Vous êtes sur la page 1sur 55

Fundusze Europejskie dla rozwoju

Polski Wschodniej

Technologia spawania oraz jej


kwalifikowanie dla stali
konstrukcyjnych z uwzgldnieniem
waciwoci zczy spawanych

LESZEK ZADROGA
TV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

odnie z norm PN-84/M-69005 Spawalnictwo. Spajanie metali. Terminologi


ajalno (pojcie nadrzdne, obejmujce: spawalnie, zgrzewalnie i
owalnie) wyraa przydatno metalu o danej wraliwoci na spajanie,
utworzenia w okrelonych warunkach spajania zcza metalicznie cigego o
maganej uytecznoci.

raliwo na spajanie wyraa reakcj metalu na procesy wywoane


relonymi warunkami spajania.

arunki spajania obejmuj zesp czynnikw technologicznych


onstrukcyjnych oddziaujcych na spajane zcze w czasie jego
konywania.

yteczno jest wynikiem wasnoci zcza i okrela moliwoci


go wykorzystania w danych warunkach pracy.
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Spawalnoci stali nazywany jest zesp cech dziaajcy w


okrelonych warunkach i decydujcy o moliwociach jej zastosowania
na konstrukcje spawane. Spawalno stali zaley od wielu czynnikw,
Ze wzgldna rnorodno owych czynnikw wprowadzono
nastpujce terminy:
- spawalno metalurgiczna,
- spawalno technologiczna,
- spawalno konstrukcyjna.
Spawalno metalurgiczna zaley od: skadu chemicznego, sposobu
prowadzenia wytopu stali, struktury, zawartoci oraz rozmieszczenia
wtrce niemetalicznych i gazw, a take napre wasnych
Spawalno technologiczna zaley od: metody spawania, mocy
rda ciepa uytego do spawania, temperatury przedmiotu i otoczenia
w czasie spawania, prdkoci stygnicia i gruboci spoin, rodzaju
pocze spawanych.

Spawalno konstrukcyjna zaley od: sztywnoci spawanej


Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
konstrukcji, gruboci
pooenia i gruboci spoin,
Stalowa Wola,czonych
tel. 15844 03 57przekrojw,
http://spawalnictwo.blogspot.com/2009/03/spawalnosc-stali_23.htm
rodzaju pocze spawanych.

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

S. Butnicki: Spawalno i krucho sta

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

nki spawania to zesp czynnikw technologicznych i konstrukcyjnych oddziauj


ne zcze w czasie jego wykonywania.

wowe czynniki technologiczne to:


da spawania,
gia liniowa uku,
eratura podgrzewania przed i po spawaniu,
bka cieplna po spawaniu,
no spawania,
cja spawania,
ciwoci fizyko-chemiczne materiaw dodatkowych,
nki otoczenia: temperatura, wilgotno, itp.

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Janusz Mikua - Spawalno stali

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Podstawowe czynniki konstrukcyjne to:


- grubo czonych elementw,
- dugo spoiny,
- warunki utwierdzenia,
- ksztat zcza,
- sposb ukosowania.
Czynniki te decyduj o przebiegu procesw cieplnych i
odksztaceniowych, przemianach
strukturalnych, dyfuzji gazw, a w pewnych przypadkach take
procesach dyfuzji niektrych pierwiastkw ze spoiny do SWC zcza
spawanego i na odwrt. Metal poddany tym procesom zmienia swoje
struktury i waciwoci. Zmienia je w stopniu okrelonym przez jego
wraliwo na spawanie.
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Janusz Mikua - Spawalno stali

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Wyjciowym kryterium oceny spawaloci stali, jest okrelenie


spawalnoci stali w praktyce, jest to okrelenie spawalnoci na
podstawie skadu chemicznego odniesionego do gruboci spawanych
elementw. Skad powinien by tak dobrany aby ograniczy zmiany
struktury, wystpujce po spawaniu w strefie wpywu ciepa. Naley
uwaa przed zahartowaniem owej strefy, ktra wykazuje si dua
twardoci i maa plastycznoci co moe prowadzi do pkania zcza.
Oglnie za atwo spawalne stale uwaa si stale nie zawierajce
powyej 0,25% wgla (C) lub stale w ktrych rwnowanik wgla - CEV
(z wzoru poniej) jest mniejszy od 0,45%. Przy wikszej wartoci
niezbdne jest podgrzewanie stali przed spawaniem, albo te stale
uznaje si za trudno lub niespawalne.

