magazyn finansw osobistych magazyn finansw osobistych

nr 5 (13)
maj 2012

W numerze: W numerze:
Bankowa rewolucja Co blokuje przedsibiorcw Surowce - dobra inwestycja Banki coraz bardziej wirtualne Kredyt z gwiazd(k)

Bierzesz kredyt? Negocjuj!

1

magazyn finansw osobistych

Banki nas atakuj z kadej strony. Na ulicach, na kadym kroku widzimy placwki kolejnych marek. W prasie ju z okadek przekonuj nas do swoich ofert. W kadym bloku reklamowym znajdziemy zacht a to na lokat, kredyt czy te konto osobiste. O wielkich bilbordach nie musimy duo wspomina, gdy trudno ich na co dzie nie zauway. Nawet nasi ulubieni bohaterowie serialw przelewaj rodki i bior szybkie kredyty (piszemy o tym na stronie 22). W tym zalewie ofert trudno si odnale. Jeszcze gorzej, e nie zdajemy sobie sprawy, e w wielu kwestiach z bankiem mona rozmawia i negocjowa. Zwracamy na to uwag w naszym materiale przewodnim w tym miesicu (zapraszam do lektury na stronie 10). Piszemy take o tym, co w ofertach bankowych si zmienia. I o moliwociach jakie daj nam coraz bardziej wirtualne banki. Bo jednak nowe pokolenie Facebooka szuka ju innych form kontaktu z bankiem. Warto jednak pamita, i bankowe kruczki s nieraz trudne do wyapania. Dlatego w tym caym bankowym szalestwie ronie rola niezalenych doradcw. Warto o tym rwnie pamita. I pozwoli, by kto wybra ofert skrojon jak najbardziej pod nasze potrzeby.
rysuje: Tomasz Stasiak

Redaktor naczelny: Pawe Adamiak

Organizacja projektu: Katarzyna Frankowska Projekt graficzny i realizacja: MediateQa Wydawca: Dom Kredytowy NOTUS S.A., ul. Marszakowska 76, 00-517 Warszawa mail: magazyncash@magazyncash.pl www.magazyncash.pl

Z ycia doradcy....

magazyn finansw osobistych

Dzi oszczdzam w SKO, jutro w PKO

Strona 4

starter

Bankowa rewolucja Sklepy daj mniej, za to klienci wicej Co blokuje przedsibiorcw Z kobiet bezpieczniej? Nieprawda

finanse
Przygotuj si na kredyt Bd gospodarny a zostaniesz przedsibiorc

Surowce - dobra inwestycja

Strona 18

Banki coraz bardziej wirtualne Ustawa deweloperska bez tajemnic

styl wolny

Na tropie apartamentowca
Strona 26

Kredyt z gwiazd(k)

magazyn finansw osobistych

Dzi oszczdzam w SKO, jutro w PKO

PKO Bank Polski zwraca si w kierunku dzieci i oferuje im innowacyjny produkt system transakcyjny. Tym samym bank wraca do idei popularnych niegdy Szkolnych Kas Oszczdnociowych. Tyle e w nowoczesnym wydaniu. Jak ma dziaa innowacyjne konto dla najmodszych? Rachunek oszczdzajcego maolata podpity bdzie do konta osoby dorosej. Sam jednak bdzie mg logowa si na swoje wirtualne konto z kolorowym, interaktywnym interfejsem i z pomocn yrafk Lokatk, ktra uatwi poruszanie si po stronie. Ucze dostanie szans na tworzenie dodatkowych kont w ramach gwnego rachunku, na ktrych bdzie mg zbiera pienidze na wybrany cel: wakacje, rower, gr. Konta te bd umowne, bez odrbnych numerw, bo mody klient nie bdzie mg robi przeleww. Pienidze cay czas znajdowa si bd na gwnym rachunku. Nowy pomys PKO to jednak nie zabawa w bankowo, bo kady rachunek maolata ma wasny numer NRB, co czyni go penoprawnym rachunkiem bankowym. Gwnym celem konta jest wyrabianie w najmodszych klientach nawyku oszczdzania. Rachunek dla uczniw pokazuje, po co i jak odkada pienidze, a take specjalnymi odznaczeniami nagradza za konsekwencj w dziaaniu. Ale jaka z tego korzy dla banku? Co moe zaoferowa klient, ktry dysponuje kilkunastoma zotymi kieszonkowego? zapytaj sceptycy. Wydaje si, e bank chce od najmodszych lat przyzwyczai maolata do swojego logo, eby po wkroczeniu w doroso nie przeszed do konkurencji. SKO mona atwo przeksztaci w nowoczesny rachunek dla modziey. To szansa dla banku na zachowanie cigoci w obsudze klienta-ucznia, a dla niego samego na gromadzenie oszczdnoci, ktre mog pomc w dorosym yciu.

Cytaty numeru
W czasie kiedy Ameryka powoli wychodzi na prost, Europa wanie wchodzi w recesj, co bd potwierdza kolejne dane z gospodarek Eurolandu. Zanim bowiem przeprowadzane reformy przynios pozytywny skutek dla wzrostu gospodarczego, musi upyn troch czasu. O ile mona mwi o kocu kryzysu w USA, to w Europie jest to stwierdzenie na wyrost. Na razie dziaa tabletka przeciwblowa, ale choroba wci trwa. Ryszard Petru, przewodniczcy Towarzystwa Ekonomistw Polskich, Dziennik Gazeta Prawna Przy naszych perspektywach demograficznych podnoszenie aktywnoci zawodowej obywateli jest absolutnie konieczne. W przeciwnym razie wzrost gospodarczy bdzie coraz sabszy i nie bdziemy w stanie nadrabia opnie rozwojowych wobec Europy Zachodniej, a to powinien by nasz cel nadrzdny. prof. Leszek Balcerowicz, twrca obecnej reformy emerytalnej, Puls Biznesu Nie wida wielkiego dramatu, ale rekomendacje wydane przez Komisj Nadzoru Finansowego swj wpyw na rynek kredytowy i mieszkaniowy poka w cigu kilku najbliszych miesicy. Uwaamy, e program Rodzina na swoim powinien pilnie zosta zastpiony innym rozwizaniem, skaniajcym Polakw do gromadzenia rodkw na cele mieszkaniowe. Kolejne regulacje nadzoru bd bowiem wymagay od kupujcych wikszego wkadu wasnego. Krzysztof Pietraszewicz, prezes Zwizku Bankw Polskich, Dziennik Gazeta Prawna

16

951 z
4

magazyn finansw osobistych

Bankowa rewolucja
ielsk iem o o p rok eg 39. tn ci . a rze y 30 a p dz a n mi ka. d pa zn ls zy pr czy ze y b tr m lu , k a sza g ik du n zow To du Ma go cia z y

starter

5 6

00

Odwied nasz profil

7000

tyle oddziaw bankw naliczono pod koniec zeszego roku w Polsce, z czego 500 powstao tylko w cigu dwch minionych lat.

