FGGGIKM EKKKHJQ DJJJGIP CIIIKHO BHHHJGN

i
Risale-i Nur Klliyatndan

Asa-y Msa
NDEKS - DPNOT - SZLK - KRONOLOJK BLG

Mellifi Bedizzaman SAD NURS

indekiler
Takdim
...........................................................................................................................

Bedizzaman Said Nurs kimdir? BRNC KISIM

......................................................................

11 19 21 23

..............................................................................................................

Birinci Mesele

...........................................................................................................

Namazn ehemmiyeti ve insana pek ar bir yk olmad anlatlr.

kinci Meselenin Hlsas

.....................................................................................

lmn kanlmaz bir gerek olduu, iman ve istikametle yaamann lm terhis tezkeresine, itikatszlk ve sefahata dalmann ise idam sehpas hline getirdii izah edilir.

nc Mesele

.........................................................................................................

28 34

Hakik ve gerek lezzetin imanda olduu gayet gzel bir slp ile aklanr.

Drdnc Mesele

.....................................................................................................

Bu dnyada insann omuzuna yklenmi olan en nemli meselenin ne olduu izah edilir.

Beinci Mesele

..........................................................................................................

38

Genliin geici olduu gerei ile, onu istikametle geirmenin ebed bir genlii kazandrd anlatlr.

Altnc Mesele Yedinci Mesele

............................................................................................................

40 47

Her bir ilmin Allahn varln ispat edii tatl bir slpla izah edilir.
..........................................................................................................

Cenab- Hakkn isimlerine (Esma-i Hsna) dayanarak ahiretin varln ispatlayan mkemmel bir risaledir.

Sekizinci Meselenin Hlsas

...............................................................................

67

Ahirete iman hakikatinin hem ebed hayatta, hem de dnya hayatnda saadete sebep olduu gayet ak ekilde anlatlr.

Dokuzuncu Mesele

..................................................................................................

89

Neden imann bir meselesini inkr eden kfir olur, kabul etmeyen de slmdan kar, Mslman olmaz? sualine verilen bir cevap. mann alt artnn birbirine bal ve birbirinin delili olduu izah ve ispat edilir.

Onuncu Mesele ( Emirda iei )

......................................................................

99

Kur'nda bulunan tekrarlarn sebebini ve hikmetini anlatan harika bir risaledir.

ASA-YI MSA | 5

NDEKLER

Onuncu Meseleye Bir Hatime Olarak ki Haiye

......................................

114

Kur'nn hakik tercmesinin olamayaca ve kimin iin Allah varsa, onun iin her eyin var olduu, kimin iin de yoksa, her eyin ona yok olduu izah ve ispat edilir.

On Birinci Mesele

.................................................................................................

121

mann sonsuz netice ve faydalarndan birka tanesini izah ve ispat eden harika bir risaledir. Hatime
...................................................................................................................

135 140 153 154

Felk Suresinin gnmze ait iaret ettii manalar izah eder. On Birinci Meselenin Haiyesinin Bir Lhikas
..........................................

KNC KISIM (Hccetllahil-Blia Risalesi) Birinci Hccet-i maniye

..................................................

.....................................................................................

Yaratcsn kinattan soran bir ahsn mahedelerini anlatan temsili bir ifadeyle birok tabiat olaylar ve varlklarnn diliyle Allah tantan harika bir risaledir.

kinci Hccet-i maniye

........................................................................................

221

Atomdan, alyuvar, akyuvar, hcre ve yldzlara kadar her eyin Allahn orta, ei ve benzerinin olmadn, olmamas gerektiini, yaratcnn ancak bir olmas gerektiini mkemmel bir slpla izah ve ispat eden gayet ho ve tatl bir risaledir.

nc Hccet-i maniye

...................................................................................

243

Tabiatlk fikrinden gelen dinsizlik ve Allah inkrcl asla dirilmeyecek bir surette ldrp, kfrn temel tan zir zeber eden harika bir risaledir. Hatime
..................................................................................................................

268

"Allahn bizim ibadetimize ne ihtiyac var?" "Kinatn bir tek kudret tarafndan icat ve idare edilmesi neden daha kolaydr?" "Yoktan var, var da yok edilebilir mi?" gibi suallere de cevap vererek tevhid yolunun akla uygunluu, irk yolunun ise son derece mkltl olduu aikr bir ekilde izah edilir.

Drdnc Hccet-i maniye

...............................................................................

277

Cenab- Hakkn Adl isminin kinattaki tecellilerini gsteren olduka tatl bir risaledir.

Beinci Hccet-i maniye

....................................................................................

285

Cenab- Hakkn Hakem isminin kinat yzndeki tecellilerini gzel bir slpla izah eder.

Altnc Hccet-i maniye

.....................................................................................

301

Cenab- Hakkn Hayy, Kayyum, Muhy ve Mmit isimlerinin tecellileri ile dnyann bir tarla, ahiretin ise bir harman olduunu ispat eden gzel bir risaledir.

NDEKLER

6 | ASA-YI MSA

Yedinci Hccet-i maniye

....................................................................................

309

Yeryznn mkemmel ssleniini nazara vererek, Allahn varlk ve birliini, en gzel isimlerin Ona ait olduunu izah eder.

Sekizinci Hccet-i maniye

.................................................................................

315

Cenab- Hakkn varlnn gerekliliini, birliini ve kudretinin azametini gayet tatl bir ekilde izah ve ispat eden harika bir risaledir.

Dokuzuncu Hccet-i maniye

............................................................................

343

ldkten sonra dirilmeye ve ahirete iman, insann hem ahs, hem de cemiyet hayatnn huzuru iin ne kadar gereklidir? Bu hususu, ldkten sonra dirilmenin delilleriyle beraber izah ve ispat eden nemli bir tefsirdir.

Onuncu Hccet-i maniye

...................................................................................

365

Hepimizin her zaman tekrar ile imanmz iln ettiimiz ahadet kelimesindeki "Allahtan baka ilh yoktur" hkmn "Tevhid Cmlesi"nin on bir kelimesinde gayet ak bir ekilde izah ederken, ayn zamanda bizlere neleri mjdelediini de aklar.

On Birinci Hccet-i maniye

..............................................................................

379

u kinat halk eden bir yaratcnn varln ve olmas gerektiini gzel bir slpla temsili olarak izah eder.

man ve Hakik Gzel Mektuplar

...................................................................

403 419 445 446 447 462 467 484 485 488 489 553

Medine-i Mnevverede bulunan mhim bir limin Bedizzaman Said Nurs hakknda bir yazs EKLER

....................................

......................................................................................................................

Asa-y Msa'nn Telif Tarihesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ahs Bilgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yer Bilgileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ayet ve Arapa Metin ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Hadis ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ahs ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yer ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Genel ndeksi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tarihsel Geliim ve Olaylar inde Bedizzaman Said Nurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ASA-YI MSA | 7 NDEKLER

Takdim
Dorudan doruya Kurndan alp ilham, / Asrn idrakine syletmeliyiz slm. Din, vatan ve hrriyet airi Mehmed Akifin, Kurn bir nur ve mukaddes kitabmzdan mjdeli bir mesaj beklentisi iindeki slm dnyas adna bu msralarla dile getirdii ideal, elinizdeki eserin mellifi Bedizzaman Said Nurs tarafndan telif edilen Risale-i Nur Klliyat ile gereklemi; Kurnn amz insanna verdii mesajlar bu eserlerle ortaya konulmutur. Modern a insannn arad Kurn yorumunu, en mkemmel ekliyle Risale-i Nurda bulmak mmkndr. Bu yorum, ruh-i aslyi rencide etmeden, asrn idrakine uygun izahlar ihtiva eden bir hususiyete sahiptir. Risale-i Nur, Kurnn bu asra bakan mesajn anlayp yorumlama hususunda tecdit vazifesini ifa etmitir. amzn hususiyetlerini derin bir vukufla tahlil ve manev hastalklarn isabetle tehis eden Bedizzaman, Zaman iman kurtarmak zamandr forml erevesinde kaleme ald Risale-i Nurla, bu zamann manev ihtiyalarna tatminkr cevaplar veren bir iman hazinesini ortaya koymutur. Neden zaman, iman kurtarmak zamandr? nk amzda iman, eski devirlerde grlmemi hcum ve taarruzlara maruzdur. Eskiden iman, bylesine byk tehlikelerle kar karya deildi. Cemiyetlere, byk lde teslimiyete dayal bir iman hkimdi. O itibarla, byk zatlarn szleri, delilsiz de olsa kabul ediliyordu. Bugn ise, materyalist cereyanlarn yaygn hle gelmesi sebebiyle, bu iman tehdit eden pheler birok zihni megul edecek seviyeye ulamtr. Asrlardr Kurn aleyhine ylagelen phe, itiraz ve evhamlar, bu asrn alkantlar iinde yol bulup, an modern imknlar kullanlarak birok insana mal edilebilmitir. te Bedizzaman Said Nurs, bu gelimelerin, Mslmanlarn dahi imann tehlikeye sokacan grerek, bir sel gibi gelen inanszlk telkinleri karsnda, dorudan doruya Kurndan ilham alarak telif ettii Risale-i Nur gibi muhkem bir seddi tesise muvaffak olmutur. Bu eserlerde, her insann zihnini megul eden ve modern a insanlarnn da bigne kalamayaca, Ben kimim? Nereden geldim? Nereye gidiyorum? Bu dnyadaki vazifem nedir? suallerine doyurucu izahlar getirilmekte; bata Allaha iman olmak zere btn iman esaslar izah ve ispat edilmekte; bu konularda fen ve felsefe adna ortaya konulan phe ve sualler ikna edici bir slpla cevaplandrlmakta; ilimle dinin uzlamazl yolundaki iddialar pskrtlerek, ilme din namna sahip klmakta; slm dejenere etmek maksadyla giriilen tahrifat tahrip teebbsleri boa karlmakta; maddeci anlaya bina edilen medeniyetin insanl srkledii manev buhranlar, Kurnn tevhit ve hair

ASA-YI MSA | 9

TAKDM

gibi geni hakikatlerine dair akl doyuran, ruhu okayan, kalbi tatmin eden tatl izahlarla tedavi edilmekte; ruhun ve kalbin vazifesizliinden doan skntlarn srkledii sefahat ve baboluk hli, Kurn mesajyla izale edilmektedir. Risale-i Nurun ok byk nem tayan bir dier zellii de, amzn sosyal ve siyas problemlerine; din ve demokrasi, din ve siyaset, cihad, terr gibi tartma konularna kresel boyutta ve kalc geerlilik tayan ufuk ac yorumlaryla salam ve tutarl zmler getirmesi; demokrasiyi, hak ve hrriyetleri, sivil toplumu nceleyen ve mspet hareket esasna dayanan orijinal ve rnek bir hizmet metoduna kaynaklk etmesidir. Risale-i Nurun pek ok dnya diline evrildii; dnya niversitelerinde tezlere ve ilm aratrmalara konu olduu; hakkndaki pein hkmlerin sratle yklmaya yz tuttuu; muhteva ve mesajnn her geen gn daha iyi anlald u gnlerde, bu paha biilmez kymetteki eserleri orijinal bir tanzimle ve istifadeyi kolaylatracak yeniliklerle tekrar nerederek, nemli bir hizmeti daha ifa ettiimiz inancndayz. Yaplan yenilikleri u ekilde sralayabiliriz: 1. Metinde geen bilinmeyen kelimelerin anlamlar ayn sayfada verilmi; kelimelerin seiminde 8-11. snf renci dzeyi esas alnmtr. Kelimeye, getii yerdeki anlamn verilmesine zen gsterilmi; farkl anlamlar pe pee sralanmtr. Ayrca, bilinen szlk anlamnn dnda, Risale-i Nurun orijinal slbu iinde kendisine has bir anlamda kullanlan kelime veya kelime gruplarnn aklamas da, buna uygun ekilde yaplmtr. 2. Risale-i Nurun metni, slp ve zellii de dikkate alnarak, Trkenin iml kurallarna gre dizilmitir. 3. Mellif Bedizzaman Said Nursnin ksa biyografisinden baka; onun hayatnda nem tayan tarihlerin sraland bir tarih cetveline, ayrca yer verilmitir. Bu cetvel, ayn tarihlerde Trkiyede ve dnyada meydana gelen nemli olaylar da ihtiva etmektedir. Bu tercih ile, Risale-i Nura taallk eden nemli olaylarn, cereyan ettikleri konjonktr erevesinde deerlendirilebilmesi hedeflenmitir. 4. Risale-i Nurda geen ahs ve mekn bilgilerinin yer ald listelerle birlikte, ahs ve mekn indeksi de mevcuttur. Bylece okuyucu, ahs ve meknlar hakknda bilgilenmekle birlikte, onlarn metindeki yerlerine de kolaylkla ulaabilecektir. 5. Metinde geen ayet ve hadisler iin iki ayr balk altnda indeks hazrlanmtr. ndekslerin alfabetik sralannda, metinlerin Trke okunular esas alnmtr. Bylece, Arap alfabesini bilmeyenlerin de indeksten istifade edebilmesi hedeflenmitir. 6. Genel indeks, konu balklar belirlenirken alt balklarn da dikkate alnd bir titizlikle hazrlanmtr. 7. Her risalenin telif tarihi ile ilgili olarak elde bulunan bilgiler hem o risalenin balangcna, hem de liste olarak eserin sonuna konulmutur.

YEN ASYA NERYAT

TAKDM

10 | ASA-YI MSA

Bedizzaman Said Nurs kimdir?

1878de Bitlisin Hizan ilesinin Nurs kynde doan Bedizzaman, ilk eitimini aabeyi Molla Abdullahtan ald. Deiik medreselerde ksa aralklarla kalarak be yl sren tahsil hayatna, Ta Kynde sekiz yanda balad. Sonunda, Doubayaztta eyh Mehmet Cellnin medresesinde ay sren bir eitimden sonra icazetini ald ve Doubayazttan ayrld. lm mnazaralardaki baars, gen yata ulat seviye, anlalmas en zor konular kolaylkla anlamas ve mtala ettii kitaplar kolaylkla ezberine almas gibi farkllklar sebebiyle, zamann limleri ona Bedizzaman lkabn uygun grdler. Bitlise gelen Bedizzaman, Vali mer Paann konanda iki yl kaldktan sonra Vana gitti. Burada kald on yl boyunca, almalarn pek ok farkl ilimde derinletirirken, Horhor Medresesini kurarak dersler de vermeye balad. Eitim almalar srasnda, fen ilimleriyle din ilimlerinin birlikte okutulaca, Medresetzzehra adn verdii niversite projesinin eitim esaslar ve ynetim eklini de belirledi. Vali konanda bir gazetede okuduu haber zerine Bedizzaman, hayatnn bir gayesi olarak Kurnn bu asra bakan manev mucizesini insanlara ispat ederek gsterme kararn verdi. Bu haber, ngiliz Smrgeler Bakan Gladstoneun azndan bir oyunu dile getiriyordu: slm dnyasna hkim olmak iin, ya Kurn Mslmanlarn elinden alnmal, ya da Mslmanlar Kurndan soutulmal. Vandaki uzun ikametinin neticesi olan bu karar ve arkta kurulmasn istedii niversite fikri, Said Nursnin bundan sonraki hayatn ekillendiren en nemli iki hedefti. niversite dncesini hkmete iletmek isteyen Said Nurs, Van valisi kodral Tahir Paann teviki ve referansyla, 1907 ylnn balarnda stanbula gitti. lk i olarak, Douda kurulmasn istedii niversite ile ilgili bir dilekeyi padiahn zel kalem dairesi olan Mabeyn-i Hmayuna sundu. Ancak, hkmet dilekenin konusunu gerekletirmek iin hibir giriimde bulunmad. Geliinden iki ay sonra Fatihteki ekerci Handa kalmaya balad. Burada her suale cevap verilir, her mkl hallolunur; fakat sual sorulmaz eklinde bir daveti kapsna asmas, ksa srede btn stanbulda deiik evrelerde yank buldu. Evhamlanan hkmet tarafndan birka kere tutuklanan Bedizzaman, hukuk adan su isnat edilemeyince, serbest brakld. Ancak, susuzluu onu Topta Tmarhanesine gnderilmekten kurtaramad. Doktorlarn salam raporu vermesine ramen, o gzetimde kalmaya devam etti, sadece yeri deiti; tmarhaneden tekrar hapishaneye gnderildi. nk, hkmet ile uzlamamt. Zaptiye Nazr efik Paann, ihsan- ahane ile birlikte getirdii Padiah selmn reddetmitikurulmasn nerdii niversitenin rektr tayin edilmesine ve rektrlk maann hemen denmeye balanaca szn almasna ramen. Bu arada, elbette, eitim hakkndaki teklifi Bakanlar Kurulunun gndemine alnacak ve grlmesi salanacakt. Bedizzaman, bu teklifleri sus pay olarak grdnden kabul etmedi ve hapishaneye gnderilmeyi tercih etti. 23 Temmuz 1908de II. Merutiyetin iln edilmesiyle serbest braklan Bedizzaman Said Nurs, stanbulda ok hareketli bir siyas hayat yaamaya balad. Gazetelerde, Hrriyete Hitap adyla yaynlanan nutkunu, nce hrriyetin nc gnnde Sultanahmetteki mitingde, daha sonra ttihatlarn ileri gelenleriyle birlikte gittii Selnik Meydannda okudu. stanbuldaki sosyal hareketlilik devam ederken, cemiyetlere ye oluyor, gazetelerde makaleler yazyor, konferanslara ve toplantlara katlyor, kendisine yakn bulduu toplumsal gruplara grlerini aktaryordu. Merutiyetin iln ile birlikte, eitli evrelerde meydana gelen tepkiyi ortadan kaldrmak iin, nemli teebbslerde bulundu. Bedizzaman imzasyla Sadrazamlk aracl ile Dou llerindeki nfuzlu ahslara telgraflar ekti. stanbulun muhtelif yerlerindeki avc taburlarn dolat. Medrese mensuplarnn toplandklar yerlere gitti. Merutiyetin ve anayasal sistemin slmiyete aykr olmadn, Asr- Saadetteki ynetim ruhuna uygunluunu anlatarak, gerilimi hayli yattrd.

ASA-YI MSA | 11

BYOGRAF

Tarihe 31 Mart Vakas olarak geen ayaklanmada yattrc bir rol oynamasna ramen, Bedizzaman da, skynetim mahkemesinde, dierleri gibi idam talebiyle yargland. Merutiyetin slmiyete olan uygunluunu ve lke iin gerekliliini ieren kapsaml bir savunmann sonunda beraat etti. Serbest brakldktan sonra stanbuldan ayrld. Bu mdafaas, ki Mekteb-i Musibetin ehadetnamesi veya Divan- Harb-i rf adyla neredildi. 1910 yl baharnda Vana ulaan Bedizzaman, birka ay Horhor Medresesinin yeniden dzenlenmesi iiyle megul oldu. Hakkri, Bitlis, Mu, Diyarbakr ve Urfa yrelerindeki airetleri ziyaret etti. Merutiyeti, hrriyeti, anayasay ve bunlarn slm temellerini, merutiyetin nimetlerinden faydalanmalar iin gayret gstermelerinin gerekliliini anlatt. Daha sonra bu grmelerin ve aklamalarn zetini Mnazarat ad altnda yaynlad. K mevsiminin girmesiyle ama giden Said Nurs, limlerin daveti zerine Emeviye Camiinde, sonradan Hutbe-i amiye ad ile neredilen, slm dnyasnn siyas, ekonomik ve sosyal sorunlar ve zm yollarn anlatt bir hutbe okudu. niversite projesini iletmek amacyla stanbula dnen Bedizzaman, Sultan Reada, Rumeli seyahatinde Dou Vilyetlerini temsilen, elik etti. Daha sonra, Balkan Savann balamasyla inas durdurulan skp niversitesi iin ayrlan tahsisatn aktarlmas ile birlikte Bedizzamann Douda bir niversite kurulmas teklifi, hkmete kabul edildi. niversitenin temeli, 1913 ylnda atldysa da, I. Dnya Savann balamas bu projenin de ertelenmesine sebep oldu. Birinci Dnya Savann balamasyla birlikte Dou llerimizin Ruslar tarafndan igal edilmesi zerine, talebeleriyle beraber Dou Milis Tekiltn kurdu ve Van-Bitlis cephesinde gnll alay komutan olarak Ermenilere ve Ruslara kar savat. Bitlis savunmas srasnda Ruslara esir dnce, Kosturmaya sevk edildi. ubat 1917de balayan Rus ihtilli srasnda firar ederek, Kosturma, Petersburg, Varova, Viyana, Sofya zerinden, Kasm 1918de stanbula ulat. Gelii byk bir ilgiyle karlanan Bedizzaman, Harbiye Nazr Enver Paann teklifi zerine, stanbulda kurulma aamasnda olan Drlhikmetil-slmiyeye ye tayin edildi. eyhlislm Msa Kzm Efendinin teklifi ile de, Sultan Vahdettin tarafndan kendisine ilmiyede Mahre payesi verildi. Mahre Mevleviyyeti olarak da anlan bu paye, Osmanl lkesindeki btn resm ulemann reisi olan Bamderristen sonraki ilm rtbe anlamna geliyordu. amlcada, Yusuf zzettin Paa Kknde kalan Bedizzaman, Kurnn mucizeliini an insanna gstermek iin yazdklarn neretmeye balad. man rknlerinin ispatna dair Nokta, eitli ayet ve hadisleri tefsir eden Snuhat, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamberliini ispat eden uaat, Kurnn mucizeliini anlatan Rumuz, sosyal konularda Tulat, tevhidin ispat hakknda Katre, zl szleri iine alan Hakikat ekirdekleri, ahlk ve ubudiyet derslerini ihtiva eden Habbe, Zerre ve emme adl risalelerini yazd ve yaynlad. Bu srada Birinci Dnya ava da bitmi ve ngilizler payitaht igal etmekle kalmam, Trkiyede kendi politikalarn destekleyecek bir kamuoyu da oluturmaya balamlard. Kamuoyunda cidd kuvvet kazanan ngiliz taraftarl, etkisini, Bedizzamann Hutuvat- Sitte adl eserini stanbulun nemli yerlerinde datmasyla, kaybetti. Anadoluda balayan stikll Savann ve Kuva-i Milliyenin aleyhine, ngilizlerin etkisinde kalan baz evrelerin basksyla karlan eyhlislm fetvasna kar bir fetva yaynlad. Yaz ve makalelerinde stikll Savan cihad, Kuva-i Milliyecileri de mcahit iln ederek istikll mcadelesini destekledi. Byk Millet Meclisi Hkmeti de, Bedizzaman yakndan takip ettiinden, srarla Ankaraya davet etti. Bedizzaman, 25 Kasm 1922de Ankarada Byk Millet Meclisinde dzenlenen resm ho geldin merasimiyle karland. Bir yandan meclis almalarna katlyor, bir yandan da milletvekilleriyle nemli konular tartyordu. Yeni kurulan devletin yaplanmasna katkda

BYOGRAF

12 | ASA-YI MSA

bulunmak iin 10 maddelik bir beyanname hazrlayarak milletvekillerine datt. Bu faaliyetleri baz evreleri olduka rahatsz ettiinden, Byk Millet Meclisi bakan Mustafa Kemal Paa ile aralarnda cidd bir tartmaya yol at. Mustafa Kemal zr dileyip tartmay daha fazla uzatmasa da, bu olay Bedizzaman ve yeni rejimin kurucular arasndaki gr farkllklarnn ilk iareti oldu. Ankarada kald srada, tabiatl ve inkrcl ortadan kaldrmay hedef alan, Hubab ve Zeylz-Zeyil gibi eserlerini yaynlad. Sultan Read dneminde karar verildii hlde, sava yznden inas srdrlemeyen Medresetzzehrann yeniden kurulmas iin TBMMne sunulan teklif kabul edilerek kanunlat. Bedizzaman, bu almalar srasnda, yeni rejimin nde gelenlerinin farkl bir yolda olduunu ve onlarla birlikte hareket etmenin mmkn olmadn anlad. Kendisine Ankarada kalma karlnda sunulan, Byk Millet Meclisi Hkmetinin en yksek din makam olan ark Umum Vaizlii ve milletvekillii imknlarn reddederek 1923 ylnn Mays ay balarnda Vana gitti. Bir sre sonra Erek Danda, talebeleriyle ders yapmaya balad. Bu arada Ankaraya kar tepkiler artyordu. Mektup yazarak ayaklanmada kendisinden destek isteyen eyh Saidi plnndan vazgeirmeye alt. Hamidiye paalarndan Kr Hseyin Paay eyh Said'e destek kararndan vazgeirtti. Yattrc bir rol oynamasna ramen, eyh Said Hdisesi sonras, Doudaki dier nfuzlu kimseler gibi, o da Burdurda zorunlu ikamete gnderildi. 1925 ylnn Mays ay ortalarnda getirildii Burdurda Nurun lk Kaps ad ile kitaplatrd iman hakikatlerini anlatmaya balad. Daha nce Arapa olarak yazd emme ve ule risalelerinin ek paralarn kaleme ald. Yine hkmetin emriyle, 25 Ocak 1926da nce Ispartaya, sonra da cra bir ky olan, Barlaya nakledildi. ldkten sonra dirilii ispatlayan Hair Risalesi, Kurn- Kermi esas alan ve insanlarn imanlarn kurtarmalarna vesile olan Szler ve Mektubat tamamen, Lemalar ise 26. Lemaya kadar, Barlada yazld. Bu srada Ankarada, yeni ynetim dinden uzak dnyev bir temel zerine oturtulmaya allyordu. 1928 ylnda gerekleen harf inklb ile, Arap harfleriyle kitap yaynlamak yasaklannca, risaleler el yazsyla yz binlerce yazlarak oaltlmaya baland. Sekiz yllk Barla hayatndan sonra Bedizzaman 1934 ylnn yaz aylarnda Ispartann merkezine getirildi. 20 Nisan 1935de savcnn talimatyla evi aranan Said Nursnin kitaplarna el konuldu. Bedizzamanla birlikte Isparta ve havalisinden 120 Nur Talebesi, tutuklanarak asker aralarla Eskiehir hapishanesine gnderildi. Bedizzaman, Eskiehir hapishanesinde Yirmi Yedinci, Yirmi Sekizinci, Yirmi Dokuzuncu ve Otuzuncu Lemalar ile Birinci ve kinci ua risalelerini yazarak Risale-i Nurun telifine devam etti. Eskiehir Ar Ceza Mahkemesi, 19 Austos 1935 tarihinde verdii kararla, Said Nursye, hukuk bir su isnat edilememesine ramen, Tesettr Risalesi bahanesiyle, ancak kanaat-i vicdaniyeye dayanarak, 11 ay hapisle birlikte Kastamonuda mecbur ikamet cezas verdi. On be talebesini ise altar ay hapis ile cezalandrd. Tahliye edildiinde serbest braklmayarak, polis gzetimi altnda mecbur ikamet iin Kastamonuya gnderildi. nc ua olan Mnacat Risalesi, Drdnc ua olan Hasbiye Risalesi, Altnc ua ve Yedinci ua olan Ayetl-Kbra Risalesi burada yazld. Bedizzaman, 20 Eyll 1943de Isparta Savcsndan gelen talimat zerine yeniden tutuklanp, 3 Ekim 1943 tarihinde Ispartaya gnderildi. nce asker konvoy eliinde kara yoluyla ankr zerinden Ankaraya, sonra Ispartaya getirildi. Risale-i Nur ile ilgili davalarn birletirilmesi karar alnd iin, Isparta, Kastamonu ve Denizlideki Nur Talebeleriyle beraber 25 Ekim 1943te Denizliye sevk edildi. Tecrit altnda balayan Denizli hapsinde On Birinci ua, On kinci ve On nc ualar yazd. 15 Haziran 1944 gn Denizli Ar Ceza mahkemesinden beraat ve tahliye karar kmasna ramen serbest braklmad. Bakanlar Kurulu kararyla Emirdada zorunlu ikamete tbi

ASA-YI MSA | 13

BYOGRAF

tutuldu. Burada, camie gitmesine bile msaade edilmeyecek kadar ar takip ve tarassuda uruyordu. Bedizzaman, hayat boyunca yirmi defa denenecek zehirleme teebbslerinin ilk n Emirdada yaad. Bu arada Yargtay Birinci Ceza Dairesi, 30 Aralk 1944 tarihinde verdii kararla, savc tarafndan temyiz edilen Denizli Ar Ceza Mahkemesinin beraat kararn onaylad. 1946 ylndan itibaren Isparta ve neboluda Risale-i Nurlar teksir edilmeye balanm ve 1947 ylnda, haccn snrl da olsa serbest braklmasyla, Nurlarn slm lemine yaylmas salanmt. Yeni yaz ile teksir edilen Asa-y Msa ve basks yaplan Genlik Rehberi gibi risaleler Hristiyan misyonerlere verilmi ve Risale-i Nurlar Amerikaya kadar gnderilmiti. Bu tr gelimelerden duyulan rahatszlkla, 17 Ocak 1948 gn Said Nurs ve Risale-i Nur Talebeleri Afyon Ar Ceza Mahkemesine sevk edildi. Denizli mahkemesinde gizli cemiyet kurma, rejim aleyhinde olma, inklplar kabul etmeme, Mustafa Kemali tahkir, v.b. gibi iddialarla yarglanp beraat karar almalarna ramen, Afyon Ar Ceza Mahkemesinde de ayn iddialarla yarglandlar. Said Nurs, Afyon Cezaevinin btn ar ve zor artlarna ramen, On Drdnc ve On Beinci ualar burada yazarak Risalei Nurlarn telifini tamamlad. Mahkeme, 6 Aralk 1948 tarihinde Said Nurs hakknda 20 ay ar hapis cezasna hkmetti. Temyiz edilen karar Yargtay, Bedizzamann lehine bozdu. Ancak, Afyon Ar Ceza Mahkemesi yarglamay uzatarak, 20 aylk srenin cezaevinde gemesini salayp 20 Eyll 1949da serbest brakt. 72 gn Afyonda polis kontrolnde iskna tbi tutulup, ancak 28 Aralk 1949 tarihinde mecbur ikamet yeri Emirdaa dnebildi. Bedizzaman, 14 Mays 1950de balayan ok partili dnemi, 23 Austos 1953e kadar kald Emirdada karlamt. Trkiyede 27 yl aradan sonra yeniden balayan demokratikleme dnemini byk bir sevin ve mitle karlayan Bedizzaman, talebeleriyle birlikte demokratlara ok nemli bir destek salad. Toplumun i dinamiklerine ve bnyesine uygun deiiklikleri tevik eden Bedizzaman, hayatnn sonuna kadar Demokratlardan ve demokrasiden yana olan tavrn korudu. 1952 ylnda stanbulda, Genlik Rehberi adl kitab hakknda Bedizzamana bir dava daha ald. 5 Mart 1952de yaplan son durumada, dava konusu kitabn 1943 ylnda Denizli mahkemesinden beraat karar ald ve bu kararn da Yargtayca onaylanm olduu anlaldndan, men-i muhakeme karar verilerek dava sonuca baland. Ardndan, Said Nurs Emirdaa dnd. Daha sonra 1953 yl balarnda stanbula gelen Bedizzaman, Fener Rum Patrikhanesini de ziyaret etti. Patrik Athenagoras ile grmesinde Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamberliini, Kurn- Kermin de Allahn kitab olduunu kabul etmeleri hlinde, Hrstiyanlar kastederek, ehl-i necat olacaklarn bildirdi. 23 Austos 1953te yerlemek zere geldii Ispartada alan bir davann daha sorgu hkimliinde iken reddedilmesi ile Bedizzaman'la ilgili mahkemeler devri kapand. Bu arada biyografisi talebeleri tarafndan kaleme alnd; Bedizzaman tarafndan dzeltmeler yaplarak Tarihe-i Hayat ismi ile Risale-i Nur Klliyatna dahil edildi. Bedizzaman, bundan sonraki hayatn ziyaretle geiriyor, gittii yerlerde talebelerine dersler yapyordu. Takvimler 21 Mart 1960 tarihini gsterirken, ar hasta bir vaziyette, yanndaki talebeleriyle Urfaya gitti. Seksen iki yllk mrn 23 Mart 1960 gn, pek Palas Oteli 27 numaral odada sabaha kar tamamlad. mr boyunca verdii iman ve hrriyet mcadelesi yznden bask altnda kalan Bedizzaman, 27 Mays 1960daki hkmet darbesinden sonra kabrinde de rahat braklmad. Halilrrahman Derghna defnedilen naa, 12 Temmuz 1960 gecesi kabrinden alnarak IspartaAfyon civarnda kimsenin bilmedii bir mezara defnedildi. Dayanlmas g basklara maruz braklmasna ramen, hayat tarzyla bir destan yazan Bedizzaman, arkasnda miras olarak Kurnn aa dersi ve mesaj olan Risale-i Nur KlliyaJ t ile milyonlarca Nur Talebesini brakt.

BYOGRAF

14 | ASA-YI MSA

Asa-y Msa'dan
Birinci Ksm
Denizli Hapsinin Bir Meyvesi
Zndka ve kfr-i mutlaka kar Risale-i Nurun bir mdafaanamesidir. Ve bu hapsimizde hakik mdafaanamemiz dahi budur. nk, yalnz buna alyoruz. Bu risale, Denizli Hapishanesinin bir meyvesi ve bir hatras ve iki Cuma gnn mahsuldr.

* Asa-y Msann Birinci

Ksm olan Meyve Risalesi, Denizli hapsinde iken 1943-1944de Trke olarak telif edilmitir.

Said Nurs

hakik: gerek kfr-i mutlak: kaytsz artsz kfr, mutlak kfr, hi bir iman hkm, delili, hakikati kabul etmeme, kesin ve tam

zndk: Allaha ve ahirete bir inkr. inanmayan, Allah inkr mahsul: verim. mdafaaname: mdafaa eden, imansz, mnkir. metni, savunma mektubu, savunma dilekesi.

ASA-YI MSA | 19

MEYVE RSALES

W
1

/pS nrpH prudG pa nna n p n

ayetinin ihbar ve srryla, Yusuf Aleyhisselm, mahpuslarn piridir; ve hapishane, bir nevi medrese-i Yusufiye olur. Madem Risale-i Nur akirtleri iki defadr oklukla bu medreseye giriyorlar; elbette Risale-i Nurun hapse temas ve ispat ettii bir ksm meselelerinin ksack hlsalarn, bu terbiye iin alan dershanede okumak ve okutmakla tam terbiye almak lzm geliyor. te o hlsalardan, be alt tanesini beyan ediyoruz.

aleyhisselm: Allahn selam onun zerine olsun. ayet: Kurann her bir cmlesi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. dershane: ders verilen yer. hlsa: bir eyin z, esas, zeti. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ispat: doruyu delillerle gsterme. lzm gelmek: gerekmek. madem: ...den dolay, byle ise. mahpus: hapsedilmi olan, mevkuf.

1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Yusuf daha yllarca zindanda kald. (Yusuf Suresi: 42.)

medrese-i Yusufiye: Yusufun medresesi, Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. mesele: nemli konu.

Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bepir: reis, her hangi bir meslek dizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ve sanatn balatcs. Rahm: merhamet eden, ok sr: gizli hakikat. merhametli olan, esirgeyen, akirt: talebe, renci. temas: deinme, anlatma. koruyan, acyan Allah. Rahman: sonsuz merhamet terbiye: eitim; iyi ahlak, saysahibi ve efkatle btn var- g ve edep renme. lklar rzklandran Allah. zindan: hapishane.

nevi: eit, tr.

MEYVE RSALES

20 | ASA-YI MSA

Birincisi
D RDNC SZDE
izah bulunan, her gn yirmi drt saat sermaye-i hayat Hlkmz bize ihsan ediyor; t ki, iki hayatmza lzm eyler o sermaye ile alnsn. Biz, ksack hayat- dnyeviyeye yirmi saati sarf edip, be farz namaza kfi gelen bir saati pek ok uzun olan hayat- uhreviyemize sarf etmezsek, ne kadar hilf- akl bir hata ve o hatann cezas olarak hem kalb, hem ruh skntlar ekmek ve o skntlar yznden ahlkn bozmak ve meyusne hayatn geirmek sebebiyle, deil terbiye almak, belki terbiyenin aksine gitmekle ne derece hasaret ederiz, kyas edilsin. Eer, bir saati be farz namaza sarf etsek, o hlde hapis ve musibet mddetinin her bir saati, bazen bir gn ibadet ve fn bir saati bk saatler hkmne geebilmesi ve kalb ve ruh meyusiyet ve skntlarn ksmen zeval bulmas ve hapse sebebiyet veren hatalara kefareten affettirmesi ve hapsin hikmeti olan terbiyeyi almas ne derece krl bir imtihan, bir ders ve musibet arkadalaryla tesellidarne bir ho sohbet olduu dnlsn. Drdnc Szde denildii gibi, bin lira ikramiye kazanc iin bin adam itirak etmi bir piyango kumarna yirmi drt lirasndan be on liray veren ve yirmi drtten birisini ebed bir mcevherat hazinesinin biletine vermeyen Hlbuki dnyev piyangoda o bin liray kazanmak
ahlk: huylar, tabiatlar. akis: ters, zt. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. bazen: zaman zaman, ara sra, her zaman deil. ceza: karlk, azap. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. fn: lml, geici. farz: kesin yaplmas gerekli olan; slmiyette kesin olarak yaplmas gereken emir. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hasaret: hasar, zarar, ziyan. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hayat- uhreviye: uhrev hayat, ahirete ait olan hayat. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hilf- akl: akla ters, akl d. hkmne: yerine, deerine. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ikramiye: piyangodan kan ey. imtihan: deneme, snama; Allahn eitli ekillerde kullarn denemesi. itirak: katlma. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kf: yeter, kfi gelir. kalb: kalple ilgili, kalbe ait. kefareten: kefaret ile, kendisi ile gnah rtlen veya giderilen ey ile. ksmen: ksm olarak, baz ynden. kyas: karlatrma, oranlama. lzm: gerek. meyusne: mitsizce, mitsizlikle, mitsiz bir ekilde. meyusiyet: mitsizlik. musibet: felaket, bela. mcevherat: mcevherler, elmas, yakut, zmrt v.b. ss talaryla sslenmi ziynet eyalar. mddet: sre, zaman. ruh: ruha ait, ruhla ilgili. sarf: harcama. sebebiyet: sebep olma, icap ettirme, gerektirme. sermaye: ana para. sermaye-i hayat: hayat sermayesi. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg ve edep renme. tesellidarne: teselli ederek, teselli edene yakr ekilde. zeval: sona erme, yok olma, lme.

ASA-YI MSA | 21

MEYVE RSALES

ihtimali binden birdir; nk bin hissedar daha var ve uhrev mukadderat- beer piyangosunda, hsn-i hatimeye mazhar ehl-i iman iin kazan ihtimali binden dokuz yz doksan dokuz olduuna yz yirmi drt bin enbiyann ona dair ihbarn kef ile tasdik eden evliyadan ve asfiyadan haddhesaba gelmez sadk muhbirler haber verdikleri hlde, evvelki piyangoya komak, ikincisinden kamak ne derece maslahata muhalif der, mukayese edilsin. Bu meselede, hapishane mdrleri ve sergardiyanlar ve belki memleketin idare mdebbirleri ve asayi muhafzlar, Risale-i Nurun bu dersinden memnun olmalar gerektir. nk, bin mtedeyyin ve Cehennem hapsini her vakit tahattur eden adamlarn idare ve inzibat, on namazsz ve itikatsz, yalnz dnyev hapsi dnen ve haram hell bilmeyen ve ksmen serserilie alan adamlardan daha kolay olduu ok tecrbelerle grlm.

asayi: kanun ve nizam hakimiyetinin salanmas. asfiya: safiyet ve takva sahibi olan, Hz. Peygamberin (a.s.m.) vrisi hkmnde, onun meslek ve gayelerini hayata geirmeye alan lim zatlar. beer: insanlk. dair: alakal, ilgili. dnyev: dnyaya ait. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. enbiya: nebiler, peygamberler. evliya: veliler, Allah dostlar. evvel: nce. had ve hesaba gelmeme: saysz ve snrsz olma. haram: slmiyete yasaklanan iler. hazine: zengin ve deerli kaynak. hell: Allahn msaade ettii ey, din bakmndan gnah olmayan ey. hissedar: hisse shibi, hissesi olan. hsn-i hatime: iyi son. idare: memleket ilerinin yrtlmesi, ekip evirilmesi. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ihtimal: olabilirlik. inzibat: dzeni salama, asayii yoluna koyma.

@
itikat: kesin inanma, iman. keif: Allah tarafndan ilham edilme, kalp gzyle grme. ksmen: ksm olarak, baz ynden. maslahat: uygun i. mazhar: nail olma, ereflenme. mesele: nemli konu. muhafz: her hangi bir eyi korumakla vazifeli asker. muhalif: zt, kart. muhbir: haber veren, haberci. mukadderat: Allah tarafndan ezelde takdir olunmu eyler, ileride meydana gelecek haller ve olaylar, aln yazs. mukayese: karlatrma. mdebbir: tedbir alan, tedbirli, her eyi nceden dnen. mtedeyyin: dinin emirlerini eksiksiz yerine getiren, dindar, dine bal. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sadk: sznde, vaadinde, iinde doru olan. sergardiyan: ba gardiyan. tahattur: hatrlama, hatra getirme. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tecrbe: yaayarak elde edilen iyi veya kt kazanmlar. uhrev: ahirete dair, ahirete ait, ahiret lemiyle ilgili.

MEYVE RSALES

22 | ASA-YI MSA

kinci Meselenin Hlsas

RSALE- NURdan Genlik Rehberinin gzelce izah
ettii gibi, lm o kadar kat ve zahirdir ki, bu gnn gecesi ve bu gzn k gelmesi gibi lm bamza gelecek. Bu hapishane, nasl ki mtemadiyen kanlar ve girenler iin muvakkat bir misafirhanedir. yle de, bu zemin yz dahi, acele hareket eden kafilelerin yollarnda bir gecelik konmak ve gmek iin bir handr. Her bir ehri yz defa mezaristana boaltan lm, elbette hayattan ziyade bir istedii var. te bu dehetli hakikatin muammasn Risale-i Nur hl ve kefetmi. Bir ksack hlsas udur: Madem lm ldrlmyor ve kabir kaps kapanmyor; elbette bu ecel celldnn elinden ve kabir haps-i mnferidinden kurtulmak aresi varsa, insann en byk ve her eyin fevkinde bir endiesi, bir meselesidir. Evet, aresi var ve Risale-i Nur Kurnn srryla o areyi iki kere iki drt eder derecesinde kat ispat etmi. Ksack hlsas udur ki: lm ya idam- ebeddir, hem o insan, hem btn ahbabn ve akaribini asacak bir daraacdr, veyahut baka bir bk leme gitmek ve iman vesikasyla saadet
ahbap: dostlar. akarib: akrabalar, yaknlar. lem: dnya, cihan. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cellt: idama mahkm olanlarn hkmlerini infaz etmeye vazifeli olan adam. daraac: idama mahkm olanlarn asldklar sehpa. dehetli: rktc, korkun. ecel: her canlnn Allah tarafndan takdir edilen lm vakti. endie: kayg. fevkinde: stnde. hakikat: gerek, esas. hal: zme, kark bir meseleyi phe edilmeyecek derecede aklama. han: yolcularn misafir olarak kald yer. haps-i mnferit: ehl-i dallet iin lm ve kabir. hlasa: bir eyin z, esas, zeti. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. iman: inanma, itikat. ispat: doruyu delillerle gsterme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kabir: mezar. kafile: birlikte yolculuk eden topluluk; zmre, frka. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. mezaristan: mezarlk. misafirhane: misafirlerin kald ev, geici bekleme yeri. muamma: anlalmaz, zlmesi g i, anlam gizli ve g anlalr sz. muvakkat: geici. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. saadet: mutluluk. sr: gizli hakikat. vesika: inanlacak, dayanlacak, gvenilecek salam delil, hccet, belge. zahir: ak, aikar. zemin: yer. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 23

MEYVE RSALES

sarayna girmek iin bir terhis tezkeresidir. Ve kabir ise ya karanlkl bir haps-i mnferit ve dipsiz bir kuyudur, veyahut bu zindan- dnyadan bk ve nuran bir ziyafetgh ve baistana alan bir kapdr. Bu hakikati Genlik Rehberi bir temsil ile ispat etmi. Mesel, bu hapsin bahesinde, asmak iin daraalar konulmu ve onlarn dayandklar duvarn arkasnda gayet byk ve umum dnya itirak etmi bir piyango dairesi kurulmu. Biz bu hapisteki be yz kii, her hlde hi mstesnas yok ve kurtulmak mmkn deil, bizi birer birer o meydana aracaklar. Ya Gel, idam ilnn al, daraacna k! veya Daim haps-i mnferit pusulasn tut, bu ak kapya gir! veyahut Sana mjde! Milyonlar altn bileti sana km; gel, al! diye her tarafta ilnatlar yaplyor. Biz de gzmzle gryoruz ki, birbiri arkasnda o daraalarna kyorlar. Bir ksmn asldklarn mahede ediyoruz. Bir ksm da daraalarn basamak yapp, o duvarn arkasndaki piyango dairesine girdiklerini, orada, byk ve cidd memurlarn kat haberleri ile grr gibi bildiimiz bir srada, bu hapishanemize iki heyet girdi. Bir kafile, ellerinde alglar, araplar, zahirde gayet tatl helvalar, baklavalar var; bizlere yedirmeye altlar. Fakat, o tatllar zehirlidir. ns eytanlar iine zehir atmlar. kinci cemaat ve heyet, ellerinde terbiyenameler ve hell yemekler ve mbarek erbetler var; bize hediye
baistan: balk, bahelik, byk bahe. bki: sonsuz, daimi, ebedi. cemaat: topluluk, bir yere toplanm insanlar, takm, blk. cidd: mhim, nemli. daim: srekli, devaml. gayet: son derece. haps-i mnferit: ehl-i dallet iin lm ve kabir. hell: slm ller iinde kazanlm ey. heyet: bir topluluu meydana getiren kiilerin btn, komite. idam: yok olma. iln: yayma, duyurma, bildirme. ilnt: ilnlar. ns: insan cinsinden. ispat: doruyu delillerle gsterme. itirak: ortaklk etme, katlma. kabir: mezar. kafile: birlikte yolculuk eden topluluk; zmre, frka. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. mesel: rnein. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mjde: sevindirici haber, mutu. mstesna: kaide d, kural d. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. pusula: ksa mektup. eytan: zeki, kurnaz olan, bu zekiliini ktlk yapmakta kullanan kimse. temsil: misal getirme, zellikle t alnsn diye mesel anlatma. terbiyenme: terbiye yazs. terhis: izin verme, serbest brakma. tezkere: belge, pusula. umum: btn. zahir: grnte olan; zahire, da ait olan. zindan- dnya: dnya zindan, dnyann ehl-i iman iin Cennete nispeten zindan hkmndeki hayat. ziyafetgh: ziyafet verilen yer

MEYVE RSALES

24 | ASA-YI MSA

veriyorlar ve bilittifak beraber, pek cidd ve kat diyorlar ki: Eer o evvelki heyetin sizi tecrbe iin verilen hediyelerini alsanz, yeseniz, bu gzmz nndeki u daraalarda, baka grdkleriniz gibi aslacaksnz. Eer bizim, bu memleket hkiminin fermanyla getirdiimiz hediyeleri evvelkinin yerine kabul edip ve terbiyenamelerdeki dualar ve evratlar okusanz, o aslmaktan kurtulacaksnz. O piyango dairesinde, ihsan- ahane olarak, her biriniz milyon altn biletini alacanz, grr gibi ve gndz gibi inannz. Eer o haram ve pheli ve zehirli tatllar yeseniz, aslmaya gittiiniz zamana kadar dahi o zehirin sancsn ekeceinizi, bu fermanlar ve bizler mttefikan size kat haber veriyoruz diyorlar. te bu temsil gibi, her vakit grdmz ecel daraacnn arkasnda mukadderat- nev-i beer piyangosundan ehl-i iman ve taat iin, hsn-i hatime artyla, ebed ve tkenmez bir hazinenin bileti kacan; yzde yz ihtimal ile, sefahat ve haram ve itikatszlk ve fskta devam edenler, tevbe etmemek artyla, ya idam- ebed ahirete inanmayanlara veya daim ve karanlk haps-i mnferit beka-i ruha inanan ve sefahatte gidenlere ve ekavet-i ebediye ilmn alacaklarn yzde doksan dokuz ihtimal ile kat haber veren, bata ellerinde niane-i tasdik olan hadsiz mucizeler bulunan yz yirmi drt bin peygamberler 1 (aleyhimsselm) ve onlarn verdikleri haberlerin izlerini ve sinemada gibi glgelerini keif ile, zevk ile grp tasdik ederek imza basan yz yirmi drt milyondan ziyade evliyalar (kaddesallah esrarehm)
1. Msned, 5:178, 179, 246; Zdl-Med, 1:43-44. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. beka-i ruh: ruhun ebedlii, sonsuzluu, lmszl. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. cidd: mhim, nemli. daim: srekli, devaml. daraac: idama mahkm olanlarn asldklar sehpa, dr. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ecel: her canlnn Allah tarafndan takdir edilen lm vakti. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. evliya: veliler, Allah dostlar. evrat: virtler, okunmas det olan din dualar. ferman: emir, buyruk. fsk: hak yoldan veya hak yolundan kma, Allaha kar isyan etme. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkim: memleketi idare eden, hkmdar. haps-i mnferit: ehl-i dallet iin lm ve kabir. haram: slmiyete yasakla-

nan iler. hazine: zengin ve deerli kaynak. heyet: bir topluluu meydana getiren kiilerin btn, komite. hsn-i hatime: iman ile ahirete gitmek, kelime-i ehadet syleyerek lmek. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. ihsan- ahane: padiahn ihsan, padiahn ltfu, padiahn ikram, padiahn hediyesi. ihtimal: olabilirlik. lm: belge, bildiri. itikat: kesin inanma, iman. Kaddesallah Esrarehm: srlar, hakikatleri muazzez ve merref olsun. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. keif: Allah tarafndan ilham edilme, kalp gzyle grme. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mukadderat- nevi beer: insanolunun mukadderat, insanolunun nceden takdir edilmi bana gelecekler. mttefikan: ittifak ederek, hep beraber, birlikte. niane-i tasdik: doruluunu, kabul edilirliini gsteren almet, belirti. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, neb. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. ekavet-i ebediye: ebed, sonsuz sknt ve ikence, bitmeyen azap. taat: itaat etme, boyun eme, emre uyma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. temsil: misal getirme, zellikle t alnsn diye mesel anlatma. terbiyenme: terbiye yazs. tvbe: ilenmi bir gnahtan pimanlk duyup bir daha ilememek zere sz verme. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 25

MEYVE RSALES

aklen: akl ile, akl yolu ile, akl gereince. l: yce, yksek, ulu. bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. beer: insanlk. bilicma: icma ile, birden, ittifakla, fikir birliiyle. brhan: delil, ispat, hccet. cemaat-i azme: byk ve kalabalk cemaat, topluluk. dadaa: grlt, beyhude tela ve ztrap. dehetli: rktc, korkun. divane: deli, akl banda olmayan, budala, alk. ecza: eczaclkta, il yapmada kullanlan eitli maddeler. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ejderha: korkun ve hayal bir hayvan. ferman: emir, buyruk. feylesof: felsefe ile uraan, filozof. fikren: fikir ile, dnerek, zihnen. haiye: dipnot. heyet: bir topluluu meydana getiren kiilerin btn, komite. hccet: delil. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ihtiyar: seme, tercih etme. ispat: doruyu delillerle gsterme. itiraz: kabul etmediini belirtme, kar kma. kamer: Ay. kuds: mukaddes, yce. kumandan: komutan. menfaat: fayda. meahir-i insaniye: insanlarn mehurlar. muannit: inat, ayak direyen. muhakkik: tahkik eden, gerei

ve o iki ksm meahir-i insaniyenin haberlerini aklen kat' brhanlarla ve kuvvetli hccetlerle fikren ve mantken yakin bir surette ispat ederek tasdik edip imza basan milyarlar gelen geen muhakkikler, (HAYE) mtehitler ve sddknler, bilicma mtevatiren nev-i insann gneleri, kamerleri, yldzlar olan bu cemaat-i azme ve bu taife-i ehl-i hakikat ve beerin kuds kumandanlar olan bu byk ve l heyetlerin fermanlar ile verdikleri haberleri dinlemeyen ve saadet-i ebediyeye giden onlarn gsterdikleri yol olan srat- mstakimde gitmeyenler, yzde doksan dokuz dehetli tehlike ihtimalini nazara almayan ve bir tek muhbirin bir yolda tehlike var demesiyle o yolu brakan, baka uzun yolda hareket eden bir adam, elbette ve elbette vaziyeti udur ki: ki yolun, hadsiz muhbirlerin kat ihbarlaryla en ksa ve kolay ve yzde yz Cennet ve saadet-i ebediyeyi kazandran brakp, en dadaal ve uzun ve skntl ve yzde doksan dokuz Cehennem hapsini ve ekavet-i daimeyi netice veren yolunu ihtiyar ettii hlde, dnyada iki yolun, bir tek muhbirin yalan olabilir haberiyle, yzde bir tek ihtimal tehlike ve bir ay hapis imkn bulunan ksa yolu brakp, menfaatsiz yalnz zararsz olduu iin uzun yolu ihtiyar eden bedbaht, sarho divaneler gibi dehetli ve uzakta grnen ve ona musallat olan ejderhalara ehemmiyet vermez. Sineklerle urayor,
HAYE: O muhakkiklerden tek birisi Risale-i Nurdur. Yirmi senedir en muannit feylesoflar ve mtemerrit zndklar susturan eczalar meydandadr. Herkes okuyabilir ve kimse itiraz etmez.
aratrp bulan, bir eyin i yzn inceleyerek vakf olan. muhbir: haber veren, haberci. musallat: ok rahatszlk veren, ar derecede sataan. mtehit: ayet ve hadislerden er hkmler karabilen, gerekli btn ehillik artlarna sahip olan, geni ve derin bilgili din limi. mtemerrit: temerrt eden, inat, kt fiilinde inatlaan. mtevatiren: yalan zerinde birlemeleri aklen mmkn olmayan bir topluluun naklettii haber tarznda, tevatr yoluyla. nazar: bak, dikkat. nev-i insan: insan tr, insanolu. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sddkn: sddklar, doru szl olanlar, samimiyetle iman etmi olan ve bunun gereine tam olarak uyanlar. srat- mstakim: hak yol, Allahn gsterdii hidayet yolu. suret: biim, tarz, grn. ekavet-i daime: srekli bedbahtlk, sonsuz sknt. taife-i ehl-i hakikat: hakikat yolunda olanlar, gerek yolunda olanlar grubu. vaziyet: durum. yakin: phe edilemeyecek derecede kesin bir ekilde. zndk: Allaha ve ahirete inanmayan, Allah inkr eden, imansz, mnkir.

MEYVE RSALES

26 | ASA-YI MSA

yalnz onlara ehemmiyet verir derecede akln, kalbini, ruhunu, insaniyetini kaybetmi oluyor. Madem hakikat-i hl budur; biz mahpuslar, bu hapis musibetinden intikammz tam almak iin o mbarek ikinci heyetin hediyelerini kabul etmeliyiz. Yani, nasl ki bir dakika intikam lezzeti ve birka dakika veya bir iki saat sefahat lezzetleriyle, bu musibet, bizi on be ve be ve on ve iki sene bu hapse soktu, dnyamz bize zindan eyledi. Biz dahi bu musibetin ramna ve inadna, bir iki saat mddet-i hapsi bir iki gn ibadete ve iki sene cezamz mbarek kafilenin hediyeleriyle yirmi otuz sene bk bir mre ve on ve yirmi sene hapiste cezamz milyonlar sene Cehennem hapsinden affmza vesile edip, fn dnyamzn alamasna mukabil, bk hayatmz gldrerek, bu musibetten tam intikammz almalyz. Hapishaneyi terbiyehane gsterip, vatanmza ve milletimize birer terbiyeli, emniyetli, menfaatli adam olmaya almalyz. Ve hapishane memurlar ve mdrleri ve mdebbirleri dahi, cani ve ekya ve serseri ve katil ve sefahati ve vatana muzr zannettikleri adamlar bir mbarek dershanede alan talebeler grsnler ve mftehirne Allaha kretsinler.

@
bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cani: acmasz, gaddar. ehemmiyet: nem. emniyet: eminlik, gvenlik, korkusuzluk. ekya: da hrszlar, haydutlar, yol kesiciler. fn: lml, geici. hakikat- hl: durumun gerek yn, iin asl. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirme, Allaha kar kulluk vazifesini yapma. inat: bir konuda srarl olma, sznde ayak direme. insaniyet: insanlk mahiyeti. intikam: alma, kendisine, bulunduu toplulua veya benimsedii bir eye kar yaplan tecavze, ktle karlk verme, misillemede bulunma. kafile: birlikte yolculuk eden topluluk; zmre, frka. katil: katleden, ldren. madem: ...den dolay, byle ise. mahpus: hapsedilmi olan, mevkuf. mukabil: karlk. musibet: felaket, bela. muzr: zararl, zarar veren. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mddet-i habs: hapis sresi. mdebbir: tedbir alan, tedbirli, her eyi nceden dnen. mftehirane: iftiharla, iftihar ederek, vnerek, gururlu bir ekilde. ramna: ona ramen, inadna, zddna. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. talebe: talep eden, renci. terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg ve edep renme. terbiyehane: terbiye yeri. vesile: arac, vasta. zindan: hapishane

ASA-YI MSA | 27

MEYVE RSALES

nc Mesele
GENLK REHBERnde izah bulunan ibretli bir hdisenin hlsas udur: Bir zaman, Eskiehir hapishanesinin penceresinde, bir Cumhuriyet Bayramnda oturmutum. Karsndaki lise mektebinin byk kzlar, onun avlusunda glerek raks ediyorlard. Birden, manev bir sinema ile, elli sene sonraki vaziyetleri bana grnd. Ve grdm ki, o elli altm kzlardan ve talebelerden krk ellisi, kabirde toprak oluyorlar, azap ekiyorlar. Ve on tanesi, yetmi seksen yanda, irkinlemi, genliinde iffetini muhafaza etmediinden, sevmek bekledii nazarlardan nefret gryorlar. Kat mahede ettim, onlarn o acnacak hllerine aladm. Hapishanedeki bir ksm arkadalar aladm iittiler. Geldiler, sordular; ben dedim: imdi beni kendi hlime braknz, gidiniz. Evet, grdm hakikattir, hayal deil. Nasl ki bu yaz ve gzn ahiri ktr; yle de, genlik yaz ve ihtiyarlk gznn arkas kabir ve berzah kdr. Gemi zamann elli sene evvelki hdisat sinema ile hl-i hazrda gsterildii gibi, gelecek zamann elli sene sonraki istikbal hdisatn gsteren bir sinema bulunsa, ehl-i dallet ve sefahatin elli altm sene sonraki vaziyetleri onlara gsterilse idi, imdiki gldklerine ve gayrimeru keyiflerine nefretler ve teellmlerle alayacaklard.
ne aykr, kanunsuz. gz: sonbahar. hdisat: hadiseler, olaylar. hdise: olay. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. hl-i hzr: imdiki durum. hulsa: bir eyin z, esas, zeti. ibret: bir olaydan, kt bir durumdan ders alma, ders karma. iffet: namus, rz. istikbal: gelecek zaman. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kabir: mezar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. manev: manaya ait, madd olmayan. mektep: eski dnemde ilk ve orta tahsilin yapld eitim kurumu. mesele: nemli konu. muhafaza: koruma. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nazar: bak, dikkat. nefret: bir eyden veya kimseden irenme, tiksinme, ikrah. raks: oynama, dans etme. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. teellm: elemlenme, tasalanma, dertlenme, znt duyma. vaziyet: durum

ahir: son. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. berzah: ruhlarn kyamete kadar bekleyecei, dnya ile ahiret arasndaki yer. ehl-i dallet: dallet ehli; yoldan kanlar, azgn ve sapkn kimseler. ehl-i sefahet: sefihler, nefs zevk ve lezzetleri ok masraf yapanlar. evvel: nce. gayrimeru: meru olmayan, di-

MEYVE RSALES

28 | ASA-YI MSA

Ben, o Eskiehir Hapishanesindeki mahede ile megul iken sefahat ve dalleti tervi eden bir ahs- manev, ins bir eytan gibi karma dikildi ve dedi: Biz hayatn her bir eit lezzetini ve keyiflerini tatmak ve tattrmak istiyoruz; bize karma. Ben de cevaben dedim: Madem lezzet ve zevk iin lm hatra getirmeyip dallet ve sefahate atlyorsun, katiyen bil ki, senin dalletin hkmyle, btn gemi zaman- mazi lm ve madumdur ve iinde cenazeleri rm bir vahetli mezaristandr. nsaniyet alkadarlyla ve dallet yoluyla senin bana ve varsa ve lmemi ise kalbine, o hadsiz firaklardan ve o nihayetsiz dostlarnn ebed lmlerinden gelen elemler, senin imdiki sarhoa pek ksa bir zamandaki cz lezzetini imha ettii gibi; gelecek istikbal zaman dahi, itikatszln cihetiyle yine madum ve karanlkl ve l ve dehetli bir vahetghtr. Ve oradan gelen ve ban vcuda karan ve zaman- hzra urayan barelerin balar ecel celldnn satryla kesilip hilie atldndan, mtemadiyen akl alkadarlyla senin imansz bana hadsiz elim endieler yadryor. Senin sefihne cz lezzetini zirzeber eder. Eer dalleti ve sefahati brakp iman- tahkik ve istikamet dairesine girsen, iman nuruyla greceksin ki: O gemi zaman- mazi madum ve her eyi rten bir mezaristan deil, belki mevcut ve istikbale inklp eden nuran bir lem ve bk ruhlarn istikbaldeki saadet
lem: dnya, cihan. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cevaben: cevap olarak, karlk eklinde. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak, doru yoldan ayrlma, azma, batla ynelme. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. firak: ayrlk, hicran. hkm: hakimiyet, hakim olma. iman- tahkik: tahkik iman, imana dair btn meseleleri inceleyip delil ve brhan ile inanma. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. ins: insan cinsinden. istikbal: gelecek zaman. katiyen: kat olarak, kesin olarak, kesinlikle. madem: ...den dolay, byle ise. madum: yok olan, mevcut olmayan, bulunmayan. megul: bir ile uraan, i grmekte olan kimse. mevcut: var olan, bulunan, olan. mezaristan: mezarlk. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver.

ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet: mutluluk. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. ahs- manev: manev ahs; belli bir ahs olmayp, kendisine bir ahs gibi muamele edilen irket, cemaat, cemiyet gibi ortaklklar; belli bir kii olmayp bir cemaatten meydana gelen manev ahs. eytan: zeki, kurnaz olan, bu zekiliini ktlk yapmakta kullanan kimse. tervi: reva verme, kymet ve deerini arttrma. vahet: yaban ve vahi olan ey, medeniyetin zdd. vahetgh: yalnzlk yeri, korku veren yer, ssz yeri. zaman- mazi: gemi zaman

ASA-YI MSA | 29

MEYVE RSALES

saraylarna girmelerine bir intizar salonu grnmesi haysiyetiyle, deil elem, belki imann kuvvetine gre Cennetin bir nevi manev lezzetini dnyada dahi tattrd gibi; gelecek istikbal zaman, deil vahetgh ve karanlk, belki iman gzyle grnr ki, saadet-i ebediye saraylarnda hadsiz rahmeti ve keremi bulunan ve her bahar ve yaz birer sofra yapan ve nimetlerle dolduran bir Rahman- Rahm-i Zlcelli vel-kramn ziyafetleri kurulmu ve ihsanlarnn sergileri alm, oraya sevkiyat var, diye iman sinemasyla mahede ettiinden, derecesine gre bk lemin bir nevi lezzetini hissedebilir. Demek, hakik ve elemsiz lezzet yalnz imanda ve iman ile olabilir.
lem: dnya, cihan. bahis: konu. bk: sonsuz, daimi, ebedi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cidd: gerek olarak, hakikaten. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. elem: dert, znt, madd-manev ztrap. evlt: veletler, ocuklar. ferah: gnl akl, sevin, sevinme. firak: ayrlk, hicran. gayet: son derece. hakikat-i iman: iman hakikati. hakik: gerek. Hakm-i Lokman: Kurnda ad geen, peygamber olup olmad kesin olmayan, tleri, ahlk ve tbb szleri ile tannan byk bir zat. Hz. Lokman (a.s.), Hz. Davuda (a.s.) yetimi ve ondan ilim renmitir. Halk arasnda daha ok, bir hekim (doktor) olarak tannd iin Hekim-i Lokman olarak yd edilmitir. Hekim olduu hususunda limler ittifak etmektedirler. haiye: dipnot. haysiyet: eref, onur, itibar. Hazret-i Hzr: kinci tabaka-i hayat mertebesinde yaayan ve Kurn- Kermde ismi geen mehur peygamber. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. intizar: bekleme, gzleme. kerem: cmertlik, ltuf, ihsan, ba. kuvvet: g, kudret. macun: hamur kvamna getirilmi il. mahbup: sevgili, sevilen, muhab-

mann bu dnyada dahi verdii binler fayda ve neticelerinden yalnz bir tek fayda ve lezzetini; bu mezkr bahsimiz mnasebetiyle, Genlik Rehberinde bir haiye olarak yazlan bir temsille beyan edeceiz. yle ki: Mesel, senin gayet sevdiin bir tek evldn sekeratta lmek zere iken ve meyusne elim ebed firakn dnrken, birden Hazret-i Hzr ve Hakm-i Lokman gibi bir doktor geldi, tiryak gibi bir macun iirdi; o sevimli ve gzel evldn gzn at, lmden kurtuldu. Ne kadar sevin ve ferah veriyor, anlarsn. te o ocuk gibi, sevdiin ve cidd alkadar olduun milyonlar sence mahbup insanlar, o mazi mezaristannda, senin nazarnda, ryp mahvolmak zere iken, birden hakikat-i iman, Hakm-i Lokman gibi o byk
bet edilen. mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. manev: manaya ait, madd olmayan. mazi: gemi zaman. mesel: rnein. meyusne: mitsizce, mitsizlikle, mitsiz bir ekilde. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. mnasebet: iliki, alka. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nazar: bak, dikkat. nevi: eit, tr. nimet: ltuf, ihsan, ba. Rahman- Rahm-i Zlcelli vel-kram: sonsuz ikram, hamet, efkat, merhamet sahibi olan ve btn varlklarn rzkn veren; Allah. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sekerat: lmek zere olan bir kiinin kendinden gemesi. sevkiyat: sevk ii, gnderme ii. temsil: misal getirme, zellikle t alnsn diye mesel anlatma. tiryak: panzehir olarak kullanlan, zehirlenme veya hastalklardan ifa bulmaya vesile olan il. vahetgh: yalnzlk yeri, korku veren yer, ssz yeri. ziyafet: ikram iin verilen yemek, yemekli davet, len

MEYVE RSALES

30 | ASA-YI MSA

idamhane tevehhm edilen mezaristana kalp penceresinden bir k verdi. Onunla batan baa btn ller dirildiler. Ve, Biz lmemiiz ve lmeyeceiz, yine sizinle greceiz lisan- hl ile dediklerinden aldn hadsiz sevinler ve ferahlar, iman, bu dnyada dahi vermesiyle ispat eder ki, man hakikati yle bir ekirdektir ki, eer tecessm etse, bir Cennet-i hususiye ondan kar, o ekirdein ecere-i Tubas olur dedim. O muannit dnd, dedi: Hi olmazsa hayvan gibi hayatmz keyif ve lezzetle geirmek iin sefahat ve elencelerle bu ince eyleri dnmeyerek yaayacaz. Cevaben dedim: Hayvan gibi olamazsn. nk, hayvann mazi ve mstakbeli yok. Ne gemiten elemler ve teessfler alr ve ne de gelecekten endieler ve korkular gelir. Lezzetini tam alr, rahatla yaar, yatar, Hlkna kreder. Hatta, kesilmek iin yatrlan bir hayvan, bir ey hissetmez. Yalnz bak kestii vakit hissetmek ister. Fakat, o his dahi gider; o elemden de kurtulur. Demek, en byk bir rahmet, bir efkat-i lhiye, gayb bildirmemektedir ve baa gelen eyleri setretmektedir. Hususan masum hayvanlar hakknda daha mkemmeldir. Fakat, ey insan! Senin mazi ve mstakbelin akl cihetiyle bir derece gayblikten kmasyla, setr-i gayptan hayvana gelen istirahatten tamamen mahrumsun. Gemiten kan teessfler, elim firaklar ve gelecekten gelen
Cennet-i hususiye: husus, zel Cennet; Cennet iinde Cennet. cevaben: cevap olarak, karlk eklinde. cihet: yn, sebep, vesile. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. gayp: his ve akln tesinde kalan, insan tarafndan kavranamayan. hakikat: gerek, esas. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hususan: bilhassa, zellikle. idamhane: yok etme yeri, imha yeri. ispat: doruyu delillerle gsterme. istirahat: dinlenme, rahatlama. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mahrum: bir eye sahip olamayan, yoksun. masum: saf, temiz. mezaristan: mezarlk. muannit: inat, ayak direyen. mstakbel: gelecek zaman. setretmek: rtmek, kapatmak, gizlemek. setr-i gayb: gayp perdesi, gizlilik perdesi; baa gelecek eylerin bilinememesi. ecere-i Tuba: Cennetteki Tuba aac. efkat-i lhiye: Cenab- Hakkn merhameti ve efkati. kr: nimet ve iyiliin sahi-

bini tanma ve ona kar minnet duyma. tecessm: cisimleme, cisim haline gelme. teessf: zlme, eseflenme, bir eyin tesirini hissetme, ac duyma. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma; gerekte var olmayan var kabul etme, yok olan var zannetmekle mitsizlie ve korkuya dme.

ASA-YI MSA | 31

MEYVE RSALES

korkular ve endieler, senin cz lezzetini hie indirir, lezzet cihetinde yz derece hayvandan aa drr. Madem hakikat budur. Ya akln kar at, hayvan ol kurtul; veya akln imanla bana al, Kurn dinle, yz derece hayvandan ziyade bu fn dnyada dahi saf lezzetleri kazan diyerek onu ilzam ettim. Yine o mtemerrit ahs dnd, dedi: Hi olmazsa ecnebi dinsizleri gibi yaarz. Cevaben dedim: Ecnebi dinsizleri gibi de olamazsn. nk onlar, bir peygamberi inkr etse, dierlerine inanabilirler. Peygamberleri bilmese de, Allaha inanabilir. Onu da bilmese, kemalta medar baz seciyeleri bulunabilir. Fakat, bir Mslman, en ahir ve en byk ve dini ve daveti umum olan Ahir Zaman Peygamberi Aleyhissalt Vesselm inkr etse ve zincirinden ksa, daha hibir peygamberi, hatta Allah kabul etmez. nk btn peygamberleri ve Allah ve kemalt onunla bilmi. Onlar, onsuz kalbinde kalmaz. Bunun iindir ki, eskiden beri her dinden slmiyete giriyorlar; ve hibir Mslman, hakik Yahud veya Mecus veya Nasran olmaz, belki dinsiz olur. Seciyeleri bozulur; vatana, millete muzr bir hlete girer. spat ettim; o muannit ve mtemerrit ahsn daha tutunacak bir yeri kalmad. Kayboldu, Cehenneme gitti.
hlet: hal, durum. ilzam: susturma, cevap veremez hle getirme. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. ispat: doruyu delillerle gsterme. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. Mecus: atee tapan, Zerdt dinini benimseyen, bu dinle ilgili olan, Zerdt. medar: sebep, vesile. muannit: inat, ayak direyen. muzrr: zararl, zarar veren. Mslman: slm dinine bal, dindar, mtedeyyin. mtemerrit: temerrt eden, inat, kt fiilinde inatlaan. Nasran: sev, Hristiyan. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. saf: saf olan, katksz, duru. seciye: iyi huy, karakter. ahs: kii, kimse, fert. umum: herkese ait, genel. Yahud: Hz. Yakubun olu Yahudaya mensup olanlar, srailoullar. ziyade: ok, fazla

ahir: son. ahir zaman: dnyann son zaman ve son devresi, dnya hayatnn kyamete yakn son devresi. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. davet: ar. ecnebi: yabanc, baka milletten olan. fn: lml, geici. hakik: gerek.

MEYVE RSALES

32 | ASA-YI MSA

te ey bu medrese-i Yusufiyede benim ders arkadalarm! Madem hakikat budur; ve bu hakikati Risale-i Nur o derece kat ve gne gibi ispat etmi ki, yirmi senedir mtemerritlerin inatlarn krp imana getiriyor. Biz dahi hem dnyamza, hem istikbalimize, hem ahiretimize, hem vatanmza, hem milletimize tam menfaatli ve kolay ve selmetli olan iman ve istikamet yolunu takip edip, bo vaktimizi skntl hlyalar yerinde Kurndan bildiimiz sureleri okumak ve manalarn bildiren arkadalardan renmek ve kazaya kalm farz namazlarmz kaza etmek ve birbirinin gzel huylarndan istifade edip, bu hapishaneyi gzel seciyeli fidanlar yetitiren bir mbarek baheye evirmek gibi amal-i saliha ile, hapishane mdr ve alkadarlar cani ve katillerin balarnda zebani gibi azap memurlar deil, belki medrese-i Yusufiyede Cennete adam yetitirmek ve onlarn terbiyesine nezaret etmek vazifesiyle memur birer mstakim stat ve birer efkatli rehber olmalarna almalyz.

@
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. amal-i saliha: salih ameller, Allahn rzasna uygun yaplm iyi ve hayrl iler. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. cani: cinayet ilemi kimse, acmasz, gaddar. farz: kesin yaplmas gerekli olan; slmiyette kesin olarak yaplmas gereken emir. hakikat: gerek, esas. huy: yaratltan olan karakter, miza. hlya: hayal. iman: inanma, itikat. istifade: faydalanma, yararlanma. istikamet: inan, dnce ve niyette, tutum ve davranta Allahn rzasna uygun drstlk. istikbal: gelecek. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. katil: adam ldren, insan ldren kimse, cani. kaza: vakit ktktan sonra namazn klnmas veya zamannda yaplmayan ibadetlerin yerine getirilmesi. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. medrese-i Yusufiye: Yu-

sufun medresesi, Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. menfaat: fayda. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mstakim: doru. nezaret: gzetme, bakma, kontrol etme. rehber: yol gsteren, klavuz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. seciye: iyi huy, karakter. selmet: salimlik, eminlik; sknt, korku ve endieden uzak olma. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. efkat: karlksz sevgi besleme, iten ve karlksz merhamet. terbiye: eitim; iyi ahlak, sayg ve edep renme. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vazife: grev. zebani: Cehennemlikleri Cehenneme atmakla vazifeli melekler.

ASA-YI MSA | 33

MEYVE RSALES

Drdnc Mesele
Y NE Genlik Rehberinde izah var. Bir zaman bana hizmet eden kardelerim tarafndan sual edildi ki: Kre-i arz hercmerce getiren ve slm mukadderatyla alkadar olan bu dehetli Harb-i Umumden elli gndr (imdi yedi seneden geti ayn hl) (HAYE) hi sormuyorsun ve merak etmiyorsun? Hlbuki bir ksm mtedeyyin ve lim insanlar, cemaati ve camii brakp radyo dinlemeye kouyorlar. Acaba bundan daha byk bir hdise mi var? Veya onunla megul olmann zarar m var? dediler. Cevaben dedim ki: mr sermayesi pek azdr; lzumlu iler pek oktur. Birbiri iinde mtedahil daireler gibi, her insann kalp ve mide dairesinden ve ceset ve hane dairesinden, mahalle ve ehir dairesinden ve vatan ve memleket dairesinden ve kre-i arz ve nev-i beer dairesinden tut, t zhayat ve dnya dairesine kadar birbiri iinde daireler var. Her bir dairede, her bir insann bir nevi vazifesi bulunabilir. Fakat en kk dairede, en byk ve ehemmiyetli ve daim vazife var; ve en byk dairede, en kk ve muvakkat, ara sra vazife bulunabilir. Bu kyas ile,
HAYE: Parantez iindeki not 1946 senesine aittir.

lim: ok okumu, bilen, bilgili, bilgin. cemaat: bir imama uyup namaz klan Mslmanlar topluluu. ceset: vcut, beden. cevaben: cevap olarak, karlk eklinde. daim: srekli, devaml. dehetli: rktc, korkun. ehemmiyetli: nemli. hdise: olay.

Harb-i Umum: genel harp, umum sava; 1914-1918 yllar arasnda cereyan eden Birinci Dnya Sava. haiye: dipnot. hercmer: karmakark olma, alt st olma. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma.

kre-i arz: yer kre, dnya. mesele: nemli konu. mukadderat: Allah tarafndan ezelde takdir olunmu eyler, ileride meydana gelecek haller ve olaylar, aln yazs. muvakkat: geici. mtedahil: tedahl eden, birbiri iine geen.

mtedeyyin: dinin emirlerini eksiksiz yerine getiren, dindar, dine bal. nev-i beer: insanolu, insanlar. nevi: eit, tr. sermaye: varlk, servet. sual: soru. vazife: grev. zhayat: hayat sahibi.

MEYVE RSALES

34 | ASA-YI MSA

kklk ve byklk makusen mtenasip vazifeler bulunabilir. Fakat, byk dairenin cazibedarl cihetiyle, kk dairedeki lzumlu ve ehemmiyetli hizmeti braktrp, lzumsuz, malyani ve afak ilerle megul eder. Sermaye-i hayatn bo yerde imha eder, o kymettar mrn kymetsiz eylerde ldrr. Ve bazen bu harp boumalarn merak ile takip eden, bir tarafa kalben taraftar olur, onun zulmlerini ho grr, zulmne erik olur. Birinci noktaya cevap ise: Evet, bu Cihan Harbinden daha byk bir hdise ve bu zemin yzndeki hkimiyet-i amme davasndan daha ehemmiyetli bir dava, herkesin ve bilhassa Mslmanlarn bana yle bir hdise ve yle bir dava alm ki, her adam, eer Alman ve ngiliz kadar kuvveti ve serveti olsa ve akl da varsa, o tek davay kazanmak iin, biltereddt sarf edecek. te o dava ise, yz bin meahir-i insaniyenin ve hadsiz nev-i beerin yldzlar ve mritlerinin mttefikan, Kinat Sahibinin ve Mutasarrfnn binler vaat ve ahitlerine istinaden haber verdikleri ve bir ksm gzleriyle grdkleri u ki: Herkesin iman mukabilinde bu zemin yz kadar balar ve kasrlar ile mzeyyen ve bk ve daim bir tarla ve mlk kazanmak veya kaybetmek davas bana alm. Eer iman vesikasn salam elde etmezse, kaybedecek. Ve bu asrda, maddiyyunluk taunuyla oklar o davasn kaybediyor. Hatta bir ehl-i keif ve tahkik, bir yerde, krk vefiyattan yalnz birka tanesi kazandn sekeratta mahede etmi;

afak: hava, gereksiz, lzumsuz ve deersiz. ahit: yemin, and. asr: yzyl, asr. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. biltereddt: tereddtsz. bilhassa: zellikle. cazibedar: ekici, cazibeli. cihet: yn, sebep, vesile.

dava: takip edilen fikir, iddia. ehemmiyetli: nemli. ehl-i keif: baz srlar, bilinmeyen hakikatleri, Cenab- Hakkn ltuf ve ihsan ile bilen veller. ehl-i tahkik: gerei aratranlar, gerein peinden gidenler. hadsiz: snrsz, sonsuz.

hkimiyet-i amme: umuma hkim olma, genel hkimiyet. harp: sava, cenk, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek, delil kabul ederek.

kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kalben: kalp ile, kalpten. kasr: saray, kk. kyas: karlatrma, oranlama. kymet: deer. kymettar: kymetli, deerli. kuvvet: g, kudret. maddiyyunluk: maddiyyunlarn meslei, maddecilik; her eyi madde ile deerlendiren, sadece maddeye istinat eden, ruhaniyat ve maneviyat inkr edenlerin meslei, materyalistlik. maksen: aksine, ters olarak, zddna olarak. malyani: manasz, faydasz, bo (ey). meahir-i insaniye: insanlarn mehurlar. mukabil: karlk. Mutasarrf: tasarruf eden, tasarruf sahibi olan, her eyin sahibi olan, malik. mlk: sahip olunan, zerinde tasarrruf hakk bulunan her ey. mrit: irat eden, doru yolu gsteren, rehber, klavuz. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. mtenasip: orantl, nispetli. mttefikan: ittifak ederek, hep beraber, birlikte. mzeyyen: ziynetlendirilmi, ssl. sarf: harcama. sekerat: lmek zere olan bir kiinin kendinden gemesi. sermaye-i hayat: hayat sermayesi. erik: ortak. taraftar: tarafl, birinin veya bir grubun tarafn tutan, bir taraf destekleyen. taun: veba. vaat: Allahn kullarna muhakkak gerekleeceini bildirdii ahiret hayatnda, amellerinin karl ve Allahn ltfu olarak verilecek mkfat, ahiret mkfat. vazife: grev. vefiyat: lmler, vefatlar. vesika: inanlacak, dayanlacak, gvenilecek salam delil, hccet, belge. zemin: yer. zulm: hakszlk

ASA-YI MSA | 35

MEYVE RSALES

tekiler kaybetmiler. Acaba bu kaybettii davann yerini, btn dnya saltanat o adama verilse doldurabilir mi? te, o davay kazandracak olan hizmetleri ve yzde doksanna o davay kaybettirmeyen harika bir dava vekilini o ite altran vazifeleri brakp, ebed dnyada kalacak gibi afak malyaniyat ile itigal etmek tam bir aklszlk bildiimizden, biz Risale-i Nur akirtleri, her birimizin yz derece aklmz ziyade olsa da, ancak bu vazifeye sarf etmek lzmdr, diye kanaatimiz var. Ey hapis musibetinde benim yeni kardelerim! Sizler, benim ile beraber gelen eski kardelerim gibi, Risale-i Nuru grmemisiniz. Ben onlar ve onlar gibi binler akirtleri ahit gstererek derim ve ispat ederim ve ispat etmiim ki: O byk davay yzde doksanna kazandran ve yirmi senede yirmi bin adama o davann kazancnn vesikas ve senedi ve berat olan iman- tahkikyi eline veren ve Kurn- Hakmin mucize-i maneviyesinden neet edip kan ve bu zamann birinci bir dava vekili bulunan Risale-i Nurdur. Bu on sekiz senedir, benim dmanlarm ve zndklar ve maddiyyunlar, aleyhimde gayet gaddarne desiselerle hkmetin baz erknlarn ifal ederek bizi imha iin bu defa gibi eskide dahi hapislere, zindanlara soktuklar hlde, Risale-i Nurun elik kalasnda, yz otuz para cihazatndan ancak iki parasna iliebilmiler. Demek, avukat tutmak isteyen onu elde etse yeter.

afak: hava, gereksiz, lzumsuz ve deersiz. aleyh: kar, kart. berat: nian, rtbe ve imtiyaz iin verilen belge, kurtulu belgesi. cihazat: cihazlar, kendilerine ihtiya duyulan madd manev aletler. desise: hile, oyun, aldatmaca. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. erkn: reisler, ileri gelenler. gaddarne: zalimce, gaddarca, merhametsizce, haincesine. gayet: son derece. harika: olaanst. haiye: dipnot. ifal: yanltma, gaflete drerek kandrma, aldatma. iman- tahkik: tahkik iman, imana dair btn meseleleri inceleyip delil ve brhan ile inanma. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. ispat: doruyu delillerle gsterme. itigal: bir i ileme, bir ile uramak, bir i zerinde alma, megul olma. kala: byk hisar. kanaat: inanma, gr, fikir. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. maddiyyun: maddenin ezel ve ebed olduuna, sonradan yaratlmam bulunduuna inananlar, maddeye bal kalanlar, maddeciler, materyalistler. malyaniyat: faydasz, bo eyler veya szler. mucize-i manevye: tesiri manev olan mucize.

musibet: felaket, bela. neet: meydana gelme, oluma, kma. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk.

sarf: harcama. senet: deyanlacak ve gvenilecek ey, kuvvetli delil olabilecek sz. akirt: talebe, renci. vazife: grev. vekil: bakasnn yerine ve adna hareket eden, konuan.

vesika: inanlacak, dayanlacak, gvenilecek salam delil, hccet, belge. zindan: hapishane. zndk: Allaha ve ahirete inanmayan, Allah inkr eden, imansz, mnkir. ziyade: ok, fazla

MEYVE RSALES

36 | ASA-YI MSA

Hem, korkmaynz! Risale-i Nur yasak olmaz. Hkmet-i cumhuriyenin mebuslar ve erknlarnn ellerinde mhim risaleleri, iki mstesna olarak, serbest geziyorlard. naallah, bir zaman hapishaneleri tam bir slahhane yapmak iin, bahtiyar mdrler ve memurlar, o Nurlar mahpuslara ekmek ve il gibi tevzi edecekler.

@
bahtiyar: bahtl, talihli, mesut , mutlu. hkmet-i cumhuriye: cumhuriyet hkmeti. cumhuriyet idaresi. inaallah: Allah izin verirse manasnda kullanlan bir dua. slahhane: slahevi, sulu ocuklar slah ve eitme ve ge- mhim: nemli, ehemmiyetrekirse cezalandrma maksa- li. dyla alan kurum. mstesna: kaide d, kural mahpus: hapsedilmi olan, d. tevzi: datma, herkese paymevkuf. mebus: halk tarafndan sei- n verme lerek meclise gnderilen, milletvekili.

ASA-YI MSA | 37

MEYVE RSALES

Beinci Mesele
GENLK REHBERnde izah edildii gibi, genlik hi
phe yok ki gidecek. Yaz gze ve ka yer vermesi ve gndz akama ve geceye deimesi katiyetinde, genlik dahi ihtiyarla ve lme deiecek. Eer o fn ve geici genliini iffetle hayrata, istikamet dairesinde sarf etse, onunla ebed bk bir genlii kazanacan btn semav fermanlar mjde veriyorlar. Eer sefahate sarf etse, nasl ki bir dakika hiddet yznden bir katl milyonlar dakika hapis cezasn ektirir; yle de, gayrimeru dairedeki genlik keyifleri ve lezzetleri, ahiret mesuliyetinden ve kabir azabndan ve zevalinden gelen teessflerden ve gnahlardan ve dnyev mcazatlarndan baka, ayn lezzet iinde o lezzetten ziyade elemler olduunu akl banda her gen tecrbe ile tasdik eder. Mesel, haram sevmekte bir kskanlk elemi ve firak elemi ve mukabele grmemek elemi gibi ok arzalar ile, o cz lezzet zehirli bir bal hkmne geer. Ve o genliin suiistimali ile gelen hastalkla hastahanelere ve taknlklaryla hapishanelere ve kalp ve ruhun gdaszlk ve vazifesizliinden neet eden skntlarla meyhanelere, sefahathanelere veya mezaristana deceklerini bilmek istersen, git hastahanelerden ve hapishanelerden ve meyhanelerden ve kabristandan sor! Elbette ekseriyetle,
katiyet: katlik, kesinlik. katl: ldrme, katletme. mesel: rnein. mesele: nemli konu. mesuliyet: mesul olma hali, sorumluluk. meyhane: iki satlan ve iilen yer. mezaristan: mezarlk. mukabele: karlk verme, karlama. mcazat: bir sua kar verilen ceza, karlk, mutlak ceza. mjde: sevindirici haber, mutu. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. sefahathane: sefih ilerin nefsin houna giden irkin ilerin yapld yer. semav: Allah tarafndan olan, lh. suiistimal: bir eyi ktye kullanma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tecrbe: yaayarak elde edilen iyi veya kt kazanmlar. teessf: zlme, eseflenme, bir eyin tesirini hissetme, ac duyma. zeval: sona erme, yok olma, lme

ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. arza: bozukluk, engel. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cz: kk, az. dnyev: dnyaya ait. ekseriyetle: daha ziyadesiyle, oklukla, ounlukla. elem: dert, znt, madd-manev ztrap. fn: lml, geici. ferman: emir, buyruk. firak: ayrlk, hicran. gayrimeru: meru olmayan, dine aykr, kanunsuz. gz: sonbahar. haram: slmiyete yasaklanan iler. hayrat: hayrlar, sevap kazanmak amacyla Allah rzas iin yaplan iyilikler, haseneler. hiddet: fke, kzgnlk. hkmne: yerine, deerine. iffet: temizlik, ahlk temizlik. istikamet: inan, dnce ve niyette, tutum ve davranta Allahn rzasna uygun drstlk. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kabir: mezar. kabristan: mezarlk.

MEYVE RSALES

38 | ASA-YI MSA

genlerin genliinin suiistimalinden ve taknlklarndan ve gayrimeru keyiflerin cezas olarak gelen tokatlardan eyvahlar ve alamalar ve esefler iiteceksin. Eer istikamet dairesinde gitse, genlik gayet irin ve gzel bir nimet-i lhiye ve tatl ve kuvvetli bir vasta-i hayrat olarak ahirette gayet parlak ve bk bir genlik netice vereceini, bata Kurn olarak ok kat ytyla btn semav kitaplar ve fermanlar haber verip mjde ediyorlar. Madem hakikat budur. Ve madem hell dairesi keyfe kfidir. Ve madem haram dairesindeki bir saat lezzet, bazen bir sene ve on sene hapis cezasn ektirir. Elbette genlik nimetine bir kr olarak, o tatl nimeti iffette, istikamette sarf etmek lzm ve elzemdir.

@
yt: Kurn ayetleri. bk: sonsuz, daimi, ebedi. elzem: daha (en, pek) lzm, lzumlu, gerekli. esef: acma, zlme. ferman: emir, buyruk. gayrimeru: meru olmayan, dine aykr, kanunsuz. hakikat: gerek, esas. haram: slmiyete yasaklanan iler. hell: slm ller iinde kazanlm ey. iffet: temizlik, ahlk temizlik. istikamet: doruluk, drstlk, doru ve namusluca hareket, iyi kalplilik. kf: yeter, kfi gelir. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. nimet: ltuf, ihsan, ba. nimet-i lhiye: Allahn nimeti, Allahn ltfu, Allahn ihsan, Allahn bahettii her trl rzk. sarf: harcama. semav: Allah tarafndan olan, lh. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. vasta-i hayrat: hayrlara vasta olan

ASA-YI MSA | 39

MEYVE RSALES

Altnc Mesele
RSALE- NURun ok yerlerinde izah ve kat hadsiz
hccetleri bulunan iman- billh rknnn binler kll brhanlarndan bir tek brhana ksaca bir iarettir. Kastamonuda lise talebelerinden bir ksm yanma geldiler. Bize Hlkmz tanttr; muallimlerimiz Allahtan bahsetmiyorlar, dediler. Ben dedim: Sizin okuduunuz fenlerden her fen, kendi lisan- mahsusuyla, mtemadiyen Allahtan bahsedip, Hlk tanttryorlar, muallimleri deil, onlar dinleyiniz. Mesel, nasl ki mkemmel bir eczahane ki, her kavanozunda harika ve hassas mizanlarla alnm hayattar macunlar ve tiryaklar var. phesiz, gayet maharetli ve kimyager ve hakm bir eczacy gsterir. yle de, kre-i arz eczahanesinde bulunan drt yz bin eit nebatat ve hayvanat kavanozlarndaki zhayat macunlar ve tiryaklar cihetiyle, bu ardaki eczahaneden ne derece ziyade mkemmel ve byk olmas nispetinde, okuduunuz fenn-i tp mikyasyla kre-i arz eczahane-i kbrasnn eczacs olan Hakm-i Zlcelli, hatta kr gzlere de gsterir, tanttrr.
btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kimyager: kimya ile uraan kimse, kimya mtehasss, kimyac. kll: umum, genel. kre-i arz: yer kre, dnya. lisan- mahsus: kendisine ait dil, kendine ait tarz. macun: hamur kvamna getirilmi il. maharet: mahirlik, ustalk. mesel: rnein. mesele: nemli konu. mikyas: lek. mizan: l. muallim: ders veren, retmen. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nebatat: bitkiler. nispet: oran, l. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rkn: esas, kaide, prensip. ek: phe, zan, tereddt; aksiyle birlikte iki ihtimalin eit derecede bulunduu bilgi. talebe: talep eden, renci. tiryak: panzehir olarak kullanlan, zehirlenme veya hastalklardan ifa bulmaya vesile olan il. zhayat: hayat sahibi. ziyade: ok, fazla

brhan: delil, ispat, hccet. cihet: yn, sebep, vesile. ecza: eczaclkta, il yapmada kullanlan eitli maddeler. eczahane: eczac dkkn, il satlan, il yaplan yer. eczahane-i kbra: en byk eczahane. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. fenn-i tp: tp bilgisi, tabiplik, doktorluk bilgisi. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakm: hekim, doktor. Hakm-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi olan ve her eyi hikmetle yaratan, Allah. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. harika: olaanst. hassas: incelikli, en ufak lleri salkl ve kesin olarak veren. hayattar: canl, yaayan. hayvanat: hayvanlar. hccet: delil. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden

MEYVE RSALES

40 | ASA-YI MSA

Hem, mesel, nasl bir harika fabrika ki, binler eit eit kumalar basit bir maddeden dokuyor; eksiz, bir fabrikatr ve maharetli bir makinisti tanttrr. yle de, kre-i arz denilen yz binler bal, her banda yz binler mkemmel fabrika bulunan bu seyyar makine-i Rabbaniye, ne derece bu insan fabrikasndan bykse, mkemmelse, o derecede, okuduunuz fenn-i makine mikyasyla, kre-i arzn ustasn ve sahibini bildirir ve tanttrr. Hem mesel, nasl ki gayet mkemmel, bin bir eit erzak, etrafndan celbedip iinde muntazaman istif ve ihzar edilmi depo ve iae ambar ve dkkn, eksiz bir fevkalde iae ve erzak malikini ve sahibini ve memurunu bildirir. yle de, bir senede, yirmi drt bin senelik bir dairede muntazaman seyahat eden; ve yz binler ve ayr ayr erzak isteyen taifeleri iine alan; ve seyahatiyle mevsimlere urayp, bahar bir byk vagon gibi, binler ayr ayr taamlarla doldurarak, kta erzak tkenen bare zhayatlara getiren; ve kre-i arz denilen bu Rahman iae ambar ve bu sefine-i Sbhaniye ve bin bir eit cihazat ve mallar ve konserve paketleri tayan bu depo ve dkkn- Rabban, ne derece o fabrikadan byk ve mkemmel ise, okuduunuz veya okuyacanz fenn-i iae mikyasyla, o katiyette ve o derecede, kre-i arz deposunun sahibini, mutasarrfn, mdebbirini bildirir, tanttrr, sevdirir. Hem, nasl ki, drt yz bin millet, iinde bulunan ve her milletin istedii erzak ayr ve istimal ettii silh ayr ve giydii elbisesi ayr ve talimat ayr ve terhisat ayr
bare: aresiz, zavall. celbetmek: ekmek, eki, kendine ekmek. cihazat: cihazlar, kendilerine ihtiya duyulan madd manev aletler. dkkn- Rabban: Allahn dkkn. erzak: yiyecek, iecek, azklar. fenn-i iae: insan ve hayvanlarn besleni ve yaaylar hakknda bilgi veren ilim dal. fenn-i makine: makine ilmi, bilgisi. fevkalde: olaanst. iae: geindirme, besleme, yaatma. ihzar: hazr etme, hazrlama. istif: dzgn ekilde sralama ve yma, muntazam yn. istimal: kullanma. katiyet: katlik, kesinlik. kumandan: komutan. kre-i arz: yer kre, dnya. maharet: mahirlik, ustalk. makine-i Rabbaniye: her eyi terbiye ve idare eden Cenab- Hakkn makinesi, program, sistemi. malik: sahip. mucizekr: mucizeli, mucize hlinde. muntazaman: dzgn, dzenli ve devaml olarak. mutasarrf: tasarruf eden, tasarruf sahibi olan, her eyin sahibi olan, mlik. mdebbir: tedbir alan, tedbirli, her eyi nceden dnen. Rahman: btn varlklarn rzklarn mnasip bir ekilde karlayan Allaha ait. sefine-i Sbhaniye: her trl kusur ve noksandan uzak olan Cenab- Hakkn, yldzlar ve gezegenler gibi bir gemi hkmndeki mahlklar. seyyar: sabit olamayan, belirli bir yerde srekli durmayan, hareket eden. taam: yemek, yiyecek. taife: kavim, kabile. talimat: talimler, eitimler; bir i hakknda hareket tarzn bildiren emirler. terhisat: terhisler, izin vermeler, serbest brakmalar

ASA-YI MSA | 41

MEYVE RSALES

olan bir ordunun mucizekr bir kumandan, tek bayla btn o ayr ayr milletlerin ayr ayr erzaklarn ve eit eit eslihalarn ve elbiselerini ve cihazatlarn, hibirini unutmayarak ve armayarak verdii o acip ordu ve ordugh, phesiz, bedahetle, o harika kumandan gsterir, takdirkrne sevdirir. Aynen yle de, zemin yznn ordughnda ve her baharda yeniden silh altna alnm bir yeni ordu-y Sbhande, nebatat ve hayvanat milletlerinden drt yz bin nevin eit eit elbise, erzak, esliha, talim, terhisleri gayet mkemmel ve muntazam ve hibirini unutmayarak ve armayarak bir tek kumandan- azam tarafndan verilen kre-i arzn bahar ordugh, ne derece mezkr insan ordu ve ordughndan byk ve mkemmel ise, sizin okuyacanz fenn-i asker mikyasyla dikkatli ve akl banda olanlara o derece kre-i arzn Hkimini ve Rabbini ve Mdebbirini ve Kumandan- Akdesini hayretler ve takdislerle bildirir ve tahmit ve tesbihle sevdirir. Hem nasl ki, bir harika ehirde, milyonlar elektrik lmbalar, hareket ederek her yeri gezerler; yanmak maddeleri tkenmiyor bir tarzdaki elektrik lmbalar ve fabrikas, eksiz, bedahetle, elektrii idare eden ve seyyar lmbalar yapan ve fabrikay kuran ve itial maddelerini getiren bir mucizekr ustay ve fevkalde kudretli bir elektrikiyi hayretler ve tebriklerle tanttrr, yaasnlar ile sevdirir. Aynen yle de, bu lem ehrinde, dnya saraynn damndaki yldz lmbalar, bir ksm, kozmorafyann dediine baklsa kre-i arzdan bin defa byk
anlan. mucizekr: mucizeli, mucize hlinde. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. nev: eit, tr. ordugh: ordu yeri, ordunun barnp konaklad yer. ordu-y Sbhan: her trl eksiklik ve noksanlktan uzak olan Cenab- Hakkn ordusu. Rabb: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. seyyar: gezici; gezen, dolaan. ek: phe, zan, tereddt; aksiyle birlikte iki ihtimalin eit derecede bulunduu bilgi. tahmit: elhamdlillh deme, btn vgnn ve hamdin yalnz Allaha ait olduunu syleme. takdirkrne: takdir edene yakr ekilde, takdir ederek. takdis: yceltme, mukaddes sayma, kuds ve mbarek sayma. talim: eitim, yetitirme, retme. tarz: biim, ekil, suret. tebrik: kutlama. uurlu, hayrl, mbarek olmasn dileme. terhis: izin verme, serbest brakma. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. zemin: yer

acip: tuhaf, hayerette brakan. lem: dnya, cihan. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. esliha: silhlar. fenn-i asker: askerlikle ilgili bilgi, askerlik sanat ile ilgili ilim; askerlik sanat. fevkalde: olaanst. glle: top mermisi. Hkim: hereye hkmeden ve her bir eyi hkm altnda tutan. harika: olaanst. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. itial: tutuma, tutuup yanma, parlama, alevlenme. kozmorafya: astronominin, matematik ve fiziin yalnz temel kavramlarndan yararlanarak en belli bal olaylar ele alan dal. kudret: g, kuvvet, iktidar. Kumandan- Akdes: en mukaddes kumandan; Allah. kumandan- azam: en byk kumandan. kre-i arz: yer kre, dnya. mezkr: zikredilen, ad geen,

MEYVE RSALES

42 | ASA-YI MSA

ve top gllesinden yetmi defa sratli hareket ettikleri hlde, intizamn bozmuyor, birbirine arpmyor, snmyor, yanmak maddeleri tkenmiyor. Okuduunuz kozmorafyann dediine gre, kre-i arzdan bir milyon defadan ziyade byk ve bir milyon seneden ziyade yaayan ve bir misafirhane-i Rahmaniyede bir lmba ve soba olan gneimizin yanmasnn devam iin, her gn kre-i arzn denizleri kadar gaz ya ve dalar kadar kmr veya bin arz kadar odun ynlar lzmdr ki, snmesin. Ve onu ve onun gibi ulv yldzlar gaz yasz, odunsuz, kmrsz yandran ve sndrmeyen; ve beraber ve abuk gezdiren ve birbirine arptrmayan bir nihayetsiz kudreti ve saltanat, k parmaklaryla gsteren bu kinat ehr-i muhteemindeki dnya saraynn elektrik lmbalar ve idareleri, ne derece o misalden daha byk, daha mkemmeldir, o derecede, sizin okuduunuz veya okuyacanz fenn-i elektrik mikyasyla, bu meher-i azam- kinatn Sultann, Mnevvirini, Mdebbirini, Sniini o nuran yldzlar ahit gstererek tanttrr, tesbihatla, takdisatla sevdirir, peresti ettirir. Hem mesel, nasl ki bir kitap bulunsa ki, bir satrnda bir kitap ince yazlm; ve her bir kelimesinde ince kalemle bir sure-i Kurniye yazlm. Gayet manidar ve btn meseleleri birbirini teyit eder ve ktibini ve mellifini fevkalde maharetli ve iktidarl gsteren bir acip mecmua, eksiz, gndz gibi, ktip ve musannifini kemaltyla, hnerleriyle bildirir, tanttrr,
1

cmleleriyle takdir ettirir; aynen yle de, bu kinat

1. Allah dilemi, ne gzel, ne mbarek yaratm!

*G nQnH ,*G nABnTne n

acip: tuhaf, hayerette brakan. arz: yer, dnya. fenn-i elektrik: elektrik ilmi. Gayet: son derece. hner: marifet, bilgililik, ustalk, maharet. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. iktidar: g, idareyi elinde bulundurma.

intizam: dzenlilik, dzgnlk. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. ktip: yazan, yazc. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kozmografya: astronominin, matematik ve fiziin yalnz temel kavramlarndan yarar-

lanarak en belli bal olaylar ele alan dal. kudret: g, kuvvet, iktidar. kre-i arz: yer kre, dnya. maharet: mahirlik, ustalk. manidar: nkteli, ince manal. mecmua: tertip ve tanzim edilmi eylerin hepsi, koleksiyon. mesel: rnein.

mesele: nemli konu. meher-i azam- kinat: byk kinat sergisi. mikyas: lek. misafirhane-i rahmaniye: Rahman olan Allahn kullarn geici olarak bulundurduu misafirhane olan dnya. misal: benzer, rnek. musannif: tasnif eden, en gzel ekilde derleyip dzenleyen. Mdebbir: tedbir alan, tedbirli, her eyi nceden dnen. mellif: eser telif eden, yazan. Mnevvir: tenvir eden, nurlandran, aydnlatan. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. peresti: tapma, ar derecede sevme, meftunluk. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. Sultan: padiah, hkmdar. sure-i Kurniye: Kurnn suresi. sr'at: hz. ehr-i muhteem: ihtiaml ehir. takdir: kymet verme, beenme. takdisat: takdisler, Allahn her bakmdan kusursuz ve eksiksiz olduunu bildirmeler. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. teyit: dorulama, doru karma, destekleme. ulv: yksek, yce. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 43

MEYVE RSALES

Araf: Kurn- Kermin 7. suresi. Mekkede nazil olmutur. 206 ayettir. Enam: Kurn- Kermin altnc suresi. Mekkede (20, 23, 91, 93, 114, 141, 151, 152. ayetler Medinede) nazil olmutur. bilfiil: bizzat kendi almas ile, kendi yaparak. brhan- vahdaniyet: Allahn tek, bir olduunun delili, ispat. durbn: uza gsteren alet. esma: adlar, isimler. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. fenn-i hikmetl-eya: tabiat bilgisi, btn varlklarn yaratlndaki gayelere ait ilim. fenn-i kraat: okuma bilgisi, ilmi. fenn-i kitabet: eitli yaz usul ve ekillerini reten ilim. fihriste: bir kitapta bulunan eyleri srayla gsteren liste, katalog. forma: husus, zel giysiler. fnun: fenler. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk- Zlcell: Sonsuz byklk sahibi yaratc, Allah. hayvan: hayvanla ilgili, hayvana ait. hikmet: lah gaye, gizli sebep. husus: zel. hccet: delil. hkmnde: deerinde, yerinde. kaside: belli bir amala yazlm divan iiri ve bu iirin nazm ekli. kitab- kinat: kinat kitab. kitab- kebir: byk kitap. kyasen: kyas yoluyla, kyas ederek. Kurn- ekber-i lem: En byk lem kitab olan Kurn- Kerm. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. manidar: nkteli, ince manal. mecmua-i kinat: kinat mecmuas, kinat kitab; bir mecmua gibi manalar ifade eden kinat. mektep: eski dnemde ilk ve orta tahsilin yapld eitim kurumu. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. mikyas: lek. misal: rnek. muhteem: hametli, yce. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde.

kitab- kebiri ki, bir tek sahifesi olan zemin yznde ve bir tek formas olan baharda yz bin ayr ayr kitaplar hkmndeki yz bin nebat ve hayvan taifeleri beraber, birbiri iinde, yanlsz, hatasz, kartrmayarak, armayarak, mkemmel, muntazam ve bazen aa gibi bir kelimede bir kasideyi ve ekirdek gibi bir noktada bir kitabn tamam bir fihristesini yazan bir kalem ilediini gzmzle grdmz bu nihayetsiz manidar ve her kelimesinde ok hikmetler bulunan u mecmua-i kinat ve bu mcessem Kurn- ekber-i lem, mezkr misaldeki kitaptan ne derece byk ve mkemmel ve manidar ise, o derecede, sizin okuduunuz fenn-i hikmetl-eya ve mektepte bilfiil mbaeret ettiiniz fenn-i kraat ve fenn-i kitabet, geni mikyaslaryla ve drbn gzleriyle bu kitab- kinatn nakkan, ktibini hadsiz kemaltyla tanttrr,
2 1

$G nnroS

on`rcnG *nG
3

cmlesiyle bildirir,

takdisiyle tarif eder,

! ornrdnG

senalaryla

sevdirir. te bu fenlere kyasen, yzer fnundan her bir fen, geni mikyasyla ve husus yinesiyle ve drbnl gzyle ve ibretli nazaryla, bu kinatn Hlk- Zlcellini esmasyla bildirir; sftn, kemaltn tanttrr. te, bu muhteem ve parlak bir brhan- vahdaniyet olan mezkr hcceti ders vermek iindir ki, Kurn- Mu'cizlbeyan, ok tekrar ile, en ziyade
4

pVQrGh pGn'sdG nN ve n n rn n

1. 2. 3. 4.

Allah en byktr, en ycedir. Allah, zatnda, sfatlarnda ve fiillerinde btn kusur ve noksanlardan uzaktr. Rahmet ve merhameti sonsuz olan Allaha ezelden ebede kadar hamd olsun. Gkleri ve yeri yaratt. (Araf Suresi: 54; Enam Suresi:1 73.) taife: takm, gruh, familya. takdis: yceltme, mukaddes sayma, kuds ve mbarek sayma. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. zemin: yer.

mbaeret: bir ie balama, nazar: bak, dikkat. girime, tutuma, bulama, nebat: bitkisel, bitki ile ilgili, temas. bitkiye ait. mcessem: tecessm etmi, nihayetsiz: sonsuz, snrsz. cisimlenmi. sahife: sayfa. nakka: nak ii yapan, nak sena: methetme, vme. ileyen kimse. sft: vasflar, nitelikler.

MEYVE RSALES

44 | ASA-YI MSA

pVQrGh pGndG Q ayetleriyle Hlkmz bize tantrn n 's t n

tryor mektepli genlere dedim. Onlar dahi tamamyla kabul edip tasdik ederek, Hadsiz kr olsun Rabbimize ki, tam kuds ve ayn- hakikat bir ders aldk. Allah senden raz olsun dediler. Ben de dedim: nsan binler eit elemler ile mteellim ve binler nevi lezzetler ile mtelezziz olacak bir zhayat makine ve gayet derece acziyle beraber hadsiz madd, manev dmanlar ve nihayetsiz fakryla beraber hadsiz zahir ve btn ihtiyalar bulunan ve mtemadiyen zeval ve firak tokatlarn yiyen bir bare mahlk iken, birden iman ve ubudiyetle byle bir Padiah- Zlcelle intisap edip, btn dmanlarna kar bir nokta-i istinat ve btn hacatna medar bir nokta-i istimdat bularak, herkes mensup olduu efendisinin erefiyle, makamyla iftihar ettii gibi, o da byle nihayetsiz Kadr ve Rahm bir Padiaha iman ile intisap etse ve ubudiyetle hizmetine girse ve ecelin idam ilnn kendi hakknda terhis tezkeresine evirse, ne kadar memnun ve minnettar ve ne kadar mteekkirne iftihar edebilir, kyas ediniz. O mektepli genlere dediim gibi, musibetzede mahpuslara da tekrar ile derim: Onu tanyan ve itaat eden zindanda dahi olsa bahtiyardr. Onu unutan saraylarda da olsa zindandadr, bedbahttr.
1. Gklerin ve Yerin Rabbi [Allahtr]. (Rad Suresi:16; sra Suresi:102; Kehf Suresi: 14.)

acz: zayflk, gszlk. ayet: Kurann her bir cmlesi. ayn- hakikat: hakikatn asl, gerein t kendisi. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut , mutlu. batn: ie ait, dahil, grnmeyen, gizli. bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. bare: aresiz, zavall.

ecel: her canlnn Allah tarafndan takdir edilen lm vakti. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. fakr: fakirlik, yoksulluk, muhtalk. firak: ayrlk, hicran. hct: hcetler, ihtiyalar. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yarat-

c; Allah. idam: yok olma. iftihar: vnme. iman: inanma, itikat. intisap: mensup olma, balanma, girme. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kyas: karlatrma, oranla-

ma. kuds: mukaddes, yce. madd: madde ile alakal, cisman. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahpus: hapsedilmi olan. makam: manev mevki. manev: manaya ait, madd olmayan. medar: sebep, vesile. mektep: eski dnemde ilk ve orta tahsilin yapld eitim kurumu. memnun: sevinmi, sevinli. mensup: bir eye veya kimseye alkas bulunan, bal olan. minnettar: bir iyilie kar teekkr duygusu iinde olan. musibetzede: musibet grm, felkete uram, belya, kazaya urayan. mteellim: elemli, kederli, hznl, ii szlayan. mtelezziz: lezzet alan, tat hisseden, hazzeden, holanan. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. mteekkirne: mteekkir olarak, teekkr edercesine. nevi: eit, tr. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nokta-i istimdat: yardm ve medet isteme noktas. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. Padiah: hkmdar, sultan. Padiah- Zlcell: cell sahibi padiah; nihayetsiz bykle ve hamete sahip bir hkmdar olan Allah (c.c.). Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. raz: rza gsteren, kabul eden, honut olan. eref: manev byklk, ycelik, onur. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. terhis: izin verme, serbest brakma. tezkere: belge, pusula. ubudiyet: kulluk. zat: kendi, asl, z. zeval: sona erme, yok olma, lme. zahir: grnte olan; zahire, da ait olan. zhayat: hayat sahibi. zindan: hapishane

ASA-YI MSA | 45

MEYVE RSALES

Hatta bir bahtiyar mazlum idam olunurken, bedbaht zalimlere demi: Ben idam olmuyorum. Belki terhis ile saadete gidiyorum. Fakat, ben de sizi idam- ebed ile mahkm grdmden, sizden tam intikamm alyorum.
2 1

*G pG n'dpG nB diyerek, srur ile teslim-i ruh eder. s

s p n r r n o/n`G o/nrdG nrfnG sfGp nnrsnY nepG Bnnd nrY nnfnoS

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. 2. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Sen hereyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. hikmet: lah gaye, gizli sebep. idam: yok olma. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. intikam: alma, kendisine, bulunduu toplulua veya benimsedii bir eye kar yaplan szla uram. tecavze, ktle karlk saadet: mutluluk. verme, misillemede bulunsrur: sevin, mutluluk. ma. tenzih: Allah anna lyk olmahkm: bir mahkemece mayan eylerden, her trl hkm giymi, hkml. eksik ve noksandan uzak ve mazlum: zulm grm, hak- yce tutma, mnezzeh sayma. terhis: izin verme, serbest brakma. teslim-i ruh: ruhu teslim etme, lme. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan.

MEYVE RSALES

46 | ASA-YI MSA

Denizli Hapsinde Bir Cuma Gnnn Meyvesidir.

Yedinci Mesele
W
1

rnN ne @ onrbnG og hnG nnrdG n`ncpG pnYsdG renG neh ro o n r p s n o p r JrnrG prond ndp 'P sGp npJne nrnH nVQrG proj r rn '
3

2 n n n c $G pnrMnQ QnK'G 'pG orfna @ mInpMGnh mrnnc spG roorH h n rn p r

@ j/b mArnT oc 'nY gh non u l n

BR ZAMAN Kastamonuda, Hlkmz bize tanttr diyen lise talebelerine, sabk Altnc Meselede, mektep fnununun dilleriyle verdiim dersi Denizli Hapishanesinde benimle temas edebilen mahpuslar okudular. Tam bir kanaat- imaniye aldklarndan, ahirete bir itiyak hissedip, Bize ahiretimizi de tam bildir; t ki nefsimiz ve zamann eytanlar bizi yoldan karmasn, daha byle hapislere sokmasn dediler. Ve Denizli hapsindeki Risale-i Nur akirtlerinin ve sabkan Altnc Meseleyi okuyanlarn arzular ile, ahiret rknnn dahi bir hlsasnn beyan lzm geldi. Ben de, Risale-i Nurdan bir ksack hlsa ile derim:

1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Kyametin gereklemesi ise gz ap kapayncaya kadar, yahut ondan da yakndr. (Nahl Suresi: 77.) 2. Sizin yaratlmanz da diriltilmeniz de, tek bir kiinin yaratlp diriltilmesi gibidir. (Lokman Suresi: 28.) 3. imdi bak Allah'n rahmet eserlerine: Yeryzn lmnn ardndan nasl diriltiyor. Bunu yapan, elbette lleri de ylece diriltecektir; O hereye hakkyla kadirdir. (Rum Suresi: 50.) ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. Bakara: Kurn- Kermin 2. suresi. Medine-i Mnevverede nazil olmutur. 286 ayettir. fnun: fenler. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yarat-

c; Allah. hlsa: bir eyin z, esas, zeti. ilh: kendisine ibadet edinilen tapnlan Mabud, Allah. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kanaat-i imaniye: iman kanaat, imana ait dnce, fikir; iman meselelerde tam ikna olma, imann vermi olduu kanaat. mesele: nemli konu. nefis: kt vasflar kendisinde toplayan, hayrl ilerden alkoyan g. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rkn: esas, kaide, prensip. sabk: geen, nceki. sabkan: evvelce, bundan nce. akirt: talebe, renci. eytan: zeki, kurnaz olan, bu zekiliini ktlk yapmakta kullanan kimse. talebe: talep eden, renci.

ASA-YI MSA | 47

MEYVE RSALES

arz: yer, dnya. beyan: aklama, bildirme, izah. Cell: sonsuz byklk, hamet, ululuk, ycelik ve hamet sahibi olan Allah. cemal: gzellik, Cenab- Hakkn ltuf ve ihsan ile tecellisi. dair: alakal, ilgili. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. ferman: emir, buyruk. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. huri: Cennet kz, Cennet gzeli. ihatal: kuatc. iktifaen: yeterli grerek. iman: inanma, itikat. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. intisap: mensup olma, balanma, girme. ispat: doruyu delillerle gsterme. isyan: bakaldrma, itaatsizlik, emre kar gelme. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. izzet: eref, ycelik, deer. izzetli: eref ve itibar sahibi. kadir: bir ii yapmaya gc yeten, kudret ve kuvvet sahibi ve her eye kudreti yeten.(Allah). kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kerem: cmertlik, ltuf, ihsan, ba. kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir vakitte yklp mahvolmas. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. lyk: uygun, yakr, mnasip. Lokman: Kurn- Kermde 31. sure, Mekkede nazil olmutur. madem: ...den dolay, byle ise. melike: melekler. mertebe: derece, basamak. mesel: rnein. mukaddes: takdis edilmi, kutsal, aziz, temiz. mcazat: bir sua kar verilen ceza, karlk, mutlak ceza. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. Nahl: Kurnn 16. suresi. Mekkede nazil olmutur. 128 ayettir. nebat: topraktan biten, yetien

Nasl ki Altnc Mesele de, biz, Hlkmz arzdan, semavattan sorduk; onlar, fenlerin dilleriyle gne gibi Hlkmz bize tanttrdlar. Aynen biz de ahiretimizi bata o bildiimiz Rabbimizden, sonra Peygamberimizden, sonra Kurnmzdan, sonra sair peygamberler ve mukaddes kitaplardan, sonra melikelerden, sonra kinattan soracaz. te, birinci mertebede, ahireti Allahtan soruyoruz. O da btn gnderdii elileriyle ve fermanlaryla ve btn isimleriyle ve sfatlaryla, Evet, ahiret vardr ve sizi oraya sevk ediyorum ferman ediyor. Onuncu Sz on iki parlak ve kat hakikatler ile bir ksm isimlerin ahirete dair cevaplarn ispat ve izah eylemi. Burada, o izaha iktifaen, gayet ksa bir iaret ederiz: Evet, Madem hibir saltanat yoktur ki, o saltanata itaat edenlere mkfat ve isyan edenlere mcazat bulunmasn. Elbette rububiyet-i mutlaka mertebesinde bir saltanat- sermediyenin, o saltanata iman ile intisap ve taat ile fermanlarna teslim olanlara mkfat; ve o izzetli saltanat kfr ve isyanla inkr edenlere de mcazat, o rahmet ve cemale, o izzet ve celle lyk bir tarzda olacak diye, Rabbllemn ve Sultand-Deyyan isimleri cevap veriyorlar. Hem, Madem gne gibi, gndz gibi, zemin yznde bir umum rahmet ve ihatal bir efkat ve kerem, gzmzle gryoruz. Mesel o rahmet, her baharda umum aalar ve meyveli nebatlar Cennet hurileri gibi giydirip, sslendirip, ellerine her eit meyveleri verip,
her trl ey, bitki. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, neb. Rabbllemn: lemlerin Rabbi, btn lemleri idare ve terbiye eden Allah. Rahman: sonsuz merhamet sahibi ve efkatle btn varlklar rzklandran Allah. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rububiyet-i mutlaka: mutlaka terbiye edicilik, Cenab- Hakkn her eyi kuatan ve emri altnda tutan kaytsz, artsz terbiye edicilii. Rum: Kurn- Kermin 90. suresi. Mekkede (17. ayeti Medinede) nazil olmutur. 60 ayettir. sir: dier, baka, teki. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. saltanat- sermediye: Sonsuz saltanat. semavat: semalar, gkler. sevk: nne katp srme, yneltme. Sultand-Deyyan: mkfatlandran ve cezalandran sultan; Allah. efkat: karlksz sevgi besleme, iten ve karlksz merhamet. taat: itaat etme, boyun eme, emre uyma. tarz: biim, ekil, suret. umum: btn. umum: herkesle ilgili, genel. zemin: yer.

MEYVE RSALES

48 | ASA-YI MSA

bizlere uzatp, `Haydi alnz, yiyiniz! dedii gibi, bir zehirli sinein eliyle bizlere ifal, tatl bal yedirdii ve elsiz bir bcein eliyle en yumuak ipei bizlere giydirdii gibi, bir avu kadar kck ekirdeklerde, tohumcuklarda binler batman taamlar bizim iin saklayan ve ihtiyat zahiresi olarak o kck depolarda yerletiren bir rahmet, bir efkat, elbette, hi phe olamaz ki, bu derece nazeninne besledii bu sevimli ve minnettarlar ve perestikrlar olan mmin insanlar idam etmez. Belki, onlar daha parlak rahmetlere mazhar etmek iin hayat- dnyeviye vazifesinden terhis eder diye, Rahm ve Kerm isimleri sualimize cevap veriyorlar, El-Cennet Hakkun diyorlar. Hem, Madem biz gzmzle gryoruz ki, umum mahlklarda ve zemin yznde yle bir Hikmet Eli iliyor ve yle bir adalet lleriyle iler dnyor ki, akl- beer onun fevkinde dnemiyor. Mesel, insann bin cihazatna taklan hikmetlerinden yalnz bir kk ekirdek kadar kuvve-i hafzasnda, btn tarihe-i hayatn ve ona temas eden hadsiz hdisat o kuvvecikte yazp, onu bir ktphane hkmne getirip ve insann hairde muhakemesi iin nerolacak olan defter-i amalinin bir kk senedi olarak her vakit hatrlatmak srryla, her insann eline vererek dimann cebine koyan bir ezel hikmet; ve btn masnuatta gayet hassas mizanlar ile azalarn yerletiren, mikroptan gergedana, sinekten simurga kuuna, bir iekli nebattan milyarlar, trilyonlarla iekler aan bahar ieine kadar israfsz llerle bir
adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, hakkaniyet, dillik. akl- beer: insan akl. aza: organlar, uzuvlar. batman: eski arlk llerinden olup, iki okka ile sekiz okka arasnda deien arlk ls. cihazat: cihazlar, kendilerine ihtiya duyulan madd manev aletler. defter-i amal: insanlarn iledii ve yapt eylerin. dima: akl, uur. el-Cennet hakkun: Cennet haktr. ezel: ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. fevkinde: stnde. gayet: son derece. gergedan: byk csseli, ar, kuvvetli, scak lkelerde yaayan, burnunun zerinde bir veya iki boynuz bulunan memeli hayvan. hdisat: hadiseler, olaylar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hassas: incelikli, en ufak lleri salkl ve kesin olarak veren. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hkmne: yerine, deerine. idam: yok olma. ihtiyat: yedek, zor artlar ve

gnler iin saklanan. Kerm: ihsan ve ikram bol olan Allah. kuvve: kuvvet, g. kuvve-i hafza: hafza gc. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. masnuat: sanatla yaplm eyler. mazhar: nail olma, ereflenme. minnettar: bir iyilie kar teekkr duygusu iinde olan. mizan: l, ayar. muhakeme: akl yrtp doru netice elde edebilme, tartma, deerlendirme, yarglama. mmin: iman eden, inanan. nazenin: nazl, nazik, narin, ince yapl. nebat: topraktan biten, yetien her trl ey, bitki. neir: kyamet gn btn llerin dirilmesi. perestikr: ar derecede dkn olan, ok seven. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. senet: deyanlacak ve gvenilecek ey, kuvvetli delil olabilecek sz. simurga: efsanev zmrd-i anka kuu. sr: gizli hakikat. sual: soru. ifa: beden ve ruh bir hastaln son bulmas, salna kavuma. taam: yemek, yiyecek. tarihe-i hayat: bir eyin veya insann doumdan lme kadar bandan geen eyler, biyografi. terhis: izin verme, serbest brakma. vazife: grev. zahre: gerektii zaman harcanmak zere ambarda saklanan hububat, yiyecek.

ASA-YI MSA | 49

MEYVE RSALES

tenasp, bir muvazene, bir intizam ve bir cemal iinde masnuat bir hsn-i sanat yapan; ve her zhayatn hukuk- hayatn kemal-i mizanla veren, iyiliklere gzel neticeler ve fenalklara fena neticeler verdiren ve dem (a.s.) zamanndan beri ta ve zalim kavimlere vurduu tokatlarla kendini pek kuvvetli ihsas ettiren bir adalet-i sermediye, elbette ve hi phe getirmez ki, gne gndzsz olmad gibi, o hikmet-i ezeliye, o adalet-i sermediye ahiretsiz olmazlar. Ve lmde, en zalimlerin ve en mazlumlarn, bir tarzda gitmelerindeki akbetsiz bir dehetli hakszla, adaletsizlie ve hikmetsizlie hibir vehile msaade etmezler diye, Hakm ve Hakem ve Adl ve dil isimleri bizim sualimize kat cevap veriyorlar. Hem, Madem btn zhayat mahlklarn, elleri yetimedii ve iktidarlar dairesinde olmayan btn hacatlarn, btn ftr matlplarn bir nevi dua bulunan istidad- ftr ve ihtiyac- zarur dilleriyle istedikleri vakitte, gayet Rahm ve iitici ve efkatli bir dest-i gayb tarafndan verildiinden; ve ihtiyar olan daavat- insaniyenin, hususan havaslarn ve neblerin dualarnn on adetten alt yedisi hilf- det makbul olmasndan kat anlalyor ki, her dertlinin ahn, her muhtacn duasn iiten ve dinleyen bir Sem ve Mucb, perde arkasnda var. Bakar ki; en kk bir zhayatn en kk bir ihtiyacn grr. Ve en gizli bir ahn iitir, efkat eder, fiilen cevap verir, memnun eder. Elbette ve her hlde, hibir phe ihtimali kalmaz ki, mahlklarn en ehemmiyetlisi olan nev-i insann en ehemmiyetli ve umum ve umum kinat ve
ihtimal: olabilirlik. ihtiyac- zarur: yaamak iin gerekli olan ihtiya. ihtiyar: kendi isteiyle, seerek. iktidar: g, idareyi elinde bulundurma. intizam: dzenlilik, dzgnlk. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. istidad- ftr: yaratltan gelen kabiliyet. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemal-i mizan: lnn tam ve kusursuz oluu, tam l, mkemmel l. makbul: geerli, muteber. matlp: arzu, istek. mazlum: zulm grm, hakszla uram. Mucb: isteyeni istediine kavuturan, yarattklarnn dileklerine cevap veren, Allah. muvazene: denge. msaade: izin. nebi: Allahn elisi, habercisi; peygamber, resul. nevi: eit, tr. Sem: gizli ve ak her eyi iiten Cenab- Hak. ta: si, isyan eden, sz dinlemez. tenasp: uyma, uygunluk, birbirini tutma. vecih: cihet, yn. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zhayat: hayat sahibi.

adalet-i sermediye: ezel ve ebed adalet, balangc ve sonu olmayan adalet. dil: adaletli olan, doruluk gsteren. Adl: adalet, her hak sahibine hakkn verme, hakk yerine getirme, eit davranma. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. akbet: nihayet, son, bitim. daavat- insaniye: insann yapm olduu dualar. dehetli: rktc, korkun. dest-i gayb: grnmez el. dil: istek, niyet. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehemmiyetli: nemli. fiilen: fiille, davran ve hareketle. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. hct: hcetler, ihtiyalar. Hakem: hakl ile haksz ayran ve her ii hikmete gre olan Cenab- Hak. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. havas: marifet ve yaaya stn olan, st tabaka. hikmet-i ezeliye:. hilf- det: dete aykr. hukuk- hayat: yaama hakk, hukku. hususan: bilhassa, zellikle. hsn-i sanat: sanat gzellii. ihsas: hissetirme, sezdirme.

MEYVE RSALES

50 | ASA-YI MSA

umum esma ve sft- lhiyeyi alkadar eden beka-i uhreviyeye ait dualarn iine alan ve nev-i insann gneleri ve yldzlar ve kumandanlar olan btn peygamberleri arkasna alp, onlara duasna min, min dedirten ve mmetinden her gn her ferd-i mtedeyyin hi olmazsa ka defa ona salvat getirmekle onun duasna min, min diyen ve belki btn mahlkat o duasna itirak ederek Evet, y Rabbena, istediini ver; biz de onun istediini istiyoruz diyorlar. Btn bu reddedilmez erait altnda, beka-i uhrev ve saadet-i ebediye iin, Muhammed Aleyhissalt Vesselmn harin hadsiz esbab- mucibesinden yalnz tek duas, Cennetin vcuduna ve baharn icad kadar kudretine kolay olan ahiretin icadna kfi bir sebeptir diye Mucb ve Sem ve Rahm isimleri bizim sualimize cevap veriyorlar. Hem, Madem gndz bedahetle gnei gsterdii gibi zemin yznde mevsimlerin tebeddlnde kll lmek ve dirilmekte perde arkasnda bir Mutasarrf; gayet intizamla koca kre-i arz bir bahe, belki bir aa kolaylnda ve intizamnda ve azametli bahar bir iek shuletinde ve mizanl ziynetinde ve zemin sahifesinde yz bin hair ve nerin numune ve misallerini gsteren yz bin kitap hkmndeki nebatat ve hayvanat taifelerini (onda) yazar, beraber ve birbiri iinde armayarak, kark iken kartrmayarak, birbirine benzemekle beraber iltibassz, sehivsiz, hatasz, mkemmel, muntazam, manidar yazan bir Kalem-i Kudret, bu azameti iinde hadsiz bir rahmet, nihayetsiz bir hikmet ile iledii
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. min: Y Rabbi! yle olsun, kabul eyle! anlamnda duann sonunda sylenir. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. beka-i uhrev: ahiretteki sonsuzluk. beka-i uhreviye: ahiretteki sonsuzluk. dua: Allaha yalvarma, niyaz. esbab- mucibe: gerektiren sebepler. esma: adlar, isimler. ferd-i mtedeyyin: dindar ahs, inanan kii, imanl fert. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hayvanat: hayvanlar. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hkmnde: deerinde, yerinde. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. iltibas: yanllk, karklk. intizam: dzenlilik, dzgn-

lk. itirak: ortaklk etme, katlma. kf: yeter, kfi gelir. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. Kalem-i Kudret: kudret kalemi, Allahn g ve kuvveti ile yaratmas. kudret: g, kuvvet, iktidar. kumandan: komutan. kll: umum, genel. kre-i arz: yer kre, dnya. madem: ...den dolay, byle ise. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. manidar: nkteli, ince manal. misal: benzer, rnek. mizan: l, ayar. Mucb: isteyeni istediine kavuturan, yarattklarnn dileklerine cevap veren, Allah. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. Mutasarrf: tasarruf eden, tasarruf sahibi olan, her eyin sahibi olan, mlik. nebatat: bitkiler. neir: kyamet gn btn llerin dirilmesi. nev-i insan: insan tr, insanolu. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. numune: rnek. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sahife: sayfa. salvat: Hz. Muhammede rahmet ve esenlik dileme, salt ve selam etme. sehiv: hata, yanllk. Sem: gizli ve ak her eyi iiten Cenab- Hak. sft- lhiye: Allahn sfatlar. sual: soru. shulet: kolaylk. erait: artlar. taife: takm, gruh, familya. tebeddl: bakalama, deime. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. vcut: var olma, varlk. zemin: yer. ziynet: ss

ASA-YI MSA | 51

MEYVE RSALES

aht: sz verme. aleyhimessalat vesselm: salt ve selam o ikisinini zerine olsun anlamnda dua. Alm: her eyi hakkyla bilen Allah. dr- saadet: saadet, mutluluk yeri, Cennet. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. emanet-i kbra: byk emanet, en byk emanet. ferman: emir, buyruk. fevkalde: olaanst. halife-i zemin: yerin halifesi; dnyadaki btn varlklar zerinde tasarruf eden:. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. haiye: dipnot. har-i cisman: cisimle, cesetle dirilme, ruhla beraber bedenlerin ve vcutlarn hari. Hay: gerek hayat sahibi olan, Allah. hayalen: hayal olarak, hayl bir ekilde, zihinde tasarlayp canlandrarak. hayvan: hayvanla ilgili, hayvana ait. hitabat- Sbhaniye: Allahn kusursuz ve noksansz konumas. ihya: diriltme, hayat verme. ittifak: birleme, fikir birlii etme. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kayyum: kaim olan, yarattklarndan her eyin zerinde kaim olan ve diledii gibi onlar idare eden. kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir vakitte yklp mahvolmas. makam: manev mevki. mertebe: derece, basamak. mehur: hretli, herkesin bildii,

gibi; koca kinat, bir hanesi misill, insana musahhar ve mzeyyen ve tefri etmek ve o insan halife-i zemin ederek ve da ve gk ve yer tahammlnden ekindikleri emanet-i kbray ona vermesi ve sair zhayatlara bir derece zabitlik mertebesiyle mkerrem etmesi ve hitabat- Sbhaniyesine ve sohbetine merref eylemesi ile fevkalde bir makam verdii ve btn semav fermanlarda ona saadet-i ebediyeyi ve beka-i uhrevyi kat vaat ve ahdettii hlde, elbette ve hibir phe olmaz ki, bahar kadar kudretine kolay gelen dr- saadeti o mkerrem ve merref insanlar iin aacak ve yapacak ve hair ve kyameti getirecek diye, Muhy ve Mmt ve Hayy ve Kayyum ve Kadr ve Alm isimleri, Hlkmzdan sormamza cevap veriyorlar. Evet, her baharda btn aalar ve otlarn kklerini aynen ihya ve nebat ve hayvan yz bin nevi harin ve nerin numunelerini icat eden bir kudret, Muhammed ve Msa Aleyhimessalt Vesselmlarn her birinin mmetinin geirdii bin senelik zaman kar karya hayalen getirilip baklsa, harin ve nerin bin misalini ve bin delilini iki bin baharda (HAYE) gsterdii grlecek. Ve byle bir kudretten har-i cismanyi uzak grmek, bin derece krlk ve aklszlktr. Hem, madem nev-i beerin en mehurlar olan yz yirmi drt bin peygamberler ittifakla saadet-i ebediyeyi
HAYE: Sabk herbir bahar, kyameti kopmu, lm ve karsndaki bahar onun hari hkmndedir.
yaygnlk kazanm. misill: gibi, benzeri. Muhy: lleri dirilten, hayat veren Allah. musahhar: boyun een, emir altna giren, istenilen hle konulmu. mkerrem: aziz, saygdeer, muhterem. Mmit: diriltip can verdiini vakti gelince ldren Cenab- Hak. merref: erefli, yce. mzeyyen: ziynetlendirilmi, ssl. nebat: bitkisel, bitki ile ilgili, bitkiye ait. nevi beer: insanolu, insanlar. nev: eit, tr. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. sir: dier, baka, teki. semav: Allah tarafndan olan, lh. tahamml: kt, g durumlara kar koyabilme gc, kaldrma. tefri: serme, yayma, deme. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. vaad: sz verme, aht. zabit: subay, askere kumanda eden rtbeli asker. zhayat: hayat sahibi.

MEYVE RSALES

52 | ASA-YI MSA

ve beka-i uhrevyi Cenab- Hakkn binler vaat ve ahitlerine istinaden iln edip mucizeleriyle doru olduklarn ispat ettikleri gibi, hadsiz ehl-i velyet, keif ile ve zevk ile ayn hakikate imza basyorlar; elbette o hakikat gne gibi zahir olur. phe eden divane olur. Evet, bir fende ve bir sanatta mtehasss bir iki zatn o fen ve o sanata ait hkmleri ve fikirleri, onda ihtisas olmayan bin adamn hatta baka fenlerde lim ve ehl-i ihtisas da olsalar muhalif fikirlerini hkmden skat ettikleri gibi; bir meselede, mesel, Ramazan hillini yevm-i ekte ispat etmek ve St konservelerine benzeyen ceviz-i Hind bahesi ry-i zeminde var diye dava etmekte iki ispat edici, bin inkr edici ve nefyedicilere galebe edip davay kazanyorlar. nk, ispat eden, yalnz bir ceviz-i Hindyi veyahut yerini gsterse, kolayca davay kazanr. Onu nefiy ve inkr eden btn ry-i zemini aramak, taramakla hibir yerde bulunmadn gstermekle davasn ispat edebildii gibi; Cenneti ve dr- saadeti ihbar ve ispat eden yalnz bir izini, sinemada gibi kefen bir glgesini, bir tereuhunu gstermekle davay kazand hlde, onu nefiy ve inkr eden btn kinat ve ezelden ebede kadar zamanlar grmek ve gstermekle ancak inkrn ve nefyini ispat ile davay kazanabilir. Ve bu ehemmiyetli srdandr ki, husus bir yere bakmayan ve iman hakikatler gibi umum kinata bakan nefiyler, inkrlar zatnda muhal olmamak artyla ispat edilmez, diye ehl-i tahkik ittifak edip bir dstur-i esas kabul etmiler.
lim: ok okumu, bilen, bilgili, bilgin. ceviz-i Hind: Hindistan cevizi. dava: takip edilen fikir, iddia. divane: deli, akl banda olmayan, budala, alk. dstur-i esas: temel prensip, esas dstur. ebed: sonsuzluk, daimlik. ehemmiyetli: nemli. ehl-i ihtisas: ihtisas sahipleri, bir dala mensup olanlar, her hangi bir sahada uzman olanlar. ehl-i tahkik: gerei aratranlar, gerein peinden gidenler. ehl-i velyet: vel olanlar; erenler, Allahn dostluunu kazananlar, vellik sfatn tayanlar. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. galebe: galip gelme, yenme, stnlk. hakikat: gerek, esas. hill: yeni ay. husus: zel. hkm: emir, buyruk. skat: drme, hkmsz brakma. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ihtisas: bir ilim veya sanat dal zerinde derinleme, bir sahada geni bilgi sahibi olma, uzmanlk. iln: yayma, duyurma, bildir-

me. iman: imana ait olan, imana dair olan, imanla ilgili. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. ispat: doruyu delillerle gsterme. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek, delil kabul ederek. kefen: keif yoluyla, gizli bir eyin Allah tarafndan birisine ilham edilmesi yoluyla. keif: Allah tarafndan ilham edilme, kalp gzyle grme. mesel: rnein. mesele: nemli konu. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muhal: imkansz. muhalif: zt, kart. mtehasss: ihtisas olan, ihtisas sahibi, bir ilim dalnda veya bir meslekte derin bilgi sahibi olan, iinin erbab olan, uzman. nefiy: inkar etme, olumsuzlama. ry-i zemin: yeryz. sr: gizli hakikat. tereuh: sznt, damla. umum: btn. yevm-i ek: aban- erif aynn otuzuncu gn; Ramazan olmas zannedilip ancak hill grlmedike oru tutulmas mnasip olmayan gn. zahir: ak, ikar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

ASA-YI MSA | 53

MEYVE RSALES

adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, hakkaniyet, dillik. adalet-i liye: yce, yksek adalet. aleyhimsselm: Allahn selam onlarn zerine olsun. sr: eserler, izler, nianlar. asi: isyan eden, bakaldran. ayet: Kurann her bir cmlesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. binaen: -den dolay, bu sebepten. cihazat: cihazlar, uzuvlar, organlar. cilve: tecelli, grnt. dehetli: rktc, korkun. divane: deli, akl banda olmayan, budala, alk. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. erkn- imaniye: imana ait esaslar. eshab- tahkik: iin asln, esasn, hakikatn aratran byk limler. feylesof: felsefe ile uraan, filozof. hikmet: insann, mevcudatn. hikmet-i amile: her eyi kaplayan ve kuatan hikmet. hissiyat: hisler, duygular. icaz: az szle ok mana ifade etme. icraat- celliye: Allahn bykln gsteren iler, faaliyetler. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. inam: nimetlendirme, ihsan etme. inayet: yardm, ihsan, ltuf. inayet-i daime: devaml olan inayet, kesilmeyen yardm, ltuf, ihsan. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. izzetli: eref ve itibar sahibi. kavm-i d: Ad kavmi, kendilerine Hz. Hdun peygamber olarak gnderildii, ancak azgnlklarndan ve Allah`a isyanlarndan dolay Allah tarafndan helk edilen Yemen tarafnda yaam bir kavim. kavm-i Hd: Hud kavmi. kavm-i Nuh: Hz. Nuhun peygamber olarak gnderildii kavim. kavm-i Salih: Salihin (a.s.m) kavmi. kavm-i Semud: Hz. Salihin peygamber gnderildii, fakat azgnlklarndan dolay Allahn helk ettii kavim. kla: klanlan yer, klak. kyas: karlatrma, oranlama.

te bu kat hakikate binaen, binler feylesoflarn muhalif fikirleri, byle iman meselelerde bir tek muhbir-i sadka kar hibir phe, hatta vesvese vermemek lzm iken, yz yirmi bin ispat edici ehl-i ihtisas ve muhbir-i sadkn ve hadsiz ve nihayetsiz msbit ve mtehasss ehl-i hakikat ve ashab- tahkikin ittifak ettikleri erkn- imaniyede, akl gzne inmi, kalpsiz, maneviyattan uzaklam, krlemi birka feylesofun inkrlaryla pheye dmenin ne kadar ahmaklk ve divanelik olduunu kyas ediniz. Hem madem, gzmzle gndz gibi hem nefsimizde, hem etrafmzda bir rahmet-i amme ve bir hikmet-i amile ve bir inayet-i daime mahede ediyoruz. Ve dehetli bir saltanat- rububiyet ve dikkatli bir adalet-i liye ve izzetli icraat- celliyenin srn ve cilvelerini gryoruz. Hatta bir aacn meyveleri ve iekleri saysnca o aaca hikmetler takan bir hikmet; ve her bir insann cihazat ve hissiyat ve kuvveleri adedince ihsanlar, inamlar ona balam bir rahmet; ve kavm-i Nuh ve Hd ve Salih aleyhimsselm ve kavm-i d ve Semud ve Firavun gibi asi milletlere tokat vuran ve en kk bir zhayatn hakkn muhafaza eden izzetli ve inayetli bir adalet; ve
1

oLornJ rorfnG GnPpG pVQrG npe kIYO ayeti, azametli bir icaz n rn nr n

c nYnO GnPGp soK /renpH oVQrGh ABsdG onJ rnG Jjn 'G rpeh ro p rn n o n n y/ p n

ile der: Nasl ki, iki klada yatan ve duran mut askerler, bir kumandann armasyla silh bana ve vazife bana boru sesiyle gelmeleri gibi; aynen yle de, bu iki
1. Yine Onun ayetlerindendir ki, gk ve yer Onun emriyle ayakta durur. Sonra O sizi ardnda derhal kabirlerinizden karsnz. (Rum Suresi: 25.) kumandan: komutan. kuvve: kuvvet, g. madem: ...den dolay, byle ise. maneviyat: mana alemine ait olanlar, hisse ve inanca ait eyler. muhafaza: koruma. muhbir-i sadk: doru haberci; Allah ve ahiretle ilgili doru haberler veren Peygamberimiz (a.s.m.) ve dier peygamberler. mut: itaat eden, boyun een. msbit: ispat eden, delil ortaya koyan, ispatlayan. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nefis: ehvet, gazap, fazilet gibi eylerin kayna. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rahmet-i amme: umum, herkese ait rahmet, efkat, balama; her eyi kaplayan rahmet, genel rahmet. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. vesvese: phe, kuruntu, kalbe gelen aslsz kt ve sinsi dnce. zhayat: hayat sahibi.

MEYVE RSALES

54 | ASA-YI MSA

klann misalinde ve emre itaatinde, koca semavat ve kre-i arz, Sultan- Ezelnin askerlerine iki mut kla gibi, ne vakit Hazret-i srafil Aleyhisselmn borusuyla o klalarda lm ile yatanlar arlsa, derhal ceset libaslarn giyip dar frlamalarn ispat edip gsteren her baharda arz klas iindekiler, melek-i radn borusuyla ayn vaziyeti gstermesiyle nihayetsiz azameti anlalan bir saltanat- rububiyet, elbette ve elbette ve her hlde ve hi phe getirmez ki, Onuncu Szde ispatna binaen, o rahmet ve hikmet ve inayet ve adalet ve saltanat- sermediyenin gayet kat istedikleri dr- ahiret ve daire-i hair ve nerin almamasyla, o nihayetsiz cemal-i rahmet nihayetsiz bir irkin merhametsizlie inklp etmesi; ve o hadsiz kemal-i hikmet hadsiz kusurlu abesiyete ve faydasz israfata dnmesi; ve o gayet irin inayet gayet ac ihanetlere deimesi; ve o gayet mizanl ve hakkaniyetli adalet, gayet iddetli zulmlere kalbolmas; ve o gayet derecede hametli ve kuvvetli saltanat- sermediye sukut etmesi ve harin gelmemesiyle btn hameti kaybolmas; ve kemalt- rububiyeti acz ve kusur ile lekedar olmas hibir cihet-i imkn yok, hibir akl ihtimal vermez, yz muhal iinde birden bulunur, daire-i imkn haricinde, batl ve mmtenidir. nk, nazenin ve nazdar besledii ve akl ve kalp gibi cihazatla saadet-i ebediyeye ve ahirette beka-i daimye itiyak hissini verdii hlde, onu ebed idam etmek ne kadar gadirli bir merhametsizlik; ve onun yalnz dimana yzer hikmetler ve faydalar takt hlde, onu dirilmemek zere btn
abesiyet: faydasz, bo, lzumsuz ve gayesiz olu. acz: zayflk, gszlk. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. arz: yer, dnya. batl: bo ve manasz olan, geree uymayan, doru ve hakl olmayan. beka-i daim: devaml olan sonsuzluk. binaen: -den dolay, bu sebepten. cemal-i rahmet: Rahmetin gzellii, lh rahmetteki gzellik. ceset: l vcut, naa. cihet-i imkn: mmkn olma yn, imkn taraf. bir eyin olabirlirlik taraf, yn. daire-i hair: hair dairesi, harin btn mertebe, derece ve numunelerini iine alan daire. daire-i imkn: imkn dahil. dr- ahiret: ahiret yurdu. dima: akl, uur. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. gadir: zulm, hainlik. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hamet: ihtiam, heybet, byklk. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. hair: kyametten sonra b-

tn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. idam: yok olma. ihanet: hainlik, ktlk etme, arkadan vurma. ihtimal: olabilirlik. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. ispat: doruyu delillerle gsterme. israfat: israflar, lzumsuz yere harcamalar. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. kalbolma: bir halden dier bir hale geme, dnme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemalt- rububiyet: Cenab- Allahn terbiye edicilii ve idare ediciliinin mkemmellikleri. kemal-i hikmet: hikmetin mkemmellii, tam ve eksiksiz bir hikmet, mkemmel hikmet ve gaye. kusur: eksiklik, noksan. kre-i arz: yer kre, dnya. lekedar: lekeli, lekelenmi. libas: elbise. melek-i rad: gk grlts ile vazifeli, grevli melek. misal: benzer, rnek. mizan: l, ayar. muhal: imkansz. mmteni: imkansz, olamaz. nazdar: nazl. nazenin: nazl, nazik, narin, ince yapl. neir: kyamet gn btn llerin dirilmesi. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. saltanat- sermediye: Sonsuz saltanat. semavat: semalar, gkler. Sultan- Ezel: ezel sultan; kudret, kuvvet ve hkmranlnn balangc olmayan Allah. skt: deerden dme, deerini yitirme. vaziyet: durum. zulm: hakszlk

ASA-YI MSA | 55

MEYVE RSALES

acip: tuhaf, hayerette brakan. dil: adaletli olan, doruluk gsteren. aht: sz verme. akbet: sonu, netice. yine: ayna. bilhassa: zellikle. cehil: cahillik, bilgisizlik. iek-i ekber: en byk iek. dair: alakal, ilgili. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. dil: istek, niyet. esma-i lh: Allahn isimleri. ftr: tabi, yaratltaki, doutan. hdise: olay. hafziyet: Cenab- Hakkn her mahlkun bana gelecek vaziyetleri ve bandan geenleri muhafaza etme sfat. hakikat: gerek, esas. hakikat- hariye: dirili gerei, hair hakikat. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. h: asla, katiyen, yle deil. hamet-i saltanat: saltanatnn hameti, ihtiam, gz kamatran gzellii. hilf- hikmet: hikmete zt. hkmetme: hakim olma, ileme. ihatal: kuatc. iniks: aksetme, yansma. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama. istidadat: istidatlar, kabiliyetler, yetenekler. kabir: mezar. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i rububiyet: Rububiyetin mkemmelii, Cenab- Allahn mahlkunu terbiye edip besleme ve gzeticilik vasfnn mkemmellii. Kerm: yarattklarna karlk beklemeden bata bulunan, kullarna nimetler ihsan eden, gnahlar rten, gnah ileyeni affeden. kyasen: kyas ederek. kudret: g, kuvvet, iktidar. kuva-i hafza: hafza gc, hafza kabiliyeti. kuvve-i hafza: hafza gc. kuvvet: g, kudret. levha: manzara, grn. Levh-i Mahfuz: Allahn ezel ilmiyle kinatta olmu ve olacak eylerin yazl olduu levha. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. madd: madde ile alakal, cisman. manev: manaya ait, madd olmayan.

cihazatn ve binler faydalar bulunan istidadatn akbetsiz bir lmle faydasz, neticesiz, hikmetsiz btn btn israf etmek ne derece hilf- hikmet; ve binler vad ve ahitlerini yerine getirmemekle h aczini ve cehlini gstermek, ne kadar o hamet-i saltanata ve o kemal-i rububiyete zttr, her zuur anlar. Bunlara kyasen inayet ve adaleti tatbik eyle. te, Hlkmzdan sorduumuz ahirete dair sualimize Rahman ve Hakm ve dil ve Kerm ve Hkim isimleri mezkr hakikatle cevap veriyorlar; eksiz, phesiz, gne gibi, ahireti ispat ediyorlar. Hem madem biz gzmzle gryoruz: yle ihatal ve azametli bir hafziyet hkmeder ki, zhayat her eyin ve her hdisenin ok suretlerini ve grd ftr vazifesinin defterini ve esma-i lhye kar lisan- hl ile tesbihatna dair sahife-i amalini misal levhalarda ve ekirdeklerinde ve tohumcuklarnda ve Levh-i Mahfuzun numunecikleri olan kuva-i hafzalarnda ve bilhassa insann dimandaki pek byk ve pek kk ktphanesi olan kuvve-i hafzasnda ve sair madd ve manev iniks yinelerinde kaydeder, yazdrr, zaptederek muhafaza altna alr. Sonra mevsimi geldike btn o manev yazlar madd bir tarzda da gzmze gsterip milyonlarla misaller ve deliller ve numuneler kuvvetiyle,
1

npof ootdG GnPpGh r n

ayetindeki en acip bir hakikat-i

hariyeyi, kudretin bir iei olan her bahar, kendi iek-i ekberinde milyarlar dil ile kinata iln eder. Ve bata nev-i insan olarak btn zhayatlar ve btn eya,
1. Amel defterleri aldnda (Tekvir Suresi: 10.)

mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. misal: misallik, rneklik. nevi insan: insan tr, insanolu. numune: rnek. Rahman: sonsuz merhamet sahibi ve efkatle btn varlklar rzklandran Allah. Rum: Kurn- Kermin 90. suresi. Mekkede (17. ayeti Me-

dinede) nazil olmutur. sahife-i amal: amellerin sayfas; yaplan ilerin yazlm olduu sayfa. sair: dier, baka, teki. sual: soru. suret: biim, tarz, grn. ek: phe, zan, tereddt. tarz: biim, ekil, suret. tatbik: yerine getirme, uygulama.

tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. vait: iylie sevk ve ktlkten kurtarmak iin ileride olacak kesin hadiseleri haber vererek korkutmak. zuur: uurlu, uur sahibi.

MEYVE RSALES

56 | ASA-YI MSA

fenya dmek ve ademe sukut etmek ve hilikte mahvolmak ve bata nev-i beer olarak zhayatlar, idam edilmek iin yaratlmamlar. Belki bekaya terakki ile ve devama tasaffi ile ve sermed vazifeye istidadyla girmek iin halk olunduklarn gayet kuvvetli ispat eder. Evet, her baharda mahede ediyoruz ki; gz mevsimi kyametinde vefat eden hadsiz nebatat, bahar harinde her bir aa, her bir kk, her bir ekirdek, her bir tohum,
1

npof ootdG GnPGp h ayetini okuyup bir manasn, r n

2

bir ferdini kendi diliyle, gemi senelerde grd vazifenin misalleriyle tefsir ederek o azametli hafziyete ahadet eder.

WndrGh opgsdGnh oN'rGh hrG g ayetindeki o p n p n o sn no

drt muazzam hakikatleri her eyde gsterip, hafziyeti azam derecede ve hari bahar kolaylnda ve katiyetinde bizlere ders verir. Evet, bu drt ismin cilveleri, en czden en kllye kadar cereyan ederler. Mesel, nasl ki, bu aacn menei olan bir ekirdek,

hrGn o sn

ismine mazhariyetle o aacn

gayet mkemmel programn ve icadnn noksansz cihazatn ve teekklnn btn eraitini cami bir kutucuktur ki, hafziyetin azametini ispat eder.

pN'rGh ismine mazhar olan meyvesi ise, ekirdekleriyo n

le o aacn iledii btn ftr vazifelerinin fihristesini ve amellerinin listesini ve hayat- saniyesinin dsturlarn ihtiva eden bir sandukadr ki, azam derecede hafziyete ahadet eder.
1. Amel defterleri aldnda (Tekvir Suresi: 10.) 2. O Evveldir; balangc olmad gibi btn varlklarn balangc da Onun ilim ve kudretine baldr. O Ahirdir; sonu olmad gibi btn varlklarn neticesi Ona bakar ve dn Onadr. O Zahirdir; varlk ve birliinin delilleri hereyde ap ak grnr ve btn varlklar d grnleri ve sanatl yapllaryla Onun kudret ve sanatna ahitlik eder. O Btndr hereyin hakikatine vkftr ve hereyin iyz Onun kudret ve hikmetine ahitlik eder. (Hadid Suresi: 3.) adem: yokluk. Ahir: hereyden sonra da var olan, varlklarn sonrasna da hkim olan Allah. amel: fiil, i. ayet: Kurann her bir cmlesi. azamet: byklk, ycelik. azam: en fazla, en ok, nihayet derecede. btn: btn varlklarn iini yaratan ve dahiline hkmeden Allah. beka: ebedlik, sonsuzluk. cami: cem eden, toplayan, iine alan. cereyan: akma, bir tarafa doru ak.

cihazat: cihazlar, uzuvlar, organlar. cilve: tecelli, grnt. cz: az, paraya ait olan, pek az. dstur: kanun, kaide. Evvel: hereyden nce var olan ve yaratklarn nceki hllerine de hkmeden Allah. fen: yok olma, lmllk, geicilik. fihriste: bir kitapta bulunan eyleri srayla gsteren liste, katalog. ftr: tabi, yaratltaki, doutan. gz: sonbahar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hafziyet: Cenab- Hakkn her mahlkun bana gelecek vaziyetleri ve bandan geenleri muhafaza etme sfat. hakikat: gerek, esas. halk: yaratma, yarat. hair: yeniden dirilip toplanmak, ikinci dirili. hayat- sniye: ikinci hayat, ahiret. hikmet: lah gaye, gizli sebep. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. idam: yok olma. ihtiva: iine alma, kapsama. ispat: doruyu delillerle gsterme. istidat: kabiliyet, yetenek. katiyet: katlik, kesinlik. kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir vakitte yklp mahvolmas. kll: umum, genel. mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. mazhar: lah tecellilerin grnd yer. mazhariyet: grnme ve tezahr yeri olma. mene: esas, kaynak. muazzam: ok byk, ulu, yce. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nebatat: bitkiler. nev-i beer: insanolu, insanlar. sanduka: kk sandk. sermed: ebed, daim, srekli. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. erait: artlar. tasaffi: saflama, durulama, temizlenme. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. terakki: ykselme, ilerleme. teekkl: ekillenme, meydana gelme. vkf: bir eyi elde eden, bir iten haberli olan. Zahir: btn varlklarn d yzn yaratan ve dna da hkmeden mnsnda Allahn ismi. zhayat: hayat sahibi.

ASA-YI MSA | 57

MEYVE RSALES

pgsdGnh ismine mazhar olan o aacn suret-i cismanio

yesi ise, yle tenaspl ve sanatl ve ssl bir hulle, bir libas ve ayr ayr naklar ve ziynetler ve yaldzl nianlar ile tezyin edilmi gya yetmi renkli bir huri elbisesidir ki, hafziyet iinde azamet-i kudret ve kemal-i hikmet ve cemal-i rahmeti gzlere gsterir.

WndrGh ismine yine olan o aacn iindeki makinesi o p n

ise, yle muntazam ve mkemmel ve mucizatl bir fabrika, bir tezgh, bir kimyahane; ve hibir dal ve meyveyi ve yapra gdasz brakmayan mizanl bir kazan- erzaktr ki, hafziyet iinde kemal-i kudret ve adalet ve cemal-i rahmet ve hikmeti gne gibi ispat eder. Aynen yle de, kre-i arz, senev mevsimler cihetinde bir aatr. sm-i Evvel cilvesiyle, gz mevsiminde hafziyete emanet edilen btn tohumlar ve ekirdekler, bahar arafn giyen zemin yznn milyarlar dal, budak, meyve veren ve iek aan aacnn tekiltna dair lh emirlerin mecmuacklar ve kaderden gelen dsturlarn listeleri ve geen yazn iledii vazifelerin kck sahife-i amelleri ve defter-i hidematdr ki, bilbedahe bir Hafz-i Zlcelli vel-kramn hadsiz kudret, adalet, hikmet, rahmet ile i grdn gsteriyor. Ve senev zemin aacnn ahiri ise, ikinci gzde o aacn grd btn vazifelerini ve esma-i lhiyeye kar ettii btn ftr tesbihatlarn ve gelecek bahar harinde neir olabilen btn sahaif-i amallerini zerrecik ve
kre-i arz: yer kre, dnya. libas: elbise. mazhar: lah tecellilerin grnd yer. mecmua: tertip ve tanzim edilmi eylerin hepsi, koleksiyon. mizan: l, ayar. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. nak: ileme, ssleme. neir: tekrar diriltilme. nian: iz, belirti, alamet. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. sahaif-i amal: amellerin sayfalar. sahife-i amel: amel sayfas. senev: senelik, yllk. suret-i cismaniye: cisimlemi ekil ve suret. tenasp: uyma, uygunluk, birbirini tutma. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. tekilt: yaplar, kurulular. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. yaldz: eyaya altn ve gm grnts vermek iin yaplan ss. zemin: yer. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. ziynet: ss

adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, hakkaniyet, dillik. yine: ayna. azamet-i kudret: kudretin bykl. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cemal-i hikmet: hikmetin gzellii, (Allahn) hikmetindeki gzellik. cemal-i rahmet: Rahmetin gzellii, lh rahmetteki gzellik. cihet: yn. dair: alakal, ilgili. defter-i hidemat: hizmetler defteri, din yolunda yaplan hizmetlerin kaydedildii defter. esma-i lhiye: Allahn isimleri. gya: sanki. Hafz-i Zlcelali vel-kram: yarattklarn belalardan, tehlikelerden koruyan sonsuz byklk ve ikram sahibi Allah. hafziyet: Cenab- Hakkn her mahlkun bana gelecek vaziyetleri ve bandan geenleri muhafaza etme sfat. hulle: Cennet elbisesi. huri: Cennet kz, Cennet gzeli. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ism-i Evvel: her eyin ncesini en iyi bilen Cenab- Hak. kader: Cenab- Hakkn takdir ve tayin etmesi. kazan- erzak: rzklarn kazan. kemal-i adalet: adaletin en mkemmeli, eksiksiz ve noksansz bir adalet. kemal-i hikmet: hikmetin mkemmellii, tam ve eksiksiz bir hikmet, mkemmel hikmet ve gaye. kemal-i kudret: kudretin mkemmellii. kimyahane: kimya labaratuvar.

MEYVE RSALES

58 | ASA-YI MSA

kck kutucuklarn iine koyup Hafz-i Zlcellin dest-i hikmetine teslim eder, lerle kinat yznde okur. Ve bu aacn zahiri ise, harin yz bin misallerini ve emarelerini gsteren yz bin kll ve eit eit iekler ap, hadsiz rahmaniyet ve rezzakyet ve rahmiyet ve kermiyet sofralarn sererek zhayatlara ziyafetler vermekle, gibi
1

pN'rG g ismini hadsiz dilo no

pgsdG og ismini meyveleri, iekleri, taamlar o n

saysnca lisanlaryla zikredip methsena eder, gndz

npof ootdG GnPGp h hakikatini gsterir. r n

me. ispat: doruyu delillerle gsterme. kf: yeter, kfi gelir. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i dikkat: tam ve mkemmel bir dikkat. kemal-i intizam: intizamn mkemmel oluu, tam ve eksiksiz dzen. kermiyet: Cenab- Hakkn ikram edicilii, cmertlii. lisan: dil. mazhar: lah tecellilerin grnd yer. medh sena: methedip vmek. melike: melekler. mizan: l, ayar. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. rahmiyet: merhamet edicilik. rahmaniyet: Cenab- Hakkn kullarn beslemesi, korumas ve merhamet etmesi vasf. rezzakyet: rezzaklk, her mahlka mnasip rzkn verici olmak. senev: senelik, yllk. Sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. taam: yemek, yiyecek. tabir: yorum, yorumlama. tarz: biim, ekil, suret. Tekvir: Kurn- Kermin 81. suresi. Mekkede nazil olmutur. 29 ayettir. tesadf: rastlant, bir eyin kendiliinden meydana gelmesi. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. zemin: yeryz. zerre: pek ufak para, en kk para. zikretmek: anmak, bildirmek

Bu hametli aacn btn ise, hadsiz ve hesaba gelmez muntazam makineleri ve mizanl fabrikalar kemal-i dikkat ve intizamla ilettiren yle bir kazan ve tezghtr ki, bir dirhemden bin batman taamlar piirir, alara yetitirir; ve yle bir mizan ve dikkatle iler ki, zerre kadar tesadfn karmasna bir yer brakmyor, pWndrG g ismio no ni zeminin i yzyle, yz bin dil ile tesbih eden baz melike gibi, yz bin tarzlarda iln edip ispat eder. Hem arz, senev hayat haysiyetiyle bir aa olduu ve o drt isim iinde hafziyeti ve onunla hair kapsna bir anahtar yapt gibi, aynen yle de, dehr ve dnya hayat cihetiyle, yine meyveleri ahiret pazarna gnderilen bir muntazam aatr. Ve o drt isme yle bir mazhar, bir yine ve ahirete giden bir yol aar ki, geniliini ihataya ve tabire aklmz kfi gelmiyor. Yalnz bu kadar deriz:
1. Amel defterleri aldnda (Tekvir Suresi: 10.) ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. Amel: bir insann din emirler ve yasaklara gre yapt i, hareket. arz: yer, dnya. yine: ayna. batman: eski arlk llerinden olup, iki okka ile sekiz okka arasnda deien arlk ls. cihet: yn, sebep, vesile. dehr: dehr ve zamana dair ve mteallik. dest-i hikmet: hikmet eli, her eyi hikmetle yapan el. dirhem: eski okkann drt yzde biri. emare: almet, belirti, nian. Hafz-i Zlcell: yaratklarn belalardan, tehlikelerden koruyan byklk sahibi olan Allah. hafziyet: Cenab- Hakkn her mahlkun bana gelecek vaziyetleri ve bandan geenleri muhafaza etme sfat. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. haysiyet: eref, onur, itibar. ihata: kuatma, iine alma. iln: yayma, duyurma, bildir-

ASA-YI MSA | 59

MEYVE RSALES

aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. arz: yer, dnya. asr: yzyl, asr. Ayetel-Krs: Bakara Suresinin 255. ayeti. ayet-i kbra: en byk ayet, en byk delil. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cemiyetli: bir ok eyi bir arada bulunduran, pek ok zellikleri iine alan, kapsaml. cihet: yn, sebep, vesile. ekirdek-i asl: asl ekirdek, z; kinatn z, asl ekirdei. emare: almet, belirti, nian. faal: ok ileyen, daima harekette bulunan, ok alan, aktif. fn: lml, geici. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hafz: yarattklarn koruyup gzeten Allah. hakikat: gerek, esas. hakikat-i Muhammediye: Hz. Peygamberin manev ahsiyeti, slmiyetin asl ve esas. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. Hlk- Zlcell: Sonsuz byklk sahibi yaratc, Allah. sm-i Azam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan. ispat: doruyu delillerle gsterme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. katiyet: katlik, kesinlik. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. mecbur: zorunda kalma. mesele: nemli konu. mezkr: zikredilen, ad geen,

Nasl ki bir saatin saniyeleri ve dakikalar ve saatleri ve gnleri sayan haftalk saatin milleri birbirine benzer, birbirini ispat eder. Saniyelerin hareketini gren, sair arklarn hareketlerini tasdik etmeye mecbur olur. Aynen yle de, semavat ve arzn Hlk- Zlcellinin bir saat-i ekberi olan bu dnyann saniyelerini sayan gnler ve dakikalarn hesap eden seneler ve saatlerini gsteren asrlar ve gnlerini bildiren devirler birbirine benzer, birbirini ispat eder. Ve bu gecenin sabah ve bu kn bahar katiyetinde, fn dnyann karanlkl knn bk bir bahar ve sermed bir sabah geleceini hadsiz emarelerle haber verir diye, Hafz ismi ile
1

pWndrGh ogsdGnh opN'rGh hrG g isimleri, biz Hlkmzo n p n o sn no

dan sorduumuz hair meselesine mezkr hakikatle cevap veriyorlar. Hem, madem gzmzle gryoruz ve aklmzla anlyoruz ki: nsan, u kinat aacnn en son ve en cemiyetli meyvesi; ve hakikat-i Muhammediye Aleyhissalt Vesselm cihetiyle ekirdek-i aslsi; ve kinat Kurnnn ayet-i kbras; ve sm-i Azam tayan Ayetel-Krssi; ve kinat saraynn en mkerrem misafiri; ve o saraydaki sair sekenelerde tasarrufa mezun en faal memuru;
1. O Evveldir; balangc olmad gibi btn varlklarn balangc da Onun ilim ve kudretine baldr. O Ahirdir; sonu olmad gibi btn varlklarn neticesi Ona bakar ve dn Onadr. O Zahirdir; varlk ve birliinin delilleri hereyde ap ak grnr ve btn varlklar d grnleri ve sanatl yapllaryla Onun kudret ve sanatna ahitlik eder. O Btndr hereyin hakikatine vkftr ve hereyin iyz Onun kudret ve hikmetine ahitlik eder. (Hadid Suresi: 3.) anlan. mezun: izin alm, izinli, ruhsatl. mkerrem: aziz, saygdeer, muhterem. saat-i ekber: en byk saat. sair: dier, baka, teki. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. semavat: semalar, gkler. sermed: ebed, daim, srekli. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme.

MEYVE RSALES

60 | ASA-YI MSA

 ve kinat ehrinin zemin mahallesinin bahesinde ve tarlasnda varidat ve sarfiyatna ve zer ve ekilmesine nezarete memur ve yzer fenler ve binler sanatlarla tehiz edilmi en grltl ve mesuliyetli nazr; ve kinat lkesinin arz memleketinde Padiah- Ezel ve Ebedin gayet dikkat altnda bir mfettii, bir nevi halife-i arz; ve cz ve kll harekt kaydedilen bir mutasarrf; ve sema ve arz ve cibalin kaldrmasndan ekindikleri emanet-i kbray omzuna alan ve nne iki acip yol alan, bir yolda zhayatn en bedbaht ve dierinde en bahtiyar; ok geni bir ubudiyetle mkellef bir abd-i kll; ve Kinat Sultannn sm-i Azamna mazhar ve btn esmasna en cami bir yinesi; ve hitabat- Sbhaniyesine ve konumalarna en anlayl bir muhatab- hass; ve kinatn zhayatlar iinde en ziyade ihtiyals; ve hadsiz fakryla ve acziyle beraber, hadsiz maksatlar ve arzular ve nihayetsiz dmanlar ve onu inciten zararl eyleri bulunan bir bare zhayat; ve istidata en zengini; ve lezzet-i hayat cihetinde en mteellimi ve lezzetleri dehetli elemlerle lde; ve bekaya en ziyade mtak ve muhta ve en ok lyk ve mstahak;
abd-i kll: btn yaratlmlarn ibadet ve tesbihatlarn kendi ahsnda temsil edebilen kul. acip: tuhaf, hayerette brakan. acz: zayflk, gszlk. lde: bulam, bulak. arz: yer, dnya. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. yine: ayna. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut , mutlu. bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. bare: aresiz, zavall. cami: cem eden, toplayan, iine alan. cibal: dalar. cihet: yn. cz: kk, az. dehetli: rktc, korkun. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. emanet-i kbra: byk emanet, en byk emanet. esma: adlar, isimler. fakr: fakirlik, yoksulluk, muhtalk. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. halife-i arz: yeryznde baz hususlarda Allah adna hareket eden. harekt: hareketler, davranlar. hitabat- Sbhniye: Allahn kusursuz ve noksansz konumas. sm-i zam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan. istidat: kabiliyet, yetenek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kll: umum, genel. lyk: uygun, yakr, mnasip. lezzet-i hayat: hayatn zevk ve lezzetleri. maksat: gaye. mazhar: nail olma, ereflenme, lah tecellilerin grnd yer olma. mesuliyet: mesul olma hali, sorumluluk. muhatab- has: zel muhatap. mutasarrf: tasarruf eden, tasarruf sahibi olan, her eyin sahibi olan, mlik. mfetti: aratran, aratrc. mkellef: sorumlu ve ykml olan. mstahak: hak eden, hak etmi. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. mteellim: elemli, kederli, hznl, ii szlayan. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nevi: eit, tr. nezaret: gzetme, bakma, kontrol etme. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. Padiah- Ezel ve Ebed: zaman ve mekanla kaytl olmayan sonsuz saltanat sahibi olan Cenab- Hak. sarfiyat: harcamalar, giderler. sema: gkyz, gk. Sultan: mutlak iktidar sahibi olan; Allah. tehiz: cihazlama, donatma. ubudiyet: kulluk. varidat: gelirler. zemin: yeryz. zer: tohum ekme, tohum sama. zhayat: hayat sahibi. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 61

MEYVE RSALES

 ve devam ve saadet-i ebediyeyi hadsiz dualarla isteyen ve yalvaran ve btn dnya lezzetleri ona verilse, onun bekaya kar arzusunu tatmin etmeyen; ve ona ihsanlar eden Zat peresti derecesinde seven ve sevdiren ve sevilen ok harika bir mucize-i kudret-i Samedniye ve bir acube-i hilkat Ve kinat iine alan ve ebede gitmek iin yaratldna btn cihazat- insaniyesi ahadet eden, byle yirmi kll hakikatler ile Cenab- Hakkn Hak ismine balanan ve en kk zhayatn en cz ihtiyacn gren ve niyazn iiten ve fiilen cevap veren Hafz-i Zlcellin Hafz ismiyle mtemadiyen amelleri kaydedilen ve kinat alkadar edecek efalleri o ismin ktibn-i kiramlaryla yazlan ve her eyden ziyade o ismin nazar- dikkatine mazhar bulunan bu insanlar, elbette ve elbette ve her hlde ve hibir phe getirmez ki, bu yirmi hakikatin hkmyle, insanlar iin bir hair ve neir olacak. Ve Hak ismiyle evvelki hizmetlerinin mkfatn ve kusuratnn mcazatn ekecek; ve Hafz ismiyle cz kll kayt altna alnan her amelinden muhasebe ve sorguya ekilecek. Ve dr- bekada saadet-i ebediye ziyafetghnn ve ekavet-i daime hapishanesinin kaplar alacak. Ve bu lemde ok taifelere kumandanlk yapan ve karan ve bazen kartran bir zabit, topraa girip her amelinden sual olunmamak ve uyandrlmamak zere yatp saklanmayacaktr.
kusurat: kusurlar, noksanlklar, eksiklikler, zrler, sular, kabahatler. kll: umum, genel. mucize-i kudret-i Samedniye: Samed olan Cenab- Allahn kudret mucizesi. muhasebe: hesaplama, karlkl hesap grme. mcazat: bir sua kar verilen ceza, karlk, mutlak ceza. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nazar- dikkat: dikkatli bakma, dikkatli bak. neir: kyametten sonra btn insanlarn dirilip toplandktan sonra dalp yaylmalar. niyaz: yalvarma, yakarma. peresti: tapma, ar derecede sevme, meftunluk. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sual: soru. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ekavet-i daime: srekli bedbahtlk, sonsuz sknt. taife: takm, gruh, familya. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. zabit: subay, askere kumanda eden rtbeli asker. Zat: azamet ve ululuk sahibi olan. ziyafetgh: ziyafet verilen yer

acube-i hilkat: yaratl garibesi, yaratl ok tuhaf olan. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. lem: dnya, cihan. amel: fiil, i. beka: ebedlik, sonsuzluk. cihazat- insaniye: insandaki madd, manev organlar, cihazlar. cz: kk, az. dr- beka: bk ve sonsuz dnya; ahiret. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ebed: sonsuzluk, daimlik. efal: fiiller, iler. evvel: nce. fiilen: fiille, davran ve hareketle. Hafz: yarattklarn koruyup gzeten Allah. Hafz-i Zlcell: yaratklarn belalardan, tehlikelerden koruyan byklk sahibi olan Allah. Hak: her eyi hakkyla yaratan, varl hak olan ve her hakkn sahibi olan Allah. hakikat: gerek, esas. harika: olaanst. hkm: karar, emir. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ktibin-i kiram: erefli ktipler, insanlarn iki yannda olup iyilik ve ktlkleri yazan melekler. kumandan: komutan.

MEYVE RSALES

62 | ASA-YI MSA

Yoksa, sinein sesini iitip hakk- hayatn vermekle fiilen cevap verdii hlde, gk grlts kuvvetinde bekaya ait hadsiz hukuk- insaniyenin, mezkr yirmi hakikatler lisanlaryla edilen ve ar ve feri nlatan dualarn iitmemek ve o hadsiz hukuku zayi etmek; ve sinek kanadnn intizam ahadetiyle, sinek kanad kadar israf etmeyen bir hikmet btn o hakikatlerin balandklar insan istidadat ve ebede uzanan emelleri ve arzular ve o istidat ve arzular besleyen kinatn pek ok rabtalarn ve hakikatlerini btn btn israf etmek yle bir hakszlktr ve imkn haricinde ve zalimne bir irkinliktir ki, Hak ve Hafz ve Hakm ve Ceml ve Rahm isimlerine ahadet eden btn mevcudat onu reddeder, Yz derece muhal ve bin vecihle mmtenidir derler. te, biz Hlkmzdan hare dair sorduumuz suale, Hak, Hafz, Hakm, Ceml, Rahm isimleri cevap verip derler: Biz hak ve hakikat olduumuz gibi ve hem bize ahadet eden mevcudatn tahakkuku misill, hair haktr ve muhakkaktr. Hem madem Daha yazacaktm, fakat gne gibi malm olmasndan, ksa kestim. te, gemi misallerde ve mademlerdeki maddelere kyasen, Cenab- Hakkn yz, belki bin esmasnn kinata bakan isimlerinin her birisi, nasl ki mevcudattaki yine ve cilveleriyle msemmasn bedahetle ispat eder; aynen yle de, hari ve dr- ahireti de gsterirler ve katiyetle ispat ederler.
ar: gn en yksek kat. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. Ceml: gzellik sahibi olan zat, Allah. cilve: tecelli, grnt. dair: alakal, ilgili. dr- ahiret: ahiret yurdu. emel: iddet arzu, mit. fer: yeryz, zemin, dnya. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. hakk- hayat: yaama hakk. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hukuk:. hukuk- insaniye: insan haklar. imkn: mmkn olma, olabilirlik. insan: insana ait, insanla alkal. intizam: dzenlilik, dzgnlk. ispat: doruyu delillerle gsterme. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. istidadat: istidatlar, kabiliyetler, yetenekler.

katiyet: katlik, kesinlik. kyasen: kyas yoluyla, kyas ederek. kuvvet: g, kudret. lisan: dil. madem: ...den dolay, byle ise. malm: bilinen, bilinir olan. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. misal: rnek. misill: gibi, benzeri. muhal: imkansz. mmteni: imkansz, olamaz. msemma: isimlendirilmi, ad verilmi. rabta: mnasebet, alka, ba. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. red: geri verme. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. vecih: cihet, yn. zalmne: zalimce, zulmedercesine. zayi: elden km, zarar, ziyan.

ASA-YI MSA | 63

MEYVE RSALES

ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. dellet: delil olma, gsterme. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. ehemmiyetli: nemli. ekser: pek ok. emare: almet, belirti, nian. evvel: nce. ferman: emir, buyruk. gayet: son derece. hdise: olay. hak: doru, gerek, hakikat. hakkalyakin: marifet mertebesinin en yksei; bir eyi yaayarak, iine girerek, doruluundan pheye asla yer brakmayacak biimde kesin olarak bilme. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme. iskn: yerletirme, yurtlandrma. ispat: doruyu delillerle gsterme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kelmullah: Allahn kelm, Kurn- Kerm. kuds: mukaddes, yce. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. melike: melekler. menzil: ev, oda, yer. mertebe: derece, basamak. muallim: ders veren, retmen. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler.

Hem, nasl Hlkmzdan sorduumuz sualimize O Rabbimiz btn fermanlaryla ve nazil ettii btn kitaplaryla ve msemma olduu ekser isimleriyle bize kuds ve kat cevap veriyor; aynen yle de, melikeleriyle ve onlarn diliyle, daha baka bir tarzda dedirir: Sizin zaman- demden beri hem ruhanlerle, hem bizimle grmenizin yzer tevatr kuvvetinde hdiseleri var. Ve bizim ve ruhanlerin vcutlarna ve ubudiyetlerine dellet eden hadsiz emare ve deliller var. Ve biz, ahiret salonlarnda ve baz dairelerinde gezdiimizi, birbirimize mutabk olarak sizin kumandanlarnz ile grtmz zaman sylemiiz ve daima da sylyoruz. Elbette bu gezdiimiz bk ve mkemmel salonlar ve bu salonlarn arkalarnda tefri ve tezyin edilmi olan saraylar ve menziller, hi phemiz yoktur ki, gayet ehemmiyetli misafirleri o yerlerde iskn etmek zere bekliyorlar. Size kat beyan ediyoruz diye sualimize cevap veriyorlar. Hem madem Hlkmz, bize en byk muallim ve en mkemmel stat ve armaz ve artmaz en doru rehber olarak Muhammed-i Arab Aleyhissalt Vesselm tayin etmi ve en son eli olarak gndermi; biz dahi, ilmelyakin mertebesinden, aynelyakin ve hakkalyakin mertebelerine terakki ve tekemml etmek zere her eyden evvel bu stadmzdan, Hlkmzdan sorduumuz suali sormaklmz lzm geliyor. nk o zat, Hlkmz tarafndan her biri birer niane-i tasdik olan bin mucizatyla, Kurnn bir mucizesi olarak, Kurnn hak ve kelmullah olduunu ispat ettii gibi; Kurn
mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. Muhammed-i Arab: Araplarn iinden kan Peygamberimiz Muhammed (a.s.m.). mutabk: birbirine uyan, uygun. nazil: nzul eden, inen. niane-i tasdik: doruluunu, kabul edilirliini gsteren almet, belirti. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. rehber: yol gsteren, klavuz. ruhan: gzle grlmeyen, cismi olmayan, elle tutulamayan varlklar. sual: soru. tarz: biim, ekil, suret. tayin: vazifeye gnderme, bir ie yerletirme, atama. tefri: serme, yayma, deme. tekemml: olgunlama, kemale erme, mkemmelleme. terakki: ykselme, ilerleme. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. ubudiyet: kulluk. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vcut: beden, varlk. zaman- dem: Hz. dem zaman, insanln ilk devresi. zat: kii, ahs

MEYVE RSALES

64 | ASA-YI MSA

dahi, krk nevi icaz ile, o zatn bir mucizesi olup, onun doru ve Resulullah olduunu ispat ederek, ikisi beraber, biri lem-i ahadet lisan btn hayatnda btn enbiya ve evliyann tasdikleri altnda dieri lem-i gayp lisan btn semav fermanlarn ve kinat hakikatlerinin tasdikleri iinde binler ytyla iddia ve ispat ettikleri hakikat-i hariye, elbette gne ve gndz gibi bir katiyettedir. Evet, hair gibi en acip ve en dehetli ve tavr- akln haricinde bir mesele, ancak ve ancak byle harika iki stadn dersleriyle halledilir, anlalr. Eski zaman peygamberleri, mmetlerine Kurn gibi izahat vermediklerinin sebebi, o devirler, beerin bedeviyet ve tufuliyet devri olmasdr. ptida derslerde izah az olur. Elhsl: Madem Cenab- Hakkn ekser isimleri ahireti iktiza edip isterler; elbette o isimlere dellet eden btn hccetler, bir cihette ahiretin tahakkukuna dahi dellet ederler. Ve madem melikeler ahiretin ve lem-i bekann dairelerini grdklerini haber veriyorlar; elbette melike ve ruhlarn ve ruhaniyatn vcut ve ubudiyetlerine ahadet eden deliller, dolaysyla ahiretin vcuduna dahi dellet ederler. Ve madem Muhammed Aleyhissalt Vesselmn btn hayatnda Vahdaniyetten sonra en daim davas ve
acip: tuhaf, hayerette brakan. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. lem-i beka: sonsuzluk lemi, ahiret. lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti allah tarafndan bilinen baka dnyalar. lem-i ahadet: gzle grdmz, ahit olduumuz lem, kinat. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. yt: iaretler, deliller; Allahn varlk ve birliine iaret eden deliller. bedeviyet: iptida hayat tarz. beer: insanlk. cihet: yn. dava: takip edilen fikir, iddia. dehetli: rktc, korkun. dellet: delil olma, gsterme. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. devir: zaman, sresi belli zaman paras. ekser: pek ok. elhsl: hasl, netice itibariyle, ksaca. enbiya: nebiler, peygamberler. evliya: veliler, Allah dostlar. ferman: emir, buyruk. hakikat: gerek, esas. hakikat-i hariye: dirili gerei, hair hakikat. hal: zme, kark bir mese-

leyi phe edilmeyecek derecede aklama. harika: olaanst. hccet: delil. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. iddia: bir fikri srarla savunma, dava etme. iktiza: lazm gelme, gerekme. iptida: ilkel, basit. ispat: doruyu delillerle gsterme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. izahat: izahlar, aklamalar. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. katiyet: katlik, kesinlik. lisan: dil. madem: ...den dolay, byle ise. melike: melekler. mesele: nemli konu. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. nevi: eit, tr. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. Resulullah: Allahn Resul; Allahn gnderdii peygamber; Hz. Muhammed (a.s.m.). ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. ruhaniyat: madde leminden baka bir lemde, ruhlar leminde yaayan varlklar, cinler ve melekler. semav: Allah tarafndan olan, lh. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tavr- akl: akl izgisi, akl lleri. tufuliyet: ocukluk, kklk, yavru olu. ubudiyet: kulluk. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. vcut: var olma, varlk. zat: kii, ahs

ASA-YI MSA | 65

MEYVE RSALES

mddeas ve esas ahirettir; elbette o zatn nbvvetine ve sdkna dellet eden btn mucizeleri ve hccetleri bir cihette, dolaysyla ahiretin tahakkukuna ve geleceine ahadet ederler. Ve madem Kurnn drtten birisi hair ve ahirettir ve bin ytyla onun ispatna alr ve onu haber verir; elbette Kurnn hakkaniyetine ahadet ve dellet eden btn hccetleri ve delilleri ve brhanlar, dolaysyla ahiretin vcuduna ve tahakkukuna ve almasna dahi dellet ve ahadet ederler. te bak, bu rkn-i iman ne kadar kuvvetli ve kat olduunu gr.

@
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. yt: Kurn ayetleri. brhan: delil, ispat, hccet. cihet: yn. dellet: delil olma, gsterme. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. hccet: delil. ispat: doruyu delillerle gsterme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mddea: iddia olunan, iddia edilen ey. nbvvet: nebilik, peygamberlik, Allahn elilii, peygamberlik hl ve n. rkn-i iman: imana ait esas, imann esas. sdk: samimlik, doru szllk, sz ile fiilin birbirine uymas, olduu gibi grnp grnd gibi olma esas. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. vcut: var olma, varlk. zat: kii, ahs

MEYVE RSALES

66 | ASA-YI MSA

Sekizinci Meselenin Bir Hlsas

Y EDNCDE hari ok makamattan soracaktk; fakat, Hlkmzn isimleri ile verdii cevap o derece kuvvetli yakin ve kanaat verdi ki, daha baka sorgulara ihtiya brakmadndan, orada ksa kestik. imdi, bu Meselede, ahiret imannn hem ahiretin saadetine, hem dnya saadetine dair temin ettii faydalar ve neticelerinden yzden biri hlsa edilecek. Saadet-i uhreviyeye ait ksm, Kurn- Mu'cizlbeyann izahat daha hibir beyana ihtiya brakmam, onu ona havale ederek ve saadet-i dnyeviyeye ait ksm izah cihetini Risale-i Nura brakp, yalnz ksa bir hlsa ile insann hayat- ahsiye ve hayat- itimaiyesine ait yzer neticelerinden drt tanesini beyan ederiz. Birincisi: nsan, sair hayvanata muhalif olarak, hanesiyle alkadar olduu misill, dnya ile alkadardr; ve akaribiyle mnasebettar olduu gibi, nev-i beer ile de cidd ve ftr mnasebettardr; ve dnyada muvakkat bekasn arzulad gibi, bir dr- ebedde bekasn ak derecesinde arzuluyor; ve midesinin gda ihtiyacn temin etmeye alt gibi, dnya kadar geni, belki ebede kadar uzanan sofralar ve gdalar, akl ve kalp ve ruh ve

ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. akarib: akrabalar, yaknlar. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. ak: iddetli sevgi, sevda, gnl verme.

beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. beyan: aklama, bildirme, izah. cidd: gerek olarak, hakikaten. cihet: yn. dair: alakal, ilgili.

dr- ebed: sonsuz diyar, sonu olmayan lem, ahiret. ebed: sonsuzluk, daimlik. faide: fayda. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hane: ev, mesken, dnya.

hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. hayat- ahsiye: ahsa ait hayat, zel yaama biimi. hayvanat: hayvanlar. hlsa: bir eyin z, esas, zeti. iman: inanma, itikat. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. izahat: izahlar, aklamalar. kanaat: inanma, gr, fikir. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. makamat: makamlar. mesele: nemli konu. misill: gibi, benzeri. muhalif: zt, kart. muvakkat: geici. mnasebettar: ilgili, alkal, bir eye uygun ve yakn olan. nev-i beer: insanolu, insanlar. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet: mutluluk. saadet-i dnyeviye: dnya ile ilgili saadet, dnya hayatndaki mutluluk, dnya saadeti. saadet-i uhreviye: ahiretle ilgili saadet, ahiretteki mutluluk. sair: dier, baka, teki. temin: salama. yakin: kesin bilme, pheden syrlarak son derece doru ve kuvvetli bilme

ASA-YI MSA | 67

MEYVE RSALES

insaniyet mideleri iin tedarik etmeye ftraten mecburdur, abalyor; ve yle arzular ve matlplar var ki, ebed saadetten baka hibir ey onlar tatmin etmiyor. Hatta Onuncu Szde iaret edildii gibi, bir zaman kklmde hayalimden sordum: Sana bir milyon sene mr ve dnya saltanat verilmesini, fakat sonra ademe ve hilie dmesini mi istersin? Yoksa, bk, fakat ad ve meakkatli bir vcudu mu istersin? dedim. Baktm, ikincisini arzulayp birincisinden Ah! ekti, Cehennem de olsa beka isterim dedi. te, madem mahiyet-i insaniyenin bir hizmetkr olan kuvve-i hayaliyeyi bu dnya lezzetleri tatmin etmiyor; elbette gayet cami mahiyet-i insaniye, ebediyetle ftraten alkadardr. te bu hadsiz arzu ve emellere bal olduu hlde, sermayesi bir cz cz-i ihtiyar ve fakr- mutlak bir insana, ahirete iman ne derece kuvvetli ve kfi ve vfi bir hazine, bir medar- saadet ve lezzet, bir medar- istimdat, bir merci ve dnyann hadsiz gamlarna kar bir medar- teselli olduu, yle bir meyve ve faydadr ki, onu kazanmak yolunda dnya hayatn feda etse yine ucuzdur. kinci meyvesi ve hayat- ahsiyeye bakan bir faydas: nc Meselede izah edilen ve Genlik Rehberinde bir haiye bulunan ok ehemmiyetli bir neticedir.
hayat- ahsiye: ahsa ait hayat, zel yaama biimi. hazine: zengin ve deerli kaynak. hizmetkr: hizmet yapan kimse, hizmeti. iman: inanma, itikat. insaniyet: insanlk, btn insanlar. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kf: yeter, kfi gelir. kuvve-i hayaliye: hayal duygusu, hayal gc. madem: ...den dolay, byle ise. mahiyet-i insaniye: insann esas, i yz, vasf, asl, hakikati. matlp: arzu, istek. mecbur: zorunda kalma. medar- istimdat: yardm isteme, medet umma sebebi. medar- saadet: mutluluk vesilesi, ferahlk sebebi. medar- teselli: ferahlk sebebi, teselli kayna. merci: dnlecek, snlacak yer. mesele: nemli konu. meakkat: zahmet verici i. saadet: mutluluk. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. sermaye: varlk, servet. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. tedarik: salama, temin etme, karlama. vfi: yeterli, tam. vcut: beden, varlk

adem: yokluk. ad: baya, aa, deersiz. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. cami: cem eden, toplayan, iine alan. cz-i ihtiyar: Cenab- Hak tarafndan insana verilen arzu serbestlii; diledii gibi hareket edebilme kuvveti; cz irade. cz: kk, az. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ebediyet: sonsuzluk. ehemmiyetli: nemli. emel: iddet arzu, mit. faide: fayda. fakr-i mutlak: sonsuz fakirlik, tam muhtalk, mutlak aresizlik, yoksulluk. feda: gzden karma, uruna verme. ftraten: ftr olarak, yaratltan, yaratl itibariyle. gam: keder, znt. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. haiye: dipnot.

MEYVE RSALES

68 | ASA-YI MSA

Evet, her insann her zaman dnd en ehemmiyetli endiesi, mezaristana giren kendi dostlar ve akrabalar gibi, o idamhaneye girmek keyfiyetidir. Bir tek dostu iin ruhunu feda eden o bare insann binler, belki milyonlar, milyarlar dostlar ebed bir mfarakat iinde idam olmalarn tevehhm edip, Cehennem azabndan beter bir elem o dnmek ucundan grnd vakit, ahirete iman geldi, gzn atrd ve perdeyi kaldrd. Bak! dedi. O imanla bakt, Cennet lezzetinden haber veren bir lezzet-i ruhaniyeyi, o dostlar ebed lmlerden ve rmelerden kurtulup, mesrurne, bir nuran lemde onu da bekliyorlar vaziyetinde mahedesiyle ald. Risale-i Nurda, bu netice hccetlerle izahna iktifaen ksa kesiyoruz. Hayat- ahsiyeye ait nc bir faydas: nsann sair zhayatlar stndeki tefevvuku ve rtbesi ise, yksek seciyeleri ve cemiyetli istidatlar ve kll ubudiyetleri ve geni vcud daireleri itibaryladr. Hlbuki, o insan, hem madum, hem l, hem karanlk olan gemi ve gelecek zamanlarn ortasnda skm bir ksa zaman olan hazr vaktin mikyasyla, lsyle hamiyeti, muhabbeti, kardelii, insaniyeti gibi seciyeler alr. Mesel, eskiden tanmad ve ayrlktan sonra da hi gremeyecei babasn, kardeini, karsn, milletini ve vatann sever, hizmet eder. Ve tam sadkate ve ihlsa pek nadir muvaffak olabilir; o nispette kemalt ve seciyeleri klr. Deil hayvanlarn en ulvsi, belki ba aa, akl cihetiyle en baresi ve aas olmak vaziyetine
lem: dnya, cihan. azap: gnahlara kar ahirette ekilecek ceza. beter: daha fena, daha kt. bare: aresiz, zavall. cemiyetli: bir ok eyi bir arada bulunduran, pek ok zellikleri iine alan, kapsaml. cihet: yn, sebep, vesile. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. endie: kayg. faide: fayda. hamiyet: gayret. hayat- ahsiye: ahsa ait hayat, zel yaama biimi. hccet: delil. idam: yok olma. idamhane: yok etme yeri, imha yeri. ihls: samimiyet, drstlk, doruluk. iktifaen: yeterli grerek. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. istidat: kabiliyet, yetenek. itibar: deer. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. keyfiyet: bir eyin nasl olduu, hal, durum, i yz. kll: umum, genel. lezzet-i ruhaniye: ruhan lezzet ve zevk, cisman olmayan lezzet. madum: yok olan, mevcut olmayan, bulunmayan.

mesel: rnein. mesrurne: sevinli bir ekilde, sevinerek, memnun olarak. mezaristan: mezarlk. mikyas: nispet, derece, l. muhabbet: sevgi, sevme. muvaffak: beceren, neticeye varan, sonu alan. mfarakat: uzaklama, ayrlk. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nadir: seyrek, az, ender bulunan. nispet: oran, deer. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. rtbe: sra, derece, mertebe, paye. sadkat: ballk, doruluk. sir: dier, baka, teki. seciye: iyi huy, karakter. tefevvuk: stn olma, stnlk. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma; gerekte var olmayan var kabul etme, yok olan var zannetmekle mitsizlie ve korkuya dme. ubudiyet: kulluk. ulv: yksek, yce. vaziyet: durum. vcud: varlkla ilgili, varla dair. zhayat: hayat sahibi.

ASA-YI MSA | 69

MEYVE RSALES

decei srada, ahirete iman imdada yetiir. Mezar gibi dar zamann, gemi ve gelecek zamanlar iine alan pek geni bir zamana evirir. Ve dnya kadar, belki ezelden ebede kadar bir daire-i vcut gsterir. Babasn dr- saadette ve lem-i ervahta dahi pederlik mnasebetiyle ve kardeini t ebede kadar uhuvvetini dnmesiyle ve karsn Cennette dahi en gzel bir refika-i hayat olduunu bilmesi haysiyetiyle sever, hrmet eder, merhamet eder, yardm eder. Ve o byk ve geni daire-i hayatta ve vcuttaki mnasebetler iin olan ehemmiyetli hizmetleri dnyann kymetsiz ilerine ve cz garazlarna ve menfaatlerine alet etmez. Cidd sadkate ve samim ihlsa muvaffak olarak, kemalt ve hasletleri o nispette, derecesine gre ykselmeye balar, insaniyeti tel eder. Hayat lezzetinde sere kuuna yetimeyen o insan, btn hayvanat stnde, kinatn en mntehap ve bahtiyar bir misafiri ve Sahib-i Kinatn en mahbup ve makbul bir abdi olmasdr. Bu netice dahi Risale-i Nurda hccetlerle izahna iktifaen ksa kesildi. Drdnc bir faydas ki, insann hayat- itimaiyesine bakyor. Risale-i Nurdan Dokuzuncu uada beyan edilen o neticenin bir hlsas udur: Nev-i insann drtten birini tekil eden ocuklar, ahiret imanyla insanca yaayabilirler ve insaniyetin istidatlarn tayabilirler. Yoksa, elim endieler iinde kendini uyutturmak ve unutturmak iin ocuka oyuncaklaryla haylaz bir hayatla yaayacak. nk, her vakit, etrafnda onun gibi ocuklarn lmesiyle, onun nazik dimanda
hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. haylaz: dzensiz ve yararsz hareket eden, bo yere mrn geiren. haysiyet: eref, onur, itibar. hayvanat: hayvanlar. hulsa: bir eyin z, esas, zeti. hrmet: riayet, ihtiram. iman: inanma, itikat. imdat: yardm. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kymet: deer. mahbup: sevgili, sevilen, muhabbet edilen. makbul: geerli, muteber. menfaat: fayda. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. mnasebet: iliki, alka. mntehap: sekin, gzide, mmtaz. nazik: narin, ince. nev-i insan: insan tr, insanolu. peder: baba, ata. refika-i hayat: hayat arkada. Sahib-i Kinat: kinatn sahibi olan Allah. samim: iten, candan, gnlden, kalb, menfaatsiz, riyasz. teal: ykselme, ycelme, ok yce olma. tekil: oluturma, ekillendirme. uhuvvet: kardelik

abd: kul. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. lem-i ervah: ruhlar lemi. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut , mutlu. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cidd: gerek olarak, hakikaten. daire-i hayat: hayat dairesi. daire-i vcut: varlk dairesi. dr- saadet: saadet, mutluluk yeri, Cennet. dima: akl, uur. ebed: sonsuzluk, daimlik. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. garaz: kt kast, dmanca niyet, kin. haslet: gzel huy, iyi zellik.

MEYVE RSALES

70 | ASA-YI MSA

ve ileride uzun arzular tayan zayf kalbinde ve mukavemetsiz ruhunda yle bir tesir yapar ki, hayat ve akl, o bareye alet-i azap ve ikence edecei zamanda, ahiret imannn dersiyle, grmemek iin oyuncaklar altnda onlardan sakland o endieler yerinde bir sevin ve genilik hissederek, der: Bu kardeim veya arkadam ld, Cennetin bir kuu oldu. Bizden daha iyi keyfeder, gezer. Ve validem ld, fakat rahmet-i lhiyeye gitti. Yine beni Cennette kucana alp sevecek. Ve ben de o efkatli anneciimi greceim diye insaniyete lyk bir tarzda yaayabilir. Hem insann bir rubunu tekil eden ihtiyarlar, yaknda hayatlarnn snmesine ve topraa girmelerine ve gzel ve sevimli dnyalarnn kapanmasna kar, teselliyi ancak ve ancak ahiret imannda bulabilirler. Yoksa, o merhametli muhterem babalar ve fedakr efkatli analar yle bir vaveyl-i ruh ve bir dadaa-i kalb ekeceklerdi ki, dnya onlara meyusne bir zindan ve hayat ikenceli bir azap olurdu. Fakat ahiret iman onlara der: Merak etmeyiniz! Sizin ebed bir genliiniz var, gelecek. Ve parlak bir hayat ve nihayetsiz bir mr sizi bekliyor. Ve zayi ettiiniz evlt ve akrabalarnzla sevinlerle greceksiniz. Ve ettiiniz btn iyilikleriniz muhafaza edilmi; mkfatlarn greceksiniz diye, iman- ahiret onlara yle bir teselli ve inirah verir ki, her birinin yz ihtiyarlk birden balarna toplansa, onlar meyus etmez. Nev-i insann ten birisini tekil eden genler, hevesatlar galeyanda, hissiyata malp, cretkr akllarn
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. alet-i azap: azap, sknt veren unsur; azap aleti. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. azap: eziyet, ikence. bare: aresiz, zavall. cretkr: cesur, cesaretli, yiit, delikanl, atlgan, gz pek. dadaa-i kalb: kalbe ait sknt, kalp sknts. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. endie: kayg. evlt: veletler, ocuklar. fedakr: kendini veya ahs menfaatlerini hie sayan, feda eden. galeyan: coma, alkalanma, azgnlk. hevesat: hevesler. hissiyat: hisler, duygular. iman: inanma, itikat. iman- ahiret: ahirete iman, inanma. insaniyet: insanlk, btn insanlar. inirah: sevinme, gsn alp sevin ve huzura kavuturulmas, ferahlama, rahatlama, i almas. ikence: eziyet, azap, bir kimseye verilen madd-manev sknt, zulm. lyk: uygun, yakr, mnasip. malp: boyun eme, yenilme, yenilmi olma. merhamet: acmak, efkat

gstermek, korumak, esirgemek. meyus: mitsiz, yeise dm, midi kesilmi, kederli. meyusne: mitsizce, mitsizlikle, mitsiz bir ekilde. muhafaza: koruma. muhterem: sayg deer, hrmete layk, saygn. mukavemet: kar koyma, dayanma, direnme, saldr ve basky yok etmek iin alma, direni. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. nev-i insan: insan tr, insanolu. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. rahmet-i lhye: Allahn sonsuz rahmeti, lh rahmet. rub: drtte bir, eyrek. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. efkat: karlksz sevgi besleme, iten ve karlksz merhamet. tarz: biim, ekil, suret. teselli: avunma. tesir: etki. tekil: oluturma, ekillendirme. valide: ana, anne. vaveyl-y ruh: ruh l, ruhun vaveyls, ruhun feryad. zayi: elden km, zarar, ziyan. zindan: hapishane

ASA-YI MSA | 71

MEYVE RSALES

her vakit bana almayan o genler, ahiret imann kaybetseler ve Cehennem azabn tahattur etmezlerse, hayat- itimaiyede ehl-i namusun mal ve rz ve zayf ve ihtiyarlarn rahat ve haysiyeti tehlikede kalr. Baz, bir dakika lezzeti iin, bir mesut hanenin saadetini mahveder ve bu gibi hapiste drt be sene azap eker, canavar bir hayvan hkmne geer. Eer iman- ahiret onun imdadna gelse, abuk akln bana alr. Geri hkmet hafiyeleri beni grmyorlar ve ben onlardan saklanabilirim; fakat, Cehennem gibi bir zindan bulunan bir Padiah- Zlcellin melikeleri beni gryorlar ve fenalklarm kaydediyorlar. Ben babo deilim ve vazifedar bir yolcuyum. Ben de onlar gibi ihtiyar ve zayf olacam diye, birden, zulmen tecavz etmek istedii adamlara kar bir efkat, bir hrmet hissetmeye balar. Bu manann dahi Risale-i Nurda brhanlaryla izahna iktifaen ksa kesiyoruz. Hem, nev-i beerin ehemmiyetli bir ksm hastalar ve mazlumlar ve bizim gibi musibetzedeler ve fakirler ve ar ceza alan mahpuslar; eer iman- ahiret onlarn imdadna yetimezse, her vakit hastaln ihtaryla gz nne gelen lm ve intikamn alamad ve namusunu elinden kurtaramad zalimin marurne ihaneti ve byk musibetlerde bou bouna maln, evldn kaybetmekle gelen elim meyusiyeti ve bir iki dakika veya bir iki saat keyif yznden be on sene byle bir hapis azabn ekmekten gelen kederli sknt, elbette o barelere dnyay zindan ve hayat bir ikenceli azaba evirir. Eer
keder: kayg, ac, hzn. marurne: gururlu bir ekilde, kendini beenerek. mahpus: hapsedilmi olan, mevkuf. mahv: yok etme, ortadan kaldrma, batma. mazlum: zulm grm, hakszla uram. melike: melekler. mesut: saadetli, bahtl, mutlu. meyusiyet: mitsizlik. musibet: felaket, bela. musibetzede: musibet grm, felkete uram, belya, kazaya urayan. namus: edep, hay, ahlk, doruluk gibi faziletlerin sonucu olan ve yksek deer tayan haslet. nev-i beer: insanolu, insanlar. Padiah- Zlcell: cell sahibi padiah; nihayetsiz bykle ve hamete sahip bir hkmdar olan Allah (c.c.). Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet: mutluluk. tahattur: hatrlama, hatra getirme. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. vazifedar: vazifeli, vazifesi olan, i gren. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zulmen: zulmle, hakszlkla, zulmederek.

brhan: delil, ispat, hccet. canavar: zararl hayvan. ehemmiyetli: nemli. ehl-i namus: namusuna dkn olup koruyanlar. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. geri: her ne kadar. hafiye: sakl ve gizli eyleri aratran, casus. hane: ev, mesken. hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. haysiyet: eref, onur, itibar. hkmne: yerine, deerine. hrmet: riayet, ihtiram. ihanet: hainlik, ktlk etme, arkadan vurma. ihtar: hatrlatma, uyar. iktifaen: yeterli grerek. imdat: yardm. intikam: alma, kendisine, bulunduu toplulua veya benimsedii bir eye kar yaplan tecavze, ktle karlk verme, misillemede bulunma. rz: an ve eref, namus, iffet. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma.

MEYVE RSALES

72 | ASA-YI MSA

ahirete iman imdatlarna yetise, birden, onlar nefes alrlar; skntlar, meyusiyetleri ve endieleri ve intikam hiddetleri derece-i imanna gre ksmen ve bazen tamamen zail olur. Hatta diyebilirim ki, benim ve bir ksm kardelerimin bu sebepsiz hapsimizde ve dehetli musibetimizde, eer iman- ahiret yardm etmese idi, bir gn dayanmak lm kadar tesir edip, bizi hayattan istifa etmeye sevk edecekti. Fakat hadsiz kr olsun, benim canm kadar sevdiim pek ok kardelerimin bu musibetten gelen elemlerini de ektiim ve gzm kadar sevdiim binler Risale-i Nur risaleleri ve benim yaldzl ve ssl ve ok kymettar kitaplarmn ziyalar ve alamalarndan teessflerini ektiim ve eskiden beri az bir ihaneti ve tahakkm kaldramadm hlde, sizi kasemle temin ederim ki, iman- bilahiret nuru ve kuvveti, bana yle bir sabr ve tahamml ve teselli ve metanet, belki mcahidne krl bir imtihan dersinde daha byk mkfat kazanmak iin bir evk verdi ki, ben bu risalenin banda dediim gibi, kendimi medrese-i Yusufiye nvanna lyk bir gzel ve hayrl medresede biliyorum. Ara sra gelen hastalklar ve ihtiyarlktan neet eden titizlikler olmasa idi, mkemmel ve rahat- kalp ile derslerime daha ziyade alacaktm. Her ne ise, bu, makam mnasebetiyle sadet harici girdi, kusura baklmasn. Hem, her insann kk bir dnyas, belki kk bir Cenneti dahi kendi hanesidir. Eer iman- ahiret o hanenin saadetinde hkmetmezse, o aile efrad, her biri efkat ve muhabbet ve alkadarl derecesinde elm
alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. dehetli: rktc, korkun. derece-i iman: imann derecesi. efrat: fertler. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. hadsiz: snrsz, sonsuz. hane: ev, mesken. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hiddet: fke, kzgnlk. hkmetme: hakim olma, karar verme. iman- ahiret: ahirete iman, inanma. iman- bilahiret: ahirete iman. imtihan: deneme, snama; Allahn eitli ekillerde kullarn denemesi. kasem: yemin, and, ahdetme. ksmen: ksm olarak, baz ynden. kymettar: kymetli, deerli. kuvvet: g, kudret. makam: yer, durak. medrese: ders okutulan yer. Medrese-i Yusufiye: Yusufun medresesi, Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. metanet: metin olma, dayankllk, salamlk.

muhabbet: sevgi, sevme. mcahidne: mcahite, cihat ederek, gayret gstererek. mnasebet: vesile, -dan dolay. ne'et: meydana gelme, oluma, kma. nur: aydnlk, parlt, k. rahat- kalp: kalp rahatl, kalbin huzurlu ve tasasz oluu. saadet: mutluluk. sabr: sabr, dayanma, katlanma, zorluklara dayanma gc. sadet: konuulan madde, asl konu. sevk: nne katp srme, yneltme. efkat: karlksz sevgi besleme, iten ve karlksz merhamet. evk: iddetli arzu, ar istek ve heves. kr: grlen bir iyilie karlk honutluk, memnunluk ve minnettarlk ifade etme, teekkr. tahakkm: zorbalk etme, zorla hkmetme, hkm altna alma. tahamml: zora dayanma, sabretme, sabr gsterme. teessf: zlme, eseflenme, bir eyin tesirini hissetme, ac duyma. temn: gvenlik, emniyet hissi verme, phe ve korkuyu giderme. unvan: ad, isim, lkap. yaldz: eyaya altn ve gm grnts vermek iin yaplan ss. zail: zeval bulan, sona eren, devaml olmayan, yok olan. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 73

MEYVE RSALES

ahali: halk. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. bel: musibet, sknt. beyan: aklama, bildirme, izah. binaen: -den dolay, bu sebepten. cihet: yn. dadaa: grlt, beyhude tela ve ztrap. daim: devam eden, devaml, srekli. dr- ahiret: ahiret yurdu. divane: deli, akl banda olmayan, budala, alk. endie: kayg. evlt: veletler, ocuklar. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. feda: gzden karma, uruna verme. fedakr: kendini veya ahs menfaatlerini hie sayan, feda eden. firak: ayrlk, hicran. gaflet: dikkatsizlik, endiesizlik, Allahtan uzaklap nefsin arzularna dalmak. garaz: kt kast, dmanca niyet, kin. hakik: gerek. hamiyet: insanda bulunan din, millet, bayrak, vatan gibi mukaddes deerler ile kendi aile ve yaknlarn koruma duygusu ve gayreti. hane: ev, mesken. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hccet: delil. hrmet: riayet, ihtiram. ihls: samimiyet, drstlk, doruluk. iman: inanma, itikat. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. iptal-i his: hissin iptali, duyarll yitirme. karabet: yaknlk, hsmlk, akrabalk. keder: kayg, ac, hzn. kyasen: kyas yoluyla, kyas ederek. kusur: eksiklik, noksan, zr. maruz: bir eyin etkisi ve tesiri altnda bulunma. mesel: rnein. mesut: saadetli, bahtl, mutlu. muhabbet: sevgi, sevme.

endieler ve azaplar eker; o Cenneti, Cehenneme dner. Veyahut muvakkat elenceler ve sefahatlerle akln tenvim edip uyutur. Devekuu gibi avcy grr, kaamyor, uamyor, ban kuma sokar; t grnmesin. Ban gaflete sokar, t lm ve zeval ve firak onu grmesin. Divanece muvakkat, iptal-i his nevinden bir are bulur. nk, mesel, valide, ruhunu feda ettii evldn daima tehlikelere maruz grdke titrer. Ve pederini ve kardeini eksik olmayan bellardan kurtaramayan evltlar, daim bir keder, bir korkaklk hisseder. Buna kyasen, bu dadaal kararsz hayat- dnyeviyede o mesut zannedilen aile hayat, ok cihetlerle saadetini kaybeder; ve ksack bir hayattaki mnasebet ve karabet dahi hakik sadkati ve samim ihls ve garazsz bir hizmeti ve muhabbeti vermez. Ahlk o nispette klr, belki sukut eder. Eer ahirete iman o haneye girse, birden klandracak, ortalarndaki mnasebet ve efkat ve karabet ve muhabbet ksack bir zaman lsyle deil, belki dr- ahirette, saadet-i ebediyede dahi o mnasebetlerin devam lsyle samim hrmet eder, sever, efkat eder, sadkat eder, kusurlarna bakmaz gibi ahlk ykseklenir. Hakik insaniyet saadeti o hanede balar inkiafa. Bu mana dahi hccetlerle Risale-i Nurda beyanna binaen ksa kesildi. Hem, her bir ehir, kendi ahalisine geni bir hanedir. Eer iman- ahiret o byk aile efradnda hkmetmezse, gzel ahlkn esaslar olan ihls, samimiyet, fazilet, hamiyet, fedakrlk, rza-i lh, sevab- uhrev yerine
muvakkat: geici. mnasebet: ilgi, alka, yaknlk. nevi: eit, tr. nispet: oran, deer. peder: baba, ata. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rza-i lh: Allahn rzas, honutluu. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet: mutluluk. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sadkat: ballk, doruluk. samim: iten, candan, gnlden, kalb, menfaatsiz, riyasz. samimyet: samimlik, itenlik. sefahet: zevk, elence ve yasak eylere dknlk, sefihlik. sevab- uhrev: ahirete ait sevap, ahirete ynelik hayrl harekette bulunma, karl ahirette verilecek hayrl i ileme. skt: deerden dme, deerini yitirme. efkat: karlksz sevgi besleme, iten ve karlksz merhamet. tenvim: uyutma, uyutulma. valide: ana, anne. zan: sanma, kesin olarak bilmeksizin kuvvetli ihtimalle hkmetme. zeval: sona erme, yok olma, lme

MEYVE RSALES

74 | ASA-YI MSA

garaz. menfaat, sahtekrlk, hodgmlk, tasannu, riya, rvet, aldatmak gibi hller meydan alr. Zahir asayi ve insaniyet altnda anaristlik ve vahet manalar hkmeder; o hayat- ehriye zehirlenir. ocuklar haylazla, genler sarholua, kaviler zulme, ihtiyarlar alamaya balarlar. Buna kyasen, memleket dahi bir hanedir; ve vatan dahi bir mill ailenin hanesidir. Eer iman- ahiret bu geni hanelerde hkmetse, birden samim hrmet ve cidd merhamet ve rvetsiz muhabbet ve muavenet ve hilesiz hizmet ve muaeret ve riyasz ihsan ve fazilet ve enaniyetsiz byklk ve meziyet o hayatta inkiafa balarlar. ocuklara der: Cennet var, haylazl brak. Kurn dersiyle temkin verir. Genlere der: Cehennem var, sarholuu brak. Akl balarna getirir. Zalime der: iddetli azap var, tokat yiyeceksin. Adalete ban edirir. htiyarlara der: Senin elinden km btn saadetlerinden ok yksek ve daim bir uhrev saadet ve taze, bk bir genlik seni bekliyorlar. Onlar kazanmaya al. Alamasn glmeye evirir. Bunlara kyasen, cz ve kll her bir taifede hsn-i tesirini gsterir, klandrr. Nev-i beerin hayat- itimaiyesiyle alkadar olan itimaiyyun ve ahlkiyyunlarn kulaklar nlasn!
adalet: kanun ve dzen hakimiyeti. ahlkyyun: ahlk ilmi ile uraan ve bununla ilgili kitap yazan limler, ahlklar. anarist: hibir dzen ve otorite tanmayan, karklk ve bozgunculuktan yana olan, ondan fayda uman kimse. asayi: kanun ve nizam hakimiyetinin salanmas. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. cidd: gerek, hakikat. cz: kk, az. daim: srekli, devaml. enaniyet: kendini beenme, bencillik, egoistlik. garaz: kt kast, dmanca niyet, kin. hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. hayat- ehriye: ehir hayat. haylaz: dzensiz ve yararsz hareket eden, bo yere mrn geiren. hile: aldatmaya ynelik dzen, desise. hodgm: kendi keyfini dnen, bencil. hsn-i tesir: gzel, iyi tesir, etki. itimaiyyun: toplum bilimciler, sosyologlar. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. kavi: kuvvetli, gl. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kll: umum, genel. memleket: bir devletin topra, lke, yurt, vatan, diyar. menfaat: fayda. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. mill: millete ait, milletle alkal, millete mensup; ulusal. muaeret: birlikte yaayp iyi geinme, adab- muaeret, grg. muavenet: yardm. nev-i beer: insanolu, insanlar. riya: iki yzllk, yalandan gsteri, samimiyetsizlik. rvet: yetkili bir kimseye bir baka kimse tarafndan kanunlara aykr ekilde, bir kar salanarak her hangi bir iin yaptrlmas. sahtekr: sahte eyler yapan, sahteci, hilekr. taife: blk, takm, gruh, frka. tasannu: yapmack. temkin: arballk, vakar, ihtiyatl hareket etme. uhrev: ahirete dair, ahirete ait, ahiret lemiyle ilgili. vahet: yaban ve vahi olan ey, medeniyetin zdd. zahir: grnte olan; zahire, da ait olan. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zulm: hakszlk, eziyet, cefa, ikence

ASA-YI MSA | 75

MEYVE RSALES

te iman- ahiretin binler faydalarndan iaret ettiimiz be alt numunelerine sairleri kyas edilse, kat anlalr ki, iki cihann ve iki hayatn medar- saadeti yalnz imandr. Risale-i Nurda, Yirmi Sekizinci Szde ve baka risalelerinde harin cismaniyeti cihetinde gelen zayf phelere, kuvvetli cevaplarna iktifaen burada yalnz bir ksa iaretle deriz ki:
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. lem: varlk snflarndan her biri. yine: ayna. beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. beer: insanlk. cemiyetli: bir ok eyi bir arada bulunduran, pek ok zellikleri iine alan, kapsaml. cihan: dnya, kinat, lem. cisman: madd ve cisimli olmak. cismaniyet: cisman olu. dair: alakal, ilgili. dehetli: rktc, korkun. dua: Allaha yalvarma, niyaz. esma-i lhiye: Allahn isimleri. faal: hareketli, canl. faide: fayda. fiilen: fiille, davran ve hareketle. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hl: durum, vaziyet, keyfiyet; iinde bulunulan durum ve artlarn btn. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. Hlk- Hakm: hikmetle yaratan, yarattklarnda hikmetli olduunu gsteren yaratc, Allah. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hesapsz: snrsz, sonsuz. hilkat-i kinat: kinatn yaratl. hkmne: yerine, deerine. ihsanat- Rabbaniye: her eyi terbiye ve idare eden Cenab- Hakkn iyilikleri, balar. ihtiyacat: ihtiyalar, lzumlu olan eyler. iktifaen: yeterli grerek. kafile kafile: sra sra, takm takm. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemal-i ehemmiyet: son derece mhim, nemli. kesretli: okluu olan, ok fazla.

Esma-i lhiyenin en cemiyetli yinesi cismaniyettedir; ve hilkat- kinattaki makasd- lhiyenin en zengini ve faal merkezi cismaniyettedir; ve ihsanat- Rabbaniyenin en ok eitleri ve rengrenkleri cismaniyettedir; ve beerin ihtiyacat dilleriyle Hlkna kar dualarnn ve teekkratnn en kesretli tohumlar, yine cismaniyettedir. Maneviyat ve ruhaniyat lemlerinin en mtenevvi ekirdekleri, yine cismaniyettedir. Bunlara kyasen, yzer kll hakikatler cismaniyette temerkz ettiinden, Hlk- Hakm, zemin yznde cismaniyeti oaltmak ve mezkr hakikatlere mazhar eylemek iin yle sratli ve dehetli bir faaliyetle kafile kafile arkasna mevcudata vcut giydirir, o mehere gnderir; sonra, onlar terhis eder, bakalarn gnderir. Mtemadiyen kinat fabrikasn ilettirir; cisman mahsult dokuyup, zemini ahirete ve Cennete bir fidanlk bahesi hkmne getirir. Hatta insann cisman midesini memnun etmek iin, o midenin hl diliyle bekasna dair duasn kemal-i ehemmiyetle dinleyip kabul ederek, fiilen cevap vermek iin hadsiz ve hesapsz ve yz binler tarzlarda ve binler eit eit
kyas: karlatrma, oranlama. mahsult: meyveler, rnler. makasd- lhye: Allahn maksatlar, yaratcnn gayeleri. maneviyat: mana alemine ait olanlar, hisse ve inanca ait eyler. mazhar: nail olma, ereflenme, lah tecellilerin grnd yer olma. medar- saadet: mutluluk vesilesi, ferahlk sebebi. meher: tehir yeri, sergi, gsterme yeri. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. mtenevvi: ayn cinsten olmayan, nev nev, eit eit. nmune: rnek. rengrenk: eitli renkleri olan, trl renklerde olan, renk renk. ruhaniyat: madde leminden baka lemler. sair: dier, baka, teki. tarz: biim, ekil, suret. temerkz: merkezleme, bir merkezde toplanma. terhis: izin verme, serbest brakma. teekkrat: teekkrler, minnet, memnuniyt ve kr ifade etmeler. vcut: beden, varlk. zemin: yer, yeryz

MEYVE RSALES

76 | ASA-YI MSA

lezzetlerde gayet sanatl taamlar ve gayet kymetli nimetleri cismaniyete ihzar etmek, bedahetle ve eksiz gsterir ki, dr- ahirette Cennetin en ok ve en mtenevvi lezzetleri cismandir. Ve saadet-i ebediyenin en ehemmiyetli ve herkesin istedii ve nsiyet ettii nimetleri cismandir. Acaba hibir cihet-i ihtimali ve imkn var m ki, bu ad midenin hl diliyle beka duasn kabul edip nihayetsiz mucizatl madd taamlar ile onu minnettar ederek, her vakit tesadfsz, kast olarak fiilen cevap veren bir Kadr-i Rahm, bir Alm-i Kerm, kinatn en ehemmiyetli neticesi ve arzn halifesi ve o Hlkn gzidesi ve perestikr olan nev-i insann insaniyet mide-i kbras ile kll ve yksek ve daima arzu ettii ve nsiyet ettii ve ftraten istedii cisman lezzetleri, dr- bekada verilmesine dair hadsiz umum dualar kabul olmasn; ve har-i cisman ile fiilen cevap verilmesin; onu ebed minnettar etmesin? deta sinein sesini iitsin, gk grltsn iitmesin; ve ad bir neferin kemal-i ehemmiyetle tehizatna baksn, orduya hi bakmasn, ehemmiyet vermesin. Bu, yz derece muhal ve batldr. Evet,
1

orYrG tnnJh oorfrG p/nrnJ ne n/ah ayetinin sarao n n n n

hat-i katiyesiyle, insan en ziyade nsiyet ettii ve dnyada numunesini tatm olduu cisman lezzetleri Cennete lyk bir tarzda grecek, tadacak ve lisan, gz ve kulak gibi azalarn ettikleri halis krler ve husus ibadetlerin mkfatlar o uzuvlara mahsus cisman lezzetler
1. Orada canlarn ekecei, gzlerin zevk alaca herey vardr. (Zuhruf Suresi: 71.) deta: sanki. ad: baya, aa, deersiz. Alm-i Kerm: ikram ve ihsan bol olan ve her eyi hakkyla bilen Allah. arz: yer, dnya. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. ayet: Kurann her bir cmlesi. aza: organlar, uzuvlar. batl: bo ve manasz olan, geree uymayan, doru ve hakl olmayan. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. cihet-i ihtimal: bir eyin olabilirlik, ihtimal yn. cismaniyet: cisman olu, cisimle ilgili olma, maddiyat. dr- ahiret: ahiret yurdu. dr- beka: bk ve sonsuz dnya; ahiret. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ftraten: ftr olarak, yaratltan, yaratl itibariyle. gzide: sekin, mmtaz. halife: yeryznde baz hususlarda Allah adna ve yine Allahn izniyle hareket eden. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yarat-

c; Allah. halis: saf, samim. har-i cisman: cisimle, cesetle dirilme, ruhla beraber bedenlerin ve vcutlarn hari. husus: zel. ihzar: hazr etme, hazrlama. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. Kadr-i Rahm: ok merhametli olan ve her eye gc yeten, Allah. kast: kastederek, isteyerek, bile bile yaplan. kemal-i ehemmiyet: son derece mhim, nemli. kymet: deer. kll: umum, genel. lyk: uygun, yakr, mnasip. lisan: dil. madd: madde ile alakal, cisman. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. mide-i kbra: byk veya geni mide. minnettar: bir iyilie kar teekkr duygusu iinde olan. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. muhal: imkansz. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. mtenevvi: ayn cinsten olmayan, nev nev, eit eit. nefer: asker, er. nev-i insan: insan tr, insanolu. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nimet: ltuf, ihsan, ba. nmune: rnek. perestikr: ar derecede dkn olan, ok seven. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sarahat-i katiye: kati ve kesin bir aklk. ek: phe, zan, tereddt; aksiyle birlikte iki ihtimalin eit derecede bulunduu bilgi. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. taam: yemek, yiyecek. tehzat: techizler, donatmalar, cihazlandrmalar. tesadf: rastlant, bir eyin kendiliinden meydana gelmesi. umum: herkesle ilgili, genel. uzuv: bir canly meydana getiren paracklardan her biri, organ. nsiyet: alkanlk, lfet, dostluk. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 77

MEYVE RSALES

ile verilecektir. Kurn- Mu'cizlbeyan o derece cisman lezzetleri sarih bir surette beyan eder ki, baka teviller ile mana-i zahiryi kabul etmemek imkn haricindedir. te iman- ahiretin meyveleri ve neticeleri gsteriyorlar ki; nasl ki, aza-i insanden midenin hakikati ve ihtiyacat, taamlarn vcuduna kat dellet eder; yle de, insann hakikati ve kemalt ve ftr ihtiyacat ve ebed arzular ve iman- ahiretin mezkr netice ve faydalarn isteyen hakikatleri ve istidatlar, daha kat olarak ahirete ve Cennete ve cisman bk lezzetlere dellet ve tahakkuklarna ahadet ettii gibi; bu kinatn hakikat-i kemalt ve manidar tekvin yt ve insaniyetin mezkr hakikatler ile alkadar btn hakikatleri, dr- ahiretin vcuduna ve tahakkukuna ve harin gelmesine ve Cennet ve Cehennemin almasna dellet ve ahadet ettiklerini, Risale-i Nur eczalar ve bilhassa Onuncu ve Yirmi Sekizinci (iki makam), Yirmi Dokuzuncu Szler ve Dokuzuncu ua ve Mnacat risaleleri hccetlerle parlak ve phe brakmaz bir tarzda ispat etmiler. Onlara havale ederek bu uzun kssay ksa kesiyoruz. Cehenneme dair beyanat- Kurniye o kadar vazh ve zahirdir ki, baka izahata ihtiya brakmam. Yalnz bir iki zayf pheyi izale edecek iki nkteyi, tafsilini Risale-i Nura havale edip, gayet ksa bir hlsasn beyan edeceiz. Birinci Nkte: Cehennem fikri, gemi iman meyvelerinin lezzetlerini korkusuyla karmyor. nk, hadsiz rahmet-i Rabbaniye, o korkan adama der: Bana gel,
izahat: izahlar, aklamalar. izale: giderme, ortadan kaldrma. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kssa: anlatlan olay, hikaye. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. makam: yer, durak. mana-i zahir: zahire ait mana, ak mana, grnen mana. manidar: nkteli, ince manal. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. nkte: ince manal, dndrc sz. rahmet-i Rabbaniye: Allahn rahmeti, merhameti, efkati. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sarih: ak, ikar. suret: biim, tarz, grn. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tafsil: etraflca bildirme, uzun uzadya anlatma, aklama. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. tekvin: tekvin ile ilgili, yaratmaya, var etmeye dair. tevil: yorumlama, yorum. vazh: ak, ayan, aikr, besbelli, kapal olmayan. vcut: var olma, varlk. zahir: ak, ikar

alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. ayat: Kurn ayetleri. aza-i insan: insann azalar, organlar. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. beyanat- Kurniye: Kurnn aklamar, beyanlar, mesajlar. bilhassa: zellikle. dellet: delil olma, gsterme. ecza: czler, paralar, ksmlar. faide: fayda. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. hakikat: gerek, esas. hakikat-i kemalt: mkemmellik gerei. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hlsa: bir eyin z, esas, zeti. hccet: delil. ihtiyacat: ihtiyalar, lzumlu olan eyler. iman: inanma, itikat. iman- ahiret: ahirete iman, inanma. imkn: mmkn olma, olabilirlik. ispat: doruyu delillerle gsterme. istidat: kabiliyet, yetenek.

MEYVE RSALES

78 | ASA-YI MSA

tevbe kapsyla gir. T Cehennemin vcudu, deil korkutmak, belki sana Cennetin lezzetlerini tam bildirsin ve senin ve hukuklarna tecavz edilen hadsiz mahlkatn intikamlarn alsn, sizi keyiflendirsin. Eer sen dallette boulup kamyorsan, yine Cehennemin vcudu bin derece idam- ebedden hayrldr. Ve kfirlere de bir nevi merhamettir. nk insan, hatta yavrulu hayvanat dahi, akrabasnn ve evldnn ve ahbabnn lezzetleriyle ve saadetleriyle lezzetlenir, bir cihette mesut olur. u hlde sen, ey mlhit, dalletin itibaryla ya idam- ebed ile ademe deceksin veya Cehenneme gireceksin! err-i mahz olan adem ise, senin btn sevdiklerin ve saadetleriyle memnun ve bir derece mesut olduun umum akraba ve asl ve neslin seninle beraber idam olmasndan binler derece Cehennemden ziyade senin ruhunu ve kalbini ve mahiyet-i insaniyeni yandrr. nk, Cehennem olmazsa, Cennet de olmaz. Her ey senin kfrn ile ademe der. Eer sen Cehenneme girsen, vcut dairesinde kalsan, senin sevdiklerin ve akrabalarn ya Cennette mesut veya vcut dairelerinde bir cihette merhametlere mazhar olurlar. Demek, her hlde Cehennemin vcuduna taraftar olmak sana lzmdr. Cehennem aleyhinde bulunmak, ademe taraftar olmaktr ki, hadsiz dostlarnn saadetlerinin hi olmasna taraftarlktr. Evet, Cehennem ise, hayr- mahz olan daire-i vcudun Hkim-i Zlcellinin hakmne ve dilne bir hapishane vazifesini gren dehetli ve cellli bir mevcut
adem: yokluk. dilne: adaletli olana yakr bir surette, dorulukla, dilcesine. ahbap: dostlar. aleyh: kar, kart. asl: soy, nesep. cell: sonsuz byklk, hamet, ululuk, ycelik ve hamet sahibi olan Allah. cihet: yn. daire-i vcut: varlk dairesi. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak, doru yoldan ayrlma, azma, batla ynelme. dehetli: rktc, korkun. evlt: veletler, ocuklar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakimne: hikmetli bir ekilde. Hkim-i Zlcell: sonsuz byklk ve hamet sahibi olan, her eye hkmeden, Allah (c.c). hayr- mahz: mutlak hayr, hayrn ta kendisi. hayvanat: hayvanlar. hukuk: haklar. idam: yok olma. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. intikam: alma, kendisine, bulunduu toplulua veya benimsedii bir eye kar yaplan tecavze, ktle karlk verme, misillemede bulunma. itibar: deer.

kafir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. mahiyet-i insaniye: insann esas, i yz, vasf, asl, hakikati. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mazhar: nail olma, ereflenme. memnun: honut, raz. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. mesut: saadetli, bahtl, mutlu. mevcut: var olan, bulunan, olan. mlhit: slam dininden ayrlan, Allah inkar eden, dinsiz, imansz. nesil: soy-sop, zrriyet. nevi: eit, tr. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet: mutluluk. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. err-i mahz: tamamen ktlk, iyi taraf hi olmayan; zarar, fenal yzde yz olan er ve musibet. taraftar: tarafl, birinin veya bir grubun tarafn tutan, bir taraf destekleyen. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tevbe: ilenmi bir gnahtan pimanlk duyup Allahtan af dileme ve bir daha ilememek zere sz verme. umum: btn. vazife: grev. vcut: var olma, varlk. Zuhruf: Kurn- Kermin 43. suresidir. Mekkede nazil olmutur (54. ayeti Medinede). 89 ayettir.

ASA-YI MSA | 79

MEYVE RSALES

lkesidir. Hapishane vazifesini de grmekle beraber, baka pek ok vazifeleri var. Ve pek ok hikmetleri ve lem-i bekaya ait hizmetleri var. Ve zebani gibi pek ok zhayatn celldarne meskenleridir. kinci Nkte: Cehennemin vcudu ve iddetli azab, hadsiz rahmete ve hakik adalete ve israfsz mizanl hikmete zddiyeti yoktur. Belki rahmet ve adalet ve hikmet, onun vcudunu isterler. nk, nasl bin masumlarn hukukunu ineyen bir zalimi cezalandrmak ve yz mazlum hayvanlar paralayan bir canavar ldrmek, adalet iinde mazlumlara bin rahmettir. Ve o zalimi affetmek ve canavar serbest brakmak, bir tek yolsuz merhamete mukabil yzer barelere yzer merhametsizliktir. Aynen yle de, Cehennem hapsine girenlerden olan kfir-i mutlak, kfryle hem esma-i lhiyenin hukukuna inkr ile tecavz, hem o esmaya ahadet eden mevcudatn ahadetlerini tekzip ile hukuklarna tecavz; ve mahlkatn o esmaya kar tesbihkrne yksek vazifelerini inkr etmekle hukuklarna tecavz; ve kinatn gaye-i hilkati ve bir sebeb-i vcudu ve bekas olan tezahr-i rububiyet-i lhiyeye kar ubudiyetlerle mukabelelerini ve yinedarlklarn tekzip ile hukukuna bir nevi tecavz ettii haysiyetiyle, yle azm bir cinayet, bir zulmdr ki, affa kabiliyeti kalmaz.
1

adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, hakkaniyet, dillik. lem-i beka: sonsuzluk lemi, ahiret. yinedarlk: aynalk yapma, gsterme. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. azm: byk, yce, ulu. beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. bare: aresiz, zavall. celldarane: celalli bir ekilde, hametlice, byklk sahibine yakr. cinayet: cana kyma, katl veya bu derecede ar bir su. dava: takip edilen fikir, iddia. esma: adlar, isimler. esma-i lhiye: Allahn isimleri. gaye-i hilkat: yaratl gayesi, maksad. hakik: gerek. haysiyet: itibar. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hukuk: haklar. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. kabiliyet: istidat, yetenek. kfir-i mutlak:. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. masum: susuz, kabahatsiz, gnahsz. mazlum: zulm grm, hakszla uram. mesken: oturulan, ikamet olunan yer. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. mizan: l, ayar. mukabele: karlk verme, karlama. mukabil: karlk. mstahak: hak eden, hak etmi. nevi: eit, tr. nkte: ince manal, dndrc

tehdidine mstahak olur. Onu Cehenneme atmamak bir yersiz merhamete mukabil, hukuklarna taarruz edilen hadsiz davaclara hadsiz merhametsizlikler olur. te o
1. Muhakkak ki, Allah kendisine ortak koulmasn affetmez. (Nis Suresi: 48, 116.) sz. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. sebeb-i vcut: varlk sebebi, bir eyin var olma nedeni. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. taarruz: bir eyin ve kimsenin zerine iddetle saldrma. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tehdit: korkutma, gzda verme. tekzp: yalanlama, yalan olduunu syleme. tesbihkrne: tesbih edene yakr ekilde, Cenab- Hakk ycelterek. tezahr-i rububiyet-i lhiye: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. ubudiyet: kulluk. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zebani: Cehennemlikleri Cehenneme atmakla vazifeli melekler. zddiyet: birbirine muhalif, zt olma hali. zhayat: hayat sahibi. zulm: hakszlk

pH nnroj rnG jn %G Gp ayetinin / opr n s

MEYVE RSALES

80 | ASA-YI MSA

davaclar, Cehennemin vcudunu istedikleri gibi izzet-i cell ve azamet-i kemal dahi kat isterler. Evet, nasl bir serseri, asi ve raiyete tecavz eden bir adam, orann izzetli hkimine dese: Beni hapse atamazsn ve yapamazsn, diye izzetine dokunsa, elbette, o ehirde hapis olmasa da, o edepsiz iin bir hapis yapacak, onu iine atacak. Aynen yle de, kfir-i mutlak, kfryle izzet-i celline iddetle dokunuyor ve azamet-i kudretine inkr ile dokunduruyor ve kemal-i rububiyetine tecavzyle iliiyor; elbette, Cehennemin pek ok vazifeler iin, pek ok esbab- mucibesi ve vcudunun hikmetleri olmasa da, yle kfirler iin bir Cehennemi halk etmek ve onlar iine atmak, o izzet ve cellin enidir. Hem, mahiyet-i kfr dahi Cehennemi bildirir. Evet, nasl ki imann mahiyeti eer tecessm etse, lezzetleriyle bir Cennet-i hususiye ekline girebilir. Ve Cennetten, bu noktadan gizli haber verir. Aynen yle de, Risale-i Nurda delilleriyle ispat ve bataki meselelerde dahi iaret edilmi ki, kfrn ve bilhassa kfr-i mutlakn ve nifakn ve irtidadn yle karanlkl ve dehetli elemleri ve manev azaplar var; eer tecessm etse, o mrtet adama bir husus Cehennem olur. Ve byk Cehennemden, bu cihette gizli haber verir. Ve bu fidanlk dnya mezraasndaki hakikatikler ahirette smbller vermesi noktasndan, bu zehirli ekirdek, o zakkum aacna iaret eder; Ben onun bir myesiyim der. Ve beni kalbinde
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. asi: isyan eden, bakaldran. azamet-i kemal: kemal, olgunluk ve mkemmelliinin bykl. azamet-i kudret: kudretin bykl. bilhassa: zellikle. Cennet-i hususiye: hususi, zel Cennet. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. edep: iyi ahlk, gzel terbiye. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. esbab- mucibe: gerektiren sebepler. hakikat: gerek, bir eyin asl, esas. hkim: kanun uygulayan kimse, yarg. halk: yaratma, yarat. husus: zel. iman: inanma, itikat. irtidat: islm dininden kma, islm dinini terk ederek baka bir dini kabul etme. ispat: doruyu delillerle gsterme. izzet: eref, ycelik, deer. izzet-i cell: bykln ve yceliin haysiyet ve erefi. izzetli: eref ve itibar sahibi. kafir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemal-i rububiyet: Rububiyetin mkemmelii, Cenab- Allahn mahlkunu terbiye

edip besleme ve gzeticilik vasfnn mkemmellii. kfr-i mutlak: kaytsz artsz kfr, mutlak kfr, hi bir iman hkm, delili, hakikati kabul etmeme, kesin ve tam bir inkr. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. mahiyet-i kfr: kfrn mahiyeti; inanszln asl, esas. manev: manaya ait, madd olmayan. mye: maya, temel, esas, z. mesele: nemli konu. mezraa: ziraat yaplacak yer, tarla, ekilecek yer. mrtet: irtidat eden, slm dinini brakarak eski dinine veya baka bir dine gemi olan, din deitiren. nifak: grnte Mslman gibi davranp aslnda kfir olma, iki yzllk, mnafklk. Nis: Kurn- Kermin 4. suresi. Medinede nazil olmutur. 176 ayettir. raiyet: bir devletin tebaas olan ve vergi veren halk. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. serseri: tede beride ba bo gezen, isiz, gsz. smbl: smbl, zambakgillerden, salkm iekli, keskin kokulu bitki. en: i, durum, zellik, yap. iddet: sertlik, katlk, peklik. tecessm: cisimleme, cisim haline gelme. zakkum: Cehennemde yetien ve ac meyvesi Cehennemliklere yedirilecek olan bir aa.

ASA-YI MSA | 81

MEYVE RSALES

adalet-i beeriye: insanolunun, insanln adaleti. Ahzab: Kurn- Kermin 33. suresi. Medinede nazil olmutur. 73 ayettir. l-i mran: Kurn- Kermin 3. suresi. Medinede nazil olmutur. 200 ayettir. ayet: Kurann her bir cmlesi. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. beyan: aklama, bildirme, izah. binaen: -den dolay, bu sebepten. dair: alakal, ilgili. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. hukk- amme: kamu hukuku. hccet: delil. izahat: izahlar, aklamalar. kanun-i adalet: adalet kanunu. katiyet: katlik, kesinlik. katl: ldrme, katletme. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. madem: ...den dolay, byle ise. maslahat: uygun i. mazhar: nail olma, ereflenme, lah tecellilerin grnd yer olma. mucizne: mucizeli bir ekilde. muvafk: uygun, mnasip. mstahak: hak eden, hak etmi. numune: rnek. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sr: gizli hakikat. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. tefekkr: derin dnme; eyann hakikatini, yaratcnn srlarn kavramak ve ibret almak iin zih-

tayan bedbaht iin, o zakkum aacnn bir husus numunesi, benim meyvem olur. Madem kfr hadsiz hukuka bir tecavzdr; elbette hadsiz bir cinayettir. yle ise, hadsiz bir azaba mstahak eder. Madem bir dakika katl, on be sene cezada (sekiz milyona yakn dakikada) hapis azabn ekmesini adalet-i beeriye kabul edip maslahata ve hukuk- ammeye muvafk grr; elbette, bir kfr bin katl kadar olmas cihetiyle, bir dakika kfr-i mutlak sekiz milyara yakn dakikalarda azap ekmesi, o kanun-i adalete muvafk geliyor. Bir sene mrn o kfrde geiren, iki trilyon sekiz yz seksen milyara yakn dakikada azaba mstahak ve
1

Kurn- Hakmin, Cennet ve Cehennem hakkndaki mucizne izahat ve Kurnn tefsiri ve ondan gelen Risale-i Nurun Cennet ve Cehennemin vcutlarna dair hccetleri, daha baka beyana ihtiya brakmamlar.

