenie si w czasie ruchu; rozczenie elementw zcznych konstrukcji specjalnej jest moliwe tylko przy uyciu narzdzi. rodki transportowe s wyposaone w zabezpieczenia transportowanych na nich adunkw przed przemieszczeniem si. rodki transportowe lub ich zestawy maj moliwo zabudowy urzdze zapobiegajcych samostoczeniu si tego zestawu. W kolejkach podwieszonych i kolejkach spgowych, w ktrych poszczeglne elementy zestawu s poczone midzy sob sprzgami konstrukcji specjalnej, a rodki transportowe lub ich zestawy zostan zabudowane pomidzy zespoami napdowo-hamulcowymi kolejki, rodkw transportowych lub ich zestaww mona nie wyposaa w urzdzenia zapobiegajce ich samostoczeniu. W kolejkach spgowych, wyposaonych w sprzgi konstrukcji specjalnej, w ktrych poszczeglne elementy zestawu s poczone midzy sob sprzgami konstrukcji specjalnej i poczone dodatkowo lin bezpieczestwa, wystarczajce jest stosowanie jednego urzdzenia zapobiegajcego ich samostoczeniu. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych dziaaj samoczynnie po przekroczeniu o 50 %, jednak nie wicej ni o 1 m/s, maksymalnej prdkoci dopuszczalnej napdu podanej przez jego producenta w dokumentacji techniczno-ruchowej oraz posiadaj wspczynnik statycznej pewnoci hamowania co najmniej 1,5 w stosunku do maksymalnej siy staczajcej transportowany zestaw. Urzdzenia zapobiegajce samostoczeniu si zestaww transportowych posiadaj uchwyty do mocowania liny zabezpieczajcej. Elementy zestawu transportowego s poczone w sposb pewny cigami o wspczynniku bezpieczestwa wynoszcym co najmniej 4 w odniesieniu do ich wytrzymaoci doranej, odpowiadajcej wystpujcemu rodzajowi napre. Wspczynnik bezpieczestwa rodkw transportowych kolejek z napdem wasnym do transportu adunkw lub jazdy ludzi wynosi co najmniej 4. Kady wzek nony kolejki podwieszonej oraz platforma kolejki spgowej przeznaczone do transportu adunkw posiadaj napis okrelajcy maksymalny udwig. Wyodrbnione zespoy elementw zastosowane do budowy kolejki podwieszonej i kolejki spgowej s znakowane trwaym znakiem producenta. Elementy oraz wyodrbnione zespoy elementw urzdze wymienionych w pkt 3.1.1, 3.1.2 oraz 3.1.3 speniaj wymagania techniczne okrelone w pkt 3.1.13.1.3 dla danego elementu lub zespou elementw. Urzdzenia transportowe, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu powyej 45, niebdce grniczymi wycigami szybowymi. Kabina jest tak zaprojektowana i wykonana, aby zapewniaa przestrze oraz wytrzymao odpowiadajc maksymalnej liczbie osb i udwigowi. W uzasadnionych przypadkach
strona 59 z 81

3.1.3.15.7.

3.1.3.15.8. 3.1.3.15.9. 3.1.3.15.10.

3.1.3.15.11.

3.1.3.15.12.

3.1.3.15.13. 3.1.3.15.14.

3.1.3.15.15. 3.1.3.15.16. 3.1.3.16. 3.1.4.

3.2. 3.2.1.

w urzdzeniach przeznaczonych do transportu osb i tam, gdzie wymiary na to pozwalaj, kabina jest tak zaprojektowana i wykonana, aby jej konstrukcja umoliwiaa korzystanie z tych urzdze przez osoby niepenosprawne. 3.2.2. Sposoby zawieszenia i sposoby podparcia kabiny, jej poczenia i elementy mocujce s tak dobrane i zaprojektowane, aby zapewni odpowiedni oglny poziom bezpieczestwa i zminimalizowa ryzyko spadku kabiny, uwzgldniajc warunki uytkowania, uyte materiay i warunki produkcji. Przy zastosowaniu lin lub acuchw do zawieszenia kabiny istniej co najmniej 2 niezalene liny lub acuchy, kada lub kady z wasnym systemem zamocowania. Takie liny i acuchy nie mog by czone ani splatane, z wyjtkiem przypadkw, w ktrych jest to konieczne dla zamocowania lub uformowania ptli. 3.2.3. 3.2.4. Urzdzenia transportowe s zaprojektowane, skonstruowane i zainstalowane w sposb pewny, aby niemoliwe byo ich normalne uruchomienie, jeeli udwig nominalny jest przekroczony. Urzdzenia transportowe s wyposaone w ograniczniki prdkoci. Wymaganie to nie dotyczy urzdze, w ktrych konstrukcja ukadu napdowego uniemoliwia osignicie nadmiernej prdkoci. Urzdzenia transportowe s wyposaone w urzdzenia do kontrolowania prdkoci i ograniczania prdkoci. Urzdzenia transportowe ze sprzeniem ciernym s tak skonstruowane, aby zapewni stabilno lin nonych na kole ciernym i koach linowych. Wszystkie urzdzenia transportowe posiadaj indywidualne zespoy napdowe. Wymaganie to nie dotyczy urzdze, w ktrych przeciwwaga zastpiona jest drug kabin. Konstrukcja urzdzenia transportowego uniemoliwia dostp do zespou napdowego i urzdze towarzyszcych, z wyjtkiem przypadkw konserwacji i awarii. Urzdzenia sterujce s w odpowiedni sposb zaprojektowane i umiejscowione. Funkcja urzdze sterujcych jest wyranie okrelona. Urzdzenia transportowe s wyposaone w obwody alarmowe. Wyposaenie elektryczne urzdze transportowych jest tak zamontowane i poczone, aby: 1) nie byo moliwoci pomylenia z obwodami, ktre nie maj bezporedniego poczenia z urzdzeniem transportowym; 2) zasilanie w energi mogo by odczane pod obcieniem; 3) ruch urzdzenia transportowego by uzaleniony od elektrycznych urzdze zabezpieczajcych, znajdujcych si w odrbnym elektrycznym obwodzie bezpieczestwa; 4) defekt instalacji elektrycznej nie stwarza zagroenia dla ludzi. 3.2.13. Urzdzenia transportowe s tak zaprojektowane i skonstruowane, aby przestrze, w ktrej porusza si kabina, nie bya dostpna, z wyjtkiem prac konserwatorskich oraz awarii. Przed wejciem osoby do tej przestrzeni normalna praca urzdzenia transportowego jest uniemoliwiona. Urzdzenia transportowe s tak zaprojektowane i skonstruowane, aby zapobiega ryzyku zgniecenia, gdy kabina znajduje si w jednej z pozycji kracowych. Cel ten zostaje osignity przez zapewnienie wolnej przestrzeni lub schronu poza obrbem pooe kracowych. Podesty przy wejciu i wyjciu z kabiny s wyposaone w drzwi przystankowe o odpowiedniej odpornoci mechanicznej dla przewidywanych warunkw uytkowania. Urzdzenie ryglujce przy normalnej pracy urzdzenia zapobiega: 1) celowemu lub przypadkowemu uruchomieniu kabiny, jeli wszystkie drzwi nie s zamknite i zaryglowane;

3.2.5. 3.2.6. 3.2.7. 3.2.8. 3.2.9. 3.2.10. 3.2.11. 3.2.12.

3.2.14.

3.2.15.