Ekspansja wirtualnej bankowoci i plan przeniesienia jej na telefony komrkowe moe doprowadzi do tego, e oddziay bankw przestan by nam potrzebne. A nawet jeli przetrwaj, to zamieni si w samoobsugowe placwki. Czy uda si zaatwi wszystko bez pomocy drugiego czowieka? Przewaga interaktywnej bankowoci nad tradycyjnymi placwkami jest oczywista szybko, oglna dostpno, nisze koszty. Bankowcy zwracaj jednak uwag, e o ile atwo jest przez Internet i telefon zarzdza kontem czy kart, o tyle sprawa komplikuje si w przypadku zacigania kredytu czy inwestowania. Tutaj niezbdny jest kontakt klienta z pracownikiem banku. A to wanie kredyty i instrumenty inwestycyjne oraz pynce z ich tytuu prowizje i odsetki stanowi gwne rdo finansowego zasilania bankw. Placwki bankowe nie znikn szybko z naszych ulic. Troch te w Polsce poczekamy na oddziay bez pracownikw przewiduje Mariusz Gliski, dyrektor biura bankowoci elektronicznej w Raiffeisen Banku. Nie zmienia to jednak faktu, e bankowo elektroniczna przybiera na sile. Ostatnio BRE Bank, do ktrego naley m.in. mBank ogosi, e pod koniec tego roku zamierza wprowadzi nowy rewolucyjny projekt internetowy. Da on klientom moliwo zintegrowania konta z serwisem spoecznociowym Facebook, co usprawni dokonywanie przeleww i pozwoli na grupowe korzystanie z promocji i ofert specjalnych. Podobne plany ma te Alior Bank, ktry przygotowuje nowy projekt Alior Sync. Cz specjalistw uwaa jednak, e przyszoci bankowoci nie jest ju sie, a usugi mobilne. Banki wchodz do komrek, oferujc specjalne aplikacje na smartfonach, ktre daj szans atwiejszego i szybszego zarzdzania kontem. Wikszo danych jest bowiem cigle zaadowana w aparacie, a ilo informacji, ktre przepywaj midzy klientem a bankiem, kurczy si do minimum. Rodzi si pytanie, jaka kolejna rewolucja czeka banki, jeli usugi na komrki zaczn by wypierane przez kolejne, jeszcze bardziej innowacyjne rozwizania cyfrowo-technicznego wiata?

raport

finanse styl wolny

felieton

Sklepy daj mniej, za to klienci wicej

Narodowy Bank Polski domaga si obnienia stawki interchange opaty, jak waciciele sklepw pac bankom za przyjmowanie patnoci kart. To moe oznacza, e zdroej usugi bankowe, co odbije si na kieszeniach klientw. Dowiadczenie innych rynkw finansowych pokazuje, e tam, gdzie obniano interchange, banki podnosiy ceny usug, eby zrekompensowa sobie utracone wpywy. Polskie oddziay zarabiaj na opacie od transakcji kart prawie 1,5 miliarda zotych rocznie, co stanowi kilkanacie procent zyskw z oglnej prowizji bankw. Eksperci twierdz, e podwyka usug bankowych nie bdzie inwazyjna. Ustalenie wyszych kwot za jednym razem mogaby niekorzystnie wpyn na wizerunek banku i spowodowa znaczny odpyw jego klientw. Radz przy okazji, by zamkn konta, z ktrych nie korzystamy i nie ponosi dziki temu dodatkowych kosztw. Przypominaj jednak, e wie si to z wczeniejsz spat wszystkich zobowiza.

tyle dostaaby od banku kobieta, mieszkanka Warszawy, posiadaczka spdzielczego mieszkania wartego ponad 370 tys. z, jeli zdecydowaaby si na odwrcon hipotek. Wyliczenia dokona Zwizek Bankw Polskich.

magazyn finansw osobistych

Z kobiet bezpieczniej? Nieprawda

Mniejsze ryzyko i wiksza gwarancja dla bankowych finansw ley po stronie kobiet? Bundesbank przeprowadzi badanie, z ktrego wynika, e obraz bezpiecznej menaderki to mit. Bundesbank przebada niemieckie instytucje finansowe i wywnioskowa, e wiksza ilo kobiet w zarzdach bankw to wiksze ryzyko prowadzonej dziaalnoci. Moe to wynika zarwno z mniejszego dowiadczenia kobiet na stanowiskach menaderskich, jak i z niewielkiej stycznoci pa z zarzdzaniem ryzykiem. Badanie niemieckiego banku pokazao take, e mniejsz pewno gwarantuj bankowi mode zespoy zarzdzajce placwk, za osoby z doktoratami podnosz jej bezpieczestwo. Wyniki analizy Bundesbanku mog okaza si politycznie kontrowersyjne. W Unii Europejskiej naciska si bowiem na zwikszanie rwnoci pci, a w spoecznej wiadomoci pokutuje dodatkowo obraz kobiety-menaderki ostroniejszej w podejmowaniu ryzyka. Ale jak wskazuj autorzy niemieckiego badania, pomija si w opinii publicznej informacje o wpywie pa na kierowniczych stanowiskach na dziaalno firmy. A bez tego trudno o obiektywn ocen.

Odwied nasz profil

2,5 gr

Co blokuje pr

40%
- to odsetek klientw przebadanych przez ING Bank lski, ktrzy przyznaj si do oszczdzania na przyszo. Podobne wyniki bank uzyskiwa w badaniach przeprowadzanych w poprzednich kwartaach.

to wysoko spreadu, jak niektre banki mog dzi zaoferowa przedsibiorcom za transakcje w obcej walucie (euro i dolar).

Polska Konfederacja Praco odpowiedzi na to pytanie, t czoci w Polsce. Zestawien gwny, mao optymistyczn Henryka Bochniarz, prezyd uatwie dla rozwoju polski no na zawiadczenia, cz niektre opaty (np. KR jednak za mao, aby biorstwom pastw. Najwikszym probl szajca przedsibio dokumentw i rozc rwnie prawo pracy maa elastyczno w su ochronne przestrz skania zam do s jest jedn i ko

magazyn finansw osobistych

Jest wysoce prawdopodobne, e na najbliszym posiedzeniu [Rady Polityki Pieninej red.] bdziemy rozwaa zacienienie polityki pieninej. Czy si na to zdecydujemy, trudno mi powiedzie. Ale mona powiedzie z duym prawdopodobiestwem - wrcz graniczcym z pewnoci - e bdziemy to rozwaa, czyli moe by wniosek o podwyk stp procentowych.
prof. Marek Belka, prezes NBP Puls Biznesu ,

24 g

mu yste , ci S owych no stp hmiast je o i as d Natyc anu y cz i pl mow bow atnoc ozlicze i syste odo to P zik pres ba R licze a Iz wem. D ie eks Roz Krajow an ba y nie nyw ktr y ju e doko dzi dro w b w liwe mo przelew ch wy

ziny od

starter

raport

finanse styl wolny

felieton

rzedsibiorcw?

odawcw Prywatnych Lewiatan po raz kolejny szukaa tworzc czarn list barier dla rozwoju przedsibiornie powikszyo si w stosunku do zeszego roku to ny wniosek. dent Lewiatana zaznacza, e wprowadzono kilka kiej przedsibiorczoci cz owiadcze zamienio oryginaw zastpiy kopie dokumentw, obniono RS), poszerzyy si moliwoci e-administracji. To wydosta si z ogona najmniej przyjaznych przedsi-

lemem w Polsce jest przeronita biurokracja, zmuorcw do wypeniania i kompletowania niezliczonych cigajca wszelkie decyzje w czasie. Nie pomaga cy i ubezpiecze spoecznych w obecnej formie (zbyt w zatrudnieniu, utrzymywanie przedemerytalnego okreego), zmiany wymaga rwnie ustawa o planowaniu zennym. Do tego dochodzi np. duga droga do uzya pozwolenia na budow czy sposb funkcjonowania wie publicznych (np. wygrowane koszty skargi sdu okrgowego). Rozbudowany i nie zawsze jasny t te system podatkowy, najbardziej razi w nim brak nej administracji, ktra mogaby jednoczenie orzeka ontrolowa w zakresie podatkw.

magazyn finansw osobistych

Bierzesz kredyt? Negocjuj!

