Vous êtes sur la page 1sur 32

Antimicrobianos e suas Aplicaes em Odontologia

CIAP III Professora Lia Silva de Castilho 2011

Ptolomeu I, rei do Egito, perguntou a Euclides se no haveria um meio de estudar geometria mais fcil do que aquele que o mestre adotava. Euclides respondeu: No h caminho real na geometria

Antibiticos
Conceito
Classificao
Origem Ao biolgica Espectro de ao Estrutura qumica

Antibiticos Beta-lactmicos
Penicilinas Naturais e bio-sintticas
Mecanismo de Ao Espectro de ao: eficazes contra gram positivos, cocos gram negativos, espiroquetas e actinomicetos. Bacilos gram-negativos so atingidos somente com doses muito elevadas. Bacilos gram-negativos anaerbicos so naturalmente resistentes

Penicilinas
Porcentagem de absoro oral e meia

vida:
Penicilina G (15 a 30 % e MV de 30), penicilina V (60 a

73% e MV de 30), ampicilina (30 a 55% MV de 42 a 1 hora e 25 ), amoxicilina (75 a 90% e MV de 42a 1 hora e 25 ) e dicloxacilina (35 a 76%e MV de 18 a 54).

Sensibilidade/alergia Interaes com anticonceptivos

Amoxicilina
Absoro por via oral
Profilaxia antibitica Custo Amoxicilina+ cido clavulmico Interao com probenecida

Ampicilina
Absoro por via oral
Precaues com pacientes hiperuricmicos:

interao com alopurinol, aumenta a possibilidade de rash cutneo. Interao com probenecida

Penicilina V Penicilina G Potssica Benzilpenicilina

Cefalosporinas
O anel beta lactmico est ligado a um de seis

elementos So teis para tratamento de infeces em odontologia Aquelas com o Methythiotetrazole na cadeia lateral (cefotetan, cefoperazone, cefandole) podem produzir reaes do tipo dissulfiran e podem interferir com o nvel de protombina. Interferncia na sntese de peptoglicanos das paredes externas bacterianas (idntico ao da peniciplina)

Macroldeos
Tm como caracterstica um anel lactnico em sua molcula ao qual se unem 1 ou mais acares Inibem a sntese protica agindo sobre a translocao
Eritromicina

Espectro de ao: gram-positivos (estreptococos, estafilococos, clostrdios, corinebactrias, leistria, bacilos e cocos gram-negativos (gonococos e meningococos) Interaes: fenobarbital, carbamazepina, penicilina, lcool, terfenadine, astemizole.

Eritromicina
Indicaes
Mecanismo de ao Hepatite colesttica com estolato de

eritromicina Perda de audio em idosos 250 mg 6/6 horas 7 a 14 dias

Claritromicina
Boa absoro oral
Pacientes com insuficincia renal Droga pertencente categoria C

Interaes: teofilina, carbamazepina, warfarin, digoxina, cisaprida


Relatos de hipoacusia nas doses de 2 a 3 g/dia

500mg a 1 g ao dia de 12/12 de 7 a 14 dias no mximo

Azitromicina
Baixa concentrao sangnea e superior nos tecidos, mantendo-se por longos perodos e sendo eliminada lentamente Interaes medicamentosas: ergotamina, digoxina, carbamazepina, ciclosporina, triazolan, warfarin e fenitona alumnio e magnsio diminuem as concentraes do antibitico 1 hora antes ou 3 horas aps as refeies 1,5 g de 3 a 5 dias

Interaes medicamentosas de Macroldeos


Macroldeo
Eritromicina Eritromicina, claritromicina Eritromicina, claritromicina azitromicina Eritromicina, claritromicina azitromicina Eritromicina, claritromicina azitromicina Eritromicina, claritromicina azitromicina Eritromicina, claritromicina

2frmaco
Clindamicina Teofilina Carbamazepina Ciclosporina

Efeitos
Diminui o efeito do antibitico Convulses e arritmias Ataxia, vertigem e sonolncia Aumento da imunossupresso e nefrotoxicidade Dor muscular, rabdomilise

Lovastatina

Prednisolona e metilprednizolona Varfarina

Aumento da imunossupresso

Aumenta o efeito do anticoagulante

Azitromicina

Piroxican

Diminuio do efeito antiinflamatrio

Tetraciclinas
Mecanismo de ao
Espectro de ao No ingerir com: Ca+2, Mg +2, Fe +2 e Al+3

Inibio da colagenase tissular proveniente do hospedeiro.