GknHnG Bn/a nj/dp nN srrna mazhar olur. Her ne ise

Gn'g nnnN ne n`s HQ pVQrGh pGndG prN a nhonnnjh r n / s n n rn n ' s p s pn k p GnnY Y rpUG nHQ @ QdG nGnnY na nnfnroS WnH n r sn sn 3 kenoeh Gnnre rnABnS nsfGp @ keGnZ nnc nnHGnY Gp n`s nnL n v o n n s
2

gibi pek ok ayetlerin ve bata Resul-i Ekrem (a.s.m.) ve umum peygamberler ve ehl-i hakikatin, her vakit dualarnda en ziyade
4

nrunN @ QsdG ne nuf @ QsdG ne nfrpLnG p p n p p

QsdG npe ve p

vahiy ve uhuda binaen onlarca katiyet

1. Orada ebed olarak kalacaklar. (Ahzab Suresi: 65.) 2. Gklerin ve yerin yaratln tefekkr ederler. Bunlar bo yere yaratmadn, ey Rabbimiz derler. Seni btn noksanlardan tenzih ederiz. Sen de bizi Cehennem ateinin azabndan koru. (I-i mran Sresi: 191.) 3. Ey Rabbimiz, Cehennem azabn bizden uzaklatr. Onun azab daimi bir helaktr. Gerekten de oras ne kt bir durak, ne kt bir konaktr. (Furkan Suresi: 65-66.) 4. Bizi Cehennemden kurtar. Bizi Cehennemden koru. Bizi Cehennemden muhafaza eyle. (Cevenl-Kebir) nen ve kalben dnme. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. tenzih: kusur kondurmama, kabahat ve kusuru yok etme. umum: btn. vahy-i mehut: ahit olunan vahiy, peygamberlere verilen kitaplarda grlen, okunan vahiy. vcut: var olma, varlk. ziyade: ok, fazla

MEYVE RSALES

82 | ASA-YI MSA

kesbeden Cehennemden Bizi hfz eyle! demeleri gsteriyor ki, nev-i beerin en byk meselesi Cehennemden kurtulmaktr. Ve kinatn pek ok ehemmiyetli ve muazzam ve dehetli bir hakikati Cehennemdir ki, bir ksm o ehl-i uhut ve keif ve tahkik onu mahede eder; ve bir ksm, tereuhatn ve glgelerini grr, dehetinden feryat ederler, Bizi ondan kurtar! derler. Evet, bu kinatta hayr-er, lezzet-elem, ziya-zulmet, hararet-brudet, gzellik-irkinlik, hidayet-dallet birbirine kar gelmesi ve iine girmesi pek byk bir hikmet iindir. nk er olmazsa, hayr bilinmez; elem olmazsa, lezzet anlalmaz; zulmetsiz, ziya, ehemmiyeti olmaz; soukla, hararetin dereceleri tahakkuk eder; irkinlik ile, hsnn tek bir hakikati bin hakikat ve binler eit hsn mertebeleri vcut bulur; Cehennemsiz, Cennetin pek ok lezzetleri gizli kalr. Bunlara kyasen, her ey bir cihette zddyla bilinebilir ve bir tek hakikati, smbl verip ok hakikatler olur. Madem bu kark mevcudat dr- fnden dr- bekaya akp gidiyor; elbette, nasl ki hayr, lezzet, k, gzellik, iman gibi eyler Cennete akar; yle de, er, elem, karanlk, irkinlik, kfr gibi zararl maddeler Cehenneme yaar. Ve bu mtemadiyen alkanan kinatn selleri o iki havuza girer, durur. Kerametli Yirmi Dokuzuncu Szn ahirindeki remizli nktelerine havale ederek ksa kesiyoruz.
ahir: son. brudet: soukluk, souk olma. cihet: yn. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak, doru yoldan ayrlma, azma, batla ynelme. dr- beka: bk ve sonsuz dnya; ahiret. dr- fn: lml, kaybolan, gelip geici, yok olup giden yer; dnya. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. dehetli: rktc, korkun. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ehemmiyetli: nemli. ehl-i keif: baz srlar, bilinmeyen hakikatleri, Cenab- Hakkn ltuf ve ihsan ile bilen veller. ehl-i uhut: kinatta tevhit delillerini aynen seyreden, lh ve gizli srlarn Hakkn izni ile gren uhut ehli, vel. ehl-i tahkik: gerei aratranlar, gerein peinden gidenler. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. feryat: haykrma, lk. hakikat: gerek, esas. hararet: scaklk. havale: bir eyi baka bir yere veya zamana brakma. hayr: iyi i, iyi ey. hidayet: doru inan ve yaay zere olmak. hfz: koruma, muhafaza etme, himaye etme.

hikmet: lah gaye, gizli sebep. hsn: gzellik. iman: inanma, itikat. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. keramet: ermiesine yaplan i, hareket veya sylenen sz, fikir. kesb: kazanma. kyasen: kyas ederek. madem: ...den dolay, byle ise. mertebe: derece, basamak. mesele: nemli konu. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. muazzam: ok byk, ulu, yce. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nev-i beer: insanolu, insanlar. nkte: ince manal, dndrc sz. remiz: bir manay ifade eden veya bir manaya dellet eden iaret ve ekil. smbl: smbl, zambakgillerden, salkm iekli, keskin kokulu bitki. er: ktlk. tahakkuk: gerek olarak meydana kma, bir eyin doruluunun meydana kmas, gerekliinin anlalmas. tereuhat: damlamalar, szntlar. zt: bir eyin aksi, tersi. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. zulmet: karanlk

ASA-YI MSA | 83

MEYVE RSALES

Ey bu medrese-i Yusufiyede benim ders arkadalarm! Bu dehetli haps-i ebedden kurtulmann kolay, aresi, bu dnyev hapsimizden istifade ederek, elimiz mecburiyetle yetimeyen ok gnahlardan kurtulduumuzla beraber; eski gnahlardan tevbe edip farzlarmz eda ederek, her bir saat bu hapisteki mrmz bir gn ibadet hkmne getirmekle, o ebed hapisten necatmz ve o nuran Cennete girmemiz iin en iyi bir frsattr. Bu frsat karrsak, dnyamz alad gibi ahiretimiz dahi alayacak;
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. aks-i seda: ses yanklanmas, sesin bir yere arpp geri gelmesi, yank. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. azamet-i nvan: nvannn, hretinin bykl. dnyev: dnyaya mensup, dnya ile ilgili, dnyaya ait. eda: yerine getirme. evvel: nce. farz: kesin yaplmas gerekli olan; slmiyette kesin olarak yaplmas gereken emir. haps-i ebed: ebed hapis, sonsuza dek kalnacak hapis. hkmne: yerine, deerine. istifade: faydalanma, yararlanma. kanaat: inanma, gr, fikir. kelm: sz, konuma, nutuk. kelime-i kudsiye: yce, kuds sz. kll: umum, genel. kre-i arz: yer kre, dnya. makam: yer, durak. mecburiyet: mecbur olma, mecburluk, zarurlik durumu, zora tutulma, zorunluluk. medrese-i Yusufiye: Yusufun medresesi, Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. mukabele: karlk verme, karlama. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. nevi: eit, tr. nispet: oran, deer. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver.
1

IN'rGh nrf dG pnN tokadn yiyeceiz. nnp n t n

Bu makam yazld zaman, Kurban Bayram geldi

2

beten birisine, yz milyon insanlara birden `rcn G *n G on

ncnG *nG @ oncnG *nG @ on`rcnG *nG ler ile nev-i beerin o r r

dedirmesi; koca kre-i arz, bykl nispetinde o

`rcnG *nG kelime-i kudsiyesini semavattaki seyyarat arkaon

dalarna iittiriyor gibi, yirmi binden ziyade haclarn Arafatta ve ydde beraber, birden Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn bin yz sene kelmnn bir nevi aks-i sedas olarak, rububiyet-i lhiyenin
3

n o`rcnG *nG

demeleri,

evvel l ve Sahableriyle syledii ve emrettii on`rcn G *n G

4

pVQrG tQ ve /ndnrdG tQ azamet-i nvanyla rn n n n

klli tecellisine kar geni ve kll bir ubudiyetle bir mukabeledir, diye tahayyl ve his ve kanaat ettim.
1. O dnyada da, ahirette de ziyana uramtr. (Hac Suresi: 11.) 2. Allah en byktr, en ycedir. Allah en byktr, en ycedir. Allah en byktr, en ycedir. 3. Yerin Rabbi. (Casiye Suresi: 36.) 4. lemlerin Rabbi. (Casiye Suresi: 36.) Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). rububiyet-i lhiye: Allahn terbiye edicilii. Sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. semavat: semalar, gkler. seyyarat: gezegenler. tahayyl: hayale getirme, hayalinde canlandrma. tecelli: belirme, bilinme, grnme. tevbe: ilenmi bir gnahtan pimanlk duyup Allahtan af dileme ve bir daha ilememek zere sz verme. ubudiyet: kulluk

MEYVE RSALES

84 | ASA-YI MSA

Sonra, Acaba bu kelm- kudsnin bizim meselemizle dahi mnasebeti var m? diye tahattur ettim. Birden hatra geldi ki, bata bu kelm olarak sair bkiyat- salihat nvann tayan
3 1

n *GpG n'dpG B s

$G noS n r

ve

! rnrdnG o

ve

gibi, eairden ok kelmlar, cz ve kll

meselemizi ihtar ve tahakkukuna iaret ederler. Mesel

4

ti ve ilmi her eyin fevkinde byktr; hibir ey daire-i ilminden kamaz, tasarruf-i kudretinden kaamaz ve kurtulamaz; ve korktuumuz en byk eylerden daha byktr. Demek, hari getirmekten ve bizi ademden kurtarmaktan ve saadet-i ebediyeyi vermekten daha byktr, her acip ve tavr- akln haricindeki her eyden daha byktr ki,
5

n o`rcnG *nG in bir vech-i manas, Cenab- Hakkn kudre-

InpMGnh mrn`nc Gp ro`rH h ro`orN ne m s o nn n n

ayetinin sarahat-i katiyesiyle nev-i beerin hari ve neri bir tek nefsin icad kadar o kudrete kolay gelir. Bu mana itibaryladr ki, darbmesel hkmnde, byk musibetlere ve byk maksatlara kar herkes, Allah byktr, Allah byktr der, kendine teselli ve kuvvet ve nokta-i istinat yapar. Evet, nasl ki Dokuzuncu Szde, bu kelime, iki arkadayla btn ibadatn fihristesi olan namazn ekirdekleri ve hlsalar; ve iinde ve tesbihatnda tekrar ile namazn manasn takviye iin
6

muazzam hakikatlere ve insann kinatta grd

1. 2. 3. 4. 5. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur. Allahtan baka ilh yoktur. Allah en byktr, en ycedir. Sizin yaratlmanz da, diriltilmeniz de, tek bir kiinin yaratlp diriltilmesi gibidir. (Lokman Suresi: 28.) 6. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur. Allah en byktr, en ycedir. acip: tuhaf, hayerette brakan. adem: yokluk. lem: varlk snflarndan her biri. bkiyat- salihat: ebed, da- Dehr suresi de denilir. Mekkede nazil olmutur. im olarak yaayan salihler. Casiye: Kurn- Kermin 45. cz: kk, az. suresi olup eriat suresi veya daire-i ilim: ilim dairesi.

nrcnG *nG @ ! rdnG @ $G noS o rn n r o

darbmesel: atasz, vecize. ebed: sonsuzluk, daimlik. ezel: balangc olmayan ncesizlik. fevkinde: stnde. fihriste: bir kitapta bulunan eyleri srayla gsteren liste, katalog. hakikat: gerek, esas. hamd: Allaha kran ve memnuniyetini onu verek bildirme. hair: Allah'n kyametten sonra btn insanlar diriltip mahere karmas toplanmalar. hlsa: bir eyin z, esas, temeli. hkmnde: deerinde, yerinde. ibadat: ibadetler. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihtar: hatrlatma, uyar. ilh: kendisine ibadet edilinen tapnlan mabud; Allah. itibar: deer. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kelm- kuds: kuds, mukaddes sz. kudret: g, kuvvet, iktidar. Lokman: Kurn- Kermde 31. sure, Mekkede nazil olmutur. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. muazzam: ok byk, ulu, yce. musibet: felaket, bela. mnasebet: iliki, alka. nefis: hayat, ruh, can. neir: kyamet gn btn llerin dirilmesi. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sair: dier, baka, teki. sarahat-i katiye: kati ve kesin bir aklk. eair: kaideler, btn Mslmanlarla ilgili meseleler ve almetler. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tahattur: hatrlama, hatra getirme. takviye: kuvvetlendirme, salamlatrma, teyit ve tasdik etme. tasarruf: sahibi olduu mlkn istedii gibi kullanma. tasarruf- kudret: kudretiyle mlkn idare etme ve mlkndekileri istedii ekilde kullanma. tavr- akl: akl izgisi, akl lleri. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. teselli: avutma, acsn dindirme. nvan: hret, ad, isim. vech-i mana: mana yn.

ASA-YI MSA | 85

MEYVE RSALES

medar- hayret, medar- kran ve medar- azamet ve kibriya, acip ve gzel ve byk pek ok fevkalde eylerden ald hayret ve lezzet ve heybetten neet eden suallerine pek kuvvetli cevap verdii gibi, On Altnc Szn ahirinde izah edilen u, nasl bir nefer bayramda bir mir ile beraber huzur-i padiaha girer, sair vakitte zabitinin makam ile onu tanr; aynen yle de, her adam, hacda bir derece veller gibi, Cenab- Hakk
acip: tuhaf, hayerette brakan. adem: yokluk. ahir: son. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. cevab- kat: red ve iadesi mmkn olmayan cevap. desise: hile, oyun, aldatmaca. ehemmiyetli: nemli. fevkalde: olaanst. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakik: gerek. hararet: scaklk. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. heybet: korkuyla birlikte hrmet, sayg ve hayranlk uyandran ululuk, ycelik, hamet. huzur-i padiah: padiahn huzuru. ihtar: hatrlatma, uyar. istil: kaplama, yaylma. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kibriya: Cenab- Allahn azameti ve kudreti, her cihetle bykl. kll: umum, genel. lema: parlt. makam: byk memuriyet, mevki. medar- azamet: byklk vesilesi, sebebi. medar- hayret: hayret sebebi, hayrete sevk eden. medar- kran: kr gerektiren, kre sebep. mertebe: derece, basamak. misill: gibi, benzeri. mukabele: karlk verme, karlama. mkerrer: tekrarlanm, tekrar olunmu, iki veya daha fazla yaplm, tekrarl. mir: en yksek asker derece, mareal. nefer: asker, er. neet: meydana gelme, oluma, kma.
1

pVQrG tQ rn n

ve

pndnrdG tQ nvan ile tanmaya balar ve o kibriya n n

3

mertebeleri kalbine aldka, ruhunu istil eden mkerrer ve hararetli hayret suallerine yine la umumuna cevap verdii misill, On nc Lemann ahirinde izah bulunan ki eytanlarn en ehemmiyetli desiselerini kkyle kesip cevab- kat veren yine

n o`rcnG *nG tekrary-

`rcnG *nG olduu gibi, bizim ahiret hakkndaki sualimize on 4 de ksa, fakat kuvvetli cevap verdii misill; ! ordn G n r
cmlesi dahi hari ihtar edip ister, bize der: Manam ahiretsiz olmaz. nk, Ezelden ebede kadar her kimden ve her kime kar btn hamd ve kr, Ona mahsustur ifade ettiimden, btn nimetlerin ba ve nimetleri hakik nimet yapan ve btn zuuru ademin hadsiz musibetlerinden kurtaran, yalnz saadet-i ebediye olabilir; ve benim o kll manama mukabele eder.
1. 2. 3. 4. Yerin Rabbi. (Casiye Suresi: 36.) lemlerin Rabbi. (Casiye Suresi: 36.) Allah en byktr, en ycedir. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allah'a mahsustur. eytan: Hz. demin stnlnn kabul anlamnda ona secde edilmesi ile ilgili lh emre uymad iin semadan kovulan ve o zamandan beri demoullarn doru yoldan kartmaktan geri durmayan lnetlenmi varlk, iblis. umum: btn, hepsi. nvan: hret, ad, isim. vel: Allahn sevgisine, himayesine kavumu, ermi kimseler, Allah dostu, evliya. zabit: subay, askere kumanda eden rtbeli asker. zuur: uurlu, uur sahibi.

nimet: ltuf, ihsan, ba. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sair: dier, baka, teki. sual: soru.

MEYVE RSALES

86 | ASA-YI MSA

Evet, her mmin namazlardan sonra, her gn, hi olmazsa yz elliden ziyade
1

! ornrdnG @ ! rnrdnG eran o

ispat: doruyu delillerle gsterme. kelimat- mbareke: mbarek kelimeler, szler. kelime-i kudsiye: yce, kuds sz. kemal: olgunluk, mkemmellik, kusursuz, tam ve eksiksiz olma. kemal-i saltanat: saltanatn kemali, mkemmel oluu. keif: gizli bir eyi bulma, gizli bir eyi bulup meydana karma. kuds: mukaddes, yce. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kusur: eksiklik, noksan, zr. kusurat: kusurlar, noksanlklar, eksiklikler, zrler, sular, kabahatler. lekedar: lekeli, lekelenmi. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. medar: sebep, vesile. muaccel: mhletsiz, vadesiz, pein. muhalif: zt, kart. mmin: iman eden, inanan. mnhasr: snrlanm, snrl. nimet: ltuf, ihsan, ba. noksan: eksiklik, kusurlu olu. noksaniyet: eksiklik, noksanlk. paha: fiyat, deer. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. sabkan: evvelce, bundan nce. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. eran: er olarak, eriata gre, eriat bakmndan, eriat hkmlerine gre, eriata. erik: ortak. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. takdis: yceltme, mukaddes sayma, kuds ve mbarek sayma. tenzih: Allah anna lyk olmayan eylerden, her trl eksik ve noksandan uzak ve yce tutma, mnezzeh sayma. vesile: arac, vasta. ziyade: ok, fazla. zulm: hakszlk

demesi ve manas da ezelden ebede kadar bir hadsiz geni hamd ve kr ifade etmesi, ancak ve ancak saadet-i ebediyenin ve Cennetin pein bir fiyat ve muaccel bir pahasdr. Ve dnyann ksa ve fn elemlerle lde olan nimetlerine mnhasr olmaz ve mahsus deil. Ve onlara da ebed nimetlere vesile olmalar cihetiyle bakar, kreder.
2

$G noS kelime-i kudsiyesi ise, Cenab- Hakk erikn r

ten, kusurdan, noksaniyetten, zulmden aczden, merhametsizlikten, ihtiyatan ve aldatmaktan ve kemal ve cemal ve celline muhalif olan btn kusurattan takdis ve tenzih etmek manasyla, saadet-i ebediyeyi ve cell ve cemal ve kemal-i saltanatnn hametine medar olan dr- ahireti ve ondaki Cenneti ihtar edip, dellet ve iaret eder. Yoksa, sabkan ispat edildii gibi, saadet-i ebediye olmazsa, hem saltanat, hem kemali, hem cell, hem cemal, hem rahmeti kusur ve noksan lekeleriyle lekedar olurlar. te bu kuds kelimeler gibi,
3

ve sair kelimat- mbareke, her biri erkn- imaniyenin birer ekirdei ve bu zamanda kefedilen et hlsas ve eker hlsas gibi hem erkn- imaniyenin, hem Kurn hakikatlerinin hlsalar ve bu namazn ekirdekleri olduklar gibi, Kurnn dahi ekirdekleri ve
1. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allah'a mahsustur. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allah'a mahsustur. 2. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. 3. Allahn adyla. 4. Allahtan baka ilh yoktur. acz: zayflk, gszlk. lde: bulam, bulak. cell: sonsuz byklk, hamet, ululuk, ycelik ve hamet sahibi olan Allah. cemal: gzellik. cihet: yn, sebep, vesile. dr- ahiret: ahiret yurdu. dellet: delil olma, gsterme. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. erkn- imaniye: imana ait esaslar. fn: lml, geici. hakikat: gerek, esas. hamet: ihtiam, heybet, byklk. hlsa: bir eyin z, esas, zeti.

$G pH ve *GpG 'dpG B s n n pr
4

ASA-YI MSA | 87

MEYVE RSALES

deta: sanki. ahir: son. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. Bakara: Kurn- Kermin 2. suresi. Medine-i Mnevverede nazil olmutur. 286 ayettir. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn. dair: alakal, ilgili. daire-i zikir: zikir dairesi, zikir yeri. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk, daimlik. ehemmiyetli: nemli. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hakik: gerek. halka-i kbra-i zikir: en byk zikir halkas, dairesi. halka-i zikir: zikir halkas, zikir esnasnda daire eklinde oturma. hamd: methetme, vme, yceltme. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hulsa: bir eyin z, esas, zeti. ihtiyar: irade, tercih. ilh: kendisine ibadet edinilen tapnlan Mabud, Allah. iman: inanma, itikat. kelime-i mbareke: mbarek kelime. kymettar: kymetli, deerli. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. maden: asl, esas, kaynak. Mesele: nemli konu. muhteem: hametli, yce. mmin: iman eden, inanan. Nimet: ltuf, ihsan, ba. Risale-i Nur: Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sabkan: evvelce, bundan nce. sevap: hayrl bir ie kar Allah tarafndan verilen mkfat; sevap. Sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. snuhat: snuhlar, akla gelen, ie doan eyler. tarikat-i Muhammediye: Hz. Muhammedin (a.s.m.) tarikati olan snnet yolu. tenzih: Allah anna lyk olmayan eylerden, her trl eksik ve noksandan uzak ve yce tutma, mnezzeh sayma. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler.

parlak bir ksm surelerin balarnda prlanta gibi grnmeleri ve ok snuhat tesbihatta balayan Risale-i Nurun dahi hakik madenleri ve esaslar ve hakikatlerinin ekirdekleridirler. Ve velyet-i Ahmediye ve ubudiyet-i Muhammediye (Aleyhissalt Vesselm) cihetinde, yle bir daire-i zikirde, namazdan sonraki tesbihatta bir tarikat-i Muhammediyenin (a.s.m.) virdidirler ki, her namaz vaktinde, yz milyondan ziyade mminler, beraber o halka-i kbra-i zikirde, ellerinde tesbihler, otuz ,
2 3 1

$G nnroS

tekrar ederler. te byle gayet muhteem bir halka-i zikirde, sabkan beyan ettiimiz gibi, hem Kurnn, hem imann, hem namazn hlsalar ve ekirdekleri olan o kelime-i mbarekeyi namazdan sonra otuz er defa okumak ne kadar kymettar ve sevapl olduunu elbette anladnz. Bu risalenin banda, Birinci Meselesi, namaza dair gzel bir ders olduu gibi, hi dnmediim hlde, deta ihtiyarsz olarak onun ahiri de namaz tesbihatna dair ehemmiyetli bir ders oldu.
4

! ornrdnG otuz , `rcnG *nG otuz defa da on

r o r n s o/n`G o/nrdG nrfnG sfGp B'nrsnY nepG B'nd nrpY ' nnfnS

penfGp 'nY ! ornrdnG / r

@
1. 2. 3. 4. 5. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur. Allah en byktr, en ycedir. Nimet vermesine karlk ezelden ebede kadar Allaha hamd olsun. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Sen hereyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) gamberimizin vefatndan sonra nbvvet tarzndaki hizmetinin sureten, fiilen ve eklen sona ermesiyle velyet tarznda bu makamda devam eden manev hizmet tarz; manev elilik. vird: zikir; belli zamanlarda, belli sayda, belli dualarn zikir olarak belli biimde ve dzenli ekilde okunmas. ziyade: ok, fazla ubudiyet-i Muhammediye: Hz. Muhammedin (a.s.m.) mkemmel kulluk ve ibadeti. velyet-i Ahmediye: Peygamberimizin vellii, Peygamberimize ait vellik, Pey-

MEYVE RSALES

88 | ASA-YI MSA

Dokuzuncu Mesele
$pH nne'G oc noperDorGh puHQ re prdn Gp nfo G nH ooSsdG e'G w n n p pr p n n 1 poSQ re mnMnG nrnH ounof /SoQh o`och /p`np`='neh / o p n po n /p n n
ilahiril-ayeti Bu ayet-i ecma ve l ve ekberin bir klli ve uzun nktesini beyan etmeye bir dehetli manev sual ve bir azametli ve lh bir nimetin inkiafndan ne'et eden bir hl sebebiyet verdiler. yle ki: Manen ruha geldi: Neden bir cz-i hakikat-i imaniyeyi inkr eden kfir olur ve kabul etmeyen Mslman olmaz? Hlbuki, Allah ve ahirete iman, bir gne gibi o karanl izale etmek lzm geliyor. Hem, Neden bir rkn ve hakikat-i imaniyeyi inkr eden mrtet olur, kfr-i mutlaka der; ve kabul etmeyen slmiyetten kar? Hlbuki, sair erkn- imaniyeye iman varsa, onu kfr-i mutlaktan kurtarmak lzm geliyor. Elcevap: man, alt rknnden kan yle bir vahdan hakikattir ki, tefrik kabul etmez. Ve yle bir klldir ki, tecezzi kaldrmaz. Ve yle bir klldr ki, kabil-i inksam olmazlar. nk, her bir rkn-i iman, kendini ispat
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Peygamber, kendisine Rabbinden indirilen Kurn tasdik edip ona iman etti. Mminler de onunla beraber iman ettiler. Onlarn hepsi Allaha, meleklerine, kitaplarna ve peygamberlerine iman etti. Onlar, Biz Allahn peygamberlerinden hibirini ayrmayz diyerek iman getirdiler. (Bakara Suresi: 285.) ahiret: dnya hayatndan ayet-i ekber: en byk ayet. sonra balayp ebediyen de- azamet: byklk, ululuk, vam edecek olan ikinci hayat. ycelik. ayet-i l: en yce, yksek cz-i hakikat-i imaniye: ayet. iman hakikatlerinin bir cz, ayet-i ecma: en cemiyetli, paras. her eyi iine alan ayet. dehetli: rktc, korkun. elcevap: cevap olarak. erkn- imaniye: imana ait esaslar. hakikat: gerek, esas. hakikat-i imaniye: imana ait olan gerek. ilahiril-ayet: ayetin sonuna

kadar. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. ispat: doruyu delillerle gsterme. izale: giderme, ortadan kaldrma. kabil-i inksam: blnebilir, ayrlabilir. kafir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. kfr-i mutlak: kaytsz artsz kfr, mutlak kfr, hi bir iman hkm, delili, hakikati kabul etmeme, kesin ve tam bir inkr. kll: btn. kll: umum, genel. manen: mana bakmndan, manaca. manev: manaya ait, madd olmayan. mesele: nemli konu. mrtet: irtidat eden, slm dinini brakarak eski dinine veya baka bir dine gemi olan, din deitiren. Mslman: slm dinine bal, dindar, mtedeyyin. neet: meydana gelme, oluma, kma. nkte: ince manal, dndrc sz. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. rkn: bir eyi meydana getiren esas unsurlardan her biri, direk, dayanak. rkn-i iman: imana ait esas, imann esas. sir: dier, baka, teki. sebebiyet: sebep olma, icap ettirme, gerektirme. sual: soru. tecezzi: paralara ayrlma, blnme, ufalanma, czlere ayrlma. tefrik: birbirinden ayrma, ayr tutma. vahdan: Allahn birlii ile alkal, Allahn birlii ve varl ile ilgili, Allahla ilgili.

ASA-YI MSA | 89

MEYVE RSALES

adem-i kabul: kabul etmeme. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beyan: aklama, bildirme, izah. ceveln: yerinde durmayp gezme, hareketlilik. daim: srekli, devaml. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. erkn: rknler, esaslar. ezel: ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. fezleke: zet, netice. fikr-i batl: yanl fikir, sapk dnce. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet-i ulhiyet: Allahn her eyin stndeki lah tasarrufu, mlkn diledii gibi kullanmalar. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hccet: delil. hccet-i azam: en byk hccet, delil. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. iman- bilahiret: ahirete iman. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. inayet: yardm, ihsan, ltuf. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. intizam: dzenlilik, dzgnlk. iptal: bo, hkmsz brakma. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kfr-i inad: inada dayal kfr, inattan doan kfr, inattan kaynaklanan kfr; gerekleri grmek istememe. levazm: lzm olan eyler, geinmek ve yaamak iin gereken eyler, gereler. madd: madde ile alakal, cisman.

eden hccetleriyle, sair erkn- imaniyeyi ispat eder. Her biri her birisine gayet kuvvetli bir hccet-i azam olur. yle ise, btn erkn btn delilleriyle sarsmayan bir fikr-i batl, hakikat nazarnda bir tek rkn, belki bir hakikati iptal edip inkr edemez. Belki adem-i kabul perdesi altnda gzn kapamakla, bir kfr-i inad yapabilir. Git gide kfr-i mutlaka der, insaniyeti mahvolur; hem madd, hem manev Cehenneme gider. te, biz bu makamda gayet muhtasar iaretlerle ve Meyve Risalesinde harin ispatnda sair erkn- imaniye hari de ispat ettiklerini ksack hlsalarla beyan gibi, bu makamda dahi mcmel fezleke ve muhtasar hlsalarla, Cenab- Hakkn inayetiyle, bu nkte-i azam Alt Noktada beyan edilecek. BRNC NOKTA man- billh, kendi hccetleriyle hem sair rknlerini, hem iman- bilahireti ispat eder ki, Meyve Risalesinin Yedinci Meselesinde gzelce gstermi. Evet, bu hadsiz kinat bir saray, bir ehir, bir memleket gibi btn levazm ile idare eden ve mizan ve intizam dairesinde eviren ve hikmetlerle deitiren ve zerrat ve seyyarat ve sinekleri ve yldzlar birer muntazam ordu gibi beraber tehiz ve idare eden ve emir ve iradesi dairesinde mtemadiyen bir ulv manevra iinde talim ve tavzifatla faaliyete ve seyr ve cevelna ve ubudiyetkrne bir resm-i kada ve seyahate getiren ezel ve bk bir saltanat- rububiyet ve ebed ve daim bir hkimiyet-i ulhiyet, hi mmkn mdr ve hi akl kabul eder mi
mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. makam: yer, durak. manevra: tatbikat, hareket kabiliyeti. memleket: bir devletin topra, lke, yurt, vatan, diyar. mizan: l, ayar. muhtasar: ksaca, zetle. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. mcmel: z olarak anlatlm, ksa ve az szle ifade edilmi, z, zet. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nazar: bak, nezdinde. nokta: konu, konu ile ilgili nemli blm. nkte-i azam: en byk nkte, ok byk mana ieren sz. resm kat: resm gei, gei treni merasimi. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. seyir: bir yerden baka bir yere gitmek iin yola kma, yolculuk, sefer. seyyarat: gezegenler. talim: eitim, yetitirme, retme. tavzifat: vazifelendirmeler, grevlendirmeler. tehz: cihazlama, donatma. ubudiyetkrne: kul olana yakr ekilde, kullua yakr tarzda. ulv: yksek, yce. zerrat: zerreler, atomlar

MEYVE RSALES

90 | ASA-YI MSA

ve hibir ihtimal var m ki, o ebed ve sermed ve bk ve daim saltanatn, bk bir makarr ve daim bir medar ve sermed bir mazhar olan dr- ahiret olmasn? Bin defa h. Demek, Cenab- Hakkn saltanat- rububiyeti ve Yedinci Meselede beyan edildii gibi, ekser isimleri ve vcub-i vcudunun hccetleri, ahirete ahadet ederler ve isterler. Ve bu kutb-i iman, ne kadar kuvvetli bir nokta-i istinad var; gr, bil, grr gibi inan. Hem, nasl iman- billh ahiretsiz olmaz; yle de, Onuncu Szde ksa iaretlerle beyan edildii gibi, hibir cihette mmkn mdr ve hi akl kabul eder mi ki, ulhiyet ve mabudiyetin tezahr iin bu kinat, yle bir mcessem kitab- Samedn ki, her sahifesi bir kitap kadar ve her satr bir sahife kadar manalar ifade eder; ve yle cisman bir Kurn- Sbhan ki, her bir ayet-i tekviniyesi ve her bir kelimesi, hatta her bir noktas, her bir harfi birer mucize hkmndedir; ve yle muhteem ve ii hadsiz ytla ve manidar naklarla tezyin edilmi bir mescid-i Rahmandir ki, her bir kesinde bir taife bir nevi ibadet-i ftriye ile itigal eder bir ekilde halk eden bir Allah, bir Mabud- Bilhak, o kitab- kebirin manalarn ders verecek statlar ve o Kurn- Samednnin ayetlerini tefsir edecek mfessirleri eli olarak gndermesin ve o mescid-i ekberde hadsiz tarzlarda ibadet edenlere imamlar tayin etmesin ve o statlara ve mfessirlere ve imamlara fermanlar vermesin? H, yz bin h!
ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. yt: iaretler, deliller; Allahn varlk ve birliine iaret eden deliller. ayet: Kurann her bir cmlesi. ayet-i tekviniye: Cenab- Hakkn yoktan var edip vcuda getirme, hsl etme ve halk etme fiil ve kudretine dair olan delil, ayet. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn, sebep, vesile. cisman: madd ve cisimli olmak. dr- ahiret: ahiret yurdu. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ekser: pek ok. ferman: emir, buyruk. hadsiz: snrsz, sonsuz. halk: yaratma, yarat. h: asla, katiyen, yle deil, Allah gstermesin. hccet: delil. hkmnde: deerinde, yerinde. ibadet-i ftriye: ftr ibadet, her bir varln kendi kabiliyetine gre Cenab- Hakka ibadet etmesi. ihtimal: olabilirlik. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma.

itigal: bir i ileme, bir ile uramak, bir i zerinde alma, megul olma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kitab- kebir: byk kitap. kitab- Samedn: hi bir eye muhta olmayan Cenab- Hakkn kitab, kinat. kutb-i iman: iman kutbu, imann en nde gelen esaslarndan biri. Mabud- Bilhak: asl ibadet edilecek, hakkyla ibadete lyk olan Allah. mabudiyet: ilah olu, kendisine ibadet edilmeye layk olu. makar: oturulan, karar klnan yer, karargh, mesken. manidar: nkteli, ince manal. mazhar: nail olma, ereflenme, lah tecellilerin grnd yer olma. medar: dayanak noktas, sebep, vesile. mescit-i ekber: en byk mescit. mescit-i Rahman: btn varlklarn rzklarn mnasip bir ekilde karlayan Cenab- Hakkn mescidi. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muhteem: hametli, yce. mcessem: tecessm etmi, cisimlenmi. mfessir: Kurn- Kermin metnini tefsir, erh ve izah eden slm limi. nak: ileme, ssleme. nevi: eit, tr. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. sahife: sayfa. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. sermed: ebed, daim, srekli. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. taife: takm, gruh, familya. tarz: biim, ekil, suret. tayin: belirleme, yerini belli etme. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. tezahr: grnme, belirme, ortaya kma. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. ulhiyet: ilahlk, Allahn hakimiyeti ile kainattaki her eyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vcb-i vcud: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak

ASA-YI MSA | 91

MEYVE RSALES

antika: deerli ve mkemmel sanat eseri. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. cemal: gzellik. cemal-i rahmet: Rahmetin gzellii, lh rahmetteki gzellik. dellet: almet, iaret, iz. dua: Allaha yalvarma, niyaz. fevkalde: olaanst. fiilen: fiille, davran ve hareketle. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hl: bir eyin duruu, grn ve iinde bulunan durum ve artlarn tm. hlen: hareket ve davran olarak. hamd: Allaha kar olan kran ve memnuniyetini onu verek bildirme, Allahn yceliini vme. hrika: olaanst. H: asla, katiyen, yle deil, Allah gstermesin. hsn-i esm: gzel isimler. hsn-i efkat: efkatin, merhametin gzellii. ihsanat: ihsanlar, balar, nimetler. ihtiyacat- ftriye: yaratl gerei olan ihtiyalar. ihtiyar: irade, tercih. iltica: snma, gvenme, dayanma. inam: nimetlendirme, ihsan etme. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kast: bir ii bile bile, isteyerek yapma. kemal-i Rububiyet: Rububiyetin mkemmelii, Cenab- Allahn mahlkunu terbiye edip besleme ve gzeticilik vasfnn mkemmellii. kumandan: komutan. leziz: lezzetli, tatl. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. manev: manaya ait, madd olmayan. mukabele: karlk verme, karlama. mukabil: karlk. Mtekellim-i Alm: gizli ve ak

Hem, cemal-i rahmetini ve hsn-i efkatini ve kemal-i rububiyetini zuurlara gstermek ve onlar kre ve hamde sevk etmek iin, bu kinat -yle bir ziyafetgh ve bir tehirgh ve yle bir seyrangh ki hadsiz eit eit leziz nimetler ve gayet antika, hadsiz harika sanatlar iinde dizilmi bir tarzda halk eden bir Sni-i Rahm ve Kerm, hi mmkn mdr ve hi akl kabul eder mi ki, o ziyafetghtaki zuur mahlklar ile konumasn ve onlara, o nimetlere mukabil, elileri vastasyla vazife-i teekkriyeyi ve tezahr-i rahmetine ve sevdirmesine kar vazife-i ubudiyeti bildirmesin? H, binler h! Hem, hi mmkn mdr, bir Sni, sanatn sever, beendirmek ister, hatta azlarn bin eit zevklerini nazara almas delletiyle takdir ve tahsinlerle karlanmak arzu eder ve her bir sanatyla kendini hem tanttrmak, hem sevdirmek, hem bir eit manev cemalini gstermek ister bir tarzda bu kinat antika sanatlarla sslendirdii hlde, kinattaki zhayatn kumandanlar olan insanlara, onlarn byklerinden bir ksm ile konuup, eli olarak gndermesin, gzel sanatlar takdirsiz ve fevkalde hsn-i esmas tahsinsiz ve tanttrmas ve sevdirmesi mukabelesiz kalsn? H, yz bin h! Hem, btn zhayatn ihtiyacat- ftriyeleri iin dualarna ve hl dili ile edilen btn ilticalara ve arzulara vakti vaktine kast ve ihtiyar ve iradeyi gsterir bir tarzda hadsiz inamlaryla ve nihayetsiz ihsanatyla fiilen ve hlen sarih bir surette konuan bir Mtekellim-i Alm,
her eyi bilen ve kendi zatna has olarak konuan Allah. nazar: bak, dikkat. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nimet: ltuf, ihsan, ba. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. Sni-i Kerm: ikram bol olan ve her eyi sanatl yaratan Allah. Sni-i Rahm: sonsuz merhamet sahibi olan ve her eyi sanatl yaratan Allah. sarih: ak, ikar. sevk: ulatrma, yneltme. seyrangh: seyir yeri, elence ve gezme yeri. sfat: vasf, nitelik. suret: biim, tarz, grn. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tahsin: beenme, gzel bulma. takdir: kymet verme, beenme. tarz: biim, ekil, suret. tehirgh: sergi yeri, herkese gsterme yeri. tezahr-i rahmet: rahmetin tezahr; Allahn rahmetinin ortaya kmas, grnmesi. vasta: araclk. vazife-i teekkriye: teekkr vazifesi, grevi. vazife-i ubudiyet: kulluk vazifesi. zhayat: hayat sahibi. zuur: uurlu, uur sahibi. ziyafetgh: ziyafet verilen yer

MEYVE RSALES

92 | ASA-YI MSA

hi mmkn mdr, hi akl kabul eder mi, en cz bir zhayat ile fiilen ve hlen konusun ve tam derdine derman yetitiren ihsanyla derdini dinlesin ve ihtiyacn grsn ve bilsin ve btn kinatn en mntehap neticesi ve arzn halifesi ve ekser mahlkat- arziyenin kumandanlar olan insanlarn manev reisleri ile grmesin? Onlarla, belki her zhayat ile fiilen ve hlen konutuu gibi, onlar ile kavlen ve kelmen konumasn ve onlara fermanlar ve suhuf ve kitaplar gndermesin? H, hadsiz h! Demek, iman- billh, katiyetiyle ve hadsiz hccetleriyle
1

poSopHh p`oHh yani peygamberlere ve mukaddes / n po pn

kitaplara iman ispat eder. Hem, hibir cihet-i imkn var m ve hi akl kabul eder mi ki, btn masnuatyla kendini tanttrana ve sevdirene ve teekkrat fiilen ve hlen isteyene mukabil, kinat velveleye veren hakikat-i Kurniye ile, zlcell o Sanatkr ekmel bir tarzda tanyp ve tanttrp ve sevip ve sevdirip ve teekkr edip ve ettirip ve
2

nrcnG *nG @ ! ornrdnG @ $G nnroS ler ile kre-i arz seo

mavata iittirecek derecede konuturup ve kara ve denizleri cezbeye getirecek bir vaziyetle, bin yz sene zarfnda, nev-i beerin kemiyeten beten birisini ve keyfiyeten ve insaniyeten yarsn arkasna alp, o Hlkn btn tezahrat- rububiyetine geni ve klli bir ubudiyetle mukabele eden ve btn makasd- lhiyesine kar Kurnn sureleriyle kinata ve asrlara baran, ders
1. Bakara Suresi: 285. 2. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur. Allah en byktr, en ycedir. arz: yer, dnya. asr: yzyl, asr. cezbe: ekme, ekim; Allah zikredip Allah sevgisiyle kendinden geer bir hale gelme. cihet-i imkn: mmkn olma yn, imkn taraf. bir eyin olabirlirlik taraf, yn. cz: kk, az. derman: ila, are. ekmel: daha (en, pek) kmil, mkemmel ve kusursuz olan, en uygun, en olgun, en eksiksiz. ekser: pek ok. ferman: emir, buyruk. hakikat- Kurniye: Kurna ait olan gerek. halife: yeryznde baz hususlarda Allah adna ve yine Allahn izniyle hareket eden. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hccet: delil. ihsan: balama, ikram etme, ltuf.

iman: inanma, itikat. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. insaniyeten: insanlk bakmndan, insanlk mahiyeti itibaryla. ispat: doruyu delillerle gsterme. katiyet: katlik, kesinlik. kavlen: sz ile, szl olarak, fiil olmayan. kelmen: sz ile, konuma ile. kemiyeten: say itibariyle, sayca. keyfiyeten: keyfiyet ynnden, nitelik ve zellik bakmndan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kll: umum, genel. kre-i arz: yer kre, dnya. mahlkat- arziye: dnyadaki yaratlmlar. makasd- lhye: Allahn maksatlar, yaratcnn gayeleri. manev: manaya ait, madd olmayan. masnuat: sanatla yaplm eyler. mukabil: karlk. mukaddes: takdis edilmi, kutsal, aziz, temiz. mntehap: sekin, gzide, mmtaz. nevi beer: insanolu, insanlar. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. reis: bakan. Sanatkr: sanat, usta. semavat: semalar, gkler. suhuf: sahifeler, yapraklar. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. teekkr: yaplan bir iyilik karsnda minnet, memnuniyet ve kr ifade etme, kretme. teekkrat: teekkrler, minnet, memnuniyt ve kr ifade etmeler. tezahr-i rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. ubudiyet: kulluk. vaziyet: durum. velvele: grlt, patrt, yaygara. zarfnda: sresince. zlcell: cell sahibi, byklk, izzet, heybet ve azamet sahibi Allah.

ASA-YI MSA | 93

MEYVE RSALES

veren, dellllk eden ve nev-i insann erefini ve kymetini ve vazifesini gsteren ve bin mucizatyla tasdik edilen Muhammed Aleyhissalt Vesselm, en mntehap mahlku ve en mkemmel elisi ve en byk resul olmasn? H ve kell, yz bin defa h!
aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. Bakara: Kurn- Kermin 2. suresi. Medine-i Mnevverede nazil olmutur. 286 ayettir. dehetli: rktc, korkun. delll: iln edici; hakka davet eden. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk, daimlik. Ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. hafz: Kurn- Kermi tamamen ezberleyen ve okuyan kimse. hakikat: gerek, bir eyin asl, esas. hakik: gerek. hamd: methetme, vme, yceltme. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ilh: kendisine ibadet edinilen tapnlan Mabud, Allah. imkn: mmkn olma, olabilirlik. kafile kafile: sra sra, takm takm. kanun: yasa. kell: hi bir zaman, asla, katiyen, kesinlikle. kemal-i hrmet: hrmetin mkemmellii, tam ve kusursuz mkemmel hrmet. ksm- azam: byk ksm, ekseriyet, ounluk. kymet: deer. kudsiyet: kutsallk, mukaddeslik, azizlik. kusur: eksiklik, noksan, zr. lisan: dil. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. muamma: anlalmaz, zlmesi g i, anlam gizli ve g anlalr sz. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. nefis: ehvet, gazap, fazilet gibi eylerin kayna. nevi insan: insan tr, insanolu.

Demek riyle
2

*G pG n'dGp nB rnG nrTnG hakikati, btn hccetles o

$G ooSnQ Gknoe snG nrTnG hakikatini ispat eder. s o

Hem, hi imkn var m ki, bu kinatn Snii, mahlkatn yz bin diller ile birbiriyle konutursun ve onlarn konumalarn iitsin ve bilsin; ve kendisi konumasn? H! Hem, hi akl kabul eder mi ki, kinattaki makasd- lhiyesini bir ferman ile bildirmesin ve muammasn aacak ve Mahlkat ne yerden geliyorlar ve ne yere gidecekler ve ne iin byle kafile kafile arkasnda buraya gelip, bir para durup geiyorlar? diye dehetli sual-i umumye hakik cevap verecek Kurn gibi bir kitab gndermesin? H! Hem, hi mmkn mdr ki, on asr klandran ve her saatte yz milyon lisanlarda kemal-i hrmetle gezen ve milyonlar hafzlarn kalplerinde kudsiyetiyle yazlan ve nev-i beerin keyfiyeten ksm- azamn kanunlaryla idare eden ve nefislerini ve ruhlarn ve kalplerini ve akllarn terbiye ve tezkiye ve tasfiye ve talim eden ve Risale-i Nurda krk vech-i icaz ispat edilen ve krk taife
1. Allahtan baka hibir ilh bulunmadna ahitlik ederim. 2. Hz. Muhammedin, Allahn elisi olduuna ahitlik ederim. resul: Allah tarafndan kendisine vahiy gelen, Allahn emirlerini insanlara bildirmekle vazifeli olan insan, peygamber. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. sual-i umum:. eref: manev byklk, ycelik, onur. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. talim: eitim, yetitirme, retme. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tasfiye: kalbi nefs eylerden artma. terbiye: yetitirme, kabiliyetlerini gelitirme. tezkiye: nefsi ktlklerden arndrma. vazife: grev. vech-i icaz: mucize yn.

MEYVE RSALES

94 | ASA-YI MSA

ve tabaka-i nsa ve her bir tabakaya kar bir nevi icazn gsterdii kerametli ve harikal On Dokuzuncu Mektupta beyan olunan ve Muhammed Aleyhissalt Vesselm bin mucizatyla onun bir mucizesi olarak hak kelmullah olduu kat ispat edilen Kurn- Mu'cizlbeyan, hibir cihette imkn var m ki, o Mtekellim-i Ezel ve o Sni-i Sermednin kelm ve ferman olmasn? H, yz bin defa h ve kell! Demek, iman- billh btn hccetleriyle Kurnn kelmullah olduunu ispat ediyor. Hem, hi mmkn mdr ki, zeminin yzn mtemadiyen zhayatlarla doldurup boaltan ve kendini tanttrmak ve ibadet ve tesbihat ettirmek iin bu dnyamz zuurlarla enlendiren bir Sultan- Zlcell, semavat ve yldzlar bo ve hl braksn, onlara mnasip ahaliyi yaratp o semav saraylarda iskn etmesin ve saltanat- rububiyetini en byk memleketinde hademesiz, hametsiz, memursuz, elisiz, yaversiz, nazrsz, seyircisiz, bidsiz, raiyetsiz braksn? H, melekler saysnca h! Hem, hibir cihette imkn var m ki, bu kinat yle bir kitap tarznda yazar ki, her bir aacn btn tarihe-i hayatn btn ekirdeklerinde kaydeden ve her bir otun ve iein btn vazife-i hayatiyesini btn tohumlarnda yazan ve her bir zuurun btn sergzete-i hayatiyesini hardal gibi kk kuvve-i hafzasnda gayet mkemmel yazdran ve btn mlknde ve devair-i saltanatnda her ameli ve her hdiseyi mteaddit fotoraflarla
bid: ibadet eden, kulluk eden. ahali: halk. amel: fiil, i. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn. devair-i saltanat: saltanat, hkmdarlk daireleri. gayet: son derece. hademe: hizmetiler, hizmet grenler, hadimler. hdise: olay. hk: doru, gerek, hakikat. hl: sahipsiz, kimsesiz. hrika: olaanst. H: asla, katiyen, yle deil, Allah gstermesin. hamet: ihtiam, heybet, byklk. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. iskn: yerletirme, yurtlandrma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kelm: sz, konuma, nutuk. kelmullah: Allahn kelm, Kurn- Kerm. keramet: ermiesine yaplan i, hareket veya sylenen sz, fikir. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kuvve-i hafza: hafza gc. mucize: benzerini yapmak-

tan insanlarn aciz kald ey. mlk: sahip olunan, zerinde tasarrruf hakk bulunan her ey. mnasip: uygun. mteaddit: eitli, bir ok. Mtekellim-i Ezel: ezelden beri konuma sfatna sahip olan Allah. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nev: eit, tr. raiyet: bir devletin tebaas olan ve vergi veren halk. saltanat- Rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. Sni-i Sermed: ebedi, daim olan ve her eyi sanatla yaratan Allah. semavat: semalar, gkler. semav: Allah tarafndan olan, lh. sergzet-i hayatiye: hayat maceras, hayatta baa gelenler, yaananlar. Sultan- Zlcell: sonsuz, hamet ve byklk sahibi sultan; Allah. tabaka: kat, katman. tabaka-i nas: insanlarn tabakas. taife: blk, takm, gruh, frka. tarihe-i hayat: bir eyin veya insann doumdan lme kadar bandan geen eyler, biyografi. tarz: biim, ekil, suret. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. vazife-i hayatiye: hayat ile ilgili vazife. yaver: yardmc. zemin: yer. zhayat: hayat sahibi. zuur: uurlu, uur sahibi.

ASA-YI MSA | 95

MEYVE RSALES

adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, dzenli ve dengeli olu. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. Aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. Alm-i Rahm: her eyi hakkyla bilen ve sonsuz merhamet sahibi olan Allah. dava: takip edilen fikir, iddia. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. ehemmiyetli: nemli. fiil: i, hareket. hdise: olay. hakikat: gerek, esas. Hkim-i Hakm: her eyi hikmetle yapan hkmedici, Allah. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. hasenat: iyi ameller, iyi iler, hayrlar. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hccet: delil. iktiza: lazm gelme, gerekme. iman: inanma, itikat. iman- bilahiret: ahirete iman. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. ispat: doruyu delillerle gsterme. kader: Cenab- Hakkn ezel ilmi ile, kinatta olmu ve olacak btn eylerin varlk ve yokluunu, gemi ve geleceini bilmesi. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kuvvet: g, kudret. kll: btn. kll: btn olan, tmel. Levh-i Mahfuz: korunmu levha, Allahn ezel ilmiyle kinatta olmu ve olacak eylerin yazl olduu levha. melike: melekler. Mizan- Ekber: en byk terazi, maher gn amellerin llecei, hakik mahiyeti ancak ahirette bilinebilecek olan byk terazi. muhafaza: koruma. mcazat: bir sua kar verilen ceza, karlk, mutlak ceza. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. nokta: konu, konu ile ilgili nemli blm. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasak-

alarak muhafaza eden ve rububiyetin en ehemmiyetli bir esas olan adalet, hikmet ve rahmetin tecellileri ve tahakkuklar iin koca Cennet ve Cehennemi ve Srat ve Mizan- Ekberi yaratan bir Hkim-i Hakm ve bir Alm-i Rahm, insanlarn kinat alkadar eden amellerini yazdrmasn ve mcazat ve mkfat iin fiillerini kaydettirmesin ve seyyiat ve hasenatlarn kaderin levhalarnda yazmasn? H! Kaderin, Levh-i Mahfuzunda yazlan harfleri adedince h! Demek, iman- billh hakikati, hccetleriyle hem melikeye iman, hem kadere iman hakikatlerini dahi kat ispat eder. Gne gndz ve gndz gnei gsterdii gibi, imann rknleri birbirini ispat ederler. KNC NOKTA: Bata Kurn, btn semav kitaplar ve suhuflar ve bata Muhammed Aleyhissalt Vesselm olarak btn peygamberler (Aleyhimsselm), btn davalar be alt esas zerine dnyorlar. Mtemadiyen o esaslar ders vermeye ve ispat etmeye alyorlar. Onlarn peygamberliklerine ve doruluklarna ahadet eden btn hccetler ve deliller, o esaslara bakyorlar, onlarn hakkaniyetlerine kuvvet veriyorlar. O esaslar ise, iman- billh ve iman- bilahiret ve sair rknlere imandr. Demek, imann alt rkn birbirlerinden ayrlmalar mmkn deildir. Her birisi, umumunu ispat eder, ister, iktiza eder. O alt, yle bir kll ve klldir ki, tecezzi
lar insanlara tebli eden eli, nebi. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. rkn: esas, kaide, prensip. sir: dier, baka, teki. seyyiat: seyyieler, fenalklar, ktlkler. Srat: slm akaidinde, Cehennem zerine ekilmi olduuna inanlan, kldan ince kltan keskin, geceden karanlk gibi mecaz ifadelerle vasflandrlan, mahiyetini tam olarak kavrayamadmz kpr, Srat Kprs. tahakkuk: gerek olarak meydana kma, bir eyin doruluunun meydana kmas, gerekliinin anlalmas. tecelli: belirme, bilinme, grnme.

suhuf: drt byk kitap dnda sahifeler eklinde, baz tecezzi: paralara ayrlma, peygamberlere vahiy ile ge- blnme, ufalanma, czlere len emirler. ayrlma. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. umum: btn, hepsi

MEYVE RSALES

96 | ASA-YI MSA

kabul etmez ve inksam imkn haricindedir. Nasl ki, kk gklerde Tuba Aac gibi, her bir dal, her bir meyvesi, her bir yapra, o koca aacn kll tkenmez hayatna dayanyor. O kuvvetli ve gne gibi zahir o hayat inkr edemeyen bir tek muttasl yapran hayatn inkr edemez. Eer etse, o aa, dallar ve meyveleri ve yapraklar saysnca o mnkiri tekzip edecek, susturacak. yle de, iman, alt rknleriyle ayn vaziyettedir. Bu makamn banda, alt nokta ve her bir nokta dahi be nkte olarak, alt erkn- imaniyeyi otuz alt nktede beyan etmek niyet edilmiti. Ve bataki dehetli suale izahat ile cevap vermek murat etmitim. Fakat baz arzalar meydan vermediler. Tahmin ederim ki, birinci nokta kfi bir mikyas olmasndan, daha, zekilere ziyade izaha ihtiya kalmad. Ve tam anlald ki, bir Mslman bir hakikat-i imaniyeyi inkr etse, kfr-i mutlaka der. nk, baka dinlerin icmallerine mukabil, slmiyette tam izahat verilmi, rknler birbiriyle zincirlenmi. Muhammed Aleyhissalt Vesselm tanmayan, tasdik etmeyen bir Mslman, Allah da (sftyla) daha tanmaz ve ahireti bilmez. Bir Mslmann iman o kadar kuvvetli ve sarslmaz hadsiz hccetlere dayanyor ki, inkrda hibir zr kalmyor. deta akl kabulde mecbur oluyor. NC NOKTA: Bir zaman, Elhamdlillh dedim. Onun hadsiz geni manasna mukabil gelecek bir nimet aradm. Birden bu cmle hatra geldi:
deta: sanki. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. arza: bozukluk, engel. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. dehetli: rktc, korkun. Elhamdlillh: Allaha hamd olsun, hamd Allaha aittir. erkn- imaniye: imana ait esaslar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat- imaniye: imana ait olan gerek. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. icmal: ihtisar etme, ksaltma, zetleme, ayrntlarna girmeme. imkn: mmkn olma, olabilirlik. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. inksam: blnme, paralanma. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. izahat: izahlar, aklamalar. kf: yeter, kfi gelir. kfr-i mutlak: kaytsz artsz kfr, mutlak kfr, hi bir iman hkm, delili, hakikati kabul etmeme, kesin ve tam bir inkr. makam: yer, durak. mecbur: zorunda kalma. mikyas: nispet, derece, l. mukabil: karlk. mutabk: birbirine uyan, uygun. muttasl: bitiik. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. Mslman: slm dinine bal, dindar, mtedeyyin. nimet: ltuf, ihsan, ba. niyet: bir ii yapmay nceden dnme. nkte: ince manal, dndrc sz. zr: kusur, eksiklik. sfat: vasf, nitelik. sual: soru. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tekzb: yalanlama, yalan olduunu syleme. vaziyet: durum. zahir: ak, ikar. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 97

MEYVE RSALES

/pOoLh poLh 'nYh ppspfGnrMh 'nYh $pH pnrG nnY ! orrdnG o o n n n / n u n p n p pe /pFBrSnG pnnJ pOnnH GkrM /FBnrSnGh /JnpU 'nYh /OoLh n n p n p o n
1

nHrG Gp pRrG p n n nn

Ben de baktm, tam mutabktr. yle ki: ....

1. Allaha iman, Onun bir oluu, varlnn gereklilii, Onun sfatlar ve isimleri iin, ezelden ebede kadar isimlerinin tecellileri saysnca hamd olsun. ebed: sonu olmayan gelecek gemi zaman, ncesizlik, memnuniyetini onu verek zaman, sonsuzluk, daimlik. ebedin zdd. ezel: balangc olmayan hamd: Allaha kar kran ve bildirme

MEYVE RSALES

98 | ASA-YI MSA

Onuncu Mesele
Emirda iei
Kur'nda olan tekrarata gelen itirazlara kar gayet kuvvetli bir cevaptr.

Aziz, sddk kardelerim, Geri bu mesele, perian vaziyetimden, mevve ve letafetsiz olmu. Fakat, o mevve ibare altnda ok kymetli bir nevi i'caz- kat' bildim. Maatteessf, ifadeye muktedir olamadm. Her ne kadar ibaresi snk olsa da, Kur'na ait olmak cihetiyle hem ibadet-i tefekkriye, hem kuds, yksek, parlak bir cevherin sadefidir. Yrtk libasna deil, elindeki elmasa baklsn. Eer mnasip ise Onuncu Mesele yapnz; deilse, sizin tebrik mektuplarnza mukabil bir mektup kabul ediniz. Hem, bunu gayet hasta ve perian ve gdasz, bir iki gn Ramazanda, mecburiyetle gayet mcmel ve ksa ve bir cmlede pek ok hakikatleri ve mteaddit hccetleri der ederek yazdm; kusura baklmasn. (HAYE)
HAYE: Denizli hapsinin meyvesine Onuncu Mesele olarak, Emirdann ve bu Ramazan- erifin nurlu bir kk ieidir. Tekrarat- Kuraniyenin bir hikmetini beyanla ehl-i dalletin ufunetli ve zehirli evhamlarn izale eder.

aziz: muhterem, saygn. hakikat: gerek, esas. cevher: esas, maya, z. haiye: dipnot. cihet: yn, sebep, vesile. hccet: delil. der: sokma, iine alma. ibadet-i tefekkriye: elmas: ok kymetli bir tefekkr ibadeti. mcevher. ibare: bir fikri anlatan bir gayet: son derece. veya birka cmlecik yaz.

icaz-i kati: kesin ve mutlak mucizelik. itiraz: kabul etmediini belirtme, kar kma. kymet: deer. kuds: mukaddes, yce. Kurn: Allah tarafndan

vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kusur: eksiklik, noksan, zr. letafet: latiflik, holuk, incelik. libas: elbise. maatteessf: ne yazk ki, zlerek belirteyim ki. mecburiyet: mecbur olma, mecburluk, zarurlik durumu, zora tutulma, zorunluluk. mesele: nemli konu. muktedir: iktidarl, gc yeten. mcmel: z olarak anlatlm, ksa ve az szle ifade edilmi, z, zet. mevve: teevve uram, dzensiz, karmakark. mteaddit: eitli, bir ok. nev: eit, tr. sadef: sedef, inci kabuu. sddk: ok doru, drst, hakk ve hakikati tereddtsz kabullenen. tekrart: tekrarlar. vaziyet: durum

ASA-YI MSA | 99

MEYVE RSALES

adeta: sanki. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. arz: yer, dnya. asr: yzyl, asr. ayat- zulmat: karanlkla ilgili ayetler. ayet: Kurann her bir cmlesi. ayetn-nur: Nur ayeti, Nur suresi 35. ayet. bendem: Ademoullar, insanlar. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. beyanat: aklamalar, izahlar. cziyet: azlk, cz olu, kklk. dair: alakal, ilgili. ders-i Kurn: Kurn dersi, Kurna ait olan ders. dstur: kanun, kaide. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk, daimlik. efrat: fertler. evvel: birinci olarak, her eyden nce, ilk nce. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. fehim: anlama, anlay, kavray. Hlk- Kinat: kinatn ve onun iinde olan her eyin yaratcs, Allah. hikye-i tarihiye: tarih hikaye. hisse: pay, nasip. hissedar: hisse shibi, hissesi olan. hitap: sz syleme, toplulua veya birisine kar konuma. Hususan: bilhassa, zellikle. ibret: bir olaydan, kt bir durumdan ders alma, ders karma. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. ihata: kuatma, iine alma. ihatal: kuatc. irat: doru yolu gsterme, doru yola yneltme, gafletten uyandrma, uyarma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kavanin-i lhiye: lh kanunlar, prensipler, Cenab- Allahn kinattaki kanunlar. kesbetmek: kazanmak. kesretli: okluu olan, ok fazla. kssa: anlatlan olay, hikaye. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kll: umum, genel. klliyet: btnlk, tmlk. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. makam: yer, durak. mertebe: derece, basamak. muarz: muhalefet eden, kar -

Aziz, sddk kardelerim, Ramazan- erifte Kur'n- Mu'cizlbeyan okurken, Risale-i Nura iaretleri Birinci uada beyan olunan otuz ayetten hangisi gelse bakyorum ki, o ayetin sayfas ve yapra ve kssas dahi Risale-i Nura ve akirtlerine, kssadan hisse almak noktasnda, bir derece bakyor. Hususan, Sure-i Nurdan, ayetn-nur, on parmakla Risale-i Nura bakt gibi, arkasndaki ayat- zulmat dahi muarzlarna tam bakyor ve ziyade hisse veriyor. deta, o makam, cz'iyetten kp klliyet kesbeder. Ve bu asrda o klliyetin tam bir ferdi Risale-i Nur ve akirtleridir, diye hissettim. Evet, Kur'nn hitab, evvel, Mtekellim-i Ezelnin rububiyet-i ammesinin geni makamndan, hem nev-i beer belki kinat namna muhatap olan zatn geni makamndan, hem umum nev-i beer ve benidemin btn asrlarda iratlarnn gayet vs'atli makamndan, hem dnya ve ahiretin, arz ve semavatn, ezel ve ebedin ve Hlk- Kinatn rububiyetine ve btn mahlkatn tedbirine dair kavanin-i lhiyenin gyet yksek ihatal beyanatnn makamndan ald vs'at ve ulviyet ve ihata cihetiyle, o hitap yle bir yksek i'caz ve mul gsterir ki, ders-i Kur'nn muhataplarndan en kesretli taife olan tabaka-i avamn basit fehimlerini okayan zahir ve basit mertebesi dahi en ulv tabakay da tam hissedar eder. Gya kssadan yalnz bir hisse ve bir hikye-i tarihiyeden bir ibret deil, belki bir kll dsturun efrad olarak her asra ve her tabakaya hitap ederek taze nazil
kan, muhalif. muhtab: kendisine hitap olunan, sz sylenilen kimse. Mtekellim-i Ezel: ezelden beri konuma sfatna sahip olan Allah. nam: ad, isim, yerine. nazil: nzul eden, inen. nevi beer: insanolu, insanlar. Ramazan- erif: mbarek, erefli Ramazan ay. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idare etmesi. rububiyet-i amme: Cenab- Allahn her eyi iine alan terbiye edicilii. semavat: semalar, gkler. Sure-i Nur: Nur suresi. akirt: talebe, renci. mul: iine alma, kaplama, ihata etme. tabaka: kat, katman. tabaka-i avam: avam tabakas, halktan ilmi irfan kt olanlarn tabakas, halk. taife: blk, takm, gruh, frka. tedbir: idare etme, ekip evirme. ulv: yksek, yce. ulviyet: ulvlik, ycelik, ykseklik, ululuk. umum: btn. vsat: genilik, bolluk. zahir: grnte olan; zahire, da ait olan. zat: kii, ahs. ziyade: fazlasyla

MEYVE RSALES

100 | ASA-YI MSA

oluyor. Ve bilhassa ok tekrar ile

/dp sdnG @ n/dp sdnG n

deyip, tehditleri ve zulmlerinin cezas olan musibet-i semaviye ve arziyeyi iddetle beyan bu asrn emsalsiz zulmlerine kavm-i d ve Semud ve Firavunun balarna gelen azaplarla baktryor. Ve mazlum ehl-i imana brahim (a.s.) ve Msa Aleyhimesselm gibi enbiyann necatlaryla teselli veriyor. Evet, nazar- gaflet ve dallette, vahetli ve dehetli bir ademistan ve elim ve mahvolmu bir mezaristan olan btn gemi zaman ve lm karnlar ve asrlar, canl birer sahife-i ibret ve batan baa ruhlu, hayattar bir acip lem ve mevcut ve bizimle mnasebettar bir memleket-i Rabbaniye suretinde, sinema perdeleri gibi kh bizi o zamanlara, kh o zamanlar yanmza getirerek her asra ve her tabakaya gsterip yksek bir i'caz ile dersini veren Kur'n- Mu'cizlbeyan, ayn- i'caz ile nazar- dallette camit, perian, l, hadsiz bir vahetgh ve firak ve zevalde yuvarlanan bu kinat bir kitab- Samedn, bir ehr-i Rahman, bir meher-i sun-i Rabban olarak o camidat canlandrp birer vazifedar suretinde birbiriyle konuturup ve birbirinin imdadna koturup nev-i beere ve cin ve melee hakik ve nurlu ve zevkli hikmet dersleri veren bu Kur'n- Azmann elbette her harfinde on ve yz ve bazen bin ve binler sevap bulunmas ve btn cin ve ins toplansa onun mislini getirememesi; ve btn beni demle ve kinatla tam yerinde konumas; ve her zaman milyonlar hafzlarn kalplerinde zevk ile yazlmas; ve ok tekrarla ve kesretli tekraratyla
1. Zalimler! Zalimler!.. acip: tuhaf, hayrette brakan. ademistan: yokluk yeri, yokluk lkesi. lem: dnya, cihan. aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. asr: yzyl, asr. azap: gnahlara kar ekilecek ceza, eziyet, ikence. beyan: aklama, bildirme, izah. bilhassa: zellikle. camidt: canszlar; ruhsuz, sert ve kat maddeler. camit: ruhsuz, cansz. ceza: karlk, azap. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. dallet: Hak ve hakikatten sapma, doru yoldan ayrlma, azma. dehetli: rktc, korkun. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. emsal: rnekler, benzerler. enbiya: nebiler, peygamberler. firak: ayrlk, hicran. hadsiz: snrsz, sonsuz. hafz: Kurn- Kermi tamamen ezberleyen ve okuyan kimse. hakik: gerek. hayattar: canl, yaayan.

hikmet: lah gaye, gizli sebep. imdat: yardm. ins: insan, beer, demolu. kh: zaman olur, bazen. kavm-i d: Ad kavmi, kendilerine Hz. Hdun peygamber olarak gnderildii, ancak azgnlklarndan ve Allah`a isyanlarndan dolay Allah tarafndan helk edilen Yemen tarafnda yaam bir kavim. kavm-i Semud: Hz. Salihin peygamber gnderildii, fakat azgnlklarndan dolay Allahn helk ettii kavim. kitab- Samedan: hi bir eye muhta olmayan Cenab- Hakkn kitab, kinat. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. kurun: zamanlar, devirler, alar. mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. mazlum: zulm grm, hakszla uram. memleket-i Rabbniye: Cenab- Hakkn efkat ve merhametle terbiye ve idaresinin hkm srd memleket. meher-i sun Rabban: Cenab- Allahn sanatnn, yaratt mahlkatn sergilendii yer. mevcut: var olan, bulunan, olan. mezaristan: mezarlk. misil: benzer, e. musibet-i semaviye ve arziye: gkten ve yerden gelen bellar, musibetler. mnasebettar: ilgili, alkal, bir eye uygun ve yakn olan. nazar- gaflet: mana ve mahiyetten yoksun olan bak, idrak edemeyen nazar. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. nurlu: kl, parltl. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sahife-i ibret: ibret sayfas. sevap: hayrl bir ie kar Allah tarafndan verilen mkfat; sevap. suret: biim, tarz, grn. ehr-i Rahman: Rahman olan Allahn ehri. iddet: sertlik, katlk; fazlalk, okluk. tehdit: korkutma, gzda verme. teselli: avutma, acsn dindirme. vahet: rktc ve korkun olan ey. vahetgh: yalnzlk yeri, korku veren yer, ssz yeri. vazifedar: vazifeli, vazifesi olan, i gren. zeval: sona erme, yok olma, lme. zulm: hakszlk

ASA-YI MSA | 101

MEYVE RSALES

ad: baya, aa, deersiz. adiyat: her zaman olagelen, allm, sradan eyler, basit iler. arz: yer, dnya. bedih: delil ve ispata muhta olamayacak derecede ak ve ortada olan. cihan: dnya, kinat, lem. cihet: yn. cz: kk, az. daire-i tedbir: tedbir, idare etme dairesi. davet: arma, ar. dua: yalvarma, yakar, niyaz. dstur: kanun, kaide. ehemmiyet: nem. fehim: anlama, anlay, kavray. hdise: olay. harikulde: grlmedik derecede, olaanst, mkemmel. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hkmnde: deerinde, yerinde. icaz: insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. iktiza etme: gerektirme. iltibas: birbirine benzeyen yerleri arp kartrma. imtiyaz: fark, ayrcalk, stnlk. irade: bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. kesretli: okluu olan, ok fazla. kssa: anlatlan olay, hikaye. kuds: mukaddes, yce. kll: umum, genel. ltf-u irat: Allahn, ltfuyla insanlar hidayete erdirmesi. m-i Zemzem: Zemzem suyu. manidar: nkteli, ince manal. mertebe: derece, basamak. misill: gibi, benzeri. mucizat- kudret: kudret mucizeleri. muhtab: kendisine hitap olunan, sz sylenilen kimse. mteessir: teessre kaplan, duygulanm, etkilenmi. nazar- ehemmiyet: pek nemli grerek, pek mhim olduunu dnerek olan bak. nazar- merhamet: merhametli bak. nazik: narin, ince. nev: eit, tr. riayet: uyma, gzetme. saadet: mutluluk. Sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. sekerat: lmek zere olan bir kiinin kendinden gemesi. selset-i ftriye: ifadede zorlamaya mahal brakmakszn doal olarak akc ve ak olmas. sema: gkyz, gk. sr: gizli hakikat.

usandrmamas; ve ok iltibas yerleri ve cmleleri ile beraber ocuklarn nazik ve basit kafalarnda mkemmel yerlemesi; ve hastalarn ve az szden mteessir olan ve sekeratta olanlarn kulanda m-i Zemzem misill ho gelmesi gibi kuds imtiyazlar kazanr. Ve iki cihann saadetlerini kendi akirtlerine kazandrr ve tercmann mmiyet mertebesini tam riayet etmek srryla hibir tekellf ve hibir tasannu ve hibir gsterie meydan vermeden selset-i ftriyesini ve dorudan doruya semadan gelmesini ve en kesretli olan tabakat- avamn basit fehimlerini tenezzlt- kelmiye ile okamak hikmetiyle, en ziyade sema ve arz gibi en zahir ve bedih sayfalarn ap o adiyat altndaki harikulde mu'cizat- kudretini ve manidar sutur-i hikmetini ders vermekle ltf-i iratta gzel bir i'caz gsterir. Tekrar iktiza eden dua ve davet, zikir ve tevhid kitab dahi olduunu bildirmek srryla gzel, tatl tekraratyla bir tek cmlede ve bir tek kssada ayr ayr ok manalar, ayr ayr muhatap tabakalarna tefhim etmekte; ve cz' ve ad bir hdisede en cz' ve ehemmiyetsiz eyler dahi nazar- merhametinde ve daire-i tedbir ve iradesinde bulunmasn bildirmek srryla, tesis-i slmiyette ve tedvin-i eriatta Sahablerin cz' hdiselerini dahi nazar- ehemmiyete almasnda, hem kll dsturlarn bulunmas, hem umum olan slmiyetin ve eriatn tesisinde o cz' hdiseler, ekirdekler hkmnde ok ehemmiyetli meyveleri verdikleri cihetinde de bir nevi i'cazn gsterir.
sutur- hikmet: hikmet satrlar. akirt: talebe, renci. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. tabaka: kat, katman. tabakt- avam: avam tabakalar, halktan ilim ve irfan az olanlarn tabakalar. tasannu: bir eserde ar sslerle yapmaca kama. tedvin-i eriat: slm hkmlerin bir araya getirilmesi, snflandrlmas. tefhim: anlatma, aklama, bildirme. tekellf: gsteri, yapmack, sahte tavr. tekrart: tekrarlar. tenezzlt- kelmiye: szn, muhataplarn seviyelerine uygun olarak sylenmesi, derin hakikatlarn anlalr, kolay ifdelerle aklanmas. tercman: tercme eden, eviren. tesis: kurma, meydana getirme. tesis-i slmiyet: slmiyetin douu, kuruluu ve yayl, kklemesi. Tevhid: Allahn bir olduuna inanma. umum: herkesle ilgili, genel. mmiyet: okuma yazma bilmemek. zahir: ak, ikar. zikir: Allahn adlarn anarak dua etme, Allah anma. ziyade: ok, fazla

MEYVE RSALES

102 | ASA-YI MSA

Evet, ihtiyacn tekerrryle tekrarn lzumu haysiyetiyle, yirmi sene zarfnda pek ok mkerrer suallere cevap olarak ayr ayr ok tabakalara ders veren ve koca kinat para para edip Kyamette eklini deitirerek, dnyay kaldrp onun yerine azametli ahireti kuracak ve zerrattan yldzlara kadar btn cz'iyat ve klliyatn tek bir zatn elinde ve tasarrufunda bulunduunu ispat edecek ve kinat ve arz ve semavat ve anasr kzdran ve hiddete getiren nev-i beerin zulmlerine, kinatn netice-i hilkati hesabna gadab- lhyi ve hiddet-i Rabbaniyeyi gsterecek hadsiz ve nihayetsiz ve dehetli ve geni bir inklbn tesisinde binler netice kuvvetinde baz cmleleri ve hadsiz delillerin neticesi olan bir ksm ayetleri tekrar etmek, deil bir kusur, belki gayet kuvvetli bir i'caz ve gayet yksek bir belgat ve mukteza-i hle gayet mutabk bir cezalettir, bir fesahattir. Mesel, bir tek ayet olup yz on drt defa tekrar edilen
1

Drdnc Lem'asnda beyan edildii gibi, ar fere balayan ve kinat klandran ve her dakika herkes ona muhta olan yle bir hakikattir ki, milyonlar defa tekrar edilse, yine ihtiya vardr. Deil yalnz ekmek gibi her gn, belki hava ve ziya gibi her dakika ona ihtiya ve itiyak vardr. Hem mesel, Sure-i u

p/MsdG p'rMdG $G prpH cmlesi, Risale-i Nurun On s

==W de sekiz defa tekrar edilen ' 2 /MsdG oj/rdG dn nH Q pGh ayeti, o surede hikye o n no sn s n

1. Rahman ve Rahim olan Allah'n adyla. 2. Rabbin ise, phesiz ki, kudreti hereye galip olan ve Rahmeti hereyi kuatandr. (uara Suresi: 9, 68, 104, 122, 140, 159, 175, 191. ayetler.) ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. anasr: unsurlar, esaslar. ar: gn en yksek kat. arz: yer, dnya. ayet: Kurann her bir cmlesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. belgat: sz ve yazda sanatl ve tesirli ifade; szn gzel olmakla beraber yerinde, hl ve makama uygun olmas. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cezalet: ahenkli, akc ve gzel ifade. cziyat: paraya ait olan eyler. dehetli: rktc, korkun. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. fer: yeryz, zemin, dnya. fesahat: dilin doru, dzgn, ak ve akc ekilde kullanlmas.

gadab- lh: Allahn gazab. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. haysiyet: itibar. hiddet: fke, kzgnlk. hiddet-i Rabbniye: btn mahlkat terbiye ve idare eden Cenab- Hakkn hiddeti. hikye: anlatma, nakletme. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. ispat: doruyu delillerle gsterme. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. Kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir vakitte yklp mahvolmas. kusur: eksiklik, noksan, zr. kuvvet: g, kudret. klliyat: bir eyin btn, bir eyin tamam, hepsi. Mesel: rnein. mukteza-y hl: hlin gerektirdii ekilde, hlin gerei, duruma gre, icabna gre. mutabk: uygun. mkerrer: tekrarlanm, tekrar olunmu. netice-i hilkat: yaratln neticesi, meyvesi. nevi beer: insanolu, insanlar. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. semavat: semalar, gkler. sual: soru. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. tabaka: kat, katman. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tekerrr: tekrarlanma. zarfnda: sresince. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zerrat: zerreler, atomlar. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. zulm: hakszlk

ASA-YI MSA | 103

MEYVE RSALES

alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. asr: yzyl, asr. azap: gnahlara kar ekilecek ceza, eziyet, ikence. cell: nihayet derecede byklk, azamet, ululuk. cemal: gzellik. Cevenl-Kebir: byk zrh anlamndaki Hz. Muhammed (a.s.m) Efendimize vahiyle gelen, Esma-i Hsnay iine alan emsalsiz bir mnacat ve benzersiz bir dua. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. ders-i umum: umum ders, herkesi ve her eyi iine alan ders. enbiya: nebiler, peygamberler. hakik: gerek. hamet-i saltanat- lhiye: lah saltanatn hameti, ihtiam, bykl. hilkat-i lem: lemin yaratl. hukk: haklar. hulsa: bir eyin z, esas, zeti. icaz: az szle ok mana ifade etme. icaz- belagat: belagatn mucizelii. iktiza: lazm gelme, gerekme. inkr: reddetme, inanmama. istihfaf: kmseme, hafife alma, nemsememe. izzet-i Rabbniye: Cenab- Hakkn varlklar terbiye edip bakcl, sevk ve idare ediciliinin ycelii, stnl. kavim: aralarnda dil, det, rf, kltr birlii olan insan topluluu. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kfran: iyilik bilmeme, grlen iyilii unutma, nankrlk. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mesele: nemli konu. mukabele: karlk verme, karlama. mnacat: Allaha dua etme, yalvarma, Onun manev huzurunda tazarru ve niyazda bulunma. mnacat- Peygamberi: Peygembere ait dua, Hz. Muhammedin (a.s.m.) duas. nam: ad, isim, yerine. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli. rahimiyet-i lhiye: Cenab- Hakkn kullarna merhamet etmesi. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka

edilen peygamberlerin necatlarn ve kavimlerinin azaplarn, kinatn netice-i hilkati hesabna ve rububiyet-i ammenin namna, o binler hakikat kuvvetinde olan ayeti tekrar ederek, izzet-i Rabbaniye o zalim kavimlerin azabn ve rahmiyet-i lhiye dahi enbiyann necatlarn iktiza ettiini ders vermek iin, binler defa tekrar olsa, yine ihtiya ve itiyak var. Ve icazl ve i'cazl bir ulv belgattir.

kzdran ve arz ve semavat hiddete getiren ve hilkat-i lemin neticelerini bozan ve hamet-i saltanat- lhiyeye kar inkr ve istihfafla mukabele eden kfr ve kfranlarn ve zulmlerini ve btn mahlkatn hukuklarna tecavzlerini asrlara ve arza ve semavata tehditkrne haykran bu iki ayet, byle binler hakikatlerle alkadar ve binler mesele kuvvetinde olan bir ders-i umumde binler defa tekrar edilse, yine lzum var ve cellli bir icaz ve cemalli bir i'caz- belgattir. Hem mesel, Kur'nn hakik ve tam, bir nevi mnacat ve Kur'ndan kan bir eit hlsas olan Cevenl-Kebir namndaki mnacat- Peygamberde (a.s.m.) yz defa
3

nH unJ nuHQ pAB'G npa ayeti ile Sure-i Mrseltta p o o n ' u n 2 /H unordp mpnejn `r jnh ayeti, cin ve nev-i beere, kinat n r l
1

Hem mesel, Sure-i Rahmanda tekrar edilen

cmlesinin tekrarnda tevhid gibi kinata en byk

1. Ey insanlar ve cinler! Rabbinizin nimetlerinden hangi birini inkr edersiniz? (Rahman Suresi: 13 v.d. Toplam 31 defa tekrar edilir.) 2. Yazklar olsun o gn hakk yalanlayanlara! (Mrselt Suresi: 15, 19, 24, 28, 34, 37, 40, 45, 47, 49.) 3. Ey Allahm! Sen btn kusur ve noksan sfatlardan uzaksn. Senden baka ilh yok ki, bize yardm etsin. Emn ver bize; emn diliyoruz. Bizi Cehennemden kurtar, Hals eyle ve necat ver. muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurmas. rububiyet-i amme: Cenab- Allahn her eyi iine alan terbiye edicilii. Sure-i Mrselt: Mrselt suresi. Sure-i Rahman: Rahman Suresi; Kurn- Kermin 55. suresi. Mekkede nazil olmutur. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tehditkarne: tehdit ederek, korkutarak, gzda vererek. ulv: yksek, yce. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan

QsdG e nuh nfLnGnh nruN onerG nerG nrfnG spG n'dpG nB nj nnfnoS p n p nfn r p n n o n r

MEYVE RSALES

104 | ASA-YI MSA

hakikat ve mahlkatn rububiyete kar tesbih ve tahmit ve takdis gibi muazzam vazifesinden en ehemmiyetli bir vazifesi ve ekavet-i ebediyeden kurtulmak gibi nev-i insann en dehetli meselesi ve ubudiyet ve acz-i beerin en lzumlu neticesi bulunmas cihetiyle binler defa tekrar edilse, yine azdr. te, tekrarat- Kur'niye bu gibi esaslara bakyor. Hatta, bazen bir sayfada, iktiza-i makam ve ihtiyac- ifham ve belgat-i beyan cihetiyle yirmi defa sarihan ve zmnen tevhid hakikatini ifade eder; deil usan, belki kuvvet ve evk verir. Risale-i Nurda, tekrarat- Kur'niye ne kadar yerinde ve mnasip ve belgate makbul olduu, hccetleriyle beyan edilmi. Kur'n- Mu'cizlbeyann Mekke sureleriyle, Medine sureleri belgat noktasnda ve i'caz cihetinde ve tafsil ve icmal vechinde birbirinden ayr olmasnn srr ve hikmeti udur ki: Mekkede, birinci safta muhatap ve muarzlar Kurey mrikleri ve mmleri olduundan, belgate kuvvetli bir slb-i l ve i'cazl, mukni, kanaat verici bir icmal ve tespit iin tekrar lzm geldiinden, ekseriyetle Mekkiye sureleri erkn- imaniyeyi ve tevhidin mertebelerini gayet kuvvetli ve yksek ve i'cazl bir icaz ile tekrar edip ifade ederek, mebde ve mead, Allah ve ahireti, deil yalnz bir sayfada, bir ayette, bir cmlede, bir kelimede, belki bazen bir harfte ve takdim, tehir ve tarif ve tenkir ve hazf ve zikir gibi hey'etlerde yle kuvvetli ispat eder ki, ilm-i belgatin dh imamlar hayretle karlamlar.
acz-i beer: beerin aczi, insann zayfl ve gszl. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. ayet: Kurann her bir cmlesi. belgat: sz ve yazda sanatl ve tesirli ifade. belgat-i beyan: ak-seik ve delilli, ispatl bir szn; maksat ve makama uygun olarak, meram tam tamamna ifade eder tarzda sylenmesi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn, sebep, vesile. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. ekseriyet: en byk ksm, okluk, ounluk. erkn- imaniye: imana ait esaslar. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hazf: aradan karma, yok etme, silme. heyet: hl, durum, keyfiyet. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hccet: delil. icaz: az szle ok mana ifade etme. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. icmal: ihtisar etme, ksaltma, zetleme, ayrntlarna girmeme. ihtiyac- ifhm: maksadn anlatma, bildirme ihtiyac.

iktiza-i makam: makamn gerei. ilm-i belgat: belgat ilmi. imam: bir ilimde sz delil kabul edilebilecek derecede derin ve geni bilgi sahibi olan lim. ispat: doruyu delillerle gsterme. kanaat: inanma, gr, fikir. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kuvvet: g, kudret. makbul: geerli, muteber. mead: ahiret, dnlecek yer. mebde: kaynak, balang. Mekkiye: Mekkede nzil olan sureler. mertebe: derece, basamak. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. muazzam: ok byk, ulu, yce. muhtab: kendisine hitap olunan, sz sylenilen kimse. mukni: ikna eden, inandran, inandrc, kandran. mnasip: uygun. mrik: Allaha irk koan, ortak tutan. nev-i insan: insan tr, insanolu. saf: dizi, sra. sarihan: aka, ak olarak. sr: gizli hakikat. ekavet-i ebediye: ebed, sonsuz sknt ve ikence, bitmeyen azap. evk: iddetli arzu, ar istek ve heves. tafsil: etraflca bildirme, uzun uzadya anlatma, aklama. tahmit: hamd etme, kretme. takdim: ne geirme, ne alma, nde tutma. takdis: Allahn hamde ve vlmeye lyk olduunu bildirme. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tehir: geciktirme, sonraya brakma, geriye brakma, erteleme. tekrarat- Kurniye: Kurnda tekrarlanan mevzu ve ayetler. tenkr: belirsiz klma. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. ubudiyet: kulluk. mm: okuma yazmas olmayan, okumam. slb- l: stn ifade tarz; ifadenin yksek ve nezih olan. vecih: cihet, yn. zikir: anma, bildirme. zmnen: aktan olmayarak, dolaysyla, st kapal olarak, kapal bir ekilde.

ASA-YI MSA | 105

MEYVE RSALES

ahkm: hkmler, buyruklar. l: yce, yksek, ulu. amma: ama, lakin, ancak. Arab: Arapaya ait, Arap dili ile ilgili. beyan: aklama, bildirme, izah. beyanat: aklamalar, izahlar. bilfiil: bizzat kendi almas ile, kendi yaparak. cmle-i tevhidiye ve imaniye ve uhreviye: ahirete, imana ve Allahn birliine dair cmle. cmle-i tevhidiye: Allahn birliiyle ilgili cmle. cz: btne ait olmayan, zel. cziyat: paraya ait olan eyler. ehl-i kitap: kitap ehli, kitapl dinlerin mensuplar. ekseriyetle: ounlukla. emsal: rnekler, benzerler. fezleke: zet, netice. hdise-i eriye: dine ait olay, din hdise. hl: durum, vaziyet, keyfiyet. harika: olaanst. hatime: son, nihayet, biti. caz- icaz: veciz oluunun, az szle ok ey ifade ediinin mucizelii. icmalen: ksaca, zetle. iman- billh: Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. imtisal: emre tamamen uyma, gerekeni yapma, alnan emre boyun eme. irat: doru yolu gsterme, gafletten uyandrma. izah: aklama, ayrntl bildirme. kanun: yasa. kll: umum, genel. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. makam: yer, durak. medar- ihtilf: anlamazlk, uyumazlk sebebi; karklk, ikilik vesilesi. Medeniye: Medinede nzil olan ayetler ve sureler. mene: esas, kaynak. mukteza-i belgat: belgatn gerei. mutabk- hl: hale uygunluk; hale, duruma uygun olma. mutabk- makam: makama uygunluk, makama uygun olma. Nasar: Hristiyanlar. nazm: kafiyeli, vezinli sz. nur: aydnlk, parlt, k. rkn: esas, kaide, prensip. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. tarz: biim, ekil, suret. tarz- beyan: aklama ve syleme ekli.

Risale-i Nur ve bilhassa Kur'nn krk vech-i i'cazn icmalen ispat eden Yirmi Beinci Sz zeyilleriyle beraber; ve Kur'nn nazmndaki vech-i i'caz harika bir tarzda ispat eden Arab Risale-i Nurdan aratl-caz tefsiri bilfiil gstermiler ki, Mekkiye olan sure ve ayetlerde en l bir slb-i belgat ve en yksek bir i'caz- icaz vardr. Amma, Medeniye sure ve ayetlerde, birinci safta muhatap ve muarzlar ise, Allah tasdik eden Yahud ve Nasar gibi ehl-i kitap olduundan, mukteza-i belgat ve irat ve mutabk- makam ve hlin lzumundan sade ve vazh ve tafsilli bir slpla, ehl-i kitaba kar dinin yksek usuln ve imann rknlerini deil, belki medar- ihtilf olan eriatta ve ahkmda ve teferruatn ve kll kanunlarn meneleri ve sebepleri olan cz'iyatn beyan lzm geldiinden, o Medeniye sure ve ayetlerde, ekseriyetle tafsil ve izah ve sade slpla beyanat iinde, Kur'na mahsus emsalsiz bir tarz- beyanla birden, o cz' teferruat hdisesi iinde yksek, kuvvetli bir fezleke, bir hatime, bir hccet ve o cz' hdise-i er'iyeyi kllletiren ve imtisalini iman- billh ile temin eden bir cmle-i tevhidiyeyi ve imaniyeyi ve uhreviyeyi zikreder; o makam nurlandrr, ulvletirir. Risale-i Nur, ayetlerin ahirlerinde ekseriyetle gelen,
2

@ /nY mAT oH % Gp @ j/nb AnT oc 'nY %G sGp l r n u p s l mr u 4 3 @ o/MdG oj/nrdG ogh @ o/`nG j/rdG ogh n n r o n n n s

1. Muhakkak ki Allah her eye kadirdir. (Bakara Suresi: 20.) 2. phesiz ki Allah hereyi hakkyla bilendir. (Ankebut Suresi: 62.) 3. Kudreti her eye galip olan ve her ii hikmetle yapan da Odur. (Nahl Suresi: 60.) 4. Kudreti hereye galiptir, O ok balaycdr. (Ankebut Suresi: 5. ) tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. teferruat: ayrntlar, dallar, blmler. tefsir: Kurn- Kermi aklamak maksadyla yazlan kitap. temn: salama. ulv: yksek, yce. usl: asllar, kkler, esaslar, kaideler. slb-i belgat: belgatli ifade tarz. slp: ifade yolu, kendine has ifade veya yaz tarz. vazh: vuzuhlu sz, kolay anlalr ifade. vech-i icaz: mucize yn. Yahud: Hz. Yakubun olu Yahudaya mensup olanlar, srailoullar. zeyil: ek, ilve. zikretmek: anmak, bildirmek.

MEYVE RSALES

106 | ASA-YI MSA

2 /ndnrdG tQ ve t`HnQ de n n n `t HnQ tabiriyle ehadiyeti ve ndndr G Q ile vahidiyeti biln n / t n

gibi tevhidi ve ahireti ifade eden fezlekelerde ve hatimelerde ne kadar yksek bir belgat ve meziyetler ve cezaletler ve nkteler bulunduunu, Yirmi Beinci Szn kinci ulesinin kinci Nurunda, o fezleke ve hatimelerin pek ok nktelerinden ve meziyetlerinden on tanesini beyan ederek, o hlsalarda bir mu'cize-i kbra bulunduunu muannitlere de ispat etmi. Evet, Kur'n o teferruat- er'iye ve kavanin-i itimaiyenin beyan iinde, birden muhatabn nazarn yksek ve kll noktalara kaldrp, sade slbu bir ulv slba ve eriat dersinden tevhid dersine evirerek, Kur'n hem bir kitab- eriat ve ahkm ve hikmet, hem bir kitab- akide ve iman ve zikir ve fikir ve dua ve davet olduunu gsterip, her makamda ok makasd- iradiye-i Kur'niyeyi ders vermesiyle, Mekkiye ayetlerin tarz- belgatlerinden ayr ve parlak mu'cizne bir cezalet izhar eder. Bazen iki kelimede, mesel
1

dirir; ehadiyet iinde vahidiyeti ifade eder. Hatta bir cmlede, bir zerreyi bir gz bebeinde grd ve yerletirdii gibi, gnei ayn ayetle, ayn ekile gn gz bebeinde yerletirir ve ge bir gz yapar.

n nVQrGh pGdG n`nN ayetinden sonra rn n n' s 4 sdG p QnsdG dp oj nh QdG sdG odp oj ayetinin akabinde n o p ns p n r p r
Mesel,
3 5

QhotdG pGnH /nY gh p pl non

der. Zemin ve gklerin

1. lemlerin Rabbi. ( Fatiha Suresi: 2; Bakara Suresi: 131; Maide Suresi: 28; Enam Suresi: 45, v.d.) 2. Senin Rabbin. (Bakara Suresi: 30, 68, 147, 149, v.d.) 3. Gkleri ve yeri yaratt. (Hadid Suresi: 4.) 4. O geceyi gndze, gndz de geceye geirir. (Hadid Suresi: 6.) 5. Gnllerde sakl olan hakkyla bilen de Odur. (Hadid Suresi: 6.) ahir: son. akabinde: arkas sra, peinden, pei sra, ardndan, ard sra. cezalet: ahenkli, akc ve gzel ifade. davet: dua, niyaz, ar. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi, grnmesi. hulsa: bir eyin z, esas, zeti. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. kavanin-i itimaiye: sosyal prensipler, toplumla ilgili kaideler.

kitab- akide: akait kitab, inan esaslarn ele alp aklayan kitap. kitab- eriat: eriat kitab, din kanunlar kitab. makasd- iradiye-i Kurniye: Kurn- Kermin doruluu gsterme maksatlar, Kurn- Kermin uyarma maksatlar. mesel: rnein. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. muannit: inat, ayak direyen. muciz-ne: mucizeli bir ekilde. mucize-i kbra: en byk mucize. nazar: bak, dikkat. nkte: ince manal, dndrc sz. tabir: ifade, sz. tarz- belgat: belgat ekli, tarz. teferruat- eriye: eriat ile ligili ayrntlar, eriatn esaslaryla ilgili olmayan hkmler. vahidiyet: Cenab- Hakkn isim ve sfatlarnn birlii ve kainat kuatmas. Zemin: yeryz. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom.

ASA-YI MSA | 107

MEYVE RSALES

ad: baya, aa, deersiz. Aleyhisselam: Allahn selam onun zerine olsun. avam: kltrl, yksek tabakadan olmayan; cahil halk tabakas. belgat: szn dzgn, kusursuz, yerinde ve hlin ve makamn icabna gre sylenmesini reten ilmin ad, edebiyat kaideleri ile ilgili ilim. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cazibedar: ekici, cazibeli. cihet: yan, yn, taraf. cz: kymetsiz, nemsiz, teferruat. dstur: kanun, kaide. ehemmiyetli: nemli. ekser: pek ok. El-cevap: cevap olarak. fehm: anlama, anlay, kavray. fezleke-yi tevhid: Allahn birliinin zeti, hulsas. gayet: son derece. hdise: olay. hakikat: gerek, esas. hamet-i hilkat: yaratmann bykl ve heybeti. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. htrt: hatralar, anlar. haysiyet: itibar. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hile: aldatmaya ynelik dzen, desise. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ihata: kuatma, iine alma. iman: inan, itikat. irat: doru yolu gsterme, gafletten uyandrma. iratkr: doru yolu gsterici, irat edici. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kraat: okuma, devaml ve dzgn okuma. kitab- kebir: byk kitap. kitab- eriat: eriat kitab, din kanunlar kitab. kitab- zikir: zikir kitab. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kusur: eksiklik, noksan, zr. kll: umum, genel. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. makam: yer, durak. maksat: gaye. marifetullah: Allah tanma, anlama, bilme. mertebe: derece, basamak. Mesel: rnein. muhavere: konuma, sohbet etme. mutavasst: orta halli, ortalama,

hamet-i hilkatinde kalbin dahi hatratn bilir, idare eder der tarznda bir beyanat cihetiyle, o sade ve mmiyet mertebesini ve avamn fehmini nazara alan o basit ve cz' muhavere, o tarz ile ulv ve cazibedar ve umum ve iratkr bir mklemeye dner. B i r S u a l : Bazen ehemmiyetli bir hakikat sath nazarlara grnmediinden ve baz makamlarda cz' ve ad bir hdiseden yksek bir fezleke-i tevhidi veya kll bir dsturu beyan etmekte mnasebet bilinmediinden, bir kusur tevehhm edilir. Mesel, Hazret-i Yusuf Aleyhisselm, kardeini bir hile ile almas iinde,
1

/Y mrpY /P uoc nah diye gayet yksek bir dsturun zikl n rnn

ri, belgate mnasebeti grnmyor. Bunun srr ve hikmeti nedir? E l c e v a p : Her biri birer kk Kur'n olan ekser uzun sure ve mutavasstlarda ve ok sayfa ve makamlarda yalnz iki- maksat deil, belki Kur'n mahiyeti hem bir kitab- zikir ve iman ve fikir, hem bir kitab- eriat ve hikmet ve irat gibi ok kitaplar ve ayr ayr dersleri tazammun ederek rububiyet-i lhiyenin her eye ihatasn ve hametli tecelliyatn ifade etmek cihetiyle, kinat kitab- kebirinin bir nevi kraati olan Kur'n, elbette her makamda, hatta bazen bir sayfada, ok maksatlar takiben, marifetullahtan ve tevhidin mertebelerinden ve iman hakikatlerinden ders verdii haysiyetiyle, br makamda, mesel, zahirce zayf bir mnasebetle baka bir ders aar ve o zayf mnasebete ok kuvvetli
1. Her bilenin zerinde daha iyi bilen vardr. (Yusuf Suresi: 76.) vasat. mkleme: konuma. mnasebet: iliki, alka. nazar: bak, dikkat. nev: eit, tr. rububiyet-i lhye: Allahn terbiye edicilii. sath: yzeysel, derine inmeyen, stn kr. sr: gizli hakikat. sual: soru. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. takiben: takip ederek, takip suretiyle. tazammun: ihtiva etme, iine alma, iinde bulundurma. tecelliyat: tecelliler, grntler. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma; gerekte var olmayan var kabul etme, yok olan var zannetmekle mitsizlie ve korkuya dme. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. umum: herkesle ilgili, genel. mmiyet: okuma yazma bilmemek. zahir: grne gre, grn itibariyle. zikr: anma, bildirme

MEYVE RSALES

108 | ASA-YI MSA

mnasebetler iltihak ederler. O makama gayet mutabk olur, mertebe-i belgati ykseklenir. k i n c i B i r S u a l : Kur'nda sarihan ve zmnen ve iareten ahiret ve tevhidi ve beerin mkfat ve mcazatn binler defa ispat edip nazara vermenin ve her surede, her sayfada, her makamda ders vermenin hikmeti nedir? E l c e v a p : Daire-i imknda ve kinatn sergzetine ait inklplarda ve emanet-i kbray ve hilfet-i arziyeyi omzuna alan nev-i beerin ekavet ve saadet-i ebediyeye medar olan vazifesine dair en ehemmiyetli, en byk, en dehetli meselelerinde en azametlilerini ders vermek ve hadsiz pheleri izale etmek ve gayet iddetli inkrlar ve inatlar krmak cihetinde, elbette o dehetli inklplar tasdik ettirmek ve o inklplarn azametinde byk ve beere en elzem ve en zarur meseleleri teslim ettirmek iin, Kur'n, binler defa deil, belki milyonlar defa onlara baktrsa, yine israf deil ki, milyonlar kere tekrar ile o bahisler Kur'nda okunur, usan vermez, ihtiya kesilmez. Mesel,

/J ls`nL rond pndp sdG GYh Ge'G j/ds G spG r n op n n on n

1

/nrdG RnrdG ndp P QnfrG npJ re o or ' o rn r n p

ayetinin gsterdii mjde-i saadet-i ebediye hakikati, bare beere her dakika kendini gsteren hakikat-i mevtin hem insan, hem dnyasn, hem btn ahbabn idam- ebedsinden kurtarp ebed bir saltanat kazandrr dediinden, milyarlar defa tekrar edilse ve kinat
1. man eden ve gzel iler yapanlar iin ise, altndan rmaklar akan Cennetler vardr. Bu ise pek byk bir kurtulutur. (Bruc Suresi: 11.) ahbap: dostlar. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. ayet: Kurann her bir cmlesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bahis: konu. beer: insanlk. bare: aresiz, zavall. dair: alakal, ilgili. Daire-i imkn: imkan alemi, kinat ve varlklar alemine ait alem. dehetli: rktc, korkun. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. elzem: daha (en, pek) lzm, lzumlu, gerekli. emanet-i kbra: byk emanet, en byk emanet. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat- mevt: lm gerei. hilfet-i arzye: arzn, yer yznn halifelii. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed

yoklua gitmek olarak grme. iltihak: karma, katlma. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. ispat: doruyu delillerle gsterme. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. iareten: iaret ederek, belirterek. izale: giderme, ortadan kaldrma. medar: sebep, vesile. mertebe-i belgat: belagat mertebesi. mesele: nemli konu. mutabk: uygun. mcazat: bir sua kar verilen ceza, karlk, mutlak ceza. mjde-i saadet-i ebediye: ebed mutluluk mjdesi, ebed, sonsuz saadet mjdesi. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. nevi beer: insanolu, insanlar. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. sarihan: aka, ak olarak. sergzet: bir kimsenin bandan geen hl ve olaylar, serven, macera. ekavet: sknt ve ikence altnda kalmak, kt duruma dme. ekavet-i ebediye: ebed, sonsuz sknt ve ikence, bitmeyen azap. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. vazife: grev. zarur: mecbur, zorunlu, ister istemez. zmnen: aktan olmayarak, dolaysyla, st kapal olarak, kapal bir ekilde.

ASA-YI MSA | 109

MEYVE RSALES

anasr: unsurlar, esaslar. arz: yer, dnya. ayet: Kurann her bir cmlesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. beer: insanlk. celp: ekme, eki, kendine ekmek. cinayet: cana kyma, katl veya bu derecede ar bir su. cinayet-i amme: umuma kar ilenen cinayet, crm, su. dehet: byk tehlike karsnda korkma ve arp kalma. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ferman: emir, buyruk. gayet: son derece. hcet-i zaruriye: zorunlu ve gerekli ihtiya. hadsiz: snrsz, sonsuz. hiddet: fke, kzgnlk. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hukk: haklar. hkmnde: deerinde, yerinde. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ikna: bir kanaati, fikri, dnceyi kabul ettirme, inanmasn salama, inandrma, inandrlma. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. iareten: iaret ederek, belirterek. kfirne: kfircesine, Allah inkar edercesine. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kymet: deer. kymettar: kymetli, deerli. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kuvvet: g, kudret. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mesele: nemli konu. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. nazar- dikkat: dikkatli bakma, dikkatli bak. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. raiyet: birisinin idaresine bal olanlar, halk. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sarahat: ifadedeki aklk, ak anlatm. sarihan: aka, ak olarak. semavat: semalar, gkler. Sultan- Kinat: kinatn sultan ve sahibi olan Allah. iddet: sertlik, katlk; fazlalk, okluk.

kadar ehemmiyet verilse, yine israf olmaz, kymetten dmez. te bu eit hadsiz kymettar meseleleri ders veren ve kinat bir hane gibi deitiren ve eklini bozan dehetli inklplar tesis etmekte iknaa ve inandrmaya ve ispata alan Kur'n- Mu'cizlbeyan, elbette sarihan ve zmnen ve iareten, binler defa o meselelere nazar- dikkati celp etmek, deil israf, belki ekmek, il, hava ve ziya gibi birer hacet-i zaruriye hkmnde ihsann tazelendirir. Hem mesel,
2

l/dnG lGnY rodn dp sdG sGp @ ns`nnL Qnf rodn Ghonc nj/sdGnh n n / o n

gibi tehdit ayetlerini Kur'n gayet iddetle ve hiddetle ve gayet kuvvet ve tekrarla zikretmesinin hikmeti ise, Risale-i Nurda kat ispat edildii gibi, beerin kfr, kinatn ve ekser mahlkatn hukuklarna yle bir tecavzdr ki, semavat ve arz kzdryor ve anasr hiddete getirip, tufanlarla o zalimleri tokatlyor.
3

rdr G ne os`nnJ oOn`nJ@oQonJ gh k/nT ndn GpS n/a Gdr o G BGnPGp p n p npn o n o

ayetinin sarahatiyle, o zalim mnkirlere Cehennem yle fkeleniyor ki, hiddetinden para para olmak ve paralanmak derecesine geliyor. te, byle bir cinayet-i ammeye ve hadsiz bir tecavze kar beerin kklk ve ehemmiyetsizlii noktasnda deil, belki zalimne cinayetinin azametine ve kfirne tecavznn dehetine kar Sultan- Kinat, kendi raiyetinin hukukunun ehemmiyetini ve o mnkirlerin kfr ve zulmndeki nihayetsiz irkinliini gstermek hikmetiyle, fermannda gayet
1. nkr edenler iinse Cehennem atei vardr. (Ftr Suresi: 36.) 2. Zalimlerin hakk phesiz ki pek ac bir azaptr. (brahim Suresi: 22.) 3. Oraya atldklarnda Cehennemin grleyiini iitirler ki, kaynayp duruyor. Nerdeyse fkeden paralanacak! (Mlk Suresi: 7-8.) iddet: sertlik, katlk; fazlalk, okluk. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tehdit: korkutma, gzda verme. tesis: kurma, meydana getirme. tufan: ok iddetli yamur ve sel. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zlmne: zalimce, zulmedercesine. zikretmek: anmak, bildirmek. zmnen: aktan olmayarak, dolaysyla, st kapal olarak, kapal bir ekilde. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. zulm: hakszlk, eziye

MEYVE RSALES

110 | ASA-YI MSA

hiddet ve iddetle o cinayeti ve cezasn deil bin defa, belki milyonlar ve milyarlar ile tekrar etse, yine israf ve kusur deil ki, bin seneden beri yzer milyon insanlar her gn usanmadan kemal-i itiyakla ve ihtiyala okurlar. Evet, her gn, her zaman, herkes iin bir lem gider, taze bir lemin kaps kendine almasndan, geici her bir lemini nurlandrmak iin ihtiya ve itiyakla
1

*G pG n'dpG nB cmlesini bin defa tekrar ile o deien pers

s p 'p delerin her birisine bir *G G ndG nB bir lmba yapt gibi; yle de, o kesretli, geici perdeleri ve o tazelenen seyyar kinatlar karanlklandrmamak ve yine-i hayatnda in'iks eden suretlerini irkinletirmemek ve lehinde ahit olabilen o misafir vaziyetleri aleyhine evirmemek iin o cinayetlerin cezalarn ve Padiah- Ezelnin iddetli ve inatlar kran tehditlerini Kur'n okumakla takdir etmek, nefsinin tuyanndan kurtulmaya almak hikmetiyle, Kur'n, gayet manidar tekrar eder; ve bu derece kuvvet ve iddet ve tekrar ile tehdidat- Kur'niyeyi hakikatsiz tevehhm etmekten eytan bile kaar. Onlar dinlemeyen mnkirlere Cehennem azab ayn- adalettir diye gsterir. Hem mesel, as-i Msa gibi ok hikmetleri ve faydalar bulunan kssa-i Msann (a.s.) ve sair enbiyann (aleyhimsselm) kssalarn ok tekrarnda, risalet-i Ahmediyenin (a.s.m.) hakkaniyetine btn enbiyann nbvvetlerini bir hccet gsterip onlarn umumunu inkr
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. lem: varlk snflarndan her biri. aleyh: kar, kart. aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. Asa-y Msa: Hz. Msann (a.s.) asas; Hz. Msann yere atldnda byk bir ejderhaya (ylan) dnebilen, sihirbazlar malup eden ve taa vurulduunda Cenab- Hakkn izniyle su fkrtan ve kendisine mucize olarak verilmi denei. yine-i hayat: hayat aynas. ayn- adalet: adaletin asl, adaletin t kendisi. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. ceza: karlk, azap. cinayet: cana kyma, katl veya bu derecede ar bir su. enbiya: nebiler, peygamberler. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hakkaniyet: hak ve adakete uygunluk, hak ve doruluktan ayrlmama. hikmet: lah gaye, gizli sebep, fayda. hccet: delil. iniks: aksetme, yansma.

inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i itiyak: istek ve arzunun son derecesi, tam bir istek ve arzu. kesretli: okluu olan, ok fazla. kssa: ibret verici hikye. kssa-i Msa: Hz. Msann kssas, Hz. Msann bandan geen mhim hdiselerin anlatld kssa. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kusur: eksiklik, noksan, zr. kuvvet: g, kudret. leh: birinin faydas iin yaplan hareket. manidar: nkteli, ince manal. mesel: rnein. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. nefs: kt vasflar, nitelikleri kendisinde toplayan, ktle sevk eden, ehev istekleri kamlayp hayrl ilerden alkoyan g. nurlandrmak: klandrmak, aydnlatmak. nbvvet: nebilik, peygamberlik, Allahn elilii, peygamberlik hl ve n. Padiah- Ezel: zaman ve mekanla kaytl olmayan saltanat sahibi olan Cenab- Hak. risalet-i Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) peygamberlii. sir: dier, baka, teki. seyyar: sabit olamayan, belirli bir yerde srekli durmayan, hareket eden. suret: biim, tarz, grn. iddet: sertlik, katlk; fazlalk, okluk. takdir: kymet verme, beenme. tehdidat- Kurniye: Kurnn korkutan, gzda veren yetleri. tehdit: korkutma, gzda verme. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma; gerekte var olmayan var kabul etme, yok olan var zannetmekle mitsizlie ve korkuya dme. tuyan: azma, azgnlk. umum: btn, hepsi. vaziyet: durum

ASA-YI MSA | 111

MEYVE RSALES

arz: yer, dnya. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bendem: Ademoullar, insanlar. cihan: dnya, kinat, lem. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. dair: alakal, ilgili. defter-i hasenat: insanlarn yapt iyiliklerin yazld manev defter. dstur: kanun, kural, esas. ehemmiyetli: nemli. emare: almet, belirti, nian. erkn- imaniye: iman esaslar. eref: en erefli, en iyi, en gzel. hdise-i Muhammediye: Hz. Muhammedin (a.s.m) peygamberlii ve mucizeleri. hakikat: gerek, esas. hakikat- Muhammediye: Hz Peygamberin manev ahsiyeti, slmiyetin asl ve esas. hasenat: iyi ameller, iyi iler, hayrlar. hayvnt: hayvanlar. hikmet: lah gaye, gizli sebep, fayda. hccet: delil. hkmne: yerine, deerine. ihtiyac- ftr: yaratln gerei olan ihtiya. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. ins: insan, beer, demolu. israf: gereksiz yere harcama, ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. istidat: kabiliyet, yetenek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kssa: ibret verici hikye. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kll: umum, genel. liyakat: layk olma, ehliyet. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. makam: manev mevki. makam- kuds: kuds, mukaddes makam. minnettar: bir iyilie kar teekkr duygusu iinde olan. misil: benzer, e. muktedir: iktidarl, gc yeten. mukteza-y belgat: belgatn gerei. mutavasst: Kurnda ayetleri dier surelere oranla orta uzunlukta olan sureler. muvaffak olma: baarma, baarl olma, becerme. nebatat: bitkiler. nur: aydnlk, parlt, k. nurlandrmak: klandrmak, aydnlatmak. risalet: elilik, resullk, peygam-

edemeyen, bu zatn risaletini hakikat noktasnda inkr edemez hikmetiyle ve herkes her vakit btn Kur'n okumaya muktedir ve muvaffak olamadndan, her bir uzun ve mutavasst sureyi birer kk Kur'n hkmne getirmek iin, ehemmiyetli erkn- imaniye gibi o kssalar tekrar etmesi, deil israf, belki mukteza-i belgattir. Ve hdise-i Muhammediye (a.s.m.), btn benidemin en byk hdisesi ve kinatn en azametli meselesi olduunu ders vermektir. Evet, Kur'nda zat- Ahmediyeye en byk makam vermek ve drt erkn- imaniyeyi iine almakla
1 2 *G pG n'dGp nB rknne denk tutulan $G ooSnQ lsnoe risas

let-i Muhammediye (a.s.m.) kinatn en byk hakikati ve zat- Ahmediye (a.s.m.) btn mahlkatn en erefi ve hakikat-i Muhammediye (a.s.m.) tabir edilen kll ahsiyet-i maneviyesi ve makam- kudssi iki cihann en parlak bir gnei olduuna ve bu harika makama liyakatine dair pek ok hccetleri ve emareleri kat' bir surette Risale-i Nurda ispat edilmi. Binden birisi udur ki:
3

pYnrdnc osdnG dsturuyla, btn mmetinin btn p n

zamanlarda iledii hasenatn bir misli onun defter-i hasenatna girmesi ve btn kinatn hakikatlerini getirdii nur ile nurlandrmas, deil yalnz cin ve insi ve melei ve zhayatlar, belki kinat ve semavat ve arz minnettar eylemesi ve istidat lisanyla nebatatn dualar ve ihtiyac- ftr diliyle hayvanatn dualar gzmz nnde
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. 2. Muhammed (a.s.m.) resuldr. 3. Bir eye sebep olan onu ileyen gibidir. [Hayrn yolunu gsteren, onu ileyen gibidir ( Feyzl-Kadir, c. 3, s 537, hadis on: 4250; Kefl-Hafa, c. 1, s. 399) hadisinden alnan bir kaide.] ber olarak gnderilme. risalet-i Muhammediye: kinatn nuru ve uuru olan Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamberlii. rkn: bir eyi meydana getiren esas unsurlardan her biri, direk, dayanak. semavat: semalar, gkler. suret: biim, tarz, grn. ahsiyet-i maneviye: manev ahsiyet, manev kiilik. tabir: ifade, sz. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zat- Ahmediye: Hz. Peygamberin zat, kiilii. zhayat: hayat sahibi.

MEYVE RSALES

112 | ASA-YI MSA

bilfiil kabul olmasnn ahadetiyle, milyonlar, belki milyarlar ftr ve reddedilmez dualar makbul olan sleha-i mmeti her gn o Zata (a.s.m.) salt ve selm ile rahmet dualar ve manev kazanlarn en evvel o Zata (a.s.m.) balamalar ve btn mmete okunan Kur'nn yz bin hurufunun her birisinde on sevaptan t yz, t bin hasene ve meyve vermesinden, yalnz kraat- Kur'n cihetiyle defter-i a'maline hadsiz nurlar girmesi haysiyetiyle, o Zatn (a.s.m.) ahsiyet-i maneviyesi olan hakikat-i Muhammediye (a.s.m.) istikbalde bir ecere-i Tuba-i Cennet hkmnde olacan, AllmlGuyb, bilmi ve grm o makama gre Kur'nnda o azm ehemmiyeti vermi ve fermannda ona tebaiyeti ve snnet-i seniyesine ittiba ile efaatine mazhariyeti en ehemmiyetli bir mesele-i insaniye gstermi. Ve o hametli ecere-i Tubann bir ekirdei olan ahsiyet-i beeriyetini ve bidayetteki vaziyet-i insaniyesini ara sra nazara almasdr. te Kur'nn tekrar edilen hakikatleri bu kymette olduundan, tekraratnda kuvvetli ve geni bir mu'cize-i maneviye bulunmasna ftrat- selime ahadet eder. Meer, maddiyyunluk taunuyla maraz- kalbe ve vicdan hastalna mptel ola!
1

n n p r mnnS rpe pABnrG rnW ordG oo`jnh kaidesine dahil olur.

neQ re pdG nAnV oArnrG ojo rb m n p rs r p r n

1. Bazan kii gzndeki hastalk sebebiyle gnein n yadrgar; az da hastalndan dolay suyun tadn inkr eder. (Busayr, Kasidetl-Brde.) Allml-Guyb: gayb bilen, grnmeyen eyleri bilen, Allah. azm: byk, yce, ulu. bidayet: balang. bilfiil: bizzat kendi almas ile, kendi yaparak. cihet: yn. defter-i amal: insanlarn iledii ve yapt eylerin kaydedildii defter. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ferman: emir, buyruk. ftrat- selime: bozulmam yaratl, salam huy, tabiat. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakikat- Muhammediye: Hz Peygamberin manev ahsiyeti, slmiyetin asl ve esas. hasene: hayrl amel, Allah rzasna uygun i. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. haysiyet: itibar. huruf: harfler. hkmnde: deerinde, yerin-

de. istikbal: gelecek zaman. ittiba: tabi olma, uyma, itaat etme. kaide: kural, esas, dstur. kraat- Kurn: Kuran okumak. kymet: deer. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. maddiyyunluk: maddecilik; her eyi madde ile deerlendiren. makam: manev mevki. makbul: kabul edilmi, geerli, reddedilmeyen. manev: manaya ait. maraz- kalp: kalp hastal. mazhariyet: nail olma, ereflenme. mesele-i insaniye: insana ait mesele, insanlkla ilgili mesele. mucize-i manevye: tesiri manev olan mucize. mptel: tutkun, bir eye dkn ve tutulmu olan. nazar: bak, dikkat. nur: aydnlk, parlt, k. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. ruhan: gzle grlmeyen, cismi olmayan, elle tutulamayan varlklar. salt: Hz. Muhammede Ashabna, ailesine Allahn rahmet ve mafiretini, meleklerin istifarn ve mminlerin dualarn dileme. selm: bar, rahatlk, selmet, esenlik. sleha-y mmet: mmetin salihleri. snnet-i seniye: Hz. Muhammedin (a.s.m.) yce snneti; yksek hl, sz, tavr ve tasvipleri. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ahsiyet-i beeriyet: insanla ait zel haller, karakterler. ahsiyet-i maneviye: manev ahsiyet, manev kiilik. ecere-i Tuba-y Cennet: Cennette Sidrede bulunan ve dallar btn Cenneti glgeleyen Tuba aac. efaat: Hz. Peygamberin ve dier salih kullarn, baz gnahkr mminleri balamasn Allahtan dilemeleri. taun: veba. tebaiyet: tbilik, tbi olma, uyma. tekrart: tekrarlar. mmet: Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. vaziyet-i insaniye: insann vaziyeti, tarz ve hareketi. vicdan: insann iindeki iyiyi ktden ayrabilen bir his. Zat: azamet ve ululuk sahibi ola

ASA-YI MSA | 113

MEYVE RSALES

Bu Onuncu Meseleye Bir Hatime Olarak ki Ha iye

BRNCS
Bundan on iki sene evvel (HAYE) iittim ki, en dehetli ve muannit bir zndk, Kur'na kar s-i kastn, tercmesiyle yapmaya balam. Ve demi ki: Kur'n tercme edilsin, t ne mal olduu bilinsin. Yani, lzumsuz tekrarat herkes grsn ve tercmesi onun yerinde okunsun diye dehetli bir pln evirmi. Fakat Risale-i Nurun cerh edilmez hccetleri kat ispat etmi ki, Kur'nn hakik tercmesi kabil deil. Ve lisan- nahv olan lisan- Arab yerinde Kur'nn meziyetlerini ve nktelerini baka lisan muhafaza edemez. Ve her bir harfi on adetten bine kadar sevap veren kelimat- Kur'niyenin mu'cizne ve cemiyetli tabirlerinin yerinde beerin ad ve cz' tercmeleri tutamaz, onun yerinde camilerde okunmaz, diye Risale-i Nur her tarafta intiaryla o dehetli pln akim brakt. Fakat, o zndktan ders alan mnafklar, yine eytan hesabna Kur'n gneini flemekle sndrmeye, ahmak ocuklar gibi, ahmakane ve divanecesine almalar sebebiyle, bana gayet sk ve skc ve skntl bir hlette bu Onuncu Mesele yazdrld tahmin ediyorum. Bakalar ile gremediim iin hakikat-i hli bilmiyorum.
HAYE: Bu risalenin telifinden.
kelimat- Kurniye: Kurnn kelimeleri, szleri. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. lisan: dil. lisan- Arab: Arap dili. lisan- nahv: Arapann bir vasf, nahve ait dil, intizam ve kaidelere bal belgat dili. mesele: nemli konu. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. muannit: inat, ayak direyen. muciz-ne: mucizeli bir ekilde. muhafaza: koruma. mnafk: kalbinde kfr gizledii hlde Mslman grnen, kfirliini gizleyerek Mslman gibi davranan. nkte: ince manal, dndrc sz. pln: bir eyi gerekletirmek iin yaplan dzenleme. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sevap: hayrl bir ie kar Allah tarafndan verilen mkfat; sevap. su-i kast: kt kast, kt niyet; kt kastla i yapma, tuzak kurma. tabir: ifade, sz. tekrart: tekrarlar. zndk: Allaha ve ahirete inanmayan, Allah inkr eden, imansz, mnkir

ad: baya, aa, deersiz. ahmak: pek aklsz olan, sersem, budala. ahmakane: ahmakasna, ahmak olana yakr ekilde, aklszca. akim: neticesiz, sonu yok, baarsz. beer: insan, insanlk, demolu. cemiyetli: bir ok eyi bir arada bulunduran, pek ok zellikleri iine alan, kapsaml. cerh: yaralama, bir iddiay, fikri rtme, reddetme. cz: az bir para. dehetli: rktc, korkun. divane: deli, akl banda olmayan, budala, alk. evvel: nce. gayet: son derece. hakikat- hl: durumun gerek yn, iin asl. hakik: gerek. hlet: hal, durum. haiye: dipnot. hatime: son sz, bir eserin sonu ksm. hccet: delil. intiar: yaylma, dalma, nerolunma. ispat: doruyu delillerle gsterme. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan.

MEYVE RSALES

114 | ASA-YI MSA

HATMEDEN KNC HAYE

Denizli hapsinden tahliyemizden sonra mehur ehir Otelinin yksek katnda oturmutum. Karmda gzel bahelerde kesretli kavak aalar birer halka-i zikir tarznda gayet ltif, tatl bir surette hem kendileri, hem dallar, hem yapraklar, havann dokunmasyla, cezbedarne ve cazibekrne hareketle rakslar, kardelerimin mfarakatlarndan ve yalnz kaldmdan, hznl ve gaml kalbime iliti. Birden gz ve k mevsimi hatra geldi ve bana bir gaflet bast. Ben, o kemal-i nee ile cilvelenen o nazenin kavaklara ve zhayatlara o kadar acdm ki, gzlerim ya ile doldu. Kinatn ssl perdesi altndaki ademleri, firaklar ihtar ve ihsasyla, kinat dolusu firaklarn, zevallerin hznleri bama topland. Birden hakikat-i Muhammediyenin (a.s.m.) getirdii nur, imdada yetiti. O hadsiz hznleri ve gamlar srurlara evirdi. Hatta o nurun herkes ve her ehl-i iman gibi, benim hakkmda milyon feyzinden yalnz o vakitte o vaziyete temas eden imdat ve tesellisi iin zat- Muhammediyeye (a.s.m.) kar ebediyen minnettar oldum. yle ki: Ol nazar- gaflet, o mbarek nazeninleri vazifesiz, neticesiz; bir mevsimde grnp, hareketleri, needen deil, belki, gya ademden ve firaktan titreyerek hilie dtklerini gstermekle, herkes gibi bendeki ak- beka ve hubb-i mehasin ve efkat-i cinsiye ve hayatiyeye medar olan damarlarma o derece dokundu ki, byle,
adem: yokluk. ak- beka: ebed hayat ak, sonsuzluk ak. cazibekrne: ekici ve cazibeli bir ekilde. cezbedarne: cezbeye tutulmu gibi, Allah sevgisi ile kendinden geerek. cilve: gzellere yakr duru ve davran, dilberce hareket, naz ve eda. ebediyen: ebed olarak, ilelebet. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. feyiz: ihsan, ba, kerem. firak: ayrlk, hicran. gaflet: dikkatsizlik, endiesizlik, Allahtan uzaklap nefsin arzularna dalmak. gam: keder, znt. gayet: son derece. gya: sanki, szde. gz: sonbahar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat- Muhammediye: Hz Peygamberin manev ahsiyeti, slmiyetin asl ve esas. halka-i zikr: zikir halkas, zikir esnasnda daire eklinde oturma. haiye: dipnot. hubb-u mehasin: gzelliklere, gzel olan eylere sevgi. hzn: keder, tasa, gam, hzn. ihsas: hissetirme, sezdirme. ihtar: hatrlatma, uyar. imdat: yardm. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar.

kemal-i nee: nee ve sevincin tam oluu, tam bir nee. kesretli: okluu olan, ok fazla. latf: gzel, ho. medar: dayanak noktas, sebep, vesile. mehur: hretli, herkesin bildii, yaygnlk kazanm. minnettar: bir iyilie kar teekkr duygusu iinde olan. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mfarakat: uzaklama, ayrlk. nazar- gaflet: mana ve mahiyetten yoksun olan bak, idrak edemeyen nazar. nazenin: nazl, nazik, narin, ince yapl. nur: aydnlk, parlt, k. raks: oynama, dans etme. suret: biim, tarz, grn. srur: sevin, mutluluk. efkat-i cinsiye ve hayatiye: ayn cinsten olanlarn birbirlerine kar gsterdikleri efkat, merhamet ve hayata kar duyulan efkat. efkat-i cinsiye: cinse ait efkat; ayn cinsten olanlarn birbirlerine kar duyduklar merhamet, sevgi, efkat duygusu. tahliye: tutukluyu serbest brakma. tarz: biim, ekil, suret. teselli: avutma, acsn dindirme. vazife: grev. vaziyet: durum. zat- Muhammediyye: Hz. Muhammedin zat, kiilii. zeval: sona erme, yok olma, lme. zhayat: hayat sahibi.

ASA-YI MSA | 115

MEYVE RSALES

dnyay bir manev Cehenneme ve akl bir tazip aletine evirdii srada, Muhammed Aleyhissalt Vesselmn beere hediye getirdii nur, perdeyi kaldrd, idam, adem, hilik, vazifesizlik, abes, firak, fnlik yerinde, o kavaklarn her birinin yapraklar adedince hikmetleri ve manalar ve Risale-i Nurda ispat edildii gibi ksma ayrlan neticeleri ve vazifeleri var diye gsterdi. Birinci ksm, Sni-i Zlcellin esmasna bakar. Mesel; nasl bir usta, harika bir makineyi yapsa, herkes o zata Maaallah, brekllah deyip alklar. yle de, o makine dahi, ondan maksut neticeleri tam tamna gstermesiyle, lisan- hliyle ustasn tebrik eder, alklar. Her zhayat ve her ey byle bir makinedir; ustasn tebriklerle alklar. kinci ksm hikmetleri ise, zhayatn ve zuurun nazarlarna bakar, onlara irin bir mtalagh, birer kitab- marifet olur; manalarn zuurun zihinlerinde ve suretlerini kuvve-i hafzalarnda ve elvah- misaliyede ve lem-i gaybn defterlerinde daire-i vcutta brakp, sonra lem-i ahadeti terk eder, lem-i gayba ekilir. Demek, sr bir vcudu brakr, manev ve gayb ve ilm ok vcutlar kazanr. Evet, madem Allah var ve ilmi ihata eder; elbette adem, idam, hilik, mahv, fen, hakikat noktasnda ehl-i imann dnyasnda yoktur. Ve kfirlerin dnyalar ademle, firakla, hilikle, fnlikle doludur. te bu hakikati,
olan kitap. kuvve-i hafza: hafza gc. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. madem: ...den dolay, byle ise. mahv: yok olma, ortadan kalkma, batma. maksut: istenilen ey, istek, arzu, gaye. manev: manaya ait, madd olmayan. Maaallah: Allahn istedii gibi, Allahn istedii olur anlamnda hayret ve memnunluk ifade eden bir ibare. mtalagh: mtala yeri, etraflca dnme, okuma ve inceleme yeri. nazar: bak, dikkat. nur: aydnlk, parlt, k. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. Sani-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi olan ve her eyi sanatla yaratan, Allah (cc.). suret: biim, tarz, grn. sr: grnte olan, ekl. tazip: Azap verme, eziyet etme, eziyette bulunma. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. vazife: grev. vcut: beden, varlk. zat: kii, ahs. zhayat: hayat sahibi. zihin: hafza, bellek. zuur: uurlu, uur sahibi.

abes: bo sama, lzumsuz ve gayesiz i. adem: yokluk. lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti allah tarafndan bilinen baka dnyalar. lem-i ahadet: gzle grdmz, ahit olduumuz lem, kinat. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. barekallah: Allah mbarek etsin, hayrl ve bereketli olsun. beer: insan, insanlk, demolu. daire-i vcut: varlk dairesi. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. elvah- misaliye: rnek tablolar, misal manzaralar. esm: adlar, isimler. fn: lml, geici. fen: yok olma, lmllk, geicilik. firak: ayrlk, hicran. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. hakikat: gerek, esas. hrika: olaanst. hikmet: lah gaye, gizli sebep, fayda. idam: yok olma. ihata: kuatma, iine alma. ilim: bilme, bilgi. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. ispat: doruyu delillerle gsterme. kafir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. kitab- marifet: marifet kitab, Allah tantan kitap, bilgi kayna

MEYVE RSALES

116 | ASA-YI MSA

umumun lisannda gezen bu gelen darbmesel ders verip, der: Kimin iin Allah var, ona her ey var; ve kimin iin yoksa, her ey ona yoktur, hitir. Elhsl: Nasl ki, iman lm vaktinde insan idam- ebedden kurtaryor; yle de, herkesin husus dnyasn dahi idamdan ve hilik karanlklarndan kurtaryor. Ve kfr ise, hususan kfr-i mutlak olsa, hem o insan, hem husus dnyasn lmle idam edip manev Cehennem zulmetlerine atar, hayatnn lezzetlerini ac zehirlere evirir. Hayat- dnyeviyeyi ahiretine tercih edenlerin kulaklar nlasn. Gelsinler, buna ya bir are bulsunlar veya imana girsinler, bu dehetli hasarattan kurtulsunlar.
1

/`n G /rdG fnG sfGp sY nepG Bnd nrY nnfnS r o nnr n s n p n o r o n n r n

Duanza ok muhta ve size ok mtak kardeiniz

Said Nurs

@
1. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Sen hereyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) ine inanmama, mriklik, imanszlk. lisan: dil. manev: manaya ait, madd olmayan. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. tercih: bir eyi dierlerinden stn tutma, ne alma, seme, daha ok beenme. umum: herkes. zulmet: karanlk ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. are: il, derman. darbmesel: atasz, vecize. dehetli: rktc, korkun. dua: Allaha yalvarma, niyaz. elhsl: hasl, netice itibariyle, ksaca. hasarat: zararlar, ziyanlar. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hususan: bilhassa, zellikle. husus: zel. idam: yok olma. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. iman: inanma, itikat. kfr-i mutlak: kaytsz artsz kfr, mutlak kfr, hi bir iman hkm, delili, hakikati kabul etmeme, kesin ve tam bir inkr. kfr: Allahn varlna, birli-

ASA-YI MSA | 117

MEYVE RSALES

ONUNCU MESELE MNASEBETYLE Hsrevin stadna Yazd Mektup

ok sevgili stadm, Efendim, Cenab- Hakka hadsiz krler olsun, iki aylk iftirak zntlerini ve muhaberesizlik ztraplarn hafifletiren ve kalplerimize taze hayat baheden ve ruhlarmza yeni, saf bir nesim ihda eden Kurnn cellli ve izzetli, rahmetli ve efkatli ayetlerindeki tekraratn mehasinini tadat eden, hikmet-i tekrarnn lzum ve ehemmiyetini izah eden ve Risale-i Nurun bir harika mdafaas olan Denizli Meyvesinin Onuncu Meselesi namn alan Emirda ieini aldk. Elhak, takdir ve tahsine ok lyk olan bu iei kokladka ruhumuzdaki itiyak ykseldi. Dokuz aylk hapis skntsna mukabil, Meyvenin dokuz Meselesi nasl beraatimize byk bir vesile olmakla gzelliini gstermi ise, Onuncu Meselesi olan iei de, Kurnn icazl icazndaki harikalar gstermekle, o nispette gzelliini gstermektedir. Evet, sevgili stadm, Gln ieindeki fevkalde letafet ve gzellik, aacndaki dikenleri nazara hi gstermedii gibi; bu nuran iek de bize, dokuz aylk hapis skntsn unutturacak bir ekilde, o skntlarmz da hie indirmitir. Mtalasna doyulmayacak ekilde kaleme alnan ve akllar hayrete sevk eden bu nuran iek, muhtevi olduu ok gzelliklerinden, bilhassa Kurnn tercmesi suretiyle
muhabere: haberleme, mektuplama, yazma. muhtev: ihtiva eden, iine alan, iinde bulunduran, kapsayan. mukabil: karlk. mdafaa: savunma, koruma. mnasebet: vesile, -dan dolay. mtala: bir eyi etraflca dnme, tetkik etme. nam: ad, isim, lakap. nazar: bak, dikkat. nesim: hafif ltif rzgr, hoa giden esinti, esinti. nispet: oran, deer. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sf: saf olan, katksz, duru. sevk: ulatrma, yneltme. suret: biim, ekil, tarz. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tadat: sayma. tahsin: beenme, gzel bulma. takdir: kymet verme, beenme. tekrart: tekrarlar. vesile: arac, vasta

ayet: Kurann her bir cmlesi. bah: ba, ihsan, verme. balayan, veren, affeden. beret: temize kma; bir davann neticesinde susuz olduu anlalma. bilhassa: zellikle. cell: sonsuz byklk, hamet, ululuk, ycelik ve hamet sahibi olan Allah. ehemmiyet: nem, deer, kymet. elhak: hakkn t kendisi, tam dorusu; dorusu ya. fevkalde: olaanst. hadsiz: snrsz, sonsuz. hrika: olaanst vasflar tayan ve hayranlk hissi uyandran. hikmet-i tekrar: tekrar etmenin hikmeti, sebebi, gayesi. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. icaz: sz ksa syleme, ksa fakat yeterli ifade etme. iftirak: hicran, ayrlk. ihda: hediye etme, hediye verme. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. ztrap: znt veren bir durumun meydana getirdii kuvvetli ac, ar elem, azap, sknt. izzetli: eref ve itibar sahibi. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. lyk: uygun, yakr, mnasip. letafet: latiflik, holuk, incelik. mehasin: gzellikler, hsnler, iyilikler. mesele: nemli konu.

MEYVE RSALES

118 | ASA-YI MSA

nazar- beerde adletirilmek ihanetine mukabil, o tekraratn kymetini tam gstermekle, Kurnn cihandeer ulviyetini meydana koymutur. Saliklerinin her asrda fevkalde bir metanetle sarlmalaryla ve emir ve nehyine tamamen inkyat etmeleriyle, gya yeni nazil olmu gibi tazelii ispat edilmi olan Kurn- Mu'cizlbeyann, btn asrlarda, zalimlerine kar iddetli ve dehetli ve tekrarl tehditleri ve mazlumlarna kar efkatli ve rahmetli mkerrer taltifleri; hususiyle bu asrmza bakan tehdidat iinde, zalimlerine, misli grlmemi bir hlette, sanki feza-i ekberden bir numuneyi andran semav bir Cehennemle alt yedi seneden beri mtemadiyen feryadfigan ettirmesi; ve keza, mazlumlarnn bu asrdaki kll fertleri banda Risale-i Nur Talebelerinin bulunmas ve hakikaten bu talebeleri de mem-i salifenin enbiyalarna verilen necatlar gibi pek byk umum ve husus necatlara mazhar etmesi ve muarzlar olan dinsizlerin Cehennem azapla tokatlanmalarn gstermesi, hem iki gzel ve ltif haiyelerle hatime verilmek suretiyle iein tamam edilmesi bu fakir talebeniz Hsrevi o kadar byk bir srurla sonsuz bir kre sevk etti ki; bu gzel iein verdii sevin ve sruru mddet-i mrmde hissetmediimi sevgili stadma arz ettiim gibi, kardelerime de kerratla sylemiim. Cenab- Hak, zayf ve tahammlsz omuzlarna pek azametli bar- sakil tahmil edilen siz sevgili stadmzdan ebediyen raz olsun. Ve yklerinizi tahfif etmekle yzlerinizi ebede kadar gldrsn, min.
ad: baya, aa, deersiz. min: Y Rabbi! kabul eyle! anlamnda duann sonunda sylenir. arz: bir bye sunma, gsterme, bildirme. asr: yzyl. azamet: byklk. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. br- sakil: ar yk. Cehennem: Cehennem gibi, (scak veya yakc). cihandeer: cihan kymetinde. ok kymetli. dehetli: rktc, korkun. ebed: sonsuzluk, daimlik. ebediyen: ebed olarak, sonsuza kadar. emir: dinin emir ve yasaklar karsnda sorumlu bulunan erkek ve kadnlarn yapmakta sorumlu tutulduu din iler. enbiya: nebiler, peygamberler. feryad figan: yksek sesle barma, alama, szlama, yardm isteme. fevkalde: olaanst. feza-y ekber: uzay. gya: sanki. hakikaten: dorusu, gerekten. hlet: hal, durum. haiye: dipnot. hatime: son, nihayet, biti. husus: zel. hususiyle: zellikle. ihanet: hainlik, ktlk etme, arkadan vurma. inkyat: boyun eme, balanma, teslim olma.

ispat: doruyu delillerle gsterme. kerrat: kereler, defalar, kezler. keza: bylece, ayn ekilde. kymet: deer. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kll: umum, genel. latf: gzel, ho. mazhar: nail olma, ereflenme. mazlum: zulm grm, hakszla uram. metanet: metin olma, dayankllk, salamlk. misil: benzer, e. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. mukabil: karlk. mddet-i mr: mr mddeti, yaam sresi, yaama sresi. mkerrer: tekrarlanm, tekrar olunmu. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nazar- beer: insann bak. nazil: nzul eden, inen. necat: kurtulu, kurtulma, hals,. husus: zel. hccet: delil. hrmet: eref; sayg. iman: inanma, itikat. ins: insan, beer, demolu. ispat: doruyu delillerle gsterme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kymet: deer. kll: umum, genel. meal: mana, anlam, mefhum. Melike: melekler. muhafaza: koruma. nam: ad, isim. nmune: rnek. rkn: bir eyi meydana getiren esas unsurlardan her biri, direk, dayanak. ryetullah: Allah grme, Allahn grlmesi; kullarn ahirette, Cennette Allah grmesi. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. Siracn-Nur: Risale-i Nur Klliyatndan, Said Nursnin bir eseri. ecere-i kudsiye: kutsal, mbarek aa. efaat: birinden bakasnn kusurlarnn veya suunun balanmasn dileme. er: ktlk. tesellidr: teselli bulmu bir ekilde. zayi: elden km, zarar, ziyan. zikretmek: anma

ASA-YI MSA | 119

MEYVE RSALES

Evet, sevgili stadm, Biz Allahtan, Kurndan, Habib-i Zandan ve Risale-i Nurdan ve Kurn delll siz sevgili stadmzdan ebediyen razyz ve intisabmzdan hibir cihetle pimanlmz yok. Hem, kalbimizde, zerre kadar ktlk etmek iin niyet yok. Biz, ancak Allah ve rzasn istiyoruz. Gn getike, rzas iinde Cenab- Hakka vuslat itiyaklarn kalbimizde teksif ediyoruz. Bilistisna bize fenalk edenleri Cenab- Hakka terk etmekle affetmek ve bilakis bize zulmeden o zalimler de dahil olduu hlde herkese iyilik etmek, Risale-i Nur Talebelerinin kalplerine yerleen bir iar- slm olduunu, biz istemeyerek iln eden Hazret-i Allaha hadsiz, hudutsuz krler ediyoruz. ok kusurlu talebeniz Hsrev

@
bilaistisna: istisnasz, ayrt etmeksizin. bilakis: aksine, tersine, tam tersi. cihet: yn, sebep, vesile. delll: iln edici; hakka davet eden. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. Habib-i Zian: anl sevgili, peygamberimiz. hadsiz: snrsz, sonsuz. hudutsuz: snrsz. intisap: mensup olma, balanma, girme. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kusur: eksiklik, noksan. niyet: bir ii yapmay nceden dnme. raz: rza gsteren, kabul eden, honut olan. iar- slam: islamn belirtileri, izleri. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. talebe: talep eden, renci. teksif: younlatrma, sklatrma, sktrma. vuslat: bir eye ulama, kavuma, birleme, erime. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zulm: hakszlk.

MEYVE RSALES

120 | ASA-YI MSA

On Birinci Mesele
MEYVENN
ON BRNC MESELESNN ba, bir meyvesi Cennet ve biri saadet-i ebediye ve biri r'yetullah olan iman ecere-i kudsiyesinin hadsiz kll ve cz' meyvelerinden yzer numuneleri Risale-i Nurda beyan ve hccetlerle ispat edildiinden, izahn Siracnnura havale edip kll erknnn deil, belki cz' ve czlerin cz' ve husus meyvelerinden birka numune beyan edilecek. Birisi: Bir gn, bir duada, Y Rabbi! Cebrail, Mikil, srafil, Azrail hrmetlerine ve efaatlerine, beni cin ve insin erlerinden muhafaza eyle mealinde duay dediim zaman, herkesi titreten ve dehet veren Azrail namn zikrettiim vakit, gayet tatl ve tesellidar ve sevimli bir hlet hissettim, Elhamdlillh dedim. Azraili cidden sevmeye baladm. Melikeye iman rknnn bu cz' ferdinin pek ok meyvelerinden yalnz bir cz' meyvesine gayet ksa bir iaret ederiz. Birisi: nsann en kymetli ve stnde titredii mal, onun ruhudur. Onu zayi olmaktan ve fendan ve baboluktan muhafaza etmek iin kuvvetli ve emin bir ele teslimin derin bir sevin verdiini kat' hissettim. Ve insann amelini yazan melekler hatrma geldi. Baktm, aynen bu meyve gibi ok tatl meyveleri var.
amel: fiil, i. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. cz: ksm, para. cz: kk, az. dua: Allaha yalvarma, niyaz. Elhamdlillah: Allah'a hamd olsun, hamd Allah'a aittir. fena: yok olma, yokluk. hadsiz: snrsz, sonsuz. halet: durum. husus: zel. hrmet: riayet, ihtiram. ins: insan, beer, demolu. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kll: umum, genel. meal: mana, anlam, mefhum. muhafaza: koruma. nam: ad, isim. numune: rnek. rkn: esas, kaide, prensip. r'yetullah: kullarn Cennet'te Allah' grmesi. ecere-i kudsiye: kutsal, mbarek aa. efaat: Hz. Peygamberin ve dier salih kullarn, baz gnahkr mminleri balamasn Allahtan dilemeleri. er: ktlk. tesellidr: teselli bulmu bir ekilde. vakit: zaman. zayi: elden km, zarar, ziyan. zikir: Allahn adlarn anarak dua etme, Allah anma

ASA-YI MSA | 121

MEYVE RSALES

 Birisi: Her insan, kymetli bir szn ve fiilini bkletirmek iin, itiyakla kitabet ve iir, hatta sinema ile hfzna alr. Hususan, o fiillerin Cennette bk meyveleri bulunsa, daha ziyade merak eder. Kiramen Ktibn, insann omuzlarnda durup, onlar ebed manzaralarda gstermek ve sahiplerine daim mkfat kazandrmak o kadar bana irin geldi ki, tarif edemem. Sonra, ehl-i dnyann beni hayat- itimaiyedeki her eyden tecrit etmek iin btn kitaplarmdan ve dostlarmdan ve hizmetilerimden ve teselli verici ilerden ayr drmeleriyle beraber, gurbet vaheti beni skarken ve bo dnya bama yklrken, melikeye imann pek ok meyvelerinden birisi imdadma geldi; kinatm ve dnyam enlendirdi, melekler ve ruhanlerle doldurdu, lemimi sevinle gldrd. Ve ehl-i dalletin dnyalar vahet ve boluk ve karanlkla aladklarn gsterdi. Hayalim, bu meyvenin lezzetiyle mesrur iken, umum peygamberlere imann pek ok meyvelerinden buna benzer bir tek meyvesini ald, tatt. Birden, btn gemi zamanlardaki enbiyalarla yaam gibi, onlara imanm ve tasdikim, o zamanlar klandrd ve imanm kll yapp genilendirdi ve ahir zaman Peygamberimizin imana ait olan davalarna binler imza bastrd, eytanlar susturdu. Birden, Hikmetl-stiaze Lem'asnda kat' cevab bulunan bir sual kalbime geldi ki:
tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kiramen Ktibin: yazc melekler, insanlarn iki tarafnda bulunup, sevaplarn ve gnahlarn yazan meleklerin ad. kitabet: ktiplik, yazma. kymet: deer. kll: umum, genel. melike: melekler. mesrur: sevinli, memnun, en, srurlu. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. ruhan: gzle grlmeyen, cismi olmayan, elle tutulamayan varlklar. sual: soru. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tecrd: bir kiinin baka bir insan veya nesneyle olan ilikisini kesme. teselli: avutma, acsn dindirme. umum: btn. vahet: sszlk, tenhalk, yalnzlk. vahet: rktc ve korkun olan ey. ziyade: ok, fazla

ahir zaman: dnyann son zaman ve son devresi, dnya hayatnn kyamete yakn son devresi. lem: dnya, cihan. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. daim: srekli, devaml. dava: takip edilen fikir, iddia. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ehl-i dallet: dallet ehli; yoldan kanlar, azgn ve sapkn kimseler. ehl-i dnya: dnyaya bal, dnya adam, ahireti dnmeyen. enbiya: nebiler, peygamberler. fiil: i, hareket. gurbet: yabanc yere gidip kalma, doup bynlen yerler dnda kalma. hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. hfz: ezberleme, zihinde saklama, hatrda tutma. hususan: bilhassa, zellikle. iman: inanma, itikat. imdat: yardm. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kinat: yaratlm olan eylerin

MEYVE RSALES

122 | ASA-YI MSA

Bu meyveler gibi hadsiz tatl semereler ve faydalar ve hasenatn gayet gzel neticeleri ve menfaatleri ve Erhamrrhimnin gayet merhametkrne tevfikleri ve inayetleri ehl-i hidayete yardm edip kuvvet verdikleri hlde, ehl-i dallet neden ok defa galebe eder ve bazen yirmisi yz tane ehl-i hidayeti perian eder? diye, manen benden soruldu. Ve bu tefekkr iinde, eytann gayet zayf desiselerine kar Kur'nn byk tahidat ve melikeleri ve Cenab- Hakkn yardmn ehl-i imana gndermesi hatra geldi. Risale-i Nurun onun hikmetini kat' hccetlerle izahna binaen, o sualin cevabna gayet ksa bir iaret ederiz. Evet, bazen serseri ve gizli muzr bir adamn bir saraya ate atmaya almas yznden yzer adamn yapmas gibi, yzer adamn muhafazas ile ve bazen devlete ve padiaha iltica ile o sarayn vcudu devam edebilir. nk, onun vcudu, btn eraitin ve erknn ve esbabn vcuduyla olabilir. Fakat, onun ademi ve harap olmas, bir tek artn ademiyle vaki ve bir serserinin bir kibritiyle yanp mahvolduu gibi, ins ve cin eytanlar az bir fiil ile byk tahribat ve dehetli manev yangnlar yaparlar. Evet, btn fenalklar ve gnahlar ve erlerin myesi ve esaslar ademdir, tahriptir. Sureten vcudun altnda, adem ve bozmak sakldr. te cinn ve ins eytanlar ve erirler, bu noktaya istinaden gayet zayf bir kuvvetle hadsiz bir kuvvete kar dayanp, ehl-i hak ve hakikati Cenab- Hakkn derghna ilticaya ve kamaya her vakit
adem: yokluk, olmama. binaen: -den dolay, bu sebepten. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. cinn: cin taifesinden olan. dehetli: rktc, korkun. dergh: snlacak yer. desise: hile, oyun, aldatmaca. ehl-i dallet: dallet ehli; yoldan kanlar, azgn ve sapkn kimseler. ehl-i hak: hak ehli, iman, slmiyet ve hak yolunda olan, hak mezhepte olan. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. ehl-i hidayet: hidayette ve doru yolda olanlar, hidayete erimi kimseler. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. Erhamr-Rhimn: merhamet edenlerin en merhametlisi olan Allah. erkn: rknler, esaslar. esbap: sebepler, vastalar. faide: fayda. fiil: i, hareket. galebe: galip gelme, yenme, stnlk. gayet: son derece. gnah: Allahn emirlerine aykr davran, uygunsuz fiil, din su. hadsiz: snrsz, sonsuz. hasenat: iyi ameller, iyi iler, hayrlar. hikmet: lah gaye, gizli sebep.

hccet: delil. iltica: snma, gvenme, dayanma. inayet: yardm, ihsan, ltuf. ins: insan, beer, demolu. ins: insan cinsinden. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek, delil kabul ederek. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kuvvet: g, kudret. mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. manen: mana bakmndan, manaca. manev: manaya ait, madd olmayan. mye: maya, asl ve gerekli madde; temel, esas, asl, z. mecbur: zorunda kalma. melike: melekler. menfaat: fayda. merhametkrne: acyarak, merhamet gstererek. muhafaza: koruma. muzrr: zararl, zarar veren. padiah: hkmdar, sultan. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. semere: meyve, gzel netice. serseri: tede beride ba bo gezen, isiz, gsz. sual: soru. sureten: suret olarak, grn itibaryla, ekilce, ekil olarak. er: ktlk. erait: artlar. erir: er ileyen, ktlk ileyen, fenalk yapan. tahribat: tahripler, ykp bozmalar. tahrip: harap etme, ykma, bozma. tahidat: ymalar, biriktirmeler, toplamalar. tefekkr: derin dnme; eyann hakikatini, yaratcnn srlarn kavramak ve ibret almak iin zihnen ve kalben dnme. tevfik: baar, muvaffakiyet. vki: vuku bulan, olan. vcut: beden, varlk

ASA-YI MSA | 123

MEYVE RSALES

mecbur ettiinden, Kur'n, onlar himaye iin byk tahidat yapar. Doksan dokuz esma-i lhiyeyi onlarn ellerine verir. O dmanlara kar sebat etmelerine ok iddetli emirler verir. Bu cevaptan, birden pek byk bir hakikatin ucu ve azametli, dehetli bir meselenin esas grnd. yle ki: Nasl ki Cennet btn vcut lemlerinin mahsultn tayor ve dnyann yetitirdii tohumlar bkiyne smbllendiriyor. yle de, Cehennem dahi, hadsiz dehetli adem ve hilik lemlerinin ok elim neticelerini gstermek iin, o adem mahsultlarn kavuruyor. Ve o dehetli Cehennem fabrikas, sair vazifeleri iinde, lem-i vcut kinatn lem-i adem pisliklerinden temizlettiriyor. Bu dehetli meselenin imdilik kapsn amayacaz; inaallah sonra izah edilecek.
adem: yokluk, hilik. lem: varlk snflarndan her biri. lem-i adem: yokluk, hilik lemi. alem-i ervah: ruhlar lemi. lem-i vcut: varlk lemi, vcut lemi. azamet: byklk. bkiyne: daim, sonsuz bir ekilde. cz: ksm, para. dehetli: rktc, korkun. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. esma-y lhiye: Allahn isimleri. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakikaten: dorusu, gerekten. haps-i mnferit: ehl-i dallet iin lm ve kabir. hararet: atelilik, cokunluk, heyecanllk. hayalen: hayal olarak, hayl bir ekilde, zihinde tasarlayp canlandrarak. himaye: koruma, muhafaza etme. iman: inanma, itikat. inaallah: Allah izin verirse manasnda kullanlan bir dua. istikbal: gelecek zaman. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kabir: mezar. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar.

Hem, meleklere iman meyvesinden bir cz' ve Mnker ve Nekire ait bir numunesi udur: Herkes gibi ben dahi muhakkak gireceim diye, mezarma hayalen girdim. Ve kabirde yalnz, kimsesiz, karanlk, souk, dar bir haps-i mnferitte, bir tecrid-i mutlak iindeki tevahhu ve me'yusiyetten tedehh ederken, birden Mnker ve Nekir taifesinden iki mbarek arkada kp geldiler. Benimle mnazaraya baladlar. Kalbim ve kabrim genilediler, nurlandlar, hararetlendiler. lem-i ervaha pencereler ald. Ben de, imdi hayalen ve istikbalde hakikaten greceim o vaziyete btn canmla sevindim ve krettim.
Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. mahsult: meyveler, rnler. mesele: nemli konu. meyusiyet: mitsizlik. mezar: kabir, lnn gmld yer. muhakkak: doruluu kesinlik kazanm, mutlak. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mnazara: bir konu zerinde belli kurallara uyularak yaplan tartma. Mnker Nekir: sorgu melekleri, ldkten sonra insanlar sorgulayan melekler. nur: aydnlk, parlt, k. nmune: rnek. sir: dier, baka, teki. sebat: kararl olma, kararndan vazgememe, azimlilik. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tahidat: ymalar, biriktirmeler, toplamalar. taife: blk, takm, gruh, frka. tecrd- mutlak: tam bir yalnzlk, hi kimseyle grememek. tedehh: dehete dme, korkma, rkme. tevahhu: yalnzlama, vahileme, yabanclama. vazife: grev. vaziyet: durum. vcut: beden, varlk

MEYVE RSALES

124 | ASA-YI MSA

Sarf ve nahiv ilmini okuyan bir medrese talebesinin vefat edip, kabirde Mnker ve Nekirin

Rabbin kimdir?) diye suallerine kar, kendini medresede zannedip, nahiv ilmi ile cevap vererek, dadr,
2 1

t`HnQ rne (Senin n

e mpter n

den sorunuz, bu kolaydr diyerek, hem o melikeleri, hem hazr ruhlar, hem o vakay mahede eden orada bulunan bir kefelkubur velsini gldrd ve rahmet-i lhiyeyi tebessme getirdi. Azaptan kurtulduu gibi, Risale-i Nurun bir ehit kahraman olan Merhum Hafz Ali, hapiste Meyve Risalesini kemal-i akla yazarken ve okurken vefat edip, kabirde melike-i suale mahkemedeki gibi Meyve hakikatleri ile cevap verdii misill, ben de ve Risale-i Nur akirtleri de o suallere kar Risale-i Nurun parlak ve kuvvetli hccetleriyle istikbalde hakikaten ve imdi manen cevap verip, onlar tasdike ve tahsine ve tebrike sevk edecekler inaallah. Hem, meleklere imann saadet-i dnyeviyeye medar cz' bir numunesi udur ki: lmihalden iman dersini alan bir masum ocuun, yannda alayan ve masum bir kardeinin vefat iin vaveyl eden dier bir ocua, Alama, kreyle. Senin kardein meleklerle beraber Cennete gitti. Orada gezer. Bizden daha iyi keyfedecek, melekler gibi uacak. Her
1. Kim. 2. Senin Rabbin. azap: gnahlara kar kabirde ve ahirette ekilecek ceza. cz: kk, az. haber: Arapa dilbilgisinde, isim cmlelerinde yklem vazifesi gren kelime veya kelime grubu. hakikat: gerek, esas. hakikaten: hakikat olarak. hccet: delil. ilim: bilme, bilgi. lmihal: hl ilmi mnsnda herkese gerekli olan din hkmleri bildirmek maksadyla yazlan kitaplara verilen isim. iman: inanma, itikat. inaallah: Allah izin verirse manasnda kullanlan bir dua. istikbal: gelecek zaman. kabir: mezar. kemal-i ak: akn son derecesi; tam bir ak, byk bir ak. kefl-kubur: kabirdeki llerin hllerini anlama. mahkeme: dava, duruma. manen: mana bakmndan, manaca. masum: susuz, gnahsz,

`t HnQ onun haberidir. Mkl bir meseleyi benn

saf, temiz. medar: sebep, vesile. medrese: slm dnyasnda dzenli retim kuruluu, mektep. melike: melekler. melike-i sual: sorgu, sual melekleri. merhum: rahmete kavumu, lm, l. mesele: nemli konu. misill: gibi, benzeri. Mnker Nekir: sorgu melekleri, ldkten sonra insanlar sorgulayan melekler. mpteda: isim cmlelerinde zne. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. mkl: g, zor, etin. nahv: sz dizimi, cmle bilimi; sentaks. nmune: rnek. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. rahmet-i lhye: Allahn sonsuz rahmeti, lh rahmet. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet-i dnyeviye: dnya ile ilgili saadet, dnya hayatndaki mutluluk, dnya saadeti. sarf: dilbilgisinin, dilin ekim ekilleri, yapm ve kullanm ile ilgili konular aratran blm, morfoloji, ekil bilgisi. sevk: ulatrma, yneltme. sual: soru. akirt: talebe, renci. ehit: Allahn ve yce dininin adn yceltme urunda cann feda ederek savata vurulup len Mslman. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tahsin: beenme, gzel bulma. talebe: talep eden, renci. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tebessm: glmseme. vaka: vuku bulan, olan ey. vaveyl: lk, feryat. vefat: lme. vel: Allahn sevgisine, himayesine kavumu, ermi kimseler, Allah dostu, evliya. zan: sanma, kesin olarak bilmeksizin kuvvetli ihtimalle hkmetme

ASA-YI MSA | 125

MEYVE RSALES

yeri seyredebilir deyip, feryat edenin alamasn tebessme ve sevince evirmesidir. Ben de, aynen bu alayan ocuk gibi, bu hazin kta ve elim bir vaziyetimde gayet elim iki vefat haberini aldm. Biri, hem l mekteplerde birincilii kazanan, hem Risale-i Nurun hakikatlerini nereden biraderzadem merhum Fuad; ikincisi, hacca gidip sekerat iinde tavaf ederken, tavaf iinde vefat eden lime Hanm namndaki merhume hemirem. Bu iki akrabamn lmleri, htiyar Risalesinde yazlan merhum Abdurrahmann vefat gibi beni alatrken, imann nuruyla o masum Fuad, o saliha hanm, insanlar yerinde meleklere, hurilere arkada olduklarn ve bu dnyann tehlike ve gnahlarndan kurtulduklarn manen, kalben grdm. O iddetli hzn yerinde byk bir sevin hissedip hem onlar, hem Fuadn pederi kardeim Abdlmecidi, hem kendimi tebrik ederek Erhamrrhimne teekkr ettim. Bu iki merhumeye rahmet duas niyetiyle buraya yazld, kaydedildi. Risale-i Nurdaki btn mizanlar ve muvazeneler, imann saadet-i dnyeviyeye ve uhreviyeye medar meyvelerini beyan ederler. Ve o kll ve byk meyveler, bu dnyada gsterdikleri saadet-i hayatiye ve lezzet-i mr cihetiyle, Her m'minin iman, ona bir saadet-i ebediyeyi kazandracak, belki smbl verecek ve o surette inkiaf edecek diye haber verirler. Ve o kll ve pek ok meyvelerinden be meyvesi, meyve-i Mira olarak Otuz
muvazene: denge. mmin: iman eden, inanan. nam: ad, isim. neretme: datma, yayma, sama. niyet: bir ii yapmay nceden dnme. nur: aydnlk, parlt, k. peder: baba. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet-i dnyeviye: dnya ile ilgili saadet, dnya hayatndaki mutluluk, dnya saadeti. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. saadet-i hayatiye: hayattaki mutluluk. saadet-i uhreviye: ahiretle ilgili saadet, ahiretteki mutluluk. sliha: temiz, saf, iyi iler yapan, dinin emirlerini tam olarak yerine getiren takva sahibi kadn. sekerat: lmek zere olan bir kiinin kendinden gemesi. suret: biim, tarz, grn. tavf: haccn artlarndan olarak, haclarn Kbenin etrafnda yedi kez dolamalar. tebessm: glmseme. teekkr: yaplan bir iyilik karsnda minnet, memnuniyet ve kr ifade etme, kretme. vaziyet: durum. vefat: lm

akraba: yaknlar, aralarnda soyca yaknlk bulunanlar, hsmlar. l: yce, yksek, ulu. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. biraderzade: karde ocuu, yeen. cihet: yn. dua: Allaha yalvarma, niyaz. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. Erhamr-Rhimn: merhamet edenlerin en merhametlisi olan Allah. feryat: haykrma, lk. gayet: son derece. gnah: Allahn emirlerine aykr davran, uygunsuz fiil, din su. hakikat: gerek, esas. hazn: keder meydana getiren, ac uyandran, hzn veren. hemire: kz karde, bac. hr: Cennet kz, Cennet gzeli. hzn: keder, tasa, gam, hzn. iman: inanma, itikat. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. kalben: kalp ile, kalpten. kll: umum, genel. lezzet-i mr: hayat, yaama lezzeti. manen: mana bakmndan, manaca. masum: susuz, gnahsz, saf, temiz. medar: sebep, vesile. mektep: eitim ve retim kuruluu, ilim ve irfan renilen yer, okul. merhum: rahmete kavumu, lm, l. merhume: vefat etmi, rahmete kavumu kadn. meyve-i Mira: Miran meyvesi, Miran faydal neticeleri. mizan: l, denge.

MEYVE RSALES

126 | ASA-YI MSA

Birinci Szn ahirinde ve be meyvesi Yirmi Drdnc Szn Beinci Dalnda numune olarak yazlm. Erkn- imaniyenin her birinin ayr ayr pek ok, belki hadsiz meyveleri olduu gibi, mecmuunun birden ok meyvelerinden bir meyvesi, koca Cennet ve biri de saadet-i ebediye ve biri de, belki en tatls da ryet-i lhiyedir diye, bata demitik. Ve Otuz kinci Szn ahirindeki muvazenede, imann saadet-i dreyne medar bir ksm semereleri gzel izah edilmi. man- bilkader rknnn kymettar meyveleri bu dnyada bulunduuna bir delil, umum lisannda
1

QnrdG ne npenG QnnrdpH nne'G e darbmesel olmutur. Yani, p n p p r n

Kadere iman eden, gamlardan kurtulur. Risale-i Kaderin ahirinde gzel bir temsil ile, iki adamn ahane bir sarayn bahesine girmesiyle, bir kll meyvesi beyan edilmi. Hatta ben kendi hayatmda binler tecrbelerimle grdm ve bildim ki, kadere iman olmazsa, hayat- dnyeviye saadeti mahvolur. Elim musibetlerde, ne vakit kadere iman cihetine bakardm, musibet gayet hafifleiyor gryordum ve Kadere iman etmeyen nasl yaayabilir? diye hayret ederdim. Melikeye iman rknnn kll meyvelerinden birisine Yirmi kinci Szn kinci Makamnda yle iaret edilmi ki:
1. Hadis-i erif: Ramuzl-Ehadis, 1:193.) ahir: son. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn. darbmesel: atasz, vecize. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. erkn- imaniye: imana ait esaslar. gam: keder, znt. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. iman: inanma, itikat. iman- bilkader: kadere inanmak. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kader: Cenab- Hakkn ezel ilmi ile, kinatta olmu ve olacak btn eylerin varlk ve yokluunu, gemi ve geleceini bilmesi. kymettar: kymetli, deerli. kll: umum, genel. lisan: dil. mahvolma: yok olma, ortadan kalkma, batma. mecmu: toplam, tm. medar: sebep, vesile. melike: melekler. musibet: felaket, bela. muvazene: denge. nmune: rnek. Risale-i Kader: Kader Risalesi. rkn: bir eyi meydana getiren esas unsurlardan her biri, direk, dayanak. ryet-i lhye: Allah grme, Allahn grlmesi. saadet: mutluluk. saadet-i dreyn: iki cihan saadeti, dnya ve ahiret mutluluu. saadet-i ebediye: sonu olmayan, sonsuz mutluluk. semere: meyve, gzel netice. ahane: mkemmel, muhteem. tecrbe: yaayarak elde edilen iyi veya kt kazanmlar. temsil: benzetme. umum: btn

ASA-YI MSA | 127

MEYVE RSALES

Azrail Aleyhisselm Cenab- Hakka mnacat edip demi: Kabz- ervah vazifesinde Senin ibadn benden ksecekler, ekva edecekler. Ona cevaben denilmi: Senin vazifene hastalklar ve musibetleri perde yapacam; t ibadmn ekvalar onlara gitsin, sana gelmesin.
aleyhisselam: Allahn selam onun zerine olsun. amel: yaparak, yapmak suretiyle, uygulamal, pratik, tecrb. cevaben: cevap olarak, karlk eklinde. cihet: yn. cz-i ihtiyar: icattan mahrum, hak kazanmaktan baka hi bir eye gc yetmeyen az bir arzu serbestlii, czi irade. cz: kk, az. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. ehemmiyetsiz: nemsiz. esbab- zhiriye: grne ait sebepler. esbap: sebepler, vastalar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakik: gerek. halk: yaratma, yarat. hass: adi, alak, baya. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hikmet: lah gaye, gizli sebep, fayda. hizmet-i ftriye: yaratltan gelen hizmet etme kabiliyeti. ibad: abdler, kullar, ibadet edenler. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihata: kuatma, iine alma. ispat: doruyu delillerle gsterme. itiraz: kabul etmediini belirtme, kar kma. izzet: eref, ycelik; kuvvet, kudret, stnlk. izzet-i rububiyet: Cenab- Hakkn yaratklar terbiye ve idare etmekte gsterdii izzet ve stnlk. kabiliyet: istidat, yetenek. kabz- ervah: ruhlarn alnmas, lme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kesb: Allah tarafndan verilen bir kabiliyetin sonradan insan tarafndan kazanlmas; ortaya karlmas. kudret: g, kuvvet, iktidar. kudret-i lhiye: Allahn kudreti, Allahn kudretiyle yapt iler, fi-

Aynen bu perdeler gibi, Azrail Aleyhisselmn vazifesi de bir perdedirt haksz ekvalar Cenab- Hakka gitmesin. nk, lmdeki hikmet ve rahmet ve gzellik ve maslahat cihetini herkes gremez. Zahire bakp itiraz eder, ekvaya balar. te bu haksz ekvalar Rahm-i Mutlaka gitmemek hikmetiyle, Azrail Aleyhisselm perde olmu. Aynen bunun gibi, btn meleklerin, belki btn esbab- zahiriyenin vazifeleri, izzet-i rububiyetin perdeleridir. T gzellikleri grnmeyen ve hikmetleri bilinmeyen eylerde kudret-i lhiyenin izzeti ve kudsiyeti ve rahmetinin ihatas muhafaza edilsin, itiraza hedef olmasn ve hasis ve ehemmiyetsiz ve merhametsiz eylerle kudretin mbaereti nazar- zahirde grnmesin. Yoksa, hibir sebebin hakik tesiri ve icada hi kabiliyeti olmadn, her eyde tevhid sikkeleri kat' gsterdiini, Risale-i Nur hadsiz delilleriyle ispat etmi. Halk etmek, icat etmek Ona mahsustur. Esbap, yalnz bir perdedir. Melike gibi zuur olanlarn, yalnz cz-i ihtiyaryla cz', icatsz, kesb denilen bir nevi hizmet-i ftriye ve amel bir nevi ubudiyetten baka ellerinde yoktur.
iller, tasarruflar. kudsiyet: kutsallk, mukaddeslik, azizlik. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. maslahat: uygun i. melike: melekler. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. muhafaza: koruma. musibet: felaket, bela. mbaeret: bir ie balama, girime, tutuma, bulama, temas. mnacat: Allaha dua etme, yalvarma, Onun manev huzurunda tazarru ve niyazda bulunma. nazar- zhir: zahir bak, d grne ehemmiyet vererek yapma. nev: eit, tr. Rahm-i Mutlak: mutlak merhamet sahibi olan Cenab- Hak. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sikke: almet, nian, turra. ekva: ikyet, yaknma, honutsuzluk, memnuniyetsizlik. tesir: etki. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. ubudiyet: kulluk. vazife: grev. zahir: d yz, grn. zuur: uurlu, uur sahibi.

MEYVE RSALES

128 | ASA-YI MSA

Evet, izzet ve azamet isterler ki, esbap perdedar- dest-i kudret ola akln nazarnda. Tevhid ve ehadiyet isterler ki, esbap ellerini eksinler tesir-i hakikden. te, nasl ki melekler ve umur-i hayriyede ve vcudiyede istihdam edilen zahir sebepler, gzellikleri grnmeyen ve bilinmeyen eylerde kudret-i Rabbaniyeyi kusurdan, zulmden muhafaza edip, takdis ve tesbih-i lhde birer vesiledirler. Aynen yle de, cinn ve ins eytanlar ve muzr maddelerin umur-i erriyede ve ademiyede istimalleri dahi, yine kudret-i Sbhaniyeyi gadirden ve haksz itirazlardan ve ekvalara hedef olmaktan kurtarmak ile takdis ve tesbihat- Rabbaniyeye ve kinattaki btn kusurattan mberra ve mnezzehiyetine hizmet ediyorlar. nk, btn kusurlar ademden ve kabiliyetsizlikten ve tahripten ve vazife yapmamaktan ki birer ademdirler ve vcudu olmayan adem fiillerden geliyor. Bu eytan ve erli perdeler, o kusurata merci olup, itiraz ve ekvalar bilistihkak kendilerine alarak, Cenab- Hakkn takdisine vesile oluyorlar. Zaten erli ve adem ve tahripi ilerde kuvvet ve iktidar lzm deil. Az bir fiil ve cz bir kuvvet, belki vazifesini yapmamakla, bazen byk ademler ve bozmaklar oluyor. O erir failler muktedir zannedilirler. Hlbuki, ademden baka hi tesirleri ve cz bir kesbden hari bir kuvvetleri yoktur. Fakat, o erler ademden geldiklerinden, o erirler hakik faildirler. Bilistihkak, eer zuur ise cezay ekerler. Demek, seyyiatta o fenalar, faildirler. Fakat, haseneler ve hayrlarda
adem: yokluk, hilik. adem: yoklukla ilgili, yoklua dair. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bilistihkak: lykyla, liyakat olarak, hakkyla, hak ederek. ceza: karlk, azap. cinn: cin taifesinden olan. cz: kk, az. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi, grnmesi. esbap: sebepler, vastalar. fail: fiili ileyen, yapan, tesir eden. fiil: i, hareket. gadir: zulm, hainlik. hakik: gerek. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hasene: hayrl amel, Allah rzasna uygun i. iktidar: g, idareyi elinde bulundurma. ins: insan cinsinden. istihdam: bir hizmette kullanma, altrma. istiml: kullanma. izzet: eref, ycelik; kuvvet, kudret, stnlk. kabiliyet: istidat, yetenek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kesb: Allah tarafndan verilen bir kabiliyetin sonradan insan tarafndan kazanlmas; ortaya karlmas. kudret-i Rabbaniye: her eyi terbiye eden Allahn sonsuz kudret ve kuvveti.

kudret-i Sbhaniye: her trl eksiklikten ve noksandan uzak olan Allahn gc. kusur: eksiklik, noksan, zr. kusrat: kusurlar, noksanlklar, eksiklikler, zrler. kuvvet: g, kudret. merci: merkez, dnlecek yer. muhafaza: koruma. muktedir: iktidarl, gc yeten. muzrr: zararl, zarar veren. mberra: temize km, aklanm; mstesna, azade. mnezzehiyet: hi bir eye muhta olmama, eksiksiz, noksansz, kusursuz olma. nazar: bak, nezdinde. perdedar- dest-i kudret: kudret elinin perdecisi, lh kudreti gizleyen, lh kudretin nndeki perde. seyyiat: seyyieler, fenalklar, ktlkler. ekva: ikyet, yaknma, honutsuzluk, memnuniyetsizlik. er: ktlk. erir: er ileyen, ktlk ileyen, fenalk yapan. eytan: eytana ait, eytana has, eytanla ilgli. tahrip: harap etme, ykma, bozma. takdis: yceltme, mukaddes sayma, kuds ve mbarek sayma. tesbihat- Rabbaniye: Allaha yaplan zikir, tesbih ve dualar. tesbih-i lh: Allah zikir ve tesbih etme. tesir: etki. tesir-i hakik: gerek tesir, etki. Tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. umur- hayriye ve vcdiye: hayrl iler ve vcutla alakal iler ve emirler. umur- hayriye: hayrl iler. umur- erriye ve ademiye: erle ilgili, kt, yoklua ve hilie dair iler. umur- erriye: erle ilgili iler, kt iler. vazife: grev. vesile: arac, vasta. vcut: beden, varlk. zahir: grnte olan; zahire, da ait olan. zan: sanma, kesin olarak bilmeksizin kuvvetli ihtimalle hkmetme. zuur: uurlu, uur sahibi. zulm: hakszlk

ASA-YI MSA | 129

MEYVE RSALES

ve amel-i salihte vcut olmasndan, o iyiler hakik fail ve messir deiller, belki kabildirler, feyz-i lhyi kabul ederler. Ve mkfatlar dahi srf bir fazl- lhdir, diye Kurn- Hakm,
1

nHnUnG Beh $G npa mnnnM rpe nnHnUnG Bne n nn n

adem: yokluk, hilik. lem: dnya, cihan. amel-i salih: Allah rzasna uygun hayrl i, dine uygun hareket, davran. ayet: Kurann her bir cmlesi. cz: az, paraya ait olan. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk, daimlik. elhsl: hasl, netice itibariyle, ksaca. envar: nurlar, aydnlklar, klar. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. fail: fiili ileyen, yapan, tesir eden. fazl- lh: Allahn lutfu, ihsan. feyz-i lh: Allahn feyzi, bolluu, lutfu. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakik: gerek. hall: zme, kark bir meseleyi phe edilmeyecek derecede aklama. hamd: methetme, vme, yceltme. hamet: ihtiam, heybet, byklk. hamet-i Rububiyet: Rabln, idare ve terbiye ediciliin hameti, heybeti, bykl. ihatal: kuatc. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. iman: inanma, itikat. ispat: doruyu delillerle gsterme. kabil: yetiebilir, istidatl. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kanun- mbareze: mcadele ve dvme kanunu. keramet: ermiesine yaplan i, hareket veya sylenen sz, fikir. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. kusur: eksiklik, noksan, zr. kll: umum, genel. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. merhametkrne: acyarak, merhamet gstererek. mesele: nemli konu.

rf rpa mnunS re ferman eder. n p n n p

Elhsl: Vcut kinatlar ve hadsiz adem lemleri birbirleriyle arprken ve Cennet ve Cehennem gibi meyveler verirken; ve btn vcut lemleri
2

! ornrdnG @ ! rnrdnG o

ve btn adem lemleri

$G nnroS @ $G nroS derken; ve ihatal bir kanun-i n

mbareze ile melekler eytanlarla ve hayrlar erlerle, t kalbin etrafndaki ilham vesvese ile mcadele ederken, birden meleklere imann bir meyvesi tecelli eder, meseleyi halledip karanlk kinat klandrr,
4

pVQrGh pGnsdG Qof *nG ayetinin envarndan bir nururn n ' o

nu bize gsterir. Ve bu meyve ne kadar tatl olduunu tattrr. kinci bir kll meyvesine Yirmi Drdnc ve elifler kerametini gsteren Yirmi Dokuzuncu Szler iaret edip, parlak bir surette meleklerin vcudunu ve vazifesini ispat etmiler. Evet, kinatn her tarafnda, cz ve kll her eyde, her nevide, kendini tanttrmak ve sevdirmek iinde merhametkrne bir hamet-i rububiyet, elbette o hamete, o merhamete, o tanttrmaya, o sevdirmeye kar
1. Sana her ne iyilik eriirse Allahtandr. Sana her ne ktlk gelirse, o da kendi kusurun sebebiyledir. (Nis Suresi: 79.) 2. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur. 3. Allah her trl kusur ve noksandan uzaktr. 4. Allah, gklerin ve yerin nurudur. (Nur Suresi: 35.)

messir: tesir eden, tesirini gsteren, eser ve iz brakan. mkfat: iyi bir i, hizmet veya baardan tr verilen ey, dl. nev: eit, tr. nur: aydnlk, parlt, k.

sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. suret: biim, ekil, tarz. er: ktlk. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma.

tecelli: belirme, bilinme, grnme. vazife: grev. vesvese: phe, kuruntu, kalbe gelen aslsz kt ve sinsi dnce. vcut: var olma, varlk

MEYVE RSALES

130 | ASA-YI MSA

kr ve takdis iinde bir geni ve ihatal ve uurkrne bir ubudiyetle mukabele etmesi lzm ve katdir. Ve uursuz cemadat ve erkn- azme-i kinat hesabna o vazifeyi ancak hadsiz melekler grebilir. Ve o saltanat- rububiyetin her tarafta, serda, Sreyyada, zeminin temelinde, dnda hakmne ve hametkrne icraatn onlar temsil edebilir. Mesel, felsefenin ruhsuz kanunlar pek karanlk ve vahetli gsterdikleri hilkat-i arziye ve vaziyet-i ftriyesini bu meyve ile nurlu, nsiyetli bir tarzda Sevr ve Hut namlarndaki iki melein omuzlarnda, yani nezaretlerinde; ve Cennetten getirilen ve fn kre-i arzn bk bir temel ta olmak, yani ileride bk Cennete bir ksmn devretmeye bir iaret iin, Sahret namnda uhrev bir madde, bir hakikat gnderilip, Sevr ve Hut meleklerine bir nokta-i istinat edilmi diye Ben srailin eski peygamberlerinden rivayet var ve bni Abbastan dahi mervidir. Maatteessf bu kuds mana, mrur-i zamanla bu tebih avamn nazarnda hakikat telkki edilmekle, akln haricinde bir suret alm. Madem melekler havada gezdikleri gibi toprakta ve tata ve yerin merkezinde de gezerler; elbette onlarn ve kre-i arzn stnde duracak cisman ta ve bala ve kze ihtiyalar yoktur. Hem, mesel kre-i arz, kre-i arzn nevileri adedince balar ve o nevilerin fertleri saysnca diller ve o fertlerin z ve yaprak ve meyveleri miktarnca tesbihatlar yapt iin, elbette o hametli ve uursuz ubudiyet-i ftriyeyi bilerek, uurdarne temsil edip, dergh- lhiyeye takdim etmek iin, krk bin bal ve her ba krk bin dil
avam: kltrl, yksek tabakadan olmayan; cahil halk tabakas. aza: organlar, uzuvlar. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. benisrail: srailoullar, Yahudiler. cemadat: canszlar, cansz yaratklar, kat cisimler. cisman: madd ve cisimli olmak. dergh- lhiye: Cenab- Hakkn dergh, kaps, kat. erkn- azme-i kinat: varlk leminin byk salam, nemli direkleri, destekleri. fn: lml, geici. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakimane: hikmetli bir ekilde. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hametkrane: hametlice, hametli bir ekilde. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. hilkat-i arzye: yeryznn yaratl. Hut: byk balk. icraat: iler. ihatal: kuatc. kanun: yasa. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kuds: mukaddes, yce. kre-i arz: yer kre, dnya. maatteessf: ne yazk ki,

zlerek belirteyim ki. madem: ...den dolay, byle ise. mervi: rivayet edilen, nakledilen. mesel: rnein. mukabele: karlk verme, karlama. mrur- zaman: zamann gemesi, zaman am; zamanla. nam: ad, isim. nazar: bak, dikkat. nev: eit, tr. nezaret: gzetme, bakma, kontrol etme. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. nurlu: kl, parltl. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. rivayet: bir haber, sz veya olay nakletme. ruh: hayat ve canllk veren ey. Sahret: byk sert ta, kaya. saltanat- Rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. ser: arz, yeryz. Sevr: kz, boa. suret: biim, tarz, grn. Sreyya: lker yldz, pervin. uurdarne: uura dayal olarak, uurlu bir ekilde. uurkrne: uurluca, uurlu bir ekilde. uursuz: idraksiz, bilgisiz. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. takdis: yceltme, mukaddes sayma, kuds ve mbarek sayma. tarz: biim, ekil. telkki: anlama, kabul etme. temsil: birinin, bir topluluun adna hareket etme. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. tebih: benzetme. ubudiyet: kulluk. ubudiyet-i ftriye: ftr, kainattaki her bir yaratn kendine has hal diliyle yapt kulluk. uhrev: ahirete dair, ahirete ait, ahiret lemiyle ilgili. nsiyet: alkanlk, lfet, dostluk. vahet: yaban ve vahi olan ey, medeniyetin zdd. vazife: grev. vaziyet-i ftriye: ftr, yaratltan gelen durum, hal. zemin: yeryz

ASA-YI MSA | 131

MEYVE RSALES

acip: tuhaf, hayrette brakan. ad: baya, aa, deersiz. lem: varlk snflarndan her biri. aleyhisselam: Allahn selam onun zerine olsun. ayn- hakikat: hakikatn asl, gerein t kendisi. beka: baklik, ebedlik, sonsuzluk. bilek: eksiz, phesiz. cemiyetli: pek ok zellikleri iine alan, kapsaml. ehemmiyetli: nemli. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. halk: yaratma, yarat. hamet: ihtiam, heybet, byklk. hamet-i Rububiyet: idare ve terbiye ediciliin hameti, heybeti, bykl. hilkat-i kinat: kinatn yaratl. icraat- lhiye: Cenab- Hakkn kinat ve mahlkat zerinde yapm olduu yksek tasarrufat ve iler. ihsanat- Rahmniye: ok merhametli olan Cenab- Hakkn iyilikleri, balar. ihsanat- rahmet: Cenab- Hakkn rahmetinin, merhametinin tecellisi olan ihsan, ikram, balar. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. Kadr-i Zlcell-i Velceml: sonsuz gzellik sahibi, byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kyas: bir eyi baka bir eye benzeterek hkm verme. kre-i arz: yer kre, dnya. mahiyet: bir eyin asl, esas, tabiat, nitelii. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. melike: melekler. melek-i mekkel: vekil tayin edilen melek. mucizat- sanat: sanat mucizeleri. muhbir-i sadk: doru haberci; Allah ve ahiretle ilgili doru haberler veren Peygamberimiz (a.s.m.) ve dier peygamberler. mukabil: karlk. muktez: iktiza eden, gereken. mnasebat- Rabbniye: her eyi terbiye ve idare eden Allahn kullar ile mnasebetleri, ilgileri. mteaffin: taaffn etmi, bozulmu, ryp kokumu. nev: eit, tr.

ile ve her bir dil ile krk bin tesbihat yapan bir melek-i mekkeli bulunacak ki, ayn- hakikat olarak muhbir-i sadk haber vermi. Ve hilkat-i kinatn en ehemmiyetli neticesi olan insanlarla mnasebat- Rabbaniyeyi tebli ve izhar eden Cebrail Aleyhisselm ve zhayat leminde en hametli ve en dehetli olan diriltmek ve hayat vermek ve lmle terhis etmekteki Hlka mahsus olan icraat- lhiyeyi yalnz temsil edip ubudiyetkrne nezaret eden srafil Aleyhisselm ve Azrail Aleyhisselm ve hayat dairesinde rahmetin en cemiyetli, en geni, en zevkli olan rzktaki ihsanat- Rahmaniyeye nezaretle beraber uursuz krleri uur ile temsil eden Mikil Aleyhisselm gibi meleklerin pek acip mahiyette olarak bulunmalar ve vcutlar ve ruhlarn bekalar, saltanat ve hamet-i rububiyetin muktezasdr. Onlarn ve her birinin mahsus taifelerinin vcutlar, kinatta gne gibi grnen saltanat ve hametin vcudu derecesinde katdir ve phesizdir. Melikeye ait baka maddeler bunlara kyas edilsin. Evet, kre-i arzda drt yz bin nevileri zhayattan halk eden, hatta en ad ve mteaffin maddelerden zruhlar oklukla yaratan ve her taraf onlarla enlendiren ve mucizat- sanatna kar onlara dilleriyle
1

$G nnroS ,*G nQnH ,*G nABne n n

2

dediren ve ihsanat-

rahmetine mukabil

ncnG *nG ,! tdGnh ,! odr nG o r or rn

hayvancklara sylettiren bir Kadr-i Zlcelli vel-Cemal,

1. Allah dilemi, ne gzel, ne mbarek yaratm! O her trl kusur ve noksandan uzaktr. 2. Ezelden ebede kadar her trl hamd ve kr Allaha mahsustur; Allah en byktr, en ycedir. nezaret: gzetme, bakma, kontrol etme. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rzk: Allahn ltuf ve ihsan ettii nimetler. saltanat: sultanlk, padiahlk. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. kr: Allahn nimetlerine kar memnunluk gsterme. taife: blk, takm, frka. takdim: arz etme, sunma. tebli: ulatrmak, bildirmek. temsil: birinin, bir topluluun adna hareket etme. terhis: izin verme, serbest brakma. tesbihat: Allah'n btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. ubudiyetkrne: kul olana yakr ekilde. vcut: var olma, varlk. zhayat: hayat sahibi. zruh: ruh sahibi, ruhlu, canl

MEYVE RSALES

132 | ASA-YI MSA

elbette, bilek velphe, koca semavata mnasip, isyansz ve daima ubudiyette olan sekeneleri ve ruhanleri yaratm, semavat enlendirmi, bo brakmam. Ve hayvanatn taifelerinden pek ok ziyade ayr ayr nevileri meleklerden icat etmi ki; bir ksm kck olarak yamur ve kar katrelerine binip sanat ve rahmet-i lhiyeyi kendi dilleriyle alklyorlar, bir ksm birer seyyar yldzlara binip feza-i kinatta seyahat iinde azamet ve izzet ve hamet-i rububiyete kar tek bir ve tehlil ile ubudiyetlerini leme iln ediyorlar. Evet, zaman- demden beri btn semav kitaplar ve dinler, meleklerin vcutlarna ve ubudiyetlerine ittifaklar ve btn asrlarda melekler ile konumalar ve muhavereler kesretli tevatr ile insanlar iinde vuku bulduunu nakil ve rivayetleri ise, grmediimiz Amerika insanlarnn vcutlar gibi, meleklerin vcutlarn ve bizimle alkadar olduklarn kat ispat eder. te imdi gel, iman nuruyla bu kll ikinci meyveye bak ve tat; nasl kinat batan baa enlendirip, gzelletirip bir mescid-i ekbere ve byk bir ibadethaneye eviriyor. Ve fen ve felsefenin souk, hayatsz, zulmetli, dehetli gstermelerine mukabil; hayatl, uurlu, kl, nsiyetli; tatl bir kinat gstererek, bk hayatn bir cilve-i lezzetini ehl-i imana derecesine gre dnyada dahi tattrr.
alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. lem: dnya, cihan. asr: yzyl. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. bilek velphe: eksiz ve phesiz. cilve-i lezzet: lezzet veren tecelli, cilve. dehetli: rktc, korkun. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. feza-i kinat: kinat fezas, uzay. hamet-i Rububiyet: Rabln, idare ve terbiye ediciliin hameti, heybeti, bykl. hayvnt: hayvanlar. ibadethane: ibadetgh, Allaha ibadet edilen yer, ibadet evi. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. iln: yayma, duyurma, bildirme. iman: inan, itikat. ispat: doruyu delillerle gsterme. isyan: bakaldrma, itaatsizlik, emre kar gelme. ittifak: birleme, fikir birlii etme. izzet: eref, ycelik; kuvvet, kudret, stnlk. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. katre: damla. kesretli: okluu olan, ok fazla. kll: umum, genel. mescit-i ekber: en byk mescit. muhavere: konuma, sohbet etme. mukabil: karlk. mnasip: uygun. nev: eit, tr. nur: aydnlk, parlt, k. rahmet-i lhye: Allahn sonsuz rahmeti, lh rahmet. rivayet: bir haber, sz veya olay nakletme. ruhan: gzle grlmeyen, cismi olmayan, elle tutulamayan varlklar. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. semavat: semalar, gkler. semav: Allah tarafndan olan, lh. seyyar: bir yerde durmayan yer deitiren gk cismi. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. taife: takm, gruh, familya. tehlil: Allahdan baka ilh olmadn ifade etme; l ilhe illllah szn tekrarlama, l ilhe illllah deme. tekbir: Ululama, yceltme; Allah ululama. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. ubudiyet: kulluk. nsiyet: alkanlk, lfet, dostluk. vuku: olma, meydana gelme. vcut: var olma, varlk. zaman- dem: Hz. dem zaman, insanln ilk devresi. ziyade: fazla, fazlasyla. zulmet: karanlk

ASA-YI MSA | 133

MEYVE RSALES

Tetimme
Nasl ki, vahdet ve ehadiyet srryla kinatn her tarafnda ayn kudret, ayn isim, ayn hikmet, ayn sanat bulunmasyla, Hlkn vahdet ve tasarrufu ve icat ve rububiyeti ve hallkyet ve kudsiyeti cz-kll her bir masnuun hl dili ile iln ediliyor; aynen yle de, her tarafta melekleri halk edip, her mahlkun lisan- hl ile uursuz yaptklar tesbihat meleklerin ubudiyetkrne dilleriyle yaptryor. Meleklerin hibir cihette hilf- emir hareketleri yoktur. Halis bir ubudiyetten baka hibir icat ve emirsiz hibir mdahale, hatta izinsiz efaatleri dahi olmaz.
cihet: yn. cz: tek maddeden meydana gelmi, btne ait olmayp zel olan. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi, grnmesi. hl: bir eyin duruu, grn ve iinde bulunan durum ve artlarn tm. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. halis: saf, samim. halk: yaratma, yarat. hallkyet: yaratclk. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hilf- emir: verilen emre zt, aykr. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. iln: yayma, duyurma, bildirme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kudret: g, kuvvet, iktidar. kudsiyet: kutsallk, mukaddeslik, azizlik. kusur: eksiklik, noksan, zr. kll: umum, genel, btn olan. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. masnu: sanatla yaplm eya, varlk. mazhar: nail olma, ereflenme. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mdahale: karma. rububiyet: Cenab- Hakkn her

Tam,

honeoj ne nonrnjh @ noenroe lOnpY rnH n rD n

srrna

mazhardrlar.

@
1. Allahn ikramda bulunduu kullardr. (Enbiya Suresi: 26.) 2. ..ve emredildikleri eyi yaparlar. (Tahrim Suresi: 6.) zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. sr: gizli hakikat. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. efaat: Hz. Peygamberin ve dier salih kullarn, baz gnahkr mminleri balamasn Allahtan dilemeleri. uursuz: idraksiz, bilgisiz. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. tetimme: bit konuyu veya eseri tamamlamak iin eklenen ksm, ek. ubudiyet: kulluk. ubudiyetkrne: kul olana yakr ekilde, kullua yakr tarzda. vahdet: birlik ve teklik

MEYVE RSALES

134 | ASA-YI MSA

Hatime
Gayet ehemmiyetli bir nkte-i icaziyeye dair, birden, ihtiyarsz, maripten sonra kalbe ihtar edilen ve sure-i
1

nrdG unpH oPoYnG rob n zhir bir p n

mucize-i gaybiyesini gsteren uzun bir hakikate ksa bir iarettir.

n n n r p n mpSnZ uT rpeh @ n`nN ne unT e @ pnrdG unpH oPoYnG rob u n n nT rpeh @ pnordG nKssdG nT rpeh @ nnbh GnPGp u n p p
2

W
@ nnM GnPGp mpSnM n

te, yalnz mana-i iar cihetinde bu sure-i azme-i harika, Kinatta, adem lemleri hesabna alan erirlerden ve ins ve cinn eytanlardan kendinizi muhafaza ediniz! Peygamberimize ve mmetine emrederek, her asra bakt gibi, mana-i iarsiyle bu acip asrmza daha ziyade, belki zahir bir tarzda bakar, Kurnn hizmetkrlarn istiazeye davet eder. Bu mucize-i gaybiye, be iaretle ksaca beyan edilecek. yle ki: Bu surenin her bir ayetinin manalar oktur. Yalnz mana-i iar ile be cmlesinde drt defa

nT kelimesini u

tekrar etmek ve kuvvetli mnasebet-i maneviye ile beraber drt tarzda bu asrn emsalsiz drt dehetli ve
1. De ki: Snrm sabahn Rabbine. (Felk Suresi: 1.) 2. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. De ki: Snrm sabahn Rabbine. Yaratt eylerin errinden. Karanl ktnde gecenin errinden. Dmlere fleyen byclerin errineden. Haset ettiinde hasetinin errinden. (Felk Suresi: 1-5.) acip: tuhaf, hayrette brakan. adem: yokluk, hilik. lem: varlk snflarndan her biri. asr: yzyl. ayet: Kurann her bir cmlesi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. cihet: yn. cinn: cin taifesinden olan. dair: alakal, ilgili. davet: arma, ar. dehetli: rktc, korkun. ehemmiyetli: nemli. emsal: benzerler. Gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hatime: son sz, bir eserin sonu ksm. hizmetkr: hizmet yapan

kimse, hizmeti. ihtar: dikkatini ekme, hatrlatma, uyar. ihtiyarsz: irade ve istem d. ins: insan cinsinden. istiaze: ezbillhimineeytnirracm veya nezbillh (kovulmu, lnetlenmi eytandan Allaha snrm) diyerek Allahn korumasna ve yardmna snma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. marip: gnein batma vakti, akam. mucize-i gaybiye: gayba ait mucize; zaman gelince ortaya kan ve gayb olarak haber verilen mucize. muhafaza: koruma. mnasebet-i manevye: manev mnasebet, manev yaknlk, manev irtibat, manev iliki, manev ilgi; maddeye dayanmayan yaknlk, madd olmayan iliki. nkte-i icaziye: artan, ciz brakan, mucizev mana ihtiva eden sz; ok veciz ve arpc nkte. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. sure-i azme-i harika: byk ve olaanst gzellikte ve zellikte olan sure. erir: er ileyen, ktlk ileyen, fenalk yapan. tarz: biim, ekil, suret. mmet: Mslmanlarn tamam; btn Mslmanlar. zahir: ak, ikar. ziyade: ok, fazla

ASA-YI MSA | 135

MEYVE RSALES

akim: neticesiz, sonu yok. bel: musibet, sknt. dehetli: rktc, korkun. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. emsal: rnekler, benzerler. Harb-i Umum: genel harp, 19141918 yllar arasnda cereyan eden Birinci Dnya Sava. harp: sava, cenk, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. haset: kskanlk, kskanma. hesab- cifr: cifir hesab. hesab- ebced: harflere verilen say deerleriyle ibarelerden gemie ve gelecee ait iaretler karmak, tarih drmek. Hicr: tarih balangc olarak Hz. Muhammedin hicretini esas alan takvim. hrs: agzllk, kanaatsizlik. hizmetkr: hizmet yapan kimse, hizmeti. husus: zel. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. iltica: snma, gvenme, dayanma. iltifat: gler yzle muamele, nazik davranma, gnl ho etme, tevecch etme, iyilik etme. ima: dolayl, st kapal ifade etme. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. irad- gayb: gayb olarak doru yolu gsterme, gafletten uyandrp hidayet yolunu gsterme. stiaze: ezbillhimineeytnirracm veya nezbillh (kovulmu, lnetlenmi eytandan Allaha snrm) diyerek Allahn korumasna ve yardmna snma. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kuvvet: g, kudret. madd: madde ile alakal, cisman. mana-y remiz: iaret edilen mana, dikkate sunulan anlam. manen: mana bakmndan, manaca. manev: manaya ait. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. mbareze: atma, kavga. nevi beer: insanolu, insanlar. pln: bir eyi gerekletirmek iin yaplan dzenleme. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah.

frtnal madd ve manev erlerine ve inklplarna ve mbarezelerine ayn tarih ile parmak basmak ve manen Bunlardan ekininiz! emretmek, elbette Kurnn icazna yakr bir irad- gaybdir. Mesel, bata
1

nrdG unpH oPoYnG rob cmlesi, bin yz p n

elli iki veya drt (1352-1354) tarihine, hesab- ebced ve cifriyle tevafuk edip, nev-i beerde en geni, hrs ve hasetle ve Birinci Harbin sebebiyle vukua gelmeye hazrlanan kinci Harb-i Umumye iaret eder ve mmet-i Muhammediyeye (a.s.m.) manen der: Bu harbe girmeyiniz ve Rabbinize iltica ediniz. Ve bir mana-i remziyle, Kurnn hizmetkrlarndan olan Risale-i Nur akirtlerine husus bir iltifat ile, onlarn Eskiehir hapsinden, dehetli bir erden, ayn tarihiyle, kurtulmalarna ve haklarndaki imha plnnn akim braklmasna remzen haber verir. Manen, stiaze ediniz! emreder gibi bir remiz verir. Hem mesel,
2

n`nN ne unT re cmlesi (edde saylmaz) n p

bin yz altm bir (1361) ederek, bu emsalsiz harbin merhametsiz ve zalimne tahribatna Rum ve Hicr tarihiyle parmak bast gibi, ayn zamanda btn kuvvetleriyle Kurnn hizmetine alan Nur akirtlerinin geni bir imha plnndan ve elim ve dehetli bir beldan ve Denizli hapsinden kurtulmalarna tevafukla, bir mana-i remz ile onlara da bakar. Halkn errinden kendinizi koruyunuz! gizli bir ima ile der.
1. De ki: Snrm sabahn Rabbine. (Felk Suresi: 1.) 2. Yaratt eylerin errinden. (Felk Suresi: 2.) Rahim: sonsuz merhamet sahibi olan Allah. Rahman: sonsuz merhamet sahibi ve efkatle btn varlklar rzklandran Allah. remiz: iaret, iaretle anlatma, isteini iaretle ifade etme. remzen: remiz ile, iaret ederek, iaretle. Rum: Osmanl devletinde mal ilerde kullanlan gne takvimi. Sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. akirt: talebe, renci. edde: Arapa ve Farsada bir harfin zerine konulan ve o harfi iki defa okutan iaret. er: ktlk. tahribat: tahripler, ykp bozmalar. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. mmet-i Muhammediye: Hz. Muhammede (a.s.m.) bal olan ve yolundan gidenler. vuku: olma, meydana gelme. zlmne: zalimce, zulmedercesine

MEYVE RSALES

136 | ASA-YI MSA

Hem mesel,

nordG nKssdG cmlesi (eddeler sap p p

inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. kuds: mukaddes, yce. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. leh: hakknda, onun iin, onun tarafna, ondan yana. lema-i icz- gayb: mucize derecesinde gayb parlt. madd: madde ile alakal, cisman. mahv: yok etme, ortadan kaldrma, batma. mana-y iar: yaz ve iaretlerle ifade edilen mana. manen: mana bakmndan. manev: manaya ait. medeniyet: bir topluluun hayat tarz, bilgi seviyesi, sanat gc, madd ve manev varl ile ilgili vasflarn tamam. mesel: rnein. muahede: iki veya daha ok devlet arasnda akdedilen anlama. mukaddert- beer: insanlarn bana gelen ve gelecek olan hdiseler. pln: bir eyi gerekletirmek iin yaplan dzenleme. rekabet: rakip olma hli, birbirini ekememe. sihirbaz: by yapan, byc, sihirbaz. siyas: politik. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. edde: Arapa ve Farsada harfin zerine konulan ve o harfi iki defa okutan iaret. er: ktlk. tahakkm: zorbalk etme, zorla hkmetme, hkm altna alma. tahavvl: deime, dnme, bakalama. tebeddl-i saltanat: saltanatn deimesi, hakimiyetin deimesi. telkin: fikir alama, zihinde yer ettirme. tenvin: Arapa bir kelimenin sonunu nun gibi okutmak zere konulan iaret. terakkiyat: ilerlemeler, gelimeler. tetabuk: birbirine uygun gelme. tevafuk: uyma, birbirine denk gelme. ukde: dm, ba. umum: herkese ait, genel. vahiyne: vahcesine, vahce. vcut: var olma, varlk

ylmaz) bin yz yirmi sekiz (1328); eer eddedeki lm saylsa, bin yz elli sekiz (1358) adediyle, bu umum harpleri yapan ecnebi gaddarlarn hrs ve haset ile bizdeki hrriyet inklbnn Kurn lehindeki neticelerini bozmak fikriyle, tebeddl-i saltanat ve Balkan ve talyan Harpleri ve Birinci Harb-i Umumnin patlamasyla madd ve manev erlerini siyas diplomatlarn radyo diliyle herkesin kafalarna sihirbaz ve zehirli flemeleriyle ve mukadderat- beerin dme ve ukdelerine gizli plnlarn telkin etmeleriyle bin senelik medeniyet terakkiyatn vahiyne mahveden erlerin vcuda gelmeye hazrlanmalar tarihine tevafuk ederek, nin tam manasna tetabuk eder. Hem mesel,
2

nordG nKssdG p p p

nnM GnPGp mpSnM unT rpeh cmlesi (edde n n

ve tenvin saylmaz) yine bin yz krk yedi (1347) edip, ayn tarihte, ecnebi muahedelerin icbaryla bu vatanda ehemmiyetli sarsntlar ve felsefenin tahakkmyle bu dindar millette ehemmiyetli tahavvller vcuda gelmesine ve ayn tarihte, devletlerde kinci Harb-i Umumyi ihzar eden dehetli hasetler ve rekabetlerin arpmalar tarihine bu mana-i iar ile tam tamna tevafuku ve manen tetabuku, elbette bu kuds surenin bir lema-i icaz- gaybsidir.
1. Dmlere fleyen bycler. (Felk Suresi: 4.) 2. Haset ettiinde hasetinin errinden. (Felk Suresi: 5.) dehetli: rktc, korkun. dindar: din kaidelere hakkyla riayet eden, dininin emirlerini yerine getiren. diplomat: siyasette becerikli olan, siyaseti, siyas. ecnebi: yabanc, baka milletten olan. ehemmiyetli: nemli. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. gaddar: zulm, hakszlk, merhametsizlik eden. Harb-i Umum: genel harp; 1914-1918 yllar arasnda olan Birinci Dnya Sava. harp: sava, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. haset: kskanlk, kskanma, ekemezlik. hrs: agzllk, kanaatsizlik. hrriyet: 1908 de II. Merutiyetin iln ile birlikte gerekleen yeni sistemin halk arasndaki ad. icbar: zorlama, zorla ve istei dnda bir i yaptrma. ihzar: hazr etme, hazrlama.

ASA-YI MSA | 137

MEYVE RSALES

Bir htar
Her bir ayetin mteaddit manalar vardr. Hem, her bir mana klldir, her asrda efrad bulunur; bahsimizde, bu asrmza bakan yalnz mana-i iar tabakasdr. Hem, o kll manada asrmz bir ferttir. Fakat hususiyet kesbetmi ki, ona tarihiyle bakar. Ben, drt senedir bu harbin ne safahatn ve ne de neticelerini ve ne de sulh olmu olmam bilmediimden ve sormadmdan, Bu kuds surenin, daha ne kadar, bu asra ve bu harbe iareti var? diye, daha onun kapsn almadm. Yoksa bu hazinede daha ok esrar var olduunu Risale-i Nurun eczalarndan hususan Rumuzat- Semaniye Risalelerinde beyan ve ispat edildiinden, onlara havale edip ksa kesiyorum. ***

Hatra Gelebilen Bir Sualin Cevabdr

ahir: son. asr: yzyl. ayet: Kurann her bir cmlesi. bahis: konu. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. ecza: czler, paralar, ksmlar. efrat: fertler. esrar: srlar, gizli hakikatler. gayet: son derece. halk: yaratma, yarat. harp: sava, cenk, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. harp: sava, cenk, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. havale: bir eyi baka bir yere veya zamana brakma. hazine: zengin ve deerli kaynak. hususan: bilhassa, zellikle. hususyet: hususlik, ayrc zellik. htar: hatrlatma, uyar. ima: dolayl, st kapal ifade etme. ispat: doruyu delillerle gsterme. kesb: kazanma. kuds: mukaddes, yce. kll: umum, genel, btn olan. latf: gzel, ho.

Bu lema-i icaziyede, bataki

n`nN ne unT e da hem n r p

e r p
2

, hem

nT u
3

kelimeleri hesaba girmesi; ve ahirde,

nnM GnPGp mpSnM unT reh yalnz nT kelimesi girmesi eh n pn u r pn nordG nKssdG uT rpeh ikisi de hesap p p p n n

girmemesi; ve

edilmemesi gayet ince ve ltif bir mnasebete ima ve remiz iindir. nk, halklarda erden baka hayrlar da
1. Yaratt eylerin errinden. (Felk Suresi: 2.) 2. Hased ettiinde hasetinin errinden. (Felk Suresi: 5.) 3. Dmlere fleyen byclerin errineden. (Felk Suresi: 4.) lema-i cziye: mucize derecesinde parlt. mana-y iar: yaz ve iaretlerle ifade edilen mana. mnasebet: iliki, alka. mteaddit: eitli, bir ok. remiz: iaret, iaretle anlatma, isteini iaretle ifade etme. safahat: safhalar, devreler. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Be- sual: soru. dizzaman Said Nursnin sulh: bar, anlaarak dmanl kaldrma. eserlerinin ad. Rumuzat- Semaniye: sekiz sure: Kurn- Kermin ayrldiaret anlamnda Bedizza- 114 blmden her biri. man Said Nursye ait bir ese- er: ktlk. tabaka: kat, katman rin ismi.

MEYVE RSALES

138 | ASA-YI MSA

var. Hem, btn er herkese gelmez. Buna, remzen bazyeti ifade eden
1

e r p

ve

nT u

girmiler. Hasid, haset

ettii zaman btn erdir. Bazyete lzum yoktur. Ve

nordG p nKssdG remziyle, kendi menfaatleri iin kre-i p p T keliun

arza ate atan fleyicilerin ve sihirbaz o diplomatlarn tahribata ait btn ileri ayn- erdir diye, daha mesine lzum kalmad. ***

Bu Sureye Ait Bir Nkte-i caziyenin Ha iyesidir

Nasl, bu sure be cmlesinden drt cmlesi ile bu asrmzn drt byk erli inklplarna ve frtnalarna mana-i iar ile bakar; aynen yle de, drt defa tekraren

p unT re

(edde saylmaz) kelimesiyle lem-i slmca en

dehetli olan Cengiz ve Hlg fitnesinin ve Abbasi devletinin inkraz zamannn asrna drt defa mana-i iar ile ve makam- cifr ile bakar ve parmak basar. Evet, eddesiz

r p unT be yz (500) eder; e doksandr

(90). stikbale bakan ok ayetler hem bu asrmza, hem o asrlara iaret etmeleri cihetinde, istikbalden haber veren mam- Ali (r.a.) ve Gavs- Azam (k.s.) dahi, aynen hem bu asrmza, hem o asra bakp haber vermiler.
1. Dmlere fleyen bycler. (Felk Suresi: 4.) lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. asr: yzyl. ayet: Kurann her bir cmlesi. ayn- er: errin, ktln t kendisi. bazyet: bazlarna ait olu, herkese ait olmama, herkesle alkal olmama. bazyet: bazlarna ait olu, herkese ait olmama, herkesle alkal olmama. cihet: yn. dehetli: rktc, korkun. diplomat: siyasette becerikli olan, siyaseti, siyas. fitne: karklk. Gavs- Azam: en byk gavs, Abdlkadir-i Geyln Hazretlerinin nam. haset: kskanlk, kskanma, ekemezlik. Hsid: haset eden, kskanan. haiye: dipnot. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. inkraz: snme, yok olma, tkenme, bitme. istikbal: gelecek zaman. kre-i arz: yer kre, dnya. makam- cifr: cifre ait ma-

kam, cifir hesabna gre ulalan netice, say deeri. mana-y iar: yaz ve iaretlerle ifade edilen mana. menfaat: fayda. nkte-i icaziye: artan, ciz brakan, mucizev mana ihtiva eden sz; ok veciz ve arpc nkte. remz: iaret, iaretle anlatma, isteini iaretle ifade etme. remzen: remiz ile, iaret ederek, iaretle. sihirbaz: by yapan, byc, sihirbaz. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. edde: Arapa ve Farsada iki defa okunmas gereken bir harfin zerine konulan ve o harfi iki defa okutan iaret. er: ktlk. tahribat: tahripler, ykp bozmalar. tekraren: defalarca, tekrarlanarak.

ASA-YI MSA | 139

MEYVE RSALES

nnbh GnPpG mpSnZ kelimeleri bu zamana deil, belki mpSnZ n nnbh GnPGp sekiz yz on (810) n

bin yz altm bir (1161) ve

ederek, o zamanlarda ehemmiyetli madd manev erlere iaret eder. Eer beraber olsa, Mild bin dokuz yz yetmi bir (1971) olur. O tarihte dehetli bir erden haber verir. Yirmi sene sonra imdiki tohumlarn mahsul slah olmazsa, elbette tokatlar dehetli olacak.

@@@

On Birinci Meselenin Ha iyesinin Bir Lhikasdr w

2

nrdG npe orTtdG nsJ rb pjudG p nGncGp u nn n r n

3 4

Ayetel-Krsnin tetimmesi olan

bin yz elli

(1350);

oZsdpH ro`rnj rna bin dokuz yz yirmi dokuz p n nrnrSG na $pH reDojh dokuz yz n p n pr n
6

(1929) veya 1928;

5

krk alt (946), Risaletn-Nur ismine muvafk;

7

nrKrdG pIhrrdpH o n o

bin yz krk yedi (1347);

ayetelkrs: Bakara Suresinin 255. ayeti. dehetli: rktc, korkun. ehemmiyetli: nemli. haiye: dipnot. slah: iyi duruma getirme, iyiletirme, dzeltme. lhika: ek, ilave. madd: madde ile alakal, cisman. mahsul: verim. manev: manaya ait, madd olmayan. mesele: nemli konu. Mild: Hz. sann doumunu balang alan takvim. muvafk: uygun, mnasip. Risaletn-Nur: Nur Risalesi, Be-

Gne'G j/sdG tdp h *nG @ /nY l/nS *Gnh nnd nnpfG eer o n n l r n

1. Karanlk ktnde geceden. (Felk Suresi: 3.) 2. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Dinde zorlama yoktur; doruluk sapklktan, iman kfrden iyice ayrlmtr. (Bakara Suresi: 256.) 3. Kim insanlar Allahn yolundan saptrp isyana srkleyen ve birer mbud gibi kymet verilen tautlar reddeder. (Bakara Suresi: 256.) 4. ve Allaha iman ederse, ite o yapmtr, (Bakara Suresi: 256.) 5. sapa salam bir kulpa. (Bakara Suresi: 256.) 6. Ki, o krlmaz ve kopmaz. Allah ise hereyi hakkyla iiten, hereyi hakkyla bilendir. (Bakara Suresi: 256.) 7. Allah iman edenlerin dostu ve yardmcsdr. (Bakara Suresi: 257.) dizzaman Said eserlerinin ad. eseri tamamlamak iin ekleNursnin er: ktlk. tetimme: bit konuyu veya nen ksm, ek

MEYVE RSALES

140 | ASA-YI MSA

beraber olsa bin on iki (1012), eer beraber olmazsa dokuz yz krk be (945) (bir edde saylmaz);
1

QtdGpG pnotdG npe roLjo bin yz yetmi iki (1372) p n o pr

2

(eddesiz);

oZsdG ooghBdp hnG Ghon`nc j/sdGnh o Do n r n

3

bin drt

yz on yedi (1417);
4

notdG Gp QtdG ne ronfoLrjo p n p p p

bin yz otuz sekiz (1338) (edde saylmaz);

hodp nN n/a rg QsdG onrUnG ='dho G bin iki yz doksan n o p n p

be (1295) (edde saylr) eder. Risaletn-Nurun hem iki kere ismine, hem suret-i mcahedesine, hem tahakkukuna ve telif ve tekemml zamanna tam tamna tevafukuyla beraber ehl-i kfrn bin iki yz doksan (1293) harbiyle lem-i slmn nurunu sndrmeye almas tarihine ve Birinci Harb-i Umumden istifade ile bin yz otuz sekizde (1338) bilfiil nurdan zulmata atmak iin yaplan dehetli muahedeler tarihine tam tamna tevafuku ve iinde mkerreren nur ve zulmat karlatrlmas ve bu mcahede-i maneviyede Kurnn nurundan gelen bir nur, ehl-i imana bir nokta-i istinat olacan mana-i iar ile haber veriyor, diye kalbime ihtar edildi. Ben de mecbur oldum, yazdm. Sonra baktm ki, manasnn mnasebeti bu asrmza o kadar kuvvetlidir ki, hi tevafuk emaresi olmasa da, yine bu ayetler, her asra bakt gibi mana-i iar ile bizimle de konuuyor kanaatim geldi.
1. 2. 3. 4. Onlar inkr karanlklarndan kurtarp hidayet nuruna kavuturur. (Bakara Suresi: 257.) nkr edenlerin dostu ise tautlardr. (Bakara Suresi: 257.) Onlar iman nurundan mahrum brakp inkr karanlklarna srkler. (Bakara Suresi: 257.) te onlar Cehennem ateinin ehlidir, orada ebediyen kalacaklardr. (Bakara Suresi: 257.) suza kadar. ehil: bir yerde oturan. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. ehl-i kfr: Allahn varlna ve birliine inanmayanlar, dinsizler, imanszlar. emare: almet, belirti, nian. Harb-i Umum: genel harp, 1914-1918 yllar arasnda olan Birinci Dnya Sava. harp: sava, cenk, devletler arasnda meydana gelen kanl ve silahl kavga. hidayet: doru inan ve yaay zere olmak.

lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. asr: yzyl. ayet: Kurann her bir cmlesi. bilfiil: bizzat kendi almas ile, kendi yaparak. dehetli: rktc, korkun. ebediyen: ebed olarak, son-

ihtar: dikkatini ekme, hatrlatma, uyar. iman: inanma, itikat. inkr: Allahn varlna, birliine inanmama, kabul etmeme. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. istifade: faydalanma, yararlanma. isyan: bakaldrma, itaatsizlik, emre kar gelme. kanaat: inanma, gr, fikir. kymet: deer. kulp: baz eya veya kaplarn halka eklinde olan sap. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik, imanszlk. mabut: kendisine ibadet edilen, tapnlan, kulluk edilen Allah. mahrum: bir eye sahip olamayan, yoksun. mana-y iar: yaz ve iaretlerle ifade edilen mana. mecbur: zorunda kalma. muahede: iki veya daha ok devlet arasnda akdedilen anlama, antlama. mcahede-i maneviye: manev olarak yaplan cihat. mkerreren: mkerrer olarak, tekrar olarak, tekrar be tekrar. mnasebet: ilgi, alka, yaknlk. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. nur: aydnlk, parlt, k. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. Rahman: sonsuz merhamet sahibi ve efkatle btn varlklar rzklandran Allah. Risaletn-Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. suret-i mcahede: cihad ekli. edde: Arapa ve Farsada harfin zerine konulan ve o harfi iki defa okutan iaret. taut: insanlar Allaha kar isyana sevk eden , isyankr; her batl mabut, eytan. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. tekemml: olgunlama, kemale erme, mkemmelleme. telif: kitap yazma, eser ortaya koyma. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. zulmat: karanlklar, dinsizlik, zulm ve klr

ASA-YI MSA | 141

MEYVE RSALES

brhan: delil, ispat, hccet. cereyan: fikir, sanat, siyaset hareketi. cihad: dmanla savama, Allah yolunda malla ve canla dmana kar savamak. cihad- din: mcadele etmek, din iin gayret gstermek. cihad- manev: ilim, fikir, dua gibi manev unsurlarla din dmanlarna kar koymak. cumhuriyet: siyas mekanizmas seimle kurulan, adalet ve hukukun stnlyle temel hak ve hrriyetleri salamay amalayan idare ekli. dstur-i siyas: siyas dstur, kanun, kaide. emare: almet, belirti, nian. hadsiz: snrsz, sonsuz. hk: doru, gerek, hakikat. hakikat: gerek, esas. hkmet: devlet. hrriyet-i vicdan: vicdan hrriyeti. icbar: zorlama, zorla ve istei dnda bir i yaptrma bask. ihbar- gayp: gemi veya gelecek zamana ait haberler. ikrah: zorlama, zorla yaptrma. iman- tahkik: imana dair btn meseleleri inceleyip delil ve brhan ile inanma. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. kanun- esas: ana prensipler, ana esaslar, ana kanun. keif: gizli bir eyi bulma, gizli bir eyi bulup meydana karma. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. lik: dnya ilerini din ilerinden ayran, din ilerini devlet ilerine kartrmayan, ldin, sekler. lema-i icaz: acze dren parlt, mucizelik parlts. madd: madde ile alakal, cisman. makam- cifr: cifre ait makam, cifir hesabna gre ulalan netice, say deeri. makam- ebced: ebcetle ilgili makam, ebced hesap. mana-y iar: yaz ve iaretlerle ifade edilen mana. manev: manaya ait, madd olmayan. menba: kaynak. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. mukabil: karlk. muvazene: denge. mbareze: atma, kavga. mcadele: savama, atma, kavga. mcahede-i diniye: dinle ilgili mcahede, mcadele.

Evet, evvel, bata

cmlesi, makam- cifr ve ebced ile bin yz elli (1350) tarihine parmak basar ve mana-i iar ile der: Geri o tarihte, dini dnyadan tefrik ile, dinde ikraha ve icbara ve mcahede-i diniyeye ve din iin silhla cihada muarz olan hrriyet-i vicdan, hkmetlerde bir kanun-i esas, bir dstur-i siyas oluyor. Ve hkmet, lik cumhuriyete dner. Fakat ona mukabil, manev bir cihad- din, iman- tahkik klcyla olacak. nk, dindeki rd-i irat ve hak ve hakikati gzlere gsterecek derecede kuvvetli brhanlar izhar edip tebyin ve tebeyyn eden bir nur Kurndan kacak, diye haber verip, bir lema-i icaz gsterir. Hem, t
2

rTtdG snJ rb pjudG p nGncGp o n n n r n

hodp nN kelimesine kadar, Risale-i Nurdaki n

btn muvazenelerin asl, menba olarak, aynen o muvazeneler gibi, mkerreren nur ve zulmat ve iman ve karanlklar karlatrmasyla gizli bir emaredir ki, o tarihte bulunan cihad- manev mbarezesinde byk bir kahraman, nur namnda Risale-i Nurdur ki, dinde bulunan yzer tlsmlar kefeden onun manev elmas klc madd kllara ihtiya brakmyor. Evet, hadsiz krler olsun ki, yirmi senedir Risale-i Nur, bu ihbar- gayb ve lema-i icaz bilfiil gstermitir. Ve bu srr- azm iindir ki, Risale-i Nur akirtleri, dnya siyasetine ve cereyanlarna ve madd mcadelelerine
1. Dinde zorlama yoktur; doruluk sapklktan, iman kfrden iyice ayrlmtr. (Bakara Suresi: 256.) 2. ...ebediyen kalacaklardr.

mkerreren: tekrar olarak, tekrar be tekrar. nam: ad, isim. nur: aydnlk, parlt, k. rt irat: rt ve irat; mkemmelen doru yola sevk etmek, slmiyet yoluna sevk ve olgunlatrma. srr- azm: byk sr.

siyaset: politika. akirt: talebe, renci. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tebeyyn: meydana kma, grnme, belli olma, anlalma. tebyn: belirtme, aka an-

latma, ak ak anlatma, beyan etme. tefrik: birbirinden ayrma, ayr tutma. tlsm: herkesin bilip zemedii gizli sr. zulmat: karanlklar, dinsizlik, zulm ve klr

MEYVE RSALES

142 | ASA-YI MSA

karmyorlar ve ehemmiyet vermiyorlar ve tenezzl etmiyorlar. Ve hakik akirtleri, en dehetli bir hasmna ve hakaretli tecavzne kar ona der: Ey bedbaht! Ben, seni idam- ebedden kurtarmaya ve fn hayvaniyetin en sfl ve elim derecesinden bir bk insaniyet saadetine karmaya alyorum. Sen benim lmme ve idamma alyorsun. Senin bu dnyada lezzetin pek az, pek ksa ve ahirette ceza ve bellarn pek ok ve pek uzundur. Ve benim lmm bir terhistir. Haydi defol! Senin ile uramam. Ne yaparsan yap der. O zalim dmanna hiddet deil, belki acyor, efkat ediyor. Keke kurtulsa idi diyerek, slahna alr. Saniyen:
1

@ 'rKrdG pIhordpH nnrnrSG pa $pH rpejo h nn rD n o nr 2 Gone'G nj/ds G dp h *nG t n

Bu iki kuds cmleler, kuvvetli mnasebet-i maneviye ile beraber; makam- cifr ve ebced hesabyla, birincisi, Risaletn-Nurun ismine; ikincisi, onun tahakkukuna ve tekemmlne ve parlak ftuhatna manen ve cifren tam tamna tetabuklar bir emaredir ki, Risaletn-Nur bu asrda, bu tarihte bir urvetl-vskadr. Yani ok muhkem kopmaz bir zincir ve bir hablullahtr. Ona elini atan, yapan necat bulur diye mana-i remziyle haber verir.
1. Ve [kim] Allaha iman ederse, ite o sapa salam bir kulpa yapmtr. (Bakara Suresi: 256.) 2. Allah iman edenlerin dostu ve yardmcsdr. (Bakara Suresi: 257.) ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. asr: yzyl. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. bedbaht: bahtsz, talihsiz, zavall. bel: musibet, sknt. ceza: karlk, azap. cifren: cifir ile, harflere verilen say kymetiyle ibarelerden gemie ve gelecee ait iaretler karmak suretiyle,. dehetli: rktc, korkun. ebced: ebced hesabna ait. ehemmiyet: nem, deer, kymet. elm: iddetli, ok dert ve keder veren. emare: almet, belirti, nian. fn: lml, geici. ftuhat: zaferler, fetihler, galibiyetler. hablullah: Allahn ipi. hakaret: hakirlik, hor grme, incitme, kk drme. hakik: gerek. hasm: muhalif, kar taraf, dman.

hayvaniyet: hayvanlk. hiddet: fke, kzgnlk. idam: yok olma. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. slah: iyi duruma getirme, iyiletirme, dzeltme. kuds: mukaddes, yce. makam- cifr: cifre ait makam, cifir hesabna gre ulalan netice, say deeri. makam- ebced: ebcetle ilgili makam, ebced mana, ebced hesap. mana-y remz: iaret edilen mana, dikkate sunulan anlam. manen: mana bakmndan, manaca. muhkem: salam, salamlatrlm, kuvvetli. mnasebet-i manevye: manev mnasebet, yaknlk, irtibat. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. Risaletn-Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet: mutluluk. saniyen: ikinci derecede, ikinci olarak. sfl: aalk, baya, di. akirt: talebe, renci. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tekemml: olgunlama, kemale erme, mkemmelleme. tenezzl: kendine aykr den bir ii veya durumu kabul etme, alalma. terhis: izin verme, serbest brakma. tetabuk: birbirine uygun gelme, uyma. urvetl-vska: kopmaz ve salam kulp; Mslmanlk. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan

ASA-YI MSA | 143

MEYVE RSALES

Salisen:

cifir ile Risaletn-Nura bir remzi var. yle ki: (HAYE)

Gne'G j/sdG dp h *nG cmlesi hem mana, hem o n t n

[Bu makamda perde indi, yazmaya izin verilmedi. Baka zamana tehir edildi.]

Said Nursi @@@

Risale-i Nur kahraman Hsrevin Meyvenin On Birinci Meselesi mnasebetiyle yazd mektubun bir parasdr.
4

prnpH ounoj pG mArnT rpe Gp h @ onfnroS pprSpH / s r n 5 kpFGnO GknHnG JncnHh $G onrMQh rrY onsdnG oo n n n n o nn

ahval: haller, durumlar. si: isyan eden, bakaldran. bk: geri kalan. bilhassa: zellikle. cifir: harflere verilen say kymeti ile gelecee veya geen hdiselere, ibarelerden tarih veya isme dair iaretler karmak ilm. dehetli: rktc, korkun. ehl-i gaflet: dnyaya daldndan dolay ahiretin farknda olmayan. hakikat: gerek, esas. hakik: gerek. haiye: dipnot. hayretfeza: hayreti artran. hususiyle: zellikle. ihtiva: iine alma, kapsama. iman: inanma, itikat. kabir: mezar. kymettar: kymetli, deerli. kulp: halka eklinde salam sap. mekn: yer, mahal. memleket: bir devletin topra, lke, yurt, vatan, diyar. memnu: yasaklanm, men edilmi, yasak. mesele: nemli konu. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mnasebet: vesile, -dan dolay. mthi: dehet veren, rkten, dehetli, korkun. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. nkte: ince manal, dndrc sz. remiz: iaret, iaretle anlatma, isteini iaretle ifade etme. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. Risaletn-Nur: Nur Risalesi, Be-

ok mbarek, ok kymettar, ok sevgili stadmz Efendimiz, Millet ve memleket iin ok byk gzellikleri ihtiva eden Meyve, Dokuz Meselesi ile, dehetli bir zamanda, mthi asiler iinde, en byk dmanlar arasnda hayretfeza bir surette akirtlerine necat vermeye vesile olmakla kalmam, Onuncu ve On Birinci Meseleleri ile hususuyla Nurun akirtlerini hakikat yollarnda alklam ve gidecekleri hakik meknlar olan kabirdeki ahvallerinden ve herkesi titreten ve bilhassa ehl-i gaflet iin
HAYE: Bu nktenin bak kalan ksm imdilik yazdrlmadnn sebebi, bir derece dnyaya, siyasete temasdr. Biz de bakmaktan memnuuz. Evet,
2

nrnnd nnrfrG spG bu tauta bakar ve baktrr p

1. 2. 3. 4.

Allah iman edenlerin dostu ve yardmcsdr. (Bakara Suresi: 257.) Muhakkak ki insan azgnlar.(lak Sresi:6) Allahn adyla. Onu her trl kusur ve noksandan tenzih ederim. Hibir ey yoktur ki, Onu vp Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.) 5. Allahn selm, rahmeti ve bereketi ebed ve daimi olarak zerinize olsun.

dizzaman Said eserlerinin ad.

Nursnin zenleme ve yrtme sanaty- akirt: talebe, renci. la ilgili gr veya anlay. taut: insanlar Allaha kar salisen: nc olarak. sure: Kurn- Kermin ayrld- isyana sevk eden , isyankr; her batl mabut, eytan. siyaset: hkmet etme, dev- 114 blmden her biri. let idaresi; devlet ilerini d- suret: biim, ekil, tarz. vesile: arac, vasta

MEYVE RSALES

144 | ASA-YI MSA

ok korkun, ok elemli, ok ackl bir menzil olan toprak altnda grecei ve konuaca melikelerle konumay ve refakati sevdirerek, bu mekna daha ok nsiyet izhar etmekle, bu korkulu ilk menzil hakkndaki fevkalhad korkularmz tadil etmi, nefes aldrm. Hususuyla o lemin nuran hayatn, benim gibi, gremeyenlerin ellerinde uaat yz binlerle senelik mesafelere uzanan bir elektrik lmbas hkmne gemi. Hem de, daima koklanlacak numunelik bir iek bahesi olmutur. Evet, biz, sevgili stadmza arz ediyoruz ki; her gn dersini hocasna okuyan bir talebe gibi, Nurdan aldmz feyizlerimizi, her vakit iin sevgili stadmza arz edelim. Fakat, sevgili stadmz imdilik konumalarn tatil buyurdular. Ey aziz stadm, Risale-i Nurun hakikati ve Meyvenin gzellii ve ieinin feyzi, beni minnettarne bir para memleketim namna konuturmu ve benim gibi konuan ok kalplere hayat vermi. imdi muhitimizde, Risale-i Nura kar atlan admlar ve uzatlan eller, Meyvenin On Birinci iei ile daha ok metanet kesb etmi, inkiaf etmi, faaliyete balamtr. ok hakir talebeniz Hsrev
mnevver. nmune: rnek. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. refakat: refiklik arkadalk. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. selm: bar, rahatlk, selmet, esenlik. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. uaat: ualar, nlar, parltlar. tadil: dorultma, dzeltme, aslna uygun ekilde deitirme. talebe: talep eden, renci. tenzih: Allah anna lyk olmayan eylerden, her trl eksik ve noksandan uzak ve yce tutma, mnezzeh sayma. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. nsiyet: alkanlk, lfet, dostluk

@@@
lem: dnya, cihan. arz: bir bye sunma, gsterme, bildirme. aziz: muhterem, saygn. bereket: mbareklik, bolluk, saadet. daim: srekli, devaml. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. elem: dert, znt, maddmanev ztrap. fevkalhad: haddinden fazla, pek ok, haddin tesinde, stnde. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. hakikat: gerek, esas. hakir: kk, aa, ehemmiyetsiz. hususiyle: zellikle. hkmne: yerine, deerine. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. sr: Kurn- Kermin 17. suresidir. Mekkede nazil olmutur. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. kesb: kazanma. kusur: eksiklik, noksan, zr. mekn: yer, mahal. melike: melekler. menzil: yer, konak. mesafe: uzaklk, ara. metanet: metin olma, dayankllk, salamlk. minnettarane: minnet duyarak, yaplan bir iyilie kar teekkr hissi tayarak. muhit: yre, evre. nam: ad, isim, yerine. nuran: nurlu, kl, parlak,

ASA-YI MSA | 145

MEYVE RSALES

Ispartadaki umum Risale-i Nur Talebeleri namna Ramazan tebriki mnasebetiyle yazlm ve on fkra ile tadil edilmi bir mektuptur.
2

prnpH ounoj pG mAT rpe Gp h @ onfnroS /prSpH / s r n r n

ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. Aleyhisselam: Allahn selam onun zerine olsun. ayet: Kurann her bir cmlesi. ayetlkbra: Risale-i Nurda 7. ua adl eser. brhan: delil, ispat, hccet. dadaa: grlt, beyhude tela ve ztrap. dert: hastalk, illet, ac, ar, sz. dua: Allaha yalvarma, niyaz. fed: gzden karma, uruna verme. feyz: bolluk, bereket, verimlilik. fkra: bent, madde, paragraf. fitne-i ahirzaman: ahirzaman fitnesi. gayet: son derece. gayret: alma, abalama. giriftar: tutulmu, yakalanm. hk: doru, gerek, hakikat. hakikat: gerek, esas. Hakm-i Lokman: Kurnda ad geen, peygamber olup olmad kesin olmayan, tleri, ahlk ve tbb szleri ile tannan byk bir zat. Hz. Lokman (a.s.), Hz. Davut a (a.s.) yetimi ve ondan ilim renmitir. Halk arasnda daha ok, bir hekim (doktor) olarak tannd iin Hekim-i Lokman olarak yad edilmitir. Hekim olduu hususunda limler ittifak etmektedirler. himmet: yardm, ihsan, ltuf. hccet: delil. irat: doru yolu gsterme, gafletten uyandrma. ispat: doruyu delillerle gsterme. keramet-i Aleviye: Hz. Aliye ait keramet, olaanst, fevkalde hl. keramet-i Gavsiye: Seyyid Abdlkadir Geylnnin kermeti. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madd: madde ile alakal, cisman. manev: manaya ait, madd olmayan.

Ey lem-i slmn dnya ve ahirette selmeti iin Kurnn feyziyle ve Risale-i Nurun hakikatiyle ve sadk akirtlerin himmetiyle mbarek gzlerinden ya yerine kan aktan; Ve ey fitne-i ahir zamann u dadaal ve frtnal zamannda Hazret-i Eyyub Aleyhisselmdan ziyade hastalklara, dertlere giriftar olan; Ve Kurnn nuru ile ve Risale-i Nurun brhanlaryla ve akirtlerin gayretiyle lem-i slmn madd ve manev hastalklarn Hakm-i Lokman gibi tedaviye alan; Ve ey mbarek ellerinde mevcut olan Nur paralarnn hak ve hakikat olduunu Kurnn otuz ayetiyle ve keramet-i Aleviye ve Gavsiye ile ispat eden; Ve ey kendisi hasta ve ihtiyar ve zayf ve gayet acnacak bir hlde olduuna gre, herkesten ziyade lem-i slma can feda eder derecesinde, acyarak, kendine fenalk etmek isteyenlere Kurnn hakikatiyle ve Risale-i Nurun hccetleriyle, Nur Talebelerinin sadkatlaryla hayrl dualar ve iyilik etmekle karlayan; Ve yazd mhim eserlerinden Ayetl-Kbrann tabyla, kendi zatna ve talebelerine gelen musibette hapishanelere den ve o zindanlar Kurnn iradyla ve
1. Allahn adyla. Onu her trl kusur ve noksandan tenzih ederim. 2. Hibir ey yoktur ki, Onu vp Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.) mevcut: var olan, bulunan, olan. musibet: felaket, bela. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mhim: nemli, ehemmiyetli. mnasebet: vesile, -dan dolay. nam: ad, yerine. nur: aydnlk, parlt, k. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sadkat: ballk, doruluk. sadk: sadakatli, dostluu ve ball iten olan. selmet: salimlik, eminlik; sknt, korku ve endieden uzak olma. akirt: talebe, renci. tb: basma, bask. tadil: dorultma, dzeltme, aslna uygun ekilde deitirme. talebe: talep eden, renci. umum: btn. zat: kendi, asl, z. zindan: hapishane. ziyade: ok, fazla

MEYVE RSALES

146 | ASA-YI MSA

Risale-i Nurun dersiyle ve akirtlerin itiyak ile bir medrese-i Yusufiyeye eviren ve bir dershane yapan; ve iimizde bulunan cahil olanlarn hepsini, Kurn o dershanede hatmettirerek karan ve o musibette, Kurnn kuvve-i kudsiyesiyle ve Risale-i Nurun tesellisiyle ve kardelerin tahammlleriyle, ihtiyar ve zayf olduu hlde, btn arlklarmz ve yklerimizi zerine alan; ve yazd Meyve ve Mdafaaname risaleleriyle Kurn- Mu'cizlbeyann icazyla ve Risale-i Nurun kuvvetli brhanlaryla ve akirtlerin ihls ile, izn-i lh ile zerinden kaplarn atrp beraat kazandran ve o gnde bize ve lem-i slma bayram yaptran; Ve hakikaten Risale-i Nurlar, nurun l nur olduunu ispat ederek, kyamete kadar serbest okunup ve yazlmasna hak kazandran; Ve lem-i slmn, Kurn- Azmann gda-i kudssiyle ve Nurun uhrev taamyla ve akirtlerinin itihasyla, ekmek, su ve hava gibi bu Nurlara pek ok ihtiyac olduunu ve bu Nurlar okuyup yazanlardan binler kii imanla kabre girdiini ispat eden; Ve kendisine mensup talebelerini hibir yerde malp ve mahcup etmeyen ve elyevm Kurnn semav dersleriyle Risale-i Nurun esasatyla ve akirtlerinin zekvetleriyle ve Meyvenin Onuncu ve On Birinci Mesele ve iekleriyle firak ateiyle gece gndz yanan kalplerimizi b- hayat ve arab- Kevser gibi o mbarek mesele ve iekler ile kalplerimizin ateini sndrp srur ve feraha sevk eden;
b- hayat: hayat suyu. lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. beret: temize kma; bir davann neticesinde susuz olduu anlalma. brhan: delil, ispat, hccet. cahil: Allah tanmayan, lh hakikatlerden habersiz, hak bilgisinden yoksun. dershane: ders verilen yer. elyevm: bugn, bugnk gnde, hl, henz, imdi, u anda, imdiki zamanda. esst: esaslar, kkler, temeller. ferah: gnl akl, sevin, sevinme. firak: ayrlk, hicran. gda-y kuds: mukaddes gda. hakikaten: hakikat olarak, dorusu, gerekten. hatm: Kurn- Kermi bandan sonuna kadar okuyup bitirme. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. ihls: halis, iten, samim, riyasz, karlksz sevgi ve ballk, gnlden gelen dostluk. iman: inanma, itikat. ispat: doruyu delillerle gsterme. itiha: fazla istek, arzu. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. izn-i lh: Allahn izni. kabir: mezar. Kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir

vakitte yklp mahvolmas. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. kuvve-i kudsiye: kuds kuvvet, Allahn srlarnn kendisinde gzkt peygamberlerin, vellerin kuvveti. malup: boyun eme, yenilme, yenilmi olma. mahcup: utanan, utanm, utanga. medrese-i Yusufiye: Yusufun medresesi, Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. mensup: bir eye veya kimseye alkas bulunan, bal olan. mesele: nemli konu. musibet: felaket, bela. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mdafaaname: mdafaa metni, savunma mektubu, savunma dilekesi. nurun al-nur: nur stne nur; gzelden de gzel, iyiden de iyi, aydnlktan da aydnlk. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. semav: Allah tarafndan olan, lh. sevk: ulatrma, yneltme. srur: sevin, mutluluk. akirt: talebe, renci. arab- Kevser: Kevser arab, Kevser suyu; Cennette bulunan Kevser Nehrinin sarho etmeyen lezzetli arab. taam: yemek, yiyecek. tahamml: zora dayanma, kt ve g durumlara kar koyabilme, katlanma. talebe: talep eden, renci. teselli: avutma, acsn dindirme. uhrev: ahirete dair, ahirete ait, ahiret lemiyle ilgili. zekvet: zekilik; abuk anlama, kavrama kabiliyeti

ASA-YI MSA | 147

MEYVE RSALES

lem: dnya, cihan. lem-i nur: nur lemi, aydnlk lemi. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. dahil: karma, girme. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehl-i hak: hak ehli, iman, slmiyet ve hak yolunda olan, hak mezhepte olan. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. emare: almet, belirti, nian. hccet: delil. icaz- manev: manen mucize olu. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. ihbarat- katiye: kesin, doru haberler. ispat: doruyu delillerle gsterme. kabir: mezar. kafir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. kanaat: inanma, gr, fikir. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kef-i kat: kesin keif. kefl-kubur: kabirdeki llerin hllerini anlama. keif: gizli bir eyi veya bir srr kalp gzyle grerek renme. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. malup: boyun eme, yenilme, yenilmi olma. melike: melekler. merhum: rahmete kavumu, lm, l. muannit: inat, ayak direyen. mucizat- Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) gsterdii mucizeler. mnis: allm, allan, alk,

Ve ey lemin Kurn- Azmann kat vaadiyle ve tehdidi ile ve Risale-i Nurun kef-i katsiyle ve merhum akirtlerinin mahedesiyle ve onlardaki kefelkubur sahiplerinin grmesiyle en ok korktuu lm, ehl-i iman iin idam- ebedden kurtarp bir terhis tezkeresine eviren ve lem-i nura gitmek iin gzel bir yolculuk olduunu ispat eden ve kfir ve mnafklar iin idam- ebed olduunu bildiren Kurn- Mu'cizlbeyann, bin mucizat- Ahmediye Aleyhissalt Vesselm ve krk vech-i icaznn tasdiki altnda ihbarat- katiyesiyle, ondan kan Risale-i Nurun en muannit dmanlarn malp eden hccetleriyle ve Nur akirtlerinin ok emarelerin ve tecrbelerin ve kanaatlerinin teslimi ile o korkun, karanlk, souk ve dar kabri, ehl-i iman iin Cennet ukurundan bir ukur ve Cennet bahesinin bir kaps olduunu ispat eden ve kfir ve mnafk zndklar iin Cehennem ukurundan ylan ve akreplerle dolu bir ukur olduunu ispat eden; ve oraya gelecek olan Mnker, Nekir isminde melikeleri ehl-i hak ve hakikat yolunda gidenler iin birer munis arkada yapan; ve Risale-i Nurun akirtlerini, talebe-i ulm snfna dahil edip, Mnker, Nekir suallerine Risale-i Nurla cevap verdiklerini merhum kahraman ehit Hafz Alinin vefatyla kefeden; ve hayatta bulunanlarmzn da yine Risale-i Nur ile cevap vermemizi rahmet-i lhiyeden dua ve niyaz eden; Ve Hazret i Kurn, Kurn- Azmann krk tabakadan her tabakaya gre bir nevi icaz- manevsini
nsiyetli. mnafk: kalbinde kfr gizledii hlde Mslman grnen, kfirliini gizleyerek Mslman gibi davranan. Mnker Nekir: sorgu melekleri, ldkten sonra insanlar sorgulayan melekler. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nev: eit, tr. niyaz: yalvarma, yakarma. rahmet-i lhye: Allahn sonsuz rahmeti, lh rahmet. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sual: soru. akirt: talebe, renci. tabaka: kat, katman. talebe-i ulm: ilim tahsil eden, ilimlerle uraan renci. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tecrbe: yaayarak elde edilen iyi veya kt kazanmlar. tehdit: korkutma, gzda verme. terhis: izin verme, serbest brakma. tezkere: belge, grevin bittiini belgeleyen izin kad. vaad: sz verme, aht. vech-i icaz: mucize yn. vefat: lme. zndk: Allaha ve ahirete inanmayan, Allah inkr eden, imansz, mnkir

MEYVE RSALES

148 | ASA-YI MSA

gstermesiyle ve umum kinata bakan kelm- ezel olmasyla ve tefsiri olan Risale-i Nurun Mucizat- Kurniye ve Rumuzat- Semaniye risaleleriyle ve Risale-i Nur Gl Fabrikasnn serktibi gibi kahraman kardelerin ve akirtlerin fevkalde gayretleriyle Asr- Saadetten beri byle harika bir surette mucizeli olarak yazlmasna hi kimse kadir olmad hlde, Risale-i Nurun kahraman bir ktibi olan Hsreve Yaz! emir buyurulmasyla, Levh-i Mahfuzdaki yazlan Kurn gibi yazlmas; ve Kurn- Azmann hak kelmullah olduunu ve btn semav kitaplarn en by ve en efdali ve bir Fatiha iinde binler Fatiha ve bir hls iinde binler hls ve hurufatnn birden on ve yz ve bin ve binler sevap ve hasene verdiklerini hi grlmedik ve iitilmedik pek gzel ve harika bir surette tarif ve ispat eden; ve Kurn- Mu'cizlbeyann, bin yz seneden beri icazn gstermesiyle ve muarzlarn durdurmasyla ve Nurun gzlere gsterir derecede zahir delilleriyle ve Nur akirtlerinin elmas kalemleriyle bu zamana kadar misli grlmedik Risale-i Nurun dnyaya ferman okuyan ve en mtemerrit ve muannitleri susturan Yirmi Beinci Sz ve zeyilleri krk vecihle icaz- Kurn olduunu ispat eden; Ve ey Hazret-i Peygamber Aleyhissalt Vesselmn hak peygamber olduuna ve umum yz yirmi drt bin peygamberlerin efdali ve seyyidi olduuna dair binler mucizelerini Mucizat- Ahmediye (a.s.m.) namndaki Risale-i Nuru ile gzel bir surette ispat eden; ve Kurn- Azmann Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn
aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. Asr- Saadet: Peygamberimiz Hz. Muhammedin (a.s.m.) peygamber olarak dnyada bulunduu devir. dair: alakal, ilgili. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. efdl: en faziletli, en stn. elmas: ok deerli. emir: i buyurma, buyruk. Fatiha: Kurn- Kerimin birinci suresi. ferman: emir, buyruk. fevkalde: olaanst. gayret: alma, abalama. hk: doru, gerek, hakikat. hrika: olaanst. hasene: hayrl amel, Allah rzasna uygun i. hurufat: harfler. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. icaz- Kurn: Kurnn mucizelii, Kurnn yksek, eriilmez ifadesi. hls: Kurn- Kermin 112. suresi. ispat: doruyu delillerle gsterme. kadir: bir ii yapmaya gc yeten, kuvvet sahibi olan. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. ktip: yazan, yazc. kelm- ezel: ezel sz, varlna balang olmayan Al-

lahn sz; Kurn- Kerm ayetleri. kelmullah: Allahn kelm, Kurn- Kerm. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kuran- Kerim. Levh-i Mahfuz: korunmu levha, Allahn ezel ilmiyle kinatta olmu ve olacak eylerin yazl olduu levha. misl: benzer, e. muannit: inat, ayak direyen. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. Mucizat- Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) gsterdii mucizeler. Mucizat- Kurniye: Kurnn mucizeleri. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mtemerrit: temerrt eden, inat, kt fiilinde inatlaan. nam: ad, isim. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. Rumuzat- Semaniye: sekiz iaret anlamnda Bedizzaman Said Nursye ait bir eserin ismi. semav: Allah tarafndan olan, lh. serktib: ba ktip. sevap: hayrl bir ie kar Allah tarafndan verilen mkfat; sevap. seyyid: efendi, en nde olan. suret: biim, tarz, grn. akirt: talebe, renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. umum: btn. vecih: cihet, yn. zahir: ak, ikar. zeyl: ek, ilve

ASA-YI MSA | 149

MEYVE RSALES

ciz: zayf, gsz, zavall. ahir: son. ahval: haller, durumlar. lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. aynelyakn: gzle grr derecede inanma. bayram- erif: erefli bayram. bel: musibet, sknt. benlik: nefsi nde tutma, enaniyet, kibir, gurur. beret: bir davann neticesinde susuz olduu anlalma. brhan: delil, ispat, hccet. cihet: yn, sebep, vesile. civar: evre, yre, etraf. def: kovma, uzaklatrma. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ecir: ahirete ait mkfat, hayr, ceza. efal: fiiller, iler. emsal-i kesire: pek ok benzerler, birok misiller. enaniyet: kendini beenme, bencillik, egoistlik. evvel: nce. fkra: ksm, fasl, blm. gayet: son derece. gurur: kibir, kendi yksek ve deerli tutarak bbrlenme. havali: blge, etraf, evre, civar. husus: zel. iln: yayma, duyurma, bildirme. intiar: yaylma, dalma, nerolunma. irtibat: balant, mnasebet. ispat: doruyu delillerle gsterme. sr: Kurn- Kermin 17. suresidir. Mekkede nazil olmutur. ittiba: tabi olma, uyma, itaat etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kaza: can veya mal kaybna sebep olan i, hdise. kemal-i metanet: tam ve mkemmel bir dayanklk. kusur: eksiklik, noksan, zr. Leyle-i Kadir: Kadir Gecesi, Kurn- Kermin dnya semasna nazil olduu gece. musibet: felaket, bela. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. merref: erefli, yce. mklt: mkiller, glkler, zorluklar, etinlikler. nihayet: son. niyaz: yalvarma, yakarma. nmune-i iktida: rnek alnp uyulacak tarzdaki nmune, uyulacak, tbi olunacak rnek. rahmeten lil-lemn: btn lemlere rahmet olan, Hz. Muhammed (a.s.m.). Ramazan- erif: mbarek, erefli Ramazan ay. ref: kaldrma, giderme.

rahmeten lillemn olduunu kinatta iln etmesiyle ve Nurun batan nihayete kadar onun rahmeten lillemn olduunu brhanlarla ispat etmesiyle ve o Resuln efal ve ahvali kinatta numune-i iktida olacak en salam, en gzel rehber olduunu hatta krlere de gstermesiyle ve Anadolu ve husus memleketlerde Nurun intiar zamannda bellarn refi ve susturulmasyla, musibetlerin gelmesi ahadetiyle ve Nur akirtlerinin gayet ar mkltlar iinde, kemal-i metanetle hizmet ve irtibatlaryla, o Zatn (a.s.m.) snnet-i seniyesine ittiba etmek ne kadar krl olduunu ve bir snnete bu zamanda ittibada yz ehidin ecrini kazandn bildiren; Ve sadaka kaza ve bely nasl defediyorsa, Risale-i Nurun da Anadoluya gelecek kazay, bely yirmi senedir defettiini aynelyakin ispat eden, stad- Ekremimiz Efendimiz Hazretleri! imdi, u Risale-i Nurun beraati, bata siz Sevgili stadmz, sonra biz ciz kusurlu talebelerinizi, sonra lem-i slm srura sevk ederek, ikinci byk bir bayram yaptrdndan siz mbarek stadmzn bu byk bayram- erifinizi tebrik ile ve yine nc bayram olan Ramazan- erifinizi ve Leyle-i Kadrinizi tebrik, emsal-i kesresiyle merref olmaklmz niyaz ve biz kusurlularn, kusurumuzun affn rica ederek, umumen selm ile mbarek ellerinizden per ve dualarnz temenni ederiz, Efendimiz Hazretleri.
Isparta ve havalisinde bulunan Nur Talebeleri

rehber: yol gsteren, klavuz. Resul: Allah tarafndan kendisine vahiy gelen, Allahn emirlerini insanlara bildirmekle vazifeli olan insan, peygamber. rica: dileme, isteme. sadaka: farz olmad hlde kiinin fakirlere verdii para, mal vs. gibi eyler. sevk: ulatrma, yneltme. snnet: Hz. Muhammedin (a.s.m.) Kurn dnda, Mslmanlara rnek olan mbarek sz, fiil ve emirleri, kabulleri veya takrirleri. Snnet-i Seniye: Hz. Muhammedin (a.s.m.) yce snneti; yksek hl, sz, tavr ve tasvipleri. srur: sevin, mutluluk. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. akirt: talebe, renci. ehit: Allahn ve yce dininin adn yceltme urunda cann feda ederek savata vurulup len Mslman. talebe: istekliler, talep edenler; renci. temenni: olmasn veya olmamasn isteme; dilek, istek. tenzih: Allah anna lyk olmayan eylerden, her trl eksik ve noksandan uzak ve yce tutma. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutarak anna layk ifadelerle anma. umumen: btn olarak. zat: azamet ve ululuk sahibi olan.