Teoretycznie klient moe walczy o wszystko nisz mar kredytow, mniejsz prowizj, korzystniejsze warunki wczeniejszej spaty, koszty ubezpieczenia. Ale czy teoria pokrywa si z praktyk? Piszemy, jak naprawd wygldaj negocjacje z bankiem.
AUTOR

Micha Krajkowski
Gwny Analityk Dom Kredytowy Notus

W teorii negocjowa mona kad cz kredytu, w praktyce klient najczciej stara si o obnienie mary kredytowej i prowizji, rzadziej o zmniejszenie opaty za przedterminow spat. Inne elementy czsto nie podlegaj standardowym negocjacjom, np.: ubezpieczenie do momentu ustanowienia hipoteki. Negocjacje polegaj na przedstawieniu swojej propozycji, okreleniu dogodnych dla siebie warunkw. Bank musi si ustosunkowa do naszej oferty i ewentualnie zaproponowa wasne rozwizanie.

Po Pierwsze: kiedy? Negocjacje tocz si zazwyczaj przed wydaniem decyzji kredytowej, albo po analizie wniosku, ale jeszcze przed podpisaniem umowy. Bank nie bdzie chcia bowiem zmieni jej zapisw, to ju zbyt pno na zmian jakichkolwiek warunkw. Naley pamita, e wikszo decyzji negocjacyjnych nie ley w gestii pracownika banku podpisujcego umow. Nasz propozycj kto musi przeanalizowa, czasami niezbdne jest ponowne spisanie umowy i naniesienie

magazyn finansw osobistych

starter

pierwszy krok naley do ciebie to ty musisz wyj do banku z propozycj wasnych warunkw

raport

duy moe wicej z pomoc doradcy bdzie ci atwiej negocjowa z bankiem

finanse styl wolny

o sukcesie negocjacji decyduj przede wszystkim dochody

cho teoretycznie moesz walczy o wszystko, w praktyce banki obniaj mar kredytow albo zmniejszaj prowizj

felieton

Pamitaj!
twoje pooenie negocjacyjne zaley te od oferty innych bankw i oglnej sytuacji na rynku

negocjacje tocz si przed wydaniem decyzji kredytowej, albo po analizie wniosku, ale jeszcze przed podpisaniem umowy pniej nie ma szans na zmian jej zapisw

banki negocjuj najczciej przy wysokich kredytach (powyej 300 tys.)

na ni koniecznych poprawek. Co do samej treci umowy (zgodnej z przepisami prawa) banki s mao elastyczne. W wikszoci z nich, poza wynegocjowanymi warunkami cenowymi, raczej nie mamy szans na zmian treci umowy. Po drugie: kto? Kady bank ma standardow ofert cenow i tak wanie przedstawia klientowi. Jeli kredytobiorca nie domaga si

obnienia mary czy prowizji, to bank sam nie wyjdzie z tak inicjatyw. Ten pierwszy krok zawsze musi wykona klient. Wtedy ewentualnie bank moe ustosunkowa si do propozycji klienta. Najczciej sprawdza si powiedzenie, e duy moe wicej. Dlatego doradca reprezentujcy du firm ma wicej argumentw, ni klient bezporednio starajcy si o kredyt. Zdarza si, e banki niejako z automatu dla kredytobiorcw od danego brokera maj zarezerwowane specjalne warunki. Ale nie mona

magazyn finansw osobistych

Po czwarte: w zalenoci od czego? wyklucza sytuacji, w ktrej klient z wysokim dochodami, O powodzeniu negocjacji decyduj najczciej dochody zacigajcy wysoki kredyt, jest w stanie samodzielnie i wysoko kredytu im wysze, tym bank jest bardziej negocjowa korzystne dla siebie warunki cenowe. skonny do ustpstw cenowych. Zaley mu Z reguy dla banku nie ma znaczenia, czy do Najczciej inne osoby podejmuj decy- bowiem, eby zatrzyma przy sobie klienta. Na zj kredytow (oceniaj ryzyko, zdolno skonno do dalszych obniek wpyw ma take negocjacji przystpuje kredytow) i inne decyduj o warunkach sytuacja rynkowa i oferty innych bankw. Jeli singiel, czy maecenowych (ile bank chce zarobi). dany kredytodawca wie, e jego oferta i tak jest stwo. Jeli dochody s najlepsza na rynku, to szanse na to, e mara wysokie, to takie same bdzie jeszcze nisza s praktycznie zerowe. Klient nie ma szanse powodzenia ma singiel i maestwo, osoba na korzystniejszej alternatywy i bez negocjacji wybierze i tak etacie i przedsibiorca. ten konkretny bank. Podobnie w sytuacji, gdy ze wzgldw proceduralnych klient nie ma zbyt szerokiego wyboru. Banki Po trzecie: co? dokadnie znaj swoje oferty i reguy kredytowania oraz wieTeoretycznie negocjowa mona wszystko. W praktyce bank dz, w ktrym elemencie nie maj konkurencji. Jeli trafia do moe obniy tylko mar lub prowizj. Teoretycznie klient nich klient, ktry np. pracuje na umow-zlecenie tylko od 6 moe da obnienia mary w kadej sytuacji. W praktyce miesicy, to w praktyce kredyt takiej osobie zaproponuj 2-3 banki negocjuj tylko przy wysokich kredytach powyej 300 banki, a szanse na obniki cenowe s w takich przypadkach tys. Kto, kto zaciga kredyt w wysokoci 50 tys. ma mae bardzo mae. Klient i tak bdzie musia wybra ktry z nich, szanse na to, e uzyska lepsze od standardowych warunki bo aden inny nie udzieli mu poyczki. cenowe.

10

magazyn finansw osobistych

starter

raport
finanse styl wolny

felieton

11

Kredyty:
hipoteczne Kredyty: refinansowe hipoteczne konsolidacyjne refinansowe konsolidacyjne
w w w. d o m k r e d y t o w y. p l

sprawd sprawd
0 801 808 808
11

magazyn finansw osobistych

Przygotuj si na kredyt
Kredyt hipoteczny to decyzja, ktr chcemy DZI zaspokoi swoje potrzeby mieszkaniowe. Ale kredyt to take kilkadziesit lat JUTRA. Podpowiadamy, jak przyszy kredytobiorca powinien przygotowa si do inwestycji ycia.
warto wiedzie: banki czsto pomagaj spieniy dodatkowe opaty zwizane z kredytem (np. prowizja, ubezpieczenie), ale mog stawia dodatkowe warunki maonkowie z zawart intercyz nie musz wsplnie przystpi do kredytu w przypadku rozwodu odpowiedzialno za kredyt spoczywa niezmiennie na obojgu maonkach nie wszystkie banki wymagaj wniesienia wkadu wasnego spacajc kredyt przed terminem oddajemy tylko kapita, nigdy przysze odsetki sprzedajc nieruchomo obcion kredytem musimy wycign z banku informacj o aktualnym zadueniu w przypadku problemw ze spat kredytu mona zwrci si do banku z prob o czasowe zawieszenie regulowania rat, albo wnioskowa o wyduenie okresu kredytowania 5% - taki odsetek wnioskowanej kwoty mog wynie koszty dodatkowe kredytu 10-20% - takiej wysokoci wkadu wasnego wymagaj zazwyczaj banki 1-3% - tyle moe wynie opata za wczeniejsz spat kredytu 12 miesicy dochody za minimum taki okres musi wykaza przedsibiorca starajcy si o kredyt 3 miesice tylko tyle moe wystarczy osobie z umow o prac na wykazanie dochodw Biuro Informacji Kredytowej wie wszystko o twojej kredytowej przeszoci. Spnie si ze spat raty? Oddae do banku za mao pienidzy? BIK to odnotowa, przez co moesz mie problemy z zacigniciem hipotecznego zobowizania. NOTUS RADZI: Zdobd raport Biura Informacji Kredytowej na swj temat. Wniosek o jego wydanie znajdziesz na stronie www.bik.pl.

12

magazyn finansw osobistych

Reklama atwo jej ulegamy i wierzymy, e sprzedawana w niej obietnica dostatniego ycia jest na wycignicie rki. Rzeczywisto jednak nie rozpieszcza twj dochd moe okaza si zbyt niski, eby dosta kredyt w upragnionej wysokoci.

