Semper Fidelis Zawsze Wierni.

Tak wanie brzmi dewiza US Marines. Zawsze wierni. Wierni swojej ojczynie, walczcy w obronie amerykaskich obywateli oraz amerykaskich ideaw w kadym niemal zaktkw wiata.

Historia amerykaskich marines siga pocztkw istnienia Stanw Zjednoczonych Ameryki Pnocnej. Rozkaz utworzenia formacji zosta wydany przez Kongres Kontynentalny 10 listopada 1775 r. Marines uczestniczyli wic w walkach o niepodlego USA, a po ich zakoczeniu zostali rozwizani. Uwaano, e w okresie pokoju flota nie jest potrzebna. By to wielki bd. Wojna midzy Francj, a koalicj antyfrancusk, bardzo szkodzia amerykaskiemu handlowi, mimo e Amerykanie ogosili neutralno. Dlatego w 1798 r. zosta utworzony Departament Marynarki. Powstao US Navy. Rola marines zmieniaa si z biegiem czasu. Pocztkowo ich zadania pokryway si z zadaniami floty. Prowadzono akcje przeciw piratom, na Karaibach, Falklandach, w Peru, a Argentynie, na Pacyfiku. Niemal zawsze stanowili oni trzon oddziaw przeznaczonych do najciszych zada. Jak chociaby podczas wojny z Meksykiem w latach 1846-48, kiedy marines wyrnili si podczas ataku na miasto Meksyk od fortu Chapultepec. Formacja ta miaa rwnie chroni placwki dyplomatyczne oraz ycie i mienie amerykaskich obywateli w pastwach latynoamerykaskich. Std interwencje w Nikaragui, Meksyku, Samoa, Haiti, a take w Japonii, na Tajwanie, w Egipcie, w Panamie. Zwaszcza akcja w tej ostatniej, miaa wrcz modelowy, dla amerykaskich interwencji, charakter. Stany Zjednoczone miay prawo tranzytu przez Panam. W 1885 r. wybucho powstanie przeciwko rzdowi w Kolumbii, wobec czego dyplomaci z Panamy wezwali do przysania marines calem ochrony ycia i mienia amerykaskich obywateli. Amerykanie zaprowadzili porzdek, a prawdziwy cel zabezpieczenie wanej dla nich linii kolejowej oraz interesw amerykaskich spek zosta osignity. Marines okazali si take idealnym narzdziem do realizacji tzw. Nowego Objawionego Przeznaczenia, ktrego idea pojawia si pod koniec XIX wieku. Niezbdnym wic byo zbudowa kana przez Nikaragu, opanowa Hawaje, wyspy Samoa, Kub. Ten morski patriotyzm mia upowania USA do uycia siy w kadym zaktku globu, jeeli byo to uzasadnione obrona narodowego interesu i honoru. Na realizacj New Manifest Destiny nie trzeba byo dugo czeka. W 1893 r. marines wyldowali na Hawajach i przyczynili si do przejcia wadzy przez zwolennikw przyczenia si do USA, co nastpio pi lat pniej, w 1898 r. Podobna sytuacja miaa miejsce na Samoa, gdzie podpisano traktat dajcy Amerykanom prawo budowy floty wojennej Pago Pago oraz jej eksterytorialno. W 1898 roku wybucha te wojna hiszpasko-amerykaska, w efekcie ktrej zajto Puerto Rico, Guam, kupiono Filipiny. Hiszpania zrzeka si praw do Kuby, ktra staa si niemal cakiem zalena od USA. Pocztek XX wieku przynis zmiany w charakterze interwencji amerykaskich marines. Wczeniejsze akcje miay form krtkookresowych desantw, jako reakcji na dorane kryzysy. Uycie siy miao na celu zmian sytuacji politycznej w danym pastwie. Chodzio o to, by wpyn na instytucje pastwowe i ksztat aktw ustrojowych, i w ten sposb stworzy now rzeczywisto polityczn. Dziaanie takie miao wic uczyni z kraju wrogo nastawionego pastwo z rzdem proamerykaskim. Byo to oczywicie korzystne dla amerykaskiego biznesu. Kocowym efektem byo polityczne i gospodarcze podporzdkowanie pastw,

zwaszcza Ameryki rodkowej oraz Karaibw, interesom amerykaskim. Interwencji wic trway o wiele duej, nawet kilka lat. Wizao si do nieodzownie z uzupenieniem Doktryny Monroe, ogoszonej przez Teodora Roosevelta, prezydenta USA, w 1904 r. Wedug niej, skoro w Doktrynie Monroe odmawiano pastwom europejskim prawa interwencji w rejonie Ameryki aciskiej, to wobec tego, to USA powinny jako pierwsze interweniowa tam, przyjmujc funkcj arbitra w sporach oraz policjanta. W ten oto sposb korpus piechoty morskiej sta si naturalnym instrumentem Departamentu Stanu i Marynarki, do wypeniania powierzonych mu misji interwencyjnych w basenie Morza Karaibskiego. Jednym z pierwszych testw dla marines w zmienionych warunkach bya wojna domowa w Kolumbii, gdzie zbuntowaa si jej wczesna prowincja Panama. W tym okresie, jednym z najwaniejszych celw amerykaskiej polityki zagranicznej bya budowa kanau czcego Atlantyk z Pacyfikiem. Panama wydawaa si najlepszym miejscem na zrealizowanie tego przedsiwzicia. Kiedy jednak senat kolumbijski nie zgodzi si na to by kana przebiega przez Panam, Roosevelt by rozwcieczony. Postanowiono wic zainspirowa antykolumbijskie powstanie, dajc rebeliantom nadziej, e mog oni liczy na poparcie USA w sprawie niepodlegoci tej prowincji. W listopadzie 1903 r. marines zeszli na ld. Ponownie podnoszono spraw ochrony ycia i mienia amerykaskich obywateli. Niemniej jednak USA uznay natychmiast niepodlego Panamy, co nie byo przecie zupenie bezinteresowne. Mao tego, na mocy traktatu z 18 listopada 1903 r. stay si take gwarantem niepodlegoci Panamy. Ponadto panamska konstytucja z 1904 r. potwierdzia prawo USA do interwencji zbrojnych w tym kraju celem utrzymania porzdku. Najwaniejsze byo jednak prawo Amerykanw do budowy kanau, nad ktrym zarzd USA utrzymyway a do 31 grudnia 1999 r. Tego rodzaju interwencje trway do poowy lat trzydziestych, obejmujc zwaszcza rejon Ameryki aciskiej. Poza Panam, mona wymieni liczne interwencje w Nikaragui, Meksyku, na Dominikanie i Haiti. Okres II Wojny wiatowej to czas, kiedy wszystkie amerykaskie siy zbrojne, w tym oddziay marines byy zaangaowane w walce. Dopiero po zakoczeniu dziaa wojennych rozpoczyna si nowy etap w historii marines jako instrumentu realizacji amerykaskiej polityki zagranicznej. Lata 1945 1990 to czas trwania tzw. zimnej wojny, rywalizacji midzy dwoma blokami o wpywy na caym wiecie. Automatycznie wic teren interwencji marines zosta rozszerzony. Zupenie zmieniy si teraz priorytety. Realizowano kolejne doktryny, bdce jednoczenie strategiami walki z komunistycznym zagroeniem. Chodzio wic o to, by wpywy komunistyczne nie rozszerzay si. Interweniowano, by komunici nie zdobyli wadzy, lub jeeli j ju mili, by ich od rzdzenia odsun i zainstalowa rzdy antykomunistyczne. Czsto byy to operacje tajne. Dziaania podejmowano na terenie Ameryki aciskiej, na Bliskim i Dalekim Wschodzie. Wystarczy wymieni chociaby Kore, Dominikan, Wietnam, Granad czy Liban. Zwycistwo USA w rywalizacji zimnowojennej wcale nie oznaczao urlopu dla marines, a wrcz przeciwnie. Nowy wiat, jaki wyoni si po 1989 r. nis wiele niewiadomych i wiele, nieznanych, jak si okazao zagroe. Jednym z nich byy tzw. pastwa bezrzdne, pogrone w upadku, w ktrych nastpi upadek struktur pastwowych, a wadz przejy walczce ze sob kilki. W krajach takich nastpuje bezkarne amanie praw czowieka. Ponadto, stanowi one czynnik destabilizujcy dany region, a w warunkach globalizujcego si wiata, s zagroeniem dla caej spoecznoci midzynarodowej. Drugim zagroeniem, ktry da o sobie zna, ze wzmoon si, jest terroryzm. Jako przykad interwencji mona poda Somali, Haiti, Afganistan czy Kosowo.

Do walki z tymi niebezpieczestwami Stany Zjednoczone zaangaoway przede wszystkim siy marines. Nie jest tak bez powodu. Piechota morska jest dzisiaj nie tylko najwiksz formacj si szybkiego reagowania na wiecie, lecz take najbardziej uniwersalnym rodzajem si zbrojnych, z wasn taktyk opart na dowiadczeniach dziesitek lat i przystosowan do nowych wyzwa i technologii. Marines s wyborowymi onierzami przygotowanymi do najciszych walk w pierwszej linii oraz znakomitymi fachowcami do zada logistycznych. Maj rwnie specjalistyczne wyszkolenie z zakresu dziaa rozjemczych oraz s ekspertami w dziedzinie maych wojen i szkole lokalnych si wojskowych. Dlatego wanie marines to doskonay instrument realizacji amerykaskiej polityki zagranicznej.

Artyku powsta na podstawie ksiki pana Roberta Kosowicza, U.S.Marines jako narzdzie polityki zagranicznej Stanw Zjednoczonych Ameryki.