Untitled

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VII
Sprawozdanie Stenograficzne
z 14. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
w dniu 10 maja 2012 r. (drugi dzie obrad)
Wa r s z a w a
2012
str.
str.
TRE 14. posiedzenia Sejmu (Obrady w dniu 10 maja 2012 r.) str. Wznowienie posiedzenia Komunikaty Sekretarz Pose Wojciech Zubowski . . . . . . . 119 Punkt 7. porzdku dziennego: Pytania w sprawach biecych Pose Jarosaw Pita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 Pose Marek Krzkaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . 121 Pose Beata Szydo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska . . . . . . . . . . . . . . . 122 Pose Pawe Szaamacha . . . . . . . . . . . . . . . . 123 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska . . . . . . . . . . . . . . . 123 Pose Anna Grodzka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina . . . . . . . . 124 Pose Anna Grodzka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina . . . . . . . . 126 Pose Krzysztof Borkowski . . . . . . . . . . . . . . 126 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 Pose Krzysztof Borkowski . . . . . . . . . . . . . . 128 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 Pose Stanisawa Przdka . . . . . . . . . . . . . . . 129 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 Pose Arkadiusz Litwiski . . . . . . . . . . . . . . 131 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 Pose Konstanty Owicimski . . . . . . . . . . . . 133 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133 Pose Konstanty Owicimski . . . . . . . . . . . . 133 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Konstanty Owicimski . . . . . . . . . . . . 134 str. Pose Leszek Dobrzyski. . . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Micha Jach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 Pose Joachim Brudziski . . . . . . . . . . . . . . . 135 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 136 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Piotr Stycze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 137 Pose Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 138 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych Micha Deskur . . . . . . 138 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych Micha Deskur . . . . . 139 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 139 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych Micha Deskur . . . . . . 139 Pose Lidia Gdek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 141 Pose Jzef Lassota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Punkt 1. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych (cd.) Pose Sprawozdawca Barbara Bartu. . . . . . 143 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 143 Punkt 3. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorzdzie gminnym (cd.) Pose Sprawozdawca Waldy Dzikowski . . . . . . . 144 Pose Andrzej Dera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Pose Waldy Dzikowski . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
str. Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144 Punkt 2. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchway w sprawie trybu wyraenia zgody na ratykacj decyzji Rady Europejskiej nr 2011/ 199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro (cd.) Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 145 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Pose Tomasz Makowski . . . . . . . . . . . . . . . . 145 Pose Andrzej Gaaewski . . . . . . . . . . . . . . . 145 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 146 Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Punkt 4. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Spoecznej i Rodziny o rzdowym projekcie ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polski (cd.) Gosowanie Marszaek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Punkt 7. porzdku dziennego (cd.) Pose ukasz Borowiak . . . . . . . . . . . . . . . . . 146 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 Pose Magorzata Adamczak . . . . . . . . . . . . . 148 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 Punkt 8. porzdku dziennego: Informacja bieca Pose ukasz Gibaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 149 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Peczyska-Nacz. . . . . . . . . . . . 150 Pose Grzegorz Raniewicz . . . . . . . . . . . . . . . 151 Pose Jarosaw Zieliski . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Pose Jerzy Borkowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . 152 Pose Stanisaw Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . 152 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Pose Piotr Van der Coghen . . . . . . . . . . . . . 153 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 153 Pose Jan Cedzyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 Pose Zbyszek Zaborowski. . . . . . . . . . . . . . . 154 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Pose Waldemar Sugocki . . . . . . . . . . . . . . . 155 Pose Marek Matuszewski. . . . . . . . . . . . . . . 155
str. Pose ukasz Krupa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Pose Andrzej Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . 156 Pose Tomasz Latos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156 Pose Artur Grczyski . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Pose Artur Grski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157 Pose Dariusz Cezar Dziadzio . . . . . . . . . . . . 158 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 158 Pose Artur Bramora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 159 Pose Anna Elbieta Sobecka . . . . . . . . . . . . 159 Pose Adam Kpiski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 160 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 161 Pose Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 162 Pose Kazimierz Moskal . . . . . . . . . . . . . . . . 162 Pose Anna Fotyga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Pose ukasz Gibaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 163 Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha . . . 163 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 165 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 166 Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha . . . 166 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Peczyska-Nacz. . . . . . . . . . . . 166 Pose Anna Fotyga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168 Punkt 9. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro Pose Sprawozdawca Andrzej Gaaewski . . .169 Pose Marek Krzkaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170 Pose Anna Fotyga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 Pose Adam Kpiski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 Pose Jarosaw Grczyski . . . . . . . . . . . . . . 173 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 175 Pose Marek Krzkaa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Pose Jarosaw Pita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 177 Pose Krystyna Ozga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Pose Krystyna Pawowicz. . . . . . . . . . . . . . . 178 Pose Andrzej Halicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178 Pose Anna Fotyga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 179 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 179 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar. . . . . . 180 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181 Pose Andrzej Gaaewski . . . . . . . . . . . . . . . 182
str. Punkt 10. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rzdowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych Pose Sprawozdawca Jan Krzysztof Ardanowski . . . . . . . . . . . . . . 182 Pose Janusz Dzicio . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183 Pose Adam Rybakowicz . . . . . . . . . . . . . . . . 184 Pose Piotr Walkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 185 Pose Jacek Bogucki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 186 Pose Jan Krzysztof Ardanowski . . . . . . . . . 187 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Pose Marek Domaracki . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Pose Anna Nem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 188 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Butra . . . . 188 Pose Jan Krzysztof Ardanowski . . . . . . . . . 189 Punkt 11. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Modziey o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzajce ustawy reformujce system nauki Pose Sprawozdawca Zoa awrynowicz . . . 189 Pose Jan Kamierczak . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 Pose Jerzy yyski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 191 Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 192 Pose Zbigniew Wodkowski . . . . . . . . . . . . . 192 Pose Krystyna ybacka . . . . . . . . . . . . . . . . 193 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . 194 Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Pose Artur Bramora . . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Pose Urszula Augustyn . . . . . . . . . . . . . . . . 195 Pose Wodzimierz Bernacki . . . . . . . . . . . . . 195 Pose Jan Kamierczak . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 196 Pose Krystyna ybacka . . . . . . . . . . . . . . . . 196 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Marek Ratajczak . . . 197 Punkt 12. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz innych ustaw Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann . . . 200 Pose Zbigniew Konwiski . . . . . . . . . . . . . . 200 Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk. . . . . . . . . 200 Pose Wincenty Elsner. . . . . . . . . . . . . . . . . . 201 Pose Genowefa Tokarska . . . . . . . . . . . . . . . 202 Pose Ryszard Zbrzyzny. . . . . . . . . . . . . . . . . 203
str. Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 203 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Pose Piotr Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 205 Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk. . . . . . . . . 206 Pose Killion Munyama . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Pose Mirosaw Pawlak . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206 Pose Sawomir Neumann. . . . . . . . . . . . . . . 207 Zmiana porzdku dziennego Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak . . . . . . . . . . . 208 Punkt 13. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. Pose Sprawozdawca Micha Szczerba . . . . . 208 Pose Killion Munyama . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 Pose Zbigniew Kumiuk. . . . . . . . . . . . . . . . 210 Pose Wincenty Elsner. . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 Pose Jan opata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 Pose Zbyszek Zaborowski. . . . . . . . . . . . . . . 213 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 213 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . . 214 Pose Killion Munyama . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Pose Piotr Szeliga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Pose Andrzej Romanek . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216 Pose Zbigniew Kumiuk . . . . . . . . . . . . . . . 218 Pose Krzysztof Szczerski . . . . . . . . . . . . . . 218 Pose Micha Szczerba . . . . . . . . . . . . . . . . . . 218 Punkt 14. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego Pose Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . 219 Pose Piotr Tomaski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 219 Pose Ryszard Terlecki . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk. . . . . . . . . 221 Pose Tomasz Kamiski . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Pose Patryk Jaki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 223 Pose Cezary Olejniczak . . . . . . . . . . . . . . . . 224 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 Pose Marek Suski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 Pose Tomasz Kamiski . . . . . . . . . . . . . . . . 226
str. Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 Pose Ryszard Terlecki . . . . . . . . . . . . . . . . . 226 Pose Piotr Babinetz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 Pose Wodzimierz Bernacki . . . . . . . . . . . . . 227 Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk . . . . . . . . 228 Pose Stanisaw Kalemba . . . . . . . . . . . . . . . 229 Pose Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . 230 Punkt 15. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce Pose Jarosaw Katulski . . . . . . . . . . . . . . . . 230 Pose Alicja Dbrowska . . . . . . . . . . . . . . . . 231 Pose Jolanta Szczypiska. . . . . . . . . . . . . . . 231 Pose Halina Szymiec-Raczyska . . . . . . . . . 232 Pose Marek Gos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 Pose Marek Balt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Pose Andrzej Dera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Pose Piotr Pawe Bau . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 Pose Jarosaw Katulski . . . . . . . . . . . . . . . . 234 Punkt 16. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy Pose Jerzy Rbek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235 Pose Adam yliski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236 Pose Grzegorz Schreiber . . . . . . . . . . . . . . . 237 Pose Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 Pose Eugeniusz Kopotek. . . . . . . . . . . . . . . 238 Pose Zbyszek Zaborowski . . . . . . . . . . . . . . 239 Pose Kazimierz Ziobro . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 Pose Marek Polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 Pose Grzegorz Schreiber . . . . . . . . . . . . . . . 241 Pose Ryszard Zawadzki . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Pose Marian Cyco . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241 Pose Jarosaw aczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242 Pose Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . 242 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Magdalena Wilamowska . . . . . . . . . . . . . . . . 242 Pose Jerzy Rbek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 Punkt 17. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym Pose Sprawozdawca Stanisaw Huskowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243 Pose Magdalena Gsior-Marek . . . . . . . . . . 244 Pose Piotr Babinetz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 244 Pose Bartomiej Bodio . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 Pose Jzef Racki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 Pose Leszek Aleksandrzak . . . . . . . . . . . . . . 246 Pose Jarosaw aczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
str. Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 246 Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz . . . . . . . . . . 246 Pose Stanisaw Huskowski . . . . . . . . . . . . . 247 Pose Bartomiej Bodio . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 (Przerwa w posiedzeniu) Wznowienie posiedzenia Punkt 23. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o projekcie uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci Pose Sprawozdawca Grzegorz Tobiszowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 Pose Krzysztof Gadowski . . . . . . . . . . . . . . . 249 Pose Edward Czesak. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249 Pose Witold Klepacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose Andrzej Sztorc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 Pose Marzena Dorota Wrbel . . . . . . . . . . . 251 Pose Romuald Ajchler . . . . . . . . . . . . . . . . . 251 Pose Tadeusz Iwiski . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Radosaw Mleczko. . . . 252 Pose Grzegorz Tobiszowski . . . . . . . . . . . . . 252 Owiadczenia Pose Szymon Giyski . . . . . . . . . . . . . . . . . 253 Pose Anna Nem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254 Pose Jerzy Zitek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 254 Pose Henryk Siedlaczek . . . . . . . . . . . . . . . . 255 Pose Aleksandra Trybu . . . . . . . . . . . . . . . 256 Pose Waldemar Andzel . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 Pose Ewa Koodziej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257 Pose Joanna Bobowska . . . . . . . . . . . . . . . . 257 Pose Maria Nowak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 Pose Adam Kwiatkowski . . . . . . . . . . . . . . . 259 Zacznik nr 1 Teksty wystpie niewygoszonych Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Andrzej Btkowski . . . . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Zbigniew Chmielowiec . . . . . . . . . . . . . 261 Pose Piotr Chmielowski . . . . . . . . . . . . . . . . 262 Pose Jzef Rojek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Pose Krystyna Skowroska . . . . . . . . . . . . . 263 Pose Andrzej Szlachta . . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Pose Jan Warzecha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264
(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)
(Na posiedzeniu przewodnicz marszaek Sejmu Ewa Kopacz oraz wicemarszakowie Wanda Nowicka, Eugeniusz Tomasz Grzeszczak, Jerzy Wenderlich, Cezary Grabarczyk i Marek Kuchciski)
Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Wznawiam posiedzenie. Na sekretarzy dzisiejszych obrad powouj posw Wojciecha Zubowskiego, Marka Poznaskiego, Mari Magorzat Janysk oraz Macieja Maeckiego. W pierwszej czci obrad sekretarzami bd posowie Wojciech Zubowski oraz Marek Poznaski. Protok i list mwcw prowadzi bd posowie Wojciech Zubowski oraz Maciej Maecki. Prosz posa sekretarza o odczytanie komunikatw.
Sekretarz Pose Wojciech Zubowski:

Informuj, e w dniu dzisiejszym odbd si posiedzenia Komisji: do Spraw Unii Europejskiej wsplnie z Komisj Finansw Publicznych godz. 10, Infrastruktury godz. 10, Skarbu Pastwa godz. 10, Sprawiedliwoci i Praw Czowieka wsplnie z Komisj Spraw Zagranicznych bezporednio po zakoczeniu gosowa, do Spraw Unii Europejskiej godz. 12, Finansw Publicznych godz. 12, Nadzwyczajnej do rozpatrzenia niektrych problemw ustaw z zakresu zabezpieczenia spoecznego godz. 12, Regulaminowej i Spraw Poselskich godz. 12, Rolnictwa i Rozwoju Wsi godz. 12, Ustawodawczej godz. 12, Innowacyjnoci i Nowoczesnych Technologii godz. 13, cznoci z Polakami za Granic godz. 13.30, Mniejszoci Narodowych i Etnicznych godz. 14, Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej wsplnie z Komisj Sprawiedliwoci i Praw Czowieka godz. 14,
Infrastruktury wsplnie z Komisj Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej godz. 15, Ochrony rodowiska, Zasobw Naturalnych i Lenictwa godz. 16, do Spraw Unii Europejskiej godz. 16.30, Administracji i Spraw Wewntrznych godz. 17, Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki godz. 17.15. Ponadto odbd si posiedzenia nastpujcych zespow parlamentarnych: Parlamentarnego Zespou ds. Ratownictwa Grskiego i Wodnego godz. 11.30 lub po zakoczeniu gosowa, Parlamentarnego Zespou ds. Kultury i Tradycji owiectwa godz. 12, Parlamentarnego Zespou ds. Przeciwdziaania Ateizacji Polski godz. 12.30, Parlamentarnego Zespou Nastpne Pokolenie o godz. 16, Parlamentarnego Zespou ds. Pogranicza Polsko-Czeskiego o godz. 17.

Dzikuj bardzo, panie pole. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 7. porzdku dziennego: Pytania w sprawach biecych. Przypominam, e postawienie pytania nie moe trwa duej ni 2 minuty, za udzielenie odpowiedzi nie moe trwa duej ni 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysuguje wycznie posowi zadajcemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie moe trwa duej ni 1 minut, a uzupeniajca odpowied nie moe trwa duej ni 3 minuty. Marszakini Sejmu moe wyrazi zgod na wyduenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe. Pierwsze pytanie, w sprawie podjcia dziaa majcych na celu dokonanie zmian przepisw dotyczcych zasad tworzenia i gromadzenia rodkw funduszu likwidacji zakadu grniczego, zostao skierowane do ministra gospodarki. Pytanie to zadaje w pierwszej kolejnoci pan pose Jarosaw Pita z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. Bardzo prosz, panie pole.
120
14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Pytania w sprawach biecych
Pose Jarosaw Pita:

Dzikuj, pani marszaek. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tworzenie funduszy likwidacji kopal i zakadw grniczych oraz gospodarowanie ich rodkami przez spki grnictwa wgla kamiennego charakteryzuje si wieloma nieprawidowociami. Prawidowe naliczanie odpisw na fundusz likwidacji zakadu grniczego napotyka powane utrudnienia, co wynika przede wszystkim z braku waciwych powiza prawnych pomidzy odpowiednimi przepisami ustaw. Chodzi tutaj o ustawy: Prawo geologiczne i grnicze, o rachunkowoci, o podatku dochodowym od osb prawnych. Problem stanowi rwnie obowizujce od 2000 r. w grnictwie wgla kamiennego regulacje prawne nakadajce na przedsibiorcw obowizek gromadzenia na odrbnych rachunkach bankowych rodkw na przysz likwidacj zakadw grniczych i kopal, ktre nie przyniosy zamierzonych efektw. Wprowadzajce je przepisy z powodu nieprecyzyjnoci stworzyy liczne problemy interpretacyjne, ktre miay znaczny wpyw na prawidowe ustalenie zobowiza podatkowych przedsibiorcw grniczych. Przepisy te, ograniczajc w pewnym zakresie swobod gospodarowania przez przedsibiorcw wasnym majtkiem i obniajc ich pynno nansow, nie gwarantoway jednoczenie realizacji podstawowego celu, jakim jest zapewnienie rodkw na likwidacj zakadw grniczych w przyszoci. Znaczny wpyw na ten stan miay zaoenia metodologiczne, ktre legy u podstaw wprowadzenia tych przepisw, nakazujce tworzenie funduszu likwidacji kopal oraz funduszu likwidacji zakadu grniczego w oparciu o odpisy tworzone na bazie amortyzacji. Zaoe tych nie zmieniono w nowej ustawie Prawo geologiczne i grnicze, ktre ma obowizywa od 1 stycznia 2013 r. W zwizku z tym chciabym zapyta pana ministra, czy przewiduje si podjcie krokw, ktre polepsz sytuacj prawn w zakresie zasad tworzenia i gromadzenia rodkw funduszu likwidacji zakadu grniczego w oparciu o procentow stawk obliczanej w danym roku obrotowym amortyzacji rodkw trwaych zakadu grniczego. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie pole. Na pytanie skierowane do ministra gospodarki odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pan Tomasz Tomczykiewicz. Bardzo prosz, panie ministrze.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz:

Pani Marszaek! Panie i Panowie Posowie! Szanowni Koledzy! Odpowiadajc na pytanie panw posw, chciabym na wstpie przypomnie, e koncep-
cja utworzenia funduszu likwidacji kopal powstaa w okresie najintensywniejszych dziaa restrukturyzacyjnych, w okresie, w ktrym w stan likwidacji postawiono 38 z 70 istniejcych wwczas kopal wgla kamiennego. Budet pastwa ponosi wwczas koszty dostosowania sektora do warunkw gospodarki rynkowej. Celem, dla ktrego powoano fundusz, byo stworzenie mechanizmu, jaki pozwoliby na zgromadzenie przez przedsibiorcw niezbdnych rodkw na bezpieczn likwidacj zamykanych kopal bez udziau budetu pastwa. Wysoko rodkw odprowadzanych corocznie na fundusz okrelana jest na podstawie wysokoci odpisw amortyzacyjnych, a zatem jest zwizana z wielkoci nakadw inwestycyjnych. Naley wzi pod uwag, e wielko inwestycji w okresie funkcjonowania kopalni jest zmienna. W pocztkowej fazie wydobycia oraz w fazie penych moliwoci produkcyjnych odpisy amortyzacyjne s wiksze ni w fazie schykowej. Taki mechanizm tworzenia funduszu zapewnia zgromadzenie odpowiedniej iloci rodkw w caym okresie dziaania zakadu grniczego. Przy zaoeniu odpowiednio dugiego okresu funkcjonowania kopalni rodki zgromadzone w ramach funduszu likwidacji zakadu grniczego tworzonym wedug aktualnych zasad, tj. w oparciu o obliczon w danym roku stawk amortyzacji rodkw trwaych, pozwalaj na snansowanie likwidacji kopal po zakoczeniu ruchu zakadu grniczego w KW SA, w Katowickim Holdingu Wglowym, Jastrzbskiej Spce Wglowej i KGHM Polska Mied SA, czyli najwikszych spkach prowadzcych wydobycie surowcw mineralnych metod podziemn. Wydaje si zatem, e nie ma realnego zagroenia, aby przedsibiorcy nie zgromadzili wystarczajcych rodkw na likwidacj zakadw grniczych. W przypadku gdy wielko zgromadzonych rodkw uznaje si za niewystarczajc, audytorzy corocznie badajcy sprawozdania nansowe spek wymuszaj tworzenie rezerw na ten cel. Z informacji posiadanych przez Ministerstwo Gospodarki wynika, e obecnie rodki na likwidacj zakadw grniczych w spkach wglowych wynosz ok. 1200 mln z, przy czym rodki z funduszu wynosz ok. 400 mln z, a stan rezerw na koszty likwidacji wynosi ok. 800 mln z. Kwestia zmian przepisw dotyczcych funduszu likwidacji zakadu grniczego wymaga przeprowadzenia szczegowych analiz i konsultacji w celu wypracowania moliwie najlepszych regulacji. Faktycznie to jest ten czas, w ktrym chcielibymy to zrobi, bo warto po jakim czasie funkcjonowania przepisw prawa sprawdzi, czy wszystko tam jest zgodnie z zaoeniami, czy niezbyt utrudniamy ycie rmom. W zwizku z tym minister gospodarki wystpi do przedsibiorcw prowadzcych wydobycie metod podziemn z prob o opinie odnonie do zakresu i kierunku ewentualnych zmian odpowiednich przepisw prawa. Przedsibiorcy przedstawili szereg, czsto rozbienych, propozycji nowego uregulowania zasad tworzenia funduszu likwidacji zakadu grni-

121
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz czego, proponujc m.in. wprowadzenie obowizku oszacowania kosztw likwidacji i ich aktualizacji w okresach dwu-, trzyletnich lub w sytuacji wystpienia istotnych zmian w zakresie dziaalnoci grniczej przedsibiorcy i na tej podstawie elastyczne rozoenie wartoci odpisu przy zaoeniu corocznego zasilania funduszu, naliczanie odpisu na podstawie amortyzacji bilansowej, zawieszenie obowizku dokonywania odpisw w momencie zgromadzenia wystarczajcych rodkw na likwidacj, zniesienie dolnej granicy wysokoci odpisu, partycypowanie Skarbu Pastwa w kosztach likwidacji proporcjonalnie do okresu, w ktrym czerpa on poytki z dziaalnoci grniczej, np. do czasu komercjalizacji, zobowizanie przedsibiorcw do rozpoczcia odprowadzania odpisw na fundusz nie pniej ni 10 lat przed prognozowan dat likwidacji, wprowadzenie obowizku stworzenia przez przedsibiorcw dokumentu, na podstawie ktrego mona by ustali wysoko odpisu uwzgldniajcego przewidywany okres funkcjonowania zakadu grniczego, szacunkowy koszt likwidacji, przewidywane przychody oraz sprzeda majtku likwidowanej kopalni, symulacj wystarczalnoci odpisu. Tak e przystpujemy do prac i zaproponujemy Ministerstwu rodowiska, ktre jest gospodarzem ustawy, takie zmiany, ktre oczywicie przede wszystkim bd gwarantoway zgromadzenie odpisu. Jego celem bowiem jest zagwarantowanie likwidacji, prawidowej likwidacji zakadu po zakoczeniu eksploatacji, tak aby Skarb Pastwa nie ponosi skutkw wtedy, kiedy rma przestanie istnie i funkcjonowa. Dzikuj bardzo.
dziane zostay w planie ruchu zakadu grniczego. Wskutek realizacji tego przepisu rodki funduszu mog by wykorzystywane w sposb odmienny od pierwotnie przyjtego celu utworzenia funduszu, czyli na kocow likwidacj zakadu grniczego. W zwizku z tym, panie ministrze, uwzgldniajc propozycje, o ktrych pan wspomnia, chciabym zapyta: Czy ministerstwo przewiduje podjcie krokw, w wyniku czego polepszy si sytuacja prawna w zakresie moliwoci wykorzystywania rodkw funduszu na potrzeby biecej dziaalnoci oraz jeli chodzi o kwestie zwizane z likwidacj funduszy? Dzikuj.

Dzikuj bardzo, panie pole. Panie ministrze, bardzo prosz o odpowied.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz:

Pani Marszaek! Szanowny Pole! Odnoszc si do wykorzystania rodkw funduszu na potrzeby biecej dziaalnoci, chciabym podkreli, e wykorzystanie rodkw funduszu na likwidacj wyrobisk grniczych przed zakoczeniem eksploatacji reguluj przepisy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i grnicze, ktre dopuszczaj likwidacj oznaczonej czci zakadu grniczego oraz zbdnych ze wzgldw technicznych i technologicznych urzdze instalacji obiektw lub wyrobisk grniczych tego zakadu. Naley mie na uwadze, e jedn z metod likwidacji kopal jest ich czenie. Kopalnia, w ktrej eksploatacja jest w fazie schykowej i konieczne jest zakoczenie jej dziaalnoci, jest czona z dziaajc perspektywiczn kopalni i systematycznie likwidowana w ramach organizacyjnych jednej kopalni dwuruchowej. Umoliwienie korzystania z funduszu likwidacji zakadu grniczego w powyszej sytuacji jest uzasadnione z uwagi na fakt, e wyrobiska czy oznaczona cz zakadu grniczego musz zosta zlikwidowane, jednak ze wzgldw technologicznych, bezpieczestwa pracy i bezpieczestwa publicznego nie moe to nastpi po zakoczeniu eksploatacji, ale w trakcie jej trwania. Natomiast wykorzystanie rodkw funduszu na potrzeby dziaalnoci biecej jest nieuzasadnione i niezasadne. Ministerstwo Gospodarki pracuje obecnie nad przygotowaniem jednolitej propozycji zmian w oparciu o propozycje i opinie przedsibiorcw. Zostanie ona przekazana Komisji do Spraw Kontroli Pastwowej oraz Ministerstwu rodowiska waciwemu do przeprowadzenia tych zmian, bo jak wczeniej wspomniaem, to Ministerstwo rodowiska jest gospodarzem ustawy Prawo geologiczne i grnicze. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Pytanie uzupeniajce zada pan pose Marek Krzkaa z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Marek Krzkaa:

Dzikuj bardzo, pani marszaek. Panie ministrze, dodatkowym zagroeniem dla realizacji celu wskazanego w art. 26 ustawy Prawo geologiczne i grnicze, czyli zagwarantowania rodkw na likwidacj zakadw grniczych w przyszoci, jest w przypadku grnictwa wgla kamiennego obowizujcy od 1 stycznia 2008 r. art. 11 ustawy z dnia 7 wrzenia 2007 r. o funkcjonowaniu grnictwa wgla kamiennego w latach 20082015, zgodnie z ktrym rodki funduszu mog by wydatkowane na biec likwidacj obiektw, urzdze lub wyrobisk grniczych, pod warunkiem e roboty te przewi-
122


Dzikuj bardzo, panie ministrze. Przystpujemy do kolejnego pytania. Jest to pytanie w sprawie rnicy w wysokoci 22,644 mld z, czyli ok. 1,5% PKB, pomidzy dwoma publikacjami GUS dotyczcymi decytu sektora nansw publicznych. Pytanie zostao skierowane do ministra nansw. O zadanie pytania prosz pani posank Beat Szydo z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz, pani posanko.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska:

Pani Marszaek! Szanowni Pastwo! Panie Posanki! Panowie Posowie! Bardzo dzikuj za to pytanie. Pytanie istotnie jest wane, poniewa tego typu obserwacje mog prowadzi do zaburzenia pewnej spjnoci danych, ktrej bymy oczekiwali. Prosz pastwa, chciaabym zacz od roli GUS-u. GUS jest instytucj kompletnie niezalen, autonomiczn i to prezes Gwnego Urzdu Statystycznego jest odpowiedzialny za rzetelno danych i prezentowanie ich zgodnie z harmonogramem, ktry jest od lat niezmienny i wyglda w identyczny sposb. I to z tego wanie wynika, z tego harmonogramu oraz z danych zamieszczonych przez GUS w kolejnych niezalenych fazach prezentacji, zawarta jest tam informacja, ktra dotyczy tego, za jaki okres te dane s publikowane oraz jaka informacja jest tam zawarta. Prosz pastwa, wyjaniajc rozbieno, ktrej dotyczyo to pytanie, midzy danymi w zakresie wynikw sektora instytucji rzdowych i samorzdowych opublikowanymi przez Gwny Urzd Statystyczny, chodzi przede wszystkim o termin opracowania poszczeglnych danych i wice si z tym konsekwencje, w szczeglnoci zakres i szczegowo informacji, jakimi dysponuje Gwny Urzd Statystyczny. Gwny Urzd Statystyczny zobowizany jest i to jest najistotniejsze w treci mojej odpowiedzi do opracowania kwartalnych rachunkw nienansowych, to znaczy rachunkw, ktre nie s oparte na dokumentacji nansowej, a jedynie na przekazanej informacji, ktra czsto jest nieprecyzyjna, wedug sektorw instytucjonalnych, i przekazywania ich kadorazowo do Eurostatu w obowizujcym wszystkie kraje Unii Europejskiej terminie 90 dni po zakoczeniu kwartau. Czyli po zakoczeniu kadego kwartau w okresie 90 dni te dane, wanie te nieszczegowe, s przekazywane i publikowane. I tak na przykad rachunki za I kwarta 2011 r. zostay przekazane pod koniec czerwca, za II kwarta odpowiednio pod koniec wrzenia, za III kwarta pod koniec grudnia, a za IV kwarta 2011 r. byy pod koniec marca 2012 r. Dane maj cigle charakter wstpny. Kadorazowo s one take publikowane na stronach internetowych GUS, o czym pastwo wspominacie w swoim zapytaniu. Publikacja nastpuje rwnoczenie z udostpnieniem tych danych przez Komisj Europejsk. I teraz kwartalne nienansowe rachunki, wedug sektorw instytucjonalnych, za IV kwarta 2011 r. zostay opublikowane przez GUS i Eurostat jednoczenie i byo to, tak jak pastwo wspomnielicie, 16 kwietnia 2012 r. Jednoczenie, w ramach tzw. procedury nadmiernego decytu, GUS opracowuje i przekazuje do Eurostatu inne dane, mianowicie dane dotyczce biecego poziomu dugu i decytu sektora instytucji rzdowych i samorzdowych. Dane opracowywane s dwa razy w roku przed 1 kwietnia, s to dane
Pose Beata Szydo:

Pani Marszaek! Pani Minister! Szanowni Pastwo! 16 kwietnia na stronie internetowej Gwnego Urzdu Statystycznego w dziale: Rachunki narodowe zosta opublikowany dokument pt. Nienansowe rachunki kwartalne wedug sektorw instytucjonalnych. Pod pozycj: Zaduenie netto sektora instytucji rzdowych i samorzdowych przedstawiono wstpne dane o wyniku sektora nansw publicznych za rok 2011. Do publicznej wiadomoci podano wwczas, e w roku 2011 decyt sektora nansw publicznych wynis ponad 100 mld z, co w relacji do PKB za 2011 r. dawao 6,6%. Wynik ten by znaczco wyszy od zapowiadanego przez ministra Rostowskiego wyniku sektora nansw... sektora publicznego. Nastpnie tydzie pniej, w dniu 23 kwietnia na stronie Gwnego Urzdu Statystycznego zosta opublikowany kolejny komunikat, gdzie ujawniono wynik notykacji przesanej 30 marca przez prezesa Gwnego Urzdu Statystycznego do Komisji Europejskiej. W tym komunikacie decyt sektora nansw publicznych oszacowany zosta na ponad 77 mld z, co odpowiada 5,1% PKB. Po publikacji tego komunikatu dane opublikowane w dniu 16 kwietnia, w ktrych decyt by wyszy o 22,644 mld z, zostay usunite ze stron Gwnego Urzdu Statystycznego. W zwizku z tym prosz o odpowied: Jakie s przyczyny tej rnicy pomidzy obydwoma komunikatami? Jaka jest faktyczna kwota decytu sektora nansw publicznych za rok 2011 i faktyczny stan nansw publicznych? Czy pastwo podzielacie pogld, e te powane rozbienoci w danych dotyczcych wysokoci decytu sektora publicznego budz niepokj inwestorw i rynkw nansowych i prowadz do obnienia wiarygodnoci naszego kraju? Dzikuj.

Dzikuj bardzo, pani posanko. Poprosz o udzielenie odpowiedzi na to pytanie sekretarza stanu w Ministerstwie Finansw pani Mari Orowsk. Bardzo prosz, pani minister.

123
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska wstpne, i przed 1 padziernika. W ramach procedury nadmiernego decytu opracowywane s take prognozy poziomu dugu i decytu sektora instytucji rzdowych i samorzdowych. Jeli chodzi o rol ministra nansw, jest on odpowiedzialny wycznie za t cz notykacji skalnej. I teraz, dane objte notykacj, prosz pastwa, s publikowane po werykacji rwnolegle przez GUS i Eurostat. I stao si dokadnie tak, e w tym roku miao to miejsce 23 kwietnia. Tak wic dane dotyczce notykacji, a zatem dane potwierdzone, byy opublikowane 23 kwietnia. Po opracowaniu pierwszego szacunku rocznego na potrzeby notykacji skalnej i po ocjalnym zatwierdzeniu przez Eurostat wynikw notykacji GUS-u werykuje si opublikowane wczeniej dane kwartalne. Te dane podlegaj rokrocznie werykacji. Taka procedura stosowana bya od pocztku opracowywania przez GUS kwartalnych nienansowych rachunkw, a zatem tych nieprecyzyjnych, wedug sektorw instytucjonalnych. Zapewnia ona oczywicie zachowanie spjnoci danych kwartalnych z rachunkiem rocznym. Wynika to z tego, o czym powiedziaam z poziomu informacji dostpnej urzdowi w momencie, kiedy kwartalne dane musz by opublikowane. Warto te zaznaczy, e dotychczas dane kwartalne zawsze wykazyway rozbieno. I przykadowo, przy okazji pierwszej publikacji tych danych za rok 2009 rozbieno wynosia 8,8 mld z, za rok 2010 7,1 mld z, przy czym rachunki kwartalne wskazyway na niszy decyt sektora instytucji rzdowych i samorzdowych ni rachunki roczne, by to odwrotny trend. W roku biecym moglimy mwi o zupenie innym kierunku i dokadnie dane roczne wskazyway na decyt niszy o 22,5 mld ni rachunki kwartalne. Z informacji uzyskanych z GUS wynika, e obecnie trwaj prace nad nowelizacj, jeli chodzi o nienansowe rachunki kwartalne wedug sektorw instytucjonalnych za lata 20092011. Rewizj objte zostan zarwno transakcje dochodowe, jak i poszczeglne elementy wydatkw sektora instytucji rzdowych i samorzdowych. Te uszczegowione dane bd opublikowane niebawem. Na koniec jeszcze raz naley zaznaczy, e Eurostat nigdy nie wyrazi najmniejszych zastrzee do prac ani szczegowoci danych przedstawianych przez GUS. Wiemy, e Eurostat regularnie w swoich wizytach werykuje wszystkie dane, ktre byy prezentowane przez GUS, i jak do tej pory nie byo najmniejszych zastrzee, jeli chodzi o dane prezentowane przez Gwny Urzd Statystyczny. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani minister. Bardzo prosz o zadanie pytania uzupeniajcego pana posa Pawa Szaamach. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Pawe Szaamacha:

Dzikuj piknie. Pani Minister! Eurostat do ostatniej chwili wierzy we wszystkie dane przedstawiane przez Grecj i przez inne kraje. To jest pewnego typu gra midzy krajami czonkowskimi a Eurostatem, ktry chcia wierzy w dobre informacje. Pani odpowied pogbia nasze zaniepokojenie, ale byo to odebrane w ten sposb take przez analitykw rynkowych, przez obserwatorw sceny gospodarczej. Osoby, ktre pracuj w instytucjach nansowych, w mediach, s analitykami. Rnica tak dua, rzdu 22 mld, pokazuje, e jest jaki fundamentalny wypadek przy pracy przekraczajcy to uzasadnienie, o ktrym pani mwia, czyli dotyczce rnicy w terminach, rnicy w spywaniu danych. Powiem pani, jaka jest nasza rekomendacja dla ministra nansw (Dzwonek), ktry powinien podj inicjatyw ustawodawcz: ujednolici terminy publikowania danych i ujednolici metodologi ich zbierania. Koniec. Nie bdzie wwczas takich problemw, e w cigu 7 dni raz otrzymujemy dane rzdu 5% PKB, a pniej 100 mld z, czyli dokadnie w drug stron. Jeszcze raz prosimy, by moe taki dezyderat: ujednolici terminy publikacji danych i metodologi ich zbierania.

Dzikuj bardzo, panie pole. Pani minister, bardzo prosz o odpowied.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska:

Bardzo dzikuj, pani marszaek. Prosz pastwa, jeli chodzi o terminy zbierania danych, to s one kwartalne. Proces raportowania danych wstpnych nastpuje dokadnie 90 dni po upywie kadego kwartau. Jeli pastwo przyjrzycie si publikowaniu tych danych, to zauwaycie, e 90 dni, czyli 3 miesice, po upywie kwartau te dane s publikowane. Macie pastwo oczywicie istotn, powiedziaabym, racj co do tego, e tak dua rozbieno moe budzi pewien niepokj. Prosz pastwa, dane tzw. nienansowe, oparte na rachunkach nienansowych, s nieprecyzyjne. Nie ma jeszcze wszystkich transakcji, ktre mona byoby w sposb jednoznaczny zaliczy, to znaczy do sektora da si zaliczy, ale
124

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska nie mamy moliwoci werykacji tych danych na tym etapie. Po prostu trzeba dokadnie interpretowa dane. Dane wstpne nigdy nie s precyzyjne. A to, e udao si uzyska taki wynik: rozbieno rzdu 22 mld w tym przypadku na korzy, jest oczywicie tylko z korzyci dla nas. Niemniej jednak rozbieno powinna by jak najmniejsza, ale wynika to z jakoci danych udostpnianych przez GUS i opracowania tych wylicze przez Gwny Urzd Statystyczny. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, pani minister. Przystpujemy do rozpatrzenia kolejnego pytania, ktre zostao zadane przez posw Ruchu Palikota, mianowicie pani posank Ann Grodzk, pana posa Jacka Kwiatkowskiego i pana posa Andrzeja Lewandowskiego. Pytanie to dotyczy rozmiarw zjawiska bezrobocia wrd ludzi modych oraz negatywnych dla systemu ubezpiecze spoecznych skutkw rozpowszechniania na rynku pracy form zatrudnienia opartych na tzw. umowach mieciowych. Pytanie to skierowane zostao do ministra pracy i polityki spoecznej. Bardzo prosz pani posank Ann Grodzk o sformuowanie pytania. Bardzo prosz.
na czarno. Co najmniej 2 mln modych ludzi, i to najczciej dobrze wyksztaconych, opucio Polsk. Najwikszymi bolczkami ludzi wchodzcych w doroso w Polsce jest brak pracy i praca opacana tak, e yje si poniej granicy biedy oraz bez poczucia stabilizacji, nawet wtedy gdy jest. Niestety modych ludzi najczciej czekaj kolejne umowy zlecenia, praca z tzw. agencji pracy tymczasowej, kolejne umowy na czas okrelony. Aktualnie 30% ludzi midzy 25. a (Dzwonek) 34. rokiem ycia szuka pracy. To okoo 1 mln bezrobotnych. Co najmniej poowa ludzi pracujcych w tym przedziale wiekowym nie jest zatrudniona w sposb zapewniajcy pen ochron wynikajc z Kodeksu pracy. Ilu z nich to chorzy, lenie i nieudacznicy? Nie znam takich wielu. Szczliwcy wystawiaj faktur za prac. To samozatrudnieni. Czasem z wasnego wyboru wybrali t form zatrudnienia, czciej jednak nie mieli alternatywy. Polska polityka ostatnich dwudziestu lat wyprodukowaa bied i bezrobocie wrd modych, jakich nikt z nas, kto u progu III Rzeczypospolitej decydowa si na posiadanie dzieci, nie mg sobie wyobrazi. Wiara, e rynek unormuje wszystko, wiara, e wystarczy dba o tempo rozwoju gospodarczego, a dodatni bilans ekonomiczny sam przez si bdzie racjonalnie dystrybuowany, to jest naiwne. Naiwne, jak wiara w gusa. Ale przecie bya, ba, jest to realna polityka.

Pani posanko, bardzo prosz koczy.
Pose Anna Grodzka:

Szanowna Pani Marszaek! Panie Ministrze! Szanowna Wysoka Izbo! Modzi ludzie, ktrzy kocz szko, szukaj pracy, odbywaj kolejne bezpatne stae, kolejne umowy terminowe niedajce waciwej ochrony ich praw jako pracownikw lub pracuj przez lata za poniajco niskie stawki. Niektrzy, ci najbardziej energiczni, peni optymizmu i pomysw, prbuj rozwin wasn rm. Najczciej okazuje si, e bij gow w mur. Nie s w stanie przeama wspieranego przez zbiurokratyzowane pastwo utrwalonego monopolu wielkich rm. Kiedy zaamuj si, wciekli i zrezygnowani wyjedaj z Polski albo mwi o straconym czy mieciowym pokoleniu. Bo jak bez staej pracy lub pracujc za urgajce ludzkiej godnoci pienidze, podj wiadom decyzj o zaoeniu rodziny, wychowaniu dzieci? Syszy si niekiedy opinie przedsibiorcw, e u nich praca jest, tylko nie ma chtnych do pracy. Zdarzao si, e kierowaam w te miejsca modych ludzi. Nie dziwi si, e odchodzili, zrezygnowani. Rozbieno midzy wymaganiami pracodawcy a oferowan pac bya taka, e byo to wrcz obraliwe. W Polsce w 2008 r. na ogln liczb 16 mln pracujcych prawie 3 mln to biedacy zarabiajcy na ycie na granicy minimum egzystencji. Ponadto najprawdopodobniej okoo 2,3 mln ludzi pozostaje bez pracy lub pracuje
Pose Anna Grodzka:

Kocz. Pytanie jest takie: Jakie s rzeczywiste rozmiary bezrobocia? Jakie dziaania bd odpowiedzi rzdu na bezprzykadny kryzys na rynku pracy ludzi modych? Jakie dziaania zostan podjte w najbliszym czasie?

Dzikuj bardzo. O udzielenie odpowiedzi na to pytanie prosz sekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej pana Jacka Mcin. Bardzo prosz, panie ministrze.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina:

Pani Marszaek! Panie Posanki! Panowie Posowie! Dzikuj za wskazanie i przypomnienie tego wakiego problemu. W zasadzie mgbym powiedzie, e w tym pytaniu zawieraj si dwa elementy. Pierw-

125
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina szy dotyczy sytuacji modych ludzi na rynku pracy. Drugi dotyczy wpywu na system ubezpiecze spoecznych rozpowszechniania si na rynku pracy form zatrudnienia na tzw. umowach mieciowych. I w ten sposb pozwol sobie sprbowa odpowiedzie na te pytania. Wysoka Izbo! Sytuacja modziey na rynku pracy jest silnie uwarunkowana bardzo wieloma czynnikami. Po pierwsze, jest uwarunkowana sytuacj gospodarcz, w szczeglnoci inwestycjami, ktre tworz nowe miejsca pracy i pozwalaj modym ludziom pynnie wchodzi na rynek pracy po ukoczeniu edukacji zawodowej. Po drugie, jest to sprawa efektywnoci systemu ksztacenia zawodowego, ktry i struktur, i jakoci kwalikacji powinien odpowiada potrzebom rynku pracy. Ale jest jeszcze trzeci bardzo wany aspekt, na ktrym si jako przedstawiciel ministra pracy skoncentruj to jest kwestia polityki w odniesieniu do rynku pracy, aktywnych polityk publicznych, ktre maj wspiera, pomaga w tym przejciu z systemu edukacji do systemu zatrudnienia, przejciu z okresu modoci do dorosoci. Jak powiedziaem, sytuacja modziey na rynku pracy musi by rozpatrywana w szerszym kontekcie sytuacji na rynku pracy w Polsce. Wyranie widzimy, e midzynarodowy kryzys gospodarczy wpyn take na nasz rynek pracy. W kocu 2011 r. w urzdach pracy zarejestrowanych byo 1982 tys. osb bezrobotnych, w skali roku poziom rejestrowanego bezrobocia zwikszy si o 1,4%, co oznacza, e dynamika wzrostu bya zdecydowanie sabsza ni rok i dwa lata wczeniej. Na koniec 2011 r. stopa bezrobocia wynosia 12,5%. Jak wynika z meldunkw nadesanych w kocu kwietnia jest to wiea informacja poziom bezrobocia wynis 2076 tys. i by o 65,5 tys. niszy ni w marcu, czyli w poprzednim miesicu. Mamy zatem do czynienia z sezonowym spadkiem bezrobocia, ktre jest uwarunkowane przede wszystkim wzrostem liczby ofert pracy w takich sektorach jak budownictwo, turystyka, ogrodnictwo, rolnictwo. Polska to jest bardzo wane z kraju o najwyszym w Europie wskaniku bezrobocia na pocztku akcesji staa si krajem, w ktrym stopa bezrobocia pozostaje zbliona do redniej w Unii Europejskiej, co oczywicie nie oznacza, e problem maleje. Chciabym w szczeglnoci zwrci uwag na utrzymywanie si niekorzystnej struktury bezrobotnych zarejestrowanych w urzdzie pracy: ponad 56% nie posiada wyksztacenia redniego, co czwarty bezrobotny nie ma dowiadczenia zawodowego, a trzech na dziesiciu nie posiada kwalikacji zawodowych. W Polsce, podobnie jak w innych krajach Unii Europejskiej, problem bezrobocia modziey jest szczeglnie dotkliwy. Mode osoby, ktre wkraczaj na rynek pracy, s w gorszej sytuacji anieli inni bezrobotni i taka zharmonizowana stopa bezrobocia mo-
dziey dla Polski wynosia 26,7%, natomiast udzia modziey w oglnej strukturze bezrobocia to okoo 21%. Poza tym w zestawieniu z innymi grupami wiekowymi modzie znajduje si w relatywnie gorszej sytuacji take dlatego, e aktywno zawodowa modziey jest nisza, co czciowo jest spowodowane wyduaniem okresu edukacji. Cieszymy si ze wzrostu aspiracji edukacyjnych i bardzo pozytywnego trendu zwikszajcej si liczby studiujcej modziey, ktra to liczba si zwielokrotnia, jednak z drugiej strony zwracamy uwag na to, e koczenie studiw w okresie nasycenia si rynku pracy specjalistami z wyksztaceniem wyszym powoduje, e take osoby z wyszym wyksztaceniem maj problemy z wchodzeniem na rynek pracy. Trzeba rwnie podkreli, e struktura wyksztacenia osb modych nie odpowiada do koca potrzebom gospodarki. Prowadzony przez nasz resort monitoring zawodw decytowych i nadwykowych wskazuje, e cay czas mamy do czynienia z du grup absolwentw w takich zawodach jak ekonomista, pedagog, specjalista administracji publicznej, natomiast gospodarka coraz rzadziej upomina si o osoby z tym wyksztaceniem, coraz rzadziej tworzy dla nich oferty pracy. Std ogromne znaczenie tego wszystkiego, co wie si z polityk rynku pracy i wsparciem modziey w przechodzeniu z systemu edukacji na rynek pracy. I tak oprcz stay i szkole, a take pomocy w podejmowaniu wasnej dziaalnoci gospodarczej, w nansowaniu egzaminw zawodowych ministerstwo pracy od wielu lat prowadzi specjalne programy, ktre maj pomaga w aktywizacji modziey. (Dzwonek) W 2010 r. by to Program aktywizacji zawodowej osb do 30. roku ycia, w 2011 i obecnie przygotowywany jest program specjalny, ktry ma obj rnymi dziaaniami ponad 10 tys. bezrobotnych. Nawizujc do drugiego elementu pytania, zwizanego z umowami mieciowymi, chciabym podkreli, e w Polsce, mimo e dominuje wci zatrudnienie w formie umowy o prac, rozwijaj si take inne formy, ktre s czsto czone ze stosunkiem pracy albo stanowi samodzieln podstaw wiadczenia pracy, jak umowa zlecenia, umowa agencyjna, umowa o dzieo czy samozatrudnienie. Z inicjatywy rzdu i partnerw spoecznych w Trjstronnej Komisji prowadzimy prace nad ograniczeniem stosowania umw na czas okrelony i przegldem stosowania umw cywilnoprawnych, ktre w wielu przypadkach, tak jak pani posanka zwrcia uwag, generuj problem wypychania modych ludzi tzw. segmentacji rynku pracy na te gorsze umowy, niej patne, ktre take utrudniaj start zawodowy i przyczyniaj si rwnie do tego, e modzi ludzie maj trudnoci z podejmowaniem decyzji o budowaniu przyszoci, zakadaniu rodzin, posiadaniu dzieci, co jest w wymiarze i ekonomicznym, i spoecznym szkodliwe. Dzikuj bardzo.
126


Dzikuj bardzo, panie ministrze. Pani posanko, pytanie uzupeniajce, bardzo prosz.
Pose Anna Grodzka:

Pani Marszakini! Panie Ministrze! Przekaza nam pan diagnoz nieco rozbien, delikatnie mwic, w odniesieniu do przygotowanej przez naszych specjalistw diagnozy spoecznej. Pana dane oparte byy na danych ocjalnych, ktre w wielu miejscach mog by dyskusyjne co do odzwierciedlania przez nie realnoci. W naszej ocenie brakuje w Polsce co najmniej 3 mln miejsc pracy. Pytanie moje dotyczyo tego i nie usyszaam odpowiedzi co rzd zrobi czy co zamierza rwnie zrobi, aby tworzy miejsca pracy, aby motywowa do ich powstawania, aby to zmieni. Bo to nie tylko ministerstwo pracy, ale cay rzd odpowiada za rynek pracy. Co zamierza zrobi, eby t sytuacj radykalnie zmieni? Tu ju nie ma mowy o jakich korektach i programach aktywizacji. Tu trzeba po prostu pomyle o systemie, ktry zmieni t sytuacj. Niezrwnowaony rynek pracy, taki, na ktrym praca jest traktowana w zalenoci (Dzwonek) od typu umowy w rny sposb, jest take przyczyn tego, e praca nie istnieje, e nie ma miejsc pracy dla ludzi modych.
Chc te podkreli, e dziaania podejmowane w ramach publicznych sub zatrudnienia, polityki rynku pracy rwnie przyczyniaj si do wprowadzania modziey na rynek pracy. Mog zobowiza si do tego, aby przedstawi take informacj, jak aktywne polityki rynku pracy i poszczeglne instrumenty wpyny na tworzenie stanowisk pracy. To jest, z pamici mwi, w ubiegym roku blisko 5 tys. osb, ktre otrzymay dotacje na rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, pracodawcy, ktrzy dostali rodki na tworzenie miejsc pracy, to s stae, ktre czciowo zakoczyy si zatrudnieniem, a wic jest tutaj funkcja wprowadzania na rynek pracy. Natomiast rzeczywicie trudno by mi byo przedstawi dzisiaj caociowe zaoenia makroekonomiczne, ktre w rnych sferach bd przyczynia si do tego. Wiemy doskonale, e gospodarka dzisiaj jest pod duym wpywem tego, co si dzieje w otoczeniu europejskim, pewnej niepewnoci. I wiemy, e z rnych bada wynika, e przedsibiorcy wstrzymuj si z inwestycjami, ktre nam s potrzebne, aby powstaway miejsca pracy. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Kolejne pytanie zada pan pose Krzysztof Borkowski z Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego. Pytanie dotyczy midzynarodowych przewozw samochodowych przez terytorium Federacji Rosyjskiej i jest skierowane jest do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj bardzo, pani posanko. Panie ministrze, bardzo prosz o udzielenie odpowiedzi.
Pose Krzysztof Borkowski:

Szanowna Pani Marszaek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Powodem zadania pytania jest regulacja wprowadzona ostatnio, od 2 maja br., przez Dum rosyjsk, nowa ustawa, ktra nakada obowizek wnikliwej kontroli midzynarodowych przewonikw drogowych, a szczeglnie przewonikw polskich. Polska dysponuje jednym z najwikszych taborw samochodowych, i specjalistycznych i mniej specjalistycznych, jeeli chodzi o Uni Europejsk. Jest to, jeeli chodzi o usugi, jedna z najwaniejszych gazi gospodarki narodowej, std taki duy protest i niepokoje spoeczne. Przewonicy zgromadzili si 18 kwietnia br. w Siedlcach, szczeglnie z centralnej i ze wschodniej Polski, w tzw. porozumienie biaowieskie, i s bardzo mocno zdeterminowani, wrcz gro strajkiem, protestami, dlatego e w ich opinii dziaania polskiego rzdu nie s wystarczajce. Dlatego te pozwoliem sobie zada pytanie. To pytanie jest od caego klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego. Przede wszystkim nasuwaj si takie pytania: Co rzd zamierza zrobi z problemem przewonikw midzynarodowych? Czy podjto jakie zdecydowane
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Rzeczywicie zgadzam si z tym, myl, e wszyscy si zgadzamy, e kreowanie takiej polityki gospodarczej, ktra bdzie sprzyjaa tworzeniu miejsc pracy, rozwojowi przedsibiorczoci, jest funkcj jak gdyby dziaa caego gabinetu. Take mwic o uszczelnianiu systemu ubezpiecze spoecznych, musimy z jednej strony pamita o tym, aby niwelowa negatywne skutki, a z drugiej strony uwaa, aby te skutki nie odbiy si negatywnie na rynku pracy. Realnymi dziaaniami, ktre podejmujemy w sferze legislacyjnej, s propozycje zmian w Kodeksie pracy dotyczce ograniczenia stosowania umw na czas okrelony, podobnie jak na zasadach nieobowizujcej ju ustawy antykryzysowej. To s take bardzo wane dziaania zwizane z elastycznoci czasu pracy.

127
Pose Krzysztof Borkowski dziaania w tym kierunku i jakie to s dziaania? Oczywicie s zespoy, s dyskusje, ale niewiele z tego wynika. Na bieco to ledz i zapoznaj si z tym materiaem i jest to dla mnie bardzo wane, szczeglnie e pochodz ze wschodniej Polski, a jak podkrelam, tam jest duo przewonikw, ktrzy wiadcz usugi. Czy przedstawiciele transportowcw mog liczy na jakie zmiany, ale przede wszystkim czy polskie suby, jak Inspekcja Transportu Drogowego, te podejmuj takie dziaania? Dotychczas by to ogromny problem, wielu przewonikw rosyjskich jedzio bez zezwole i polskie suby nie do koca to kontroloway. Nastpnie mam pytanie: Ile zezwole wymieniono z Rosj? Ile otrzymali polscy przewonicy, a ile rosyjscy? Czy dzisiaj ju wszystkie te polskie zezwolenia, jeli chodzi o Rosj, kraje trzecie, zdezaktualizoway si? To s pytania, na ktre odpowiedzi oczekuj wszyscy przewonicy. Jeszcze raz podkrelam: Polska jest jednym z kluczowych przewonikw i ma najwikszy tabor w caej Unii Europejskiej. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie pole. Udzielam gosu sekretarzowi stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej panu Tadeuszowi Jarmuziewiczowi, by udzieli odpowiedzi na to pytanie. Bardzo prosz, panie ministrze.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz:

Dzikuj bardzo. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Panie Pole! Pastwo Posowie! Zdaje si, e te dwa pytania, nastpujce po sobie, s bardzo bliskie tematycznie, nie podejm si ich oddziela, w zwizku z tym cay ten pakiet informacyjny, ktry pastwu przeka. Przede wszystkim dzikuj za celne pytanie, zadane w odpowiednim czasie, bo rzeczywicie z panem posem jestem w kontakcie, z pani pose wielokrotnie rozmawialimy o tym. Troch ta historycznego. W 1996 r. zawieramy umow z Rosjanami na temat przewozw. Tam deniujemy, jakie mamy rodzaje zezwole, czyli oglne: Polska Rosja, jak wozimy z Rosji do Polski, i kraje trzecie, czyli Rosja kraje trzecie i Polska kraje trzecie. (Gos z sali: Co to znaczy?) Co to znaczy? To znaczy, e gwnym determinantem jest miejsce zaadunku. I tu, przepraszam, jest
pies pogrzebany. Rosjanie inaczej interpretuj ni my. Kilka przykadw. Propylen wyprodukowany w Pocku, wieziony przez polskiego przewonika z faktur holendersk, bo to si wszystko globalizuje, handel europejski w tej chwili jest pomieszany. Rosyjskie suby sprawdzaj, mwi: faktura holenderska dawaj zezwolenie: kraje trzecie, ktrych mamy w tym roku 24 tys. i 126 tys. tych dwustronnych. Pan pose doskonale wie, dlatego e pan jest zawodowo benecjentem tej sytuacji i nie dziwi si, e tak merytorycznie dowiadczony pose zadaje to pytanie. W zwizku z tym, e tych zezwole: kraje trzecie, jest tak mao, naturalnie budzi to emocje. Problem pomau staje si nie tylko problemem Polski. Zaraz wrc do mojego spotkania i spotkania ministra Jankowskiego z ministrami rosyjskimi, unijnymi, podczas ktrego podkrelalimy, e staje si to pomau problemem unijnym. Bo transport towarw z Unii Europejskiej do Rosji, prowadzony przez Polakw, stanowi nie chc si kusi o statystyki, ale nie zawaham si tego powiedzie prawie poow tego, co jedzie z Unii do Rosji. W zwizku z tym przestaje to by powoli problemem Polski. To si rozlewa ju na ca Europ. W czasie moich rozmw z 3 maja w Lipsku mj niemiecki partner to doceni. Rozumie, e pomau, e moemy na to machn rk, bo 8% polskiego transportu jedzi do Rosji, wic to zaboli, ale nie umrzemy. Natomiast 80% rosyjskiego transportu jedzie przez Polsk, w zwizku z tym pozycja negocjacyjna w czasie wszelkiego rodzaju rozmw nie jest taka za. Wracam do gwnego problemu. Panie pole, gwnym problemem nie jest chyba wysoko kar rosyjskich, tylko jednak interpretacja umowy, eby kartoe, ile tam tysicy ton ziemniakw kupionych przez Soweca w Lubelskiem, wiezionych polskim transportem z faktur sowesk, nie byo wiezionych na podstawie zezwolenia, jeli chodzi o kraje trzecie, tylko normalnego Polska Rosja. Zarwno minister Jankowski, jak i ja, rozmawiajc z rosyjskim ministrem, zasugerowalimy tylko jedn rzecz. Tak samo bdziemy traktowali przewonikw rosyjskich. Ten propylen czy ziemniaki wiezione przez rosyjskiego przewonika z faktur holendersk czy sowesk bd te tak traktowane, jeli chodzi o zezwolenie i kraje trzecie. To prowadzi donikd, prowadzi do utrudnienia wymiany towarowej polsko-rosyjskiej, co jest nie na rk ani Polakom, ani Rosjanom, a ju na pewno nie Unii Europejskiej. Tak si historycznie uksztatowa rynek, e to my obsugujemy wymian towarow rosyjsko-unijn, i to nie bya nasza decyzja. To bya decyzja tych, co nadaj towar z Hiszpanii, Francji, Niemiec itd. Wybrali Polaka jako wiarygodnego, solidnego, takiego, ktremu nie ginie towar, nie gin ciarwki. Nie chc wraca do historii, bo pan pose doskonale wie, jak historycznie to wygldao. To nie nasze ciarwki giny, to nie nasz towar gin. W zwizku z tym nam uwierzono i my opanowalimy
128

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz te rynki. Wypracowalimy sobie pozycj na rynku europejskim i to my wozimy towar do Rosji. Co robimy, co rzd zrobi do tej pory? Tego dotyczyo jedno z paskich pyta. W cisym kontakcie z przewonikami, 30 kwietnia, nie, duo wczeniej Pracuje midzyresortowy zesp, wspominaem o tym panu w rozmowie telefonicznej, chodzi o resorty spraw wewntrznych, gospodarki i transportu notabene jutro odbdzie si kolejne spotkanie i oczywicie strona spoeczna. Cay czas wymieniamy si dowiadczeniami i informujemy si nawzajem, jak to wyglda. Jestem bardzo ciekawy tego jutrzejszego spotkania, bo to bdzie pierwszy raz po 4 maja, ta informacja, jak wyglda kontrolowanie polskich przewonikw w zwizku z wysokimi karami. Pierwszy raz bdziemy mieli takie realne informacje z poligonu, e tak powiem, a nie teoretyczne, z parlamentu rosyjskiego. Prawdziwym osigniciem tego zespou, jak pan pose z ca pewnoci wie, jest Budzisko. To jest realny dorobek. Do tej pory mielimy problem wewntrzunijnego przejcia polsko-litewskiego, gdzie wjeda rosyjski przewonik, i on nie sta, tylko jecha. Na granicy polsko-biaoruskiej i polsko-ukraiskiej mamy przewonika zatrzymanego na przejciu. Nie mwi tylko o przewonikach rosyjskich, mwi o wszystkich krajach. Mona przy pomocy sub, ktre mamy, sprawdzi wszystkie dokumenty, w tym zezwolenie. W Budzisku mielimy taki saby punkt, gdzie nam wjedali, i nie bardzo moglimy ich wszystkich zatrzyma, bo to, co moglimy, to robilimy. Do budynkw Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad, ktre tam stay nieuytkowane, wprowadzia si Inspekcja Transportu Drogowego, o ktrej pan wspomina. Chodzi te o uycie czynnika spoecznego. To znaczy, e pozwalamy bra udzia w procesie kontrolnym naszym przewonikom i w zwizku z tym mamy stuprocentow pewno, e to, co tam przejeda, jest kontrolowane. Nie chciabym tu oczywicie moe po drugim pytaniu, ktre tutaj ze strony SLD zaraz prawdopodobnie padnie opowiada, co si dzieje w eterze CB po stronie rosyjskiej. Z ca pewnoci pan pose wie, jak Rosjanie wychwalaj pod niebiosa nasz pomys z Budziskiem. Pani marszaek, ja przerw w tym momencie, bo wnosz, e drugie pytanie bdzie w pobliu, e tak powiem.
Pose Krzysztof Borkowski:

Dzikuj bardzo. Pytanie jest takie, panie ministrze. Czy prawd jest, e w cigu 9 dni kontroli prawie milion zotych do budetu pastwa wpyno z tej kontroli, w ktrej czynnik spoeczny bierze udzia, w Budziskach? I nastpne pytanie: Czy prawd jest, bo jest oburzenie przewonikw, e polskie suby, Inspekcja Transportu Drogowego nie interesowaa si t spraw, w wyniku czego prawie 200 tys. tirw wjechao bez zezwole, poniewa Inspekcja Transportu Drogowego walczya o to, eby by sub mundurow, nie pracowaa w ogle w godzinach nocnych czy te w niedziele i wita, i w zwizku z tym te tiry w tym czasie wjeday? I dzisiaj Polakom zabrako zezwole, poniewa Rosjanie jechali bez zezwole, a rosyjskie suby polskich tirowcw kontroloway. I tu wida niedowad naszej inspekcji. W zwizku z tym pytam: Jeeli Sejm, parlament wyposay w takie instrumenty inspekcj, to czego jeszcze inspekcji trzeba, eby funkcjonowaa? Ju maj AutoWitolin, ktry dzisiaj wadliwie funkcjonuje (Dzwonek), wielu przewonikw si odwouje, s bezsilni, inspekcja wypisuje kar, przewonik paci tysice czy setki tysicy zotych, nie moe nic zrobi, bo nastpuje zajcie konta, zostaj zabrane pienidze, jest wykluczony ze wszelkich przetargw itd. Tak e ta inspekcja przyczynia si do unicestwiania polskich przewonikw. Nie kontroluje tych wschodnich przewonikw, tylko kontroluje naszych. Ja uwaam, e sprawa jest bardzo delikatna. Powinnimy tak samo dziaa jako polskie suby, jak suby rosyjskie, ale tak, eby nie wyla dziecka z kpiel, bo eksport do Rosji polskich produktw jest coraz wikszy. I to jest sprawa bardzo delikatna, ja o tym wiem, ale z drugiej strony musimy wiedzie, e to s miejsca pracy, to s wpywy do budetu itd. Bo te 200 tys. zezwole wedug moich oblicze to jest 3,53,2 mld z, ktre do nas nie wpyny. Dlatego warto si nad tym pochyli. Myl, e troch za pno dziaamy. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie pole. Panie ministrze, bardzo prosz o odpowied.

Dzikuj bardzo. Panie pole, na pierwsze konkretne pytanie od razu odpowiem chyba milion ju jest z tych kar, o ktrych pan powiada, bo za niewypenione jest 8 tys., za brak 10 tys. Widziaem ostatnio jakie

Tak. Dzikuj, panie ministrze. Bardzo prosz o pytanie uzupeniajce, panie pole Borkowski.

129
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz statystyki. To jest pomieszane, tu oczywicie nie mwimy tylko o Rosjanach, dlatego e tam s Biaorusini, Kazachowie, cay wolumen. I mwimy o selektywnym przepraszam za sowo dorobku tego, co si w Budzisku dzieje, bo tam jest akurat zrcznie ich kontrolowa w tej chwili. Natomiast niech si pan nie daje uwie retoryce, szczeglnie liczb, ile pojazdw rosyjskich jedzie przez Polsk. Nie wiem, skd pan to ma. Nie wiem, jak oszacowa potok tych nieskontrolowanych, bo... (Pose Jerzy Borkowski: Mam ze zrzeszenia midzynarodowych przewonikw, przepraszam, rosyjskich i polskich. Dzikuj.) Ja z nimi jestem w kontakcie. Prosz pana, to jest niekoczca si opowie. Ja pity rok jestem ministrem odpowiedzialnym za transport w Polsce i pity rok to sysz. Na pytanie, skd, o rdo, oczywicie nie ma odpowiedzi. No, to fajnie si sprzedaje taki tekst. Prosz mi uwierzy, w adnym kraju suba kontrolna odnonie do samochodw ciarowych, parapolicja, nie bjmy si tego sowa, nie jest lubiana, bo gocie s od tego, eby kontrolowa. I nie obnosimy si z tym, e by dobry przewonik, tylko e inspekcja naoya 8 czy 10 tys. na jakiego przewonika. To z denicji niepopularne dziaania. Dlatego rozumiem pask retoryk, to, e pan bdzie narzeka na to, e kto tam nie jest skontrolowany. Ja bym si skupi na tym, e chyba jednak ogarniamy t sytuacj, szczeglnie od kilku tygodni, i to nie jest efekt wymuszenia na nas. Jeeli ja mam jako minister wiadomo tego, e okoo 10% polskiego PKB pan o tym wspomina krci si wok polskiego transportu drogowego, to gsia skra mnie obazi, jak strasznie odpowiedzialna robota na mnie ciy. W zwizku z tym musz dooy wszelkich stara, eby nie wypierano nas z rynkw. Dla uporzdkowania sytuacji, prosz pastwa my mamy najwiksz ot tirowsk w Europie. Razem z przewozem na potrzeby wasne, tu patrz na pana posa, mamy 165 tys. tirw w transporcie midzynarodowym. Potga! 2 lata temu przeskoczylimy Niemcw. Mamy silniejszy transport od nich. W zwizku z tym naprawd jest si o co troszczy. Jeeli kto prbuje wypiera z rynku metodami administracyjnymi, bo tak mona by odczyta dziaania niektrych krajw, to z ca pewnoci nie bdziemy stali obojtnie, tylko stosowali co najmniej takie same dziaania, jak w stosunku do nas. W tej czci to tyle, pani marszaek.
nej, dotyczy podjcia przez rzd dziaa chronicych polskich przewonikw drogowych wykonujcych przewozy z Unii Europejskiej do Federacji Rosyjskiej i jest skierowane do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej. Bardzo prosz o zadanie pytania pani posank Stanisaw Przdk.
Pose Stanisawa Przdka:

Dzikuj bardzo. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Porozumienie Biaowieskie, skupiajce organizacje przewonikw jedcych do Rosji, 26 kwietnia zorganizowao protest na polsko-litewskim przejciu granicznym w Budzisku. W tym samym dniu odbyo si spotkanie przedstawicieli Porozumienia Biaowieskiego z ministrem transportu i wtedy zapada decyzja o uruchomieniu caodobowych kontroli zezwole na przejciu w Budzisku, a take zosta powoany midzyresortowy zesp. Pierwsze caodobowe dyury, tak jak pan minister wspomnia, zostay uruchomione ju 29 kwietnia. Przedstawiciele przewonikw uzyskali moliwo uczestniczenia w tych kontrolach bezporednio. To wane, e te pierwsze dni pokazay, jak bardzo ta kontrola jest, ale take bya ju znacznie wczeniej potrzebna, poniewa uzyskane kwoty w cigu pierwszych kilku dni sigay ponad p miliona zotych, a dzisiaj odpowiednio wzrosy. Pokazuje to skal problemu, bowiem przewonicy od trzech lat upominali si o wprowadzenie takich kontroli. W ubiegym roku wsplnie z panem posem Aleksandrzakiem skierowaam do prezesa Rady Ministrw pytanie, z ktrego wynikaa potrzeba uruchomienia takiej kontroli wanie na tym przejciu. Dobrze, e te kontrole zostay w ostatnich dniach uruchomione. Mam pytanie, panie ministrze, dlaczego tak pno, dlaczego we waciwym momencie nie reagowano na sygna od przedsibiorcw, od przewonikw i na sygna poselski. Druga sprawa, drugie pytanie. Rosjanie maj 150 tys. polskich zezwole, ktre upowaniaj ich do wykonywania kadego rodzaju transportu. Polscy przewonicy maj 24 tys. takich zezwole. Mam pytanie. W tej sytuacji warunki takiej umowy s oczywicie niekomfortowe. Nasi przewonicy s tutaj postawieni w zdecydowanie trudniejszej sytuacji. W jaki sposb rzd zamierza uporzdkowa ten problem? Kiedy rzd sprbuje negocjowa warunki tej umowy i czy zostanie wczona do kontroli Suba Celna, a take Policja, ktra moe kontrolowa takie zezwolenia nie tylko na przejciu w Budzisku, lecz take na terenie caego kraju. Ostatnie pytanie. Chodzi o interpretacj umowy, o ktrej mwi pan minister. Panie ministrze, prosz powiedzie, kiedy bd szanse, e ta interpretacja zostanie w sposb bardzo wyrazisty dokonana, eby nie byo wtpliwoci i rozbienoci w interpretacji. Dzikuj bardzo, pani marszaek.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Kolejne pytanie, zadane przez pani posank Stanisaw Przdk oraz pana posa Leszka Aleksandrzaka, Klub Poselski Sojusz Lewicy Demokratycz-
130


Dzikuj bardzo, pani posanko. Prosz o udzielenie odpowiedzi pana ministra Tadeusza Jarmuziewicza z Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Bardzo prosz, panie ministrze.

Pani marszaek, dzikuj bardzo. Ostatnie pytanie kluczowe kwestia interpretacji umowy, bo wok tego krc si wszystkie napicia. Jak bdziemy traktowali, a szczeglnie jak partner rosyjski bdzie traktowa wywieziony z Polski przez polskiego przewonika towar, ktry zaadowano w Polsce? Wok tego cay czas jest dramat. Dochodzi do kuriozalnych interpretacji e w przypadku pomaraczy czy bananw z Ekwadoru zaadowanych w porcie w Gdasku rosyjskie suby kontrolne daj zezwole na kraje trzecie. Na miy Bg, nie jechay tirem z Ekwadoru, tylko zostay zaadowane w Polsce. W zwizku z tym, e nasze niektre gesty polityczne tak bym to nazwa midzy innymi wezwanie 1 maja ambasadora do MSZ, gdzie wrczono ostr not dyplomatyczn, rozmowy ministra Jankowskiego czy moje, to co si dzieje w Budzisku, spowodoway, e nagle mamy siln wol partnera rosyjskiego do tego, eby moliwie szybko spotka si. Zaprosiem ministra Asaua, mojego odpowiednika w rzdzie rosyjskim, na 5 czerwca do Polski, za cztery tygodnie, ebymy wsplnie stworzyli dokument, ktry byby wykadni dla polskich i rosyjskich sub kontrolnych, bo to si musi czym skoczy. Nie, to nie moe by werbalne stwierdzenie: OK, chopaki, jedzijcie, teraz bdziemy was inaczej traktowali. Takie jest moje odczucie polityczne powinien temu towarzyszy jaki dokument, ktry zarwno strona rosyjska, jak i polska mogaby wzi do rki i przeczyta: aha, to s kraje trzecie, to nie s kraje trzecie. W t stron idziemy. Moje rozmowy w Lipsku i ministra Jankowskiego w Moskwie potwierdzaj to, e partner rosyjski czyta t umow podobnie jak my, ma podobne odczucie. W zwizku z tym odnosz wraenie, e bdzie chleb z tej mki, e 5 czerwca moemy doj do adu na tyle, e spiszemy to na papierze, e damy rad. Ten proces trwa. Przekazalimy w Lipsku stronie rosyjskiej nasz interpretacj umowy na pimie. Przedstawilimy, jak to rozumiemy. Werbalnie tak, panowie, macie racj. Tylko e moe by sytuacja taka, i ministrowie, czonkowie rzdu powiedz OK, natomiast suby kontrolne swoje. W zwizku z tym trzeba napiera, eby powsta jaki dokument, ktrym mona byoby si podpiera, ktry mona byoby zawiesi na
stronach internetowych ministerstwa, Porozumienia Biaowieskiego czy Zrzeszenia Midzynarodowych Przewonikw Drogowych. Chodzi o to, eby z tym dokumentem obnosi si, eby pokazywa podpis urzdnika rosyjskiego. (Pose Stanisawa Przdka: Ale dlaczego tak si dzieje?) Tak, tak. Mieci mi si w gowie to, e to jest poniekd akcja troch oddolna, to znaczy, e same suby kontrolne s troch za bardzo gorliwe, e tak powiem, e przedobrzaj w przypadku tych kontroli. Byy trzy pytania, skupiem si na ostatnim. (Pose Stanisawa Przdka: Pytaam, dlaczego tak dugo nie uruchomiono kontroli.) Dzikuj za pytanie. Rzeczywicie, tak fortunnie si skada, e od kilku lat jestemy w Unii Europejskiej, a na przejciach granicznych wewntrz Unii nie ma infrastruktury stricte sucej do przej. Przez ostatnie lata ylimy w takim przekonaniu. Jak pani wie, od padziernika jest nowy minister, ktry podj bardzo odwan decyzj zdecydowa si na to, eby na bazie istniejcej, starej infrastruktury przejcia granicznego wprowadzi stae, systematyczne kontrole przewonikw z innych krajw. W zwizku z tym jest inna interpretacja tego, co wolno, a czego nie wolno. Poczekajmy. Nie zdziwibym si, gdyby kto prbowa to interpretowa, e zrobilimy wewntrzunijne przejcie graniczne. Moe tak si zdarzy. Natomiast ja yj w przekonaniu, e, dochowujc litery prawa, kontroluj w tym, a nie w innym miejscu przewonikw z innych krajw, podkrelam z innych. Pani pyta, dlaczego tak pno. Kwestia interpretacji. Jest ryzyko, e zostaniemy pomwieni o to, e robimy przejcie graniczne wewntrz Unii, wczeniej uwaalimy, e bdzie to amanie prawa, teraz nie. Pani pose, pani wie o tym, e to jest niezwykle celny strza Budzisko. Bardzo celny strza, bo osigamy taki efekt, jak nigdy dotd. Nie chc tu mwi o liczbach. Pan pose Borkowski przed chwileczk prbowa dywagowa. Jest co na rzeczy, jeeli chodzi o wysoko cignitych kar, jak i liczb skontrolowanych pojazdw. (Pose Stanisawa Przdka: Ju ponad trzy...) Nie chc epatowa liczbami, natomiast przecinek jest nie w tym miejscu, jeeli chodzi o skuteczno dziaania w porwnaniu do tego, co byo wczeniej. Czy jest co, na co nie odpowiedziaem? (Pose Stanisawa Przdka: A liczba zezwole?) Jest symetrycznie, pani pose, bo jedna i druga strona ma po 150 tys., tylko tyle, e zezwolenia rosyjskie i polskie maj troch inny charakter, bo my nie jedziemy przez Rosj do innych krajw. Rosjanie jed przez Polsk do innych krajw, prawda? Bo najbardziej akomym rynkiem jest rynek europejski, Unii. Tutaj akurat nie mamy zezwole, mamy swobodny przepyw towarw i usug i jedzimy bez adnych dokumentw. Jedynie zaradno gospodarcza polskich przewonikw stanowi o tym, czy jad, czy nie jad. Jak zdobd kontrakt, to jad, nie potrze-

131
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz buj adnego papieru. (Dzwonek) Natomiast Rosjanie za kadym razem, przejedajc przez Polsk, musz mie zezwolenie. Kraje trzecie maj chyba 5 tysicy zezwole, bo Rosjanie generalnie nie wo do Polski spoza Unii. To jest niepopularny kierunek. Nie wiem, czy to wykorzystuj. Natomiast Polacy wo bardzo duo z Unii do Rosji, czyli Rosja kraje trzecie, a wic nie Polska. W zwizku z tym liczba tych zezwole jest troch mylca, bo mamy inne interesy. Rosjanin nie potrzebuje Rosja Polska kraje trzecie, bo nie jedzi na takim kierunku. Polak potrzebuje Rosja kraje trzecie, bo jedzi na takim kierunku. Te liczby s troch mylce, natomiast w samym zamyle wymieniamy si symetrycznie, po 150 tys. Odnosz wraenie, e jest taki klimat, e jeeli bdziemy w tym roku potrzebowali, to pewnie usidziemy do stou i bdziemy rozmawiali o zwikszeniu puli, ale to s spokojne rozmowy, nie towarzyszy im jakie zacietrzewienie, jaka wrogo. To chyba tyle, pani marszaek. Dzikuj.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Czy pani posanka Przdka... (Pose Stanisawa Przdka: Dzikuj.) ...ju nie chc zada pytania uzupeniajcego. W takim razie dzikuj panu ministrowi. Przechodzimy do nastpnego pytania, ktre zostao sformuowane przez posw Konstantego Owicimskiego i Arkadiusza Litwiskiego z Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. Pytanie dotyczy pogbienia toru wodnego Szczecin winoujcie do 12,5 m. Pytanie skierowane jest do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej. Bardzo prosz pana posa Arkadiusza Litwiskiego o przedstawienie pytania.
w merytoryczn do uruchomienia pewnych dziaa, o ktrych powiem za chwil. Ostatnie ekspertyzy, wykonane dwa lata temu i rok temu, dorczone przed kilkoma tygodniami, zarwno panu premierowi, wraz ze stanowiskiem zachodniopomorskiego zespou parlamentarnego, jak i ministerstwu transportu, ju w penym wydaniu kilkusetstronicowym, ewidentnie wskazuj jedynie na trzy najwaniejsze okolicznoci. Wzrost netto dobrobytu spoeczno-ekonomicznego jest taki parametr ekonomiczny o wartoci 443 mln rocznie. Dziki zrealizowaniu tej inwestycji przy stopie zwrotu nakadw wynoszcej 8,25% niewtpliwie znaczco, bo niemal o poow, zmniejsz si rednie koszty transportu zarwno adunkw masowych, jak i kontenerowych oraz pozostaych. To 4 tys. dodatkowych miejsc pracy w toku i po zakoczeniu inwestycji. Reasumujc, jest to coroczny przyrost PKB o 400 mln z i tak jak przed chwil powiedziaem 4 tys. dodatkowych miejsc pracy. Panie Ministrze! Pytanie, ktre jest zwieczeniem tego krtkiego si rzeczy wstpu moe jeszcze warto doda, e w przeciwiestwie do portw Trjmiasta (Dzwonek) nasze porty Szczecina i winoujcia maj stae poczenie z sieci wodnych drg rdldowych jest nastpujce: W jakim terminie zostan podjte i jakimi czynnociami zostan poprzedzone decyzje o pogbieniu caej drogi morskiej czcej Szczecin ze winoujciem, z uwzgldnieniem, e ju przed 10 laty pewne prace za kwot niemal 400 mln z zostay wykonane i byoby cakowicie nieroztropne, nieracjonalne prowadzi ten proces inwestycyjny tak mao intensywnie jak w ostatnich 89 latach? Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie pole. Na to pytanie odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej pan Maciej Jankowski. Bardzo prosz, panie ministrze.
Pose Arkadiusz Litwiski:

Dzikuj. Pani Marszaek! Panie Ministrze! Porty Szczecina i winoujcia, a take w pewnym zakresie Polic, podobnie jak porty Trjmiasta, s portami o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej i wraz z tymi portami, ktre wymieniem wczeniej, zwaszcza z Policami, s pooone w cigu infrastruktury transportowej pnoc poudnie o znaczeniu krajowym i midzynarodowym. Wiele przedstawionych dotd rnych dokumentw i ekspertyz wykazao zasadno realizacji zwikszenia gbokoci toru wodnego Szczecin winoujcie do 12,5 m i w konsekwencji stanowio to podsta-
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Panie Pole! W jakim terminie zostan podjte i jakimi czynnociami zostan poprzedzone decyzje o pogbianiu drogi morskiej czcej Szczecin ze winoujciem? Porty morskie, jak pan pose powiedzia we wprowadzeniu do swojego pytania, w tym oczywicie porty w Szczecinie, w winoujciu, w Policach, stanowi bardzo wany element gospodarki zarwno na szczeblu regionalnym, o czym wspomnia pan pose, jak i przecie na szczeblu krajowym. Wspzalenoci pomi-
132

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski dzy funkcj transportow, funkcj handlow, wpywem na miejscowy rynek pracy s oczywiste. Poniewa s oczywiste, rzd w swojej strategii rozwoju transportu, w swoich planach rozwoju transportu bierze je pod uwag. Wszystkie inicjatywy dotyczce rozwoju portw w Szczecinie, winoujciu, Policach s powizane z potrzebami krajowego systemu transportowo-logistycznego. W Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zakoczone zostay prace nad Strategi Rozwoju Transportu do roku 2020, z perspektyw do roku 2030. Wynika to z przyjtych przez Rad Ministrw decyzji w listopadzie 2009 r. Ta strategia w najbliszym czasie bdzie przedmiotem obrad komitetu Rady Ministrw oraz Rady Ministrw. Do penego jej wdroenia potrzebne bd programy wykonawcze. Jednym z takich programw wykonawczych bdzie Program rozwoju polskich portw morskich do 2020 r.. Tene program zastpi dotychczas obowizujc Strategi rozwoju polskich portw morskich do 2015 r. Nowy program rozwoju portw morskich, bdcy aktem wykonawczym w stosunku do strategii rozwoju transportu, bdzie stanowi podstaw do formuowania przez zarzdy portw morskich, w tym rwnie przez Zarzd Morskich Portw Szczecin i winoujcie, wnioskw o wsparcie inwestycji portowych w ramach nowej perspektywy nansowej Unii Europejskiej. Wstpne propozycje inwestycji w ramach nowej perspektywy zostay ju przygotowane przez porty. Program ten bdzie wyznacza kierunki dla zarzdw przy opracowywaniu wasnych strategii rozwoju, poniewa si rzeczy one bd implementoway zaoenia oglne. Oczywicie przy opracowywaniu regionalnych strategii take te cele powinny by uwzgldnione. Z tego, co przedstawiem, do jasno wynika, i plan inwestycyjny dotyczcy portw morskich w Szczecinie, w winoujciu, w Policach jest czci naszej szerszej polityki odnoszcej si do transportu, w tym transportu morskiego. Podczas jednego z ostatnich posiedze midzyresortowego zespou ds. polityki morskiej odbya si bardzo burzliwa dyskusja na temat barier w przedsibiorczoci morskiej. Zostay przedstawione m.in. oczekiwania brany oraz rnego rodzaju dziaania podejmowane przez stron biznesow, a take stron rzdow w dziedzinie znoszenia tyche barier oraz zwikszania konkurencyjnoci polskiego sektora morskiego. W tym posiedzeniu wzili udzia prezesi zarzdu portw, przedstawiciele Rady Polskiej Izby Spedycji i Logistyki oraz Zwizku Armatorw Polskich. Tak e kiedy mwiem, i ten program rozwoju portw morskich do 2020 r. jest przedmiotem debaty, to m.in. to jest element tej dyskusji.
18 kwietnia 2012 r. odbyo si spotkanie, w ktrym uczestniczy prezes Zarzdu Morskich Portw Szczecin i winoujcie, przedstawiciele Portu Handlowego winoujcie, spek portowych. Podczas dyskusji omwiono kwesti przyszoci rozwoju portw, rwnie w kontekcie pogbiania toru wodnego. Zarzd portw morskich przedoy odpowiednie analizy. Zreszt pan pose wspomnia o tyche analizach. Analizy te dotyczyy efektywnoci inwestycji i efektw spoeczno-ekonomicznych pogbienia toru wodnego do 12,5 m, wpywu tego pogbienia na rozwj gospodarczy portw i otoczenia oraz studium przyszych efektw pogbienia portu. W nowej strategii rozwoju transportu jednym z celw warunkujcych stworzenie nowoczesnej, wydajnej infrastruktury transportowej jest zwikszenie dostpu do portw. Dotyczy to zreszt nie tylko zwikszenia dostpu od strony morza poprzez budow gbokowodnych torw podejciowych, ale rwnie od strony ldu, poniewa jest to kluczowe dla rozwoju portu, aby take poczenie z drugiej strony byo moliwie pene. Modernizacja toru jest inwestycj, ktra musi by prowadzona w sposb komplementarny wobec innych inwestycji portowych, takich jak budowa nabrzey, terminali. Szczeglne uwarunkowania dla tego konkretnego toru wodnego (Dzwonek), ktrego czna dugo wynosi 67,7 km, to przekopy przez wyspy oraz wskie koryta Odry. Prace pogbiarskie na tych odcinkach musz by poprzedzone budow umocnie brzegowych. Jeeli chodzi o Kana Piastowski i Kana Mieliski w winoujciu, to zostay one czciowo zmodernizowane. Pierwszy etap modernizacji, ktry zosta przeprowadzony, kosztowa okoo 140 mln z. Drugi etap modernizacji realizowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i rodowisko z planowym zakoczeniem do 2014 r. Tutaj koszt wynosi 319 mln. Tak e w efekcie modernizacji, jeeli chodzi o te dwa kanay: Kana Mieliski i Kana Piastowski, uzyskamy w 2014 r. gotowo techniczn do pogbienia toru do 12,5 m na odcinku od winoujcia do wyjcia na Zalew Szczeciski, a w konsekwencji do portu w Policach pod warunkiem powstania pl odkadu urobku. W celu uzyskania odpowiedniej gbokoci na caym torze wodnym do Szczecina naley uprzednio wykona prace w ramach trzeciego etapu modernizacji. Tutaj prognozowany koszt to 520 mln. Etap ten jest przygotowany do zgoszenia do wspnansowania w przyszej perspektywie nansowej. Dzikuj bardzo, pani marszaek.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Udzielam gosu panu posowi Konstantemu Owicimskiemu, aby zada pytanie uzupeniajce. Bardzo prosz, panie pole.

133
Pose Konstanty Owicimski:

Pani Marszaek! Panie Ministrze! My na Pomorzu Zachodnim dobrze wiemy, e z kadym rokiem spada konkurencyjno portw w Szczecinie. I to jest dziwne, zwaszcza w obliczu inwestycji w portach u ssiadw na Morzu Batyckim. Co do gbokoci, ktra jest parametrem gwnym, jeeli chodzi o dostpno, to naprawd mamy w tej chwili w Szczecinie najniszy ten parametr ze wszystkich portw z duym przeadunkiem. Nawet mog powiedzie, e chyba to miasto jest na ostatnim miejscu nad Batykiem. Dla porwnania port w Rydze to 17 m, Kajpeda 14,5, nasi ssiedzi, Gdynia 13,5, Gdask 16,5, Rostok 13,5, a to jest takim bezporednim odnonikiem ze wzgldu na blisko. W zwizku z powyszym oczekujemy tutaj konkretnych dziaa, zwaszcza e zarzd portu jest przygotowany do rwnolegych przedsiwzi u siebie, jeeli chodzi o pogbienie nabrzey, o te due inwestycje, tylko czeka na jasny sygna ze strony ministerstwa transportu, kiedy znajd si rodki przynajmniej na studium wykonalnoci tego projektu, bo ta druga perspektywa ju bdzie przecie za dwa, trzy lata, wic nie moemy czeka, musimy by przygotowani, eby nie umkny nam kolejne lata, bo pniej okae si, e nie ma studium wykonalnoci i nie moemy zgosi tego duego projektu do Unii Europejskiej w celu uzyskania rodkw nansowych. Drugie pytanie dotyczy biecego utrzymania toru wodnego, poniewa jest problem, eby zachowa te parametry, ktre s, czyli te 10,5 m, co pozwala wpywa statkom o zanurzeniu do 9,15 m. S to powane problemy, naley znale na to rodki nansowe. Marzy si nam dugoletni program nansowy na utrzymanie tego toru wodnego w stanie, powtarzam, niepogorszonym. Jeli chodzi o te 12,5 m, to jest kolejny, ale chyba odlegy termin. Mona byoby przynajmniej przygotowa program, ktry pozwoliby na biece utrzymanie toru wodnego w stanie niepogorszonym, co z kolei moe skutkowa tym, e tor wodny okae si Jeeli nie zaczniemy inwestowa, jeeli chodzi o dostp do portu, to port w Szczecinie moe niedugo sta si portem rdldowym. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie pole. Panie ministrze, bardzo prosz o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.
12,5 m, co jest naszym celem, na caym torze wodnym do Szczecina naley wykona prace w ramach III etapu modernizacji, o czym na zakoczenie mojej wypowiedzi mwiem. Naleaoby wybudowa umocnienia brzegw Odry i Przekopu Mieleskiego pomidzy Policami a portem w Szczecinie na odcinkach o cznej dugoci ok. 23 km. Prognozowany koszt to 520 mln z. Cz tego terenu jest jednak pooona na obszarze Natura 2000, co wymaga starannego przygotowania, w tym czasochonnych bada rodowiskowych. Tak wic prace s prowadzone. Jak ju mwiem, przygotowujemy si do zgoszenia tego projektu do wspnansowania w przyszej perspektywie nansowej. Natomiast rwnolegle z pracami modernizacyjnymi, o ktrych przed chwil mwiem, powinna zosta przeprowadzona budowa i rozbudowa pl odkadu urobku z prac pogbiarskich prognozowany koszt to 21 mln z. Niezbdne jest te przystosowanie istniejcego oznakowania nawigacyjnego i systemu kontroli ruchw statkw do nowej geometrii toru tutaj mwimy o 35 mln z. Prognozowane koszty III etapu modernizacji wraz z osigniciem gbokoci 12,5 m i szerokoci 110 m na caej dugoci to ponad 1120 mln z. To pokazuje skal inwestycji. Odnoszc si do bardziej szczegowego pytania o program wieloletni Utrzymanie i modernizacja morskich drg wodnych w rejonie ujcia Odry w latach 20132025, bo pan pose pyta o ten program, ktrego celem jest utrzymanie parametrw torw wodnych prowadzcych do Szczecina, winoujcia, Polic, ale rwnie do maych portw w rejonie ujcia Odry, to przedmiotowy projekt jest w trakcie opracowywania we wsppracy z zarzdem portw morskich oraz innymi zainteresowanymi podmiotami. Bowiem zgodnie z procedurami kady projekt uchway w sprawie ustanowienia programu wieloletniego wymaga m.in. spenienia wymogw okrelonych w ustawie o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale spoeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaywania na rodowisko, w tym opracowania strategicznej oceny oddziaywania na rodowisko, a take przeprowadzenia konsultacji spoecznych. Ta cieka jest do czasochonna i dopiero po zakoczeniu tego, po zakoczeniu konsultacji midzyresortowych bdzie mona przedoy projekt Radzie Ministrw. Prace trwaj, miejmy nadziej, e oceny oddziaywania na rodowisko i konsultacje zostan na tyle sprawnie przeprowadzone, e nie bdzie to odkadane ad Kalendas Graecas. Bardzo dzikuj.

Panie pole, bardzo dzikuj za to dodatkowe pytanie. Jak ju wspominaem, aby uzyska gboko

Dobrze. Czyli konkluzja jest taka, e 12,5 m bdzie, jest to w zasigu prac Urzdu Rady Ministrw i bdzie zgoszone do programu, tak? Bedzie to przysza perspektywa, tak?
134


Tak jest.

Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Przechodzimy do kolejnego pytania, ktre zostao zgoszone przez nastpujcych posw z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo: pana posa Joachima Brudziskiego, pana posa Leszka Dobrzyskiego, pana posa Czesawa Hoca oraz pana posa Michaa Jacha. Udzielam gosu w celu zadania pytania panom posom Leszkowi Dobrzyskiemu oraz Michaowi Jachowi. Bardzo prosz.
by statki o odpowiednim zanurzeniu mogy takim torem pywa. Natomiast nas interesuje co innego, panie ministrze to, o czym ju tutaj mwi kolega, ale te konkrety dotyczce funkcjonowania caego tego korytarza transportowego, ktrego immanentnym elementem jest wanie tor wodny. Chciabym te dopyta, zada moe jedno bardziej szczegowe pytanie. (Dzwonek) Kiedy rzd przygotuje pienidze na studium wykonalnoci, na badania, jeli chodzi o natur? Na razie to wszystko, o czym pan mwi, jest bowiem bardzo oglne, bez adnych konkretw, bez adnych dat. A przecie jeeli, tak jak pan mwi, w planie strategicznym jest utrzymanie portu szczeciskiego, jak my oczekujemy, to myl, e nie musimy czeka do kolejnej perspektywy nansowej, a rzd powinien ju, nie wiem, w tym roku, a najpniej w przyszym przydzieli rodki, to jest bodaje okoo 2030 mln, wanie na wykonanie tych pierwszych bada, przygotowanie dokumentw, eby po 2013 r., jeeli bdzie dostp do tych pienidzy unijnych, natychmiast do tego przystpi. Dzikuj.