NOTUS RADZI: Moesz zgodzi si na ograniczon kwot kredytu w stosunku do wartoci mieszkania, albo minimalnie gorsze warunki przyznania poyczki. Moesz te znale kredytobiorc, ktry doczy do umowy jego dochody zwiksz twoj zdolno kredytow i pozwol na wyszy kredyt.

3 5

Umowa przedwstpna poprzedza podpisanie finalnego zobowizania, ktre gwarantuje nam pienidze na sfinansowanie nieruchomoci. Jeli bank nie sporzdzi jej na czas, nie bdzie mona spisa u notariusza umowy kupna-sprzeday. W konsekwencji sprzedajcy mieszkanie moe zerwa umow przedwstpn i zatrzyma wpacon zaliczk. Stracimy i pienidze, i szans na wymarzone cztery kty. NOTUS RADZI: Przy podpisywaniu umowy przedwstpnej zwr uwag nie tylko na cen nieruchomoci, ale zadbaj te o ustalenie odpowiednio dugiego okresu na podpisanie umowy kocowej.

starter

raport

finanse
styl wolny

felieton

4 6

Koszty kredytu to nie tylko oprocentowanie i wysoko przyszej raty. Przegldajc oferty bankw zapominamy o dodatkowych wydatkach jednorazowej prowizji czy koniecznoci przystpienia do ubezpieczenia (np. na ycie, od bezrobocia). NOTUS RADZI: Analizujc poszczeglne oferty zsumuj najpierw wszystkie koszty kredytu, dokadnie wczytujc si w propozycj danego banku. Po zgromadzeniu kompleksowych danych przystpuj dopiero do porwna.

Raty naszego kredytu mog albo male, albo utrzymywa si na staym poziomie. Dziki ratom malejcym nasze comiesiczne zobowizanie bdzie systematycznie si obnia. Przy ratach rwnych moemy liczy na sta kwot, ktr bdziemy zwraca do banku. NOTUS RADZI: Nie zapominaj, e przy ratach malejcych twoje pocztkowe opaty bd 20-30% wysze ni przy ratach rwnych. Z kolei wysoko rwnych rat moe zosta zachwiana zmieniajcym si oprocentowaniem albo kursem waluty.

Obca waluta kredytu oznacza, e kwota wyraona w z bdzie przeliczona po kursie waluty, ale zobowizanie bdziemy regulowa po kursie sprzeday. Ta rnica to okoo 4-6%. W praktyce to dodatkowa opata rozoona na cay okres kredytowania. NOTUS RADZI: Pamitaj, e biorc kredyt w obcej walucie przyjmujesz na siebie ryzyko kursowe. Gdy zoty si osabia i waluta droeje, ronie wysoko raty i zaduenia. Kiedy zoty si umacnia i obcy pienidz traci na wartoci, mamy nisz rat i saldo zaduenia.

Wniosek kredytowy moe by rozpatrywany tygodniami. Jeli bank zbyt dugo bdzie analizowa nasz prob, moemy straci szans na wypacenie pienidzy w terminie, a nasza zaliczka u sprzedajcego nieruchomo przepadnie. NOTUS RADZI: Czasem lepiej zdecydowa si na droszy kredyt, ktry daje gwarancj, e w terminie dopenimy wszelkich formalnoci i zrealizujemy transakcj na czas.

13

magazyn finansw osobistych

Bd gospodarny, a zostaniesz przedsibiorc

Jak sta si przedsibiorc? To proste wystarczy y gospodarnie i suy ludziom. Trzeba zauwaa potrzeby innych i odpowiada na nie uwaa Jan Fijor, waciciel wydawnictwa ekonomicznego i jak sam siebie nazywa zawodowy przedsibiorca.
od jednego dolara do wasnego Fijor jest zwolennikiem austriackiej szkoy ekonomii, ktra wydawnictwa zrywa z matematycznym podejciem do rynkw i patrzy Zaczo si od rodzinnego Zakopanego. Na tamtejszym na nie z du doz subiektywizmu. Wyznawcy tego nurtu dworcu kolejowym picioletni Jan razem z kolegami pozwracaj uwag na du niepewno procesw gospodarmaga nosi podrnym walizki. Dzi wspomina, e byo czych i uwaaj, e ich regulacja ley po stronie wolnego to jego pierwsze zetknicie z przedsibiorczoci. Pniej rynku. Przedstawiciele szkoy austriackiej przeciwstawiaj przyszed czas na prowadzenie sezosi tezie o redystrybucji majtku. To nieprawda, e bogatego zaboli mniej W Stanach uwaa si, e dobry nowej budki z lodami. Potem studia ni biednego, gdy zabierze si mu 1000 biznes to w 5% pomys i w 95% fizyka na Uniwersytecie Jagielloskim. Po niech praca w orodku informatyczzotych przekonuje Jan Fijor. Zawodowysiek przedsibiorcy. nym i wykorzystywanie umiejtnoci wy przedsibiorca zaznacza, e indeksy giedowe s skutkiem dziaalnoci poszczeglnych ludzi. I to programowania oraz dziaalno dziennikarska (m.in. Sowo Powszechne, Polityka, Najwyszych Czas!). A wanie czowiek jest w biznesie najwaniejszy. Ale po kolei.

14

magazyn finansw osobistych

czy w handlu nieruchomociami. Ta ostatnia profesja nie przyszed rok 1981. Fijor dostaje paszport i planuje wyjazd tylko uwiadomia mu, e aby zarabia pienidze trzeba do Stanw. W Polsce nie byo wwczas cytryn, nauczy si dostrzega potrzeby ludzi, ale a ja je bardzo lubi. Uznajmy, e to by gwny powd, dla ktrego Twrca McDonald's nie wymyli przyniosa te zawodowy sukces. Po nim chciaem wyjecha do USA arsznycli. Moja mama podawaa mi Fijor wszed w bran maklersk, potem tuje po latach. Tak naprawd chcia je w buce dugo przed zaoeniem zaj si publikowaniem prasy, a doszed pierwszej restauracji fast foodo- do apogeum swojej aktywnoci zawodojednak uciec od krajowego marawej. On uwiadomi sobie, e ludzie wej i uruchomi wasne wydawnictwo. zmu, zdoby nowe dowiadczenia. Mj charakter by rwnie trudny, co chc by w szybki i czysty sposb obsueni - przekonuje Jan Fijor. jak Prywaciarz zmieni si czasy, w jakich przyszo mi dziaa, w dobrego czowieka musiaem opuci Polsk, nie liczc Nie od razu Jan Fijor spojrza na przedsibiorczo przynawet, e kiedykolwiek do niej wrc - pisze na stronie chylnym okiem. Kiedy mylaem, e przedsibiorca to internetowej swojego wydawnictwa. zwyky prywaciarz, badylarz, czowiek chciwy - tumaW 1985 roku wyldowa za oceanem. Na pocztku nie czy. Taka postawa wynikaa jego zdaniem z wychowania byo atwo. Zabra do Ameryki 351 dolarw, z czego 350 w czasach marksizmu, kiedy ludzie przedsibiorczy wyda pierwszego dnia na mieszkanie. Zosta mu jeden postrzegani byli czsto jako spoeczni szkodnicy. dolar. Wiedzia, e musi szybko znale prac. Miaem Dzisiaj przedsibiorca to dla Fijora czowiek obdarzony w gowie tylko jedn myl: co musz robi, a nie umiem pewnym talentem, kto, kto wczeniej ni inni dostrzenic wspomina Fijor. Pracowa w tawernie u kolegi, muga niedocignicia na rynku i zaczyna je poprawia. zykowa jako rock&rollowiec, by ogrodnikiem, poredni-

starter

raport

finanse
styl wolny

felieton

Wedug bada

zarabia 131 tysicy dolarw rocznie

wydaje w cigu roku tylko 6% z zysku

na

amerykaskich bogaczach ustalono, e milioner:

7 razy rzadziej si
rozwodzi

3% dochodw przekazuje na
cele charytatywne

15 razy rzadziej popada

w konflikt z prawem

15

magazyn finansw osobistych

Za przykad przedsibiorcy, zgodnie ze swoj definicj, podaje np. Billa Gatesa. Jego zdaniem waciciel Microsoftu odkry nic innego, jak to, e kady czowiek chce mie komputer. Podobnie byo z twrc Dell'a, ktry zrozumia, e czowiek odcity od komputera nie yje. Dlatego postawi w swojej dziaalnoci na bezawaryjno i na jej fundamentach budowa swoj mark. A twrca McDonald's? Przecie nie wymyli sznycli. Moja mama podawa mi je w buce dugo przed zaoeniem pierwszej restauracji fast foodowej. On uwiadomi sobie, e ludzie chc by w szybki i czysty sposb obsueni argumentuje Fijor. w Pocie czoa, bronic si Przed muem W dzisiejszym wiecie przedsibiorc zostanie kady, kto potrafi co dostrzec. Caa reszta spoeczestwa skazana jest na prac najemn. Dla ludzi pozbawionych smykaki do biznesu pozostaje zawsze inwestowanie w przedsibiorstwa innych, ale gieda to przecie ryzykowny interes. eby zosta przedsibiorc nie wystarczy dzisiaj sama wiedza, ktra jak przekonuje Fijor jest zbiorem czsto nierozumianych przez ludzi twierdze. Na status przedsibiorcy trzeba sobie zapracowa. Nie bez powodu w Stanach, w ktrych Fijor spdzi prawie 20 lat, mawia si: 5% inspiration, 95% perspiration (5% pomysowoci, 95% wysiku). Wane, aby uwiadomi sobie, e kada sprzeda to wymiana. Sukces w biznesie, to zdaniem Fijora umiejtno znalezienia ludzi, ktrzy bd chcieli si z nami wymienia. Jak kto ci co da, czujesz potrzeb rewanu. Istot biznesu stanowi odkrycie ludzkiej potrzeby i Jan M. Fijor waciciel wydawnictwa nauczenie si, jak j Fijorr Publishing, jak sam o sobie mwi realizowa - twierdzi zawodowy przedsibiorca. Pracowa jako zawodowy przedsidziennikarz, makler, porednik obrotu biorca. Kto tego nie nieruchomociami, barman, sprzta biura, sprzedawa lody. Dzisiaj nie musz ju rozumie, naraony jest pracowa, mog sobie odcina kupony na stanie si muem mwi. Oprcz wydawnictwa prowadzi te czowiekiem bezreflekAlternatywn Szko Biznesu i Rozwoju syjnie powtarzajcym Osobistego im. Ludwiga von Misesa. Uromedialne doniesienia, dzi si w Zakopanem. Ponad 20 lat spdzi w Stanach Zjednoczonych. Na pocztku bojcym si wyzwa, nowego stulecia wrci do Polski i dopiero bdzie czci milcztutaj czuje si naprawd, jak u siebie. cej wikszoci. Pozory myl Duy wpywa na rewizj pogldw Fijora na temat przedsibiorczoci miaa ksika Sukces amerykaskich milionerw (ang. Milioner next door). To publikacja z lat 90. ubiegego wieku, analiza prowadzonego przez 20 lat badania socjologicznego bogaczy z USA producentw zegarkw Rolex i jachtw, wacicieli hoteli i kasyn. Ludzie przeczytali w tej ksice o czym, co byo cakowicie odmienne od ich dotychczasowych wyobrae - wyjania Fijor. Wnioski z amerykaskich bada faktycznie zaskakuj. Ustalono, e milioner w Stanach zarabia 131 tysicy dolarw rocznie, z czego wydaje w cigu roku zaledwie 6%, a prawie 3% przeznacza na cele charytatywne. Poza tym siedem razy rzadziej si rozwodzi i pitnacie razy rzadziej popada w konflikt z prawem. Okazao si, e milioner zarabia mao (jak na milionera), e mieszka tu obok, w ssiedztwie. Nie nosi Rolexa, ani garniturw od Armaniego. Milioner to czowiek gospodarny, ktry suy innym definiuje Fijor. Porsche jed utracjusze na granicy bankructwa. Waciciel IKEI nie bez powodu ma 16-letnie Volvo - dodaje.

Autor: Aleksandra Gb

ABC przedsibiorcy: * dostrzega niedocignicia na rynku wczeniej ni inni; * wiedz czy z wysikiem wkadanym w prac; * uwiadomi sobie, e sprzeda to wymiana; * zauwaa ludzkie potrzeby i uczy si na nie odpowiada; * by gospodarnym i suy innym.

16

magazyn finansw osobistych

Ustawa deweloperska bez tajemnic

29 kwietnia 2012 roku wesza w ycie tzw. ustawa deweloperska. Nowe prawo ma w zaoeniu uporzdkowywa relacje na linii deweloper-nabywca. O szczegach pisalimy w poprzednim numerze magazynu CASH. Tym razem Dyrektor Polskiego Zwizku Firm Deweloperskich Jacek Bielecki odpowiada na pytania, ktre dotychczas rzadziej paday, a s rwnie wane.
Jakie nietypowe, a znaczce informacje znajd si w prospekcie informacyjnym, ktry deweloper bdzie musia przedstawi nabywcy nieruchomoci? Jeli chodzi o informacje, o ktrych rzadziej wspomina si przy okazji prospektu informacyjnego, warto zwrci uwag na fakt, e bdzie z niego m.in. wynika, czy wobec dewelopera nie byo obecnie lub w przeszoci prowadzone postpowanie egzekucyjne na kwot powyej 100 000 z. W jakiej formie klient moe otrzyma prospekt informacyjny? Prospekt informacyjny wraz z zacznikami deweloper dorcza nabywcy na jego wyrane danie - nieodpatnie na trwaym noniku informacji, np. pycie CD lub w wersji papierowej. W przypadku zmiany informacji zawartych w prospekcie informacyjnym lub w zaczniku, informacj o zmianie dorcza si w formie, w jakiej zosta dorczony prospekt informacyjny wraz z zacznikami. Informacja ta przybiera posta aneksu do prospektu informacyjnego, poprawionego zacznika, albo nowego prospektu czy zacznika, w ktrych zmiana wskazana jest w atwy do rozpoznania sposb, w szczeglnoci poprzez zamieszczenie stosownych przypisw. Czy i jak ustawa wpynie na ceny mieszka? Nadzr bankowy i konieczno zaangaowania ze strony tego typu instytucji zapewne bdzie kosztowa. By moe cz firm deweloperskich udwignie ten ciar finansowy na wasnych barkach, cz jednak bdzie musiaa podzieli si kosztami z kupujcym. Moliwe, e firma, w ktrej zamierzamy kupi mieszkanie, nie bdzie wtedy miaa takiego pola negocjacyjnego i moliwoci upustw cenowych jak obecnie. Czy odbir mieszkania odbdzie si na starych zasadach? Praktycznie tak nadal jest sporzdzany protok zdawczo-odbiorczy, gdzie kupujcy zgasza usterki, na ktrych uznanie (lub nie, z podaniem przyczyny) deweloper ma 14 dni. Wydaje wtedy odpowiednie owiadczenie. Na usunicie usterek inwestorowi przysuguje z kolei 30 dni od podpisania protokou. Jeli w tym terminie deweloper nie zdoa ich zniwelowa, zobligowany jest do podania powodw opnienia i ustalenia innego terminu naprawy usterki. Kiedy mona odstpi od umowy z deweloperem? Ustawa zakada, e mona odstpi od umowy z deweloperem, jeli umowa ta nie zawiera wszystkich postanowie narzuconych ustaw lub jest raco niezgodna z prospektem informacyjnym czy zacznikami umowy. Jest to moliwe rwnie w przypadku, gdy w chwili podpisania umowy z deweloperem te informacje okazay si nieprawdziwe. Deweloper z kolei moe odstpi od umowy, jeli klient bdzie zalega z wpatami, nie stawi si do odbioru mieszkania lub na podpisanie aktu notarialnego. W przypadku niestawiennictwa deweloper musi dorczy takiemu nabywcy dwukrotnie, w odstpie co najmniej 60 dni, pismo z wezwaniem do stawiennictwa. Po spenieniu tego wymogu moe rozwiza umow z niedoszym kupujcym.

