Prof.As.Dr.

Agim BINAJ
Lenda: Konceptet e kontabilitetit
Tema VII-te: Kapitali, burimet e veta dhe kontabiliteti i tyre
Leksioni 11
a- Kuptimi I burimeve te veta (kapitalit) dhe roli I tij ne njesine
ekonomike; Veprime me kapitalin individual qe krijojne e pakesojne
kapitalin; Veprimet me kapitalin ne shoqerite aksionere.
b- Krijimi I njesise ekonomike dhe investimi fillestar i kapitalit.

N vmndje pr studentt.
Si t dalim mir n lndn e kontabilitetit
Un do tju tregoj sekrete q pedagogt e tyre rrall ua tregojn
studentve. Prandaj ky seksion emrtohet Vetm pr studentt.
Nse pedagogt zbulojn se un u kam treguar kto sekrete, me
siguri do t ket shum letra pr pyetje t ndryshme.
Marrja e notave t mira nuk sht nj shtje fati. Nuk ka asnj
sekret pr kt. Gjithashtu, nuk sht sekret se kryerja e detyrave
(n koh), vajtja n klas (rregullisht), gjumi dhe ushtrimet e
mjaftueshme, t ngrnit n mnyrn e duhur dhe studimi gjat
gjith semestrit (dhe jo vetm n kohn e provimit) do ti
prmirsojn notat tuaja. Por kjo sht pun e vshtir. Kshtu, ajo
q ju dshironi sht mnyra pr t marr nota m t mira duke
mos punuar shum, apo jo? Mir, kini mndjen-sekreti sht t
punoni me zgjuarsi! Nuk sht e njjt me t qnit i zgjuar, e cila
sht nj shtje fati. Ktu jepet sesi t punoni me zgjuarsi.

Hapi 1: Prcaktoni prse lnda e kontabilitetit sht e rndsishme pr ju. S

pari, mendoni prse po e bni kt lnd. Cilat jan qllimet tuaja? A ju intereson me
t vrtet kjo lnd? A keni motivim t fort pr t msuar mbi kontabilitetin? Mbase
n listn tuaj t karrierrs kontabilisti vjen menjher n fund. Mbase synimi juaj
sht t bni shum para. Ose, mbase vini n universitet pr t kaluar kohn derisa
t trashgoni pasurin e familjes. N do rast kjo lnd sht hartuar pr ju. Nj nga
mnyrat m t sigurta pr t pasur 1 million dollar sht q t filloni me dhjet milion
dhe t mos dini asgj nga kontabiliteti dhe drejtimi i biznesit. Nse ju nuk trashgoni
asnj pasuri, ju nuk do t bheni i pasur pa ditur t flisni gjuhn e biznesit.
Kontabiliteti sht gjuha! Mbase ju dshironi t filloni nj pun m t mir, por jeni i
sigurt se nuk dshironi q t jeni kontabilist. Shum mir! Kjo lnd nuk do tju bj
kontabilist. Ajo do tju ndihmoj q t kuptoni disa nga ritualet mistike t kontabilitetit
q jokontabilistve shpesh u duken t ngatrruara. fardo lloj pozite drejtimi do t
keni n ndonj organizat, t jini t sigurt q do t keni pun me kontabilistt dhe
me informacionin kontabl. Ju duhet ta dini se ata mund t ken nj ndikim t madh
n jetn tuaj. Shum organizata e prdorin informacionin kontabl pr t vlersuar
punonjsit e tyre pr pagat dhe n vendimet pr ngritjen e punonjsve n prgjegjsi.
Ju duhet t kuptoni sesi ta interpretoni kt informacion. Ju mbase mund t kuptoni
se kontabiliteti nuk sht ai q mendoni. Pavarsisht nga fakti, nse ju do ta doni apo
urreni kontabilitetin, vendosni se ajo ka do t merrni nga kjo lnd do t jet e
dobishme pr ju.

Hapi 2: Zbuloni at q pedagogu juaj pret nga ju pr kt lnd.

M pas verifikojeni kt me pedagogun tuaj. Nse jeni me fat, pedagogu juaj do
t jet i ndjeshm, i dashur, i kujdesshm, me sens humori, i shkatht, i plqen
q ti msoj t tjert dhe dshiron q ju t dilni mir n kurs. Nse pedagogu juaj
sht m normal (dhe m pak i prsosur), mbani mend, se pedagogu mbetet
pedagog. Dhe si pedagog, ai ka pushtet mbi jetn tuaj. Kshtu q, zbuloni se
far pret pret jush. Cilat jan qllimet e tij pr lndn? far dshiron q ju t
dini ose t jeni t aft t bni pasi t prfundoni lndn? Mbase ai do tjua tregoj
(shenj e mir), por nse se bn, pyeteni. Ju duhet t thoni: Profesor Cilidoqoft-emri juaj (do t ishte m mir q t prdorej emri i duhur), far sht e
pakndshme n kt lnd? ky sht nj zhargon edukimi pr cilat jan qllimet
e ksaj lnde? Kjo mund t trheq vmendjen e saj, dhe ti jap asaj nj ose dy
minuta pr tu menduar. Ju mbase mund t prisni deri n takimin tjetr t klass
pr t marr prgjigjen tuaj. Sigurohuni q ju dhe pedagogu juaj t kuptoni
qllimet e njri-tjetrit. Disa pedagog kontabiliteti presin q t gjith studentt t
bhen kontabilist. Nse ju keni nj pedagog t till, bjeni t qart. i thoni
pedagogut tuaj Nuk e kam n plan t bhem llogaritar (Sigurohuni q t shtoni
prapashtesn tar, ose mund t merrni nj marrveshje t shpejt)zbuloni se far
ka n kt lnd pr ju.