Dzikuj bardzo panom posom. Na to pytanie skierowane do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej odpowie podsekretarz stanu pan Maciej Jankowski. Bardzo prosz, panie ministrze.
Pose Leszek Dobrzyski:

Szanowny Panie Ministrze! To, co pan przed chwil mwi, napawa gbokim lkiem, bo tak naprawd jest tutaj tyle niewiadomych, e nasuwa si jedno pytanie. Czy moe pan okreli perspektyw, w jakim czasie jeeli w ogle zostanie podjta zostanie zakoczona inwestycja w zakresie pogbienia toru podejciowego do portu w Szczecinie? Szczecin zosta niestety bardzo powanie dotknity rzdami pana premiera Donalda Tuska. Mam na myli likwidacj stoczni, zablokowanie de facto rozwoju portu w Szczecinie zarwno przez brak pogbienia toru wodnego, ale te przez pooenie sawnej gazrury Nord Streamu. Tu si rodzi kolejne pytanie. Mwi pan o Naturze 2000, o perspektywach, o badaniach. Nawet jeeli pastwo te wszystkie trudnoci przeamiecie, to co zrobicie w takim razie czy ju rozpoczlicie rozmowy ze stron niemieck co stanie si z rur, ktra nadal bdzie blokowa tor podejciowy do portu w Szczecinie?

Bardzo dzikuj, pani marszaek. Waciwie pytania, ktre przed chwil pady, s w treci tosame z tymi, ktre byy zadane poprzednio, wic nie bd powtarza tego, co mwiem, odpowiadajc na te pytania zadane wczeniej. Tym bardziej e w tej odpowiedzi, oprcz czci oglnej pokazujcej miejsce planw rozwoju portw Szczecin, winoujcie, Police w planach rzdowych dotyczcych rozwoju infrastruktury, przytoczyem te zarwno konkretne liczby dotyczce planowanych inwestycji, jak i te konkretne daty roczne pokazujce, w jakim czasie te inwestycje bd przeprowadzone. Chc podkreli raz jeszcze, e prognozowane koszty etapu modernizacji przewidujce osignicie gbokoci 12,5 m i szerokoci na dnie 110 m na caej dugoci toru wynosz ponad 1120 mln z. Czci zadanych pyta byy zarzuty sprowadzajce si do tego, e mona to, co planujemy, zrobi szybciej, w krtszym czasie i rozpocz inwestycje ju teraz. Oczywicie zawsze mona zrobi co szybciej, pod warunkiem e dysponujemy odpowiednimi rodkami. Polski program modernizacji infrastruktury transportowej, ktrego elementem jest modernizacja
Pose Micha Jach:

Pani Marszaek! Panie Ministrze! Ta paska odpowied nie rozwiewa w ogle wtpliwoci, a wprost przeciwnie, one jakby dla nas narastaj. Cay czas pan minister mwi, co naley zrobi, aeby ten tor wodny uzyska gboko 12,5 m. My w Zachodniopomorskiem doskonale wiemy, co trzeba zrobi, ae-

135
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski dostpu do portw Szczecin-winoujcie, jest do cile powizany z funduszami unijnymi. Wykorzystujemy bowiem oprcz rodkw budetowych i zaciganych przez Skarb Pastwa zobowiza na rynku nansowym w ogromnym stopniu rodki unijne i w naszych planach musimy uwzgldnia dostpno tych rodkw. W zwizku z tym, kiedy mwiem o przyszej perspektywie nansowej, podaem do precyzyjne daty i do precyzyjny harmonogram. Jeeli chodzi o cay korytarz transportowy, ktry prowadzi od strony ldu do portw w Szczecinie, w winoujciu, w Policach, to istniej nie tylko plany, ale i programy w dodatku w znacznej czci te programy s realizowane rozbudowy tego korytarza. Dotyczy to zarwno pocze drogowych, jak i pocze kolejowych. We wszystkich strategicznych planach zarwno polskich, jak i europejskich te poczenia si znajduj, co zapewni portom w Szczecinie, w winoujciu, w Policach dostp do wntrza kraju i moliwo funkcjonowania w warunkach w peni konkurencyjnych. Bardzo dzikuj.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Udzielam gosu panu posowi Joachimowi Brudziskiemu w celu zadania pytania uzupeniajcego. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Joachim Brudziski:

Dzikuj. Pani Marszaek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Gdyby byo tak, panie ministrze, jak pan przed chwil by uprzejmy stwierdzi, e zostao wszystko wyoone precyzyjnie, z caym harmonogramem, to rzeczywicie to pytanie uzupeniajce nie miaoby sensu. Mimo wszystko pozwalam sobie jednak je zada, dlatego i cay problem wzi si std, panie ministrze by moe pan o tym nie wie e pan premier Donald Tusk zada uzasadnienia na pimie, po c to ma by pogbiony tor wodny w Szczecinie. Najchtniej osobicie przekazabym panu premierowi nie uzasadnienie, ktre zostao przekazane przez zarzd portu, ale Czarodziejsk gr Thomasa Manna, bo w teje ksice mona przeczyta, e Niemcy nie potrzebowali adnych uzasadnie na pimie, aby ju w XIX w. pogbia ab, bo przynosi to do dzisiaj wymierne korzyci Hamburgowi. Panie Ministrze! Duo pan mwi o rodkach unijnych, ale ja sam na wasne uszy syszaem, jak pan komisarz Janusz Lewandowski na spotkaniu ze studentami bodaje w Lublinie mwi: tak, braem udzia w tych durnych spotach. (Dzwonek) Chodzi
o perspektyw, przysz perspektyw. Nie wiem, w jakiej kwocie wpyn do Polski przysze rodki unijne, ale wiem jedno, e gdyby pastwo polskie w dwudziestoleciu midzywojennym oczekiwao, gdyby pan premier Eugeniusz Kwiatkowski oczekiwa na rodki unijne, to do dzisiaj Gdynia byaby niewybudowana i do dzisiaj nie byoby portu w Gdyni. Pastwo polskie nie wywrci si, jeeli wyoy ze swojego budetu 1200 mln z na pogbienie toru wodnego. Dzisiaj Szczecin jest marginalizowany wskutek decyzji politycznych, a nie wskutek braku pienidzy w kasie. Panie ministrze, nie odpowiedzia pan na pytanie zadane przez pana posa Dobrzyskiego dotyczce dziaa podjtych przez rzd w celu wyeliminowania zagroe, jakie s zwizane z takim umiejscowieniem gazocigu Nord Stream. Ja wiem, e dla 12,5 m gazocig Nord Stream nie stanowi zagroenia, ale rzd Jarosawa Kaczyskiego podj decyzj strategiczn o budowie nowego portu zewntrznego na Batyku poprzez budow gazoportu i de facto nowego portu, jednak ten port nie bdzie mg przyj takich statkw, jakie dzisiaj moe przyj Gdynia, Gdask, Rostock, Hamburg, poniewa jest pooony Nord Stream. Co pana resort, co osobicie pan minister robi w tej sprawie, aby czy to na drodze sdowej, czy to na drodze naciskw politycznych wymusi na Niemczech zagbienie Nord Streamu? I po drugie, konkretne pytanie: Czy w ogle rozwaa pan minister i pan premier moliwo pogbienia toru wodnego z wasnych rodkw, a nie wyczekiwanie na przysze gruszki na wierzbie, ktre bd albo ktrych nie bdzie? Bo te wszystkie strategie, o ktrych pan minister mwi, to tak naprawd odpowied, e pogbienie bdzie, ale w czasie bliej niesprecyzowanym, czyli na wieczne nigdy. Dzikuj uprzejmie.

Dzikuj bardzo, panie pole. Panie ministrze, bardzo prosz o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.

Panie pole, powtrz, co powiedziaem ju wczeniej, i rodki na rozwj infrastruktury pochodz nie tylko ze rodkw unijnych, ale rwnie z budetu pastwa oraz zaciganych przez rzd zobowiza na rynku nansowym. Co do szczegowego podziau z okreleniem procentu zaangaowania rodkw z rnych rde na poszczeglne inwestycje suymy takimi informacjami. Tak e jeeli pan pose si o to zwrci, bdziemy w stanie w odniesieniu do kadej
136

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski inwestycji infrastrukturalnej przedstawi konkretnie rda nansowania. Co do uwagi dotyczcej terminu podjcia prac to jest taka uwaga, e mona szybciej. Oczywicie moe mona szybciej, moe nie. W naszym wypadku realizujemy pewn koncepcj modernizacji portw morskich w Szczecinie i w winoujciu, ale przecie rwnie budowany jest gazoport, o czym pan pose doskonale wie, i modernizacja tyche portw, w tym modernizacja czy pogbienie torw podejciowych, jest elementem rozwoju korytarza transportowego prowadzcego z poudnia Europy przez Szczecin, winoujcie na pnoc. Jeeli chodzi o gazocig Nord Stream, to, jak pan pose susznie zauway, przy moliwoci wpywania statkw do 13,5 m, czyli nie tylko 12,5 m w ramach portu, ale rwnie do gazoportu, nie ma adnego zagroenia. Oczywicie pojawiaby si taka sytuacja, gdybymy doprowadzili do pogbiania torw wodnych do gbokoci powyej 15 m, czyli maksymalnej gbokoci (Pose Joachim Brudziski: A kto to robi?) ale w decyzji dotyczcej pooenia gazocigu jest klauzula nakazujca pogbienie pooenia gazocigu w sytuacji, kiedy w jaki sposb wpynie to na utrudnienie poczenia z portami. Su panu posowi rwnie informacj na temat treci tej decyzji. Natomiast co do intencji rzdu wobec Pomorza Zachodniego i Szczecina, ktre tutaj pan pose w swoich wypowiedziach wielokrotnie podwaa, to nie tylko pozwol sobie nie zgodzi si, ale nie zauwayem nawet cienia przesanki, ktra mogaby wskazywa, i rzd nie docenia potrzeby rozwoju (Pose Joachim Brudziski: Stocznia Stonoga.) portw morskich w Szczecinie, winoujciu. Wrcz przeciwnie zawsze byo to (Dzwonek) naszym priorytetem. Bardzo dzikuj.
Pose Andrzej Orzechowski:

Szanowna Pani Marszaek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sprawa ogrdkw dziakowych i wadania gruntami wywouje od kilku lat skrajne emocje. W Trybunale Konstytucyjnym jest wniosek o uznanie niektrych artykuw ustawy o rodzinnych ogrodach dziakowych za niekonstytucyjne. Wypowiaday si w tej sprawie rne organy pastwowe i sami zainteresowani. Nie chc w tym pytaniu odnosi si do tego wniosku, ktry jest w trybunale, i potencjalnych rozstrzygni, ale poruszy chc problem wynikajcy z ju obowizujcego wyroku Trybunau Konstytucyjnego z 2008 r. dotyczcego art. 10 ustawy o rodzinnych ogrodach dziakowych. Ot na mocy tego artykuu Polski Zwizek Dziakowcw otrzyma w nieodpatne uytkowanie lub uytkowanie wieczyste grunty gminne, take grunty Skarbu Pastwa bdce terenami wydzielonymi pod ogrody dziakowe. Natomiast zgodnie z wyrokiem Trybunau Konstytucyjnego z 2008 r. przepis ten, czyli art. 10, w zakresie odnoszcym si do gruntw stanowicych wasno jednostek samorzdu terytorialnego zosta uznany za niekonstytucyjny. Krajowa Rada Polskiego Zwizku Dziakowcw nie chce przekaza we wadanie ogrodw dziakowych innym spoecznym podmiotom, stowarzyszeniom, ktre si zgaszaj. Zadaj to pytanie, bo zgosio si do mnie stowarzyszenie ze Szczytna, ale wiem, e w kraju te zgaszaj si rne inne organizacje, ktre chciayby to organizowa. I oto wytworzya si sytuacja wymagajca ponownego rozwaenia zawartych z Polskim Zwizkiem Dziakowcw umw o uytkowanie bd ponownego zawarcia umowy na nowych warunkach lub szukania innych partnerw do przekazywania w uytkowanie przedmiotowych terenw. Ale, tak jak powiedziaem, s problemy natury formalnej odnoszce si cigle do zapisw art. 10 ustawy o ogrodach dziakowych, bo cho s one niezgodne z konstytucj, to jednak brakuje zapisu o tym, e inne organizacje nieodpatnie mog wej w uytkowanie terenw przeznaczonych wanie pod ogrody dziakowe. Chciabym zapyta w tym kontekcie: Czy ministerstwo dostrzega ten problem i prowadzi prace zmierzajce do respektowania praw konstytucyjnych? Bo te nowe organizacje podnosz wanie problem nierwnoci konstytucyjnej. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Na tym koczymy rozpatrywanie tego pytania. Przystpujemy do pytania kolejnego, ktre zostao zadane przez posw Platformy Obywatelskiej: pana posa Andrzeja Orzechowskiego oraz pani posank Elbiet Gelert. Pytanie to dotyczy uregulowania prawnego gruntw przeznaczonych pod ogrody dziakowe i skierowane jest do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej. Udzielam gosu panu posowi Andrzejowi Orzechowskiemu w celu zadania pytania. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj bardzo, panie pole. O udzielenie odpowiedzi na to pytanie prosz podsekretarza stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej pana Piotra Stycznia. Bardzo prosz, panie ministrze.

137
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Piotr Stycze:

Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! Dzikuj panu posowi za zadanie tego pytania. Odpowied, jakiej mog udzieli Wysokiej Izbie i take panu w dniu dzisiejszym, nie moe by zbyt duga, w zwizku z tym zaczn od tego, e ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. jest swego rodzaju konstytucj dla rodzinnych ogrodw dziakowych, czyli przedmiotu, ktry jest objty przepisami ustawy, ale take dla Polskiego Zwizku Dziakowcw, ktry jest instytucj ustawowo, czyli przez ustawodawc wskazan do realizacji praktycznie, mona powiedzie, wszystkich dziaa, ktre s zwizane z funkcjonowaniem rodzinnych ogrodw dziakowych. Wok tej ustawy, wok sposobu dziaania podmiotowego i przedmiotowego okrelonego w ustawie od kilku lat narastaj wtpliwoci konstytucyjne. Mielimy do czynienia jeszcze przy pracowniczych ogrodach dziakowych z wyrokiem Trybunau Konstytucyjnego, ktry okrela pewne cechy takiego dziaania tych ogrodw jako niezgodne z konstytucj. Mamy take wyrok z 9 grudnia 2008 r., ktry take niektre przepisy ustawy o rodzinnych ogrodach dziakowych okreli jako niekonstytucyjne. Wicej, trybuna w uzasadnieniu do tego wyroku uzna za wskazane przypomnie, e tezy zawarte w poprzednim wyroku s nadal aktualne, czyli stosowane przy ocenie ustawy o rodzinnych ogrodach dziakowych. Mona take wskaza, e ustawa ta daje Polskiemu Zwizkowi Dziakowcw swoiste prawo wycznoci decydowania o tym, w jaki sposb skdind cechujce si wysokim poziomem lokalnoci dziaanie, przecie lokalnych spoecznoci dziakowcw, moe by prowadzone. I ta zasada wycznoci budzi od pewnego czasu istotne wtpliwoci, w tym take konstytucyjne. Nie ulega take wtpliwoci, e ewentualne rozstrzygnicie Trybunau Konstytucyjnego, gdyby najnowszy wniosek zosta wykorzystany przez trybuna i gdybymy otrzymali stosowne uzasadnienie do takiego rozstrzygnicia, byoby w wysokim stopniu pomocne zarwno ministrowi odpowiedzialnemu za funkcjonowanie rodzinnych ogrodw dziakowych, za dziaanie tej ustawy, jak i samej spoecznoci dziakowcw w uregulowaniu kwestii, ktre dzisiaj budz wtpliwoci. Do ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej wpywaj pisma poruszajce problemy, moe nie konkretnie ten problem, o ktrym mwi pan pose, ale zblione problemy. Nie ma tych pism i tych sygnaw zbyt wiele, s to jednak pisma, ktre s przykadowe, wedug naszej oceny, i ktre budz reeksje, o ktrych mwiem wczeniej. Wpywa take duo pism od dziakowcw, ktrzy podnosz kwesti zaniechania przez ministra odpowiedzialnego za funkcjonowanie ustawy jakiejkolwiek dziaalnoci
legislacyjnej po to, aby utrzyma stan okrelony w aktualnej treci ustawy. Z reguy protesty te maj bardzo podobn lub powtarzajc si tre, nasilaj si w tym nowym okresie funkcjonowania ogrodw dziakowych w kwietniu i maju br. Odpowiadajc na pytanie szczegowe, dotyczce organizacji, ktra w Szczytnie chciaaby zajmowa si funkcjonowaniem ogrodw dziakowych, przynajmniej w takim zakresie, jaki lokalna spoeczno uznaaby za waciwe, to w dzisiejszym stanie prawnym korzystanie z pewnego rodzaju benecjw, pewnego rodzaju uatwie, ktre zawarte s w ustawie, a ktra konstytuuje w sposb podmiotowy i przedmiotowy pewien stan wycznoci, wydaje si niemoliwe. Dlatego te omiel si stwierdzi, e wyrok Trybunau Konstytucyjnego dotyczcy ostatnio zoonego wniosku byby najwaniejszym elementem przyspieszajcym reeksj Wysokiej Izby, ale take i ministra waciwego w tym zakresie. Aktualnie w ministerstwie nie prowadzimy adnych prac i nie prowadzilimy adnych prac zwizanych ze zmian tej ustawy, powodowani gwnie wyczekiwaniem na rozwizania, ktre zaproponuje Trybuna Konstytucyjny. Jest jeszcze oczywicie kwestia niezgodnoci z ustaw tych przepisw, ktre ju zostay okrelone jako niezgodne z konstytucj. Skutki takiego rozstrzygnicia oczywicie nie dotycz tych praw nabytych, ktre powstay w okresie dziaania przepisw przed orzeczeniem o ich niekonstytucyjnoci. Szanowni Pastwo! Wysoka Izbo! Chciabym podkreli, e minister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej wyraa gotowo zajcia si t spraw, ale w sytuacji, w ktrej rozstrzygnicia tak kardynalne, tak istotne, czyli konstytucyjne, bd znane i ministrowi, i oczywicie Wysokiej Izbie. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Udzielam gosu pani posance Elbiecie Gelert w celu zadania pytania uzupeniajcego. Bardzo prosz.

Dzikujemy bardzo serdecznie panu ministrowi i pani marszaek, to ju jest wyczerpujca odpowied, tak e dzikujemy bardzo.

Dzikuj bardzo. Przystpujemy do kolejnego pytania, ktre zostao zgoszone przez nastpujcych posw Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo: pana posa
138

Wicemarszaek Wanda Nowicka Tomasza Latosa, pana posa Maksa Kraczkowskiego oraz pana posa Jarosawa Zieliskiego. To pytanie dotyczy policyjnych represji w Bydgoszczy skierowanych przeciw osobom rozwieszajcym wizerunek bogosawionego Jana Pawa II w pierwsz rocznic beatykacji. Pytanie zostao skierowane do ministra spraw wewntrznych. Udzielam gosu panu posowi Tomaszowi Latosowi, aby przedstawi pytanie. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj bardzo, panie pole. O udzielenie odpowiedzi na to pytanie prosz podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych pana Michaa Deskura. Bardzo prosz, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych Micha Deskur:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Wydarzenie, ktrego dotyczy pytanie, miao miejsce kilka dni temu, 1 maja 2012 r. Zgodnie z informacj uzyskan z Komendy Wojewdzkiej Policji w Bydgoszczy w dniu 1 maja 2012 r. okoo godz. 7.45 anonimowa osoba poinformowaa telefonicznie dyurnego, e grupa modych ludzi w rejonie ulic Wojska Polskiego i Jana Pawa II w Bydgoszczy rozkada banery. Skierowano tam patrol. We wskazanym miejscu zostay rozoone banery z wizerunkiem bogosawionego Jana Pawa II. Stao przy nich piciu mczyzn. Jeden z nich fotografowa pozostaych na tle banerw. Na pytanie policjantw mczyni owiadczyli, e nie posiadaj stosownego zezwolenia na wywieszanie banerw, mimo e posiadaj wiedz, e takowe jest wymagane. Jak si pniej okazao, byli to kibice bydgoskiego klubu Zawisza, ktrzy postanowili uczci pami papiea w pierwsz rocznic beatykacji. Zgodnie z art. 63a Kodeksu wykrocze osoba, ktra umieszcza w miejscu publicznym do tego nieprzeznaczonym ogoszenie, plakat, asz, apel, ulotk, napis lub rysunek albo wystawia je na widok publiczny w innym miejscu bez zgody zarzdzajcego tym miejscem, podlega karze ograniczenia wolnoci lub grzywny. Z kolei art. 41 precyzuje, i w stosunku do sprawcy czynu mona poprzesta na zastosowaniu pouczenia, zwrceniu uwagi, ostrzeeniu lub na zastosowaniu innych rodkw oddziaywania wychowawczego. Zgodnie z liter prawa policjanci wylegitymowali mczyzn w zwizku z popenionym wykroczeniem z art. 63a Kodeksu wykrocze, zaproponowali mandat karny kredytowy, ktrego przyjcia mczyni odmwili. W zwizku z powyszym funkcjonariusze zabezpieczyli banery i zabrali mczyzn do komisariatu w celu wykonania dalszych czynnoci zwizanych z popenieniem wykroczenia. Policjanci dokonali kontroli osobistej mczyzn. Nastpnie mczyni zostali przesuchani w charakterze podejrzanych o popenienie wykroczenia, a banery zostay zatrzymane zgodnie z art. 63a 2. Sze dni po tych wydarzeniach i jednoczenie trzy dni temu, czyli 7 maja 2012 r., komendant miejski Policji w Bydgoszczy, po zapoznaniu si z materiaami w ramach postpowania, uzna, i rzeczywicie formalnie zaistnia czyn okrelony w art. 63a Kodeksu wykrocze, lecz jego spoeczna szkodliwo
Pose Tomasz Latos:

Dzikuj bardzo. Pani Marszaek! Panie Ministrze! Zaczn, panie ministrze, od takiego pytania: Co kontrowersyjnego widziaa Policja w tym wizerunku Ojca witego? Podkrelam, e mwimy o portrecie Ojca witego, o pierwszej rocznicy beatykacji. Ojciec wity Jan Pawe II jest honorowym obywatelem Bydgoszczy, a miejsce zdarzenia to al. Jana Pawa II. Kilka osb postanowio w ten sposb uczci pierwsz rocznic beatykacji, rozoy na kilkadziesit minut na trawniku wspomniany wizerunek. Za to zostali przez policjantw zabrani na komisariat, podjechay dwa radiowozy. Byli tam przetrzymywani przez cztery godziny, zreszt wraz z tym wizerunkiem, ktry do tej pory znajduje si na komisariacie, poniewa zadano karty pamici z aparatu fotogracznego, ktrym by moe robiono zdjcia. Poniewa tej karty nie posiadano, zarzdzono rewizj osobist tych wszystkich osb, co z pewnoci nosi znamiona przekroczenia uprawnie. Cztery godziny przetrzymywania, przesucha, a nastpnie z art. 63a Kodeksu wykrocze skierowano spraw do sdu rejonowego. Panie ministrze, wiem, e policjanci powinni reagowa w przypadku wykrocze. Nie kwestionuj tego, e po otrzymaniu sygnau mieli prawo pojawi si w tym miejscu, natomiast sam pan chyba przyzna, e rodki, ktre zastosowano, s nieadekwatne. Naleao zapewne pouczy te osoby, zreszt one same sugeroway, e nie wiedziay. By moe to by wystarczyo, jednak podjto inne dziaania, i to w takiej sytuacji, kiedy mamy wiele innych zagroe na co dzie. Chciabym si dowiedzie od pana ministra, czy w tej chwili Policja rzeczywicie ma dziaa wobec obywateli w ten sposb, bo mielimy przedtem inne przykady podobnie absurdalnych zachowa. Czy rzeczywicie nie ma na komisariacie jednej rozsdnej osoby, ktra w cigu czterech godzin, przepraszam, puknaby si w czoo i stwierdzia, e yjemy w wiecie Mroka i naley chyba inaczej reagowa na t sytuacj? Dzikuj bardzo.

139
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewntrznych Micha Deskur jest znikoma. W tej sytuacji uzna, i nie skieruje wnioskw o ukaranie do sdu, i poleci sprawcw wykroczenia wycznie pouczy, a zgodnie z art. 41 Kodeksu wykrocze poleci rwnoczenie zwrot zatrzymanych banerw. Tego samego dnia o godz. 9 funkcjonariusz uda si do miejsca zamieszkania waciciela banerw, ktry jednak odmwi ich przyjcia. W wietle zaistniaych okolicznoci naley uzna, e czynnoci podjte w sprawie przez policjantw byy zgodne z prawem. Niemniej jednak w ocenie komendanta miejskiego Policji w Bydgoszczy decyzja o zabezpieczeniu banerw i zastosowaniu postpowania mandatowego bya nieadekwatna do zaistniaej sytuacji. W peni podzielam ocen tego zdarzenia komendanta miejskiego Policji w Bydgoszczy, ktry uzna, e policjanci dziaali w granicach prawa, natomiast zastosowanie postpowania mandatowego w tej sytuacji byo zbyt surowe. Rwnoczenie informuj, e komendant miejski zosta zobowizany przez komendanta wojewdzkiego Policji do przeprowadzenia szkolenia dotyczcego podobnych zdarze. Podczas mojego nastpnego spotkania z komendantami wojewdzkimi poinformuj ich o tym zdarzeniu i mojej ocenie zachowania funkcjonariuszy. Bardzo dzikuj.
Ponadto z naszej wiedzy wynika, e nieprawd jest, jakoby policjanci chcieli ukara mandatem te osoby, ktre rozkaday na trawniku wizerunek Ojca witego. Prosz to sprawdzi. W ogle uwaam, e pan minister powinien przeprowadzi bardzo szczegowe postpowanie wyjaniajce, poniewa z naszej wiedzy wynika nieco inny przebieg tego wszystkiego, rnice s tutaj due w stosunku do tego, co pan powiedzia. (Dzwonek) Poza tym pan mwi, e policjanci dziaali w granicach prawa. Nie wiem. Myl, e nie dziaali w granicach prawa. Bo na jakiej podstawie prawnej bya przeprowadzona rewizja? Na jakiej podstawie prawnej dokonano takich czynnoci, ktre prowadz ku inwigilacji, jak danie karty pamici z aparatu fotogracznego? Panie Ministrze! Ju mielimy za waszych rzdw przypadki przychodzenia o 6 rano do internauty, ktry napisa co, co nie podobao si prezydentowi Komorowskiemu. To s skandaliczne sytuacje. dam, oczekuj od pana, e przeprowadzi pan postpowanie wyjaniajce i jednak nauczy policjantw postpowania naprawd zgodnego z prawem i z rozsdkiem, bo tutaj o rozsdku nie mona mwi, ale i mam nieodparte wraenie, e przekroczone zostao prawo. Prosz odpowiedzie na pytanie, jak pan odnosi si do tego: do rewizji i do dania karty pamici z aparatu fotogracznego.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Udzielam gosu panu posowi Jarosawowi Zieliskiego w celu zadania pytania uzupeniajcego. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj bardzo za pytanie. Bardzo prosz pana ministra o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.
Pose Jarosaw Zieliski:

Dzikuj bardzo. Panie Ministrze! Czy Policja pod waszymi rzdami, pod rzdami premiera Donalda Tuska ju naprawd nie ma powaniejszych zada jak aresztowanie, zatrzymanie wizerunku bogosawionego Ojca witego Jana Pawa II lub szykanowanie ludzi, ktrzy chcieli w rocznic beatykacji uczci ten fakt poprzez rozoenie wizerunku, moe i w miejscu, na ktre nie uzyskali zgody, ale czy to rzeczywicie byo tak, e mona tu w ogle mwi o szkodliwoci czynu? Pan mwi o maej szkodliwoci czy niewielkiej szkodliwoci czynu. Czy jakakolwiek szkodliwo czynu moe tu wystpowa, by brana pod uwag? Policja naprawd ma tyle problemw, a siy i rodki, jakie zostay zastosowane w Bydgoszczy, s zupenie nieadekwatne do tej sytuacji. Chciaem powiedzie, e do zagroenia, ale przecie adnego zagroenia nie byo, czyli nie mona mwi o adnym zagroeniu.

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Chciabym jeszcze raz przypomnie, e w moim poprzednim wystpieniu jednoznacznie powiedziaem, przynajmniej tak wynika z informacji, ktre otrzymaem od komendy wojewdzkiej w Bydgoszczy... Przypominam, e mwimy o zdarzeniu, ktre miao miejsce 1 maja, czyli kilka dni temu. Informacja od komendanta miejskiego Policji zostaa nam przesana trzy dni temu. Tak e prosibym o wyrozumiao, dlatego e mwimy o fakcie, ktry mia miejsce 9 dni temu. W swojej wypowiedzi podkreliem, e spoeczna szkodliwo czynu bya znikoma, czyli adna. Przyznaem, e funkcjonariusze dziaali zgodnie z liter prawa, i podczas mojego wystpienia zacytowaem odpowiednie artykuy. Chciabym te (Pose Tomasz Latos: Panie ministrze, rozebrano tych ludzi do bielizny. Z jakiego powodu?)
140


Panie pole, pytanie ju zostao zadane, pan minister odpowiada. Prosz nie dopytywa.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. (Pose Jarosaw Zieliski: Panie ministrze, policjanci przekroczyli prawo, zamali prawo.) Przystpujemy (Pose Jarosaw Zieliski: Prosz wycign konsekwencje wobec nich. Tam potrzebna bya zgoda prokuratora, a jej nie byo.) Nie udzielam gosu panu posowi. (Pose Jarosaw Zieliski: Wiem, pani marszaek, przepraszam, ale musiaem to powiedzie.) Przystpujemy do kolejnego pytania. Zadawa je bd posanka Lidia Gdek oraz pose Jzef Lassota z Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. Pytanie dotyczy dostpu osb niepenosprawnych do sprztu i rodkw ortopedycznych. Pytanie zostao skierowane do ministra zdrowia. Bardzo prosz pani posank Lidi Gdek o sformuowanie pytania.

Jeszcze raz chciabym potwierdzi, e w mojej ocenie policjanci dziaali zbyt surowo. Szkodliwo spoeczna czynu bya rzeczywicie znikoma, ale przynajmniej zgodnie z raportem, ktry otrzymalimy z Komendy Wojewdzkiej Policji w Bydgoszczy ten czyn jest zgodny z art. 63a Kodeksu wykrocze. (Pose Tomasz Latos: Wedug Kodeksu wykrocze rozbiera si ludzi do naga?) Tak e chciabym podkreli, e w opinii komendanta wojewdzkiego prawo byo respektowane. Policjanci dziaali w granicach prawa. (Pose Tomasz Latos: Jakim prawem rozebrano ludzi?) Natomiast powtarzam, e jednym z priorytetw ministra Cichockiego i moim jest zwikszenie wraliwoci policjantw na potrzeby obywateli. (Pose Tomasz Latos: Czy bya zgoda prokuratury na rewizj?) Chcielibymy, aby w przypadku takich zdarze podejcie funkcjonariuszy byo bardziej elastyczne i aby postawa policjantw bya jeszcze bardziej przyjazna wobec obywateli. (Pose Tomasz Latos: Ma to by zgodne z prawem?) Jeszcze raz podkrelam stanowisko policji, ktra uwaa, e dziaaa w granicach prawa. Oczywicie mog zleci kontrol (Pose Tomasz Latos: Z takiego powodu, e rozebraa ludzi?) (Pose Jolanta Szczypiska: Trzeba si przyzna.)
Pose Lidia Gdek:

Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Problemy nansowe pastwa dotykaj, niestety, take osoby niepenosprawne w zakresie dostpu do sprztu i rodkw ortopedycznych. Wydatki Narodowego Funduszu Zdrowia na ten cel s niewystarczajce. Najgorsza sytuacja jest w przypadku grupy wyrobw protetycznych na zamwienie. Udzia rodkw publicznych w nansowaniu zakupu protezy wynosi maksymalnie 35% i uzaleniony jest od danego wyrobu. Reszt musi dopaci pacjent, dopata wynosi od kilku do nawet kilkudziesiciu tysicy zotych. Dodatkowo na realizacj zlecenia pacjenci musz czeka w wielomiesicznych kolejkach. Dotyczy to m.in. wzkw inwalidzkich, protez koczyn, aparatw suchowych, pomp infuzyjnych. Dostp osb niepenosprawnych do sprztu ortopedycznego ograniczaj take limity narzucane przez ministra zdrowia, ktre okrelaj, do jakiej wartoci i jak czsto NFZ moe refundowa zakup sprztu. W niektrych grupach produktw nie byy one zmieniane od ponad 10 lat. Nadmiernie ograniczony poziom refundacji sprztu i rodkw dla osb niepenosprawnych powoduje, e cz z nich wczeniej czy pniej wymaga dodatkowych hospitalizacji, nakadw na rehabilitacj, czyli ponoszonych przez system obcie nansowych. Std moje pytania: W jakim stopniu system zabezpiecza zapotrzebowanie osb niepenosprawnych na sprzt i rodki ortopedyczne? Jak zabezpieczenie tego zapotrzebowania ksztatowao si na przestrzeni ostatnich 10 lat? Czy Narodowy Fundusz Zdrowia posiada wieloletni strategi refundacji sprztu ortopedycznego i wyrobw medycznych? A jeli nie, to czy i kiedy taka strategia zostanie opracowana? Dzikuj bardzo.

Pan minister odpowiada na pytanie, prosz nie utrudnia.

W odpowiedzi na pana pytanie chciabym potwierdzi, e ministerstwo zleci kontrol. (Dzwonek) Pragn przypomnie, e zdarzenie miao miejsce 1 maja, czyli kilka dni temu. Mam nadziej, e odpowiedziaem na pytanie. Bardzo dzikuj.

141

Dzikuj bardzo, pani posanko. O udzielenie odpowiedzi na to pytanie prosz sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana Jakuba Szulca. Bardzo prosz, panie ministrze.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc:

Serdecznie dzikuj. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Pani Pose! Kwestia rodkw ortopedycznych wykonywanych na zamwienie jest uregulowana w rozporzdzeniu ministra zdrowia z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie wiadcze gwarantowanych z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne bdce przedmiotami ortopedycznymi oraz rodki pomocnicze. (Gwar na sali) Jest to akt prawny, ktry zosta wydany na podstawie ustawy z 2004 r. o wiadczeniach opieki zdrowotnej nansowanych ze rodkw publicznych. (Gwar na sali) (Pose Jzef Lassota: Pani marszaek, nic nie sycha, bo rozmawiaj.)
i rodki pomocnicze. Natomiast obecnie obowizujce rozporzdzenie ma by utrzymane w mocy nie pniej ni do pocztku roku 2014. Tak wic jest 1,5 roku na wydanie nowego rozporzdzenia. Niemniej prace w Ministerstwie Zdrowia nad nowym rozporzdzeniem zostay rozpoczte w zasadzie natychmiast po przyjciu ustawy refundacyjnej. W tym momencie te prace s na ukoczeniu i w najbliszym czasie nowy projekt rozporzdzenia w zakresie zaopatrzenia pacjentw w rodki ortopedyczne zostanie skierowany do uzgodnie zewntrznych i konsultacji spoecznych. Natomiast przy tej okazji naley i trzeba pamita o jednej zasadniczej rzeczy. Jak zawsze, ograniczeniem w takiej sytuacji bd dla nas rodki nansowe. W cigu ostatnich 7 lat wydatki na sprzt ortopedyczny z Narodowego Funduszu Zdrowia ksztatoway si nastpujco: w 2005 r. byo to 403 mln z, w 2006 r. 441, w 2007 r. 468, w 2008 r. ju 544, w 2009 r. 587, w 2010 r. 569, w 2011 r. 617, a plan nansowy Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2012 zakada wydatki na poziomie 659 mln z. Naley spodziewa si, e (Gwar na sali) (Pose Jzef Lassota: Nie da si sucha, pani marszaek.)

Bardzo prosz o cisz, poniewa nie mona usysze, co pan minister mwi. Bardzo prosz o zachowanie ciszy. Bardzo prosz, panie ministrze.

Bardzo prosz apeluj jeszcze raz do pa i panw posw o umoliwienie kontynuacji odpowiedzi na to pytanie panu ministrowi. Bardzo prosz o cisz.

Tutaj od razu trzeba zaznaczy, e wejcie w ycie ustawy refundacyjnej, a wic wejcie w ycie(Gwar na sali)

Naley spodziewa si, e w kolejnych latach te wydatki bd wzrastay, ale jak zawsze w przypadku podziau rodkw z planu nansowego Narodowego Funduszu Zdrowia mamy do czynienia z naturalnymi ograniczeniami, tzn. dysponujemy okrelon kwot i ta kwota musi by podzielona pomidzy wszystkich pacjentw i wszystkich potrzebujcych. (Gwar na sali) (Gos z sali: Nic nie sycha.) Natomiast to, co jest jeszcze istotne w odniesieniu do zaopatrzenia pacjentw w rodki ortopedyczne, to kwestia samej konstrukcji przedmiotowego rozporzdzenia, a wic takiego sformuowania zapisw, eby te rodki, ktre s przeznaczane na sprzt ortopedyczny, byy wydatkowane w sposb jak najbardziej racjonalny. (Oklaski)

Przepraszam, panie ministrze. Bardzo prosz wszystkich posw, ktrzy nie s zainteresowani odpowiedzi, o opuszczenie sali albo, e tak powiem, uciszenie si. Chcielibymy usysze odpowied pana ministra. Bardzo prosz, panie ministrze.

Ustawa refundacyjna, ktra wesza w ycie, daje delegacj do wydania nowego rozporzdzenia w sprawie zaopatrzenia pacjentw w sprzt ortopedyczny

Przepraszam, panie ministrze. Zakoczy pan minister, tak? Dzikuj bardzo.
142

Wicemarszaek Wanda Nowicka Udzielam gosu panu posowi Jzefowi Lassocie w celu zadania pytania uzupeniajcego. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Jzef Lassota:

Ja nie zadaem jeszcze adnego pytania, bo pani te nie wywizuje si ze swoich obowizkw. Panie ministrze, mam wobec tego jeszcze dwa krtkie pytania. Czy w przypadku podziau rodkw na sprzt i rodki ortopedyczne w kategoriach geogracznych, terytorialnych s uwzgldnione jakie kryteria, jakie wskaniki? Bo s regiony, ktre twierdz, e s pokrzywdzone. I drugie pytanie jest takie. Jak wyglda dostp osb niepenosprawnych do tego sprztu i rodkw, w przypadku gdy osoby te przebywaj w domach pomocy spoecznej? Czy s tu jakie rnice, czy nie? Dzikuj. (Gwar na sali)
Pose Jzef Lassota:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! W zasadzie naleaoby powtrzy t odpowied, bo przecie nie sposb jest sucha odpowiedzi, ktrej si nie syszy. Bardzo prosz jednak o spowodowanie, eby bya moliwo usyszenia odpowiedzi. (Gwar na sali) (Gos z sali: Ale to jest sabowity minister) Albo moe przesun to na inny czas. Ja na przykad nie usyszaem, co pan minister powiedzia, poniewa cay czas jest gwar i cay czas trwaj rozmowy. Chc zada dodatkowe pytanie, ale nie wiem, czy zadam je na temat, poniewa nie wiem, czy pan minister ju na to odpowiedzia. Prosz rozstrzygn t spraw, pani marszaek.

Dzikuj bardzo. Zanim udziel gosu panu ministrowi, po raz kolejny apeluj do pa i panw posw o zachowanie ciszy na sali. (Gwar na sali) Bardzo prosz o zachowanie ciszy i umoliwienie odpowiedzi na to pytanie. (Gwar na sali) Bardzo prosz o zachowanie ciszy i umoliwienie odpowiedzi na to pytanie.

Panie pole, tu nie ma nic do rozstrzygania. Apelowaam do pa i panw posw (Gwar na sali) (Gos z sali: Ciii) o zachowanie stosowne do miejsca, tej Izby i jeszcze raz o to apeluj. W takim razie bardzo prosz o udzielenie odpowiedzi

Bardzo serdecznie dzikuj. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Ot w kwestii tego, jakie rodki s przeznaczone w podziale geogracznym na sprzt ortopedyczny, s kadorazowo podejmowane decyzje przez dyrektora oddziau wojewdzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia i kadorazowo tene dyrektor przy opracowywaniu projektu planu nansowego Narodowego Funduszu Zdrowia decyduje o tym, jakie rodki przeznacza na zabezpieczenie sprztu ortopedycznego. Tak wic jest to decyzja, ktra jest podejmowana na poziomie wojewdztwa przez dyrektora oddziau wojewdzkiego. Natomiast jeli chodzi o pacjentw, ktrzy przebywaj w domach pomocy spoecznej bd te dotyczy ich lecznictwo dugoterminowe, to mamy do czynienia z sytuacj, w ktrej oczywicie wiadczenia zdrowotne z tego zakresu, a wic z zakresu opieki dugoterminowej, zwizane s z innym koszykiem wiadcze gwarantowanych, to znaczy innym rozporzdzeniem. Natomiast jeli chodzi o zabezpieczenie tych pacjentw, nie rozrniamy pacjentw dugoterminowych i krtkoterminowych, tych, ktrzy maj inne schorzenia wspwystpujce jeszcze przy okrelonym schorzeniu, ktre czy si z wykorzy-
Pose Jzef Lassota:

Nie, nie, ja jeszcze nie zadaem pytania. Chodzi o ponownie udzielenie odpowiedzi, tak? (Gos z sali: Cisza.) Przepraszam, pani marszaek, pani obowizkiem jest utrzyma porzdek na sali, umoliwi wypowiedzi i suchanie odpowiedzi, a pani tego nie zapewnia.

Panie pole, prosz mi nie przypomina o moich obowizkach. Czy pan chce zada pytanie uzupeniajce?
Pose Jzef Lassota:

Tak, oczywicie.

To w takim razie bardzo prosz, ma pan jeszcze na to 33 sekundy.

Punkt 1. porzdku dziennego gosowanie
143
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Jakub Szulc staniem sprztu ortopedycznego. W zwizku z tym zaopatrywanie tych pacjentw odbywa si na normalnych zasadach zgodnie z rozporzdzeniem ministra zdrowia w sprawie wiadcze gwarantowanych z zakresu zaopatrzenia w sprzt ortopedyczny. Dzikuj bardzo.
Marszaek:
Dzikuj bardzo, pani pose. Przechodzimy do gosowania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 333. Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia jednoczenie poprawk, nad ktr gosowa bdziemy w pierwszej kolejnoci. W poprawce do art. 24 ust. 1d pkt 2 ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych wnioskodawcy proponuj, aby pobrana opata bya zwracana niezwocznie wraz z odsetkami, w wysokoci i na zasadach okrelonych przepisami prawa cywilnego, od dnia pobrania dodatkowej opaty. Komisja wnosi o przyjcie tej poprawki. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem poprawki, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 427 posw. Za poprawk oddao gos 427 posw, przy braku gosw przeciwnych i wstrzymujcych si. Stwierdzam, e Sejm poprawk przyj. Przystpujemy do gosowania nad caoci projektu ustawy. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem w caoci projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych, w brzmieniu proponowanym przez Komisj Nadzwyczajn, wraz z przyjt poprawk, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 434 posw. Za oddao gos 434 posw, przy braku gosw przeciwnych i wstrzymujcych si. Stwierdzam, e Sejm uchwali ustaw o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych. Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o samorzdzie gminnym. Sejm wysucha sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posa Waldy Dzikowskiego oraz przeprowadzi dyskusj, w trakcie ktrej zgoszono poprawk. W zwizku z tym Sejm ponownie skierowa projekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostao paniom i panom posom dorczone w druku nr 372-A. Przystpujemy do trzeciego czytania. Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Waldy Dzikowskiego.

Dzikuj bardzo, panie ministrze. Na tym przerywamy rozpatrywanie pyta. Ogaszam 3 minuty przerwy. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 19 do godz. 11 min 21)
Marszaek:
Wznawiam obrady. Prosz o zajcie miejsc. Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych. Sejm wysucha sprawozdania komisji przedstawionego przez pani pose Barbar Bartu oraz przeprowadzi dyskusj, w trakcie ktrej zgoszono poprawk. W zwizku z tym Sejm skierowa ponownie projekt ustawy do komisji w celu jej rozpatrzenia. Dodatkowe sprawozdanie komisji zostao paniom i panom posom dorczone w druku nr 333-A. Przystpujemy do trzeciego czytania. Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pani pose Barbar Bartu. (Gwar na sali) Sal prosz o cisz. Bardzo prosz, pani pose.
Pose Sprawozdawca Barbara Bartu:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Mam przyjemno przedstawi dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodykacjach o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Kodeks karny oraz ustawy o systemie ubezpiecze spoecznych, zawartym w druku nr 288. W czasie drugiego czytania na posiedzeniu Sejmu do projektu zawartego w druku nr 333 zostaa wniesiona jedna poprawka. Wczoraj komisja rozpatrzya poprawk i jednogonie wnosi, aby Wysoki Sejm raczy t poprawk przyj. Dzikuj.
144

Pose Sprawozdawca Waldy Dzikowski:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Podczas drugiego czytania zgoszono jedn poprawk. Komisja Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej zaopiniowaa t poprawk pozytywnie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Marszaek:
Dzikuj bardzo, panie pole. Przechodzimy do gosowania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 372. Komisja przedstawia rwnie poprawk, nad ktr gosowa bdziemy w pierwszej kolejnoci. Pan pose chciaby zada pytanie? (Pose Andrzej Dera: Ale przy poprawce.) Przy poprawce. W jedynej poprawce do art. 2 projektu ustawy nowelizujcej wnioskodawcy proponuj, aby ustawa wesza w ycie z dniem ogoszenia. Komisja wnosi o przyjcie tej poprawki. Pan pose Dera poprosi o gos celem zadania pytania. Czas wystpienia 1 minuta.
2006, ktra upowaniaa pana premiera do wyznaczenia osoby penicej obowizki, jeeli organy wykonawcze rzdziy spoza krat lub te byy aresztowane, pozbawione wolnoci. Temu miejscu rzeczywicie grozi kompletny parali: brak wypat dla nauczycieli, sekretarz na wypowiedzeniu. W zwizku z tym rzeczywicie jest to sytuacja nadzwyczajna przede wszystkim dla spoecznoci lokalnych, a ta poprawka zaatwia problem take systemowo. (Oklaski)
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem poprawki, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 437 posw. Za oddao gos 437 posw, przy braku gosw przeciwnych i wstrzymujcych si. Stwierdzam, e Sejm poprawk przyj. Przystpujemy do gosowania nad caoci projektu ustawy. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem w caoci projektu ustawy o zmianie ustawy o samorzdzie gminnym, w brzmieniu proponowanym przez Komisj Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, wraz z przyjt poprawk, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 438 posw. Za oddao gos 438 posw, przy braku gosw przeciwnych i wstrzymujcych si. Stwierdzam, e Sejm uchwali ustaw o zmianie ustawy o samorzdzie gminnym. Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchway w sprawie trybu wyraenia zgody na ratykacj decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Sejm wysucha sprawozdania komisji przedstawionego przez pana posa Andrzeja Gaaewskiego oraz przeprowadzi dyskusj. Przechodzimy do gosowania. Komisje wnosz o odrzucenie projektu uchway zawartego w druku nr 114. Odrzucenie tego wniosku bdzie oznaczao, e Sejm skierowa projekt uchway do Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych w celu ponownego rozpatrzenia. O gos poprosi pan pose Krzysztof Szczerski, Prawo i Sprawiedliwo, w celu zadania pytania. Panie pole wyznaczam czas zadania pytania na 1 minut.
Pose Andrzej Dera:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Podstawow zasad w prawie jest 14-dniowe vacatio legis. Jest to zasada elementarna, mona j zmieni tylko z jakiego uzasadnionego powodu, w nadzwyczajnym przypadku. Przed chwil pose sprawozdawca powiedzia, e zostao to zarekomendowane koniec, kropka. Jest to poprawka, zaznaczam, czyli bya propozycja. Podejrzewam, e byo 14 dni, a jest poprawka klubu, eby byo to z dniem ogoszenia, czyli mamy tu zamanie tej elementarnej zasady. Dlatego prosibym o uzasadnienie, co jest powodem tego, e odchodzi si od fundamentalnej zasady prawnej 14-dniowego vacatio legis na korzy zapisu: ustawa wchodzi w ycie z dniem ogoszenia. Dzikuj bardzo.
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Pan pose sprawozdawca Waldy Dzikowski. Bardzo prosz o udzielenie odpowiedzi.
Pose Waldy Dzikowski:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Doceniajc dociekliwo pana posa Dery, odpowiem. Ot od 2 maja w jednej z gmin Wielkopolski nie ma organw wykonawczych. Bya pewna luka prawna w ustawie z roku

145
Pose Krzysztof Szczerski:

Dzikuj bardzo. Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Chciabym zapyta koalicj parlamentarn Platform, PSL, Ruch Palikota: Czy zdajecie sobie pastwo spraw z tego, co jest przedmiotem najbliszego rozstrzygnicia? Jeli pastwo odrzucicie t uchwa, bdzie to oznaczao, e po poudniu Sejm bdzie rozpatrywa nowelizacj traktatu z Lizbony w trybie, ktry jest konstytucyjnie wtpliwy. (Pose Stefan Niesioowski: Niech si pan nie martwi.) Bdzie to oznaczao, e ta ustawa zostanie zaskarona do Trybunau Konstytucyjnego. Bdzie to take oznaczao, e Polska nie dotrzyma terminu, ktry obiecaa dotrzyma Unii Europejskiej, eby ta nowelizacja wesza w ycie przed 1 lipca 2012 r. (Pose Rafa Grupiski: To jest pytanie?) Czy pastwo zdajecie sobie spraw z tego, e odrzucajc ten projekt uchway, de facto zablokujecie moliwo wejcia w ycie tej nowelizacji w terminie, ktry premier Tusk obieca swoim partnerom w Unii Europejskiej? Rozumiem, e pastwo tak bardzo cenicie sobie przywdztwo pana premiera Tuska, e nie chcecie, eby zrobi karier w Brukseli i chcecie go tam skompromitowa... (Pose Rafa Grupiski: To jest pytanie?) ...ale to jest jednoczenie kompromitacja Polski. W zwizku z tym chciabym zapyta, czy pastwo wiadomie chcecie teraz dokona wielkiego strzau w kolano premiera Tuska, gosujc za tym, eby Polska nie zmiecia si w terminie nowelizacji, jeli chodzi o traktat z Lizbony. Bardzo dzikuj. (Oklaski)
stych wzgldw dopiero eliminacje do tego, co moe nastpi pniej. W literaturze wiatowej, np. francuskiej, jest wiele sztuk, nawet teatralnych, majcych w tytule malentendu, niezrozumienie. Odnosz wraenie, e to niezrozumienie panuje take na naszej sali, nie mwic o mediach.
Marszaek:
Dzikuj bardzo, panie pole. Prosz o zabranie gosu pana posa Tomasza Makowskiego z klubu Ruch Palikota. Bardzo prosz.
Pose Tomasz Makowski:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Takie nacjonalistyczne zachowanie klubu Prawo i Sprawiedliwo doprowadzi do tego, e chcecie wysadzi w powietrze Uni Europejsk, z tego wzgldu (Poruszenie na sali), e chcecie trzyma cay Sejm za gardo, eby ten traktat nie przeszed. Dzikuj. (Wesoo na sali, oklaski)
Marszaek:
Bardzo dzikuj. Prosz o zabranie gosu celem udzielenia odpowiedzi pana posa Gaaewskiego.
Pose Andrzej Gaaewski:

Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Na pocztku odpowiem na pytanie pana posa Iwiskiego. Dokadnie zmiana traktatu jest nastpujca. Dodaje si w art. 136 ust. 3 w brzmieniu: Pastwa czonkowskie, ktrych walut jest euro dotyczy to wic strefy euro mog ustanowi mechanizm stabilnoci uruchamiany, jeeli bdzie to niezbdne do ochrony stabilnoci strefy euro jako caoci. Udzielenie wszelkiej niezbdnej pomocy nansowej w ramach takiego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom. Ten zapis stwarza moliwo w razie koniecznoci utworzenia tego typu mechanizmu. Nie jest to wic sam pakt skalny ani utworzenie tego mechanizmu, dopiero stwarza si tak moliwo. Realizacja tego bdzie odbywaa si w innymi trybie. Natomiast przy okazji, jak ju tu jestem, chciabym powiedzie, e wypowied pana posa Szczerskiego bya niezwykle przewrotna, dlatego e Prawo i Sprawiedliwo dy do zablokowania moliwoci zmiany traktatu i dlatego mwi o zoeniu wniosku do Trybunau Konstytucyjnego, gdy jest to ostatnia moliwo zablokowania tej zmiany, albo inaczej: odsunicia jej w czasie. Uwaamy bowiem, e Trybuna Konstytucyjny bdzie raczej podobnego zdania, jak wikszo sejmowa. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Marszaek:
Bardzo dzikuj, panie pole. Prosz o zabranie gosu pana posa Tadeusza Iwiskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Pose Tadeusz Iwiski:

Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! W nawizaniu do tego, o czym mwi przedmwca, te chciabym zapyta o wyjanienie, ale kieruj si tu do sprawozdawcy. Odniosem wraenie w trakcie wczorajszej debaty, a zwaszcza gdy zapoznaem si ze sprawozdaniami w mediach z tej dyskusji... Najpierw jednak zadam pytanie panu posowi Gaaewskiemu. Czy tu chodzi o ratykacj paktu skalnego? Wszyscy mwi bowiem o pakcie fiskalnym. ycie skada si z nieporozumie i wiele bdw politycznych powstaje w zwizku z nieporozumieniami. Chciabym wic zapyta, czy my mamy do czynienia tylko ze zmian, wprawdzie wan, ale ktra dotyczy wprowadzenia Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci? To s uywajc jzyka sportowego, obecnie modnego z oczywi-
146
Punkty 2. i 4. porzdku dziennego gosowanie. Pytania w sprawach biecych
Marszaek:
Dzikuj bardzo panu posowi sprawozdawcy. (Pose Krzysztof Szczerski: Pani marszaek...) Pan pose w trybie sprostowania? Bardzo prosz.

Dzikuj, pani marszaek, chciabym zabra gos w trybie sprostowania. Panie pole, moja wypowied nie miaa charakteru przewrotnego, tylko wynika z troski o ad konstytucyjny Rzeczypospolitej. Nie mona tej ustawy procedowa w trybie niezgodnym z konstytucj i po to jest ta uchwaa, ebymy jako Sejm naprawili bd rzdowy i skierowali t ustaw na waciwy tryb konstytucyjny. Tylko o to chodzi. (Pose Rafa Grupiski: Jako ci nie wierzymy.) adnej tu przewrotnoci nie ma. Odwrotnie jest troska o ad konstytucyjny Rzeczypospolitej, eby ta ustawa bya procedowana dzisiaj po poudniu w zgodzie z konstytucj, a nie w niezgodzie z konstytucj. To jest tak proste, jak 2 + 2 = 4. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Pose Stefan Niesioowski: Nikt ci nie wierzy.)
Przystpujemy do trzeciego czytania. Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 357. Przystpujemy do gosowania. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem w caoci projektu ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w brzmieniu proponowanym przez Komisj Polityki Spoecznej i Rodziny, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 440 posw. Za oddao swj gos 439 posw, 1 pose wstrzyma si od gosu, nie byo gosw przeciwnych. Stwierdzam, e Sejm uchwali ustaw o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Ogaszam dwie minuty przerwy. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 11 min 37 do godz. 11 min 41)
Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak:

Panie i panowie posowie, wznawiam obrady. Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porzdku dziennego: Pytania w sprawach biecych. Przystpimy do rozpatrzenia pytania jedenastego. (Gwar na sali) Prosz panie i panw posw o przeniesienie rozmw do kuluarw, bowiem to utrudnia nam prowadzenie obrad. Powtarzam, przystpujemy do rozpatrzenia pytania jedenastego. Pani pose Magorzata Adamczak i pan pose ukasz Borowiak z Platformy Obywatelskiej zadadz pytanie w sprawie ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym, skierowane do ministra gospodarki. Odpowiedzi na to pytanie udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pani minister Ilona Antoniszyn-Klik. Bardzo prosz pani pose Magorzat Adamczak i pana posa ukasza Borowiaka o sformuowanie pytania do pani minister. (Gwar na sali) Panie i panw posw prosz o przeniesienie rozmw do kuluarw sejmowych.
Marszaek:
Dzikuj bardzo. Przystpujemy do gosowania nad wnioskiem komisji o odrzucenie projektu uchway w caoci. Kto z pa i panw posw jest za przyjciem wniosku o odrzucenie w caoci projektu uchway w sprawie trybu wyraenia zgody na ratykacj decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro, zawartego w druku nr 114, zechce podnie rk i nacisn przycisk. Kto jest przeciw? Kto si wstrzyma? Gosowao 440 posw. Za oddao swj gos 262 posw, przeciwnego zdania byo 154 posw, wstrzymao si od gosu 24 posw. Stwierdzam, e Sejm wniosek o odrzucenie przyj. Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Spoecznej i Rodziny o rzdowym projekcie ustawy o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywajcym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Sejm wysucha sprawozdania komisji przedstawionego przez pani pose Izabel Katarzyn Mrzygock oraz przeprowadzi dyskusj. W dyskusji nie zgoszono poprawek.
Pose ukasz Borowiak:

Dzikuj. Szanowny Panie Marszaku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Partnerstwo publiczno-prywatne jest znan na wiecie form wsppracy sektora

147
Pose ukasz Borowiak publicznego i prywatnego. Ta forma wsppracy jest najbardziej powszechna w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Hiszpanii i Portugalii. (Gwar na sali)
nym? Warto doda, e nadal w naszym kraju jest realizowanych zbyt mao inwestycji w ramach projektw z zakresu partnerstwa publiczno-prywatnego. Dzikuj bardzo.

Jeszcze raz apeluj do pa i panw posw, aby rozmowy przenie do kuluarw Sejmu, utrudnia to bowiem prowadzenie obrad. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj, panie pole. Odpowie na to pytanie podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki pani minister Ilona Antoniszyn-Klik. Bardzo prosz, pani minister.
Pose ukasz Borowiak:

Naley podkreli, e w Wielkiej Brytanii partnerstwo publiczno-prywatne pozwala na korzystn form realizacji wielu inwestycji publicznych. Wedug tej formuy w Wielkiej Brytanii powstaj nowe szkoy, szpitale, drogi i linie kolejowe. Cech charakterystyczn projektw realizowanych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, odrniajc je od projektw realizowanych w ramach udzielania zamwie publicznych, jest to, e projekty w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego realizowane s przez wiele lat, a ich przedmiotem s skomplikowane przedsiwzicia zwizane najczciej zarwno z budow konkretnego obiektu, jak i z zarzdzaniem tym obiektem. W dniu 1 stycznia 2012 r. wesza w ycie ustawa o redukcji niektrych obowizkw obywateli i przedsibiorcw. Ustawa ta wprowadzia istotn zmian do ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Zmiana ta zmierza do poprawy sytuacji przedsibiorcw realizujcych w ramach konsorcjum przedsiwzicia w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. W kadym moliwym przypadku w ustawie pozostawia si stronom umowy moliwo elastycznego konstruowania partnerstwa, odsyajc do przepisw oglnych prawa obowizujcego w Polsce, a take do dobrych praktyk, wzorcw postpowania, bez nakadania obowizkw ustawowych. Przepisy ustawy wyranie nawizuj do obowizujcych instytucji prawa polskiego, zwaszcza do instytucji prawa cywilnego. Naley mie nadziej, e usunicie tej bariery przyczyni si do rozwoju inwestycji realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, zatem moliwe bd przedsiwzicia z zakresu drogownictwa, edukacji, ochrony zdrowia czy ochrony rodowiska. Przedsiwzicie bdzie mogo polega zarwno na stworzeniu nowej infrastruktury, jak i na wiadczeniu usug. Ponadto w ustawie wprowadzono moliwo donansowania przedsiwzi w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego rodkami unijnymi. Wobec powyszego prosz o odpowied na nastpujce pytanie: Czy nowe regulacje prawne przyczyni si do wikszej aktywnoci jednostek publicznych i prywatnych inwestorw w zakresie realizacji zada wedug ustawy o partnerstwie publiczno-prywat-
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W dniu 18 kwietnia 2012 r. na rce marszaka Sejmu przekazano pismem odpowied na to pytanie. Take ju wczeniej odpowiadalimy w ramach interpelacji na podobne pytanie. Chciaabym podkreli, e nie ma znaczcej zmiany sytuacji, aczkolwiek ta sprawa jest bardzo wana, dlatego sdzimy, e kade pytanie jest w tym wypadku niezbdne. Odpowiadajc zatem na pytanie o to, czy nowe regulacje przyczyni si do wikszej aktywnoci samorzdw, jak rwnie prywatnych inwestorw, chcielibymy powiedzie, e ustawa z 2008 r. miaa na celu uatwienie wsppracy midzy podmiotami. Celem ustawy byo znaczne uproszczenie i odformalizowanie procedury zwizanej z realizacj przedsiwzi w formule p.p.p. oraz zwikszenie wykorzystania tej formy realizacji inwestycji. Trzyletni okres funkcjonowania nowych przepisw zaowocowa rozpoczciem realizacji kilkudziesiciu projektw p.p.p. w Polsce, gwnie na szczeblu samorzdowym. Najwicej projektw wdraanych jest w obszarach: sport, rekreacja, ochrona zdrowia, gospodarowanie odpadami oraz infrastruktura parkingowa. Potencja p.p.p. w Polsce w najbliszych latach powinien zaowocowa take realizacj projektw takich, jak pan pose wymieni, a przede wszystkim infrastrukturalnych i drogowych. W badaniach realizowanych w 2010 r. przez Instytut PPP pod patronatem Ministerstwa Gospodarki i prezesa Urzdu Zamwie Publicznych zidentykowano 107 potencjalnych projektw, ktre administracja samorzdowa chciaa zrealizowa w trybie p.p.p. Liczba ta obejmowaa rwnie projekty deklarowane, dla ktrych nie rozpoczto jeszcze prac koncepcyjnych. Wedug najnowszych szacunkw instytutu mamy potencjalnie 334 projekty, tak e sdzimy, i 2012 r. pokae jaki przeom w podejciu do p.p.p. w Polsce. W ramach usuwania barier legislacyjnych, tak jak zostao wczeniej powiedziane, zostaa znowelizowana ustawa, aczkolwiek chcielibymy podkreli, e nie chcemy nadmiernej czstotliwoci zmiany tej ustawy, tak by najpierw podmioty w ogle nauczy
148

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik operowa w ramach tego prawa, a dopiero potem ewentualnie dokonywa zmian, ktre s niezbdne. Jeli na etapie, na ktrym podmioty dopiero ucz si tego prawa, zaczniemy dokonywa zbyt wielu zmian, to bdzie to powodowao wiksze zamieszanie anieli zwikszenie chci uczestniczenia w tym systemie. Tak jak byo powiedziane, zmiana, ktra zostaa dokonana w 2011 r., bya niezbdna, poniewa usuna istotn barier stosowania PPP. Chodzio o solidarn odpowiedzialno partnerw w konsorcjach, co powodowao, e rmy by moe ponosiyby odpowiedzialno za t cz pracy, do ktrej nie byy zobowizane. Nawizujc do kwestii utworzenia instytucji zajmujcej si partnerstwem publiczno-prywatnym w Polsce, chciaabym powiedzie, e nie sdzimy, i tworzenie nowych agencji z natury rzeczy od razu tworzy bardzo dobry klimat do wdraania jakiego prawa. Sdzimy, e projekt systemowy opracowywany w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsibiorczoci pomoe zidentykowa najlepsze narzdzia wdraania prawa w zakresie p.p.p., ale take sdzimy, e pokae, czego musimy nauczy zarwno odbiorcw tego prawa, jak i przedsibiorcw, ktrzy bd w tym uczestniczy. W ramach tego projektu realizowanych jest 16 regionalnych seminariw zarwno dla przedstawicieli samorzdw, jak i dla przedsibiorcw. Przeprowadzane s dwa oglnopolskie konkursy, eby w pozytywny sposb animowa tworzenie projektw w zakresie p.p.p. Jest udzielane wsparcie doradcze, nansowe, techniczne. Na kilku z konferencji uczestniczyam w dyskusjach, wic musz powiedzie, e pytania kierowane do ekspertw s bardzo konkretne. W ramach tego czekamy te na propozycje pakietu potrzebnych zmian, jeeli takie by si pojawiy. Zadania w ramach tego projektu polegaj m.in. take na analizie potencjau polskiego wykorzystania p.p.p. Tak e prowadzimy szereg bada. Chtnie udostpnimy te informacje, a take udostpnimy wyniki tych bada zaraz, jak tylko ten projekt bdzie si koczy. Dzikuj bardzo.
Ale, pani minister, trzeba byo si zastanowi, bo tak naprawd w Polsce samorzdy i osoby, ktre prowadz dziaalno, boj si wchodzi w to partnerstwo publiczno-prywatne. Dlatego resort mgby si zastanowi, czy nie stworzy by takiego centrum. Przecie one wspaniale funkcjonuj w Wielkiej Brytanii. Tak e jest to wany problem i przedsibiorstwa chc wchodzi, a zwaszcza drogowe, w takie partnerstwa publiczno-prywatne. Dzikuj bardzo. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Jerzy Wenderlich)
Wicemarszaek Jerzy Wenderlich:

Dzikuj bardzo. Odpowiedzi na to pytanie dodatkowe udzieli podsekretarz stanu w ministerstwie gospodarki pani minister Ilona Antoniszyn-Klik. Pani minister, uprzejmie prosz.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Ilona Antoniszyn-Klik:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Patrzymy na dowiadczenia kilku krajw, nie tylko Wielkiej Brytanii, w zakresie wanie tworzenia takich instytucji, ktre byyby instytucjami, powiedzmy sobie, otoczenia biznesu na przeomie administracji publicznej i organizacji biznesowych. Te dowiadczenia nie s jednoznacznie pozytywne, tzn. brytyjskie dowiadczenia s pozytywne, ale mamy sygnay, e np. portugalskie dowiadczenia w tym zakresie okazay si nie do koca pozytywne, szczeglnie w odniesieniu do zarzdzania poziomem zaduenia, szczeglnie zaduenia pastwa w odniesieniu wanie do wchodzenia do takich projektw i monitoringu tego mechanizmu. Tak e patrzymy na to. Tak jak powiedziaam, bdziemy starali si znale rozwizanie wpierw systemowe w ramach tych moliwoci, ktre mamy, i nansowania unijnego, a jeeli na dusz met analizy wyka, e jest to absolutnie najlepszy model, to przecie nie bdziemy stali na drodze temu rozwizaniu. Dzikuj.

Bardzo dzikuj, pani minister. Czy jest jeszcze pytanie dodatkowe do pani minister? (Pose Magorzata Adamczak: Dzikuj, panie marszaku tak.) Bardzo prosz.

Dzikuj bardzo, pani minister. Wszystkie pytania wczone do porzdku dziennego zostay rozpatrzone. Koczymy wic rozpatrywanie tego punktu porzdku dziennego. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 8. porzdku dziennego: Informacja bieca.
Pose Magorzata Adamczak:

Zreszt pani minister odpowiedziaa na moje pytanie, jeeli chodzi o takie centrum partnerstwa publiczno-prywatnego.

Informacja bieca
149
Wicemarszaek Jerzy Wenderlich Sejm rozpatrzy informacj w sprawie stanowiska i dziaa rzdu dotyczcych groby bojkotu Mistrzostw Europy w Pice Nonej UEFA Euro 2012 oraz zwizanych z tym zagroe. Proba o udzielenie informacji w tej sprawie zostaa zoona przez Klub Poselski Ruch Palikota, a kierowana jest do prezesa Rady Ministrw. Z upowanienia prezesa Rady Ministrw, pana premiera, odpowiedzi udziela bd: podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pani minister Katarzyna Peczyska-Nacz oraz pani minister sportu i turystyki Joanna Mucha, ale to za chwil. Prosz o zabranie gosu przedstawiciela wnioskodawcw pana posa ukasza Giba. Uprzejmie prosz.
Pose ukasz Gibaa:

Szanowny Panie Marszaku! Szanowne Panie Minister! Wysoka Izbo! Chciabym rozpocz od sw, ktre mam nadziej bd mottem naszej dzisiejszej debaty: nie bojkotujmy Euro i bromy demokracji na Ukrainie. To proste sformuowanie w mojej opinii podkrela i dobrze obrazuje istot naszego problemu. Chciabym, abymy wszyscy zgodzili si co do tego, e realizacja tych dwch priorytetw po pierwsze, tego, eby Euro 2012 zakoczyo si organizacyjnym sukcesem, ale po drugie, tego, aebymy wszyscy mieli gbokie przekonanie, e Ukraina jest pastwem prawa i pastwem demokratycznym w aden sposb si nie wyklucza, wrcz przeciwnie e ich wsplna realizacja jest moliwa i e realizacja jednego z nich wiedzie poprzez realizacj drugiego. Wszyscy, szanowni pastwo, doskonale pamitamy ten entuzjazm, nasz entuzjazm i entuzjazm caej Polski, gdy Michel Platini ogosi, e Polska i Ukraina bd organizoway mistrzostwa Europy w pice nonej. To jest impreza w polskiej historii absolutnie bez precedensu. Polska nigdy nie organizowaa imprezy sportowej o takiej randze. Dlatego nic dziwnego, e przez ostatnie kilka lat, wanie od momentu, kiedy Michel Platini to ogosi, a do dzisiaj, caa opinia publiczna w Polsce i wszyscy Polacy emocjonowali si przygotowaniami do tej imprezy. Kibicowali rzdowi, aeby udao si nam zdy z przygotowaniem odpowiedniej infrastruktury i zabezpieczeniem tej imprezy pod kadym wzgldem. Za niecae 30 dni myl, e mona powiedzie to wprost oczy niemale caego wiata bd zwrcone na nasz kraj. Euro 2012 jest wielk szans dla Polski, wielk szans wizerunkow i trzeba zrobi wszystko, aeby t szans wykorzysta. Niestety w cigu ostatnich kilku dni pojawia si dodatkowa groba, ktra zawisa nad t imprez. Mianowicie cay szereg wanych politykw europejskich ogosi, e zamierza bojkotowa Euro 2012,
a przynajmniej t cz tej imprezy, ktra bdzie rozgrywana na Ukrainie. Wymieni tutaj kilka z najwaniejszych nazwisk: Jose Manuel Barroso przewodniczcy Komisji Europejskiej, Angela Merkel kanclerz Niemiec, Fredrik Reinfeldt premier Szwecji, Werner Faymann kanclerz Austrii, Jose Manuel Garcia-Margallo minister spraw zagranicznych Hiszpanii. Ta lista tak naprawd jest duo dusza, ale to, co szczeglnie niepokoi, to fakt, e rwnie niektrzy z polskich politykw doczyli si do postulatu bojkotu Euro 2012 w Polsce. (Pose Jarosaw Zieliski: Nie w Polsce.) (Pose Adam Hofman: Na Ukrainie.) Przepraszam, oczywicie na Ukrainie. Midzy innymi lider najwikszej partii opozycyjnej pan pose i prezes Jarosaw Kaczyski oraz niektrzy europarlamentarzyci Platformy Obywatelskiej podpisuj si pod t tez. Musz powiedzie, e w mojej opinii jest to sytuacja kuriozalna. Sytuacja, w ktrej kto jest gospodarzem jakiej imprezy, organizuje t imprez, a jednoczenie chce j zbojkotowa, jak dla mnie jest swoistym absurdem. Jednoczenie te w kontekcie moich wczeniejszych sw nie ulega dla mnie wtpliwoci, e w interesie Polski jest, aeby Euro 2012 zakoczyo si sukcesem pod kadym wzgldem. W zwizku z tym w mojej opinii sowa o bojkocie czci Euro 2012, tej czci, ktra ma si odbywa na Ukrainie, s absurdalne i kuriozalne. Oczywicie wszyscy zdajemy sobie spraw, jaka jest motywacja, ktra kieruje tymi, ktrzy nawouj do bojkotu. Jest to niewtpliwie motywacja powana. Chodzi o sytuacj na Ukrainie. Przytoczmy kilka faktw. W czerwcu 2011 r. byej premier Julii Tymoszenko zostay postawione zarzuty naduycia wadzy przy negocjacji kontraktu gazowego z Rosj. Dwa miesice pniej zostaa ona aresztowana pod pretekstem utrudniania pracy wymiarowi sprawiedliwoci, a kolejne dwa miesice pniej, w padzierniku zeszego roku, zostaa skazana na 7 lat wizienia. Ten proces Julii Tymoszenko od samego pocztku budzi niepokj wielu wanych politykw na wiecie i w Unii Europejskiej. Od samego pocztku rzeczywicie istniay podejrzenia, e mamy tutaj do czynienia z czym, co jest motywowane politycznie, e w trakcie tego procesu nie s przestrzegane wszystkie reguy prawne. W zwizku z tym wielu wanych politykw Europejskich m.in. np. w grudniu 2011 r., czyli w grudniu zeszego roku, Herman van Rompuy, przewodniczcy Rady Europejskiej podkrelao, e ten fakt moe mie negatywny wpyw na relacje pomidzy Uni Europejsk a Ukrain i na ewentualn akcesj Ukrainy do Unii Europejskiej. Kropl, ktra przelaa czar, byy opublikowane 27 kwietnia zdjcia premier Julii Tymoszenko, na ktrych wida, e zostaa pobita. Wida tam siniaki na jej brzuchu, wida siniaki na jej rkach. Te zdjcia spowodoway... (Dzwonek) Panie marszaku, skrc drug cz swojego wystpienia, to wystpienie zamykajce.
150 Pose ukasz Gibaa

Informacja bieca
To wanie te zdjcia spowodoway wysyp apelw o bojkot Euro 2012. Myl, e kady z nas, kto widzia te zdjcia, nie ma adnych wtpliwoci, e rzeczywicie na Ukrainie nie s przestrzegane standardy demokracji ani standardy praworzdnoci. Co do tego pena zgoda. W jakim sensie jest to bez dwch zda dowd na asko polskiej polityki zagranicznej, bo jednym z kluczowych priorytetw polskiej polityki zagranicznej od dawna byo to, aeby Ukraina znalaza si w orbicie pastw zachodnioeuropejskich, w orbicie Unii Europejskiej. Poniewa czonkostwo w Unii Europejskiej jest tosame z faktycznym i formalnym akceptowaniem zasad demokracji i zasad praworzdnoci, nie ulega adnej wtpliwoci, e kilkanacie lat naszych wysikw w polskiej polityce zagranicznej spezo na niczym i e mamy do czynienia z fiaskiem w tym zakresie. Mwi o tym wszystkim, poniewa nie ulega dla mnie wtpliwoci, e te dwie sprawy s ze sob cile powizane. Tak jak powiedziaem na pocztku, w tych sowach: nie bojkotujmy Euro i bromy demokracji, przejawia si gwna myl mojego wystpienia. Oczekuj od pani minister przedstawienia szeregu dziaa, ktre pani minister zamierza podj, tak aeby zminimalizowa ryzyko bojkotu Euro 2012, ale jednoczenie te szeregu dziaa, ktre rzd polski zamierza podj, aeby doprowadzi do tego, by zwikszy szanse na to, eby Ukraina bya krajem w peni demokratycznym. Te dwie sprawy s ze sob cile powizane, a nie ulega dla mnie adnej wtpliwoci, e to Polska powinna wanie mie inicjatyw w tej drugiej sprawie, w kwestii Ukrainy. To my powinnimy narzuca ton polityce Unii Europejskiej wanie w kwestiach zwizanych z Ukrain. I, ju na zakoczenie, ostatnie zdanie. Jestem gboko przekonany, e my wszyscy na tej sali niezalenie od barw politycznych, i posowie SLD, i Ruchu Palikota, i PSL-u, i Platformy Obywatelskiej, i Solidarnej Polski, i PiS-u, jestemy, pani minister, gboko przekonani, e w sprawach polityki zagranicznej potrzebna jest zgoda narodowa. I dlatego moemy stan murem za premierem Tuskiem i za naszym rzdem w kwestii realizacji programu zmierzajcego do tego, eby Euro 2012 byo wielkim sukcesem i eby na Ukrainie bya demokracja. Oczekujemy tylko przedstawienia takiego konkretnego programu i konkretnych dziaa, ktre rzd polski zamierza podj. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Peczyska-Nacz:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Odnoszc si do wniosku Klubu Poselskiego Ruch Palikota o przedstawienie przez prezesa Rady Ministrw stanowiska i dziaa rzdu dotyczcych groby bojkotu Mistrzostw Europy w Pice Nonej UEFA Euro 2012 oraz zwizanych z tym zagroe, pragn doprecyzowa pewne fakty. Obecnie nikt nie mwi o bojkocie Euro 2012 jako o wycofaniu swojej reprezentacji z udziau w rozgrywkach. Nie syszymy take gosw sugerujcych kibicom, aby nie przyjedali na Euro. To, z czym mamy do czynienia, to owiadczenia politykw niektrych pastw europejskich oraz urzdnikw unijnych o ich rezygnacji z obecnoci na meczach rozgrywanych na Ukrainie. Szanujemy decyzje poszczeglnych politykw, rwnoczenie podkrelamy, e Euro nie jest wydarzeniem politycznym, ale przede wszystkim wielkim oglnoeuropejskim witem dla milionw mieszkacw naszego kontynentu, imprez sportow z zaoenia przeamujc wszelkie bariery i granice. Bojkot wydarze sportowych moe mie miejsce jedynie w przypadku niezwykle powanych, systemowych i masowych narusze praw czowieka. Z tak sytuacj nie mamy do czynienia na Ukrainie, co naley stanowczo podkreli. Niemniej nie lekcewaymy sytuacji na Ukrainie. Odnotowujemy z bardzo duym zaniepokojeniem instrumentalne traktowanie, uywanie wymiaru sprawiedliwoci do celw politycznych. Jestemy wiadomi bardzo powanych problemw w tym kraju. Prowadzimy w tej kwestii trudny, ale otwarty i szczery, bardzo intensywny dialog z Kijowem na wszystkich szczeblach, od najwyszych poprzez szczeble urzdnicze. Czynimy to w cisej wsppracy z naszymi partnerami unijnymi. Pragn rwnie zapewni Wysok Izb, i rzd mimo oceny, e ryzyko negatywnych skutkw dla Polski jest niewielkie, podj stosowne dziaania. Przypominam wypowied rzecznika prasowego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ktry natychmiast po pojawieniu si informacji o bojkocie turnieju jasno stwierdzi, i bojkotowanie meczw w Polsce z powodu sytuacji na Ukrainie to cakowite nieporozumienie. Chciaabym te poinformowa, i podjlimy akcj dyplomatyczn w stolicach pastw europejskich majc na celu wyjanienie polskiej pozycji w kwestii sytuacji na Ukrainie oraz Euro 2012. Jestemy przekonani, e przyniesie ona podane rezultaty, chocia traktujemy to jako dziaanie typowo prewencyjne. W odniesieniu do pytania o moliwe zmniejszenie liczby goci, ktrzy przyjad do Polski na mistrzostwa, wydaje si wysoce wtpliwe, aby na uczestnictwo kibicw pikarskich miay wpyw indywidualne decyzje politykw europejskich odnoszce si do Ukrainy, a nie do caego turnieju. Uwaamy, e ryzyko w tym zakresie jest praktycznie znikome.

Dzikuj bardzo panu posowi. Prosz teraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pani minister Katarzyn Peczysk-Nacz o zabranie gosu.

Informacja bieca
151
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Peczyska-Nacz Jeli chodzi o ewentualne zmiany w odniesieniu do liczby i miejsc meczw, ktre maj si odbywa w Polsce i na Ukrainie, sdz, i waciwym adresatem takiego pytania byaby przede wszystkim UEFA. Nie ma adnej informacji o tym, by takie plany byy w ogle rozwaane. Oczywicie nikt w tej sprawie nie wypowiada si w sposb ocjalny. Reasumujc, pragn jeszcze raz podkreli, e nie widzimy obecnie zagroenia dla turnieju. Niemniej dziaamy intensywnie prewencyjnie, przedstawiajc we wszystkich krajach europejskich polskie stanowisko w tej kwestii. Dziaamy take w kwestii pani Julii Tymoszenko i zblienia Ukrainy do standardw demokratycznych. Dziaamy w cisym porozumieniu i cisej wsppracy z naszymi partnerami w Unii Europejskiej i w dalszym cigu bdziemy takie dziaania podejmowa. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani minister. Bdzie jeszcze okazja do tego, eby stanowisko rzdu w tej sprawie wybrzmiao po pytaniach, ktre bd za chwil zadawane. Zapisao si do zadania pytania 30 posw. Kady pose ma prawo zabiera gos przez 2 minuty. A wic mona powiedzie, e jeli kady chce zabra gos i wykorzysta te 2 minuty, to byoby dobrze, gdyby ta lista si nie wzbogacaa, bo jest 30 osb. Ale oczywicie musz pastwa zapyta: Czy kto chciaby si na t list jeszcze wpisa? Nie widz, nie sysz. A wic czym prdzej t list zamykam. Otwieram dyskusj. Jako pierwszy gos zabierze pan pose Grzegorz Raniewicz, Platforma Obywatelska. Panie pole, gdzie pan jest? Jest pan pose. Nazwiska pastwa si wywietlaj. ebymy rzeczywicie nie uszczuplali sobie tego czasu 60 minut, prosibym posw, ktrzy maj zabra gos, o wczeniejsze podchodzenie ju w te miejsca bliskie mwnicy. Prosz, panie pole.
stanowisko, ktre mwi o tym, e Ruch Palikota chce, aby Euro udao si, aby nie bojkotowa, ebymy wsplnie te wieloletnie starania mogli jak najlepiej skonsumowa, z poytkiem dla rozwoju Polski i z poytkiem dla polskiego sportu, ale przede wszystkim z poytkiem dla kibicw, dla wsplnej zabawy. Dziki tej imprezie Polska moe dokona okrelonego skoku cywilizacyjnego, zarwno sportowego, jak i infrastrukturalnego. Pani minister, rozumiem, e rwnie pani dziaania id jak najbardziej w tym kierunku. Nikt nie planuje z polskiego rzdu bojkotu imprezy. Wszyscy bd w tej imprezie uczestniczy. Niemniej moemy si spodziewa, e rwnie w Polsce zgromadzenie tak wielu osb zostanie wykorzystane przez rodowiska opozycji ukraiskiej do tego, aby przemwi wasnym gosem. Poniewa mog si obawia, e na Ukrainie bdzie to w znaczny sposb ograniczone, moemy si spodziewa, e cz opozycji ukraiskiej bdzie chciaa ten gos zademonstrowa w Polsce. Chciabym zada pytanie, na ile jestemy przygotowani na to i czy w ogle s takie sygnay do polskiej strony, e opozycja ukraiska tego typu dziaania moe przygotowywa (Dzwonek) w Polsce. Na ile jestemy do tego przygotowani? Drugie pytanie. Poniewa okres Euro...

Nie wiem, czy pan je zdy zada.
Pose Grzegorz Raniewicz:

Krciutkie, dosownie minut.

Nie, 15 sekund.

Nie minuta, tylko 10 sekund. Czy mamy zgromadzon odpowiedni liczb biegych tumaczy, ktrzy bd obsugiwali w razie jakiej potrzeby osoby z rnych krajw i tumaczyli np. w przypadku aresztowa?

Dzikuj. Panie Marszaku! Pani Minister! Szanowni Pastwo! To niezwykle cenne, dobrze, e mamy okazj porozmawia o tych wydarzeniach, ktre przykuwaj uwag w tej chwili nie tylko Polakw, ale i caej Europy. Caa Europa patrzy w tej chwili na Polsk, na Ukrain. I std bardzo zasadne pytanie pana posa Gibay i bardzo cenna inicjatywa, bardzo cenne

Dzikuj, panie pole. Prosz o koleeskie podejcie. Inni posowie z tej listy te chcieliby zabra gos. Pan pose Jarosaw Zieliski, Prawo i Sprawiedliwo.
152

Informacja bieca
Pose Jarosaw Zieliski:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim wszyscy cieszymy si z tego, e mistrzostwa Euro 2012 bd odbyway si w Polsce. Cieszylimy si, kiedy ta decyzja zapada, i chcemy, eby te mistrzostwa si uday. Dzikowalimy wielokrotnie i dzikujemy raz jeszcze samorzdowcom, przedsibiorcom, wszystkim, ktrzy przyczynili si do tego, e te mistrzostwa bd mogy si odby. Niestety, pokazujemy te sabo po stronie rzdu, ktry nie wykona wielu prac, jeeli chodzi o infrastruktur, bezpieczestwo i wiele innych aspektw i zagadnie. Jeeli chodzi o Ukrain, to naprawd odrniajmy, prosz, dwie rzeczy: mistrzostwa sportowe i upominanie si o demokratyczne standardy na Ukrainie. Nikt nie wzywa i nie wzywa do bojkotu sportowego mistrzostw na Ukrainie, o czym wspomniaa pani minister, za co dzikuj, bo rzeczywicie to warto podkrela. Chodzi nam o to, eby nie legitymizowa dziaa antydemokratycznych ukraiskich wadz w kontekcie represji wobec Julii Tymoszenko. Pani minister te powiedziaa o tym, jak instrumentalnie jest wykorzystywany wymiar sprawiedliwoci. Gdy sysz dyskusj w mediach, to mam wraenie, e kto tu czego nie rozumie, e jest pomieszanie poj. Naprawd wiat demokratyczny Zachodu, do ktrego chcemy nalee, nie moe legitymizowa wadzy, ktra nie przestrzega standardw europejskich, demokracji i praw czowieka, i o to tutaj chodzi. Dlatego chciabym, eby w tej debacie polski rzd zdecydowanie powiedzia, co ma zamiar robi, bo na razie wida, e nie staje po stronie politykw zachodnich. Pani minister, nie w tym rzecz, eby to byy indywidualne decyzje o bojkocie, tylko eby podj zorganizowane dziaania, ktre przyniosyby skutek. W tym wiecie wszystko jest powizane: i sport, i polityka. Chodzi o to, eby nie powstao wraenie, e na Ukrainie nie dzieje si nic zego. Prezydent Janukowycz bdzie sobie robi zdjcia z politykami z Zachodu i pokazywa, jak wietnie, dobrze jest na Ukrainie. Nie moemy zapomnie o sprawie podstawowej, o standardach demokratycznych, o prawach czowieka (Dzwonek), bo s tam amane. W zwizku z tym, pani minister, prosz o odpowied na pytanie, dlaczego stanowisko polskiego rzdu jest takie, jak syszymy. Dlaczego premier, rzd, MSZ nie staj po stronie wiata demokratycznego, a podpisuj si jakby pod zgod na amanie praw czowieka na Ukrainie? Jako opozycja nie moemy wyrazi na to zgody i w zwizku z tym mwimy gono i wyranie, e trzeba jednak podj takie decyzje, ktre bd przy tej okazji skutkoway podniesieniem standardw demokratycznych na Ukrainie. (Oklaski)
posowie zapisani do gosu mogli si w tym czasie zmieci i zabra gos w debacie. Bardzo prosz, pan pose Jerzy Borkowski, Ruch Palikota.
Pose Jerzy Borkowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jestemy pikarskim nieudacznikiem, nie umiemy gra w pik. Dowodem na to jest nasze 65. miejsce w rankingu FIFA, jeeli chodzi o gr w pik non. Pod wielkim znakiem zapytania jest rwnie bezpieczestwo na naszych stadionach. Dowodem na to jest odpalenie racy przez kibicw czy pseudokibicw podczas inauguracji. To jest niedopuszczalne. Wiele rzeczy jest nie tak, ale mistrzostwa Europy w pice nonej s te po to, aby gra w pik, eby kopa t pik, a nie faulowa. Z kolei kopanie piki w sposb faulujcy, tak jak to zrobi PiS, prbujc nawoywa do bojkotu, nie wiem, czy mistrzostw, czy w ogle do bojkotu, jest nieetyczne. To jest zwyky populizm polityczny. Ta impreza musi si odby i si odbdzie. Mam do uroczej pani minister pytanie, czy moemy czu si bezpiecznie na tych mistrzostwach w zwizku ze zdarzeniami, ktre miay miejsce przy okazji otwarcia stadionu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi Borkowskiemu. Prosz o zabranie gosu pana posa Stanisawa Kalemb z Polskiego Stronnictwa Ludowego. Panie pole, uprzejmie prosz.
Pose Stanisaw Kalemba:

Dzikuj. Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Sdz, e ta debata idzie w dobrym kierunku. Wszystkim nam, bez wzgldu na przynaleno, zaley na tym, eby to europejskie wito sportu i europejskiej piki nonej i w Polsce, i na Ukrainie wypado bardzo okazale. Z tym przekonaniem ta debata, uwaam, bdzie przebiegaa. Natomiast zbyt duo wysiku, nakadw inwestycyjnych, organizacyjnych, trzeba te jasno powiedzie, e czsto wyrzecze, podjto szczeglnie w miastach, gdzie to wito bdzie miao miejsce. Te miasta bardzo duo zainwestoway. Uwaam, e to wypali i wszyscy bdziemy zadowoleni z tej wielkiej imprezy o charakterze co najmniej europejskim. Jeli kto ma wtpliwoci co do tego, czy te uroczystoci, te mecze, bd miay miejsce, bo na tym nam zaley, i w Polsce, i na Ukrainie, bo to jest istota tego wita, to mam informacj, ktr dzisiaj usyszaem, e sama bya premier Tymoszenko wypowie-

Dzikuj bardzo panu posowi. Mwi teraz do wszystkich. Szanowni pastwo, starajcie si skrci troch inwokacje, eby wszyscy

Informacja bieca
153
Pose Stanisaw Kalemba dziaa si, eby nie bojkotowa tego sportowego wita na Ukrainie. Ona te jest zainteresowana radoci zarwno Ukraicw, jak i Polakw wanie na tym Euro. Uwaam, e to jest wielkie zwycistwo. Nie powinnimy tak czy jednoznacznie sportu z polityk, tym bardziej e nie ma bojkotu, jak pani minister powiedziaa, tylko s decyzje indywidualnych osb, politykw, komisarzy unijnych. (Dzwonek) Mam tylko pytanie do pani minister sportu, do pani minister Muchy. Pozostao niecae 30 dni. Gdyby pani minister wskazaa, jakie jeszcze dziaania podejmujemy, jakie decyzje bd podjte, jakie inwestycje, dziaania organizacyjne, eby to wito byo faktycznie na poziomie europejskim. Dzikuj.
cie. Przecie on jest waszym przedstawicielem w Parlamencie Europejskim. Prosz zdyscyplinowa swoich posw, ktrzy zasiadaj w Brukseli. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, panie pole. Pan pose Piotr van der Coghen, Platforma Obywatelska.
Pose Piotr van der Coghen:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wraca cigle podobny problem, realny jak kiedy w przypadku olimpiad w przedwojennych faszystowskich Niemczech, powojennym byym Zwizku Radzieckim czy niedawno w Chinach. Zawsze wraca dylemat, na ile jest spoeczna zgoda na wykorzystywanie sportu do polityki, szczeglnie jeli dotyczy to rzdw uznawanych powszechnie za totalitarne lub rzdw ostentacyjnie amicych prawa czowieka. Niemniej uwaam, e powinnimy dy do ochrony wszelkich mistrzostw jako wita sportu. Sport jest symbolem zdrowej i bezkrwawej rywalizacji, take midzynarodowej. Rwnie kady czowiek ma prawo do indywidualnej decyzji o swej obecnoci na dowolnej imprezie sportowej. Nie robibym wic z powodu czyjej obecnoci czy nieobecnoci, w tym jakiegokolwiek VIP-a, jakiej zbiorowej histerii. Pomijajc pogldy polityczne, nie kady te musi by fanem okrelonej dyscypliny sportowej. A zapewniam, e ludzie przyjd, aby oglda pikarzy i dobr gr, za obecno czy nieobecno politykw jest im przypuszczalnie zupenie obojtna. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Kolejn prb zmieszczenia si w 2 minutach podejmie pan pose Cezary Olejniczak z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, cho sprawa oczywicie jest bardzo wana.
Pose Cezary Olejniczak:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Euro 2012 to miao by i mam nadziej, e bdzie wielkie wito Polakw i Ukraicw, dwch bratnich, ssiadujcych od setek lat narodw. Mam pytanie do polskiego rzdu, dokadnie do Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Co pastwo robili od padziernika 2011 r. do dnia 27 kwietnia tego roku w zwizku z sytuacj, ktra si zdarzya na Ukrainie, dotyczc byej premier Julii Tymoszenko? Dopiero teraz, od 27 kwietnia, zauwayli pastwo, e jest wiziona, torturowana i maltretowana. Chciabym zapyta, co pastwo zrobili w tym czasie. Co polska dyplomacja zrobia przez ten okres? Ano nic. By padziernik i listopad wybr rzdu. Odpowiadam ju pastwu na to pytanie, bo moe nie bdziecie wiedzieli. By wybr rzdu, zamieszanie, kto ma by ministrem, kto ma by marszakiem itd., itd. Trwao to prawie do koca listopada, dwa miesice. Nastpna rzecz: infrastruktura. To ju jest totalny chaos. Nie ma tutaj pana ministra Nowaka, ale w tej chwili ze Strykowa do Warszawy, pod stadion, jedzie si 4 godziny, i to we wtorek, a w czasie Euro, kiedy bd mistrzostwa w Warszawie, bdzie si jecha 8 godzin i nie wiem, czy kibice zd dojecha. Nie opowiadajcie, e wszystko jest dobrze. Na pewno nie bdzie dobrze. Mam nadziej, e kibice dopisz zarwno w naszym kraju, jak i na Ukrainie. Jeli chodzi o bojkot, chciabym zapyta, dlaczego niektrzy prominentni politycy Platformy Obywatelskiej z koleg, przepraszam, z panem europosem Januszem Lewandowskim wypowiadaj si o bojko-

Dzikuj bardzo. O zabranie gosu prosz pana posa Zbigniewa Kumiuka, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Zbigniew Kumiuk:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Pani Minister! Projekt Euro 2012 mia by wielkim projektem politycznym, infrastrukturalnym i oczywicie sportowym. Niestety jeeli chodzi o ten pierwszy wtek, wszystko wskazuje na to, e odnotuje on klsk, i niestety wydaje si, e take polski rzd przyczyni si do tej klski, poniewa z odpowiednim wyprzedzeniem nie dostrzeg problemu, ktry tak nagle si w tej chwili uwypukli. Ot trzeba byo rzeczywicie stara si bardzo intensywnie o to, eby nie doprowadzi do sytu-
154 Pose Zbigniew Kumiuk

Informacja bieca
acji, e zachodni prominentni politycy jako pierwsi ogosz bojkot tej czci imprezy na Ukrainie, polegajcy na tym, e nie bd w niej uczestniczy. Niestety tego rzdowi uprzedzi si nie udao i wszystko wskazuje na to, e bdzie to niestety polityczna klska i nie bdziemy w stanie ju temu zapobiec. O klsce infrastrukturalnej nie chc mwi, bo pani minister nie jest waciwym adresatem pretensji pod tym wzgldem. Przypomn tylko, e mielimy znaczco przybliy si do poziomu infrastruktury w krajach zachodnich, natomiast przy uyciu tych ogromnych pienidzy nie udao si zbudowa ani jednego szlaku drogowego z zachodu na wschd ani z pnocy na poudnie, ktrym bdzie mona si w czasie Euro przemieszcza. No i wreszcie miejmy nadziej, e ten projekt nie bdzie klsk sportow, e nasi sportowcy na tyle si postaraj, e Polacy bd tymi mistrzostwami usatysfakcjonowani. Chciabym pani minister zapyta: Czy rzeczywicie przedstawiciele rzdu, ktrzy upieraj si, eby pojecha na imprez do Kijowa, nie doprowadz do takiej sytuacji, e bd ciska si z panem prezydentem Janukowyczem i by moe panem prezydentem Putinem (Dzwonek), a wok nie bdzie adnych znaczcych politykw europejskich? Czy pastwo chcecie doprowadzi do takiej sytuacji tym uporem, e jednak za wszelk cen Ukrain wspieramy? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
e mniejsza bdzie liczba kibicw chccych w czerwcu odwiedzi nasz kraj. Prawa czowieka s wartoci nadrzdn, broni ich jednak naley na arenach politycznych, a nie na sportowych. Bojkot Ukrainy nie odniesie z pewnoci takiego skutku jak obecno na ukraiskich arenach zachodnich politykw otwarcie solidaryzujcych si z Juli Tymoszenko. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Pose Eugeniusz Kopotek, Polskie Stronnictwo Ludowe. Nie ma pana posa, bo znajc jego tubalny gos, dawno bym go sysza. A wic pan pose Zbyszek Zaborowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Jest pan pose.
Pose Zbyszek Zaborowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Apeluj do politykw PiS, eby jednak wycofali si z tych postulatw bojkotu. To jest nielojalno wobec partnera ukraiskiego. Przypominam wszystkim, e jestemy wspgospodarzami Euro razem z Ukrain i zasugi Ukrainy w pozyskaniu tej imprezy dla Polski i Ukrainy s co najmniej takie jak Polski, jeeli nie wiksze, jak pamitamy sposb podejmowania decyzji przez UEFA. Z uwagi na zwyk wdziczno, lojalno i powodzenie wsplnego przedsiwzicia takie apele s dysfunkcjonalne, nie maj sensu. Nie maj rwnie sensu, zwaywszy na histori. Bojkot imprez sportowych, igrzysk olimpijskich w Moskwie, a potem w rewanu w Los Angeles okaza si bezsensowny. A jeeli pastwo przypomn sobie cakiem nieodleg przeszo, a wic igrzyska olimpijskie w Pekinie, okae si, e nikt powany tych igrzysk nie zbojkotowa. Tam wtpliwoci dotyczce praw czowieka byy znaczco wiksze, a mimo to cay cywilizowany wiat wzi udzia w tych igrzyskach, w wicie sportu, modoci, i fetowa sukcesy sportowe. To nie nadaje si do takiego traktowania. Jestem zaniepokojony rwnie inn form bojkotu Euro 2012, ju t typowo polsk. To jest bojkot faktyczny ze strony Ministerstwa Infrastruktury oraz agencji drg i autostrad. To znaczy, e przez kilka lat, przez 5 lat, nie udao si nie tylko wykona planu, ale zaawansowa go w takim stopniu, aby drogi (Dzwonek) i autostrady polskie w budowie byy przejezdne na Euro. Ten bojkot mnie rwnie, wysoki rzdzie, niepokoi. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. Gos zabierze pan pose Jan Cedzyski z Ruchu Palikota. Prosz, panie pole.
Pose Jan Cedzyski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nie musz udowadnia, jak wane dla Polakw s tegoroczne mistrzostwa Europy w pice nonej. atwo jest wic te wyobrazi sobie, jak wane s one dla Ukraicw. Nawoywanie do bojkotu meczw u naszego wschodniego ssiada godzi bezporednio w zwykych obywateli i kibicw. Nie po raz pierwszy Jarosaw Kaczyski pokazuje, e polityk widzi tam, gdzie jej nie ma, lub tam, gdzie jej by nie powinno. Widzia on j ju w kocioach, wrd smoleskich brzz, a teraz widzi j na boiskach pikarskich. Apeluj: Nie niszczmy tego wspaniaego wydarzenia, jakie nas czeka. Panie prezesie, Euro nie jest organizowane tylko w Polsce ani na Ukrainie. To nasza wsplna wielka impreza. Bojkot jednego z pastw organizatorw spowoduje oczywiste osabienie caego Euro 2012, a by moe przyczyni si take do tego,

Dzikuj panu posowi. Pan pose Piotr Szeliga, Solidarna Polska.