MEYVE RSALES

150 | ASA-YI MSA

Haddimden yz derece ziyade olan bu mektup muhteviyatn tevazu ile reddetmek bir kfran- nimet ve umum akirtlerin hsnzanlarna kar bir ihanet olmas ve aynen kabul etmek bir gurur, bir enaniyet ve benlik bulunmas cihetiyle umum namna Risale-i Nur ktibinin yazd bu uzun mektubu on fkralar ilve edip hem bir kr-i manev, hem gururdan, hem kfran- nimetten kurtulmak iin size bir suretini gnderiyorum ki, Meyvenin On Birinci Meselesinin ahirinde Risale-i Nurun Isparta ve civar talebelerinin bir mektubudur diye ilhak edilsin. Ben, bu mektubu, bu tadilt ile yazdmz hlde iki defa bir gvercin yanmzdaki pencereye geldi. eriye girecekti, Ceylann ban grd girmedi. Birka dakika sonra bakas aynen geldi. Yine yazan grd, girmedi. Ben dedim: Herhlde evvelki sere ve kudds kuu gibi mjdecilerdir. Veyahut bu mektup gibi mteaddit mektuplar yazdmzdan, mbarek mektubun tadili ile mbarekiyetini tebrik iin gelmiler; kanaatimiz geldi.

Said Nurs

had: snr. hsn-i zan: bir kimsenin veya bir hadisenin iyilii hakkndaki vicdan ve iyi kanaat. ihanet: hakszlk etme. ilhak: ilve etme, ekleme. kanaat: inanma, gr, fikir. ktip: yazan, yazc. kudds:. kfran- nimet: nimete kar nankrlk etme, Cenab- Hakkn ihsan ettii nimetleri bilmemek, hrmetsizlikte bulunmak. mesele: nemli konu. muhteviyt: iindekiler. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mbarekiyet: mbareklik, feyizlilik, bereketlilik. mteaddit: eitli, bir ok. nam: ad, yerine. Risale-i Nur: Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. suret: biim, ekil, tarz. akirt: talebe, renci. kr-i manev: insann duygu ve azalaryla ettii kr, manev kr. tadil: dorultma, dzeltme, aslna uygun ekilde deitirme. tadilt: deiiklikler, dzeltmeler. talebe: talep eden, renci. tevazu: alak gnlllk, kibirsizlik, bir kimsenin bakalarn kendinden kk grmemesi, onlara sayg ve sevgi gstermesi, mtevazilik. umum: btn. ziyade: ok, fazla.

ASA-YI MSA | 151

MEYVE RSALES

MEYVE RSALES

152 | ASA-YI MSA

Hccetllah'l-Blia Risalesi
Bu risaleyi Ankara ehl-i vukufu ok takdir ettikleri gibi; bu defa da beraatimize ehemmiyetli bir sebep ve kfr-i mutlak kran en keskin ve yksek kuvvetli bir hccet-i kta ve brhan- bhirdir.
On Bir Hccet-i maniyedir.

Asa-y Msa'dan kinci Ksm

Said Nurs

Hccetllahl-Blia: tevhide dair olan bir risalenin ad. hccet-i imaniye: imana ait deliller hccetler. ehl-i vukuf: bir konuya bilenler, o konuya vakf olanlar. takdir: beenme, beendiini bildirme.

beraat: bir dava sonucunda etmeme, kesin ve tam bir intemiz ve iliiksiz kma, aklk, kar. arlk, susuz olduunu anlalmak. hccet-i kta: kat'i delil, isehemmiyet: pek neli olma, pat. deerlilik. kfr-i mutlak: hibir imani brhan- bhir: byk ve gehkm, delili, hakikati kabul ni delil.

HCCETLLAHL-BLA RSALES

ASA-YI MSA | 153

KNC KISIM

*Ayet'l-Kbra

risalesi, Kastamonuda 1938de Trke olarak telif edilmitir.

Birinci Hccet-i maniye

Ayet'l-Kbra

KANATTAN HALIKINI SORAN BR SEYYAHIN MAHEDATIDIR.

BRNC HCCET- MANYE

154 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

X
ArnT rpe rpGh sp/a eh oVQrGh orsdG oGnsdG odn onJ m n r nn rn n ' u o s /rJ nonrnJ r'dh /prnpH ounjo Gp ron n n p n
1

@ GkQonZ k/nM nnc osfGp

BU AYET- MUAZZAMA gibi pek ok yt- Kurniye,

bu kinat Hlkn bildirmek cihetinde, her vakit ve herkesin en ok hayretle bakp zevkle mtala ettii en parlak bir sahife-i tevhid olan semavat en bata zikretmelerinden, en bata ona balamak muvafktr. Evet, bu dnya memleketine ve misafirhanesine gelen her bir misafir, gzn ap baktka grr ki, gayet keremkrne bir ziyafetgh ve gayet sanatkrne bir tehirgh ve gayet hametkrne bir ordugh ve talimgh ve gayet hayretkrne ve evkengizne bir seyrangh ve temaagh ve gayet manidarne ve hikmetperverne bir mtalagh olan bu gzel misafirhanenin
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Yedi gkle yer ve onlarn iindekiler Onu tesbih eder. Hibirey yoktur ki Onu vp tesbih etmesin; lkin siz onlarn tesbihini anlamazsnz. phesiz ki O Halmdir, ceza vermekte acele etmez; Gafrdur, gnahlar oka balar. (sra Suresi: 44.) ciz: zayf, gsz. beraet: temize kma; bir davann neticesinde susuz olduu anlalma. cell: nihayet derecede byklk, azamet, ululuk. Celceltiye: Peygamberimiz Resul-i Ekremin (a.s.m.) derslerine istinaden, asl cifir ve ebcet hesab ile alkal olarak Hz. Ali (r.a.) tarafndan telif edilen Sryanice bir kasidedir. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. ehemmiyetli: nemli. eman: eminlik, korkusuzluk. emniyet: eminlik, gvenlik, korkusuzluk. galebe: galip gelme, yenme, stnlk. gayet: son derece. hdise: olay. hakikat: gerek, esas. haiye: dipnot.

hametkrne: hametlice, hametli bir ekilde. hayretkrne: hayret ederek. hikmetperverne: her eyde fayda ve gaye gzetir ekilde. hkm: karar, emir. hrmet: haysiyet, eref. idrak: akl erdirme, anlama, kavrama kabiliyeti. kemal: olgunluk, mkemmellik, kusursuz, tam ve eksiksiz olma. keramet-i gaybiye: gaybla ilgili keramet, istikbal ile alkal keramet. keremkrne: cmerte, el akl ile. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. manidarne: manal ekilde. misfirhne: misafirlerin kald ev, geici bekleme yeri. muvafk: yerinde, uygun. necat: kurtulu, kurtulma, hals, selmet. ordugh: ordu yeri, ordunun barnp konaklad yer. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. Rahman: sonsuz merhamet sahibi ve efkatle btn varlklar rzklandran Allah. sahife-i tevhid: birlik sayfas; Allahn birliini gsteren sayfa. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. sanatkrne: sanatkarca, bir sanatkra yakacak yolda. semavat: semalar, gkler. sena: methetme, vme. seyrangh: seyir yeri, elence ve gezme yeri. evkengizne: ar istek uyandrr bir ekilde, keyif ve nee verecek ekilde. tab: basma, bask. talimgh: talim yeri, eitim yeri. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tavsif: vasflandrma, bir eyin i yz ve zelliklerini anlatma. temaagh: temaa yeri, seyir ve gezinti yeri. tehirgh: sergi yeri, herkese gsterme yeri. vesile: arac, vasta. zikretmek: anmak, bildirmek. ziyafetgh: ziyafet verilen yer

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 155

BRNC HCCET- MANYE

sahibini ve bu kitab- kebirin mellifini ve bu muhteem memleketin sultann tanmak ve bilmek iin iddetle merak ederken, en bata gklerin nur yaldz ile yazlan gzel yz grnr. Bana bak, aradn sana bildireceim der. O da bakar, grr ki: Bir ksm arzmzdan bin defa byk ve o byklerden bir ksm top gllesinden yetmi derece sratli yz binler ecram- semaviyeyi direksiz, drmeden durduran ve birbirine arpmadan fevkalhad abuk ve beraber gezdiren; yasz, sndrmeden mtemadiyen o hadsiz lmbalar yandran ve hibir grlt ve ihtill kartmadan o nihayetsiz byk ktleleri idare eden; ve gne ve kamerin vazifeleri gibi, hi isyan ettirmeden o pek byk mahlklar vazifelerle altran; ve iki kutbun dairesindeki hesap rakamlarna skmayan bir nihayetsiz uzaklk iinde, ayn zamanda, ayn kuvvet ve ayn tarz ve ayn sikke-i ftrat ve ayn surette, beraber, noksansz tasarruf eden; ve o pek byk mtecaviz kuvvetleri tayanlar, tecavz ettirmeden kanununa itaat ettiren; ve o nihayetsiz kalabaln enkazlar gibi, gn yzn kirletecek sprntlere meydan vermeden, pek parlak ve pek gzel temizlettiren; ve bir muntazam ordu manevras gibi manevra ile gezdiren; ve arz dndrmesiyle, o hametli manevrann baka bir surette hakik ve hayal tarzlarn her gece ve her sene, sinema levhalar gibi, seyirci mahlkatna gsteren bir tezahr-i rububiyet ve o rububiyet faaliyeti iinde grnen teshir, tedbir, tedvir, tanzim, tanzif, tavziften mrekkep bir hakikat, bu azameti
mtecaviz: saldrgan, belli snrn aan. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nur: aydnlk, parlt, k. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. sikke-i ftrat: yaratl sikkesi. sultan: padiah, hkmdar. suret: biim, tarz, grn. tanzif: temizleme. tanzim: dzenleme, sralama, tertipleme. tarz: biim, ekil, suret. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tavzif: vazifelendirme, grevlendirme. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tedbir: idare etme, ekip evirme. tedvir: ekip evirme, idare etme. teshir: emri altna alma, emrine itaat ettirme, boyun edirme. tezahr-i rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. vazife: grev. yaldz: eyaya altn ve gm grnts vermek iin yaplan ss

arz: yer, dnya. azamet: byklk, ululuk, ycelik. ecram- semaviye: gk cisimleri, yldzlar, gezegenler. enkaz: bir eyin yklmas neticesinde ortaya kan kalnt, moloz. fevkalhad: haddinden fazla, pek ok, haddin tesinde, stnde. glle: top mermisi. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakik: gerek. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. hayal: hayale ait, hayalle ilgili, hayale mensup. ihtill: isyan, ayaklanma, ba kaldrma. isyan: bakaldrma, itaatsizlik, emre kar gelme. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. kamer: Ay. kanun: yasa. kitab- kebir: byk kitap. kuvvet: fizik g, kudret. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. manevra: eitim ve deneme iin sava taklidi olarak yaplan hareketler, tatbikat. muhteem: hametli, yce. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. mellif: eser telif eden, kitap yazan. mrekkep: den olumu, -den olma.

BRNC HCCET- MANYE

156 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ve ihatat ile o Semavat Hlknn vcub-i vcuduna ve vahdetine ve mevcudiyeti semavatn mevcudiyetinden daha zahir bulunduuna bilmahede ahadet eder manasyla, Birinci Makamn Birinci Basamanda,

/ /pOoLh oLh 'nY sO i/ds G pOoLdrG pLGnrdG *G pG n'dGp o p o n o o s n n/M pnWnMpG pnY pIOnpH n/a ne /pH oGnsdG pJnMh p n nn n n p n ' p r n /XsdGnh p/`r sdGnh p/sdGnh pj/hdGnh pHsdGnh p/rdG p r r r s /r s
1

@ pInngnorH pn`orG pSGndr G p ns pn

denilmitir. Sonra, dnyaya gelen o yolcu adama ve misafire, cevv-i sema denilen ve maher-i acaip olan feza grlt ile konuarak baryor: Bana bak! Merakla aradn ve seni buraya gndereni benimle bilebilir ve bulabilirsin der. O misafir, onun eki fakat merhametli yzne bakar, mthi fakat mjdeli grltsn dinler, grr ki: Zemin ile asuman ortasnda muallkta durdurulan bulut, gayet hakmne ve rahmne bir tarzda zemin bahesini sular ve zemin ahalisine b- hayat getirir ve harareti, yani yaamak ateinin iddetini tadil eder ve ihtiyaca gre her yerin imdadna yetiir. Ve bu vazifeler gibi ok vazifeleri grmekle beraber, muntazam bir ordunun acele emirlere gre grnmesi ve gizlenmesi gibi,
1. Allahtan baka hibir ilah yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, vsat ve mkemmeliyeti bilmahede grnen teshir, tedbir, tedvir, tanzim, tanzif ve tavzif hakikatlerinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle, semavat btn iindekilerle beraber Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. b- hayat: hayat suyu. ahali: halk. asuman: gkyz, sema. bilmahede: grerek, bizzat ahit olarak. cevv-i sema: gkyz, hava lemi, uzay boluu. feza: kinatta, yldzlar arasndaki boluk, uzay. gayet: son derece. hakmne: hikmetli bir ekilde. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hararet: scaklk. ihatat: kuatmalar, etrafn sarmalar, iine almalar. imdat: yardm. maher-i acayip: hayret verici eylerin topland yer. mevcudiyet: mevcut olma, varlk. muallk: asl, aslm.

muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. mthi: dehet veren, rkten, dehetli, korkun. rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. semavat: semalar, gkler. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tadil: dorultma, dzeltme, denkletirme. tarz: biim, ekil, suret. vahdet: birlik ve teklik. vazife: grev. vcb-i vcud: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. zahir: ak, ikar. zemin: yeryz

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 157

BRNC HCCET- MANYE

birden cevvi dolduran o koca bulut dahi gizlenir, btn eczalar istirahate ekilir, hibir eseri grlmez. Sonra, Yamur bana ar! emrini ald anda, bir saat, belki birka dakika zarfnda toplanp cevvi doldurur, bir kumandann emrini bekler gibi durur. Sonra o yolcu, cevdeki rzgra bakar, grr ki: Hava o kadar ok vazifelerle gayet hakmne ve kermne istihdam olunur ki, gya o camit havann uursuz zerrelerinden her bir zerresi, bu Kinat Sultanndan gelen emirleri dinler, bilir ve hibirini geri brakmayarak, o kumandann kuvvetiyle yapar ve intizamla yerine getirir bir vaziyetle, zeminin btn nfuslarna nefes vermek ve zhayata lzumu bulunan hararet ve ziya ve elektrik gibi maddeleri ve sesleri nakletmek ve nebatatn telkihine vasta olmak gibi ok kll vazifelerde ve hizmetlerde bir dest-i gayb tarafndan gayet uurkrne ve almne ve hayatperverne istihdam olunuyor. Sonra yamura bakyor, grr ki: O ltif ve berrak ve tatl ve hiten ve gayb bir hazine-i rahmetten gnderilen katrelerde o kadar Rahman hediyeler ve vazifeler var ki; gya Rahmet, tecessm ederek katreler suretinde hazine-i Rabbaniyeden akyor manasnda olduundan, yamura rahmet nam verilmitir.
acip: tuhaf, hayerette brakan. Almne: ilmen bilerek. berrak: nurlu, pek parlak, duru, ak. camit: ruhsuz, cansz. cevv: atmosfer, yer ile gk aras. dest-i gayb: grnmez el. ecza: czler, paralar, ksmlar. garip: tuhaf, alacak. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. gayet: son derece. gya: sanki, szde. hakmne: hikmetli bir ekilde. hararet: scaklk. hayatperverne: hayata dkn bir ekilde, hayata taparcasna. hazine-i Rabbaniye: Allahn hazinesi. hazine-i rahmet: rahmet hazinesi. intizam: dzenlilik, dzgnlk. istihdam: bir hizmette kullanma, altrma. istirahat: dinlenme, rahatlama.

Sonra imee bakar ve rad (gk grlts) dinler, grr ki, pek acip ve garip hizmetlerde altrlyorlar. Sonra gzn eker, aklna bakar, kendi kendine der ki: Atlm pamuk gibi bu camit, uursuz bulut, elbette
kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. katre: damla. kermne: kermce, cmerte, bol ihsan ve ikram ile. kumandan: komutan. kll: umum, genel. latf: gzel, ho. nakil: bir eyi baka bir yere gtrme, tama. nam: ad, isim, lakap. nebatat: bitkiler. nfus: ruhlar, canlar. rad: gk grlemesi, gk grlts. Rahman: btn varlklarn rzklarn mnasip bir ekilde karlayan Allaha ait. rahmet: ltuf, nimet, faydal yamur iin sylenir. Sultan: mutlak iktidar sahibi olan; Allah. suret: biim, tarz, grn. uurkrne: uurluca, uurlu bir ekilde. uursuz: idraksiz, bilgisiz. tecessm: cisimleme, cisim haline gelme. telkih: dii meyveye erkek meyvenin tozunu alama, dllendirme. vasta: arac. vaziyet: durum. zarfnda: sresince. zemin: yeryz. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zhayat: hayat sahibi. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk.

BRNC HCCET- MANYE

158 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

bizleri bilmez ve bize acyp imdadmza kendi kendine komaz ve emirsiz meydana kmaz ve gizlenmez. Belki gayet Kadr ve Rahm bir Kumandann emriyle hareket eder ki, bir iz brakmadan gizlenir ve defaten meydana kar, i bana geer. Ve gayet Faal ve Mteal ve gayet cilveli ve hametli bir Sultann fermanyla ve kuvvetiyle vakit be vakit cev lemini doldurup boaltr ve mtemadiyen hikmetle yazar ve paydos ile bozar tahtasna ve mahv ve ispat levhasna ve hair ve kyamet suretine evirir. Ve gayet ltufkr ve ihsanperver ve gayet keremkr ve rububiyetperver bir Hkim-i Mdebbirin tedbiriyle rzgra biner ve dalar gibi yamur hazinelerini bindirir, muhta olan yerlere yetiir. Gya onlara acyp alayarak, gz yalaryla onlar ieklerle gldrr, gnein iddet-i ateini serinlendirir. Ve snger gibi, bahelerine su serper ve zemin yzn ykar, temizler. Hem o merakl yolcu kendi aklna der: Bu camit, hayatsz, uursuz, mtemadiyen alkanan, kararsz, frtnal, dadaal, sebatsz, hedefsiz u havann perdesiyle ve zahir suretiyle vcuda gelen yz binler hakmne ve rahmne ve sanatkrne iler ve ihsanlar ve imdatlar bilbedahe ispat eder ki, bu alkan rzgrn ve bu cevval hizmetkrn kendi bana hibir hareketi yok; belki gayet Kadr ve Alm ve gayet Hakm ve Kerm bir Amirin emriyle hareket eder. Gya her bir zerresi her bir ii bilir ve o Amirin her bir emrini anlar ve dinler bir nefer gibi, hava iinde cereyan eden her bir emr-i Rabbanyi dinler, itaat eder ki, btn hayvanatn teneffsne ve
lem: varlk snflarndan her biri. Alm: her eyi hakkyla bilen Allah. amir: emreden, buyuran. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. cevval: daim, hareket hlinde olan, koan dolaan. cilve: tecelli, grnt. defaten: birdenbire, bir defada, ni olarak. emr-i Rabban: Allahn emri. faal: ok ileyen, daima harekette bulunan, ok alan, aktif. ferman: emir, buyruk. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. Hkim-i Mdebbir: her eye hkmeden ve ileri dzenleyip idare eden, Allah. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn lleri diriltip mahere karmas. hayvanat: hayvanlar. hazine: zengin ve deerli kaynak. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hizmetkr: hizmet yapan kimse, hizmeti. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ihsanperver: ihsan etmeyi sever, ihsan edici, yardm se-

ver. imdat: yardm. ispat: salamlatrma, salam ve dayankl hle getirme. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. keremkr: kerem eden, ltfeden, eli ak olan, balayan, cmert. Kerm: ihsan ve ikram bol olan Allah. kyamet: btn kinatn Allah tarafndan tayin edilen bir vakitte yklp mahvolmas. ltufkr: ltuf edici. mahv: yok etme, ortadan kaldrma, batma. mteal: yksek, yce, ulu, li, byk. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nefer: asker, er. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. rububiyetperver: ihtiyaca cevap vermeyi ve terbiye etmeyi seven. sanatkrne: sanatkarca, bir sanatkra yakacak yolda. sebat: sabit durma. iddet-i ate: atein iddeti, yakcl. tedbir: idare etme, ekip evirme. teneffs: nefes alma, soluklanma, solunum. vakitbevakit: vakit vakit, zaman zaman. vcut: var olma, varlk. zahir: grnrde

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 159

BRNC HCCET- MANYE

yaamasna ve nebatatn telkihine ve bymesine ve hayatna lzumlu maddelerin yetitirilmesine ve bulutlarn sevk ve idaresine ve atesiz sefinelerin seyrseyahatine ve bilhassa seslerin ve bilhassa telsiz telefon ve telgraf ve radyo ile konumalarn isaline ve bu hizmetler gibi umum ve kll hizmetlerden baka, azot ve mvellidlhumuza (oksijen) gibi iki basit maddeden ibaret olan havann zerreleri, birbirinin misli iken zemin yznde yz binler tarzda bulunan Rabban sanatlarda kemal-i intizam ile bir dest-i hikmet tarafndan altrlyor gryorum. Demek,
1

pVQrGh pABnsdG nH pnorG ndGnh pnjdG pj/nJh rn n n r s p s /q r n

ayetinin tasrihiyle, rzgrn tasrifiyle hadsiz Rabban hizmetlerde istimal ve bulutlarn teshiriyle hadsiz Rahman ilerde istihdam ve havay o surette icat eden, ancak Vacibl-Vcud ve Kadr-i Klli ey ve lim-i Klli ey bir Rabb-i Zlcelli vel-kramdr der, hkmeder. Sonra yamura bakar, grr ki: Yamurun taneleri saysnca menfaatler ve katreleri adedince Rahman cilveler ve rehalar miktarnca hikmetler, iinde bulunuyor. Hem o irin ve ltif ve mbarek katreler, o kadar muntazam ve gzel halk ediliyor ki, hususan yaz mevsiminde gelen dolu, o kadar mizan ve intizam ile gnderiliyor ve iniyor ki, frtnalar ile alkanan ve byk eyleri arptran iddetli rzgrlar, onlarn muvazene ve intizamlarn bozmuyor; katreleri birbirine arpp, birletirip, zararl ktleler yapmyor. Ve bunlar gibi ok hakmne ilerde ve bilhassa zhayatta altrlan basit ve camit
1. Ve rzgrlar sevk etmesinde ve gkle yer arasnda Allahn emrine boyun emi bulutlarda... (Bakara Suresi: 164.) muvazene: denge. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mvellidlhumuza: oksijen. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hakka ait. Rabb-i Zlcelli vel-kram: byklk ve ikram sahibi olan Rab, Allah. reha: sznt, damla. sefine: gemi. sevk: nne katp srme, yneltme. seyrseyahat: hareket etme ve yolculuk. tarz: biim, ekil, suret. tasrif: istedii ekilde idare etme. tasrih: aka ifade ederek phe ve tereddtleri silme. teshir: emri altna alma, emrine itaat ettirme, boyun edirme. umum: herkese ait, genel. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah. zhayat: hayat sahibi.

lim-i Klli ey: her eyi bilen ve her ey ilm dahilinde olan Allah. ayet: Kurnn her bir cmlesi. bilhassa: zellikle. camit: ruhsuz, cansz. dest-i hikmet: hikmet eli, her eyi hikmetle yapan el. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakmne: hikmetli bir ekilde. halk: yaratma, yarat. hususan: bilhassa, zellikle. hkmetme: karar vermek, inanca varmak. ibaret: meydana gelen, oluan, mteekkil. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. intizam: dzenlilik, dzgnlk. sl: ulatrma, eritirme. istiml: kullanma. Kdir-i Klli ey: her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. katre: damla. kemal-i intizam: intizamn mkemmel oluu, tam ve eksiksiz dzen. menfaat: fayda. misil: benzer. mizan: l.

BRNC HCCET- MANYE

160 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ve uursuz mvellidlm ve mvellidlhumuza (hidrojen, oksijen) gibi iki basit maddeden terekkp eden bu su, yz binlerle hikmetli ve uurlu ve muhtelif hizmetlerde ve sanatlarda istihdam ediliyor. Demek, bu tecessm etmi ayn- rahmet olan yamur, ancak bir Rahman- Rahmin hazine-i gaybiye-i rahmetinde yaplyor ve nzulyle,
1

MQ ornjh Gnnb ne prnH re rdr G jo /ds G gh o nn r n o n o p n n o un non

hdise-i acibe-i cevviye: fezada, gkyznde meydana gelen artc olay. hrika: olaanst. hazine-i gaybiye-i rahmet: gayba ait rahmet hazineleri, Cenab- Hakkn var olan fakat u lemde grnmeyen rahmet hazineleri. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hkmnde: deerinde, yerinde. ihtar: hatrlatma, uyar. istihdam: bir hizmette kullanma, altrma. kudret: g, kuvvet, iktidar. maddeten: madd olarak. muhtelif: trl trl, eitli. Mdebbir-i Hakm: hikmetli i gren, her eyi hikmet ve tedbirle sevk idare eden, yapan; Cenab- Hak. mvellidl-humuza: oksijen. mvellidl-m: hidrojen. nr: ate. nur: aydnlk, parlt, k. nzul: yukardan aaya inme, ini. pamuk-misal: pamuk gibi. rad: gk grlemesi, gk grlts. Rahman- Rahm: rahman ve Rahim olan Allah; dnya ve ahirette yarattklarna sonsuz rahmet, efkat ve merhametiyle muamele eden Allah. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. uursuz: idraksiz, bilgisiz. tasrif: istedii ekilde idare etme. tecessm: cisimleme, cisim haline gelme. tefsr: aklama, tamamen aklama, izah. tenzil: indirme, peyderpey, yava yava indirme. terekkp: karp birleme, birden fazla eyin birlemesinden oluma. teshir: emri altna alma, emrine itaat ettirme, boyun edirme. vaziyet: durum. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zulmet: karanlk

ayetini maddeten tefsir ediyor. Sonra rad dinler ve berke (imee) bakar, grr ki: Bu iki hdise-i acibe-i cevviye tam tamna
2

prnH oYdG onjo h ve QnrHpH ogjn /pbH nnS Onjn / p r s u n p n r nr rn o

ayetlerini maddeten tefsir etmekle beraber, yamurun gelmesini haber verip, muhtalara mjde ediyorlar. Evet, hiten, birden harika bir grlt ile cevvi konuturmak ve fevkalde bir nur ve nr ile zulmetli cevvi kla doldurmak ve davari pamuk-misal ve dolu ve kar ve su tulumbas hkmnde olan bulutlar atelendirmek gibi hikmetli ve garabetli vaziyetlerle, ba aa, gafil insann bana tokmak gibi vuruyor, Ban kaldr, kendini tanttrmak isteyen faal ve kudretli bir Zatn harika ilerine bak. Sen babo olmadn gibi, bu hdiseler de babo olamazlar. Her birisi ok hikmetli vazifeler peinde koturuluyorlar. Bir Mdebbir-i Hakm tarafndan istihdam olunuyorlar diye ihtar ediyorlar. te, bu merakl yolcu, bu cevde, bulutu teshirden, rzgr tasriften, yamuru tenzilden ve hdisat- cevviyeyi
1. nsanlar mitsizlie dtklerinde yamuru indiren ve rahmetini her tarafa yayan da Odur. (ra Suresi: 28.) 2. Gk grlts Onu hamd ederek tesbih eder. (Rad Suresi: 13.) 3. imein parlts ise neredeyse gzleri alverir. (Nur Suresi: 43.) ayet: Kurnn her bir cmle- davari: da gibi, ykseke esiz, nefsine uyarak Allahn si. emirlerini unutan. bir yer, da byklnde. ayn- rahmet: rahmetin t faal: ok ileyen, daima hare- garabet: tuhaflk. kendisi. kette bulunan, ok alan, hdisat- cevviye: gkyznaktif. berk: imek. de meydan gelen deiimler, olaylar. cevv: atmosfer, yer ile gk fevkalde: olaanst. aras. gafil: gaflette bulunan, endi- hdise: olay.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 161

BRNC HCCET- MANYE

tedbirden terekkp eden bir hakikatin yksek ve aikr ahadetini iitir:

$pH or`ne'G der. Yani, Allaha ve bunlar

/pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G Gp nd' Gp nB o o o s

1

yaratana ve tedbirini grene tam iman ettim der. Birinci Makamn kinci Mertebesinde,

/rsdG /M pWnMGp pnY pInOnnH p/a ne p/nH rG p pn n n n n p p tn @ pInngnorH pn`orG npSGndr G p/HrsdGnh pj/r`sdGnh pj/rsdGnh p ns p
fkras, bu yolcunun cevve dair mezkr mahedatn ifade eder. (HTAR) Sonra, o seyahat-i fikriyeye alan o mtefekkir misafire, kre-i arz lisan- hliyle diyor ki: Gkte, fezada, havada ne geziyorsun? Gel, ben sana aradn tanttracam. Grdm vazifelerime bak ve sahifelerimi oku. O da bakar, grr ki: Arz, meczup bir Mevlev gibi iki hareketiyle gnlerin, senelerin, mevsimlerin husulne medar olan bir daireyi, har-i azamn meydan etrafnda iziyor. Ve zhayatn yz bin envan btn erzak ve levazmatlaryla iine alp feza denizinde kemal-i muvazene ve nizamla gezdiren ve
HTAR: Birinci Makamda geen otuz mertebe-i tevhidi bir para izah etmek isterdim. Fakat, imdiki vaziyetim ve hlimin msaadesizlii cihetiyle, yalnz gayet muhtasar brhanlarna ve mealinin tercmesine iktifaya mecbur oldum. Risale-i Nurun otuz, belki yz risalelerinde, bu otuz mertebe, delilleriyle, ayr ayr tarzlarda, her bir risalede bir ksm mertebeler beyan edildiinden, tafsili onlara havale edilmi.
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, vsat ve mkemmeliyeti bilmahede grnen teshir, tasrif, tenzil ve tedbir hakikatlerinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle, cevv-i sema btn iindekilerle beraber Onun vcub-i vcuduna dellet eder. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. meczup: cezbeye tutulmu, lh akla akl dengesi deimi kimse, divane. medar: sebep, vesile. mertebe: derece, basamak. Mevlev: Mevlevlik tarikatna mensup kimse. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. mahedat: gzlemler. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. nizam: dzgnlk, tertip. sahife: sayfa. seyahat-i fikriye: fikir seyahati. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tedbir: idare etme, ekip evirme. vazife: grev. zhayat: hayat sahibi.

arz: yer, dnya. aikr: ak, belli, meydanda. enva: eitler, trler, neviler. erzak: yiyecek, iecek; yenilecek, iilecek eyler, azklar. feza: kinatta, yldzlar arasndaki boluk, uzay. fkra: bent, madde, paragraf. hakikat: gerek, esas. har-i azam: byk hair, byk dirili ve toplanma yeri. husul: hasl olma, meydana gelme, peyd olma. iman: inanma, itikat. kemal-i muvazene: dengenin ve lnn kusursuzluu, mkemmel derecede ll ve dengeli olma. kre-i arz: yer kre, dnya. levazmat: lzumlu maddeler, ihtiya maddeleri.

BRNC HCCET- MANYE

162 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

gne etrafnda seyahat eden muhteem ve musahhar bir sefine-i Rabbaniyedir. Sonra, sahifelerine bakar, grr ki: Bablarndaki her bir sahifesi, binler ytyla arzn Rabbini tanttryor. Umumunu okumak iin vakit bulamadndan, yalnz bir tek sahife olan zhayatn bahar faslnda icat ve idaresine bakar, mahede eder ki: Yz bin envan hadsiz efratlarnn suretleri, basit bir maddeden gayet muntazam alyor; ve gayet rahmne terbiye ediliyor; ve gayet mucizne, bir ksmnn tohumlarna kanatklar verip, onlar uurmak suretiyle nerettiriliyor; ve gayet mdebbirne idare olunuyor; ve gayet mfikane iae ve itam ediliyor; ve gayet rahmne ve rezzakane hadsiz ve eit eit ve lezzetli ve tatl rzklar, hiten ve kuru topraktan ve birbirinin misli ve farklar pek az ve kemik gibi kklerden, ekirdeklerden, su katrelerinden yetitiriliyor. Her bahara, bir vagon gibi, hazine-i gayptan yz bin nevi etime ve levazmat, kemal-i intizam ile yklenip zhayata gnderiliyor. Ve bilhassa o erzak paketleri iinde yavrulara gnderilen st konserveleri ve validelerinin efkatli sinelerinde aslan ekerli st tulumbacklarn gndermek, o kadar efkat ve merhamet ve hikmet iinde grnyor ki, bilbedahe bir Rahman- Rahmin gayet mfikane ve mrebbiyne bir cilve-i rahmeti ve ihsan olduunu ispat eder. Elhsl, bu sahife-i hayatiye-i bahariye har-i azamn yz bin numunelerini ve misallerini gstermekle,
yt: iaretler, deliller; Allahn varlk ve birliine iaret eden deliller. bab: ksm, blm, bahis. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilhassa: zellikle. cilve-i rahmet: Cenab- Hakkn merhamet, efkat ve ltfunun grnts, rahmet tecellileri. elhsl: hasl, netice itibariyle, ksaca. etime: yemekler, alar, taamlar. fasl: ksm, blm. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hazine-i gayp: gayp hazinesi, var olan fakat grnmeyen hazine. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. iae: geindirme, besleme, yaatma. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ispat: doruyu delillerle gsterme. itam: yemek yedirme, yemek verme. katre: damla. kemal-i intizam: intizamn mkemmel oluu, tam ve eksiksiz dzen. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. misal: benzer, rnek. misil: benzer.

mucizne: mucizeli bir ekilde. muhteem: hametli, yce. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. musahhar: boyun een, emir altna giren. mdebbirne: mdebbir olana yakr ekilde, tedbirlice. mrebbiyne: mrebb olana yakr ekilde, terbiye edecek ekilde, eiterek. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. mfikane: efkatle, merhametle, acyarak. neretme: datma, yayma, sama. nevi: eit, tr. numune: rnek. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. rahmne: rahm olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. Rahman- Rahm: rahman ve Rahim olan Allah; dnya ve ahirette yarattklarna sonsuz rahmet, efkat ve merhametiyle muamele eden Allah. rezzakane: rzk verene, Rezzaka yakr surette. rzk: Allahn ltuf ve ihsan ettii nimetler. sahife: sayfa. sahife-i hayatiye-i bahariye: bahara ait hayat sayfas. sefine-i Rabbaniye: Allahn yarattklarn tayan gemi; dnya. seyahat: yolculuk. sne: gs. suret: biim, tarz, grn. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. terbiye: besleyip bytme, yetitirme. umum: btn. valide: ana, anne.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 163

BRNC HCCET- MANYE

pG npJe nrnH nVQrG proj nc $G pnrMQ Qn`K'G pG rorfna s rn rn rn n p ='

1

@ lj/b mArT c 'nY gh JrnrG pond ndp P n n qp o n o n ' r '

ayetini maddeten gayet parlak tefsir ettii gibi; bu ayet dahi, bu sahifenin manalarn mucizne ifade eder. Ve arzn, btn sahifeleriyle, bykl nispetinde ve kuvvetinde
2

og Gp n'dpG nB dediini anlad. n s

te, kre-i arzn yirmiden ziyade byk sahifelerinden bir tek sahifenin yirmi vechinden bir tek vechinin muhtasar ahadeti ile, o yolcunun sair vecihlerin sahifelerindeki mahedat manasnda olarak ve o mahedatlar ifade iin, Birinci Makamn nc Mertebesinde byle denilmi:

nnnY pInOnnH nY neh n/a ne p/npH oVQrG pJrMh / p p rnn n r n pn n j/RnJh pspMsndr Gnh pHsdGnh pHsdGnh p/rdG pn/nM pWnMpG p r n npr /r s n
3

pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G pG n'dpG nB / o o o s

pInnrG phnP p/ndp pnTnYrGh pIQGnOrGh pnnanorGh QhoordG p n n p n n p @ pInngnorH pn`orG pnpesdG seBnrdG psp/MsdGnh pp'MdGnh p ns p s r s
Sonra, o mtefekkir yolcu, her sahifeyi okuduka saadet anahtar olan iman kuvvetlenip ve manev terakkiyatn miftah olan marifeti ziyadeleip ve btn kemaltn esas ve madeni olan iman- billh hakikati bir derece daha inkiaf edip manev ok zevkleri ve lezzetleri
1. imdi bak Allahn rahmet eserlerine: Yeryzn lmnn ardndan nasl diriltiyor? Bunu yapan, elbette lleri de ylece diriltecektir; O her eye hakkyla kadirdir. (Rum Suresi: 50.) 2. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Bakara Suresi: 163, 255; l-i mran Suresi: 2, 6; Kasas Suresi: 88.) 3. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, umumiyeti, mul ve mkemmeliyeti bilmahede grnen teshir, tedbir, terbiye, tohumlarn fetih ve muhafazas, btn zhayatn idare ve iaesi, rahmaniyet ve rahmiyet hakikatlerinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle, arz btn iindekiler ve zerindekilerle birlikte Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. nen, dnr. nispet: oran, deer. saadet: mutluluk. sair: dier, baka, teki. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. terakkiyat: ilerlemeler, gelimeler. vecih: cihet, yn. ziyade: ok, fazla.

ayet: Kurnn her bir cmlesi. hakikat: gerek, esas. iman: inanma, itikat. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kre-i arz: yer kre, dnya. maddeten: madd olarak. maden: asl, esas, kaynak. manev: manaya ait, madd olmayan. marifet: bilme, derin bilgi. miftah: aan alet, anahtar. muhtasar: ksaltlm, zet. mahedat: gzlemler. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere d-

BRNC HCCET- MANYE

164 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

verdike onun merakn iddetle tahrik ettiinden; sema, cev ve arzn mkemmel ve kat derslerini dinledii hlde,
1

j/ne rpe rng deyip dururken, denizlerin ve byk nem

hirlerin cezbekrne cuhurula zikirlerini ve hazin ve leziz seslerini iitir. Lisan- hl ve lisan- kl ile Bize de bak, bizi de oku derler. O da bakar, grr ki: Hayattarne mtemadiyen alkanan ve dalmak ve dklmek ve istil etmek ftratnda olan denizler, arz kuatp, arz ile beraber gayet sratli bir surette bir senede yirmi be bin senelik bir dairede koturulduu hlde, ne dalrlar, ne dklrler ve ne de komularndaki topraa tecavz ederler. Demek, gayet kudretli ve azametli bir Zatn emriyle ve kuvvetiyle dururlar, gezerler, muhafaza olurlar. Sonra denizlerin ilerine bakar, grr ki: Gayet gzel ve ziynetli ve muntazam cevherlerinden baka, binlerce eit hayvanatn iae ve idareleri ve tevelldat ve vefiyatlar o kadar muntazamdr; basit bir kum ve ac bir sudan verilen erzaklar ve tayinatlar o kadar mkemmeldir ki, bilbedahe bir Kadr-i Zlcellin, bir Rahm-i Zlcemalin idare ve iaesiyle olduunu ispat eder. Sonra, o misafir, nehirlere bakar, grr ki: Menfaatleri ve vazifeleri ve varidat ve sarfiyatlar o kadar hakmne ve rahmnedir; bilbedahe ispat eder ki, btn rmaklar, pnarlar, aylar, byk nehirler, bir Rahman- Zlcelli vel-kramn hazine-i rahmetinden kyorlar ve akyorlar. Hatta o kadar fevkalde iddihar ve sarf
1. Daha yok mu? (Kaf Suresi: 30.) azamet: byklk, ululuk, ycelik. cevher: esas, maya, z. cevv: atmosfer, yer ile gk aras. cezbedarne: cezbeye tutulmu gibi, Allah sevgisi ile kendinden geerek. cuhur: coup tama, kaynayp tama, nee ve ahenk. fevkalde: olaanst. ftrat: yaratl, tabiat, miza, huy. hakmne: hikmetli bir ekilde. hayattarne: canl bir ekilde, hayat sahibi olarak, hayat sahibi imiesine. hayvnt: hayvanlar. hazn: keder meydana getiren, ac uyandran, hzn veren. hazine-i rahmet: rahmet hazinesi. iddihar: biriktirme, toplama, yma. istil: kaplama, yaylma. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi, Allah. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kudret: g, kuvvet, iktidar. leziz: lezzetli, tatl. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. lisan- kl: sz ile anlatlan mana, konuma dili. menfaat: fayda. muhafaza: koruma. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. Rahm-i Zlcemal: isim ve sfatlar ok gzel olan ve yaratklarna kar sonsuz efkat sahibi olan Cenab- Hak. Rahman- Zlcelli vel-kram: son derece ikram ve byklk, hamet sahibi Rahman, Allah. sarf: harcama, masraf etme, gider. sarfiyat: harcamalar, giderler. sema: gkyz, gk. tahrik: hareket ettirme, harekete geirme, yola kartma. tayinat: erzak, yiyecek, gda, taynlar, tayin edilen para veya miktar. tecavz: saldrma, satama, bakasnn hakkna dokunma. tevelldat: tevelltler, doumlar. varidat: gelirler. vazife: grev. vefiyat: lmler, vefatlar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zikir: tesbih ile eitli ekillerde Esma-i Hsnay syleme, belli zamanlarda belli dualar belli miktarda ve belli ekilde okuma. ziynet: ss, bezek.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 165

BRNC HCCET- MANYE

ediliyorlar ki, Drt nehir Cennetten geliyorlar diye rivayet edilmi. Yani, Zahir esbabn pek fevkinde olduklarndan, manev bir Cennetin hazinesinden ve yalnz gayb ve tkenmez bir menban feyzinden akyorlar demektir. Mesel, Msrn kumistann bir Cennete eviren Nil-i mbarek, cenup tarafndan, Cebel-i Kamer denilen bir dadan mtemadiyen kk bir deniz gibi tkenmeden akyor. Alt aydaki sarfiyat da eklinde toplansa ve buzlansa, o dadan byk olur. Hlbuki, o dadan ona ayrlan yer ve mahzen, alt ksmdan bir ksm olmaz. Varidat ise, o mntka-i harrede pek az gelen ve susam toprak abuk yuttuu iin mahzene az giden yamur, elbette o muvazene-i vasiay muhafaza edemediinden, o Nil-i mbarek, det-i arziye fevkinde, Bir gayb Cennetten kyor diye rivayeti gayet manidar ve gzel bir hakikati ifade ediyor. te, deniz ve nehirlerin denizler gibi hakikatlerinin ve ahadetlerinin binden birisini grd. Ve umumu, bilicma, denizlerin bykl nispetinde bir kuvvetle
1

og Gp n'dpG nB der ve bu ahadete, denizler mahlkat aden s

det-i arziye: yeryznn coraf kanun ve detleri. bilicma: icma ile, birden, ittifakla, fikir birliiyle. Cebel-i Kamer: Kamer Da, Afrikada Nil Nehrinin kt dan ismi. cenup: gney, kble. esbap: sebepler, vastalar. fevkinde: stnde. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hazine: zengin ve deerli kaynak. kumistan: kumluk yer, l veya ok kumlu arazi. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mahzen: iinde eya saklanan yer.

dince ahitler gsterir diye anlad. Ve denizlerin, nehirlerin umum ahadetlerini irade ederek, ifade etmek manasnda, Birinci Makamn Drdnc Mertebesinde,

/pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G pG nd' pG nB o o o s

1. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Bakara Suresi: 163, 255; l-i mran Suresi: 2, 6; Kasas Suresi: 88.) manev: manaya ait, madd olmayan. manidar: nkteli, ince manal. menba: kaynak, her hangi bir eyin kt yer. mesel: rnein. mntka-i harre: scak blge. muhafaza: koruma. muvazene-i vsia: geni bir ekildeki denge, ihtiyac olanlara bol ve kfi miktarda ihsanda bulunarak dengeyi salayan Cenab- Hak, Allahn koyduu denge. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. Nil-i mbarek: mbarek Nil, bereket veren Nil nehri, Msra hayat veren mbarek Nil nehri. nispet: oran, deer. rivayet: bir haber, sz veya olay nakletme. sarfiyat: harcamalar, giderler. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. umum: btn, hepsi. varidat: gelirler. zahir: grnrde

BRNC HCCET- MANYE

166 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

nY pInOnpH n/a ne p/H QnfrGh Qnpdr G o/nL pJrMh / pn n n n p p rn n p pn n npSGnrdG pIQGnOrGh QnNOrGh pnnanrGh psdG pn/nM pWnMGp p n p n p up n o n / r n
1

@ pInngnorH pnrorG p n n

denilmi. Sonra, dalar ve sahralar, seyahat-i fikriyede bulunan o yolcuyu aryorlar, Sahifelerimizi de oku diyorlar. O da bakar, grr ki: Dalarn kll vazifeleri ve umum hizmetleri o kadar azametli ve hikmetlidirler; akllar hayret iinde brakr. Mesel, dalarn zeminden emr-i Rabban ile kmalar ve zeminin iinde, inklbat- dhiliyeden neet eden heyecann ve gazabn ve hiddetini, kmalaryla teskin ederek, zemin o dalarn fkrmasyla ve menfeziyle teneffs edip, zararl olan sarsntlardan ve zelzele-i muzrradan kurtulup, vazife-i devriyesinde sekenesinin istirahatlerini bozmuyor. Demek, nasl ki sefineleri sarsntdan vikaye ve muvazenelerini muhafaza iin, onlarn direkleri, stnde kurulmu; yle de, dalar, zemin sefinesine bu manada hazineli direkler olduklarn, Kurn- Mucizlbeyan,
4 3

@ npSGnhQ n/a nrnrdnGh @ GkOnJhnG nnGnh n n r pr

2

@ n'SrQnG nnpGnh gibi ok ayetlerle ferman ediyor. r

Hem mesel, dalarn iinde zhayata lzm olan her nevi menbalar, sular, madenler, maddeler, illar o
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, vsat ve intizam bilmahede grnen teshir, muhafaza, iddihar ve idare hakikatlerinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle, btn denizler ve nehirler iindekilerin hepsi ile birlikte Onun vcub-i vcuduna dellet ederler. 2. Dalar birer kazk (yapmadk m?) (Nebe Suresi: 7.) 3. Onda sabit dalar yarattk. (Kaf Suresi: 7.) 4. Dalar sapasalam dikti. (Naziat Suresi: 32.) ayet: Kurnn her bir cmlesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. emr-i Rabban: Allahn emri. ferman: emir, buyruk. gazap: kzgnlk, hiddet, fke. hiddet: fke, kzgnlk. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. inklbat- dhiliye: dhil inkilplar, ie ait deiimler ve dnmler. istirahat: dinlenme, rahatlama.

Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. kll: umum, genel. maden: asl, esas, kaynak. menfez: delik, aralk. muvazene: denge. neet: meydana gelme, oluma, kma. nevi: eit, tr. sahife: sayfa. sahra: geni ve susuz arazi, l. sefine: gemi. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. seyahat-i fikriye: fikir seyahati. teneffs: nefes alma, soluklanma, solunum. teskin: sakinletirme, yattrma. umum: herkesle ilgili, genel. vazife: grev. vazife-i devriye: devreden vazife. vikaye: koruma, sahip kma. zelzele-i muzrra: zararl zelzele, zarar veren zelzele. zemin: yeryz. zhayat: hayat sahibi.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 167

BRNC HCCET- MANYE

kadar hakmne ve mdebbirne ve kermne ve ihtiyatkrne iddihar ve ihzar ve istif edilmi ki, bilbedahe, kudreti nihayetsiz bir Kadrin ve hikmeti nihayetsiz bir Hakmin hazineleri ve ambarlar ve hizmetkrlar olduklarn ispat ederler diye anlar. Ve sahra ve dalarn da kadar vazife ve hikmetlerinden bu iki cevhere sairlerini kyas edip, dalarn ve sahralarn umum hikmetleriyle, hususan ihtiyat iddiharlar cihetiyle getirdikleri ahadeti ve syledikleri grr,
2 1

g Gp n'dpG nB tevhidini, dalar kuvvetinde no s

ve sebatnda ve sahralar geniliinde ve byklnde

$pH or`ne'G der. te bu manay ifade iin, Birin-

ci Makamn Beinci Mertebesinde,

/pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G pG nd' pG nB o o o s InOnnpH nrnY neh n/a ne p/H i'QnsdGnh pnrG /L p n n n p p o n nnanorGh QhoordG prnfh pIQGnOrGh QnNOrG pn/nM pnWnMpG pnY p n p n n p n p up n n n`orG nnorG seBn`rdG pnpSGndr G pfsHdG pspWnMrGh pHsdGnh pns p nr p ps s pr p n /r
lem: varlk snflarndan her biri. ambar: eya saklanan ve depolanan yer. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cevher: esas, maya, z. cihet: yn. ecar: aalar. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. hakmne: hikmetli bir ekilde. halka-i zikir: zikir halkas, zikir esnasnda daire eklinde oturma. hizmetkr: hizmet yapan kimse, hizmeti. hususan: bilhassa, zellikle. ihtiyat: ilerisini dnerek, tedbirlice. ihtiyatkrne: ihtiyatla, saknganlkla. ihzar: hazr etme, hazrlama. ispat: doruyu delillerle gsterme. istif: dzgn ekilde sralama ve yma, muntazam yn. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kermne: kermce, cmerte, bol ihsan ve ikram ile. kyas: karlatrma, oranlama. kudret: g, kuvvet, iktidar.
3

@ pIngnorpH n

denilmi. Sonra, o yolcu, dada ve sahrada fikriyle gezerken, ecar ve nebatat leminin kaps fikrine ald. Onu ieriye ardlar, Gel dairemizde de gez, yazlarmz da oku dediler. O da girdi, grd ki, gayet muhteem ve mzeyyen bir meclis-i tehlil ve tevhid ve bir halka-i zikir
1. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255.) 2. Allaha iman ettim. 3. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, bilmahede grnen vsi, mm, muntazam ve mkemmel Rabban ihtiyat maddelerinin iddihar, idare, tohum ve ekirdeklerinin neri, muhafaza ve tedbir hakikatlerinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle, btn dalar ve sahralar btn iindekiler ve zerindekilerle beraber Onun vcub-i vcuduna dellet ederler. meclis-i tehlil: tehlil meclisi; l ilhe illallah diyenlerin toplants. muhteem: hametli, yce. mdebbirne: mdebbir olana yakr ekilde, tedbirlice. mzeyyen: ziynetlendirilmi, sslenmi, ssl, bezenmi, donanm. nebatat: bitkiler. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. sir: dier, baka, teki. sebat: sabit durma. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme

BRNC HCCET- MANYE

168 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ve kr tekil etmiler. Btn ecar ve nebatatn envalar, bilicma, beraber

1

* Gp n'dpG nB diyorlar gibi lisan- hls

lerinden anlad. nk, btn meyvedar aa ve nebatlar, mizanl ve fesahatli yapraklarnn dilleriyle ve ssl ve cezaletli ieklerinin szleriyle ve intizaml ve belgatli meyvelerinin kelimeleriyle beraber, msebbihne ahadet getirdiklerine ve
2

ahadet eden byk kll hakikati grd.

og Gp n'dGp nB dediklerine dellet ve n s

Birincisi: Pek zahir bir surette kast bir inam ve ikram ve ihtiyar bir ihsan ve imtinan manas ve hakikati her birisinde hissedildii gibi, mecmuunda ise, gnein zuhurundaki ziyas gibi grnyor. kincisi: Tesadfe havalesi hibir cihet-i imkn olmayan kast ve hakmne bir temyiz ve tefrik, ihtiyar ve rahmne bir tezyin ve tasvir manas ve hakikati o hadsiz enva ve efratta gndz gibi aikre grnyor. Ve bir Sni-i Hakmin eserleri ve naklar olduklarn gsterir. ncs: O hadsiz masnuatn yz bin eit ve ayr ayr tarz ve ekilde olan suretleri, gayet muntazam, mizanl, ziynetli olarak, mahdut ve madut ve birbirinin misli ve basit ve camit ve birbirinin ayn veya az farkl ve kark olan ekirdeklerden, habbeciklerden o iki yz bin nevilerin farikal ve intizaml, ayr ayr, muvazeneli, hayattar, hikmetli, yanlsz, hatasz bir vaziyette umum efradnn suretlerinin fethi ve al ise yle bir hakikattir ki, gneten daha parlaktr. Ve baharn iekleri ve
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. (Muhammed Suresi: 19.) 2. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255.) aikre: apak, belli, aikr, meydanda, zahir. belgat: iyi, gzel, przsz sz syleme. camit: ruhsuz, cansz. cezalet: ahenkli, akc ve gzel ifade. cihet-i imkn: mmkn olma yn, imkn taraf. bir eyin olabirlirlik taraf, yn. dellet: delil olma, gsterme. efrat: fertler. enva: eitler, trler, neviler. farika: fark eden, ayr. fesahat: gzel ve ak konuabilme. fetih: ama, alma. gayet: son derece. habbe: tahl tanesi. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakmne: hikmetli bir ekilde. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hayattar: canl, yaayan. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. ihsan: balama, ikram etme, ltuf.

ihtiyar: mecbur olmayan, istee bal. ikram: ba, ihsan, bir ey sunma. imtinan: minnet etme. inam: nimetlendirme, ihsan etme. intizam: dzenlilik, dzgnlk. kast: kastederek, isteyerek, bile bile yaplan. kasd: kastederek, isteyerek, bile bile yaplan. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. madut: addedilen, saylan. mahdut: snrl, belirli. masnuat: sanatla yaplm eyler. mecmu: btn hepsi. meyvedar: meyveli, yemili. misil: benzer. mizan: l. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. muvazene: denge. msebbihne: tesbih edene yakr ekilde, tesbih ederek, sbhanallah diyerek. nak: ileme, ssleme. nebat: topraktan biten, yetien her trl ey, bitki. nevi: eit, tr. rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. Sni-i Hakm: hikmet sahibi olan, her eyi sanatla ve hikmetle yaratan Allah. suret: biim, tarz, grn. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tarz: biim, ekil, suret. tasvir: bir eyi yazyla veya baka ifade tarzlaryla anlatma. tefrik: birbirinden ayrma, ayr tutma. temyiz: ayrma, dikkatle ayrma. tesadf: rastlant, bir eyin kendiliinden meydana gelmesi. tekil: vcut verme, ekillendirme. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. umum: btn. vaziyet: durum. zahir: ak, ikar. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. ziynet: ss, bezek. zuhur: grnme, meydana kma

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 169

BRNC HCCET- MANYE

meyveleri ve yapraklar ve mevcudat saysnca o hakikati ispat eden ahitler var diye bildi,
1

n/rG pnrf 'nY ! ordnG dedi. p p rn

te bu mezkr hakikatleri ve ahadetleri ifade manasyla, Birinci Makamn Altnc Mertebesinde,

/pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G Gp n'dpG B o o o s nunorG nJndGnh QnrTnrG pGnfnG /L onrLpG ppJnrMh /a p p s p r p n n ngQngRnGh pn/ndrG nfhoRrG nbGnQhnG nH pnWsdG p r n p rn p r p pn p p nOnnpH pn/ndrG nnnrorG ngQnKnGh pnj/nrG n`s`jnrG p p p r n p o nrMQh mrnpH pnrMrGh pGnrcrGh pnrfrG pn/M pnWnMpG pnnY m nn p n p n p n n sprnb nne mnrMh mInOGnQpH pj/rsdGnh p/jdGnh p`/dG p/Mh p p n p rs rs n n n pnpjnnorG nsjnorG nfhoRnrG ngQU p/L pa pn/nM pdn O p p r pno n rn n n Hnnoe mKne ms`nMh mnJGnf rpe pInOhornrG dr G pnYunnorG mnp np no n o p rn
2

@ mInOhorne mIQorne n

denilmi. Sonra, seyahat-i fikriyede bulunan o merakl ve terakki ile zevki ve evki artan dnya yolcusu, bahar bahesinden bir bahar kadar bir gldeste-i marifet ve iman alp gelirken, hayvanat ve tuyur leminin kaps hakikatbin olan aklna ve marifetaina olan fikrine ald.
lem: varlk snflarndan her biri. gldeste-i marifet: Allah tanma ve marifet bilgilerinden derilmi gl destesi, Allah tanma ve bilme buketi. hakikatbin: hakikati gren, hakikati anlayan, hakikate inanan. hayvnt: hayvanlar. iman: inanma, itikat. ispat: doruyu delillerle gsterme. marifetaina: bilerek, stn bilgiye sahip olarak, ustalkla. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. mezkr: zikredilen, ad geen, 1. man nimetinden dolay, ezelden ebede kadar Allaha hamd olsun. 2. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, mevzun ve fasih yapraklarnn, ssl ve cezaletli ieklerinin, muntazam ve beli meyvelerinin kelimeleriyle konuan ve tesbih eden btn aa ve nebat nevilerinin icma, mtemasil, mteabih, mahsur ve mahdut az bir ksm ekirdek ve tohumlardan mevzun, mzeyyen, mtebayin, mtenevvi ve gayr-i mahdut ekil ve suretlerinin hepsinin birden fethi hakikatinin kat delletiyle beraber, bir kast ve rahmetle yaplan ihsan, ikram ve inam hakikatinin ve bir irade ve hikmetle gerekletirilen temyiz, tezyin ve tasvir hakikatinin azamet-i ihatasnn ahadetiyle ve icma ile Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. ahadet: ahit olma, ahitlik, ve heves. anlan. terakki: ykselme, ilerleme. seyahat- fikriye: fikir seya- tanklk. evk: iddetli arzu, ar istek tuyur: kular. hati.

BRNC HCCET- MANYE

170 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

Yz bin ayr ayr seslerle ve eit eit dillerle onu ieriye ardlar. Buyurun dediler. O da girdi ve grd ki: Btn hayvanat ve kularn btn nevileri ve taifeleri ve milletleri, bilittifak, lisan- kl ve lisan- hlleriyle,
1

og Gp n'dpG nB deyip, zeminin yzn bir zikirhane ve mun s

azzam bir meclis-i tehlil suretine evirmiler; her biri bizzat birer kaside-i Rabban, birer kelime-i Sbhan ve manidar birer harf-i Rahman hkmnde Snilerini tavsif edip hamdsena ediyorlar vaziyetinde grd. Gya o hayvanlarn ve kularn duygular ve kuvalar ve cihazlar ve azalar ve aletleri, manzum ve mevzun kelimelerdir ve muntazam ve mkemmel szlerdir. Onlar, bunlarla Hallk ve Rezzaklarna kr ve vahdaniyetine ahadet getirdiklerine kat dellet eden muazzam ve muhit hakikatleri mahede etti. Birincisi: Hibir cihetle serseri tesadfe ve kr kuvvete ve uursuz tabiata havalesi mmkn olmayan, hiten hakmne icat ve sanatperverne ibda ve ihtiyarkrne ve almne halk ve ina ve yirmi cihetle ilim ve hikmet ve iradenin cilvesini gsteren ruhlandrmak ve ihya etmek hakikatidir ki, zruhlar adedince ahitleri bulunan bir brhan- bhir olarak, Zat- Hayy- Kayyumun vcub-i vcuduna ve sfat- sebasna ve vahdetine ahadet eder. kincisi: O hadsiz masnularda birbirinden simaca farikal ve ekilce ziynetli ve miktarca mizanl ve surete intizaml bir tarzdaki temyizden, tezyinden, tasvirden
1. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255; l-i mran Suresi: 2, 6.) almne: ilmen bilerek. aza: organlar, uzuvlar. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. bizzat: kendisi, ahsen. brhan- bhir: byk ve geni delil. cihaz: aza, organ. cihet: yn. cilve: tecelli, grnt. dellet: delil olma, gsterme. hkmnde: deerinde, yerinde. gya: sanki, szde. ibda: rneksiz olarak, esiz halk: yaratma, yarat. ekilde yaratma. Hallk: yaratan, oka yara- icat: vcuda getirme, yoktan tan, srekli olarak yaratan, var etme. her eyi halk eden, Allah. ihtiyarkrne: isteyerek, sehamdsena: kr ve vg. erek. harf-i Rahman: Allahtan ge- ihya: diriltme, hayat verme. ilim: bilme, bilgi. len ve ona ait olan sz.

ina: vcuda getirme, yaratma. kaside-i Rabban: Rabban kaside; Allah tarafndan yaratlan ve birer kaside gibi yaratclarn tantp Onu ven her bir bitki ve hayvan. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kelime-i Sbhn: tesbih edilen Allaha ait kelime. kuva: kuvvetler, hisler, melekeler. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. lisan- kl: sz ile anlatlan mana, konuma dili. manidar: nkteli, ince manal. manzum: ll, sral, dzenlenmi, vezinli. masnu: sanatla yaplm eya, varlk. meclis-i tehlil: tehlil meclisi; l ilhe illallah diyenlerin toplants. mevzun: ahenkli, biimli, uygun. muazzam: ok byk, ulu, yce. muhit: ihata eden, kuatc. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. Rezzak: btn yaratlmlarn rzkn veren ve ihtiyalarn karlayan Allah. sanatperverne: sanata deer vererek, sanat severcesine, sanatkrcasna. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. sfat- seba: yedi sfat; Cenab- Hakkn hayat, ilim, sem, basar, irade, kudret, kelm sfatlar. sima: yz, ehre. uursuz: idraksiz, bilgisiz. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tabiat: madd lem. taife: takm, gruh, familya. tavsif: vasflandrma, bir eyin i yz ve zelliklerini anlatma. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. vahdet: bir ve tek olma. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. Zat- Hayy- Kayyum: varl, dirilii her an iin olup gkleri ve yerleri her an iin tutan; her eye, her hususta iktidar yeten zat, Allah. zemin: yeryz. zikirhane: zikir yeri, zikir yaplan yer. zruh: ruh sahibi, ruhlu, canl, hayattar.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 171

BRNC HCCET- MANYE

yle azametli ve kuvvetli bir hakikat grnr ki, Kadr-i Klli ey ve lim-i Klli eyden baka hibir ey, bu her cihetle binlerle harikalar ve hikmetleri gsteren ihatal fiile sahip olamaz ve hibir imkn ve ihtimal yok. ncs: Birbirinin misli ve ayn veya az farkl ve birbirine benzeyen mahsur ve mahdut yumurtalardan ve yumurtacklardan ve nutfe denilen su katrelerinden o hadsiz hayvanlarn yz binler eit tarzlarda ve birer mucize-i hikmet mahiyetinde bulunan suretlerini, gayet muntazam ve muvazeneli ve hatasz bir heyette amak ve fethetmek yle parlak bir hakikattir ki, hayvanlar adedince senetler, deliller o hakikati tenvir eder. te bu hakikatin ittifakyla, hayvanlarn btn enva, beraber yle bir
1

g Gp n'dpG nB deyip ahadet getiriyorno s

lar ki, gya zemin, byk bir insan gibi, bykl nispetinde og G n'dpG nB diyerek semavat ehline iittiriyor man s p hiyetinde grd ve tam ders ald. Birinci Makamn Yedinci Mertebesinde bu mezkr hakikatleri ifade manasyla,

/pOoLh poLh 'nY snO /sdG pOoLrdG opLGnrdG *G pG nd' pG nB o o o s

lim-i Klli ey: her eyi bilen ve her ey ilm dahilinde olan Allah. azamet: byklk, ululuk, ycelik. cihet:yn. enva: trler, eitler. fethetmek: amak, atlatmak. fiil: i, hareket. hakikat: gerekler. harika: olaanst. heyet: ekil, suret. hikmet: herkesin bilmedii gizli sebep. ifade: anlatm, deyi. ihatal: kuatc. ihtimal: bir eyin olabilme durumu, olabilirlik. imkn: olabilecek hlde bulunma, mmkn olma, olabilirlik. ittifak: birleme, fikir birlii etme. Kadr-i Klli ey: her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. katre: damla. mahiyet: bir eyin asl, esas. mahdut: snrlanm, snrl. mahsur: hasredilmi, snrlanm.

GnenrG Qo`tdGnh pnfGnrnrG GnrfnG /L onuJpG /pJMh /a p p p p p n n r n nppFBnndh npJsupMh ngGnobh nSGnnM pnH pGnpgsdG n n n u pn p `npJGnRnpL pn`pnpHh pn/ndrG pnnnr`o`rG pnfhoRnrG n r

1. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255; l-i mran Suresi: 2, 6.) mana: anlam. muntazam: dzgn, intizammezkr: ad geen, anlan, l. muvazene: denge, dengelesz edilen. me. misil: e, benzer; kat. mucize-i hikmet: hikmet nispet: oran, l. mucizesi. nutfe: dl suyu, meni. semavat: semalar, gkler. senet: kuvvetli delil olabilecek sz. ahadet: tanklk, ahitlik. tenvir: nurlandrma, aydnlatma, klandrma

BRNC HCCET- MANYE

172 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

nnnY pInOnnpH pn/drG `orG npJ'Gh npFBnYnGh nMQGnLh p n pns n n n r n p p n n pn/nMh pInOGnQrpH pGnrHrGh prtdGnh pOnj/rG pn/nM pnWnMpG n p p n ne prH pj/sdGnh pj/rdG n/nMh pndrH p/jdGnh p`/dG n pn r p r s p n r p rs rs nYunorG ndp nnorG nnorG ngQU p/L a pn/M pndnO psprnb p n p p nr p n o n p rn n n mIQorn npHnne mnpKne mGnbh nrH re IQor``nrG prndr G n m o no n nn m n p pn
1

@ mInOhoe r n

denilmitir. Sonra o mtefekkir yolcu, marifet-i lhiyenin hadsiz mertebelerinde ve nihayetsiz ezvaknda ve envarnda daha ileri gitmek iin, insanlar lemine ve beer dnyasna girmek isterken, bata enbiyalar olarak onu ieriye davet ettiler; o da girdi. En evvel gemi zamann menziline bakt, grd ki: Nev-i beerin en nuran ve en mkemmeli olan umum peygamberler (aleyhimsselm), bilicma, beraber
2

g Gp n'dGp nB deyip zikrediyorlar ve parlak ve musaddak no s

olan hadsiz mucizatlarnn kuvvetiyle, tevhidi iddia ediyorlar ve beeri hayvaniyet mertebesinden melekiyet derecesine karmak iin, onlar iman- billha davet ile ders veriyorlar grd. O da, o nuran medresede diz kp, derse oturdu. Grd ki: Meahir-i insaniyenin en yksekleri ve namdarlar olan o statlarn her birisinin elinde Hlk- Kinat tarafndan

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki; mevzun, muntazam ve fasih hasselerinin, kuvvelerinin, hissiyat ve ltifelerinin kelimeleriyle ve mkemmel cihazat, cevarih, aza ve aletlerinin beli kelimeleriyle hamd ve ahadet eden btn hayvanat ve ku nevilerinin ittifak, mtemasil, mteabih, mahsur ve mahdut sayda yumurta ve nutfelerden muntazam mtehalif, mtenevvi ve gayr-i mahsur btn suretlerin fethi hakikatinin kat delletiyle beraber, bir iradeye dayanan icat, sun ve ibda hakikatinin ve bir kastla vcuda gelen temyiz ve tezyin hakikatinin ve bir hikmetten kaynaklanan takdir ve tasvir hakikatinin azamet-i ihatasnn da ahadetiyle, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. 2. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255.)

lem: varlk snflarndan her biri. aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. beer: insanlk. bilicma: icma ile, birden, ittifakla, fikir birliiyle. enbiya: nebiler, peygamberler. envar: nurlar, aydnlklar, klar. evvel: nce, ilk. ezvak: zevkler. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk- Kinat: kinatn ve onun iinde olan her eyin yaratcs, Allah. hayvaniyet: hayvanlk. iddia: bir fikri srarla savunma, dava etme. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. marifet-i lhye: Allaha mahsus ilim, lh sanat; hi kimsenin yapamad, sadece Allahn kudretinde olan bilgi. medrese: ders okutulan yer. melekiyet: meleklik. menzil: yer, dnya, ev. mertebe: derece, basamak. meahir-i insaniye: insanlarn mehurlar. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. musaddak: tasdik edilmi, dorulanm, doruluu kabul edilmi. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. namdar: mehur, nl, hretli, naml. nev-i beer: insanolu, insan soyu; insanlar. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. umum: btn. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. zikretmek: anmak, bildirmek

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 173

BRNC HCCET- MANYE

azap: gnahlara kar ahirette ekilecek ceza. cidd: mhim, nemli. ciddiyet: ciddlik. cinayet: cana kyma, katl veya bu derecede ar bir su. dhil: karma, girme. dellet: delil olma, gsterme. ehl-i dallet: dallet ehli; yoldan kanlar, azgn ve sapkn kimseler. erkn: rknler, esaslar. fedakr: kendini veya ahs menfaatlerini hie sayan, feda eden. fiilen: fiille, davran ve hareketle. hakikat: gerek, esas. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. hccet: delil. hkmetme: karar vermek, inanca varmak. hkmnde: deerinde, yerinde. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. iman: inanma, itikat. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. ispat: doruyu delillerle gsterme. ittiba: tabi olma, uyma, itaat etme. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kyas: karlatrma, oranlama. kuds: mukaddes, yce. kudsiyet: kutsallk, mukaddeslik, azizlik. kuvvet: g, kudret. kuvvet-i iman: iman kuvveti. mesele: nemli konu. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muhbir: haber veren, haberci. muhbir-i sadk: doru haberci; Allah ve ahiretle ilgili doru haberler veren btn peygamberler. mspet: delille doruluu anlalm, ispatlanm. mstahak: hak eden, hak etmi. niane-i tasdik: doruluunu, kabul edilirliini gsteren almet, belirti.

verilmi niane-i tasdik olarak mucizeler bulunduundan, her birinin ihbaryla beerden bir taife-i azme ve bir mmet tasdik edip imana geldiklerinden, o yz bin cidd ve doru zatlarn icma ve ittifakla hkm ve tasdik ettikleri bir hakikat ne kadar kuvvetli ve kat olduunu kyas edebildi. Ve bu kuvvette, bu kadar muhbir-i sadklarn hadsiz mucizeleriyle imza ve ispat ettikleri bir hakikati inkr eden ehl-i dallet ne derece hadsiz bir hata, bir cinayet ettiklerini ve ne kadar hadsiz bir azaba mstahak olduklarn anlad. Ve onlar tasdik edip iman getirenler ne kadar hakl ve hakikatli olduklarn bildi; iman kudsiyetinin byk bir mertebesi daha ona grnd. Evet, enbiyay (aleyhimsselm) Cenab- Hak tarafndan fiilen tasdik hkmnde olan hadsiz mucizatlarndan; ve hakkaniyetlerini gsteren, muarzlarna gelen semav pek ok tokatlarndan; ve hak olduklarna dellet eden ahs kemaltlarndan; ve hakikatli talimatlarndan; ve doru olduklarna ahadet eden kuvvet-i imanlarndan; ve tam ciddiyetlerinden ve fedakrlklarndan; ve ellerinde bulunan kuds kitap ve suhuflarndan; ve onlarn yollar doru ve hak olduuna ahadet eden ittibalaryla hakikate, kemalta, nura vsl olan hadsiz tilmizlerinden baka, onlarn ve o pek cidd muhbirlerin mspet meselelerde icma ve ittifak ve tevatr ve ispatta tevafuku ve tesand ve tetabuku yle bir hccettir ve yle bir kuvvettir ki, dnyada hibir kuvvet karsna kamaz ve hibir phe ve tereddd brakmaz. Ve imann erknnda umum enbiyay (aleyhimsselm) tasdik dahi dhil
nur: aydnlk, parlt, k. semav: Allah tarafndan olan, lh. suhuf: drt byk kitap dnda sahifeler eklinde, baz peygamberlere vahiy ile gelen emirler. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ahs: ahsa, kiiye ait, husus. taife-i azme: byk bir taife, byk bir grup. talimat: talimler, eitimler; bir i hakknda hareket tarzn bildiren emirler. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tereddt: kararszlk, phede kalma. tesant: dayanma, birbirine dayanma, birbirinden destek alma, omuzdalk. tetabuk: birbirine uygun gelme, uyma. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. tilmiz: renci, talebe. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. vasl: ulaan, erien, kavuan. zat: kii, ahs

BRNC HCCET- MANYE

174 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

olmas, o tasdik byk bir kuvvet menba olduunu anlad, onlarn derslerinden ok feyz-i iman ald. te, bu yolcunun mezkr dersini ifade manasnda, Birinci Makamn Sekizinci Mertebesinde,

nrLpG /pJnrMh OoLh oLh 'nY sO /ds G *G pG d' pG Bn o n / /p o p o n s n

1

@ pnbsnorG borG IpgnrdG JGne pIpH pABnprfrG p/L pnu n pn ppp p ro so n n

denilmi. Sonra, imann kuvvetinden ulv bir zevk-i hakikat alan o seyyah- talip, enbiya aleyhimsselmn meclisinden gelirken, ulemann ilmelyakin suretinde kat ve kuvvetli delillerle, enbiyalarn (aleyhimsselm) davalarn ispat eden ve asfiya ve sddkn denilen mtebahhir, mtehit muhakkikler, onu dershanelerine ardlar. O da girdi, grd ki: Binlerle dh ve yz binlerce mdakkik ve yksek ehl-i tahkik, kl kadar bir phe brakmayan tetkikat- amikalaryla, bata vcub-i vcut ve vahdet olarak mspet mesail-i imaniyeyi ispat ediyorlar. Evet, istidatlar ve meslekleri muhtelif olduu hlde usul ve erkn- imaniyede onlarn mttefikan ittifaklar ve her birisinin kuvvetli ve yakin brhanlarna istinatlar yle bir hccettir ki, onlarn mecmuu kadar bir zekvet ve dirayet sahibi olmak ve brhanlarnn umumu kadar bir brhan bulmak mmkn ise, karlarna ancak yle klabilir. Yoksa, o mnkirler, yalnz cehalet ve echeliyet ve inkr ve ispat olunmayan menfi meselelerde inat ve gz kapamak suretiyle karlarna kabilirler. Gzn kapayan, yalnz kendine gndz gece yapar.
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O Allah ki, peygamberliklerinin tasdiki olan ve doruluu tasdik edilmi apak mucizelerinin kuvvetiyle, btn peygamberler, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. dava: takip edilen fikir, iddia. dershane: snf, ders verilen yer, ders yeri. brhan: bir eyi ispatlamak dirayet: zeka, anlay, incelikiin kullanlan kesin delil. leri kavray. cehalet: bilmezlik, cahillik, echeliyet: ok bilgisizlik, ok cahil olu. ilimden yoksun olma. asfiya: safiyet ve takva sahibi olan, Hz. Peygamberin (a.s.m.) vrisi hkmnde, onun meslek ve gayelerini hayata geirmeye alan lim zatlar. ehl-i tahkik: gerei aratranlar, gerein peinden gidenler. erkn- imaniye: imana ait esaslar. feyz-i iman: imann verdii feyiz ve bereket. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme.

inat: bir konuda srarl olma, sznde ayak direme. istidat: kabiliyet, yetenek. istinat: dayanma, gvenme. meclis: topluluk, heyet. mecmu: toplam, tm. menba: kaynak. menfi: ispat edilemeyen, msbetin zdd. mesail-i imaniye: iman meseleler. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. muhakkik: tahkik eden, gerei aratrp bulan, bir eyin i yzn inceleyerek vakf olan. muhtelif: trl trl, eitli. mtehit: ayet ve hadislerden er hkmler karabilen, gerekli btn ehillik artlarna sahip olan, geni ve derin bilgili din limi. mdakkik: tetkik eden, inceden inceye aratran. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. mtebahhir: bilgisi deniz gibi geni ve engin olan, ok bilgili, derin bilgi sahibi. mttefikan: ittifak ederek, hep beraber, birlikte. seyyah- talip: istekli yolcu. sddkn: sddklar, doru szl olanlar, samimiyetle iman etmi olan ve bunun gereine tam olarak uyanlar. suret: biim, tarz, grn. tetkikat- amka: derin incelemeler. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. ulv: yksek, yce. usul-i imaniye: imanla ilgili esaslar, imana ait temel prensipler. vahdet: bir ve tek olma. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. yakin: phe edilemeyecek derecede kesin bir ekilde. zekvet: zekilik; abuk anlama, kavrama kabiliyeti. zevk-i hakikat: hakikat zevki, gerei bilmenin zevki

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 175

BRNC HCCET- MANYE

aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. bilicma: icma ile, birden, ittifakla, fikir birliiyle. cadde-i kbra-i Muhammed: Hz. Muhammedin (a.s.m.) byk caddesi. dergh: tekke, dervilerin ibadet veya zikir maksadyla bir araya geldikleri yer. ehl-i inkar: imanszlar, inkar edenler. ehl-i kermet: keramet sahipleri; Allahn ihsanyla olaanst hallere ve adet d olaylara mazhar olan veliller. ehl-i keif: baz srlar, bilinmeyen hakikatleri, Cenab- Hakkn ltuf ve ihsan ile bilen veller. envar: nurlar, aydnlklar, klar. ezvak: zevkler. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hangh: Allah rzas iin ve misafirleri minnet altnda brakmamak iin ihlas ile fakir ve dervilere ve talebelere yemek verilen ve misafir edilen yer. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme. iman: inanma, itikat. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. iratgh: hak ve hakikatin ve doru yolun gsterildii yer. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek. keramet: Allahn vel kullarnda grlen olaanst hller veya tabiatst hdiseler. kefiyat: keifler, Allahn ilham etmesiyle gsterilen gaybla ilgili srlar. kuds: mukaddes, yce. kuvve-i maneviye: manev g, moral. medrese: ders okutulan yer. mertebe: derece, basamak. mirac- Ahmed: Resulullahn (a.s.m.) mirac. muhterem: sayg deer, hrmete layk, saygn. muhteem: hametli, yce. mrit: irat eden, doru yolu gsteren, rehber, klavuz. mahede: lah srlar ve tecellleri seyretme. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. mtefekkir: dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. mttefikan: ittifak ederek, hep beraber, birlikte. neretme: datma, yayma, sa-

Bu seyyah, bu muhteem ve geni dershanede, bu muhterem ve mtebahhir statlarn nerettikleri nurlar, zeminin yarsn bin seneden ziyade klandrdn bildi. Ve yle bir kuvve-i maneviyeyi buldu ki, btn ehl-i inkr toplansa onu kl kadar artmaz ve sarsmaz. te bu yolcunun bu dershaneden ald derse bir ksa iaret olarak, Birinci Makamn Dokuzuncu Mertebesinde,

nuJpG /pJnrMh OoLh poLh 'nY sO /sdG *G pG nd' pG nB o n / /p o o n s

1

@ pnps`orG nsnorG IgGsdG pp/gGnH IH pABprUnrG p/L p pnp p n psop n n

denilmi. Sonra, imann daha ziyade kuvvetlenmesinde ve inkiafnda ve ilmelyakin derecesinden aynelyakin mertebesine terakkisindeki envar ve ezvak grmeye ok mtak olan o mtefekkir yolcu, medreseden gelirken, hadsiz kk tekkelerin ve zaviyelerin telhukuyla tevess eden gayet feyizli ve nurlu ve sahra geniliinde bir tekke, bir hangh, bir zikirhane, bir iratghta ve cadde-i kbra-i Muhammednin (a.s.m.) ve mirac- Ahmednin (a.s.m.) glgesinde hakikate alan ve hakka erien ve aynelyakine yetien binlerle ve milyonlarla kuds mritler onu dergha ardlar; o da girdi, grd ki: O ehl-i keif ve keramet mritler; kefiyatlarna ve mahedelerine ve kerametlerine istinaden, bilicma, mttefikan
2

g Gp n'dpG nB no s

diyerek, vcub-i vcut ve

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O Allah ki, btn asfiyann muhakkak ve mttefik ve parlak brhanlarnn kuvvetiyle ittifaklar, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. 2. Ondan baka hibir ilh yoktur. (Kasas Suresi: 88; Bakara Suresi: 163, 255; l-i mran Suresi: 2, 6.) ma. nurlu: kl, parltl. sahra: geni ve susuz arazi, l. seyyah: gezgin, gezici. telhuk: birbirine katlma, birbiri arkasna gelip birleme. terakki: ykselme, ilerleme. tevess: genileme, yaylma. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. zaviye: bir zahidin ibadetle megul olmak zere ekildii tenha yer, kk tekke. zemin: yeryz. zikirhane: zikir yeri, zikir yaplan yer. ziyade: ok, fazla

BRNC HCCET- MANYE

176 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

vahdet-i Rabbaniyeyi kinata iln ediyorlar. Gnein ziyasndaki yedi renkle gnei tanmak gibi, yetmi renkle, belki Esma-i Hsna adedince, ems-i Ezelnin ziyasndan tecelli eden ayr ayr nurlu renkler ve eit eit ziyal levnler ve baka baka hakikatli tarikatler ve muhtelif doru meslekler ve mtenevvi hakl mereplerde bulunan o kuds dhlerin ve nuran ariflerin icma ve ittifakla imza ettikleri bir hakikat, ne derece zahir ve bhir olduunu aynelyakin mahede etti. Ve enbiyann (aleyhimsselm) icma ve asfiyann ittifak ve evliyann tevafuku bu icman birden ittifak, gnei gsteren gndzn ziyasndan daha parlak grd. te, bu misafirin tekkeden ald feyze ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn Onuncu Mertebesinde,

nrLpG /pJnrMh OoLh oLh 'nY sO /ds G *G pG d' pG Bn o n / /p o p o n s n

1

@ pnbsnorG nsnorG InpgsdG pJneGnnch rppJnrnH pABndp hrG p p pp n p p rn

denilmi. Sonra, kemalt- insaniyenin en mhimi ve en by, belki bilcmle kemalt- insaniyenin menba ve esas iman- billhtan ve marifetullahtan neet eden muhabbetullah olduunu bilen o dnya seyyah, btn kuvvetiyle ve letaifiyle imann kuvvetinde ve marifetin inkiafnda daha ziyade terakki etmesini istemek fikriyle ban kaldrd ve semavata bakt. Kendi aklna dedi ki: Madem kinatta en kymettar ey hayattr ve kinatn mevcudat hayata musahhardr. Ve madem zhayatn en kymettar zruhtur ve zruhun en kymettar
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O Allah ki, btn evliyann muhakkak ve musaddak ve zahir kefiyat ve kerametlerinin icma, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. rif: bilen, bilgide ileri olan, irfan sahibi. asfiya: safiyet ve takva sahibi olan, Hz. Peygamberin (a.s.m.) vrisi hkmnde, onun meslek ve gayelerini hayata geirmeye alan lim zatlar. bhir: apak, aikar. bilcmle: btn, hepsi. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. enbiya: nebiler, peygamberler. Esma-i Hsna: Allahn adlar, Allahn doksan dokuz gzel ismi. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. iln: yayma, duyurma. iman- billh: Allaha inanma, Allah, onun kinatta tecelli eden btn sfat ve isimleriyle beraber kabul ederek Ona inanma. ittifak: birleme, fikir birlii

etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemalt- insaniye: insana ait mkemmellik ve olgunluklar. kymettar: kymetli, deerli. kuvvet: g, kudret. letaif: gzellikler, incelikler. levn: renk. madem: ...den dolay, byle ise. marifet: bilme, derin bilgi. marifetullah: Allah tanma, anlama, bilme. menba: kaynak. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. merep: gidi, hareket tarz, tavr, tutum, meslek. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. muhabbetullah: Allah sevgisi, Cenab- Hakka kar duyulan sevgi. muhtelif: trl trl, eitli. musahhar: boyun een, emir altna giren. mhim: nemli, ehemmiyetli. mtenevvi: ayn cinsten olmayan, nev nev, eit eit. ne'et: meydana gelme, oluma, kma. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. semavat: semalar, gkler. seyyah: gezgin, gezici. ems-i Ezel: ezel gne; varlnn balangc olmayan ve her eyi nurlandran Cenab- Hak. tarikat: yol, meslek, tarik. tecelli: belirme, bilinme, grnme. vahdet-i Rabbaniye: terbiye ve idare edici Allahn mutlak birlii. zahir: ak, aikar. zhayat: hayat sahibi. zruh: ruh sahibi, ruhlu, canl, hayattar. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 177

BRNC HCCET- MANYE

zuurdur. Ve madem bu kymettarlk iin kre-i zemin, zhayat mtemadiyen oaltmak iin, her asr, her sene dolar, boalr. Elbette ve her hlde, bu muhteem ve mzeyyen olan semavatn dahi kendisine mnasip ahalisi ve sekenesi, zhayat ve zruh ve zuurlardan vardr ki, huzur-i Muhammedde (a.s.m.) Sahabelere grnen Hazret-i Cebrailin (a.s.) temessl gibi, melikeleri grmek ve onlarla konumak hdiseleri, tevatr suretinde eskiden beri nakil ve rivayet ediliyor. yle ise, keke ben semavat ehli ile dahi grseydim, onlar ne fikirde olduklarn bilseydim. nk, Hlk- Kinat hakknda en mhim sz onlarndr diye dnrken, birden semav yle bir sesi iitti: Madem bizimle grmek ve dersimizi dinlemek istersin; bil ki, bata Hazret-i Muhammed Aleyhissalt Vesselm ve Kurn- Mucizlbeyan olarak btn peygamberlere vastamzla gelen mesail-i imaniyeye en evvel biz iman etmiiz. Hem insanlara temessl edip grnen ve bizlerden olan btn ervah- tayyibe, bilistisna ve bilittifak, bu kinat Hlknn vcub-i vcuduna ve vahdetine ve Sft- Kudsiyesine ahadet edip birbirine muvafk ve mutabk olarak ihbar etmiler. Bu hadsiz ihbaratn tevafuku ve tetabuku, gne gibi sana bir rehberdir dediklerini bildi ve onun nur-i iman parlad, zeminden gklere kt. te bu yolcunun melikeden ald derse ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On Birinci Mertebesinde,
ssl. nakl: anlatma, syleme, hikye etme. nur-i iman: iman nuru, Allahn varlna, yaratclna inanmadaki gnl, kalp ve fikir aydnl. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. rivayet: bir haber, sz veya olay nakletme. Sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. semav: Allah tarafndan olan, lh. Sft- Kudsiye: Allahn mukaddes sfatlar. suret: biim, tarz, grn. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. temessl: bir ekil ve surete girme, cisimlenme. tetabuk: birbirine uygun gelme, uyma. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. vahdet: bir ve tek olma. vasta: arac. zemin: yeryz. zuur: uurlu, uur sahibi.

ahali: halk. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. asr: yzyl, asr. bilistisna: istisnasz, ayrt etmeksizin. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. ehil: bir yerde oturan. ervah- tayyibe: iyi ruhlar. evvel: nce, ilk. hdise: olay. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. Hlk- Kinat: kinatn ve onun iinde olan her eyin yaratcs, Allah. huzur-i Muhammed: Peygamberin huzuru, sohbeti. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ihbarat: ihbarlar, bildirmeler, haber vermeler. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. kre-i zemin: yeryz, dnya. melike: melekler. mesail-i imaniye: iman meseleler. muhteem: hametli, yce. mutabk: uygun. muvafk: uygun, mnasip. mnasip: uygun. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. mzeyyen: ziynetlendirilmi,

BRNC HCCET- MANYE

178 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

pOoLh oLh 'nY sO /ds G OoLdr G LGndr G *G Gp nd' pG nB / o p o n p o o p s nnorGh pSsdG Qnfp n/`norG =rG nuJGp /JrMh / /u n n p rn u n p n p' n o pn n
1

@ pnpaGnnorG npHnnorG JGnQnNH pndr G uUGnN ne p p p p r pp n n n

denilmitir. Sonra, prmerak ve pritiyak o misafir, lem-i ahadet ve cisman ve madd cihetinde mahsus taifelerin dillerinden ve lisan- hllerinden ders aldndan, lem-i gayp ve lem-i berzahta dahi mtala ile bir seyahat ve bir taharri-i hakikat arzu ederken, her taife-i insaniyede bulunan ve kinatn meyvesi olan insann ekirdei hkmnde bulunan ve kkl ile beraber, manen kinat kadar inbisat edebilen mstakim ve mnevver akllarn, selim ve nuran kalplerin kaps ald. Bakt ki, onlar lem-i gayp ve lem-i ahadet ortasnda insan berzahlardr; ve iki lemin birbiriyle temaslar ve muameleleri, insana nispeten o noktalarda oluyor grdnden, kendi akl ve kalbine dedi ki: Gelin, bu emsalinizin kapsndan hakikate giden yol daha ksadr. Biz teki yollardaki dillerden ders aldmz gibi deil, belki iman noktasndaki ittisaflarndan ve keyfiyet ve renklerinden mtalamz ile istifade etmeliyiz dedi, mtalaya balad. Grd ki: stidatlar gayet muhtelif ve mezhepleri birbirinden uzak ve muhalif olan umum istikametli ve nurlu akllarn iman ve tevhiddeki ittisafkrne ve rasihne itikatlar
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, insanlarn nazarna temessl eden ve beerin havas ksmyla konuan melikenin ittifak, birbirine tetabuk ve tevafuk eden ihbaratyla, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. lem: varlk snflarndan her biri. lem-i berzah: ruhlarn kyamete kadar kalacaklar lem; kabir lemi. lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti allah tarafndan bilinen baka dnyalar. lem-i ahadet: gzle grdmz, ahit olduumuz lem, kinat. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. berzah: iki ey arasndaki yer. cihet: yn. cisman: madd ve cisimli olmak. emsal: benzerler. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hkmnde: deerinde, yerinde. iman: inanma, itikat. inbisat: yaylma, genileme.

insan: insana ait, insanla alkal. stidat: kabiliyet, yetenek. istifade: faydalanma, yararlanma. istikamet: doruluk, drstlk. itikat: kesin inanma, iman. ittisaf: vasflanma, zellik kazanma. ittisafkrne: vasflar belli olur surette, bir sfat alarak, bir hl taknarak. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. keyfiyet: bir eyin nasl olduu, nitelik. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. madd: madde ile alakal, cisman. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. manen: mana bakmndan, manaca. mezhep: gidilen, tutulan, takip edilen yol. muamele: davran, birbiri ile i grme. muhalif: zt, kart. muhtelif: trl trl, eitli. mnevver: nurlu, kl, parlak. mstakim: doru. mtala: bir eyi etraflca dnme, tetkik etme. nispeten: nispetle, kyaslayarak. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. nurlu: kl, parltl. pritiyak: ok itiyakl, ok evkli. prmerak: ok merakl, merak dolu. rasihne: salam delil ve brhana dayanmak suretiyle. selim: temiz, samim. taharri-i hakikat: hakikati aratrma, doruyu arama, aratrma,. taife: takm, gruh, familya. taife-i insaniye: insana ait taife; insanlk. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, birleme. umum: btn

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 179

BRNC HCCET- MANYE

tevafuk ve sebatkrne ve mutmainne kanaat ve yakinleri tetabuk ediyor. Demek, tebeddl etmeyen bir hakikate dayanp balanmlar. Ve kkleri metin bir hakikate girmi, kopmuyor. yle ise, bunlarn nokta-i imaniyede ve vcup ve tevhidde icmalar, hi kopmaz bir zincir-i nurandir ve hakikate alan kl bir penceredir.
ar- marifet-i Rabbaniye: Rabbi tanma, bilme ar. yinedarlk: aynalk yapma, gsterme. yine-i azam: en byk ayna. yine-i Samedaniye: Samed aynas, Allahn hibir eye muhta olmayn ve her eyin Ona muhta oluunu gsteren ayna. cami: cem eden, toplayan, iine alan. erkn- imaniye: imana ait esaslar. galat- his: duyutaki aldan, his yanlmas. icra: yrtme, bir ii yerine getirme. ihtimal: olabilirlik, bir eyin olabilmesi mmkn olma, gerekleebilirlik. imkn: mmkn olma, olabilirlik. inkr: reddetme, inanmama, kabul ve tasdik etmeme. itminankrne: itminan gstermek suretiyle, itminan eklinde. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kanaat: gr, fikir. kefiyat: keifler, Allahn ilham etmesiyle gsterilen gaybla ilgili srlar. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. merep: gidi, hareket tarz, tavr, tutum, meslek. metin: salam ve dayankl, kavi, berk. mukabil: karlk. mutabk: uygun. mutmainne: mutmain olarak, gnl ho bir ekilde, kalp ve ruhu doymu olarak. mbayin: baka trl, ayr. mncezibne: tutkun bir ekilde, kendini kaptrmak suretiyle. mrid-i ekber: en byk mrit, Hz. Muhammed ve Kurn- Kerm. mstemirrne: devaml olarak, aralksz. mahedat: gzlemler. mtemessil: temessl eden, baka bir kimse veya eyin ekline giren. mttefikne: ittifak edici olarak, mttefik olarak. nokta-i imaniye: iman noktas. raz: rza gsteren, kabul eden, honut olan.

Hem, grd ki: Meslekleri birbirinden uzak ve merepleri birbirine mbayin olan o umum selim ve nuran kalplerin erkn- imaniyedeki mttefikane ve itminankrne ve mncezibne kefiyat ve mahedatlar birbirine tevafuk ve tevhidde birbirine mutabk kyor. Demek, hakikate mukabil ve vsl ve mtemessil bu kck birer ar- marifet-i Rabbaniye ve bu cami birer yine-i Samedniye olan nuran kalpler, ems-i hakikate kar alan pencerelerdir; ve umumu birden, gnee yinedarlk eden bir deniz gibi, bir yine-i azamdr. Bunlarn vcub-i vcutta ve vahdette ittifaklar ve icmalar, hi armaz ve artmaz bir rehber-i ekmel ve bir mrid-i ekberdir. nk, hibir cihetle hibir imkn ve hibir ihtimal yok ki, hakikatten baka, bir vehim ve hakikatsiz bir fikir ve aslsz bir sfat, bu kadar mstemirrne ve rasihne bu pek byk ve keskin gzlerin umumunu birden aldatsn, galat- hisse uratsn. Buna ihtimal veren bozulmu ve rm bir akla, bu kinat inkr eden ahmak Sofestaler dahi raz olmazlar, reddederler diye anlad. Kendi akl ve kalbiyle beraber
1

$pH or`ne'G dediler.

1. Allaha iman ettim. red: reddetme, kabul etmeme. rehber-i ekmel: en mkemmel rehber. sebatkrne: sabr ve sebat ederek, sebat gstererek, sebatl bir ekilde. sfat: vasf, nitelik. sofesta: Allah kabul etmemek iin kinat ve kendi varln da inkr eden. ems-i hakikat: hakikat gnei, gerein parlakl. tebeddl: bakalama, deime. tetabuk: birbirine uygun gelme, uyma. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. vahdet: bir ve tek olma. vasl: ulaan, erien, kavuan. vehim: yanl ve esassz dnce. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. vcup: vacip ve lzumlu olma, gereklilik. yakin: kesin bilme, pheden syrlarak son derece doru ve kuvvetli bilme. zincir-i nuran: nurlu zincir.

BRNC HCCET- MANYE

180 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

te, bu yolcunun mstakim akllardan ve mnevver kalplerden istifade ettii marifet-i imaniyeye ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On nc Mertebesinde,

npaGnnorG nJGnOnYppH pIQnorG n/rorG odr G onrLpG /pJnrMh / p p pr n s p n p o n n/sdG poodr G onJGp /pJMh / OoLh poLh 'nY sO Gnch p u n r n /p o o n nn ppgGnnrGh pGnOGnrr SprG podnnJ e pnpHnnorG npJn/njh npJnYnnpHh n p n n n n

pOoLh oLh 'nY sO /ds G OoLdr G LGndr G *G pG n'dGp nB o p o n p o o p s

ojnJ e pnpaGnnorG npJGnngnoHh ppHnorG nJspnH pspfGnQtdG p n n n pn n n p r p 1 n @ pQnnrGh pdp nrG p n

denilmi. Sonra, lem-i gayba yakndan bakan ve akl ve kalpte seyahat eden o yolcu, Acaba lem-i gayp ne diyor? diye merakla o kapy da yle bir fikir ile ald. Yani, Madem bu cisman lem-i ahadette bu kadar ziynetli ve sanatl hadsiz masnularyla kendini tanttrmak ve bu kadar tatl ve ssl nihayetsiz nimetleriyle kendini sevdirmek ve bu kadar mucizeli ve maharetli hesapsz eserleriyle gizli kemaltn bildirmek, kavilden ve tekellmden daha zahir bir tarzda fiilen isteyen ve hl diliyle bildiren bir Zat, perde-i gayp tarafnda bulunduu bilbedahe anlalyor. Elbette ve her hlde, fiilen ve hlen olduu gibi, kavlen ve tekellmen dahi konuur, kendini tanttrr, sevdirir. yle ise, lem-i gayp cihetinde Onu,

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcuddur ki, istidat ve mezheplerinin farkllna ramen, birbirleriyle tevafuk eden itikatlar ve birbirleriyle tetabuk eden kanaat ve yaknlerinin ahadetiyle, btn mnevver ve mstakim akl sahiplerinin icma, Onun vahdet iindeki vcub-u vcuduna dellet eder. Keza, birbirine mtebayin meslek ve mereplerine ramen birbirine tetabuk eden kefiyat ve birbirine tevafuk eden madelerinin ahadetiyle, btn selim ve nuran kalp sahiplerinin ittifak, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder.

bilbedahe: aktan, aikr olarak. fiilen: fiille, davran ve hareketle. hadsiz: snrsz, sonsuz.

hl: durum, vaziyet. hlen: hareket ve davran olarak. hesapsz: snrsz, sonsuz. kavil: fiiliyata dklmeyen,

szde kalan ey. kavlen: sz ile, szl olarak, fiil olmayan. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler.

madem: ...den dolay, byle ise. maharet: mahirlik, ustalk. marifet-i imaniye: iman bilgi, malmat. masnu: sanatla yaplm eya, varlk. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nimet: ltuf, ihsan, ba. perde-i gayp: gayp perdesi, gizli perde; insanlarn bilmeyip sadece Allahn bildii gayp lemdeki manev perde. seyahat: yolculuk. tarz: biim, ekil, suret. tekellm: syleme, konuma. tekellmen: konuarak. zahir: ak, ikar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. ziynet: ss, bezek.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 181

BRNC HCCET- MANYE

Onun tezahratndan bilmeliyiz dedi. Kalbi ieriye girdi, akl gzyle grd ki:
aleyhimsselam: Allahn selam onlarn zerine olsun. Allml-Guyb: gayb bilen, grnmeyen eyleri bilen, Allah. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. beer: insanlk. delil: deliller, brhanlar, ispat vastalar. ekseriyet-i mutlaka: bir fazlasyla elde edilen ounluk, okluk, kesin ounluk. fehim: anlama, anlay, kavray. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakikat-i kudsiye: kuds, yce hakikat. hakikat-i vahiy: vahyin hakikati. hzr: huzurda olan, gz nnde olan, hazr. hkmetme: hakim olma, ileme. ifaza: feyiz verme, feyizlendirme, bereketlendirme. ihbarat: ihbarlar, bildirmeler, haber vermeler. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. ilim: bilme, bilgi. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kelm: lah sz. kelm- ezel: ezel sz, varlna balang olmayan Allahn sz; Kurn- Kerm ayetleri. kudret: g, kuvvet, iktidar. ktb-i mukaddese: mukaddes kitaplar (Tevrat, Zebur, ncil ve Kurn- Kerm). lyk: uygun, yakr, mnasip. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mazhariyet: nail olma, ereflenme. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. mukteda: iktida edilen, rnek alnan, kendisine uyulan imam, reis. mukteza: iktiza eden, gereken. mdahale: karma. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nev-i beer: insanolu, insanlar. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi,

Gayet kuvvetli bir tezahratla, vahiylerin hakikati, lem-i gaybn her tarafnda, her zamanda hkmediyor. Kinatn ve mahlkatn ahadetlerinden ok kuvvetli bir ahadet-i vcut ve tevhid, Allml-Guybdan vahiy ve ilham hakikatleriyle geliyor. Kendini ve vcut ve vahdetini yalnz masnularnn ahadetlerine brakmyor. Kendisi, kendine lyk bir kelm- ezel ile konuuyor. Her Yerde lim ve Kudretiyle Hazr ve Nazrn kelm dahi hadsizdir. Ve kelmnn manas Onu bildirdii gibi, tekellm dahi Onu sftyla bildiriyor. Evet, yz bin peygamberlerin (aleyhimsselm) tevatrleriyle ve ihbaratlarnn vahy-i lhye mazhariyet noktasnda ittifaklaryla; ve nev-i beerden ekseriyet-i mutlakann tasdikgerdesi ve rehberi ve muktedas ve vahyin semereleri ve vahy-i mehut olan ktb-i mukaddese ve suhuf-i semaviyenin delil ve mucizatlaryla, hakikat-i vahyin tahakkuku ve sbutu bedahet derecesine geldiini bildi ve vahyin hakikati be hakikat-i kudsiyeyi ifade ve ifaza ediyor diye anlad: Birincisi:

nnrdG ooY 'pG ps'drG pto`spd denilen, bep p p p n

erin akllarna ve fehimlerine gre konumak, bir tenezzl-i lhdir. Evet, btn zruh mahlkatn konuturan ve konumalarn bilen, elbette kendisi dahi o konumalara konumasyla mdahale etmesi, rububiyetin muktezasdr.
onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. semere: meyve, gzel netice. sfat: vasf, nitelik. suhuf-i semaviye: semav sayfalar. sbut: sabit olma, ispatlanma. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ahadet-i vcut: varlk ahadeti. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. tasdikgerde: kabul edilmi, tasdik edilmi. tekellm: syleme, konuma. tenezzl-i lh: Allahn, hitabnda kullarnn anlayabilecei bir seviyeye inmesi. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. tezahrat: grnler, belirmeler, ortaya kmalar. vahiy: bir fikrin, bir hakikatin veya bir emrin Allah (c.c.) tarafndan peygamberlere bildirilmesi. vahy-i lh: lh vahiy, Allah tarafnda vahiy ile gelen, emir ve yasaklar. vahy-i mehut: ahit olunan vahiy, peygamberlere verilen kitaplarda grlen, okunan vahiy. vcut: var olma, varlk. zruh: ruh sahibi, ruhlu, canl, hayattar.

BRNC HCCET- MANYE

182 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

 kincisi: Kendini tanttrmak iin kinat bu kadar hadsiz masraflarla batan baa harikalar iinde yaratan ve binler dillerle kemaltn sylettiren, elbette kendi szleriyle dahi kendini tanttracak. ncs: Mevcudatn en mntehab ve en muhtac ve en nazenini ve en mtak olan hakik insanlarn mnacatlarna ve krlerine fiilen mukabele ettii gibi, kelmyla da mukabele etmek, hlkyetin enidir. Drdncs: lim ile hayatn zarur bir lzm ve kl bir tezahr olan mkleme sfat, elbette ihatal bir ilmi ve sermed bir hayat tayan Zatta ihatal ve sermed bir surette bulunur. Beincisi: En sevimli ve muhabbetli ve endieli ve nokta-i istinada en muhta ve sahibini ve malikini bulmaya en mtak, hem fakir ve ciz bulunan mahlkatlarna acz ve itiyak, fakr ve ihtiyac ve endie-i istikbali ve muhabbeti ve perestii veren bir Zat, elbette kendi vcudunu onlara tekellm ile iar etmek, ulhiyetin muktezasdr. te, tenezzl-i lh ve tearrf-i Rabban ve mukabele-i Rahman ve mkleme-i Sbhan ve iar- Samedn hakikatlerini tazammun eden umum, semav vahiylerin icma ile Vacibl-Vcudun vcuduna ve vahdetine delletleri yle bir hccettir ki, gndzdeki gnein uaatnn gnee ahadetinden daha kuvvetlidir diye anlad.
ciz: zayf, gsz. acz: zayflk, gszlk. dellet: delil olma, gsterme. endie-i istikbal: gelecek dncesi, gelecek kaygs. fakr: fakirlik, yoksulluk, muhtalk. fiilen: fiille, davran ve hareketle. hakik: gerek. hlkyet: Cenab- Hakkn her eyi yoktan yaratmas sfat. harika: olaanst vasflar tayan ve hayranlk hissi uyandran. hccet: delil. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. ihatal: kuatc. ilim: bilme, bilgi. iar: anlatma, bildirme. iar- Samedn: hi bir eye muhta olmayan Cenab- Hakkn, varln yaratklara bildirmesi, iareti. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. malik: sahip. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. muhabbet: sevgi, sevme. mukabele: karlk verme, karlama. mukabele-i Rahman: Rahman olan Allahn zatna has ve yarar karlk vermesi. mkleme: konuma, karlkl konuma, syleme. mkleme-i Sbhn: kusur ve noksanlardan uzak olan Cenab- Hakkn konumas. mnacat: Allaha dua etme, yalvarma, Onun manev huzurunda tazarru ve niyazda bulunma. mntehap: sekin, gzide, mmtaz. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. nazenin: nazl, nazik, narin, ince yapl. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. peresti: tapma, ar derecede sevme, meftunluk. semav: Allah tarafndan olan, lh. sermed: ebed, daim, srekli. suret: biim, tarz, grn. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. en: durum, zellik, yap. uaat: ualar, nlar, parltlar. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tazammun: ihtiva etme, iine alma, iinde bulundurma. tearrf-i Rabban: Cenab- Hakkn kendini tantmas, bildirmesi. tezahr: grnme, belirme, ortaya kma. ulhiyet: ilahlk, Allahn hakimiyeti ile kainattaki her eyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi. umum: herkesle ilgili, genel. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah (c.c.). vahdet: bir ve tek olma. vahiy: Cenab- Hakkn diledii hkmleri, srlar ve hakikatleri peygamberlere bildirmesi. vcut: var olma, varlk. zarur: mecbur, zorunlu, ister istemez. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 183

BRNC HCCET- MANYE

Sonra ilhamlar cihetine bakt, grd ki: Sadk ilhamlar, geri bir cihette vahye benzerler ve bir nevi mkleme-i Rabbaniyedir, fakat iki fark vardr: Birincisi: lhamdan ok yksek olan vahyin ekseri melike vastasyla ve ilhamn ekseri vastasz olmasdr. Mesel, nasl ki bir padiahn iki suretle konumas ve emirleri var: Birisi: Hamet-i saltanat ve hkimiyet-i umumye haysiyetiyle bir yaverini, bir valiye gnderir. O hkimiyetin ihtiamn ve emrin ehemmiyetini gstermek iin, bazen, vasta ile beraber bir itima yapar, sonra ferman tebli edilir. kincisi: Sultanlk nvanyla ve padiahlk umum ismiyle deil, belki kendi ahsyla husus bir mnasebeti ve cz bir muamelesi bulunan has bir hizmetisi ile veya bir m raiyetiyle ve husus telefonuyla husus konumasdr. yle de, Padiah- Ezelnin, umum lemlerin Rabbi ismiyle ve kinat Hlk nvanyla, vahiyle ve vahyin hizmetini gren mull ilhamlaryla mklemesi olduu gibi; her bir ferdin, her bir zhayatn Rabbi ve Hlk olmak haysiyetiyle, husus bir surette, fakat perdeler arkasnda, onlarn kabiliyetine gre bir tarz- mklemesi var. kinci fark: Vahiy glgesizdir, safdir, havassa hastr. lham ise glgelidir, renkler karr, umumdir. Melike
ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. kabiliyet: istidat, yetenek. melike: melekler. mesel: rnein. muamele: davranma, davran, birine kar her hangi bir davranta bulunma. mkleme-i Rabbaniye: Rab olan Allahn zatna has konumas. mnasebet: ilgi, alka, yaknlk. nevi: eit, tr. padiah: hkmdar, sultan. Padiah- Ezel: zaman ve mekanla kaytl olmayan saltanat sahibi olan Cenab- Hak. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. raiyet: bir devletin tebaas olan ve vergi veren halk. sadk: doru, gerek, hakik olan. saf: saf olan, katksz, duru. mul: iine alma, kaplama, ihata etme. tarz- mkleme: konuma tarz. tebli: resm bir yazy, karar halka veya ilgililere duyurma. umum: btn. nvan: hret, ad, isim. vasta: araclk. yaver: emir subay. zhayat: hayat sahibi.

lem: varlk snflarndan her biri. m: bilgisiz, cahil. cihet: yn. cz: kk, az. ehemmiyet: nem, deer, kymet. ekser: pek ok. ferman: emir, buyruk. geri: her ne kadar... hkimiyet: hkim olu, hkmedi, egemenlik. hkimiyet-i umumiye: ounluun ve genelin hakimiyeti. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hamet-i saltanat: saltanatnn hameti, ihtiam, gz kamatran gzellii. havas: marifet ve yaaya stn olan, st tabaka. haysiyet: eref, onur, itibar. husus: zel. itima: toplant, toplanma. ihtiam: muhteemlik, anl grn, byk gsteri.

BRNC HCCET- MANYE

184 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ilhamlar ve insan ilhamlar ve hayvanat ilhamlar gibi eit eit, hem pek ok envalaryla, denizlerin katreleri kadar kelimat- Rabbaniyenin teksirine medar bir zemin tekil ediyor.

rnJ rnG r`nb orndr G npn`nd uHQ pnpndp GkOGne odr G nnc dn n n n n p r n r
1

ayetinin bir vechini tefsir ediyor anlad. Sonra, ilhamn mahiyetine ve hikmetine ve ahadetine bakt, grd ki: Mahiyeti ile hikmeti ve neticesi drt nurdan terekkp ediyor: Birincisi: Teveddd-i lh denilen kendini mahlkatna fiilen sevdirdii gibi, kavlen ve huzuren ve sohbeten dahi sevdirmek, veddiyetin ve rahmaniyetin muktezasdr. kincisi: badnn dualarna fiilen cevap verdii gibi, kavlen dahi perdeler arkasnda icabet etmesi, rahmiyetin enidir. ncs: Ar beliyyelere ve iddetli hllere den mahlkatlarnn istimdatlarna ve feryatlarna ve tazarruatlarna fiilen imdat ettii gibi, bir nevi konumas hkmnde olan ilham kavillerle de imdada yetimesi, rububiyetin lzmdr. Drdncs: ok ciz ve ok zayf ve ok fakir ve ok ihtiyal ve kendi malikini ve hamsini ve mdebbirini ve hafzini bulmaya pek ok muhta ve mtak olan zuur masnularna, vcudunu ve huzurunu ve himayetini fiilen ihsas ettii gibi, bir nevi mkleme-i Rabbaniye
1. Rabbimin szlerini yazmak iin btn denizler mrekkep olsa, Rabbimin szleri tkenmeden o denizler tkenirdi (Kehf Suresi: 109.) ciz: zayf, gsz. ayet: Kurnn her bir cmlesi. beliyye: felaket, musibet. dua: Allaha yalvarma, niyaz. enva: eitler, trler, neviler. feryat: haykrma, lk. fiilen: fiille, davran ve hareketle. hafz: yarattklarn koruyup gzeten Allah. ham: himaye eden, koruyan, gzeten. hayvnt: hayvanlar. hikmet: lah gaye, gizli sebep. himayet: koruma, esirgeme. huzuren: Allahn her an yannda olduunu ve her eyi bildiini hissetme ve yaama halinde olma. hkmnde: deerinde, yerinde. bad: abdler, kullar, ibadet edenler. icabet: kabul etme, kabul edilme. ihsas: hissetirme, sezdirme. ilham: ilham ile elde edilen, ilham ile ulalan. imdat: yardm. istimdat: medet dileme, imdat isteme, yardma arma.

uHQ on`nc n p

katre: damla. kavil: sz. kavlen: sz ile, szl olarak, fiil olmayan. kelimat- Rabbanye: Rabbe ait kelimeler, szler. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. malik: sahip. masnu: sanatla yaplm eya, varlk. medar: sebep, vesile. mukteza: iktiza eden, gereken. mdebbir: tedbir alan, tedbirli, her eyi nceden dnen. mkleme-i Rabbaniye: Rab olan Allahn zatna has konumas. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. nevi: eit, tr. nur: aydnlk, parlt, k. rahmiyet: merhamet edicilik. rahmaniyet: Cenab- Hakkn kullarn beslemesi, korumas ve merhamet etmesi vasf. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. sohbeten: sohbet ile. en: i. tazarruat: tazarrular, yalvarlar, yalvarmalar. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. teksr: oaltma. terekkp: karp birleme, birden fazla eyin birlemesinden oluma. tekil: vcut verme, ekillendirme. teveddd-i lh: Allahn kendini kullarna sevdirmesi. vecih: cihet, yn. veddiyet: sevdirme ve sevdirilme. vcut: var olma, varlk. zemin: yeryz. zuur: uurlu, uur sahibi.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 185

BRNC HCCET- MANYE

hkmnde saylan bir ksm sadk ilhamlar perdesinde ve mahsus ve bir mahlka bakan has bir vecihte, onun kabiliyetine gre, onun kalp telefonuyla, kavlen dahi kendi huzurunu ve vcudunu ihsas etmesi, efkat-i ulhiyetin ve rahmet-i rububiyetin zarur ve vacip bir muktezasdr diye anlad. Sonra, ilhamn ahadetine bakt, grd:
akis: yansma. yine: ayna. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. bilmahede: grerek, bizzat ahit olarak. cihet: yn. cilve: tecelli, grnt. dellet: delil olma, gsterme. ebed: sonsuzluk, daimlik. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi, grnmesi. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. faraza: szn gelii, sz gelii. hacat: hcetler, ihtiyalar. Hlk- Zan: an sahibi yaratc. hitap: sz syleme, toplulua veya birisine kar konuma. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. ilim: bilme, bilgi. ilmelyakin: yakin ile bilme, bir eyi ilim ve delil ile kesin olarak bilme, tanma, kabul etme; aksi mmkn olmayan ak, kesin ve salam bilgi. kabiliyet: istidat, yetenek. katre: damla. kudret: g, kuvvet, iktidar. kll: umum, genel. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. mni: meneden, engel olan. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. misal: benzer, rnek. muhit: ihata eden, kuatc. mkleme: konuma. mzahamet: zahmet, sknt verme. rahmet-i rububiyet: mahlkatn terbiye ve idare eden Cenab- Allahn rahmeti. sadk: doru, gerek, hakik olan.

Nasl ki, gnein faraza uuru ve hayat olsayd ve o hlde, ziyasndaki yedi rengi yedi sfat olsayd, o cihette, nda bulunan ualar ve cilveleri ile bir tarz konumas bulunacakt. Ve bu vaziyette, misalinin ve aksinin effaf eylerde bulunmas; ve her yine ve her parlak eyler ve cam paralar ve kabarcklar ve katreler, hatta effaf zerrelerle her birinin kabiliyetine gre konumas; ve onlarn hacatna cevap vermesi; ve btn onlar gnein vcuduna ahadet etmesi; ve hibir i, bir ie mni olmamas; ve bir konumas, dier konumaya mzahemet etmemesi bilmahede grlecei gibi, aynen yle de, ezel ve ebedin Zlcell Sultan ve btn mevcudatn Zlcemal Hlk- Zan olan ems-i Sermednin mklemesi dahi, Onun ilmi ve kudreti gibi, kll ve muhit olarak her eyin kabiliyetine gre tecelli etmesi; hibir sual bir suale, bir i bir ie, bir hitap bir hitaba mni olmamas ve kartrmamas bilbedahe anlalyor. Ve btn o cilveler, o konumalar, o ilhamlar birer birer ve beraber bilittifak o ems-i Ezelnin huzuruna ve vcub-i vcuduna ve vahdetine ve ehadiyetine dellet ve ahadet ettiklerini aynelyakine yakn bir ilmelyakin ile bildi.
sfat: vasf, nitelik. sual: soru. Sultan: mutlak iktidar sahibi olan; Allah. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. effaf: saydam. efkat-i ulhiyet: ilh olmann gerei olan efkat; ilhlk efkati. ems-i Ezel: ezel gne; varlnn balangc olmayan ve her eyi nurlandran Cenab- Hak. ems-i Sermed: daim, srekli olan gne. ua: n, bir k kaynandan uzanan k telleri. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. tarz: biim, ekil, suret. tecelli: belirme, bilinme, grnme. vacip: zorunlu. vahdet: bir ve tek olma. vaziyet: durum. vecih: cihet, yn. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. zarur: mecbur, zorunlu, ister istemez. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk. Zlcell: cell sahibi, byklk, izzet, heybet ve azamet sahibi Allah. Zlcemal: ceml, ltuf, rahmet ve gzellik sahibi Allah.

BRNC HCCET- MANYE

186 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

'nY sO /sdG oMrG opMGnrdG pOoLdr G oLGndr G *G Gp nd' Gp nB n n n o p s rG nrMdr G p/L onrLpG /pJnrMh OoLh poLh psn p n n n / /p o o natnpdh pspfntdG pndn ndp h ps'drG po`spd pnnrG p s n r orn p p n t nu o GnQnrTpr`dp h /pOnY pnLne nY pfnMdG nHnodp h pspfsHsdG p n p o rp sp r s p n r n pOoLh oLh 'nY snO Gnch @ /pJnbodp /pOoLdp pfGnnsdG / o p o nn r n o sp ps'drG pGnOtOspd nnrG bOsdG pnendr rG onJGp /JrMh / p p n p u no p np p u pn n spfsHsdG GnOGnre`r dp h /pJnborne pGnYdp fnMdG pnHnL`r dp h p p p n n n p sp r s p n spfnrtdG pnSnrM`r dp h /pOnY pnKnprSpp p p n p
1

te, bu merakl misafirin lem-i gayptan ald ders-i marifetine ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On Drdnc ve On Beinci Mertebelerinde,

@ /pJnYordp /pOoLdp n o

denilmitir. Sonra, o dnya seyyah kendi aklna dedi ki: Madem bu kinatn mevcudatyla Malikimi ve Hlkm aryorum; elbette her eyden evvel bu mevcudatn en mehuru ve adsnn tasdikiyle dahi en mkemmeli ve en byk kumandan ve en namdar hkimi ve szce en yksei ve aklca en parla ve on drt asr fazileti ile ve Kurn ile klandran Muhammed-i Arab Aleyhissalt Vesselm ziyaret etmek ve aradm ondan sormak iin Asr- Saadete beraber gitmeliyiz diyerek, aklyla beraber o asra girdi.
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcud ve Vahidl-Ehaddir ki, tenezzlt-i lhiyeyi, mklemat- Sbhaniyeyi, taarrfat- Rabbaniyeyi, kullarnn dualarna mukabelt- Rahmaniyeyi ve mahlkatna vcudunu ihsas eden iarat- Samedniyeyi tazammun eden btn hak vahiylerin icma, Onun vahdet iindeki vcub-u vcuduna dellet eder. Ve keza, tevedddat- lhiyeyi, mahlkatnn dualarna icabat- Rahmaniyeyi ve kullarnn istigaselerine olan imdadat- Rabbaniyeyi ve masnuatna vcudunu bildiren ihsasat- Sbhaniyeyi tazammun eden ilhamat- sadkann ittifak da Onun vahdet iindeki vcub-u vcuduna dellet eder. ad: dmanlar. fndan bilinen baka dnyalar. lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin aleyhissalt vesselm: saolan ve mahiyeti allah tara- lt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede (a.s.m.) dua. asr: yzyl, asr. Asr- Saadet: saadet, mutlu-

luk asr; Peygamberimiz (a.s.m) ve Drt Halifenin yaad devire verilen ad. ders-i marifet: bilgilenme, irfan dersi. evvel: nce, ilk. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. hkim: hereye hkmeden ve her bir eyi hkm altnda tutan. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kumandan: komutan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. madem: ...den dolay, byle ise. malik: sahip. mehur: hretli, herkesin bildii, yaygnlk kazanm. mevcudat: var olan eyler varlklar. Muhammed-i Arab: Araplarn iinden kan Peygamberimiz Muhammed (a.s.m.). namdar: mehur, nl, hretli, naml. seyyah: gezgin, gezici. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 187

BRNC HCCET- MANYE

Grd ki: O asr, hakikaten, o zat (a.s.m.) ile bir saadet-i beeriye asr olmu. nk, en bedev ve en mm bir kavmi, getirdii nur vastasyla, ksa bir zamanda dnyaya stat ve hkim eylemi. Hem kendi aklna dedi: Biz, en evvel bu fevkalde zatn (a.s.m.) bir derece kymetini ve szlerinin hakkaniyetini ve ihbaratnn doruluunu bilmeliyiz. Sonra Hlkmz ondan sormalyz diyerek taharriye balad. Bulduu hadsiz kat delillerden, burada, yalnz dokuz klliyetine birer ksa iaret edilecek. Birincisi: Bu zatta (a.s.m.), hatta dmanlarnn tasdikiyle dahi, btn gzel huylarn ve hasletlerin bulunmas; ve
2

ayet: Kurnn her bir cmlesi. bedev: lde ve iptida tarzda yaayan, meden olmayan. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. fevkalde: olaanst. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikaten: dorusu, gerekten. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. harika: olaanst. haslet: insann yaratltan gelen huy ve karakter. havale: bir eyi baka bir yere veya zamana brakma. huy: yaratltan olan karakter, miza. ihbarat: ihbarlar, bildirmeler, haber vermeler. kamer: Ay. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kavim: millet; aralarnda dil, det, rf, kltr birlii olan insan topluluu. keramet: Allahn vel kullarnda grlen olaanst hller veya tabiatst hdiseler. Kevser: Cennette bulunan bir akarsu. kifayet: kfi miktarda olma, yeterlilik. kymet: deer. klliyet: btnlk, tmlk. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk

'eQ %G sp`'dh nreQ rPpG nr`neQ neh @ ondr G srfGnh n n nn n n n n

ayetlerinin sarahatiyle, bir parmann iaretiyle kamer iki para olmas; ve bir avucu ile adsnn ordusuna att az bir toprak, umum o ordunun gzlerine girmesiyle kamalar; ve susuz kalm kendi ordusuna, be parmandan Kevser gibi akan suyu kifayet derecesinde iirmesi gibi, nakl-i kat ile ve bir ksm tevatr ile yzer mucizatn onun elinde zahir olmasdr. Bu mucizattan yzden ziyade bir ksm, On Dokuzuncu Mektup olan Mucizat- Ahmediye (a.s.m.) namndaki harika ve kerametli bir risalede kat delilleriyle beraber beyan edildiinden, onlar ona havale ederek dedi ki:
1. Ay yarld. (Kamer Suresi: 1.) 2. Attn zaman da sen atmadn, ancak Allah att. (Enfal Suresi:17.)

harika iler. Mucizat- Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) gsterdii mucizeler. nakl-i kat: iinde yanl ihtimali olmayan nakil, rivayet. nam: ad, isim. nur: aydnlk, parlt, k. saadet-i beeriye: insanln mutluluu.

sarahat: sarihlik, aklk, belirlilik. taharri: arama, aratrma, inceleme, tahkik etme. tevatr: iinde yalan ihtimali bulunmayan ve birbirlerine kuvvet veren haberlerden oluan byk bir toplulua ait haber. umum: btn.

mm: okuma yazmas olmayan, okumam. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vasta: araclk. zahir: ak, ikar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. ziyade: ok, fazla.

BRNC HCCET- MANYE

188 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

Bu kadar ahlk- hasene ve kemaltla beraber, bu kadar mucizat- bhiresi bulunan bir Zat (a.s.m.), elbette en doru szldr. Ahlkszlarn ii olan hileye, yalana, yanla tenezzl etmesi kabil deil. kincisi: Elinde, Bu Kinat Sahibinin bir ferman bulunduu ve o ferman her asrda yz milyondan ziyade insanlarn kabul ve tasdik ettikleri ve o ferman olan Kurn- Azmann yedi vecihle harika olmasdr. Ve bu Kurnn, krk vecihle mucize olduu ve kinat Hlknn sz bulunduu, kuvvetli delilleriyle beraber Yirmi Beinci Sz ve Mucizat- Kurniye namlarndaki Risale-i Nurun bir gnei olan mehur bir risalede tafsilen beyan edilmesinden, onu ona havale ederek dedi: Byle ayn- hak ve hakikat bir fermann tercman ve tebli edicisi bir Zatta (a.s.m.), fermana cinayet ve ferman sahibine hyanet hkmnde olan yalan olamaz ve bulunamaz. ncs: O Zat (a.s.m.) yle bir eriat ve bir slmiyet ve bir ubudiyet ve bir dua ve bir davet ve bir iman ile meydana km ki, onlarn ne misli var ve ne de olur. Ve onlardan daha mkemmel, ne bulunmu ve ne de bulunur. nk, mm bir Zatta (a.s.m.) zuhur eden o eriat, on drt asr ve nev-i beerin humsunu dilne ve hakkaniyet zere ve mdakkikane hadsiz kanunlaryla idare etmesi emsal kabul etmez. Hem, mm bir Zatn (a.s.m.) efal ve akval ve ahvalinden kan slmiyet, her asrda yz milyon insann
dilne: adaletli olana yakr bir surette, dorulukla, dilcesine. ahlk- hasene: gzel ahlk, gzel huy. ahval: haller, durumlar. akval: szler. asr: yzyl, asr. ayn- hak: hakkn, gerein t kendisi. ayn- hakikat: hakikatn asl, gerein t kendisi. cinayet: cana kyma, katl veya bu derecede ar bir su. davet: ar. dua: yalvarma, yakar, niyaz. efal: fiiller, iler. emsal: rnekler, benzerler. ferman: emir, buyruk. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hyanet: hinlik, ihanet, kendine olan gveni ktye kullanma, sznde durmayp oyun etme. hums: bete bir. hkmnde: deerinde, yerinde. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. iman: inanma, itikat. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kanun: yasa. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. mehur: hretli, herkesin bildii, yaygnlk kazanm. misil: benzer. mucizat- bhire: apak mucizeler. Mucizat- Kurniye: Kurnn mucizeleri. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mdakkikane: dikkatlice, inceden inceye aratrarak. nev-i beer: insanolu, insanlar. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. tafsilen: tafsilli bir ekilde, uzun uzadya, ayrntl olarak. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tebli: ulatrmak, bildirmek. tenezzl: kendine aykr den bir ii veya durumu kabul etme, alalma. ubudiyet: kulluk. mm: okuma yazmas olmayan, okumam. vecih: cihet, yn. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zuhur: grnme, meydana kma

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 189

BRNC HCCET- MANYE

adavet: dmanlk, husumet. cesaret: cesurluk, yiitlik, yreklilik. Cevenl-Kebir: byk zrh anlamndaki Hz. Muhammed (a.s.m) Efendimize vahiyle gelen, Esma-i Hsnay iine alan emsalsiz bir mnacat ve benzersiz bir dua. cihet: yn. dadaa: grlt, beyhude tela ve ztrap. daim: srekli, devaml. derece-i tavsif: vasflandrma derecesi, niteleme derecesi. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehl-i marifet: bilim, hner ve sanat sahibi kiiler; usta ve mahir olanlar. ehl-i velyet: vel olanlar; erenler, Allahn dostluunu kazananlar, vellik sfatn tayanlar. enva: eitler, trler, neviler. eser-i tereddt: kararszlk belirtisi, tereddt almeti. esrar: srlar, gizli hakikatler. fevkalde: olaanst. fkra: bent, madde, paragraf. ibadat: ibadetler. intiha: nihayet bulma, sona erme. iptida: ba, balang. kabile: iptida ve gebe insanlarda, ayn soydan saylan ve bir baa itaat eden insan topluluu, boy, airet, oymak, uruk. kavim: millet; aralarnda dil, det, rf, kltr birlii olan insan topluluu. maden-i terakkiyat: terakkilerin, ilerlemelerin madeni; ilerlemeye sebep olan eylerin kayna. marifet-i Rabbaniye: Rabban marifet, Hak Tel Hazretlerine mteallik marifet, ilim, bilgi. meal: mana, mefhum. medar- inkiaf: inkiafn sebebi; gelimeye, ykselmeye sebep olan. merci: dnlecek, snlacak yer. mertebe-i marifet: bilgi ve irfan derecesi. metanet: sebat, gayret. misil: benzer. muallim: ders veren, reten. musaff: tasfiye eden, saflatran, arndran, szen. mcahedat: mcahedeler, savamalar. mnacat: Allaha dua etme, yalvarma, Onun manev huzurunda tazarru ve niyazda bulunma.

rehberi ve mercii; ve akllarnn muallimi ve mridi; ve kalplerinin mnevviri ve musaffsi; ve nefislerinin mrebbsi ve mzekksi; ve ruhlarnn medar- inkiaf ve maden-i terakkiyat olmas cihetiyle, misli olamaz ve olamam. Hem, dininde bulunan btn ibadatn btn envanda en ileri olmas ve herkesten ziyade takvada bulunmas ve Allahtan korkmas; ve fevkalde daim mcahedat ve dadaalar iinde tam tamna ubudiyetin en ince esrarna kadar mraat etmesi; ve hi kimseyi taklit etmeyerek ve tam manasyla ve mptediyne fakat en mkemmel olarak, hem iptida ve intihay birletirerek yapmas, elbette misli grlmez ve grlmemi. Hem, binler dua ve mnacatlarndan Cevenl-Kebir ile, yle bir marifet-i Rabbaniye ile, yle bir derecede Rabbini tavsif ediyor ki, o zamandan beri gelen ehl-i marifet ve ehl-i velyet, telhuk-i efkr ile beraber, ne o mertebe-i marifete ve ne de o derece-i tavsife yetiememeleri gsteriyor ki, duada dahi onun misli yoktur. Risale-i Mnacatn banda, Cevenl-Kebirin doksan dokuz fkrasndan bir fkrasnn ksack bir mealinin beyan edildii yere bakan adam, Cevenin dahi misli yoktur diyecek. Hem, tebli-i risalette ve ns hakka davette o derece metanet ve sebat ve cesaret gstermi ki, byk devletler ve byk dinler, hatta kavim ve kabilesi ve amcas ona iddetli adavet ettikleri hlde, zerre miktar bir eser-i tereddt, bir tel, bir korkaklk gstermemesi ve tek
mnevvir: tenvir eden, nurlandran, aydnlatan. mptediyne: acemi gibi, acemicesine. mraat: gzetme, riayet etme. mrebb: terbiye eden, besleyip byten Allah. mrit: irat eden, doru yolu gsteren, rehber, klavuz. mzekk: tezkiye eden, temizleyen, aklayan, arlayan. ns: insanlar. nefis: insandaki beden canllk; yeme, ime, ehvet gibi biyolojik ihtiyalara duyulan tabi istek. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sebat: kararl olma, kararndan vazgememe, azimlilik. takva: Allah korkusuyla dinin yasak ettii eylerden kanma, Allahn emirlerini tutup azabndan korunma. tavsif: vasflandrma, bir eyin i yz ve zelliklerini anlatma. tebli-i risalet: peygamberliin teblii, iln, mesaj. telhuk- efkr: fikirlerin birbiri peine gelip birlemesi, katlamas, birbirine eklenmesi. ubudiyet: kulluk. zerre: pek ufak para, en kk para. ziyade: ok, fazla

BRNC HCCET- MANYE

190 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

bayla btn dnyaya meydan okumas ve baa da karmas ve slmiyeti dnyann bana geirmesi ispat eder ki, tebli ve davette dahi misli olmam ve olamaz. Hem, imanda yle fevkalde bir kuvvet ve harika bir yakin ve mucizne bir inkiaf ve cihan klandran bir ulv itikat tam ki, o zamann hkmran olan btn efkr ve akideleri ve hkemann hikmetleri ve ruhan reislerin ilimleri ona muarz ve muhalif ve mnkir olduklar hlde, onun ne yakinine, ne itikadna, ne itimadna, ne itminanna hibir phe, hibir tereddt, hibir zaaf, hibir vesvese vermemesi ve maneviyatta ve meratib-i imaniyede terakki eden bata Sahabeler ve btn ehl-i velyet, onun, her vakit mertebe-i imanndan feyiz almalar ve onu en yksek derecede bulmalar bilbedahe gsterir ki, iman dahi emsalsizdir. te, byle emsalsiz bir eriat ve misilsiz bir slmiyet ve harika bir ubudiyet ve fevkalde bir dua ve cihanpesendne bir davet ve mucizne bir iman sahibinde elbette hibir cihetle yalan olamaz ve aldatmaz, diye anlad ve akl dahi tasdik etti. Drdncs: Enbiyalarn (aleyhimsselm) icma, nasl ki vcut ve vahdaniyet-i lhiyeye gayet kuvvetli bir delildir; yle de, bu Zatn (a.s.m.) doruluuna ve risaletine gayet salam bir ahadettir. nk, enbiya aleyhimsselmn doruluklarna ve peygamber olmalarna medar olan ne kadar kuds sfatlar ve mucizeler ve vazifeler varsa, o Zatta (a.s.m.) en ileride olduu tarihe musaddaktr. Demek onlar, nasl ki lisan- kl ile Tevrat,
akide: iman, inanlan ve itikat edilen esas, inan. aleyhimsselm: Allahn selam onlarn zerine olsun. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cihan: dnya, kinat, lem. cihanpesendne: kinat, cihan beenircesine. cihet: yn. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. efkr: dnceler, fikirler, grler. enbiya: nebiler, peygamberler. feyz: Allahn kuluna balad marifet ve din heyecan. gayet: son derece. hikmet: hakmlik, feylesofluk. hkema: filozoflar. hkmran: hkim, hkmdar. hkm ve saltanat sren. hkmferma. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. ilim: bilme, bilgi. iman: inanma, itikat. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. ispat: doruyu delillerle gsterme. itikat: kesin inanma, iman. itimat: dayanma, gvenme, emniyet etme. itminan: inanma, gvenme, gnl rahatl iinde tereddtsz kabul etme. kuds: mukaddes, yce. kuvvet: g, kudret. lisan- kl: sz ile anlatlan

mana, konuma dili. maneviyat: mana alemine ait olanlar, hisse ve inanca ait eyler. medar: sebep, vesile. meratib-i imaniye: iman mertebeleri. mertebe-i iman: iman derecesi, mertebesi. misil: benzer, e. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. mucizne: mucizeli bir ekilde. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muhalif: zt, kart. musaddak: tasdik edilmi, dorulanm, doruluu kabul edilmi. mnkir: inkr eden, kabul etmeyen. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. reis: bakan. risalet: elilik, resullk, peygamber olarak gnderilme. ruhan: manev lem, ruhlar lemine mensup, ruhlar lemine ait. Sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. sfat: vasf, nitelik. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. terakki: ilerleme, gelime. tereddt: kararszlk, phede kalma. Tevrat: Hz. Msaya (a.s.) indirilmi olan lh kitap. ulv: yksek, yce. vahdaniyet-i lhiye: lh birlik, Allahn bir, tek olmas. vazife: grev. vesvese: phe, kuruntu, kalbe gelen aslsz kt ve sinsi dnce. vcut: var olma, varlk. yakin: kesin bilme, pheden syrlarak son derece doru ve kuvvetli bilme. zaaf: zayflk, kuvvetsizlik, dermanszlk. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 191

BRNC HCCET- MANYE

lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti allah tarafndan bilinen baka dnyalar. asfiya-i mdakkikn: ayet ve hadislerin inceliklerine vakf gayet dikkatli ve mtehasss alimler. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. bearet: mjde. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. dava: takip edilen fikir, iddia. dellet: delil olma, gsterme. derece-i hakkaniyet: doruluk, gerekilik derecesi. dstur: kanun, kaide. evliya: veliler, Allah dostlar. hakaik- kudsiye: mukaddes hakikatler, gerekler. hakikat: gerek, bir eyin asl, esas. hakkalyakin: marifet mertebesinin en yksei; bir eyi yaayarak, iine girerek, doruluundan pheye asla yer brakmayacak biimde kesin olarak bilme. hkema-i mminn: iman sahibi alimler. ihtira: benzeri grlmemi bir ey icat etme, vcuda getirme. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme. ncil: Hz. saya (a.s.) gnderilmi olan lh kitap. ispat: doruyu delillerle gsterme. iarat: iaretler, almetler, belirtiler. itikat: kesin inanma, iman. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. keramat: kerametler, ermilerin, vellerin olaan st szleri ve hlleri. kefiyat: keifler, Allahn ilham etmesiyle gsterilen gaybla ilgili srlar. keif: bulma, meydana karma. ktb-i mukaddese: mukaddes kitaplar (Tevrat, Zebur, ncil ve Kurn- Kerm). lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. makam: yer, durak. marifet-i lhye: Allaha mahsus ilim, lh sanat; hi kimsenin yapamad, sadece Allahn kudretinde olan bilgi. mertebe-i ilmiye: ilim derecesi, bilgi mertebesi. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. mahedat: gzlemler.

ncil, Zebur ve suhuflarnda bu Zatn (a.s.m.) geleceini haber verip insanlara bearet vermiler ki, ktb-i mukaddesenin o bearetli iaratndan yirmiden fazla ve pek zahir bir ksm On Dokuzuncu Mektupta gzelce beyan ve ispat edilmi. yle de, lisan- hlleriyle yani nbvvetleriyle ve mucizeleriyle, kendi mesleklerinde ve vazifelerinde en ileri ve en mkemmel olan bu Zat tasdik edip davasn imza ediyorlar. Ve lisan- kl ve icma ile vahdaniyete dellet ettikleri gibi, lisan- hl ile ve ittifak ile de bu Zatn sadkyetine ahadet ediyorlar diye anlad. Beincisi: Bu Zatn dsturlaryla ve terbiyesi ve tebaiyetiyle ve arkasndan gitmeleriyle hakka, hakikate, kemalta, keramata, kefiyata, mahedata yetien binlerce evliya, vahdaniyete dellet ettikleri gibi, statlar olan bu Zatn sadkyetine ve risaletine icma ve ittifakla ahadet ediyorlar. Ve lem-i gayptan verdii haberlerin bir ksmn nur-i velyetle mahede etmeleri ve umumunu nur-i iman ile ya ilmelyakin veya aynelyakin veya hakkalyakin suretinde itikat ve tasdik etmeleri, statlar olan bu Zatn derece-i hakkaniyet ve sadkyetini gne gibi gsterdiini grd. Altncs: Bu Zatn mmliiyle beraber getirdii hakaik- kudsiye ve ihtira ettii ulm-i liye ve kefettii marifet-i lhiyenin dersiyle ve talimiyle, mertebe-i ilmiyede en yksek makama yetien milyonlar asfiya-i mdakkikn ve sddkn-i muhakkikn ve dh hkema-i mminn, bu Zatn sslesas davas olan vahdaniyeti
mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nur-i iman: iman nuru, Allahn varlna, yaratclna inanmadaki gnl, kalp ve fikir aydnl. nur-i velyet: velayet nuru, aydnl. nbvvet: nebilik, peygamberlik, Allahn elilii, peygamberlik hl ve n. sadkyet: sadklk, doruluk, sadakat. sddkn-i muhakkikn: muhakkiklerin, hakikati aratranlarn sddk olanlar; Allaha sadakatte en ileri olan muhakkikler. suhuf: drt byk kitap dnda sahifeler eklinde, baz peygamberlere vahiy ile gelen emirler. suret: biim, tarz, grn. talim: ders verme, retme. tebaiyet: tbilik, tbi olma, uyma. terbiye: besleyip bytme, yetitirme. ulm-i liye: yksek, akademik ilimler. umum: btn, hepsi. mm: okuma yazmas olmayan, okumam. sslesas: hakik salam temel. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. zahir: ak, ikar. Zebur: Hz. Davuda (a.s.) nazil olan mukaddes kitap.

BRNC HCCET- MANYE

192 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

kuvvetli brhanlaryla bilittifak ispat ve tasdik ettikleri gibi, bu muallim-i ekberin ve bu stad- azamn hakkaniyetine ve szlerinin hakikat olduuna ittifakla ahadetleri, gndz gibi bir hccet-i risaleti ve sadkyetidir. Mesel, Risale-i Nur yz paras ile bu Zatn sadkatinin bir tek brhandr. Yedincisi: l ve Ashap namnda ve nev-i beerin enbiyadan sonra feraset ve dirayet ve kemaltla en mehuru ve en muhterem ve en namdar ve en dindar ve keskin nazarl taife-i azmesi; kemal-i merak ile ve gayet dikkat ve nihayet ciddiyetle bu Zatn btn gizli ve aikr hllerini ve fikirlerini ve vaziyetlerini taharri ve tefti ve tetkik etmeleri neticesinde, bu Zatn dnyada en sadk ve en yksek ve en hakl ve hakikatli olduuna ittifakla, icma ile sarslmaz tasdikleri ve kuvvetli imanlar, gnein ziyasna dellet eden gndz gibi bir delildir, diye anlad. Sekizincisi: Bu kinat, nasl ki kendini icat ve idare ve tertip eden ve tasvir ve takdir ve tedbir ile bir saray gibi, bir kitap gibi, bir sergi gibi, bir temaagh gibi tasarruf eden sniine ve ktibine ve nakkana dellet eder; yle de, kinatn hilkatindeki makasd- lhiyeyi bilecek ve bildirecek ve tahavvltndaki Rabban hikmetlerini talim edecek ve vazifedarne harektndaki neticeleri ders verecek ve mahiyetindeki kymetini ve iindeki mevcudatn kemaltn iln edecek ve o kitab- kebirin manalarn ifade edecek bir yksek delll, bir doru keaf, bir muhakkik stat, bir sadk muallim istedii ve iktiza ettii ve her hlde bulunmasna dellet
Ashap: Sahabeler, Hz. Peygamberi (a.s.m.) grm ve onunla konumu olan Mslman kimseler. aikr: ak, belli, meydanda. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. ciddiyet: ciddlik. dellet: delil olma, gsterme. delil: kant. delll: iln edici; hakka davet eden. dirayet: zeka, anlay, incelikleri kavray. enbiya: nebiler, peygamberler. feraset: anlay, abuk sezi, kavray. hakikat: gerek, esas. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. harekt: hareketler, davranlar. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hilkat: yaratl. hccet-i risalet: peygamberlik delili. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. iktiza: lazm gelme, gerekme. iln: yayma, duyurma. iman: inanma, itikat. ittifak: birleme, fikir birlii etme. ktip: yazan, yazc.

kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kemal-i merak: merakn son derecesi, tam bir merak. keaf: kefeden, gizli bir eyi meydana karan. kitab- kebir: byk kitap. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. makasd- lhye: Allahn maksatlar, yaratcnn gayeleri. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. muallim: ders veren, reten. muallim-i ekber: en byk muallim, en byk retici. muhakkik: tahkik eden, gerei aratrp bulan, bir eyin i yzn inceleyerek vakf olan. muhterem: sayg deer, hrmete layk, saygn. nakka: nak ii yapan, nak ileyen kimse. namdar: mehur, nl, hretli, naml. nazar: bak, dikkat. nev-i beer: insanolu, insanlar. nihayet: son derece. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hak. sadkat: ballk, doruluk. sadk: sznde, vaadinde, iinde doru olan. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. taharri: arama, aratrma, inceleme, tahkik etme. tahavvlt: tahavvller, deimeler. taife-i azme: byk bir taife, byk bir grup. takdir: kymet verme, beenme. talim: ders verme, retme. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tasvir: bir eyi yazyla veya baka ifade tarzlaryla anlatma. tedbir: idare etme, ekip evirme. tefti: asln, dorusunu geregi gibi sorup aratrma. temgh: temaa yeri, seyir ve gezinti yeri. tertip: dizme, sralama, dzene koyma. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. stad- azam: en byk stad olan Hz. Muhammed (a.s.m.). stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vazifedarne: vazifeli olarak. vaziyet: durum. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 193

BRNC HCCET- MANYE

abd: kul. adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi. azamet: byklk, ululuk, ycelik. cihet: yn. dehetli: rktc, korkun. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hallkyet: yaratclk. hamd: Allaha kar kran ve memnuniyetini onu verek bildirme. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. hesapsz: snrsz, sonsuz. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hilkat-i kinat: kinatn yaratl. himaye: koruma, esirgeme, muhafaza etme. hner: marifet, bilgililik, ustalk, maharet. iae: geindirme, besleme, yaatma. icraat: iler. ihtilf: farkl olu, iki eyi arasndaki ayrlklar. iman: inanma, itikat. imdat: yardm. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. inkyat: boyun eme, ba eme. istimdat: medet dileme, imdat isteme, yardma arma. itiha: fazla istek, arzu. itaat: boyun eme, uyma, alnan emre gre hareket etme. itam: yemek yedirme. izale: giderme, ortadan kaldrma. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. keif: bulma, meydana karma. madem: ...den dolay, byle ise. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. maksat: gaye. masnuat: sanatla yaplm eyler. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. minnettarne: minnet duyarak, yaplan bir iyilie kar teekkr hissi tayarak. muamma: anlalmaz, zlmesi g i. muvaffakyet: Allahn yardmyla baarl olma, muvaffak olma. mteekkirne: teekkrle, bilirlikle, iyilie kar nazik davranla. nam: ad, isim. nev: eit, tr.

ettii cihetiyle, elbette bu vazifeleri herkesten ziyade yapan bu Zatn hakkaniyetine ve bu kinat Hlknn en yksek ve sadk bir memuru olduuna ahadet ettiini bildi. Dokuzuncusu: Madem bu sanatl ve hikmetli masnuatyla Kendi hnerlerini ve sanatkrlnn kemaltn tehir etmek; ve bu ssl, ziynetli nihayetsiz mahlkatyla Kendini tanttrmak ve sevdirmek; ve bu lezzetli ve kymetli hesapsz nimetleriyle Kendine teekkr ve hamd ettirmek; ve bu efkatli ve himayetli umum terbiye ve iae ile, hatta azlarn en ince zevklerini ve itihalarn her nevini tatmin edecek bir surette ihzar edilen Rabban itamlar ve ziyafetlerle Kendi rububiyetine kar minnettarne, mteekkirne ve perestikrne ibadet ettirmek; ve mevsimlerin tebdili ve gece gndzn tahvili ve ihtilf gibi, azametli ve hametli tasarrufat ve icraat ve dehetli ve hikmetli faaliyet ve hallkyet ile Kendi ulhiyetini izhar ederek, o ulhiyetine kar iman ve teslim ve inkyat ve itaat ettirmek; ve her vakit iyilii ve iyileri himaye, fenal ve fenalar izale ve semav tokatlarla zalimleri ve yalanclar imha etmek cihetiyle, hakkaniyet ve adaletini gstermek isteyen perde arkasnda birisi var. Elbette ve her hlde o gayb Zatn yannda en sevgili mahlku ve en doru abdi ve Onun mezkr maksatlarna tam hizmet ederek, hilkat-i kinatn tlsmn ve muammasn hl ve kefeden ve daima o Hlknn namna hareket eden ve Ondan istimdat eden ve muvaffakyet isteyen ve Onun tarafndan imdada ve
nihayetsiz: sonsuz, snrsz. nimet: ltuf, ihsan, ba. perestikrne: taparcasna, ar derecede severek. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hakka ait. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi. sanatkr: sanat, usta. semav: Allah tarafndan olan, lh. suret: biim, tarz, grn. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme. tahvil: deitirme, dndrme, evirme. tasarrufat: tasarruflar, idare etmeler. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. tebdil: deitirme, baka bir hale getirme. teekkr: yaplan bir iyilik karsnda minnet, memnuniyet ve kr ifade etme. tehir: gsterme, sergileme. tlsm: herkesin bilip zemedii gizli sr. ulhiyet: Allahn hakimiyeti ile kainattaki her eyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi. umum: herkesle ilgili, genel. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. ziyade: ok, fazla. ziyafet: ikram iin verilen yemek, yemekli davet, len. ziynet: ss, bezek.

BRNC HCCET- MANYE

194 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

tevfike mazhar olan Muhammed-i Kurey (a.s.m.) denilen bu Zat olacak. Hem, aklna dedi: Madem bu mezkr dokuz hakikatler bu Zatn sdkna ahadet ederler; elbette bu dem, bendemin medar- erefi ve bu lemin medar- iftihardr. Ve ona Fahr-i lem ve eref-i Bendem denilmesi pek layktr. Ve onun elinde bulunan ferman- Rahman olan Kurn- Mucizlbeyann hamet-i saltanat- maneviyesinin nsf- arz istils ve ahs kemalt ve yksek hasletleri gsteriyor ki, bu lemde en mhim zat budur; Hlkmz hakknda en mhim sz onundur. te, gel bak, bu harika Zatn yzer zahir ve bhir kat mucizelerinin kuvvetine ve dinindeki binler l ve esasl hakikatlerine istinaden btn davalarnn esas ve btn hayatnn gayesi, Vacibl-Vcudun vcuduna ve vahdetine ve sftna ve esmasna dellet ve ahadet ve o Vacibl-Vcudu ispat ve iln ve ilm etmektir. Demek bu kinatn manev gnei ve Hlkmzn en parlak bir brhan bu Habibullah denilen Zattr ki, onun ahadetini teyit ve tasdik ve imza eden aldanmaz ve aldatmaz byk icma var. Birincisi: Eer perde-i gayp alsa yakinim ziyadelemeyecek diyen mam- Ali (r.a.) ve yerde iken Ar- Azam ve srafilin azamet-i heykelini temaa eden Gavs- Azam (k.s.) gibi keskin nazar ve gaypbin gzleri bulunan binler aktap ve evliya-i azmeyi cami ve l-i Muhammed (Aleyhissalt Vesselm) namyla hretiar- lem olan cemaat-i nuraniyenin icma ile tasdikleridir.
dem: insan. aktap: kutuplar; belli bir yer veya memleketteki evliyann ba olan en byk vel. lem: dnya, cihan. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. l-i Muhammed: Hz. Muhammedin (a.s.m.) neslinden gelenler. l: yce, yksek, ulu. Ar- Azam: Allahn kat, Cenab- Hakkn kudret ve saltanatnn en byk dairesi. azamet-i heykel: heykelin bykl. bhir: apak, aikar. bendem: Ademoullar, insanlar. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. cami: ihtiva eden, kaplayan. cemaat-i nuraniye: nuran, nurlu cemaat. dellet: delil olma, gsterme. esma: adlar, isimler. evliya-i azme: byk veller. Fahr-i lem: lemin vnc, lemin kendisiyle vnd Peygamberimiz (a.s.m.). ferman- Rahman: rahman olan Allahn ferman, emri. Gavs- Azam: Abdlkadir-i Geyln Hazretlerinin nam. gaybbin: gayb gren, herkesin bilemedii gelecei feraseti ile hissedip bilen. Habibullah: Allahn sevgilisi, Hz. Muhammed. haslet: insann yaratltan

gelen huy ve karakter. hamet-i saltanat- maneviye: madd olmayan saltanatn heybeti. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. lm: bildirmek, retmek. iln: yayma, duyurma. ispat: doruyu delillerle gsterme. srafil: kyamet gn suru flemekle grevli olan melek. istil: kaplama, yaylma. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek, delil kabul ederek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. manev: manaya ait, madd olmayan. mazhar: nail olma, ereflenme. medar- iftihar: iftihar sebebi, vnme sebebi. medar- eref: eref kazandran sebep. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. Muhammed-i Kure: Kurey Kabilesine mensup olan Hz. Muhammed (a.s.m.). mhim: nemli, ehemmiyetli. nam: ad, isim. nazar: bak, fikir. nsf- arz: dnyann yars. perde-i gayp: insanlarn bilmeyip sadece Allahn bildii gayp lemdeki manev perde. sdk: doruluk, gereklik, hakikat. sfat: vasf, nitelik. ahadet: ahit olma, ahitlik. ahs: ahsa, kiiye ait, husus. eref-i Bendem: dem oullarnn erefi, insanolunun eref kayna. hretiar- lem: hreti leme, dnyaya yaylm, dnyaca tannan. tasdik: bir eyin doruluuna kesin olarak hkmetme; onaylama. temaa: hayretle ve dikkatle bakma, seyretme. tevfik: baar, muvaffakiyet. teyit: kuvvetlendirme, salamlatrma. Vacibl-Vcud: varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah. vahdet: birlik ve teklik. yakin: pheden syrlarak son derece doru ve kuvvetli bilme. zahir: ak, ikar

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 195

BRNC HCCET- MANYE

asr: yzyl, asr. Asr- Saadet: saadet, mutluluk asr; Peygamberimiz (a.s.m) ve Drt Halifenin yaad devire verilen ad. airet: gebe hlinde yaayan, ounlukla bir soydan gelen insanlar, kabile, oymak. bedev: lde ve iptida tarzda yaayan, meden olmayan. cemaat-i mehure: mehur ve tannm cemaat. cemaat-i uzma: ok byk cemaat, en byk topluluk. cihanpesendne: kinat, cihan beenircesine. cihet: yn. cz: btne ait olmayan, zel. dhiyne: dhcesine. diplomat: millet meseleleri ve siyaset noktasnda sz sahibi olan. efkr- siyasiye: siyas fikirler, dnceler. efrat: fertler. fed: gzden karma, uruna verme. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad. fetret: iki peygamber arasnda peygambersiz geen zaman. garp: batda bulunan yerler. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkim-i dil: dil hakim, adlet ile i gren hkmedici, adletli hkm verici. hl: bir eyden uzak, mstesna. hayat- itimaiye: sosyal hayat, cemiyet hayat, toplum hayat. hkmetme: karar vermek, inanca varmak. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme. iman: inanma, itikat. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kavim: millet; aralarnda dil, det, rf, kltr birlii olan insan topluluu. kll: umum, genel. malmat: bilinen eyler, bilinenler. meden: gebe ve vahi olmayan, yerleik olan. medrese-i nuraniye: nur saan medrese, nurlu dershane. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. muhakkik: tahkik eden, gerei aratrp bulan, bir eyin i yzn inceleyerek vakf olan. muhit: yre, evre.

kincisi: Bedev bir kavim ve mm bir muhitte, hayat- itimaiyeden ve efkr- siyasiyeden hl ve kitapsz ve fetret asrnn karanlklarnda bulunan ve pek az bir zamanda en meden ve malmatl ve hayat- itimaiyede ve siyasiyede en ileri olan milletlere ve hkmetlere stat ve rehber ve diplomat ve hkim-i dil olarak arktan garba kadar cihanpesendne idare eden ve Sahabe namyla dnyada namdar olan cemaat- mehurenin ittifakla can ve mallarn, peder ve airetlerini feda ettiren bir kuvvetli iman ile tasdikleridir. ncs: Her asrda binlerle efrad bulunan ve her fende dhiyne ileri giden ve muhtelif mesleklerde alan, mmetinde yetien hadsiz muhakkik ve mtebahhir ulemasnn cemaat-i uzmasnn tevafuk ile ve ilmelyakin derecesinde tasdikleridir. Demek, bu Zatn vahdaniyete ahadeti ahs ve cz deil, belki umum ve kll ve sarslmaz ve btn eytanlar toplansa karsna hibir cihetle kamaz bir ahadettir, diye hkmetti. te, Asr- Saadette aklyla beraber seyahat eden dnya misafiri ve hayat yolcusunun o medrese-i nuraniyeden ald derse ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On Altnc Mertebesinde byle,

'nY sO /sdG onMrG opMGndr G pOoLrdG oLGndr G *G Gp nd' pG nB n n o p s nnO'G /H pf oTnh pndnrdG oa /JMh / pOoLh poLh n rn nn r n pn r n / o o
muhtelif: trl trl, eitli. mtebahhir: bilgisi deniz gibi geni ve engin olan, ok bilgili, derin bilgi sahibi. namdar: mehur, nl, hretli, naml. peder: baba, ata. rehber: yol gsteren, klavuz. Sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. seyahat: yolculuk. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ahs: ahsa, kiiye ait, husus. ark: dou ynnde yer alan yerler, dou blgeleri. eytan: zeki, kurnaz olan, bu zekiliini ktlk yapmakta kullanan kimse. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. umum: herkesle ilgili, genel. mmet: hak dine davet etmek iin Allah tarafndan kendilerine peygamber gnderilen ve bu peygambere inanp balanan cemaat, topluluk. mm: okuma yazmas olmayan, okumam. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

BRNC HCCET- MANYE

196 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

sjYh /pJnc pIn`nch pj/O prSh pnrpMh f'Gb pn`nS pH p pro n n n r n / n o n /p r o rn n n n p e pIH ngHh nT Gnch @ FBGrYnG j/rnpH s`nM /pbnrNnG p 'p s o p n r nn p n n n / p n p p'G IpHh pborG bunorG Gngndr G GngsdG pGnrG n ps o n ns n pn p p p p p ro pnuJpHh QGnrfrG iphP dp 'G nrLppH pnpWnrdG pnpWsdG ppj/O ppFBnnM n p n n / p /gGnrdG iphP /eo G /oe poaGnnpHh QnrHrG iphP /pHnrUnG p n n ps u n n p n n
1

@ pIQGssdGppFBnnrdGnh n

denilmitir. Sonra, bu dnyada hayatn gayesi ve hayatn hayat iman olduunu bilen bu yorulmaz ve tok olmaz yolcu, kendi kalbine dedi ki: Aradmz zatn sz ve kelm denilen, bu dnyada en mehur ve en parlak ve en hkim ve ona teslim olmayan herkese, her asrda meydan okuyan Kurn- Mucizlbeyan namndaki kitaba mracaat edip, o ne diyor bilelim. Fakat, en evvel, bu kitap bizim Hlkmzn kitab olduunu ispat etmek lzmdr diye taharriye balad. Bu seyyah, bu zamanda bulunduu mnasebetiyle, en evvel manev icaz- Kurniyenin lemalar olan Risale-i Nura bakt ve onun yz otuz risaleleri, yt- Furkaniyenin nkteleri ve klar ve esasl tefsirleri olduunu grd. Ve Risale-i Nur, bu kadar muannit ve mlhit bir asrda her tarafa hakaik- Kurniyeyi mcahidne nerettii hlde, karsna kimse kamadndan ispat eder ki; onun stad ve menba ve mercii ve gnei olan Kurn,
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcud ve Vahidl-Ehaddir ki, Saltanat- Kurnnn azameti ve vs'at-i dininin hameti ve kemaltnn okluu ile ve hatta dmanlarnn dahi tasdik ettikleri ahlknn ycelii ile Fahr-i lem ve eref-i Nev-i Bendem (a.s.m) Onun vcub-i vcuduna ve vahdetine dellet eder. Ve keza, apak grnen musaddk ve musaddak mucizelerinin kuvveti, keskin nazar sahibi Ashabnn ittifak, brhan ve basret sahibi nuran muhakkikn-i mmetinin tevafuku ve dininin kat ve parlak binler hakikatlerinin kuvvetiyle, o Zat (a.s.m.) Allahn vcub-i vcuduna ve vahdetine ahadet edip ispat eder. ayat- Furkaniye: hak ile ba- hakaik- Kurniye: Kurn tl ayran Kurn ayetleri. ait olan ve ondan gelen gerekler. evvel: nce, ilk. gaye: maksat, hedef. hkim: hereye hkmeden ve her bir eyi hkm altnda tutan. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yarat-

c; Allah. caz- Kurniye: Kurnn mucizelii, Kurnn yksek ve eriilmez ifadesi. ispat: doruyu delillerle gsterme. kelm: sz, konuma, nutuk. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. lema: parlt. manev: manaya ait, madd olmayan. menba: kaynak. merci: dnlecek, snlacak yer. mehur: hretli, herkesin bildii, yaygnlk kazanm. muannit: inat, ayak direyen. mcahidne: mcahite, cihat ederek, gayret gstererek. mlhit: slam dininden ayrlan, Allah inkar eden, dinsiz, imansz. mnasebet: vesile, rabta, ba. mracaat: bavurma, danma. neretme: datma, yayma, sama. nkte: ince manal, dndrc sz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. seyyah: gezgin, gezici. taharri: arama, aratrma, inceleme, tahkik etme. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. teslim: karsndakinin hkm altna girme, boyun eme, rza gsterme

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 197

BRNC HCCET- MANYE

semavdir, beer kelm deildir. Hatta, Resailin-Nurun yzer hccetlerinden bir tek hccet-i Kurniyesi olan Yirmi Beinci Sz ile On Dokuzuncu Mektupun ahiri, Kurnn, krk vecihle mucize olduunu yle ispat etmi ki, kim grm ise, deil tenkit ve itiraz etmek, belki ispatlarna hayran olmu, takdir ederek ok sena etmi. Kurnn vech-i icazn ve hak kelmullah olduunu ispat etmek cihetini Risaletn-Nura havale ederek, yalnz, bir ksa iaretle, bykln gsteren birka noktaya dikkat etti. Birinci Nokta: Nasl ki, Kurn btn mucizatyla ve hakkaniyetine delil olan btn hakaikyla Muhammed Aleyhissalt Vesselmn bir mucizesidir; yle de, Muhammed Aleyhissalt Vesselm da btn mucizatyla ve delil-i nbvvetiyle ve kemalt- ilmiyesiyle Kurnn bir mucizesidir ve Kurn kelmullah olduuna bir hccet-i ktasdr. kinci Nokta: Kurn, bu dnyada yle nuran ve saadetli ve hakikatli bir surette bir tebdil-i hayat- itimaiye ile beraber, insanlarn hem nefislerinde, hem kalplerinde, hem ruhlarnda, hem akllarnda, hem hayat- ahsiyelerinde hem hayat- itimaiyelerinde, hem hayat- siyasiyelerinde yle bir inklp yapm ve idame etmi ve idare etmi ki, on drt asr mddetinde, her dakikada alt bin alt yz altm alt ayetleri kemal-i ihtiramla, hi olmazsa yz milyondan ziyade insanlarn dilleriyle okunuyor ve insanlar terbiye ve nefislerini tezkiye ve kalplerini tasfiye ediyor. Ruhlara inkiaf ve terakki ve akllara
kemal-i ihtiram: sayg ve hrmetin son derecesi, tam ve mkemmel hrmet grme. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mddet: sre, zaman. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saadet: mutluluk. semav: Allah tarafndan olan, lh. sen: methetme, vme. suret: biim, tarz, grn. takdir: kymet verme, beenme. tasfiye: saflatrma, saf klma, artma. tebdil-i hayat- itimaiye: sosyal hayatn deitirilmesi. tenkit: eletirme. terakki: ykselme, ilerleme. terbiye: besleyip bytme, yetitirme. tezkiye: insann nefsini ktlklerden, eytanca tutkulardan, irkin huylardan arndrmas, mcahede ve riyazet ile kalbin hakikati idrak edecek seviyeye ykseltilmesi. vech-i icaz: mucize yn. vecih: cihet, yn. ziyade: ok, fazla

ahir: son. aleyhissalt vesselm: salt ve selam onun zerine olsun anlamnda Hz. Muhammede dua. asr: yzyl, asr. ayet: Kurnn her bir cmlesi. beer: insanlk. delil-i nbvvet: peygamberlik delilleri, peygamberliin hak olduunu ispatlayan deliller. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. hakaik: hakikatler, dorular, gerekler. hakikat: gerek, esas. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hayat- itimaiye: sosyal hayat, toplum hayat. hayat- siyasiye: siyas hayat, politik hayat. hayat- ahsiye: ahsa ait hayat, zel yaama biimi. hccet: delil. hccet-i kata: kat delil, kesin delil, hi bir pheye mahal brakmayan delil. hccet-i Kurniye: Kurna ait delil. idame: devam ettirme, srdrme. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. inkiaf: ortaya kma, kefolunma. itiraz: kabul etmediini belirtme, kar kma. kelmullah: Allahn kelm, Kurn- Kerm. kemalt- ilmiye: ilimdeki ilerleme, ykselme ve mkemmellikler.

BRNC HCCET- MANYE

198 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

istikamet ve nur ve hayata hayat ve saadet veriyor. Elbette byle bir kitabn misli yoktur, harikadr, fevkaldedir, mucizedir. nc Nokta: Kurn, o asrdan t imdiye kadar yle bir belgat gstermi ki, Kbenin duvarnda altn ile yazlan en mehur ediplerin Muallkat- Seba namyla hretiar kasidelerini o dereceye indirdi ki, Lebidin kz babasnn kasidesini Kbeden indirirken demi: yta kar bunun kymeti kalmad. Hem, bedev bir edip,
1

neoJ npH rnrUna ayeti okunuro rD

ilm-i belgat: belgat ilmi. imam: bir ilimde sz delil kabul edilebilecek derecede derin ve geni bilgi sahibi olan lim. istikamet: doruluk, akl, ehvet ve gazap kuvvetlerinin vasat mertebelerine sahip olmak. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kaside: belli bir amala yazlm divan iiri ve bu iirin nazm ekli. kymet: deer. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. marur: gururlu. meydan- muaraza: sz mcadelesi meydan, biri ile yarma meydan. misil: benzer. muallkat- seba: yedi ask; Kurn nazil olmadan nce, mehur Arap airlerinin en beenilmi iirlerinden, Kbenin duvarna aslm olanlar. muannit: inat, ayak direyen. Mslman: slm dinine girmi, slm dininden olan, mmin, Mslim. mtefennin: fen bilgisi olan, fen limi. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nam: ad, isim, lakap. nur: aydnlk, parlt, k. secde: ba eme, ba yere koyma. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. hretiar: n yaylm, hret sahibi, nl. takat-i beer: insann gc, takati. tarz: biim, ekil, suret. zillet: hor ve hakir grlme, alalma

ken, iittii vakit secdeye kapanm. Ona demiler: Sen Mslman m oldun? O demi: Hayr, ben bu ayetin belgatine secde ettim. Hem, ilm-i belgatin dhlerinden Abdlkahir-i Crcan ve Sekkak ve Zemaher gibi binlerle dh imamlar ve mtefennin edipler icma ve ittifakla karar vermiler ki, Kurnn belgati, takat-i beerin fevkindedir; yetiilmez. Hem, o zamandan beri mtemadiyen meydan- muarazaya davet edip, marur ve enaniyetli ediplerin ve belilerin damarlarna dokundurup, gururlarn kracak bir tarzda der: Ya bir tek surenin mislini getiriniz, veyahut dnyada ve ahirette helket ve zilleti kabul ediniz diye iln ettii hlde, o asrn muannit belileri bir tek
1. Artk emrolunduun eyi atlatrcasna akla. (Hicr Suresi: 94.) ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. asr: yzyl, asr. ayat: Kurn ayetleri. ayet: Kurnn her bir cmlesi. bedev: lde ve iptida tarzda yaayan, meden olmayan. belgat: sz ve yazda sanatl ve tesirli ifade; szn gzel olmakla beraber yerinde, hl ve makama uygun olmas. beli: belagatla, dzgn ve sanatl olarak meramn anlatan. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. davet: arma, ar. edib: gzel ve sanatl sz syleyen veya yazan, bu ekilde eserler meydana getiren. enaniyet: kendini beenme, bencillik, egoistlik. fevkalde: olaanst. fevkinde: stnde. gurur: kibir, bbrlenme. hrika: olaanst. helket: yklma, mahvolma. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. iln: yayma, duyurma.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 199

BRNC HCCET- MANYE

surenin mislini getirmekle ksa bir yol olan muarazay brakp, uzun olan, can ve mallarn tehlikeye atan muharebe yolunu ihtiyar etmeleri ispat eder ki, o ksa yolda gitmek mmkn deildir. Hem, Kurnn dostlar Kurna benzemek ve taklit etmek evkiyle ve dmanlar dahi Kurna mukabele ve tenkit etmek sevkiyle o vakitten beri yazdklar ve yazlan ve telhuk-i efkr ile terakki eden milyonlarla Arab kitaplar ortada geziyor. Hi birisinin ona yetiemediini, hatta en ad adam dahi dinlese, elbette diyecek: Bu Kurn, bunlara benzemez ve onlarn mertebesinde deil. Ya onlarn altnda veya umumunun fevkinde olacak. Umumunun altnda olduunu, dnyada hibir fert, hibir kfir, hatta hibir ahmak diyemez. Demek, mertebe-i belgati umumun fevkindedir. Hatta bir adam,
1

Bu ayetin harika telkki edilen belgatini gremiyorum. Ona denildi: Sen dahi bu seyyah gibi o zamana git, orada dinle. O da, kendini Kurndan evvel orada tahayyl ederken grd ki, mevcudat- lem perian, karanlk, camit ve uursuz ve vazifesiz olarak, hli, hadsiz, hudutsuz bir fezada, kararsz, fn bir dnyada bulunuyorlar. Birden, Kurnn lisanndan bu ayeti dinlerken grd: Bu ayet,
1. Gklerde ve yerde ne varsa Allah tesbih eder. (Hadid suresi: 1.) ihtiyar: seme, tercih etme. ispat: doruyu delillerle gsterme. kfir: Allah ve slamiyeti inkar eden, dinsiz. mertebe: derece, basamak. mertebe-i belgat: belagat mertebesi. mevcudat- lem: kinattaki varlklar. misil: e benzer, kat. muaraza: birbirine kar gelme, sz ile karlkl mcadele. muharebe: savama, sava. mukabele: kar gelme, kar koyma. sevk: yneltme. seyyah: gezgin, gezici. evk: iddetli arzu, ar istek ve heves. uursuz: idraksiz, bilgisiz. tahayyl: hayale getirme, hayalinde canlandrma. telhuk- efkr: fikirlerin birbiri peine gelip birlemesi, katlamas, birbirine eklenmesi. telkki: anlama, kabul etme. tenkit: eletirme. terakki: ykselme, ilerleme. umum: btn, hepsi. vazife: grev

pVQrGh pGnsdG p ne ! nsnS ayetini okudu, dedi ki: rn n '

ad: baya, aa, deersiz. ahmak: pek aklsz olan, sersem, budala. Arab: Arapaya ait, Arap dili ile ilgili. belagat: sz syleme sanat, iyi, gzel, przsz sz syleme. camit: ruhsuz, cansz. evvel: nce. fn: lml, geici. fert: birey, kii, ahs. fevkinde: stnde, stn. feza: kinatta, yldzlar arasndaki boluk, uzay. hadsiz: snrsz, sonsuz. hl: tenha, bo, ssz. harika: olaanst. hudutsuz: snrsz.

BRNC HCCET- MANYE

200 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

kinat stnde, dnyann yznde yle bir perde at ve klandrd ki, bu ezel nutuk ve bu sermed ferman, asrlar sralarnda dizilen zuurlara ders verip gsteriyor ki; bu kinat, bir cami-i kebir hkmnde bata semavat ve arz olarak umum mahlkat hayattarne zikir ve tesbihte ve vazife banda cuhurula mesudne ve memnunne bir vaziyette bulunduruyor, diye mahede etti. Ve bu ayetin derece-i belgatini zevk ederek, sair ayetleri buna kyasla, Kurnn zemzeme-i belgati arzn nsfn ve nev-i beerin humsunu istil ederek, hamet-i saltanat kemal-i ihtiramla on drt asr bilfasla idame ettiinin binler hikmetlerinden bir hikmetini anlad. Drdnc Nokta: Kurn yle hakikatli bir halvet gstermi ki, en tatl bir eyden dahi usandran ok tekrar, Kurn tilvet edenler iin deil usandrmak, belki kalbi rmemi ve zevki bozulmam adamlara tekrar- tilveti halvetini ziyadeletirdii, eski zamandan beri herkese msellem olup, darbmesel hkmne gemi. Hem, yle bir tazelik ve genlik ve ebabet ve garabet gstermi ki, on drt asr yaad ve herkesin eline kolayca girdii hlde, imdi nazil olmu gibi tazeliini muhafaza ediyor. Her asr, kendine hitap ediyor gibi bir genlikte grm; her taife-i ilmiye ondan her vakit istifade etmek iin kesretle ve mebzuliyetle yanlarnda bulundurduklar ve slb-i ifadesine ittiba ve iktida ettikleri hlde, o slbundaki ve tarz- beyanndaki garabetini aynen muhafaza ediyor.
arz: yer, dnya. bilfasla: faslasz, aralksz, durmadan. cami-i kebir: byk cami. cuhur: coup tama, kaynayp tama, nee ve ahenk. darbmesel: atasz, vecize. derece-i belgat: belgat derecesi. ezel: ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. ferman: emir, buyruk. garabet: hayret vericilik, gariplik, tuhaflk. hakikat: gerek, esas. halvet: tatllk, irinlik. hamet-i saltanat: saltanatnn hameti, ihtiam, gz kamatran gzellii. hayattarne: canl bir ekilde, hayat sahibi olarak. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hitap: birine sz syleme, sz biri zerine evirme. hums: bete bir. hkmnde: deerinde, yerinde. idame: devam ettirme, srdrme. iktida: tabi olma, uyma. istifade: faydalanma, yararlanma. istil: kaplama, yaylma. ittiba: tabi olma, uyma, itaat etme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i ihtiram: sayg ve hrmetin son derecesi, tam

ve mkemmel hrmet grme. kesret: okluk. kyas: karlatrma, oranlama. lisan: dil. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. mebzuliyet: ucuzluk, bolluk, okluk. memnunne: memnun bir ekilde, memnun kalarak. mes'udne: mutlu bir ekilde, saadet ierisinde. muhafaza: koruma. msellem: doruluu, gereklii herkes tarafndan kabul edilen. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nazil: nzul eden, inen. nev-i beer: insanolu, insanlar. nsf: yarm, yar. nutuk: sz, konuma, hitap. sair: dier, baka, teki. semavat: semalar, gkler. sermed: ebed, daim, srekli. ebabet: genlik. taife-i ilmiye: ilim taifesi, ilim tahsil edenlerin meydana getirdii topluluk. tarz- beyan: aklama ve syleme ekli. tekrar- tilvet: okunann tekrarlanmas. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna layk ifadelerle anma. tilvet: Kurn usulne uygun olarak, gzel sesle ve anlamn dnerek okuma. slb-i ifade: ifade tarz, ifade biimi. slp: ifade yolu, kendine has ifade veya yaz tarz. vaziyet: durum. zemzeme-i belgat: belgat zemzemesi, maksada uygun, z ve ksa sz sylemekten kaynaklanan name, ho ses. zikir: Allahn adlarn anarak dua etme, Allah anma. zuur: uurlu, uur sahibi. ziyade: Artma, oalma

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 201

BRNC HCCET- MANYE

det: grenek, usul, alkanlk. lem: dnya, cihan. asfiya: Hz. Peygamberin (a.s.m.) vrisi hkmnde, onun meslek ve gayelerini hayata geirmeye alan lim zatlar. ayn- hak: hakkn, gerein t kendisi. beer: insanlk. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. camiiyet: toplayc, ihtiva ve ihata edicilik. cenah: kanat, taraf, ksm. cidd: gerek, hakikat. cihet: yan, yn, taraf. dellet: delil olma, gsterme. dstur-i faaliyet: alma prensibi. evliya: veliler, Allah dostlar. fevkalde: olaanst. feyizdar: feyizli, bol, bereketli. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakikatmedar: hakikat ekseni. hkimne: hkmedercesine. hakkaniyet: hak ve adlete uygunluk. hayattar: canl, yaayan. himaye: koruma, muhafaza etme. hccet: delil. imha: ortadan kaldrma, mahvetme. incizap: cezp edilme, kaplma. slmiyet: Mslmanlk. ispat: doruyu delillerle gsterme. itminan: inanma, gvenme, tereddtsz kabul etme. ittihaz: edinme, alma. izale: giderme, ortadan kaldrma. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. kala-i semaviye-i arziye: gklere ykselen dalar. kelm: sz, konuma, nutuk. lema: parlt. lisan- hl: bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. makam: yer, durak. makam- hrmet: hrmet, sayg makam. makbul: geerli, muteber. mazi: gemi zaman. mecma- hakaik: hakikatlerin, gereklerin topland yer. metin: salam ve dayankl. misil: benzer, e. Mutasarrf: tasarruf sahibi olan, her eyin sahibi olan, mlik. Allah. mfteri: iftira atan, iftirac. mstakbel: gelecek zaman. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. nuran: nurlu, kl, parlak. peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden.

Beincisi: Kurnn bir cenah mazide, bir cenah mstakbelde, kk ve bir kanad eski peygamberlerin ittifakl hakikatleri olduu ve bu onlar tasdik ve teyit ettii ve onlar dahi tevafukun lisan- hliyle bunu tasdik ettikleri gibi; yle de, evliya ve asfiya gibi ondan hayat alan semereleri ve hayattar tekemmlleriyle ecere-i mbarekelerinin hayattar, feyizdar ve hakikatmedar olduuna dellet eden ve ikinci kanadnn himayesi altnda yetien ve yaayan velyetin btn hak tarikatleri ve slmiyetin btn hakikatli ilimleri, Kurnn ayn- hak ve mecma- hakaik ve camiiyette misilsiz bir harika olduuna ahadet eder. Altncs: Kurnn alt ciheti nurandir, sdk ve hakkaniyetini gsterir. Evet, altnda hccet ve brhan direkleri, stnde sikke-i icaz lemalar, nnde ve hedefinde saadet-i dreyn hediyeleri, arkasnda nokta-i istinad vahy-i semav hakikatleri, sanda hadsiz ukul-i mstakimenin delillerle tasdikleri, solunda selim kalplerin ve temiz vicdanlarn cidd itminanlar ve samim incizaplar ve teslimleri, Kurnn fevkalde harika, metin ve hcum edilmez bir kala-i semaviye-i arziye olduunu ispat ettikleri gibi; alt makamdan dahi, onun ayn- hak ve sadk olduuna ve beerin kelm olmadna, hem yanl olmadna imza eden, bata bu kinatta daima gzellii izhar, iyilii ve doruluu himaye ve sahtekrlar ve mfterileri imha ve izale etmek detini bir dstur-i faaliyet ittihaz eden bu kinatn Mutasarrf, o Kurna lemde en makbul, en yksek, en hkimne bir makam- hrmet
saadet-i dreyn: iki cihan saadeti, dnya ve ahiret mutluluu. sadk: doru, gerek, hakik. sahtekr: sahte eyler yapan, sahteci, hilekr. samim: iten, candan, gnlden. selim: kusuru, noksan olmayan, salam, kusursuz, doru. semere: meyve, gzel netice. sdk: doruluk, gereklik. sikke-i icaz: mucizelik iareti, sikkesi, damgas. ahadet: ahit olma, ahitlik. ecere-i mbareke: kutlu aa; mbarek slle, silsile. tarikat: baz lh hakikatlere varma ve Allaha vasl olma yolunda farkl gr tayanlarn meydana getirdii topluluk. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tekemml: olgunlama, kemale erme, mkemmelleme. teslim: karsndakinin hkm altna girme, boyun eme. tevafuk: uyma, uygunluk. teyit: kuvvetlendirme, salamlatrma. ukul-i mstakime: doru yolda olan akllar. vahy-i semav: Allah tarafndan melekler vastasyla peygambere gelen vahiy. velyet: vellik, ermilik, Allah dostluu. vicdan: iyiyi ktden, hayr erden ayrt etmeye yardmc olan ahlk duygu

BRNC HCCET- MANYE

202 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ve bir mertebe-i muvaffakyet vermesiyle, onu tasdik ve imza ettii gibi; slmiyetin menba ve Kurnn tercman olan Zatn (Aleyhissalt vesselm) herkesten ziyade ona itikat ve ihtiram ve nzul zamannda uyku gibi bir vaziyet-i nimnede bulunmas ve sair kelmlar ona yetiememesi ve bir derece benzememesi ve mmiyetiyle beraber gitmi ve gelecek hakik hdisat- kevniyeyi gaybiyne, Kurn ile tereddtsz ve itminan ile beyan etmesi ve ok dikkatli gzlerin nazar altnda hibir hile, hibir yanl vaziyeti grlmeyen o tercmann btn kuvvetiyle Kurnn her bir hkmne iman edip tasdik etmesi ve hibir ey onu sarsmamas, Kurn semav, hakkaniyetli ve kendi Hlk- Rahminin mbarek kelm olduunu imza ediyor. Hem, nev-i insann humsu, belki ksm- azam gz nnde o Kurna mncezibne ve dindarne irtibat ve hakikatperestne ve mtakane kulak vermesi ve ok emarelerin ve vakalarn ve kefiyatn ahadetiyle cin ve melek ve ruhanlerin dahi tilveti vaktinde pervane gibi hakperestne etrafnda toplanmas, Kurnn kinata makbuliyetine ve en yksek bir makamda bulunduuna bir imzadr. Hem, nev-i beerin umum tabakalar, en gabi ve mden tut, t en zeki ve lime kadar her birisi Kurnn dersinden tam hisse almalar ve en derin hakikatleri fehmetmeleri ve yzlerle fen ve ulm-i slmiyenin ve bilhassa eriat- Kbrann byk mtehitleri ve usulddin ve ilm-i kelmn dh muhakkikleri gibi her taife kendi
lim: ok okumu, bilen, bilgili, bilgin. m: bilgisiz, cahil. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. bilhassa: zellikle. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. dindarne: dindar bir kimseye yakacak tarzda. emare: almet, belirti, nian. fehim: anlama, anlay, kavray. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen ad. gab: anlaysz, ahmaklk. gaybiyne: grnmez bir ekilde. hdisat- kevniye: olu ve ortaya kla ilgili olaylar. hakikatperestne: hakk ve hakikati severcesine, hakikate inanp gerek tarafn tutarak. hakperestne: doruluktan ayrlmamacasna. Hlk- Rahm: sonsuz merhamet ve efkat sahibi yaratc, Allah. hile: aldatmaya ynelik dzen, desise. hums: bete bir. hkm: karar, emir. ihtiram: hrmet etme, sayg gsterme. ilm-i kelm: Cenab- Hakkn zat ve sfatlarndan, nbvvet, hair, kader gibi imana ait meselelerden slm esaslar dairesinde delil ve brhana dayal olarak bahseden

ilim. irtibat: bir eye bal olma. itikat: kesin inanma, iman. kefiyat: keifler, Allahn ilham etmesiyle gsterilen gaybla ilgili srlar. ksm- azam: byk ksm, ekseriyet, ounluk. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. makbuliyet: makbullk, beenilmilik, geerlilik. melek: cinsiyetleri, yeme ve imeleri olmayan, eitli ekillere girebilen, gze her zaman grlemeyen, Allahn emirlerine tam itaat eden mahlk, feriteh. menba: kaynak. mertebe-i muvaffakyet: baar mertebesi. muhakkik: bir eyin i yzn inceleyerek vakf olan. mbarek: feyizli, bereketli. mtehit: ayet ve hadislerden er hkmler karabilen, gerekli btn ehillik artlarna sahip olan, bilgili din limi. mncezibne: mncezip olarak, cezp edilerek. mtakane: itiyak ve arzu ile, ok isteyerek. nazar: bak, dikkat. nazil: inici, tizden peste doru giden dizi. nev-i beer: insanolu, insanlar. nev-i insan: insan tr, insanolu. nzul: Kurnn vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmesi. ruhan: gzle grlmeyen, cismi olmayan, elle tutulamayan varlklar. sair: dier, baka, teki. semav: Allah tarafndan olan, lh. eriat- Kbra: yce, byk, slm eriat. tabaka: kat, katman. taife: kavim, kabile. tereddt: kararszlk, phede kalma. tilvet: okumak, takip etme, arkasna dme. ulm-i slmiye: slm ilimler. umum: btn. uslddin: inanca dair meselelerden slam esaslar erevesinde bahseden kelam ilminin ad. mmiyet: okuma yazma bilmemek. vaka: vuku bulan, olan ey. vaziyet: durum. vaziyet-i nimne: uyur gibi vaziyet, uyurcasna durum. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. ziyade: ok, fazla

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 203

BRNC HCCET- MANYE

ilimlerine ait btn hacatn ve cevaplarn Kurndan istihra etmeleri, Kurn menba- hak ve maden-i hakikat olduuna bir imzadr. Hem, edebiyata en ileri bulunan Arap edipleri slmiyete girmeyenler imdiye kadar muarazaya pek ok muhta olduklar hlde, Kurnn icazndan yedi byk vechi varken, yalnz bir tek vechi olan belgatinin, tek bir surenin mislini getirmekten istinkflar; ve imdiye kadar gelen ve muaraza ile hret kazanmak isteyen mehur belilerin ve dh limlerin, onun hibir vech-i icazna kar kamamalar ve cizne skt etmeleri, Kurn mucize ve takat-i beerin fevkinde olduuna bir imzadr. Evet, bir kelm, Kimden gelmi ve kime gelmi ve ne iin? denilmesiyle kymeti ve ulviyeti ve belgati tezahr etmesi noktasndan, Kurnn misli olamaz ve ona yetiilemez. nk, Kurn btn lemlerin Rabbi ve Hlknn hitab ve konumas; ve hibir cihette taklidi ve tasannuu ihsas edecek bir emare bulunmayan bir mklemesi; ve btn insanlarn, belki btn mahlkatn namna mebus ve nev-i beerin en mehur ve namdar muhatab bulunan ve o muhatabn kuvvet ve vsat-i iman koca slmiyeti tereuh edip, sahibini Kab- Kavseyn makamna kararak muhatab- Samedniyeye mazhariyetle nzul eden; ve saadet-i dreyne dair ve hilkat-i kinatn neticelerine ve ondaki Rabban maksatlara ait mesaili ve o muhatabn btn hakaik- slmiyeyi tayan en yksek ve en geni olan imann beyan ve izah eden; ve
ber olarak gnderilmi olan. menba- hak: hakkn kayna. mesail: meseleler. mehur: hretli, herkesin bildii, yaygnlk kazanm. misil: benzer. muaraza: birbirine kar gelme, sz ile karlkl mcadele. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muhatap: kendisine hitap olunan, sz sylenilen kimse. muhatab- Samedniye: hi bir eye muhta olmayan Cenab- Hakkn muhatab. mkleme: konuma. nam: ad, isim, lakap. namdar: mehur, nl, hretli, naml. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hak. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. skt: sesizlik, susma. takat-i beer: insann gc, takati. tasannu: yapmack. tereuh: szma, sznt yapma. tezahr: grnme, belirme, ortaya kma. ulviyet: ulvlik, ycelik, ykseklik, ululuk. vech-i icaz: mucize yn. vecih: cihet, yn. vsat-i iman: iman genilii

cizne: ciz ve gsz bir ekilde. belgat: sz ve yazda sanatl ve tesirli ifade; szn gzel olmakla beraber yerinde, hl ve makama uygun olmas. beli: belagatla, dzgn ve sanatl olarak meramn anlatan. dair: alakal, ilgili. edib: gzel ve sanatl sz syleyen veya yazan, bu ekilde eserler meydana getiren. fevkinde: stnde. hacat: hcetler, ihtiyalar. hakaik- slmiye: slmiyetin gerekleri, slma ait hakikatler. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hilkat-i kinat: kinatn yaratl. hitap: sz syleme, toplulua veya birisine kar konuma. icaz: mucizelik, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar eyi yapmak. ihsas: hissetirme, sezdirme. istihra: bir eyden bir ey karma, sonu karma, mana karma. istinkf: kabul etmeme, reddetme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. Kab- Kavseyn: iki yay mesafesi; Hz. Muhammedin Miraca kyla vard son nokta; btn yaratlanlar arkasna alp Yaratanla merref ve muhatap olduu makam. kymet: deer. maden-i hakikat: hakikat madeni, dorularn, gereklerin madeni, dorularn merkezi. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. maksat: gaye. mazhariyet: nail olma, ereflenme. mebus: Allah tarafndan peygam-

BRNC HCCET- MANYE

204 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

koca kinatn bir harita, bir saat, bir hane gibi her tarafn gsterip, evirip, onlar yapan sanatkr tavryla ifade ve talim eden Kurn- Mucizlbeyann elbette mislini getirmek mmkn deildir ve derece-i icazna yetiilmez. Hem, Kurn tefsir eden ve bir ksm otuz-krk, hatta yetmi cilt olarak birer tefsir yazan yksek zekl mdakkik binlerle mtefennin ulemann senetleri ve delilleriyle beyan ettikleri Kurndaki hadsiz meziyetleri ve nkteleri ve hasiyetleri ve srlar ve l manalar ve umuri gaybiyenin her nevinden kesretli, gayb ihbarlar izhar ve ispat etmeleri; ve bilhassa Risale-i Nurun yz otuz kitabnn her biri Kurnn bir meziyetini, bir nktesini kat brhanlarla ispat etmesi; ve bilhassa Mucizat- Kurniye Risalesi imendifer ve tayyare gibi medeniyetin harikalarndan ok eyleri Kurndan istihra eden Yirminci Szn kinci Makam; ve Risale-i Nura ve elektrie iaret eden ayetlerin iaratn bildiren arat- Kurniye namndaki Birinci ua; ve huruf-i Kurniye ne kadar muntazam, esrarl ve manal olduunu gsteren Rumuzat- Semaniye namndaki sekiz kk risaleler; ve Sure-i Fethin ahirki ayeti be vecihle ihbar- gayb cihetinde mucizeliini ispat eden kk bir risale gibi Risale-i Nurun her bir cz Kurnn bir hakikatini, bir nurunu izhar etmesi, Kurnn misli olmadna ve mucize ve harika olduuna ve bu lem-i ahadette lem-i gaybn lisan ve bir Allml-Guybun kelm bulunduuna bir imzadr.
ahir: son. lem-i gayp: gayp lemi, grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti allah tarafndan bilinen baka dnyalar. lem-i ahadet: gzle grdmz, ahit olduumuz lem, kinat. l: yce, yksek, ulu. Allml-Guyb: gayb bilen, grnmeyen eyleri bilen, Allah. ayet: Kurnn her bir cmlesi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. bilhassa: zellikle. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. cihet: yn. cz: ksm, para. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. derece-i icaz: mucizelik derecesi. esrar: srlar, gizli hakikatler. gayb: gaypla ilgili, grnmeyenlere ait. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hane: ev, mesken, dnya. hrika: olaanst. hasiyet: husus fayda, zellik. huruf- Kurniye: Kurnn harfleri. ihbar: haber verme, bildirme, anlatma, duyurma. ihbar- gayb: gayba ait haber, gemi veya gelecek zamana ait haber. ispat: doruyu delillerle gs-

terme. istihra: bir eyden bir ey karma, sonu karma, mana karma. iarat: iaretler, almetler, belirtiler. arat- Kurniye: Kurnn iaretleri. izhar: ortaya koyma, aa karma, gsterme. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kelm: sz, konuma, nutuk. kesretli: okluu olan, ok fazla. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. lisan: dil. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. misl: benzer. mucizat- Kurniye: Kurnn mucizeleri. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. mdakkik: tetkik eden, inceden inceye aratran. mtefennin: fen bilgisi olan, fen limi. nam: ad, isim. nevi: eit, tr. nur: aydnlk, parlt, k. nkte: ince manal, dndrc sz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. Rumuzat- Semaniye: sekiz iaret anlamnda Bedizzaman Said Nursye ait bir eserin ismi. sanatkr: sanat, usta. senet: deyanlacak ve gvenilecek ey, kuvvetli delil olabilecek sz. sr: gizli hakikat. Sure-i Fetih: Fetih Suresi; Kurnn 48. suresi. Medinede nazil olmutur. 29 ayettir. imendifer: tren. talim: ders verme, retme. tayyare: uak. tefsr: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. umur-i gaybiye: gayb iler, Allah ve Onun bildirdii kiiler dnda hi kimsenin bilmedii iler. vecih: cihet, yn

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 205

BRNC HCCET- MANYE

asar: eserler, izler, nianlar. asr: yzyl, asr. yt: Kurn ayetleri. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. ders-i iman: iman dersi. ders-i tevhid: Allahn varlk ve birliinden bahseden ders. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri. envar: nurlar, aydnlklar, klar. esma: adlar, isimler. hkimiyet-i nuraniye: nurlu, parlak hkimiyet. hasene: hayrl amel, Allah rzasna uygun i. hametli: ihtiaml, gsterili, heybetli. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. imtiyaz: fark, ayrcalk, stnlk. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kemal-i ihtiram: sayg ve hrmetin son derecesi, tam ve mkemmel hrmet grme. kymet: deer. kuds: mukaddes, yce. makam: yer, durak.

te, alt noktada ve alt cihette ve alt makamda iaret edilen Kurnn mezkr meziyetleri ve hasiyetleri iindir ki, hametli hkimiyet-i nuraniyesi ve azametli saltanat- kudsiyesi, asrlarn yzlerini klandrarak, zemin yzn dahi bin yz sene tenvir ederek kemal-i ihtiramla devam etmesi; hem o hasiyetleri iindir ki, Kurnn her bir harfi, hi olmazsa on sevab ve on hasenesi olmas ve on meyve-i bk vermesi; hatta bir ksm ytn ve surelerin her bir harfi, yz ve bin ve daha ziyade meyve vermesi; ve mbarek vakitlerde her harfin nuru ve sevab ve kymeti ondan yzlere kmas gibi kuds imtiyazlar kazanm diye dnya seyyah anlad ve kalbine dedi: te, byle her cihetle mucizatl bu Kurn, surelerinin icmayla ve ytnn ittifakyla ve esrar envarnn tevafukuyla ve semerat ve srnn tetabukuyla, bir tek Vacibl-Vcudun vcuduna ve vahdetine ve sft ve esmasna, delillerle ispat suretinde yle ahadet etmi ki, btn ehl-i imann hadsiz ahadetleri, onun ahadetinden tereuh etmiler. te, bu yolcunun Kurndan ald ders-i tevhid ve imana ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On Yedinci Mertebesinde byle,

'nY snO /sdG onMrG opMGnrdG pOoLrdG opLGnrdG *G Gp nd' pG n o s n /bO pqoc/ pJBnj'G c oAhornrG BrGh pfrGh pnnrG pSn`rLp mn n / t o u n n rp n n
meyve-i bk: ebed olan meyve, Cennet meyvesi. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. mucizat: mucizeler, Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika iler. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. saltanat- kudsiye: kuds saltanat. semerat: semereler, meyveler. sevap: hayrl bir ie kar Allah tarafndan verilen mkfat; sevap. seyyah: gezgin, gezici. sft: vasflar, nitelikler. sure: Kurn- Kermin ayrld 114 blmden her biri. suret: biim, tarz, grn. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tenvir: nurlandrma, aydnlatma, klandrma. tereuh: szma, sznt yapma. tetabuk: birbirine uygun gelme, uyma. tevafuk: uyma, uygunluk, birbirine denk gelme. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah (c.c.). vahdet: birlik ve teklik. vcut: var olma, varlk. zemin: yeryz. ziyade: ok, fazla

o o oZnrG ornrG nnrdG rorG 'GordG ppJnMh / /pOoLh poLh o r o o op o r r n

BRNC HCCET- MANYE

206 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

pFBGdG pnrfrG pf rpe morpe p'pe pnprdnpH pGnprMrG pnpH o s p rn p n oLh 'nYh pGn`rcrGh pVQrG QnbnG 'nY pSdr G o`n`nrnS p o n n n rn p r os r o o 'nY ospfGnQtdG ojs nrnrG o`spcnM /QnrGh pnedGnh QnrYrG p o p n s p n n nn r n rn p r nH GkrY nY nnnHQnG /a pnndrG proNh pVQrG pf p n p pspSrordG pQoS pnrLppH nngrnHh npnT Gnnch @ pnprMrG pn n n p /QGnrfnGh /QGnrSnG poaGnnpHh pd' prG psfGnQtdG Jnj'G nuJpHh psjhnsdG p n p n sp p pp p n p
1

@ pnndr Gnh pInngnorpH /QnK'Gh pJGnKh pFBnM HnpHh p n p n nn / p n p o n n

denilmitir. Sonra, bir fakir insana, deil fn ve muvakkat bir tarlay, bir haneyi, belki koca kinat ve dnya kadar bir mlk-i bkyi kazandran; ve bir fn adama ebed bir hayatn levazmatn bulduran; ve ecelin daraacn bekleyen bir bareyi idam- ebedden kurtaran ve saadet-i sermediyenin hazinesini aan en kymettar sermaye-i insaniyenin iman olduunu bilen mezkr misafir ve hayat yolcusu, kendi nefsine dedi ki: Haydi ileri! mann hadsiz mertebelerinden bir mertebe daha kazanmak iin kinatn heyet-i mecmuasna mracaat edip, o da ne diyor dinlemeliyiz, erknndan ve eczasndan aldmz dersleri tekmil ve tenvir etmeliyiz diye, Kurndan ald geni ve ihatal bir drbn ile bakt, grd: Bu kinat o kadar manidar ve muntazamdr ki, mcessem bir kitab- Sbhan ve cisman bir Kurn- Rabban
1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcud ve Vahid'l-Ehaddir ki, melek ve ins ve cin taifelerinin makbul ve mergubu olan ve btn ayetleri her dakika kemal-i ihtiram ile nev-i insann yz milyonlarcasnn dilleriyle okunan, saltanat- kudsiyesi asrlar ve devirler boyunca arzn ve kinatn her tarafnda devam eden, manev ve nuran hkimiyeti on drt asrdr dnyann yarsnda ve insanln bete biri zerinde kemal-i ihtiam ile cari olan Kurn- Mucizlbeyan, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder. Ve keza o kelm- lh, kuds ve semav surelerinin icma, nuran ve lh ayetlerin ittifak, esrar ve envarnn tevafuku, hakikatlerinin ve semerelerinin ve eserlerinin tetabuku ile, bilmahede vel-ayan, Allahn vahdet iindeki vcub-i vcuduna ahadet edip, ispat eder. mak. bare: aresiz, zavall. cismlerden ibaret yaratk. cin: gzle grnmez, latif cisman: madd ve cisimli ol- daraac:

idama

mahkm

olanlarn asldklar sehpa, dr. drbn: uzak gren, uza gsteren. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ecel: her canlnn Allah tarafndan takdir edilen lm vakti. ecza: czler, paralar, ksmlar. erkn: rknler, esaslar. fn: lml, geici. hazine: zengin ve deerli kaynak. heyet-i mecmua: bir eyin teferruatna ve czlerine baklmakszn btnnn gsterdii hl ve manzara. idam- ebed: dirilmemek zere yok olu, ahiret inanc olmad iin lm ebed yoklua gitmek olarak grme. ihatal: kuatc. iman: inanma, itikat. ins: insan. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i ihtiram: sayg ve hrmetin son derecesi, tam ve mkemmel hrmet. kemal-i ihtiam: ihtiamn debdebenin son derecesi. kitab- Sbhn: kusur ve noksanlardan uzak olan Cenab- Hakka ait kitap. kymettar: kymetli, deerli. Kurn- Rabbn: Cenab- Hakkn terbiye ve idare edici hitab olan Kurn. levazmat: lzumlu maddeler, ihtiya maddeleri. makbul: kabul edilen, geerli. manidar: nkteli, ince manal. mergup: sevilip aranan, istenilen, beenilen. mertebe: derece, basamak. muvakkat: geici. mcessem: tecessm etmi, cisimlenmi. mlk-i bk: daim, kalc olan mlk; daima tasarruf altnda bulunan mlk. mracaat: bavurma, danma. nefis: kt vasflar kendisinde toplayan, hayrl ilerden alkoyan g. nev-i insan: insan eidi, insan cinsi. saadet-i sermediye: ebed saadet, sonsuz mutluluk. saltanat- kudsiye: kudsi saltanat. sermaye-i insaniye: insann sermayesi, insana ait sermaye. taife: takm, blk, grup. tekmil: tamamlama, kemle erdirme. Vacibl-Vcud: varl zaruri ve zati olan. Vahid'l-Ehad: var olan ve varl her eyde tecelli eden.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 207

BRNC HCCET- MANYE

adem: yoklukla ilgili. l: yce, yksek, ulu. Alm-i Klli ey: her eyi bilen ilim sahibi Allah. azamet: byklk, ululuk. bab: kitabn blmlerinden her biri. batl: bo ve manasz olan, geree uymayan. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilittifak: ittifakla, beraberce, elbirliiyle. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. cziyat: paraya ait olan eyler. dh: son derece zeki, anlayl, deha sahibi. devir: dnp dolama. enva: eitler, trler, neviler. ezel: ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. fn: lml, geici. fasl: ksm, blm. hadis: sonradan meydana gelen. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hakmne: hikmetli bir ekilde. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hikmetperverne: her eyde fayda ve gaye gzetir ekilde. huds: yok iken var edilme. hkema-i slmiye: slam filozoflar. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihdas: yeniden bir ey yapma, ortaya koyma. ilm-i kelm: Cenab- Hakkn zat ve sfatlarndan, nbvvet, hair, kader gibi imana ait meselelerden slm esaslar dairesinde delil ve brhana dayal olarak bahseden ilim. kadim: ezel, ncesiz. Kadr-i Klli ey: her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. Ktib-i Zlkemal: kemal ve mkemmellik sahibi olan ktip. kelimat: kelimeler, szler. kudret: g, kuvvet, iktidar. mahvispat: ortadan kaldrma ve var etme. manidarne: manal ekilde. masarifat: masraflar, giderler. maslahatkrne: yerine gre uygun davranarak. mevcudiyet: varlk. misil: benzer, e. muhal: imkansz. Musannif: her eyi en gzel ekilde derleyip dzenleyen Allah. mnasebet: ilgi, alka. mnasip: uygun. msavi: eit. mtemilt: mulnde olan eyler, iinde bulunanlar.

ve mzeyyen bir saray- Samedn ve muntazam bir ehr-i Rahman suretinde grnyor. O kitabn btn sureleri, ayetleri ve kelimatlar, hatta harfleri ve bablar ve fasllar ve sahifeleri ve satrlar, umumunun her vakit manidarne mahvispatlar ve hakmne tayir ve tahvilleri, icma ile bir Alm-i Klli eyin ve bir Kadr-i Klli eyin ve bir Musannifin, her eyde her eyi gren ve her eyin her eyi ile mnasebetini bilen, riayet eden bir Nakka- Zlcellin ve bir Ktib-i Zlkemalin vcudunu ve mevcudiyetini bilbedahe ifade ettikleri gibi, btn erkn ve envayla ve ecza ve cziyatyla ve sekeneleri ve mtemiltyla ve varidat ve masarifatyla ve onlarda maslahatkrne tebdilleriyle ve hikmetperverne tecditleriyle, bilittifak, hadsiz bir kudret ve nihayetsiz bir hikmetle i gren l bir Ustann ve misilsiz bir Sniin mevcudiyetini ve vahdetini bildiriyorlar. Ve kinatn azametine mnasip iki byk ve geni hakikatin ahadetleri, kinatn bu byk ahadetini ispat ediyorlar. Birinci Hakikat: Usulddin ve ilm-i kelmn dh ulemasnn ve hkema-i slmiyenin grdkleri ve hadsiz brhanlarla ispat ettikleri hudus ve imkn hakikatleridir. Onlar demiler ki: Madem, lemde ve her eyde tagayyr ve tebeddl var, elbette fndir, hdistir, kadim olamaz. Madem hdistir, elbette onu ihdas eden bir Sni var. Ve madem her eyin zatnda vcud ve adem bir sebep bulunmazsa msavidir; elbette vacip ve ezel olamaz. Ve madem muhal ve batl olan devir ve teselsl ile birbirini icat etmek
mzeyyen: ziynetlendirilmi, ssl. Nakka- Zlcell: her eyi nakl ve ssl yaratan cell sahibi Allah (c.c.). nihayetsiz: sonsuz, snrsz. riayet: uyma, tbi olma. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. saray- Samedn: Samed olan Cenab- Hakkn saray. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. ahadet: ahit olma, ahitlik. ehr-i Rahman: Rahman olan Allahn ehri. tagayyr: deime, bakalama. tayir: bakalatrma, deitirme. tahvil: deitirme, dndrme. tebdil: deitirme, baka bir hale getirme. tebeddl: bakalama, deime. tecdt: yenileme, tazeleme. teselsl: zincirleme, silsile halinde birbirini takip etme. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. umum: btn, hepsi. usulddin: inanca dair meselelerden slam esaslar erevesinde bahseden kelam ilminin dier ad. vacip: zorunlu. vahdet: bir ve tek olma. varidat: gelirler. vcud: varlkla ilgili, varla dair. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

BRNC HCCET- MANYE

208 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

mmkn olmad kat brhanlarla ispat edilmi; elbette yle bir Vacibl-Vcudun mevcudiyeti lzmdr ki, naziri mmteni, misli muhal ve btn maadas mmkn ve masivas mahlku olacak. Evet, hudus hakikati kinat istil etmi, ounu gz gryor; dier ksmn akl gryor. nk, gzmzn nnde her sene gz mevsiminde yle bir lem vefat eder ki, her birisinin hadsiz efrad bulunan ve her biri zhayat bir kinat hkmnde olan yz bin nev nebatat ve kck hayvanat o lem ile beraber vefat ederler. Fakat o kadar intizam ile bir vefattr ki, hair ve neirlerine medar olan ve rahmet ve hikmetin mucizeleri, kudret ve ilmin harikalar bulunan ekirdekleri ve tohumlar ve yumurtacklar baharda yerlerinde brakp, defter-i amallerini ve grdkleri vazifelerin programlarn onlarn ellerine vererek, Hafz-i Zlcellin himayesi altnda hikmetine emanet eder, sonra vefat ederler. Ve bahar mevsiminde, har-i azamn yz bin misali ve numune ve delilleri hkmnde olarak, o vefat eden aalar ve kkler ve bir ksm hayvancklar, aynen ihya ve diriliyorlar. Ve bir ksmnn dahi kendi yerlerinde emsalleri ve aynen onlara benzeyenleri icat ve ihya olunuyor. Ve geen baharn mevcudat, iledikleri amellerin ve vazifelerin sahifelerini ilnat gibi, neredip, nin bir misalini gsteriyorlar. Hem, heyet-i mecmua cihetinde, her gzde ve her baharda byk bir lem vefat eder ve taze bir lem
1. Amel defterleri aldnda... (Tekvir Suresi: 10.) amel: fiil, i. ayet: Kurnn her bir cmlesi. cihet: yn. defter-i amal: insanlarn iledii ve yapt eylerin kaydedildii defter; amellerin defteri. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. efrat: fertler. emsal: rnekler, benzerler. gz: sonbahar. Hafz-i Zlcell: yaratklarn belalardan, tehlikelerden koruyan byklk sahibi olan Allah. harika: olaanst. hair: yeniden dirilip toplanmak, ikinci dirili. har-i azam: kyamet koptuktan sonraki en byk hair, toplanma. hayvanat: hayvanlar. heyet-i mecmua: bir eyin teferruatna ve czlerine baklmakszn btnnn gsterdii hl ve manzara. hikmet: lah gaye, gizli sebep. himaye: koruma, muhafaza etme. hkmnde: deerinde, yerin1

of ootdG GnPGp h ayetir np n

de. ihya: diriltme, hayat verme. ilnt: ilnlar. ilim: bilme, bilgi. intizam: dzenlilik, dzgnlk. istil: kaplama, yaylma. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kudret: g, kuvvet, iktidar. maada: baka, gayr, geriye kalan. mahlk: yaratk, Allah tarafndan yaratlm olan. masiva: Allahtan baka btn varlklar. medar: sebep, vesile. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. misal: benzer, rnek. misil: benzer. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn aciz kald ey. mmteni: imkansz, olamaz. nazir: benzer, e. nebatat: bitkiler. neir: tekrar diriltilme. neretme: datma, yayma, sama. nevi: eit, tr. numune: rnek. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. sahife: sayfa. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah (c.c.). vazife: grev. vefat: lme. zhayat: hayat sahibi.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 209

BRNC HCCET- MANYE

lem: varlk snflarndan her biri. ar: gn en yksek kat. bahis: konu. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cereyan: ak, aknt. cihaz: aza, organ. cz: kk, az. ehas: ahslar, kimseler. farika: fark eden, ayr. fer: yeryz, zemin, dnya. gaye: maksat, hedef. gayet: son derece. gya: sanki. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hayattar: canl, yaayan. hemcins: ayn cinsten olan, bir cins. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hususiyet: hususlik, ayrc zellik. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihata: kuatma, iine alma. ihdas: yeniden bir ey yapma, ortaya koyma. ihtimal: olabilirlik. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. imknat: imknlar olabilirlilikler, olmas ve olmamas ihtimal dahilinde olanlar. imtiyaz: fark, ayrcalk, stnlk. intizam: dzenlilik, dzgnlk. istihdam: bir hizmette kullanma, altrma. istiml: kullanma. Kadrne: her eye gc yeterek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kemal-i ilim: ilmin mkemmellii. keyfiyet: bir eyin nasl olduu, nitelik. kll: umum, genel. lyk: uygun, yakr, mnasip. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. maksat: gaye. maslahat: ehemmiyetli i, yerine gre icap eden i, davran. mertebe: derece, basamak. mesail: meseleler. mevcut: var olan, bulunan, olan. misafirhne: misafirlerin kald ev, geici bekleme yeri. mizan: l. muayyen: belirli. muhakkikn-i kelmiye: kelam

vcuda gelir. Ve o vefat ve hudus o kadar muntazam cereyan ediyor ve o vefat ve hudusta gayet intizam ve mizanla o kadar nevilerin vefiyatlar ve huduslar oluyor ki, gya dnya yle bir misafirhanedir ki, zhayat kinatlar ona misafir olurlar ve seyyah lemler ve seyyar dnyalar ona gelirler, vazifelerini grrler, giderler. te, bu dnyada byle hayattar dnyalar ve vazifedar kinatlar kemal-i ilim ve hikmet ve mizanla ve muvazene ve intizam ve nizamla ihdas ve icat edip, Rabban maksatlarda ve lh gayelerde ve Rahman hizmetlerde kadrne istimal ve rahmne istihdam eden bir Zat- Zlcellin vcub-i vcudu ve hadsiz kudreti ve nihayetsiz hikmeti, bilbedahe, gne gibi akllara grnyor. Hudus mesailini Risale-i Nura ve muhakkikn-i kelmiyenin kitaplarna havale ile o bahsi kapyoruz. Amma, imkn ciheti ise, o da kinat istil ve ihata etmi. nk, gryoruz ki, her ey kll ve cz bulunsun, byk ve kk olsun, artan fere, zerrattan seyyarata kadar her mevcut, mahsus bir zat ve muayyen bir suret ve mmtaz bir ahsiyet ve has sfatlar ve hikmetli keyfiyetler ve maslahatl cihazlar ile dnyaya gnderiliyor. Hlbuki, o mahsus zata ve o mahiyete hadsiz imknat iinde o hususiyeti vermek; hem, suretler adedince imknlar ve ihtimaller iinde o nakl ve farikal ve mnasip o muayyen sureti giydirmek; hem, hemcinsinden olan ehasn miktarnca imknlar iinde alkanan o mevcuda o lyk ahsiyeti imtiyazla tahsis etmek; hem, sfatlarn nevileri ve mertebeleri saysnca imknlar ve
ilmiyle urap her eyin asln, esasn aratran limler. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. muvazene: denge. mmtaz: ayrcallkl, sekin. nak: ileme, ssleme. nizam: dzgnlk, tertip. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hak. Rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. Rahman: btn varlklarn rzklarn mnasip bir ekilde karlayan Allaha ait. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. seyyah: gezgin, gezici. seyyar: bir yerde durmayan yer deitiren gk cismi. seyyarat: gezegenler. sfat: vasf, nitelik. suret: biim, tarz, grn. ahsiyet: deerli, yksek kiilik. tahsis: has klma, ayrma. vazife: grev. vazifedar: vazifeli, vazifesi olan, i gren. vefiyat: lmler, vefatlar. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. vcut: var olma, varlk. Zat- Zlcell: sonsuz byklk ve hamet sahibi olan zat, Allah. zerrat: zerreler, atomlar. zhayat: hayat sahibi.

BRNC HCCET- MANYE

210 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

ihtimaller iinde ekilsiz ve mtereddit bulunan o masnua o has ve muvafk maslahatl sfatlar yerletirmek; hem, hadsiz yollar ve tarzlarda bulunmas mmkn olmas noktasnda hadsiz imknat ve ihtimalt iinde mtehayyir, sergerdan, hedefsiz o mahlka, o hikmetli keyfiyetleri ve inayetli cihazlar takmak ve tehiz etmek, elbette kll ve cz btn mmkinat adedince ve her mmkinin mezkr mahiyet ve hviyet, heyet ve suret, sfat ve vaziyetinin imknat adedince tahsis edici, tercih edici, tayin edici, ihdas edici bir Vacibl-Vcudun vcub-i vcuduna ve hadsiz kudretine ve nihayetsiz hikmetine; ve hibir ey ve hibir en Ondan gizlenmediine ve hibir ey Ona ar gelmediine ve en byk bir ey, en kk bir ey gibi Ona kolay geldiine ve bir bahar bir aa kadar ve bir aac bir ekirdek kadar shuletle icat edebildiine iaretler ve delletler ve ahadetler, imkn hakikatinden kp, kinatn bu byk ahadetinin bir kanadn tekil ederler. Kinatn ahadetini, her iki kanad ve iki hakikatiyle Risale-i Nur eczalar ve bilhassa Yirmi kinci ve Otuz kinci Szler ve Yirminci ve Otuz nc Mektuplar tamamyla ispat ve izah ettiklerinden, onlara havale ederek, bu pek uzun kssay ksa kestik. Kinatn heyet-i mecmuasndan gelen byk ve kll ahadetin ikinci kanadn ispat eden kinci Hakikat: Bu mtemadiyen alkanan inklplar ve tahavvltlar iinde vcudunu ve hizmetini ve zhayat ise, hayatn muhafazaya ve vazifesini yerine getirmeye alan
bilhassa: zellikle. dellet: delil olma, gsterme. ecza: czler, paralar, ksmlar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. hey'et: ekil, biim, yap. heyet-i mecmua: bir eyin teferruatna ve czlerine baklmakszn btnnn gsterdii hl ve manzara. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hviyet: benlik, kimlik. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihdas: yeniden bir ey yapma, ortaya koyma. ihtimalt: ihtimaller, olmas mmkn olan eyler. imkn: mmkn olma, olabilirlik. imknat: imknlar olabilirlilikler, olmas ve olmamas ihtimal dahilinde olanlar. inayet: yardm, ihsan, ltuf. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. ispat: doruyu delillerle gsterme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kssa: anlatlan olay, hikaye. kudret: g, kuvvet, iktidar. kll: umum, genel.

masnu: sanatla yaplm eya, varlk. mezkr: zikredilen, ad geen, anlan. muhafaza: koruma. muvafk: uygun, mnasip. mmkin: mmkn, olabilir olanlar, yaratlanlar. mmkinat: yaratlanlar, mmkn olanlar, imkn dahilindekiler, olabilir eyler. mtehayyir: hayrete den, aran. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. mtereddit: tereddt eden, kararsz. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sergerdan: ba dnen, ba dnm. shulet: kolaylk. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. en: i. tahavvlt: tahavvller, deimeler. tahsis: has klma, ayrma. tarz: biim, ekil. tayin: belirleme, yerini belli etme. tehz: cihazlama, donatma. tekil: vcut verme, ekillendirme. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah (c.c.). vazife: grev. vaziyet: durum. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. vcut: var olma, varlk. zhayat: hayat sahibi.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 211

BRNC HCCET- MANYE

aza: organlar, uzuvlar. camit: ruhsuz, cansz. cari: cereyan eden, akan, ileyen. cereyan: ak, aknt. cihazat: cihazlar, uzuvlar, organlar. erzak: yiyecek, iecek, azklar. gayet: son derece. hacet: ihtiya. hakikat- teavn: yardmlama, birbirinin yardmna koma gerei. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. hari: bir eyin d, dars, dta kalan. hayvnt: hayvanlar. hususan: bilhassa, zellikle. hceyrat- bedeniye: bedene ait hcreler. hkmetme: hakim olma, ileme. iktidar: g yetme, yapabilme, bir ii gerekletirmek iin gereken kuvvet. imdat: yardm. istihdam- Rahman: ok efkatli ve merhametli olan Cenab- Hakkn altrmas, hizmet ettirmesi. kamer: Ay. Kehkean: samanyolu. kemal-i intizam: intizamn mkemmel oluu, tam ve eksiksiz dzen. Kevser: Cennette bulunan bir akarsu. kuvvet: g, kudret. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. Manzume-i emsiye: gne ile ona bal olan seyyareler, gne sistemi. medet: inayet, yardm, imdat. memuriyet: memurluk, memur olma hli. mesel: rnein. misal: rnek. muavenet: yardm. muhafaza-i amile: her eyi iine alan koruma. muvazene-i mme: umum, genel denge. nebatat: bitkiler. Rabb-i Zlcell: cell sahibi olan ve her eyi terbiye eden Allah. Rabbllemn: lemlerin Rabbi, btn lemleri idare ve terbiye eden Allah. Rahm: merhamet eden, ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka

mahlkatta kuvvetlerinin btn btn haricinde bir teavn hakikati grnyor. Mesel, unsurlar zhayatn imdadna, hususan bulutlar nebatatn mededine ve nebatat dahi hayvanatn yardmna; ve hayvanat ise, insanlarn muavenetine ve memelerin Kevser gibi stleri yavrularn beslenmelerine ve zhayatlarn iktidarlar haricindeki pek ok hacetleri ve erzaklar umulmadk yerlerden onlarn ellerine verilmesi, hatta zerrat- taamiye dahi hceyrat- bedeniyenin tamirine komalar gibi, teshir-i Rabban ile ve istihdam- Rahman ile hakikat-i teavnn pek ok misalleri dorudan doruya btn kinat bir saray gibi idare eden bir Rabbllemnin umum ve rahmne rububiyetini gsteriyorlar. Evet, camit ve uursuz ve efkatsiz olan ve birbirine efkatkrne, uurdarne vaziyet gsteren muavenetiler, elbette gayet Rahm ve Hakm bir Rabb-i Zlcellin kuvvetiyle, rahmetiyle, emriyle yardma koturuluyorlar. te, kinatta cari olan teavn-i umum; seyyarattan t zhayatn z ve cihazat ve zerrat- bedeniyesine kadar kemal-i intizamla cereyan eden muvazene-i amme ve muhafaza-i amile; ve semavatn yaldzl yznden ve zeminin ziynetli yznden t ieklerin ssl yzlerine kadar kalem gezdiren tezyin; ve Kehkeandan ve Manzume-i emsiyeden t msr ve nar gibi meyvelere kadar hkmeden tanzim; ve gne ve kamerden ve unsurlardan ve bulutlardan t bal arlarna kadar memuriyet veren tavzif gibi pek byk hakikatlerin byklkleri

muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. semavat: semalar, gkler. seyyarat: gezegenler. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. efkatkrne: efkatli ve merhametli bir ekilde. uurdarne: uura dayal olarak, uurlu bir ekilde.

uursuz: idraksiz, bilgisiz. tanzim: dzenleme, sralama, tertipleme. tavzif: vazifelendirme, grevlendirme. teavn: yardmlama, birbirine yardm etme. teavn-i umum: genel yardmlama. teshir-i Rabban: Rabbin eyaya boyun edirmesi. tezyin: ssleme, ziynetlendirme.

umum: herkesle ilgili, genel. unsur: madde, esas, kk. vaziyet: durum. yaldz: eyaya altn ve gm grnts vermek iin yaplan ss. zemin: yeryz. zerrat- bedeniye: beden zerreleri. zerrat- taamiye: yiyecek zerreleri, yemek tanecikleri. ziynet: ss, bezek.

BRNC HCCET- MANYE

212 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

nispetindeki ahadetleri, kinatn ahadetinin ikinci kanadn ispat ve tekil ederler. Madem Risale-i Nur bu byk ahadeti ispat ve izah etmi, biz burada bu ksack iaretle iktifa ederiz. te, dnya seyyahnn kinattan ald ders-i imanye ksa bir iaret olarak, Birinci Makamn On Sekizinci Mertebesinde byle,

oGnpSne c oprdr nG /nf orG OoLdr G opLGnrdG *G pG n'dpG Bn t o o oo pnr o p o s

pg /pJnMh OoLh poLh 'nY O /sdG onMrG opMGnrdnG p ' r n / pp o o s n n o n osorG tpfnrprG 'GrdGnh osnrG /n`rdG on`pdr G npF=rdG n o ro o o /QoS pnrLppH onnrorG nn`rorG `ndr Gnh oorG `s jnorG rdr Gnh pn o o n s n o o n /QoSnh /poUh /dp ooah /pHGnrHnGh /pahoMh /pJnpch /pJnj'Gh p o o n n n o n n n n n Jreh /pn`nnSh /pJsFoLh /pFBGLnGh YGnfnGh fncQnG pnuJpGh / pn p n o n n pr n n r n / p r n / p r phoorG pn/nM pnWnMpG pnnnY pInOnnpH /paQnneh /pJGnOQGnhh p n p n pn n n p rn n j/rnJh pnprfrGh pnrpH /pJnroeh /pJQoU j/J pn/M p n p n r p n/nM pnWnMGp nnY IOnpHh pGn/rGh pndpH /Jnpch /pahoM p p n pn n n u p nn o nnanorGh pnfRGnorGh poNGndGnh fnsdGnh phnsdGnh phnsdG p n n n s p o o o
1

pInOnpHh pnn`rdG pY pABoY p/L nLH pnerGh pt`nsdGnh n n pr nn n p r pp rp n

@ pnnrdGnh pIgnopH /pJGnOoLe / n n r rn

denilmitir.

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir naziri ve mmteni ve btn masivas mmkin olan Vacibl-Vcuddur ki; surelerinin ve ayetlerinin ve kelimelerinin, harflerinin, bablarnn, fasllarnn, sayfalarnn ve mtemiltnn icmayla; erknnn ve envann ve eczasnn ve cziyatnn, sekenelerinin ve mtemiltnn varidat ve masarifinin ittifakyla; btn ilm-i kelm limlerinin birletikleri byk ve ihatal hudus, tagayyr ve imkn hakikatlerinin ahadetiyle, suret ve mtemiltnn hikmet ve intizamla tebdili hakikatinin ahadetiyle, kelimelerinin ve harflerinin intizam ve mizan iinde yenilenmesi hakikatinin ahadetiyle mevcudatndaki bilmahede vel-ayan grnen byk ve ihatal teavn, tecavp, tesant, tedahl, muvazene ve muhafaza hakikatlerinin ahadetiyle byk ve mcessem bir kitap, cisman ve muazzam bir Kur'an, mzeyyen ve munazzam bir saray, muhteem ve muntazam bir ehir olan kinat, Onun vcub-i vcuduna ve vahdetine dellet eder.

ders-i iman: imana dair verilen ders. fasl: ksm, blm. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. ihata: kuatma, iine alma. iktifa etme: yeterli bulma, kfi grme, yetinme. ilm-i kelm: Cenab- Hakkn zat ve sfatlarndan, nbvvet, hair, kader gibi imana ait meselelerden slm esaslar dairesinde delil ve brhana dayal olarak bahseden ilim. ispat: doruyu delillerle gsterme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. madem: ...den dolay, byle ise. mertebe: derece, basamak. munazzam: tanzim olunmu, dzen verilmi, dzenli. muvazene: denge. mcessem: tecessm etmi, cisimlenmi. mtemilt: mulnde olan . nazir: benzer, e. nispet: oran, l. sekene: sakin olanlar, ikamet edenler, oturanlar. seyyah: gezgin, yolcu. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. teavn: yardmlama, birbirine yardm etme. tagayyr: deime, bakalama. tesant: dayanma, birbirine dayanma, birbirinden destek alma, omuzdalk. tekil: vcut verme, ekillendirme. Vacibl-Vcud: varl zaruri ve zati olan. Vahid'l-Ehad: var olan ve varl her eyde tecelli eden. varidat: gelirler

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 213

BRNC HCCET- MANYE

ar- hakikat: hakikat ar. arz: dnyaya ait, dnya ile ilgili. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilmahede: grerek, bizzat ahit olarak. bilmahede vel-ayan: ap ak, ahit olur gibi ve gzle grnrcesine. cihet: yan, yn, taraf. dellet: delil olma, gsterme. enva: eitler, trler, neviler. erkn: rknler, esaslar. Esma-i Hsna: Allahn adlar, Allahn doksan dokuz gzel ismi. faaliyet-i mstevliye: her tarafa yaylan, istil eden faaliyet. gaibne: grnmeden, hazrda grnmeksizin. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, bir eyin asl, esas. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hazrne: hazrcasna; karsnda bulunup, grnrcesine. hikmetmedar: hikmetli. hitap: sz syleme, toplulua veya birisine kar konuma. icmal: ksaltma, zetleme. ihtisar: sz ve yazy ksaltma, zetleme. ilh: kendisine ibadet edinilen tapnlan Mabud, Allah. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kabiliyet: istidat, yetenek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. marifet: bilme, derin bilgi. methsena: methedip vmek. mertebe: derece, basamak. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahluklar. mizan: l. muazzam: ok byk, ulu, yce. muhafaza: koruma. muhatabne: kendisine hitap olunurcasna. muhit: ihata eden, kuatc. muhteem: hametli, yce. munazzam: tanzim olunmu, dzen verilmi, dzenli. muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde. muvazene: denge. mcessem: tecessm etmi, cisimlenmi. mmkin: mmkn, olabilir olanlar, yaratlanlar. mmteni: imkansz, olamaz. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. mtemilt: mulnde olan eyler, iinde bulunanlar. mzeyyen: ziynetlendirilmi, ssl. nazir: benzer, e.

Sonra, dnyaya gelen ve Dnyann Yaratann arayan ve on sekiz adet mertebelerden kan ve ar- hakikate yetien bir mirac- iman ile gaibne marifetten hzrne ve muhatabne bir makama terakki eden merakl ve mtak yolcu adam, kendi ruhuna dedi ki: Fatiha-i erifede, bandan t
1

sjGp kelimesine kadar n

n p gaibne methsena ile bir huzur gelip sjG hitabna klmas gibi, biz dahi dorudan doruya gaibne aramay brakp, aradmz aradmzdan sormalyz. Her eyi gsteren gnei gneten sormak gerektir. Evet, her eyi gsteren, kendini her eyden ziyade gsterir. yle ise emsin uaat ile onu grmek ve tanmak gibi, Hlkmzn Esma-i Hsnasyla ve Sft- Kudsiyesiyle Onu, kabiliyetimizin nispetinde tanmaya alabiliriz. Bu maksadn hadsiz yollarndan iki yolu ve o iki yolun hadsiz mertebelerinden iki mertebeyi ve o iki mertebenin pek ok hakikatlerinden ve pek ok uzun tafsiltndan yalnz iki hakikati icmal ve ihtisar ile bu risalede beyan edeceiz. Birinci Hakikat: Bilmahede gzmzle grnen ve muhit ve daim ve muntazam ve dehetli ve semav ve arz olan btn mevcudat eviren ve tebdil ve tecdit eden ve kinat kaplayan faaliyet-i mstevliye hakikati grnmesi ve o her cihetle hikmetmedar faaliyet hakikatinin iinde tezahr-i rububiyet hakikatinin bilbedahe
1. Ancak Sana... (Fatiha Suresi: 5.) nispet: oran, l. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. semav: semaya ait, gkten gelen. Sft- Kudsiye: Allahn mukaddes sfatlar. suret: biim, tarz, grn. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. ems: gne. uaat: ualar, nlar, parltlar. tafsilt: tafsiller, aklamalar, izahlar. tagayyr: deime, bakalama. teavn: yardmlama, birbirine yardm etme. tebdil: deitirme, baka bir hale getirme. tecavp: cevaplama, karlkl cevap verme. tecdit: yenileme, tazeleme. terakki: ykselme, ilerleme. tezahr-i rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. vahdet: bir ve tek olma. varidat: gelirler. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak. ziyade: ok, fazla

BRNC HCCET- MANYE

214 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

hissedilmesi ve o her cihetle rahmetfean tezahr-i rububiyet hakikatinin iinde, tebarz-i ulhiyet hakikati bizzarure bilinmi olmasdr. te, bu hkimne ve hakmne faaliyet-i daimeden ve perdesinin arkasnda bir fail-i Kadr ve Almin efali grnr gibi hissedilir. Ve bu mrebbiyne ve mdebbirne efal-i Rabbaniyeden ve perdesinin arkasndan her eyde cilveleri bulunan esma-i lhiye hissedilir derecesinde bedahetle bilinir. Ve bu celldarne ve cemalperverne cilvelenen Esma-i Hsnadan ve perdesinin arkasnda sfat- seba-i kudsiyenin, ilmelyakin, belki aynelyakin, belki hakkalyakin derecesinde vcutlar ve tahakkuklar anlalr. Ve bu yedi kuds sfatn dahi, btn masnuatn ahadetiyle, hem hayattarne, hem kadrne, hem almne, hem semine, hem basrne, hem mridne, hem mtekellimne nihayetsiz bir surette tecellileri ile bilbedahe ve bizzarure ve biilmelyakin bir mevsuf-i Vacibl-Vcudun ve bir msemma-i Vahid-i Ehadin ve bir fail-i Ferd-i Samedin mevcudiyeti gneten daha zahir, daha parlak bir tarzda kalpteki iman gzne grnr gibi kat bilinir. nk, gzel ve manidar bir kitap ve muntazam bir hane, bedahetle, yazmak ve yapmak fiillerini; ve gzel yazmak ve intizaml yapmak fiilleri dahi, bedahetle, yazc ve dlger namlarn; yazc ve dlger nvanlar ise, bedahetle, kitabet ve dlgerlik sanatlarn ve sfatlarn; ve bu sanat ve sfatlar, bedahetle, her hlde bir zat istilzam eder ki, mevsuf ve sni ve msemma ve fail olsun. Failsiz bir fiil ve msemmasz
almne: her eyi en iyi bilen Allaha yarar ekilde. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. basrne: grerek, bilerek, basiret sahibine yakr ekilde. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. biilmelyakin: bir eyi ilimle ve baz iaretleriyle bilerek, hakikati kesin bir tarzda bilme. bizzarure: zarur olarak, ister istemez, mecburen. celldarne: celalli bir ekilde, hametlice, byklk sahibine yakr. cemalperverne: gzellii severcesine. cilve: tecelli, grnt. dlger: marangoz, yap ustas. efal: fiiller, iler. efal-i Rabbaniye: Allahn kendi Zatna mahsus ve Rab isminin tecellisi olan fiilleri. esma-i lhiye: Allahn isimleri. faaliyet-i daime: srekli ve devaml olan faaliyet. fail: zne, fiili yapan veya mil olan unsur. fail-i Alm: her eyi hakkyla bilen ve srekli faaliyette olan Allah. fail-i Ferd-i Samed: hi bir eye muhta olmadan tek bana her eyi yapan; Allah. fail-i Kadr: her eye gc yeten, kudret sahibi olan fil, Allah (c.c.).

fiil: i, hareket. hkimne: hkmedercesine. hakmne: hikmetli bir ekilde. hakkalyakin: bir eyi yaayarak, iine girerek, doruluundan pheye asla yer brakmayacak biimde kesin olarak bilme. hayattarne: canl bir ekilde, hayat sahibi olarak. ilmelyakin: ilim yoluyla kesin olarak bilme. iman: inanma, itikat. intizam: dzenlilik, dzgnlk. istilzam: gerektirme. kadrne: her eye gc yeterek. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. kitabet: yaz yazma. kuds: mukaddes, yce. manidar: nkteli, ince manal. masnuat: sanatla yaplm eyler. mevcudiyet: mevcut olma, varlk. mevsuf: vasflanm, nitelenmi. mevsuf-i Vacibl-Vcud: varl gerekli olan, yokluu asla dnlmemekle vasflanan. mdebbirne: mdebbir olana yakr ekilde, tedbirlice. mrebbiyne: terbiye edecek ekilde, eiterek. mridne: irade ederek, isteyerek. msemma: isimlendirilmi, ad verilmi. msemma-i Vahid-i Ehad: zat ve sfatlaryla Vahid-i Ehad (Bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah) olarak isimlendirilen Cenab- Hak. mtekellimne: konuur gibi, konumak suretiyle. nam: ad, isim, lakap. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. rahmetfean: rahmet saan, rahmet fkrtan. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. semine: iitircesine, iitir gibi. sfat: vasf, nitelik. sfat- seba-i kudsiye: yedi kuds sfat. suret: biim, tarz, grn. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. tarz: biim, ekil, suret. tebarz-i ulhiyet: ulhiyetin grnmesi, belli olmas; Cenab- Hakkn ilh olduuna dellet eden kinat ve mahlkat zerinde grnen faaliyetler. tecelli: belirme, bilinme, grnme. nvan: ad, isim, lkap. vcut: var olma, varlk. zahir: ak, ikar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 215

BRNC HCCET- MANYE

bir isim mmkn olmad gibi, mevsufsuz bir sfat, sanatkrsz bir sanat dahi mmkn deildir. te bu hakikat ve kaideye binaen, bu kinat, btn mevcudatyla beraber, kaderin kalemiyle yazlm, kudretin ekiciyle yaplm manidar hadsiz kitaplar, mektuplar, nihayetsiz binalar ve saraylar hkmnde, her biri binler vecihle ve beraber hadsiz vcuh ile Rabban ve Rahman nihayetsiz fiilleri ve o fiillerin meneleri olan bin bir esma-i lhiyenin hadsiz cilveleriyle ve o gzel isimlerin menba olan yedi sft- Sbhaniyenin nihayetsiz tecellileriyle, o yedi muhit ve kuds sfatlarn madeni ve mevsufu olan ezel ve ebed bir Zat- Zlcellin vcub-i vcuduna ve vahdetine hadsiz iaretler ve nihayetsiz ahadetler ettikleri gibi; btn o mevcudatta bulunan btn hsnler, cemaller, kymetler, kemaller dahi, efal-i Rabbaniyenin ve esma-i lhiyenin ve sft- Samedniyenin ve uunat- Sbhaniyenin, kendilerine lyk ve muvafk kuds cemallerine ve kemallerine ve hepsi birden Zat- Akdesin kuds cemaline ve kemaline bedahetle ahadet ederler. te, faaliyet hakikati iinde tezahr eden rububiyet hakikati ilim ve hikmetle halk ve icat ve sun' ve ibda, nizam ve mizan ile takdir ve tasvir ve tedbir ve tedvir, kast ve irade ile tahvil ve tebdil, tenzil ve tekmil, efkat ve rahmetle itam ve inam ve ikram ve ihsan gibi uunatyla ve tasarrufatyla kendini gsterir ve tanttrr.
her ey kendisine muhta iken zat hi bir eye muhta olmayan Allahn sfatlar. sft- Sbhaniye: her trl kusur ve noksandan uzak olan, tesbih edilen Cenab- Allahn sfat. sun': yap, yapma. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. uunat: iler. uunat- Sbhaniye: sphan olan Allahn ileri, her trl kusur ve noksandan uzak olan Allahn ileri. tahvil: bir halden baka bir hale getirme, deitirme, dntrme. takdir: kymet verme, lme. tasarrufat: tasarruflar, idare etmeler. tasvir: resmini yapma. tedbir: idare etme, ekip evirme. tedvir: ekip evirme, idare etme. tekmil: tamamlama, kemle erdirme. tenzil: indirme, peyderpey, yava yava indirme. tezahr: grnme, belirme, ortaya kma. vecih: cihet, yn. vcuh: tarzlar. Zat- Akdes: en mukaddes zat, her trl kusur ve noksandan uzak ve pak olan zat; Allah. Zat- Zlcell: sonsuz byklk ve hamet sahibi olan zat, Allah.

binaen: -den dolay, bu sebepten. cemal: gzellik. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ezel: ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. halk: yaratma, yarat. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hkmnde: deerinde, yerinde. hsn: gzellik. ibda: rneksiz olarak, esiz ekilde yaratma. icat: vcuda getirme, yoktan var etme. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ikram: ba, ihsan, bir ey sunma. ilim: bilme, bilgi. inam: nimetlendirme, ihsan etme. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. itam: yemek verme. kader: Cenab- Hakkn takdir ve tayin etmesi. kaide: kural, esas, dstur. kast: bir ii bile bile, isteyerek yapma. kemal: olgunluk, mkemmellik, kusursuz, tam ve eksiksiz olma. kymet: deer. kudret: g, kuvvet, iktidar. lyk: uygun, yakr, mnasip. maden: asl, esas, kaynak. menba: kaynak. mene: esas, kaynak. muvafk: uygun, mnasip. nizam: dzgnlk, tertip. Rabban: terbiye ve idare eden Cenab- Hak. Rahman: btn varlklarn rzklarn mnasip bir ekilde karlayan Allaha ait. rahmet: efkat etmek, merhamet etmek, esirgemek. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurma vasf. sanatkr: sanat, usta. sft- Samedaniye: Samed olan;

BRNC HCCET- MANYE

216 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

Ve tezahr-i rububiyet hakikati iinde bedahetle hissedilen ve bulunan ulhiyetin tebarz hakikati dahi, Esma-i Hsnann rahmne ve kermne cilveleriyle ve yedi Sft- Sbutiye olan hayat, ilim, kudret, irade, sem', basar ve kelm sfatlarnn cellli ve cemalli tecellileriyle kendini tanttrr, bildirir. Evet, nasl ki kelm sfat vahiyler ve ilhamlar ile Zat- Akdesi tanttrr; yle de, kudret sfat dahi mcessem kelimeleri hkmnde olan sanatl eserleriyle o Zat- Akdesi bildirir ve kinat batan baa bir Furkan- cisman mahiyetinde gsterip, bir Kadr-i Zlcelli tavsif ve tarif eder. Ve ilim sfat dahi hikmetli, intizaml, mizanl olan btn masnuat miktarnca ve ilim ile idare ve tedbir ve tezyin ve temyiz edilen btn mahlkat adedince, mevsuflar olan bir tek Zat- Akdesi bildirir. Ve hayat sfat ise, kudreti bildiren btn eserler ve ilmin vcudunu bildiren btn intizaml ve hikmetli ve mizanl ve ziynetli suretler, hller ve sair sfatlar bildiren btn deliller, sfat- hayatn delilleriyle beraber, hayat sfatnn tahakkukuna dellet ettikleri gibi, hayat dahi btn o delilleriyle yineleri olan btn zhayatlar ahit gstererek, Zat- Hayy- Kayyumu bildirir. Ve kinat, serbeser her vakit taze taze ve ayr ayr cilveleri ve naklar gstermek iin daima deien ve tazelenen ve hadsiz yinelerden terekkp eden bir yine-i ekber suretine evirir. Ve bu kyasla grmek ve iitmek,
yine: ayna. yine-i ekber: en byk ayna. basar: Allahn kendi anna lyk bir tarzda grme sfat. bedahet: aklk, aikr, ispata ihtiya olmayacak derecede aklk. cell: nihayet derecede byklk, azamet, ululuk. cemal: gzellik. cilve: tecelli, grnt. dellet: delil olma, gsterme. delil: kant, burhan. Esma-i Hsna: Allahn adlar, Allahn doksan dokuz gzel ismi. Furkan- cisman: cisim hline gelmi hakk batldan ayran Kurn. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, esas. hikmet: lah gaye, gizli sebep. hkmnde: deerinde, yerinde. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. ilim: bilme, bilgi. intizam: dzenlilik, dzgnlk. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi, Allah. kelm: sz, konuma, nutuk.

kermne: kermce, cmerte, bol ihsan ve ikram ile. kyas: karlatrma, oranlama. kudret: Allahn btn varl evreleyen ezel kuvveti. mahiyet: bir eyin asl, esas, nitelii. tarafndan mahlkat: Allah yaratlanlar. masnuat: sanatla yaplm eyler. mevsuf: vasflanm, nitelenmi. mizan: l. mcessem: tecessm etmi, cisimlenmi. nak: ileme, ssleme. rahmne: rahim olarak, merhamet ederek, merhametli olarak. sair: dier, baka, teki. sem': iitme. serbeser: batan baa, tamamyla bsbtn. sfat: vasf, nitelik. sft: vasflar, nitelikler. sfat- hayat: hayat sfat. Sft- Sbutiye: Allahn subut sfatlar; hayat, ilim, semi, basar, irade, kudret, kelm, tekvin. suret: biim, tarz, grn. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tavsif: vasflandrma, bir eyin i yz ve zelliklerini anlatma. tebarz: belli olma, grnme, bariz hale gelme. tecelli: belirme, bilinme, grnme. tedbir: idare etme, ekip evirme. temyiz: ayrma, dikkatle ayrma. terekkp: karp birleme, birden fazla eyin birlemesinden oluma. tezahr-i rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. ulhiyet: ilahlk, Allahn hakimiyeti ile kainattaki her eyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi. vahiy: Cenab- Hakkn diledii hkmleri, srlar ve hakikatleri peygamberlere bildirmesi. vcut: var olma, varlk. Zat- Akdes: en mukaddes zat, her trl kusur ve noksandan uzak ve pak olan zat; Allah. Zat- Hayy- Kayyum: varl, dirilii her an iin olup gkleri ve yerleri her an iin tutan; her eye, her hususta iktidar yeten zat, Allah. zhayat: hayat sahibi. ziynet: ss, bezek.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 217

BRNC HCCET- MANYE

ihtiyar etmek ve konumak sfatlar dahi, her biri birer kinat kadar Zat- Akdesi bildirir, tanttrr. Hem o sfatlar, Zat- Zlcellin vcuduna dellet ettikleri gibi, hayatn vcuduna ve tahakkukuna ve o Zatn hayattar ve diri olduuna dahi bedahetle dellet ederler. nk, bilmek hayatn almeti, iitmek dirilik emaresi, grmek dirilere mahsus, irade hayat ile olabilir. htiyar iktidar zhayatlarda bulunur; tekellm ise, bilen dirilerin iidir. te, bu noktalardan anlalr ki, hayat sfatnn yedi defa kinat kadar delilleri ve kendi vcudunu ve mevsufun vcudunu bildiren brhanlar vardr ki, btn sfatlarn esas ve menba ve sm-i Azamn mastar ve medar olmutur. Risale-i Nur, bu birinci hakikati kuvvetli brhanlar ile ispat ve bir derece izah ettiinden, bu denizden, bu mezkr katre ile imdilik iktifa ediyoruz. kinci Hakikat: Sfat- kelmdan gelen tekellm-i lhdir.
1

almet: belirti, iaret, iz. ayet: Kurnn her bir cmlesi. beyan etmek: aklamak, bildirmek, izah etmek. brhan: bir eyi ispatlamak iin kullanlan kesin delil. cihet: yn. emare: almet, belirti, nian. hayattar: canl, yaayan. ihtiyar: irade, tercih. htiyar: kendi isteiyle, seerek. iktidar: g, idareyi elinde bulundurma. iktifa etme: yeterli bulma, kfi grme, yetinme. sm-i Azam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan. ispat: doruyu delillerle gsterme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. katre: damla. kelm- lh: Allah kelm, Allahn konumas, Allaha ait sz. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. mastar: kaynak, bir eyin kt yer. medar: sebep, vesile. menba: kaynak. mevcudiyet: mevcut olma, varlk. mezkr: zikredilen, ad geen,

lm- lh nihayetsizdir. Bir zatn vcudunu bildiren en zahir almet, konumasdr. Demek bu hakikat, nihayetsiz bir surette Mtekellim-i Ezelnin mevcudiyetine ve vahdetine ahadet eder. Bu hakikatin iki kuvvetli ahadeti, bu risalenin On Drdnc ve On Beinci Mertebelerinde beyan edilen vahiyler ve ilhamlar cihetiyle; ve geni bir ahadeti dahi

uHQ pnpdp GkOGnpe ornrdG nnc nd ayetinin srryla, ken n r

1. Rabbimin szlerini yazmak iin btn denizler mrekkep olsa... (Kehf Suresi: 109.) anlan. Mtekellim-i Ezel: ezelden beri konuma sfatna sahip olan Allah. nihayetsiz: sonsuz, snrsz. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sfat- kelm: kelm sfat; Cenab- Hakkn kendi zatna mahsus olarak konuma sfat. sr: gizli hakikat. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. tekellm: syleme, konuma. tekellm-i lh: Allahn kullar ile (vahiy yoluyla) konumas. vahdet: birlik ve teklik. zahir: ak, ikar. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. Zat- Zlcell: sonsuz byklk ve hamet sahibi olan zat, Allah.