Hapi 3: Zbuloni se si do t vlersoheni. Tani, zbuloni se si do t vlersoheni. Si teston pedagogu

juaj? A sht ai tip i vshtir i llojit: Cila sht fjala e treta n rreshtin e peste n fajen 211? Ose, a
shikon ai t prgjithshmen, me an t pyetjeve: Shpjegoni sesi kontabiliteti ishte instrument n
negocimin e traktatit t treta t Versajs n 1623. A prpiqet ai pr hamendsime, ose a jan
prgjigjet e shkurtra pikat e tij t dobta? Cilado qoft metoda, ju duhet t dini se far pritet nga ju
dhe sesi kto pritje kalohen n nota. Nganjher do t gjeni ndonj pedagog ku prtjet t mos jen t
njjta me mnyrn sesi ai teston dhe vlerson. Prandaj ju duhet t kuptoni si pritjet e pedagogut dhe
vlersimet. Nse ato nuk duket se jan t qndrueshme, ather duhet t prcaktoni se far pret
pedagogu n t vrtet.
Hapi 4: Msoni at q sht e rndsishme. Zbuloni se far ju duhet q t prmbushni qllimet
tuaja dhe pritjet e pedagogve. Nj msim i madh q ju duhet t msoni, nse nuk e keni br, sht
far merrni nga kontabiliteti (dhe pothuajse do gj tjetr) varet nga ajo q ju silln n t.Qndrimi
juaj sht i rndsishm. Nse vendosni se dika ia vlen t msohet, ju do t gjeni mnyrn pr ta
msuar at. Jo se ju duhet ta msoni at, por se ju dshironi ta bni. Dshiroj sht pjesa m e
madhe e t punuarit n mnyr t zgjuar. Dshira pr t msuar do t bj nj rrug t gjat duke
ju ndihmuar t merrni rezultate t mira. Fatkeqsisht, ajo nuk do t jet e mjaftueshme derisa ajo q
ju dshironi t msoni t jet gjithashtu ajo q pedagogu juaj dshiron q ju t msoni. Prandaj,
duhet t siguroheni q ju dhe pedagogu juaj t jeni n t njjtn gjatsi vale. Nse nuk jeni ather
flisni me njrit tjetrin. Zbuloni prse pedagogu juaj ka nj pikpamje tjetr. Ju mund t ndryshoni
mendimin tuaj mbi at q sht e rndsishme. Prcaktoni sesi t prqndroni prpjekjet tuaja. Jo
gjithka n kt libr ose leksion ka t njjtn rndsi. Prqndrohuni n at q sht m e
rndsishme pr ju dhe pedagogun tuaj.

Hapi 5: Komunikoni me pedagogun tuaj. Prpiquni t kujtoni se pedagogu juaj sht nj person.
Edhe autort e ktij libri jan njerz. Ne kemi gra, fmij dhe miq. Shumica e pedagogve dshirojn
me t vrtet q ju t ecni prpara, por ne kemi nevoj pr ndihmn tuaj. Pedagogt nuk din gjithka.
N veanti, ne nuk mund t lexojm mendjen tuaj. Ju duhet t lejoni pedagogun tuaj t dij nse keni
ndonj problem pr t kuptuar materialin q ju prisni pr t msuar, duke zbuluar at q pedagogu pret
prej jush, ose t zbuloni sesi t pregatiteni pr testet dhe detyrat e tjera. Flisni me pedagogun tuaj mbi
problemet q keni me kt lnd. Mbani parasysh se pedagogu sht qnie njerzore.
Ky sht fakulteti juaj. Ministria e mbrojtjes paguan pr t. Mos lini asknd q t pengoj q parat e
paguara nga Ministria e Mbrojtjes t hidhen n plehra. T punuarit me zgjuarsi nnkupton t prcaktoni
se far sht e rndsishme dhe t prqndroni vmendjen dhe prpjekjet tuaja n kto gjra. M
pas, mos hiqni vmendjen nga synimet tuaja. Nse keni ndonj problem prballuni me t. Nse nuk
kuptoni dika n klas ose n libr, bni pyetje. Nse keni frik t bni pyetje idiote n klas, mbani
mend m mir t dukesh idiot n klas sesa t dukesh idiot n provim. Nse mendoni se nuk po
kapni pikat kye, flisni me pedagogun tuaj. Nse dshironi t msoni, ju mund ta bni at.
Kjo sht e gjitha. Prpiquni. Ne mendojm se kshtu lnda e kontabilitetit do t duket m e kndshme
dhe eksperienca m fitimprurse. Sigurisht, ju mund t prpiqeni t kryeni detyrat, t shkoni n klas, t
bni gjum dhe ushtrime t mjaftueshme, t hani mjaftueshm dhe t studioni gjat gjith semestrit. Ato
n prgjithsi ndihmojn, megjithse jan t vshtira.
Urimet m t mira, jo vetm n kt lnd, por edhe n lndt e tjera, gjat gjith jets, pr t
pregatitur at kapital njerzor t konkurueshm n treg me vendet e zhvilluara. Sot, n bot ngulet
kmb shum n filozofin e nj formimi profesional e civil sa m polivalent duke nxitur dhe krijuar
mentalitetin q t msohemi t msojm gjat gjith jets.