gdzie: C, Mn, Cr, Mo, V, Ni, Cu - zawarto skadnikw stopowych w stali wyraonych w
procentach %
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
J Brzda - Stale konstrukcyjne i ich spawalno

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
J Brzda - Stale konstrukcyjne i ich spawalno

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

KWALIFIKOWANIE TECHNOLOGII SPAWANIA


ZGODNIE Z NORMAMI PN EN

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Specyfikacja wymaga jakociowych dla procesw spawalniczych jest wana,


poniewa jako tych procesw nie da si atwo okreli. Dlatego procesy spawalnicze
zalicza si do procesw specjalnych, patrz ISO 9000:2000.
Procesy spawalnicze wywieraj decydujcy wpyw na koszty produkcji i jako
wyrobw. Dlatego wanym jest zapewnienie, aby te procesy w sposb efektywny byy
prowadzone i we wszystkich operacjach nadzorowane.

Technologie spawania przed rozpoczciem produkcji powinny by kwalifikowane.


Metoda kwalifikowania musi by zgodna z odpowiedni norm wyrobu lub ustaleniami w
specyfikacji (PN EN 3834-2).
Przykadowe normy i przepisy, w ktrych wymagane jest kwalifikowanie technologii
spawania wg. serii norm PN EN 15614 ff:
- PN EN 3834, EN 1090, EN 15085, PN 06200, DIN 18800-7, PED, AD 2000HP0, TRD.

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

PN-EN ISO 15614-1:2008/A1:2010

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


1: Spawanie ukowe i gazowe stali oraz spawanie ukowe niklu i stopw niklu

PN-EN ISO 15614-2:2008

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


2: Spawanie ukowe aluminium i jego stopw

PN-EN ISO 15614-3:2009

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


3: Spawanie eliw niestopowych i niskostopowych

PN-EN ISO 15614-4:2007/AC:2009

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- C


z 4: Spawanie wykaczajce odleww aluminiowych

PN-EN ISO 15614-5:2008

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


5: Spawanie ukowe tytanu, cyrkonu i ich stopw

PN-EN ISO 15614-6:2008

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


6: Spawanie ukowe i gazowe miedzi i jej stopw

PN-EN ISO 15614-7:2009

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


7: Napawanie

PN-EN ISO 15614-8:2005

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


8: Spawanie rur z pytami sitowymi

PN-EN ISO 15614-12:2008

Specyfikacja i kwalifikowanie technologii spawania metali -- Badanie technologii spawania -- Cz


12: Zgrzewanie punktowe, liniowe i garbowe

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Technologia spawania przepisany przebieg dziaa w wyniku ktrych powstaje spoina cznie
z procesem(ami) spawania, odniesieniem do materiaw, materiaw dodatkowych do spawania,
przygotowania, wstpnego podgrzewania (jeli niezbdne), metody i sposobu kontroli spawania i
obrbki cieplnej po spawaniu (jeli jest istotna i niezbdnych stosowanych urzdze;
Wstpna instrukcja technologiczna spawania (pWPS) dokument zawierajcy wymagane
zmienne zasadnicze technologii spawania i stanowicy baz dla procesu kwalifikowania wedug
jednej z metod;
Instrukcja technologiczna spawania (WPS) dokument zawierajcy wymagane zmienne
zasadnicze technologii spawania, kwalifikowany wedug jednej z metod, aby zapewni
powtarzalno spawania w produkcji;
Instrukcja robocza uproszczona specyfikacja technologii spawania, przydatna do
bezporedniego wykorzystana na stanowisku pracy;
Protok kwalifikowania technologii spawania (WPQR) protok zawierajcy wszystkie dane
do kwalifikowania wstpnej instrukcji technologicznej spawania
Badanie technologii spawania wykonanie i zbadanie znormalizowanych zczy prbnych,
zgodnie z danymi pWPS, celem kwalifikowania technologii spawania
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Przedprodukcyjne badanie spawania badanie spawalnicze majce to samo zadanie co


