Pasy

Podstawy Konstrukcji Maszyn
PRZEKADNIE PASOWE
2. Przekadnie pasowe
Przekadnie pasowe su do przenoszenia mocy za porednictwem cigien w postaci pasw. Przekadnia pasowa cierna skada si z dwch lub wicej k o gadkich powierzchniach, opasanych sprystym cignem w postaci jednego lub szeregu rwnolegych pasw. Pomidzy napitym pasem a koami pasowymi istnieje docisk, pozwalajcy na przeniesienie przez tarcie siy obwodowej.
Najbardziej rozpowszechnione s przekadnie z pasami klinowymi . Przekadnie z pasem o przekroju okrgym s stosowane do przenoszenia bardzo maych mocy.
1
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Przekadnie pasowe maj wiele zalet. Do najwaniejszych z nich zalicza si: pynno ruchu, cichobieno, zdolno do agodzenia zmian obcienia, tumienie drga, prost i tani konstrukcj, prac bez smarowania, moliwo przenoszenia ruchu, gdy way nie s rwnolege, ma wraliwo na bdy rozstawienia osi waw, moliwo uzyskania k schodkowych zmiennych przeoe przez zastosowanie
Wady przekadni pasowych

stosunkowo due wymiary, dua sia na oyskach waw, niestao przeoenia z powodu polizgw, maa odporno na podwyszon temperatur i na chemiczne oddziaywanie orodka, a zwaszcza sab odporno na dziaanie smarw i zanieczyszcze, w porwnaniu z przekadniami acuchowymi
mniejsza sprawno i zbatymi.
2
Przenoszenie mocy przy pomocy przekadni pasowej.

Najczciej przekadnia pasowa skada si z koa czynnego i biernego poczonych cignem w postaci pasa, ktrego odcinki swobodne nazywa si cignem czynnym i cignem biernym. Jeeli napicia w nich istniejce oznaczymy odpowiednio symbolami Sb i Sc w N oraz ich prdko liniow u w m/s, to moc N przenoszona z czynnego koa na bierne, po pominiciu nieuniknionych strat, wynosi.
N = (Sc Sb )v
[N
m ] = [W ] s
Uyteczne napicie pasa [N]:
Su = Sc Sb
Po dokonaniu przeksztace, wzr na moc mona otrzyma w rnej postaci np.:
N = Su v d1 d = 2 2 2 2 v = d1n1 = d 2 n2 v = 1 N = Sud1n1 = Sud 2n2
3
Sia w pasie
Napdy pasowe odznaczaj si znaczn podatnoci ze wzgldu na wyduanie si pasa i moliwo lizgania na kole (pasy paskie). Wydualno sprysta cigien ciernych w napdach powoduje, e cigno czynne (robocze) jest bardziej wyduone ni cigno bierne. Bardziej rozcignite czynne cigno o napiciu Sc przesuwa si z wiksz prdkoci ni cigno bierne o napiciu Sb. Wynika to z zasady zachowania masy, polegajcej na tym, e przez dowolnie wybrane nieruchome przekroje przesuwaj si w jednostce czasu jednakowe masy pasa, oraz z tego, e masa odniesiona do jednostki dugoci pasa rozcignitego jest mniejsza od masy odniesionej do jednostki dugoci pasa nierozcignitego.
2.1. Przekadnie z pasami paskimi

Obecnie przekadnie z pasami paskimi stosuje si bardzo rzadko. Spotyka si je w maszynach rolniczych, gdy odlegoci pomidzy osiami k s znaczne. Gdy osie k pasowych s rozstawione w znacznych odlegociach, zaleca si, aby cigno robocze znajdowao si na dole. Wtedy po wycigniciu si pasa kt opasania k zwiksza si na skutek grawitacyjnego zwisania nieroboczej (nienapitej) grnej czci pasa. Przekadnie z pionowo biegncym pasem s wraliwe na wyciganie si pasa i wymagaj cigej regulacji jego napicia. Paszczyzna przechodzca przez osie k moe by nachylona w stosunku do poziomu o kt nie wikszy ni 60. W napdach pasowych stosuje si rolki w postaci k nie przenoszcych mocy. Rozrnia si rolki napinajce (naprajce) oraz rolki kierujce. Rolki napinajce su do cigej lub okresowej regulacji napicia pasa. Rolki kierujce su do skierowania pasa w okrelonym kierunku, np. w celu ominicia przeszkody. Do cigej regulacji napicia pasa najczciej su rolki osadzone na dwigni i dociskane do cigna si spryny lub si cikoci umieszczonej tam masy.
4
5
2.2.
Przekadnie z pasami klinowymi
Powszechnie stosowanym typem przekadni pasowej jest przekadnia z pasem klinowym. Bezporednie czenie maszyn z silnikiem elektrycznym nie zawsze jest celowe lub moliwe. Zwykle przekadni pasow stosuje si na pocztku ukadu kinematycznego maszyny. Pas pozwala nie tylko na uzyskanie wymaganego przeoenia midzy silnikiem a waem napdzanym, ale dobrze spenia funkcj sprzga sprystego. Przekadnie z pasem klinowym stosuje si, gdy odlego midzy osiami k jest niewielka. Odlego a midzy osiami k powinna zawiera si w nastpujcych granicach :
amin = amax d1 + d 2 + 50[ mm ] 2 = 2(d1 + d 2 )[ mm ]
Gdzie d1 i d2 to rednice k pasowych
Zalet przekadni z pasami klinowymi jest moliwo uzyskania znacznych przeoe, nawet do 1:15. Zalecana prdkoci pasa waha si w zakresie od 4 do 25 m/s. W celu zwikszenia mocy przenoszonej przez przekadni, najczciej stosuje si kilka pasw rwnolegych.
Pasy s osadzone w trapezowych rowkach (rysunek). Nie mog wystawa na zewntrz koa ze wzgldu na strzpienie. Siy tarcia wystpuj na powierzchniach bocznych pasw. Dlatego pasy nie mog dotyka do dna rowkw koa! Pas klinowy w porwnaniu z paskim ma kilkakrotnie wiksze sprzenie z koem, poniewa powierzchnie robocze s zbiene, co powoduje, e pozorny wspczynnik tarcia wynosi:
' =
2 sin[ ]
- kt rozwarcia rowka
6
Pasy klinowe maj warstw non utworzon z wkien o duej wytrzymaoci na rozciganie i znacznie grubsz wewntrzn warstw z kauczuku. Cao jest owinita zawulkanizowan tkanin pcienn. Tak zbudowane pasy maj ma rozcigliwo, du przyczepno, gitko i wytrzymao zmczeniow. W celu polepszenia tych cech uywa si na elementy none pasw linek poliamidowych, a nawet linek stalowych. Kt zarysu przekroju pasa w stanie wolnym wynosi == 40. Po zgiciu na kole kt rozwarcia zmniejsza si. Jest tym mniejszy, im mniejsza jest rednica koa. Przy zginaniu cz pasa poniej warstwy obojtnej pcznieje, a powyej tej warstwy zmniejsza swoj szeroko. W zalenoci od rednicy koa i wysokoci przekroju pasa wykonuje si rowki z rnymi ktami rozwarcia = 34, 36 lub 38. Wyjtkowo stosuje si rowki o kcie = 32, gdy may jest stosunek d/h. Stosuje si to wtedy, gdy konstruktorowi szczeglnie zaley na zwartoci przekadni. Wwczas naley si liczy ze zmniejszon trwaoci pasa. Obliczeniowa rednica koa, zwana rwnie rednic nominalne lub skuteczn, odpowiada warstwie obojtnej pasa. Warstwa ta nie zmienia swojej dugoci przy zginaniu pasa nawijanego na koa pasowe. rednice nominalne k pasowych, a take wymiary k rowkowych do pasw klinowych mona znale w normach, katalogach producentw itp..
7
Szeroko B wieca koa rowkowego wynosi:
B = ( j 1)e + 2 f
gdzie: j liczba rowkw, e podziaka, f wymiar z katalogu Naprenie skuteczne pasa:
u =
Su k A j
A pole pow. Poprzecznej pasa, j liczba pasw, k dopuszczalne naprenie pasa Orientacyjne dopuszczalne naprenie rozcigajce odniesione do caej powierzchni przekroju poprzecznego gumowych pasw klinowych, powszechnie stosowanych, wynosi okoo 9 MPa. W rzeczywistoci naprenia rozcigajce przenosz gwnie wkna w warstwie nonej pasa. W zalenoci od budowy warstwy nonej przyjmuje si do oblicze konstrukcyjnych przekadni podawan przez producentw warto charakteryzujc wytrzymao pasa. Liczb j pasw potrzebn do przenoszenia okrelonej mocy N, w kW, w danych warunkach pracy mona wyznaczy nastpujco:
NCT j= N1C LC
gdzie: N - moc przenoszona przez przekadni, N1 - moc przenoszona przez jeden pas klinowy (tabl.), Ct - wspczynnik trwaoci pasa (tabl.), Cl - wspczynnik zaleny od dugoci pasa Lp (tabl.), Ca - wspczynnik zaleny od kta opasania
8
9
10
3. Przekadnie z pasami zbatymi
Przekadnie z pasem zbatym odznaczaj si zdolnoci do pracy przy duych prdkociach (do 80 m/s i n = 10000 obr/min) oraz wysok sprawnoci. Stosuje si due przeoenia. Pas zbaty ma niskie i grube zby zazbiajce si z odpowiednio uzbionymi koami. Uzyskane poczenie ksztatowe zapewnia stao przeoenia, gdy oba koa s uzbione. W tym przypadku pas nie wymaga napicia wstpnego i dlatego mniej obcia way i oyska w porwnaniu z pasem paskim czy te klinowym. Przy wikszych przeoeniach (u > 3,5) due koo moe by gadkie. Stosuje si rwnie pasy uzbione po obu stronach, co pozwala na wspprac z wieloma koami zbatymi w ukadach wymagajcych dwustronnego zazbienia. Szczegowe wymiary pasw zbatych oglnie stosowanych w przekadniach pasowych zbatych w budowie maszyn i urzdze mechanicznych podaje PN-83/M85210, ktra Jest zgodna z midzynarodow norm ISO 5296:1978. Norma ta nie dotyczy pasw zbatych stosowanych w samochodach oraz w drukarkach do maszyn matematycznych. Wymiary pasw zbatych stosowanych w samochodach, zwaszcza do napdu rozrzdu silnikw, podaje norma branowa BN-84/1372-06 ustanowiona przez Przemysowy Instytut Motoryzacji.
11
Pasy zbate s wykonywane z gumy syntetycznej odpornej na dziaanie substancji chemicznych. Elementami nonymi pasa s linki stalowe lub te poliamidowe wtopione w gum. Pasy zbate odznaczaj si ma rozcigliwoci, du elastycznoci, du wytrzymaoci zmczeniow oraz du odpornoci na zuycie.
12
Typy pasw zbatych: Rozrnia si pasy zbate jednostronne, dwustronne symetryczne i dwustronne naprzemianlege
Typowe wymiary pasw (zgodnie z PN)
13
Uwagi oglne
Gumowe pasy zbate stosowane w przekadniach oglnego przeznaczenia nie maj kocw. Wsppracujce z nimi koa pasowe zbate maj obrzea zapobiegajce zsuwaniu si pasa w trakcie pracy. W przekadni skadajcej si z dwch k Jeeli rozstawienie ich osi nie jest zbyt due, wystarczy, jeeli jedno koo ma obrzea prowadzce pas. Szczegowe wymiary wiecw k pasowych zbatych stosowanych w przekadniach oglnego przeznaczenia podano w PN-84/M-85211. Wymiary wiecw k pasowych zba-tych stosowanych w samochodach podano w normie branowej BN-84/1372-07 ustanowionej przez Przemysowy Instytut Motoryzacji. Najmniejsza zalecana liczba zbw na kole pasowym zbatym powinna wynosi z1 = 12-16, gdy podziaki s mae, oraz z1 == 18-20, gdy podziaki s due. W przekadniach pasowych zbatych stosuje si koa pasowe z zbami ewolwentowymi lub z zbami prostoliniowymi. Zalecane jest stosowanie zbw ewolwentowych.
Podstawowe obliczenia
Dla poniszego warunku mona napisa wzr:
i= a=
z2 >1 z1 pb ( z2 z1 ) 2 cos 2
14
Moc przenoszon przez pas mona okreli na podstawie normy PN-84/M-85212. Podstawow moc Nq w kW, przenoszon przez pas o podstawowej szerokoci b0 z podziak pb, oblicza si wedug wzoru:
N0
(T =
mv 2 v kz 1000
gdzie: Ta - dopuszczalne robocze napicie pasa o szerokoci b0 w N (podane przez producenta), m - masa jednego metra pasa o szerokoci b0 w kg/m, v - prdko pasa w m/s
Dopuszczaln si obwodow Pdop, ze wzgldu na naciski pomidzy wsppracujcymi powierzchniami zbw pasa i koa, mona obliczy ze wzoru:
Pdop = bht zmkC

gdzie: b - szeroko pasa, ht - wysoko zbw pasa, zm - liczba zazbionych zbw maego koa, ktr rwnie mona okreli ze wzoru, z1 - liczba zbw maego koa, a - kt opasania na maym kole, k - dopuszczalny nacisk na powierzchni styku zbw (przyjmuje si k = l MPa), C - wspczynniki warunkw pracy podane w tabeli (nastpny slajd).
15
16
17
18
19
20

Pasy

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Pasy

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Podstawy Konstrukcji Maszyn

Wady przekadni pasowych

mniejsza sprawno i zbatymi.

Przenoszenie mocy przy pomocy przekadni pasowej.

Uyteczne napicie pasa [N]:

Po dokonaniu przeksztace, wzr na moc mona otrzyma w rnej postaci np.:

N = Su v d1 d = 2 2 2 2 v = d1n1 = d 2 n2 v = 1 N = Sud1n1 = Sud 2n2

2.1. Przekadnie z pasami paskimi

Przekadnie z pasami klinowymi

Gdzie d1 i d2 to rednice k pasowych

Szeroko B wieca koa rowkowego wynosi:

gdzie: j liczba rowkw, e podziaka, f wymiar z katalogu Naprenie skuteczne pasa:

3. Przekadnie z pasami zbatymi

Typowe wymiary pasw (zgodnie z PN)

Pdop = bht zmkC

Vous aimerez peut-être aussi