Altas concentraes no fluido gengival, osso

alveolar e tecidos inflamados Resistencia bacteriana e super-infeco

Clindamicina
Antibitico alternativo penicilina, principalmente
nos casos de preveno da endocardite bacteriana. (streptococcus alfa-hemoltico) Boa absoro e distribuio Reduzir a dose em caso de insuficincia heptica Interaes medicamentosas: bloqueadores neuromusculares, opiides Colite pseudo-membranosa 600 mg a 900mg de 8/8 ou 6/6 dependendo da nosologia de 7 a 14 dias

Antisspticos
Digluconato de Clorexedina

Como colutrio: 0,12% Gel para escovao: 1% Uso prolongado : escurecimento dos dentes, perda seletiva da percepo do sal e desordens na glndula salivar, pode selecionar microrganismos resistentes.

Quimioterpicos Metronidazol
Espectro de ao: bactrias anaerbias e Clostridium

dificile Gengivite Ulceronecrosante Aguda (GUNA) em imunodeprimidos Mecanismo de ao: Degradao do DNA bacteriano Reaes adversas: gosto metlico e transtornos gastrointestinais Interaes medicamentosas: lcool e warfarin Usado em periodontia em dose de 250mg associado amoxilina 500mg de 8 em 8 horas

Nveis de evidncia que embasam a indicao do metronidazol no tratamento de periodontites

Doena
Periodontite crnica Periodontite refratria

Agente

Nivel de evidncia

Metronidazol sistmico IA Metronidazol+Amoxicilina sistmicos IA Metronidazol Local IA Metronidazol sistmico IIB Metronidazol+Amoxicilina sistmicos IIB Metronidazol sistmico IB Metronidazol+Amoxicilina sistmicos IIB

Periodontite Agressiva Localizada

IA- Metanlise de ensaios clnicos randomizados IB- Pelo menos um ensaio clnico randomizado IIB- Pelo menos um estudo quase-experimental (ensaio clnico no randomizado)

Nistatina
Tratamento das candidases orais, intestinais e vaginais Mecanismo de ao : liga-se a componentes da parede celular do fungo Suspenso: 100.000 U/ml, 6/6 horas, 2 a 3 ml por 5 . Pastilhas 1 ou 2 (20.000/past) 4 a 5/dia Pomada 100.000/g 6/6 horas na estomatite da dentadura

Cetoconazol
Inibe a sntese de ergosterol, componente

da parede celular fngica deve ser reservado aos casos de resistncia ao tratamento com nistatina Deve estar em meio cido para dissoluo

Fluconazol
Eficaz na candidase oral e esofgica em

pacientes com AIDS Aumenta as concentraes da fenitona, sulfonilurias e do warfarin e cilcosporinas Meia vida de eliminao de 25 horas

Aciclovir
Inibe a duplicao do DNA viral
Eficaz contra Herpes simplex do tipo 1 e 2

, varicela zster, vrus de Epistein Barr, e citomegalovrus O desenvolvimento de resistncia comum

Resistncia Bacteriana
Mecanismos de desenvolvimento da resistncia bacteriana a antibiticos e quimioterpicos Destruio ou inativao da droga (enzimas) diminuio do transporte da droga atravs da membrana bacteriana superproduo de receptores efluxo ativo do antibitico da clula do organismo

Resistncia Bacteriana
Os microorganismos podem adquirir resistncia por:mutaes no cido nucleico nos cromossomos Conjugao
Transformao: captao de segmento de DNA de clulas rompidas

Transduo: aquisio de DNA de outro organismo via bacterfago ou plasmdeos

Profilaxia da Endocardite
TABELA1 - Profilaxia de Endocardite Recomendada ______________________________________________________________________ Indivduos de Alto risco 1- Vlvulas cardacas protticas 2- Endocardite bacteriana prvia 3- Doena cardaca ciantica congnita completamente reparada com material prottico ou dispositivo colocado sob cirurgia ou cateterismo, at 6 meses aps o procedimento. 4- Doena caraca congnita com defeitos residuais no local ou prximo ao local de trajetria prottica ou desvio prottico (os quais inibem a formao de endotlio). 5- Indivduos que aguardam transplantes cardacos com doena valvular. _____________________________________________________________________ (Comittee, 2007)