Informacja bieca
155
Pose Piotr Szeliga:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nawoywanie w obecnym czasie do bojkotu Euro na Ukrainie jest bdem. Niestety powoduje to jasno spychanie tego kraju w rce Rosji. Powinnimy zostawi jednak to wito, t imprez sportow kibicom. Oczywicie nie mona tutaj pomija spraw zwizanych z pani Tymoszenko, ale czy taki sposb, jaki proponuj niektrzy politycy, jest waciwym rozwizaniem tych problemw? Mam pytanie do pani minister: Czy rzd dopiero teraz zainteresowa si spraw pani Tymoszenko? Czy wczeniej pastwo podjli jakie dziaania, mediacje z prezydentem Janukowyczem? Jeeli tak, to konkretnie jakie? Bo pani tylko mwi, e co si robi, ale nikt nie wie co. Dlaczego rzd nie skorzysta z instrumentu zwoania Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych w sprawie Euro 2012? Art. 30 i 32 Traktatu o Unii Europejskiej pozwalaj nam na to. Polska moga, polski rzd mg podj rol negocjatora, by wsplnie wypracowa stanowisko caej Unii Europejskiej w sprawie Euro na Ukrainie. Czy jeli chodzi o Komisj Europejsk, szczeglnie jej przewodniczcy Barroso konsultowa z Polsk swoje wypowiedzi? Czy pastwo zostali tym jego stanowiskiem zaskoczeni? I dlaczego z jednej strony premier mwi, e bojkotowanie jest ze, a z drugiej strony komisarz Lewandowski ma cakiem inne zdanie? Czy tutaj nie ma pewnej obudy z pastwa strony?

Dzikuj panu posowi. Pan pose Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Marek Matuszewski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani premier Julia Tymoszenko pobita, zamknita w wizieniu, uderzana pici w brzuch przez stranika wiziennego. Caa cywilizowana Europa kochajca demokracj protestuje. Protestuje wobec takich dziaa sub wiziennych Ukrainy, a przecie za tym stoi prezydent Ukrainy pan Janukowycz. Jako polskiemu posowi jest mi po prostu wstyd za polski rzd, za premiera Tuska e nic nie robi w tej sytuacji. Pani minister, chciabym zapyta: Czy pan premier Tusk bdzie spotyka si w czasie mistrzostw Euro z panem Janukowyczem? Czy bdzie oglda mecze na Ukrainie razem z prezydentem, mona powiedzie, dyktatorem Janukowyczem? Dlaczego Platforma stosuje rne standardy w odniesieniu do rnych dyktatorw? Mistrzostwa wiata w hokeju na lodzie maj odby si w przyszym roku na Biaorusi. Prominentni politycy Platformy mwi: bojkotowa, odebra, a w przypadku Ukrainy chodzi nam tylko o to, eby prominentni politycy polskiego rzdu nie brali udziau, eby nikt na Ukrain nie pojecha. I to jest za duo? Pytam pani minister: Czy bo jeszcze nie jest za pno tu przed rozpoczciem Euro 2012 polski rzd podejmie dziaania solidaryzujce si z uwizion i bit by premier Ukrainy pani Juli Tymoszenko? Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)

Dzikuj. Pan pose Waldemar Sugocki, Platforma Obywatelska. Prosz pastwa o podchodzenie bliej mwnicy.
Pose Waldemar Sugocki:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mam pytanie o sytuacj, ktra ma miejsce, ktra jest istotna z punktu widzenia wartoci moralnych, ale ktra w mej ocenie nie jest uzasadniona z punktu widzenia mistrzostw Europy, do ktrych tak intensywnie take rzd polski wesp z rzdem ukraiskim przygotowywa si. W zwizku z tym mam pytanie: Czy ta trudna sytuacja nie wpynie take na obnienie rangi mistrzostw jako caej imprezy? W tym kontekcie chciabym take zapyta: Czy pastwo, Ministerstwo Spraw Zagranicznych wiecie, jacy przywdcy pastw europejskich bd uczestniczy na otwarciu mistrzostw Europy w Warszawie? Czy taka lista ju jest ostatecznie przygotowana? Czy istniej jeszcze ewentualne szanse na rozwizanie kwestii ukraiskiej? Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Pan pose ukasz Krupa, Ruch Palikota.
Pose ukasz Krupa:

Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bojkotowa czy nie bojkotowa oto jest pytanie. Premier jako przedstawiciel pastwa bdcego wsporganizatorem tej jake wanej dla naszych krajw imprezy bojkotuje bojkot ukraiskiej czci Euro, bo przecie jaki byby obraz po Euro, gdyby poza fatalnymi namiastkami polskich autostrad, niezmodernizowan kolej oraz stadionami, na ktrych po trzech miesicach od oddania do uytku zawala si kawaek dachu, kibicom zamiast sportowych emocji zaserwowano by jeszcze polityczne konikty na linii Europa Ukraina. A wic jak tu bojkotowa, nawet jeli skania do tego powaga sytuacji?
156 Pose ukasz Krupa

Informacja bieca
Tymczasem w Polsce w zwizku z tym bojkotem mamy straszny chaos. Premier, co zrozumiae, mwi: nie bojkotowa, ale ju czonek Komisji Europejskiej z Platformy Janusz Lewandowski w akcie solidarnoci z innymi komisarzami nie wybiera si na te wydarzenia sportowe, ktre bd odbywa si po ukraiskiej stronie. Prezes Kaczyski waciwie bojkotuje kade stanowisko rzdu i premiera, wic i w tej sprawie nie robi wyjtku nawoywa zatem do bojkotu ukraiskiej czci Euro, a nawet do odebrania Ukrainie organizowania meczu naowego w Kijowie. Teraz przypisuje sobie sukces, jakoby to dziki niemu Julia Tymoszenko przerwaa godwk i zostaa skierowana na leczenie. Prezydent Komorowski po odwoanym szczycie w Jacie za porednictwem mediw wzywa wadze Ukrainy do zmiany swoich przepisw dopuszczajcych kar wizienia za decyzje polityczne. Ta forma apelu te budzi wiele kontrowersji. A wszystko na 30 dni przed rozpoczciem tego wielkiego sportowego wita. Julia Tymoszenko zostaa aresztowana w sierpniu 2011 r. Polska i Ukraina wiedz o wsplnym organizowaniu Euro od 2007 r. Polska od lat jest sojusznikiem Ukrainy w jej walce o czonkostwo w Unii. Polska od lipca do grudnia prowadzia prezydencj w Unii Europejskiej. To co najmniej trzy powody, dla ktrych polska dyplomacja nie tylko w trosce o rozwj procesw demokratycznych na Ukrainie, ale rwnie w trosce o wsplny sukces wizerunkowy i organizacyjny Euro 2012 powinna wystpowa jako mediator midzy Ukrain a Uni i dy do rozwizania kwestii aresztu Julii Tymoszenko (Dzwonek) duo wczeniej, co zapobiegoby dzisiejszym gorcym politycznym dyskusjom. Taka nieskuteczna dziaalno polskiej dyplomacji w czasie naszej prezydencji w Unii po czci doprowadzia do dzisiejszych podziaw wrd politykw. Fakt ten obok niedokoczonych autostrad i niezmodernizowanej zgodnie z planami infrastruktury kolejowej mona zaliczy jako kolejn porak rzdu przy organizacji imprezy, ktra na lata pozostanie w pamici caej Europy. Czy tak to wszystko musiao wyglda i czy o takie Euro walczylimy? Dzikuj. (Oklaski)
chaniu kilku gosw, szczeglnie gosw opozycyjnych, midzy innymi posa Olejniczaka czy posa Kumiuka, odnosz wraenie, e bdzie suya czy suy do takiego wewntrznego rozliczania naszych krajowych spraw. Ju widz bowiem, e kto inny zawini, a kogo innego chcecie rozlicza czy wiesza, bo te zawinienia s po stronie ukraiskiej, a chcecie rozlicza za to polski rzd. I nawet jeli to s indywidualne decyzje politykw, tak jak powiedziaa pani minister, to one moim zdaniem i tak w tym przypadku nie maj sensu, bo im mniej polityki w pice tym lepiej. Pika to zabawa, rado, jednoczenie ludzi. Kibice nie bd ogldali si na polityczne gry. Oczywicie powinnimy zwraca uwag te na sprawy polityczne, ale kwesti pani Julii Tymoszenko naley rozwizywa moe przy uyciu troch innych instrumentw. Czy s takie instrumenty? Bdy ukraiskich wadz, i to pewnie naley wanie podda pod rozwag wadzom ukraiskim, mog by wykorzystane przez politykw niechtnych wobec Ukrainy do storpedowania umowy stowarzyszeniowej Unii z Ukrain. Natomiast w sytuacji Polski jako wspgospodarza tych mistrzostw ju rozwaanie na temat bojkotu ma moim zdaniem znamiona nielojalnoci, i to nie tylko nielojalnoci wobec Ukrainy, ale take wobec naszej ojczyzny. Tak naprawd bowiem bojkot, ktry zosta zaprezentowany przez Prawo i Sprawiedliwo, to strza w stop. Moim zdaniem moe to uderzy wanie w nas jako wspgospodarza, poniesiemy straty jako kibice, jako hotelarze, jako restauratorzy, poniesiemy straty jako Polska. Namawiam do tego, aby jednak tego unikn. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj. Pan pose Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Tomasz Latos:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Myl, e tak naprawd, pastwo z lewej strony i rodkowej czci tej sali, wszystko pomylilicie i popltalicie. Przecie wiadomo, e Euro si odbdzie (Pose Jerzy Borkowski: Jak zwykle.) miejmy nadziej, e z sukcesem sportowym. Ale to, szanowni pastwo, nie zwalnia nas od pewnych waciwych zachowa, ktrych niestety zabrako, choby wanie w okresie polskiej prezydencji. Przecie od dawna wiemy, e wsplnie z Ukrain organizujemy Euro i by czas, aby polska dyplomacja w sposb waciwy, kompetentny zareagowaa w tej sprawie. Tymczasem czekano na to a w tej sprawie bd wypowiada si Komisja Europejska czy inni posowie z Zachodu. W zwizku z tym, pani minister, powstaje pytanie: Czy teraz, cho ju jest za pi dwu-

Dzikuj, panie pole. Pan pose Andrzej Orzechowski, Platforma Obywatelska.

Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Od pocztku uwaaem, e dyskusja o bojkocie Euro 2012 jest jaowa i, co za tym idzie, zbdna. Po wysu-

Informacja bieca
157
Pose Tomasz Latos nasta, polska dyplomacja podejmuje jakiekolwiek dziaania, jeli nie ocjalne, to kuluarowe, zakulisowe, aby sprbowa ten problem rozwiza? Zostao jeszcze 30 dni. Jest te druga sprawa, pastwo o to apeluj, aby w czasie Euro nie byy blokowane drogi, abymy wsplnie witowali. Pani minister, przepraszam, jakie drogi maj czy nie maj by blokowane? Te autostrady, ktre s nieprzejezdne? Std moje pytanie, czy pastwo poinformowalicie kibicw, przede wszystkim za zachodni granic Polski, ostrzeglicie, eby bro Boe nie wybierali si samochodem na Euro, zostaje wycznie droga lotnicza, bo jeeli kto wsidzie w samochd i sprbuje przyjecha, to rzeczywicie dojdzie do blokady drg i rzeczywicie bdzie to wielki skandal, tylko nie z powodu protestw na przykad zwizkowcw, tylko dlatego, e nikomu na Zachodzie nie przyjdzie do gowy, e w cywilizowanym kraju w rodku Europy nie mona przejecha z jednego koca kraju na drugi. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
powiedni form protestu byoby udanie si na Ukrain, przeywanie tego sportowego wita, a zarazem zadanie spotkania z Juli Tymoszenko. Dodam rwnie, e sama premier Ukrainy prosia, aby nie bojkotowa Euro w jej kraju. Pan premier Tusk owiadczy, e nie bdzie bojkotowa Euro na Ukrainie, jednoczenie jego kolega partyjny, eurodeputowany, komisarz Lewandowski, wyraa opini europosw PO, e popiera ten bojkot. Chciabym jasno usysze, jakie jest waciwie stanowisko polskiego rzdu, ale take najliczniej reprezentowanej w Sejmie partii rzdzcej, czyli PO. Na chwil obecn mamy do czynienia z rozdwojeniem jani: dla opinii publicznej w Polsce nie popieramy bojkotu, natomiast dla prominentw w Europie bojkot popieramy. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Pan pose Artur Grski, Prawo i Sprawiedliwo.

Dzikuj. Pan pose Artur Grczyski, Ruch Palikota.
Pose Artur Grski:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Dzi debatujemy o ewentualnych konsekwencjach dla Polski politycznego bojkotu ukraiskiej czci Mistrzostw Europy w Pice Nonej Euro 2012. Taki bojkot ogosili komisarze Unii Europejskiej, o bojkocie mwi politycy niemieccy. O rozwaenie bojkotu apeluje Prawo i Sprawiedliwo, nie bez przyczyny. Przyczyn nie jest tylko trzymanie w wizieniu i ze traktowanie szefowej opozycji Julii Tymoszenko, cho niewtpliwie te dziaania wpisuj si w pewn logik zdarze. Jeli mamy mwi o konsekwencjach takiego bojkotu, musimy zna jego rzeczywiste przyczyny. W debacie pojawiay si apele, aby oddzieli sport od polityki. Nie jest to moliwe, gdy chodzi o mistrzostwa, za ktrymi stoj olbrzymie pienidze. Mwimy o wielkich nakadach na rozwj infrastruktury, ktre miay podnie obydwa pastwa cywilizacyjnie, i o czym si ju zapomina zbliy Ukrain do Unii Europejskiej. Na Ukrain tray olbrzymie europejskie pienidze, ktre z politycznego punktu widzenia zostay wyrzucone w boto. Ukraina przyja te pienidze, wybudowaa za nie stadiony, wyremontowaa drogi, lotniska, dworce kolejowe, po czym wci jest, i to coraz mocniej, w objciach Moskwy. Ukraina ani o krok nie jest bliej Europy Zachodniej. Chtniej zaprasza rosyjskie ni niemieckie rmy, take sytuacja polskiej mniejszoci wcale si nie poprawia, a problemy byej premier Tymoszenko pokazuj, e polityce ukraiskiej daleko od standardw europejskich. W zwizku z powyszym mam pytanie do pani minister: Czy Ukrainie, e uyj nomenklatury pikarskiej: nie naley si ostrzegawcza ta kartka i czy taki bojkot nie bdzie wyrazem naszej solidar-
Pose Artur Grczyski:

Panie Marszaku! Pani Minister! Koleanki, Koledzy Posowie! Cz politykw, czy te gw pastw Europy, wyrazia ch zbojkotowania nadchodzcych mistrzostw Europy. Bojkot dotyczy wprawdzie spotka rozgrywanych na Ukrainie, ale przecie nie moemy zapomina, e jest to wielkie futbolowe wito Polski i Ukrainy, naszych dwch narodw. Najwikszym bdem jest w tym momencie wchodzenie z politycznymi buciorami w to historyczne dla Polski i Ukrainy wydarzenie sportowe. Sport to jedno, a polityka to drugie. Gdzie byli ci wszyscy politycy podczas olimpiady w Pekinie? Tam prawa czowieka s amane codziennie. Ciekawy te jestem, gdzie ci wszyscy politycy bd podczas igrzysk olimpijskich w Soczi? Jedynym krajem, ktry skorzysta na bojkocie Ukrainy, bdzie Rosja. Drogie koleanki, drodzy koledzy z PiS-u, wytumaczcie to prezesowi. Chyba e jest poplecznikiem Rosji w tej sprawie. (Pose Anna Fotyga: Spokojnie.) Jeeli faktycznie chcemy wspiera Ukrain w jej deniu do Unii Europejskiej, a nie wpycha j w ramiona nowego starego prezydenta Putina, powinnimy podj wszelkie dziaania, aby wspiera Euro 2012 w obu krajach. Powtrz sowa mojego kolegi klubowego, ktre brzmi: Euro 2012 to impreza sportowa i polega na tym, aby jak najlepiej kopa pik, a nie ssiada. Od-
158 Pose Artur Grski

Informacja bieca
noci z Europ Zachodni? Moim zdaniem w dalszej perspektywie moe to przynie tylko korzyci wobec zakusw wielkiego brata. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Pan pose Dariusz Cezar Dziadzio, Ruch Palikota.
Pose Dariusz Cezar Dziadzio:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Zacytuj pewien krtki tekst: Europa musi da czytelny sygna w sprawie drastycznego amania praw czowieka na Ukrainie. Tylko zdecydowana postawa moe skoni rzd w Kijowie do zmiany polityki. Przykadem zdecydowanej postawy byby bojkot meczw Euro 2012 na Ukrainie. Jeeli to nie pomoe, to odpowiednie instytucje europejskie powinny przygotowa scenariusz odebrania Ukrainie prawa do organizacji powierzonej jej czci mistrzostw Europy i przeniesienia ich do innego kraju. Panowie, mwicie o tym, e to nie jest bojkot sportowy, ale to tak wyglda. I to jest bojkot sportowy. Natomiast sysz z tej mwnicy informacj, e jak to bdzie, jak nasza delegacja bdzie sama staa na stadionie, bez otoczki, mona powiedzie, innych. Przypomnijmy sobie igrzyska olimpijskie w Chinach. Tam te bojkotowalimy, nie byo naszej delegacji, ale byli za to inni. Pamitam informacj z telewizji dotyczc prezydenta Stanw Zjednoczonych witajcego swoich sportowcw. George Bush wtedy pojecha i nie bojkotowa Chin. Wielokrotnie powtarza si sowa Euro 2012. Ale popatrzmy na to, to s igrzyska. Pastwo walczylicie o wolno, o demokracj. I demokracja, i igrzyska wywodz si ze staroytnej Grecji. Co dziao si w czasie igrzysk olimpijskich w danym kraju? Zawieszano wszelkie spory, jeeli chodzi o spory militarne i polityczne. Dzi, kiedy sysz o bojkocie, zastanawiam si, na czyj rzecz dziaaj bojkotujcy, a zwaszcza politycy Prawa i Sprawiedliwoci. By moe bojkot ze strony politykw Europy Zachodniej to ewidentne dziaanie tych, ktrzy nie chc, aby Unia Europejska przyja Ukrain w swoje granice. Natomiast gdy pytam, czy w ogle by liczony bilans tego dziaania, nikt si do tego nie przyznaje. Czy bojkot Euro uderzy w prezydenta Janukowycza? Nie, on uderzy w organizatorw, w inwestorw, w mieszkacw, obywateli Ukrainy. Kto na tym skorzysta? Mona powiedzie krtko: Rosja. Takim dziaaniem nie do, e oddalamy akcesj Ukrainy do Unii Europejskiej (Dzwonek), to rwnie wpychamy j coraz mocniej w rce Rosji. To kolejny raz, kiedy posowie Prawa i Sprawiedliwoci dziaaj na rzecz Rosji. By
ju w grudniu marsz, ktry posuy omieszeniu Polski na arenie midzynarodowej. Ju kocz, panie marszaku. Dzisiaj dla politykw PiS bojkot Euro jest okazj, zadam pytanie, do czego? Naley si zastanowi, czy te dziaania nie s inspirowane przez obce suby, a w tym przypadku suby rosyjskie. Jak wiadomo w interesie Rosji ley to, aby Ukraina jak najduej pozostawaa poza Uni Europejsk. Panie premierze, nie pani minister zadaj to pytanie, ale kieruj je do pana premiera, czy nie najwyszy czas uruchomi w tym temacie nasze suby kontrwywiadu? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Pani minister reprezentuje pana premiera, obie panie minister odpowiadaj z upowanienia pana premiera. Nie wiem, czy warto w t spraw miesza akurat suby, ale to ju paski wybr, panie pole. (Pose Dariusz Cezar Dziadzio: To bardzo prosz o przekazanie.) Pani pose Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Maria Nowak:

Dzikuj, panie marszaku. Bardzo krtko odnios si do wypowiedzi mojego przedmwcy. Brak jakiejkolwiek logiki. Zawsze sysz obawy, e posowie Prawa i Sprawiedliwoci, prezes, wypowiadaj si, maj inne stanowisko, anieli przedstawiciele Unii Europejskiej. Tu raz zajmujemy takie samo stanowisko, jak prominentni przedstawiciele pastw zachodnich i Unii Europejskiej, i to jest wielka kompromitacja na arenie europejskiej. Zupenie brakuje w tym wszystkim logiki. Wracam do mojego pytania. Ot pamitam doskonale, jak si cieszylimy, jaka bya euforia, e bdziemy razem z Ukrain organizatorami mistrzostw Euro 2012. Jakie dzisiaj s emocje, jakie emocje nami targaj? Przede wszystkim obawa i niepokj, czy si nie skompromitujemy, czy nie skompromituje si Polska, a dokadnie czy ten rzd nas nie skompromituje, gdy obiekty bd nieprzygotowane, brakuje drg, brakuje infrastruktury drogowej, brakuje odpowiedniego zabezpieczenia bezpieczestwa publicznego. Te emocje nami targaj, ale dochodz jeszcze emocje, ktre wynikaj z informacji, ktra do nas dotara, e 27 komisarzy Unii Europejskiej podobnie zreszt jak sam Manuel Barroso i przywdcy pastw europejskich wypowiada si za bojkotem imprezy, przeciwko swojemu udziaowi w mistrzostwach Euro 2012 na Ukrainie. Cigle nie znam stanowiska rzdu w tej sprawie, a warto byoby je pozna. Pani minister, wydaje mi si, e w tonie wypowiedzi pani minister byo lekcewaenie tej sytuacji.

Informacja bieca
159
Pose Maria Nowak (Dzwonek) Dlatego, pani minister, pytam: Jakie dziaania podj dotychczas rzd na forum Unii Europejskiej, a take w stosunkach dwustronnych, aby prawa czowieka na Ukrainie nie byy amane? Co ju zrobiono? Pani mwia o tym w taki sposb, e dziaania byy realizowane. Prosz powiedzie konkretnie, jakie to byy dziaania, bo jeeli one nie przyniosy efektw, to moe trzeba je zradykalizowa. Dlatego takie jest stanowisko Prawa i Sprawiedliwoci. Dzikuj. (Oklaski)
Pose Anna Elbieta Sobecka:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Rozmawiamy w czasie, gdy oczy caego wiata kieruj si na Polsk i Ukrain. Myli si jednak ten, kto sdzi, e gwn przyczyn tego zainteresowania s zbliajce si mistrzostwa Europy w pice nonej. Niestety, te powody s bardzo niepokojce. Na Ukrainie pobito uwizion liderk opozycji premier Juli Tymoszenko, natomiast w Polsce zagroona jest wolno sowa. Na Ukrainie mamy bojkot Euro 2012, w Polsce mamy ponad 50 manifestacji, z warszawsk, ponad 120-tysiczn na czele. Mamy protesty pod konsulatami i ambasadami Rzeczypospolitej Polskiej na caym wiecie, mamy wreszcie ponad 2200 tys. podpisw, nie tylko z Polski. Szanowni pastwo, trzeba spojrze prawdzie w oczy. Po prostu bardzo si boj, e w Polsce moe doj do bojkotu Euro. Dlatego z tego miejsca zwracam si do pana premiera i pana prezydenta: wzywam panw do natychmiastowej reakcji w sprawie Telewizji Trwam. Przywrcie wolno sowa. (Poruszenie na sali) (Pose Artur Grczyski: Co to ma z tym wsplnego? Bd transmitowa mecze?) Panie marszaku, prosz uspokoi posw

Dzikuj bardzo. Moemy mie pretensje do rzdu, e nie odpowiada tak, jak bycie sobie pastwo tego yczyli, ale myl, e nie mona mwi o lekcewaeniu, bo ja tego w gosie pani minister absolutnie nie usyszaem. (Pose Maria Nowak: A ja tak.) Ale to tak dla agodzenia obyczajw, pozostamy przy swoich opiniach. Uprzejmie prosz, pan pose Artur Bramora, Ruch Palikota.
Pose Artur Bramora:

Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bojkot imprezy ju jest faktem, to nie domysy. W zwizku z tym mam pytania do przedstawicieli rzdu. Jaki jest wedug rzdu faktyczny powd bojkotu mistrzostw Europy? Czy tylko polityczne setki telewizyjne jednego prezesa, ktremu teraz si przypomniao o prawach czowieka? Czy ch skompromitowania organizatorw, bo bojkot dotknie rykoszetem rwnie nas jako wsporganizatorw? Polscy politycy powinni to wiedzie. Jak bdzie wygldaa koordynacja logistyki transportu pikarzy, kibicw? Czy planuje si powoanie jakiego sztabu koordynujcego np. przejazdy zawodnikw? Wikszo ekip midzynarodowych moe nie by przygotowana do naszych obecnych standardw komunikacyjnych, z ktrymi mamy do czynienia z powodu niedokoczonych prac budowlanych na drogach. Czy bdzie koordynacja logistyczna? Jeli tak, to jakie suby bd to robi, na jakich zasadach bd ze sob wsppracowa? Jeli bdzie koordynacja, to czy centralna, czy bardziej na szczeblu wojewdzkim? Czy bdzie w tej kwestii wsppraca z Ukrain? Jeli tak, to jak szeroko zakrojona, zwaywszy na obecn sytuacj zwizan z bojkotem? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Szanowni pastwo, pani pose czy pan pose zabierajcy gos sami oceniaj, czy chcieli powiedzie to, co mwi, i tego si trzymajmy.

Prosz mi rwnie doliczy czas.

Dobrze, po gbokim zastanowieniu.

Wzywam panw do natychmiastowej reakcji w sprawie Telewizji Trwam. Przywrcie wolno sowa w Polsce jeszcze przed rozpoczciem turnieju. Przyznajcie Telewizji Trwam miejsce na multipleksie. (Dzwonek) Publicznie apeluje do was o to nawet prezydent Aleksander Kwaniewski. Kto jeszcze ma do was apelowa? Nie dopucie do bojkotu mistrzostw Europy take w Polsce. Chcemy w spokoju kibicowa naszej reprezentacji. Czy pastwo nie rozumiecie, e dla przywdcw pastw Unii Europejskiej wolno sowa jest najwiksz wartoci? Nie chcemy, by nasza ojczyzna bya wytykana palcami za granic za amanie podstawowych praw obywatelskich. Apeluj do pana premiera,

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pani pose Anna Elbieta Sobecka, Prawo i Sprawiedliwo.
160

Informacja bieca
Pose Anna Elbieta Sobecka do pana prezydenta: Czy nie widzicie, e prowadzony przez was statek zmierza prosto ku skaom? Pan premier mwi, e to, czy Telewizja Trwam znajdzie si na multipleksie, jest zupenie obojtne. Pan prezydent schowa si w paacu. Jego kancelaria owiadcza, e nie moe wpyn na niezalenie powoane organy konstytucyjne. To nawet wida.

Pani pose

Chciaabym jeszcze tylko powiedzie, e coraz wicej mediw zagranicznych mwi o tej kontrowersyjnej decyzji Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w sprawie nieprzyznania Telewizji Trwam miejsca na naziemnej platformie cyfrowej.
(Gos z sali: Zimn wod.) Wanie, za chwil bdzie zimna woda, wyj mi pan to z ust, tak mam napisane. Chciabym powiedzie, e chyba przeceniamy swoj rol jako politycy. To pikarze bd grali, na stadionach bd kibice i to, czy bdzie akurat pan Barroso, czy nie bdzie np. ministra Rosenthala z Holandii, ma niewielkie znaczenie. Powiedziabym, e wiksze znaczenie ma to, czy bdzie adna pogoda. Myl, e bdzie to miao 10 razy wiksze znaczenie, bo bdzie chodzio o strefy kibica i wszystko inne. Zagroeniem jest chyba wanie to jedno sowo tutaj nie pado, cho mnstwo rzeczy byo dzisiaj powiedziane sabota PR-owski, ktry ju si wydarzy, zaprezentowany przez prezesa Kaczyskiego. Bardzo si boj, e najwikszym zagroeniem bdzie to, co powiedziaa przed chwil przedmwczyni e zaczn si pochody, blokady. Pytanie do pani minister: Czy mamy do zimnej wody na rozpalone moherowe berety? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Panie pole, jeli kto pana bdzie tak traktowa, te bd protestowa. Myl, e ta puenta bya troch naduyciem, bya rednio taktowna. Jeli to mia by dowcip, to znam lepsze. Uprzejmie prosz, pan pose Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwo.

Z przyjemnoci ju poczekabym na kropk.

I tu mog wymieni
Pose Jan Warzecha:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ukraina jest wspgospodarzem mistrzostw Europy, ale te aspiruje do Unii Europejskiej. Skazana w procesie politycznym na 7 lat pobytu w kolonii karnej pod zarzutem naduycia wadzy Julia Tymoszenko jest osob, ktra zdecydowanie bardziej ni Janukowycz gwarantuje europejski kurs. W protecie przeciw jej zemu traktowaniu na Ukrain nie wybiera si m.in. szef Komisji Europejskiej Jose Manuel Barroso i inni unijni komisarze, ale te niektrzy inni przywdcy europejscy z Austrii, Holandii i Belgii. wiat si solidaryzuje z Tymoszenk, ktra przystpia do godwki na znak protestu przeciwko pobiciu jej przez sub wizienn. Na dodatek jest wiziona w Charkowie, gdzie maj zosta rozegrane niektre mecze. Im wicej przywdcw Europy ogaszao bojkot, tym mocniej polski prezydent Bronisaw Komorowski akcentowa, e mimo wszystko chce pojecha do Jaty. Efekt tego jest aosny. Gospodarz planowanego spotkania Janukowycz potraktowa prezydenta Komorowskiego lekcewaco i da mu jasno do zrozumienia, e nie bdzie z nim rozmawia na Krymie. Da spektakularny wyraz niewdzicznoci w stosunkach dyplomatycznych i zlekceway naszego prezydenta i zarazem najbliszego ssiada Ukrainy Polsk.

Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani pose. W zasadzie nie przerywaem pani wypowiedzi, ale naraa si pani na zarzut, e nadmiernie pani sprzyjam. (Poruszenie na sali) Uprzejmie prosz, pan pose Adam Kpiski, Ruch Palikota.
Pose Adam Kpiski:

Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Tutaj akurat nie mam do kogo mwi, to moe tu si zwrc. Chciabym otrzewi koleanki i kolegw i uwiadomi im jedn rzecz.

Informacja bieca
161
Pose Jan Warzecha Politycy nie powinni swoj obecnoci legitymizowa praktyk sprzecznych z prawami czowieka, z ktrymi mamy do czynienia na Ukrainie. Z udziau w konferencji w Jacie zrezygnowali przecie prezydenci m.in. Niemiec, Czech, Sowenii, Austrii i Woch. Chciabym zapyta pani minister: Czy dziaania rzdu i prezydenta, legitymizujce w pewien sposb postpowanie prezydenta Janukowycza, nie spowoduj opnienia integracji Ukrainy z Uni Europejsk, na ktrej Polsce tak zaley? Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Krzysztof Szczerski, Prawo i Sprawiedliwo.
Po trzecie, gdzie jest Rzeczpospolita, gdzie by polski MSZ, gdy dochodzio do organizacji szczytu w Jacie? Czy w ogle mielimy jakikolwiek kontakt z prezydentami krajw rodkowoeuropejskich, skoro na kocu okazao si, e prezydent Komorowski zosta sam i chcia sam jecha pocigiem do Jaty, bo ju nikt nie doczy do tego pocigu swojego wagoniku? Gdzie jest profesjonalizm MSZ? S trzy bardzo powane wpadki (Dzwonek) w tej sprawie. Minister na Twitterze w Birmie, prezydent Komorowski mwi w powietrze, jest zaskakiwany przez odwoanie szczytu w Jacie. Gdzie jest tutaj profesjonalizm polskiego MSZ? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pose Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwo.

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W swoim wystpieniu otwierajcym powiedziaa pani, e sprawa Euro na Ukrainie jest profesjonalnie zarzdzana i prowadzona przez polski MSZ. Chciabym zapyta o rda takiego przekonania, i to wszystko jest profesjonalnie prowadzone. Mam dwa przykady. Minister spraw zagranicznych Radosaw Sikorski w ogle nie zabiera gosu w tej sprawie. Pojecha do Birmy. Jadc do Birmy, pyta publicznie, czy bdzie tam dziaa Twitter, bo rozumiem, e jest to najbardziej istotny element jego instrumentarium politycznego, e bdzie za pomoc Twittera zarzdza kryzysem na Ukrainie i kryzysem w relacjach polsko-ukraiskich. W takiej niezwykle gorcej i wraliwej sytuacji, jak dzisiaj mamy, zwaszcza po odwoaniu szczytu w Jacie, minister spraw zagranicznych Polski, jadc do Birmy, zastanawia si nad tym, czy bdzie mu tam dziaa Twitter. Jest to naprawd nieprofesjonalne. Std chciabym zapyta: Skd bierze si pastwa przekonanie o profesjonalizmie? Druga sytuacja. Fakty te s bardzo niepokojce. Prezydent Komorowski apelowa wczoraj publicznie do prezydenta Janukowycza, kadc na szal autorytet Rzeczypospolitej, bo w kocu jest gow pastwa, a wic naszym najwyszym przedstawicielem, a dosta w zamian odpowied od niskiego rang urzdnika kancelarii prezydenta Janukowycza, wic to tak, jakby prawie dosta w twarz. Gdzie jest w tym wszystkim MSZ? Czy MSZ przygotowa to wczorajsze wystpienie prezydenta Komorowskiego? Czy byo to opracowane? Gdzie jest tutaj profesjonalizm, eby zabezpieczy przed tak sytuacj, jaka miaa miejsce, wygaszania w powietrze... Autorytet Rzeczypospolitej jest naraany na tego typu szwank, bo bardzo wane wystpienia wypowiadamy w powietrze.
Pose Waldemar Andzel:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Zbliajce si mistrzostwa Europy w pice nonej miay by wielkim witem sportowym. Niestety problemy, ktre pojawiy si w zwizku z rozgrywkami, mog powanie zakci te optymistyczne wizje. Chodzi nie tylko o polskie drogi i inne niedocignicia infrastruktury czy niezrealizowane tak miao wysuwane plany modernizacyjne. Dzisiaj chc poruszy przede wszystkim kwesti bojkotu udziau w Euro na Ukrainie, ktry podjo wielu rzdzcych w krajach europejskich, w tym take stanowisko pana prezesa Jarosawa Kaczyskiego i Prawa i Sprawiedliwoci, bojkotu, do ktrego w imi solidarnoci z premier Tymoszenko i narodem ukraiskim powinna doczy rwnie Polska. W padzierniku tego roku odbd si na Ukrainie wybory parlamentarne, niezwykle wane dla stosunkw Polski z Ukrain, ale take z Uni Europejsk. Protest europejskich politykw przeciwko sytuacji u naszego wschodniego ssiada byby dowodem i sygnaem dla spoeczestwa ukraiskiego, e Europa popiera wolno i demokracj w tym kraju i nie boi si tego pokaza. Jest oczywiste, e nie mona dopuci, by w sposb tak haniebny i brutalny traktowano europejskiego polityka, lidera opozycji. Premier Tymoszenko take jako kobieta zasuguje na szacunek i opiek, niezalenie od okolicznoci, w jakich si znalaza. Mam take pytanie do pani minister sportu. W zwizku z powyszym prosz o odpowied: Czy Polska w sytuacji bojkotu Euro na Ukrainie byaby mimo wszystko w stanie przyj mecze majce rozegra si na Ukrainie i czy jestemy w ogle na to przygotowani?
162 Pose Waldemar Andzel

Informacja bieca

Dzikuj, panie pole. Pan pose Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwo.
Pytanie do ministra spraw zagranicznych: Co zrobia Polska dyplomacja na forum Unii Europejskiej w stosunkach dwustronnych do kwietnia 2012 r., czy byy jakie mediacje z prezydentem Janukowyczem i rzdem ukraiskim i czy rzd i minister spraw zagranicznych maj jeszcze w ogle odwag? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Kazimierz Moskal:

Panie Marszaku! Szanowni Przedstawiciele Rzdu! Wysoka Izbo! Pierwsza rzecz. Chc zapyta wnioskodawcw. Jeden z przedstawicieli wnioskodawcw mwi, e si przeceniamy, e to nie od nas zaley, e mao istotne jest to, co robimy. W zwizku z tym mam pytanie: Jeeli jest to tak mao istotne, niewane, to dlaczego jest tutaj ta informacja bieca? To tak na pocztek. Natomiast sprawa najistotniejsza, najwaniejsza to bojkot Euro. Jest to nie tylko sprawa mistrzostw, lecz przede wszystkim zwrcenie uwagi na amanie pewnych standardw demokratycznych, na amanie praw czowieka. Jest te takie pytanie, moe do wnioskodawcw: Czy jeeli s jakiekolwiek mistrzostwa, czy to Europy, czy wiata, to czy w zwizku z tym mamy przesta mwi o amaniu prawa? Jak w zwizku z tym widzicie drog? Kolejna sprawa. Pani minister bardzo oglnie mwia o wielu rzeczach e s podejmowane dziaania, s nawizywane kontakty dyplomatyczne. Po pierwsze, pani minister mwia o dialogu z Kijowem. Chciabym usysze konkretne daty, konkretne wyniki i efekty tych rozmw i tego dialogu z Kijowem. Pani minister mwia te o nieporozumieniu w zwizku z tym, e jest bojkot. Pani minister mwia, e nasza dyplomacja wyjania tym krajom, ktre chc przeprowadzi bojkot, informuje ich o tym, e postpuj niewaciwie. Chciabym te konkretnie wiedzie: Kiedy i do jakiego pastwa poszy takie informacje, jakie byy noty dyplomatyczne? Pani minister wspominaa rwnie o tym, e dziaaj w kwestii Tymoszenko, e w porozumieniu z niektrymi krajami Unii Europejskiej prbuj rozwiza ten problem. W zwizku z tym jest te moje pytanie: Z jakimi krajami, pastwami? Chodzi o konkretne daty, konkretne dziaania ministerstwa. Na koniec problem art. 133 ust. 3 konstytucji: Prezydent Rzeczypospolitej w zakresie polityki zagranicznej wspdziaa z prezesem Rady Ministrw i waciwym ministrem. Bardzo prosibym o konkretn informacj: Na czym polegao to wspdziaanie, gdzie, kiedy i jak, a take czy to wczorajsze wystpienie byo zgodne z tym artykuem? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Pan pose Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Andrzej Szlachta:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Apel politykw z Europy Zachodniej, Jos Manuela Barroso, szefa Komisji Europejskiej, przewodniczcego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza, komisarzy unijnych, niektrych politykw z Polski, prezesa Prawa i Sprawiedliwoci Jarosawa Kaczyskiego, niektrych posw do Parlamentu Europejskiego z Platformy Obywatelskiej ma na celu wywarcie presji politycznej na wadze Ukrainy, a przede wszystkim na prezydenta Janukowycza, aby przesta ama demokratyczne zasady, niszczc przeciwnika politycznego w osobie 51-letniej byej premier Julii Tymoszenko. Lekarze z Niemiec i Kanady, ktrzy badali pani premier, stwierdzili, e powinna by leczona w specjalistycznym szpitalu poza murami wizienia, a najlepiej za granic. Zdaniem Myrosawa Popowycza, prof. Akademii Kijowsko-Mohylaskiej w Kijowie, bdy ukraiskich wadz mog odbi si na losach umowy stowarzyszeniowej z Uni Europejsk. Wadze w Kijowie powinny wiedzie, e zdrada narodowych interesw obrci si przeciwko nim. Popowycz uwaa, e brak reakcji wadz w Kijowie na europejsk krytyk moe mie opakane skutki dla Ukrainy. Taki jest gwny cel i sens reakcji czci politykw na postpowanie wadz Ukrainy. Dzi wida pierwsze pozytywne reakcje tych naciskw w postaci wyraenia zgody wadz ukraiskich na przeniesienie Julii Tymoszenko do szpitala w Charkowie, gdzie bdzie leczona przez niemieckich lekarzy. Zachodzi wic pytanie: Dlaczego polskie wadze zachowyway si dotd pasywnie w obszarze wywierania presji politycznej, a nie sportowej, na wadze ukraiskie? I nie chodzi tu o wycofywanie druyn pikarskich, (Dzwonek) ale o presj polityczn na reim Janukowycza. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj. Jako ostatnia w tej czci rozpatrywania tego punktu gos zabierze pani pose Anna Fotyga, Prawo i Sprawiedliwo.

Informacja bieca
163
Pose Anna Fotyga:

Panie Marszaku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W 1975 r. zosta podpisany akt kocowy KBWE. W opinii wybitnego dziaacza opozycji przedsierpniowej, jednego z twrcw wolnych zwizkw zawodowych Wybrzea, p. Lecha Kaczyskiego, ten dokument spowodowa, e w naszej czci wiata, dziki pewnej ochronie, oczywicie ograniczonej, nawet w takim czasie, rzeczywicie mrocznym, moga dziaa opozycja demokratyczna. Owszem, bya ona przeladowana, ten okres by okresem meandrw, byy gwatowne zwroty, ale demokratyczny wiat w obronie tej opozycji by zjednoczony. Chciaabym przypomnie 1 wrzenia 2009 r., Westerplatte, kiedy to polski rzd fetowa premiera Putina, a polskie media zachystyway si jego obecnoci. Przypomn osamotnion Juli Tymoszenko, ktra pospiesznie wyjechaa. Jedyny prezydent Lech Kaczyski uj si za Polsk, Polakami i za caym regionem Europy rodkowej i Wschodniej. Czy polski rzd, czy pastwo nie dostrzegacie, e uwizienie i torturowanie, powtarzam, torturowanie Julii Tymoszenko jest odwrotem od procesu KBWE i jest zagroeniem dla caego regionu? Z tego wzgldu bardzo prosz, eby rzd przeanalizowa jeszcze raz swoj polityk w Europie rodkowej i Wschodniej i zechcia dziaa konsekwentnie. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani pose. O odniesienie si do plonu tej debaty, udzielenie odpowiedzi na pytania poprosz pani minister sportu i turystyki Joann Much Moe zanim poprosz pani minister, jeszcze wczeniej gos zabierze przedstawiciel wnioskodawcw, pan pose ukasz Gibaa, ktry zoy mi wczeniej, przed rozpatrywaniem punktu, obietnic, i wierz, e sowa dotrzyma.
to motywujc, przy stosowaniu bojkotu jako pewnego narzdzia, aeby osign cel, bo chc w ten sposb walczy o demokracj na Ukrainie. Moim zdaniem to jest niewaciwa metoda i w zwizku z tym apelowabym do posw PiS-u, ebycie pastwo przemyleli, czy rzeczywicie w interesie Polski jest taki bojkot polityczny. Druga rzecz, ktra mnie martwi, to brak w wystpieniu pani minister konkretw, jeli chodzi o dziaania naszej dyplomacji zwizane z tym, aeby rzeczywicie o t demokracj na Ukrainie walczy. Pani minister uya takiego oglnego sformuowania, e prowadzone s na rnych szczeblach rozmowy i dziaania, ale to jest sformuowanie strasznie oglnikowe. Nie byoby w niej nic zego, gdyby te dziaania przynosiy efekty, no ale wida, e one tych efektw nie przynosz, bo sytuacja na Ukrainie jest za. W kontekcie jeszcze pewnych wpadek, ktre susznie wypunktowa pan pose Szczerski, oczekiwalibymy wikszych konkretw. W dodatku tu nie chodzi, pani minister, tylko o dziaania bilateralne na linii Polska Ukraina. Oczekiwabym, eby Polska wysza z pewnymi propozycjami narzucenia pewnego tonu caej Unii Europejskiej, pewnej polityki caej Unii Europejskiej w tej sprawie. To ju jest kwestia znacznie bardziej oglna i mam nadziej, e by moe wanie ta debata bdzie takim bodcem dla MSZ i dla rzdu, eby taki plan stworzy. Naprawd jest to co niesychanie potrzebnego, bo byoby dobrze, gdybymy nie zmarnowali tej szansy, jak jest Euro 2012, ale przede wszystkim ebymy nie zmarnowali tej jeszcze wikszej szansy, jak jest moliwo wprowadzenia Ukrainy do Unii Europejskiej, i w ogle w orbit Europy Zachodniej. To jest z punktu widzenia historycznego, z punktu widzenia naszej historii, z punktu widzenia geopolityki sprawa absolutnie kluczowa, wic nie zmarnujmy tego. Bardzo dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi. Umwilimy si co do czasu, pan pose sowa absolutnie dotrzyma. Zapowiedziaem pani minister w sposb falstartowy, ale teraz ju na pewno gos zabierze minister sportu i turystyki pani Joanna Mucha. Uprzejmie prosz.
Pose ukasz Gibaa:

Szanowny Panie Marszaku! Szanowne Panie Minister! Wysoka Izbo! Przede wszystkim bardzo ciesz z tego powodu, e ta debata si odbya. W mojej opinii poruszylimy tutaj dwie bardzo wane sprawy. Po pierwsze, chodzi o kwesti Euro 2012. W mojej opinii przez najblisze tygodnie to jest najwaniejsza kwestia polityczna w Polsce. Po drugie, jest kwestia demokracji na Ukrainie, to jest kwestia nie tylko na najblisze tygodnie czy najblisze miesice, ale w perspektywie kilku czy kilkunastu lat jest to absolutnie najwaniejsza, albo jedna z najwaniejszych spraw, jeli chodzi o polsk polityk zagraniczn. S natomiast dwie rzeczy, ktre mnie martwi. Jedna jest nastpujca. Posowie najwikszego klubu opozycyjnego upieraj si cigle, skdind susznie
Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha:

Panie Marszaku! Panie Posanki i Panowie Posowie! Ministerstwo Sportu i Turystyki nie moe w ramach swoich kompetencji prowadzi polityki zagranicznej, w zwizku z tym pozwol sobie odnie si tylko do tematw, ktre dotyczyy pracy mojego ministerstwa.
164

Informacja bieca
Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha Moim zadaniem i agend podlegych ministerstwu jest przygotowanie turnieju, przygotowanie Polski do tego, eby turniej odby si w jak najlepszy sposb. W ramach tych przygotowa jest oczywicie wsppraca z Ukrain. Przypomn pastwu, e zosta powoany komitet organizacyjny do spraw wsppracy midzy Polsk i Ukrain, na ktrego czele stoj panowie premierzy Polski i Ukrainy. Komitet zebra si 6 razy. Przypomn, e we wrzeniu 2010 r. zostaa opracowana i zatwierdzona przez oba pastwa tzw. mapa drogowa przygotowa do turnieju. Zakadaa ona istnienie 62 kamieni milowych, czyli gwnych punktw, ktre musz by przez nas dopracowane, eby turniej odby si bez problemw. Przypomn rwnie, e powoano 8 grup roboczych, ktre na bieco nadal pracuj na rzecz tego, eby nie byo adnych zakce w przebiegu turnieju. Praca 8 grup roboczych dotyczy oczywicie gwnych tematw zwizanych z przygotowaniem, czyli bezpieczestwa, opieki medycznej itd. To, e Polska i Ukraina uzyskay prawo do organizacji turnieju, i samo to, e turniej Euro 2012 odbdzie w Polsce, plus Rok Chopinowski dwa lata temu, prezydencja Polski w Unii Europejskiej rok temu, to chyba najwiksze szanse wizerunkowe i promocyjne dla Polski, jakie kiedykolwiek si nam zdarzyy. Myl, e bardzo niedobre byoby, gdybymy naszymi wasnymi dziaaniami t szans zaprzepacili. Prawo organizacji turnieju Polska i Ukraina uzyskay w 2007 r., wtedy kiedy pastwo rzdzilicie w Polsce. Przez te 5 lat przygotowywalimy si do turnieju wsplnie. Bardzo auj, e na niszu, na ostatniej prostej nie uczestniczycie pastwo razem z nami w przygotowaniu turnieju, ktry nie jest turniejem Platformy Obywatelskiej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, tylko turniejem Polski i Ukrainy. Bardzo nad tym ubolewam. Jeli chodzi o pytania, ktre zostay mi zadane, dotycz kilka tematw. Postaram si rzetelnie odpowiedzie na wszystkie, ktre byy skierowane bezporednio do mnie. Pan pose Raniewicz pyta, czy mamy tumaczy przysigych. Owszem, mamy tumaczy przysigych nie tylko ukraiskich, ale te jeli chodzi o wszystkie jzyki turniejowe. Ci tumacze bd znajdowali si w tych miejscach, gdzie spodziewamy si kibicw z okrelonego kraju. Pan pose Borkowski pyta o bezpieczestwo na stadionach. Przypomn, e bezpieczestwo na stadionach zapewnia organizator, czyli UEFA, i pena odpowiedzialno za bezpieczestwo na samym stadionie spoczywa na organizatorze, czyli na UEFA. Oczywicie mamy du wiedz na temat tego, w jaki sposb UEFA zapewnia bezpieczestwo. Zostay przygotowane cztery plany operacyjne dla czterech stadionw i nie moemy tutaj mie adnych wtpliwoci. Jeli chodzi o bezpieczestwo na stadionach, to nie bdzie kopotu.
Przypomn te, e podczas turnieju spodziewamy si innych kibicw. Kibice reprezentacji to s inni kibice ni kibice klubowi i zachowa chuligaskich, wybrykw na tego typu imprezach jest zawsze znacznie mniej. Pan pose Olejniczak pyta, czy kibice zd dojecha, pyta o problemy z infrastruktur. Szanowny panie pole, s gotowe plany transportowe ju od wielu miesicy. My te plany cay czas uszczegowiamy w trakcie zdobywania nowych informacji dotyczcych tego, jakimi drogami i z wykorzystaniem jakiej komunikacji kibice bd chcieli do nas przyjecha. Tak wiedz mamy i ze wzgldu na bukowanie lotw, i ze wzgldu na kupowanie biletw, i ze wzgldu na bezporedni stay kontakt z kibicami wszystkich reprezentacji, ktrzy s w stanie oszacowa, jaka ich liczba ktrego wrcz dnia przyjedzie do Polski i jakim rodkiem komunikacji. Nawet jeli nie bd gotowe niektre drogi, bo ju dzisiaj wiemy, e cz drg nie bdzie gotowa, to bdzie taka organizacja ruchu, eby kibice bez adnego problemu dojechali na miejsce i na pewno zdyli na mecz. (Pose Romuald Ajchler: Jak tydzie wczeniej przyjad, to dojd najwyej.) Pan pose Kumiuk pyta rwnie o infrastruktur. Chciaabym tylko zaznaczy, panie pole, e kiedy uzyskalimy prawo do organizacji turnieju, by rok 2007, szczyt koniunktury gospodarczej. By moe plany, ktre wtedy byy tworzone, byy zbyt ambitne. Ale tak czy inaczej 90% zaoe, ktre byy wtedy powzite, zostao zrealizowanych. Myl, e czasami powinnimy si te cieszy z tego, czego dokonalimy. Dzisiaj na Stadionie Narodowym by pan Martin Kallen to czonek Komitetu Sterujcego UEFA, ktry jest odpowiedzialny za przygotowanie turnieju w Polsce i na Ukrainie i wielokrotnie powtrzy: Polacy, moecie by dumni. Moecie by z siebie dumni. Naprawd wykonalicie rewelacyjn prac. Pan pose Tomasz Latos pyta mnie o informacje dla kibicw o sposobie dotarcia. Myl, e to jest informacja znana pastwu, ale powtrz j po raz kolejny. Polska przygotowaa nowe narzdzie do komunikowania si z kibicami. To narzdzie nie byo uywano wczeniej na adnej innej imprezie sportowej. Nazywa si ono Polish Guide. W ramach tego Polish Guide, strony internetowej i aplikacji na telefony komrkowe, bdzie udzielana kibicom informacja o tym, jakie s preferowane, najlepsze, najbardziej dostpne, drogi komunikacyjne, w jaki sposb najlepiej, najszybciej, najsprawniej, dotrze na turniej. Ta informacja jest dostpna w wielu jzykach turniejowych. I naprawd aplikacja sposb jej funkcjonowania jest bardzo przystpna. Jestem przekonana, e wielu kibicw bdzie korzystao z tego narzdzia. Pan pose Bramora pyta o koordynacj komunikacji dla zawodnikw i o wspprac z Ukrain w tej kwestii. Szanowny panie pole, wszystkie druyny bd przemieszczay si samolotami. To jest ju oczywiste, jasne, bo odlegoci s do due, jako e wiele druyn, ktre zatrzymuj si w Polsce, gra na Ukra-

Informacja bieca
165
Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha inie, e zapewniony jest dla nich transport lotniczy. Tak jak powiedziaam, te plany s ju przygotowywane od naprawd dugiego czasu w penej koordynacji z Ukrain, wic nie ma tutaj adnego zagroenia. I ostatnie pytanie, ktre byo skierowane do mnie, pana posa Andzela: Czy moemy przej mecze z Ukrainy, jeli byaby taka potrzeba? Nie ma absolutnie takiej moliwoci. W ubiegym tygodniu byam na posiedzeniu Komitetu Sterujcego UEFA. Taki scenariusz, w ktrym mecze byyby przenoszone z ktregokolwiek miasta, ju nie mwic o przenoszeniu ich z caej Ukrainy, nie jest w ogle brany pod uwag. Tak wic ten scenariusz si po prostu nie urzeczywistni i nie ma adnego sensu go rozwaa. W ostatnim sowie, po raz kolejny ponawiam apel o to, ebymy nie wykorzystywali turnieju do prowadzenia polityki wewntrznej, bo jest to nasz wsplny turniej. (Oklaski) Dzikuj bardzo.

Panie pole, ale pan mwi, e wystpi w trybie sprostowania, a pan chce skecze

Ale ja prbuj

opowiada.

wytumaczy, na czym rzecz polega. Ot wtedy wanie Smole narzeka, e jedno koo od traktoru jest zepsute, a Laskowik sugerowa mu, eby mwi o tych trzech dobrych. Pani minister

Dzikuj bardzo, pani minister. (Pose Zbigniew Kumiuk: Sprostowanie.) Panie pole (Gos z sali: Nie ma! Nie ma!) (Gos z sali: Ja te bym chcia.) (Pose Zbigniew Kumiuk: W trybie sprostowania.) Moe tak ustalmy. W zasadzie ju dla pani minister w ramach regulaminowego czasu zostao kilkadziesit sekund, ale rozumiem, e pani minister Mucha chciaa moliwie najbardziej szczegowo odpowiedzie (Gos z sali: To w kuluarach, panie marszaku.) na pytania. Tak wic pani minister ten limit czasu wydu w granicach rozsdku, tyle ile pani bdzie potrzebowa. A skoro pan pose Kumiuk si upiera (Gos z sali: Niesusznie, panie marszaku.) w sprawie trybu sprostowania, to mu ufam, e w takim trybie (Gos z sali: Panie marszaku, to i ja!) wystpi.

To nie byo sprostowanie.

po prostu na tych najwaniejszych cigach drogowych, autostradowych, A2 i A4, a take A1, brakuje zasadniczych fragmentw, ktre nie pozwalaj si cieszy z tego, co zbudowano. I w tym jest problem. I dlatego mwimy o tym, e nie moemy si cieszy z tych trzech k dobrych, bo to czwarte nie pozwoli (Gos z sali: To do ministra transportu. )

Panie pole

temu cignikowi jecha.

Pani minister, mam nadziej, e pani si na mnie nie obrazi, ale pani ucieka si w odniesieniu do infrastruktury technicznej, w szczeglnoci do drg, do tego samego tumaczenia, ktre przedstawiaj mi wszyscy ministrowie tego rzdu e 90% drg zostao zrealizowanych. Przypomina mi to do zudzenia skecz poznaskiego kabaretu TEY. (Gos z sali: Kawaw nie opowiadaj.)

Panie pole

Dzikuj bardzo. (Oklaski)
166

Informacja bieca

Pan mia sprostowa tylko ewentualnie swoj wypowied. Pan pose Olejniczak jako ostatni w trybie sprostowania. Ale musi mi pan obieca i dotrzyma sowa, tak jak pose Gibaa, e nie bdzie pan opowiada skeczw, tylko bdzie to sprostowanie.

Pani minister Joanna Mucha.

Panie Marszaku! Szanowni Pastwo! Jeszcze raz powtrz. My naprawd zdajemy sobie z tego spraw, jakie czci drg s gotowe, jakie nie i w zwizku z tym przygotowany jest bardzo dokadny tzw. mobility concept, czyli plan dotyczcy komunikacji, tak eby kady kibic zna drogi przejazdu, wiedzia, ktr drog si uda na mecz, i eby nie byo adnego problemu z przejechaniem i dotarciem na miejsce. Dzikuj. (Oklaski)

Nie, nie, bro Boe.

Dobrze? To tak si umawiamy. (Minister Sportu i Turystyki Joanna Mucha: Ja dosownie trzy zdania) Pani minister, moe cznie, dobrze? Pan pose Cezary Olejniczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Dzikuj bardzo, pani minister. O zabranie gosu tym razem ponownie prosz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pani minister Katarzyn Peczysk-Nacz. Uprzejmie prosz.

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Szanowne Panie Minister! Nie mwiem do pani minister, tylko do pana ministra Nowaka odnonie do infrastruktury, bo on za to odpowiada.

Panie Marszaku! Szanowni Pastwo (Gwar na sali)

To ju pan sprostowa.

Panowie, kobieta mwi. Uprzejmie prosz.

Tak? I naprawd bdzie problem, a alternatywa to albo pieszo lub na kolej w owiczu, i wtedy atwo do Warszawy dojedziemy na nowo otwarty Warszawa Stadion. Dzikuj.

Dzikuj bardzo za wszystkie pytania (Dzwonek), ktre zostay (Gos z sali: Czas min, panie marszaku.) zadane. Postaram si na nie odpowiedzie jak najbardziej wyczerpujco, ale w tym celu potrzebowaabym kilku minut, o ktre bardzo prosz.

No i prosz bardzo, jednoczenie promocji owicza dokona pan pose Olejniczak. Niech mu bdzie.

Panie Marszaku

Bardzo prosz.

Informacja bieca
167

Odpowiadam na pytanie pana posa Raniewicza o przygotowanie na wypadek ewentualnej chci wygaszania przez opozycj ukraisk swojego stanowiska w Polsce. Polska jest krajem wolnym, demokratycznym i zawsze dopuszczamy tak moliwo, e politycy innych krajw bd chcieli take tutaj wypowiada si i prezentowa swoje stanowiska. Jestemy na to otwarci i w przypadku politykw opozycji ukraiskiej nie byo, nie jest i nigdy nie bdzie inaczej. Pytanie o opowiadanie si po demokratycznej stronie polityki ukraiskiej. Szanowni pastwo, demokracja na Ukrainie, pastwo prawa na Ukrainie to jest strategiczny cel nie tylko tego rzdu, to jest strategiczny cel, ktry pastwo polskie, wszystkie rzdy polskie stawiaj sobie od ponad 20 lat. W tym celu podjto niezmierzon ilo dziaa, wysikw politycznych midzynarodowych i bilateralnych. Na wszystkich poziomach politycznych komunikowano si z rnymi przedstawicielami pastwa ukraiskiego. Popieralimy i dalej bardzo mocno popieramy podpisanie umowy i wdraanie umowy stowarzyszeniowej. Bardzo mocno i z kadym rokiem w coraz wikszym stopniu udzielamy wsparcia organizacjom pozarzdowym na Ukrainie. Wysyamy i bdziemy wysya take w tym roku dugo- i krtkoterminowych obserwatorw na wybory, ktrych demokratyczno jest niezwykle wanym elementem. Dziaamy te bardzo konkretnie w sprawach pani Julii Tymoszenko. Tych dziaa jest tak wiele, e zajoby ogromnie duo czasu, gdybym wymieniaa wszystko. Pozwol wic skupi si tylko na tym, co stao si w cigu ostatnich miesicy. W czasie bilateralnej narady w Kijowie minister spraw zagranicznych Sikorski rozmawia o tym ze swoim odpowiednikiem, spotka si z opozycj ukraisk, rozmawia te osobicie z crk pani Julii Tymoszenko. Pan prezydent Bronisaw Komorowski podnosi t kwesti niezliczon ilo razy z prezydentem Janukowyczem, w tym take w cigu ostatnich dni w kilkukrotnych rozmowach telefonicznych. Take premier w czasie ostatniego spotkania z premierem Azarowem bardzo jednoznacznie postawi kwesti koniecznoci prawnego rozwizania i uwolnienia od odpowiedzialnoci politycznej pani Julii Tymoszenko. Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydao te liczne owiadczenia, komunikaty, byy spotkania z opozycj, z ktr jestemy cay czas w bardzo bliskim kontakcie. Odnonie do pytania pana posa Kumiuka o spotkania w czasie turnieju z prezydentem Janukowyczem, to Euro, tak jak tutaj wielokrotnie byo przez pastwa podkrelane, jest to wydarzenie sportowe, jest to wydarzenie przede wszystkim dla obywateli, dla zwykych ludzi w Europie, Polakw i Ukraicw take. Wizyta prezydenta Komorowskiego, ktra na
obecnym etapie jest planowana, na meczu naowym na Ukrainie jest wizyt, w ramach ktrej reprezentuje on wsporganizatorw, obywateli polskich w czasie tego bardzo wanego wydarzenia. Nie ma natomiast dzisiaj adnej konkretnej decyzji pana premiera Tuska odnonie do jego obecnoci i wizyty w Kijowie. Pytanie pana posa Szeligi o zwoanie Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych w sprawie Euro. Ponownie pozwalam sobie powtrzy, e Euro jest wydarzeniem sportowym. Europejska Rada Spraw Zagranicznych jest ciaem politycznym, w zwizku z czym na obecnym etapie nie wydaje si, aby istniay przesanki, by zwoywa posiedzenie rady w tym celu, w celu omawiania turnieju Euro. Natomiast kwestia amania praw obywatelskich, praw czowieka na Ukrainie, kwestia pani Julii Tymoszenko bya wielokrotnie podnoszona w czasie obrad Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych i na najbliszym posiedzeniu rady, w poniedziaek, bdzie to jeden z gwnych poruszanych tematw, take oczywicie przez Polsk. Pytanie pana posa Sugockiego odnonie do goci zaproszonych do Polski. Pan premier Tusk wystosowa zaproszenie do premierw pastw, ktrych druyny graj w czasie turnieju. Cz z nich ju odpowiedziaa pozytywnie, m.in. premier Woch, premier Hiszpanii, premier Bugarii, natomiast odnonie do reszty odpowiedzi, to one po prostu jeszcze do nas nie dotary. Stanowisko polskie w sprawie bojkotu. Jeszcze raz chciaabym zwrci uwag na to, e formalnie nikt jednoznacznie nie nawouje do tego, aby druyny lub kibice zrezygnowali z uczestnictwa w Euro. W zwizku z tym mamy do czynienia z indywidualnymi decyzjami politykw. Te decyzje szanujemy i jest to element polskiego stanowiska. Rwnoczenie twierdzimy, e czenie polityki i sportu moe mie miejsce, ale tylko wtedy, gdy mamy do czynienia z masowym, permanentnym amaniem praw czowieka. Pozwol sobie od razu odnie si tu do pytania dotyczcego bojkotu hokejowych mistrzostw na Biaorusi. Ot niestety jest to powd naszej ogromnej troski. Niestety na Biaorusi mamy do czynienia wanie z tak sytuacj w kwestii praw czowieka. Nie jest to jeszcze i mam nadziej, mamy nadziej, e nigdy nie bdzie, przypadek ukraiski. Pytanie pana posa Grskiego, czy nie naley si Ukrainie ta kartka. Panie pole, spoeczestwu ukraiskiemu si nie naley, rzdowi, prezydentowi ukraiskiemu tak. Wprowadzam to rozrnienie, poniewa jest to bardzo istotne rozrnienie, abymy pamitali, e Ukraina to jednak przede wszystkim ludzie, obywatele, natomiast wadza tego kraju, prezydent tego kraju popenili bardzo powane bdy polityczne z zakresu amania praw obywatelskich, amania praw czowieka i ta kwestia jest bardzo jasno przedstawiana w tonie krytycznym przez stron polsk.
168

Informacja bieca
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Katarzyna Peczyska-Nacz Odnoszc si do pytania i wypowiedzi pana posa Warzechy, chciaabym doprecyzowa. Szczyt w Jacie zosta przeniesiony, to bya decyzja pana prezydenta Janukowycza, z ktr to osobicie zadzwoni do pana prezydenta Komorowskiego, informujc go, e szczyt zostanie przeniesiony, rwnoczenie zapraszajc pana prezydenta Komorowskiego do wizyty ju nie w ramach szczytu, tylko po prostu wizyty w Kijowie. Odpowied pana prezydenta bya taka, e jest gotw uda si do Kijowa, jeeli bdzie jaka zmiana, jaka nowa decyzja odnonie do pani Julii Tymoszenko. Wwczas jest gotw przyjecha i jest gotw rozmawia. Jeeli adnej zmiany w tej kwestii nie bdzie, to zaproszenie przez pana prezydenta nie zostanie przyjte. Pytanie i wypowied pana posa Szczerskiego. Wizyta w Birmie rzeczywicie wie si z dugotrwa jak na ministra spraw zagranicznych nieobecnoci ministra Sikorskiego w kraju, ale pragnabym pastwu przypomnie, e Birma jest krajem, ktry staje przed szans zmiany systemowej, zmiany w kierunku demokratyzacji. Jest jednym z fundamentw polskiej polityki zagranicznej... (Pose Witold Waszczykowski: Birma?) ...aby takie trendy, nawet w zacztku, u zarania, popiera i eksponowa. Takie s przesanki wizyty ministra w Birmie. Wszystkie dziaania pana prezydenta Komorowskiego, odnoszc si ju do drugiego punktu, wszystkie dziaania pana prezydenta Komorowskiego odnonie do Ukrainy s i byy bardzo cile konsultowane z Ministerstwem Spraw Zagranicznych. W tej sprawie ministerstwo, prezydent dziaaj rami w rami i prezentuj bardzo spjne stanowisko. Gwnym elementem przesania prezydenta Komorowskiego byo pooenie nacisku na kwesti systemow. Najlepszym rozwizaniem dla Ukrainy jest rozwizanie prawno-systemowe, ktre doprowadzi do depenalizacji odpowiedzialnoci za dziaania polityczne. W przypadku takiego kraju jak Ukraina, w zwizku z bardzo sabym systemem sprawiedliwoci, bardzo sabym pastwem, to jest optymalne rozwizanie systemowe, ktre sprzyja demokracji. I takie byo przesanie. Jakie s dziaania dyplomatyczne w sprawie Euro? Tak jak podkrelaam, to s dziaania prewencyjne, ale we wszystkich krajach Unii Europejskiej nasi ambasadorowie czy odpowiedni przedstawiciele polskiej dyplomacji udali si do swoich odpowiednikw i przekazali polskie stanowisko w tej kwestii. Koczc i odnoszc si te do wypowiedzi pani minister Fotygi, chciaabym powiedzie, e podzielam ten pogld, dostrzegamy to zagroenie. To jest bardzo powane zagroenie, nurtujce nas i niepokojce dla Ukrainy. Czynimy wszystko, co w naszej mocy, eby ten trend odwrci. Opowiadamy si za tym, eby pani Julia Tymoszenko otrzymaa takie leczenie, jakie uwaa za optymalne. Proponujemy drog systemow, o ktrej ju wspomniaam. Propo-
nujemy i kadziemy bardzo mocny nacisk na drog prawn. 15 maja jest sprawa kasacyjna pani Julii Tymoszenko, jest sprawa apelacyjna pana Jurija ucenki. To jest bardzo dobry moment dla wadz ukraiskich, eby prawnie rozwiza zaistniay problem. Bardzo mocno akcentujemy, podnosimy t kwesti w Polsce, w odniesieniu do partnerw ukraiskich i w Unii Europejskiej, ale, szanowni pastwo, decyzja w tej sprawie naley do wadz ukraiskich. Bardzo dzikuj. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Cezary Grabarczyk)
Wicemarszaek Cezary Grabarczyk:

Dzikuj bardzo. Jeszcze w trybie sprostowania Bardzo prosz.
Pose Anna Fotyga:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przypuszczalnie w padzierniku na Ukrainie odbd si wybory. (Gos z sali: Na 100%.) Panie pole, panie ministrze, ju mielimy takie sytuacje, kiedy do tego nie dochodzio, ale miejmy nadziej, e tak. Przecie uwizienie lidera opozycji oznacza fundamentalne naruszenie zasad demokracji, fundamentalne. Po prostu nie pozwala si wanemu politykowi na uczestniczenie w wyborach i torturuje si go. Prosz pastwa, pani minister, na tym polegay moja wypowied i pytanie, a nie chodzio o to, co pastwo robicie. (Oklaski)

Dzikuj. Nie bdzie ju odpowiedzi. Wypowied pani minister koczy rozpatrywanie tego punktu porzdku dziennego*). Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 9. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/ UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro (druki nr 37 i 106). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Andrzeja Gaaewskiego. *) Teksty wystpie niewygoszonych w zaczniku nr 1.

Projekt ustawy o ratyfikacji decyzji Rady Europejskiej
169
Pose Sprawozdawca Andrzej Gaaewski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Nazwa tego punktu jest skomplikowana, bd musia przytoczy t nazw co najmniej dwukrotnie, takie jest moje zadanie. W imieniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej i Komisji Spraw Zagranicznych przedstawiam Wysokiej Izbie sprawozdanie o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/ UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Poczone Komisje: do Spraw Unii Europejskiej oraz Spraw Zagranicznych zebray si w dniu 11 stycznia 2012 r. w celu przeprowadzenia pierwszego czytania. Obradom przewodniczya pani pose Agnieszka Pomaska, przewodniczca Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Rzd reprezentowa pan Maciej Szpunar, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, ktry zaprezentowa projekt ustawy. Projekt z druku nr 37 zosta skierowany do komisji przez pani marszaek Sejmu 1 grudnia 2011 r. Chciabym przedstawi Wysokiemu Sejmowi zasadnicze kwestie zawarte w projekcie ustawy oraz w duym skrcie opinie zaprezentowane podczas pierwszego czytania. Projekt ustawy zawiera jedn podstawow kwesti, zgod Sejmu na ratykacj zmian w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Zmiana dotyczy art. 136 traktatu, w ktrym proponuje si dodanie ust. 3 o nastpujcym brzmieniu: Pastwa czonkowskie, ktrych walut jest euro, mog ustanowi mechanizm stabilnoci uruchamiany, jeeli bdzie to niezbdne do ochrony stabilnoci strefy euro jako caoci. Udzielenie wszelkiej niezbdnej pomocy nansowej w ramach takiego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom. Koniec zapisu. Zmiana traktatu bdzie przeprowadzona w trybie art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej tzw. procedura kadki ktry zezwala Radzie Europejskiej, stanowicej jednomylnie, po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Komisj Europejsk i w niektrych przypadkach Europejskim Bankiem Centralnym przyj decyzj zmieniajc wszystkie lub niektre postanowienia czci trzeciej Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Decyzja taka nie moe zwiksza kompetencji przyznanych w innych traktatach, a jej wejcie w ycie jest uzalenione od pniejszego zatwierdzenia przez pastwa czonkowskie, zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi. W poprzedniej kadencji Sejmu taki tryb zmian traktatowych zosta wprowadzony do znowelizowanej ustawy o umowach midzynarodowych. W marcu ubiegego roku Rada Europejska przyja jednomyln decyzj w sprawie zmiany art. 136, tak aby moga ona wej w ycie 1 stycznia 2013 r.
Proponowana zmiana nie wpywa porednio ani bezporednio na inne czci traktatu i nie zmienia w aden sposb kompetencji Unii okrelonych w traktacie. Celem zmiany jest jedynie stworzenie podstawy prawnej, ktra umoliwi podejmowanie dziaa niemoliwych przed modykacj traktatu. Zgodnie z treci tej decyzji cay mechanizm stabilizacyjny zostanie utworzony bezporednio przez pastwa czonkowskie, ktrych walut jest euro. Zdaniem rzdu przedmiotowa decyzja podlega ratykacji zgodnie z art. 89 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, czyli po uprzedniej zgodzie wyraonej w ustawie przyjmowanej przez Sejm i Senat w trybie okrelonym przez ustaw o umowach midzynarodowych, to znaczy przyjmowanej wikszoci gosw. Biuro Analiz Sejmowych przedstawio cztery opinie ekspertw i ich zdania byy podzielone. Cz ekspertw uwaaa, e ratykacja zmiany traktatu powinna by przyjta przez Sejm i Senat zgodnie z art. 90 Konstytucji RP, czyli wikszoci 2/3 gosw w obecnoci co najmniej poowy ustawowej liczby posw lub senatorw. Eksperci prezentujcy takie zdanie kierowali si przekonaniem, e w wyniku zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej pastwo polskie przekazuje Unii cz swoich kompetencji. Nie wykazali jednak, jakie to s kompetencje. Tryb wyraenia zgody przez Sejm i Senat na ratykacj zmian w traktacie by gwn osi debaty podczas pierwszego czytania projektu ustawy, przy czym dotyczya ona nie tylko zmiany traktatu, ale take hipotetycznego zamiaru przystpienia Polski do umowy o Europejskim Mechanizmie Stabilnoci jednoczenie z przystpieniem do strefy euro lub wczeniej. Zwolennicy ratykacji w trybie art. 90 Konstytucji RP przyznawali, e co prawda sama zmiana art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie przenosi kompetencji Rzeczypospolitej Polskiej do instytucji Unii Europejskiej, ale stwarza potencjalne moliwoci w przyszoci, kiedy ewentualnie zostanie podjta procedura przystpienia Polski do umowy ustanawiajcej Europejski Mechanizm Stabilnoci. Zgodnie z opini przeciwnikw tej koncepcji oraz opini Biura Legislacyjnego Sejmu nie mona przyjmowa rozwiza prawnych niezwizanych bezporednio z tematem proponowanych zmian traktatowych jedynie na podstawie przypuszczenia, e w przyszoci dojdzie do podjcia sugerowanej decyzji. Do projektu ustawy zgoszono trzy poprawki. Biuro Legislacyjne Sejmu wnioso dwie poprawki redakcyjne. Obie poprawki zostay przyjte. Pose Krzysztof Szczerski zgosi poprawk nastpujcej treci: Po art. 1 doda art. 1a w brzmieniu: Przystpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, Traktatu o ustanowieniu Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci przed przyjciem przez Polsk waluty euro wymaga bdzie odrbnej zgody Sej-
170

Pose Sprawozdawca Andrzej Gaaewski mu RP wyraonej w trybie art. 90 Konstytucji RP. Poprawka nie zostaa przyjta. Poczone komisje: Komisja do Spraw Unii Europejskiej i Komisja Spraw Zagranicznych rekomenduj Wysokiemu Sejmowi uchwalenie ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro, w poprawionej wersji zamieszczonej w sprawozdaniu komisji. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 10-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. Gos ma pan pose Marek Krzkaa, Platforma Obywatelska.
Pose Marek Krzkaa:

Szanowny Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platforma Obywatelska RP mam zaszczyt przedstawi stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro (druki nr 37 i 106). W przedmiotowej ustawie wyraa si zgod na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratykacji decyzji Rady w sprawie zmiany powyszego art. 136. Zmiana art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej polega na dodaniu ust. 3 w brzmieniu: Pastwa czonkowskie, ktrych walut jest euro, mog ustanowi mechanizm stabilnoci uruchamiany, jeeli bdzie to niezbdne do ochrony stabilnoci strefy euro jako caoci. Udzielenie wszelkiej niezbdnej pomocy nansowej w ramach takiego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom. Decyzja ta spenia przesanki okrelone w art. 89 ust. 1 Konstytucji RP i w ustawie o umowach midzynarodowych, czyli ratykacji za uprzedni zgod wyraon w ustawie, poniewa w obecnym stanie faktycznym nie stanowi ona przekazania kompetencji na rzecz Unii Europejskiej lub innej organizacji midzynarodowej. Dodany ust. 3 do art. 136 rozumie naley jedynie jako okrelenie nowych warunkw prowadzenia polityki pieninej, a nie przekazanie nowych kompetencji, ktre obecnie posiadaj pastwa nalece do
strefy euro. Potwierdza to opinia Komisji Europejskiej z 15 lutego 2011 r., gdzie w pkt 11 mwi si, e proponowana zmiana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, cytuj: nie zmienia kompetencji Unii okrelonych w traktacie. Celem zmiany nie jest stworzenie nowej podstawy prawnej umoliwiajcej Unii podejmowanie dziaa, ktre nie byy moliwe przed modykacj traktatu. Zgodnie z projektem decyzji stay mechanizm stabilizacyjny zostanie utworzony bezporednio przez pastwa czonkowskie. Koniec cytatu. Dlatego oceniajc skutki prawne, naley zauway, e decyzja o utworzeniu staego mechanizmu stabilizacyjnego nie narusza ani mechanizmw solidarnociowych, o ktrych mowa w art. 122 i 143 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ani kompetencji Unii w zakresie koordynowania polityki ekonomicznej i nansowej pastw czonkowskich. Ponadto naley podkreli, e jedno z orzecze Trybunau Konstytucyjnego stanowi, i art. 90 ust. 1 Konstytucji RP nie upowania do przekazania kompetencji, ktre nie maj bliej okrelonego zakresu. Dodany do art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ust. 3 takiego zakresu w ogle nie okrela. Prosz si zastanowi w ktrym miejscu w tym zapisie nastpuje transfer kompetencji? Mamy raczej do czynienia z sytuacj, w ktrej pastwa czonkowskie uzyskuj dodatkowe kompetencje i moliwoci dziaania. Art. 136 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nawet porednio takiego zakresu nie formuuje. Tym samym klub Platforma Obywatelska RP stoi na stanowisku, e omawiana decyzja Rady spenia przesanki okrelone w art. 89 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, gdy dotyczy czonkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji midzynarodowej art. 89 ust. 1 pkt 3 w zwizku z tym zwizanie Rzeczypospolitej Polskiej decyzj Rady Europejskiej w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci powinno nastpi w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji RP, czyli ratykacji za uprzedni zgod wyraon w ustawie, poniewa na tym etapie nie dochodzi do adnego transferu kompetencji. Druga kwestia, niezwykle istotna. Polska, wchodzc do Unii, zobowizaa si, e wejdzie rwnie do strefy euro. W naszym ywotnym interesie jest wic to, bymy o t stref zadbali. To Polska w czasie swojej prezydencji przypominaa o elementarnej zasadzie solidarnoci. Dzisiaj potrzebujemy decyzji politycznej, eby Unia si nie rozpada, eby bya silna, solidarna i zjednoczona, rwnie dla dobra Polski. Brak solidarnoci w tym obszarze moe w przyszoci skutkowa brakiem solidarnoci wobec Polski ze strony innych pastw czonkowskich na przykad w niezwykle istotnym obszarze, jakim jest bezpieczestwo. Na szczcie idea ustanowienia staego mechanizmu stabilnoci znalaza swoje uzgodnienie w padzierniku 2010 r. podczas posiedzenia Rady Europejskiej, w trakcie ktrego szefowie pastw i rzdw byli

171
Pose Marek Krzkaa zgodni, e do ochrony stabilnoci nansowej strefy euro niezbdny jest stay mechanizm zapobiegajcy dalszemu kryzysowi. W marcu ub.r. Rada Europejska jednomylnie przyja decyzj w sprawie zmiany art. 136. Rada podja rwnie jednomyln decyzj w sprawie zmiany tego artykuu, aby decyzja ta moga wej w ycie z dniem 1 stycznia 2013 r. Mam pen wiadomo, e sama zmiana traktatu wcale nie rozwie dzisiejszych problemw Unii. Potrzebne s zmiany strukturalne, ale to jest temat na odrbn debat. Jeeli Polska chce by wiarygodnym partnerem na arenie midzynarodowej, to nie moe blokowa decyzji o stworzeniu moliwoci udzielenia pomocy dla krajw przeywajcych trudnoci, poniewa sytuacja gospodarcza w Grecji, we Woszech i w Hiszpanii czy Portugalii staje si coraz trudniejsza, zmiany nastpuj niezwykle dynamicznie. Kraje te nie mog czeka na rozstrzygnicie sporw prawnych, ktre stanowi de facto zason dla sporw politycznych, mimo e taka debata i dyskusja dla prawnikw jest z pewnoci niezwykle interesujca. Prosz pamita chociaby o prawie 50-procentowej rzeszy bezrobotnych absolwentw Unii, ktrych dywagacje prawno-polityczne mniej obchodz ni konkretna pomoc udzielana przez pozostae kraje. Jest rzecz oczywist, e musimy lepiej zarzdza stref euro. Omawiany zapis w art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej tak moliwo stwarza. Dzisiejszy wybr jest oczywisty. Polska chce i powinna by w grupie tych pastw, ktre maj wpyw na zasady funkcjonowania strefy euro. Ley to w naszym ywotnym interesie i ma bardzo due znaczenie dla naszej pozycji i przyszoci w Europie. Konsekwencje zaniechania pomocy mog by tragiczne w skutkach. Dlatego apeluj do pozostaych klubw, aby w imi odpowiedzialnoci i solidarnoci za wsplny dom, jakim jest Europa, zagosowali za przyjciem omawianego projektu ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmw stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pani posanka Anna Fotyga, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Anna Fotyga:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Po raz pierwszy wzmianka o koniecznoci dokonania zmiany art. 136
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej pojawia si w dokumentach wysokiego szczebla w marcu 2010 r., jeszcze za ycia p. prezydenta Lecha Kaczyskiego, ktry by negocjatorem traktatw reformujcych wczesne traktaty Unii Europejskiej. Nie wiemy i ju nie bdziemy wiedzieli, czy przedstawiciele rzdu, premier Donald Tusk, minister spraw zagranicznych wypenili konstytucyjny obowizek wspdziaania z prezydentem i poinformowali go o tym, e na tak wysokim szczeblu podjta zostaa decyzja o rewizji traktatw. I to decyzja o zastosowaniu po raz pierwszy systemu uproszczonej, specjalnej procedury zmiany traktatu, takiej procedury kadki, passerelle, ktra przewidziana jest w sytuacjach, kiedy potrzebne s niewielkie, nieznaczne zmiany traktatw. W tej chwili rzd po wielu miesicach przedstawia nam do ratykacji projekt ustawy dotyczcy podjtej ju zgodnie z procedurami zapisanymi w traktacie z Lizbony decyzji Rady w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Ta zmiana tworzy Europejski Mechanizm Stabilnoci. W trakcie wczeniejszej dyskusji pan pose sprawozdawca prostowa nieporozumienia, mwic o tym, e toczy si debata medialna de facto o ratykacji paktu skalnego. Pan pose dobrze wie, e ta ratykacja tak naprawd dopiero otwiera drog do przyjmowania innych uregulowa i nie bez kozery mwi si o tym, e to jest dopiero pocztek. Rzd w czasie obrad nad proponowan zmian traktatu nie poinformowa posw albo nie poinformowa wystarczajco dokadnie o obszernoci i gbokoci debaty nad t zmian, ktra toczya si przy okazji podejmowania procedury traktatowej, jeli chodzi o t zmian. Procedura kadki zastrzega bowiem stosown rol Parlamentu Europejskiego. Przyjta zostaa rezolucja Parlamentu Europejskiego. Jej sprawozdawcami byli wybitni eurodeputowani majcy ogromne dowiadczenie parlamentarne, czyli pan pose Brok i pan pose Gualtieri. W tej rezolucji przy wszystkich zastrzeeniach wskazujcych jednak na wtpliwoci, rwnie traktatowe, na gruncie prawa europejskiego, dotyczce zastosowanej procedury znajduje si zacznik proponowany przez sprawozdawcw jako lepsze rozwizanie w stosunku do przyjtej rewizji traktatowej. To lepsze rozwizanie to jest zmiana art. 352 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w powizaniu z art. 133 i 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Dlaczego tak sdzili? Ot art. 352 zawiera postanowienia, ktre rzeczywicie pozwalaj Radzie w drodze jednomylnej decyzji na podjcie niewielkiej zmiany traktatu w przypadku, kiedy realizacja polityki, ktrej z polityk Unii Europejskiej, wymaga pewnych dziaa, ktre nie zostay dostatecznie sprecyzowane w traktacie, a ktre s niezbdne dla realizacji danej polityki. Ot, prosz pastwa, polityki skalnej nie ma w dotychczasowych traktatach Unii Europejskiej. Tak wic zmiana, ktra si dokonuje i ktra otwiera
172 Pose Anna Fotyga

drog do unii skalnej w ramach Unii Europejskiej, nie jest adn nieznaczn zmian traktatw. Powiedziaabym, e elity urzdnicze Unii Europejskiej dobrze wiedz, e otwarcie dyskusji nad tym, czy ta zmiana jest niewielka, niezbdna dla realizacji istniejcej ju polityki Unii Europejskiej, mogoby prowadzi do rzeczywicie powanych problemw traktatowych. I to jest taki element na gruncie interpretacji prawa traktatowego. Moe wrc jeszcze do wydarze historycznych. Ot przecie krtko po dugich, mudnych, burzliwych negocjacjach dotyczcych traktatu z Lizbony pani kanclerz Angela Merkel na szczycie w Davos na pocztku 2009 r. mwia o tym, e narastajcy w stree euro, w Unii Europejskiej, ale i na wiecie kryzys gospodarczy wymaga energicznych dziaa i e instrumentem, ktry warto jest lansowa, ktry moe by pomocny i ktry si sprawdzi, jest system kontroli budetowej, nadzoru, koordynacji zawarty w systemie budetowym Niemiec i e warto go jako ten wzorzec promowa na forum Unii Europejskiej. Wany, opiniotwrczy orodek, ktrym kieruje, ktrego ekspertem jest Jacques Delors, znana przecie, wybitna posta wrd urzdnikw, politykw Unii Europejskiej, sceny europejskiej, stwierdza w pracach swojego zespou Nowa Europa, e przyczyn kryzysu budetowego czy kryzysu zwizanego z decytami budetowymi pastw strefy euro s przede wszystkim rnice w stopniu ich rozwoju. A takich rnic nie niweluje si przecie wzmoon kontrol czy narzuconymi decyzjami politycznymi. To wymaga caego szeregu dziaa rozwojowych w ramach polityki spjnoci, wyrwnywania tych rnic. Przecie Polska ma swoje dowiadczenie z okresu II Rzeczypospolitej, kiedy to w ramach jednej waluty musiaa czy regiony o ogromnych rnicach rozwojowych. Jednak robiono to w ramach jednego pastwa, za pomoc bardzo wanych krokw politycznych, budujcych rwnie tosamo. Unia Europejska to nie to samo co jedno pastwo. Rozumiem, e negocjujc traktaty, zgadzalimy si na to, e zmierzamy jednak w kierunku bardzo cile ze sob wsppracujcych, suwerennych pastw. Bardzo cile wsppracujcych. Nikt z nas nie jest przecie przeciwnikiem Unii Europejskiej. Nie zabiegalimy o to, eby Unia nie rozwijaa si. Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo uwaa, e tylko rygorystyczne zastosowanie traktatw, wyrana obserwacja dyspozycji traktatowych moe pozwoli na zrwnowaony, stabilny rozwj. (Dzwonek) Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Konkludujc, zgaszalimy pozytywn propozycj uchway Sejmu, ktra pozwoli dokona ratykacji w trybie art. 90 konstytucji. Moemy tym naprawi bardzo wiele wad tego procesu, ktre dostrzegaj inni politycy Unii
Europejskiej. W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo wnosz o odrzucenie w caoci projektu ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej z dnia 25 marca 2011 r. Dzikuj. (Oklaski)

Bardzo prosz, aby ten wniosek zosta zoony na pimie. Gos ma pan pose Adam Kpiski, Ruch Palikota.
Pose Adam Kpiski:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Musz powiedzie na wstpie, e od wczoraj nasze stanowisko nie zmienio si. Waciwie odbya si ju dyskusja, take w poczonych komisjach, wypada mi w takim razie zacytowa w wikszoci to, o czym mwiem wczoraj. Na mocy traktatu akcesyjnego Polska staa si czonkiem Unii Gospodarczej i Walutowej, objtym derogacj. Oznacza to, e jestemy zobligowani do przyjcia wsplnej waluty z chwil spenienia wszystkich wymogw, jakie narzucia w tym zakresie Unia. Denie do wejcia do strefy euro jest jednym z zobowiza wynikajcych z traktatu akcesyjnego, co oznacza, e jest uzalenione od dziaa zmierzajcych do spenienia warunkw konwergencji, okrelonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Polska zwizaa si traktatem akcesyjnym w trybie art. 90 Konstytucji RP, a ratykacja traktatu nastpia przez prezydenta, po wyraeniu zgody w drodze referendum oglnokrajowego. Wyej wymieniony fakt, zdaniem Klubu Poselskiego Ruch Palikota, daje podstaw do tego, aby umowy midzynarodowe w relacjach z Uni Europejsk zwizane z usprawnieniem jej funkcjonowania w obecnym ksztacie organizacyjnym i instytucjonalnym ratykowane byy przez Sejm RP zwyk wikszoci gosw, wic w trybie przewidzianym konstytucj w art. 89 ust 1. Oprcz literalnego sensu traktatu naley kierowa si dobrem wsplnoty europejskiej jako caoci. W czasach gdy wiat tworzy orodki polityczno-gospodarcze zdolne do podbijania ekonomicznego kontynentw, mylenie w skali wycznie narodowej jest archaiczne i prowadzi do uzalenienia pastwa od innych organizacji w sposb, na ktry nie bdzie miao wpywu w przyszoci. Konkludujc, Ruch Palikota poprze proponowany projekt uchway. Waciwie tyle. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Jarosaw Grczyski, Polskie Stronnictwo Ludowe.