badanie technologii spawania lecz bazujce na nie znormalizowanym zczy prbnym,
reprezentujcym warunki produkcyjne
Standardowa instrukcja technologiczna spawania instrukcja technologiczna spawania,
ktra zostaa zakwalifikowana przez badanie technologii spawania a nie zwizana z wytwrc i
kwalifikowana przez egzaminatora lub jednostk egzaminujc;
Wczeniej nabyte dowiadczenie w spawaniu jeli mona przez wiarygodne dane
udowodni, e wytwrca w udokumentowanej produkcji spawalniczej przez duszy czas
wykonywa spoiny o akceptowalnej jakoci;
Zbadany materia dodatkowy do spawania materia dodatkowy do spawania lub
kombinacja materiaw zbadana zgodnie z odpowiedni norm dotyczc badania materiaw
dodatkowych do spawania;

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Zcze jednorodne zcze spawane w ktrym stopiwo i materia poddostawcy nie wykazuj
wyranych rnic we wasnociach mechanicznych i/lub skadzie chemicznym;
Zcze niejednorodne zcze spawane w ktrym stopiwo i materia podstawowy wykazuj
wyrane rnice we wasnociach mechanicznych i/lub skadzie chemicznym;
Zcze rnoimienne zcze spawane w ktrym materiay dodatkowe wykazuj wyrane
rnice we wasnociach mechanicznych i/lub skadzie chemicznym;

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Proces

Spawanie ukowe

Spawanie
gazowe

Spawanie
wizk
elektronw

Postanowienia oglne

Zbadane materiay
dodatkowe
Wczeniej nabyte
dowiadczenie
Standardowa
technologia
Przedprodukcyjne
badanie spawania
Badanie technologii
spawania

Zgrzewanie
rezystancyjne

Zgrzewanie
kokw

Zgrzewanie
tarciowe

EN ISO 15607

Wytyczne systemu
grupowania
WPS

Spawanie
wizk
promieniowani
a laserowego

ISO/TR 15608
EN ISO 15609-1

EN ISO 15609-2

nie stosowany
EN ISO 15609-3

EN ISO 15610

EN ISO 15609-4

EN ISO 15609-5

ISO/TR 15608
EN ISO 14555

EN ISO 15620

EN ISO 15611
EN ISO 14555

EN ISO 15611
EN ISO 15620

nie stosowany
EN ISO 15611
EN ISO 15612
EN ISO 15613

EN ISO 15614 - Cz: EN ISO 15614


EN ISO 15614 Cz:
EN ISO 15614
1: Stal / nikiel;
-Cz:
Cz:
7: Napawanie;
2: Aluminium;
1: Stal / nikiel;
12: Punktowe,
11: Spawanie wizk elektronw /
3: eliwo;
3: eliwo;
liniowe i garbowe;
wizk promieniowania laserowego;
4: Spawanie
6: Mied;
13: Zwarciowe i
wykacza-jce
7: Napawanie;
iskrowe;
odleww aluminiowych;
5: Tytan/cyrkon;
6: Mied;
7: Napawanie;
8: Rura do pyty
sitowej;
9: Mokre spawanie
podwodne;
Regionalna
Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
10: Suche
spawanie
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
podwodne;

nie stosowany
EN ISO 15613
EN ISO 14555

EN ISO 15613
EN ISO 15620

EN ISO 14555

EN ISO 15620

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Metoda bazuje na

Zastosowanie

Badaniu technologii
spawania

Moe by zawsze stosowana chyba, e badanie technologii spawania nie


uwzgldnia wystarczajco geometrii spoiny, napre wasnych wzgldnie
dostpu do waciwej spoiny.