BRNC HCCET- MANYE

218 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

Onuncu Mertebesinde iaret edilen ktb-i mukaddese-i semaviye cihetiyle; ve ok parlak ve cami bir dier ahadeti dahi On Yedinci Mertebesinde Kurn- Mucizlbeyan cihetiyle geldiinden, bu hakikatin beyan ve ahadetini o mertebelere havale edip, o hakikati mucizne iln eden ve ahadetini sair hakikatlerin ahadetleriyle beraber ifade eden

ayet-i muazzamann envar ve esrar bizim bu yolcuya kfi ve vfi gelmi ki, daha ileri gidememi. te, bu yolcunun, bu makam- kudsden ald dersin ksa bir mealine bir iaret olarak, Birinci Makamn On Dokuzuncu Mertebesinde,

rrdpH kFBb prrdG Gdo ho Gh on'`=nrGh g Gp n'dGp nB osfnG *G pnT p p p n p n n p n no s 1 r no s o/nG oj/nrdG g Gp n'dpG nB

oLh 'nY snO /sdnG 'rYrG nrG dn h nrodrG nudG ondh p o n o n o n o n

Bn 'roG ABrSnrG odn onMrG opMGnrdG OoLrdG oLGnrdG *G Gp n'dpG r o n n p o p s

RQnJ pn/M pnY pInOnpH pnaunrG dp nranGh ppJnfoT /nL po n n n n n no p n o p p n p n n o prppH pndp rnrorG sdp sdr G GnhO /a p`spHoHdG pognJ /a pspgodrG t / j/rdG pppHh mIQbh mInOGnQH pGnrHrGh prtdGnh prGnh pOnjrG p s r n n r on pp p n nr

/L nrLpH pOoLdr G oLGndr G oGsdG pJMh a /pOoLh p o p pn r n / o p n p nuJppHh pnun`o `rGnroG ppFBrSnG /Lh pporG pSrdrG pJnpU p n n r n p n n n sp o p

1. Btn kinat adaletle tedbir ve idare etmekte olan Allah, Ondan baka ibadete lyk hibir ilh bulunmadn apak delillerle bildirdi. Buna melekler ve ilim sahipleri de ahitlik ettiler. Ondan baka ilh yoktur; Onun kudreti her eye galiptir ve Onun her ii hikmet iledir. (l-i mran Suresi: 18.) ayet-i muazzama: byk ayet. beyan: aklama, bildirme, izah. cami: ihtiva eden, kaplayan. envar: nurlar, aydnlklar, klar. esrar: srlar, gizli hakikatler. havale: bir eyi bakasnn stne brakma. iln: yayma, duyurma. kf: yeter, kfi gelir. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan aciz brakan Kurn- Kerm. ktb-i mukaddese-i semaviye: semav mukaddes kitaplar. makam- kuds: kuds, mukaddes makam. meal: mana, mefhum. mertebe: derece, basamak. muciz-ne: mucizeli bir ekilde. vfi: yeterli, tam.

AYET'L-KBRA

ASA-YI MSA | 219

BRNC HCCET- MANYE

l: yce, yksek, ulu. azamet: byklk, ycelik. cereyan: ak, aknt, akm. dellet: delil olma, gsterme. efal: fiiller, iler. faaliyet-i mstevliye: her tarafa yaylan, istil eden faaliyet. halk: yaratma, yarat. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. iae: geindirme, besleme, yaatma. ibda: rneksiz olarak, esiz ekilde yaratma. icat: vcuda getirme, var etme. icma: fikir birlii etme, gr birliine varma. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ihtiyar: seme, tercih etme. ilh: kendisine ibadet edinilen tapnlan Mabud, Allah. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. ittifak: birleme, fikir birlii etme. kemal-i intizam: intizamn mkemmellii, tam ve eksiksiz dzen. kuds: mukaddes, yce. mahsus: bir eye has olan. muhafaza: koruma. muhit: ihata eden, kuatc. muvazene: denge. rahmet: ltuf, nimet, faydal yamur iin sylenir. sun': yap, yapma. ahadet: ahitlik, tanklk. uunat: iler. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. takdir: beenme, beendiini bildirme. tanzim: dzenleme, tertipleme. tasarruf: bir eyin sahibi olup idare etme, mlkn istedii gibi kullanma. tasrif: istedii ekilde idare etme. tasvir: bir eyi yazyla veya baka ifade tarzlaryla anlatma. tazammun: ihtiva etme, iine alma, iinde bulundurma. tebarz-i ulhiyet: ulhiyetin grnmesi, belli olmas; Cenab- Hakkn ilh olduuna dellet eden kinat ve mahlkat zerinde grnen faaliyetler. tecelli: belirme, bilinme, grnme. tedvir: ekip evirme, idare etme. tezahr-i rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye, tedbir ve idare ediciliinin ortaya kmas, grnmesi. vahdet: birlik ve teklik. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imkansz olmak, varl zarur ve vacip olmak.

j/rsdG prppHh mnrpMh QnprNppH pj/hrsdGnh pH rsdGnh pj/rsdGnh p n n m / pnT{ QGnrSnG pn/nM pnWnMpG pnnnY pInOnnpHh pfRGnrGh pnprfrG n p n nn o n p rrdpH kFBnb prdG Gdo ho Gh on=nrGh g Gp n'dGp nB o`s fnG *G p p p p n 'p n n o s
1

nnpHh MQh npH pTnYrGh pIQGnOrGh panrGnh /r`sdGnh p n mn r nn m r n p n n p n n n o p

@ z o/nrG j/ndrG g Gp nd' Gp nB o no s

denilmitir.
[Bu Ayetl-Kbrann 33 mertebeden mteekkil tamam, harikulde Mukaddemesi ile birlikte, mstakil olarak neredilmitir. Buraya ksmen konulmutur.]

1. Allahtan baka hibir ilh yoktur. O yle bir Vacibl-Vcud ve Vahid'l-Ehaddir ki, btn gzel isimler Onun, en l sfatlar ve en yce vasflar Ona mahsustur. Bir irade ve kudretle gerekleen icat ve halk ve sun ve ibda fiillerini, bir ihtiyar ve hikmetle tahakkuk eden takdir ve tasvir ve tedbir ve tedvir fiillerini, bir kast ve rahmet ve kemal-i intizam ve muvazeneyle cereyan eden tasrif ve tanzim ve muhafaza ve idare ve iae fiillerini tazammun eden faaliyet-i mstevliyenin devam iinde grnen tezahur-i rububiyet ve onun iinde grnen tebarz-i ulhiyet hakikatinin azametinin ahadetiyle; ve Btn kinat adaletle tedbir ve idare etmekte olan Allah, Ondan baka ibadete lyk hibir ilh bulunmadn apak delillerle bildirdi. Buna melekler ve ilim sahipleri de ahitlik ettiler. Ondan baka ilh yoktur; Onun kudreti her eye galiptir ve Onun her ii hikmet iledir. (l-i mran Suresi: 18.) mealindeki ayet-i kermenin hakikat-i esrarnn azamet-i ihatasnn ahadetiyle; btn kuds ve muhit sfatlarnn ve kinatta tecelli eden btn Esma-i Hsnasnn icma ve kinatta tasarruf eden btn uunat ve efalinin ittifak, Onun vahdet iindeki vcub-i vcuduna dellet eder.

BRNC HCCET- MANYE

220 | ASA-YI MSA

AYET'L-KBRA

8 Otuz kinci Sz, Barlada 1928-30 yllar arasnda Trke olarak telif edilmitir.

kinci Hccet-i maniye

Otuz kinci Szn Birinci Mevkf

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 221

KNC HCCET- MANYE

KNC HCCET- MANYE

222 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

a
1 2

n o n r o n n n s o/o h/oj rnrG ndh oorG dn ond nj/T onrMh *G Gp nd' Gp B n r o

B R

@ nJnnndn *G Gp lndp 'G Bp/a nnc dn s r n

/nrG dn Gp h lj/b AnT uoc 'nY gh rrG pH o wnMogh o pr n n mr no n o n pp n on n n n

RAMAZAN GECESNDE, u kelm- tevhidnin on bir cmlesinin her birinde birer tevhit mertebesi ve birer mjde bulunduunu ve o mertebelerden yalnz

nd nj/T deki manay basit, avamn fehmine gelecek o n n

bir muhavere-i temsiliye ve bir mnazara-i faraziye tarznda ve lisan- hli, lisan- kl suretinde sylemitim. Bana hizmet eden kymettar kardelerimin ve mescit arkadalarmn arzular ve istemeleri zerine, o muhavereyi yazyorum. yle ki: Btn tabiatperest, esbapperest ve mrik gibi umum enva- ehl-i irkin ve kfrn ve dalletin tevehhm ettikleri eriklerin namna bir ahs farz ediyoruz ki; o ahs- faraz, mevcudat- lemden bir eye rab olmak istiyor ve hakik malik olmak dava etmektedir. te o mddei, evvel mevcudatn en k olan bir zerreye rast gelir. Ona rab ve hakik malik olmakta olduunu, zerreye tabiat lisanyla ve felsefe diliyle syler. O zerre dahi, hakikat lisanyla ve hikmet-i Rabban diliyle der ki:
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Eer gklerde ve yerde Allahtan baka ilhlar olsayd, ikisi de harap olup giderdi. (Enbiya Suresi: 22.) 2. Allahtan baka hibir ilh yoktur; O birdir. Allah bir olur; orta yoktur. Mlk Onundur. Ezelden ebede her trl hamd ve vg, kr ve minnet Ona mahsustur ve Ona lyktr. Hayat veren ve devam ettiren yine Odur. lm de yaratan ve bk leme alan Odur. O ezel ve ebed hayat sahibidir. Her hayr Onun elindedir; yaplan her hayr da kaydeder ve karln verir. Her eye gc yeter ve hibir ey Ona ar gelmez. Dn yalnz Onadr. (Buhar, Ezan: 155, Tehecct: 21; Mslim, Zikir: 28, 30; Ebu Davud, Vitir: 24.) 3. Allah bir olur; orta yoktur. arzu: istek, heves. avam: halk tabakas, herkes. dallet: man ve slmiyetten ayrlmak. dava: sz konusu olan, iddia edilen. enva-i ehl-i irk: irk yolunda gidenlerin eitleri. esbapperest: her eyi bir sebebe balayarak Allahn her eyin yaratcs olduunu inkr eden.

evvel: ilk nce. farz: slmiyette kesin olarak yaplmas gereken emir. fehim: anlay, kavray. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hakikat: gerek. hakik: gerek. hikmet-i Rabban: Cenab- Hakkn terbiye ve idaresinin gayeli ve maksatl olmas. hizmet: i yapmak, almak. kelm-i tevhid: kymettar: deerli. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama. lisan: dil. lisan- hl: bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi; beden dili. lisan-i kl: malik: sahip. mertebe: derece. mescit: namaz klnacak yer. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mevcudat- lem: evrendeki varlklar. muhavere: konuma. muhavere-i temsiliye: temsili konuma. mddei: iddia sahibi, davac. mnazara-i faraziye: tahminlere ve var saymlara dayal tartma. mrik: Allaha ortak koan. namna: adna. rab: yaratan, terbiye eden, idare eden. Ramazan: kamer aylarn dokuzuncusu ve aylarn sonuncusu, oru ay. rast: suret: biim, tarz, ekil. ahs: kii. ahs-i faraz: erik: ortak. tabiat: madd lem. tabiatperest: Allaha inanmayan, maddecilik lisanyla tabiata yaratclk veren. tarz: biim, yntem. tevehhm: vehimlenme, zannetme. tevhit: Allahn bir olduuna inanma, birleme. umum: btn. zerre: maddenin en kk paras.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 223

KNC HCCET- MANYE

Ben hadsiz vazifeleri gryorum. Ayr ayr her masnua girip iliyorum. Eer btn o vezaifi bana grdrecek, sende ilim ve kudret varsa; hem, benim gibi, had ve hesaba gelmeyen zerrat, iinde beraber gezip (HAYE) i gryoruz. Eer btn emsalim o zerreleri de istihdam edip emir tahtna alacak bir hkm ve iktidar sende varsa; hem, kemal-i intizam ile cz olduum mevcutlara, mesel kandaki kreyvat- hamraya hakik malik ve mutasarrf olabilirsen, bana rab olmak dava et, beni Cenab- Haktan bakasna isnat et. Yoksa sus! Hem, bana rab olamadn gibi, mdahale dahi edemezsin. nk, vezaifimizde ve harektmzda o kadar mkemmel bir intizam var ki, nihayetsiz bir hikmet ve muhit bir ilim sahibi olmayan, bize parmak kartramaz. Eer karsa, kartracak. Hlbuki, senin gibi camit, ciz ve kr ve iki eli tesadf ve tabiat gibi iki krn elinde olan bir ahs, hibir cihette parmak uzatamaz. O mddei, maddiyyunlarn dedikleri gibi dedi ki:
HAYE: Evet, mteharrik her bir ey, zerrattan seyyarata kadar, kendilerinde olan sikke-i samediyet ile vahdeti gsterdikleri gibi, harektlaryla dahi gezdikleri btn yerleri vahdet namna zapt ederler; kendi malikinin mlkne idhal ederler. Hareket etmeyen masnuat ise, nebatattan ncum-u sevabite kadar birer mhr- vahdaniyet hkmndedirler ki, bulunduu mekn kendi Sniinin mektubu olduunu gsterirler. Demek, her bir nebat, her bir meyve, birer mhr- vahdaniyet, birer sikke-i vahdettirler ki, meknlarn ve vatanlarn, vahdet namna, Snilerinin mektubu olduunu gsterirler. Elhsl, her bir ey, hareketiyle btn eyay vahdet namna zapt eder. Demek, btn yldzlar elinde tutmayan, bir tek zerreye rab olamaz.
haiye: dipnot. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hkm: emir, kudret. iktidar: g yetme, kuvvet. ilim: bilgi, marifet. intizam: dzgn olma. isnat: dayandrma. istihdam: hizmet ettirme, altrma. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kudret: kuvvet, iktidar. kreyvat- hamra: kandaki alyuvarlar. maddiyyun: maddeciler, materyalistler. malik: sahip. masnu: sanatla yaplm. mesela: mevcut: var olan. muhit: kuatan. mutasarrf: kendinde kullanma hakk ve salhiyeti bulunan, her eyin sahibi. mdahale: karma. mddei: iddia sahibi, davac. mkemmel: kusursuz. nihayetsiz: sonsuz. rab: yaratan, terbiye eden, idare eden. ahs: kii. tabiat: madd lem. taht: sedir, oturak. tesadf: rastlant. vazife: grev. vezaif: vazifeler. zerrat: zerreler. zerre: maddenin en kk paras.

ciz: zayf, gsz. camit: ruhsuz, cansz. Cenab- Hak: Allah. cihet: yn, sebep. cz: para. dava: sz konusu olan, iddia edilen. emir: emsal: rnekler, benzer. had: snr. hadsiz: snrsz. hakik: gerek. Hlbuki: harekt: hareketler.

KNC HCCET- MANYE

224 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

yle ise sen kendi kendine malik ol. Neden bakasnn hesabna almasn sylyorsun? Zerre ona cevaben der: Eer gne gibi bir dimam ve ziyas gibi ihatal bir ilmim ve harareti gibi mull bir kudretim ve ziyasndaki yedi renk gibi muhit duygularm ve gezdiim her yere ve ilediim her mevcuda mteveccih birer yzm ve bakar birer gzm ve geer birer szm bulunsa idi, belki senin gibi ahmaklk edip, kendi kendime malik olduumu dava ederdim. Haydi defol git, sen benden i bulamazsn! te, eriklerin vekili, zerreden meyus olunca, kreyvat- hamradan i bulacam diye, kandaki bir kreyvat- hamraya rast gelir. Ona esbap namna ve tabiat ve felsefe lisanyla der ki: Ben sana rab ve malikim. O kreyvat- hamra, yani yuvarlak krmz mevcut, ona hakikat lisanyla ve hikmet-i lhiye dili ile der: Ben yalnz deilim. Eer sikkemiz ve memuriyetimiz ve nizamatmz bir olan kan ordusundaki btn emsalime malik olabilirsen; hem, gezdiimiz ve kemal-i hikmetle istihdam olunduumuz btn hceyrat- bedene malik olacak bir dakik hikmet ve azm kudret sende varsa, gster ve gsterebilirsen, belki senin davanda bir mana bulunabilir. Hlbuki, senin gibi sersem ve senin elindeki sar tabiat ve kr kuvvetle, deil malik olmak, belki zerre miktar karamazsn. nk, bizdeki intizam o kadar mkemmeldir ki, ancak her eyi grr ve iitir ve bilir ve yapar bir Zat bize hkmedebilir. yle ise sus! Vazifem o
ahmak: budala. azm: byk, yce. dava: sz konusu olan, iddia edilen. dima: akl, uur. emsal: rnekler, benzer. esbap: sebepler. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hakikat: gerek. hararet: atelilik, cokunluk. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hikmet-i lhiye: Allahn hikmeti, dilei, gayeleri. hceyrat- beden: beden hcreleri. hkmetme: deer, emir yerine geme. ihata: kuatma. ilim: bilgi, marifet. intizam: dzgn olma. istihdam: hizmet ettirme, altrma. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. kudret: kuvvet, iktidar. kudret: kuvvet, iktidar. kreyvat- hamra: kandaki alyuvarlar. lisan: dil. malik: sahip. memuriyet: emredileni yapma, grev yerine getirme. mevcut: var olan. meyus: mitsiz. muhit: kuatan. mkemmel: kusursuz. mteveccih: ynelik.

namna: adna. nizamat: nizamlar, kanunlar. ordu: rab: yaratan, terbiye eden, idare eden. sersem: aptal, dengesiz. sikke: mhr, damga. erik: ortak. mul: iine alma, kaplama. tabiat: madd lem. tabiat: madd lem. Vazife: grev. vekil: bakasnn yerine ve adna hareket eden, konuan, bakan. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zerre: maddenin en kk paras. ziya: k.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 225

KNC HCCET- MANYE

kadar mhim ve intizam o kadar mkemmeldir ki, senin ile, senin byle karma kark szlerine cevap vermeye vaktim yok der, onu tart eder. Sonra, onu kandramad iin, o mddei gider, bedendeki hceyre tabir ettikleri menzilcie rast gelir. Felsefe ve tabiat lisanyla der: Zerreye ve kreyvat- hamraya sz anlattramadm. Belki sen szm anlarsn. nk, sen, gayet kk bir menzil gibi, birka eyden yaplmsn. yle ise ben seni yapabilirim. Sen benim masnuum; ve ben sana hakik malikim der. O hceyre ona cevaben, hikmet ve hakikat lisanyla der ki: Ben, endan kck bir eyim, fakat pek byk vazifelerim, pek ince mnasebetlerim ve bedenin btn hceyratna ve heyet-i mecmuasna bal alkalarm var. Ezcmle, evride ve erayin damarlarna ve hassase ve muharrike asaplarna ve cazibe, dafia, mvellide, musavvire gibi kuvvelere kar derin ve mkemmel vazifelerim var. Eer btn bedeni, btn damar ve asap ve kuvveleri tekil ve tanzim ve istihdam edecek bir kudret ve ilim sende varsa ve benim emsalim ve sanata ve keyfiyete birbirimizin kardei olan btn hceyrat- bedeniyeye tasarruf edecek nafiz bir kudret, amil bir hikmet sende varsa, gster; sonra, Ben seni yapabilirim diye dava et. Yoksa, haydi git! Kreyvat- hamra bana erzak getiriyorlar; kreyvat- beyza da bana hcum eden hastalklara mukabele ediyorlar. im var, beni megul etme. Hem, senin gibi ciz, camit, sar, kr bir ey bize hibir cihetle karamaz. nk, bizde o derece ince ve
hceyrat- beden: beden hcreleri. hceyre: hcrecik. ilim: bilgi, marifet. intizam: dzgn olma. istihdam: hizmet ettirme, altrma. keyfiyet: nitelik, zellik. kudret: kuvvet, iktidar. kuvve: g, yetki, yetenek. kreyvat- beyza: akyuvarlar. Kreyvat- hamra: kandaki alyuvarlar. lisan: dil. masnu: sanatla yaplm. menzil: yer, konaklama yeri. muharrike: harekete geirici. mukabele: karlk verme. musavvire: ekil ve suret veren. mddei: iddia sahibi, davac. mhim: nemli. mkemmel: kusursuz. mlk: sahip olunan, zerinde tasarruf hakk bulunan ey. mnasebet: yaknlk, iliki. mvellide: meydana getiren. nafiz: nfuzlu, tesirli. amil: iine alan, kaplayan. erayin: atardamarlar. tabiat: madd lem. tanzim: dzenleme. tart: kovmak, uzaklatrma. tasarruf: kullanma, kullanm hakk. tekil: meydana getirme, ekillendirme. vakit: zaman. vazife: grev. Zerre: maddenin en kk paras.

ciz: zayf, gsz. alka: ilgi, ba. asap: sinirler. beden: vcut. beden: vcut. camit: ruhsuz, cansz. cazibe: ekim. cihet: yn, sebep. endan: geri. dafia: itici, def edici. emsal: rnekler, benzer. erzak: yiyecek, azklar. evride: toplardamarlar. Ezcmle: bu cmleden olarak. hakikat: gerek. hakik: gerek. hassase: hissedici duyu. heyet-i mecmua: btnn gsterdii hl ve manzara. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hceyrat: hcreler.

KNC HCCET- MANYE

226 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

nazik ve mkemmel bir intizam (HAYE) var ki; eer bize hkmeden bir Hakm-i Mutlak ve Kadr-i Mutlak ve Alm-i Mutlak olmazsa, intizammz bozulur, nizammz karr. Sonra o mddei onda da meyus oldu. Bir insann bedenine rast gelir. Yine kr tabiat ve serseri felsefe lisan ile tabiiyyunun dedikleri gibi, der ki: Sen benimsin, seni yapan benim. Veya sende hissem var. Cevaben, o beden-i insan, hakikat ve hikmet diliyle ve intizamnn lisan- hliyle der ki:
HAYE: Sni-i Hakm beden-i insan gayet muntazam bir ehir hkmnde halk etmitir. Damarlarn bir ksm, telgraf ve telefon vazifesini grr; bir ksm da, emelerin borular hkmnde, b- hayat olan kann cevelnna medardrlar. Kan ise, iinde iki ksm kreyvat halk edilmi. Bir ksm kreyvat- hamra tabir edilir ki, bedenin hceyrelerine erzak datyor ve bir kanunu lh ile hceyrelere erzak yetitiriyortccar ve erzak memurlar gibi. Dier ksm kreyvat- beyzadrlar ki, tekilere nispeten ekalliyettedirler. Vazifeleri, hastalk gibi dmanlara kar asker gibi mdafaadr ki, ne vakit mdafaaya girseler, Mevlev gibi iki hareket-i devriye ile, sratli bir vaziyet-i acibe alrlar. Kann heyet-i mecmuas ise, iki vazife-i umumiyesi var. Biri bedendeki hceyratn tahribatn tamir etmek; dieri hceyratn enkazlarn toplayp, bedeni temizlemektir. Evride ve erayin namnda iki ksm damarlar var ki; biri saf kan getirir, datr, saf kann mecralardr. Dier ksm, enkaz toplayan bulank kann mecrasdr ki, u ikinci ise, kan, ree denilen nefesin geldii yere getirirler. Sni-i Hakm, havada iki unsur halk etmitir: biri azot, biri mvellidlhumuza. Mvellidlhumuza ise, nefes iinde kana temas ettii vakit, kan telvis eden karbon unsur-u kesifini kehribar gibi kendine eker. kisi imtiza eder, buhar hamz- karbon denilen (semli hava) bir maddeye inklp ettirir; hem hararet-i gariziyeyi temin eder, hem kan tasfiye eder. nk, Sni-i Hakm, fenn-i kimyada ak- kimyev tabir edilen bir
Alm-i Mutlak: sonsuz ve snrsz ilim sahibi Allah. beden-i insan: insan bedeni. Cevaben: cevap olarak. enkaz: bir eyin yklmas neticesinde ortaya kan kalnt, moloz erzak: yiyecek, iecek; yenilecek, iilecek eyler, azklar. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hakikat: gerek. Hakm-i Mutlak: sonsuz hikmet sahibi ve her eyi gayeli ve faydal yaratan Allah. halk: yaratma, yarat hararet: scaklk haiye: dipnot. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hisse: pay. hceyrat: hcreler hceyre: hcre hkmeden: emri altnda bulunduran. hkmnde: deerinde, yerinde inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme intizam: dzgn olma. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten Allah. kreyvat- beyza: akyuvarlar kreyvat- hamra: alyuvarlar lisan: dil. lisan-i hl: hl dili. meyus: mitsiz.

medar: sebep, vesile Mevlev: Mevlevlik tarikatna mensup kimse muallk: asl, aslm muntazam: nizaml, intizaml, dzenli ve dzgn biimde mddei: iddia sahibi, davac. mkemmel: kusursuz. mvellidlhumuza: nam: ad, isim, lakap nazik: narin, ince. nispeten: nispetle, kyaslayarak nizam: dzen, tertip. saf: saf olan, katksz, duru Sni-i Hakm: hikmet sahibi olan, her eyi sanatla ve hikmetle yaratan Allah. erayin: tabiat: madd lem. tabiiyyun: tabiata tapanlar, tabiatperestler. tahribat: bozma, ykma. tasfiye: saflatrma, saf klma, artma unsur: madde, esas, kk. Vazife: grev vazife-i umumiye: vaziyet-i acip: acayip vaziyet, durum. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 227

KNC HCCET- MANYE

Eer btn emsalimiz ve yzmzdeki sikke-i kudret ve turra-i ftrat bir olan btn insanlarn bedenlerine hakik mutasarrf olacak bir kudret ve ilim sende varsa, hem sudan ve havadan tut, t nebatat ve hayvanata kadar benim erzakmn mahzenlerine malik olacak bir servetin ve bir hkimiyetin varsa, hem ben klf olduum gayet geni ve yksek olan ruh, kalp, akl gibi letaif-i maneviyeyi benim gibi dar, sfl bir zarfta yerletirerek, kemal-i hikmetle istihdam edip ibadet ettirecek, sende nihayetsiz bir kudret, hadsiz bir hikmet varsa, gster. Sonra Ben seni yaptm de. Yoksa, sus! Hem, bendeki intizam- ekmelin ahadetiyle ve yzmdeki sikke-i vahdetin delletiyle, benim Sniim her
mnasebet-i edideyi mvellidlhumuza ile karbona vermi ki; o iki unsur birbirine yakn olduu vakit, o kanun-u lh ile, o iki unsur imtiza ederler. Fennen sabittir ki, imtizatan hararet hsl olur. nk, imtiza, bir nevi ihtiraktr. u srrn hikmeti udur ki: O iki unsurun, her birisinin zerrelerinin ayr ayr hareketleri var. mtiza vaktinde her iki zerre, yani onun zerresi, bunun zerresiyle imtiza eder; bir tek hareketle hareket eder. Bir hareket muallk kalr. nk, imtizatan evvel iki hareket idi; imdi, iki zerre bir oldu. Her iki zerre, bir zerre hkmnde bir hareket ald. Dier hareket, Sni-i Hakmin bir kanunu ile, hararete inklp eder. Zaten, Hareket, harareti tevlit eder bir kanun-u mukarreredir. te bu srra binaen, beden-i insaniyedeki hararet-i gariziye, bu imtizac- kimyeviye ile temin edildii gibi; kandaki karbon alnd iin, kan dahi saf olur. te, nefes dahile girdii vakit, vcudun hem b- hayatn temizliyor, hem nr- hayat ial ediyor. kt vakit, azda, mucizat- kudret-i lhiye olan kelime meyvelerini veriyor.
1

oodr G poU / ns`nJ rne nnoa o pr n r n

1. Sanatnda akllarn hayrete dt Allah, her trl kusur ve noksandan uzaktr. dellet: almet, iaret, delil olma. emsal: rnekler, benzer. erzak: yiyecek, azklar. gayet: ok, son derece. hadsiz: snrsz. hakik: gerek. hkimiyet: hkim olma hli, hkmedi. hayvanat: hayvanlar. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. ibadet: Allaha kar kulluk vazifesini yapma. ilim: bilgi, marifet. intizam- ekmel: son derece mkemmel intizam, dzgnlk, dzen, dzenlilik. istihdam: hizmet ettirme, altrma. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. klf: mahfaza. kudret: kuvvet, iktidar. letaif-i manevi: mahzen: iinde eya saklanacak yer, depo. malik: sahip. mutasarrf: kendinde kullanma hakk ve salhiyeti bulunan, her eyin sahibi. nebatat: bitkiler. nihayetsiz: sonsuz. ruh: can. Sni: yapan, yaratan Allah. servet: zenginlik. sikke-i kudret: kuvvet, g mhr. sikke-i vahdet: birlik mhr, etiketi. sfl: aa, baya. ahadet: ahitlik, iaret. turra-i ftrat: yaratl mhr. zarf: kap.

KNC HCCET- MANYE

228 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

eye kadr, her eye alm, her eyi grr ve her eyi iitir bir Zattr. Senin gibi sersem cizin parma Onun sanatna karamaz, zerre miktar mdahale edemez. O eriklerin vekili, bedende dahi parmak kartracak yer bulamaz. Gider, insann nevine rast gelir. Kalbinden der ki: Belki bu dank, karma kark olan cemaat iinde, eytan onlarn efal-i ihtiyariye ve itimaiyelerine kart gibi, belki ben de ahval-i vcudiye ve ftriyelerine karabileceim ve parmak kartracak bir yer bulacam. Ve onda bir yol bulup, beni tart eden bedene ve beden hceyresine hkmm icra ederim. Onun iin, beerin nevine yine sar tabiat ve sersem felsefe lisanyla der ki: Siz ok kark bir ey grnyorsunuz. Ben size rab ve malikim. Veyahut hissedarm der. O vakit, nev-i insan, hak ve hakikat lisanyla, hikmet ve intizamn diliyle der ki: Eer btn kre-i arza giydirilen ve nevimiz gibi btn hayvanat ve nebatatn yz bin envandan rengrenk atk ve iplerden kemal-i hikmetle dokunan ve dikilen gmlei ve yeryzne serilen ve yz bin zhayat envandan nes olunan ve gayet nakl bir surette icat edilen halieyi yapacak ve her vakit kemal-i hikmetle tecdit edip tazelendirecek bir kudret ve hikmet sende varsa; hem, eer biz meyve olduumuz kre-i arza ve ekirdek olduumuz lemde tasarruf edecek ve hayatmza lzm maddeleri mizan- hikmetle aktr- lemden bize
ciz: zayf, gsz. ahval-i vcut: aktr- lem: lemin her taraf. lem: dnya, cihan. alm: her eyi hakkyla bilen Allah. beden: vcut. beer: insanlk. cemaat: topluluk. efal-i ihtiyari: kiinin kendi isteiyle yapt iler. enva: eitler, trler. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. gayet: ok, son derece. hak: doru. hakikat: gerek. halie: ince dokunmu kk hal. hayvanat: hayvanlar. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hissedar: hisse sahibi, ortak. hceyre: hcrecik. hkm: emir, kudret. icat: meydana getirme, yapma. icra: uygulatma. itimaiye: intizam: dzgn olma. kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. kudret: kuvvet, iktidar. kre-i arz: dnya, yer kre. lzm: gerekli. lisan: dil.

malik: sahip. mizan- hikmet: hikmet terazisi. mdahale: karma. nak: ss. nebatat: bitkiler. nes: dokuma. nev: eit. nev-i insan: insan nevi. rab: yaratan, terbiye eden, idare eden. sersem: aptal, dengesiz. suret: biim, tarz, ekil. erik: ortak. eytan: sapkn, iblis. tabiat: madd lem. tart: kovmak, uzaklatrma. tasarruf: kullanma, kullanm hakk. tecdit: yenilenme. vakit: zaman. vekil: bakasnn yerine ve adna hareket eden, konuan, bakan. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zerre: maddenin en kk paras. zhayat: hayat sahibi, canl.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 229

KNC HCCET- MANYE

gnderecek muhit bir kudret ve amil bir hikmet sende varsa; ve yzmzdeki sikke-i kudret bir olan btn gitmi ve gelecek emsalimizi icat edecek bir iktidar sende varsa, belki bana rububiyet dava edebilirsin. Yoksa, haydi sus! Benim nevimdeki karma karkla bakp, Parmak kartrabilirim deme. nk intizam mkemmeldir. O karma kark zannettiin vaziyetler, kudretin kader kitabna gre kemal-i intizamla bir istinsahtr. nk, bizden ok aa olan ve bizim taht- nezaretimizde bulunan hayvanat ve nebatatn kemal-i intizamlar gsteriyor ki, bizdeki karklklar bir nevi kitabettir. Hi mmkn mdr ki, bir halienin her tarafna yaylan bir atk ipini sanatkrne yerletiren, halienin ustasndan bakas olsun? Hem, bir meyvenin mucidi, aacnn mucidinden bakas olsun? Hem, ekirdei icat eden, ekirdekli cismin sniinden bakas olsun? Hem gzn krdr; yzmdeki mucizat- kudreti, mahiyetimizdeki havarik- ftrat grmyorsun. Eer grsen, anlarsn ki, benim Sniim yle bir Zattr ki, hibir ey Ondan gizlenemez, hibir ey Ona nazlanp ar gelemez. Yldzlar, zerreler kadar Ona kolay gelir. Bir bahar bir iek kadar shuletle icat eder. Koca kinatn fihristesini kemal-i intizamla benim mahiyetimde der eden bir Zattr. Byle bir Zatn sanatna senin gibi camit, ciz ve kr, sar, parmak kartrabilir mi? yle ise sus, defol git! der, onu tart eder.
altma kader: Cenab- hakkn meydana gelecek hdiseleri olmadan nce takdir etmesi, plnlamas. kinat: btn lemler, varlklar. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kitabet: yazma. kudret: kuvvet, iktidar. mahiyet: nitelik, bir eyin i yz. mahiyetimde: mucit: icat eden, meydana getiren, yaratan. mucizat-i kudret: kudret mucizeleri, lh gcn harikalar. muhit: kuatan. mkemmel: kusursuz. nebatat: bitkiler. nevi: eit. rububiyet: rablk; Allahn her bir varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar terbiye edip idare ve hkimiyeti altnda bulundurmas. sanat: sanatkrne: bir sanatkra yakacak ekilde. sni: yapan, yaratan Allah. sikke-i kudret: kuvvet, g mhr. shulet: kolaylk. amil: iine alan, kaplayan. taht-i nezaretimizde: tart: kovmak, uzaklatrma. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zerre: maddenin en kk paras.

ciz: zayf, gsz. camit: ruhsuz, cansz. dava: sz konusu olan, iddia edilen. der: koyma, yerletirme. emsal: rnekler, benzer. fihriste: iinde bulunanlar gsteren liste. halie: ince dokunmu kk hal. havarik-i ftrat: yaratl harikalar. hayvanat: hayvanlar. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. icat: meydana getirme, yapma. iktidar: g yetme, kuvvet. intizam: dzgn olma. istinsah: rneini karma, o-

KNC HCCET- MANYE

230 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

Sonra, o mddei gider, zeminin yzne serilen geni halieye ve zemine giydirilen gayet mzeyyen ve mnakka gmlee esbap namna ve tabiat lisanyla ve felsefe diliyle der ki: Sende tasarruf edebilirim ve sana malikim veya sende hissem var diye dava eder. O vakit, o gmlek, (HAYE) o halie, hak ve hakikat namna, lisan- hikmetle o mddeiye der ki: Eer seneler, karnlar adedince yere giydirilip, sonra intizam ile karlp gemi zamann ipine aslan ve yeniden giydirilecek ve kemal-i intizam ile kader dairesinde programlar ve biimleri izilen ve tayin olunan ve gelecek zamann eridine taklan ve intizaml ve hikmetli, ayr ayr naklar bulunan btn gmlekleri, halieleri dokuyacak, icat edecek kudret ve sanat sende varsa, hem hilkat-i arzdan t harab- arza kadar, belki ezelden ebede kadar ulaacak hikmetli, kudretli iki manev elin varsa ve btn atklarmdaki btn fertleri icat edecek kemal-i intizam ve hikmetle tamir ve tecdit edecek sende bir iktidar ve hikmet varsa, hem bizim modelimiz ve bizi giyen ve bizi kendine pee ve araf yapan kre-i arz elinde tutup mucit olabilirsen, bana rububiyet dava et. Yoksa, haydi darya! Bu yerde yer bulamazsn. Hem bizde yle bir sikke-i vahdet ve yle bir turra-i ehadiyet vardr ki, btn kinat kabza-i tasarrufunda
HAYE: Fakat u halie hem hayattardr, hem intizaml bir ihtizazdadr. Her vakit, naklar kemal-i hikmet ve intizam ile tebeddl edert ki, Nessacnn muhtelif cilve-i esmasn ayr ayr gstersin.
adedince: saysnca. cilve-i esma: Allahn isimlerinin tecellisi, grnmesi. araf: kadnlarn zerlerine ald geni rt. daire: saha, alan. dava: sz konusu olan, iddia edilen. ebed: sonsuzluk. esbap: sebepler. ezel: balangc olmama, ncesizlik. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. fert: kii. gayet: ok, son derece. hak: doru. hakikat: gerek. halie: ince dokunmu kk hal. harab- arz: dnyann ykl. haiye: dipnot. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hilkat-i arz: dnyann yaratlmas. hisse: pay. icat: meydana getirme, yapma. ihtizaz: harekete geme, titreme. iktidar: g yetme, kuvvet. intizam: dzgn olma. kabza-i tasarruf: her trl kullanm ve istifade etme hakkna sahip olu. kader: Cenab- hakkn meydana gelecek hdiseleri olmadan nce takdir etmesi,

plnlamas. kinat: btn lemler, varlklar. karn: yzyl, asr. kemal-i hikmet: tam ve eksiksiz hikmet, fayda, gaye. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kudret: kuvvet, iktidar. kre-i arz: lisan: dil. lisan- hikmet: yaratl gayesine uygun bir dil ile. malik: sahip. manev: madd olmayan. mucit: icat eden, meydana getiren, yaratan. muhtelif: eitli, farkl. mddei: iddia sahibi, davac. mnakka: nakl, ilemeli. mzeyyen: ziynetlendirilmi, sslenmi. nak: ss. namna: adna. nessa: dokumac, dokuyan. pee: yz rts. rububiyet: rablk; Allahn her bir varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar terbiye edip idare ve hkimiyeti altnda bulundurmas. sikke-i vahdet: birlik mhr, etiketi. tabiat: madd lem. tasarruf: kullanma, kullanm hakk. tayin: belirlemek, belirli klma. tebeddl: bakalama, baka ekil alma. tecdit: yenilenme. turra-i ehadiyet: ehadiyet turras, tek ve bir olu mhr; Allahn her bir eserindeki birlik yansmas, her bir eye bir ok isimlerinin grnp belirmesi, her varlkla bire bir ilgilenmesi gerei.. vakit: zaman. zemin: yeryz.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 231

KNC HCCET- MANYE

olmayan ve btn eyay btn uunatyla birden grmeyen ve nihayetsiz ileri beraber yapamayan ve her yerde hzr ve nazr bulunmayan ve mekndan mnezzeh olmayan ve nihayetsiz hikmet ve ilim ve kudrete malik olmayan, bize sahip olamaz ve mdahale edemez. Sonra o mddei gider, Belki kre-i arz kandrp, orada bir yer bulurum der. Gider, kre-i arza, (HAYE 1) yine esbap namna ve tabiat lisanyla der ki: Byle serseri gezdiinden, sahipsiz olduunu gsteriyorsun. yle ise sen benim olabilirsin. O vakit, kre-i arz, hak namna ve hakikat diliyle, gk grlts gibi bir seda ile ona der ki: Halt etme! Ben nasl serseri, sahipsiz olabilirim? Benim elbisemi ve elbisemin iindeki en kk bir noktay, bir ipi intizamsz bulmu musun ve hikmetsiz ve sanatsz grm msn ki, bana sahipsiz, serseri dersin? Eer hareket-i seneviyem ile takriben yirmi be bin senelik (HAYE 2) bir mesafede, bir senede gezdiim ve
HAYE 1: Elhsl: Zerre, o mddeiyi kreyvat- hamraya havale eder; kreyvat- hamra onu hceyreye, hceyre dahi beden-i insana, beden-i insan ise nev-i insana, nev-i insan onu zhayat envandan dokunan arzn gmleine, arzn gmlei dahi kre-i arza, kre-i arz onu gnee, gne ise btn yldzlara havale eder. Her biri der: Git, benden yukardakini zaptedebilirsen, sonra gel benim zaptma al. Eer onu malp etmezsen, beni ele geiremezsin. Demek, btn yldzlara szn geiremeyen, bir tek zerreye rububiyetini dinletemez. HAYE 2: Bir dairenin takriben nsf- kutru yz seksen milyon kilometre olsa, o daire kendisi takriben yirmi be bin senelik mesafe olur.
ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hceyre: kk hcre, hcrecik. ilim: bilgi, marifet. intizam: dzgn olma. kudret: yapc, icat edici g, iktidar. kre-i arz: dnya, yer kre. kreyvat- hamra: krmz kan hcresi, alyuvar. lisanyla: malp etmek: yenmek. malik: sahip. mekn: yer. mesafe: yol, uzaklk. mdahale: karma. mddei: iddia sahibi, davac. mnezzeh: uzak, ber. namna: adna. nazr: gzeten. nev-i insan: insan cinsi, insanlar. nsf- kutr: yarap. nihayetsiz: sonsuz. rububiyet: rablk; Allahn her bir varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar terbiye edip idare ve hkimiyeti altnda bulundurmas. seda: ses. uunat: iler, hller. tabiat: madd lem. takriben: yaklak olarak. vakit: zaman. zapt: elde etme, ele geirme. zaptetmek: ele geirmek, kendine mal etmek. zerre: maddenin en kk paras. zhayat: hayat sahibi, canl.

arz: dnya, yer. beden-i insan: daire: merkez bir noktadan eit uzaklktaki noktalarn birleerek oluturduu dzlem. ele geirmek: sahip olma, elde etme, zaptetmek. elhsl: sonu olarak. enva: neviler, eitler, trler. esbap: sebepler. hak: doru. hakikat: gerek. hakik: gerek. halt: mnasebetsiz sz syleme, kartrma. hareket-i seneviye: yllk hareket. haiye: dipnot. havale etmek: gndermek. hzr: bulunan; gz nnde olan. hikmet: her eyin belirli gayelere

KNC HCCET- MANYE

232 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

kemal-i mizan ve hikmetle vazife-i hizmetimi grdm daire-i azmeye hakik malik olabilirsen; ve kardelerim ve benim gibi vazifedar olan on seyyareye ve gezdikleri btn dairelere ve bizim imammz ve biz onunla bal ve cazibe-i rahmetle ona takl olduumuz gnei icat edip yerletirecek ve sapan ta gibi beni ve seyyarat yldzlar ona balayacak ve kemal-i intizam ve hikmetle dndrp istihdam edecek bir nihayetsiz hikmet ve nihayetsiz kudret sende varsa, bana rububiyet dava et. Yoksa, haydi Cehennem ol, git! Benim iim var; vazifeme gidiyorum. Hem bizlerdeki hametli intizamat ve dehetli harekt ve hikmetli teshirat gsteriyor ki, bizim ustamz yle bir Zattr ki, btn mevcudat, zerrelerden yldzlara ve gnelere kadar emirber nefer hkmnde Ona mut ve musahhardrlar. Bir aac meyveleriyle tanzim ve tezyin ettii gibi, kolayca gnei seyyaratla tanzim eder bir Hakm-i Zlcell ve Hkim-i Mutlaktr. Sonra, o mddei, yerde yer bulamad iin, gider gnee kalbinden der ki: Bu ok byk bir eydir. Belki iinde bir delik bulup, bir yol aarm, yeri de musahhar ederim. Gnee irk namna ve eytanlam felsefe lisanyla, Mecuslerin dedikleri gibi der ki: Sen bir sultansn. Kendi kendine maliksin, istediin gibi tasarruf edersin. Gne ise, hak namna ve hakikat lisanyla ve hikmet-i lhiye diliyle ona der:
cazibe-i rahmet: rahmet cazibesi, lh merhametin ekicilii. daire-i azme: geni ve byk daire. dava: sz konusu olan, iddia edilen. dehetli: korkutucu. emirber: emir eri. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hak: doru. hakikat: gerek. Hkim-i Mutlak: her eyin gerek ve tam hkmedicisi olan Allah. Hakm-i Zlcell: her eyi gaye ve faydalar gzeterek yaratan sonsuz cell sahibi Allah. harekt: hareketler. hametli: ihtiaml, grkemli. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hikmet-i lhiye: Allahn hikmeti, dilei, gayeleri. hkmnde: deerinde, yerinde. icat: meydana getirme, yapma. imam: kendisine uyulan delil, nde ve ileride olan, gne. intizamat: tertipler, dzenlemeler. istihdam: hizmet ettirme, altrma. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kemal-i mizan: tam, mkemmel l. kudret: kuvvet, iktidar. lisan: dil. malik: sahip. Mecus: atee tapan. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. musahhar: emir altna giren. mut: itaat eden. mddei: iddia sahibi, davac. namna: adna. nefer: er, rtbesiz asker. nihayetsiz: sonsuz. rububiyet: rablk; Allahn her bir varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar terbiye edip idare ve hkimiyeti altnda bulundurmas. seyyarat: gezegenler. seyyare: gezegen, yldz. sultan: hkmdar. irk: Allaha ortak koma. tanzim: dzenleme. tasarruf: kullanma, kullanm hakk. teshirat: itaat ettirmeler. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. vazife: grev. vazifedar: vazifeli. vazife-i hizmet: hizmet grevi. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zerre: maddenin en kk paras.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 233

KNC HCCET- MANYE

H, yz bin defa h ve kell! Ben musahhar bir memurum. Seyyidimin misafirhanesinde bir mumdarm. Bir sinee, belki bir sinein kanadna dahi hakik malik olamam. nk sinein vcudunda yle manev cevherler ve gz, kulak gibi antika sanatlar var ki, benim dkknmda yok, daire-i iktidarmn haricindedir der, mddeiyi tekdir eder. Sonra, o mddei dner, firavunlam felsefe lisanyla der ki: Madem kendine malik ve sahip deilsin, bir hizmetkrsn; esbap namna benimsin der. O vakit gne, hak ve hakikat namna ve ubudiyet lisanyla der ki: Ben yle birinin olabilirim ki, btn emsalim olan ulv yldzlar icat eden ve semavatnda kemal-i hikmetle yerletiren ve kemal-i hametle dndren ve kemal-i ziynetle sslendiren bir Zat olabilir. Sonra, o mddei, kalbinden der ki: Yldzlar ok kalabalktrlar. Hem dank, karma kark grnyorlar. Belki onlarn iinde, mvekkillerim namna bir ey kazanrm der, onlarn iine girer. Onlara esbap namna, erikleri hesabna ve tuyan etmi felsefe lisanyla, ncumperest olan Sabiiyyunlarn dedikleri gibi der ki: Sizler, pek ok dank olduunuzdan, ayr ayr hkimlerin taht- hkmnde bulunuyorsunuz. O vakit, yldzlar namna bir yldz der ki:
hkim: her eyi hkm altnda tutan. h: asla. hesabna: adna, namna. hizmetkr: hizmeti. icat: meydana getirme, yapma. kell: hi bir zaman, katiyen. kemal-i hamet: mkemmel byklk ve heybet. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. kemal-i ziynet: mkemmel bir ssleme. lisan: dil. lisanyla: malik: sahip. manev: madd olmayan. memur: grevli. misafirhane: geici konaklanan yer, konuk evi. mumdar: aydnlatan. musahhar: emir altna giren. mddei: iddia sahibi, davac. mvekkil: veklet veren. namna: adna. ncumperest: yldzlara tapan. Sabiiyyun: yldza tapan sapknlar. semavat: semalar, gkler. seyyid: efendi. erik: ortak. taht- hkm: hkm ve idare altnda. tuyan: azgnlk. ubudiyet: kulluk. ulv: yksek, yce. vakit: zaman. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah.

antika: kymetli, deerli. cevher: z, can. daire-i iktidar: g, kuvvet dairesi, sahas. emsal: rnekler, benzer. esbap: sebepler. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. firavun: imansz, kfir, azgn. hak: doru. hakikat: gerek. hakik: gerek.

KNC HCCET- MANYE

234 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

Ne kadar sersem, aklsz ve ahmak ve gzszsn ki, bizim yzmzdeki sikke-i vahdeti ve turra-i ehadiyeti grmyorsun, anlamyorsun. Ve bizim nizamat- liyemizi ve kavanin-i ubudiyetimizi bilmiyorsun. Bizi intizamsz zannedersin. Bizler yle bir Zatn sanatyz ve hizmetkrlaryz ki, bizim denizimiz olan semavat ve eceremiz olan kinat ve mesireghmz olan nihayetsiz feza-i lemi kabza-i tasarrufunda tutan bir Vahid-i Ehaddir. Bizler, donanma elektrik lmbalar gibi, Onun kemal-i rububiyetini gsteren nuran ahitleriz ve saltanat- rububiyetini iln eden kl brhanlarz. Her bir taifemiz, Onun daire-i saltanatnda, ulv, sfl, dnyev, berzah, uhrev menzillerde hamet-i saltanatn gsteren ve ziya veren nuran hizmetkrlarz. Evet, her birimiz kudret-i Vahid-i Ehadin birer mucizesi ve ecere-i hilkatin birer muntazam meyvesi ve vahdaniyetin birer mnevver brhan ve melikelerin birer menzili, birer tayyaresi, birer mescidi ve avalim-i ulviyenin birer lmbas, birer gnei ve saltanat- rububiyetin birer ahidi ve feza-i lemin birer ziyneti, birer kasr, birer iei ve sema denizinin birer nuran bal ve gkyznn birer gzel gz (HAYE) olduumuz gibi,
HAYE: Cenab- Hakkn acaib-i masnuatna bakp, temaa edip ve ettiren iaretleriz. Yani, semavat, hadsiz gzlerle zemindeki acaib-i sanat- lhiyeyi temaa eder gibi grnyor. Semann melikeleri gibi, yldzlar dahi maher-i acayip ve garaip olan arza bakyorlar ve zuurlar dikkatle baktryorlar demektir.
acaib-i masnuat: sanatl varlklarn hayret verici olanlar. acaib-i sanat- lhiye: Cenab- Hakkn sanatnn hayret verici ve hayranlk uyandrc ynleri. ahmak: budala. avalim-i ulviye: yce lemler. berzah: kabir hayatyla ilgili. brhan: delil, hccet, ispat arac. daire-i saltanat: sultanlk dairesi. dnyev: dnyaya ait. feza-i lem: gkyz, uzay. Haiye: dipnot. hamet-i saltanat: sultanln hameti, ihtiam. hizmetkr: hizmeti. intizam: dzgn olma. kabza-i tasarruf: tasarrufu altnda olma, ynetimin gl eli. kinat: btn lemler, varlklar. kasr: kk. kavanin-i ubudiyet: kulluk esaslar. kemal-i rububiyet: Cenab- Allahn mahlkunu terbiye edip besleme ve gzeticiliinin mkemmellii. kudret-i Vahid-i Ehad: tek olan ei ve benzeri olmayan Allahn kudreti. maher-i acayip ve garaip: hayret verici ve artc toplanma yeri. melike: melekler. menzil: yer, konaklama yeri. mescit: namaz klnacak yer. mesiregh: seyir yeri. mucize: benzerini yapmakta insanlarn ciz kald ey. muntazam: dzenli, dzgn. mnevver: nurlanm, parlak. nihayetsiz: sonsuz. nizamat- liye: yksek ve mkemmel nizam. nuran: nurlu, kl. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. sema: gkyz, sema. semavat: semalar, gkler. sersem: aptal, dengesiz. sikke-i vahdet: birlik mhr, etiketi. sfl: aa, baya. ecere: aa. ecere-i hilkat: yaratl aac. taife: takm, gruh. tayyare: uak. temaa etmek: bakmak, seyretmek. turra-i ehadiyet: ehadiyet turras, tek ve bir olu mhr; Allahn her bir eserindeki birlik yansmas, her bir eye bir ok isimlerinin grnp belirmesi, her varlkla bire bir ilgilenmesi gerei. uhrev: ahirete ait. ulv: yksek, yce. vahdaniyet: Allahn birlii. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zemin: yeryz. ziya: k. ziynet: ss.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 235

KNC HCCET- MANYE

adem: yokluk. aleyh: kar. cell: byklk, ululuk, azamet. derece: seviye, basamak, dzey. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi. esfel-i safiln: Cehennemin en aa tabakas. evham: vehimler, zanlar. evsaf- cemal: gzellik sfatlar, zellikleri. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. ferman- kudssi: lh bildiri. Haiye: dipnot. hamet: ihtiam, heybet, grkem. heyet-i mecmua: Bir eyin teferruatna baklmakszn btnnn gsterdii hal ve manzara. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hizmetkr: hizmeti. hsnhilkat: yaratltaki gzellik. iln: duyuru, bildiri; duyurma, bildirme. imtina: kanma, ekinme. intizam: dzgn olma. ittiham: su altnda bulunma. kinat: btn lemler, varlklar. kandil: aydnlatma kab. kemal: tamlk; kusursuz, mkemmellik. kemal-i sanat: sanattaki mkemmellik. mevzuniyet: mevzunluk, dzenli. muhaliyet: imknszlk. musahhar: emir altna giren. mut: itaat eden.

heyet-i mecmuamzda sknet iinde bir skt ve hikmet iinde bir hareket ve hamet iinde bir ziynet ve intizam iinde bir hsnhilkat ve mevzuniyet iinde bir kemal-i sanat bulunduundan, Sni-i Zlcellimizi, nihayetsiz diller ile vahdetini, ehadiyetini, samediyetini ve evsaf- cemal ve cell ve kemalini btn kinata iln ettiimiz hlde, bizim gibi nihayet derecede saf, temiz, mut, musahhar hizmetkrlar karma karklk ve intizamszlk ve vazifesizlik, hatta sahipsizlikle ittiham ettiinden tokada mstahaksn der. O mddeinin yzne, recm-i eytan gibi, bir yldz yle bir tokat vurur ki, yldzlardan t Cehennemin dibine onu atar. Ve beraberinde olan tabiat (HAYE) evham derelerine ve tesadf adem kuyusuna ve erikleri imtina ve muhaliyet zulmatna ve din aleyhindeki felsefeyi esfel-i safilnin dibine atar. Btn yldzlarla beraber, o yldz,
1

@ nJnnndn *G Gp lndp 'G Bp/a nnc dn s r n

ferman- kudssini okuyorlar. Ve Sinek kanadndan tut, t semavat kandillerine kadar, bir sinek kanad kadar erike yer yoktur ki, parmak kartrsn diye iln ederler.
2

r o r r n s n o/n`G o/nrdG nrfnG nsfpG B'nsY 'e pG B'nd nrpY nnfnS

HAYE: Fakat, sukuttan sonra, tabiat tevbe etti; hakik vazifesi tesir ve fiil olmadn, belki kabul ve infial olduunu anlad. Ve kendisi kader-i lhnin bir nevi defteri fakat, tebeddl ve tagayyre kabil bir defteri ve kudret-i Rabbaniyenin bir nevi program ve Kadr-i Zlcellin bir nevi ftr eriat ve bir nevi mecmua-i kavanini olduunu bildi. Kemal-i acz ve inkyat ile vazife-i ubudiyetini taknd ve ftrat- lhiye ve sanat- Rabbaniye ismini ald.
1. Eer gklerde ve yerde Allahtan baka ilhlar olsayd, ikisi de harap olup giderdi. (Enbiya: 22.) 2. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bilgimiz yoktur. Sen her eyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) mddei: iddia sahibi, davac. mstahak: hak etmi. nihayet: son. nihayetsiz: sonsuz. recm-i eytan: eytan talama. saf: temiz. samediyet: her eyin Allaha muhta olmas, Allahn hi bir eye muhta olmamas. Sni-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi ve her eyi sanatl yaratan Allah. semavat: semalar, gkler. sukut: d, alal. sknet: durgunluk. skt: susma. erik: ortak. tabiat: madd lem. tesadf: rastlant. vahdet: Allahn birlii. vazife: grev. ziynet: ss. zulmat: karanlklar.

KNC HCCET- MANYE

236 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

dp 'G =Yh npJnpFBc pnrne /a npfGnMh pOh npJnbone / ' n n sp r n s n n r n

1

`nc /a npJMh pGnS msne nfnS 'nY rSnh unU osdnG p nr n r n p o p u un s @ n/nrLnG =/prnUnh

@
1. Allahm, mahlkatnn okluu ierisinde birliinin kandili, kinatnn sergisinde vahdaniyetinin delll olan Efendimiz Muhammede (a.s.m.), onun btn l ve ashabna salt ve selm eyle. al: soy slle ashap: arkadalar. delll: iln edici. esfel-i safiln: Cehennemin en aa tabakas. felsefe: madde ve hayat balang ve gaye bakmndan inceleyen ilim. hak: doru. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. noksan: eksiklik. salt: Hz. Muhammede, Ashabna, Ailesine Allahn rahmet ve mafiretini dileme. kinat: btn lemler, varlk- semavat: semalar, gkler. lar. erik: ortak. kandil: aydnlatma kab. tenzih: uzak ve yce tutma. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. harap: ykk, yok olma.

vahdaniyet: Allahn birlii ve varl.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 237

KNC HCCET- MANYE

Birinci Mevkfn Kk Bir Zeyli

Festemi ayet:
1

ilahirilayet.

...ngsjs Rh ngnnnH nrc onbna pABdG Gp BGhoornj ranG nn n r r ns n nn r

ncnnM ,mnfoS p kJooS 'J nrc pABnsdG prLh 'pG rorfG soK k o n n n n p nrprG nprfpG nne ,mjpR p ktnnJ ,mnrnM p Cko``rnJ ,mnrM p p p n ornnJ npMnrpe J npLGnpS oornnJ .pnrsdG pGnuJpG nne Do o o rn n 2 m np n ABrfGp BpH knnrnS ndG pgp proJ npeoof t rn o n r ...ngsjs Rh ngnrnH nrc onbna pABnsdG Gp BGhoojn rnnanG nn n n r r mnfoS p kJoS 'nJ nc pABdG pLh 'pG rorfG oK o o rn n s r n s

ilahirilayet. Bu ayetin bir nevi tercmesi olan

ayet: Kurnn her bir cmlesi. ayet-i kerme: Kurnn ayeti. bina: yap. camus: manda. dikkat-i nazar: inceden inceye dnme ve bakma. ecram: gezegenler. festemi: dinleyin, iitin, manasnda Arapa bir ifade. fevkalde: olaanst. gayet: ok, son derece. hadsiz: snrsz. hamet: ihtiam, heybet, grkem, aaa. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. intizam-i hilkat: yaratltaki dzen ve tertip. ittizan- sanat: ll sanat. izah: aklama yapma. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: btn lemler, varlklar. kandil: aydnlatma kab. kre: yuvarlak. meal: anlam. nazar-i dikkat: dikkatli bak. nev: eit. saltanat: sultanlk, hkmdarlk. sema: gkyz.

tercmesidir: Yani, ayet-i kerme, nazar- dikkati semann ziynetli ve gzel yzne eviriyor. T, dikkat-i nazar ile, semann yznde fevkalde sknet iinde bir sktu grp, bir Kadr-i Mutlakn emir ve teshiriyle o vaziyeti aldn anlasn. Yoksa, eer babo olsa idiler, birbiri iinde o dehetli hadsiz ecram, o gayet byk kreler ve gayet sratli hareketleriyle yle bir velveleyi karmak lzm idi ki, kinatn kulan sar edecekti. Hem, yle bir zelzele-i hercmer iinde karklk olacakt ki, kinat datacakt. Yirmi camus birbiri iinde hareket etse,
1. stlerindeki ge bakmazlar m, onu nasl bina edip ssledik (Kaf Suresi: 6.) 2. Bu para, ayetin stat tarafndan yaplm Arapa tefsiri olup, izah altnda yaplmtr. zet meali ise yledir: Sonra gn yzne bak, nasl sknet ierisinde bir sessizlik, hikmet ierisinde bir hareket, hamet ierisinde bir parldama, ziynet ierisinde bir tebessm greceksin. Bunlar intizam- hilkat, ittizan- sanat ile beraber olmaktadr. Kandilinin parlamas, lmbasnn k vermesi, yldzlarnn parldamalar akl sahiplerine sonsuz bir saltanatn varln iln eder. sknet: durgunluk, sessizlik. skt: susma, sessizlik. srat: hz. tebessm: glmseme. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah. teshir: cezp etme, emri altna alma. vaziyet: durum. velvele: grlt, patrt. zelzele-i hercmer: her eyi allak bullak edip kartran ykc sarsnt. zeyil: ek. ziynet: ss.

KNC HCCET- MANYE

238 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ne kadar velveleli bir hercmerce sebebiyet verdii malm. Hlbuki, kre-i arzdan bin defa byk ve top gllesinden yetmi defa sratli hareket edenler, yldzlar ierisinde var olduunu kozmorafya sylyor. te, sknet iindeki skt-u ecramdan, Sni-i Zlcellin ve Kadr-i Zlkemalin derece-i kudret ve teshirini ve ncumun Ona derece-i inkyat ve itaatini anla.

nrM /a kncM : Hem, semann yznde, hikmet iinm p nn

de bir hareketi grmeyi ayet emrediyor. Evet, gayet acip ve azm harekt, gayet dakik ve geni hikmet iindedir. Nasl ki, bir fabrikann arklarn ve dolaplarn bir hikmet iinde eviren bir sanatkr, fabrikann azamet ve intizam derecesinde, derece-i sanat ve maharetini gsterir; yle de, koca gnee seyyarat ile beraber fabrika vaziyetini veren ve o mthi azm kreleri sapan talar misill ve fabrika arklar gibi etrafnda dndren bir Kadr-i Zlcellin derece-i kudret ve hikmeti, o nispette nazara tezahr eder.

nj/R / ktnJ ,mnrnM / kCo``rJ m n nn

: Yani, hem, semavat

yznde yle bir hamet iinde bir parlamak ve bir ziynet iinde bir tebessm var ki, Sni-i Zlcellin ne kadar muazzam bir saltanat, ne kadar gzel bir sanat olduunu gsterir. Donanma gnlerinde kesretli elektrik lmbalar sultann derece-i hametini ve terakkiyat- medeniyede derece-i kemalini gsterdii gibi; koca semavat, o hametli, ziynetli yldzlaryla Sni-i Zlcellin
acip: tuhaf, hayret uyandran. ayet: Kurnn her bir cmlesi. azamet: byklk. azm: byk. ark: dnen, ileyen ey, mekanizma, sistem. dakik: ince. derece-i hamet: ihtiamn derecesi, byklk. derece-i hikmet: hikmet derecesi, lh gayenin mertebeleri. derece-i inkyat: boyun eme derecesi. derece-i kemal: mkemmellik derecesi. derece-i kudret: lh kudretin sonsuz derecesi. derece-i sanat: sanat derecesi. gayet: ok, son derece. harekt: hareketler. hamet: ihtiam, heybet, grkem. hametli: ihtiaml, grkemli. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. intizam: dzgnlk, nizam. itaat: uyma, dinleme. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi, Allah. Kadr-i Zlkemal: sonsuz kemal ve kudret sahibi olan, Allah. kesretli: oklukla, oka. kozmorafya: astronomi. kre: yuvarlak cisim. kre-i arz: dnya, yer kre.

maharet: ustalk. malm: bilinir. misill: benzeri. muazzam: ok byk. mthi: dehetli, korkun. nazar: bak. nispet: l, oran. ncum: yldzlar. saltanat: sultanlk, hkmdarlk. sanatkr: sanat eseri ortaya koyan kimse. Sni-i Zlcell: sonsuz cell sahibi ve her eyi sanatl yaratan Allah. sebebiyet: sebep olma. sema: gkyz. semavat: semalar, gkler. seyyarat: gezegenler. sukut-u ecram: gezegenlerin d, gk cisimlerinin sessizlii. sultan: padiah. sknet: durgunluk, sakinlik. tebessm: glmseme. terakkiyat- medeniye: meden ve teknolojik ilerlemeler. teshir: cezp etme, kendine balama. tezahr: ortaya kma, grnme. vaziyet: durum. velvele: grlt, patrt. zelzele-i hercmer: karmakarkln sarsnts. ziynet: ss.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 239

KNC HCCET- MANYE

kemal-i saltanatn ve cemal-i sanatn ylece nazar- dikkate gsteriyorlar.

ndG pGnJGp e pprG nprfGp e : Hem, diyor ki: Semap rs u n n nr p n n

nn yzndeki mahlkatn intizamn, dakik mizanlar iinde masnuatn mevzuniyetini gr ve anla ki, onlarn Snii ne kadar Kadr ve ne kadar Hakm olduunu bil. Evet, muhtelif ve kk cirimleri veyahut hayvanlar dndren ve bir vazife iin eviren ve bir mizan- mahsus ile her birini muayyen bir yolda sevk eden bir Zatn derece-i iktidar ve hikmetini; ve hareket eden cirimlerin Ona derece-i itaat ve musahhariyetlerini gsterdikleri gibi, koca semavat, o dehetli azametiyle, hadsiz yldzlaryla ve o yldzlar da dehetli byklkleriyle ve gayet iddetli hareketleriyle beraber zerre miktar ve bir saniyecik kadar hudutlarndan tecavz etmemeleri, bir aire-i dakika kadar vazifelerinden geri kalmamalar, Sni-i Zlcelllerinin ne kadar dakik bir mizan- mahsus ile rububiyetini icra ettiini nazar- dikkate gsterirler.
aire-i dakika: bir dakikann 60 zeri 10da biri uzunluunda bir zaman dilimi. ayet: Kurnn her bir cmlesi. azamet: byklk. beyan: anlatma, ak syleme. cemal-i sanat: sanattaki gzellik. cirim: vcut, ktle. dakik: ince, nazik. dehetli: korkutucu, rktc. derece-i iktidar: g yetirme derecesi. derece-i itaat: emre boyun eme dereceleri. gayet: ok, son derece. hadsiz: snrsz. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan Allah. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hudut: snrlar. icra: yrtme. intizam: dzgnlk, nizam. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kamer: ay. kemal-i saltanat: saltanatn mkemmellii. mahlkat: yaratlmlar. masnuat: sanatla yaplm eyler. mektubat-i Samedniye: Cenab-

Hem de, u ayet gibi, Sure-i Ammede ve sair ayetlerde beyan olunan teshir-i ems ve kamer ve ncumla iaret ettii gibi,

Yani, semann mzeyyen tavanna, gne gibi k verici, sndrc bir lmbay takmak; gece gndz hatlaryla, k yaz sahifelerinde mektubat- Samedniyeyi
Hakkn isim ve sfatlarn anlatan, Allahn birliini gsteren varlklar. mevzuniyet: mevzunluk, uygunluk. mizan: l. mizan- mahsus: husus bir l. muayyen: belirli. muhtelif: eitli. musahhariyet: emre boyun eme hli. mzeyyen: ziynetlendirilmi, sslenmi. nazar-i dikkat: dikkatli bak. ncum: yldzlar. rububiyet: rablk; Allahn her bir varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar terbiye edip idare ve hkimiyeti altnda bulundurmas. sahife: sayfa. sair: dier, teki. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. Sni-i Zlcell: sonsuz cell sahibi ve her eyi sanatl yaratan Allah. sema: gkyz. semavat: semalar, gkler. Sure-i Amme: Amme suresi. tecavz: haddini asma, ar gitme. teshir-i ems: gnein emre boyun edirilmesi. vazife: grev. Zat: azamet ve ululuk sahibi Allah. zerre: maddenin en kk paras. ziynetli: ssl.

proJ npeof ornJ npMnpe nJ npLGnpS oornJ o o oD n r o o rn n m np n ABrfGp BpH knnrnS ndG prgp t n

KNC HCCET- MANYE

240 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

yazmasna bir nur hokkas hkmne getirmek; ve yksek minare ve kulelerdeki byk saatlerin parlayan akrepleri misill, kubbe-i semada kameri zamann saat-i kbrasna bir akrep yapmak; mtefavit ok hilller suretinde her geceye gya ayr bir hill brakp, sonra dnp kendine toplamak; menzillerinde kemal-i mizanla, dakik hesapla hareket ettirmek; ve kubbe-i semada parlayan, tebessm eden yldzlarla gn gzel yzn yaldzlamak, elbette nihayetsiz bir saltanat- rububiyetin eairidir, zuura onu iar eden muhteem bir ulhiyetin iaratdr; ehl-i fikri imana ve tevhide davet eder. Bak kitab- kinatn safha-i rengnine, Hme-i zerrin-i Kudret, gr ne tasvir eylemi. Kalmam bir nokta muzlim, em-i dil erbabna, Sanki ayatn Hud, nur ile tahrir eylemi. Bak, ne muciz-i Hikmet, izanrub-i kinat, Bak, ne l bir temaadr feza-i kinat. Dinle de yldzlar, u hutbe-i rnine, Name-i nurni Hikmet, bak ne takrir eylemi. Hep beraber nutka gelmi, hak lisanyla derler: Bir Kadr-i Zlcellin hamet-i sultanna, Birer brhan- nurefanz vcub-u Snia; hem vahdete, hem kudrete ahitleriz biz. u zeminin yzn yaldzlayan nazenin mucizat n melek seyranna, Bu semann arza bakan, Cennete dikkat eden, binler mdakkik gzleriz biz.
l: yce, yksek. arz: yer, dnya. ayat: Kurn ayetleri. brhan- nurefan: nur saan parlak delil. em-i dil: kalp gz, basiret. n: nk, u sebepten ki. davet: arma. ehl-i fikir: tefekkr sahipleri. erbap: sahipler, ehil. feza-i kinat: uzay. gya: sanki. hak: Allah, doru. hme-i zerrin-i Kudret: lh kudretin altn kalemi. hamet-i sultan: sultann bykl. Hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratan Allah. hill: yeni ay. hokka: iine mrekkep konulan kutu biimindeki kap. hutbe-i irin: tatl konumalar, zevkli sohbetler. Hda: Allah, Rab. hkmne: deerine, yerine. hkm: deer. iman: inanma, itikat. iar: anlatma, bildirme. iarat: iaretler. izanrub-i kinat: kinatn ok hayret ve aknlk veren yn. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi, Allah. kamer: ay. kemal-i mizan: lnn tam ve kusursuz oluu.

kitab- kinat: kinat kitab. kubbe-i sema: gkyz kubbesi. kudret: kuvvet, iktidar. lisan: dil. melek: Allahn nurdan yaratt her zaman grlemeyen, Allahn emirlerine tam itaat eden mahlk. menzil: yer. minare: camilerde ezan okumak iin yaplm kule eklindeki yksek yer. misill: benzeri. mucizat: mucizeler. muciz-i Hikmet: sonsuz hikmet sahibi olan Allahn mucizesini gsteren muhteem: grkemli. muzlim: karanlk, zulmetli. mdakkik: inceden inceye dikkatle aratran. mtefavit: birbirinden farkl. name-i nurn: nurlu, parlak mektup. nazenin: ince, nazl. nihayetsiz: sonsuz. nur: aydnlk, parlt, k. nutka gelmek: konumak. saat-i kbra: en byk saat. safha-i rengin: gzel, ho ve rengrenk sayfalar. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. sema: gkyz. seyran: gezme. suret: biim, grn. eair: dinin almetleri, iaretleri; Mslmanlara ait kurallar, esaslar. tahrir: yazma. takrir: anlatma. tasvir: bir eyi eitli ifade tarzlaryla anlatma. tebessm: glmseme. temaa: bakp seyretme. tevhit: Allahn birlii. ulhiyet: ilhlk, ibadet edilmeye lyk olan tek mabud btn varlklar yaratan Allahtr, diye ifade edilebilir gerek. vahdet: birlik. vcub-u Sni: her eyi sanatl yaratan Cenab- Hakkn vcudunun zarur olmas. zemin: yeryz. zuur: uurlu, bilin sahibi.

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

ASA-YI MSA | 241

KNC HCCET- MANYE

Tuba-i hilkatten semavat kkna, hep Kehkean asanna, Bir Ceml-i Zlcellin dest-i hikmetiyle taklm binler gzel meyveleriz biz. u semavat ehline birer mescid-i seyyar, birer hane-i devvar, birer ulv aiyne, Birer misbah- nevvar, birer gemi-i cebbar, birer tayyareyiz biz. Bir Kadr-i Zlkemalin, bir Hakm-i Zlcellin birer mucize-i kudret, birer harika-i sanat- Hlkane, Birer nadire-i hikmet, birer dhiye-i hilkat, birer nur lemiyiz biz. Byle yz bin dil ile yz bin brhan gsteririz, iittiririz insan olan insana. Kr olas dinsiz gz, grmez oldu yzmz, hem iitmez szmz; hak syleyen ayetleriz biz. Sikkemiz bir, turramz bir; Rabbimize musahharz. Msebbihiz bidne; Zikrederiz. Kehkeann halka-i kbrasna mensup birer meczuplarz biz.

bidne: ibadet edene yakr surette. asan: dallar. lem: varlk snflarndan her biri, dnya. aiyne: yuva. ayet: Kurnn her bir cmlesi, ak almet. brhan: delil, hccet. Ceml-i Zlcell: byklk sahibi ve ok gzel olan Cenab- Hak. dhiye-i hilkat: yaratltan dh olan, byklk olay. dest-i hikmet: hikmet eli. gemi-i cebbar: engel tanmayarak ve belli bir rotada yoluna de-

vam eden gayet byk gemi. hak: doru. Hakm-i Zlcell: her eyi gaye ve faydalar gzeterek yaratan sonsuz byklk sahibi olan Allah. halka-i kbra: en byk halka. hane-i devvar: devaml dnen hane. harika-i sanat- Hlkane: yaratmaya yakr tarzda sanat harikas. Kadr-i Zlkemal: sonsuz kemal ve kudret sahibi olan, Allah. Kehkean: Samanyolu. meczup: lh akla cezbeye tutulmu. mensup: bal, ait. mescid-i seyyar: gezici mescit. misbah- nevvar: nurlu lmba. mucize-i kudret: Cenab- Hakkn kudretinin mucizesi. musahhar: emir altna giren. msebbih: tesbih eken. nadire-i hikmet: bir gayeye binaen benzersiz yaratlan. nur: parlt, k. Rab: her eyin maliki, yaratan, byten, terbiye eden. semavat: semalar, gkler. semavat ehli: semalarda yaayanlar. sikke: nian, mhr. tayyare: uak. tuba-i hilkat: yaratl aac. turra: mhr, damga. ulv: yksek, yce. zikir: Allah anma.

KNC HCCET- MANYE

242 | ASA-YI MSA

OTUZ KNC SZN BRNC MEVKIFI

* Yirmi nc Lema n-

ce Ankarada Arab olarak 1921de (Bkz. On Yedinci Lemann ba), sonra da Barlada 1933 te Trke olarak telif edilmitir.

Yirmi nc Lem'a
(Tabiattan gelen fikr-i kfryi dirilmeyecek bir surette ldryor; kfrn temel tan zirzeber ediyor.)

nc Hccet-i maniye

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 243 NC HCCET- MANYE

kl: akll olan. aikr: apak, belli. batl: bo, sama, geree, akla ve bilime aykr. beyan edilen: aklanan, izah edilen. beyan etmek: aklama, izah etmek. binaen: -den dolay, - dayanarak. derece: l. ehemmiyet: nem. feylesof: felsefe ile uraan, filozof. fikr-i kfr: inanszlktan gelen inkr dncesi. galiz: sert, incitici. gayet: son derece, ok. gayr-i makul: akln kabul etmedii, akla uymayan. hak: gerek, doru. hakaik-i imaniye: iman hakikatleri, imana ait gerekler. hakikat-i meslek: bir meslein, bir grn i yz. haiye: dipnot. hatra gelmek: hatrlamak, aklna gelmek. haysiyetiyle: zellii bakmndan. hiddet: kzgnlk, fke. hulsa-i mezhep: bir fikir, gr veya mezhebin z, ana hatlar. hurafe: uydurma, dzme, dine, bilime uymayan szler, iler. hcum etme: saldrma, saldrya geme. ihtar: hatrlatma, uyar. izah etmek: bir konuyu ayrntlaryla aklamak. kavl-i leyyin: yumuak sz ya da syleyi. ksmen: bir ksm, baz ynden. kfr: kfr; Allahn varlna, birliine inanmama, imanszlk, dinsizlik. lakal: en az. lema: parlt, gne gibi parlayan.

u Notada, tabiiyyunun mnkir ksmnn gittikleri yolun i yz ne kadar akldan uzak ve ne kadar irkin ve ne derece hurafe olduu, lakal doksan muhali tazammun eden Dokuz Muhal ile beyan edilmi. Sair risalelerde o muhaller ksmen izah edildiinden; burada gayet muhtasar olmak haysiyetiyle, baz basamaklar tayyedilmitir. Onun iin, birden bire, Bu kadar zahir ve aikre bir hurafeyi nasl bu mehur kl feylesoflar kabul etmiler, o yolda gidiyorlar? hatra geliyor. Evet, onlar mesleklerinin i yzn grememiler. Hem, hakikat-i meslekleri ve mesleklerinin lzm ve muktezas odur ki, yazlm her bir muhalin ucunda beyan edilen o irkin ve mstekreh ve gayrimakul (HAYE) hulsa-i mezhepleri mesleklerinin lzm ve zarur muktezas olduunu gayet bedih ve kat brhanlarla, phesi olanlara tafsilen beyan ve ispat etmeye hazrm.
HAYE: Bu risalenin sebeb-i telifi, gayet mtecavizne ve gayet irkin bir tarz ile, hakaik- imaniyeyi tezyif edip, bozulmu akl yetimedii eye hurafe deyip, dinsizlii tabiata balayarak, Kurna hcum edilmesidir. O hcum ise iddetli bir hiddeti kalbe ve kaleme verdi ki, iddetli ve galiz tokatlar o mlhitlere ve haktan yz eviren batl mezheplilere yedirdi. Yoksa, Risale-i Nurun meslei, nezihne ve nazikne ve kavl-i leyyindir.

htar

meslek: gidi, metot, tutulan yol. meslek: tarz, metot, usul. mehur: hretli, nl. mezhep: gidilen yol, gr. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. muhtasar: ksa, zet. mukteza: iktiza eden, gereken. mlhit: dinsiz, Allaha inanmayan. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, iman-

sz, dinsiz. mstekreh: kerih grlm, tiksindirici, irkin. mtecavizne: saldran, haddini aan. nazikne: nezaketle, incelikle. nezihne: temiz, gzel, ho bir biimde. nota: konu. risale: Risale-i Nuru oluturan kitaplardan her birisi. sair: dier, baka. sebep-i telif: telif sebebi, ya-

zl vesilesi. suret: biim, tarz. tabiiyyun: tabiatlar, Allahn sanat ve kanunu olan doay lh sananlar. tayyetmek: gemek, atlamak. tazammun etme: ihtiva etme, iine alma, ierme. tezyif etme: aalamak, alay etmek. zahir: ak, d grnen. zirzeber: param para, darmadan.

NC HCCET- MANYE 244 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

W
1

pVQrGh pGn'sdG ppWna wT $G pnG oooSQ rdn nb rn n n r o

U AYET- KERME,

istifham- inkr ile, Cenab- Hak hakknda ek olmaz ve olmamal demekle, vcut ve vahdaniyet-i lhiye bedahet derecesinde olduunu gsteriyor.

U SIRRI ZAHTAN EVVEL BR HTAR

Bin yz otuz sekizde Ankaraya gittim. slm ordusunun Yunana galebesinden nee alan ehl-i imann kuvvetli efkr iinde, gayet mthi bir zndka fikri, iine girmek ve bozmak ve zehirlendirmek iin dessasne altn grdm. Eyvah, dedim. Bu ejderha imann erknna iliecek! O vakit, u ayet-i kerme bedahet derecesinde vcut ve vahdaniyeti ifhm ettii cihetle, ondan istimdat edip, o zndkann ban datacak derecede Kurn- Hakmden alnan kuvvetli bir brhan, Arab risalesinde yazdm. Ankarada, Yeni Gn Matbaasnda tab ettirmitim. Fakat maatteessf Arab bilen az ve ehemmiyetle bakanlar da nadir olmakla beraber, gayet muhtasar ve mcmel bir surette o kuvvetli brhan tesirini gstermedi. Maatteessf, o dinsizlik fikri hem inkiaf etti, hem kuvvet buldu. Bilmecburiye, o brhan Trke olarak bir derece beyan edeceim. O brhann baz paralar baz risalelerde tam izah
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Peygamberleri onlara, Gkleri ve yeri yoktan var eden Allah hakknda phe olur mu? (brahim Suresi: 10.) Arab: Arapa. ayet-i kerme: Kurnn ayeti; deerli ve erefli olan ayet. bedahet: ak, aklk. bedih: ak, son derece ak ve ortada olan. beyan etme: aklama, izah etme. beyan: aklama, izah. bilmecburiye: mecburiyetle, zorunlu olarak. brhan: delil, ispatlayc ahit, kant. Cenab- Hak: hakkn t kendisi, eref ve byklk sahibi olan Allah. cihet: yn. derece: mertebe, basamak, l. dessasne: aldatc bir ekilde, hileyle i yaparak. efkr: dnceler, fikirler. ehemmiyet: nem. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri, Mslmanlar. ejderha: byk canavar, korkun manzara.

erkn: rknler, esaslar, artlar. evvel: ilk nce. galebe: galip gelme, zafer, yenme. gayet: son derece, ok. ifhm: anlatma, bildirme. ihtar: hatrlatma, uyar. iman: inan, inanma. inkiaf etme: ortaya kma, alm. ispat etme: doruyu delil gstererek meydana koyma. istifham- inkr: bir sz sylerken, inkr ederek sorma, iinde inanmama bulunan soru sorma biimi, Hi byle olur mu? istimdat etmek: imdat isteme, yardm isteme. izah: ayrntl aklama. kat: kesin. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. maatteessf: ne yazk ki... zlerek. meslek: gidi, tutulan yol, metot. muhtasar: ksaltlm, zet. mukteza: iktiza eden, gereklilik. mcmel: ksaca ifade edilmi, zet hlinde. mthi: dehet veren, korkun. nadir olmak: seyrek, az olmak. nee almak: da vuran bir sevinle keyif almak. Nurun Arab risalesi: Risale-i Nurun Arapa yazlan ksmlarndan. Peygamber: Allahn elisi, neb, resul. Rahm: merhamet eden, acyan ok merhametli olan, esirgeyen Allah. Rahman: rahmeti btn herkese yaylan ve btn yaratlmlarn rzklarn ve geim ekillerini iine alan rahmetin sahibi olan Allah. sr: bir eyin veya iin dikkat, tecrbe yetenek, ve sezgi yardmyla kavranabilen en zor ve en ince yan, manev hakikat ve bilgi. suret: biim, tarz. tab etmek: kitap basmak. tafsilen: tafsilli bir ekilde, ayrntl olarak. tesir: etki. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, benzersiz oluu. vakit: vakit, zaman. vcut ve vahdaniyet-i lhye: Allahn varl, bir, tek ve benzersiz oluu. vcut: var olma, varlk. zarur: mecbur, zorunlu olarak. zndka: dinsizlik, inanszlk.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 245 NC HCCET- MANYE

edildiinden, burada icmalen yazlacaktr. Sair risalelerde inksam etmi olan mteaddit brhanlar, bu brhanda ksmen ittihat ediyor, her biri bunun bir cz hkmne geiyor.

Mukaddime
Ey insan! Bil ki, insanlarn azndan kan ve dinsizlii imam eden dehetli kelimeler var; ehl-i iman bilmeyerek istimal ediyorlar. Mhimlerinden tanesini beyan edeceiz. Birincisi: Evcedethl-esbap, yani, Esbap bu eyi icat ediyor. kincisi: Teekkele binefsih, yani, Kendi kendine teekkl ediyor, oluyor, bitiyor. ncs: ktezatht-tabiat, yani, Tabidir, tabiat iktiza edip icat ediyor. Evet, madem mevcudat var ve inkr edilmez. Hem, her mevcut sanatl ve hikmetli vcuda geliyor. Hem madem kadim deil, yeniden oluyor. Her hlde, ey mlhit, bu mevcudu, mesel bu hayvan, y diyeceksin ki, esbab- lem onu icat ediyor, yani esbabn itimanda o mevcut vcut buluyor; veyahut o kendi kendine teekkl ediyor; veyahut, tabiat muktezas olarak, tabiatn tesiriyle vcuda geliyor; veyahut bir Kadr-i Zlcellin kudretiyle icat edilir.
inkr etme: kabul ve tasdik etmeme, reddetme. inksam: blnme, ksmlara ayrlma. istimal etme: kullanma. imam etme: iittirme, hissettirme. ittihat etme: birleme, birlik oluturma. kadim: eski, ok eski zamanlara ait. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. ksmen: btn deil, bir ksm. kudret: kuvvet, iktidar. mesel: rnein. mevcudat: var olan her ey, varlklar. mevcut: varlk, bulunan. mukaddime: giri, balang, n sz. mukteza: iktiza eden, gereken. mhim: nemli. mlhit: Allaha ve dine inanmayan, Allah inkr eden, dinsiz, imansz. mteaddit: bir ok, eitli sayda. sair: dier, teki. sanatl: ustalkla, bilgiyle yaplm. tabi: doa, tabiat gerei. tesir: etki. teekkele binefsih: kendi kendine meydana gelme, oluma. teekkl: ekillenme, meydana gelme. vcut: var olma, varlk.

beyan etme: aklama, izah etme. brhan: delil, ispatlayc kesin kant. cz: ksm, para. dehetli: rktc, korkun. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri, Mslmanlar. esbab- lem: varln nedenleri, lemin sebepleri. esbap: nedenler, sebepler. evcedethl-esbap: sebepler, artlar icat ediyor, yapyor, yaratyor, meydana getiriyor. hikmetli: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, belli hedeflere ynelik olma. hkmne gemek: yerine gemek, deerinde olmak. icat etme: vcuda getirme, yaratma. icat: vcuda getirme, yaratma. icmalen: ksaca, zetle. itima: toplanma. iktezatht-tabiat: tabiat, doa byle gerektiriyor. iktiza etme: gerektirme.

NC HCCET- MANYE 246 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

Madem aklen bu drt yoldan baka yol yoktur. Evvelki yol muhal, battal, mmteni, gayr-i kabil olduklar kat ispat edilse, bizzarure ve bilbedahe, drdnc yol olan tarik- vahdaniyet eksiz, phesiz sabit olur.

AMMA BRNC YOL ki, esbab- lemin itimayla tekil-i eya ve vcud-i mahlkattr. Pek ok muhaltndan yalnz tanesini zikrediyoruz. BRNCS
Bir eczahanede, gayet muhtelif maddelerle dolu, yzer kavanoz ieler bulunuyor. O edviyelerden, zhayat bir macun istenildi. Hem hayattar, harika bir tiryak, onlardan yaplmak icap etti. Geldik, o eczahanede, o zhayat macunun ve hayattar tiryakn oklukla efradn grdk. O macunlardan her birisini tetkik ettik. Gryoruz ki, o kavanoz ielerden her birisinden, bir mizan- mahsusla, bir iki dirhem bundan, drt dirhem tekinden, alt yedi dirhem bakasndan, ve hakeza, muhtelif miktarlarda eczalar alnm. Eer birinden, bir dirhem ya noksan veya fazla alnsa, o macun zhayat olamaz, hasiyetini gsteremez. Hem o hayattar tiryak da tetkik ettik. Her bir kavanozdan bir mizan- mahsusla bir madde alnm ki, zerre miktar noksan veya ziyade olsa, tiryak hassasn kaybeder. O kavanozlar elliden ziyade iken, her birisinden ayr bir mizanla alnm gibi, ayr ayr miktarda eczalar alnm.
aklen: akla uygun olarak, akl yoluyla. battal: batl, bo, hkmsz, geersiz. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bizzarure: zarur olarak, mecburen. dirhem: eskiden kullanlan 3 gr. arla denk gelen l birimi. ecza: paralar, il ham maddeleri. eczahane: il dkkn. edviye: illar, devalar. efrat: fertler, tek olanlar, bireyler. esbab- lem: varln nedenleri, lemin sebepleri. gayet: son derece, ok. gayr-i kabil: imknsz, gereklemesi mmkn olmayan. hakeza: bylece, bunun gibi. harika: olaanst. hasiyet: zellik, tesir. hassa: zellik, nitelik. hayattar: canl, yaayan. icap etme: gerekme. itima: toplanma. kat: kesin. macun: hamur, karm hlindeki, il. miktar: l. mizan: terazi, l. mizan- mahsus: zel l; hassas terazi. muhal: imknsz, olabilmesi, bulunabilmesi dnlemeyen. muhalt: imknszlklar, olmas mmkn olmayanlar.

muhtelif: eitli, farkl. mmteni: mmkn olmayan, imknsz. noksan: eksik. ek: phe, tereddt. tarik- vahdaniyet: bir, benzersiz ve tek olan Allaha gtren yol. tekil-i eya: eyann ekillendirilmesi, var edilmesi, meydana getirilmesi. tetkik etme: inceleme, aratrma. tetkik: inceleme, aratrma. tiryak: il. vcud-i mahlkat: yaratlmlarn varl. zerre: pek ufak para, atom. zhayat: hayat sahibi. zikretme: anma, bildirme. ziyade: fazla.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 247 NC HCCET- MANYE

Acaba hibir cihette imkn ve ihtimal var m ki, o ielerden alnan muhtelif miktarlar, ielerin garip bir tesadf veya frtnal bir havann arpmasyla devrilmesinden, her birisinden alnan miktar kadar, yalnz o miktar aksn, beraber gitsinler ve toplanp o macunu tekil etsinler? Acaba bundan daha hurafe, muhal, batl bir ey var m? Eek muzaaf bir eeklie girse, sonra insan olsa, Bu fikri kabul etmem diye kaacaktr. te bu misal gibi, her bir zhayat, elbette zhayat bir macundur. Ve her bir nebat, hayattar bir tiryak gibidir ki, ok mteaddit eczalardan, ok muhtelif maddelerden, gayet hassas bir lyle alnan maddelerden terkip edilmitir. Eer esbaba, anasra isnat edilse ve Esbap icat etti denilse, aynen eczahanedeki macunun, ielerin devrilmesinden vcut bulmas gibi, yz derece akldan uzak, muhal ve batldr. Elhsl, u eczahane-i kbra-i lemde, Hakm-i Ezelnin mizan- kaza ve kaderiyle alnan mevadd- hayatiye, hadsiz bir hikmet ve nihayetsiz bir ilim ve her eye amil bir irade ile vcut bulabilir. Kr, sar, hudutsuz, sel gibi akan kll anasr ve tabyi ve esbabn iidir diyen bedbaht, O tiryak- acip, kendi kendine, ielerin devrilmesinden kp olmutur diyen divane bir hezeyanc, sarho bulunan bir ahmaktan daha ziyade ahmaktr. Evet, o kfr ahmakane, sarhone, divanece bir hezeyandr.
irade: dileme, isteme, tercih etme. isnat: dayandrma. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, imanszlk, dinsizlik. macun: hamur, karm hlindeki il. mevadd- hayatiye: hayat, yaamak iin gerekli olan maddeler. miktar: l. misal: rnek, temsil. mizan- kaza ve kader: kaza ve kader terazisi, kaderde olann tam da olmas gerektii gibi gereklemesi ls. muhal: imknsz, olmas mmkn olmayan. muhtelif: eitli. muzaaf: kat kat. mteaddit: adetli, bir ok. nebat: bitki. nihayetsiz: sonsuz. sarhone: sarhoasna. amil: mul bulunan, kaplayan, ieren. tabyi: tabiattaki temel unsurlar, zellikler. terkip: birka eyin birleerek meydana getirdikleri yeni ey, sentez. tesadf: rastlant. tekil etmek: ekillendirmek, meydana getirmek, olumak. tiryak: il. tiryak- acip: acayip, artc, hayret verici il. vcut: var olma, varlk. zhayat: hayat sahibi. ziyade: ok, fazla.

ahmak: pek aklsz, sersem, budala. ahmakane: ahmakasna, aklszca. anasr: unsurlar, elementler. batl: bo, beyhude, manasz olan, geree uymayan. batl: bo, yalan, geersiz. bedbaht: zavall. cihet: yn. divane: deli, aklsz. divanece: deliler gibi, delice. ecza: eczaclkta, il yapmada kullanlan eitli maddeler. eczahane-i kbra-i lem: kinatn (evrenin) byk eczahanesi. elhsl: zetle, sonu olarak. esbap: nedenler, sebepler. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hakm-i Ezel: her iini hikmetle yapan ve varlnn balangc olmayan zamanla snrl olmayan Allah. hassas: incelikli, yapm ve bakm zen isteyen. hayattar: canl, yaayan. hezeyan: sama, anlamsz konuma. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda, manev hakikat. hudut: snrlar. hurafe: uydurma, dzme, dine ve akla aykr. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. ihtimal: mmkn, olabilirlik. ilim: ilim; bilgi. imkn: mmkn olma, olabilirlik.

NC HCCET- MANYE 248 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

KNC MUHAL
Eer her ey, Vahid-i Ehad olan Kadr-i Zlcelle verilmezse, belki esbaba isnat edilse, lzm gelir ki, lemin pek ok anasr ve esbab, her bir zhayatn vcudunda mdahalesi bulunsun. Hlbuki, sinek gibi bir kk mahlkun vcudunda, kemal-i intizamla, gayet hassas bir mizan ve tam bir ittifakla, muhtelif ve birbirine zt, mbayin esbabn itima o kadar zahir bir muhaldir ki, sinek kanad kadar uuru bulunan, Bu muhaldir, olamaz diyecektir. Evet, bir sinein kck cismi, kinatn ekser anasr ve esbabyla alkadardr, belki bir hulsasdr. Eer Kadr-i Ezeliyeye verilmezse, o esbab- maddiye, onun vcudu yannda bizzat hazr bulunmak lzm; belki onun kck cismine girmek gerektir. Belki, cisminin kk bir numunesi olan gzndeki bir hcresine girmeleri icap ediyor. nk, sebep madd ise, msebbebin yannda ve iinde bulunmas lzm geliyor. u hlde, iki sinein ine ucu gibi parmaklar yerlemeyen o hcrecikte, erkn- lem ve anasr ve tabyin, maddeten iinde bulunup, usta gibi iinde altklarn kabul etmek lzm geliyor. te, Sofestanin en eblehleri dahi byle bir meslekten utanyor.

NC MUHAL

pMGnrdG pnY Gp Qrnj pMGnrdnG kaide-i mukarreresiyle, Bir p s oo n o

mevcudun vahdeti varsa, elbette bir vahitten, bir elden sudr edebilir. Hususan o mevcut, gayet mkemmel bir
alkadar: ilgili, mnasebetli. lem: dnya, evren. anasr: unsurlar, elementler. cisim: beden, gvde. ebleh: pek aklsz, ahmak. ekser: pek ok. erkn- lem: madd lemin temel esaslar. esbab- maddiye: madd sebepler. esbap: nedenler, sebepler. gayet: son derece, ok. hassas: incelikli, ll, yapm ve bakm zen isteyen. hulsa: bir eyin z. hususan: bilhassa, zellikle. hcre: canl varlklarn en kk yaps. icap etmek: gerekli olmak. itima: cem olma, toplanma. isnat etmek: dayandrmak. ittifak: birleme, birlik. Kadr-i Ezel: her eye gc yeten, varlnn evveli olmayan, Allah. Kadr-i Zlcell: byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. kaide-i mukarrere: kesinlemi, zerinde karar klnm, yerlemi kural. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. lzm: gerekli, lzumlu. maddeten: madde ve cisim olarak. madd: madde ile ilgili, cisim. mahlk: Allah tarafndan yaratlm, yaratk. meslek: gidi, tutulan yol,

metot. mevcut: var olan, varlk. mizan: terazi, l. muhal: imknszlk, olabilmesi, dnlemeyen. muhtelif: deiik, eitli. mbayin: baka trl, ayr. mdahale: karma. mkemmel: kusursuz, olgun, tam. msebbep: sebebin sonucu olarak meydana getirilen. numune: rnek. Sofesta: safsatac, olumlu veya olumsuz hi bir hkme varmayan, kinatn yaratcsn kabul etmeyen hatta kendilerini de inkr eden kukucu filozof. sudr etme: sdr olma, meydana kma, olma. uur: idrak, anlay, bilin, varlklarn farkna varma. tabyi: tabiattaki temel unsurlar, zellikler. vahdet: birlik. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah (c.c.). vahit: bir. vcut: var olma, varlk. zahir: ak, grnen. zhayat: hayat sahibi.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 249 NC HCCET- MANYE

intizam ve hassas bir mizan iinde ve cami bir hayata mazhar ise, bilbedahe, sebeb-i ihtilf ve kemeke olan mteaddit ellerden kmadn, belki gayet kadr, hakm olan bir tek elden ktn gsterdii hlde; hadsiz ve camit ve cahil, mtecaviz, uursuz, karma karklk iinde, kr, sar esbab- tabiiyenin karma kark ellerine hadsiz imknat yollar iinde ve itima ve ihtiltla o esbabn krl, sarl ziyadeletii hlde o muntazam ve mevzun ve vahit bir mevcudu onlara isnat etmek, yz muhali birden kabul etmek gibi akldan uzaktr. Haydi, bu muhalden kat- nazar, esbab- maddiyenin elbette tesirleri, mbaeretle ve temasla olur. Hlbuki, o esbab- tabiiyenin temaslar, zhayat mevcutlarn zahirleriyledir. Hlbuki gryoruz ki, o esbab- maddiyenin elleri yetimedii ve temas edemedikleri o zhayatn btn, on defa zahirinden daha muntazam, daha ltif, sanata daha mkemmeldir. Esbab- maddiyenin elleri ve aletleriyle hibir cihetle yerleemedikleri, belki tam zahirine de temas edemedikleri kck zhayat, kck hayvancklar, en byk mahlklardan daha ziyade sanata acip, hilkate bed bir surette olduklar hlde, o camit, cahil, kaba, uzak, byk ve birbirine zt olan sar, kr esbaba isnat etmek, yz derece kr, bin derece sar olmakla olur!

acip: alan ve hayret verici ey; garip. alet: vasta, ara, sebep. batl: gerek d, bo, dzme, anlamsz olan. btn: i yz. bed: esiz gzel. beyan etmek: aklamak, izah etmek. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cahil: bilgisiz. cami: toplayan, geni, kapsaml. camit: ruhsuz, sert, cansz. cihet: yn, taraf. esbab- maddiye: madd sebepler. esbab- tabiiye: tabi, doal sebepler. esbap: nedenler, sebepler. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan. hassas: incelikli, ll, yapm ve bakm zen isteyen. hilkat: yaratl. itima: toplanma, bir araya gelme. ihtilt: karklk. imknat: olabilirlikler, ihtimaller. intizam: dzgnlk, nizam. isnat etmek: dayandrmak. kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten. kat- nazar: dikkate almamak, nazara almamak.

AMMA KNC MESELE teekkele binefsihdir. Yani, Kendi kendine teekkl ediyor. te bu cmlenin dahi ok muhalt var; ok cihetle batldr, muhaldir. Numune iin, muhaltndan tanesini beyan ederiz.
kemeke: karklk. ltif: ho, gzel, narin. mahlk: Allah tarafndan yaratlm, yaratk. mazhar: bir eyin kt yer, zuhur ettii, grnd yer. mesele: nemli konu. mevcut: var olan, varlk. mevzun: dengeli, ll. mizan: terazi, l. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. muhalt: imknszlklar, olmas mmkn olmayanlar. muntazam: nizaml, dzgn. mbaeret: dorudan balantya geme, girime. mkemmel: kemal bulmu, kusursuz, tam. mteaddit: deiik, eitli. mtecaviz: saldrgan, snr ve haddi aan. numune: rnek. sebep-i ihtilf: anlamazlk, ayrlk nedeni. suret: biim, tarz, ekil. uursuz: bilinsiz, anlaytan yoksun. temas etme: demek; ulama, balant kurma. temas: demek; ulam, balant. tesir: etki, iz. teekkele binefsih: kendine kendine ekilleniyor, oluuyor, olup bitiyor. teekkl etme: ekillenme, meydana gelme, olma. vahit: bir. zahir: grnen, d grn. zhayat: hayat sahibi, canllar. ziyade: fazla.

NC HCCET- MANYE 250 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

BRNCS
Ey muannit mnkir! Senin enaniyetin seni o kadar ahmaklatrm ki, yz muhali birden kabul etmek derecesinde hkmediyorsun. nk sen mevcutsun. Ve basit bir madde ve camit ve tagayyrsz deilsin. Belki, daima teceddtte olarak, gayet muntazam bir makine ve harika ve daima tahavvlde bir saray gibisin. Senin vcudunda her vakit zerreler alyorlar. Senin vcudun kinatla, hususan rzk mnasebetiyle, hususan beka-i nev itibaryla alkadar ve al verii vardr. Senin vcudunda alan zerreler, o mnasebat bozmamak ve o alkadarl krmamak iin dikkat ediyorlar, ylece ihtiyatla ayaklarn atyorlar. Gya btn kinata bakyorlar, senin mnasebatn kinatta grp ylece vaziyet alyorlar. Sen zahir ve btn duygularnla, o zerrelerin o harika vaziyetine gre istifade edersin. Eer sen vcudundaki zerreleri, Kadr-i Ezelnin kanunuyla hareket eden kck memurlar veya bir ordusu veya kalem-i kaderin ular (her bir zerre bir kalem ucu) veya kalem-i kudretin noktalar (her bir zerre bir nokta) olduunu kabul etmezsen, o vakit senin gznde alan her bir zerreye yle bir gz lzm ki, senin mecmu- cesedinin her tarafn grmekle beraber, mnasebettar olduun btn kinat dahi grecek bir gz ve btn senin mazi ve mstakbel ve nesil ve asln ve anasrnn menbalarn ve rzknn madenlerini bilecek, tanyacak, yz dahi kadar bir akl vermek lzm geliyor. Senin gibi bu meselelerde zerre kadar akl olmayann bir zerresine
ahmak: pek aklsz, sersem, budala. alkadar: ilgili, mnasebetli. anasr: unsurlar, elementler. asl: kk, temel, kken, kaynak olarak. btn: ie ait, dahil, grnmeyen. beka-i nev: bir canl trn, bir cinsin devamll. camit: ruhsuz, sert, cansz. daima: srekli, her zaman. enaniyet: kendini beenme, bencillik, gurur. gya: sanki. harika: olaanst. hususan: bilhassa, zellikle. hkmetmek: karar vermek, dncede bir kanya varmak. ihtiyat: tedbirli hareket etme. istifade: faydalanma. itibaryla: bakmndan, deeriyle. Kadr-i Ezel: her eye gc yeten, varlnn ncesi, evveli olmayan, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kalem-i kader: kader kalemi, Allahn olacak hdiseleri olmadan nce bilip yazmas, takdir etmesi. kalem-i kudret: kudret kalemi, Allahn g ve kuvveti ile yaratmas. kanun: tabiat olaylarnn bal bulunduu deimez kaide. lzm: gerekli, lzumlu. maden: asl, esas, kaynak. mazi: gemi zaman.

mecmu- ceset: ceset, vcut bir btn olarak. menba: kaynak. mesele: nemli konu. mevcut: var olan, varlk. muannit: inat. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. muntazam: nizaml, dzgn, ll. mnasebet: vesile, ilgi. mnasebettar: ilgili, alkal. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. mstakbel: gelecek zaman nesil: soy-sop, zrriyet. nokta: iaret, yer, konu, snr, derece. rzk: yiyecek, iecek ey, azk. tagayyr: hlden hle geme, deime, bakalama. tahavvl: bir hlden baka hle geme, deime. teceddt: tazelenme, yenilenme. vakit: zaman. vaziyet: durum, hl. vcut: var olma, varlk. zahir: d grnteki. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zerreler: atomlar, molekller.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 251 NC HCCET- MANYE

bin Efltun kadar bir ilim ve uur vermek, bin derece divanece bir hurafeciliktir.

KNC MUHAL
Senin vcudun bin kubbeli harika bir saraya benzer ki, her kubbesinde talar, direksiz birbirine ba baa verip muallkta durdurulmu. Belki senin vcudun, bin defa bu saraydan daha aciptir. nk, o saray- vcudun, daima kemal-i intizamla tazelenmektedir. Gayet harika olan ruh, kalp ve manev letaiften kat- nazar, yalnz cesedindeki her bir aza, bir kubbeli menzil hkmndedir. Zerreler, o kubbedeki talar gibi birbirleriyle kemal-i muvazene ve intizamla ba baa verip, harika bir bina, fevkalde bir sanat, gz ve dil gibi acip birer mucize-i kudret gsteriyorlar. Eer bu zerreler, u lemin ustasnn emrine tbi birer memur olmasalar, o vakit her bir zerre, umum o cesetteki zerrelere hem hkim-i mutlak, hem her birisine mahkm-i mutlak, hem her birisine misil, hem hkimiyet noktasnda zt, hem yalnz Vacibl-Vcuda mahsus olan ekser sftn mastar, menba, hem gayet mukayyet, hem gayet mutlak bir surette olmakla beraber, srr- vahdetle yalnz bir Vahid-i Ehadin eseri olabilen gayet muntazam bir masnu-i vahidi o hadsiz zerrata isnat etmek zerre kadar uuru olan, bunun pek zahir bir muhal, belki yz muhal olduunu derk eder.
mucize-i kudret: Cenab- Hakkn kudretinin mucizesi. muhal: imknsz, olabilmesi, bulunabilmesi dnlemeyen, mmteni. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen, mukayyet: kaytl, bal. muntazam: dzenli, intizaml. mutlak bir surette: snrsz bir biimde, her hangi bir kayda bal olmayan, kaytsz, artsz bir ekilde. ruh: hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. saray- vcut: insan veya hayvan gvdesi. sft: nitelik, vasf, zellik. srr- vahdet: Cenab- Allahn umum eyada birden tecelli eden birliinin srr. uur: bir eyi anlama kavrama gc, idrak, bilin. tbi: boyun een, uyan, itaat eden, bal. umum: btn. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah. vakit: zaman. vcut: var olma, varlk. zahir: ak, grnen. zerrat: zerreler, molekller, atomlar. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom.

acip: alan ve hayret verici ey. lem: dnya, kinat, evren. aza: organlar, uzuvlar. ceset: vcut, beden. daima: srekli, her zaman. divanece: deliler gibi, delice. ekser: pek ok. emir: emir, buyruk. eser: nian, iz, ortaya koyulan ey. fevkalde: olaanst, ok iyi, ok gzel. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkim-i mutlak: hibir ekilde hkimiyetine, egemenliine snr konmayan tam hkm sahibi. hkimiyet: hkim olma, egemenlik, hkmranlk. harika: olaanst. hurafe: uydurma, dzmece, dine, akla ve geree aykr olan. hkmnde: deerinde, yerinde. ilim: bilgi. intizam: dzgnlk, nizam. isnat etmek: dayandrmak. kat- nazar: dikkate almamak, nazara almamak, gz ard etme. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kemal-i muvazene: tam bir denge, l. letaif: manev duygular, kalp, ruh, akl, sr gibi ince duygular, gzellikler. mahkm-i mutlak: tam anlamyla mahkm, hkm altnda, emredileni yapmak zorunda. mahsus: bir kiiye has olan. manev: manaya ait, madd olmayan, soyut. masnu-i vahit: bir tek sanatkrn elinden km olan harika sanat. mastar: bir eyin kt yer, kaynak. memur: emir ile hareket eden, grevli. menba: kaynak. menzil: ev, bina. misil: benzer, e. muallk: bolukta asl.

NC HCCET- MANYE 252 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

NC MUHAL
Eer senin vcudun, Vahid-i Ehad olan Kadr-i Ezelnin kalemiyle mektup olmazsa ve tabiata, esbaba mensup matbu ise, o vakit senin vcudundaki bir hceyre-i bedenden tut, birbiri iinde daireler misill, binler mrekkepler adedince tabiat kalplarnn bulunmas lzm gelir. nk, mesel bu elimizdeki kitap eer mektup olsa, bir tek kalem, ktibinin ilmine istinat edip btn onlar yazar. Eer o mektup olmazsa ve onun kalemine verilmezse, Kendi kendine olmu denilse veya tabiata verilse, o vakit matbu kitap gibi her bir harfi iin bir demir kalem lzmdr ki, tab edilsin. Nasl ki, matbaada hurufat adedince demir harfler bulunur, sonra o harfler vcut bulur. O vakit bir tek kaleme bedel, o hurufat adedince kalemler bulunmas lzm gelir. Belki o hurufat iinde bazen olduu gibi kk kalemle bir byk harfte bir sahife ince hatla yazlm ise, binler kalem bir tek harf iin lzm geliyor. Belki, birbirinin iine girip muntazam bir vaziyetle senin cesedin gibi bir ekil alyorsa, o vakit her bir dairede, her bir cz iin, o mrekkebat adedince kalplar lzm geliyor. Haydi, yz muhal iinde bulunan bu tarz mmkn desen dahi, bu muntazam sanatl demir harfleri ve mkemmel kalplar ve kalemleri yapmak iin, yine bir tek kaleme verilmezse, o kalemler, o kalplar, o demir harflerin yaplmas iin, onlarn adetlerince yine kalemler, kalplar ve harfler lzm. nk onlar da yaplmlar ve onlar da muntazam sanatldrlar. Ve hakeza, mteselsilen gittike gidecek.
adedince: saysnca. bedel: karlk. ceset: vcut, beden. cz: ksm, para. esbap: nedenler, sebepler. hakeza: bylece, bunun gibi. hat: yaz. hurufat: harfler. hceyre-i beden: vcuttaki hcrecikler. ilim: ilim, bilgi. istinat: dayanma. Kadr-i Ezel: her eye gc yeten, varlnn evveli olmayan, Allah. lzm: gerekli, lzumlu. matbaa: basm evi. matbu: tabedilmi, baslm. mensup: bir eye veya kimseye bal olan, ilgili. mesel: rnein. misill: gibi, benzeri. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mkemmel: kusursuz, olgun, tam. mmkn: imkn dairesinde, olabilir. mrekkebat: terkip edilmi eyler, bileikler. mrekkep: iki veya daha ok eyin karmasndan meydana gelen, birlemi, birleik. mteselsilen: bir biri pei sra, zincirleme olarak. sahife: sayfa. tab: baslm olan kitap. tarz: biim, suret, ekil. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden

Allah. vakit: zaman. vaziyet: durum, hl. vcut: var olma, varlk.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 253 NC HCCET- MANYE

te, sen de anla, bu yle bir fikirdir ki, senin zerratn adedince muhalt ve hurafeler, iinde bulunuyor. Ey muannit muattl! Sen de utan, bu dalletten vazge.

NC KELME: ktezathut-tabiat, yani, Tabiat iktiza ediyor, tabiat yapyor. te bu hkmn ok muhalt var. Numune iin n zikrediyoruz. BRNCS
Eer mevcudatta, hususan zhayatta grnen, basrne, hakmne olan sanat ve icat ems-i Ezelnin kalem-i kader ve kudretine verilmezse, belki kr, sar, dncesiz olan tabiata ve kuvvete isnat edilse, lzm gelir ki, tabiat, icat iin her eyde hadsiz manev makine ve matbaalar bulundursun; veyahut her eyde kinat halk ve idare edecek bir kudret ve hikmet der etsin. nk, nasl emsin cilveleri ve akisleri, zemin yzndeki zerrecik cam paralarnda ve katrelerde grnyor. Eer o misal ve aks gneikler semadaki tek gnee isnat edilmese, lzm gelir ki, bir kibrit ba yerlemeyen bir zerrecik cam parasnda tabi, ftr ve gnein hasiyetlerine malik, zahiren kk, manen ok derin bir gnein haric vcudunu kabul ederek, zerrat- zcaciye adedince tabi gneleri kabul etmek lzm geldii gibi; aynen bu misal gibi, mevcudat ve zhayat dorudan doruya ems-i Ezelnin cilve-i esmasna verilmezse, her bir mevcutta, hususan her bir zhayatta, hadsiz bir kudret ve irade ve nihayetsiz bir ilim ve hikmet tayacak bir tabiat, bir kuvveti, deta bir ilh, iinde kabul etmek lzm gelir.
nce bilip yazmas, takdir etmesi. katre: damla. kudret: kuvvet, iktidar. lzm: gerekli, lzumlu. malik: sahip. manen: mana bakmndan, manaca, manev ynden. manev: manaya ait, manev ynden, soyut. matbaa: basm evi. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, varlklar. mevcut: var olan, varlk. misal: rnek. misal: yansyan, benzer. muannit: inat. muattl: ie yaramaz hle getiren. muhalt: muhaller, olmas mmkn olmayanlar. nihayetsiz: sonsuz. numune: rnek. sema: gkyz. ems: gne. ems-i Ezel: ezel gne; varlnn balangc olmayan ve her eyi nurlandran Cenab- Hak. tabi: normal, tabiatnn gerei. vcut: var olma, varlk. zahiren: d, grnte olan. zemin: yeryz. zerrat: zerreler, atomlar, molekller. zerrat- zcaciye: parlak, parlayan, ldayan zerreler. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zhayat: hayat sahibi, canl. zikir: anma.

adedince: saysnca. deta: sanki. akis: yansma. aks: akseden, yansyan basrne: grerek, bilerek. cilve: grnt, tecelli. cilve-i esma: Allahn isimlerinin varlklardaki eseri, grnts. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. der etme: yerletirme, arasna koyma. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakmne: hikmetli bir ekilde, gayeli, faydal. halk etmek: yaratmak. haric: darya ait. hasiyet: bir eye has vasf, zellik. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda, yksek bilgi. hurafe: dzme, uydurma, delile dayanmayan. hususan: bilhassa, zellikle. hkm: karar, emir, bir konu, i veya kimse hakknda verilen karar. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. idare etmek: ynetmek, bir ii yrtme, ekip evirmek. iktezatht-tabiat: tabiat gerei. iktiza: gereklilik, gerektirme. ilh: tanr, mabud. ilim: bilgi. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme ve bu karar yerine getirme gc. isnat etme: dayandrma. kinat: btn lemler, yaratlm varlklar, evren. kalem-i kader: kader kalemi, Allahn olacak hdiseleri olmadan

NC HCCET- MANYE 254 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

Bu tarz- fikir ise, kinattaki muhaltn en batl, en hurafesidir. Hlk- Kinatn sanatn mevhum, ehemmiyetsiz, uursuz bir tabiata veren insan, elbette yz defa hayvandan daha hayvan, daha uursuz olduunu gsterir.

KNC MUHAL
Eer gayet intizaml, mizanl, sanatl, hikmetli u mevcudat, nihayetsiz kadr, hakm bir zata verilmezse, belki tabiata isnat edilse, lzm gelir ki, tabiat, her bir para toprakta Avrupann umum matbaalar ve fabrikalar adedince makineleri, matbaalar bulundursun; t o para toprak, mene ve tezgh olduu hadsiz iekler ve meyvelerin yetimelerine ve tekillerine medar olabilsin. nk, iekler iin sakslk vazifesini gren bir kse toprak, iine tohumlar nbetle atlan umum ieklerin birbirinden ok ayr olan ekil ve heyetlerini tekil ve tasvir edebilir bir kabiliyeti, bilfiil grlyor. Eer Kadr-i Zlcelle verilmezse, o vakit, o ksedeki toprakta, her bir iek iin manev, ayr, tabi bir makinesi bulunmazsa, bu hl vcuda gelemez. nk tohumlar ise, nutfeler ve yumurtalar gibi, maddeleri birdir. Yani, mvellidlm, mvellidlhumuza, karbon, azotun intizamsz, ekilsiz, hamur gibi halitasndan ibaret olmakla beraber; hava, su, hararet, ziya dahi, her biri basit ve uursuz ve her eye kar sel gibi bir tarzda gittiinden, o hadsiz ieklerin tekiltlar ayr ayr ve gayet muntazam ve sanatl olarak o topraktan kmas, bilbedahe ve bizzarure iktiza ediyor ki, o ksede bulunan toprakta, manen Avrupa kadar, manev ve kk mikyasta matbaalar ve fabrikalar
adedince: saysnca. azot: havada bete drt orannda bulunan renksiz, kokusuz ve basit gaz. batl: bo, hakl ve geree uymayan. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilfiil: fiili olarak. bizzarure: zarur olarak, mecburen. ehemmiyet: nem. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan. hl: durum. Hlk- Kinat: kinatn ve onun iinde olan her eyin yaratcs, Allah. halita: karm. hararet: scaklk. heyet: yap, ekil, suret. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. hurafe: dzme, uydurma, dine, akla ve bilime aykr. ibaret: meydana gelen, oluan, mteekkil. iktiza etme: lzm gelme, gerekme. intizam: dzgnlk, nizam. isnat etme: dayandrma. kabiliyet: istidat, yetenek. kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten. Kadr-i Zlcell: byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. karbon: tabiatta elmas, linyit

maden kmr, antrasit gibi ekilsiz olarak bulunan element. kse: iniden yaplma derince anak, saks. lzm: gerekli, lzumlu. manen: mana bakmndan, manev ynden, manaca. manev: manaya ait, manev olarak, soyut. matbaa: basm evi. medar: dayanak noktas, sebep, vesile. mene: esas, kk, kaynak. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, varlklar. mevhum: evham rn olan, gerekte olmad hlde var saylan. mikyas: l. mizan: l, denge. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. muhalt: muhaller, olmas mmkn olmayanlar. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mvellidlhumuza: oksijen. mvellidlm: hidrojen. nihayetsiz: sonsuz. nutfe: dl suyu, tohum. ekil: d grn, biim. uur: bir eyi anlama, kavrama gc, idrak, bilin. uursuz: anlaysz, bilinsiz. tabi: doal, tabiatla ilgili. tarz: biim, suret. tarz- fikir: dnce tarz. tasvir: eitli ifade tarzlaryla anlatma. tekil: ekillendirme, meydana getirme, yapma. umum: btn, genel. vakit: zaman. vazife: grev. vcut: var olma, varlk. zat: azamet ve ululuk sahibi kii. ziya: k.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 255 NC HCCET- MANYE

bulunsun. T ki, bu kadar hayattar kumalar ve binler ayr ayr nakl mensucatlar dokuyabilsin. te, tabiiyyunlarn fikr-i kfrleri ne derece daire-i akldan hari saptn kyas et. Ve tabiat mucit zanneden insan suretindeki ahmak sarholar, Mtefennin ve akllyz diye dava ettikleri hlde, akl ve fenden ne kadar uzak dtklerini ve mmteni ve hibir cihetle mmkn olmayan bir hurafeyi kendilerine meslek ittihaz ettiklerini gr, gl ve tkr! E e r d e s e n : Mevcudat tabiata isnat edilse byle acip muhaller olur, imtina derecesinde mklt olur. Acaba Zat- Ehad ve Samede verildii vakit o mklt nasl kalkyor? Ve o suubetli imtina, o shuletli vcuba nasl inklp eder?
acip: alan ve hayret uyandran ey; garip. ahmak: pek aklsz, sersem, budala. bizzat: kendisi, ahsen. cihet: yn, taraf. cilve: grnme, yansma, tecelli. cilve-i iniks: yansyan grnt, yansma yoluyla grnp belirme. daire-i akl: akl dairesi, akl alan. dava etmek: iddia etmek, savunmak. derece: l. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimlere verilen genel ad; fizik, kimya, matematik. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. fikr-i kfr: kfr ve inkr fikri, imanszlk. gayet: son derece, ok. haric: darya ait, afak. hari: bir eyin d, dars. hayattar: canl, yaayan. hurafe: dzme, uydurma, dine ve akla aykr olan. imtina: imknszlk, olamay. inklp: deime, dnme. intisap: mensup olma, aidiyet, balanma, iman ile Allaha balanma. isnat etmek: dayandrmak. ittihaz etme: edinme, kabul etme. kemal-i shulet: son derece, tam bir kolaylk. kyas: karlatrma. klfet: zahmet. lzm: gerekli, lzumlu. memuriyet: memur, grevli olma hli. mensucat: dokunmu eyler, do-

E l c e v a p : Birinci Muhalde, nasl ki gnein cilve-i iniks kemal-i shuletle, klfetsiz, en kk zerrecik camitten tut, t en byk bir denizin yzne kadar feyzini ve tesirini misal gneiklerle gayet kolaylkla gsterdikleri hlde, eer gneten nispeti kesilse, o vakit her bir zerrecikte tabi ve bizzat bir gnein haric vcudu, imtina derecesinde bir suubetle olabilmesi kabul edilmek lzm gelir. yle de, her bir mevcut, dorudan doruya Zat- Ehad ve Samede verilse, vcup derecesinde bir shulet, bir kolaylkla ve bir intisap ve cilve ile, her bir mevcuda lzm olan her bir ey ona yetitirilebilir. Eer o intisap kesilse ve o memuriyet babozuklua dnse ve her bir mevcut kendi bana ve tabiata braklsa, o vakit imtina derecesinde yz bin mklt ve
kumalar. meslek: gidi, tutulan yol, metot. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mevcut: var olan, varlk. misal: yansyan, benzer. mucit: icat eden, yaratan, yoktan var eden. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. mmkn: olabilir. mmteni: mmkn olmayan, imknsz. mklt: zorluklar. mtefennin: fen bilimleri ile uraan. nak: ss. nispet: oran, ballk, ilgi. suret: biim, grn. suubet: glk, zorluk. shulet: kolaylk. tabi: tabiatla ilgili, doa gerei. tabiiyyun: tabiatlar, materyalistler, tabiata tapanlar. tesir: etki. vakit: zaman. vcup: vacip ve lzumlu olma, varl gerekli olma. vcut: var olma, varlk. zan: sanmak. Zat- Ehad ve Samed: Samed ve Ehad olan zat. Samed her ey kendisine muhta olduu hlde, kendisi hibir eye muhta olmayan zat; Ehad, bir, tek, benzersiz olan ve her bir eserini isimlerine ayna yapan Allah. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom.

NC HCCET- MANYE 256 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

suubetle, sinek gibi bir zhayatn, kinatn kk bir fihristesi olan gayet harika makine-i vcudunu icat eden, iindeki kr tabiatn, bu kinat halk ve idare edecek bir kudret ve hikmet sahibi olduunu farz etmek lzm gelir. Bu ise bir muhal deil, belki binler muhaldir. Elhsl, nasl ki Zat- Vacibl-Vcudun erik ve naziri mmteni ve muhaldir; yle de rububiyetinde ve icad- eyada bakalarnn mdahalesi, erik-i zat gibi mmteni ve muhaldir. Amma kinci Muhaldeki mklt ise: Mteaddit risalelerde ispat edildii gibi, eer btn eya Vahid-i Ehade verilse, btn eya bir tek ey gibi shuletli ve kolay olur. Eer esbaba ve tabiata verilse, bir tek ey umum eya kadar mkltl olduu, mteaddit ve kat brhanlarla ispat edilmi. Bir brhann hulsas udur ki: Nasl ki bir adam, bir padiaha askerlik veya memuriyet cihetiyle intisap etse, o memur ve o asker, o intisap kuvvetiyle, yz bin defa kuvvet-i ahsiyesinden fazla ilere medar olabilir. Ve padiah namna, bazen bir ah esir eder. nk grd ilerin ve yapt eserlerin cihazatn ve kuvvetini kendi tamyor ve tamaya mecbur olmuyor. O intisap mnasebetiyle, padiahn hazineleri ve arkasndaki nokta-i istinad olan ordu, o kuvveti, o cihazat tayor. Demek grd iler, ahane olarak bir padiahn ii gibi ve gsterdii eserler bir ordu eseri misill harika olabilir.
brhan: delil, hccet, kant. cihazat: cihazlar, aletler, azalar. cihet: yn, taraf, sebep. elhsl: zet, sonu olarak. esbap: nedenler, sebepler. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu rn. esir: tutsak. farz etmek: saymak, yle kabul etmek. fihriste: zet. gayet: son derece, ok. halk etme: yaratma, vcuda getirme. harika: hayret uyandran, eksiksiz, mkemmel. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. hulsa: ksaca, zet. icad- eya: eyann vcuda getirilmesi. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. idare: ynetme, bir ii yrtme, ekip evirme. intisap: mensup olma, balanma. ispat: doruyu delil gstererek meydana koyma. ispat: doruyu delil gstererek meydana koyma. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kat: kesin. kudret: kuvvet, iktidar. kuvvet-i ahsiye: ahsa ait kuvvet, ahsn kendi kuvveti. lzm: gerekli, lzumlu. makine-i vcut: kinatn kk bir misali olan vcut ma-

kinesi. mecbur: zorunluluk. medar: dayanak noktas, sebep, vesile. memuriyet: memurluk, grevli olma. misill: gibi, benzeri. muhal: imknsz, olabilmesi, bulunabilmesi dnlemeyen. mdahale: karma. mmteni: olamaz, mmkn olmayan, imknsz. mnasebet: ilgi, vesile. mklt: zorluklar, glkler. mteaddit: bir ok, eitli. namna: adna. nazir: benzer olan. nokta-i istinat: dayanak noktas, gvenme ve itimat noktas. rububiyet: rablk, Allahn btn varlk lemlerin kuatan egemenlii, yaratcl, idare ve terbiye etmesi. suubet: glk, zorluk. shulet: kolaylk. ah: bir yere hkim olan, sahip. ahane: mkemmel, grkemli. erik: ortak. erik-i zat: eyann icadnda dorudan Allaha ortak olma, yaratmada iddia edilen aslsz ortaklk. umum: btn, genel. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah (c.c.). Zat-i Vacibl-Vcud: varl ve vcudu vacip olan, var olmak iin hi bir sebebe muhta olmayan Allah. zhayat: hayat sahibi, canl.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 257 NC HCCET- MANYE

Nasl ki karnca o memuriyet cihetiyle Firavunun sarayn harap ediyor. Sinek o intisapla Nemrutu gebertiyor. Ve o intisapla, buday tanesi gibi bir am ekirdei, koca am aacnn btn cihazatn yetitiriyor. (HAYE) Eer o intisap kesilse, o memuriyetten terhis edilse, yapaca ilerin cihazatn ve kuvvetini, belinde ve bileinde tamaya mecburdur. O vakit, o kck bileindeki kuvvet miktarnca ve belindeki cephane adedince i grebilir. Evvelki vaziyette gayet kolaylkla grd ileri bu vaziyette ondan istenilse, elbette bileinde bir ordu kuvvetini ve belinde bir padiahn cihazat- harbiye fabrikasn yklemek lzm gelir ki, gldrmek iin acip hurafeleri ve masallar hikye eden maskaralar dahi bu hayalden utanyorlar. Elhsl, Vacibl-Vcuda her mevcudu vermek, vcup derecesinde bir shuleti var. Ve tabiata icat cihetinde vermek, imtina derecesinde mkl ve haric-i daire-i akliyedir.

NC MUHAL
acip: alan ve hayret uyandran ey; garip. adedince: saysnca. azalar: organlar, paralar. beyan etmek: aklamak, izah etmek. cephane: savunma, direnme gc, silhlk. cihazat: cihazlar, aletler. cihazat- harbiye: sava aletleri, harp tehizat. cihet: yn, taraf. elhsl: zetle, sonu olarak. harap etme: ykma, viran etme, alt st etme. haric-i daire-i akliye: akl dairesinin d, mantk kurallarna ters den. harika: mkemmel, kusursuz. haiye: dipnot. hilkat: yaratl. hurafe: dzme, uydurma, dine ve akla aykr olan. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. iktidar: g, kuvvet. iktiza etme: gerektirme, icap etme. imtina: imknszlk, olamay. intisap: mensup olma, balanma. izah etmek: aklama yapmak. kader: Allahn her eyi nceden bilip takdir etmesi, plnlamas.

Bu Muhali izah edecek, baz risalelerde beyan edilen iki misal:

HAYE: Evet, eer o intisap olsa, o ekirdek, kader-i lhden bir emir alr, o harika ilere mazhar olur. Eer o intisap kesilse, o ekirdein hilkati, koca am aacnn hilkatinden daha ziyade cihazat ve iktidar ve sanat iktiza eder. nk, dadaki, kudret eseri olan mcessem am aacnn, btn azalar ve cihazatyla, o ekirdekteki kader eseri olan manev aata mevcut bulunmas lzm gelir. nk o koca aacn fabrikas o ekirdektir. indeki kader aa, kudretle harite tezahr eder, cisman am aac olur.
kader-i lh: lh kader, Allahn btn varlklarn ve olaylarn yerini ve zamann bilmesi, yazmas, belirlemesi. kader: kadere ait olan, kaderle belirlenen. kudret eseri: lh g kuvvet eseri olan sanatl varlklar. lzm: gerekli, lzumlu. manev: manev ynden, manaca, soyut. masal: doa st, olaan d olaylar anlatan hikye, bo ve yalan sz. maskara: herkesi kendine gldren, soytar. mazhar olmak: iyi bir eye ermek, ulamak. mecbur: zorunda kalma. memuriyet: memurluk, grevli. mevcut: var olan, varlk. misal: rnek, temsil. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. mcessem: cisim durumunda olan, somut, madd.. mkl: zor, g. saray: kk, byk yap. shulet: kolaylk. terhis: serbest brakma. tezahr etme: ortaya kma, belirme, grnme. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan; varl bakasnn varlna bal deil, kendinden olup ezel ve ebed olan Allah (c.c.). vaziyet: durum. vcup: vacip ve lzumlu olma. ziyade: fazla, ok.

NC HCCET- MANYE 258 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

Birinci Misal: Btn sr- medeniyetle tekmil ve tezyin edilmi, hl bir sahrada kurulmu, yaplm bir saraya gayet vah bir adam girmi, iine bakm. Binler muntazam sanatl eyay grm. Vahetinden, ahmaklndan, Hariten kimse mdahale etmeyip, o saray iinde o eyadan birisi o saray mtemiltyla beraber yapmtr diye taharriye balyor. Hangi eye bakyor, o vahetli akl dahi kabil grmyor ki, o ey bunlar yapsn. Sonra, o sarayn tekilt programn ve mevcudat fihristesini ve idare kanunlar iinde yazl olan bir defteri grr. endan, elsiz ve gzsz ve ekisiz olan o defter dahi, sair iindeki eyler gibi, hibir kabiliyeti yoktur ki, o saray tekil ve tezyin etsin. Fakat muztar kalarak, bilmecburiye, eya-i ahere nispeten, kavanin-i ilmiyenin bir nvan olmak cihetiyle, o sarayn mecmuuna bu defteri mnasebettar grdnden, te bu defterdir ki, o saray tekil, tanzim ve tezyin edip bu eyay yapm, takm, yerletirmi diyerek, vahetini ahmaklarn, sarholarn hezeyanna evirmi. te, aynen bu misal gibi, hadsiz derecede misaldeki saraydan daha muntazam, daha mkemmel ve btn etraf mucizne hikmetle dolu u saray- lemin iine, inkr- ulhiyete giden tabiiyyun fikrini tayan vah bir insan girer. Daire-i mmkinat haricinde olan Zat- Vacibl-Vcudun eser-i sanat olduunu dnmeyerek ve Ondan iraz ederek, daire-i mmkinat iinde, kader-i lhnin yazar bozar bir levhas hkmnde ve kudret-i lhiyenin kavanin-i icraatna tebeddl ve tagayyr eden
ahmak: pek aklsz, sersem, budala. sr- medeniyet: medeniyet eserleri. aynen: tpk tpksna, olduu gibi. bilmecburiye: mecburiyetle, zorunlu olarak. cihet: yn, taraf. endan: geri, her ne kadar. daire-i mmkinat: kinat, imkn lemi, yaratlanlarn oluturduu lem. eser-i sanat: sanat eseri, sanat deeri olan eser. eya-i aher: dier eyalar. fihriste: zet. gayet: son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hl: tenha, bo, ssz. haricinde: dnda, bir eyin d. hezeyan: samalama, bo konuma. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. hkmnde: deerinde, yerinde. idare: ynetme, bir ii yrtme, ekip evirme. inkr- ulhiyet: Allahn varln reddederek yokluunu kabul ve iddia etme. iraz: yz evirme. kabil: olabilir, mmkn, ihtimal dairesinde. kabiliyet: istidat, yetenek. kader-i lh: lh kader, Allahn kader kanunu. kanun: kural, yasa, prensip. kavanin-i icraat: ileri yrtrken uygulanan kanunlar.

kavanin-i ilmiye: ilmin kanunlar, ilimle ilgili kanunlar. kudret-i lhye: Allahn kudreti, Allahn kudretiyle yapt iler, fiiller, tasarruflar. levha: tablo, resim. mecmu: toplam. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. misal: rnek, temsil. mucizne: mucizeli bir ekilde. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. muztar: aresiz, zorunluluk. mdahale etme: karma. mkemmel: kemal bulmu, kmil, tam. mnasebettar: ilgili, alkal. mtemilt: bir yapda ayr ayr ilevi bulunan, blmler, iindekiler. nispeten: kyaslayarak, nispetle. program: tasar, pln, proje. sahra: geni ve susuz arazi, l. sair: dier, baka. saray: kk, byk yap. saray- lem: lem saray, dnya saray. tabiiyyun: tabiatlar, her eyin tabiatn etkisiyle meydana geldiini iddia edenler. tagayyr: deime, bakalama. taharri: aratrma, inceleme, tahkik etme. tanzim: dzenleme. tebeddl: bakalama, deime. tekmil: tamamlama, mkemmelletirme. tekil etmek: ekillendirmek, meydana getirmek. tekil: ekillendirme, meydana getirme. tekilt: meydana gelme, oluma, kurulu. tezyin etmek: sslemek. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. nvan: isim, sft. vahet: yabanlik, vahlik. vah: yaban; ilkel, yabanc. Zat- Vacibl-Vcud: varl mutlaka gerekli olan, var olmak iin hi bir sebebe ihtiyac olmayan zat, Allah.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 259 NC HCCET- MANYE

bir defteri olabilen ve pek yanl ve hata olarak tabiat nam verilen bir mecmua-i kavanin-i dt- lhiye ve bir fihriste-i sanat- Rabbaniyeyi grr. Ve der ki: Madem bu eya bir sebep ister. Hibir eyin bu defter gibi mnasebeti grnmyor. endan hibir cihetle akl kabul etmez ki, gzsz, uursuz, kudretsiz bu defter, rububiyet-i mutlakann ii olan ve hadsiz bir kudreti iktiza eden icad yapamaz. Fakat madem Sni-i Kadimi kabul etmiyorum; yle ise, en mnasibi, Bu defter bunu yapm ve yapar diyeceim der. Biz de deriz: Ey ahmakul-humakadan tahammuk etmi sarho ahmak! Ban tabiat bataklndan kar, arkana bak. Zerrattan seyyarata kadar btn mevcudat, ayr ayr lisanlarla ahadet ettikleri ve parmaklaryla iaret ettikleri bir Sni-i Zlcelli gr. Ve o saray yapan ve o defterde sarayn programn yazan Nakka- Ezelnin cilvesini mahede et, fermanna bak, Kurnn dinle, o hezeyanlardan kurtul! kinci Misal: Gayet vah bir adam, muhteem bir kla dairesine girer. Gayet muntazam bir ordunun umum, beraber talimlerini, muntazam hareketlerini grr. Bir neferin hareketiyle bir tabur, bir alay, bir frka kalkar, oturur, gider. Bir Ate! emriyle ate ettiklerini mahede eder. Onun kaba, vah akl, bir kumandann, devletin nizamatyla ve kanun- padiah ile o kumandann emrini, kumandasn anlamayp inkr ettiinden, o askerlerin iplerle birbiriyle bal olduklarn tahayyl eder. O hayal ip ne kadar harikal bir ip olduunu dnp, hayrette kalr.
muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mnasebet: ilgi, vesile, ba. mnasip: uygun. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. Nakka- Ezel: ezel nakka; her eyi zatna has olarak nak nak ileyen, evveli olmayan Allah (c.c.). nam: ad, isim. nefer: er. nizamat: dzenler, dzenlilik. program: belirli artlara gre yapm n grlen ilerin btn, tasar, pln. rububiyet-i mutlaka: Allahn her eyi kuatan ve emri altnda bulunduran egemenlii, kaytsz artsz terbiye edicilii. Sni-i Kadim: kudreti yani gc sonsuz olan sanatkr, Allah. Sni-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi, her eyi sanatla yaratan Allah. seyyarat: gezegenler. ahadet: ahitlik. uur: bir eyi anlama ve kavrama gc, bilin. tabur: alaydan kk asker birlik. tahammuk etmek: aklsz biri gibi davranmak. tahayyl: hayalinde canlandrma. talim: retme, yetitirme, eitme. umum: genel. vah: yaban, ilkel. zerrat: zerreler, atomlar.

ahmak: pek aklsz, sersem, budala. ahmakul-humaka: dncesizlerin en dncesizi. cihet: yn, taraf. cilve: grnt, yansma, tecelli. endan: geri, her ne kadar. emir: buyruk. ferman: emir, buyruk. fihriste-i sanat-i Rabbaniye: her eyi terbiye ve idare eden Allahn sanatnn fihristesi, zeti. frka: tmen. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. harika: olaanst, hayret uyandran mkemmellik. hayal: hayalle ilgili, gerek olmayan. hezeyan: samalama. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. iktiza: lzm gelme, gerekme. inkr: reddetme, tanmama, kabul ve tasdik etmeme. iaret: gsterme, bildirme. kanun- padiah: padiahlk kanunu. kudret: kuvvet, iktidar. kumanda: askeri idare etme, ynetme. kumandan: komutan. lisan: dil. mecmua-i kavanin-i dt- lh: Allahn detlerini yani evrende neyi nasl yaptn ifade eden kanunlarn bir arada bulunduu yer, yanllkla (tabiat) denilen lh kanunlar topluluu. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. misal: rnek.

NC HCCET- MANYE 260 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

Sonra gider, Ayasofya gibi gayet muazzam bir camie, Cuma gnnde dahil olur. O cemaat-i Mslimnin, bir adamn sesiyle kalkar, eilir, secde eder, oturduklarn mahede eder. Manev ve semav kanunlarn mecmuundan ibaret olan eriat ve eriat Sahibinin emirlerinden gelen manev dsturlarn anlamadndan, o cemaatin madd iplerle balandn ve o acip ipler onlar esir edip oynattn tahayyl ederek, en vah, insan suretindeki canavar hayvanlar dahi gldrecek derecede maskaral bir fikirle kar, gider. te, ayn bu misal gibi, Sultan- Ezel ve Ebedin hadsiz cnudunun muhteem bir klas olan u leme ve o Mabud- Ezelnin muntazam bir mescidi olan u kinata, mahz- vahet olan inkrl fikr-i tabiat tayan bir mnkir giriyor. O Sultan- Ezelnin hikmetinden gelen nizamat- kinatn manev kanunlarn birer madd madde tasavvur ederek ve saltanat- rububiyetin kavanin-i itibariyesi ve o Mabud- Ezelnin eriat- ftriye-i kbrasnn, manev ve yalnz vcud-i ilmsi bulunan ahkmlarn ve dsturlarn, birer mevcud-i haric ve madd birer madde tahayyl ederek, kudret-i lhiyenin yerine, o ilim ve kelmdan gelen ve yalnz vcud-i ilmsi bulunan o kanunlar ikame etmek ve ellerine icat vermek, sonra da onlara tabiat namn takmak ve yalnz bir cilve-i kudret-i Rabbaniye olan kuvveti, kudret ve mstakil bir kadr telkki etmek, misaldeki vahden bin defa aa bir vahettir.
acip: alan ve hayret uyandran ey; garip. ahkm: emirler, hkmler, buyruklar. lem: dnya, cihan. cemaat: bir imama uyup namaz klan Mslmanlar topluluu. cemaat-i Mslimn: Mslman topluluu, Mslman cemaati. cilve-i kudret-i Rabbaniye: Rabban kudret ve iradenin yansmas, grnmesi. cnud: askerler. dahil olmak: katlmak. dstur: kanun, kural, esas. emir: buyruk. esir: tutsak. fikr-i tabiat: her eyi tabiat yapyor fikri, dncesi. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. ibaret: meydana gelen, oluan. icat: yaratclk, yaratma. ikame etme: yerine koyma. ilim: bilgi. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama. kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kanun: yasa, kural. kavanin-i itibariye: grnmeyen, varl neticelerinden anlalan kanunlar. kelm: Allahn konuma sft, zellii.

kla: askerlerin topluca barnd byk yap. kudret-i lhye: Allahn kudreti, Allahn kudretiyle yapt iler, fiiller, tasarruflar. Mabud- Ezel: varlnn balangc olmayan ve ibadete lyk olan Allah. madd: madde ile alkal, cisimle ilgili. mahz- vahet: vahetin t kendisi, korkun ilkellik. manev: manaya ait, madd olmayan, soyut. mecmu: toplam. mevcud-i haric: vcudu belli ve mahhas olan. muazzam: ok byk, grkemli. muhteem: ihtiaml, hametli, grkemli. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mnkir: inkr eden, reddeden. mstakil: bamsz, bal bana. mahede: bir eyi gzle grme, seyretme. nam takmak: adlandrmak, isim vermek. nizamat- kinat: kinattaki dzenler, nizamlar. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. secde: ba eme; namazda, alnla beraber burnu yere koyma eklindeki ibadet hli. semav: Allah tarafndan olan, lh. Sultan- Ezel ve Ebed: zaman ve meknla kaytl olmad hlde, btn zamanlar ve meknlar tasarrufu altnda olan Allah. Sultan- Ezel: ezel sultan; kudret, kuvvet ve hkmranlnn balangc olmayan Allah. suret: biim, tarz. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. eriat- ftriye-i kbra: Allahn tabiata koyduu byk kanun. tahayyl: hayalde, zihinde canlandrma. tasavvur etmek: bir eyi dnmek, tasarlamak. telkki etmek: anlamak, kabul etmek. vahet: vahlik, ilkellik. vah: yaban, ilkel. vcud-i ilm: varl ilim yoluyla sabit olan. zkudret: kudretli, g, kuvvet sahibi.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 261 NC HCCET- MANYE

ciz: zayf, gsz. ahkm: hkmler, kanunlar. arz: yer, dnya. ayet: Kurnn her bir cmlesi. bedahet: ak, aklk. bare: aresiz, zavall. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bizzarure: zorunlu olarak, mecburen. butlan: batl, geersizlik, hkmszlk. cihazat: cihazlar, aletler, azalar. cihet: yn, taraf. dest-i kudret: kudret eli, Allahn ezel gcnn kuvvet eli. elhsl: zetle, sonu olarak. esbapperest: her eyi bir sebebe balayarak Allahn her eyin yaratcs olduunu inkr eden. fail: ii yapan, fiili ileyen, yapan, tesir eden. ftr: yaratan, yaratc. ftrat: yaratl, tabiat, miza. hakikat: gerek, doru. hakikat-i hariciye: d lemde var olan, gzle grlen gerek. hkim: her eye hkmeden, her eyi hkm altnda tutan, kanun uygulayan. hlk: yaratc. halk etmek: yaratmak. h: asla. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. ispat: kantlama. kabza-i tasarruf: idare eli, tasarrufu altnda olma. kadr: g, kudret sahibi olan. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kat: kesin. kudret: g, kuvvet, iktidar. mahlk: halk edilmi, yaratlm. masnu: sanatla yaplm. mastar: bir eyin kt yer, kaynak, temel. mevcudat: varlklar, yaratlmlar. mevcut: var olan, varlk. mevhum: evham rn olan, gerekte olmad hlde var saylan. mistar: her hangi bir eyin kaynandan kmasna yarayan alet. muhal: imknsz, olabilmesi dnlemeyen. mnfail: tesir ile harekete geen, yaplan fiilden etkilenen. msebbep: sebep olunarak meydana getirilen. nakka: nak ii ustas. perde-i izzet: izzet, yani stnlk, deerlilik, saygnlk perdesi. rububiyet: lh terbiye, Allahn btn varlklar eksik bir hlden mkemmel bir hle doru gtrmesi, bu esnada her trl ihtiya-

Elhsl, tabiiyyunlarn, mevhum ve hakikatsiz, tabiat dedikleri ey, olsa olsa ve hakikat-i hariciye sahibi ise, ancak bir sanat olabilir, sni olamaz. Bir naktr, nakka olamaz. Ahkmdr, hkim olamaz. Bir eriat- ftriyedir, ari olamaz. Mahlk bir perde-i izzettir, hlk olamaz. Mnfail bir ftrattr, ftr bir fail olamaz. Kanundur, kudret deildir, kadr olamaz. Mistardr, mastar olamaz. Elhsl: Madem mevcudat var. Madem On Altnc Notann banda denildii gibi, mevcudun vcuduna, taksim-i akl ile, drt yoldan baka yol tahayyl edilmez. O drt cihetten nn her birinin zahir muhallerle butlan kat bir surette ispat edildi. Elbette, bizzarure ve bilbedahe, drdnc yol olan vahdet yolu, kat bir surette ispat olunuyor. O drdnc yol ise, bataki
1

hesiz, bedahet derecesinde, Zat- Vacibl-Vcudun ulhiyetini ve her ey dorudan doruya dest-i kudretinden ktn ve semavat ve arz kabza-i tasarrufunda bulunduunu gsteriyor. Ey esbapperest ve tabiata tapan bare adam! Madem her eyin tabiat, her ey gibi mahlktur; nk sanatldr ve yeni oluyor. Hem her msebbep gibi, zahir sebebi dahi masnuudur. Ve madem her eyin vcudu pek ok cihazat ve aletlere muhtatr. O hlde, o tabiat icat eden ve o sebebi halk eden bir Kadr-i Mutlak var. Ve o Kadr-i Mutlakn ne ihtiyac var ki, ciz vesaiti rububiyetine ve icadna terik etsin? H! Belki dorudan doruya,
1. Gkleri ve yeri yoktan var eden Allah hakknda phe olur mu? (brahim Suresi: 10.) larn vermesi, tehlikelerden korumas ve onlar emrine itaat ettirmesi. sni: sanatl yapan, ileyen. semavat: semalar, gkler. suret: biim, tarz. ari: eriat koyan, kanun koyucu. ek: phe. eriat- ftriye: Allahn yaratla koyduu, kinatta dzeni ve ahengi salayan, btn varlklarn uymak zorunda olduu kanun ve kurallarn tamam. tabiiyyun: tabiatlar, materyalistler, tabiata tapanlar. tahayyl etmek: hayal etmek, dnmek. taksim-i akl: akl ve fikir yrtlebilecek yollar, blmler, ksmlar. terik etmek: ortak etmek. ulhiyet: ilhlk, ibadet edilmeye lyk olan yegne mabud btn varlklar yaratan Allahtr diye ifade edilen hakikat. vahdet: birlik, teklik. vesait: vastalar, aralar. zahir: ak, grnen. zahir: ak, d grnteki. Zat- Vacibl-Vcud: varl mutlaka gerekli olan, var olmak iin hi bir sebebe muhta olmayan zat, Allah.

VrQrGh pGn'sdG ppWna nT $G nG ayeti, eksiz ve pp n n p w

NC HCCET- MANYE 262 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

msebbebi sebep ile beraber halk ederek, cilve-i esmasn ve hikmetini gstermek iin, bir tertip ve tanzim ile zahir bir sebebiyet, bir mukarenet vermekle, eyadaki zahir kusurlara, merhametsizliklere ve noksaniyetlere merci olmak iin, esbap ve tabiat dest-i kudretine perde etmi, izzetini o suretle muhafaza etmi. Acaba bir saati, saatin arklarn yapsn, sonra saati arklarla tertip edip tanzim etsin, daha m kolaydr? Yoksa harika bir makineyi o arklar iinde yapsn, sonra saatin yaplmasn o makinenin camit ellerine versin, t saati yapsn, daha m kolaydr? Acaba imkn haricinde deil midir? Haydi, o insafsz aklnla sen syle, sen hkim ol. Veyahut bir ktip mrekkep, kalem, kd getirdi. Onunla kendi bizzat o kitab yazsa daha m kolaydr? Yoksa o kt, mrekkep, kalem iinde, o kitaptan daha sanatl, daha zahmetli, yalnz o tek kitaba mahsus olarak bir yaz makinesi icat etsin, sonra o uursuz makineye Haydi, sen yaz desin de kendi karmasn, daha m kolaydr? Acaba yz defa yazdan daha mkl deil midir? E e r d e s e n : Evet, bir kitab yazan makinenin icad o kitaptan yz defa daha mkldr. Fakat o makine, ayn kitabn birok nshalarn yazmasna vasta olmak cihetiyle, belki bir kolaylk var. E l c e v a p : Nakka- Ezel, hadsiz kudretiyle, nihayetsiz cilve-i esmasn her vakit tazelendirmekle ayr ayr ekilde gstermek iin, eyadaki teahhuslar ve husus
camit: ruhsuz, sert, cansz. cihetiyle: ynyle, tarafyla. cilve-i esma: Allahn isimlerinin varlklardaki eseri, grnts. ark: bir eksenin dndrd tekerlek biimindeki makine paras. dest-i kudret: kudret eli, Allahn ezel gcnn eli. esbap: nedenler, sebepler. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkim: yarg, bir konuda karar veren. halk etmek: yaratmak. hari: bir eyin d. harika: olaanst, mkemmel. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. husus: bir kiiye has olan, zel. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. imkn: mmkn olma, olabilirlik. izzet: deer, itibar, eref, stnlk. ktip: yazan, yazc. kudret: kuvvet, iktidar. kusur: eksiklik, noksan, zr. merci: bavurulacak yer, kaynak. merhamet: acmak, efkat gstermek. muhafaza: koruma. mukarenet: bitiiklik. msebbep: sebep olunarak meydana getirilen, sonu. mkl: zor, g. Nakka- Ezel: ezel nakka; her eyi zatna has olarak nak nak ileyen, evveli olmayan Allah. nihayetsiz: sonsuz. noksaniyet: eksiklik, noksanlk. nsha: birbirinin ayn olan yazl metinlerden her biri, kopya. perde: rt, engel. sebebiyet: sebep olma, gerektirme. suret: biim, tarz. uur: bir eyi anlama, kavrama gc, bilin. tanzim: dzenleme. tertip: dzene koyma, dzen. teahhus: belirlenme, madd yapya sahip olma, cisimlenme. vakit: zaman. vasta olmak: arac olmak. zahir: di grnteki. zahmet: sknt, eziyet, meakkat.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 263 NC HCCET- MANYE

simalar yle bir surette halk etmitir ki, hibir mektub-i Samedan ve hibir kitab- Rabban, dier kitaplarn ayn aynna olamyor. Alkllihl, ayr manalar ifade etmek iin, ayr bir simas bulunacak. Eer gzn varsa, insann simasna bak, gr ki: Zaman- demden imdiye kadar, belki ebede kadar, bu kk simada, aza-i esasde ittifakla beraber, her bir sima, umum simalara nispeten, her birisine kar birer almet-i farikas var olduu katiyen sabittir. Bunun iin, her bir sima ayr bir kitaptr. Yalnz sanatn tanzimi iin ayr bir yaz takm ve ayr bir tertip ve telif ister. Ve maddelerini hem getirmek, hem yerletirmek ve hem de vcuda lzm olan her eyi der etmek iin, btn btn baka bir tezgh ister.
aktr- lem: lemin her taraf, lemin drt bir yan. alkllihl: her hl ve durumda. almet-i farika: farkllk belirtisi. z-i esas: esas, temel organlar. cisim: beden, madde. der etmek: yerletirmek. ebed: sonu olmayan gelecek zaman. esbap: nedenler, sebepler. farz: saymak, yle kabul etmek. farz- muhal: imknsz farz etme, olmayacak bir eyi olacakm gibi dnme. halk etmek: yaratmak. harekt: hareketler, hller. has: zel olan, mahsus. hikmetiyle: ilmiyle lh gaye ve faydalar gzeterek. hurafe: dzme, uydurma dine ve akla aykr. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. ifade etmek: aklamak, anlatmak. ihtimal: mmkn, olabilirlik. intizam: dzgnlk, tertipli olma. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme ve bu karar yerine getirme gc. ittifak: birleme, birlik. Kadr-i Klli ey: her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi olan Allah. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. katiyen: kesin olarak.

Haydi, farz- muhal olarak, tabiata bir matbaa nazaryla baktk. Fakat bir matbaaya ait olan tanzim ve basmak, yani, muayyen intizamn kalba sokmaktan baka, o tanzimin icadndan, icatlar yz derece daha mkl bir zhayatn cismindeki maddeleri aktr- lemden mizan- mahsusla ve has bir intizamla icat etmek ve getirmek ve matbaa eline vermek iin, yine o matbaay icat eden Kadr-i Mutlakn kudret ve iradesine muhtatr. Demek bu matbaalk ihtimali ve farz, btn btn manasz bir hurafedir. te bu saat ve kitap misalleri gibi, Sni-i Zlcell, Kadr-i Klli ey, esbab halk etmi, msebbebat da halk ediyor. Hikmetiyle, msebbebat esbaba balyor. Kinatn harektnn tanzimine dair kavanin-i detullahtan
kavanin-i detullah: detullah kanunlar, kinatta ileyen lh kanunlar, yaratl kanunlar. kitab- Rabban: lh kitap, Cenab- Hakka ait her ey. kudret: kuvvet, iktidar. lzm: gerekli, lzumlu. mana: anlam. matbaa: basm evi. mektub-i Samedan: bir mektuba benzeyen varlklarn Allah tarafndan noksansz yaratlmas. misal: rnek, temsil. mizan- mahsus: hassas terazi, zel l. muayyen: belirli. muhta: ihtiyac olan. msebbebat: bir sebeple meydana kanlar, neticeler. mkl: zor, g. nazar: bak. nispeten: nispetle, oranla, kyaslayarak. sabit: ispat edilmi, ispatlanm. Sni-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi, her eyi sanatla yaratan Allah. sima: yz, ehre. suret: biim, tarz, ekil. tanzim: sraya koyma, dzenleme. telif: yazma, kaleme alp dzenleme. tertip: dzene koyma, dzen. umum: btn. vcut: varlk. zaman- Adem: Hz. Adem zaman, insanln ilk devresi. zhayat: hayat sahibi.

NC HCCET- MANYE 264 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

ibaret olan eriat- ftriye-i kbra-i lhiyenin bir cilvesini ve eyadaki o cilvesine yalnz bir yine ve bir makes olan tabiat- eyay, iradesiyle tayin etmitir. Ve o tabiatn vcud-i haricye mazhar olan vechini, kudretiyle icat etmi ve eyay o tabiat zerinde halk etmi, birbirine mez etmi. Acaba gayet derecede makul ve hadsiz brhanlarn neticesi olan bu hakikatin kabul m daha kolaydr? Acaba vcup derecesinde lzm deil midir? Yoksa camit, uursuz, mahlk, masnu, basit olan o sebep ve tabiat dediiniz maddelere, her bir eyin vcuduna lzm hadsiz cihazat ve alt verip hakmne, basrne olan ileri kendi kendilerine yaptrmak m daha kolaydr? Acaba imtina derecesinde imkn haricinde deil midir? Senin o insafsz aklnn insafna havale ediyoruz. Mnkir ve tabiatperest diyor ki: Madem beni insafa davet ediyorsun. Ben de diyorum ki: imdiye kadar yanl gittiimiz yol hem yz derece muhal, hem gayet zararl ve nihayet derecede irkin bir meslek olduunu itiraf ediyorum. Sabk tahkikatnzdan, zerre miktar uuru bulunan anlayacak ki, esbaba, tabiata icat vermek mmtenidir, muhaldir. Ve her eyi dorudan doruya Vacibl-Vcuda vermek vaciptir, zarurdir. rum. Yalnz bir phem var: Cenab- Hakkn Hlk olduunu kabul ediyorum. Fakat baz cz esbabn ehemmiyetsiz eylerde icada mdahaleleri ve bir para methsena
1. man nimetinden dolay Allaha hamd olsun.
1

pnprGnY ! rnrdnG n o

deyip iman ediyo-

alt: aletler, vastalar. yine: ayna. basrne: grerek, bilerek, basiret sahibine yakr ekilde. brhan: delil, hccet, kant. camit: ruhsuz, sert, cansz. Cenab- Hak: hakkn t kendisi olan byklk ve eref sahibi yce Allah. cihazat: cihazlar, aletler, aza-

lar. cilve: grnt, tecelli, yansma. cz: kk. davet: arma. ehemmiyet: nem. esbap: nedenler, sebepler. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, doru. hakmne: hikmetli, faydal

bir ekilde. Hlk: her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. halk etmek: yaratmak. havale etmek: gndermek, bir iin yaplmas iin bakasna yollamak. ibaret: meydana gelen, oluan. icat etmek: vcuda getirmek, yaratma.

icat vermek: yaratma gc olduunu dnmek. icat: var etme, yaratma. iman: inanma, itikat. imkn haricinde: olmas mmkn olmayan. imtina: imknszlk, olamay. insafsz: haksz, adalete uygun davranmayan. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme ve bu karar yerine getirme gc. itiraf etmek: gerei gizlemekten vazgeip sylemek, aklamak, bildirmek. kudret: kuvvet, iktidar. mahlk: Allah tarafndan yaratlm. makes: akseden yer, yansma yeri. makul: akla uygun. masnu: sanatla yaplm olan. mazhar: sahip, bir eyin grnd yer. meslek: gidi, tutulan yol. methsena: methedip vmek, yceltme. mez etme: katma, kartrma. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen. mdahale: karma. mmteni: olamaz, imknsz. mnkir: Allaha inanmayan, inkr eden, kabul etmeyen. nihayet: son derece. nimet: ikram, ltuf, ba. sabk: nceki, geen, gemi. eriat- ftriye-i kbra-i lhye: Cenab- Hakkn btn kinat kuatan byk yaratl kanunlar. uur: insanda bir eyi anlama, kavrama gc idrak, bilin. tabiat- eya: eyann mahiyeti, tabiat, karakteri. tabiatperest: her eyin, varlklarn ve olaylarn faili olarak tabiat kabul eden, Allaha inanmayan, tabiat. tahkikat: aratrmalar, soruturmalar. tayin etmek: belirlemek. Vacibl-Vcud: varl zorunlu ve gerekli olan; varl bakasnn varlna bal olmayan Allah. vacip: art, zorunluluk. vechi: yz. vcud-i haricye: vcudu ve varl ortaya kan, bilinen. vcup: vacip ve gerekli olma. vcut: varlk. zarur: mecbur, zorunlu. zerre: pek ufak para.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 265 NC HCCET- MANYE

kazanmalar, saltanat- rububiyetine ne zarar verir? Saltanatna noksaniyet gelir mi?

acip: alan ve hayret uyandran ey; benzeri grlmeyen; garip. ciz: zayf, gsz. amiriyet: amirlik, yneticilik. amiriyet-i mutlaka: snrsz ve tam emredicilik, yneticilik. cziyat: ehemmiyetsiz, deersiz, ufak tefek eyler. daire-i hkimiyet: hkimiyet sahas. dindar: dininin emirlerini yerine getiren, mtedeyyin. edna: en aa, baya. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin grnmesi. esas: asl, temel. esbap: nedenler, sebepler. evlt: veletler, ocuklar. gayet: son derece, ok. hkim: her eye hkmeden, her eyi hkm altnda tutan. hkimiyet: hkim olu, hkmedi, hkimlik. hkimiyet-i mutlaka: mutlak hkimiyet, snrsz kaytsz bamszlk. halife: Mslmanlarn din reisi, bakan. hercmer: karmakark, darmadank. hkmetme: hkim olma, egemenlii altnda bulundurma. iktiza: lzm gelme, gerekme. ispat: doruyu delil gstererek meydana koyma. istina-i mutlak: Allahn sonsuz zenginlie sahip olmas, hi bir eye muhta olmamas. istiklliyet: hr ve zel olma, bamszlk. istiklliyet-i mutlaka: kesin ve snrsz bir bamszlk. itirak: ortak. kadiriyet-i mutlaka: Cenab- Hakkn gcnn her eye mutlak manada stnl. kanun: yasa, kural. kat: kesin. katl: ldrme, katletme. kyas etmek: karlatrmak. Mabud- Mutlak: mutlak ibadet edilecek ve ibadet edilmeye lyk olan Allah. masum: susuz, gnahsz. memur: emir ile hareket eden. men etme: mni olma, engelleme. men-i itirak: ortakl kabul etmemek. merci olmak: bavurulacak yer, merkez, kaynak. muavenete muhta: yardma ih-

E l c e v a p : Baz risalelerde gayet kat ispat ettiimiz gibi, hkimiyetin eni, mdahaleyi reddetmektir. Hatta, en edna bir hkim, bir memur, daire-i hkimiyetinde olunun mdahalesini kabul etmiyor. Hatta, hkimiyetine mdahale tevehhmyle, baz dindar padiahlar, halife olduklar hlde masum evltlarn katletmeleri, bu redd-i mdahale kanununun hkimiyette ne kadar esasl hkmettiini gsteriyor. Bir nahiyede iki mdrden tut, t bir memlekette iki padiaha kadar, hkimiyetteki istiklliyetin iktiza ettii men-i itirak kanunu, tarih-i beerde ok acip hercmer ile kuvvetini gstermi. Acaba ciz ve muavenete muhta insanlardaki amiriyet ve hkimiyetin bir glgesi bu derece mdahaleyi reddetmeyi ve bakasnn mdahalesini men etmeyi ve hkimiyetinde itirak kabul etmemeyi ve makamnda istiklliyetini nihayet taassupla muhafazaya almay gr; sonra, hkimiyet-i mutlaka rububiyet derecesinde; ve amiriyet-i mutlaka ulhiyet derecesinde; ve istiklliyet-i mutlaka ehadiyet derecesinde; ve istina-i mutlak kadiriyet-i mutlaka derecesinde bir Zat- Zlcellde, bu redd-i mdahale ve men-i itirak ve tard- erik, ne derece o hkimiyetin zarur bir lzm ve vacip bir muktezas olduunu, kyas edebilirsen et. Amma ikinci k phen ki: Baz esbap, baz cziyatn baz ubudiyetlerine merci olsa, o Mabud- Mutlak
tiyac olan. muhafaza: koruma. mukteza: iktiza eden, gereken. mdahale: karma. nahiye: blge, belde, eskiden mdrlkle ynetilen kk yer. nihayet: son derece, ok. noksaniyet: eksiklik, noksanlk. redd-i mdahale: bakalarnn mdahalesini, karmasn reddetme. rububiyet: rablk, lh terbiye, Allahn btn varlk lemini kuatan egemenlii ve ynetimi. saltanat: sultanlk, padiahlk, hkmdarlk. saltanat- rububiyet: kinat terbiye ve idare edici olan Allahn saltanat. en: keyfiyet, temel zellik. taassup: ar ballk, ar taraftarlk. tard- erik: eriki, orta reddetme. tarih-i beer: insanln gemii, insanlk tarihi. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma. ubudiyet: kulluk. ulhiyet: ilhlk, ibadet edilmeye lyk olan yegne mabud btn varlklar yaratan Allahtr diye ifade edilen hakikat. vacip: art, zorunlu. zarur: mecbur, zorunlu. Zat- Zlcell: cell ve byklk sahibi zat, Allah.

NC HCCET- MANYE 266 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

olan Zat- Vacibl-Vcuda mteveccih, zerrattan seyyarata kadar mahlkatn ubudiyetlerinden ne noksan gelir? E l c e v a p : u kinatn Hlk- Hakmi, kinat bir aa hkmnde halk edip, en mkemmel meyvesini zuur, ve zuurun iinde en cami meyvesini insan yapmtr. Ve insann en ehemmiyetli, belki insann netice-i hilkati ve gaye-i ftrat ve semere-i hayat olan kr ve ibadeti, o Hkim-i Mutlak ve Amir-i Mstakil, kendini sevdirmek ve tanttrmak iin kinat halk eden o Vahid-i Ehad, btn kinatn meyvesi olan insan ve insann en yksek meyvesi olan kr ve ibadetini baka ellere verir mi? Btn btn hikmetine zt olarak, netice-i hilkati ve semere-i kinat abes eder mi? H ve kell! Hem hikmetini ve rububiyetini inkr ettirecek bir tarzda, mahlkatn ibadetlerini bakalara vermeye rza gsterir mi? Hi msaade eder mi? Ve hem hadsiz bir derecede kendini sevdirmeyi ve tanttrmay efaliyle gsterdii hlde, en mkemmel mahlkatnn kr ve minnettarlklarn, tahabbp ve ubudiyetlerini baka esbaba vermekle kendini unutturup, kinattaki makasd- liyesini inkr ettirir mi? Ey tabiatperestlikten vazgeen arkada, haydi sen syle! O diyor: Elhamdlillh, bu iki phem hallolmakla beraber, vahdaniyet-i lhiyeye dair ve Mabud- Bilhak O olduuna ve Ondan bakalar ibadete lyk olmadna o kadar parlak ve kuvvetli iki delil gsterdin ki, onlar inkr etmek, gnei ve gndz inkr etmek gibi bir mkberedir.
abes: bo, sama, lzumsuz ve gayesiz i. Amir-i Mstakil: bamsz, tek bana hareket eden, hi bir orta olmayan amir, idareci. cami: ihtiva eden, kapsaml. dair: ait, ilgili. delil: bir meseleyi ispata yarayan ey, kant, brhan. efal: fiiller, iler, hareketler. ehemmiyet: nem. elhamdlillh: hamd ve kr sadece Allaha mahsustur. esbap: nedenler, sebepler. gaye-i ftrat: yaratln gayesi, maksad. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hkim-i Mutlak: hibir ekilde hkimiyetine snr konmayan tam hkm sahibi; kaytsz artsz her eye hkmeden, Allah. Hlk- Hakm: her varl belli bir gaye ve faydalara ynelik olarak yaratan Allah. halk eden: yaratan. halk etmek: yaratmak. hallolmak: zmlenmek. h: asla, kesinlikle. hikmet: lh gaye, fayda, maksat, ilim. hkmnde: deerinde ve yerinde olarak. ibadet: Allaha kar kulluk vazifesini yapmak. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kell: hi bir zaman, asla.

lyk olmak: uygun ve yakr olmak. Mabud- Bilhak: asl ibadet edilecek, hakkyla ibadete lyk olan anlamnda Allahn bir sft. mahlkat: Allah tarafndan yaratlan, var olan her ey. makasd- liye: yce gayeler, yksek maksatlar. minnettarlk: iyilik yapan birisine teekkr duygusu iinde olmak. mkbere: gerei bildii hlde byklk taslayarak kabul etmemek. mkemmel: olgun, kusursuz, tam. msaade etmek: izin vermek. mteveccih: tevecch eden, ynelen. netice-i hilkat: insann ve varlklarn yaratl, neticesi, amac. netice-i hilkat: yaratln, yaratlmann neticesi, amac. noksan: eksiklik, kusur. rza gstermek: raz olmak, onamak, uygun bulmak. rububiyet: rablk, Allahn btn varlk lemlerin kuatan egemenlii, yaratcl, idare ve terbiye etmesi. semere-i hayat: hayatn netice ve faydalar. semere-i kinat: kinatn meyvesi, neticesi. seyyarat: gezegenler. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tabiatperest: kinattaki varlklarn ve olaylarn faili olarak tabiat kabul eden, Allaha inanmayan, tabiat. tahabbp: sevgi gsterme, muhabbet etme. tarz: biim, ekil. ubudiyet: kulluk. vahdaniyet-i lhye: lh birlik, Allahn bir, tek olmas. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden, grnen Allah (c.c.). Zat- Vacibl-Vcud: varl mutlaka gerekli olan, var olmak iin hi bir sebebe muhta olmayan zat, Allah. zerrat: zerreler, atomlar. zuur: uurlu, bilin sahibi.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 267 NC HCCET- MANYE

Hatime
Tabiat fikr-i kfrsini terk eden ve imana gelen zat diyor ki: Elhamdlillh, benim phelerim kalmad. Yalnz merakm mucip olan birka sualim var. BRNC SUAL: ok tembellerden ve triks-saltlardan iitiyoruz. Diyorlar ki: Cenab- Hakkn bizim ibadetimize ne ihtiyac var ki, Kurnda ok iddet ve srarla, ibadeti terk edeni zecredip Cehennem gibi dehetli bir ceza ile tehdit ediyor? itidalli ve istikametli ve adaletli olan ifade-i Kurniyeye nasl yakyor ki, ehemmiyetsiz bir cz hataya kar nihayet iddeti gsteriyor? E l c e v a p : Evet, Cenab- Hak senin ibadetine, belki hibir eye muhta deil. Fakat sen ibadete muhtasn; manen hastasn. badet ise, manev yaralarna tiryaklar hkmnde olduunu ok risalelerde ispat etmiiz. Acaba bir hasta, o hastalk hakknda, efkatli bir hekimin ona nafi illar iirmek hususunda ettii srara mukabil, hekime dese: Senin ne ihtiyacn var, bana byle srar ediyorsun? Ne kadar manasz olduunu anlarsn. Amma Kurnn, terk-i ibadet hakknda iddetli tehdidat ve dehetli cezalar ise: Nasl ki bir padiah, raiyetinin hukukunu muhafaza etmek iin, ad bir adamn, raiyetinin hukukuna zarar veren bir hatasna gre, iddetli cezaya arpar. yle de, ibadeti ve namaz terk eden adam, Sultan- Ezel ve Ebedin raiyeti hkmnde
istikamet: doruluk, drstlk. itidal: denge, her konuda orta yolu tutma arya kamama. mana: anlam. manen: mana bakmndan, manaca. manev: manaya ait, madd olmayan, soyut. mucip olan: icap eden, gerektiren. muhafaza etmek: korumak. muhta: ihtiyac olan, ihtiya iinde bulunan. nafi: faydal. namaz: slmn be artndan biri olan salt. nihayet: son derece, ok. raiyet: halk, tbi olanlar. sual: soru. Sultan- Ezel ve Ebed: zaman ve meknla kaytl olmad hlde btn zamanlar ve meknlar tasarrufu altnda olan Cenab- Hak. efkatli: merhametli, acyarak seven, sevecen davranan. triks-salt: namaz klmay terk etmi olan kimse, namaz klmayan. tehdidat: tehditler. tehdit etmek: korkutmak, gzda vermek. terk etme: brakma. terk: brakma. terk-i ibadet: ibadetin terki, ibadet etmemek. tiryak: il. zat: kii. zecretmek: yasaklamak, sakndrmak.

adaletli: gereki, dil. ad: basit, sradan. Cenab- Hak: hakkn t kendisi olan eref ve byklk sahibi yce Allah. cz: az, kk. dehetli: korkun, rktc. ehemmiyet: nem. elhamdlillh: hamd ve kr Allaha mahsustur. fikr-i kfr: kfr ve inkr fikri, dncesi. hatime: sonu, konunun zet ksm. hekim: doktor. hukuk: haklar. hkmnde olmak: deerinde ve yerinde olmak. hkmnde: deerinde ve yerinde olduunu. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirmek. ifade-i Kurniye: Kurnn ifadesi. iman: inan, itikat. ispat: doruyu delil gstererek meydana koyma, kant. srar etme: stnde durma, diretme. srar: stnde durma, isteme. srara mukabil: stnde durmasna karn, karlk.

NC HCCET- MANYE 268 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

olan mevcudatn hukukuna ehemmiyetli bir tecavz ve manev bir zulm eder. nk, mevcudatn kemalleri, Snia mteveccih yzlerinde tesbih ve ibadetle tezahr eder. badeti terk eden, mevcudatn ibadetini grmez ve gremez. Belki de inkr eder. O vakit, ibadet ve tesbih noktasnda yksek makamda bulunan ve her biri birer mektub-i Samedan ve birer yine-i esma-i Rabbaniye olan mevcudat l makamlarndan tenzil ettiinden ve ehemmiyetsiz, vazifesiz, camit, perian bir vaziyette telkki ettiinden, mevcudat tahkir eder, kemaltn inkr ve tecavz eder. Evet, herkes kinat kendi yinesiyle grr. Cenab- Hak, insan kinat iin bir mikyas, bir mizan suretinde yaratmtr. Her insan iin, bu lemden husus bir lem vermi; o lemin rengini, o insann itikad- kalbsine gre gsteriyor. Mesel, gayet meyus ve matemli olarak alayan bir insan, mevcudat alar ve meyus suretinde grr. Gayet srurlu ve neeli, mjdeli ve kemal-i neesinden glen bir adam, kinat neeli, gler grd gibi; mtefekkirne ve cidd bir surette ibadet ve tesbih eden adam, mevcudatn hakikaten mevcut ve muhakkak olan ibadet ve tesbihatlarn bir derece kefeder ve grr. Gafletle veya inkrla ibadeti terk eden adam, mevcudat, hakikat-i kemaltna tamamyla zt ve muhalif ve hata bir surette tevehhm eder ve manen onlarn hukukuna tecavz eder. Hem o triks-salt, kendi kendine malik olmad iin, kendi malikinin bir abdi olan kendi nefsine zulmeder.
abd: kul. lem: dnya. l: yce, yksek. yine: ayna. yine-i esma-i Rabbaniye: btn varlklar idare, tedbir ve terbiye eden Allahn isimlerinin aynas. camit: ruhsuz, sert, cansz. Cenab- Hak: hakkn t kendisi olan eref ve byklk sahibi Allah. cidd arbal. ehemmiyet: nem. gaflet: gafillik, dikkatsizlik, Allahtan uzaklap nefsinin arzularna dalmak. gayet: son derece, ok. hakikaten: hakikat olarak, gerekten. hakikat-i kemalt: mkemmelliklerin hakikati, i yz, esas. hukuk: haklar. husus: zel. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirme. inkr etmek: reddetmek, kabul etmemek. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama. itikad- kalb: kalben inanmak. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kemal: mkemmellik, kusursuzluk. kemalt: kusursuz ve mkemmel zellikler. kemal-i nee: tam bir sevin ve nee hli. kefetmek: gizli bir eyi

meydana karmak. makam: mevki, yer, konum. malik: sahip. manen: manev ynden, manaca. manev: manaya ait, madd olmayan, soyut. matemli: hznl, kederli, yasl. mektub-i Samedan: bir mektuba benzeyen varlklarn Allah tarafndan eksiksiz, mkemmel yaratlmas. mevcudat: var olan, yaratlan her ey. mevcut: var olan, varlk. meyus: mitsiz, yese dm. mikyas: l arac, kyas aleti. mizan: denge, l. muhakkak: gereklemi, phesiz. muhalif: zt, aykrlk gsteren, kart. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mtefekkirne: tefekkr ederek, Allah dnerek. mteveccih: tevecch eden, ynelen. nefsine zulmetmek: kiinin kendisine hakszlk ve eziyet etmesi. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. suret: biim, tarz, grnt. srur: sevin. tahkir etmek: kk ve basit grmek, aalamak. triks-salt: namaz klmay terk etmi olan kimse, namaz klmayan. tecavz etmek: saldrmak, haddini amak. tecavz: saldr, haddini ama. telkki etmek: kabul etmek, anlamak. tenzil etme: indirmek, aa drmek. terk etme: brakma, uzaklama. tesbih: Allah btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutarak, anna uygun ifadelerle anma. tesbihat: tesbihler, Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn kemal sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. tevehhm: vehimlenme, kuruntuya kaplma. tezahr etmek: meydana, ortaya kmak, grnmek. vakit: zaman. vazife: grev. vaziyet: durum, hl. zulm: hakszlk, eziyet.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 269 NC HCCET- MANYE

abd: kul. ayet: Kurnn her bir cmlesi. azamet: byklk, ycelik. azm: byk, yce. beyan etme: aklama, anlatma, izah. brhan: delil, hccet, kant. Cenab- Hak: hakkn t kendisi, eref ve byklk sahibi Allah. elhsl: zetle, sonu olarak. gaye-i ftrat: yaratln gayesi, maksad. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat-i belgat: gzel ifadelerle anlatma gerei. hikmet-i lhye: Allahn hikmeti, mahlkatn yaratlnda Allahn gayeleri. hilkat: yaratl. hukuk- kemalt: mkemmelliklerin takdir edilme hakk, hukuku. hkmne gemek: deerinde olmak, yerine gemek. icad- eya: eyann vcuda getirilmesi, yaratlmas. ifade etme: aklama, anlatma. ihtiyar etme: seme, tercih etme. iman: inan, tasdik. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama. istihkak: hak etme, hak kazanma. kemalt: kusursuz mkemmellikler. kyamet: kinatn yklp son bulmas, btn canllarn lmesi, sonra yine btn llerin diriltilmesi gibi byk olaylarn tamam. kudret-i Rabbaniye: her eyi terbiye eden Allahn sonsuz kudret ve kuvveti. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan ciz brakan Kurn- Kerm. kfr: imanszlk, dinsizlik, inkrclk. malik: sahip. mebzuliyet: bolluk, okluk. memlk: kle, birinin mlk olan. meiet-i lhye: Cenab- Hakka ait, Onun bilgisi, arzusu, istei ve iradesi altnda olan; Allahn varlklar zerindeki iradesi. meiet-i Rabbaniye: her varl terbiye ve idare eden Cenab- Hakkn istek, arzu ve murad. mevcudat: varlklar. mezkr: zikredilen, ad geen. mucizne: mucize gibi. mutabakat: uygunluk, uyum. mutabk- mukteza-i hl: hlin gereine uygun olarak. mstahak: hak etmi. nass- Kurn: Kurn- Kermin

Onun maliki, o abdinin hakkn onun nefs-i emmaresinden almak iin, dehetli tehdit eder. Hem netice-i hilkati ve gaye-i ftrat olan ibadeti terk ettiinden, hikmet-i lhiye ve meiet-i Rabbaniyeye kar bir tecavz hkmne geer. Onun iin cezaya arplr. Elhsl, ibadeti terk eden hem kendi nefsine zulmeder nefis ise Cenab- Hakkn abdi ve memlkdr hem kinatn hukuk- kemaltna kar bir tecavz, bir zulmdr. Evet, nasl ki kfr, mevcudata kar bir tahkirdir; terk-i ibadet dahi, kinatn kemaltn bir inkrdr. Hem hikmet-i lhiyeye kar bir tecavz olduundan, dehetli tehdide, iddetli cezaya mstahak olur. te bu istihkak ve mezkr hakikati ifade etmek iin, Kurn- Mucizlbeyan, mucizne bir surette o iddetli tarz- ifadeyi ihtiyar ederek, tam tamna hakikat-i belgat olan mutabk- mukteza-i hale mutabakat ediyor. KNC SUAL: Tabiattan vazgeen ve imana gelen zat diyor ki: Her mevcut, her cihette, her iinde ve her eyinde ve her eninde meiet-i lhiyeye ve kudret-i Rabbaniyeye tbi olmas, ok azm bir hakikattir. Azameti cihetinde dar zihinlerimize smyor. Hlbuki gzmzle grdmz bu nihayet derecede mebzuliyet, hem hilkat ve icad- eyadaki hadsiz shulet, hem sabk brhanlarnzla tahakkuk eden, vahdet yolundaki icad- eyada nihayet derecede kolaylk ve shulet, hem nass- Kurn ile beyan edilen
2 1

@ mInpMGnh mrnnc Gp roornH h roorN ne s n n n

ayetlerin

nrbnG ghnG pdr G pc Gp YsdG renG Bneh gibi o n o r n n r nn s pn o n

1. Sizin yaratlmanz da, diriltilmeniz de, tek bir kiinin yaratlp diriltilmesi gibidir. (Lokman Suresi: 28.) 2. Kyametin gereklemesi gz ap kapayncaya kadar, yahut ondan da yakndr. (Nahl Suresi: 77.) kesin ve ak hkm. nefs-i emmare: insana kt ve gnah olan ilerin yaplmasn emreden nefis. nefsine zulmetmek: kiinin kendisine hakszlk ve eziyet etmesi. netice-i hilkat: yaratln, yaratlmann neticesi, amac. sabk: geen, gemi. suret: biim, tarz. shulet: kolaylk. en: i, fiil, hl. tbi: boyun een, uyan, itaat eden. tahakkuk eden: delil ile ispat edilen, doruluu kesinleen. tahkir: hakaret etme, hor grme, aalama. tarz- ifade: ifade tarz, aklama ekli. tehdit: hiddet etme, korkutma. terk-i ibadet: ibadetin terk etme, yapmama. vahdet: birlik, teklik. zulm: hakszlk, eziyet.

NC HCCET- MANYE 270 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

sarahaten gsterdikleri nihayet derecede kolaylk, o hakikat-i azmenin en makbul ve en makul bir mesele olduunu gsteriyorlar. Bu kolayln srr ve hikmeti nedir? E l c e v a p : Yirminci Mektubun Onuncu Kelimesi olan
1

j/b mArT pqc 'nY gh beyannda, o sr gayet vazh ve kat l n n o non

kymetli: deerli. mahlk: Allah tarafndan yaratlm, yaratk. makbul: geerli. makul: akla uygun. mebzuliyet: ucuzluk, bolluk. medar olan: dayanak noktas olan, kaynak, vesile. merkez: emir veren ynetim yeri, makam. merkez: ynetim yeri, emir komuta makam. mesel: rnein. mesele: nemli konu. mevcudat: mevcutlar, var olan, yaratlan her ey. mevcut: var olan. muhtasar: ihtisar edilmi, ksaltlm, zet. mukni: ikna eden, inandrc. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mkl: zor, g. mteaddit: bir ok, eitli. nefer: er, rtbesiz asker. nevi: eit, tr. nihayet: son derece, ok. peyda etme: ortaya karma, meydana getirme. Sni-i Hakik: sanatn gerek yaratcs olan Allah. Sni-i Vahid: bir olan ve her eyi sanatla yaratan Allah. sarahat: sarihlik, aklk. sr: gizli hakikat, gizli hakikat, bir eyin dikkat, tecrbe, yetenek ve sezgi yardmyla kavranp anlalmasnda en ince ve en zor yan. suubet: glk, zorluk. shulet: kolaylk. srat: abukluk, hzllk. tafsilen: tafsilli bir ekilde, ayrntl olarak. tarz: biim, metot. tehizat: tehizler, donatmlar. tehizat- askeriye: asker donatm. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah (c.c.). vakit: zaman. vazh: ak, net, aikr. vuzuh: vazh olma hli, aklk. vcut: var olma, varlk. zabit: subay. zeyil: ek, ilve. ziyade: ok, fazla.

ve mukni bir tarzda beyan edilmi. Hususan o mektubun zeylinde daha ziyade vuzuhla ispat edilmi ki, btn mevcudat, Sni-i Vahide isnat edildii vakit, bir tek mevcut hkmnde kolaylar. Eer Vahid-i Ehade verilmezse, bir tek mahlkun icad btn mevcudat kadar mklleir. Ve bir ekirdek, bir aa kadar suubetli olur. Eer Sni-i Hakiksine verilse, kinat bir aa gibi ve aa bir ekirdek gibi ve Cennet bir bahar gibi ve bahar bir iek gibi kolaylar, shulet peyda eder. Ve bilmahede grnen hadsiz mebzuliyet ve ucuzluun ve her nevin shuletle kesret-i efrad bulunmasnn ve kesret-i shulet ve sratle muntazam, sanatl, kymetli mevcudatn kolayca vcuda gelmesinin srlarna medar olan ve hikmetlerini gsteren yzer delillerinden ve baka risalelerde tafsilen beyan edilen bir ikisine muhtasar bir iaret ederiz. Mesel, nasl ki yz nefer bir zabitin idaresine verilse, bir neferin yz zabitin idarelerine verilmesinden yz derece daha kolay olduu gibi; bir ordunun tehizat- askeriyesi bir merkez, bir kanun, bir fabrika ve bir padiahn emrine verildii vakit, deta kemiyeten bir neferin tehizat kadar kolaylat gibi, bir neferin tehizat- askeriyesi mteaddit merkezlere, mteaddit fabrikalara, mteaddit
1. O her eye kadirdir. (Mlk Suresinin 1. ayeti gibi pek ok ayette geer.) deta: sanki. beyan: aklama, izah etme, anlatma, . bilmahede: grerek, bizzat ahit olarak. delil: bir meseleyi ispata yarayan ey, brhan. emir: emir, komut, buyurmak. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat-i azme: en byk hakikat, doru. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye yksek ilim. hususan: bilhassa, zellikle. hkmnde: deerinde, yerinde. icat: vcuda getirme, yoktan var etme, yaratma. idare: ynetme, bir ii yrtme, ekip evirme. isnat: dayandrma. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kanun: yasa. kat: kesin ve doru. kemiyeten: sayca, ounluk olarak. kesret-i efrat: fertlerin, okluu. kesret-i shulet: olduka kolay, ok kolay bir ekilde.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 271 NC HCCET- MANYE

kumandanlara havalesi de, deta bir ordunun tehizat kadar kemiyeten mkltl oluyor. nk bir tek neferin tehizat iin, btn orduya lzm olan fabrikalarn bulunmas gerektir. Hem bir aacn, srr- vahdet cihetiyle, bir kkte, bir merkezde, bir kanunla mevadd- hayatiyesi verildiinden, binler meyve veren o aa, bir meyve kadar shuletli olduu bilmahede grnr. Eer vahdetten kesrete gidilse, her bir meyveye lzm mevadd- hayatiye baka yerden verilse, her bir meyve bir aa kadar mklt peyda eder. Belki aacn bir enmuzeci ve fihristesi olan bir tek ekirdek dahi, o aa kadar suubetli olur. nk bir aacn hayatna lzm olan btn mevadd- hayatiye bir tek ekirdek iin de lzm oluyor. te bu misaller gibi yzler misaller var, gsteriyorlar ki, vahdette nihayet derecede shuletle vcuda gelen binler mevcut, irkte ve kesrette bir tek mevcuttan daha ziyade kolay olur. Sair risalelerde bu hakikat iki kere iki drt eder derecede ispat edildiinden, onlara havale edip, burada yalnz bu shulet ve kolayln ilim ve kader-i lh ve kudret-i Rabbaniye nokta-i nazarnda gayet mhim bir srrn beyan edeceiz. yle ki: Sen bir mevcutsun. Eer Kadr-i Ezelye kendini versen, bir kibrit akar gibi, hiten, yoktan, bir emirle, hadsiz kudretiyle, seni bir anda halk eder. Eer sen kendini Ona vermezsen, belki esbab- maddiyeye ve tabiata isnat etsen, o vakit sen, kinatn muntazam bir hulsas,
kanun: yasa, kural. kemiyeten: sayca, ounluk olarak. kesret: okluk. kudret: g, kuvvet, iktidar. kudret-i Rabbaniye: her eyi terbiye eden Allahn sonsuz kudret ve kuvveti. kumandan: komutan. lzm: gerekli, lzumlu. mevadd- hayatiye: hayat iin gerekli ve zorunlu olan maddeler. mevcut: var olan. misal: rnek, temsil. muntazam: nizaml, intizaml, dzgn. mhim: nemli. mklt: zorluklar, glkler. nefer: er, rtbesiz asker. nihayet: son derece, ok. nokta-i nazar: bak as. peyda etme: karma, edinme, ortaya karma. sair: dier, baka. sr: gizli hakikat, gizli hakikat, bir eyin dikkat, tecrbe, yetenek ve sezgi yardmyla kavranp anlalmasnda en ince ve en zor yan. srr- vahdet: birlik srr. suubet: glk, zorluk. shulet: kolaylk. irk: Allaha ortak koma, mriklik. tehizat: tehizler, donatmlar. vahdet: birlik. vakit: zaman. vcut: var olma, varlk. ziyade: ok, fazla.

beyan etme: aklama, izah etme. bilmahede: grerek, bizzat ahit olarak. cihet: yn, taraf. emir: emirle; komutla, ol emriyle. enmuze: numune, misal, model. esbab- maddiye: madd sebepler. fihriste: zet, iindekiler. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, doru. halk etmek: yaratmak. havale: yollama, gnderme, stne brakma. hulsa: bir eyin z, esas, zet. ilim: bilgi. isnat etme: dayandrma. kader-i lh: lh kader, Allahn kader kanunu. Kadr-i Ezel: her eye gc yeten, varlnn evveli olmayan, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren.

NC HCCET- MANYE 272 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

meyvesi ve kk bir fihristesi ve listesi olduundan; seni yapmak iin kinat ve anasr ince elekle eleyip hassas llerle aktr- lemden senin vcudundaki maddeleri toplamak lzm gelir. nk esbab- maddiye yalnz terkip eder, toplar. Kendilerinde bulunmayan hiten, yoktan yapamadklar, btn ehl-i akl yannda musaddaktr. yle ise, kk bir zhayatn cismini aktr- lemden toplamaya mecbur olurlar. te vahdette ve tevhidde ne kadar kolaylk ve irkte ve dallette ne kadar mklt var olduunu anla. kincisi: lim noktasnda hadsiz bir shulet vardr. yle ki: Kader, ilmin bir nevidir ki, her eyin manev ve mahsus kalb hkmnde bir miktar tayin eder. Ve o miktar- kader, o eyin vcuduna bir pln, bir model hkmne geer. Kudret icat ettii vakit, gayet shuletle, o kader miktar stnde icat eder. Eer o ey muhit ve hadsiz ve ezel bir ilmin sahibi olan Kadr-i Zlcelle verilmezse, sabkan getii gibi, binler mklt deil, belki yz muhalt ortaya der. nk o miktar- kader ve miktar- ilm olmazsa, binler haric ve madd kalplar, kck bir hayvann cesedinde istimal edilmek lzm gelir. te vahdette nihayetsiz kolaylk ve dallette ve irkte hadsiz mkltn bir srrn anla,
1

hakikatli ve doru ve yksek bir hakikati ifade ettiini bil.

1. Kyametin gereklemesi gz ap kapayncaya kadar, yahut ondan da yakndr. (Nahl Suresi: 77.) aktr- lem: lemin drt bir yan, her taraf. anasr: unsurlar, temel elemanlar. ayet: Kurnn her bir cmlesi. ceset: vcut, beden. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. ehl-i akl: akll olanlar, akl sahipleri. esbab- maddiye: madd sebepler. ezel: ncesiz ve balangc olmayan, sonsuz. fihriste: zet, iindekiler. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek, doru. haric: darya ait, dla ilgili. hassas: incelikli, l aleti. hkmnde: deerinde ve yerinde. hkmne geme: deerine olma, yerine geme. icat: yoktan var etme, yaratma. ilim: ilim, bilgi. istimal: kullanma. kader: Allahn sonsuz ilmi ile,

nrbnG ghnG prdG nnc pG pnYdG enG Beh ayeti ne kadar o nor n n p r s s or nn

kinatta olmu ve olacak btn eylerin varlk ve yokluunu, gemi ve geleceini bilmesi, takdir etmesi, plnlamas. kader: kader ile alkal, ilgili. Kadr-i Zlcell: byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kudret: g, kuvvet, iktidar. lzm: gerekli, lzumlu. mahsus: bir eye has olan, zel. manev: manaya ait, madd olmayan, soyut. mecbur: zorunluluk. miktar- ilm: lh ilim ile belirlenen l. miktar- kader: lh kader ile takdir edilmi, belirlenmi miktar, l. model: rnek, numune. muhalt: muhaller, olmas mmkn olmayanlar. muhit: ihata eden, kuatan. musaddak: tasdik olunmu, dorulanm. mklt: zorluklar. nevi: eit, tr. nihayetsiz: sonsuz. pln: program, proje. sabkan: biraz nce. sr: gizli hakikat. shulet: kolaylk. irk: Allaha ortak koma, mriklik. tayin etme: belirleme. terkip etme: dzenleme, bir araya getirme, sentez. tevhid: birleme, Allahn bir olduuna inanmak. vahdet: Allahn birliinin btn varlklarda grlmesi. vakit: zaman. vcut: var olma, varlk. zhayat: hayat sahibi, canl.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 273 NC HCCET- MANYE

NC SUAL: Eskiden dman, imdi dost olan mhtedi diyor ki: u zamanda ok ileri giden feylesoflar diyorlar ki: Hiten, hibir ey icat edilmiyor ve hibir ey idam edilmiyor; yalnz bir terkip, bir tahlildir ki, kinat fabrikasn ilettiriyor. E l c e v a p : Nur-i Kurn ile mevcudata bakmayan feylesoflarn en ileri gidenleri bakmlar ki, tabiat ve esbap vastasyla bu mevcudatn teekklt ve vcutlarn sabkan ispat ettiimiz tarzda imtina derecesinde mkltl grdklerinden, iki ksma ayrldlar. Bir ksm Sofesta olup, insann hassas olan akldan istifa ederek, ahmak hayvanlardan daha aa derek, kinatn vcudunu inkr etmeyi, hatta kendilerinin vcutlarn dahi inkr etmesini, dallet mesleinde esbap ve tabiatn icat sahibi olmalarndan daha ziyade kolay grdklerinden, hem kendilerini, hem kinat inkr edip cehl-i mutlaka dmler. kinci gruh bakmlar ki, dallette, esbap ve tabiat mucit olmak noktasnda, bir sinek ve bir ekirdein icad, hadsiz mklt var. Ve tavr- akln haricinde bir iktidar iktiza ediyor. Onun iin, bilmecburiye, icad inkr ediyorlar, Yoktan var olmaz diyorlar. Ve idam da muhal gryorlar, Var yok olmaz hkmediyorlar. Yalnz, harekt- zerrat ile, tesadf rzgrlaryla bir terkip ve tahlil ve dalmak ve toplanmak suretinde bir vaziyet-i itibariye tahayyl ediyorlar. te, sen gel, ahmakln ve cehaletin en aa derecesinde, en yksek akll kendini zanneden adamlar gr!
inanmama. ispat: doruyu delil gstererek meydana koyma. kinat: btn lemler, varlklar, evren. meslek: gidi, tutulan yol. mevcudat: mevcutlar, var olan, yaratlan her ey. mucit: yaratan, yoktan var eden. muhal: imknsz, olabilmesi, dnlemeyen, mmteni. mhtedi: ihtida eden, hidayete eren. mklt: zorluklar. nur-i Kurn: Kurn nuru, aydnlatc . sabkan: az nce getii gibi. Sofesta: Allah kabul etmemek iin kinat ve kendi varln da inkr eden. sual: soru. suret: biim, tarz. tahayyl etme: hayal etme, zihinde canlandrma. tahlil: unsurlarna ayrma, zmleme, analiz. tarz: biim, suret. tavr- akl: akl metotlar, akln alabilecei kapasite. terkip: dzenleme, bir araya getirme. teekklt: teekkller, oluumlar, meydana geliler. vasta: araclk. vaziyet-i itibariye: kabul edilen, var saylan durum, var olmas bir bakasna bal olan i, hl. vcut: var olma, varlk. zan: sanma. ziyade: ok, fazla.

ahmak: pek aklsz, sersem, budala. bilmecburiye: mecburiyetle, zorunlu olarak. cehalet: bilgisizlik, cahillik. cehl-i mutlak: kara cahillik, ar derecede bilgisizlik, cehalet. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. esbap: nedenler, sebepler. feylesof: filozof, felsefe ile uraan. gruh: cemaat, topluluk, ksm. hadsiz: snrsz, sonsuz. harekt- zerrat: zerrelerin, atomlarn hareketleri. haricinde: d, dnda. hassa: zellik, nitelik. hkmetme: karar verme, dnp deerlendirerek bir kanya varma. icat: yoktan var etme, yaratma. idam: yok olma. iktidar: g yetme, yapabilme kuvveti. iktiza etme: lzm gelme, gerekme. imtina: imknszlk, olamay. inkr: kabul ve tasdik etmeme,

NC HCCET- MANYE 274 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

Ve dallet, insan ne kadar maskara ve sfl ve echel yaptn bil, ibret al. Acaba her senede drt yz bin enva birden zemin yznde icat eden; ve semavat ve arz alt gnde halk eden; ve alt haftada, her baharda, kinattan daha sanatl, hikmetli, zhayat bir kinat ina eden bir kudret-i ezeliye, bir ilm-i ezelnin dairesinde plnlar ve miktarlar taayyn eden mevcudat- ilmiyeyi, gze gstermeyen bir ecza ile yazlan ve grnmeyen bir yazy gstermek iin srlen bir ecza misill, gayet kolay o madumat- hariciye olan mevcudat- ilmiyeye vcud-i haric vermeyi o Kudret-i Ezeliyeden uzak grmek ve icad inkr etmek, evvelki gruh olan Sofestalerden daha ziyade ahmakane ve cahilnedir. Bu bedbahtlar, ciz-i mutlak ve yalnz bir cz-i ihtiyarden baka ellerinde olmayan, firavunlam kendi nefisleri hibir eyi idam ve yok edemediklerinden ve hibir zerreyi, bir maddeyi hiten, yoktan icat edemediklerinden ve gvendikleri esbap ve tabiatn ellerinden hiten icat gelmedii cihetle, ahmaklklarndan diyorlar: Yoktan var olmaz, var da yok olmaz deyip, bu batl ve hata dsturu Kadr-i Mutlaka temil etmek istiyorlar. Evet, Kadr-i Zlcellin iki tarzda icad var: Biri ihtira ve ibda iledir. Yani hiten, yoktan vcut veriyor ve ona lzm her eyi de hiten icat edip eline veriyor.
ciz-i mutlak: her bakmdan gsz, zayf. ahmak: pek aklsz, sersem, budala. ahmakane: ahmakasna, aklszca. arz: yer, dnya. batl: bo, sama, uydurma. bedbaht: zavall, bahtsz, ksmetsiz. cahilne: cahilce, bilgisiz bir ekilde. cihet: yn. cz-i ihtiyar: azck bir seme hrriyeti, irade ve dilemeye bal tercih fiili. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. dstur: kaide, prensip, esas. echel: en cahil, bilgisiz. ecza: il yapmaya yarayan veya sanayide kullanlan maddelerin genel ad. enva: eitler, trler, neviler. esbap: nedenler, sebepler. evvel: nce. firavunlamak: kt, acmasz bir insan olmak. gayet: son derece, ok. gruh: cemaat, topluluk, takm. halk eden: yaratan, meydana getiren. hikmetli: bilgiye dayal, gayeli, faydal. ibda: rneksiz olarak, esiz bir ekilde yaratma. icat: yoktan var etme, yaratma. idam: yok olma. ihtira: benzeri grlmemi bir ey icat etme, hiten ya-

ratma. ilm-i ezel: ezel ilim, Cenab- Hakkn sonsuz ezel ilmi. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama. ina: vcuda getirme, yaratma. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. Kadr-i Zlcell: byklk sahibi ve her eye gc yeten Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. Kudret-i Ezeliye: Ezel kudret, balangc olmayan sonsuz lh g, kuvvet. lzm: gerekli, lzumlu. madumat- hariciye: hariten, bakas tarafndan grnmeyen. lh ilim dairesinde olan. maskara: herkesi kendine gldren, soytar. mevcudat- ilmiye: bakas tarafndan grlmeyen, Allahn sonsuz ilmi dairesindeki mevcudata ait ilim ve plnlar. misill: gibi, benzeri. nefis: kt vasflar kendisinde toplayan, hayrl ilerden alkoyan g. pln: program. semavat: semalar, gkler. Sofesta: Allah kabul etmemek iin kinat ve kendi varln da inkr eden. sfl: aalk, baya, ad. taayyn: belli olma. tarz: biim, ekil. temil etmek: iine alma, genelletirme. vcud-i haric: vcudu ve varl ortaya kan, bilinen. vcut: varlk. zemin: yeryz. zerre: en kk para, atom. zhayat: hayat sahibi, canl. ziyade: ok, fazla.

TABAT RSALES

ASA-YI MSA | 275 NC HCCET- MANYE

Dieri ina ile, sanat iledir. Yani, kemal-i hikmetini ve ok esmasnn cilvelerini gstermek gibi ok dakik hikmetler iin, kinatn anasrndan bir ksm mevcudat ina ediyor; her emrine tbi olan zerratlar ve maddeleri, rezzakyet kanunuyla onlara gnderir ve onlarda altrr. Evet, Kadr-i Mutlakn iki tarzda, hem ibda, hem ina suretinde icad var. Var yok etmek ve you var etmek en kolay, en shuletli, belki daim, umum bir kanunudur. Bir baharda, yz bin enva- zhayat mahlkatn ekillerini, sfatlarn, belki zerratlarndan baka btn keyfiyat ve ahvallerini hiten var eden bir kudrete kar You var edemez diyen adam, yok olmal! Tabiat brakan ve hakikate geen zat diyor ki: Cenab- Hakka zerrat adedince kr ve hamd ve sena ediyorum ki, kemal-i iman kazandm, evham ve dalletlerden kurtuldum ve hibir phem de kalmad.
1

adedince: saysnca. ahval: hller, durumlar. anasr: unsurlar, temel elementler. Cenab- Hak: hakkn t kendisi olan eref ve byklk sahibi Allah. cilve: grnt, tecelli. daim: srekli, devaml. dakik: ince, nazik. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. Elhamdlillhi al dinilislm kemalil-iman: slm dininden ve mkemmel olan iman nimetinden dolay Allaha hamd olsun. emir: emir, komut, buyruk. enva- zhayat: canl trleri. esma: isimler. evham: vehimler, zanlar, kukular. hakikat: gerek, doru, asl, esas. hakkyla bilmek: her eyin i yzn, gerek asln bilmek. hamd: methetme, vme, kretme. hikmet: kinattaki ve yaratltaki lh gaye, fayda. ibda: rneksiz olarak, esiz bir ekilde yaratma. icat: yoktan var etme, yaratma. ina: vcuda getirme, yaratma. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kanun: yasa, kural. kemal-i hikmet: tam ve eksiksiz bir hikmet, mkemmel hikmet ve gaye. kemal-i iman: imann mkemmellii ve salaml. keyfiyat: nitelikler, zellikler.

nrG pnnch pnrSprG pj/O 'nY ! ornrdnG p / n

r o /`n G o/nrdG nrfnG nsfpG BnsY 'e pG Bnd nrpY nnfnS r n o ' r n s '

1. slm dini ve kmil imandan dolay Allaha hamd olsun.

eden. tarz: biim, suret. tenzih etme: Allahn btn eksikliklerden uzak olduuna inanmak. umum: genel. zat: kii, ahs. zerrat: zerreler, atomlar.

2. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Sen her eyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32)

ksm: para, takm. kudret: kuvvet, iktidar. mahlkat: yaratlmlar, Allah tarafndan yaratlanlar. mevcudat: mevcutlar, var olan, yaratlan her ey. rezzakyet: her canlya uygun rzk vericilik.

sena: vme, medih. sft: nitelik, vasf. suret: biim, tarz. shulet: kolaylk. kr: nimet ve iyiliin sahibini tanma ve ona kar minnet duyma. tbi: boyun een, uyan, itaat

NC HCCET- MANYE 276 | ASA-YI MSA

TABAT RSALES

* Otuzuncu Lema, Eskie-

hir hapsinde 1935-36da Trke olarak telif edilmitir.

Otuzuncu Lem'ann kinci Nktesi

Drdnc Hccet-i maniye

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

ASA-YI MSA | 277 DRDNC HCCET- MANYE

DRDNC HCCET- MANYE

278 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

mre QH Gp odo f neh oopFBGN nfnrY Gp mArnT rpe rpG h o n m n n p s u no n n n p s n

ayetinin bir nktesi ve bir sm-i Azam veyahut sm-i Azamn alt nurundan bir nuru olan ADL isminin bir cilvesi, Birinci Nkte gibi, Eskiehir Hapishanesinde uzaktan uzaa grnd. Onu yaknlatrmak iin yine temsil yoluyla deriz:

u kinat yle bir saraydr ki, o sarayda mtemadiyen tahrip ve tamir iinde alkalanan bir ehir var. Ve o ehirde her vakit harp ve hicret iinde kaynayan bir memleket var. Ve o memlekette her zaman mevt ve hayat iinde yuvarlanan bir lem var. Hlbuki, o sarayda, o ehirde, o memlekette, o lemde o derece hayretengiz bir muvazene, bir mizan, bir tevzin hkmediyor; bilbedahe ispat eder ki, bu hadsiz mevcudatta olan hadsiz tahavvlt ve varidat ve masarif, her bir anda umum kinat grr, nazar- teftiinden geirir bir tek Zatn mizanyla llr, tartlr. Yoksa, balklardan bir balk, bin yumurtackla ve nebatattan haha gibi bir iek, yirmi bin tohumla ve sel gibi akan unsurlarn, inklplarn hcumuyla, iddetle muvazeneyi bozmaya alan ve istil etmek isteyen esbap babo olsalard veyahut maksatsz, serseri tesadf ve mizansz, kr kuvvete ve uursuz, zulmetli tabiata havale edilseydi, o muvazene-i eya ve muvazene-i kinat yle bozulacakt ki, bir senede, belki bir gnde hercmer olurdu. Yani, deniz karma kark eylerle dolacakt, taaffn edecekti.
1. Hibir ey yoktur ki, hazineleri Bizim yanmzda olmasn. Her eyi Biz belirli bir miktar ile indiririz. (Hicr Suresi: 21.)

Adl: adaletli olan Allahn bir ismi. lem: dnya, cihan. ayet: Kurnn her bir cmlesi. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cilve: grnme, tecelli. esbap: sebepler. hadsiz: snrsz, sonsuz.

hlbuki: oysa ki. harp: sava, cenk. haha: Afyon karlan bitki. havale etme: bir ii veya bir eyin yetkisini bakasna brakma, devretme. hayretengiz: hayret iinde brakan. hercmer: darmadan, karmakark.

hicret: g. hcum: saldrma, saldr. hkmetmek: hkim olma, emri altnda tutma. inklp: deiim, dnm. sm-i Azam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan. ispat: doruyu delillerle gs-

terme. istil: kaplama, sarma, kuatma. kinat: btn lemler, varlklar, evren. lema: parlt. maksat: gaye, hedef. masarif: masraflar, giderler. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mevt: lm. mizan: terazi, l. muvazene: denge, iki eyin eit olma hli; ll. muvazene-i eya: eyadaki l ve denge. muvazene-i kinat: kinattaki denge ve l. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. nazar- tefti: kontrol, denetleme bak. nebatat: bitkiler. nur: parlt, k. nkte: ince sz ve mana. serseri: gayesiz, hedefsiz. uur: idrak, bilin, anlay. taaffn: kokuma. tabiat: tm varlklarn var olu, yaratl kanunlar. tahavvlt: tahavvller, deimeler. tahrip: harap etme, ykma, bozma. temsil: misal getirme. tesadf: rastlant. tevzin: ll hle koyma. umum: btn. unsur: esas madde, kk. varidat: gelirler. zat: ahs, kii. zulmet: karanlk.

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

ASA-YI MSA | 279 DRDNC HCCET- MANYE

Hava gazat- muzrra ile zehirlenecekti. Zemin ise bir mezbele, bir mezbaha, bir batakla dnecekti. Dnya boulacakt. te, cesed-i hayvannin hceyratndan ve kandaki kreyvat- hamra ve beyzadan ve zerratn tahavvltndan ve cihazat- bedeniyenin tenasbnden tut, t denizlerin varidat ve masarifine, t zemin altndaki emelerin gelir ve sarfiyatlarna, t hayvanat ve nebatatn tevelldat ve vefiyatlarna, t gz ve baharn tahribat ve tamiratlarna, t unsurlarn ve yldzlarn hidemat ve harektlarna, t mevt ve hayatn, ziya ve zulmetin ve hararet ve brudetin deimelerine ve dvmelerine ve arpmalarna kadar, o derece hassas bir mizanla ve o kadar ince bir lyle tanzim edilir ve tartlr ki, akl- beer hibir yerde hakik olarak hibir israf, hibir abes grmedii gibi, hikmet-i insaniye dahi her eyde en mkemmel bir intizam, en gzel bir mevzuniyet gryor ve gsteriyor. Belki, hikmet-i insaniye, o intizam ve mevzuniyetin bir tezahrdr, bir tercmandr. te, gel, gne ile muhtelif on iki seyyarenin muvazenelerine bak. Acaba bu muvazene, gne gibi, Adl ve Kadr olan Zat- Zlcelli gstermiyor mu? Ve bilhassa, seyyarattan olan gemimiz, yani kre-i arz, bir senede yirmi drt bin senelik bir dairede gezer, seyahat eder. Ve o harika sratiyle beraber, zeminin yznde dizilmi, istif edilmi eyay datmyor, sarsmyor, fezaya frlatmyor. Eer srati bir para tezyit veya tenkis edilseydi, sekenesini havaya frlatp fezada datacakt. Ve bir dakika,
kreyvat- hamra: alyuvarlar. masarif: masraflar, giderler. mevt: lm. mevzuniyet: mevzunluk, ll olma. mezbaha: hayvan kesilen yer. mezbele: plk. mizan: l. muhtelif: trl trl, eitli. muvazene: dengeli, ll olma. nebatat: bitkiler. sarfiyat: harcamalar, giderler. sekene: sakin olanlar, oturanlar. seyyarat: gezegenler. seyyare: gezegen. tahavvlt: tahavvller, deimeler. tahribat: tahripler, ykp bozmalar. tanzim: dzenleme. tenasp: uygunluk. tenkis: noksanlatrma, eksiltme. tercman: eviren. tevelldat: tevelltler, doumlar. tezahr: grnme. tezyit: arttrma, oaltma. unsur: esas madde, kk. varidat: gelirler. vefiyat: lmler, vefatlar. Zat- Zlcell: cell ve byklk sahibi olan Allah. zemin: yeryz. zerrat: zerreler, atomlar. ziya: k. zulmet: karanlk.

abes: lzumsuz ve gayesiz i. Adl: adalet sahib olan Allah. akl- beer: insan akl. bilhassa: zellikle. brudet: soukluk. cesed-i hayvan: hayvana ait ceset. cihazat- bedeniye: vcudun organlar, uzuvlar. feza: uzay. gazat- muzrra: zararl gazlar. gz: sonbahar. hakik: gerek. hararet: scaklk. harekt: hareketler. hassas: incelikli, en ufak lleri salkl ve kesin olarak veren. hayvanat: hayvanlar. hidemat: hizmetler. hikmet-i insaniye: insana ait keifler. hceyrat: hcreler. intizam: dzen. israf: savurganlk. istif: dzgn yma, depolama. Kadr: kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kre-i arz: dnya, yer kre. kreyvat- beyza: ak yuvarlar.

DRDNC HCCET- MANYE

280 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

belki bir saniye muvazenesini bozsa, dnyamz bozacak, belki bakasyla arpacak, bir kyameti koparacak. Ve bilhassa zeminin yznde, nebat ve hayvan drt yz bin taifenin tevelldat ve vefiyata ve iae ve yaaya rahmne muvazeneleri, ziya gnei gsterdii gibi, bir tek Zat- Adl ve Rahmi gsteriyor. Ve bilhassa o hadsiz milletlerin hadsiz efradndan bir tek ferdin azas, cihazat, duygular o derece hassas bir mizanla birbiriyle mnasebettar ve muvazenettedir ki, o tenasp, o muvazene, bedahet derecesinde bir Sni-i Adl ve Hakmi gsteriyor. Ve bilhassa her ferd-i hayvannin bedenindeki hceyratn ve kan mecralarnn ve kandaki kreyvatn ve o kreyvattaki zerrelerin o derece ince ve hassas ve harika muvazeneleri var; bilbedahe ispat eder ki, her eyin dizgini elinde ve her eyin anahtar yannda ve bir ey bir eye mni olmuyor, umum eyay bir tek ey gibi kolayca idare eden bir tek Hlk- Adl ve Hakmin mizanyla, kanunuyla, nizamyla terbiye ve idare oluyor. Harin mahkeme-i kbrasnda, mizan- azam- adaletinde cin ve insin muvazene-i amallerini istibat edip inanmayan, bu dnyada gzyle grd bu muvazene-i ekbere dikkat etse, elbette istibad kalmaz. Ey israfl, iktisatsz, ey zulml, adaletsiz, ey kirli, nezafetsiz, bedbaht insan! Btn kinatn ve btn mevcudatn dstur-i hareketi olan iktisat ve nezafet ve adaleti
adalet: hakkaniyet, dillik. aza: uzuvlar, paralar. bedahet: aklk. bedbaht: bahtsz, zavall. bilbedahe: aktan, aikr olarak. bilhassa: zellikle. cihazat: cihazlar, organlar. cin: gzle grnmez, ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. dizgin: ynetim, idare, ekip evirme. dstur-i hareket: hareket prensibi. efrat: fertler, bireyler. ferd-i hayvan: her bir hayvan fert: birey, kii. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk- Adl ve Hakm: her eyi hikmet ve adaletle yaratan Allah. hassas: incelikli, en ufak lleri salkl ve kesin olarak veren. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, Allahn, lleri diriltip mahere karmas. hayvan: hayvana ait. hceyrat: hcreler. iae: yaatma, besleme. idare: dndrme, ekip evirme. iktisat: tutum, tasarruf. ins: insan. ispat: doruyu delillerle gsterme. israf: savurganlk. istibat: uzak grme, olmayacak sanma, akldan uzak grme. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kyamet: dnyann sonu, btn llerin dirilerek maherde toplanmas. kreyvat: yuvarlar. mahkeme-i kbra: ldkten sonra btn insanlarn diriltilerek Allah huzurunda hesaba ekilecei mahkeme. mni: engel olan. mecra: akma yeri, kanal. mevcudat: mahlklar, yaratlm eylerin tamam. mizan: terazi, l. mizan- azam- adalet: adaletin en byk terazisi. muvazene: denklik, denge. muvazene-i amal: amellerin tartlp hesaplanmas, lm. muvazene-i ekber: en byk lm, tart; ahiret. muvazenet: denk gelme. mnasebettar: ilgili, alkal. nebat: bitkisel. nezafet: temizlik, paklk. nizam: dzen, kanun. rahmne: efkat ve merhametli bir ekilde. Sni-i Adl ve Hakm: her eyi sanat ve hikmetle yaratan adalet sahibi Allah. taife: gruh, familya. tenasp: uygunluk. terbiye: bytme, besleyip bytme, eitme. tevelldat: tevelltler, doumlar. umum: btn, genel. vefiyat: lmler, vefatlar. Zat- Adl ve Rahm: adalet ve rahmetle hkmeden Allah. zemin: yeryz. ziya: k. zulm: hakszlk, eziyet.

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

ASA-YI MSA | 281 DRDNC HCCET- MANYE

yapmadndan, umum mevcudata muhalefetinle, manen onlarn nefretlerine ve hiddetlerine mazhar oluyorsun. Neye dayanyorsun ki, umum mevcudat zulmnle, mizanszlnla, israfnla, nezafetsizliinle kzdryorsun? Evet, ism-i Hakmin cilve-i azamndan olan hikmet-i amme-i kinat, iktisat ve israfszlk zerinde hareket ediyor, iktisad emrediyor. Ve ism-i Adlin cilve-i azamndan gelen kinattaki adalet-i tamme, umum eyann muvazenelerini idare ediyor. Ve beere de adaleti emrediyor. Sure-i Rahmanda,

@ pGn/rG GrnrJ nG @ Gn/rG Vnh h naQ nABnsdGnh p ns n n n n n nn

1

@ nGn/rG GhoprJ h prprdpH nRrdG G/bnGh on n rn o n

adalet: hakkaniyet, dillik. adalet-i tamme: tam ve eksiksiz olan adalet. ahkm- Kurniye: Kurnn hkmleri. alkadar: ilgili, ilikili. ayet: Kurnn her bir cmlesi. beer: insanlk. cilve-i azam: en byk tecelli, grnt. derece-i azamet: bykln derecesi. desatir-i slmiye: slmn kaideleri, prensipleri. dstur: kanun, prensip. ehemmiyet: nem. esas: asl, temel. eya: eyler, varlklarn hepsi. fevkalde: olaanst. hakaik: hakikatler, gerekler. hakaik- Kurniye: Kurna ait olan ve ondan gelen gerekler. hakik: gerek. hayat- beeriye: insan hayat. hiddet: fke, kzgnlk. hikmet-i amme-i kinat: kinatn tamamn kuatan hikmet. idare: dndrme, ekip evirme. iktisat: tutum, tasarruf; bir nimeti yaratl maksadna uygun biimde kullanma, gereinden ne eksik ne de fazla harcamama. ism-i Adl: Cenab- Hakkn adaletle hkmetme manasndaki Adl ismi. ism-i Hakm: Cenab- Hakkn hikmetle, faydalar takip ederek i gren manasndaki ismi. ism-i Kudds: Cenab- Hakkn kinattaki her eyin temiz olmasn

ayetindeki, drt mertebe, drt nevi mizana iaret eden, drt defa mizan zikredilmesi, kinatta mizann derece-i azametini ve fevkalde, pek byk ehemmiyetini gsteriyor. Evet, hibir eyde israf olmad gibi, hibir eyde de hakik zulm ve mizanszlk yoktur. Ve ism-i Kuddsn cilve-i azamndan gelen tanzif ve nezafet, btn kinatn mevcudatn temizliyor, gzelletiriyor. Beerin bulak eli karmamak artyla, hibir eyde hakik nezafetsizlik ve irkinlik grnmyor. te, hakaik- Kurniyeden ve desatir-i slmiyeden olan adalet, iktisat, nezafet hayat- beeriyede ne derece esasl birer dstur olduunu anla. Ve ahkm- Kurniye ne derece kinatla alkadar ve kinat iine kk salm ve sarm bulunduunu ve o hakaik bozmak, kinat bozmak ve suretini deitirmek gibi, mmkn olmadn bil.
1. G ykseltip leme nizam ve l verdi. T ki adaletten ve dinin emirlerinden ayrlarak lde snr amayn. ly ve tarty adaletle yerine getirin ve tarty eksik tutmayn ki, ahiretteki mizannz ziyana drmeyin. (Rahman Suresi: 7-9.)

salayan, kusur ve noksanlklardan uzak olan anlamnda Kudds ismi. israf: savurganlk. kinat: btn lemler, varlklar, evren. mazhar: erime, kavuma. mertebe: derece, basamak.

mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mizan: terazi, l. muhalefet: aykrlk, muhaliflik. muvazene: denklik, denge. nefret: tiksinme, ikrah. nevi: eit, tr.

nezafet: temizlik, paklk. Sure-i Rahman: Rahman suresi. suret: biim, grn. tanzif: temizleme. umum: btn. zikir: anma. zulm: hakszlk, eziyet.

DRDNC HCCET- MANYE

282 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

Ve bu ziya-i azam gibi, rahmet, inayet, hafziyet misill yzer ihatal hakikatler hari, ahireti iktiza ve istilzam ettikleri hlde, hi mmkn mdr ki, kinatta ve umum mevcudatta hkmferma olan rahmet, inayet, adalet, hikmet, iktisat ve nezafet gibi pek kuvvetli, ihatal hakikatler, harin ademiyle ve ahiretin gelmemesiyle merhametsizlie, zulme, hikmetsizlie, israfa, nezafetsizlie, abesiyete inklp etsinler? H, yz bin defa h! Bir sinein hakk- hayatn rahmne muhafaza eden bir rahmet, bir hikmet, acaba hari getirmemekle, umum zuurlarn hadsiz hukuk- hayatlarn ve nihayetsiz mevcudatn nihayetsiz hukuklarn zayi eder mi? Ve, tabiri caizse, rahmet ve efkatte ve adalet ve hikmette hadsiz hassasiyet ve dikkat gsteren bir hamet-i rububiyet ve kemaltn gstermek ve kendini tanttrmak ve sevdirmek iin bu kinat hadsiz harika sanatlaryla, nimetleriyle sslendiren bir saltanat- ulhiyet, byle, hem umum kemaltn, hem btn mahlkatn hie indiren ve inkr ettiren hairsizlie msaade eder mi? H! Byle bir cemal-i mutlak, byle bir kubh-i mutlaka, bilbedahe, msaade etmez. Evet, ahireti inkr etmek isteyen adam, evvelce btn dnyay btn hakaikyla inkr etmeli. Yoksa, dnya btn hakaikyla, yz bin lisanla onu tekzip ederek bu yalannda yz bin derece yalancln ispat edecek. Onuncu Sz kat delillerle ispat etmitir ki, ahiretin vcudu, dnyann vcudu kadar kat ve phesizdir.
abesiyet: lzumsuz ve gayesiz olu. adalet: hakkaniyet, dillik. adem: yokluk. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. bilbedahe: aktan, aikr olarak. cemal-i mutlak: sonsuz ve kusursuz gzellik. delil: bir meseleyi ispata yarayan ey, brhan. evvelce: daha nce. hadsiz: snrsz, sonsuz. hafziyet: Allahn her eyi muhafaza ve kaydedici sft. hakaik: hakikatler, gerekler. hakikat: gerek, asl. hakk- hayat: yaama hakk. hassasiyet: hassaslk, dikkatlilik. h: asla, katiyen. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar. hamet-i rububiyet: rabln, idare ve terbiye ediciliin hameti, itiam, heybet ve bykl. hikmet: lh gaye, yksek bilgi. hukuk- hayat: yaama hakk. hkmferma: hkm sren, hkmeden. ihata: kuatma. iktisat: tutum, tasarruf. iktiza: gerekme. inayet: yardm, ihsan. inkr: kabul ve tasdik etmeme, inanmama.

inklp: deiim, dnm. ispat: doruyu delillerle gsterme. israf: savurganlk. istilzam: gerektirme. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kat: kesin. kemalt: faziletler, kemaller, mkemmellikler. kubh-i mutlak: mutlak irkinlik. lisan: dil. mahlkat: Allah tarafndan yaratlanlar. merhamet: acmak, efkat gstermek. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. misill: gibi, benzeri. muhafaza: koruma. msaade: izin. nezafet: temizlik, paklk. nihayetsiz: sonsuz. nimet: ltuf, ihsan. rahmne: efkat ve merhametli bir ekilde. rahmet: Allahn kullarn esirgemesi, onlara acyp balamas, onlara madd ve manev nimetler vermesi. saltanat- ulhiyet: kinatta erik, ortak kabul etmeyen lh saltanat. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme. tabiri caizse: byle ifadesi uygunsa, byle demek sakncal deilse. tekzip: yalanlama. umum: btn. vcut: var olma. zayi: ziyan. zuur: uur sahibi. ziya-i azam: byk aydnlatc. zulm: hakszlk, eziyet.

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

ASA-YI MSA | 283 DRDNC HCCET- MANYE

DRDNC HCCET- MANYE

284 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN KNC NKTES

* Otuzuncu Lema, Eski-

ehir hapsinde 193536da Trke olarak telif edilmitir. Bu blm de Otuzuncu Lemann nc Nktesidir.

Beinci Hccet-i maniye

SM AZAMIN ALTI NURUNDAN NC NURUNA ARET EDEN

nc Nkte

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 285

BENC HCCET- MANYE

BENC HCCET- MANYE

286 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

W
1

pnppH nu`HnQ p/nS 'pG oOo G r r r

ayetinin bir nktesi ve bir sm-i Azam veya sm-i Azamn alt nurundan bir nuru olan ism-i HAKEMin bir cilvesi, Ramazan- erifte grld. Ona yalnz bir iaret olarak, Be Noktadan ibaret nc Nkte acele olarak yazld, msvedde hlinde kald.

NC NKTENN BRNC NOKTASI

Onuncu Szde iaret edildii gibi, ism-i Hakemin tecelli-i azam u kinat yle bir kitap hkmne getirmi ki, her sahifesinde yzer kitap yazlm; ve her satrnda yzer sahife der edilmi; ve her kelimesinde yzer satr mevcuttur; ve her harfinde yzer kelime var; ve her noktasnda kitabn muhtasar bir fihristecii bulunur bir tarza getirmitir. O kitabn sayfalar, satrlar, t noktalarna kadar yzer cihette Nakkan, Ktibini yle vuzuhla gsteriyor ki, o kitab- kinatn mahedesi, kendi vcudundan yz derece daha ziyade Ktibinin vcudunu ve vahdetini ispat eder. nk bir harf kendi vcudunu bir harf kadar ifade ettii hlde, ktibini bir satr kadar ifade ediyor. Evet, bu kitab- kebirin bir sayfas, zemin yzdr. O sayfada nebatat, hayvanat taifeleri adedince kitaplar
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Rabbinin yoluna hikmetle ar. (Nahl Suresi: 125.) ayet: Kurnn her bir cmlesi. cihet: yn. cilve: grnme, tecelli. der etmek: almak, toplamak, kaydetmek. fihriste: zet; liste, iindekiler. hayvanat: hayvanlar. hkmne: deerine. ibaret: oluan, mteekkil. ifade: anlatma. ism-i Hakem: Cenab- Hakkn hakl ile haksz ayran ve her ii hikmete gre olan anlamnda Hakem ismi. ispat: doruyu delillerle gsterme, kantlama. kinat: btn lemler, varlklar, evren. ktip: yazc. kitab- kinat: kinat kitab; bir kitap gibi yazlan, saysz anlamlar ifade eden ve her kitap gibi yazarn gsteren kinat; evren. kitab- kebir: byk kitap. mevcut: var olan. muhtasar: ihtisar edilmi, ksaltlm. msvedde: sonradan temize ekilmek zere yazlan ilk yaz, karalama. mahede: grme, seyretme. nakka: nak yapan, sanatkr. nebatat: bitkiler. nur: ziya, k. nkte: ince sz ve mana. Ramazan- erif: erefli Ramazan ay. sahife: sayfa. taife: blk, familya, grup. tarz: biim, suret. tecelli-i azam: en byk grnt. vahdet: birlik. vuzuh: vazh olma hli, aklk. vcut: var olma, varlk. zemin: yeryz. ziyade: fazla.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 287

BENC HCCET- MANYE

birbiri iinde, beraber, bir vakitte, yanlsz, gayet mkemmel bir surette, bahar mevsiminde yazld gzle grnyor. Bu sayfann bir satr, bir bahedir. O bahede bulunan iekler, aalar, nebatlar adedince manzum kasideler beraber, birbiri iinde, yanlsz yazldn gzmzle gryoruz. O satrn bir kelimesi, iek am, meyve vermek zere yapran vermi bir aatr. te bu kelime, muntazam, mevzun, ssl yaprak, iek ve meyveleri adedince, Hakem-i Zlcellin methsenasna dair manidar fkralardr. Gya iek am her aa gibi, o aa dahi, Nakkann medihelerini teganni eden manzum bir kasidedir. Hem gya Hakm-i Zlcell, zeminin meherinde tehir ettii antika ve acip eserlerine binler gzle bakmak istiyor. Hem gya o Sultan- Ezelnin o aaca verdii murassa hediye ve nianlar ve formalar, husus bayram ve resm-i kad olan baharda, padiahn nazarna arz etmek iin, yle mzeyyen, mevzun, muntazam, manidar bir ekil alm ve yle hikmetli bir ekil verilmitir ki, her bir ieinde, her bir meyvesinde, birbiri iinde ok vecihler ve diller ile Nakkann vcuduna ve esmasna ahadet ederler. Mesel, her bir iekte, her bir meyvede bir mizan var. Ve o mizan, bir intizam iinde; ve o intizam, tazelenen
acip: alan ve hayret uyandran ey. antika: kymetli, deerli. arz: sunma, takdim. dair: alkal, ilgili. delil: bir meseleyi ispata yarayan ey, brhan. esma: isimler. forma: ekil, biim. gayet: son derece, ok, olduka. gya: sanki. Hakem-i Zlcell: bykl ile hakl ve haksz ayran her ii bir hikmete gre yapan Cenab- Hak. Hakm-i Zlcell: tasarruf ve iradesi her eyi kuatan sonsuz byklk sahibi olan Cenab- Hak. hikmet: lh gaye, yksek bilgi. husus: zel. intizam: dzgnlk, tertipli olma. kaside: vg iin yazlan iir. manidar: ince manal. manzum: vezinli, kafiyeli. medih: vg. meher: sergi, gsterme yeri. methsena: gzel vasflaryla vmek. mevzun: ll, vezinli. mizan: terazi, l. muntazam: nizaml, dzgn. murassa: kymetli talarla, mcevherlerle sslenmi. mzeyyen: ziynetlendirilmi, sslenmi. nakka: nak yapan, ssleyen. nazar: bak, dikkat. nebat: bitki. nian: iz, eser. resm-i kat: al treni, merasimi. Sultan- Ezel: kudret, kuvvet ve hkmranlnn balangc olmayan Allah. suret: biim, tarz. ahadet: ahitlik. teganni: ho, gzel bir ses ve makamla okuma, anlatma, syleme. tehir: gsterme, sergileme. vecih: yn. vcut: var olma, varlk. zemin: yeryz.

BENC HCCET- MANYE

288 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

bir tanzim ve tevzin iinde; ve o tevzin ve tanzim, bir ziynet ve sanat iinde; ve o ziynet ve sanat, manidar kokular ve hikmetli tatlar iinde bulunduundan; her bir iek, o aacn iekleri adedince, Hakem-i Zlcelle iaretler ediyor. Ve bu bir kelime olan bu aata, bir harf hkmnde olan bir meyvede bulunan bir ekirdek noktas, btn aacn fihristesini, programn tayan kk bir sandukadr. Ve hakeza, buna kyasen, kinat kitabnn btn satrlar, sayfalar, byle, ism-i Hakem ve Hakmin cilvesiyle, yalnz her bir sayfas deil, belki her bir satr ve her bir kelimesi ve her bir harfi ve her bir noktas, birer mucize hkmne getirilmitir ki, btn esbap toplansa, bir noktasnn nazirini getiremezler, muaraza edemezler. Evet, bu Kurn- azm-i kinatn her bir ayet-i tekviniyesi, o ayetin noktalar ve hurufu adedince mucizeler gsterdiklerinden, elbette serseri tesadf, kr kuvvet, gayesiz, mizansz, uursuz tabiat, hibir cihetle o hakmne, basrne olan has mizana ve gayet ince intizama karamazlar. Eer karsaydlar, elbette kark eseri grnecekti. Hlbuki hibir cihette intizamszlk mahede olunmuyor.

NC NKTENN KNC NOKTASI

ki Meselidir. Birinci Mesele: Onuncu Szde beyan edildii gibi, nihayet kemalde bir cemal ve nihayet cemalde bir kemal, elbette kendini grmek ve gstermek ve tehir etmek
ayet: Allahn varlna dellet eden ey. ayet-i tekviniye: Cenab- Hakk btn isim ve sfatlaryla bildiren, tanttran kinattaki varlklarn her biri. basrne: grerek. beyan: anlatma, izah, aklama, aklama. cemal: gzellik. cihet: yn. cilve: grnme, tecelli. esbap: sebepler. fihriste: zet, liste, iindekiler. gaye: maksat, hedef. gayet: son derece, ok, olduka. Hakem-i Zlcell: bykl ile hakl ve haksz ayran her ii bir hikmete gre yapan Cenab- Hak. hakeza: bylece, bunun gibi. hakmne: hikmetli bir ekilde. hlbuki: oysa ki. has: zel. hikmet: lh gaye, fayda, ilim, yksek bilgi. huruf: harfler. hkmnde: deerinde. hkmne: deerine, yerine. intizam: dzgnlk, tertipli olma. ism-i Hakem: Cenab- Hakkn hakl ile haksz ayran ve her ii hikmete gre olan anlamnda Hakem ismi. ism-i Hakm: her eyi belli bir gaye ve faydaya gre yapan Allahn bir ismi. kinat: btn lemler, varlk-

lar, evren. kemal: olgunluk, yetkinlik, mkemmellik. kyasen: kyas ederek. Kurn- azm-i kinat: byk bir Kurn gibi derin manalar ifade eden kinat. manidar: ince manal. mesele: nemli konu. mizan: terazi, l. muaraza: kar gelme. mucize: benzerini yapmaktan insanlarn ciz kald ey. mahede: grme, seyretme. nazir: benzer olan. nihayet: son derece. nkte: ince sz ve mana. sanduka: kk sandk, kutu. serseri: gayesiz, hedefsiz. uur: idrak, bilin, anlay. tabiat: madd lem. tanzim: dzenleme. tesadf: rastgelme. tehir: gsterme, sergileme. tevzin: vezinli ve ll olma. ziynet: ss.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 289

BENC HCCET- MANYE

istemesi, en esasl bir kaidedir. te bu esasl dstur-i umumye binaendir ki, bu kitab- kebir-i kinatn Nakka- Ezelsi, bu kinatla ve bu kinatn her bir sahifesiyle ve her bir satryla, hatta harfleri ve noktalaryla kendini tanttrmak ve kemaltn bildirmek ve cemalini gstermek ve kendisini sevdirmek iin, en czden en kllye kadar her bir mevcudun mteaddit lisanlaryla cemal-i kemalini ve kemal-i cemalini tanttryor ve sevdiriyor. te, ey gafil insan! Bu Hkim-i Hakem-i Hakm-i Zlcell-i Velcemal, sana kar kendisini her bir mahlkuyla byle hadsiz ve parlak tarzlarda tanttrmak ve sevdirmek istedii hlde, sen Onun tanttrmasna kar imanla tanmazsan ve Onun sevdirmesine mukabil ubudiyetinle kendini Ona sevdirmezsen, ne derece hadsiz muzaaf bir cehalet, bir hasaret olduunu bil, ayl. kinci Noktann kinci Meselesi: Bu kinatn Sni-i Kadr ve Hakminin mlknde itirak yeri yoktur. nk her eyde nihayet derecede intizam bulunduundan, irki kabul edemez. nk mteaddit eller bir ie karrsa, o i karr. Bir memlekette iki padiah, bir ehirde iki vali, bir kyde iki mdr bulunsa, o memleket, o ehir, o kyn her iinde bir karklk balayaca gibi, en edna bir vazifedar adam, o vazifesine bakasnn mdahalesini kabul etmemesi gsteriyor ki, hkimiyetin en esasl hassas, elbette istikll ve infirattr. Demek intizam vahdeti ve hkimiyet infirad iktiza eder.
itirak: ortak olma, ortaklk. kaide: kural, prensip. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kemalt: faziletler, kemaller, mkemmellikler. kemal-i cemal: tam bir manev gzellik ve olgunluk. kitab- kebir-i kinat: byk bir kitap gibi manalar ve hikmetler ifade eden kinat. kll: genel, umum olan, btne ait. lisan: dil. mahlk: Allah tarafndan yaratlm, yaratk. mesele: nemli konu. mevcut: var olan. mukabil: karlk. muzaaf: kat kat. mdahale: karma. mlk: sahip olunan, zerinde kullanm hakk bulunulan ey, varlk, saltanat. mteaddit: eitli, birden fazla. Nakka- Ezel: her eyi zatna has olarak nak nak ileyen, evveli olmayan Allah. nihayet: son derece. Sni-i Kadr ve Hakm: her eyi hikmet ve sanatla yaratan nihayetsiz kudret sahibi olan Allah. irk: ortak koma. tarz: biim, suret. ubudiyet: kulluk. vahdet: birlik. vali: bir vilyeti idare eden en byk memur. vazife: grev. vazifedar: vazifeli.

binaen: -den dolay. cehalet: bilmezlik, cahillik. cemal: gzellik. cemal-i kemal: mkemmellikteki gzellik . cz: kk. dstur-i umumye: her tarafta geerli olan kanunlar. edna: en baya. esas: asl, temel. gafil: gaflette bulunan. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hkim-i Hakem-i Hakm-i Zlcelli vel-Cemal: her eyin tasarrufu elinde olan ve her eyi belli gaye ve faydalarla yaratan, sonsuz byklk sahibi olan Cenab- Hak. hkimiyet: hkim olma hli, hkmetme. hasaret: hasar, ziyan. hassa: bir eye mahsus zellik. iktiza: gerektirme. iman: inanma, itikat. infirat: teklik, bir olu. intizam: dzgnlk, nizam. istikll: kimseye bal olmay, bamszlk.

BENC HCCET- MANYE

290 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

Madem hkimiyetin bir muvakkat glgesi, muavenete muhta ve ciz insanlarda byle mdahaleyi reddederse, elbette, derece-i rububiyette hakik bir hkimiyet-i mutlaka, bir Kadr-i Mutlakta, btn iddetiyle mdahaleyi reddetmek gerektir. Eer zerre kadar mdahale olsayd, intizam bozulacakt. Hlbuki bu kinat yle bir tarzda yaratlm ki, bir ekirdei halk etmek iin, bir aac halk edebilir bir kudret lzmdr. Ve bir aac halk etmek iin de, kinat halk edebilir bir kudret gerektir. Ve kinat iinde parmak kartran bir erik bulunsa, en kk bir ekirdekte de hissedar olmak lzm gelir. nk o, onun numunesidir. O hlde, koca kinatta yerlemeyen iki rububiyet bir ekirdekte, belki bir zerrede yerlemek lzm gelir. Bu ise, muhaltn ve batl hayaltn en manasz ve en uzak bir muhalidir. Koca kinatn umum ahval ve keyfiyatn mizan- adlinde ve nizam- hikmetinde tutan bir Kadr-i Mutlakn aczini hatta bir ekirdekte dahi iktiza eden irk ve kfr, ne kadar hadsiz derecede muzaaf bir hilf, bir hata, bir yalan olduunu; ve tevhid ne derece hadsiz muzaaf bir derecede hak ve hakikat ve doru olduunu bil,
1

nrG nnY ! ornrdnG de. p /

NC NOKTA
Sni-i Kadr, ism-i Hakem ve Hakmi ile, bu lem iinde binler muntazam lemleri der etmitir. O lemler iinde en ziyade kinattaki hikmetlere medar ve mazhar olan insan bir merkez, bir medar hkmnde yaratm.
1. man nimetinden dolay Allaha hamd olsun. ciz: gsz, zavall. acz: zayflk, gszlk. ahval: hller, durumlar. lem: dnya, cihan. batl: bo ve manasz olan. der etmek: sokma, almak, toplamak, kaydetmek. derece-i rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde mahlkatn muhta olduu her eyi vermesi, onlar eitmesi ve evirip evirmesinin derecesi, dzeyi. hadsiz: snrsz, sonsuz. hak: doru, gerek. hakikat: gerek. hakik: gerek. hkimiyet: hkim olma hli, hkmetme. hkimiyet-i mutlaka: mutlak, kesin hkimiyet. hlbuki: oysa ki. halk: yaratma. hayalt: hayaller. hikmet: lh gaye, yksek bilgi. hilf: zt, ters, kart, aykr. hissedar: hisse sahibi. hkmnde: deerinde. iktiza: gerekme. intizam: dzgnlk, nizam. ism-i Hakem: Cenab- Hakkn hakl ile haksz ayran ve her

ii bir hikmete gre yapan anlamnda Hakem ismi. ism-i Hakm: her eyi belli bir gaye ve faydaya gre yapan Allahn bir ismi. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren. keyfiyat: nitelikler. kudret: kuvvet, iktidar. kfr: Allahn varlna, birliine inanmama, mriklik. lzm: gerekli. mana: anlam. mazhar: grnd yer. medar: sebep, vesile. mizan- adl: adalet terazisi. muavenet: yardm. muhal: imknsz. muhalt: muhaller, imknszlar. muhta: ihtiyac olan. muntazam: intizaml, dzgn. muvakkat: geici. muzaaf: kat kat. mdahale: karma. nizam- hikmet: Cenab- Hakkn koyduu, tanzim ettii, her eyin bir sebebe dayand hikmetli dzen. numune: rnek. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde mahlkatn muhta olduu her eyi vermesi, onlar eitmesi ve evirip evirmesi. Sni-i Kadr: her eye gc yeten ve her eyi sanatl yaratan Allah. erik: ortak. irk: Allaha ortak koma. tarz: biim, ekil. tevhid: Allahn bir olduuna inanma. umum: btn. zerre: en kk para. ziyade: fazla.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 291

BENC HCCET- MANYE

Ve o kinat dairesinin en mhim hikmetleri ve faydalar insana bakyor. Ve insan dairesi iinde dahi, rzk bir merkez hkmne getirmi; lem-i insande ekser hikmetler, maslahatlar, o rzka bakar ve onunla tezahr eder. Ve insanda, uur ve rzkta zevk vastasyla, ism-i Hakmin cilvesi parlak bir surette grnyor. Ve uur-i insan vastasyla kefolunan yzer fenlerden her bir fen, Hakem isminin bir nevide bir cilvesini tarif ediyor. Mesel, tp fenninden sual olsa, Bu kinat nedir? Elbette diyecek ki: Gayet muntazam ve mkemmel bir eczahane-i kbradr. inde her bir il gzelce ihzar ve istif edilmitir. Fenn-i kimyadan sorulsa, Bu kre-i arz nedir? Diyecek: Gayet muntazam ve mkemmel bir kimyahanedir. Fenn-i makine diyecek: Hibir kusuru olmayan, gayet mkemmel bir fabrikadr. Fenn-i ziraat diyecek: Nihayet derecede mahsuldar, her nevi hububu vaktinde yetitiren muntazam bir tarladr ve mkemmel bir bahedir. Fenn-i ticaret diyecek: Gayet muntazam bir sergi ve ok intizaml bir pazar ve mallar ok sanatl bir dkkndr. Fenn-i iae diyecek: Gayet muntazam, btn erzakn envan cami bir ambardr. Fenn-i rzk diyecek: Yz binler leziz taamlar beraber, kemal-i intizamla iinde piirilen bir matbah- Rabban ve bir kazan- Rahmandir.
gren manasndaki ismi. istif: dzgn yma, depolama. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kazan- Rahman: nimetlerin yenecek hle getirildii Rahman kazan. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kimyahane: kimya laboratuvar. kusur: eksiklik, noksan. kre-i arz: dnya, yer kre. leziz: lezzetli. mahsuldar: verimli, mahsul veren. maslahat: fayda, yarar. matbah- Rabban: her eyi terbiye eden ve rzklandran Allahn nimetlerle dolu mutfa. muntazam: intizaml, dzgn. mhim: nemli. mkemmel: kmil, tam. nevi: eit, tr. nevi: tr. nihayet: son derece. rzk: Allah tarafndan her canl iin ayrlm ve takdir edilmi olan nimet. sual: soru. suret: biim, grn. uur: idrak, bilin, anlama ve kavrama gc. uur-i insan: insana ait uur. taam: yemek. tarif: tantma. tezahr: zuhur etme, ortaya kma. vasta: araclk.

lem-i insan: insana ait lem. ambar: eya saklanan yer, depo. cilve: grnme, tecelli. eczahane-i kbra: en byk eczahane. ekser: daha ziyade. enva: eitler, trler. erzak: yenilecek, iilecek eyler. fen: ilim. fenn-i iae: insan ve hayvanlarn besleni ve yaaylar hakknda bilgi veren ilim dal. fenn-i kimya: kimya ilmi. fenn-i makine: makine ilmi, bilgisi. fenn-i rzk: gda bilimleri. fenn-i ticaret: ticaret ilmi. fenn-i ziraat: ziraat ilmi. gayet: son derece, ok, olduka. Hakem: hakly hakszdan ayran, hakly haksz ayrt eden Allah. hikmet: lh gaye, yksek bilgi. hubub: tohumlar, taneler. hkmne: deerine, yerine. ihzar: hazrlama. intizam: dzgnlk, nizam. ism-i Hakm: Cenab- Hakkn hikmetle, faydalar takip ederek i

BENC HCCET- MANYE

292 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

Fenn-i askeriye diyecek ki: Arz bir ordughtr. Her bahar mevsiminde yeni taht- silha alnm ve zemin yznde adrlar kurulmu drt yz bin muhtelif milletler o orduda bulunduu hlde, ayr ayr erzaklar, ayr ayr libaslar, silhlar, ayr ayr talimatlar, terhisatlar, kemal-i intizamla, hibirini unutmayarak ve armayarak, bir tek Kumandan- Azamn emriyle, kuvvetiyle, merhametiyle, hazinesiyle, gayet muntazam yaplp idare ediliyor. Ve fenn-i elektrikten sorulsa, elbette diyecek: Bu muhteem saray- kinatn dam, gayet intizaml, mizanl, hadsiz elektrik lmbalaryla tezyin edilmitir. Fakat o kadar harika bir intizam ve mizan iledir ki, bata gne olarak, kre-i arzdan bin defa byk o semav lmbalar, mtemadiyen yandklar hlde muvazenelerini bozmuyorlar, patlak vermiyorlar, yangn karmyorlar. Sarfiyatlar hadsiz olduu hlde, varidatlar ve gaz yalar ve madde-i itialleri nereden geliyor? Neden tkenmiyor? Neden yanmak muvazenesi bozulmuyor? Kk bir lmba dahi muntazam baklmazsa sner. Kozmorafyaca, kre-i arzdan bir milyondan ziyade byk ve bir milyon seneden ziyade yaayan gnei (HAYE) kmrsz, yasz yandran,
HAYE: Acaba dnya sarayn sndran gne sobasna veyahut lmbasna ne kadar odun ve kmr ve gaz ya lzm olduu hesap edilsin. Her gn yanmas iin kozmorafyann szne baklsa bir milyon kre-i arz kadar odun ynlar ve binler denizler kadar gaz ya gerektir. imdi dn, Onu odunsuz, gazsz, daim klandran Kadr-i Zlcellin hametine, hikmetine, kudretine, gnein zerreleri adedince Sbhanallah, maaallah, brekllah de.
lem: dnya, cihan. arz: yer, dnya. brekllah: Allah hayrl ve bereketli klm. daim: srekli. erzak: yenilecek, iilecek eyler. fenn-i askeriye: Askeriye ilmi. fenn-i elektrik: elektrik ilmi. gayet: son derece, ok, olduka. hadsiz: snrsz, sonsuz. haiye: dipnot. hamet: grkem, byklk, gsterililik. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. intizam: dzgnlk, nizam. Kadir-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi olan Allah. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kozmorafya: yldzlarn yerlerinden ve hareketlerinden bahseden ilim, astronomi. kudret: g, iktidar. Kumandan- Azam: yere ve her eye hkmeden en byk kumandan, Allah. kre-i arz: dnya, yer kre. libas: elbise. madde-i itial: k veren, parlatan. maaallah: Allahn diledii olur anlamnda hayret ve memnunluk ifade etmek iin kullanlr. merhamet: acmak, efkat

gstermek, esirgemek. mizan: l. muhtelif: trl trl, eitli. muntazam: intizaml, dzgn. muvazene: denge. mtemadiyen: srekli olarak, devaml. ordugh: ordunun konaklad yer. saray- kinat: kinat saray. sarfiyat: sarflar, giderler, harcamalar. semav: semaya ait. Sbhanallah: Allah her trl eksiklikten sonsuz derece ycedir. taht- silh: silh alt. talimat: talimler, eitimler. terhisat: terhisler, izin vermeler. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. varidat: gelirler. zemin: yeryz. zerre: maddenin en kk parcas, atom. ziyade: fazla.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 293

BENC HCCET- MANYE

sndrmeyen Hakm-i Zlcellin hikmetine, kudretine bak,

1

$G nnoS de. Gnein mddet-i mrnde geen r

3

dakikalarn airat adedince

4

,*G nQnH ,*G nABnTne n

og Gp n'dGp syle. n s n

airat: dakikann saniye, salise gibi on birim k olan zaman dilimleri. bedih: ak olan, aikr. cilve-i azam: en byk tecelli, grnt. der etmek: sokma, almak, toplamak, kaydetmek. esbap: sebepler. fen: tecrb, ispatla meydana gelmi ilimler. gaye: maksat, hedef. gya: sanki. hakeza: bylece, bunun gibi. Hakm-i Zlcell: tasarruf ve iradesi her eyi kuatan sonsuz byklk sahibi olan Cenab- Hak. harika: olaanst. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. ihata: kuatma. ihtiyar: tercih, irade. iktiza: gerektirme. intizam: dzgnlk, nizam. intizamat: dzenler. intizam- ekmel: mkemmel dzen. irade: dileme, isteme. ism-i Hakem: hakl ile haksz ayran ve her ii bir hikmete gre olan anlamnda Cenab- Hakkn bir ismi. sm-i Hakm: her eyi belli bir gaye ve faydaya gre yapan Allahn bir ismi. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kanadil-i nuriye: kl, nurlu kandiller. kast: bir ii bile bile yapmak, niyet.