173
Pose Jarosaw Grczyski:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego przedstawiam nasze stanowisko w sprawie rzdowego projektu ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/ UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro, druki nr 37 i 106. Unia Europejska przeywa dzi kryzys ekonomiczny, sytuacja gospodarcza wielu pastw ulega pogorszeniu. Poszczeglne rzdy nie nadaj z reakcj na tempo osabiania wskanikw ekonomicznych, a tym samym osabiaj si nabywcz i poziom ycia swoich obywateli. Wsplnotowe, europejskie metody decyzyjne ulegy osabieniu. Widzc to, naley wesprze dziaania Rady Europejskiej dotyczce ustanowienia staego mechanizmu kryzysowego majcego chroni stabilno nansow strefy euro. Po przeprowadzeniu konsultacji Rada Europejska w dniach 1617 grudnia 2010 r. uzgodnia zmian traktatu, by pastwa europejskie mogy ustanowi Europejski Mechanizm Stabilnoci EMS stanowicy, e udzielanie wszelkiej niezbdnej pomocy nansowej w ramach tego mechanizmu bdzie podlegao rygorystycznym warunkom. Decyzja Rady Europejskiej nr 2011/199/UE dotyczca zmiany art. 136 traktatu wejdzie w ycie pod warunkiem uzyskania notykacji wszystkich pastw czonkowskich. Szanujc wtpliwoci i obawy poruszane i wskazane przez cz pastwa posw, dotyczce zagroe czy te zmiany kompetencji Unii Europejskiej, z drugiej strony jednak jako rozsdni i dojrzali Europejczycy a wszyscy takimi chcemy by nie moemy pozosta obojtni na kryzys gospodarczy w innych pastwach. Za chwil ich kopoty mog sta si naszymi. Gospodarki pastw Unii Europejskiej zwizane s swoist metod naczy poczonych. Dlatego te lepiej zapobiega i gasi wsplnie mae poary, ni doprowadzi do duych katastrof. W dobie zmian politycznych nowy gospodarz w Paacu Elizejskim, zmieniony skad parlamentu greckiego, jak rwnie kolejne wybory i zmiany polityczne w pastwach Unii Europejskiej nie ma pewnoci, e dotychczasowe dziaania dotyczce wprowadzenia Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, zakocz si sukcesem. Jako Polska powinnimy na zewntrz pokazywa jedno i solidarno w deniu do stabilnoci nansowej i gospodarczej strefy euro. Dziki temu moemy zapewni rozwj i popraw ycia naszych obywateli. Swobodny przepyw ludzi, kapitau i technologii suy wszystkim. Od dnia przystpienia do Unii Europejskiej Polska konsekwentnie prowadzi odpowiedzialn polityk nansow i gospodarcz. W naszym szeroko pojtym interesie ley integracja z krajami, ktre posuguj si walut Unii. Starania naszego kraju, by na
arenie europejskiej Polska bya syszalna i miaa wpyw przy podejmowaniu decyzji dotyczcych rwnie nas, powinny by przez nas wszystkich wzmacniane i wspierane. Dlatego te klub Polskiego Stronnictwa Ludowego popiera projekt ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 2011/199/UE z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Tadeusz Iwiski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Z pozoru nasza dyskusja jest prosta, dlatego e mamy dzisiaj za zadanie przyj projekt ustawy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej z dnia 25 marca ubiegego roku w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Omawiany projekt ustawy skada si z dwch standardowych artykuw. Pierwszy stanowi, e wyraa si zgod na dokonanie przez prezydenta owej ratykacji, drugi e ustawa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. Kwesti komplikuje jednak to, e podzielilimy t debat na dwie czci, co moim zdaniem metodologicznie nie byo suszne, bo przypomina troch rozdzielenie na si blinit. Wczoraj odbya si debata w sprawie samego trybu ratykacji, a dzisiaj odbywa si debata nad ratykacj w rozumieniu sensu jej dokonania, przy czym wiadomie dzisiaj zadaem pytanie panu posowi sprawozdawcy, poniewa nastpio kompletne pomieszanie poj. W dzisiejszych czasach dominuje ignorancja. Mao tego, e dominuje ignorancja, jeszcze jest ona poczona z arogancj, poniewa nikomu nawet nie jest wstyd, e czego nie wie, nikt nie moe wiedzie wszystkiego. Std wczorajsza debata na przykad w bardzo obszernej relacji z niej przedstawionej przez Polsk Agencj Prasow bya debat na temat ratykacji paktu skalnego. Zreszt nie tylko w tym miejscu. W istocie wic jedynym plusem rozdzielenia tych blinit legislacyjnych jest to, e mona bdzie dokona rozdzielenia tej triady, czyli zmiany tego art. 136, Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci i paktu skalnego, wic porzdkuje on okrelone rzeczy. By moe elementem tego rozdzielenia nie chc tu otwiera puszki Pandory i wchodzi w wtki polityczne jest to, e przed chwil w wystpieniu pani pose, pani minister Fotygi ujawnio si, e to, co wczoraj klub Prawo i Sprawie-
174 Pose Tadeusz Iwiski

dliwo przedstawia, zachcajc do wsplnych dziaa na rzecz skorzystania z art. 90, a nie 89 konstytucji, byo tak dyskusj, nie chc powiedzie, zastpcz czy te maskujc. Dzi wychodzi na jaw, e gdyby przyjto tamto rozwizanie, to nigdy nie doszoby do tej ratykacji. Jak mwi, jest to element przeplatania si w tym przypadku wtkw politycznych z prawnomidzynarodowymi. Trzymajc si jakby tego rozgraniczenia na te trzy etapy, chciabym przypomnie, e Rada Econ rwno dwa lata temu, w maju 2010 r., podja decyzj o ustanowieniu tymczasowego Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, skadajcego si z dwch elementw, czyli Europejskiego Mechanizmu Stabilizacji Finansowej oraz Europejskiego Instrumentu Stabilnoci Finansowej. rodki na poyczki i linie kredytowe w ramach EFSM pozyskuje Komisja Europejska, emitujc papiery dune na rynku europejskim gwarantowane przez budet unijny. Natomiast wsparcie udzielane przez EFSM nansowane jest poprzez emisj instrumentw dunych gwarantowanych przez pastwa strefy euro. W grudniu 2010 r. Rada Europejska uzgodnia, e jest konieczne utworzenie staego mechanizmu pomocy nansowej dla pastw strefy euro, wanie Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, ktry zastpi, poczynajc od poowy przyszego roku, Europejski Mechanizm Stabilizacji Finansowej oraz Europejski Instrument Stabilnoci Finansowej. Ze wsparcia tych mechanizmw korzystaj obcie Irlandia, Portugalia, jak rwnie Grecja, niezalenie od tego chaosu, ktry za miesic zapewne doprowadzi do powtrzenia tam wyborw parlamentarnych. Jest tu oczywista gotowo do skorzystania z tego w przypadku Hiszpanii i Woch. Trzecim elementem jest oczywicie pakt skalny, ktry wisi jak miecz Damoklesa, ale niezalenie od ostrych dyskusji na jego temat, drg dochodzenia, tego, e dwa pastwa, Wielka Brytania i Czechy, nie zgosiy si do niego, pakt skalny ratykoway ju Portugalia, Grecja, a w Irlandii za nieco ponad dwa tygodnie, 31 maja, odbdzie si referendum w tej sprawie i wiadomo ju, jaki bdzie jego wynik. Premier Czech Neas, ktry szykuje si do przegranych wyborw u siebie, zapowiedzia wczoraj, e jego kraj co najmniej w cigu 10 lat nie wejdzie do paktu skalnego, ale sprawa jest oczywicie szalenie wana. W dniu 23 stycznia tego roku odbyy si midzyrzdowe posiedzenia ministerialne. Jedno dotyczyo nowego Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, czyli tego, o czym mwimy, i zakoczyo si porozumieniem co do tekstu traktatu. Tematem drugiego by wanie projekt paktu skalnego, czyli mamy tu jakby t ciek, czyli passerelle, uywajc francuskiego sformuowania, kadk, ale inn, w innym rozumieniu, takiego raczej trjskoku, o ktrym bya mowa na pocztku. Ten puap kredytowy ESM ma by werykowany regularnie pod ktem jego stosownoci. Najpierw mwiono w ogle o 500 mld euro, teraz mwi si
o 700 mld euro, w tym 80 mld bdzie stanowi kapita opacany. Wczoraj nawizywaem do kazusu francuskiego, gdzie odbya si po raz pierwszy, poczynajc od lutego, ta debata na temat ratykacji Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, i mwiem te o duych podziaach w obrbie poszczeglnych formacji. Na przykad deputowani UMP, partii odchodzcego prezydenta Sarkozyego, poparli wyraon w preambule traktatu o Europejskim Mechanizmie Stabilnoci komplementarno midzy ESM a Traktatem o stabilnoci, koordynacji i zarzdzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej, czyli paktem skalnym, oraz uzalenienie od marca 2013 r. przyznawania pastwu pomocy nansowej w ramach ESM od ratykowania przez nie paktu stabilizacji. Oczywicie, e zmiana na stanowisku prezydenta Francji moe wpyn na zmian losw, jeeli chodzi o pakt skalny, ale tym si dzisiaj nie zajmujemy, m.in. odnonie do wikszej mobilizacji Europejskiego Banku Centralnego oraz emisji obligacji europejskich. Wracajc do aktualnej dyskusji, chciabym powiedzie, e bardzo lubi takie pikne powiedzenie Samuela Johnsona, wybitnego brytyjskiego poety jeszcze z XVIII w., ktry mwi, e dobrze jest mie wyobrani jako towarzysza podry, ale koniecznie trzeba wzi rozsdek za przewodnika. Ot caa idea Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci to prba pogodzenia i poczenia wyobrani, ktra zacza si tworzy w Unii Europejskiej duo wczeniej zanim ten kryzys si rozwin, i rozsdku. Wprawdzie Albert Einstein mwi, e wyobrania jest waniejsza od wiedzy tu bym si moe nie zgodzi ale ona wystpuje w tych dziaaniach. Z tego punktu widzenia wydaje si, e jest rzecz racjonaln poparcie samej idei. Wczoraj wyraaem w imieniu klubu SLD pewne wahania i wtpliwoci co do zastosowania trybu, ale dzisiaj, skoro przesdzilimy tryb, rozmawiamy ju o meritum, czy taka powinna by rozmowa, przynajmniej metodologicznie. Natomiast wikszo wystpujcych wci wraca jakby do kwestii trybu, bo atwiej z naszego punktu widzenia mwi o trybie, bo to tryb nas dzieli, natomiast myl, e nie za bardzo dzieli nas jakby sama sensowno tego mechanizmu. Reasumujc, niezalenie od naszych dylematw zwizanych z trybem zreszt gdy dojdziemy do kwestii ratykacji paktu skalnego, by moe trzeba bdzie t dyskusj ponowi i pogbi chciabym w imieniu Klubu Poselskiego SLD opowiedzie si za przyjciem projektu tej ratykacji, niezalenie od tego, e czeka nas wiele goryczy w rnych sprawach, poniewa wielu rzeczy nie mona wyjani. Chciabym zakoczy adn sentencj George Sand, ktra mwia, e mona ludziom wyjani, dlaczego polubio si swego ma, ale siebie samego nie mona o tym przekona. Pewnie niektre siy polityczne nie dadz rady przekona siebie do tego, ale jeeli chodzi nie o tryb, lecz o meritum, to klub SLD jest przekonany co do tej sensownoci. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

175

Dzikuj. Gos ma pani posanka Marzena Dorota Wrbel.
Pose Marzena Dorota Wrbel:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi stanowisko Solidarnej Polski w odniesieniu do projektu ustawy z druku nr 37, dotyczcego ratykacji decyzji Rady Europejskiej nr 199 z dnia 25 marca 2011 r. w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, ktrych walut jest euro. Tre ustawy zawiera zgod prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na ratykacj ww. decyzji Rady Europejskiej, ktra doprowadzi do utworzenia mechanizmu stabilnoci dla pastw czonkowskich, w ktrych walut jest euro. Polska, nie nalec do strefy euro, zadeklarowaa ju wstpnie, e rwnie chce si w tym mechanizmie znale, mimo e nie musi. Pomys utworzenia EMS zwizany jest z kryzysem gospodarczym, ktry w sposb szczeglny dotkn kraje poudnia Europy nalece do strefy euro i prowadzce do nieostron polityk poyczkow, a take banki komercyjne, przede wszystkim francuskie i niemieckie, ktre tych poyczek udzielay, nie przejmujc si zbytnio wiarygodnoci poyczkobiorcy. Kiedy zgubne skutki tej polityki day si we znaki, kraje strefy euro zaczy podejmowa dziaania ratujce t stref przed cakowit katastrof. Znamienne jest jednak to, e w dziaania te nie bardzo chcia si wczy Europejski Bank Centralny, ktry odmwi wypuszczenia obligacji mogcych ustabilizowa sytuacj w stree euro. Postanowiono, e zamiast dziaa EBC utworzony zostanie Europejski Mechanizm Stabilnoci, ktry ma powsta w oparciu o zmieniony tekst art. 136 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w brzmieniu: Pastwa europejskie, ktrych walut jest euro, mog ustanowi mechanizm stabilizacyjny podlegajcy uruchomieniu w sytuacji, gdy jest to konieczne do zagwarantowania stabilnoci caej strefy euro. Udzielenie wymaganej pomocy nansowej w ramach mechanizmu uzalenione bdzie od spenienia rygorystycznych warunkw. Kapita subskrybowany EMS wynosi 700 mld euro, efektywna zdolno do udzielenia poyczek wyniesie 500 mld euro. EMS bdzie mia osobowo prawn i status organizacji midzynarodowej. (Gwar na sali) Panie marszaku, mnie te rozmowy troch przeszkadzaj i dekoncentruj. (Pose Tadeusz Iwiski: Ale my chwalimy pani wystpienie.) EMS bdzie otwarty dla pastw czonkowskich, ktre obecnie nie nale do strefy euro bd naleay do EMS po uchyleniu derogacji w sprawie przyjcia euro. Pastwa spoza strefy euro mog natomiast
dobrowolnie wczy si w dziaania nansowe EMS. Tylko w takich przypadkach pastwa te bd reprezentowane na posiedzeniach poszczeglnych organw zarzdczych mechanizmu decydujcych o przyznaniu pomocy. EMS ma by kierowany przez rad zarzdzajc, w skad ktrej wejd ministrowie nansw pastw czonkowskich strefy euro z prawem gosu oraz komisarz do spraw gospodarczych i walutowych i prezes Europejskiego Banku Centralnego w charakterze obserwatorw. Do zada rady zarzdzajcej nalee bdzie podejmowanie decyzji o przyznaniu pomocy nansowej i warunkach jej przyznania. EMS bdzie mg udziela krtkoterminowego lub rednioterminowego wsparcia w formie poyczki, zakupu obligacji, linii kredytowej, poyczki dla instytucji nansowych. Pastwo czonkowskie bdce benecjentem wsparcia ze strony EMS bdzie zobowizane do uwzgldnienia, jak to eufemistycznie nazwano, zaangaowania sektora prywatnego. Powstaje pytanie: Czy w interesie Polski jest wyraenie zgody na powstanie EMS, ewentualne wchodzenie do EMS i ponoszenie ewentualnych obcie nansowych? Czy mamy si zgodzi na to, by naszymi pienidzmi ratowa w przyszoci pastwa strefy euro, ktre nie dotrzymay dyscypliny nansowej, i jakie koszty bdziemy w zwizku z tym ponosi? Bo nie jest prawd, e tych kosztw ponosi nie bdziemy. To prawda, e nie musimy wchodzi na razie do EMS, ale, jak znam rzd polski, to zgosimy si tam na ochotnika i wtedy przedstawiciele naszego rzdu bd brali udzia w dziaaniach nansowych EMS, ale tylko w tych przypadkach, w ktrych dooymy si do EMS, pastwo polskie bdzie reprezentowane w mechanizmach zarzdczych. Kolejne pytanie. W jaki sposb po przyjciu, po ratykacji tej propozycji bd podejmowane pniej na gruncie polskim decyzje o realnym wczeniu si w mechanizmy nansowe? Czy bdzie to tylko decyzja rzdu, czy t decyzj bdzie rwnie podejmowa parlament? Czy ona bdzie w ogle pniej z parlamentem w jakikolwiek sposb uzgadniana? Czy naginanie procedur, konikt i pogbianie podziaw na polskiej scenie politycznej, koszty nansowe to nie jest zbyt wysoka cena za to, e ktry z naszych ministrw nansw zasidzie w przyszoci krtkoterminowo przy stole obrad? Czym osobnym jest dyskusja, ktra powinna si odby take na tej sali, a ktrej w sposb wyrany klasa rzdzca w tej chwili Polsk unika. A mianowicie: Czy my w ogle powinnimy wchodzi do strefy euro? Przy tej okazji powinnimy sobie takie pytanie zada, bo Europejski Mechanizm Stabilnoci jest nierozcznie zwizany z funkcjonowaniem tej strefy. Rzeczywicie zobowizalimy si do przyjcia euro w traktacie akcesyjnym, natomiast zupenie nie wiem, dlaczego w tej chwili tak bardzo si spieszymy, eby do tej strefy euro wej, mimo i przeywa ona bardzo powane problemy. Dla wszystkich te problemy s oczywiste. Ja mam wraenie, e nie s one
176

Pose Marzena Dorota Wrbel oczywiste tylko i wycznie dla rzdu polskiego. Nikt rozsdny w tej chwili nie skada deklaracji o szybkim przystpieniu do strefy euro, wyjtkiem jest oczywicie rzd polski i pan premier Donald Tusk. Pytanie: Ile nasz kraj zapaci w przyszoci za to, e pan premier bdzie si znajdowa w tzw. gwnym nurcie? Obecnie w Europie wida bardzo wyranie, e ci przywdcy, ktrzy zapomnieli o polityce rozwoju, a opowiadali si za skalizmem, trac poparcie we wasnych krajach. Tutaj przykadem najbardziej znamiennym jest choby Francja. Pan premier take powinien pamita, e odpowiada przede wszystkim za stan gospodarki we wasnym kraju, a stref euro powinni ratowa przede wszystkim ci, ktrzy z jej wprowadzenia wycignli najwiksze korzyci. Uwaga ta dotyczy przede wszystkim Niemcw, ktrych gospodarka dziki rozszerzeniu Unii Europejskiej i strefy euro skorzystaa najbardziej. Ale Niemcy bardzo chtnie podziel si kosztami ratowania strefy euro z innymi pastwami, take tymi, ktrzy do tej strefy nie nale. Odrbnym problemem, o ktrym si nie mwi, jest groba ograniczenia przez Uni Europejsk w zwizku z powstaniem EMS rodkw na now perspektyw nansow na lata 20142020. Ju w grudniu 2010 r. grupa piciu pastw wystpia w licie do Komisji Europejskiej z daniem zamroenia wydatkw na now perspektyw nansow. Gono mwi si o grobie ograniczenia rodkw na polityk spjnoci. Te ograniczenia, jeli w kogo uderz, to przede wszystkim w Polsk i inne nowe kraje Unii Europejskiej. Powstaje wic zasadnicze pytanie: Czy tworzenie EMS jest w interesie Polski, czy nie powinnimy raczej domaga si wzmocnienia presji na Europejski Bank Centralny, by to (Dzwonek) ten ratowa euro? Odrbnym tematem, ktry by ju omawiany w dniu wczorajszym, jest sposb ratykacji decyzji Rady Europejskiej w sprawie zmiany art. 136 traktatu. W ostatnim czasie obserwujemy niezwykle niepokojce zjawisko obchodzenia obowizkw ratykacyjnych w odniesieniu do zmian dotyczcych prawa pierwotnego Unii Europejskiej, czyli traktatw. Niestety formua zaproponowana przez Rad Europejsk, czyli zmiana art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w oparciu o art. 48 ust. 6 Traktatu o Unii Europejskiej, oraz propozycja, by na gruncie polskim ratykacja EMS zostaa oparta o art. 89, a nie 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wpisuje si w oglnoeuropejsk tendencj w istocie rzeczy pozatraktatowych porozumie midzynarodowych...

...i obchodzenia obowizkw ratykacyjnych. Podsumowujc, pragn zaznaczy, e Solidarna Polska jest przeciwko ratykacji decyzji Rady Europejskiej w sprawie zmiany art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jestemy za odrzuceniem tego projektu. Dzikuj.

Dzikuj. Lista posw zapisanych do gosu zostaa wyczerpana. Zgosili si posowie do zadania pyta. Zakrelam limit czasu na zadanie pytania ptorej minuty. Jako pierwszy pytanie zada pan pose Marek Krzkaa.
Pose Marek Krzkaa:

Dzikuj. Panie Marszaku! Szanowny Panie Ministrze! Mam do pana bardzo krtkie pytanie. Jeeli mamy na tym etapie pewno, w aktualnym stanie prawnym, e procedura ratykacji omawianej decyzji wyczerpuje znamiona art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji RP, to chciabym zapyta, jak bdzie ta kwestia wyglda w przyszoci, w momencie przystpienia Polski do strefy euro? Czy to przystpienie bdzie si wizao z procedur zapisan w art. 89 konstytucji czy w art. 90? Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Jarosaw Pita, Platforma Obywatelska.
Pose Jarosaw Pita:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dzisiejsza debata dotyczca trybu ratykacji, poprzedzona wczorajsz debat, pokazuje jednoznacznie, e oprcz sporu prawnego toczy si przede wszystkim spr polityczny o miejsce i rol Polski w Unii Europejskiej. Mnie brakowao zarwno wczoraj, jak i dzisiaj argumentw prawnych i ekonomicznych, ktre zostay zastpione argumentami politycznymi. Chciabym w zwizku z powyszym zapyta pana ministra o konkrety. Panie ministrze, kiedy w historii podpisywania i ratykowania umw midzynarodowych mia zastosowanie art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej? Stawiany jest rwnie zarzut dotyczcy prze-

Prosz zmierza do koca.

177
Pose Jarosaw Pita kazywania kompetencji. Czy wprowadzenie zapisu o moliwoci ratykowania strefy euro to transfer kompetencji? Proponowany zapis art. 136 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej nie okrela, jakie konkretne kompetencje pastwa strefy euro, do ktrej przecie nie naleymy, mog ewentualnie przekaza na rzecz utworzonego przez siebie mechanizmu. Chciabym si zwrci do pana ministra nie tylko jako do przedstawiciela rzdu, ale przede wszystkim prawnika z dowiadczeniem. Chciabym, eby pan powiedzia, co mwi orzecznictwo Trybunau Konstytucyjnego na temat art. 90. Zwracam si, uwzgldniajc oczywicie zasad, e sdzia orzeka na podstawie ustawy i wasnego przekonania. Dzikuj bardzo. (Dzwonek)
Drugi. Chciabym usysze bardzo jasn pana deklaracj. Traktat zawiera moliwo dobrowolnego wczania si przez pastwa spoza strefy euro do dziaa EMS na zasadzie deklaracji rzdu pastwa czonkowskiego i wynikajcych z tego dalszych konsekwencji. Czy moe pan zadeklarowa tutaj, w tej Izbie, solennie, e polski rzd nie bdzie uczestniczy w pracach EMS przed wejciem do strefy euro? (Dzwonek) Jeli pan tego nie zadeklaruje, to tym bardziej to potwierdza art. 90 konstytucji, bo to znaczy, e ju dzisiaj bdziemy mogli, nawet przed wejciem do strefy euro, wczy si w EMS. Czy pan jest w stanie potwierdzi, pod konstytucyjnymi obowizkami, e Polska nie bdzie uczestniczy w EMS przed wejciem do strefy euro? Czy moe pan to nam obieca pod...

Dzikuj panu posowi. Co za precyzja. Gos ma pan pose Krzysztof Szczerski, Prawo i Sprawiedliwo.

Prosz koczy.

...restrykcj zwizan z wystpieniem publicznym przedstawiciela rzdu w polskim parlamencie? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dwa konkretne pytania mam do pana. Pierwsze pytanie. Czy polskie wadze w jakikolwiek sposb uczestniczyy w negocjacjach traktatu o europejskim mechanizmie stabilnoci? Czy nie jest tak, e mamy do czynienia z sytuacj, w ktrej bdziemy wiza si dokumentem, na ktrego tre w ogle nie mielimy wpywu, dlatego e on bdzie dla nas obowizkowy i nie bdzie opt-out z niego, jeli wejdziemy do strefy euro? Zatem jest tak, e wiemy si ju dzisiaj obowizkami, na ktrych ksztat w ogle nie mielimy wpywu w toku negocjacji, poniewa w nich nie uczestniczylimy. To jest kwestia wyjtkowa, ona pokazuje, co to znaczy degeneracja prawa europejskiego dzisiaj w postaci prawa szkatukowego czy traktatw podwieszanych pod traktaty. Oto bowiem Polska wie si dzisiaj potencjalnie, poniewa on nie bdzie dla nas opcjonalny, tylko obowizkowy, traktatem, na ktry w ogle nie mielimy wpywu, bo by negocjowany poza nami. To s rzeczy naprawd niebywae. Mwi do pana jako do prawnika zajmujcego si prawem europejskim. W takim razie czy Polska bdzie renegocjowa traktat o EMS, gdy bdziemy wchodzi do strefy euro? Czy istnieje w ogle taka moliwo, e bdziemy ten traktat renegocjowa, czy on bdzie dla nas obowizkowy w takim ksztacie, jaki wynegocjowano bez nas? To jest punkt pierwszy.

Gos ma pani posanka Krystyna Ozga, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Krystyna Ozga:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zadaniem systemu EMS Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci jest przeciwdziaanie takim przypadkom zagroe dla stabilnoci nansowej strefy euro jako caoci, ktre odnotowano w roku 2010. Czy zatem zadania tego systemu przyczyni si w sposb bezporedni do utrzymania stabilnoci gospodarczej i nansowej w samej Unii i Polsce, chocia waluty tej nie posiadamy? Prosz o wyjanienie wyboru trybu zwizania umow, w tym i skutkami nansowymi. W jakim konkretnym zakresie omawian dzisiaj decyzj Rady Europejskiej zwizana jest Rzeczpospolita Polska? Dzikuj.

Dzikuj, pani pose. Gos ma pani posanka Krystyna Pawowicz, Prawo i Sprawiedliwo.
178

Pose Krystyna Pawowicz:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pierwsza rzecz jest nastpujca. Susznie pani pose Fotyga mwi, e zmiana art. 136 tworzy now istotn instytucj, ktra wypczkowuje i bdzie pasoytowaa na traktacie, a wypczkuje nowymi kompetencjami i nowymi strukturami. Oczywiste jest, e na podstawie deklaracji zgoda przyjcia tego mechanizmu oznacza rwnie zgod, ktra bdzie oznaczaa odoenie w czasie przekazania kompetencji, bo samo podpisanie nie oznacza, ale deklaracja o wejciu do tego systemu oznacza bdzie przyjcie caego systemu rygorw prawnych, z oczywistym przekazaniem kompetencji, chociaby kompetencji Sejmu. W czasie prac byy wtpliwoci, byy gosy za i przeciw, jaki tryb zastosowa. Chciaam te przypomnie podstawow zasad prawa: w razie wtpliwoci interpretuje si przepisy i wtpliwoci na rzecz zasady, to jest suwerennoci, wolnoci i rwnoci. Chodzi tutaj o ochron suwerennoci pastwa polskiego i jeli mamy wtpliwoci, to powinnimy interpretowa na rzecz zasady, czyli ochrony suwerennoci, czyli art. 90. Kolejna rzecz. Kade dotknicie aktu przyjtego w danym trybie, wida to na przykadzie konstytucji, nie moemy choby przecinka czy kropki zmieni tylko dlatego, e rzecz nie jest wana. Wymagana jest rwnie ta sama procedura. Trybuna Konstytucyjny, bdnie tutaj powoano, mwi, e nieistotne kompetencje, czy inaczej, niejasno sformuowane, nie oznaczaj przekazania kompetencji. Ale tu nie o tym mowa, tu chodzi o tryb ratykacji. Bardzo prosz nie powoywa si na Trybuna Konstytucyjny, ktry zakaza przekazywania kompetencji, ktre wiadcz o tosamoci konstytucyjnej pastwa polskiego, a do tych nale sprawy budetowe i skalne. Dzikuj.
Jeeli chodzi o pytanie gwne naszej debaty, to jest to pytanie o to, czy w dalszym cigu, w innym obszarze ni sport, stosujemy polityk bojkotu. I o ile wczoraj, bo mamy tutaj dosy ciekaw sytuacj, dzikuj za gos Tadeusza Iwiskiego w imieniu lewicy, bo mamy przynajmniej wybr, ktry jest rzeczywistym wyborem, a nie pozycj wahajc si, bo to jest naprawd istotne dla Polski, dla naszej gospodarki, dla stabilnej sytuacji w caej Europie, czy jestemy ogniwem tej wsplnoty, czy bojkotujemy j. Jeeli wczoraj pan Szczerski bardzo, myl, rozsdnie i spokojnie argumentowa na rzecz debaty o przyszoci i konstytucyjnej wielkoci dla decyzji dotyczcych obszaru euro, i naszej decyzji, to rozumiem, e skoro deklarowa, e PiS jest proeuropejskie, to zagosujecie jutro za, eby cign z siebie to odium wtpliwoci braku 2/3, jeeli chodzi o kwestie prawne. (Dzwonek) Natomiast jeeli jestecie za polityk bojkotu, to bdzie to oznaczao, e prawdziwe byo wystpienie pani pose Fotygi, ale to oznacza pozycje antyeuropejskie i wtedy rzeczywicie jest inna rozmowa.

Dzikuj. Gos ma pan pose Tadeusz Iwiski, Sojusz Lewicy Demokratycznej. (Pose Anna Fotyga: W trybie sprostowania, panie marszaku.) To ju za chwil, dobrze? (Pose Anna Fotyga: Dobrze.)

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Wspominaem w swoim wystpieniu o tym trjskoku czy triadzie, czyli zmiana art. 136 traktatu Unii Europejskiej, Europejski Mechanizm Stabilnoci, pakt skalny, a oczywicie w tle tego wszystkiego jest kwestia wchodzenia do strefy euro itd. A wic moje pytanie do przedstawiciela rzdu ma charakter futurystyczny. Mianowicie jest prowadzona procedura ratykacji w kilku krajach Unii Europejskiej, jeeli chodzi o Traktat o stabilnoci, koordynacji i zarzdzaniu w Unii Gospodarczej i Walutowej, czyli pakt skalny, mwiem o referendum irlandzkim itd. Prdzej czy pniej bdzie istniaa potrzeba take przeprowadzenia odrbnej dyskusji i procesu ratykacji w Polsce. I wtedy powrci sytuacja debaty o trybie. Czy wwczas rzd bdzie lepiej przygotowany, tak bym powiedzia, anieli by przygotowany wczoraj? To bdzie sprawa jakby znacznie waniejsza, poniewa wwczas te wtpliwoci, ktrym sam daem wyraz... Wtedy, jeli chodzi o tryb, klub SLD waha si, natomiast dzisiaj nie wahamy si co do meritum, potrzeby

Gos ma pan pose Andrzej Halicki, Platforma Obywatelska.
Pose Andrzej Halicki:

Dzikuj serdecznie. Panie Marszaku! Koleanki i Koledzy! Warto z tej mwnicy nie mwi rzeczy nieprawdziwych, to gwoli sprostowania. Pytanie do pana ministra. Czy rzeczywicie rzd polski nie jest czasem ostatni w kolejce, jeeli chodzi o walut euro w naszym regionie, bo przecie od 1 stycznia przyszego roku walut euro wprowadz Litwini, take otysze, niedawno wprowadzili Estoczycy, a ma j ju Sowacja, wic gwoli sprostowania pytanie do pana ministra.

179
Pose Tadeusz Iwiski uczestnictwa. Czy moe pan obieca i zapewni, e rzd si wtedy lepiej przygotuje do tej kwestii, anieli (Dzwonek) by przygotowany wczoraj? (Oklaski)

Dzikuj. Gos ma pan pose Zbigniew Kumiuk, Prawo i Sprawiedliwo. (Pose Zbigniew Kumiuk: Nie, nie, to pani minister w trybie sprostowania.) (Pose Anna Fotyga: Nie, to ja...) A, przepraszam, dobrze. W trybie sprostowania pani posanka Fotyga. Bardzo prosz.
Pose Anna Fotyga:

Dzikuj bardzo, panie marszaku. W trybie sprostowania do wypowiedzi pana posa Andrzeja Halickiego. Ot, panie pole, ja w peni doceniam pana marketingowe kompetencje i umiejtno stosowania takich poj wytrychw, ale my jednak mamy debat legislacyjn i to w dodatku dotykajc rzeczywicie najistotniejszych spraw, zarwno dotyczcych ustroju i konstrukcji Unii Europejskiej a na jakby porzdku prawnym wewntrz Unii Europejskiej nam jako osobom, ktre s zainteresowane polskim udziaem i to aktywnym udziaem w ramach Unii Europejskiej, bardzo zaley jak i trybu legislacyjnego w Polsce. Prosz wobec tego nie manipulowa. Moja wypowied pokazywaa to, e wanie w elitach i to wrd naprawd znawcw problematyki istniej wtpliwoci. Uwaamy, e ta zmiana, ktra si dokonuje, wymaga po prostu procedury rewizji traktatu, bo to jest znacznie powaniejsza sprawa ni to, co przewiduje w dyspozycji traktatu lizboskiego specjalna procedura zmiany traktatu, czyli procedura kadki. A wobec tego wwczas ratykacja w sposb oczywisty powinna si dokonywa w trybie art. 90 Konstytucji RP. Dzikuj. (Oklaski)
ratykacji powinien by zastosowany art. 90 naszej konstytucji, to dlaczego pastwo przechodzicie nad tymi bardzo powanymi stwierdzeniami do porzdku dziennego i robicie to zupenie inaczej? Przecie argumenty tam podniesione s argumentami powanymi, powanych ludzi z tytuami naukowymi, nad ktrymi nie mona przej ot tak do porzdku dziennego. Druga kwestia, zwizana z t kolejn ratykacj, tym razem tzw. paktu skalnego. Po tej debacie, ktra tutaj si odbya, i po argumentacji przedstawionej szczeglnie przez posw Platformy Obywatelskiej mamy ju chyba bardzo mao wtpliwoci, e i w tej sprawie pastwo bdziecie prbowali skorzysta z art. 89. A ju jeli chodzi o fakt, e ten traktat bdzie narusza czy wchodzi w kompetencje pastwa narodowego, nie powinnimy mie wtpliwoci. To jest drugie pytanie do rzdu: Czy rzeczywicie bdzie tak, e i w sprawie paktu skalnego pastwo bdziecie chcieli (Dzwonek) dopchn jego ratykacj kolanem i skorzysta ze zwykej wikszoci? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. Gos ma pani posanka Marzena Dorota Wrbel, Solidarna Polska.

Po pierwsze, uwaam, e naduyciem intelektualnym jest sugerowanie, e kto, kto jest przeciwko rnym pomysom technokratw i biurokratw europejskich, jest przeciwko Unii Europejskiej. A wic prosz nie stawia znaku rwnoci midzy jednym a drugim. Kto, kto jest przeciwko EMS, nie musi by przeciwko Unii Europejskiej. Ten sposb mylenia jest charakterystyczny dla minionej, zdawaoby si, epoki, a okazuje si, e na tej sali tego typu kalki mylowe s powielane. Uwaam, e to wstyd i naduycie intelektualne. Pytanie: Panie ministrze, ile nas bdzie EMS kosztowa? Chciaabym si dowiedzie, czy Polska na ochotnika wstpi do EMS i bdzie udzielaa take poyczek bo moe to robi, a jeli moe, to obawiam si, e pan premier natychmiast z tej moliwoci skorzysta. Ile bdzie nas kosztowa EMS rwnie w sposb poredni, czyli poprzez ograniczenie funduszy na polityk spjnoci? Takie zagroenie take istnieje i byoby to niezwykle grone dla Polski. Kolejna kwestia: Dlaczego wikszo (Dzwonek) zasiadajca na tej sali ignoruje nie dwie opinie prawne, z ktrych wynika, e przy ratykacji powinien by zastosowany art. 90 konstytucji, a cztery opinie prawne? Bo pastwo zapomnielicie take o tych opiniach, ktre pojawiy si

Gos ma pan pose Zbigniew Kumiuk, Prawo i Sprawiedliwo.

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Dwie kwestie. Pierwsza kwestia, zwizana z tymi wtpliwociami, o ktrych mwi sam pose sprawozdawca. Jeeli na cztery ekspertyzy zamwione przez Sejm dwie ekspertyzy stwierdzaj bardzo wyranie, e przy tej
180


Prosz koczy.

w odniesieniu do projektu Prawa i Sprawiedliwoci. To s dodatkowe opinie prawne. I z wikszoci tych opinii wynika, e powinien by zastosowany art. 90 konstytucji, poniewa mwimy tutaj o scedowaniu znaczcej czci polskiej suwerennoci na organy ponad- czy oglnoeuropejskie. W zwizku z tym dlaczego pastwo ignorujecie te opinie prawne?

Dlaczego pani przekroczya limit o minut, pani pose, a o minut? (Pose Marzena Dorota Wrbel: Przepraszam, ale...) To ju byo ostatnie pytanie. W imieniu rzdu gos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan minister Maciej Szpunar.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar:

Dzikuj. Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Zanim przejd do odpowiedzi na wszystkie pytania, pozwol pastwo na jedn krtk uwag ogln. Myl, e bardzo dobrze i pan przewodniczcy Gaaewski, i pan pose Krzkaa wyjanili, co jest przedmiotem decyzji Rady, ktrej ratykacj zajmujemy si w tej chwili. Jest to tre art. 136 ust. 3, ktry mniej wicej stanowi tyle, e pastwa czonkowskie strefy euro mog na mocy odrbnej umowy midzynarodowej ustanowi Europejski Mechanizm Stabilnoci. Tak e prosz, nie mieszajmy ani traktatu skalnego, ani samej treci tej umowy. To znaczy jeeli Polska wejdzie do strefy euro i bdzie przystpowa do Europejskiego Mechanizmu Stabilnoci, bdzie stawaa si stron tej umowy, to wtedy osobno bdziemy ocenia, jakie s przesanki ratykacji, jakie s koszty, a jakie korzyci z przystpienia do tej umowy. Dzisiaj zajmujemy si zmian traktatu i pytanie jest bardziej polityczne: Czy pozwoli pastwom strefy euro na stworzenie mechanizmu stabilnoci, ktry zabezpieczy funkcjonowanie strefy euro, a przez to caej Unii, take Polski, czy mamy im nie pozwoli i zablokowa zmian traktatu, ktra co takiego umoliwia? To jest przedmiot dzisiejszej debaty, bo mwimy o ratykacji decyzji Rady Europejskiej, ktra dodaje nowy ustp do art. 136 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Teraz ustosunkuj si do pyta poszczeglnych posw. Pan pose Krzkaa jako pierwszy zada pytanie dotyczce przystpienia Polski do strefy euro w jakim trybie to nastpi. Polska, ratykujc traktat akcesyjny w trybie art. 90, po oglnonarodowym referendum, staa si czonkiem Unii Gospodarczej i Walutowej objtym derogacj. Nie bdzie adnej dodatkowej umowy przystpowania Polski do strefy euro. Aby uchyli derogacj w stosunku do Polski, Polska musi spenia wszystkie kryteria, take kryteria prawne. Na dzi najwiksz przeszkod jest zmiana konstytucji. To bowiem bdzie wymagao w przypadku konstytucji trybu kwalikowanego, czyli 2/3. Jeli chodzi o pytanie pana posa Pity, to art. 90 by stosowany dwa razy, czyli w przypadku traktatu akcesyjnego ratykacja traktatu akcesyjnego nastpia w trybie art. 90 a take traktatu z Lizbony. Pamitajmy, e tryb przewidziany w art. 90 jest trybem bardzo szczeglnym, przewidujcym wyszy prg, i w Sejmie, i w Senacie, anieli przy zmianie samej konstytucji. Mwiem o tym wczoraj. A wic nie moemy przyjmowa takiej interpretacji, e jeeli mamy wtpliwoci, to wszystko ratykujmy w trybie art. 90. Zastosowanie tego przepisu jest uzalenione od tego, czy mamy do czynienia z przekazaniem kompetencji w zakresie wykonywania wadzy pastwowej organowi midzynarodowemu, czyli pastwo polskie co dzisiaj wykonuje, ale pozbywa si tej kompetencji, przekazuje j organowi midzynarodowemu. I jeeli chodzi o orzecznictwo pytanie pana posa Pity to ju pan pose Krzkaa przedstawi jedn interpretacj, mianowicie musi by dokadnie okrelone, jaka kompetencja zostaje przekazana organowi midzynarodowemu. Natomiast Trybuna Konstytucyjny nie dokonywa wykadni szczegowej, nie byo skargi, nie byo adnego pytania, gdzie oceniono by dokadnie, jakie s przesanki stosowania art. 90. By moe jeeli w tej kwestii zostanie skierowany wniosek do Trybunau Konstytucyjnego przez opozycj, trybuna bdzie mia okazj wypowiedzie si. Co do kwestii europejskiego mechanizmu stabilnoci i negocjowania oczywicie umow midzynarodow negocjuj strony. Na dzie dzisiejszy stronami tej umowy mog by tylko pastwa czonkowskie strefy euro, natomiast ja bym z tego powodu absolutnie nie robi wielkiego problemu tak samo nie negocjowalimy traktatw rzymskich, a stalimy si czonkami Unii Europejskiej. To jest oczywiste, e pastwo, ktre nie jest stron traktatu, tego traktatu nie negocjuje. Kwestia dotyczca zoenia przeze mnie deklaracji. Mwiem ju na wstpie Polska dzisiaj nie ma moliwoci, aby sta si stron umowy o Europejskim Mechanizmie Stabilnoci, bo ta umowa jest otwarta tylko dla pastw czonkowskich strefy euro. Kwestia poruszona przez pani pose prof. Pawowicz ona ju wielokrotnie pojawiaa si w dyskusji, take na posiedzeniu komisji. Ot nie jest tak

181
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar i z tym nie mog si zgodzi e kada pniejsza nowelizacja umowy, ktra bya ratykowana w trybie art. 90, w jakimkolwiek zakresie z automatu musi by ratykowana take w trybie art. 90. Gdyby tak byo, to nieskuteczne byoby przystpienie do Unii Bugarii i Rumunii. Traktat akcesyjny tych dwch pastw by przyjty, ratykowany przez Polsk w trybie art. 90, bo na skutek przystpienia nowych pastw nie dochodzi do przekazania kompetencji. Tak samo... (Pose Krystyna Pawowicz: To ich problem, nie nasz.) Nie, nasz te, bo Unia zdaniem pani profesor liczy 25 pastw, a nie 27, bo skuteczna ratykacja w kadym pastwie jest przesank do przystpienia nowych pastw. (Pose Krystyna Pawowicz: Ale zasada jest ta sama.) Nie zgadzamy si fundamentalnie. Z tym si nie zgadzam. W odniesieniu do kadej umowy naley osobno bada, czy nastpuje przekazanie kompetencji. (Pose Krystyna Pawowicz: To tak jak z konstytucj.) Nie, to nie jest tak jak z konstytucj. (Pose Krystyna Pawowicz: To pan politycznie mwi, a ja prawnie.) (Pose Zbigniew Kumiuk: A powinno by odwrotnie.) Pytanie pana posa Halickiego. Rzeczywicie, w naszej czci Europy w tej chwili waciwie tylko Polska, Czechy i Wgry nie maj jasno okrelonego harmonogramu przystpienia do strefy euro. Pytanie pana posa Iwiskiego sugeruje, e rzd jest nieprzygotowany, z czym absolutnie nie zgadzam si, wic nie bd wypowiada si, panie pole, co do kwestii ratykacji traktatu skalnego. Co do traktatu, bo kilka pyta dotyczyo tej sprawy. Ministerstwo Spraw Zagranicznych zlecio kilka ekspertyz dotyczcych przygotowania ekspertyz w zakresie ratykacji, natomiast unikabym takich jednoznacznych stwierdze. Przy podejmowaniu ostatecznej decyzji, jaki bdzie tryb ratykacji traktatu skalnego, te bdziemy musieli odpowiedzie sobie na pytanie, jakie kompetencje, ktre dzisiaj wykonuje pastwo polskie, ten traktat przenosi, a zostan one przekazane do wykonywania organowi midzynarodowemu. I ostatnia rzecz, powtarzao si to w kilku pytaniach, to znaczy kwestia ekspertyz. Powiem w ten sposb. Rzeczywicie cz ekspertyz w odniesieniu do tego, co jest przedmiotem obecnej debaty, wskazywaa na art. 89, cz na art. 90. Z tym e tu pozwol sobie na stwierdzenie aciskie argumenta non numeranda, sed ponderanda sunt, argumentw si nie liczy, lecz way. Jeeli przyjrzymy si tym ekspertyzom i zobaczymy, jakie argumenty przemawiaj za ratykacj w trybie art. 90, to, nie mam wtpli-
woci, zdecydowanie bardziej przekonujce s te ekspertyzy, ktre wskazuj, e nie mamy do czynienia z przekazaniem kompetencji w trybie art. 90. Dzikuj. (Oklaski) (Pose Krystyna Pawowicz: Wtpliwoci powinny by.)

Dzikuj panu posowi. (Pose Tadeusz Iwiski: Sprostowanie.) Czy to konieczne?

Panie Marszaku! Bardzo krtko i bardzo precyzyjnie, jeeli chodzi o sprostowanie, ktre gwnie powinno odnosi si do le zacytowanej czy le wypowiedzianej...

le zrozumianej.

le zrozumianej, tak

Pan minister le zrozumia.

Pan minister Szpunar wanie w 100% le zrozumia moj wypowied. Ja nie stwierdziem, e rzd jest cakowicie nieprzygotowany... (Pose Zbigniew Kumiuk: Tak, to prawda.) ...tylko powiedziaem, e rzd jest niedostatecznie przygotowany a to jest zasadnicza rnica i e w przyszoci, gdy bdzie wchodzia w gr kwestia ratykacji porozumienia o europejskim mechanizmie stabilizacji czy o pakcie skalnym po spenieniu warunkw, o ktrych mwilimy, to rzd powinien by lepiej przygotowany ni wczoraj. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Pose Zbigniew Kumiuk: Tak pan pose mwi.)

Dzikuj. Gos zabierze sprawozdawca komisji. (Pose Andrzej Gaaewski: Nie, przeka tylko informacj.)
182
Projekt ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geograficznych napojw spirytusowych
Wicemarszaek Cezary Grabarczyk Nie widzi potrzeby zabrania gosu? A jednak. Bardzo prosz, pan pose Andrzej Gaaewski.
Pose Andrzej Gaaewski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Przeka tylko pastwu informacj pan marszaek ju o tym wie. Wpyny dwa wnioski Prawa i Sprawiedliwoci i Solidarnej Polski o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Zamykam dyskusj. W zwizku z tym, i w trakcie dyskusji zostay zoone wnioski o odrzucenie projektu ustawy w caoci, proponuj, aby Sejm przystpi do trzeciego czytania bez odsyania tego projektu ustawy do zaopiniowania w komisji. Jeeli nie usysz sprzeciwu, uznam, i Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 10. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rzdowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych (druki nr 170 i 338). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Jana Krzysztofa Ardanowskiego.
Pose Sprawozdawca Jan Krzysztof Ardanowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawi sprawozdanie (druk nr 338) Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rzdowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych (druk nr 170). Przypomn, e marszaek Sejmu po zasigniciu opinii Prezydium Sejmu skierowa w dniu 27 stycznia 2012 r. powyszy projekt ustawy do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi do pierwszego czytania. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadzia pierwsze czytanie i rozpatrzya ten projekt ustawy na posiedzeniu w dniu 24 kwietnia 2012 r. Posowie w bardzo ciekawej dyskusji odnieli si generalnie do problemu alkoholu w Polsce, rwnie do tego, jak rol ekonomiczn peni polska wdka w zakresie wsparcia budetu.
Przypomn, e opracowanie projektu ustawy miao na celu dokonanie zmiany denicji Polskiej Wdki, po angielsku Polish Vodka, i ustalenie sposobu przygotowania specykacji technicznej tego napoju spirytusowego. Przypomn pastwu, e Polska Wdka jest prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalnym na wiecie produktem zwizanym z naszym krajem. Jest tym, czym dla Francuzw koniak czy whisky dla Szkotw. Jest rwnie ogromna tradycja, ona ma niezbywalny wpyw na wysok jako produkowanej w Polsce wdki. Ta tradycja siga pocztkw XV w., poniewa ju w dokumentach sdowych z Sandomierza z 1405 r. znajdujemy zapisy dotyczce polskiej wdki. Toczy si oczywicie spr midzy krajami, kto by pierwszy, czyja wdka jest lepsza, czsto zreszt jest to spr nieuzasadniony. Chocia zapewne bardzo cenimy wdki Sowian wschodnich czy skandynawskiej, doceniamy rol Dmitrija Mendelejewa, ktry ustali procentow zawarto alkoholu w wdce, czy Piotra Smirnoffa w rozwoju technologii oczyszczania tego trunku, to ponad wszelk wtpliwo Polska jest krajem, ktry ma prawo, w zwizku z denicj wdki, ni si chlubi. Przypomn rwnie, e Polska, podobnie jak inne kraje zajmujce si produkcj wdki, przegray w 2008 r. debat europejsk w Komisji Europejskiej o ustalenie europejskiej denicji wdki jako pochodzcej z destylacji produktw rolniczych zboa i ziemniakw. De facto wdk zgodnie z denicj europejsk mona wytwarza z kadego surowca. Jestem przekonany, e Polska ma prawo skorzysta z zapisu z czasu negocjacji akcesyjnych, majc na uwadze utrzymanie renomy jakoci Polskiej Wdki produkowanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Polska uzyskaa ochron oznaczenia Polska Wdka. Zgodnie z traktatem akcesyjnym do rozporzdzenia Rady nr 1576/89 zosta dodany przepis, ktry mwi, e Polska moe wymaga, aby do produkcji wdki na jej terytorium etykietowanej jako Polish Vodka/Polska Wdka stosowne byy jedynie szczeglne surowce pochodzce z Polski lub zgodnie z tradycyjnymi recepturami oraz w ramach polityki jakoci prowadzonej przez Polsk. Rzd, proponujc zmian w ustawie, chce z tej moliwoci zawartej w traktacie akcesyjnym skorzysta. Trzeba rwnie podkreli to, co posowie dostrzegli w dyskusji, e wpyw brany alkoholowej na budet pastwa wedug danych Polskiego Przemysu Spirytusowego jest znaczny. Wpywy z akcyzy wynosz ponad 10 mld z, wpywy z VAT-u ponad 7 mld z. Polska jest pierwszym producentem wdki w Unii Europejskiej, produkuje okoo 290 mln litrw, ponad 50 mln litrw jest eksportowanych, produkujemy trzy razy wicej ni druga w produkcji Szwecja. Polska zajmuje czwarte miejsce na wiecie po Rosji, Ukrainie i Stanach Zjednoczonych. W dyskusji podnoszono rwnie potrzeb rozwiania wielu mitw na temat spoycia alkoholu w Polsce. Przypomn, e Polska pod wzgldem konsumpcji al-
183
Pose Sprawozdawca Jan Krzysztof Ardanowski koholu na obywatela plasuje si dopiero na 18. miejscu w Unii Europejskiej. Wbrew przekonaniu wielu Europejczykw, a zapewne rwnie i samych Polakw, jestemy na 18. miejscu w Unii Europejskiej, a konsumpcja alkoholu w Polsce jest poniej redniej unijnej. Dlatego ten projekt rzdowy zyska akceptacj komisji rolnictwa. Zostay zgoszone cztery poprawki dookrelajce surowce, z ktrych mona wytwarza napj etykietowany jako Polska Wdka, rozszerzajc kategori zb tradycyjnych uprawianych w Polsce. Chodzi nie tylko o yto, pszenic, jczmie czy owies, ale rwnie pszenyto, ktre coraz czciej zastpuje yto, w szczeglnoci na gruntach sabych. Komisja zaakceptowaa poprawk, ktra zdejmuje obowizek butelkowania wdki w Polsce, poniewa do rozlewu wdek w Polsce i tak uywa si w wikszoci szka importowanego z zagranicy, cz wdek wymaga dojrzewania w beczkach, w zwizku z tym ten wymg dotyczcy rozlewania do butelek docelowych wydaje si nieuzasadniony. Rwnie biorc pod uwag opini przedstawicieli brany alkoholowej, komisja wyduya w jednej z poprawek do 18 miesicy moliwo pozostania w handlu wdki, ktra zostaa wyprodukowana zgodnie z normami dotychczas obowizujcych przepisw. By nie zaskakiwa i handlu i brany spirytusowej szybko wprowadzanymi rozwizaniami, komisja wyrazia zgod take na wyduenie vacatio legis do 6 miesicy. Chc z wielkim zadowoleniem stwierdzi, e po tej ciekawej dyskusji Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi jednogonie przyja zgoszone poprawki, uzyskay one rwnie akceptacj Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W zwizku z tym Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu pierwszego czytania i rozpatrzeniu tego projektu na posiedzeniu w dniu 24 kwietnia 2012 r., o czym ju wspomniaem, wnosi, by Wysoki Sejm raczy uchwali zaczony projekt ustawy. Bardzo dzikuj, panie marszaku. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. Jako pierwszy gos zabierze pan pose Janusz Dzicio, Platforma Obywatelska.
mam zaszczyt przedstawi stanowisko w sprawie sprawozdania o rzdowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych. Projekt jest nastpstwem uzyskania przez Polsk w traktacie negocjacji akcesyjnych ochrony oznaczenia Polska Wdka. W zwizku z tym zasadne jest wprowadzenie zmian, ktre bd jasno okrelay denicj oraz to, jaki wyrb spirytusowy moe by oznaczony znakiem Polska Wdka. Przepisy projektowanej ustawy wprowadzaj wymagania jakociowe co do geogracznego oznaczenia, jakim jest znak Polska Wdka, i okrelaj jej konkretny skad surowcowy. Zawony on zostaje do yta, pszenicy, owsa, jczmienia oraz ziemniakw, jednoczenie przepisy wskazuj, i surowce uyte w procesie produkcji wdki musz pochodzi z terenw Rzeczypospolitej Polskiej oraz sam proces produkcyjny musi si rwnie odbywa w Polsce. Omawiany projekt ustawy dotyczy nie tylko wdki czystej, ale rwnie wdek smakowych. Jest to decyzja suszna, powodowana faktem, i obecnie eksportujemy wiele wdek smakowych, ktre maj swoich odbiorcw na caym wiecie, a jednoczenie speniaj wysokie jakociowe normy, o ktrych tutaj mowa. Oczywicie stosowanie omawianego oznaczenia jest dobrowoln decyzj producenta, a nie ustawowym przymusem. Jednak w sytuacji, gdy produkt zostanie w ten sposb oznaczony, musi spenia ustawowe normy. Warto w tym miejscu wspomnie, i znak Polska Wdka jest rozpoznawalnym na wiecie i prestiowym oznaczeniem, synonimem alkoholu wysokiej jakoci o niepowtarzalnych walorach smakowych. Dlatego te wprowadzenie zmian ustawowych w omawianym obszarze jest suszne i konieczne. Sprecyzowanie zakresu tego oznaczenia spowoduje uregulowanie i uporzdkowanie tego sektora produkcji. To z kolei przekada si na jasn sytuacj konsumenta, ktry bdzie mia gwarancj otrzymania produktu wysokiej jakoci oznaczonego jako Polska Wdka. Z tego wzgldu klub Platformy Obywatelskiej rekomenduje przyjcie omawianego projektu ustawy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Jan Warzecha:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przypad mi zaszczyt przedstawienia w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo opinii w sprawie rzdowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie
Pose Janusz Dzicio:

Szanowny Panie Marszaku! Panie i Panowie Posowie! W imieniu klubu Platforma Obywatelska
184 Pose Jan Warzecha
napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych, druk nr 170. Zgodnie z przepisami rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie denicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznacze geogracznych napojw spirytusowych oraz uchylajcego rozporzdzenie nr 1576/89 nazwa: wdka moe by stosowana wycznie do wdek otrzymywanych ze zb i ziemniakw. W przypadku wdek uzyskanych z pozostaych surowcw rolniczych wprowadzono obowizek podawania nazwy uytych surowcw. Przed wprowadzeniem tej zmiany denicja wdki zezwalaa na nazywanie wdk kadej wdki otrzymywanej z dowolnych surowcw pochodzenia rolniczego. Komisja rolnictwa na wniosek posa Prawa i Sprawiedliwoci przyja poprawk polegajc m.in. na poszerzeniu listy surowcw do produkcji wdki o pszenyto. Wprowadzono rwnie inne poprawki, m.in wyduajc z 12 do 18 miesicy okres, w ktrym dopuszczalny jest obrt wdk, jaka zostanie wyprodukowana przed dniem wejcia w ycie projektowanej ustawy. Zaproponowano zniesienie wymogu rozlewu wdki w opakowania jednostkowe na terytorium Polski i zmieniono termin wejcia w ycie ustawy z 14 dni na 6 miesicy. Wprowadzono do projektu bardzo wany zapis stanowicy, e cay proces produkcyjny wyrobu z oznaczeniem Polska Wdka/ Polish Vodka musi mie miejsce na terytorium Rzeczypospolitej Polski. Poniewa projekt nowelizacji ustawy zosta poddany konsultacjom branowym, komisja uwzgldnia poprawki zaproponowane przez posa klubu Prawa i Sprawiedliwoci Jana Krzysztofa Ardanowskiego, a zmiany te mog przeoy si na wielko sprzeday i spowodowa umocnienie marki Polska Wdka za granic, a take przyczyni si do wzmocnienia polskiej przedsibiorczoci, nasz klub bdzie gosowa za jego przyjciem w caoci. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Adam Rybakowicz, Ruch Palikota.
Pose Adam Rybakowicz:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi pastwu stanowisko klubu parlamentarnego Ruch Palikota w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych.
Szanowni Pastwo! Polska wdka to jest 600 lat tradycji, historii i kultury. Polska jest pierwszym producentem tego trunku w Unii Europejskiej, czwartym na wiecie. Rocznie produkuje si ponad 300 mln l wdki, z tego okoo 50 mln jest eksportowanych. Jest to jedyna polska produktowa marka globalna, najbardziej rozpoznawalna, najbardziej ceniona i najbardziej kojarzona z naszym krajem. W Polsce dziaa 265 rm dystrybuujcych alkohole i 136 producentw. Roczna produkcja to 3,2 mln hl gotowych produktw spirytusowych. Szacuje si, e okoo 85% polskiej produkcji w hektolitrach czystego alkoholu stanowi wdka. Warto produkcji polskiej brany spirytusowej to 3,4 mld euro. Proponowany projekt ma na celu dokonanie zmiany denicji Polskiej Wdki/Polish Vodka i ustalenie sposobu przygotowania specykacji technicznej napoju spirytusowego Polska Wdka/Polish Vodka. W projekcie okrelono wymagania dla wdki, ktra moe by oznakowana na etykiecie oznaczeniem geogracznym Polska Wdka/Polish Vodka, oraz ograniczono zakres surowcw, z ktrych moe by produkowana, do yta, pszenicy, owsa i jczmienia oraz ziemniakw. Nie uwzgldniono kukurydzy, cho w myl obecnych regulacji produkt ten wytwarzany jest w Polsce na bazie tutejszych surowcw, a wic rwnie kukurydzy, ktra jest najbardziej wydajna przy wytwarzaniu alkoholu. Wedug producentw wdki takie zapisy le wpyn na bran spirytusow, ale przede wszystkim na polski potencja eksportowy oraz rolnictwo. W rzeczywistoci bj idzie bowiem nie o polskiego klienta, ale o tego eksportowego. W 2011 r. do poziomu 53,5 mln l alkoholu zwikszy si polski eksport napojw spirytusowych o wartoci 132 mln euro. Oznacza to wzrost o 6% w porwnaniu z 2010 r., kiedy to polscy producenci sprzedali za granic 50,3 mln l o wartoci 124,2 mln euro. Dzieje si tak, bo to za granic napis na plitrowej butelce Polish Vodka jest magnesem przycigajcym klientw. Rynki takie jak Indie czy Chiny s bardzo akomym kskiem dla eksporterw ze wzgldu na ich skal. Jednak by wypracowa sobie tam pozycj, musimy zaoferowa produkt speniajcy oczekiwania konsumentw. A wanie Indie i Chiny to kraje, gdzie pije si przede wszystkim lokalne alkohole mocne i gdzie import czsto jest oboony rnego rodzaju opatami zmniejszajcymi konkurencyjno polskich wdek. W kocwce 2010 r. producenci nie byli w stanie zaspokoi w peni zapotrzebowania na polsk wdk za granic i teraz musz nadrabia straty. Dlatego nie mona ogranicza producentw w zakresie surowcw, z ktrych polska wdka moe by produkowana. Musimy i przede wszystkim za zagranicznym konsumentem, a wybr kukurydzy to nie tylko kwestia ceny, ale take smaku, smaku, zdaniem wielu, przemawiajcego na niekorzy polskiej pszenicy czy yta. Spirytus z kukurydzy jest sodszy, agodniejszy od tego z innych zb. Konsumenci, szczeglnie ci za granic, po prostu go wol. A na przykad wdka ytnia jest palca, ma mocniejszy, bardziej
185
Pose Adam Rybakowicz wyrazisty smak. Jeeli w ustawie jest warunek, e ziarno, z ktrego ma by wyprodukowany spirytus, ma pochodzi z Polski, to czemu mamy zamyka si na kukurydz? Moim zdaniem to nie ma najmniejszego sensu i skoro kukurydza jest dwa razy tasza od innych ziaren, ktre s ujte w ustawie, powinnimy jak najbardziej dopuci j, wpisa ten produkt do tej ustawy, eby nie byo podrabiania polskich wdek, co si bardzo czsto zdarza, czego przykadem jest grasovka, niemiecka wdka nawizujca do ubrwki, czy nazwy sugerujce pochodzenie polskie wdka Zamojski, ktre s wszystkie na bazie kukurydzy produkowane. Klub parlamentarny Ruch Palikota poprze ten projekt, aczkolwiek zoy do niego poprawk, tak eby dopisa jako skadnik kukurydz. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Piotr Walkowski, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Piotr Walkowski:

Panie Marszaku! Szanowne Panie Posanki! Panowie Posowie! Panie Ministrze! Myl, e pose sprawozdawca pan Krzysztof Ardanowski w sposb precyzyjny, dokadny omwi zaoenia ustawy, jak rwnie jej konsekwencje. W czasie dyskusji koledzy, ktrzy zabrali gos, mwili, e nazwa Polska Wdka jest zwizana z tradycj. Mwiono tutaj o 600 latach tradycji. Powiem tak. 150 lat. Ziemniak na pewno by nie uszed za produkt tradycyjny, bo mniej wicej od tego okresu do poowy XIX w. by warzywem uzupeniajcym, nie by tak rozpowszechniony. Jeeli dyskutujemy o kukurydzy, ktra powoli zaczyna wypiera inne zboa z listy produktw, ktre poddawane s fermentacji, z ktrych wytwarzany jest alkohol etylowy, to przypomn, e kukurydza 20 lat temu bya w niewielkiej iloci uprawiana na ziarno, w wikszoci bya uprawiana na cele paszowe jako rolina caa, bd to zielona, bd kiszonka. Praktycznie w ostatnim dziesicioleciu zwiksza si area uprawy kukurydzy, zwikszya si jej opacalno, dostosowalimy technologi, jak rwnie odmiany kukurydzy do siewu u nas. W zwizku z tym, e korzystamy z moliwoci nadania znaku markowego Polska Wdka, biorc pod uwag to, e znaki tradycyjne to s te, ktre co najmniej 20 lat s w tej samej technologii wytwarzane w danym rejonie geogracznym, nie moemy jeszcze kukurydzy tutaj uwzgldni, tym bardziej e wanie ten specyczny smak, o ktrym koledzy mwili, ta ostro, on powoduje to, e walory polskiej wdki s dostrzegane na wiecie i jest ona poszukiwana przez
koneserw. Gdybymy chcieli do tego dopina inne rzeczy, tobymy jeszcze wiele produktw znaleli u nas, w kraju, ktre s uprawiane i z ktrych mona by byo wytwarza alkohol etylowy, ale utrzymujmy tradycj, to, co emy osignli. Kiedy debatujemy na temat znaku markowego, to przypomina si niedawna fala dyskusji, sprzed 2 miesicy, dotyczca sprawy ACTA. To jest te pewnego rodzaju forma uzyskania rynku poprzez znak rmowy, jakim jest Polska Wdka. Musimy korzysta z tego, e to nasi przodkowie wytwarzali ten produkt, e zyska on przez wieki rozpoznawalno i akceptacj, tak eby ten znak rmowy traa do naszych producentw i rwnoczenie przekada si w jaki sposb na zwikszenie efektywnoci ekonomicznej upraw na naszych polach. Z tego te wzgldu, jeli chodzi o propozycje dotyczce wprowadzenia pszenyta, myl a przypomn, e pszenyto zostao wprowadzone do hodowli 3035 lat temu e min ju okres, w ktrym mona mwi o tradycji, dlatego jest zgoda wikszoci w komisji na przyjcie tego dodatkowego gatunku zboa do produkcji. Bo za chwil moglibymy powiedzie, e przecie od kilkunastu lat zaczynamy produkowa sorgo, s rne rodzaje buraka cukrowego, ktry przecie jest hodowany od 150 lat, a z disacharydu mona wytwarza alkohol. Ale tu chodzi o to, e jest to rozpoznawalne. Gdybymy chcieli wprowadzi kukurydz, to byoby mniej wicej tak, jakbymy si zgodzili na to, eby oscypek, ktry jest zarejestrowany, by produkowany z mleka krowiego. Dlatego te klub Polskiego Stronnictwa Ludowego w peni popiera informacj, jak rwnie rozwizania przyjte przez Komisj Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Cezary Olejniczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej zaprezentowa stanowisko w sprawie zmiany ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych. Chciabym Wysokiej Izbie przypomnie, e to w czasie negocjacji akcesyjnych Rzeczpospolita Polska otrzymaa moliwo produkowania alkoholu pod nazw Polska Wdka. To dziki rzdowi Sojuszu Lewicy Demokratycznej na tej sali jest koleanka Krystyna ybacka, ktra bya ministrem edukacji narodowej w tym rzdzie, i kolega minister Tadeusz Iwiski udao si wpisa w traktacie akcesyjnym,
186
Pose Cezary Olejniczak e Polska moe wymaga, moe produkowa alkohol, czyli wdk, i wpisywa na etykiecie Polska Wdka/ Polish Vodka. Pastwo przede mn ju wczeniej duo powiedzieli, take na posiedzeniu komisji rolnictwa mwilimy na ten temat sporo, i ciesz si, e zostao rwnie wpisane koledzy z PiS zwrcili uwag na to, eby je wpisa zboe pszenyto. Pszenyto od kilkudziesiciu lat jest uprawiane na terytorium naszego kraju, jest to m.in. zasuga minionego systemu, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. To wtedy nasi naukowcy z brany rolnej skrzyowali yto i pszenic, eby, jak powiedzia kolega Ardanowski, na sabszych glebach mona byo zastpi yto pszenytem i uzyskiwa lepsze plony, a co za tym idzie, lepsze dochody dla polskich rolnikw. Dzikuj, e udao nam si wsplnie wpisa, e Polska Wdka moe by produkowana ze zb, ktre od lat rosn na terytorium naszego kraju, polscy rolnicy maj takie tradycje i potra je uprawia, czyli yto, pszenica, jczmie, owies i pszenyto, a take z ziemniakw. Nie ma kukurydzy i nie zgadzam si ze stwierdzeniem, ktre przedstawi kolega z Ruchu Palikota, e ona rwnie powinna by wpisana. Kukurydza jest to rolina paszowa, uprawiana w naszych warunkach klimatycznych przede wszystkim na kiszonk, dziki ktrej pniej produkuje si mleko. Dziwi si te rwnie kolegom z Ruchu Palikota, e nie zgaszali na posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi poprawki, eby wpisa rwnie kukurydz. Tak e, koledzy, moe wicej aktywnoci na posiedzeniach komisji rolnictwa. Klub Poselski Sojuszu Lewicy Demokratycznej jest za przyjciem tej ustawy, ktra, jak sdz, przyniesie korzy polskim rolnikom, polskim producentom, jak rwnie polskim konsumentom. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Jacek Bogucki, Solidarna Polska.
Pose Jacek Bogucki:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska przedstawi stanowisko w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojw spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznacze geogracznych napojw spirytusowych. Jak ju mwili moi przedmwcy, marka Polska Wdka/Polish Vodka jest znana na wiecie, powinnimy j chroni i wykorzystywa do tego, aby polskie produkty mogy traa na rynki caego wiata. Do-
brze, e podczas negocjacji udao si uzyska to dobre rozwizanie dla polskich rolnikw, ktrych produkty mog by wykorzystywane do produkcji wdki traajcej na eksport, a take dla polskich producentw napojw alkoholowych. Polska cigle musi walczy o rynki zbytu w kadej dziedzinie, ten rynek jest wany, powinnimy o niego dba. Zgadzam si z ostatnimi dwoma przedmwcami, ktrzy odpowiedzieli na zarzuty przedstawiciela Ruchu Palikota dotyczce nieujcia kukurydzy wrd odmian rolin, ktre suyyby do produkcji wdki pod nazw Polska Wdka. Chciabym przypomnie przedstawicielowi Ruchu Palikota, e sam wspomina o 600-letniej tradycji. W cigu tych 600 lat niewiele byo takich, w ktrych w Polsce produkowano wdk z kukurydzy. Jednak powinnimy zadba o to, eby moe nawet przy wyszych kosztach produkcji zachowa zarwno walory smakowe, jak i tradycj, o ktrej bya mowa. Na marginesie, troch artujc, mona powiedzie, e ju bardziej cukier nadawaby si do ujcia wrd tych produktw, bo wykorzystywany jest znacznie duej ni kukurydza. Ale rozumiem, e cukier nie jest upraw rolnicz i z tego powodu nie moe znale si w tym wykazie. (Gos z sali: A burak cukrowy?) Wysoka Izbo, wrd tych poprawek jest jedna, ktra budzi moe nie wtpliwoci, bo nie proponujemy jej zmiany, ale skania do zoenia wniosku do rzdu, eby monitorowa to, co bdzie si dziao z produkcj, a waciwie z rozlewaniem Polskiej Wdki, aby nie stao si tak, e w wyniku przepisw podatkowych, konkretnie wyszych obcie podatkowych w Polsce, choby jeden z ssiednich krajw przejmie rozlewanie wdki, ktra wyjedzie z Polski w beczkach, a wrci w butelkach. Chodzi o to, aby nie stao si to opacalne dla innych krajw. Rozumiemy argument, ktry przemawia za wykreleniem zapisu o tym, e wdka musi by rozlewana w Polsce, eby nie podwysza kosztw produkcji i nie ogranicza moliwoci eksportu w wikszych opakowaniach. Ale, jak powiedziaem, naley monitorowa, jaki bdzie skutek tego, czy nie bdzie eksportu w duych opakowaniach i powrotu na polski rynek ju w opakowaniach jednostkowych. Take przeduenie tego okresu do 18 miesicy jest dobr zmian, bo nie wszyscy przedsibiorcy byliby w stanie sprzeda w krtszym czasie zapasw, ktre w tej chwili maj. Tak wic, Wysoka Izbo, Klub Parlamentarny Solidarna Polska popiera ten projekt ustawy i bdzie gosowa za jego przyjciem. Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Lista posw zapisanych do gosu zostaa wyczerpana. Mam zgoszenia do zadania pyta.
187
Wicemarszaek Cezary Grabarczyk Czy kto z pastwa posw chciaby jeszcze dopisa si do listy? Nie widz chtnych. Zamykam list. Zakrelam limit czasu na zadanie pytania na 1,5 minuty. Jako pierwszy zada pytanie pan pose Jan Krzysztof Ardanowski, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Jan Krzysztof Ardanowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wykorzystujc t dyskusj na temat Polskiej Wdki, jej roli ekonomicznej i rozwoju rnych innych dziaa z tym zwizanych, chc zada pytanie dotyczce moliwoci produkowania w Polsce destylatw owocowych. Ten temat kilkakrotnie by podejmowany przez ministerstwo rolnictwa w kolejnych latach. Przypomn, e destylaty owocowe zgodnie z prawem s wytwarzane w wielu krajach Unii Europejskiej: na Sowacji, w Czechach, na Wgrzech, w Bugarii, w Austrii. Stanowi one istotne uzupenienie lokalnego rynku w zakresie produkcji alkoholi, ktre s wykorzystywane rwnie w agroturystyce, w lokalnych restauracjach. Takie produkty jak gruszkowica czy liwowica, znana zreszt rwnie w Polsce, destylaty owocowe pochodzce z lokalnie uprawianych odmian drzew owocowych s znakomitym produktem, rwnie eksportowym, znakomicie s rozpoznawane przez turystw. Myl, e wielu Polakw podrujcych choby po krajach bakaskich wspomina wanie te surowce. Co jest podstawowym problemem w Polsce, e postulaty choby grali z cka czy te tych, ktrzy chc oprze nasze rozwizania na sprawdzonych, prawnie usankcjonowanych rozwizaniach z Unii Europejskiej, do tej pory w Polsce nie mog si przebi? Jakie s przyczyny tego, e nie moemy zaakceptowa produkcji destylatw owocowych? Dzikuj. (Oklaski)
mam tutaj na myli Pastwow Inspekcj Handlow i Gwny Inspektorat Jakoci Handlowej Artykuw Rolno-Spoywczych, bd kontrolowa producentw napojw wysokoprocentowych, czyli spirytusowych, eby surowce, o ktrych wczeniej mwilimy, czyli zboa plus ziemniaki, znalazy si w tym spirytusie, a eby ten spirytus znalaz si w butelce z etykiet Polska Wdka? A wic mam konkretne pytanie: Jak zamierzacie pastwo uczuli na to suby, ktre si tym zajmuj, i w co je wyposay, eby kontrole byy skuteczne i eby nie byo innych alkoholi, czy to z bananw, czy z innych surowcw, ktre kr na terytorium naszego kraju? Drugie pytanie do ministra nansw: Jak Suba Celna bdzie to kontrolowa? Bo wiemy, e na naszym rynku jest duo nielegalnego alkoholu pochodzcego z przemytu lub te alkoholu technicznego, ktry jest przetwarzany w alkohol spoywczy. A wic druga kwestia nie ma akurat przedstawicieli Ministerstwa Finansw, ale myl, e za porednictwem Wysokiej Izby uda si przekaza eby rwnie Suba Celna zainteresowaa si tym tematem. Dzikuj, panie marszaku. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Marek Domaracki, Ruch Palikota.
Pose Marek Domaracki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam krtkie pytanie: Co zrobi albo zamierza zrobi polski rzd w kwestii promocji globalnej marki, jak niewtpliwie jest polska wdka? Czy produkt, ktry jest eksportowany rocznie na kwot ok. 132 mln euro, nie powinien by objty specjaln opiek pastwa? Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj. Gos ma pan pose Piotr Chmielowski, Ruch Palikota.

Dzikuj panu posowi. Gos ma pani posanka Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwo. Nie ma pani pose. Gos ma pan pose Cezary Olejniczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Pose Piotr Chmielowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jak wiadomo, Ruch Palikota zoy na pocztku tej kadencji projekt tzw. ustawy bimbrowej. Mam nadziej, e ten projekt ustawy przejdzie w parlamencie i e oprcz 136 producentw, ktrzy s w tej chwili notowani, bdziemy mieli grono czy ca rzesz nowych producentw. Chciabym zapyta, czy oni rwnie przy dochowaniu reimw bd mogli uywa

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytania natury technicznej. Jak instytucje,
188
Pose Piotr Chmielowski znaku rmowego Polish Vodka. To jest pierwsze pytanie. Zakadam, e taka moliwo bdzie, std moje drugie pytanie: W jaki sposb bdzie to werykowane i ktra z agencji bdzie si tym zajmowa? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Anna Nem:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jeeli chcemy, eby znak Polish Vodka by rozpoznawalny, to pytanie stricte techniczne: Czy ta nazwa bdzie zapisana odpowiedni czcionk? Czy do tego bdzie doczony jeszcze jaki znak charakterystyczny, nad ktrym rzd bdzie pracowa po to, eby go upowszechnia? Czy nazwy typu Jest Polish Vodka. Czy np. nazwa Wdka z Polski, jeeli bdzie to dotyczyo np. alkoholu robionego z kukurydzy, bdzie dopuszczalna? Czy, jeli chodzi o ten temat, przewidujecie pastwo jeszcze obron tego znaku, eby na tym tle nie byo jakiego podszywania si np. osb czy rm nieuprawnionych do tego tytuu? Czy z uywaniem tego znaku wiecie pastwo jeszcze jakie zobowizania nansowe? Czy one bd mogy by w przyszoci jeszcze zwikszane z tego tytuu? Oczywicie mwi tutaj o nansach dotyczcych producentw. Dzikuj.

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota.
Pose Piotr Pawe Bau:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mimo wszystko jeszcze duo pyta mi si nasuwa, ale chciabym si skupi na takich kwestiach. Mianowicie w projekcie ustawy rzdowej jest rwnie ocena skutkw regulacji. W przypadku tych skutkw czytamy, e jeeli chodzi o sektor nansw publicznych, przyjcie projektu nie spowoduje zwikszenia wydatkw budetu pastwa i prawdopodobnie jest to suszne, bo chyba nie bdziemy wicej spoywa tych produktw w ministerstwach. Natomiast jest te napisane, e nie bdzie zmian na rynku pracy, co mnie troch dziwi, nie bdzie zmian, nie bdzie to miao wpywu na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczoci i nie bdzie to miao wpywu na rozwj regionalny. Rozumiem, e kiedy piszemy denominacin de origen, czyli miejsce pochodzenia, i kiedy rejestrujemy znak miejsca pochodzenia, to wanie po to, eby nikt nigdzie nie produkowa tego produktu. W zwizku z tym on powinien by produkowany wanie w Polsce, a wic chyba bdzie to miao wpyw na rozwj regionalny, bo my bdziemy jedynymi producentami, a nie, jak tutaj jest rwnie zapisane, e podobno takimi producentami jest nasz 20-letni kolega, Stany Zjednoczone Ameryki Pnocnej, Brazylia, Chiny i Indie. W zwizku z tym mam pytanie, ktre zreszt ju tu padao: Jak rzd bdzie chroni ten znak, nie tylko na zasadzie, e go zarejestruje, ale te e nie dopuci do tego, aby w innych miejscach albo jeli bdzie to produkowane w innych miejscach, to eby mogy by egzekwowane odpowiednie kary? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. To ju byo ostatnie pytanie. W imieniu rzdu gos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Andrzej Butra.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Butra:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym po kolei odnie si do zadawanych tutaj pyta. W Polsce bimber, czyli produkty destylacji owocowej, nie jest zakazany, tylko e jest taki kopot, e producent musi mie zarejestrowany zakad i musi paci podatek akcyzowy. Dlaczego nasi ssiedzi, np. Czesi, maj z tego wiksze korzyci? Przede wszystkim oni w traktacie akcesyjnym zawarli obnion akcyz i to powoduje, e ich towary s bardziej konkurencyjne. Jeeli chodzi o pytanie dotyczce nadzoru, tego, w jaki sposb bdzie kontrolowane, czy s wykorzystywane produkty zapisane w ustawie, producenci maj obowizek w planach kontroli zapisa, jaki to jest surowiec, i przygotowa takie dokumenty dla IJHARS-u, ktry take ma wpisane w swoich planach, w swoich procedurach kontrole wyrobu pod tym ktem. Znak Polish Vodka bdzie znakiem chronionym w krajach Unii Europejskiej, std te w przypadku jego naruszenia bdzie moliwe wyciganie konsekwencji wobec nich. Kwestia produkcji wdki. Wdka jest produkowana z alkoholu 96-procentowego, bimber jest to destylat ok. 60-, 70-procentowy. W sprawie projektu Ruchu

Dzikuj. Gos ma pani posanka Anna Nem, Platforma Obywatelska.
189
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Andrzej Butra Palikota stanowisko przygotowuje Ministerstwo Zdrowia. Kolejna sprawa. Jeli chodzi o znaki chronione na terenie Unii Europejskiej, o wielko tego znaku zapisanego Polish Vodka, jest to pozostawione producentom. Bdzie to chronione na podstawie przepisw obecnie obowizujcej ustawy. Dzikuj bardzo.
do absurdu. Dlatego komisja jednogonie przyja rozszerzenie tylko i wycznie o pszenyto. Zgoszenie poprawki wydua proces legislacyjny. Komisja rolnictwa bdzie musiaa po raz kolejny nad tym tematem gosowa. Ubolewam tylko, e przedstawiciele Ruchu Palikota nie zgosili tych poprawek w czasie posiedzenia komisji. Tak wiele czasu powicilimy na wypracowanie konsensusu i udao si to. Jeszcze raz przypomn poprawki zostay przyjte jednomylnie. W tej chwili wydua to tylko procedur, ale trudno. Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu ministrowi. Gos zabierze sprawozdawca komisji pan pose Jan Krzysztof Ardanowski.