starter

raport

finanse
styl wolny

felieton

17

magazyn finansw osobistych

Surowce dobra inwestycja

Dostpne od dawna, z zasadami bliskimi rynkom aukcyjnym i walutowym. Mimo to skomplikowane. Polscy inwestorzy ostronie podchodz do bezporednich inwestycji w surowce. W wielu przypadkach tracc szans na polepszenie sytuacji wasnych portfeli.

AUTOR

Marek Nienatowski
Gwny ekonomista Dom Kredytowy Notus

Skd te obawy? Mona je tumaczy zarwno brakiem u polskich inwestorw odpowiedniego know-how, jak i trwaniem w mizernej, jednokierunkowej grze na giedzie i lokowaniu pienidzy w funduszach. Sytuacj ratuj nieco elektroniczne platformy handlowe prowadzone m.in. przez cz domw maklerskich, ale tych niestety Polacy za bardzo si boj. gra w certyfikaty Od 13 wrzenia 2007 r. na rynku rwnolegym Giedy Papierw Wartociowych inwestorzy mog obraca certyfikatami strukturyzowanymi na surowce emitowanymi przez Raiffeisen Centrobank. Jako pierwsze zadebiutoway na giedzie te, naladujce zmiany cen ropy i zota. Pniej

pojawiy si kolejne, oparte albo na pojedynczych surowcach, albo na caych ich koszykach, albo na indeksach. Dzisiaj na warszawskiej giedzie notowane s certyfikaty na gaz ziemny, soj, olej napdowy, olej sojowy, srebro, pszenic, kakao, kukurydz, cukier, rop typu Light Sweet, kaw. Rynek oferuje te moliwo inwestycji w koszyk metali szlachetnych (zoto, pallad, platyna, srebro), dwa koszyki surowcw rolnych (jeden oparty na ywnoci, drugi na bioenergii) oraz indeks Dow Jones-UBS Commodity (niegdy Dow Jones AIG Commodity). Cerytfikaty Raiffeisen Centrobank s otwartymi certyfikatami typu open-end. To znaczy, e daj ich nabywcom 100-procentowy udzia w zachowaniu si danego indeksu naladujcego zmian

18

magazyn finansw osobistych

nicznych speniajcych wymienione kryteria, cen konkretnego surowca, lub konkretnych bo tylko dwa: BNP Paribas L1 Commodity grup surowcw. W zdecydowanej wikszoci umoliwiaj one zarabianie na wzrocie indek- World D i Raiffeisen - Aktywne Surowce. Nieco szersza jest za to oferta ubezpieczeniowych su, ale s i takie, ktre pozwalaj inwestorom funduszy kapitaowych powizanych z rynosign zysk w przypadku spadku cen kiem surowcw. Dostpna jest ona w TUN: danego surowca. Zaliczamy do nich jedynie Aegon, Allianz, Axa, Compensa, Europa, Gerte certyfikaty, ktre opieraj si na gazie ziemling, Nordea, PZU i Skandia, cho w znacznej nym, ropie typu Brent i ropie typu Light Sweet. czci opiera si na produktach polskich TFI. Na GPW, oprcz certyfikatw strukturyzowanych, handluje si te take powizanymi na Platformie w dwch z rynkiem towarowym certyfikatami inwestykierunkach cyjnymi. Emituje je z jednej strony fundusz Najwiksze pole do manewru inwestorzy zamknity Investor Gold FIZ. Jego polityka maj obecnie na platformach internetowych, zakada inwestowanie w wystandaryzowaktre oprcz kluczowej dla nich z biznesone surowce pochodne oparte na metalach wego punktu szlachetnych (przede Komisja Nadzoru Finansowego co pewien czas widzenia oferty wszystkim zoto, przypomina inwestorom o ryzykach zwiza- forexowej, a oprcz tego: pallad, nych albo z handlem na rynku forex, albo na gwarantuj platyna i srebro), ale rynkach zwizanych z kontraktami CFD. I bar- take dostp take w akcje spek dzo dobrze, bo rozwj kadego rynku zawsze z brany metali szlaby, jest i bdzie powizany z coraz to wy- do bardzo szerokiej gamy chetnych (poszukiwaszym poziomem wiadomoci jego graczy. surowcw i co nia, rozwj i eksplonajwaniejsze atacja z). Polityka ta w przeciwiestwie do funduszy i do zdecyzmierza rwnie do zabezpieczania ryzyka dowanej wikszoci certyfikatw, umoliwiaj walutowego za pomoc odpowiednich gr w obu kierunkach. Za pomoc platform instrumentw. Drugim emitentem certyfikatw mona zawiera na rynku towarowym zainwestycyjnych jest BPH Fundusz Inwestycyjrwno transakcje natychmiastowe (spot), jak ny Zamknity Dochodowych Surowcw. W czci ryzykownej swojego portfela fundusz i terminowe (futures, forward, CFD rnic kursowych) oraz transakcje opcyjne. Coraz utrzymuje jego profil inwestycyjny zbliony do wicej Polakw interesuje si handlem na szerokiego indeksu rynku towarowego, jakim platformach, sukcesywnie zwiksza si te jest Thomson Reuters/Jefferies CRB. liczba instytucji, ktre maj je w swojej ofercie. Taki ukad spotyka si z automatyczn reakcj Poza gied niewiele ze strony Komisji Nadzoru Finansowego, ktObecnie w Polsce dostpne s tylko trzy ra co pewien czas przypomina inwestorom otwarte fundusze inwestycyjne, ktrych polityo ryzykach zwizanych albo z handlem na ka polega na lokowaniu rodkw rynku forex, albo na rynkach zwizanych z w instrumenty oparte na rynku surowcw, kontraktami CFD. I bardzo dobrze, bo rozwj a nie wycznie w akcje spek giedowych. kadego rynku zawsze by, jest i bdzie Mowa o Superfund Goldfuture, Inverstor Gold powizany z coraz to wyszym poziomem Otwarty oraz Globalny ywnoci i Surowcw. wiadomoci jego graczy. Jeszcze mniej jest dzisiaj funduszy zagra-