Zbadanych materiaach
dodatkowych do spawania

Wczeniej nabytym
dowiadczeniu w spawaniu
Standardowej technologii
spawania
Przedprodukcyjnym badaniu
spawania

Zastosowanie ograniczone jest do procesw spawania w ktrych


stosowane s materiay dodatkowe do spawania.
Badanie materiaw dodatkowych do spawania musi uwzgldni materia
podstawowy stosowany w produkcji.
Dalsze ograniczenia w odniesieniu do materiau i innych parametrw
podaje EN ISO 15610.
Zastosowanie ograniczone jest do tych procesw spawania, ktre
wczeniej stosowane byy dla duej liczby spoin na porwnywalnych
elementach, zczach i materiaach. Wymagania podaje EN ISO 15611.
Podobnie jak badanie technologii spawania. Ograniczenia podaje
EN ISO 15612.
Moe by w zasadzie zawsze stosowane, wymaga jednak wykonania
zcza prbnego w warunkach produkcyjnych. Przydatna dla produkcji
masowej. Wymagania podaje EN ISO 15613.

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Dziaanie
Opracowanie instrukcji

Kwalifikowanie jedn z metod

Ostateczne ustalenie
instrukcji
Wprowadzenie do produkcji

Wynik

Zaangaowane strony

pWPS

Wytwrca

WPQR obejmujcy zakres


wanoci zgodnie z
odpowiedni norm
dotyczc kwalifikowania

Wytwrca lub jeli stosowane


egzaminator / jednostka
egzaminujca

WPS na podstawie WPQR

Wytwrca

Kopie WPS wzgldnie


instrukcje robocze

Wytwrca

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Opracowanie wstpnej instrukcji technologicznej spawania pWPS


Wykonanie standardowych zczy prbnych wg pWPS
Badania nieniszczce zczy prbnych
wyniki dobre

Badania niszczce zczy prbnych

Kwalifikacja
instrukcji
technologicznej
WPS

wyniki dobre

wyniki ze

wyniki ze

Badania powtrne

wyniki
ze

Opracowanie Protokou
kwalifikowania technologii
spawania WPQR
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Diagram procesu kwalifikowania technologii spawania przez badanie technologii

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

min

= 150 mm

min

= 350 mm

Zcze prbne z blach ze spoin


czoowa
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

min

min

= 150 mm
= 350 mm

Zcze prbne teowe z blach ze spoin


Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
pachwinow
Stalowa
Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

min

= 150 mm

Zcze prbne dla doczoowych zczy rur z


penym przetopem
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

a
D1
t1
D2
t2

Kt odgazienia
Warto minimalna 150 mm
Zewntrzna rednica rury gwnej
Grubo cianki rury gwnej
Zewntrzna rednica rury
Grubo cianki rury odgazionej

Zcze prbne dla odgazienia rurowego


Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Kwalifikowanie na podstawie zbadanych materiaw Wschodniej
dodatkowych do spawania (EN ISO 15610)

Ta metoda podaje jak technologia spawania moe by kwalifikowana przez zastosowanie


zbadanych materiaw do spawania.
Moe by stosowana do materiaw nie wykazujcych wyranego pogorszenia wasnoci w
strefie wpywu ciepa a zatem dla:
- grup materiaowych 1.1 i 8.1 dla stali oraz 21, 22.1 i 22.2 dla aluminium i jego stopw
(wg ISO/TR 15608);
- gruboci materiau podstawowego 3 mm t 40 mm;
- rur o rednicy D > 25 mm.
Metody nie mona zastosowa do wykonywania zczy spawanych midzy rnymi grupami
materiaw za wyjtkiem zczy midzy grup 22.1 i 22.2.
W normie EN ISO 15610 okrelon t metod kwalifikowania dla nastpujcych procesw
spawalniczych:
- spawania ukowego stali (111, 114, 131, 135, 136, 137, 141, 15) i aluminium (131, 141, 15)
- spawania gazowego stali (3).
Dla innych procesw spawalniczych i specjalnych zastosowa metoda moe by okrelona w
normach dotyczcych zastosowania.
Uznanie materiau dodatkowego zwykle ujte jest w formie certyfikatu wydanego przez
organizacje, ktre materia dodatkowy dopuciy do zastosowania.
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Przykad certyfikatu uznania materiau dodatkowego