Dzikuj bardzo panu posowi. Zamykam dyskusj. W zwizku z tym, e w czasie drugiego czytania zgoszono do przedoonego projektu ustawy poprawk, proponuj, aby Sejm ponownie skierowa ten projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 11. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Modziey o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzajce ustawy reformujce system nauki (druki nr 287 i 335). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pani posank Zo awrynowicz.
Pose Jan Krzysztof Ardanowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo dzikuj za wszystkie uwagi zgoszone w imieniu klubw i pytania, ktre tutaj pady. Chc jeszcze raz zacytowa fragment rozporzdzenia Rady nr 1576 z 1989 r. Polska moe wymaga, aby do produkcji wdki na jej terytorium, etykietowanej jako Polish Vodka/Polska Wdka, stosowane byy jedynie szczeglne surowce pochodzce z Polski lub zgodnie z tradycyjnymi recepturami oraz w ramach polityki jakoci prowadzonej przez Polsk. Przypomn kolegom z Ruchu Palikota, e dyskusja na temat uwzgldnienia kukurydzy bya prowadzona na posiedzeniu komisji rolnictwa i jednomylnie, rwnie w gosowaniu, komisja podzielia pogld, e jeeli chcemy mwi o tradycji, jeeli chcemy mwi o tych produktach, ktre w sposb jednoznaczny kojarz si z histori wytwarzania Polskiej Wdki, to o kukurydzy nie moe by mowy. Przypomn rwnie, e denicja Polskiej Wdki jest denicj dobrowoln. To rma chce si podda rygorom stosowania okrelonej receptury. W aden sposb zgodnie z prawodawstwem unijnym nie zamyka to drogi do wykorzystywania innych surowcw do produkcji wdek czy te stosowania na przykad do biopaliwa. Ale nie znajduj adnego uzasadnienia, by kukurydz (Zea mays) zboe Majw, ktra dopiero od niedawna w Europie jest uprawiana na nasiona, gwnie wykorzystywana na pasz, wczeniej bya tylko rolin kiszonkow, pomimo duej wydajnoci, jeli chodzi o produkcj spirytusu, dopuci do produkcji Polskiej Wdki, ktra, jak wszyscy powtarzali, jest zwizana z okrelon tradycj. Jeeli dopucilibymy j, to trzeba byoby zada sobie pytanie: A moe melasa buraczana, bo to jeszcze tasza produkcja, moe robi to bezporednio z syropu cukrowego produkowanego z burakw, a moe jak dopuszcza europejska denicja wdki produkowa wdk z marchwi, uprawianej przecie w Polsce? Doprowadzilibymy
Pose Sprawozdawca Zoa awrynowicz:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Edukacji, Nauki i Modziey przedstawi sprawozdanie z pierwszego czytania poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzajce ustawy reformujce system nauki (druki nr 287 i 335). Komisja przeprowadzia pierwsze czytanie i rozpatrzya poselski projekt zakadajcy przesunicie kompleksowej oceny dziaalnoci naukowej jednostek naukowych o rok kalendarzowy, tj. do 30 wrzenia 2013 r. Proponowan zmian przesunicia terminu wnioskodawcy uzasadnili nowelizacj obecnie obowizujcych przepisw przeprowadzania oceny dziaalnoci naukowej jednostek naukowych. Szczegowo proces oceny jednostek naukowych ma regulowa nowe rozporzdzenie dotyczcy ewaluacji jednostek naukowych i oceny parametrycznej. Zdaniem wnioskodawcw pozostawienie tego bez zmiany terminu przeprowadzania oceny spowodowaoby, e jednostki naukowe miayby zbyt mao czasu na dostosowanie si do wymogw, jakie postawiy przed nimi nowe przepisy. Poza tym utrzymanie do-
190
Projekt ustawy o zmianie ustawy Przepisy wprowadzajce ustawy reformujce system nauki
Pose Sprawozdawca Zoa awrynowicz tychczasowego brzmienia art. 32 ust. 3 ustawy, tj. terminu 24 miesicy, w cigu ktrych musi zosta przeprowadzona kolejna ocena, oznaczaoby, e ewaluacji podlega bdzie dziaalno jednostek prowadzona w latach 20082011, czyli lata 2008 i 2009 byyby oceniane dwukrotnie. Przesunicie terminw ponownej oceny spowoduje, e dotyczy ona bdzie lat 20092012, a zatem ograniczony zostanie okres, dla ktrego ocena byaby dwukrotna. Biorc powysze pod uwag, naley spodziewa si, e proponowane przesunicie terminu przeprowadzania oceny bdzie korzystne dla jednostek naukowych, poniewa bd one miay wicej czasu na dostosowanie si do nowych kryteriw oceny dziaalnoci naukowej. Proponowana zmiana ustawy nie przyniesie negatywnych skutkw spoecznych i gospodarczych. Wnioskodawcy podkrelili rwnie, e proponowana zmiana terminu jest wynikiem wnioskw i opinii jednostek naukowych, ktre zostay zgoszone w trakcie konsultacji dotyczcych nowego systemu parametryzacji, i nie bdzie miaa negatywnych skutkw dla jednostek naukowych. Nie spowoduje to rwnie negatywnych skutkw nansowych dla budetu pastwa. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego pani Daria Lipiska-Nacz, ktra wzia udzia w posiedzeniu komisji, wyrazia pozytywne stanowisko rzdu wobec projektu poselskiego, znajdujc w nim uzasadnienie dla postawy i oczekiwa znacznej czci rodowiska. Wyrazia rwnie przekonanie, e przesunicie o rok oceny dziaalnoci naukowej jednostek nie wpynie na proces podnoszenia jakoci polskiej nauki. W trakcie dyskusji cz posw komisji wyrazia zdanie, e przed podjciem decyzji wobec projektu ustawy naley zapozna si z treci nowego rozporzdzenia regulujcego proces oceny jednostek naukowych, ktrego wydanie planowane byo na I kwarta 2012 r. Pani minister wyjania, e rozporzdzenie zostao ju skierowane do Rzdowego Centrum Legislacji. Tryb pracy nad rozporzdzeniem zalea od trybu pracy Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych. Wyduony czas oczekiwania spowodowany by procesem negocjacji ze rodowiskiem, ktrego wnioskodawc by Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, nie za ministerstwo. Pani minister podkrelia, e rozporzdzenie jest wynikiem uzgodnie caego rodowiska i zapewnia rwnoczenie, e w ostatecznym ksztacie powinno wej w ycie w maju. W trakcie dyskusji podjto rwnie temat nansowania jednostek naukowych, w tym obnienia rodkw na badania statutowe. Wyjaniajc ten problem, pani minister poinformowaa, e w RCL jest rozporzdzenie zmieniajce rozporzdzenie w sprawie kryteriw i trybu przyznawania rodkw na nansowanie dziaalnoci statutowej, ktre poprawi t sytuacj i pozwoli przesun strumie nansowy dla tych instytutw, ktre s w zej sytuacji. Podkrelia rwnie, e jednostki, ktre na gruncie tej zmiany nie maj w tej chwili nansowania, ktre w poprzedniej ocenie, z 2010 r., miay przyznan kategori
C, na mocy nowego rozporzdzenia, ktre w maju powinno wej, bd mogy podda si ocenie parametrycznej i ich sytuacja nansowa moe si poprawi. W trakcie posiedzenia zgoszono wniosek o przerwanie pierwszego czytania do czasu dostarczenia posom przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego projektu rozporzdzenia, zosta on jednak odrzucony wikszoci gosw. Komisja przyja poprawk polegajc na doprecyzowaniu daty wejcia w ycie ustawy, tj. aby w art. 2 zapisa, i ustawa wchodzi w ycie po upywie 14 dni od dnia ogoszenia. Wysoki Sejmie! Komisja Edukacji, Nauki i Modziey po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu poselskiego na posiedzeniu w dniu 25 kwietnia 2012 r. wnosi o uchwalenie go wraz z przyjt poprawk. Dzikuj piknie. (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. Jako pierwszy gos zabierze pan pose Jan Kamierczak, Platforma Obywatelska.
Pose Jan Kamierczak:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Prosz pozwoli, e rozpoczn wystpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska od zoenia podzikowa grupie posw wnioskodawcw tego projektu ustawy. Chciabym powiedzie, e tu moe warto przedstawi pewien rys historyczny zmiany, ktre zostay wprowadzone przez pakiet ustaw, ktre przyjlimy w tej Izbie w 2010 r., byy zarwno oczekiwane przez rodowisko naukowe, jak i stanowiy, w moim gbokim przekonaniu, istotny impuls do tego, ebymy jako kraj doszli do pewnego modelu, ktry w tej chwili jest bardzo mocno promowany, ale w wielu odczuciach czy wypowiedziach pozostaje w sferze pewnej abstrakcji, mianowicie pastwa realizujcego model gospodarki opartej na wiedzy. eby w Polsce mogo si to sta, niewtpliwie potrzebne byy zmiany w systemie nauki, ktre zostay wprowadzone. Co warto podkreli, zmiany te byy przyjte przy penej zgodzie ponad podziaami politycznymi Wysokiej Izby. O ile dobrze pamitam wyniki gosowa, bardzo wyranie w tych wynikach byo wida wanie ten aspekt. Co wicej, chciabym podkreli tutaj pene zaangaowanie wszystkich, take ministerstwa, bardzo aktywny udzia pani minister Barbary Kudryckiej praktycznie na wszystkich posiedzeniach, nawet podkomisji, ktra pracowaa nad tym pakietem projektw ustaw. Sdz, e warto take powiedzie o wielu dziesitkach czy nawet setkach godzin, ktre pod-
191
Pose Jan Kamierczak komisja do spraw nauki i szkolnictwa wyszego pod przewodnictwem pani pose Krystyny ybackiej powicia temu pakietowi. I wydaje mi si, e doszlimy do sytuacji, kiedy te do nowatorskie w naszych warunkach rozwizania, przy penej zgodzie ponad podziaami politycznymi, zostay przyjte. Tym niemniej z natury rzeczy pojawiaj si pewne sytuacje, o ktrych by moe twrcy prawa nie pomyleli. Mamy do czynienia wanie z tak sytuacj. Zwracano ju na ni uwag w czasie, ktry min po wejciu w ycie ustaw w padzierniku 2010 r. Chodzi o tzw. ocen parametryczn, kategoryzacj jednostek naukowych, czyli ruchu, ktry de nomine oznacza kolejk po pienidze budetowe zwizane z tzw. rodkami na badania statutowe jednostek naukowych i uczelni, ale tak naprawd stanowi swoist nobilitacj jednostki. Przyznanie danej jednostce kategorii wyszej lub niszej niewtpliwie wpywa nawet na determinacj pracownikw jednostki, poszczeglnych badaczy, ktrzy bd czu si lepiej w jednostce majcej wysz kategori ni w takiej majcej kategori nisz. W zwizku z tym uwaam, e warto wzi pod rozwag gosy rodowiska, ktre zwracao uwag nie tylko na to, o czym mwia pani pose sprawozdawca, czyli na kwesti czasu. Musz powiedzie jako czonek Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, e by on pewnie w stanie przygotowa ca procedur w czasie, ktry wynika z zapisw ustawy. Jednak tutaj warto wskaza na ten element, ktry te ju by tutaj wymieniany, mianowicie spraw wielokrotnego oceniania tego samego przedziau czasowego. I to nawet nie jest zwizane z zastrzeeniami prawnymi. Byy takie opinie, zasiga ich Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, ktre sprowadzay si do odpowiedzi prawnikw, e nie ma tutaj jaki wskaza negatywnych. Prosz jednak pamita, e przy znanym systemie oceny polityka naukowa poszczeglnych jednostek, wydziaw, uczelni i instytutw badawczych jest w jakim sensie kierunkowana wanie ksztatem tego sposobu oceny. W zwizku z tym walor tego, e tylko jeden rok po przesuniciu tej daty bdzie brany pod uwag podwjnie, ma tutaj swoje znaczenie. Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Platforma Obywatelska jednoznacznie poprze projekt ustawy, nad ktrym debatujemy. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Eugeniusz Tomasz Grzeszczak)
Pose Jerzy yyski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Z wielk przyjemnoci i pen satysfakcj chciabym powiedzie, e nasza komisja prawie jednogonie popara ten projekt poprawki w ustawie. Rzeczywicie trzeba to przeduy, poniewa, jakby to powiedzie, nie mamy armat, czyli nie mamy jeszcze rozporzdzenia o ocenianiu jednostek naukowych. My takie rozporzdzenie dostalimy w drodze uprzejmoci ze strony Ministerstwa Finansw na wniosek pani minister ybackiej. Chodzi o rozporzdzenie w sprawie kryteriw i trybu przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym. To rzeczywicie wymaga jeszcze pracy. Tam s fragmenty budzce pewne wtpliwoci. Trwaj konsultacje i bardzo dobrze, jeeli przynajmniej w tej sprawie rzd przeprowadza jakie konsultacje. Chciabym jednak zwrci uwag na to, e oczywicie klub Prawo i Sprawiedliwo popiera to jak najbardziej, to jest w kocu te nasza inicjatywa, naley jednak do tej beczki miodu doda troszeczk dziegciu. Trzeba bowiem powiedzie, e niestety mamy do czynienia z sytuacj, kiedy oceniamy kogo, kto jest w wyjtkowo trudnej sytuacji, bo mwi si, e nakady na nauk s wysze, ale faktycznie wiele placwek naukowych jest w bardzo trudnej sytuacji nansowej. Mog powiedzie, e byem w Krynicy na forum, tzw. polskim Davos, jak to si mwi, i spotkaem takiego modego naukowca, ktry przyjecha, ju nie pamitam skd, chyba ze Szczecina, z uniwersytetu. Zdziwiem si, e nie ma moich kolegw ekonomistw, naukowcw, profesorw, byo ich bardzo niewielu. Mniej wicej dziesi lat temu te byem tam przypadkiem, poniewa byem w sanatorium, i przygldaem si temu Davos. Wwczas byo sporo profesorw z Uniwersytetu Warszawskiego, z innych uczelni. Tene mody czowiek co mi uwiadomi, powiedzia: Wie pan, ja przyjechaem na wasny koszt, troch zaoszczdziem, ale nas na to po prostu nie sta. Nie sta nas na to, eby przyjeda na takie wane kongresy naukowe. Nie ma pienidzy. Ograniczane s rodki statutowe, z ktrych uczeni mogliby snansowa sobie tego typu konferencje, udzia w rnego rodzaju takich wanie zwizanych z ich prac naukow imprezach. I to niestety nie jest dobre. Nie mona ocenia wiata naukowego w sytuacji, kiedy nie dostaje tych witamin, jakimi s rodki nansowe zapewniajce bezpieczne funkcjonowanie, bez koniecznoci podejmowania dodatkowych prac po to, eby si utrzyma. Praca naukowa wymaga bowiem pewnego komfortu zwizanego z tym, eby czowiek nie musia dorabia na boku, marnowa czasu na prace niezwizane z jego prac naukow podejmowane po to, eby po prostu utrzyma rodzin itd. Tak e powiem, jeszcze raz powtrz, e z jednej strony jestemy usatysfakcjonowani, e strona rzdowa to wspara, zreszt rzd powiedzia, e popiera t ustaw, ja wspominaem o tym braku armat, ale z drugiej strony niestety trzeba powiedzie, e jeeli si nie zmieni ta polityka w stosunku do nauki i szkol-

Dzikuj, panie pole. W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo gos zabierze pan pose Jerzy yyski. Bardzo prosz, panie pole.
192
Pose Jerzy yyski nictwa wyszego, to naszego kraju nie czeka dobra, wietlana przyszo. Dzikuj bardzo. Dzikuj, panie marszaku. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota. Bardzo prosz, panie pole.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Na wstpie oczywicie, podobnie jak moi poprzednicy, powiem, e Ruch Palikota bdzie popiera t zmian ustawy wynikajc z pewnych racjonalnych przesanek, ktre byy nam prezentowane w uzasadnieniu. Faktycznie trzeba to zrobi, aby jako racjonalnie przebiegao dokonywanie oceny parametrycznej, czyli rwnie w konsekwencji przyznawanie odpowiednich funduszy lub nie, jeeli to bdzie ocena C, jednostkom naukowym na ich dziaania, prace statutowe. Mam tutaj oczywicie znowu kilka uwag dotyczcych w ogle funkcjonowania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyszego w odniesieniu do tych zmian radykalnych, jakie s zwizane z nowymi ustawami o nauce i o szkolnictwie wyszym. To m.in. wanie kwestia zwizana z kontrolowaniem pewnych dziaa w kontekcie kalendarza. Jest to troch zaskakujce, e nie zrobiono pewnej symulacji, jakie zmiany spowoduje ustawa z 2010 r. wchodzca w ycie wanie w tym zakresie, e ycie si toczy, a w ktrym momencie jednak radykalnie postanawia si zmieni pewne procedury, m.in. wanie dotyczce oceniania jednostek naukowych. I to jest pierwsza rzecz. Nie korzystamy z dorobku intelektualnego m.in. naszych bardzo zacnych poprzednikw, jak Tadeusz Kotarbiski, ktry rozpowszechni, wymyli jego koledzy to rozpowszechnili chociaby prakseologi, czyli teori o sprawnym dziaaniu. To jest polska myl, polski wkad do nauki wiatowej, wic warto o tym nie zapomina i dziaa sprawnie, czyli przeprowadza symulacje nie tylko finansowe, ale te i w czasie. W gr wchodzi natomiast inna sprawa i obawiam si, czy za chwil znowu nie bdziemy przedua o kolejny rok mianowicie samo przeduenie nic nie zmienia, jeeli nie bdzie odpowiednich dokumentw, czyli rozporzdzenia ministra okrelajcego, w jaki sposb bd oceniane jednostki i jak bd rozdzielane fundusze. Oczywicie wiemy nawet dzisiaj signem do materiau, jaki przedstawio nam ministerstwo jaki jest sposb oceniania w podziale na dyscypliny jednostek, jak rwnie Polskiej Akademii Nauk, jak rwnie wiemy, e jest to
rozporzdzenie zwizane z nansowaniem, ale kwestia jest nastpujca: to jeszcze nie jest obowizujce prawo. Oczywicie mona si przygotowywa pod wzgldem czytania projektw, ale prosz zauway, e za chwil ta ocena ju bdzie stosowana, czyli chwila, kiedy zostanie podjta decyzja o nadaniu rozporzdzeniu takiego ksztatu, i chwila, kiedy bdzie zblia si ju okres oceny, niebezpiecznie, asymptotycznie przybli si do siebie. I znw pojawi si to, co przesya nam tutaj i proponuje Polska Akademia Nauk w zakresie kwestii uregulowa: aby uregulowania, ktre maj znaczcy wpyw na to, jakie nanse bd wynikay z tych uregulowa, czyli oceny parametrycznej i tej przyznanej oceny, przeznaczone na dziaanie, byy okrelane o wiele wczeniej, eby mie duszy horyzont, szczeglnie ze wzgldu na to, e praca naukowa nie jest prost produkcj przedmiotw i ilo oraz zysk nie s jedynym efektem oceny, czsto wie si to po prostu z dugoterminowym, nieraz kilkuletnim, okresem prac. Czsto, zanim bdzie mona ogosi wyniki tych prac, zanim te efekty bd godne pochwalenia si, moe to trwa dugo i mog by sytuacje, e, nie znajc do koca, albo inaczej: nie bdc pewnym, czy ksztat oceny i sposobu oceniania bdzie taki sam, pozostawiamy naszych kolegw w zawieszeniu. Niestety, jest to kolejny przykad, e nie ma tej koordynacji, a jednak byaby wymagana koordynacja zmian ustawowych z dalszymi zmianami, ktre na przykad maj by regulowane poprzez rozporzdzenia tak, eby to wszystko przebiegao harmonijnie zreszt to te jest pojcie z polskiej tradycji organizacji zarzdzania, harmonia pracy (Dzwonek) eby potem nie byo niepewnoci, a szczeglnie takich pospiesznych zmian, ktre tutaj wprowadzamy. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Zbigniew Wodkowski, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Zbigniew Wodkowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Poselski projekt ustawy zmierza jedynie do przesunicia o jeden rok kalendarzowy terminu przeprowadzenia przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych kompleksowej oceny jednostek naukowych. Omawiany projekt nie ma take praktycznego znaczenia dla regulacji ustawowej, gdy przygotowany i zoony w Rzdowym Centrum Legislacji projekt rozporzdzenia dotyczcy zasad przyznawania kategorii naukowej jednostkom naukowym pozwoli na przeprowadzenie oceny jednostek naukowych take w roku biecym.
193
Pose Zbigniew Wodkowski Argumentem przemawiajcym za zmian terminu przeprowadzenia oceny jednostek naukowych jest rwnie to, e ocena przeprowadzona w 2010 r. i kategorie nadane zgodnie z art. 32 ust. 2 omawianej ustawy uwzgldniy wyniki dziaalnoci jednostek naukowych w latach 20062009 i s one miarodajne a do 2014 r. Pozostawienie bez zmiany przepisu art. 32 ust. 3 ustawy oznaczaoby, e dziaalno jednostek naukowych w latach 20082009 podlegaaby ponownej ewaluacji, z tym e zostaaby przeprowadzona w oparciu o inne kryteria. Z uwagi na fakt, e rodowisko naukowe jest obecnie w znacznej czci zaangaowane i przecione licznymi nowych obowizkami wynikajcymi z wdraania reformy szkolnictwa wyszego, konieczno przeprowadzenia jeszcze w biecym roku oceny jednostek naukowych naoyaby na jednostki naukowe kolejne obowizki zwizane z zebraniem i opracowaniem informacji niezbdnych dla oceny ich dziaalnoci naukowej, co znacznie zwikszyoby ich obcienie pracami administracyjnymi. Natomiast przesunicie terminu kolejnej oceny dziaalnoci naukowej zapewni placwkom objtym parametryzacj czas na dostosowanie si do nowych wymogw oraz da wicej czasu potrzebnego do przeprowadzenia rzetelnej oceny jednostek naukowych przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych. W zwizku z tym, e zaproponowana przez posw zmiana ustawy nie spowoduje adnych negatywnych skutkw dla budetu pastwa, nie wpynie te na poziom funduszu wynagrodze bezosobowych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyszego, bowiem ten zosta zablokowany na poziomie z roku 2011, jak rwnie dlatego, e zmiana jest zgodna ze stanowiskiem prezentowanym przez znaczn cz rodowiska naukowego, wielokrotnie wyraanym rwnie w procesie opiniowania na etapie uzgodnie midzyresortowych i konsultacji spoecznych projektu rozporzdzenia ministra nauki i szkolnictwa wyszego w sprawie kryteriw i trybu przyznawania kategorii naukowych jednostkom naukowym, klub Polskiego Stronnictwa Ludowego poprze stanowisko Komisji Edukacji, Nauki i Modziey. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pani pose Krystyna ybacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Bardzo prosz, pani minister.
Pose Krystyna ybacka:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ustawa zmieniajca przepisy wprowadzajce reform nauki jest oczy-
wista, dlatego e zawarty w ustawie termin, aby dokona kompleksowej oceny jednostek naukowych do koca wrzenia 2012 r., jest nierealny z uwagi na brak rozporzdzenia, ktre wynika z art. 44 ust. 2 ustawy podstawowej, czyli ustawy o nansowaniu nauki. Jak stwierdzi pan pose Kamierczak, tak naprawd Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych, ktry przedstawia ministrowi projekt zarwno zasad parametryzacji, jak i trybu przeprowadzonej oceny, mg by gotowy wczeniej, ale dochowano wszelkiej starannoci i zasad kultury politycznej, aby ten projekt by jak najszerzej konsultowany, tym bardziej e ta parametryzacja i ocena musi dokonywa si z uwzgldnieniem poszczeglnych dziedzin nauki, poszczeglnych prolw w tych dziedzinach. Musi ona by inna dla jednostek Polskiej Akademii Nauk, inna dla PAU, inna dla podstawowych jednostek organizacyjnych uczelni, a jeszcze inna dla instytutw badawczych, wic moe lepiej si stao, e przesuwamy o rok ten termin, anieli gdybymy mieli wprowadzi w ycie niedopracowane czy nie do koca przekonsultowane rozporzdzenie. Zatem to jest rzecz bezdyskusyjna i ubolewajc, e musimy to zrobi, ale nie wszystko mona przewidzie, oczywicie klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej t zmian poprze. Budzi natomiast mj niepokj co innego, panie ministrze. Projektodawcy w uzasadnieniu susznie wspominaj o sytuacji jednostek, ktre otrzymay kategori C. Jest tam passus stanowicy, e pastwo w rozporzdzeniu doprecyzujecie, co bdzie dziao si z jednostkami, ktre otrzymay kategori C. Natomiast zgodnie z zasadami i rdami stanowienia prawa rozporzdzenie nie moe zawiera elementw, ktre nie s okrelone w delegacji, na podstawie ktrej jest wydawane, a delegacj dla tego rozporzdzenia jest, jak powiedziaam, art. 44 ust. 2 ustawy o zasadach nansowania nauki. A zatem boj si i prosz, abycie pastwo to sprawdzili, czy w rozporzdzeniu mona zawrze elementy dotyczce jednostek kategorii C, czy by moe raczej naleaoby wobec tych jednostek nie dawa swoistej instrukcji, bo to rozporzdzenie moe by wtedy zaskarone pod wzgldem konstytucyjnoci. Natomiast jest problem z tymi jednostkami, poniewa, jak wiadomo, otrzymuj one zgodnie z ustaw w przypadku kategorii C jedynie nansowanie przez p roku, i to w mniejszym zakresie, bo nie ma ju nansowania szczeglnej aparatury, nie ma nansowania infrastruktury informatycznej itd., a wic maj problem, tym bardziej e musz mie pienidze, jeeli chciayby podlega restrukturyzacji. Mam pytanie do pana ministra. Szczerze mwic, nie uchwyciam odpowiedzi na to pytanie, jeeli si ona pojawia. Czy zostao ju wydane rozporzdzenie, ktre mwi o zasadach przyznawania rodkw, dla ktrego delegacj jest art. 19 ust. 7 ustawy o zasadach nansowania nauki, bo tak naprawd dopiero te dwa rozporzdzenia cznie mog wystarczajco regulowa t kwesti? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
194

Dzikuj, pani pose. Gos zabierze pan pose Mariusz Orion Jdrysek z Solidarnej Polski. Bardzo prosz. Nie ma pana posa. Lista posw zapisanych do zadania pyta zawiera dziewi nazwisk. Czy kto z pa i panw posw chciaby si jeszcze zapisa? Zamykam list. W celu zadania pytania gos zabierze pan pose Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska. Czas na zadanie pytania 1,5 minuty. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Henryk Siedlaczek:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Autorzy przedstawionego projektu nowelizacji ustawy przekonuj w jego uzasadnieniu, i przesunicie terminu dokonania oceny parametrycznej nie przyniesie negatywnych konsekwencji dla jednostek naukowych, ktre w wyniki oceny parametrycznej przeprowadzonej w roku 2010 otrzymay kategori C, ani dla oceny tych jednostek, ktre powstay po zakoczeniu procesu tej oceny, lub ulegy w tym czasie przeksztaceniom organizacyjnym, poniewa kwestie dotyczce postpowania w wyej wymienionych przypadkach zostan rozwizane poprzez wprowadzenie stosownych przepisw w przygotowanych obecnie przez ministerstwo dwch projektach rozporzdze ministra nauki i szkolnictwa wyszego. Tymczasem Rada Gwna Nauki i Szkolnictwa Wyszego zgosia uwag, i do czasu przedstawienia treci tych rozporzdze nie jest w stanie jednoznacznie wypowiedzie si na temat teje ustawy, a wic istniej pewne wtpliwoci. Chciabym w zwizku z tym zapyta, jakie rozwizania zostan zaproponowane przez ministerstwo. Dzikuj bardzo.
dwa rozporzdzenia, a wic rozporzdzenie, ktre mwi, jak oceniamy, i rozporzdzenie, ktre okrela, jak dzielimy pienidze. W jakim terminie zostan przedstawione te rozporzdzenia, abymy mogli debatowa w naszej komisji? Kiedy bd si mogy z nimi zapozna uczelnie, instytucje, takie jak Polska Akademia Nauk, i inne jednostki naukowe? Chodzi mi o kwesti do istotn, mianowicie midzy innymi o to, o czym mwia pani minister ybacka. Dla instytucji, ktre maj kategori C, jest wane, jak bd ocenione, jak maj si przygotowa, co dalej z sob robi, czy maj si czy, rozczy, rozwiza. Te orodki, ktre maj kategori A+, oczywicie bd miay pienidze, ale na przykad te, ktre maj kategori C, musz t decyzj podj, a to nie s kwestie, ktre si rozwie jednym pocigniciem dwigni, czyli zamykamy, zatrzaskujemy drzwi i wszystko jest okay. To jednak s ludzkie losy i trzeba mie te czas na zrobienie tego. Mam wic pytanie do pana ministra, do ministerstwa, kiedy dostaniemy te dokumenty, i apel, eby byy jak najszybciej. Dzikuj.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz. (Pose Piotr Polak: Bramora.) Pan pose Artur Bramora, Ruch Palikota. Bardzo prosz.
Pose Artur Bramora:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jako przewodniczcy komisji powtrz pytanie kolegi Piotra Baucia odnonie do tego, kiedy ostateczna wersja tego rozporzdzenia zostanie upubliczniona. To jest pierwsza sprawa. Druga sprawa. Jak bdzie wygldaa korelacja systemu POL-on z tymi ocenami, ktre bd dokonywane? Trzecie pytanie, a zarazem proba. Czy da nam pan dzi gwarancj, e w najbliszym czasie myl tutaj o najbliszym roku nie bdziemy musieli znw uchwala tej ustawy po to, aby wyduy ten termin? Dzikuj bardzo i prosz o odpowied.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota. Bardzo prosz.

Chciabym zada pytanie, ktre wie si z naszym procedowaniem dotyczcym tych staych przesuni. Zdyem si zorientowa, e s tutaj wane

Dzikuj. Gos zabierze pan pose Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz.
195
Pose Piotr Polak:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytania bd odbiegay od merytorycznego zakresu omawianego dzisiaj projektu ustawy, niemniej dotycz bardzo wanego tematu. Chodzi mi o model nansowania uczelni niepublicznych. Temat, jak wiadomo, jest nierozwizany od kilku lat, a od kilku miesicy zajmuje si ju nim rzecznik praw obywatelskich pani Irena Lipowicz. O ile mi wiadomo, dwa tygodnie temu w Rzeszowie odbya si stosowna konferencja na ten temat. Wszystko rozbija si o brak stosownego rozporzdzenia ministra nauki i szkolnictwa wyszego, ktre umoliwioby prywatnym uczelniom ubieganie si o dotacje z budetu. Dlatego te chciabym zapyta, panie ministrze, czy na tej wspomnianej konferencji w Rzeszowie wypracowano jaki konsensus w tej sprawie. Pytanie zasadnicze: Dlaczego tak dugo, bo to ju trwa kilka lat, nie doczekalimy si tego rozporzdzenia? Czy to prawda, panie ministrze, e ministerstwu grozi pozew zbiorowy uczelni niepublicznych dotyczcy braku tego rozporzdzenia i moliwoci korzystania z tyche dotacji? Dzikuj.
tak globaln baz danych o jednostkach naukowych i polskiej nauce, gdzie bd przechowywane i archiwizowane dane. Ten system bdzie take bardzo pomocny wanie w procesie ewaluacji jednostek naukowo-badawczych. Chciaabym zapyta o system POL-on. (Dzwonek) Chciaabym zapyta, na jakim on jest etapie w tej chwili, to po pierwsze. Jak daleko jest jeszcze do jego opracowania i wdroenia? Po drugie, czy to bdzie system docelowy, czy jest przygotowywana jaka wersja, czy te jaki inny system, ktry byby systemem bardziej precyzyjnym, systemem informujcym o polskich naukowcach? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Gos zabierze pan pose Wodzimierz Bernacki, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pani pose Urszula Augustyn, Platforma Obywatelska. Bardzo prosz, pani pose.
Pose Wodzimierz Bernacki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pozwol sobie nie zgodzi si z wczeniejszymi wystpieniami i ocenami. Ot uwaam, e le si stao, i to bardzo le, e musimy dzisiaj debatowa nad takim wanie projektem. W mojej opinii, zapewne rwnie w opinii pana ministra, ale te czonkw komisji, ten system ewaluacji jednostek jest tylko jedn czci caego systemu. I prosz pomyle przez chwil o tym, e oto nie decydujemy si na to, aby ocenia, dokona ju teraz oceny jednostek. Co zatem z krajowymi naukowymi orodkami wiodcymi, co zatem z problemami dotyczcymi ewaluacji na poziomie jednostek, ktre dokonuj ewaluacji wasnych pracownikw? Wydaje si, e stao si bardzo le, zatem trzeba zada te pytanie odnoszce si do art. 44 ustawy, o ktrej tutaj bya ju mowa. Czy przewodniczcy Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych pan prof. Maciej Zabel nie zoy w odpowiednim terminie projektu szczegowych parametrw i kryteriw oceny jednostek naukowych, czy te osob, ktra przeszkodzia, utrudnia czy (Dzwonek) spowodowaa, e taki stan fatalny mamy, by byy wiceminister pan prof. Stanisaw Karpiski? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Urszula Augustyn:

Dzikuj piknie, panie marszaku. Panie Ministrze! Panie Posanki! Panowie Posowie! Chciaabym raz jeszcze zwrci uwag na fakt, e prace i konsultacje, ktre byy przeprowadzone w 2010 r., w poprzedniej kadencji, to bya naprawd bardzo dua robota, to byo zaangaowanie naprawd wszelkich rodowisk. To zaangaowanie przynioso skutek w postaci wprowadzenia systemowych zmian, ktre, miejmy nadziej, bd poprawiay sytuacj polskich uczelni, polskich naukowcw, polskich badaczy, a take polskich studentw. W moim pojciu jest to wielki sukces, ktrego nie wypracoway poprzednie ekipy, a na ktry zoya si praca wielu rodowisk poprzedniej kadencji. Nie zmienia to jednak faktu, e ten system trzeba teraz monitorowa, trzeba bardzo uwanie sprawdza, co si dzieje, jak on funkcjonuje. Jeeli pojawiaj si jakie sygnay, takie jak np. sygna dotyczcy dzisiejszej nowelizacji, e by moe tego czasu jest troch mao, e nie ma potrzeby powtarzania bada dwukrotnie, ewaluacji jednostek, to moe trzeba w miar sprawnie na ten system reagowa. Jednake chciaabym zapyta pana ministra o system, ktry zgodnie z informacj ministerstwa ma by

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Jan Kamierczak, Platforma Obywatelska. Bardzo prosz.
196
Pose Jan Kamierczak:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym nawiza do wypowiedzi mojego przedmwcy. Przyznam, e nie rozumiem obaw i zastrzee, tego do potwornego obrazu, ktry si z tej wypowiedzi wyania. Chciabym przypomnie, bo o tym w tej debacie jeszcze nie wspomniano, e ocena parametryczna jednostek naukowych jest dobrowolna to jeszcze w nawizaniu do wczeniejszej wypowiedzi kada jednostka poddaje si tej ocenie z wasnej woli. Skutkuje to tym, e niepoddanie si jej oznacza nieprzyznanie rodkw na dziaalno statutow, a poddanie si parametryzacji i uzyskanie odpowiedniego wyniku oznacza przyznanie tyche rodkw. Przy tym chciabym zapyta pana ministra, bo myl, e to te nam nawietli sytuacj, jak wygldaj w tej chwili proporcje nansowania, zwaszcza na uczelniach, udziau rodkw statutowych i udziau rodkw innych w realizacji bada naukowych. Myl, e z wyjtkiem Polskiej Akademii Nauk, ktrej jednostki rzeczywicie yj z tego, e otrzymuj dotacj statutow, w przypadku wszystkich innych kategorii jednostek ta sprawa nie jest ju taka jednoznaczna. To tak dla zamknicia tej kwestii. I druga sprawa. Mwi si tutaj o Komitecie Ewaluacji Jednostek Naukowych, o panu prof. Zabelu, jego przewodniczcym. Chciabym powiedzie, prosz pastwa, e komitet wykonuje olbrzymi prac, jako e tym razem parametryzacja ma dwie wane cechy: ma twarz tej grupy naukowcw, ktrzy tworz komitet, jest prowadzona wedug zasad, ktre s zupenie nowe i ktre tak naprawd oznaczaj, e w moim gbokim przekonaniu ta ocena bdzie tym razem pozbawiona wad, ktre miay oceny poprzednie. W zwizku z tym, panie ministrze, drugie pytanie: Jak ministerstwo ocenia prac Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych? Dzikuj bardzo. (Oklaski)
e po przyznaniu nawet tej kategorii A, nie mwic ju o B, zostan one jeszcze bardziej ograniczone. Czy mgby pan minister co powiedzie, jak bdzie wygldao potem to nansowanie w przypadku nawet tej kategorii A czy B? Czy nie bd to takie rodki, ktre zupenie bd degradoway, nie mwi o uczelni, dany wydzia? Niepokj w tej kwestii naprawd jest nadal bardzo duy. Nie mwi ju o kategorii C, bo taki wydzia przez p roku dostanie niewielkie rodki. I co dalej? Tu nie wida adnej szansy dla takiego wydziau, ktry dostanie kategori C. Co pan tym wydziaom, ktre si przygotowuj bardzo solidnie, bardzo rzeczowo do tego podchodz, ale obawy maj (Dzwonek) bardzo due, powie? (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Gos zabierze pani pose Krystyna ybacka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Bardzo prosz, pani pose.
Pose Krystyna ybacka:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja nie bez kozery pytaam o to, czy pastwo ju wydalicie i czy zostao opublikowane rozporzdzenie, delegacj do wydania ktrego zawiera art. 19 ust. 7. To bardzo dobrze, e dokonujemy nowej parametryzacji, nowej oceny jednostek, ale bardzo chciaabym, aby dokonujc tej oceny czy w ogle dokonujc zmiany w systemie nansowania nauki, pamita o tym, e najwaniejsza w tym wszystkim jest myl naukowca i to, aby on mg, t myl rozwijajc, doprowadzi do koca eksperyment. I mwi o przykadzie z Poznania, gdzie zesp wybitnych immunologw opracowa szczepionk antyczerniakow i nie moe przeprowadzi trzeciej fazy bada klinicznych, poniewa trzecia faza bada klinicznych umyka nansowaniu zarwno w ministerstwie nauki, jak i w Ministerstwie Zdrowia. Nie ma podstawy prawnej w obu tych ministerstwach, eby da rodki na t trzeci faz bada klinicznych, tymczasem po jej zakoczeniu oczywicie nastpuje moliwo rejestracji i, co wicej, jest polski patent i produkcja. Zatem pytam: Czy jest wydane to rozporzdzenie i czy tam pastwo uwzgldnilicie sygnalizowane przeze mnie pana poprzedniczce pani minister Orowskiej przypadki, ktre powinny take obj przypadek poznaski? Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pani pose Maria Nowak, Prawo i Sprawiedliwo. Pani pose, bardzo prosz.
Pose Maria Nowak:

Dzikuj, panie marszaku. Panie ministrze, nic tak nie niepokoi, jak co, czego nie znamy, co, co jest zapowiedziane, ale do koca nie wiemy, jak to bdzie wygldao. Std dobrze, e mamy wyduony czas na przygotowanie si uczelni do tej nowej oceny. Ale, panie ministrze, co jeszcze wywouje bardzo duy niepokj? Poniewa rodki na uczelnie dzisiaj ju nie s zbyt wysokie, s nawet niewystarczajce w wielu przypadkach, to jest obawa,

Dzikuj. Gos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego pan Marek Ratajczak. Bardzo prosz, panie ministrze.
197
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Marek Ratajczak:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dzikuj za wszystkie podniesione kwestie i pytania. Postaram si na nie odpowiedzie w takiej mniej wicej kolejnoci, w jakiej one tutaj paday. Rozpoczn od kwestii rozporzdze, ktra zreszt pojawia si w kilku wypowiedziach. Mwimy tak naprawd o dwch rozporzdzeniach. Mwimy o rozporzdzeniu, ktre ju jest, to jest rozporzdzenie, ktre umownie reguluje kwesti podziau rodkw na tzw. dotacj statutow. To rozporzdzenie byo jedynie w tej chwili nowelizowane, ta nowelizacja jest ju i, mona powiedzie, oczekuje na ogoszenie. Ju jest podpisana i oczekuje na ogoszenie. W momencie gdy wejdzie w ycie, bdziemy mogli przystpi, powiedziabym, do drugiej rundy dyskusji o podziale rodkw w ramach tzw. bada statutowych, co jest szczeglnie istotne i szczeglnie podnoszone przez jednostki Polskiej Akademii Nauk. I tutaj od razu nawi do pytania dotyczcego udziau rodkw wanie na badania statutowe w rodkach przeznaczonych na badania w budetach poszczeglnych jednostek. W wypadku jednostek Polskiej Akademii Nauk ten udzia to mniej wicej od 20% do ponad 90%. Czyli rzeczywicie z punktu widzenia wikszoci jednostek Polskiej Akademii Nauk jest to sprawa absolutnie kluczowa. W przypadku jednostek organizacyjnych szk wyszych ten udzia jest udziaem rzdu kilku, w skrajnym wypadku kilkunastu procent, czyli nie ma znaczenia kluczowego, acz oczywicie w sytuacji kiedy kady dodatkowy tysic zotych w budecie uczelni ma istotne znaczenie, wielko rodkw pozyskiwanych poprzez badania statutowe ma rwnie bardzo istotne znaczenie. Chciabym jednak od razu rwnie zwrci uwag na to, e rodki na badania statutowe s tylko jednym z elementw nansowania bada naukowych. Oprcz tego mamy rodki zwizane z NCBR i NCN. Tu od razu nawi do pytania dotyczcego bada zwizanych ze szczepionk nad czerniakiem. Jest w tej chwili w ramach Narodowego Centrum Bada i Rozwoju przygotowywany program, ktry powinien umoliwi zrealizowanie tego... (Pose Krystyna ybacka: To umoliwi, ale nie moe umoliwi podawania szczepionki.) Powiem tak...
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Marek Ratajczak:

...staramy si by w kontakcie z panem profesorem, ktry jest tutaj kluczow postaci. Przyznaj, szukamy rozwizania, wyjcia z tej trudnej sytuacji. Wydaje mi si, e uda nam si jakie rozwizanie satysfakcjonujce znale. Jeli chodzi o kategori C jak powiedziaem, mamy dwa rozporzdzenia, czyli to jedno, ktre ju lada moment wejdzie w ycie i bdziemy mogli dokona podziau rodkw na badania statutowe w ramach drugiej rundy, i drugie rozporzdzenie, na ktre panie i panowie posowie zwracali szczegln uwag, czyli rozporzdzenie fundamentalne z punktu widzenia moliwoci przeprowadzenia oceny parametrycznej, to rozporzdzenie jest na etapie, powiedziabym, ostatnich uzgodnie z Rzdowym Centrum Legislacji. Dlatego to, co byo tutaj powiedziane w ramach sprawozdania z obrad komisji, e istnieje moliwo, i to rozporzdzenie wejdzie w ycie na przeomie maja i czerwca, jak najbardziej jest aktualne. Wejcie w ycie tego rozporzdzenia spowoduje, e bdziemy mogli, wejcie w ycie obu tych rozporzdze, przystpi do ponownej oceny jednostek kategorii C. Pani pose ybacka podnosia problem wtpliwoci zwizanych z tym, czy bdzie mona to przeprowadzi w oparciu o zmiany rozporzdze. Wedug naszego stanu wiedzy jak najbardziej tak, zwaszcza e te rozporzdzenia nie zmieniaj istoty problemu ponownej oceny jednostek kategorii C, one wprowadzaj tak naprawd warunki umoliwiajce przeprowadzenie tej ponownej oceny. Tak naprawd w tej chwili mamy ustaw, ktra mwi o tym, e jednostki, ktre maj kategori C, mog korzysta tylko przez p roku z donansowania w ramach bada statutowych, natomiast ca reszt kwestii zostawia do uregulowania poprzez odpowiednie rozporzdzenia. Wejcie w ycie tych rozporzdze umoliwi jeszcze w tym roku ponowne przeprowadzenie oceny jednostek kategorii C, przy czym tu nie ma adnego limitu czasowego w tym sensie, e w momencie, kiedy rozporzdzenie wejdzie w ycie, jeeli jednostki, ktre w tej chwili maj kategori C, postanowi podda si ponownej ocenie... Jak susznie podkrela pan pose Kamierczak, ocena parametryczna nie jest ocen obligatoryjn, kada jednostka decyduje, czy chce by tej ocenie poddana. Rwnie jednostki, ktre maj kategori C, nie musz si poddawa ponownej ocenie, mog chcie si podda ponownej ocenie. (Pose Maria Nowak: Ale bd miay mniejsze rodki.) Nie, mwi tylko o tym, pani pose, e istnieje rwnie taka moliwo, e niektre z jednostek, ktre w tej chwili maj kategori C, wdroyy ju pewne procesy, na przykad restrukturyzacyjne, i nie bd w tym momencie zabiegay o ponow ocen, poniewa na przykad podjy ju decyzj o poczeniu si z inn

Panie ministrze, pan ma gos, bardzo prosz.
198
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Marek Ratajczak jednostk naukow. Natomiast kada jednostka, ktra ma w tej chwili kategori C i ktra zechce wystpi z wnioskiem o ponown ocen po opublikowaniu rozporzdzenia, po wejciu w ycie rozporzdzania, bdzie moga takiej ocenie by poddana. Jeeli ta ponowna ocena spowoduje zmiany kategorii, to oczywicie bd rwnie z tego tytuu przyznane jednostce rodki w ramach umownie zwanych bada statutowych. Nie widz wic ryzyka ani obawy, ktra bya podnoszona w kilku wystpieniach, e moe nam grozi konieczno ponownego przesuwania terminu oceny parametrycznej. Biorc pod uwag, e dat graniczn ponownej oceny jest wrzesie 2013 r., zgodnie z przedoonym Wysokiej Izbie projektem, absolutnie takiego zagroenia nie widz. Natomiast z ca moc chc podkreli, co zreszt byo w kilku wystpieniach podnoszone, i tu nawi do Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych, pozwol sobie zwrci uwag Wysokiej Izby na fakt, e po raz pierwszy, poniewa ocena parametryczna ma ju w Polsce swoj histori, jest ona realizowana w taki sposb, e zostao powoane odrbne gremium. Gremium to zostao utworzone w oparciu o kandydatury zgoszone przez rodowisko, minister powoa ostatecznie 30 osb do jego skadu, ale te kandydatury wpyny zarwno ze strony rodowiska akademickiego i naukowego, jak i ze strony rodowisk gospodarczych. To gremium naprawd bardzo starannie, powiedziabym, podeszo do kwestii oceny parametrycznej, starajc si maksymalnie uwzgldni sugestie pynce ze strony rodowiska, dziaajc rwnie w oparciu o wyniki poprzedniej oceny i kryteria, ktre wtedy byy stosowane. Tak e w punktu widzenia Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyszego mog tylko powiedzie, e praca Komitetu Ewaluacji Jednostek Naukowych jest przykadem niezwykej starannoci, niezwykej dbaoci o to, eby ludzie, ktrzy reprezentuj rodowiska akademickie, dziaali przede wszystkim w interesie i zgodnie z oczekiwaniami tego rodowiska. Jeli chodzi o kwesti systemu POL-on, ktra rwnie w dwch pytaniach bya podniesiona. System POL-on jest pomylany jako system kompleksowej informacji o rodowisku akademickim zarwno w rozumieniu rodowiska studenckiego, jak i w rozumieniu pracownikw jednostek szk wyszych i innych instytucji naukowych. System ten jest docelowo pomylany jako system, ktry pozwoliby na wprowadzenie pewnych zmian w systemie publicznej informacji statystycznej. Ministerstwo jest w staym kontakcie z Gwnym Urzdem Statystycznym i s wstpne uzgodnienia, e system POL-on w swej docelowej wersji mgby sta si gwnym rdem informacji dla Gwnego Urzdu Statystycznego, zwaszcza dotyczcych szkolnictwa wyszego w Polsce. Oznaczaoby to dla szk wyszych sytuacj, w ktrej przekazanie informacji do systemu POL-on skutkowaoby tym, e nie trzeba by byo przygotowy-
wa odrbnej informacji statystycznej dla Gwnego Urzdu Statystycznego. Nie mona powiedzie, e system, ktry w tej chwili jest opracowywany, to znaczy on ju funkcjonuje w tym sensie, e uczelnie wprowadzaj do niego dane, nie mona powiedzie, e jest to jaka, nazwijmy to, pierwsza wersja, ktra dopiero pniej miaaby by udoskonalana czy rozwijana. Oczywicie rozwj w kategoriach ewentualnego uzupeniania o nowe moduy, jeeli w wyniku czy to inicjatyw rodowiskowych, czy te z punktu widzenia ministerstwa pojawi si taka potrzeba, jest moliwy, natomiast ta wersja systemu POL-on, ktry w tej chwili de facto ju funkcjonuje, mona powiedzie, jest wersj samoistn. To znaczy nie wymaga on w tym momencie adnych istotnych, radykalnych zmian. Chcielibymy, jak powiedziaem, doprowadzi do tego, eby przekazywanie informacji do systemu POL-on zastpio rne inne obowizki sprawozdawcze, ktre spoczywaj na szkoach wyszych. Zakadamy rwnie, e parametryzacja w roku 2013, jak zreszt byo zaznaczone w przedoonym Wysokiej Izbie dokumencie przedstawiajcym stanowisko rzdowe, chcielibymy, aby parametryzacja w istotnej czci moga bazowa na danych pozyskiwanych z systemu POL-on. Bya rwnie podnoszona kwestia: parametryzacja a KNOW, ewaluacja pracownikw przez uczelnie. Powiedziabym, e nie ma adnego niebezpieczestwa dla wprowadzenia w ycie idei tzw. krajowych naukowych orodkw wiodcych. W tej chwili jest realizowany pierwszy konkurs dotyczcy wyaniania krajowych naukowych orodkw wiodcych, obejmujcy dwa obszary nauki: nauki medyczne i nauki cise. W cigu kilku miesicy minister podejmie decyzj o nadaniu pierwszym jednostkom w Polsce statusu krajowego naukowego orodka wiodcego, a wic ta zmiana ustawowa, o ktrej mwimy, nie ma adnego zwizku, adnego wpywu na moliwo wyaniania krajowych naukowych orodkw wiodcych. Jeli chodzi o oceny realizowane w ramach poszczeglnych uczelni, to pozwol sobie przypomnie, e uczelnie maj daleko idc autonomi, minister nie narzuca uczelniom, jak maj przeprowadza szczegow ocen swoich pracownikw. Jest jak najbardziej moliwe, i wikszo uczelni wybiera rozwizanie, e do czasu wejcia w ycie nowych regulacji, rozumiem, e w tle jest pytanie o dorobek naukowy przeliczany na tzw. punkty wynikajce z umiejscowienia okrelonych czasopism na rnych listach, wikszo uczelni po prostu stosuje takie rozwizanie, e posuguje si punktacj wczeniej obowizujc, a cz uczelni stosuje nawet wasne systemy punktacyjne, do czego ma absolutne prawo, poniewa, jak powiedziaem, jest to, zgodnie z obecnie obowizujcymi regulacjami, wewntrzna sprawa kadej uczelni, jest to regulowane najczciej poprzez stosowne uchway senatw poszczeglnych uczelni. Jeli chodzi o kwesti modelu nansowania szk niepublicznych i problem ewentualnego zagroenia ministerstwa pozwem zbiorowym. Oczywicie nie
199
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyszego Marek Ratajczak wypada mi si wypowiada w imieniu potencjalnych wnioskodawcw, poniewa to jest ich suwerenna decyzja, czy dojd do wniosku, e chcieliby z takim pozwem wystpi czy nie. Byoby co najmniej nie na miejscu, gdybym si na ten temat wypowiada. Natomiast mog powiedzie tylko tyle, e w ostatnich kilku latach w wyniku reformy nauki i szkolnictwa wyszego znaczco wzrosa moliwo pozyskiwania rodkw w ramach rodkw, ktrymi dysponuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego, przez szkoy niepubliczne. Szkoy niepubliczne otrzymay w tym roku, te oczywicie, ktre prowadz na przykad studia doktoranckie, rodki zwizane z donansowaniem studiw doktoranckich. Szkoy niepubliczne mog si ubiega o wszystkie rodki zwizane z tzw. dotacjami projakociowymi, to jest KNOW, ale rwnie niedugo bdzie ogaszany konkurs zwizany z wdraaniem tzw. Krajowych Ram Kwalikacji, ktry jest tak samo dostpny dla szk publicznych, jak i dla szk niepublicznych. Jest coraz wicej rde, z ktrych szkoy niepubliczne mog korzysta na takich zasadach jak szkoy publiczne. Natomiast pozostaje do rozstrzygnicia kwestia bardzo istotna. Tutaj trzeba wyranie powiedzie, e mamy dwa zasadniczo odmienne stanowiska, z jednej strony szk publicznych, z drugiej strony szk niepublicznych, dotyczce rozcignicia uprawnie szk niepublicznych na moliwo korzystania z dotacji, ktra kiedy bya nazywana dotacj stacjonarn, jeli chodzi o nansowanie studiw wyszych, a dzisiaj ta dotacja nazywa si dotacj podstawow. Chodzi o moliwo korzystania szk niepublicznych z teje dotacji. Tak jak powiedziaem, mamy tutaj dwa zasadniczo odmienne punkty widzenia, rwnie podpierane, powiedziabym, rnego rodzaju ekspertyzami prawnymi. Jeden punkt widzenia jest taki, e poniewa szkoy publiczne z mocy obowizujcych regulacji konstytucyjnych nie mog pobiera opat z tytuu prowadzenia tego, co nazywamy studiami stacjonarnymi, to wanie, mona powiedzie, form nansowania tych studiw jest to, co nazywalimy dotacj stacjonarn, a dzi nazywamy dotacj podstawow, i w zwizku z tym skoro szkoy niepubliczne maj moliwo pobierania opat z tytuu kadej formy prowadzonych studiw, nie powinny partycypowa w tej dotacji. I oczywicie jest stanowisko szk niepublicznych, ktre sprowadza si do stwierdzenia, e czym innym jest kwestia regulowania tego, kto za jak form wiadczonych usug edukacyjnych moe bd nie moe pobiera odpatnoci, a czym innym jest kwestia zapisanej w ustawie moliwoci podkrelam: moliwoci, nie obowizku wydania rozporzdzenia, ktre by umoliwiao szkoom niepublicznym partycypowanie w tej dotacji. Powiem w ten sposb: Staramy si dy do tego, by w Polsce przede wszystkim istotny by podzia, powiedziabym, na
szkoy bardzo dobre, dobre i inne, natomiast niwelowa rol przynalenoci do okrelonego sektora, nazwijmy to, wasnociowego. Czy rodki nie bd bardziej ograniczone ni do tej pory? Powiem w ten sposb: W przedkadanych przez nas projektach czy dezyderatach dotyczcych wieloletniego planu nansowego, przedkadanych w Ministerstwie Finansw, oczywicie postulujemy wzrost nakadw na nauk i szkolnictwo wysze, wychodzc z zaoenia, e nauka i szkolnictwo wysze stanowi jeden z podstawowych fundamentw rozwoju spoeczestwa, gospodarki i tego, o czym mwi chociaby pan pose Kamierczak, czyli tzw. gospodarki opartej na wiedzy czy te spoeczestwa wiedzy. Jeeli chodzi o te rodki budetowe, ktrymi ostatecznie, rwnie w wyniku decyzji Wysokiej Izby, dysponujemy i bdziemy dysponowa, bdziemy starali si tak te rodki dzieli, eby w wypadku zwaszcza rodkw na badania statutowe nie nastpowao ich ograniczenie. Zgadzam si bowiem z takimi argumentami, ktre czsto w podobnych dyskusjach padaj, e co prawda rodki pynce z grantw s szalenie wane jako element, powiedziabym, motywacyjny do zwikszenia aktywnoci naukowej, jednak, po pierwsze, granty z natury rzeczy nie mog oznacza gwarancji pozyskiwania rodkw, bo wtedy idea konkursowego ich pozyskiwania straciaby sens, a po drugie, trzeba rwnie zapewnia moliwo, powiedziabym, przygotowywania si do ubiegania si o granty, moliwo prowadzenia lub kontynuowania bada wtedy, gdy tych grantw czy tego grantu akurat w tym momencie nie uda si pozyska. Std naszym zamiarem jest to, aby rodki na badania statutowe nie ulegay ograniczeniu, natomiast, tak jak powiedziaem, nie tylko granty s rdem nansowania bada naukowych. Wydaje mi si, panie i panowie posowie, e udzieliem odpowiedzi na wszystkie pytania. Jeeli ktre z pyta pominem, to oczywicie jestem gotw to uzupeni. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Bardzo dzikuj. Zamykam dyskusj. Do trzeciego czytania projektu ustawy przystpimy w bloku gosowa. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 12. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz innych ustaw (druki nr 282 i 337). Prosz pana posa Sawomira Neumanna o zabranie gosu w celu przedstawienia sprawozdania komisji. Bardzo prosz, panie pole.
200
Projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi
Pose Sprawozdawca Sawomir Neumann:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansw Publicznych przedstawi sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz innych ustaw projekt zawarty w druku nr 282, sprawozdanie komisji w druku nr 337. Marszaek Sejmu skierowaa w dniu 11 kwietnia tego roku powyszy projekt ustawy do Komisji Finansw Publicznych do pierwszego czytania. Nastpnie odbyo si skierowanie tego projektu do podkomisji staej do spraw instytucji nansowych, ktra na swoim posiedzeniu rozpatrzya ten projekt. Tra on na posiedzenie Komisji Finansw Publicznych w dniach 11 i 24 kwietnia. Komisja przedstawia Wysokiej Izbie sprawozdanie zawarte w druku nr 337 z rekomendacj, aby Wysoki Sejm raczy uchwali zaczony projekt ustawy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
prawn, e wszystkie takie transakcje bd musiay by rozliczone przez tzw. centralnego partnera, czyli swoistego porednika pomidzy kupujcym i sprzedajcym, takiego, ktry gwarantuje transakcj. Tym porednikiem wedug ustawy bdzie Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska popiera sprawozdanie zawarte w druku nr 337, przedoone przez Komisj Finansw Publicznych. Zgaszamy jednak do tego sprawozdania pi poprawek, w tym cztery o charakterze legislacyjnym i jedn merytoryczn. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Wiesaw Stanisaw Janczik, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz.

Dzikuj panu posowi. Informuj, i Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej gos zabierze pan pose Zbigniew Konwiski. Bardzo prosz.
Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Moje nazwisko brzmi: Janczyk, panie marszaku. Szanowni Pastwo! Mam zaszczyt i przyjemno w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo przedstawi stanowisko naszego klubu w odniesieniu do projektu ustawy zawartego pierwotnie w druku nr 282, sprawozdanie komisji w druku nr 337 dotyczcego propozycji zmiany ustawy o obrocie instrumentami nansowymi. Czekajc na rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady, ale znajc jego projekt w zakresie rozlicze, tzw. EMIR, inicjatywa posw, tym razem Platformy Obywatelskiej, ma zwizek z tym wanie projektem rozporzdzenia Parlamentu i Rady. I troch jakby uprzedza sam dyrektyw Unii w tym obszarze, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom instytucji kapitaowych operujcych na rynku w Polsce, ktre twierdz, e po ukazaniu si tego spodziewanego rozporzdzenia byoby ju za pno na formowanie wedug nowej zasady tych instytucji rozliczeniowych, tak zwanych izb rozliczeniowych. Pojcie nowacji rozliczeniowej, nowe na gruncie polskiego prawa, ma doprowadzi do tego, e strony transakcji bd mogy dochodzi roszcze bezporednio od partnera rozliczeniowego, od izby rozliczeniowej, czyli izba wchodzi w pierwotne prawa i obowizki partnerw rozlicze na rynku transakcji nansowych. Wydaje si, e powoanie takiej instytucji jest nieuniknione, e doprowadzi to do tego, i polskie podmioty bd mogy zawiera transakcje nie tylko za pomoc Krajowego Depozytu Papierw Wartociowych jako instytucji rozliczeniowej, ale za pomoc wanie tak powoanych podmiotw. W toku prac komisji dowiedzielimy si, e Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych ma zamiar powoa taki podmiot
Pose Zbigniew Konwiski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska przedstawi stanowisko klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentw nansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spkach publicznych sprawozdanie komisji w druku nr 337. Nowelizacja ustawy dotyczy wprowadzenia do polskiego prawa instytucji nowacji rozliczeniowej, tj. instytucji centralnego partnera w rozliczeniach. W wikszoci krajw takie rozwizanie ju istnieje. Polska jest jednym z nielicznych, w ktrych ten mechanizm nie jest jeszcze stosowany. Problem pojawi si, kiedy Parlament Europejski przyjmie dyrektyw EMIR, ktra bdzie zmuszaa wszystkie instytucje rynku nansowego do korzystania z tzw. centralnego partnera w rozliczeniach midzy sob przy rozliczeniach instrumentw nansowych. Dzisiaj takiego obowizku nie ma, ale kiedy wejdzie w ycie dyrektywa, bdziemy mieli do czynienia z tak sytuacj
201
Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk rozliczeniowy. To bardzo dobrze z tego powodu, e polscy inwestorzy dostan moliwo rozliczania tych transakcji nie tylko w oparciu o podmioty nalece do obcego kapitau, o podmioty zagraniczne, a zatem, jak sdz, nasze rmy i partnerzy na rynku kapitaowym w Polsce bd mogy korzysta z tej usugi po niszych cenach, konkurencyjnych, z uwagi na ten fakt, e tych podmiotw bdzie zdecydowanie wicej. Szanowni pastwo, oczywicie mwimy tutaj o obszarze, ktry dotyczy transakcji najwyszego ryzyka, zawieranych na giedzie papierw wartociowych i poza rynkiem regulowanym. Warto przypomnie, e kilka lat temu mielimy do czynienia z sytuacj ewidentnej inwazji na naszych inwestorw, ktrzy stracili krocie, miliardy zotych, ok. 20 mld z na rozliczeniach wynikajcych z zawartych transakcji na rynku opcji walutowych. Trzeba tutaj jasno powiedzie i przypomnie, e wwczas oczekiwanie naszych rm, naszych przedsibiorcw, naszych podmiotw gospodarczych wzgldem Wysokiej Izby, wzgldem rzdu Platformy Obywatelskiej i PSL byo bardzo due. Wszyscy liczyli na pomoc ze strony Wysokiej Izby, a szczeglnie ze strony koalicjantw. Ta pomoc bya wstpnie deklarowana. Przypominamy sobie pomienne wystpienia pana ministra Sawickiego, pana wicepremiera Pawlaka. Trzeba brutalnie powiedzie, e wtedy nikt nie wspar tych instytucji. Byo ich ok. 2,5 tys. Stracone kwoty wymieniem. Miao to znaczcy wpyw na przebieg kryzysu na rynkach nansowych w naszym kraju. Naley powiedzie, e wwczas jako partia opozycyjna, jako Prawo i Sprawiedliwo zgaszalimy bardzo prosty projekt, ktry zapewnia moliwo dochodzenia roszcze i praw przed sdami. Wystarczyo tylko w odniesieniu do tych transakcji spornych znie kwot wpisu sdowego i wtedy te transakcje mogyby by przy pomocy specjalistw od samego pocztku przejrzane pod kadym wzgldem i mogy da szans na wyjanienie, na uratowanie tysicy miejsc pracy w wielu podmiotach w Polsce. Mwi o tym dlatego, e modykacja ustawy o obrocie instrumentami nansowymi w tym zakresie rwnie otwiera nasz rynek, tak czy inaczej, na szybsze, moe atwiejsze rozliczanie transakcji wysokiego ryzyka i w przyszoci bdzie rodzi pokus do zawierania tych transakcji (Dzwonek) na wielk skal. Myl, e kady, kto bdzie wchodzi w ten obszar, musi sobie zdawa spraw z tego, e jest to obszar podwyszonego ryzyka. yczymy wszystkim powodzenia, ale przede wszystkim profesjonalizmu przy zawieraniu transakcji na tym rynku. Nasz klub, klub Prawa i Sprawiedliwoci, wypowie si ostatecznie w gosowaniu, ale widz, e mj przedmwca zadysponowa poprawki do tej ustawy, dlatego nie mog okreli ostatecznie naszego stanowiska, jeli chodzi o postaw w trzecim czytaniu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Wincenty Elsner, Ruch Palikota. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Wincenty Elsner:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ruch Palikota poprze nowel ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz innych ustaw. Wiemy bowiem, e w wikszoci krajw w Europie i na wiecie istniej ju regulacje nowacji rozliczeniowej. Mamy wiadomo, e Polska jest jednym z ostatnich krajw, w ktrych nowacja nie jest uregulowana prawnie. Zgadzamy si, e nowacja rozliczeniowa to standard midzynarodowy, a jej brak powoduje, e dla wielu inwestorw zagranicznych rozliczenia transakcji na polskim rynku s nieczytelne i obarczone wikszym ryzykiem rozliczeniowym. Wiemy, e regulacje unijne, w szczeglnoci rozporzdzenie EMIR, wprowadz we wszystkich krajach Unii obowizek dokonywania rozlicze z wykorzystaniem partnera centralnego, mechanizm polegajcy na tym, e podmiot rozliczajcy transakcje staje si kupujcym dla sprzedajcego i sprzedajcym dla kupujcego. Zgadzamy si, e bez szybkiego uchwalenia dzisiejszej noweli polski rynek kapitaowy nie bdzie w momencie wejcia w ycie rozporzdzenia EMIR naleycie przygotowany, a EMIR zacznie obowizywa w drugiej poowie tego roku. Rozumiemy, e do tego czasu polska izba rozliczeniowa powinna peni funkcj partnera centralnego, bo tylko wtedy bdzie miaa sze miesicy na dostosowanie si do wymogw rozporzdzenia. Zgadzamy si, e brak polskiej izby rozliczeniowej jako partnera centralnego w momencie wejcia w ycie EMIR doprowadzi do tego, e transakcje zawierane na rynku bd rozliczane przez zagraniczne izby rozliczeniowe. Bdzie to niekorzystne dla bezpieczestwa krajowego systemu nansowego i oznacza bdzie oczywicie strat dochodw z tytuu rozlicze. Ze wszystkim tym zgadzamy si. Nie zgadzamy si natomiast z trybem procedowania nad t nowel. Projekt ustawy tra do nas jako projekt poselski, jednak ju na pierwszym posiedzeniu podkomisji Finansw Publicznych okazao si, e prawdziwym autorem projektu jest nie grupa posw Platformy Obywatelskiej, ale Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych, czyli najbardziej zainteresowany podmiot, ktrego spka KDPW_CCP stanie si po uchwaleniu ustawy partnerem centralnym. KDPW nie ma inicjatywy ustawodawczej, wic projekt zosta, mwic kolokwialnie, podrmowany przez posw Platformy Obywatelskiej. Ominito w ten sposb wymg konsultacji i uzgodnie midzyresortowych i przyspieszono prace nad ustaw. Ale, szanow-
202 Pose Wincenty Elsner
ni pastwo posowie Platformy, wnioskodawcy projektu, uzgodnienia i konsultacje resortowe to nie jest jaka fanaberia, niepotrzebny gadet legislacyjny. To konieczny element procesu ustawodawczego. Bez uzgodnie powstaje chaos i baagan, a przede wszystkim brak transparentnoci, gdy ustaw pisze sobie sam zainteresowany skd to znamy. Chaos, baagan i brak transparentnoci tak pracowano nad t nowel. Par przykadw. Przedstawiciel Ministerstwa Finansw na posiedzeniu podkomisji ustnie opisywa, wersji pisemnej nie zdy przygotowa, co chciaby w ustawie zmieni, mwic tak: moe to by na pierwszy rzut oka troch zagmatwane. A wic nasza propozycja polegaaby na tym, e dotychczasowy 2 staby si 4, dotychczasowy 3 staby si 2, dotychczasowy 4 byby 5, dotychczasowy 6 wyleci i bdzie troszk przeformuowany ust. 3, 2, 9 i 13. Natomiast w ust. 14 znajduje si kwestia zahaczajca o podatki i tutaj chciabym zaznaczy, e zaproponowane brzmienie na pewno nam si nie podoba. Narodowy Bank Polski postulowa, aby katalog transakcji rozliczanych przez podmiot rozliczajcy rozszerzy na transakcje repo. Pose Neumann jednak zauway: w kontrze stoi Komisja Nadzoru Finansowego, ktra nie bardzo widzi takie rozwizanie w tej ustawie. Mamy jeszcze troch czasu pociesza si pan pose do drugiego czytania, wic troch bym tak zaapelowa do tych dwch instytucji, eby poszukay by moe wsplnego stanowiska. W trakcie prac dodano istotn poprawk dotyczc zasad tworzenia regulaminu i powstania repozytorium transakcji. Zbulwersowao to Biuro Legislacyjne, ktre owiadczyo: gdyby ten przepis znalaz si w projekcie wyjciowo, wtedy na pewno skierowalibymy ten projekt take do gwnego inspektora ochrony danych osobowych ze wzgldu na gromadzenie i przechowywanie informacji. Zbulwersowany by rwnie Narodowy Bank Polski, ktry pyta: nie bardzo rozumiemy, dlaczego wypad przepis, w ktrym bya mowa o systemie rejestracji papierw wartociowych prowadzonym przez NBP. Zakadamy, e jest to swojego rodzaju pomyka przy redagowaniu projektu i prosilibymy o przywrcenie jednak tego zapisu. Po macoszemu potraktowany zosta take KNF. W projektowanym art. 68a ustawy omykowo pominito obecny ust. 16 tego artykuu, ktry przyznaje KNF uprawnienie do zgaszania sprzeciwu wobec zmian w regulaminie izby rozliczeniowej lub rozrachunkowej. Tak wyglda legislacja na skrty. Po to s uzgodnienia i konsultacje przed skierowaniem projektu do Sejmu i po to s przedoenia rzdowe. Nasza praca nie bardzo ma sens. Nad czym waciwie mamy pracowa, powiedziaa na posiedzeniu podkomisji posanka Masowska. Niezwykle rzadko zgadzam si z wypowiedziami pani pose, ale tym razem miaa
100% racji. Wnioskodawca pan pose Neumann, komentujc t wypowied, stwierdzi: to byo do czst praktyk w poprzedniej kadencji. Nie szedbym tak daleko, e to jest projekt niedopracowany, bo tak nie jest. Szanowni pastwo, jestem w parlamencie p roku. Przedtem przez ponad trzydzieci lat prowadziem rm. Gdybym prowadzi j w taki sposb, w jaki dziaaj rzdzcy, chaotycznie, baaganiarsko, nietransparentnie a to nie tylko ta ustawa, mamy dzi take ustawy emerytalne to moja rma dawno wypadaby z rynku. Chyba wic najwyszy czas, aby ci obecnie rzdzcy, tak rzdzcy, te wypadli z politycznego rynku (Dzwonek) w najbliszych wyborach. Dzikuj.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pani pose Genowefa Tokarska, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo prosz, pani pose.
Pose Genowefa Tokarska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawi stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi oraz innych ustaw, druk nr 282. Przedkadany Wysokiej Izbie projekt ustawy dotyczy systemu zawierania i rozliczania transakcji na rynku nansowym. Ustawa wprowadza mechanizm tzw. nowacji rozliczeniowej, konstrukcji umownej, odrbnej od innych konstrukcji cywilnoprawnych okrelonych w przepisach Kodeksu cywilnego. Polska jest jednym z ostatnich krajw, w ktrych rozwizania te nie zostay uregulowane w przepisach prawa. Wprowadzenie tego mechanizmu pozwoli na dostosowanie rynku krajowego do podstawowych standardw midzynarodowych. Projekt wypenia wymg dokonywania rozlicze w oparciu o wykorzystanie funkcji tzw. partnera centralnego, ktrego rol peni bd izby rozliczeniowe. To izba rozliczeniowa, przejmujc transakcj do rozliczenia, przejmuje prawa i obowizki pierwotnych stron transakcji, co czyni j bdzie podmiotem odpowiedzialnym za rozliczenie transakcji. Wzmacnia to wic system dokonywanych rozlicze, gwarantuje stronom transakcji jej wykonanie, podnosi konkurencyjno polskiego rynku kapitaowego. Prowadzenie rozlicze przez partnera centralnego daje gwarancj, e rozliczenia staj si czytelne, transparentne, a ryzyko przejmuje izba rozliczeniowa, posiadajca w tym celu odpowiednie przygotowanie, a wic przygotowany kapita i system gwaranto-
203
Pose Genowefa Tokarska wania rozlicze na wypadek niewypacalnoci strony transakcji. Niewprowadzenie natomiast zapisw projektu ustawy spowoduje uznanie naszego kraju za obszar wikszego ryzyka rozliczeniowego, spowoduje wykluczenie naszych krajowych podmiotw z rynku. Ich rol przejyby wwczas zagraniczne izby rozliczeniowe, osabiajc tym samym nasz krajowy system nansowy, a dochody z tytuu rozlicze znalazyby si poza granicami Rzeczypospolitej. Projektowane zmiany s zgodne z prawem Unii Europejskiej, nie pocigaj za sob obcie ze strony nansw publicznych, natomiast bd miay pozytywny wpyw na konkurencyjno gospodarki i przedsibiorczo, poniewa zapewniaj konkurencyjno krajowych izb rozliczeniowych wobec podmiotw zagranicznych. Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego jest za przyjciem projektu ustawy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Gos zabierze pan pose Ryszard Zbrzyzny w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej. Bardzo prosz.
Pose Ryszard Zbrzyzny:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Regulacje poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami nansowymi s regulacjami, ktre uzyskaj i maj wsparcie Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej, bowiem w wikszoci europejskich systemw prawnych pojcie tzw. nowacji rozliczeniowej istnieje i jest praktycznie stosowane. W tej chwili jestemy na etapie mam tu na myli regulacje unijne przygotowania rozporzdzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wanie w sprawie zabezpieczenia transakcji itd., rozporzdzenia w skrcie nazywanego EMIR, zgodnie z ktrym we wszystkich krajach wymg dokonywania rozlicze w oparciu o wykorzystanie funkcji partnera centralnego bdzie wymogiem formalnym i wymogiem nieodwracalnym. Jeli nie podporzdkujemy si tym regulacjom, ktre niebawem pewnie si pojawi, to wszystkie korzyci wynikajce z tego tytuu bd spywa na rynki nansowe poza naszymi granicami. Istotn spraw jest take fakt, e nieposiadanie takiej instytucji, a wic moliwoci zastosowania nowacji rozliczeniowej, moe by powodem uznania Polski za kraj o wikszym ryzyku rozliczeniowym ze wszystkimi negatywnymi konsekwencjami wynika-
jcymi z tego tytuu. Take z tego tytuu, z tego faktu mogyby i pewnie korzystayby zagraniczne instytucje rozliczeniowe, czerpic z tego policzalne korzyci, oczywicie kosztem naszych instytucji nansowych i naszych rynkw nansowych. A wic nie mamy wtpliwoci co do istoty regulacji, ktra jest wprowadzana t nowelizacj. Oczywicie mona byoby dyskutowa, co byoby lepsze, e moe lepiej, eby to by projekt rzdowy, ale nim projekt rzdowy pojawi si, to s pewnego rodzaju rozcignite w czasie procedury legislacyjne, przygotowawcze, opiniodawcze itd. By moe byoby to lepsze rozwizanie. W midzyczasie mielimy okazj zapozna si z opiniami instytucji nansowych, a take Narodowego Banku Polskiego, ktry praktycznie w caoci popiera t inicjatyw, niemniej jednak ma swoje uwagi, mniej czy bardziej suszne, mniej czy bardziej obiektywne, bo zgaszane z punktu widzenia funkcjonowania Narodowego Banku Polskiego. Pewne uwagi pojawiy si ze strony Komisji Nadzoru Finansowego. My musimy wyporodkowa te wszystkie uwagi i przygotowa taki projekt ustawy, ktry speni t naczeln rol, a wic bdzie chroni nasze rynki nansowe i korzyci, ktre z tytuu obrotu na rynkach nansowych w Polsce bd korzyciami polskich instytucji nansowych. Mao tego, wprowadzenie tej centralnej instytucji rozliczeniowej czy izby rozliczeniowej daje take gwarancj wykonania transakcji nansowych, a przecie chyba przede wszystkim na tym stronom tych transakcji nansowych zaley. A wic podnosi to wiarygodno, podnosi konkurencyjno polskiego rynku kapitaowego i podnosi standard do poziomu oczekiwanego przez Europ, a take przez nasz kraj. W zwizku z tym chciabym owiadczy w imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej, e poprzemy tene projekt ustawy i nie zgaszamy adnych poprawek. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. Gos zabierze pan pose Andrzej Romanek, Solidarna Polska. Bardzo prosz.
Pose Andrzej Romanek:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Ot chc wprowadzi pewne uszczegowienie. Czsto jest tak w naszej sytuacji faktyczno-prawnej, e prawo poda za faktami. Szkoda, e tak si dzieje, ale niestety tak w tym wypadku jest. Ot ju 1 lipca 2011 r. mielimy czy mamy powoan przez Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych instytucj rozliczeniow, t, o ktrej wanie mowa w nowe-
204
Pose Andrzej Romanek lizowanej ustawie o obrocie instrumentami nansowymi, i tak naprawd mamy tego partnera centralnego. Ot ta spka, KDPW CCP SA, to jest dzisiaj wedle jej regulaminu wanie taki krajowy partner i to wanie taka krajowa izba rozliczeniowa. By moe dobrze, e tak si stao, dlatego e w istocie rzeczy pozwala to osign te elementy, o ktrych wanie w teje nowelizacji jest mowa, oczywicie te elementy, ktre si rzeczy bd naoone na nas w zwizku z rozporzdzeniem EMIR, ktre miao wej z kocem roku 2012, a najprawdopodobniej wejdzie ju w czerwcu 2012 r. A wic to przyspieszenie te wymusza pewne prace wymagajce dostosowania polskich regulacji prawnych dotyczcych obrotu instrumentami nansowymi do regulacji europejskich. Na co chc zwrci, prosz pastwa, uwag? Na trzy elementy. Oczywicie nowacja jako element podnoszenia bezpieczestwa operacji nansowych jest elementem niezwykle istotnym. Kodeks cywilny reguluje kwestie wstpienia czy przejcia dugu czy przelewu wierzytelnoci, czy te wstpienia w prawa wierzyciela. Tu jest jednak dosy specyczna instytucja, ktra daje z mocy prawa moliwo wstpienia tej izby rozliczeniowej w prawa i obowizki stron pierwotnego stosunku prawnego. Dotychczas regulacje izby rozliczeniowej, ktra zostaa powoana przez Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych, opieray si na kwestiach regulaminowych. Teraz bdziemy mie kwestie ustawowe, i bardzo dobrze, dlatego e z wizerunkowego punktu widzenia, ale te bezpieczestwa obrotu w aspekcie midzynarodowym ten element jest niezwykle istotny. Nie mielibymy wyboru, najprawdopodobniej musielibymy za jaki czas dostosowa nasze prawo krajowe do prawa europejskiego. To jest ten jeden element bezpieczestwa i kwestia umowy czy te stosunku nowacyjnego. Drugi niezwykle istotny element to oczywicie kwestia nansowa. Jeeli nie wprowadzimy tych regulacji, to najprawdopodobniej wszystkie operacje nansowe bd wykonywane za porednictwem izb zagranicznych, a co za tym idzie, strac na tym polskie izby i tym samym straci na tym oczywicie polski budet, bo przecie jest to spka akcyjna majc na uwadze Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych i spka od niej zalena powoduje, e ma swoje dochody, a wypaty z tytuu dywidendy s oczywicie wypatami zasilajcymi w jakim sensie rwnie nasz budet centralny. Jest to niezwykle wana rzecz. Na to te musimy zwrci uwag. Dlaczego o tym mwi? Dlatego e gdyby weszo to rozporzdzenie, a my nie bylibymy przygotowani, to wwczas mogoby by tak, e kwestia autoryzacji mogaby trwa na tyle dugo, e mogoby doj do przejcia wanie tych naszych operatorw zawierajcych transakcje przez operatorw zagranicznych.
Stracilibymy w tym aspekcie bardzo wiele. Dobrze si wic dzieje, e rzeczywicie te regulacje, cho podaj za faktami, wyprzedzaj regulacje europejskie. Jest to drugi aspekt, na ktry te chciabym zwrci uwag. Prosz pastwa, wan rzecz jest to, e izba rozliczeniowa oczywicie uzyskaa rekomendacj Komisji Nadzoru Finansowego. Jeeli chodzi o regulacje dotyczce tej ustawy, to kwestia Komisji Nadzoru Finansowego i ministra nansw jest, jeeli chodzi o zasad czy kierunek dziaa, jak najbardziej pozytywna i akceptowalna. Natomiast pojawia si oczywicie bardzo powany problem dotyczcy jakoci legislacji na to trzeba tu zwrci uwag. Dzisiaj pojawiay si przedstawione ju przez posa sprawozdawc informacje, e bd wprowadzone nowe poprawki. Ju nie mwi, jak nad tym procedowano, bo mwi o tym jeden z moich poprzednikw. le si dzieje, prosz pastwa, e tak wana ustawa podkrelam, wana bo przecie jeeli porwnamy nasz rynek nansowy chociaby z rynkami, z ktrymi walczymy, jeeli chodzi o obrt instrumentami nansowymi, a wic z rynkiem wiedeskim czy gied wiedesk i gied budapesztesk, kiedy polska, warszawska gieda, jeeli chodzi o poziom kapitalizacji i poziom obrotu, ju wyprzedzia te giedy i jest w regionie najsilniejsz gied... Przecie o to te walczymy. Jeeli chodzi o instrumenty pochodne, to piciokrotnie wyprzedzamy, jeeli dobrze si orientuj, wiedeski rynek kapitaowy, ale te budapeszteski. Jeeli chcemy mie mocn instytucj nansow, ktra operuje tu, w Europie rodkowoWschodniej, to z pewnymi aspektami regulacji prawnych nie moemy si po prostu opnia, ale nie moemy te dziaa po omacku. Jest wielkim wstydem dla tej Izby i dla komisji, ale te dla projektodawcw, e ta legislacja, skdind niezwykle trudna, bya wprowadzana tak po omacku i na tak niewiarygodnie sabym poziomie legislacji. (Dzwonek) Ale dobrze si stao, e ta regulacja jest, dlatego e z punktu widzenia obrotu instrumentami na naszym rynku kapitaowym, nansowym jest to niezwykle wana regulacja, acz mwi, musimy si przyjrze tym propozycjom, ktre s ju tutaj zapowiadane przez pana posa sprawozdawc, w jakim zakresie te regulacje bd zmienione i ku czemu one zmierzaj. Dlatego ostateczne stanowisko Solidarna Polska podejmie wwczas, kiedy zapozna si z poprawkami zgoszonymi wanie z teje mwnicy przez pana posa sprawozdawc. Dzikuj uprzejmie.

Dzikuj, panie pole. W celu zadania pytania gos zabierze pan pose Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.
205
Wicemarszaek Eugeniusz Tomasz Grzeszczak Bardzo prosz, panie pole. Czas na zadanie pytania 1,5 minuty, panie pole.

Dzikuj. W celu zadania pytania gos zabierze pan pose Andrzej Romanek, Solidarna Polska. Bardzo prosz, panie pole.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W projektowanym art. 48 ustawy o obrocie instrumentami nansowymi, druk nr 282, zosta pominity obecny ustp tego artykuu stanowicy, i Komisja Nadzoru Finansowego ma prawo zgoszenia sprzeciwu wobec zmian w regulaminie izby rozliczeniowej lub rozrachunkowej, zwizanych z wykonywaniem funkcji giedowej izby rozrachunkowej. Chciabym w zwizku z tym zapyta: Dlaczego zdecydowano si na takie rozwizanie? Dzikuj bardzo.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ot mam pytanie, dlatego e to rozporzdzenie, tzw. EMIR, ktre ma wej w ycie w czerwcu, wyprzedza poniekd implementacj prawa europejskiego do prawa krajowego: Czy nie ma obawy, e to rozporzdzenie parlamentu ulegnie pewnym modykacjom czy te daleko idcym zmianom? Oczywicie zakadam, e nie powinno by raczej takich obaw z uwagi na fakt, e mwimy o regulacjach, ktre dotycz prawie caego rynku europejskiego, ale nie tylko europejskiego, cho w tym wypadku regulacja dotyczy rynku europejskiego, rynku Unii Europejskiej. Czy w zwizku z powyszym nie ma takich obaw? Drugie pytanie: Czy ta implementacja z uwagi na proces legislacji, ktry by, delikatnie rzecz ujmujc, niechlujny, po prostu niechlujny, jest rzeczywicie dobr implementacj? eby nie byo tak, jak czasami bywa, e po uchwaleniu ustawy okazuje si, e rnica midzy prawem europejskim a tym implementowanym do prawa krajowego jest tak daleko idca, e trzeba to prawo po prostu niezwocznie zmienia. Wic moje pytanie brzmi: Czy z uwagi na jako legislacji, w tym przypadku, co podnoszono, niestety bardzo mizern, nie ma obaw, czy ten poziom implementacji jest dobry? To jest kolejne pytanie. Nastpne pytanie dotyczy aspektw nansowych. Co by si stao w aspekcie nansowym, jakie byyby straty dla budetu pastwa w zwizku z tym, e izba rozliczeniowa, inna ni chociaby polska, przejaby na jaki czas to rozliczanie, by moe przejaby te klientw (Dzwonek), ktrzy z tej izby korzystaj? Czy s jakie obliczenia, jakie byyby to straty dla naszego budetu centralnego? Jest to niezwykle istotny aspekt, czy s to straty liczone w dziesitkach, czy by moe w setkach milionw zotych, bo przecie rynek jest ogromny. Dzikuj uprzejmie.

Dzikuj, panie pole. W celu zadania pytania gos zabierze pan pose Mirosaw Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe. Nie ma pana posa. Gos zabierze pan pose Piotr Polak, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Piotr Polak:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! O tym, jak istotne znaczenie dla bezpieczestwa obrotu instrumentami nansowymi ma waciwe uregulowanie zapisw prawnych dotyczcych tego obrotu, przekonalimy si, Wysoka Izbo, cztery lata temu, gdy nie doczekalimy si w sposb waciwy i odpowiednio wczesny ustanowienia przepisw, ktre zabezpieczayby obrt handlu opcjami walutowymi. Polskie przedsibiorstwa poniosy wtedy wielomiliardowe straty. Dlatego wane jest, aby w odpowiednim czasie doprowadzi do ustanowienia takiego prawa, takich regulacji, ktre pozwoliyby wprowadzi takie bezpieczestwo. Mwimy dzisiaj o ustawie, ktra wprowadza do polskiego prawa tzw. nowacj rozliczeniow. Jest to na pewno bardzo wana regulacja, ale nawet to, e nie ma jeszcze odpowiednich dyrektyw unijnych czy rozporzdze, ktre jednoznacznie wypowiadayby si w tym temacie, pokazuje, e i tak jestemy, panie ministrze, jednym z ostatnich pastw, ktre zajmuj si tym tematem. Dlatego chciabym zapyta: Dlaczego tak si wanie stao, e jestemy jednym z ostatnich pastw, ktre zajmuj si tym tematem, i dlaczego tak si stao, e tak wany projekt ustawy (Dzwonek) jest przygotowany nie przez rzd, tylko przez klub poselski, przez grup posw? Dzikuj.

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pan pose Stanisaw Janczyk, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz.
206
Pose Wiesaw Stanisaw Janczyk:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dwa krtkie pytania. Chciabym zapyta pana ministra: Czy pozycja izb rozliczeniowych w odniesieniu do klientw jest w jakikolwiek sposb uprzywilejowana przy zabezpieczaniu transakcji przed innymi wierzycielami klientw tych izb? To jest jedno pytanie. Drugie pytanie: Czy ministerstwo w toku prac nad t ustaw posiado wiedz, ile podmiotw w Polsce, z polskim kapitaem, bdzie si ubiega o tworzenie takich izb? Chciabym prosi o to, eby podano przyblion, szacunkow wielko kapitau, jaka jest niezbdna do tego, eby powoa tak izb. By moe to zachcioby wicej podmiotw, nie tylko Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych, do powoania takiej izby. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
cyzowanie opisu sytuacji zawieszenia rozrachunku wraz z pyncymi z tego tytuu konsekwencjami. Drugie pytanie. Przepisy traktuj o czynnociach wykonywanych przez krajowy depozyt. Prosz o wskazanie zasad dokonywania redukcji wartoci lub liczby akcji oraz trybu dokonywania przez emitenta zwrotu wartoci akcji w zakresie przeprowadzonej regulacji i redukcji. Trzecia sprawa. Prosz o wyjanienie moim zdaniem istotnej sprzecznoci w opinii prawnej i opinii BAS. Obie s z 29 marca 2012 r. Chodzi mianowicie o to, e skoro projekt poselski nie wykonuje prawa Unii Europejskiej, to dlaczego powinien by poddany konsultacjom Europejskiego Banku Centralnego? Dzikuj.

Dzikuj, panie pole. Lista posw zapisanych do gosu zostaa wyczerpana. Gos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansw pan minister Mirosaw Sekua. Bardzo prosz, panie ministrze.

Dzikuj, panie pole. Pytanie zadaje pan pose Killion Munyama. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Killion Munyama:

Panie Marszaku! Panie i Panowie Posowie! Ustawa w proponowanym brzmieniu jest nieodzowna wobec koniecznoci stworzenia w polskim ustawodawstwie podstaw do efektywnego dziaania izby rozliczeniowej o statusie centralnego kontrpartnera. Funkcjonalnie centralny kontrpartner daje po prostu moliwo stronom transakcji wejcia w prawa i obowizki wynikajce z jej rozliczenia, czyli stania si w rozumieniu prawnym stron transakcji wzgldem pierwotnych kontrahentw. Wobec tego mam pytania: Jakie mogyby by skutki, gdyby brakowao tej ustawy? A ponadto czy jest ostateczne porozumienie pomidzy gwnymi podmiotami na rynku nansowym, mianowicie chodzi o Ministerstwo Finansw, Narodowy Bank Polski czy te KNF, jak i Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych? Dzikuj. (Oklaski)
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Przede wszystkim chciabym na rce posa sprawozdawcy pana Sawomira Neumanna zoy podzikowania dla wnioskodawcw oraz dla wszystkich pracujcych w komisji i podkomisji. Rzeczywicie rzd pracowa nad projektem tej ustawy w zwizku z tym, e jest ju uchwalone rozporzdzenie Komisji Europejskiej. Przypomn, bo zadajc kilku pytania, kilkakrotnie mwili pastwo posowie o implementacji prawa, e rozporzdzenia obowizuj wprost, nie trzeba ich implementowa. A to rozporzdzenie ju jest uchwalone, ale jeszcze nie zostao opublikowane i dlatego nie weszo w ycie i nie jest prawem obowizujcym. Gratuluj posom wnioskodawcom, e byli szybsi ni rzd. My ju mielimy w ministerstwie bardzo zaawansowane prace nad tym, ale ze wzgldu jednak na skomplikowane procedury legislacyjne nasz projekt nie pojawiby si tak szybko jak pastwa, wic bardzo dobrze si stao, e ten projekt jest. Chc odpowiedzie na pytania kilku posw, ktrzy mwili o zej jakoci tego prawa. Z perspektywy ministra nansw tego nie wida. Dlaczego? Dlatego e nawet rnice, ktre powstay w trakcie pracy komisji, nie wynikay z niechlujnego przygotowania projektu, ale z rnego podejcia do niego. Po prostu pierwszy projekt zakada, e mona zrezygnowa ze znacznej czci regulacji, e mona uproci cae to prawo, ale pniej, w trakcie konsultacji z Ministerstwem Finansw, Narodowym Bankiem Polskim, Ko-

Dzikuj, panie pole. Pytanie zadaje pan pose Mirosaw Pawlak, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Mirosaw Pawlak:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Mam trzy pytania. Panie ministrze, prosz o rozwinicie i dopre-
207
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua misj Nadzoru Finansowego i innymi instytucjami, szczeglnie te instytucje doszy do wniosku, e zrezygnowanie z niektrych rozwiza byoby jednak szkodliwe. No i tu odpowiadam panu posowi Henrykowi Siedlaczkowi. Art. 48a najpierw by bez ust. 16, ale podczas prac w komisji, prby uzyskania bardziej precyzyjnych przepisw, co wydawao si pocztkowo nie takie istotne, komisja zdecydowaa si przywrci ten ustp. To dotyczy te kilku innych pyta. Tak wic uwaam, e zarwno w trakcie skadania projektu ustawy, jak i w trakcie jego rozpatrywania i wnioskodawcy, i komisja wykonali bardzo dobr prac. Pan pose Munyama pyta o efekty, o skutki. Bardzo prosto mona na to pytanie odpowiedzie. Przede wszystkim dua cz transakcji zostaaby przeniesiona poza granice Polski, a zawsze jest to niekorzystne ze wzgldw i nansowych, i rnych innych, nie tylko nansowych. Ja bym na to chcia zwrci uwag, e nie tylko wzgldy nansowe s istotne, jeeli chodzi o to, gdzie dokonywane s tego typu transakcje, o ktrych mwi ustawa. Tak na szybko nie jestem w stanie odpowiedzie na pytania pana posa Mirosawa Pawlaka, a wic prosz, eby pan pose przyj takie rozwizanie, e na nie odpowiemy pisemnie. Rzeczywicie w pewnym momencie wydawao, e propozycje rnych instytucji s troch chaotyczne i rozbiene. I dobrze si stao, e podczas prac w komisji one zostay ze sob skonfrontowane wrcz, bo na etapie prac w Ministerstwie Finansw, wtedy kiedy poszczeglni przedstawiciele zgaszali swoje uwagi, taka bezporednia konfrontacja propozycji rozwiza nie bardzo bya moliwa, ona nie bya taka czytelna, jasna. Dlaczego jestemy ostatni, pan pose Piotr Polak pyta. Dlaczego to nie jest propozycja rzdowa, to ju wyjaniem. Nie jestemy ostatni. Trzeba te powiedzie, e nasz rynek stosunkowo dobrze dziaa w porwnaniu z innymi rynkami, w zwizku z tym nie byo te takiej paniki, e trzeba ze znacznym wyprzedzeniem te regulacje wprowadza. Oczywicie, Komisja Europejska swoje rozporzdzenia opara na czci rozwiza z innych pastw. Wtedy dopiero kiedy jest ju pewno, e po opublikowaniu i wejciu w ycie zaczn u nas obowizywa te rozwizania, nasz parlament, nasz Sejm wprowadza takie zmiany, ktre umoliwi wdroenie podobnych rozwiza do obowizujcych w innych pastwach, podobnie nowoczesnych rozwiza. Wydaje si, e nie ma tutaj zagroenia ani dla nansw publicznych, ani dla obrotu papierami wartociowymi. Wydaje si, e te rozwizania bd suy zarwno Krajowemu Depozytowi Papierw Wartociowych, jak i innym instytucjom, ktre bd w tym obszarze pracowa. Rzeczywicie rzd jest troszk spniony, wic, dzisiaj przedstawiajc to, co pastwu prezentuj, i odpowiadajc na pytania, chc te poinformowa, e jest to
stanowisko ministra nansw, dlatego e ocjalnego stanowiska rzdowego wobec tego projektu jeszcze nie ma. Ono jest in statu nascendi, czyli w stanie tworzenia na poziomie staego komitetu Rady Ministrw. Jestem przekonany, e niedugo bdzie. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj, panie ministrze. Gos zabierze sprawozdawca komisji pan pose Sawomir Neumann. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Sawomir Neumann:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym jeszcze tylko doda kilka rzeczy w ramach uzupenienia sw pana ministra. Byy zadawane take pytania dotyczce tego, ile podmiotw mogoby si ubiega o stworzenie instytucji centralnego kontrpartnera. Tak naprawd jest nieograniczona liczba podmiotw, ktra mogaby si pojawi, bo ten projekt ustawy nie ogranicza do jednego, tylko daje moliwo utworzenia takich instytucji. Problem jest oczywicie bardzo prozaiczny: wielkoci kapitau i zaufania na rynku, poniewa to partnerzy na rynku musz wybra takiego partnera do swoich operacji. Dzisiaj nie wydaje si raczej, eby na rynku, poza jednym podmiotem z dominujcym udziaem Skarbu Pastwa lub instytucji Skarbu Pastwa, bya moliwo pojawienia si nowej formuy. Projekt ustawy nie zamyka takiej moliwoci i jeeli pojawiby si inwestor czy instytucja, ktra miaaby wysokie kapitay, mogaby tak funkcj przej. Co do strat budetowych, to te warto o tym mwi. Pan minister Sekua o tym te wspomnia. Na dzisiaj polska gieda jest jednym z bardziej istotnym elementw rynkw nansowych Europy, rynkw akcji. Jest bardzo prnym miejscem, gdzie dokonuje si wiele transakcji. Tak samo obok giedy dziaa rynek obrotu midzy instytucjami nansowymi, rnego rodzaju opcjami czy instrumentami nansowymi, ktre s w obrocie pozagiedowym, a rozliczanym przez Krajowy Depozyt Papierw Wartociowych. Jeeli nie wprowadzimy instytucji centralnego kontrpartnera w Polsce, to zgodnie z rozporzdzeniem EMIR, ktre najprawdopodobniej bdzie opublikowane do koca czerwca i bdzie wymuszao na partnerach transakcji korzystanie wanie z takiego rozwizania, po prostu cay obrt tymi instrumentami skieruje si poza granice Polski. To nie tylko strata nansowa, ale take prestiowa na rynku nansowym Polski. Tak wic w interesie nas wszystkich jest to, eby Polska miaa centra rozliczeniowe, ktre bd znaczce w Europie.
208
Pose Sawomir Neumann Co do gosw o niechlujnoci prawa, skadam je na karb by moe maego dowiadczenia posw, ktrzy je wypowiadali. Nie spotkaem si jeszcze w pracach parlamentarnych w komisjach z tym, eby projekt, ktry do nich traa, by akceptowany przez wszystkie instytucje rynkw nansowych. Zawsze s rozbiene interesy i gracze na rynkach czasami maj inne spojrzenie na niektre rozwizania. W tym przypadku moim zdaniem 95% projektu zostao uzgodnione ze wszystkimi graczami na rynku nansowym, i tymi publicznymi, i tymi prywatnymi, co jest rzecz rzadko spotykan. Jeeli te 5%, budzio kontrowersje, to oczywicie wynika to ju raczej z rozbienych interesw, take nansowych czy czasami nadzorczych. Tak e wydaje si, e najpierw podkomisja rzetelnie przepracowaa ten projekt i naniosa poprawki, o ktrych mwi pan minister Sekua, a potem komisja do spokojnie i merytorycznie przygotowaa projekt, ktry mona przedoy Wysokiej Izbie do zatwierdzenia. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 13. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansw Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. (druki nr 194 i 209). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Michaa Szczerb. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Sprawozdawca Micha Szczerba:

Szanowny Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemno w imieniu Komisji Finansw Publicznych i Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu przedstawi stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r., druki nr 194 i 209. Przedoony projekt ustawy dotyczy dwch artykuw umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. Wspomniane zmiany zostay wprowadzone w formie uchwa Rady Gubernatorw EBOR w dniu 30 wrzenia 2011 r. Zmiany te wypeniaj uzgodnienia dokonane na dorocznym spotkaniu EBOR w Astanie, w maju 2011 r. i maj na celu zwikszenie zasigu geogracznego operacji banku oraz umoliwienie szybkiego uruchomienia rodkw nansowych, przeznaczonych na operacje na nowych obszarach. Cel ten ma zosta zrealizowany przy zaoeniu, e na pastwa czonkowskie nie bd naoone dodatkowe obcienia kapitaowe, jak rwnie nie zostanie ograniczone nansowanie w krgu dotychczasowych krajw odbiorcw, a operacje EBOR dokonane bd w penej koordynacji z dziaaniami innych midzynarodowych instytucji nansowych. Pierwsza zmiana, wprowadzona uchwa nr 137 Rady Gubernatorw EBOR, dotyczy art. 1 umowy o utworzeniu banku. Okrela si w niej nowe granice geograczne mandatu banku poprzez wprowadzenie przepisu poszerzajcego obszar dziaalnoci EBOR o kraje majce lini brzegow na Morzu rdziemnym oraz Jordani, z uwagi na wysoki stopie integracji z krajami regionu. Druga zmiana wprowadzona uchwa nr 138 Rady Gubernatorw EBOR dotyczy art. 18 umowy o utworzeniu banku. Po dokonaniu tej zmiany moliwe bdzie wykorzystanie funduszy specjalnych EBOR w potencjalnych krajach odbiorcach, to znaczy w pastwach czonkowskich banku przed zmian statusu ich czonkostwa z kraju udziaowca na kraj odbiorc. Dany kraj mgby uzyska status potencjalnego kraju odbiorcy po zatwierdzeniu przez Rad Gubernatorw wikszoci ponad 2/3 gosw liczby gubernatorw posiadajcych co najmniej 3/4 cakowitej liczby