starter

raport

finanse
styl wolny

felieton

19

magazyn finansw osobistych

Banki coraz bardziej wirtualne

Przelew przez Facebooka, rozmowa video z doradc klienta, telefon komrkowy zamiast portfela? To ju nie jest scenariusz science fiction, a realne plany polskich bankw. Czy czeka nas wirtualna rewolucja?
Alior Bank i mBank planuj w najbliszym czasie zrewolucjonizowa polsk bankowo i swoj ofert skieruj do klientw, dla ktrych Internet jest drugim domem. Z kolei rosnca z miesica na miesic sprzeda smartfonw daje pole do popisu twrcom aplikacji do bankowoci mobilnej. Jeszcze w 2012 roku zobaczymy patnoci NFC, czyli patnoci zintegrowane z naszym telefonem komrkowym. Jeli dorzuci si do tego zabezpieczenia w postaci np. biometrii to mamy gotowy scenariusz na bankow wirtualn rewolucj. Polski sektor bankowy popisuje si innowacjami, ale czy polscy klienci s ju na to gotowi? lubi to! Pokolenie Facebooka nie dba o bezpieczestwo informacji dzieli si swoim prywatnym yciem z setkami znajomych, publikujc zdjcia, meldujc si dziki geolokalizacji, zbierajc si w grupy fanw poszczeglnych firm bd marek. Dla nich banki bd musiay stworzy specjalne programy rabatowe, zwizane z mediami spoecznociowymi. Bank powiadomi klienta o specjalnej znice, kiedy tylko ten przejdzie obok danego sklepu i oczywicie zapaci za towar kart patnicz banku i np. pochwali si tym na Facebooku. Bank, ktry pierwszy zbuduje pokan baz partnerw moe ustawi si w czowce stawki, jeszcze zanim inne banki zaczn wprowadza podobne rozwizania. Tego typu usugi kieruje si do klientw bardzo aktywnych w wirtualnym wiecie. Jest to grupa, o ktr trzeba dba regularnie, bo oprcz tendencji do korzystania w nowoczesnych rozwiza, potrafi te bardzo szybko migrowa do innego banku, jeli dotychczasowy nie spenia ich oczekiwa. duo haasu o garstk klientw Z bankowoci elektronicznej korzysta w Polsce ju 10 mln

20

magazyn finansw osobistych

starter

raport

SPROSTOWANIE
Redakcja magazynu CASH PRZEPRASZA portal BUDUJEKO.PL za nieprawidowe podanie nazwy serwisu o energooszczdnym budownictwie pod tekstem Buduj EKO i oszczdzaj", ktry redakcja BUDUJEKO.pl przygotowaa do kwietniowego wydania magazynu (CASH, kwiecie 2012, str. 24-26) PRZEPRASZAMY

finanse
styl wolny

felieton

klientw. Chocia banki chwal si ju t liczb, to jednak w skali kraju i ubankowienia Polakw, nie jest to wcale tak imponujcy wynik. Z bankowoci mobilnej korzysta coraz wicej modych i aktywnych Polakw, jednak miliony klientw tradycyjnie id wykona transakcje do oddziau. Wikszo z nich nawet nie wie, e bank oferuje aplikacj na ich telefon komrkowy. Inwestowanie w nowoczesne technologie to dla bankw inwestycja na przyszo. Mobilna bankowo jest o wiele tasza ni utrzymywanie stacjonarnych placwek bankw. Wycig bankowych zbroje, ktrego jestemy wiadkami, zwikszy konkurencyjno i postawi polsk bankowo w cisej czowce Europy. Oby tylko za bankami nadyli ich klienci.

Autor: Tomasz Jaroszek Bankier.pl

21

magazyn finansw osobistych

Kredyt z gwiazd(k)
Chuck Norris, Antonio Banderas, Juliette Binoche, Szymon Majewski, Wojciech Mann i Krzyszof Materna reklamy bankw w Polsce zdominoway postacie ze szklanego ekranu. Ta promocja kosztowaa w zeszym roku ponad 1,2 miliarda zotych. Ale czy okazaa si skuteczna?

Sowo reklama pochodzi od aciskiego reclamo i oznacza krzycze do kogo. W Polsce krzycz dzi do nas zewszd znane twarze. Obecnie Chuck Norris, a wczeniej Antonio Banderas gwiazdy zza oceanu stay si znakami firmowymi banku WBK. Polskiej widowni znana przede wszystkim z filmu Sponsoring Juliette Binoche wspiera mark Credit Agricole. PKO Bank Polski wikszoci z nas kojarzy si dzisiaj przede wszystkim z Szymonem Majewskim. A Wojciech Mann i Krzysztof Materna znowu w duecie promuj Kredyt Bank. Czemu suy to angaowanie popularnych osb w reklamy bankw?

22

magazyn finansw osobistych

kosztowne gwiazdy, (nie) oPacalne gwiazdy Gwnym celem reklamy jest nakonienie do sprzeday. Autorytet gwiazdy suy w promocyjnych przekazach bankw wywoaniu w klientach pozytywnego emocjonalnego odruchu, ktrego efektem bdzie wybranie oferty konkretnej finansowej marki. Promocja jednak kosztuje. Firma Kantar Media podaa, e w zeszym roku banki wyday na reklam prawie 1,3 miliarda zotych. To o 40% wicej ni dwanacie miesicy wczeniej. Liderem na bankowym rynku reklamowym by PKO BP W czowce . znaleli si take BZ WBK, Getin Noble Bank, ING i Bank Millenium. Z raportu Kantara wynika moe jednak, e wydatki te nie poszy na marne, przynajmniej w niektrych przypadkach. Nie ma pewnoci, e to zasuga Banderasa, ale WBK zaj drugie miejsce w zestawieniu bankw z najwikszym przyrostem liczby kont osobistych w cigu minionego roku. Z drugiej strony Alior, mBank i Millenium Bank, ktre nie wykorzystay do promocji znanych twarzy, rwnie znalazy si w czowce tego zestawienia. ojciec mateusz zaPrasza do Pocztowego Promocja bankw idzie jednak duo dalej. Zaczyna brakowa przestrzeni reklamowej na bilbordach, w gazetach, w radiu. Zaczyna brakowa jej te w telewizji. Ale na to banki znalazy sposb. Jeli nie wystarczy ju by midzy serialami, to dlaczego nie by w samym serialu? Efektem takiego podejcia jest ekspansja lokowania produktu, tzw. product placement. To chwyt marketingowy, ktry polega na umieszczaniu produk-

1,28 mld z tyle banki wyday

w zeszym roku na reklam

starter

raport

finanse

styl wolny
felieton

23

magazyn finansw osobistych

Nie ma pewnoci, e to zasuga Banderasa, ale WBK zaj drugie miejsce w zestawieniu bankw z najwikszym przyrostem liczby kont osobistych w cigu minionego roku. Z drugiej strony Alior, mBank i Millenium Bank, ktre nie wykorzystuj do promocji znanych twarzy, rwnie znalazy si w czowce tego zestawienia.
tw konkretnych marek w filmach, serialach czy programach typu reality show. Pozornie ukryta reklama ma przemawia do podwiadomoci widza i utrwala w jego pamici dan mark. Korzystanie bankw z tego rodzaju promocji jest w Polsce nowoci, ale regularnie przybiera na sile. W produkcjach Telewizji Polskiej Ojcu Mateuszu i Ranczu swoje produkty lokuje Bank Pocztowy. W fabu serialu wpleciona jest promocja kont osobistych, karty kredytowej i bankowoci elektronicznej. BZ WBK pojawi si z kolei w Klanie, gdzie mia szans zareklamowa konto dedykowane grupie aktywnych 50+ oraz usug medical assistance. Na ile skutecznie? Lokowanie produktw czy usug product placement w programach telewizyjnych czy serialach jest zawsze ciekaw metod na pokazanie marki. Oczywicie kluczowy jest kontekst przekonuje Jacek Kotarbiski, doradca ds. strategii marketingowych. Jego zdaniem najwikszym grzechem lokowania produktu jest zbytnia nachalno i przesadna dosowno. ycie to nie reklama Klienci musz pamita, e nie kada reklama jest w stu procentach przejrzystym przekazem. Jeli promocja ma by skuteczna i owi kolejnych zwolennikw, trzeba wybieli reklamowany produkt z wszelkich niedoskonaoci. W efekcie okazuje si, e zachwalana oferta banku jest kierowana nie do wszystkich klientw, a wycznie do tych, ktrzy speniaj dodatkowe warunki. To zreszt ostatnio znany trend proponowanie pakietu usug w myl zasa-

24

magazyn finansw osobistych

dy: wicej znaczy taniej. W praktyce oznacza to czsto np. obowizek skorzystania z dodatkowych usug konta osobistego, karty kredytowej czy funduszu inwestycyjnego, w przypadku ubiegania si o tani kredyt. W obliczu caego pakietu dodatkw, od ktrych bank uzalenia nasze by albo nie by, tanio traci na znaczeniu. Inn wad reklam bankowych jest ukrywanie faktu, e ceny tego samego kredytu oferowanego rnym klientom mog od siebie zdecydowanie odbiega. Mimo e prawo zobowizuje banki do przedstawiania w reklamach reprezentatywnych przykadw, nie da si zmieni tego, e cz osb, ktra zdecyduje si na ten kredyt , wemie poyczk na warunkach znacznie gorszych ni bohaterowie reklamy. Klienci, ktrzy bezrefleksyjnie uwierz reklamie i nie zwracajc uwagi na podprogowy przekaz zdecyduj si na kredyt, maj szans zrobi krok wstecz. Prawo do tego gwarantuj im znowelizowane przepisy o kredycie konsumenckim. Mona na ich podstawie odstpi od umowy kredytowej bez podawania przyczyny w cigu 14 dni, a bank nie ma prawa pobiera za to opaty.