Profilaxia da Endocardite
Diabetes Mellitus
Esplenectomizados Imunocomprometidos Problemas Renais Transplantados

Portadores de Shunt cerebral


Profilaxia antibitica cirrgica

Profilaxia da Endocardite
Esquema de profilaxia recomendado pela AHA
Profilaxia padro: Amoxicilina Adulto: 2 g, 1 hora antes do procedimento Criana: 50mg/kg 1 hora antes do procedimento Paciente alrgico penicilina Clindamicina: adulto 600mg, criana 20mg/kg 1 hora antes do procedimento Azitromicina ou Claritromicina: adulto 500 mg, criana 15 mg/kg, 1 hora antes do procedimento

Casos especiais em Odontologia


Em geriatria Reduo da dose Aminoglicosdeos e Vancomicina
Em Odontopediatria Desidratao Infeces do trato respiratrio Infeces de origem dental

Referncias
COMITTEE on rheumatic fever, endocarditis and Kawasaki disease. Prevention of infective endocarditis: guidelines from American Hearth Association. Circulation, 2007. www.americanhearth.org/presenter.jhtml?identifier3004539
CASTILHO, L.S., RESENDE, V.L.S., Antibitico Profiltico: quem necessita? Revista do Cromg, v.5, n.3, p.146-150, setembro/dezembro, 1999. MANDEL, G.L., SANDE, M.A. Penicilinas, cefalosporinas e outros antibiticos beta-lactmicos. Traduo: PINHO, P, L.V., In: Goodman e Gilman : As Bases farmacolgicas da teraputica. 8 ed. Rio de Janeiro: Guanabara Koogan, 1991, p. 706-727. CASTRO, W.H., Antibitico profiltico em cirurgia bucomaxilo facial. Revista do CROMG, v.4, n.1, jan/jun, 1998. Azitromicina e Claritromicina. Base Cochrane de dados de revises sistemticas. www.bireme.br. Acessado em 01/10/03.

Causas inflamatrias da dor de origem dentria

Pulpares

Periodontais

* Pulpite revesvel

*Pulpite irrevesvel

*Periodontite periapical

**Abscesso lateral periodontal *Alveolite seca

*Periodontite crnica

**Celulite facial * Abscesso dentoalveolar localizado

**Pericoronarite

*Gengivite placa induzida

* Interveno currgica necessria, como instrumentao, limpeza e obturao dos canais radiculares, irrigao local, inciso para drenagem e medidas de higiene bucal.** Prescrio emprica de antimicrobianos necessria como um tratamento inicial. Intervenes cirurgicas podem ser iniciadas na mesma visita ou mais tarde. Higiene oral fundamental

Referncias Bibliogrficas

COMITTEE on rheumatic fever, endocarditis and Kawasaki disease. Prevention of infective endocarditis: guidelines from American Hearth Association. Circulation, 2007. www.americanhearth.org/presenter.jhtml?identifier3004539
CASTILHO, L.S., RESENDE, V.L.S., Antibitico Profiltico: quem necessita? Revista do Cromg, v.5, n.3, p.146-150, setembro/dezembro, 1999. Dar-Ode, N.S. et al., Antibiotic prescribing practices by dentists: a review. Therapeutics and Clinical Risk Management 2010:6, p. 301-306 MANDEL, G.L., SANDE, M.A. Penicilinas, cefalosporinas e outros antibiticos betalactmicos. Traduo: PINHO, P, L.V., In: Goodman e Gilman : As Bases farmacolgicas da teraputica. 8 ed. Rio de Janeiro: Guanabara Koogan, 1991, p. 706-727. CASTRO, W.H., Antibitico profiltico em cirurgia bucomaxilo facial. Revista do CROMG, v.4, n.1, jan/jun, 1998. Azitromicina e Claritromicina. Base Cochrane de dados de revises sistemticas. www.bireme.br. Acessado em 01/10/03.

Vous aimerez peut-être aussi