Dzikuj, panie pole. Lista posw zapisanych do gosu zostaa wyczerpana. Zamykam dyskusj. W zwizku z tym, e w czasie drugiego czytania zgoszono do przedoonego projektu ustawy poprawki, proponuj, aby Sejm ponownie skierowa ten projekt do Komisji Finansw Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Waciwa komisja przedoya sprawozdanie o projekcie uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci. Sprawozdanie to zostao paniom i panom posom dorczone w druku nr 397. W zwizku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorw, marszaek Sejmu podja decyzj o uzupenieniu porzdku dziennego o punkt obejmujcy rozpatrzenie tego sprawozdania. Proponuj, aby w tym przypadku Sejm wyrazi zgod na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 3-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz.
Projekt ustawy o ratyfikacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju
209
Pose Sprawozdawca Micha Szczerba gosw przypadajcych czonkom. Ponadto zakada si, e wykorzystanie w potencjalnych krajach odbiorcach funduszy specjalnych EBOR, nansowanych z dochodu netto banku, bdzie moliwe szybciej ni uruchomienie nansowania na podstawie art. 1 umowy. Przyjcie omwionych zmian do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju nie spowoduje dla Polski bezporednich skutkw spoecznych, gospodarczych, prawnych i nansowych. Ich akceptacja jest formalnym warunkiem wejcia w ycie uchwa Rady Gubernatorw, ktre wpisuj si w szerszy kontekst dziaa Unii Europejskiej oraz innych midzynarodowych instytucji nansowych, podejmujcych wysiki w celu pomocy krajom poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego, w zwizku z zachodzcymi w tym regionie przemianami spoeczno-politycznymi. W zwizku z tym, e zmiany umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. dotycz czonkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji midzynarodowej, a wic speniaj przesank, o ktrej mowa w art. 89 ust. 1 pkt 3 konstytucji, zwizanie Rzeczypospolitej Polskiej tymi zmianami wymaga zastosowania trybu okrelonego w art. 25 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach midzynarodowych. Pozwol sobie jeszcze na kilka sw wyjanienia dla Wysokiej Izby. Prezentowane zmiany do umowy o utworzeniu EBOR dotycz moliwoci rozszerzenia dziaalnoci banku na tzw. region SEMED. Chodzi tutaj o kraje poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego, czyli Egipt, Jordani, Maroko i Tunezj. Dziaania EBOR na rzecz rozszerzenia dziaalnoci o wyej wymienione kraje wypeniaj uzgodnienia podjte na forach midzynarodowych Unii Europejskiej oraz G8 w zwizku z zachodzcymi w regionie poudniowego wybrzea Morza rdziemnego przemianami spoeczno-politycznymi. Dla umoliwienia udziau EBOR w procesach transformacji regionu SEMED dostosowano do tych potrzeb statut EBOR w zakresie mandatu banku procedury statutowe s w toku oraz opracowano 3-stopniowy program pomocy SEMED. Pierwszym etapem programu pomocy regionowi SEMED jest pomoc techniczna w postaci grantw ze rodkw pastw donatorw. Ta wsppraca ma przygotowa grunt pod przysze nansowanie przez EBOR w penym wymiarze. Drugi etap programu pomocy regionowi Simit to jest wdroenie, ktre zaoono na rok 2012, po ratykacji przez pastwa czonkowskie EBOR zmiany umowy, co najmniej przez 75% pastw reprezentujcych 80% gosw. Celem drugiego etapu jest stworzenie specjalnego funduszu, ktry pozwoliby na wystartowanie z inwestycjami EBOR w krajach SEMED. Trzeci etap, ostatni, to rozpoczcie operacji inwestycyjnych EBOR w regionie SEMED
w penym zakresie. Aby te kraje uzyskay status pastw operacji EBOR, musz najpierw wykaza zaangaowanie we wdraaniu demokracji, pluralizmu i gospodarki rynkowej, zgodnie ze statutem EBOR. Rzd popar wprowadzenie zmian do Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Jednoczenie przedstawiciele Polski w EBOR bd kontynuowa starania, by rozszerzenie obszaru dziaalnoci banku na kraje poudniowego i wschodniego regionu basenu Morza rdziemnego, poudniowego ssiedztwa Unii Europejskiej, nie odbyo si kosztem nansowania jego dziaalnoci w krajach operacji w Europie Wschodniej, w szczeglnoci w pastwach wschodniego ssiedztwa Unii Europejskiej. Naley nadmieni, e za przyjciem wyej wymienionych poprawek do umowy w dniu 22 sierpnia 2011 r. w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej gosowa pan Marek Belka, prezes Narodowego Banku Polskiego, penicy funkcj gubernatora Polski w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Mam przyjemno w imieniu poczonych komisji wnie o przyjcie projektu ustawy i bardzo podzikowa wszystkim paniom i panom posom z obu komisji za prace przy niniejszym projekcie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej gos zabierze pan pose Killion Munyama. Bardzo prosz, panie pole.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam przyjemno przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska. W imieniu klubu owiadczam, e rzdowy projekt ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r., druki nr 194 i 209, jest projektem zasugujcym na pene poparcie. Jest to oczywicie oczekiwanie wikszoci krajw, ktre s czonkami Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, zarwno po stronie tych, ktrzy wpacaj do tego banku, jak i tych, ktrzy korzystaj z tego banku, czyli krajw, ktre s krajami operacji. Ustawa implementuje do prawa polskiego uchwa Rady Gubernatorw EBOR z dnia 30 wrzenia 2011 r., ktrej celem jest zmiana zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku
210
Pose Killion Munyama Odbudowy i Rozwoju pozwalajca na geograczne rozszerzenie regionu operacji banku o kraje poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego oraz jak najszybsze rozpoczcie operacji na nowych obszarach. Wiadomo, e bank powsta po to, eby odbudowa kraje po komunistycznym reimie, ale jednoczenie powsta po to, eby pracowa w innych regionach, nawet spoza Europy, tym bardziej e czonkami tego banku s kraje takie jak Stany Zjednoczone, Japonia czy Kanada. Uchwaa wypenia zatem ide powstania banku, ktr jest popieranie przechodzenia wspieranych pastw w kierunku otwartej gospodarki rynkowej i promocja prywatnej przedsibiorczoci. Wobec zachodzcych w ostatnich latach dynamicznych przemian w krajach objtych rozszerzeniem za godne poparcia uzna naley wspieranie rozwoju rodzcych si w nich mechanizmw demokracji. Nadto wsparcie to pozwoli przyczyni si do ich utrwalenia i wobec zapewnienia rozwoju w kluczowych segmentach gospodarki uchroni przed powrotem systemu opartego na wadzy autorytarnej. Geograczne rozszerzenie operacji EBOR odbdzie si bez nakadania na kraje czonkowskie nowych obcie nansowych, a operacje banku bd przeprowadzane w penej koordynacji z dziaaniami innych instytucji nansowych. Koszt rozszerzenia terytorialnego zasigu EBOR zostanie pokryty z wypracowanego przez bank zysku netto. Majc na wzgldzie powysze, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej winien w caoci i bez zbdnej zwoki poprze przedmiotowy projekt ustawy. Pamitajmy bowiem, i w cigu nieco ponad dwch dekad istnienia bank snansowa niemal 3,5 tys. inwestycji za kwot blisko 200 mld euro. Polska, bdc wspzaoycielem banku, w niepewnych co do ksztatu systemu politycznego czasach, tj. na pocztku lat 90., goszc idee wsparcia swoich przemian demokratycznych, otrzymaa potrzebne wsparcie z tej instytucji. Dzisiaj, gdy na naszych oczach rodz si demokracje w takich pastwach jak Libia czy Egipt, tylko dlatego, i nasza demokracja okrzepa, nie moemy nie wspiera innych. W zwizku z tym Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska bdzie popiera projekt ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania umowy o utworzeniu EBOR, sporzdzonej w Paryu 29 maja 1990 r. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Mam przyjemno zabrania gosu w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo w debacie nad sprawozdaniem o rzdowym projekcie ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu w dniu 29 maja 1990 r. Zmiana zakresu tej umowy polega na tym, aby umoliwi Europejskiemu Bankowi Odbudowy i Rozwoju prowadzenie operacji nansowych w krajach poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego, a take wykorzystywanie funduszy specjalnych EBOR w krajach odbiorcach i potencjalnych krajach odbiorcach. Najwaniejszymi krajami z tego obszaru s wymieniane ju tutaj Egipt, Libia, Tunezja czy Jordania. Ot, szanowni pastwo, nie mwimy w tej debacie o jakiej niewielkiej zmianie orientacji Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, tylko mwimy o fundamentalnym przeniesieniu ciaru wsparcia w inny obszar ni dotychczas. Prosz pastwa, dla porzdku przypomn, e Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju zacz funkcjonowa w 1991 r. i by stworzony tylko i wycznie w celu wsparcia krajw Europy rodkowo-Wschodniej, w tym take krajw postradzieckich i krajw po byej Jugosawii. W tym celu zosta stworzony ten bank. Co wicej, w uzasadnieniu tego projektu znajduje si zdanie, e przeniesienie tego ciaru gatunkowego nie bdzie miao wpywu na wsparcie dotychczasowych benecjentw krajw, o ktrych mwiem, krajw Europy rodkowo-Wschodniej. Mona by przyj to zdanie z dobr wiar, tyle tylko, e rzeczywisto, z ktr mamy do czynienia, temu uzasadnieniu zdecydowanie przeczy. Ot o ile wsparcie EBOR-u dla krajw Europy rodkowo-Wschodniej w roku 2011 wynosio mniej wicej 1,5 mld euro, w tym dla Polski 0,9 mld euro, to ju w roku 2012 wsparcie to zmniejszyo si dla krajw Europy rodkowo-Wschodniej do 1 mld, a dla Polski do 0,6 mld. Oczywicie mam rne zdanie na temat rnych rodzajw tego wsparcia, szczeglnie krytyczne w odniesieniu do uczestnictwa Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w prywatyzacjach polskich, ale to nie czas i miejsce, eby mwi o efektywnoci instrumentw, ktrych uywa EBOR. Prosz pastwa, mwimy o zmianie fundamentalnej. Uzasadnienie tej zmiany jest zwyczajnie nieprawdziwe. Te dane, ktre przed chwil zacytowaem, wyranie o tym wiadcz. Szanowni Pastwo! Jest jeszcze jeden wtek, ktry wypada przy tej okazji poruszy. Ot jeeli dobrze pamitam, jednym z sukcesw prezydencji polskiej, prezydencji w Unii Europejskiej, o ktrym mwiono przy okazji rozliczenia si z tej prezydencji, bya zapowied utworzenia specjalnego funduszu, ktry mia wspiera wanie kraje poudnia, basenu Morza rdziemnego, a wic te kraje, w ktrych dokonay

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Zbigniew Kumiuk, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz, panie pole.
211
Pose Zbigniew Kumiuk si swoiste przemiany demokratyczne, rewolucje, miay miejsce konikty zbrojne. Zachodzi konieczno odbudowy zniszczonej gospodarki tych krajw, a take wsparcia ich rozwoju. Rozumiem zasad solidaryzmu i uznawaem ten pono sukces polskiej prezydencji wanie za pjcie w t stron. Wydawao si, e ten zapowiedziany fundusz zostanie utworzony z zupenie innych rodkw, a tu nagle si dowiadujemy, e tego funduszu nie ma albo przynajmniej nic nie wiemy o jego funkcjonowaniu, natomiast EBOR ma przenie ciar swojego zaangaowania z krajw Europy rodkowo-Wschodniej wanie w basen Morza rdziemnego. Ze zdziwieniem wic odbieram entuzjazm rzdu dla tego projektu, ze zdziwieniem w tej sytuacji odbieram to gosowanie pana prezesa Marka Belki jako przedstawiciela Polski, bo rzeczywicie osabia to szanse polskich benecjentw na pozyskiwanie rodkw pochodzcych z tego banku. Szanowni Pastwo! Mona powiedzie tak: bank funkcjonuje od roku 1991 (Dzwonek), mamy rok 2012 ju kocz, panie marszaku, zmierzam do konkluzji jest to kilkanacie lat funkcjonowania tego banku, w zwizku z tym by moe dla krajw Europy rodkowo-Wschodniej to wystarczy. Ot my cigle stoimy przed olbrzymimi wyzwaniami, chociaby wynikajcymi z paktu klimatycznego. Mam tutaj na myli potrzeby energetyki, potrzeby inwestycyjne. Niestety by moe bdzie tak, e tego wsparcia ze strony EBOR-u ju nie bdzie, bo zwyczajnie zabraknie rodkw. Dodam tylko, e ten bank dysponuje kwotami, cznie z gwarancjami, rzdu 45 mld euro, a wic nie s to jakie olbrzymie pienidze. Konkluzja. W zwizku z tym, panie marszaku, Wysoka Izbo, klub Prawa i Sprawiedliwoci nie poprze tego projektu ustawy, bo naszym zdaniem rzd wprowadza Wysok Izb w tej sprawie zdecydowanie w bd. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Wincenty Elsner, Ruch Palikota.
Pose Wincenty Elsner:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Ruch Palikota przedstawi stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju powsta, jak ju byo mwione, na pocztku lat 90. Jego zadaniem byo wspieranie poprzez poyczki, inwestycje kapita-
owe i gwarancje: transformacji i rozwoju gospodarczego oraz odbudowy pastw Europy rodkowej i Wschodniej, rozwoju gospodarek rynkowych w tym regionie, zasad demokracji wielopartyjnej i pluralizmu oraz ochrony rodowiska. EBOR liczy w tej chwili 63 czonkw, z tego 29 pastw jest kredytobiorcami, za wszystkie kraje s kredytodawcami. EBOR zrealizowa ponad 300 projektw o cznej wartoci ponad 190 mld euro. Gwnymi benecjentami Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju s przede wszystkim kraje postsocjalistyczne, budujce gospodarki rynkowe i demokratyczne spoeczestwa. Obecnie benecjentami s Rosja, Polska, Ukraina, Rumunia, Bugaria, Kazachstan, a regionami dziaania Europa rodkowa i pastwa batyckie, Europa Poudniowo-Wschodnia, Europa Wschodnia i Kaukaz, Rosja oraz Azja rodkowa. Przytoczyem te par faktw dotyczcych EBOR-u, abymy mieli szersz perspektyw, jeli chodzi o wnoszone dzisiaj poprawki do umowy o utworzenie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Rada Gubernatorw EBOR w dniu 30 wrzenia 2011 r. podja decyzje w formie uchwa, ktrych celem jest zmiana zakresu obowizywania umowy o utworzeniu EBOR-u. Pakiet decyzji obejmuje w zasadzie 2 uchway: uchwa nr 137 poprawk do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w celu umoliwienia operacji w krajach poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego oraz uchwa nr 138 poprawk do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w celu umoliwienia wykorzystania funduszy specjalnych w krajach odbiorcach i potencjalnych krajach odbiorcach. Pierwsza uchwaa powiksza obszar dziaania EBOR-u o kraje poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego zdeniowane jako kraje, ktre maj lini brzegow na Morzu rdziemnym, plus Jordania. Zwizane to jest ze zmianami politycznymi, jakie nastpiy w ostatnich latach w krajach Afryki Pnocnej i Bliskiego Wschodu, mogcymi stanowi krok w kierunku budowy gospodarek rynkowych i demokratycznych przemian tych spoeczestw. Najdobitniejszym przykadem takich moliwych zmian moe by sytuacja w Libii po upadku dyktatury Kadaego. Jako Ruch Palikota popieramy denie spoeczestw do demokratyzacji ycia i budow gospodarek rynkowych i tym samym w peni zgadzamy si z uchwa nr 137 postulujc objcie pomoc EBOR-u nowych krajw. Uchwaa nr 137 wprowadza zmian do art. 1 umowy o utworzeniu EBOR-u. Zmiana tego artykuu wymaga jednomylnoci wszystkich czonkw EBOR-u i ratykacji umowy przez wszystkie pastwa i organizacje tworzce EBOR. Jak mona si spodziewa, przeprowadzenie takiej nowelizacji umowy, cho moliwe, wymaga stosunkowo dugiego czasu. W zwizku z tym Rada Gubernatorw podja uchwa nr 138. Pozwala ona na wykorzystanie funduszy specjalnych EBOR w tzw. potencjalnych kra-
212
Pose Wincenty Elsner jach odbiorcach, tj. w krajach czonkowskich EBOR przed zmian statusu ich czonkowstwa z kraju udziaowca na kraj odbiorcy. Wprowadzenie do umowy o utworzeniu EBOR zapisw uchway nr 138 wymaga zmiany art. 18 tej umowy. Zmiana tego artykuu jest prostsza i, co najwaniejsze, szybsza ni zmiana art. 1, bowiem wymagana jest wwczas ratykacja jedynie przez co najmniej 3/4 oglnej liczby czonkw EBOR, posiadajcych cznie przynajmniej 4/5 cakowitej liczby gosw. Dziki temu uruchomienie nansowania dla nowych krajw moe by szybsze. Uwaamy, e nowe kraje mog potrzebowa rodkw pomocowych EBOR do pilnie i dlatego popieramy wprowadzenie zmiany okrelonej w uchwale nr 138. Na koniec pozostaje pytanie, jak doczenie nowych krajw do grupy kredytobiorcw wpynie na dotychczasowy zakres nansowania projektw przez EBOR. Rada Gubernatorw zapewnia, e na kraje czonkowskie nie zostan naoone dodatkowe obcienia kapitaowe oraz nie bdzie ograniczone nansowanie w obrbie dotychczasowych krajw odbiorcw, w tym Polski. Fakt ten potwierdza Thomas Mirrow, prezes EBOR-u, w wypowiedzi udzielonej w ostatnich tygodniach dla Rzeczpospolitej, mwic: Polska pozostaje jednym z gwnych krajw dla operacji Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. W tym roku inwestycje w Polsce wnios 500600 mln euro. Bank zamierza nansowa m.in. projekty w sektorze nansowym, energetyce oraz poprawiajce infrastruktur wschodniej czci kraju. Nie ma mowy o ograniczeniu naszej dziaalnoci w waszym kraju. Informacyjnie w 2011 r. inwestycje EBOR w Polsce miay warto 900 mln euro, a wic ju teraz spado to do poziomu tych 500600 mln, czyli przed rozcigniciem na te dodatkowe kraje. (Pose Zbigniew Kumiuk: ...zatrzymujemy pienidze.) W zwizku z tym, i zmiany umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju dotycz czonkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji midzynarodowej, wymagaj one zastosowania trybu okrelonego w art. 25 ustawy o umowach midzynarodowych, czyli zgody na ratykacj w formie ustawy. Ruch Palikota opowiada si za ratykacj umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w omwionym zakresie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Jan opata:

Bardzo dzikuj, panie marszaku. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawi nasz opini i stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o projekcie ustawy o ratykacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. Wysoki Sejmie! Polska jest jednym z 39 krajw zaoycieli Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Umowa o utworzeniu EBOR zostaa zawarta, jak ju mwiem, 29 maja 1990 r. w Paryu i wesza w ycie 28 marca 1991 r. To ju ponad 20 lat historii funkcjonowania tej wanej instytucji nansowej, instytucji bankowej w Europie. Na chwil obecn czonkami s ju 63 pastwa, ale rwnie Unia Europejska i Europejski Bank Inwestycyjny. Zmiana umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju wynika z uchwa Rady Gubernatorw w tym zakresie, uchwa nr 137 i 138. Jest ona kwalikowana stosownie do ustawy o umowach midzynarodowych i zwizanie Rzeczypospolitej tymi poprawkami wymaga ratykacji zgodnie z trybem, ktry wanie realizujemy. Co jest zawarte w tych uchwaach Rady Gubernatorw, przypominam, nr 137 i 138? Ot poprawki do umowy wypeniaj uzgodnienia poczynione na dorocznym spotkaniu EBOR w Astanie w maju 2011 r. w sprawie zwikszenia zasigu geogracznego operacji banku oraz moliwie szybkiego uruchomienia rodkw nansowych przeznaczonych na operacje na tych wanie nowych obszarach. I moe warto w tym miejscu poczyni uwag, bo ten aspekt by waciwie jedynym, ktry rodzi pytania i wtpliwoci. Te wtpliwoci, jak syszelimy przed chwil, s nadal, one pojawiay si na wsplnym posiedzeniu Komisji Finansw Publicznych i Komisji Spraw Zagranicznych. Ot poszerzenie obszaru dziaalnoci EBOR o kraje poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego, czyli o pastwa, ktre maj lini brzegow na Morzu rdziemnym, a take Jordani, wedle zapewnie nie bdzie wizao si z naoeniem dodatkowych obcie kapitaowych, nie bdzie rwnie ograniczone nansowanie w odniesieniu do dotychczasowych krajw odbiorcw, w tym oczywicie Polski. Operacje Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju bd przeprowadzane, bd w peni skoordynowane z dziaaniami innych midzynarodowych instytucji nansowych. Warto rwnie doda, e uchway, decyzje Rady Gubernatorw Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju jednoznacznie wpisuj si w wiksze dziaania, przedsiwzicia Unii Europejskiej i innych midzynarodowych instytucji nansowych, ktre dziaaj na rzecz pomocy dla regionu poudniowego wybrzea Morza rdziemnego w zwizku z dynamicznie zmie-

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Jan opata, Polskie Stronnictwo Ludowe. Bardzo prosz, panie pole.
213
Pose Jan opata niajc si tam sytuacj polityczn, spoeczn i co za tym idzie gospodarcz. Uznajc, e akceptacja poprawek jest formalnym warunkiem wejcia w ycie decyzji Rady Gubernatorw, informuj w imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, e bdziemy wspiera proces ratykacji i jestemy za przyjciem sprawozdania poczonych Komisji Finansw Publicznych i Komisji Spraw Zagranicznych w tej sprawie. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze w imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej pan pose Zbyszek Zaborowski. Bardzo prosz, panie pole.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi stanowisko klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej w sprawie ratykacji zmian zakresu obowizywania Umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, sporzdzonej w Paryu dnia 29 maja 1990 r. Przedmiotem ratykacji s dwie poprawki do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju wynikajce z uchwa nr 137 i 138 Rady Gubernatorw z dnia 30 wrzenia 2011 r. Rada Gubernatorw oprcz tych dwch uchwa podja wtedy w Astanie rwnie uchwa nr 139, komplementarn z nimi, ale niewymagajc zmian w umowie o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Zasadniczym celem tych zmian jest umoliwienie wsparcia krajw z poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego oraz Jordanii. W praktyce chodzi o kraje, ktre niedawno podjy dzieo transformacji spoeczno-ustrojowej. Kraje te wymagaj szybkiego wsparcia na tym etapie. Intencj Rady Gubernatorw jest udzielenie wanie takiego wsparcia z dochodu netto Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, a wic nie kosztem nowych obcie kapitaowych i nie kosztem rodkw, ktre do tej pory byy przeznaczone dla krajw Europy rodkowej i Wschodniej. Idea powoania tego banku, ktra zmaterializowaa si w 1990 r., polegaa na tym, aby udzieli wsparcia krajom wydobywajcym si z okresu komunizmu, krajom Europy rodkowo-Wschodniej. Zakres geograczny obowizywania tej umowy zmienia si. Pocztkowo byo 39 krajw zaoycielskich, obecnie mamy ju 63 kraje. I ta wschodnia granica Europy przesuwaa si w sposb znaczcy w kierunku Azji rodkowej, a nawet do Mongolii, bo zgodnie z wcze-
niejsz poprawk do umowy odbiorc wsparcia banku moe by rwnie Mongolia. Wydaje si, e nie ma zasadniczych przeszkd, aby tym razem rozszerzy obowizywanie umowy na kraje poudniowego i wschodniego wybrzea Morza rdziemnego i udzieli im wsparcia w procesie przebudowy. W tym celu, oprcz zmiany zakresu geogracznego operacji banku, dokonuje si utworzenia de facto nowego statusu potencjalnego kraju odbiorcy. W uchwale nr 138 Rada Gubernatorw proponuje, aby wprowadzi taki status i umoliwi odbir wsparcia ze strony banku krajom, ktre jeszcze nie zmieniy statusu z kraju udziaowca na kraj odbiorcy. Taka zmiana statusu jest zwizana z jednomyln ratykacj, a wic si rzeczy musiaaby trwa duej. Ide Rady Gubernatorw jest to, aby tego wsparcia udzieli szybko. Wydaje si, e zasada solidarnoci powinna by rwnie stosowana przez Polsk. Polska od 1991 r. moe korzysta ze wsparcia Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, i tak robi. Wydaje si, e trzeba rozszerzy dziaanie tej umowy midzynarodowej na kraje wymienione w projekcie ratykacji. Klub Sojusz Lewicy Demokratycznej wesprze w gosowaniu t ide. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Andrzej Romanek, Solidarna Polska. Bardzo prosz, panie pole.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Dyskutujemy dzisiaj nad wanym aktem prawnym, mianowicie aktem dotyczcym wyraenia zgody na ratykacj przez prezydenta zmian do umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Chodzi tak naprawd o dwa artykuy, art. 1 i art. 18. Pierwszy dotyczy tzw. mandatu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, poszerzenia tego mandatu. Oczywicie to nie jest pierwszy przypadek, kiedy Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju ten mandat poszerza, bo przecie mielimy ju takie przykady. Mam na uwadze przede wszystkim Mongoli i Turcj, ale dotyczyo to dwch krajw. Dzisiaj, majc na uwadze zakres mandatu terytorialnego, geogracznego, mwimy o krajach poudniowego i wschodniego regionu basenu Morza rdziemnego plus Jordania. To jest powany problem, bo ilo benecjentw, jeeli tak si stanie, nie jest elementem automatycznym. Te kraje mog by krajami odbiorcami, ale to zaley od decyzji Rady Gubernatorw, w kadym razie mog by potencjalnymi odbiorcami. W zwizku z powyszym w istocie rzeczy pojawia si pewien
214
Pose Andrzej Romanek problem, mimo, oczywicie, zapewnie, bo jeli chodzi o te zapewnienia co do poziomu nansowania dotychczasowych krajw odbiorcw a takim krajem odbiorc, czyli benecjentem, jest w istocie rzeczy Polska to pojawiaj si problemy zwizane z tym, czy w przyszoci to nansowanie zostanie utrzymane na tym poziomie, w takich wielkociach, jak dzisiaj czy w latach ubiegych. Trzeba mie jednoznaczn wiadomo tego, e ten poziom finansowania zmniejsza si i bdzie si zmniejsza. Dzisiaj ksztatuje si na poziomie 500 mln euro. Gdyby ocenia to w liczbach bezwzgldnych, to nie jest to jaka wielka kwota, ale te nie jest to kwota niebagatelna w sytuacji, kiedy wci mimo wszystko jestemy krajem transformacji gospodarczej. Prosz pastwa, musimy spokojnie nad tym si zastanowi i zway na pewne aspekty. Oczywicie musimy jako kraj, ktry te korzysta z solidarnoci, t solidarno wykazywa, to jest niezwykle istotne. Chc jednak zwrci uwag na jeden waki aspekt. Ot najprawdopodobniej tak si stanie w niedalekiej przyszoci, e stracimy status kraju odbiorcy, bo przecie z momentem wejcia do Unii Europejskiej w 2004 r. wiele krajw a takie s rekomendacje Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju ten status tracio, wic wkrtce przestaniemy by potencjalnym benecjentem tego banku. Nasuwa si pytanie, czy z punktu widzenia politycznego, take wizerunkowego, powinnimy by, jako Polska, przeciwko wprowadzaniu regu demokratycznych i wolnorynkowych w krajach tzw. arabskiej wiosny, czy te nie. Lepiej byoby, eby tam byy stabilne gospodarki rynkowe, dlatego e powinnimy ten rynek wykorzystywa i prowadzi z tymi gospodarkami rynkowymi tak jak czyni to chociaby kraje takie jak Francja i Niemcy dobr wymian handlow, zyskujc wicej, ni chociaby tracc na obnieniu poziomu nansowania Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju w Polsce. To jest istota rzeczy i tak powinnimy patrze na t polityk i na t kwesti. To jest niezwykle istotny aspekt. Niezwykle istotny. Podkrelam raz jeszcze: w najbliszej perspektywie stracimy status benecjenta, czyli, jak to si okrela, odbiorcy. Oczywicie od 2 lat prowadzone s rozmowy z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju na temat tzw. polityki postgraduacyjnej, bo oczywicie stopie angaowania si nansowego Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, bezporedniego nansowania, jest coraz mniejszy, ale ten bank angauje si mocno w aspekty dziaalnoci doradczej i konsultacyjnej. I to dla nas jest niezwykle istotne, niezwykle wane, bardzo przydatne. A na co poza tym trzeba zwrci uwag? Ot samo zaangaowanie si banku nawet na niewielkim poziomie kapitaowym powoduje, e ta inwestycja na rynku nansowym zyskuje powane zaplecze, jeeli chodzi o poziom wiarygodnoci tej inwestycji. Na to
rwnie musimy zwraca uwag. To te w jakim aspekcie i za jaki czas stracimy. W zwizku z powyszym, szanowni pastwo, zwracam uwag na dalej idcy aspekt: Jak mamy ksztatowa nasz polityk jako Polska wobec krajw Afryki Pnocnej czy Azji Przedniej? Ta polityka byaby lepsza, gdybymy mieli lepsz wymian handlow z nimi, gdybymy umieli niestety tego nie potramy i to jest wytyk skierowany do tego rzdu prowadzi dobr wymian handlow z tymi krajami, a w zasadzie nie prowadzimy adnej wymiany handlowej, trzeba to sobie jasno powiedzie. A powinnimy, ponad wszelk wtpliwo, wspiera te kraje po to, eby byy one demokratyczne i wolnorynkowe. Na co jeszcze chc zwrci uwag, o czym tu si nie mwi? Ot, szanowni pastwo (Dzwonek), jeeli chodzi o poszerzenie mandatu banku o Mongoli czy te o Turcj, to c si stao? Poziom nansowania pozosta w takiej samej wielkoci, ale eby go nie zmniejszy, podwyszano kapitay tego banku. I rodzi si powana obawa i powany problem zwizane nie z tym, e bank nie bdzie nansowa, bo wczeniej czy pniej, podkrelam, stracimy status benecjenta, ale z tym, czy my w zwizku z utrat statusu benecjenta tego banku, ale udziaowca, w perspektywie najbliszych lat nie bdziemy musieli do tego banku dopaca. To jest istota rzeczy, to jest wany aspekt, pytanie, na ktre dzisiaj musimy odpowiedzie, jeeli bowiem mielibymy dopaca te ogromne kwoty, to nasuwa si pytanie, czy takie rozwizanie bdzie dla nas korzystne. Podkrelam: najlepszym rozwizaniem byaby dobra wymiana handlowa i wspieranie krajw Afryki Pnocnej i Azji Przedniej po to, aebymy mogli prowadzi z nimi dobre interesy, bo to jest dla nas o wiele korzystniejsze. Stabilne i politycznie, i gospodarczo kraje to dla nas wielka, ogromna szansa. Czy z niej skorzystamy? Czas pokae. Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Przekroczy pan czas o 25%. Gos zabierze pan pose Krzysztof Szczerski, Prawo i Sprawiedliwo. Bardzo prosz, panie pole.

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam kilka krtkich pyta. Chciabym zapyta, jakie byy motywacje, ktrymi kierowa si przedstawiciel Rzeczypospolitej w Radzie Gubernatorw, ktry t decyzj podejmowa, i w zwizku z tym czy podjlimy jakiekolwiek dziaania, ktre miayby zabezpie-
215
Pose Krzysztof Szczerski czy to, co pastwo zapisalicie w uzasadnieniu, e rozszerzenie geograczne benecjentw pomocy z banku nie zmniejszy pomocy dla krajw, ktre dla nas s strategicznie waniejsze, mwic wprost, bo to, e nazywa si to w uzasadnieniu w oglnym zapisie, to jest jeszcze mao powiedziane. Chodzi o to, czy rzd polski podj jakiekolwiek dziaania, eby znalazo si to w zapisach prawnie wicych w tym dokumencie, bo jeli tego nie ma, to jest to pobone yczenie. To nie jest tak, e my sobie w imi solidarnoci dysponujemy swoimi pienidzmi, bo my w imi solidarnoci dysponujemy pienidzmi ukraiskimi, kazachskimi, krajw, ktre bd realnie i s benecjentami tego banku bardziej nawet ni Polska. Rozdajemy pienidze nie nasze, tylko naszych partnerw na Wschodzie, przenoszc je do Afryki Pnocnej. To jest bardzo mio rozdawa nie swoje pienidze komu innemu, ale w zwizku z tym mam pytanie: Czy rzeczywicie zabezpieczylimy sobie prawnie to, e ta zmiana nie zmniejszy pomocy dla naszych partnerw na Wschodzie? Drugie pytanie. Jak ma si ta inicjatywa do agowego projektu ministra Sikorskiego dotyczcego Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji? Jeli bowiem zabiegalimy w czasie prezydencji o to, eby ten fundusz by gwnym narzdziem pomocy europejskiej dla krajw Afryki Pnocnej i wskazywalimy jako sukces to, e udao nam si wpisa to do dokumentw europejskich on w ogle nie zacz jeszcze dziaa, w ogle nie funkcjonuje wic tym bardziej to rozszerzenie mandatu EBOR daje dobry pretekst do tego, eby ten fundusz w ogle nie powsta, bo dlaczego Unia Europejska ma oy pienidze na Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, skoro powie, e ju oy na rozszerzony mandat EBOR. Po co nam w takim razie dodatkowy fundusz na rzecz demokracji, ktry Polska proponuje, skoro i tak ju partycypujemy nansowo w pomocy dla krajw Afryki Pnocnej poprzez rozszerzony mandat Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju? Czy nie jest tak, e tworzymy polityk kompletnie sprzeczn wewntrznie? Marek Belka na posiedzeniu Rady Gubernatorw EBOR dziaa skutecznie przeciw planom polskiej prezydencji i ministra Sikorskiego w ramach Unii Europejskiej, ktry chce, eby kanaem pomocy dla Afryki Pnocnej by Europejski Fundusz na rzecz Demokracji. A wic jak to jest? Nie moemy jednoczenie rozdawa tych samych pienidzy dwoma ciekami albo dziaa tak, e te pienidze wzajemnie si blokuj. Tutaj jest dla mnie kompletna niejasno i sprzeczno. Chciabym, aby pan minister bardzo jasno powiedzia nam o tych dwch sprawach. Po pierwsze, jak zabezpieczylimy te pienidze dla naszych strategicznych partnerw na Wschodzie, gdzie, jak dobrze wiemy i widzimy na przykadzie Ukrainy, kwestie i demokracji, i gospodarki rynkowej, i praw czo-
wieka naprawd potrzebuj jeszcze bardzo powanego wsparcia, nie mwic o krajach wysunitych nawet bardziej na wschd, jak zabezpieczylimy, eby te kraje nadal byy benecjentami, bo tu nie chodzi o polskie pienidze, ale chodzi o pienidze dla tych pastw. Po drugie, jak to wszystko ma si do planowanego agowego sukcesu, ktry jest, niestety, niby-sukcesem, czy Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji, ktrego idea de facto jest sprzeczna z rozszerzeniem mandatu EBOR albo rozszerzenie mandatu EBOR jest sprzeczne z ide europejskiego funduszu? Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze w celu zadania pytania pan pose Killion Munyama, Platforma Obywatelska. Bardzo prosz.

Dzikuj. Panie Marszaku! Panie i Panowie Posowie! Panie Ministrze! Wydaje mi si, e chyba zaszo jakie nieporozumienie. Mwimy o dochodzie netto EBOR, to znaczy, e EBOR poycza i ma z tego dochd. W zwizku z tym, e ma dochd, moe go skierowa do krajw w rnych miejscach operacji. Nie jest to kwestia, powiedzmy, operacji tylko w niektrych krajach, ktre nie mog mie tych rodkw, tak jak Polska czy inne kraje. Chodzi o to, e po prostu ten dochd, ktry ma EBOR, moe by skierowany do innych krajw operacji. Po drugie, trzeba pamita o tym, e kraje czonkowskie EBOR, ustanawiajc bank w 1990 r., ustaliy kapita zakadowy, ktry wynosi wtedy 10 mld dolarw. Kady kraj mia po prostu wasny wkad do tego kapitau. Nie jest tak, e co chwila trzeba dopaca, tak jak tutaj usyszaem. W zwizku z tym ten aspekt po prostu jest jakby niezgodny z zaoeniami EBOR. Natomiast mam pytanie do pana ministra. Ile pastw do dnia dzisiejszego ratykowao ju t ustaw? Z tego, co wiem, byoby dobrze, eby do 18 maja wikszo krajw moga ju to ratykowa, aby uruchomi rodki dla tych wanie krajw, ktre bd nowymi krajami operacji. Dzikuj bardzo.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Piotr Szeliga, Solidarna Polska. Bardzo prosz, panie pole.
216
Pose Piotr Szeliga:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie, czy polski rzd zabezpieczy nasze polskie interesy w wietle poszerzenia geogracznego EBOR. Szczeglnie chodzi mi o pomoc dla krajw Europy Wschodniej. Jeli zostay zabezpieczone, to w jaki konkretnie sposb? Jakie pastwo czynili tutaj starania? Czy Polska jako benecjent straci na tym poszerzeniu? Czy polski rzd pracuje obecnie nad projektami, dziki ktrym wzrosaby np. wymiana gospodarcza i technologiczna z nowymi benecjentami?

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Mam kilka pyta. Pierwsze pytanie nawizuje do mojego przedmwcy. To bank komercyjny, nie mamy zudze. Ponad wszelk wtpliwo zyski tego banku to m.in. odsetki. Fakt, e si piknie nazywa, jeszcze o niczym nie wiadczy, ale samo sowo bank dowodzi, e dziaa na rynku komercyjnym. W zwizku z tym, w aspekcie prowadzonej od dwch lat postgraduacyjnej debaty czy dyskursu, mam pierwsze pytanie. Czy nie ma obaw, czy takie gosy si nie pojawiaj, w zwizku z podwyszeniem kapitau banku, w zwizku z mandatem tego banku na kraje Afryki Pnocnej i Azji Przedniej? To jest pierwsze pytanie, bardzo istotne. Czy takie gosy si nie pojawiaj? Drugie pytanie. Kiedy zakoczy si procedura polityki postgraduacyjnej wanie w Europejskim Banku Odbudowy i Rozwoju? Czy dyskusja zmierza ku temu, eby bank nadal inwestowa, nansowa niektre inwestycje, czy w tej polityce postgraduacyjnej bank bdzie nam suy tylko i wycznie w wymiarze doradczym i eksperckim? To jest drugie pytanie. Chciabym jeszcze zapyta o jedn kwesti, ale ucieka mi ona z gowy. To jest problem, niestety, wic chyba ju nie zd zapyta. Jak si nie zapisze, to si nie pamita. W takim razie chciabym, eby pan minister odpowiedzia na te dwa istotne pytania. Dzikuj uprzejmie. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze pan pose Jzef Rojek, Solidarna Polska. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Jzef Rojek:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju to pikna nazwa. Gdyby sucha nas przecitny obywatel Polski, sdziby po tych naszych wypowiedziach, e z tego banku Polska i inne kraje otrzymuj te pieniki ot tak sobie. Pan pose bardzo adnie nam to wytumaczy. To nie jest tak. Kady kraj moe tam sobie poyczy pieniki, za ktre bank bierze do due odsetki. Mao tego, jako bank moe on prowadzi dziaalno gospodarcz. Jak w swoim wystpieniu zaznaczy ju tutaj pose Kumiuk, ten bank w przypadku Polski bra do czynny udzia w prywatyzacji. Tutaj jest moje osobiste pytanie. Nie wiem, czy jest moliwa odpowied. Jak Polska przez ostatni kadencj rzdw Platformy Obywatelskiej, przez te 4 lata, skorzystaa ze rodkw, ktrymi dysponowa ten bank, i jak Polska bya aktywna? To jest bardzo istotne. My, Polacy, tak naprawd po wojnie czekalimy na jaki plan Marshalla. Kady przecitny Polak, kiedy rozmawiao si z ludmi na spotkaniach, myla, e Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju to jest taki dobry wujek, ktry przychodzi i wciska Polakom t teczk z pienidzmi. To nie jest tak. Panie ministrze, prosibym o odpowied, jeeli to moliwe, na pytanie, ile Polska z tego skorzystaa i jak duo trzeba byo zapaci, cho to mona sobie wyczyta w Internecie, za to, e poyczalimy te rodki na nasz odbudow. Dzikuj.

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansw pan Mirosaw Sekua. Bardzo prosz, panie ministrze.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Najpierw chciabym w imieniu rzdu, w imieniu ministra nansw i ministra spraw zagranicznych, na rce posw, przedstawicieli tych klubw, ktre popieraj projekt, zoy serdeczne podzikowania za przyczynianie si do wspierania polskiej polityki solidarnoci. Oprcz niewtpliwych aspektw nansowych cay projekt ma rwnie aspekt polityki midzynarodowej i jest wanym elementem promowania polityki solidarnoci ze strony Rzeczypospolitej Polskiej. Niestety, musz te zwrci si do pana posa Kumiuka i powiedzie, e wprowadza pan Wysok Izb w bd, panie pole, twierdzc, e rzd wprowadza Sejm w bd. Sejm rzetelnie informuje Wysok

Dzikuj, panie pole. W celu zadania pytania gos zabierze pan pose Andrzej Romanek. Bardzo prosz.
217
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Mirosaw Sekua Izb i robi to zarwno na posiedzeniach plenarnych, jak i w trakcie prac Komisji Spraw Zagranicznych i Komisji Finansw Publicznych. Ta informacja bya wedug mnie bardzo rzetelna, ale odpowiadajc na zadane pytania, postaram si j jeszcze rozszerzy. Przede wszystkim, odpowiadajc na kilka pyta, chciabym powiedzie, e najwikszym benecjentem rodkw z Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju jest Rosja, bo w dotychczasowej dziaalnoci uzyskaa w formie kredytw a 21 409 mln euro. Dopiero na drugim miejscu jest Ukraina, ktra uzyskaa kredyty na sum 7447 mln euro. Pniej jest Rumunia, ktra uzyskaa 5708 mln euro. Dopiero na czwartym miejscu jest Polska, ktra uzyskaa sumarycznie 5593 mln euro kredytw. Trzeba te przypomnie to, co ju byo mwione w trakcie posiedzenia poczonych komisji, ale by moe ta informacja jako nie dotara do wszystkich. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju nie wspiera poszczeglnych krajw, a jedynie przedsibiorcw w tych krajach, czyli jest to inna forma wspierania. Jeeli niektrzy z posw martwi si o to, e jeeli realizujc t polityk solidarnoci, rozszerzymy zakres oddziaywania na kraje basenu Morza rdziemnego, Jordani, Egipt, Tunezj i Maroko, wtedy dla nas, dla naszych przedsibiorcw, pomoc bdzie mniejsza. Myl, e jeeli nastpioby takie przeniesienie aktywnoci, to przede wszystkim w stosunku do pierwszego benecjenta. Jeeli ktokolwiek ma tu powd, eby si obawia, jest to Rosja. My ju nie jestemy tym najwaniejszym benecjentem. Tutaj byy podawane kwoty, ktre ostatnio uzyskalimy, rzdu 500 mln euro, czyli jestemy na tej krzywej schykowej, ale te prosz zwrci uwag, e ponad 21 lat ju mino od rozpoczcia dziaalnoci, a 22 lata miny od podpisania umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju. Rwnie zwrc uwag panw posw zadajcych pytania, e nie ma niebezpieczestwa, i na skutek ratykacji tej umowy zostanie podwyszony bez naszej zgody kapita i bdziemy musieli do tego si dooy. Jeeli bdzie podwyszanie kapitau, to ono jest i opcjonalne, i z naszej strony tylko za nasz zgod, czyli nie ma takiego skutku, jakiego pan pose si obawia, e ratykacja tej umowy wymusi jak gdyby podwyszenie kapitau. Jeeli bdziemy decydowa o podwyszeniu kapitau, to bdzie to niezalena procedura i wycznie za nasz zgod. Ile pastw ju... (Pose Romuald Ajchler: Ale my si zgodzimy.) Tego nie wiem, panie pole. To bdzie zaleao midzy innymi od Wysokiej Izby. (Gos z sali: Znajc ycie...) Ile pastw ju ratykowao umow pytanie pana posa Munyamy. Wedug aktualnej wiedzy Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Ministerstwa Fi-
nansw do tej pory ratykoway j 38 pastwa spord 65 czonkw sygnatariuszy tej umowy. Troszk jeszcze brakuje. To pokrywa okoo 65% kapitau. Decyzja moe wej w ycie wtedy, jeeli bdzie pokryte 75% kapitau. I jeszcze ile tam pastw nam brakuje. Europejski Fundusz na rzecz Demokracji jest wan inicjatyw, ale nie jest sprzeczne dziaanie Narodowego Banku Polskiego zmierzajce do rozszerzenia obszaru oddziaywania Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju z inicjatyw Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji. Prosz zwrci uwag, e Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju jest instytucj dziaajc ju 20 lat, natomiast co do Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji, minister Sikorski wedug informacji Ministerstwa Spraw Zagranicznych ju podpisa w tej sprawie list do pani minister Ashton. Mam nadziej, e to si bdzie rozwijao, natomiast czekanie z rozwizaniami na utworzenie wanie tego Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji na pewno wymusioby kilkuletni zwok w pomocy dla tych pastw, ktre podjy trud przemian demokratycznych, zwaszcza w Afryce Pnocnej. Dobrze pastwo wiecie z naszej najnowszej historii, e najwaniejsza jest pomoc w tych pierwszych okresach, bo one s najtrudniejsze. W zwizku z tym z punktu widzenia naszej polskiej polityki zagranicznej jest bardzo istotne, eby jak najszybciej pomc tym pastwom. Dlatego naley stosowa przede wszystkim te narzdzia, ktre ju s i ktre s jak najbardziej w zasigu rki. Polska na pewno nie straci na tym rozwizaniu, a nasze rmy powinny zyska tutaj odpowiadam wprost panu posowi Szelidze. Jeszcze raz przypomn: pomoc jest udzielana przedsibiorcom z jakiego obszaru, nie jest udzielana pastwom. Jeeli bdzie na skutek udzielonych poyczek zwikszona aktywno gospodarcza w tych pastwach, to rwnie nasze rmy najprawdopodobniej bd tam mogy by zaangaowane i bd mogy tam wykonywa prace i eksportowa nasze usugi czy nasze towary. Na pewno zasada solidarnoci jest bardzo istotna w polityce krajowej, ale rwnie w polityce midzynarodowej. Jest to pewnego rodzaju nasz towar eksportowy w polityce midzynarodowej. Dlatego bardzo serdecznie dzikuj za szerokie poparcie dla tej inicjatywy i mam nadziej, e rycho, jak to jeden z posw powiedzia, bez zbdnej zwoki, zostanie dokonana ratykacja zmian zakresu obowizywania umowy o utworzeniu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju sporzdzonej 22 lata temu w Paryu, 29 maja 1990 r. Dzikuj za uwag. (Oklaski)

Dzikuj, panie ministrze. Pan pose Kumiuk w jakim trybie?
218

W trybie sprostowania, panie marszaku.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ja nie uzyskaem odpowiedzi na moje pytanie podstawowe czy jest zapisane w nowelizacji statutu EBOR-u, zagwarantowane to, o czym pastwo piszecie w uzasadnieniu, e te pienidze nie bd przenoszone kosztem obecnych benecjentw, w tym naszych partnerw na Wschodzie. Czy to jest zapisane w statucie, czy te to, co jest napisane w uzasadnieniu, to jest pastwa przypuszczenie, a nie obiektywna prawda prawna? Czy jest taki zapis w statucie EBOR-u? Dzikuj.

Swojej le zrozumianej wczeniej wypowiedzi. Bardzo prosz.

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Ot klub Prawa i Sprawiedliwoci jest jak najbardziej za realizacj zasady solidarnoci, ale nie moe by tak, e zostawiamy swoje interesy za naszymi wschodnimi granicami i przenosimy solidarno w basen Morza rdziemnego, a pastwo nam to zaproponowali. A wic prosibym o rzetelno w tej sprawie. I druga rzecz, panie ministrze cel ten ma by realizowany, to z uzasadnienia, przy zaoeniu, e na kraje czonkowskie nie zostan naoone dodatkowe obcienia kapitaowe oraz nie bdzie ograniczone finansowanie w obrbie dotychczasowych krajw, w tym w Polsce. To zdanie z uzasadnienia. A ja zacytowaem dane nansowe z roku 2011 i roku 2012, ktre nie pozostawiaj w tej sprawie zudze. W roku 2011... (Gos z sali: Ale to nie ma zwizku, panie marszaku.) Ale ma bardzo duy, zasadniczy zwizek. ...wsparcie EBOR-u dla krajw Europy rodkowo-Wschodniej to mniej wicej 1,5 mld euro, w tym dla Polski 0,9 mld euro. Natomiast w roku 2012 okoo miliarda dla krajw Europy rodkowo-Wschodniej, w tym 0,5 czy 0,6 mld dla Polski. Czyli mamy namacalne zmniejszenie zakresu nansowania i dla Europy rodkowo-Wschodniej, i dla Polski. W zwizku z tym zdanie z uzasadnienia jak najbardziej wprowadza Wysok Izb w bd. Panie ministrze, chyba liczby nie kami, a pan jako do niedawna prezes Najwyszej Izby Kontroli powinien wierzy take liczbom. Dzikuj bardzo. (Pose Romuald Ajchler: Jeszcze raz trzeba przeczyta.)

Dzikuj, panie pole. Gos zabierze sprawozdawca komisji pose Micha Szczerba. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Micha Szczerba:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo dzikuj panu ministrowi Sekule za nazwanie tej zmiany umowy o utworzeniu EBOR-u wielkim projektem solidarnociowym. W tej Izbie sowo solidarno nabiera szczeglnego znaczenia. Chciabym przypomnie, o tym mwiem w swoim pocztkowym wystpieniu, e w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej gosowa za przyjciem wczeniej przedstawionych poprawek pan Marek Belka, prezes Narodowego Banku Polskiego, ale za tymi poprawkami take gosowali przedstawiciele wszystkich krajw, o ktre panowie tutaj si troszczycie. Te poprawki zostay przyjte jednogonie, o tym warto wspomnie. Krajami uczestnikami EBOR-u s wszyscy udziaowcy EBOR-u, to s 63 pastwa plus Komisja Europejska i Europejski Bank Inwestycyjny. Pamitajmy take, e udziaowcami EBOR-u s te Egipt, Jordania, Maroko i Tunezja, ktre dotychczas nie byy krajami operacji, ale w obecnej sytuacji spoeczno-politycznej mog by takimi krajami operacyjnymi. Chodzi o sytuacj, z ktr mamy do czynienia w tym regionie. O tym warto pamita take ze wzgldu na sytuacj, o ktrej mwi pan minister Sekua, e Polska plasuje si na czwartym miejscu, jeli chodzi o wielko wsparcia udzielanego przez EBOR. Wydaje si, e Polska jako kraj, ktry kocha wolno, kocha demokracj, kocha wolny rynek, powinna t wolnoci, demokracj, wolnym rynkiem, ale take moliwociami rozwoju, dzieli si z innymi. W zwizku z powyszym chciabym jeszcze raz podzikowa wszystkim posom uczestniczcym w pracach nad przedstawian ustaw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. (Pose Krzysztof Szczerski: Mog zapyta jeszcze raz o to, na co nie uzyskaem odpowiedzi?) Nie, panie pole, nie moe pan. (Pose Krzysztof Szczerski: Ale to tak krtko.) P minuty. (Pose Krzysztof Szczerski: Dobrze.) (Gos z sali: Nie ma takiego trybu.) P minuty, bardzo prosz, panie pole.
Projekt ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm RP skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego
219

Dzikuj. Lista posw zapisanych do gosu zostaa wyczerpana. Dzikuj przedstawicielom ministerstwa i sprawozdawcy komisji. Zamykam dyskusj. Do trzeciego czytania projektu ustawy przystpimy w bloku gosowa. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 14. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego (druk nr 363). Prosz o zabranie gosu pana posa Leszka Aleksandrzaka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy. Bardzo prosz, panie pole.
to pod uwag opini Biura Analiz Sejmowych z dnia 11 sierpnia 2011 r. oraz z dnia 10 lutego 2012 r., a take orzecznictwo Trybunau Konstytucyjnego w przedmiotowej sprawie. Ustawa nie przewiduje odszkodowa, wic nie wskazuje organw, ktre miayby orzeka w tej sprawie, i procedury w tym zakresie. Ustawa moe generowa wydatki ze strony budetu pastwa w przypadku ewentualnego zasdzenia od Skarbu Pastwa kosztw pokrycia w caoci lub w czci symbolicznego upamitnienia posw, ale s to niewielkie wydatki. Ustawa nie spowoduje innych wydatkw z budetu pastwa, poza wyej wymienionymi. Projekt tej ustawy nie jest objty prawem europejskim. W zwizku z tym, panie i panowie, apeluj do wszystkich pa posanek i panw posw o zagosowanie za t ustaw, abymy dokonali historycznego dziea przywrcenia godnoci i czci posom II Rzeczypospolitej. Panie marszaku, dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Leszek Aleksandrzak:

Dzikuj. Panie Marszaku! Panie i Panowie Posowie! Mam zaszczyt w imieniu grupy posanek i posw przedstawi pastwu projekt ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego, druk nr 363. Panie i Panowie Posowie! Celem ustawy jest pene przywrcenie czci i godnoci posom na Sejm II Rzeczypospolitej, represjonowanym za dziaalno na rzecz demokratycznej Polski przez obz sanacyjny. Wyrazem tych represji by tzw. proces brzeski przywdcw Centrolewu, przeprowadzony w dniach 26 padziernika 1931 r. 13 stycznia 1932 r., w ktrym skazano dziesiciu posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na kary od 1,5 roku do 3 lat wizienia, po ich uprzednim aresztowaniu w nocy z 9 na 10 wrzenia 1930 r. Chodzi o nastpujcych posw: Wincentego Witosa, Kazimierza Bagiskiego, Norberta Barlickiego, Adama Ciokosza, Stanisawa Dubois, Wadysawa Kiernika, Hermana Liebermana, Mieczysawa Mastka, Adama Pragiera oraz Jzefa Putka. Projekt ustawy jest wykonaniem historycznego, moralnego i prawnego obowizku demokratycznej III Rzeczypospolitej wobec tych posw. Projektowana ustawa nie jest precedensem w najnowszej historii Rzeczypospolitej Polskiej. Poprzedzia j ustawa z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych za dziaalno na rzecz niepodlegego bytu Pastwa Polskiego. Ustawa ta jest niejako pierwowzorem projektowanej ustawy, gdy reguluje podobn materi. Nadto przy opracowywaniu projektu wzi-

Dzikuj panu posowi. Informuj, e Sejm ustali, i w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 5-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej gos zabierze pan pose Piotr Tomaski. Bardzo prosz, panie pole.
Pose Piotr Tomaski:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt przedstawi stanowisko w sprawie projektu ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego, druk nr 363. W uzasadnieniu czytamy, e celem ustawy jest pene przywrcenie czci i godnoci dziesiciu posom na Sejm II Rzeczypospolitej represjonowanym za dziaalno na rzecz demokratycznej Polski przez obz sanacyjny, odmiennie pojmujcych dobro Polski, skazanym na kary od 1,5 roku do 3 lat wizienia, po ich uprzednim aresztowaniu w nocy z 9 na 10 wrzenia 1930 r. Projektodawcy podkrelaj, e projekt ustawy jest wykonaniem historycznego, moralnego i prawnego obowizku demokratycznej III Rzeczypospolitej wobec tych posw. Podstaw oceny przedmiotowego projektu powinno by stwierdzenie, e larem ustroju Rzeczypospolitej Polskiej jest zasada podziau wadzy, okrelona
220
Pose Piotr Tomaski w art. 10 Konstytucji RP. Wynika z niej, e stanowienie prawa jest bezwzgldnie zastrzeone dla wadzy ustawodawczej, a wyjtki mog wynika tylko z przepisw konstytucyjnych. Odpowiednio wykonywanie wadzy sdowniczej jest zastrzeone dla sdw i trybunaw, a wyjtki mog wynika tylko z przepisw konstytucyjnych, na przykad art. 144 ust. 3 pkt 18 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ktry przyznaje prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej prerogatyw stosowania prawa aski. Artyku 1 projektu ma uniewani wyrok sdowy. Tak skonstruowany przepis wchodzi bez wtpienia w obszar nalecy do wadzy sdowniczej, to jest wymierzania sprawiedliwoci w konkretnych sprawach karnych przez stosowanie obowizujcych norm prawnych. Wadza ustawodawcza uchylajca przedoony projekt wkroczyaby na obszar zastrzeony wycznie dla sdw, ktre w postpowaniu odwoawczym lub w postpowaniu szczeglnym mog stwierdzi niewano wyroku po ustaleniu istnienia przesanek. Podstawowe znaczenie dla oceny przedstawionego zagadnienia ma jednak przepis szczeglny, art. 175 Konstytucji RP. Stanowi on, e wymiar sprawiedliwoci w Rzeczypospolitej Polskiej sprawuj Sd Najwyszy, sdy powszechne, sdy administracyjne oraz sdy wojskowe i w ust. 2, e sd wyjtkowy lub tryb dorany moe by ustanowiony tylko na czas wojny. Przepis ten rozstrzyga jednoznacznie, e tylko Sd Najwyszy i sdy powszechne, administracyjne, wojskowe mog sprawowa wymiar sprawiedliwoci w Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten ma charakter gwarancyjny i nie dopuszcza adnych odstpstw, chyba e przepis o randze konstytucyjnej stanowi inaczej. Wyjtek od reguy okrelony jest bezporednio w cytowanym art. 175 ust. 2 Konstytucji RP, sdy wyjtkowe, oraz w przepisie art. 144 ust. 3 pkt 18 Konstytucji RP, przyznajcym prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej prerogatyw stosowania prawa aski. Podobn wyjtkow prerogatyw przyznawa prezydentowi RP art. 69 ustawy konstytucyjnej z dnia 23 kwietnia 1935 r., ktry umoliwi prezydentowi RP Wadysawowi Raczkiewiczowi ogoszenie amnestii, na ktr powouj si autorzy. W uzasadnieniu do projektu ustawy stwierdzono, e nie jest on precedensem w najnowszej historii Rzeczypospolitej Polskiej, albowiem obowizuje take ustawa z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych za dziaalno na rzecz niepodlegego bytu Pastwa Polskiego. Ustawa z 1991 r. nie uznaje bezporednio za niewane konkretnych wyrokw, a jedynie okrela podstaw, jak i Kodeks postpowania karnego, stwierdzenia niewanoci orzecze wydanych wobec osb represjonowanych. Ustawodawca skonstruowa w tej ustawie norm oglnoabstrakcyjn, podlegajc zastosowaniu przez sd powszechny, sd wojskowy albo Sd Najwyszy, ktry w konkretnej sprawie ocenia spe-
nienie przesanek ustawowych. Nie mona mie zatem wtpliwoci, e w ustawie z 1991 r. zastosowano zupenie inn metod osignicia susznego celu ni w przedoonym projekcie ustawy. Rnicy tej w aden sposb nie mona bagatelizowa czy sprowadza do czysto pojciowego rozrnienia, gdy umoliwienie niezawisym sdom zbadania podstaw stwierdzenia niewanoci i dokonania samodzielnie ustale faktycznych oznacza wanie, e respektowana jest zasada demokratycznego pastwa prawnego, zasada podziau wadzy i zasada sdowego wymiaru sprawiedliwoci. Innymi sowy, opinia nie kwestionuje celu projektu (Dzwonek), lecz wycznie sposb jego realizacji. Projekt powinien okrela szczegln, dodatkow podstaw stwierdzenia niewanoci prawomocnego wyroku sdu karnego. Majc powysze na uwadze, naley stwierdzi, e projekt ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec represjonowanych za dziaalno na rzecz demokratycznej Polski byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej winiw brzeskich jest niezgodny z przepisem art. 2, 10 i 175 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez to, e wkracza w istot kompetencji zastrzeonych przez konstytucj dla organw wadzy sdowniczej. Zaakceptowanie przedmiotowego projektu ustawy byoby ryzykowne dla demokratycznego pastwa polskiego, pozwalaoby wikszoci parlamentarnej zmienia czy uniewania prawomocne wyroki sdu. Majc powysze na uwadze, biorc pod uwag opinie prawne Biura Analiz Sejmowych i orzeczenia Trybunau Konstytucyjnego, wnosz o odrzucenie poselskiego projektu ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego Pastwa Polskiego. Dzikuj bardzo. (Oklaski) (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Marek Kuchciski)
Wicemarszaek Marek Kuchciski:

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pan profesor, pan pose Ryszard Terlecki, Prawo i Sprawiedliwo. Prosz.
Pose Ryszard Terlecki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Czy mona przez wikszo sejmow zmienia histori? Mona oczywicie. Moemy tu uchwali, e bitwy pod Grunwaldem nie byo. Jeeli uzbieramy do tego wikszo, to wyjdziemy z przekonania, e zmienilimy bieg historii. W rzeczywistoci oczywicie nic nie zmienilimy, bo przecie historia pozostaje niezalena od naszych postanowie.
221
Pose Ryszard Terlecki Sd niepodlegej Rzeczypospolitej w trzech kolejnych instancjach wyda wyrok. Wszyscy mamy chyba wiadomo tego moe nie wszyscy, ale z pewnoci niektrzy, take spord wnioskodawcw e II Rzeczpospolita bya niepodlegym pastwem polskim. Jeeli bya niepodlegym i demokratycznym pastwem, to obowizuje podzia wadzy, to znaczy wyrokw sdu nie moe zmienia wadza ustawodawcza. A teraz my si za to zabieramy, wadza ustawodawcza, parlament III Rzeczypospolitej bdzie zmienia wyroki sdu niepodlegej i demokratycznej II Rzeczypospolitej, nawet jeeli opozycja wczesna miaa co do tego wyroku wtpliwoci. To jest absurd. Zreszt przypomnijmy, e prezydent niepodlegej Rzeczypospolitej Wadysaw Raczkiewicz obj amnesti winiw czy skazanych w procesie brzeskim i w ten sposb, mona powiedzie, uzna, e w tej czci krytyki opozycja miaa racj. Przypomn take, e ju w III Rzeczypospolitej kilkakrotnie podejmowano podobn prb, ktra koczya si niepowodzeniem, bo prawnie tego nie da si przeprowadzi. Trzeba te spyta, czy bohaterowie tego procesu byliby zachwyceni, gdyby wiedzieli, kto wystpuje w ich obronie, bo z tego, co wiemy, to ani socjalici, ktrzy wtedy zostali skazani, ani ludowcy, ci, ktrzy przeyli wojn, nie byli zwolennikami tych partii, z ktrych, przynajmniej jeeli chodzi o biogra, wywodz si niektrzy z dziaaczy obecnych partii wnioskodawcw. Bagiski, ludowiec, wybitny polityk stronnictwa ludowego, musia ucieka z Polski przed wadz, w ktrej brali udzia przecie poprzednicy partii, do ktrej tradycji nawizuje, w jaki sposb przynajmniej, dzisiejsza partia, z ktrej wystpuj wnioskodawcy. A wic pod tym wzgldem take ta sprawa wydaje si bardzo wtpliwa. Czy mona ingerowa w histori? Czy mona wymyli sobie, e wydarzenia sprzed wielu lat, dzi inaczej oceniane, mona na drodze prawnej zmienia? Mielimy oczywicie takie przykady, ale dotyczyy one PRL, dotyczyy sowieckiego protektoratu (Poruszenie na sali), ktrego wyroki trzeba byo kwestionowa, to oczywiste. Natomiast czy sdy, czy wyroki sdw wpyny na to, e zmienia si historia? Nie zmienia si. Mona tu przytoczy dziesitki wyrokw, ktre przyznaway racj jednej ze stron procesowych, ale w aden sposb nie wpyny przecie na zmian historii. A wic pozostaje z jednej strony z pewnym rozbawieniem, a z drugiej strony z zaenowaniem przyglda si pomysom czy prbom dzi manipulowania histori w tym sensie, eby mie nadziej, e uda si j zmieni. Platforma Obywatelska przynajmniej postpuje tu, mona powiedzie, szczerze, chce histori wyrugowa i wtedy (Dzwonek) nie byoby w ogle problemu. Natomiast dzi prby jej modykowania uwaam i mj klub uwaa za co najmniej omieszajce Wysok Izb. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. Gos zabierze pan pose Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Moi poprzednicy zwrcili uwag na istotn rnic trzech wadz w pastwie demokratycznym, rwnie zwrcili uwag, e caa, sdz, sala odwouje si do historii II Rzeczypospolitej jako do historii pastwa demokratycznego, w ktrym trjpodzia wadzy te by realizowany. W zwizku z tym faktycznie wstpowanie wadzy ustawodawczej na miejsce wadzy sdowniczej i orzekanie o niewanoci decyzji, orzecze, wyrokw tej wadzy raczej nie jest waciwe. Myl, e dwaj poprzedni koledzy posowie jednoznacznie pokazali, e Sejm chyba nie powinien tej ustawy przyjmowa. Natomiast chciabym swoj drog zrozumie kolegw projektodawcw tej ustawy. Rzeczywicie to zdarzenie historyczne, obojtnie jak bdziemy chcieli je przedstawi, nastpio i swoje konsekwencje miao. Mona by byo w inny sposb to w Wysokiej Izbie oceni, moe z wykorzystaniem innej formuy, formuy uchway, w jaki sposb uwypukli t ide, ktr chcielicie koledzy przedstawi. Mam tu te i tak myl. Kolega mwi o przeszoci, o historii. Ja mam myl o przyszoci. Nasze dziaania maj rwnie swoj edukacyjn moc i jeeli nawet w dobrej intencji, z dobrego serca podejmujemy pewne dziaania, to jednak zawsze warto chwil si zastanowi i posucha rwnie rozumu, czy nie za bardzo serce wygrao. A to, co przekazujemy naszymi dziaaniami, szczeglnie dla przyszoci, a wic w celu uczenia modych pokole midzy innymi tej wanej zasady trjpodziau wadzy i starania si, eby nie przekracza tych granic, ktre sobie wyznaczylimy, aby wanie naszymi dziaaniami nie pokazywa, e mona do wan, fundamentaln umow spoeczn przekracza, nawet tak przez serce podpowiadane dobre uczynki niestety nie s uzasadnione. Dlatego podobnie jak moi koledzy bdziemy wnioskowali, aby odrzuci ten projekt ustawy. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pan pose Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Przedstawiajc stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego, chc
222
Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk powiedzie, e jestemy wsptwrcami, mona rzec, benecjentami tego projektu ustawy. Nie pierwszy raz podejmowalimy dziaanie zmierzajce do rehabilitacji osdzonych w niesusznym procesie brzeskim 10 posw II Rzeczypospolitej. Usyszelimy tutaj takie zarzuty, okrelenia, jak: manipulowania histori czy modykowanie historii. Ja nie chc manipulowa histori ani modykowa historii, ale chc pani marszaek Sejmu podzikowa, e akurat na tym posiedzeniu wyznaczya termin rozpatrzenia tego punktu porzdku dziennego, bo to teraz jak nigdy indziej jest okazja do przypomnienia tej karty historii, ktrej Polska ze wzgldu na opini narodw w tym czasie si wstydzia. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W 1931 r. zostao aresztowanych i osadzonych w twierdzy brzeskiej 10 posw, potem doczy do nich jeszcze pose Wojciech Korfanty, na czele znalaz si Wincenty Witos, trzykrotny premier rzdu II Rzeczypospolitej. Witos, Korfanty, twrcy Rzeczypospolitej niepodlegej, ktrzy musieli znale si w wizieniu. Nie chc mwi wasnymi sowami, ale chc przypomnie sowa Wincentego Witosa z tego tzw. procesu brzeskiego, podczas ktrego powiedzia: Wszystko, co czyniem, byo zgodne z prawem i podyktowane obowizkami obywatela. Wtedy to pady rwnie z jego ust sowa, ktre uzna mona za jego credo: Kiedy nie byo Polski niepodlegej dy do niej, gdy przysza pracowa dla niej, a gdy bya w potrzebie broni jej. Przedstawiajc swoje cele, mwi, e rola decydujca w pastwie polskim powinna nalee do ludu. Kady obywatel pastwa polskiego ma by rwnouprawnionym jego obywatelem, wspgospodarzem. Nard winien y w zgodzie. W przeciwnym razie, gdy spoeczestwo jest podzielone, jeli jest skcone suchajcie, panowie posowie jeli jest dla siebie wrogie, jeli cz jego jest po jednej, a druga po drugiej stronie wykopanej przepaci kady mylcy obywatel musi mie obawy, e ono czas i zdrowie, i siy traci na walk midzy sob, na walk wewntrzn i nie tylko wszystkich, ale adnego z tych problemw nie rozwie. Zabierajc gos w procesie, mwi: Najwiksz klsk, jak te rzdy w Polsce przyniosy, jest spustoszenie moralne. Najtrudniejsze te bdzie odbudowanie tej tak wanej dziedziny ycia Gdy wyjd std, bd w dalszym cigu gosi hasa, ktre pan prokurator uwaa za rewolucyjne. Bd mwi, e prawo i wolno s najwikszym skarbem narodu, e Polska powinna si oprze na caym spoeczestwie, e wobec prawa wszyscy powinni by rwni, a potgi pastwa i jego przyszoci nie zabezpieczy aden, choby najwikszy geniusz uczyni to moe tylko cay, wolny, wiadomy swych praw i obowizkw nard. Sd oczywicie skaza Wincentego Witosa, uwzgldniajc dawniejsze jego zasugi, na 1,5 roku wizienia, Bagiskiego na 2 lata, Kiernika, Liebermana, Barlickiego na 2,5 roku, Putka, Mastka, Pragiera, Dubois i Ciokosza na 3 lata wizienia. Wrc jeszcze raz
do Wincentego Przepraszam, Stanisaw Leszczyski, niezaleny sdzia, gosowa za uniewinnieniem wszystkich oskaronych i zoy votum separatum przeciw wyrokowi. Pisa w uzasadnieniu midzy innymi: karalny jest tylko zamach, gdyby uyto lub postanowiono uy przemocy. A Witos jeszcze mwi: Ja byem prezesem tego rzdu, ktry przez zamach majowy zosta obalony. Nie ja wic knuem zamachy, nie ja robiem spiski, ale ja wraz z rzdem staem si oar spisku i zamachu. Spodziewam si, e wreszcie przyjd w Polsce takie zmiany, gdy na awie oskaronych zasid take i ci, ktrzy nie tylko myleli, ale dokonali tego zamachu. I dzi akurat przyszed ten czas, e t kart historii trzeba osdzi. Dzikuj pani marszaek, e akurat wybraa ten czas, bo za dwa dni jest 86. rocznica zamachu majowego, w ktrym zgino 379 osb, w tym 215 onierzy i 164 cywilw. Na tej trybunie (Dzwonek) nie wolno byo mwi o tym, nie wyraono zgody, eby w 80. rocznic podj uchwa czczc oary tej tragedii. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ja po prostu dziwi si, e jest takie niezrozumienie wtedy, kiedy politycy polskiego Sejmu pouczaj Ukrain w sprawie demokracji, pouczaj Biaoru i inne pastwa w sprawie demokracji, a nie s wraliwi na krzywd, ktr wtedy wyrzdzano w demokratycznym oczywicie pastwie, kiedy amano konstytucj. Dzisiaj sysz, e jest to ryzyko dla demokratycznego pastwa polskiego zrehabilitowa ich. Sejm nie chce si wypowiedzie. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Czy mona obojtnie przej obok takiej karty historii, obok Witosa, ktry w 1920 r. na prob Pisudskiego tworzy gabinet, wystosowa odezw do narodu polskiego, do braci wocian, kiedy modzie polska ruszya jako ochotnicy i zwarcie stana pod Warszaw. Witos ten zryw polskiego narodu nazwa cudem nad Wis, a nastpstwem bya zwyciska bitwa warszawska. I tene Pisudski po latach odpaci si Witosowi i posom. Za co? Za to, e krytykowali jego rzd. I to miaa by demokracja, i w dzisiejszym demokratycznym pastwie dzisiejszy Sejm ma by obojtny. Politycy, dziwi si wam. Prawo i Sprawiedliwo przypomn wam. W 2005 r. rozpoczynalicie kampani parlamentarn w Wierzchosawicach u stp Wincentego Witosa. (Oklaski) Nie mona dzisiaj raz stawa pod pomnikiem Pisudskiego, raz pod pomnikiem Witosa i mwi, e to s nasi polityczni protektorzy. Nie mona wykorzystywa instrumentalnie kart historii, bohaterw, ktrym naley si cze, ktrym Polska winna jest szacunek. Odwouj si do wraliwoci Wysokiej Izby, do wraliwoci i do zreektowania si. Dzi bowiem stoicie na stray przepisw, a wtedy te przepisy byy amane, wtedy ta konstytucja bya amana. Czy moemy milcze wobec tej sprawy, tej sytuacji? Panie marszaku, prosz jeszcze raz podzikowa pani marszaek Kopacz za to, e w tym momencie, w przeddzie rocznicy zamachu majowego do porzdku dziennego wczya ten projekt ustawy. (Oklaski)
223

Dzikuj, panie pole. Przeka pani marszaek t informacj. Ale, jak dobrze syszaem, tylko dwa kluby z trzech wystpujcych zapowiedziay gosowanie przeciwko projektowi ustawy dwa z trzech wystpujcych. (Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk: Trzy.) Natomiast 12 maja rzeczywicie jest dniem, w ktrym w dziejach Polski miao miejsce wiele wanych wydarze politycznych, nie tylko zamach majowy. (Pose Franciszek Jerzy Stefaniuk: Pisudski te chyba 12 maja zmar. To jest tak jakby symboliczne.) Tak, dzikuj bardzo. Prosz bardzo, pan pose Tomasz Kamiski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
tworzeniu historii na nowo. Std te Sojusz Lewicy Demokratycznej bdzie gosowa w caej rozcigoci za przedstawionym projektem ustawy. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pan pose Patryk Jaki w imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska.
Pose Patryk Jaki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ja te, jak jeden z moich przedmwcw, odnosz wraenie, e tym projektem ustawy Sojusz Lewicy Demokratycznej prbuje zbudowa swoj tosamo, swj etos na biograach osb, ktre zapewne jak patrz na to z gry, to przewracaj si w grobie. Ten projekt ustawy to jedna wielka hucpa. Ale jeeli chcecie rozmawia o historii, to przypomnijmy szerszy kontekst, prosz bardzo. W 1926 r. marszaek Jzef Pisudski dokona zamachu stanu i w jego wyniku przej wadz w pastwie. Fakt ten zosta zaakceptowany przez Sejm II Rzeczypospolitej poprzez gosowanie nad powoaniem rzdu z zasugerowanym przez Pisudskiego premierem Kazimierzem Bartlem na czele. W rzdzie tym znalaz si rwnie marszaek, obejmujc funkcj ministra spraw wojskowych. Co wicej, w gosowaniu parlamentarnym marszaek uzyska zdecydowane poparcie jako kandydat na funkcj prezydenta Rzeczypospolitej, cho oarowanej funkcji nie przyj, polecajc wybr Ignacego Mocickiego. 2 sierpnia Sejm Rzeczypospolitej uchwali tzw. nowel sierpniow, ktra poszerzaa zakres wadzy prezydenta w pastwie. W 1927 r. rozwizano Sejm I kadencji. Rok pniej w marcu odbyy si wybory i powoano Sejm II kadencji. Zwycistwo w wyborach odnioso ugrupowanie Pisudskiego, BBWR, zdobywajc 25% gosw. W protecie przeciwko pogbiajcym si tendencjom autorytarnym posowie zwizani z ugrupowaniami Narodowej Partii Robotniczej, chrzecijaskiej demokracji, PSL Piast, PPS, ale bez endecji, postanowili zjednoczy si w walce przeciw dyktaturze autorytarnej sanacji, tworzc Centrolew we wrzeniu 1929 r. Celem tej koalicji ugrupowa byo obalenie wadz sanacyjnych i przywrcenie penej demokracji. W czerwcu 1930 r. na Kongresie Obrony Prawa i Wolnoci Ludu w Krakowie proklamowano walk o usunicie dyktatury Jzefa Pisudskiego a do zwycistwa. O ile naturalne byo denie do podejmowania dziaa parlamentarnych w celu odbudowania porzdku demokratycznego w pastwie, o tyle wspomniana rezolucja Centrolewu bya prb mobilizacji spoeczestwa przeciwko rzdowi z jednoczesnym wypowiedzeniem mu posuszestwa. Jeden z punk-
Pose Tomasz Kamiski:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawi stanowisko w sprawie ustawy o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec byych posw na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej skazanych w procesie brzeskim za dziaalno na rzecz demokratycznego pastwa. Wysoki Sejmie! Nikt tutaj nie tworzy historii na nowo i nikt tej historii nie traktuje wybirczo. Historia to fakty, a fakty s takie, e w nocy z 9 na 10 wrzenia 1930 r. na polecenie Jzefa Pisudskiego ktry, jak donosz, jak mwi historycy, mia duy wpyw na list aresztowanych w wielu przypadkach w brutalny sposb aresztowano 11 posw Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej: 6 przedstawicieli Polskiej Partii Socjalistycznej na czele z Hermanem Libermanem, 2 posw PSL Piast, 2 posw PSL Wyzwolenie, 1 posa ze Stronnictwa Chopskiego. Z tych jedenastu osadzonych w twierdzy brzeskiej w specjalnie przygotowanym wizieniu wojskowym gdzie byli traktowani w sposb niegodny, brutalny, byli bici, nie pozwolono im skontaktowa si z obrocami dziesiciu skazano. To jest wanie historia, to s fakty, ktrym nie mona zaprzeczy. Nikt tutaj nie tworzy historii na nowo. Obowizkiem naszym, parlamentarzystw Rzeczypospolitej Polskiej, jest rehabilitacja wszystkich, ktrzy w taki niezgodny z prawem sposb zostali wtedy aresztowani i skazani. Dlaczego zostali aresztowani i skazani? Ot dlatego, eby nie wzili udziau jako liderzy Centrolewu w wyborach, bo przeszkadzali. Tak jak wczeniej, w 1926 r., dokonano zamachu majowego, zamachu na demokracj, tak cztery lata pniej podczas aresztowa, po rozwizaniu Sejmu, rwnie dokonano zamachu na demokracj. Wysoki Sejmie! Klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej zawsze by przeciwny wybielaniu historii,
224
Pose Patryk Jaki tw rezolucji brzmia, cytuj dosownie, e: wobec rzdu zamachu spoeczestwo bdzie wolne od jakichkolwiek obowizkw, a zobowizania wobec zagranicy nielegalnego rzdu nie bd uznane przez Rzeczpospolit. Jak wida, wskazywano nawet na moliwo nierespektowania podpisanych przez rzd zobowiza midzynarodowych. Tego rodzaju sformuowania musiay budzi niepokj, bowiem zmierzay de facto do zepchnicia stosunkw wewntrznych w pastwie w stron anarchii i dryfowania w kierunku wojny domowej. Dlatego w ramach przeciwdziaania tym niebezpiecznym tendencjom prezydent rozwiza 30 sierpnia 1930 r. parlament. Tym samym wygasy immunitety poselskie posw II kadencji. 10 wrzenia 1930 r. siy policyjne przystpiy do aresztowa przywdcw Centrolewu, byych posw. O ile mona odnie si zdecydowanie krytycznie wobec faktw zastosowania przemocy zycznej wobec niektrych z nich, na przykad posa Libermana, o ile mona zdecydowanie skrytykowa sposb postpowania wadz wiziennych wobec wielu z nich, o tyle aresztowanie liderw antypastwowej opozycji nie byo tak jednoznacznie ocenione. Oczekiwanie na wylanie si fali protestw na ulice i to w okresie duych napi spoecznych przypomnijmy, e by wwczas kryzys mogo spowodowa oglnopolsk katastrof. Ludzie, z Pisudskim na czele, ktrzy byli odpowiedzialni za ster nawy pastwowej, musieli doprowadzi do zatrzymania tego marszu ku anarchii, bowiem organizm pastwowy, Polska, za ktry walczyli i oddawali ycie, nie mg by naraony na podobne ryzyko. Co wane, naley podkreli, i Centrolew nie by jedyn struktur opozycyjn krytyczn wobec sanacji. Przecie endecja, czyli SN, nie wzywaa do rewolucyjnych zachowa. Podobnie ostronie wystpoway rodowiska konserwatystw krakowskich, ktre zdecydowanie sceptycznie odnosiy si przecie do rzdw Pisudskiego. Rozumieli oni jednak, e postpujca radykalizacja postaw jest drog do wewntrznej konfrontacji a nie drog ku demokracji w bardzo trudnych dla Rzeczypospolitej czasach, jeli chodzi o kwestie zewntrzne. Wskazywana przez autorw ustawy amnestia ogoszona przez prezydenta Raczkiewicza bya aktem politycznym, w ktrym chcia on zadouczyni skazanym i zaangaowa ich do pracy na rzecz niepodlegej Polski w tamtym jake trudnym dla naszej ojczyzny okresie. Sowo amnestia odnosi si do osb skazanych, ktrych wina zostaa dowiedziona. Tak wic pan prezydent Raczkiewicz nie kwestionowa samego faktu susznoci skazania, uzna natomiast, i susznie, e w tamtej rzeczywistoci podtrzymywanie owych wyrokw nie ma sensu. Dziaalno na rzecz demokratycznego pastwa jest dziaaniem chwalebnym, musi by jednake oparta o zasady rozsdku, umiaru i odpowiedzialnoci (Dzwonek) za
pastwo i racj stanu. Nie moe za kierowa si rewolucyjn emocj, ktra moe zepchn Polsk w otcha zagady. Dlatego Solidarna Polska, w sposb oczywisty uznajc wiele zachowa przedstawicieli wczesnej wadzy za niedopuszczalne, pokazuje szerszy kontekst wszystkich sytuacji historycznych, ni chciaby tego wnioskodawca, czyli Sojusz Lewicy Demokratycznej. Sam akt zoenia tej ustawy odbieramy jako niepotrzebny i szkodliwy, skcajcy Polakw na nowo. Skazane osoby obja amnestia, nie ma problemu z ich czci i godnoci. Na dowd tego moecie pastwo przej si w okolice placu Trzech Krzyy i zobaczy pomnik Witosa czy setki nazw ulic i innych honorw. Ale nie rozpoczynajmy na nowo tej wojny polsko-polskiej, bo historii rzeczywicie nie da si zmieni za pomoc gosowania wadzy ustawodawczej. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo panu posowi. Dziewiciu panw posw zapisao si do zadania pytania. Czas na zadanie pytania ustalam na 2 minuty. Pierwszy wystpi pan pose Cezary Olejniczak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Przysuchuj si tej dyskusji na temat historii i naprawd uszom nie wierz. Po pierwsze, pod tym projektem podpisali si posowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Polskiego Stronnictwa Ludowego, panie pole, nie tylko posowie Sojuszu Lewicy Demokratycznej, ale rwnie posowie Polskiego Stronnictwa Ludowego. To jest jedna rzecz. Byli tam skazani zarwno posowie Polskiej Partii Socjalistycznej, jak i PSL Piast, PSL Wyzwolenie i Stronnictwa Chopskiego. I tak jak powiedzia pose Maksymiuk, doczy rwnie Korfanty, ktry walczy o polsko na lsku. O tym te nie powinnicie zapomina. Chc wam jeszcze przypomnie sowa prof. Roszkowskiego, ktry jest z pastwa ugrupowania, by posem do Parlamentu Europejskiego, wybitny historyk, wykadowca Szkoy Gwnej Handlowej, w ktrej miaem moliwo studiowania i uczenia si historii rwnie u pana prof. Roszkowskiego. Zacytuj, eby si nie pomyli: proces by ciemn plam na midzywojennym wymiarze sprawiedliwoci to s sowa pana prof. Roszkowskiego z Najnowszej historii Polski 19141945. Prosz wic do tego sign i przeczyta rwnie t najnowsz histori, zarwno posowie z Prawa i Sprawiedliwoci, Solidarnej Polski, Platformy Obywatelskiej, jak i Ruchu Palikota.
225
Pose Cezary Olejniczak Do Platformy Obywatelskiej mam jeszcze jeden apel, do pani prezydent Gronkiewicz-Waltz, eby zrobi porzdek pod pomnikiem byego premiera pana Witosa, posa na Sejm, eby nie jedzili na tych rolkach, bo to by premier rzdu, trzy razy by premierem II Rzeczypospolitej Polskiej. Tak e jest taka proba do pani prezydent miasta stoecznego Warszawy, eby zrobi tam porzdek, bo to (Dzwonek) naprawd urga wszystkiemu. Dzikuj serdecznie.

Dzikuj, panie pole. Proba to moe za mao, bo myl, e wikszo posw podpisze si pod paskim apelem w tej sprawie. Dzikuj bardzo. Pose Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
uchwali tego typu ustaw, ktra rzeczywicie w sposb godny rehabilitowaaby tyche dziesiciu skazanych... Tylko szukacie pastwo takich kruczkw prawnych, ktre pozwoliyby wam na zewntrz czy w dyskusji uzasadni wasz wniosek. Wysoka Izbo! Zwracam si do Platformy Obywatelskiej, do pana posa, ktry wystpowa w imieniu Platformy. Zastanwcie si, mona ten wasz wniosek wycofa. Namawiam was. Jeeli macie jakiekolwiek prawne przeszkody, to mona te przeszkody usun podczas pracy w komisji. Wtedy wykaecie chocia odrobin dobrej woli. O to apeluj take do przedstawicieli PiS. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos zabierze pan pose Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Romuald Ajchler:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Ot waciwie wszystko czy prawie wszystko, co mona byo usysze o procesie, wypowiedzia pan pose Stefaniuk. Zreszt bardzo wnikliwie przysuchiwaem si temu wystpieniu. I nic doda, nic uj. Szkoda tylko, e prawa strona sceny politycznej nie chce przyjmowa tych argumentw, ktre tutaj w sposb dobitny byy podkrelone. Nie jestem historykiem, ale to, co byo w uzasadnieniu projektu ustawy napisane... I problem polega nie na tym, Wysoka Izbo, e wystpujemy z tak inicjatyw, tylko problem polega na tym tego nie moecie, prosz pastwa, znie e robi to Sojusz Lewicy Demokratycznej. Bo gdyby wystpi z tak propozycj PiS, to sdz, e pan pose, ktry wystpowa w waszym imieniu, znalazby inne wtki, ktre broniyby przedstawionej tezy, przemawiajce za uaskawieniem czy za ustaw. Wtedy wasze zachowanie byoby z pewnoci inne. I to jest, prosz pastwa, manipulacja histori. To takie wanie podejcie. Zastanawiam si teraz, Wysoka Izbo, nad tym, czy mona tak ustaw uchwali. Ot jeeli podczas pierwszego czytania pada wniosek klubw, e projekt ustawy nie nadaje si do dalszego procedowania, to wtedy to nie ma sensu. W tej sytuacji bylibycie bardziej wiarygodni, gdybycie chocia przekazali ten projekt do pracy w komisjach. Przecie wiele rzeczy mona w nim zaatwi. Nie rozumiem jednej rzeczy, nastpujcych argumentw. Wtedy, kiedy by proces brzeski, mona byo zama konstytucj i nie zastanawiano si nad tym (Dzwonek), a dzisiaj, jak chcemy to naprawi, poszukuje si kruczkw prawnych, ktre dawayby partiom politycznym, niewnioskodawcom, ktrzy nie zoyli tego albo nie wpadli na ten pomys, e naleaoby
Pose Marek Suski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ot tu jest jakie nieporozumienie. Przecie nie zgosilimy adnego wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu. Mamy tylko szereg wtpliwoci, i to wtpliwoci, ktre pady te z ust wnioskodawcw, bo rzeczywicie jest pewnym chichotem historii, e osoby, ktre byy dziaaczami demokratycznymi w demokratycznym pastwie, zostay skazane za popenione przestpstwo przez niezawisy sd, pniej zostay rehabilitowane, a dzi, po kilkudziesiciu latach, przedstawiciele postkomunistycznych partii... (Pose Cezary Olejniczak: Panie pole...) ...tak, zgaszaj wniosek o ich pen rehabilitacj. To oni rzeczywicie w grobach si przewracaj. I to co do tego mamy wtpliwoci. (Pose Cezary Olejniczak: Skd pan wie?) A skd pan wie, e nie? (Gos z sali: Oj!) Ot, po pierwsze, to SLD, ktre wywodzi si PZPR, jak rwnie ZSL, ktre dzisiaj nazywa si PSL-em, zwalczay ten PSL, z ktrego wywodzi si Witos. (Wesoo na sali) Tak, Mikoajczak musia ucieka z kraju. To ugrupowanie PSL, to prawdziwe PSL byo zwalczane przez pniejszy ZSL, ktry dzisiaj jest PSL-em. A wic chichot historii i pewnego rodzaju zdziwienie budzi wanie forma, w jakiej tutaj wystpuje, mona powiedzie, pewna polityczna mimikra, bo kto, kto by kim innym, dzisiaj... (Pose Romuald Ajchler: Panie pole, i teraz chcecie to...) ...chce by znowu kim innym. Natomiast my przecie ani nie zapowiadalimy wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu, ani nawet nie powiedzielimy, jak bdziemy gosowa, tylko mwilimy o rnych wtpliwociach. Mgbym
226
Pose Marek Suski powiedzie w ten sposb, e mam wtpliwoci w ogle co do prawnej konstrukcji takiego wniosku, ale mam rwnie pytanie dotyczce strony moralnej, bo przecie wielokrotnie w naszym pastwie dokonywano przewrotw, obalenia rzdw i jako na razie oary obalenia rzdu (Dzwonek) w czasach stanu wojennego ani oary obalenia rzdu Olszewskiego nie doczekay si rehabilitacji, a niektrzy z was, nawet tu siedzcy w Sejmie, bralicie w tych wydarzeniach czynny udzia. Wracacie do historii i prbujecie by adwokatem kogo, kto naprawd nie ma z wami wiele wsplnego. I sdz, e gdyby mona byo ich zapyta, to pewnie by sobie tego nie yczyli. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. Miabym prob do pana posa Kamiskiego, eby pan przeczyta stenogram i zastanowi si, czy nie naleaoby sprostowa kilku paskich wypowiedzi, poniewa by moe mog one by niezgodne z prawd. Prosz bardzo, pan pose Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Rozumiem kolegw posw projektodawcw. Owszem, Ruch Palikota jest jak najbardziej za tym, aby przywraca prawdziwe oblicze naszej historii. Myl, e wszystkie osoby siedzce na tej sali, a nawet nieobecne maj wyrobione i podobne zdanie, jeeli chodzi o to zdarzenie historyczne z czasw II Rzeczypospolitej Polskiej. Natomiast jakby jest kwestia sporna. Wiem, jak to jest z emocjami, kiedy si pokae komu, e dobra intencja i dobra tre s w z form ubrane. Poza treci jeszcze jest forma. Ja tylko zwracam uwag, e jeeli mamy szacunek dla trjpodziau wadzy, to widzimy, e jako nie pasuje instytucja stanowienia prawa do rozstrzygania tej czci umowy spoecznej, w ramach ktrej, wykorzystujc prawo, osdza si osoby, zdarzenia, czyny, intencje. W zwizku z tym zwracam si z pytaniem i z prob, myl, e do caej sali, aby moe w innej formie uczci te osoby, ich wkad, wsplnie wykaza, e to z rnych opcji byy osoby, rnie widzce Polsk, i moe bardziej namacalnie uhonorowa je, tablic w naszym parlamencie, a nie tak nie do koca chyba formalnie dobrze skonstruowan ustaw. Dzikuj.

Dzikuj bardzo. To pytanie jest skierowane do przedstawiciela wnioskodawcw, tak? (Pose Marek Suski: Do wnioskodawcw.) Dobrze. Dzikuj. Pan pose Tomasz Kamiski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Pose Tomasz Kamiski:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Po raz kolejny oblecia was strach strach przed faktami historycznymi. A kiedy jestecie wystraszeni, to mwicie o biogramach i sigacie do historii. W waszej formacji jest wielu byych czonkw Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Pan pose Jasiski. Mam dalej wymienia? Sekretarz Jasiski. W kadej z formacji siedzcych na sali s przedstawiciele wadzy czy partii, ktre sprawoway wadz przed 1989 r. (Pose Cezary Olejniczak: To nie grzech.) To nie grzech, bo te 45 lat to nie bya czarna dziura. (Gos z sali: Tylko wstyd.) Tam yy miliony Polakw. Wtedy budowano szkoy, a nie zamykano. Po drugie, mwicie o tym, e jest to ingerencja w histori. Ot ingerencj w histori byo nazwaniem bohaterami wielu ludzi, ktrzy po wojnie mordowali Polakw na Podhalu, na Podkarpaciu, w Polsce Wschodniej. Wtedy mordowano przedstawicieli wadzy, ale rwnie bezbronnych ludzi. I wy zrobilicie z nich bohaterw. Mwi tutaj o Ogniu na Podhalu. Fakty historyczne. Boicie si historii. Na koniec: jestecie takimi wielkimi obrocami Julii Tymoszenko na Ukrainie. To signijcie do historii Polski i tak samo zachowujcie si wobec historii Polski. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Teraz gos ma pan pose Ryszard Terlecki, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Ryszard Terlecki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Do jednej sprawy waciwie tylko chc si odnie. Mianowicie nie mona naszego dzisiejszego sposobu pojmowania demokracji, praw czowieka nanosi na histori. Nie mona, bo czasy byy zupenie inne i znaczenie tych poj byo wtedy zupenie inne. Pan marszaek mwi o tym, e odwoujemy si jako take do tradycji Witosa. Oczywicie, bo Witos by jednym z najwybitniejszych politykw w II Rzeczypospolitej, by premierem rzdu wolnej Polski. Owszem, doszo potem do dramatycznych podziaw i rnic, sporw. I te spory byy rozwizywane tak,
227
Pose Ryszard Terlecki jak si wtedy rozwizywao te spory. To dzi si nam moe nie podoba. Wtedy to by, powiedziabym, nawet pewien standard. Pan powiedzia, e Europa si wstydzia za Polsk. Ot nie. Polska bya jednym z pastw, ktre byy stosunkowo najbardziej demokratyczne. W Europie w latach 30. zwycia wszdzie autorytaryzm albo wrcz totalitaryzm, a Polska si jako temu opara. Tak wic twierdzenie dzi, e Europa si wstydzia za Polsk, jest nieprawdziwe, bo tego akurat wczesnym wadzom Rzeczypospolitej zarzuci nie mona. A jeeli odwoujemy si do Witosa, to przypomn te, e Wincenty Witos w ostatnich miesicach swojego ycia popar Stanisawa Mikoajczyka, a nie Wadysawa Kowalskiego (Dzwonek), ktry sta na czele SL, do ktrego tradycji wycie si panowie odwoali i z ktrego tradycji wywodzi si potem ZSL, z tradycji prokomunistycznego Stronnictwa Ludowego. (Oklaski)

Dzikuj. Gos ma pan pose Piotr Babinetz, Prawo i Sprawiedliwo. Prosz bardzo.
Pose Piotr Babinetz:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Gdy suchaem moich przedmwcw, taka reeksja we mnie si zrodzia, e jednak pastwo nie zauwaacie, e historia i polityka s troch bardziej skomplikowane, dlatego e chociaby premier Wincenty Witos w 1926 r. zachca w pewnej swej wypowiedzi marszaka Pisudskiego do przejcia wadzy przy pomocy wojska. I wielokrotnie te wwczas negatywnie wypowiada si o nadmiernie demokratycznym, niewydolnym systemie politycznym. Te wypowiedzi s znane i dostpne. Natomiast co do uzasadnienia tego projektu ustawy, bo z faszywego uzasadnienia wyciga si potem faszywe wnioski, to czytamy w nim: po klsce wrzeniowej bdcej przede wszystkim klsk rzdzcego obozu sanacyjnego, a przecie bya to klska czy poraka militarna pastwa polskiego, a nie takiego czy innego obozu politycznego, w obliczu agresji Niemiec i Zwizku Sowieckiego. Klska Francji w starciu tylko z Niemcami pokazuje, e nie byo szans na zwycistwo we wrzeniu 1939 r. obojtne, kto by sprawowa wwczas rzdy. Jest tu te mowa o tych ludziach, e wczyli si do walki z hitlerowsk III Rzesz niemieck u boku generaa Sikorskiego. Owszem, wczyli si do walki, take w dziaalno polityczn na rzecz niepodlegoci Polski, ale przeciw obu okupantom, niemieckiemu i sowieckiemu. Wreszcie jest
mowa o sanacyjnym prezydencie Wadysawie Raczkiewiczu. Wadysaw Raczkiewicz by ustanowiony w zgodzie z konstytucj Polski niepodlegej prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej, a nie prezydentem jednego czy drugiego obozu politycznego. W kocu jest tu take mowa o tym, e pierwowzorem tego projektu ustawy jest ustawa o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych za dziaalno na rzecz niepodlegego bytu pastwa polskiego. Tylko e tam chodzio o uniewanienie orzecze wydanych przez instytucje kilkudziesicioletniego okresu okupacji sowieckiej Polski, a ten projekt dotyczy uznania za niewane orzecze z okresu pastwa niepodlegego. Tak e jest to cakowicie nietrafne porwnanie. (Dzwonek) No i w tej sytuacji mam pytanie jeszcze do wnioskodawcw. Dlaczego w ramach tego historycznego dziea nie zgosilicie pastwo rwnie konsekwentnie projektu ustawy, ktra byaby zadouczynieniem dla ocerw Wojska Polskiego, pisudczykw, niektrych czonkw obozu narodowego wizionych na terenie Zjednoczonego Krlestwa przez rzd generaa Wadysawa Sikorskiego w czasie II wojny wiatowej? Wwczas takie potraktowanie tych ocerw Wojska Polskiego spowodowao wiele przypadkw samobjstw. No ale w sumie to pewnie dobrze, e pastwo nie tego zgosilicie, jako e lepiej chyba dla tych ludzi, bo nie chcieliby oni mie obrocw w nastpcach PZPR, ktrzy dzisiaj w Sejmie pluj na tych przedstawicieli Stronnictwa Ludowego, ktrzy po II wojnie wiatowej niezomnie kontynuowali walk o niepodlego Polski przeciw komunistycznym zdrajcom. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. Teraz pan pose Wodzimierz Bernacki, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Wodzimierz Bernacki:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Waciwie swoje wystpienie chciabym rozpocz od prostego stwierdzenia. Cokolwiek prawa strona powiedziaaby na zadany temat, to i tak bdzie ponosia odpowiedzialno za wszystko. To dla mnie jest niezrozumiae, poniewa tak naprawd wystpienie pana profesora Terleckiego nie zakoczyo si konkluzj, tylko zawierao seri wtpliwoci dotyczcych tej wanie materii, natomiast kolejne wystpienia byy skierowane tylko i wycznie przeciwko prawej stronie. Co wicej, wnioskodawcy nie zauwayli stanowiska Platformy Obywatelskiej w tej materii. (Pose Romuald Ajchler: Jak to nie?) Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym odwoa si, kiedy mwimy o tych wanie wypadkach, do
228
Pose Wodzimierz Bernacki jednej biograi, bo jest to chyba dobry moment, tj. biograi profesora Adama Krzyanowskiego, ktry w okresie poprzedzajcym zamach majowy by liberaem, by szczerym demokrat, ale jednoczenie z pozycji czysto demokratycznych i liberalnych bardzo zdecydowanie krytykowa konstytucj marcow, zwaszcza w kontekcie zagroenia pyncego zarwno ze Wschodu, jak i z Zachodu. Adam Krzyanowski, profesor Uniwersytetu Jagielloskiego, w 1926 r., podobnie zreszt nie tylko jak liberaowie, ale i jak czonkowie PPS oraz wikszoci partii politycznych, popar zamach marszaka Pisudskiego. Co wicej, warto sprostowa to, co mwi pan Patryk Jaki. Ot to Zgromadzenie Narodowe wybrao marszaka Pisudskiego na prezydenta Rzeczypospolitej. Wydaje mi si, e puent tego jest to, co stao si (Dzwonek) w nastpstwie wydarze, o ktrych panowie mwili w zwizku ze swoim projektem. Ot po procesie brzeskim pan profesor Adam Krzyanowski, mimo e po dwudziestym szstym zosta wybrany z list BBWR do Sejmu Rzeczypospolitej, zoy mandat. Wydaje mi si, e to byo waciwe rozwizanie w tej sytuacji. W ten sposb popiera czy solidaryzowa si z tymi posami, ktrzy zostali aresztowani. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan marszaek Franciszek Jerzy Stefaniuk, Polskie Stronnictwo Ludowe.