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Kwalifikowanie na podstawie wczeniej nabytego dowiadczenia w spawaniu (EN ISO 15611)

Wielu wytwrcw ma znaczne dowiadczenie w produkcji konstrukcji spawanych. Konstrukcje


te lub elementy spawane dostarczone uytkownikom/klientom maj wiele rnych zastosowa
i s z powodzeniem eksploatowane przez okrelony czas.
Kwalifikowanie przeprowadzone przez egzaminatora lub jednostk egzaminujc nastpuje na
podstawie:
- pWPS wg PN-EN ISO 15609, przydatnej do zastosowania;
- udokumentowanego, wczeniej nabytego dowiadczenia w spawaniu ukowym,
gazowym, spawaniu wizk i zgrzewaniu rezystancyjnym.
Udokumentowanie nabytego dowiadczenia powinno by przedstawione za pomoc
udokumentowanych wynikw bada i/lub prb, albo poprzez zestawienie produkcji
spawalniczej lub przez zadowalajce wasnoci uytkowe wyrobw i obejmowa:
- zadowalajce udokumentowanie obejmujce wyniki bada wasnoci spoin wynikajce z
badania wyrobw (np. bada nieniszczcych, niszczcych, prb szczelnoci lub cinieniowych)
we wszystkich przypadkach
i/albo
- zestawienie produkcji spawalniczej za okres przynajmniej 1 roku w cigu okrelonego czasu
lub
- przydatno zczy spawanych w eksploatacji w cigu okrelonego czasu.
Za okrelony czas uwaa si 5 lat.
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Standardowa technologia powinna wystpowa jako specyfikacja w formie WPS lub WPQR.
Wystawienie i zmiany standardowej technologii powinny by dokonane przez egzaminatora lub
jednostk egzaminujc ponoszcych odpowiedzialno z pierwotne zakwalifikowanie.
Kwalifikowanie ograniczone jest do nastpujcych grup materiaowych:
Grupy materiaw podstawowych stosowane
w kwalifikowaniu technologii spawania

Zakres kwalifikacji

11

1 1

1 11

11
1 11
11 11

8a

88

21

21 21

22.1 22.2

22.1 22.1
22.2 22.2
22.1 22.2

31 do 38 a
41 do 47 a
a

kada grupa spawana przy pomocy


zgodnego spoiwa

za wyjtkiem tych stopw, ktre s szczeglnie wraliwe na pkanie gorce


Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Warunki stosowania standardowej technologii spawania:


- uytkownik standardowej technologii spawania jest odpowiedzialny za jej
waciwy wybr i
stosowanie;
- uytkownik dysponuje odpowiednim personelem nadzoru spawalniczego wg EN
719 oraz
spenia wymagania dotyczce jakoci wedug odpowiedniej czci EN 729;
- standardow technologi stosuj spawacze z uprawnieniami wedug EN 287, EN
ISO 9606
lub operatorzy z uprawnieniami wedug EN 1418;
- uytkownik posiada urzdzenia spawalnicze zapewniajce uzyskanie parametrw
spawania
takich jakie miay urzdzenia stosowane przy kwalifikowaniu standardowej
technologii Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
urzdzenia powinny
pozwala na kontrol wszystkich zasadniczych parametrw
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
spawania;

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej
Kwalifikowanie na podstawie przedprodukcyjnego badania spawania (EN ISO 15613)

Kwalifikowanie na podstawie badania przedprodukcyjnego dla spawania ukowego, gazowego,