strona 60 z 81

2) otwarciu drzwi przystankowych w czasie ruchu kabiny znajdujcej si poza okrelon stref przystankow. W okrelonych strefach przy otwartych drzwiach s dozwolone wszelkie ruchy korekcji dojazdu, pod warunkiem kontrolowania prdkoci poziomowania. 3.2.16. Kabiny urzdzenia transportowego s cakowicie zabudowane cianami o penej wysokoci, wcznie z dopasowan podog i sufitem, z wyjtkiem otworw wentylacyjnych, oraz penociennymi drzwiami. Drzwi kabinowe s tak skonstruowane i zainstalowane, aby kabina nie moga si porusza, jeli drzwi nie s zamknite, z wyjtkiem sytuacji okrelonej w pkt 3.2.15, dotyczcej ruchu przy korekcji dojazdu, oraz aby kabina zatrzymywaa si, jeli drzwi zostan otwarte. Tam, gdzie istnieje ryzyko wypadnicia z kabiny do szybu lub szyb nie istnieje, drzwi kabiny pozostaj zamknite i zablokowane, gdy kabina zatrzyma si midzy przystankami. 3.2.17. Na wypadek odcicia zasilania lub awarii ktrej z czci skadowych, urzdzenia transportowe s wyposaone w urzdzenia zapobiegajce swobodnemu spadkowi lub niekontrolowanemu ruchowi kabiny w gr. Urzdzenia zapobiegajce swobodnemu spadkowi s niezalene od zawieszenia kabiny. Urzdzenia te s w stanie zatrzyma kabin obcion udwigiem nominalnym przy maksymalnej prdkoci. Zatrzymanie spowodowane przez to urzdzenie nie wywouje opnienia szkodliwego dla uytkownikw kabiny, bez wzgldu na warunki obcienia. Zderzaki s zainstalowane pomidzy dnem szybu a spodem kabiny. W tym przypadku wolna przestrze, o ktrej mowa w pkt 3.2.14, jest mierzona przy cakowicie cinitych zderzakach. Wymogi te nie dotycz urzdze transportowych, w ktrych kabina nie moe znale si w wolnej przestrzeni, o ktrej mowa w pkt 3.2.14, ze wzgldu na konstrukcj systemu napdzajcego. 3.2.19. Urzdzenia transportowe s zaprojektowane i skonstruowane tak, aby ich uruchomienie byo niemoliwe, jeeli urzdzenia zapobiegajce swobodnemu spadkowi lub niekontrolowanemu ruchowi kabiny w gr nie s gotowe do dziaania. Drzwi przystankowe lub drzwi kabiny, jeeli s napdzane, s wyposaone w urzdzenie zapobiegajce zgnieceniu podczas ruchu. Drzwi przystankowe, cznie z tymi, ktre posiadaj czci szklane, s ognioodporne w kategoriach zachowania postaci i swoich wasnoci w odniesieniu do izolacji (ognioszczelno) oraz przewodzenia ciepa (promieniowanie termiczne). Przeciwwagi s tak zainstalowane, aby unikn ryzyka zderzenia z kabin lub spadku na kabin. Urzdzenia transportowe s wyposaone w rodki umoliwiajce uwolnienie i ewakuacj osb uwizionych w kabinie. Kabiny s wyposaone w rodki dwustronnej cznoci, umoliwiajce stay kontakt ze subami ratowniczymi. Urzdzenia transportowe s zaprojektowane i wykonane tak, aby w przypadku wzrostu temperatury zespou napdowego ponad maksimum okrelone w dokumentacji techniczno-ruchowej mogy zakoczy rozpoczt jazd, ale nie realizoway nowych polece. Kabiny s tak zaprojektowane i skonstruowane, aby zapewni wystarczajc wentylacj dla pasaerw nawet w przypadku przeduajcego si postoju. Kabina jest odpowiednio owietlona, jeli jest uywana lub drzwi s otwarte; posiada rwnie owietlenie awaryjne. rodki cznoci okrelone w pkt 3.2.24 i owietlenie awaryjne okrelone w pkt 3.2.27 s tak skonstruowane i wykonane, aby funkcjonoway nawet bez normalnego zasilania. Ich czas dziaania jest wystarczajco dugi, aby umoliwi normalne czynnoci procedury ratowniczej.
strona 61 z 81

3.2.18.

3.2.20. 3.2.21.

3.2.22. 3.2.23. 3.2.24. 3.2.25.

3.2.26. 3.2.27. 3.2.28.

3.2.29.

Urzdzenia transportowe s tak zaprojektowane i skonstruowane, aby w przypadku poaru mona byo zapobiega zatrzymywaniu si na okrelonych poziomach i da pierwszestwo sterowania ekipom ratowniczym. Urzdzenia transportowe s wyposaone w aparaty rejestrujce. Aparat rejestrujcy: 1) rejestruje cznie w funkcji czasu sygnay dwustanowe i analogowe parametrw pracy urzdzenia; 2) rejestruje przebieg prdkoci w taki sposb, aby odczyt prdkoci by moliwy z dokadnoci co najmniej 0,1 m/s; 3) przechowuje zapisane dane przez okres nie krtszy ni 1 miesic, a take umoliwia wspprac z oprogramowaniem do ich analizy oraz archiwizacji;

3.2.30. 3.2.30.1.

3.2.30.2.

Aparat rejestrujcy rejestruje co najmniej: 1) informacje sygnalizacji wizualnej na stanowisku sterowniczym; 2) przebieg prdkoci; 3) przebieg prdu silnika napdu; 4) kierunek ruchu urzdzenia; 5) nadane sygnay wykonawcze; 6) nadane sygnay alarmowe.

3.2.30.3. 3.2.31.

Obwody sygnaw przesyanych do aparatw rejestrujcych instalowanych poza pomieszczeniem zespow napdowych s galwanicznie izolowane. Wyodrbnione zespoy elementw urzdze transportowych, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu powyej 45, niebdcych grniczymi wycigami szybowymi, speniaj wymagania techniczne okrelone w pkt 3.2.13.2.30.3, w zakresie ich dotyczcym. Wozy do przewozu osb i wozy specjalne oraz pojazdy z napdem spalinowym do przewozu osb. Wozy do przewozu osb i wozy specjalne. Wozy do przewozu osb i wozy specjalne s tak zaprojektowane i wykonane, aby wymagania statecznoci byy spenione zarwno w czasie pracy, jak i w czasie postoju, w czasie trwania wszystkich faz transportu, zaadunku i wyadunku, jak rwnie w czasie moliwych do przewidzenia uszkodze podzespow oraz podczas prb. Wozy do przewozu osb i wozy specjalne s wyposaone w urzdzenie sprzgajce o konstrukcji, wykonaniu i umiejscowieniu zapewniajcym atwe i bezpieczne poczenie i rozczenie oraz zapobiegajce przypadkowemu rozczaniu w czasie przemieszczania. Wozy do przewozu osb s amortyzowane. Zderzaki w wozach do przewozu osb i wozach specjalnych s zamocowane do przedniej i tylnej czci ramy wozu, przez elementy amortyzujce gumowe lub spryny rubowe, oraz s wykonane z materiau odpornego na uderzenia. Sprzg hakowy przenosi obcienie o wartoci co najmniej 75 kN, a sprynowy o wartoci co najmniej 100 kN. Wozy do przewozu osb s wyposaone w: 1) dach wykonany z blachy stalowej o gruboci co najmniej 2,5 mm; 2) ciany izolowane wykadzin; 3) otwory wejciowe z przesuwanymi drzwiami do kadego z przedziaw z awkami i oparciami.

3.3. 3.3.1. 3.3.1.1.

3.3.1.2.

3.3.1.3. 3.3.1.4.

3.3.1.5. 3.3.1.6.

strona 62 z 81

Drzwi posiadaj zamek otwierany z zewntrz i wewntrz, uniemoliwiajcy ich samoczynne otwarcie w czasie jazdy. 3.3.1.7. 3.3.1.8. 3.3.1.9. Wozy do przewozu osb posiadaj sygnalizacj bezpieczestwa zapewniajc wysyanie przez osoby jadce sygnaw do maszynisty lokomotywy. Wozy hamulcowe do przewozu osb posiadaj rczny ukad hamulcowy zapewniajcy skuteczne hamowanie. Wozy sanitarne posiadaj: 1) dach wykonany z blachy stalowej o gruboci co najmniej 2,5 mm; 2) ciany izolowane wykadzin; 3) prowadnice noszy resorowane wzgldem podoa; 4) obejmy na 4 butle tlenowe; 5) uchwyty na lampy akumulatorowe do owietlenia wozu; 6) uchwyt lub pojemnik na apteczk. 3.3.1.10. 3.3.1.11. Wozy specjalne s wyposaone w pyty none z otworami umoliwiajcymi zabudow konic lub uchwytw do pewnego i stabilnego mocowania adunku. Zbiornik wozu specjalnego do przewozu pynw jest trwale poczony z konstrukcj podwozia i zabezpieczony przed uszkodzeniami, a take posiada wskanik poziomu pynu, oraz jest wyposaony w urzdzenia wyrwnawcze cinienia. Wz specjalny do przewozu pynw jest wyposaony w urzdzenia do bezkropelkowego napeniania zbiornika maszyny z napdem wasnym oraz w uchwyty do umocowania ganic. Przewody do napeniania i oprniania wozu specjalnego do przewozu pynw s wykonane z materiaw speniajcych warunki trudnopalnoci, antyelektrostatycznoci i nietoksycznoci. Konstrukcja wozu specjalnego do przewozu pynw wyklucza wszelkie dajce si racjonalnie przewidzie zagroenia w trakcie ich eksploatacji, w szczeglnoci w odniesieniu do: 1) zamkni i otworw; 2) niebezpiecznych zrzutw z urzdze zabezpieczajcych przed wzrostem cinienia; 3) zmiany pooenia rodka cikoci w trakcie ruchu. 3.3.1.15. 3.3.1.16. 3.3.1.17. 3.3.1.18. Wozy specjalne do transportu adunkw dugich s wyposaone w rozwory. Wozy specjalne do transportu butli gazw technicznych pod cinieniem zapewniaj ich stabilne pooenie i zabezpieczenie przed uszkodzeniem. Wozy specjalne do transportu adunkw w wyrobiskach pochyych o nachyleniach powyej 4 s wyposaone w sprzgi uniemoliwiajce ich samoczynne rozsprzglenie. W wozach do przewozu osb oraz w wozach specjalnych s stosowane materiay chemiczne oraz wyroby z tworzyw sztucznych, speniajce wymagania trudnopalnoci, antyelektrostatycznoci i nietoksycznoci. Pojazdy z napdem spalinowym do przewozu osb. Pojazdy z napdem spalinowym do przewozu osb, zwane dalej w niniejszej czci zacznika pojazdami, s wyposaone w urzdzenie holujce albo sprzgajce o konstrukcji, wykonaniu i umiejscowieniu zapewniajcym atwe i bezpieczne poczenie oraz rozczenie, a take zapobiegajce przypadkowemu rozczaniu w czasie przemieszczania. Typ rzeby bienika opony, ilo przekadek oraz cinienie powietrza zapewniaj bezpieczestwo przy dopuszczalnych prdkociach jazdy pojazdu, biorc pod uwag rodzaj ska spgowych, ich zawodnienie oraz pochylenia wyrobisk. Konstrukcja obrczy, nono oraz sposb zabezpieczenia piercienia sprystego zapewniaj bezpieczestwo ruchu pojazdu.
strona 63 z 81

3.3.1.12. 3.3.1.13. 3.3.1.14.

3.3.2. 3.3.2.1.

3.3.2.2.

3.3.2.3.

3.3.2.4. 3.3.2.5.

Ukad skrtu pojazdu posiada priorytet zasilania ukadu kierowniczego, a przewody hydrauliczne posiadaj wytrzymao 4-krotnie wiksz od cinienia pracy ukadu hydraulicznego. Ukad skrtu pojazdu zapewnia zgodno kierunkw i proporcjonalno przemieszcze elementw sterowniczych z przemieszczeniem pojazdu, a siy na elemencie sterowniczym podczas skrtu w czasie jazdy oraz na postoju speniaj wymagania okrelone w Polskich Normach dotyczcych pojazdw, w ich aktualnym brzmieniu. Ukad skrtu pojazdu zapewnia kt obrotu koa kierowniczego do momentu zadziaania ukadu nie wikszy ni 60, a take ilo od 4 do 6 obrotw dla osignicia penego skrtu. Pojazdy s tak zaprojektowane i wykonane, aby wymagania statecznoci byy spenione zarwno w czasie pracy, jak i w czasie postoju, w czasie trwania wszystkich faz transportu, montau i demontau, jak rwnie w czasie moliwych do przewidzenia uszkodze podzespow oraz podczas prb. W pojazdach s stosowane silniki z zaponem samoczynnym (silniki wysokoprne), wyposaone w zamknity ukad odpowietrzania skrzyni korbowej. Wylot spalin jest tak usytuowany, aby operator pojazdu oraz przewoone osoby nie byy naraone na bezporednie dziaanie spalin. Wystajce elementy ukadu wydechowego nie mog narazi ludzi na poparzenie i s zabezpieczone przed przypadkowym dotkniciem. Ukad zasilania silnika spalinowego jest szczelny, jego elementy s zabudowane na sztywno, w sposb uniemoliwiajcy wzajemne tarcie, a take s zabezpieczone przed nadmiernym nagrzewaniem mogcym spowodowa samozapon paliwa. Przewody paliwowe pojazdu s wykonane z metalu, z wyjtkiem miejsc, w ktrych ze wzgldu na wibracj mog by stosowane przewody elastyczne, speniajce warunki trudnopalnoci i antyelektrostatycznoci. Zbiornik paliwa pojazdu jest trwale poczony z jego konstrukcj i zabezpieczony przed uszkodzeniami a take posiada wskanik poziomu paliwa oraz by wyposaony w urzdzenia wyrwnawcze cinienia. W przypadku przelania lub uszkodzenia zbiornika oraz uszkodzenia przewodw paliwowych paliwo nie moe wylewa si na elementy ukadu wydechowego lub zcza elektryczne. Zbiornik paliwa pojazdu spenia wymagania trudnopalnoci, antyelektrostatycznoci i nietoksycznoci. Ukad wydechowy pojazdu jest wyposaony w: 1) krce pomiarowe do pomiaru: a) zadymienia, b) toksycznoci gazw spalinowych; 2) urzdzenie, ktre w sposb wymuszony rozciecza spaliny z powietrzem z otoczenia.

3.3.2.6. 3.3.2.7.

3.3.2.8.

3.3.2.9.

3.3.2.10.

3.3.2.11.

3.3.2.12. 3.3.2.13. 3.3.2.14.

Pojazd jest wyposaony w dziaajcy na wszystkie koa przedniej i tylnej osi hamulec zasadniczy oraz dziaajce przynajmniej na jedn o hamulec awaryjny i hamulec postojowy. Zespoy hamulcw pojazdw s wykonane co najmniej w systemie dwuobwodowym. Ukad hamulcowy pojazdu jest wyposaony w: 1) manometr wskazujcy aktualne cinienie w zbiornikach lub akumulatorach; 2) czujniki i lampki kontrolne spadku cinienia z progiem zadziaania wymaganej wartoci do rozwinicia niezbdnej skutecznoci hamowania; 3) lampk kontroln dziaania hamulca postojowego.

3.3.2.15. 3.3.2.16.

Pojazd jest wyposaony w urzdzenie emitujce ostrzegawczy sygna akustyczny w celu alarmowania osb naraonych na niebezpieczestwo zwizane z pojazdem. Pojazd jest wyposaony w uruchamian samoczynnie lub ze stanowiska operatora pojazdu sta instalacj ganicz.

strona 64 z 81

3.3.2.17.

Dyfuzory instalacji ganiczej s skierowane co najmniej na nastpujce miejsca poarowo czue: 1) elementy ukadu paliwowego: pomp paliwow lub wtryskow; 2) rozrusznik; 3) alternator lub prdnic.

3.3.2.18.

Konstrukcja ochronna stanowiska operatora pojazdu spenia wymagania okrelone dla niej w Polskich Normach, w ich aktualnym brzmieniu. W przypadku pojazdw adaptowanych, bdcych samochodami powierzchniowymi terenowymi, konstrukcja ochronna stanowiska operatora pojazdu zapewnia nienaruszenie przestrzeni chronionej podczas obcienia dynamicznego energi co najmniej 11,6 kJ. Wymagania techniczne dla pojazdw okrelaj take Polskie Normy dotyczce tych wyrobw, w ich aktualnym brzmieniu. Maszyny i urzdzenia elektryczne oraz aparatura czeniowa, kable, przewody na napicie znamionowe powyej 1 kV prdu przemiennego lub powyej 1,5 kV prdu staego. Maszyny i urzdzenia elektryczne oraz aparatura czeniowa, kable, przewody na napicie znamionowe powyej 1 kV prdu przemiennego lub powyej 1,5 kV prdu staego, s zwane dalej w niniejszej czci zacznika sprztem elektrycznym. Sprzt elektryczny jest tak wykonany, aby po waciwym jego zainstalowaniu i uytkowaniu zgodnie z przeznaczeniem nie zagraa bezpieczestwu osb i mienia. Sprzt elektryczny jest tak wykonany, aby bya zapewniona: 1) ochrona ludzi przed niebezpieczestwem urazu mogcego powsta w wyniku dotyku bezporedniego lub poredniego; 2) ochrona przed powstaniem temperatury, uku lub promieniowania, mogcych spowodowa niebezpieczestwo; 3) ochrona ludzi przed niebezpieczestwem o charakterze nieelektrycznym, spowodowanym przez ten sprzt; 4) waciwa izolacja elektryczna dla wystpujcych w podziemnych wyrobiskach grniczych warunkw klimatycznych; 5) zgodno z wymaganiami dotyczcymi kompatybilnoci elektromagnetycznej.

3.3.2.19. 3.4. 3.4.1.

3.4.2. 3.4.3.

3.4.4.

Sprzt elektryczny jest odporny na oddziaywanie czynnikw zewntrznych w miejscu przewidywanego uytkowania oraz nie moe naraa ludzi na niebezpieczestwo zwizane z moliwymi do przewidzenia warunkami przecienia. Sprzt elektryczny jest przystosowany do pracy w nastpujcych warunkach rodowiskowych: 1) temperatura otoczenia: od 10C do +40C; 2) wilgotno wzgldna: do 95 % w temperaturze +40C; 3) maksymalna wilgotno wzgldna w temperaturze +25C lub w niszych temperaturach z kondensacj pary: 100 %.

3.4.5.

3.4.6.

Sprzt elektryczny jest wykonany w sposb zapewniajcy bezpieczestwo w czasie pracy oraz konserwacji. Wykonanie sprztu zgodnie z wymaganiami okrelonymi w odpowiednich Polskich Normach, w ich aktualnym brzmieniu, stwarza domniemanie, e wyrb jest bezpieczny. Sprzt elektryczny jest dostosowany do napicia znamionowego z cigu wartoci napi znormalizowanych. Rozdzielnice s wyposaone w czniki uziemiajce.

3.4.7. 3.4.8.

strona 65 z 81

3.4.9.

Aparatura czeniowa maszyn grniczych oraz zasilajca je aparatura czeniowa s wyposaone w czniki uziemiajce lub s przystosowane do zakadania uziemiaczy przenonych. czeniowa aparatura zasilajca maszyny grnicze posiada ukad diagnostyki kontrolujcy stan izolacji sieci odpywowej przed podaniem napicia. W rozdzielnicach s stosowane czniki bezolejowe. Rozdzielnice s wykonane w sposb zapewniajcy zmniejszenie prawdopodobiestwa wystpienia zwar wewntrznych oraz zmniejszenie skutkw tych zwar. Wykonanie rozdzielnic zgodnie z wymaganiami okrelonymi w Polskiej Normie, w jej aktualnym brzmieniu, stwarza domniemanie, e wymaganie to zostao spenione. Budowa zewntrznego obwodu sterowniczego spenia wymagania dla obwodw SELV lub PELV albo obwodw iskrobezpiecznych kategorii ia lub ib. Uszkodzenie tego obwodu nie powoduje niezamierzonego zaczenia urzdzenia lub maszyny grniczej oraz zablokowania moliwoci wyczenia urzdzenia lub maszyny elementami sterujcymi i kontrolujcymi parametry pracy. Obwody sterownicze uniemoliwiaj niekontrolowane zaczenie cznika: 1) w wyniku wstrzsw lub drga mechanicznych; 2) spowodowane oddziaywaniem prdw bdzcych; 3) w przypadku zaniku napicia, a nastpnie jego powrotu; wymaganie to nie dotyczy maszyn o przeznaczeniu specjalnym, ktrych samoczynne zaczenie jest wymagane procesem technologicznym; 4) w przypadku wzrostu napicia zasilania do 1,5-krotnej wartoci napicia znamionowego.

3.4.10. 3.4.11.

3.4.12.

3.5.

Systemy: oglnozakadowej cznoci telefonicznej, alarmowania, gazometryczny, lokalizacji zaogi, monitorowania zagroenia tpaniami, oraz zintegrowane systemy sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych. Systemy: oglnozakadowej cznoci telefonicznej, alarmowania, gazometryczny, lokalizacji zaogi, monitorowania zagroenia tpaniami. Urzdzenia wchodzce w skad systemw: oglnozakadowej cznoci telefonicznej, alarmowania, gazometrycznego, lokalizacji zaogi, monitorowania zagroenia tpaniami: 1) umoliwiaj synchronizacj czasw systemowych; 2) speniaj kryteria bezpieczestwa informatycznego; 3) umoliwiaj archiwizacj danych; 4) umoliwiaj wspprac z innymi systemami stosowanymi w podziemnych zakadach grniczych; 5) zapewniaj priorytet dla sygnaw alarmowych; 6) s skonstruowane zgodnie z wymaganiami dotyczcymi kompatybilnoci elektromagnetycznej.

3.5.1. 3.5.1.1.

3.5.1.2.

Urzdzenia wchodzce w skad systemw: oglnozakadowej cznoci telefonicznej, alarmowania, gazometrycznego, lokalizacji zaogi, monitorowania zagroenia tpaniami, przeznaczonych do pracy w przestrzeniach zagroonych wybuchem, maj budow dostosowan do rodzaju zagroenia, pozwalajc na prac przy dowolnej koncentracji metanu lub pyu wglowego. System oglnozakadowej cznoci telefonicznej, niezalenie od przyjtej struktury: 1) posiada cyfrow central telefoniczn, ktra umoliwia automatyczne zestawienie poczenia pomidzy aparatem telefonicznym a stanowiskiem informacyjno-poczeniowym w przypadku podniesienia mikrotelefonu i nierozpoczcia wybierania numeru w czasie 15 s;

3.5.1.3.

strona 66 z 81

2) posiada zdublowane jednostki sterujce oraz karty generatorw w cyfrowej centrali telefonicznej; 3) posiada sygnalizacj tonow DTMF; 4) posiada porty w cyfrowej centrali telefonicznej dla telefonw dyspozytorskich oraz telefonw na stanowiskach informacyjno-poczeniowych; 5) posiada ukady automatycznej rejestracji oraz nagrywania rozmw; 6) posiada przynajmniej 2 stanowiska informacyjno-poczeniowe oraz 2 stanowiska cznoci dyspozytorskiej; 7) posiada aparaty telefoniczne z przyciskami bezporedniego wybierania dyspozytora ruchu oraz stanowiska informacyjno-poczeniowego centrali telefonicznej; 8) umoliwia wspprac z urzdzeniami teletransmisyjnymi stosowanymi w podziemnych zakadach grniczych. 3.5.1.4. System alarmowania, niezalenie od przyjtej struktury: 1) umoliwia wspprac z innymi systemami stosowanymi w podziemnych zakadach grniczych w zakresie automatycznego nadawania sygnaw i komunikatw alarmowych; 2) umoliwia przesyanie sygnaw i komunikatw ewakuacyjnych, ostrzegawczych i informacyjnych o ewentualnych zagroeniach; 3) umoliwia przesyanie sygnau alarmowego o powstaym zagroeniu z kadego sygnalizatora alarmowego; 4) umoliwia przesyanie sygnaw i komunikatw na jeden sygnalizator alarmowy bd na ich grup, a take rwnoczesne wysyanie kilku sygnaw i komunikatw; 5) umoliwia przekazywanie sygnaw, komunikatw i rozmw w trybie alarmowym oraz ich rejestracj; 6) posiada moliwo rcznego i automatycznego sterowania wysyaniem sygnaw i komunikatw. 3.5.1.5. Systemy: gazometryczny, lokalizacji zaogi, monitorowania zagroenia tpaniami: 1) umoliwiaj gromadzenie oraz przetwarzanie danych; 2) umoliwiaj wspprac z systemem alarmowania oraz urzdzeniami przeznaczonymi do nadawania sygnaw lub komunikatw alarmowych; 3) zapewniaj moliwo zdalnego sterowania wybranymi urzdzeniami i maszynami, przy czym ukady zdalnego sterowania tych urzdze i maszyn s zaprojektowane tak, aby speniay wymagania dla zintegrowanych systemw sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych. 3.5.1.6. System gazometryczny: 1) posiada moliwo automatycznego wyczania energii; 2) gromadzi, przetwarza oraz archiwizuje dane z czujnikw; 3) jest zabezpieczony przed ingerencj osb nieupowanionych, w szczeglnoci przez: a) identyfikacj typu oraz numeru czujnika przez central systemu, b) stosowanie linii dozorowanych, c) zabezpieczenie dostpu do zmiany nastaw czujnikw; 4) dokonuje samoczynnej rejestracji zawieszania lub blokowania dziaania obwodu wyczajcego energi oraz identyfikacji osb dokonujcych tych czynnoci. 3.5.1.7. System lokalizacji zaogi: 1) umoliwia monitorowanie przemieszczania pracownikw;
strona 67 z 81

2) rejestruje przejcia pracownika przez punkty kontrolne systemu; 3) informuje o tym, e: a) w okrelonej strefie znajduje si osoba, b) zosta przekroczony dopuszczalny limit osb oraz czasu przebywania osoby w okrelonej strefie; 4) sygnalizuje, e w okrelonej strefie zosta przekroczony dopuszczalny limit osb lub czas przebywania osoby. 3.5.1.8. System monitorowania zagroenia tpaniami: 1) gromadzi, przetwarza oraz archiwizuje dane z czujnikw monitorujcych parametry grotworu; 2) jest zabezpieczony przed ingerencj osb nieupowanionych, w szczeglnoci przez: a) identyfikacj typu oraz numeru czujnika w systemach z cyfrow transmisj danych, b) stosowanie linii dozorowanych; 3) dokonuje samoczynnej rejestracji zawieszania lub blokowania dziaania czujnikw lub dziaania systemu oraz identyfikacji osb dokonujcych tych czynnoci. 3.5.2. 3.5.2.1. Zintegrowane systemy sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych. Zintegrowane systemy sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych s tak zaprojektowane, wykonane i zainstalowane, aby nie stwarzay zagroenia dla ludzi i rodowiska. Systemy te ponadto: 1) umoliwiaj monitoring pracy urzdze oraz parametrw mediw majcych wpyw na prac tych urzdze; 2) umoliwiaj monitoring parametrw rodowiska w miejscu zainstalowania oraz automatyczn sygnalizacj o stanach zagroenia; 3) umoliwiaj diagnostyk stanu technicznego maszyn i urzdze wchodzcych w skad kompleksw wydobywczych lub przodkowych; 4) umoliwiaj rejestracj oraz archiwizacj danych z prowadzonego monitoringu; 5) speniaj wymagania dotyczce bezpieczestwa funkcjonalnego; 6) zapewniaj rozpoznawalno sygnau rozruchowego poszczeglnych maszyn i urzdze; 7) s skonstruowane zgodnie z wymaganiami dotyczcymi kompatybilnoci elektromagnetycznej. 3.5.2.2. W zewntrznych obwodach sterowniczych zintegrowanych systemw sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych budowa zewntrznego obwodu sterowniczego spenia wymagania dla obwodw SELV lub PELV albo obwodw iskrobezpiecznych kategorii ia lub ib. Uszkodzenie tego obwodu nie powoduje niezamierzonego zaczenia urzdzenia lub maszyny grniczej oraz zablokowania moliwoci wyczenia urzdzenia lub maszyny grniczej elementami sterujcymi i kontrolujcymi parametry pracy. Obwody sterownicze uniemoliwiaj niekontrolowane zaczenie cznika: 1) w wyniku wstrzsw lub drga mechanicznych; 2) powodowane oddziaywaniem prdw bdzcych; 3) w przypadku zaniku napicia, a nastpnie jego powrotu; wymaganie to nie dotyczy maszyn o przeznaczeniu specjalnym, ktrych samoczynne zaczenie jest wymagane procesem technologicznym; 4) w przypadku wzrostu napicia zasilania do 1,5-krotnej wartoci napicia znamionowego.

strona 68 z 81

3.5.2.3.

Elementy wykonawcze zewntrznego obwodu sterowniczego zintegrowanych systemw sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych umoliwiaj prawidowe sterowanie urzdzeniami przy napiciu zasilania od 0,85 do 1,2-krotnej wartoci napicia znamionowego. Zewntrzny obwd sterowniczy powoduje wyczenie maszyny i zablokowanie stanu wyczenia w przypadku: 1) wzrostu rezystancji zewntrznej ptli obwodu sterowniczego do wartoci 600 ; 2) obnienia rezystancji izolacji pomidzy yami sterowniczymi lub pomidzy dowoln y sterownicz a ziemi do wartoci 2000 .

3.5.2.4.

Elementy wykonawcze obwodw sterowniczych zintegrowanych systemw sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych, speniajcych jednoczenie rol obwodw kontroli cigoci uziemienia, powoduj wyczenie i zablokowanie moliwoci zaczenia w przypadku wzrostu rezystancji obwodu powyej wartoci 100 . Zintegrowane systemy sterowania kompleksw wydobywczych lub przodkowych s tak skonstruowane, aby: 1) urzdzenie zatrzymujce maszyn zatrzymywao rwnie wszelkie maszyny zainstalowane przed i za maszyn, jeeli ich dalsze dziaanie mogoby stwarza niebezpieczestwo; 2) ostrzegay osoby znajdujce si w strefie, w ktrej moe wystpi zagroenie, wyranym sygnaem akustycznym lub optycznym albo obydwoma jednoczenie, zgodnie z wymaganiami dla sygnalizacji optycznej i akustycznej w podziemnych wyrobiskach zakadw grniczych, sygnay ostrzegawcze poszczeglnych maszyn i urzdze rni si i s rozpoznawalne przez te osoby; 3) umoliwiay wstrzymanie rozruchu lub zatrzymanie i zablokowanie urzdzenia; 4) uszkodzenie zewntrznego obwodu sterowniczego nie mogo spowodowa niezamierzonego zaczenia urzdzenia oraz zablokowania moliwoci wyczenia urzdzenia elementami sterujcymi i kontrolujcymi parametry pracy.

3.5.2.5.

3.6. 3.6.1.

Tamy transporterowe. Tamy transporterowe stosowane w podziemnych wyrobiskach grniczych speniaj wymagania w zakresie: 1) bezpieczestwa elektrycznego posiadaj odpowiednie waciwoci elektrostatyczne dotyczce rezystancji powierzchniowej dla obnienia prawdopodobiestwa moliwoci zainicjowania wybuchu mieszaniny gazw; 2) bezpieczestwa poarowego speniaj takie wymagania, aby ryzyko powstania poaru powodowane przez tam transporterow byo akceptowalne; 3) wytrzymaoci speniaj wymagania w zakresie wytrzymaoci zapewniajcej bezpieczne stosowanie; 4) bezpieczestwa produktw rozkadu termicznego speniaj wymagania w zakresie zawartoci substancji toksycznych w produktach rozkadu termicznego oraz ich oddziaywania na zdrowie i ycie czowieka, z uwzgldnieniem rodkw zapewniajcych bezpieczestwo pracownikw; 5) oddziaywania na zdrowie i ycie czowieka.

3.6.2. 3.6.2.1. 3.6.2.2. 3.6.3. 3.6.3.1.

Wymagania w zakresie bezpieczestwa elektrycznego. Rezystancja powierzchniowa tamy transporterowej nie moe by wiksza ni 3 108 . Badanie przeprowadza si metod badawcz wedug normy PN-EN ISO 284, w jej aktualnym brzmieniu. Wymagania w zakresie bezpieczestwa poarowego. Tamy transporterowe dzieli si na nastpujce kategorie, zalene od zagroe wystpujcych w miejscu ich stosowania oraz zabezpiecze tamy transporterowej przed zapaleniem:
strona 69 z 81

1) kategoria A tama transporterowa przeznaczona do stosowania w podziemnych zakadach grniczych do transportu materiaw niepalnych, w szczeglnoci rud metali lub soli, w wyrobiskach, w ktrych brak jest atmosfery potencjalnie palnej lub wybuchowej; 2) kategoria B tama transporterowa przeznaczona do stosowania w podziemnych zakadach grniczych, jeeli przenonikiem s transportowane materiay niepalne, w szczeglnoci rudy metali lub sl, w wyrobiskach w atmosferze potencjalnie palnej lub wybuchowej; 3) kategoria C tama transporterowa przeznaczona do stosowania w podziemnych zakadach grniczych, jeeli przenonikiem s transportowane materiay palne, w szczeglnoci wgiel lub py wglowy, w wyrobiskach w atmosferze potencjalnie palnej lub wybuchowej. 3.6.3.2. Tama transporterowa spenia wymagania ujte w tabeli:
RODZAJ BADANIA (sposb, warunki) Trudnozapalno metod ciern Trudnozapalno Wynik dopalania si 6 prbek (s): 1. z okadkami dla tam z rdzeniem Maksymalna tekstylnym temperatura paszcza oraz z rdzeniem bbna (C) z linek stalowych 2. bez okadek dla tam z rdzeniem tekstylnym Pojedynczy wynik dopalania si prbki (s): 1. z okadkami dla tam z rdzeniem tekstylnym oraz z rdzeniem z linek stalowych 2. bez okadek dla tam z rdzeniem tekstylnym maksymalny sumaryczny palenie A niedopuszczalny dopuszczalne bez ogranicze 1. < 45 1. 15 2. < 45 2. 15 Badanie metod A (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu). Dla niepenego zaponu prbki, tama jest poddana badaniu metod C (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu) lub metod B (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu). Rozprzestrzenianie si ognia

KATEGORIA

Pomie

arzenie

niedopuszczalne B niedopuszczalny dopuszczalne tylko dla tam z rdzeniem tekstylnym 450

sumaryczny 1. < 45 2. < 45

maksymalny 1. 15 2. 15

Badanie metod A (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu). Dla niepenego zaponu prbki, tama jest poddana badaniu metod C (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu) lub metod B (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu).

redni czas dopalania i arzenia si 1. 3 C niedopuszczalny niedopuszczalne 325 2. 5

maksymalny czas dopalania i arzenia si 1. 10

1. Badanie metod B (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu) lub badanie metod C (zgodnie z norm EN 12881-1, w jej aktualnym brzmieniu). 2. Badanie w sztolni poarowej w duej skali (zgodnie z norm EN 12881-2, w jej aktualnym brzmieniu). Ogie nie moe rozprzestrzenia si wicej ni na odlego 10 mb od miejsca zapalenia.

sumaryczny 2. 15 1. < 45 2. < 45

3.6.3.3.

Wymagania, jakie tama transporterowa spenia po badaniach: 1) metod A dugo odcinka badanej prbki, ktry na caej szerokoci tamy pozosta nieuszkodzony, wynosi co najmniej 100 mm;

strona 70 z 81

2) metod B na caej szerokoci tamy transporterowej pozostaje nieuszkodzony fragment odcinka badanej prbki; 3) metod C: a) dugo odcinka badanej prbki, ktry na caej szerokoci tamy pozosta nieuszkodzony, wynosi co najmniej 600 mm lub b) maksimum ze rednich przyrostu temperatury nie jest wiksze ni 140 C, ubytek tamy transporterowej, wyznaczony na podstawie zmniejszenia si masy prbki, nie jest wikszy ni 1250 mm, a dugo odcinka badanej prbki, ktry na caej szerokoci tamy pozosta nieuszkodzony, jest mniejsza ni 50 mm. 3.6.4. Wymagania w zakresie wytrzymaoci. Tama transporterowa spenia odpowiednie wymagania dotyczce wytrzymaoci, ujte w jej dokumentacji technicznej. Dotyczy to jej wytrzymaoci na rozciganie oraz wytrzymaoci adhezyjnej pomidzy poszczeglnymi elementami przekadki tamy transporterowej. 3.6.4.1. Wytrzymao na rozciganie i wyduenie tamy transporterowej z rdzeniem tekstylnym. Badanie przeprowadza si metod badawcz wedug normy PN-EN ISO 283, w jej aktualnym brzmieniu. Wymagania w tym zakresie okrela norma PN EN-ISO 22721, w jej aktualnym brzmieniu. 3.6.4.2. 3.6.4.2.1. Wytrzymao adhezyjna tamy transporterowej. Tamy transporterowe z rdzeniem tekstylnym. Badanie przeprowadza si metod badawcz wedug normy PN-EN ISO 252, w jej aktualnym brzmieniu. Wymagania w tym zakresie okrela norma PN EN-ISO 22721, w jej aktualnym brzmieniu. 3.6.4.2.2. Tamy transporterowe z linkami stalowymi. Badanie przeprowadza si metod badawcz wedug normy PN-EN 28094, w jej aktualnym brzmieniu. Wymagania w tym zakresie okrela norma PN EN-ISO 15236-3, w jej aktualnym brzmieniu. 3.6.4.2.3. Przyczepno linki do warstwy rdzeniowej w tamach transporterowych z linkami stalowymi. Badanie przeprowadza si metod badawcz wedug normy PN-EN 7623, w jej aktualnym brzmieniu. Wymagania w tym zakresie okrela norma PN EN-ISO 15236-3, w jej aktualnym brzmieniu. 3.6.5. 3.6.5.1. Wymagania w zakresie bezpieczestwa produktw rozkadu termicznego oraz oddziaywania na zdrowie i ycie czowieka. Tama transporterowa zapewnia nisk zawarto substancji toksycznych, uwzgldniajc najwysze dopuszczalne stenia (NDS), zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Pracy i Polityki Spoecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyszych dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833, z 2005 r. Nr 212, poz. 1769, z 2007 r. Nr 161, poz. 1142, z 2009 r. Nr 105, poz. 873 oraz z 2010 r. Nr 141, poz. 950), w produktach rozkadu termicznego w aspekcie ich analizy jakociowej i ilociowej z uwzgldnieniem rodkw zapewniajcych bezpieczestwo pracownikw oraz rodowiska. Tama transporterowa spenia wymagania okrelone w przepisach dotyczcych ochrony rodowiska i ochrony pracy. Materiay do czenia tam transporterowych metod klejenia lub wulkanizacji, okadziny bbnw i krnikw, fartuchy i zgarniacze. Materiay do czenia tam transporterowych metod klejenia lub wulkanizacji, okadziny bbnw i krnikw, fartuchy i zgarniacze speniaj wymagania okrelone dla tam transporterowych w podziemnych zakadach grniczych wydobywajcych kopalin paln.

3.6.5.2. 3.6.5.3. 3.6.5.3.1.

strona 71 z 81

3.6.5.3.2.

Wytrzymao wzgldna poczenia tam transporterowych przeznaczonych do jazdy ludzi jest wiksza ni 60 % wytrzymaoci czonych tam transporterowych. 4. Sprzt strzaowy

4.1. 4.1.1.

Urzdzenia do mechanicznego wytwarzania i adowania materiaw wybuchowych. Urzdzenia do mechanicznego wytwarzania i adowania materiaw wybuchowych: 1) zapewniaj odpowiedni stopie bezpieczestwa uytkowania tych urzdze w zalenoci od miejsca zastosowania; 2) posiadaj instrukcj bezpieczestwa opracowan przez producenta zapewniajc bezpieczne uytkowanie tych urzdze: 3) zapewniaj sporzdzenie materiau wybuchowego zgodnie z wymagan procedur; 4) zapewniaj bezpieczne wprowadzanie materiaw wybuchowych i adunkw materiau wybuchowego do otworu strzaowego; 5) jeeli s wyposaone w podzespoy wykonane z materiaw niemetalowych, posiadaj potwierdzone nastpujce waciwoci elektrostatyczne: a) przewodzce o rezystancji powierzchniowej nieprzekraczajcej 1 106 jeeli te podzespoy maj bezporedni kontakt z materiaem wybuchowym, b) antyelektrostatyczne o rezystancji powierzchniowej nieprzekraczajcej 1 109 w przypadkach niewymienionych w lit. a; 6) wszystkie podzespoy przewodzce, ktrych rezystancja nie przekracza 1 106 , posiadaj zapewnione uziemienie.

4.2. 4.2.1.

Wozy i pojazdy do przewoenia lub przechowywania rodkw strzaowych. Pojazdy do przewoenia lub przechowywania rodkw strzaowych: 1) zapewniaj odpowiedni stopie bezpieczestwa przewoonym lub przechowywanym rodkom strzaowym; 2) zapewniaj odpowiedni stopie bezpieczestwa innym uytkownikom drg lub wyrobisk; 3) zapewniaj, przez posiadanie odpowiednich zamkni, zabezpieczenie przewoonych lub przechowywanych rodkw strzaowych przed przedostaniem si ich do rk osb nieupowanionych; 4) zapewniaj zachowanie odpowiednich odstpw pomidzy przewoonymi lub przechowywanymi rodkami inicjujcymi i materiaami wybuchowymi tak, aby ewentualny wybuch jednych nie spowodowa wybuchu drugich; 5) jeeli bd posiada podzespoy wykonane z materiaw niemetalowych, w szczeglnoci tworzyw sztucznych lub materiaw chemicznych, to podzespoy te s trudnopalne i zapewniaj w produktach rozkadu termicznego brak substancji toksycznych; 6) podzespoy wykonane z materiaw niemetalowych posiadaj potwierdzone waciwoci antyelektrostatyczne o rezystancji powierzchniowej nieprzekraczajcej 1 109 .

4.2.2.

Wozy do przewoenia lub przechowywania rodkw strzaowych, poza wymaganiami okrelonymi w pkt 4.2.1: 1) posiadaj dach wykonany z blachy o gruboci co najmniej 2 mm; 2) posiadaj ciany boczne oraz dno oddzielone od pozostaej konstrukcji wozu, przez zastosowanie okadziny z drewna lub z materiaw niemetalowych o potwierdzonych waciwociach elektrostatycznych: antyelektrostatycznoci o rezystancji powierzchniowej nieprzekraczajcej 1 109 ;

strona 72 z 81

3) posiadaj na jednej z bocznych cian skrzyni drzwi zabezpieczone przed ich samoczynnym otwarciem podczas jazdy; 4) w przypadku trakcji elektrycznej posiadaj dach poczony elektrycznie przez skrzyni wozu i podwozie z koami; 5) s pomalowane na kolor zielony lakierem, z ktrego powoka posiada waciwoci antyelektrostatyczne o rezystancji powierzchniowej nieprzekraczajcej 1,0 x 109 , oraz s zaopatrzone w napisy informujce o przewozie rodkw strzaowych. 4.2.3. Pojazdy do przewoenia lub przechowywania rodkw strzaowych, poza wymaganiami okrelonymi w pkt 4.2.1, w przypadku poruszania si po drogach publicznych speniaj wymagania okrelone przepisami Umowy europejskiej dotyczcej midzynarodowego przewozu drogowego towarw niebezpiecznych (ADR), sporzdzonej w Genewie dnia 30 wrzenia 1957 r. (Dz. U. z 2009 r. Nr 27, poz. 162, z 2010 r. Nr 63, poz. 395 oraz z 2011 r. Nr 110, poz. 641), wraz ze zmianami obowizujcymi od daty ich wejcia w ycie w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej, podanymi do publicznej wiadomoci we waciwy sposb.

strona 73 z 81

UZASADNIENIE
Projektowane rozporzdzenie stanowi wykonanie delegacji zawartej w art. 113 ust. 15 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981), nakadajcej na Rad Ministrw obowizek wydania rozporzdzenia okrelajcego: 1) wykaz wyrobw, ktrych stosowanie w zakadach grniczych wymaga wydania decyzji w sprawie dopuszczenia wyrobu do stosowania w zakadach grniczych, zwanej dalej dopuszczeniem; 2) wymagania techniczne dla wyrobw; 3) znaki dopuszczenia oraz sposb oznaczania wyrobw tymi znakami. Rada Ministrw, stosownie do wprowadzenia do wyliczenia, zawartego w przywoanym art. 113 ust. 15 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze, wydajc wspomniane rozporzdzenie ma kierowa si potrzeb zapewnienia bezpieczestwa powszechnego, bezpieczestwa ruchu zakadu grniczego oraz bezpieczestwa stosowania wyrobw w warunkach zagroe wystpujcych w ruchu zakadw grniczych, w tym bezpieczestwa osb wykonujcych czynnoci w ruchu zakadu grniczego. Projektowany akt poprzedzony by rozporzdzeniem Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych (Dz. U. Nr 99, poz. 1003, z 2005 r. Nr 80, poz. 695 oraz z 2007 r. Nr 249, poz. 1853). Delegacja do wydania projektowanego aktu znaczco rni si od dotychczasowej, zamieszczonej w art. 111 ust. 8 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo geologiczne i grnicze (Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947, z pn. zm.). Dotychczasowe unormowania dotyczce: 1) podmiotw uprawnionych do skadania wniosku o wydanie dopuszczenia, 2) treci wniosku o wydanie dopuszczenia oraz dokumentw, ktre naley doczy do wniosku, 3) jednostek upowanionych do przeprowadzania bada i oceny wyrobw, 4) treci dopuszczenia zostay uregulowane w art. 113 ust. 114 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze. Ponadto w nowej ustawie przyjto, e dopuszczenia wydaje si na czas nieokrelony (w aktualnym stanie prawny: na czas okrelony, nie duszy ni 5 lat). W trakcie prac nad projektem rozporzdzenia przyjto za optymalne dotychczasowe regulacje dotyczce dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych przez Prezesa Wyszego Urzdu Grniczego. Std, przejto cao regulacji zawartych w rozporzdzeniu Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych, wprowadzajc jednak szereg zmian o charakterze porzdkujcym i doprecyzowujcym. Z tego wzgldu wykaz wyrobw, ktrych stosowanie w zakadach grniczych wymaga, ze wzgldu na potrzeb zapewnienia bezpieczestwa ich uytkowania w warunkach zagroe wystpujcych w ruchu zakadw grniczych, wydania dopuszczenia, zawiera w stosunku do obowizujcego wykazu m.in. nastpujce modyfikacje: 1) wyodrbniono urzdzenia transportowe, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu powyej 45, niebdce grniczymi wycigami szybowymi; urzdzenia te, stosowane coraz powszechniej w podziemnych wyrobiskach grniczych, nie mieszcz si bowiem w pojciu grniczy wycig szybowy; 2) w przypadku: elementw grniczych wycigw szybowych (np. maszyn wycigowych czy naczy wycigowych), urzdze transportowych, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu do 45 (tj. urzdze transportu linowego, kolejek podwieszonych i kolejek spgowych), oraz urzdze transportowych, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu powyej 45, niebdcych grniczymi wycigami szybowymi, przyjto, e celowe jest jednoznaczne wskazanie, e dopuszczeniu
strona 74 z 81