Dzikuj. Panie marszaku, ja wypowiem si nie tylko w ramach tych dwch minut, jestem zobowizany do kilku sprostowa. Ustosunkowujc si do ostatniej kwestii wypowiedzianej przez pana posa Bernackiego To profesorowie Uniwersytetu Jagielloskiego byli jednymi z pierwszych, ktrzy zgosili protest przeciwko procesowi brzeskiemu. Jeszcze raz pady tu zdania, ju nie chc personikowa, mwi, kto to powiedzia, ale wszyscy ecie wysuchali, e tutaj jest jaka manipulacja histori czy naginanie historii do wasnych spostrzee. Czy to jest naginanie historii? Przypomnijmy: Korfanty Przepraszam, ci, ktrzy zostali skazani w procesie brzeskim, uciekali za granic, uchodzili, potem byli cigani listami goczymi, bali si, bo po prostu zgnojono by ich w wizieniach. Jak wrcili w obliczu II wojny wiatowej, w przededniu II wojny wiatowej, po napadzie Niemiec hitlerowskich na Czechosowacj, to jeszcze prokurator osadzi Wincentego Witosa w wizieniu w Siedlcach,
Korfanty, ktry nie by skazany, ale ucieka, bo ba si, e lada moment mog go aresztowa, zosta osadzony na Pawiaku, gdzie potem stwierdzono, e ciany byy nasycone arszenikiem i po prostu zmar zatruty. Czy obok takich faktw mona przej obojtnie? Teraz jest jedna kwestia. Kochani posowie, ja widz, czuj z waszej strony pogard do wnioskodawcw, ja jestem wspwnioskodawc. Mwicie o ZSL-u. Chc powiedzie, e pomnik Wincentego Witosa wybudowali ZSL-owcy z wasnych skadek za rozprowadzane cegieki. (Dzwonek) I ja byem jednym z nich. Staem podczas otwarcia pomnika Wincentego Witosa tam, gdzie wy czsto stajecie i po prostu bierzecie go za to. Wam nie przeszkadza, kto wybudowa ten pomnik. Druga sprawa, zwizana ze Stanisawem Mikoajczykiem. To ja, bdc wicemarszakiem Sejmu, staem na czele misji, ktra sprowadzia doczesne szcztki Stanisawa Mikoajczyka do Polski, byo to staranie wielu, wielu kadencji ludowcw. Pose Kalemba by ze mn, by pose Gruszka. To mymy sprowadzili Mikoajczyka do Polski. Jeden z posw z tej strony sali w Poznaniu, na Cmentarzu Zasuonych Wielkopolan zabra gos i powiedzia, e PSL nie ma moralnego prawa dotykania Mikoajczyka, wtedy kiedy mymy sprowadzili, kiedymy (Gos z sali: Przecie to prawda.) O PSL-u mwi. Mwi, e jestemy spadkobiercami itd. ju nie powiem kogo. Wincenty Witos, jeszcze raz powiem, godzi ludzi. Dzi jeszcze raz powoam si na jego sowa. Mwi, e potgi ani przyszoci pastwa nie zbuduje aden, choby najwikszy, geniusz, ale moe to uczyni jedynie cay wiadomy swych praw i obowizkw nard. Papie, Ojciec wity Jan Pawe II w czasie swego pontykatu, w czasie pielgrzymek do Polski cytowa tylko jednego polityka Wincentego Witosa, z politykw tylko Witosa. Natomiast papie tu, w Sejmie, moi drodzy, wyrazi tak kwesti, e wyzwania stojce przed demokratycznym pastwem domagaj si solidarnej wsppracy wszystkich ludzi dobrej woli, bez wzgldu na opcj polityczn czy wyznawan religi. Wtedy, jak pamitam, posowie i senatorowie bili brawo, a rce puchy. Co z tych sw zostao, panowie? Zdjcia na cianach. Wanie, co z tych sw zostao? Dzi nie patrzycie, jaka jest idea projektu ustawy, o co chodzi, tylko patrzycie, kto j skada. Nie lubicie ludzi, to adnej idei nie poprzecie, choby ona bya najbardziej suszna. W ten sposb Polska moe si tylko rozpa. Ja wam powiem jedno, po 80 latach od tego procesu powiem, e Polski raz na zawsze nikt nie zagwarantowa, a nie ma na wiecie silnego pastwa ze skconym wewntrznie spoeczestwem. Pamitajcie o tym i ebymy sami si nie pozagryzali. (Oklaski)
229

Dzikuj. Myl, e kwestia: lubi czy nie lubi kogokolwiek ma tutaj drugorzdne znaczenie, panie marszaku. To s jednak sprawy dotyczce postaw ideowych i pogldu na wiat anieli tego, czy kto kogo lubi.

Panie marszaku, tutaj czsto s prezentowane takie sprawy, e nawet katolikw dzieli si na gorszych i lepszych i odmawia im si, mwi, e nie powinni sta w kociele. Z tym te si spotkaem. (Oklaski)

Zgadzam si z panem, e s takie przypadki. Pan pose Stanisaw Kalemba, Polskie Stronnictwo Ludowe. Prosz bardzo.
Pose Stanisaw Kalemba:

Dzikuj. Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie podpisaem tego projektu, ale gdybym wiedzia, e taki projekt jest, tobym si pod nim podpisa. (Gos z sali: Nie byo pana posa.) Niewane, kto jest wnioskodawc. Ja bardzo bym si cieszy, gdyby wikszo wszystkich klubw si pod tym podpisaa. Przypomn te, e w poprzedniej kadencji by wniosek, tylko jeden, projekt uchway, eby uczci oary zamachu majowego, eby uczci oary, nic wicej. Dua cz, ktra dzisiaj krytykuje, bya przeciw temu. Natomiast jest faktem, e wtedy, w maju 1926 r. Wincenty Witos zosta powoany w sposb demokratyczny, by prezydentem rzdu, bo tak to si wtedy nazywao, demokratycznym. Pozwolono mu rzdzi przez niedugi czas, kilka czy kilkanacie dni. Demokracja si nie podobaa. Natomiast w procesie brzeskim prokurator, ktry oskara Witosa, powiedzia, e oprcz Pisudskiego Witos by drugim najwikszym zwycizc bitwy warszawskiej, cudu nad Wis. Notabene s dokumenty na to, e wanie prezydent Wincenty Witos jako pierwszy uy okrelenia: cud nad Wis. Notabene jest faktem, e 12 sierpnia 1920 r., kiedy byo najtrudniej w czasie bitwy warszawskiej, Jzef Pisudski, naczelnik pastwa i wdz naczelny, poprosi Wincentego Witosa i na jego rce zoy dymisj, zrezygnowa z funkcji naczelnika pastwa i naczelnego wodza. Dokumenty znajdujce si nie tylko w polskich archiwach o tym mwi. (Dzwonek) W najtrudniejszym czasie Wincenty Witos Prokurator w procesie brzeskim wyranie powiedzia,
e dziwne jest, e skazuje si twrc cudu nad Wis, obywatela Orderu Ora Biaego. To jest jedno. Faktycznie moemy mwi tutaj o historii, ktra jest bardzo trudna. Ja znam histori polskiego ruchu ludowego bardzo szczegowo, co do dni. Chciabym tylko powiedzie tyle: sprowadzenie doczesnych szcztkw Stanisawa i Cecylii Mikoajczykw do Poznania w 2000 r. przez Polskie Stronnictwo Ludowe, postawienie mu pomnika w Poznaniu bylimy w Waszyngtonie, w Nowym Jorku organizowao PSL w zwizku z uchwa sejmow z 1995 r. Byo to za zgod jedynego syna Stanisawa Mikoajczyka Mariana, za zgod najbliszych wsppracownikw Stanisawa Mikoajczyka. Franciszek Moskal, Tadeusz Nowak, mecenas Kaleta. Wtedy w ruchu ludowym byli przywdcy, ktrzy mieli wyroki mierci, byli akowcami. Prawda jest taka, e Mikoajczyk musia ucieka z kraju, bo wymordowano wtedy kwiat PSL-u. I trzeba te to jasno, majc na uwadze histori, powiedzie: zostali wymordowani dzisiaj jest to udokumentowane przez IPN, ok. 170 osb jest wymienionych imiennie przez bojwki UB, SB, PPR. To jest fakt. I musia ucieka z kraju. Zamykano wtedy w wizieniach dziesitki tysicy polskich chopw. I tylko w ten sposb powstaa ta forma, ktra bya moliwa, to byo ZSL. Przy czym my, PSL-owcy, nie tsknimy dzisiaj za ZSL-em. Jak tylko powstaa taka moliwo i mg powsta pierwszy niekomunistyczny rzd w nowej Polsce, zosta poparty przez Polskie Stronnictwo Ludowe. Taka jest prawdziwa historia Polski. Nie ma si wic o co obraa, tylko tym 10 posom skazanym w procesie brzeskim naley przywrci cze i godno, bo oni na to zasuguj. Bdy byy po rnych stronach. Wyroki byy wielk krzywd dla tych ludzi, ktrzy wchodzili w skad demokratycznego Sejmu, a Wincenty Witos by wtedy demokratycznie wybrany przez wikszo sejmow. Nie wszystkim podobaa si wtedy demokracja, bo nie widzieli w niej miejsca dla siebie. Wic te podziay, ktre dzisiaj tutaj rysujemy, one s, uwaam, zbdne. Naley przywrci tym posom cze. Prosz wszystkich, bez wzgldu na t zoono procesu historycznego, ebymy si wznieli ponad podziay, pamitajc o tej trudnej historii, o oprawcach prawdziwych Polakw. Tym ludziom naley si przywrcenie tej czci. To jest nasz obowizek, bez wzgldu na przynaleno klubow. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi. Pewnie wszyscy zgodzimy si, e fakty historyczne naley przypomina i histori odkamywa, take z czasw, gdy Mikoajczyk musia uchodzi z Polski, jak rwnie z czasw, gdy PSL-em kierowa Roman Bartoszcze. S rne trudne chwile w dziejach ruchu ludowego.
230
Wicemarszaek Marek Kuchciski (Pose Stanisaw Kalemba: Niech kady oceni swoj...) Oczywicie, trzeba. Tak. Prosz pastwa, moliwo zabrania gosu w dyskusji ma jeszcze przedstawiciel wnioskodawcw pan pose Leszek Aleksandrzak. Prosz bardzo.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W zasadzie pyta specjalnie nie byo bya za to bardzo wielka dyskusja ze strony Prawa i Sprawiedliwoci w zwizku z tym nie bardzo jest na co odpowiada. Dyskusja bya rzeczywicie bardzo emocjonalna. To a dziwne, e projekt, ktry nie powinien budzi tyle emocji, budzi takie emocje, co przedua obrady, a powane tematy zaatwiane s w par minut. Ale to ju inna sprawa. Panie i Panowie Posowie! Panie Marszaku! Tak jak napisalimy, celem ustawy jest pene przywrcenie czci i godnoci posom II Rzeczypospolitej. Myl, e dzisiaj dyskusja na temat tego, czy to jest zgodne z konstytucj, czy dotyczy trjwadzy... Tak sam ustaw przyjlimy, ju o tym mwiem, 23 lutego 1991 r. o uznaniu za niewane orzecze wydanych wobec osb represjonowanych. Przyjlimy to wtedy, ten tok dziaania. Byo to zgodne z prawem, nie amao zasady rozdziau trjwadzy, dzisiejszy projekt amie. Wtedy nie amao, bo ustawa dotyczya dziaaczy Solidarnoci. Przypominam jedn rzecz. Moemy wszystko mwi o PRL-u, moemy opowiada rne rzeczy, ale byo to pastwo, ktre funkcjonowao, byo uznane na caym wiecie, przez wszystkie organizacje wiatowe, i by tam taki sam sd, ktry wymierzy kar, jak ten. I tam przywrcilimy, nie byo tego problemu. Dzisiaj jest problem, poniewa dotyczy to dziaaczy lewicy i PSL-u, dlatego jest problem. My amiemy prawo, my nie mamy prawa, eby to stosowa. Poprzednio byo prawo, dzisiaj tego prawa nie ma. Historia w Polsce jest dzisiaj jedna. Historia, ktr proponuje prawica, to historia, w ktrej wszystkie dobre czyny dotycz prawicy, a wszystko, co byo ze, zrobia lewica. I nikt nie ma prawa nic powiedzie, bo tylko koledzy z PiS-u, z Platformy Obywatelskiej maj prawo do mwienia, e oni s godnymi Polakami, a lewica to banda oszoomw, ktrzy nie maj prawa si odezwa. I najlepiej byoby odebra im prawo kandydowania do Sejmu, zakaza im przychodzenia na sal sejmow. Wtedy byoby OK. Czyli to jest pastwo prawa. Tu kolega z Solidarnej Polski mwi, e ci ludzie nawoywali do rewolucji i dlatego zostali niesusznie skazani bo mogaby wybuchn rewolucja. Spjrzmy dzisiaj na prowadzon przez pastwa dyskusj, na to, co pastwo mwicie w mediach na temat ka-
tastrofy smoleskiej, na temat rzdu. Przecie wy tak samo nawoujecie do rewolucji. W zwizku z tym obecny rzd powinien was tak samo zamkn, skaza, bo jest kryzys, jest trudna sytuacja na wiecie, jest tak samo. Wic tak samo was powinni zamkn, bo nawoujecie do rewolucji. Wtedy tak, bo bya trudna sytuacja w Polsce. Myl, e albo zaczniemy dzisiaj mwi w Polsce o prawdziwej historii, albo zaczniemy nadal mwi jedno jeeli nie uchwalimy tej ustawy, pozostan przy tym przewiadczeniu e mamy Polakw lepszych i gorszych. Ludzie majcy pogldy prawicowe s dobrzy, lewica naley j zakopa, moe rzeczywicie wybudowa wizienie, zrobi proces, pozamyka i bdzie wity spokj. W zwizku z tym prosz o jedno abymy dzisiaj uszanowali godno tych 10 posw. Nie ma tu adnego amania prawa. Prosz, abymy tak jak uznalimy dziaaczy Solidarnoci, niesusznie oskaronych, przywrcilimy im godno, przywrcili godno tym posom. To byli wybitni Polacy, ktrzy walczyli o niepodleg Polsk. Jeeli dzisiaj mwimy, e zamach stanu by konieczny i mier ponad 300 ludzi bya konieczna i to bya demokracja, to przyjmijmy rwnie to, e to nie jest demokracja i e dzisiaj musimy przywrci tym posom godno. W zwizku z tym jeszcze raz w imieniu wnioskodawcw, ktrzy podpisali si moe ci niesuszni, moe byoby lepiej, gdyby ci bardziej suszni si podpisali prosz panie i panw posw, szczeglnie koleanki i kolegw z Platformy Obywatelskiej i Ruchu Palikota, nie zastawiajmy si prawem, ale przywrmy tym posom cze i godno. Dzikuj bardzo, panie marszaku. Dzikuj za wysuchanie. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Zamykam dyskusj. Informuj pastwa, e w dyskusji zgoszono wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy w pierwszym czytaniu. W zwizku z tym do gosowania nad tym wnioskiem przystpimy jutro w bloku gosowa. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 15. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce (druk nr 326). Prosz o zabranie gosu pana posa Jarosawa Katulskiego w celu przedstawienia uzasadnienia projektu uchway.
Pose Jarosaw Katulski:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! 11 kwietnia br. Komisja Zdrowia na swoim posiedzeniu przyja pro-
Projekt uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce
231
Pose Jarosaw Katulski jekt uchway ustanawiajcej Narodowy Dzie Pacjenta w piczce. Miaby to by dzie 18 kwietnia. Tre uchway wraz z uzasadnieniem zostaa posom dostarczona w druku nr 326, jak pan marszaek by ju uprzejmy zauway. W imieniu komisji wnosz o przyjcie przez Izb uchway w takiej wanie treci. Na posiedzeniu komisji zostaa ona przyjta jednogonie. Dzikuj bardzo.
Pose Jolanta Szczypiska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwo mam zaszczyt przedstawi stanowisko odnonie do uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Komisja Zdrowia przyja projekt tej uchway przez aklamacj, ale warto przy okazji powiedzie krtko kilka zda na temat problemu. Pacjenci w piczce to niestety kolejna grupa pacjentw zlekcewaona przez urzdnikw aktualnie zarzdzajcych systemem ochrony zdrowia w Polsce, chorym systemem, w ktrym nie jest normalne i naturalne, e pacjenci z rnymi schorzeniami s traktowani odpowiednio, czyli otrzymuj wiadczenia zdrowotne adekwatnie do swojej choroby lub stanu. piczka, czyli koma jest stanem wegetacji organizmu, ktry wystpuje z wielu przyczyn, najczciej na skutek urazw, wstrzsw czy wypadkw, ale z tego stanu przecie mona pacjenta wyprowadzi czy obudzi. Bardzo wane jest wczesne, szybkie i waciwe dziaanie, mwic krtko leczenie, opieka czy rehabilitacja. W Polsce w przytaczajcej wikszoci przypadkw niestety tak nie jest i pacjenci w piczce le w kach wiele lat, a mogliby przecie wrci do ycia i do dawnej aktywnoci, bo to jest moliwe. A jaka jest w Polsce sytuacja pacjentw w piczce? Niestety, nawet nie ma adnych danych statystycznych, tak jak i nie ma wielu publicznych specjalistycznych orodkw leczniczych dla pacjentw w piczce. Na podstawie danych z Unii Europejskiej mona oszacowa, e rocznie na piczk zapada od 5 do 6 tys. osb. Ta liczba jednak ronie w zwizku ze wzrostem liczby wypadkw samochodowych. Pacjenci w piczce przebywaj na og w zakadach opiekuczych, ale s rwnie odsyani do domw, w ktrych opiek nad nimi musi przej rodzina, niestety, nieprzygotowana i pozbawiona koniecznych rodkw nansowych, bez wystarczajcego specjalistycznego i komplementarnego wsparcia medycznego. W cywilizowanych krajach takie publiczne orodki, zakady opieki zdrowotnej po prostu s, a u nas ich nie ma. Owszem, istniej, ale jedynie te prowadzone przez liczne fundacje czy stowarzyszenia. Wie si to jednak z powanymi kosztami obciajcymi rodziny pacjentw w piczce. Naley wic jak najszybciej podj dziaania, aby powstay wysokospecjalistyczne placwki w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Potrzebne s wic rozwizania systemowe, czyli wdroenie programu medyczno-rehabilitacyjnego dla pacjentw w piczce. Przyjmujc za podstaw dane z Unii Europejskiej, lekarze szacuj, e w Polsce potrzeba ok. 0,5 tys. miejsc dla pacjentw, w tym 100 dla dzieci w odpowiednich placwkach ochrony zdrowia, w ktrych opieka nad tymi pacjentami musi by skoordynowa-

Dzikuj panu posowi. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 3-minutowych owiadcze w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. Jako pierwsza gos zabierze pani pose Alicja Dbrowska z klubu Platforma Obywatelska.
Pose Alicja Dbrowska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska mam zaszczyt zaprezentowa stanowisko w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce (druk nr 326). Komisja Zdrowia na swoim posiedzeniu 11 kwietnia br. przyja przez aklamacj projekt uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Tego typu inicjatywy zawsze odnosz pozytywny skutek. Ich celem jest zwrcenie na to zagadnienie uwagi opinii publicznej, a take instytucji pastwowych. Przyjcie omawianego projektu uchway bdzie niezwykle pomocne dla fundacji, stowarzysze, oddziaw opieki krtko- i dugoterminowej, gdzie znajduje si wiele osb pozostajcych w stanie piczki. Pozwoli take podj wiele dziaa o charakterze porzdkujcym w obszarze leczenia osb pozostajcych w piczce oraz opieki nad nimi. Klub Platforma Obywatelska bdzie gosowa za ustanowieniem 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Gos ma pani pose Jolanta Szczypiska, Prawo i Sprawiedliwo.
232
Pose Jolanta Szczypiska nym dziaaniem specjalistw z rnych dziedzin medycyny. Ten zy stan opieki zdrowotnej nad osobami w piczce wymusza akcyjno, dziaania spoeczne oraz ustanawianie takiego dnia, co jest oczywicie odwrceniem sytuacji, bo te dziaania powinny by jedynie uzupenieniem tej opieki (Dzwonek) pastwa ju kocz wynikajcej z Konstytucji Rzeczypospolitej i opacania przez nas skadek. Skoro jednak mamy to, co mamy, niestety, to dobrze, e s takie akcje i takie dni. Dobrze, e angauj si osoby znane, bo to pozwala i jednoczenie zmusza np. media do pokazywania tego problemu i mwienia o nim. Jednak mamy te, niestety, wiadomo, e ta akcyjno jest de facto akcj ratunkow dla tych chorych i ich rodzin i e w tym przypadku w piczce s obecnie urzdnicy zarzdzajcy systemem ochrony zdrowia. Najpierw wic trzeba obudzi tych ludzi pozbawionych wyobrani czy empatii, a przede wszystkim pozbawionych rwnie kompetencji. Klub Prawo i Sprawiedliwo popiera uchwa w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Dzikuj.

Dzikuj, pani pose. Gos ma pan pose Marek Gos, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Marek Gos:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Pragn przyczy si do tych gosw moich poprzednikw, ktrzy optuj za ustanowieniem 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce, jest to rwnie opinia klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego, ktry reprezentuj. Szanowni Pastwo! Pacjenci w piczce stanowi bardzo specyczn grup pacjentw, tych bezbronnych, tych, ktrzy nie mog si upomnie o swoje prawa, nie mog si poskary, tylko zdani s na ask bd nieask losu, a tym losem niejednokrotnie kieruje jednak czowiek. W zwizku z tym, e waga problemu jest coraz bardziej znaczca w naszym kraju i wiele osb mona by uratowa, majc dobry system, wprowadzajc wspprac wielu specjalistw i najnowsze osignicia nauk medycznych, warto dzi dooy wszelkich stara, zaangaowa rodki, eby taki system w Polsce stworzy. Ten dzie ma przypomina nam wszystkim o koniecznoci troski o kilka tysicy, jak tu ju byo wspomniane, bytw ludzkich, ktre majc dobr opiek, po szybkiej interwencji miayby szans przey. piczka jest pewn jednostk chorobow, ktra w zalenoci od urazu, od przebiegu niedotlenienia mzgu moe okaza si dugotrwa chorob, ale moe si rwnie okaza chorob, ktra ustpuje. Chcemy doprowadzi do tego, eby tym wszystkim, ktrzy maj szans przey, da takie moliwoci. Dzisiaj osoby w piczce s problemem szczeglnie dla rodzin, bo rzeczywicie po interwencji na oddziale intensywnej terapii, czsto po zaaplikowaniu odpowiednich lekw anestezjolodzy s bezradni i staraj si zwolni ko, bo kolejni pacjenci w nagych przypadkach czekaj na tak moliwo. W zwizku z tym nie bardzo jest gdzie takiego pacjenta umieci, ale umieci z nadziej, e ma on szans odzyska przytomno i wrc jego czynnoci, naturalne procesy zjologiczne i sprawno umysu. Chcemy dzisiaj wszyscy jako posowie, bo w tym kierunku zmierza nasza debata, aby w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia stworzy takie miejsca w publicznych placwkach, ktre ju dzisiaj maj spore osignicia w leczeniu osb w piczce, po urazach, po wstrzsach, tak eby da szans tym wszystkim, ktrych taki stan moe dotkn, a przecie liczba wypadkw rzeczywicie z roku na rok ronie. (Dzwonek) W zwizku z tym Polskie Stronnictwo Ludowe, nasz klub w peni poprze inicjatyw, ktra wysza z Komisji Zdrowia, zwizan z ustanowieniem dnia 18 kwietnia Narodowym Dniem

Dzikuj. Gos ma pani pose Halina Szymiec-Raczyska, Ruch Palikota.
Pose Halina Szymiec-Raczyska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ruch Palikota popiera uchwa o ustanowieniu 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Jednoczenie w imieniu klubu chciaabym wyrazi nadziej, e symboliczna waga aktu stanie si pocztkiem prawdziwej zmiany sytuacji osb w piczce. Uchwaa Sejmu nabierze sensu dopiero wwczas, gdy rzd zobowie si i wprowadzi rozwizania systemowe, ktre zapewni pacjentom w piczce lepsz opiek, leczenie i atwiejszy dostp do rehabilitacji. Co nas w zwizku z tym czeka? Zebranie danych o liczbie osb w piczce, utworzenie krajowego rejestru medycznego oraz zagwarantowanie penych rodkw budetowych na leczenie i opiek. Jednak to tylko niektre z zada zwizanych z powanym traktowaniem uchway, ktr wsplnie podejmiemy. Jeli za spraw tej uchway pastwo polskie nie tylko w Narodowym Dniu Pacjenta w piczce, ale na co dzie bdzie dba o godno, zdrowie i ycie osb w piczce, to nasza praca bdzie miaa znaczenie. Z myl o tym popieramy t uchwa. Dzikuj. (Oklaski)
233

...Pacjenta w piczce.
Pose Andrzej Dera:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawi nasze stanowisko wobec projektu uchway o ustanowieniu 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Nasz klub w peni popiera t uchwa i ma jedn zasadnicz uwag. Nie chodzi o to, ebymy tylko podjli uchwa, w ktrej wyrazimy swoj solidarno z ludmi, ktrzy znaleli si w tej tragicznej sytuacji. To jest wane, wane jest pokazanie tego rzeczywistego problemu, ktry istnieje, ale z drugiej strony bardzo wana jest potrzeba dziaa. Prosz zwrci uwag, e co jaki czas okazuje si, jestemy wiadkami tego, e kto wybudza si ze piczki po wielu, wielu latach. Ci pacjenci pniej stwierdzaj, e nawet mieli wiadomo, co si dzieje, natomiast nie byli w stanie si wybudzi. Jest ogromna rado tych rodzin, ktre przez wiele, wiele lat opiekoway si takimi pacjentami, w sytuacji kiedy oni si wybudzaj. To jest te wielka rado i wielka nadzieja dla innych, e skoro jednym si udao, to innym te moe si uda. Bardzo wane jest, eby t nadziej podtrzymywa. Dopki jest nadzieja, dopty jest sens ycia. To jest bardzo wane, eby za t uchwa poszy dziaania, eby osoby, ktre znajduj si w piczce przecie tych osb nie ma a tak wielu w naszym kraju byy pod waciw opiek, by nie oszczdza na tych pacjentach, nie oszczdza na tej nadziei ycia. Tak wic nasz klub w peni popiera t inicjatyw. Sdzimy, e poprzez t uchwa pokaemy bardzo wany problem, pokaemy, e solidaryzujemy si z rodzinami, ktre przeywaj t wielk tragedi, ale te pokaemy, e jest nadzieja, i ze piczki mona si wybudzi, i e to, co jest tragedi, moe przesta by tragedi. Uwaamy, e to jest bardzo dobra inicjatywa i w peni j popieramy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Marek Gos:

Tak jest, Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Dzikuj za pomoc, panie marszaku. (Oklaski)

Prosz bardzo. Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Marek Balt, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Pose Marek Balt:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi stanowisko klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. To dobrze, e Sejm Rzeczypospolitej zwraca uwag na sytuacj polskich pacjentw, ktrzy s w stanie piczki. To dobrze, e zajmujemy si t bardzo wan spraw. Ci ludzie, jak wiemy, s w bardzo cikiej sytuacji, a take ich rodziny s w bardzo cikiej sytuacji. To jest czas, kiedy najblisi oczekuj na to, e ci pacjenci wyjd z tej choroby i zaczn funkcjonowa. Niestety, wielu pacjentw w Polsce umiera w trakcie pozostawania w piczce. Wiele dzieci do 15. roku ycia, blisko 40%, nie wybudza si ze piczki i w stanie piczki odchodzi. Klub Sojusz Lewicy Demokratycznej ma nadziej, e oprcz tego, i Sejm ustanowi dzie pacjenta w piczce, rzd w kolejnych budetach zapewni odpowiedni ilo rodkw na to, aby ci pacjenci w sposb godny mogli by leczeni i by ich rodziny w sposb godny mogy przy tych pacjentach czuwa i oczekiwa na to, e pacjenci ci si wybudz. Naszym zdaniem ta uchwaa powinna te wyrnia pacjentw, ktrzy s w stanie piczki chorobowej, i pacjentw, ktrzy s w stanie piczki farmakologicznej, bo bardzo czsto jest tak, e pacjenci, ktrzy s usypiani do zabiegw, pniej nie wybudzaj si, co te stanowi problem. Chciabym powiedzie, e klub Sojusz Lewicy Demokratycznej poprze uchwa o ustanowieniu 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj. Do zadania pytania zgosio si 2 panw posw. Pierwszy zabierze gos pan Piotr Pawe Bau, Ruch Palikota. Czas 2 minuty.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam troch odczucie nie chciabym, eby to trcio ironi e ta uchwaa jest, a przynajmniej ma uzasadnienie mocno sentymentalne. Chyba nie o to chodzi. Natomiast moje pytanie jest nieco innej natury, mianowicie natury jzykowej. Czy koniecznie ten dzie pewnie susznie trzeba pochyli si nad rodzinami i osobami, ktre doznay tego stanu musi by narodowym dniem? Nie jestem przekonany co do tego okrelenia

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Andrzej Dera, Solidarna Polska.
234
Pose Piotr Pawe Bau narodowy. Myl, e w Polsce piczka nie wystpuje endemicznie, ta jednostka chorobowa wystpuje we wszystkich krajach wiata. Chyba jednak tego przymiotnika narodowy powinnimy uywa do okrelania innej sfery kultury. Dla uszu okrelenia: teatr narodowy i Narodowy Dzie Pacjenta w piczce brzmi semantycznie, stylistycznie jako nie tak. Dlatego mam pytanie do projektodawcw, czy byliby skonni skrci proponowan nazw i ustanowi 18 kwietnia dniem pacjenta w piczce. Dzikuj.

Dzikuj bardzo panu posowi. Gos zabierze przedstawiciel wnioskodawcw pan pose Jarosaw Katulski.
Pose Jarosaw Katulski:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Chciabym powiedzie, e wnioskodawc tej uchway jest caa Komisja Zdrowia. (Pose Romuald Ajchler: Tak, wiem, ale macie inicjatyw ustawodawcz.) Tak, tak, chciabym natomiast odnie si do dwch spraw. Przede wszystkim moe od razu odnios si do tego, o czym mwi pan pose Ajchler, e nie ma mowy o tym, ebymy musieli zapewni specjalne rodki w budecie pastwa, jako e to jest tylko i wycznie w gestii Narodowego Funduszu Zdrowia. Wszystkie wiadczenia zdrowotne pokrywane s u nas ze rodkw Narodowego Funduszu Zdrowia. Jako Komisja Zdrowia nie ukrywamy, e taki projekt uchway wpyn, jest inicjatyw rodowisk, organizacji i stowarzysze zwizanych z osobami bdcymi nie chorujcymi na piczk, ale bdcymi w stanie dugotrwaej piczki, w zwizku z powyszym wyraamy dokadnie takie przekonanie, jak pan pose raczy tu wyrazi, natomiast rzeczywicie nie posiadamy bezporednio narzdzi. Te narzdzia posiada, jeli posiada, Narodowy Fundusz Zdrowia. Warto zwrci uwag na to, e data 18 kwietnia bierze si std, e Agencja Oceny Technologii Medycznych, czyli instytucja, ktra ustala te procedury, ktre mog by u nas w Polsce leczone, i to w ramach nansowania przez Narodowy Fundusz Zdrowia, tego wanie dnia wpisaa tak procedur do swojego katalogu, tak e mamy nadziej, e rzeczywicie tak si stanie. Jeli chodzi o wniosek pana posa Baucia, to powiem, e nie jestem jzykoznawc. Trudno mi powiedzie, czy to nie jest zbyt szczytne, e ma to by narodowy dzie. Analogie na pewno s, natomiast wydaje mi si, e procedura byaby wtedy taka, e pan pose musiaby pewnie formalnie zgosi poprawk, a wtedy zdecydowalibymy jako Izba. Szczerze mwic, nie mam zdania, czy musi to by narodowy dzie, czy wystarczy, e bdzie to dzie pacjenta w piczce. Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Nawi do wystpienia pana posa Marka Balta z klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej, ktry zwrci uwag w swoim wystpieniu na jedn kwesti. Zreszt przewijao si to take w wystpieniach innych pa i panw posw. Mianowicie chodzi o to, eby w lad za t uchwa, o ktrej pastwo mwicie bo to jest dobra uchwaa, klub Sojusz Lewicy Demokratycznej j poprze poszy inne dziaania. Std mam pytanie do wnioskodawcw. Komisja Zdrowia ma moliwo wykazania si inicjatyw ustawodawcz, aby zabezpieczy tej grupie chorych w budecie pastwa rodki na ich byt. Dlatego te warto byoby, wskazane byoby a jeli takiej kwestii nie rozwaacie, to podpowiadam abycie pastwo zrewidowali, co mona poprawi w ustawodawstwie, aby w lad za t uchwa zostay uruchomione realne dziaania w postaci uruchomienia rodkw albo zmuszenia Narodowego Funduszu Zdrowia do tego, aby zaj si t grup chorych. Wtedy pastwa dziaania byyby realne. W przeciwnym razie moe si okaza, e ustanowimy dzie 18 kwietnia zgodnie z tym, jak pastwo mielicie w tym czasie okazj obradowa na posiedzeniu komisji, i tylko na tym apelu si skoczy. Mnie nie przekonuje bowiem, e po tej uchwale uaktywni si rne stowarzyszenia itd. Chodzi o to, aby przeznaczy dla tej grupy chorych wiksz ilo rodkw, ale nie tylko, take rozpatrzy, co z rodzinami, ktre powicaj bardzo duo czasu wanie tej grupie osb. Rozumiem, e kiedy chory si wybudzi, to jest to ogromna rado dla rodziny (Dzwonek), ale chodzi te o zabezpieczenie rodkw na leczenie, na ktre niektrych rodzin w Polsce nie sta. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi. Zamykam dyskusj. Marszaek Sejmu, po zasigniciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierowa komisyjny projekt uchway w sprawie ustanowienia 18 kwietnia Narodowym Dniem Pacjenta w piczce, zawar-

Projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy
235
Wicemarszaek Marek Kuchciski ty w druku nr 326, do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia. W zwizku z tym byoby najlepiej, gdybycie pastwo zgosili zapowiadane poprawki na posiedzeniu komisji. Jeeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 16. porzdku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy (druk nr 318). Prosz o zabranie gosu pana posa Jerzego Rbka w celu przedstawienia uzasadnienia projektu ustawy.
Pose Jerzy Rbek:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawi projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy, bo jest to projekt poselski. Projekt ustawy proponuje wprowadzenie zmiany w zasadach przeprowadzania gosowania w drugiej turze wyborw na wjta, burmistrza i prezydenta miasta. Dotychczasowe przepisy w tym wzgldzie powielaj rozwizania przyjte w poprzednim stanie prawnym obowizujcym na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezporednim wyborze wjta, burmistrza i prezydenta miasta oraz ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. Ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatw i sejmikw wojewdztw, do ktrej pierwszy z wymienionych aktw prawnych odsya. Przepisy obowizujcego prawa wyborczego nie precyzuj, czy w okresie pomidzy pierwsz i drug tur wyborw na wjta, burmistrza i prezydenta miasta moliwe jest dopisywanie do rejestru wyborcw i w konsekwencji do spisu wyborcw wszystkich osb, ktre w tym czasie zmieniy swoje miejsce zamieszkania i wystpiy z odpowiednim wnioskiem do wjta gminy. T luk w prawie wypenia orzecznictwo sdw powszechnych, ktre, niestety, jest jednak niejednolite. W niektrych przypadkach sdy w odpowiedzi na protesty wyborcze stay na stanowisku, i nie ma przeszkd, jeli chodzi o aktualizowanie rejestru wyborcw i spisu wyborcw poprzez dopisywanie do nich osb, ktre zmieniy miejsce zamieszkania pomidzy pierwsz i drug tur wyborw. W innych przypadkach sdy stay z kolei na stanowisku, e rejestry wyborcw i spisy wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw mog by aktualizowane tylko poprzez dopisywanie do nich tych spord wyborcw, ktrzy podczas pierwszej tury gosowania zamieszkiwali na obszarze gminy, w ktrej wybory nie zakoczyy si i przeprowadzane jest ponowne gosowanie, tak jak m.in. Sd Apelacyjny w Lublinie w postanowieniu z dnia 13 lipca 2011 r.
W efekcie wjtowie nie maj dzi jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy mog, czy te nie mog aktualizowa rejestrw i spisw wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw i czy w zwizku z tym, odmawiajc aktualizacji, bd te jej dokonujc, dopuszczaj si przestpstwa przeciwko wyborom, czy te nie i czy naraaj si na moliwo uniewanienia wyborw przez sdy okrgowe. Duo waniejszym efektem opisanej powyej luki w prawie wyborczym jest jednak patologia wyborcza polegajca na zjawisku masowej migracji wyborcw midzy pierwsz i drug tur wyborw na wjta, burmistrza, prezydenta miasta. Skala tej migracji w niektrych gminach kae przypuszcza, e ma ona nie tyle zwizek ze zmian miejsca zamieszkania wyborcy, zreszt do nag, co z chci udzielenia poparcia preferowanemu przez siebie, czsto zaprzyjanionemu kandydatowi, ktry ma szans przechyli szal zwycistwa na swoj korzy wanie w drugiej turze wyborw. Przykadem tego moe by gmina Jedlnia-Letnisko w powiecie radomskim, w ktrej pomidzy pierwsz i drug tur wyborw do rejestru wyborcw i odpowiednio do spisu wyborcw dopisano a 102 osoby. To niemale caa wie. Podobne sytuacje zdarzay si np. w Radzyniu Podlaskim, gdzie dopisano 46 wyborcw, czy te w Starym Zamociu, gdzie dopisano 35 osb. W wielu miejscach w Polsce zjawisko masowej migracji wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw byo przedmiotem protestw wyborczych. W niektrych miejscach, jak np. w Starym Zamociu, do dzi nie wiadomo, czy wybory byy wane. Postpowanie sdowe w sprawie uniewanienia wyborw nadal trwa. Analiza ostatnich wyborw samorzdowych pozwala na postawienie tezy, zgodnie z ktr zjawisko tzw. masowej migracji wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw dotkno setek gmin w Polsce. Bardzo wiele takich zjawisk nie zostao po prostu ujawnionych. Chcc ukrci wtpliwe pod wzgldem prawa praktyki wyborcze, projektodawca proponuje zmian przepisw art. 10 1 pkt 4 oraz art. 473 Kodeksu wyborczego, ktra jednoznacznie doprecyzuje, i pomidzy pierwsz i drug tur wyborw na wjta, burmistrza i prezydenta miasta do rejestru wyborcw i spisu wyborcw bd mogy by dopisywane wycznie te osoby, ktre w tym czasie ukocz 18. rok ycia i stale zamieszkuj na terenie tej wanie gminy. Osoby, ktre w tym czasie zmieniaj miejsce zamieszkania i przeprowadzaj si do gminy, w ktrej odbywa si druga tura wyborw, nie bd mogy by dopisywane do spisu wyborcw, na podstawie ktrego przeprowadza si ponowne gosowanie. W adnym wypadku rozwizanie to nie narusza konstytucyjnego czynnego prawa wyborczego tych osb. Decyzja o zmianie miejsca zamieszkania nie jest bowiem nigdy decyzj nag. Jest to decyzja planowana wczeniej. Jeli za w lad za t decyzj miaaby pj ch skorzystania z czynnego prawa wyborczego w gminie nowego miejsca zamieszkania, to przecie decyzj t
236 Pose Jerzy Rbek

mona zrealizowa kilka dni wczeniej, przed pierwsz tur gosowania, wszak termin wyborw jest powszechnie znany kilkadziesit dni wczeniej i osoby biorce czynny udzia w yciu publicznym maj szans ledzi te wszystkie wydarzenia. Projektowane rozwizania pozytywnie wpyn na ksztat demokracji samorzdowej i wychodz naprzeciw wymogom zasady rwnoci wyborw. W obecnym stanie prawnym zasada rwnoci wyborw, Wysoka Izbo, absolutnie nie jest zachowana. Projektowane rozwizania nie pocign za sob koniecznoci nansowania ich wejcia w ycie z budetu pastwa ani jednostek samorzdu terytorialnego. Omiel si nawet powiedzie, e zmniejsz wysiek pracownikw samorzdowych, ktrzy czsto midzy pierwsz a drug tur wyborw w pocie czoa pracowali nad przepisywaniem bardzo wielu ludzi z innych gmin do tej gminy, w ktrej wybory byy, nazwijmy to, zagroone. Projekt ustawy wymaga odpowiednich zmian rozporzdzenia ministra waciwego do spraw wewntrznych, wydanego na podstawie art. 33 ustawy Kodeks wyborczy, uwzgldniajcych proponowane w projekcie ustawy rozwizania. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Klub Parlamentarny Solidarna Polska stoi na stanowisku, e powinnoci nas wszystkich, parlamentarzystw Rzeczypospolitej Polskiej, jest poprawianie wszystkiego tego, co le suy albo nie suy obywatelom naszej ojczyzny. Dlatego te proponowany projekt ustawy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wszystkich ludzi dobrej woli, a szczeglnie tych, ktrzy bior czynny udzia w yciu publicznym. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Teraz informuj, e Sejm ustali 5-minutowe wystpienia w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. Pierwszy zabierze gos pan pose Adam yliski, Platforma Obywatelska.
Pose Adam yliski:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Przypad mi w udziale zaszczyt zaprezentowania stanowiska mojego klubu wobec projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy. Projekt zosta wniesiony przez grup posw z Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska. Zmiana ustawy polega na wprowadzeniu przejrzystych zasad przeprowadzania gosowania w drugiej turze wyborw wjta, burmistrza i prezydenta miasta. W ocenie wnioskodawcw przepisy obowizujcego prawa wy-
borczego nie precyzuj, czy w okresie pomidzy pierwsz i druga tur wyborw wjta, burmistrza, prezydenta miasta moliwe jest dopisywanie do rejestrw wyborcw i w konsekwencji do spisu wyborcw wszystkich osb, ktre w tym czasie zmieniy swoje miejsce zamieszkania i wystpiy z odpowiednim wnioskiem do wjta gminy. T ewidentn luk w prawie wypenia orzecznictwo sdw powszechnych, ktre w omawianej kwestii jest bardzo niejednolite. W niektrych przypadkach sdy w odpowiedzi na protesty wyborcze orzekay, i nie ma przeszkd do aktualizowania rejestru wyborcw i spisu wyborcw poprzez dopisywanie do nich osb, ktre zmieniy miejsce zamieszkania pomidzy pierwsz i drug tur wyborw. W innych przypadkach sdy stay z kolei na stanowisku, e rejestry wyborcw i spisy wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw mog by aktualizowane tylko poprzez dopisywanie do nich tych spord wyborcw, ktrzy podczas pierwszej tury gosowania zamieszkiwali na obszarze gminy, w ktrej wybory nie zakoczyy si i przeprowadzane jest ponowne gosowanie. W opinii posw wnioskodawcw prowadzi do dezorientacji wrd wjtw i burmistrzw, ktrzy nie maj jasno brzmicej wykadni, czy mog, czy te nie mog aktualizowa rejestrw i spisw wyborcw pomidzy dwiema turami wyborw i czy w zwizku z tym, odmawiajc aktualizacji bd te ich dokonujc, dopuszczaj si przestpstwa przeciwko wyborom i naraaj si na moliwo uniewanienia wyborw przez sdy okrgowe. Nie sposb z tak argumentacj si nie zgodzi. Trudno rwnie nie zgodzi si z pogldem, i znacznie powaniejszym skutkiem luk istniejcych w prawie wyborczym od przedstawionego dyskomfortu wjtw odpowiadajcych za spisy wyborcw jest niewtpliwa patologia wyborcza w postaci migracji wyborcw pomidzy pierwsz i drug tur wyborw wjta, burmistrza, prezydenta miasta. Naga potrzeba zmiany miejsca zamieszkania w jednym czasie i miejscu musi rodzi przypuszczenie, e jest to przejaw chci udzielenia poparcia preferowanemu przez siebie kandydatowi z nadziej przechylenia szali zwycistwa na jego korzy w drugiej turze wyborw. W wietle wszystkich tych uwag Klub Parlamentarny Platformy Obywatelskiej postanowi poprze inicjatyw poselsk klubu Solidarnej Polski majc na celu ukrcenie niepodanych pod wzgldem prawa wyborczego praktyk. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! W imieniu mojego klubu wnosz o skierowanie omawianego projektu ustawy do Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej celem podjcia dalszych prac nad jego ostatecznym ksztatem. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Teraz gos zabierze pan pose Grzegorz Schreiber, Prawo i Sprawiedliwo.

237
Pose Grzegorz Schreiber:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Moim zadaniem jest przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo w stosunku do projektu ustawy zmieniajcej ustaw Kodeks wyborczy. Ot wnioskodawcy zamierzaj dokona drobnej, bo tak to chyba trzeba okreli, korekty Kodeksu wyborczego, zmiany, ktra ma unormowa problem aktualizowania danych w rejestrach i spisach wyborczych pomidzy pierwsz a drug tur wyborw wjta. Zdaniem wnioskodawcw, tak jak to zreszt usyszelimy w wystpieniu posa wnioskodawcy, w tym okresie, wanie pomidzy pierwsz a drug tur wyborw, ma zachodzi zjawisko wrcz masowej jeeli to cae wioski, to mona tak to okreli w tym wypadku migracji wyborcw z jednego okrgu do tego, w ktrym odbywa si druga tura wyborw gospodarza gminy. Tak pewnie si zdarza. Czy czsto tak si zdarza i czy jest to najpowaniejszy problem, z jakim si stykamy, jeeli spojrzymy na Kodeks wyborczy? Ot naszym zdaniem jest dugi katalog unormowa, ktre naley w Kodeksie wyborczym zmieni. Jest to bowiem za ustawa. Jest to ustawa zawierajca wiele luk prawnych, jest to ustawa, ktra rodzi rnego rodzaju problemy prawne. Pamitamy, bya ona pisana niemal na kolanie, tu przed wyborami, w popiechu. Niektre przepisy, tak jak i ten, o ktrym dzisiaj rozmawiamy, byy dosownie przenoszone z poprzednich unormowa prawnych do jakoby nowego Kodeksu wyborczego. Wreszcie jest to ustawa ju zaskarona, i to skutecznie zaskarona, do Trybunau Konstytucyjnego. Mona te powiedzie, e niestety w dalszym cigu wiele unormowa w tej ustawie sprzyja faszowaniu wyniku wyborw, rodzi rozliczne naduycia. Wypada dokona penego przegldu Kodeksu wyborczego. S partie oczywicie, ktrym w takiej mtnej wodzie dobrze si pywa i chciayby utrzyma jak najduej ten stan rzeczy, zajmujc si jedynie drobiazgami i popierajc jedynie drobne poprawki. Mam nadziej, e w tym wypadku dojdzie jednak do wikszej, peniejszej reeksji, a nie tylko tej drobnej, o ktr wnosz wnioskodawcy. Wnioskodawcy podejrzewaj, tak jak to zostao tu powiedziane, e do zachowa wykorzystujcych uomno Kodeksu wyborczego nale owe migracje mieszkacw ssiednich gmin do tych, w ktrych odbywa si druga tura wyborw wjta. Wnioskodawcy sugeruj, wrcz mwi to wprost, e nie s to przypadkowe migracje, e to s celowe dziaania zorganizowane przez kogo, czyli jest to ewidentne wykorzystywanie zej ustawy do swoich celw wyborczych. Zgoda, poprawmy wic Kodeks wyborczy, ale wyeliminujmy z niego o wiele wicej rzeczy, ktre w nim s ze, nie zatrzymujmy si tylko na tym naprawd drobiazgu, bo to w stosunku do caoci jest drobiazg. Jeeli budz nasze wtpliwoci kwestie dotyczce owej migracji mieszkacw, to tym bardziej mog budzi wtpliwoci te choby sytuacje, ktre miay miejsce masowo w wyborach wanie w 2010 r., kiedy
nagle okazao si, e cz spoeczestwa zapomniaa, jak naley poprawnie gosowa, i mielimy sytuacj masowych niewanych gosw wyborczych. Czy to nie jest powaniejszy problem? Z pewnoci tak. Jest jeszcze wyjtkowo nieudana kwestia dotyczca trybu wydawania zawiadcze o prawie do gosowania i zwizane z tym wszelkiego rodzaju moliwoci naduy i, wreszcie, powszechnie kwestionowany tryb odwoa czy te brak trybu odwoa od decyzji PKW w trakcie wyborw. (Dzwonek) Prawo i Sprawiedliwo oczywicie chce pracowa dalej nad t drobn poprawk, ale chciaoby, aby podkomisja powoana w komisji, myl, e kodeksowej, zaja si caoci tych unormowa. To ona powinna by waciwa, a nie tylko ta, ktra zajmuje si kwesti samorzdw terytorialnych. Wobec tego chciabym wnie propozycj, aby ta ustawa bya jednak szerzej procedowana, nie tylko w komisji samorzdu terytorialnego. Mamy sporo czasu, wystarczajc ilo czasu na to, eby do najbliszych wyborw samorzdowych w sposb sensowny Kodeks wyborczy przejrze i wszelkiego typu luki prawne, ktre w nim s, wyeliminowa. Dzikuj bardzo.

Panie pole, pan mwi, e nie tylko do Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Jeeli tak, to do jakiej jeszcze konkretnie? (Pose Eugeniusz Kopotek: Nie ma innej.)

Wspomniaem o komisji kodeksowej. (Pose Eugeniusz Kopotek: Ale to musiaaby Komisja Nadzwyczajna powsta, a do tego musi by jednak projekt...)

Czy jest to formalny wniosek ze strony pana posa? (Gos z sali: Trzeba si nad tym zastanowi.)

Panie marszaku, wydaje mi si, e jeeli ograniczymy si do komisji samorzdu i w niej powoamy podkomisj, ktra zajaby si przygotowaniem ewentualnie wikszego projektu komisyjnego, moe to oczywicie zrobi komisja samorzdu terytorialnego, to mielibymy w ten sposb podstaw do szerszych dziaa, panie pole. Ale oczywicie formalnie takiego wniosku nie stawiam (Pose Eugeniusz Kopotek: Chyba e komisja wyjdzie z tak inicjatyw.)
238


Czyli nie ma takiego wniosku. Dzikuj. Gos ma pan pose Witold Klepacz, Ruch Palikota.
Pose Witold Klepacz:

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota mam przyjemno przedstawi opini do projektu zmiany ustawy Kodeks wyborczy, zawartego w druku nr 318. Projekt ustawy proponuje wprowadzenie zmian w zasadach przeprowadzania gosowania w drugiej turze wyborw na wjta, burmistrza i prezydenta miasta, gdy dotychczasowe przepisy nie precyzuj, czy w okresie pomidzy pierwsz a drug tur wyborw bezporednich na wjta, burmistrza i prezydenta miasta moliwe jest dopisywanie do rejestru wyborcw, i w konsekwencji do spisu wyborcw, wszystkich osb, ktre w tym czasie zmieniy miejsce zamieszkania i wystpiy w zwizku z tym z odpowiednim wnioskiem do wjta gminy. Taki stan prawny prowadzi do sytuacji, w ktrej moe doj do nagych sporych migracji mieszkacw, ktrzy chc poprze konkretnego kandydata z innej gminy. Wnioskodawca podaje przykady kilku miejscowoci, w ktrych mogo doj do takiej wyborczej patologii. Szczeglnie transparentny wydaje si tutaj przypadek ze Starego Zamocia, gdzie pomidzy pierwsz a drug tur wyborw przybyo nagle 36 nowych osb uprawnionych do gosowania. Tyle te wyniosa rnica pomidzy walczcym o reelekcj wjtem a jego kontrkandydatk. Sprawa znalaza swj na w Sdzie Apelacyjnym, ktry uchyli orzecznictwo Sdu Okrgowego w Zamociu, uniewaniajce wybory wjta w gminie Stary Zamo w zwizku z nieprawidowociami przy sporzdzaniu spisu wyborcw. Jednak uzasadniajc wyrok, Sd Apelacyjny stwierdzi, e w jego ocenie zamojski sd nie rozpozna istoty sprawy i nie przeprowadzi penego postpowania dowodowego. Stwierdzi jedynie brak udokumentowania procesu werykacji wnioskw o dopisanie do rejestru wyborcw, ale nie bada, czy dopisane osoby w istocie nie byy uprawnione do udziau w wyborach w tej gminie. W uzasadnieniu pada wyrane stwierdzenie, e: wniosku o brak uprawnie nie mona wysnu z samego faktu wadliwoci procedury dokonywania aktualizacji spisu wyborcw. Jest to jasny sygna, e obecny stan prawny pozwala na wystpowanie naduy w najwaniejszym procesie demokratycznym, jakim s wybory, a orzecznictwo sdw jest niejednoznaczne. Dlatego uwaamy, i podzielamy pogld wnioskodawcw, e konieczne jest doprecyzowanie zapisw Kodeksu wyborczego, aby ograniczy moliwo manipulowania wynikiem wyborw. W tym kontekcie proponowana przez
wnioskodawc zmiana przepisw art. 10 1 pkt 4 oraz art. 473 Kodeksu wyborczego, ktre jednoznacznie doprecyzuj, e pomidzy pierwsz a drug tur wyborw na wjta, burmistrza, prezydenta miasta do rejestru wyborcw i spisu wyborcw bd mogy by dopisywane wycznie te osoby, ktre w tym czasie ukocz 18. rok ycia i stale zamieszkuj na terenie gminy, natomiast osoby, ktre w tym czasie zmieniaj miejsce zamieszkania i przeprowadzaj si do gminy, w ktrej odbywa si druga tura wyborcw, nie bd mogy by dopisywane do spisu wyborcw, na podstawie ktrego przeprowadza si ponowne gosowanie, jest dobrym rozwizaniem. W zwizku z tym Klub Poselski Ruch Palikota opowiada si za skierowaniem projektu ustawy do dalszych prac w komisji. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Gos ma pan pose Eugeniusz Kopotek, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Eugeniusz Kopotek:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Niewtpliwie problem jest i bardzo dobrze, e zosta on podniesiony przez Klub Parlamentarny Solidarna Polska. Natomiast to nie jest taka prosta sprawa zaatwi to jednym zakazem w nowelizacji Kodeksu wyborczego, to znaczy e pomidzy pierwsz a drug tur poza mieszkacami danej gminy zameldowanymi na stae, koczcymi 18. rok ycia, nikt nie moe by dopisany. To jest problem. I na pewno w trakcie pracy te mj klub skania si do tego, eby popracowaa nad tym fragmentem Kodeksu wyborczego komisja samorzdu terytorialnego pojawi si taki problem. A jeeli rzeczywicie los sprawi, e osoba przybywa na teren danej gminy w okresie midzy pierwsz a drug tur wyborcz i ma czynne prawo wyborcze, obawiam si, e wtedy te, jeli wprowadzimy taki zakaz, bdzie mona zaskary taki przepis do Trybunau Konstytucyjnego i kto wie, czy nie uzyska on akceptacji Trybunau Konstytucyjnego. Mwic szczerze i bezpiecznie, naleaoby pj dalej i zmieni w tym fragmencie konstytucj. Ale zostawmy to na razie. Rzeczywicie popracujmy nad tym, o czym tutaj jest mowa. Natomiast nawizujc do wypowiedzi pana posa Schreibera, chc powiedzie: Ot, panie pole, nie, komisja samorzdu terytorialnego czy powoana przez ni podkomisja nie moe wyj w swojej pracy poza zakres i materi tego projektu. Moe co zrobi komisja samorzdu terytorialnego, moe to zrobi rwnie grupa 15 posw przygotowa nowy, szeroki projekt nowelizacji Kodeksu wyborczego. Zgadzam si bowiem z panem posem, nie ulega dla mnie wtpliwoci, e przez te nieszczsne kilka wrzutek

239
Pose Eugeniusz Kopotek w kocwce tamtej kadencji troch nam spaprano Kodeks wyborczy. Nie do koca, bo pracowalimy trzy lata nad tym kodeksem, rwnie koledzy z paskiego klubu bardzo aktywnie w tym uczestniczyli, ale kilka wrzutek na koniec rzeczywicie troch nam ten kodeks spaprao. To prawda. I gdyby rzeczywicie pojawia si propozycja przejrzenia czy szerokiej nowelizacji bo rwnie jest kwestia tych zawiadcze, zawiadomie o tym, e wjt wie nieraz duo wicej, ni ma prawo wiedzie, jeli chodzi o tajno wyborw to wszystko skaniaoby by moe nas wszystkich wtedy do powoania komisji nadzwyczajnej, tak jak to byo w poprzedniej kadencji, i niechby ona to przejrzaa i popracowaa nad szerok nowelizacj. Ale pki co chodzi o to, eby nie zagmatwa wanego problemu. By moe a w tak wielkiej skali to nie wystpuje, ale wystarczy jeden taki przypadek udowodniony i ju wiemy, e jest luka, ktr trzeba po prostu uszczelni. Raz jeszcze jednak podkrelam: warto w trakcie dalszych prac przedyskutowa problem ewentualnego pozbawienia przez taki zakaz nawet jednej osoby, ktra wcale nie miaa zamiaru oszukiwa, czynnego prawa wyborczego. Jest to problem. Na razie, tak jak ju wczeniej powiedziaem, panie marszaku, mj klub rwnie jest za tym, opowiada si za tym, aby ten projekt zosta skierowany do komisji samorzdu terytorialnego. Dzikuj za uwag. (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszaek Sejmu Jerzy Wenderlich)

Dzikuj bardzo panu posowi Kopotkowi. Zapraszam pana posa Zbyszka Zaborowskiego z Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Poselskiego Sojusz Lewicy Demokratycznej mam zaszczyt przedstawi stanowisko wobec projektu nowelizacji Kodeksu wyborczego przedstawionego przez grup posw. Przedstawiciel uzasadni to przedoenie, wydaje mi si, wystarczajco i wyczerpujco. Faktycznie istnieje luka prawna w Kodeksie wyborczym nieuregulowana jest kwestia spisw wyborcw midzy pierwsz a drug tur wyborw wjta, burmistrza czy prezydenta miasta. Jest to niedopatrzenie ustawodawcy. Pozostawienie swobody oceny w rkach sdu powoduje takie skutki, jak to zwykle w Polsce bywa, e rne sdy orzekaj w rny sposb, nie kierujc si adnymi precedensami w tym zakresie. To dotyczy zreszt nie tylko materii wyborczej, to dotyczy materii stricte administracyjnej, tak po pro-
stu w Polsce sdownictwo funkcjonuje. Wydaje si zasadne wypenienie tej luki poprzez zapisanie, e midzy pierwsz a drug tur wyborw wjta, burmistrza czy prezydenta miasta do rejestru wyborcw i spisu wyborcw mog by dopisywane wycznie te osoby, ktre w tym czasie ukocz 18. rok ycia i stale zamieszkuj na terenie gminy. Przypadki masowej emigracji wyborczej masowej, jak na wielko gminy, ktrej to dotyczy wskazuj, e trzeba takie praktyki ukrci. Wydaje mi si, e nie bdzie to w niczym uchybia zapisom konstytucji. Pan pose Schreiber przedstawi pomys szerszej nowelizacji Kodeksu wyborczego. Chciabym zwrci uwag, e obowizujca nas ustawa zostaa uchwalona przez Sejm ubiegej kadencji 5 stycznia 2011 r., a wic jest to bardzo wiea ustawa, i mam wtpliwoci, czy mamy ju wystarczajce dowiadczenia w midzyczasie byy tylko wybory parlamentarne eby dokona caociowej nowelizacji. Trudno te doprowadzi do sytuacji, e w kadej kadencji Sejm uchwala nowy Kodeks wyborczy. Prawo powinno by stabilne, trwae, wyborcy i komitety wyborcze powinny zna reguy gry, ktre obowizuj w duszym okresie. To oczywicie nie oznacza, e w sytuacji, kiedy zauwaymy luki prawne czy niecisoci, Sejm, parlament nie powinien tych luk czy niecisoci naprawia. Sam dostrzegam tak niespjno przepisu czy nieprecyzyjno zapisu. Zapewne pastwo posowie maj to wieo w pamici. W ostatniej kampanii parlamentarnej jeden z komitetw mia problem z uzyskaniem zawiadcze po zoeniu odpowiedniej liczby podpisw w komisji wyborczej. Komisja przeliczaa gosy, to trwao, w midzyczasie min termin rejestracji i mimo e ten komitet w kocu, okazao si, zebra podpisy w wicej ni poowie okrgw wyborczych, nie mia na czas odpowiednich zawiadcze, aby na tej bazie mc potem skorzysta z uprawnienia do rejestracji list wyborczych we wszystkich okrgach w kraju. Moim zdaniem byo to naruszenie prawa wyborczego i wynika to z niespjnoci przepisu. Wszystko zaleao od tempa pracy komisji wyborczej, tempa przeliczania gosw. Wydaje si, e ustawodawca nie powinien pozostawia takich nieuregulowanych spraw w rkach sdziw czy urzdnikw, bo tempo liczenia gosw zaley praktycznie od liczby zaangaowanych urzdnikw w komisji wyborczej i sprawnoci liczenia. Podaj to jako przykad, niejako wspierajcy pomys posa Schreibera, e kodeks naley przejrze, ale wydaje mi si, e trudno mwi dzisiaj o potrzebie caociowej nowelizacji kodeksu, ktry obowizuje od roku. Dzikuj za uwag. Oczywicie klub Sojusz Lewicy Demokratycznej, panie marszaku, opowiada si za skierowaniem projektu do dalszej pracy w komisji sejmowej. Wydaje si, e komisja samorzdu wystarczy. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
240


Dzikuj bardzo panu posowi. W imieniu Solidarnej Polski gos zabierze pan pose Kazimierz Ziobro.
Pose Kazimierz Ziobro:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Przypad mi w udziale zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska w kwestii poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy. Proponowane zmiany Kodeksu wyborczego wychodz naprzeciw stosowaniu wymogw zasady rwnoci wyborw w bezporednich wyborach wjtw, burmistrzw oraz prezydentw miast. Chodzi o wyeliminowanie migracji wyborcw pomidzy pierwsz a drug tur wyborw, a tym samym zapobieenie wystpujcej patologii, tj. ewentualnej manipulacji przy uzyskiwaniu korzystnego wyniku wyborczego poprzez swoistego rodzaju transfer wyborcw i ich gosw spoza miejsca ich faktycznego zamieszkania. Istotn zmian stanowi proponowany w projekcie ustawy zapis w art. 437 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, z pn. zm., polegajcy na wprowadzeniu nowego 2a o treci: Prawo gosowania maj wyborcy ujci w spisie wyborcw, na podstawie ktrego przeprowadzono pierwsze gosowanie. Oczywicie chodzi tu o drug tur wyborw na wjta, burmistrza oraz prezydenta miast. Taki zapis jest te oczekiwany z racji aktualnie wystpujcej ju wtpliwoci przy aktualizowaniu listy wyborcw w okresie pomidzy pierwsz a drug tur wyszczeglnionych wczeniej wyborw, tym bardziej e orzecznictwo sdu w przedmiotowej sprawie jest niejednolite. Zapis ten cywilizuje procedur wyborcz, nie naruszajc konstytucyjnego czynnego prawa wyborczego. Wiadomo, i o zmianie miejsca zamieszkania decyduje si nie z dnia na dzie, ale z pewn realn perspektyw czasow. Termin wyborw kademu zainteresowanemu znany jest z duym wyprzedzeniem, wic wyborca ma dostateczn ilo czasu na podjcie decyzji o zmianie miejsca zamieszkania, jak te co do miejsca gosowania, to jest przypisanej prawem waciwej obwodowej komisji wyborczej. Ponadto naley zauway, e pomidzy pierwsz a drug tur wyborw na wjta, burmistrza czy prezydenta miasta upywaj zaledwie dwa tygodnie. Proponowana zmiana Kodeksu wyborczego nie ogranicza dopisania do list wyborczych osb, ktre w okresie pomidzy pierwsz a drug tur wyborw ukoczyy 18. rok ycia. Jak ju wczeniej wspomniaem, proponowane zmiany do ustawy Kodeks wyborczy wyeliminuj moliwo manipulowania przez kandydatw na wjtw, burmistrzw oraz prezydentw miast, sztucznego cigania wyborcw spoza terenu ich faktycznego
zamieszkania na teren gminy, w ktrej wyborcy maj poprzez gosowanie wybra wodarzy swoich gmin wiejskich czy miejskich. Przy obecnym zapisie prawnym czsto zdarza si, e dziki tzw. importowanym gosom spoza gminy powierza si na cztery lata tak powane funkcje kandydatom dziki gosom wyborcw faktycznie zamieszkaych poza terenem jurysdykcyjnym, na ktrym wjt, burmistrz czy prezydent miasta bdzie wada. Biorc pod uwag przytoczone argumenty, Klub Parlamentarny Solidarnej Polski prosi o poparcie naszego projektu zmian do ustawy Kodeks wyborczy z dnia 5 stycznia 2011 r. i dalsze jego procedowanie. Jeszcze tutaj taka uwaga. Ot jeeli istnieje zagroenie demokracji, o ktrej jeden z przedmwcw wspomnia, to wydaje mi si, e gdyby nawet zaistniaa taka sytuacja, i kto faktycznie przez ycie zmuszony jest w przecigu tych dwch tygodni dokona, e tak powiem, meldunku, czyli przemieci si, zamieszka na terenie innej gminy, to bd to sporadyczne, jednostkowe przypadki. Natomiast jeli chodzi o t patologi, zaczyna ona by ju patologi prawie masow, w zwizku z czym zagroenie demokracji jest wiksze w obecnym stanie prawnym ni w tym, ktry nastpiby ewentualnie po zmianie Kodeksu wyborczego. Jeszcze raz prosz wszystkie kluby o poparcie inicjatywy klubu Solidarnej Polski. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. Na tym zakoczylimy wystpienia klubowe. Rozpoczynamy sekwencj pyta. Kto z pastwa chciaby jeszcze oprcz pana posa Aleksandrzaka, ktry, widz, zgasza si zapisa si do zadania pytania? Panie pole, pan? Pan pose Aleksandrzak. Czy kto z pastwa jeszcze? Zamykam wic list. Czas na zadanie pytania 1,5 minuty. Pierwszy pyta bdzie pan pose Marek Polak, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Marek Polak:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Myl, e jeli zjawisko tzw. migracji wyborczej jest rzeczywistoci, czym potwierdzonym, to, nie ulega wtpliwoci, naley co z tym zrobi. Ja jednak mam tylko dwa krtkie pytania zarwno do przedstawiciela wnioskodawcw, jak i do przedstawiciela rzdu. Chciabym zapyta: Czy prowadzi kto analiz, w jakim stopniu i o ile wzrasta zjawisko migracji wyborcw pomidzy pierwsz a drug tur wyborw w stosunku do normalnego, przecitnego przemiesz-

241
Pose Marek Polak czania si mieszkacw zmieniajcych swj adres zamieszkania na terenie caego kraju? Czy ewentualne wprowadzenie tej regulacji w ycie bdzie oznaczao, e kada osoba, ktra pomidzy dwiema turami zmieni swj adres zamieszkania, bdzie niejako z gry, z automatu traktowana jako emigrant wyborczy i zostanie pozbawiona prawa do gosowania na terenie nowego miejsca zamieszkania? Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Pan pose Grzegorz Schreiber, Prawo i Sprawiedliwo.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Chciabym podkreli, nawizujc do mojej wypowiedzi, e pytanie, ktre w niej zawarem, w tej chwili tylko powtrz posowi wnioskodawcy, bo rozumiem, e pastwo zdeniowalicie, rozpatrzylicie ten problem w skali kraju: Jak szeroki jest to problem? Jak gboki jest to problem? Ile takich zjawisk mona byoby okreli jako to, co nazywacie masow migracj wyborcw midzy pierwsz a drug tur? Korzystajc z gosu, powiem tylko, nawizujc do wypowiedzi jednego z posw, nie podzielajc jego obaw, bo w sytuacji, w ktrej wyborca z jednej gminy przeprowadzi si pomidzy pierwsz a drug tur do drugiej gminy w sposb rzeczywisty, nie w sposb kcyjny, wic, przepraszam bardzo, jest on w tej gminie dopiero od tygodnia czy od dwch tygodni, rzeczywicie nie jest to adne pozbawianie praw wyborczych tego wyborcy. Dzikuj bardzo.
ta propozycja nie narusza konstytucyjnego czynnego prawa wyborczego tych osb? Przecie ten zapis moe godzi w prawa osb, ktre faktycznie zmieni miejsce zamieszkania w wyej wymienionym okresie. Przyznaj, faktem jest, e prawo wpisania si na wasny wniosek do staego rejestru wyborcw mogo by naduywane. Jednak znaczna cz osb faktycznie zmienia swoje miejsce zamieszkania, czsto meldujc si na pobyt stay w gminie odlegej od poprzedniego miejsca zameldowania. Niemono dopisania takich osb do rejestru wyborcw w miejscu nowego zamieszkania jest dla nich duym utrudnieniem i ograniczeniem praw. Faktem jest te, e data wyborw jest znana z duym wyprzedzeniem, a decyzja o zmianie miejsca zamieszkania nie jest decyzj nag. Natomiast z rnych przyczyn losowych, rodzinnych czy zawodowych osoby te nie bd mogy dokona meldunku przed pierwsz tur wyborw, dlatego tumaczenie, e zmiana ustawy ma zapobiec naduyciom, jest w tym przypadku dyskusyjne i prowadzi do dyskryminacji tych osb. Dzikuj bardzo.

Dzikuj, panie pole. Pan pose Marian Cyco, Platforma Obywatelska.
Pose Marian Cyco:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Tak si skada, e mamy zbiene pytania i wtpliwoci co do Kodeksu wyborczego. Generalnie mona powiedzie, e pytaj o to burmistrzowie. Te byem przez szereg lat burmistrzem. Proponowany przez Klub Parlamentarny Solidarna Polska projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy mgby si podoba, gdyby nie tworzyy si wok tego projektu wtpliwoci natury prawnej, a nawet wtpliwoci natury moralnej. Nasuwa si zasadnicze pytanie: Czy ten projekt nie godzi w wolno wyborcy, ktr zapewnia kademu obywatelowi podstawowy akt normatywny, jakim jest Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej? Czy to nie przed wierwieczem zmieniano ustrj w pastwie polskim, aby m.in. byy chronione swobody obywatelskie kadego mieszkaca naszego kraju? To, co tu mwiono wielokrotnie trzeba bdzie pewnie do tego tematu szerzej wrci. Mam drugie pytanie: Czy w historii po roku 2002 po pierwszych bezporednich wyborach, czyli na wjta, burmistrza, prezydenta miasta, obok przykadw przedstawionych przez pana posa wnioskodawc dochodzio rwnie do innych racych przypadkw migracji (Dzwonek) wyborcw pomidzy pierwsz a drug tur wyborw? Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. Pan pose Ryszard Zawadzki, Platforma Obywatelska.
Pose Ryszard Zawadzki:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Podzielam pogld, e naley podj prac w komisji, natomiast mam wtpliwoci, czy zmiana ustawy Kodeks wyborczy, polegajca na dopisaniu do spisu wyborcw wycznie osb, ktre ukocz 18 r.. pomidzy pierwsz a drug tur wyborw i stale zamieszkuj na terenie gminy, jest uzasadniona. Std rodzi si pytanie do posa wnioskodawcy: Czy kolega jest przekonany, e
242


Dzikuj bardzo, panie pole. Pan pose Jarosaw aczek z klubu Solidarna Polska.

Panie Marszaku! Panie i Panowie Posowie! Mwimy dzisiaj o migracji tak to nazywamy przed drug tur wyborw wjta, burmistrza i prezydenta. Ale, szanowne panie i panowie, taka sama migracja odbywa si bardzo czsto przy wyborach radnego. Bardzo czsto zdarza si sytuacja, e w okrelonym okrgu, gdzie jest wybierany radny, nagle przed samymi wyborami przyrasta zdecydowanie ilo wyborcw. Wiemy, e w maych okrgach gminnych nierzadko 5060 gosw wystarczy do zdobycia mandatu radnego. A zdarzaj si przypadki, e ponad setka nagle zostaa przemeldowana. Czy na to rwnie, mwic o migracjach, zwracalicie pastwo uwag? I drugie pytanie: Czy rzeczywicie macie pastwo opini prawn, e to nie naruszy swobd obywatelskich, bo kategoryczny zakaz dopisania si do listy moe spowodowa, e osoba, ktra rzeczywicie przemeldowuje si w tym okresie, straci prawo wyborcze, cho nie jest to migracja, jest to jednostkowy przypadek? Jak teraz to rozstrzygn, eby takie jednostkowe przypadki nie mogy dawa prawa do odwoania si od wynikw wyborw? Miaem takie dwa pytania. Dzikuj bardzo.
Pose Jarosaw aczek:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Przy okazji tych dyskusji chciabym poruszy bardzo ciekawy moim zdaniem przypadek wyborczy. Od wyborw samorzdowych minie niedugo 2 lata, a do chwili obecnej nie zosta jeszcze rozstrzygnity protest wyborczy zgoszony przez jeden z komitetw wyborczych z Dblina. Sd wyda postanowienie o uniewanieniu wyborw, wygasi mandat wybranego burmistrza, wojewoda lubelski zarzdzi ponowne wybory, poczynajc od liczenia gosw w trzech komisjach obwodowych. Komentujc ten wyrok, wojewdzki komisarz wyborczy w Lublinie, jednoczenie wiceprezes sdu okrgowego, ktry wyda to postanowienie, wypowiedziaa si, e ustalenia sdu nie s dla komisji obwodowych wice, bo to one, a nie sd, s organem wyborczym ustalajcym wyniki gosowania. Komisje obwodowe, te same oczywicie, policzyy i ustaliy zupenie inny wynik, a gosy uznane przez sd za niewane komisje ponownie uwaniy. Na skutek kolejnych odwoa te same gosy liczone s ju czwarty raz, za kadym razem z innym wynikiem. Pytania, ktre si nasuwaj: Dlaczego te dokadnie w tym przypadku 53 niewane gosy zadecydoway o uniewanieniu przez Sd Okrgowy w Lublinie wyborw, a komisji obwodowych nie wi te ustalenia, komisje mog wedug wasnego uznania liczy gosy, popeniajc kolejne bdy? Czemu suy zatem instytucja protestw wyborczych przewidziana w ustawie Kodeks wyborczy? Czy stanowiska komisarza wyborczego naley rozumie w ten sposb, e sd w wyniku protestu bdzie ustala, e wyniki wyborw s inne, ni ustaliy komisje, a potem komisje bd udowadnia sdowi, e popeni bd? Jeli tak, to protesty mona wnosi w nieskoczono i zawsze bd nieskuteczne. Te pytania moim zdaniem musz znale odpowied przy kolejnej zmianie Kodeksu wyborczego. Czy pan pose wnioskodawca widzi rwnie potrzeb takich zmian? Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo panu posowi Aleksandrzakowi. Lista posw zapisanych do gosu tym samym si wyczerpaa. Prosz podsekretarz stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji pani minister Magdalen Wilamowsk o zabranie gosu.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji Magdalena Wilamowska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Na wstpie chciaabym poinformowa, e nie bd w stanie odpowiedzie na wszystkie pytania. Jeeli chodzi o pytanie, ktre si tu pojawio, to wydaje mi si, e Pastwowa Komisja Wyborcza bdzie w tym przypadku dysponowa najlepszymi danymi i bdzie w stanie wyjani rwnie wtpliwoci prawne, czy nie mamy tutaj do czynienia z ograniczeniem czynnego prawa wyborczego. Ja posiadam jedynie dane dotyczce ostatnich wyborw oraz informacje, czy orzeczono i w ilu wyrokach niewano wyborw. Byy jedynie dwa takie wyroki, z czego tylko jeden, czyli wanie w sprawie gminy Jedlnia-Letnisko, to by przypadek orzeczenia o niewanoci wyborw ze wzgldu na dopisywanie wyborcw midzy pierwsz a drug tur. To tyle z mojej strony. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. Jako ostatni pyta bdzie pan pose Leszek Aleksandrzak, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

243

Dzikuj, pani minister. Uprzejmie prosz pana posa, ale w jakim trybie? (Pose Jerzy Rbek: Jako przedstawiciel wnioskodawcw chciaem odpowiedzie na pytania.) Przepraszam, e pana nie rozpoznaem. Chciaem wanie wyczyta pana nazwisko. Tak wic ustalilimy, e do mwnicy podchodzi przedstawiciel wnioskodawcw pan pose Jerzy Rbek.
Pose Jerzy Rbek:

Dzikuj bardzo. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Ot pytania powtarzay si. Rodzi si taka obawa, czy ten zapis w jaki sposb nie ograniczy praw obywateli do gosowania w trakcie drugiej tury gosowania. Myl, Wysoka Izbo, e tutaj takiego zagroenia nie ma. Moe tak odpowiem, tak ju zreszt wczeniej to uzasadniaem, e informacja o wyborach jest stosunkowo wczenie przekazywana. Kady zainteresowany wyborami samorzdowymi ma moliwo zapoznania si z tym znacznie wczeniej, nim podejmie decyzj o zmianie miejsca zamieszkania lub np. w trakcie podejmowania decyzji o zmianie miejsca zamieszkania. Kada aktywna osoba, kady aktywny obywatel ma wwczas moliwo dokonania wyboru, czy gosuje w starym miejscu zamieszkania czy te w nowym miejscu zamieszkania. Myl, e to jest oczywiste. Chciabym rwnie zaznaczy, Wysoka Izbo, e osoby, ktre zmieniaj miejsce zamieszkania, podejmuj bardzo wan decyzj yciow i powinny si interesowa, kto w tych wyborach wystpuje, kto bdzie ich przedstawicielem w tych gremiach, ktre bd decydoway rwnie o ich losach. Sdz, e to jest wystarczajco motywujce do tego, aby tak decyzj podj znacznie wczeniej. Czy to jest szeroki problem? Wysoki Sejmie! Problem ten jest znacznie szerszy, ni sobie moemy wyobrazi. Widziaem to na wasne oczy i widziaem bezsilno sdw powszechnych, niezawisych sdw, jeli chodzi o uniewanienie takich wyborw. Wystarczy tylko to, e rnica gosw midzy pierwsz a drug tur wyborw midzy dwoma kandydatami jest wysza ni liczba gosw, ktre, jak dowiedziono, s sfaszowane, i wybory te nie s uniewaniane. Wwczas sd jest poniekd bezradny, poniewa nie moe w zasadzie w tym trybie wyborczym ukara tych, ktrzy w sposb zupenie bezkarny dopisali si do spisu wyborcw. Innym zjawiskiem, ktre jest obserwowane, to jest Wysoka Izbo to, e bardzo wiele osb gosuje dwukrotnie. Raz w swojej gminie, w ktrej na stae zamieszkuje, a po dwch tygodniach przepisuje si do innej gminy, do spisu wyborcw, i tam drugi raz gosuje. To jest jawne amanie zasady konstytucyjnej,
czyli zasady rwnoci wyborw. Myl, e powinnimy to absolutnie zmieni. Rzeczywicie trudno jest w tej chwili powiedzie, ile byo takich przypadkw po roku 2002. Myl, tak jak pani minister wskazaa, e Pastwowa Komisja Wyborcza bdzie wiedziaa najlepiej, bo jest to tam odnotowywane. Myl, e w trakcie prac komisji samorzdu terytorialnego, jeli Wysoka Izba pozwoli, dowiemy si wicej na ten temat. Nie wiem, czy moja odpowied w peni zadowala pastwa radnych. Jeli nie, to prosz ewentualnie o skierowanie dodatkowego pytania. Dzikuj serdecznie. Dzikuj, panie marszaku.

Dzikuj panu posowi Jerzemu Rbkowi. Szanowni pastwo, zamykam dyskusj*). Marszaek Sejmu, po zasigniciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierowa poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy, zawarty w druku nr 318, do Komisji Samorzdu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia. Jeli nie usysz sprzeciwu, bd uwaa, e Sejm t propozycj przyj. Sprzeciwu nie sysz. Kiedy widz pana ministra Jarmuziewicza, to widomy znak, e bdzie mowa o infrastrukturze. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 17. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym (druki nr 364 i 373). Do mwnicy zmierza wanie sprawozdawca komisji pan pose Stanisaw Huskowski. Uprzejmie pana posa prosz.
Pose Sprawozdawca Stanisaw Huskowski:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemno w imieniu Komisji Infrastruktury zoy sprawozdanie z prac nad uchwa Senatu, nad poprawkami zaproponowanymi przez Senat w uchwale. Rzecz zawarta jest, czyli sprawozdanie Komisji Infrastruktury, w druku nr 373. Senat zaproponowa pi poprawek do ustawy. Dwie pierwsze maj charakter, powiedziabym, jzykowy czy doprecyzowujcy, natomiast trzy maj pewn warto merytoryczn. O tym dyskutowalimy jeszcze wczeniej w Sejmie i bylimy gotowi, gdyby nie pewne przeszkody formalnoprawne wwczas, przyj te rozwizania. Nie udao si w Sejmie, udao si w Senacie. W zwizku z czym komisja rekomenduje przyjcie zarwno tych trzech, jak i dwch *) Teksty wystpie niewygoszonych w zaczniku nr 1.
244
Uchwaa Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym
Pose Sprawozdawca Stanisaw Huskowski pierwszych, o ktrych powiedziaem, e maj charakter jzykowy czy doprecyzowujcy. Jeeli chodzi o te trzy, to pierwsza z nich dotyczy kwestii lokalu, w ktrym przedsibiorca prowadzi dziaalno. Mianowicie ustawa mwi, e umow na przewz trzeba zawrze w formie pisemnej przed przewozem w siedzibie przedsibiorcy. Siedzib przedsibiorcy nie jest lokal, tylko jest na przykad miasto. Siedzib jakiej rmy jest na przykad Lublin, Sopot, Wrocaw czy Warszawa... (Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz: Opole.) ...czy Opole, panie ministrze z Opola. W zwizku z czym Senat zaproponowa, eby sformuowanie zmieni na: w lokalu przedsibiorstwa. I to jest dobra poprawka. Druga z tych trzech polega na tym, e Senat proponuje, eby patno bya ustalana z gry przed przewozem, tak jak chcia Sejm, ale eby mona byo jej dokona po przewozie, bo czasem w czasie przewozu okazuje si, e dysponent przewozu zmieni decyzj, jedziemy nie tam, tylko troch gdzie indziej albo po drodze itd. W zwizku z czym chodzi o to, eby patno moga nastpi po przewozie i eby moga mie form patnoci bezgotwkowej w dowolnym miejscu, na przykad w samochodzie bezgotwkowo, natomiast jeeli w gotwce, to wycznie w lokalu przedsibiorstwa. Chodzi o to, eby unikn tego podobiestwa do przewozu takswkowego, ktre moe prowadzi do naduy. W imieniu komisji samorzdu... przepraszam, w imieniu Komisji Infrastruktury pna godzina prosz pastwa o przyjcie wszystkich piciu poprawek. Dzikuj.
w innej formie anieli takswk. Dotyczy to rm, ktre zajmuj si wyspecjalizowanymi przewozami, midzy innymi obsug goci zagranicznych, obsug konferencji, lubw, chrztw i wiele innych rnych imprez. Trzeba podkreli, i projekt wnosi pewne restrykcje, aby nie byo precedensu nieuczciwej konkurencji ze strony innych przewonikw oraz adnej patologii. Zmiany te dotycz gwnego inspektora transportu drogowego. Interesy konsumentw korzystajcych z usug oferowanych przez przedsibiorcw zajmujcych si przewozem osb bd zatem w peni chronione, za zasady uczciwej konkurencji na rynku usug przewozowych nie bd w aden sposb naruszone. Senat zaproponowa pi poprawek, ktre zostay przyjte przez komisj. 1. poprawka doprecyzowuje i podkrela, e przedsibiorca nie musi osobicie dokonywa przewozu. 2. poprawka ujednolica terminologi ustawy z terminologi Kodeksu cywilnego. Istot 3. poprawki jest podkrelenie, e umow na przewz mona zawrze nie tylko w siedzibie przedsibiorcy, ale i w dowolnym lokalu, w ktrym dany przedsibiorca prowadzi dziaalno. 4. poprawka mwi, i naley ustanowi cen z gry, przed dokonaniem usugi, natomiast zapata moe nastpi w formie bezgotwkowej oraz w formie gotwkowej, ale jeeli w formie gotwkowej, to musi nastpi to w lokalu danego przedsibiorcy. Poprawka 5. dotyczy moliwoci dokonywania przewozu okazjonalnego nie tylko samochodem bdcym wasnoci przedsibiorcy, ale rwnie samochodami bdcymi przedmiotem leasingu. Wczeniej mona byo tego dokonywa tylko samochodem, ktry by wasnoci przedsibiorcy. Wysoka Izbo! Klub Platformy Obywatelskiej bdzie gosowa za wszystkimi picioma poprawkami, ktre zostay zgoszone przez Senat. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, panie pole. Tu bdziemy mieli 3-minutowe owiadczenia. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem bd wanie 3-minutowe owiadczenia. Rozpoczynamy wystpienia w imieniu klubw. Otwieram dyskusj. W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej gos zabierze pani pose Magdalena Gsior-Marek.

Dzikuj, pani pose. O zabranie gosu prosz pana posa Piotra Babinetza z Prawa i Sprawiedliwoci.
Pose Piotr Babinetz:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo co do uchway Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 26 kwietnia 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym. Chodzi tu oczywicie o poprawki Senatu do nowelizacji ustawy w zakresie dotyczcym tzw. przewozw okazjonalnych, nad ktr pracowa Sejm Rzeczypospolitej i ktr uchwali 30 marca br. Intencj naszego klubu w trakcie prac w Komisji Infrastruktury byo z jednej strony ponowne umoliwienie wykonywania tzw. przewozu okazjonalnego,
Pose Magdalena Gsior-Marek:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawi stanowisko klubu Platformy Obywatelskiej w sprawie zmiany ustawy o transporcie drogowym, ktra wesza w ycie dnia 7 kwietnia 2011 r. Intencj ustawodawcy jest umoliwienie wiadczenia przewozu okazjonalnego pojazdem samochodowym przeznaczonym do przewozu mniej ni 7 osb
245
Pose Piotr Babinetz ale jednoczenie chodzio nam o uszczelnienie systemu, wyeliminowanie moliwych nieprawidowoci i ewentualnego powstawania patologii. Nasz intencj byo zawenie formy usugi przewozw okazjonalnych do dziaalnoci przede wszystkim drobnych przedsibiorcw i to, aby wanie im sprzyjay znowelizowane zapisy. Po dokadniejszym przeanalizowaniu dokumentu otrzymanego z Izby wyszej przyjmujemy nastpujce stanowisko. Take teraz jestemy przeciwni tworzonym poprzez wikszo zgoszonych przez Senat poprawek szerszym, pojemnym zapisom prawa, ktre mog umoliwi sytuacj, w ktrej mogyby funkcjonowa swoiste holdingi. Ta sytuacja mogaby powodowa pokusy tworzenia pewnej formy mai paratakswkowej, a w skrajnych przypadkach uatwia powstawanie pralni pienidzy. Oczywicie nie podejrzewamy w aden sposb intencjonalnego dziaania ustawodawcy, ale patrzymy na ewentualne moliwe skutki uboczne. Dlatego klub Prawo i Sprawiedliwo jest przeciwny czterem poprawkom. W 1. poprawce proponuje si doda wyraz prowadzonymi przed wyrazami przez przedsibiorc. Wydaje si, e jest to rzeczywicie poprawka redakcyjna, ale uzasadnienie Senatu wskazuje, e chodzi o to, i przedsibiorca nie musi dokonywa przewozu osobicie, o to, eby wzmocni ten kierunek, ktry jest bardziej jednoznacznie wskazany w innych poprawkach. Poprawka 3.: wyrazy lokalu przedsibiorstwa zamiast siedzibie tego przedsibiorcy. Poprawka 4.: zamiast wyrazw po uiszczeniu opaty ryczatowej proponuje si brzmienie po ustaleniu opaty ryczatowej i przede wszystkim dodanie zapisu dopuszcza si wniesienie opat gotwk w lokalu przedsibiorstwa. Zreszt sprawa gotwki bya ju przedmiotem sporu we wczeniejszych pracach w Komisji Infrastruktury w Sejmie. Mamy tutaj wanie wzmocnienie tego wtku gotwki i ten nowy, cho konsekwentnie uyty w poprawce 3., wyraz lokal. I wreszcie poprawka 5.: doda sformuowanie lub stanowicymi przedmiot leasingu tego przedsibiorcy. Poprawki 3., 4., i 5. s zapewne spjne, ale wyranie ich przyjcie moe stworzy warunki do organizowania wikszych przedsiwzi i w naszej ocenie jednak w skrajnych przypadkach prowadzi do niebezpieczestwa patologii. (Dzwonek) Natomiast poprzemy poprawk 2., bezsprzecznie redakcyjn sformuowanie umowy zawartej w formie pisemnej. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
Pose Bartomiej Bodio:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Po raz kolejny mamy do czynienia z ustaw, w ktrej poprawiamy bdy popenione w procesie legislacyjnym, wynikajce z popiechu, z przyspieszonego procedowania i z uchwalania aktw na eb na szyj. Syszelimy tutaj, jakie byy intencje, wyeliminowanie mai takswkowej, wszystko piknie, adnie, ale przez popiech, przez pochopne procedowanie wylalimy dziecko z kpiel. Z kpiel wylano tzw. przewozy okazjonalne, wic musielimy si po roku od uchwalenia ustawy jako Wysoka Izba pochyli nad ni jeszcze raz i dlatego ta nowelizacja, ktr teraz znowu poprawi po nas Senat. Jeli chodzi o poprawk nr 1, wylano z kpiel rmy zatrudniajce pracownikw. Tylko waciciel rmy jednoosobowej mg prowadzi takie usugi. Co jeli kto ma dwa samochody okazjonalne i chciaby to robi rwnoczenie w dwch miejscach, wesela nie s co chwil, s o okrelonych godzinach. Tak wic poprawka jest zasadna, bo upowania si takiego przedsibiorc do zatrudnienia kierowcy do prowadzenia samochodu. Ruch Palikota poprze poprawk nr 1. Poprawka nr 2, w popiechu upowaniono kierowc do zawierania umw w imieniu rmy. Zaoono ponownie, e ten kierowca bdzie jedynym wacicielem, a nie e to moe by po prostu kierowca i nie mie prawa do reprezentowania rmy. W zwizku z tym poprzemy poprawk nr 2 jako bardzo zasadn i niwelujc poprzednie bdy. Poprawka nr 3, w pospiesznym procedowaniu aktu Wysoka Izba pomina tym razem osoby zyczne, uywajc siedziby przedsibiorcy. Siedzib przedsibiorcy, zgodnie z Kodeksem handlowym, z obowizujcymi ustawami, stanowi miasto funkcjonowania danej spki. Jeeli spka jest w Warszawie przy ul. Wiejskiej, to siedzib przedsibiorcy jest Warszawa. Jeli nie mwimy o spkach prawa handlowego, tylko w ogle o przedsibiorcach, w kadej formie, a wic i spkach prawa handlowego, i osobach zycznych, naley doda: lokalu przedsibiorstwa, bo osoby zyczne nie maj lokalu, wic kolejne wylanie dziecka z kpiel i wyczenie niektrych form dziaalnoci gospodarczej eliminujemy poprawk nr 3; chwaa Senatowi. W poprawce nr 4 tym razem nieco mniejszy bd, bo ustawa ma na celu eliminowanie nieuczciwych przedsibiorcw, a ten zapis, ktry przyjlimy pierwotnie, powodowa, e trzeba byo zapaci z gry. Wprowadzenie poprawki nr 4, ktra dopuszcza wniesienie opat w lokalu przedsibiorstwa, powoduje, e moemy za to zapaci pniej. (Dzwonek) W poprawce nr 5 wyeliminowano kolejny bd, polegajcy na tym, e przedsibiorca nie musi by wacicielem pojazdu, ale pojazd moe by leasingowany, wic rwnie opowiadamy si za t poprawk. Ruch Palikota bdzie popiera wszystkie pi poprawek Senatu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, panie pole. Pan pose Bartomiej Bodio, Ruch Palikota.
246

Dzikuj, panie pole. W imieniu klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego gos zabierze pan pose Jzef Racki.
3., 4. i 5., stwarzaj moliwo rnej i zbyt szerokiej interpretacji zapisw ustawy. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. Przystpujemy do zadawania pyta. Kto jeszcze oprcz pana posa Leszka Aleksandrzaka, ktry zapisa si Nie, pan pose nie dopisuje si do listy pytajcych. Czy kto z pastwa jeszcze? Nie. Zamykam list. Na tej licie znalaz si singiel pan pose Romuald Ajchler, Sojusz Lewicy Demokratycznej.
Pose Jzef Racki:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego owiadczam, e bdziemy gosowali zgodnie ze sprawozdaniem Komisji Infrastruktury, zawartym w druku nr 373, to znaczy bdziemy popierali pi poprawek wymienionych w tym sprawozdaniu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi Rackiemu. W imieniu klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej gos zabierze pan pose Leszek Aleksandrzak.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam tylko jedno pytanie do pana ministra. Dotyczy ono tej poprawki 4., ktrej Sojusz Lewicy Demokratycznej nie ma zamiaru poprze. Chodzi m.in. o wynagrodzenie za przewz w formie bezgotwkowej czy gotwkowej. Bo rzeczywicie jednym z gwnych zada ustawy, ktra bya uchwalona przez Sejm, jeli chodzi o przewz okazjonalny, byo to, aby ukrci ten proceder, ktry ma miejsce nawet w Warszawie, a waciwie to mona to zauway szczeglnie w Warszawie. Mianowicie te rmy, ktre powstaway jak grzyby po deszczu, zastpoway wwczas oczywicie usugi takswkowe. Jeeli dopucilibymy, e bdzie tutaj i jedna, i druga forma zapaty, czyli te forma gotwkowa, wwczas nie wiem, panie ministrze, czy cel, jaki zaoy sobie wnioskodawca, zostaby osignity. Tutaj byaby zasadna raczej forma bezgotwkowa, wtedy byaby szansa na wyeliminowanie tego, co ma miejsce w chwili obecnej, jeli chodzi o przewozy. Zakadalimy, e trzeba ten proceder ukrci. Dzikuj bardzo.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Mam przyjemno przedstawi stanowisko klubu Sojusz Lewicy Demokratycznej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym, druk nr 364. Bardzo krtko, bo to wszystko byo uzasadniane. Klub Sojusz Lewicy Demokratycznej widzi potrzeb wprowadzenia poprawek 1., 2., 3., i 5., natomiast jeli chodzi o poprawk 4., uwaamy, i idea ustawy bya zupenie inna, w zwizku z tym nie bdziemy popierali tej poprawki. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo panu posowi Aleksandrzakowi. Zapraszam pana posa Jarosawa aczka, Solidarna Polska.

