T1. Celula

MBITO
CIENTFICO-TECNOLXICO
Ciencias Naturais
Tema 1: A clula
ENSINO SECUNDARIO ADULTOS
CURSO
2013-2014
LOS SERES VIVOS

Toda la materia est organizada. Partiendo de un elemento que se asocia a otros y
aumenta la complejidad de la estructura. As tenemos distintos niveles:
Nivel atmico. Constituido por los tomos. Los tomos que forman la materia viva se
conocen con el nombre de bioelementos (el carbono, el hidrgeno, el oxgeno, el
nitrgeno, el azufre y el fsforo son los ms importantes).
Nivel molecular. Este nivel est formado por las molculas que se originan al unirse
dos o ms tomos. Las molculas que constituyen la materia viva se denominan
biomolculas. Estas a su vez pueden ser inorgnicas como el agua o sales minerales o
orgnicas como los lpidos, glcidos, protenas, vitaminas y cidos nucleicos.
Nivel celular. Se incluyen las clulas. Toda clula est formada por los niveles
inferiores, el molecular y el atmico. Nos centraremos en su estudio.
Nivel pluricelular. Supone la asociacin de varias clulas que pueden llegar a constituir
un organismo completo. Aqu distinguiremos tejidos, organismos, aparatos y sistemas.
CURSO
2013-2014
LOS SERES VIVOS
Formados por clulas

Clula= unidade mnima da vida, e malia a sa
aparente diversidade de aspecto, organizacin e
funcin, posen unha estrutura semellante.
A Membrana + citoplasma (orgnulos) + material
xentico (ncleo)
Realizan as mesmas funcins vitais

Nutricin: collen e asimilan os nutrientes do medio
Relacin: elaboran respostas fronte informacin
que reciben do seu corpo e do medio que os
rodea
Reproducin: os seres vivos dan lugar a
organismos semellantes para perpetuar a
especie.
CURSO
2013-2014
A CLULA, UNIDADE DOS SERES VIVOS
Citoloxa: ciencia que estuda as

clulas.
O seu desenvolvemento est

intimamente ligado ao das tcnicas
que permiten velas e distinguilas, o
que quere dicir que a citoloxa naceu
co invento do microscopio e avanzou
xunto co seu perfeccionamento.
O primeiro en nomear a clula foi

Robert Hooke, quen en 1665, acabado
de inventar o microscopio empregou
esa palabra para se referir s
pequenas celias que va no seu
microscopio ao observar un anaco
de cortiza.
Hoxe sabemos que Hooke estaba a

ver clulas vexetais mortas.
CURSO
2013-2014
A TEORA CELULAR
O concepto actual de clula provn de dous

cientficos:
No ano 1837, M. Scheleiden, botnic e T. Schwann,

zologo, constatan que vexetais e animais, estaban
constitudos por clulas.
Mis tarde isto faise extensible aos microorganismos:

dicir, establecen que a clula a unidade estructural e
funcional dos seres vivos.
En 1855, R. Virchow completa a afirmacin anterior dicindo

que toda clula procede doutra clula. Deste xeito,
queda enunciada a teora celular.
CURSO
2013-2014
A TEORA CELULAR
A teora celular est definida por tres principios bsicos:
Unidade estructural: todos os seres vivos estn formados por

unha ou mis clulas
Unidade funcional: toda clula capaz de manterse viva por se

mesma, pois est dotada da maquinaria necearia para realizar
as funcins vitais
Unidade reproductiva: toda clula procede doutra preexistente.
CURSO
2013-2014
ORGANIZACIN CELULAR
Ao estudar as clulas observouse que existen dous tipos de

organizacin celular:
Procariota: mis sinxela, propia das bacterias
Eucariota: mis complexa, propia dos seres multicelulares,

como as plantas, os animais e os fungos. Tamn teen esta
estructura as clulas que forman as algas ou seres
microscpicos como as amebas.
CURSO
2013-2014
ORGANIZACIN CELULAR
Los organismos estn formados por clulas. Segn el nmero de ellas que
presenten pueden ser de dos tipos:
Organismos unicelulares: Son aquellos que estn formados por una sola
clula. La clula realiza todas las funciones vitales. Pueden ser procariotas o
eucariotas. Ejemplos: las bacterias, las algas cianofceas, los protozoos y
muchas algas eucariotas.
Bacteria vista en el
microscopio
Protozoo
(primer animal)
A veces viven en grupos estables, denominados colonias. En este caso, unas