Demek bu semav lmbalarda gayet harika bir intizam var. Ve onlara ok dikkatle baklyor. Gya o pek byk ve pek ok ktle-i nriyelerin ve gayet ok kanadil-i nuriyelerin buhar kazan ise, harareti tkenmez bir Cehennemdir ki, onlara nursuz hararet veriyor. Ve o elektrik lmbalarnn makinesi ve merkez fabrikas daim bir Cennettir ki, onlara nur ve k veriyor; ism-i Hakem ve Hakmin cilve-i azamyla, intizamla yanmaklar devam ediyor. Ve hakeza, bunlara kyasen, yzer fennin her birisinin kat ahadetiyle, noksansz bir intizam- ekmel iinde, hadsiz hikmetler, maslahatlarla bu kinat tezyin edilmitir. Ve o harika ve ihatal hikmetle mecmu-i kinata verdii intizam ve hikmetleri, en kk bir zhayat ve bir ekirdekte, kk bir mikyasta der etmitir. Ve malm ve bedihdir ki, intizamla gayeleri ve hikmetleri ve faydalar takip etmek, ihtiyar ile, irade ile, kast ile, meiet ile olabilir, baka olamaz. htiyarsz, iradesiz, kastsz, uursuz esbap ve tabiatn ii olmad gibi, mdahaleleri dahi olamaz. Demek bu kinatn btn mevcudatndaki hadsiz intizamat ve hikmetleriyle iktiza ettikleri ve gsterdikleri bir
1. 2. 3. 4. Allah her trl kusurdan ve noksan sfatlardan mnezzehtir. Allah dilemi ne gzel yapm Allah dilemi ne mbarek yapm.. Ondan baka ilh yoktur. (Hair Suresi: 22, 23; Bakara Suresi: 255; v.d.) mam. meiet: dileme, irade. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mikyas: l. mdahale: karma. mddet-i mr: mr sresi. noksansz: eksiksiz. nur: parlt, k. semav: semaya ait. ahadet: ahitlik. uur: idrak, bilin. tabiat: madd lem. tezyin: ssleme, ziynetlendirme. zhayat: hayat sahibi.

kat: kesin. kyasen: kyas ederek, karlatrlrsa. kudret: kuvvet, iktidar. ktle-i nriye: ate ktlesi. malm: bilinen. maslahat: ehemmiyetli i. mecmu-i kinat: kinatn ta-

BENC HCCET- MANYE

294 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

Fail-i Muhtar, bir Sni-i Hakmi bilmemek veya inkr etmek, ne kadar acip bir cehalet ve divanelik olduu tarif edilmez. Evet, dnyada en ziyade hayret edilecek bir ey varsa, o da bu inkrdr. nk kinatn mevcudatndaki hadsiz intizamat ve hikmetleriyle vcut ve vahdetine ahitler bulunduu hlde Onu grmemek, bilmemek, ne derece krlk ve cehalet olduunu, en kr cahil de anlar. Hatta, diyebilirim ki, ehl-i kfrn iinde, kinatn vcudunu inkr ettiklerinden ahmak zannedilen Sofestaler, en aklllardr. nk, kinatn vcudunu kabul etmekle Allaha ve Hlkna inanmamak kabil ve mmkn olmadndan, kinat inkra baladlar, kendilerini de inkr ettiler. Hibir ey yok diyerek, akldan istifa ederek, akl perdesi altnda sair mnkirlerin hadsiz aklszlklarndan kurtulup bir derece akla yanatlar.

DRDNC NOKTA
Onuncu Szde iaret edildii gibi, bir Sni-i Hakm ve gayet hikmetli bir usta, bir sarayn her bir tanda yzer hikmeti hassasiyetle takip etse, sonra o saraya dam yapmayp, bou bouna harap olmasyla, takip ettii hadsiz hikmetleri zayi etmesini hibir zuur kabul etmedii ve bir Hakm-i Mutlak, kemal-i hikmetinden, bir dirhem kadar bir ekirdekten yzer batman faydalar, gayeleri, hikmetleri dikkatle takip ettii hlde, da gibi koca aaca bir dirhem kadar bir tek fayda, bir tek kk gaye, bir tek meyve vermek iin o koca aacn pek ok masarifini
acip: alacak ey. ahmak: pek aklsz, budala. batman: iki kilo ile sekiz kilo arasnda deien arlk ls. cahil: bilgisiz. cehalet: bilmezlik, cahillik. dirhem: yaklak 3 gram. divane: deli. ehl-i kfr: inkrclar, kfre gidenler. Fail-i Muhtar: istediini yapan, kendi iradesiyle faaliyette bulunan, hakik messir. gaye: maksat, hedef. gayet: son derece, olduka, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hakm-i Mutlak: sonsuz hikmet sahibi ve her eyi her hangi bir kayda ve arta bal olmakszn gayeli ve faydal yaratan Allah. Hlk: her eyi yoktan var eden, Allah. harap: ykk, viran olma. hassasiyet: hassaslk, dikkatlilik. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. inkr: reddetme, inanmama. intizamat: dzenler. istifa etmek: terk etmek, brakmak. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde.. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. masarif: masraflar, giderler. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. mnkir: inkr eden, inanmayan. sair: dier, baka. Sni-i Hakm: her eyi sanatla ve hikmetle yaratan Allah. Sofesta: Allah kabul etmemek iin kinat ve kendi varln da inkr eden. vahdet: birlik. zan: sanma. zayi: ziyan. zuur: uur sahibi. ziyade: ok, fazla.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 295

BENC HCCET- MANYE

abes: bo, lzumsuz ve gayesiz i. abesiyet: faydasz ve bo olma. acip: alacak ey. acz-i mutlak: mutlak gszlk, cizlik. adalet: hakkaniyet, dillik. deta: sanki. dil-i Mutlak: her eye lyk olduunu veren, zulmden mnezzeh olan mutlak adalet sahibi Allah. ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan ikinci hayat. batl: bo ve manasz olan. cemal-i rahmet: Rahmetin gzellii, lh rahmetteki gzellik. cihet: yn. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak. ehemmiyet: nem. ehl-i dallet: dallet ehli, azgn ve sapkn kimseler. had hesaba gelmez: snrsz ve sonsuz bir ekilde. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hakm-i Mutlak: sonsuz hikmet sahibi ve her eyi her hangi bir kayda ve arta bal olmakszn gayeli ve faydal yaratan Allah. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. iman: inanma, itikat. imkn: mmkn olma, olabilirlik. inkr: reddetme, inanmama. irtikp: kt i . ism-i Hakm: Cenab- Hakkn hikmetle, faydalar takip ederek i gren manasndaki ismi. kabir: mezar. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kinat: btn lemler, varlklar, evren.

yapmakla, kendi hikmetine btn btn zt ve muhalif olarak, msrifne bir sefahat irtikp etmesi hibir cihetle imkn olmad gibi; aynen yle de, bu kinat saraynn her bir mevcudatna yzer hikmet takan ve yzer vazife ile tehiz eden, hatta her bir aaca meyveleri adedince hikmetler ve iekleri adedince vazifeler veren bir Sni-i Hakm, kyameti getirmemekle ve hari yapmamakla, btn had ve hesaba gelmeyen hikmetleri ve nihayetsiz vazifeleri manasz, abes, bo, faydasz zayi etmesi, o Kadr-i Mutlakn kemal-i kudretine acz-i mutlak verdii gibi, o Hakm-i Mutlakn kemal-i hikmetine hadsiz abesiyet ve faydaszl ve o Rahm-i Mutlakn cemal-i rahmetine nihayetsiz irkinlii ve Adil-i Mutlakn kemali adaletine nihayetsiz zulm vermek demektir. deta, kinatta herkese grnen hikmet, rahmet, adaleti inkr etmektir. Bu ise en acip bir muhaldir ki, hadsiz batl eyler, iinde bulunur. Ehl-i dallet gelsin, baksn: Gidecei ve dnd kendi kabri gibi, kendi dalletinde ne derece dehetli bir zulmet, bir karanlk ve ylanlarn, akreplerin yuvas bir kuyu olduunu grsn. Ve ahirete iman ise, Cennet gibi gzel ve nuran bir yol olduunu bilsin, imana girsin.

BENC NOKTA
ki Meseledir. Birinci Mesele: Sni-i Zlcell, ism-i Hakmin muktezasyla, her eyde en hafif sureti, en ksa yolu, en kolay tarz, en faydal ekli ehemmiyetle takip ettii gsteriyor
kemal-i adalet: eksiksiz ve noksansz bir adalet. kemal-i hikmet: mkemmel hikmet ve gaye. kemal-i kudret: kudretin mkemmellii. kyamet: kinatn lm, varln bozulup dalm. mana: anlam. mesele: nemli konu. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. muhal: imknsz, zt, ters. muhalif: kart. mukteza: gereken. msrifne: israf edercesine. nihayetsiz: sonsuz. nuran: nurlu, aydnlk. Rahm-i Mutlak: sonsuz ve rahmiyeti kayda, arta bal olmayan merhamet sahibi olan Allah. rahmet: acma, merhamet etme, esirgeme. Sni-i Hakm: her eyi sanatla ve hikmetle yaratan Allah. Sni-i Zlcell: sonsuz byklk sahibi ve her eyi sanatla yaratan Allah. sefahat: zevk ve elenceye nefs istek ve arzulara ar derecede dknlk. suret: biim, grn. tarz: biim, suret. tehiz: cihazlandrma, donatma, hazrlama. vazife: grev. zayi: ziyan, kayp. zulmet: karanlk. zulm: hakszlk, eziyet.

BENC HCCET- MANYE

296 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ki, israf, abesiyet, faydaszlk, ftratta yoktur. sraf ise, ism-i Hakmin zdd olduu gibi, iktisat onun lzmdr ve dstur-i esasdr. Ey iktisatsz, israfl insan! Btn kinatn en esasl dsturu olan iktisad yapmadndan, ne kadar hilf- hakikat hareket ettiini bil;
1

GaproJ h GHTnh Gc ayeti ne o n n on r oo

kadar esasl, geni bir dsturu ders verdiini anla. kinci Mesele: sm-i Hakem ve Hakm, bedahet derecesinde, Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn risaletine dellet ve istilzam ediyor denilebilir. Evet, madem gayet manidar bir kitap, onu ders verecek bir muallim ister. Ve gayet gzel bir cemal, kendini grecek ve gsterecek bir yine iktiza eder. Ve gayet kemalde bir sanat, tehirci bir delll ister. Elbette, her bir harfinde yzer manalar, hikmetler bulunan bu kitab- kebir-i kinatn muhatab olan nev-i insan iinde, elbette bir rehber-i ekmel, bir muallim-i ekber bulunacak. T ki, o kitapta bulunan kuds ve hakik hikmetleri ders verecek; belki kinattaki hikmetlerin vcudunu bildirecek; belki kinatn hilkatindeki makasd- Rabbaniyenin zuhuruna, belki husulne vesile olacak; ve umum kinatta Hlk tarafndan gayet ehemmiyetle izharn irade ettii kemal-i sanatn, cemal-i esmasn bildirecek, yinedarlk edecek. Ve o Hlk, btn mevcudatla Kendini sevdirmek ve zuur mahlklarndan mukabele istediinden, o zuurlarn namna birisi o geni tezahrat- rububiyete kar
1. Yiyin, iin, fakat israf etmeyin. (Araf Suresi: 31.) abesiyet: faydasz ve bo olma. ayet: Kurnn her bir cmlesi. yinedar: ayna tutan. bedahet: aklk. cemal: gzellik. cemal-i esma: Cenab- Allahn isimlerinin gzellii ve gzelliinin parltlar. dellet: delil olma, gsterme. delll: iln edici. dstur: kanun, kaide, kural. dstur- esas: esas kanun. ehemmiyet: nem. esas: asl, temel. ftrat: yaratl, tabiat. gayet: son derece, olduka, ok. hakik: gerek. hlk: her eyi yoktan var eden, Allah. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. hilf- hakikat: geree zt. hilkat: yaratl. husul: hsl olma, meydana gelme. iktisat: tutum, tasarruf. iktiza: gerekme. irade: dileme, isteme.

ism-i Hakem: hakl ile haksz ayran ve her ii bir hikmete gre olan anlamnda Cenab- Hakkn bir ismi. ism-i Hakm: her eyi belli bir gaye ve faydaya gre yapan Allahn bir ismi. israf: savurganlk. istilzam: gerektirme. izhar: meydana karma, gsterme. kinat: btn lemler, varlklar, evren. kemal: olgunluk, yetkinlik, mkemmellik. kemal-i sanat: sanattaki mkemmellik. kitab- kebir-i kinat: byk bir kitap gibi manalar ve hikmetler ifade eden kinat. kuds: mukaddes, yce. lzm: gerekli. mahlk: Allah tarafndan yaratlm. makasd- Rabbaniye: terbiye edici olan Cenab- Hakkn maksatlar. mana: anlam. manidar: ince manal. mesele: nemli konu. mevcudat: var olan her ey, mahlklar. muallim: hoca, retmen. muallim-i ekber: en byk muallim. muhatap: kendisine sz sylenilen. mukabele: karlk verme. namna: adna. nev-i insan: insan tr. rehber-i ekmel: en mkemmel rehber. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). risalet: neblik, peygamberlik. tehirci: sergileyici. tezahrat- rububiyet: Cenab- Hakkn terbiye ve idaresinin kinattaki grntleri. umum: btn. vesile: vasta. zuur: uur sahibi, bilin, anlay sahibi. zuhur: grnme, meydana kma.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 297

BENC HCCET- MANYE

arz: yer, dnya. yine-i Ahmediye: Hz. Muhammedin (a.s.m.) hl ve tavrlarnda grlen gzellik. azam: nihayet derecede. bahir: deniz. ber: kara. bilmahede: grerek. cemal: gzellik. cemal-i esma: Cenab- Allahn isimlerinin gzellii ve gzelliinin parltlar. cemal-i masnuat: Cenab- Allahn mahlkatndaki sanatkrne, mkemmel, kusursuz gzellik. cemal-i sanat: Cenab- Hakkn mahlkatnda bulunan lh sanat gzellii. cemal-i zat: zatn, kendisinin gzellii. Ceml: gzellik sahibi olan Allah. cezp: kendine doru ekme. cilve: grnm tecelli. cilve-i azam: en byk tecelli, grnt. ehl-i akl: akl sahibi. ekmel: en mkemmel. Esma-i Hsna: Allahn gzel isimleri. Habib-i Rabbllemn: lemlerin Rabbinin sevgilisi olan Hz. Muhammed. hamet-i rububiyet: rabln, idare ve terbiye ediciliin hameti. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. iktiza: gerekme. ism-i Ceml: btn gzellik mertebelerinin en ykseine ve mkemmel derecesine sahip olan anlamnda Cenab- Hakkn bir ismi. ism-i Hakem: hakl ile haksz ayran ve her ii hikmetle yapan Cenab- Hakkn ismi. ism-i Hakm: her eyi belli bir gaye ve faydaya gre yapan Allahn ismi. ism-i Rahman: her eyin rzkn ummad yerden veren Cenab- Hakkn bir ismi. ism-i Vedd: Cenab- Hakkn seven sevilen manasndaki ismi. istilzam: gerektirme. Kerm: ikram, ihsan bol ve sonsuz olan Allah. kuds: mukaddes, yce. Kurn- Azman: an ve erefi yce olan Kurn. makasd- lhye: Allahn maksatlar. mertebe-i katiyet: kesinlik derecesi. mukabele: karlk verme. Mnim: nimet veren, nimetlendiren Allah. nazar: bak, dikkat. Rab: besleyen, byten, terbiye eden ve her eyin sahibi Allah.

geni bir ubudiyetle mukabele edip, ber ve bahri cezbeye getirecek, semavat ve arz nlatacak bir velvele-i tehir ve takdis ile o zuurlarn nazarn o sanatlarn Sniine evirecek; ve kuds dersler ve talimatla btn ehl-i akln kulaklarn kendine evirecek bir Kurn- Azmanla, o Sni-i Hakem-i Hakmin makasd- lhiyesini en gzel bir surette gsterecek; ve btn hikmetlerinin tezahrne ve tezahrat- cemaliye ve celliyesine kar en ekmel bir mukabele edecek bir zat, gnein vcudu gibi bu kinata lzmdr, zarurdir. Ve yle eden ve en ekmel bir surette o vazifeleri yapan, bilmahede, Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmdr. yle ise, gne ziyay, ziya gndz istilzam ettii derecede, kinattaki hikmetler risalet-i Ahmediyeyi istilzam eder. Evet, nasl ki ism-i Hakmin cilve-i azam ile, azam derecede risalet-i Ahmediyeyi iktiza ediyor; yle de, Esma-i Hsnadan Allah, Rahman, Rahm, Vedd, Mnim, Kerm, Ceml, Rab gibi ok isimlerin her biri, kinatta grnen bir cilve-i azamla, azam derecede ve mertebe-i katiyette risalet-i Ahmediyeyi istilzam ederler. Mesel, ism-i Rahmann cilvesi olan rahmet-i vsia, o Rahmeten Lillemn ile tezahr eder. Ve ism-i Veddun cilvesi olan tahabbb-i lh ve tearrf-i Rabban, o Habib-i Rabbllemn ile netice verir, mukabele grr. Ve ism-i Cemlin bir cilvesi olan btn cemaller, yani cemal-i zat, cemal-i esma, cemal-i sanat, cemal-i masnuat o yine-i Ahmediyede grlr, gsterilir. Ve hamet-i rububiyet ve saltanat- ulhiyetin cilveleri dahi, o
Rahm: sonsuz merhamet sahibi olan Allah. Rahman: rahmeti btn herkese yaylan ve btn yaratlmlarn rzklarn ve geim ekillerini iine alan rahmetin sahibi Allah. Rahmeten Lillemn: lemlere rahmet olarak gnderilen Hz. Muhammed. rahmet-i vsia: btn mahlkat iine alan genilikte ve bol rahmet. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). risalet-i Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) peygamberlii. Sni-i Hakem-i Hakm: her varla hakkn veren, her eyi hikmetle ve sanatla yaratan Allah. Sni: her eyi sanatl olarak yaratan Allah. suret: biim, tarz. tahabbb-i lh: Allah sevgisi. talimat: talimler, eitimler. tearrf-i Rabban: her eyi terbiye ve idare eden Cenab Hakkn kendini hnerleriyle tantmas. tezahr: zuhur etme, grnme. tezahrat- cemaliye ve celliye: Allahn byklk ve gzelliinin kinattaki grntleri.. ubudiyet: kulluk. Vedd: ok efkatli olan ve ok sevgi beslenen, seven ve sevilen Allah (c.c.). velvele-i tehir ve takdis: kusursuzluu ve noksanszl iln eden sesler, grltler. zarur: mecbur, zorunlu. zuur: uur sahibi.

BENC HCCET- MANYE

298 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

delll- saltanat- rububiyet olan zat- Ahmediyenin risaletiyle bilinir, grnr, anlalr, tasdik edilir. Ve hakeza, bu misaller gibi, ekser Esma-i Hsnann her biri, risalet-i Ahmediyeye birer parlak brhandr. Elhsl: Madem kinat mevcuttur ve inkr edilmiyor; elbette kinatn renkleri, ziynetleri, klar, ziyalar, sanatlar, hayatlar, rabtalar hkmnde olan hikmet, inayet, rahmet, cemal, nizam, mizan, ziynet gibi mehut hakikatler, hibir cihetle inkr edilmez. Madem o sfatlarn, fiillerin inkr mmkn deildir; elbette o sfatlarn mevsufu ve o fiillerin faili ve o ziyalarn gnei olan Zat- Vacibl-Vcud, Hakm, Kerm, Rahm, Ceml, Hakem, Adl dahi hibir cihetle inkr edilmez ve inkr kabil olmaz. Ve elbette o sfatlarn ve o fiillerin medar- zuhurlar, belki medar- kemalleri, belki medar- tahakkuklar olan rehber-i ekber, muallim-i ekmel ve delll- azam ve tlsm- kinatn keaf ve yine-i Samedan ve habib-i Rahman olan Muhammed Aleyhissalt Vesselmn risaleti hibir cihetle inkr edilmez. lem-i hakikatin ve hakikat-i kinatn ziyalar gibi, bunun risaleti dahi, kinatn en parlak bir ziyasdr.

s`jnrG pGnTnY OpH sdGnh oIdG /Unh pdp 'G nY h prnnY p p pn n on n s pr n =' n
1

pnfrG pGsQnPh n n

/`n G o/nrdG nrfnG nsfpG BnrsnY 'e pG Bnd nrpY nfnoS r s ' n n r o '

1. Gnlerin aireleri ve mahlkatn zerreleri adedince, ona ve l ve Ashabna salt ve selm olsun. 2. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Muhakkak ki Sen, her eyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) brhan: delil, hccet. lem-i hakikat: hakikat le- cemal: gzellik. Ceml: sonsuz gzellik sahibi mi. yine-i Samedan: en geni olan Allah. bir kulluk vazifesiyle lh r- cihet: yn. zaya yinedarlk eden Hz. cilve: grnme, tecelli. delll- azam: en byk ilnMuhammed. Adl: adalet sahibi olan Allah. c. delll- saltanat- rububiyet: Allahn kinat terbiye ve idare eden saltanatnn ilncs. ekser: ounluk, ou. elhsl: netice itibaryla. Esma-i Hsna: Allahn gzel

isimleri. fail: ii yapan. fiil: i, hareket. habib-i Rahman: Rahman olan Allahn sevgili peygamberi. Hakem: hakly hakszdan ayran, hakly haksz ayrt eden Allah. hakeza: bylece, bunun gibi. hakikat: gerek. hakikat-i kinat: kinatn hakikati, gerek mahiyeti. Hakm: her eyi bir maksatla uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. hikmet: fayda, gaye; her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde yaratlmas. hkmnde: deerinde. inayet: yardm, ihsan. inkr: reddetme, inanmama. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde. kinat: btn lemler, varlklar, evren. Kerm: ikram ve ihsan bol olan Allah. keaf: kefeden. medar- kemal: mkemmellik sebebi. medar- tahakkuk: ortaya kmaya sebep olan. medar- zuhur: grnme sebebi. mehut: grnen, ahit olunan. mevcut: var olan. mevsuf: vasflanm, nitelenmi. misal: rnek. mizan: l. muallim-i ekmel: en mkemmel retmen. mmkn: ihtimal dahilinde. nizam: dzen. rabta: ba, ilgi. Rahm: sonsuz merhamet sahibi olan Allah. rahmet: acma, merhamet etme. rehber-i ekber: en byk rehber. risalet: neblik, peygamberlik. risalet-i Ahmediye: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) peygamberlii. saltanat- ulhiyet: kinatta erik, ortak kabul etmeyen lh saltanat. sft: nitelikler, vasflar. tasdik: dorulama, gerekliini kabul etme. tlsm- kinat: kinatn tlsm. zat- Ahmediye: Hz. Peygamberin zat, kiilii. Zat- Vacibl-Vcud: varl mutlaka gerekli olan zat, Cenab- Allah. ziya: k, nur. ziynet: ss, bezek.

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

ASA-YI MSA | 299

BENC HCCET- MANYE

BENC HCCET- MANYE

300 | ASA-YI MSA

OTUZUNCU LEMANIN NC NKTES

* Onuncu Sz, Barla'da

1928de Trke olarak telif edilmitir.

Onuncu Szn Dokuzuncu Hakikati

Bab- ihya ve imatedir; ism-i Hayy- Kayyumun, Muhy ve Mmtin cilvesidir.

Altnc Hccet-i maniye

bab: blm, ksm, kap. bab- ihya ve imate: diriltme ve ldrmeyle ilgili blm. cilve: lh isimlerin izah ile

grlmesi. Muhy: hayat veren, dirilten. ihya: hayat verme, diriltme, Mmt: ldren. canlandrma. imate: ldrme, cansz klma.

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

ASA-YI MSA | 301

ALTINCI HCCET- MANYE

ALTINCI HCCET- MANYE

302 | ASA-YI MSA

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

H MMKN MDR K, lm, kurumu koca arz

ihya eden ve o ihya iinde, her biri beer hari gibi acip yz binden ziyade enva- mahlkat hair ve neredip kudretini gsteren ve o hair ve neir iinde nihayet derecede kark ve ihtilt iinde, nihayet derecede imtiyaz ve tefrik ile ihata-i ilmiyesini gsteren ve btn semav fermanlaryla beerin harini vadetmekle btn ibadnn enzarn saadet-i ebediyeye eviren ve btn mevcudat ba baa, omuz omuza, el ele verdirip, emir ve iradesi dairesinde dndrp, birbirine yardmc ve musahhar klmakla azamet-i rububiyetini gsteren ve beeri ecere-i kinatn en cami ve en nazik ve en nazenin, en nazdar, en niyazdar bir meyvesi yaratp, kendine muhatap ittihaz ederek, her eyi ona musahhar klmakla insana bu kadar ehemmiyet verdiini gsteren bir Kadr-i Rahm, bir Alm-i Hakm, kyameti getirmesin, hari yapmasn ve yapamasn, beeri ihya etmesin veya edemesin, mahkeme-i kbray aamasn, Cennet ve Cehennemi yaratamasn? H ve kell! Evet, u lemin Mutasarrf- Zan, her asrda, her senede, her gnde bu dar, muvakkat ry-i zeminde har-i ekberin ve meydan- kyametin pek ok emsalini ve numunelerini ve iaratn icat ediyor. Ezcmle: Har-i baharde gryoruz ki, be alt gn zarfnda kk ve byk hayvanat ve nebatattan yz binden ziyade enva haredip nerediyor. Btn aalarn, otlarn kklerini ve bir ksm hayvanlar aynen ihya
acip: tuhaf, hayret veren. lem: dnya, cihan. Alm-i Hakm: her eyi hikmetle yapan ve her eyi bilen Allah. arz: yer, dnya. asr: zaman, devir. azamet-i rububiyet: Allahn terbiye ediciliinin bykl. bab: blm, ksm, kap. bab- ihya ve imate: diriltme ve ldrmeyle ilgili blm. beer: insan, demolu. cami: cem eden, toplayan. Cehennem: Allah inkr edenlerin kapatlacaklar hapis yeri. ehemmiyet: pek nemli olma, deerlilik. emsal: numuneler, rnekler. enva: eitler. enva- mahlkat: yaratlm olanlarn trleri, eitleri. enzar: baklar. ezcmle: bu cmleden olarak. ferman: emir, buyruk. h: asla, katiyen. hair: lmden sonra dirilip toplanma. har-i bahar: bahar mevsiminde bitkilerin ve hayvanlarn dirilii. har-i ekber: byk dirili. Hayy- Kayyum: her hususta iktidar olan, her canlya hayat veren ve onlar ayakta tutan, ezel ve ebed hayat sahibi olan Allah. ibad: kullar, ibadet edenler. icat: vcuda getirme, yaratma. ihata-i ilmiye: ilmin genilii. ihtilt: karklk. ihya: canlandrma, hayat verme, diriltme, can verme. imate: ldrme, cansz klma. irade: dileme. iarat: iaretler, almetler, belirtiler. ittihaz: edinme, alma. kabil: mmkn. Kadr-i Rahm: ok merhametli olan ve her eye gc yeten, Allah. kell: hi bir zaman. kemal-i imtiyaz ve tehis: bir eyi dierinden en mkemmel ekilde ayrma, ayr klma ve tanma, tanmlama. kemal-i intizam: intizamn dzgn mkemmel oluu. mahkeme-i kbra: ldkten sonra btn insanlarn diriltilerek Allah huzurunda hesaba ekilecei byk mahkeme. mevcudat: var olan her ey. meydan- kyamet: kyamet meydan, alan. mizan: l, uyum, ahenk. muhatap: konuulan kimse. musahhar: boyun een; emir altna giren. Mutasarrf- Zan: her eyin gerek sahibi, mutasarrf. muvakkat: belirli bir zamana mahsus. Muhy: hayat veren, dirilten. Mmt: ldren. mnkir: inkrc dinsiz. mstahak: hak etmi. nazdar: nazl. nazenin: nazik, ince yapl. nazik: narin, ince. nebatat: bitkiler. neir: datma, yayma. nihayet: son. niyazdar: yalvaran. numune: rnek, misal. ry-i zemin: yeryz. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk. semav: Allah tarafndan olan, lh. shulet: kolaylk. ecere-i kinat: kinat aac. tefrik: birbirinden ayrma. tehis: tanma, fark etme, seme. vaat: sz verme. vsat: genilik, bolluk. ziyade: ok.

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

ASA-YI MSA | 303

ALTINCI HCCET- MANYE

edip iade ediyor. Bakalarn ayniyet derecesinde bir misliyet suretinde icat ediyor. Hlbuki, maddeten farklar pek az olan tohumcuklar o kadar karmken, kemal-i imtiyaz ve tehis ile, o kadar srat ve vsat ve shulet iinde, kemal-i intizam ve mizan ile, alt gn veya alt hafta zarfnda ihya ediliyor. Hi kabil midir ki, bu ileri yapan Zata bir ey ar gelebilsin, semavat ve arz alt gnde halk edemesin, insan bir sayha ile haredemesin? H!.. Acaba, muciznma bir ktip bulunsa, harfleri, ya bozulmu veya mahvolmu yz bin kitab tek bir sahifede kartrmakszn, galatsz, sehivsiz, noksansz, hepsini beraber, gayet gzel bir surette bir saatte yazarsa; birisi sana dese: u ktip, kendi telif ettii senin suya dm olan kitabn, yeniden bir dakika zarfnda hafzasndan yazacak. Sen diyebilir misin ki, Yapamaz ve inanmam. Veyahut bir sultan- mucizekr, kendi iktidarn gstermek iin veya ibret ve tenezzh iin bir iaretle dalar kaldrr, memleketleri tebdil eder; denizi karaya evirdiini grdn hlde; sonra grsen ki byk bir ta dereye yuvarlanm, o zatn kendi ziyafetine davet ettii misafirlerin yolunu kesmi, geemiyorlar. Biri sana dese: O zat, bir iaretle o ta, ne kadar byk olursa olsun, kaldracak veya datacak. Misafirlerini yolda brakmayacak. Sen desen ki: Kaldrmaz veya kaldramaz.

arz: yer, dnya. ayniyet: ayn olu, aynlk. davet: arma, ar. divanece: delice. efrat: fertler. fehmetmek: anlamak. galat: yanlma, hata, bozulma. hafza: ezber, bellek. halk: yaratma, yarat. hareket: davran.

h: asla, katiyen. hair: toplanma. huruf: harfler. iade: geri gnderme. iktidar: g yetme. istirahat: dinlenme, rahatlama. ktip: yazan, yazc. kemal-i imtiyaz: mkemmel bir ekilde birini dierinden ayrma, ayrcalk verme. mahv: yok etme.

misliyet: benzeri olu, benzerlik. muciznma: mucize derecesinde bir i ortaya koyan. Nakka- Ezel: ezel naklar yapan, ileyen. nizam: dzen. noksan: eksik. sayha: ses, haykrma, lk. sehiv: yanlma. semavat: gkler.

sultan- mucizekr: mucize gsteren sultan; Allah. tabur: bin kiiden oluan askeri birlik. tebdil: deitirme. telif: yazma. temsil: misal getirme. tenezzh: gezinti. tekil: ekillendirme, oluturma. ziyafet: len.

ALTINCI HCCET- MANYE

304 | ASA-YI MSA

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

 Veyahut bir zat, bir gnde yeniden byk bir orduyu tekil ettii hlde, biri dese: O zat bir boru sesiyle, efrad istirahat iin dalm olan taburlar toplar; taburlar, nizam altna girerler. Sen desen ki, nanmam. Ne kadar divanece hareket ettiini anlarsn. te u temsili fehmettin ise, bak; Nakka- Ezel, gzmzn nnde, kn beyaz sahifesini evirip, bahar ve yaz yeil yapran ap, ry-i arzn sahifesinde yz binden ziyade enva, kudret ve kader kalemiyle ahsen-i suret zere yazar; birbiri iinde birbirine karmaz. Beraber yazar; birbirine mni olmaz. Tekilce, surete birbirinden ayr, hi artmaz; yanl yazmaz. Evet, en byk bir aacn ruh programn bir nokta gibi en kk bir ekirdekte dercedip, muhafaza eden Zat- Hakm-i Hafz, vefat edenlerin ruhlarn nasl muhafaza eder, denilir mi? Ve kre-i arz bir sapan ta gibi eviren Zat- Kadr, ahirete giden misafirlerinin yolunda, nasl bu arz kaldracak veya datacak, denilir mi? Hem hiten, yeniden btn zhayatn ordularn btn cesetlerinin taburlarnda kemal-i intizamla zerrat emr-i
1

ooa rc ile kaydedip yerletiren, ordular icat eden nn o

Zat- Zlcell, tabur misal cesedin nizam altna girmekle, birbiriyle tanan zerrat- esasiye ve ecza-i asliyesini bir sayha ile nasl toplayabilir, denilir mi? Hem, bu bahar harine benzeyen, dnyann her devrinde, her asrnda, hatta gece-gndzn tebdilinde, hatta cevv-i havada bulutlarn icat ve ifnasnda hare numune ve misal ve emare olacak ne kadar naklar yaptn

1. Ol! der, oluverir. (Ysin Suresi: 82.) adet: say, rakam. ahiret: teki dnya. ahsen-i suret: eklin en gzeli. arz: yer, dnya. ceset: ten, vcut, beden. cevv-i hava: hava boluu. der: arasna koyma, sktrma. divanece: delice. ecza-i asliye: vcutta temel tekil eden organlar. efrat: fertler. emare: almet, iaret, iz. enva: eitler. fehmetmek: anlamak. hair: toplanma. har-i cisman: cesetle diriltme. icat: vcuda getirme, yaratma. ifna: sona erdirme, sonlandrma. istibat: uzak grme. kader: lh iradeyle belirlenen pln, program.

kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. kudret: g, kuvvet. kre-i arz: dnya, yer kre. mni: engel olan. mazi: gemi zaman. misal: bir eyin benzer hli; rnek, numune. muhafaza: koruma, hfzetme. mstakbel: gelecek. mahede: gzle grme. Nakka- Ezel: ezel naklar yapan, ileyen. nizam: dzen. numune: rnek, misal. ruh: insan ve hayvanlardaki dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi, madd olmayan cevher, manev varlk. ry-i arz: yeryz. sayha: ses, haykrma, lk. suret: biim, ekil. tabur: asker birlik. tebdil: deitirme. tekil: ekillendirme, ekil verme. Zat- Hakm-i Hafz: her eyin asln koruyan ve her eyi hikmetli ve faydal yapan zat, Allah. Zat- Kadr: her eye gc yeten Allah. zerrat: ok ufak paralar, molekller, atomlar. zerrat- esasiye: esas atomlar, temel paralar. zhayat: hayat sahibi, canllar. ziyade: ok.

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

ASA-YI MSA | 305

ALTINCI HCCET- MANYE

gznle gryorsun. Hatta, eer hayalen bin sene evvel kendini farz etsen, sonra zamann iki cenah olan mazi ile mstakbeli birbirine karlatrsan, asrlar, gnler adedince misal-i hair ve kyametin numunelerini greceksin. Sonra, bu kadar numune ve misalleri mahede ettiin hlde, har-i cismanyi akldan uzak grp istibat etmekle inkr etsen, ne kadar divanelik olduunu sen de anlarsn. Bak; ferman- azam, bahsettiimiz hakikate dair ne diyor?
ad: sradan, basit. af: balama. aktap: kutuplar, Allah dostlar. arz: yer, dnya. bk: srekli ve kalc olan. beka: sonu olmama. berkarar: kararl. beer: insan, demolu. bkarar: kararsz. cell-i kudsiyet: her trl kusur ve noksandan uzak oluun ycelii, kudsiyetin ycelii. cihet: ynde. daim: srekli, devaml. davet: arma, ar. divane: deli. diyar- aher: dier memleket. ehemmiyet: nem, deerlilik. elhsl: netice itibaryla. erbap: sahipler. ervah- neyyire: nur saan ruhlar. eser: nian, iz, almet. ferman- azam: en byk buyruk. haber: her hangi bir konuda alnan bilgi. hakikat: gerek, doru. hkimiyet: hkim olma hli. hair: toplanma. hulflvaat: sznden dnme. hulflvait: vaat edilmi azab yapmama, cezay yerine getirmeme. ihya: canlandrma. ihzar: hazrlama. imate: ldrme. inkr: reddetme. kadir: her eye kudreti yeten, Allah. kulb-u mnevvere: aydn kalplere sahip olanlar. kurb-u huzur: huzura yakn olma. maher-i acayip: hayrete drc maher. mni: engel. muazzam: ok byk. muhit: ihata eden, kapsaml. muhteem: ihtiaml, byk. muktazi: gerektiren, icap ettiren.

BnpJne nrH nVQrG prjo nrnc $G MQ QnKnG pG rorfna r n rn p n r n p ='

1

j/nb mArnT uoc 'nYogh 'Jdr G prdn ndp P spG l n n rn o '

Elhsl: Hare mni hibir ey yoktur; muktazi ise, her eydir. Evet, maher-i acayip olan u koca arz ad bir hayvan gibi imate ve ihya eden ve beer ve hayvana ho bir beik, gzel bir gemi yapan ve gnei onlara u misafirhanede k verici ve sndrc bir lmba eden, seyyarat meleklerine tayyare yapan bir Zatn, bu derece muhteem ve sermed rububiyeti ve bu derece muazzam ve muhit hkimiyeti, elbette yalnz byle geici, devamsz, bkarar, ehemmiyetsiz, mtegayyir, bekasz, naks, tekemmlsz umur-u dnya zerinde kurulmaz ve durmaz. Demek, Ona ayeste, daim, berkarar, zevalsiz, muhteem bir diyar- aher var, baka bk bir memleketi vardr. Bizi onun iin altrr. Oraya davet eder ve oraya nakledeceine, zahirden hakikate geen ve kurb-u huzuruna merref olan btn ervah- neyyire ashab, btn
1. imdi bak Allahn rahmet eserlerine: Yeryzn lmnn ardndan nasl diriltiyor. Bunu yapan, elbette lleri de ylece diriltecektir; O her eye hakkyla kadirdir. (Rum Suresi: 50.) mcazat: mutlak ceza. mkfat: dl. mkerreren: tekrar be tekrar. merref: ereflendirilmi. mtegayyir: deien, bakalaan. mttefikan: ittifak ederek, birleerek. naks: noksan, eksik. rahmet: acma. rububiyet: rablk, ilhlk; her eyi terbiye eden, kuatc iradesiyle yneten Allahn rablk faaliyeti. sermed: srekli, daim, lmsz. seyyarat: gezegenler. ahadet: ahit olma. ayeste: uygun, lyk, mnasip. tayyare: uak. tehdit: gzda verme. tekemml: olgunlama. tezelll: aalanma. ukul- nuraniye: doru olan dinin yla aydnlanm akllar. umur-u dnya: dnya ileri. vaat: sz verme. zahir: grnen, grnc. zeval: sona erme, yok olma. zillet: aalk.

ALTINCI HCCET- MANYE

306 | ASA-YI MSA

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

kulb-u mnevvere aktab, btn ukul- nuraniye erbab ahadet ediyorlar ve bir mkfat ve mcazat ihzar ettiini mttefikan haber veriyorlar ve mkerreren pek kuvvetli vaat ve pek iddetli tehdit eder, naklederler. Hulflvaat ise, hem zillet, hem tezellldr; hibir cihetle cell ve kudsiyetine yanaamaz. Hulflvait ise, ya aftan, ya aczden gelir. Hlbuki, kfr cinayet-i mutlakadr,(HAYE) affa kabil deil. Kadr-i Mutlak ise, aczden mnezzeh ve mukaddestir. ahitler, muhbirler ise, mesleklerinde, mereplerinde, mezheplerinde muhtelif olduklar hlde, kemal-i ittifak ile u meselenin esasnda mttehittirler. Kesrete tevatr derecesindedirler; keyfiyete icma kuvvetindedirler; mevkice her biri nev-i beerin bir yldz, bir taifenin gz, bir milletin azizidirler; ehemmiyete u meselede hem ehl-i ihtisas, hem ehl-i ispattrlar. Hlbuki, bir fende veya bir sanatta iki ehl-i ihtisas, binler bakalardan mreccahtrlar ve ihbarda iki msbit, binler naflere
HAYE: Evet, kfr mevcudatn kymetini skat ve manaszlkla ittiham ettiinden, btn kinata kar bir tahkir ve mevcudat yinelerinde cilve-i esmay inkr olduundan, btn esma-i lhiyeye kar bir tezyif; ve mevcudatn vahdaniyete olan ahadetlerini reddettiinden, btn mahlkata kar bir tekzip olduundan, istidad- insanyi yle ifsat eder ki, salh ve hayr kabule liyakati kalmaz. Hem, bir zulm- azmdir ki, umum mahlkatn ve btn esma-i lhiyenin hukukuna bir tecavzdr. te, u hukukun muhafazas ve nefs-i kfirin hayra kabiliyetsizlii, kfrn adem-i affn iktiza eder.
1

Y rond nudG spG u manay ifade eder. l p n l r

1. Muhakkak ki irk pek byk bir zulmdr. (Lokman Suresi: 13.) acz: gszlk. adem-i af: affn olmay. af: balama. yine: ayna. aziz: muhterem, saygn. beyder: ekin harman. cilve-i esma: Allahn isimlerinin varlklardaki eseri. cinayet-i mutlaka: kesin, phesiz cinayet. derece: mertebe, kademe, harman: tahl tanelerinin saaama. mandan ayrlmas iin yaplan ehl-i ihtisas: uzman olanlar. ilem. haiye: dipnot, aklayc alt ehl-i ispat: doruyu ortaya yaz. karanlar. hayr: iyilik. elhsl: ksacas. hayr: hayra ait. esma-i lhiye: Allahn isim- hill: ay. leri. hukuk: haklar. haber: nakledilen sz. icma: fikir birlii. hakikat: gerek. ifsat etmek: bozmak.

ihbar: haber verme. iktiza etmek: gerekmek. inkr: reddetme. skat: drme. istidad- insaniye: insann yaratlnda var olan kabiliyet. ittiham: su altnda bulunma. kabil: olabilir, mmkn. kabiliyet: beceriklilik, yetenek. kabul: raz olma. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. kemal-i ittifak: birleme mkemmellii. kesret: okluk. keyfiyet: durum, zellik, husus. kymet: deer. kfr: hak dini reddeden; imanszlk, dinsizlik. liyakat: ehliyet, hak edi. mahlkat: yaratlmlar. maher: toplanlacak yer. mahzen: iinde eya saklanacak yer. mana: anlam. meslek: takip edilen, gidilen yol. merep: tutum, meslek. mevcudat: var olan her ey. mezhep: dinde tutulan yol. mezraa: tarla. muhafaza: koruma. muhakkak: gerek. muhbir: haber veren, haberci. muhtelif: eitli, eit eit, farkl. mukaddes: ayp ve noksanlardan kurtulmu. mnezzeh: muhta olmayan. mnkir: inkr eden mreccah: uygun bulunan. msbit: ispat eden. mttehit: birleik. naf: nefyeden, reddeden, inkr edici. nefis: hayat, ruh, can. nev-i beer: insanolu. salh: iyileme, iyilik. sbut: gerekleme. ahadet: ahit olma. tahkir: hor grme, kk grme. tecavz: haddini ama. tekzip: yalanlama. tercih: seme. tevatr: bir haberin azdan aza dolaarak yaylmas. tezyif: kk drme. umum: herkes, genel. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl. zahir: ak, belli. zulm- azm: byk zulm. zulm: hakszlk.

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

ASA-YI MSA | 307

ALTINCI HCCET- MANYE

tercih edilir. Mesel, Ramazan hillinin sbutunu ihbar eden iki adam, binler mnkirlerin inkrlarn hie atarlar. Elhsl, dnyada bundan daha doru bir haber, daha salam bir dava, daha zahir bir hakikat olamaz. Demek, phesiz dnya bir mezraadr; 1 maher ise, bir beyderdir, harmandr. Cennet, Cehennem ise birer mahzendir.

1. Aclni, Kef'l-Haf, 1:495; Aliyy'l-Kr, Esrar'l-Merfua, s. 205. beyder: harman yeri. elhsl: ksacas. hakikat: gerek. hill: ay. ihbar: haber verme. maher: hirette toplanlacak yer. mezraa: tarla. mahzen: iinde eya saklanacak yer. mnkir: inkr eden sbut: gerekleme. tercih: seme. zahir: ak, belli.

ALTINCI HCCET- MANYE

308 | ASA-YI MSA

ONUNCU SZN DOKUZUNCU HAKKAT

* Otuz nc Mektup,

Barlada 1928-30da Trke olarak telif edilmitir.

Otuz nc Mektubun On Yedinci Penceresi

Yedinci Hccet-i maniye

ON YEDNC PENCERE

ASA-YI MSA | 309

YEDNC HCCET- MANYE

OTUZ NC SZ

310 | ASA-YI MSA

ON YEDNC PENCERE

W
1

/peodp mn`j'n VrQrGh pGndG pa sGp n rD r p n n 's

Zeminin yzn yaz zamannda temaa edip gryoruz ki, icad- eyada mevveiyeti iktiza eden ve intizamszla sebep olan nihayetsiz sahavet ve bir cd-i mutlak, gayet derecede bir insicam ve intizam iinde grnyor. te zemin yzn tezyin eden btn nebatat gr. Hem, mizanszl ve kabal iktiza eden icad- eyadaki srat-i mutlaka dahi kemal-i mevzuniyet iinde grnyor. te, zemin yzn sslendiren btn meyvelere bak. Hem, ehemmiyetsizlii, belki irkinlii iktiza eden kesret-i mutlaka dahi kemal-i hsn-i sanat iinde grnyor. te yeryzn yaldzlayan btn ieklere bak. Hem, sanatszl, basitlii iktiza eden icad- eyadaki shulet-i mutlaka dahi nihayetsiz derecede sanatkrlk ve maharet ve ihtimamkrlk iinde grnyor. te yeryzndeki aa ve nebatat cihazatnn sandukalar ve programlar ve tarihe-i hayatlarnn kutucuklar hkmnde olan btn tohumlara, ekirdeklere dikkatle bak. Hem, ihtilf ve ayrl iktiza eden uzaklk ve bud-i mutlak dahi bir ittifak- mutlak iinde grnyor. te btn aktr- zeminde zer edilen her nevi hububata bak.
1. Muhakkak ki, gklerde ve yerde mminler iin Allahn varlk ve birliine, kudret ve rahmetine iaret eden deliller vardr. (Casiye Suresi: 3.) aktr- zemin: yeryznn ehemmiyetsizlik: nemsizdrt bir kesi. lik. bud-i mutlak: snrsz uzak- gayet: ok, pek ok. hububat: tohumlar, taneler. lk. icad- eya: eyann vcuda cihazat: organlar. getirilmesi, yaratlmas. cd-i mutlak: snrsz cmert- ihtilf: farkllk. lik. ihtimamkrlk: zenmek, delil: bir hkmn ya da fikrin nem vermek, fazlaca dikkat doruluunu kantlayan ey. etmek. iktiza: gerekme, gerektirme. insicam: uygunluk, dzgnlk. intizam: dzen, dzgnlk, dzenlilik. iaret: gsterme, bildirme. ittifak- mutlak: snrsz birliktelik. kemal-i hsn-i sanat: mkemmel gzel sanat.

kemal-i mevzuniyet: mkemmel bir l ve denge. kesret-i mutlaka: snrsz okluk. kudret: g, kuvvet. maharet: ustalk, beceriklilik. mizan: l, denge. mizanszlk: lszlk. muhakkak: phesiz. mmin: Allaha iman eden, inanan. mevveiyet: karklk. nebatat: bitkiler. nev: tr, eit. nihayetsiz: sonsuz. rahmet: acma, merhamet etme, efkat gsterme. sahavet: cmertlik. sanat: ustaca ve gzel yapl. sanduka: kk sandk. shulet-i mutlaka: sonsuz kolaylk. srat-i mutlaka: sonsuz ve snrsz abukluk. tarihe-i hayat: hayatn zeti. temaa: holanarak bakmak, seyretmek. tezyin: sslemek. yaldzlama: ssleme, eyalar altn ve gm rengindeki parlak maddelerle ssleme. zemin: yer. zer etme: ekme, dikme.

ON YEDNC PENCERE

ASA-YI MSA | 311

YEDNC HCCET- MANYE

Hem, karmay ve bulamay iktiza eden kemal-i ihtilt, bilkis kemal-i imtiyaz ve tefrik iinde grnyor. te btn yeraltna kark atlan ve madde itibaryla birbirine benzeyen tohumlarn smbl vaktinde kemal-i imtiyazlar; ve aalara giren muhtelif maddelerin yaprak, iek ve meyvelere, kemal-i imtiyaz ile tefrikleri; ve mideye giren kark gdalarn muhtelif aza ve hceyrata gre kemal-i imtiyazla ayrlmalarna bak, kemal-i hikmet iinde kemal-i kudreti gr. Hem, ehemmiyetsizlii, kymetsizlii iktiza eden gayet derecede mebzuliyet ve nihayet derecede ucuzluk dahi, yeryznde masnuata, sanata nihayet derecede kymettar ve pahal bir keyfiyette grnyor. te o hadsiz acaib-i sanat iinde, yeryznn Rahman sofrasnda yalnz kudretin ekerlemeleri olan dutlarn nevilerine bak, kemal-i rahmeti kemal-i sanat iinde gr. te, btn ry-i zeminde gayet kymettarlk ile beraber hadsiz ucuzluk; ve hadsiz ucuzluk iinde hadsiz ihtilt ve karklk ile beraber hadsiz imtiyaz ve tefrik; ve hadsiz imtiyaz ve tefrik iinde gayet uzaklk ile beraber son derece muvafakat ve benzeyi; ve son derece benzemek iinde gayet derecede shulet ve kolaylk ile beraber gayet derecede ihtimamkrne yapl; ve gayet derecede gzel yapl ierisinde srat-i mutlaka ve abuklukla beraber gayet derecede mevzun ve mizanl ve israfszlk; ve gayet derecede israfszlk iinde son derece okluk ve kesret ile beraber son derecede hsn-i sanat; ve son derece hsn-i sanat iinde nihayet derecede sahavet
kemal-i ihtilt: tam bir karklk. kemal-i imtiyaz: tam bir ayrlma ve farkl olma. kemal-i kudret: kudretin mkemmellii. kemal-i rahmet: efkat, merhamet ve ihsann en mkemmeli. kemal-i sanat: sanattaki mkemmellik. kesret: okluk. keyfiyet: durum, kalite. kymetsizlik: deersizlik. kymettar: kymetli, deerli. kymettarlk: kymetlilik, deerlilik. kudret: g, iktidar. masnuat: sanatla yaplm eyler. mebzuliyet: bolluk, okluk. mevzun: ll, dzgn. mizan: l, denge. muhtelif: eitli, farkl. muvafakat: uygunluk. nevi: tr, eit. nihayet: son. Rahman sofra: btn varlklarn rzklarnn iinde bulunduu, rahmet ve merhameti sonsuz olan Allah tarafndan gnderilen sofra. ry-i zemin: yeryz. sanat: ustaca ve gzel yapl. shulet: kolaylk. smbl vakti: baak ve iek verme zaman. srat-i mutlaka: sonsuz ve snrsz abukluk. tefrik: ayrt etme, ayr tutma, birbirinden ayrma.

acaib-i sanat: Allahn insanlar artan harika sanatlar. aza: organlar. bilkis: aksine, tersine. ehemmiyetsizlik: nemsizlik. gayet: ok, pek ok, son derece. hadsiz: snrsz, sonsuz. hceyrat: hcreler. hsn-i sanat: sanat gzellii. ihtilt: karklk. ihtimamkrne: zenerek, nem vererek, fazlaca, dikkatlice. iktiza: gerekme, gerektirme. imtiyaz: farkllk, dierlerinden ayr olma. israf: gereksiz ve bo yere kullanma. itibaryla: deeriyle. kemal-i hikmet: tam ve eksiksiz bir hikmet.

OTUZ NC SZ

312 | ASA-YI MSA

ON YEDNC PENCERE

ile beraber intizam- mutlak, elbette, gndz , k gnei gsterdii gibi, bir Kadr-i Zlcellin, bir Hakm-i Zlkemalin, bir Rahm-i Zlcemalin vcub-i vcuduna ve kemal-i kudretine ve cemal-i rububiyetine ve vahdaniyetine ve ehadiyetine ahadet ederler, srrn gsterirler.
1

'rG oABnrSnrG odn or

harika: olaanst. havale: brakma; bir ii bakasnn yaptn iddia etme. ifade: anlatma, bildirme. intizam- mutlak: tam ve mkemmel dzen. isnat: dayandrma. istinatgh: dayanak noktas. izah: aklama. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve kudret sahibi, Allah. kemal-i kudret: kudretin mkemmellii. keyfiyet: durum, vaziyet. mana: anlam. manev: madd olmayan, manaya ait; ruha ait, ie ait; fikr, hiss; grnmeyen. matbaa: basm evi. muannit: inat. muattl: Allaha inkr eden. mucize: bir benzerini yapma konusunda bakalarn ciz brakan olaanst ey. muhal: imknsz. muntazam: dzenli. mkemmel: her eyi tam ve eksiksiz. perde-i gaflet: gaflet perdesi, gerekleri grmeye engel olan perde, nemsememezlik. Rahm-i Zlcemal: gzellik sahibi olan ve yarattklarna kar sonsuz efkat ve merhametli olan Allah. sahavet: cmertlik. sanat: ustaca ve gzel yapl. sr: gizli hakikat, gerek. ahadet: ahitlik, tanklk. uursuz: aklsz, bilinsiz. tabiat: doa, Allah inkr edenlerin yaratc bir g olarak grdkleri iinde yaadmz doa ve madde lemi. tefsir: aklama, yorum. temsil: rnek, benzetme. tesadf: rastgelme, rastlant. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl. vcub-i vcut: varl gerekli olmak, olmamas imknsz olmak. yolda: yol arkada.

imdi, ey bare cahil, gafil, muannit, muattl! Bu hakikat-i uzmay ne ile tefsir edebilirsin? Bu nihayet derecede mucize ve harika keyfiyeti ne ile izah edebilirsin? Bu hadsiz derecede acip u sanatlar neye isnat edebilirsin? Bu yeryz derecesinde geni bu pencereye hangi perde-i gafleti atp kapatabilirsin? Senin tesadfn nerede, tabiat dediin ve gvendiin uursuz yoldan ve dallette istinatghn ve arkadan nerede? Bu ilere tesadfn karmas yz derece muhal deil mi? Ve u harika ilerin binden birinin tabiata havalesi bin derece muhal olmuyor mu? Yoksa camit, ciz tabiatn her bir eyin iinde, o eyden yaplan, eya adedince manev makine ve matbaalar m var?

1. En gzel isimler Onundur. (Hair Suresi: 24.) acip: hayret verici, artc. ciz: gsz. adet: say, miktar. bare: aresiz, zavall. bilbedahe: apak bir ekilde. cahil: bilgisiz. camit: cansz. cemal-i rububiyet: Allahn btn varlklara muhta olduklar eyleri vermesi, onlar, yetitirmesi, uyum iinde idare ve sevk etmesindeki g- gafil: gerekleri grmeyen, nemsemeyen, iyi dnmezellik. dallet: iman ve slmiyetten yen. ayrlmak, doru yoldan ayrl- hadsiz : snrsz. mak. hakikat-i uzma: en byk dellet: delil olma, gsterme. hakikat. ehadiyet: birlik. Allahn birli- Hakm-i Zlkemal: her eyi belirli gayelere ynelik, fayi. dal, yerli yerinde ve mkemeser: yap. mel yaratan, kemal sahibi Allah. fiil: i.

ON YEDNC PENCERE

ASA-YI MSA | 313

YEDNC HCCET- MANYE

OTUZ NC SZ

314 | ASA-YI MSA

ON YEDNC PENCERE

* nc ua, olan M-

nacat risalesi Kastamonuda 1937de Trke olarak telif edilmitir.

Sekizinci Hccet-i maniye

Mnacat

MNACAT

ASA-YI MSA | 315 SEKZNC HCCET- MANYE

Bu Sekizinci Hccet-i maniye, vcub-i vcuda ve vahdaniyete dellet ettii gibi, hem delil-i katiye ile rububiyetin ihatasna ve kudretinin azametine dellet eder, hem hkimiyetinin ihatasna ve rahmetinin mulne dahi dellet ve ispat eder, hem kinatn btn eczasna hikmetinin ihatasn ve ilminin muln ispat eder. Elhsl, bu Sekizinci Hccet-i maniyenin her bir mukaddimesinin sekiz neticesi var. Sekiz mukaddimelerin her birinde sekiz neticeyi delilleriyle ispat eder ki, bu cihette bu Sekizinci Hccet-i maniyede yksek meziyetler vardr.

Said Nursi

azamet: byklk, ululuk, ycelik cihet: yn. delil: deliller, brhanlar, ispat vastalar. dellet: delil olma, gsterme delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. ecza: czler, paralar, ksmlar elhsl: hasl, netice itibariyle, ksaca. hkimiyet: hkim olu, hkmedi, egemenlik hikmet: lah gaye, yksek

bilgi. hccet-i imaniye: imana ait deliller hccetler. ihata: kuatma, iine alma ilim: bilme, bilgi. ispat: salamlatrma, salam ve dayankl hle getirme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kudret: g, kuvvet, iktidar. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf.

mukaddime: balang. netice: sonu. rahmet: ltuf, nimet, faydal yamur iin sylenir. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde, her mahluka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idare etmesi vasf. mul: iine alma, kaplama, ihata etme. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu.

SEKZNC HCCET- MANYE 316 | ASA-YI MSA

MNACAT

prordGnh QndGnh prsdG prNGnh pVrQrGh pGn'sdG prN /a sGp p s n p n n n e pABnsdG e *G nfnG Beh nSsdG onrnj npH prrdG pa /rJ /ds G r p n p nr nn n n j/rnJh m`s HBGnO uoc pe n/a snHh npJe nrH nVrQrG pH nMnna mABe p n r n rn n n p r n VrQrGh pABsdG nrH porG ndGnh pnjdG p n n n n s n p s u 1 @ noprnj mndp mn`j'n r
nelik, faydal, anlaml, yerli yerinde olan. hilkat: yaratl. iman: inan, itikat. intizam: dzen, tertip. ism-i Hakm: her eyi belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde yapan Allahn Hakm ismi. iaret: gsterme, bildirme. itaat: sz dinleme, emre gre hareket etme. mevcudiyet: varlk, var olma. mevzun: ll, dzgn. muntazam: dzenli, dzenlenmi. musahhariyet: emre boyun eme hli. mmaselet: benzerlik, benzeme. mnacat: dua, yakar. mabehet: benzeme, benzeyi. nuran: nurlu, aydnlk, parlak. peyk: uydu. Resul-i Ekrem: en cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m). rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. saltanat- ulhiyet: ortaklk kabul etmeyen Allahn saltanat, hkimiyeti. semavat: gkler. seyyare: gezegen. sikke: damga, mhr. skt: suskunluk, sessizlik. ahadet: ahitlik, tanklk. talim: retme, ders verme. tebessm: glmseme. vahdaniyet: Allahn bir oluu. vahdet: birlik. vazife: i, grev. vaziyet: durum, duru. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. y lh: ey Allahm! y Rabb: ey Rabbim; ey beni besleyen, byten ve terbiye eden Allahm!

Y lh ve y Rabb! Ben imann gzyle ve Kurnn talimiyle ve nuruyla ve Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn dersiyle ve ism-i Hakmin gstermesiyle gryorum ki: Semavatta hibir deveran ve hareket yoktur ki, byle intizamyla Senin mevcudiyetine iaret ve dellet etmesin. Ve hibir ecram- semaviye yoktur ki, sktuyla, grltsz vazife grerek direksiz durmalaryla Senin rububiyetine ve vahdetine ahadeti ve iareti olmasn. Ve hibir yldz yoktur ki, mevzun hilkatiyle, muntazam vaziyetiyle ve nuran tebessmyle ve btn yldzlara mmaselet ve mabehet sikkesiyle, Senin hamet-i ulhiyetine ve vahdaniyetine iaret ve ahadette bulunmasn. Ve on iki seyyareden hibir seyyare yldz yoktur ki, hikmetli hareketiyle ve itaatli musahhariyetiyle ve intizaml vazifesiyle ve ehemmiyetli peykleriyle Senin vcub-i vcuduna ahadet ve saltanat- ulhiyetine iaret etmesin.
1. Gklerin ve yerin yaratlmasnda, gecenin ve gndzn deimesinde, insanlara faydal eylerle denizde akp giden gemilerde, Allahn gkten su indirip onunla yeryzn lmnden sonra diriltmesinde, her trl canly yeryzne yaymasnda, rzgrlar sevk etmesinde ve gkle yer arasnda Allahn emrine boyun emi bulutlarda, akln kullanan bir topluluk iin Allahn varlk ve birliine, kudret ve rahmetine iaret eden nice deliller vardr. (Bakara Suresi: 164.) aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun; Peygamber Efendimizin ad duyulduunda veya okununca, kendisine rahmet ve esenlik olarak ona zg sylenen bir duadr. dellet etmek: delil olmak,; belirtmek, gstermek. deveran: dn, dolama, devretme. ecram- semaviye: gk cisimleri. ehemmiyet: nem. hamet-i ulhiyet: Allahn ilhlnn bykl, heybeti, hameti. hikmetli: belirli gayelere y-

MNACAT

ASA-YI MSA | 317 SEKZNC HCCET- MANYE

acayip: artc ve hayret verici. azamet: byklk. brhan: delil, ispat edici. cihet: yn. dellet: delil olma, gsterme, belirtme. delil: bilinmeyeni kefetmek veya bilinenin doruluunu gstermek iin arac olarak kullanlan ey; kant. derece-i bedahet: ap aklk derecesi. donanma: bir devletin deniz kuvvetleri, sava gemilerinin tamam. ecram: gk cisimleri, yldzlar. fevkalde: olaanst. feza: uzay. gya: sanki. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. harika: ok gzel, olaanst, hayranlk uyandran. hamet: byklk, heybet. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. hikmet: belirli gayelere ynelik, anlaml, faydal yerli yerli yerinde olu. icat eden: yoktan var eden, yaratan. idare etmek: ynetmek. ihata etmek: kuatmak, sarmak. ihata: kuatma, sarma, iine alma. ilim: bili, bilgi. iaret: gsterme, bildirme. itaat ettirmek: emrine boyun edirmek. keyfiyet: durum; nitelik, zellik. kudret: g, kuvvet. mahlkat- semaviye: gkyzndeki yaratlmlar. manzum: dzenlenmi, ll. muntazam: dzenli, dzenlenmi. mut: itaat eden, sz dinleyen; emre uyan. mrekkebat: paralarn birlemesiyle meydana gelmi eyler. nefer: asker, er. nuran: nurlu, parlak, aydnlk. peyk: uydu. rahmet: efkat ve merhamet etme, acyp esirgeme.

Evet, gkler sekeneleriyle, her biri tek bayla ahadet ettikleri gibi, heyet-i mecmuasyla, derece-i bedahette ey zemin ve gkleri yaratan Yaratc! Senin vcub-i vcuduna yle zahir ahadet ve ey zerrat muntazam mrekkebatyla tedbirini gren ve idare eden ve bu seyyare yldzlar manzum peykleriyle dndren, emrine itaat ettiren! Senin vahdetine ve birliine yle kuvvetli ahadet ederler ki, gn yznde bulunan yldzlar saysnca nuran brhanlar ve parlak deliller o ahadeti tasdik ederler. Hem bu saf, temiz, gzel gkler, fevkalde byk ve fevkalde sratli ecramyla, muntazam bir ordu ve elektrik lmbalaryla sslenmi bir saltanat donanmas vaziyetini gstermek cihetiyle, Senin rububiyetinin hametine ve her eyi icat eden kudretinin azametine zahir dellet; ve hadsiz semavat ihata eden hkimiyetinin ve her bir zhayat kucana alan rahmetinin hadsiz geniliklerine kuvvetli iaret; ve btn mahlkat- semaviyenin btn ilerine ve keyfiyetlerine taallk eden ve avucuna alan, tanzim eden ilminin her eye ihatasna ve hikmetinin her ie mulne phesiz ahadet ederler. Ve o ahadet ve dellet o kadar zahirdir ki, gya yldzlar, ahit olan gklerin ahadet kelimeleri ve tecessm etmi nuran delilleridirler. Hem, semavat meydannda, denizinde, fezasndaki yldzlar ise, mut neferler, muntazam sefineler, harika tayyareler, acayip lmbalar gibi vaziyetiyle, Senin saltanat- ulhiyetinin aaasn gsteriyorlar.
rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. saf: temiz, duru. saltanat: sultanlk, padiahlk; hkimiyet. saltanat- ulhiyet: Cenab- Hakkn lhlk saltanat, hkimiyeti. sefine: gemi. sekene: sakinler, bir yerde oturanlar, kalanlar, yaayanlar. semavat: gkler. seyyare: gezegen. srat: hz. ahadet: ahitlik, tanklk. aaa: parlaklk. mul: kaplama, kuatma. taallk etmek: alkal olmak, ilgili bulunmak, ilgilendirmek. tanzim etmek: dzenlemek. tasdik etmek: dorulamak, onaylamak. tayyare: uak. tecessm etmek: cisimlemek, maddelemek. tedbir: idare etme, ekip evirme, ynetme. vahdet: birlik. vaziyet: durum, duru. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. zahir: ak, grnr. zemin: yer, yeryz. zerrat: zerreler, atomlar, en kk paralar. zhayat: hayat sahibi, canl.

SEKZNC HCCET- MANYE 318 | ASA-YI MSA

MNACAT

Ve o ordunun efradndan bir yldz olan gneimizin seyyarelerinde ve zeminimizdeki vazifelerinin dellet ve ihtaryla, gnein sair arkadalar olan yldzlarn bir ksm ahiret lemlerine bakarlar ve vazifesiz deiller; belki bk olan lemlerin gneleridirler. Ey Vacibl-Vcud, ey Vahid-i Ehad! Bu harika yldzlar, bu acip gneler, aylar, Senin mlknde, Senin semavatnda, Senin emrin ile ve kuvvetin ve kudretin ile ve Senin idare ve tedbirin ile teshir ve tanzim ve tavzif edilmiler. Btn o ecram- ulviye, kendilerini yaratan ve dndren ve idare eden birtek Hlka tesbih ederler, tekbir ederler, lisan- hl ile Sbhanallah, Allah ekber derler. Ben dahi onlarn btn tesbihatyla Seni takdis ederim. Ey iddet-i zuhurundan gizlenmi ve ey azamet-i kibriyasndan ihtifa etmi olan Kadr-i Zlcell, ey Kadr-i Mutlak! Kurn- Hakmin dersiyle ve Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle anladm: Nasl ki gkler, yldzlar Senin mevcudiyetine ve vahdetine ahadet ederler; yle de, cevv-i sema, bulutlaryla ve imekleri ve radlar ve rzgrlaryla ve yamurlaryla Senin vcub-i vcuduna ve vahdetine ahadet ederler. Evet, camit, uursuz bulut, b- hayat olan yamuru muhta olan zhayatlarn imdadna gndermesi, ancak Senin rahmetin ve hikmetin iledir. Kark tesadf karamaz.
b- hayat: hayat suyu; hayat iin gerekli sv. acip: hayret verici. ahiret: dnya hayatndan sonra sonra balayp sonsuza kadar devam edecek olan hayat. lem: dnya. Aleyhissalt Vesselm: salt ve selm onun zerine olsun. Allah ekber: Allah en byk ve en ycedir. azamet-i kibriya: hametin, azametin, cellin bykl. bk: devaml ve kalc, yok olmayan, sonsuz. camit: ruhsuz, cansz. cevv-i sema: hava boluu, atmosfer, gkyz. dellet: delil olma. ecram- ulviye: yksekteki ktleler, yldzlar ve gezegenler. efrat: fertler, bireyler. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. harika: olaanst, hayranlk uyandran. hikmet: belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olma. idare: ynetme, ynetim. ihtar: hatrlatma, dikkat ekme. ihtifa etmek: gizlenmek. imdat: yardm. Kadir-i Mutlak: hi bir kayt ve arta bal olmakszn her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi Allah. Kadr-i Zlcell: her eye g-

c yeten, sonsuz hamet, byklk ve ycelik sahibi olan Allah. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. lisan- hl: bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mevcudiyet: varlk, var olma. muhta: ihtiya duyan. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunulan ey. rad: gk grlts. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). sair: dier. semavat: gkler. seyyare: gezegen. Sbhanallah: Allah her trl eksiklikten uzak ve btn stn sfatlara sahiptir. ahadet: ahitlik, tanklk. iddet-i zuhur: ok kuvvetli ve iddetli ekilde grnme. uur: anlay, bilin, idrak. takdis etmek: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutmak, temiz ve yce kabul etmek. talim: retme, eitme. tanzim: dzene koyma, dzenleme. tavzif: grevlendirme, vazifelendirme. tedbir: idare etme, ekip evirme. tekbir etmek: Allahn bykln dile getirmek tesadf: rastlant. tesbih etmek: Allahn ann yceltmek, btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutmak. tesbihat: Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn mkemmel sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. teshir: itaat ettirme, boyun edirme. Vacibl-Vcut: varl zorunlu ve gerekli olan ve yokluu dnlemeyen; varl Zat, ezel, ebed olup vcut tabakalarnn en salam, en kuvvetlisi, en esasls ve en mkemmeli olan Allah. vahdet: birlik. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah. vazife: i, grev. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. zemin: yer, yeryz. zhayat: hayat sahibi, canl.

MNACAT

ASA-YI MSA | 319 SEKZNC HCCET- MANYE

Hem, elektriin en by bulunan ve fevaid-i tenviriyesine iaret ederek ondan istifadeye tevik eden imek ise, Senin fezadaki kudretini gzelce tenvir eder. Hem, yamurun gelmesini mjdeleyen ve koca fezay konuturan ve tesbihatnn grltsyle gkleri nlatan radat dahi, lisan- kl ile konuarak Seni takdis edip rububiyetine ahadet eder. Hem, zhayatlarn yaamasna en lzumlu rzk ve istifadece en kolay ve nefesleri vermek, nfuslar rahatlandrmak gibi ok vazifeler ile tavzif edilen rzgrlar dahi, cevvi deta bir hikmete binaen Levh-i Mahv ve spat ve yazar, ifade eder, sonra bozar tahtas suretine evirmekle, Senin faaliyet-i kudretine iaret ve Senin vcuduna ahadet ettii gibi, Senin merhametinle bulutlardan sap zhayatlara gnderilen rahmet dahi, mevzun, muntazam katreleri kelimeleriyle, Senin vsat-i rahmetine ve geni efkatine ahadet eder. Ey Mutasarrf- Faal ve ey Feyyaz- Mteal! Senin vcub-i vcuduna ahadet eden bulut, berk, rad, rzgr, yamur, birer birer ahadet ettikleri gibi, heyet-i mecmuasyla, keyfiyete birbirinden uzak, mahiyete birbirine muhalif olmakla beraber, birlik, beraberlik, birbiri iine girmek ve birbirinin vazifesine yardm etmek haysiyetiyle, Senin vahdetine ve birliine gayet kuvvetli iaret ederler.
rad: gk grlts. radat: gk grltleri. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rzk: Allahn herkese ltuf ve ihsan ettii nimet. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. efkat: karlksz sevme, acma, merhamet etme. takdis etmek: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutmak, temiz ve yce kabul etmek. tavzif edilmek: grevlendirilmek, vazifelendirilmek. tenvir: nurlandrma, aydnlatma. tesbihat: Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn mkemmel sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. tevik etmek: evklendirmek, istek ve arzu uyandrmak. vahdet: birlik. vazife: grev. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. vcut: varlk, var olma. vsat-i rahmet: acmann, efkat ve merhametin genilii. zhayat: hayat sahibi, canl.

berk: imek. cev: hava, yer ile gk aras. faaliyet-i kudret: Allahn sonsuz kudretinin faaliyeti, i grmesi. fevaid-i tenviriye: nurlandrmann, aydnlatmann faydalar. Feyyaz- Mtel: ok feyz ve bereket veren, byk ve yce olan Allah. feza: gkyz boluu. gayet: son derece, ok. haysiyet: itibar, zellik, eref, derece. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. hikmet: herkesin bilmedii gizli sebep; gizli, bilinmeyen nokta, lh gaye, fayda. ifade etmek: anlatmak. istifade: yararlanma, faydalanma. iaret: gsterme, bildirme. katre: damla, yamur taneleri. keyfiyet: nitelik, zellik; durum. kudret: g, kuvvet. Levh-i Mahv ve spat: Cenab- Allahn yazar, ifade eder, sonra bozar tahtas hkmnde olan ileri. lisan- kl: konuma dili, sz ile anlatm. lzumlu: gerekli. mahiyet: bir eyin asl, i yz, esas; nitelik, zellik. merhamet: acma, efkat gsterme, koruma, iyilik etme. mevzun: ll, dzgn. muhalif: uymayan, zt olan. muntazam: dzenli, dzenlenmi. Mutasarrf- Fal: her an zatna has ve lyk i yapan, devaml ileyen, her an ekip eviren, idare eden, yneten Cenab- Hak. nfus: nefisler; canlar.

SEKZNC HCCET- MANYE 320 | ASA-YI MSA

MNACAT

Hem koca fezay maher-i acayip yapan ve baz gnlerde birka defa doldurup boaltan rububiyetinin hametine ve o geni cevvi, yazar deitirir bir levha gibi ve skar ve onunla zemin bahesini sulandrr bir snger gibi tasarruf eden kudretinin azametine ve her bir eye mulne ahadet ettikleri gibi, umum zemine ve btn mahlkata cev perdesi altnda bakan ve idare eden rahmetinin ve hkimiyetinin hadsiz geniliklerine ve her eye yetimelerine dellet eder. Hem fezadaki hava, o kadar hakmne vazifelerde istihdam ve bulut ve yamur, o kadar almne faydalarda istimal olunur ki, her eye ihata eden bir ilim ve her eye amil bir hikmet olmazsa, o istimal, o istihdam olamaz. Ey Faaln Lima Yrd! Cevv-i fezadaki faaliyetinle her vakit bir numune-i hair ve kyamet gstermek, bir saatte yaz ka ve k yaza dndrmek, bir lem getirmek, bir lem gayba gndermek misill uunatta bulunan kudretin, dnyay ahirete evirecek ve ahirette uunat- sermediyeyi gsterecek iaretini veriyor. Ey Kadr-i Zlcell! Cevv-i fezadaki hava, bulut ve yamur, berk ve rad, Senin mlknde, Senin emrin ve havlinle, Senin kuvvet ve kudretinle musahhar ve vazifedardrlar. Mahiyete birbirinden uzak olan bu feza mahlkat, gayet sratli ve
ahiret: kyametten sonra kurulacak olan lem, dnya hayatndan sonra balayp sonsuza kadar srecek olan ikinci hayat. lem: dnya. almne: her eyi bilircesine. azamet: byklk. berk: imek. cev: hava, yer ile gk aras. cevv-i feza: gkyzndeki boluk. dellet: delil olma, gsterme. faaliyet: i grme, i yapma. Faln Lima Yrd: diledii ii kesintisiz ve mkemmel bir ekilde yapan, ileyen. faide: fayda. feza: gkyz. gayb: gizli olan, grnmeyen. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakmne: hikmetli bir ekilde; belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olarak. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. hamet: heybet, byklk, grkem. havl: g, kuvvet. hikmet: belirli gayelere ynelik, anlaml, faydal ve yerli yerinde olu, lh gaye. idare etmek: ynetmek. ihata etmek: kuatmak, sarmak. ilim: bili, bilgi. istihdam: hizmet ettirme, altrma, kullanma. istimal: kullanlma, kullanma. Kadr-i Zlcell: sonsuz b-

yklk ve hamet sahibi, her eye gc yeten Allah. kudret: g, kuvvet. levha: resim, tablo. mahiyet: bir eyin asl, i yz, esas; nitelik, zellik. mahlkat: yaratklar, yaratlmlar. maher-i acayip: hayret verici eylerin topland yer. misill: gibi, benzeri. musahhar: boyun een, emre itaat eden. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunulan ey. numune-i hair ve kyamet: kinatn yklp mahvolmas, lmesi ve sonra btn insanlarn diriltilip bir yerde toplanmalarnn rnei. lem: dnya. rad: gk grlts. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. srat: hz. ahadet: ahitlik, tanklk. amil: kaplayan, kuatan. uunat: uunlar, Allahn zatna has, zatndan ayrlmayan, zatnn gerei olan mukaddes zellikler. uunat- sermediye: Cenab- Hakkn, ebed ve sonsuz olan ahirette grlecek olan ileri, fiilleri. mul: kaplama, kuatma. tasarruf etmek: bir eyin sahibi olup, mlkn istedii gibi kullanmak. umum: btn. vakit: zaman. vazife: grev. vazifedar: vazifeli, grevli, i gren. zemin: yer, yeryz.

MNACAT

ASA-YI MSA | 321 SEKZNC HCCET- MANYE

an emirlere ve abuk ve acele kumandalara itaat ettiren amir ve hkimlerini takdis ederek, rahmetini methsena ederler. Ey arz ve semavatn Hlk- Zlcelli! Senin Kurn- Hakminin talimiyle ve Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn dersiyle iman ettim ve bildim ki: Nasl semavat yldzlaryla ve cevv-i feza mtemiltyla Senin vcub-i vcuduna ve Senin birliine ve vahdetine ahadet ediyorlar; yle de, arz btn mahlkatyla ve ahvaliyle Senin mevcudiyetine ve vahdetine, mevcudat adedince ahadetler ve iaretler ederler. Evet, zeminde hibir tahavvl ve aa ve hayvanlarnda her senede urbasn deitirmek gibi hibir tebeddl cz olsun, kll olsun yoktur ki, intizamyla Senin vcuduna ve vahdetine iaret etmesin. Hem, hibir hayvan yoktur ki, zaafiyet ve ihtiyacnn derecesine gre verilen rahmne rzkyla ve yaamasna lzumu bulunan cihazatn hakmne verilmesiyle, Senin varlna ve birliine ahadeti olmasn. Hem, her baharda gzmz nnde icat edilen nebatat ve hayvanatn hibir tanesi yoktur ki, sanat- acibesiyle ve ltif ziynetiyle ve tam temeyyzyle ve intizamyla ve mevzuniyetiyle Seni bildirmesin. Ve zemin yzn dolduran ve nebatat ve hayvanat denilen kudretinin harikalar ve mucizeleri, mahdut ve maddeleri bir ve mteabih olan yumurta ve yumurtacklardan ve katrelerden
mucize: Allahn sonsuz kudretiyle meydana gelen ve benzerini yapmaktan insanlarn ciz kald ey. mtemilt: iindekiler, iinde bulunanlar. mteabih: birbirine benzeyen. nebatat: bitkiler. rahmne: efkat ve merhametle, acyarak, esirgeyerek. rahmet: efkat ve merhamet etme, acyp esirgeme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). rzk: Allahn ihsan ettii, verdii nimetler, yiyecekler. sanat- acibe: hayranlk uyandran ve hayret veren sanatl yapl. semavat: gkler. ahadet: ahitlik, tanklk. tahavvl: hl deitirme, baka hle geme. takdis etmek: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutmak, temiz ve yce kabul etmek. talim: retme, eitme. tebeddl: deime, deiim. temeyyz: benzerlerinden farkl, stn olma, seilme. urba: elbise. vahdet: birlik. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. vcut: varlk, var olma. zaafiyet: zayflk. zemin: yer, yeryz. ziynet: ss.

ahval: hller, durumlar. aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun; Peygamber Efendimizin ad duyulduunda veya okununca, kendisine rahmet ve esenlik olarak ona zg sylenen bir duadr. mir: emreden, emir veren. an: birden bire. arz: yer, yeryz. cevv-i feza: gkyzndeki boluk. cihazat: cihazlar, organlar. cz: az, kk, paraya ait olan. derece: miktar. hkim: hkmeden, kontrol ve emir altnda bulunduran, itaat ettiren hakmne: hikmetli bir ekilde; belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olarak. Hlk- Zlcell: sonsuz byklk, hamet ve heybet sahibi olan btn varlklar yaratan Allah. harikalar: olaanst olan, hayranlk uyandran eserler. hayvanat: hayvanlar. icat edilen: vcuda getirilen, yoktan yaratlan. iman etmek: inanmak, kabul etmek. intizam: dzen, tertip. iaret etmek: gstermek, bildirmek. itaat ettirmek: boyun edirmek, emre uydurmak. katre: damla. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. kll: ok, byk, btne ait olan. ltif: gzel, ho. lzumu bulunan: gerekli olan. mahdut: snrlandrlm, snrl. mahlkat: yaratklar, yaratlmlar. methsena etmek: methetmek, vmek, yceltmek. mevcudat: yaratlm eylerin tamam, varlklar. mevcudiyet: varlk, var olma. mevzuniyet: ll, dzgn, dzenli olma.

SEKZNC HCCET- MANYE 322 | ASA-YI MSA

MNACAT

ve habbe ve habbeciklerden ve ekirdeklerden, yanlsz, mkemmel, ssl, almet-i farikal olarak yaratllar, Sni-i Hakmlerinin vcuduna ve vahdetine ve hikmetine ve hadsiz kudretine yle bir ahadettir ki, ziyann gnee ahadetinden daha kuvvetli ve parlaktr. Hem hava, su, nur, ate, toprak gibi hibir unsur yoktur ki, uursuzluklaryla beraber, uurkrne mkemmel vazifeleri grmesiyle, basit ve istil edici, intizamsz, her yere dalmakla beraber, gayet muntazam ve mtenevvi meyveleri ve mahsulleri hazine-i gaybdan getirmesiyle, Senin birliine ve varlna ahadeti bulunmasn. Ey Ftr- Kadir, ey Fettah- Allm, ey Faal-i Hallk! Nasl arz, btn sekenesiyle Hlknn Vacibl-Vcud olduuna ahadet eder; yle de, Senin ey Vahid-i Ehad, ey Hannan- Mennan, ey Vehhb- Rezzak! vahdetine ve ehadiyetine, yzndeki sikkesiyle ve sekenesinin yzlerindeki sikkeleriyle ve birlik ve beraberlik ve birbiri iine girmek ve birbirine yardm etmek ve onlara bakan rububiyet isimlerinin ve fiillerinin bir olmak cihetinde, bedahet derecesinde Senin vahdetine ve ehadiyetine ahadet, belki mevcudat adedince ahadetler eder. Hem nasl zemin, bir ordugh, bir meher, bir talimgh vaziyetiyle ve nebatat ve hayvanat frkalarnda bulunan drt yz bin muhtelif milletlerin ayr ayr cihazatlar muntazaman verilmesiyle, Senin rububiyetinin hametine ve kudretinin her eye yetimesine dellet eder. yle de, hadsiz btn zhayatn ayr ayr rzklar, vakti vaktine,
almet-i farika: bir eyi dierlerinden farkl klan, ayran zellik. arz: yeryz, dnya. bedahet: aklk. cihazat: cihazlar, organlar. cihet: yn. dellet etmek: delil olmak, gstermek. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. Fal-i Hallk: her eyi yaratan, dilediini diledii gibi yapan Allah. Ftr- Kadr: varlklar farkl ftratlarda, farkl yaratl zellikleriyle, benzersiz ve harika ekilde yaratan, her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi Allah. Fettah- Allm: her eyi en ince ayrntlarna varncaya kadar bilen ve her eye ayr ayr suretler veren Allah. fiil: i, olu, hareket. frka: topluluk, grup. gayet: son derece, ok. habbe: tohum, tane. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. Hannan- Mennan: merhamet ve ihsan bol olan Allah. hamet: heybet, byklk. hayvanat: hayvanlar. hazine-i gayb: gayb hazinesi. hikmet: belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olu, lh gaye. intizamsz: dzensiz. istil edici: yaylan, kaplayan, kuatan. kudret: g, kuvvet. mahsul: rn. meher: sergi yeri. mevcudat: yaratlm eylerin tamam, varlklar. muhtelif: farkl, eitli. muntazam: dzenli, dzenlenmi. muntazaman: dzenli olarak. mkemmel: kusursuz, eksiksiz. mtenevvi: eit eit; eitli. nebatat: bitkiler. nur: k; aydnlk. ordugh: ordunun konaklad yer. rzk: Allahn verdii, nimetler, yiyecekler. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. Sni-i Hakm: her eyi gayeli, faydal, anlaml, yerli yerinde ve sanatl olarak yaratan Allah. sekene: bir yerde yaayanlar, kalanlar. sikke: damga, mhr. ahadet: ahitlik, tanklk. uur: bilin, olup bitenin farknda olma; anlama ve kavrama gc. uurkrane: uurlu ve bilinli olarak, olup bitenin farkndaym gibi. talimgh: eitim yeri. unsur: madde, bir eyi oluturan paralardan her biri. Vacibl-Vcut: varl zorunlu ve gerekli olan ve yokluu dnlemeyen; varl zat, ezel, ebed olup vcut tabakalarnn en salam, en kuvvetlisi, en esasls ve en mkemmeli olan Allah. vahdet: birlik. Vahid-i Ehad: bir olan ve birlii her bir eyde tecelli eden Allah. vakit: zaman, an, saat. vazife: grev. vaziyet: durum, hl. Vehhab- Rezzak: bol bol rzk veren, ok ok ihsanda bulunan Allah. vcut: varlk, var olma. zemin: yer, yeryz. zhayat: hayat sahibi, canllar. ziya: k.

MNACAT

ASA-YI MSA | 323 SEKZNC HCCET- MANYE

lem-i beka: sonsuzluk lemi; ahiret. arz: dnya. bk: devaml, sonsuz. bel: musibet, sknt. cihet: yn. dr- saadet: mutluluk yeri; Cennet. dellet etmek: delil olmak, gstermek. ebed: sonsuz, bitmeyen. efrat: fertler, bireyler. ehemmiyet: nem. evamir-i Rabbaniye: btn varlklar, besleyen, yetitiren, byten, uyum iinde sevk ve idare eden Allahn emirleri. fn: geici, son bulan. gayetsiz: sonsuz. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. Hlk- Klli ey: her eyin yaratcs olan Allah. havl: g, kuvvet. hayat: dirilik, canllk. hayvanat: hayvanlar. hikmet: yksek bilgi; belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml, yerle yerinde i grme. hitabat- Sbhaniye: kusur ve noksandan uzak olan Allahn kendine has hitap ve konumalar. hzn: znt, gam. idare olunmak: ynetilmek, ekip evirilmek. idare: ynetilme; ynetme. ihata: kuatma, sarma. ihata-i ilim ve hikmet: ilim ve hikmetin her eyi kuatmas, sarmas. ihsanat- lhye: Allahn ihsanlar, ltuflar. ihsanat- uhreviye: ahiretteki ihsanlar, ikramlar. ilim: bili, bilgi. iradet: irade, istek, dileme. istidat: kabiliyet, yetenek. iaret: gsterme, bildirme. itaat: alnan emre gre hareket etme, uyma. kafile: topluluk, grup. keder: znt. kemal-i musahhariyet: tam bir boyun emilik kermne: cmerte, bol ihsan ile. kudret: g, kuvvet. mahlkat: yaratklar, yaratlmlar. manev cihazat: madd olmayan cihazlar, donanmlar; duygular.

kuru ve basit bir topraktan, rahmne, kermne verilmesiyle ve hadsiz o efradn kemal-i musahhariyetle evamir-i Rabbaniyeye itaatleri, rahmetinin her eye muln ve hkimiyetinin her eye ihatasn gsteriyor. Hem, zeminde deimekte bulunan mahlkat kafilelerinin sevk ve idareleri, mevt ve hayat mnavebeleri ve hayvan ve nebatatn idare ve tedbirleri dahi, her eye taallk eden bir ilimle ve her eyde hkmeden nihayetsiz bir hikmetle olabilmesi, Senin ihata-i ilmine ve hikmetine dellet eder. Hem, zeminde ksa bir zamanda hadsiz vazifeler gren ve hadsiz bir zaman yaayacak gibi istidat ve manev cihazat ile tehiz edilen ve zemin mevcudatna tasarruf eden insan iin, bu talimgh- dnyada ve bu muvakkat ordugh zeminde ve bu muvakkat meherde, bu kadar ehemmiyet, bu hadsiz masraf, bu nihayetsiz tecelliyat- rububiyet, bu hadsiz hitabat- Sbhaniye ve bu gayetsiz ihsanat- lhiye, elbette ve her hlde, bu ksack ve hznl mre ve bu kark kederli hayata, bu bell ve fn dnyaya smaz. Belki, ancak, baka ve ebed bir mr ve bk bir dar- saadet iin olabildii cihetinden, lem-i bekada bulunan ihsanat- uhreviyeye iaret, belki ahadet eder. Ey Hlk- Klli ey! Zeminin btn mahlkat, Senin mlknde, Senin arznda, Senin havl ve kuvvetin ile ve Senin kudretin ve iradetin ile ve ilmin ve hikmetin ile idare olunuyorlar ve
masraf: harcama. meher: sergi yeri. mevcudat: yaratlm eylerin tamam, varlklar. mevt: lm. muvakkat: geici; vakitli. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunulan ey. mnavebe: nbetle i grme. nebatat: bitkiler. nihayetsiz: sonsuz. ordugh- zemin: tm yaratlanlarn oluturduu varlklar ordusunun konaklama yeri olan yeryz. mr: yaama sresi, hayat mddeti. rahmne: efkat ve merhametle, acyarak, esirgeyerek. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. sevk: ynlendirilme; ynlendirme. ahadet: ahitlik, tanklk. mul: kaplama, kuatma. taallk eden: ilgili ve alkal olan. talimgh- dnya: eitim ve renim yeri olan dnya. tasarruf etmek: idare etmek, kullanmak. tecelliyat- Rububiyet: Cenab- Hakkn varlklar, beslemesi, bytmesi, yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesinin tecellileri, yansmalar. tehiz edilmek: cihazlandrlmak, donatlmak. tedbir: idare edilme. vazife: grev, i. zemin: yer, yeryz.

SEKZNC HCCET- MANYE 324 | ASA-YI MSA

MNACAT

musahhardrlar. Ve zemin yznde faaliyeti mahede edilen bir rububiyet, yle ihata ve mul gsteriyor ve onun idaresi ve tedbiri ve terbiyesi yle mkemmel ve yle hassastr ve her taraftaki icraat yle birlik ve beraberlik ve benzemeklik iindedir ki, tecezzi kabul etmeyen bir kll ve inksam imknsz bulunan bir kll hkmnde bir tasarruf, bir rububiyet olduunu bildiriyor. Hem zemin, btn sekenesiyle beraber, lisan- kalden daha zahir hadsiz lisanlarla Hlkn takdis ve tesbih ve nihayetsiz nimetlerinin lisan- hlleriyle Rezzak- Zlcellinin hamd ve methsenasn ediyorlar. Ey iddet-i zuhurundan gizlenmi ve ey azamet-i kibriyasndan istitar etmi olan Zat- Akdes! Zeminin btn takdisat ve tesbihatyla, Seni kusurdan, aczden, erikten takdis ve btn tahmidat ve senalaryla Sana hamd ve krederim. Ey Rabbl-Berri vel-Bahr! Kurnn dersiyle ve Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle anladm ki: Nasl gkler ve feza ve zemin Senin birliine ve varlna ahadet ederler; yle de, bahirler, nehirler ve emeler ve rmaklar, Senin vcub-i vcuduna ve vahdetine bedahet derecesinde ahadet ederler. Evet, bu dnyamzn menba- acayip buhar kazanlar hkmnde olan denizlerde hibir mevcut, hatta hibir katre su yoktur ki, vcuduyla, intizamyla, menfaatiyle ve vaziyetiyle Hlkn bildirmesin.
acz: gszlk, kuvvetsizlik. aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun. azamet-i kibriya: azamet ve heybetin bykl. bahr: deniz. bedahet: apak. faaliyet: ileyi, alma. feza: uzay, gkyz. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. hamd: Allah vme, Ona kretme. hassas: duyarl. hkmnde: yerinde. icraat: iler, faaliyetler. idare: ynetme, ekip evirmesi. ihata: kuatma, sarma. inksam: ksmlara ayrlma, blnme. intizam: dzen, tertip. istitar etmek: gizlenmek. katre: damla. kusur: eksiklik, hata. kll: btn. kll: paralardan olumu bir btne ait. lisan: dil, anlatma ekli. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. lisan- kl: sz ile anlatm, konuarak anlatma. menba- acayip: hayret verici eylerin kayna. menfaat: fayda. meth sena: methedip vmek. mevcut: varlk, var olan.

musahhar: boyun edirilmi, emre verilmi. mkemmel: kusursuz, eksiksiz. mahede etmek: grmek, gzlemlemek. nihayetsiz: sonsuz. nimet: madd ve manev faydal olan her ey, iyilik, ba. Rabbl-Berri vel-Bahr: karalarn ve denizlerin Rabbi olan Allah. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). Rezzak- Zlcell: her bir yaratn rzkn veren hamet ve byklk sahibi Allah. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. sekene: bir yerde yaayanlar, kalanlar. sena: methetme, vme. ahadet: ahitlik, tanklk. erik: ortak. iddet-i zuhur: ok kuvvetli ve iddetli ekilde grnme. kr: Allahn verdii nimetlere kar memnunluunu ifade etme. mul: kaplama, kuatma. tahmidat: Allah vp ona kr ve hamd etmeler. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma, temiz ve yce kabul etme. takdisat: Allah her trl kusur ve noksanlardan uzak tutmalar, temiz ve yce kabul etmeler. talim: retme, eitme. tasarruf: diledii gibi kullanma, idare etme, sz ve hak sahibi olma. tecezzi: blnme, paralanma. tedbir: idare etme, ekip evirme, ynetme. terbiye: beslemek, yetitirmek, bytmek. tesbih: Allahn ann yceltme, btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma. tesbihat: Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn mkemmel sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. vahdet: birlik. vaziyet: durum, duru. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. vcut: varlk, var olma. zahir: grnr, ak. Zat- Akdes: her trl kusur ve noksandan uzak ve yce olan Zat, Allah. zemin: yer, yeryz.

MNACAT

ASA-YI MSA | 325 SEKZNC HCCET- MANYE

Ve basit bir kumda ve basit bir suda rzklar mkemmel bir surette verilen garip mahlklardan ve hilkatleri gayet muntazam hayvanat- bahriyeden, hususan bir tanesi bir milyon yumurtacklar ile denizleri enlendiren balklardan hibirisi yoktur ki, hilkatiyle ve vazifesiyle ve idare ve iaesiyle ve tedbir ve terbiyesiyle Yaratanna iaret ve Rezzakna ahadet etmesin. Hem denizde, kymettar, hasiyetli, ziynetli cevherlerden hibirisi yoktur ki, gzel hilkatiyle ve cazibedar ftratyla ve menfaatli hasiyetiyle Seni tanmasn, bildirmesin. Evet, onlar birer birer ahadet ettikleri gibi, heyet-i mecmuasyla, beraberlik ve birbiri iinde karmak ve sikke-i hilkatte birlik ve icata gayet kolay ve efrata gayet okluk noktalarndan Senin vahdetine ahadet ettikleri gibi; arz, toprayla beraber bu kre-i arz kuatan muhit denizlerini muallkta durdurmak ve dkmeden ve datmadan gnein etrafnda gezdirmek ve topra istil ettirmemek; ve basit kumundan ve suyundan, mtenevvi ve muntazam hayvanatn ve cevherlerini halk etmek; ve erzak ve sair umurlarn kll ve tam bir surette idare etmek ve tedbirlerini grmek; ve yznde bulunmak lzm gelen hadsiz cenazelerinden hibirisi bulunmamak noktalarndan, Senin varlna ve Vacibl-Vcud olduuna, mevcudat adedince iaretler ederek ahadet eder. Ve Senin saltanat- rububiyetinin hametine ve her eye muhit olan kudretinin azametine pek zahir dellet
mahlk: yaratk, yaratlm. menfaat: fayda. mevcudat: yaratlm eylerin tamam, varlklar. muallk: bolukta, asl. muhit: her taraf kuatan. muntazam: dzenli, intizaml. mkemmel: eksiksiz, kusursuz. mtenevvi: eit eit, farkl. Rezzak: btn yaratlmlarn eit eit rzklarn veren ve ihtiyalarn karlayan Allah. rzk: Allahn verdii ve ihsan ettii nimetler, yiyecekler. sair: dier, baka. saltanat- rububiyet: btn varlklar, besleyen, yetitiren, uyum iinde sevk ve idare eden Allahn btn varlklar kuatan saltanat, hkimiyeti. sikke-i hilkat: yaratl mhr, damgas. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. tedbir: idare etmek, ekip evirmek, ynetmek. terbiye: eitme, beslenme, yetitirilme, bytlme. umur: iler. Vacibl-Vcut: varl zorunlu ve gerekli olan ve yokluu dnlemeyen; varl Zat, ezel, ebed olup vcut tabakalarnn en salam, en kuvvetlisi, en esasls ve en mkemmeli olan Allah. vahdet: birlik. vazife: grev. zahir: grnr, ak. ziynet: ss.

arz: yer, yeryz. azamet: byklk. cazibedar: ekici. cenaze: l, l beden. cevher: kymetli ta. dellet: delil olmak, gstermek efrat: fertler, bireyler. erzak: rzklar, yiyecekler. ftrat: yaratl. garip: hayret veren, artc . gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. halk etmek: yaratmak. hasiyet: zellik. hamet: heybet, byklk. hayvanat- bahriye: deniz hayvanlar. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. hilkat: yaratl, yap. hususan: zellikle. iae: beslenme, yedirilip iirilme. icat: vcuda getirmek, yoktan yaratmak. idare: ynetilme, ekip evirilme. istil etmek: kaplamak, yaylmak. kymettar: kymetli, deerli. kudret: g, kuvvet. kll: umum, btn; hepsi, tamam. kre-i arz: yer kre; dnya. lzm: gerekli.

SEKZNC HCCET- MANYE 326 | ASA-YI MSA

MNACAT

ettikleri gibi, gklerin fevkindeki gayet byk ve muntazam yldzlardan, t denizlerin dibinde bulunan gayet kck ve intizamla iae edilen balklara kadar her eye yetien ve hkmeden rahmetinin ve hkimiyetinin hadsiz geniliklerine dellet; ve intizamatyla ve faydalaryla ve hikmetleriyle ve mizan ve mevzuniyetleriyle, Senin her eye muhit ilmine ve her eye amil hikmetine iaret ederler. Ve Senin, bu misafirhane-i dnyada, yolcular iin, byle rahmet havuzlarn bulunmas ve insann seyrseyahatine ve gemisine ve istifadesine musahhar olmas iaret eder ki, yolda yaplm bir handa, bir gece misafirlerine bu kadar deniz hediyeleriyle ikram eden Zat, elbette makarr- saltanat- ebediyesinde yle ebed rahmet denizleri bulundurmu ki, bunlar onlarn fn ve kk numuneleridirler. te, denizlerin byle gayet harika bir tarzda arzn etrafnda vaziyet-i acibesiyle bulunmas ve denizlerin mahlkat dahi gayet muntazam idare ve terbiye edilmesi bilbedahe gsterir ki, yalnz Senin kuvvetin ve kudretin ile ve Senin irade ve tedbirin ile, Senin mlknde, Senin emrine musahhardrlar, Ve lisan- hlleriyle Hlkn takdis edip Allah ekber derler. Ey dalar zemin sefinesine hazineli direkler yapan Kadr-i Zlcell! Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle ve Kurn- Hakminin dersiyle anladm ki: Nasl denizler
aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun Allah Ekber: Allah en byk ve en ycedir. arz: dnya. bilbedahe: apak bir ekilde. dellet: delil olma, gsterme. ebed: sonsuz, sonu olmayan, bitmeyen. faide: fayda. fn: geici, son bulan. fevkinde: stnde. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. han: yolcularn misafir olduu bina. harika: olaanst, hayranlk ve hayret uyandran. hikmet: belirli gayelere ynelik, anlaml, faydal ve yerli yerinde olu. hikmet: yksek bilgi. iae edilmek: beslenmek, yedirilip iirilmek. idare: ynetilme, ekip evirilme. ikram etme: balama, ihsan etme. ilim: bili, bilgi. intizam: dzen. intizamat: dzenli olmalar. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme, ve bu karar yerine getirebilme gc.

istifade: yararlanma, faydalanma. iaret etmek: gstermek, bildirmek. Kadr-i Zlcell: sonsuz hamet ve byklk sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mahlkat: yaratklar, yaratlmlar. makarr- saltanat- ebediye: sonsuz saltanat merkezi; ahiret diyar. mevzuniyet: dzenli ve ll olma. misafirhane-i dnya: dnya misafirhanesi. mizan: l, denge. muhit: ihata eden, her eyi kuatan. muntazam: dzenli, dzgn. musahhar: emre verilmi, boyun edirilmi. mlk: sahip olunan, zerinde tasarruf hakk bulunan ey; saltanat ve hkimiyet. numune: rnek. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). sefine: gemi. seyr seyahat: hareket etme ve gezme, gezip dolama. amil: kuatan, kaplayan, evreleyen. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma, temiz ve yce kabul etme. talim: retme, eitme. tarz: ekil, biim. tedbir: idare etme, ekip evirme, ynetme. terbiye edilme: beslenme, yetitirilme, bytlme. vaziyet-i acibe: hayret veren, artan hl. Zat: byklk ve ycelik sahibi, Allah. zemin: yeryz.

MNACAT

ASA-YI MSA | 327 SEKZNC HCCET- MANYE

acayipleriyle Seni tanyorlar ve tanttryorlar; yle de, dalar dahi, zelzele tesiratndan zeminin sknetine ve iindeki dahil inklbat frtnalarndan sktuna ve denizlerin istilsndan kurtulmasna; ve havann gazat- muzrradan tasfiyesine; ve suyun muhafaza ve iddiharlarna; ve zhayatlara lzm olan madenlerin hazinedarlna ettii hizmetleriyle ve hikmetleriyle Seni tanyorlar ve tanttryorlar. Evet, dalardaki talarn envandan ve muhtelif hastalklara il olan maddelerin aksamndan ve zhayata, hususan insanlara ok lzm ve ok mtenevvi olan madeniyatn ecnasndan ve dalar, sahralar iekleriyle sslendiren ve meyveleriyle enlendiren nebatatn esnafndan hibirisi yoktur ki, tesadfe havalesi mmkn olmayan hikmetleriyle, intizamyla, hsn-i hilkatiyle, faydalaryla, hususan madeniyatn tuz, limon tuzu, slfato ve ap gibi, sureten birbirine benzemekle beraber, tatlarnn iddet-i muhalefetiyle ve bilhassa nebatatn basit bir topraktan, eit eit envalaryla, ayr ayr iek ve meyveleriyle, nihayetsiz kadir, nihayetsiz hakm, nihayetsiz rahm ve kerm bir Sniin vcub-i vcuduna bedahetle ahadet ettikleri gibi, heyet-i mecmuasndaki vahdet-i idare ve vahdet-i tedbir ve mene ve mesken ve hilkat ve sanata beraberlik ve birlik ve ucuzluk ve kolaylk ve okluk ve yaplmakta abukluk noktalarndan o Sniin vahdetine ve ehadiyetine ahadet ederler. Hem nasl ki, dalarn yznde ve karnndaki masnular, zeminin her tarafnda, her bir nevi ayn zamanda,
mtenevvi: eitli, farkl. nebatat: bitkiler. nev: tr, cins. nihayetsiz: sonsuz. rahm: sonsuz efkat ve merhamet sahibi, ok balayc olan. sahra: kr, ova. sanat: bir eyi yapmada gsterilen ustalk; ustaca ve gzel yapl. Sni: her eyi sanatla yaratan Allah. sulfato: slfirik asit, tuz veya esteri. sureten: grnte, ekil ve biim olarak. sknet: sakinlik, durgunluk, hareketsizlik. skt: suskunluk, sessizlik. ahadet: ahitlik, tanklk. ap: alminyum ve potasyum slfatndan meydana gelen renksiz madde. iddet-i muhalefet: ok ok farkl ve zt olma. tasfiye: safletirme, temizleme, arndrma. tesadf: rastlant. tesirat: etkiler. vahdet: birlik. vahdet-i idare: idarenin tek elden yrtlmesi. vahdet-i tedbir: neticelerini dnerek idare etmenin tek elden olmas. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. zelzele: sarsnt, deprem. zemin: yeryz. zhayat: hayat sahibi, canllar.

acayip: hayret veren ve artan eyler. aksam: ksmlar. bedahetle: apak bir ekilde. bilhassa: zellikle. dahil: iindeki, ie ait. ecnas: cinsler, eitler. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. enva: trler, eitler. esnaf: snflar, cinsler. faide: fayda. gazat- muzrra: zararl gazlar. hakm: gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i gren; hikmet ve yksek bilgi sahibi olan. havale: bir ii veya bir eyi baka birisine brakma, devretme. hazinedar: hazine bekisi. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. hikmet: belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olu. hilkat: yaratl. hususan: zellikle. hsn-i hilkat: yaratl gzellii. iddihar: biriktirilme, depolanma. inklbat: deiimler, dnmler. intizam: dzen, tertip. istil: kaplama, yaylma. kadr: her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi. kerm: ikram, ihsan ve ba bol olan. lzm: gerekli. madeniyat: madenler. masnu: sanatl olarak yaratlm varlk. mene: kaynak, bir eyin kt yer. mesken: kalnan, yaanlan yer. muhafaza: korunma. muhtelif: eitli, farkl.

SEKZNC HCCET- MANYE 328 | ASA-YI MSA

MNACAT

ayn tarzda, yanlsz, gayet mkemmel ve abuk yaplmalar ve bir i bir ie mni olmadan, sair neviler ile beraber kark iken kartrmakszn icatlar, Senin rububiyetinin hametine ve hibir ey ona ar gelmeyen kudretinin azametine dellet eder. yle de, zeminin yzndeki btn zhayat mahlklarn hadsiz hacetlerini, hatta mtenevvi hastalklarn, hatta muhtelif zevklerini ve ayr ayr itihalarn tatmin edecek bir surette, dalarn yzlerini ve ilerini muntazam ecar ve nebatat ve madeniyatla doldurmak ve muhtalara teshir etmek cihetiyle, Senin rahmetinin hadsiz geniliine ve hkimiyetinin nihayetsiz vsatine dellet; ve toprak tabakat iinde gizli ve karanlk ve kark bulunduu hlde, bilerek, grerek, armayarak, intizamla, hacetlere gre ihzar edilmeleriyle, Senin her eye taallk eden ilminin ihatasna ve her bir eyi tanzim eden hikmetinin btn eyaya mulne ve illarn ihzarat ve maden maddelerin iddiharatyla, rububiyetinin rahmne ve kermne olan tedabirinin mehasinine ve inayetinin ihtiyatl letaifine pek zahir bir surette iaret ve dellet ederler. Hem, bu dnya hannda misafir yolcular iin, koca dalar levazmatlarna ve istikbaldeki ihtiyalarna muntazam ihtiyat deposu ve cihazat ambar ve hayata lzumu olan ok definelerin mkemmel mahzeni olmak cihetinde iaret, belki dellet, belki ahadet eder ki, bu kadar kerm ve misafirperver ve bu kadar hakm ve efkatperver ve bu kadar kadir ve rububiyetperver bir Sniin, elbette ve her hlde, ok sevdii o misafirleri iin, ebed
ambar: depo. azamet: byklk. cihazat: cihazlar, donanmlar; ihtiya duyulan maddeler. cihet: yn. define: hazine. dellet etmek: delil olmak, gstermek. dellet: delil olma, yol gsterme. ecar: aalar. gayet: son derece, ok. hacet: ihtiya. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakm: her eyi bir maksatla, uygun, anlaml, faydal yaratan, yksek bilgi sahibi. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. hamet: heybet, byklk. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i grme. icat: vcuda getirmek, yoktan yaratmak. iddiharat: depolanmalar, biriktirilmeler. ihata: kuatma, sarma. ihtiyat: her hangi bir konuda ileriyi dnerek ll davranma. ihzar etmek: hazrlamak. ihzarat: hazrlanmalar. ilim: bili, bilgi. inayet: yardm. intizam: dzen, tertip. istikbal: gelecek zaman. iaret: gsterme, bildirme. itiha: istek, arzu, alk, yemee kar duyulan istek. kadr: her eye gc yeten

sonsuz kudret sahibi. kerm: ikram ve ihsan bol olan. kermne: cmerte, bol ihsan ile. kudret: g, kuvvet. letaif: gzellikler, incelikler. levazmat: lzm olan eyler. maden: madenle ilgili. madeniyat: madenler. mahlk: yaratk, yaratlm,. mahzen: iinde eya saklanacak yer alt deposu. mni: engel. mehasin: gzellikler, iyilikler. misafirperver: misafir arlamay seven. muhta: ihtiya duyan. muhtelif: farkl, birbirine uymayan. muntazam: dzenli, dzene girmi, tertipli. mkemmel: kusursuz, eksiksiz. mtenevvi: trl trl, eitli, farkl. nebatat: bitkiler. nev: tr, cins. nihayetsiz: sonsuz. rahmne: efkat ve merhametle, acyarak, esirgeyerek. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. rububiyetperver: beslemeyi, yetitirmeyi, bytmeyi, sevk ve idare etmeyi seven. sair: baka, dier, teki. Sni: her eyi sanatla yaratan Allah. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. efkatperver: efkat etmeyi seven. mul: kaplama, kuatma. taallk etmek: alkal, ilgili olmak. tabakat: tabakalar, katmanlar. tanzim etmek: dzene koymak, dzenlemek, sralamak. tarz: ekil, biim, yol. tatmin etmek: doyurmak, ihtiyacn karlamak. tedabir: neticelerini dnerek idare etmeler, i grmeler. teshir etmek: itaat ettirmek, boyun edirmek. vsat: genilik. zahir: grnr, apak. zemin: yer, yeryz. zhayat: hayat sahibi, canl.

MNACAT

ASA-YI MSA | 329 SEKZNC HCCET- MANYE

lem: dnya. aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun arz: yer, yeryz. bedahet: apak olma, aklk. bedel: karlk, yerine. cezbedarne: kendinden gemi bir ekilde. cihet-i imkn: bir eyin olabilirlik yn. cilve-i merhamet: efkat etme, acma, balamann cilvesi, grnts. ebed: sonsuz, hi bitmeyen. ecar: aalar. feza: uzay, gkyz. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. Hlk- Rahman: btn yaratlmlarn rzklarn veren ve ihtiyalarn gideren yaratc, Allah. hareket-i zikriye: zikir hareketi. harika: olaanst, hayret ve hayranlk uyandran. havale: bir ii veya bir eyi baka birisine brakma. hazine: define, kymetli eylerin konulduu yer. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i grme. ihsanat: ihsanlar, iyilikler, balar. ilim: bili, bilgi. Kadir-i Klli ey: her eye gc yeten, sonsuz g ve kuvvet sahibi Allah. kerm: ikram ve ihsan bol olan. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. letafet: gzellik, holuk. mahlk: yaratlm, yaratk. mizan: l, denge. muhtelif: eitli, farkl. musahhar: emre verilmi, boyun edirilmi. mdahhar: depolanm, biriktirilmi. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunan ey; saltanat, hkimiyet. mnasebet: uyum, uygunluk; ilgi, iliki. mabehet: benzeme, benzeyi. mtemilt: iindekiler. nak: ileme, ssleme. nebatat: bitki. nihayetsiz: sonsuz. nizam: dzen. Rabb-i Rahm: besleyen, byten, yetitiren, sevk ve idare

bir lemde, ebed ihsanatnn ebed hazineleri vardr. Buradaki dalara bedel, orada yldzlar o vazifeyi grrler. Ey Kadir-i Klli ey! Dalar ve iindeki mahlklar Senin mlknde ve Senin kuvvet ve kudretinle ve ilim ve hikmetinle musahhar ve mdahhardrlar. Onlar bu tarzda tavzif ve teshir eden Hlkn takdis ve tesbih ederler. Ey Hlk- Rahman ve ey Rabb-i Rahm! Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle ve Kurn- Hakminin dersiyle anladm: Nasl ki sema ve feza ve arz ve deniz ve da, mtemilt ve mahlklaryla beraber Seni tanyorlar ve tanttryorlar; yle de, zemindeki btn aa ve nebatat, yapraklar ve iekleri ve meyveleriyle, Seni bedahet derecesinde tanttryorlar ve tanyorlar. Ve umum ecarn ve nebatatn cezbedarne hareket-i zikriyede bulunan yapraklarndan ve ziynetleriyle Sniinin isimlerini tavsif ve tarif eden ieklerinden ve letafet ve cilve-i merhametinden tebessm eden meyvelerinden her birisi, tesadfe havalesi hibir cihet-i imkn olmayan harika sanat iindeki nizam ve nizam iindeki mizan ve mizan iindeki ziynet ve ziynet iindeki naklar ve naklar iindeki gzel ve ayr ayr kokular ve kokular iindeki meyvelerin muhtelif tadlaryla, nihayetsiz rahm ve kerm bir Sniin vcub-i vcuduna bedahet derecesinde ahadet ettikleri gibi; heyet-i mecmuasyla, btn zemin yznde birlik ve beraberlik, birbirine benzemeklik ve sikke-i hilkatte mabehet ve tedbir ve idarede mnasebet
eden, sonsuz merhamet ve efkat sahibi olan Allah. rahm: sonsuz efkat ve merhamet sahibi, ok balayc olan. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). sanat: ustaca ve gzel yapl. Sni: her eyi sanatla yaratan Allah. sikke-i hilkat: yaratl mhr, damgas. ahadet: ahitlik, tanklk. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma, temiz ve yce kabul etme. talim: retme, eitme. tarif: bir eyi belli noktalar ve iaretlerle inceden inceye anlatp tantmak. tarz: ekil, biim. tavsif: bir eyin vasflarn ve zelliklerini anlatma. tavzif: vazifelendirme, grevlendirme. tebessm: glmseme. tedbir: neticelerini dnerek idare etme, ekip evirme. tesadf: rastlant. tesbih: Allahn ann yceltme, btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma. teshir: emrine itaat ettirme, boyun edirme. vazife: grev, i. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. zemin: yer, yeryz. ziynet: ss.

SEKZNC HCCET- MANYE 330 | ASA-YI MSA

MNACAT

ve onlara taallk eden icat fiilleri ve Rabban isimlerde muvafakat ve o yz bin envan hadsiz efratlarn birbiri iinde armayarak birden idareleri gibi noktalaryla, o Vacibl-Vcud Sniin bilbedahe vahdetine ve ehadiyetine ahadet ederler. Hem nasl ki onlar Senin vcub-i vcuduna ve vahdetine ahadet ediyorlar; yle de, ry-i zeminde drt yz bin milletlerden teekkl eden zhayat ordusundaki hadsiz efradn yz binler tarzda iae ve idareleri, armayarak, kartrmayarak, mkemmel yaplmasyla, Senin rububiyetinin vahdaniyetteki hametine ve bir bahar bir iek kadar kolay icat eden kudretinin azametine ve her eye taallkuna dellet ettikleri gibi; koca zeminin her tarafnda, hadsiz hayvanatna ve insanlara, hadsiz taamlarn eit eit aksamn ihzar eden rahmetinin hadsiz geniliine; ve o hadsiz iler ve inamlar ve idareler ve iaeler ve icraatlar, kemal-i intizamla cereyanlar ve her ey, hatta zerreler o emirlere ve icraata itaat ve musahhariyetleriyle, hkimiyetinin hadsiz vsatine kat dellet etmekle beraber; o aalarn ve nebatlarn ve her bir yaprak ve iek ve meyve ve kk ve dal ve budak gibi her birisinin her bir eyini, her bir iini bilerek, grerek, faydalara, maslahatlara, hikmetlere gre yaplmakla, Senin ilminin her eye ihatasna ve hikmetinin her eye mulne pek zahir bir surette dellet ve hadsiz parmaklaryla iaret ederler. Ve Senin gayet kemaldeki cemal-i sanatna ve nihayet cemaldeki kemal-i nimetine hadsiz dilleriyle sena ve methederler.
aksam: ksmlar, blmler. azamet: byklk. bilbedahe: apak bir ekilde. cemal: gzellik cemal-i sanat: sanatn gzellii, sanattaki gzellik. cereyan: akm, hareket. dellet etmek: delil olmak, gstermek. efrat: fertler, bireyler. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. enva: trler, neviler, eitler. faide: fayda, yarar. fiil: i, olu, hareket. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. hamet: byklk, heybet. hayvanat: hayvanlar. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i grme. iae: beslemek, yedirip iirmek. icat: vcuda getirmek, yoktan yaratmak. icraat: i, faaliyet. idare: ynetme, ekip evirme. ihata: kuatma, sarma. ihzar etmek: hazrlamak. ilim: bili, bilgi. inam: nimet verme, nimetlendirme. iaret etmek: gstermek, bildirmek. itaat: uyma, emre gre hareket etme. kat: kesin. kemal: mkemmellik. kemal-i intizam: mkemmel ve kusursuz dzen. kemal-i nimet: nimetlerin mkemmellii. kudret: g, kuvvet. maslahat: fayda; maksat. methetmek: vmek. musahhariyet: emre boyun eme hli. muvafakat: uygunluk. mnasebet: uyum, uygunluk; ilgi, iliki. nebat: bitki. Rabban: varlklar, besleyen, byten, yetitiren, sevk ve idare eden Allaha ait. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. ry-i zemin: yeryz. Sni: her eyi sanatla yaratan Allah. sena: methetme, vme, yceltme. suret: ekil, biim, grn. ahadet: ahitlik, tanklk. mul: kaplama, kuatma. taallk: alkal, ilgili olma. taam: yemek, yiyecek, gda. tarz: usul, ekil, biim. tedbir: neticelerini dnerek idare etme, ekip evirme. teekkl etmek: meydana gelmek, olumak. Vacibl-Vcut: varl zorunlu ve gerekli olan ve yokluu dnlemeyen; varl Zat, ezel, ebed olup vcut tabakalarnn en salam, en kuvvetlisi, en esasls ve en mkemmeli olan Allah. vahdaniyet: Allahn bir oluu. vahdet: birlik. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. vsat: genilik. zahir: grnr, ak. zemin: yeryz. zerre: atom, molekl; en kk para. zhayat: hayat sahibi, canl.

MNACAT

ASA-YI MSA | 331 SEKZNC HCCET- MANYE

abd: kul. acip: hayret uyandran. lem: dnya. bed: hayret verici gzellikte olan, harika. cemal: gzellik cihet: yn. ebed: sonsuz, hi bitmeyen. ecar: aalar. fevkalde: olaanst. hadsiz: saysz, snrsz. han: yolcularn misafir olduu yer; dnya. harika: hayret ve hayranlk uyandran, olaanst. hazine: kymetli eylerin sakland salam yer. hususan: zellikle. skat etmek: drmek, aa drmek. ihsan: iyilik, ba, ikram. ihzar etmek: hazrlamak. ikram: gerekli olan verme, deer verip arlama. inkr etmek: inanmamak, reddetmek. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme, ve bu karar yerine getirebilme gc. iaret: gsterme, bildirme. kemal-i nimet: nimetlerin mkemmellii. keremkr: ikram eden, cmert. kymettar: kymetli, deerli. kudret: g, kuvvet. lyk: uygun, yakr. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. lisan- kl: sz ile anlatm, konuma dili. mahlkat: yaratlm, yaratklar. mahrumiyet: dilediini, istediini elde edememe, yoksun kalma. masraf: harcama. merhamet: acma, efkat gsterme, koruma, iyilik etme. methetmek: vmek. meyvedar: meyveli. misafirhane: misafirlerin kald yer. muhtelif: eitli, farkl. muvakkat: geici; vakitli, sreli. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunulan ey. mtak: ok isteyen, arzu eden.

Hem bu muvakkat handa ve fn misafirhanede ve ksa bir zamanda ve az bir mrde, ecar ve nebatatn elleriyle, bu kadar kymettar ihsanlar ve nimetler ve bu kadar fevkalde masraflar ve ikramlar iaret, belki ahadet eder ki, misafirlerine burada byle merhametler yapan kudretli, keremkr Zat- Rahm, btn ettii masraf ve ihsan, Kendini sevdirmek ve tanttrmak neticesinin aksiyle, yani btn mahlkat tarafndan Bize tattrd, fakat yedirmeden bizi idam etti dememek ve dedirmemek ve saltanat- ulhiyetini skat etmemek ve nihayetsiz rahmetini inkr etmemek ve ettirmemek ve btn mtak dostlarn mahrumiyet cihetinde dmanlara evirmemek noktalarndan, elbette ve her hlde, ebed bir lemde, ebed bir memlekette, ebed brakaca abdlerine, ebed rahmet hazinelerinden, ebed Cennetlerinde, ebed ve Cennete lyk bir surette meyvedar ecar ve iekli nebatlar ihzar etmitir. Buradakiler ise, mterilere gstermek iin numunelerdir. Hem aalar ve nebatlar, umumen yaprak ve iek ve meyvelerinin kelimeleriyle Seni takdis ve tesbih ve tahmid ettikleri gibi, o kelimelerden her birisi dahi ayrca Seni takdis eder. Hususan meyvelerin bedi bir surette etleri ok muhtelif, sanatlar ok acip, ekirdekleri ok harika olarak yaplarak, o yemek tablalarn aalarn ellerine verip ve nebatlarn balarna koyarak zhayat misafirlerine gndermek cihetinde, lisan- hl olan tesbihatlar, zuhurca lisan- kl derecesine kar. Btn onlar Senin mlknde, Senin kuvvet ve kudretinle, Senin irade ve
nebat: bitki. nebatat: bitkiler. netice: sonu. nihayet: son. nihayetsiz: sonsuz. nimet: faydal olan madd ve manev eyler; ihsan, ba. numune: rnek, misal. mr: hayat sresi. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. saltanat- ulhiyet: ilhlk saltanat, hkimiyeti; Allahn ortak kabul etmeyen saltanat, hkimiyeti. sanat: bir eyi yapmada gsterilen ustalk; gzel yapl. sena: methetme, vme, yceltme. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. tahmit: Allaha hamd etme, Onu vme, kretme. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma, temiz ve yce kabul etme. tesbih: Allahn ann yceltme, btn kusur ve noksan sfatlardan uzak tutma. tesbihat: Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn mkemmel sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. umumen: btnyle, genellikle. Zat- Rahm: efkat ve merhamet sahibi olan Allah. zhayat: hayat sahibi, canl. zuhur: ortaya kma, meydana kma.

SEKZNC HCCET- MANYE 332 | ASA-YI MSA

MNACAT

ihsanatnla, Senin rahmet ve hikmetinle musahhardrlar ve Senin her bir emrine mutdirler. Ey iddet-i zuhurundan gizlenmi ve ey kibriya-i azametinden tesettr etmi olan Sni-i Hakm ve Hlk- Rahm! Btn ecar ve nebatatn, btn yaprak ve iek ve meyvelerin dilleriyle ve adediyle, Seni kusurdan, aczden, erikten takdis ederek hamdsena ederim. Ey Ftr- Kadr, ey Mdebbir-i Hakm, ey Mrebb-i Rahm! Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle ve Kurn- Hakmin dersiyle anladm ve iman ettim ki, nasl nebatat ve ecar Seni tanyorlar, Senin sft- kudsiyeni ve Esma-i Hsnan bildiriyorlar. yle de, zhayatlardan ruhlu ksm olan insan ve hayvanattan hibirisi yoktur ki, cisminde gayet muntazam saatler gibi ileyen ve ilettirilen dahil ve haric azalaryla ve bedeninde gayet ince bir nizam ve gayet hassas bir mizan ve gayet mhim faydalar ile yerletirilen alt ve duygularyla ve cesedinde gayet sanatl bir yapl ve gayet hikmetli bir tefri ve gayet dikkatli bir muvazene iinde konulan cihazat- bedeniyesiyle, Senin vcub-i vcuduna ve sfatlarnn tahakkukuna ahadet etmesin. nk, bu kadar basrne nazik sanat ve uurkrne ince hikmet ve mdebbirne tam muvazeneye, elbette kr kuvvet ve uursuz tabiat ve serseri tesadf karamazlar ve onlarn ii olamaz ve mmkn deildir. Ve kendi kendine teekkl edip yle olmas ise, yz derece muhal iinde muhaldir. nk, o
acz: gszlk, kuvvetsizlik. alt: aletler; organlar. aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun mealinde Peygamberimize yaplan dua. aza: organ, uzuv. basrne: grerek. ceset: beden, vcut. cihazat- bedeniye: vcudun, cihazlar, organlar. cisim: vcut, beden. dahil: ie ait. Esma-i Hsna: Allahn gzel isimleri. ecar: aalar. Ftr- Kadr: varlklar farkl ftratlarda, farkl yaratl zellikleriyle, benzersiz ve harika ekilde yaratan, her eye gc yeten sonsuz kudret sahibi Allah. gayet: son derece, ok. Hlk- Rahm: sonsuz efkat ve merhamet sahibi, yoktan yaratan Allah. hamdsena etmek: kretmek ve vmek. haric: da ait. hassas: duyarl, incelikli, yapm zen isteyen i. hayvanat: hayvanlar. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i grme. hikmetli: gayeli ve faydal, anlaml ve yerli yerinde. ihsanat: ikramlar, iyilikler, balar. iman etmek: inanmak. kibriya-i azamet: Allaha has ve ait olan son derece byklk ve kudret. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. mizan: l, denge. muhal: imknsz, olmas mmkn olmayan. muntazam: dzenli, dzgn. musahhar: emre verilmi, boyun edirilmi. mut: itaat eden, sz dinleyen, emre uyan. muvazene: l, denge. mdebbirne: her eyi nceden dnerek, tedbirli bir ekilde. Mdebbir-i Hakm: her eyi belirli gayelere ynelik, faydal, yerli yerinde sevk ve idare eden, hikmet sahibi idareci, Allah. Mrebb-i Rahm: ok ok merhametli, terbiye edici Allah. nebatat: bitkiler. nizam: dzen. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). sanat: ustalk, hner; bir eyi gzel yapmak. Sni-i Hakm: her eyi gayeli, faydal, anlaml, yerli yerinde ve sanatl olarak yaratan Allah. serseri: babozuk. sft: nitelikler, vasflar. sft- kudsiye: Allahn her trl kusur ve irkinlikten uzak sfatlar, zellikleri. ahadet: ahitlik, tanklk. erik: ortak. iddet-i zuhur: ok kuvvetli ve iddetli ekilde grnme. uur: bilin, anlama gc, uurkrne: uurluca, bilerek ve farknda olarak. tabiat: doa, yaratlm eylerin tamam. tahakkuk: gerekleme, hakikat olma. takdis etmek: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutmak, temiz ve yce kabul etmek. talim: retme, eitme. tefri: deme, dzenleme. tesadf: rastlant, rast gelme. tesettr etmek: rtnmek, gizlenmek. teekkl: meydana gelme, ekillenme. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. zhayat: hayat sahibi, canl.

MNACAT

ASA-YI MSA | 333 SEKZNC HCCET- MANYE

alkadar: alkal, ilgili. cenup: gney. cereyan: bir eyin olmas, yaplmas. ceset: beden, vcut. cihet: yn. cilve: grnme, akis, yansma. dellet etmek: delil olmak, gstermek. derece-i azamet: bykln derecesi. derece-i hamet: ihtiamn ve grkemin derecesi. efrat: fertler, bireyler. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. emir: i, faaliyet; buyruk. emirber: emre gre hareket eden. enva: nevler, trler. fert: birey, ahs. garp: bat. gayet: son derece, pek ok. hadsiz: saysz, snrsz. havale: bir ii veya bir eyi baka birisine brakma, smarlama. hayvanat: hayvanlar. heyet-i mecmua: bir eyin tamam, paralarna baklmakszn bir btn olarak grn. iae: beslenilmek, yedirilip iirilmek. icat: vcuda getirilmek, yoktan yaratlmak. ihatal: her eyi kuatan, saran. ilh: tanr; taplan, ibadet edilen varlk. ilim: bili, bilgi. intizam: dzen, tertip. iaret: gsterme, bildirme. itaat: emre uyma, sz dinleme. ittifak: birleme, birlik. ittihat: birleme, birlik. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn varlklar, evren. kat: kesin. keyfiyet: durum, nitelik, zellik. kymet: deer. kudret: g, kuvvet. muhal: imknsz, olmas mmkn olmayan. muntazam: dzenli, dzene girmi. musahhariyet: emre boyun eme. mahede etmek: grmek, gzlemlemek. nefer: asker, er. nevi: tr, cins. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, nimetlendirme. rzk: Allahn verdii nimetler, yiyecek ve iecek eyler. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi,

hlde her bir zerresi, her bir eyini ve cesedinin teekkln, belki dnyada alkadar olduu her eyini bilecek, grecek, yapabilecek, deta ilh gibi ihatal bir ilmi ve kudreti bulunacak; sonra tekil-i ceset ona havale edilir ve Kendi kendine oluyor denilebilir. Ve heyet-i mecmuasndaki vahdet-i tedbir ve vahdet-i idare ve vahdet-i neviye ve vahdet-i cinsiye ve umumun yzlerinde gz, kulak, az gibi noktalarda ittifak cihetinde mahede edilen sikke-i ftratta birlik ve her bir nevin efrad simalarnda grlen sikke-i hikmette ittihat ve iaede ve icatta beraberlik ve birbirinin iinde bulunmak gibi keyfiyetlerinden hibirisi yoktur ki, Senin vahdetine kat ahadette bulunmasn. Ve her bir ferdinde, kinata bakan btn isimlerin cilveleri bulunmakla, vahidiyet iinde Senin ehadiyetine iareti olmasn. Hem, nasl ki, insan ile beraber hayvanatn zeminin btn yznde yaylan yz bin enva, muntazam bir ordu gibi tehiz ve talimat ve itaat ve musahhariyetle ve en kkten t en bye kadar, rububiyetin emirleri intizamla cereyanlaryla o rububiyetinin derece-i hametine; ve gayet oklukla beraber gayet kymetli ve gayet mkemmel olmakla beraber gayet abuk yaplmalar ve gayet sanatl olmakla beraber gayet kolay yapllaryla kudretinin derece-i azametine dellet ettikleri gibi; arktan garba, imalden cenuba kadar yaylan, mikroptan t gergedana kadar, en kck sinekten t en byk kua kadar btn onlarn rzklarn yetitiren rahmetinin hadsiz vsatine; ve her biri emirber nefer gibi vazife-i ftriyesini
onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. sanatl: ustalkla ve gzel yaplm. sikke-i ftrat: yaratl mhr, damgas. sikke-i hikmet: hikmet mhr; faydal, gayeli ve yerli yerinde oluu gsteren mhr. sima: yz, ehre. ahadet: ahitlik, tanklk. ark: dou. imal: kuzey. talimat: eitimler, retimler, yetitirmeler. tehiz: cihazlandrma, donatma. teekkl etmek: meydana gelmek, ekillenmek. teekkl: meydana gelme, ekillenme. tekil-i ceset: insan ve hayvan bedenlerinin meydana gelmesi, ekillenmesi. umum: btn, hep. vahdet: birlik. vahdet-i cinsiye: cinsteki birlik, ayn cinsten olu. vahdet-i idare: idarenin tek elden yrtlmesi. vahdet-i neviye: trdeki birlik, ayn trden olu. vahdet-i tedbir: neticelerini dnerek idare etmenin tek elden olmas. vahidiyet: birlik. vazife-i ftriye: yaratltan gelen grev. vsat: genilik. zemin: yer. zerre: maddenin en kk paras, atom.

SEKZNC HCCET- MANYE 334 | ASA-YI MSA

MNACAT

yapmak zemin yz her baharda, gz mevsiminde terhis edilenler yerinde yeniden taht- silha alnm bir orduya ordugh olmak cihetiyle hkimiyetinin nihayetsiz geniliine kat dellet ederler. Hem, nasl ki hayvanattan her birisi, kinatn bir kk nshas ve bir misal-i musaar hkmnde, gayet derin bir ilim ve gayet dakik bir hikmetle, kark eczalar kartrmayarak ve btn hayvanlarn ayr ayr suretlerini armayarak, hatasz, sehivsiz, noksansz yaplmalaryla, ilminin her eye ihatasna ve hikmetinin her eye mulne, adetlerince iaretler ederler. yle de, her biri birer mucize-i sanat ve birer harika-i hikmet olacak kadar sanatl ve gzel yaplmasyla, ok sevdiin ve tehirini istediin sanat- Rabbaniyenin kemal-i hsnne ve gayet derecede gzelliine iaret ve her birisi, hususan yavrular, gayet nazdar, nazenin bir surette beslenmeleriyle ve heveslerinin ve arzularnn tatmini cihetiyle, Senin inayetinin gayet irin cemaline hadsiz iaretler ederler. Ey Rahmanirrahm, ey Sadkul-Vadil-Emin, ey Malik-i Yevmiddin! Senin Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmnn talimiyle ve Kurn- Hakminin iradyla anladm ki: Madem kinatn en mntehap neticesi hayattr; ve hayatn en mntehap hulsas ruhtur; ve zruhun en mntehap ksm zuurdur; ve zuurun en camii insandr. Ve btn kinat ise, hayata musahhardr ve onun iin alyor; ve zhayatlar zruhlara musahhardr, onlar iin dnyaya gnderiliyorlar; ve zruhlar insanlara musahhardr,
aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun; Peygamber Efendimizin ad duyulduunda veya okununca, kendisine rahmet ve esenlik olarak ona zg sylenen bir duadr. arzu: istek. cami: pek ok manalar ve hakikatleri kendinde toplayan, bir ok eyle alkal olan. cemal: gzellik. cihet: yn. dakik: ince ve derin. dellet etmek: delil olmak, gstermek. ecza: czler, paralar. emirber: emre gre hareket eden. gayet: son. gz: sonbahar. hadsiz: snrsz, sonsuz. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. harika-i hikmet: hikmetin olaanst, hayret ve hayranlk uyandran eseri hayvanat: hayvanlar. heves: istek, arzu; zevk. hikmet: belirli gayelere ynelik, faydal, anlaml ve yerli yerinde olu. hulsa: z, zet. hususan: zellikle. hkmnde: gibi, yerinde. ihata: kuatma, sarma. ilim: bili, bilgi. inayet: yardm, ltuf. irat: doru yolu gsterme. iaret etmek: gstermek, bildirmek.

iaret: gsterme, bildirme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn varlklar. kat: kesin. kemal-i hsn: gzelliin mkemmellii. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. Malik-i Yevmiddin: din gnnn sahibi, herkesin dnyada yaptklarnn karln grecei yer olan ahiretin sahibi olan Allah. misal-i musaar: kltlm rnek. mucize-i sanat: sanat mucizesi. musahhar: emre verilmi, boyun edirilmi. mntehap: seilmi. nazdar: nazl. nazenin: ince, nazik. nefer: asker, er. netice: sonu. nihayetsiz: sonsuz. noksan: eksiklik. nsha: birbirinin ayns olan yazl eylerden her biri, yazl bir eyden karlan suret, kopya. ordugh: ordunun konaklad yer. Rahmanr-Rahm: sonsuz merhamet sahibi olan ve efkatle btn varlklarn rzklarn veren Allah. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, nimetlendirme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). rzk: Allahn verdii nimetler, yiyecek ve iecek eyler. Sadkul-Vadil-Emn: vaat ve sznde mutlaka duran; vadinin doruluundan emin olunan Allah. sanat: ustalk, hner, marifet. sanat- Rabbaniye: her eyi kendi lleri ierisinde terbiye eden Allahn sanat. sehiv: hata, yanl. suret: ekil, biim. mul: kaplama, kuatma. taht- silh: silh alt. talim: retme, eitme. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. terhis edilme: vazifelerine son verilme. tehir: sergileme, gsterme. vazife-i ftriye: yaratltan gelen grev. vsat: genilik. zemin: yer. zruh: ruh sahibi, canl. zuur: uur sahibi, uurlu; anlama, tanma ve kavrama gcne sahip.

MNACAT

ASA-YI MSA | 335 SEKZNC HCCET- MANYE

adavet: dmanlk. lem: dnya. lem-i beka: sonsuzluk lemi; ahiret. yine: ayna. yine-i zuur: uur sahibi ayna, bilinli ayna. bk: sonsuz, sonu olmayan beka: sonsuzluk, devamllk, varl devam ettirme. ceset: beden, vcut. cidd: gerek, hakikat. cihazat- maneviye: manev cihazlar; hisler ve duygular. cilve: yansma, grnme. dua: Allaha yalvarma, isteme. ebed: sonsuz, hi bitmeyen. efrad- mahsusa: zel fertler. fn: geici, lml. ftraten: yaratl olarak, yaratl bakmndan. hadsiz: snrsz, sonsuz. hakikat: gerek. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan Allah. hikmet: belirli gayelere ynelik, anlaml, faydal ve yerli yerinde olu. hikmet: gaye, maksat, sebep. Hdhd-i Sleyman: Hz. Sleymann haberleme vastas olarak kulland ku. iktiza etmek: gerektirmek. istidat: kabiliyet, yetenek. istimal: kullanma. iaret etmek: gstermek, bildirmek. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme, ve bu karar yerine getirebilme gc. kabil: mmkn. Kadir-i Kayyum: balangc olmakszn var olan, yarattklarn ayakta, varlk leminde tutan, her eye gc yeten sonsuz g ve kuvvet sahibi Allah. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar.

onlara yardm ediyorlar. Ve insanlar ftraten Hlkn pek cidd severler; ve Hlklar onlar hem sever, hem Kendini onlara her vesile ile sevdirir; ve insann istidad ve cihazat- maneviyesi, baka bir bk leme ve ebed bir hayata bakyor; ve insann kalbi ve uuru, btn kuvvetiyle beka istiyor ve lisan, hadsiz dualaryla beka iin Hlkna yalvaryor. Elbette ve her hlde, o ok seven ve sevilen ve mahbup ve muhip olan insanlar dirilmemek zere ldrmekle, ebed bir muhabbet iin yaratlm iken, ebed bir adavetle gcendirmek olamaz ve kabil deildir. Belki baka bir ebed lemde mesudne yaamas hikmetiyle, bu dnyada almak ve onu kazanmak iin gnderilmitir. Ve insana tecelli eden isimlerin bu fn ve ksa hayattaki cilveleriyle, lem-i bekada onlarn yinesi olan insanlarn, ebed cilvelerine mazhar olacaklarna iaret ederler. Evet, ebednin sadk dostu ebed olacak. Ve bknin yine-i zuuru, bk olmak lzm gelir. Hayvanlarn ruhlar bk kalacan ve Hdhd-i Sleyman (a.s.) ve nemli ve Naka-i Salih (a.s.) ve kelb-i Ashab- Kehf gibi baz efrad- mahsusa, hem ruhu, hem cesediyle bk leme gidecei ve her bir nevin, ara sra istimal iin bir tek cesedi bulunaca rivayat- sahihadan anlalmakla beraber, hikmet ve hakikat, hem rahmet ve rububiyet yle iktiza ederler. Ey Kadr-i Kayyum! Btn zhayat, zruh, zuur, Senin mlknde, yalnz Senin kuvvet ve kudretinle ve ancak Senin irade ve
kelb-i Ashab- Kehf: Ashab- Kehfin Ktmir isimli kpei. kudret: g, kuvvet. lisan: dil. mahbup: sevilen. mazhar olmak: kavumak, erimek. mesudne: mutlu bir ekilde. muhabbet: sevgi, sevme. muhip: seven. musahhar: emre verilmi, boyun edirilmi. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunulan ey. naka-i Salih: Hz. Salihin devesi. neml: karnca. nevi: tr, cins. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rivayat- sahiha: Peygamberimizden doru olarak nakledilmi rivayetler, szler. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi, uyum iinde sevk ve idare etmesi. sadk: dostluu ve ball iten olan. uur: bilin, anlay. tecelli etmek: grnmek, belirmek. vesile: sebep, vasta, yol. zhayat: hayat sahibi, canl. zruh: ruh sahibi. zuur: uur sahibi, uurlu; anlama, tanma ve kavrama gcne sahip.

SEKZNC HCCET- MANYE 336 | ASA-YI MSA

MNACAT

tedbirinle ve rahmet ve hikmetinle, rububiyetinin emirlerine teshir ve ftr vazifelerle tavzif edilmiler. Ve bir ksm, insann kuvveti ve galebesi iin deil, belki ftraten insann zaaf ve aczi iin rahmet tarafndan ona musahhar olmular. Ve lisan- hl ve lisan- kl ile Snilerini ve Mabudlarn kusurdan, erikten takdis ve nimetlerine kr ve hamd ederek, herbiri ibadet-i mahsusasn yapyorlar. Ey iddet-i zuhurundan gizlenmi ve ey azamet-i kibriyasndan perdelenmi olan Zat- Akdes! Btn zruhlarn tesbihatyla Seni takdis edip, niyet edip,
1

n s o n n nn n r xM mArnT c pABnrG pe L re nj nnfnoS diyorum.

Y Rabbel-lemn, y lhel-Evvelne vel-Ahirn, y Rabbes-Semavati vel-Aradn! Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn talimiyle ve Kurn- Hakmin dersiyle anladm ve iman ettim ki, nasl sema, feza, arz, berr ve bahr, ecer, nebat, hayvan, efradyla, eczasyla, zerratyla Seni biliyorlar, tanyorlar ve varlna ve birliine ahadet ve dellet ve iaret ediyorlar. yle de, kinatn hulsas olan zhayat ve zhayatn hulsas olan insan ve insann hulsas olan enbiya, evliya, asfiyann hulsas olan kalplerinin ve akllarnn mahedat ve kefiyat ve ilhamat ve istihracatyla, yzer icma ve yzer tevatr kuvvetinde bir katiyetle, Senin vcub-i vcuduna ve Senin vahdaniyet ve ehadiyetine ahadet edip ihbar ediyorlar, mucizat ve keramat ve yakn brhanlaryla haberlerini ispat ediyorlar.
1. Seni her trl kusur ve noksandan tenzih ederim ey su ile her eyi canlandran Zat- Akdes. (Enbiya Suresi 30. ayetten iktibasla yaplan dua.) acz: gszlk, kuvvetsizlik. arz: yer, dnya. asfiya: Peygamberimizin yolundan giden, kemalt ve takva sahibi lim Zatlar. azamet-i kibriya: Allahn kendine has heybet ve hametinin bykl. bahir: deniz. ber: kara, yer, toprak. brhan: delil, ispat vastas. dellet: delil olma, gsterme. ecza: czler, paralar. efrat: fertler, bireyler. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. enbiya: peygamberler. ftraten: yaratl olarak, yaratl bakmndan. ftr: yaratltan gelen, doal. galebe: stn gelme. hamd etme: vme, kr. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml ve yerli yerinde i grme. ibadet-i mahsusa: her bir varln kendisine has ibadeti, kulluu. icma: fikir birlii. lhel-Evvelne vel-hirn: ncekilerin ve sonrakilerin, nce gelip gidenlerin ve sonra gelecek olanlarn ilh olan

Allah. ilhamat: ilhamlar, Allahtan kalbe ve zihne indirilen manalar. istihracat: bir eyden bir ey, bir sonu, bir mana karma. keramat: kerametler. kefiyat: keifler, Allahn ilhamyla gizli bir eyi bulma, bir srr renme. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. lisan- hl: bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. lisan- kl: sz ile anlatm. Mabud: kendisine ibadet edilen, tapnlan, kulluk edilen Allah. mucizat: mucizeler, peygamberler tarafndan ortaya konmu olaanst hl ve hareketler. musahhar olmak: boyun emek, emrine girmek. mahedat: gzlemler, grlen eyler. Rabbel-lemn: lemlerin Rabbi; btn lemleri uyum iinde sevk ve idare eden Allah. Rabbes-Semavati vel-Aradin: yerlerin ve gklerin Rabbi olan Allah. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi ve idare etmesi. Sni: her eyi sanatla yaratan Allah. ahadet: ahitlik, tanklk. ecer: aa. erik: ortak. iddet-i zuhur: ok kuvvetli ve iddetli ekilde grnme. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma. tavzif edilmek: grevlendirilmek. tedbir: neticelerini dnerek idare etme, ekip evirme. tesbihat: Cenab- Hakkn btn noksan sfatlardan uzak ve btn mkemmel sfatlara sahip olduunu ifade eden szler. teshir: boyun edirme, itaat ettirme. tevatr: bir haberin yalan sylemeleri mmkn olmayan bir topluluk tarafndan aktarlmas. vahdaniyet: Allahn bir oluu. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. yakn: phe edilmeyecek derecede kesin bir ekilde. Zat- Akdes: her trl kusur ve noksandan uzak olan Zat, Allah. zerrat: zerreler, atomlar. zhayat: hayat sahibi, canl. zruh: ruh sahibi.

MNACAT

ASA-YI MSA | 337 SEKZNC HCCET- MANYE

Ar- Azam: en byk ar, Allahn byklnn tecelli ettii yceler ycesi lh makam. asfiya: Peygamberimizin yolundan giden, onun gayelerini hayata geirmeye alan, kemalt ve takva sahibi lim Zatlar. ayat- vcup: varl vacip ve mutlaka gerekli olan Allahn ayetleri, delilleri. aynelyakn: grr derecede kesin olarak bilme, inanma. berahin-i vahdet: birlik delilleri. cz: kk. dellet: delil olma, gsterme. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. enbiya: peygamberler. envar: nurlar. Esma-i Hsna: Allahn gzel isimleri. evliya: veller, Allah dostlar. gayet: son derece, ok, olduka. hakkalyakn: yaayarak bilme, bilginin en kesin hli. Hlk- Klli ey: her eyin yaratcs olan Allah. hatrat: hatrlamalar, anlar. hatrat- gaybiye: grlemeyen, bilinemeyen lemden kalbe gelen fikirler, bilgiler. hccet: delil. icma: fikir birlii. ihbar etmek: haber vermek. ilham: Allahtan kalbe ve zihne indirilen mana. ilhamat- sadka: Allah tarafndan kalbe ve zihne indirilen doru manalar. ilmelyakn: ilim yoluyla kesin olarak bilme. ispat etmek: doruyu delil gstererek ortaya koymak. istinat etmek: dayanmak. iaret: gsterme, bildirme. itikad- yakn: phesiz ve kesin olarak bilme. katiyet: kesinlik. keramat: kerametler, Allahn vel kullarnda grlen olaanst hl ve hareketler. klliyat- umur: ilerin tamam, btn. mucizat: mucizeler, peygamberler tarafndan ortaya konmu

Evet, kalplerde, perde-i gaybda ihtar edici bir Zata bakan hibir hatrat- gaybiye ve ilham edici bir Zata baktran hibir ilhamat- sadka ve hakkalyakn suretinde sft- kudsiye ve Esma-i Hsnan kefeden hibir itikad- yakne ve enbiya ve evliyada bir Vacibl-Vcudun envarn aynelyakn ile mahede eden hibir nuran kalp ve asfiya ve sddknde bir Hlk- Klli eyin yt- vcubunu ve berahin-i vahdetini ilmelyakn ile tasdik eden, ispat eden hibir mnevver akl yoktur ki, Senin vcub-i vcuduna ve sft- kudsiyene ve Senin vahdetine ve ehadiyetine ve Esma-i Hsnana ahadet etmesin, delleti bulunmasn ve iareti olmasn. Ve bilhassa, btn enbiya ve evliya ve asfiya ve sddknin imam ve reisi ve hulsas olan Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn ihbarn tasdik eden hibir mucizat- bhiresi ve hakkaniyetini gsteren hibir hakikat-i liyesi ve btn mukaddes ve hakikatli kitaplarn hulsatl-hulsas olan Kurn- Mucizlbeyann hibir ayet-i tevhidiye-i katas ve mesail-i imaniyeden hibir mesele-i kudsiyesi yoktur ki, Senin vcub-i vcuduna ve kuds sfatlarna ve Senin vahdetine ve ehadiyetine ve esma ve sftna ahadet etmesin ve delleti olmasn ve iareti bulunmasn. Hem, nasl ki, btn o yz binler muhbir-i sadklar, mucizatlarna ve keramatlarna ve hccetlerine istinat ederek Senin varlna ve birliine ahadet ederler; yle de, her eye muhit olan Ar- Azamn klliyat- umurunu idareden, t kalbin gayet gizli ve cz hatratn ve
olaanst hl ve hareketler. muhbir-i sadk: doru szl haber verici. muhit: her eyi kuatan ve saran. mnevver: nurlanm, aydnlanm. mahede etmek: grmek, ahit olmak. nuran: nurlu, aydnlk, parlak. perde-i gayb: gayp perdesi, grnmeyen lemlerin grlmesini engelleyen perde. sddkn: samimiyetle iman edip bunun gereini tam olarak yerine getirenler. sft- kudsiye: Allahn kusursuz olan kutsal sfatlar. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. tasdik etmek: doruluunu kabul etmek, onaylamak. tevatr: bir haberin yalan sylemeleri mmkn olmayan bir topluluk tarafndan aktarlmas. Vacibl-Vcut: varl zorunlu ve gerekli olan ve yokluu dnlemeyen; varl Zat, ezel, ebed olup vcut tabakalarnn en salam, en kuvvetlisi, en esasls ve en mkemmeli olan Allah. vahdaniyet: Allahn bir oluu. vahdet: birlik. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak, olmamas imknsz olmak. Zat: byklk ve ycelik sahibi olan Allah.

SEKZNC HCCET- MANYE 338 | ASA-YI MSA

MNACAT

arzularn ve dualarn bilmek ve iitmek ve idare etmeye kadar cereyan eden rububiyetinin derece-i hametini ve gzmz nnde hadsiz muhtelif eyay birden icat eden, hibir fiil bir fiile, bir i bir ie mni olmadan, en byk bir eyi en kk bir sinek gibi kolayca yapan kudretinin derece-i azametini icma ile, ittifak ile iln ve ihbar ve ispat ediyorlar. Hem nasl ki, bu kinat, zruha, hususan insana mkemmel bir saray hkmne getiren ve Cenneti ve saadet-i ebediyeyi cin ve inse ihzar eden ve en kk bir zhayat unutmayan ve en ciz bir kalbin tatminine ve taltifine alan rahmetinin hadsiz geniliini ve zerrattan t seyyarata kadar btn enva- mahlkat emirlerine itaat ettiren ve teshir ve tavzif eden hkimiyetinin nihayetsiz vsatini haber vererek, mucizat ve hccetleriyle ispat ederler. yle de, kinat, eczalar adedince risaleler iinde bulunan bir kitab- kebir hkmne getiren ve Levh-i Mahfuzun defterleri olan mam- Mbin ve Kitab- Mbinde, btn mevcudatn btn sergzetlerini kaydedip yazan ve umum ekirdeklerde umum aalarnn fihristelerini ve programlarn ve zuurun balarnda, btn kuvve-i hafzalarda, sahiplerinin tarihe-i hayatlarn yanlsz muntazaman yazdran ilminin her eye ihatasna ve her bir mevcuda ok hikmetleri takan, hatta her bir aata meyveleri saysnca neticeleri verdiren ve her bir zhayatta azalar, belki eczalar ve hceyratlar adedince maslahatlar takip eden, hatta insann lisann ok vazifelerde tavzif etmekle beraber, taamlarn tatlar adedince,
ciz: gsz. asfiya: Peygamberimizin yolundan giden, onun gayelerini hayata geirmeye alan, kemalt ve takva sahibi limler. ayet-i tevhidiye-i kta: Allahn birliini gsteren kesin ayeti, delili. dellet: delil olma, gsterme. derece-i azamet: bykln derecesi. derece-i hamet: byklk ve ihtiamn derecesi. ecza: czler, paralar. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliini gstermesi. enbiya: peygamberler. enva- mahlkat: yaratklarn trleri, eitleri; eit eit yaratklar. esma: isimler, adlar. fihriste: bir eyin iinde nelerin bulunduunu srayla gsteren liste. hakikat-i liye: yce ve yksek hakikat. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. hakkaniyet: haktan ve doruluktan ayrlmamak. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml, yerli yerinde i grme. hulsatl-hulsa: znn z. hceyrat: hcreler. icma: fikir birlii. ihata: kuatma, sarma. ihzar etmek: hazrlamak. mam- Mbin: gayp lemine; yani gemi ve gelecee

bakan, grnen vcuda deil; asla, nesle ve kke ve tohuma bakan lh emrin bir nevi nvan. itaat ettirmek: emre uydurmak. ittifak: birleme, uyuma. keramat: kerametler, Allahn vel kullarnda grlen olaanst hl ve hareketler. kitab- kebir: byk kitap. Kitab- Mbin: her hangi bir eyin yaratcnn ilmindeki plan ve programa gre gerekleme, vcut bulmas kayd. Kurn- Mucizl-Beyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan ciz brakan Kurn kuvve-i hafza: ezberleme kabiliyeti; hafza duygusu. Levh-i Mahfuz: olmu ve olacak her eyin btn ayrntlaryla yazld kader levhas. maslahat: fayda, yarar, iyilik. mesail-i imaniye: iman meseleler. mesele-i kudsiye: kutsal mesele. mevcut: vcut sahibi, varlk. mucizat: mucizeler, Peygamberler tarafndan ortaya konulan olaanst hl ve hareketler. mucizat- bhire: apak mucizeler. muntazaman: dzenli olarak. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her varla muhta olduu eyleri vermesi, onlar yetitirmesi ve idare etmesi. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk; Cennet hayat. sergzet: baa gelen hller, maceralar. seyyarat: gezegenler. sddkn: samimiyetle iman edip bunun gereini tam olarak yerine getirenler. ahadet: ahitlik, tanklk. taam: yiyecek, gda maddesi. takip etmek: gtmek, izlemek. taltif: iyilikle gnl alma, gnl okama. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. tavzif: vazifelendirme, grevlendirme. teshir: boyun edirme, itaat ettirme. vahdet: birlik. vcub-i vcut: varl zorunlu, gerekli ve art olmak. vsat: genilik. zerrat: zerreler, atomlar. zhayat: hayat sahibi, canl. zruh: ruh sahibi. zuur: uur sahibi, uurlu.

MNACAT

ASA-YI MSA | 339 SEKZNC HCCET- MANYE

aktap: kutuplar, byk zatlar. asfiya: Peygamberimizin yolundan giden, onun gayelerini hayata geirmeye alan, kemalt ve takva sahibi lim zatlar. ashap: sahipler. ayat- kta: kesin ayetler, deliller. azamet: byklk. beka: devamllk, sonsuzluk. bilicma: toplu hlde, btnyle. bilittifak: ittifakla, beraberce, birlikte. cell isimler: Allahn cell, byklk, hamet, ululuk gsteren isimleri. cemal isimler: Allahn gzellik, ltuf, ihsan gsteren isimleri. dr- saadet: saadet, mutluluk yeri; Cennet. dellet: delil olma, gsterme. ebed: sonsuzluk. ebedl-abad: sonsuzluklar sonsuzluu; ahiret, ebed hayat. ehl-i dallet: doru ve hak yoldan sapanlar, iman ve slmdan km olanlar. enbiya: peygamberler. erbap: sahipler. ervah- neyyire: nur saan ruhlar. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml, yerli yerinde i grme. hikmet-i kudsiye: kutsal, kusursuz ve eksiksiz hikmet. ihsanat: iyilikler, balar, ltuflar. ilmelyakn: ilim yoluyla kesin olarak bilme. inayet: yardm. istimrar: devam edi, devamllk. istinaden: dayanarak. itimaden: gvenerek. izzet-i cell: bykln izzeti ve erefi. Kadr-i Hakm: her eyi hikmetle yaratan ve her eye kudreti yeten Allah. Kahhar- Zlcell: kaytsz artsz galip ve her an kahretmeye gc yeten byklk sahibi Allah. kefiyat: keifler, Allahn ilhamyla gizli bir eyi bulma, bir srr renme. kulb-i nuraniye: nurlu, aydnlk kalpler. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. ktb-i mukaddese: kutsal kitaplar. mizanck: lck. mucizat- bhire: apak mucizeler. mukteziyat: gereklilikler, gerektiren eyler. mahedat: gzlemler, grlen eyler.

zevk olan mizancklar ile tehiz ettiren hikmet-i kudsiyenin her bir eye mulne; hem bu dnyada numuneleri grlen cell ve cemal isimlerinin tecellileri, daha parlak bir surette ebedlbdda devam edeceine ve bu fn lemde numuneleri mahede edilen ihsanatnn daha aaal bir surette dar- saadette istimrarna ve bekasna ve bu dnyada onlar gren mtaklarn ebedde dahi refakatlerine ve beraber bulunmalarna bilicma, bilittifak ahadet ve dellet ve iaret ederler. Hem yzer mucizat- bhiresine ve yt- katasna istinaden, bata Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselm ve Kurn- Hakmin olarak, btn ervah- neyyire ashab olan enbiyalar ve kulb-i nuraniye aktab olan evliyalar ve ukul-i mnevvere erbab olan asfiyalar, btn suhuf ve ktb-i mukaddesede, Senin ok tekrar ile ettiin vaatlerine ve tehditlerine istinaden ve Senin kudret ve rahmet ve inayet ve hikmet ve cell ve cemalin gibi kuds sfatlarna ve enlerine ve izzet-i celline ve saltanat- rububiyetine itimaden ve kefiyat ve mahedat ve ilmelyakn itikatlaryla, saadet-i ebediyeyi cin ve inse mjdeliyorlar ve ehl-i dallet iin Cehennem bulunduunu haber verip iln ediyorlar ve iman edip ahadet ediyorlar. Ey Kadr-i Hakm, ey Rahman- Rahm, ey SadkulVadil-Kerm, ey izzet ve azamet ve cell sahibi Kahhar- Zlcell! Bu kadar sadk dostlarn ve bu kadar vaatlerini ve bu kadar sft ve uunatn tekzip edip, saltanat- rububiyetinin kat mukteziyatn ve sevdiin ve onlar dahi Seni tasdik ve

mtak: ok isteyen, arzu eden. Rahman- Rahm: dnya ve ahirette yarat varlklara sonsuz rahmet, efkat ve merhametiyle davranan Allah. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. refakat: arkadalk, beraberlik. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). saadet-i ebediye: sonsuz

mutluluk; Cennet hayat. Sadkul-Vadil-Kerm: vaadinde ve sznde mutlaka duran, cmertlik ve ikram sahibi olan Allah. saltanat- rububiyet: btn varlklar besleyen, byten, yetitiren, uyum iinde sevk ve idare eden Allahn saltanat, hkimiyeti. suhuf: sahifeler. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. aaal: parlak.

en: Allahn zatna has, zatndan ayrlmayan, zatnn gerei olan mukaddes zellik. uunat: Allahn zatna has, zatndan ayrlmayan, zatnn gerei olan mukaddes zellikler. mul: kaplama, iine alma. tecelli: grnme, yansma. tehiz ettirmek: donatmak. tekzip etmek: yalanlamak. ukul-i mnevvere: nurlu, aydnlanm akllar. zhayat: hayat sahibi, canllar.

SEKZNC HCCET- MANYE 340 | ASA-YI MSA

MNACAT

itaatle kendilerini Sana sevdiren hadsiz makbul ibadnn hadsiz dualarn ve davalarn reddederek, kfr ve isyan ile ve Seni vaadinde tekzip etmekle Senin azamet-i kibriyana dokunan ve izzet-i celline dokunduran ve ulhiyetinin haysiyetine ilien ve efkat-i rububiyetini mteessir eden ehl-i dallet ve ehl-i kfr, harin inkrnda tasdik etmekten yz bin derece mukaddessin ve hadsiz derece mnezzeh ve lsin. Byle nihayetsiz bir zulmden, bir irkinlikten Senin nihayetsiz adaletini ve cemalini ve rahmetini takdis ediyorum,
1

Gk/nc GvY nodonj snY 'nnJh ofnoS oo n n r

ayetini vcudumun

btn zerrat adedince sylemek istiyorum. Belki, Senin o sadk elilerin ve o doru delll- saltanatnn hakkalyakn, aynelyakn, ilmelyakn suretinde Senin uhrev rahmet hazinelerine ve lem-i bekada ihsanatnn definelerine ve dar- saadette tamamyla zuhur eden gzel isimlerinin harika gzel cilvelerine ahadet, iaret, bearet ederler. Ve btn hakikatlerin mercii ve gnei ve hamsi olan Hak isminin en byk bir ua, bu hakikat-i ekber-i hariye olduunu, iman ederek Senin ibadna ders veriyorlar. Ey Rabbl-Enbiya ves-Sddkn! Btn onlar Senin mlknde, Senin emrin ve kudretin ile, Senin irade ve tedbirin ile, Senin ilmin ve hikmetin ile musahhar ve muvazzaftrlar. Takdis, tekbir, tahmit, tehlil ile kre-i arz bir zikirhane-i azam, bu kinat bir mescid-i ekber hkmnde gstermiler.
1. Allah, onlarn syledikleri eylerden pek mnezzeh ve pek byk bir ycelikle ycedir. (sra Suresi: 43.) adalet: her hak sahibine hakknn tam olarak verilmesi. lem-i beka: sonsuzluk lemi; ahiret. l: yce, yksek. ayet: Kurn cmlesi. aynelyakn: grr derecede kesin olarak bilme, inanma. azamet-i kibriya: hametin bykl. bearet etmek: mjdelemek, sevindirici haber vermek. cell: byklk, ycelik, hamet. cemal: gzellik. cilve: grnme, yansma. dr- saadet: saadet, mutluluk yeri; Cennet. delll- saltanat: saltanatn, hkimiyetinin ilncs. ehl-i dallet: doru ve hak yoldan sapanlar, iman ve slmdan km olanlar. ehl-i kfr: kfirler, inkrclar, inanszlar. Hak: varl hak olan ve her hakkn sahibi olan anlamnda Allahn ismi. hakikat-i ekber-i hariye: en byk dirili hakikati. hakkalyakn: yaayarak bilme, bilginin en kesin hli. ham: koruyan, sahip kan,

gzeten. hair: kyametten sonra, len btn varlklarn diriltilip Allahn huzurunda toplanmalar. haysiyet: itibar, eref, deer. ibad: kullar. ihsanat: iyilikler, balar, ltuflar. ilmelyakn: ilim yoluyla kesin olarak bilme. iman etme: inanma, itikat etme. inkr: inanmama, reddetme, kabul etmeme. irade: dileme, isteme, bir eyi yapma veya yapmama konusunda karar verebilme, ve bu karar yerine getirebilme gc. isyan: ba kaldrma. izzet: eref, stnlk. izzet-i cell: bykln izzeti ve erefi. kat: kesin. kfr: Allah inkr, inanszlk. makbul: kabul edilen, geerli. mescid-i ekber: en byk mescit. merci: kaynak, ba vuru yeri. mukaddes: kutsal, ayp ve noksanlardan uzak. muvazzaf: vazifeli, grevli. mnezzeh: kusur ve noksanlktan uzak ve temiz olan. mteessir: etkilenmi. Rabbl-Enbiya ves-Sddkn: peygamberlerin ve doruluk sahibi byk zatlarn Rabbi olan Allah. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. sadk: doru. saltanat- rububiyet: btn varlklar besleyen, byten, yetitiren, uyum iinde sevk ve idare eden Allahn saltanat, hkimiyeti. suret: ekil, biim. ahadet: ahitlik, tanklk. efkat-i rububiyet: btn varlklar besleyen, byten, yetitiren, uyum iinde sevk ve idare eden Allahn efkati. ua: k kaynandan uzanan k demeti. tahmit: Allaha hamd etme, Onu vme, kretme. takdis: Allah her trl kusur ve noksandan uzak tutma, temiz ve yce kabul etme. tedbir: neticelerini dnerek idare etme, ekip evirme. uhrev: ahirete dair, teki dnyaya ait. ulhiyet: ilhlk, Allahn hkimiyeti ile kinattaki her eyi kendisine ibadet ve itaat ettirmesi. zerrat: zerreler, en kk paralar, atomlar. zikirhane-i azam: en byk zikir yeri. zuhur etmek: ortaya kmak, grnmek.

MNACAT

ASA-YI MSA | 341 SEKZNC HCCET- MANYE

aleyhisselm: selm onun zerine olsun. Cennetl-Firdevs: altnc Cennet tabakas. hkimiyet: hkmedi, kontrol ve emir altnda bulundurma, itaat ettirme. hikmet: yksek bilgi; gayeli, faydal, anlaml, yerli yerinde i grme. hkmnde: yerinde, deerinde. hsn-i hatime: gzel son; imanla lme. ihvan: kardeler. iman- kmil: mkemmel iman. ins: insanlar. iradet: irade, istek, dileme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kamer: ay. keyfiyat: durumlar, hller. kudret: g, kuvvet. kre-i arz: dnya, yeryz. mahlkat: yaratklar, yaratlmlar. matlp: istenen, arzu edilen. mesut: mutlu, saadetli. musahhar: boyun emi, emre verilmi. mtemilt: iindekiler, bir eyin iinde bulunanlar. nefis: kt vasflar, nitelikleri kendisinde toplayan, iyilikten alkoyan, ktle sevk eden g. rahmet: efkat ve merhamet etme, acma, esirgeme. ems: gne. er: ktlk. talebe: renci. tehlil: L ilhe illallah sznn tekrar edilmesi. tekbir: Allah en byktr manasna gelen Allah Ekber szn syleme. teshir etmek: itaat ettirmek, boyun edirmek. teshir: itaat ettirmek, boyun edirmek. y Hlk- Klli ey: her eyin yaratcs olan Allah! y Hlk: ey yaratcm! y Rabbes-Semavati vel-Aradn: eyyerlerin ve gklerin Rabbi olan Allah! y Rabbi: ey btn varlklar terbiye ve idare eden Rabbim! lem: dnya, cihan, evren. arz etmek: sunmak. Cevenl-Kebir: Peygamberimize gelen byk ve nemli bir dua. dergh: makam; byk bir huzura girilecek kap. ebed: sonu olmayan, sonsuz, daim. ezel: balangc olmayan, balan-

Y Rabbi ve y Rabbes-Semavati vel-Aradn! Y Hlk ve y Hlk- Klli ey! Gkleri yldzlaryla, zemini mtemiltyla ve btn mahlkat btn keyfiyatyla teshir eden kudretinin ve iradetinin ve hikmetinin ve hkimiyetinin ve rahmetinin hakk iin, nefsimi bana musahhar eyle ve matlbumu bana musahhar kl. Kurna ve imana hizmet iin, insanlarn kalplerini Risale-i Nura musahhar yap. Ve bana ve ihvanma iman- kmil ve hsn-i hatime ver. Hazret-i Msa Aleyhisselma denizi ve Hazret-i brahim Aleyhisselma atei ve Hazret-i Davud Aleyhisselma da, demiri ve Hazret-i Sleyman Aleyhisselma cinni ve insi ve Hazret-i Muhammed Aleyhissalt Vesselma ems ve kameri teshir ettiin gibi, Risale-i Nura kalpleri ve akllar musahhar kl. Ve beni ve Risale-i Nur Talebelerini nefis ve eytann errinden ve kabir azabndan ve Cehennem ateinden muhafaza eyle ve Cennetl-Firdevste mesut kl. min, min, min.
1

/n`rG pndr G nrfnG fGp BnY ne Gp Bdn nY ' fnS o o n s n r s n s n r p n n r o

2

/ndnrdG Q ! ornG nG oj'rYnO opN'Gh u n r p r n

Kurndan ve mnacat- Nebeviye olan Cevenl-Kebirden aldm bu dersimi, bir ibadet-i tefekkriye olarak, Rabb-i Rahmimin derghna arz etmekte kusur etmisem, kusurumun aff iin, Kurn ve Cevenl-Kebiri efaati ederek, rahmetinden, affm niyaz ediyorum.

Said Nursi
1. Seni her trl noksandan tenzih ederiz. Senin bize rettiinden baka bizim hibir bilgimiz yoktur. Sen her eyi hakkyla bilir, her ii hikmetle yaparsn. (Bakara Suresi: 32.) 2. Dualar ise u szlerle sona erer: Ezelden ebede her trl hamd ve vg, kr ve minnet, lemlerin Rabbi olan Allaha mahsustur. (Yunus Suresi: 10.)

Rab: yaratan, besleyen, bmahsus: zel, birine veya bir yten, eiten Allah. eye has olan. Rabb-i Rahm: sonsuz mermnacat- Nebeviye: Pey- hamet ve efkat sahibi, her eyi terbiye ve idare eden Algamberimize ait dua. lah. niyaz etmek: yalvarmak, yarahmet: efkat ve merhamet karmak, dua etmek. gsz.

etme, acma, esirgeme. efaat: af ve balanma iin sebep ve vesile olan. tenzih etmek: Allahn btn kusurlardan ve noksanlklardan uzak olduuna inanma, temiz tutma.

SEKZNC HCCET- MANYE 342 | ASA-YI MSA

MNACAT

Dokuzuncu Hccet-i maniye

Dokuzuncu uan Mukaddeme-i Ha riyesi

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 343 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 344 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

a
odr G dn h @ noproJ n/Mh noroJ n/M $G nnrona / rn o n n nrdG opjo @ nhopJ nMh vnYh pVQrGh pGndG s r r o / n p n rn n 's npJne nH nVQrG pojh udr G e nrG ojh pnrG pe r rn rn r n n n p n u o pr n u n rorfnG BGnPGp sK GnJ re rN rnG =JnjnG eh @ noLnroJ ndp nch o m o p o n nn pp r pn n n kLGnhRnG ropofnG rpe rond nnnN rnG =ppJnjnG rpeh @ nhonJ lnnH r n p rn njn dp P sGp knrMQh kIsOe ronrH Lh nrndGp BGordp m n n ' / nn nn n n nn n o n nNGnh pVQrGh pGn'sdG N /pJn`j'G enh @ nhosnnnj mdp o pr rn n o rn r p rn pJnjnG peh @ dp nrdp mn`jnn dp nP sGp pfGnrdnGh ropnprdnG p r n n p n / ro n mrndp mnjn dp nP Gp pprna re rochBHGnh QnsdGnh pds pH roene ' n / s p Do n p r p r o n ABnsdG npe ojh knWnh karnN nnrdG oj/oj ppJnjnG peh@nonrnj p o un n n r o r n s p r rn p n @ noprnj mndp mnjn dp 'P / Gp nJrne nnH nVQrG pH prona kABe r n n VrQrGh pGn'sdG p rne odn h @ noLornJ rorfnG BGnPGp pVrQrG ne p n n n n p kIrYO rocnYnO GnPGp soK pprenH oVQrGh ABsdG oJ rnG =ppJnjnG rpeh n n p rn n o ' n n n

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 345 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

ahir: son. yt- kbra: yce ayetler. ayet: Kurnn her bir cmlesi. berahin-i uzma: byk deliller. beyan: anlatma, aklama. delil: deliller. emarat- hariye: tekrar dirilmeye dair belirtiler. ferman- lh: Cenab- Hakkn emir ve buyruu. Hlk- Rahm: sonsuz merhamet ve efkat sahibi yaratc, Allah. hamd: vme, yceltme. hair: ldkten sonra dirilmek. hccet-i azam: byk delil. ihsan: balama. inam: nimet verme. inayet-i Rabbaniye: Allahn yardm. kudret: g, kuvvet. kuds: mukaddes. kutup: en u noktas. ltif: ho, irin. ltuf: ikram ve yardm. mahlkat: yaratlmlar. Muhakemat: Risale-i Nur Klliyatndan bir eser. mukaddime: balang. mnkir: inkr eden. nkte-i ekber: en byk nkte. Rahm: Rahm sfat. Rahman: Rahman sfat. rahmet: acma. semav: lh. sena: vme. sima: yz. kr: minnettarlk ifade etme, teekkr. tecelli: yansma, ortaya kma. tefsir: aklama, izah. tesbih: Cenab- Hakk anna lyk ifadelerle anma; takdis. tevfik: yardm. 1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Akama erdiinizde ve sabaha kavutuunuzda Allah tesbih edin. Gklerde ve yerde olanlarn hamd ve senas Ona mahsustur. Gndzn sonuna doru ve le vaktine eriince de Allah tesbih edip namaz kln. lden diriyi, diriden ly O karr. lmnden sonra yeryzn O diriltir. Siz de kabirlerinizden byle karlacaksnz. Yine Onun ayetlerindendir ki, sizi topraktan yaratmtr; sonra siz birer insan olarak yeryzne yaylrsnz. Yine Onun ayetlerindendir ki, size hemcinslerinizden kendilerine snacanz eler yaratm, aranza muhabbet ve merhamet vermitir. Dnen bir topluluk iin elbette bunda Allahn varlk ve birliine, kudret

gnG ogh oopjo sK ndr G Gohnrnj psdG gh @ nopfnb ond c o nr n n o rn D non w o pVQrGh pGn'sdG nrYrG rdG ndh prnnY rn n p n o nn o n
1

@ o/nrdG oj/nrdG ogh n n

mann bir kutbunu gsteren bu semav yt- kbrann ve hari ispat eden u kuds berahin-i uzmann bir nkte-i ekberi ve bir hccet-i azam, bu Dokuzuncu uada beyan edilecek. Ltif bir inayet-i Rabbaniyedir ki, bundan otuz sene evvel, Eski Said, yazd tefsir mukaddimesi Muhakemat namndaki eserin ahirinde, kinci Maksat: Kurnda hare iaret eden iki ayet tefsir ve beyan edilecek.
2

m. Hlk- Rahmime delil ve emarat- hariye adedince kr ve hamd olsun ki, otuz sene sonra tevfik ihsan eyledi. Evet, bundan dokuz on sene evvel o iki ayetten birinci ayet olan

p/MsdG p'rMsdG $G prpH onf deyip durmu, daha yazama-

pG npJne nrH nVQrGprjo nrc $G pnrMQ Qn`KnG pG rorfna s r n rn n n p ='

3

j/nb mArnT uoc 'nY gh 'JnrG pn dp P l non r r o n '

ferman- lhnin iki parlak ve ok kuvvetli hccetleri ve tefsirleri bulunan Onuncu Sz ile Yirmi Dokuzuncu Sz in'am etti; mnkirleri susturdu.
ve rahmetine deliller vardr. Gklerin ve yerin yaratl ile dillerinizin ve renklerinizin, seslerinizin ve simalarnzn farkll da yine Onun ayetlerindendir. lim sahipleri iin elbette bunda deliller vardr. Gece ve gndzde uyumanz ve Onun ltfundan rzk aramanz da yine Onun ayetlerindendir. Kulak veren bir topluluk iin bunda elbette deliller vardr. Yine Onun ayetlerindendir ki, size korku ve mit vermek iin imei gsterir, gkten bir su indirir ve lmnden sonra yeryzn onunla diriltir. Akl sahibi bir topluluk iin elbette bunda deliller vardr. Yine Onun ayetlerindendir ki, gk ve yer Onun emriyle ayakta durur. Sonra O sizi bir emirle ardnda derhal kabirlerinizden karsnz. Gklerde ve yerde ne varsa Onundur; hepsi de Ona boyun eer. Mahlkat nce yaratan, sonra tekrar diriltecek olan Odur; bu ise Onun iin daha kolaydr. Gklerde ve yerde tecelli eden en yce sfatlar Onundur. Onun kudreti her eye galiptir; O her eyi hikmetle yapar. (Rum Suresi: 17-27.) 2. Haydi yle ise, Rahman ve Rahm olan Allahn adyla... 3. imdi bak Allahn rahmet eserlerine: Yeryzn lmnn ardndan nasl diriltiyor. Bunu yapan, elbette lleri de ylece diriltecektir; O her eye hakkyla kadirdir. (Rum Suresi: 50.)

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 346 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

Hem, iman- harnin hcum edilmez o iki metin kal'asndan dokuz ve on sene sonra, ikinci ayet olan, bata mezkr yt- ekberin tefsirini bu risale ile ikram etti. te bu Dokuzuncu ua, mezkr ytyla iaret edilen dokuz l Makam ve bir ehemmiyetli Mukaddimeden ibarettir.

***

Mukaddime
Hair akidesinin pek ok ruh faydalarndan ve hayat neticelerinden bir tek netice-i camiay ihtisar ile beyan ve hayat- insaniyeye, hususan hayat- itimaiyesine ne derece lzumlu ve zarur olduunu izhar ve bu iman- har akidesinin pek ok hccetlerinden bir tek hccet-i klliyeyi icmal ile gstermek ve o akide-i hariye ne derece bedih ve phesiz bulunduunu ifade etmekten ibaret olarak, iki Noktadr.

BRNC NOKTA: Ahiret akidesi, hayat- itimaiye ve

ahsiye-i insaniyenin sslesas ve saadetinin ve kemaltnn esasat olduuna, yzer delillerinden bir mikyas olarak, yalnz drt tanesine iaret edeceiz: Birincisi: Nev-i beerin hemen yarsn tekil eden ocuklar, yalnz Cennet fikriyle, onlara dehetli ve alatc grnen lmlere ve vefatlara kar dayanabilirler. Ve gayet zayf ve nazik vcutlarnda bir kuvve-i maneviye bulabilirler. Ve her eyden abuk alayan gayet
akide: inan. akide-i hariye: hair inanc. l: yce, yksek. yt: Kurn ayetleri. yt- ekber: byk ayetler. bedih: ak. beyan: aklama. dehet: korku. delil: ahit. ehemmiyet: pek nemli olma, deerlilik. esasat: esaslar. hair: Allahn, lleri diriltmesi. hayat- itimaiye: toplum hayat, sosyal hayat. hayat- insaniye: insan hayat. hayat: hayatla alkal. hususan: zellikle. hccet: delil. hccet-i klliye: btn deliller. icmal: zetleme. ihtisar: ksaltma. ikram: ba, ihsan. iman- har: ldkten sonra dirilie inanmayla ilgili. iaret: gsterme, bildirme. izhar: aklamak. kemalt: stn zellikler. kuvve-i maneviye: moral, manev g. makam: manev mevki. mezkr: ad geen. mikyas: l. mukaddime: n sz, balang. mukavemet: dayanma. nazik: narin, ince. netice-i camia: kapsaml sonu.

nev-i beer: insan soyu. risale: kitapk. ruh: ruhla ilgili. saadet: mutluluk. ahsiye-i insaniye: insan kiilii. tefsir: aklama, izah. tekil: oluturan. sslesas: esas temel. vefat: lm. zarur: zorunlu, mecbur.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 347 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

mukavemetsiz mizac- ruhlarnda, o Cennet ile bir mit bulup, mesrurne yaayabilirler. Mesel, Cennet fikriyle der: Benim kk kardeim veya arkadam ld; Cennetin bir kuu oldu, Cennette gezer, bizden daha gzel yaar. 1 Yoksa, her vakit etrafnda kendi gibi ocuklarn ve byklerin lmleri, o zayf barelerin endieli nazarlarna arpmas, mukavemetlerini ve kuvve-i maneviyelerini zirzeber ederek, gzleriyle beraber ruh, kalp, akl gibi btn letaifini dahi yle alattracak; ya mahvolup veya divane bir bedbaht hayvan olacakt. kinci delil: Nev-i insann nsf olan ihtiyarlar, yalnz hayat- uhreviye ile, yaknlarnda bulunan kabre kar tahamml edebilirler. Ve ok alkadar olduklar hayatlarnn yaknda snmesine ve gzel dnyalarnn kapanmasna mukabil, bir teselli bulabilirler. Ve ocuk hkmne geen seritteessr ruhlarnda ve mizalarnda, mevt ve zevalden kan elim ve dehetli meyusiyete kar, ancak hayat- bkiye midiyle mukabele edebilirler. Yoksa, o efkate lyk muhteremler ve sknete ve istirahat-i kalbiyeye ok muhta o endieli babalar ve analar, yle bir vaveyl-i ruh ve bir dadaa-i kalb hissedeceklerdi ki, bu dnya onlara zulmetli bir zindan ve hayat dahi kasavetli bir azap olurdu. nc delil: nsanlarn hayat- itimaiyesinde medar olan genler, delikanllar, iddet-i galeyanda olan hissiyatlarn ve ifratkr bulunan nefis ve hevalarn tecavzattan ve zulmlerden ve tahribattan durduran ve
1. Syut, Drer'l-Mensur, 1:287, 288. mevt: lm. meyusiyet: mitsizlik. miza: huy, tabiat. mizac- ruh: ruhun durumu, yaratl. muhterem: hrmete lyk, saygdeer. mukabele: karlk verme. mukabil: karlk. mukavemet: diren, dayankllk. nefis: insan madd zevk ve isteklere sevk eden kuvvet. nev-i insan: insan cinsi. nsf: yarm, yar. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme. seritteessr: abuk zlen. iddet-i galeyan: iddetli bir ekilde coup tama. sknet: rahat, huzur. tahamml: katlanma, dayanma. tahribat: ykp yok etme, bozmalar. tecavzat: saldrlar. vaveyl-i ruh: ruhun feryad. zeval: geip gitme, lme. zindan: dar yer, skntl yer. zirzeber: altst. zulmet: karanlk. zulm: cefa, ikence.

alkadar: alkal, ilgili. azap: iddetli ac. bedbaht: talihsiz. bare: aresiz, zavall. cihet: yn, taraf. dadaa-i kalb: kalp sknts. dehet: korku. delil: ispat edici ey, kant. divane: aklsz, deli. elim: ackl, ac veren. endie: kuku. hayat- bkiye: devaml ve kalc hayat. hayat- itimaiye: toplum hayat. hayat- uhreviye: ahiret hayat. heva: istek ve arzular emre vermek. hissetmek: alglamak. hissiyat: duygular. ifratkr: ileri giden, arlk yapan. ihtiyar: yal. istirahat- kalbiye: kalp rahatl, i huzuru. kasavet: gam, keder. kuvve-i maneviye: manev g, moral. letaif: gzellikler. mahvolmak: yok olup gitmek. medar: dayanak noktas, sebep. mesrurne: sevinli.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 348 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

hayat- itimaiyenin hsn-i cereyann temin eden, yalnz Cehennem fikridir. Yoksa, Cehennem endiesi olmazsa,
1

r dp nrdp oronG kaidesiyle o sarho delikanllar, hevesatlar p

peinde bare zayflara, cizlere dnyay Cehenneme evireceklerdi. Ve yksek insaniyeti, gayet sfl bir hayvaniyete dndreceklerdi. Drdnc delil: Nev-i beerin hayat- dnyeviyesinde en cemiyetli merkez ve en esasl zemberek ve dnyev saadet iin bir Cennet, bir melce, bir tahassungh ise, aile hayatdr. Ve herkesin hanesi, kk bir dnyasdr. Ve o hane ve aile hayatnn hayat ve saadeti ise, samim ve cidd ve vefadarne hrmet ve hakik ve efkatli ve fedakrne merhamet ile olabilir. Ve bu hakik hrmet ve samim merhamet ise, ebed bir arkadalk ve daim bir refakat ve sermed bir beraberlik ve hadsiz bir zamanda ve hudutsuz bir hayatta birbiriyle pederne, ferzendne, kardene, arkadane mnasebetlerin bulunmak fikriyle ve akidesiyle olabilir. Mesel, der: Bu haremim, ebed bir lemde, ebed bir hayatta daim bir refika-i hayatmdr. imdilik ihtiyar ve irkin olmu ise de, zarar yok. nk, ebed bir gzellii var; gelecek. Ve byle daim arkadaln hatr iin, her bir fedakrl ve merhameti yaparm diyerek, o ihtiyare karsna, gzel bir huri gibi muhabbetle, efkatle, merhametle mukabele edebilir. Yoksa ksack, bir iki saat sr bir refakatten sonra ebed bir firak ve mfarakata urayan arkadalk, elbette gayet sr ve muvakkat ve esassz, hayvan gibi bir rikkat-i cinsiye manasnda ve
1. Galip olan hkmeder. ciz: gsz. akide: inan. lem: dnya. arkadane: arkadaasna. bare: aresiz, zavall. cidd: gerek. daim: devaml. dnyev saadet: dnya mutluluu. ebed: sonsuz, sonsuza dek. fedakr: feda eden. fedakrne: fedakrca. ferzendne: oula yakacak surette. firak: ayrlk. hadsiz: snrsz. hakik: gerek. hane: ev. harem: kadn e. hatr: sayg. hayat: mr, yaay. hayat- dnyeviye: dnya hayat. hayvaniyet: hayvanlk. hevesat: hevesler, nefsin istek ve arzular. hudutsuz: snrsz. huri: Cennet gzeli. hrmet: sayg. hsn-i cereyan: gzel hareket. ihtiyar: yal. ihtiyare: yal, ihtiyar kadn.

insaniyet: insanlk. kaide: prensip, kural. kardene: kardee. melce: snak. merhamet: acmak, karlksz efkat, karlksz sevgi. mfarakat: ayrlk. muhabbet: sevgi. mukabele: karlk verme. mnasebet: iliki. muvakkat: geici. nev-i beer: insanolu. pederne: babaca. refakat: arkadalk. refika-i hayat: hayat arkada. rikkat-i cinsiye: insann kendi cinsinden olana acmas. saadet: mutluluk. samim: iten, candan. efkat: acyarak ve karlksz merhamet muhabbet besleme. sermed: devaml, srekli. sfl: aalk. sr: gsterite, ekl. tahassungh: snma yeri. temin: elde etme. vefadarne: vefal olarak. zemberek: hareketi salayan g kayna.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 349 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

bir mecaz merhamet ve sun bir hrmet verebilir. Ve hayvanatta olduu gibi, baka menfaatler ve sair galip hisler, o hrmet ve merhameti malp edip, o dnya Cennetini Cehenneme evirir. te, iman- harnin yzer neticesinden birisi, hayat- itimaiye-i insaniyeye taallk eder. Ve bu tek neticenin de yzer cihetinden ve faydalarndan mezkr drt delile, sairleri kyas edilse, anlalr ki, hakikat-i hariyenin tahakkuku ve vukuu, insaniyetin ulv hakikati ve kll haceti derecesinde katdir. Belki, insann midesindeki ihtiyacn vcudu, taamlarn vcuduna dellet ve ahadetinden daha zahirdir ve daha ziyade tahakkukunu bildirir. Ve eer, bu hakikat-i hariyenin neticeleri, insaniyetten ksa, o ok ehemmiyetli ve yksek ve hayattar olan insaniyet mahiyeti, murdar ve mikrop yuvas bir le hkmne sukut edeceini ispat eder. Beerin idare ve ahlk ve itimaiyat ile ok alkadar olan itimaiyyun ve siyasiyyun ve ahlkiyyunun kulaklar nlasn. Gelsinler; bu boluu ne ile doldurabilirler? Ve bu derin yaralar ne ile tedavi edebilirler?

KNC NOKTA: Hakikat-i hariyenin hadsiz brhanlarndan, sair erkn- imaniyeden gelen ahadetlerin hlsasndan kan bir brhan, gayet muhtasar bir surette beyan eder. yle ki:
ahlk: huylar. ahlkiyyun: ahlk bilimcileri. alkadar: ilgili. beer: insan. beyan: aklama. brhan: delil. cihet: yn. delil-i nbvvet: peygamberlik delilleri. dellet: delil olma, gsterme. delil: davay, ispata yarayan ey. ehemmiyet: nem. erkn- imaniye: imana ait esaslar. galip: stn gelen. hacet: ihtiya. hakikat- hariye: hair gerei. hakkaniyet: doruluk. hayat- itimaiye-i insaniye: insann sosyal hayat. hayattar: canl, yaayan.

Hazret-i Muhammed Aleyhissalt Vesselmn risaletine dellet eden btn mucizeleri ve btn delil-i nbvveti ve hakkaniyetinin btn brhanlar, birden, hakikat-i hariyenin tahakkukuna ahadet ederek ispat
his: duygu. hlsa: ksaca. hrmet: sayg. itimaiyat: sosyal hayat. itimaiyyun: sosyologlar. iman- har: dirilmeye iman. insaniyet: insanlk. ispat: kant. kat: kesin. kyas: karlatrma, oranlama. kll: byk, kapsaml. le: le. malp: yenilmi. mahiyet: zellik, esas. mecaz: gerek olmayan. merhamet: acmak, efkat gstermek. mezkr: ad geen. mikrop: plak gzle grlmesi mmkn olmayan canllar, bakteri. mucize: bir benzerini yapma konusunda bakalarn ciz brakan olaanst ey. murdar: pis, kirli. risalet: peygamberlik. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. sair: dier. siyasiyyun: siyasler. sukut: dme, d. sun: uydurma, sahte. taallk: ilgilendirme. taam: yiyecek, a. tahakkuk: doruluk, gerekleme, meydana gelme. tedavi: iyiletirme. ulv: yksek, yce. vuku: meydana kma, olma. zahir: ak, belli. ziyade: ok.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 350 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ederler. nk, bu zatn btn hayatnda, btn davalar, vahdaniyetten sonra hairde temerkz ediyor. Hem, umum peygamberleri tasdik eden ve ettiren btn mucizeleri ve hccetleri, ayn hakikate ahadet eder. Hem,
1

poSopHh kelimesinden gelen ahadeti bedahet derecesine / n

2

karan

o`och ahadeti de, ayn hakikate ahadet eder. /p n

yle ki: Bata Kurn- Mucizlbeyann hakkaniyetini ispat eden btn mucizeleri, hccetleri ve hakikatleri, birden, hakikat-i hariyenin tahakkukuna ve vukuuna ahadet edip, ispat ederler. nk Kurnn, hemen ten birisi hairdir; ve ekser ksa surelerinin balarnda, gayet kuvvetli yt- hariyedir. Sarihan ve iareten binler ytyla ayn hakikati haber verir, ispat eder, gsterir. Mesel,

p rn p o l n n ABdG GnPpG |} nndGnrdR oVQrG pdn rdR GnPpG |} /Y lArT pnYsdG o ns

8

ndnrdR spG osHQ GJG oSsdG n`t jnG Bjn n n r n os

5

|}

Quoc orsdG GnPGp r n

4 6

|}

od nABnnjn snY n
9

|}

rsnrfG oABnsdG GnPpG

|}

nnnrfG r

npTnrdG oj/nM n'JnG rng p

gibi otuz krk surelerin balarnda, btn katiyetle, hakikat-i hariyeyi kinatn en ehemmiyetli ve vacip bir hakikati olduunu gstermekle beraber, sair ayetler dahi o hakikatin eit eit delillerini beyan edip ikna eder.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Ve peygamberlerine iman ettim. Ve kitaplarna iman ettim. Gne drlp toplandnda. (Tekvir Suresi: 1.) Ey insanlar, Rabbinizden korkun. Kyamet gnnn zelzelesi, muhakkak ki pek byk bir eydir. (Hac Suresi: 1.) Ne zaman ki yer mthi bir sarsntyla sarslr. (Zilzal Suresi: 1.) Gk yarld zaman. (nfitar Suresi: 1.) Gk yarldnda. (nikak Suresi: 1.) Onlar birbirlerine neyi sorup duruyorlar? (Nebe Suresi: 1.) Deheti her eyi kaplayan kyametin haberi sana geldi mi? (Gaiye Suresi: 1.) beyan: aklamak. dehet: byk korku hli.

ayetler. yt: iaretler. yt- hariye: hairle ilgili bedahet: aklk.

delil: belge, tank. ekser: en ok. hakikat: gerek. hakikat- hariye: hair gerei. hakkaniyet: doruluk. hair: kyametten sonra btn insanlarn bir yere toplanmalar, toplanma. hccet: delil. ikna: dnceyi kabul ettirme. ispat: kant. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, evren. katiyet: kesinlik. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan ciz brakan Kurn- Kerm. mucize: Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika i. mthi: dehet verici, korkun. ahadet: ahit olma, ahitlik, tanklk. sarihan: aka. tahakkuk: meydana gelme. tasdik: onaylama. vacip: zorunlu. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl. vuku: meydana gelme.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 351 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

Acaba, bir tek ayetin bir tek iareti, gzmz nnde, ulm-i slmiyede mteaddit ilm, kevn hakikatleri meyve veren bir kitabn binler byle ahadetleriyle ve davalar ile gne gibi zuhur eden iman- har hakikatsiz olmas, gnein inkr, belki kinatn ademi gibi, hibir cihet-i imkn var m? Ve yz derece muhal ve batl olmaz m? Acaba, bir sultann bir tek iareti yalan olmamak iin, bazen bir ordu hareket edip arpt hlde; o pek cidd ve izzetli Sultann binler szleri ve vaatleri ve tehditlerini yalan karmak, hibir cihette kabil midir? Ve hakikatsiz olmak, mmkn mdr? Acaba, on asrda, faslasz olarak, hadsiz ruhlara, akllara, kalplere, nefislere hak ve hakikat dairesinde hkmeden, terbiye eden, idare eden bu manev Sultan- Zann bir tek iareti, byle bir hakikati ispat etmeye kfi iken, binler tasrihat ile bu hakikat-i hariyeyi gsterip ispat ettikten sonra, o hakikati tanmayan bir echel ahmak iin Cehennem azab lzm gelmez mi? Ve ayn- adalet olmaz m? Hem, birer zamana ve birer devre hkmeden btn semav suhuflar ve mukaddes kitaplar dahi, btn istikbale ve umum zamanlara hkmran olan Kurnn tafsiltla, izahatla, tekrar ile beyan ve ispat ettii hakikat-i hariyeyi asrlarna ve zamanlarna gre, o hakikati kat kabul ile beraber, tafsiltsz ve perdeli ve muhtasar bir surette beyan, fakat kuvvetli bir tarzda iddia ve ispatlar, Kurnn davasn binler imza ile tasdik ederler.
cihet-i imkn: mmkn olma yn. echel: ok cahil. faslasz: aralksz. hadsiz: saysz. hakikat: gerek. hakikat-i hariye: hair gerei. hkmran: hkim. iddia: srarla savunma. iman- har: hare inanma. ispat: dorulamak, doruyu ortaya koyma, kant. istikbal: gelecek. izahat: aklamalar. izzet: eref, ycelik. kabil: kabul edici. kfi: yeten, yeterli. kat: kesin. kevn: varlk lemiyle ilgili. manev: madd olmayan. muhal: imknsz. muhtasar: ksa, zet. mukaddes kitaplar: Tevrat, Zebur, ncil, Kurn. mteaddit: birok. ahadet: ahit olma. semav suhuf: baz peygamberlere inen sahifeler hlindeki kk kitapklar. Sultan- Zan: an yce olan Sultan; Allah. tafsilt: ayrntlar. tasdik: dorulamak. tasrihat: izah etmeler. tehdit: gzda verme. terbiye: edeplendirme. ulm-i slmiye: slm ilimler. umum: genel. vaat: sz verme. zuhur: meydana kma.

ahmak: kaln kafal, aptal. asr: yzyl, zaman. ayn- adalet: adaletin t kendisi. batl: yalan, rk. beyan: aklama. Cehennem: ceza mahalli.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 352 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

Bu bahsin mnasebetiyle, risale-i Mnacatn ahirinde,

1

pN'rG nrdpH ln/G rknne sair rknlerin, hususan p pr

rsul ve ktbn ahadetini mnacat suretinde zikredilen pek kuvvetli ve hlsal ve btn evhamlar izale eden bir hccet-i hariye, aynen buraya giriyor. yle ki: Mnacatta demi: Ey Rabb-i Rahmim! Resul-i Ekreminin talimiyle ve Kurn- Hakmin dersiyle anladm ki, bata Kurn ve Resul-i Ekremin olarak btn mukaddes kitaplar ve peygamberler, bu dnyada ve her tarafta numuneleri grlen cellli ve cemalli isimlerinin tecellileri, daha parlak bir surette ebedlbdda devam edeceine ve bu fn lemde Rahmne cilveleri, numuneleri mahede edilen ihsanatnn daha aaal bir tarzda dr- saadette istimrarna ve bekasna ve bu ksa hayat- dnyeviyede onlar zevk ile gren ve muhabbet ile refakat eden mtaklarn, ebedde dahi refakatlerine ve beraber bulunmalarna icma ve ittifak ile ahadet ve dellet ve iaret ederler. Hem, yzer mucizat- bhirelerine ve yt- ktalarna istinaden, bata Resul-i Ekrem ve Kurn- Hakmin olarak, btn nuran ruhlarn sahipleri olan peygamberler ve btn mnevver kalplerin kutuplar olan veller btn keskin ve nurlu akllarn madenleri olan sddknler btn suhuf-i semaviyede ve ktb-i mukaddesede Senin ok tekrar ile ettiin binler vaatlerine ve tehditlerine istinaden, hem Senin kudret ve rahmet ve inayet ve
1. Ahiret gnne iman etmek. yt- kta: kesin deliller. beka: ebedlik, devamllk. cell: hamet, heybet, ycelik. cemal: gzellik, merhamet. dr- saadet: saadet yeri, Cennet. dellet: iaret. ebed: sonsuzluk, damilik. ebedlbd: sonsuzlarn sonsuzu. evham: zanlar, kukular. fn: lml. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hccet-i hariye: harin delili. hlsa: ksaca. icma: fikir birlii. ihsanat: ihsanlar. inayet: yardm. istimrar: uzayp gitme. istinaden: dayanarak. ittifak: birleme, birlik. izale: yok etme, giderilme. kudret: g, kuvvet. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. ktb-i mukaddese: mukaddes kitaplar (Tevrat, Zebur, ncil ve Kurn- Kerm). ktp: kitaplar.

kutup: nder, rehber. mucizat- bhire: apak mucizeler. muhabbet: sevgi. mukaddes: mbarek. mnacat: yalvarma, Allaha yalvar, dua, yakar. mnasebet: iliki, balant. mnevver: nurlanm. mahede: gzle grme. mtak: arzulu, k. numune: rnek, misal. nuran: nurlu. Rabb-i Rahm: sonsuz efkat ve merhamet sahibi olan Cenab- Hak. rahmne: efkatle, merhametle. rahmet: acma, merhamet etme. refakat: arkadalk. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerm olan peygamber, Hz. Muhammed (a.s.m.). risale-i Mnacat: Mnacat risalesi. rkn: inan esaslar. rsul: peygamberler. ahadet: ahitlik, tanklk. aaa: gsteri. sddkn: samimiyetle Allah ve peygambere iman etmi olanlar. suhuf-i semaviye: semav sayfalar. talim: retme. tarz: biim. tecelli: yansma. tehdit: gzda verme. vaat: sz verme. vel: Allah dostu, evliya. zevk: tatma. zikir: anlma.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 353 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

hikmet ve cell ve cemal gibi ahireti iktiza eden kuds sfatlarna, enlerine ve Senin izzet-i celline ve saltanat- rububiyetine itimaden, hem ahiretin izlerini ve tereuhatn bildiren hadsiz kefiyatlarna ve mahedelerine ve ilmelyakin ve aynelyakin derecesinde bulunan itikatlarna ve imanlarna binaen, saadet-i ebediyeyi insanlara mjdeliyorlar. Ehl-i dallet iin Cehennem ve ehl-i hidayet iin Cennet bulunduunu haber verip iln ediyorlar. Kuvvetli iman edip, ahadet ediyorlar.
ahiret: teki dnya. l: yce, yksek, ulu. aynelyakin: gzle grerek kesin bilgi edinme. azamet: byklk, ycelik. cell: hamet, grkem, heybet. cemal: gzellik. dua: yalvarma. ehl-i dallet: dallet ehli, hak yoldan kanlar, azgn kimseler. ehl-i hidayet: hidayette ve doru yolda olanlar. ehl-i kfr: kfr ehli. hadsiz: snrsz. hair: ldkten sonra dirilmeye inanmak. haysiyet: eref, onur, itibar. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. ibad: kullar. iktiza: gereklilik. ilmelyakin: kesin bilgiye dayanarak renme. inkr: reddetme, kabul etmeme. isyan: ba kaldrma. itaat: boyun eme. itikat: kesin inan; iman. itimat: gvenme. izzet: eref, ycelik, stnlk. izzet-i cell: hamet ve grkemin izzeti, yceliin haysiyet ve erefi. Kadr-i Hakm: her eyi hikmetle yaratan ve her eye kudreti yeten, Allah. Kahhar- Zlcell: kaytsz, artsz galip ve her an kahretmeye gc yeten byklk sahibi Allah. kat: kesin, phesiz. kefiyat: manev lemlerde baz olaylar ve hakikatleri grme. kuds: her trl kusur ve noksandan uzak, temiz. kfr: inkr. makbul: kabul edilmi olan. mukaddes: her trl kusur ve eksiklikten uzak.

Ey Kadr-i Hakm! Ey Rahman- Rahm! Ey Sadkul-Vadil-Kerm! Ey izzet ve azamet ve cell sahibi Kahhar- Zlcell! Bu kadar sadk dostlarn, bu kadar vaatlerini ve bu kadar sft ve uunatn yalanc karmak, tekzip etmek; ve saltanat- rububiyetinin kat mukteziyatn tekzip edip yapmamak; ve Senin sevdiin ve onlar dahi Seni tasdik ve itaat etmekle kendilerini Sana sevdiren hadsiz makbul ibadnn ahirete bakan hadsiz dualarn ve davalarn reddetmek, dinlememek; ve kfr ve isyan ile ve Seni vaadinde tekzip etmekle, Senin azamet ve kibriyana dokunan ve izzet-i celline dokunduran ve ulhiyetinin haysiyetine ilien ve efkat-i rububiyetini mteessir eden ehl-i dalleti ve ehl-i kfr, harin inkrnda onlar tasdik etmekten yz binler derece mukaddessin ve hadsiz derece mnezzeh ve lsin. Byle nihayetsiz bir zulmden ve nihayetsiz bir irkinlikten, Senin o nihayetsiz adaletini ve nihayetsiz cemalini ve hadsiz rahmetini, hadsiz derece takdis ediyoruz. Ve btn kuvvetimizle iman ederiz ki,
mukteziyat: gerekeler. mnezzeh: her trl irkinlik ve noksanlktan arnm, nezih, temiz. mahede: gzle grme. mteessir: etkilenmi. Rahman- Rahm: dnya ve ahirette yarattklarna sonsuz rahmet, efkat ve merhametiyle muamele eden Allah. rahmet: efkat, merhamet etme. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk; Cennet. sadk: doru szl. Sadkul-Vadil-Kerm: vaadinde sadk ve cmertlik sahibi olan Allah. ahadet: ahitlik, tanklk. saltanat- rububiyet: Allahn her eyi kendi terbiyesi ve egemenlii altnda bulundurmas, Allahn kinat terbiye ve idare edicilik sfatnn saltanat. efkat-i rububiyet: her eyi terbiye edip idare ve egemenlii altnda bulunduran Allahn efkati. en: durum, zellik, hl. sfat: keyfiyet, nitelik. sft: keyfiyetler, nitelikler. uunat: iler. takdis: her trl eksiklik ve irkinlikten yce olduunu dile getirme, kutsama. tasdik: dorulama. tekzip: yalanlama, yalan olduunu syleme. tereuhat: szntlar. ulhiyet: ilhlk, Allahlk. vaat: sz verme.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 354 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

o yz binler sadk elilerin 1 ve o hadsiz doru delll- saltanatn olan enbiya, asfiya, evliyalarn, hakkalyakin, aynelyakin, ilmelyakin suretinde Senin uhrev rahmet hazinelerine lem-i bekadaki ihsanatnn definelerine ve dr- saadette tamamyla zuhur eden gzel isimlerinin harika gzel cilvelerine ahadetleri hak ve hakikattir; ve iaretleri doru ve mutabktr; ve bearetleri sadk ve vakidir; ve onlar btn hakikatlerin mercii ve gnei ve hamsi olan Hak isminin en byk bir ua, bu hakikat-i ekber-i hariye olduunu iman ederek, Senin emrinle, Senin ibadna hak dairesinde ders veriyorlar ve ayn- hakikat olarak talim ediyorlar. Y Rab! Bunlarn ders ve talimlerinin hakk ve hrmeti iin, bize ve Risale-i Nur Talebelerine iman- ekmel ve hsn-i hatime ver. Ve bizleri onlarn efaatlerine mazhar eyle. min. Hem, nasl ki Kurnn, belki btn semav kitaplarn hakkaniyetini ispat eden umum deliller ve hccetler; ve Habibullahn, belki btn enbiyann nbvvetlerini ispat eden umum mucizeler ve brhanlar, dolaysyla, en byk mddealar olan ahiretin tahakkukuna dellet ederler. Aynen yle de, Vacibl-Vcudun vcuduna ve vahdetine ahadet eden ekser deliller ve hccetler, dolaysyla, rububiyetin ve ulhiyetin en byk medar ve mazhar olan dr- saadetin ve lem-i bekann vcuduna, almasna ahadet ederler. nk, gelecek makamatta beyan ve ispat edilecei gibi, Zat- Vacibl-Vcudun hem
1. Yz yirmi drt bin enbiya olduuna dair bkz. Hkim, Mstedrek, 2:652; bni Sa'd, Tabakat'l-Kbra, 1:32; bni Hibban, Sahih, 2:77; Msned, 5:265-266; Taberan, Mu'cem'l-Kebir, 8:217; Veliyyddin Tebriz, Mikt'l-Mesabih, 3:122. lem-i beka: sonsuzluk lemi, ahiret. min: Y Rabbi! yle olsun, kabul eyle!. asfiya: tuttuu yol doru olan kimseler. aynelyakin: gzle grr derecede. ayn- hakikat: gerein t delil: yol gsteren. kendisi. bearet: mjdeleme. delll- saltanat: saltanatn ilncs. beyan: aklama. ekser: daha ok. brhan: delil. enbiya: peygamberler. cilve: yansma, grnt. dr- saadet: mutluluk yeri, evliya: erenler, veller, ulular. Cennet. Habibullah: Allahn sevgilisi, Hz. Muhammed define: kymetli eya. dellet: iaret. hak: doru, hakkaniyet ve

doruluk. hakikat: gerek. hakikat-i ekber-i hariye: harin en byk gerei. hakkalyakin: bizzat yaayarak kesin bilgi edinme. hakkaniyet: adalete uygunluk. ham: himaye eden. harika: olaanst. hccet: delil. hrmet: haysiyet ve eref, sayg. hsn-i hatime: hayrl ve iyi son. ibad: kullar. ihsanat: nimetler. ilmelyakin: kesin bilgiye dayanarak, kukuya yer brakmayacak biimde renme. iman- ekmel: en mkemmel iman. ispat: dorulayan, doruyu ortaya koyma, kantlama, dorulama. makamat: makamlar. mazhar: kavuma; nail olmu, nail olma. medar: dayanak noktas. merci: mracaat edilecek yer. mucize: Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika i. mddea: iddia edilen ey. mutabk: uygun. nbvvet: peygamberlik. rahmet: acma, merhamet etme. rububiyet: rablk. sadk: doru. ahadet: ahitlik, tanklk. efaat: uhrev yardm. semav kitaplar: Allah tarafndan inen kitaplar. ua: k. tahakkuk: gerekleme. talim: retme ve renme. uhrev: ahirete ait. ulhiyet: ilhlk. umum: btn. Vacibl-Vcud: varl zarur ve zat olan Allah. vahdet: birlik. vaki: olmu. vcut: var olma, var olu. y Rab: ey Rabbimiz. Zat- Vacibl-Vcud: varl mutlaka gerekli olan zat, Cenab- Allah. zuhur: meydana kma.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 355 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

mevcudiyeti, hem umum sfatlar, hem ekser isimleri, hem rububiyet, ulhiyet, rahmet, inayet, hikmet, adalet gibi vasflar, enleri lzum derecesinde ahireti iktiza ve vcup derecesinde bk bir lemi istilzam ve zaruret derecesinde mkfat ve mcazat iin hari ve neri isterler. Evet, madem ezel, ebed bir Allah var; elbette saltanat- ulhiyetinin sermed bir medar olan ahiret vardr. Ve madem, bu kinatta ve zhayatta gayet hametli ve hikmetli ve efkatli bir rububiyet-i mutlaka var ve grnyor; elbette o rububiyetin hametini sukuttan ve hikmetini abesiyetten ve efkatini gadirden kurtaran ebed bir dr- saadet bulunacak ve girilecek. Hem madem gz ile grnen bu hadsiz inamlar, ihsanlar, ltuflar, keremler, inayetler, rahmetler, perde-i gayp arkasnda bir Zat- Rahman- Rahmin bulunduunu snmemi akllara, lmemi kalplere gsterir; elbette inam istihzadan ve ihsan aldatmaktan ve inayeti adavetten ve rahmeti azaptan ve ltuf ve keremi ihanetten hals eden ve ihsan ihsan eden ve nimeti nimet eden bir lem-i bkde, bir hayat- bkiye var ve olacaktr. Hem madem bahar faslnda, zeminin dar sahifesinde, hatasz yz bin kitab birbiri iinde yazan bir kalem-i Kudret, gzmz nnde yorulmadan iliyor. Ve o kalem sahibi yz bin defa ahit ve vadetmi ki, Bu dar yerde ve kark ve birbiri iinde yazlan bahar kitabndan daha kolay olarak, geni bir yerde gzel ve lyemut bir kitab yazacam ve size okutturacam diye, btn
inayet: yardm. istihza: alay etme. istilzam: gerektirme. kinat: yaratlm olan eylerin tamam. kalem-i Kudret: Allahn kudret kalemi. kerem: cmertlik, ikram. lyemut: lmsz. ltuf: iyilik, ikram, yardm. madem: zaten. medar: dayanak noktas, kaynak, sebep. mevcudiyet: mevcut olma, varlk. mcazat: ceza, karlk. mkfat: dl. neir: ebed lemde maher yerinde her tarafa yaylma. nimet: ihsan, ba. perde-i gayp: gizli perde. rahmet: acma, merhamet etmek. rububiyet: rablk. saltanat- ulhiyet: ortak kabul etmeyen lh saltanat. efkat: acmak ve merhamet etmek. en: mukaddes zellik. sermed: daim, lmsz. sfat: hl, keyfiyet. sukut: dme, d. umum: btn. vaat: sz verme. vasf: zellik, nitelik. vcup: varl gerekli olma. zaruret: zorunluluk. Zat- Rahman- Rahm: yardm, ihsan ve merhamet sahibi olan zat, Allah. zemin: yeryz. zhayat: hayat sahibi.

adalet: hakkaniyet, dillik. adavet: dmanlk. ahiret: br dnya. ahit: sz verme. lem: dnya. lem-i bk: sonsuz olan ahiret lemi. azap: ac. bk: ebed, daim. dr- saadet: mutluluk yeri, Cennet. ebed: sonu olmayan. ekser: en ok. ezel: balangsz. fasl: mevsim. gadir: fenalk. gayet: ok. hadsiz: snrsz. hals: kurtarma. hair: ldkten sonra dirilme. hamet: heybet, byklk. hayat- bkiye: bitmeyen sonsuz hayat. hikmet: bir gayeye ynelik olmas, manal ve faydal olmas, hikmetli. bir gaye ve maksada ynelik. ihanet: ktlk. ihsan: iyilik iktiza: gerektirme. inam: nimet verme, nimet.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 356 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

fermanlarda o kitaptan bahsediyor. Elbette ve her hlde o kitabn asl yazlm ve hair ve neir ile haiyeleri de yazlacak. Ve umumun defter-i amalleri onda kaydedilecek. Hem madem bu arz, kesret-i mahlkat cihetiyle ve mtemadiyen deien yz binler eit eit enva- zevilhayat ve zevil-ervahn meskeni, menei, fabrikas, meheri, maheri olmas haysiyetiyle, bu kinatn kalbi, merkezi, hlsas, neticesi, sebeb-i hilkati olarak, gayet byk yle bir ehemmiyeti var ki, kkl ile beraber koca semavata kar denk tutulmu. Semav fermanlarda daima,
1

pVQrGh pGn'sdG tQ deniliyor. rn n n

Ve madem, bu mahiyetteki arzn her tarafna hkmeden ve ekser mahlkatna tasarruf eden ve ekser zhayat mevcudatn teshir edip kendi etrafna toplattran ve ekser masnuatn kendi hevesatnn hendesesiyle ve ihtiyacatnn dsturlaryla yle gzelce tanzim ve tehir ve tezyin ve ok antika nevilerini liste gibi birer yerlerde yle toplayp sslettirir ki, deil yalnz ins ve cin nazarlarn, belki semavat ehlinin ve kinatn nazar- dikkatlerini ve takdirlerini ve Kinatn Sahibinin nazar- istihsann celp etmekle, gayet byk bir ehemmiyet ve kymet alan ve bu haysiyetle, bu kinatn hikmet-i hilkati ve byk neticesi ve kymetli meyvesi ve arzn halifesi olduunu fenleriyle, sanatlaryla gsteren ve dnya cihetinde Sni-i lemin mucizeli sanatlarn gayet gzelce tehir ve tanzim ettii iin, isyan ve kfryle beraber dnyada braklan ve azab tehir edilen ve bu hizmeti iin imhal
1. Gklerin ve yerin Rabbi [Allahtr]. (Rad Suresi: 16; sra Suresi: 102; Kehf Suresi: 14.) antika: tarihi eser. arz: yer, dnya. azap: ceza. celp: ekme. cihet: yn. cin: gzle grlmez ltif cisimlerden ibaret bir yaratk. defter-i amal: ilerin, fiillerin, amellerin defteri. denk: eit. dstur: prensip, esas. ehemmiyet: nem. ekser: en ok. enva- zevil-hayat: canl trleri. ferman: buyruk. halife: vekil, insan. hair: bir araya gelme. haiye: derkenar, dipnot. haysiyet: eref, onur, itibar. hendese: plan, izgi. hevesat: arzular. hikmet-i hilkat: yaratl hikmeti. hkmeden: hkimiyet kuran. hlsa: z, esas, temel ksm. ihtiyacat: ihtiyalar. imhal: erteleme. ins: insan. isyan: emre kar gelip ayaklanma. kinat: evren, yaratlmlar. kesret-i mahlkat: yaratl-

mlarn okluu. kfr: inanmama; nankrlk. mahiyet: esas. mahlkat: yaratlmlar. maher: toplanlacak yer. masnuat: sanat eseri varlklar. mene: esas, kk. meher: sergi, gsterme yeri. mesken: oturulacak yer. mevcudat: varlklar. mucize: Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika i. mtemadiyen: srekli olarak. muvaffakyet: baarl olma. nazar: bak. nazar- dikkat: dikkatli bak. nazar- istihsan: beenen bak. neir: yayma, serpme. nevi: eit, tr. Sni-i lem: dnyay sanatla yaratan Allah. sebeb-i hilkat: yaratl sebebi. semavat: gkler. semav: Allah tarafndan olan, lh. takdir: kymet verme. tanzim: dzenleme, tertipleme. tasarruf eden: diledii gibi kullanan ve yneten. tehir: geciktirme. teshir: cezp etme, kendine balama. tehir: sergileme. tezyin: ssleme. umum: btn. zevil-ervah: ruh sahipleri, canllar. zhayat: hayat sahibi, canl.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 357 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

edilip muvaffakyet gren nev-i bendem var. Ve madem bu mahiyetteki nev-i bendem, miza ve hilkat itibaryla gayet zayf ve ciz ve gayet acz ve fakryla beraber, hadsiz ihtiyacat ve teellmat olduu hlde, btn btn kuvvetinin ve ihtiyarnn fevkinde olarak, koca kre-i arz o nev-i insana lzumu bulunan her nevi madenlere mahzen ve her nevi taamlara ambar ve nev-i insann houna gidecek her eit mallara bir dkkn suretine getiren, gayet kuvvetli ve hikmetli ve efkatli bir Mutasarrf var ki, byle nev-i insana bakyor, besliyor, istediini veriyor. Ve madem, bu hakikatteki bir Rab, hem insan sever, hem kendini insana sevdirir; hem bkdir, hem bk lemleri var; hem adaletle her ii grr ve hikmetle her eyi yapyor; hem bu ksa hayat- dnyeviyede ve bu ksack mr-i beerde ve bu muvakkat ve fn zeminde, o Hkim-i Ezelnin hamet-i saltanat ve sermediyet-i hkimiyeti yerleemiyor; ve nev-i insanda vuku bulan ve kinatn intizamna ve adalet ve muvazenelerine ve hsn-i cemaline mnafi ve muhalif ok byk zulmleri ve isyanlar ve velinimetine ve onu efkatle besleyene kar ihanetleri, inkrlar, kfrleri bu dnyada cezasz kalp, gaddar, zalim, rahat ile hayatn ve bare mazlum, meakkatler iinde mrlerini geirirler; ve umum kinatta eserleri grnen u adalet-i mutlakann mahiyeti ise, dirilmemek suretiyle, o gaddar zalimlerin ve meyus mazlumlarn vefat iindeki msavatlarna btn btn zttr, kaldrmaz, msaade etmez.
isyan: ba kaldrma. kinat: yaratlm olan eylerin tamam. kfr: nimeti inkr etme. kre-i arz: dnya, yer kre. mahiyet: asl, esas, hakikat, zellik, nitelik. mahzen: iinde eya saklanacak yer. mazlum: zulme uram. meakkat: sknt. meyus: mitsiz. miza: huy, tabiat. muhalif: uymayan, kart. mnafi: aykr. zt. msaade: izin vermek. msavat: denklik, eitlik. mutasarrf: tasarruf sahibi olan, tasarruf eden. muvakkat: geici. muvazene: denge. nev-i bendem: insan cinsi, insanolu. nev-i insan: insan eidi, insan cinsi, insanolu. mr-i beer: insan mr, insan hayat. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme. efkatli: acyarak ve esirgeyerek seven. sermediyet-i hkimiyet: Allahn btn kinatta hkmedip idare etmesinin devamll. taam: yemek, a. teellmat: elemler. velinimet: nimeti veren. vuku: meydana gelme. zalim: zulmeden. zt: ters, kart. zulm: hakszlk.

ciz: gsz. acz: gszlk. adalet-i mutlaka: snrsz, tam yerinde adalet. lem: dnya, cihan. ambar: zahre ve kuru gdalar koymaya yarayan byk depo. bk: ebed, daim. fakr: fakirlik. fn: lml. gaddar: acmasz. hadsiz: snrsz. hamet-i saltanat: saltanatn heybeti. hayat: yaay. hayat- dnyeviye: dnyaya ait olan hayat. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak, manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas. hilkat: yaratl. hsn-i cemal: yz gzellii. ihanet: hakszlk etme. ihtiyacat: ihtiyalar. ihtiyar: seme, tercih. inkr: reddetme. intizam: dzen.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 358 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

 Ve madem, nasl ki Kinatn Sahibi, kinattan zemini ve zeminden nev-i insan intihap edip, gayet byk bir makam, bir ehemmiyet vermi; yle de, nev-i insandan dahi makasd- rububiyetine tevafuk eden ve kendilerini iman ve teslim ile Ona sevdiren hakik insanlar olan enbiya ve evliya ve asfiyay intihap edip kendine dost ve muhatap ederek, onlar mucizeler ve tevfikler ile ikram ve dmanlarn semav tokatlar ile tazip ediyor. Ve bu kymetli, sevimli dostlarndan dahi, onlarn imam ve mefhari olan Muhammed Aleyhissalt Vesselm intihap ederek, ehemmiyetli kre-i arzn yarsn ve ehemmiyetli nev-i insann beten birisini uzun asrlarda onun nuruyla tenvir ediyor. deta, bu kinat onun iin yaratlm gibi, btn gayeleri onun ile ve onun dini ile ve Kurn ile tezahr ediyor. Ve o pek ok kymettar ve milyonlar sene yaayacak kadar hadsiz hizmetlerinin cretlerini, hadsiz bir zamanda almaya mstahak ve lyk iken, gayet meakkatler ve mcahedeler iinde altm sene gibi ksack bir mr verilmi. Acaba hibir cihetle hibir imkn, hibir ihtimali, hibir kabiliyeti var m ki, o zat, btn emsali ve dostlaryla beraber dirilmesin ve imdi de ruhen diri ve hayy olmasn; idam- ebed ile mahvolsunlar? H, yz bin defa h ve kell! Evet, btn kinat ve hakikat-i lem, dirilmesini dava eder ve hayatn Sahib-i Kinattan talep ediyor. Ve madem, Yedinci ua olan Ayetl-Kbrada, her biri bir da kuvvetinde, otuz adet icma- azm ispat etmiler ki: Bu kinat, bir elden km ve bir tek zatn
asfiya: takva sahibi byk zatlar. Ayetl-Kbra: Risale-i Nurda Yedinci ua adl eser. cihet: yn, taraf. dava: fikir, iddia, lk. ehemmiyet: pek nemli olma, deerlilik. enbiya: peygamberler. evliya: keramet sahibi , veller. hadsiz: snrsz, . hakikat-i lem: dnyann gerei, asl. hakik: gerek. h: asla, katiyen. hay: diri. icma- azm: ok byk delillerden meydana gelen byk gr. idam- ebed: sonsuza kadar yok olma. ihtimal: bir eyin olabilmesi. ikram: ba, ihsan. imkn: olabilirlik. intihap: seme, semek. ispat: doruyu ortaya koyma. kabiliyet: yetenek. kinat: varlklar. kell: hi bir zaman. kymettar: kymetli, deerli. kre-i arz: dnya, yer kre. mahv: yok olma. makasd- rububiyet: Allahn btn varlk lemini idare ve egemenlii altnda tutmasndaki maksatlar ve gayeler. mefhar: vnme sebebi. meakkat: sknt. mcahede: mcadele, aba, gayret. mucize: Allah tarafndan verilip, yalnz peygamberlerin gsterebilecekleri byk harika i. muhatap: kendisine sz sylenilen kimse. mstahak: hak etmi. nev-i insan: insan eidi, insan cinsi. ruhen: ruh olarak. Sahib-i Kinat: kinatn sahibi olan Allah. semav: gkle ilgili. talep: isteme, arzu. tazip: azap verme. tenvir: nurlandrma. teslim: kendini Allahn emrine brakma. tevafuk: uygun gelme, uygunluk. tevfik: yardm. tezahr: ortaya kma. zat: Allah, kii, ahs, fert. zemin: yer, yeryz.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 359 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

abesiyet: faydasz ve bo olma. acz: gszlk. adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi, hakkaniyet, dillik. adalet-i mutlaka: tam adalet. arz: yer, dnya. bk: srekli ve kalc olan. bedahet: aklk. dr- mcazat: ceza yeri. dellet: delil olma, gsterme. delil: bir meseleyi ispata yarayan ey. ehadiyet: Allahn her bir eyde birliinin tecelli etmesi. ehemmiyet: nemli olma. elhsl: sonu olarak, zetle. erkn- imaniye: imana ait esaslar. gadr-i mutlak: tam zulm ve merhametsizlik. hakik: gerek. Hlk: her eyi yoktan var eden, Allah. hair: Allahn, lleri diriltip mahere karmas, kyamet. hair ve neir: ldkten sonra ahirette tekrar diriltilerek Allahn huzurunda toplanma ve tekrar dalp yaylma. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak manal, faydal ve tam yerli yerinde olmas, lh gaye. hikmet-i amme: her eyi kuatan hikmet. idam- ebed: ebed yok olma. iman- billh: Allaha inanma. ispat: doruyu ortaya koyma. izzet-i kudret: kuvvet ve kudret. kemalt: olgunluklar, mkemmellikler, stnlkler. kemalt- lhiye: lh gzellik ve mkemmellikler. kyamet: dnyann sonu. kymet: deer. kudret: g, kuvvet. kuds: mukaddes. kusur: eksiklik, noksan. lhiyne: elenircesine. madem: byle ise, hele. medar: dayanak noktas. merkeziyet: btn ilerin bir yerden idare edilir olmas. mezkr: ad geen. minnettar: minnet duyan. mkfat: dl. mukteza: gereken sebepler. mlk: mal. musahhar: boyun een, emre uyan.

mlkdr; ve kemalt- lhiyenin medar olan vahdetini ve ehadiyetini bedahetle gstermiler; ve vahdet ve ehadiyet ile, btn kinat, o Zat- Vahidin emirber neferleri ve musahhar memurlar hkmne geiyor; ve ahiretin gelmesiyle, kemalt sukuttan ve adalet-i mutlakas mstehziyne gadr-i mutlaktan ve hikmet-i ammesi sefahatkrne abesiyetten ve rahmet-i vsias lhiyne tazipten ve izzet-i kudreti zelilne aczden kurtulurlar, takadds ederler. Elbette ve elbette ve her hlde, iman- billhn yzer nktesinden bu sekiz mademlerdeki hakikatlerin muktezasyla, kyamet kopacak, hair ve neir olacak, dr- mcazat ve mkfat alacak. T ki, arzn mezkr ehemmiyeti ve merkeziyeti ve insann ehemmiyeti ve kymeti tahakkuk edebilsin; ve Arz ve insann Hlk ve Rabbi olan Mutasarrf- Hakmin mezkr adaleti, hikmeti, rahmeti, saltanat takarrr edebilsin; ve o bk Rabbin mezkr hakik dostlar ve mtaklar, idam- ebedden kurtulsun; ve o dostlarn en by ve en kymettar, btn kinat memnun ve minnettar eden kuds hizmetlerinin mkfatn grsn; ve Sultan- Sermednin kemalt naks ve kusurdan ve kudreti aczden ve hikmeti sefahatten ve adaleti zulmden tenezzh ve takadds ve teberri etsin. Elhsl, madem Allah var; elbette ahiret vardr. Hem nasl ki, mezkr erkn- imaniye, onlar ispat eden btn delilleriyle hare ahadet ve dellet ederler;
mtak: k, arzulu. mstehziyne: alay ederek. Mutasarrf- Hakm: her eyin idare ve tanzimi elinde olan, her eyi hikmetle tasarruf eden Allah. naks: eksiklik. nefer: rtbesiz asker, er. nkte: ince ve derin mana. Rab: sahip, her eyi yaratan, byten, terbiye eden Allah. rahmet: acma, merhamet etme, efkat gsterme. rahmet-i vsia: btn mahlkat iine alan genilikte ve bol rahmet. ahadet: ahitlik, tanklk. saltanat: egemenlik. sefahat: yasak ve zevk ve elenceye ar derecede dknlk. sefahatkrne: elenceye dkn bir ekilde. sukut: d, aa inme. Sultan- Sermed: hkmdarlnn sonu olmayan sultan; Allah. tahakkuk: gerekleme. takadds: kutsal olma, yce ve temiz olma, ok temiz olma. takarrr: karar bulma, salamca yerleme. tazip: eziyet etme. teberri: uzaklama, uzak olma. tenezzh: kusur ve noksanlardan temiz olma. vahdet: birlik. Zat- Vahit: bir olan Allah. zelilne: horca, alaka. zulm: hakszlk.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 360 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

yle de,

rkn-i iman dahi, hari istilzam edip, kuvvetli bir surette lem-i bekaya ahadet ve dellet ederler. yle ki: Melikenin vcudunu ve vazife-i ubudiyetlerini ispat eden btn deliller ve hadsiz mahedeler, mklemeler, dolaysyla, lem-i ervahn ve lem-i gaybn ve lem-i bekann ve lem-i ahiretin ve ileride cin ve ins ile enlendirilecek olan dr- saadetin, Cennet ve Cehennemin vcutlarna dellet ederler. nk, melekler bu lemleri izn-i lh ile grebilirler ve girerler. Ve Hazret-i Cebrail gibi, insanlar ile gren umum melike-i mukarrebn, mezkr lemlerin vcutlarn ve onlar, onlarda gezdiklerini mttefikan haber veriyorlar. Grmediimiz Amerika ktasnn vcudunu, ondan gelenlerin ihbaryla, bedih bildiimiz gibi, yz tevatr kuvvetinde bulunan melike ihbaratyla, lem-i bekann ve dr- ahiretin ve Cennet ve Cehennemin vcutlarna o katiyette iman etmek gerektir. Ve yle de iman ederiz. Hem Yirmi Altnc Sz olan Risale-i Kaderde, iman- bilkader rknn ispat eden btn deliller, dolaysyla, hare ve ner-i suhufa ve mizan- ekberdeki muvazene-i amale dellet ederler. nk, her eyin mukadderatn gzmz nnde nizam ve mizan levhalarnda kaydetmek ve her zhayatn sergzet-i hayatiyelerini kuvve-i hafzalarnda ve ekirdeklerinde ve sair elvah- misaliyede yazmak ve her zruhun, hususan insanlarn, defter-i amallerini elvah- mahfuzada tespit etmek ve geirmek, elbette yle muhit bir kader ve hakmne bir takdir ve
1. Meleklere ve kadere, hayr ve errin Allahtan geldiine iman etmek. lem: dnya, cihan. lem-i ahiret: ahiret lemi. lem-i beka: sonsuzluk lemi, ahiret. lem-i ervah: ruhlar lemi. lem-i gayp: grnmeyen, fakat varl kesin olan ve mahiyeti Allah tarafndan bilinen baka dnyalar. bedih: aikr. cin: gzle grlmeyen ltif varlklardan ibaret olan varlklar. dr- ahiret: ahiret yurdu. dr- saadet: mutluluk yeri, Cennet. defter-i amal: amel defteri. dellet: delil olma, gsterme. delil: doru yolu gsteren. elvah- mahfuza: korunmu levhalar. elvah- misaliye: rnek tablolar. hadsiz: snrsz. hair: Allahn, lleri diriltip mahere karmas, kyamet, dirilme. hayr: iyilik ve gzellik. Hazret-i Cebrail: vahiy getirmekle grevli olan melek. hususan: zellikle. ihbar: haber verme. ihbarat: haberler.

'nJ $G npe /unTh /`nN QrdpHh /p`np=nnh olan iki n n pr pn n n np

iman- bilkader: kadere inanma ins: insan. ispat: doruyu ortaya koyma, kant. istilzam: gerekli grme, lzumlu grme. izn-i lh: Allahn izni. kader: Cenab- hakkn takdir ve tayin etmesi. katiyet: kesinlik. kuvve-i hafza: hafza gc. levha: yaz veya resim, tablo. melike: melekler. melike-i mukarrebn: byk meleklerden Allaha yakn olanlar. mezkr: ad geen. mizan: l. mizan- ekber: maher gn amellerin llecei byk l. mukadderat: aln yazs. mkleme: konuma. mahede: bir eyi gzle grme. mttefikan: el birliiyle, hep beraber. muvazene-i amal: amellerin tartlp hesaplanmas. ner-i suhuf: amel defterlerinin meydana kmas. nizam: dzen. risale-i Kader: Kader Risalesi. rkn-i iman: iman esaslar, iman artlar. rkn: art. ahadet: ahitlik, tanklk. sair: dier. er: ktlk ve fenalk. sergzet-i hayatiye: hayat hikyesi. tespit: belirleme. tevatr: doru haber. vazife-i ubudiyet: kulluk vazifesi. vcut: var olma, var olu, varlk. zhayat: hayat sahibi. zruh: ruh sahibi.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 361 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

mdakkikane bir kayt ve hafzne bir kitabet, ancak mahkeme-i kbrada, umum bir muhakeme neticesinde, daim bir mkfat ve mcazat iin olabilir. Yoksa, o ihatal ve inceden ince olan kayt ve muhafaza, btn btn manasz, faydasz kalr; hikmete ve hakikate mnafi olur. Hem, hair gelmezse, kader kalemiyle yazlan bu kitab- kinatn btn muhakkak manalar bozulur ki, hibir cihet-i imkn olamaz. Ve o ihtimal, bu kinatn vcudunu inkr gibi bir muhal, belki bir hezeyan olur. Elhsl: mann be rkn, btn delilleriyle, hair ve nerin vukuuna ve vcuduna ve dr- ahiretin vcuduna ve almasna dellet edip, isterler ve ahadet edip, talep ederler. te bu hakikat-i hariyenin, azametine tam muvafk byle azametli ve sarslmaz direkleri ve brhanlar bulunduu iindir ki, Kurn- Mucizlbeyann hemen hemen ten birisi hair ve ahireti tekil ediyor; ve onu, btn hakaikna temel ta ve sslesas yapyor; ve her eyi onun stne bina ediyor.
[Mukaddime nihayet buldu]

@@@
ahiret: br dnya. azamet: byklk, ycelik. brhan: delil. cihet-i imkn: mmkn olma yn. dr- ahiret: ahiret yurdu. dellet: delil olma. delil: ahit, belge, tank, kant. elhsl: sonu olarak. hafzne: koruyarak. hakaik: gerekler. hakikat: gerek. hakikat-i hariye: yeniden dirilme gerei. hakmne: hikmetle. hair ve neir: toplamak ve diriltmek, yaymak. hair: ahirette tekrar dirilme, toplanma. hezeyan: samalama. hikmet: lh gaye. ihata: kuatma. ihtimal: olabilirlik. inkr: inanmama. kader: lh hkm, takdir. kinat: varlklar. kitabet: yaz yazma. kitab- kinat: kinat kitab. Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan ciz brakan Kurn- Kerm. mahkeme-i kbra: byk mahkeme. mcazat: ceza. muhafaza: koruma. muhakeme: deerlendirme. muhakkak: gerek. muhal: imknsz. muhit: kuatan. mukaddime: balang, giri. mkfat: dl. mnafi: aykr. muvafk: uygun. nihayet: son. rkn: temel esaslar, art. ahadet: ahitlik, tanklk. takdir: deer bime. talep: isteme, arzu. umum: genel. sslesas: salam temel. vcut: var olma. vuku: meydana gelme.

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 362 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

BATAK AYETN MU'CZNE ARET ETTKLER DOKUZ TABAKA BERAHN- HARYEYE DAR DOKUZ MAKAMDAN

Birinci Makam
W

pa orndr G odn h @ noproJ n/Mh noroJ n/M $G nnrona n n nrdG rjo @ nhoJ Mh vnYh pVQrGh pGndG o p pr o n / n p n rn n 's s npJne nH nVQrG pojh udr G e nrG ojh pnrG pe r rn rn r n n n p n u o pr n u n
1

oLnroJ ndp nch n ' n

olan fkradaki ferman- hare dair buradaki gsterdii brhan- bahiri ve hccet-i katas beyan ve izah edilecek. naallah'r-Rahman...(HAYE)

HAYE: O makam daha yazlmam ve hayat meselesi hare mnasebeti iin buraya girmi. Fakat hayatn ahirinde kader rknne iareti pek ince ve derindir.
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Akama erdiinizde ve sabaha kavutuunuzda Allah tesbih edin. Gklerde ve yerde olanlarn hamd ve senas Ona mahsustur. Gndzn sonuna doru ve le vaktine eriince de Allah tesbih edip namaz kln. lden diriyi, diriden ly O karr. lmnden sonra yeryzn O diriltir. Siz de kabirlerinizden byle karlacaksnz. (Rum Suresi: 17-19.) ahir: sonra. beyan etmek: anlatma, aklama, syleme, bildirme. brhan- bahir: byk ve geni delil. ferman- hair: llerin kyamette diriltilmesi emri. fkra: Bend, madde, paragraf. hamd: Methetme, vme, yceltme. haiye: dipnot. hair: Toplanma, bir araya gelme. hccet-i kata: kesin delil. izah etmek: aklama. kader: taktir, ksmet, ilahi hkm. mahsus:bir eye veya kiiye has olan. makam: Kyam edilen, durulan, durlacak yer.

mnasebet: iki ey arasnda ki uygunluk. rkn: bir eyin en salam, en kuvvetli yeri, temeli, direi. sena: verek bahsetme, vme, medih.

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

ASA-YI MSA | 363 DOKUZUNCU HCCET- MANYE

DOKUZUNCU HCCET- MANYE 364 | ASA-YI MSA

DOKUZUNCU UAIN MUKADDMES

* Yirminci

Mektup, Barlada 1928de Trke olarak telif edilmitir.

Yirminci Mektup

Onuncu Hccet-i maniye

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 365 ONUNCU HCCET- MANYE

ONUNCU HCCET- MANYE 366 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

npH onoj Gp mAT re rGp h @ ofnroS /prSpH /p r pq s r n p n n

W
o/ojh/oj rnrG ndh oorG dn ond nj/T n Mh *G pG n'dpG Bn n r o o n r o n on r n s
3

/rG prndpGh lj/b mArnT c 'nY gh ornG H oojn n Mogh o n n n pq o n o n r p p np wn n n

S ABAH VE AKAM namazndan sonra tekrar pek
ok fazileti bulunan 4 ve bir rivayet-i sahihada sm-i Azam mertebesini tayan 5 u cmle-i tevhidiyenin on bir kelimesi var. Her kelimesinde, hem birer mjde ve bearet, hem birer mertebe-i tevhid-i rububiyet, hem bir sm-i Azam noktasnda bir kibriya-i vahdet ve bir kemal-i vahdaniyet vardr. Bu byk ve ulv hakikatlerin izahn sair Szlere havale edip, bir vaade binaen, imdilik mcmel bir hulsa suretinde iki Makam, bir Mukaddime ile ona bir fihriste yapacaz.

Mukaddime
Katiyen bil ki, hilkatin en yksek gayesi ve ftratn en yce neticesi iman- billhtr. Ve insaniyetin en l mertebesi ve beeriyetin en byk makam, iman- billh iindeki marifetullahtr. Cin ve insin en parlak saadeti ve
1. Allahn adyla. Onu her trl kusur ve noksandan tenzih ederiz. 2. Hibir ey yoktur ki Onu vp Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.) 3. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Allahtan baka ibadete lyk hibir ilh yoktur. O birdir. Allah bir olur, orta yoktur. Mlk Onundur. Ezelden ebede her trl hamd ve vg, kr ve minnet Ona mahsustur ve Ona lyktr. Hayat veren ve devam ettiren yine Odur. lm de yaratan ve bk leme alan da Odur. O ezel ve ebed hayat sahibidir. Her hayr Onun elindedir; yaplan her hayr da kaydeder ve karln verir. Onun her eye gc yeter ve hibir ey Ona ar gelmez. Dn yalnz Onadr. (Buhar, Ezan: 155, Tehecct: 21, Cihad: 133; Mslim, Zikir: 28, 30, 74, 75, 76, Vitir: 24, Cihad: 158; Tirmiz, Mevakit: 108, Hac: 104; bni Mce, Menasik: 34, Edep: 58, Dua: 10, 14, 16; Ebu Davud, Menasik: 56; Darim, Salt: 88, 90; Msned, 1:47, 2:5, 3:320.) 4. Msned, 4:50, 5:415; Mecmaz-Zevaid, 10:107. 5. bni Mce, Dua: 9.

l mertebe: yce mertebe, yksek derece. bk lem: ebed, sonsuz, srekli ve kalc olan lem. bearet: mjde, sevindirici haber. beeriyet: insanlk. cmle-i tevhidiye: Allahn birliiyle ilgili cmle. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk, damilik. ebed: varlnn sonu olmayan. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. ezel: varlnn balangc olmayan. fihriste: liste. ftrat: yaratl. gaye: maksat, hedef; netice. hamd: methetme, vme. havale etme: brakma, bir ii veya bir eyi baka birine brakma. hilkat: yaratl. hulsa: zet olarak. iman- billh: Allaha iman. ins: insan sm-i Azam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan. kemal-i vahdaniyet: Allahn birliinin mkemmellii. kibriya-i vahdet: Cenab- Allahn birliinin byklk ve azameti. marifetullah: Allah bilme, isim ve sfatlaryla tanma. mertebe-i tevhid-i rububiyet: btn varlklar terbiye ve idare edici olan Allahn birliine inanmann mertebesi, derecesi. minnet: iyilie kar duyulan kr hissi. mukaddime: balang, giri. mcmel: ksa ve zet hlinde. mlk: sahip olunan zerinde tasarruf hakk bulunan ey; varlk. Rahm: ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. rivayet-i sahiha: Peygamberimizden doru olarak, sahih olarak nakledilmi hadisler. saadet: mutluluk. suret: biim. tenzih: Allah anna lyk olmayan eylerden, her trl eksik ve noksandan uzak ve yce tutma, mnezzeh sayma. tesbih: Allah btn kusur ve noksanlardan uzak tutma, Cenab- Hakk anna lyk ifadelerle anma. ulv: yksek, yce. vaat: sz verme.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 367 ONUNCU HCCET- MANYE

en tatl nimeti ve o marifetullah iindeki muhabbetullahtr. Ve ruh-i beer iin en halis srur ve kalb-i insan iin en saf sevin, o muhabbetullah iindeki lezzet-i ruhaniyedir. Evet, btn hakik saadet ve halis srur ve irin nimet ve saf lezzet, elbette marifetullah ve muhabbetullahtadr; onlar, onsuz olamaz. Cenab- Hakk tanyan ve seven, nihayetsiz saadete, nimete, envara, esrara, ya bilkuvve veya bilfiil mazhardr. Onu hakik tanmayan, sevmeyen, nihayetsiz ekavete, lma ve evhama manen ve maddeten mptel olur. Evet, u perian dnyada, avare nev-i beer iinde, semeresiz bir hayatta, sahipsiz, hamsiz bir surette, ciz, miskin bir insan, btn dnyann sultan da olsa ka para eder? te bu avare nev-i beer iinde, bu perian, fn dnyada, insan sahibini tanmazsa, malikini bulmazsa, ne kadar bare sergerdan olduunu herkes anlar. Eer sahibini bulsa, malikini tansa, o vakit rahmetine iltica eder, kudretine istinat eder; o vahetgh dnya bir tenezzhgha dner ve bir ticaretgh olur.
ciz: gc yetmez, gsz. lm: elemler, aclar, skntlar. avare: serseri; dank, perian. bare: aresiz, zavall. bilfiil: fiilen, gerekleerek, niyet ve dnce olarak deil ile, fiille. bilkuvve: daha fiiliyata gememi, kabiliyet ve potansiyel hlinde, dnce hlinde, niyet olarak. envar: nurlar. esrar: srlar. evham: vehimler, kuruntular, fn: geici, lml. hakik: doru, gerek. halis: saf, katksz. ham: koruyan, himaye eden. iltica etme: snma. istinat etme: dayanma, gvenme. kalb-i insan: insan kalbi. kelm- tevhit: Allahn birliinden bahseden sz. kudret: g, kuvvet, iktidar. lezzet-i maneviye: manev lezzet. lezzet-i ruhaniye: ruhan lezzet, cisman olmayan lezzet ve zevk.