spawania wizk, zgrzewania rezystancyjnego stosowane jest wwczas, gdy ksztat i wymiary
standardowych zczy prbnych (np. okrelonych w PN-EN ISO 15614) nie w peni odpowiadaj
zczom, ktre naley wykona w produkcji.
W takich przypadkach wykonuje si jedno lub wicej zczy prbnych symulujcych zcza
produkcyjne we wszystkich jego istotnych cechach np. wymiarach, utwierdzeniu, wpywowi
nagrzewania, ograniczonemu dostpowi. Badania naley przeprowadzi przed rozpoczciem
produkcji i w warunkach wystpujcych w produkcji.
Prby i badania zczy prbnych naley prowadzi w sposb najbardziej zbliony do zakresu
wymaganego norm PN-EN ISO 15614. Badania jednak mog wymaga specjalnych,
uzupeniajcych prb, zgodnie z natur badanego zcza co naley uzgodni z egzaminatorem
lub jednostk egzaminujc.
W zasadzie naley przeprowadzi nastpujce badania:
a) badania wizualne (100 %);
b) kontrol obecnoci pkni powierzchniowych (dla materiaw niemagnetycznych tylko
badania penetracyjne);
c) prby twardoci (nie s wymagane dla stali ferrytycznych o R m < 420 N/mm2 lub Re < 275
N/mm2 lub stali grupy materiaowej 8 lub stopw aluminium grup 21 i 22);
d) badania makroskopowe (liczba prbek zalena od geometrii konstrukcji).
Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450
Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Rodzaj i biegunowo prdu spawania


W metodzie MIG/MAG stosuje si prd stay o biegunowoci dodatniej, co powoduje
intensywne stapianie drutu spawalniczego.
W metodzie TIG spawanie moe odbywa si prdem staym (TIG-DC) lub prdem
przemiennym (TIG-AC). Przy spawaniu prdem staym ilo ciepa na biegunie dodatnim
stanowi okoo 70% cakowitego ciepa wydzielanego w uku. Z tego wzgldu aby unikn
nadmiernego rozgrzewania si uchwytu i wyduy ywotno elektrody wolframowej przy
spawaniu prdem staym stosuje si biegunowo ujemn na elektrodzie.
Spawanie prdem staym z biegunowoci ujemn na elektrodzie nie nadaje si do
czenia aluminium i magnezu oraz ich stopw - uywany jest wwczas prd przemienny.
Obecnie w metodzie TIG-DC szeroko stosuje si jednokierunkowy prd pulsujcy z
moliwoci regulacji jego parametrw, dziki czemu mamy wpyw na ksztat spoiny i
moliwo spawania cienkich blach. Natomiast w metodzie TIG-AC w miejsce prdu
przemiennego sinusoidalnego 50Hz stosowany jest prd przemienny prostoktny, dajcy
wiksz stabilno i kontrol nad procesem spawania.
W metodzie MMA spawanie moe odbywa si prdem staym lub przemiennym o
czstotliwoci sieciowej 50Hz. Rodzaj prdu dobierany jest do gatunku uytej elektrody. Na
opakowaniach elektrod producenci podaj rodzaj i biegunowo prdu jaki naley wybra
dla danego typu elektrod.
Przy spawaniu prdem staym ilo ciepa na biegunie dodatnim stanowi okoo 70%
cakowitego ciepa
wydzielanego
w uku.ul.Tak
wic
biegunowo
Regionalna
Izba Gospodarcza,
1-go
Sierpnia
26 b, 37-450 ma wpyw na prdko
Stalowa
Wola, tel. 15844
03 57
stapiania elektrody
i gboko
wtopienia.
Przy spawaniu prdem przemiennym ilo ciepa wydzielana jest rwnomiernie ale uk jest

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 1011-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 1011-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Energia liniowa jest miernikiem iloci ciepa potrzebnego do wykonania spoiny


Ilo ciepa wprowadzonego do materiau ma wpyw na wiele cech zcza, a w ty
na:
wielko napre i odksztace spawalniczych
maksymaln szybko chodzenia w strefie wpywu ciepa, a wic struktury
SWC (HAZ),
wielko strefy wpywu ciepa,
objto przetopionego materiau,
udarno zcza,
maksymaln i redni twardo.

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
Biuletyn Informacji Technicznej

LEB 1 energia liniowa - 201

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
Biuletyn Informacji Technicznej

LEB 1 energia liniowa - 201

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 1011-2

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 1011-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 12952-5

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57
J Brzda - Stale konstrukcyjne i ich spawalno

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

PN EN 15614-1

Fundusze Europejskie dla rozwoju Polski


Wschodniej

Regionalna Izba Gospodarcza, ul. 1-go Sierpnia 26 b, 37-450


Stalowa Wola, tel. 15844 03 57

Vous aimerez peut-être aussi