ORGANIZIMI I KTIJ leksioni

KAPITALI, BURIMET E VETA DHE
KONTABILITETI I TYRE

Kuptimi i
burimeve t
veta (kapitalit)
Veprimet me
kapitalin
individual
Veprimet q
krijojn kapitalin
Veprimet q
paksojn
kapitalin
Veprimet me
kapitalin e
shoqrive
aksionere

Krijimi i njsis
ekonomike dhe
investimi fillestar i
kapitalit

Emetimi i
aksioneve dhe
veprimet kontabile
me to
Vlera nominale e
aksioneve
Vlera e tregut
Primet e kapitalit

ekonomike ndaj pronarit ose pronarve t saj. Kto detyrime jan

pasqyruar nga kontabiliteti n mjete monetare ose t mira t tjera
materiale q ka derdhur pronari me qllim q t arrij objektivat e tij,
duke marr prsipr edhe rrezikun pr t`i humbur ato, dmth kapitalin e
vet.
Pra kto detyrime parashikojn edhe pamundsin e kthimit t tyre
pjesrisht ose trsisht kur realizohet nj veprimtari jo e sukseshme.
-Detyrimet ndaj t tretve , t cilat ndahen n 3 grupe:
Hua dhe detyrime t tjera afatgjata. Kto lloj detyrimesh nuk krkohet
t shlyhen brenda vitit ushtrimor.
Hua dhe detyrime q krkohen t shlyhen brenda vitit, por q mund t
shtyhet koha e shlyerjes s tyre. Kto lloj detyrimesh kan lidhje me hua
ose kreditime t tjera, p.sh pr kultivimin e bimve ose mbarshtimin e
kafshve. Si rregull, ato shlyhen krahas me realizimin e prodhimit pr t

Hua
dhe
detyrime t tjera afatshkurtra t cilat duhen shlyer brenda
cilin
jan
dhn.
vitit.
Ky klasifikim shrben edhe pr t ndrtuar politikn zhvilluese t
pasuris, qe duhet ndjekur nga njsia ekonomike. Kshtu, burimet e
kapitalit dhe llojet e detyrimeve duhet t jen n pajtim me llojet e
elementve pasuror q sigurohen prej tyre.
Pra, me nj burim ose detyrim afatgjat duhet t prftohet nj aktiv i
qndrueshm, kurse detyrimet afatshkurtra duhet t shrbejn pr t

N skemn e bilancit burimet financiare q jan n dispozicion dhe mund

t prdoren,pasqyrohen n anen e kapitalit dhe detyrimeve.
Kapitali dhe detyrimet tregojne, burimin e financimit dhe lejon ti
prgjigjesh pyetjes: Nga vjen burimi financimit t njsis
ekonomike?.

1.1Veprimet
me
kapitalin
individual.
Ashtu si theksohet n standartet e kontabilitetit nocioni i
kapitalit individual prdoret n kontabilitet n rastin e njsive
ekonomike me nj pronar. Krijimi i njsive ekonomike me nj
pronar t vetm sht nj form e thjesht e organizimit t
biznesit edhe n vendin ton. N ligjin Pr shoqrit tregtare
shoqria me nj pronar sht nj prcaktuar si njsi ekonomike
ligjore e pandar nga pronari i saj, ka do t thot q ai prgjigjet
pr detyrimet e njsis ekonomike
deri dhe n pasurin
individuale t tij. N kontabilitet pr pasqyrimin e gjendjeve,
shtesave dhe paksimeve t kapitalit individual do elet llogaria
101 Kapitali i pronarit. N vijim po japim regjistrimet q bhen
n kontabilitet n rastin e shtimeve dhe paksimeve t kapitalit
individual.
1.1.1 Veprimet q krijojn kapitalin.
Veprimi pr krijimin e kapitalit individual, sht investimi fillestar
i kapitalit nga pronari. N momentin e krijimit t njsis ekonomike
pronari duhet t prgatis nj inventar t elementve aktiv dhe pasiv
q ai ka vendosur t regjistroj n bilancin e saj, duke patur parasysh q
mund t prfshij t gjitha aktivet ose t gjitha pasivet q ka krijuar nga
t parat personale tpdorura pr llogari t njsis ekonomike. Kapitali
n kt rast prbhet nga vlera n natyr (makineri, pajisje, mallra,
materiale, etj.) dhe vlera n para(shuma e parave pron e pronarit ) q
ai i vendos n njsin ekonomike t krijuar prej tij .