Autor: Aleksandra Gb
W przygotowaniu materiau wykorzystano publikacje portalu wybor-

wyday w zeszym roku na reklam

1,28 mld z tyle banki

Bankowi liderzy rynku reklamowego

25

magazyn finansw osobistych

Na tropie apartamentowca
Jak w gszczu ofert promujcych si jako apartamentowce rozpozna ten prawdziwy? Trzeba zwraca uwag na materiay wykorzystane do budowy i wykoczenia mieszkania oraz nowoczesne rozwizania stosowane w ekskluzywnych nieruchomociach.

Standard wykoczenia deklarowany przez dewelopera jest - obok ceny, lokalizacji i projektu - istotnym czynnikiem decyzyjnym przy zakupie mieszkania. Jak grzyby po deszczu wyrastaj na rynku inwestycje promowane jako apartamentowe. Sugeruje to potencjalnym klientom luksusowe wykoczenie wntrz i zastosowanie grosa innowacyjnych rozwiza. Weryfikujc oferty mona si jednak przekona, e definiowanie budynkw jako apartamentowcw bywa czsto przez deweloperw naduywane. Wynika to z oglnie panujcego trendu i aspiracji nabywcw do kupowania nieruchomoci noszcych

znamiona ekskluzywnych. Niektre z nich to nie apartamenty, lecz lokale o nieco podwyszonym standardzie. Warto wic upewni si, jakie cechy sprawiy, e dany budynek czy lokal jest tak nazwany. Elementy, ktre podnosz jako budynku to m.in. wysokiej klasy materiay wykorzystane do budowy i wykoczenia szko, kamie na elewacji, ekskluzywne wykoczenie i wyposaenie hallu wejciowego oraz czci wsplnych czy nowoczesna recepcja z kcikiem wypoczynkowym. W ramach obiektu apartamentowego

26

magazyn finansw osobistych

funkcjonuj te dodatkowe pomieszczenia do uytku mieszkacw, jak choby sauna, fitness, solarium, czsto te klimatyzowane czci wsplne i konkretne mieszkania. Ponadto w tego rodzaju budynkach wystpuj nowatorskie rozwizania teleinformatyczne i systemy zabezpiecze, np. elektroniczna kontrola dostpu, czujniki ruchu i przeciwpoarowe, szyby antywamaniowe. Tym wszystkim udogodnieniom towarzyszy oczywicie wysza cena, ktra oprcz wysokiego standardu lokalu podyktowana jest innymi skadowymi oferty, np. lokalizacj. Kupujc nieruchomo o standardzie apartamentowym mona mie pewno, e przeoy si to na komfort jej uytkowania i bezpieczestwo. Jeli zakup ma charakter inwestycyjny moemy by spokojni o wzrost wartoci zakupionego mieszkania.
Autorem cyklu porad zwizanych z zakupem mieszkania, jest Archicom, renomowany deweloper budujcy mieszkania i biura we Wrocawiu, wicej porad na ten temat znajdziecie na blog.archicom.pl

starter

raport

finanse

styl wolny
felieton

Co znajdziemy w prawdziwym apartamentowcu? szko i kamie wykorzystane przy budowie i wykoczeniu; ekskluzywnie urzdzony hall gwny; nowoczesn recepcj z kcikiem wsplnym; pomieszczenia klimatyzowane; specjalne lokale do wsplnego uytku: saun, fitness, solarium; elektroniczn kontrol dostpu; czujniki ruchu; czujniki przeciwpoarowe.

27

magazyn finansw osobistych

Oszczdno czy sknerstwo?

Bycie oszczdnym kojarzy si raczej dobrze. To adna wada, jeeli zna si warto pienidza i nie szafuje si nim na prawo i lewo. Co innego sknerstwo, ktre jako zoliwie przypisywana cecha narodowa Szkotw, od wiekw jest tematem wielu artw. Jak cienka jest granica midzy tymi pojciami? Oszczdno to wyszukiwanie okazji kupienia taszych rzeczy na promocjach czy w hipermarketach (co na og nie wychodzi na dobre, bo jeli co jest tasze, to z pewnoci kupimy tego wicej no ale tu mona si pomia z siebie i cieszy si, e na duej wystarczy) czy zorganizowanie wyjazdu jednym autem na pozamiastowe przyjcie kilku osb, zamiast unosi si pych posiadania wasnego samochodu i tworzy picioautowy kondukt. Do to rozsdne, czy nie? Albo arwki energooszczdne i dobre dla rodowiska i oszczdne. Ale sknerstwo jest oddalone o lata wietlne od rozsdnego postpowania. Czy kto o zdrowych zmysach siedzi po ciemku, kiedy zim zmrok zapada koo szesnastej, byleby przyszkoci na prdzie? Czytanie przy blasku jedynie telewizora na og koczy si wizyt okulisty i kupnem okularw. To moe jednak zdecydowa si jednak na to, e te kilka stron przed snem przeczyta jednak przy lampce nocnej, a nie przy blasku latarni z parkingu? Rwnie gupie jest kamuflowanie wszystkiego na gorsze czasy, dziki czemu na wypadek wojny dysponujemy 20 kilogramami cukru z dwudziestolecia midzywojennego, szprotkami przeterminowanymi o 26 lat, nadajcymi si tylko do wyrzucenia, bo nawet kot tego nie zje. Posiadamy rwnie seri ubra, ktre jeszcze 30 lat wczeniej byy modne i uyteczne, teraz za mona je przerobi tylko na ciereczki, bo ze staroci po pierwsze si rozlatuj, a po drugie nie przypominaj ju tego, czym z zaoenia byy w latach swojej wietnoci. Ale szczytem jest wielokrotne uywanie tej samej wody. Pierwsze wykorzystanie to kpiel w misce, drugie to mycie gowy. To drugie ju powoduje, e wosw nie da si dobrze spuka mydlinami. Potem przystpujemy do zmywania, bo i na pynie do mycia naczy si wtedy zaoszczdzi. Co tam, e na wieo umytych naczyniach znajdziemy czasem kilka wosw. Na koniec, aby do cna wykorzysta moliwoci tej samej wody, myjemy ni podog, dziki czemu nabiera ona charakterystycznego poysku po tym, jak znalaz si na niej cay tuszcz ze zmywania. Nie wiem, czy bardziej mnie to przeraa, czy mieszy. Ostatnio syszaam artobliwe stwierdzenie jednego komentatora wydarze na wiecie, ktre dotyczyo kryzysu w Grecji i ich sposobw oszczdzania. Bardzo mi si spodobao, kiedy dziennikarz powiedzia, e by moe w ramach oszczdnoci Grecy na EURO 2012 przyl reprezentacj... siatkarzy.

starter

raport

finanse styl wolny

felieton

28