clulas realizan un tipo de funcin y otras clulas otro pero cada clula puede
vivir de forma independiente de la colonia, realizando todas las funciones vitales.
CURSO
2013-2014
ORGANIZACIN CELULAR
Organismos pluricelulares: Son seres vivos formados por muchas clulas
todas ellas eucariotas. Todas las clulas del organismo han surgido a partir
de una nica clula que ha formado a las dems. Por ello, todas las clulas
presentan la misma informacin gentica. Las clulas no sobreviven
aisladas, ya que pierden algunas capacidades, con el fin de especializarse
en una funcin concreta.
Ejemplo de organismos pluricelulares son los animales, incluida la especie

humana, las plantas, los hongos y muchas algas eucariotas.
CURSO
2013-2014
A CLULA PROCARIOTA
Os primeiros seres vivos que apareceron sobre o planeta Terra hai uns 3.500 millns
de anos eran seres unicelulares procariotas.
Durante mis de 2000 millns de anos estes seres foron os nicos poboadores
do planeta.
As clulas primitivas eran moi sinxelas pero posuan o esencial para vivir.
Foron quen de adaptarse a todos os ambientes, reproducirse e obter materia e

enerxa de xeitos moi variados.
dicir tiveron unha grande capacidade de adaptacin, o que desde o punto de

vista biolxico supuxo un xito rotundo.
CURSO
2013-2014
CURSO
2013-2014
A CLULA PROCARIOTA
As partes da clula procariota son:

Cpsula e parede celular: envoltorio
rxido que lle da forma.
Membrana plasmtica: que individualiza
as clulas separndoas do medio
externo.
Citoplasma: o espazo interno da
clula.
Contn un lquido con estruturas que
lle permiten clula realizar as sas
funcins vitais.
Salienta entre elas unha nica
molcula de ADN circular, material
xentico que controla a actividade da
clula, e os ribosomas que son
fbricas de protenas.
CURSO
2013-2014
A CLULA PROCARIOTA
As bacterias son os representantes actuais destas

primeiras clulas.
O tipo celular que presentan as bacterias chmase

procariota, que quere dicir sen ncleo autntico
Estas clulas aparecen illadas ou formando

colonias (grupos de clulas independentes que se
manteen xuntas) pero nunca forman individuos
pluricelulares.
Os seres vivos que presentan este tipo de

organizacin pertencen ao reino Monera.
CURSO
2013-2014
CLULA EUCARIOTA
Hai 1500 millns de anos xurdiron a partir

dalgunhas clulas procariotas uns novos seres
unicelulares cunha estrutura mis complexa que
recibiron o nome de eucariotas (clulas con
ncleo verdadeiro)
As clulas eucariotas son mis complexas que

as procariotas.
Nelas desenvolvronse membranas que

delimitan compartimentos dentro da clulas.
Unha delas, a membrana nuclear, envolve ao

materia xentico, diferenciando o ncleo do
resto dos compoentes celulares .
http://www.youtube.com/watch?v=15gPBXC
LAko
CURSO
2013-2014
CLULA EUCARIOTA
En todas as clulas eucariotas distnguense:
Membrana plasmtica e parede celular: envoltura que rodea a

clula e que deixa canles por onde a clula comuncase co
exterior.
Citoplasma: espazo entre a membrana e o ncleo.
Ncleo: contn o material xentico no seu interior e est

separado do citoplasma pola membrana nuclear.
CURSO
2013-2014
FORMA E TAMAO
A forma e o tamao das clulas

eucariotas son moi variables:
O tamao oscila desde unhas
milsimas de milmetro ata as
visibles a simple vista, como os
ovas das aves, pero polo xeral
teen tamaos microscpicos.
A forma est condicionada pola
funcin que realizan, pero hai
clulas esfricas, con formas de
estrela, como fos
A meirande parte dos seres

eucariotas son pluricelulares.
As clulas cos constiten estn
especializadas, dicir a forma
das sas clulas est
relacionada coa funcin que
desempean.
CURSO
2013-2014
ORGNULOS CELULARES
Estructura das clulas eucariotas:
Membrana celular ou plasmtica: lmite

propio da clula.
Pose mecanismos para que os nutrientes
e os productos de refugallo poidan pasar a
travs dela, como a presenza de poros (uns
buracos na membrana)
Ncleo: limitado por unha membrana dobre,

nel grdase o ADN da clula, que contn o
programa especfico de cada clula ou ser
vivo.
Citoplasma: espazo delimitado polas

membranas celular e nuclear.
Forma o autntico corpo da clula, e un
lquido en que flotan e se moven diferentes
orgnulos.
CURSO
2013-2014
ORGNULOS CELULARES
Orgnulos celulares: compartimentos especializados en

realizar unha funcin concreta.
Mitocondrias: orgnulos de dobre membrana en

que es realiza a respiracin celular, dicir, a
reaccin de substancias orgnicas (nutrientes) co
osxeno, producindo a enerxa necesaria para
realizar as funcins vitais da clula.
Ribosomas: partculas de pequeo tamao

encargadas de fabricar as protenas seguindo as
intrucins do ADN.
Retculo endoplasmtico: conxunto de tubaxes

que se estende polo citoplasma. Realiza tres
funcins:
Fabricacin ou sntese de lpidos e protenas
Almacenaxe de substancias e comunicacins

s zonas da clula.
Pode levar pegados nas sas paredes

ribosomas, entn se chama retculo
endoplasmtico rugoso.
CURSO
2013-2014
ORGNULOS CELULARES
Aparello de Golgi: pequenos sacos

aplanados onde as substancias
fabricadas no retculo endoplasmtico
acaban de formarse e finalmente se
introducen en vesculas (bolsas),
normalmente para eren segregadas
ao exterior, as como os orgnulos en
desuso.
Lisosomas: pequenas vesculas con

encimas (un tipo de protenas)
dixestivos, capaces de destrur as
partculas procedentes do exterior, as
como os orgnulos en desuso
Vacolos: sacos de grande tamao

que almacenan diferentes tipos de
substancias.
CURSO
2013-2014
CLULAS ANIMAIS E VEXETAIS

Ainda
que teen moitos orgnulos e

estructuras comns, existen diferenzas
entre as clulas eucariotas animais e as
vexetais.
Esqueleto celular
Divisin
fotosntesis
CURSO
Da
forma
2013-2014
Proteccin
ORGNULOS CELULARES
Orgnulos exclusivos das clulas

animais:
Centrosomas:
Orgnulo formado por un par
de cilindros ou centriolos
constitudos por tubos de
protenas.
Teen diversas funcins como
facer de esqueleto da clula ou
intervir na divisin celular.
Orgnulos exclusivos das clulas

vexetais:
Cloroplastos:
Orgnulos de dobre membrana
nos que se realiza a
fotosntese, dicir, a
obtencin de materia orgnica
nova a partir de molculas
inorgnicas utilizando a enerxa
da luz solar.
Parede celular:
Cuberta rxida que d forma e
proteccin a clula vexetal,
envolvendo a membrana
celular.
Est formada fundamentalmete
por celulosa (un glcido)
CURSO
2013-2014
CURSO
2013-2014
O NCLEO E O CICLO CELULAR
A clula:
a unidade reprodutora dos seres vivos.
Ao longo da sa vida as clulas ntrense e
aumentan de tamao.
Cando unha clula alcanzou o tamao axeitado
normalmente d lugar a das clulas semellantes
clula orixinal.
O periodo de tempo desde que unha clula nace ata

que se reproduce cocese como ciclo celular.
CURSO
2013-2014
O NCLEO E O CICLO CELULAR

O
ciclo celular consta de dous perodos:
Interfase: o perodo mis longo do ciclo celular,

en el a clula aumenta de tamao e duplcase o
material xentico ou ADN.
Divisin celular: a clula divdese e orixina

das clulas, dicir, reprodcese.
CURSO
2013-2014
O NCLEO EN INTERFASE
O cido desoxirribonucleico ou ADN:

o compoente maioritario do ncleo
Contn a informacin necesaria para realizar todas as funcins
celulares.
Ten unha estrutura formada por das cadeas de nucletidos
(varias molculas unidas) dispostas nunha dobre espiral.
CURSO
2013-2014
O NCLEO EN INTERFASE
O ADN en interfase:
Organzase formando a cromatina, un conxunto de fibras ou
molculas de ADN disperso polo ncleo.
Neste perodo as fibras de ADN duplcanse, dicir, fin da
interfase hai das copias exactas de cada molcula de ADN.
CURSO
2013-2014
O NCLEO EN DIVISIN
Durante a divisin celular cada molcula de ADN da

cromatina coa sa correspondente copia organzanse
empaquetndose, ata facerse visibles ao microscopio
como uns bastoncios dobres, chamados cromosomas.
cromosoma
CURSO
2013-2014
O NCLEO EN DIVISIN
Xa que logo, a cromatina e os cromosomas son a

mesma substancia (ADN) pero con distinto grao
de empaquetamento.
Cromosoma:
Ten das molculas idntica (cromtidas) como
resultado da duplicacin do ADN en interfase,
unidas por unha rexin moi estreita, o
centrmero.
Un xene:
un pequeo fragmento de ADN que contn a
informacin necesaria para que se exprese un
determinado carcter nun individuo (por
exemplo a cor de ollos)
As manifestacins dun xene (por exemplo cor de
ollos azuis) chmanse alelos.
CURSO
2013-2014
O CARIOTIPO
o conxunto de cromosomas dunha

clula ou dunha especie.
Tamn se utiliza este termo para referirse

disposicin ordenada destes cromosomas
segundo o seu tamao e forma.
No cariotipo distnguense dous tipos de

cromosomas:
Heterocromosomas ou cromosomas
sexuais:
un par de cromosomas moi
diferentes un do outro e
interveen na determinacin do
sexo.
Un deles denomnase X e o outro
Y.
As mulleres= XX
Os homes= XY
Autosomas: constiten o resto dos

cromosomas e son iguais nos dous
sexos.
CURSO
2013-2014
O CARIOTIPO
As clulas dos organismos da

mesma especie teen o
mesmo nmero de
cromosomas e estes teen
un tamao e unha forma
caracterstica.
As clulas humanas posen

46 cromosomas:
22 pares son autosomas
Un par son cromosomas
sexuais.
CURSO
2013-2014
CLULAS DIPLOIDES E CLULAS HAPLOIDES
Cromosomas homlogos: se realizamos o cariotipo dunha clula animal ou vexetal,

obsrvase que est formado normalmente por parellas de cromosomas
morfoloxicamente similares.
Clulas diploides (2n): clulas que teen os cromosomas por pares

Clulas haploides (n): as clulas que s teen unha serie de cromosomas
Os cromosomas homlogos conteen informacin para os mesmos caracteres,

anda que estes non teen por que ser iguais, xa que cada cromosoma homlogo do
par procede dun proxenitor.
Por exemplo, na especie humana cada clula diploide contn 23 cromosomas de

orixe materna e outros 23 de orixe paterna, que foron achegados polos gametos
feminino e masculino, respectivamente na fecundacin.
TRASLOCACIN
CURSO
2013-2014
A CLULA DIVDESE
Todas as clulas que forman

o corpo dun organismo
proceden de divisins
sucesivas do cigoto (vulo
fecundado) durante o
desenvolvemento embrionario,
e en todas elas pdese
comprobar que o cariotipo
idntico.
endodermo
A divisin celular por mitose

garante que as clulas fillas
tean os mesmos
cromosomas que a clula
nai e, xa que logo, a mesma
informacin hereditaria.
CURSO
2013-2014
MITOSE
A mitose un proceso comn a todo tipo de clulas eucariotas,

mediante o que se asegura que:
As clulas fillas reciban os mesmos cromosomas que a clula nai
Todas teen a mesma informacin xentica.
Nos unicelulares:
Cando unha clula se divide reprodcese tambn o nmero de
individuos.
Nos pluricelulares:
A reproduccin por mitose ten como finalidade soamente o crecemento
do individuo.
De igual xeito, serve para repor os tecidos que estean danados ou
vellos e, as, as novas clulas son idnticas s que se substiten.
CURSO
2013-2014
MITOSE
O proceso da mitose un proceso continuo pero para o seu estudo agrpase en
catro fases:
Profase:
A cromatina que estaba dispersa no ncleo organzase e condnsase, e fanse visibles os cromosomas.
Como sabemos, os cromosomas son dobres, formados por das cromtidas idnticas, e unidos polo
centrmero.
A membrana nuclear desaparece e os cromosomas disprsanse por toda a clula
Metafase:
Os cromosomas dispense no plano central da clula arrastrados polos fios do fuso mittico
Anafase:
En cada cromosoma os centrmeros escndense e as cromtidas sepranse.
A cromtida de cada cromosoma dirxese a un polo oposto da clula.
Ao final de anafase non s haber o mesmo nmero de cromtidas en cada extremo, senn tamn unha de
cada cromosoma.
Telofase:
Frmase unha nova membrana nuclear rodeando a cada grupo de cromtidas (cromomsomas fillos) en
cada polo da clula.
Logo de finalizada a divisin do ncleo por mitose, o citoplasma divdese englobando cada un dos ncleos
e compltase as a divisin celualr.
CURSO
2013-2014
MITOSE
http://www.youtube.com/watch?v=6oAyXeQa1EU&feature=fvwrel
CURSO
2013-2014
MEIOSE
A meiose permite que se reduza o nmero de

cromosomas metade para formar os gametos e,
as ao fusionarse na fecundacin, mantendo
constante o nmero de cromosomas da especie.
Para que un organismo pluricelular con reproducin

sexual se reproduza teen que ocorrer tres procesos
diferentes:
Gametoxnese: formacin dos gametos

(haploides) a partir dunha clula diploide
(clula xerminal)
Fecundacin: dous gametos de distintos

sexos xntanse e orixinan unha nova clula
denominada cigoto.
Desenvolvemento embrionario: procesos

polos que un cigoto se trasforma para dar un
adulto. Ten lugar por sucesivas mitoses.
CURSO
2013-2014
MEIOSE
A fecundacin implica un problema,

xa que cada vez que se unen dous
ncleos se unen das dotacins
cromosmicas, porque se os adultos
tian 46 cromosomas, o cigoto ter
92 e, por tanto, dar lugar a novos
adultos con 92 cromosomas, o que
non pode ser, xa que se modificara
o nmero cromosmico da
especie, e este nmero ten que
permanecer estable.
Para manter esa estabilidade no

nmero de cromosomas
desenvolveuse un mecanismo
especial de divisin celular, a
meiose.
Por este tipo de divisin, a partir

dunha clula diploide obtense
catro clulas haploides.
CURSO
2013-2014
MEIOSE
Na meiose, de cada clula nai

obtense catro clulas fillas
tras:
Das divisins sucesivas
da clula
S se produce unha
duplicacin do ADN no
periodo anterior meiose
(interfase)
En cada divisin celular da

meiose prodcense
acontecementos similares
mitose, pero tamn outros moi
diferentes que detallamos a
continuacin.
CURSO
2013-2014
MEIOSE
Primeira divisin meitica:
Difernciase da mitose no seguinte:
Cada cromosoma emparllase co

seu homlogo e forma un grupo
de catro cromtidas
No plano ecuatorial dispense as

parellas de homlogos e non
cromosomas individuais
Cada cormosoma homlogo na

anafase migra a un extremo
oposto, diferentemente mitose,
en que se separaban cromtidas
Frmase unha nova membrana

nulear en cada polo da clula que
rodea cada grupo de cromosomas,
diferentemente mitose, en que
rodeaba a cada grupo de
cromatidas
CURSO
2013-2014
MEIOSE
Ao final da primeira divisin meitica:
Obtense das clulas, coa metade de

cromosomas que a clula nai, pero cada
cromosoma ten das cromtidas.
Non obstante, ao final da mitose:
Obtanse das clulas cos mesmos cromosomas

que a clula nai, pero as culas fillas tian
cromosomas cunha soa cromtida.
CURSO
2013-2014
MEIOSE
Segunda divisin meitica:
Ten lugar en cada clula filla da divisin anterior,

xusto despois da primeira divisin.
Os cromosomas que a inician estn formados

por das cromtidas e os acontecementos que
teen lugar son similares aos da mitose.
Na anafase 2 sepranse as cromtidas de

cada cromosoma homlogo e migran a
extremos opostos das clula onde van ser
rodeados por unha nova membrana nuclear.
Ao final da meiose obtense catro clulas, que

conteen a metade do nmero de cromosomas
da clula orixe do proceso, dicir, obtense
catro clulas haploides.
http://www.youtube.com/watch?v=8uF-iJ
XwVBQ
CURSO
2013-2014
ENXEARA XENTICA E AS SAS APLICACINS
A enxeara xentica constite un campo con espectaculares avances nos ltimos

anos.
Basicamente, as investigacins cntranse nas modificacins do patrimonio xentico

dos organismos, introducindolles xenes que lles achegan novas caractersticas.
Denomnase organismo transxnico aquel cuio xenoma foi modificado con xenes
procedentes doutra especie.
As grandes reas en que se empregan as tcnicas de enxeara xentica son as

seguintes:
Obtencin de substancias terapeticas
Medicina e farmacoloxa
(insulina, factores de coagulacin)
Agricultura
Obtencin de plantas de maior rendimento,
mis resistentes
Gandara
Proteccin ambiental.
Mellora das especies aplicacin biomdica

(estudio de farmacos en animais)
Desenvolver organismos que colaboren na

limpieza ambiental (bacterias comen petroleo)
CURSO
2013-2014
OS TRANSGNICOS
CURSO
2013-2014
Non todo bo
Porn existen activos detractores desta tcnica que salientan

os riscos para o medio e para a sade das persoas,
relacionados co descoecemento das sas
consecuencias:
Perda da biodiversidade. As plantas transxnicas

poden invadir ecosistemas naturais e desprazar as
plantas autctonas
Salto de xeito accidental dos xenes tranferidos a outras

especies silvestres. Poderan aparecer malas herbas
resitentes a herbicidas ou bacterias patxenas
resitentae aos antibiticos
Efectos prexudiciais para a sade, como problemas

alrxicos
Repercusin socioeconmicas globais cara aos

pequenos labregos.
CURSO
2013-2014
A CLONACIN REPRODUCTIVA DE ANIMAIS
Este tipo de clonacin ten como obxectivo conseguir individuos

idnticos entre s.
Existen varios mtodos de clonacin.

Ata Xullo de 1996 partase dun cigoto, resultado da fecuntacin
dun vulo e dun espermatozoide, e despois da primeira
divisin implantbase cada clula filla nunha nai portadora
para obter dous clons.
Tranferencia nuclear: basase na fusin dun vulo

desnucleado ao que se lle implantou o ncleo dunha clula
diferenciada extrada da ovella que se quera clonar.
CURSO
2013-2014
Transferencia nuclear: a ovella Dolly
Posteriormente a tcnica aplicouse noutros tipos de mamferos, como porcos, ratos,

cabras ou gatos, per s nunha pequena procentaxe dos embrins clonados por
tranferencia nucelar foi capaz de se desvenvolver con normalidade.
CURSO
2013-2014
Clulas madre e Xenotransplantes
CURSO
2013-2014

T1. Celula

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

T1. Celula

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

MBITO

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

LOS SERES VIVOS

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

LOS SERES VIVOS

Formados por clulas

Realizan as mesmas funcins vitais

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

A CLULA, UNIDADE DOS SERES VIVOS

Citoloxa: ciencia que estuda as

O seu desenvolvemento est

O primeiro en nomear a clula foi

Hoxe sabemos que Hooke estaba a

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

O concepto actual de clula provn de dous

No ano 1837, M. Scheleiden, botnic e T. Schwann,

Mis tarde isto faise extensible aos microorganismos:

En 1855, R. Virchow completa a afirmacin anterior dicindo

A teora celular est definida por tres principios bsicos:

Unidade estructural: todos os seres vivos estn formados por

Unidade funcional: toda clula capaz de manterse viva por se

Unidade reproductiva: toda clula procede doutra preexistente.

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

Ao estudar as clulas observouse que existen dous tipos de

Procariota: mis sinxela, propia das bacterias

Eucariota: mis complexa, propia dos seres multicelulares,

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

A veces viven en grupos estables, denominados colonias. En este caso, unas

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

Ejemplo de organismos pluricelulares son los animales, incluida la especie

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

Foron quen de adaptarse a todos os ambientes, reproducirse e obter materia e

dicir tiveron unha grande capacidade de adaptacin, o que desde o punto de

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

As partes da clula procariota son:

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

As bacterias son os representantes actuais destas

O tipo celular que presentan as bacterias chmase

Estas clulas aparecen illadas ou formando

Os seres vivos que presentan este tipo de

Hai 1500 millns de anos xurdiron a partir

As clulas eucariotas son mis complexas que

Nelas desenvolvronse membranas que

Unha delas, a membrana nuclear, envolve ao

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

En todas as clulas eucariotas distnguense:

Membrana plasmtica e parede celular: envoltura que rodea a

Citoplasma: espazo entre a membrana e o ncleo.

Ncleo: contn o material xentico no seu interior e est

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

A forma e o tamao das clulas

A meirande parte dos seres

ENSINO SECUNDARIO ADULTOS

Estructura das clulas eucariotas:

Membrana celular ou plasmtica: lmite

Ncleo: limitado por unha membrana dobre,

Citoplasma: espazo delimitado polas

Orgnulos celulares: compartimentos especializados en

Mitocondrias: orgnulos de dobre membrana en

Ribosomas: partculas de pequeo tamao

Retculo endoplasmtico: conxunto de tubaxes

Fabricacin ou sntese de lpidos e protenas