Birinci Makam
u kelm- tevhidnin on bir kelimesinin her birinde birer mjde var. Ve o mjdede birer ifa ve o ifada birer lezzet-i maneviye bulunur.
makam: durak. malik: sahip. manen: manev olarak. marifetullah: Allah bilme, isim ve sfatlaryla tanma. mazhar: nail olma, erime, kavuma. miskin: zavall. muhabbetullah: Allah sevgisi. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mptel: tutulmu, tutkun, baml. nev-i beer: insanolu, insanlar. nihayetsiz: sonsuz. nimet: Allahn balad madd ve manev ltuf ve ikramlar. perian: dank. rahmet: acma, merhamet etme. ruh-i beer: insan ruhu. saadet: mutluluk. saf: saf, temiz, duru. semere: netice; fayda, menfaat. sergerdan: ba dnm, akn. sultan: padiah, hkmdar. suret: ekil, biim. srur: sevin. ekavet: sknt, mutsuzluk. ifa: bir hastaln son bulmas, iyileme. tenezzhgh: gezinti yeri. ticaretgh: ticaret yaplan yer, alveri yeri. vahetgh: yalnzlk yeri, korku veren ssz yer.

ONUNCU HCCET- MANYE 368 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

BRNC KELME

*G pG n'dpG nB ta yle bir mjde var ki: s

Hadsiz hacata mptel, nihayetsiz adnn hcumuna hedef olan ruh-i insan u kelimede yle bir nokta-i istimdat bulur ki, btn hacatn temin edecek bir hazine-i rahmet kapsn ona aar. Ve yle bir nokta-i istinat bulur ki, btn adsnn errinden emin edecek bir kudret-i mutlakann sahibi olan kendi Mabudunu ve Hlkn bildirir ve tanttrr, sahibini gsterir, maliki kim olduunu irae eder. Ve o irae ile, kalbi vahet-i mutlakadan ve ruhu hzn-i elmden kurtarp, ebed bir ferah, daim bir sruru temin eder.

KNC KELME

onMh r n
yle ki:

: u kelimede ifal, saadetli bir mjde vardr.

Kinatn ekser envayla alkadar ve o alkadarlk yznden perian ve kemeke iinde boulmak derecesine gelen ruh-i beer ve kalb-i insan, ten, o perianiyetten kurtarr. Yani,

onrMh kelimesinde n

bir melce, bir halskr bulur ki, onu btn o kemeke-

onrMh manen der: n

Allah birdir. Baka eylere mracaat edip yorulma, onlara tezelll edip minnet ekme, onlara temelluk edip boyun eme, onlarn arkasna dp zahmet ekme,
ad: dmanlar. alkadar: alkal, ilgili. daim: srekli, devaml. ebed: sonu olmayan, srekli, sonsuz. ekser: pek ok. enva: neviler, trler. ferah: rahatlk, i akl, nee. hacat: ihtiyalar. hadsiz: snrsz, sonsuz. halskr: kurtarc. Hlk: yaratc, her eyi yoktan yaratan; Allah. hazine-i rahmet: rahmet hazinesi. hzn-i elm: elem verici hzn, ac verici znt. irae etmek: gstermek. kinat: yaratlm olan eylerin tamam. kalb-i insan: insan kalbi. kemeke: karklk, kargaa. kudret-i mutlaka: sonsuz ve snrsz kudret. Mabud: her eyin kendisine ibadet ettii ve ibadete lyk tek varlk olan Allah. malik: sahip. manen: manev olarak. melce: snak. minnet: bir iyilie kar kendisini manev borlu bilme. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mptel: tutulmu, tutkun, baml. mracaat: bavurma, danma. nihayetsiz: sonsuz. nokta-i istimdat: yardm dileme noktas. nokta-i istinat: dayanak noktas. perianiyet: perianlk. ruh-i beer: insan ruhu. ruh-i insan: insan ruhu. saadet: mutluluk. srur: sevin. er: ktlk, fenalk. ifa: ifa bulma, iyileme. temelluk: yalakalk, dalkavukluk, yaltaklanma. temin etme: salama, elde etme. tezelll etme: alalma, hor ve hakir duruma dme. vahet-i mutlaka: snrsz ve tam bir yalnzlk. zahmet: sknt, meakkat.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 369 ONUNCU HCCET- MANYE

onlardan korkup titreme. nk Sultan- Kinat birdir, her eyin anahtar Onun yannda, her eyin dizgini Onun elindedir, her ey Onun emriyle halledilir. Onu bulsan, her matlbunu buldun; hadsiz minnetlerden, korkulardan kurtuldun.

NC KELME

dn nj/nT : Yani, nasl ki ulhiyetinde ve saltanatnda o n

eriki yoktur; Allah bir olur, mteaddit olamaz. yle de, rububiyetinde ve icraatnda ve icadatnda dahi eriki yoktur. Bazen olur ki, sultan bir olur, saltanatnda eriki olmaz; fakat icraatnda, onun memurlar onun eriki saylrlar ve onun huzuruna herkesin girmesine mni olurlar, Bize de mracaat et derler. Fakat, Ezel-Ebed Sultan olan Cenab- Hak, saltanatnda eriki olmad gibi, icraat- rububiyetinde dahi muinlere, eriklere muhta deildir. Emir ve iradesi, havl ve kuvveti olmazsa, hibir ey hibir eye mdahale edemez. Dorudan doruya herkes Ona mracaat edebilir. eriki ve muini olmadndan, o mracaat adama Yasaktr, Onun huzuruna giremezsin denilmez. te, u kelime ruh-i beer iin yle bir mjde verir ki: man elde eden ruh-i beer, mnisiz, mdahalesiz, hailsiz, mmanaatsz, her hlinde, her arzusunda, her anda, her yerde o ezel ve ebed ve hazain-i rahmet maliki ve defain-i saadet sahibi olan Ceml-i Zlcell,
arzu: istek. Ceml-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet ve gzellik sahibi Allah. defain-i saadet: mutluluk defineleri. dizgin: ynetimi elinde bulundurma. ebed: sonu olmayan gelecek zaman, sonsuzluk. Ezel-Ebed Sultan: balangc, sonu olmayan hkm sahibi Allah. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. hadsiz: snrsz, sonsuz. hail: perde, engel. havl: g, kuvvet. hazain-i rahmet: Allahn efkat ve merhamet hazineleri. huzur: n, kar. icadat: icatlar, yaratmalar. icraat: iler, faaliyetler. icraat- rububiyet: btn varlklar idare ve terbiye edici olan Cenab- Allahn Rabban icraat, faaliyeti. iman: Allaha inanma. irade: dileme, tercih ve istek gc. malik: sahip. mni: engel. matlp: istenilen, aranlan ey. minnet: bir iyilie kar kendisini manev borlu bilme. muin: yardmc, muavin. mdahale: karma, el atma. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mmanaat: mni olma, engel olma, nleme. mracaat: bavurma, danma. mteaddit: birden fazla, birok. rububiyet: Cenab- Hakkn her zaman, her yerde ve her mahlka muhta olduu eyleri vermesi, onu terbiye etmesi ve idaresi altnda bulundurmas vasf. ruh-i beer: insan ruhu. saltanat: hkimiyet, hkmranlk. sultan: hkmdar, padiah. Sultan- Kinat: kinatn Sultan ve Sahibi olan Allah. erik: ortak (yardmclar). ulhiyet: ilhlk.

ONUNCU HCCET- MANYE 370 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

Kadr-i Zlkemalin huzuruna girip hacatn arz edebilir. Ve rahmetini bulup kudretine istinat ederek kemal-i ferah ve sruru kazanabilir.

DRDNC KELME

ororG dn o

: Yani, mlk umumen Onundur. Sen, hem

Onun mlksn, hem memlksn, hem mlknde alyorsun. u kelime yle ifal bir mjde veriyor ve diyor: Ey insan! Sen kendini kendine malik sayma. nk sen kendini idare edemezsin. O yk ardr; kendi bana muhafaza edemezsin, bellardan saknp levazmatn yerine getiremezsin. yle ise, beyhude ztraba dp azap ekme. Mlk bakasnndr. O Malik, hem Kadrdir, hem Rahmdir. Kudretine istinat et; rahmetini ittiham etme. Kederi brak, keyfini ek; zahmeti at, safay bul. Hem der ki: Manen sevdiin ve alkadar olduun ve perianiyetinden mteessir olduun ve slah edemediin u kinat bir Kadr-i Rahmin mlkdr. Mlk sahibine teslim et, Ona brak; cefasn deil, safasn ek. O hem Hakmdir, hem Rahmdir; mlknde istedii gibi tasarruf eder, evirir. Dehet aldn zaman, brahim Hakk gibi Mevl grelim neyler / Neylerse gzel eyler de, pencerelerden seyret, ilerine girme.
alkadar: alkal, ilgili. arz etme: sunma; syleme. azap: eziyet, ikence; byk sknt, iddetli ac. bel: musibet, sknt. beyhude: bouna, bo yere. cefa: eziyet, sknt. hacat: ihtiyalar. Hakm: her eyi bir maksatla, uygun ve hikmetle yaratan, hikmet sahibi Allah. huzur: hrmet edilmesi gereken byk kimselerin yan, kat. idare etme: ynetme; bir ii yrtme, ekip evirme. slah etme: iyi bir hale koyma, iyiletirme, dzeltme. istinat etme: dayanma, gvenme. ittiham etme: sulama. ztrap: znt veren bir durumun meydana getirdii kuvvetli ac, ar sknt. Kadr: sonsuz kudret sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. Kadr-i Rahm: ok merhametli olan ve her eye gc yeten, Allah. Kadr-i Zlkemal: sonsuz kemal sahibi olan ve her eye gc yeten Allah. kinat: btn lemler, varlklar. keder: gam, ac, znt. kemal-i ferah ve srur: mkemmel bir ferahlk ve sevin. kudret: g, kuvvet, iktidar. levazmat: lzm olan eyler, ihtiya maddeleri.

Malik: her eyin gerek sahibi olan Allah; sahip. manen: manev olarak. memlk: kul, kle. Mevl: sahip, koruyucu; Allah. muhafaza: koruma, saklama. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mlk: sahip olunan, zerinde tasarruf hakk bulunulan ey; varlk; saltanat. mteessir: tesir altnda kalm, etkilenmi, zlm. perianiyet: perianlk, danklk. Rahm: ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. rahmet: acma, merhamet etme, esirgeme, balama. safa: rahat ve huzur. ifa: hastal iyiletirici, iyileme. tasarruf etme: mlkn istedii gibi kullanma. teslim etme: brakma, terk etme. umumen: btn, hep, tamamen. zahmet: sknt, eziyet, meakkat.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 371 ONUNCU HCCET- MANYE

BENC KELME

rnrG dn : Yani, hamd ve sena, medih ve minnet Ona o o

mahsustur, Ona lyktr. Demek nimetler Onundur ve Onun hazinesinden kar. Hazine ise daimdir. te u kelime yle mjde verip diyor ki: Ey insan! Nimetin zevalinden elem ekme. nk rahmet hazinesi tkenmez. Ve lezzetin zevalini dnp, o elemden feryat etme. nk o nimet meyvesi bir rahmet-i bnihayenin semeresidir. Aac bk ise, meyve gitse de yerine gelen var. Nimetin lezzeti iinde, o lezzetten yz derece daha ziyade lezzetli bir iltifat- rahmeti hamd ile dnp, lezzeti, birden yz derece yapabilirsin. Nasl ki bir padiah- zann sana hediye ettii bir elma lezzeti iinde yz, belki bin elmann lezzetinin fevkinde bir iltifat- ahane lezzetini sana ihsas ve ihsan eder; yle de,

rnrG odn kelimesiyle, yani hamd ve kr ile, yani nimeto

ten inam hissetmekle, yani Mnimi tanmakla ve inam dnmekle, yani Onun rahmetinin iltifatn ve efkatinin tevecchn ve inamnn devamn dnmekle, nimetten bin derece daha leziz, manev bir lezzet kapsn sana aar.
l: yce, yksek. bk: sonsuz, srekli ve kalc olan. daim: srekli, devaml. elem: ac, dert, znt, kayg. feryat etme: yksek sesle barma. fevkinde: stnde, zerinde. gaye: maksat, hedef. hamd: methetme, kr, vme; kullarn Allaha kar olan memnuniyetlerini onu verek ve krederek bildirmesi. hazine: kymetli eylerin sakland yer. idame etme: devam ettirme, srdrme. ihsan etme: balama, ikram etme. ihsas etme: hissettirme, sezdirme. ihzar etme: hazrlama, hazr etme. iltifat: ilgi gsterme; ltuf, ikram, ba. iltifat- rahmet: Allahn sonsuz rahmetinin ltuf ve ihsan.

ALTINCI KELME

/roj : Yani, hayat veren Odur. Ve hayat rzk ile idame eden de Odur. Ve levazmat- hayat da ihzar eden yine Odur. Ve hayatn l gayeleri Ona aittir ve mhim
iltifat- ahane: yksek iltifat, ltuf; padiaha yakr ekilde yaplan ltuf, zel muamele. inam: nimet verme, nimetlendirme. lyk: uygun, yakr, mnasip. levazmat- hayat: hayat iin gerekli olan ihtiya maddeleri. lezzet: tat alma. mahsus: ait, zel. manev: ruh; fikri, hissi. medih: vmeye ve methetmeye sebep olan ey. minnet: bir iyilie kar kendisini manev borlu bilme. mhim: nemli. mjde: sevindirici haber, iyi haber. Mnim: nimet veren, ikram eden Allah. nimet: Allahn balad madd ve manev ltuf ve ikramlar; iyilik, ihsan, ikramlar. padiah- zan: an ve eref sahibi padiah. rahmet: acma, merhamet etme, esirgeme, balama. rahmet-i bnihaye: sonsuz rahmet. rzk: yiyecek, iecek ey, azk. semere: netice, sonu. sena: vme, v. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme. kr: grlen bir iyilie karlk honutluk, memnunluk. tevecch: ynelme, yneli. zeval: sona erme, yok olma. ziyade: ok, fazla.

ONUNCU HCCET- MANYE 372 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

neticeleri Ona bakar; yzde doksan dokuz meyvesi Onundur. te u kelime, yle fn ve ciz beere nida eder, mjde verir ve der: Ey insan! Hayatn ar teklifini omzuna alp zahmet ekme. Hayatn fensn dnp hzne dme. Yalnz dnyev, ehemmiyetsiz meyvelerini grp, dnyaya geliinden pimanlk gsterme. Belki, o sefine-i vcudundaki hayat makinesi, Hayy- Kayyuma aittir. Masarif ve levazmatn O tedarik eder. Ve o hayatn pek kesretli gayeleri ve neticeleri var ve Ona aittir. Sen o gemide bir dmenci neferisin; vazifeni gzel gr, cretini al, keyfine bak. O hayat sefinesi ne kadar kymettar olduunu ve ne kadar gzel faydalar verdiini ve o sefine sahibi Zatn ne kadar Kerm ve Rahm olduunu dn, mesrur ol ve kret. Ve anla ki, vazifeni istikametle yaptn vakit, o sefinenin verdii btn netai, bir cihetle senin defter-i amaline geer, sana bir hayat- bkiyeyi temin eder, seni ebed ihya eder.

YEDNC KELME

/o`jnh : Yani, mevti veren Odur. Yani, hayat vazifeo

sinden terhis eder, fn dnyadan yerini tebdil eder, klfet-i hizmetten azat eder. Yani, hayat- fniyeden, seni hayat- bkiyeye alr. te u kelime, ylece fn cin ve inse barr, der ki: Sizlere mjde! Mevt idam deil, hilik deil, fen deil, inkraz deil, snmek deil, firak- ebed deil, adem
ciz: gc yetmez, gsz. adem: yokluk. azat etme: serbest brakma. beer: insan, demolu. cihet: yn. defter-i amal: insanlarn iledii ve yapt eylerin kaydedildii defter. dnyev: dnya ile ilgili. ebed: hi son bulmayacak ekilde sren. ehemmiyetsiz: nemsiz. fn: lml, geici. fen: son bulma, lmllk; yok olma. firak- ebed: sonsuz ayrlk. gaye: maksat, hedef. hayat- bkiye: sonsuz hayat, ahiret hayat. hayat- fniye: geici, lml. Hayy- Kayyum: her canlya hayat veren ve onlar ayakta tutan, Allah. hzn: znt. idam: yok etmek. ihya: hayat verme, canlandrma, diriltme. inkraz: son bulma. ins: insan. istikamet: doruluk, drstlk. Kerm: yarattklarna karlk beklemeden bata bulunan, kullarna nimetler ihsan eden, gnahlar rten, gnah ileyeni affeden, Allah. kesretli: ok. kymettar: kymetli, deerli. klfet-i hizmet: hizmetin zahmeti, zorluu. levazmat: ihtiya maddeleri. masarif: masraflar. mesrur: srurlu, sevinli, memnun. mevt: lm, vefat. mjde: sevindirici haber, iyi haber. nefer: asker. netai: neticeler, sonular. netice: sonu. nida etme: arma, seslenme. Rahm: ok merhametli olan, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. sefine: gemi, vapur. sefine-i vcut: insan bedeni. kretmek: grlen bir iyilie karlk honutluk, memnunluk ve minnettarlk ifade etmek. tebdil etme: deitirme. tedarik etme: salama, karlama, temin etme. teklif: ykler, sorumluluklar. temin etme: salama, elde etme. terhis etme: serbest brakma. vazife: grev, i. Zat: sonsuz byklk ve ycelik sahibi Allah.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 373 ONUNCU HCCET- MANYE

deil, tesadf deil, failsiz bir inidam deil; belki, bir Fail-i Hakm-i Rahm tarafndan bir terhistir, tebdil-i mekndr, saadet-i ebediye tarafna, vatan- asllerine bir sevkiyattr, yzde doksan dokuz ahbabn mecma olan lem-i berzaha bir visal kapsdr.

SEKZNC KELME

onj nM gh : Yani, btn kinatn mevcudatnda o n w non

grnen ve vesile-i muhabbet olan kemal ve hsn ve ihsann hadsiz bir derece fevkinde bir cemal ve kemal ve ihsann sahibi ve btn mahbuplara bedel bir tek cilve-i cemali kfi gelen bir Mabud-i Lemyezel, bir Mahbub-i Lyezalin ezel ve ebed bir hayat- daimsi var ki, aibe-i zeval ve fendan mnezzeh ve avarz- naks ve kusurdan mberradr. te u kelime, cin ve inse ve btn zuura ve ehl-i muhabbet ve aka iln eder ki: Sizlere mjde! Mahbuplarnzdan nihayetsiz firaklarn yaralarn tedavi edip merhem sren bir Mahbub-i Bkniz var. Madem O var ve bkdir; bakalar ne olursa olsun, merak ekmeyiniz. Belki o mahbuplarda sebeb-i muhabbetiniz olan hsn ve ihsan, fazl ve kemal, o Mahbub-i Bknin cilve-i cemal-i bksinden, ok perdelerden geip, gayet zayf bir glgenin glgesidir. Onlarn zevalleri sizleri incitmesin. nk onlar bir nevi yinelerdir. yinelerin deimesi, aaa-i cemalin cilvesini tazeletirir, gzelletirir. Madem O var; her ey var.
kusur: eksiklik, noksan. Mabud-i Lemyezel: hibir zaman yok olmayan, bk ve ibadete lyk olan Allah. Mahbub-i Bk: lmsz ve sonsuz sevgili olan Allah. Mahbub-i Lyezal: hi bir zaman yok olmayan, lmsz, sonsuz sevgili; Allah. mahbup: sevilmi, sevilen. mecma: toplanlacak yer. merhem: il. mevcudat: varlklar, yaratlm eylerin tamam. mberra: kusurdan uzak ve arnm. mjde: iyi haber. mnezzeh: arnm, kusurdan uzak. nevi: eit. nihayetsiz: sonsuz. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk. sebeb-i muhabbet: sevgi ve dostluun sebebi veya vastas. sevkiyat: yollamak, gndermek. aibe-i zeval ve fen: yok olup gitme phesi. aaa-i cemal: gsterili gzellik. tebdil-i mekn: yer deitirme. terhis: serbest brakma. tesadf: rastlant. vatan- asl: asl vatan. vesile-i muhabbet: sevgi sebebi. visal: ulama, kavuma. zeval: sona erme, yok olma. zuur: uur sahibi.

ahbap: dostlar, sevilenler. lem-i berzah: ruhlarn kyamete kadar kalacaklar lem; kabir lemi. ak: iddetli sevgi, candan sevme. avarz- naks: eksiklikten doan, arzalar, bozukluklar. yine: ayna. bk: yok olmayan, srekli ve kalc olan. bedel: karlk, kar. cemal: gzellik. cilve: tecelli, gzel ve ho bir biimde grnme. cilve-i cemal: gzellik grnts, yansmas. cilve-i cemal-i bk: sonsuz lh gzellik grnts, yansmas. ebed: hi son bulmayacak ekilde sren. ehl-i muhabbet: Allah sevgisi ile dolu olanlar. ezel: varlnn balangc olmayan. fail: bir ii yapan, eden. Fail-i Hakm-i Rahm: her eyi rahmet ve hikmetle yapan; Allah. fazl: cmertlik, iyilik, ihsan. fevkinde: stnde, zerinde. firak: ayrlk. gayet: son derece, ok. hadsiz: snrsz, sonsuz. hayat- daim: devaml ve sonu olmayan hayat. hsn: gzellik. ihsan: iyilik etme, gzel davranma, ltuf, ba, yardm. iln etme: bildirme, duyurma. inidam: yok olma. ins: insan. kfi: yeterli, yeter. kinat: btn lemler, varlklar. kemal: kusursuzluk, mkemmellik.

ONUNCU HCCET- MANYE 374 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

DOKUZUNCU KELME

rnrG pnH : Yani, her hayr Onun elindedir; her yapto p p

nz hayrat Onun defterine geer; her ilediiniz amal-i saliha, yannda kaydedilir. te u kelime, cin ve inse nida edip mjde veriyor, diyor ki: Ey bareler! Mezaristana gtnz zaman Eyvah, malmz harap olup, sayimiz heba oldu. u gzel ve geni dnyadan gidip, dar bir topraa girdik demeyiniz, feryat edip meyus olmaynz. nk sizin her eyiniz muhafaza ediliyor. Her ameliniz yazlmtr, her hizmetiniz kaydedilmitir. Hizmetinizin mkfatn verecek ve her hayr elinde ve her hayr yapabilecek bir Zat- Zlcell, sizi celp edip yer altnda muvakkaten durdurur, sonra huzuruna aldrr. Ne mutlu sizlere ki, hizmetinizi ve vazifenizi bitirdiniz. Zahmetiniz bitti; rahata ve rahmete gidiyorsunuz. Hizmet, meakkat bitti; cret almaya gidiyorsunuz. Evet, geen baharn defter-i amalinin sayfalar ve hidematnn sandukalar olan tohumlar, ekirdekleri muhafaza eden ve ikinci bir baharda gayet aaal, belki yz derece aslndan daha bereketli bir tarzda muhafaza eden, nereden Kadr-i Zlcell, elbette sizin de netaic-i hayatnz yle muhafaza ediyor. Ve hizmetinize pek kesretli bir surette mkfat verecektir.
amal-i saliha: Allahn rzasna uygun hayrl iler. amel: fiil, i, emek. bereket: bolluk, grlk. bare: aresiz, zavall. celp etmek: ekmek defter-i amal: insanlarn iledii ve yapt eylerin kaydedildii defter. feryat etme: yksek sesle barma. gayet: son derece, ok. harap olma: yklma, alt st olma. hayr: iyilik. hayrat: iyilikler. heba olma: boa gitme. hidemat: hizmetler, vazifeler. huzur: yan, kat. ins: insan. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet ve kudret sahibi, Allah. kesretli: ok, bol. meakkat: zahmet, sknt, zorluk. meyus: mitsiz. mezaristan: mezarlk. muhafaza edilme: korunma, saklanma. muhafaza: koruma, saklama. muvakkaten: geici olarak. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mkfat: dl. neretme: datma, yayma. netaic-i hayat: hayatn sonular, neticeleri. nida: arma, seslenme. rahmet: acma, merhamet etme. sanduka: kk sandk.

say: alma, abalama. suret: ekil, biim. aaal: gsterili. vazife: grev, i. zahmet: sknt. Zat- Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet sahibi olan Zat; Allah.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 375 ONUNCU HCCET- MANYE

ONUNCU KELME

j/b mAT pqc 'nY gh : Yani, O Vahiddir, Ehaddir, her l n r n o non

eye kadirdir. Hibir ey Ona ar gelmez. Bir bahar halk etmek, bir iek kadar Ona kolaydr. Cenneti halk etmek, bir bahar kadar Ona rahattr. Her gnde, her senede, her asrda yeniden yeniye icat ettii hadsiz masnuat, nihayetsiz kudretine nihayetsiz lisanlarla ahadet ederler. te u kelime dahi yle mjde eder; der ki: Ey insan! Yaptn hizmet, ettiin ubudiyet bou bouna gitmez. Bir dr- mkfat, bir mahall-i saadet senin iin ihzar edilmitir. Senin u fn dnyana bedel, bk bir Cennet seni bekler. badet ettiin ve tandn Hlk- Zlcellin vaadine iman ve itimat et. Ona, vaadinde hulf etmek muhaldir. Kudretinde hibir cihetle noksaniyet yoktur. lerine acz mdahale edemez. Senin kk baheni halk ettii gibi, Cenneti dahi senin iin halk edebilir ve halk etmi ve sana vaat etmi. Ve vaat ettii iin, elbette seni onun iine alacak. Madem bilmahede gryoruz, her senede, yeryznde hayvanat ve nebatatn yz binden ziyade envalarn ve milletlerini kemal-i intizam ve mizan ile, kemal-i srat ve shuletle haredip nereder; elbette byle bir Kadr-i Zlcell, vaadini yerine getirmeye muktedirdir. Hem madem her senede, yle bir Kadr-i Mutlak, harin ve Cennetin numunelerini binler tarzda icat ediyor. Hem madem btn semav fermanlar ile saadet-i ebediyeyi vaat edip Cenneti mjde veriyor.
gc yeten sonsuz kudret sahibi, Allah. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet ve kudret sahibi, Allah. kemal-i intizam ve mizan: mkemmel bir dzen ve l. kemal-i srat ve shulet: mkemmel bir hz ve kolaylk. kudret: g, kuvvet. lisan: dil. mahall-i saadet: saadet ve mutluluk yeri; Cennet. masnuat: sanatla yaplm eyler. muhal: imknsz, olmas mmkn olmayan. muktedir: gc yeten, gl, kuvvetli. mdahale: karma, el atma. mjde: sevindirici haber, iyi haber. nebatat: bitkiler. neretme: datma, yayma. nihayetsiz: sonsuz. noksaniyet: noksanlk, eksiklik. numune: rnek, misal. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk. semav: Allah tarafndan olan, lh. ahadet: ahitlik, tanklk. tarz: biim, ekil. ubudiyet: kulluk. vaat etmek: sz vermek. vaat: sz verme. Vahid: bir, tek; ei, benzeri, orta olmayan Allah. ziyade: ok, fazla.

acz: zayflk, gszlk. asr: yzyl, a. bk: srekli ve kalc olan. bedel: karlk, kar. bilmahede: bizzat grerek. cihet: yn. dr- mkfat: mkfat yurdu, ahiret; Cennet. Ehad: her bir eyde birlii tecelli eden, grnen Allah. enva: neviler, trler. fn: lml, geici. ferman: emir, buyruk. hadsiz: snrsz, sonsuz. Hlk- Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet sahibi yaratc; Allah. halk etmek: yaratmak. hair: kyametten sonra btn insanlarn diriltilip bir yere toplanmalar. haretme: toplama, bir araya getirme. hayvanat: hayvanlar. hulf etmek: verdii sz tutmamak. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirme. icat etmek: vcuda getirmek, yoktan yaratmak. ihzar: hazrlama. iman etmek: inanmak. itimat etmek: gvenmek. kadir: gc yeten; kudret ve kuvvet sahibi ve her eye gc yeten. Kadr-i Mutlak: hi bir kayt ve arta tbi olmakszn her eye

ONUNCU HCCET- MANYE 376 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

Hem madem btn icraat ve uunat hak ve hakikattir ve sdk ve ciddiyetledir. Hem madem srnn ahadetiyle, btn kemalt Onun nihayetsiz kemaline dellet ve ahadet eder; ve hibir cihette naks ve kusur Onda yoktur. Hem madem hulflvaat ve hilf ve kizb ve aldatmak, en irkin bir haslet ve naks ve kusurdur. Elbette ve elbette, o Kadr-i Zlcell, o Hakm-i Zlkemal, o Rahm-i Zlcemal, vaadini yerine getirecek, saadet-i ebediye kapsn aacak, dem babanzn vatan- aslsi olan Cennete sizleri, ey ehl-i iman, idhal edecektir.

ON BRNC KELME

/nrG dn Gp h : Yani, ticaret ve memuriyet iin, mhim o pr n

vazifelerle bu dr- imtihan olan dnyaya gnderilen insanlar, ticaretlerini yapp, vazifelerini bitirip ve hizmetlerini itmam ettikten sonra, yine onlar gnderen Hlk- Zlcelline dnecekler ve Mevl-i Kermlerine kavuacaklar. Yani, bu dr- fnden gidip dr- bkde Huzur-i Kibriyaya merref olacaklar. Yani, esbap dadaasndan ve vesaitin karanlk perdelerinden kurtulup, Rabb-i Rahmlerine, makarr- saltanat- ebedsinde perdesiz kavuacaklar. Dorudan doruya, herkes, kendi Hlk ve Mabudu ve Rabbi ve Seyyidi ve Maliki kim olduunu bilecek ve bulacaklar. te, u kelime btn mjdelerin fevkinde yle mjde eder ve der ki:
dem: Cenab- Allahn yaratt ilk insan ve insanln ilk atasdr. sr: eserler. ciddiyet: ciddlik. cihet: yn, taraf. dadaa: grlt, ztrap; bo yere tel ve zorluklar. dr- bk: bk, ebed dnya; ahiret. dr- fn: lml, gelip geici; dnya. dr- imtihan: imtihan yeri. dellet: iaret; delil olma, gsterme. ehl-i iman: iman sahipleri, slm dinini kabul edenler. esbap: sebepler, vastalar. fevkinde: stnde, zerinde. hak: doru. hakikat: gerek. Hakm-i Zlkemal: her eyi faydal ve hikmetli yaratan Allah. Hlk: yaratc; Allah. Hlk- Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet sahibi yaratc, Allah. haslet: huy, karakter, zellik. hilf: yalan; cayma, vazgeme. hulflvaat: verdii sz yerine getirmeme. huzur-i kibriya: Allahn huzuru. icraat: iler, faaliyetler. idhal etmek: dahil etmek, iine almak, sokmak. itmam etme: tamamlama, bitirme. Kadr-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet ve kud-

ret sahibi, Allah. kemal: kusursuzluk, mkemmellik. kemalt: mkemmellikler, kusursuzluklar. kizb: yalan syleme. kusur: eksiklik, noksanlk. Mabud: kulluk edilen, Allah. makarr- saltanat- ebed: ebed saltanat yeri, sonsuz saltanat merkezi; ahiret yeri. Malik: her eyin gerek sahibi olan Allah. memuriyet: memurluk. Mevl-i Kerm: ikram ve ihsan sahibi olan Cenab- Hak. mhim: nemli. mjde: sevindirici haber, iyi haber. merref: ereflendirilmi, kendisine eref verilmi, yceltilmi. naks: noksan, eksiklik. nihayetsiz: sonsuz. Rab: yaratan, besleyen, byten, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Rabb-i Rahm: efkat ve merhamet sahibi olan Allah. Rahm-i Zlcemal: gzellik sahibi olan ve yarattklarna kar sonsuz efkat ve merhametli olan Allah. saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk. Seyyid: efendimiz ve sahibimiz olan Allah. sdk: doruluk. ahadet: ahitlik, tanklk. uunat: iler, fiiller, emirler. vaat: sz verme. vatan- asl: asl vatan. vazife: grev, i. vesait: vastalar, araclar.

YRMNC MEKTUP

ASA-YI MSA | 377 ONUNCU HCCET- MANYE

adem: yokluk. ahir: son. lem-i nur: nur lemi, aydnlk lemi. beka: sonsuzluk; ebed hayata kavuma. cazibe: cezbedicilik, ekicilik, ekim. cemal: yz gzellii, gzellik. Ceml-i Zlcell: sonsuz byklk, hamet, izzet ve gzellik sahibi Allah. cilve-i cemal: gzellik grnts. cilve-i rahmet: Cenab- Hakkn merhamet, efkat ve ltfunun grnts, rahmet tecellileri. daire-i huzur: huzur dairesi. daire-i rahmet: merhamet, acma, efkat dairesi. fen: yokluk, yok olma, son bulma. firak: ayrlk, ayrlma. hsnesma: isimlerin gzellii. hsn: gzellik. incizap: cezbedilme, ekilme, kaplma. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. kabir: mezar. kesret: okluk. lema-i muhabbet: muhabbet parlts, sevgi parlts. letaif: gzellik, holuk. Mabud-i Lemyezel: hibir zaman yok olmayan, bk ve ibadete lyk olan Allah. Mahbub-i Lyezal: hi bir zaman yok olmayan sevgili olan Allah. mahbup: sevilmi, sevilen. Malik-i Hakik: her eyin gerek sahibi olan Allah.

Ey insan! Bilir misin nereye gidiyorsun ve nereye sevk olunuyorsun? Otuz kinci Szn ahirinde denildii gibi, dnyann bin sene mesudne hayat, bir saat hayatna mukabil gelmeyen Cennet hayatnn; ve o Cennet hayatnn dahi bin senesi, bir saat ryet-i cemaline mukabil gelmeyen bir Ceml-i Zlcellin daire-i rahmetine ve mertebe-i huzuruna gidiyorsun. Mptel ve meftun ve mtak olduunuz mecaz mahbuplarda ve btn mevcudat- dnyeviyedeki hsn ve cemal, Onun cilve-i cemalinin ve hsnesmasnn bir nevi glgesi; ve btn Cennet, btn letaifiyle, bir cilve-i rahmeti; ve btn itiyaklar ve muhabbetler ve incizaplar ve cazibeler, bir lema-i muhabbeti olan bir Mabud-i Lemyezelin, bir Mahbub-i Lyezalin daire-i huzuruna gidiyorsunuz. Ve ziyafetgh- ebedsi olan Cennete arlyorsunuz. yle ise, kabir kapsna alayarak deil, glerek giriniz. Hem u kelime yle mjde veriyor, diyor ki: Ey insan! Fenya, ademe, hilie, zulmata, nisyana, rmeye, dalmaya ve kesrette boulmaya gittiinizi tevehhm edip dnmeyiniz. Siz fenya deil, bekaya gidiyorsunuz; ademe deil, vcud-i daimye sevk olunuyorsunuz; zulmata deil, lem-i nura giriyorsunuz. Sahip ve Malik-i Hakiknin tarafna gidiyorsunuz ve Sultan- Ezelnin payitahtna dnyorsunuz. Kesrette boulmaya deil, vahdet dairesinde teneffs edeceksiniz. Firaka deil, visale mteveccihsiniz.

***
mecaz: gerek olmayan. meftun: gnl vermi, tutkun. mertebe-i huzur: huzur seviyesi, derecesi. mesudne: mutluca. mevcudat- dnyeviye: dnyadaki varlklar. mukabil: karlk. mjde: sevindirici haber, iyi haber. mptel: tutulmu, tutkun, baml. mtak: itiyakl, arzulu, fazla istekli. mteveccih: bir tarafa dnen, ynelen, ynelmi. nevi: tr, eit. nisyan: unutulma; unutma, akla gelmeme. payitaht: hkmet merkezi, baehir. ryet-i cemal: Cenab- Hakkn cemalini, gzelliini grme. sevk: gnderme, yollama. Sultan- Ezel: kudret, kuvvet ve hkmranlnn balangc olmayan Allah. teneffs etme: nefes alma, soluklanma. tevehhm etme: kuruntuya kaplma; gerekte olmayan bir eyi var zannederek mitsizlie ve korkuya dme. vahdet: birlik. visal: kavuma, ulama. vcud-i daim: srekli, ebed vcut. ziyafetgh- ebed: sonsuz ve ebed ziyafet yeri. zulmat: karanlklar.

ONUNCU HCCET- MANYE 378 | ASA-YI MSA

YRMNC MEKTUP

8 Yirmi kinci Sz, Barlada 1926da Trke olarak telif edilmitir.

Yirmi kinci Szn Birinci Makam

On Birinci Hccet-i maniye

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 379 ON BRNC HCCET- MANYE

ON BRNC HCCET- MANYE 380 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

a
1

@ nhoscnnj ronnd pSspd nerG *G rnjh n s n rn o p n

@ hosnjn rondn pSspd noHpnf onerG nrpJh n n s r rn n

B R ZAMAN iki adam bir havuzda ykandlar. Fevkalde bir tesir altnda kendilerinden getiler. Gzlerini atklar vakit grdler ki, acip bir leme gtrlmler. yle bir lem ki, kemal-i intizamndan bir memleket hkmnde, belki bir ehir hkmnde, belki bir saray hkmndedir. Kemal-i hayretlerinden etraflarna baktlar. Grdler ki, bir cihette baklsa azm bir lem grnyor; bir cihette baklsa muntazam bir memleket, bir cihette baklsa mkemmel bir ehir, dier bir cihette baklsa gayet muhteem bir lemi iine alm bir saraydr. u acayip lemde gezerek seyran ettiler. Grdler ki, bir ksm mahlklar var; bir tarz ile konuuyorlar. Fakat, bunlar, onlarn dillerini bilmiyorlar. Yalnz, iaretlerinden anlalyor ki, mhim iler gryorlar ve ehemmiyetli vazifeler yapyorlar.
1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Allah insanlara misaller verir ki, dnp t alsnlar. (brahim Suresi: 25.) 2. Dnsnler diye insanlara Biz byle misaller veriyoruz. (Hair Suresi: 21.) acayip: artc, hayret verici. acip: benzeri grlmemi, hayret verici. lem: varlk snflarndan her biri dnya, yer. azm: byk. cihet: yn. fevkalde: olaanst. gayet: son derece. hkm: deer. kemal-i hayret: aknln son derecesi. kemal-i intizam: tam ve eksiksiz dzen. mahlk: yaratlm, yaratk. makam: durulacak yer; blm. memleket: lke. misal: rnek. muhteem: grkemli. muntazam: dzenli, tertipli. Rahm: Allahn rahm sfat; merhamet eden, esirgeyen, koruyan, acyan Allah. Rahman: Allahn rahman sfat; rahmeti btn herkese yaylan ve btn yaratlmla-

rn rzklarn ve geim ekillerini iine alan rahmetin sahibi Allah. seyran: seyretme, bakp grme. tarz: ekil, biim. tesir: etki. vakit: zaman, an.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 381 ON BRNC HCCET- MANYE

O iki adamdan birisi arkadana dedi ki: u acip lemin elbette bir Mdebbiri ve u muntazam memleketin bir Maliki, u mkemmel ehrin bir Sahibi, u musanna sarayn bir Ustas vardr. Biz almalyz, Onu tanmalyz. nk, anlalyor ki, bizi buraya getiren Odur. Onu tanmazsak, kim bize medet verecek? Dillerini bilmediimiz ve onlar bizi dinlemedikleri u ciz mahlklardan ne bekleyebiliriz? Hem, koca bir lemi bir memleket suretinde, bir ehir tarznda, bir saray eklinde yapan ve batan baa harika eylerle dolduran ve mzeyyenatn envayla tezyin eden ve ibretnma mucizelerle donatan bir Zat, elbette bizden ve buraya gelenlerden bir istedii vardr. Onu tanmalyz. Hem, ne istediini bilmekliimiz lzmdr. teki adam dedi: nanmam, byle bahsettiin gibi bir Zat bulunsun ve btn bu lemi tek bayla idare etsin. Arkada cevaben dedi ki: Bunu tanmazsak, lkayt kalsak, menfaati hi yok; zarar olsa pek azmdir. Eer tanmasna alsak, meakkati pek hafiftir; menfaati olursa pek azmdir. Onun iin, Ona kar lkayt kalmak hi kr- akl deildir. O serseri adam dedi: Ben btn rahatm, keyfimi onu dnmemekte gryorum. Hem byle aklma smayan eylerle uramayacam. Btn bu iler, tesadf ve karma kark ilerdir; kendi kendine dnyor. Benim neme lzm?

acip: benzeri grlmemi, hayret verici. ciz: gc yetmez. akl: dnme. lem: btn yaratlmlar varlk snflarndan her biri dnya. azm: byk. ehemmiyet: pek nemli olma. enva: eitler.

ibretnma: ibret verici. kr- akl: akllca i. keyif: nee. lkayt: ilgisiz. mahlk: yaratk. Malik: sahip; her eyin gerek sahibi olan Allah. medet: yardm. memleket: lke.

menfaat: fayda, yarar. meakkat: sknt, glk. mucizat: olaanst, hrika eyler. muntazam: dzenli, tertipli. musanna: sanatl. mdebbir: idare eden. mhim: nemli. mkemmel: kusursuz, nok-

sansz, tam. mzeyyenat: sslenmi eyler. serseri: aklsz, babo. suret: ekil, biim. tarz: ekil. tezyin: ssleme. vazife: grev. Zat: ahs, kii; Allah.

ON BRNC HCCET- MANYE 382 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

Akll arkada ona dedi: Senin bu temerrdn beni de, belki oklarn da belya atacaktr. Bir edepsizin yznden, bazen olur ki, bir memleket harap olur. Yine o serseri dnp, dedi ki: Ya katiyen bana ispat et ki, bu koca memleketin tek bir maliki, tek bir snii vardr; yahut bana ilime. Cevaben arkada dedi: Madem inadn divanelik derecesine km; o inadnla bizi ve belki memleketi bir kahra giriftar edeceksin. Ben de sana on iki brhan ile gstereceim ki, bir saray gibi u lemin, bir ehir gibi u memleketin tek bir ustas vardr. Ve o usta, her eyi idare eden yalnz odur. Hibir cihette noksaniyeti yoktur. Bize grnmeyen o usta, bizi ve her eyi grr ve szlerini iitir. Btn ileri mucize ve harikadr. Btn bu grdmz ve dillerini bilmediimiz u mahlklar onun memurlardr.

BRNC BRHAN
Gel, her tarafa bak, her eye dikkat et. Btn bu iler iinde gizli bir el iliyor. nk, bak, bir dirhem (HAYE 1) kadar kuvveti olmayan, bir ekirdek kklnde bir ey, binler batman yk kaldryor. Zerre kadar uuru (HAYE 2) olmayan, gayet hakmne iler gryor.
HAYE 1: Aalar balarnda tayan ekirdeklere iarettir. HAYE 2: Kendi kendine ykselmeyen ve meyvelerin skletine dayanmayan zm ubuklar gibi nazenin nebatatn aalara ltif eller atp sarmalarna ve onlara yklenmelerine iarettir.
katiyen: kesin olarak. ltif: ince, yumuak. mahlk: yaratk. malik: sahip. memleket: lke. memur: emir altnda olan. mucize: bir benzerini yapma konusunda ciz kalnan olaanst ey. nazenin: narin, ince yapl. nebatat: bitkiler. neme lzm: bana ne. noksan: eksik. sni: sanatkr, usta. serseri: aklsz, babo. sklet: arlk. uur: anlay, bilin. temerrt: inat etme. tesadf: tesadfen, rastgele. yahut: veya. zerre: ok kk para.

lem: dnya. batman: eskiden kullanlan ve sekiz kiloluk arla karlk gelen bir l birimi. bel: sknt, musibet. Brhan: delil. cihet: yn. ekirdek: tohum. dirhem: eskiden kullanlan

gramlk bir l birimi. divane: deli. edepsiz: terbiyesiz. gayet: son derece. giriftar etmek: yakalatmak, iine sokmak. hakmne: hikmetli bir ekilde. harap: yklm olan.

harika: olaanst. haiye: aklayc not, dipnot. idare: ynetme, ekip evirme. ilime: dokunma, karma. inat: srarla diretme. ispat etme: kantlama, doruluunu ortaya koyma. kahr: mahvolma.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 383 ON BRNC HCCET- MANYE

Demek bunlar kendi kendilerine ilemiyorlar. Onlar ilettiren gizli bir kudret sahibi vardr. Eer kendi bana olsa, btn batan baa bu grdmz memlekette her i mucize, her ey mucizekr bir harika olmak lzm gelir. Bu ise bir safsatadr.

KNC BRHAN
Gel, btn bu ovalar, bu meydanlar, bu menzilleri sslendiren eyler stnde dikkat et. Her birisinde o gizli zattan haber veren iler var. deta her biri birer turra, birer sikke gibi, o gayb zattan haber veriyorlar. te, gznn nnde, bak, bir dirhem pamuktan (HAYE 1) ne yapyor! Bak, ka top uha ve patiska ve iekli kuma kt. Bak, ondan ne kadar ekerlemeler, yuvarlak tatl kfteler yaplyor ki, bizim gibi binler adam giyse ve yese, kfi gelir. Hem de bak, bu demiri, topra, suyu, kmr, bakr, gm, altn gayb avucuna ald, bir et paras (HAYE 2) yapt. Bak, gr!
HAYE 1: Tohuma iarettir. Mesel, zerre gibi bir afyon bzr, bir dirhem gibi bir zerdali nvat, bir kavun ekirdei nasl uhadan daha gzel dokunmu yapraklar, patiskadan daha beyaz ve sar iekler, ekerlemeden daha tatl ve kftelerden ve konserve kutularndan daha ltif, daha leziz, daha irin meyveleri hazine-i rahmetten getiriyorlar, bize takdim ediyorlar!.. HAYE 2: Unsurlardan cism-i hayvanyi halk ve nutfeden zhayat icat etmeye iarettir.

deta: sanki. afyon bzr: afyon tohumu. brhan: delil. cism-i hayvan: hayvan bedeni. uha: tysz ince, sk dokunmu yn kuma. dirhem: eskiden kullanlan gramlk bir l birimi. gayb: grnmeyen. halk: yaratma.

harika: olaanst. haiye: aklayc not, dipnot. hazine-i Rahmet: rahmet hazinesi. icat: yoktan var etme, yaratma. kfi: yeterli. konserve: zel ekilde kutulanan yiyecek maddeleri. kudret: g, kuvvet. ltif: yumuak, ho, gzel.

leziz: lezzetli. memleket: lke. menzil: yer. mucize: bir benzerini yapma konusunda ciz kalnan olaanst ey. mucizekr: mucizeli, mucize gibi. nutfe: dl suyu, meni, sperm. nvat: ekirdekler. patiska: pamuktan dokun-

mu sk ve dzgn bez. safsata: aslsz sz. sikke: mhr, iaret. takdim etme: sunma. turra: mhr, damga. unsur: bir eyin paras; element. zat: ahs, kii. zerdali: bir kays tr. zerre: ok kk para. zhayat: canllar.

ON BRNC HCCET- MANYE 384 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

te, ey aklsz adam, bu iler yle bir zata mahsustur ki, btn bu memleket, btn eczasyla onun mucize-i kuvveti altnda duruyor, her arzusuna ram oluyor!

NC BRHAN
Gel, bu mteharrik antika (HAYE) sanatlarna bak. Her birisi yle bir tarzda yaplm; deta bu koca sarayn bir kk nshasdr. Btn bu sarayda ne varsa, o kck mteharrik makinelerde bulunuyor. Hi mmkn mdr ki, bu sarayn ustasndan baka birisi gelip, bu acip saray kk bir makinede der etsin? Hem hi mmkn mdr ki, bir kutu kadar bir makine, btn bir lemi iine ald hlde, tesadf veyahut abes bir i iinde bulunsun? Demek, btn gzn grd ne kadar antika makineler var, o gizli zatn birer sikkesi hkmndedirler. Belki birer delll, birer ilnname hkmndedirler. Lisan- hlleriyle derler ki: Biz yle bir zatn sanatyz ki, btn bu lemimizi, bizi yapt ve shuletle icat ettii gibi kolaylkla yapabilir bir zattr.

DRDNC BRHAN
Ey muannit arkada! Gel, sana daha acibini gstereceim. Bak, bu memlekette btn bu iler, bu eyler deiti, deiiyor, bir hlette durmuyor. Dikkat et ki, bu
HAYE: Hayvanlara ve insanlara iarettir. Zira, hayvan u lemin kk bir fihristesi ve mahiyet-i insaniye u kinatn bir misal-i musaar olduundan, deta lemde ne varsa, insanda numunesi vardr.
m rnek. muannit: inat. mucize-i kuvvet: kuvvetin mucizesi. mmkn: olabilir. mteharrik: hareket eden. numune: rnek. nsha: kopya, rnek. ram: boyun emek. sanat: ustalkla meydana getirilen eser. sikke: mhr. shulet: kolaylk. tarz: biim, ekil. tesadf: tesadfen, rastgele. zat: ahs, kii. zira: nk.

abes: anlamsz, faydasz. acip: benzeri grlmemi, hayrette brakan. deta: sanki. lem: dnya, kinat, cihan. antika: kymetli, deerli. arzu: istek. brhan: delil. delll: iln edici, tantc. der etmek: iine yerletirmek.

ecza: paralar, blmler. fihriste: bir eyin iinde nelerin bulunduunu gsteren zet liste. hlet: hller. hkmnde: yerinde, gibi. icat: yoktan var etme, yaratma. ilnname: duyuru. kinat: yaratlm olan eylerin tamam.

lisan- hl: hl dili. mahiyet-i insan: insann yaps, insann zellikleri. mahsus: has klnm, ait, zel. makine: alet. makine: mkemmel sistemlere sahip insanlar ve hayvanlar. memleket: lke, diyar. misal-i musaar: kltl-

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 385 ON BRNC HCCET- MANYE

grdmz camit cisimler, hissiz kutular, birer hkim-i mutlak suretini aldlar. deta her bir ey btn eyaya hkmediyor. te, bu yanmzdaki bu makineye bak. (HAYE 1) Gya emrediyor. te onun tezyinatna ve ilemesine lzm levazmat ve maddeler, uzak yerlerden koup geliyorlar. te, oraya bak: O uursuz cisim, (HAYE 2) gya bir iaret ediyor; en byk bir cismi kendine hizmetkr ediyor, kendi ilerinde altryor. Daha baka eyleri bunlara kyas et. deta her bir ey, btn bu lemdeki hilkatleri musahhar ediyor. Eer o gizli zat kabul etmezsen, btn bu memleketteki tanda, topranda, hayvannda, insana benzer mahlklarda o zatn btn hnerlerini, sanatlarn, kemaltlarn, birer birer, o eylere vereceksin. te, akln uzak grd bir tek muciznma zatn bedeline, milyarlar onun gibi muciznma, hem birbirine zt, hem birbirine misil, hem birbiri iinde bulunsun; bu intizam bozulmasn, ortal kartrmasnlar. Hlbuki, bu koca memlekette iki parmak
HAYE 1: Makine, meyvedar aalara iarettir. nk, yzer tezghlar, fabrikalar incecik dallarnda tayor gibi, hayretnma yapraklar, iekleri, meyveleri dokuyor, sslendiriyor, piiriyor, bizlere uzatyor. Hlbuki, am ve katran gibi muhteem aalar, kuru bir tata tezghn atm, alp duruyorlar. HAYE 2: Hububata, tohumlara, sineklerin tohumcuklarna iarettir. Mesel, bir sinek, bir karaaacn yapranda yumurtasn brakr; birden, o koca karaaa, yapraklarn o yumurtalara bir rahm- mader, bir beik ve bal gibi bir gda ile dolu bir mahzene eviriyor. deta o meyvesiz aa, o surette zruh meyveler veriyor.

deta: sanki. lem: dnya, kinat. bedeline: yerine. camit: cansz. gya: sanki. hkim-i mutlak: kaytsz artsz hkmeden. hayretnma: hayret verici. hilkat: yaratl; yaratlm. hissiz: duygusuz. hizmetkr: hizmeti.

hububat: taneli bitkiler. hkmetmek: emretmek, istediini yaptrmak. hner: maharet, beceri isteyen ustalk. intizam: dzen. kemalt: mkemmellik. kyas etmek: karlatrmak. levazmat: gerekli eyler. mahlk: yaratlm.

mahzen: iinde eya saklanacak yer. memleket: lke. meyvedar: meyveli. misil: benzer. muciznma: mucize gsteren. muhteem: grkemli. musahhar: boyun emi. rahm- mader: anne rahmi.

sanat: bir eyi yapmada gsterilen ustalk. suret: ekil. uursuz: anlaysz, bilinsiz. tezgh: retim aleti, i masas. tezyinat: sslemeler. zat: ahs, kii. zruh: ruh sahibi, canl. zt: kart.

ON BRNC HCCET- MANYE 386 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

karsa, kartrr. nk bir kyde iki mdr, bir ehirde iki vali, bir memlekette iki padiah bulunsa, kartrr. Nerede kald, hadsiz hkim-i mutlak beraber bulunsun!

BENC BRHAN
Ey vesveseli arkada! Gel, bu azm sarayn naklarna dikkat et. Ve btn bu ehrin ziynetlerine bak. Ve btn bu memleketin tanzimatn gr. Ve btn bu lemin sanatlarn tefekkr et. te, bak: Eer nihayetsiz mucizeleri ve hnerleri olan gizli bir zatn kalemi ilemezse, bu naklar sair uursuz sebeplere, kr tesadfe, sar tabiata verilse, o vakit, ya bu memleketin her bir ta, her bir otu yle muciznma nakka, yle bir harikulde ktip olmas lzm gelir ki, bir harfte bin kitab yazabilsin, bir nakta milyonlar sanat der edebilsin. nk, bak bu talardaki naka: (HAYE) Her birisinde btn sarayn naklar var, btn ehrin tanzimat kanunlar var, btn memleketin tekilt programlar var. Demek bu naklar yapmak, btn memleketi yapmak kadar harikadr. yle ise, her bir nak, her bir sanat, o gizli Zatn bir ilnnamesidir, bir hatemidir. Madem bir harf ktibini gstermeksizin olmaz; sanatl bir nak, nakkan bildirmemek olmaz. Nasl olur ki,
HAYE: ecere-i hilkatin meyvesi olan insana ve kendi aacnn programn ve fihristesini tayan meyveye iarettir. Zira kalem-i kudret lemin kitab- kebirinde ne yazm ise, icmalini mahiyet-i insaniyede yazmtr; kalem-i kader da gibi bir aata ne yazm ise, trnak gibi meyvesinde dahi der etmitir.
konusunda ciz kalnan olaanst ey. muciznma: mucize gsteren. nakka: nak ustas. nak: ileme, ssleme. nihayetsiz: sonsuz. sair: dier, baka. sanat: eser, gzel eser. sanatl nak: ustalkla yaplm ileme. sebep: bir eyin meydana gelmesinde etkili olan ey. ecere-i hilkat: yaratl aac. uur: bilin, anlay. tabiat: doa, canl-cansz varlklar. tanzimat: dzenlemeler. tefekkr: dnme. tesadf: rast gelme. tekilt: kurulular, yapllar. vakit: an, zaman. vesvese: phe, kuruntu. Zat: ahs; Allah. zira: nk. ziynet: ss.

lem: dnya, cihan, kinat. azm: byk.

hkim-i mutlak: kaytsz artsz her eye hkmeden, Allah. der etmek: iine yerletir- harika: olaanst. harikulde: olaanst. mek, koymak. hatem: mhr, damga. fihriste: bir eyin iinde nelehner: maharet, beceri isterin bulunduunu gsteren yen ustalk. zet liste. icmal: zet. hadsiz: snrsz. ilnname: iln yazs, duyuru.

kalem-i kader: kader kalemi. kalem-i kudret: kudret kalemi. kanun: yasa. ktip: yazan, yazc. kitab- kebir: byk kitap. mahiyet-i insaniye: insann yaps ve zellikleri. memleket: lke. mucize: bir benzerini yapma

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 387 ON BRNC HCCET- MANYE

bir harfte koca bir kitab yazan, bir nakta bin nak nakeden nakka, kendi kitabyla ve nakyla bilinmesin?

ALTINCI BRHAN
Gel, bu geni ovaya kacaz. (HAYE) te, o ova iinde yksek bir da var. stne kacaz, t btn etraf grlsn. Hem her eyi yaknlatracak gzel drbnleri de beraber alacaz. nk, bu acip memlekette acip iler oluyor. Her saatte hi aklmza gelmeyen iler oluyor. te, bak: Bu dalar ve ovalar ve ehirler birden deiiyor. Hem nasl deiiyor! yle bir tarzda ki, milyonlarla birbiri iinde iler, gayet muntazam surette deiiyor. deta milyonlar mtenevvi kumalar birbiri iinde beraber dokunuyor gibi, pek acip tahavvlt oluyor. Bak, o kadar nsiyet ettiimiz ve tandmz iekli miekli eyler kayboldular. Muntazaman yerlerine ve mahiyete onlara benzer, fakat surete ayr bakalar geldiler. deta u ova, dalar birer sahife; yz binlerle ayr ayr kitaplar, iinde yazlyor. Hem hatasz, noksansz olarak yazlyor. te, bu iler, yz derece muhaldir ki, kendi kendine olsun. Evet, nihayet derecede sanatl, dikkatli u iler,
HAYE: Bahar ve yaz mevsiminde zeminin yzne iarettir. Zira yz binler muhtelif mahlkatn taifeleri, birbiri iinde beraber icat edilir, ry-i zeminde yazlr; galatsz, kusursuz, kemal-i intizamla deitirilir. Binler sofra-i Rahman alr, kaldrlr; taze taze gelir. Her bir aa birer tablac; her bir bostan birer kazan hkmne geer.

acip: artc, hayret verici. deta: sanki. bostan: iinde eitli meyve ve sebzelerin bulunduu bahe.

galat: yanl, hata. gayet: son derece. haiye: dipnot. hkmne gemek: yerine gemek, gibi olmak. icat: yoktan var etme, yaratma. kemal-i intizam: mkemmel bir dzen. mahiyet: nitelik, zellik. mahlkat: yaratklar. memleket: lke.

muhal: imknsz. muhtelif: eitli, farkl. muntazam: dzenli. muntazaman: dzenli olarak. mtenevvi: eitli. nakka: nak ustas. nak: ileme, ssleme. nihayet: son. noksan: eksik. ry-i zemin: yeryz. sahife: sayfa. sanatl: ustalkla yaplm, g-

zel. sofra-i Rahman: rahmet sahibi olan Allahn sofras. suret: ekil, biim. tablac: yiyecek sunan. tahavvlt: deiiklikler. taife: topluluk. tarz: ekil, biim. nsiyet etmek: almak. zemin: yer. zira: nk.

ON BRNC HCCET- MANYE 388 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

kendi kendine olmak bin derece muhaldir ki, kendilerinden ziyade, sanatkrlarn gsteriyorlar. Hem bunlar ileyici, yle muciznma bir zattr ki, hibir i ona ar gelmez. Bin kitap yazmak, bir harf kadar ona kolay gelir. Bununla beraber, her tarafa bak ki, hem yle bir hikmetle her eyi yerli yerine koyuyor ve yle mkrimne herkese lyk olduklar ltuflar yapyor; hem yle ihsanperverne umum perdeler ve kaplar ayor ki, herkesin arzularn tatmin ediyor. Hem yle sahavetperverne sofralar kuruyor ki, btn bu memleketin halklarna, hayvanlarna, her bir taifesine has ve lyk, belki her bir ferdine mahsus ismiyle ve resmiyle bir tabla-i nimet veriliyor. te, dnyada bundan muhal bir ey var m ki, bu grdmz iler iinde tesadf iler bulunsun; veya abes ve faydasz olsun; veya mteaddit eller karsn; veya ustas her eye muktedir olmasn; veya her ey ona musahhar olmasn? te, ey arkada, haddin varsa, buna kar bir bahane bul!

YEDNC BRHAN
Ey arkada, gel! imdi bu cziyat brakp, saray eklindeki bu acip lemin eczalarnn birbirine kar olan vaziyetlerine dikkat edeceiz. te, bak: Bu lemde o derece intizam ile kll iler yaplyor ve umum inklplar oluyor ki, deta btn bu

abes: bo, anlamsz. acip: benzeri grlmemi, hayret verici. deta: sanki. lem: dnya. arzu: istek, heves. bahane: kusur, noksan. brhan: delil. cziyat: kk, ferd eyler. ecza: paralar. fert: birey.

haddin varsa: gcn yetiyorsa. has: zel. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak faydal ve tam yerinde olmas. ihsanperverne: iyilii, bata bulunmay pek sever ekilde. inklp: deiim, dnm. intizam: dzen. ileyici: yapan.

kll: byk. lyk: yakan. ltuf: yardm, iyilik, ba. mahsus: zel. memleket: lke. muciznma: mucize gsteren. muhal: imknsz. muktedir: gc yeten. musahhar: boyun emi. mkrimne: ikram ederek. mteaddit: birden fazla.

sahavetperver: cmertlikte bulunmaktan pek holanr ekilde. sanatkr: usta. tabla-i nimet: nimet tablas. taife: topluluk. tatmin: doyurma. tesadf: tesadfen, rastgele. umum: genel, herkese ait, herkesle alkal. vaziyet: durum, duru. zat: kii, ahs. ziyade: fazla.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 389 ON BRNC HCCET- MANYE

saraydaki mevcut talar, topraklar, aalar, her bir ey, birer fail-i muhtar gibi btn lemin nizamat- klliyesini gzetip ona gre tevfik- hareket ediyor. Birbirinden en uzak eyler birbirinin imdadna kouyor. te, bak: Gaipten acip bir kafile (HAYE 1) kp geliyor. Merkepleri aalara, nebatlara, dalara benzerler. Balarnda birer tabla-i erzak tayorlar. te, bak, bu tarafta bekleyen muhtelif hayvanatn erzaklarn getiriyorlar. Hem de bak, bu kubbede o azm elektrik lmbas, (HAonlara k verdii gibi, btn taamlarn yle gzel piiriyor! Yalnz, piirilecek taamlar, bir dest-i gayb tarafndan birer ipe taklp (HAYE 3) ona kar tutuluyor.
YE 2)

Bu tarafa da bak: Bu bare zayf, nahif, kuvvetsiz hayvancklar; nasl onlarn ba nnde, ltif gda ile dolu iki tulumback (HAYE 4) taklm. ki eme gibi, yalnz o kuvvetsiz mahlk, onu azna yaptrmas kfidir. Elhsl: Btn bu lemin btn eyas, birbirine bakar gibi birbirine yardm eder, birbirini grr gibi birbirine el ele verir; birbirinin iini tekmil iin birbirine omuz omuza veriyor, bel bele verip beraber alyorlar. Her eyi buna kyas et; tadat ile bitmez.
HAYE 1: Umum hayvanatn erzakn tayan nebatat ve ecar kafileleridir. HAYE 2: O azm elektrik lmbas Gnee iarettir. HAYE 3: p ve ipe taklan taam ise, aacn ince dallar ve leziz meyveleridir. HAYE 4: ki tulumback ise, validelerin memelerine iarettir.

acip: hayret veren. lem: dnya. azm: byk. bare: aresiz. dest-i gayb: grnmeyen el. elhsl: sonu olarak.

erzak: rzklar, yiyecek ve iecekler. ecar: aalar. fail-i muhtar: kendi istek ve iradesi ile i gren. gaipten: grnmeyen lemden. haiye: aklayc not. hayvanat: hayvanlar. imdat: yardm. kfi: yeterli. kafile: topluluk.

kubbe: gkyz; yarm kre. kyas: karlatrma. ltif: ho, gzel. leziz: lezzetli. mahlk: yaratlm, yaratk. merkep: binek. mevcut: var olan. muhtelif: eitli, farkl. nahif: zayf. nebat: bitki. nebatat: bitkiler. nizamat- klliye: her yerde

geerli olan dzenler. taam: yiyecek. tabla-i erzak: yiyecek tablas. tadat: sayma. tekmil: tamamlama. tevfik- hareket: uygun hareket. tulumback: annelerin st veren memeleri. umum: btn. valide: ana, anne.

ON BRNC HCCET- MANYE 390 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

te, btn bu hller, iki kere iki drt eder derecesinde kat gsterir ki; u saray- acibin ustasna, yani u garip lemin Sahibine her ey musahhardr, her ey Onun hesabna alr, her ey Ona bir emirber nefer hkmndedir, her ey Onun kuvvetiyle dner, her ey Onun emriyle hareket eder, her ey Onun hikmetiyle tanzim olur. Her ey Onun keremiyle muavenet eder, her ey Onun merhametiyle bakasnn imdadna koar; yani koturulur. Ey arkada, haddin varsa buna kar bir sz syle.

SEKZNC BRHAN
Gel, ey nefsim gibi kendini kl zanneden aklsz arkada! u saray- muhteemin Sahibini tanmak istemiyorsun. Hlbuki, her ey Onu gsteriyor, Ona iaret ediyor, Ona ahadet ediyor; btn bu eylerin ahadetini nasl tekzip ediyorsun? yle ise, bu saray da inkr et ve lem yok, memleket yok de ve kendini de inkr et, ortadan k; yahut akln bana al, beni dinle. te, bak: u saray iinde bulunan ve memleketi ihata eden yeknesak unsurlar, madenler var. (HAYE) deta, memleketten kan her ey o maddelerden yaplyor. Demek o maddeler kimin mlk ise, btn ondan yaplan eyler de onundur; tarla kimin ise, mahsult da onundur; deniz kimin ise, iindekiler de onundur.
HAYE: Unsurlar, madenler ise; pek ok muntazam vazifeleri bulunan ve izn-i Rabban ile her muhtacn imdadna koan ve emr-i lh ile her bir yere giren medet veren ve hayatn levazmatn yetitiren ve zhayat emziren ve masnuat- lhiyenin nescine, nakna mene ve mvellit ve beik olan hava, su, ziya, toprak unsurlarna iarettir.
musahhar: boyun emi, emrine girmi. mlk: mal. mvellit: dourtan, meydana getiren. nak: ileme, ss. nefer: asker, er. nefis: insann lh hakikatleri kabul etmek istemeyen daima ktle sevk eden yan. nes: dokuma, rme. saray- acip: artc olan ve hayranlk uyandran saray. saray- muhteem: grkemli saray. ahadet: ahitlik, tanklk. tanzim: dzenleme. tekzip: yalanlama. unsur: madde. vazife: grev. yeknesak unsurlar: her yerde bulunan ve deimeyen maddeler. zhayat: hayat sahibi, canl. ziya: k.

kl: akll. lem: dnya. brhan: delil. emirber: emre hzr. emr-i lh: Allahn emri. garip: hayret verici. haddin varsa: gcn yetiyorsa. hl: durum. haiye: aklayc not, dipnot. hesabna: adna. hikmet: her eyin belirli ga-

yelere ynelik olarak faydal ve tam yerinde olmas. hkmnde: yerinde, gibi. ihata: kuatma. imdat: yardm. inkr: yok sayma. izn-i Rabban: Allahn izni. kat: kesin, phesiz. kerem: cmertlik, ikram. levazmat: ihtiya maddeleri. mahsult: meydana gelen, elde edilen eyler.

masnuat- lhiye: Allah tarafndan sanatla yaratlan varlklar. medet: yardm. memleket: lke. mene: esas, kk. merhamet: acmak, efkat gstermek. muavenet: yardm. muhta: ihtiya sahibi. muntazam: intizaml, dzenli.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 391 ON BRNC HCCET- MANYE

Hem, bak; bu dokunan eyler, bu nes olunan mnakka kumalar bir tek maddeden yaplyor. O maddeyi getiren, ihzar eden ve ip hline getiren, elbette, bilbedahe birdir. nk, o i itirak kabul etmez. yle ise, btn nes olunan sanatl eyler, ona mahsustur. Hem de bak; bu dokunan, yaplan eylerin her bir cinsi btn memleketin her tarafnda bulunuyor. Btn ebna-i cinsleriyle yle intiar etmi; beraber olarak birbiri iinde, bir tarzda, bir anda yaplyor, nes ediliyor. Demek bir tek zatn iidir; tek bir emirle hareket ediyor. Yoksa, byle bir anda, bir tarzda, bir keyfiyette, bir heyette ittifak ve muvafakat muhaldir. yle ise, bu sanatl eylerin her birisi, o gizli zatn bir ilnnamesi hkmnde, onu gsteriyor. Gya her bir iekli kuma, her bir sanatl makine, her bir tatl lokma, o muciznma zatn birer sikkesi, birer hatemi, birer nian, birer turras hkmnde, lisan- hl ile her birisi der: Ben kimin sanatym; bulunduum sandklar ve dkknlar da onun mlkdr. Ve her bir nak der: Beni kim dokudu ise, bulunduum top da onun dokumasdr. Her bir tatl lokma der: Beni kim yapyor, piiriyorsa, bulunduum kazan dahi onundur. Her bir makine der: Beni kim yapm ise, memlekette intiar eden btn emsalimi de o yapyor. Ve btn memleketin her tarafnda bizi yetitiren odur. Demek memleketin maliki de odur. yle ise, btn bu memlekete, bu saraya malik kim ise, o bize malik olabilir. Mesel, nasl mirye mahsus tek bir palaska veyahut bir tek dmeye malik olmak iin, onlar

bilbedahe: apak bir ekilde. ebna-i cins: ayn cinsten gelenler. emsal: benzerler. gya: sanki. hatem: mhr. heyet: ekil, grn. hkmnde: yerinde, gibi. ihzar: hazrlama.

ilnname: duyuru. intiar: yaylma. itirak: ortak. ittifak: birleme. keyfiyet: nitelik, zellik, durum. lisan- hl: hl dili. mahsus: zel. makine: bir makineye benzeyen canllar. malik: sahip. memleket: lke. mir: devlet mal.

muciznma: mucize gsteren. muhal: imknsz. muvafakat: uygunluk. mlk: mal. mnakka: nakl, ilemeli. nak: ileme, ssleme. nes edilme: dokunma, rlme. nes olunma: rlme, dokunma. nian: belirti, iz. palaska: askerlerin kulland

geni kemer. sanat: ustaca ve gzelce yaplm eser. sanatl: ustaca ve gzelce yaplm. sikke: mhr, damga. tarz: ekil, biim. top: belirli uzunluktaki kuman sarlp rulo hline getirilmi hli. turra: mhr, damga. zat: ahs, kii.

ON BRNC HCCET- MANYE 392 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

yapan btn fabrikalara malik olmak lzmdr ki, onlara hakik malik olsun. Yoksa, o boboaz ba bozuktan, Mir maldr diye elinden alnp tecziye edilir. Elhsl: Nasl bu memleketin anasr memlekete muhit birer maddedir; onlarn maliki de, btn memlekete malik bir tek zat olabilir. yle de, btn memlekette intiar eden sanatlar, birbirine benzedii ve bir tek sikke izhar ettikleri iin, btn memleket yznde intiar eden masnular, her bir eye hkmeden tek bir zatn sanatlar olduunu gsteriyorlar. te ey arkada! Madem u memlekette, yani u saray- muhteemde bir birlik almeti vardr, bir vahdet sikkesi var. nk bir ksm eyler, bir iken, ihatas var; bir ksm mteaddit ise, fakat birbirine benzedii ve her tarafta bulunduu iin, bir vahdet-i neviye gsteriyor. Vahdet ise bir vahidi gsterir. Demek, ustas da, maliki de, sahibi de, snii de bir olmak lzm gelir. Bununla beraber, sen, buna dikkat et ki, bir perde-i gayptan kalnca bir ip kyor. (HAYE) Bak, sonra binler ipler ondan uzanm. Her bir ipin bana bak, birer elmas, birer nian, birer ihsan, birer hediye taklm. Herkese gre birer hediye veriyor. Acaba bilir misin ki, byle garip bir gayp perdesinden byle acip ihsanat, hedyy u mahlklara uzatan zat tanmamak, ona teekkr etmemek ne kadar divanece bir harekettir? nk, Onu
HAYE: Kalnca bir ip, meyvedar aaca; binler ipler ise, dallarna; ve ipler bandaki elmas, nian, ihsan, hediyeler ise, ieklerin aksamna ve meyvelerin envana iarettir.
kudretinin yaratt eserlerin gsterildii, tantld perde. sanat: ustaca ve gzelce yaplm eser. sni: sanatl bir ekilde yapan usta. saray- muhteem: muhteem saray. sikke: mhr. tecziye: cezalandrma. vahdet: birlik. vahdet-i neviye: tr birlii; ayn tre ait olma. vahit: bir, tek. zat: ahs, kii.

acip: artan ve hayret uyandran. almet: belirti, iaret. anasr: unsurlar, maddeler, elementler. boboaz: boa konuan. divane: deli, akl banda olmayan. elhsl: sonu olarak. elmas: ok kymetli bir mcevher. garip: hayret veren. gayp perdesi: Allahn, bize

gre mahiyeti bilinemeyen ve grnemeyen olan ilmi ve kudretinin yaratt eserlerin gsterildii, tantld perde . haiye: aklayc not, dipnot. hedy: hediyeler, armaanlar. hkmetme: szn geirme, kontrol ve idare etme. ihata: kuatma. ihsan: iyilik, ba. ihsanat: iyilikler, balar. intiar: yaylma.

izhar: gsterme. mahlk: yaratk. malik: sahip. masnu: sanatl bir ekilde yaratlm varlklar. memleket: lke. mir: devlet mal. muhit: her eyi kuatan. mteaddit: birok, eitli. nian: iaret, belirti. perde-i gayp: Allahn, bize gre mahiyeti bilinemeyen ve grnemeyen olan ilmi ve

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 393 ON BRNC HCCET- MANYE

tanmazsan, bilmecburiye diyeceksin ki, Bu ipler, ularndaki elmaslar, sair hediyeleri kendileri yapyorlar, veriyorlar. O vakit her ipe bir padiahlk manasn vermek lzm gelir. Hlbuki, gzmzn nnde, bir dest-i gayb o ipleri dahi yapp o hedyy onlara takyor. Demek, btn bu sarayda her ey, kendi nefsinden ziyade o muciznma zat gsteriyor. Onu tanmazsan, btn bu eyleri inkr etmekle, hayvandan yz derece aa deceksin.

DOKUZUNCU BRHAN
Gel, ey muhakemesiz arkada! Sen u sarayn sahibini tanmyorsun ve tanmak da istemiyorsun. nk istibat ediyorsun. Onun acip sanatlarn ve hltn akla stramadndan, inkra sapyorsun. Hlbuki, asl istibat, asl mklt ve hakik suubetler ve dehetli klfetler, onu tanmamaktadr. nk onu tansak, btn bu saray, bu lem, bir tek ey gibi kolay gelir, rahat olur, bu ortadaki ucuzluk ve mebzuliyete medar olur. Eer tanmazsak ve o olmazsa, o vakit her bir ey, btn bu saray kadar mkltl olur. nk her ey bu saray kadar sanatldr. O vakit ne ucuzluk ve ne de mebzuliyet kalr. Belki bu grdmz eylerin birisi, deil elimize, hi kimsenin eline gemezdi. Sen yalnz u ipe taklan tatl konserve kutusuna bak.(HAYE) Eer onun gizli matbaha-i muciznmasndan
HAYE: Konserve kutusu, kudret konserveleri olan kavun, karpuz, nar; st kutusu Hindistan cevizi gibi rahmet hediyelerine iarettir.

acip: benzeri grlmemi, hayret verici. aksam: ksmlar. lem: dnya. bilmecburiye: zorunlu olarak. brhan: delil. dehet: korkutucu. dest-i gayb: grnmez el. elmas: ok kymetli bir mcevher. enva: eitler, trler. hakik: gerek. hlt: hller, durumlar; iler, fiil-

ler. haiye: aklayc not, dipnot. hedy: hediyeler, armaanlar. hediye: armaan, ba. ihsan: iyilik, ba. inkr: yok sayma, inanmama. istibat: akldan uzak grme. konserve: zel ekilde kutulanan yiyecek maddeleri.

klfet: zorluklar, sknt. matbaha-i muciznma: mucize gsteren mutfak. mebzuliyet: bolluk, okluk. medar: sebep, vesile. meyvedar: meyveli. muciznma: mucize gsteren. muhakeme: bir eyi dnp deerlendirme. mklt: zorluklar, glk-

ler. nefsinden ziyade: kendi ahsndan ok. nian: belirti. rahmet: acma sair: dier. sanat: ustalk; ustaca yaplm gzel eser. suubet: glk, zorluk. vakit: zaman, an. zat: kii, ahs.

ON BRNC HCCET- MANYE 394 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

kmasa idi, imdi krk para ile aldmz hlde, yz liraya alamazdk. Evet btn istibat, mklt, suubet, helket, belki muhaliyet, onu tanmamaktadr. nk, nasl bir aaca, bir kkte, bir kanunla, bir merkezde hayat veriliyor; binler meyvelerin teekkl, bir meyve gibi shulet peyda eder. Eer o aacn meyveleri ayr ayr merkeze ve kke, ayr ayr kanunla raptedilse, her bir meyve btn aa kadar mkltl olur. Hem nasl btn ordunun tehizat bir merkezde, bir kanunla, bir fabrikadan ksa, kemiyete bir neferin tehizat kadar kolaylar. Eer her bir neferin ayr ayr yerlerde tehizat yaplsa, alnsa, her bir neferin tehizat iin, btn ordunun tehizatna lzm fabrikalar bulunmas lzmdr. Aynen bu iki misal gibi, u muntazam sarayda, u mkemmel ehirde, u mterakki memlekette, u muhteem lemde btn bu eylerin icad bir tek zata verildii vakit, o kadar kolay olur, o kadar hiffet peyda eder ki, grdmz nihayetsiz ucuzlua ve mebzuliyete ve sahavete sebebiyet verir. Yoksa her ey o kadar pahal, o kadar mkltl olacak ki, dnya verilse birisi elde edilemez.

ONUNCU BRHAN
Gel, ey bir para insafa gelmi arkada! On be gndr (HAYE) biz buradayz. Eer u lemin nizamlarn bilmezsek, padiahn tanmazsak, cezaya mstahak oluruz.
HAYE: On be gn, sinn-i teklif olan on be seneye iarettir.

lem: dnya. brhan: delil. helket: mahvolma, mahvolu. hiffet peyda etme: hafiflik kazanma, kolaylama. icat: yoktan var etme, yaratma. insaf: hakk kabule dayal lml davran. istibat: akldan uzak grme.

kemiyet: sayca. krk para: eskiden kullanlan bir para birimi, 100 para 1 kurutur. lzm: gerekli. mebzuliyet: bolluk, okluk. memleket: lke. misal: rnek. muhaliyet: imknszlk. muhteem: grkemli. muntazam: dzenli.

mkemmel: noksansz, kusursuz. mstahak: hak eden. mklt: zorluk, glk. mterakki: ilerlemi. nefer: asker, er. nihayetsiz: sonsuz. nizam: kanun; dzen. raptetmek: balamak. sahavet: cmertlik. sebebiyet verme: sebep ol-

ma. sinn-i teklif: bul a, insann dini emirleri yapmakla ykml olduu a. suubet: glk, zorluk. shulet peyda etmek: kolaylk kazanmak. tehizat: gerekli ara ve gereler, cihazlar. teekkl: meydana gelme. vakit: zaman, an. zat: kii, ahs.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 395 ON BRNC HCCET- MANYE

zrmz kalmad. Zira on be gn, gya bize mhlet verilmi gibi, bize ilimiyorlar. Elbette biz babo deiliz. Bu derece nazik, sanatl, mizanl, letafetli, ibretli masnular iinde hayvan gibi gezip bozamayz; bize bozdurmazlar. u memleketin hametli malikinin, elbette cezas da dehetlidir. O zat ne kadar kudretli, hametli bir zat olduunu ununla anlaynz ki, u koca lemi bir saray gibi tanzim ediyor, bir dolap gibi eviriyor; u byk memleketi, bir hane gibi, hibir ey noksan brakmayarak idare ediyor. te bak: Vakitbevakit, bir kab doldurup boaltmak gibi, u saray, u memleketi, u ehri kemal-i intizamla doldurup, kemal-i hikmetle boalttryor. Bir sofray kaldrp indirmek gibi, koca memleketi batan baa eit eit sofralar, (HAYE) bir dest-i gayb tarafndan kaldrr, indirir tarznda, mtenevvi yemekleri sra ile getirip yedirir; onu kaldrp bakasn getirir. Sen de gryorsun ve akln varsa anlarsn ki, o dehetli hamet iinde, hadsiz sahavetli bir kerem var. Hem de bak ki, o gayb zatn saltanatna, birliine, btn bu eyler, ahadet ettii gibi; yle de, kafile kafile arkasndan gelip geen, o hakik perde perde arkasndan alp kapanan bu inklplar, bu tahavvltlar, o zatn devamna, bekasna ahadet eder. nk, zeval bulan eya ile beraber, esbaplar dahi kayboluyor. Hlbuki, onlarn
HAYE: Sofralar ise, yazda zeminin yzne iarettir ki; yzer taze taze ve ayr ayr olarak matbaha-i rahmetten kan Rahman sofralar serilir, deiirler. Her bir bostan bir kazan; her bir aa bir tablacdr.
kafile: topluluk. kemal-i hikmet: her eyin mkemmel bir ekilde belirli gayelere ynelik olarak. faydal ve tam yerinde olmas. kemal-i intizam: mkemmel bir dzen. kerem: ikram, ba. kudret: g, kuvvet. letafetli: gzel, ho. Malik: sahip; her eyin gerek sahibi olan Allah. masnu: sanatl bir ekilde yaratlm varlklar. matbaha-i rahmet: rahmet mutfa. memleket: lke. mizanl: ll. mhlet: belirli sre. mtenevvi: eit eit. nazik: ince; gzel. noksan: eksik. Rahman: btn yaratlmlarn rzklarn ve geim ekillerini iine alan rahmetin sahibi Allahn yaratt. sahavet: cmertlik. saltanat: hkimiyet. sanatl: ustaca yaplm. ahadet: ahitlik, tanklk. tablac: yiyecek sunan. tahavvlt: hl deiiklikleri. tanzim: dzenleme, tertipleme. tarz: biim, ekil. vakitbevakit: zaman zaman, zamanla. zat: kii, ahs. zeminin yz: yeryz. zeval: sona erme, yok olma. zira: nk.

lem: dnya. beka: ebedlik, sonsuzluk. bostan: iinde eitli meyve ve sebzelerin bulunduu bahe. ceza: bir suun karl. dehet: korku. dehetli: korkutucu. dest-i gayb: grnmez el. esbap: sebepler. gayb: grnmeyen. gya: sanki. hadsiz: snrsz. hakik: gerek. hane: ev. hamet: hiddet, heybet, byklk. ibretli: dndrc, ders verici. inklp: deiim, dnm.

ON BRNC HCCET- MANYE 396 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

arkasndan, onlara isnat ettiimiz eyler tekrar oluyor. Demek o eserler onlarn deilmi, belki zevalsiz birinin eserleriymi. Nasl ki bir rman kabarcklar gidiyor; arkasndan gelen kabarcklar, gidenler gibi parladndan anlalyor ki, onlar parlattran, daim ve yksek bir k sahibidir. yle de, bu ilerin sratle deimesi, arkalarndan gelenlerin ayn renk almas gsteriyor ki, zevalsiz, daim bir tek zatn cilveleridir, naklardr, yineleridir, sanatlardr.

ON BRNC BRHAN
Gel ey arkada! imdi sana, gemi olan on brhan kuvvetinde kat bir brhan daha gstereceim. Gel; bir gemiye bineceiz; (HAYE) u uzakta bir cezire var, oraya gideceiz. nk bu tlsml lemin anahtarlar orada olacak. Hem herkes o cezireye bakyor, oradan bir eyler bekliyor, oradan emirler alyorlar. te, bak, gidiyoruz. imdi u cezireye ktk. Bak, pek byk bir itima var. u memleketin btn bykleri buraya toplanm gibi, mhim ihtifal grnyor. yi dikkat et. Bu cemiyet-i azmenin bir reisi var. Gel, daha yakn gideceiz. O reisi tanmalyz.
HAYE: Gemi tarihe ve cezire ise Asr- Saadete iarettir. u asrn zulmatl sahilinde, mimsiz medeniyetin giydirdii libastan soyunup, zamann denizine girip, tarih ve siyer sefinesine binip, Asr- Saadet ceziresine ve Ceziretlarap meydanna kp, Fahr-i lemi (a.s.m.) i banda ziyaret etmekle biliriz ki, o zat, o kadar parlak bir brhan- tevhittir ki, zeminin batan baa yzn ve zamann gemi ve gelecek iki yzn klandrm, kfr ve dallet zulmatn datmtr.
lem: dnya. Asr- Saadet: mutluluk asr, Peygamberimiz ve drt halifenin yaad devire verilen ad. asr: yzyl. yine: ayna. brhan: delil. brhan- tevhit: Allahn birliinin delili, ispat. cemiyet-i azme: byk topluluk. cezire: ada, yarmada. Ceziretlarap: Arap Yarmadas. cilve: yansma, grnt. daim: srekli, devaml. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak. eser: sanatl olarak yaratlan varlklar. Fahr-i lem: lemin kendisiyle vnd Peygamberimiz. haiye: aklayc not, dipnot. itima: toplant. ihtifal: tren, merasim. isnat: dayandrmak. kat: kesin. kfr: inkr. libas: elbise. memleket: lke. mimsiz medeniyet: prensiplerini Kurndan deil de felsefeden alan Bat medeniyeti; Arapa yazldnda bandaki mim harfinin kalkmasyla alalma, alaklk, aalk anlamndaki deniyet kelimesinin olma hli. mhim: nemli.

nak: ileme, ss. reis: bakan. sanat: ustalkla yaplm gzel eser. sefine: gemi. siyer: Peygamberimizin hayatnn btn safhalarn anlatan ilim dal ve eserleri. srat: abukluk hz. tlsm: herkesin bilip de zemedii gizli sr. zat: ahs, kii; Peygamberimiz. zemin: yer. zeval: sona erme, yok olma. zevalsiz: sona ermeyen, yok olmayan. ziyaret: yanna gitmek. zulmat: karanlklar.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 397 ON BRNC HCCET- MANYE

te bak, ne kadar parlak ve binden (HAYE 1) ziyade nianlar var. Ne kadar kuvvetli sylyor, ne kadar tatl bir sohbet ediyor. u on be gn zarfnda, bunlarn dediklerini ben bir para rendim; sen de benden ren. Bak, o zat, u memleketin muciznma sultanndan bahsediyor. O sultan- zan beni sizlere gnderdiini sylyor. Bak, yle harikalar gsteriyor ki phe brakmyor ki, bu zat o padiahn bir memur-u mahsusudur. Sen dikkat et ki, bu zatn syledii sz, deil yalnz u ceziredeki mahlklar dinliyorlar; belki, harikulde suretinde, btn memlekete iittiriyor. nk, uzaktan uzaa herkes buradaki nutkunu iitmeye alyor. Deil yalnz insanlar dinliyor, belki hayvanlar da, hatta bak, dalar da onun getirdii emirlerini dinliyorlar ki, yerlerinden kmldanyorlar. u aalar, iaret ettii yere gidiyorlar. Nerede istese su karyor. Hatta parman da bir b- Kevser memesi gibi yapar; ondan b- hayat iiriyor. Bak, u sarayn kubbe-i lsinde mhim lmba, (HAYE 2) onun iaretiyle, bir iken, ikileiyor. Demek, bu memleket, btn mevcudatyla onun memuriyetini tanyor. Onu gayb bir zat- muciznmann has ve doru bir tercmandr, bir delll- saltanat ve tlsmnn keaf ve
HAYE 1: Bin nian ise, ehl-i tahkik yannda bine bali olan mu'cizat- Ahmediyedir (a.s.m.). HAYE 2: Mhim lmba kamerdir ki, onun iaretiyle iki para olmu. Yani, Mevlna Caminin dedii gibi, Hi yaz yazmayan o mm zat, parmak kalemiyle sahife-i semavde bir elif yazm; bir krk, iki elli yapm. Yani, aktan evvel, krk olan mime benzer, aktan sonra iki hill oldu, elliden ibaret olan iki nuna benzedi.
hill: ayn yay eklini alm hli. ibaret olan: meydana gelen. kamer: ay. keaf: kefeden, aan. kubbe-i l: yksek kubbe. mahlk: yaratlm varlklar. memleket: lke. memuriyet: memurluk, grevlilik. memur-u mahsus: zel grevli. mevcudat: var olan her ey. Mevlna Cami: bkz. ahs Bilgileri. mim: Arapada bir harf. mucizat- Ahmed: Peygamberimizin mucizeleri. muciznma: mucize gsteren. mhim: nemli. nian: bir eyi belirten iaret. nun: Arapada bir harf. nutuk: konuma. sahife-i semav: gk sayfas. sultan: padiah. Sultan- Zan: an sahibi padiah; Allah. suret: biim, ekil. ak: ayrlma, blnme. tercman: tercme eden, eviren. tlsm: herkesin bilip de zemedii gizli sr. mm: okuma, yazma bilmeyen. zarfnda: iinde, sresince. zat: ahs, kii; Hz. Muhammed. zat- muciznma: mucize gsteren ahs. ziyade: ok.

b- hayat: canllarn hayatlarnn devamn salayan su. b- Kevser: Cennetteki sulardan birisi. bahsetme: anlatma. bali: ulam, yetimi. cezire: drt taraf su ile evrilmi toprak paras. delll- saltanat: hkimiyetin ilncs. ehl-i tahkik: gerei aratran ve delilleriyle bilenler. elif: Arap alfabesinin ilk harfi. evvel: nce. gayb: grnmeyen. harika: olaanst. harikulde: olaanst. has: zel. haiye: dipnot, aklayc not.

ON BRNC HCCET- MANYE 398 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

evamirinin tebliine emin bir elisi olduunu biliyorlar gibi, onu dinleyip itaat ediyorlar. te, bu zatn her syledii sz, etrafndaki btn akl banda olanlar, Evet, evet, dorudur derler, tasdik ederler. Belki u memlekette dalar, aalar, btn memleketleri klandran byk nur lmbas, (HAYE) o zatn iaret ve emirlerine ba emesiyle, Evet, evet, her dediin dorudur derler. te ey sersem arkada! u padiahn hazine-i hassasna mahsus bin nian tayan u nuran muhteem ve pek cidd zatn btn kuvvetiyle, btn memleketin ileri gelenlerinin taht- tasdikinde bahsettii bir zat- muciznmada ve zikrettii evsafnda ve tebli ettii evamirinde hibir vecihle hilf ve hile bulunabilir mi? Bunda hilf- hakikat kabilse, u saray, u lmbalar, u cemaati, hem vcutlarn, hem hakikatlerini tekzip etmek lzm gelir. Eer haddin varsa buna kar itiraz parman uzat. Gr, nasl parman, brhan kuvvetiyle krlp, senin gzne sokulacak.

ON KNC BRHAN
Gel, ey bir para akl bana gelen birader! Btn on bir brhan kuvvetinde bir brhan daha gstereceim. te, bak: Yukardan inen ve herkes ona hayretinden veyahut hrmetinden kemal-i dikkatle bakan u nuran
HAYE: Byk bir nur lmbas, Gnetir ki, arzn arktan geri dnmesiyle yeniden gnein grnmesi; kucanda Peygamberin (a.s.m.) yatmasyla ikindi namazn klmayan mam Ali (r.a.), o mucizeye binaen ikindi namazn edaen klm.
arz: dnya. bahsetmek: anlatmak. binaen: dayanarak. birader: karde. brhan: delil. cemaat: topluluk. eli: arac, peygamber. emin: inanlr, gvenilir. evamir: emirler, buyruklar. evsaf: nitelikler, zellikler. haddin varsa: gcn yetiyorsa, yapabiliyorsan. hakikat: gerek, doru. haiye: aklayc not, dipnot. hazine-i hassa: zel hazine. hilf: yalan. hilf- hakikat: geree aykr. hile: aldatma. hrmet: sayg. mam- Ali: bkz ahs Bilgileri, Ali (r.a). itaat: sz dinleme, boyun eme. itiraz: kar kma. kabil: mmkn. kemal-i dikkat: tam bir dikkat. lzm gelmek: gerekmek. mahsus: zel. memleket: lke. mucize: Allah tarafndan yaplan, insanlarn benzerini yapmaktan ciz kaldklar i ya da eser. muhteem: yce, byk. namaz edaen klmak: namaz zamannda klmak. nian: bir eyi belirten iaret. nur: k, aydnlk. nuran: nurlu, k saan. ark: dou.

taht- tasdik: onay altnda. tasdik: dorulama. tebli: ulatrmak, bildirmek. tekzip: yalanlama. vecih: yn. vcut: varlk. zat: ahs, kii. zat- muciznma: mucize gsteren zat. zikretmek: anlatmak; yeri geldiinde bir eyi sylemek.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 399 ON BRNC HCCET- MANYE

fermana (HAYE) bak. O bin nianl zat, onun yanna durmu, o fermann mealini umuma beyan ediyor. te, u fermann slplar yle bir tarzda parlyor ki, herkesin nazar- istihsann celp ediyor; ve yle cidd, ehemmiyetli meseleleri zikrediyor ki, herkes kulak vermeye mecbur oluyor. nk btn bu memleketi idare eden ve bu saray yapan ve bu acayibi izhar eden Zatn uunatn, efalini, evamirini, evsafn birer birer beyan ediyor. O fermann heyet-i umumiyesinde bir turra-i azam olduu gibi; bak her bir satrnda, her bir cmlesinde, taklit edilmez bir turra olduu misill; ifade ettii manalar, hakikatler, emirler, hikmetler stnde dahi, o Zata mahsus birer manev hatem hkmnde, ona has bir tarz grnyor. Elhsl, o ferman- azam, gne gibi, o Zat- Azam gsterir; kr olmayan grr. te ey arkada! Akln bana gelmi ise, bu kadar kfi. Eer bir szn varsa imdi syle. O inat adam cevaben dedi ki:
acayip: artc ve garip eyler. lem: dnya. aydn: aydnlk. beyan: aklama, anlatma, bildirme. brhan: delil. celp etme: kendine ekme. cevaben: cevap olarak. efal: fiiller. ehemmiyetli: nemli. Elhamdlillh: hamd Allaha aittir. elhsl: netice olarak. evamir: emirler. evsaf: nitelikler, zellikler. ferman: emir, buyruk. ferman- azam: en byk emir; Kurn. hakikat: gerek. has: zel. haiye: aklayc not, dipnot. hatem: mhr, damga. heyet-i umum: btnyle, her ynyle. hikmet: her eyin belirli gayelere ynelik olarak faydal ve tam yerinde olmas. icaz: Kurnn mucize oluu, benzerinin yaplamamas.

Ben senin bu brhanlarna kar yalnz derim: Elhamdlillh, inandm. Hem gne gibi parlak ve gndz gibi aydn bir tarzda inandm ki, u memleketin tek bir Malik-i Zlkemali, u lemin tek bir Sahib-i Zlcelli, u sarayn tek bir Sni-i Zlcemali bulunduunu kabul ettim. Allah senden raz olsun ki, beni eski inadmdan ve
HAYE: Nuran ferman Kurna ve stndeki turra ise icazna iarettir.
ifade etme: bildirme, anlatma. inat: bir konuda srar eden kii. izhar: gsterme. kfi: yeterli. mahsus: zel. Malik-i Zlkemal: sonsuz mkemmellik sahibi olan gerek mlk sahibi; Allah. mana: anlam. manev: madd olmayan, manaya ait. meal: anlam. memleket: lke. meseleler: konular. misill: gibi. nazar- istihsan: beenerek bakma. nian: bir eyi belirten iaret. nuran: nurlu. Sahib-i Zlcell: sonsuz byklk ve ycelikte olan sahip; Allah. Sni-i Zlcemal: sonsuz gzellik sahibi ve her eyi sanatla yaratan Allah. uunat: iler. taklit edilmez: benzeri yaplmaz. tarz: ekil, biim, usul, yntem. turra: mhr, damga. turra-i azam: en byk mhr. umum: herkes. slp: ifade ekli, anlat biimi. zat: Allah, ahs, kii. zat- azam: en byk zat. zikretmek: anlatmak, yeri geldiinde bir eyi sylemek.

ON BRNC HCCET- MANYE 400 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

divaneliimden kurtardn. Getirdiin brhanlarn her birisi, tek bayla bu hakikati gstermeye kfi idi. Fakat, her bir brhan geldike, daha revnaktar, daha irin, daha ho, daha nuran, daha gzel marifet tabakalar, tanmak perdeleri, muhabbet pencereleri ald iin bekledim, dinledim. Tevhidin hakikat-i uzmasna ve
1

$pH ore'G n

imanna

iaret eden hikye-i temsiliye tamam oldu. Fazl- Rahman, feyz-i Kurn, nur-u iman sayesinde, tevhid-i hakiknin gneinden, hikye-i temsiliyedeki On ki Brhana mukabil, On ki Lema ile bir Mukaddimeyi gstereceiz.
2

njGnprdGnh o/asdG $G peh o r n n

(Szler; s. 442; Yeni Asya Neriyat, ubat 2004.)

1. Allaha iman ettim. 2. Tevfik ve hidayet ancak Allahtandr. brhan: delil. divane: deli, aklsz. fazl- Rahman: sonsuz efkat ve merhamet sahibi Allahn fazl ve ihsan. feyz-i Kurn: Kurnn verdii ilham. hakikat-i uzma: en byk gerek. hikye-i temsiliye: iinde benzetmeler ve karlatrmalar bulunan hikye. iman: inan, inanma. kfi: yeterli. lema: parlt. marifet: bilme, tanma. muhabbet: sevgi. mukabil: karlk. mukaddeme: n sz, balang. nuran: nurlu, k saan. nur-u iman: imandan gelen nur. revnaktar: gz alc gzellikte. tevhid-i hakik: Allaha, varln gsteren delillerle, isim ve sfatlaryla inanma. tevhit: birleme, Allahn bir olduuna inanma.

YRM KNC SZ

ASA-YI MSA | 401 ON BRNC HCCET- MANYE

ON BRNC HCCET- MANYE 402 | ASA-YI MSA

YRM KNC SZ

man ve Hakik Gzel Mektuplar

2

prnH ounjo Gp mAT re rGp h @ onfnroS /prSpH / p s r n p n kpFGnO GknHnG oJncnHh $G MQh rnY onsdnG o n n o nr nn o r n

Aziz, sddk kardelerim, imdiye kadar, gizli mnafklar Risale-i Nura kanunla, adliye ile ve asayi ve idare noktasndan hkmetin baz erknn ifal edip, tecavz ediyorlard. Biz mspet hareket ettiimiz iin, mecburiyet olduu zaman, tedf vaziyetinde idik. imdi, plnlar akim kald, bilakis tecavzleri, Risale-i Nurun dairesini genilettirdi. Bu defa yeni hurufla Asa-y Msay tabetmek niyetimiz, ihtiyarmz olmad hlde, tecavz vaziyeti Risale-i Nura veriliyor gibidir. Bu hdisenin ehemmiyetli bir hikmeti u olmak gerektir: Risale-i Nur bu mbarek vatann manev bir halskr olmak cihetiyle, imdi iki dehetli manev bely defetmek iin matbuat lemi ile tezahre balamak, ders vermek zaman geldi veya gelecek gibidir, zannederim. O dehetli beldan birisi: Hristiyan dinini malp eden ve anarilii yetitiren, imalde kan dehetli dinsizlik cereyan. Bu vatan manev istilsna kar, Risale-i Nur, Sedd-i Zlkarneyn gibi bir sedd-i Kurn vazifesini grebilir. Ve lem-i slmn bu mbarek vatann
1. Allahn adyla. Onu her trl kusur ve noksandan tenzih ederiz. 2. Hibir ey yoktur ki, Onu vp Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.) 3. Allahn selam, rahmeti ve bereketi ebediyen ve daima zerinize olsun. adliye: mahkeme, yarglama ileriyle uraan daire. akim: neticesiz, sonu yok, baarsz. lem: ortam. lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. anari: terr. Asa-y Msa: Bedizzaman Said Nursnin bir eseri. asayi: kanun ve nizam hkimiyetinin salanmas. aziz: muhterem, saygn. bel: musibet, gam, keder, afet, sknt. bilakis: aksine, tersine, tam tersi, tersine olarak. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. cihet: yan, yn, taraf. def: mni olma, savmak, uzaklatrma. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. ehemmiyet: nem. erkn: reisler, ileri gelenler. hdise: olay.

Hakik: hakikate mensup. halskr: kurtarc. hikmet: herkesin bilmedii gizli sebep; gizli, bilinmeyen nokta. Hristiyan: Hz. sann (a.s.) tebli ettii dine inanan, bu dinden olan, sev, Nasran. huruf: harfler. hkmet: bir memleketi idare edenler, vekiller heyeti. idare: bir ii yrtme, ekip evirme. ifal: yanltma, gaflete drerek kandrma, yanl i yaptrma, aldatma, aldatlma. ihtiyar: seme, tercih, irade. man: inanma, inan, itikat, tasdik. istil: kaplama. matbuat: baslm eyler, kitaplar, gazeteler, v.s. mecburiyet: mecbur olma, mecburluk, zarurlik durumu, zora tutulma, zorunluluk. mbarek: feyizli, bereketli. mnafk: nifak sokan, iki yzllk eden, ara bozucu. mspet: olumlu. niyet: bir ii yapmay nceden dnme. pln: bir eyi gerekletirmek iin yaplan dzenleme. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sedd-i Kurn: Kurna ait set, Kurnn yklmaz seddi, kalesi. Sedd-i Zlkarneyn: Zlkarneynin seddi; Zlkarneynin Yecc ve Mecc kavminden korunmak isteyenler iin yaptrd ok byk ve salam set, kale. sddk: hibir zaman yalan sylemeyen, yerine getiremeyecei sz vermeyen, sznde duran. tab: kitap basma, kitap basks, bask. tecavz: haddini ama. tedf: kendini koruma, savunma ile ilgili, savunmaya ait. tezahr: zuhur etme, ortaya kma, meydana kma, belirme, grnme. vatan: bir kimsenin doup byd yer, zerinde yaanlan lke, yurt. vazife: grev. vaziyet: durum, hl. zan: zannetme, sanma, kesin olarak bilmeksizin kuvvetli ihtimalle hkmetme

ASA-YI MSA | 403 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

acip: tuhaf, hayret veren, hayrette brakan, alacak ey. ahali: halk. lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. asr: yzyl. aziz: sevgili. bahane: vesile, sebep. bel: musibet, gam, keder, afet, sknt. bida: dinin aslna uymayan adet ve uygulamalar.. cephe: sava sahas, sava yaplan yer. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. civar: evre, yre, etraf. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. edyan- semaviye: semav dinler, Allah tarafndan gnderilmi olan hak dinler. enaniyet: kendini beenme, bencillik, egoistlik. hakikat: gerek. hl: durum, vaziyet. hl-i hzr: imdiki durum. hkm: hkimiyet, hakim olma. iade: geri gnderme, geri evirme, geri verme, geri dndrme. idare: memleket ilerinin yrtlmesi, ekip evirilmesi. ihtar: dikkatini ekme, tembih, uyarma, uyar. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. infilk: patlama, iddetli patlama. inklp: bir hlden dier hle geme, hl deitirme, deiim, dnm. naallah: Allah isterse, Allah dilerse, Allahn emri olursa, Allah izin verirse manalarnda kullanlan bir dua. istil: kaplama. istimal: kullanma. itiraz: bir fikri, hkm veya durumu kabul etmeyip rtmeye kalkma, kar kma. ittiham: su altnda bulunma, thmetli olma, thmet altnda olma. izale: ortadan kaldrma. kala: kale. kta: yer yzndeki yedi byk kara parasndan her biri, ana kara. lzm: gerek, gerekli, lzumlu. lisan: dil. matbuat: baslm eyler, kitaplar, gazeteler, v.s. memleket: bir devletin topra, lke, yurt, vatan, diyar. mucize-i Kurniye: Kurna ait mucize. muhabbet: lfet, sevgi, sevme, dostluk. muhafaza: koruma, saklama, hfzetme.

ahalisine kar pek iddetli itiraz ve ittihamlarn izale etmek iini, matbuat lisanyla konumak lzm gelmi diye kalbime ihtar edildi. Ben dnyann hlini bilmiyorum. Fakat, Avrupada istilkrne hkmeden ve edyan- semaviyeye dayanmayan dehetli cereyann istilsna kar, Risale-i Nur hakikatleri, bir kala olduu gibi, lem-i slmn ve Asya ktasnn hl-i hazrdaki itiraz ve ittihamn izale ve eskideki muhabbet ve uhuvvetini iade etmeye vesile olan bir mucize-i Kurniyedir. Bu memleketin vatanperver siyasleri, abuk akln bana alp, Risale-i Nuru tabederek resm neretmeleri lzmdr ki, bu iki belya kar siper olsun. Acaba bu yirmi sene zarfnda iman- tahkikyi pek kuvvetli bir surette bu vatanda nereden Risale-i Nur olmasayd, bu dehetli asrda acip inklp ve infilklarda, bu mbarek vatan, Kurnn, imann dehetli sadmelerden tam muhafaza edebilir miydi? Her ne ise Risale-i Nura, daha vatana, idareye zarar dokunmak bahanesiyle tecavz edilmez. Daha kimseyi o bahane ile inandramazlar. Fakat, cepheyi deitirip, din perdesi altnda, baz safdil hocalar veya bida taraftar veya enaniyetli sofmereblileri baz kurnazlklarla Risale-i Nura kar, iki sene evvel stanbulda ve Denizli civarnda olduu gibi, istimal etmek ve Risale-i Nura ve akirtlerine ayr bir cephede tecavz etmeye mnafklar abalyorlar. naallah muvaffak olamazlar. Risale-i Nur akirtleri,
muvaffak: baaran, baarm, baarl. mbarek: feyizli, bereketli. mnafk: kalbinde kfr gizledii hlde Mslman grnen, kfirliini gizleyerek Mslman gibi davranan. neir: yaym, yayn. resm: devlet adna olan. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sadme: anszn baa gelen ve sarsan bel, felket. safdil: saf gnll, temiz kalpli. sddk: hibir zaman yalan sylemeyen, yerine getiremeyecei sz vermeyen, sznde duran. siper: koruyucu engel, kalkan. siyas: siyasetle uraan, siyaset adam. sofmerep: tasavvuf ehli, riyazet ve nefisle mcahede ile hakikate ermeye alan. suret: ekil. akirt: talebe, renci. tab: kitap basma, kitap basks, bask. taraftar: benimseyen, isteyen. tecavz: saldrma, satama. uhuvvet: kardelik. vatan: bir kimsenin doup byd yer, zerinde yaanlan lke, yurt. vatanperver: yurtsever, vatanna dkn, vatann seven kimse. vesile: bahane, sebep

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 404 | ASA-YI MSA

tam ihtiyatla beraber, bir taarruz olduu vakitte mnakaa etmesinler, aldrmasnlar. Aldanan ehl-i ilim ve iman ise, dost olsunlar. Biz size ilimiyoruz; siz de bize ilimeyiniz. Biz ehl-i imanla kardeiz deyip, yattrsnlar. Saniyen: Mbareklerin pehlivan, hem Abdurrahman, hem Ltfi, hem byk Hafz Ali manalarn tayan byk ruhlu Kk Ali kardeimiz bir sual soruyor. Hlbuki o sualin cevab Risale-i Nurda yz yerde var. Risale-i Nurun erkn- imaniye hakknda bu derece kesretli tahidat nedendir? Bir m mminin iman, byk bir velnin iman gibidir diye, eski hocalar bize ders vermiler? diyor. Elcevap: Bata matbu Ayetl-Kbra, hem Yirmi Sekizinci Mektubun nc Meselesinin kinci Noktasnda meratib-i imaniye bahislerinde, ahire yakn Mceddid-i Elf-i Sni mam- Rabban beyan ve hkm ki: Btn tarikatlerin mntehas ve en byk maksatlar hakaik- imaniyenin inkiafdr. Ve bir mesele-i imaniyenin katiyetle vuzuhu, binler kerametlerden ve kefiyattan daha iyidir. Ve Ayetl-Kbrann en ahirki ve Lhikadan alnan o mektubun paras ve tamamnn beyanat cevap olduu gibi, Meyve Risalesinin tekrarat- Kurniye hakknda Onuncu Meselesi, tevhid ve iman rknleri hakknda tekrarat ve kesretli tahidat- Kurniyenin hikmeti, aynen, tamamen onun hakik tefsiri olan Risale-i Nurda cereyan etmesi de cevaptr.
ahir: son, sonraki, en sonra. m: alim olmayan, sradan. bahis: konu. beyan: anlatma, ak syleme, bildirme, izah. beyanat: bir konuda yaplan genel aklamalar, bildiriler. cereyan: olma, meydana gelme. derece: deer, miktar. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri, slm dinini kabul edenler. erkn- imaniye: imana ait esaslar. hakaik- imaniye: imana ait hakikatler, iman gerekler. hakik: gerek, sahici. hikmet: gaye, ama. hkm: karar. ihtiyat: saknma, tedbirli, tedarikli bulunma. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. inkiaf: alma, ortaya kma, grlme, aa kma, meydana kma. katiyet: katlik, kesinlik. keramet: Allahn vel kullarnda grlen olaanst hller veya tabiatst hdiseler. kesretli: okluu olan, ok fazla. kefiyat: evliyann, Allahn ilham etmesiyle gsterdikleri gaypla ilgili srlar, manev srlar, keifler. Lhika: ek, ilve, zeyil, sonradan ilve edilen, eklenen. maksat: kastedilen, istenilen ey, varlmak istenen nokta, niyet, meram.

matbu: tab edilmi, baslm. Mesele: konu. mesele-i imaniye: iman mesele, imanla ilgili mesele. Mbarek: hayrl, mutlu, kutlu, uurlu. Mceddid-i Elf-i Sn: ikinci bin ylnn mceddidi, yenileyicisi olan mam- Rabban (r.a.). (bkz. mam- Rabban.). mnakaa: bir mesele zerinde farkl fikirler syleyerak yaplan tartma, atma, karlkl szle ekime. mnteha: bir eyin ulaabildii son yer, nihayet, son, en son, u. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rkn: bir eye samim olarak meyletme, ynelme. Saniyen: ikinci derecede, ikinci olarak. sual: soru. taarruz: bir eyin ve kimsenin zerine iddetle saldrma. tahidat: ymalar, biriktirmeler, toplamalar. tahidat- Kurniye: Kurnn tahidat, Kurnda srarla zerinde durulan hakikatler. tarikat: Allaha ulamak iin, eyhin gzetiminde mridin takip edecei terbiye usul ve yolu, seyir slk srasnda tutulan yol. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. tekrarat: tekrarlar. tekrarat- Kurniye: Kurnn tekrarlamalar, Kurnda tekrarlanan ibare, mevzu ve ayetler. tevhid: Allahn bir olduuna inanma, Allahn varln, birliini, dengi ve orta bulunmadn kabul etme. vel: Allahn sevgisine, himayesine kavumu, ermi kimseler, Allah dostu, evliya. vuzuh: kolay anlalrlk, ifade akl.

ASA-YI MSA | 405 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

Hem, iman- tahkik ve taklid ve icmal ve tafsil ve imann btn tehacmata ve vesveselere ve phelere kar dayanp sarslmamasn beyan eden Risale-i Nur paralarnn izahat, byk ruhlu Kk Alinin mektubuna yle bir cevaptr ki, bize hibir ihtiya brakmyor. kinci Cihet: man yalnz icmal ve taklid bir tasdike mnhasr deildir. Bir ekirdekten t byk hurma aacna kadar ve eldeki yinede grnen misali gneten t deniz yzndeki aksine, t gnee kadar mertebeleri ve inkiaflar olduu gibi, imann o derece kesretli hakikatleri var ki, bin bir esma-i lhiyeye ve sair erkn- imaniyenin kinat hakikatleriyle alkadar ok hakikatleri var ki, Btn ilimlerin ve marifetlerin ve kemalt- insaniyenin en by imandr ve iman- tahkikden gelen tafsilli ve brhanl marifet-i kudsiyedir diye, ehl-i tahkik ittifak etmiler. Evet, iman- tahkiknin bir mertebesi de aynelyakin derecesidir ki, pek ok mertebeleri var. Belki esma-i lhiye adedince tezahr dereceleri var. Btn kinat bir Kurn gibi okuyabilecek derecesine gelir. Hem, bir mertebesi de hakkalyakindir. Onun da ok mertebeleri var. Byle imanl zatlara behat ordular hcum da etse, bir halt edemez. Ve ulema-i ilm-i kelmn binler cilt kitaplar, akla ve mant istinaden telif edilip, yalnz o marifet-i imaniyenin brhanl ve akl bir yolunu gstermiler. Ve ehl-i hakikatin yzer kitaplar kefe, zevke istinaden o marifet-i imaniyeyi daha baka bir cihette izah etmiler. Fakat,
tamam, btn lemler, varlklar. kemalt- insaniye: insana ait mkemmellik ve olgunluklar. kesretli: okluu olan, ok fazla. keif: ama, meydana karma. mantk: doru ve dzenli dnme kabiliyeti. marifet: kendine has ustalk, hner, maharet, sanat. marifet-i imaniye: iman bilgi, malmat. mertebe: derece, basamak. misal: misallik, rneklik. mnhasr: snrlanm, snrl. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sair: dier, baka, gayri, teki. behat: pheler. tafsil: etraflca bildirme, uzun uzadya anlatma, aklama. tafsil: detayl, aklamal olan. taklid: taklitle yaplan. tasdik: doruluunu kabul etme, dorulama, gerekliini kabul etme. tehacmat: hcumlar, saldrlar. telif: kitap yazma, eser ortaya koyma. tezahr: zuhur etme, ortaya kma, meydana kma, belirme, grnme. vesvese: phe, ikil, kuruntu, tereddt; kalbe gelen aslsz kt ve sinsi dnce. zat: kii, ahs, fert

akis: k veya sesin bir yerde grnmesi, vurmas, grnp dnmesi, yansma. akl: akla dayanan, akla mensup, akl ile bulunan veya bilinen eyler, akl ile ilgili. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. yine: ayna, mirat. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. beyan: deliller gstererek ispatlama. brhan: delil, ispat, tank, hccet. cihet: yan, yn, taraf. derece: mertebe, kademe. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. ehl-i tahkik: gerei aratranlar, gerein peinden gidenler. erkn- imaniye: imana ait esaslar. esma-i lahiye: Allahn isimleri. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. hakkalyakin: marifet mertebesinin en yksei; bir eyi yaayarak, iine girerek, doruluundan pheye asla yer brakmayacak biimde kesin olarak bilme. halt: kartrma. icmal: ksaca, topluca, tafsilsiz, toplu, ksa. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. iman- tahkiki:. inkiaf: alma, ortaya kma, grlme, aa kma, meydana kma. istinaden: istinat ederek, dayanarak, gvenerek, delil kabul ederek. ittifak: bir konuda, ortak bir gayede anlama, fikir birlii etme, uyuma, badama. izah: aka ortaya koyma, aklama yapma, bir konuyu ayrntlaryla ortaya koyma, eksiksiz anlatma. izahat: izahlar, aklamalar. kinat: yaratlm olan eylerin

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 406 | ASA-YI MSA

Kurnn mucizekr cadde-i kbras gsterdii hakaik- imaniye ve marifet-i kudsiye, o ulema ve evliyann pek ok fevkinde bir kuvvet ve yksekliktedir. te Risale-i Nur bu cami ve kll ve yksek marifet caddesini tefsir edip, bin seneden beri Kurn aleyhine ve slmiyet ve insaniyet zararna ve adem lemleri hesabna tahribat kll cereyanlara kar Kurn ve iman namna mukabele ediyor, mdafaa ediyor. Elbette hadsiz tahidata ihtiyac vardr ki, o hadsiz dmanlara kar dayanp, ehl-i imann imann muhafazasna Kurn nuruyla vesile olsun. Hadis-i erifte vardr ki, Bir adam seninle imana gelmesi, sana sahra dolusu krmz koyunlardan daha hayrldr. Bazen bir saat tefekkr, bir sene ibadetten daha hayrl olur. Hatta Naklerin haf zikre verdii byk ehemmiyet, bu nevi tefekkre yetimek iindir. Umum kardelerime birer birer selm ve dua ediyoruz. Elbk Hvelbk Kardeiniz
des marifet, kuds bilgi, sanat. mucizekr: mucizeli, mucize hlinde. muhafaza: koruma, saklama. mukabele: karlk verme, karlama. mdafaa: bir hcum, tecavz veya saldrya kar koyma, kendini, bir topluluu veya yeri savunma. nak: Hz. ah- Nakibendnin kurduu tarikat ve bu tarikate mensup olan. nam: ad, isim. nevi: eit. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sahra: geni ve susuz arazi, l. tahribat: tahripler, ykp bozmalar. tahidat: ymalar, biriktirmeler, toplamalar. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. tefsir: aklama, tamamen aklama, izah. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. Umum: btn. vesile: bahane, sebep. zikir: Allahn adlarn anarak dua etme, Allah anma

Said Nurs
[Emirda Lhikas, s. 90-92.]

@@@
adem: yokluk. lem: dnya, cihan. cadde-i kbra: byk cadde. cami: cem eden, toplayan, iine alan. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehemmiyet: nem. ehl-i iman: inananlar, iman sahipleri, slm dinini kabul edenler. evliya: Allah dostlar. fevk: st, st taraf, yukar, zeri. had: snr, son. Hadis-i erif: Peygamberimizden aktarlan szlerin genel ad. haf: gizli, sakl. hakaik- imaniye: imana ait hakikatler, iman gerekler. hayr: fayda. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirme, Allaha kar kulluk vazifesini yapma. iman: hak dini kabul etme, slm dinini kabul etme, slmn gerekli olan esaslarna inanma, Allaha inanma. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. kll: ok, byk, ok miktarda. marifet: kendine has ustalk, hner, maharet, sanat. marifet-i kudsiye: mukad-

ASA-YI MSA | 407 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

prnpH ounjo Gp mAT re rpGh @ onfnroS /prSpH / s r n p n kpFGnO GknHnG JncnHh $G onrMQh rnY onsdnG oo n n nn o r n

lem: dnya, cihan. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. asr: yzyl. yt- tekviniye: kinatta yaratlan varlklarn Cenab- Hakkn varlk ve birliine olan iaretleri, delil olular. yinedar: ayna tutan, yanstan. Beer: insan, insanlk, demolu. Beeriyet: beerlik, insanlk. envar: nurlar, ziyalar, aydnlklar, klar, parlaklklar. Ezel: ezele mensup, ezel ile ilgili, ncesiz, balangsz. fert: ahs, kii. ftrat: yaratl, tabiat, miza, huy. gaflet: ihmal, endiesizlik. gaye: maksat, meram, hedef. hk: doru, gerek, hakikat. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. hidayet: doru olan, hak olan:. hilkat: doutan gelen vasf, yaratltan olan. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. istikamet: bir eyin bir tarafa doru olarak uzanmas. kabiliyet: iktidar, liyakat. kinat: dnya. kesb: kazanma. kitab- kebir: byk kitap. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. mahiyet: bir eyin asl, esas, hakikati, i yz, bir eyi tayin eden asl unsur, neden ibaret olduu, nitelik. maksat: kastedilen, istenilen ey, varlmak istenen nokta, niyet, meram. mazhar: sahip olmu, erimi. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahlklar, yaratlm eylerin tamam, kinat. msemma: tesmiye edilmi, ad verilmi, isimlendirilmi, adl, adlanm. neir: herkese duyurma, tamim. nispet: oran. Nur: Allahn isimlerinden. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. projeksiyon: grnty k vastasyla ekrana yanstma ii. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. sema: gkyz, gk. sermed: ebed, srekli, daim,

u kinat semasnn gurubu olmayan manev gnei olan Kurn- Kerm, u mevcudat kitab- kebirinin yt- tekviniyesini okutturmak, mahiyetini gstermek iin ualar hkmnde olan envarn nerediyor. Beerin akln tenvir ile, srat- mstakimi gsteriyor. Beeriyet leminde her fert, hilkatindeki maksatlar ve ftratndaki arzular ve istikametindeki gayesini o hidayet gneinin nuru ile grr ve bilir. O hidayet nurunun tecellisine mazhar olanlar, kalp kabiliyeti nispetinde ona yinedarlk ederek yaknlk kesb eder. Eya ve hayatn mahiyeti o nur ile tezahr ederek, ancak o nur ile grlr, anlalr ve bilinir. Ezel Gnein manev hidayet nurlarn temsil eden Kurn- Kerm, akl ve kalp gzyle hak ve hakikati grmeyi temin eder. Onun nurundan uzakta kalanlar, zulmette kalrlar. Zira her ey nur ile grlr, anlalr ve bilinir. te u hakikatin manev ve sermed gnei olan Kurn- Kermin nur-u tecellisine bu asrmzda Nur ismiyle msemm olan Risale-i Nurun ahs- manevsi mazhar olmutur. O Nurlar ki, zulmetten ayrlmak istemeyen yarasa tabiatl, gaflet uykusuyla gndzn gece yapan sefahatperest, akl gzne inmi, zulmette kalarak gz grmez olanlara ve yolunu aranlara kar projeksiyon gibi nurlarn iman hakikatlerine tevcih ederek, srat- mstakimi bsbtn kr olmayanlara gsteriyor.
1. Allah'n adyla. Onu her trl kusur ve noksandan tenzih ederiz. 2. Hibir ey yoktur ki, Onu vp Onu tesbih etmesin. (sra Suresi: 44.) 3. Allah'n selm, rahmeti ve bereketi ebediyen ve daima zerinize olsun.

lmsz. i olmayp bir cemaatten meydana gelen manev ahs. srat- mstakim: Allahn ua: k. gsterdii hidayet yolu. tabiat: yaratl, huy, karakahs- manev: manev ahs; ter, seciye, miza. belli bir ahs olmayp, kendisine bir ahs gibi muamele tecelli: alp belirme, aka edilen irket, cemaat, cemi- ortaya kma, aydnlanma. yet gibi ortaklklar; belli bir ki- temin: salama.

temsil: rnek, benzetme. tenvir: nurlandrma, aydnlatma, klandrma. tevcih: yneltme. tezahr: zuhur etme, ortaya kma, meydana kma, belirme, grnme. zulmet: karanlk

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 408 | ASA-YI MSA

Nur topuzunu ehl-i kfr ve mnkirlerin bana vurup, Ya akln bandan kar at, hayvan ol, yahut da akln bana alarak insan ol! diyor. lim bir nur olduuna gre, Risale-i Nurun ilme olan en derin vukufunu gsterecek bir-iki delile ksa iaret ederiz. unu hatrlamalyz ki: Risale-i Nur, baka kitaplar deil, yalnz Kurn- Kermi stat olarak tanmas ve ona hizmet etmesi itibaryla, makbuliyeti hakknda bizim bu mevzuda sz sylememize hacet brakmyor. Biz, ancak ilim erbab nazarnda Risale-i Nurun deerini belirtmek iin deriz ki:

Evvel:

Risale-i Nur, imdiye kadar hibir ilim adamnn tam bir vuzuhla ispat edemedii en mulk meseleleri gayet kolay bir ekilde, en basit avam tabakasndan tut, t en yksek havas tabakasna kadar herkesin istidad nispetinde anlayabilecei bir tarzda, phesiz tam ikna edici bir ekilde izah ve ispat etmesidir. Bu hususiyet hemen hemen hibir ilim adamnn eserinde yoktur.

kincisi: Btn Nur eserleri Kurn- Kermin bir ksm ayetlerinin tefsiri olup, onun manev parltlar olduunu her hususta gstermesidir.

ncs: nsanlarn en derin ihtiyalarna kat delil ve brhanlarla ilm mahiyette cevap vermesidir. Mesel, Allahn varl, ahiret ve sair iman rknlerini, bir
ahiret: br dnya, teki dnya, kyametten sonra kurulacak olan lem. avam: kltrl, yksek tabakadan olmayan; kaba ve cahil halk tabakas, ayak takm. ayet: Kurnn her bir cmlesi, Kurnn surelerini oluturan lh sz. brhan: delil, ispat, tank, hccet. delil: kant. erbap: ehil, muktedir, becerikli, lyk. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu mahsul. Evvel: birinci olarak, her eyden nce, ilk nce. hacet: ihtiya duyma, zaruret. havas: ilerlemi, ileri kimseler, nde gelenler, st tabaka, sekinler, zenginler snf. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. ikna: raz etme. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. ispat: delil ve ahit gstererek doruyu ortaya koyma, doruyu delillerle gsterme. istidat: kabiliyet, yetenek. itibar: deer. izah: aka ortaya koyma, aklama yapma, bir konuyu ayrntlaryla ortaya koyma, eksiksiz anlatma. kat: kesin. Kurn- Kerm: Kurn; Hz.

Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. mahiyet: bir eyin asl, esas, hakikati, i yz, bir eyi tayin eden asl unsur, neden ibaret olduu, nitelik. makbuliyet: makbullk, beenilmilik, geerlilik. mesele: konu. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. mulk: anlalmaz, kark, ak olmayan. mnkir: inkr eden, kabul etmeyen. nazar: gz atma, bakma, bak. nispet: ilgi, alka, ba. Nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rkn: bir eye samim olarak meyletme, ynelme. sair: dier, baka, gayri, teki. tabaka: topluluk, snf, zmre. tarz: usul, yol. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. stat: retici; muallim, retmen, usta, sanatkr. vukuf: anlama, bilme, haberli olma. vuzuh: kolay anlalrlk, ifade akl.

ASA-YI MSA | 409 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

alet: sebep, vasta. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. cami: cem eden, toplayan, iine alan. cihet: yan, yn, taraf. delil: kant. derece: mertebe, kademe. erbap: ehil, muktedir, becerikli, lyk. feylesof: felsefe ile uraan, filozof. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. hakkalyakin: marifet mertebesinin en yksei; bir eyi yaayarak, iine girerek, doruluundan pheye asla yer brakmayacak biimde kesin olarak bilme. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. hlsa: bir eyin z, esas, temel ksm. ilim: hakikati ifade eden bilgi. ilmelyakin: yakin ile bilme, bir eyi ilim ve delil ile kesin olarak bilme, tanma, kabul etme; aksi mmkn olmayan ak, kesin ve salam bilgi. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. iman: imana ait olan, imana dair olan, imanla ilgili. inkiaf: alma, ortaya kma, grlme, aa kma, meydana kma. insaniyet: insanlk mahiyeti, insan olma hli, insana yakr davran. ispat: delil ve ahit gstererek doruyu ortaya koyma, doruyu delillerle gsterme. kl: szl dil ile. komprime: bir konuyla ilgili olarak derinlii olmayan kalplam bilgi. kudret: g, kuvvet, takat, iktidar. kuds: mukaddes, kutlu, muazzez, aziz. lisan: dil. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mecmua: dergi. menfaat: fayda, kr, gelir, ihtiya karl olan ey. mesele: konu. mehur: tannm, herkesin bildii, hretli, ad yaygnlk kazan-

zerrenin lisan- hl ve kl suretinde tercmanln yaparak ispat etmesidir. En mehur slm feylesoflarndan bni Sina, Farab, bni Rd bu meselelerde btn mevcudat delil olarak gsterdikleri hlde, Risale-i Nur, o hakikatleri bir zerre veya bir ekirdek lisanyla ispat ediyor. Eer Risale-i Nurun ilm kudretini imdi onlara gstermek mmkn olsayd, onlar hemen diz kp Risale-i Nurdan ders alacaklard.

Drdncs: Risale-i Nur, insann senelerce uraarak elde edemeyecei bilgileri, komprime hlsalar nevinden, ksa bir zamanda temin etmesidir.

Beincisi: Risale-i Nur, ilmin esas gayesi olan rzay lhyi tahsile sebep olmas ve dnya menfaatine ilmi hibir cihetle alet etmeyerek tam manasyla insaniyete hizmet gibi en ulv vazifeyi temsil etmesidir.

Altncs: Risale-i Nur, kuvvetli ve kuds ve iman bir

tefekkr semeresi olup btn mevcudatn lisan- hl ve kl suretinde tercmanln yapar. Ayn zamanda iman hakikatlerini ilmelyakin ve aynelyakin ve hakkalyakin derecelerinde inkiaf ettirir.

Yedincisi: Risale-i Nur, esas bakmndan btn ilimleri cami oluudur. deta ilim iplikleriyle dokunmu mzeyyen bir kuma gibidir. Ve imdiye kadar hibir ilim erbab tarafndan sylenmemi ve her ilme olan vukufunu tebarz ettiren vecizeler mecmuasdr. Misal olarak
m, nl, naml. mevcudat: mevcutlar, var olan her ey, mahlklar, yaratlm eylerin tamam, kinat. Misal: rnek. mzeyyen: ziynetlendirilmi, sslenmi, ssl, bezenmi, donanm. nevi: eit. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rza-y lh: Allahn rzas, honutluu. semere: netice, sonu. suret: ekil. tahsil: hsl etme, ele geirme, elde etme, kazanma. tebarz: belli olma, belirme, grnme, gzkme, bariz hale gelme. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. temin: elde etme. temsil: yerine getirme. tercman: tercme eden. ulv: yksek, yce. vazife: grev. vecize: zdeyi, icazl sz, z, ksa fakat ifadece kuvvetli sz. vukuf: anlama, bilme, haberli olma. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zerre: pek ufak para, en kk para, ok kk para

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 410 | ASA-YI MSA

birkan zikrederek, heyet-i mecmuas hakknda bir fikir edinmek isteyenlere Risale-i Nur bahrine mracaat etmelerini tavsiye ederiz.

1. Sivrisinein gzn halk eden, gnei dahi o halk

etmitir. Bir kelebein midesini tanzim eden, Manzume-i emsiyeyi dahi o tanzim etmitir.

2.

3. Bir zerreyi icat etmek iin, btn kinat icat edecek bir kudret-i gayr-i mtenahi lzmdr. Zira u kitab- kebir-i kinatn her bir harfinin, bahusus zhayat her bir harfinin, her bir cmlesine mteveccih birer yz ve nazr birer gz vardr. Tabiat, misal bir matbaadr; tbi deil; naktr, nakka deil; mistardr, masdar deil; nizamdr, nazm deil; kanundur, kudret deil; eriat- iradiyedir, hakikat-i hariciye deil.

4.

Sabit, daim, ftr kanunlar gibi, ruh dahi lem-i emirden, sfat- iradeden gelmi ve kudret ona vcud-u hiss giydirmitir ve bir seyyale-i ltifeyi o cevhere sadef etmitir...

5.

Ve hakeza, binlerce vecizeler var. Elbk Hvelbk niversite Nur Talebelerinden Mustafa Hilmi
lem-i emir: Cenab- Hakkn deimeyen sabit hakikatler eklinde devam eden kanunlar lemi. bahr: deniz. bahusus: hususiyetle, en ok, hele. cevher: esas, maya, z. daim: devam eden, devaml, srekli. fikir: dnme, dnce. ftr: tabi, yaratltaki, doutan olan. hakeza: byle, bylece, bunun gibi, yine yle. halk: yaratma, yarat. heyet-i mecmua: bir eyin teferruatna ve czlerine baklmakszn btnnn gsterdii hl ve manzara. icat: vcuda getirme, getirilme, yoktan var etme, ibda. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. kitab- kebir-i kinat: byk kinat kitab. kudret: g, kuvvet, takat, iktidar. Manzume-i emsiye: gne ile ona bal olan seyyareler, gne sistemi. masdar: bir eyin kt yer, kaynak, temel. matbaa: basm evi. misal: misale ait, numuneye ait. mistar: satrlarn dzgn yazlmasn salamak iin hattatlarn kt izmekte kullandklar alet, izgi cetveli. mracaat: bavurma, dan-

ma; bavuru. mteveccih: ynelmi, ynelmi olma. nakka: nak ii yapan, nak ileyen kimse. nazm: dzenleyen, tanzim eden, dzene koyan. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nizam: dzen. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: insan ve hayvanlardaki dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan gayr-i madd cevher, manev varlk. sadef: sedef, inci kabuu. seyyale-i ltife: ltif seyyale; nuran, effaf olan, elektrik gibi akp giden. sfat- irade: irade sft, Cenab- Hakkn emir ve iradesini bildiren, gsteren hl ve keyfiyet. eriat- iradiye: Cenab- Hakkn iradesiyle oluan eriat, kanunlar. tbi: matbaac. Tabiat: yaratl eseri olan her ey, yaratlm olan eylerin tamam. Talebe: renciler, tahsil grenler. tanzim: dzenleme, tertipleme, slah etme, dzeltme, iyiletirme. tavsiye: bir iin yaplp yaplmamas hakknda kanaat belirtme. niversite: fakltelerden meydana gelen yksek renim kuruluu, drlfnun. vecize: zdeyi, icazl sz, z, ksa fakat ifadece kuvvetli sz. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zhayat: hayat sahibi. zikir: bildirme, bildirilme

ASA-YI MSA | 411 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

ANKARA NVERSTES NUR TALEBELERNN BR MEKTUBU

Aziz, sddk kardelerimiz, Mektubunuzdan slm gneinin bir ziyasn sezer gibi olduk. Yzlerce seneden beri insaniyet aleyhine, slmiyet zararna mtecaviz fikir nereden ehl-i kfrn tahriplerini tamir iin ortaya atlan Risale-i Nurun, sizlerin mektubunuzdan, genlerin arasna yayldn sezdik. Ebed hayat yolunun hakperest yolcular, hayal bo lflar terk edip, Risale-i Nurla kfr tohumlarn eriteceklerdir. Nurun talebeleri, ehl-i kalp ve imann hakik kardeleridirler. Siz kardelerimizin mektuplar bizlere hz veriyor ve verecek.
ahmak: pek aklsz, sersem, budala, kaln kafal, akn, zekca gelimemi. anarist: hibir dzen ve otorite tanmayan, karklk ve bozgunculuktan yana olan, ondan fayda uman kimse. Aziz: muhterem, saygn. dallet: iman ve slmiyetten ayrlmak, azmak, doru yoldan ayrlma, azma, batla ynelme. Ebed: ebede mensup, zevalsiz, sonu olmayan, srekli, hi son bulmayacak ekilde sren. ehemmiyet: nem. ehl-i kalp: gnl ehli. fikir: rey, gr, mlhaza, kanaat. hakik: gerek, sahici. hakperest: doruluk ve haktan taviz vermeyen, doruluktan ayrlmayan, bunlar cidd manada seven. hayal: gerek olmayan. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. hcum: saldrma, hamle ile ileri atlmak. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. insaniyet: insanlk, btn insanlar. slm: slm dini, peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammedin (a.s.m.) kendisine gelen vahiy ile tebli buyurduu din, Mslmanlk.

Kurnn tefsiri olan Risale-i Nur, bize, dallette kalmann ve kfrle mcadele etmemenin bu zamanda byk ahmaklk olduunu bildiriyor. Komnistliin, anaristliin, masonluun kuvvet kazand bir devirde, en mhim bir vazife, Nura hizmet etmek ve rza-y lhyi tahsil iin, onu isteyene vermektir. Bu en ba ve en ehemmiyetli, en kymetli ve mbarek vazifemizden bizi dndrmek isteyen en ar hcumlar dahi bizlerin hzn arttracaktr. Risale-i Nur bize retiyor ve ispat ediyor ki, bu dnya, bir misafirhanedir. Ebed hayat isteyenler, misafirhanedeki vazifelerine dikkat gsterdikleri nispette memnun
slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. ispat: delil ve ahit gstererek doruyu ortaya koyma, doruyu delillerle gsterme. kymet: deer. kfr: putperestlik, imanszlk, dinsizlik. mason: dinsiz, imansz. memnun: honut, raz. mbarek: hayrl, mutlu, kutlu, uurlu. mcadele: bir gayeye varmak iin gsterilen ferd veya toplu aba; bir gaye urunda, bir ey iin veya bir eye kar urama. mhim: nemli, ehemmiyetli. mtecaviz: tecavz eden, sataan, saldran; sarkntlk eden. neir: yaym, yayn. nispet: ilgi, alka, ba. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rza-y lh: Allahn rzas, honutluu. sddk: ok doru, ok drst. tahrip: harap etme, ykma, krp dkme, bozma. tahsil: elde etme. Talebe: renciler, tahsil grenler. talebe: renciler, tahsil grenler. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. vazife: grev. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 412 | ASA-YI MSA

edilirler. Demek ki, imdi en esasl vazifemiz, bataklktan kurtulmak isteyen ehl-i dinin, karanlktan usanm, gdasz kalm kalplerin yardmna komak, kendimizden balayarak Nurun delllln yapmaktr. Bilhassa ve bilhassa ras ok ehemmiyetli ve pek mhimdir ki, en bata ve en evvel Risale-i Nuru dikkat ve tefekkrle devaml olarak okumak ve o muazzam eser klliyatndaki Kurn ve iman hakikatleriyle kendimizi tehiz etmek; ve bu esas ve artlarla, o harika eser klliyatn bir an evvel ikmal etmektir. te bu nimet-i uzmaya nail olan her gen ve herkes, bire yz bin kuvvetinde, kendine, vatan ve milletine faydal olur; vatan, millet, genlik ve lem-i slm apnda hizmet edebilecek bir vaziyete gelebilir. Bunun iin, bata Hazret-i stadmz Bedizzaman ve onun hakik ve ihlsl talebeleri olmaya lyk sizlerden dua istirham ediyoruz ki, Risale-i Nurun mecmualarn bir an evvel temin edelim, arayalm, bulalm; dikkat, tefekkr ve ihlsla okuyalm; Kurn ve iman hizmetinde bu vaziyette koalm. Risale-i Nurun bu asrdaki makbuliyetine iaret eden deliller fazlasyla mevcut olduuna gre, insaf sahibi her mmin kardeimiz, onun tabi bir yardmcsdr. Hem madem, Risale-i Nur bu asra has hususiyetler tayor; hem madem, binlerce limlerin takdirleriyle karlanyor. Hem madem, Kurnn delllln yapan kahraman stat, eine rastlanmayacak bir mkemmeliyetle, drst admlarla, hakik prensiplerle, btn hayatn iman ve slmiyete vakfetmi, dnyev hibir menfaat
lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. lim: ilim ile uraan, ilim adam. asr: yzyl. bilhassa: her eyden nce, bata, hele, en ok, hususan, husus olarak, zellikle, mahsus. delil: kant. delll: iln edici; hakka davet eden. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ehemmiyet: nem. ehl-i din: dindar, dinine bal, dindar olanlar. eser: baslma kitap. hakikat: gerek. hakik: gerek, sahici. harika: her zaman rastlanmayan, olaanst vasflar tayan ve hayranlk hissi uyandran, det ve tabiat dnda olan ey. has: zel. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. ihls: bir ii, bir ameli, baka bir karlk beklemeksizin, srf Allah rzas iin yapma. ikmal: tamamlama, bitirme, eksik, ve noksan brakmama. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. insaf: hakk kabul edip syleme. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. istirham: rica etme. kahraman: yiit, cesur, bahadr, alp.

klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. makbuliyet: makbullk, beenilmilik, geerlilik. mecmua: toplanp biriktirilmi, tertip ve tanzim edilmi eylerin hepsi, koleksiyon. menfaat: fayda, kr, gelir, ihtiya karl olan ey. mevcut: var olan, bulunan, olan. millet: bir yerde bulunan kimselerin btn, herkes. muazzam: ulu, muhteem. mhim: nemli, ehemmiyetli. mkemmeliyet: mkemmellik, kusursuzluk, eksiksizlik. mmin: iman eden, inanan. nail: yetien, ulaan, ele geiren. nimet-i uzma: en byk nimet, en byk ihsan, ltuf. prensip: temel fikir, temel bilgi, esas, ilke. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. tabi: yapmacksz, samim. takdir: beenme, beendiini belirtme. talebe: renciler, tahsil grenler. tehiz: cihazlama, lzumlu eyleri tamamlama, donatma, hazrlama. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. temin: elde etme. stat: bir ilim veya sanatta stn olan kimse. vakf: bu ekilde tahsis edilen ey. vatan: bir kimsenin doup byd yer, zerinde yaanlan lke, yurt. vazife: grev. vaziyet: durum, hl

ASA-YI MSA | 413 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

akide: iman, inanlan ve itikat edilen esas, inan. alkadar: ilgili, ilikili, mnasebetli, bal. avam: kltrl, yksek tabakadan olmayan; kaba ve cahil halk tabakas, ayak takm. batl: dinde yeri olmayan, din hkmlere zt. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. derk: anlama, kavrama. Ebed: ebede mensup, zevalsiz, sonu olmayan, srekli, hi son bulmayacak ekilde sren. felsefe: hikmet bilgisi. fiilen: i hlinde, yaparak, ileyerek. gaflet: gafillik, bo bulunma, ihtiyatszlk, dikkatsizlik. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. hakik: gerek, sahici. hl: durum, vaziyet, keyfiyet; iinde bulunulan durum ve artlarn btn. hazine: zengin ve deerli kaynak. hazine-i rahmet: rahmet hazinesi. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. ibadet: Allahn emrettiklerini yerine getirme, Allaha kar kulluk vazifesini yapma. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. slmiyet: Mslmanlk, semav dinlerin sonuncusu. ispat: delil ve ahit gstererek doruyu ortaya koyma, doruyu delillerle gsterme. istikbal: gelecek, gelecek zaman, ati. itiyak: ar isteme, ok fazla arzu etme. ittifak: fikir birlii, sz birlii. kat: kesin. leziz: lezzetli, tatl, tad gzel, hoa giden ey. mahiyet: bir eyin asl, esas, hakikati, i yz, bir eyi tayin eden asl unsur, neden ibaret olduu, nitelik. mantk: akla uygun, mantk kaidelerine uygun, mantkl. menfaat: fayda, kr, gelir, ihtiya

aramadan, srf Allah rzas uruna almtr. Hem madem, btn kuvvetiyle, Nur Talebeleri de iman ve slmiyete ehl-i Snnet dairesinde hizmet iin hayatlarn dahi ekinmeden veriyor ve sfl menfaat peinde deildirler. Ve madem, yz binlerce Nur talebeleri btn tazyik ve tehditlere ramen bu hakikati fiilen ispat etmiler. Hem, her talebe, bugn cereyan eden batl felsefenin akidelerine hakik, mantk cevaplar vermek zere yetimiler ve yetiiyorlar. Hem, her ihtiyacmza Kurn cevap veriyor; onda, lzm olan her hakkat sarih olarak vardr. Ve madem Kurn, en gzel ekilde ders veren, Allahn hediyesi, bir nru ve rahmetidir. yle ise, bu hazine-i rahmeti ve menba- hakikati ders veren ve hakik surette genliin ve avamn anlayabilecei bir ekilde bildiren Risale-i Nuru dikkat ve tefekkrle ve devaml olarak msait vakitlerimizi boa gidermeden okumak ve yazmak en byk bir ibadet ve zevk kaynadr; hl ve istikbalin ve biz genlerin ok leziz ve itiyakla alaca gayet nafi ve vfi bir il ve bir tiryaktr, bir manev kurtarcdr. Bu kati hakikatler meydanda iken, ona btn kuvvetimizle sarlmamak, batan aa Risale-i Nuru tetkik etmemek, alkadar olmamak, ancak gafletin eseri olabilir. Hem, Kim hakikat peinde kouyorsa, Risale-i Nurdan ders almas lzmdr; ve Nur yolunda giden her mnevver, hakik saadete kavuacak ve yeryznn mahiyetini derk edecektir diye, biz Ankara Nur Talebeleri dahi ittifak ediyoruz. Ebed hayat hazinesini gsteren
karl olan ey. mnevver: bilgili, kltrl kimse, aydn. msait: elverili, uygun, muvafk. nafi: gideren, giderici, yok eden, yok edici. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. rahmet: acma, merhamet etme, esirgeme, balama, efkat gsterme. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rza: razlk, raz olma, honutluk, memnunluk. saadet: mutluluk. sarih: ak, meydanda, aikr, bedih, tartlmayacak kadar aklk. suret: ekil. sfl: aalk, alak, baya, ad. talebe: renciler, tahsil grenler. tazyik: zorlama, bask. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. tehdit: gzda verme, birisini korkutma, birinin gzn korkutma, korku verme, gzda. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. tiryak: en iyi are, ba il. vfi: yeter, tam, elverir

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 414 | ASA-YI MSA

Kurn- Hakmin nuru olan Risale-i Nur, elbette bir zaman dnyay nlatan nurlu sesini ykseltecektir. Madem, slm limleri, hadis-i erife gre, dnya ikbal ve heveslerinin peinde komadka peygamberlerin en emin vrisleridirler; biz de Risale-i Nuru onun tam vrisi biliyoruz. Risale-i Nurun ahs- manevsi, hakik vris olmann esasn yaam ve yayor. Onun karsna kan krler ve sarlar ve hissiz gafiller kleceklerdir. Byle muazzam bir olgunlua sahip olan Risale-i Nur, elbette, btn feylesoflar, dnya ilim ve hak erbabn aracak ve her akl- selim ve kalb-i kerm olan mbarek insanlar talebesi yapacak. Bu da inaallah uzakta deil, yaknda tahakkuk edecektir. Dnya, ekser feylesoflarn ve limlerin dedii gibi, yep yeni bir oluun eiindedir. Dnya, nurunu aryor. Hakikat airi Mehmed Akif, O nuru gnder lh, asrlar oldu yeter! Bunald milletin afak, bir sabah ister. diye, ite bu nura iaret ettii, bugn bizce bir hakikattir. Ankara niversitesi Nur Talebeleri
kalb-i kerm: erefli, izzetli cmert kalp. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. millet: halk. muazzam: ulu, muhteem. mbarek: feyizli, bereketli. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. peygamber: Allahn elisi, Allah tarafndan haber getirerek lh emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, haberci, neb, resul. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ahs- manev: manev ahs; belli bir ahs olmayp, kendisine bir ahs gibi muamele edilen irket, cemaat, cemiyet gibi ortaklklar; belli bir kii olmayp bir cemaatten meydana gelen manev ahs. air: iir yazan veya syleyen kimse. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. talebe: renciler, tahsil grenler. Talebe: renciler, tahsil grenler. vris: yardmc

@@@
afak: ufuklar, gkle yerin birlemi gibi grnd yerler. akl- selim: iyiyi ve kty fark eden salam akl, saduyu. lim: ilim ile uraan, ilim adam. lim: ilim ile uraan, ilim adam. asr: yzyl. ekser: ou zaman, ok defa, ekseriyetle. emin: inanlr, gvenilir. erbap: ehil, muktedir, becerikli, lyk. esas: asl, temel, dip, kk. feylesof: felsefe ile uraan, filozof. gafil: gaflette bulunan, ihmal eden. hadis-i erif: Peygamberimizden aktarlan szlerin genel ad. hk: doruluk. hakikat: gerek. hakik: gerek, sahici. heves: bir eye kar duyulan istek, arzu. his: duygu. ikbal: arzu, istek. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ilim: hakikati ifade eden bilgi. inaallah: Allah isterse, Allah dilerse, Allahn emri olursa, Allah izin verirse manalarnda kullanlan bir dua. slm: slm dini, peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammedin (a.s.m.) kendisine gelen vahiy ile tebli buyurduu din, Mslmanlk.

ASA-YI MSA | 415 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

ok aziz, ok mbarek, ok mfik, ok sevgili stadmz Hazretleri,

Risale-i Nuru, himmet ve dualarnzla dikkat ve tefekkrle okuduka, bu muazzam eser klliyatnn tlsm- kinatn muammasn keif ve halleden bir keaf olduunu, hl ve istikbalin bir mrid-i ekberi ve bir rehber-i azam olduunu, yine dua ve himmetinizle idrak ediyoruz. Evet, stadmz Hazretleri, Risale-i Nuru okuyan her idrak sahibi anlyor ki, Risale-i Nur, gerek bu asrn, gerekse nmzdeki asrn beeriyetini fikir karanlklarndan kurtarp, tenvir ve irat edecektir.
lem-i slm: slm lemi, slm dnyas. asr: yzyl, asr. aziz: muhterem, saygn. beeriyet: beerlik, insanlk. dua: Allaha yalvarma, niyaz. ecza: czler, paralar, ksmlar. fecaat: ackllk, yrekler acs, ok ackl hl. felket: musibet, byk dert, bel. fikir: dnme, dnce. hakikat: gerek, esas. hl: durum, vaziyet. halskr: kurtarc. Hazret: sayg, ululama, yceltme, vme maksadyla kullanlan tabir. himmet: alma, abalama, gayret gsterme, emek sarf etme. idrak: akl erdirme, anlama, kavrama kabiliyeti. iln: yayma, duyurma. irat: doru yolu gsterme; gafletten uyandrp hidayet yolunu gsterme. istikbal: gelecek zaman. kinat: yaratlm olan eylerin tamam, btn lemler, varlklar. keif: bulma, meydana karma. keaf: kefeden, gizli bir eyi meydana karan. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. madem: ...den dolay, byle ise. millet: bir yerde bulunan kimselerin btn, herkes.

Risale-i Nur, yalnz bu vatan ve millet iin deil, lem-i slm ve btn beeriyetin ihtiyacna cevap verecek bir klliyat olarak telif edilmitir. Bugn, tarihte hi grlmemi bir fecaat ve felket ierisinde rpnan beeriyet iin, halskr olarak Risale-i Nura sarlmaktan ve ne pahasna olursa olsun, Risale-i Nurun nuran ve parlak eczalarn elde edip, dikkat ve tefekkrle okumaktan baka bir kurtulu aresi yoktur. Risale-i Nuru okuyan herkes, bu hakikati idrak etmi ve etmektedir. Eer, biz muktedir olsak, bu hakikati, kinata nazr bir mahalle kp, btn kinata iln edeceiz. Fakat, madem ki buna muvaffak olamyoruz ve madem ki Risale-i Nurun
muamma: anlalmaz, zlmesi g i. muazzam: ok byk, ulu, yce. muktedir: iktidarl, gc yeten, gl, kuvvetli, i becerebilen. muvaffak: baaran, baarm, baarl. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mrid-i ekber: en byk mrit, Hz. Muhammed ve Kurn- Kerm. mfik: efkatli, merhametli, acyan; seven, sevgi ve ilgi gsteren. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nuran: nurlu, kl, parlak, mnevver. parlak:. rehber-i azam: en byk rehber. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. telif: kitap yazma. tenvir: nurlandrma, aydnlatma, klandrmalem. tlsm-i kinat:. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vatan: bir kimsenin doup byd yer, zerinde yaanlan lke, yurt.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 416 | ASA-YI MSA

cihanmul kymetini bu derece, stadmzn himmetiyle, idrak etmiiz; u hlde, o nur ve feyiz hazinesi, irfan ve kemalt menba olan Risale-i Nuru bir dakikamz bile bo geirmeden, mtemad ve devaml bir ekilde her gn ve her saat okuyacaz ve bu uurda geceli gndzl alacaz, inaallah. Fakat, her an, btn ilerimizde olduu gibi, bunda da byk stadmzn dua ve himmetiyle muvaffak olabileceiz. Hem, u hakikat zahir ve bhirdir ki: Bir kimse allme dahi olsa, Risale-i Nurun ve mellifinin talebesidir, Risale-i Nuru okumak zaruret ve ihtiyacndadr. Eer gaflet ederse, kendisini aldatan enaniyetine boyun eip Risale-i Nur klliyatn okumazsa, byk bir mahrumiyete duar olur. Fakat, biz, idrk ettiimiz bu muazzam hakikat karsnda, beeriyetin halskr ve milyarlarca insanlarn fevkinde olan bir memur-u Rabbaniye nasl minnettar ve medyun olduumuzu tarif edemiyoruz. Yine dua ve himmetinizle idrak etmiiz ki, Kurn- Kermin bir mucize-i maneviyesi olan harika Risale-i Nur klliyatnn bir satrndan ettiimiz istifadenin bir miktar- mukabilini dahi demeye gcmz yetimez. Bunun iin, ancak, Cenab- Hakka yle yalvarmaya karar verdik: Y Rab! Bizi ebed haps-i mnferitten kurtarp, bk ve sermed bir lemin saadetine nail edecek bir hakaik hazinesinin anahtarn Risale-i Nur gibi nazrsiz bir eseriyle baheden sevgili ve mfik stadmz zalimlerin ve
lem: dnya, cihan. allme: pek ok konuda ihtisas sahibi byk bilgin, ilm seviyesi ok yksek olan lim. bhir: apak, aikar. bah: ba, ihsan, verme. balayan, veren, affeden. bk: ebed, daim, srekli ve kalc olan. beeriyet: beerlik, insanlk. Cenab- Hak: Allah. cihanmul: dnya apnda, dnya lsnde. derece: deer, miktar. dua: Allaha yalvarma, niyaz. duar: tutulmu, uram, yakalanm. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. enaniyet: kendini beenme, bencillik, egoistlik. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu mahsul. fevkinde: stnde. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. gaflet: Allahtan uzaklap nefsinin arzularna dalmak. hakaik: hakikatler, dorular, gerekler. hakikat: gerek, esas. halskr: kurtarc. haps-i mnferit: tek bana olan hapis. harika: olaanst. hazine: zengin ve deerli kaynak. himmet: alma, abalama, gayret gsterme, emek sarf etme.

idrak: akl erdirme, anlama, kavrama kabiliyeti. inaallah: Allah izin verirse manalarnda kullanlan bir dua. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. istifade: faydalanma, yararlanma. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kymet: deer. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. mahrumiyet: dilediini, istediini elde edememe. medyun: borlu, verecei bulunan. memur-u Rabbaniye:. menba: kaynak, her hangi bir eyin kt yer. miktar- mukabil: karlayan miktar. minnettar: iyilik yapan birisine kar teekkr duygusu iinde olan. muazzam: ok byk, ulu, yce. mucize-i maneviye:. muvaffak: baaran, baarm, baarl. mellif: eser telif eden, kitap yazan. mfik: efkatli, merhametli, acyan; seven, sevgi ve ilgi gsteren. mtemad: faslasz, arasz, aralksz, arkas kesilmeksizin, kesintisiz. nail: yetien, ulaan, ele geiren. nazr: nezaret eden, bakan, gzeten. nur: aydnlk, parlt, k. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet: mutluluk. sermed: ebed, daim, srekli. talebe: renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. zahir: ak, ikar. zalim: zulmeden, acmasz ve haksz davranan. zaruret: mecburiyet, zorunda olmak, zorunluluk.

ASA-YI MSA | 417 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

dmanlarn s-i kastlarndan muhafaza eyle; Kurn ve iman hizmetinde daima muvaffak eyle. Ona shhat ve afiyetler, uzun mrler ihsan eyle diye dua ediyoruz. Evet, stadmz Hazretleri, Risale-i Nuru dikkat ve tefekkrle okumak nimet-i uzmasna nail olan biz bir ksm niversite genlii, bir hsn- zan veya bir tahmin ile deil, tahkik ve tetkik bir surette, sarslmaz ve sarslmayacak olan ilmelyakin bir kuvvet-i mniye ile inanyoruz ki; zemin yznn bu asra kadar grmedii bir vahet ve dehetin sebebi olan dinsizlik ve ilhad, Bedizzaman, ortadan kaldrmaya inayet-i Hak ile muvaffak olacaktr. Bizim bu kanaatimiz, safdilne veya tahminle deildir; ilm ve delile mstenit bir tahkik iledir. Bunun iin, muarz olan dahi bu hakikati kalben tasdik edecektir. Dua ve efkat buyurun; Kurn ve iman hizmetinde feda olalm, Risale-i Nuru bir dakikamz bile kaybetmeden okuyalm, yazalm, ihls- tamme muvaffak olalm. stanbul niversitesi Nur Talebeleri namna MUHSN

afiyet: salk, hastalk veya sakatl olmama hli. asr: yzyl, asr. daima: srekli, her zaman. delil: bir davay ispata yarayan ey, burhan. dua: Allaha yalvarma, niyaz. dman:. feda: cann esirgemeyen, mhim bir maksat uruna cann vermeye hazr bulunan. Hazret: sayg, ululama, yceltme, vme maksadyla kullanlan tabir. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. hsn- zan: bir kimse veya mesele hakknda gzel dnceye sahip olma. ihls-i tamme:. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. ilhad: gerek inantan ama, saptma, hak yoldan kma. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. iman: inanma, itikat. inayet-i Hak:. kalben: kalp ile, kalpten, samim, iten, gnlden, yrekten, kendi kendine, can gnlden. kanaat: gr, fikir. ksm: blm. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kuvvet-i imaniye:. muarz: muhalefet eden, kar kan, muhalif. muhafaza: koruma. muvaffak: baaran, baarm, baarl. mstenit: istinat eden, dayanan. nail: yetien, ulaan, ele geiren. nimet-i uzma: en byk nimet, en byk ihsan, ltuf. Nur: aydnlk, parlt, k.

@@@
olan:. mr: yaay, hayat. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. safdilne:. shhat: hasta olmama, salk, esenlik. s-i kast: kt kast, kt niyet; kt kastla i yapma, tuzak kurma. suret: biim, tarz, grn. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. tahkik: doruluunu ispat etme, dorulama. tahkik: tahkikle alkal, tahkike ait, aratrma, inceleme ile ilgili,. tahmin: aa yukar bir fikir syleme, yaklak olarak deerlendirme, oranlama. tasdik: bir eyin veya kimsenin doruluuna kesin olarak hkmetme. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. niversite: fakltelerden meydana gelen yksek renim kuruluu, drlfnun. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vahet: yabanlik, vahlik. zemin: yeryz.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 418 | ASA-YI MSA

W
1

/nrnf pHh o / n

Medine-i Mnevverede bulunan mhim bir lim Bedizzaman Hazretlerinin Tarihe-i Hayat iin yazd bir nszdr.

Byk kble ait olan nsz de demitim ki: Byklerin tarih-i hayatlar okunurken, ulv menkbeler sylenip, aziz hatralar anlrken, insan baka bir leme girdiini hissediyor. Gnln, ter temiz sevgi hislerinin ulv atei yakyor ve lh feyzi saryor. Tarih yle byk insanlar kaydeder ki, birok bykler, onlara nispetle kk kalr. Tarihe erefler veren erler anlrken, Ykselmede ruh, en geni lemlere yerden. Bin rayihann feyzi sarar ruhu derinden, Gemi gibi Cennetteki gl bahelerinden. Bu derin hakikati, nsz yazarken btn azamet ve ihtiamyla idrak etmi bulunuyorum. Zira, aziz ve muhterem okuyucularmza en derin bir ihls ve samimiyetle takdim ettiimiz bu eser, hemen bir asra yaklaan uzun ve bereketli mrnn her safhas binlerle harikaya sahne olan gnller fatihi byk stat Bedizzaman Said Nursye, onun yz otuz paradan ibaret olan Risale-i Nur Klliyatna ve ahlk ve faziletleri, ihls ve samimiyetleri, iman ve irfanlar ile hayatn her safhasnda
1. Rahman ve Rahim olan Allah'n adyla. Ve Sadece ondan yardm dileriz. Hakka dair. iman: inanma, itikat. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. Klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. Medine-i Mnevvere: Nurlu Medine ehri. menkbe:. muhterem: sayg deer, hrmete layk, saygn. mhim: nemli, ehemmiyetli. nispet: oran, deer. rayiha: ho koku. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. safha: devre, merhale. samimiyet: iten ve kalpten olan sevgi ve ballk. eref: onur, haysiyet. takdim: arz etme, sunma. Tarih: devir, zaman. Tarihe-i Hayat: bir kimsenin hayatn anlatan kitap; biyografi. tarih-i hayat:. ulv: yksek, yce. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen.

ahlk: huylar, tabiatlar. lem: dnya, cihan. lim: ilim ile uraan, ilim adam. asr: yzyl, asr. azamet: byklk, ululuk, ycelik. aziz: muhterem, saygn. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu

mahsul. fatih: fetheden, aan. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. feyzi: bolluk ve berekete ait. Hazret: sayg, ululama, yceltme, vme maksadyla kullanlan tabir. ibaret: meydana gelen, olu-

an, mteekkil. idrak: akl erdirme, anlama, kavrama kabiliyeti. ihls: bir ii, bir ameli, baka bir karlk beklemeksizin, srf Allah rzas iin yapma. ihtiam: muhteemlik, anl grn, byk gsteri. kbl: arzu, istek. lh: Allahla ilgili, Cenab-

ASA-YI MSA | 419 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

sadece bir lkeye deil, btn insanlk lemine ter temiz rnekler vermekte devam eden Nur Talebelerine aittir. Bir kitabn mukaddemesini, o kitabn hlsas diye tarif ederler. Hlbuki, her mevzuu mstakil bir esere smayacak kadar derin ve geni olan bu muazzam kitabn muhteviyatn byle birka sahifelik mukaddemeye sdrmak kabil midir? Bugne kadar cizne yazdm manzum ve mensur yazlarmn hibirisinde bu kadar acz ve hayret ierisinde kalmamtm. Binaenaleyh, bu eseri derin bir zevk, lh bir nee ve cokun bir heyecanla okuyacak olanlar, hayranlkla grecekler ki, Bedizzaman, ocukluundan beri mstesna bir ekilde yetien ve btn mr boyunca lh tecellilere mazhar olan bam baka bir lim ve mmtaz bir ahsiyettir. Ben, bu byk zat, eserlerini ve talebelerini inceden inceye tetkik edip de o nur leminde hissen, fikren ve ruhen yaadktan sonra, byk ve eski bir Arap airinin bir beyti ile ok derin bir hakikati ifade ettiini rendim: Btn lemi bir ahsiyette toplamak, Cenab- Hakka zor gelmez. Gayesinin ulviyetinden, davasnn ihtiamndan ve imannn azametinden feyiz ve ilham alan bu kutbun cazibesine taklanlarn adedi gnden gne oalmaktadr.
iman: inanma, itikat. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde. manzum: ll, sral, dzenlenmi, vezinli. mazhar: nail olma, ereflenme. mensur: manzum olmayan nesir hlindeki yaz. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. muazzam: ok byk, ulu, yce. muhteviyat: iindekiler. mukaddeme: balang. mmtaz: ayrcallkl, sekin. mstakil: bal bana, kendi bana, kendi kendine, ayrca. mstesna: istisna olan, bakasna benzemeyen, benzeri olmayan, sekin, mmtaz, fevkalde. nee: keyif, sevin. nur: aydnlk, parlt, k. ruhen: ruh bakmndan, ruh ynnden, ruh olarak. ahsiyet: deerli, yksek kiilik. talebe: renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tecelli: belirme, bilinme, grnme. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. ulviyet: ulvlik, ycelik, ykseklik, ululuk. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zevk: lezzet, haz.

cizne:. acz: zayflk, gszlk. lem: dnya, cihan. lim: ilim ile uraan, ilim adam. azamet: byklk, ululuk, ycelik. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay. cazibe: cezp edicilik, ekicilik. Cenab- Hak: Allah. dava: takip edilen fikir, iddia. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu mahsul. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. fikren: fikir ile, dnerek, zihnen. Gaye: maksat, hedef. hakikat: gerek, esas. hayran: aakalm, akn, aran, hayrette kalan. hayret: aknlk, armak. hissen: his itibariyle, hiss olarak, duygulanarak, hislenerek. hlsa: bir eyin z, esas, temel ksm. ifade: anlatm, deyi. ihtiam: muhteemlik, anl grn, byk gsteri. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 420 | ASA-YI MSA

Akllara hayret veren bu ulv hdise mnkirleri kahrettii gibi, mminleri de ad ve mesrur eylemekte devam edip gidiyor. mnl gnllerde manev bir rabta hlinde yaayan bu lh hdiseyi byk bir mcahit, kalpleri vecd iinde brakan bir slpla, baknz nasl ifade ediyor: Ahlkszlk irkefinin bir tufan hlinde her istikamete tap uzanarak her fazileti bomaya koyulduu kara gnlerde, onun, yani Bedizzamann feyzini bir sr gibi kalpten kalbe mukavemeti imknsz bir hamle hlinde intikal eder grmekle teselli buluyoruz. Gecelerimiz ok karard; ve ok kararan gecelerin sabahlar pek yakn olur. Evet, bir sr gibi kalpten kalbe mukavemeti imknsz bir hlde yaylp dalan bu nurun, memleketin her kesinde feyiz ve tesirini grenler, hayret ve dehetler iinde sormaya baladlar: hreti memleketimizin her tarafn kaplayan bu zat kimdir? Hayat, eserleri, meslek ve merebi nedir? Tuttuu yol bir tarkat mi, bir cemiyet mi, yoksa siyas bir teekkl mdr? Bununla da kalmad; derhal gerek idar ve gerek adl ok mhim takipler ve pek cidd tetkikler, uzun ve mselsel mahkemeler cereyan etti. Neticede, bu lh tecellinin gnller lkesine kurulan bir iman ve irfan messesesinden baka bir ey olmad tahakkuk edince, adaletin lh bir surette tecellisi u ekilde zuhur etti:
adalet: her hak sahibine hakknn tam ve eksiksiz verilmesi. adl: adaletle ilgili; adalete mensup. Sultan Mahmutun iirlerinde kulland mahls. Ahlk: huylar, tabiatlar. Bedizzamann:. cemiyet: manev birlik tekil eden cemaat. cereyan: bir tarafa doru ak, aknt, akm. cidd: mhim, nemli. irkef: pis, kirli, iren ey veya kii. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. hdise: olay. hamle: ileri atlma, ileri atl; saldrma, saldr, hcum. hayret: aknlk, armak. idar: idare ile alkal, idare ile ilgili. ifade: anlatm, deyi. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. iman: inanma, itikat. intikal: bir yerden baka bir yere geme, yer deitirme, gme. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. istikamet: doruluk, drstlk. manev: manaya ait, madd olmayan. memleketin:.

meslek: gidi, tutulan yol, sistem. mesrur: sevinli, memnun, en, srurlu. merep: gidi, hareket tarz, tavr, tutum, meslek. mukavemet: kar koyma, direnme. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. messese: tesis edilmi, kurulmu olan. mhim: nemli, ehemmiyetli. mnkir: Allahn varln kabul ve tasdik etmeyen, imansz, dinsiz. mselsel: silsileli, zincirleme, ard ardna, pe pee. rabta: ballk. sr: gizli hakikat. siyas: siyasetle uraan, siyaset adam. suret: biim, tarz, grn. ad: sevinli, neeli, memnun, mutlu, bahtiyar. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. tarikat: yol, meslek, tarik. teselli: avutma, acsn dindirme. tesir: etki. teekkl: ekillenme, ekil alma, meydana gelme. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. tufan: ok iddetli yamur ve sel. ulv: yksek, yce. slp: ifade yolu, kendine has ifade veya yaz tarz. vecd: kendinden geecek derecede dalma veya baygnlk. yani:. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zuhur: grnme, meydana kmalem.

ASA-YI MSA | 421 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

Bedizzaman Said Nurs ve btn Risale-i Nur eserlerinin beraati karar resmen iln edildi. Ve artk, ruhun maddeye, hakkn batla, nurun zulmete, imann kfre her zaman galebe alaca, ezelden ebede deimeyecek olan lh kanunlarn banda gelen bir hakikat olduu gneler gibi belirdi. Herhangi bir iklimde zuhur eden bir slahatnn mahiyet ve hakikatini, sadkat ve samimiyetini gsteren en gerek miyar, davasn ilna balad ilk gnlerle, muzaffer olduu son gnler arasnda ferd ve itima, uzv ve ruh hayatnda vcuda gelen deiiklik farklardr, derler. Mesel, o adam ilk gnlerde mtevazi, licenap, feragat ve mahviyetkr, hlsa, btn ahlk ve fazilet bakmndan cidden rnek olan gayet temiz ve son derecede mmtaz bir ahsiyetti. Bakalm, cihadnda muzaffer olup hislerde, emellerde, gnllerde yer tuttuktan sonra, yine o eski temiz ve rnek hlinde kalabilmi mi? Yoksa, zafer neesiyle birok byk sanlan kimseler gibi yere ge smaz m olmu? te, byk kk herhangi bir dava ve gaye sahibinin mahiyet ve hakikatini, ahsiyet ve hviyetini en hakik ehresiyle aksettirecek olan en berrak ayna budur. Tarih boyunca, bu mthi imtihan kazanmann aheser misalini, evvel peygamberler ve bilhassa Sultanl-Enbiya Sallllh Aleyhi Vesellem Efendimiz, sonra onun halife
kanun: yasa. kfr: putperestlik, imanszlk, dinsizlik. mahiyet: bir eyin asl, esas. mahviyetkr: tevazulu, alak gnll, pek mtevazi, kendini hesaba katmayan. Mesel: rnein. misal: benzer, rnek. miyar: l. muzaffer: stn gelmi, stnlk elde etmi, zafer kazanm. mmtaz: ayrcallkl, sekin. mtevazi: birbirine muvazi olan, eit aralklarla uzayp giden, birlemeyen, paralel. mthi: dehet veren, rkten, dehetli, korkun. nur: aydnlk, parlt, k. resmen: resm olarak, resm ekilde, devlet adna, devlet tarafndan. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. ruh: ruha ait, ruhla ilgili. sadkat: ballk, doruluk. samimiyet: iten ve kalpten olan sevgi ve ballk. Sultanl-Enbiya:. aheser: deeri stn olan, stn vasfl. ahsiyet: deerli, yksek kiilik. Tarih: devir, zaman. uzv: uzva ait, uzuvla ilgili. zafer: muvaffak olma, maksada erme, baarma, baar. zuhur: grnme, meydana kmalem. zulmet: karanlkarz.

.ahlk: huylar, tabiatlar. licenap:. batl: bo ve manasz olan, geree uymayan. beraat: temize kmak, susuz bulunmak. berrak: nurlu, pek parlak, duru, ak. bilhassa: zellikle. cidden: aka olmayarak, gerekten, cidd olarak. cihad: sava, harp. ehre: grn. dava: takip edilen fikir, iddia. ebed: sonsuzluk, daimlik. emel: iddetli arzu, hrs. evvel: birinci olarak, ilk once. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. feragat: hakkndan isteyerek vazgeme. ferd: fertle ilgisi olan. galebe: galip gelme, yenme, stnlk. gaye: maksat, hedef. gayet: son derece. hakikat: gerek, esas. hakik: gerek. halife: Hz. Muhammedin vekili olarak Mslmanlarn yneticisi olan kimse. his: duygu. hlsa: bir eyin z, esas, temel ksm. hviyet: benlik, kimlik. itima: toplulua ait, toplulukla ilgili. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. iln: yayma, duyurma. iman: inanma, itikat. imtihan: Allahn sknt, hastalk, fakirlik gibi eitli ekillerde kullarn denemesi. slahat: dzeltmeler, iyiletirmeler, yoluna koymalar, daha iyi hle getirmek iin yaplan iler.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 422 | ASA-YI MSA

ve Sahabeleri ve daha sonra onlarn nurlu yolunda yryen byk zatlar vermilerdir. Peygamber Efendimiz, u
1

limler peygamberlerin vrisleridirler hadis-i erifleriyle, lim olmann pek kolay bir ey olmadn, icazkr belgatleri ile beyan buyuruyorlar. Zira, madem ki bir lim, peygamberlerin vrisidir; o hlde, hak ve hakikatin tebli ve neri hususunda, aynen onlarn tutmu olduklar yolu takip etmesi lzmdr her ne kadar bu yol, btn da, ta, amur, akl, uurum, daha beteri takip, tevkif, muhakeme, hapis, zindan, srgn, tecrit, zehirlenme, idam sehpalar ve daha akl ve hayale gelmeyen nice bin zulm ve ikencelerle dolu da olsa... te, Bedizzaman, yarm asrdan fazla o mukaddes cihad ile btn mr boyunca bu etin yolda yryen ve karsna kan binlerle engeli bir yldrm sratiyle aan ve peygamberlerin vrisi olan bir lim olduunu amel bir surette ispat eden bir zattr. Kendisinin ilm, ahlk, edeb birok fazilet ve meziyetleri arasnda, beni en ok meftun eden ey, onun, o dalardan daha salam, denizlerden daha derin, semalardan daha yksek ve geni olan imandr.
1. Kef'l-Hafa: 2:1745. ahlk: huylar, tabiatlar. akl: akll. lim: ilim ile uraan, ilim adam. amel: yaparak, yapmak suretiyle, uygulamal, pratik, tecrb. asr: yzyl, asr. belgat: iyi, gzel, przsz sz syleme. beyan: aklama, bildirme, izah. birok:. cihad: sava, harp. edeb: edebiyatla ilgili, edebiyata ait. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. hadis-i erif: Peygamberimizden aktarlan szlerin genel ad. hak: bir kimseye ait olan ey, alacak; i, emek, zahmet karl, pay. hakikat: gerek, esas. hapis: tutuklu, kapal bir yere konma. icazkr:. idam:. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. ispat: salamlatrma, salam ve dayankl hle getirme.

ABnprfrG onKQh oABnnordnG , yani, p n nn

madem: ...den dolay, byle ise. meftun: aknlk derecesinde beenmi, hayran ve akn. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. muhakeme: bir dava ile ilgili taraflarn hakim huzuruna kmalar, duruma. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. neir: tekrar diriltilme. nurlu: kl, parltl. Peygamber: Allah tarafndan haber getirerek lah emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, nebi. sahabe: Peygamberimiz Hz. Muhammedin mbarek yzn grmekle ereflenen ve onun sohbetlerine katlan mmin kimse. sema: gkyz, gk. suret: biim, tarz, grn. srgn: ceza olarak belli bir yerin dnda veya belli bir yerde oturtulan kimse. takip: bir yol tutup gitme. tebli: resm bir yazy, karar halka veya ilgililere duyurma. tecrit: bir kiinin baka bir insan veya nesneyle olan ilikisini kesme. tevkif: ceza tahkikat srasnda, zanlnn mahkeme kararna kadar geici olarak hapsedilmesi; tutuklama. vris: yardmclem-i slm:. zat: azamet ve ululuk sahibi olan. zindan: hapishane. zulm: hakszlk, eziyet, cefa, ikence lem:.

ASA-YI MSA | 423 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

Rabbim, o ne muazzam iman, o ne bitmez ve tkenmez sabr, o ne elikten irade! Hayal ve hatralara rpermeler veren bunca tazyik, tehdit, tazip ve ikencelere ramen, o ne eilmez ba, ne boulmaz ses ve nasl kslmaz nefestir! Byk kblin heyecanl iirlerinden aldm cokun bir ilham neesiyle, vaktiyle yazdm Mcahit nvann tayan bir manzumede, aadaki msralar okuyanlardan, belki airne bir mbalada bulunduumu syleyenler olmutur. Lkin u mukaddemesini yazmakla eref duyduum aheseri okuyanlar, vecd ile dolu bir hayranlkla anlayacaklar ki, Allahn ne kullar varm! Eer bir iman, kemalini bulursa, neler yapar ve ne harikalar doururmu! Bir azm, eer iman dolu bir kalbe girerse, nsan da, o imandaki son srra ererse, En azgn lmler ona zincir vuramazlar; Volkan gibi cokun akyor, durduramazlar. Rabbimden iner azmine kuvvet veren ilham, Peygamberi ryada grr belki her akam. Hep nur onun iman dolu kalbindeki mihrap, Kandil olamaz ufkuna dnyadaki mehtap. Kar, k demez, irkilmez, zlmez, ac duymaz; Mevsim, btn mrnce lk glgeli bir yaz. Cennetteki lemleri dnyada grr de, Mahvolsa eilmez sra dalar gibi derde.
mihrap: mit balanan yer. msra: bir beytin satrlarndan her biri, bir satrlk manzum sz; bir iiri meydana getiren satrlarn her biri. muazzam: ok byk, ulu, yce. mukaddeme: balang. mbala: bir ii, bir eyi ok bytme, bir konu veya ite lzumundan fazla ileriye gitme, ar bytme, abartma, abart. Mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. nur: aydnlk, parlt, k. Rab: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. sabr: baa gelen zc olaylara, tahamml gstererek Allaha tevekkl edip skntlara gs germe. sr: gizli hakikat. airne: airce, air gibi, aire yakacak ekilde. eref: onur, haysiyet. tazip: Azap verme, eziyet etme, eziyette bulunma. tazyik: zorlama, bask. tehdit: gzda verme, birisini korkutma, birinin gzn korkutma, korku verme, gzda. ufuk: gkle yerin veya denizin birlemi gibi grnd yerler, gz erimi, evren, ufuk. nvan: hret, ad, isim. vecd: kendinden geecek derecede dalma veya baygnlk.

lem: dnya, cihan. azm: kesin karar. harika: olaanst. kbl: arzu, istek. ilham: belli bilgi vastalarna bavurmadan Allah tarafndan insann kalbine veya zihnine indirilen mana. iman: inanma, itikat. irade: dileme, isteme, bir eyi yapp yapmama konusunda iin olan iktidar, g. ikence: eziyet, azap, bir kimseye verilen madd-manev sknt, zulm. kemal: olgunluk, mkemmellik, kusursuz, tam ve eksiksiz olma. kuvvet: fizik g, kudret. manzume: vezinli, kafiyeli sz, iir, eser. mehtap: ay , ay aydnl.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 424 | ASA-YI MSA

En sarp uurumlar gelip etrafn sarsa, Ay batsa, gne snse, ufuklar da kararsa, Gkler yklp kse, yolundan yine dnmez, Ruhundaki imanla yanan meale snmez. Kalbinde yanarda gibi iman ne mukaddes! Vicdanna her an unu haykrmada bir ses: Ey yolcu! afaklar skecek, durma, ilerle, Zulmetlere kan alatacak mealelerle Yldzlara bas, k yce lemlere, yksel, nsanl kurtarmaya Cennetten inen el! Sanki, bu msralar iman kahraman, byk mcahit Bedizzaman Hazretleri iin yazlm. Zira bu yksek sfatlar, hep onun sfatlardr. Cenab- Hak u ayet-i kermede, baknz, mcahitlere neler vaat ediyor:
1

/prG dn $G sGp h nnooS rojn prnnd n/a GhognL nj/ds Gnh n r o n n n s n

Meal-i erifi: Bizim urumuzda mcahede edenlere mutlaka yollarmz gsteririz. Ve hi phe yok ki, Allah muhsinlerle Allah grr gibi ibadet eden mcahitlerle beraberdir. Demek ki, iman ve Kurn urunda candan ve cihandan geen mcahitlere, byk Allah, hakikat ve hidayet yollarn gstereceini vaat buyuruyor. H, Cenab- Hak vaadinde hulf etmez yeter ki, bu azm va'd-i lhyi icap ettirecek artlar tahakkuk etsin.
1. Ankebut Suresi: 69. lem: dnya, cihan. ayet-i kerme: Kurnn ayeti; azamet ve erefi olan ayet. azm: byk, yce. Cenab- Hak: Allah. cihan: dnya, kinat, lem. hakikat: gerek, esas. H: asla, katiyen, hi bir vakit. hidayet: doru olan, hak olan:. hulf: ahdinde durmama, verdii sz tutmama, sznde durmama hli. ibadet: Allaha kar kulluk vazifesini yapma. icap: gerekme hli, lzm, gerekli, lzum. iman: inanma, itikat. kahraman: yiit, cesur, bahadr, alp. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Meal-i erif: erefli, yce mana; Kurn- Kermdeki ayet-i kerimelerin anlam. meale: ucunda ate yanan denek veya ral aa. msra: bir beytin satrlarndan her biri, bir satrlk manzum sz; bir iiri meydana getiren

satrlarn her biri. muhsin: ihsan eden, iyilik yapan, bata bulunan. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. mcahede: savama, mcadele, urama, aba, gayret. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. sfat: vasf, nitelik. afak: gne domadan az nce beliren aydnlk. tahakkuk: gerekleme, delil ile ispat edilme, kesinleme. vaad-i lh:. vaat: sz verme, stne alma, bir eyi vereceini veya yapacan pein olarak syleme, aht, taahht.

ASA-YI MSA | 425 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

Bezm-i Elest: Allahn ruhlar yarattnda, Ben sizin Rabbiniz deil miyim? anlamndaki sorusuna, ruhlarn, Evet, Rabbimizsin diye cevap verdikleri an. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. ayet-i kerme: Kurnn ayeti; azamet ve erefi olan ayet. bahis: konu. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut, mutlu. billr: cam gibi parlayan, effaf, saydam, beyaz cam. celdet: yiitlik, bahadrlk, kahramanlk. Cenab-i Hak:. ebediyetlerin:. emel: iddetli arzu, hrs. en:. ezel: balangc olmayan gemi zaman, ncesizlik. fn: lml, geici. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. gaye: maksat, hedef. glistan: gl bahesi, gl tarlas. Hap:. harika: olaanst. hassas: ok abuk hisseden, hissi galip olan. hfz: saklama, koruma, siyanet, muhafaza. himaye: koruma, esirgeme, muhafaza etme. his: duygu. huzur-i lh:. ihtiras: iddetle arzu, ar hrs ve istek. iklim: lke, memleket. iltifat: ilgi gsterme, ltuf. inayet: yardm, ihsan, ltuf. inklp: bir halden baka bir hale geme, deime, dnme. irat: doru yolu gsterme; gafletten uyandrp hidayet yolunu gsterme. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. krs: camilerde vaizin, medreselerde mderrisin oturduu yer. madem: ...den dolay, byle ise. marifet: bilme, derin bilgi. mazhar: nail olma, ereflenme. medrese-i Yusufiye: Hz. Yusufun (a.s.) iftira, hakszlk ve zulm ile hapiste kalmasndan kinaye olarak, iman ve Kurna hizmetinden dolay tevkif edilenlerin hapsedildii yer manasnda, hapishane. mest: keyifle kendinden gemi. metanet: sebat, gayret. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu. mrebb: terbiye eden, besleyip

Bu ayet-i kerme, stadn karakter ve ahsiyetini tahlil hususunda bize nurdan bir rehber oluyor ve o nurun billr altnda artk en ince izgileri ve en hassas noktalar grp sezebiliyoruz. Zira, madem ki bir insan Cenab- Hakkn hfz ve himayesinde bulunmak nimetine mazhar olmutur; artk onun iin korku, endie, znt, ylma, usanma ve saire gibi eyler bahis mevzuu olamaz. Allahn nuru ile nurlanan bir gnln semasn hangi bulutlar kaplayabilir? Her an huzur-u lhde bulunmak bahtiyarlna eren bir kulun ruhunu, hangi fn emel ve arzular, hangi zavall tevecch ve iltifatlar ve hangi pespaye gye ve ihtiraslar tatmin, teskin ve teselli edebilir? Allahtr onun yr, mrebbsi, velisi; Andka, btn nur oluyor duygusu, hissi. Ykselmededir marifet iklimine her an, Bam baka ufuklar ayor ruhuna Kurn. Kurn ona yd ettiriyor, Bezm-i Elesti, k, o tecellinin ezelden beri mesti. te, Bedizzaman byle harikalar harikas bir inayete mazhar olan mbarek bir ahsiyettir. Ve bunun iindir ki, zindanlar ona bir glistan olmu; oradan ebediyetlerin nurlu ufuklarn grr. dam sehpalar, birer vaaz ve irat krssdr; oradan insanla ulv bir gaye urunda sabr ve sebat, metanet ve celdet dersleri verir. Hapishaneler birer medrese-i Yusufiyeye inklp eder; oraya girerken, bir profesrn niversiteye ders vermek iin girdii gibi girer. Zira oradakiler, onun feyiz ve iradna
byten Allah. nimet: ltuf, ihsan, ba. nur: aydnlk, parlt, k. nurlu: kl, parltl. pespaye: aalk, ad, alak. rehber: yol gsteren, klavuz. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. sabr: baa gelen zc olaylara, tahamml gstererek Allaha tevekkl edip skntlara gs germe. sebat: sabit durma. sema: gkyz, gk. ahsiyet: deerli, yksek kiilik. tahlil: eitli ynlerden ve maddelerden oluan bir eyi zmleme. tatmin: doyurma, ihtiyacn karlama. tecelli: belirme, bilinme, grnme. teselli: avutma, acsn dindirme. teskin: sakinletirme, yattrma. tevecch: ynelme. ufuk: gkle yerin veya denizin birlemi gibi grnd yerler, gz erimi, evren, ufuk. ulv: yksek, yce. vaaz: vaizin camide, cemaati irat amacyla, din ilerle ilgili olarak Kurn ve hadislerden aktard ve yorumlad szler, meviza. yd: hatrlama, anma, hatra getirme. zindan: hapishane.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 426 | ASA-YI MSA

muhta olan talebeleridir. Her gn birka vatandan imann kurtarmak ve canileri melek gibi bir insan hline getirmek, onun iin dnyalara deiilmez bir saadettir. Byle bir yksek iman ve ihls uuruna malik olan insan, hi phesiz ki, zaman ve mekn mefhumlarnn fnler zerinde brakt yaldzl tesirleri kesif madde leminde brakarak, ruhu ile maneviyat leminin prl prl nurlar saan ufuklarna ykselmi bir haldedir. Byk mutasavvflarn (r.a.) fenfillh, bekabillah diye tarif ve tavsif buyurduklar yksek mertebe, ite bu kuds erefe nail olmaktr. Evet, her mminin kendine mahsus bir huzur, hu, tefeyyz, tecerrt ve istirak hli vardr. Ve herkes, iman ve irfan, salh ve takvas, feyiz ve maneviyat nispetinde bu lh hazdan feyizyb olabilir. Lkin, bu gzel hl, bu tatl visal ve bu emsalsiz haz, geen ayet-i kermedeki ihsan erbab olan o byk mcahitlerde her zaman devam ediyor. Ve ite onlar, bu sebepten dolaydr ki, Mevly unutmak gafletine dmyorlar. Nefisleriyle, arslanlar gibi btn mrleri boyunca arpyorlar. Ve hayatlarnn her lhzas, en yksek terakki ve tekml hatralar kaydediyor. Ve btn varlklar o Ceml, Kemal ve Cell sfatlar ile muttasf olan Rabbllemnin rzasnda erimi bulunuyorlar. Mevl, bizleri de o bahtiyarlar zmresine ilhak eylesin, min.
lem: dnya, cihan. ayet-i kerme: Kurnn ayeti; azamet ve erefi olan ayet. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut, mutlu. bekabillah: Allah ile var olmak. cani: acmasz, gaddar. Cell: nihayet derecede byklk, azamet, ululuk. Ceml: gzellik. emsal: benzerler. erbap: ehil, muktedir, becerikli, lyk. fn: lml, geici. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. feyizyb: feyiz bulan, feyiz bulucu. gaflet: Allahtan uzaklap nefsinin arzularna dalmak. hl: durum, vaziyet. haz: mutluluk. hu: Allaha kar korku ve sayg ile boyun eme, bu duygunun meydana getirdii korku ile kark sevgiden gelen edepli bir hl. ihls: bir ii, bir ameli, baka bir karlk beklemeksizin, srf Allah rzas iin yapma. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ilhak: ilve etme, ekleme, katma. iman: inanma, itikat. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. istirak: gark olma, dalma, bir eyin iine gmlme.

Kemal: olgunluk, mkemmellik, kusursuz, tam ve eksiksiz olma. kesif: effaf olmayan. kuds: mukaddes, yce. lhza: gz ap kapayncaya kadar geen zaman, an. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. malik: sahip. maneviyat: mana alemine ait olanlar, hisse ve inanca ait eyler. mefhum: anlalan, anlalm. mekn: yer, mahal. melek: cinsiyetleri, yeme ve imeleri olmayan, eitli ekillere girebilen, gze her zaman grlemeyen, Allahn emirlerine tam itaat eden mahlk, feriteh. mertebe: derece, basamak. Mevl: Allah. muhta: ihtiyac olan, ihtiya iinde bulunan. mutasavvf: sof olan, Sf olan, tasavvufla uraan, tasavvuf ehli. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. mmin: iman eden, inanan. nail: yetien, ulaan, ele geiren. Nefis: insandaki beden canllk; yeme, ime, ehvet gibi biyolojik ihtiyalara duyulan tabi istek. nispet: oran, deer. mr: yaay, hayat. Rabbllemn: lemlerin Rabbi, btn lemleri idare ve terbiye eden Allah. rza: raz olma, honutluk. saadet: mutluluk. salh: iyi hlli, faziletli olma. sfat: vasf, nitelik. eref: onur, haysiyet. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. takva: Allah korkusuyla dinin yasak ettii eylerden kanma, Allahn emirlerini tutup azabndan korunma. talebe: renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tavsif: vasflandrma, bir eyin i yz ve zelliklerini anlatma. tecerrt: Her eyden bo olma, her eyden uzak olma. tefeyyz: feyizlenme. tekml: kemal bulma, kemale erme, olgunlama. terakki: ykselme, ilerleme. tesir: etki. ufuk: gkle yerin veya denizin birlemi gibi grnd yerler, gz erimi, evren, ufuk. visal: ulama, kavuma. yaldz: eyaya altn ve gm grnts vermek iin yaplan ssb- hayat. zmre: cemaat, topluluk.

ASA-YI MSA | 427 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

Yukardaki sahifelerde, byk stadn, dostlarn meftun ve hayran ettii kadar da, dmanlarn dehetler ierisinde brakan azametli imanndan bahsettik. Biraz da mmtaz ahsiyeti, nurdan bir hle hlinde sarmakta olan stn meziyetlerinden, ahlk ve kemaltndan bahsedelim. Malm ya, her ahsiyeti, muhtelif ve muayyen meziyetler ereveler. Binaenaleyh, stadn ahsiyetini tekvin eden balca sfatlar unlardr:

FERAGAT
Bir dava sahibinin ve bilhassa slahatnn muvaffakyet artlarnn en mhimmi feragattir. Zira gzler ve gnller, bu mhim noktay en ince bir hassasiyetle tetkik ve takibe meyyaldirler. stadn btn hayat ise, batan baa feragatin aheser misalleriyle dolup tamaktadr. Allme eyhlislm Mustafa Sabri Efendi merhumdan, feragate ait yle bir sz iitmitim: slm bugn yle mcahitler ister ki, dnyasn deil, ahiretini dahi feda etmeye hazr olacak. Byk adamdan sdr olan bu byk sz tamamen kavrayamadm iin, mutasavvflarn istirak hllerinde syledikleri esrarl szlere benzeterek, herkese sylememi ve olur olmaz yerlerde de amamtm. Vakt ki ayn sz Bedizzamann ateler saan heyecanl ifadelerinde de okuyunca anladm ki, byklere gre feragatin ls de byyor. Evet, slm iin bu
Malm: bilinen. meftun: aknlk derecesinde beenmi, hayran ve akn. merhum: kendine rahmet edilmi. meyyal: ok istekli, eilimli, arzulu, dkn. meziyet: bir eyi bakalarndan ayran vasf, stnlk ve deerlilik vasf. misal: benzer, rnek. muayyen: belirli. muhtelif: trl trl, eitli. mutasavvf: sof olan, Sf olan, tasavvufla uraan, tasavvuf ehli. muvaffakyet: Allahn yardmyla baarl olma, muvaffak olma. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. mhim: nemli, ehemmiyetli. mmtaz: ayrcallkl, sekin. nur: aydnlk, parlt, k. sdr: kan, meydana gelen, zuhur eden. sahife: sayfa. sfat: vasf, nitelik. aheser: deeri stn olan, stn vasfl. ahsiyet: deerli, yksek kiilik. takip: bir yol tutup gitme. tekvin: var etme, meydana getirme. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen.

ahiret: dnya hayatndan sonra balayp ebediyen devam edecek olan hayat. ahlk: huylar, tabiatlar. Allme: pek ok konuda ihtisas sahibi byk bilgin, ilm seviyesi ok yksek olan lim. azamet: byklk, ululuk, ycelik. bilhassa: zellikle. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay. dava: takip edilen fikir, iddia. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. esrar: srlar, gizli hakikatler. feda: gzden karma, uruna verme. feragat: hakkndan isteyerek vazgeme. hle: ay ve gnein etrafnda bazen grnen parlak kl halka, ayla. hassasiyet: hassas olann hli. hayran: aakalm, akn, aran, hayrette kalan. hazr: huzurda olan, gz nnde olan, hazr. slahat: dzeltmeler, iyiletirmeler, yoluna koymalar, daha iyi hle getirmek iin yaplan iler. slm: slm dini, peygamberlerin sonuncusu olan Hz. Muhammedin (a.s.m.) kendisine gelen vahiy ile tebli buyurduu din, Mslmanlk. istirak: gark olma, dalma, bir eyin iine gmlme, bir eyle kaplanma. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 428 | ASA-YI MSA

kadar ackl bir feragate katlanmaya raz olan mcahitleri, Erhamrrhimn olan Allah- Zlkerm Tel ve Tekaddes Hazretleri brakr m? O feda kulunu ltuf ve kereminden, inayet ve merhametinden mahrum etmek anna h yakr m? te, Bedizzaman, bu mstesna tecellinin en parlak misalidir. Btn mr boyunca mcerred yaad. Dnyann btn meru lezzetlerinden tamamen mahrum kald. Bir yuva kurmak ve orada mesut bir aile hayat geirmek sevdasna dmeye vakit ve frsat bulamad. Fakat, Cenab- Hak kendisine yle eyler ihsan etti ki, fn kalemlerle tarif olunamayacak kadar muazzam ve muhteemdir. Bugn dnyada hangi bir aile reisi, manen Bedizzaman Hazretleri kadar mesuttur? Hangi bir baba, milyonlarla evlda sahip olmutur? Hem de nasl evltlar!.. Ve hangi bir stat bu kadar talebe yetitirebilmitir? Bu kuds ve ruh rabta, biiznillahi tel, dnyalar durduka duracak ve nurdan bir sel hlinde ebediyetlere kadar akp gidecektir. nk bu lh dava, Kurn- Kermin nur deryasnda tebellr eden bir varlk olduu gibi, Kurndan domu ve Kurnla beraber yaayacaktr.

EFKAT

VE

MERHAMET

Byk stat, hak ve hakikati t ocukluunda bulmutu. Kalbinin feryadn ve ruhunun mnacatn dinlemek iin maaralara kapand gnlerde bile ibadet ve
.Allah-i Zlkerm:. biiznillahi tel:. Cenab- Hak: Allah. dava: takip edilen fikir, iddia. derya: deniz, bahr. ebediyet:. Erhamrrhimn:. evlt: veletler, ocuklar. fn: lml, geici. feda: cann esirgemeyen, mhim bir maksat uruna cann vermeye hazr bulunan. feragat: hakkndan isteyerek vazgeme. feryat: haykrma, lk. frsat: bir i iin en uygun zaman ve hl. hak: bir kimseye ait olan ey, alacak; i, emek, zahmet karl, pay. hakikat: gerek, esas. h: asla, katiyen, hi bir vakit. ibadet: Allaha kar kulluk vazifesini yapma. ihsan: balama, ikram etme, ltuf. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. inayet: yardm, ihsan, ltuf. kerem: ltuf, ihsan, ba. kuds: mukaddes, yce. kul: Allahn yaratt mahlk, Allaha nazaran insan; insan, abd. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. ltuf: ikram ve yardmda bulunma. mahrum: istediini, dilediini elde edemeyen, bir eye sa-

hip olamayan, yoksun. manen: mana bakmndan, manaca. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. mesut: saadetli, bahtl, bahtiyar, kutlu. meru: eriata uygun, eran caiz. misal: benzer, rnek. muazzam: ok byk, ulu, yce. muhteem: hametli, yce. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. mcerret: tecrit edilmi, yalnz, tek. mnacat: Allaha dua etme, yalvarma, Onun manev huzurunda tazarru ve niyazda bulunma. mstesna: istisna olan, bakasna benzemeyen, benzeri olmayan, sekin, mmtaz, fevkalde. nur: aydnlk, parlt, k. rabta: ballk. raz: rza gsteren, kabul eden, honut olan. reis: bakan. ruh: dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan manev varlk. ruh: ruha ait, ruhla ilgili. sevda: bir eye kar duyulan iddetli arzu, ar itiyak. an: yksek makam, rtbe. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. talebe: renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. Tel:. tebellr: aa, meydana kma, belirme. tecelli: belirme, bilinme, grnme. Tekaddes:. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vakit: zaman.

ASA-YI MSA | 429 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

taatten, tefekkr ve murakabelerden feyiz ve huzur almann zevkine ermi olan bir arif-i billh idi. Lkin, karanlk gece dalgalarn andran korkun kfr ve ilhad kbusunun Mslman dnyasn ve dolaysyla memleketimizi kaplamak zere olduu o tehlikeli gnlerde, yatandan frlayan bir arslan gibi, yanardalar andran bir kkreyile cihad meydanna atld. Btn rahat ve huzurunu bu mukaddes davaya feda etti. Ve ite bu hikmete mebnidir ki, o gnden beri her sz bir dilim lv, her fikri bir ate paras olmu, dt gnlleri yakyor; hisleri, fikirleri alevlendiriyor. Byk stadn tam bir uzlet ve inzivadan sonra tekrar irad ve cemiyet hayatna atlmas, aynen mm- Gazalnin hayatnda geirmi olduu o mhim ve tarih merhaleye benzemektedir. Demek ki, Cenab- Hak, byk mritleri byle bir mddet inzivada terbiye, tasfiye ve tezkiye ettikten sonra tenvir ve irat vazifesiyle mkellef klyor. Ve bu sebepledir ki, bir m-i mukattardan daha temiz ve berrak olan yreklerinden kopup gelen nefesler, kalplere akseder etmez bam baka tesirler icra ediyor. Arz ettiim gibi, mm- Gazalnin bundan dokuz yz sene evvel ahlk ve fazilet sahasnda yapm olduu ftuhat, bu asrda Bedizzaman, iman ve ihls vadisinde baarmtr.
murakabe: kendi i lemine bakma, nefsini kontrol altna alma, Allah tarafndan srekli denetlendiine inanma. mddet: sre, zaman. mhim: nemli, ehemmiyetli. mkellef: vazifeli, grevli, sorumlu. mrit: irat eden, doru yolu gsteren, rehber, klavuz. Mslman: slm dinine girmi, slm dininden olan, mmin, Mslim. taat: ibadet etme, Allahn terbiye: besleyip bytme, emirlerini yerine getirme, Al- yetitirme. lahtan korkup yasaklarndan tesir: etki. kanma. tezkiye: insann nefsini kttasfiye: saflatrma, saf klma, lklerden, eytanca tutkularartma. dan, irkin huylardan arndrtefekkr: yaratlan eserlere mas, mcahede ve riyazet ile bakp, onlardaki sanatlar, kalbin hakikati idrak edecek hikmetleri ve gayeleri gre- seviyeye ykseltilmesi. rek yaratcy hatrlama, eser- uzlet: insanlardan uzak durlerinden yola karak Allah ma, bir keye ekilip kendi hatrlama. kendine yaama, yalnzlk ktenvir: nurlandrma, aydnlat- esine ekilme, inziva. vazife: grev. ma, klandrmalem.

ahlk: huylar, tabiatlar. aks: k veya sesin bir yerde grnmesi, vurmas, grnp dnmesi, yansma. arif-i billh: mrit, ermi, evliya, marifeti Allaha vasl olan, Cenab Hakk bilen, vel. Arz: bir bye sunma, gsterme, bildirme. asr: yzyl, asr. berrak: nurlu, pek parlak, duru, ak. cemiyet: manev birlik tekil eden cemaat. Cenab- Hak: Allah. cihad: sava, harp. dava: takip edilen fikir, iddia. evvel: nce, ilk. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. feda: gzden karma, uruna verme. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. ftuhat: zaferler, fetihler, galibiyetler. hayat:. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. icra: yrtme, bir ii yerine getirme. ihls: bir ii, bir ameli, baka bir karlk beklemeksizin, srf Allah rzas iin yapma. ilhad: gerek inantan ama, saptma, hak yoldan kma. mm-i Gazal:. iman: inanma, itikat. inziva: bir keye ekilme, tek bana yaama, dnya ilerinden vaz geme, dnyadan el-etek ekme. irat: doru yolu gsterme; gafletten uyandrp hidayet yolunu gsterme. kbus: zihne devaml ekilde musallat olan sabit fikir. kfr: putperestlik, imanszlk, dinsizlik. lv: yanardalarn pskrmesi srasnda kan ve souyunca katlaan kitle. m-i mukattar: damtlm, saf su. mebni: bir eye dayanan, istinat eden. merhale: derece, kademe. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 430 | ASA-YI MSA

Evet, Hazret-i stad bu mthi cihad meydanlarna sevk eden, hep bu esiz efkat ve merhameti olmutur. Ve bunu bizzat kendisinden dinleyelim: Bana, Sen una buna niin satatn? diyorlar. Farknda deilim. Karmda mthi bir yangn var; alevleri gklere ykseliyor. inde evldm yanyor, imanm tutumu yanyor. O yangn sndrmeye, imanm kurtarmaya kouyorum. Yolda birisi beni ksteklemek istemi de, ayam ona arpm; ne ehemmiyeti var? O mthi yangn karsnda bu kk hdise bir kymet ifade eder mi? Dar dnceler, dar grler!..

STNASI
stadn, hayat boyunca cemiyetimizin her tabakasna vermekte olduu binlerle istina rnekleri, dillere destan olmu bir ulviyeti haizdir. Masivadan tam manasyla istina ederek, uzv ve ruh btn varl ile Rabbllemnin bitmez ve tkenmez hazinesine dayanmay mddet-i hayatnda bir itiyat deil, deta bir mezhep, merep ve meslek olarak kabul etmitir. Ve bunda da, ne pahasna olursa olsun, sebat eylemekte hl devam etmektedir. in orijinal taraf, bu meslek, kendi ahsna mnhasr kalmam, talebelerine de kuds bir mefkre hlinde intikal etmitir. Nur deryasnda ykanmak erefine mazhar olan bir Nur Talebesinin istinasna hayran olmamak kabil deildir.
deta: sanki. bizzat: kendisi, ahsen. cemiyet: manev birlik tekil eden cemaat. cihad: sava, harp. derya: deniz, bahr. destan: kahramanlk olaylarn anlatan edebi tr. ehemmiyet: pek neli olma, deerlilik. hdise: olay. haiz: bir eye sahip olma, sahip, malik. hayran: aakalm, akn, aran, hayrette kalan. ifade: anlatm, deyi. iman: inanma, itikat. intikal: bir yerden baka bir yere geme, yer deitirme, gme. istina: var olanla yetinme, aza kanaat etme, tokgzllk. kabil: mmkn, ihtimal dairesinde. kymet: deer. kuds: mukaddes, yce. Masiva: Allahtan baka btn varlklar. mazhar: nail olma, ereflenme. mefkre: lk, gaye, gaye olan ey, gaye-i hayal, ideal. merhamet: acmak, efkat gstermek, korumak, esirgemek. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. merep: gidi, hareket tarz, tavr, tutum, meslek. mezhep: gidilen, tutulan, takip edilen yol. mddet-i hayat: mr mddeti, yaam sresi, bir kimsenin mr. mnhasr: snrlanm, snrl. mthi: dehet veren, rkten, dehetli, korkun. Nur: aydnlk, parlt, k. orijinal: zgn, yalnz kendine has bir vasf, nitelik tayan. Rabbllemn: lemlerin Rabbi, btn lemleri idare ve terbiye eden Allah. ruh: ruha ait, ruhla ilgili. sebat: sabit durma. sevk: nne katp srme, yneltme. efkat: acyarak ve esirgeyerek sevme, iten ve karlksz merhamet. eref: onur, haysiyet. talebe: renci. Talebe: renci. ulviyet: ulvlik, ycelik, ykseklik, ululuk. uzv: uzva ait, uzuvla ilgili.

ASA-YI MSA | 431 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

alka: ilgi, iliki. Ba. asil: yksek duygularla yaplan davran. asla: hi bir vakit, olmas imknsz. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay. cihan: dnya, kinat, lem. Ehl-i dallet: dallet ehli; yoldan kanlar, azgn ve sapkn kimseler. elmas: ok kymetli bir mcevher. enbiya: nebiler, peygamberler. esir: dkn, vurgun. evvel: nce, ilk. evvel: birinci olarak, ilk once. fatih: fetheden, aan. feyiz: bolluk, bereket, verimlilik. fiilen: fiille, davran ve hareketle. ftuhat: zaferler, fetihler, galibiyetler. hak: bir kimseye ait olan ey, alacak; i, emek, zahmet karl, pay. harikulde: fevkalde, ei ve benzeri olmayan, grlmedik derecede, olaanst. hcum: saldrma. iktisat: tutum, tasarruf, uygun hareket, orta yolda olma. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. mn: inanma, itikat. insaf: hakk kabul edip syleme. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. istina: var olanla yetinme, aza kanaat etme, tokgzllk. itham: thmetlendirme, sulu grme. ittiba: tabi olma, uyma, itaat etme. izah: aka ortaya koyma, bir konuyu ayrntlaryla, eksiksiz anlatma. Kurn- Hakm: her ayet ve suresinde saysz hikmet ve faydalar bulunan Kurn. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. madd: madde ile alakal, cisman. mazhar: nail olma, ereflenme. medar- maiet: geim kayna, geim sebebi, geim vastas. Mektubat: Risale-i Nur Klliyatnn drt byk kitabndan birinin ad. menfaat: fayda. meslek: gidi, tutulan yol, sistem. misal: benzer, rnek. muhafaza: koruma. mhim: nemli, ehemmiyetli. mkellef: vazifeli, grevli, sorumlu. neretme: datma, yayma, sama. Ner-i hak: hakkn neri, hakikat,

Baknz, stat, Mektubat nvann tayan aheserin kinci Mektubunda, bu mhim noktay alt vecihle ne kadar asil bir iman ve irfan uuru ile izah eder: Birincisi: Ehl-i dallet, ehl-i ilmi, ilmi vasta-i cer etmekle itham ediyorlar. lmi ve dini kendilerine medar- maiet yapyorlar deyip, insafszcasna onlara hcum ediyorlar. Binaenaleyh, bunlar fiilen tekzip lzmdr. kincisi: Ner-i hak iin enbiyaya ittiba etmekle mkellefiz. Kurn- Hakmde, hakk neredenler
1

@ $G nnY Gp iLnG Gp @ $G nnY Gp iLnG pG s n pr r s n pr r

diyerek, insanlardan istina gstermilerdir. te, Risale-i Nur klliyatnn mazhar olduu lh ftuhat, hep bu enbiya mesleinde sebat kahramanlnn aheser misali ve harikulde neticesidir. Ve bu sayede stat, izzet-i ilmiyesini cihan-kymet bir elmas gibi muhafaza eylemitir. Artk herkesin, urunda esir olduu maa, rtbe, servet ve daha nice bin ahs ve madd menfaatlerle asla alkas olmayan bir insan, nasl olur da gnller fatihi olmaz? mnl gnller, nasl onun feyiz ve nuruyla dolmaz?

KTSATILII
ktisat, bundan evvel bahsettiimiz istinann tefsir ve izahndan baka bir ey deildir. Zaten iktisat sarayna girebilmek iin, evvel istina denilen kapdan girmek
1. Benim mkafatm ancak Allah verir. Benim mkafatm ancak Allah verir. (Yunus Suresi: 72; Hud Suresi: 29, v.d.) doruyu yayma, neretme. netice: sonu. nokta: yn, cihet. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rtbe: sra, derece, mertebe, paye. saray: byk konak, kasr. sebat: sabit durma. servet: zenginlik, varlk, mal, mlk. aheser: deeri stn olan, stn vasfl. ahs: ahsa, kiiye ait, husus. uur: bir eyin inceliklerini iyice idrak etme, anlay. tefsir: Kurnn mana bakmndan izah, Kurnn erhi. tekzip: yalanlama, yalan olduunu syleme. nvan: hret, ad, isim. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vasta-i cer: cer vastas, bir eyi herhangi bir menfaate vasta yapma, alet etme. vecih: cihet, yn.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 432 | ASA-YI MSA

lzmdr. Bu sebeple iktisatla istina, lzmla melzum kablindendir. stat gibi, istina hususunda peygamberleri kendine rnek kabul eden bir mcahidin iktisatl, kendiliinden husule gelecek kadar tabi bir haslet hlini alr ve artk ona gnde bir tas orba, bir bardak su ve bir para ekmek kfi gelebilir. Zr bu byk insan, byk ve munsif Fransz airi L Martinin dedii gibi, Yemek iin yaamyor, belki yaamak iin yiyor. stadn merep ve mesleini tamamen anladktan sonra, artk onun yksek iktisatln byle yemek imek gibi basit eylerle mukayese etmeyi ok gryorum. Zira, bu byk insann yksek iktisatln manev sahalarda tatbik etmek ve madd olmayan llerle lmek lzm gelir. Mesel, stat, bu yksek iktisatlk kudretini srf yemek, imek, giymek gibi basit eylerle deil, bilakis fikir, zihin, istidat, kabiliyet, vakit, zaman, nefis ve nefes gibi manev ve mcerret kymetlerin israf ve heder edilmemesi ile len bir dhdir. Ve btn mr boyunca bir karakter hlinde takip ettii bu titiz muhasebe ve murakabe usuln, btn talebelerine de telkin etmitir. Binaenaleyh, bir Nur Talebesine olur olmaz eseri okutturmak ve her sz dinlettirmek kolay bir ey deildir. Zira, onun gnlnn mihrak noktasnda yazl olan u Dikkat! kelimesi, en hassas bir kontrol vazifesi grmektedir.
bilakis: aksine. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay. fikir: dnme, dnce. haslet: insann yaratltan gelen huy ve karakter. hassas: ok abuk hisseden, hissi galip olan. heder: boa gitme, ziyan olma, karlksz kalma. iktisat: tutum, tasarruf, uygun hareket, orta yolda olma. israf: ihtiyatan fazlasn harcama, savurganlk. istidat: kabiliyet, yetenek. istina: var olanla yetinme, aza kanaat etme, tokgzllk. kabiliyet: istidat, yetenek. kfi: yeten, kfi gelen, deruhte eden, ihtiyac karlayan. kontrol: bir iin dzenli, usulne uygun ve doru yaplmasn salamak iin yaplan inceleme ve denetleme, denetim, tefti, murakabe. kudret: g, kuvvet, iktidar. lzm: gerek, gerekli, lzumlu. madd: madde ile alakal, cisman. manev: manaya ait, madd olmayan. melzum: lzumlu klnm, bir eyden mesel: rnein. merep: gidi, hareket tarz, tavr, tutum, meslek. mihrak: merkez nokta. muhasebe: hesaplarn btn. mukayese: benzeterek veya

karlatrarak deerlendirme, kyas etme, kyaslama. munsif: insaf eden, insafl. murakabe: kendi i lemine bakma, nefsini kontrol altna alma, Allah tarafndan srekli denetlendiine inanma. mcahit: mcahede eden, nefsine kar savaan. mcerret: tecrit edilmi, yalnz, tek. mlzem: lzumlu grlm, gerektirilmi. nefis: insandaki beden canllk; yeme, ime, ehvet gibi biyolojik ihtiyalara duyulan tabi istek. Nur: aydnlk, parlt, k. peyga:. srf:. tabi: yapmacksz, samim. takip: bir yol tutup gitme. Talebe: renci. tas: iine sv maddeler konulan yuvarlak ve derince kap. tatbik: yerine getirme, uygulama. telkin: alama, t verme. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vakit: zaman. vazife: grev. zihin: anlama, bilme, kavrama gc, anlay, kavray ahlk:.

ASA-YI MSA | 433 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

ahlk: huylar, tabiatlar. ate:. atlas: ipekten yaplm kuma. azam: en fazla, en ok, nihayet derecede. benimsemitir :. cihan: dnya, kinat, lem. dehet: byk korku hli, korkma, rkme. derece: deer, miktar. fazilet: deer, meziyet, iman ve irfan itibariyle olan yksek derece. fedakr: kendini veya ahs menfaatlerini hie sayan, feda eden. ferd: fertle ilgisi olan. fiilen: fiille, davran ve hareketle. gavslvasln:. gaye: maksat, hedef. gayet: son derece. hlim:. harika: olaanst. harikulde: fevkalde, ei ve benzeri olmayan, grlmedik derecede, olaanst. haslet: insann yaratltan gelen huy ve karakter. heybet: korkuyla birlikte hrmet, sayg ve hayranlk uyandran ululuk, ycelik, hamet. hikmet: lah gaye, yksek bilgi. hitabe: dzgn sz syleme, nutuk atma, bir toplulua kar coturucu szler syleme, nutuk. husus: zel. ibret: bir olaydan, kt bir durumdan ders alma, ders karma. iktisat: tutum, tasarruf, uygun hareket, orta yolda olma. iman: inanma, itikat. slahat: dzeltmeler, iyiletirmeler, yoluna koymalar, daha iyi hle getirmek iin yaplan iler. ispat: salamlatrma, salam ve dayankl hle getirme. ztrap: znt veren bir durumun meydana getirdii kuvvetli ac. kudret: g, kuvvet, iktidar. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. kutblarifn:. mahrumiyet: dilediini, istediini elde edememe. mahviyetkr: tevazulu, alak gnll, pek mtevazi, kendini hesaba katmayan. Mesel: rnein. meakkat: zahmet, sknt. muhatap: kendisine hitap olu-

te, Bedizzaman, kudretli bir slahat ve harikalar harikas bir pedagog (mrebb) olduunu, yetitirdii ter temiz nesille fiilen ispat etmi ve iktisat tarihine nurdan prltlarla yazlan bir atlas sahife daha ilve eden bir nadire-i ftrattr.

TEVAZU

VE

MAHVYETKRLII

Nur Risalelerinin bu kadar harikulde bir ekilde cihana yaylmasnda, bu iki hasletin ok faydas olmu ve pek derin tesirleri grlmtr. nk, stat, sohbet ve teliflerinde kendine bir kutblarifn ve bir gavslvasln ss vermedii iin, gnller ona pek abuk snm, onu ter temiz bir samimiyetle sevmi ve derhal ulv gayesini benimsemitir. Mesel, ahlk ve fazilete, hikmet ve ibrete ait olan birok sohbet ve telkinlerini, dorudan doruya nefsine tevcih eder. Keskin ve aten hitabelerinin ilk ve yegne muhatab z nefsidir. Oradan, merkezden muhte yaylrcasna, btn nur ve srura, saadet ve huzura mtak olan gnllere yaylr. stat, husus hayatnda gayet hlim selim ve son derece mtevazidir. Bir ferdi deil, hibir zerreyi incitmemek iin azam fedakrlklar gsterir. Saysz zahmet ve meakkatlere, ztrap ve mahrumiyetlere katlanr fakat imanna, Kurnna dokunulmamak artyla Artk o zaman bakmsnz ki, o sakin deniz, dalgalar semalara ykselen bir tufan, sahillere heybet ve dehet saan
nan, sz sylenilen kimse. muhit: ihata eden, kuatc. mrebb: terbiye eden, besleyip byten Allah. mtak: arzulu, fazla istekli, itiyak gsteren. mtevazi: birbirine muvazi olan, eit aralklarla uzayp giden, birlemeyen, paralel. nadire-i trat:. nefis: insandaki beden canllk; yeme, ime, ehvet gibi biyolojik ihtiyalara duyulan tabi istek. nesil: kuak, soy. nur: aydnlk, parlt, k. pedagog: pedagoji uzman, eitimci, terbiyeci, mrebb. saadet: mutluluk. sahife: sayfa. selim: temiz, samim. sema: gkyz, gk. srur: sevin, mutluluk. telif: kitap yazma. telkin: alama, t verme. tesir: etki. Tevaz: alak gnlllk, kibirsizlik, bir kimsenin bakalarn kendinden kk grmemesi, onlara sayg ve sevgi gstermesi, mtevazilik. tevcih: yneltme. tufan: ok iddetli yamur ve sel. ulv: yksek, yce. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. yegne: biricik, tek, yalnz. zahmet: sknt, eziyet, meakkat. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 434 | ASA-YI MSA

bir umman kesilmitir. nk o, Kurn- Kermin sadk hizmetkr ve iman hudutlarn bekleyen kahraman ve feda bir neferidir. Kendisi bu hakikati veciz bir cmle ile u ekilde ifade eder: Bir nefer nbette iken, bakumandan da gelse, silhn brakmayacak. Ben de Kurnn bir hizmetkr ve bir neferiyim. Vazife banda iken karma kim karsa ksn, hak budur derim, bam emem Vazife banda ve cihad meydannda iken, u msralar lisan- hldir: ahlanan bir ata benzer, krarm kanl gemi, Sinsi dmanlara, h, satamam benliimi. Benliimden uzak olmaktr esaret bence, Byle bir zillete dmek ne hazin ikence! Ebed vuslatn akyla geer her anm, Dest-i kudretle yaplm kaledir imanm. Bu mukaddes emelimden ne kadar diladm, Grmek ister beni Cennette ehit ecdadm. Ruhum olduka mebbet; ebeddir mrm, En byk vuslata, Allaha kan yoldur lm. Kitaba girmezden evvel, stad ilm, fikr, tasavvuf ve edeb cepheleriyle de mtala etmek isterdim. Fakat ok derin ve pek mull olan bu mevzularn birka sayfa ile hlsa edilemeyeceini kat bir surette idrak
ak: iddetli sevgi, sevda, muhabbet, gnl verme, candan sevme, alka, iptil. cephe: sava sahas, sava yaplan yer. cihad: sava, harp. dilad: sevinmi, kalbi ho olmu, gnl ho. ebed: sonu olmayan, daim, srekli. ecdat: dedeler, byk babalar, atalar. edeb: edebiyatla ilgili, edebiyata ait. emel: iddetli arzu, hrs. esaret: esirlik, tutsaklk. evvel: nce, ilk. feda: cann esirgemeyen, mhim bir maksat uruna cann vermeye hazr bulunan. fikr: fikir cinsinden, fikirle alkal, fikre ait. hak: bir kimseye ait olan ey, alacak; i, emek, zahmet karl, pay. hakikat: gerek, esas. h: asla, katiyen, hi bir vakit. hazin: hznl, ackl. hizmetkr: hizmet yapan kimse, hizmeti. hudut: snr. hlsa: bir eyin z, esas, temel ksm. idrak: akl erdirme, anlama, kavrama kabiliyeti. ifade: anlatm, deyi. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. iman: inanma, itikat. ikence: eziyet, azap, bir kimseye verilen madd-manev sknt, zulm. kahraman: yiit, cesur, bahadr, alp. kat: kesin, pheye ve tereddde mahal brakmayan. Kurn: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. lisan- hl: hl dili, bir eyin duruu ve grn ile bir mana ifade etmesi. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. msra: bir beytin satrlarndan her biri, bir satrlk manzum sz; bir iiri meydana getiren satrlarn her biri. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. mebbet: sonsuza kadar devam eden, sonsuza kadar, sonsuz, ebed. mtala: bir eyi etraflca dnme, tetkik etme. nefer: asker, er. nbet:. mr: yaay, hayat. sadk: doru, gerek, hakik olan. suret: biim, tarz, grn. ehit: Allahn ve yce dininin adn yceltme urunda cann feda ederek savata vurulup len Mslman. mul: iine alma, kaplama, ihata etme. tasavvuf: tasavvufa ait, tasavvufla ilgili. umman: byk deniz, derya, okyanus. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. Vazife: grev. veciz: ksa ve zl sz. vuslat: bir eye ulama, kavuma, birleme, erime. zillet: hor ve hakir grlme, alalmaad.

ASA-YI MSA | 435 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

ettikten sonra, artk ad geen mevzulara birka cmle ile temas etmeyi mnasip grdm. Rabbim imknlar ltfederse, bu derin mevzular Risale-i Nur klliyat ve Nur Talebeleri ile birlikte, byk ve mstakil bir eserle, tahlil bir surette tetkik ve mtala etmeyi btn ruhumla arzu ediyorum. Bu hususta, byk stadmzn ve aziz kardelerimin kymetli dualarn niyaz eylerim.

STADIN LM CEPHES
ahlk: huylar, tabiatlar. arzu: bir eye kar duyulan istek, heves. aziz: muhterem, saygn. beyit:. cephe: sava sahas, sava yaplan yer. dstur: kanun, kaide. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu mahsul. fuzul: bouna, yersiz, gereksiz, lzumsuz. gnller:. hakikat: gerek, esas. hl: durum, vaziyet. hediye:. ifade: anlatm, deyi. ihtiyar: seme, tercih etme. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ilim: bilme, bilgi. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. iman: inanma, itikat. imkn: olabilecek hlde bulunma, mmkn olma, olabilirlik. intikal: bir yerden baka bir yere geme, yer deitirme, gme. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. rk: kk, asl. kudret-i ilmiye: ilme ait kudret, ilmin gc, kuvveti, ilimdeki stnlk, gllk. kuran: Allah tarafndan vahiy yoluyla Hz. Muhammede indirilmi, semav kitaplarn sonuncusu. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. ktphane:. lhza: gz ap kapayncaya kadar geen zaman, gz bak kadar zaman paras, an. mazhar: nail olma, ereflenme. Merhum: kendine rahmet edilmi. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. muazzam: ok byk, ulu, yce. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. mbarek: feyizli, bereketli, kutlu.

Merhum Ziya Paa, u yinesi itir kiinin, lfa baklmaz, ahsn grnr rtbe-i akl eserinde beyti ile nesilden nesile bir dstur hlinde intikal edecek olan ok byk bir hakikati ifade etmitir. Evet, Mslman rkmza Risale-i Nur klliyat gibi muazzam bir iman ve irfan ktphanesini hediye eden, gnller zerinde mukaddes bir nur messesesi kuran mmtaz ve mstesna zatn kudret-i ilmiyesi hakknda tafsilta girimek, le vakti, gnei tarif etmek kadar fuzul bir itir. Yalnz, yank bir airimizin, Hsn olur kim, seyrederken ihtiyar elden gider dedii gibi, hayatnn her lhzasnda lh tecellilere mazhar bulunan bu mbarek zatn ilim ve irfanndan, ahlk
messese: tesis edilmi, kurulmu olan. mmtaz: ayrcallkl, sekin. mnasip: uygun. Mslman: slm dinine girmi, slm dininden olan, mmin, Mslim. mstakil: bal bana, kendi bana, kendi kendine, ayrca. mstesna: istisna olan, bakasna benzemeyen, benzeri olmayan, sekin, mmtaz, fevkalde. mtala: bir eyi etraflca dnme, tetkik etme. nesil: kuak, soy. niyaz: yalvarma, yakarma, dua. nur: aydnlk, parlt, k. Rabb: besleyen, yetitiren, verdii nimetlerle mahlkat slah ve terbiye eden Allah. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. rtbe-i akl:. suret: biim, tarz, grn. tafsilt: tafsiller, aklamalar, izahlar. tahlil: tahlile ait, tahlille ilgili. Talebe: renci. tarif: bir eyi btn vasflarn iine alacak ekilde anlatma. tecelli: belirme, bilinme, grnme. temas:. tetkik: dikkatle aratrma, inceden inceye yoklama, inceleme. zat: azamet ve ululuk sahibi olan.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 436 | ASA-YI MSA

ve kemaltndan bahsetmek, insana bam baka bir zevk ve lh bir haz veriyor. Bunun iin sz uzatmaktan kendimi alamyorum. stat, Risale-i Nur klliyatnda din, itima, ahlk, edeb, hukuk, felsef ve tasavvuf en mhim mevzulara temas etmi ve hepsinde de harikulde bir surette muvaffak olmutur. in asl hayret veren noktas, birok ulemann tehlikeli yollara saptklar en etin mevzular gayet ak bir ekilde ve en kat bir surette hallettii gibi, en girdapl derinliklerden, Ehl-i Snnet ve Cemaatin tuttuu nurlu yolu takip ederek sahil-i selmete km ve eserlerini okuyanlar da ylece karmtr. Bu sebeple, Risale-i Nur klliyatn aziz milletimizin her tabakasna kemal-i emniyet ve samimiyetle takdim etmekle eref duyuyoruz. Nur Risaleleri, Kurn- Kermin nur deryasndan alnan berrak katreler ve hidayet gneinden szlen billr huzmelerdir. Binaenaleyh, her Mslmana den en mukaddes vazife, iman kurtaracak olan bu nurlu eserlerin yaylmasna almaktr. Zira, tarihte pek ok defalar grlmtr ki, bir eser nice fertlerin, ailelerin, cemiyetlerin ve saysz insan kitlelerinin hidayet ve saadetine sebep olmutur. Ah, ne bahtiyardr o insan ki, bir mmin kardeinin imannn kurtulmasna sebep olur!
aziz: muhterem, saygn. bahtiyar: bahtl, talihli, mesut, mutlu. berrak: nurlu, pek parlak, duru, ak. billr: cam gibi parlayan, effaf, saydam, beyaz cam. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay. cemiyet: manev birlik tekil eden cemaat. derya: deniz, bahr. edeb: edebiyatla ilgili, edebiyata ait. Ehl-i Snnet ve Cemaat:. eser: bir kimsenin meydana getirdii, ortaya koyduu mahsul. felsef: felsefeye mensup, felsefe ile ilgili. fert: birey, kii, ahs. gaye: maksat, hedef. girdap: ok tehlikeli, iinden klmas zor hl. harikulde: fevkalde, ei ve benzeri olmayan, grlmedik derecede, olaanst. hayret: aknlk, armak. haz: mutluluk. hidayet: doru olan, hak olan:. hukuk: hukuka ait, hukukla ilgili, hukuk ileriyle alkal. huzme: demet, deste. itima: toplulua ait, toplulukla ilgili. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. iman: inanma, itikat. iman: imana ait olan, imana dair olan, imanla ilgili. kat: kesin, pheye ve te-

reddde mahal brakmayan. katre: damla. kemalt: faziletler, kemaller, olgunluklar, mkemmellikler. kemal-i emniyet: tam bir emniyet. kitle: insan topluluu. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. muvaffak: baaran, baarm, baarl. mhim: nemli, ehemmiyetli. mmin: iman eden, inanan. Mslman: slm dinine girmi, slm dininden olan, mmin, Mslim. nur: aydnlk, parlt, k. nurlu: kl, parltl. Risale: belli bir konuda yazlm kk kitap, bror. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. saadet: mutluluk. sahil-i selmet: iyi netice elde edilen yer. samimiyet: iten ve kalpten olan sevgi ve ballk. suret: biim, tarz, grn. eref: onur, haysiyet. tabaka: kat, katman. takdim: arz etme, sunma. takip: bir yol tutup gitme. tasavvuf: tasavvufa ait, tasavvufla ilgili. ulema: limler, bilginler, ilim sahipleri. stat: bir ilim ve sanatta stn olan kimse, retmen. vazife: grev. zevk: lezzet, haz.

ASA-YI MSA | 437 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

STADIN FKR CEPHES

Malm ya, her mtefekkirin kendine mahsus bir tefekkr sistemi, fikr hayatnda takip ettii bir gayesi ve btn gnl ile baland bir ideali vardr. Ve onun tefekkr sisteminden, gaye ve idealinden bahsetmek iin uzun mukaddemeler serd edilir. Fakat, Bedizzamann tefekkr sistemi, gye ve ideali, uzun mukaddemelerle filn yorulmakszn, bir cmle ile hulsa edilebilir: Btn semav kitaplarn ve bilumum peygamberlerin yegne davalar olan Hlk- Kinatn ulhiyet ve vahdaniyetini iln ve bu byk davay da ilm, mantk ve felsef delillerle ispat eylemektir. O hlde stadn mantk, felsefe ve mspet ilimlerle de alkas var? Evet, mantk ve felsefe, Kurnla barp, hak ve hakikate hizmet ettikleri mddete, stad en byk mantk ve en kudretli bir feylesoftur. Mukaddes ve cihanmul davasn ispat vadisinde kulland en parlak delilleri ve en kat brhanlar, Kurn- Kermin Allah kelm olduunu her gn bir kat daha ispat ve iln eden mspet ilimdir. Zaten felsefe, aslnda hikmet manasna geldike, Vacibl-Vcud Tel ve Tekaddes Hazretlerini, Zat- Brisine lyk sfatlarla ispata alan her eser en byk hikmet ve o eserin sahibi de en byk hkimdir.
kudret: g, kuvvet, takat, iktidar. mahsus: bir eye veya kiiye has olan. Malm: bilinen. mantk: akla uygun, mantk kaidelerine uygun, mantkl. mukaddeme: balang. mukaddes: takdis edilmi, mbarek, ayp ve noksanlardan kurtulmu, kutsal, aziz, temiz. mspet: menfi olmayan, pozitif, olumlu. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. semav: Allah tarafndan olan, lh. serd: sz dzgn ve gzel syleme, birbiri ardnca dzgn ve iyi konuma. sistem: bir sonu elde etmeye yarayan yntemler dzeni. takip: bir yol tutup gitme. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. ulhiyet: Allahn zat ve sfatlarndan sz eden blm, ilhiyat. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. yegane: Biricik, tek

bilumum: Btn, hep, kamu, ... in hepsi cephe: sava sahas, sava yaplan yer. cihanmul: dnya apnda, dnya lsnde. felsef: felsefeye mensup, felsefe ile ilgili. fikr: fikir cinsinden, fikirle alkal, fikre ait. gaye: maksat, hedef. hikmet: herkesin bilmedii gizli sebep; gizli, bilinmeyen nokta.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 438 | ASA-YI MSA

te stat, byle ilm bir yolu, yani Kurn- Kermin nurlu yolunu takip ettii iin, binlerle niversitelinin imann kurtarmak erefine mazhar olmutur. Hazretin bu hususta haiz olduu ilm, edeb ve felsef daha pek ok meziyetleri vardr. Fakat onlar, eserlerinden misaller getirerek, inaallah, mstakil bir eserde arz etmek emelindeyim. Ve minallhi tevfik.

TASAVVUF CEPHES
Nakibend meayihinden, her harektn Peygamber-i Zan Efendimiz Hazretlerinin harektna tatbik etmeye alan ve byk bir lim olan bir zata sordum: Efendi Hazretleri, ulema ile mutasavvfe arasndaki gerginliin sebebi nedir? Ulema, Resul-i Ekrem Efendimizin ilmine, mutasavvflar da ameline vris olmular. te bu sebepten dolaydr ki, Fahr-i Cihan Efendimizin hem ilmine ve hem ameline vris olan bir zata zlcenaheyn, yani iki kanatl deniliyor. Binaenaleyh, tarikatten maksat, ruhsatlarla deil, azimetlerle amel edip ahlk- Peygamber ile ahlklanarak btn manev hastalklardan temizlenip Cenab- Hakkn rzasnda fn olmaktr. te bu ulv dereceyi kazanan kimseler, phesiz ki ehl-i hakikattirler. Yani, tarikatten maksut ve matlp olan gyeye ermiler demektir. Fakat, bu yksek mertebeyi kazanmak, her adama myesser olamayaca iin, byklerimiz matlp olan hedefe kolaylkla erebilmek iin muayyen kaideler vaz eylemilerdir. Hlsa, tarikat, eriat dairesinin iinde
alka: ilgi, iliki. ba. bilumum: btn, tamam, hep, genel olarak. Cenab- Hak: doru, gerek, Hakkn t kendisi olan, eref ve azamet sahibi yce Allah. cephe: yn, taraf. dava: takip edilen fikir, iddia, lk. delil: kant. derece: mertebe, kademe. ehl-i hakikat: hakikati arzulayanlar, gerei bulup onun peinden gidenler; Allah adam. fn: geii, lml. felsefe: hikmet bilgisi. fikr: fikir cinsinden, fikirle alkal, fikre ait. gaye: maksat, meram, hedef. hk: doru, gerek, hakikat. hakikat: gerek, hayal olmayan, grlen, mevcut olan, bir eyin asl ve esas. Hlk- Kinat: kinatn ve onun iinde olan her eyin yaratcs, Allah. hizmet: bir uurda bir iin yaplmas iin alma, o i iin gayret gsterme, abalama. hlsa: bir eyin z, esas, temel ksm. iln: meydana karma, belli etme, yayma, duyurma, bildirme. ilim: okuyarak renilen bilgi. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. ispat: delil ve ahit gstererek doruyu ortaya koyma, doruyu delillerle gsterme. kaide: usul, kural, erkn, nizam, dzen, yol.

mahsus: bakasnda bulunmayan, bir eye veya kiiye has olan. maksut: kast edilmi, kast edilen. Malm: bilinen, belli, belirsiz olmayan. mantk: doru dnme, akla uygun sz syleme, hkm verme usul, esas ve kurallarndan bahseden ilim. matlp: talep edilen, istenilen, aranlan ey. mertebe: derece, basamak. muayyen: tayin edilmi, belli, belirli. mukaddeme: bata ve asl maksada girmeden nce sylenen veya yazlan ey, ilk sz, nsz, balang, giri, dibace, medhal. mddet: vakit, zaman, sre, bir eyin devam ettii zaman paras. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. myesser: kolay olan, kolay gelen, kolaylkla yaplan. peygamber: Allahn elisi, Allah tarafndan haber getirerek lh emir ve yasaklar insanlara tebli eden eli, haberci, neb, resul. rza: razlk, raz olma, honutluk, memnunluk. semav: Allah tarafndan olan, lh. serd: sz dzgn ve gzel syleme, birbiri ardnca dzgn ve iyi konuma. sistem: bir sonu elde etmeye yarayan yntemler dzeni. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. takip: bir yol tutup gitme. tarikat: Allaha ulamak iin, eyhin gzetiminde mridin takip edecei terbiye usul ve yolu, seyir slk srasnda tutulan yol. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama, eserlerinden yola karak Allah hatrlama. ulhiyet: Allahn zat ve sfatlarndan sz eden blm, ilhiyat. ulv: yksek, yce. vahdaniyet: Allahn birlii ve varl, Allahn bir oluu. vaz: meydana getirme. yegne: biricik, tek, yalnz.

ASA-YI MSA | 439 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

ahenk: uygunluk, dzen. lem: btn yaratlmlar. asil: yksek duygularla yaplan davran. ak: iddetli sevgi, sevda, muhabbet, gnl verme, candan sevme, alka, iptil. aynelyakin: gzle grr derecede inanma; bir eyi grerek ve seyrederek bilme. azamet: byklk, ululuk, ycelik. beyanat: bir konuda yaplan genel aklamalar, bildiriler. bilakis: aksine, tersine, tam tersi, tersine olarak. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, buna binaen. binnetice: netice olarak. cemaat: topluluk, bir yere toplanm insanlar, takm, blk. Cennet-i al: Cennet katlarnn en yksei, sekizinci Cennet, Cennet-i Vesile. cevher: cevhere, deerli ta veya inciye ait olan, bunlarla yaplm veya ilenmi bulunan. didar- Mevl: Cenab- Allahn Cennetliklere cemalini gstermesi, grnmesi. ebed: ebede mensup, zevalsiz, sonu olmayan, srekli. Esma-y Hsna: Allahn adlar, Allahn doksan dokuz gzel ismi. hakik: gerek, sahici. hakkalyakin: kulun kendi varlndan geerek srf Allah mahede etmesi, btn varlnda onu yaamas hli. Hlk: yoktan yaratan, her eyi yoktan var eden, yaratc; Allah. hu: alak gnlllk, aadan alma, tevazu. hsran: zarar, ziyan, kayp. ihtilf: anlamazlk, bir konuda farkl gr ve dn. ihtiam: debdebe, anl grn, byk gsteri. ilmelyakin: yakin ile bilme, bir eyi ilim ve delil ile kesin olarak bilme, tanma, kabul etme. istirak: gark olma, dalma, bir eyin iine gmlme. istihdaf: eriilmek istenilen netice ve gaye. letaif: duygular, hisler. maazallah: Allah korusun, Allah esirgesin, Allah muhafaza etsin. mabet: ibadet edilen yer; mescit, cami gibi ibadet yeri. murakabe: bakma, gzetme, gz altnda bulundurma. mutasavvf: vuslata ermek iin tasavvuf yoluna giren ve bu yolun edeplerine, rknlerine ve usullerine samimiyetle uymaya alan. mahede: bir eyi gzle grme, seyrederek anlama, seyretme.

bir dairedir. Tarikatten den eriata der, fakat maazallah eriattan den ebed hsranda kalr. Bu byk zatn beyanatna gre, Bedizzamann at nur yolu ile, hakik ve aibesiz tasavvuf arasnda cevher hibir ihtilf yoktur. Her ikisi de rza-i Briye ve binnetice Cennet-i lya ve didar- Mevlya gtren yollardr. Binaenaleyh, bu asil gayeyi istihdaf eden herhangi mutasavvf bir kardeimizin Risale-i Nur klliyatn seve seve okumasna hibir mni kalmad gibi, bilakis Risale-i Nur, tasavvuftaki murakabe dairesini Kurn- Kerm yolu ile genileterek, ona bir de tefekkr vazifesini en mhim bir virt olarak ilve etmitir. Evet, insann gzne gnlne bam baka ufuklar aan bu tefekkr sebebiyle, sadece kalbinin murakabesi ile megul olan bir salik, kalbi ve btn letaifi ile birlikte, zerrelerden krelere kadar btn kinat azamet ve ihtiam ile seyir ve temaa, murakabe ve mahede ederek, Cenb- Hakkn o lemlerde bin bir ekilde tecelli etmekte olan Esma-i Hsnasn, sft- ulyasn kemal-i vecd ile grerek, artk sonsuz bir mabette olduunu aynelyakin, ilmelyakin ve hakkalyakin derecesinde hisseder. nk, iine girdii mabet yle ulu bir mabettir ki, milyarlara smayan cemaatin hepsi ak ve evk, hu ve istiraklar iinde Hlkn zikrediyor. Yank, tatl ve gzel lisanlar, ive, name, ahenk ve besteleri ile bir azdan
name: mektup. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. rza-y Bri: Allahn honut olmas, rzas. salik: bir tarikate girmi bulunan, bir tarikate girip hidayet yolunu takip eden, mrit. sfat- ulya: ok yce vasflar, yce sfatlar. aibe: kusur, noksan, eksiklik. eriat: Allah tarafndan peygamber vastasyla bildirilen, lh emir ve yasaklara dayanan hkmlerin hepsi. evk: iddetli arzu, ar istek ve heves. ive: tarz, tavr, slp. Tarikat: Allaha ulamak iin, eyhin gzetiminde mridin takip edecei terbiye usul ve yolu, seyir slk srasnda tutulan yol. tasavvuf: mutasavvflarn ilmi, Allaha ulama bilgisi ve yaklam. tecelli: belirme, bilinme, grnme. tefekkr: yaratlan eserlere bakp, onlardaki sanatlar, hikmetleri ve gayeleri grerek yaratcy hatrlama. temaa: bakma, bakp seyretme. virt: belli zamanlarda okunmas manev bir vazife olarak kabul edilen Kurn czleri. zerre: maddenin en kk paras, molekl, atom. zikir: anma, anlma, adn anma, hatra getirme.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 440 | ASA-YI MSA

nrcnG *Gnh @ *pG nndpG nBh @ !orGh @ $G nS n rn n n ro

diyorlar. Risale-i Nurun at iman ve irfan ve Kurn yolunu takip eden, ite byle muazzam ve muhteem bir mabede girer. Ve herkes de iman ve irfan, feyiz ve ihls nispetinde feyizyb olur.

EDEB CEPHES
Eskiden beri, lfz ve mana, slp ve muhteva bakmndan, edipler ve airler, mtefekkirler ve limler ikiye ayrlmlardr. Bunlardan bazlar, sadece slp ve ifadeye, vezin ve kafiyeye kymet vererek, manay ifadeye feda etmilerdir. Ve bu hl de kendini en ok iirde gsterir. Dier zmre ise, en ok mana ve muhtevaya ehemmiyet vererek, z sze kurban etmemilerdir. Artk Bedizzaman gibi byk bir mtefekkirin edeb cephesi, bu kk mukaddeme ile kolayca anlalr sanrm. Zira stat o kymetli ve bereketli mrn, kulaklarda kalacak olan szlerin tanzim ve tertibi ile deil, bilakis kalplerde, ruhlarda, vicdan ve fikirlerde kuds bir ideal hlinde insanlkla beraber yaayacak olan din hissinin, iman uurunun, ahlk ve fazilet mefhumunun asrlara, nesillere telkini ile megul olan bir dhdir. Artk bu kadar ulv bir gayenin tahakkuku iin candan ve cihandan geen bir mcahit, pek tabidir ki, fn ekillerle megul olamaz.
1. Allah, zatnda, sfatlarnda ve fiillerinde btn kusur ve noksandan uzaktr. Rahmet ve merhameti sonsuz olan Allah'a ezelden ebede kadar hamd olsun. Allah'tan bsaka hi bir ilah yoktur. Ve Allah en bytr ve en ycedir.

lim: ilim ile uraan, ilim adam. asr: yzyl. bereket: bolluk, grlk. bilakis: aksine, tersine, tam tersi, tersine olarak. cephe: yn, taraf. cihan: dnya, kinat, lem. dh: son derece zeki, anla-

yl, uyank, deha sahibi. edeb: edebiyatla ilgili, edebiyata ait. ehemmiyet: nem. fn: geii, lml. fazilet: kiiyi ahlkl, iyi hareket etmeye ynelten manev kuvvet, erdem. feda: gzden karma, uru-

na verme. feyiz: ilim, irfan. feyizyb: feyiz bulan, feyiz bulucu. fikir: akl, hafza. gaye: maksat, meram, hedef. his: duygu. ifade: deyi, syleyi, syleyi tarz.

ifade: anlatma, anlatm, anlat. ihls: halis, iten, samim, riyasz, karlksz sevgi ve ballk, gnlden gelen dostluk. iman: inanma, inan, itikat, tasdik. irfan: bilme, bili, anlay, vukuf. kafiye: iirde msra sonunda yer alan kelimelerin ses benzerlii, ses uyumas, uyak. kymet: deer. kuds: mukaddes, kutlu, muazzez, aziz. lfz: sz, kelime, azdan kan, manal veya manasz sz. mabet: ibadet edilen yer; mescit, cami gibi ibadet yeri. mefhum: bir szn ifade ettii mana, szden karlan mana; konsept, kavram. megul: bir ile uraan, i grmekte olan kimse. muazzam: ulu, muhteem. muhteem: ihtiaml, hametli, grkemli, debdebeli, anl, ulu, yce, byk. muhteva: bir eyin iinde olan, iinde bulunan, iteki ey, ierik. mukaddeme: bata ve asl maksada girmeden nce sylenen veya yazlan ey, ilk sz, nsz, balang, giri, dibace, medhal. mcahit: cihad eden, din uruna din dmanlaryla, Allah rzas iin ve Allahn adn yceltmek gayesiyle savaan. mtefekkir: tefekkr eden, dnen, her eyi hikmetince, ibret almak ve kavramak zere dnen, dnr. nesil: kuak, soy. nispet: kyaslama, kyas, l, oran. mr: yaama sresi, hayat mddeti. ruh: his, duygu. uur: bir eyi anlama, tanma ve kavrama gc; anlay, idrak. tabi: katksz, hilesiz, saf. tahakkuk: gerekleme, meydana gelme, olma. tanzim: manzum veya mensur olarak yazma. telkin: fikir alama, t verme, zihinde yer ettirme, kulana koyma. tertip: dizme, sralama, dzene koyma. ulv: yksek, yce. slp: ifade yolu, kendine has ifade veya yaz tarz. vezin: l. vicdan: iyiyi ktden, hayr erden ayrt etmeye yardmc olan ahlk duygu. zmre: cemaat, topluluk

ASA-YI MSA | 441 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

lem: btn yaratlmlar. azamet: byklk, ululuk, ycelik. berrak: nurlu, pek parlak, duru, ak. beer: insan, insanlk, demolu. bilhassa: her eyden nce, bata, hele, en ok, hususan, husus olarak, zellikle, mahsus. Binaenaleyh: bunun zerine, bundan dolay, ondan dolay, buna binaen. Cenab- Hak: Allah; doru, gerek, Hakkn t kendisi olan, eref ve azamet sahibi yce Allah. cihanmul: dnya apnda, dnya lsnde. delil: kant. edeb: edebiyatla ilgili, edebiyata ait. faklte: niversiteye bal temel ihtisas dallarndan biri; hukuk fakltesi, edebiyat fakltesi, v.s. gibi. felsef: felsefeye mensup, felsefe ile ilgili. fikir: dnme, dnce. fikren: fikir ile, dnerek, zihnen. haiz: bir eye sahip olma, sahip, mlik. harika: her zaman rastlanmayan, olaanst vasflar tayan ve hayranlk hissi uyandran, det ve tabiat dnda olan ey. harikulde: fevkalde, ei ve benzeri olmayan, grlmedik derecede, olaanst. hassasiyet: hassas olann hli. hayalen: hayal olarak, hayali bir ekilde, zihinde tasarlayp canlandrarak. hikmet: herkesin bilmedii gizli sebep; gizli, bilinmeyen nokta. hissen: his itibariyle, hiss olarak, duygulanarak, hislenerek. ifade: anlatma, anlatm, anlat. ikna: raz etme. lh: Allahla ilgili, Cenab- Hakka dair. ilm: ilim ile ilgili, ilme dair. kudret: g, kuvvet, takat, iktidar. Kurn- Kerm: Kurn; Hz. Muhammede vahiyle indirilen en son lh kitap. klliyat: bir yazarn baslm eserlerinin tamam. ltif: ok ho, gzel. levha: manzara, grn. mantk: akla uygun, mantk kaidelerine uygun, mantkl. mebni: bir eye dayanan, istinat eden. mehtap: ay , ay aydnl. meleke: iktidar, maharet. mensup: bir eye veya kimseye nispeti olan, alkas bulunan, bir eyle ilgili olan. mest: keyifle kendinden gemi.