Dzikuj bardzo panu posowi. Czy pan minister Jarmuziewicz chciaby odnie si do plonu debaty? Uprzejmie prosz. Sekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej pan minister Tadeusz Jarmuziewicz.
Pose Jarosaw aczek:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawi stanowisko do sprawozdania Komisji Infrastruktury dotyczcego uchway Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym. Senat zaproponowa wprowadzenie do tej ustawy piciu poprawek. Zgadzamy si z uzasadnieniem tylko jednej z nich, poprawki 2. W pozostaych czterech przypadkach argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu uchway Senatu nie jest dla nas przekonujca. Przeciwnie, naszym zdaniem te poprawki, a wic 1.,

Dzikuj bardzo, panie marszaku. Nie jestem przekonany, czy pan chce, ebym zabra gos.
247

Bardzo. Staraem si o to, eby prowadzi obrady wanie o tej porze, kiedy pan minister bdzie zabiera gos, bo bardzo na to liczyem.

Widzi pan moje zakopotanie w zwizku z tym.

Prosz si nie kopota. Prosz bardzo.

Dzikuj bardzo. Rzeczywicie z Sejmu wysza ustawa duo bardziej restrykcyjna, ktra nie dopuszczaa moliwoci pacenia gotwk. Natomiast w Senacie pojawia si ta minimalna liberalizacja, aby mona byo po kursie, wedug ustalonej we wczeniej zawartej umowie ceny, zapaci w siedzibie przedsibiorcy gotwk. W zwizku z tym nie widz tu jakiego specjalnego rozszczelnienia tego systemu. Wzorem wysokiej komisji rzd popiera, jeli mog wyrazi stanowisko wobec tego, t 4. poprawk. Dzikuj bardzo. (Oklaski)
dzeniu Senatu i komisji senackiej jako sprawozdawca, w zwizku z czym wysuchaem tamtejszych dyskusji. Chodzio o to, e podobno dla wielu osb, na przykad wysanych w delegacj goci zagranicznych, ktrzy przebywaj subowo w naszym kraju i dostaj do rki pienidze, bo nie wszyscy dostaj karty patnicze, byoby to problemem. Dlatego Senat zgodzi si na t patno gotwk. Uderz w st, a noyce si odezw. Ile razy pan pose Bodio zabiera gos w tej sprawie, ja zawsze prbuj odpowiedzie. Tym razem te sprbuj. Panie pole, jest pan czonkiem Komisji Infrastruktury. Mg pan te rzeczy, o ktrych pan dzisiaj powiedzia takim troch ironicznym tonem, zgosi na posiedzeniu Komisji Infrastruktury mielibymy wtedy doskonalszy projekt i nie potrzebowalibymy tych poprawek Senatu. Niestety, nie zgosi pan tego, nie zauway pan tego, podobnie jak wikszo sejmowa. Nie wikszo, wszyscy posowie tego albo nie zauwayli, albo zauwayli, ale zbyt pno, eby mona byo to wnie. W zwizku z tym mwienie takim troch ironicznym tonem, e Sejm przyj tak niedoskonae i nonsensowne zapisy, przez posa, ktry jest w tej komisji i ktry w dodatku gosowa za ca t ustaw bo pan rwnie gosowa za t ustaw, wstrzymao si jedynie Prawo i Sprawiedliwo, natomiast wszyscy pozostali gosowali jest, moim zdaniem, takim troch naduyciem. Bardzo zachcam i zapraszam do pracy nad kolejn ustaw, jak bdziemy mieli. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. (Pose Bartomiej Bodio: W trybie sprostowania.) Pan pose chce sprostowa swoj wypowied? Bo tylko (Pose Bartomiej Bodio: Tak, swoj wypowied.) Czyli pan pose... Dobrze, tylko krciutko prosz.

Dzikuj bardzo. (Pose Romuald Ajchler: Panie marszaku) Nie, dzikuj bardzo. Prosz teraz sprawozdawc komisji pana posa Stanisawa Huskowskiego. (Pose Romuald Ajchler: Nie o to chodzio, panie ministrze.)

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Pole! Oczywicie braem udzia w pracach tej komisji, gosowaem za t ustaw i bij si w piersi, nie zrzucam z siebie odpowiedzialnoci. Jedyne, do czego mam tutaj zastrzeenia, to e jest to kolejny akt prawny procedowany w tak duym popiechu, w zwizku z tym kady z nas...
Pose Stanisaw Huskowski:

Jeli mona, chciabym krciutko odnie si do dwch kwestii. Jeeli dobrze zrozumiaem, to rzeczywicie nastpio dopuszczenie patnoci gotwk. Senat zaproponowa moliwo zapaty gotwk, ale wycznie w lokalu przedsibiorstwa, eby nie byo patnoci bezporednio u kierowcy. Dlaczego? Byem na posie-

Nie, to ju nie jest sprostowanie, panie pole.
248
Projekt uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci

...nie jest w stanie wypracowa odpowiednich zapisw.

Wznawiam obrady. Przystpujemy do rozpatrzenia punktu 23. porzdku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Unii Europejskiej o projekcie uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci (druki nr 392 i 397). Prosz o zabranie gosu sprawozdawc komisji pana posa Grzegorza Tobiszowskiego.

Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo. (Pose Romuald Ajchler: Sprostowanie.)

Pan pose Ajchler zmierzy si teraz z regulaminowym trybem sprostowania.
Pose Sprawozdawca Grzegorz Tobiszowski:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posowie! Celem proponowanego rozporzdzenia jest wyjanienie oglnych zasad i przepisw obowizujcych na poziomie Unii Europejskiej w odniesieniu do korzystania z podstawowego prawa do podejmowania dziaa zbiorowych, obejmujcego prawo do strajku, w kontekcie swobody wiadczenia usug i swobody przedsibiorczoci, w tym potrzeby pogodzenia ich w praktyce tych dwch swobd w sytuacjach transgranicznych. Komisja do Spraw Unii Europejskiej na posiedzeniu 27 kwietnia rozpatrywaa stosowne opinie Biura Analiz Sejmowych, jak rwnie stanowisko rzdowe, kontynuujc swoje obrady 9 maja, przyjmujc stosowne wnioski oparte na nastpujcych uzasadnieniach. Projekt jest w znacznej mierze deklaracj bdc powtrzeniem utrwalonej linii orzeczniczej Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej. Zgodnie z orzecznictwem Trybunau prawo do prowadzenia dziaa zbiorowych powinno by uznawane za prawo podstawowe, stanowice integraln cz oglnych zasad prawa unijnego, ktrych przestrzegania zapewnia Trybuna, cho wykonywanie tego prawa moe podlega pewnym ograniczeniom, np. z punktu widzenia swobody wiadczenia usug. W tym zakresie proponowane rozporzdzenie nie wnosi nowych elementw, a jedynie potwierdza aktualny stan prawny. Uregulowanie omawianej kwestii w drodze rozporzdzenia Unii Europejskiej narzuca bezwzgldnie wice reguy, w odniesieniu do ktrych nie ma penego uzasadnienia, e byyby skuteczniejsze ni dziaania podejmowane na poziomie krajowym. Na tej podstawie komisja i bylimy tutaj zgodni w naszych debatach i w dyskusji kwestionuje zgodno proponowanego aktu prawnego z zasad pomocniczoci. Dlatego te nastpnie pojawia si inicjatywa w Komisji do Spraw Unii Europejskiej, aby przedoy Wysokiej Izbie sugesti wypowiedzenia si, i owe rozporzdzenie narusza zasad pomocniczoci i wystawi takie opinie jako nasz parlament.

Zmierz si. Panie Marszaku! Panie Ministrze! Pan nie zrozumia mojej wypowiedzi. Wypowiadajc si na temat gotwkowej lub bezgotwkowej zapaty za transport, uznaem i w tym kierunku zmierzao moje pytanie i popierajc poprawk nr 4, praktycznie mwic, wypaczacie cakowicie ide ustawy, ktra bya uchwalona przez Sejm zanim posza do Senatu. Bo wtedy, kiedy byby dopuszczony tylko obrt bezgotwkowy, rozumiem, byaby to jaka restrykcja i zahamowanie tego, co dzieje si w chwili obecnej...

Dzikuj bardzo panu posowi.

Chciaem, eby pan to tak zrozumia.

Zamykam dyskusj. Koczymy ten punkt i ogaszam dwie minuty przerwy. (Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 47 do godz. 21 min 56)
249
Pose Sprawozdawca Grzegorz Tobiszowski Przypomn, e projekt zosta ju poddany kontroli parlamentarnej w Austrii, Czechach, Belgii, Danii, Francji, Niemczech, Rumunii, Sowacji, Hiszpanii, Szwecji, w Izbie Deputowanych w Holandii oraz w Izbie Lordw w Zjednoczonym Krlestwie. Naley zauway, e owe parlamenty do tej pory si nie wypowiedziay. Jednoczenie naley zwrci uwag, i 25 kwietnia 2012 r. przewodniczcy Komisji do Spraw Europejskich w duskim parlamencie skierowa do przewodniczcego Komisji Europejskiej projekt uzasadniajcy opini, ktra kwestionuje zgodno projektu rozporzdzenia z zasad pomocniczoci. Jestemy tu wic zgodni rwnie z t sugesti, ktra zostaa wystosowana przez przewodniczcego Komisji do Spraw Europejskich w duskim parlamencie. Konkludujc, naley zauway, i oprcz kwestionowania zasady pomocniczoci w owym rozporzdzeniu nie rozstrzygamy w sformuowaniach tych kwestii, ktre w sprawach rwnowagi owych swobd dawayby pewne wytyczne. Mamy wiele niejasnych sformuowa, takich jak chociaby powane zakcenia, ktre nie s zdeniowane, niepokoje spoeczne, ktre nie s jednoznacznie okrelone w rozporzdzeniu. Rozporzdzenie wymusza rwnie do duy cykl zmian w poszczeglnych krajach europejskich. W naszym prawodawstwie musielibymy zmienia umow o zbiorowych sporach, jak rwnie Kodeks pracy i par innych z tym zwizanych aktw prawnych. Std Komisja do Spraw Unii Europejskiej 10 maja, na dzisiejszym posiedzeniu, odbya pierwsze czytanie, podczas ktrego przyjto sprawozdanie rekomendujce przyjcie uchway, ktra stwierdza, i owo rozporzdzenie narusza zasad pomocniczoci. Dzikuj serdecznie. (Oklaski)
Platforma Obywatelska przedstawi stanowisko wobec projektu uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci. Mgbym powiedzie i zakoczy wystpienie tym wnioskiem, e Platforma Obywatelska bdzie gosowaa za tym projektem. Pan pose sprawozdawca wyczerpujco przedstawi uzasadnienie tego projektu. Na uwag zasuguje jednak fakt i chciabym dwa zdania powiedzie na ten temat zgodnoci naszych decyzji: naszego klubu parlamentarnego, jak i wszystkich klubw, ktre pochyliy si nad projektem tej uchway na posiedzeniu komisji. Co do zgodnoci tego wsplnego stanowiska o tym wspomnia rwnie pan pose sprawozdawca to pokrywa si ono ze stanowiskiem rzdu, ktre zostao przedstawione na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Z tego miejsca chciabym wszystkim posom, jak i przedstawicielom klubw poselskich podzikowa za t zgodno akurat w tym temacie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. Pan pose Edward Czesak, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Edward Czesak:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwo mam zaszczyt przedstawi stanowisko wobec omwionego tak dokadnie przez posa sprawozdawc Grzegorza Tobiszowskiego dokumentu w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady dotyczcego wykonywania prawa dopodejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci (druki nr 392 i 397). Podczas dyskusji na posiedzeniu Komisji do Spraw Unii Europejskiej posowie byli zgodni co do stwierdzenia niezgodnoci projektu z zasad pomocniczoci, wskazujc na dowody potwierdzajce, e proponowane rozporzdzenie nie zapewnia osignicia zamierzonych celw na poziomie Unii Europejskiej w sposb korzystniejszy ni dziaania podejmowane na poziomie krajowym. W omawianym dokumencie zwrcono uwag na nieostro niektrych sformuowa, jak rwnie trudnoci z adaptacj proponowanego rozporzdzenia do naszego prawa wynikajce z zakresu przedmiotowego sporw zbiorowych w naszym krajowym ustawodawstwie. Naley take w uzasadnieniu stanowiska podkreli brak postulatw ze strony spoecznej, aby obligatoryjne etapy rozstrzygania sporw zastpowa in-

Dzikuj bardzo panu posowi, ktry zakoczy swoje wystpienie przy burzy i huraganie oklaskw. Sejm ustali, e w dyskusji nad tym punktem porzdku dziennego wysucha 3-minutowych owiadcze w imieniu klubw i k. Otwieram dyskusj. Przypominam, e zgodnie z art. 148cc ust. 4 regulaminu Sejmu nad sprawozdaniem przeprowadza si debat bez prawa zgaszania poprawek. Przystpujemy do wystpie w imieniu klubw. Jako pierwszy w imieniu Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska gos zabierze pan pose Krzysztof Gadowski.
Pose Krzysztof Gadowski:

Dzikuj. Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego
250
Pose Edward Czesak nymi mechanizmami umoliwiajcymi lepsze rozwizanie sporw pracowniczych ni dotychczasowe. Tak wic, podzielajc stanowisko Komisji do Spraw Unii Europejskiej, ktra jednogonie wyrazia stanowisko w gosowaniu, stwierdzajc, e projekt rozporzdzenia nie jest zgodny z zasad pomocniczoci, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo poprze w gosowaniu projekt uchway Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj. Pan pose Andrzej Sztorc, Polskie Stronnictwo Ludowe.
Pose Andrzej Sztorc:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Pragn przedstawi stanowisko klubu Polskiego Stronnictwa Ludowego wobec komisyjnego projektu uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadcze usug za niezgodny z zasad pomocniczoci, druk nr 392. Klub Polskiego Stronnictwa Ludowego zagosuje zgodnie ze stanowiskiem Komisji do Spraw Unii Europejskiej, to jest za przyjciem projektu uchway w ww. sprawie. Dzikuj.

Dzikuj. Pan pose Witold Klepacz, Ruch Palikota.
Pose Witold Klepacz:

Dzikuj bardzo. Szanowny Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Poselskiego Ruch Palikota mam zaszczyt przedstawi opini mojego klubu wobec sprawozdania komisji w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci. Nasz klub wskazuje na trudnoci z adaptacj proponowanego rozporzdzenia do naszego prawa wynikajce z zakresu przedmiotowego sporw zbiorowych okrelonego w art. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwizywaniu sporw zbiorowych. Obecnie w pastwach czonkowskich funkcjonuj mechanizmy rozstrzygania sporw zbiorowych. Uregulowanie omawianej kwestii w drodze rozporzdzenia Unii Europejskiej narzucaoby bezwzgldnie wice reguy, co do ktrych nie ma uzasadnienia, e byyby skuteczniejsze ni dziaania podejmowane na poziomie krajowym. Projekt budzi zastrzeenia z punktu widzenia zgodnoci z zasad pomocniczoci oraz ze wzgldu na nieostro niektrych sformuowa. Akt ten nie przyczyni si do realizacji celu, jakim byo wyjanienie i ustalenie wzajemnych korelacji midzy prawem do podejmowania dziaa zbiorowych a zasad swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug. Niepowodzenie konsultacji partnerw spoecznych na poziomie europejskim nie powinno skutkowa regulowaniem tak delikatnej materii w formie rozporzdzenia. Klub Ruch Palikota bdzie gosowa za przyjciem projektu uchway Sejmu w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci. Dzikuj bardzo.

Dzikuj panu posowi. Pan pose Tadeusz Iwiski, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! To jest bardzo ciekawy przypadek, poniewa jest to bodaj pierwszy kazus, gdy mamy do czynienia w tak jaskrawy sposb z moliwoci sprawdzenia tego zapisu traktatu z Lizbony, ktry mwi o znaczcym zwikszeniu roli parlamentw narodowych w stanowieniu prawa. Protok nr 2 przewiduje, e kada izba parlamentu moe w cigu 8 tygodni od daty przekazania jej projektu aktu ustawodawczego przekaza uzasadnion opini zawierajc powody, dla ktrych uznaje, e dany projekt nie jest zgodny z zasad pomocniczoci, czyli w przypadku Polski liczy si zarwno Sejm, jak i Senat, w Niemczech Bundestag i Bundesrat. Jeeli uzasadnione opinie o niezgodnoci projektu aktu ustawodawczego z zasad pomocniczoci bd stanowiy co najmniej 1/3 gosw przyznanych parlamentom narodowym, wtedy projekt zostaje poddany ponownej analizie i Komisja decyduje, co z tym zrobi, a parlamenty narodowe lub ich izby mog rwnie za porednictwem waciwych wadz krajowych skierowa skarg do luksemburskiego Trybunau Sprawiedliwoci. W tym przypadku mamy do czynienia z aktem ustawodawczym, ktry jest stanowiony w dziedzinie kompetencji niewycznych w Unii Europejskiej. Przedmwcy oraz pan pose sprawozdawca, pan pose Tobiszowski, mwili, e w istocie s trzy powody, dla
251
Pose Tadeusz Iwiski ktrych naley si zgodzi z konkluzj, i mamy tu do czynienia z naruszeniem tej zasady. Po pierwsze, i o tym wspominano, to rozporzdzenie jako akt prawny nie zapewnia osignicia celw zamierzonego dziaania na poziomie Unii w sposb lepszy, skuteczniejszy ni dziaania podejmowane na poziomie krajowym. Rzeczywicie takim punktem spornym jest tu kwestia korzystania z prawa do podejmowania dziaa zbiorowych, obejmujcego prawo do strajku. Nomen omen naley aowa, e nie jest w peni ratykowana Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej i tu te mamy takie zuboone moliwoci korzystania z tego. Po wtre, projekt jest deklaracj, ktra powtarza utrwalon lini orzecznicz Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej. I po trzecie, forma rozporzdzenia jako przyjta w sposb taki oglny forma tej skomplikowanej materii nie jest dostatecznie waciwa w porwnaniu z orzecznictwem Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej, czyli krtko mwic, korzystniejszym rozwizaniem byby akt o charakterze niewicym. A wic jest to prba wprowadzenia w sytuacji niewicej przepisu wicego. (Dzwonek) Krtko mwic, bardzo dobrze, e ma miejsce taka sytuacja. Jestem te przekonany i wierz, e rwnie Senat zajmie podobn pozycj, poniewa licz si wtedy dwa gosy w caoci. Wierz, e zbierze si, o czym bya mowa, ta 1/3 i ten projekt nie wejdzie w ycie. Dzikuj bardzo.
nego dziaania nie mog zosta osignite w sposb wystarczajcy przez pastwa czonkowskie. W odniesieniu do rozporzdzenia, nad ktrym debatujemy, naley stwierdzi, e Unia rzeczywicie narusza tutaj zasad pomocniczoci. W projekcie rozporzdzenia chodzi o prawo do strajku w kontekcie swobody wiadczenia usug i swobody przedsibiorczoci, w tym potrzeby pogodzenia ich w praktyce w sytuacjach transgranicznych. Naley uzna, e akurat ten obszar jest przeznaczony do uregulowa w pastwach czonkowskich. Sdzimy, e w tyche pastwach czonkowskich te zapisy s lepsze, peniejsze, bardziej komplementarne anieli to, co zaproponowano w rozporzdzeniu Unii Europejskiej. Chodzi o COM(2012) 130. W zwizku z powyszym klub Solidarna Polska bdzie popiera projekt uchway. My rwnie uznajemy, e projekt rozporzdzenia Rady jest niezgodny z zasad pomocniczoci. Dzikuj.

Dzikuj bardzo pani pose Wrbel. Dwch posw zapisao si do zadania pytania. Czy kto z pastwa chciaby jeszcze wpisa si na t list? Nie widz, nie sysz, wic czym prdzej t list zamykam. Czas na zadanie pytania okrelam, powiedzmy sobie, na 1,5 minuty. Pierwszy bdzie pyta pan pose Romuald Ajchler.

Dzikuj, panie profesorze. Gos zabierze pani pose Marzena Dorota Wrbel, Solidarna Polska.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Ot z dyskusji wynika zreszt bardzo wnikliwie suchaem, a szczeglnie pana prof. Iwiskiego e zasada traktatowa jest prosta, tzn. jeeli 1/3 parlamentw pastw nie poprze rozporzdzenia Rady, wwczas projekt zostanie wrcony do Rady, oceniany ponownie i Rada zadecyduje, jaki nada tok temu wszystkiemu. Moe jednak si zdarzy jest to pytanie, ktre kieruj do pana posa sprawozdawcy e znajdziemy si w liczbie pastwa... Powiedzmy, e rozporzdzenie poprze wiksza liczba pastw ni wymagana w traktacie, czyli tych przeciw bdzie mniej ni 1/3. Rozumiem, e wwczas przysuguje stronie polskiej odwoanie do sdu luksemburskiego, tak jak powiedzia pan prof. Iwiski. Tak wic, panie pole, chciabym zapyta, czy rozpatrywalicie tego typu przypadek, spraw tego, e moe si co podobnego zdarzy. Interesuje mnie te jeszcze jedna wana kwestia. Rozumiem, e nie pierwsi rozpatrujemy ten projekt rozporzdzenia. Ile do tej pory pastw nie poparo omawianego projektu rozporzdzenia i czy ta ilo moe wskazywa, e przy gosowaniu za odrzuceniem tego projektu bdzie ich wiksza liczba (Dzwonek) ni wymagana traktatem lizboskim? Dzikuj.

Mam zaszczyt przedstawi stanowisko klubu Solidarna Polska w odniesieniu do projektu uchway w sprawie uznania projektu rozporzdzenia Rady w sprawie wykonywania prawa do podejmowania dziaa zbiorowych w kontekcie swobody przedsibiorczoci i swobody wiadczenia usug za niezgodny z zasad pomocniczoci. Unia ma swoje okrelone kompetencje, ktre zostay jej przyznane w traktatach. S to kompetencje wyczne. Powinno istnie wyrane rozgraniczenie pomidzy kompetencjami Unii a kompetencjami pastw czonkowskich. Zgodnie z zasad pomocniczoci, w dziedzinach, ktre nie nale do wycznych kompetencji Unii Europejskiej, moe ona podejmowa dziaania tylko wwczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele zamierzo-
252

Dzikuj. O zadanie pytania prosz pana posa Tadeusza Iwiskiego, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Uprzejmie prosz, panie profesorze.

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! W istocie chciabym poruszy tematyk zblion do tematyki wystpienia mego poprzednika. Przy okazji pewne ucilenie. W tym procesie, a zarazem procederze, jakby podnoszenia rangi parlamentw narodowych traktuje si te liczby nie przez pryzmat pastw, tylko przez pryzmat izb parlamentu, czyli ta 1/3 odnonie do przypadku Polski, ten zbir, skada si z dwch zbiorw. Ale to jest drobiazg. Natomiast chciabym zapyta przedstawiciela rzdu: Czy rzd ledzi czstotliwo i zasadno stosowania tej procedury? Na ile parlamenty krajowe, poszczeglne izby, z tego korzystaj? Co si dzieje w przypadku, gdy ten prg 1/3 jest przekraczany? Jakie jest wwczas zachowanie Komisji Europejskiej czy Parlamentu Europejskiego? Ile byo do tej pory od wejcia w ycie traktatu lizboskiego kazusw, e poszczeglne wadze danych krajw z inicjatywy jedynej izby lub dwch izb, lub ktrej z izb parlamentu swojego pastwa kieroway skarg do Europejskiego Trybunau Sprawiedliwoci? Dzikuj bardzo.
wo i zasadno stosowania tej procedury? Dzikuj rwnie za podkrelenie faktu, e procedura jest rozpatrywana przez pryzmat izb parlamentarnych, a nie parlamentw w ogle w pastwach czonkowskich. Mog odpowiedzie na to pytanie na gorco tylko w odniesieniu do kwestii polityki spoecznej, resortu pracy, e jest to pierwsza taka sytuacja. Natomiast jeeli chodzi o inne resorty, to odpowiemy na pimie. Dzikuj bardzo.

Dzikuj bardzo panu ministrowi. Czy pan pose sprawozdawca chciaby zabra jeszcze gos? (Pose Romuald Ajchler: Na pytania musi odpowiedzie.) A wic uprzejmie prosz pana posa Grzegorza Tobiszowskiego.
Pose Grzegorz Tobiszowski:

Panie Marszaku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posowie! W odpowiedzi na zadane pytanie co do Trybunau luksemburskiego informuj, e nie byo to dyskutowane w Komisji Europejskiej. Natomiast co do krajw, ktre si ju w tej sprawie wypowiedziay paday takie pytania na dzisiejszym posiedzeniu, kiedy rozpatrywano stosown uchwa, gdy byo przedkadane dzisiejsze sprawozdanie to ministerstwo przedstawio nam informacj, e do tej pory aden z parlamentw ocjalnie takiego stanowiska nie zaprezentowa, e trwaj w parlamentach dyskusje na ten temat. A w moim wystpieniu zaakcentowaem wystpienie przedstawiciela (Pose Romuald Ajchler: Ale jakie rozeznanie macie? Ile to moe by?) Takich informacji

Dzikuj bardzo. Prosibym podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej pana ministra Radosawa Mleczk o odniesienie si do plonu tej debaty.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Radosaw Mleczko:

Panie Marszaku! Szanowni Pastwo! Bardzo dzikuj za komentarze i pytania kierowane rwnie do strony rzdowej. Chciabym podzikowa pastwu za przedstawione stanowiska, szczeglnie panu posowi sprawozdawcy i panu profesorowi Tadeuszowi Iwiskiemu za uwzgldnienie szerszego kontekstu sprawy, o ktrej dzisiaj dyskutujemy. Chciabym podkreli, e w stanowisku rzdu wyraone zostay rwnie zasadnicze wtpliwoci co do zgodnoci projektu z zasad pomocniczoci, a z kolei w uzasadnieniu uchway komisji, ktre pastwo przedstawili, znalazy si argumenty, ktre take uwzgldniono w stanowisku rzdu. Natomiast odnoszc si do konkretnego pytania pana posa Iwiskiego, chciabym odpowiedzie w ten sposb. Czy rzd ledzi czstotli-

Panie pole, prosz nie przerywa.
Pose Grzegorz Tobiszowski:

nie udzielono nam dzisiaj, a pytanie pado na posiedzeniu komisji przy rozpatrywaniu sprawozdania dotyczcego uchway w pierwszym czytaniu. Takiej informacji nie uzyskalimy dzisiaj z ministerstwa. Rozumiem, e ministerstwo rwnie nie ma precyzyjnej informacji, ktre parlamenty ju w tej materii si wypowiedziay, e trwaj prace w poszczeglnych izbach w poszczeglnych krajach czonkowskich. (Pose Tadeusz Iwiski: Nie upyno 8 tygodni.)

Owiadczenia poselskie
253
Pose Grzegorz Tobiszowski Prawdopodobnie jestemy pierwsz Izb, ktra jednoznacznie, drog przypisan tej procedurze, si wypowie. Dzikuj.

Dzikuj bardzo. Zamykam dyskusj. Do gosowania nad uchwa komisji przystpimy w bloku gosowa. Na tym zakoczylimy rozpatrywanie punktw porzdku dziennego zaplanowanych na dzie 10 maja br. Informuj, e zgosili si posowie w celu wygoszenia owiadcze poselskich. Czy kto z pa i panw posw pragnie jeszcze wygosi owiadczenie? Nie widz. Nikt si nie zgasza. List posw zgoszonych do owiadcze uwaam zatem za zamknit. Pierwszy owiadczenie skada bdzie pan pose Szymon Giyski, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Szymon Giyski:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Rok 2012 obtuje w wane narodowe rocznice. Wymiemy zatem przynajmniej niektre z nich i nie peszmy si tym, i nie czynimy tego na pocztku roku, lecz dopiero w jego rozkwicie, bo kada perspektywa jest w tym wypadku rwnie cenna, a jednoczenie niepowtarzalna, jako czca powag i niezmienialno historycznego zdarzenia z bezustannie zmieniajcym si kontekstem jego oceny. T regu najpeniej mona zastosowa do dziejw politycznych, kluczowych dat dla losw pastwa polskiego i narodowych imponderabiliw. Rwno 1000 lat temu, w 1012 r., Bolesaw Chrobry powstrzyma niemieck wypraw na Polsk, zajmujc nad ab grd Lubusz. W tyme samym roku w dziele umacniania pastwa polskiego biskupstwo poznaskie po mierci biskupa Ungiera zostaje wczone do metropolii gnienieskiej. 700 lat temu, w 1312 r., Wadysaw okietek, po umierzeniu w Krakowie buntu niemieckiego wjta Alberta, skonskowa majtki niemieckich buntownikw i zakaza uywania jzyka niemieckiego w ksigach miejskich. W tyme samym 1312 r. w Wielkopolsce przeciwko zdradzieckim proniemieckim rzdom synw Henryka Gogowskiego wystpio polskie rycerstwo, poparte przez arcybiskupa Jakuba wink i biskupa poznaskiego Andrzeja Zarb, ktry rzuci na zdrajcw gogowczykw kltw. 650 lat temu, w 1362 r., Kazimierz Wielki bierze udzia, obok Ludwika Wgierskiego, Rudolfa Habsburga i innych ksit, w koalicji wymierzonej przeciwko cesarzowi Karolowi IV Luksemburskiemu za obraz, wyrzdzon przez cesarza niemieckiego po
pijanemu, matki Ludwika i siostry Kazimierza, Elbiety okietkwny. 600 lat temu, w 1412 r., przybywa do Krakowa wiadome potgi Polski poselstwo z Wenecji i obiecuje poparcie w przypadku aspiracji Wadysawa Jagiey do korony cesarskiej. 550 lat temu, w 1462 r., Piotr Dunin zwycia na Jeziorem arnowieckim doborowe wojska krzyackie, dokonujc przeomu w wojnie trzynastoletniej z zakonem niemieckim. Rwno 200 lat temu, 17 sierpnia 1812 r., korpus ksicia Jzefa Poniatowskiego zdobywa Smolesk, a niespena miesic pniej, 14 wrzenia 1812 r., na czele wielkiej armii Napoleona wkraczaj do Moskwy polscy zoci huzarzy gen. Jana Nepomucena Umiskiego. Wane wydarzenia miay miejsce 100 lat temu, u zarania przywrconej Polsce niepodlegoci, tu przed I wojn wiatow, w 1912 r. M.in. zaoono Polski Skarb Wojskowy pod kierownictwem Bolesawa Limanowskiego. W tym samym czasie, co charakterystyczne, rzd rosyjski wykupi Kolej Warszawsko-Wiedesk i natychmiast zwolni polsk obsug, zastpujc j rosyjsk. Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Wspaniale i dumnie przestawiaj si Anno Domini 2012 daty okrgych rocznic z obszaru ojczystej kultury. Ich dugi szereg majestatycznie otwiera Kronika polska, ktrej pierwsze karty jej autor Gall Anonim zacz zapisywa w 1112 r., 900 lat temu. Z 1262 r., 750. rocznica, czy si fundacja pierwszego kocioa Mariackiego w Krakowie. Szczeglnie wiele w 2012 r. przypada rocznicowych dat zwizanych z dziejami polskiej literatury. 200-lecie urodzin wieszcza Zygmunta Krasiskiego, obchodzone w Wysokiej Izbie kilka tygodni temu, i wci potrzebnego polskim czytelnikom Jzefa Ignacego Kraszewskiego. 400 lat temu zmar wielki narodowy mentor, najwikszy polski kaznodzieja Piotr Skarga. 150 lat temu, 15 wrzenia 1862 r., zmar twrca polskiej gawdy romantycznej Wadysaw Syrokomla, a 100 lat temu Bolesaw Prus, rocznic obchodzi bdziemy za kilka dni, 19 maja. W 1662 r., za panowania krla Jana Kazimierza, wystawiono w sali teatralnej na zamku warszawskim Cyda Piotra Corneillea w znakomitym przekadzie Jana Andrzeja Morsztyna. Rok 1912 mona miao nazwa zotym polskiej literatury ze wzgldu na urodzaj wybitnych i od pocztku a po dzi dzie bardzo sawnych dzie. Rwno 100 lat temu ukazaa si bowiem i Wierna rzeka Stefana eromskiego, i W pustyni i w puszczy Henryka Sienkiewicza, i (Dzwonek) tomik poetycki Sad rozstajny Bolesawa Lemiana. Panie marszaku, mam serdeczn prob. Poniewa ja mam z reguy bardzo krtkie owiadczenia, prosz jeszcze o p minuty...

Dobrze.
254

Pose Szymon Giyski:

...ze wzgldu na wag przytoczonych tu sw i przykadw. Z obszaru nauki polskiej. 150 lat temu zacza w Warszawie dziaalno penica rol uniwersytetu Szkoa Gwna, do ktrej najwybitniejszych wychowankw naleeli Bolesaw Prus i Henryk Sienkiewicz, a w Puawach utworzono Instytut Politechniczny i Rolniczo-Leny. Z wydarze naukowych i technicznych o wiatowym znaczeniu. Polski uczony Kazimierz Funk w 1912 r. wydzieli substancj, ktr okreli jako witamin w tym konkretnym przypadku witamin B1 dajc przy tym podstaw caej nowej nauce o witaminach. Take 100 lat temu Eustachy Biaoborski uzyskuje we Francji patent na udwikowienie kina. Zakoczmy ten skromny z racji ogranicze czasowych wybr tegorocznych polskich arcywanych i wanych rocznicowych dat przypomnieniem faktu majcego w kontekcie naszych dzisiejszych wewntrznych i zewntrznych uwarunkowa znaczenie symboliczne: w 1862 r., 150 lat temu, Jan Matejko ukoczy swoje pierwsze wielkie dzieo Staczyk i zaraz, w tym samym 1862 r., zacz malowa arcydzieo nastpne Kazanie Skargi. Dzikuj uprzejmie.

Dzikuj bardzo, panie pole. O wygoszenie owiadczenia prosz pani posank Ann Nem, Platforma Obywatelska. (Oklaski)
Pose Anna Nem:

Prosz... Panie marszaku, dokuczaj.

Gdyby kademu tak dokuczano, to ycie byoby pikne. (Wesoo na sali)
Pose Anna Nem:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Cukrzyca staa si chorob cywilizacyjn. Czsto nazywa si j epidemi XXI w. i stawia na rwni z chorobami ukadu krenia czy te z nowotworami, poniewa w sumie cierpi na ni na caym wiecie ponad 200 mln ludzi. Co gorsza, specjalici bij na alarm i twierdz, e w cigu najbliszych 20 lat liczba zdiagnozowanych zachorowa bdzie dwukrotnie wysza. W Polsce z cukrzyc zmaga si ok. 5% populacji, co stanowi liczb ok. 2 mln osb ze zdiagnozowanym ju schorzeniem, spord ktrych ponad 200 tys. bez-
wzgldnie wymaga codziennego podawania insuliny. Nastpne 0,5 mln Polakw nie wie jeszcze, e choruje, a u ok. 2,5 mln osb wystpuje tzw. stan przedcukrzycowy, bdcy najczciej wstpem do penoobjawowej choroby. Schorzenie to atakuje najczciej osoby powyej 45. roku ycia. Jednak w ostatnich latach zaobserwowano rwnie i w naszym kraju, i coraz czciej na cukrzyc zaczynaj chorowa rwnie dzieci. Szacuje si, e w Polsce choruje ok. 18 tys. dzieci i modziey, a szczyt zachorowalnoci przypada na okres midzy 10. a 16. rokiem ycia. W cigu ostatniej dekady a czterokrotnie wzrosa zachorowalno przedszkolakw i prognozuje si, e do roku 2025 podwoi si w naszym kraju liczba dzieci cierpicych na cukrzyc. Cukrzyca jest obecnie chorob spoeczn i jako taka moe dotkn praktycznie kadego z nas. Niestety jest to rwnie schorzenie podstpne, rozwijajce si najczciej bez jakichkolwiek charakterystycznych niepokojcych objaww, ktre zazwyczaj pojawiaj si dopiero po 78 latach. W Polsce schorzenie to jest niestety nadal rozpoznawalne zupenie przypadkowo, najczciej przy okazji hospitalizacji osb leczcych si na zupenie inne dolegliwoci. Jest to szczeglnie niebezpieczne, bowiem zbyt pne rozpoznanie cukrzycy lub jej mao skuteczne leczenie prowadzi w efekcie do bardzo powanych i nieodwracalnych powika zdrowotnych. Cukrzyca jest jedn z gwnych przyczyn utraty wzroku i niewydolnoci nerek. Stanowi rwnie najczstsz przyczyn amputacji koczyn dolnych, drastycznie zwiksza ryzyko udaru mzgu oraz niedokrwiennej choroby serca. Ponadto hamuje rozwj u chorych dzieci i modziey, ogranicza sprawno osb dorosych i wyniszcza organizmy chorych w podeszym wieku. Najwaniejsze dla jak najwczeniejszej diagnostyki cukrzycy jest systematyczne kontrolne wykonywanie bada laboratoryjnych u osb w rnym przedziale wiekowym w celu rozpoznania iloci glukozy we krwi. Cukrzyca jest w naszym kraju chorob spoeczn, a statystyka dowodzi, e liczba zachorowa na ni niestety systematycznie wzrasta. W zwizku z tym naley jak najszybciej wzmocni dziaania zmierzajce w kierunku prolaktyki cukrzycy, zapewnienia wikszego dostpu do lekarzy specjalistw, a co za tym idzie, do jak najwczeniejszej diagnostyki oraz skutecznego leczenia tego schorzenia. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani pose. Pan pose Jerzy Zitek, Platforma Obywatelska.
Pose Jerzy Zitek:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Dzisiejsze moje owiadczenie jest jednoczenie gorcym zaprosze-

255
Pose Jerzy Zitek niem na debat pt. Zdrowa kobieta silna Polska. Bd dla siebie najwaniejsza, ktrej organizatorami s Parlamentarna Grupa Kobiet oraz Polska Koalicja na rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy. Inicjatorem i pomysodawc spotkania jest moja skromna osoba pose na Sejm Jerzy Zitek, doktor nauk medycznych, specjalista ginekolog poonik, ktry od 30 lat walczy z nowotworami u kobiet. Pozwoliem sobie wraz organizatorami wystpi o patronat nad tym wyjtkowym wydarzeniem do pierwszej damy RP Anny Komorowskiej oraz marszaek Sejmu Ewy Kopacz. Konferencja odbdzie si 24 maja br. o godz. 11 w sali kolumnowej Sejmu. Debata ma na celu ukazanie roli kobiet we wspczesnym wiecie oraz zwrcenie uwagi na zasadno rzetelnego i systematycznego dbania o ich zdrowie w obecnej sytuacji spoeczno-gospodarczej. W kontekcie rozpoczynajcego si w tym okresie Europejskiego Tygodnia Walki z Rakiem bdziemy rwnie mwi o problemie raka szyjki macicy w Polsce. Wybr terminu konferencji nie jest przypadkowy. 26 maja to Dzie Matki. witujc go, warto pochyli si nad spraw zdrowia kobiet. Z kolei 25 maja rozpoczyna si wanie Europejski Tydzie Walki z Rakiem. Wysoka Izbo! Nowotwr szyjki macicy jest powanym problemem, ktry co roku dotyka blisko 3200 Polek. Na konferencji bdziemy omawia wiele aspektw w obszarze profilaktyki raka szyjki macicy w Polsce. Bardzo liczymy na pastwa udzia, poniewa jest to niepowtarzalna okazja do zwrcenia uwagi na problem raka szyjki macicy i zaadresowania rozwiza opisanych w rekomendacjach Polskiej Koalicji na Rzecz Walki z Rakiem Szyjki Macicy. Oprcz autorytetw medycznych, parlamentarzystw i politykw do debaty zaprosiem take znane i szanowane Polki. Do tej pory swj udzia w panelu potwierdziy: pose Beata Maecka-Libera, senator prof. Alicja Chybicka, senator Helena Hatka, prof. Anna Dobrzaska, konsultant krajowy w dziedzinie pediatrii, oraz Boena Dykiel, Jolanta Fajkowska i Katarzyna Dowbor. Mamy nadziej, e to spotkanie pozwoli na zainicjowanie szerokiej dyskusji na temat prolaktyki raka szyjki macicy w Polsce. Wysoka Izbo! Konferencja nie jest jednorazow akcj, ale kontynuacj dziaa w walce z nowotworami. Planuj, aby w trakcie konferencji wyznaczy plan dziaa, a za rok ponownie spotka si w Sejmie, aby podsumowa ich realizacj i dokona koniecznych korekt, tak aby uzyska wreszcie cel, jakim jest znaczny spadek miertelnoci kobiet z powodu nowotworw. Wierz, e dyskusja o zdrowiu kobiet, ktra odbdzie si w Sejmie, przybliy nas do zmian, ktre s niezbdne, by prolaktyka raka szyjki macicy bya skuteczniejsza. Panie i Panowie Posowie! Kady dzie, kady sposb, kade miejsce, a tym bardziej wanie mwnica sejmowa s doskonae, aby codziennie i cierpliwie apelowa do wszystkich razem kobiet i kadej
z osobna, aby zadbay o swoje zdrowie i wykonyway regularne badania cytologiczne, poniewa zarwno pierwotna, jak i wtrna prolaktyka to wspaniay granat na raka. Bdmy razem 24 maja tu, w Sejmie RP, w sali kolumnowej o godz. 11. Serdecznie wszystkich zapraszam. 24 maja, godz. 11, sala kolumnowa Sejmu. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. I pan pose Henryk Siedlaczek, Platforma Obywatelska.

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Polska niewtpliwie jest krajem dynamicznie rozwijajcym si tak twierdz chiscy politycy i przedsibiorcy. W czasie wizyty premiera Chiskiej Republiki Ludowej Wen Jiabao w Polsce doszo w Warszawie do spotkania z premierami krajw Europy rodkowej. Dziki temu Polska staa si orodkiem rozwoju wsppracy naszej czci Europy z najszybciej rozwijajc si gospodark wiata. W dyplomacji nie ma sentymentw. Fakt, e premier Chiskiej Republiki Ludowej uzna, i Polska jest dobrym miejscem na rozmowy z premierami krajw Europy rodkowej, jest dowodem uznania, z jakim spotykamy si u naszych chiskich partnerw. Tysiclecia tradycji chiskiej dyplomacji dowodz, e bez wzgldu na czasy zawsze kieruje si ona racjonalnymi przesankami. Przez tysiclecia nie byo w niej miejsca na improwizacj, puste gesty i pust kurtuazj. Chiczycy postrzegaj Polsk jako kraj, ktry tak jak Chiny dynamicznie si rozwija. Nie jest to przypadek, e delegacja chiska wanie w Polsce chciaa spotka si z premierami naszych ssiadw tak powiedzia minister nansw Jacek Rostowski. Podczas Forum Gospodarczego Polska Europa rodkowa Chiny chiski premier poinformowa, e do pastw naszego regionu zostan wysane misje handlowo-inwestycyjne. Zostan take otwarte specjalna linia kredytowa w wysokoci 10 mld dolarw oraz fundusz wspierania inwestycji w wysokoci 500 mln dolarw. To naprawd due pienidze. Chiny bd wsppracowa z pastwami regionu Europy rodkowej przy zwikszaniu wymiany handlowej do 100 mld dolarw do 2015 r. Zdaniem chiskiego premiera naley poprawi relacje w wymianie handlowej, tak aby Chiny wicej importoway z naszego regionu i aby uatwiay uczestnictwo w wystawach i targach handlowych w Chinach. Bdziemy dziaa na rzecz rozwoju wsppracy w dziedzinach budowy infrastruktury, nowych rde energii oraz zaawansowanych technologii zadeklarowa szef chiskiego rzdu po wizycie w Polsce.
256 Pose Henryk Siedlaczek

To oznacza, e po latach zastoju mamy szans wej ostro na rynek chiski. Moe na tym skorzysta nasz przemys pracujcy dla grnictwa, co dla mnie Szlzoka jest niezwykle wane. Na razie dowiadczenia naszych rm s zbyt czsto przykre. Jestem jednak przekonany, e po takich deklaracjach szefa chiskiego rzdu coraz wicej drzwi otworzy si przed naszymi rmami. Chiny to potny rynek grniczy, natomiast my mamy bardzo dobry przemys pracujcy dla grnictwa. lsk moe wiele skorzysta na wsppracy polsko-chiskiej. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo. O wygoszenie owiadczenia prosz pani pose Boen Kamisk, Platforma Obywatelska. Nie ma pani pose. A wic serdecznie zapraszam pani pose Aleksandr Trybu z Platformy Obywatelskiej.
tyzm oznacza midzy innymi trosk danego czowieka o wasny rozwj, o zdrowie zyczne, o dojrzao psychiczn, moraln i duchow. Obywatel przyjmujcy na swoje barki wspodpowiedzialno za losy pastwa to prawdziwy patriota, a to oznacza czowieka wiadomego, odpowiedzialnego, uczciwego, uczciwie paccego podatki, przeciwstawiajcego si naduyciom, korupcji, niekompetencji. To czowiek korzystajcy ze swojego czynnego prawa wyborczego. Wreszcie to czowiek dbajcy na co dzie o rodowisko naturalne. Reasumujc, bdmy mdrymi i rozsdnymi patriotami, bo, jak mwi prof. Wadysaw Bartoszewski, patriotyzm jest postaw na rzecz czego, a nie przeciw komu. Dzikuj. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani pose. O wygoszenie owiadczenia prosz pana posa Waldemara Andzela, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Aleksandra Trybu:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W ubiegym tygodniu obchodzilimy uroczycie wito Konstytucji 3 Maja oraz wito agi. W te wyjtkowe dni wsplnie przeywalimy rado z naszych polskich dokona. Po raz kolejny Polacy mieli okazj, aby odda si reeksji nad wydarzeniami sprzed 221 lat, kiedy to w 1791 r. wczesny Sejm uchwali pierwsz w Europie i drug na wiecie konstytucj, ktra bya nowoczesnym, postpowym zbiorem praw. Z tej okazji w caej Polsce odbyway si patriotyczne uroczystoci, skadanie kwiatw pod pamitkowymi tablicami i pomnikami, a take organizowane byy rodzinne pikniki i festyny. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisaw Komorowski zaprosi Polakw do wsplnego i radosnego obchodzenia wit majowych, zaapelowa o wywieszenie ag, przypicie biao-czerwonych kotylionw i aktywnoci majce na celu promowanie dumy z polskich barw i symboli narodowych. Takie dziaania s nieodcznymi elementami nowoczesnego patriotyzmu. Moliwoci okazywania patriotyzmu jest jednak wiele i niekoniecznie musz to by dziaania na pokaz. Patriotyzm to pojcie, ktre dla wielu z nas, yjcych w wolnym i demokratycznym kraju, stracio na znaczeniu. Jak bowiem w takich warunkach okaza mio do ojczyzny? Odwoam si do trafnej i wci aktualnie opisujcej patriotyzm wypowiedzi prezydenta Kennedyego: Nie pytaj, co kraj zrobi dla ciebie, zapytaj, co ty zrobie dla kraju. Wynika z niej, e kraj jest silny przede wszystkim si swych poszczeglnych obywateli. Z tego wzgldu moim zdaniem wspczesny patrio-
Pose Waldemar Andzel:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! W tym roku 12 maja bdzie mijaa 22. rocznica powstania Porozumienia Centrum, partii chrzecijasko-demokratycznej, ktra miaa znaczcy wpyw na polityczne losy kraju. W okresie dopiero co odzyskanej penej niepodlegoci, wkraczania na drog kapitalizmu, w czasie wielu trudnych zmian spoeczno-gospodarczych Porozumienie Centrum ze swymi zdecydowanymi pogldami i propozycjami wzmocnienia kraju stanowio dla polskiego spoeczestwa wan alternatyw. Partia powstaa z inicjatywy dziaaczy skupionych wok Jarosawa Kaczyskiego i dya do zmiany polityki kraju reprezentowanej wwczas przez rzd Tadeusza Mazowieckiego. Chodzio przede wszystkim o przyspieszenie przemian w Polsce, dekomunizacj, szybkie wprowadzenie kapitalizmu, a wszystko to w poszanowaniu etyki chrzecijaskiej, tradycji Solidarnoci i potrzeby stworzenia silnego politycznego centrum. PC liczyo na pocztku swego istnienia 50 tys. czonkw i byo jedn z najwikszych partii politycznych na polskiej scenie. To wanie Porozumienie Centrum wysuwao postulaty przeprowadzenia w peni demokratycznych wyborw do parlamentu, a take wybr nowego prezydenta. W powszechnym gosowaniu z 1991 r. zdobyo w ramach koalicji Porozumienie Obywatelskie Centrum 8,71% gosw i wprowadzio do Sejmu 44 posw. O znaczeniu partii wiadczy fakt desygnowania na premiera czonka klubu Jana Olszewskiego. Istotne funkcje w polskim samorzdzie rwnie penione byy przez politykw Porozumienia Centrum, choby

257
Pose Waldemar Andzel prezydentw miast, midzy innymi Zamocia i Bydgoszczy, czy wojewodw. W styczniu 1993 r. ugrupowanie opowiedziao si za radykalnym ograniczeniem moliwoci przerywania ciy, a take obowizkiem poszanowania wartoci chrzecijaskich w publicznych mediach. Jako pierwsza wrd partii postsolidarnociowych PC podkrelaa konieczno przystpienia do Sojuszu Pnocnoatlantyckiego (NATO). Trzeba pamita, e to wanie Porozumienie Centrum i jego dawni dziaacze stali si trzonem nowej partii powoanej przez Jarosawa Kaczyskiego w 2001 r. Prawa i Sprawiedliwoci, ugrupowania, ktre dzi stanowi drug pod wzgldem wielkoci parti w kraju, najsilniejszy obz opozycyjny i znaczcy gos milionw Polakw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. Pan pose Artur Bramora, Ruch Palikota. Nie widz pana posa. A wic zapraszam pani pose Ew Koodziej z Platformy Obywatelskiej.
Pose Ewa Koodziej:

Szanowny Panie Marszaku! Drogie Koleanki i Koledzy! Ju za par dni, a mianowicie w dniach 14 i 16 maja w Katowicach odbdzie si IV Europejski Kongres Gospodarczy 2012. Powodw, dla ktrych warto uczestniczy w tej obecnie najwaniejszej imprezie gospodarczej w Europie centralnej, jest mnstwo. Dlatego, Wysoka Izbo, pozwol sobie w sposb przekrojowy przytoczy te, wedug mnie, najwaniejsze. W cigu trzech dni trwania kongresu organizatorzy przygotowali liczne debaty, spotkania oraz wydarzenia towarzyszce, ktre bd odbywa si w 11. katowickich lokalizacjach. Tematyka zaplanowanych ponad 100 sesji i dyskusji oscyluje wok najbardziej istotnych kwestii dla rozwoju gospodarczego i spoecznego Polski oraz Europy, dlatego swj udzia potwierdzio ju okoo ponad 6 tys. goci z caego globu. Uczestnicy tradycyjnie szuka bd odpowiedzi m.in. na takie pytania: jak zachca do innowacyjnego mylenia, jak tworzy klimat do innowacyjnoci, czy opaca si myle inaczej, jak agodzi objawy kryzysu, jakie strategie rozwoju aktualnie s najskuteczniejsze, jakie zaszy zmiany na rynku mediw, jak wpyny one na polityk i gospodark oraz jak ronie rola mediw spoecznociowych i ich odpowiedzialno za gospodarcze skutki przernych publikacji i innych form przekazu.
Gwarancj wysokiego poziomu merytorycznego imprezy stanowi fakt, e szefem rady programowej kongresu jest prof. Jerzy Buzek, przewodniczcy Parlamentu Europejskiego w latach 20092012. Natomiast o wci rosncej randze kongresu wiadczy moe obecno podczas zeszorocznej III edycji czterech premierw krajw Europy centralnej, dwch urzdujcych i trzech byych komisarzy Unii Europejskiej. Polski rzd natomiast reprezentowao wwczas ponad 20 czonkw gabinetw w randze ministra, a sfer biznesu liczni przedstawiciele najwikszych europejskich przedsibiorstw. W zeszorocznej edycji uczestniczyo ponad 6 tys. goci, w tym 900 prelegentw oraz 500 przedstawicieli mediw, ktrych relacje przedstawio okoo 100 tytuw prasowych i stacji telewizyjnych z Polski i Europy. Z tych wanie powodw kongres zosta zgodnie uznany przez rodowiska naukowe, biznesowe i dziennikarskie za forum jednej z najbardziej reprezentatywnych dyskusji o przyszoci Europy. Natomiast tezy wystpie najwaniejszych uczestnikw s szeroko cytowane i komentowane. Europejskiemu Kongresowi Gospodarczemu towarzysz oczywicie te liczne imprezy kulturalne, ktre po konstruktywnych dniach merytorycznych zmaga dostarczaj dodatkowych emocji i inspiracji. W trakcie tegorocznej edycji warto poleci chociaby koncert Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach czy te koncert operowo-operetkowy z utworami z repertuaru Jana Kiepury, ktry zagra lska Orkiestra Kameralna Filharmonii lskiej w Katowicach. Warto te wspomnie, e w tym samym czasie odbywa si bdzie rwnie VII lski Festiwal Jazzowy. Reasumujc, IV Europejski Kongres Gospodarczy to kolejny powd, aby odwiedzi pikne miasto Katowice, stolic Grnego lska. Mam nadziej, e tak wane wydarzenie gospodarcze w skali Europy doczeka si licznej reprezentacji ze strony polskich parlamentarzystw. Wszystkich posw i senatorw, ktrym losy polskiej i wiatowej gospodarki nie s obce, zwaszcza teraz, w okresie cigle trwajcego kryzysu gospodarczego, serdecznie z tego miejsca zapraszam do Katowic. Dzikuj piknie. (Oklaski)

Dzikuj bardzo, pani pose. W imieniu wszystkich posw dzikuj za zaproszenie. Zapraszam pani pose Joann Bobowsk z Platformy Obywatelskiej.
Pose Joanna Bobowska:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Straacka suba czy ludzi w kilkunastu tysicach miejscowoci
258 Pose Joanna Bobowska

w Polsce. Ochotnicy dziaaj w caym kraju, ich szeregi licz blisko 700 tys. czonkw nalecych do 17 tys. jednostek. Jacy s nasi straacy? Dobrze wiemy oddani lokalnym spoecznociom, nios pomoc w obliczu zagroenia, zapewniaj bezpieczestwo, troszcz si o ycie, zdrowie i dorobek ludzi. Druhowie ochotnicy chroni ycie, naraajc czsto wasne. Robi to bezinteresownie, kierujc si dobrem wsplnym i chci niesienia pomocy. Dziaanie ochotniczych stray poarnych idzie z duchem czasu, wychodzc naprzeciw wspczesnym potrzebom lokalnych spoecznoci w tworzeniu wsplnoty celw: dla rozwoju kultury, aktywnego stylu ycia, edukacji modziey, ksztacenia i rozwoju zainteresowa osb dorosych. W stranicach wiejskich i maych miast kultywuje si tradycje, spotykaj si dzieci, seniorzy, rodziny, prowadzone s zajcia, warsztaty, urzdza si uroczystoci patriotyczne, przypomina dawne obrzdy, organizuje spektakle i imprezy rozrywkowe. Remizy w wielu przypadkach s ostoj ycia kulturalnego miejscowoci. To wszystko jednak stanowi kontynuacj tradycji sigajcej kilka wiekw wstecz. Przypomnijmy, kult w. Floriana zwizany jest od wiekw z Polsk, szczeglnie z Krakowem, a tym samym z Maopolsk. W redniowieczu ywe zainteresowanie wizano z relikwiami, o ktrych posiadanie ubiegali si hierarchowie kocielni w Krakowie. Znaczn cz relikwii w. Floriana przywiz do Krakowa Idzi, biskup Modeny w Italii, w roku 1184. O uroczystoci pisa m.in. Jan Dugosz w Rocznikach Krlestwa Polskiego. Pisa mianowicie, e biskup Idzi zosta przyjty w Krakowie z wielkimi honorami i Polacy wyszli na odlego 7 mil, aby powita witego patrona i uroczycie wprowadzi go do stolicy. Jak pisze nasz kronikarz, wszyscy cieszyli si, e Polakom za zmiowaniem boym przyby nowy ordownik i opiekun i e katedra krakowska nabraa nowego blasku przez zoenie w niej sawnego mczennika. Do niej bowiem wniesiono w tumnej procesji ludu wymienione ciao i tam je zoono, a przez ten zaszczytny depozyt rozesza si daleko i szeroko jej chwaa czytamy u naszego kronikarza. Uroczystoci 4 maja zwizane s wanie z patronem straakw, w. Florianem, i co roku s okazj do podkrelenia dorobku, zasug i znaczenia pracy straakw zarwno w wymiarze lokalnym, jak i oglnego bezpieczestwa w kraju. Z tego miejsca pragn zoy wszystkim druhom yczenia pomylnoci w dziaaniach bojowych i spoecznych oraz zadowolenia ze suby, szerokiej wsppracy w rodowisku lokalnym. Szczeglne uznanie kieruj do jednostek, ktre miaam okazj ostatnio odwiedzi, mianowicie do Ochotniczej Stray Poarnej w Kukowie w powiecie suskim i Ochotniczej Stray Poarnej w Kwapince w powiecie
mylenickim, ktra wanie miaa rocznic 25 lat istnienia. Zaangaowanie ochotnikw w podnoszenie kwalikacji, sprawnoci, szkolenia medyczne sprawia, e s oni coraz lepiej przygotowani do niesienia pomocy. Ich sub usprawnia coraz lepszy sprzt i wyposaenie. Do jego obsugi ochotnicy musz by dobrze przygotowani, uczestnicz wic w szkoleniach, zwikszajc swoje umiejtnoci. Suba wymaga powicenia nie tylko podczas akcji, ale i w systematycznej pracy utrzymania sprztu i gotowoci bojowej. Warunkiem dopuszczenia do akcji ratowniczej s dobry stan zdrowia, kwalikacje i sprzt. Bdc ochotnikami, czonkowie stray nie pobieraj z tego tytuu wynagrodzenia lub pobieraj ladowy ekwiwalent, ktry czsto przeznaczany jest przez nich na biece wydatki jednostki. Dlatego, nie tylko z okazji wita patrona, ale take majc na uwadze caoksztat dobrodziejstwa ochotniczej suby, powinnimy rozway, jak wyj naprzeciw oczekiwaniom straakw ochotnikw w zakresie zadouczynienia dla osb wychodzcych z wieloletniej czynnej suby. Jaka miaaby by tego forma? Oczekiwania druhw formuowane s od lat i dotycz dodatku do emerytury, mwi si tutaj o dopisaniu do kapitau emerytalnego 5%. Majc na uwadze obecn sytuacj i projekt zmian w systemie emerytalnym, trudno dzisiaj o to wnioskowa, bowiem jestemy na etapie likwidacji, a nie tworzenia nowych przywilejw, zwaszcza w zakresie wydatkw emerytalnych. Niemniej jednak naley podj dyskusj nad moliw form dodatkowego wsparcia zasuonych druhw. Ich zaangaowanie i bezinteresowna praca s godne naladowania, a popularyzowaniu dobrych wzorcw spoeczestwa obywatelskiego powinna towarzyszy godna nagroda. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj. O wygoszenie owiadczenia prosz pani pose Mari Nowak, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Maria Nowak:

Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Pragn z tego miejsca zwrci uwag na to, co dzieje si z nasz demokracj. W pastwach demokratycznych media okrela si mianem czwartej wadzy, bo sia rodkw przekazu spoecznego jest tak wielka, e ksztatuje wiadomo spoeczn i polityk. Zasadnicz rol mediw w demokracjach jest kontrola wadzy. Tymczasem w Polsce dnia dzisiejszego mona stwierdzi, e zarwno media publiczne, jak i komercyjne s elementem wadzy, a nie jej kontroli. Staj si narz-

259
Pose Maria Nowak dziem propagandy partyjnej, prorzdowej i nie ma w nich miejsca dla prezentacji pogldu innego ni wygodny dla rzdzcych. Staje si to coraz bardziej widoczne, zwaszcza po katastroe smoleskiej. Ten temat stworzy wrcz potrzeb istnienia tzw. drugiego obiegu, bo ludzie zaczli szuka innych, niezalenych rde informacji. Dochodzi do tego, e niektre lmy dokumentalne ogldaj w drugim obiegu miliony Polakw, bo nie chce ich pokaza adna stacja telewizyjna. Przypomn, e art. 54 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mwi: Kademu zapewnia si wolno wyraania swoich pogldw oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Konstytucja nakazuje rwnie Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji sta na stray wolnoci sowa, a ustawa o radiofonii i telewizji nakazuje radzie dziaanie w interesie odbiorcw oraz zapewnienie otwartego i pluralistycznego charakteru radiofonii i telewizji. Tymczasem, jak wiemy, wspomniana rada konsekwentnie ignoruje gos ponad 2 mln osb podpisanych z imienia i nazwiska w obronie Telewizji Trwam. Jeli wzi pod uwag wyniki rozmaitych sonday i gosowa, to co najmniej 30% Polakw nie ma swoich reprezentantw w mediach. Z telewizji publicznej zostali w wikszoci wyrzuceni dziennikarze, z ktrymi ta cz spoeczestwa mogaby si identykowa. Dysproporcja pomidzy mediami prorzdowymi a opozycyjnymi jest ogromna. Jedna Telewizja Trwam nie jest, bo te i nie moe by, adnym rwnowanym gosem wobec zmasowanej presji pozostaych jednobrzmicych stacji. Jednak mimo to 20 lat po odzyskaniu przez Polsk niepodlegoci trzeba w ulicznych protestach walczy o istnienie telewizji, ktra jako jedyna broni polskoci, zasad cywilizacji chrzecijaskiej, prawa do Boga, honoru i ojczyzny. Wobec takich faktw w wtpliwo mona poda istnienie w Polsce demokracji jako wadzy narodu, bowiem bez wolnych i pluralistycznych mediw demokracji nie ma. Nie ma te wtpliwoci co do tego, e wikszo dziennikarzy staa si funkcjonariuszami w subie wadzy i powizanych z ni grup biznesowych. W PRL by jeden dziennik telewizyjny sucy partii. Dzi ten dziennik rozpisany jest na gosy obu kanaw Telewizji Polskiej, TVN i Polsatu. Tak wadza rozumie pluralizm. Co najmniej 1/3 spoeczestwa prezentujca na co dzie pogldy dalekie od cile obowizujcej poprawnoci politycznej, cenica wartoci narodowe i katolickie pozbawiona jest swojego publicznego gosu. Czy mamy powrci do zwyczajw znanych z okresu zniewolenia Polski, czyli podziau na ocjaln, zawsze kamliw informacj i t prawdziw, ale z drugiego, nieocjalnego obiegu? Naley zastanowi si, co dzieje si z demokracj w pastwie, w ktrym aresztuje
si ludzi, bo na widok publiczny wystawili podobizn Ojca witego Jana Pawa II dla uczczenia pierwszej rocznicy beatykacji tego wielkiego syna polskiej ziemi. Mwi tu o wydarzeniach, jakie miay miejsce 1 maja w Bydgoszczy, gdzie na jednej ze skarp pojawi si baner z podobizn papiea oraz biao-czerwon ag. Ju po kilkunastu minutach na miejscu zjawili si funkcjonariusze Policji, ktrzy zarekwirowali baner i ag oraz zatrzymali znajdujce si w tym miejscu osoby. Radiowozy przewiozy wszystkich na komend, gdzie dokonano rewizji osobistej i przeszukania zatrzymanych. Do dnia dzisiejszego Policja odmawia wydania baneru z wizerunkiem Ojca witego. A trzeba zauway, e ani to pierwszy, ani jedyny taki przypadek. Pozostaje zapyta, ku czemu zmierzamy. Czy mona powiedzie, e yjemy w pastwie demokratycznym? Mam powane i w peni uzasadnione obawy, e le dzieje si pod tym wzgldem w naszym pastwie. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj, pani pose. Jako ostatni owiadczenie wygosi pan pose Adam Kwiatkowski, Prawo i Sprawiedliwo.
Pose Adam Kwiatkowski:

Panie Marszaku! Wysoka Izbo! Wadysaw Orkan urodzi si 27 listopada 1875 r. w Porbie Wielkiej. Od modych lat angaowa si w dziaalno organizacji niepodlegociowych, ale przede wszystkim oddawa si twrczoci literackiej. Pisa dramaty, wiersze, nowele, powieci i utwory publicystyczne. Czsto porusza problemy polskiej wsi, ale by take piewc urokw Podhala. By jednym z czoowych dziaaczy na rzecz polskiego regionalizmu i twrc regionalizmu podhalaskiego. To on zaoy Zwizek Podhalan i by jego pierwszym prezesem. Jego ycie nierozerwalnie byo zwizane z Nowym Targiem. Tu midzy innymi obchodzi jubileusz 30-lecia pracy twrczej, dlatego to tutaj Polonia amerykaska ufundowaa w latach 30. ubiegego stulecia jego pomnik. W dniu 8 marca 2012 r. Rada Miasta Nowy Targ bez adnych konsultacji zdecydowaa o przeniesieniu pomnika Wadysawa Orkana z Rynku na pl. Sowackiego. Stao si tak pomimo faktu, e znajdowa si on przed ratuszem ponad 60 lat i w tym czasie wrs w histori miasta. Midzy innymi to pod nim skada kwiaty p. prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyski w trakcie swojej wizyty w Nowym Targu w listopadzie 2009 r. Takie dziaania wadz miasta wywoay liczne protesty, szczeglnie Zwizku Podhalan w Ameryce Pnoc-
260 Pose Adam Kwiatkowski

nej, zwizku Podhalan, a wic organizacji grupujcej wszystkie grupy grali polskich, oddziau Zwizku Podhalan w Nowym Targu. Z tego miejsca chciabym poprze te protesty organizacji osb dziaajcych na rzecz dobra Rzeczypospolitej Polskiej oraz gospodarczego i kulturowego rozwoju obszarw grskich. Uwaam, e pomnik pisarza powinien pozosta na Rynku Nowego Targu i apeluj do wadz samorzdowych o podjcie odpowiednich dziaa w tym kierunku. Jednoczenie potpiam brak konsultacji, naruszenie prawa do jawnoci, niedochowanie statutowych terminw, nieli-
czenie si z opini publiczn przy podejmowaniu tak wanej decyzji, ktra ma na dugie lata ksztatowa tradycj miasta i jego mieszkacw. Dzikuj bardzo. (Oklaski)

Dzikuj panu posowi. Na tym zakoczylimy owiadczenia poselskie*). Zarzdzam przerw w posiedzeniu do jutra, tj. do 11 maja 2012 r., do godz. 9. *) Teksty wystpie niewygoszonych w zaczniku nr 1.
(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 01)
Zacznik nr 1
Teksty wystpie niewygoszonych
Informacja bieca punkt 8. porzdku dziennego Pose Jzef Rojek (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Nie tak dawno cieszylimy si z tego, e UEFA przyznaa Polsce i Ukrainie jedn z najwikszych imprez sportowych wiata, jak jest Euro 2012. Cieszya si, tak mi si wydawao, take caa Europa. W Polsce, po otwarciu koperty i ogoszeniu tego faktu, wybucha ogromna euforia. Po wygranych przez PO wyborach przedstawiony zosta cay program inwestycyjny, ktry do dzi nie zosta zrealizowany, a kosztowa wiele miliardw zotych. Dzisiaj politycy polscy i europejscy przecigaj si w okrelaniu swojego stanowiska wobec bojkotu Euro 2012 na Ukrainie, konfrontujc je z sytuacj polityczn zwizan z wizieniem byej premier Ukrainy pani Julii Tymoszenko. Co zrobi prezydent, premier, polski MSZ, aby uspokoi nastroje w tym zakresie nie tylko w Polsce, ale i w caej Europie, a przede wszystkim na Ukrainie? Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks wyborczy punkt 16. porzdku dziennego Pose Andrzej Btkowski (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Pani Marszaek! Wysoka Izbo! Nawizujc do omawianego projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, pragn odnie si do proponowanego brzmienia art. 473. W tyme artykule po 2 dodaje si 2a, ktry mwi o tym, e prawo do gosowania w ponownym gosowaniu maj wyborcy ujci w spisie wyborcw, na podstawie ktrego przeprowadzono pierwsze gosowanie. Stosownie do powyszego pragn zapyta: Czy projektodawcy, proponujc powysze zmiany, nie obawiaj si, e taka konstrukcja bdzie w praktyce oznaczaa pozbawienie prawa do gosowania w drugiej turze tych wyborcw, ktrzy autentycznie i obiektywnie, wskutek okrelonych zdarze losowych, bd zmuszeni do zmiany miejsca zamieszkania?
Czy nie warto byoby si zastanowi nad wprowadzeniem jakiego procentowego limitu migracji w okresie wyborczym, w aspekcie liczenia takich gosw w drugiej turze wyborw, np. limitu procentowego w stosunku do oglnej liczby wyborcw danego okrgu? By moe byaby wtedy szansa na zapobieenie naduyciom, przy pozostawieniu moliwoci migracji w sytuacjach losowych. Dzikuj. Owiadczenia poselskie Pose Zbigniew Chmielowiec (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! W minion niedziel, 6 maja br., z udziaem wadz pastwowych i samorzdowych ronego szczebla, druhw straakw oraz licznych mieszkacw miaem przyjemno uczestniczy w uroczystych obchodach III Gminnego Dnia Straaka, poczonych z 80. rocznic powstania OSP w Woli Raniowskiej (gm. Raniw, woj. podkarpackie) oraz powiceniem nowego sztandaru i stranicy. T wspania uroczysto przygotowali straacy z Woli Raniowskiej na czele z zarzdem OSP w skadzie: prezes Edward Kasica, naczelnik Andrzej Rembisz, sekretarz Edward Pru, skarbnik Jzef Kobylarz, czonek Wiesaw Nowak. Obchody jubileuszu rozpoczy si koncelebrowan msz wit, odprawion w intencji straakw ochotnikw, podczas ktrej powicony zosta nowy sztandar OSP w Woli Raniowskiej. Z tej okazji Prezydium Zarzdu Oddziau Wojewdzkiego ZOSP RP wojewdztwa podkarpackiego przyznao dla zasuonych druhw medale za zasugi dla poarnictwa. Medal zoty otrzymali: Daniel Fila wjt gminy Raniw, Henryk Bajek, Jzef Kobylarz, Jzef Sidor (wszyscy OSP Wola Raniowska). Medal srebrny powdrowa do Adama Katy, Wojciecha Lisa (obaj OSP Wola Raniowska) oraz do Marka Maruta (OSP Zielonka). Medale brzowe otrzymali: Marek Gucwa, Krzysztof Sidor (obaj OSP Wola Raniowska), Roman Sikora, Stanisaw lusarczyk, Stanisaw Kasica (wszyscy OSP Zielonka). Zarzd Powiatowy OSP RP przyzna na t okoliczno odznaki Wzorowy Straak. Otrzymali je:
262 Marek Kobylarz, Stanisaw Bednarz, Karol Stec (wszyscy Wola Raniowska), Eugeniusz Makusak, Mariusz Wielgosz, Rafa Pirg, Grzegorz Koodziej (wszyscy OSP Zielonka). Ochotnicza Stra Poarna w Woli Raniowskiej zostaa zaoona w 1932 r. Bya to samodzielna jednostka, podlega bezporednio Gwnemu Zarzdowi OSP w Warszawie. Jej twrc i zaoycielem by Jan Chrzstek. W tamtym okresie jednostka zrzeszaa 25 ochotnikw, przewanie po ukoczonej subie wojskowej. Spord nich wybrano zarzd, na czele ktrego stan Baej Pru, wczesny wjt gminy Wola Raniowska. W celu zdobycia rodkw nansowych OSP organizowaa rne imprezy, m.in. przedstawienia teatralne, festyny i zabawy ludowe na wolnym powietrzu. Zebrane w ten sposb pienidze przeznaczano za zakup mundurw straackich oraz niezbdnego wyposaenia. Aby poprawi warunki suby, wybudowano drewnian remiz straack. Podczas wojny OSP, zgodnie z zarzdzeniem wydanym pocztkowo przez wadze polskie (podtrzymanym pniej przez wadze okupacyjne), utrzymywaa stae warty i dyury a do maja 1942 r. Wtedy to miejscowo zostaa doszcztnie spalona, a mieszkacy przymusowo wysiedleni ze swoich domostw. Okupant niemiecki zniszczy remiz straack wraz ze znajdujcym si tam sprztem. OSP w Woli Raniowskiej zostaa zmuszona zawiesi swoj dziaalno. Po II wojnie wiatowej, w 1950 r., podczas zebrania gromadzkiego, na wniosek sotysa wsi Jana Stpnia, OSP zostaa reaktywowana. W roku 1952, podczas Walnego Zgromadzenia OSP w Woli Raniowskiej, podjto decyzj o odbudowie remizy straackiej. Czonkowie OSP wystpowali na uroczystociach pastwowych, kocielnych, doynkach oraz brali udzia w organizowanych w Raniowie manewrach straackich. Prowadzili rwnie pogadanki z modzie w szkole podstawowej. Przeom lat 60. i 70. to rozbudowa wczesnej remizy, a take zorganizowanie poarniczej druyny eskiej oraz druyny harcerskiej. Na pocztku lat 80., przy pomocy urzdu gminy, podejmowanych czynw spoecznych oraz dotacji, zostaa dokoczona budowa nowej remizy, w ktrej zorganizowano w 1982 r. gminne doynki. 18 maja 1986 r. z woli mieszkacw Woli Raniowskiej, w uznaniu dotychczasowej dziaalnoci, odbya si uroczysto nadania OSP sztandaru straackiego. Na pocztku lat 90. pooono podog taneczn przy remizie oraz pozyskano samochd bojowy marki Jelcz. W tym okresie jednostka zostaa wczona do krajowego systemu ratowniczo-ganiczego. W ostatnich latach jednostka braa aktywny udzia w gminnych zawodach poarniczych. Dziki staraniom zarzdu OSP, poprzedniego i obecnego wjta gminy Raniw oraz wsparciu ze strony rady gminy i mieszkacw wsi zostao wybudowane nowe zaplecze kuchenne dla OSP, a cay budynek i obejcie wok niego zostay gruntownie zmodernizowane. Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! Pragn serdecznie podzikowa wszystkim koleankom i kolegom druhom z gminy Raniw za wzorow postaw i oddanie w trudnej subie na rzecz drugiego czowieka. Gratuluj rwnoczenie piknego jubileuszu 80-lecia powstania OSP w Woli Raniowskiej i ycz wszelkiej pomylnoci oraz dalszych wspaniaych rocznic. Dzikuj. Pose Piotr Chmielowski (Klub Poselski Ruch Palikota) Szanowna Wysoka Izbo! Chciabym wspomnie o fantastycznej statystyce dotyczcej bezpieczestwa na drogach podczas dugiego weekendu majowego w 2012 r. Naley powanie zastanowi si, co jest powodem, e po kadych wolnych dniach funkcjonariusze Policji wystpuj w TV i podaj such statystyk. Tym razem mamy 65 osieroconych rodzin i kilkuset inwalidw. Osobicie rwnie poruszaem si po drogach naszego kraju w tym czasie i, o dziwo, nie napotkaem ani jednego patrolu, pomimo e przejechaem kilkaset kilometrw. Dziwne byo take to, e Policja nie staa z radarami w kocu jest to ulubione zajcie drogwki. Nie spotkaem te ani jednego kierowcy, ktry w sposb drastyczny naruszyby przepisy dotyczce przekroczenia prdkoci. Widziaem trzy stuczki, na szczcie bez oar. W trakcie przejazdu kilka razy wpadem w dziury. Wielokrotnie musiaem ostro hamowa, aby nie uszkodzi podwozia na rozsypanych kamieniach bd le poatanych zakrtach. Czy naprawd kto zajmuje si analiz powodw wypadkw? Czy naprawd jedynym wytumaczeniem wszystkich wypadkw jest alkohol i nadmierna prdko? Czy nie jest tak, e stan nawierzchni i zagroenia wynikajce z tego stanu s podstawow przyczyn wszystkich tych kolizji? Jak wiadomo, statystycznie rzecz ujmujc, na autostradach pomimo duego ruchu i duej prdkoci jest zdecydowanie mniej wypadkw. Czy nie da si, m.in. podczas dugich weekendw, wysa na drogi wikszej liczby sub policyjnych, np. z prewencji? Nie w celu mierzenia prdkoci radarem, ale zabezpieczenia miejsc niebezpiecznych i uatwienia, poprzez dyrygowanie ruchem, przejazdu w miejscach czsto si korkujcych. Dla uwiarygodnienia przedstawiam statystyki w konkretnych liczbach: 65 osb zgino, 1218 zostao rannych, wydarzyo si 938 wypadkw, zostao zapanych 5000 pijanych kierowcw. Dzikuj za uwag.
263 Pose Jzef Rojek (Klub Parlamentarny Solidarna Polska) Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! W kwietniu zosta wydany numer nowego biuletynu IPN Pami.pl, ktry ma by kontynuacj poczytnego i prezentujcego bardzo solidn wiedz historyczn Biuletynu IPN. Niestety, chocia kwiecie milionom Polakw kojarzy si ze zbrodni katysk i katastrof smolesk, w ktrej notabene zgin poprzedni prezes IPN, prno szuka w nowym czasopimie artykuu o Katyniu czy choby wzmianki o Januszu Kurtyce. Widocznie kto uzna, e wiedza o tych katysko-smoleskich sprawach jest nam ju niepotrzebna. Czyby redaktor naczelny nowego pisma, ktry jak si okazuje jest take wspautorem wprowadzanego wraz z nowym programem nauczania podrcznika do historii zatytuowanego Ku wspczesnoci, nalea do grona tych, ktrzy prbuj lansowa jedynie suszn lini nauczania historii? Oczywicie nie zamierzam analizowa podstawy programowej nauczania historii czy te zajmowa si poziomem nowego podrcznika, bo te sprawy zgbili ju specjalici i wystawili wiele negatywnych ocen. Chciabym zaakcentowa przede wszystkim to, e wanie w zwizku z peni wadzy Platformy Obywatelskiej mamy do czynienia z prbami ingerowania w kwestie nauczania i popularyzacji wiedzy o historii najnowszej. Historia jest dziedzin i szkolnym przedmiotem, w ktry najatwiej mona ingerowa w celu osignicia korzyci politycznych. Tak bywao w przeszoci, w systemach autorytarnych i totalitarnych, lecz w demokracji nie powinno to mie miejsca. Pose Krystyna Skowroska (Klub Parlamentarny Platforma Obywatelska) Corocznie 4 maja obchodzimy Dzie Straaka wito tych, ktrzy peni niebezpieczn, pen zagroe, ale te w swoisty sposb pikn sub. Bo czy moe by co pikniejszego w yciu czowieka ni dawanie siebie samego blinim? A wanie takie idee przywiecaj straakom. Idee te czerpane s bezporednio od patrona straakw w. Floriana, a najwaniejsze z nich to ratowanie ycia, zdrowia i mienia ludzkiego. Posug straaka w naszym kraju wypenia ponad 700 tys. straakw ochotnikw i 30-tysiczna rzesza pracownikw Pastwowej Stray Poarnej, ktra w tym roku obchodzi 20. rocznic dziaania w obecnej formie organizacyjnej. Dzisiejsz wizytwk wsplnego dziaania straakw ochotnikw i Pastwowej Stray Poarnej jest krajowy system ratowniczo-ganiczy, ktry w celu zapewnienia bezpieczestwa kraju w ostatnich latach dynamicznie si rozwija. Z okazji wita naszych wszystkich straakw, jako przewodniczca Poselskiego Zespou Straakw, skadam w imieniu wasnym, prezydium zespou i posw podzikowania paniom i panom straakom z Pastwowej Stray Poarnej, druhnom i druhom Zwizku Ochotniczych Stray Poarnych RP za wielkie zaangaowanie, godn podziwu oarno, a take odwag, upr i konsekwencj w obliczu wyzwa i licznych zagroe. Powicenie i pomoc straakw docenia spoeczestwo, ktre od lat obdarza ich najwikszym uznaniem i zaufaniem spord wszystkich organizacji w kraju. Jest to szczeglne wyrnienie, czego serdecznie gratuluj. Pose Andrzej Szlachta (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Panie Marszaku! Wysoki Sejmie! Dzisiejsze owiadczenie poselskie powicam Caritas Diecezji Rzeszowskiej w 20. rocznic jej powstania. Instytucja ta zostaa ustanowiona dekretem biskupa ordynariusza diecezji rzeszowskiej Kazimierza Grnego w dniu 8 maja 1992 r. Caritas organizuje i koordynuje dziaalno charytatywn w diecezji rzeszowskiej. W statucie Caritasu zapisano, e zadania Caritas wynikaj z Chrystusowego przekazania mioci bliniego, ktre winno by odnoszone do kadego, bez wzgldu na jego przekonania polityczne, wyznanie, narodowo czy ras. Dyrektorem rzeszowskiego Caritasu od jego powstania jest ksidz Stanisaw Sowik, ktry z wielk pasj, oddaniem, powiceniem i duym talentem organizacyjnym kieruje t instytucj 20 lat. Dziaalno Caritasu obejmuje trzy paszczyzny: formacyjn (promowanie idei miosierdzia i ksztatowanie dziaaczy charytatywnych), organizacyjn (tworzenie struktur terenowych) oraz akcyjn (prowadzenie dzie dobroczynnych). Fundamentaln rol w dziaalnoci charytatywnej Caritas Diecezji Rzeszowskiej speniaj paraalne zespoy Caritas, szkolne koa Caritas, Caritas Academica oraz Wolontariat Caritas dla Wychowawcw i Osb Prowadzcych Kolonie i Zimowiska. Do gwnych placwek rzeszowskiego Caritas nale: Orodek Wypoczynkowo-Rehabilitacyjny w Myczkowcach, Sklep i Hurtownia Pomocy Duszpasterskich w Rzeszowie, Centrum dla Osb Niepenosprawnych w Rzeszowie, warsztaty terapii zajciowej w kilku miastach, rodowiskowe domy pomocy w Tyczynie i Zaczerniu, domy pomocy spoecznej w Cmolasie i Chmielniku, Dom Samotnej Matki w Rzeszowie, niepubliczne zakady opieki zdrowotnej, kuchnie Caritas w Rzeszowie, Jale i Gorlicach. Uroczystoci rocznicowe rozpoczy si 5 maja msz wit w kociele farnym w Rzeszowie pod przewodnictwem biskupa rzeszowskiego Kazimierza Grnego, z udziaem ponad 50 kapanw. Homili wygosi ksidz praat Stanisaw Sowik, ktry przypomnia histori i dokonania rzeszowskiego Caritas. Po mszy witej uczestnicy uroczystoci udali si do Filharmonii Podkarpackiej, gdzie odbya si druga cz uroczystoci. Wzili w niej udzia ksia, siostry
264 zakonne, parlamentarzyci, samorzdowcy, przedstawiciele wadz wojewdzkich, stowarzysze, pracownicy, wolontariusze i darczycy Caritas, suby mundurowe, nauczyciele, wychowawcy kolonii oraz zimowisk. Podczas uroczystoci wrczono statuetki i dyplomy Miosierny Samarytanin. Z okazji jubileuszu rzeszowskiego Caritas pragn z gmachu polskiego Sejmu zoy na rce ksidza dyrektora Stanisawa Sowika serdeczne gratulacje i podzikowania za wspania dziaalno charytatywn na rzecz ludzi samotnych, chorych, opuszczonych i wymagajcych szczeglnej troski. Ten wielki dar mioci i miosierdzia jest dzieem licznej grupy pracownikw, wolontariuszy i darczycw. Im wszystkim za t pikn i szlachetn dziaalno serdecznie dzikuj. Sowa podzikowania i gratulacje kieruj na rce zastpcw dyrektora Caritas Diecezji Rzeszowskiej: ksidza Wadysawa Jagustyna i ksidza Bogdana Janika, ktrzy od lat z sukcesami wspomagaj ksidza dyrektora Stanisawa Sowika. ycz wszystkim wytrwaoci i dalszej wspaniaej suby bliniemu. Pose Jan Warzecha (Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwo) Pani Marszaek! Wysoki Sejmie! Dzisiejsze owiadczenie poselskie pragn powici Ryszardowi Siwcowi bohaterowi, ktry urodzi si w dniu 7 marca 1909 r. w moim miecie Dbicy. Siwiec by lozofem, absolwentem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, onierzem Armii Krajowej. Po II wojnie wiatowej, kiedy wadze przejli komunici, mody patriota odmwi pracy w szkolnictwie, by nie uczestniczy w komunistycznej indoktrynacji modziey. Pracowa jako ksigowy, dorabia, hodujc kury i uprawiajc ogrd. Razem z on Mari wychowywali picioro dzieci. Przez wiele lat pisa na maszynie i powiela ulotki, podpisujc je nazwiskiem Jan Polak. Kiedy w 1968 r. polskie wojsko wzio udzia w agresji na Czechosowacj, postanowi przeciw temu zaprotestowa i wstrzsn sumieniami rodakw, dokonujc 8 wrzenia tego roku samospalenia w czasie oglnokrajowych doynek, odbywajcych si na Stadionie Dziesiciolecia w Warszawie. Stao si to na oczach 100 tys. widzw, w tym szefw partii, dyplomatw. Przed wyjazdem do Warszawy nagra tam, na ktrej zwraca si z apelem, by ludzie si obudzili. Mwi: Usyszcie mj krzyk, krzyk szarego, zwyczajnego czowieka, syna narodu, ktry wasn i cudz wolno ukocha ponad wszystko, ponad wasne ycie, opamitajcie si! Jeszcze nie jest za pno!. Przed wyjazdem na doynki do Warszawy sporzdzi rwnie testament. Napisa list poegnalny do ony, ktry dotar do niej dopiero po 22 latach. Pisa w nim: Kochana Marysiu, nie pacz. Szkoda si, a bd ci potrzebne. Jestem pewny, e to dla tej chwili yem 60 lat. Wybacz, nie mona byo inaczej. Po to, eby nie zgina prawda, czowieczestwo, wolno gin, a to mniejsze zo ni mier milionw. Nie przyjedaj do Warszawy. Mnie ju nikt nic nie pomoe. Dojedamy do Warszawy, pisz w pocigu, dlatego krzywo. Jest mi tak dobrze, czuj spokj wewntrzny, jak nigdy w yciu.. Zanim obla si rozpuszczalnikiem, rozrzuci w tum ulotki z protestacyjnym apelem. Ponc, krzycza: Protestuj! nie pozwalajc gasi pomieni. Protest Siwca zosta przemilczany przez wszystkie ocjalne media. Bezporednim wiadkom wydarze Suba Bezpieczestwa wmawiaa, e by niezrwnowaonym psychicznie alkoholikiem. Reyser Maciej Drygas zrobi o polskim bohaterze znakomity, wstrzsajcy lm, ktry jest nie tylko hodem dla czowieka niepogodzonego z wczesn ponur rzeczywistoci, ale te dopenieniem sensu jego oary, ktry dopiero po wielu latach moglimy odczyta i zachowa w pamici. Czyn Ryszarda Siwca nie mia adnego wpywu na biece ycie spoeczne w kraju. Samospalenie w ogle nie zostao zauwaone, a doynki trway dalej. O poziomie moralnym wczesnych przywdcw wiadczy fakt, e po tym tragicznym wydarzeniu nawet nie przerwano uroczystoci. Przebieg zdarzenia znamy dzi jedynie dziki kamerom, ktre lmoway doynki. Nagrany za ich pomoc lm zosta natychmiast zarekwirowany przez SB i przez dugie lata nie by pokazany publicznie. Nasz tragiczny bohater jest bardzo ceniony u naszych poudniowych ssiadw. W 2001 r. prezydent Republiki Czeskiej Vclav Havel przyzna pomiertnie Ryszardowi Siwcowi Order Toma Masaryka I klasy, za 19 sierpnia 2003 r. bohater obu narodw zosta pomiertnie odznaczony Krzyem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. 4 wrzenia 2003 r. rodzina zmarego odmwia przyjcia tego odznaczenia z rk wczesnego prezydenta RP Aleksandra Kwaniewskiego. W dniu wita narodowego Sowacji, 4 wrzenia 2006 r., ambasador tego kraju Frantiek Ruika przekaza na rce Wita Siwca, syna Ryszarda, nadany mu pomiertnie Order Podwjnego Biaego Krzya III klasy. Ryszard Siwiec zosta pochowany w Przemylu na Cmentarzu Zasaskim. Pogrzeb, cho zgromadzi tumy ludzi i jest do dzi uwaany za najwikszy w historii Przemyla, nie przerodzi si w manifestacj polityczn. Pracowali nad tym agenci SB. W czasie jego przebiegu szerzyli plotki, jakoby Siwiec by alkoholikiem i osob niezrwnowaon psychicznie. We wspczesnej Polsce znajduje si wiele miejsc upamitniajcych bohaterski czyn Ryszarda Siwca. Rwnie w Dbicy, miecie jego dziecistwa, w 100. rocznic urodzin, z inicjatywy wielkiego stronnika tej postaci Ryszarda Brzosowskiego, powicono mu tablic umieszczon na budynku Gimnazjum nr 1 przy ul. Cmentarnej z napisem: W tej szkole uczy si w latach 19141919 Ryszard Siwiec. Czy dzisiaj moemy powiedzie, e z jego bohaterskiej mierci wycignlimy jako spoeczestwo waciwe wnioski? Czy ludzie si opamitali? Dzikuj.
TOCZONO Z POLECENIA MARSZAKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

KANCELARIA SEJMU: redakcja i skad Sekretariat Posiedze Sejmu, druk Wydawnictwo Sejmowe. Nakad 41 egz. PL ISSN 0867-2768. Cena 8,60 z + 5% VAT

Untitled

Transféré par

Informations du document

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Untitled

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Kadencja VII

(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Pose Wojciech Zubowski:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Pose Jarosaw Pita:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Tomasz Tomczykiewicz:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Marek Krzkaa:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska:

Pose Beata Szydo:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Pawe Szaamacha:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansw Maria Elbieta Orowska:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Anna Grodzka:

Pose Anna Grodzka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Anna Grodzka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Krzysztof Borkowski:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Spoecznej Jacek Mcina:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Pose Krzysztof Borkowski:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Pose Stanisawa Przdka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Tadeusz Jarmuziewicz:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Pose Arkadiusz Litwiski:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

14. posiedzenie Sejmu w dniu 10 maja 2012 r.

Pose Konstanty Owicimski:

Wicemarszaek Wanda Nowicka:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Maciej Jankowski: