Rzeczpospolita

XVIII w.
 Styl klasycystyczny w architekturze
• symetria, harmonia, rytm powtarzających się elementów

• stosowanie porządków architektury antycznej

• projektowanie ulic, dzielnic, miast w nowym stylu

• wzorowanie się również na niektórych budowlach odrodzenia

• budowle wznoszone na planie zwartym, koła lub prostokąta;

• stosowanie kolumnad i kolumnowych portyków ze zwieńczeniem w kształcie

tympanonu; pilastrów, dużych okien; tympanon przeważnie dekorowany
płaskorzeźbą;

• w opozycji do baroku przeważają fasady o liniach prostych bez wygięć i skrętów;

• oszczędne stosowanie zdobnictwa; jeżeli się pojawiają, są to uskrzydlone postacie

lwów z ludzkimi głowami, orły, wieńce, wazony, girlandy z róż, kokardy, hełmy, tarcze,
skrzyżowane sztandary nawiązujące do tradycji cesarstwa rzymskiego;

• pałace – duże, niskie, wydłużone, na planie prostokąta z wysuniętą częścią środkową

ozdobioną portykiem;

• we wnętrzach wielkie, podłużne, jasne sale, chętnie malowane na biało, płaskie

sufity; okna duże, kwadratowe;

• kościoły – często na planie koła, przykryte kopułą

Elekcja 1697
August II Mocny 1697-1704 i 1709-
1733,
Stanisław Leszczyński III wojna północna Bitwa pod Połtawą 1709
Porcelana Miśnieńska
Ogród Saski

Oś Saska
Drezno
August III 1733-1763
 Józef Andrzej Załuski

Biblioteka Załuskich 1747

Pierwsza publiczna biblioteka w kraju Andrzej Stanisław Załuski
 Encyklopedia ks. Benedykta Chmielowskiego
„Nowe Ateny”
• Alias O Bogu, Bożków Mnóstwie, Słów Pięknych
Wyborze,
Kwestyj Cudnych Wiele, O Sybillów Zbiorze,
O Zwierzu, Rybach, Ptakach, O Matematyce,
O Cudach Świata, Ludzi Rządach, Polityce,
O Językach I Drzewach, O Żywiołach, Wierze,
Hieroglifikach, Gadkach, Narodów Manierze,
Co Kraj Który Ma W Sobie Dziwnych Ciekawości,
Cały Świat Opisany Z Gruntu W Słów Krótkości.

• Co Wszystko Stało Się Wielką Pracą Autora Tu

Enigmatice Wyrażonego:
• Imię Wiosna Zaczyna Wielkiej Nocy Blisko:
Głowę W Piwie y Miodzie Zawraca Nazwisko.

• To Jest Przez Xiędza Benedykta Chmielowskiego

Dziekana Rohatyńskiego, Firlejowskiego,
Podkamienieckiego Pasterza.
• Nowe Ateny Albo Akademiia Wszelkiej Sciencyi
Pełna, Na Różne Tytuły Jak Na Classes
Podzielona, Mądrym Dla Memoryjału, Idiotom Dla
Nauki, Politykom Dla Praktyki, Melankolikom Dla
Rozrywki Erygowana

Smoka pokonać trudno, ale starać się trzeba.

 Collegium Nobilium 1740

Obecny wygląd gmachu Akademii Teatralnej

 Collegium Nobilium

Stanisław Konarski
 Gotfried Lengnich, wydał
drukiem opis ustroju
Rzeczypospolitej.

Volumina Legum
Stanisław August Poniatowski
• Założenie Szkoły
Rycerskiej
• Powołanie Komisji
Edukacji Narodowej
• Rozkwit prasy („Monitor”)
• Rozwój literatury
• Powstanie Teatru
Narodowego
• Budowa licznych pałaców
i kościołów
• Powstawanie dworów
szlacheckich
• „Obiady czwartkowe”
Herb Poniatowskiego

Obraz Canaletta
ukazuje elekcję
Stanisława Augusta
Poniatowskiego w
1764 r.
Szkoła Rycerska ( Korpus Kadetów) 1765

Pałac Kazimierzowski
( siedziba rektoratu UW)
 Tadeusz Kościuszko
Julian Ursyn Niemcewicz

Jakub Jasiński Rajmund Rembieliński

Karol Kniaziewicz

Józef Sowiński
 Styl stanisławowski
• czerpiącym z różnych wzorców ( głównie włoskich i
francuskich)
• oparty o formy klasyczne
• barokowy w bogactwie zdobień, złoceniach, stiukach,
intensywnych kolorach.
• Główną rolę odgrywał architekt królewski Dominik Merlini
i jego współpracownik Jan Kamsetzer, a w zakresie
malarstwa – Marcello Bacciarelli i Bernardo Belotto
(Camaletto).
• Wnętrza warszawskiego Zamku Królewskiego
• Pałac Łazienkowski
• Pałac w Jabłonnie
Pałac Łazienkowski
Zamek Królewski
Klasycystyczny dworek szlachecki
Konfederacja Barska 1768
Kazimierz Pułaski
Michał Krasiński
vs

Franciszek Ksawery Branicki

Józef Pułaski Marek Jandołowicz

I ROZBIÓR
RZECZPOSPOLITEJ
1772

„Kołacz Królewski” –
Alegoria I rozbioru ,od
lewej: Katarzyna II,
Stanisław August,
Józef II, Fryderyk II
Sejm rozbiorowy 1773
Sejm Wielki (Czteroletni) 1788-
1791
Czarna Procesja
• Historyczna „Czarna procesja” odbyła
się w 1798 roku. Wtedy
przedstawiciele mieszczan domagali
się reform, które dałyby im prawa
wyborcze. Na czele stał ówczesny
prezydent Warszawy Jan Dekert.

• Ponad tysiąc kupców i rzemieślników

wzięło udział 17.04.1997 r. w „Czarnej
procesji”. Domagali się m. in.
opracowania polityki gospodarczej
miasta uwzględniającej interesy
drobnych przedsiębiorców, równych
szans z zachodnim kapitałem, co
pozwoliłoby konkurować z
supermarketami.
Konstytucja 3 maja 1791
Ignacy Potocki

Hugo Kołłątaj

Stanisław
Małachowski
 Konfederacja Targowicka 1792

Stanisław Szczęsny Potocki, inicjator spisku Biskup inflancki Józef Kossakowski,

targowickiego rzeczywisty przywódca konfederacji
targowickiej na Litwie
 Order
Virtuti
Militari

bitwa pod Zieleńcami

Józef Poniatowski

bitwa pod Dubienką

II Rozbiór Polski 1793
Insurekcja Kościuszkowska 1794

Bitwa pod Racławicami

Jan Kiliński Berek Joselewicz

Wojciech Bartosz Głowacki

Sądy na targowiczanach
III Rozbiór Polski 1795