Bununla beraber, stat, zevk incelii, gnl hassasiyeti, fikir derinlii ve hayal ykseklii bakmndan harikulde denecek derecede edeb bir kudret ve melekeyi haizdir. Ve bu sebeple, slp ve ifadesi, mevzua gre deiir. Mesel, ilm ve felsef mevzularda mantk ve riyaz delillerle akl ikna ederken, gayet veciz terkipler kullanr. Fakat gnl mest edip ruhu ykseltecei anlarda ifade o kadar berraklar ki, tarif edilemez. Mesel, semalardan, gnelerden, yldzlardan, mehtaplardan ve bilhassa bahar leminden ve Cenab- Hakkn o lemlerde tecelli etmekte olan kudret ve azametini tasvir ederken slp o kadar ltif bir ekil alr ki, artk her tebih, en tatl renklerle erevelenmi bir levhay andrr; ve her tasvir, harikalar harikas bir lemi canlandrr. te bu hikmete mebnidir ki, bir Nur Talebesi, Risale-i Nur klliyatn mtalas ileniversitenin herhangi bir fakltesine mensup da olsahissen, fikren, ruhen, vicdanen ve hayalen tam manasyla tatmin edilmi oluyor. Nasl tatmin edilmez ki? Risale-i Nur klliyat, Kurn- Kermin cihanmul bahesinden derilen bir gl demetidir. Binaenaleyh, onda, o mbarek ve lh bahenin nuru, havas, ziyas ve kokusu vardr. Ruhun bu ihtiyacn syler akan sular, Kurna her zaman beerin ihtiyac var. Ali Ulv Kurucu

mevzu: ele alnan, zerinde durulan husus, bahis, konu. mbarek: feyizli, bereketli. mtala: okuma, dikkatli okuma. nur: aydnlk, parlt, parlaklk, ziya, k, ule. Risale-i Nur: Nur Risalesi, Bedizzaman Said Nursnin eserlerinin ad. riyaz: hesapla, matematikle ilgili, riyaziyeye ait. ruh: his, duygu. Ruh: insan ve hayvanlardaki dirilik kayna, hayatn temeli ve sebebi olan gayr-i madd cevher, manev varlk. ruhen: ruh bakmndan, ruh ynnden, ruh olarak. sema: gkyz, gk. tarif: etrafyla anlatma, anlatlma, etrafyla bildirme, bildirilme. tasvir: bir eyi yazyla veya baka ifade tarzlaryla anlatma. tatmin: doyma, doygunluk. tecelli: belirme, bilinme, grnme. terkip: birka eyin birleerek meydana getirdikleri yeni ey, sentez. tebih: aralarnda madd veya manev bir mnasebet bulunan iki eyi birbirine benzetme sanat. slp: ifade yolu, kendine has ifade veya yaz tarz. vicdanen: vicdanca, vicdan bakmndan, iten, yrekten. ziya: k, aydnlk, nur, parlaklk.

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 442 | ASA-YI MSA

`nb nj nM nj oOrna nj o/MQ nj rMQ nj *nG Bjn n o ' n o t t

1

oShtb nj orY nj oM nj o n n n

sm-i Azamn hakkna ve Kurn- Mu'cizlbeyann hrmetine ve Resul-i Ekrem Aleyhissalt Vesselmn erefine, bu mecmuay bastran Risale-i Nur Talebelerini Cennetl-Firdevste saadet-i ebediyeye mazhar eyle, min. Ve hizmet-i imaniye ve Kurniyede daima muvaffak eyle, min. Ve defter-i hasenatlarna Asa-y Msann her bir harfine mukabil bin hasene yazdr, min. Ve Nurlarn nerinde sebat ve devam ve ihls ihsan eyle, min. Y Erhamerrhimn! Umum Risale-i Nur akirtlerini iki cihanda mes'ut eyle, min. ns ve cinn eytanlarn erlerinden muhafaza eyle, min. Ve bu ciz ve bare Saidin kusuratn affeyle, min.

Umum Nur akirtleri namna

Said Nurs

1. Rahman ve Rahm olan Allahn adyla. Ey Rahman, rahm, Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem Adl ve Kudds olan Allahm! ciz: gc yetmez, gsz. aleyhissalt vesselm: salt ve selm onun zerine olsun, anlamnda dua. min: y Rabbi! yle olsun, kabul eyle! anlamnda duann sonunda sylenir. bare: zavall, aresiz. Cennetl-Firdevs: Cennetin tabakalarndan Firdevs Cenneti. cihan: dnya, kinat, lem. cinn: cin taifesinden olan. defter-i hasenat: iyilikler, gzellikler defteri. Erhamerrhimn: merhametlilerin en merhametlisi. hasene: gzellik, iyilik. hizmet-i imaniye: iman hizmeti. hrmet: riayet, ihtiram, sayg. ihls: itenlik, samimiyet, drstlk, doruluk. ihsan: iyilik etme, gzel davranma, ltuf. insi: insanla ilgili. sm-i Azam: Cenab- Hakkn bin bir isminden en byk ve manaca dier isimleri kuatm olan.

Kurn- Mucizlbeyan: aklamalaryla akllar benzerini yapmaktan ciz brakan Kurn- Kerm. kusurat: noksanlklar, eksiklikler. mazhar: kavuma; nail olma, erime. mecmua: kitap. mesut: saadetli, bahtl, bahtiyar, mutlu. muhafaza: koruma, saklama. mukabil: karlk, karlnda. muvaffak: baarm, baarl. mbarek: feyizli, bereketli, hayrl. neir: yayma. nur: aydnlk, parlt, ziya, k. Resul-i Ekrem: ok cmert, kerim olan peygamber, Hz. Muhammed. saadet-i ebediye: sonu olmayan mutluluk, sonsuz mutluluk. sebat: sznde durma, ahde vefa etme, sabit durma. akirt: talebe, renci. er: ktlk, fenalk. umum: btn.

ASA-YI MSA | 443 MAN VE HAKK MEKTUPLAR

MAN VE HAKK MEKTUPLAR 444 | ASA-YI MSA

Ekler
ASA-YI MSANIN TELF TARHES AHIS BLGLER YER BLGLER AYET VE ARAPA METN NDEKS HADS NDEKS AHIS NDEKS YER NDEKS GENEL NDEKS TARHSEL GELM VE OLAYLAR NDE BEDZZAMAN SAD NURS

ASA-YI MSA | 445

EKLER

ASA-YI MSA TELF TARHES

1943-44 1938 1928-30 1921 1935-36 1935-36 1928 1928-30 1937 1928 1926

Asa-y Msann Birinci Ksma (Meyve Risalesi) Birinci Hccet-i maniye (Ayetl-Kbra) kinci Hccet-i maniye (Otuz kinci Szden) nc Hccet-i maniye (Tabiat Risalesi) Drdnc Hccet-i maniye Beinci Hccet-i maniye Altnc Hccet-i maniye Yedinci Hccet-i maniye Sekizinci Hccet-i maniye Dokuzuncu Hccet-i maniye Onuncu Hccet-i maniye On Birinci Hccet-i maniye

Trke Trke Trke Arapa Trke Trke Trke Trke Trke Trke Trke Trke

TELF TARHES 446 | ASA-YI MSA

ASA-YI MSA AHIS BLGLER -AABDULLAH BN ABBAS: Baknz BN ABBAS. ABDURRAHMAN: Yirmi alt yanda vefat eden Abdurrahman, Bedizzaman Hazretlerinin aabeyi Molla Abdullahn oludur. Onun bu kadar gen yata vefat Bedizzaman ok zmtr. O kadar ki, Bedizzaman onu unutamadn risalelerde ifade etmitir. Sonraki baz talebelerini (Zbeyir Gndzalp, Huls Yahyagil gibi) onun ismi ile de yad ederek anmtr: ikinci Abdurrahman gibi... Bedizzaman Hazretleri onu, manev evlt sfat ile yad etmi, cesaret ve zekvetini vmtr. Ayrca Risale-i Nurda ondan, dier stn vasflarn da sayarak bahsetmitir. Bu bahisler, zellikle Yirmi Altnc Lemann On kinci Ricasnda yer almaktadr. Bedizzaman Hazretleri ile yeeni Abdurrahman arasndaki iliki bu blmde ayrntl bir ekilde anlatlmaktadr. Abdurrahman, Bedizzaman Hazretlerinin Eski Said dnemindeki en yakn talebesi olmakla birlikte, ahs hizmetlerini de yapmtr. ABDULKADR GEYLN: Baknz GAVS-I GEYLN. ABDLKAHR- CRCAN (.471/1078-79): Arap dil bilgini ve edebiyat nazariyats. Ortaan nemli kltr merkezlerinden biri olan Crcanda doan Crcan, Arap dil bilgisini, mehur lim Ebu Ali Farisnin yeeni ve talebesi Ebl-Hseyin Muhammed bin Hasanl-Farisden okudu. Dilin btn inceliklerine vakf olan Crcan, dili zellikle nahv bir Arap mant niteliinde ele almas sebebiyle hret buldu. Bu zelliiyle mamn-nhat (byk dil bilgini) diye tannr ve Belgat eyhi nvanyla anlr. Crcannin belgat konusundaki grleri, Kurnn icaz etrafnda gelitirilen tartmalara dayanr. O, kelm ilminin nemli konularndan biri olan nbvvet bahsini dorudan ilgilendiren icaz meselesi ile nazm grn dil asndan ele alp incelemitir. Eserleri: Esrarl-Belgat; Delill-caz; Risalet-afiye; Avamill-Mie; Kitabl-Mktesid fi erhil-zah; Tetimme fin-Nahv; Kitab- Tasrif. ABDLMECD NURS: Abdlmecid nlkul (Nurs) 1884-1967. Bedizzamann kardei, aratl-caz ve Mesnev-i Nuriyeyi Arapadan Trkeye eviren mtercim. Abdlmecid, 1884 ylnda Bitlisin Hizan kazasnn sparit nahiyesine bal Nurs kynde dodu. lk eitimini burada ald. Nurs kynden sonra Arvasta eitimine devam etti. Buradan ayrldktan sonra (1900) Vana gitti. Abdlmecid, Birinci Dnya Savann balamas zerine Bedizzamann idaresinde savaa katld. Abdlmecid, Ruslarn hcumundan ve istilsndan kurtulan baz akrabalar ile birlikte Vandan ayrlarak Diyarbakr zerinden ama gitti. yl burada kaldktan sonra 1917 ylnda Diyarbakra geri dnd. Abdlmecid Diyarbakrda bulunan Askeri Rtiyede Arapa retmenliini yapt ve tekrar (1920) Vana dnd. Bedizzamann kendisine tevdi ettii eserlerinden aratl-caz ile Mesnev-i Nuriyeyi Arapadan Trkeye tercme etti. Bu eserlerden talebelerine dersler okuttu. Dier taraftan hayatnda ok byk iz brakan evlt acsn burada tatt. niversitede okuyan ve gelmesini drt gzle bekledii olu Fuatn vefat haberini burada ald. Abdlmecidi en ok sarsan olaylarn banda kukusuz, Bedizzamann ebed istirahatghnda bile rahat braklmamas gelir. Vefatndan birka ay getikten sonra, kendisine zorla imzalattrlan bir yazya dayanlarak Bedizzamann kabri ald ve naa bir gece Urfadaki mezarndan alnd. Abdlmecidin, gzleri bal bir ekilde iinde bulunduu bir uakla tanan naa, bilinmeyen bir yere gtrlerek defnedildi. Bedizzaman hayatta iken rahat brakmayanlar, vefatndan sonra da rahat brakmamlard. Bedizzaman son

ASA-YI MSA | 447

AHIS BLGLER

bulumalarnda kardeine, kendisinden yedi yl sonra leceini sylemiti. Nitekim de yle oldu. 11 Haziran 1967 Cuma gn vefat etti. ABDLMUHSN: Baknz MUHSN. DEM (A.S.): Cenab- Allahn yaratt ilk insan ve insanln atasdr. Allah, Hz. dem (a.s.) ve ei Hz. Havvay ilk nce Cennete koymutur. Fakat, daha sonra onun ve neslinin ftratlarna yerletirilmi olan btn istidat ve kabiliyetlerinin aa kabilmesi, Esma-i Hsnasnn tamamn gsteren parlak birer ayna olabilmelerini temin etmek iin vazifelendirerek imtihan dnyasna indirmitir. Hz. dem (a.s.) ilk peygamber olarak grevlendirilmi ve kendisine on sahifeden oluan kitapk verilmitir. Allahn sekin kld kiiler arasnda saylm olduundan safiyyullah ve insanln ilk atas olmas sebebiyle de ebl-beer nvanyla anlmaktadr. lk insan ve ilk peygamber Hz. Adem (a.s.) bin yl gibi uzun bir sre yaamtr. AL (R.A.): Hz. Ali (r.a.). Hz. Peygamberin damad, Hulefa-i Raidnin drdncsdr. Hicretten yaklak yirmi iki yl nce (m. 600) doduu rivayet edilen Hz. Alinin babas Hz. Peygamberin amcas Ebu Talib, annesi de Fatma bint Esed b. Haimdir. Hz. Muhammedin peygamberliine ilk iman eden ocuk olan Hz. Ali, Hicret srasnda Mekkede kalm, geceyi Hz. Peygamberin yatanda geirerek onun evde olduu kanaatini uyandrmtr. Hicretin ikinci ylnda Hz. Peygamberin (a.s.m.) kz Fatma ile evlenen Hz. Alinin bu evlilikten Hasan, Hseyin ile Zeynep ve mm Glsm adl ocuklar olmutur. (Muhsin adl ocuklar ise henz bebekken lmtr.) Esedullah (Allahn aslan) nvanyla anlmtr. Hz. Peygambere ktiplik de yapan Hz. Ali, Hudeybiye Anlamasn yazmtr. Mekkenin fethinden sonra Kbedeki putlar imha etme grevi ona verilmitir. lk halife dneminde de idar grevlerde bulunan Hz. Ali, Hz. Osmann ehit edilmesiyle birlikte seimle halife olmutur. Hz. Alinin hilfeti dneminde slm tarihinin en zc olaylarndan Cemel Vakas (Hz. Aie nderliindeki ordu ile yaplan sava) ile Hz. Muaviye ile yaplan Sffin savalar meydana geldi. Hicr 19 veya 21 Ramazanda (26 veya 28 Ocak 661de) Kfede, Haric Abdurrahman b. Mlcem tarafndan zehirli bir hanerle ehit edildi. Hz. Ali Kufeye (Necef) defnedilmitir. Hz. Alinin, kendisine Hz. Peygamber (a.s.m.) tarafndan verilen Ebu Trab lkabndan baka el-Murtaza ve Esedullhil-Glib gibi lakaplar da vardr. ocukluunda puta tapmad iin daha sonralar Kerremallahu Vecheh dua cmlesiyle de anlmtr. AL ULV KURUCU: 1920de Konyada doan Ali Ulvi Kurucu, dolu dolu bir mrn arkasndan 4 ubat 2002 tarihinde Medinede vefat etti. 81 yanda aramzdan ayrlan Ali Ulvi Kurucu, 60 yldr Medine-i Mnevverede yayordu. 1994den beri senenin alt ayn Trkiyede geirmeye zen gsteriyordu. Safahat ezbere bilen ve Akif gibi air olmay Cenab- Haktan isteyen Kurucuya, yazd iirlerinden dolay II. Akif denmektedir. 1938 ylnda ailesiyle birlikte Medineye g ederler. ocuklarn okutmak iin Trkiyeden gitmek zorunda olan brahim Efendi, Ali Ulviyi hafz yaptktan sonra Kahire Ezher niversitesine gnderir. Bitirdikten sonra da Medinede nce Evkaf Dairesinin inaat ve sicilat emini olarak alr. Daha sonra Sultan Mahmudun yaptrd Mahmudiye Ktphanesinde alan Ali Ulvi Kurucu, emekli oluncaya kadar da Arif Hikmet Ktphanesinde alt. LME HANIM: Bedizzamann kz kardei lime Hanm kocas Molla Said Efendi ile birlikte l944te Hicazda tavaf esnasnda iken ayn anda vefat etmilerdir. stat, Barla Lhikasnda Nuh Bey, Molla Abdlmecid, Molla Hamid diye balayan bir mektubunda am- erifte enitem Molla Said var diye, kz kardei lime Hanmn einden bahsetmektedir. Bedizzamann lime kz kardei ve enitesi lime Hanm, merhum Mirza Efendi, merhume Nuriye Hanmn yedi evldndan birisidir. lim ve fazl bir hanmefendidir. On be yl amda

AHIS BLGLER

448 | ASA-YI MSA

mderrislik yapmtr. l9l9 ylnda hacca gitmitir. Yedinci seferi olan l944 ylnda hacda sedye ile tavaf ederken vefat etmitir. Bedizzaman ondan, Meyve Risalesinin On Birinci Meselesinde Hacca gidip sekerat iinde tavaf ederken, tavaf iinde vefat eden lime Hanm namndaki merhume hemirem diye bahsetmektedir. lime Hanm, Molla Said isimli bir zatla evlenmi, hi ocuklar olmamtr. Molla Said, amda talebelerine ders verirken bir meselede yanldnda talebeleri, lime Hanm kastederek, Seyda, isterseniz bu dersi yarn Seyyideden (Hanm) sorduktan sonra bize anlatn derlermi. O kadar ilmine itimat edilen bir hanmefendi imi. lime Hanm ve Molla Said daima dualarnda, birbirlerini yalnz brakmamay, beraber vefat edip, ebede gitmeyi niyaz ederlermi. Allah bu dualarn kabul edip ruhlarn birlikte alm. Molla Saidin Bitliste Hrriyetin iln srasnda meydana gelen karklklarda isyanclara kar arprken mitralyze kar sopa ile mukabele etmeye alan son derece gz pek kahraman bir insan olduunu Bedizzaman ifade etmektedir. ASHAB-I KEHF: Kurn- Kermde anlatlan, devirlerindeki zulmden kap, bir maarada Allaha snan ve 300 ksur sene uyuduktan sonra uyanarak bir mddet daha yaadktan sonra len yedi kii. AZRAL: Drt byk melekten biri olup Cenab- Hak tarafndan insanlarn ruhlarn almakla grevlendirilmitir. lm melei de denilmektedir. -BBUSAYR: 1212 ylnda Msrda dodu. Ailesi Fas kkenli Berberlere dayanmaktadr. Ailesinin Delasa yerlemesi zerine ocukluu ve genlii burada geti. Nerede ve hangi eitimi aldna dair yeterli kayt mevcut deildir. ocukluundan itibaren Kurn eitimi ald ve Kurn- Kerimi ezberledii bilinmektedir. Daha sonraki dnemde Kahireye giderek eitimini devam ettirdi. eyh Abdzzahir Mescidinde, slm ilimleriyle birlikte dil ve edebiyat derslerini de ald. Daha ok siyer ve hadis ilimlerine ilgi duyarak bu alanlarda younlat. slm dnyasnn nl airlerinden birisi olarak hrete kavumutur. Peygamber Efendimiz (a.s.m.) hakknda yazd iirleri, Kaside-i Brde adl eseri ve mam Bsr (Busayr) nvanyla tannp mehur olmutur. Muhammed Bsrnin mr skntlar iinde geti. Evlendikten sonra ocuklarnn ok ve hanmnn da geimsiz olmas, skntlarn arttrd. Dier taraftan i arkadalarnn da dzgn almamalar ve yolsuzluklarda bulunmalar, kendisini srekli huzursuz etti. Kendisinin salam kiilii, hakkaniyet sz konusu olunca ok titiz davranmas, alt yerlerde uzun sre almasna pek imkn vermemekteydi. mrnn sonlarna doru ksm fel geirdi. Rivayetlere gre, Peygamber Efendimiz iin yazd kaside, ifa bulmasna vesile oldu. Hastalktan kurtulup daha uzun bir sre mr kendisine ihsan edildi. Seksen yl akn yaadktan sonra 1296 ylnda skenderiyede vefat etti. -CCEBRAL (A.S.): Drt byk melekten, Cibril, Cibril-i Emin, Ruhl-emin, Ruhl-Kuds isimleriyle de bilinen vahiy melei. Allah tarafndan peygamberlere vahiy gtrmekle vazifeli melek. CENGZ (1155-1227): Mool mparatorluunun kurucusu ve ilk hkmdardr. Asl ad Timuindir. Tarihin kaydettii en zalim hkmdar ve kan dkclerden biridir. nl tarihi bnlEsir, onun yaptklar iin, Keke annem beni dourmasayd da tyler rpertici zulm ve katliamlar grmeseydim ifadelerine yer verir. Risale-i Nurda kendisinden, ayet ve hadislerin iaretiyle deccal olarak sz edilip, Mslmanlar arasnda hkmedecek deccalden biri

ASA-YI MSA | 449

AHIS BLGLER

olarak tarif edilmektedir. Kan zerine kurduu byk imparatorluu, lmnden hemen sonra paraland. Timuin, 1155 ylnda Sibirya blgesindeki Onon Nehri kysnda bulunan Delin Boldokda dodu. Babas Yesgay Bahadr, annesi Houlen Ecedir. Henz on iki yanda iken babasn kaybetti. Bundan sonra uzun sren skntl olaylar arka arkaya yaad. nce babasna tabi olan kabileler tarafndan terk edildiler. Dier taraftan basklara maruz kaldlar. Nianls esir alnarak Ong Hana hediye edildi. Aile balklk ve avclk yaparak geimini salad. On nc asrn bandan itibaren toparlanan ve etrafna nemli kuvvetler toplayan Timuin, dmanlar ile yapt savalar kazanmaya ve giderek glenmeye balad. Karakurumda ilk Mool devletini kurdu (1205). Cahil ve vahi Mool ve Tatarlardan, ii gc yamaclk olan byk bir ordu meydana getirdi. Moolistann etrafndaki lkelere saldrmaya balad. 1206 ylnda; cihan hkmdar, gl, mkemmel sava anlamna gelen Cengiz unvann ald ve kaan ilan edildi. Tm bozkr kavimlerini egemenlii altnda toplad. Topraklarn genileterek Mslmanlarn yaad alanlara saldrmaya balad. Cengiz, ok geni bir alan igal ve yamaladktan sonra 1225 ylnda Moolistandaki kararghna dnd. Hastalannca oullarn toplayarak vasiyette bulundu. Bu vasiyete gre; kendisinden sonra gedey kaan olacak, aatay yasa ilerinden sorumlu olacak, Tuluyda ordu kumandanln yapacakt. 1227 ylnda ld ve Moolistann kuzeydousundaki Burhan Haldun denilen yere gmld. CEYLN: Ceylan alkan 1929da Emirdada dodu. Babas stadn alkanlar Hanedan olarak and Mehmet alkandr. stat 1944 ylnda Emirdaa geldiinde btn alkan ailesi kendisine hizmete kotu. Ceyln alkan ok kk yalarda stada hem manev bir evlt, hem de bir talebe oldu. statla beraber 1948 ylnda Afyon hapsine girdi. stat, Ceyln alkan iin vglerle bahsetmektedir. Onun iin, Ceyln kabiliyetli bir gen. Dnya iini de yapar, ahiret iini de. Fakat onu dnyaya vermeyeceim diyen Bedizzaman bir gn ona, Ceyln, senin hayatn uhrevdir. Eer dnyev olsa pek azdr! demitir. Ceyln alkan 1963 ylnda 34 yanda stanbulda trafik kazas sonucu vefat etmitir. -DDAVUD (A.S.): Kurn- Kermde ad geen, srailoullarna gnderilen ve kendisine kutsal kitaplarn ikincisi olan Zebur verilen peygamberdir. Zebur Hz. Davuda (a.s.) brani diliyle, Ramazan aynda indirilmitir. 150 sureden ibaret olup, iinde haram ve hell gibi ahkma dair meseleler yoktur. Daha ok tesbih, tehlil, zikir, nasihat ve tlerden ibarettir. Hz. Davut (a.s.) ayn zamanda srailoullarnn devlet bakanyd. Kendi zamannda Kuds baehir yapm ve iktidar merkezletirmitir. Hz. Davud (a.s.) nbvvet ve saltanat ahsnda birletiren ilk peygamber olmutur. Hz. Davud (a.s.) zamannda srailoullarnn hkmranl Frat Nehrinden Kzldeniz kylarna kadar yaylmtr. Devleti ynetirken adaleti ncelikle kendisi icra etmitir ve davalara bizzat bakarak neticelendirmitir. Hz. Davud (a.s.) Hz. Sleymann (a.s.) babasdr. Hz. Davuda (a.s.) mucize olarak eliyle demiri hamur gibi yumuatp ekillendirmek zellii verilmitir. Bununla birlikte Hz. Davud, (a.s.) kendisine ihsan edilen gzel ve etkili sesiyle de bilinmektedir. O, Zebur- erifi okurken btn mahlkatn onunla birlikte Cenab- Hakk tesbihe balayacak derecede kendinden getii rivayetler arasndadr. Hz. Davudun (a.s.) m..1010 tarihinde vefat ettii nakledilir. Kendisinden sonra madd ve manev saltanatn, olu olan Hz. Sleyman (a.s.) devam ettirmitir.

AHIS BLGLER

450 | ASA-YI MSA

-EEFLTUN (. M.. 347): slm felsefesi zerinde nemli etkileri olan lk a Yunan filozoflarndan biridir. Kendisine omzunun veya alnnn geniliinden dolay Platon denmi ve tarih boyunca hep bu adla anlmtr. Arapada p sessizinin bulunmamas ve yan yana iki sessiz harfin telffuzundaki glk sebebiyle ad, slm literatrde Feltun veya daha yaygn olan Efltun eklini almtr. Hocas Sokratn demokrasi adna idam edilmesinin ztrabn yaayan Efltunun felsefesini, bu sebeple sosyal dzen ve insann saadeti meseleleri tekil eder. Efltunun en nemli hocas Sokrat olmakla beraber, Kritilos, Timaios, Arkitas, air Homeros ve Hesiodos gibi ahsiyetler onun fikir ve ilham kaynaklarndan bazlardr. Tarihe Akademi olarak geen okulun da kurucusu olan Efltunun en nl talebesi Aristodur. Efltun m.. 347 ylnda, seksen yalarnda iken lm ve Akademinin bahesine defnedilmitir. Eserleri: Devlet, Devlet Adam ve Kanunlar. EYP (A.S.): Kurn- Kerimde ad geen peygamberlerdendir. Hz. Eyp, rivayetlere gre baba tarafndan Hz. shakn, anne tarafndan Hz. Lutun soyundandr. Cenab- Hak, onu musibet ve bellara kar, sabr ve teslimiyette insanlara rnek gstermek iin, byk bir imtihana tbi tutmutur. O ise ektii sknt ve hastala halis bir kulluk ve Allahn hediyesi nazaryla bakm, sabr iinde kretmi ve bir sabr timsali olarak insanlk tarihine gemitir. Hz. Eype kavminden veya yedi kiinin iman ettii ve kendisinin 93 veya 140 yalarnda vefat ettii rivayet edilmitir. -FFARAB (870-950): slm felsefesini metot, terminoloji ve problemleri asndan temellendiren, ses olayn ilk defa fizik ynden aklayan nl Trk filozofudur. Felsefedeki hreti Aristoya yakn olan Farabnin asl ad Ebu Nasr Muhammed b. Muhammed bin Tarhan bin Uzludur. Trkistann Farab ehrinde dnyaya gelen Farab ilk renimini burada yaptktan sonra randa Farsa, Badatta Arapa rendi. Latin ve Yunan dillerini kavrad. Uzun zaman Badatta kalan ve burada felsefe, mantk, tp hakknda eserler yazan Farab, daha sonra Msr ve Halepe gitti. 950de Dmakta vefat eden Farab, Aristodan sonra muallim-i sani adyla anlmtr. limleri dil, mantk, matematik, fizik-metafizik ve meden ilimler eklinde tasnif eden Farab 100den fazla eser brakmtr. Eserlerinden bazlar: el-Medinetl-Fazla, es-Siyasetl-Medeniye, hsl-Ulm, v.d. FRAVUN: Eski Msrda krallara verilen nvandr. Fakat bu nvan slm kaynaklarda Hz. Msa ile mcadele eden Msr kral iin kullanlmaktadr. Eski Msrda mlk ve ynetimi elinde bulunduran firavunlar ayn zamanda ilhlarn yeryzndeki temsilcileri saylyor ve ibadetler onlar adna yaplyordu. Hazret-i Msa ile mcadele eden Firavun da ayn ekilde ilhlk iddia eden, zalim, kibirli, ve inat bir kiiydi. Kendi halkn eziyor zellikle srailoullarna byk zulmler yapyordu. Cenab- Hak ilhlk davasndan ve yapt zulmlerden vazgemesi ve srailoullarn serbest brakmas iin ona Hz. Msay ve kardei Hz. Harunu gnderdi. Kendisinden istenilenleri kabul etmeyen Firavun, kendi zulmnden kurtulmak iin Msrdan kan Hz. Msa ve srailoullarn kovalarken ordusu ve taraftarlaryla birlikte Kzldenizde bouldu. FUAD (BEDZZAMANIN YEEN): stadn kardei Abblmecid Efendinin oludur. 1944 ylnda tahsil grrken vefat eden Fuadn vefat haberini alan babas ok zlmtr. Abdlmecid Efendi, Fuadn vefat zerine Fuadiye ismini verdii eserini yazmtr.

ASA-YI MSA | 451

AHIS BLGLER

-GABDLKADR- GEYLN (GAVS-I AZAM) (. 561/1165-66): Kadiriye tarikatinin kurucusu. 470te (1077) Giln eyalet merkezine bal Neyf kynde doan Geylnnin babas, Ebu Salih Msann dindar bir kimse olduu bilinmekle birlikte, devrin tannm sflerinden Ebu Abdullah Savmainin kz olan annesi mml-Hayr Emetl-Cebbar Fatmann da kadn vellerden olduu kabul edilir. Kk yata annesini kaybeden Abdlkadir, dedesi Savmanin himayesinde byr ve tahsiline devrin ilim ve kltr merkezi olan Badatta devam eder. Orada, Ebu Galip bin Baklln, Cafer es-Serrac, Ebu Talip bin Yusuf gibi limlerden hadis; Ebu Said Muharrim, Ebu Hattab gibi hukukulardan fkh; Zekeriya-i Tebriz gibi dilcilerden de dil ve edebiyat renimi grr. Ksa zamanda usul ve fru ve mezhepler konusunda geni bilgi sahibi olur ve Ebul-Hayr Muhammed bin Mslim Debbas vastasyla tasavvufa intisap eder. Badata gittii zaman mensup olduu afi mezhebini brakarak mizacna daha uygun gelen Hanbel mezhebine giren Abdlkadir-i Geyln, hayatnn sonuna kadar her iki mezhebe gre fetva vermi, ancak yaad dnemde Hanbellerin imam olmu ve bundan dolay kendisine Muhyiddin (dini ihya eden) nvan verilmitir. -HHAFIZ AL: 1898de slmkyde dnyaya geldi 17 Mart 1944de Denizlide vefat etti. Tam ismi Hafz Ali Ergndr. Hafz Ali hayatn vakfettii Risale-i Nurlar el yazsyla yazarak oaltan ve bu konuda byk gayretler gsteren kahramanlardan biridir. Bedizzaman Hazretleri Nurlarn en ok yazlp oaltld yerlerden bir tanesi olan slmky Nur Fabrikas olarak vasflandrm, Hafz Alinin de ihls ve hizmetlerinden dolay o fabrikann sahibi olduunu belirtmitir. Bedizzaman Hazretlerinin Benim bedelime ehit oldu dedii Hafz Alinin vefat ise u ekildedir. 1943de Bedizzaman Hazretlerinin bulunduu Denizli Hapsine sevk edilen talebeler arasnda Hafz Ali de vardr. Bedizzaman Hazretleri hapiste gizli dmanlar tarafndan zehirlendii srada Hafz Ali de anden rahatszlanp hastahaneye kaldrlr ve orada vefat eder. Bunun zerine Bedizzaman Hazretleri Hafz Ali benim bedelime berzah lemine seyahat eyledi demitir. Risale-i Nurda birok yerde ismi geen Hafz Alinin Emirda, Kastamonu ve Barla Lhikalarnda pekok mektubu bulunmaktadr. HAKM- LOKMAN: Kurnda ad geen, peygamber olup olmad kesin olmayan, tleri, ahlk ve tbb szleri ile tannan byk bir zattr. Uzun bir mre sahip olan Hz. Lokman, Hz. Davuda yetimi ve ondan ilim renmitir. Halk arasnda daha ok, bir hekim (doktor) olarak tannd iin Hekim-i Lokman olarak yad edilmitir. Hekim olduu hususunda limlerin ittifak ettii Hz. Lokmann Allahn izniyle lm hari her trl hastal iyiletirdii rivayet edilmektedir. Lokman Suresinin 12-19. ayetlerinde Lokman Hekimin oluna yapt tavsiyeler bulunmaktadr. HIZIR: Hz. Hzr, Hz. Msa dneminde yaayan, Kurn- Kermin Kehf Suresinde bahsi edilen, kendisine lh bilgi ve hikmet retilen kiidir. Peygamber olup olmad konusunda deiik grler bulunmasna ramen velyeti konusunda ittifak edilmektedir. Otsuz ve orak bir mekna oturduunda anszn o otsuz yerin yeillenmesi sebebiyle, yeillik manasna gelen Hzr namyla yad edilmitir. Hz. Hzrn hlen hayatta olduunu ve hayatn be tabakasndan ikincisinde yaadn Bedizzaman Hazretleri Mektubat adl eserinde ifade etmektedir. Bu hayat tabakasnn kendine zel artlar, bizim yaadmz hayattan ok daha farkldr. Mesel, mecbur kalmadan istedikleri zaman yemek imek, bir vakitte birok yerlerde

AHIS BLGLER

452 | ASA-YI MSA

bulunabilmek gibi bir derece serbest hayat mertebesidir. Hz. Hzr, bata Buhar ve Mslim olmak zere pek ok hadis kitaplarnda eitli blmlerde gemektedir. HD (A.S.): Kurn- Kermde d Kavmine gnderildii bildirilen bir peygamberdir. d Kavmi Hz. Nuhun torunlarndan da dayanr. d ve ocuklar Yemen ve Hadramud civarnda Ahkaf denilen yere yerlemi ve zamanla oalarak dedeleri da nispetle d Kavmi olarak anlmtr. Zamanla d Kavmi tevhid inancndan uzaklaarak putlara tapmaya balamlardr. Hz. Hud ise bu kavmi irad iin peygamber olarak grevlendirilmi ve ne kadar onlar hak dine davet etmise de bir sonu alamamtr. Cenab- Allah bu azgn kavmi kuvvetli bir kum frtnas sonucunda helk etmitir. Hz. Hud kavminin helk edilhmesinden sonra gittii yer konusunda eitli rivayetler bulunmaktadr. 150 sene yaayan Hz. Hdun Yemenden ayrldktan sonra kendine inananlarla beraber Mekkeye gitii ve hayatnn sonuna kadar orada yaad rivayet edilmektedir. HLG: randa hkm sren lhanllar devletinin kurucusu olan Hlg Mool mparatoru Cengiz Hann torunudur. 1217 ylnda dodu 1265de krk sekiz yanda ld. Geni bir corafyada byk bir tahribat ve katliam yapan Hlg tarihe zalim bir insan olarak geti. Kk yata iken babas len Hlgnun eitimi annesi tarafndan Budist rahiplerine brakld. Hlgnun dedesi Cengizin yakn arkadalar olan bu rahipler Hlgyu Budist inanlarna gre yetitirdiler. Moollar, hem merkezi otoritelerini glendirmek hem de batdaki snrlarn geniletmek maksadyla Hlgyu Yakndouya komutan olarak gnderdiler. Grevini tamamladktan sonra merkezleri olan Karakuruma dnmesi gereken Hlg, Moollarn banda bulunan Meng Hann lmesi ve artlarn deimesi sebebiyle geri dnmeyerek nfuzu altnda bulunduu topraklarda lhanl devletini kurdu. Hlg, smailleri ortadan kaldrd; Msr ile Suriyeyi zaptetti; Urfa, Harran, Halep ve Antakyay da ele geirdi; Badat igal edip Abbasi Halifeliine son verdi. Badatn igal edilmesi ve Abbasi Halifeliine son verilmesi slm tarihi ve medeniyeti asndan bir dnm noktas nitelii tamaktadr. Burada tarihte eine az rastlanr bir katliam yaplm, camiler ve ktphaneler tahrip edilmi, kitaplar Dicle Nehrine atlmtr. Bu hdise ile slm lemi ar bir darbe alm, slm medeniyeti duraklama dnemine girmitir. HSREV ALTINBAAK: 1899de Ispartada dodu. 1977de stanbulda vefat eti. Bedizzamanla birlikte, Eskiehir, Denizli ve Afyon hapislerinde beraber bulundu. Isparta kahramanlarndan, Risale-i Nurun hizmetkrlarndan idi. En mkl ve karanlk gnlerde Nur Risalelerine hizmet etmiti. Yzlerce Risaleyi bir matbaa gibi oaltmt. Gzel bir hatta sahipti. Tevafuklu Kurn- Kermi ilk defa yazanlardandr. -BN ABBAS (. H. 68)/M. 687-688): Hz. Peygamberin amcas Abbas bin Abdlmuttalibin oludur. Annesinin ad ilk Mslman kadnlardan mml-Fazl Lbabadr. Mekkede domutur. Tefsir ve fkh ilimlerinde otorite kabul edilen ve ok hadis rivayet edenler arasnda yer alan Sahabdir. 1160 tane hadis rivayet etmitir. Kurn- Kermin inceliklerini anlayp yorumlamas iin Hz. Peygamberin zel olarak dua ettii Abdullah bin Abbasn tefsir ilmindeki stnl daha ilk devirlerde, hemen herkes tarafndan kabul edilmitir. Ayetlerin nzul sebeplerini, nasih ve mensuhunu ok iyi bildii gibi Arap edebiyatna olan vukufu da mkemmeldi. Bu sebeple Ashap devrinden itibaren rl-mme, Tercmnl-Kurn nvanyla anlagelmitir. Eserleri: Tefsiru ibn Abbas, Garbul-Kurn, Mesiln-Nfi b. el-Ezrak, el-Lugt filKurn, Kasdetl-Medh.

ASA-YI MSA | 453

AHIS BLGLER

BN RD: Mehur slm bilginlerinden bni Rd (1126. 1198), mtefekkir, doktor, astronom ve matematikidir. Aristo yorumlaycs olmakla mehur olan bni Rdn eserleri yzyllarca Avrupada okutulmutur. Avrupallarca Averroes olarak bilinen bni Rdn fikirleri bni Rdlk (averroisme) diye tannan felsefi ceryanlarda asrlarca devam etmitir. 1126da Endlsn Kurtuba ehrinde doan ve asl ad Ebu Velid Muhammed bin Ahmet bin Muhammed olan bni Rd, ilk renimini Kurtubada yapt. Kelam, fkh, edebiyat ve tp rendi. iirle de ilgilenen bni Rd Sevil (Sevilla) kadl yapt. Daha sonralar Farabi, Gazali ve bni Sinann eserlerini okuyan bni Rd, ada olan bni Zuhur ve bni Tufeylin yakn dostu oldu. Aristonun eserlerini iyice tetkik eden bni Rd Aristonun eserlerine erhler yapt ve Aristo ile Eflatunun felsefesini uzlatrmaya alt. Eserleri: Klliyat; Tehafett-Tehaft; Kitab Ma Babet-Tabia; Fasll-Makal vel-Kefan Menahicil-Edille. BN SNA: Ebu Ali el Hseyin bin Abdullah (980-1037). Garp Orta anda Avicenna diye tannan bni Sina, ilk tahsilini Buharada grd ve on yanda iken Kurn ezberledi. Deiik hocalardan hesap, fkh ve kelm tahsil ettikten sonra Ntili adl bir limden mantk ve felsefe rendi. Felsef bilgilerinin temellerini Farabye borlu olan bni Sina, metafizii Farabnin elbna adl eserinden renir. Aristoyu ancak Farabyi okuduktan sonra anlayabildiini ifade eden bni Sinann fikir inkiafnda mdrln yapt ivan el-Hikma adndaki Samanoullar saray ktphanesinin byk rol olmutur. Saman hkmdarnn vefatndan sonra, memlekette meydana gelen siyas karklklar yznden Buharadan kmaya mecbur olan bni Sina, srasyla Harizm, Irak- Acem, Crcan ve Reye gitmeye mecbur oldu. Byk bir filozof olduu kadar nl bir hekim de olan bni Sina, tp alanndaki eserleriyle slm dnyasnn yan sra, Avrupadaki tp ilmini de derinden etkiledi. Eserleri Avrupa niversitelerinde 600 sene temel kitap olarak okutulan bni Sinann tp, mantk, felsefe, fizik, tabiiyat, psikoloji ve birok ilme dair 270 kadar eseri vardr. 1037 ylnda vefat etmitir ve kabri rann Hemedan ehrindedir. BRAHM (A.S.): Kurn- Kermde ad oka geen bir peygamberdir. Onun dini, Kurn- Kermde ad Hanif olarak adlandrlmtr. Hz. brahime (a.s.) 10 sayfalk kitap nazil olmutur. Hz. Peygamber Efendimizin de atasdr. Urfada doduu rivayet edilmektedir. Hz brahim, zamannn kral Nemrutu tevhit inancna davet etmitir. Kabul etmeyen Nemrut, Hz. brahimi atee attrm, fakat mucize olarak ate onu yakmamtr. Her zaman Allahn dostluunu istemesi ve sadece ondan medet beklemesi sebebiyle kendisine Habibullah veya Halilrrahman denilmitir. Hz. brahim, ya bir hayli ilerlemi olmasna ramen ocuu olmamt ve Allahtan bir evlt istedi ve bu duas kabul edildi. lk nce Hz. smail, daha sonra dier einden Hz. shak dodu. Bu srada Hz. brahim, olu smaili kurban etme olayyla imtihan edildi. Olu smail (a.s.) ile Kbeyi yeniden ina eden Hz. brahim, Kudsn el-Halil blgesinde medfundur. BRAHM HAKKI: brahim Hakk Erzurum. Anadoluda yaayan evliyann ve ulemann byklerindendir. Hicr 1156/1710 senesinde Erzurumun Hasankale kazasnda dodu. Siirtin Tillo kasabasnda smail Fakirullahdan ders alan babas Osman Efendinin yanna gelerek smail Fakirullah ile tanan brahim Hakk babasndan tefsir, hadis, fkh gibi zahiri ilimleri rendi. Babasnn arkada Molla Muhammed Shran Hazretlerinden de astronomi, matematik gibi zamann fen ilimlerini rendi. smail Fakirullah Hazretlerinin de sohbeti ve hizmetlerinde bulunarak kendisini manev sahada yetitirdi. Daha sonra Erzuruma ve Hasankaleye gitmi, bir mddet sonra da stanbula gelmi, Sultan Mahmud tarafndan Abdurrahman Gazi Zaviyesine tayin edilince de Erzuruma dnerek orada talebe yetitirmeye balamtr. Zaman zaman

AHIS BLGLER

454 | ASA-YI MSA

Tilloya gelerek Cebel-i Rasil Kuvada talebeleriyle sohbet eden brahim Hakk, 1195/1781 ylnda Tilloda vefat etti ve hocasnn yanna defnedildi. Eserleri: Marifetname, lhiname; Tecvid Kitab; Tertibl-Ulum; rfaniye; nsaniye; Mecmuatl-Meani; Sefine-i Nuh; Kenzl-Ftuh; Heyetl-slm. KBAL (1873-1938): Dounun yetitirdii byk bir edebiyat ve Pakistann mill airidir. Bamsz Pakistann kuruluunda, fikr temelin olumasnda nemli katks olmutur. Mevlnann etkisinde kalm ve ona hayranln dile getirmitir. slm dnyasnn iinde bulunduu kt durumdan kurtulmann areleri zerinde kafa yormu, verdii seri konferanslarla dncelerini dile getirmitir. Risale-i Nurda ismi zikredilmekte ve zellikle airliine, heyecanl iirlerine atf yaplmtr. kbal, 1873 ylnda Pencap Eyaletinin Kemir snr yaknlarnda bulunan Siyalkut (Seyalkat) ehrinde dnyaya geldi. lk ve orta renimini memleketi Siyalkutta tamamlad. 1895 ylnda Lahora gitti. Burada bulunan hkmet kolejinde felsefe ve hukuk derslerinin arlkta bulunduu bir eitimden geti. Arapa ve Farsa dillerini rendi. Felsefe ve ngilizce retmenlii diplomasn ald. Cambridge niversitesine giderek yl retim grd ve yksek lisansn tamamlad. kbal, slm dnyasnn iinde bulunduu skntlardan kurtulmak iin aba sarf etti. kbaln en nemli faaliyetlerinin arasnda Pakistann kuruluu ile ilgili almalar yer almaktadr. kbal, Pakistann kurucusu olarak tarihe geecek olan Muhammed Ali Cinnah ile de yakn temas kurdu. 1937 ylnda Cinnaha bir mektup yazarak ngilizlerin, Hindistan Mslmanlarnn Pakistan ad altnda ayr bir devlet olarak kurulmasn istediklerini ve bunun uygulanacak bir plan erevesinde 25 yl iinde gerekleeceini haber verdi. Trkiyeye de byk ilgi duyan kbal ayn zamanda Mevlnya da hayranln ifade etmektedir. Trablusgarp, Balkan, Birinci Dnya Sava ve Mill Mcadele dnemlerinde gsterilen kahramanlklardan vgyle sz eder. 1922de saltanatn kaldrlarak hilfetin devam ettirilmesini destekler; ancak, sonraki Batllama hareketlerini zntyle karlar. Bu grlerini Cavidname adl eserinde dile getirir. 1934 ylnda grtlak kanserine yakalandktan sonra sesini yitirdi. Gzleri de iyice zayflayan kbal 1938 ylnda vefat etti. Naa, Lahor Mescid-i ahi bahesine defnedildi. MAM-I AL: Baknz AL (r.a.). MAM-I GAZAL: Asl ad Hccetl-slm Ebu Hamid Muhammed b. Ahmet el Gazzaldir. Eari kelmcs, afi fakihi, mutasavvf ve filozoflara ynelttii eletirilerle tannan slm dnrdr. Hicr 450de (1058) Horasanda, Mehedde (Tus) dnyaya geldi. Babasnn mesleinin yn tacirlii olmasndan dolay kendisine Gazzal ve zamannda slma yneltilen itirazlara cevap vererek itiraz edenleri susturduu iin de Hccetl-slm denilmitir. Kelm, fkh, hadis, felsefe, tasavvuf, mantk gibi ilimlerde yksek bir mevkiye sahiptir. Bu sahalarda birok nemli eserleri bulunmaktadr. Hicr 505te (1111) Tusda vefat eden ve oraya defnedilen Gazalinin eserlerinden bazlar unlardr: El-Mnkz; hya- Ulumid-Din; Kimya-y Saadet; Tehaftl-Felasife; Kstasl-Mstakim. MAM-I RABBAN: Hindistanl byk bir lim olup, Hicr ikinci bin ylnn banda gelen (mceddid-i elf-i sani) nvanna sahiptir. nan ve fikir asndan byk karklklarn olduu bir dnemde Hicr 971de (1563) Hindistann Serhend kasabasnda domutur. Asl ad Ahmet olan mam- Rabban Hazretlerinin soyu Hz. mere (r.a.) dayandndan Faruk, memleketinden dolay Sirhind lkaplaryla tannmaktadr. lk eitimini din limi olan babas Abdlehadden almtr. Daha sonra Silyakt ehrine giderek kad Badehaniden fkh, kelm ve tefsir dersleri alarak eitimini tamamlam ve icazet almtr. mam- Rabban dneminde zararl dnce ve fikirler tarikat yoluyla verildiinden onun mcadelesi de bu yolla olmutur.

ASA-YI MSA | 455

AHIS BLGLER

Hayat boyunca tekke ve medrese ehlini birletirmek iin byk gayret sarf etmitir. Tarikatleri ve zellikle de Nak tarikatn, iman hakikatlerinin anlalmasna vasta yapmak suretiyle gerek kimliine brndrmtr. mam- Rabban dneminin hastalklarn sebebe balamaktadr. Bunlar; idarecilerin dinden uzaklamalar, limlerin menfaat ve korku sebebiyle Kurn ve snnetten ayrlmalar ve tasavvuf ehlinin tarikat eriattan uzaklatrmalar olarak sralanmtr. mam Rabban 1624 ylnda 63 yanda iken memleketi Serhendde vefat etmitir. SRAFL (A.S.): Melike-i Kiram olarak adlandrlan drt byk melekten bir tanesidir. Kyamet gn Suru frmekle vazifelidir. Hz. srafil suru iki kez fleyecektir. lk flemesiyle kyamet kopacak ikinci flemesinden sonra ise kyamette lenler diriltilecek ve hair meydanna arlacaktr. -KKK AL: Ispartann Atabey ilesinin bal Kulen kynden olan Kk Ali 1907 ylnda dodu, 1974da Kulennde vefat etti. Nur Talebelerinden Sarbak Mustafann kardeidir. Risale-i Nurlarn elle yazld zamanlarda risaleleri yazarak oaltan kahramanlardandr. Bedizzaman Hazretleri risalelerde kendisinden byk ruhlu kk ali eklinde bahsetmektedir. Barla Lhikasnda Bedizzaman Hazretlerine yazd bir mektubu bulunmaktadr. -LLAMARTNE (1790-1869): Fransz asll air ve siyaset adamdr. Deiik dnemlerde diplomat ve siyaset adam olarak grev yapmtr. ki kez douya seyahat ederek slmiyeti yerinde renme ve Mslmanlar yakndan tanma frsatn yakalamtr. Bu seyahatleri esnasnda, bata stanbul olmak zere, ok sayda slm beldesini ve kutsal yerleri grme imknn elde etmitir. kinci seyahati srasnda Osmanl Sultan Abdlmecid tarafndan kabul edilerek, kendisiyle grmtr. slm dini ve peygamberi hakkndaki grlerini eserlerinde dile getirerek vgyle sz etmitir. Risale-i Nurda ismi zikredilerek kendisinden, byk ve munsif [insafl] Fransz airi Lamartin (Tarihei Hayat, s. 16) eklinde sz edilmektedir. Lamartine, slm tarihini okuyup inceledikten sonra, Hazreti Muhammedin yalanc bir peygamber olduunun dnlemeyeceini belirtti. Yalancln ayn zamanda iki yzllk olduunu, yalanda dorunun kudretinin bulunmadn ve iki yzllnde inandrma kuvvetinden yoksun olduunu belirtti. Mekanikten rnek vererek, bir cismin atlrken varabilecei yerin frlatma gc ile orantl olduunu hatrlatt. Buna gre manev ilhamn gcnn de meydana getirebildii eserlerle orantl olduunu yazd. Buradan hareketle, ok sayda eser vcuda getiren, ok uzak blgelere kadar yaylan, uzun zamandan beri ayn kudretini muhafaza eden slmiyetin yalan olamayacan belirtti. Bu kadar faaliyet ve gelimenin vcuda gelebilmesi iin sz konusu manev gcn samimi ve ok inandrc olmas gerektiini ilve etti. LEBD: slmiyet ncesi, cahiliye devrinde Muallka airlerinden mehur bir air olan Lebid, gen yata kabilesi iinde ehemmiyetli bir konum elde etti. Muallkat- Sebada (Yedi Ask) yaynlanan kasidesi ile n kazand ve mehur Arap airlerinden birisi olarak tarihe geti. Hicretten sonra Mslman olup Hz. Peygamberden (a.s.m.) ilgi ve destek grd. Kasidede olduu kadar, hicviye ve mersiyede de baarl kabul edilen Lebid, canl ve gl tasvirleriyle bilinmektedir. LOKMAN HEKM: Baknz HAKM- LOKMAN.

AHIS BLGLER

456 | ASA-YI MSA

LTF: Tam ismi Abdullah Ltfi zerdemdir. 1881 ylnda dodu 1974 ylnda zmirde vefat etti. Bedizzaman Hazretlerinin Ispartal ilk talebelerinde olan Ltfi, Nurlar elle yazp oaltarak byk hizmetlerde bulunmutur. 1935 ylnda Eskiehir Mahkemesine sevk edilen Nur Talebeleri arasnda bulunan Ltfi, Eskiehir Hapishanesinde Bedizzaman Hazretleri ile birlikte yaklak bir yla yakn tutuklu kalmtr. Hapishane kaytlarnda ad Cami-i Atik Mahallesinden Saati Ltfi eklinde gemektedir. -MMEHMET AKF (ERSOY) (1873-1936): stikll Mar airi Mehmet Akif Ersoy Fatihte dodu. Halkal Ziraat ve Baytar Mektebini birincilikle bitiren Mehmet Akif drt yl kadar Rumeli, Anadolu, Arnavutluk ve Arabistan grevli olarak dolat. Arkada Eref Ediple birlikte Srat- Mstakim ve Sebilrread adl dergileri karan Mehmet Akif, iirlerini, makale ve tercmelerini de bu dergilerde neretti. Birinci Mecliste Burdur milletvekili olan Mehmet Akif, Maarif Vekletinin (Mill Eitim Bakanl) at stikll Mar Yarmasn kazand ve 12 Mart 1921de T.B.M.M.nde oy okluu ile kabul edildi. 500 liralk dl kabul etmeyerek parann tamamn Drl-Mes adl hayr kurumuna balad. Hayatnn son yllarn Msrda geiren Mehmet Akif 1936da stanbulda ld ve Edirnekapya defnedildi. iirlerini Safahat adl yedi blmden oluan eserinde toplamtr. MEVLN CM: 1414 Senesinde rann Cam kasabasnda dodu. Ad Abdurrahman bin Nizameddin Ahmettir. Cam ve Mevlna isimleriyle mehur oldu. Anadoluda Molla Cami diye tannd. Din ve fen bilgilerinde lim ve airdi. Kklnde Semerkanttaki Nizamiye Medreselerine giderek ders ald ve zeks ile dikkat ekti. Din ilimleri yannda fen ilimleri ile de urayordu. Zamann byk astronomi bilgini Ali Kuudan ders almtr. Ksa zamanda akl ve nakl ilimlerin tahsilini tamamlayarak zamann nemli be liminden biri oldu. Heratta Sadddin Kagarden tasavvuf ilmini rendi. Molla Cami 1492 senesinde Heratta vefat etti. Fars edebiyatnn en byk airleri arasnda yer alr. Ayn zamanda Arap dili ve edebiyatnda son derece stnd. Molla Caminin deiik ilimlerde pek ok nemli eseri vardr. Bunlardan bazlar unlardr: Nefahtl-ns, evahidn-Nbvve... MKL (A.S.): Drt byk melekten birisi olan Mikail (a.s.) tabiat olaylarna, hayvanlara ve bitkilere, rzka ve yamura nezaret etmekle grevli melektir. Kurn- Kermde ad bir yerde, Bakara Suresinin 98. ayetinde zikredilmektedir: Ayette Kim Allaha, meleklerine, peygamberlerine, Cebraile ve Mikile dman olursa, bilsin ki, Allah da inkrc kfirlerin dmandr denilmektedir. MUHAMMED (A.S.M.): Fahr- lem, Hateml-Enbiya, mams-Sakaleyn, MuhammedlEmin, Rahmetenlil-lemn, Seyyidl-Kevneyn gibi nvanlarla anlan son peygamber Hz. Muhammed (a.s.m.) Mild 571 ylnda, Nisan aynn yirmisinde, Kamer aylardan Rebilevvel aynn on ikinci gecesinde Mekkede dnyaya geldi. Hz. Muhammed daha domadan babasn, 6 yanda iken de annesini kaybetmitir. Annesi lnce dedesi Abdlmuttalib onu himayesi altna ald. Dedesi de lnce, bu sefer amcas Ebu Talib onun bakmn stlendi. Hz. Muhammed (a.s.m.) 25 yanda iken kendisinden 15 ya byk olan Hz. Hatice ile evlendi. Evlilikleri Mild 595 ylna rastlamaktadr. Daha sonra Hz. Peygamberin Hz. Haticeden srayla Kasm, Zeynep, Rukiye, mm Glsm, Fatma ve Abdullah adnda alt ocuu oldu. Hz. Muhammed, Hatice-i Kbra dedii zevcesi hayatta olduu mddete bir baka kadnla evlenmedi. Daha genliinde drstlk ve doruluu ile kendisine El-Emin (gvenilir kimse) dedirten Hz. Muhammed her ynyle rnek bir insan kiiliini sergiliyordu. Hz. Muhammed krk yanda iken,

ASA-YI MSA | 457

AHIS BLGLER

Mild 610 ylnda Hira Danda kendisine peygamberlik vazifesi verildi. Kendisine ilk inananlar ise ei Hz. Hatice, ocuklardan Hz. Ali, hr erkeklerden Hz. Ebu Bekir, azatl klelerden Hz. Zeyd, klelerden Hz. Bill-i Habe (r.a.) oldu. Daha sonralar Hz. Osman, Talha bin Ubeydullah, Halid bin Said, Sad bin Eb Vakkas Mslman oldular. Bunlara en son Hz. mer eklendi. Hicretten bir buuk sene nce, Recep aynn 27. gecesinde sra ve Mira mucizesi meydana geldi. 621 ylnda Akabe mevkiinde Medinelilerle I. Akabe Biat yapld. 622 ylnda ise II. Akabe Biat yapld. Mekkeli mriklerin zulmlerinin artmas zerine 622 ylnda Mekkeden Medineye hicret edildi. Hicretin II. senesi, Mild 13 Mart 624te mriklere kar Bedir Savan kazand. 625 ylnda ise Uhud Sava meydana geldi. 627 ylnda Hendek Sava kazanld. 630 ylnda Mekke fethedildi. Mekkenin evresi ve Kbe putlardan temizlendi. Peygamberimiz mrnn son ylnda Arafatta 120.000 Sahabeye Veda Hutbesini verdi. Bu hutbe ilk insan haklar bildirisi olarak kabul edilir. Hz. Muhammed (a.s.m.) Hicretin 11. senesi Reblevvel aynn on ikisi, Pazartesi gn (Mild 8 Haziran 632) ruhunu Rahmana teslim etti. MUHAMMED KBAL: Baknz KBAL. MUHSN: Muhsin Alev 1944 senelerini takip eden yllarda Konyada Zbeyir Gndzalpin de iinde bulunduu bir genlik gurubuyla beraber Risale-i Nurlar tanyan bahtiyarlardan biridir. Bedizzaman Hazretleri ile ilk grmesi ise Afyonda olmutur. 1952 ylnda iki bin adet Genlik Rehberi risalesini bastrmaktan dolay suland ve Genlik Rehberi mahkemesinde yargland. Muhsin Alev mahkeme sebebiyle Istanbula gelen Bedizzaman Hazretleriyle grt ve hizmetinde bulundu. MSA (A.S.): srailoullarna gnderilen ve kendisine byk kitaplarn ilki olan Tevrat indirilen byk peygamberlerdendir. Tevrat Hz. Msaya levhalar halinde indirilmitir. Hz. Msa Msrda dnyaya gelmitir. Soyu Hz. brahime dayanr. Kardei Hz. Harun kendisine yardmc olarak peygamber olarak grevlendirilerek Firavuna gnderilmi ve Firavunu tevhide davet etmi, fakat kabul edilmeyince kendine iman eden srailoullar ile birlikte Msrdan mukaddes topraklara gelmi ve orada kendisine Tevrat levhalar indirilmitir. Hz. Msann zamannda kendinde zahir olan mucizelerinin en mehurlar ss ve yed-i beyzasdr (beyaz el). ss ile vurduu tan on iki gznden su karmasyla mehurdur. Hz. uaybn kzyla evlenen Hz. Msa mukaddes topraklara varamadan vefat etmitir. MUSTAFA HLM: Asa-y Msada mektubu bulunan niversiteli bir Risale-i Nur Talebesidir. MUSTAFA SABR EFEND: Osmanlnn son dnemindeki ilim ve siyaset adamlarndan biridir. 1869 ylnda Tokatta dodu; 1954te Msrda vefat etti. Mustafa Sabri Efendi 22 yanda Fatih Camiine mderris oldu. 1900 ylnda II. Abdlhamitin kitaplna getirildi. 1908de Tokat mebusu seildi. Drlhikmetil-slmiyede grev yapan Mustafa Sabri Efendi 1919da Damat Ferit Paa kabinesinde eyhlislm oldu. 1922 ylnda Kahireye giden ve oraya yerleen Mustafa Sabri Efendi Ezher niversitesinde hocalk yapt. Byk bir lim olan ve Risale-i Nurlara sahip kan Mustafa Sabri Efendi Msrda vefat etti. -NNEMRUT: Hz. brahimin peygamber olarak gnderildii blgede saltanat srd rivayet edilen Babilin kurucusu ve hkmdar; Cenab- Hakka kar kibir taslayarak isyan eden ve Hz. brahimi atee attran kfir hkmdar.

AHIS BLGLER

458 | ASA-YI MSA

NUH (A.S.): Kurn- Kermde ad geen peygamberlerden olan Hz. Nuh, insanln ikinci atasdr. Krk yana gelince sapkl had safhaya gelmi olan kavmini imana davetle grevlendirilmitir. Ancak kavminden ok az kimse iman etmitir. Kavminin ounluunun kendini dinlememesi ve sapklklarnn daha da artmas zerine Nuh Tufan olarak bilinen hadise meydana gelmi, dnyay kaplayan bu su tufan ile Hz Nuha iman etmeyenler helk olmutur. man edenler ise Hz. Nuhun Allahn emriyle yapm olduu gemiye binerek kurtulmulardr. Hz. Nuh, ayrca gemiye, yeryzndeki hayvanlardan da birer ift almtr. Hz. Nuhun 1050 sene yaad ve 950 sene peygamberlik yapt rivayet edilmektedir. -SSALH (A.S.): am ile Hicaz blgesi arasnda Hicr blgesinde yaayan Semud Kavmine peygamber olarak gnderilmitir. Semud Kavmi, hak dine inanrken zamanla ondan uzaklaarak putlara tapmaya balamlar ve trl azgnlklarda bulunmulardr. Hz. Salih (a.s.), Semud Kavmini hak dine davet etmi fakat ou inanmamtr. nanmayanlar Hz. Salihe ve ona inananlara eitli eziyet ve ikencelerde bulunmulardr. Hz. Salih (a.s.), mucize olarak onlarn istedii ekilde kayalardan dii bir deve karm, fakat ona inanmayanlar Hz. Salihin (a.s.) uyarmasna ramen deveyi ldrmlerdir. Semud Kavminin iyice yoldan kmas zerine Allah bu kavim zerine gazabn indirmitir. Semud Kavmi, byk bir ses ile yerle bir olan ehirlerinin iinde helak olmulardr. Rivayetlere gre Hz. Salih (a.s.) kendisine inananlarla birlikte am tarafna giderek Remleye yerlemitir. Kavmiyle 20 sene daha yaayan Hz. Salih (a.s.) 158 yanda vefat etmitir. SEKKAK (1160-1299): Tannm bir dil ve belgat limi olup 555te (1160) Harizmde dodu. Sekkak lkabn son derece gzel hakkaklk yapmasndan dolay almtr. Sekkak, Hanef fakihleri arasnda yer alr ve bu sahada iki hocas Hayati ve Haris vardr. Sekkak 626 (1299) ylnda ld. Sekkaknin en nemli eseri, Miftahl-Ulmdur. SLEYMAN (A.S.): Kurn- Kermde ad geen peygamberlerden olan Hz. Sleyman, srailoullarna peygamber olarak gnderilmitir. Hz. Davutun olu olup onun saltanat ve peygamberliine vris klnmtr. Hz. Sleyman krk sene hem peygamberlik yapm, hem de devleti idare etmitir. Beytl-Makdisi (Mescid-i Aksa) yaptran Hz. Sleymann cinleri ve hayvanlar emrinde altrd ve insan, hayvan ve cinlerden oluan muhteem bir ordusunun bulunduu bilinenler arasndadr. Hz. Sleymann Saba Melikesi Belks dinine davet etmesi zerine Belks, kavmiyle birlikte iman etmitir. -YYUSUF (A.S.): Hz. Yusuf, Hz. Yakupun en kk oludur. Hz. Yakupun (a.s.) on iki olu vard. En kkleri ve en gzelleri Hz. Yusuf olmas nedeniyle, babasnn ona kar daha fazla bir efkati ve sevgisi vard. Kardeleri babalarnn ona kar ar efkati ve sevgisini kskanarak, bir yolunu bulup onu Kenan blgesinde bir kuyuya attlar. O civardan geen bir kervan tarafndan kuyudan kartlan Hz. Yusuf (a.s.) Msra gtrld ve Msr Azizine satld. Yann ilerlemesiyle gzellii artan ve btn dikkatleri zerine toplayan Hz. Yusuf (a.s.), Msr Azizinin ei Zleyhann iftirasna urayarak hapse atld. Bir mddet hapiste kald ve orada iken kendisine peygamberlik verildi. Hapiste kald esnada gece gndzn birbirinden fark edilememesi nedeniyle namaz vakitlerinin tayininde glk ekiyordu. lk saat onun tarafndan Msr zindanlarnda icat edilmiti. Msr hkmdarnn bir ryasn gzel bir ekilde tabir ettii iin zindandan karlmasna emir verildi. Hz. Yusuf ise susuzluunun ispat edilmesinden sonra bu davete icabet edeceini bildirdi. Susuz olduu 12 sene zindan hayat sonunda bylece

ASA-YI MSA | 459

AHIS BLGLER

anlalm oldu. Msr Azizinin lm sebebiyle iyice kmaza giren maliye ilerine, hkmdar tarafndan grevlendirildi ve Zleyha ile nikh yapld. Msr azizlii srasnda Kenanda bulunan babas Hz. Yakup ve kardelerini Msra getirtti ve oraya yerlemelerini salad. Hz. Yusuf (a.s.) 120 yanda iken vefat etti. Hz. Yusuf (a.s.) dnya saltanatna erimi; anne, baba ve kardelerine tekrar kavumu olduu saadetli bir durumda iken lmn istemesi sebebiyle, Kurn- Kermde vgyle ve sddkyet nvanyla yad edilmitir. -ZZEMAHER: Harezm kasabalarndan Zemaherde 1075 ylnda dnyaya geldi. Ad, EbulKasm Mahmud bin mer ez Zemaher el-Harizmdir. Byk bir mfessir, dilci ve kelm limidir. lk tahsilini doduu yerde yaptktan sonra ilim ve medeniyet merkezi olan Buharaya gitmitir. Burada muhtelif hocalardan fkh, tefsir, hadis, kelm, mantk, felsefe ve Arapa dersleri ald. Bu dnemde Harezm ve Horasann bir ok ehrine giderek bilgilerini artrd. 1124 ylnda Mekkeye giderek uzun bir sre kald. Eserlerinin bir ounu orada yazmtr. Kendisine Mekkede uzun sre kaldndan Carullah lkab verilerek Carullah Zemaher adyla mehur olmu, ayrca Fahr-i Harezm nvan da verilmitir. Mekkede uzun mddet kaldktan sonra Harezme dnm ve burada 1143 senesinde vefat etmitir. Zemaher itikatta ateli bir Mutezil, fkhta ise Hanefdir. Zemaher slm ilimler, nahiv ve edebiyatta ok sayda talebe yetitirmitir. Elli civarnda eseri olduu bildirilmektedir. ZYA PAA (1829-17 MAYIS 1880): Ziya Paa stanbulda dodu. Asl ad Abdlhamit Ziyaddindir. Mekteb-i Ulm- Edebiyede okudu. Farsa ve Arapa rendi. 1845te Sadaret-i Uzma Mabeyn-i Hmayuna ktip olarak girdi. Franszcay burada rendi. Sultan Abdlaziz ve M. Reit Paadan destek grd. M. Reit Paann lm zerine Ali Paa ile srtmeye girmesi, Fuat Paa ile iyi ilikiler kuramamas zerine, stanbuldan uzaklatrlmak iin Kbrs mutasarrflna tayin edildi. Bunun zerine Yeni Osmanllar cemiyeti ile ibirlii iinde Mustafa Fazl Paann davetine uyarak Namk Kemal ile birlikte Parise gitti (1867). Oradan Londraya geti ve Namk Kemal ile birlikte Hrriyet gazetesini kard. Ali Paann lm zerine yurda dnd. stanbulda nemli grevlere getirilen Ziya Paa, II. Abdlhamit dneminde stanbuldan uzaklatrlmak iin Suriye valiliine tayin edildi (1877). Bu grevi nce Konyaya, sonra da Adanaya nakledildi. Orada vefat etti.

@
AHIS BLGLER 460 | ASA-YI MSA

ASA-YI MSA YER BLGLER -AAMERKA (ABD): Kuzey Amerika ktasnda yerleik, 50 eyaletten oluan teknolojik bakmdan dnyann en nde gelen lkesi. Yaklak, sadece 200 yllk tarihine ramen, btn dnyaya hkmetme gayreti ierisinde. 250 milyonluk nfusu, dnyann btn rklarn barndryor. Btn dinlerin mensuplarnn barnd Amerika Birleik Devletleri hakknda Bedizzaman, din-i hakk arayan bir cemaati barndrmas dolaysyla bahseder. Baehri Washington DC olan ABD ile Trkiye arasndaki yakn iliki, 1950 Kore Savandan sonra balamtr AMERKA KITASI: Kara paras bykl cihetiyle dnyann ikinci byk ktasdr. Kuzey, Orta ve Gney Amerika blmlerinde onlarca devlet bulunmaktadr. Ktann evresi Byk ve Atlas Okyanuslar ile evrilidir. Kuzey Amerika ktasnn en byk devletleri Amerika Birleik Devletleri ve Kanadadr. Orta ve Gney Amerika ktalarnda, ounluunu spanyollarn oluturduu Ltin Amerika lkeleri yer almaktadr. Kuzey Amerika lkeleri refah ve teknoloji bakmndan Orta ve Gney Amerika lkelerinden hayli ileridedir. Yaklak 43 milyon kilometrekare byklnde ve zerinde 700 milyon insann yaad ktada Hristiyanlk (zellikle Katolik mezhebi) ve Mslmanlk en byk dinlerdir. ANADOLU: Trkiye topraklarnn genel addr. Topraklarmzn en byk ksm Asyadadr ve Anadolu olarak isimlendirilir. Dier paras Trakyadadr. Byk medeniyetlerin yaad dnyann en eski yerleim yerlerinden olan Anadolunun taraf denizle evrilidir. Topraklar ktaya yaylan Osmanl imparatorluunun ykl ile stikll Sava sonras yeni Trkiye Cumhuriyeti Anadolu zerinde kurulmutur. ANKARA: Orta Anadolunun merkezinde eski bir yerleim yeridir. Eski ismiyle Engr, imdiki adyla Ankara, 1923te kurulan Trkiye Cumhuriyetinin de baehridir. Yakn tarihimizde ok nemli bir yere sahiptir. Kurtulu Sava esnasnda btn vatanperverlerin topland ve millet meclisinin kurularak yeni devletin temellerinin atld bu Anadolu kenti yaplan imar hareketleri ile son derece modern bir bakent hviyetini kazanmtr. Kurtulu Sava srasnda Bedizzaman Said Nursnin de davet edildii Ankara, sonraki yllarda da Nurculuk hareketi iin nemli bir yere sahip olmutur. ARAFAT (ARAFAT DAI): Mekke ehrinin 21 km dousunda, Taif da yolu stnde bulunan ova grnmndeki dz alana Arafat Meydan denilmektedir. Arafat meydan yaklak 13 km2lik byklkte geni bir alandr. Uzunluu doudan batya yaklak 6,5 km, kuzeyden gneye 12 kmdir. Meydan, dou, kuzey ve gney istikametinde bulunan dalar tarafndan bir yay eklinde kuatlmtr. Meydann dousunda Arafat Da, kuzeyinde ise Cebel-i Rahme bulunmaktadr. Arafat kelimesi, manas tanma, bilme, anlama, gzel koku olan Arapa bir kelimeden tremitir. Ayrca kaynaklarda Hz. Adem ile Havvann cennetten karlp dnyaya gnderildikten sonra Arafatta bulutuklar; Hz. Cebrailin Hz. brahime Hac ibadetini nerelerde ve nasl yaplacan retirken Arafata geldiklerinde ona Anladn m? manasna gelen Arefte? diyerek sormas, Hz. brahimin de ona Areft eklinde cevap vermesinden dolay buraya Arafat ya da Arefe denildii belirtilmektedir. Arafat, dnyann drt bir yanndan gelen haclarn, Kurban Bayram arefesinde hac gerei olarak toplanp vakfeye durduklar, birbirleriyle tantklar ve gnahlar iin Cenab- Haktan af ve mafiret diledikleri mbarek bir mekndr. Hac ibadetinde Arafatn yeri ve nemi hakknda Peygamberimiz, Hac Arafattr buyurmaktadr.

ASA-YI MSA | 461

YER BLGLER

ASYA: Dnyay tekil eden be ktann en by olan Asya ktas, ayn zamanda insanlk tarihinin de balad yerdir. Bu eski ktada medeniyetler kurulmu, medeniyetler yklmtr. En nemli yn ise btn dinlerin bu ktada ortaya kmasdr. Mukaddes meknlarn ve ehirlerin yer ald lkelerin hemen hemen hepsi Asyada bulunmaktadr. AVRUPA: Be ktann yzlm bakmndan en k. Ancak fikir, kltr, siyaset ve medeniyet mefhumlar asndan en nde gelenidir. zellikle yeni Trkiye Cumhuriyetinin fikir, kltr, siyaset ve ekonomisi bakmndan ok nemlidir. 1900larn ortalarndan itibaren Trk insan Avrupaya adm atm ve giderek varln gsterir hale gelmitir. u anda Mslmanlk, Avrupann pek ok lkesinde resm din olarak tannmakta; pek ok Avrupa kuruluu ve nemli kiileri de slmiyetle yakndan ilgilenmektedir. Bedizzamann, Avrupa slma hamiledir ifadesi de yerini bulmaktadr. AYASOFYA CAM: Mimarisi, ihtiam, bykl ve ilevsellii ynnden ilk ve son nik uygulama olarak grlen Ayasofya; Osmanl camilerine fikir baznda da olsa esin kayna olan, dou-bat sentezinin bir rndr. Bu eser dnya mimarlk tarihinin gnmze kadar ayakta kalm en nemli antlar arasnda yer almaktadr. Bu nedenle, Ayasofya, tarih gemiinin yan sra, mimarsi, mozaikleri ve Trk a yaplar ile yzyllar boyunca tm insanln ilgisini ekmitir. Ayasofya 916 yl kilise, 481 yl cami olmutur; 1935den bu yana mze olarak tarih ilevini srdrmektedir. -CCEBEL- KAMER: slm kaynaklarna gre Nil Nehri, Ekvatorun gneyinde kalan Cebel-i Kamerden (Ay Da) kar. Bu dadan kan on nehir, beer beer olmak zere ayn blgede iki gle dklmektedir. Bu gllerin her birinden bir veya birka nehir kp kuzey ynnde akarak nc bir gle karr ve bu glden itibaren de, Msr Nili balar. Gnmz kaynaklarnda Nil Nehrinin kayna olarak Ekvator izgisinde yer alan ve Afrikann en byk ve en nemli gl olan Victoria Gl gsterilmektedir. Bu gl 68.000 kilometre karelik alanyla dnyann ikinci byk gldr. Uganda, Tanzanya ve Kenyann bu gl ile snr bulunur. Nil Nehrinin en uzaktaki kayna olarak da Burundideki Dou Afrika Gller blgesinde yer alan Kagera Irma gsterilir. Bu rmak Tanzanya, Ruanda ve Ugandann snrlarn oluturduktan sonra Victoria Glne katlr. Msrn kumistann bir Cennete eviren Nil-i Mbarek, Cenup tarafndan, Cebel-i Kamer denilen bir dadan mtemadiyen kk bir deniz gibi tkenmeden akyor. Alt aydaki sarfiyat da eklinde toplansa ve buzlansa, o dadan byk olur. Hlbuki o dadan ona ayrlan yer, mahzen alt ksmndan bir ksm olmaz. Varidat ise; o mntka-i harrede pek az gelen ve susam toprak abuk yuttuu iin mahzene az giden yamur, elbette o muvazene-i vsiay muhafaza edemediinden, o Nil-i mbarek det-i Arziye fevknde bir gayb Cennetten kyor diye rivayeti, gayet manidar ve gzel bir hakikati ifade ediyor. CEZRETL-ARAB: Arabistan yarmadasna verilen isimdir. Dnyann en byk yarmadalarndan biri olan Ceziretl-Arab Asya ve Afrika ktalarnn kesitii noktadadr. Dousunda Basra Krfezi, gneyinde Arap Denizi, batsnda Kzldeniz bulunmaktadr. Yarmada yaklak 3.000.000 km2 byklndedir. -DDENZL: Denizli sanayisi ve ticareti ok gelimi olup, Trkiyenin en hzl kalknan merkezlerinden biridir. Said Nurs Hazretleri 1944 senesinde Denizli Hapishanesinde tutuklu olarak

YER BLGLER

462 | ASA-YI MSA

bulunmutur. Meyve Risalesi adl eserini burada telif etmitir. Bedizzaman Said Nurs 1944 tarihinde yanndaki beraber hkm giydii talebeleri ile birlikte beraat etmitir. DENZL EHR (PALAS) OTEL: 15 Haziran 1944 gn Denizli Ar Ceza Mahkemesinin beraat karar ile hapisten tahliye olan Nur Talebelerine Denizli halk sahip kt ve evlerinde misafir ettiler. Bedizzaman ise ehir Palas Oteline yerleti ve yaklak bir buuk ay kadar Denizlide kald. Ankaradaki CHP hkmeti Denizli Ar Ceza Mahkemesinin beraat kararna ramen, Said Nursnin Afyonun Emirda ilesinde zorunlu iskna tbi tutulmasn emretti ve daha nce Kastamonuya ald nfus kaydn bu defa Emirdaa nakletti. -EEMRDA: Emirda Afyon iline bal 100.000 nfuslu bir iledir. Antik dnemde Aura, Roma ve Bizans dnemlerinde Amorium olarak anlan tarih kentin kalntlar Emirdaa 13 km2 mesafede yer almaktadr. Said Nurs Hazretleri burada kalmaya mecbur braklmtr. ESKEHR: Anadolu blgesinin kuzeybatsnda yer almaktadr. Kuzeyde Karadeniz, kuzeybatda Marmara, bat ve gneybatda Ege Blgesi ile komudur. Eskiehirin ilelerinden Seyitgazinin kk bir blm Egenin, Sarcakaya lesinin tm ile Merkez ve Mihallk ilelerinin bir blm Karadeniz Blgesinin etkisindedir. Ancak Eskiehir, coraf karakterini genellikle Anadolu blgesinden alr. Eskiehir ili, gneyden Afyonkarahisarn Emirda ve nsaniye; gneydoudan Konyann Yunak; doudan Ankarann Polatl, Nallhan ve Beypazar; kuzeybatdan Bolunun Gyk; batdan Bilecikin Glpazar, St, Bozyk ileleri ve Ktahya ile evrelenmi durumdadr. Risale-i Nur tarihinde Eskiehir nemli bir yer tutar. Eskiehir Mahkemesi ve Bedizzamann ereflendirdii meknlar olarak Eskiehir hakknda Klliyatn pek ok yerinde bahisler bulunmaktadr. -IISPARTA: 8.933 km karelik bir alana yaylan Isparta ilinin nfusu, 1990 saymna gre 434.771dir. Ege, Akdeniz ve Anadolu blgelerinin kesitii Gller Blgesi denilen noktada yer alan Isparta ili, Eirdir, Kovada ve Glck glleri, Kovada ve Kzlda Mill Parklar ile zengin bir fauna ve floraya sahiptir. nan turizminin merkezi Yalva ilesi Anadolunun kltr zenginliini tm ihtiam ile yanstmaktadr. Kayak Merkezinin yerald Davraz Da, doa yry ve nehir sporlarna elverili kanyonlar, maaralar ve dalar ile pek ok doa sporlarnn yapld merkezdir. Ispartann turizm kaps Eirdir, alternatif turizm blgesidir. Daclk, trekking, rzgarsrf, yama parat, kamplk turizm eitlerinden birkadr. Isparta ilinin ileleri; Aksu, Atabey, Eirdir, Gelendost, Gnen, Keiborlu, Senirkent, Stler, arkikaraaa, Uluborlu,Yalva ve Yeniarbademlidir. Nur risalelerinin telif ve oaltlmasnda Isparta ve Ispartal Nurcularn emei unutulamaz. -STANBUL: stanbul Trkiyenin en ok nfuslu ve sanayii en ok gelimi kentidir. Byk metropoller arasnda gsterilen stanbulun tarih ve coraf zellikleri dolaysyla dnyann en gzde ehirlerinden birisidir. stanbulda genel olarak Akdeniz iklimi koullar grlr. Bu iklim, ky blgelerle i kesimlerde biraz ayrlklar gserir. stanbul srasyla Roma imparatorluu (324-395), Bizans imparatorluu (395-1453), Osmanl imparatorluu (1453-1923) gibi byk imparatorluklara sahiplik yapmtr. stadn stanbulla ilk bulumas 1907 ylnda olmutur. Douda Rus harbinde Ruslara esir den Said Nurs daha sonra Kosturma, Varova-Almanya zerinden stanbula tekrar gelir. Bir sure amlca Tepesinde ikamet buyurur. 1918de Osman-

ASA-YI MSA | 463

YER BLGLER

l mparatorluu dneminin ilim akademisi saylan Darl-Hikmetil-slmiye yeliini yapar. Bundan sonra ksa aralklarla Y Tepesinde, Saryerin Fstklbalarda ikamet eder. 1952 ylnda Genlik Rehberi mahkemesi dolaysyla stanbula tekrar gelmitir. TALYA: talya, Akdenize en uzun sahil eridi olan Avrupa lkesidir. talyada endstri devrimi birok eyi deitirdi. talya, endustri devrimine 1880 ylndan sonra tam olarak tanklk etmeye balamtr. Kuzey talya, her ne kadar gelimi ise, Gney talya o kadar gelimemitir. Devrimden sonra, zellikle kuzeyde byk lde devrimin bir getirisi olan ii snflar domaya balamtr. II. Dnya Savana, 1940 ylnda Mttefik Kuvvetleri karsna alarak Almanya ile birlikte savaan talya, 1943 ylnda Almanlar tarafndan tamamen igal edilir. Bamszlk, 1945 ylnda Mussolininin talyan anti-faist gler tarafndan ldrlmesi sonucunda elde edilir. 1946 ylnda bir halk referandumu yaplarak talya Cumhuriyeti iln edilir. Bugn talya, Avrupann gelimi lkeleri arasnda ve AB iinde yer almaktadr. -KKBE: Hicazda Mekke-i Mkerremede, Harem-i erifin ortasnda bulunan kutsal bina; yeryznde Allaha adanm ilk mabed, beytullah. Mslmanlarn namaza balarken yneldikleri cihet, kble. Mslmanlarn hac olmak iin Kurban Bayramnda ziyaret ettikleri mekn. KASTAMONU: Eski bir yerleim merkezi olan Kastamonu il merkezi ve ilelerinde bir ok eski eser ziyarete aktr. Belli ballar Ara, Takpr, Kre, Abana ileleri sit alan kapsamndadr. Takprde Zmbll Tepe (Pompeipolis), neboluda Abe Kalesi, Geri Tepesi, atalzeytinde Ginolu Koyu, Cide lesinde Gideros Koyu arkeolojik sit alandr. Trkiyenin en mehur ve kaliteli sarmsa Kastamonu da retilir ve sunta ve baklal zincir (zinta) retimi yaplr. Bedizzaman Said Nurs Hazretleri 1936 ilkbaharnda Eskiehir hapsinden tahliye olduktan sonra Kastamonuya mecbur ikamet iin sevk edilir. Burada Araba Pazar semtinde polis karakolu karsnda bir eve yerletirilir. Kastamonu Lhikas stadn burada ikameti esnasnda yazd ve gelen mektuplardan oluturulmutur. Ayrca Ayetl-Kbra olan yedinci ua da burada yazlmtr. 1943e kadar burada kaldktan sonra tekrar tutuklanarak talebeleriyle beraber Denizli hapsine sevk edildi. Kastamonu ilinin ileleri; Abana, Al, Ara, Azdavay, Bozkurt, Cide, atalzeytin, Daday, Devrekni, Doanyurt, Hann, hsangazi, nebolu, Kre, Pnarba, Seydiler, enpazar, Takpr ve Tosyadr. -MMEDNE: Kurnda Yesrip diye anlr. Ahzap Suresi, 13. ayetinde Mslmanlarca Medinetn-Neb (Peygamber lkesi) ya da Medinetl-Mnevvere (Aydnlanm lke) olarak bahsedilir. Hz. Muhammedin 622 ylnda Mekkeden getmek zorunda kald, 300 km kuzeydeki kent. Peygamber Efendimizin mbarek kabr-i erifi, Mescid-i Nebev diye bilinen Peygamber mescidi Medinede ve binlerce Sahabenin defnedildii Cennetl-Bak Mezarl da bu ehirdedir. MEKKE: Arabistanda Kbenin bulunduu, Hz. Peygamberin (a.s.m.) doduu mukaddes ehir. MISIR: Msr Arap Cumhuriyeti Kuzey Afrikann en kalabalk lkesidir. Nfusun byk bir blm Nil Nehri boyunca yerlemitir. Asya ktasnda yer alan blm Sina Yarmadas ile birlikte 1.020.000 kmlik bir yzlme sahiptir. Batda Libya, gneyde Sudan ve kuzeydouda Filistin ve sraille kara snr bulunmaktadr. Msrn kuzeyde Akdenize, douda Kzldenize

YER BLGLER

464 | ASA-YI MSA

kys bulunmaktadr. Msr antik medeniyetiyle nl bir lkedir ve dnyann en ok ilgi eken tarihsel antlar yine buradadr. Gize Pramitleri, Karnak Tapna ve Krallar Vadisi en nemli tarihsel antlardr. zellikle eyhlislm merhum Mustafa Sabri Efendi, Msrda Risale-i Nura sahip km ve el-Ezher niversitesine tantmtr. -NNL: Msrdan geip Akdenize dklen mehur byk nehir. Msra hayat verdii sylenir. Ayrca Dnyann en uzun nehridir (6.695 km). -SSEDD- ZLKARNEYN: Allahn kendisine hikmet ve kudret verdii bir zat olan Zlkarneynin peygamber olup olmad hususu tartmaldr. Baz mfessirlere gre Zlkarneyn, Yemen padiahlarndan birisidir. Kurnda Kehf Suresinde Zlkarneyn ile ilgili olarak, arktan garba hakim olduu ve mazlum milletleri, zalim kavimlerin tecavzlerinden korumak iin bir set ina ettii ifade edilmektedir. Baz mfessirler Zlkarneynin yapt seddin Azerbaycan ile Ermenistan arasnda olduunu ve tatarlarn hcumundan korumak iin ina edildiini; bazlar ise bunun in Seddi olduunu ve Moollara kar yapldn sylemektedir. Kesin olan husus ise; Yecc ve Mecc denilen ve yeryznde fesat karan topluluklara kar Zlkarnenyn tarafndan bir seddin ina edilmi olduudur. -YYEN GN MATBAASI: Bedizzaman Hazretlerinin Ankarada bulunduu yllarda, Cenab- Hakkn vcud ve vahdetine dair bir eserini tab ettirdiini ifade ettii bu matbaa, kuvvetle muhtemel olarak Yunus Nadinin 1920li yllarda Ankarada kurduu matbaadr. stanbuldaki Yeni Gn Matbaasnn makinelerinin Ankaraya getirilmesiyle kurulan matbaa hakknda Yunus Nadi hatralarnda unlar syler: ...stanbuldaki Yeni Gn matbaasnn bask makineleri sklm, gizlice ve yava yava, para para, Anadoluya karlmt. Ankarada kurulan Yeni Gn matbaas, Karacaolan Meydanndan Hac Bayrama giderken, ilk kavan kesitii yerdeydi. ki katl, svalar yer yer dklm bir Ankara eviydi. Binann iine, ahrdan bozulmu bir ksma, bir makine dairesi yerletirilmiti; yukarda bir sofa ve sal sollu iki oda vard: te btn matbaa ve gazete idaresi buydu!

@
ASA-YI MSA | 465 YER BLGLER

YER BLGLER

466 | ASA-YI MSA

ASA-YI MSA AYET ve ARAPA METN NDEKS

Aklama: Arapa metin indeksi, Arapa bilmeyenlerin de kolay bulmalarn temin bakmndan, okunu metinleri alfabetik sraya konularak hazrlanmtr.
Arapa metin Okunular Arapa metin Sayfa Konusu No Arapa Metin

A
Aleyhi ve al lihi ve sahbihs salt vesselm biadedi iratil eyymi ve zerrtil enmi Allh ekberu Allh ekberu Allh ekberu Allh ekberu Allh nrus semvti vel ard 298

nsdGnh oIndG pprUnh pdp 'G ='nY h prnnY o s n n

n n n pnfrG pGsQnPh psjrG pGnpTnY pOnnpH `rcnG *nG on rcnG *nG @ onrcnG *nG @ on`rcnG *nG on pVQrGh pGn'dG Qof *nG rn n s o Gone'G nj/sdG tdp h *nG n

44, 84, 85, 86, 88, 93 84 Nur Suresi: 35. 130

Allh veliyyllezne me- Bakara Suresi: 140, 143, 144 n 257. Allahmme salli ve sellim la seyyidin muhammedin sirci vahdetike f kesrati mahlktike... 236

sn o p u r pGnpS me nfnS 'nY unSnh nU sosdnG u Jnborne pnrc pa nJrMh pOh n p n pn n s n n uHQ re pndGp nfo G npH ooSsdG e'G / n p r pr n n p`n`p ='neh $pH nne'G c noperDorGh n w o n $pH or`ne'G odnABnnnj sY n n *G QnH n n oenoe lOnY rnH n r p nrKrdG pIhrordpH o n ABnsdG npe *G nrfnG Bneh nSsdG onrjn nH p n n p npJne nrH nVrQrG ppH nrMna mABne rpe r n n n
ARAPA METN NDEKS

mener rasl bim nzile Bakara Suresi: 89 ileyhi min rabbih vel 285. mminne klln mene billhi ve meliketih... ment billhi Amme yeteseln 162, 168, 180 Nebe Suresi: 1. 350

B
Brekallh Bel bdn mkramne Bil urvetil vsk 293 Enbiya Suresi: 134 256. Bakara Suresi: 140 256.

Bakara Suresi: 311 Bim yenfeunnse vem 164. nzilallh minessemi min min feahy bihil arda bade mevtih...

ASA-YI MSA | 467

Arapa metin Okunular Bismihi sbhneh Bismihi sbhneh Ve in min eyin ill ysebbihu bihamdihi Bismillhi Bismillhirrahmnirrahm

Arapa metin Sayfa Konusu No 15, 16, 144, 146, 358 sra Suresi: 44. 395, 400

Arapa Metin

nfnroS pprSpH o ArT re rpGh @ onfnroS pprSpH m n p n prnH ounjo Gp p s $G prpH /MdG p'MsdG $G prpH p s r rnrG pH o p np @ QsdG ne nnf @ QsdG e nfLnG p p u p n p rp onba pABdG Gp BGhoorjn ranG r rn n s n nn

87 20, 47, 89, 103, 135, 140, 155, 222, 245, 311, 338, 356, 372, 411, 366

Biyedihil hayru

E
Ecirn minen nr Neccna minen nr Hallisn minen nr Ceven'l-Ke- 82 bir

QsdG npe nunN p r

Efelem yenzur ilessemi Kaf Suresi: 6. fevkahm keyfe beneynha ve zeyyennh

237

ngssjRh ngnrnnH nrnc nn

Efillhi ekkn ftiris sem- brahim Suresi: 262 10. vti vel ard El evvel El ezeli ilel ebedi vcdih ve al sftih ve esmih hamden biadedi tecelliyti esmih minel ezeli ilel ebedi El ulam verasetl enbiyi Elhamdlillhi Elhamdlillhi al dnil islmi ve kemlil mni Kef'l-Hafa: 2:1745. 57 98

VrQrGh pGn'sdG ppWna wnT $G pnG p n n hrGn o sn pFBnrSnGh /pJnpU 'nYh pOoLh n n o pnHrG pG pRrG pnHrG Gp pRrG / n n nn n n nn

e /pFBnrSnG pnunnJ pOnnH GkrnM / n p p

415 44, 85, 86, 88, 93 276

pABprfrG onKQh oABnnordnG n n nn ! orndr nG nSprG pjpO 'nY ! rdnG nrG p r o rn p p nnch p n

ARAPA METN NDEKS

468 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular Elhamdlillhi al inmihi Elhamdlillhi al nimetihl mni Elhamdlillhi alel mni Elhamdlillhi Elhamdlillhi Elhamdlillhi Vekr lillhi Allh ekberu Elhukm lilglibi Elittenzlltil ilhiyyeti il uklil beeri Elvhid l yasduru ill anil vhidi Ement billhi Enneffsti fil ukadi Essebeb kel fili

Arapa metin Sayfa Konusu No 88 170 265, 290 87, 130 132 342 182 249 392 Felak Suresi: 4. 137, 139 112

Arapa Metin

penrfpG 'nY ! rdnG o rn n/rG pnrf 'nY ! dr nG p p o rn nrG nnY !orndr nG p p ! orndr nG @ ! rnrdnG o rcnG *nG ,! ortdGnh ,! odr nG on rn pdp nrdp orornG nnrdG pooY 'pG pspdprG p'tsdp nG p o pMGnrdG Y pG Qornj opMGndr nG p p n s o n $pH ornenG nordG p pnKssdG p pYnrdnc osdnG p n $G oMQh rrnY onsdnG nr nn o n kpFGnO GkHnG ooJncnnHh n n *G pG n'dpG nB rnG nrTnG s o $G ooSnQ Gksne snG nrTnG o o /dp sdnG @ /dp sdnG n n

Esselm aleykm ve rahmetllhi ve berkth ebeden dimen Eheden l ilhe illallh Ehedenne muhammeden raslllhi Ezzlimne Ezzlimne

15, 144, 395, 400

94 94 101

F
Febieyyi li rabbikm t- Rahman Sure- 104 si: 13. 31 defa kezzibn tekrar edilir.

pnHnJ nuHQ pA'B'G unpa u o o n n

ARAPA METN NDEKS

ASA-YI MSA | 469

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No 20

Arapa Metin

Felebise fissicni bida sinne Yusuf Suresi: 42. Femen yekfur bittgti

/pS rpH pdG pa npa n n r u nn oZsdpH ro`rnj rnna p proj rc $G prMQ QnK'G 'pG rorfna n n n n p pond ndp 'P spG nJne nrH nVQrG r pr n r n neJ nH rnrUna o rD o p /Mh oroJ n/M $G nnrona n n vpnYh pVQrGh pGnsdG/ n rn n ' dr G ndh @ noproJ o rn o n

Bakara Suresi: 140 256. 47, 164, 303, 340,

Fenzur il sri rahmetillhi Rum Suresi: keyfe yhyil arda bade 50. mevtih inne zlike lemhyil mevt ve hve ala klli eyin kadrun Fesda bim tmeru

j/nb mAT uoc 'nY gh JrnrG l r n non '

Hicr Suresi: 94. 199 356

Fesbhnallhi hne tm- Rum Suresi: sne ve hne tsbihne 17-19. Velehl hamd fissemvti vel ard ve aiyyen...

Fesbhnallhi hne tm- Rum Suresi: sne ve hne tsbihne 17-27. Velehl hamd fissemvti vel ardi ve aiyyen ve

338

Mh noroJ n/M $G nnrona n / n vpnYh pVQrGh pGndG n rn n 's / nrdG ndh @ noproJ o r o n

Fesbhne men tehayyera f sunihil ukl

227

oordG pproU p nsJ re nnrona o n n n nnbh GnPGp mpSnZ n pVQrGh pGn'dG nnnN rn n s GknHnG Bnpa njpdp nN hodp nN n nrM pa kncnM m p n

G
Gsikin iz vekab 140

H
Halakas semvati vel ard A'raf Suresi: 54; 44, 107 Enam Suresi: 1,73; Hadid Suresi: 4. Ahzap Suresi: 65. 82 142 238

Hlidne fh ebeden Hlidne Hareketen f hkmetin

ARAPA METN NDEKS

470 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular Hasirad dny vel hirate

Arapa metin Sayfa Konusu No Hac Suresi: 11. 84

Arapa Metin

InpN'rGh nrftdG pnN n n n npTnrdG oj/M n'JnG rng p n j/ne re rng m p pN'rG g o no pWndrGh opgsdGnh oNrGh ohrG g o n p ' n sn no pWndrG og o n pgsdG og o n

Hel etke hadisl giyete Gaiye Suresi: 344 1. Hel min mezd Hvel hiru Hvel hiru vel hiru vez zhiru vel btinu Hvel btinu Hvez zhiru Hadid Suresi: 3. Kaf Suresi: 30. 165 59 57, 60 59 59

mnn .bil yevmil hiri 346

pNrG pnrdpH lnpG p n r ipLnG Gp @ pdG nY Gp iLnG pG n r r n s n pr r dG nnY Gp p s j/b mArnT uoc 'nY %G sGp l n /nY mArnT uopH % spG l pH nnroj rnG rnj %G Gp op n s njn VrQrGh pGndG pa sGp m n p n n ns ppeordp n Dr

n ecriye ill alallhi n ecri- Yunus Suresi: 424 72; Hud Suresi: ye ill alallhi 29 v.d. nnallhe al klli eyin kadrun Bakara Suresi: 106 20.

nnallhe bi klli eyin al- Ankebut Sure- 106 si: 62. mn nnallhe l yagfiru en y- Nisa Suresi: rake bihi 48,116. 80

nne fissemvti vel ard le- Casiye Suresi: 306 3. ytin lilmminne

nne rabbeke lehvel azzr rahm

uara Suresi: 103 9, 68, 104, 122, 140, 159, 175, 191. Alak Suresi: 6. 144

/MsdG j/rdG nd nsHQ sGp o o n no n

nnel insane le yetg

nrndn nnrfrG sGp p

ARAPA METN NDEKS

ASA-YI MSA | 471

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No 109

Arapa Metin

nnellezne men ve ami- Buru Suresi: ls slihti lehm cenn11. tn tecr min tahtihel enhru zlikel fevzl kebru nneirke lezulmn azmn

/nrdG Rdr G re /J ls`nL rdn o orn p r n o ndp 'P QnrfrG nprJ o n n pY lrdn nrudG spG l n o l/dnG GnY rodn n/dp sdG Gp l n s ngQU p/L pa pn/M pdn nO nrdG pno n rn n n pr sprb e pnrpH pj/rsdGnh pj/dG p n n n rp rs

ndp sdG GpnYh Gne'G j/ds G Gp p o n o n s

Lokman Sure- 304 si: 13.

nnez zlimne lehm az- brahim Suresi: 110 bn elmn 22. ttakdiri vet tasvri bil hikmeti mea katiyyeti delleti hakkati feth cemi suvarihel mntazamatil mtehlifetil mtevviatil gayri... 172

nYunnorG ndp nrG nnrrG p p p no p n o

z lk fh semi leh e- Mlk Suresi: 7- 110 hkan ve hiye tefru Tek- 8. d temeyyez minel gayz z vekab 140

rnrdG ne os`nJ oOn`nJ@oQoJ gh p p n nnpn nnbh GnPGp n nndGnrdR oVQrG pdn dr R GnPpG p rn p o nnnrfG oABnsdG GnPpG r srfG oABnsdG GnPGp r n Quoc orsdG GnPGp r n nT $G pnG oSQ rdn nb w roo o

k/nT ndn GpS n/a Grdo G BGPGp o n o n

z zlziletil ard zilzleh. Rad Suresi: 16; 344 sra Suresi: 102; Kehf Suresi: 14. zesseman fetarat zessemn ekkat zeems kvvirat nfitar Suresi: 1. 344 nikak Suresi: 344 1. Tekvir Suresi: 1. 344

K
Klet ruslhm efillhi ekkn ftrissemvti vel ard Kul ez birabbil felak min Felak Suresi: erri m halak ve minerri 1-5. gsikin iz vekab ve minerri neffsti fil ukad ve... 245

pVQrGh pGnsdG ppWna rn n '

135

pnnbh GnPGp mpSnZ unT rpeh @ nn`nN n n

ne unT pe @ pnnrdG unH oPoYnG rob r p nordG p pnKsdG unT rpeh @ s n

ARAPA METN NDEKS

472 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular Kul ez birabbil felak Kl verab vel tsrif Kn feyekn

Arapa metin Sayfa Konusu No Felak Suresi: 1. 135, 136 A'raf Suresi: 31. Yasin Suresi: 82. 296 302

Arapa Metin

nnrdG unH oPoYnG rob p p GaproJ h GHnrTnh Goc o n n o o onna roc o TtdG nsnnJ rnb pjudG p nGncGp o r r n nrdG ne orTtdG nsnnJ rb pjudG GnrcGp u p n p n n og Gp n'dGp nB n s

L
L ikrhe fiddni kad tebey- Bakara Suresi: 142 256. yener rud L ikrhe fiddni kad tebey- Bakara Suresi: 140 256. yener rud minel gayyi L ilhe ill hve

Bakara Suresi: 164, 166, 168, 163, 255; Al-i 169, 171, 172, mran Suresi: 173, 176 2, 6; Kassas Suresi: 88. 168

L ilhe ill illh vcibl vcdillez delle al vcbi vcdihi cemul cibli vessahar...

OoLrdG oLGnrdG *G pG n'dGp nB p o p s pOoLh poLh 'nY sO /sdG o o n i'QnsdGnh pnprG o/nL

L ilhe ill illhl vcibl vcdil vahidl ehad lehl esml hsn ve lehs sftl uly ve lehl mesell ela ellez delle... L ilhe ill illhl vcibl vcdil mmteneu nezruh elmmkin kll msivh elvhidl ehadllez delle... L ilhe ill illhl vcibl vcdil vhid ehadllez delle al vcbi vcdih f vahdetih icmu...

219

nudG ondh 'rorG ABnrSnrG ond onMrG o n o n

213

pMGnrdG pOoLrdG oLGnrdG *G pG nd' Gp Bn o o p s sO /sdnG 'rYrG nrG dn h nodrG n n o n o n r OoLrdG oLGnrdG *G pG n'dGp nB p o p s

oGnSne oc oprordnG oo/nf onorG p t p r

187

O /ds G onMrG oMGnrdnG s n n p

OoLrdG opLGnrdG *G Gp n'dGp nB o nY p o s oLh snO /sdG onMrG oMGnrdG p o n p nrLGp /pJnMh /pOoLh r n / o
ARAPA METN NDEKS

ASA-YI MSA | 473

Arapa metin Okunular L ilhe ill illhl vcibl vcdillez delle al vcbi vcdihi f vahdetihi icmu cemi envil...

Arapa metin Sayfa Konusu No 170

Arapa Metin

OoLrdG opLGnrdG *G pG n'dpG B p o s GnrfnG /nL onrLpG ppJnrMh p p n /

pOoLh poLh 'nY sO /sdG o o n

L ilhe ill illhllez delle al vcbi vcdihi f vahdetihi ittifku cemil asfiyi bikuvveti berhnihimiz zhiratil muhakkakatil mttefikati... L ilhe ill illhllez delle al vcbi vcdihi f vahdetihis semvt bicemi m fh...

176

pOoLh poLh 'nY sO /ds G *G Gp 'dpGnB o o n s n pIopH pABnprUnrG p/L onuJGp /pJMh s n n r n / nps`orG nsnorG InpgGsdG p/gGnH / p p pp n

157

/pOoLh poLh 'nY sO i/ds G / o o n n/a ne p/nH oGndG ppJMh p 's n r n

164

OoLdrG pLGnrdG *G pG d' Gp p o o s n n

L ilhe ill illhllez delle al vcbi vcdihi f vahdetihil ardu bicemi m fh vem aleyh biehdeti...

nO /ds G pOoLrdG opLGnrdG *G pG nd' Gp nB s o s oVQrG ppJnrMh / pOoLh poLh 'nY rn n o o /sdG OoLrdG opLGnrdG *G pG nd' Gp nB o s n/a ne p/npH QnrfrGh Qndr G o/nL p n n p p JnrMh / pOoLh poLh 'nY sO pp n o o n InOnnH nrnY neh n/a ne p/npH p p n n

L ilhe ill illhllez delle al vcbi vcdihi f vahdetihi cemul bihri velenvri bicemi m fh...

166

L ilhe ill illhllez delle al vcbi vcdihi f vahdetihi fahrul lemi ve erefe nevi ben deme biazameti L ilhe illllahl vacibl vcdillezi delle ala vcubi vcudi f vahdetihi icmul uklil mstekmetil mnevvereti bii'tikadetihel mtevefikati ve bi kanaitihe ve yakinetihe...

196

/pOoLh poLh nY snO /sdG onMrG nnO'G o o n /H pf onnTnh pndnrdG a /JnrMh n rn or n p n

181

pMGnrdG pOoLrdG opLGnrdG *G pG n'dpG nB / o o s

OoLrdG opLGnrdG *G Gp nd' Gp nB p o s oordG onrLpG /pJnrMh / p n

pOoLh poLh 'nY sO /sdG o o n npJGnOnprYpH pIQnorG n/nrorG p ns p

npJn/jn h npJnYnpHh pnpaGnnorG n n n

ARAPA METN NDEKS 474 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular L ilhe illllahl vacibul vucudillez delle al vcbi vcudihil-cevv bicem m fhi biehadeti azameti ihatati...

Arapa metin Sayfa Konusu No 162

Arapa Metin

nWnMGp pnnnY pIOnnH p/a ne p/H p n p n p

46, 85, 87, 111, 112, 169, 360 Buhari, Ezan: 222, 358 155, Tehecct: 21; Mslim, Zikir: 28, 30; Ebu Davud, Vitir: 24. 179

nrG pOoLh poLh 'nY sO /ds G t p o o n

OoLrdG oLGnrdG *G pG n'dGp nB p o p s

L ilhe illallh L ilhe illallh vahdeh l erke leh lehl hamd yhy ve ymt ve hve hayyn l yemt biyedihil hayru ve hve... L ilhe illallhl vcibl vcdillez dalle al vcbi vcdi fi vahdetihi ittifekul melaiketi...

*G pG n'dGp nB s opo hproj ornrG dn h ororG dn n o n o dn njpnT onrMh *G pG ndn Gp nB o n n s

ogh ornrG nH o nMgh n n pp p on n w no n pOoLrdG pLGnrdG *G pG n'dGp nB on o s p'=rG onuJGp /pJnrMh / n p n n

pOoLh poLh 'nY sO /sdG o o n

L ilhe illallhllez dalle al vcbi vcdih f vahdetih icmu cemil enbiyi bikuvveti...

175

oLh nY sO /sdG *G pG nd' Gp nB p o n s /L onrLpG /pJnrMh /pOoLh p n n / o pIoH pABnprfrG ' s p n

L ilhe illallhllez dalle al vcbi vcdih f vahdetih icmul evliyii bi kefiytihim...

177

oLh 'nY sO /sdG *G pG nd' Gp nB p o n s nrLpG pJMh / /pOoLh o n r n o rppJnprnH pABndp hrG / p rn

L ilhhe ill hve

293 Hair Suresi: 22,230 Bakara Suresi: 255 v.d. 222, 361 Hair Suresi: 24. 308 363

og Gp n'dpG n s n nd njpnTn o 'rorG oABnrSnrG nd o rrG nd o n o

ARAPA METN NDEKS

L erke leh Lehl esml hsn Lehl hamd

ASA-YI MSA | 475

Arapa metin Okunular Lehl mlk

Arapa metin Sayfa Konusu No 362

Arapa Metin

ororG nd o /nY l/S *Gnh nnd nnprfG l n n nJndn *G pG lndp nG Bppa nnc dn n n s n r uHQ pndp GkOGnpe ordr G nc dn n pn n n r uHQ pnpndp GkOGnpe ordr G nnc dn uHQ n n r n np`nc nnrJ rnG r`nb ordr G npdn o n n n n

Len fisme leh azbn el- Bakara Suresi: 140 mn 256. Lev kne fihim lihetn il- Enbiya Suresi: 222, 235 22. lallh lefesedet Lev knel bahru midden likelimti rabb Kehf Suresi: 109. 218 185

Lev knel bahru midden Kehf Suresi: likelimti rabb lenefidel 109. bahru kable en tenfede kelimt rabb

M
M esbeke min hasenetin Nisa Suresi: feminnallhi vem esbeke 79. min seyyietin femin nefsike 130

prf ra mnS rpe nnHnUnG Beh n p n nu nn mrnc pG roornH h roorN ne n s n n n InpMGnh m *G QnH ,*G nABne n n n *G ABnTne n nrsdG pGnuJGp e pnrprG pnprfGp ne p n n n Qndr G ne npenG QnnrdpH nne'G e p n p p r n t`HnQ rne n n`nN ne unT rpe n $G ooSnQ lsne o

$G na mnnM re nnHnUnG Be n pn n p n

M halkukm vel bas- Lokman Sure- 47, 85, 270 km ill kenefsin vhidetin si: 28.

M allh brekellh Mallh Mea intizmil hlkati mea ittiznis sanati

132 293 239

Men mene bilkaderi emi- Hadis-i erif: 127 Ramiz'l-Ehane minel kederi dis 1:193. Men rabbke Min erri m halaka 125 Felak Suresi: 2. 136, 138

Muhammedn raslllhi

112

ARAPA METN NDEKS

476 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No

Arapa Metin

N
Neh bismillhirrahmnirrahm 339

/MdG MsdG $G prpH of p s p 'r n nnL nGnnY snY rprUG nsHQ ns n nfGp @ keGnnZ nnc nnHGnY sGp s n keneh Gvnoe rnABnS o n nr

R
Furkan Suresi: 82 Rabbenasrif ann azbe cehenneme inne azbeh 65-66. kne garmen inneh set mstekarran ve mkmen Rabbke Bakara Suresi: 107, 125 30, 68, 147, 149, v.d. Fatiha Suresi: 2; 84, 86, 107 Bakara Suresi: 131; Maide Suresi: 28; Enam Suresi: 45. Casiye Suresi: 36.v.d. Ra'd Suresi: 45, 350 16; sra Suresi: 102; Kehf Suresi: 14.

t`HnQ n /ndnrdG tQ n n

Rabbl lemne

Rabbs semvti vel ard

pVQrGh pGn'sdG tQ rn n n

S
Sebbeha lillhi m fissem- Hadid Suresi: 1. vti vel ard 200

pVQrGh pGn'sdG p ne ! nnS rn n s c pABnrG e nL rne nj nnfnS s o n p n n ro M mArnT x n

Subhaneke ya mencaele Enbiya Suresi: 331 minel mai klle eyin hay- 30. ayetten ikyin tibasla yaplan dua. Sbhnallhi Sbhnallhi Elhamdlillhi Allh ekberu Sbhnallhi Sbhnallhi 44, 85, 87, 88, 93, 293, 433 85 130

$G nroS n ncnG *nG@! ornrdnG @ $G nnroS o r $G nnroS @ $G nnroS

Sbhneh vetel amm sra Suresi: 43. 335 yeklne uluvven kebran

Gknc GvY nodonj snY 'nnJh onfnS p oo n ro

ARAPA METN NDEKS

ASA-YI MSA | 477

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No

Arapa Metin

Sbhneke l lme len ill Bakara Suresi: 46, 88, m allemten inneke entel 32. 117,236, 276, alml hakm 298, 336 Sbhneke y l ilhe ill entel emnl emn hallisn ve ecirn Smmenzur il vechis semi keyfe ter skten f sknetin Smmenzur il vechis semi keyfe ter skten f sknetin haraketen f hkmetin telelen f hametin tebessmen... 104

=nnrsnY ne Gp Bndn nY nfnroS s rp n n /n`rG /nrdG nrfnG sfpG o o n nfpLnGh nruN onerG r n n n nerG nrfnG Gp n'dpG nB nj nfnroS o n s n rnc pABndG rLh 'pG rorfG K n s p n so 'nJ nrnc pABnsdG pLh 'pG rorfG K r n so nrM p cM ,mnfooS p kJooS m p kn nn ktnnJ ,mnrnM p kCo``rnJ , n npnrGh g Gp n'dpG nB fnG *G T o n no s os n pn /nrG j/rdG g Gp o o n no s 'dGp nB prprdpH kpFBnb pdr G Gdo ho Gh n rp n

237

nfooS p kJooS 'nJ m

237

ehidallh enneh l ilhe Al-i mran Su- 219 ill hve vel meliket ve resi: 18. ll lmi kimen bil kst l ilhe ill hvel azzl hakm

T
T sn mim Telelen f hametin tebessmen f znetin Teeuu sircih tehelhl msbhh telel ncmih tlin liehlinnh seltaneten bil intihin 103 238 239

='W njpR p ktnJ ,mnM / kCo``rnJ m n nr n npMnpeornJ npLGnpS oornJ o r n n ntdG prgp rJ npeoof oDornJ n o p o n

ABnprfGp nBH knnrnS m p

Tsebbihu lehs semv- sra Suresi: 44. 155 ts sebu vel ardu vemen fhinne ve in min eyin ill ysebbihu bihamdih velkin...

oVQrGh orsdG oGn'sdG ond ounJ rn n o unjo r Gp mArT rpe pGh sp/a rneh o s n n n p'dh /prnpH r n

ARAPA METN NDEKS

478 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No

Arapa Metin

du il sebli rabbike bilhkmeti Nahl Suresi: 125. 286

nrprH nu`HnQ ppnS 'pG orOo G p p hodp nN n/a rg QsdG onrUnG np='dho G n o p rMh on n uQ psdp ornrG nG j'YnO oN'Gh n p ro r p n pndndr G /nrnf /pHh o n poSoQh ppo`opHh n n poSopHh p n pSGnhQ n/a nrnrdnGh n n n /nY mrpY /P uoc nah l rnn oYrG tnJh oorfrG ppnrnJ ne npah o r n nn n n jpnb mAT pqoc 'nY ogh l r n n n QhotdG pGnH l/Y ogh p p n n n ojn nMogh o n w n n rH re nrndr G ounjo /ds G ogh p n p n n nrMQ oorjn h Gnb ne on n n o n pnrG rdn Gp h o p n
ARAPA METN NDEKS

like eshbnnri hm f- Bakara Suresi: 141 257. h hlidne

V
Vahdeh Ve hiru davhm enil hamdlillhi rabbil lemn 360 Yunus Suresi: 336 10.

Ve bih nesten Ve biktbihi ve ruslihi Ve biraslihi Ve elkayn fh ravsiye Ve fevka klli z lmin almn Kaf Suresi: 7. Yusuf Suresi: 76.

411 Bakara Suresi: 93 285. 350 167 108

Ve fh m tetehihil enf- Zuhruf Suresi: 77 s ve telezl ayn 71. Ve hve al klli eyin kadrun Ve hve almn biztis su- Hadid Suresi: dr 6. Ve hve hayyn l yemt Ve hvellez ynezzill ura Suresi: gayse min badi m kanet 28. ve yenuru rahmeteh Ve ileyhil mesru 367 107 365 161

368

ASA-YI MSA | 479

Arapa metin Okunular

Arapa metin Sayfa Konusu No

Arapa Metin

Ve in min eyin ill yseb- sra Suresi: 44. 15, 144, 146, bihu bihamdihi. 358 Ve kez ehide ve berhene biicmi sverihil kudsiyyetis semviyyeti vebiittifki ytihin nraniyyetil ilhiyyeti vebitevfki... Ve ktbihi Ve min ytihi en tekmes Rum Suresi: sem vel ardu bi emrihi 25. smme iz dekm daveten minel ard iz entm tahrucne Ve min erri hsidin iz hasede Ve min errin neffsti fil ukadi Ve minallhit tevfku vel hidyet Ve neccna minen nr Ve tilkel emsl nadrbh linns leallehm yetefekkern Hair Suresi: 21. 206

prnH ounjo Gp mAnT rpe rpGh p s r n pQoS nrLppH nngrnHh npnT Gnch pn p n nn Jnj'G nJpHh psjhnsdG pspSodr G pp p u n p r oaGnnHh psp'drG pspfGnQtdG p/ p n p pch p oo n oVQrGh oABdG noJ rnG pJnj'G peh rn n ns n p r n pe kIYnO rocnYO GnPGp soK pprenpH n nr n oLornJ rorfnG GnPpG pVQrG n rn nnM GnPGp mpSnM unT eh n r pn nordG pnKssdG unT eh p p r pn njGnprdGnh opadG $G eh o rs n pn QsdG ne nfh p p u nn pSspd noHf onrerG nrpJh p r n n n Sspd nnrerG *G oprnjh p n n hoscnjn rosndn n n honejo ne nonrnjh n rD n GnsdG N p hosjn h kpp ' p rn n nnn WnH Gng nrnnN ne nsHQ pVrQrGh ' n n n QsdG nGnY npna nnfnoS p n r nrnrSG na $pH reojh n p n p Dr n nhosnnnj rosnnd

350 54

Felak Suresi: 5. 137, 138 Felak Suresi: 4. 138 392 104 372

Ve yedribullhl emsle brahim Suresi: 372 linnsi leallehm yetezek- 25. kerne Ve yefalne m ymerne Tahrim Suresi: 134 6. Ve yetefekkerne f halks Al-i mran semvti vel ard rabben Suresi: 191. m halakte hz btlen sbhneke fekn azben nr Ve ymin billhi fekadis temseke 82

Bakara Suresi: 140 256.

ARAPA METN NDEKS

480 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular Ve ymin billhi fekadis temseke bil urvetil vsk

Arapa metin Sayfa Konusu No 143

Arapa Metin

nrnrSG na $pH reojh n p n p Dr n nKrdG pIhrordpH ro n pojh o n nS re pABnrG rnW onrdG oo`jnh m n p n p r prnH orYsdG ounojh p n nnrfG nrqdG H nSoe nnY prSpHh r pp pn e /unTh /N QnrdpHh /`n=nh n p n p n r p n n p p n np nnJ $G

Ve ymt Ve ynkirl fem tamel mi min sekamin Ve ysebbihur rad bihamdihi Vebi ismihi as ms bihiz zulmtin celet Vebimeliketih vebilkaderi hayrih ve errih minallhi tel Vehve al klli eyin kadrun

364 113 Busayri, Kasidet'l-Brde Rad Suresi: 13. 161 17 354

Mlk Suresi: 1. 271 ayeti gibi pek ok ayette geer. Ankebut Sure- 106 si: 5. 279

jpnb mAT pqoc 'nY gh l r n non /MsdG oj/nrdG ogh o n n opFBGnN nfnrY Gp mArnT rpe rpG h o n p s n mre QH Gp ood unf neh o n mn nps o n of ootdG GnPGp h r np n pNrGh o ' n pWndrGh o n n'SrQnG nnprGh n GkOnJhnG nrGh r n p n ! ornrGh n
ARAPA METN NDEKS

Vehvel azzrrahm

Vein min eyin ill inden Hcr Suresi: 21. hazinh vem nnezzilh ill bikaderin malmin Veizes suhuf nirat Vel hiru Vel btinu Vel cibli ersh Vel cibli evtada Vel hamdlillhi Naziat Suresi: 32. Tekvir Suresi: 10, .

56, 57, 59, 209 57 58 167

Nebe Suresi: 7. 167 433

ASA-YI MSA | 481

Arapa metin Okunular Vellezne ched fn lenehdiyennehm sblen ve innallhe lemeal muhsinne Vellezne kefer evliyhmt tgt Vellezne kefer lehm nru cehenneme Vem emrus sate ill kelemhil besari ev hve akrab

Arapa metin Sayfa Konusu No Ankebut Sure- 417 si: 69.

Arapa Metin

osnjpnd npa GhognL njpsdGnh r rn n oZsdG oghBndp hnG Ghon`nc nj/ds Gnh o o oD r

pprorG ndn ndG sGp h nnooS n n n

Bakara Suresi: 141 257. Fatr Suresi: 36. Nahl Suresi: 77. 110 47, 270, 273

s`nnL Qnf rond Ghonnc nj/sdGnh n o r`nc Gp pnYsdG oenG neh p n s r n 'eQ %G sp'dh nrneQ rPGp nrneQ neh n n n n n nnrdG rfGnh o s n @ nGnprG nVnh h nnaQ nABnsdGnh n n nn GnprG GhoproJ h prprdpH n n n nsdGnh pnjdG pj/rnJh p q/ n nHunordp mpnejn `r jnh / r l pgsdGnh o pG rsHQ GosJG oSsdG ntjnG Bjn s o n Rdr G GpbnGh pGnprG GrrnJ nG n rn o n p n s nrbnG g hnG pnnrdG no r

Vem rameyte iz rameyte Enfal Suresi: vel kinnallhe ram 17. Ven ekkal kamer Vesseme rafeah vevedaal mzne Ell tetgav fil mzni Ve ekml vezne bilkst vel thsirul mzne

188

Kamer Suresi: 188 1. Rahman Sure- 282 si: 7-9.

Vettasrfir riyhi vessehbil Bakara Suresi: 160 164. msahhari beynes semi vel ard Veyln yevme izin lilmkezzibne Mrselat: 15, 104 19, 24, 28, 34, 34, 37, 40, 45, 47, 49. 58

pVQrGh pABndG nrH psorG rn n s n n

Vez zhiru

Y
Y eyyhenns rabbekm inne zelzeletes sati eyin kadrun Yekd sen berkh yezheb bil ebsri Hac Suresi: 1. 350

/Y lArT pnYsdG dn nrdR n n n n

Nur Suresi: 43. 161

QnrHpH ongjn /pbH nS oOnnj p n r r rn n

ARAPA METN NDEKS

482 | ASA-YI MSA

Arapa metin Okunular Ylicl leyle finnehri ve ylicn nehri fil leyli

Arapa metin Sayfa Konusu No Hadid Suresi: 6. 107

Arapa Metin

QnsdG dp ojh QnsdG sdG odp oj n o n p p n r rsdG p p nodG pG QtdG npe rnfoLprjo p t n p o QtdG Gp pnotdG npe rooLproj p n prjo

Yhricnehm minen nri Bakara Suresi: 141 ilez zulmti 257. Yhrichm minezzulmti ilen nri Yhy Bakara Suresi: 141 257. 363

ASA-YI MSA | 483 ARAPA METN NDEKS

HADS NDEKS
Hadisin meali Alimler peygamberlerin vrisleridirler. (Kefl-Haf, 2:1745.) Sayfa no

(pABnprfrG onKQh oABnnordnG) n nn

....

15.

Allahtan baka hibir ilh yoktur; O birdir. Allah bir olur; orta yoktur. Mlk Onundur. Ezelden ebede her trl hamd ve vg, kr ve minnet Ona mahsustur ve Ona lyktr. Hayat veren ve devam ettiren yine Odur. lm de yaratan ve bk leme alan Odur. O ezel ve ebed hayat sahibidir. Her hayr Onun elindedir; yaplan her hayr da kaydeder ve karln verir. Her eye gc yeter ve hibir ey Ona ar gelmez. Dn yalnz Onadr. (Buhar, Ezan: 155, Tehecct: 21; Mslim, Zikir: 28, 30; Ebu Davud, Vitir: 24.) o/o h/rj orG dh ororG d od nj/nT oMh *G spG n'dG nB{ n o r n o nn on n n n r n p
..................................

z o/nrG rdn Gp h lj/b mAT uoc 'nY gh orG pnH o nMogh p n n r n n o n rn p p o n n w n n

222, 367

222, 367.

Bazan kii gzndeki hastalk sebebiyle gnein n yadrgar; az da hastalndan dolay suyun tadn inkr eder. (Busayr, Kasidetl-Brde.)

prsdG nAV ArGproj rn or n o

113.

nb{ zmS e pABnrG rW ondr G oo`jnh eQ rpe r nn r p n n p r m nn

.................................................................

Benim kk kardeim veya arkadam ld; Cennetin bir kuu oldu, Cennette gezer, bizden daha gzel yaar. (Syut, Drerl-Mensur, 1:287, 288.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348. Bir rivayet-i sahihada sm-i Azam mertebesini tar. (bni Mce, Dua: 9.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367. Bir eye sebep olan onu ileyen gibidir. (pYndnc onsdn G) [Hayrn yolunu gsteren, r onu ileyen gibidir (Feyzl-Kadr, c. 3, s 537, hadis on: 4250; Kefl-Haf, c. 1, s. 399) hadisinden alnan bir kaide.] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 112. Dnya bir mezraadr; (Aclni, Kefl-Haf, 1:495; Aliyyl-Kr, Esrarl-Merfua, s. 205.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 308. Kadere iman eden, gamlardan kurtulur. (QndG npe npen G QnrdpH nne'G e) (Hadis-i erif: p n r pn r n Ramuzl-Ehadis, 1:193.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127. Sabah ve akam namazndan sonra tekrar pek ok fazileti vardr. (Msned, 4:50, 5:415; Mecmaz-Zevaid, 10:107.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367.

HADS NDEKS 484 | ASA-YI MSA

AHIS NDEKS

Abdurrahman 126, 405. Abdlkahir-i Crcan 199. Abdlmecid 126. dem (a.s.) 50, 377. Ahirzaman Peygamberi 32, 122; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Ali (Hafz) 125, 148. Ali Ulvi Kurucu 442. 126. lime Hanm Allme eyhlislm Mustafa Sabri Efendi 428. 121, 128, 132. Azrail (a.s.)
................................................................... ........................................................ ................................................................................................ .................................................................................. ............................. ................................................................................ .............................................................................. ........................................................................................... ............................................................................................................. ..........................

Fahr-i Cihan Efendimiz Farab Firavun Fuat

..............................................

.......................................................................................................................... ....................................................................................................................

...................................................................................................................................

439. 410. 258. 126.

Gavs- Azam

.......................................................................

139, 195.

Bedizzaman 413, 418, 420, 421, 423, 426, 428, 429, 430, 434, 438, 440, 441; Baknz: Said Nurs. Bedizzaman Hazretleri 419, 425, 429. 422. Bedizzaman Said Nurs Busayr 113.
.............................................. ........................................... ........................................ .....................................................................................................................

Cebrail (a.s.) Cengiz Ceylan

.......................................................................

....................................................................................................................... .......................................................................................................................

121, 132. 139. 151.

Efltun 252. 346. Eski Said 195, Fahr-i lem Baknz: Muhammed (a.s.m.).
...................................................................................................................... ............................................................................................................ ................................................................................................

Habib-i Rabbllemn 298. Habib-i Zan 120; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Habibullah 195, 350; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Hafz Ali 125, 148, 405. Hakm-i Lokman 30, 146. Hazret-i Ali Baknz: mam Ali, mam- Ali. Hazret-i Davud 342. Hazret-i Eyyub 146. Hazret-i Hzr 30. Hazret-i brahim 342. Hazret-i Cebrail 178, 361. Hazret-i srafil 55. Hazret-i Muhammed 178, 342, 350; Baknz: Muhammed . (a.s.m.). Hazret-i Msa 342. Hazret-i Peygamber 149; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Hazret-i Sleyman 342. Hazret-i stat 423; Baknz: Said Nurs. Hazret-i stat Bedizzaman 405; Baknz: Said Nurs.
.................................................... ........................................................................................ ............................................................................... .................................................................. ......................................................... ................................... .................................................................................. ................................................................................... ................................................................................................ ............................................................................ ......................................................... ........................................................................................... ...... ....................................................................................... ............................................................. ................................................................... ........................................................................................ .........................

ASA-YI MSA | 485

AHIS NDEKS

Hazret-i Yusuf 108; Baknz: Yusuf (a.s.). Hlg 139. Hsrev 118, 119, 120, 144, 145, 149.
...................................................................................... ...................................................................................................................... ........

bn-i Abbas 131. bni Rd 402. bni Sin 402. brahim (a.s.) 101. brahim Hakk 371. kbl 411, 416. mam Ali 399. mam- Ali 16, 17, 139, 195. mam- Gazl 422. mam- Rabbn 405. srafil (a.s.) 121, 132, 195; Baknz: Hazret-i srafil.
.................................................................................................. .......................................................................................................... .............................................................................................................. ........................................................................................... ...................................................................................... .......................................................................................................... ............................................................................................................ ............................................... ....................................................................................... ............................................................................... ......................................................

Arab, zat- Ahmediye, Habib-i Rabbllemn, Habibullah, eref-i Ben dem, Fahr-i lem, Zat (a.s.m.), Muhbir-i Sadk, Habib-i Zan, zat Muhammediye, Ahir Zaman Peygamberi, Peygamber Efendimiz, Peygamber-i Zan Efendimiz Hazretleri, Peygamberimiz (a.s.m.), Resul (a.s.m.), Resulullah. Muhammed-i Arab 64, 187, 188; Baknz: Muhammed (a.s.m.). 195; Muhammed-i Kurey Baknz: Muhammed (a.s.m.). 132; Muhbir-i Sadk Baknz: Muhammed (a.s.m.). Muhsin (Nur Talebesi) 418. 52, 101. Msa (a.s.) 411. Mustafa Hilmi 428. Mustafa Sabri Efendi Mceddid-i Elf-i Sn mam- 405. Rabbn
..................... ......................... ................................................................................... .................................................. .................................................................................... ...................................................................................... ........................................................ ......................................................................................................

Kk Ali

..................................................................................

405, 406. 433. 199. 405.

Nemrut

.....................................................................................................................

258.

L Martin Lebid Ltfi

..........................................................................................................

.............................................................................................................................

................................................................................................................................

Mehmed kif 415. Mevlna Cami 398. Mikil (a.s.) 121, 132. 51, 52, Muhammed (a.s.m.) 65, 94, 95, 96, 97, 112, 115, 116, 198, 299, 354; Baknz: Hazret-i Peygamber, Hazret-i Muhammed, Resul-i Ekrem, Resul-i Ekrem Efendimiz, Peygamber (a.s.m.), Muhammed-i Kurey, Muhammed-i
........................................................................................ ..................................................................................... .......................................................................... ..................................................

Peygamber (a.s.m.) 48, 135, 149, 399, 424; Bkz: Muhammed (a.s.m.). 423; Peygamber Efendimiz Baknz: Muhammed (a.s.m.). Peygamber-i Zan Efendimiz 439; Hazretleri Baknz: Muhammed (a.s.m.). 398, 399; Peygamberimiz (a.s.m.) Baknz: Muhammed (a.s.m.).
......................... .................................................... .............................................................................................. ...................

Resul (a.s.m.) 94, 150; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Resul-i Ekrem 82, 84, 149, 298,
........................................................................ ..............................

AHIS NDEKS

486 | ASA-YI MSA

439; Resul-i Ekrem Efendimiz Baknz: Muhammed (a.s.m.).

.....................................

317, 323, 325, 327, 330, 333, 335, 337, 338, 340, 353; Baknz: Muhammed (a.s.m.). 65;

Resulullah Baknz: Muhammed (a.s.m.).

............................................................................................................

Sekkak

Said Nurs 15, 16, 17, 19, 117, 151, 399; Baknz: Hazret-i stat Bedizzaman, Hazret-i stat, stat, Bedizzaman, stad- Ekrem, Eski Said.
....................................................... ...................................................................................................................

stad- Ekrem 150, Baknz: Said Nurs. stat 118, 119, 120, 144, 145, 150, 236, 409, 416, 417, 432, 433, 434, 437, 438, 439, 441, 442, Baknz: Said Nurs. stat Bedizzaman Said Nurs 411.
......................... ................. ...............

YZ.

199. 148.

eref-i Ben dem 195; Baknz: Muhammed (a.s.m.).

..................................................................

ehit Hafz Ali

.....................................................................................

Yusuf (a.s.) 20. Zat (a.s.m.) 113, 150, 188, 189, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 203, 398; Baknz: Muhammed (a.s.m.). zat- Ahmediye 112, 299; Baknz: Muhammed (a.s.m.). zat- Muhammediye 115; Baknz: Muhammed (a.s.m.). Zemaher 199. Ziy Paa 436
...................................................................................................... .............................. ............................................................. .............................................................. ....................................................................................................... .............................................................................................................

ASA-YI MSA | 487 AHIS NDEKS

YER NDEKS

Amerika Anadolu Ankara Arafat Asya Avrupa Ayasofya

..........................................................................................

................................................................................................................

..............................................................

................................................................................................................................

................................................................................................................................ ................................................................................................

.............................................................................................................

133, 360. 150. 17, 152 245 412. 84. 396. 255, 404. 261. 166. 397.

stanbul

..............................................

404, 418. 199.

Kbe

Kastamonu

............................................................... ............................................

40, 47.

Cebel-i Kamer Ceziretlarap

Medine-i Mnevvere Mekke Msr

Medine

..............................................

105, 106.

............................

419. 105. 166. 166. 403.

.....................................................................................

...........................................................

...........................................................................................

...............................................................

Denizli 136, 404. Emirda Eskiehir

.................................................

19, 47, 99,115, 118,

Nil-i mbarek

...........................................

S
99, 118. 28, 29, 136, 279. 387.

............................................... ..........................

Sedd-i Zlkarneyn ehir Oteli

.................................

..................................................

115.

Hindistan

.....................................................

Yeni Gn Matbaas

................................

245.

YER NDEKS 488 | ASA-YI MSA

GENEL NDEKS

amal-i saliha.............................................................................................33, 375. Abbas ~ Devleti.........................................................................................................139. abd .......................................................................................................................70, 194; Bkz: ibad, kul. ~lere hazrlanan ebed ihsanlar ..........................................332. abd-i kll.....................................................................................................................61. Abdurrahman ........................................................................................126, 405. Abdlkahir-i Crcan ...................................................................................199. Abdlmecid ...........................................................................................................126. abes ......................................................................116, 280, 296, 385, 389. abesiyet................................................................55, 283, 296, 297, 360. b- hayat .......................................................147, 157, 226, 319, 398. vcudun ~nn temizlenmesi ...................................................227. b- Kevser ~ memesi ......................................................................................................398. bid ....................................................................................................................................95. acaib-i masnuat................................................................................................234. acaib-i sanat ........................................................................................................312. acaib-i sanat- lhiye ................................................................................234. ac ....................................................................................................................................424. acmak ........................................................................................................................143. ciz .....................................................................................................183, 185, 349. acube-i hilkat ..........................................................................................................62. acz .................................................................................45, 61, 183, 337, 358. Cenab- Hakk ~den takdis ..........................................................87. acz-i beer .............................................................................................................105. acz-i mutlak...........................................................................................................296. ama Allahn suretleri ~s ..........................................................................172. adalet .............................................49, 55, 58, 75, 80, 96, 268, 283, 354, 356, 358, 360, 421. ~ Cehennemi ister .................................................................................80. ~ dsturu ve hayat- beeriye ...............................................282. ~i yapmamak............................................................................................281. ~siz insan .....................................................................................................281. Allahn ~i ......................................................................................................194. beere ~ emri ..........................................................................................282. izzetli ve inayetli ~..................................................................................54. kinattaki ~ ve hair .........................................................................296. adalet-i liye ............................................................................................................54. adalet-i beeriye .................................................................................................82. adalet-i mutlaka .................................................................................358, 360. adalet-i sermediye ............................................................................................50. ~ ahiretsiz olmaz .....................................................................................50. adalet-i tamme ..................................................................................................282. adaletsizlik .................................................................................................................50. adam ahireti inkr etmek isteyen ~ ..................................................283. bir ~n imana gelmesi .....................................................................407. byk ~ ...........................................................................................................428. Cehennemden korkan ~ ve rahmet-i Rabbaniye78. hacdaki ~..........................................................................................................86. ibadet ve tesbih eden ~ ...............................................................269. ibadeti terk eden ~ .............................................................................269. mrtet ~..............................................................................................................81. mtedeyyin ~larn idaresi ..............................................................22. neeli ~ ...........................................................................................................269. serseri ve muzr ~ ...............................................................................123. serserilie alan ~lar idare .......................................................22. adavet ebed bir ~ ...................................................................................................336. adem ..........................................................57, 68, 79, 85, 86, 115, 116, 123, 129, 235, 407. ~ lemi ......................................................................Bkz: lem-i adem. ~ lemleri hesabna alanlardan korunmak .....135. ~ lemlerinin mahsult ve Cehennem .......................124. ~e taraftar olmak .....................................................................................79. az fiille byk ~ ......................................................................................129. vcut ve ~ lemlerinin arpmas ...................................130. dem (a.s.) .................................................................................................50, 377.

adem ~ fiiller ...............................................................................................................129. ~ iler ................................................................................................................129. vcud ve ~ sebep..............................................................................208. adem-i af kfrn ~f .......................................................................................................307. adem-i kabul............................................................................................................90. ademistan ...............................................................................................................101. det-i arzye .........................................................................................................166. dil ~ ismi ve ahiret ...............................................................................50, 56. dil-i Mutlak ..........................................................................................................296. adiyat ...........................................................................................................................102. Adl.........................................................................................279, 280, 281, 299; Bkz: ism-i Adl. ~ ismi ve ahiret ..........................................................................................50. adliye ............................................................................................................................403. af..................................................................................................................21, 27, 342. kfrn ~fa kabiliyeti yoktur ...........................................................80. afak ..................................................................................................................................35. ~ malyaniyat ile itigal etmemek ........................................36. affetmek ....................................................................................................................120. zalimi ~ barelere merhametsizliktir ................................80. afyon ~ bzr.........................................................................................................384. aa ..................................57, 95, 169, 232, 258, 272, 288, 289, 311, 312, 331, 332, 383, 386, 387, 388, 390, 393, 395, 396, 399. ~n hilkati.......................................................................................................258. ~n ii ve hafziyet ..................................................................................58. ~n mucidi ....................................................................................................229. ~n program ~ ve fihristesi .................................................................................387. ~n ruh program ..................................................................................305. ~n suret-i cismaniyesi ve hafziyet ....................................58. ~lar Allah tanr ve tanttru ....................................................330. ~larn ihyas ...............................................................................................209. ~larn yrmesi mucizesi ..........................................................398. kader ve cisman ~ ..........................................................................258. Tuba ~................................................................................................................97. zemin ~ .............................................................................................................58. aa ..................................................................................................................................58. alama ...........................................................................................................................75. ah .........................................................................................................................................50. ahali ................................................................................................................Bkz: halk. ~ ve iman- ahiret....................................................................................74. semavata ve yldzlara mnasip ~.......................................95. ahbap ................................................................................................................23, 109; Bkz: dost. ~n saadetiyle mesut olma ..........................................................79. ahir .....................................................................................................................................58. Ahir Zaman Peygamberi ........................................................................122; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ni inkr etmek ve zincirinden kmak ...........................32. ahiret ................................33, 47, 48, 84, 86, 97, 100, 103, 105, 107, 109, 146, 305, 306, 321, 360, 409, 428; Bkz: dr- ahiret ~ akidesi ~ ve hayat- itimaiye ...........................................................347. ~ ve hayat- ahsiye-i insaniye .................................347. ~ lemi ..................................Bkz: lem-i beka, lem-i ahiret. ~ lemleri ~ ve melekler .................................................................................361. ~ ve yldzlar ...................................................................................319. ~ mesuliyeti ..................................................................................................38. ~ pazar ..............................................................................................................59. ~ ve Allah .........................................................................................................48. ~ ve Allahn isimleri .............................................................................48. ~ ve melike ......................................................................................64, 65. ~e bakan dualar ....................................................................................354. ~e dair ahadetler...............................................................................354.

ASA-YI MSA | 489

GENEL NDEKS

~e iman .....................................................................................71, 89, 296; Bkz: iman- bilahiret, iman- ahiret. ~ ocuk ve lm ............................................................................71. ~ genler ve hayat- itimaiye ........................................72. ~ medar- saadet ve medar-i tesellidir .................68. ~ ve ahlk .............................................................................................74. ~ ve insan .............................................................................................70. ~ ve lm ..............................................................................................69. ~ ve saadet .........................................................................................67. ~n aile hayatna faydas .....................................................74. ~n ocuklara faydas ..............................................................70. ~n fayda ve neticeleri ............................................................67. ~n hayat- itimaiyeye ait neticeleri .......................67. ~n hayat- itimaiyeye faydas .....................................70. ~n hayat- ahsiyeye ait neticeleri ..........................67. ~n hayat- ahsiyeye faydas .............................68, 69. ~n ihtiyarlara faydas ..............................................................71. ~n insana faydas.......................................................................68. ~n musibetzedelere verdii teselli...........................73. ~la gemi ve gelecek zaman geniler ...............70. ~e inanmayanlar ......................................................................................25. ~i iktiza eden hakikatler ...............................................................283. ~i iktiza eden kuds sfatlar ......................................................354. ~i inkr etmek isteyen adam ..................................................283. ~in fidanl ....................................................................................................76. ~in gelmemesi.........................................................................................283. ~in icad .............................................................................................................51. ~in tahakkuku ..............................................................................................66. ~na dellet eden deliller ...................................................355. ~in vcudu ~ kat ve phesizdir ...........................................................283. ~ ve tahakkuku ...............................................................................66. ~nun delilleri ......................................................................................65. ~te beka-i daimye itiyak hissi ...............................................55. ~te ceza ve bellar ............................................................................143. ~te parlak ve bk genlik .............................................................39. adalet-i sermediye ve hikmet-i ezeliye ~siz olmaz .........................................................................................................50. Adl, dil ismi ve ~ ..................................................................................50. Allahn isimleri ~i iktiza eder .....................................................65. Allahn isimleri ve ~.............................................................................56. Allahn isimleri, sfatlar ve enleri ~i iktiza eder ..........................................................................................................356. arz, hafziyet ve ~ ...................................................................................59. Ceml, Rahm isimleri ve ~...........................................................63. dnya mezraasndaki hakikatlar ~te smbl verir ..............................................................................................................81. Hafz ismi ve ~ ...........................................................................................60. Hak, Hafz, Hakm isimleri ve ~ ..............................................63. Hakm, Hakem isimleri ve ~ .......................................................50. Hayy, Kayyum isimleri ve ~ .........................................................52. iman- billh ~siz olmaz ...................................................................91. insann hakikatleri ve istidatlar ~e dellet eder..............................................................................................................78. Kadr, Alm isimleri ve ~...................................................................52. Kerm ismi ve ~ .........................................................................................49. Kurn ve ~ ......................................................................................66, 362. madem Allah var, elbette ~ vardr ......................356, 360. Mucb, Sem, Rahm isimleri ve ~........................................51. Muhammedin (a.s.m.) ~e delleti .......................................66. Muhy, Mmt isimleri ve ~ ...........................................................52. Rabbl-lemn ismi ve ~...............................................................48. Rahm ismi ve ~ .......................................................................................49. saltanat- rububiyet ~e ahadet eder ...............................91. Sultand-Deyyan ismi ve ~ ........................................................48. ahit......................................................................................................................................56. Allahn hare dair ~di ....................................................................356. ahkm .............................................................................................106, 261, 262. ahkm- Kurniye. ~ ve kinat ..................................................................................................282. ~nin hakaik................................................................................................282. ahlk .................................................................15, 21, 74, 419, 422, 428, 430, 434, 436, 439, 441. ~ ve hakikat-i hariye......................................................................350. ahirete iman ve ~ ....................................................................................74. iman- ahiret ve gzel ~...................................................................74.

ahirete iman

490

ahlk- hasene ...................................................................................................189. ahlk- Peygamber .....................................................................................439. ahlkyyun ...................................................................................................75, 350. ahlk ...........................................................................................................................437. ahlksz .....................................................................................................................189. ahlkszlk ...............................................................................................................421. ahmak .........................................................................................................................295. ahmaklk .......................................................................................259, 275, 412. ahmakul-humaka...........................................................................................260. ahsen-i suret ........................................................................................................305. ahval-i vcudiye ~ ve ftriye ....................................................................................................228. aile ..................................................................................................................................437. ~ saadeti ve ahirete iman ..............................................................73. ~ hayat ...........................................................................................................349. ~ ve ahirete iman .........................................................................74. ~nn hayat ve saadeti ........................................................349. akarip ....................................................................................................................23, 67; Bkz: akraba. akl .....................................27, 29, 31, 32, 55, 59, 69, 71, 75, 94, 97, 170, 179, 180, 181, 182, 190, 198, 227, 256, 337, 338, 348, 352, 408, 409, 442. ~ midesi .............................................................................................................67. ~dan istifa edenler .............................................................................295. ~lara istikamet ve nur .....................................................................199. ~l gzne inmi ...................................................................................408. ~ln nazar ve esbap ........................................................................129. ~ln imanla bana almak .............................................................32. mstakim ~lar ..........................................................................................181. mstakim ve mnevver ~lar ....................................................179. nazar- gaflet ~ ve Muhammedin (a.s.m.) getirdii nur ......................................................................................116. nurlu ~larn madenleri ....................................................................353. nurlu, istikametli ~lar ve tevhit ..............................................179. aklszlk........................................................................................................................36. akide .............................................................................................................................191. akide-i hariye ...................................................................................................347. akl- beer ..................................................................................................................49. akl- selm ...............................................................................................................415. akraba .......................................................................................................69, 71, 79; Bkz: akarip. ~lara hizmet ..................................................................................................69. ~nn saadetiyle mesut olma ......................................................79. akrabalk ..........................................................................................Bkz: karabet. akam ~ namaz .......................................................................................................367. aktap .............................................................................................................................195. aktr- zemin ........................................................................................................311. l ............................................................................................................................84, 193. alka-i hayatiye .................................................................................................115. lm...............................................................................................................................368. almet-i farika ......................................................................................264, 323. lt ..................................................................................................................................333. alak gnlllk .........................................................................Bkz: tevazu. aldatmak ........................................................................................................75, 377. lem .........................................................................42, 179, 261, 321, 396. ~ ve insan ........................................................................269, 291, 385. ~ fn ve hadistir...................................................................................208. ~deki muvazene ve mizan ........................................................279. ~deki tagayyr ve tebeddl .....................................................208. ~i bir ahsiyette toplamak ..........................................................420. ~in bir fihristesi .......................................................................................385. ~in intizaml vefat...............................................................................209. ~in medar- iftihar ..............................................................................195. ~in nizamat- klliyesi .....................................................................390. ~in ustas ......................................................................................................252. ~lerin Rabbinin hitab ......................................................................204. adem ~leri hesabna alanlardan korunmak ...........................................................................................135. adem ~lerinin mahsult ve Cehennem .....................124. ahiret ~leri ....................................................................................................361. baharda ~in vcuda gelmesi ..................................................210. bk ~ .....................................................................................................23, 356. bk ~in saadeti .....................................................................................417. bk ~ler .........................................................................................................358.

lem

GENEL NDEKS

490 | ASA-YI MSA

cev ~i.................................................................................................................159. ebed ~ ..............................................................................................336, 349. ecar ve nebatat ~i............................................................................168. fn ~deki ihsanatn istimrar ve bekas .....................353. fenn-i elektrie gre ~ ....................................................................293. geici ~leri nurlandrmak..............................................................111. gzde ve baharda ~in vefat ...................................................209. hayvanat ve tuyur ~i ........................................................................170. imanla bk ~in lezzetlerini hissetmek ............................30. insann husus ~i..................................................................................269. insanlar ~i ....................................................................................................173. kabir ~i .............................................................................................................145. maneviyat ve ruhaniyat ~ ..............................................................76. mevt ve hayat iinde yuvarlanan ~ .................................279. muhteem ~ ..............................................................................................395. nuran ~ ...................................................................................................29, 69. seyyah ~ler .................................................................................................210. tlsml ~in anahtarlar .....................................................................397. vcut ~lerinin mahsult ve Cennet ................................124. vcut ve adem ~lerinin arpmas .................................130. lem-i adem ~ pisliklerinin temizlenmesi ......................................................124. lem-i ahiret .........................................................................................................361. lem-i bk .............................................................................................................356. lem-i beka ..........................................................65, 80, 336, 355, 361. ~da ihsanat ..................................................................................341, 355. ~da ihsanat- uhreviye ...................................................................324. ~nn vcuduna iman ........................................................................361. lem-i berzah ........................................................................................179, 374. lem-i cisman....................................................................................................179. lem-i emir .............................................................................................................411. lem-i ervah.................................................................................70, 124, 361. lem-i gayp .....................................116, 179, 181, 182, 192, 361. ~n defterleri...............................................................................................116. ~n lisan .............................................................................................65, 205. ~tan alnan ders-i marifet ...........................................................187. lem-i hakikat .....................................................................................................299. lem-i insan ~deki hikmetler ve maslahatlar rzka bakar ..........292. lem-i slm .....................139, 146, 147, 150, 403, 413, 416. ~ ve bin iki yz doksan harbi.........................................141. ~n hastalklarn tedavi ................................................................146. ~n itirazn izale, muhabbetini iade................................404. ~n selmeti ...............................................................................................146. lem-i nur ..................................................................................................148, 378. lem-i ahadet .......................................................................116, 179, 181. ~ lisan.................................................................................................................65. ~ ve lem-i gayp arasnda insan berzahlar .........179. ~te lem-i gaybn lisan ................................................................205. lem-i vcut ~un lem-i adem pisliklerinden temizlenmesi .....124. let-i azap...................................................................................................................71. let-i ikence ...........................................................................................................71. Ali (Hafz) ................................................................................................................148. ~nin vefat ve melike- suale cevab .........................125. l-i Muhammed ................................................................................................195. Ali Ulvi Kurucu ...................................................................................................442. licenap .....................................................................................................................422. alm ................................................................................................................................228. Alm................................................................................................................................159. ~ ismi ve ahiret ..........................................................................................52. lim...................................................34, 53, 415, 420, 423, 439, 441; Bkz: ehl-i ilim, ulema. ~ler peygamberlerin vrisleridirler ....................................423. ~lerin Kurna kar skutu.....................................................204. slm ~leri ....................................................................................................415. almne ~ halk ve ina ..........................................................................................171. ~ istihdam ....................................................................................................158. lime Hanm ........................................................................................................126. Alm-i Hakm ........................................................................................................303. Alm-i Kerm .............................................................................................................77. Alm-i Klli ey..................................................................................................208. lim-i Klli ey ....................................................................................160, 172. Alm-i Mutlak ........................................................................................................226. Alm-i Rahm ...........................................................................................................96.

lem-i adem

491

Allah .........................................................................27, 32, 40, 45, 91, 105, 106, 120, 295, 298, 400, 414, 424, 435; Bkz: Cenab- Hak, Zat (Allah), Hlk. ~ adaletle i grr ...............................................................................358. ~ birdir ................................................................................................369, 370. ~ byktr .......................................................................................................85; Bkz:Allah ekber. ~ dostu ......................................Bkz: ehl-i velyet, evliya, vel. ~ en ksa yolu ve en faydal ekli takip eder........296. ~ eserleriyle kemaltn bildirmek ister .......................181. ~ fiilen ve hlen teekkrat ister ............................................93. ~ hikmetle i grr .............................................................................358. ~ iman ve Kurn urunda mcahede edenlere yollarn gsterir ...............................................425. ~ kelm .........................................................................................................438. ~ kemaltn bildirmek ister ......................................................181. ~ kendi ~ hnerlerini ve sanatkrlnn kemaltn tehir etmek ister............................................................194. ~ rububiyetine minnetkrane ibadet ettirmek ister........................................................................194. ~ szleriyle kendini tanttrr .........................................183. ~ ulhiyetine iman ve itaat ettirmek ister .......194. ~ne teekkr ve hamd ettirmek ister ..................194. ~ni tanttrmak ve sevdirmek ister .........................194. ~ manev cemalini gstermek ister.....................................92. ~ masnularyla kendini tanttrmak ister .....................181. ~ muhsinlerle beraberdir .............................................................425. ~ nimetleriyle kendini sevdirmek ister ..........................181. ~ rahmetini inkr ettirmek istemez ..................................332. ~ rzs uruna almak ............................................................414. ~ sanatyla kendini tanttrmak ve sevdirmek ister ..............................................................................................................92. ~ urunda mcahede edenler ..............................................425. ~ Vacibl-Vcuttur .............................................................................326. ~ ve ahiret .......................................................................................................48. ~ ve ilmi ..........................................................................................................116. ~ ve nuran kalplerin icma .......................................................180. ~a hamd ...............................................................Bkz: elhamdlillh. ~a her ey musahhardr .............................................................391. ~a iman...............................................................................................89, 162; Bkz: iman- billh. ~a intisap ........................................................................................................45. ~a teekkr etmenin misali .....................................................393. ~ anma .........................................................................................................426. ~ bildiren ve tantan sftlar ..................................................218. ~ Esma-i Hsna ve sft- kudsiye ile tanmak ................................................................................................214. ~ grme ............................................................Bkz: ryet-i lhiye. ~ grmemek ve bilmemek......................................................295. ~ grr gibi ibadet eden mcahitler ............................425. ~ inkr etmek ........................................................................................295. ~ kusurattan takdis ve tenzih .................................................87. ~ tanma ve nefis..............................................................................391. ~ tanmak ......................................................................................................97. ~ tanmamak..........................................................................................290. ~ tanmamann misali ....................................................394, 395. ~ tanmann misali.............................................................393, 394. ~ tanyan ve itaat eden bahtiyardr..................................45. ~ tezahratndan bilmek...........................................................182. ~ unutan bedbahttr...........................................................................45. ~ vaadinde tekzip .............................................................................354. ~ vaadinde tekzip edenler ve hair ..............................341. ~n adaleti............................................................54, 194, 341, 360; Bkz: adalet-i mutlaka, adalet-i liye, adalet-i sermediye. ~ ahireti iktiza eder .................................................................356. ~ Cehennemi ister.......................................................................80. ~ ve ahiret .........................................................................................360. ~ ve hair ....................................................55, 296, 354, 360. ~n adyla ....................................................................................................136; Bkz: Bismillh. ~n ahirete dair vait ve ahitleri ................................................56. ~n lem-i bekadaki ihsanat .................................................355. ~n yinelerinin misali ...................................................................397.

Allah'n ayinelerinin misali

ASA-YI MSA | 491

GENEL NDEKS

Allah'n azameti

~n azameti ...............................................................................................165. ~ ve esbap .......................................................................................129. ~ ve hair ...........................................................................................354. ~n azamet-i kemali Cehennemi ister ............................81. ~n azamet-i kibriyas .........................319, 325, 337, 341. ~n azamet-i kudreti, inkr ve Cehennem .................81. ~n bekasnn misali ........................................................................396. ~n beerle konumas ................................................................182. ~n birlii ..............................................322, 323, 325, 337, 338; Bkz: Allahn vahdaniyeti, Allahn vahdeti. ~nin misali ............................................................387, 392, 396. ~n celli ..........................................................................................................48. ~ ahireti iktiza eder .................................................................354. ~ ve Cehennem .............................................................................81. ~ ve saadet-i ebediye..............................................................87. ~n cellli isimleri ................................................................................353. ~n cemali ........................................................................................48, 341. ~ ahireti iktiza eder .................................................................354. ~ ve hair ...........................................................................................354. ~ ve saadet-i ebediye..............................................................87. ~ni gstermek istemesi ......................................................290. ~n cemal-i sanat ..............................................................................331. ~n cemalli isimleri ............................................................................353. ~n dostlar ~nn idam- ebedden kurtulmas............................360. ~ve muhataplar .........................................................................359. ~n dualara icabeti ............................................................................185. ~n efaliyle kendisini sevdirmesi ve tanttrmas .......................................................................................267. ~n ehadiyeti .......186, 323, 328, 334, 337, 338, 360. ~n eliler gndermesi .....................................................................92. ~n elileri, fermanlar ve ahiret.............................................48. ~n emir ve iradesi ...............................................................................90. ~n emirleri.................................................................................................158. ~n emri ..................................159, 212, 293, 319, 321, 333, 339, 341, 370. ~n eserleri.................................................................................................169. ~n esmas .................................44, 51, 206, 263, 288, 338; Bkz: Allahn isimleri. ~ ve Habibullah ...........................................................................195. ~n faaliyeti ................................................................................................194. ~n faaliyet-i kudreti .........................................................................320. ~n ferman ve kuvveti ..................................................................159. ~n fiilen ve hlen konumas .................................................92. ~n fiilen, hlen, kavlen ve tekellmen konumas ........................................................................................181. ~n hkimiyeti ................................291, 316, 324, 329, 342. ~nin genilii .......................................318, 321, 327, 335. ~nin vsati.........................................................................331, 339. ~n hakkaniyeti ......................................................................................194. ~n hlkyeti ............................................................................................183. ~n hallkyeti ...........................................................................134, 194. ~n hamet-i saltanat fn dnyaya yerlemez ..........................................................................................358. ~n hamet-i ulhiyeti ....................................................................317. ~n hameti ve gne....................................................................293. ~n hare dair ahd ve vaadi ...................................................356. ~n hare dair vaadleri .................................................................354. ~n havli ..........................................................................................321, 324. ~n hayat sft ........................................................................217, 218. ~n hiddeti ..........................................Bkz: hiddet-i Rabbaniye. ~n hikmeti.......................................................49, 51, 54, 63, 168, 171, 208, 210, 211, 316, 319, 323, 324, 330, 333, 337, 341, 342, 360, 391; Bkz: hikmet-i amile, hikmet-i ezeliye. ~ ahireti iktiza eder ...................................................354, 356. ~ Cehennemi ister.......................................................................80. ~ hereye amildir ...................................................................327. ~ ve ahiret .........................................................................................360. ~ ve dr- saadet .......................................................................356. ~ ve gne .......................................................................................293. ~ ve hair ....................................................55, 283, 296, 360. ~nin ihatas ......................................................................................324. ~nin mucizeleri ...........................................................................209. ~nin mul ..........................................318, 329, 331, 335.

492

~n hikmetlerinin tezahr ve risalet-i Ahmediye...........................................................................................298. ~n icadat...................................................................................................370. ~n icad ..........................................................................................134, 211. ~nda vesaitin teriki yoktur ..........................................262. ~nn iki tarz ......................................................................275, 276. ~n icraat ......................................................................................194, 370; Bkz: icraat- celliye. ~n icraatlarnn temsilcileri .....................................................131. ~n idaresi...................................................................................................319. ~n ihsanat ...................................................................332, 340, 353. ~n ihsan ....................................................................................................163. ~n ihsanlar .............................................................................................332. ~n ilnnamelerinin misali .........................................................392. ~n ilham kavillerle mahlkatna imdat etmesi ....................................................................................................185. ~n ilim sft ............................................................................................217. ~n ilmi .....................................................................85, 116, 171, 182, 183, 186, 273, 316, 324, 330, 341; Bkz: ilm-i lh, ilm-i ezel. ~ muhittir ............................................................................................327. ~ ve icat ...............................................................................................275. ~nin harikalar ...............................................................................209. ~nin ihatas ...............318, 324, 329, 331, 335, 339. ~n inayeti ........................................................329, 335, 340, 356; Bkz: inayet-i daime. ~ ahireti iktiza eder .................................................................353. ~ ve hair ..............................................................................................55. ~n iradesi ...............................90, 171, 327, 332, 337, 341. ~ ve icat ...............................................................................................264. ~ ve tabiat- eya ......................................................................265. ~n iradeti ......................................................................................324, 342. ~n isimleri ...................................................................................341, 355; Bkz: esma-i lhiye, Esma-i Hsna, esma, Allahn esmas. ~ ahirete ehadet eder ..........................................................91. ~ ahireti iktiza eder ......................................................65, 356. ~ ahireti ispat eder......................................................................56. ~ hari ispat eder .........................................................................63. ~ ve ahiret ............................................................................................48. ~ ve hair ..............................................................................................63. ~nin menba....................................................................................216. ~n izzeti ..........................................................................................................48. ~ azameti ve esbap ...............................................................129. ~ ve Cehennem .............................................................................81. ~ ve esbap .......................................................................................263. ~n izzet-i celli.....................................................................................354. ~ Cehennemi ister.......................................................................81. ~ kfr ve Cehennem .............................................................81. ~n kelm sft .....................................................................................217. ~n kelm ....................................................................................182, 205. ~ hadsizdir ........................................................................................182. ~ ve ferman.......................................................................................95. ~yla mnacat ve krlere mukabelesi...........183. ~n kelm- ezelsiyle konumas ....................................182. ~n kemalt ...................................................................................44, 183. ~ ve ahiret .........................................................................................360. ~ ve hair.............................................................................283, 360. ~n bildirmek istemesi..........................................................290. ~n kemali ~ ve saadet-i ebediye..............................................................87. ~n kemal-i nimeti ..............................................................................331. ~n kendini ~ kavlen ve huzuren ve sohbeten sevdirmesi ..............................................................................185. ~ mahlkatna fiilen sevdirmesi ................................185. ~ sevdirmek istemesi .............................................290, 297. ~ sevdirmesi ..........................................................92, 267, 283. ~ tantmas .......................................................................................267. ~ tanttrmak istemesi................................................95, 290. ~ tanttrmas..................................................................................283. ~ tanttrmas ve sevdirmesi ..............................93, 181. ~n keremi........................................................................................30, 391. ~n kibriyas..................................................................................................86. ~ ve hair ...........................................................................................354.

Allah'n kibriyas ve hair

GENEL NDEKS

492 | ASA-YI MSA

Allah'n konumas

~n konumas.........................................................................181, 182; Bkz: mukleme-i Rabbaniye. ~n kudret sft ....................................................................................217. ~n kudreti ......................................51, 52, 85, 165, 168, 182, 186, 208, 210, 211, 263, 316, 319, 320, 321, 323, 324, 327, 330, 332, 336, 340, 341, 342; Bkz: kalem-i kudret, kudret-i Sbhaniye. ~ ahireti iktiza eder .................................................................353. ~ ve gne .......................................................................................293. ~ ve hair .......................................................52, 85, 296, 360. ~ ve icat ..................................................................264, 275, 276. ~ ve yldzlar ......................................................................................43. ~nin azameti ............321, 326, 329, 331, 334, 339. ~nin harikalar ...............................................................................209. ~nin harikalar ve mucizeleri.......................................322. ~nin izzeti ...................................................Bkz: izzet-i kudret. ~nin mbaereti..........................................................................128. ~nin mul ....................................................................................321. ~yle icat ...................................................................246, 265, 273. ~n kuds cemali ve kemali .....................................................216. ~n kullarnn akllarna ve fehimlerine gre konumas ..........................................................................182; Bkz: tenezzl- lh. ~n kuvveti .......................................................212, 293, 321, 324, 327, 330, 332, 391. ~n mahlkatn konuturmas ve onlarla konumas ............................................................................................94. ~n makasd- lhiyesi ve risalet-i Ahmediye .....................................................................298. ~n maksatlar .....................................Bkz: makasd- lhiye. ~n masivas mahlkudur..........................................................209. ~n merhameti ...........................................................293, 320, 391. ~n mevcudiyeti ...........................208, 215, 317, 319, 322; Bkz: Allahn varl. ~ ahireti iktiza eder .................................................................356. ~ ve vahdeti ......................................................................208, 218. ~n misli muhaldir...............................................................................209. ~n mizan...................................................................................................279. ~n mizan- adli ve kinat..........................................................291. ~n mucizeleri ~nin misali.........................................................................................387. ~n muklemesi ...............Bkz: mukleme-i Rabbaniye. ~n mkleme sft.........................................................................183. ~n mklemesi .....................................................................184, 186. ~n mlk ve devair-i saltanat ...............................................95. ~n mlknde itirak yoktur ....................................................290. ~n naklarnn misali...................................................................397. ~n naziri mmtenidir .....................................................................209. ~n nimetlerine kar nankrlk............Bkz: kfran- nimet. ~n nizam- hikmeti ve kinat ...............................................291. ~n nuru ile nurlanan bir gnl ............................................426. ~n fkesi ..............................................................Bkz: gadab- lh. ~n rahmiyeti ..........................................................................................185. ~n rahmaniyeti.....................................................................................185. ~n rahmeti ................................30, 48, 49, 51, 54, 87, 163, 212, 316, 319, 324, 333, 337, 340, 341, 342; Bkz: rahmet-i Rabbaniye, rahmet-i amme. ~ ahireti iktiza eder ...................................................353, 356. ~ Cehennemi ister.......................................................................80. ~ ve ahiret .........................................................................................360. ~ ve hair......................................55, 283, 296, 354, 360. ~nin genilii......................................................318, 320, 321, 327, 329, 331, 339. ~nin hazineleri ..............................................................................341. ~nin ihatasn muhafaza ...................................................128. ~nin mucizeleri ...........................................................................209. ~nin vsati .......................................................................................334. ~n rzas ......................................................................................................120. ~n rububiyeti ...................................................96, 100, 134, 156, 185, 194, 212, 316, 317, 320, 329, 334, 337; Bkz: rahmet-i rububiyet, saltanat- rububiyet. ~ ahireti iktiza eder .................................................................356. ~ ve lem-i beka ........................................................................355. ~ ve dr- saadet .......................................................................356. ~nde vesaitin teriki yoktur ............................................262.

493

~nin hameti ..........................318, 321, 323, 329, 339. ~nin izzeti ..........................................Bkz: izzet-i rububiyet. ~nin uunat ve tasarrufat .............................................216. ~nin vahdaniyetteki hameti ........................................331. ~n saltanat ...................................................................................43, 266. ~ ve hair ...........................................................................................360. ~ ve saadet-i ebediye..............................................................87. ~n bk makarr ............................................................................91. ~na iman ile intisap....................................................................48. ~n kfr ve isyanla inkr....................................................48. ~nn misali ........................................................................................396. ~n saltanat- rububiyeti ................................................326, 354. ~n saltanat- ulhiyeti ......................................317, 318, 332. ~n sanat ~n tabiata vermek ..................................................................255. ~nn misali ..........................................................................393, 397. ~n sermediyet-i hkimiyeti fni dnyaya yerlemez ..........................................................................................358. ~n sft ...............................................................................44, 182, 206; Bkz: sft- lhiye. ~ hari iktiza eder.....................................................................354. ~ ve Habibullah ...........................................................................195. ~n sft- kudsiyesi..........................................................................178. ~ ve Esma-i Hsnas ............................................................333. ~n sft- sebas................................................................................171. ~n sfatlar ....................................................................333, 338, 340. ~ ahireti iktiza eder ...................................................354, 356. ~ ve ahiret ............................................................................................48. ~n sikkelerinin misali ....................................................................385. ~n enleri .................................................................................................340. ~ ahireti iktiza eder ...................................................354, 356. ~n efkati ............................................................................................48, 49; Bkz: efkat-i ulhiyet. ~ ve dr- saadet .......................................................................356. ~nin genilii ..................................................................................320. ~n uunat ~hari iktiza eder.......................................................................354. ~nn misali ........................................................................................383. ~n tasarrufat .........................................................................................194. ~n tasarrufu ................................................................103, 134, 156. ~n tedbiri ........................................................................159, 319, 327. ~n tekellm ............................................................................182, 183. ~n uhrev rahmet hazineleri .................................................355. ~n ulhiyeti ................................................................................183, 194. ~ ahireti iktiza eder .................................................................356. ~ lem-i beka ................................................................................355. ~n vaad ve ahdleri..............................................................................35. ~n vaadleri ve tehditleri .............................................................352. ~n vaadleri, tehditleri ve ahiret .........................................353. ~n vahdaniyeti ..............171, 192, 196, 316, 317, 337. ~n vahdeti ..........................134, 171, 175, 178, 182, 183, 186, 195, 206, 208, 216, 218, 287, 295, 317, 318, 319, 320, 322, 323, 325, 326, 328, 331, 334, 338, 360; Bkz: vahdet-i Rabbaniye. ~ ve nuran kalplerin icma ............................................180. ~n vahdeti .................................................................................................323. ~n varl ......................................................................................326, 409; Bkz: Allahn vcudu, Allahn mevcudiyeti. ~ ve birlii .................................322, 323, 325, 337, 338. ~n vasflar ahireti iktiza eder .............................................356. ~n veddiyeti .........................................................................................185. ~n vcub-u vcudu ............................................171, 175, 178, 186, 210, 211, 216, 316, 317, 318, 319, 320, 322, 325, 331, 333, 337, 338. ~na dair icma ........................................................................176. ~nun hccetleri, ahirete ahadet eder .................91. ~n vcudu ...................................................................................182, 183, 195, 206, 208, 287, 288, 295, 320, 322, 323; Bkz: Allahn varl. ~na dellet eden sftlar ...................................................218. ~nu tekellm ile iar........................................................183. ~nu, huzurunu ve himayetini ihsas etmesi .........................................................................................185.

Allahn vcudu

ASA-YI MSA | 493

GENEL NDEKS

~n yedi kuds sft ...........................................................215, 216; Bkz: sft- seba-i kudsiye. ~n yedi sft- sbutiyesi ..........................................................217. ~n zhayat ile konumas ............................................................93. ~n zuurlarla konumas ...........................................................92. ~tan maadas mmkndr ......................................................209. Cennette mminlerin ~ grmeleri ............................................................Bkz: ryetullah. fenler ~ tanttrrlar ..............................................................................40. fnunun dilleriyle ~ tantan ders .........................................47. halk ve icat ~a mahsustur ........................................................128. hamd ve kr ~a mahsustur ................................................86. her ey ~a ahadet ediyor .......................................................391. her ey ~ gsteriyor ......................................................................391. her ey ~n emriyle hareket eder .....................................391. hibir en ~tan gizlenmez .......................................................211. hibir ey ~a ar gelmez..........................................................211. kimin iin ~ var, ona her ey var ........................................117. madem ~ var, elbette ahiret vardr ....................356, 360. Allah- Zlkerm Teal ve Tekaddes Hazretleri .............429. Allah ekber.............................................................................84, 85, 86, 88; Bkz: Allah byktr. ~ eytanlarn desiselerini keser ..............................................86. allme ..........................................................................................................................417. Allme eyhlislm Mustafa Sabri Efendi ........................428. Allml-Guyub ....................................................................................113, 182. ~un kelm .................................................................................................205. Alman ..............................................................................................................................35. alt imann ~ rkn ...........................................................................................96. Kurnn ~ ciheti ..................................................................................202. altn ................................................................................................................................384. amel ...........................................................................................57, 62, 375, 439. ~ defteri ..................................................................Bkz: defter-i amal. ~ler kaydedilir ..............................................................................................62. ~ler muhafaza edilir .............................................................................96. ~ler yazlr........................................................................................................96. ~leri yazan melekler .........................................................................121; Bkz: Kiramen Ktibin. ~lerin tartlp hesabedilmesi ..................Bkz: muvazene-i amal. Resul-i Ekremin ~i ............................................................................439. amel ~ubudiyet ......................................................................................................128. amel-i salih ~te iyiler fail deil, kabildir .........................................................130. Amerika .......................................................................................................133, 361. m ..................................................................................................................................405. mir ...............................................................................................................................159. ~in emri ...........................................................................................................159. mir-i Mstakil ...................................................................................................267. miriyet ......................................................................................................................266. miriyet-i mutlaka ...........................................................................................266. n .....................................................................................................................................435. ana .......................................................................................................................71, 348. Anadolu .....................................................................................................................150. anarlik .....................................................................................................................403. anaristlik......................................................................................................75, 412. anasr ....................................................103, 248, 249, 251, 276, 393; Bkz: unsur. ~ beerin kfrne hiddet eder ...............................................110. ~n icat etmesi ........................................................................................248. Ankara ........................................................................................................................245. ~ ehl-i vukufu .................................................................................17, 152. Ankara niversitesi Nur Talebelerinin Bir Mektubu ................................................................................................412. anne ..................................................................................................................................71. antika ~ makineler.................................................................................................385. mteharrik ~sanatlar ......................................................................385. Arab ~ fkralar.........................................................................................................236. ~ kitaplar ve Kurn...........................................................................200. Arafat ...............................................................................................................................84. Arap

Allah'n yedi sft

494

~edipleri ve Kurn.............................................................................204. Arapa ...................................................................................Bkz: lisan- Arab. arif....................................................................................................................................177. rif-i billh ...............................................................................................................430. arkadane ~ mnasebet .............................................................................................349. arkadalk daim ~ ............................................................................................................349. ebed ~ ............................................................................................................349. Ar- Azam ...............................................................................................195, 338. ar- hakikat ..........................................................................................................214. ar- marifet-i Rabbaniye .......................................................................180. arz .....................................................................................48, 55, 61, 100, 103, 112, 156, 163, 164, 165, 234, 322, 323, 337, 360; Bkz: semavat ve arz, dnya, kre-i arz. ~ Allah tanr ve tanttrr ............................................................330. ~ hafziyet ve ahiret..............................................................................59. ~ ordugah ...................................................................................................293. ~ senev hayat cihetiyle bir aatr ...................................59. ~ ve nev-i ben dem .....................................................................357. ~ ve semavat .............................................................................104, 322. ~n ehemmiyeti ......................................................................................357. ~n ehemmiyeti ve merkeziyeti ............................................360. ~n gmlei.................................................................................................231. ~n halifesi..............................................................................77, 93, 357. ~n har-i azamn meydan etrafnda izdii daire .....................................................................................162. ~n iki hareketi ........................................................................................162. ~n semavata denk tutulmas ................................................357. maher-i acayip olan ~ .................................................................306. semavat ve ~ .............................................................................262, 275. arz ~ mevcudatn tebdil ve tecdit edilmesi ........................214. arzu .........................................................61, 63, 71, 92, 335, 408, 426. ~lar ve ahirete iman .............................................................................68. ~lar ve ebed saadet ...........................................................................68. beka ~su ...........................................................................................................62. ebed ~lar.........................................................................................................78. insann beka ~su .....................................................................................67. Asa-i Msa .....................................................................................................15, 17. as-i Msa ..............................................................................................................111. asap...............................................................................................................................225. As-y Ms .........................................................................................................403. asayi .....................................................................................................22, 75, 403. asfiya ..........................................22, 175, 337, 338, 340, 355, 359. ~ ve Kurn .................................................................................................202. ~nn vcub-u vcuda dair ittifak........................................177. asfiya-i mdakkikn ~in Resul-i Ekremin sadkyetine ahadeti............192. Ashab ~n Resul-i Ekremin sadkyetini tasdiki ...................193. Ashab- Kehf ~in kpei ..........................................Bkz: kelb-i Ashab- Kehf. ashab- tahkik ........................................................................................................54. asr ..................................................................................................................................101. ~n drt byk erli inklplar...............................................139. ~n drt madd ve manev erri ...........................................135. fetret ~ ............................................................................................................196. muannit ve mlhit ~ ..........................................................................197. saadet-i beeriye ~ ..........................................................................188. u ~n zulmatl sahili.....................................................................397. asi ........................................................................................................................................81. ~milletler............................................................................................................54. asl ........................................................................................................................................79. Asr- Saadet .............................................................................149, 196, 397. ~ ceziresi.......................................................................................................397. Muhammed Arab ve ~ .................................................................187. asuman ......................................................................................................................157. Asya ~ ktasnn itirazn izale, muhabbetini iade ..........404. k .................................................................................................................................426. aire-i dakika .......................................................................................................239. ak ....................................................................................................................435, 440. ak- beka................................................................................................................115. ak- kimyev .......................................................................................................226.

ak- kimyevi

GENEL NDEKS

494 | ASA-YI MSA

ate ..................................................................................................................323, 342. yaama ~i ....................................................................................................157. atk ~ipi........................................................................................................................229. atmosfer bulutlarn ~ scakln dengelemesi ..............................157. atom ........................................................................................Bkz: zerrat, zerre. avalim-i ulviye ~nin lmbas .............................................................................................234. avam ..................................................................................108, 131, 409, 414. avarz- naks ........................................................................................................374. Avrupa ..........................................................................................................255, 404. ay ~larn teshir ve tanzimi ..................................................................319. Ayasofya ..................................................................................................................261. yt........................................................................................................91, 206, 351; Bkz: ayet. ~n belgat ................................................................................................199. ~n sevaplar .............................................................................................206. tekvin ~ ahirete dellet eder .....................................................78. yt- Frkaniye ...............................................................................................197. yt- hariye ......................................................................................................351. yt- kta ...............................................................................................340, 353. yt- Kurniye ................................................................................................155. yt- kbra ...........................................................................................................346. yt- tekviniye ..................................................................................................408. yt- vcup ..........................................................................................................338. yt- zulmat.....................................................................................................100. aydn..............................................................................................Bkz: mnevver. ayet .........................................................................................15, 107, 141, 409; Bkz: yt. ~in belgat ..................................................................................199, 200. ~in derece-i belgat ........................................................................201. ~in mteaddit manalar .................................................................138. ~lerin fezlekeleri ve hatimeleri ..............................................106. ~lerin tekrarat .........................................................................................118. ~lerin tekrar ..............................................................................................103. ~lerin tekrarnn hikmeti ...................................103, 104, 105. hare iaret eden iki ~ ...................................................................346. istikbale bakan ~ler ...........................................................................139. kinat klandran ~ .......................................................................200. Medeniye ~ler..........................................................................................106. Medine ~ler ................................................................................................106. Mekkiye ~ler................................................................................106, 107. otuz ~ .........................................................................................100, 146. Risale-i Nura iaret eden ~ler .............................................100. tehdit ~leri.....................................................................................................110. Ayetel-Krs ..............................................................................................60, 140. ayet-i kbra ...............................................................................................................60. ayet-i muazzama ..............................................................................155, 219. ayet-i tekviniye ........................................................................................91, 289. ayet-i tevhidiye-i kata ...............................................................................338. Ayetl-Kbra.......................................................................................................146. ayetn-nur .............................................................................................................100. Ayet'l-Kbra ..........................................................................................................17. yine madd ve manev iniks ~leri ...................................................56. yine-i Ahmediye ............................................................................................298. yine-i ekber ........................................................................................................217. yine-i esma-i Rabbaniye .....................................................................269. yine-i hayat .........................................................................................................111. yine-i Samedan ...........................................................................................299. yine-i Samedniye .....................................................................................180. yine-i zuur.......................................................................................................336. aynelyakn .......................................................................64, 176, 177, 186, 192, 215, 338, 341, 354, 355, 410, 440. ~iman ................................................................................................................406. ayn- adalet ..............................................................................................111, 352. ayn- hak ..................................................................................................................202. ayn- hakikat ............................................................................................................45. ayn- rahmet .........................................................................................................161. ayn- er....................................................................................................................139. ayniyet ........................................................................................................................304. aza ...........................................................131, 212, 252, 258, 281, 312. ~larn kr ve ibadetinin mkafat ....................................77.

ate

495

hayvanatn ~lar ....................................................................................171. aza-i esas..............................................................................................................264. aza-i insan ...............................................................................................................78. azamet ...............................................................129, 133, 165, 340, 354. ~li tasarrufat ..............................................................................................194. azamet-i heykel ................................................................................................195. azamet-i kemal .....................................................................................................81. azamet-i kibriya .....................................................319, 325, 337, 341. azamet-i kudret..........................................................................................58, 81. azamet-i rububiyet ........................................................................................303. azap........................................................28, 72, 75, 82, 125, 174, 357. ~ memurlar ...................................................................................................33. Cehennem ~..................................................................................80, 111. hadsiz ~ .............................................................................................................82. kabir ~ ................................................................................................................38. kavimlerin ~lar .......................................................................................104. kfrn manev ~lar...............................................................................81. zalim kavimlerin ~ .............................................................................104. azmet .........................................................................................................................439. azm ................................................................................................................................424. azot ....................................................................................................160, 226, 255. Azrail (a.s.) ................................................................................121, 128, 132. ~i sevmek ...................................................................................................121. ~in mnacat............................................................................................128. ~in vazifesi ..........................................................Bkz: kabz- ervah. ~ perdedir ..........................................................................................128. ~ ve musibetler ...........................................................................128.

bk vcut

baba ..............................................................................................69, 70, 71, 348. bab- ihya ve imate.......................................................................................301. baistan bk ~ ...................................................................................................................24. bahar................................30, 42, 48, 49, 51, 52, 55, 56, 57, 58, 163, 169, 170, 209, 271, 275, 288, 305, 356, 375. ~da taze bir lemin vcuda gelmesi ..............................209. ~da zemin yz .....................................................................................388. ~hari .........................................................................................................57, 58. ~n halk edilmesi ..................................................................................376. ~mevcudat .................................................................................................209. bk ~ ...................................................................................................................60. gz ve ~ .........................................................................................................280. har-i ~ ..........................................................................................................303. bahe ...........................................................................................................................288. bahir ..............................................................................................................................325. bahr................................................................................................................................337. bahtiyar ..................................................................................45, 61, 427, 437. ~ mazlum .........................................................................................................46. ~ misafir .............................................................................................................70. baka ~ yurdu ............................................................................Bkz: dr- beka. bakr ..............................................................................................................................384. bk ................................................................................................................................376. ~ lem .....................................................................................23, 336, 356. ~ lemin saadeti ...................................................................................417. ~ lemler .......................................................................................................358. ~ ve yldzlar ...................................................................................319. ~ baistan........................................................................................................24. ~ bahar ...............................................................................................................60. ~ bir genlii kazanmak ..................................................................38. ~ dr- saadet ..........................................................................................324. ~ genlik .................................................................................................39, 75. ~ hayat ..................................................................................................27, 133. ~ memleket.................................................................................................306. ~ mlk kazanmak yada kaybetmek ................................35. ~ nin yine-i zuuru ~ olmal ................................................336. ~ mr .................................................................................................................27. ~ ruhlar ...............................................................................................................29. ~ salonlar .........................................................................................................64. ~ saltanatn ~ makarr .......................................................................91. ~ vcut ................................................................................................................68. cisman ~ lezzetler ................................................................................78. fiillerin ~ meyveleri .............................................................................122.

ASA-YI MSA | 495

GENEL NDEKS

imanla ~ lemin lezzetlerini hissetmek ..........................30. szleri ve fiilleri ~lemesi ...........................................................122. bkyat- salihat ...................................................................................................85. bal .........................................................................................................................49, 386. balk...................................................................................................131, 279, 326. ~larn iaesi................................................................................................327. Balkan ~ harbi ..............................................................................................................137. basar.............................................................................................................................217. basrne ~ iler ................................................................................................................265. ~ mizan ...........................................................................................................289. ~ sanat ............................................................................................................254. ba ~a gelecek eylerin setredilmesi ...........................................31. akln imanla ~na almak ................................................................32. imansz ~..........................................................................................................29. bakumandan .....................................................................................................435. batl ......................................................................................248, 250, 255, 296. ~ felsefe .........................................................................................................414. ~ hayalt........................................................................................................291. ~ mezhepliler............................................................................................244. btn ..................................................................................................................................59. btn ~ duygular ....................................................................................................251. ~ ihtiyalar.......................................................................................................45. bedbaht ..................26, 45, 61, 82, 143, 248, 275, 281, 348. ~ zalimler ..........................................................................................................46. beden ~ ve ~ hceyresi ...................................................................................228. ~deki hceyre ..........................................................................................225. ~deki muvazene ...................................................................................281. ~in hceyrat .............................................................................................225. ~in temizlenmesi ..................................................................................226. zhayatn ~indeki nizam ve mizan ....................................333. beden-i insan ........................................................................................226, 231. beden-i insan.....................................................................................................226. beden-i insaniye ~deki hararet-i gariziye .................................................................227. bedev ...........................................................................................................188, 196. ~ edip ................................................................................................................199. bedeviyet ~ devri ..................................................................................................................65. Bedizzaman .................413, 418, 420, 428, 429, 430, 441; Bkz: Said Nurs. ~n at nur yolu ve tasavvuf ...........................................440. ~n feyzi ........................................................................................................421. ~n iman ......................................................................................................423. ~n mazhar olduu inayet.........................................................426. ~n sabr .......................................................................................................424. ~n tefekkr sistemi .........................................................................438. ~n zt, eserleri ve talebeleri...............................................420. ~bir slahat ve bir mrebbdir ............................................434. ~n meziyet ve faziletleri..............................................................423. ~peygamberlerin varisi olan bir limdir.......................423. Bedizzaman Hazretleri ...........................................................419, 429. ~nin yksek sfatlar ........................................................................425. Bedizzaman Said Nurs ~nin ve eserlerinin beret karar.......................................422. beka ......................................................................................................61, 336, 378. ~ lemi ........................................................................Bkz: lem-i beka. ~ arzusu ..................................................................................................62, 67. ~ duas ..................................................................................................63, 336. ~ ya terakki ....................................................................................................57. Cehennem de olsa ~ ..........................................................................68. ihsanatn ~s .............................................................................................353. midenin ~ duas .............................................................................76, 77. ruhlarn ~s..................................................................................................132. bekbillah ................................................................................................................427. beka-i daim ~ye itiyak hissi .........................................................................................55. beka-i nev ............................................................................................................251. beka-i ruh ~a inanan ve sefahatte gidenler ............................................25.

bkyat- salihat

496

beka-i uhrev.................................................................................................52, 53. Muhammedin (a.s.m.) ~ iin duas ....................................51. beka-i uhreviye ~ye ait dualar...............................................................................................51. bel........................................................................................................74, 143, 150. iki dehetli manev ~ ........................................................................403. belgat ...........................................................................................105, 107, 108. ~ ilmi.............................................................................Bkz: ilm-i belgat. ayetin ~ ...........................................................................................199, 200. kelmn ~ ....................................................................................................204. Kurnn ~i .......................................................103, 104, 199, 204. belgat-i beyan .................................................................................................105. beli ...............................................................................................................................199. ~ler ve Kurn............................................................................199, 204. beliyye.........................................................................................................................185. beni dem ~in medar- erefi ................................................................................195. ben srail ~in eski peygamberleri ve Sahret .....................................131. Bendem....................................................................................100, 101, 112. benlik..............................................................................................................151, 435. beraat ..........................................................................................................................147. berahin-i hariye..............................................................................................363. berahin-i uzma. hari ispat eden ~ ...............................................................................346. berahin-i vahdet ...............................................................................................338. berk....................................................................................................161, 320, 321; Bkz: imek. berr .................................................................................................................................337. berzah.............................................................................................................................28. insan ~lar ....................................................................................................179. beslenme.....................................................49, 55, 63, 212, 335, 358. nev-i insann ~si ...................................................................................358. beer .........................................................76, 109, 174, 373, 408, 442; Bkz: insan. ~ dnyas ......................................................................................................173. ~ hari ..............................................................................................................303. ~ ve iman- billh .................................................................................173. ~ ve peygamberler .............................................................................173. ~e adalet emri .........................................................................................282. ~in bedeviyet ve tufuliyet devri ................................................65. ~in bulak eli ...........................................................................................282. ~in idaresi, ahlk, itimaiyat ve hair ........................350. ~in ihya edilmesi ..................................................................................303. ~in kfirne tecavz ......................................................................110. ~in kuds kumandanlar ...................................................................26. ~in Kurn tercmeleri ....................................................................114. ~in kfr .........................................................................................................110. ~in melekiyet derecesine kmas ....................................173. ~in mkfat ve mcazat.............................................................109. ~in yaratl ...............................................................................................303. ~in zalimne cinayeti .......................................................................110. Allahn ~le konumas ..................................................................182. beeriyet.....................................................................................................408, 416; Bkz: insaniyet, insanlk. ~in en byk makam .....................................................................367. ~in halskr .............................................................................................417. ~in kurtuluu .............................................................................................416. beyanat Kurnn ~ .................................................................................................108. beyanat- Kurniye Cehenneme dair ~.................................................................................78. beyder maher bir ~dir .......................................................................................308. Bezm-i Elest .........................................................................................................426. bare ..............................................................................................................................80. ~ mazlum ve zalim.............................................................................358. ~ zayflar........................................................................................................349. ~ zhayatlar ....................................................................................................41. bida ~ taraftarlar ...............................................................................................404. bilen her ~in zerinde daha iyi ~ vardr ....................................108. bilgi .................................................................................................................................410. bilmek ..........................................................................................................................218.

bilmek

GENEL NDEKS

496 | ASA-YI MSA

biraderzade ...........................................................................................................126. Birinci ua ..............................................................................................................100. birlik ~ almeti........................................................................................................393. Bismillh.......................................................................................................................87. Bismillhirrahmanirrahim .......................................................................103. bitki .....................................................................................Bkz: nebatat, nebat. bitkisel ....................................................................................................Bkz: nebat. boru ~ sesi.................................................................................................................305. bostan ...........................................................................................................388, 396. bo ~ vakitleri deerlendirmek .............................................................33. bozmak ......................................................................................................................123. bcek elsiz ~ ...................................................................................................................49. bud-u mutlak .......................................................................................................311. budak...............................................................................................................................58. bulut..........................................158, 160, 161, 212, 319, 320, 321. ~larn atmosfer scakln dengelemesi ...................157. burudet hararet-~ ...........................................................................................................83. Busayr .......................................................................................................................113. brhan- bhir .....................................................................................................171. brhan- nurefan ..........................................................................................240. brhan- tevhit ....................................................................................................397. brhan- vahdaniyet ........................................................................................44. brudet ~ ve hararet deiiminin tanzimi ........................................280. byc ........................................................................................................................136. byk ~ adam ............................................................................................................428. ~ insanlar ......................................................................................................419. ~ zatlar ............................................................................................................423. ~lerin tarih-i hayatlar ......................................................................419. byklk enaniyetsiz ~ ................................................................................................75. bzr afyon ~ .........................................................................................................384.

biraderzade

497

cadde-i kbr ......................................................................................................407. cadde-i kbra-i Muhammed..............................................................176. cahil .................................................................................................................147, 313. cami.......................................................................................................34, 114, 303. camidat ......................................................................................................................101. cami-i kebir ............................................................................................................201. camit ...............................................................................................................251, 386. canavar .........................................................................................................................80. ~ hayvan ...........................................................................................................72. ~a merhamet................................................................................................80. cani ...........................................................................................................27, 33, 427. canl .......................................................................................................Bkz: zhayat. cazibe ..........................................................................................................................225. cazibe-i rahmet .................................................................................................232. Cebel-i Kamer ....................................................................................................166. Cebrail (a.s.) ..........................................................................................121, 132. cefa ................................................................................................................................371. cehalet ........................................................................................................................175. cehennem..........................................................................................74, 81, 350. manev ~ ..........................................................................................116, 117. semav ~ ........................................................................................................119. Cehennem............................................................27, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 96, 111, 130, 232, 235, 268, 303, 308, 340, 342, 352, 354, 361. ~ adem lemlerinin mahsultn kavurur ..................124. ~ lem-i vcudu lem-i adem pisliklerinden temizler.................................................................................................124. ~ azab .....................................................................................................72, 80. ~ ukurundan bir ukur .................................................................148. ~ hapsini netice veren yolu ihtiyar .......................................26. ~ fikri......................................................................................................................78.

~ve genler...............................................................................72, 75. ~ kfirlere bir nevi merhamettir ...............................................79. ~ ve mlhit ......................................................................................................79. ~ ve semav lambalar .....................................................................294. ~in hikmetleri ve vazifeleri ...........................................................79. ~de olsa beka .............................................................................................68. ~deki zhayat................................................................................................80. ~den hfz ...........................................................................................................83. ~den korkan adam ve rahmet-i Rabbaniye...............78. ~e dair beyanat- Kurniye .........................................................78. ~i mahede edenler..........................................................................83. ~in aleyhinde bulunmak ..................................................................79. ~in deheti ......................................................................................................83. ~in fkesi .......................................................................................................110. ~in vazifeleri ve hikmetleri ............................................................81. ~in vcudu ~ idam- ebedden hayrldr ............................................79. ~ ve azab.............................................................................................80. ~na iman ............................................................................................361. ~na taraftar olmak .......................................................................79. ~siz Cennet ...................................................................................................83. genler ve ~ fikri ...................................................................................349. izzet-i cell ~i ister .................................................................................81. kfir-i mutlakn kfr ve ~ ...................................................80, 81. madd ve manev ~ ...............................................................................90. nev-i beerin en byk meselesi ~den kurtulmaktr .........................................................................................83. rahmet, adalet ve hikmet ~i ister...........................................80. erler ve irkinlikler ~e yaar ....................................................83. Cehennem dinsizlerin ~ azapla tokatlanmalar ..................................119. cehl-i mutlak .........................................................................................................274. celdet ........................................................................................................................426. cell..............................................................................48, 87, 235, 340, 354. ~li icaz ............................................................................................................104. ~li isimler .......................................................................................................353. dehetli ve ~li lke .................................................................................79. Cell ..............................................................................................................................427. celldarne ~ mesken .........................................................................................................80. cell ~ isimler..........................................................................................................340. cell-i kudsiyet ...................................................................................................307. Celceltiye ......................................................................................................16, 17. cellt ecel ~ .......................................................................................................23, 29. cemaat .............................................................................................................34, 399. cemaat- mehure .........................................................................................196. cemaat-i azme.....................................................................................................26. cemaat-i Mslimn .........................................................................................261. cemaat-i nuraniye ..........................................................................................195. cemaat-i uzma ...................................................................................................196. cemadat ....................................................................................................................131. cemal ...............................................................48, 50, 87, 216, 235, 290, 299, 340, 341, 354, 374, 378. ~kendini grmek ve gstermek ister .............................289. ~ler ve yine-i Ahmediye ............................................................298. ~li icaz- belgat ..................................................................................104. ~li isimler .......................................................................................................353. Allah manev ~ini gstermek ister .......................................92. kendini grmek ve gstermek ister............................................297. kuds ~ .............................................................................................................216. nihayet kemalde bir ~ .....................................................................289. Ceml ..........................................................................................................................427. cemal ~ isimler..........................................................................................................340. cemal-i esma ........................................................................................297, 298. cemal-i hikmet .......................................................................................................58. cemal-i kemal .....................................................................................................290. cemal-i masnuat ..............................................................................................298. cemal-i mutlak....................................................................................................283. cemal-i rahmet ..................................................................55, 58, 92, 296. cemal-i rububiyet ............................................................................................313. cemal-i sanat ..........................................................................239, 298, 331. cemal-i zat..............................................................................................................298.

cemal-i zat

ASA-YI MSA | 497

GENEL NDEKS

Ceml..............................................................................................................298, 299. ~ ismi ve hair ............................................................................................63. Ceml-i Zlcell...................................................................................370, 378. ~in dest-i hikmeti ................................................................................241. cemiyet ........................................................................................................430, 437. ~li istidatlar .....................................................................................................69. cemiyet-i azme ~nin bir reisi ...............................................................................................397. Cenab- Hak ....................................................................................86, 90, 118, 119, 120, 128, 174, 223, 233, 265, 268, 269, 270, 276, 372, 375, 417, 420, 425, 429, 430, 440, 442; Bkz: Zat (Allah), Allah, Hlk. ~ beeri kendine muhatap ittihaz etmitir ................303. ~ hakknda ek olmaz ....................................................................245. ~ hesabna almak .......................................................................391. ~ ibadete muhta deildir ..........................................................268. ~ vaadinde hulf etmez ...................................................................425. ~ka iman ..................................................................Bkz: iman- billh. ~ka imana iaret eden hikye-i temsiliye .................401. ~ka vuslat .....................................................................................................120. ~k kusurattan takdis ve tenzih ...............................................87. ~k takdis.......................................................................................................129. ~k tanmak ve sevmek ................................................................368. ~kn acaib-i masnuat .....................................................................234. ~kn beka-i uhreviye dair vaat ve ahdleri ....................53. ~kn bir hateminin misali .............................................................387. ~kn bir ilnnamesinin misali ..................................................387. ~kn cilve-i cemali ...............................................................................378. ~kn derece-i iktidar ve hikmeti............................................239. ~kn derghna iltica.........................................................................123. ~kn emir ve iradesi ..........................................................................370. ~kn esmas ...............................................................................................276. ~kn Hak ismi ve insan .....................................................................62. ~kn hkimiyeti .......................................................................................291. ~kn hazinesi ............................................................................................372. ~kn hfz ve himyesinde bulunmak ..............................426. ~kn hikmeti................................................................................................391. ~kn huzuru ..................................................................................370, 371. ~kn hnerlerinin misali.................................................................386. ~kn icad ~nda vesaitin teriki yoktur ..........................................262. ~nn iki tarz ......................................................................275, 276. ~kn icraat- rububiyeti ...................................................................370. ~kn ilmi ...............................................................................................85, 273. ~kn isimleri ~ hari ispat eder .........................................................................63. ~ ve ahiret..................................................................................65, 91. ~kn izzeti ve esbap .........................................................................263. ~kn kemaltn bildirmek istemesi ..................................290. ~kn kemaltnn misali .................................................................386. ~kn kemali .................................................................................................377. ~kn kendini ~ sevdirmesi ...................................................................................267. ~ tanttrmak ve sevdirmek istemesi ...................290. ~ tanttrmas..................................................................................267. ~kn kudreti..........................................................85, 304, 371, 376. ~nin misali ..........................................................................384, 385. ~yle icat ...............................................................................................246. ~kn misliyet suretinde icad ...................................................304. ~kn rahmeti ................................................................................371, 372. ~kn rzsnda fn olmak ..........................................................439. ~kn rububiyetiinde vesaitin teriki yoktur................262. ~kn saltanat............................................................................................370. ~kn saltanat- rububiyeti ve ahiret......................................91. ~kn sanatnn misali........................................................................386. ~kn efkati .................................................................................................372. ~kn eriki ve muini yoktur ........................................................370. ~kn eytana kar ehl-i imana yardm etmesi ...123. ~kn vaadi ........................................................................376, 377, 425. Azrailin (a.s.) ~ka mnacat ...................................................128. her ey ~ka musahhardr ...........................................................389. mevcudat ~ka musahhardr.....................................................232. Cengiz ~ fitnesi ...........................................................................................................139.

Ceml

498

Cennet.................................................30, 33, 51, 70, 71, 74, 78, 79, 81, 82, 84, 87, 96, 121, 125, 127, 130, 131, 166, 240, 271, 303, 308, 332, 339, 348, 354, 361, 376, 377, 378, 419, 424, 435. ~ bahesinin bir kaps ..................................................................148. ~ ukurundan bir ukur .................................................................148. ~ fikri ve ocuklar....................................................................................75. ~ hayat ...........................................................................................................378. ~ kazandran yolu brakmak .......................................................26. ~ kuu ..................................................................................................................71. ~ ve semav lambalar .....................................................................294. ~ vcut lemlerinin mahsultn tar ............................124. ~i ispat ve nefiy .........................................................................................53. ~in fidanl ....................................................................................................76. ~in halk edilmesi ..................................................................................376. ~in lezzetleri..................................................................................................77. ~in numuneleri ........................................................................................376. ~in vcuduna iman ............................................................................361. ~te cisman lezzetler ...........................................................................77. ~te mminlerin Allah grmeleri .......Bkz: ryetullah. ~ten gelen nehirler .............................................................................166. ~ten getirilen uhrev madde ....................................................131; Bkz: Sahret. ~ten inen el ................................................................................................425. Cehennemsiz ~ .........................................................................................83. ocuklar, lm ve ~ fikri ...............................................................347. dnya ~inin cehenneme evrilmesi ................................350. fiillerin ~te bk meyveleri ..........................................................122. gayb ~ ............................................................................................................166. hayrlar ve gzellikler ~e akar ..................................................83. Cennet-i l ..........................................................................................................440. Cennet-i husus ...................................................................................................81. cennet-i hususiye imandaki ~ ......................................................................................................31. Cennetl-Firdevs ...........................................................................................342. cereyan dinsizlik ~ ....................................................................................................403. dnya ~larna tenezzl etmemek ......................................142. tahribt kll ~lar ..............................................................................407. cesaret........................................................................................................................190. cesed-i hayvan ~nin hceyratnn mizanla tanzimi ...................................280. ceset .................................................................................................................................34. ~in teekkl ............................................................................................334. ~leriyle bk hayvanlar ..................................................................336. ~teki zerreler ~ ve vahdet......................................................................................252. ~in intizamlar ...............................................................................252. cev............................................................158, 159, 161, 162, 165, 320. cevher .........................................................................................................................165. ceviz-i Hind .............................................................................................................53. Ceven ~in misli yoktur ......................................................................................190. Cevenl-Kebir ...................................................................104, 190, 342. Resul-i Ekrem ve ~............................................................................190. cevv-i feza..................................................................................................321, 322 cevv-i hava ~da bulutlarn icat ve ifnas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. cevv-i sema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157, 319. Ceylan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. ceza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80, 129, 143. cezalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 107. cezire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. Ceziretlarap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. cidd ~ merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~ sadakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. cihad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142, 422, 430, 431, 435. mukaddes ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. cihad- din. manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. cihad- manev ~ mbarezesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142.

cihad- manevi mbarezesi

GENEL NDEKS

498 | ASA-YI MSA

cihan iki ~ saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. iki ~n gnei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. iki ~n medar- saadeti imandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. Cihan Harbi ~nden byk hdise . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. cihaz hayvanatn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. maslahatl ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. cihazat . . . . . . . . . . . . . . .41, 42, 57, 258, 262, 265, 281, 322, 323, 324, 329. insann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. insann ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 55. cihazat- bedeniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212, 333. ~nin tenasb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. cihazat- insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. cihazat- maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. cihet Kurnn alt ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. cilve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. cilve-i cemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374, 378. cilve-i cemal-i bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. cilve-i esma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254, 263. cilve-i kudret-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. cilve-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 378. cin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 104, 112. ~ ve ins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 121, 339, 340, 342, 361, 367, 373, 374, 375. ~ler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~in muvazene-i amali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. cinayet beerin zalimne ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. hadsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. kfr ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80, 111. kfr ~-i mutlakadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. cinayet-i amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. cinn ~ ve ins eytanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123, 129. ins ve ~ eytanlardan korunmak . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. cirim ~lerin derece-i itaat ve musahhariyetleri . . . . . . . . .239. cisman ~ aa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. ~ lem-i ahadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. ~ bk lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~ Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 207. ~ lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~ mahsult . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. Cennette ~ lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. saadet-i ebediyenin nimetleri ~dir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. cismaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 77. cism-i hayvan ~nin halk edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. cmert snrsz ~lik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. cd-u mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. Cuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. cumhuriyet lik ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. Cumhuriyet Bayram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. cu u huru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. cmle-i Aleviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17. cmle-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. cmle-i tevhidiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 367. cmle-i uhreviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. cz ~ esbabn icada mdahelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265. ~ hataya nihayet iddet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. cziyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. cz- ihtiyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. cz-i ihtiyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. cz- hakikat-i imaniye. ~yi inkr eden kfir olur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. cz- ihtiyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275.

Cihan

499

am . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258, 386. ay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ekirdek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 49, 56, 57, 58, 95, 163, 169, 209, 229, 258, 272, 289, 291, 294, 305, 311, 323, 332, 339, 361, 375, 383. ~ hafziyeti ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. ~deki kader aacn tezahr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. ~teki kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. iman ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. kavun ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. namazn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ekirdek-i asl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. eme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. em-i dil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. iek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 58, 95, 169, 255, 289, 311, 312, 384, 386. ~lerin aksam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. iek-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. irkin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. irkinlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 282, 354. ~ler Cehenneme yaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. gzellik-~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. kfrdeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. ocuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~ lm ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ~lar ve Cennet fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~lar ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~lar, lm ve Cennet fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ahirete imann ~lara faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. kardei vefat eden ~a teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. uha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384.

daire-i hkimiyet

daavat- insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. dafia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. da . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166, 167, 168, 327, 328, 329, 330, 342, 388, 390, 399. ~ Allah tanr ve tanttrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ~lar ve zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. ~lar ve zhayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329. ~lar zemin sefinesinin hazineli direkleridir . . . . . .167. ~lardaki ihtiyat iddiharlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~lardaki masnularn icat edilmeleri . . . . . . . . . . . . . . . .328. ~larn hizmetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. ~larn vazifeleri ~ ve hikmetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~ ve hizmetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. ~larn ve iindeki mahlkatn tavzif ve teshiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. dadaa-i kalb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 348. dh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. ~ hkema-i mminn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ~ imamlar ve Kurnn belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ilm-i belgat ~leri ve Kurnn belgat . . . . . . . . . .199. kuds ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. dhiye-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. daim ~ arkadalk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ mkfat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~ mkfat ve mcazat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~ mlk kazanmak yada kaybetmek . . . . . . . . . . . . . . .35. ~ refakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ refika-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ saltanatn ~ medar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. daire haram ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. hell ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. mtedahil ~ler ve vazifeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. daire-i hkimiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266.

ASA-YI MSA | 499

GENEL NDEKS

daire-i hair ve neir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. daire-i huzur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. daire-i iktidar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. daire-i ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. daire-i imkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. daire-i irade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. daire-i mmkinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. daire-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. daire-i saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. daire-i tedbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. daire-i vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79, 116. ezelden ebede kadar bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. daire-i zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. dal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58, 393. dallet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 29, 79, 222, 254, 274, 275, 276, 313, 412. ~ meslei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. ~ nazar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nazar- dallet. ~ ve kfr zulmat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. ~i tervi eden sahs- manev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~in hkm ~yle istikbal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~yle mazi ve istikbal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~yle zaman- hzr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~yle zaman- mazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~te olanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ehl-i dallet. ~teki mklt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~teki zulmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. hidayet-~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. damar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 226. insanda ~larn vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. daraac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ecel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. dr- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55, 74, 87, 91, 362; Bkz: ahiret. ~in vcudu ve tahakkuku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~in vcuduna iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~teki lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. esma ~i ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. dr- bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. dr- beka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~da cisman lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. mevcudat ~ya akp gidiyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. dr- ebed ~de beka arzusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. dr- fn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 377. dr- imtihan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. dr- mcazat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. dr- mkfat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360, 376. dr- saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 70, 324, 340, 341, 353, 355, 356, 361. ~i ispat ve nefiy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. dava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. ~ sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .428. ~ vekili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36. bk mlk kazanmak yada kaybetmek ~s . . . . . .35. herkesin bana alan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. mukaddes ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. peygamberlerin ~larnn esaslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. davet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. hakka ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 190, 191. dayanak noktas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nokta-i istinat. defain-i saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370. defter lem-i gaybn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. amel ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: defter-i amal. defter-i amal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209, 357, 373, 375. ~in bir kk senedi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ~ler elvah- mahfuzada tespit edilir . . . . . . . . . . . . . . . .361. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. defter-i hasenat Muhammedin (a.s.m.) ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. defter-i hidemat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58.

daire-i hair ve neir

500

dehet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348, 418. ~li adem lemleri ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~li hasarat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~li hasetler ve rekabetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. ~li inklplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109, 110. ~li muahedeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. ~li tehlike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. ~li vahetgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~li ve cellli lke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. ~li ve hikmetli faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. asrn ~li erleri ve inklplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. Cehennemin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. Kurna kar ~li bir pln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. delil-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. delil-i nbvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198, 350. delikanl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~lar ve Cehennem fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. delil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. ahiretin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. delll . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. delll- azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. delll- saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341, 355, 398. delll- saltanat- rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. demir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342, 384. denge . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: muvazene. deniz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93, 165, 327, 342. ~ Allah tanr ve tanttrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ~ ve iindekiler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. ~deki cevherler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. ~lerdeki balklarn iaesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. ~lerdeki mahlkatn idare ve terbiyesi . . . . . . . . . . . .327. ~lerdeki mevcutlarn intizamlar ve rzklar . . . . .325. ~lerdeki muvazene ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. ~lerin hakikatleri ve ehadetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~lerin idare ve tedbiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. ~lerin temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. ~lerin varidat ve masarifi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ebed rahmet ~leri ve numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. feza ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. Denizli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. ~ Hapishanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. ~ Hapishanesinin meyvesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19. ~ hapsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47, 99, 115. ~nden beraatin bir vesilesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. ~nden kurtulu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ~ Meyvesinin Onuncu Meselesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. der . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. derece-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. derece-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. derece-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. derece-i kemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. derece-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. derece-i sanat ~ ve maharet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. derece-i tavsif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. dergh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. dergh- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. enbiyann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. fnunun dilleriyle Hlk tantan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. iman ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. iptida ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. Kurnn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 102, 103, 107, 108, 109, 110, 203. Kurnn kinata dair verdii ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. Risale-i Nur ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147 dershane hapishanelerin ~ye dnmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. hapishanenin ~ olmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. ders-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .213. ders-i Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ders-i marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187. ders-i tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. ders-i umum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. dertli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50.

dertli

GENEL NDEKS

500 | ASA-YI MSA

desatir-i slmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. desise eytann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. dest-i gayb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 158, 390, 394, 396. dest-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59, 160, 241; Bkz: hikmet eli. dest-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262, 435. devair-i saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. devekuu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. devir ~ ve teselsl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. eski ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. devlet Abbas ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. ddr- Mevl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. dikkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. dil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 252. dima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 55, 56, 70, 224. din . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97, 133, 404, 432. ~ aleyhindeki felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. ~ iin silhla cihad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~de ikrah ve icbar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~deki rd- irat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~hissi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. ~i dnyadan tefrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~in yksek usul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. dier ~lerden slmiyete girilmesinin sebebi . . . . .32. Muhammedin (a.s.m.) ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. dindar felsefenin tahakkmyle ~ millette tahavvller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. din . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. dinsiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 241; Bkz: zndk. ~lerin tokatlanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ecnebi ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. ecnebi ~leri gibi yaama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. dinsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244, 418; Bkz: zndka. ~ cereyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. ~ fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. ~i imam eden kelimeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. diplomat ~larn tahribata ait ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. siyas ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. direk hazineli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. dirilik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. dirilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 209. dirilmemek ~ zere lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. insan ~ zere ldrlmeyecektir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. diriltme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. diyar- aher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. doruluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. Dokuzuncu ua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. dolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 161. dost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 69; Bkz: ahbap. ~larn ebed lmlerden kurtulmas . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~larn saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. Rabbin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. dua . . . . . . . . . . . . .25, 50, 76, 102, 121, 146, 189, 190, 418; Bkz: mnacat. ahirete bakan ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. Allahn ~lara icabeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. beka ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63, 336. beka-i uhreviyeye ait ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. ftr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. havas ve neblerin ~larnn makbuliyeti . . . . . . . . . . . .50. ihtiyacat- ftriye iin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. ihtiyac- ftr diliyle ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. istidat lisanyla ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. midenin beka ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 77. Muhammedin (a.s.m.) beka-i uhrev iin ~s . . . .51.

desati-i islmiye

501

saadet-i ebediye ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. umum beka ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. dut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. duygu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281, 333, 426. hayvanatn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. muhit ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224. zahir ve btn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. dm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. dkkn- Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41. dlger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. dnya . . . . . . . . .33, 34, 42, 43, 60, 67, 84, 100, 103, 109, 146, 280, 321, 336, 348, 357, 368, 373, 415, 428; Bkz: arz, kre-i arz. ~ bir mezraadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .308. ~ bir misfirhnedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. ~ cennetinin cehenneme evrilmesi . . . . . . . . . . . . . .350. ~ daki muvazene-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~ daki vefiyat ve huduslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. ~ ikbal ve hevesleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. ~ lezzeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68, 143. ~ mezraasndaki hakikatlar ahirette smbl verir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. ~ misafirhanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. ~ misafiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. ~ nurunu aryor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. ~ saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67; Bkz: saadet-i dnyeviye. ~ saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~ siyasetine tenezzl etmemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~nn buhar kazanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. ~nn gamlarna kar medar- teselli . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~nn muvazenesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~nn nimetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~nn sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. ~nn yetitirdii tohumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~nn zuurlarla enlendirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ahirete iman ve ~ saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. beer ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. ehl-i dalletin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ehl-i imann ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. fn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324, 373. fn ~da saf lezzetleri kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. fn ~nn bk bahar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. husus ~ ve iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. husus ~ ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. kfirlerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. br ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ahiret. seyyar ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. dnyev ~ hapis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 84. ~ saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. drst ~admlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. dstur adalet, iktisat ve nezafet ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. batl ve hata bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ihtiyacatn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. iktisat ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. iktisat ~u ve ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. kaderden gelen ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. kendini grmek ve gstermek istemek ~u . . . . . .289. mevcudattaki iktisat ve nezafet ~lar . . . . . . . . . . . . . .281. eriat Sahibinin emirlerinden gelen manev ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. eriat- ftriye-i kbrann ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. dstur-u esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. dstur-u faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. dstur-u siyas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. dman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61, 435. ~lara kar nokta-i istinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. ehl-i imann ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. zalim ~a hiddet yerine acmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. dnce dar ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. dzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: intizam, nizam.

dnceler

ASA-YI MSA | 501

GENEL NDEKS

ebed

ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62, 100, 353. ~ uzanan arzular ve emeller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. ~e kadar uhuvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~e uzanan sofralar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. ezelden ~e hamd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 87. ezelden ~e kadar daire-i vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~ lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ lemde ~ ihsanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330, 332. ~ arkadalk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ arzular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~ bir adavet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~ bir genlii kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ~ Cennetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ~ ecar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ~ firak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 349. ~ genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ~ gzellik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ hapisten necat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. ~ haps-i mnferit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336, 412, 414. ~ta daimi refika-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ hazine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 330. ~ hsran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. ~ idam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. ~ manzaralar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~ mutluluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: saadet-i ebediye. ~ mfarakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~ nebatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ~ nimetlerin vesilesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~ lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~ mr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ rahmet denizleri ve numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. ~ rahmet hazineleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ~ saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~ saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. ~ saltanatn ~ makarr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. ~ vuslat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~nin sadk dostu ~ olacaktr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. dostlarn ~ lmlerden kurtulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ezel ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. ebediyet mahiyet-i insaniye ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ebedl-abad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. ebedlbd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. ebna-i cins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. ecdt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ecel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 207. ~ celld . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 29. ~ daraac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. echeliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. ecnebi ~ dinsizleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. ~ dinsizleri gibi yaama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. ~ gaddarlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. ~ muahedeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. ecram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237, 318. ecram- semaviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 317. ecram- ulviye ~nin tesbih ve tekbiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ecza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. eczahane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. kre-i arz ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. eczahane-i kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40, 292. eczahane-i kbra-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. ecza-i asliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. edeb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435, 437, 439. Said Nursnin ~ cephesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. edepsiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81, 383.

502

edip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199, 441. Arap ~leri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. bedev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. enaniyetli ~ler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. edyan- semviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. efal insann ~i kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. efal-i ihtiyariye ~ve itimaiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228. efal-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 216. efkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. efkr- siyasiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. Efltun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. efrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ~n simalarndaki sikke-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. ~n suretlerinin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 169. elence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~lerle yaama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. Ehad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376. ehadiyet . . . . . . . . . . . . . . .107, 186, 235, 266, 313, 323, 328, 331, 337, 338, 360. ~ srr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~ ve esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. vahidiyet iinde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. ehl-i akl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273, 298. ehl-i ak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. ehl-i dallet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99, 174, 340, 341, 354. ~ iin Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. ~in dnyalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~in ehl-i ilmi ittiham etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~in galebesinin sebebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~in istikbali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~in kabri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ehl-i dn ~in yardmna komak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. ehl-i dnya ~nn Said Nursyi tecrit etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ehl-i fen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. ehl-i fikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. ehl-i gaflet ~ iin kabir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144. ehl-i hak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123, 148. ehl-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 123, 148, 406, 439. ~ ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. ehl-i hidayet ~ iin Cennet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. ~in malup olma sebebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ehl-i ihtisas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 54, 307. ehl-i ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. ehl-i dalletin ~i ittiham etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ehl-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 22, 25, 101, 123, 133, 206, 377, 405, 412. ~ iin kabir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ~ iin lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ~ ve hakikat-i Muhamediyenin getirdii nur . . . . .115. ~a nokta-i istinat olan bir nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. ~n dinsizlii imam eden kelimeleri . . . . . . . . . . . . . .246. ~n dnyas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~n dmanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~n efkr iindeki zndka fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. ~n imann muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. ehl-i inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ehl-i ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ehl-i kalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. ehl-i keramet ~ mritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ehl-i keif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ~in Cehennemi mahedesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ mritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ehl-i kitap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ehl-i kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141, 295, 341, 354, 409, 412. ehl-i marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. ehl-i medrese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. ehl-i mektep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. ehl-i muhabbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374.

ehl-i muhabbet

GENEL NDEKS

502 | ASA-YI MSA

ehl-i namus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ehl-i sefahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ehl-i Snnet ~ dairesinde hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. Ehl-i Snnet ve Cemaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. ehl-i uhut ~un Cehennemi mahedesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ehl-i taat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. ehl-i tahkik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 53, 175, 398, 406. ~in Cehennemi mahedesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ehl-i velyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190, 191. ~in beka-i uhreviyeyi tasdiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. ehl-i vukuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17, 152. el ~siz bcek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. Cennetten inen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. gizli bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. hikmet ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. el-Cennet Hakkun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. eli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 92, 95. sadk ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. son ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. elektrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42, 158, 205, 294, 320. azm ~lmbas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. elem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 30, 38, 45, 61, 83. ~siz lezzet imandadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. firak ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. gemiten gelen ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. kskanlk ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. kfrn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. lezzet-~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. mukabele grmemek ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. lm dnmekten gelen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. elhamdlillh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85, 87, 88, 97. ~ hari ihtar eder ve ister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. Elhamdlillh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. elif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. elm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 101, 124, 126, 143, 348. ~ endie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 73. ~ endieler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~ firaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ meyusiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~ musibetlerde kadere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. elli bir krk, iki ~ yapan zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. elmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393, 394. elvah- mahfuza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. elvah- misaliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 361. emanet-i kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 61, 109. emarat- hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. emel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63, 422, 426. ~ler ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. emir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. ~e itaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. Kumandann ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. Emirda ~nn nurlu kk iei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99. Emirda iei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. emniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. emr-i Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159, 167. enaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151, 417. ~li edipler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ~li sofmerebliler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. ~siz byklk ve meziyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. mnkirin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. enaniyet-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. enbiya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 65, 119, 122, 173, 174, 175, 193, 337, 338, 340, 355, 359; Bkz: peygamber. ~ meslei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~ Resul-i Ekremin doruluuna ahadet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~nn dersleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. ~nn hakkaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~nn kuds kitap ve suhuflar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174.

ehl-i namus

503

~nn kuds sfatlar, mucizeleri ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~nn kuvvet-i imanlar, ciddiyetleri ve fedakrlklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~nn mucizatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~nn mspet meselelerde icma ve ittifak . . . . . .174. ~nn necatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 104. ~nn nbvvetleri ~nin delilleri ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . .355. ~nn nbvvetleri ve Muhammedin (a.s.m.) risaleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. ~nn Resul-i Ekremin doruluuna ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~nn ahs kemaltlar ve hakikatli talimatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~nn tilmizleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~nn vcub-u vcuda dair icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. ~nn vcut ve vahdaniyet-i lhiyeye dair icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~y tasdik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. Kurnda ~ kssalarnn tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. ner-i hak iin ~ya ittib . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. endie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 70, 71, 73, 74, 426. gelecekten gelen ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 32. endie-i istikbal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. enva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ~n fertlerinin suretlerinin almas . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~n icat edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. enva- ehl-i irk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. enva- zevil-hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. enva- zhayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. envar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176, 368. marifet-i lhiyenin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. er tarihe erefler veren ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. erbb ilim ve hak ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. Erhamrrhimn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123, 126, 429. erkn- lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249. erkn- azime-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. erkn- imaniye . . . . . . . . . . . . . . . .89, 97, 105, 112, 175, 406. ~nin ekirdekleri olan kelimat- mbareke . . . . . . . .87. ~nin hlsalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~nin meyveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~tefrik kabul etmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. ~ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 350, 360. feylesofun inkryla ~de pheye dmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. Risale-i Nurun ~ hakkndaki kesretli tahidt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. selim, nuran kalpler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. ermi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ervah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ruh. ervah- neyyire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. ~ ashab hari haber veriyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. ervah- tayyibe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. erzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 42, 162, 163, 165, 212, 293. ~ memurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n mahzenleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. esret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. esas peygamberlerin davalarnn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. esbab- lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. ~in itimayla tekil-i eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247. esbab- maddiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249, 250, 272, 273. esbab- tabiiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. esbab- zahiriye ~nin vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224, 230, 231, 233, 248, 249, 250, 253, 257, 264, 266, 267, 274, 275, 279, 289, 294, 377, 396; Bkz: sebep. ~ dest-i kudrete perdedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. ~ perdedar- dest-i kudret olmal . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~ perdedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128.

esbap perdedir

ASA-YI MSA | 503

GENEL NDEKS

~n icat etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 248, 265. ~n itima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. cz ~n icada mdahelesi yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . .265. msebbebatn ~a balanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. tevhit ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. zahir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. esbapperest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222, 262. esef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. eser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181, 217, 433, 436, 437, 438. iman kurtaracak nurlu ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. mucizeli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. eser-i tereddt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. esfel-i safiln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. eski ~ devirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. ~ gnahlardan tevbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. ~ hocalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. Eski Said . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. Eskiehir ~ hapishanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 29. ~ Hapishanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279, 287. ~ hapsi ~nden kurtulu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. esma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 51, 61, 80, 116, 195, 206, 263, 288, 338. ~ hari ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. ~nn cilveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. Esma-i Hsna . . . . . . . . . . . . . .177, 215, 299, 333, 338, 440. ~ risalet-i Ahmediyeyi istilzam eder . . . . . . . . . . . . . . .298. ~nn Rahmne ve Kermne cilveleri . . . . . . . . . . . .217. Hlk ~syla tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. esma-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. esma-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . .58, 76, 124, 215, 216, 406. bin bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. kfr ~nin hukukuna bir tecavzdr . . . . . . . . .80, 307. esrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. esrar envar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. ecar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 332, 333, 390. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~n Sniin vcub-u vcuduna ehadeti . . . . . . . . . .330. dnyadaki ~ numunedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ekya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257, 259, 260, 265, 408. ~ bekaya terakki iin yaratlmtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~ birbirine yardm eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. ~daki muvazene ve ism-i Adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~daki teahhuslar ve husus simalarn farkll . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. ~daki zahir kusurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. ~nn fezaya frlamamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~nn icat edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257. ~nn yaratl hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. et . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. etime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. evamir-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. evcedethl-esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. evham . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99, 235, 276, 368. evlt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 71, 72, 74. ~ katli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. ~m tutumu yanyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. ~n saadetiyle mesut olma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. evliya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 25, 65, 337, 338, 340, 355, 359, 407; Bkz: vel, ehl-i velyet. ~ ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~nn Resul-i Ekremin sadkyetine ahadeti . . .192. ~nn vcub-u vcuda dair tevafuku . . . . . . . . . . . . . . .177. evliya-i azme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. evrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. evride . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 226. evsaf- cemal ~ ve cell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. Evvel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58.

esbapn icat etmesi

504

ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ~den ebede ~ hamd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 87. ~ kadar daire-i vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. Ezel-Ebed Sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370. ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. ~ hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ~i lim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~ nutuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~ ve ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. Ezel Gne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. ezvak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. marifet-i lhiyenin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173.

fazilet

faal ~ Zatn harika ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. Faal-i Hallk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. Faaln Lima Yrd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. hikmet medar ~ hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. zemindeki sratli ve dehetli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. faaliyet-i daime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. faaliyet-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320. faaliyet-i mstevliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. fabrika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386, 393, 395. Fahr-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195, 397; Bkz: Muhammed (a.s.m.). Fahr-i Cihan Efendimiz. ~in hem ilmine ve hem ameline vris olan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. fail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130, 215, 262. seyyiatta fenalar ~dir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. erir ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. fail-i Alm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. fail-i Ferd-i Samed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. Fail-i Hakm-i Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. fail-i Kadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. fail-i muhtar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. Fail-i Muhtar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295. fakir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 183, 185. fakr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 61, 183, 358. fakr- mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. fn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. ~ lemdeki ihsanatn istimrar ve bekas . . . . . . . .353. ~ dnya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ dnyada saf lezzetleri kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . .32. ~ dnyann bk bahar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ genlii hayrata sarf etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ~ hayvaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. ~ kre-i arzn bk temel ta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~ saatin bk saat hkmne gemesi . . . . . . . . . . . . . .21. ~ zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. lem ~dir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. fnlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. Farab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. farika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 171. farz ~ namazlar kaza etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~lar eda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. be ~ namaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. ftr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. Ftr- Kadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323, 333. ftih gnller ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419, 432. Fatiha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. Fatiha-i erife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. fayda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. faydal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. faydaszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. fazilet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74, 367. riyasz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75.

GENEL NDEKS

504 | ASA-YI MSA

fazlet . . . . . . . . . . . . . . . . . .419, 421, 422, 423, 430, 434, 441. fazl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. fazl- lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. Fazl- Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. fedi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418, 429, 435. fedakrlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74, 349, 434. fehim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. Felk Suresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. felsefe . . . . . . . . . . . . . . . .15, 16, 17, 222, 224, 225, 226, 228, 230, 233, 438. ~ nazaryla kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~nin kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~nin tahakkmyle dindar millette vcuda gelen tahavller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. batl ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. din aleyhindeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. firavunlam ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. Kurnla bark olan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. Kur'nla muaraza eden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. Risale-i Nur ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. eytanlam ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232. felsefeci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. felsef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439, 442. felsef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. fen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 48, 53, 61, 203, 256, 294, 357. ~ ve felsefe nazaryla kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~ler Allah tanttrrlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. ~lere gre kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ~lere gre kre-i arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. bir ~de o ~nin limlerinin sz geer . . . . . . . . . . . . . . .53. uur-u insan, ~ler ve Hakem ismi . . . . . . . . . . . . . . . . .292. tp ~nine gre kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. fena ~lar izale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. seyyiatta ~lar faildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. fen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57, 116, 378. fenfillh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. fenalk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 194. ~ edenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. ~a iyilikle mukabele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. ~lar kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~larn esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. fenn-i asker . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. fenn-i askeriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. fenn-i elektrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 293. fenn-i hikmetl-eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. fenn-i iae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 292. fenn-i kraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. fenn-i kimya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 292. fenn-i kitabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. fenn-i makine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 292. fenn-i rzk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. fenn-i tp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. fenn-i ticaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. fenn-i ziraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. fergat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 428. ~in ls . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .428. Said Nursnin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .428. ferah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .369. ferd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. ferd-i hayvan ~nin bedenindeki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ferd-i mtedeyyin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. Ferd-i Samed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 26, 64, 93, 357. ~daki turra-i azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. ~n slplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. Kinat Sahibinin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. memleket hkiminin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. nuran ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. semav ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 39, 52, 65. semav ~lar ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. sermed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ferman- azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306, 400. ferman- hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .363.

fazlet

505

ferman- Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. fert . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. feryat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .375. ferzendne ~ mnasebet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. fesahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 169. fetih suretlerin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 172. fetret ~ asr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. Fettah- Allm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. feyiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 145, 166, 176, 177, 191, 417, 419, 426, 427, 430, 432, 441. Bedizzamann ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .421. lh ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. feylesof . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244, 274, 415, 438. ~larn iman meselelerdeki muhalif fikirleri . . . . . . . .54. ~un inkryla pheye dmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. slm ~lar, iman rknleri ve Risale-i Nur . . . . . .410. muannit ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. Feyyaz- Mteal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320. feyz-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. feyz-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. feyz-i Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. feza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157, 162, 318, 321, 325, 337. ~ Allah tanr ve tanttrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ~ denizi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. feza-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. ~in ziyneti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. feza-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 240. fezleke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ayetlerdeki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. fezleke-i tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. frtna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. asrn erli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. fsk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262, 408. ~n neticesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. ~ta israf ve faydaszlk yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ftrat- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. ftrat- selime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ftr ~ dua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~ ibadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ibadet-i ftriye. ~ ihtiyacat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~ matlaplarn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ tesbihat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. ~ vazife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 57. ~ vazifeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. fihriste-i sanat- Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .260. fiil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 299. ~ler kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~leri bkletirmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~lerin Cennette bk meyveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. adem ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. az ~le byk adem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. az ~le byk tahribat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ihatal ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. Rabban ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. Rahman ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. fikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 170, 430, 433, 441, 442. ~ karanlklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416. Cehennem ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ocuklar, lm ve Cennet ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. dinsizlik ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. genler ve Cehennem ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. iman meselelerdeki muhalif ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. tabiiyyun ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. zndka ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. fikr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. fikr-i batl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. fikr-i kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .243, 256, 268. fikr-i tabiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261.

fikr-i tabiat

ASA-YI MSA | 505

GENEL NDEKS

firak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 31, 45, 74, 115, 116, 147, 378. ~ elemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 349. kinat dolusu ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. firak- ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. firavun ~lam nefisler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. Firavun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. ~un kavmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kavm-i Firavun. firavunlam ~ felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. fitne Cengiz ve Hlg ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. fitne-i ahir zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. Fransz airi L Martin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. Fuat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. fnun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. ~un dilleriyle Hlk tantan ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. frkan- cisman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ftuht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430, 432.

firak

506

gadab- lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. gaddar ~ zalimler ve meyus mazlumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ecnebi ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. gadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. gadr-i mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. gafil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161, 313. gaflet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 74, 115, 269, 408, 414, 417. ~ nazar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nazar- gaflet. Mevly unutma ~ine dmeyenler . . . . . . . . . . . . . . . .427. gaibne ~ marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. ~ medh sena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. galat- his . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. gam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. ~lara kar medar- teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. kadere iman eden ~dan kurtulur . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. garaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70, 75. ~sz hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. Gavs- Azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139, 195. gavsl-vsln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. gayb ~ cennet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~ menba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~ vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~ Zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194, 384. Kurnn ~ ihbarlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. gayblik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. gye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 426, 438. gaye-i ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267, 270. gaye-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. gayp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: lem-i gayp. ~ perdesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. ~ bildirmemek rahmettir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. gayrimeru ~ keyifler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 38, 39. ~ lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. gaz zararl ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: gazat- muzrra. gazat- muzrra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280, 328. gece . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .421. ~ ve gndz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. ~nin erri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. gece-gndz ~n tebdili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. geici ~ lemleri nurlandrmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111.

gemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~ zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 173. ~ ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~ ve peygamberlere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~ten gelen elem ve teessf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ten gelen teessfler ve firaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. iman nazaryla ~ zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. gelecek ~ zaman ~ ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~n hdisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~ten gelen endieler ve korkular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. dalletin hkmyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. iman nuruyla ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. gemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. gemi-i cebbar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. gen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 75, 412, 413, 414. ~ler ve Cehennem fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75, 348. ~ler, ahirete iman ve hayat- itimaiye . . . . . . . . . . . . .71. ~lerin genlii s-i istimalinin cezas . . . . . . . . . . . . . . .39. Cehennem fikri ve ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. iman- ahiretin ~lere faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 38, 413, 414. ~i iffetle hayrata sarfetmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ~i istikamette sarf etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~i sefahate sarfetmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ~i s-i istimal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~i s-i istimalin cezas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ~in taknlklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 39. ~te iffetini muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ahirette bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. bk bir ~i kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. gayrimeru dairedeki ~ keyifleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. istikamet dairesinde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. niversite ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418. gergedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. gda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. ebede uzanan ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. gda-i kuds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. giymek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. gizli ~ bir el . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. ~ mnafklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 403. Allah ~ kemaltn bildirmek ister . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. gk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 156, 162, 318, 319, 325. ~grlts . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157, 158, 320; Bkz: rad. gmlek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. arzn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .231. mnakka ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. gnl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419, 430, 434, 436, 442. ~ler ftihi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419, 432. alak ~llk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: tevazu. Allahn nuru ile nurlanan bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. imanl ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. grmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 218. gr dar ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. gz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. ~n kr ve ibadetinin mkafat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. gaybbin ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. iman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. gurbet ~ vaheti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. gurur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. gl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. gldeste-i marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170. glme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. gm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. gn her ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111.

gn

GENEL NDEKS

506 | ASA-YI MSA

gnah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 84. ~larn esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. eski ~lardan tevbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. gne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 159, 186, 231, 232, 233, 238, 239, 293, 306, 411. ~ ile on iki seyyarenin muvazenesi . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~ ve seyyareleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ~in sarfiyat ve varidatndaki muvazene . . . . . . . . . .293. ~in yakt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. ~lerin teshir ve tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. iki cihann ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. kinatn manev ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. Gne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390, 399. gvercin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. gz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57, 58, 115. ~ ve bahar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~de lemin vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ihtiyarlk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. gzel iman- ahiret ve ~ ahlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. gzellik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128, 129, 202; Bkz: hsn, cemal. ~-irkinlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ler Cennete akar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349.

gnah

507

habbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 323. haber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. Habib-i Rabbllemn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298; Bkz: Muhammed (a.s.m.). habib-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. Habib-i Zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120; Bkz: Muhammed (a.s.m.). Habibullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ ve Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. hablullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. hac ~daki adam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. hacat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .369, 371. ~a medar bir nokta-i istimdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. zhayatn ~larnn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. hacet-i zaruriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. hac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. hadis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. lem ~tir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. hdisat gemi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. istikbal ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. hdisat- cevviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. hdisat- kevniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. hdise ~ler muhafaza edilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. Cihan Harbinden byk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. hdise-i acibe-i cevviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. hdise-i Muhammediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. hdise-i eriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. hadsiz ~ cinayet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. hafz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 101. Hafz Ali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148, 405. ~nin vefat ve melike-i suale cevab . . . . . . . . . . . .125. hafza ~ gc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kuvve-i hafza. haf ~ zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. hafiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. Hafz ~ ismi ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60, 62, 63. ~ ismi ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~ isminin ahirete delleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305.

hafzne ~ kitabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. Hafz-i Zlcell ~in dest-i hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. ~in himayesi, hikmeti ve ekirdekler . . . . . . . . . . . . .209. ~in Hafz ismi ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. Hafz-i Zlcelli vel-kram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. hafziyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 57, 58. aacn ii ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. aacn suret-i cismaniyesi ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. arz, ~ ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. ekirdek ~i ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. kinattaki ~ ahireti iktiza eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. meyve ~e ahadet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. hak . . .64, 142, 174, 176, 192, 291, 352, 355, 408, 438. ~ erbb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. ~ Peygamber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~ tarikatler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~ ve hakikatin tebli ve neri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. ~ka davet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. ~kelmullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95, 149, 198. ~k neredenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~kn batla galebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. Hak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341. ~ ismi ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62, 63, 355. ~ ismi ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. hakaik ~ haznesinin anahtar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417. ahkm- Kurniyenin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. hakaik- imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244, 407. ~nin inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. hakaik- slmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. hakaik- kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. hakaik- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197, 282. hakaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. Hakem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287, 289, 294, 297, 298, 299; Bkz: ism-i Hakem. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. uur-u insan, fenler ve ~ ismi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. Hakem-i Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288, 289. ~ eserlerine binler gzlerle bakmak ister . . . . . . . .288. hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104, 108, 142, 174, 176, 177, 180, 192, 276, 291, 336, 352, 362, 408, 425, 438. ~ ve Hak ismi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~lerin mercii ve gnei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341, 355. ~li tarikatler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. dnya mezraasndaki ~lar ahirette smbl verir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. hair ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. hair ve ahireti iktiza eden ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. hikmet medar faaliyet ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. hudus ve imkn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. iman ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. iman ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. iman- billh ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. imkn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. insann ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. kinatn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. kinatn en byk ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. kinattaki mehut ~ler ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. muhbir-i sadklarn ispat ettikleri ~ . . . . . . . . . . . . . . . . .174. tebihin ~ telkki edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. hakkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. Kurn ve iman ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. hakikat-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. hakikat-i liye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338. hakikat-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. hakikat-i ekber-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341, 355. hakikat-i hariciye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262, 411. hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 65, 351, 352, 362. ~ ve Hazret-i Muhammedinin risaleti . . . . . . . . . . . . .350. ~ ve insaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. ~ ve mukaddes kitaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. ~nin tahakkuku ve vukuu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350, 351.