Shembull: N 5 janar 200X sht krijuar njsia ekonomike e cila n baz t

dokumenteve juridik q disponon dhe ato kontabl ka investuar n natyr
dhe para kto vlera:
- Tok
200.000 lek
- Ndrtes
160.000 lek
- Autovetur
100.000 lek
- Para t depozituara n bank
100.000 lek
Veprimi
kontabl:
Ditari
Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

512

Banka llogari rrjedhse

100.000

215

Autovetura

100.000

212

Ndrtesa

160.000

211

Toka

200.000

101

Kapitali i pronarit
Pr krijimin e njsis
ekonomike

Debiti

Krediti

560.000

Zgjidhja n mnyr informatike:

1.1.2

Veprimet q paksojn kapitalin.

Paksimi i kapitalit mund t vij pr arsye t ndryshme. p.sh

trheqja e kapitalit n mnyr t pjesshme nga njsia ekonomike.
Gjat ushtrimit t aktivitetit t njsis ekonomike pronari i saj
mund t trheq pr prdorim personal mjete nga aktivet e saj. Kjo
pr faktin se njsia ekonomike paraqet nj zgjerim t pasuris
personale t tij dhe ai nuk merr pag n formn klasike t saj. Ai
mundet gjithashtu q t prdor mjetet e veta personale pr nevojat
e njsis ekonomike. Kto veprime, pr nevoja t sigurimit t nj
informacioni n lidhje me to, n kontabilitet do t evidentohen
fillimisht n nj llogari t posame t quajtur 108 Llogaria e
pronarit. Prdorimet e mjeteve t njsis ekonomike pr nevojat e
pronarit nuk prbjn shpenzime, por paraqesin paksimin
prfundimtar t kapitalit t pronarit n njsin ekonomike. Nga njsia
pronari mund t trheq shuma t caktuara parash ose aktivesh t
tjera t njsis ekonomike.

Shembull: Pronari trheq nga banka 2.000 lek dhe nga magazina
mallra 500 lek, pr nevoja personale.

Veprimi kontabl:
Ditari
Nr. llog
108

Emrtimi i llogarive
Llogaria e pronarit

Debiti

Krediti

2.500

Banka llogari
512
351

rrjedhse
Mallra
Trheqje t pronarit

2.000
500

Pronari mund t trheq nga njsia ekonomike pr nevoja personale

edhe mallra, punime dhe shrbime t cilat jan objekt i veprimtaris
s saj (jan prodhuar n njsin ekonomike).
Shembull: Pronari trheq nga njsia ekonomike produkte t gatshme
me vler 6.000 lek.
(Vlersimi n kt rast bhet me kosto)

Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
llog

Emrtimi i llogarive

Debiti

Krediti

108

Llogaria e pronarit

6,000

714

Gjendje e produk. Gatshme

6000

Llogarit e t ardhurave

6,000

Produkte t gatshme

6000

Trheqje t pronarit

Por, si u prmend edhe m sipr, pronari mund t prdor pr

nevojat e njsis ekonomike mjetet e tij personale. N kt rast ato
do t evidentohen n kredi t llogaris 108 Llogaria e pronarit dhe
n debi t llogarive t shpenzimeve t klass 6.
Shembull: Pronari v n dispozicion t njsis ekonomike matriale
me vleft 500.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
llog
Kl.6
108

Emrtimi i llogarive
Shpenzim materiale
Llogaria e pronarit

Debiti

Kredit
i

500.000
500.00
0

Por, pronari mundet q pr arsye t ndryshme t ndryshoj interesat

e tij n njsin ekonomike. Pra ai mund t trheq kapital nga njsia
ekonomike me qllim zvoglimin prfundimtar t interesave t tij n
njsi. Gjithashtu ai mund t investoj n njsin ekonomike pr
shtimin e kapitalit t tij kur e sheh q njsia ekonomike po ecn me
sukses. Sipas standarteve t kontabilitetit efektet e ktyre veprimeve
n kontabilitet t regjistrohen n llogarin 108 Lllogaria e pronarit.
Trheqjet do t regjistrohen n debi t llogaris 108 Llogaria e
pronarit dhe n kredi t llogarive t aktiveve t ndryshme q ai
trheq (31 Materiale, 35 Mallra, 512 Llogaria likujduese nqs trheq
para, etj).N cdo rast zvoglimi i kapitalit sipas ligjitPr tatimin mbi
t ardhuratsht edhe objekt i tatimit n burim(10%).
Teprica debitore ose kreditore e llogaris 108 Llogaria e pronarit
debitore ose kreditore, n fund t periudhs ushtrimore do t mbyllet
tek llogaria e kapitalit t pronarit n nj llogari me analiz t vecant .

ortakri.
Si forma t organizimit t bizneseve n Shqipri njihen edhe bizneset
e organizuara me ortakri apo shoqrit e personave dhe shoqrit
aksionere. Ortakrit apo shoqrit e personave jan njsi ekonomike ligjore
ku disa persona bashkohen pr t kryer nj aktivitet t caktuar me qllim
fitimi. Pr t siguruar kapitalin e nevojshm pr realizimin e ktij aktiviteti ata
bashkojn kapitalin e tyre n raporte t caktuara sipas kontrats s
themelimit (aktet dhe statutet e themelimit). Madhsia e kapitalit q zotron
do ortak (bashkpronar) n shoqri quhet pjesa e kapitalit. Shoqrit
aksionere jan njsi ekonomike ligjore q krijohen nga bashkimi i kapitaleve
t shum personave t cilt zakonisht nuk marrin pjes vet drejprdrejt n
drejtimin e biznesit. Kapitali i shoqris ndahet n pjes t vogla q quhen
aksione t kapitalit. Kjo bhet pr t siguruar lehtsimin e trheqjes dhe
grumbullimit t kapitalit t nevojshm.
Nga pikpamja e prgjegjsis ligjore si ortakrit ashtu dhe shoqrit
aksionere, zotruesit e pjesve t kapitalit ose t aksioneve n rast se njsia e
tyre falimenton prgjigjen pr shlyerjen e detyrimeve deri n masn e
kapitalit t investuar n to; pra deri n masn e pjesve t kapitalit ose t
numrit t aksioneve q ata zotrojn n njsin ekonomike.
Madhsia e kapitalit mund t ndryshoj nga veprimet investuese t
aksionerve si edhe gjat veprimtaris s njsisis ekonomike. N vijim do t
pasqyrohen regjistrimet q bhen n kontabilitet pr pasqyrimin e veprimeve
q ndryshojn madhsin e kapitalit t njsis ekonomike.

kapitalit.
Krijimi i nj njsie ekonomike t organizuar n formn e
bashkpronsis (ortakris) apo t njsis ekonomike aksionere bhet
nprmjet nj proedure t caktuar ligjore q n Shqipri prcaktohet n
ligjin Pr shoqrit tregtare.
N kt ligj prcaktohet dhe kapitali minimum i nevojshm
pr krijimin e njsive ekonomike i cili sht i ndryshm pr format e
ndryshme t tyre. N rastin e njsive ekonomike aksionere, n aktin e
themelimit t tyre q aprovohet nga organi kompetent shtetror,
tregohet dhe numri maksimal i aksioneve q lejohen (autorizohen) t
emetohen si dhe vlera nominale e tyre. Autorizimi i emetimit t
aksioneve nuk ka efekte mbi gjendjen financiare t shoqris prandaj nuk
regjistrohen n kontabilitet.
Sipas ligjit Pr shoqrit tregtare oartakt apo aksionert
themelues t njsis ekonomike duhet t nnshkruajn t gjith kapitalin
q ata do t kontribuojn n t. N kt moment ata shndrrohen,
juridikisht, n debitor t njsis ekonomike q krijohet. Ky detyrim n
kontabilitetin e njsis ekonomike do pasqyrohet n debi t nj llogarie,
q sipas planit kontabl, quhet Ortak / Aksioner Veprime me
kapitalin. Kurse gjendja, shtimet dhe paksimet e kapitalit t njsis
ekonomike n kontabilitet, do pasqyrohen n llogarin Kapitali

Shembull: Veprimi i nnshkrimit t kapitalit, pr 1.000 aksione/pjes me

vleft nominale 1.000 lek, gjithsej 1.000.000 lek.

Veprimi kontabl:

Nr. Llog
456
101

Dita
ri
Emrtimi i llogarive

Debiti

Ortak/ Aksioner- Veprime me kapitalin

1.000.00
0

Kapitali themeltar

Krediti

1.000.00

Veprimi i nnshkrimit t kapitalit

Llogaria 101 Kapitali themeltar n rastin e njsive ekonomike me
ortakri mund (duhet) t mbahet e analizuar pr do ortak, sipas pjess s
kapitalit q ka kontribuar secili n kapitalin e njsis ekonomike. Ndrsa n
rastin e njsive ekonomike aksionere, me qn se numri i aksionerve sht
shum i madh, llogaria e kapitalit nuk mund t mbahet e analizuar pr do
aksioner dhe t pasqyrohet n bilanc pr secilin prej tyre. Megjithat, n kto
njsi ekonomike mbahet regjistri i aksionerve n t cilin pasqyrohen t
dhna mbi emrin e do aksioneri, numrin e aksioneve q ai zotron, adresn,
etj. si dhe do ndryshim i tyre.

Krkimin e kapitalit t nnshkruar njsia ekonomike mund t`a bj me

etapa. Pra, n prputhje me planet e saj, ajo mund t mos e krkoj
menjher t gjith shumn e kapitalit t nnshkruar nga aksionert e saj.
Pr pjesn e kapitalit q ortakt/aksionert do kontribuojn n kontabilitet do
bhen regjistrimet prkatse. N rastin e nj njsie ekonomike me ortakri
kontributi i ortakve mund t jet n para, n natyr (me lloje t veanta
aktivesh, si p.sh ndrtesa, mjete transporti, tok, etj.) ose me t dyja format
s bashku. N rastin e nj kontributi miks t ortakve regjistrimi n ditar i
kontributit, pasi sht regjistruar nnshkrimi i kapitalit, do t bhet duke
debituar sipas rastit logarit e aktiveve (banka, arka, makineri , ndrtesa,
etj).
Shembull: Ortakt e nj njsie ekonomike sipas dokumenteve juridik t
nnshkruar derdhin kapitalin n para dhe n natyr: Para 500.000 lek;
Autovetur
100.000 leke; Ndrtesa 40.000 lek; dhe Tok 135.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr. Llog

Emrtimi i llogarive

Debiti

Krediti

512

Banka llogari rrjedhse

500.000

211

Toka

135.000

212

Ndrtesa

40.000

215

Autovetur

100.000

456

Ortak/Aksioner- Veprime me
kapitalin
Derdhje e kapitalit

775.000

Zgjidhja n mnyr informatike:

Ky regjistrim do t bhet duke i vlersuar aktivet e investuara me

koston e marrjes (apo me vlern e tregut), ashtu si prcaktohen n
Standartet e Kontabilitetit.

Duhet theksuar se pas derdhjes s kontributit n

natyr,para,apo form tjetr aktivi,ato kthehen n pron t njsis
ekonomike.
N rastin e njsive ekonomike aksionere, emetimi i aksioneve
zakonisht bhet me para. Por ai mund t bhet dhe me aktive t
tjera. P.sh mund t prmenden rasti i pagimit t shpenzimeve t
themelimit me aksionet e veta t njsis ekonomike, blerja e nj
ndrtese, toke, etj. n kmbim t aksioneve t saja, etj. Emetimi i
pjesve apo aksioneve t kapitalit mund t bhet me vlern e tyre
nominale ose me vlern e tregut. N rastin kur aksionet emetohen n
para me vlern nominale, (p.sh 1.000 aksione me vler nominale
1.000 lek) n kontabilitet regjistrimi
kontabl n ditar do t jet:
Ditari
Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

512

Banka llogari rrjedhse

456

Ortak/AksionerVeprime me kapitalin
Pr emetimin me vler nominale

Kredit
i

Debiti

1.000.00
0

1.000.000

Por shpesh njsia ekonomike emeton aksionet e kapitalit me vlern

e tregut t tyre. N kt rast mund t paraqiten dy situata:
a) Kur vlera e tregut e aksioneve t kapitalit t emetuara sht
m e madhe se vlera nominale e tyre. Diferenca e vlers s tregut, t
aksioneve t kapitalit t emetuar, me vlern nominale t tyre quhet primi i
kapitalit ose kapitali shtes n emetim. N kontabilitet kjo diferenc do t
evidentohet n llogarin 104 Prime t lidhura me kapitalin.
Shembull: Supozohet se 1.000 aksionet e shembullit t msiprm jan
emetuar me vlern e tregut 1.100 lek, ather rezulton nj prim kapitali prej
100 lek pr aksion.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr. Llog

Emrtimi i llogarive

512

Banka llogari rrjedhse

456

Ortak/ Aksioner- Veprime me

kapitalin

104

Prime t lidhura me kapitalin

Pr emetimin me vlern e tregut

Debiti

Krediti

1.100.00
0

1.000.00
0

100.000

b) Kur vlera e tregut e aksioneve t kapitalit t emetuara

sht m e vogl se sa vlera nominale e tyre. Diferenca midis
mimit t tregut t aksionit dhe vlers nominale t tij prbn nj
zbritje nga kapitali i njsis ekonomike, pra zbritje nga vlera nominale
e tij. Zakonisht me ligj ndalohet emetimi i aksioneve me zbritje.
Prime ose zbritje t kapitalit mund t vrehen dhe n rastin e
njsive ekonomike me pjes kapitali kur vlera e tyre n treg ndryshon
nga vlera kontabl e tyre (apo vlera nominale e tyre). Regjistrimet q
bhen n kt rast jan t ngjashme me ato t trajtuara m sipr.
Pra si shihet n llogarin 101 Kapitali themeltar shnohet
shuma totale e kapitalit t nnshkruar pavarsisht nse sht derdhur
(paguar) ai nga pronart nnshkrues t tij. Kurse n llogarin 456
Ortak / Aksioner- Veprime me kapitalin pasqyrohen t gjitha
derdhjet (pagesat) e bra nga ortakt apo aksionert pr shumat e
krkuara nga njsia ekonomike.
N mnyr skematike regjistrimet q bhen n llogari pr dy
rastet e msiprme do paraqiteshin:

Ortak/ Aksioner
D

Kapitali themeltar

K
D

1.000.000 (1)

Veprime me kapitalin K

(1)1.000.000
(2) 325.000

D Banka llogari rrjedhse K

325.000 (3)
1.000.000 (4)

(3) 50.000

1.000.000 (1`)

(1`)1.100.000

1.000.000 (2`)

(2`) 900.000

(4)1.000.000

325.000 (2)

D
(3)

Ndrtesa

K
Prime

40.000

D t lidhura me kapitalin K
D

Autovetura

100.000 (1`)

(3) 100.000
D
D

Zbritje t kapitalit

(2`) 100.000

(3)

Toka

135.000

Por, si u tha m par, njsia ekonomike mund t zbatoj

krkimin e kapitalit me faza ,n fazn e par ajo krkon vetm 60%
t kapitalit.
Shembull: Njsia ekonomike X, n fazn e par n 20.01.200X,
krkon 60% t kapitalit t nnshkruar 1.000.000 lek t derdhet n
bank, pra 600.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr. Llog

Emrtimi i llogarive

Debiti

109

Kapitali i nnshkruar I pakrkuar

400.00
0

456

Ortak/ Aksioner- Veprime

me kapitalin

600.00
0

101

Kapitali themeltar
Pr Krkim t 60% t kapitalit t
nnshkruar

Krediti

1.000.00

Shembull: Njsia ekonomike X, n fazn e dyt m 20.05.200X ka

krkuar dhe 20% t kapitalit t nnshkruar.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr. Llog

Emrtimi i llogarive

456

Ortak/ Aksioner- Veprime me

kapitalin

109

Kapitali i nnshkruar i
pakrkuar
Pr krkim t 20% t kapitalit t
nnshkruar

Kredit
i

Debiti
200.000

200.00

Nqs n fund t periudhs ushtrimore rezulton kapitali nnshkruar i

pakrkuar, pra llogaria 109 Kapitali i nnshkruar i pakrkuar rezulton me
tepric debitore, ky kapital do paraqitet n aktiv, si z i par i tij.
Gjithashtu mund t ndodh q n fund t periudhs aksionert /ortakt
t mos ken derdhur t gjitha shumat e kapitalit t nnshkruar dhe t
krkuar nga njsia ekonomike. Kontabilisht kjo ndodh kur llogaria 456
Ortak/ Aksioner- Veprime me kapitalin ka tepric debitore n fund t
periudhs. N kt rast aksionert/ortakt q nuk kan derdhur (paguar)
shumat e kapitalit q kan nnshkruar dhe q u sht krkuar, paraqiten si
debitor t njsis ekonomike.
Shembull: Nga kapitali i krkuar n dy veprimet e msiprme, jan paguar
n para vetm 620,000 lek.

Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

512

Banka llogari rrjedhse

456

Ortak/Aksioner- Veprime me
kapitalin
Jan derdhur n para nga kapitali i

Debiti

Krediti

620,000

620,00
0

N kt rast llogaria 456 Ortak /Aksioner Veprime me kapitalin

n fund t periudhs do rezultoj me nj tepric debitore prej
180.000 leksh. Pr kt shum n fund t periudhs do bhet
veprimi kontabl si m posht:
Ditari
Nr.
Llog
1011
456

Emrtimi i llogarive
Kapitali I nnshkruar, i krkuar i
paderdhur
Ortak/Aksioner- Veprime
me kapitalin

Debiti

Krediti

180.00
0
180.000

Pr tepricn debitore
Katr regjistrimet e msiprme n form skematike n llogarit n
form T-je do paraqiteshin si m posht:

D Kapitali themeltar K
1.000.000 (1)

Kapitali I nnshkruar i
pakrkuar
(1)

400.000

200.000 (2)

Banka llogari rrjedhese

(3) 620.000

T.d. 200.000

Ortak /AksionerD

Veprime me kapitalin
K

(1)

600.000

(2)

200.000
800.000
180.000

620.000 (3)
620.000
180.000 (4)

Kapital i nnshkruar
D i krkuar dhe i
paderdhur K
(4) 180.000

Nqs njsia ekonomike vendos q t krkoj q t paguhet nga

ortak/aksioner kapitali i nnshkruar q pr rastin konkret sht
180.000 lek, ky veprim do t shoqrohej me veprimin kontabl:
Ditari
Nr.
Llog
456
1011

Emrtimi i llogarive
Ortak/ Aksioner- Veprime me
kapitalin
Kapitali i nnshkruar, i krkuar i
paderdhur

Debiti

Kredit
i

180.00
0
180.00
0

Krkohet q t paguhet kapitali I

nnshkruar
Theksojm se n kt rast, llogaria 109 Kapital i nnshkruar i
pakrkuar do paraqitet si z i par i aktivit t bilancit, ndrsa llogaria
Kapital i nnshkruar i krkuar dhe i paderdhur do paraqitet n
grupin e krkesave pt t`u arktuar.

N fund t periudhs kontabl,nqoftse nga totali i kapitalit t

nnshkruar rezulton si kapital i derdhur ashtu dhe kapital i paderdhur,
duhet q n kontabilitet nga llogaria 101 Kapitali themeltar t
xhirohet shuma e kapitalit t nnshkruar e t paguar n kredi
tKapital i nnshkruar i paderdhur (i papaguar). Mqense n
ushtrimin e msiprm ai sht 380.000 lek, veprimi kontabl do t
jet:
Ditari
Nr.
Llog
101
457

Emrtimi i llogarive
Kapitali themeltar
Kapital i nnshkruar i papaguar

Debiti

Kredit
i

380.000
380.00

Xhirimi i kapitalit t nnshkruar i

papaguar
Nj veprim i till sht i nevojshm pr t marr informacion n lidhje
m madhsin e kapitalit t paguar t njsis ekonomike, i cili prbn
dhe garancin reale pr investitort apo kreditort e saj, e q do t
rezultoj nga teprica e llogaris 101 Kapitali themeltar.

- Kapitali i njsis ekonomike mund t shtohet edhe duke

br emetime t reja aksionesh shtes t kapitalit. N kt rast
regjistrimet kontabl jan pak a shum si ato t trajtuara m sipr.
Veori paraqet rasti i pranimit apo i largimit t nj ortaku nga
shoqria, veprim i cili shkakton shtimin ose paksimin e kapitalit
themeltar t saj. kjo veori konsiston n faktin se pranimi ose largimi
i nj ortaku mund t bhet me kompensim kapitali nga ana e
ortakve/ortakut q largohet. Probleme lindin gjithashtu dhe me
emrin e mir (fondin tregtar) q mund t jet krijuar gjat jets s
njsis ekonomike deri n pranimin apo largimin e bashkpronarit.
- Kapitalit themeltar shtohet edhe nga faktort e
mposhtm:
a) Nga prfshirja n kapital e plusvlerave nga rivlersimi i
elementve t aktiveve.
b) Nga prfshirja e nj pjese apo e t gjith shums s primit
n kapitalin e shoqris.
c) Nga prfshirja n kapital t rezervave t kapitalit apo te
rezervave te tjera.
d) Nga kapitalizimi i fitimit t vitit apo t fitimit t mbartur.

Shembull: Njsia ekonomike X (asambleja e ortakve) ka vendosur

t zmadhoj kapitalin nga: Rezerva nga rivlersimi 120.000 lek, nga
primi lidhur me kapitalin 50.000 lek, Fitim t mbartur 40.000 lek,
dhe fitim i ushtrimit 20.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari

Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

Debiti

Krediti

105

Rezerva nga rivlersimi

104

Primet e lidhura me kapitalin

50.000

106

Rezervat

20.000

107

Fitime t mbartuar

40.000

121

Fitime t ushtrimit

20.000

101

Kapitali themeltar
Pr zmadhimin e kapitalit

120.000

250.00
0

Zgjidhja n mnyr informatike:

Ky regjistrim do t bhet vetm pasi organi kompetent i shoqris,

asambleja, t ket caktuar si destinacion t ktyre burimeve zmadhimin e
kapitalit themeltar duke ndjekur dhe proedurat prkatse ligjore.
Veprimet m tipike q sjellin paksimin e kapitalit themeltar jan:
a) Mbulimi i humbjeve t periudhave t mparshme nga kapitali
themeltar
b) Trheqja apo kthimi i shumave t kapitalit ortakve apo aksionerve
c) Anullimi i aksioneve t veta q trhiqen (riblihen) pr t`u anulluar.
Shembull: Njsia ekonomike X (asambleja e ortakve) ka vendosur t
paksoj kapitalin pr: mbulimin e humbjes s periudhs s mparshme
10.000 lek, mbulimin e humbjes s ushtrimit 15.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
Llog
101

Emrtimi i llogarive
Kapitali themeltar

Debiti

Krediti

25.000

121

Fitime dhe humbje t ushtrimit

15.000

107

Fitime dhe humbje t mbartura

10.000

Pr paksimin e kapitalit themeltar

Shembull: Njsia ekonomike(me nj ose disa ortak )trheq nga kapitali 30.000

Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

101

Kapitali themeltar

456

Ortak /Aksioner- Veprime me

kapitalin

Debiti

Krediti

30.000
30.000

Trheqje nga kapitali themeltar

Shembull: Nj aksioner trheq aksione pr 20.000 lek.
Veprimi kontabl:
Ditari
Nr.
Llog

Emrtimi i llogarive

101

Kapitali themeltar

108

Aksione t trhequra pr tu
anulluar
Trheqje e aksioneve pr anullim

Debiti

Krediti

20.000

20.000