podlegaj rwnie wyodrbnione zespoy elementw tych wyrobw, a w przypadku urzdze transportowych, ktrych rodki transportu poruszaj si po torze o nachyleniu do 45 (tj. urzdze transportu linowego, kolejek podwieszonych i kolejek spgowych) take elementy tych wyrobw; 3) wyodrbniono, w ramach maszyn i urzdze elektrycznych oraz aparatury czeniowej na napicie znamionowe powyej 1 kV prdu przemiennego lub powyej 1,5 kV prdu staego, kable i przewody na takie napicie; 4) dokonano rozbicia dotychczasowej kategorii systemy cznoci, bezpieczestwa i alarmowania na a) systemy oglnozakadowej cznoci telefonicznej, b) systemy alarmowania, c) systemy gazometryczne, d) systemy lokalizacji zaogi, e) systemy monitorowania zagroenia tpaniami; 5) zmieniono terminologi w przypadku tam, dotychczas nazywanych przenonikowymi, nazywajc je, bardziej poprawnie, transporterowymi, a take przebudowano wymagania dotyczce tych wyrobw, w zwizku m.in. z analiz dowiadcze jednostek dokonujcych badania i oceny tych wyrobw. Ponadto uporzdkowano katalog znakw dopuszczenia, przyjmujc jednoznacznie, e maszyny i urzdzenia elektryczne budowy przeciwwybuchowej s oznaczane znakiem GX. Przyjto take w sposb jednoznaczny, e numery dopuszczenia okrela si odrbnie w danym roku kalendarzowym w ramach kadego z oznacze literowych dopuszczenia. Zmiany w zaczniku do rozporzdzenia s m.in. konsekwencj zmian w zakresie terminologii zastosowanej w wykazie wyrobw dopuszczanych, zrealizowania zamierzenia dotyczcego uporzdkowania oraz doprecyzowania niektrych wymaga technicznych, uporzdkowania te redakcji poszczeglnych wymaga technicznych (w ktrych zrezygnowano ze stosowania formu powinien czy musi, na rzecz zda oznajmujcych), eliminacji oczywistych omyek w treci dotychczasowego rozporzdzenia, a take uwzgldnienia postpu technicznego w dziedzinie wyrobw grniczych, jaki nastpi od 2004 r.. Przykadowo w: 1) pkt 1.1.2.3.1 ppkt 3 w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych maych wprowadzono zmian wynikajc z oczywistej omyki (obecna regulacja przywouje w tym miejscu grnicze wycigi szybowe pomocnicze); 2) pkt 1.2.3.3 dodano okrelenie ,,lub krniki, umoliwiajce zabudow na naczyniu wycigowym krnikw w miejsce blach lizgowych w przypadku stosowania w grniczym wycigu szybowym lin odbojowych; 3) pkt 1.3.7 ppkt 3 w odniesieniu do grniczych wycigw szybowych maych lub pomocniczych wprowadzono zmian wynikajc z oczywistej omyki (obecnie w odpowiedniki tego przepisu nie wymienia si grniczych wycigw szybowych maych); 4) pkt 3.5.1.2 proponowana formua: ...w przestrzeniach zagroonych wybuchem, usuwa niecise sformuowanie: ...w atmosferze niebezpiecznej pod wzgldem wybuchowym (aktualnie pkt 3.4.10), bez zmiany istoty przepisu, dotyczcego dostosowania budowy wyrobu do rodzaju i natenia zagroenia, w ktrych wyrb ten ma zosta zastosowany; 5) pkt 3.4.12 uwzgldniono, oprcz obwodw SELV lub PELV, rwnie obwody iskrobezpieczne kategorii ia lub ib, poniewa ju w aktualnym stanie prawnym s ustalane ustala miejsca w zakadach grniczych, w ktrych obwody sterownicze powinny by obwodami iskrobezpiecznymi kategorii ia lub ib; ponadto utrzymanie odpowiedniego poziomu bezpieczestwa w przestrzeniach zagroonych wybuchem wymaga stosowania obwodw iskrobezpiecznych ia lub ib, gdy obwody SELV lub PELV nie zawsze s w stanie zapewni akceptowalny poziom;

strona 75 z 81

6) pkt 4 wprowadzono zmiany dotyczce zabezpiecze przed elektrycznoci statyczn sprztu strzaowego; unikanie zagroe zwizanych z elektrycznoci statyczn dla sprztu strzaowego ma na celu wyeliminowanie stosowania wyrobw niemetalowych wykonanych z materiaw o waciwociach nieprzewodzcych (o rezystancji powierzchniowej wikszej ni 1 x 109 ), ktre w warunkach uytkowania mog gromadzi na swej powierzchni niebezpieczne nadmiarowe adunki elektrostatyczne; w celu wyeliminowania zagroe spowodowanych gromadzeniem na wyrobach niemetalowych niebezpiecznych nadmiarowych adunkw elektrostatycznych wchodzcych w skad wyposaenia sprztu strzaowego, wyroby te powinny by wykonane z materiaw o potwierdzonych waciwociach elektrostatycznych. W art. 214 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze przyjto, e pozostaj w mocy, w zakresie i przez czas w nich okrelony, decyzje o dopuszczeniu wyrobw do stosowania w zakadach grniczych, wydane na podstawie dotychczasowych przepisw. Ze wzgldu na swoj tre, projekt podlega notyfikacji, zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktw prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). Proponuje si, aby projektowane rozporzdzenie weszo w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. Projekt zostanie umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa rodowiska, stosownie do art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dziaalnoci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z 2009 r. Nr 42, poz. 337 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 161, poz. 966), w celu umoliwienia zgoszenia, w trybie art. 7 tej ustawy, zainteresowania pracami nad przedmiotowym projektem rozporzdzenia.

strona 76 z 81

OCENA SKUTKW REGULACJI

1. Podmioty, na ktre oddziauje projektowany akt normatywny Przepisy zawarte w projekcie rozporzdzenia bd oddziaywa w szczeglnoci na: 1) podmioty uprawnione do skadania wniosku o wydanie decyzji w sprawie dopuszczenia wyrobu do stosowania w zakadach grniczych, wymienione w art. 113 ust. 5 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981), tj. producentw, ich upowanionych przedstawicieli, w rozumieniu art. 5 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoci (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935, z pn. zm.), dystrybutorw oraz importerw wyrobu, dostawcw wyrobw finalnych, a take przedsibiorcw oraz innych podmiotw, ktre nabyy lub wykonay wyrb jednostkowo (w przypadku przedsibiorcy z zamiarem stosowania go we wasnym zakadzie grniczym); 2) przedsibiorcw w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze, ktrzy bd stosowali wyroby wymienione w rozporzdzeniu; 3) jednostki, ktre bd dokonyway bada wyrobu, w oparciu o wymagania techniczne, oraz akredytowane jednostki certyfikujce wyroby, w ktrych bd dokonywane te badania; 4) Prezesa Wyszego Urzdu Grniczego, wydajcego decyzje w sprawie dopuszczenia wyrobu do stosowania w zakadach grniczych. 2. Konsultacje spoeczne Projekt zostanie rozesany do: 1) reprezentatywnych organizacji zwizkowych oraz reprezentatywnych organizacji pracodawcw w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trjstronnej Komisji do Spraw Spoeczno-Gospodarczych i wojewdzkich komisjach dialogu spoecznego (Dz. U. Nr 100, poz. 1080, z pn. zm.), tj. do: a) Niezalenego Samorzdnego Zwizku Zawodowego Solidarno w tym do Komisji Krajowej, Sekretariatu Grnictwa i Energetyki oraz Sekcji Krajowej Geologiczno-Wiertniczej, b) Oglnopolskiego Porozumienia Zwizkw Zawodowych, w tym do zrzeszonych w tym podmiocie grniczych struktur zwizkowych: Zwizku Zawodowego Grnikw w Polsce, Zwizku Zawodowego Ratownikw Grniczych w Polsce, Zwizku Zawodowego Pracownikw Przemysu Miedziowego, Zwizku Zawodowego Pracownikw Doowych, Zwizku Zawodowego Maszynistw Wycigowych Kopal w Polsce, Porozumienia Zwizkw Zawodowych Grnictwa, Zwizku Zawodowego Pracownikw Zakadw Przerbki Mechanicznej Wgla w Polsce Przerbka, Zwizku Zawodowego Jednoci Grniczej, Zwizku Zawodowego Pracownikw Technicznych i Administracji Dozr KGHM Polska Mied S.A., Federacji Zwizkw Zawodowych Grnictwa Wgla Brunatnego, Oglnopolskiego Zwizku Zawodowego Grnictwa Naftowego i Gazownictwa, c) Forum Zwizkw Zawodowych, w tym do zrzeszonej w tym podmiocie grniczej struktury zwizkowej: Porozumienia Zwizkw Zawodowych KADRA, d) Pracodawcw Rzeczypospolitej Polskiej, e) Polskiej Konfederacji Pracodawcw Prywatnych Lewiatan, f) Business Centre Club Zwizku Pracodawcw, g) Zwizku Rzemiosa Polskiego; 2) Komisji Krajowej Wolnego Zwizku Zawodowego Sierpie 80; 3) Komisji Krajowej NSZZ Solidarno 80; 4) Zwizku Zawodowego Kontra; 5) Marszakw Wojewdztw; 6) Stowarzyszenia Gmin Grniczych w Polsce;
strona 77 z 81