Hakikat-i hariyenin tahakkuku ve vukuu

ASA-YI MSA | 507

GENEL NDEKS

erkn- imaniye ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. Kurn ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. Muhammed-i Arab ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. hakikat-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. hakikat-i imaniye ~yi inkr eden kfr- mutlaka der . . . . . . . . . . . . . . . .97. bir ~yi inkr eden mrtet olur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. hakikat-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. hakikat-i kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. kinatn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. hakikat-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. hakikat-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. hakikat-i mevt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. hakikat-i Muhammediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60, 112, 113. ~nin getirdii nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. hakikat-i teavn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. hakikat-i vahiy ~in tahakkuku ve sbutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. hakik ~ hkimiyet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~ hikmetler ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~ insaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~ insanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~ lezzet imandadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ~ sadakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~ tesir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: tesir-i hakiki. hakki ~ prensipler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. ~ saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250, 255, 438. Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159, 168, 212, 239, 282, 289, 291, 292, 294, 296, 297, 298, 299, 371; Bkz: ism-i Hakm. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 56. ~ ismi ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. hkim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188, 262, 266. izzetli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. Hkim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. hakmane ~ sanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254. hakmne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157, 165, 168, 322. ~ faaliyet-i daime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. ~ icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. ~ istihdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. ~ iler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159, 160, 383. ~ mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. ~ tayir ve tahviller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. ~ takdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~ temyiz ve tefrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. hkimne ~ faaliyet-i daime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. hkim-i adil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. Hakm-i Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. Hkim-i Ezel ~nin hamet-i saltanat ve sermediyet-i hkimiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. Hkim-i Hakem-i Hakm-i Zlcelli Velcemal . . . . . . . .290. Hkim-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. Hakm-i Lokman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 146. Hakm-i Mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 295, 296. hkim-i mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252, 386, 387. Hkim-i Mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232, 267. Hkim-i Mdebbir ~in tedbiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. Hakm-i Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40, 232, 241. ~in hapishanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. ~in hikmeti ve kudreti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. Hakm-i Zlkemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .313, 377. hkimiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184, 227, 252, 266, 290, 291, 316. Allahn ~inin genilii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .318. insanlarda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. muazzam ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. hkimiyet-i amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35.

hakikat-i iman

508

hkimiyet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. derece-i rububiyette ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. hkimiyet-i nuraniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. hkimiyet-i ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. hkimiyet-i umumye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. hakkalyakn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64, 192, 215, 338, 341, 355, 410, 440. ~ iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. hakkaniyet Allahn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. hakk- hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. haksz ~ itirazlar ve kudret-i Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. hakszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. hl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~ dili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. ~ dili ile edilen ilticalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. midenin ~ diliyle duas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 77. iddetli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. halskr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416, 417. manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. halvet Kurnn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. Hlk . . . . . . . . . . .21, 31, 40, 45, 48, 52, 56, 60, 63, 64, 76, 93, 132, 155, 184, 187, 188, 189, 194, 195, 265, 295, 297, 319, 325, 327, 330, 360, 369, 377, 440; Bkz: Allah, Yaratan, Yaratc. ~ nev-i insan ve har-i cisman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~ Vacibl-Vcuttur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. ~ ve Habibullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~ ve Muhammed-i Kurey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. ~ Esma-i Hsna ve sft- kudsiye ile tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. ~ takdis ve tesbih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. ~n hallkyet ve kudsiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~n icat ve rububiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~n isimleri ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. ~n kitab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~n mevcudiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. ~n vahdet ve tasarrufu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~n vahdeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. ~n vcub-u vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. ~n vcub-u vcudu, vahdeti ve sft- kudsiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. lemlerin ~nn hitab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. fenler ~ tanttrrlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. fnunun dilleriyle ~ tantan ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. kinattan ~n soran seyyahn mahedat . . . . .155. Hlk- Adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. Hlk- Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 267, 281. Hlk- Kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173, 178. ~n rububiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ~n sanatn tabiata vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .255. ~n ulhiyet ve vahdaniyetini iln . . . . . . . . . . . . . . . . .438. Hlk- Klli ey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338, 342. Hlk- Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333, 346. ~in mbarek kelm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. Hlk- Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. Hlk- Zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. Hlk- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 60, 322, 376, 377. hlkyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. halie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. halife arzn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77, 93, 357. halife-i arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. halife-i zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. halm ~-selm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. halk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138, 226, 376; Bkz: ahali. ~n errinden korunmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. cism-i hayvannin ~ edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. semavat ve arzn alt gnde ~ edilmesi . . . . . . . . . .304.

halk

GENEL NDEKS

508 | ASA-YI MSA

halk (yaratma) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128, 171, 216, 254, 262, 272, 291, 411. esbap ve msebbebat ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. halka-i kbra-i zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. halka-i kr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. halka-i zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88, 115, 168. Hallk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. hallkyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134, 194. hamd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 194, 325, 337, 372. ezelden ebede ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 87. hamd sena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. hamdsena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. hme-i zerrin-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. hamz- karbon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. hami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. hamiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 74. hane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 67, 349. ~de saadetin inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~nin hayat ve saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~nin saadeti ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. mill ailenin ~si ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hane-i devvar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. hangh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. Hannan- Mennan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. hapis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 27, 36, 38, 39, 47, 72, 73, 81, 82, 118, 423. ~ musibetinden intikam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. ~in hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. ~te farz namazn klmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. ~teki mr ibadet hikmne getirmek . . . . . . . . . . . . . . .84. dnyev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 84. ebed ~ten necat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. hapishane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 27, 33, 38, 426. ~ medrese-i Yusufiyedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. ~ memurlar ve mdrleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. ~ mdrleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~ mdrleri ve sergardiyanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. ~ mdrleri, memurlar ve Nurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. ~leri slahhane yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. ~lerin medreseye dnmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. Cehennem ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. Hkim-i Zlcellin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. haps-i ebed ~den kurtulmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. haps-i mnferit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24, 25. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417. kabir ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 24, 124. harab- arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. haram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. ~ hell bilmeyenleri idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. ~ lezzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~ sevmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. hararet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 157, 158, 227, 255. ~-burudet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ ve brudet deiiminin tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~ ve hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. nursuz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. hararet-i gariziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 227. Harb-i Umum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. Birinci ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 137, 141. kinci ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 137. harekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. harekt- zerrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. hareket ~ ve hararet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. msbet ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. hareket-i devriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. hareket-i seneviye ~de alnan mesafe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .231. harem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. harf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. ~in ktibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. harf-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. haric-i daire-i akliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258.

halk (yaratma)

509

harika kinattaki ~ sanatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. medeniyet ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. harika-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. harika-i sanat- Hlkane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. harman maher bir ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .308. harp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 136, 138. Balkan ve talyan ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. bin iki yz doksan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. umum ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. has ~ sftlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. hasarat dehetli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. hasaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. hasenat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~ yazlr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. mmetin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. hasene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149, 206. ~lerde iyiler fail deil, kabildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. haset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 137, 139. haseti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. hasm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. hasis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. hasit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. haslet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. Muhammedin (a.s.m.) ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. hassase . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. hasta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~lar ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~lar ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. hastahane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. hastalk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 72, 73, 225, 226, 268. ~lar perdedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ~lar ve Azrail (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. manev ~lardan temizlenmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. haha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 57, 59, 63, 65, 67, 78, 85, 159, 209, 283, 303, 305, 354, 361, 376 ~ akidesi ~ ve hayat- itimaiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~ ve hayat- insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~nin faideleri ve neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~ hakikati . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hakikat-i ekber-i hariye, hakikat-i hariye. ~ ve Hak ismi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~ ve Hak ve Hafz isimleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~ ve Hazret-i Muhammedin risaleti . . . . . . . . . . . . . . .351. ~ ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .351. ~ ve muciznma bir ktip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. ~ ve neir . . . . . . . . . . . . .52, 55, 62, 356, 357, 360, 362. ~ kolaydr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. ~e numune . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 52. ~de amellerin tartlp hesabedilmesi . . . . . . . . . . . .Bkz: muvazene-i amal. ~de muvazene-i amal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~deki muvazene-i amal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~e iaret eden iki ayet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. ~e mni hibir ey yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. ~i iktiza eden hakikatler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. ~i ispat eden berahin-i uzma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. ~in ademi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. ~in cismaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~in gelmemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55, 362. ~in gereklememesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ~in inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341. ~in ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. ~in muktazileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. ~in numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376. ~in temsilleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. Allah vaadinde tekzip edenler ve ~ . . . . . . . . . . . . . .341. Allahn ~e dair ahd ve vaadi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. Allahn isimleri ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. arz, hafziyet ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59.

hairin temsilleri

ASA-YI MSA | 509

GENEL NDEKS

bahar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. bahar ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. bahar ~ine benzeyen emareler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. beer ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. elhamdlillh ~i ihtar eder ve ister . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. enva- mahlkatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. erkn- imaniye ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 350, 360. Hafz ismi ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. Hayy- Kayyum isminin ~e delleti . . . . . . . . . . . . . . . .303. iman- bilkader ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. imann rknleri ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. insann ~de muhakemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. insanlarn ~ edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. Kadr isminin ~e delleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. kinat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. kinattaki hikmetler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. Kurn ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66, 362. Kurnda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. misal-i ~ numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. Muhammedin (a.s.m.) ~e dair duas . . . . . . . . . . . . . . .51. rsul ve ktbn ~e ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. yz binden ziyade envan ~ edilmesi . . . . . . . . .303. hairsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. hamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. ~li tasarrufat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. hamet-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. hamet-i rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132, 133, 283, 298. ~ ve melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. hamet-i saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 184, 234, 358. Kurn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. hamet-i saltanat- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. hamet-i saltanat- maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. hamet-i ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. hametkrne ~ ordugh ve talimgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. har-i azam ~n meydan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. ~n misalleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~n numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 209. har-i bahar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. har-i cisman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77, 306. Allahn kudreti ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. har-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. hata ~lara kefaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. hatem muciznma zatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. hatrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. hatrat- gaybiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338. hatime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ayetlerin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. hava . . . . . . . . . . . . .158, 159, 160, 162, 255, 321, 323, 391. ~ zerreleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 160. ~nn hizmetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. ~nn tasfiyesi ve dalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. ~nn temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. havarik- ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229. havas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184, 409. ~larn dualarnn makbuliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. havuz. ~da ykanan iki adam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .381. hayal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122, 442. hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 71, 75, 117, 132, 160, 177, 183, 199, 217, 218, 250, 335, 348, 363, 368, 372, 373, 378, 408. ~ lezzeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~ maceras . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: sergzete-i hayatiye. ~ sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: zhayat. ~ sermayesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: sermaye-i hayat. ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 218. ~ vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: vazife-i hayatiye. ~ yolcusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196, 207. ~ hayvan gibi keyif ve lezzetle geirme . . . . . . . . . . .31. ~n fens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. ~n gayeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372.

hairsizlik

510

~n gayeleri ve neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. ~n gayesi ve hayat imandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~n hayat imandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~n her eit lezzetlerini tatmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~n meyvesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. ~n neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. ~n teklifi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. aile ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74, 349. bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 133. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336, 349, 412, 414. haylaz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. iki ~a lzm eyleri almak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. iki ~n medar- saadeti imandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ikinci ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ahiret. kabir lemindeki nuran ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. kinat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. meyusne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. mevt ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. mevt ve ~ mnavebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. mevt ve ~n deimelerinin tanzimi . . . . . . . . . . . . . . .280. nihayetsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. sermed ~ tayan Zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. hayat- bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. hayat- bkiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356, 373. hayat- beeriye ~de adalet, iktisat ve nezafet dsturlar . . . . . . . . . .282. hayat- daim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. hayat- dnyeviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 74, 349, 353, 358. ~ vazifesinden terhis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ~nin saadeti ve kadere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~yi hayat- uhreviyeye tercih edenler . . . . . . . . . . . . .117. hayat- fniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. hayat- itimaiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122, 196, 198. ~ genler ve Cehennem fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. ~ ve ahiret akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~ ve hair akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~ ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~nin hsn-i cereyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~nin saadeti ve kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ahirete iman, genler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ahirete imann ~ye ait neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. ahirete imann ~ye faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. hayat- itimaiye-i beeriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. hayat- itimaiye-i insaniye iman- har ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. hayat- insaniye ~ ve hair akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. hayat- saniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. hayat- siyasiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196, 198. hayat- ahsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ahirete imann ~ye ait neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. ahirete imann ~ye faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68, 69. hayat- ahsiye-i insaniye ~ ve ahiret akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~nin saadeti ve kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. hayat- ehriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ehir hayat. ~ ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hayat- uhreviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. hayat- dnyeviyeyi ~ye tercih edenler . . . . . . . . . . .117. kabir, ihtiyarlar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. hayatperverne ~ istihdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. hayattar ~ macunlar ve tiryaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. hayr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 138, 307, 375. ~-er . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ er mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~lar Cennete akar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~larda iyiler fail deil, kabildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~l dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. ~l i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: umur-u hayriye. haylaz ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. haylazlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hayrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 375.

hayrat

GENEL NDEKS

510 | ASA-YI MSA

hayret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. hayr- mahz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. haysiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. hayvan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 32, 172, 337, 385, 396. ~ gibi bir rikkat-i cinsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ gibi yaama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ ve insan arasndaki fark . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~dan aa dmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. ~n cesedini icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~n icat edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. ~lara gaybn bildirilmemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~larn duygular ve azalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. ~larn idare ve tedbirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~larn ihyas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~larn rzklar ve cihazatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322. ~larn ruhlar bkdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~larn suretlerinin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. canavar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. cesetleriyle bk ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. kesilen ~ elem hissetmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. kk ~lar esbaba isnat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. hayvanat . . . . . . . . . . . . . .40, 42, 51, 67, 171, 212, 227, 229, 287, 303, 322, 334, 335, 350, 376. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170. ~ ilhamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ~n bedenindeki nizam ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. ~n cihazatlarnn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. ~n erzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. ~n iae ve idareleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~n ihtiyac- ftr diliyle dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n intizaml vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~n teneffs ve yaamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. ~n tevelldat ve vefiyatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~n tevelldat ve vefiyatlarnn tanzimi . . . . . . . . . . .280. denizlerin ~nn halk edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. yavrulu ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. hayvanat- bahriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. hayvanck kuvvetsiz ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. hayvan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 52. ~ taifelerdeki muvazene Zat- Adl ve Rahmi gsterir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. hayvaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143, 173 Hayy ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. Hayy- Kayyum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .301, 373. haz lh ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. hazain-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370. hazf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. hazr ~ vakit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~ ve Nazrn kelm hadsizdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. hzrne ~ makam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. hazin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. hazine ~li direkler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. uhrev rahmet ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. hazine-i gaybiye-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. hazine-i gayp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 323. hazine-i hassa padiahn ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. hazine-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. hazine-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 165, 369. hazine-i Rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. hazne-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. Hazret-i Allah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. Hazret-i Cebrail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178, 361. Hazret-i Davud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. Hazret-i Eyyub . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. Hazret-i Hzr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. Hazret-i brahim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. Hazret-i srafil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55.

hayret

511

Hazret-i Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. Hazret-i Muhammed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178, 342; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~in delil-i nbvveti, hakkaniyeti ve hair . . . . .350. ~in mucizeleri ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .351. ~in mucizeleri ve szlerinin misali . . . . . . . . . . . . . . . .398. ~in risaleti ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. ~in szlerinin misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. Hazret-i Msa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. ~nn kssas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kssa-i Msa. Hazret-i Peygamber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149; Bkz: Muhammed (a.s.m.). Hazret-i Sleyman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. Hazret-i stat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: Said Nurs. ~n efkat ve merhameti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. Hazret-i stat Bedizzaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413; Bkz: Said Nurs. Hazret-i Yusuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: Yusuf (a.s.). ~un kardeini bir hile ile almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. hedy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393, 394. heder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. hediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. helket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. hell ~ dairesi keyfe kfidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~ yemekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. haram ~ bilmeyenleri idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. her ey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ~ dest-i kudretten kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. ~ zddyla bilinir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~de hkmeden hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~deki intizam irki kubul etmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. ~deki intizam ve mevzuniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~e ihata eden ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. ~e muhit ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. ~e amil hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321, 327. ~e taallk eden ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~i icat eden kudretin azameti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .318. ~in miktarnn tayini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~in mukadderat kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~in vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. kimin iin Allah var, ona ~ var . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. heva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. heves . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335, 415. hevesat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 349. heyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. heybet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. hfz Cehennemden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. Hristiyan ~ dini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. hrs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 137. hi ~likte mahvolmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. ~ten gelen rzklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~ten icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 273, 274, 275, 276. ~ten yaratmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. hilik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68, 115, 116, 117. ~ lemlerinin mahsult . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. hidayet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408, 425, 437. ~-dallet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ nuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. hiddet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 143. anasr beerin kfrne ~ eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. intikam ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. hiddet-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. hidrojen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161; Bkz: mvellidlm. hiffet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. hikye-i tarihiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100.

hikaye-i tarihiye

ASA-YI MSA | 511

GENEL NDEKS

hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 44, 51, 54, 55, 58, 63, 80, 90, 96, 116, 128, 159, 160, 163, 168, 169, 171, 172, 191, 208, 209, 210, 211, 216, 217, 223, 224, 225, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 238, 240, 246, 248, 254, 255, 257, 259, 261, 263, 264, 267, 276, 283, 292, 294, 295, 297, 299, 316, 318, 323, 324, 327, 330, 331, 333, 335, 336, 337, 340, 341, 342, 354, 356, 358, 360, 362, 389, 391, 434, 438. ~ Cehennemi ister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. ~ eli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49; Bkz: dest-i hikmet. ~ medar faaliyet hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. ~li keyfiyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~li Mutasarrf ve nev-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~li rububiyet-i mutlaka ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. ~li suretler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~li tatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. ~li usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295. ~li vazifeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. Cehennemin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. dehetli ve ~li faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. ezel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. her eyde hkmeden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. her eye amil ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. insann cihazatlarna taklan ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. kinattaki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. kinattaki ~ler ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. kinattaki ~ler ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. kuds ~ler ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. Kurnn ~ dersleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. mecudattaki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. mevcudattaki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295. sahralarn ve dalarn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. hikmet-i amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. hikmet-i amme-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. hikmet-i cedide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. hikmet-i ezeliye ~ ahiretsiz olmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. hikmet-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. hikmet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224, 232, 270. hikmet-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. hikmet-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. hikmet-i Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. hikmet-i amile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. hikmetperverne ~ tecditler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. hikmetsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 283. Hikmetl-stiaze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. hilf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. hilfet-i arziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. hilf- akl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. hilf- hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. hill . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 240, 398. Ramazan ~inin sbutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .308. hile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~siz hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 270, 386, 408. ~in gayesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. ekirdek ve aacn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. kinatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. kk hayvanlarn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. hilkat-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. hilkat-i arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. hilkat-i arziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. hilkat-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 204. ~n neticesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ~n tlsm, muammas Muhammed (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. himmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. Hindistan ~ cevizi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. his . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 426, 430, 442. beka-i daimye itiyak ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. din ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. sevgi ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419.

hikmet

512

hissiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 71, 348. hitabat- Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 61, 324. hitbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. ~i brakp malayaniyatla itigal etmemek . . . . . . . . .36. ~te herkese iyilik etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. ~te ihtiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. ~te mnakaa etmemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. akrabalara ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 74. ehl-i Snnet dairesinde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. hilesiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. insaniyete ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. Kurn ve iman ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413, 418. hizmet-i ftriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. hizmetkr Kurnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. hoca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 145. hocalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. eski ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. safdil ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. hodgmlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hubb-u mehasin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. hububat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311, 386. Hd (a.s.) ~ kavmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kavm-i Hd. Hud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. hudus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 209, 210. vefat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. hukuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79, 80. kfr esma-i lhiyenin ~una inkr ile tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. kfr kinatn ~una tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. kfr mahlkatn ~una tecavzdr . . . . . . . . .104, 307. mevcudatn ~una tecavz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. hukuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. hukuk-u amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. hukuk-u hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 283. hukuk-u insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. hulsa erkn- imaniyenin ve Kurn hakikatlerinin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. hulflvaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. ~ zillettir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. hulflvait . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. hurafe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. huri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126, 349. huruf Kurnn ~unun sevaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. huruf-u Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. husus ~ dnya ve iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~ dnya ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. hususiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. hu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427, 440. Hut Sevr ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. huzur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214, 427, 430, 434. huzr-u lhde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. Huzur-u Kibriya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. huzur-u Muhammed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. hccet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ahiretin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. hccet-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. hccet-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152. Hccet-i maniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .316. hccet-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. hccet-i risalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. Hccetullahi'l-Balia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17. Hccetllahl-Balia Risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .152. hceyrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 312. ~n enkazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n mizanla tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~n tamir edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~taki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. hceyrat- beden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224.

hceyrat- beden

GENEL NDEKS

512 | ASA-YI MSA

hceyrat- bedeniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212, 225. hceyre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 231. ~lere erzak datm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~nin vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. hceyre-i beden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .253. hcre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249. erkek ve dii reme ~lerinin birlemi ekli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nutfe. Hdhd-i Sleyman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. hkema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. hkema-i slmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. hkema-i mminn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. hkmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. hkm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 223. hkmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~i ifal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36. ~in lik cumhuriyete dnmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. hkmet-i cumhuriye ~nin mebuslar, erknlar ve risaleleler . . . . . . . . . . . .37. Hlg ~ fitnesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. hrmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70, 72, 74, 75, 349, 350. aile hayatnda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. sun ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. hrriyet inklb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. hrriyet-i vicdan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. hsn-i cemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. hsn-i cereyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. hsn-i esma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. hsn-i hatime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 25, 342, 355. hsn-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. hsn-i sanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. hsn-i efkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. hsn-i tesir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. hsn-i zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. hsnesma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. hsnhilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. hsnsanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. hsran ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. Hsrev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118, 119, 120, 144, 145. ~in Kurn yazmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. hsn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 216, 374, 378, 436. ~n mertebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. hviyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211, 422. hzn- elm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .369. hzn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 126. kinat dolusu ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115.

hceyrat- bedeniye

513

rk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. rmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165, 325. ~n kabarcklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. rz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. skat ~ ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. slah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. er tohumlarnn mahsulnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140. slahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 428, 434. slahhane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. Isparta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146, 150, 151. k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 294. ztrap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434.

icaz . . . . . . . . . . . . . . . . .65, 95, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 118, 136, 149, 204. ~l belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. Kurnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400.

icaz- belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. icaz- caz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. icaz- kat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99. icaz- Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. icaz- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. icaz- manev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. iae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 163, 165, 194, 281, 334. balklarn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. Rahman ~ ambar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41. zhayatn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. ibad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355; Bkz: kul, abd. ~n ahirete bakan dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. ~n kabz- ervahtaki ekvas ve Azrail . . . . . . . . . . . .128. Allahn ~nn dualarna icabeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ibadat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. Resul-i Ekremin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. ibadet . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 27, 91, 95, 194, 227, 267, 268, 269, 376, 407, 414, 425, 429. ~ eden mevcudatn ibadetini kefeder . . . . . . . . . . .269. ~ manev yaralara tiryaktr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~i terk eden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~mevcudatn hukukuna tecavz eder . . . . . . .268. ~mevcudatn ibadetini gremez . . . . . . . . . . . . . . .269. ~nefsine zulmeder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~i terk etmek ~hikmeti ilahiyeye tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~kinatn hukuk-u kemaltna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. azalarn ~lerinin mkafat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. hapisteki mr ~ hkmne getirmek . . . . . . . . . . . . . . .84. Kurnn ~i terk edeni zecretmesi . . . . . . . . . . . . . . . . .268. mahlkatn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. mevcudatn ~ini inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ibadethane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ibadet-i ftriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. ibadet-i mahsusa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. ibadet-i tefekkriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99, 342. ibda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 216, 275, 276. bn-i Abbas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. bni Rd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. bni Sin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. brahim (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. brahim Hakk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .371. ibret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. ~ iin dalarn kaldrlmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. ibretnma ~ mucizatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382. icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. icad- eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 311. ~daki kolaylk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~daki shulet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. ~daki srat-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 85, 128, 134, 160, 193, 208, 209, 210, 211, 216, 229, 230, 232, 233, 246, 254, 257, 258, 260, 262, 263, 264, 265, 271, 273, 274, 275, 276, 318, 329, 334, 339, 376, 385. ~ fiillerinde muvafakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. ~ inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ~n bir tek zata verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. Cenab- Hakkn misliyet suretinde ~ . . . . . . . . . . . . .304. esbabn ~ etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 248, 265. esbabn ~a mdahelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265. hiten ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 273, 274, 275, 276. iki tarzda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. Kadr-i Zlcellin kudretiyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. kanunlara ~ vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. kudretin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. mahlkatn ~edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388. nutfeden zhayatn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. tabiatn ~ etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 265. zhayatn ~ edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. icat- eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257. i'caz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15.

icaz

ASA-YI MSA | 513

GENEL NDEKS

caz ~l belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~l icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. i'caz- Kur'niye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15. icbar dinde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174, 177, 192, 307. tevhitte ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. vcub-u vcuda ve vahdete dair ~lar . . . . . . . . . . . . .180. vcub-u vcuda ve vahdet-i Rabbaniyeye dair ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. icma- azm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. icraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370. icraat- celliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. icraat- lhiye ~nin temsilcileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. imek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. itima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. itim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. itimaiyat ~ ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. itimaiyyun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75, 350. idam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 46, 49, 57, 69, 79, 116, 117, 274, 275, 423. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. idamhane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. idam- ebed . . . . . . . . . . . . . . . .23, 25, 46, 79, 109, 117, 143, 148, 207, 359, 360. idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 163, 165, 193, 217, 254, 281, 319, 352, 403, 404. beerin ~si ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. denizlerin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. memleketin ~ mdebbirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. mtedeyyinlerin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. namazsz ve itikatszlarn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. nebatat ve ecarn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. zeminin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. zhayatn ~ si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. zhayatn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. iddihar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. idel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438, 441. ifde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441, 442. ifade-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. iffet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. genlikte ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 39. ifsat kfr, istidad- insanyi ~eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ifal hkmeti ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36. ihanet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151, 358. ihata ~l fiil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. ~l hafziyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~l ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321, 334. ~l kanun-u mbareze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~l kayt ve muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~l efkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. ihata-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ihbar- gayb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ihbar- gayp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ihdas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. ihls . . . . . . . . . . .69, 70, 74, 147, 413, 419, 427, 430, 441. hls . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ihls- tm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418. ihsan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 62, 159, 163, 169, 216, 332, 356, 374, 393. ~lar lem-i bkyi gerektirir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. bk lemdeki ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ebed lemde ebed ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. riyasz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ihsanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 340, 393. ~n bekas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. lem-i bekada ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341, 355. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330.

caz

514

ihsanat- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ihsanat- Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ihsanat- Rahmaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ihsanat- rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ihsanat- uhreviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ihsan- ahane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. ihsanperverne ~ umum perdeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. ihtifal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. ihtimal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. ihtimamkrlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. ihtira . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ihtirak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. ihtiras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. ihtisas ~sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mtehasss, ehl-i ihtisas. ihtiyacat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 358. ~n dsturlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ftr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ihtiyacat- ftriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. ihtiyac- ftr ~ diliyle dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ihtiyac- ifham . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ihtiyac- zarur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ihtiya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 103, 104, 111, 183, 350, 409, 414, 416, 442. ihtiyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 75, 349. ~lar, kabir ve hayat- uhreviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. ~lara ebed genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ahirete imann ~lara faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. iman- ahiretin ~lara verdii teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. kabir, ~lar ve ahiret akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. ihtiyar (irade) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 218, 294, 358. ihtiyare ~ karya muhabbet ve merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ihtiyar ~ daavat- insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ ihsan ve imtinan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ~ iktidar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. ~ tezyin ve tasvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ihtiyarkrne ~ halk ve ina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. ihtiyarlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 38, 73. ~ ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ihtiyat hizmette ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. ihtiyat ~ iddiharlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ihtiyatkrne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ihya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 171, 209, 301, 304, 306, 373. Cenab- Hakkn beeri ~etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. hayvanlarn ~edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. koca arz ~eden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ikbal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. kbl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419, 424. iki kanatl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ikindi ~ namaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. ikna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .409, 442. ikrah dinde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ikram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 216, 359. iktezatht-tabiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 254. iktidar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129, 223, 230. ihtiyar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. sultan- mucizekrn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. iktisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282, 283, 297, 434. ~ dsturu ve hayat- beeriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~ saray . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~ ve ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~ ve istina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~ yapmamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~sz insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. iktisatlk Said Nursnin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432.

iktisatlk

GENEL NDEKS

514 | ASA-YI MSA

iktisatsz ~ insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. iktiza-i makam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. il . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167, 292. ilh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254, 334. lhel-Evvelne vel-Ahirn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. ~ bir kanun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. ~ bir nimetin inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. ~ dava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .429. ~ emirlerin mecmualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. ~ feyiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. ~ ftuht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~ gayeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~ haz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. ilhlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ulhiyet. ilnname . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. ilhad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 418, 430. ilham . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182, 184, 186, 217, 218, 338, 424. ~ eitleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ~ glgelidir, renkler karr ve umumidir . . . . . . . . .184. ~ ile vahyin farklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~ vesvese mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~n ekseri vastaszdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~n mahiyeti, hikmeti ve ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ~larn vcub-u vcuda ve vahdete ahadeti . . .186. sadk ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. ilhamat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. ilhamat- sadka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338. ilham ~ kaviller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ilim . . . . . . . . . . . . . . . .116, 125, 171, 182, 183, 186, 204, 216, 217, 223, 225, 227, 231, 248, 252, 253, 254, 261, 273, 316, 324, 330, 335, 406, 409, 410, 432, 436. ~ erbb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ezel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. her eye taallk eden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ihatal ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321, 334. ihatal bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224. slmiyetin ~leri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. muhit ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. msbet ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ilmelyakn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64, 175, 176, 186, 192, 196, 215, 338, 341, 354, 355, 410, 440. ilm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435, 439, 442. ~ bir yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~ enaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: enaniyet-i ilmiye. ~ vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. ilm-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ~ dhileri ve Kurnn belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ilm-i ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ilm-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. ilm-i kelm ~ ulemas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. ~n muhakkikleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ilmihl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. iltica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 123, 136. iltifat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. iltifat- rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. iltifat- ahane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. imam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 199. mam Ali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. mam- Ali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17, 139, 195. ~nin Risale-i Nurdan haber vermesi . . . . . . . . . . . . . .16. mam- Gazl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. mam- Mbin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .339. mam- Rabbn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 33, 35, 45, 69, 78, 83, 89, 96, 117, 122, 127, 142, 170, 174, 178, 179, 194, 206, 240, 245, 296, 342, 346, 354, 359, 370, 376, 404, 405, 406, 407, 413, 414, 418, 419, 421, 424, 425, 427, 430, 432, 434, 435, 436, 439, 441. ~ ekirdei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31.

iktisatsz

515

~ dersi ~ni alan ocuk ve vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. ~ dolu bir kalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. ~ eden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: m'min, ehl-i iman. ~ en kymettar sermaye-i insaniye ~dr . . . . . . . . .207. ~ gz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 215. ~yle semavat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. ~ hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hakikat-i iman. ~ hakikatleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~ hakikatlerinin inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. ~ hakkatleriyle kendini tehiz etmek . . . . . . . . . . . . .413. ~ hizmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413, 418. ~ ile intisap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. ~ kahraman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. ~ kudsiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~ kurtarmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. ~ kuvveti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. ~ nazaryla gemi zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. ~ nuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. ~yla kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~yla zaman- mazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~ rknleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405, 409. ~ sevin ve ferahlk verir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ ecere-i kudsiyesinin meyveleri . . . . . . . . . . . . . . . . .121. ~ uuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. ~ tefrik kabul etmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. ~ urunda mcahede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. ~ vesikas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ~ vesikasn salam elde etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ~ yolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~da bir cennet-i hususiye vardr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~da mertebe kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. ~ kurtaracak nurlu eserler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. ~ kurtarmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. ~m tutumu yanyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. ~n alt rkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~n ekirdekleri olan kelimat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. ~n erkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 174. ~n fayda ve neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ~n kemlini bulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. ~n kurtulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. ~n kuvvetlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164, 177. ~ve inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ~n kfre galebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. ~n klllemesi ve genilemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. ~n lezzeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ~n mahiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. ~n mertebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. ~n meyveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121, 126. ~n rkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: rkn- iman. ~n rknleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97, 106; Bkz: erkn- imaniye. ~birbirini ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~n verdii manev lezzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ~la Allah tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. ~la kabre girmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ~la korkulardan kurtulmak ve lezzetleri kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. ~la lme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hsn-i hatime. ~l gnller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ahiret lemlerinin vcuduna ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ahirete ~ . . . . . . . . .68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 89, 296. ahirete ~n fayda ve neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. Allaha ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89, 162. Allahn saltanatna ~ile intisap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. aynelyakn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. Bedizzamann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. bir adamn ~a gelmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. ehl-i imann ~n muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. hakikat-i ekber-i hariyeye ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. hakiki ve elemsiz lezzet ~dadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. hakkalyakn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. hayatn gayesi ve hayat ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. iki hayatn medar- saadeti ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. insann husus dnyas ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117.

imanl gnler

ASA-YI MSA | 515

GENEL NDEKS

kadere ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96, 127. kadere ~ eden gamdan kurtulur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. melikeye ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96, 121, 122, 127. meleklere ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124, 125, 130. mminin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. Mslmann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. nurlu, istikametli akllar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. peygamberlere ~n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. peygamberlere ve mukaddes kitaplara ~ . . . . . . . . .93. Resul-i Ekremin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 191. iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73, 78; Bkz: iman- bilahiret, ahirete iman. ~ ve hanenin saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. ~ ve ehir hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~in faideleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~in genlere faidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~in ihtiyarlara verdii teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ~in meyveleri ve neticeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~in musibetzedelere verdii teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. hayat- itimaiye ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. memleket hayat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. iman- bilahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73, 96. iman- billh ~i ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. iman- bilkader ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~in meyveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. iman- billh . . . . . .40, 96, 106, 164, 173, 177, 360, 367. ~ ahiretsiz olmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. ~ iman- bilahireti ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. ~ Kurnn kelamullah olduunu ispat eder . . . . . .95. ~ peygamberlere ve mukaddes kitaplara iman ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. iman- ekmel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. iman- har . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347, 352. ~ akidesinin hccetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. ~ ve hayat- itimaiye-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. iman- icmal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. iman- kmil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. iman- tafsil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. iman- tahkik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 36, 404, 406. ~ ile manev cihad- din . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~ klc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. iman- taklidi taklid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. iman ~ hakikatleri nefiy ve inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. ~ meselelerdeki muhalif fikirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. ~ tefekkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. imansz ~ ba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. imate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .301, 306. imdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. imhal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. imkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 210, 211, 248. imknat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210, 250. imtina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 258. imtinan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. imtiyaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210, 303, 312. imtizac- kimyeviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. imtiza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 227. ~tan hararet hsl olmasnn hikmeti . . . . . . . . . . . . . .227. inam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 92, 169, 216, 331, 356, 372. ~lar lem-i bkyi gerektirir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. inidam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. inanan beka-i ruha ~ ve sefahatte gidenler . . . . . . . . . . . . . . . . .25. inat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109, 175. inayet . . . . . .55, 123, 283, 299, 335, 340, 353, 356, 429. ~ler lem-i bkyi gerektirir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. ~li adalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. kinatteki ~ ahireti iktiza eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. inayet-i daime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. inayet-i Hak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418. ncil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. infirat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. ngiliz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35.

iman- bilahiret

516

inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 53, 80, 89, 97, 104, 109, 174, 175, 269, 270, 295, 299, 354, 358, 394. ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53; Bkz: mnkir. ~ ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. ~l fikr-i tabiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. Ahir Zaman Peygamberini ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. Allahn saltanatn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. cz- hakikat-i imaniyeyi ~ eden kfir olur . . . . . . .89. dnyay ve kendini ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. feylesofun ~yla pheye dmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. hakikat-i imaniyeyi ~ eden kfr- mutlaka der . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. harin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341. icat ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. iman hakikatleri ~ ispat edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. kinat ve kendilerini ~ edenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295. kinatn vcudunu ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. kfr, cilve-i esmay ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. mahlkatn tesbihkrne vazifelerini ~ . . . . . . . . . . . . .80. mevcudatn ibadetini ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. inkr- ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. inklbat- dahiliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. inklp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109, 110, 211, 396. lemdeki umum ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. asrn dehetli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. asrn erli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. Kurnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. inkyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. hanede saadetin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. imann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112; Bkz: cin ve ins. ~ ve cin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~ eytanlarnn tahribatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 45, 49, 52, 54, 62, 67, 69, 70, 77, 85, 92, 109, 179, 212, 241, 267, 324, 328, 334, 335, 337, 339, 350, 360, 361, 371, 372, 373, 377, 378, 385, 387, 409, 437; Bkz: nev-i insan, nev-i beer, beer, nev-i ben dem. ~ lemi itikad- kalbisne gre grr . . . . . . . . . . . . . .269. ~ amelinden muhasebe ve sorguya ekilecektir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~ babo deil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. ~ bedeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 227. ~ dirilmemek zere ldrlmeyecektir . . . . . . . . . . .336. ~ ebed iin yaratlmtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- insaniye. ~ hayvan gibi olamaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ ibadete muhtatr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~ ilhamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ~ kabir ve Mnker ve Nekir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~ kinata mikyas suretinde yaratlmtr . . . . . . . . .269. ~ kinat kendi yinesiyle grr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~ kendine malik midir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .371. ~ setr-i gaybdan mahrumdur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ ve akrabasnn saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. ~ ve lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291, 385. ~ ve ebed hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~ ve Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~ ve hayvan arasndaki fark . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. ~ ve ism-i Hakem ve Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~ ve ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ~ ve kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ ve mezaristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~ ve Rab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~ ve rzk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ~ ve vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~ ve zemin mevcudat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~a tecelli eden isimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~a verilen ehemmiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ~ca yaama ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~da damarlarn vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n aczi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337.

insann aczi

GENEL NDEKS

516 | ASA-YI MSA

insann aczi ve fakr

~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n ~n

aczi ve fakr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. akl ve kalbi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. amelini yazan melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. amelleri kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. amelleri yazlr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. arzular, emelleri ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . .68. arzular, matlplar ve ebed saadet . . . . . . . . . . .68. bedenindeki nizam ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. beka arzusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62, 67. beka duas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63, 336. cihazat ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 55. cihazatlarna taklan hikmetler . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. dima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 55. ~ndaki kuvve-i hafza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~n dmanlarna kar nokta-i istinat . . . . . . . . . . . . . .45. ~n efali kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~n ehemmiyeti ve kymeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. ~n en byk meselesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ~n fakr ve aczi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. ~n ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~n fiilleri kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~n hacatna medar nokta-i istimdat . . . . . . . . . . . . . . . .45. ~n hafzas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kuvve-i hafza. ~n hakikati ve kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~n hakikatleri ve istidatlar ahirete dellet eder 78. ~n halife-i zemin edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. ~n hamiyeti, muhabbeti, insaniyeti ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~n hanesinin saadeti ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . .73. ~n hasenat yazlr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~n hairde muhakemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ~n hayat- itimaiyesi ve ahirete iman . . . . . . .67, 70. ~n hayat- ahsiyesi ve ahirete iman . . .67, 68, 69. ~n husus ~ lemi ve itikad- kalbsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~ dnyas ve iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~ dnyas ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~n ibadeti terk etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~n ihtiyacat ve arzular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~n israf ve nezafetsizlii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~n kalbi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. ~n kemalt, hasletleri ve ahiret iman . . . . . . . . . . . . .70. ~n kemalt, seciyeleri ve ahirete iman . . . . . . . . . . .69. ~n kll ubudiyetleri ve geni vcud daireleri . .69. ~n lisan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .339. ~n mahiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mahiyet-i insaniye. ~n maksatlar ve arzular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. ~n mevcudata muhalefeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~n midesinin beka duas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~n netice-i hilkati ve gaye-i ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~n organlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: aza-i insan. ~n ruhu ve Azrail (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. ~n sair zhayatlar stndeki tefevvuku . . . . . . . . . . . .69. ~n seciyeleri ve istidatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ~n sermayesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~n seyyiat yazlr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~n simas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. ~n szlerini ve fiillerini bkletirme arzusu . . . .122. ~n uuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336; Bkz: uur-u insan. ~n kr ve ibadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. ~n vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~n vcudundaki zerrelerin hareketleri . . . . . . . . . . .251. ~n zaaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. ~lar lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. ~lar iin hair ve neir olacaktr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~larda hkimiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~lardan istin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~lar terbiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~larn defter-i amalleri elvah- mahfuzada tespit edilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~larn dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: daavat- insaniye. ~larn haredilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. ~larn meleklerle muhavereleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~larn mnacat ve krlerine mukabele edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183.

517

ahirete imann ~a faydas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. byk ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. gafil ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. Hafz ismi ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. Hak ismi ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. hakik ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. her ey ~a musahhar klnm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. iktisatsz, israfl ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. Kinat Sultan ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. kinattaki hikmetler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. melekler ~larla alkadardr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. insan ~ berzahlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. ~ istidadat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. insaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 29, 69, 71, 74, 75, 90, 143, 349, 350, 407; Bkz: beeriyet, insanlk. ~ mide-i kbras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~ midesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. ~ ve hakikat- hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. ~e hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. ~in en l mertebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. ~in hakikatleri ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~in istidatlar ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ~in tealisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. insanlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425, 426, 441; Bkz: insaniyet, beeriyet. ins ~ bir eytan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~ eytanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. ~ ve cinn eytanlardan korunmak . . . . . . . . . . . . . . . .135. cinn ve ~ eytanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. insicam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. ina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 275, 276. inirah ahirete imandan gelen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. intikam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 46, 72, 79. ~ hiddeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. intisap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 257, 258. Allahn saltanatna iman ile ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. iman ile ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. Padiah- Zlcelle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. intizam . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 50, 51, 90, 158, 160, 169, 171, 210, 217, 226, 228, 229, 250, 252, 255, 264, 280, 288, 289, 290, 291, 293, 294, 311, 322, 325, 386; Bkz: nizam. ~ irki kabul etmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. ~l suretler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~l vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~l vefiyatlar ve huduslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. kinatn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. semav lambalardaki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. sinek kanadnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. zerrelerin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. intizamat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232, 294, 295. intizam- ekmel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227, 294. intizam- mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .313. intizamszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. inzibat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. inziv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. ip ~ ve ~e taklan taam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. kalnca bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. ipek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. iptal-i his . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. iptida ~ ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. irade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 171, 216, 217, 218, 248, 254, 265, 294, 341, 424. iradet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. irfan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417, 419, 421, 432, 436, 441. irfn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427, 436, 441. irkilme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. irad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416, 430. irad- gayb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136.

ird- gayb

ASA-YI MSA | 517

GENEL NDEKS

irat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100, 106, 426. Kurnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. irt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. iratgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. irtidat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. isim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216, 355. cell ve cemal ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. cemalli ve cemalli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. Hak ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341. Hak ~i ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. slm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245, 428. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: lem-i slm. ~ limleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. ~ feylesoflar, iman rknleri ve Risale-i Nur . .410. ~ gnei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. ~ mukadderat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~n istedii mcahitler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .428. slmiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 191, 203, 407, 413, 414. ~in tesisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~in ilimleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~te erkn- imaniye hakknda tam izahat verilmitir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. bir hakikat- imaniyeyi kabul etmeyen ~ten kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. dier dinlerden ~e girilmesinin sebebi . . . . . . . . . . . . .32. Kurn, Resul-i Ekrem ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ism-i Adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282; Bkz: Adl. sm-i Azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60, 61, 279, 287, 367. n mastar ve medar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. ism-i Ceml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ism-i Evvel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. ism-i Hakem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287, 289; Bkz: Hakem. ~ risalet-i Ahmediyeyi iktiza eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ~ ve lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~ ve kinat kitab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. ~ ve semav lmbalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~in Resul-i Ekremin risaletine delleti . . . . . . . . . . .297. ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282, 289, 291, 296; Bkz: Hakm. ~ risalet-i Ahmediyeyi iktiza eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ~ ve iktisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ~ ve semavat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. ~ ve semav lambalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~in Resul-i Ekremin risaletine delleti . . . . . . . . . . .297. ism-i Hayy- Kayyum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .301. ism-i Kudds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ism-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ism-i Vedd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 175, 409. ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 54. iman hakikatleri nefiy ve inkr ~ edilmez . . . . . . . . .53. mahv ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. israf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63, 280, 283, 297, 433. ~l insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281, 297. ~sz ller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. hibir eyde ~ yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. insann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. israfat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. srafil (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121, 132, 195; Bkz: Hazret-i srafil. israfszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. stanbul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404, 418. istiaze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135, 136. istibat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394, 395. istidadat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. istidad- ftr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. istidad- insan ~ ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. istidat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57, 61, 63, 69, 78, 324, 433. ~ lisanyla dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. insaniyetin ~lar ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70.

irat

518

istifham- inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. istin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431, 432. iktisat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. Said Nursnin ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. istina-i mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. istirak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427, 428, 440. istihdam hakmne ve kermne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. istihdam- Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. istihfaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. istihracat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. istikamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 38, 199, 268, 408. ~ dairesinde genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~ yolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~li akllar ve tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. genlikte ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. istikbal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~ hdisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~deki saadet saraylar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ~e bakan ayetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. ~e inklp eden nuran lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. dalletin hkmyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. iman nuruyla ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. istikll . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. istiklliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. istiklliyet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. istirahat-i kalbiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. isyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 341, 354, 357, 358. Allahn saltanatna ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. i yinesi ~tir kiinin, lfa baklmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. diplomatlarn tahribata ait ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. hakmne ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. hakmne ve rahmne ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. hayrl ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: umur-u hayriye. erli ve adem ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. iar- Samedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. iitmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 218. ikence . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423, 424, 435. itiha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. itirak Allahn mlknde ~ yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. piyangoya ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 24. itiyak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. itam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 194, 216. itaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 156, 194. talyan ~ harbi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. itidal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. itikad- kalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. itikad- yakne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338. itikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179, 354. Resul-i Ekremin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. itikatsz ~larn idaresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. itikatszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 29. itiraz haksz ~lar ve kudret-i Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ittifak- mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. yd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. iyi ~ kanaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hsn-i zan. ~ler hayrlarda fail deil, kabildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~leri himaye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. iyilik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 71, 120, 194, 202. fenala ~le mukabele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. izan-rub-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. izah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65, 106, 409. izahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. izzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 81, 129, 133, 340, 354. ~li adalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. ~li hkim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. ~li icraat- celliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. izzet-i cell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81, 340, 341, 354. izzet-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432.

izzet-i ilmiye

GENEL NDEKS

518 | ASA-YI MSA

izzet-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. izzet-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. izzet-i rububiyet. ~in perdeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128.

izzet-i kudret

519

Kbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. Kab- Kavseyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. kabil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. kabiliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408, 433. kabiliyetsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. kabir . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 24, 28, 124, 125, 144, 296, 378; Bkz: mezar. ~ azab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 342. ~ haps-i mnferidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ~ ihtiyarlar ve ahiret akidesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. ~de Mnker ve Nekir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~de Mnker ve Nekire cevap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. ehl-i dalletin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ehl-i iman iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. imanla ~e girme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hsn-i hatime. imanla ~e girmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. medrese talebesinin ~de Mnker ve Nekire cevab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. kabristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. kabza-i tasarruf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230, 234, 262. kabz- ervah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. kader . . . . . . . . . . . . . .96, 229, 230, 248, 251, 254, 361, 363. ~ ilmin bir nevidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~ kalemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216, 362. ~ ve kudret kalemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. ~den gelen dsturlarn listeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. ~e iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96; Bkz: iman- bilkader. ~eden gamdan kurtulur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~etmeyen nasl yaayabilir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~ve hayat- dnyeviye saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~ve musibetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. ~in levhalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~in manev kalb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ekirdekteki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. kader. ~ aa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. ~ miktar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273; Bkz: miktar- kader. ekirdekdeki ~ aacn tezahr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. kader-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235, 258, 259, 272. kadim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. mevcudat ~ deildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. kadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228, 250, 255, 261, 262. Kadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 159, 168, 239, 280, 371. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. ~ isminin hare delleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. Kadrne ~ istimal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. Kadr-i Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249, 251, 253, 272. Kadr-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340, 354. Kadr-i Kayyum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. Kadr-i Klli ey . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 172, 208, 264, 330. Kadr-i Mutlak . . . . . . . . . . . . . .226, 237, 262, 275, 291, 296, 307, 319, 376. ~n iki tarzda icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. ~n kudreti ve iradesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. ~n rububiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. Kadr-i Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77, 303, 371. Kadr-i Zlcell . . . . . . . . . . . . .165, 249, 255, 313, 319, 321, 327, 375, 376, 377. ~i tavsif ve tarif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~in derece-i kudret ve hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. ~in hamet-i sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. ~in iki tarzda icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ~in ilmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273.

~in kudreti ~ ve gne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. ~yle icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. ~in eriat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. Kadr-i Zlcell-i Velcemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. Kadr-i Zlkemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238, 241, 371. kadriyet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. kafile gaipten gelen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. kfir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81; Bkz: ehl-i kfr. ~ iin lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ~lerin dnyalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. Cehennem ~lere bir nevi merhamettir . . . . . . . . . . . . .79. cz- hakikat-i imaniyeyi inkr eden ~ olur . . . . . .89. kfirne ~ tecavz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. kfir-i mutlak ~n kfr ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80, 81. kafiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. Kahhar- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340, 354. kahr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. kahraman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~ nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. iman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 44, 48, 50, 52, 61, 62, 63, 77, 85, 90, 91, 92, 94, 101, 103, 104, 109, 112, 115, 129, 130, 135, 177, 193, 202, 207, 211, 213, 216, 217, 234, 249, 251, 254, 267, 271, 274, 281, 283, 290, 291, 292, 296, 297, 316, 335, 337, 339, 341, 359, 369, 371, 406; Bkz: mevcudat. ~ aac ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ aacnn ekirdek-i aslsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ dolusu firaklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. ~ fabrikas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~ Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155, 178, 184, 194. ~ kitab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95; Bkz: kitab- kinat, kitab- kebir-i kinat. ~ ve esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. ~ ve ism-i Hakem ve Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. ~ ve Ktibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. ~ kitab- kebiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. ~ kitab- kebirinin kraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~ Kurn ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ Kurnnn ayet-i kbras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ mescidi ~ ve fikr-i tabiat tayan mnkir . . . . . . . . . . . . . .261. ~ saray . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: saray- kinat. ~ saray ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ vahdet ve ehadiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. ~ ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~ ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .351. ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~ ve hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. ~ ve iktisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~ ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ ve Muhammed (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~ ve Muhammedin (a.s.m.) risaleti . . . . . . . . . . . . . . .299. ~ ve nev-i ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~ ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ~ inkr edenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274, 295. ~ kzdran kfrler ve zulmler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~n bir misal-i musaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. ~n en byk hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n en dehetli hakikati Cehennemdir . . . . . . . . . . . . .83. ~n fihristesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229. ~n gaye-i hilkati ve sebeb-i vcudu . . . . . . . . . . . . . . . .80. ~n hakikat-i kemalt ahirete dellet eder . . . . . . . .78. ~n hakikatleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n hakmne tayir ve tahvili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. ~n harektndaki neticeler ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n harektnn tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. ~n heyet-i mecmuas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207.

kinatn heyet-i mecmuas

ASA-YI MSA | 519

GENEL NDEKS

~n hikmet-i hilkati ve neticesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~n hilkati ~ndeki makasd- lhiye ve Muhammed (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~ndeki makasd- Rabbaniyenin zuhuru ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~n hukuk-u kemaltna tecavz . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~n ina edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ~n intizam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~n kalbi ve merkezi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~n kemaltn inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. ~n mahiyetindeki kymet ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n manev gnei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n mevcudat ~dr- bekaya akyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ndaki hikmetler ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ~ndaki intizamat ve hikmetler . . . . . . . . . . .294, 295. ~nn kemalt ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . .193. ~nn temizlenmesi ve ism-i Kudds . . . . . . . . .282. ~n Mutasarrf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~n mtemadiyen ilettirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~n netice-i hilkati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 104. ~n Resul-i Ekremin hakkaniyetine ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. ~n Sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~n sanatlarla sslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. ~n sebeb-i hilkati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~n tahavvltndaki hikmetler ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n tekvin yt ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . .78. ~n Vacibl-Vcuta ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. ~n vcudunu inkr edenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. ~n yaratl tarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~n yaratl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hilkat-i kinat. ~ki hikmetler ve maslahatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~ta ism-i Hakemin tecelli-i azam . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. ~ta irke ve erike yer yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~ta ztlarn biribiri iine girmesinin hikmeti . . . . . . . .83. ~taki adalet-i tamme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~taki faaliyet-i mstevliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. ~taki hassas mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~taki hikmetler ~ risalet-i Ahmediyeyi istilzam eder . . . . . . . . . .298. ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. ~taki hudus hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~taki imkn hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~taki intizam ~ ve hikmetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~ ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. ~taki mehut hakikatler ve risalet-i Ahmediye .299. ~taki mizann azameti ve ehemmiyeti . . . . . . . . . . . .282. ~taki muvazene ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. ~taki rububiyet-i mutlaka ahireti gsterir . . . . . . . . .356. ~taki tahrip ve tamir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. ~taki tanzif ve nezafet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~taki teavn- umum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. ~tan Hlkn soran seyyahn mahedat . . . . . .155. ahkm- Kurniye ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. Allah ~ ne iin halketmitir? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. iman nuruyla ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. insan ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. Kurnn ~a dair verdii ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. Kurnn dersiyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. Kurnn drbnyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. Kurnn yla ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. kfr ~n hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. nazar- dalletle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. seyyar ~lar nurlandrmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. tp fennine gre ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. vcut ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. zhayat ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. Kinat Sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 357. ~nin ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189.

kinat n hikmet-i hilkati ve neticesi

520

Kinat Sultan ~ ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. ~nn emirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. kala-i semaviye-i arziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. kalb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. kalb ~ skntlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. kalb-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368, 369. kalb-i kerm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. kalem kader ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. kalem-i kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251, 254, 387. kalem-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251, 254, 356, 387. Kalem-i Kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. kalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 29, 31, 34, 38, 55, 71, 79, 94, 108, 124, 145, 179, 180, 181, 182, 190, 198, 215, 227, 252, 336, 337, 338, 348, 352, 408, 440, 441. ~ midesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. ~ telefonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. ~leri tasfiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~lerin yardmna komak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. ~siz feylesofun inkryla pheye dmek . . . . . . .54. iman dolu bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. mnevver ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. mnevver ~lerin kutuplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. nuran ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179, 180. nuran ~ler ve tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. selim ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179, 202. zulme ~en taraftarlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. kamer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 239, 240, 342. ~in iki para olmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. kan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224, 226. ~ mecralarndaki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~daki karbonun alnmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. ~daki kreyvat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~daki kreyvat- hamra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223, 224. ~daki kreyvatn muvazeneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~ telvis eden unsur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n ceveln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n saf olmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. ~n tasfiye edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. ~n vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. kanaat iyi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hsn-i zan. kanaat-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. kanadil-i nuriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. kanun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262, 403, 411. ~lara tabiat namn takmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. felsefenin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. Kadr-i Ezelnin ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. kll ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. manev ve semav ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. men-i itirak ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. mevcudatn idare ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. nizamat- kinatn manev ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. redd-i mdahale ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. Resul-i Ekremin eriatnn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. rezzkyet ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. sabit, daim, ftr ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. var yok, you var etme ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. kanun-u adalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. kanun-u esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. kanun-u mbareze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 161. kara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. karaaa ~ ve sinek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. karabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. karanlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 136, 142. karbon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 255. ~ ile mvellidlhumuza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. kandaki ~un alnmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. karde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 70, 74. ~i vefat eden ocua teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125.

kardei vefat eden ocua teselli

GENEL NDEKS

520 | ASA-YI MSA

kardene ~ mnasebet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. kardelik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. kar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 70. ihtiyare ~ya muhabbet ve merhamet . . . . . . . . . . . . .349. karnca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. karn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. karpuz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. kaside-i Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. kast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 216, 294. Kastamonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47. ~ lise talebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. kast ~ inam ve ikram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ~ temyiz ve tefrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. Ktib . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 287. ~in vcudu ve vahdeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. Ktib-i Zlkemal ~in vcudu ve mevcudiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. ktibin-i kiram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. katil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 33. ktip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .287. harfin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. harikulde ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. muciznma bir ~ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. katl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 82. evlt ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. katran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. katre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 158, 160. yamur ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. kavak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 116. kavanin-i detullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. kavanin-i icraat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. kavanin-i itimaiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. kavanin-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. kavanin-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. kavanin-i itibariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. kavanin-i ubudiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. kavi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. kavil ilham ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. kavim ~lerin azaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. zalim ~ler ve adalet-i sermediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. zalim ~lerin azab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. kavl-i leyyin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. kavm-i d . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 101. kavm-i Firavun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 101. kavm-i Hud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. kavm-i Nuh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. kavm-i Salih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. kavm-i Semud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 101. kavun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. ~ ekirdei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. kayt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. fenalklar ~ edilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. Kayyum ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. kaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150, 248. ~ya kalm namazlar ~a etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. kazan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388, 392, 396. kazan- erzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. kazan- Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. keder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 74. kefaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. Kehkean . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. ~ asan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. ~n halka-i kbras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. kelm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 261. ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~n kymeti, ulviyeti ve belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. Hlk- Rahimin mbarek ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. Hazr ve Nazrn ~ hadsizdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. sair ~lar ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. eairden olan ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85.

kardene

521

kelm- ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149, 182. kelm- lh ~ nihayetsizdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. kelm- kuds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. kelm- tevhid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222, 368. kelmullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64, 95, 149, 198. kelb-i Ashab- Kehf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. kelebek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. kelimat- Kurniye ~nin tabirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. kelimat- mbareke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. kelimat- Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. kelime dinsizlii imam eden ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. kuds ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. kelime-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84, 87. kelime-i mbareke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. kelime-i Sbhan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. kemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87, 216, 374. ~ kendini grmek ve gstermek ister . . . . . . . . . . . . .289. kuds ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. nihayet cemalde bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. Keml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 44, 69, 70, 174, 192, 283, 290, 347, 360, 377, 417, 428, 437. ~n esas ve madeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. Allah gizli ~n bildirmek ister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. insann ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. kinatn ~n inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. Resul-i Ekremin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. kemalt- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. kemalt- ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. kemalt- insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 406. ~nin menba ve esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. kemalt- Rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. kemal-i acz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. kemal-i adalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58, 296. kemal-i cemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. kemal-i dikkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59, 399. kemal-i ferah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .371. kemal-i hamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. kemal-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . .55, 58, 224, 227, 228, 230, 232, 233, 276, 295, 296, 312, 396. kemal-i hsnsanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. kemal-i hsn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. kemal-i ihtilt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. kemal-i ihtiram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. kemal-i ilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. kemal-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. kemal-i imtiyaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. ~ ve tehis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. kemal-i intizam . . . . . . .59, 160, 163, 212, 223, 229, 230, 232, 249, 252, 292, 293, 305, 376, 381, 388, 396. ~ ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. kemal-i itiyak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. kemal-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58, 296, 312, 313. kemal-i metanet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. kemal-i mevzuniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. kemal-i mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 232, 240, 376. kemal-i musahhariyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. kemal-i muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162, 252. kemal-i nee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 269. kemal-i nimet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. kemal-i nizam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. kemal-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. kemal-i rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 81, 92, 234. kemal-i saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87, 239. kemal-i sanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235, 297, 312. kemal-i shulet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 376. kemal-i srat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376. kemal-i tefrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. kemal-i vahdaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. keml-i vecd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. kemal-i ziynet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233.

kemal-i ziynet

ASA-YI MSA | 521

GENEL NDEKS

kendi ~ kendine malikiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~ kendine olmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248, 253, 265. ~ kendine teekkl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 250. ~ yaratln Allaha vermek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. ~lerini inkr edenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274, 295. ~nefsine zulmetmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269, 270. ~ni grmek ve gstermek istemek . . . . . . . . .289, 297. ~ni Kurn ve iman hakikatleriyle tehiz etmek413. ~ni tanttrmak ve sevdirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. Allahn ~ni sevdirmesi ve tanttrmas . . . . . . . . . . .267. dikkatli iler ~ ~ne olmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. herkes kinat ~ yinesiyle grr . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. iler ~ ~ne olmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388. ubudiyetle ~ni Allaha sevdirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. keramat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192, 337, 338. keramet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176, 405. keramet-i Aleviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. keramet-i Gavsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. kerem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 48, 356, 391, 429. ~ler lem-i bkyi gerektirir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. sahavetli bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. keremkrne ~ ziyafetgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. kerm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. Kerm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159, 298, 299, 373. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 56. kermne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~ istihdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. ~ rzk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ tedabir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329. kermiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. kesp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128, 129. kesret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. ~teki mkilat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. kesret-i efrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271. kesret-i mahlkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. kesret-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. kesret-i shulet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271. kef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 53. kefel-kubur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ~ velsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. kefiyat . . . . . . . . . . . . . . . .176, 180, 192, 337, 340, 354, 405. keif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. keyfiyet hikmetli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. keyif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. gayrimeru ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28, 38, 39. hayvan gibi hayat ~le geirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. hell dairesi ~e kfidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. her eit ~i tatmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. kl iman- tahkik ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. madd ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. kraat- Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. krk bir ~, iki elli yapan zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. kskanlk ~ elemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. kssa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. Kurnda ~larn tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111, 112. kssa-i Msa Kurnda ~nn tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 305. ~ ve yaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. berzah ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. yaz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. kyamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 159, 281, 303, 360. ~ numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. ~in emsal ve numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ~in gelmemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. meydan- ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. Kyamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 147. kymet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216.

kendi

522

kz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. kibriya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 354. kibriya-i azamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. kibriya-i vahdet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. kimya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. kir ~li insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. Kiramen Ktibin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122; Bkz: amelleri yazan melekler. kii yinesi itir ~nin, lfa baklmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. kiisel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ahs. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- ahsiye. kitabet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. hafzne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. kitab- ahkm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. kitab- akide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. kitab- davet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. kitab- dua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. kitab- fikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 108. kitab- hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 108. kitab- iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 108. kitab- irat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. kitab- kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 287. ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~n safha-i rengni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. kitab- kebir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 91, 108, 156, 193, 287, 339, 387, 408. kitab- kebir-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290, 297, 411; Bkz: kinat kitab. kitab- marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. Kitab- Mbin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .339. kitab- Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. kitab- Samedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 101. kitab- Sbhan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. kitab- eriat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 108. kitab- zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107, 108. kitap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93, 420. Hlkn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. kinat ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95, 287, 289. kuds ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. manidar ~ muallim ister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. mucize ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. mukaddes ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352, 353. mukaddes ~lara iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. semav ~lar . . . . . . . . . . . . . . . .39, 96, 133, 149, 355, 438. kizb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. koku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289, 330. kolaylk vahdetteki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 272. komnistlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. konserve ~ kutusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384, 394. konuma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 182, 186, 218. lemlerin Rabbinin ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. Allahn ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. mahlkatn ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94. korkaklk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. korku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370, 426. ~lu menzil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. gelecekten gelen ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 32. kozmorafya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42, 43, 238, 293. kfte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. kk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57, 163, 209, 395. kmr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. kr ~ kuvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 279, 289. ~ tesadf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. kt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: erir. ktlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. kubbe-i l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. kubbe-i sema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. kubh-u mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. kudds ~ kuu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151.

kudds kuu

GENEL NDEKS

522 | ASA-YI MSA

kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 51, 52, 56, 58, 85, 165, 168, 182, 186, 208, 209, 210, 211, 216, 217, 223, 224, 225, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 240, 246, 251, 254, 257, 258, 260, 262, 263, 264, 265, 272, 276, 316, 320, 321, 323, 324, 327, 334, 336, 341, 342, 353, 360, 368, 411, 442. ~ konserveleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. ~ sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~ ve kader kalemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. ~in azameti . . . . .318, 321, 326, 329, 331, 334, 339. ~in harikalar ve mucizeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322. ~in icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~in mbaereti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ~in mul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. ~li Zatn harika ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. Cenab- Hakkn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. kinat yaratacak ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. mull bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224. kudret-i ezeliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. Kudret-i Ezeliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. kudret-i gayr-i mtenh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411 kudret-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259, 261. ~nin izzet ve kudsiyetini muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . .128. kudret-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. kudret-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .369. kudret-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 272. ~ ve zahir sebepler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~nin program . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. kudret-i Sbhaniye ~ ve haksz itirazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. kudret-i Vahid-i Ehad ~in mucizesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. kuds ~ cemal ve kemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. ~ dhler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. ~ hikmetler ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . .297. ~ kelimeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~ kitap ve suhuflar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. ~ kumandanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. ~ mritler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ~ eref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. ahireti iktiza eden ~ sfatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. yedi ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 216. kudsiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. iman ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. kul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424, 426, 429; Bkz: ibad, abd. kulak ~n kr ve ibadetinin mkafat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. kulluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ubudiyet. kulb-i nuraniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. kulb-u mnevvere. ~ aktab hari haber veriyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. kum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165, 326. basit ~ ve sudan rzk verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. kumandan ~n emri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. mucizekr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. Kumandan- Akdes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. kumandan- azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. Kumandan- Azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. kumar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. kuma iekli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. mnakka ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. mtenevvi ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388. kumistan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. Kurn . . . . .32, 48, 65, 75, 82, 93, 94, 96, 99, 104, 107, 109, 111, 112, 114, 120, 137, 146, 147, 187, 199, 200, 205, 206, 260, 342, 352, 353, 359, 400, 404, 406, 407, 412, 414, 418, 426, 429, 434, 438, 442. ~ lem-i gaybn lisandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ lemlerin Rabbinin hitabdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~ Allml-Guyubun kelmdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205.

kudret

523

~ ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: yt- Kurniye. ~ ayn- hak ve mecma- hakaiktr . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~ ayn- hak ve sadktr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~ beer kelm deildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198, 202. ~ btn kitaplarn fevkindedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. ~ camiiyette harikadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~ ok kitaplar ve dersleri tazammun eder . . . . . .108. ~ dersiyle kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. ~ hak ve kelmullahtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. ~ hakikatlerinin hulsalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~ hakkatleriyle kendini tehiz etmek . . . . . . . . . . . . .413. ~ hakkaniyetlidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~ harikadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ hizmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413, 418. ~ ihbar- gayb cihetinde mucizedir . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ iki cihann saadetini kazandrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~ kala-i semaviye-i arziyedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~ kelmullahtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95, 198. ~ menba- hak ve maden-i hakikattir . . . . . . . . . . . . .204. ~ mucizedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 198, 199, 204, 205. ~ Muhammedin (a.s.m.) mucizesidir . . . . . . .65, 198. ~ nev-i beerin umum tabakalarna ders verir .203. ~ Resul-i Ekrem ve slmiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~ semavdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198, 203. ~ takat-i beerin fevkindedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~ urunda mcahede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. ~ ve Arap edipleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~ ve eski peygamberlerin hakikatleri . . . . . . . . . . . . .202. ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65, 66, 351, 352. ~ ve kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ ve Resul-i Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~ ve Risale-i Nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~ ve sair kelmlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~ ve tabakat- avam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~ yolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. ~a hcum edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. ~a kar s-i kast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. ~da ~larn tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. ~da hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. ~da hare iaret eden iki ayet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. ~da kssalarn tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~da zat- Ahmediyeye azim ehemmiyet verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~da zat- Ahmediyeye en byk makam verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~daki meziyetler ve nkteler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~daki tekrarat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119; Bkz: tekrarat- Kurniye. ~daki tekrarata gelen itirazlara cevap . . . . . . . . . . . . .99. ~daki tekrarlar . . . . . . . . . . . . . . . .103, 109, 110, 111, 113; Bkz: tekrarat- Kurniye. ~dan alnan ders-i tevhid ve iman . . . . . . . . . . . . . . . .206. ~dan kan bir nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~dan evvel mevcudat- lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. ~dan gelen bir nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. ~n alt ciheti nurandir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~n ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~n belgati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 104, 199, 204. ~takat- beer fevkindedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ~n beyanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~n cezaleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. ~n ekirdekleri olan kelimat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87, 88. ~n dersi . . . . . . . . .101, 102, 103, 104, 107, 108, 110; Bkz: ders-i Kurn. ~in deki tekrarlarn hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. ~yle bahirler ve nehirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. ~n dostlarnn yazdklar kitaplar ve ~ . . . . . . . . . . .200. ~n drbnyle kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. ~n dmanlarnn yazdklar kitaplar ve ~ . . . . .200. ~n fesahati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. ~n feyzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. ~n gayb ihbarlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~n haber verdii bk genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~n hkimiyet-i nuraniyesi ve saltanat- kudsiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206.

Kur'an'n haber verdii bk genlik

ASA-YI MSA | 523

GENEL NDEKS

Kur'an'n halveti

~n hakkaniyetinin delilleri ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~n halveti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n harflerinin sevaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. ~n hasiyetleri, srlar ve l manalar . . . . . . . . . . . .205. ~n hamet-i saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n hitab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ~nn icaz ve mul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ~n hizmetkr ve neferi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~n hizmetkrlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ~n hizmetkrlarn istiazeye davet . . . . . . . . . . . . . . .135. ~n hurufatnn sevab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~n hurufunun sevaplarnn Zata (a.s.m.) balanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~n yla mevcudat- lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n icaz . . . . . . . . . .65, 100, 101, 102, 103, 136, 204. ~n icazl icazndaki harikalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. ~n ibadeti terk edeni zecretmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~n inklb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. ~n insanlar terbiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~n irad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. ~n kinata dair verdii ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94. ~n kelimeleri . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kelimat- Kurniye. ~n kuds imtiyazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~n kuvve-i kudsiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ~n Levh-i Mahfuzdaki gibi yazlmas . . . . . . . . . . . .149. ~n mahiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~n makam-i hrmeti ve mertebe-i muvaffakyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~n makbuliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~n mazlumlar taltifleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ~n Medeniye sure ve ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~n Medine sure ve ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~n Medine sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ~n Mekk sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ~n Mekkiye ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 107. ~n Mekkiye sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~n mertebe-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. ~n meziyetleri ve hasiyetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. ~n meziyetleri ve nkteleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. ~n misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. ~n misli olamaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~n misli yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~n mucizat, hakkaniyeti ve Resul-i Ekrem . . .198. ~n muhaveresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~n mklemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. ~n nazik ve basit kafalarda yerlemesi . . . . . . . . .102. ~n nazmndaki vech-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~n nuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146, 408. ~n nzul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~n selset-i ftriyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~n semav dersleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ~n sdk ve hakkaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ~n sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105, 106, 108. ~nin mislinin getirilememesi . . . . . . . . . . . . .199, 204. ~n eytanlara kar tahidat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~n ebabet ve garabeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n eytann desisselerine kar tahidat . . . . . .123. ~n talimi ve nuruyla semavat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. ~n tarz- beyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~n tazelii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ~n tazelii ve genlii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n tebdil-i hayat- itimaiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~n tehdit ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. ~n tehditleri . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: tehdidat- Kurniye. ~n tekrarat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102, 113, 114, 118. ~yla usandrmamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~n tenezzlt- kelmiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~n terbiyesi ve tezkiyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94. ~n tercmannn ~a itikad ve ihtiram . . . . . . . . .203. ~n tercmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114, 118. ~n terk-i ibadet hakkndaki tehdidat . . . . . . . . . . . .268. ~n tilaveti ve ruhaniler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~n ulviyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ~n usandrmamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111, 201.

524

~n uzun ve mutavasst sureleri . . . . . . . . . . . .108, 112. ~n slbu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 107. ~n slb-u ifadesi ve tarz- beyan . . . . . . . . . . . . . . .201. ~n sluplarnn misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. ~n vech-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 198, 204. ~n yapt inklp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~n zalimlere kar tehditleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ~n zemzeme-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~la muaraza edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. ~dan bildii sureleri okumak ve manalarn renmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ~n icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~n sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n tercman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~la muaraza edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. limlerin ~a kar skutu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. Arab kitaplar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. beerin ~ tercmeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. enaniyetli edipler; Beliler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200. evliya, asfiya ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. hastalar, sekeratta olanlar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. iman- billh ~n kelamullah olduunu ispat eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. kinat kitab- kebirinin kraati olan ~ . . . . . . . . . . . . . .108. Muhammed (a.s.m.) ~n mucizesidir . . . . . . .64, 198. Kurn- azm-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289. Kurn- Azman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148, 149, 298. ~ hak kelmullahtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~ harikadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~n gda-i kudssi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ~n harflerindeki sevap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. ~n hikmet dersleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. Kurn- ekber-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. Kurn- Hakm . . . . . . . . . . . . . .36, 130, 245, 330, 335, 337, 340, 353, 415, 432. ~in Cennet ve Cehennem hakkndaki izahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. ~in dersi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. ~yle cevv-i sema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ~yle dalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. ~yle nebatat ve ecar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. ~in talimiyle semavat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322. Kurn- Kerm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408, 409, 417, 429, 437, 438, 440, 442. ~in nurlu yolu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~in sdk hizmetkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. Kurn- Mucizlbeyan . . . . . . . . . . . . . .44, 67, 95, 100, 110, 119, 148, 167, 178, 195, 219, 270, 338, 351. ~ ahiretteki cisman lezzetlere dair beyan . . . . . . .78. ~ ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~da hair ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. ~n derece-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~n dersi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. ~n Halkn kitab olduunun ispat . . . . . . . . . . . . . . .197. ~n icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147, 149. ~n mislini getirmek mmkn deildir . . . . . . . . . . . .205. ~n sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ~nn Mekke ve Medine sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. Kurn- Rabban cisman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. Kurn- Samedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. Kurn- Sbhan cisman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. Kur'n . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 16. ~la bark olan felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. ~la muaraza eden felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. Kurban Bayram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. kurb-u huzur Cenab- Hakkn ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. Kurey ~ mrikleri, mmleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. kurtulu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: selmet, necat. beeriyetin ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416. kusur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74, 129, 263.

kuvvet

GENEL NDEKS

524 | ASA-YI MSA

kusurat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~n mercileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. ~larn duygular ve azalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. Cennet ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. kutb-u iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. kutbl-rifn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. kuva hayvanatn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. kuva-i hafza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. kuvve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 225. kuvve-i hafza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 56, 95, 116, 339, 361. kuvve-i hayaliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. kuvve-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. kuvve-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176, 347, 348. kuvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129, 254, 261. ~siz hayvancklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. cz ~le byk adem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. kr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 279, 289, 333. kuvvet-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. kuvvet-i ahsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257. Kk Ali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405, 406. kfran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. kfran- nimet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. kfr- inad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. kfr- mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82, 89, 90, 117, 152. ~a kar Risale-i Nurun mdafaanamesi . . . . . . . . .19. ~n elemleri ve azaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. hakikat-i imaniyeyi inkr eden ~a der . . . . . . . . . . .97. kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 79, 81, 82, 83, 222, 243, 248, 270, 291, 307, 341, 354, 357, 358, 412, 430. ~ affa kabil deildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ~ bir zulm- azmdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ~ cinayeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. ~ cinayet-i mutlakadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ~ ehli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ehl-i kfr. ~ esma-i lhiyeyi inkr ile tecavzdr . . . . . . . . . . . . .80. ~ hadsiz hukuka tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. ~ kinatn hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. ~ mahlkatn hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . .104. ~ ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80, 81. ~ ve dallet zulmat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. ~ ve insann husus dnyas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~deki irkinlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. ~n affa kabiliyeti yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. ~n mahiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mahiyet-i kfr. anasr beerin ~e hiddet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. mrn ~de geiren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. klfet-i hizmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .373. kll ~ kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. kre-i arz . . . . . .34, 41, 42, 43, 51, 58, 84, 93, 131, 132, 164, 228, 230, 231, 292, 293, 305, 341, 358, 359; Bkz: arz, dnya. ~ eczahanesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. ~ ve nev-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~ ve Sahret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~a ate atan fleyiciler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. ~n bk bir temel ta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~n muvazenesini bozmamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~n Sultan- Ezelnin emrine itaati . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. ~n tesbihatnn temsili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~n vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. kre-i zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. kreyvat- beyza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 226, 280. ~nn vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. kreyvat- hamra . . . . . . . . . .223, 224, 225, 226, 231, 280. ~nn vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224. ~ya rububiyet iddia eden ahs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224. ktle-i nariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ktb- mukaddese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182, 340, 353. ~ Resul-i Ekremi tasdik eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ktb- mukaddese-i semaviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .219. ktp ~n hare ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353.

kusurat

525

l ilhe illllah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~n seyyar lemleri aydnlatr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. L Martin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. lf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. bo ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. lfz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. lik ~ cumhuriyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. lmba azm elektrik ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. Lebid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. lehviyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. lema-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. lema-i icaz- gayb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. lema-i icaziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138. lema-i muhabbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. letaif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252, 440. letaif-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. levazmat zhayatn ~nn gnderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. levazmat- hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372 levha kaderin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. misal ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. Levh-i Mahfuz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96, 339. ~un numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. Kurnn ~daki gibi yazlmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. Levh-i Mahv ve spat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320. Leyle-i Kadir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. leziz ~ nimetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. ~ taamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. lezzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 31, 32, 38, 45, 61, 62, 72, 77, 83, 86, 117, 368. ~-elem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~in zevali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. ahbabn ~leriyle lezzetlenme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. ayn ~ iinde ~ten ziyade elem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. Cennette cisman ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. cisman ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. cisman bk ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. dar- ahiretteki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. dnya ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. gayrimeru ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. hakiki ve elemsiz ~ imandadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. haram ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. hayat ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. hayvan gibi hayat ~le geirme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. her eit ~i tatmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. imann ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. imann verdii manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. imanla bk lemin ~ini hissetmek . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. imanla saf ~leri kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. intikam ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. manev ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. sefahat ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. sefihne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. lezzet-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. lezzet-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. lezzet-i mr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. lezzet-i ruhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 368. limon tuzu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. lisan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .339. ~n kr ve ibadetinin mkafat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. lem-i gaybn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. lisan- Arab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114.

ktphne iman ve irfan ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436.

Lisan- arab

ASA-YI MSA | 525

GENEL NDEKS

lisan- hl . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 56, 116, 162, 165, 169, 171, 179, 319, 332, 337, 410. ~ ile yaplan tesbihatlar ve melekler . . . . . . . . . . . . . .134. lisan- kl . . . . . . . . . . . . .165, 171, 192, 320, 332, 337, 410. lisan- mahsus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40. lisan- nahv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. lise ~ mektebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~ talebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40, 47. lokma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. Ltfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. ltf-u irat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ltuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356, 429. ~lar lem-i bkyi gerektirir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356.

lisan-hl

526

Mabud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337, 369, 377. Mabud-u Bilhak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 267. Mabud-u Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. Mabud-u Lemyezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374, 378. Mabud-u Mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. maa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. mbed sonsuz bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. mabudiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. madde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251, 276. muzr ~ler ve umur-u erriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. mteaffin ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. uhrev bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. zararl ~ler Cehenneme yaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. madde-i itial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. madd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. ~ Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. ~ inikas yineleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~ kl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~ menfaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~ sebep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249. ~ erler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ~ taamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. maddiyyun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36, 223. maddiyyunluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~ taunu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. maden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167, 328, 358, 391. maden-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. maden-i terakkiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. madeniyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. madumat- hariciye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. mahalle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. mahall-i saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376. maharet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. Mahbub-u Bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. Mahbub-u Lyezal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374, 378. mahbup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. ~ abd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. mecaz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. mahiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. mahiyet-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68, 79, 385, 387. ~ ve ebediyetle ftraten alkadardr . . . . . . . . . . . . . . . . .68. mahiyet-i kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. mahkeme-i kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281, 303. ~da muhakeme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. mahkm-u mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. mahlk . . . . . . . . . . . .49, 156, 209, 211, 262, 290, 381, 382; Bkz: mahlkat. ~larn misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. ~larn uursuz ibadetleri ve melekler . . . . . . . . . . . . .134. ~u icat etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271. denizlerdeki ~larn rzklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. en sevgili ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. zuur ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. mahlkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 79, 94, 100, 104, 201, 283; Bkz: mahlk. ~ ve nev-i ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357.

~n okluu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kesret-i mahlkat. ~n en erefi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n ibadetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. ~n konumas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94. ~n sevk ve idareleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~n ekillerinin ve sfatlarnn icad . . . . . . . . . . . . . . . .276. ~n kr ve minnettarlklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. ~n tesbihkrne vazifelerini inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. ~n ubudiyetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. ~n ksm neticeleri ve vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~taki teavn hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. kfr ~n hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . .104, 110. zeminin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. zruh ~n konumas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. mahlkat- arziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. mahlkat- semaviye. ~nin tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .318. mahpus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 45, 47. ~lar ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~lar ve Nurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. ~larn pri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. mahrumiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. mahsult cisman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. vcut ve adem lemlerinin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. mahsus ~ zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. maher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .308. maher-i acayip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157, 306, 321. ~ ve garaip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234 mahv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~ ve ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. mahv ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. mahviyetkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. mahviyetkrlk Said Nursnin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. mahvolmak hilikte ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. m-i Zemzem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. makam hzrne ve muhatabne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. makam- hrmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. makam- kuds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112, 219. makarr- saltanat- ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. makarr- saltanat- ebediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. makasd- liye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. makasd- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 93, 94, 193. ~ ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. makasd- iradiye-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. makasd- Rabbaniye. ~nin zuhuru ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . .297. makasd- rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. makbul ~ abd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. makine . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 386, 392. ~lerin lisan- hlleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. antika ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. kutu kadar bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. mteharrik ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. makine-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41. maksad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. maksat byk ~lara kar teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. mal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. malyani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. malyaniyat afak ~ ile itigal etmemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36. malik . . . . . . . . . . . .185, 222, 223, 224, 228, 269, 270, 393. hametli ~in cezas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. memleketin tek bir ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. sarayn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. Malik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187, 371, 377, 382. ~in bizden istei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382. Malik-i Hakik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. Malik-i Yevmiddin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335.

Malik-i Yevmiddin

GENEL NDEKS

526 | ASA-YI MSA

Malik-i Zlkemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. mana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 441. mana-i iar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135, 138, 139, 141, 142. mana-i remz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 143. mana-i zahir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. manaszlk ~ ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. manev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. ~ bir halskr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. ~ cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 116, 117. ~ cennetin hazinesi ve nehirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~ cihad- din . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~ hastalklardan temizlenmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~ icaz- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~ iniks yineleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~ kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. ~ kazanlarn Zata (a.s.m.) balanmas . . . . . . .113. ~ kl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~ kurtarc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. ~ reisler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. ~ sinema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. ~ erler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140. ~ terakkiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. ~ vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~ yangnlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~ yaralar ve ibadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~ yazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~ zevkler ve lezzetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. ~ zulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. Allah ~ cemalini gstermek ister . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. asrn drt ~ erri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ekirdekteki ~ aacn tezahr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. iki dehetli ~ bel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. imann verdii ~ lezzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. kaderin ~ kalb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. kfrn ~ azaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. nizamat- kinatn ~ kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. maneviyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191, 427. ~ lemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~tan uzak feylesofun inkryla pheye dmek54. mantk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. mantk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. mantk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. manzara ebed ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. Manzume-i emsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212, 411. maraz- kalp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. maraz- vicdan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164, 170, 187, 406, 407, 426. ~ tabakalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. ~in inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. gaibne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. marifet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173, 192. marifet-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181, 406. marifet-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406, 407. marifet-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. marifetullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108, 177, 367, 368. masarif varidat ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279, 280. masdar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. masiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209, 431. maslahat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82, 128, 292, 331, 339. ~l cihazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~l sftlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. kinattaki ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. maslahatkrne ~ tebdiller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. masnu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181, 182, 211, 223, 225, 262, 328, 393, 396. ~larn ibadetleri ve melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~larn simalar, ekilleri ve suretleri . . . . . . . . . . . . . . .171. zuur ~lar ve mukleme-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . .185.

Malik-i Zlkemal

527

masnuat . . . . . . . . . . .50, 93, 194, 215, 217, 312, 357, 376. ~n mevzuniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. ~n suretlerinin al . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ~taki hassas mizanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. hareket etmeyen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. masnuat- lhiye ~nin nesci, nak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. masnu-u vahit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. masonluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412. masum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. matbaha-i muciznma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. matbaha-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. matbah- Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. matbuat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403, 404. matemli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. matlap ftr ~larn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. matlp ~lar ve ebed saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. matlup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. mazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~ mezaristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. hayvan iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. insan iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. mazlum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46, 50, 80, 119. ~lar ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. gaddar zalimler ve meyus ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. meyus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 269, 375. ~ mazlumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. gaddar zalimler ve ~ mazlumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. meyusne ~ elm ebed firak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. ~ zindan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. meyusiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 72, 73, 124, 348. mebus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. mebzuliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 271, 312, 394, 395. mecaz ~ merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. meclis-i tehlil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168, 171. meclis-i tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. mecma- hakaik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. mecmua lh emirlerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. mecmua-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. mecmua-i kavanin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. mecmua-i kavanin-i adat- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .260. Mecus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 232. meczup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. medar- azamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. medar- hayret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. medar- iftihar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. medar- ihtilf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. medar- inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. medar- istimdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. medar- kibriya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. medar- lezzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. medr- maet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. medar- saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. iki hayatn ~i imandr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. medar- eref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. medar- kran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86. medar- teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. Medeniye ~ sure ve ayetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. medeniyet "mim"siz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. ~ harikalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ~ terakkiyatn mahveden erler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. medh sena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. gaibane ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. medih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. Medine ~ sure ve ayetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. ~ sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105.

Medine sureleri

ASA-YI MSA | 527

GENEL NDEKS

Medine-i Mnevvere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. medrese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. ~ talebesinin Mnker ve Nekire cevab . . . . . . . . . .125. nuran ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. medrese-i nuraniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. medrese-i Yusufiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20, 33, 426. zindanlarn ~ye dnmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. Medrese-i Yusufiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33, 73, 84. Mehmed kif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. mekn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. ~dan mnezzeh olma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .231. Mekke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. ~ sureleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. Mekk ~ sureler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. Mekkiye ~ ayetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. ~ olan sure ve ayetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. mektepli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 16. mektubat- Samedniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. mektub-u Samedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264, 269. melike . . . . . . . . . . . . . . . .48, 59, 65, 72, 123, 125, 128, 132, 145, 178, 184; Bkz: melek. ~ ilhamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. ~leri grmek ve konumak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. ~lerin mescidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. ~lerin vcutlar ve ubudiyetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. ~nin ahirete dair ihbarat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~nin vcudunun delilleri ahirete dellet eder . . .361. ~ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64, 65. ~ye iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96, 121, 122. ~n bir meyvesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. Mnker ve Nekir ismindeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. semann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. melike-i mukarrebn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. melike-i sual . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. melce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. melek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95, 101, 112, 122, 125, 126, 129, 131, 134; Bkz: melike. ~ seyran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. ~ eytan mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~ler Allahn icraatlarnn temsilcileridir . . . . . . . . . . .131. ~ler insanlarla alkadardr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~ler uursuz tesbihat temsil eder . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~ler ve ahiret lemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. ~ler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~lere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124, 130. ~ ve saadet-i dnyeviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. ~lerin hilf- emir hareketi yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~lerin mahiyetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ~lerin nevileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~lerin nezareti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~lerin ubudiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~lerin ubudiyetkrne dilleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~lerin vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128, 130, 131. ~lerin vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130, 132, 133. ~lerle muhavere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. amelleri yazan ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. hamet-i rububiyet ve ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. Sevr ve Hut ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. Sevr ve Hut namndaki iki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. seyyarat ~lere tayyare yaplm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. melek-i mekkel ~ler ve tesbihatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. melek-i rad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. melekiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. meme validelerin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. memleket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 404, 430. ~hayat ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~in anasr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. ~in harap olmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. ~in idare mdebbirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. ~in muciznma sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398.

Medine-i Mnevvere

528

bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. muntazam bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .381. mterakki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. memleket-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. memur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252, 266. hapishane ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. hapishane ~lar ve Nurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. memuriyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212, 256, 258, 377. memur-u mahsus padiahn bir ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. ~nun nutku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. ~nun teblii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. memur-u Rabbn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417. menba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. gayb ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. menba- hak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. menb-i hakkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. menfaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 70, 75. ahs ve madd ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. menfi ~ meselelerde inat ve gz kapamak . . . . . . . . . . . . . .175. men-i itirak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. menkbe ulv ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. menzil bk ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. korkulu ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. merak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 35, 170. ~ tahrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. meratib-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191, 405. merci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . .70, 71, 75, 130, 163, 293, 349, 350, 391, 429. aile hayatnda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. canavara ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. ihtiyare karya ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. mecaz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. Said Nursnin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .429, 431. yersiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. merhametsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55, 80, 263, 283. Cenab- Hakk ~ten takdis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. mertebe-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109, 200. mertebe-i huzur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. mertebe-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. mertebe-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. mertebe-i marifet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. mertebe-i muvaffakyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. mertebe-i tevhid-i rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .367. mertebe-i tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162. mesuliyet ahiret ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. mesut ahbabn saadetiyle ~ olma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. mesail-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178, 338. ~yi ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. mescid-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 133, 341. mescid-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. mescid-i seyyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. mescit kinat ~ine giren mnkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. mesele-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. mesele-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. mesele-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .338. mesken celldarne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. meslek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. dallet ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. enbiya ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. Risale-i Nur ~i kavl-i leyyindir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. tabiiyyunun ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244, 256. meahir-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 35, 173. meakkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358, 434. meyih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439.

meyih

GENEL NDEKS

528 | ASA-YI MSA

meher muvakkat ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. zemin ~indeki faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. zeminin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288. meher-i azam- kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. meher-i sun-i Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. meiet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. meiet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. meiet-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. merep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. metanet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73, 190, 426. methsena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288, 325. mevadd- hayatiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. mevcudat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63, 76, 170, 177, 216, 254, 260, 269, 274, 283, 297, 339, 374, 408, 410; Bkz: kinat. ~ Cenab- Hakka musahhardr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232. ~ dr- bekaya akp gidiyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~ hukuklar ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. ~ vcuda gelmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. ~ icat etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271. ~ tahkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269, 270. ~n en k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. ~n en mkemmeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187. ~n hukukuna tecavz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~n ibadet ve tesbihatlarn kefetmek . . . . . . . . . . .269. ~n ibadetini inkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~n idare kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .259. ~n kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n kemallerinin tezahr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. ~n kolayca vcuda gelmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .271. ~n tabiata isnat edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .255. ~n tebdil ve tecdit edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. ~n temizlenmesi ve ism-i Kudds . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~n teekklt ve vcutlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. ~n ksm neticeleri ve vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . .116. ~n vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. ~n Zat- Ehad ve Samede verilmesi . . . . . . . . . . . . .256. ~taki cemaller ve kemaller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. ~taki hikmetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294, 295. ~taki hikmetler ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ~taki iktisat, nezafet ve adalete muhalefet . . . . . .281. ~taki intizamat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294, 295. ~taki sanat ve icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254. ~taki tahavvlt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. ~taki varidat ve masarif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. anasrdan ~ ina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .276. bahar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. insann ~a muhalefeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. kfr ~n hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. zhayat ~ ve nev-i ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. mevcudat- lem Kurndan evvel ve Kurnn yla ~ . . . . . . . . .200. mevcudat- dnyeviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. mevcudat- ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. mevcud-u haric . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. mevcut . . . . . . . . . .246, 249, 250, 254, 256, 270, 272, 290. ~ ve imkn hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~un icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. ~un ahsiyetini tahsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~un vahdeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249. ~un vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. ~un vcut bulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. bir ~un halkedilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. Mevl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .371, 427. ~y unutma gafletine dmeyenler . . . . . . . . . . . . . . . .427. Mevl-i Kerm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. Mevlna Cami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. Mevlev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162, 226. mevsim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 58, 194. mevsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 216. mevsuf-u Vacibl-Vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. mevt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348, 373, 378; Bkz: lm. ~ ve hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279.

meher

529

~ ve hayat mnavebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ ve hayatn deimelerinin tanzimi . . . . . . . . . . . . . .280. mevzu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. mevzun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. mevzuniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235, 280. masnuatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. meydan- kyamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. meyhane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. meyve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58, 131, 169, 170, 223, 255, 311, 312, 332, 384, 386, 387, 390, 395. ~hafziyete ahadet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. ~lerin enva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. ~lerin teekkl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. ~nin mucidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229. imann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126, 127. Meyve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144. ~ hakikatleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. ~nin dokuz meselesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. ~nin gzellii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. meyve risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. Meyve Risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125, 147. meyve-i bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. mezar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124; Bkz: kabir. mezaristan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 38, 69, 101, 375. mazi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 30. meziyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423, 428. enaniyetsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. mezraa dnya ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. dnya bir ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .308. mntka-i harre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. Msr ~n kumistan ve Nil-i mbarek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. mide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 67, 78. ~nin beka duas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 77. ~ye giren gdalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. akl, kalp, ruh ve insaniyet ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. mide-i kbra insaniyet ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. Mikil (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121, 132. mikrop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. miktar- ilm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. miktar- kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. millet . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 32, 33, 69, 413, 415, 416, 437. asi ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. felsefenin tahakkmyle dindar ~te tahavvller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. hayvanat ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. mill ~ ailenin hanesi ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. mim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. minnet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370, 372. mirac- Ahmed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. mirac- iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. misafir ~ vaziyetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. misafirhane dnya ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. misafirhane-i dnya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .327. misafirhane-i Rahmaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. misal ~ levhalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. misal-i hair numuneleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. misal-i musaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. kinatn bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. misbah- nevvar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. misil ~i muhal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. mistar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. mizac- ruh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. miza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. mizan . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 59, 90, 160, 169, 171, 210, 216, 217, 249, 250, 255, 279, 281, 288, 289, 293, 299, 330, 333, 361. ~l suretler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217.

mizanl suretler

ASA-YI MSA | 529

GENEL NDEKS

~l vefiyat ve huduslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. Allahn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. drt nevi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. kinattaki hassas ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. mizan- adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. mizan- azam- adalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. mizan- ekber ~de muvazene-i amal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. Mizan- Ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. mizan- hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228. mizan- kaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. mizan- mahsus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239, 264. mizanszlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. mucizat . . . . . . . . . . . .64, 95, 173, 174, 240, 337, 338, 339. ibretnma ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382. Resul-i Ekremin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. mucizat- Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148, 398. Mucizat- Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. mucizat- bhire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 338, 340, 353. mucizat- kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102, 229. mucizat- kudret-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. Mucizat- Kurniye Risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. mucizat- sanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. mucize . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 53, 64, 66, 91, 95, 174, 191, 192, 195, 350, 359, 383, 384. ~ keyfiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .313. ~ kitap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ~ler ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~li eserler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. kudret ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322. Kurn ~dir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189, 198, 204, 205. Sniin ~li sanatlarn tehir ve tanzim . . . . . . . . . . . .357. mucize-i gaybiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. mucize-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. mucize-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241, 252. mucize-i kudret-i Samedniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. mucize-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. mucize-i kuvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. mucize-i kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. mucize-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36, 113, 417. mucize-i sanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .335. mucizekr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. ~ kumandan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. ~ usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. muciz-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. muciznma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. ~ bir zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. ~ zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. muahede dehetli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. ecnebi ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. Muallkat- Seba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. muallim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15, 40, 190. muallim-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 297. muallim-i ekmel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. muamma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. hilkat-i kinatn ~s ve Muhammed (a.s.m.) . . . .194. muannit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 32, 107, 114, 313. ~ asr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~ beliler ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ~ feylesoflar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. ~ mnkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. muaraza Kurnla ~a edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200, 204. muaeret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. muattl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254, 313. muavenet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. rvetsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. muayyen ~ suret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. Mucb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. mucit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230, 256, 274. mu'cizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mu'cize. mu'cize . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mu'cizat.

mizanl vefiyat ve huduslar

530

muhabbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 73, 74, 183, 336, 404. ~ pencereleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. ihtiyare karya ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. rvetsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. muhabbet-i vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. muhabbetullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177, 368. muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 123, 362. rahmne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. muhafaza-i amile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. muhafz asayi ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. Muhakemat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. muhakeme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. mahkeme-i kbrada ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. muhakkik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 175, 196, 203. muhakkikin-i kelmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. muhal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248, 250, 251, 252, 256, 257. muhalt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250, 254, 255. muhaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. Muhammed (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 65, 94, 95, 359; Bkz: Hazret-i Peygamber, Hazret-i Muhammed, Resul-i Ekrem, Peygamber (a.s.m.), Muhammed-i Kurey, Muhammed-i Arab, zat- Ahmediye, Habib-i Rabbllemn, Habibullah, eref-i Ben dem, Fahr-i lem, Zat (a.s.m.), Muhbir-i Sadk, Habib-i Zan, zat- Muhammediye, Ahir Zaman Peygamberi. ~ diriltilecektir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~ Kurnn mucizesidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~ ve kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~e rahmet dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~e salt ve selm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~e tebaiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~i tasdik etmeyen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. ~in ahlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ahlk- Peygamber. ~in beka-i uhrevi iin duas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. ~in bidayetteki vaziyet-i insaniyesi . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~in davalarnn esaslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~in delil-i nbvveti ve kemalt- ilmiyesi . . . . .198. ~in dini ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~in getirdii nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112, 115, 116. ~in harika makam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~in makam- kudssi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~in mucizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. ~in mucizeleri ahirete delet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66. ~in nuru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~in nbvveti ve sdk ahirete dellet eder . . . . . .66. ~in risaleti inkr edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. ~in snnetine ittiba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~in ahsiyet-i beeriyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~in ahsiyet-i maneviyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~in efaati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. kinatn hilkatindeki makasd- lhiye ve ~ . . . .193. Kurn ~in mucizesidir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. Kurnda ~e azim ehemmiyet verilmesi . . . . . . . .113. Muhammed-i Arab . . . . . . . . . . . . .Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ ve Asr- Saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187. ~ ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. ~nin getirdii nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. ~nin mucizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. Muhammed-i Kurey . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ ve Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. muharrike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. muhatabne ~ makam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. muhatab- has . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. muhatab- Samedniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .204. muhavere Kurnn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. meleklerle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. muhavere-i temsiliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. muhbir sadk ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22.

muhbir

GENEL NDEKS

530 | ASA-YI MSA

muhbir-i sadk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 174, 338. Muhbir-i Sadk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132; Bkz: Muhammed (a.s.m.). muhit ~ kader . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. muhkem necat veren ~ bir zincir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. muhsin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. Muhsin (Nur Talebesi) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418. muhtac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. muhterem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. muhtev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. Muhy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .301. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. ~ isminin hare delleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. mukabele-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. mukaddeme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .420. mukadderat ~ kaydedilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. mukadderat- beer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. uhrev ~ piyangosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. mukadderat- nev-i beer ~ piyangosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. mukaddes ~ cihad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. ~ dava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. ~ emel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~ kitaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 353. ~ ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. ~a iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. ~ vazife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. mukleme-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. mukarenet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. mukayyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. muktedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129, 389. mukteza-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 112. mukteza-i hl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. muntazam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. murkabe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430, 440. Msa (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52, 101. musaff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. musahhar her ey insana ~ klnm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. mevcudatn birbirine ~ klnmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. musahhariyet her eyin Allaha ~inin misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. Musannif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 208. musavvire . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. musibet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 27, 72, 73, 86, 146. ~ler perdedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ~ler ve Azrail (a.s.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ~lerde kadere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. byk ~lere teselli ve nokta-i istinat . . . . . . . . . . . . . . . .85. hapis ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 27, 36, 147. hapis ~inden intikam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. musibet-i arziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. musibet-i semaviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. musibetzede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. ~ler ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. Mustafa Hilmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. Mustafa Sabri Efendi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .428. mutabk- makam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. mutabk- mukteza-i hl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. mutasarrf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223, 227. Mutasarrf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 41, 51, 202. ~ ve nev-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. Mutasarrf- Faal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320. Mutasarrf- Hakm ~in adaleti, hikmeti, rahmeti, saltanat ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. Mutasarrf- Zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. mutasavvf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427, 428, 439, 440. mutasavvfe ulema ile ~ arasndaki gerginliin sebebi . . . . . . .439.

muhbir-i sadk

531

mutavasst ~ sureler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108, 112. mutlak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. mutluluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: saadet. muvaffakyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358, 428. muvakkat ~ meher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. muvazene . . . . . . .50, 160, 210, 252, 279, 281, 333, 358. dnyann ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. eyadaki ~ ve ism-i Adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ferd-i hayvannin bedenindeki muvazene . . . . . . . . . . . . .281. gne ile on iki seyyarenin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. nebat ve hayvan taifelerdeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. semav lambalardaki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. muvazene-i amal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281, 361. muvazene-i amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. muvazene-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. muvazene-i eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. muvazene-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. muvazene-i vasia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. muvazenet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. muzr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 123. ~ maddeler ve umur-u erriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~ maddelerin umur-u erriyede istimalleri . . . . . . .129. vatana ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. mmin . . . . . . . . . . . . . . .49, 87, 88, 405, 413, 421, 427, 437. ~in iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. mbarek ~ kelimeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kelimat- mbareke. ~ erbetler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. mbareze ~ kanunu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kanun-u mbareze. asrn dehetli ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. cihad- manev ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. mbaeret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. mcadele dnyann madd ~lerine karmamak . . . . . . . . . . . . .143. hayr-er ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. ilham-vesvese ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. melek-eytan ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. mcahede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. mcahede-i diniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. mcahede-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. mcahit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425, 427, 428, 429, 433, 441. Mcahit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. mcazat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 48, 96, 109, 307, 356. daim ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .362. Mceddid-i Elf-i Sn mam- Rabbn . . . . . . . . . . . . . . . . .405. mcerred . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. mcessem ~ Kurn- ekber-i lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44. mtehit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 175, 203. Mdafaaname Risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. mdakkik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. mddet-i hapis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. mdebbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. hapishane ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. memleketin idare ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. Mdebbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 42, 43, 382. ~e lkayt kalmamalyz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382. ~i tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382. mdebbirne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~ efal-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. ~ idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. Mdebbir-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161, 333. mdr hapishane ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22, 27, 33. hapishane ~leri ve Nurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. mebbed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. messir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. mfarakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69, 349. mfessir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. mfteri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202.

mfteri

ASA-YI MSA | 531

GENEL NDEKS

mhr- vahdaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. mjde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24, 38, 39. mjde-i saadet-i ebediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. mjdeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. mkabere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. mkfat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 71, 96, 109, 130, 307, 356. azalarn kr ve ibadetlerinin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. daim ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122, 362. mkleme ~ sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. Allahn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184, 186. Kurnn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. mkleme-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. mkleme-i Sbhan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. mkrimne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. mlhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244, 246. ~ asr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. ~ ve Cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. mlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .371. Allahn ~nde itirak yoktur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. bk ~ kazanmak yada kaybetmek . . . . . . . . . . . . . . . .35. mlk- bk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. Mmt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .301. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. mmkinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. mmkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. mmtaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. ~ ahsiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. mmteni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 257. Mnim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. ~i tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. mnacat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104, 190. ~lara mukabele edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. Azrailin (a.s.) mnacat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. mnacat- Nebeviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .342. mnacat- Peygamber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. mnafk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114, 404. ~ iin lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. gizli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 403. mnakaa ~ etmemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. mnakka ~ kumalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. mnasebat- Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. mnasebet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74, 349. akrabalk ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. mnasebet-i maneviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135, 143. mnazara-i faraziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. mnevver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. ~ akllar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. ~ kalpler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181. ~ kalplerin kutuplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. mnevvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. Mnevvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. mnezzehiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. mnfail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. Mnker ~ ve Nekir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124, 125, 148. ~ ve Nekir suallerine Risale-i Nurla cevap . . . . .148. mnkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97, 111, 175, 244, 265, 409, 421. ~in enaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~lerin aklszlklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .295. ~lerin kfr ve zulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. Cehennemin ~lere fkesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. kinat mescidine giren ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. mpteda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. mrebb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190, 426, 434. Mrebb-i Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. mrebbiyne ~ cilve-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~ efal-i Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. mrid-i ekber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180, 416. mrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 190, 430. ehl-i keif ve keramet ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. kuds ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176.

mhr- vahdaniyet

532

mrtet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. bir hakikat-i imaniyeyi inkr eden ~ olur . . . . . . . . . . .89. msbet ~ hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. ~ ilimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. msbit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. ~ ve nafi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. msebbebat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. ~n esbaba balanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. msebbep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249, 262, 263. msebbih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. msebbihane ~ ahadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. msemma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. msemma-i Vahid-i Ehad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. Mslman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 199, 430, 436, 437. ~ hakik olarak baka dine geemez . . . . . . . . . . . . . . .32. ~n iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. ~larn bana alan dava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. cz- hakikat- imaniyeyi kabul etmeyen ~ olmaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. hakikat-i imaniyeyi inkr eden ~ kfr- mutlaka der . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. Muhammedi (a.s.m.) inkr eden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. mstakbel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. hayvan iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. insan iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. mstakim ~ akllar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179, 181. mahedat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164, 180, 192, 337, 340. kinattan Hlkn soran seyyahn ~ . . . . . . . . . . . . .155. mahede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176, 192, 354, 361, 440. mfikane ~ cilve-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~ iae ve itam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. mklt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 257, 394, 395. mrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. Kurey ~leri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. mtak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. mtala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155, 179. mtalagh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 155. mteaffin ~ maddeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. mtebahhir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175, 176, 196. mtedahil ~ daireler ve vazifeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. mtedeyyin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~lerin idaresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. mtefekkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162, 164, 173, 176, 438, 441. mtefennin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. ~ edipler ve Kurnn belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. ~ ulema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. mteharrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. ~ antika sanatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. ~ makineler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .385. mtehasss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53, 54. Mtekellim-i Alm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. Mtekellim-i Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. ~nin kelm ve ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ~nin mevcudiyeti ve vahdeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. mtemerrit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 33. ~ zndklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. mtevzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 434. mvellide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225. mvellidlhumuza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 161, 226, 255; Bkz: oksijen. ~ ile karbon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. mvellidlm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161, 255; Bkz: hidrojen. mzekk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. mzeyyenat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382.

mzeyyenat

GENEL NDEKS

532 | ASA-YI MSA

nadire-i ftrat

nadire-i ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. nadire-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. nafi msbit ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. nahiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. sarf ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. Naka-i Salih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. nak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387, 392. ~ ve nakka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. talardaki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. nakka ~ ve nak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388. muciznma ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. Nakka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 287, 288. ~n sanat nn misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. ~n vcudu ve esmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288. Nakka- Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .260, 263, 290, 305. Nakka- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. nak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. Nakibend . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. namaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 87, 88. ~ tesbihatna dair ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. ~ terk etmek mevcudatn hukukuna tecavzdr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. ~n ekirdekleri olan kelimat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87, 88. ~n ekirdekleri ve hlsalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. ~n manasn takviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. farz ~lar kaza etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. ikindi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. namazsz ~larn idaresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. name-i nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. namus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. nar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. nr- hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. ns ~ hakka davet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. Nasara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. Nasran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. nass- Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. nazar sath ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. nazar- dallet ~le kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. ~te gemi zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. nazar- gaflet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. ~le gemi zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. nazar- istihsan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~lar celp eden ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. nazar- merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. nazar- zahir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. nazdar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. nazenin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. nzm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. nazr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. Nazr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. nazik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. nazir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257. ~i mmteni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. nebat . . . . . . . . . . . . . . .48, 49, 169, 223, 331, 332, 337, 390; Bkz: nebatat. ~n terkip edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. dnyadaki ~lar numunedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. ebed ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .332. nebatat . . . . . . . . .40, 42, 51, 57, 169, 212, 223, 227, 229, 279, 287, 303, 311, 322, 328, 332, 333, 376, 390; Bkz: nebat. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .168. ~ Allah tanr ve tanttrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ~ cihazatlarnn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. ~n hikmet ve intizamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328.

533

~n idare ve tedbirleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~n intizaml vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~n istidat lisanyla dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~n Sniin vcub-u vcuduna ehadeti . . . . . . . . . .330. ~n telkihi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. ~n telkihi ve bymesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. ~n tevelldat ve vefiyatlarnn tanzimi . . . . . . . . . . .280. nebat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44, 52. ~ taifelerdeki muvazene Zat- Adl ve Rahmi gsterir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. neb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: peygamber. ~lerin dualarnn makbuliyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. necat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kurtulu. ~ veren muhkem zincir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. ebed hapisten ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. enbiyann ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 104. Nur Talebelerinin ~lara mazhar olmalar . . . . . . . . .119. peygamberlerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. nefer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~in tehizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. Kurnn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. nefes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 226, 227, 320, 433. ~in geldii yer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. nefis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47, 54, 85, 94, 190, 198, 342, 348, 352, 427, 433, 434. ~ Cenab- Hakkn abdi ve memlkdr . . . . . . . . . .270. ~ ve Allah tanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. ~in tuyanndan kurtulmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. ~leri tezkiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. firavunlam ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275. ibadeti terkederek ~ine zulmetmek . . . . . . . . . . . . . . . .270. tariks-saltn ~ine zulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. nefiy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. iman hakikatleri ~ ispat edilmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. nefs-i emmare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270. nefs-i kfir ~ hayra kabiliyetsizdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. nehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165, 325. ~ler hazine-i rahmetten akyorlar . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~lerin hakikatleri ve ehadetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~lerin iddiharlar ve sarf edilmeleri . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~lerin menfaatleri ve vazifeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~lerin varidat ve sarfiyatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. Cennetten gelen ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. Nekir Mnker ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124, 125, 148. neml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. Nemrut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .258. nesil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79, 251, 434. Nessac ~n cilve-i esmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230. neeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. neir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209, 303, 376. enva- mahlkatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. hair ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 52, 55, 62, 85, 356, 357, 360, 362. yz binden ziyade envan ~edilmesi . . . . . . . . . .303. ner-i hak ~ iin enbiyaya ittib . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ner-i suhuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. netaic-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .375. netice-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 104, 267, 270. nev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131, 169. ~lerin efradnn simalarndaki sikke-i hikmet . . .334. nevi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ~lerin vefiyatlar ve huduslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. nev-i ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~ mahiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~ ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~in aczi ve fakr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~in ehemmiyeti ve kymeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~in imhal edilip muvaffakyet grmesi . . . . . . . . . . . .358.

nezafetsizlik

ASA-YI MSA | 533

GENEL NDEKS

nev-i beer . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 35, 52, 57, 67, 72, 84, 93, 94, 100, 101, 109, 173, 182, 189, 193, 201, 204, 347, 349, 368; Bkz: insan. ~in en byk meselesi Cehennemden kurtulmaktr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~in hari ve neri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. ~in hayat- itimaiyesi ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . .75. ~in hrs, haseti ve Harb-i Umum . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ~in kfr ve zulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~in tabakalar ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~in yldzlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ~in zulmleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. nev-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 51, 70, 71, 94, 105, 203, 228, 231, 297, 348, 358, 359; Bkz: insan. ~ beka-i uhreviye ait dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ bekaya terakki iin yaratlmtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~ve har-i cisman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~ve kre-i arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~a baklmas ve beslenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~n insaniyet mide-i kbras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~n kuvveti ve ihtiyar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~n yaratl hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~n zulmleri ve isyanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. nezafet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282, 283. ~ dsturu ve hayat- beeriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282. ~i yapmamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. ~siz insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. nezafetsizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .282, 283. nezaret meleklerin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131, 132. ubudiyetkrne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. nifak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81. nihayetsiz ~ mr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. Nil-i mbarek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. nimet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 77, 87, 92, 97, 181, 194, 283, 325, 332, 337, 356, 368, 372. ~i nimet yapan saadet-i ebediyedir . . . . . . . . . . . . . . . . .86. ~in zevali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. ~lere kar nankrlk . . . . . . . . . . . . .Bkz: kfran- nimet. ebed ~lerin vesilesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. genlik ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. lh bir ~in inkiaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. saadet-i ebediyenin ~leri cismandir . . . . . . . . . . . . . . . .77. nimet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. nimet-i uzma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413, 418. nian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393, 398. muciznma zatn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. niane-i tasdik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 64, 174. niyazdar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. niyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. nizam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162, 210, 216, 226, 281, 299, 330, 333, 361, 411; Bkz: intizam. nizamat- liye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. nizamat- kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. nizamat- klliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. nizam- hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .291. noksaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. nokta-i imaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. nokta-i istimdat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 369. nokta-i istinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 141, 183, 257, 369. byk musibetlere ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. nbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. Nuh (a.s.) ~un kavmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: kavm-i Nuh. numune-i hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. numune-i iktida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. numune-i kyamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. nun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. nur . . . . . . . . . . . . . . . . .99, 141, 174, 176, 199, 240, 294, 323, 409, 415, 417, 426, 432, 434. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241; Bkz: lem-i nur.

nev-i beer

534

~ lmbas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. ~ messesesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. ~ ve zulmat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. ~lu akllar ve tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. ~lu akllarn madenleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. ~lu yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437, 439. ~suz hararet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~un l nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ~un zulmete galebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. geici lemleri ~landrmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. hakikat-i Muhammediyenin getirdii ~ . . . . . . . . . . . .115. hidayet ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. iman ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126. iman ~uyla zaman- mazi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. kahraman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. Kurndan kan bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. Kurndan gelen bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141. Kurnn ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. Muhammedin (a.s.m.) ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. Muhammedin (a.s.m.) getirdii ~ . . . .112, 116, 188. Nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150, 408, 409, 414; Bkz: Risale-i Nur. ~ akirtleri ~ iin kabir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144. ~ talebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. ~ talebeleri ehl-i imann kardeidir . . . . . . . . . . . . . . . .412. ~ topuzu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .409. ~a hizmet etmek en mhim vazifedir . . . . . . . . . . . . .412. ~un delllln yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. ~un intiar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. ~un uhrev taam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. nr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414. Nur Risaleleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437; Bkz: Risale-i Nur. ~nin cihana yaylmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. Nur akirtleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ~nin Denizli hapsinden kurtulmalar . . . . . . . . . . . . . . .136. ~nin elmas kalemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~nin imha plnlarndan kurtulmalar . . . . . . . . . . . . . .136. Nur Talebeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414, 420, 436. ~nin sadakatleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. Nur Talebesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. ~ her eseri okumaz, her sz dinlemez . . . . . . . . .433. ~nin istins . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. nuran ~ lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 69. ~ arifler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. ~ baistan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. ~ Cennete girmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. ~ iek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118. ~ ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. ~ kalpler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179, 180. ~ kalpler ve tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. ~ medrese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. ~ ruhlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. ~ yol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. kabir leminin ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. nur-i iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178, 192. nur-i Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. nur-i velyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. Nurlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 17, 408; Bkz: Risale-i Nur. ~ hak ve hakikattir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. ~ okuyup yazan kabre imanla girer . . . . . . . . . . . . . .147. ~lar ve mahpuslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37. hapishane mdrleri memurlar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . .37. nur-u iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. nur-u tecell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. Nurun Arab risalesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. nutfe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .255. ~den zhayatn icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. ~lerden suretlerin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172 nutuk ezel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201.

nutuk

GENEL NDEKS

534 | ASA-YI MSA

nbvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192; Bkz: risalet; peygamberlik. ~lerin delilleri ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . . . .355. enbiyann ~i ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . .111. Muhammedin (a.s.m.) ~i ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . .66. ncum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239; Bkz: yldz. ~un derece-i inkyat ve itaati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. ncumperest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. ncum-u sevabit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. nfus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 320. nkte-i icaziye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. nvat zerdali ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384.

nbvvet

535

hapisteki ~ ibadet hkmne getirmek . . . . . . . . . . . .84. nihayetsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. nsz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. rnek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441.

program

oksijen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 161; Bkz: mvellidlhumuza. On Dokuzuncu Mektup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. Onuncu Mesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99, 114, 118. Onuncu Sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. ordu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. ~nun tehizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. ordugh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. bahar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. zemin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. ordugh- zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ordu-yu Sbhan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. organ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: aza. ot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ova . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388.

fke Cehennemin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. kz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. l israfsz ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ldrme mrn kymetsiz eylerle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ldrlme insan dirilmemek zere ~yecektir . . . . . . . . . . . . . . . . . .336. lme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 29, 30, 38, 50, 70, 72, 74, 117, 128, 132, 143, 347, 424, 435; Bkz: mevt. ~ gerei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hakikat-i mevt. ~ kati ve zahirdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ~n istedii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23. ~ya idam- ebedidir yada terhis tezkeresi . . . . . . . . .23. ahirete iman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ocuk, ~ ve ahirete iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. ocuklar, ~ ve Cennet fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .347. dirilmemek zere ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. dostlarn ebed ~lerden kurtulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ehl-i iman iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. imanl ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hsn-i hatime. kfir ve mnafklar iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. kfir ve zndklar iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. Risale-i Nurun kef-i katsiyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. mr- beer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. mr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68, 435. ~ sermayesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~n kymetsiz eylerle ldrmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ~n kfrde geiren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324.

Padiah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. ~n bir memur-u mahsusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. ~n hazine-i hassas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. ~n iki suretle konumas ve emri . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~larn evltlarn katletmeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. Padiah- Ezel ve Ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. Padiah- Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~nin tehditleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. Padiah- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72. ~e intisap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. padiahlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. palaska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. pamuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. patiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. pedagog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. peder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. pederne ~ mnasebet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. pederlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. perde eytan ve erli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. perdedar- dest-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. perde-i gaflet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .313. perde-i gayp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .181, 195, 356, 393. perde-i izzet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. peresti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. peygamber . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 32, 48, 51, 173, 178, 182, 351, 353, 422, 433, 438; Bkz: neb, enbiya. ~lere iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93, 122. ~lerin ahireti bildirmeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. ~lerin beka-i ihrevyi ilan ve ispat . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52. ~lerin davalarnn esaslar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~lerin efdali ve seyyidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~lerin necatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~lerin vrisleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. limler ~lerin vrisleridirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. ben srail ~leri ve Sahret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. eski ~lerin hakikatleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. eski ~lerin Kurn gibi izahat vermemesi . . . . . . . . . .65. Peygamber (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . .48, 135, 149, 399, 424; Bkz: Muhammed (a.s.m.). Peygamber Efendimiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. Peygamber-i Zan Efendimiz Hazretleri . . . . . . . . . . . . .439. Peygamberimiz (a.s.m.) ~ misali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398, 399. peygamberlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96; Bkz: nbvvet, risalet. peyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. pnar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. pr mahpuslarn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. pimanlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: esef. piyango . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 22, 24, 25. mukadderat- nev-i beer ~su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. uhrev mukadderat- beer ~su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. pln Kurna kar dehetli bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. prensip hakki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. program . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .311. aacn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387.

ASA-YI MSA | 535

GENEL NDEKS

rad

rad .......................................................................................158, 161, 320, 321; Bkz: gk grlts. radat.............................................................................................................................320. rab .......................................................................................................222, 223, 228. Rab .................................42, 45, 48, 51, 64, 136, 163, 184, 241, 298, 317, 355, 360, 377, 424, 436. ~ bkdir .........................................................................................................358. ~ insan sever ..........................................................................................358. ~ kendini insana sevdirir .............................................................358. ~bi tavsif ........................................................................................................190. ~bin dostlarnn idam- ebedden kurtulmas .......360. ~bin kimdir? ...............................................................................................125. lemlerin ~binin hitab ....................................................................204. insan ve ~ ....................................................................................................358. erlerden ~be snmak ...............................................................136. Rabban ~ fiiller ...............................................................................................................216. ~ hikmetler ..................................................................................................193. ~ isimlerde muvafakat ....................................................................331. ~ itamlar ve ziyafetler ....................................................................194. ~ maksatlar ..................................................................................204, 210. ~ sanatlar .....................................................................................................160. havann ~ hizmetleri.........................................................................160. Rabbel-lemn .................................................................................................337. Rabbes-Semavati vel-Aradn ...........................................337, 342. Rabbi..............................................................................................................121, 342. Rabb-i Rahm ...........................................................330, 342, 353, 377. Rabb-i Zlcell ..................................................................................................212. Rabb-i Zlcelli vel-kram ...................................................................160. Rabbl-lemn .................................................................................................431. ~ ismi ve ahiret ..........................................................................................48. ~in rzasna ermek ............................................................................427. ~in rububiyeti ..........................................................................................212. Rabbl-Berri vel-Bahr .............................................................................325. Rabbl-Enbiya ves-Sddkn ...........................................................341. radyo....................................................................................................34, 137, 160. rahat ...................................................................................................................72, 430. rahat- kalp ................................................................................................................73. rahm ............................................................................................................................328. Rahm ..........................................................45, 50, 136, 159, 212, 281, 298, 299, 371, 373. ~ ismi ve ahiret ...............................................................................49, 51. ~ ismi ve hair ............................................................................................63. rahmne ...................................................................................................157, 165. ~ iler ................................................................................................................159. ~ muhafaza ................................................................................................283. ~ muvazeneler ........................................................................................281. ~ rzk....................................................................................163, 322, 324. ~ tedabir.........................................................................................................329. ~ terbiye .........................................................................................................163. ~ tezyin ve tasvir ..................................................................................169. Rahmne ~ ihsanatn istimrar ve bekas .............................................353. ~ istihdam ....................................................................................................210. ~ rububiyet ..................................................................................................212. Rahm-i Mutlak....................................................................................128, 296. Rahm-i Zlcemal ~in idare ve iaesi .............................................................................165. ~in vcub-u vcudu .........................................................................313. Rahm-i Zlkemal ...........................................................................................377. rahmiyet ........................................................................................................59, 185. rahmiyet-i lhiye ...........................................................................................104. Rahman ......................................................................................................136, 298. ~ ismi ve ahiret ..........................................................................................56. Rahman- Rahm ................................................................161, 340, 354. ~in rahmeti.................................................................................................163. Rahman- Rahm-i Zlcell-i Vel-kram ~n ziyafetleri ve ihsanlar ............................................................30. Rahman- Zlcell-i vel-kram ~n hazine-i rahmeti ve nehirler .........................................165. Rahman ...................................................................................................................312. ~ fiiller ...............................................................................................................216.

536

~ hediyeler ve vazifeler ................................................................158. ~ hizmetler ..................................................................................................210. ~ iae ambar ..............................................................................................41. ~ iler ................................................................................................................160. ~ sofralar .......................................................................................................396. yamurdaki ~ cilveler ......................................................................160. Rahmanirrahm .................................................................................................335. rahmaniyet ..................................................................................................59, 185. rahmet ............................................................................................30, 31, 48, 49, 51, 54, 55, 58, 80, 87, 96, 128, 132, 158, 163, 209, 212, 216, 283, 299, 316, 319, 320, 321, 322, 324, 327, 329, 333, 336, 337, 340, 341, 342, 353, 354, 356, 360, 368, 371, 375, 414; Bkz: daire-i rahmet. ~ Cehennemi ister .................................................................................80. ~ hazineleri .................................................................................................341. ~ hazinesi .....................................................................................................372. ~ hediyeleri .................................................................................................394. ~nin deeri .......................................................................................395. ~in genilii ....................................................................318, 331, 339. ~in ihatasn muhafaza..................................................................128. ~in vsati .....................................................................................................334. ~ler lem-i bkyi gerektirir .......................................................356. ebed ~ denizleri ve numuneleri .........................................327. ebed ~ hazineleri ...............................................................................332. kinattaki ~ ahireti iktiza eder ...............................................283. kinattaki ~ ve hair .........................................................................296. Muhammede (a.s.m.) ~ dualar ..........................................113. uhrev ~ hazineleri .............................................................................355. Rahmeten lil-lemn rahmet-i vsia ~ ile tezahr eder ......................................298. rahmetenlil-lemn .......................................................................................150. rahmet-i amme .....................................................................................................54. rahmet-i bnihaye ...........................................................................................372. rahmet-i lhiye ......................................................................................71, 133. ~nin tebessm.....................................................................................125. rahmet-i Rabbaniye.........................................................................................78. rahmet-i rububiyet .........................................................................................186. rahmet-i vsia ......................................................................................298, 360. rahm- mader ......................................................................................................386. raiyet ................................................................................................................................81. Ramazan (ay) ...................................................Bkz: Ramazan- erif. ~ hilli ...................................................................................................................53. ~ hillinin sbutu ..................................................................................308. Ramazan- erif ..................................................................100, 150, 287; Bkz: Ramazan (ay). recm-i eytan ......................................................................................................235. redd-i mdahale...............................................................................................266. ree ...................................................................................................................................226. refakat .........................................................................................................................353. daim ~ ............................................................................................................349. sr ~ .................................................................................................................349. refika-i hayat............................................................................................................70. daim ~ ............................................................................................................349. rehber ............................................................................................................150, 189. rehber-i zam .....................................................................................................416. rehber-i ekber .....................................................................................................299. rehber-i ekmel......................................................................................180, 297. reis ..................................................................................................................................191. manev ~ler ....................................................................................................93. rekabet .......................................................................................................................137. Resailin-Nur ~ ve Kurn .................................................................................................198. resm-i kat .............................................................................................................90. Resul (a.s.m.) ........................................................................................................94. ~n efal ve ahvali .............................................................................150. Resul-i Ekrem ............................................................................84, 149, 330, 335, 337, 338, 340, 353; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ doru szldr ..................................................................................189. ~ ve Cevenl-Kebir .......................................................................190. ~ ve Kurn .................................................................................................203. ~de yalan olamaz ve bulunamaz .....................................189. ~n kemalt ve hasletleri ..........................................................195. ~i inkr etmek ve zincirinden kmak .............................32.

Resul-i Ekrem

GENEL NDEKS

536 | ASA-YI MSA

ahlk- hasenesi ve kemalt .....................................189. daveti ..............................................................32, 189, 190, 191. defter-i amali ................................................................................113. defter-i hasenat ........................................................................112. dersiyle semavat ........................................................317, 322. dini ...............................................................................................................32. dua ve mnacat.......................................................................190. duas ......................................................................................................189. dnyaya meydan okumas ............................................191. hdisat- kevniyeyi gaybiyne beyan etmesi ....................................................................................................203. ~in hakka davetteki sebat.......................................................190. ~in ibadat...................................................................................................190. ~in iman ........................................................................................189, 204. ~in iman ve itikad ...........................................................................191. ~in mertebe-i iman..........................................................................191. ~in mertebe-i marifeti ....................................................................190. ~in metanet, sebat ve cesareti ...........................................190. ~in mucizat ..................................................................................64, 188. ~in Rabbini tavsifi ..............................................................................190. ~in risaleti......................................................................................112, 298; Bkz: risalet-i Ahmediye, risalet-i Muhammediye. ~ne ism-i Hakem ve Hakmin delleti ...............297. ~in saadet-i ebediye iin duas ..............................................51. ~in sadakati ..............................................................................................193. ~in sdk ........................................................................................................195. ~in szlerinin hakkaniyeti ve ihbaratnn doruluu...........................................................................................188. ~in ahsiyet-i maneviyesi ................................Bkz: hakikat-i Muhammediye. ~in eriat ....................................................................................................189. ~in eriatnn kanunlar ................................................................189. ~in takvas..................................................................................................190. ~in talimi .......................................................................................................353. ~yle bahirler ve nehirler.....................................................325. ~yle cevv-i sema .......................................................................319. ~yle dalar........................................................................................327. ~yle nebatat ve ecar ..........................................................333. ~in teblii .....................................................................................................191. ~in ubudiyeti ..............................................................................189, 190. ~ni iptida ve intihay birletirerek yapmas ....................................................................................190. ~in vahdaniyete ahadeti ..........................................................196. ~in vsat-i iman ................................................................................204. ~in yakni .....................................................................................................191. ~in risaleti .....................................................................................................299. asfiya-i mdakkiknin ~in sadkyetine ahadeti ...............................................................................................192. Ashabn ~in sadkyetini tasdiki .........................................193. enbiya ~in doruluuna ahadet eder .......................191. evliyann ~in sadkyetine ahadeti ...............................192. kinatn ~in hakkaniyetine ahadeti .............................194. Kurn, ~ ve slmiyet ....................................................................204. Kurnn ~e nzul .........................................................................203. Resul-i Ekrem Efendimiz ~in ilmi, ameli ve varisleri .........................................................439. Resulullah ..................................................................................................................65. Rezzak .........................................................................................................171, 326. rezzakane ~ rzklar .........................................................................................................163. Rezzak- Zlcell ............................................................................................325. rezzakyet ...................................................................................................................59. rezzkyet................................................................................................................276. rza ..................................................................................................................................120. rz-i Bri .................................................................................................................440. rza-i lh........................................................................................74, 410, 412. rzk .........................................................132, 251, 320, 322, 334, 372. ~taki zevk ve ism-i Hakm .........................................................292. lem-i insandeki hikmetler ve maslahatlar ~a bakar ...........................................................292. basit kum ve sudan ~ verilmesi ..........................................326. denizlerdeki mahlklarn ~lar ...............................................326. insan ve ~ ....................................................................................................292. zhayatn ~lar ...........................................................................163, 323. rikkat-i cinsiye.....................................................................................................349.

Resul-i Ekremin ahlak- hasenesi ve kemalt

~in ~in ~in ~in ~in ~in ~in ~in ~in ~in

537

Risale-i Nur ....................................................................................................15, 16, 17, 20, 26, 33, 36, 73, 82, 100, 118, 142, 145, 146, 147, 149, 193, 205, 210, 342, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 412, 413, 415, 416, 417, 440; Bkz: Nurlar, Nur Risaleleri, Nur. ~ lem-i slmn muhabbet ve uhuvvetini ................404. ~ bellarn define vesiledir ......................................................150. ~ beeriyeti fikir karanlklarndan kurtarp tenvir sve irat edecektir ................................................416. ~ beeriyetin ihtiyalarna cevap verir .........................416. ~ beeriyetin kurtulu aresidir ............................................416. ~ bilgileri ksa zamanda temin eder ...............................410. ~ dersi ..............................................................................................................147. ~ dersi ve asayi .....................................................................................22. ~ dinsizlik cereyanna kar bir sedd-i Kurndir ..........................................................................................403. ~ eserlerinin bereti karar........................................................422. ~ hakikatleri................................................................................................404. ~ iman- tahkikyi kazandrr .......................................................36. ~ imann rknlerini ispat eder ............................................410. ~ imani bir tefekkr semeresidir .........................................410. ~ meseleleri herkesin anlayabilecei tarzda izah ve ispat eder .....................................................................409. ~ meslei nezihne, nazikane ve kavl-i leyyindir................................................................................................244. ~ mevcudatn tercmanln yapar ................................410. ~ okumamak .............................................................................................417. ~ resm olarak neredilmeli......................................................404. ~ akirtleri ......................................................................................146, 147. ~nin itiyak ve ihls ..............................................................147. ~ vatann manev bir halskardr .....................................403. ~ ve felsefe ....................................................................................................15. ~ ve Kurn .................................................................................................197. ~ ve mellifi ................................................................................................417. ~ ve akirtleri ............................................................................................100. ~ ve vatan ....................................................................................................404. ~ vecizeler mecmuasdr .............................................................411. ~ yasak olmaz ............................................................................................37. ~a iaret eden ayetler ...................................................................100. ~a sarlmak ...............................................................................................416. ~a tecavz edilmesi ........................................................................403. ~a ve akirtlerine bakan ayetler ........................................100. ~a yapan necat bulur................................................................143. ~daki mizanlar ve muvazeneler.........................................126. ~daki muvazeneler ...........................................................................142. ~u devaml olarak okumak ......................................................417. ~u dikkat ve tefekkrle devaml okumak .................413, 414, 416. ~u dikkat ve tefekkrle okumak .........................................418. ~u okumak ...................................................................................417, 418. ~u tetkik etmek ve alkadar olmak ................................414. ~un at iman, irfan ve Kurn yolu ..........................441. ~un beraati ................................................................................................150. ~un bir ehit kahraman..............................................................125. ~un brhanlar .......................................................................................147. ~un brhanlar ve akirtlerinin gayreti ........................146. ~un camiiyeti ...........................................................................................410. ~un czleri .................................................................................................205. ~un deeri ..................................................................................................409. ~un erkn- imaniye hakkndaki kesretli tahidt ...............................................................................................405. ~un hakikati ................................................................................145, 146. ~un hakikatlarnn ekirdekleri ................................................88. ~un hccetleriyle kabir .................................................................148. ~un ilme olan en derin vukufu .............................................409. ~un ilm kudreti .....................................................................................410. ~un kef-i katsiyle lm ...........................................................148. ~un kymeti................................................................................................417. ~un Kurna kar dehetli bir pln akim brakmas............................................................................................114. ~un makbuliyeti ....................................................................................413. ~un manev elmas klc .............................................................142. ~un matbuat lemiyle tezahr .........................................403. ~un muarzlarna bakan yt................................................100. ~un snuhat ...............................................................................................88. ~un ahs- manevsi .......................................................................415.

Risale-i Nur ahs- manevsi

ASA-YI MSA | 537

GENEL NDEKS

~un tahakkuku, tekemml ve ftuhat .....................143. ~un telif ve tekemml zaman .............................................141. ~un tesellisi ...............................................................................................147. ~un tlsmlar kefetmesi............................................................142. ~un zndka ve kfr- mutlaka kar bir mdafaanamesi .............................................................................19. ~un stad olan Kurn semavdir ....................................197. dmanlarn ~a iliememeleri .................................................36. hakikat peinde koanlar ~dan ders almal .........414. mam- Alinin ~dan haber vermesi ...................................16. kabirdeki suallere ~la cevap..................................................125. Mnker ve Nekir suallerine ~la cevap ........................148. Risale-i Nur Klliyat ............417, 419, 436, 437, 440, 442. ~n mtla ................................................................................................442. ~nn mazhar olduu lh ftuht ......................................432. Risale-i Nur akirtleri..........................................................................20, 36. ~ dnya siyasetine ve cereyanlarna tenezzl etmez ............................................................................142. ~ ehl-i ilim ve ehl-i imanla mnakaa etmemeli .............................................................................................405. ~ kabirdeki suallere Risale-i Nurla cevap verir ........................................................................................125. ~ talebe-i ulm snfndandr ...................................................148. ~ne istiaze emri .....................................................................................136. ~nin Eskiehir hapsinden kurtuluu ...............................136. ~nin hasmlarna kar hareket tarz ..............................143. Risale-i Nur Talebeleri ..............................................................................342. ~nin bir iar...............................................................................................120. ~nin necatlara mazhar olmalar ...........................................119. risaleler ..........................................................................................................................73. ~ ve mebuslar .............................................................................................37. risalet ...........................................................................................................................191; Bkz: nbvvet, peygamberlik. Hazret-i Muhammedin ~i ve hair ...................................350. Muhammedin (a.s.m.) ~i ..............................................112, 299. Resul-i Ekremin ~i ............................................................................297. zat- Ahmediyenin ~i ........................................................................299. risalet-i Ahmediye ............................................................................298, 299; Bkz: Resul-i Ekremin risaleti. ~nin hakkaniyeti ...................................................................................111. enbiyann nbvvetleri ~ye hccettir .............................111. Esm-i Hsna ~yi istilzam eder..............................................298. ism-i Hakem ve Hakm ~yi iktiza eder.........................298. kinattaki hikmetler ve ~ .............................................................298. risalet-i Muhammediye .............................................................................112. Risaletn-Nur ........................................................................140, 144, 198. ~ bir urvetl-vskadr .....................................................................143. ~un ismi ........................................................................................................143. ~un suret- mcahedesi ve tahakuku..........................141. riya......................................................................................................................................75. ~sz ihsan ve fazilet .............................................................................75. riyz .............................................................................................................................442. rububiyet .................................96, 100, 104, 134, 156, 182, 185, 194, 212, 229, 230, 232, 239, 257, 262, 266, 267, 291, 316, 317, 320, 325, 329, 334, 336, 337, 356, 370; Bkz: saltanat- rububiyet, mertebe-i tevhid-i rububiyet. ~ isimleri ve fiilleri ...............................................................................323. ~ ve lem-i beka...................................................................................355. ~in hameti ........................................318, 321, 323, 329, 339. ~in izzeti.........................................................Bkz: izzet-i rububiyet. ~in uunat ve tasarrufat ...........................................................216. ~in vahdaniyetteki hameti .......................................................331. insana ~dava eden ahs ...........................................................228. kreyvat- hamraya ~iddia eden ahs........................224. sermed ~ve hair ...............................................................................306. zemindeki ~in idare ve tedbiri ...............................................325. zerreye ~iddia eden ahs.........................................................222. zerreye ~iddias.....................................................................................231. rububiyet-i amme .............................................................................100, 104. rububiyet-i lhiye ................................................................................84, 108. rububiyet-i mutlaka ............................................................................48, 260. ~ ve dr- saadet..................................................................................356.

Risale-i Nurun tahkkuku, tekemml...

538

ruh ............................................................................................................................27, 29, 38, 65, 71, 79, 94, 125, 190, 198, 227, 252, 335, 348, 352, 369, 419, 426, 427, 435, 441, 442; Bkz: ervah. ~ lem- emir ve sfat- iradeden gelmitir...............411. ~ midesi .............................................................................................................67. ~ sahibi ..........................................................................................Bkz: zruh. ~larn alnmas .................................................Bkz: kabz- ervah. ~larn bekas .............................................................................................132. ~larn inkiaf ve terakkisi ............................................................198. ~u emin bir ele teslim .....................................................................121. ~un maddeye galebesi..................................................................422. hayvanlarn ~lar bkdir ..............................................................336. nuran ~lar ...................................................................................................353. ruhan...............................................................................................113, 122, 133. ~ler ve ahiret ................................................................................................64. ~ler ve Kurn ..........................................................................................203. ~lerin vcutlar ve ubudiyetleri .................................................64. ~reisler.............................................................................................................191. ruhaniyat ......................................................................................................................65. ~ lemleri .........................................................................................................76. ruh ~ skntlar........................................................................................................21. ruhlandrmak........................................................................................................171. ruhsat ...........................................................................................................................439. ruh-u beer................................................................................368, 369, 370. ruh-u insan ...........................................................................................................369. ry-i arz ~n sahifesi .................................................................................................305. ry-i zemin ...................................................................303, 312, 331, 388. ryet-i cemal.......................................................................................................378. ryet-i lhiye .....................................................................................................127. ryetullah................................................................................................................121. rkn- iman ..............................................................................................89, 361. rkn imann ~leri.................................................................89, 96, 97, 106. rsul ~un hare ahadeti ...........................................................................353. rd- irat.............................................................................................................142. rvet...............................................................................................................................75. ~siz muhabbet............................................................................................75. rtbe ..............................................................................................................................432. rtbe-i akl ...............................................................................................................436. rzgr ..................................................................158, 159, 160, 161, 320.

Saadet-i dnyeviye

saadet ...........................................................................46, 74, 75, 164, 199, 347, 367, 368, 434, 437. ~ saray ..............................................................................................................23. ahbabn ~leriyle mesut olma ....................................................79. ahiret ~i ..............................................................................................................67. aile hayatnn ~i .....................................................................................349. bk lemin ~i ..........................................................................................417. dostlarn ~i ......................................................................................................79. dnya ~i .............................................................................................................67. dnyev ~ ......................................................................................................349. ebed ~................................................................................................................68. hakki ~ ...........................................................................................................414. hanede ~in inkiaf ................................................................................74. hanenin ~i ve iman- ahiret ..........................................................73. iki cihan ~i....................................................................................................102. insaniyet ~i..................................................................................................143. istikbaldeki ~ saraylar ......................................................................29. kadere iman ve hayat- dnyeviye ~i............................127. uhrev ~ ..............................................................................................................75. saadet-i beeriye ~ asr .................................................................................................................188. saadet-i dreyn ....................................................................127, 202, 204. saadet-i dnyeviye........................................................................................126. ahirete iman ve ~ ....................................................................................67. meleklere iman ve ~ ........................................................................125.

GENEL NDEKS

538 | ASA-YI MSA

saadet-i ebediye ............................................30, 52, 55, 62, 74, 85, 86, 87, 109, 121, 126, 127, 303, 339, 340, 354, 374, 376, 377. ~nin nimetleri cismandir.................................................................77. ~nin olmamas............................................................................................87. ~ye giden yol ...............................................................................................26. ~yi kazandran yolu brakmak ..................................................26. Muhammedin (a.s.m.) ~ iin duas ....................................51. nimeti nimet yapan ~dir ...................................................................86. saadet-i hayatiye ............................................................................................126. saadet-i sermediye .......................................................................................207. saadet-i uhreviye ............................................................................................126. ahirete iman ve ~ ....................................................................................67. saat fn saatin bk ~ hkmne gemesi ...............................21. yirmi drt ~ .....................................................................................................21. saat-i ekber ...............................................................................................................60. sabah ~ namaz .......................................................................................................367. ~n Rabbine snmak....................................................................136. sermed ~.........................................................................................................60. sabr ..............................................................................................................................426. Bedizzamann ~ .............................................................................424. Sabiiyyunlar ..........................................................................................................233. sadaka ........................................................................................................................150. sadakat ......................................................................................69, 70, 74, 422. sadk ~ eliler ...........................................................................................................355. ~ ilhamlar ......................................................................................................186. ~ muhbirler .....................................................................................................22. Sadkul-Vadil-Emin ...................................................................................335. Sadkul-Vadil-Kerm...............................................................340, 354. safa ................................................................................................................................371. safdil ~ hocalar .......................................................................................................404. saf ~ lezzetleri kazanmak ........................................................................32. sar ~ tabiat ............................................................................................................387. Sahabe.......................................................................................................................196. ~nin Zat (a.s.m.) tasdiki..............................................................196. Sahabeler ...................................................................................178, 191, 423. Sahab..............................................................................................................84, 102. sahaif-i amal...........................................................................................................58. sahavet ..........................................................................................311, 312, 395. sahavetli ~ bir kerem .................................................................................................396. sahavetperverne ~ sofralar ................................................................41, 382, 389, 391. Sahib ............................................................................................................................359. Sahib-i Hakik .....................................................................................................378. Sahib-i Kinat ..........................................................................................70, 359. Sahib-i Zlcell .................................................................................................400. sahife-i amal...........................................................................................................56. sahife-i amel ............................................................................................................58. sahife-i hayatiye-i bahariye .................................................................163. sahife-i ibret ..........................................................................................................101. sahife-i semav ..................................................................................................398. sahife-i tevhit .......................................................................................................155. shil-i selmet ....................................................................................................437. sahip .............................................................................................................................393. sahra ..............................................................................................................167, 168. ~larn vazife ve hikmetleri ..........................................................168. Sahret ..........................................................................................................................131. sahtekr ....................................................................................................................202. sahtekrlk .................................................................................................................75. Said Nurs ........................................15, 16, 17, 19, 117, 151, 407; Bkz: Hazret-i stat Bedizzaman, Hazret-i stat, stat, Bedizzaman, stad- Ekrem. ~ ve Medrese-i Yusufiye .................................................................73. ~nin Ankaraya gidii ......................................................................245. ~nin dmanlarnn Risale-i Nura iliememesi ...36. ~nin edeb cephesi...........................................................................441. ~nin fenala iyilikle mukabelesi .......................................146. ~nin fergati .............................................................................................428.

saadet-i ebediye

539

~nin fikr cephesi ................................................................................438. ~nin Harb-i Umumyi merak etmemesi .........................34. ~nin iki akrabasnn lm ......................................................126. ~nin iktisatl.....................................................................................432. ~nin ilm cephesi.................................................................................436. ~nin istins ...........................................................................................431. ~nin kzkardei ..............................................Bkz: lime Hanm. ~nin mantk, felsefe ve msbet ilimlerle alkas ...................................................................................................438. ~nin efkat ve merhameti ...........................................429, 431. ~nin tasavvuf cephesi ...................................................................439. ~nin tefekkr sistemi ......................................................................438. ~nin tevazu ve mahviyetkrl...........................................434. ~nin slp ve ifdesi ......................................................................442. ehl-i dnyann ~yi tecrit etmesi ..........................................122. lise talebeleri ve ~ ..................................................................................40. salh ...............................................................................................................307, 427. salt ~ ve selm ...................................................................................................113. salvat ............................................................................................................................51. slik................................................................................................................................440. salon bki ~ ....................................................................................................................64. saltanat...................................................................................43, 48, 266, 370. Allahn ~ .........................................................................................................87. Allahn ~ ve hair .............................................................................360. Allahn ~nn makarr .........................................................................91. dnya ~ ............................................................................................................68. ebed ~ ............................................................................................................109. saltanat rububiyet ..........................................................................................132. saltanat- kudsiye ...........................................................................................206. saltanat- rububiyet .................................54, 55, 90, 91, 95, 131, 234, 261, 266, 340, 354. ~in eairi ........................................................................................................240. saltanat- sermediye ............................................................................48, 55. saltanat- ulhiyet ....................283, 298, 317, 318, 332, 356. Samed ........................................................................................................................256. samediyet................................................................................................................235. samim ~ hrmet .................................................................................................74, 75. ~ ihls ........................................................................................................70, 74. samimiyet .......................................................................................74, 419, 422. sanat.................................16, 53, 215, 216, 229, 230, 246, 254, 255, 276, 283, 289, 312, 313, 330, 357, 387, 392. ~la yaratan ..................................................................................Bkz: Sni. bir ~ta o ~n mtehasssnn sz geer .....................53. gayet kemalde ~ delll ister ....................................................297. kinattaki harika ~lar ...........................................................................92. memlekette intiar eden ~lar..................................................393. mteharrik antika ~lar...................................................................385. sanat- acibe ........................................................................................................322. sanat- lhiye .....................................................................................................133. sanat- Rabbaniye ...........................................................................235, 335. sanatkr ......................................................................................................216, 389. Sanatkr.......................................................................................................................93. sanatkrne ~ iler ................................................................................................................159. ~ tehirgh ..................................................................................................155. sanatkrlk ..............................................................................................................311. sanatl ~ iler ................................................................................................................388. sanatperverne ~ ibda ................................................................................................................171. sni ....................................................................................................215, 262, 393. memleketin tek bir ~i .......................................................................383. Sni ................................43, 208, 227, 228, 229, 234, 239, 269, 298, 329, 337. ~ sanatna takdir ve tahsin arzu eder ..............................92. ~ sanatn sever, beendirmek ister ..................................92. ~i tavsif ve hamd sena ...........................................................171. ~in isimleri ..................................................................................................330. ~in mahlkatn konuturmas ve onlarla konumas ............................................................................................94. ~in mevcudiyeti ve vahdeti......................................................208. ~in vahdeti ve ehadiyeti ...............................................328, 331.

Saniin vahdeti ve ehadiyeti

ASA-YI MSA | 539

GENEL NDEKS

~in vcub-u vcudu ...........................................................328, 330. ~in icad nn misali .............................................................................385. ~in mektubu ...............................................................................................223. Sni-i Adl .................................................................................................................281. Sni-i lem ............................................................................................................357. Sni-i Hakem-i Hakm ~in makasd- lhiyesi ve risalet-i Ahmediye .....................................................................298. Sni-i Hakik .........................................................................................................271. Sni-i Hakm .................................226, 227, 281, 295, 296, 333. ~i inkr ...........................................................................................................295. ~in eserleri .................................................................................................169. ~in hikmeti ve kudreti ....................................................................323. ~in mlknde itirak yoktur .....................................................290. ~in vcudu ve vahdeti ..................................................................323. Sni-i Kadim ........................................................................................................260. Sni-i Kadr .............................................................................................290, 291. Sni-i Rahm ...........................................................................................................92. Sni-i Sermedi ......................................................................................................95. Sni-i Vahid...........................................................................................................271. Sni-i Zlcell ..........................................................235, 238, 260, 264. ~in en ksa yolu ve en faydal ekli takip etmesi ....................................................................................................296. ~in esmas ..................................................................................................116. ~in rububiyeti ..........................................................................................239. ~in saltanat ve sanat ..................................................................238. Sni-i Zlcemal .................................................................................................400. sapan Kadr kre-i arz ~ ta gibi evirir ....................................305. saray ..................................................................................381, 391, 394, 396. ~n maliki.......................................................................................................392. ~n naklar ...............................................................................................387. ~n sahibi ......................................................................................................394. ~n ustas ......................................................................................................385. bk ~lar ............................................................................................................64. istikbaldeki saadet ~lar ...................................................................29. muntazam ~ ..............................................................................................395. saadet ~ ...........................................................................................................24. saadet-i ebediye ~lar ........................................................................30. semav ~lar ve ahalisi ........................................................................95. saray- acip ~in ustas ......................................................................................................391. saray- lem .........................................................................................................259. saray- kinat ......................................................................................................293. saray- muhteem ..........................................................................................393. ~in Sahibi .....................................................................................................391. saray- Samedan ..........................................................................................208. sarf ~ ve nahiv okuyan telebenin Mnker ve Nekire cevab ................................................................................125. sarfiyat .............................................................................................................61, 293. sarholuk .....................................................................................................................75. sarsnt........................................................................................................................167. vatandaki ~lar ..........................................................................................137. sath ~ nazarlar .....................................................................................................108. sebat ..................................................................................124, 190, 426, 432. sebeb-i beka............................................................................................................80. sebeb-i vcut ..........................................................................................................80. sebebiyet .................................................................................................................263. sebep ..................................................................128, 260, 262, 263, 265; Bkz: esbap. madd ~ ..........................................................................................................249. uursuz ~ler ...............................................................................................387. vcud ve adem ~ .............................................................................208. zahir ~ler .....................................................................................................129. seciye.........................................................................................................32, 33, 69. sedd-i Kurn .....................................................................................................403. Sedd-i Zlkarneyn .........................................................................................403. sefahat ................................................................................16, 25, 27, 29, 74. ~ tervi eden sahs- manev .....................................................29. ~la yaama ....................................................................................................31. beka-i ruha inanan ve ~te gidenler .....................................25. genlii ~e sarfetmek .........................................................................38. sefahat ......................................................................................................................27.

Saniin vcub-u vcudu

540

sefahathane .............................................................................................................38. sefahet-perest ....................................................................................................408. sefihne ~ lezzet ...............................................................................................................29. sefine ...........................................................................................................................167. zemin ~si.......................................................................................................167. sefine-i Rabbaniye ........................................................................................163. sefine-i Sbhaniye ............................................................................................41. sefine-i vcut .......................................................................................................373. sekene semavattaki ~ler ...................................................................................133. sekerat ~ta olanlar ve Kurn .......................................................................102. Sekkak ......................................................................................................................199. selm salt ve ~ ......................................................................................................113. selmet ...................................................................Bkz: kurtulu, kurtulu. ~li yol.....................................................................................................................33. selset-i ftriye....................................................................................................102. selim ~ kalpler ...........................................................................................179, 202. ~ kalpler ve tevhit ................................................................................180. sem ................................................................................................................................217. sema.................................................................................................102, 165, 337. ~ Allah tanr ve tanttrr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ~ ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. ~nn melikeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. ~nn tavan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. ~nn yz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237. ~nn yzndeki hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. ~nn yzndeki mahlkatn intizam . . . . . . . . . . . . . .239. ~nn yzndeki sknet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237. semavat . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 84, 100, 103, 104, 112, 133, 157, 177, 233, 234, 238, 239, 241, 317, 318, 322. ~ bo ve hl deildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ~ ehli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172, 178, 357. ~ kandilleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. ~ ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60, 110, 201, 262, 275. ~n ahalisi ve sekenesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. ~n ruhanlerle enlendirilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. ~n Sultan- Ezelnin emrine itaati . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. ~n alt gnde halk edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. arzn ~a denk tutulmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. sahife-i tevhit olan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. Semavat Hlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. semav ~ cehennem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. ~ ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ~ fermanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 39, 52, 65, 376. ~ fermanlar ve arz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~ kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. ~ kitaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96, 133, 438. ~n en by ve ifdali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149. ~n haber verdii bk genlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. ~n hakkaniyetinin delilleri ahirete delalet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~ lmbalar ~daki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. ~n hararet ve nn kayna . . . . . . . . . . . . . . . .294. ~ mevcudatn tebdil ve tecdit edilmesi . . . . . . . . . . .214. ~ saraylar ve ahalisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ~ suhuflar ve hakikat-i hariye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. ~ tokatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174, 359. ~ tokatlarla zalimleri ve yalanclar imha . . . . . . . .194. ~ vahiyler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. semere imann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127. semere-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. semere-i kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. Sem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. semli hava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. sena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .372. senev ~ mevsimler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58.

senevi mevsimler

GENEL NDEKS

540 | ASA-YI MSA

sere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. sergardiyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. sergzete-i hayatiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. sergzet-i hayatiye. zhayatn ~lerinin yazlmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .361. serit-teessr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. sermaye hayat ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. mr ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. sermaye-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21, 35. sermaye-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .207. sermed ~ lemin saadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .417. ~ beraberlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. ~ hayat tayan Zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. ~ sabah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60. ~ saltanatn ~ mazhar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91. ~ vazife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. sermediyet-i hkimiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. serseri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27, 81, 123. serserilik ~e alanlar idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. servet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 160. setr-i gayp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. sevab- uhrev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. sevap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88, 149, 206. Kurn harflerindeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101. Kurn harflerinin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. sevgi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: muhabbet. ~ hisleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. sevgili en ~ mahlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. sevin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 126, 368. sevmek. haram ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. Sevr ~ ve Hut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~ ve Hutun nokta-i istinatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. seyahat-i fikriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .162, 167, 170. seyir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. seyrangh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 155. seyyah kinattan Hlkn soran ~n mahedat . . . . . . . .155. seyyah- talip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. seyyle-i latfe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. seyyar ~ yldzlar ve melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133. seyyarat . . . . . . . . . . . . . . . . . .84, 90, 212, 223, 232, 238, 260. ~ meleklere tayyare yaplm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. seyyare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232. gne ile on iki ~nin muvazenesi . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. on iki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .317. seyyiat ~ yazlr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. ~ta fenalar faildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. Seyyid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. sddkn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 175, 338. ~lerin ahireti bildirmeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. sddkn-i muhakkikn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. sfat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210, 211, 215, 216, 217, 252. btn ~larn esas ve menba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. has ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. hayat ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 218. ilim ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. kelm ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. kudret ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. maslahatl ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. mkleme ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. yedi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. yedi kuds ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 216. Zat- Akdesi bildiren ve tantan ~lar . . . . . . . . . . . . . .218. Zat- Zlcellin vcuduna dellet eden ~lar . . .218.

sere

541

sft- hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. sft- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. sfat- irade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. sft- kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178, 333, 338. Hlk ~siyle tanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214. sft- Samedniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. sft- seba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. sft- seba-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215; Bkz: Allahn yedi kuds sft. sft- Sbhaniye yedi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. sft- sbutiye yedi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. sft- uly . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. snma erlerden Rabbe ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. sknt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33, 38, 72, 73. kalb ve hem ruh ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. kalb ve ruh ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21. Srat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96. srat- mstakim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. ~de gitmeyenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. srat- mstakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. srr- azm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. srr- vahdet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252, 272. sihirbaz ~ diplomatlarn tahribata ait ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. sikke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241, 384, 393. muciznma zatn ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. vahdet ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. sikke-i ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156. ~ta birlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. sikke-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. sikke-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. ~te mabehet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. sikke-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. sikke-i kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227, 229. sikke-i samediyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. sikke-i vahdet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223, 227, 230, 234. silh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ~la cihad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. sima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 264. ~lardaki sikke-i hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. eyadaki husus ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. insann ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .264. simurga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. sinek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 90, 249, 258. ~in vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. ~ kanad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. ~ kanadnn intizam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63. ~ ve karaaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. ~lerin tohumcuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. ejderhalara ehemmiyet vermeyip ~lerle uramak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. zehirli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. sinema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. sinn-i teklif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. Siracnnur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. sivrisinek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. siyaset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144. dnya ~ine tenezzl etmemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. siyas ~ diplomatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. vatanperver ~ler Risale-i Nuru resm neretmeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. siyasiyyun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. siyer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. Sofesta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180, 249, 274, 275, 295. sofmerebli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. sofra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. ebede uzanan ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67. Rahman ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. sahavetperverne ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. sofra-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388.

sofra-i Rahman

ASA-YI MSA | 541

GENEL NDEKS

souk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. sohbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. son ~ eli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. sonsuz ~ mutluluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: saadet-i ebediye. sosyal ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- itimaiye. sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433, 441. ~lerin bakilemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159, 161, 163, 165, 167, 255, 323, 325, 384, 391. ~ karma mucizesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. ~dan suretlerin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. ~yun iddihar ve dalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. basit kum ve ~dan rzk verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. sual kabirdeki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. sual-i umum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94. suhuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93, 96, 174, 192, 340, 352. suhuf-u semaviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182, 353. s-i istimal genlii ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38, 39. s-i kast Kurna kar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114 sultan ~n derece-i hameti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. Sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 186. ~n ferman ve kuvveti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. ~n vaatleri ve tehditleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. Sultan- Ezel ve Ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261, 268. Sultan- Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261, 288, 378. ~nin emri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55. Sultan- Kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110, 370. sultan- mucizekr ~n iktidar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. Sultan- Sermed ~nin kemalt, kudreti, hikmeti, adaleti ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. sultan- zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. Sultan- Zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352. Sultan- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. Sultand-Deyyan ~ ismi ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. Sultnl-Enbiy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422. sun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. sun ~ hrmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .350. sure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .200, 206, 351. ~leri okumak ve manalarn renmek . . . . . . . . . . . . .33. ~lerin mislinin getirilememesi . . . . . . . . . . . . . . . .199, 204. ~lerin sevaplar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .206. kuds ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138. Medeniye ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. Medine ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. Mekke ve Medine ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. Mekk ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. Mekkiye olan ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. uzun ve mutavasst ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108, 112. Sure-i Amme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. sure-i azime-i harika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. Sure-i Fetih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. sure-i Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. Sure-i Mrselt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. Sure-i Nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. Sure-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104, 282. suret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 116, 169, 171, 210, 211, 217. ~lerin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 169, 172. muayyen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. suret-i cismaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. sr ~ refakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. ~ vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. sutur-u hikmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. suubet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256, 257, 271, 272, 394, 395.

souk

542

Sbhanallah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85, 87, 88. shulet . . . . . . . . . .256, 257, 258, 270, 271, 272, 273, 304. vahdetteki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 272. skt-u ecram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. sleha-i mmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. slfato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. snnet ~e ittiba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. snnet-i seniye ~ye ittiba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113, 150. snuhat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. srat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. srat-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. srgn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. srur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115, 368, 369, 371. srr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. srurlu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. st . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~ kutusu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .394. ~ tulumbacklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163.

efkat

ahadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. msebbihane ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169. ahadet-i tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. ahadet-i vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. ahs ~n rtbe-i akl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. ahs- manev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .408. sefahat ve dalleti tervi eden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ahs ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- ahsiye. ~ menfaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ahsiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422, 428. lemi bir ~te toplamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .420. mevcutun ~ni tahsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. mmtaz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ahsiyet-i beeriyet Muhammedin (a.s.m.) ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ahsiyet-i maneviye Muhammedin (a.s.m.) ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112, 113. aibe-i zeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. ir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. ak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. akirtler . . . . . . . . . . . . . . . .100, 102, 125, 136, 143, 144, 146, 147, 148, 149. ap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. arab- Kevser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. ri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. aaa-i cemal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. en . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. eair ~den olan kelmlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. ecer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. ecere-i hilkat ~in meyvesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234, 387. ecere-i kinat ~n en cami meyvesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .303. ecere-i kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. ecere-i mbareke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ecere-i Tuba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31, 113. ecere-i Tuba-i Cennet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. efaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121, 355. meleklerin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. Muhammedin (a.s.m.) ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. efkat . . . . . . . . . . . . . . . . .48, 49, 50, 71, 72, 73, 74, 143, 163, 194, 216, 283, 348, 356, 358, 418. ~li dest-i gayb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~li Mutasarrf ve nev-i insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. ~li rububiyet-i mutlaka ve ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. ihtiyare karya ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. Said Nursnin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .429, 431.

GENEL NDEKS

542 | ASA-YI MSA

efkat- lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. efkat-i cinsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. efkat-i rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341, 354. efkat-i ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. efkatkrne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. ehid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. ehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- ehriye. ~ ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. mkemmel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .395. mkemmel bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .381. ehir Oteli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. ehit yz ~in ecrini kazanmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. ehit Hafz Ali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. ehr-i muhteem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. ehr-i Rahman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 208. ek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. ekavet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109, 368. ekavet-i daime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 62. ekavet-i ebediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 105. ekerleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. ekva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. haksz ~lar ve kudret-i Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . .129. kabz- ervahtaki ~lar ve Azrail . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ems . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239, 342. ems-i Ezel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177, 254. ~nin huzuru, vcub-u vcudu ve vahdeti . . . . . . .186. ems-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. ems-i Sermed ~nin mklemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. er . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 129, 136, 138, 139. ~ler Cehenneme yaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. ~lerden muhafaza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .121. ~lerden Rabbe snmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. ~lerin esas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~lerin tohumlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140. asrn dehetli ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. gecenin ~ri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. hayr ~ mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. hayr-~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. manev ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140. medeniyet terakkiyatn mahveden ~ler . . . . . . . . . .137. erayin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .225, 226. erbet mbarek ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. eref . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. eref-i Ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195; Bkz: Muhammed (a.s.m.). eriat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 189, 235, 261. ~tan den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. Kurnn ~ dersi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. Muhammedin (a.s.m.) ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. tarikat ~ dairesi iinde bir dairedir . . . . . . . . . . . . . . . . .439. eriat ~n tesisi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. eriat Sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. eriat- ftriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. eriat- ftriye-i kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. eriat- ftriye-i kbra-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265. eriat- iradiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. eriat- Kbra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. erik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87, 222, 257, 291, 325, 337, 370. ~lerin vekili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224, 228. zulme ~ olmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. erik-i zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .257. erir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~ failler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~ler hakik faildirler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~lerden korunmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .135. erli ~ iler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~ perdeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. err-i mahz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. evk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170, 440.

efkat- lahiye

543

eytan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47, 114, 122, 123, 228, 342. ~n desiseleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. ~lar tahribatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. Allah ekber ~larn desiselerini keser . . . . . . . . . . . . . .86. ins ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. ins bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. ins ve cinn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129, 135. melek ~ mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. eytan ~ perdeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. eytanlam ~ felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232. iar- slm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. iddet. ~li hller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. iddet-i ate . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. iddet-i zuhur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319, 325, 333, 337. ifa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. iir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122, 441. imal ~de kan dinsizlik cereyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .403. imendifer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. imek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 161, 320; Bkz: berk. irk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232, 272, 291. ~teki mklt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. intizam ~i kabul etmez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. hretiar- lem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. uunat- sermediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. uunat- Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. uur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252, 260. ~ sahibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: zuur. ~ ve ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ~suz krleri ~ ile temsil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ~suz tabiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279, 289. ~suz tesbihat ve melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~suz ubudiyet-i ftriyeleri ~darne temsil . . . . . . . .131. uurkrne ~ istihdam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. uur-u insan ~ fenler ve Hakem ismi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. beht ~ ordular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. kr- manev . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. kr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39, 92, 131, 171, 267, 337, 372. ~lere mukabele edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. azalarn ~lerinin mkafat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ezelden ebede ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 87. uursuz ~leri uur ile temsil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. phe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 406. ~leri izale . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109. feylesofun inkryla ~ye dmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54.

tabiatn icat etmesi

taam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41, 49, 77, 292, 358, 390. Nurun uhrev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. taarrf- Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. taat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .48. tat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. tabaka-i avam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100. tabaka-i ns . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. tabakat- avam Kurn ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. tabyi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248, 249. tabiat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16, 171, 222, 223, 224, 225, 226, 228, 230, 231, 235, 244, 246, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 260, 262, 264, 265, 268, 270, 272, 274, 275, 276, 279, 289, 294, 313, 333. ~ dest-i kudrete perdedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. ~ naktr, nakka deil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. ~ sanattr sni olamaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. ~n icat etmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 265.

ASA-YI MSA | 543

GENEL NDEKS

~n vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235. ~tan gelen fikr-i kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .243. kanunlara ~ namn takmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. sar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. Tabiat Risalesi ~nin sebeb-i telifi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. tabiat- eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265. tabiatperest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222, 265. tabiatperestlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. tabiiyyun . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226, 244, 259, 262. ~un fikr-i kfrsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. tablac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388, 396. tabla-i erzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. tabla-i nimet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389. tabur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. tafsil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. tagayyr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 259. t ~ kavimler ve adalet-i sermediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. taut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .144. tayir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. tahabbb- lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. tahabbp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .267. tahamml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73. kabre kar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. taharri-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. tahassungh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .349. tahavvl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251, 322. felsefenin tahakkmyle dindar millette ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. tahavvlt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 211, 388, 396. mevcudattaki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. zerratn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. tahkik ~ iman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: iman- tahkik. tahkir kinata kar bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. tahlil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. tahmit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42, 105, 341. tahribat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. az fiille byk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. diplomatlarn ~a ait ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. eytanlarn ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. tahribt ~ kll cereyanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. tahrip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123, 129, 279. ~i iler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. tahsis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. tahidt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. tahidt- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. tahvil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 216. taife hayvanat ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. taife-i azme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. taife-i ehl-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. taife-i ilmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. taife-i insaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. takadds . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. takdim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. takdir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 216, 361. takdis . . . . . . . . . . . . .87, 105, 129, 131, 298, 325, 333, 341. takdisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. takip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. taksim-i akl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262. takv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. talebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. medrese ~sinin Mnker ve Nekire cevab . . . . . .125. talebe-i ulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. talim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 94. talimgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. talimgh- dnya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. taltif Kurnn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. tamir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279.

tabiatn vazifesi

544

tanmak ~ perdeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. tanzif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 282. tanzim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 212, 259, 263, 264, 289, 319, 357, 396, 411. kanatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. Sniin mucizeli sanatlarn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. semavatn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .318. tanzimat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. ~ kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. tard- erik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266. tarif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. tarih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397, 419. ~e erefler veren erler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. tarihe-i hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 95, 419. tarih-i hayat byklerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. tarikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177, 405, 439. ~ eriat dairesi iinde bir dairedir . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~ten den . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. ~ten maksad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. hak ~lar ve Kran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. tarikat-i Muhammediye ~nin virdi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. tarik- vahdaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247. tariks-salt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268, 269. tarla ~ ve mahsult . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. tarz- belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. tarz- beyan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106, 201. tarz- mkleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. tasannu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. tasarruf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 225, 230, 371. tasarruf u kudret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. tasarrufat azametli ve hametli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. tasavvuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. Said Nursnin ~ cephesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. tasavvuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435, 437. tasfiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94, 198, 430. tasrif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161. tasvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 171, 193, 216, 255, 442. ta ~lardaki nak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. tat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289, 328. tatl zehirli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24, 25. tatmin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. taun maddiyyunluk ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. tavr- akl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. tavzif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 212, 319, 330. tavzifat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. taynat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. tayin ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. tayyare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. seyyarat meleklere ~yaplm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. tazip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .359. ~ aleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. tzip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. tazyik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. tearrf- Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. teavn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. ~ hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. teavn- umum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. tebarz- Ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. tebdil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 214, 216. memleketlerin ~ edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. tebdil-i hayat- itimaiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. tebeddl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 259, 322. tebeddl- saltanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. tebli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399, 423. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. tebli-i risalet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190.

tebli-i risalet

GENEL NDEKS

544 | ASA-YI MSA

tecavz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 79, 269. hadsiz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. hakaretli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. kfirne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. kfr esma-i lhiyenin hukukuna inkr ile ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. kfr hadsiz hukuka ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .82. kfr mahlkatn hukukuna ~dr . . . . . . . . . . . .104, 110. tecavzat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. tecdit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 214, 230. teceddt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. tecelliyat- rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. tecerrd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. tecrid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. tecrid-i mutlak kabir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. tecrit ehl-i dnyann Said Nursyi ~ etmesi . . . . . . . . . . . .122. tecrbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25. tehiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. tedabir rahmane ve kermne ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329. tedbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . .100, 156, 159, 162, 193, 216, 217, 318, 319, 324, 326, 327, 337, 341. ~ ve idarede mnasebet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. denizlerin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .326. zeminin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. tedvin-i eriat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. tedvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 216. teellmat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .358. teessf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38. gemiten gelen ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. tefekkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387, 407, 410, 413, 414, 416, 418, 430, 440. ~ sistemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. teferruat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. teferruat- eriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. tefeyyz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. tefrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 303, 312. tefsir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .409. tegayyr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. tehdidat- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. tehdit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148, 424. ~ ayetleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. Allahn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352, 353. Kurnn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. Padiah- Ezelnin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. tehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. tehlike . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74. ~li yollar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. dehetli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. tehlil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 341. tekml . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427. tekbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 319, 341. tekellm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. Allahn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. tekke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176, 177. tekmil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. tekrar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102, 103, 104, 201. ayetlerin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103, 104, 105. Kurnda kssalarn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111, 112. Kurndaki ~lar . . . . . . . . . . . . . . .103, 109, 110, 111, 113. tekrarat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99. Kurndaki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. Kurnn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113, 114, 118. tekrart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. tekrarat- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105; Bkz: Kurndaki tekrarlar, Kurndaki tekrarat. ~nin bir hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99. tekrart- Kurniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. tekvin ~ yt ahirete dellet eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. ~ ayet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ayet-i tekviniye. tekzip kfr mahlkata kar ~tir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307.

tecavz

545

telhuk-u efkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190, 200. tel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. telefon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 226. kalp ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. telgraf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 226. telif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. telkih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 160. telkin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. telsiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. temas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. temaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240, 440. temaagh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .155. tembel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268. temerrt serserinin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. temessl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .178. temeyyz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .322. temizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nezafet. temkin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. temsil icraat- lhiyenin ~cileri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. uursuz krleri uur ile ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. uursuz ubudiyet-i ftriyeleri uurdarne ~ . . . . . .131. temyiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 171, 217. tenasp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50, 281. teneffs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. tenezzh ~ iin dalarn kaldrlmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. tenezzhgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. tenezzlt- kelmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. tenezzl- lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182, 183. tenkir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. tenvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416, 430. tenzih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. tenzil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161, 216. terakki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170, 198, 427. iman ve marifette ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. imanda ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. terakkiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16. manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. medeniyet ~n mahveden erler . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. terakkiyat- medeniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. terbiye . . . . .20, 21, 27, 33, 94, 163, 194, 281, 352, 430. Kurnn insanlar ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. terbiyehane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. terbiyename . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. tercih ~ edici . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. tercme beerin Kurn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .114. terhis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46. ~ tezkeresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24, 45, 148. hayat- dnyeviye vazifesinden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. terhisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .293. terk-i ibadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .268, 270. terkip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274, 442. zhayatn ~ edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. tertip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 263. tesadf . . . . . . . . . . . . . . . . . .59, 169, 171, 223, 235, 248, 274, 279, 289, 313, 328, 330, 333, 374. kr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. tesadf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .382, 385, 389. tesbih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42, 88, 105, 201, 269, 319, 325. ~ eden mevcudatn tesbihatlarn kefeder . . . . .269. tesbihat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43, 56, 58, 88, 95, 269, 319. kre-i arzn ~nn temsili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. melek-i mekkellerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. namaz ~na dair ders . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. namaz ~ndaki kelimeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. uursuz ~ ve melekler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. tesbihat- Rabbaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. tesbih-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129.

tesbih-i ilahi

ASA-YI MSA | 545

GENEL NDEKS

teselli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73, 426. ahiret akidesinden gelen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .348. ahirete imandan gelen ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71. byk musibetlere ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. teselsl devir ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. teshir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 161, 319, 330. teshirat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .232. teshir-i Rabban . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. teshir-i ems ~ ve kamer ve ncum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239. tesir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128, 129. tesir-i hakik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. tesis-i slmiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102. teskin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. teslim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194, 359. teahhus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263. tebih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. ~in hakikat telakki edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. teekkele binefsih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 250. teekkl cesedin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. kendi kendine ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246, 250, 333. teekklt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. teekkrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76, 93. tehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. Sniin mucizeli sanatlarn ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. tehirgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 155. tekil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .255, 259. tekilt ~ programlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. tekil-i ceset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. tekil-i eya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247. tetkikat- amika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. tevafuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136, 141. tevahhu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124. tevatr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. tevazu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .151. Said Nursnin ~su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. tevbe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 79. eski gnahlardan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84. tevecch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. teveddd- lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. tevelldat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~ ve vefiyatlarn tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~ ve vefiyattaki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. tevfik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123, 359. tevfik-i hareket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. tevhid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405. tevhid-i hakik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. tevhit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102, 104, 105, 107, 108, 109, 128, 168, 173, 180, 182, 222, 240, 291; Bkz: kelm- tevhid, mertebe-i tevhid-i rububiyet, cmle-i tevhidiye. ~ sayfas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: sahife-i tevhit. ~ ve esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~e iaret eden hikye-i temsiliye . . . . . . . . . . . . . . . . . . .401. ~teki kolaylk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. Kurnn ~ dersi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. nurlu, istikametli akllar ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .179. selim, nuran kalpler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. tevil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .78. tevkif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. Tevrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. tevzin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279, 289. tezahrat- celliye ~ ve risale-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. tezahrat- cemaliye ~ ve risalet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. tezahrat- rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93, 297. tezahr- rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. tezahr- rububiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156, 214, 215, 217. tezahr- rububiyet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. tezelll hulflvaat ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307.

teselli

546

tezgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. tezkiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94, 198, 430. tezyif kfr, esma-i lhiyeyi ~tir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. tezyin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .169, 171, 212, 217, 259, 357. tlsm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142. hilkat-i kinatn ~s ve Muhammed (a.s.m.) . . . .194. tlsm- kinat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .416. ~n keaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. tp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. ticaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .377. ticaretgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .368. tilmiz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174. tohum . . . . . . . . . . . . . . . . . .49, 57, 58, 95, 163, 209, 255, 311, 375, 384, 386. ~larn kemal-i imtiyazlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .312. erlerin ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .140. tohumcuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56, 304. tokat asi milletlere vurulan ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54. dinsizlerin ~lanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. mlhitlere vurulan iddetli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .244. semav ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .174, 359. tai ve zalim kavimlere vurulan ~lar . . . . . . . . . . . . . . . .50. toplum ~ hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hayat- itimaiye. toprak . . . . . . . . . . .163, 165, 166, 255, 323, 328, 384, 391. ~ alt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .145. Tuba Aac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .97. tuba-i hilkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241. tufan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. tufuliyet ~ devri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65. tuyan ~ etmi felsefe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. nefsin ~ndan kurtulmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. tulumback . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 390. turra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .241, 384, 400. muciznma zatn ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .392. turra-i azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. turra-i ehadiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .230, 234. turra-i ftrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .227. tuyur ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .170. tuz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. tccar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226.

ukul-i mnevvere

ubudiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 61, 80, 93, 105, 131, 133, 233, 266, 267, 298, 376. ~ vazifesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: vazife-i ubudiyet, vazife-i ubudiyet. ~le kendini Allaha sevdirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290. amel ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. geni ve kll bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84, 93. melike ve ruhanilerin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64. meleklerin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 134. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .190. ubudiyet-i ftriye uursuz ~leri uurdarne temsil . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ubudiyet-i Muhammediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. ubudiyetkrne ~ nezaret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132. ~ resm-i kat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. uhrev ~ bir madde . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. ~ mukadderat- beer piyangosu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22. ~ rahmet hazineleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~ saadet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. Nurun ~ taam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147. uhuvvet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. ebede kadar ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. ukul-i mnevvere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340.

GENEL NDEKS

546 | ASA-YI MSA

ukul-i mstakime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. ukul-i nuraniye ~ erbab hari haber veriyor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ulema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175, 407, 437, 439; Bkz: lim. ~ ile mutasavvfe arasndaki gerginliin sebebi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~nn Zat (a.s.m.) tasdiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. mtefennin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .205. ulema-i ilm-i kelm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406. ulhiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 183, 194, 240, 262, 266, 341, 354, 356, 370; Bkz: saltanat- ulhiyet. ~ iln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. ~ ve lem-i beka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. ~in efkati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: efkat-i ulhiyet. ~in tebarz hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ulm-u liye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ulm-u slmiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203, 352. ulv ~ belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~ bir gaye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. ~ derece . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. ~ manevra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90. ~ menkbeler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. umum ~ beka dualar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77. ~ harpler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137. ~ terbiye ve iae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. ~ vahiyler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. umur-u ademiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. umur-u dnya tekemmlsz ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .306. umur-u hayriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. umur-u erriye muzr maddeler ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. umur-u vcudiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. unsur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212, 279, 391; Bkz: anasr. ~larn hidemat ve harektlarnn tanzimi . . . . . . . .280. yeknesak ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .391. unsur-u kesif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226. urvetl-vska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. us . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: akl. usanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116, 393. memleketin ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. Usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208, 382. usul . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. usuld-din . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~ ulemas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. uzlet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. uzman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: ehl-i ihtisas. uzuv ~larn kr ve ibadetlerinin mkafat . . . . . . . . . . . . . .77.

ukul-i mstakime

547

~ Zatn (a.s.m.) slmiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~ Zatta (a.s.m.) zuhur eden eriat ve kanunlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. Kurey ~leri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. mmiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108. niversite ~ genlii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .418. niversiteli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. nvan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. reme erkek ve dii ~ hcrelerinin birlemi ekli . . . . . .Bkz: nutfe. slb-u l . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .105. slb-u belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. slb-u ifade . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. slp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441, 442. Kurnn ~u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .106. stad- azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. stad- Ekrem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150; Bkz: Said Nurs. stat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 188. muhterem ve mtebahhir ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. stat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .118, 119, 120, 144, 145, 150, 236, 409, 416, 417, 432, 433, 434, 437, 438, 439, 441, 442; Bkz: Said Nurs. ~ bir rif-i billh idi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .429. ~a intisap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. ~n fikr cephesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. ~n hususi hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. ~n ilm cephesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. ~n ilm, fikr tasavvuf ve edeb cepheleri . . . . . .435. ~n istinas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. ~n istinas ve iktisad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. ~n izzet-i ilmiyeyi muhafazas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. ~n karakter ve ahsiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. ~n mantk, felsefe ve msbet ilimlerle alkas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. ~n merep ve meslei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. ~n meziyetleri, ahlk ve kemalt . . . . . . . . . . . . . . . . .428. ~n ahsiyetini tekvin eden sfatlar . . . . . . . . . . . . . . . .428. ~n efkat ve merhameti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. ~n uzlet ve inzivadan sonra irat ve cemiyet hayatna atlmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. ~n yeme ve imesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. kahraman ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .413. stat Bedizzaman Said Nurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .419. zlme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .424. zm ~ ubuklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .383. znt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426; Bkz: esef.

Vcibl-Vcut Teal ve Tekaddes Hazretleri

~ kuds kelime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. ~ muazzam hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .85. fleyici ~ diplomatlarn tahribata ait ileri . . . . . . . . . . . . . . . . . .139. lke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: memleket. dehetli ve cellli ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. mem-i salife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119. mmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51, 65, 135, 174. ~in hasenat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112. ~in manevi kazanlarn Muhammede (a.s.m.) balamas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. mmet-i Muhammediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .136. mm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188, 196. ~ Zat (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398.

vaad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. vaad-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. vaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. Allah ~inde tekzip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354. Allah ~inde tekzip edenler ve hair . . . . . . . . . . . . . .341. Allahn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .352, 353. Allahn hare dair ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .354, 356. Cenab- Hakkn ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376, 377, 425. vaaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. Vacibl-Vcut . . . . . . . . . . . . . .160, 215, 252, 258, 265, 319, 323, 331, 338. ~ ve Habibullah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~un mevcudiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~un sft ve esmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195, 206. ~un vcub-u vcudu, kudreti ve hikmeti . . . . . . . .211. ~un vcudu ve vahdeti . . . . . . . . . .183, 195, 206, 355. hudus hakikatinin ~a ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. imkn hakikatinin ~a ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .211. Vcibl-Vcut Teal ve Tekaddes Hazretleri . . . . . . .438..

ASA-YI MSA | 547

GENEL NDEKS

vacip . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. vahdan ~ hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89. vahdaniyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65, 171, 192, 245, 313, 316, 317, 337, 351; Bkz: kemal-i vahdaniyet. ~ ve kfr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. ~i iln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. ~in brhan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. ~teki hamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. Resul-i Ekremin ~e ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. vahdaniyet-i lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191, 245, 267. vahdet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134, 157, 171, 175, 178, 182, 183, 186, 195, 216, 218, 223, 235, 240, 249, 252, 262, 272, 287, 290, 317, 318, 319, 320, 322, 323, 325, 326, 328, 331, 334, 355, 360, 378, 393; Bkz: kibriya-i vahdet. ~ srr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .134. ~ sikkesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .393. ~teki kolaylk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 273. ~teki shulet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .270, 272. nuran kalplerin ~e dair icmalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. vahdet-i cinsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. vahdet-i idare . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328, 334. vahdet-i neviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334, 393. vahdet-i Rabbaniye ~ye dair icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. vahdet-i tedbir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328, 334. Vahid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .376. Vahid-i Ehad . . . . . . . . . . . . . . . .215, 234, 249, 252, 253, 257, 267, 271, 319, 323. ~in kemal-i rububiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234. vahidiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .107. ~ iinde ehadiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334. vahit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249, 250, 393. vahiy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182, 183, 184, 217, 218. ~ glgesiz, saf ve havassa hastr . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~in ekserisi melaike vastasyladr . . . . . . . . . . . . . . . . .184. ~in hakikati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. ilham ile ~in farklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .184. vahet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75, 122, 259, 418. gurbet ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .122. vahetgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29, 30. vahet-i mutlaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .369. vahy-i lh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. vahy-i mehut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. vahy-i semav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. vait . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. vakit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. bo ~leri deerlendirmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. hazr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. valide . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 74, 163. ~lerin memeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .390. var olan her ey . . . . . .Bkz: mahlkat, kinat, mevcudat. varidat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61, 293. ~ ve masarif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279, 280. nehirlerin ~ ve sarfiyatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. vris peygamberlerin ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .415. vsta-i cer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .432. vasta-i hayrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39. vatan . . . . . . . . . . . . . .27, 32, 33, 34, 69, 403, 404, 413, 416. ~ ve Risale-i Nur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .404. ~a muzr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27. ~daki hayat ve iman- ahiret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75. ~daki sarsntlar ve dindar milletteki tahavller137. vatan- asl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374, 377. vatanperver ~ siyasler Risale-i Nuru resm neretmeli . . . . .404. vaveyl-i ruh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71, 348. vazife . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .290, 435. ~ yapmamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. esbab- zahiriyenin ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .128. ftr ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. hikmetli ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .161.

vacip

548

insan ve ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. insann ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. mahlkatn tesbihkrne ~lerini inkr . . . . . . . . . . . . . .80. mevcudatn ksm ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. mukaddes ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. mtedahil daireler ve ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34. sermed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. tenvir ve irat ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430. vazife-i devriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. vazife-i hayatiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. vazife-i teekkriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92. vazife-i ubudiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 235, 361. vazifesizlik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. vaziyet misafir ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. vaziyet-i ftriye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131. vaziyet-i insaniye Muhammedin (a.s.m.) ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. vaziyet-i nimne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. vech-i icaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94, 106, 148, 198. veciz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .442. vecize ~ler mecmuas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .410. Vedd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. veddiyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .185. vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125, 126, 148, 209, 347, 358. ~ ve hudus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. gzde ve baharda lemin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. intizaml ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. vefiyat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35, 165, 210. tevelldat ve ~larn tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. tevelldat ve ~taki muvazene . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. Vehhb- Rezzak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323. vekil dava ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36. velyet ~in hak tarikatleri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202. velyet-i Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. vel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 405, 426; Bkz: evliya, ehl-i velyet. ~lerin ahireti bildirmeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .353. kefel-kubur ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125. vellik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: velyet. velvele-i tehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .298. vesait . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262, 377. vesika iman ~s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 35. vesile-i muhabbet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374. vesvese . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54, 406. ~li arkada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .387. ilham ~ mcadelesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .130. vezin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .441. vicdan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .202, 425, 441, 442. virt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .440. tarikat-i Muhammediyenin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .88. visal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .374, 378. vuslat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. Cenab- Hakka ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120. ebed ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. vcub . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. vcub-u Sni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. vcub-u vcut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91, 157, 171, 175, 178, 186, 210, 211, 216, 313, 316, 317, 318, 319, 320, 322, 325, 328, 330, 331, 333, 337, 338. ~a dair icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. nuran kalplerin ~a dair icmalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. vcud ~ ve adem sebep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .208. vcud-u daim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. vcud-u haric . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265, 275. vcud-u hiss . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .411. vcud-u lhiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. vcud-u ilm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .261. vcud-u mahlkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .247. vcup . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180, 256, 258.

vcup

GENEL NDEKS

548 | ASA-YI MSA

vcut . . . . . . . . . . . . . .79, 123, 130, 218, 245, 246, 248, 249, 251, 252, 253, 255, 262, 272, 275. ~ lemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: lem-i vcut. ~ lemlerinin mahsult ve Cennet . . . . . . . . . . . . . . . .124. ~ ve adem lemlerinin arpmas . . . . . . . . . . . . . . . .130. ~taki zerreler ~in dikkat ve ihtiyatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~in gsterdikleri intizam ve sanat . . . . . . . . . . . .252. ~in hareketleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~u icat etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~u olmayan adem fiiller . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. ~u tabiat ve esbaba isnat etmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . .253. bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68. insann ~undaki zerrelerin hareketleri . . . . . . . . . . . .251. manev ve ilm ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. mevcudatn ~a gelmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .246. sur ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .116. vsat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .304. vsat-i rahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320.

vcut

549

Y Rabbena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51. yamur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133, 158, 159, 160, 161, 166, 319, 320, 321. ~ hazine-i gaybiye-i rahmette yaplyor . . . . . . . . . .161. ~ katreleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160. ~a rahmet nam verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158. ~un atmosfer scakln dengelemesi . . . . . . . . . . .157. Yahudi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32, 106. yakn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180, 191. Resul-i Ekremin ~i . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. yakn ~ brhanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. yalan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189; Bkz: kizb. yalanc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. yangn manev ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .123. mthi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431. yanl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. yaprak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .131, 169, 170, 312, 384, 386. yr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. Yaratan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .214, 326; Bkz: Hlk. Yaratc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .318; Bkz: Hlk. yaratl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .323; Bkz: hilkat, ftrat. eyann ~ hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. yaratlm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: mahlkat, mahlk. yaratma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132; Bkz: halk (yaratma). yardm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70, 212. ~ alnacak nokta . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nokta-i istimdat. yaama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .160, 320, 322, 336. ~ atei . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. ecnebi dinsizleri gibi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32. hayvan gibi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31. insanca ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. yaamak ~ iin yemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. yaver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95.

yavru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 212, 335. ~lu hayvanat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79. yaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30, 305, 311. ~ k . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .321. ~n zemin yz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388, 396. genlik ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. yaz manev ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. yedi ~ kuds sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215, 216. ~ renk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177. ~ sft- Sbhaniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. ~ sft- sbutiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. yemek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. hell ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. yaamak iin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. Yeni Gn Matbaas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. yer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .157. ~siz merhamet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. yeryz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .414; Bkz: zemin. yevm-i ek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53. yldz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42, 43, 133, 223, 229, 231, 232, 233, 234, 235, 238, 239, 240, 317, 318, 319, 327; Bkz: semav lmbalar. ~lar bo ve hl deildir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .95. ~lar ve ahiret lemleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ~lar icat eden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .233. ~larn hareketleri ve byklkleri . . . . . . . . . . . . . . . . . .238. ~larn hidemat ve harektlarnn tanzimi . . . . . . . .280. ~larn tesbih ve tekbiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ~larn teshir, tanzim ve tevzifi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319. ~larn yaktlar ve hareketleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43. ebed lemde ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .330. ylma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. Yirmi Beinci Sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .198. Yirmi Dokuzuncu Sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .346. Yirmi nc Lema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .243. yok ~tan var olmaz diyenler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .274. ~tan yapmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273. ~tan yaratmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272. yol hakikat ve hidayet ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. iman ve istikamet ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33. nurlu ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. saadet-i ebediyeye giden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26. tehlikeli ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437. yolcu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .425. yumurta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209, 255, 322. ~lardan suretlerin almas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172. Yunan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. yurt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: memleket. Yusuf (a.s.) ~ mahpuslarn piridir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20. ykselme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .426. yz zhayatn ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .334.

zafer

zaaf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .337. zabit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. zafer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .422.

ASA-YI MSA | 549

GENEL NDEKS

zahir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59, 128. zahir ~ duygular . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~ esbap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .166. ~ ihtiyalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45. ~ sebepler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129. zahmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434. zakkum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81, 82. zalim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46, 50, 72, 75, 80, 119, 120, 194. ~ dmana hiddet yerine acmak . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. ~ kavimler ve adalet-i sermediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~ kavimlerin azab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104. ~i affetmek barelere merhametsizliktir . . . . . . . . . . .80. ~lerin tokatlanmas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. Cehennemin ~ mnkirlere fkesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. gaddar ~ler ve meyus mazlumlar . . . . . . . . . . . . . . . . .358. zaman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .427, 433. ~n saat-i kbras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .240. dar ~n genilemesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. gemi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .101, 173. gemi ~lar ve peygamberlere iman . . . . . . . . . . . . . .122. gemi ve gelecek ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70. gelecek ~n hdisat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28. hazr ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69. her ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .111. iman nazaryla gemi ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .173. zaman- dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64, 133. zaman- hzr dalletin hkmyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. zaman- mazi dalletin hkmyle ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. iman nuruyla ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29. zarar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: hasaret. zararl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: erir. ~ maddeler Cehenneme yaar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .215. byk ~lar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. mahsus ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. saray yapan ~n efali ve evamirini beyan eden ferman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. Zat (a.s.m.) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~ doru szldr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~ ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~ teyit ve tasdik eden icma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n davalarnn esas ve hayatnn gayesi . . . . . .195. ~n davas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ~n derece-i hakkaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ~n dini . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n doruluu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~n dsturlar, terbiyesi ve tebaiyeti . . . . . . . . . . . . . .192. ~n efal, akval ve ahvali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~n hakkaniyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193, 194. ~n huylar ve hasletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. ~n hccet-i risaleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n slmiyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~n kemalt ve hasletleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n kymeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. ~n kuds sfatlar ve mucizeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191. ~n Kurna ihtiram . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .203. ~n mucizat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. ~n mucizeleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n risaleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191, 192. ~n sadakati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193. ~n sadkyeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192, 193. ~n sdk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ~n szlerinin hakkaniyeti ve ihbaratnn doruluu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .188. ~n snnetine ittiba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .150. ~n ahsiyet-i maneviyesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .113. ~n eriat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .189. ~n mmliiyle beraber getirdii hakaik- kudsiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. ~n ssl-esas davas vahdaniyettir . . . . . . . . . . . . .192. ~n Vacibl-Vcuta dellet ve ahadeti . . . . . . . .195.

zahir

550

~n vahdaniyete ahadeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. cemaat-i nuraniyenin ~ tasdiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195. ktb- mukaddese ~i tasdik eder . . . . . . . . . . . . . . . .192. manev kazanlarn ~a balanmas . . . . . . . . . . . .113. muhakkik ulemann ~ tasdiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. Sahabenin ~ tasdiki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .196. salt ve selmlarn ~a balanmas . . . . . . . . . . . . .113. mm ~n bir krk iki elli yapmas . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. Zat (Allah) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62. ~ hayattar ve diridir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. ~ ve mkmele sft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .183. ~n emri ve kuvveti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .165. ~n sz ve kelm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .197. faal ve kudretli bir ~n harika ileri . . . . . . . . . . . . . . .161. gayb ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .194. gizli kemaltn bildirmek isteyen ~ . . . . . . . . . . . . . . . .181. umum kinat gren ~n mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279. Zat- Adl . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. zat- Ahmediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .112; Bkz: Muhammed (a.s.m.). ~nin risaleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .299. Kurnda ~ye en byk makam verilmesi . . . . . .112. Zat- Akdes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217, 325, 337. ~i bildiren ve tantan sftlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .218. ~in kuds cemali ve kemali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. zat- azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .400. Zt- Bri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .438. Zat- Ehad ve Samed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. mevcudatn ~e verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .256. Zat- Hakm-i Hafz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. Zat- Hayy- Kayyum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217. ~un vcub-u vcudu, sft- sebas ve vahdeti. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171. Zat- Kadr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. zat- muciznma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399. ~nn doru bir tercman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .398. zat- Muhammediye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115; Bkz: Muhammed (a.s.m.). Zat- Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281, 332. Zat- Rahman- Rahm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .356. Zat- Vacibl-Vcut . . . . . . . . . . . . . .257, 259, 262, 267, 299. ~un mevcudiyeti, isimleri ve sfatlar ahireti iktiza eder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .355. Zat- Vahid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .360. Zat- Zlcell . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .266, 280, 375. ~in vcub-u vcudu ve vahdeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .216. ~in vcub-u vcudu, kudreti ve hikmeti . . . . . . . . .210. ~in vcuduna dellet eden sftlar . . . . . . . . . . . . . . . .218. ordular icad eden ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. zaviye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176. zayf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 185, 349. zebani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .33, 80. Zebur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .192. zehir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .117. ~li sinek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49. ~li tatllar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24, 25. zehirlenme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. zelzele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. zelzele-i hercmer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .237. zelzele-i muzrra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. Zemaher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .199. zemin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23, 44, 51, 61, 95, 107, 131, 157, 159, 171, 172, 287, 293, 319, 321, 322, 323, 325, 358, 359. ~ aac ~nn ahiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58. ~nn btn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. ~nn zahiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59. ~ ahirete fidanlk hkmndedir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~ altndaki emelerin gelir ve sarfiyatlar . . . . . . .280. ~ mevcudat ve insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~ ordugah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42. ~ sefinesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. ~ ve dalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167. ~ ve sekenesi Halk takdis ve tesbih eder . . . . .325.

zemin ve dalar

GENEL NDEKS

550 | ASA-YI MSA

~ yznde grlen rahmet ve efkat . . . . . . . . . . . . . . .48. ~deki eyann fezaya frlamamas . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~deki mahlkat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~deki mahlkatn sevk ve idareleri . . . . . . . . . . . . . . . .324. ~deki sratli ve dehetli faaliyet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76. ~in meheri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288. ~in skneti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .328. ~in takdisat ve tesbihat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. ~in temizlenmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .280. baharda ve yazn ~in yz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .388. rububiyetin ~deki idare ve tedbiri . . . . . . . . . . . . . . . . . .325. yazn ~yz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .396. zemzeme-i belgat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .201. zer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61. zerdali ~ nvat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. zerrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .90, 223, 252, 260, 276, 318, 337; Bkz: zerre. ~n tahavvltnn mizanla tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . .280. ~n vezaifi ve harekt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. zerrat- bedeniye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. zerrat- esasiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .305. zerrat- taamiye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. zerre . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222, 223, 224, 229, 231, 251, 252, 291, 331, 334, 410, 411; Bkz: zerrat. ~lerin istihdam edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .223. ~ye rububiyet iddia eden ahs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222. ~ye rububiyet iddias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .231. cesetteki ~ler ve vahdet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .252. hava ~leri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .158, 160. hava ~si . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .159. kandaki kreyvatn ~lerinin muvazeneleri . . . . . . .281. vcuttaki ~ler ~in dikkat ve ihtiyatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. ~in gsterdikleri intizam ve sanat . . . . . . . . . . . .252. ~in hareketleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .251. zeval . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45, 74, 348. ~siz zat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .397. kinat dolusu ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .115. zevil-ervah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. zevil-hayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. zevk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25, 29, 53, 170, 194, 406, 442. manev ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .164. rzktaki ~ ve ism-i Hakm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .292. zevk ~ mizancklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .340. zevk-i hakikat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .175. zndk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26, 36, 114. ~ iin lm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148. en dehetli ~n Kurna s-i kast . . . . . . . . . . . . . . . . .114. zndka ~nn ban datacak bir burhan . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. ~ya kar Risale-i Nurun mdafaanamesi . . . . . . . .19. ehl-i imann efkr iindeki ~ fikri . . . . . . . . . . . . . . . . . . .245. zt ~larn birbiri iine girmesinin hikmeti . . . . . . . . . . . . . . .83. her ey ~yla bilinir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. zigot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: nutfe.

zemin yznde grlen rahmet ve efkat

551

zhayat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34, 40, 41, 45, 50, 52, 54, 56, 59, 69, 92, 93, 95, 112, 115, 116, 132, 158, 160, 162, 177, 178, 184, 212, 217, 218, 247, 250, 254, 257, 264, 273, 294, 305, 318, 319, 320, 328, 332, 335, 336, 337, 339, 356, 411. ~ bekaya terakki iin yaratlmtr . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57. ~ kinatlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .210. ~ mevcudat ve nev-i ben dem . . . . . . . . . . . . . . . . . . .357. ~ ve dalar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .329. ~n btn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. ~n bedenindeki nizam ve mizan . . . . . . . . . . . . . . . . . . .333. ~n erzaknn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .212. ~n hacatlarnn verilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50. ~n iae ve idaresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .331. ~n icat ve idaresi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~n intizaml vefat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209. ~n levazmatnn gnderilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163. ~n rzklar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .163, 323. ~n sergzet-i hayatiyelerinin yazlmas . . . . . . . .361. ~n terkip edilmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .248. ~n vcudu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .249. ~n yaratl hikmeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56. ~n zahiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .250. ~taki sanat ve icat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .254. Allahn ~ ile konumas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. Cehennemdeki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80. nutfeden ~n icad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .384. zihin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .433. zikir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .102, 105, 165, 173, 201, 241, 440. ~ halkas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Bkz: halka-i zikir. haf ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .407. zikirhane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .171, 176. zikirhane-i azam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .341. zillet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435. hulflvaat ~dir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .307. zincir necat veren muhkem bir ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143. zincir-i nuran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180. zindan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .423. ~larn medreseye dnmesi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .146. zindan- dnya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. zruh . . . . . .132, 171, 177, 178, 335, 336, 337, 339, 361. ~ meyveler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .386. ~un konumas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .182. zuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .86, 92, 95, 116, 128, 129, 178, 201, 234, 267, 297, 298, 335, 336, 339, 374. ~ masnular ve mukleme-i Rabbaniye . . . . . . . . . . .185. ~larn hukuk-u hayatlar ve hair . . . . . . . . . . . . . . . . . . .283. ziya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 158, 255, 391. ~ ve zulmetin deimelerinin tanzimi . . . . . . . . . . . . .280. ~-zulmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. Ziy Paa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .436. ziyafet bk lemdeki ~ler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30. ziyafetgh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .92, 155. bk ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24. ziyafetgh- ebed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .378. ziynet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .289, 299, 330. ~li suretler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217.

ziynetli suretler

ASA-YI MSA | 551

GENEL NDEKS

zulmet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83, 117, 425. dalletteki ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .296. ziya ve ~in deimelerinin tanzimi . . . . . . . . . . . . . . . . .280. ziya-~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .83. zulm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .72, 75, 101, 104, 120, 282, 283, 348, 354, 358, 423. ~e kalben taraftarlk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ~e erik olmak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35. ~l insan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .281. Cenab- Hakk ~den takdis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .87. kfr ~dr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .80.

zulmet

552

manev ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .269. mnkirlerin ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .110. nev-i beerin ~leri ve Kurn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103. zulmat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .141, 378. nur ve ~ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .142.zlcell ~Sanatkr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93. Zlcell Sultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. Zlcemal Hlk- Zan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186. zlcenheyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .439. Zlfikr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15.

Zlfikr

GENEL NDEKS

552 | ASA-YI MSA

Tarih

Tarihsel Geliim ve Olaylar inde Bedizzaman Said Nurs

Bitlisin Hizan Kazasna bal II. Abdlhamit Kanun-u EsaNurs kynde dodu. sinin 113. maddesi gereince meclisi tatil etti ve . Merutiyet dnemi sona erdi. (14 ubat). Ali Suavi Vakas (20 Mays). Prizrende Arnavut birlii kuruldu. (10 Haziran). Osmanl Devleti Halep Fermann ilan etti. (23 Ekim) Bedizzaman Said Nurs Osmanl Devletindeki Olaylar

1878

1879

1880 1881

nl devlet adam ve air Ziya ngilterede liberal parti seimPaa ld. (18 Mays). leri kazand ve William Glads lgn ehri Karadaa terk tone hkmeti kuruldu. edildi. (27 Kasm) Yldz Mahkemesi (27 Hazi- Rus ar 2. Aleksandr ldrlran). d. Teselya Yunanistana terk edil- Almanya, Avusturya ve Rusya di. (2 Temmuz). arasnda mparatorlar Ligi Msrda Vatanler isyan kar- Antlamas imzaland. d. (9 Eyll). Franszlar Tunusu igal etti. Dyun-u Umumiye daresi ku- (12 Mays) ruldu. (20 Aralk)

Osmanl Devleti Bosna-Hersek Almanya Avusturya ile ittifak blgesinde Avusturya ege- kurarak Rusyay yalnz brakt. menliini kabul etmek zorunda Matematiki Albert Einstein kald. (21 Nisan) dodu. Rusyada Stalin ve Troki dodu.

Arnavutlarn toprak btnl ve zerklikleri Osmanl Devletince tannd. Kars, Ardahan ve Batum Rusyaya brakld. Srbistan, Karada ve Romanya bamszlna kavutu. Dou Bayazt tekrar Osmanllara geti. Ruslar Sofya ve Edirneyi igal etti. (20 Ocak). Osmanl Devleti ile Rusya arasnda Ayestafanos Antlamas imzaland. (3 Mart). Kbrsn ngiltere tarafndan ynetilmesini ngren Kbrs Antlamas imzaland. (4 Haziran). Berlin Kongresi sona erdi ve Berlin Antlamas imzaland. (13 Temmuz). Haleppa Fermanna bal olarak Girit adasnda Rum ounluu olan bir temsilciler meclisi kuruldu. (Ekim)

Dnyadaki Olaylar

1882

1883

skenderiyede Mslman ve Bismarkn giriimleriyle AlHristiyan mcadelesi balad. manya, Avusturya ve talya arasnda ngiltereye ynelik (12 Haziran) l ttifak imzaland. (20 Mays). ngiltere Msr igal etti. ( 13 Eyll). lk hidroelektrik santral ina edildi. (ABD) Rusyada Komnist Parti kuruldu.

ASA-YI MSA | 553

KRONOLOJK BLGLER

Tarih

1885

1884

Bedizzaman Said Nurs

Mithat Paa Taif zindannda ldrld. (7 Mays)

Osmanl Devletindeki Olaylar

Dnyadaki Olaylar Hindistanda Ulusal Kongre kuruldu. Almanyada Benz motor zerine almalar yapld. Bulgaristan zerk Osmanl vilayeti olan Dou Rumeliyi igal etti (18 Eyll). Bkre antlamas imzaland. (19 Ekim)

1886 1887

1888

Molla Muhammed Emin Efen- Dou Rumeli buhran yaand. Dou Afrika ngiltere ve Almandinin medresesinde renim ya arasnda paylald. hayatna balad. Nursa geri dnd. renim iin Pirmis kyne Pozitivist ve materyalist Beir svirede Ermeni Hnak rgitti. Fuadn deneysel intihar. (6 gt kuruldu. renim iin aabeyi Molla ubat) Bismarck Almanya ve RusAbdullah ile Nurin kyne ve yann ortak politikalar zerinSeyhan yaylasna gitti. de anlamasn salayan ittifak antlamasn Rusyaya kabul Ta medresesinde renime ettirdi. devam etti. Deutsche Bank ile yaplan an- Brezilyada klelik kaldrld. lama sonucu Osmanl Devleti zerindeki ngiliz, Fransz ve Avusturyann mali basks azaltld. (27 Eyll). Almanlar Anadolu Demiryollar Kumpanyasn kurdu. (6 Ekim). Namk Kemal ld. (2 Aralk)

1889

1890 1891 1892

1893

Siirtte alimlerle mnazara etti. Tilloya gitti. Miran aireti reisi Mustafa Paay zulmden men etti. Cizre alimleriyle mnazara etti.

renimini eyh Mehmet Celali medresesinde tamamlad, icazet ald ve Siirte gitti. Molla Fethullah Efendi tarafndan Bedizzaman lakab verildi

Doubeyaztta eyh Mehmet Ahmet Vefik Paa ld (1 NiCelali Medresesine geldi san). Servet-i Fnun dergisi kmaya balad.

Molla Muhammedin refakatin- Erzurumda Ermenilerle Trk- Almanya Babakan Bismark de Doubayezta hareket etti. ler arasnda atma yaand. grevinden ayrld. (Haziran)

brahim Temo, Abdullah Cev- Japon mparatoru Meiji, Bisdet ve shak Skuti nderliin- marck Almanyasn rnek alan de ttihad- Osmani Cemiyeti bir Anayasa kard. kuruldu. (21 Mays). Alman mparatoru II. Wilhelm Yemende Zeydiler isyan etti. stanbulu ziyaret etti. II. Abdlhamit tarafndan Uzakdouya gnderilen Erturul Frkateyni Japonya sularnda batt. 581 kii ld. (16 Eyll)

Herbert J. Gladstone ngilterede mstemlekeler bakan oldu.

KRONOLOJK BLGLER

554 | ASA-YI MSA

Tarih

1894

Mardine gitti.

Bedizzaman Said Nurs

1895

1896 1897

Bitlise srgn edildi. Yemende Zeydiler ikinci kez Bitlis valisi mer Paann ko- isyan etti. nanda kalmaya balad. Mehmed Murat Efendi Mizan gazetesini karmaya balad. Ermeniler stanbulda bir protesto yry dzenlediler (30 Eyll). ttihad- Osmani Cemiyeti Osmanl ttihat ve Terakki Cemiyeti adn ald.

Byk stanbul depremi yaan- Rusyada tahta ar II. Nikola d. (10 Temmuz). geti. Sason kasabasnda ilk Ermeni Rusya-Fransa ittifak yapt. isyan meydana geldi.

Osmanl Devletindeki Olaylar

Dnyadaki Olaylar

Van valisi Hasan Paann da- Servet-i Fnun dergisi kapatlveti zerine Vana gitti. d. Tahir Paann konanda ika- Hasan Paann yerine Van Vamet etmeye balad. liliine Tahir Paa atand. Pozitif bilimlere ait eserleri incelemeye balad. Horhor Medresesini kurdu ve ders vermeye balad.

Ermeniler Osmanl Bankasnn Theodor Herzl Yahudilerin ulustanbul ubesine saldrdlar. sal yurt isteklerini dile getiren Badat demiryolu Konyaya Yahudi Devleti (Judenstaat) eserini yazd. ulat.

in-Japon sava balad. Rusyada Lenin i Snfnn Kurtuluu in Mcadele Birliini kurdu. Ahmet Rza Pariste Meveret gazetesini kard. Rntgen X nlarn kefetti. Marconi telsiz telgraf icat etti. Sinema ilk kez halka gsterildi.

1898

1899

Kzl caz isimli Arapa eserini telif etti.

Alman mparatoru II. Wilhelm Giritte isyan kt ve byk stanbulu ikinci kez ziyaret et- devletler Osmanllardan adati. daki askerlerini ekmesini istedi. (4 Ekim). Girit terk edildi. (5 Kasm). Giritteki Trkler Anadoluya Rus Sosyal Demokrat i Partisi kuruldu. g etti. (21 Aralk). ngilterede Avam Kamarasnda smrgelerle ilgili grmeler yapld ve Mstemlekeler Bakan Herbert J. Gladstone, Kuran ortadan kaldrmalyz dedi.

Radyum kefedildi. Theodor Herzl Dnya Siyonist Tekilatn kurdu. Osmanl-Yunan Sava balad (18 Nisan). Batl Devletlerin Osmanl-Yunan savana mdahalesiyle Girit Yunanllara brakld. Girite i ilerinde bamszlk verildi. (18 Aralk).

1900

1902

Osmanl Liberal Kongresi II. Abdlhamitin ynetimine Prens Sabahaddin ncln- kar rgtlenen Jn Trkler, de topland. (4-9 ubat). Pariste I. Jn Trk Kongresini Badat Demiryollar inas ya- toplad, Terakki ve ttihat Cemiplan ihale anlamasyla Al- yeti kuruldu. (4 ubat). manlara verildi. (18 Mart). Prens Sabahaddin Teebbs- ahs ve Adem-i Merkeziyet Cemiyetini kurdu.

Hicaz demiryolunun inasna inde Boxer ayaklanmas. baland. (Haziran). stanbulda Darlfnun ald. Batl Devletlerin gnderdii (15 Austos). uluslar aras birlik Pekini ele geirdi.

ASA-YI MSA | 555

KRONOLOJK BLGLER

1903

Tarih

1904

Tahir Paa ile mnakaa etti Makedonyada 30 bin civarn- Avrupada ekonomik kriz bave Hizana dnd. da Bulgar eteci Osmanl y- lad. netimine kar ayaklanma ba- Rus Sosyal Demokrat Partisi latt. (2 Austos). Belikada toplant yapt. Makedonyadaki Osmanl y- Wright Kardelerin yapt ilk netimine kar gelien iddet motorlu uak utu. (17 Aralk). olaylar nedeniyle Sadrazam Sait Paa azledildi, yerine Rumeli slahat Komisyonu Bakan Mehmet Ferit Paa getirildi. (10 Ocak). V. Murat vefat etti. (29 Aus- Pasifikte Rus-Japon Sava tos). balad. (10 ubat ). ABD ve ngilteredeki tersanelerde yaplan Mecidiye ve Hamidiye kruvazrleri, stanbula getirildi ve donanmaya dahil edildi. Kruvazrler, Abdlhamid dneminde donanmaya katlan ilk modern gemilerdi. (1 Eyll). kinci Sason isyan balad. Yusuf Akurann Tarz- Siyaset yazs yaynland.

Bedizzaman Said Nurs

Osmanl Devletindeki Olaylar

Dnyadaki Olaylar

1905

1906 1907

Bedizzaman stanbula gitti.

Selanikte Osmanl Hrriyet randa Merutiyet ilan edildi. Cemiyeti kuruldu.

Ermeni Komitesi 2. Abdlha- 1. Rus Devrimi balad. (21 mite bombal saldr tertipledi. Ocak ). ( 21 Temmuz). Rus-Japon sava Japonyann srpriz galibiyeti ile sonuland. (1904-1905). Japonya ve Rusya arasnda yaplan Porstmouth Barndan sonra Manurya blgesi Japonlarn kontrolne geti, Rusya Korenin bamszln tanmak zorunda kald. Rusyada Merutiyet ilan edildi.

1908

ekerci Hannda her suale cevap verilir; fakat sual sorulmaz diye ilan etti. (ubatMart). Msr El-Ezher niversitesi retim grevlilerinden eyh Bahid Efendi ile grt. Hkmet tarafndan Topta Tmarhanesine gnderildi. Tmarhane doktorunun Bedizzamanda zerre kadar mecnunluk eseri varsa, dnyada akll adam yoktur eklindeki raporu zerine alelacele tmarhaneden karlp tevkifhanede nezaret altna alnd.

Erzurum ayaklanmas, Bitlis Pariste II. Jn Trk Kongresi ayaklanmas, Diyarbakr ayak- yapld. (27-29 Aralk). lanmas. Einstein izafiyet teorisini geli Osmanl Hrriyet Cemiyeti ile tirdi. Jn Trklerin Paris kolu ttihat ve Terakki Cemiyeti ad altnda birleti. (27 Eyll). Kolaas Resneli Niyazi ve Binba Enver Beyler isyan ederek daa ktlar. (3 Temmuz). II. Merutiyet ilan edildi. (23 Temmuz). Osmanl Ahrar Frkas kuruldu. (14 Eyll). Meclis-i Mebsan ald (17 Aralk). Srat- Mstakim dergisi yaynland. Avusturya mallarna kar boykot balad.

Reval Mlakat yapld. (9 Haziran). Bulgaristan bamszlna kavutu. (5 Ekim). Avusturya Bosna-Herseki ilhak etti. (5 Ekim). Girit Yunanistana baland.

KRONOLOJK BLGLER

556 | ASA-YI MSA

Tarih

1909

Merutiyetin ilan ile serbest brakld. II. Merutiyet ilannn nc gnnde stanbulda, daha sonra Selanikte merutiyete dair bir nutuk verdi. Mizanc Muradn, ehzadebanda Ferah Tiyatrosunda verdii konferansta kan kargaay yattrd. Hamallarla konuarak boykotun daha etkili hale getirilmesine alt. Nutuk 1 isimli eserini yazd. (1908-1909).

Bedizzaman Said Nurs

Osmanl Devletindeki Olaylar

Dnyadaki Olaylar

Bayezd Talebe timanda talebeleri yattrd. (27 ubat). Ayasofya Mevlidinde heyecanl kalabal yattrd. (3 Nisan). 31 Mart olaynda askerlere hitap ederek isyandan vazgemelerini salad. (16 Nisan). 31 Mart Ayaklanmasnda, herkesi skunete ve soukkanlla davet ettii makalelerini neretti (Serbesti gazetesinde) (17 Nisan). 31 Mart Vakasna kart iddiasyla tevkif edildi, Divan- Harb-i rfide yargland ve beraat etti (30 Nisan - 25 Mays). ki Mekteb-i Musibetin ehadetnamesi (Divan- Harb rf) eserini telif etti. stanbuldan ayrlarak nebolu, Batum ve Tiflise gitti. (Mart). Vana gitti. Merutiyet ve anayasa ile ilgili olarak ark airetlerini ziyaret etti, sorularna cevap verdi. Reetetl Avam, ReetetlUlema veya Saykall-slam isimli eserlerini yazd. ama gitti. am Emeviye Camiinde, kalabalk bir toplulua hitap etti. stanbula gelerek Sultan Readn Rumeli seyahatine katld. (5 Haziran). Hutbe-i amiye, Mnazarat, Muhakemat, Deval-Yes isimli eserlerini yazd.

1910

1911

Rumeli seyhatine kan Sul- Pano Villa ve Emiliano Zapatan Read stanbuldan hare- tann, bir yl nce balatt ket etti. (5 Haziran). ayaklanmann ardndan Meksi Abdullah Cevdet tihat dergi- kada darbe oldu. (10 Nisan). talya, Trablusgarp ve Bingasini kard. zinin tahliyesi iin Osmanl Trk Yurdu dergisi kt. Devletine ltimatom verdi. (28 Selanikte Gen Kalemler der- Eyll). gisi kt. talyanlar Trablusgarb ve Bingaziye saldrd ve igal etti. (29 Eyll).

raan Saray yand. (19 Japonya Koreyi ilhak etti. Ocak). Meksikada halk ayaklanmas Ahali Frkas kuruldu. (21 u- balad. bat). ttihad ve Terakki Frkas blnmeye balad. (ubat). Arnavutluk isyan balad. (1 Nisan). Gazeteci Ahmed Samim ldrld. (fail-i mehul) (9 Haziran). Osmanl Sosyalist Frkas kuruldu. (Eyll).

Osmanl Demokrat Frkas ku- Leninin Materyalizm ve Ampiruldu (6 ubat). riokritisizm eseri yaynland. Bayezd Talebe tima. (27 ubat). Serbesti gazetesi bayazar Hasan Fehmi ldrld. (7 Nisan). 31 Mart Vakas patlak verdi. (13 Nisan). Adanada Ermeni olaylar vuku buldu. Yaklak 30.000 kii ld. (14 Nisan). Hareket Ordusu Yeilkye ulat; stanbulda skynetim ilan etti. (19 Nisan). II. Abdlhamid tahttan indirildi. (27 Nisan). V. Mehmed Read padiah oldu. (27 Nisan). 31 Mart olay ile ilgisi olanlar skynetim mahkemelerine karldlar. 1876 Anayasasnda (Kanun- Esas) deiiklik yapld. (21 Austos).

ASA-YI MSA | 557

KRONOLOJK BLGLER

Tarih

Bedizzaman Said Nurs

Osmanl Devletindeki Olaylar

1912.

Batum, Tiflis yoluyla Vana gitti. Tehisl-llet isimli eserini ya ynlad.

1913

1914

Vanda Medresetz-Zehrann Babli baskn yapld (23 temelini att. Ocak). eyh Selim isyanna engel ol- ttihat ve Terakki yeniden iktimaya alt. dar oldu. Talikat isimli eserini yazd. Sadrazam Mahmud evket Paa ldrld. (11 Haziran). ttihat ve Terakkinin siyasi terr devri balad. Said Halim Paa sadrazamla atand. (12 Haziran). Edirne geri alnarak Garbi Trakya Trk Cumhuriyeti kuruldu. (21 Temmuz).

inde Sun Yat-San liderliindeki devrimciler, Manchu hanedann ykt. (10 Ekim). talya Trablusgarp ve Bingaziyi topraklarna kattn dnyaya duyurdu. (5 Kasm). Marie Curie, radyoaktiflik konusunda kendi bana yapt almalardan dolay Nobel dl ald; bylece bu dl iki kez alan ilk kii oldu. Ernest Rutherford, atomun merkezinde bir ekirdek olduunu gsterdi. V. Mehmed Read meclisi da- lk seferinde buz dana arpatt (18 Ocak). rak batan, dnemin en byk Trk Ocaklar kuruldu. (25 transatlantii Titanikte 1517 yolcu yaamn yitirdi. (15 NiMart). san). Milli Merutiyet Frkas kuruldu talyanlar Rodos, On iki Ada ve (15 Temmuz). anakkale Boazna saldrd. ttihat ve Terakki komitesi h- (18 Nisan). kmetten dt. (16 Temmuz). 1. Balkan Sava balad. (8 Ekim). Osmanl Devleti ile talya arasnda Ui Antlamas imzaland. (15 Ekim). Arnavutluk bamszln ilan etti. (28 Kasm). Londra Bar Antlamas imzaland. (30 Mays). II. Balkan sava balad. (29 Haziran). Osmanl-Bulgar bar: stanbul Antlamas imzaland. ( 29 Austos). Osmanl-Yunan bar: Atina Antlamas imzaland. (14 Kasm).

Dnyadaki Olaylar

Birinci Dnya savanda tale- Binba Enver Bey Harbiye beleriyle birlikte Gnll Milis Nazr oldu ve Paa unvann Alay kurarak Ermeniler ve ald. (3 Ocak). Meclis-i Mebusan sresiz tatil Ruslarla mcadele etti. aratl-caz isimli eserini yaz- edildi. (2 Austos). Osmanl Devleti, Almanya ve maya balad. l ttifak lkeleri ile birleme karar ald (2 Austos). Kapitlasyonlar kaldrld. (9 Eyll). Cihad- Ekber ilan edildi. (14 Kasm). Enver Paa kumandasndaki Osmanl kuvvetlerinin Sarkam harekat balad. (22 Aralk).

Panama Kanal ald. Avusturya Macaristan veliahd Franios Ferdinand Saraybosnada Srp milliyetisi Princip tarafndan katledildi (28 Haziran). Avusturya Srbistana sava at (28 Temmuz). 1. Dnya Sava balad. (1 Austos). Almanya Rusyaya sava ilan etti. (1 Austos). Almanya Fransaya sava ilan etti. (3 Austos ). ngiltere Almanyaya sava ilan etti. (4 Austos). Avusturya Rusyaya sava ilan etti. (6 Austos).

KRONOLOJK BLGLER

558 | ASA-YI MSA

Tarih

Bedizzaman Said Nurs

Osmanl Devletindeki Olaylar

1915

1916

Bitlis savunmas srasnda Ruslara esir dt ve Kostromaya gtrld (2 Mart).

1917

Rusyadaki arlk Rejimini y- kan ayaklanma ve devrim srasnda esir kampndan firar etti.

1918

Varova, Berlin, Viyana zerin- II. Abdlhamid vefat etti. (10 den stanbula geldi. ubat). Darl-Hikmet-l slamiye ye- Sultan Read vefat etti. (3 liine atand. (26 Austos). Temmuz). ttihat ve Terakkinin ileri gelenleri lkeyi terketti. (2/3 Kasm). tilaf Devletleri stanbulu igal etti. (13 Kasm).

Japonya Almanyaya sava ilan etti. (23 Austos). Ruslar Dou Bayazda saldrd. (31 Ekim). Rusya Osmanl Devletine sava ilan etti. (3 Kasm). ngiliz ve Fransz sava gemileri anakkale tabyalarn topa tutmaya balad. (3 Kasm). ngiltere ve Fransa Osmanl Devletine sava ilan etti. (5 Kasm). Osmanl Devleti tilaf Devletlerine sava ilan etti. (11 Kasm). Rus donanmas Trabzonu bombalad. (17 Kasm). Cemal Paa kumandasndaki ngilizler Adanay igal etti. (23 Osmanl kuvvetlerinin Msr Ocak). Seferi yapld: Kanal Hezimeti. Mttefikler anakkale Boaz(Ocak-ubat). n gemeye alt: anakkale Vanda Ermeni isyan balad. Sava (19 ubat). (15 Nisan). Dou Anadoluda Ruslarla i- Bulgaristan, Trkiye ve Almanbirlii yapan Ermeni nfus i yann yannda savaa katld. blgelere tand:Tehcir uygu- (6 Eyll). lamas. (27 Mays). ngilizler ve Franszlar Gelibo- Sykes-Picot Anlamas imzaluyu terk etti. land. (16 Mays). Rus taarruzu balad, Erzu- Romanya tilaf Devletlerine karum, Rize, Trabzon ve Erzin- tld. (17 Austos). can igal edildi. (11 Ocak). Hicaz Emiri erif Hseyin is- Einsteinin izafiyet teorisi yaynland. yan balatt. (27 Haziran). erif Hseyin kralln ilan etti (6 Kasm). Hicaz ve Mekke kaybedildi. Veliaht Vahdettin Almanyay ABD tilaf Devletlerine katld ziyaret etti. ve Almanyaya sava ilan etti Yldrm Ordular Grubu kurul- (6 Nisan). Rusyada Bolevik ihtilali yapldu. d. Irak ve Suriye Cepheleri kt. St. Jean de Maurienne AnlaFilistin Osmanl hakimiyetin- mas imzaland. (17 Nisan). Rusyada yeni bir ayaklanma den kt. (9 Aralk). kt. Sosyalistler Bolevik Hkmetini devirerek, 1. Dnya Savandan ekildiler. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birlii kuruldu. (9 Ekim). Balfour Bildirgesi ile Filistinde Yahudilere yurt vaat edildi. (2 Kasm). Wilson Prensipleri yaynland. (8 Ocak). ttifak Devletleri ile Rusya arasnda Brest-Litovsk Anlamas imzaland. (3 Mart). Mondros Mtarekesi imzaland. (30 Ekim). I. Dnya Sava sona erdi. ekoslovakya Devleti kuruldu.

Dnyadaki Olaylar

ASA-YI MSA | 559

KRONOLOJK BLGLER

Tarih

1919

Nokta risalesini yazd. Damat Ferit Paa kabinesi ku Abdurrahman Nurs tarafndan ruldu. Hrriyet ve tilaf Frkas Bedizzaman Said Nursye ait iktidara geti (4 Mart). ilk Tarihe-i Hayat yazld. zmir igal edildi. (15 Mays). Mustafa Kemal stanbul Hkmeti tarafndan Anadoluya gnderildi. (19 Mays). Erzurum Kongresi yapld. (23 Temmuz-7 Austos). Sivas Kongresi yapld. (4-12 Eyll). Sivas Kongresi Heyeti Temsiliyesi ile Ali Rza Paa Hkmeti temsilcileri grt: Amasya Mlakat(22 Ekim).

Bedizzaman Said Nurs

Osmanl Devletindeki Olaylar

1920

Bedizzamann da iinde bu- stanbulda son Meclis- Mebulunduu birok aydn tarafn- san ald. (12 Ocak). dan Yeilay Cemiyeti kuruldu. Son Osmanl Mebusan Mecli ngilizlere kar Hutuvat- Sitte since Misak- Milli kabul edildi. isimli eserini neretti. (28 Ocak). Hakikat ekirdekleri 1 ve S- stanbul tilaf Devletleri tarafnnuhat isimli eserlerini yazd. dan igal edildi (16 Mart). T.B.M.M. ald. (23 Nisan). Trkiye Komnist Partisi kuruldu.

Komnist Enternasyonalin (II. Enternasyonal) kuruluu. (4 Mart). tilaf Devletleri Almanya ile Versailles Antlamas imzaland. (28 Haziran). tilaf Devletleri Avusturya ile St. Germain Anlamasn imzalad. (10 Eyll). tilaf Devletleri Bulgaristan ile Neuilly Anlamasn imzalad. (27 Kasm). Msrda milliyeti ayaklanma meydana geldi. Rutherford alfa paracklarn kullanarak bir elementin baka bir elemente yapay dnmn gerekletirdi. Atlas Okyanusu uakla ald.

Dnyadaki Olaylar

1921

1922

T.B.M.M. hkmeti ileri gelen- Byk Taarruz balad. (26 talyada Mussolini iktidara geldi. lerinin daveti zerine Anka- Austos). raya gitti ve resmi merasimle Yunan Bakumandan Trikopis rlanda bamszln ilan etti. karland (19 Kasm). esir edildi. (30 Austos). Lenin yeni ekonomik politikas Ankarada Katre, Zeyll-Katre, zmir igalden kurtarld. (9 Ey- n ilan etti. Habbe, Zeyll-Habbe, Zerre, ll). emme, Zeyl eserlerini yazd.

Anglikan Kilisesinin suallerine cevap verdi. eyhlislam Drrizade Abdullah Efendinin Kuvay- Milliye aleyhine verdii fetvaya kar Anadolu hareketini destekleyen bir fetva yaynlad. Hakikat ekirdekleri 2, Lemaat, uaat, Rumuz ve Tuluat isimli eserlerini yazd. 1921-1923 yllar arasnda Mesnevi-i Arabi (33. Lema) isimli eserini yazd.

I. nn Muharebesi yapld. Yunan kral I. Aleksandros bir maymunun srmas sonucu l(6/10 Ocak). Londra Konferans yapld. (21 d, yerine Konstantin kral oldu. ubat-11 Mart). randa Rza Han iktidara geldi. Trk-Rus Dostluk ve Kardelik anlamas imzaland. (16 in Komnist Partisi kuruldu. Mart). stiklal mar kabul edildi. (12 Mart). II. nn Muharebesi yapld. (31 Mart/1 Nisan). Sakarya Meydan Muharebesi yapld. (23 Austos/13 Eyll). Fransa ile Bar (20 Eyll).

San Remo Konferans yapld. (24 Nisan). tilaf Devletlerinin Macaristan ile Trianon Anlamas imzaland. (4 Haziran). Osmanl ile tilaf Devletleri arasnda Sevr Antlamas imzaland. (10 Austos). Bakde Dou Milletleri Kongresi topland. (1-8 Eyll). Milletler Cemiyeti kuruldu. talyada Benito Mussolini, Ulusal Faist Partisini kurdu. Dnyada ilk genel radyo yaynlar yapld. Ermenistan ile Osmanl arasnda Gmr Antlamas imzaland. (2 Aralk).

KRONOLOJK BLGLER

560 | ASA-YI MSA

Tarih

Bedizzaman Said Nurs

1923

1924

1925

1926

Vandan alnarak mecburi ika- eyh Said Ayaklanmas mey- Almanyada Hindenburg Cummete tabi tutulmak zere Bur- dana geldi. (13 ubat). hurbakan oldu. dura gnderildi. Aar vergisi kaldrld. (17 u- Avrupada Lokarno Dnemi bat). Nurun lk Kapsn yazd. balad. (Almanya, Belika, Takrir- Skun Kanunu kt. (4 Fransa, ngiltere ve talya araMart). snda akdedilen antlamalarla stiklal Mahkemeleri yeniden snr tayinleri) (16 Ekim). topland. Terakkiperver Cumhuriyet Frkas kapatld. (3 Haziran). apka kanunu karld. (25 Kasm). Tekke ve zaviyeler kapatld. (30 Kasm). Trkiye ve Sovyet Rusya arasnda saldrmazlk pakt imzaland. (17 Aralk). Ispartaya srgne gnderildi. Medeni Kanun kabul edildi. (17 Almanya Milletler Cemiyetine kabul edildi. ubat). (25 Ocak). Ispartann Barla kynde Yeni Ceza Kanunu kabul edilmecburi ikamete tabi tutuldu. di. (1 Mart). (20 ubat). Risale-i Nurun telifine balad. M. Kemale kar dzenlenecek suikast ortaya karld.(z Onuncu Sz yazd. Birinci, kinci, nc, Drdn- mir Suikast) (15 Haziran). c, Beinci, Altnc, Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu, Yirminci, Yirmi Birinci ve Yirmi kinci Szleri yazd.

eyh Saidin isyana davetini Hilafet ilga edildi ve Osmanl Lenin ld. reddetti. hanedan mensuplar yurt d- Hicaz Emiri Hseyin kendisini na kartld. (3 Mart). halife ilan etti. (7 Mart). Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edildi. (3 Mart). eriye ve Evkaf Bakanl kaldrld. (3 Mart). Trkiye Bankas kuruldu. (26 Austos).

Mecliste milletvekillerinin namazda gsterdikleri ihmal dolaysyla 10 maddelik beyanname yaynlad. (1 ubat). Ankaradan ayrlarak Vana gitti. Tedrisat Umum Mdrlnce Vanda vaizlik kadrosu verildi. Zhre, Zhrenin Zeyli, Habab, Zeyll Habab, isimli eserlerini yazd.

Byk Millet Meclisinde Med- Fransa, Almanyann Ruhr blresetz-Zehra hakknda ka- gesini igal etti. nun teklifi verildi.(2 Mart). ran bamszlna kavutu. Lozan Bar Antlamas imzaland. (24 Temmuz). Cumhuriyet ilan edildi.(29 Ekim). Ziya Gkalpin Trkln Esaslar isimli kitab yaynland. Ankara bakent kabul edildi. (13 Kasm).

Mudanya Mtarekesi. (11 Ekim). Saltanat kaldrld. (1 Kasm). Abdlmecit Efendi Halife oldu. (16 Kasm). Sultan Vahdettin bir ngiliz zrhls ile stanbuldan ayrld. (17 Kasm). Lozan Bar Konferans balad. (20 Kasm). anakkale igalden kurtuldu. (26 Kasm).

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

ASA-YI MSA | 561

KRONOLOJK BLGLER

Tarih

1927 1928

On Sekizinci ve Yirmi Beinci stiklal Mahkemeleri kaldrld. bni Suud kendisini Hicaz ve Szleri yazd. (7 Mart). Necid kral ilan etti. M. Kemal 2. CHF kurultaynda lk sesli film yapld. nutkunu okudu. (15-20 Ekim).

Bedizzaman Said Nurs

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

1929

1928-1930 arasnda Yirmi Do- stanbulda Trke hutbe okun- Kellog Pakt ile ABD, ngiltere, kuzuncu, Otuzuncu, Otuz Bi- maya baland. (3 ubat). Fransa, Almanya, talya, Jarinci, Otuz kinci, Otuz nc Anayasann dinle ilgili hkm- ponya, Polonya, Belika ve Szleri yazd. ek Cumhuriyeti diplomaside leri kaldrld. (10 Nisan). Yirminci ve Yirmi Drdnc Uluslararas Saylarn Kabulu bar ve gvenlik siyaseti zerinde anlat. Mektuplar yazd. Hakkndaki Kanunun kabul. Yunanistanda Elefterios Vene(20 Mays). zelos babakan oldu. Yeni Trk Harfleri kabul edildi. sko bakteriyolojist Alexander (1 Kasm). Fleming, pek ok zararl bakteriyi yok ettii bilinen bir kf buldu. Bu kfe Penicillium Notatum adn verdi. (15 Eyll). Birinci, On nc, On Doku- Ticaret Kanunu kabul edildi. New York Borsasnn kmezuncu, Yirmi Yedinci ve Otuz (13 Mays). siyle ABDnin hzl ykselii kenc Mektuplar yazd. Trkiye gmrk bamszlna sintiye urad. Yirmi Yedinci Sz yazd. kavutu. Dnyada ekonomik bunalm balad.

1930

1931

kinci, nc, Drdnc, Be- Serbest Cumhuriyet Frkas Hint Ulusal Kongresi ilk defa inci, Altnc, Dokuzuncu, On kuruldu. (12 Austos). tam bamszlk isteiyle ortaAltnc ve On Yedinci Mektup- rtica iddialar yznden Ser- ya kt. lar yazd. best Cumhuriyet Frkas kendi- Gandhi ikinci sivil itaatsizlik gini feshetmek zorunda brakld. riimini balatt. (17 Kasm). Londrada ABD, ngiltere ve Menemen Olay meydana gel- Japonya silahszlanma giriimdi. (23 Aralk). lerine ynelik anlamalar yapt. (Ocak). On Altnc Mektubun Zeyli, Yir- Trk Tarih Kurumu kuruldu. (12 Viyanadaki Kredit-Anstaldt mi Altnc Mektubun kinci Ks- Nisan). Bankasnn iflas ile uluslaras m ve Yirmi Sekizinci Mektu- T.B.M.Mnin 6. Dnemi fevka- demeler mekanizmas kt. bun Birinci Parasn yazd. lade toplantsnda Mustafa Ke- flaslar dnya ekonomisini damal 3. kez cumhurbakan se- ha da fazla bunaltt. ildi. (4 Mays). spanyada cumhuriyet ilan edildi. Birinci, kinci, nc, Drdn- stanbulda Yerebatan Camiinc, Beinci, Altnc ve Yedinci de Hafz Yaar Okur tarafndan Lemalar yazd. ilk kez Trke Kuran okundu. (22 Ocak). Yirmi Altnc Mektuplar yazd. Halkevleri kuruldu. (19 ubat). Trk Dil Kurumu kuruldu. (12 Temmuz). Trkiye, Milletler Cemiyetine ye oldu. (18 Temmuz). Ayasofya Camii kapatld. Kadro dergisi kmaya balad.

1932

Japonlar Manuryay igal etti.(Mart). Japonya Rusya ile komu oldu. rak bamsz krallk oldu. bni Suud tarafndan Suudi Arabistan Krall kuruldu.

1933

Sekizinci, On Birinci ve On Ye- stanbulda camilerde ezan ve Almanyada Nazi Partisi iktidakamet Trke okunmaya ba- ra geti. dinci Lemalar yazd. Avrupada silahszlanma politi On Drdnc Szn Zeyli, Yir- lad. (7 ubat). mi nc Mektup ve Yirmi Yeni stanbul niversitesi al- kalar gndeme gelmeye balad. Sekizinci Mektubun kinci Par- d. (18 Kasm). asn yazd. . Be Yllk Sanayi Plan hazr- Alman cumhurbakan Von land. Hindenburg Hitleri anslyelie getirdi.

KRONOLOJK BLGLER

562 | ASA-YI MSA

1934

Tarih

1935

1936

Kastamonuya srgn edildi. Birinci ve kinci ua yazd. Kastamonu Lahikasn yazd.

Barladaki ikametine son verilerek Ispartaya getirildi. Yirmi Dokuzuncu Mektubun Birinci Ksm, Onuncu, On kinci, On Drdnc, On Altnc, On Sekizinci, Yirminci, Yirmi Birinci, Yirmi kinci, Yirmi Drdnc, Yirmi Beinci ve Yirmi Altnc Lemalar yazd. ktisad Risalesi, Hastalar Risalesi ve htiyarlar Risalesini yazd. Talebeleri ile birlikte tutuklanarak Eskiehir hapishanesine getirildi. Yirmi Yedinci, Yirmi Sekizinci, Yirmi Dokuzuncu ve Otuzuncu Lemalar yazd.

Bedizzaman Said Nurs

Balkan Antant kuruldu. (9 u- Almanyada Hitler devlet babat). kan oldu. Soyad Kanunu kt. (21 Haziran). Ayasofya Camiinin mzeye evrilmesi iin kanun kt. (24 Kasm). Kadnlara seme ve seilme hakk tannd. (5 Aralk). Kapatlan Ayasofya Camii m- ngiltere ve Almanya Deniz Size olarak ald. (1 ubat). lahlarnn Kstlanmasna Y Atatrk 4. kez cumhurbakan- nelik Antlama imzalad. lna seildi. talya Habeistan igal etti. (5 Ekim). Ankarada Dil ve Tarih-Corafya Fakltesi ald. (9 Ocak). Ankarada Devlet Konservatuar kuruldu. (6 Mays). Montreux Boazlar Szlemesi imzaland. (20 Temmuz). stiklal Mar airi Mehmet Akif Ersoy vefat etti. (27 Aralk). Alt Ok anayasaya girdi. (5 ubat). Karabk Demir ve elik Fabrikasnn temel atma treni yapld. (3 Nisan). Hatayn Bamszlk Antlamas TBMM tarafndan onayland. (14 Haziran). Trkiye, ran, Irak ve Afganistan arasnda Tahranda Sdbat Pakt imzaland. (8 Temmuz). nn Babakanlktan ekildi. Grevi Celal Bayar devrald. (25 Ekim). Japonya ile Almanya Anti-Komintern Patk imzaland. (25 Kasm). Filistinde Yahudi gne kar Araplar isyan etti. spanyada General Franco nderliinde i sava balad. Cenevrede yaplan Milletler Cemiyeti toplantsnda, Hatayn bamszl kabul edildi. (27 Ocak). Trkiye-Msr Dostluk, kamet ve Tabiiyet Antlamas yapld. (7 Nisan).

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

1937

nc ua yazd.

1938

1939

Drdnc, Beinci ve Yedinci Sadabat Pakt TBMM tarafnualar (Ayetl Kbra) yazd. dan onayland. (14 Ocak). Hatay Millet Meclisi ald ve Tayfur Skmen devlet bakanlna seildi. (2 Eyll). Ankara Radyosu yayna balad.(28 Ekim). M. Kemal ld. (10 Kasm). smet nn cumhurbakan seildi (11 Kasm). Hatay Trkiyeye katld. (29 Haziran). Trk-ngiliz ve Fransz ttifak, Ankarada imzaland (Ankara Pakt). (19 Ekim). 33.000 kiinin ld Erzincan Depremi yaand. (27 Aralk).

Almanya Avusturyay ilhak etti. (12 Mart). Japonya ini igal etti. Trkiye ve Fransa, Hatayda eit sayda asker bulundurmalar konusunda anlama yapt. Birlikler Hataya girdi. (3-4 Temmuz). Almanya ekoslovakyay igal etti. Almanya, talya ile ittifak antlamas imzalad. (22 Mays). Almanya-Sovyet Saldrmazlk Pakt imzaland. (23 Austos). Almanya, Polonyaya saldrd. (1 Eyll). 2. Dnya Sava balad. (1 Eyll). ngiltere ve Fransa Almanyaya sava ilan etti. (3 Eyll).

ASA-YI MSA | 563

KRONOLOJK BLGLER

1940

Tarih

Onuncu ua yazd.

Bedizzaman Said Nurs

1941

1942

Sekizinci ua yazd.

Trkiye ve Rusya arasnda Japonya, ABDnin Pearl HarSaldrmazlk Deklarasyonu im- bour ssne saldrd. (7 Arazaland. (24 Mart). lk). Trkiye ve Almanya arasnda Almanya ABDye sava ilan etSaldrmazlk Deklarasyonu im- ti. (11 Aralk). zaland. (18 Haziran). Refah gemisi Kbrs yaknlarnda bir torpille batrld. (23 Haziran). Varlk Vergisi Kanunu karld. (11 Kasm).

Ky Enstitleri Kanunu TBM- Almanya Parisi igal etti. (14 Mde kabul edildi. (17 Nisan). Haziran). Alman-Fransz Silah Brakma Antlamas imzaland. (22 Haziran). Almanya, Londray havadan bombalad. (7 Eyll). talya, Fransa ve ngiltereye sava ilan etti.

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

1943

1944

1945

On kinci ua yazd. Irklk-Turanclk davas ba- II. Dnya savanda mttefikler Normandiya kartmasn yap Denizli Ar Ceza Mahkemesi, lad. (7 Eyll). t. talebeleriyle birlikte beraatna karar verdi. (15 Haziran). Arjantinde Peron iktidar balad. Denizliden Emirdaa srgn edildi. (1 Austos). Temyiz mahkemesi beraat kararn onaylad. (30 Aralk). Trkiye Almanya ile Japonyaya kat zerinde sava ilan etti. (23 ubat). Drtl takrir ilan edildi. (7 Haziran). Tan Gazetesi renciler tarafndan basld. (4 Aralk). Anayasann dili sadeletirildi.

Kastamonudan Ispartaya Amerikan bakan Roosevelt, Afrikada talyan ve Alman birsevk edildi. ngiltere babakan Churchill likleri teslim oldu. (Mays). Ispartada sorgulamadan son- ve Trkiyeyi temsilen smet Mttefikler Sicilyaya saldrd. ra talebeleriyle Denizli Ar Ce- nn Kahirede bulutular. (7 Mussolini iktidar dt. (HaziAralk). za Mahkemesine sevk edildi. ran). On Birinci ve On nc u Alman ordusu Stalingradda alar yazd. teslim oldu.

Almanyann Trkiye Bykel- ngiltere ve ABD arasnda Birisi Von Papene suikast d- lemi Milletler ittifak kuruldu. zenlendi. Daha sonra bu ittifaka 22 dev Varlk Vergisi uygulamas ba- let daha katld. (Ocak). lad.

Yalta Konferans balad. (4 ubat). talya mttefiklere teslim oldu. (29 Nisan). Almanya kaytsz artsz teslim oldu. (7 Mays). A.B.D. Hiroimaya atom bombas att. (6 Austos). A.B.D. Nagasakiye atom bombas att. (9 Austos). Japonya silah brakma antlamasn imzalad. (2 Eyll). ABD Bakan Truman zafer ilan etti ve kinci Dnya Sava sona erdi. (2 Eyll). Birlemi Milletler rgt kuruldu. (24 Ekim).

KRONOLOJK BLGLER

564 | ASA-YI MSA

Tarih

1946

1947

1948

1949

1950

1951

Hristiyan leminin bir nevi ru- Trkiye, NATOya katlma pro- lk nkleer santraller kuruldu. hani lideri olan Papaya Zlfi- tokoln imzalad. (17 Ekim). Libya bamszlna kavutu. kar kitab gnderildi. (22 ubat). apka Kanununa muhalefet gerekesiyle Emirdada mahkemeye verildi.

Seim baarlarndan dolay Demokrat Parti iktidara geldi. Kore sava balad. Cumhurbakan Celal Bayar (14 Mays). tebrik etti. Celal Bayar cumhurbakan oldu. Adnan Menderes babakan oldu. Arapa ezan okuma yasa kaldrld. (16 Haziran). Radyoda Kuran ve dini program yayn yasa kaldrld. (5 Temmuz). Genel af kanunu karld. (14 Temmuz). DP hkmeti komnistlere kar savamak zere 4500 kiilik bir tugay Birlemi Milletler emrinde Koreye gnderdi. (25 Temmuz). lkokullara mecbur din dersi konuldu. (21 Ekim).

Afyonda talebeleriyle beraber lkokullara seimli din dersi kotevkif edildi. nuldu. (1 ubat). Afyon Hapishanesinden tahli- Ankarada lahiyat Fakltesi ye oldu. (20 Eyll). kuruldu. (4 Haziran). Emirdaa gitti. (2 Aralk). Trkiye Avrupa Konseyine kabul edildi. (8 Austos). On Beinci ua yazd.

Talebeleri ile Afyon Ar Ceza Kurtulu Sava komutanlarn- Gandhi ldrld. (30 Ocak). Mahkemesine sevkedildi. ( 28 dan Kazm Karabekir vefat etti. srail devleti kuruldu. (14 MaOcak). (25 Ocak). ys). On Drdnc ua yazd. ekoslovakya, Polonya ve Macaristanda komnistler iktidar oldu. inde komnist devrim baarya ulat. Endonezya bamszln kazand. NATO kuruldu. (4 Nisan). rdn bamszlna kavutu.

Risale-i Nurlar ilk defa Avrupa Trkiye IMFye katld. (11 Truman Doktrini ile ABD Avrulkeleri ve ABDye gnderildi. Mart). pa devletlerini tekrar kalkndrma politikasn hayata geirdi. (12 Mart). Pakistan bamszlna kavutu. Yunanistanda i sava balad.

Risale-i Nurlar teksir ile oal- Demokrat Parti kuruldu. (7 lk elektronik bilgisayar yapld. tld. Ocak). Amerikan filosu stanbulu ziyaret etti. (5-9 Nisan). Tek dereceli milletvekili seim kanunu kabul edildi. (5 Haziran). lk ok partili seim yapld. (21 Temmuz). Demokrat Parti 63 milletvekili ile meclise girdi. (21 Temmuz).

Bedizzaman Said Nurs

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

ASA-YI MSA | 565

KRONOLOJK BLGLER

1952

Tarih

1953

Genlik Rehberi Mahkemesinden dolay stanbula gitti. (22 Ocak). Emirdaa dnd. Afyon Mahkemesi durumasna katld. (30 Mays). Samsunda Byk Cihad Gazetesinin yayn sebebiyle dava ald. ngiliz asll msterik bir yabanc Seba Semavat hakknda yedi gnlk bir konferans vermeye balad. Bedizzamann cevab ve Nur Talebelerinin faaliyetleriyle konferansn ikinci gn Trkiyeyi terketti.

Bedizzaman Said Nurs

Trkiye NATOya ye oldu. (18 Msrda kralla kar askeri ubat). darbe yapld ve Cemal Abdn Osmanl hanedannn kadn nasr bakan oldu. (23 Temyelerine Trkiyeye gelebil- muz). meleri iin izin verildi. (16 Haziran). Trkiye i Sendikalar Konfederasyonu (Trk-) kuruldu. (31 Temmuz). Ky Enstitleri kapatld. (10 Austos).

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

stanbulda Rum Ortodoks Pat- Trkiye, Yunanistan ve Yugosrii Althenagoras ile grt. lavya arasnda dostluk ibirlii Ispartada hakknda yeni bir ni ngren antlama imzaland. (ubat). dava ald ve Ispartaya gitti. Dumlupnar denizalts, a Ispartaya yerlemek zere nakkale Boaznda Naboland geldi. (23 Austos). isimli sve ilebiyle arpt. (4 Nisan).

1954

1955

1956

1957

Yaplan davet zerine sparta Sanayi Bakanl kuruldu. (27 ABDde Eisenhover doktrini kabul edildi. (5 Ocak). Asker Tugay Camiinin temelini Mays). att. (Nisan). Genel seimleri DP kazand. Avrupa Ekonomik Topluluu kuruldu. (25 Mart). Genel seimde DPyi destekle- (27 Ekim). lk uzay uydusu Sputnik frlatldiini belirtti. d. (4 Ekim). Vietnamda i sava balad. Makarios serbest brakld.

Afyon mahkemesi btn Risa- Hkmet ortaokullarda din der- Svey Kanal bunalm. le-i Nurlarn beraatine ve sa- si okutulmasn kararlatrd. Polonyada ayaklanma balahiplerine iadesine karar verdi. (13 Austos). d. (Haziran). ngiliz Hkmeti Bapiskopos Risale-i Nurlarn yaynlanmas Makariosu srgne gnderdi. serbest brakld. Fas bamszlna kavutu.

CENTOnun kuruluundan do- stanbulda gayrimslimlere Trkiye ve Irak arasnda ortak lay Cumhurbakan ve Baba- ynelik saldrlar balad. (6-7 gvenlik ve savunmay ngkan tebrik etti. Eyll Olaylar). ren Badat Pakt imzaland. Hrriyet Partisi kuruldu. (20 (24 ubat). Aralk). 4 Nisanda ngiltere, 23 Eyllde Pakistan, 3 Kasmda ran bu pakta ye oldu. Varova Pakt imzaland.

Trkiye Avrupa nsan Haklar Trkiye, Yunanistan ve YugosSzlemesini imzalad. (20 lavya arasnda ttifak, birlii Mart). ve Karlkl Yardm Antlama Genel seimler DPnin zaferi s (Balkan Pakt) imzaland. (9 Austos). ile sonuland. (2 Mays). Cenevre Konferans yapld. Cezayirde bamszlk mcadelesi balad. Tunus ve Cezayir bamszlna kavutu.

Jeoseph Stalin ld. (5 Mart). Cemal Abdnnasr Msrda cumhuriyet rejimini hayata geirdi. Kore Sava atekesle sonuland. Francis Crick ile James Watson DNA moleklnn yapsn kefetti.

KRONOLOJK BLGLER

566 | ASA-YI MSA

Tarih

1958

Bedizzaman Said Nurs

1959

1960

stanbuldaki Nur talebelerinin daveti zerine stanbula gitti. (1 Ocak). Ankaraya son ziyaretini gerekletirdi. (11 Ocak). Ankaraya gitmesini yasaklayan hkmet karar zerine Emirdaa gitti. Emirdadan spartaya geti. (20 Ocak). Ispartadan ayrlarak Urfaya gitti. Urfada pek Palas Otelinde vefat etti. (23 Mart). Halilr-Rahman Camii avlusundaki mezarna defnedildi. (24 Mart). Naa kabrinden alnarak bilinmeyen bir yere gtrld. (12 Temmuz).

Nur talebelerinin davetleri ze- Menderes uak kazas geirdi. Kbrs bamsz bir devlete rine Konya ve Ankaraya ziya- (17 ubat). dntren Londra Anlamas retlerde bulundu. imzaland. (19 ubat). Trkiye-ABD ikili anlamas imzaland. (5 Mart). Nijerya bamszlna kavutu. Tahkikat komisyonu kuruldu. Willard Frank Libby. arkeoloji, (18 Nisan). jeoloji, jeofizik ve bilimin dier Ankara ve stanbulda renci dallarnda, ya tayini iin karbon 14 ynteminin kullanmn yryleri oldu. (28 Nisan). kefettii iin Nobel dln Milli Birlik Komitesi hkmete kazand. darbe yapt. (27 Mays). Rusyaya iltica eden iki NSA Devlet Planlama Tekilat ku- grevlisi ABDnin 40 lkenin ruldu. (1 Ekim). haberlemesini dinlediini DPli yneticilerin yargland aklad. Yassada mahkemesi balad. (14 Ekim). Milli Birlik Komitesi 14 yesini ihra etti. (15 Kasm).

Erzurumda Atatrk niversite- Suriye ve Msr Birleik Arap si ald. (17 Kasm). Cumhuriyetini oluturdu. (1 ubat). Irak, rdnle Arap esasna dayal bir federasyon kurdu. (14 ubat). Irakta kraliyet devrildi ve yerine cumhuriyet rejimi ilan edildi. (14 Temmuz).

Trkiye Cumhuriyeti Olaylar

Dnyadaki Olaylar

ASA-YI MSA | 567 KRONOLOJK BLGLER