7) Zwizku Gmin Zagbia Miedziowego; 8) Forum Przemysu Wydobywczego; 9) Porozumienia Pracodawcw Przemysu Wydobywczego (Zwizku Pracodawcw Grnictwa Wgla Kamiennego); 10) Zwizku Pracodawcw Polska Mied; 11) Polskiego Stowarzyszenia Grnictwa Solnego; 12) Zwizku Pracodawcw Porozumienie Producentw Wgla Brunatnego; 13) Polskiego Zwizku Producentw Kruszyw; 14) Stowarzyszenia Kopal Odkrywkowych; 15) Stowarzyszenia Producentw Cementu; 16) Stowarzyszenia Przemysu Wapienniczego; 17) Regionalnego Stowarzyszenia Przedsibiorcw Wydobywajcych Kopaliny Pospolite; 18) Stowarzyszenia Kierownikw Ruchu Zakadw Grniczych; 19) Krajowego Zwizku Pracodawcw Brany Geologicznej; 20) Akademii Grniczo-Hutniczej im. Stanisawa Staszica w Krakowie, w tym jednostek aktualnie upowanionych do przeprowadzania badan i oceny wyrobw, zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych (Dz. U. Nr 99, poz. 1003, z 2005 r. Nr 80, poz. 695 oraz z 2007 r. Nr 249, poz. 1853): a) Wydziau Elektrotechniki, Automatyki, Informatyki i Elektroniki Katedra Telekomunikacji, b) Wydziau Grnictwa i Geoinynierii: Centralnego Laboratorium Techniki Strzelniczej i Materiaw Wybuchowych, Katedry Grnictwa Podziemnego, c) Wydziau Inynierii Mechanicznej i Robotyki: Katedry Automatyzacji Procesw, Katedry Maszyn Grniczych, Przerbczych i Transportowych, Katedry Transportu Linowego, Katedry Wytrzymaoci Materiaw i Konstrukcji, d) Wydziau Wiertnictwa, Nafty i Gazu Laboratorium Bada Atestacyjnych Urzdze Wiertniczych i Eksploatacyjnych; 21) Politechniki lskiej, w tym jednostek aktualnie upowanionych do przeprowadzania badan i oceny wyrobw, zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych: a) Instytutu Mechanizacji Grnictwa na Wydziale Grnictwa i Geologii, b) Katedry Elektryfikacji i Automatyzacji Grnictwa na Wydziale Grnictwa i Geologii; 22) Politechniki Wrocawskiej, w tym jednostek aktualnie upowanionych do przeprowadzania badan i oceny wyrobw, zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych: a) Wydziau Elektrycznego Instytutu Energoelektryki, b) Wydziau Geoinynierii, Grnictwa i Geologii Instytutu Grnictwa Laboratorium Transportu Tamowego, c) Wydziau Mechanicznego Instytutu Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn; 23) Uniwersytetu lskiego Wydziau Nauk o Ziemi;
strona 78 z 81

24) Gwnego Instytutu Grnictwa; 25) Polskiej Akademii Nauk: a) Instytutu Geofizyki, b) Instytutu Mechaniki Grotworu; 26) Centralnego Instytutu Ochrony Pracy Pastwowego Instytutu Badawczego; 27) Pastwowego Instytutu Geologicznego Pastwowego Instytutu Badawczego; 28) Instytutu Nafty i Gazu; 29) Instytutu Techniki Grniczej KOMAG; 30) Instytutu Technik Innowacyjnych EMAG; 31) Poltegor-Instytut Instytutu Grnictwa Odkrywkowego; 32) Instytutu Mechanizacji Budownictwa i Grnictwa Skalnego; 33) podmiotw zawodowo trudnicych si wykonywaniem czynnoci w zakresie ratownictwa grniczego oraz innych jednostek ratownictwa grniczego: a) Centralnej Stacji Ratownictwa Grniczego S.A. w Bytomiu, b) Jednostki Ratownictwa Grniczo-Hutniczego w Lubinie, c) Ratowniczej Stacji Grnictwa Otworowego w Krakowie (Oddziau Polskiego Grnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A.), d) Jednostki Ratownictwa Grniczego sp. z o.o. w Tarnobrzegu; 34) niewymienionych w pkt 20, 21, 22, 24, 25 lit. b, 26, 28, 29, 30 oraz 33 lit. a jednostek aktualnie upowanionych do przeprowadzania badan i oceny wyrobw, zgodnie z zacznikiem nr 3 do rozporzdzenia Rady Ministrw z dnia 30 kwietnia 2004 r. w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych: a) Biura Badawczego do spraw Jakoci Stowarzyszenia Elektrykw Polskich, b) Centrum Bada i Dozoru Grnictwa Podziemnego sp. z o.o., c) INOVA Centrum Innowacji Technicznych sp. z o.o., d) Jednostki Opiniujcej, Atestujcej i Certyfikujcej Wyroby TEST sp. z o.o., e) KGHM CUPRUM sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe, f) Orodka Bada, Atestacji i Certyfikacji OBAC sp. z o.o.; 35) Krajowej Izby Gospodarczej; 36) Grniczej Izby Przemysowo-Handlowej; 37) Zarzdu Gwnego Stowarzyszenia Inynierw i Technikw Grnictwa; 38) Stowarzyszenia Naukowo-Technicznego Inynierw i Technikw Przemysu Naftowego i Gazowniczego; 39) Oglnopolskiego Stowarzyszenia Pracownikw Suby BHP; 40) Stowarzyszenia Geodetw Polskich; 41) Polskiego Towarzystwa Geologicznego; 42) Naczelnej Organizacji Technicznej; 43) Bractwa Gwarkw Zwizku Grnolskiego; 44) Polskiej Izby Gospodarczej Ekorozwj; 45) Forum Odbiorcw Energii Elektrycznej i Gazu.

strona 79 z 81

Ze wzgldu na swj przedmiot regulacji, projekt nie bdzie kierowany do Komisji Wsplnej Rzdu i Samorzdu Terytorialnego. Omwienie wynikw konsultacji spoecznych zostanie dokonane w wersji projektu kierowanej do uzgodnie midzyresortowych. 3. Wpyw regulacji na dochody i wydatki budetu i sektora publicznego Wejcie w ycie projektowanego rozporzdzenia nie spowoduje zwikszenia wydatkw budetu pastwa. Naley ponadto wskaza, e finansowanie omawianych zada i obowizkw Prezesa Wyszego Urzdu Grniczego jest zagwarantowane w ustawie budetowej (w czci dotyczcej Wyszego Urzdu Grniczego), w ramach rodkw zwizanych z realizacj przepisw ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze. Z wydaniem decyzji o dopuszczeniu wie si konieczno uiszczenia przez wnioskodawc opaty skarbowej. Sprawy te reguluje obecnie ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z pn. zm.). Zmiana terminologii w zakresie katalogu wyrobw objtych obowizkiem uzyskania decyzji w sprawie dopuszczenia wyrobu do stosowania w zakadach grniczych, w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego, pocignie za sob konieczno wprowadzenia stosownych zmian w tej ustawie. 4. Wpyw regulacji na rynek pracy Nie przewiduje si oddziaywania projektowanego rozporzdzenia w powyszym zakresie. 5. Wpyw regulacji na bezpieczestwo uytkowania wyrobw w warunkach zagroe wystpujcych w ruchu zakadw grniczych. Rozwizania zawarte w projekcie utrzymaj istniejcy wysoki poziom bezpieczestwa w omawianym zakresie. 6. Wpyw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, w tym na funkcjonowanie przedsibiorstw Ocenia si, e projektowane zmiany nie wpyn na wysoko kosztw prowadzenia dziaalnoci gospodarczej. 7. Wpyw regulacji na sytuacj i rozwj regionalny Nie przewiduje si oddziaywania projektowanego rozporzdzenia w powyszym zakresie. 8. rda finansowania projektowanych rozwiza Projektowana regulacja nie wymaga pozyskiwania dodatkowych rde finansowania.

strona 80 z 81

WSTPNA OPINIA O ZGODNOCI PROJEKTU Z PRAWEM UNII EUROPEJSKIEJ

Na podstawie 10 ust. 7 uchway nr 49 Rady Ministrw z dnia 19 marca 2002 r. Regulamin pracy Rady Ministrw (M. P. Nr 13, poz. 221, z pn. zm.) przedstawia si nastpujc opini:

Wyroby wskazane w projektowanym rozporzdzeniu, tj. podlegajce dopuszczeniu do stosowania w zakadach grniczych w drodze decyzji Prezesa Wyszego Urzdu Grniczego, nie s objte przepisami okrelajcymi wymagania dotyczce ocenie zgodnoci, wydawanymi w szczeglnoci na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodnoci (Dz. U. z 2010 r. Nr 138, poz. 935, z pn. zm.). Odrbno tych dwch grup wyrobw podkrela jednoznacznie art. 113 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981). W konkluzji naley stwierdzi, e projekt rozporzdzenia Rady Ministrw w sprawie dopuszczania wyrobw do stosowania w zakadach grniczych jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

strona 81 z 81