Vous êtes sur la page 1sur 41

Viscera Abdomen

Dr. Dindin Hardi Gunawan, SpRM


Aorta Abdomen
Aorta masuk abdomen : hiatus aorticus
diaphragma, setinggi V.Th XII.
Berjalan turun di belakang peritoneum pd facies
anterior vertebrae lumbales.
Bercabang 2 : A. Iliaca communis setinggi V.L IV.
Di sebelah kanan : V. Cava superior, chisterna
chyli, pangkal V. Azygos.
Di kiri : truncus symphaticus sinistra.
Aorta abdominalis dan vena cava inferior
Proyeksi aorta abdomen dan vena cava inferior
terhadap dinding abdomen
Cabang Aorta Abdomen
Tiga cabang visceral anterior /tunggal : truncus
coeliacus, A. Mesenterica superior, A. Mesenterica
inferior.
Tiga cabang visceral lateralis / berpasangan : A.
Suprarenalis, A. Renalis, A. Testicularis atau A. Ovarica.
Lima cabang lateral dinding abdomen/cabang
parietal : A. Phrenica inferior, empat arteri lumbales.
Tiga cabang terminal : dua arteria iliaca communis dan
A. Sacralis mediana.
Tiga cabang visceral anterior

1. Truncus coeliacus 2. A. Mesenterica superior


1. A. Gastrica sinistra
1. Aa. Jejunales et Ileales
2. A. Splenica
a. Aa. Gastrica breves (6) 2. A. Pancreaticoduodenalis
b. Rr. Lienalis (6) inferior
c. A. Gastroomentalis sinistra 3. A. Colica media
3. A. Hepatica communis
4. A. Colica dextra
a. A. Cystica
b. A. Gastrica dextra 5. A. Ileocolica
c. A. Gastroduodenalis a. A. Caecalis anterior
A. Gastroomentalis dextra b. A. Iliaca
A. Pancreoticoduodenalis
superior
c. A. Colicus
d. A. Hepatica dextra d. A. Caecalis posterior
e. A. Hepatica propria A. Appendicularis
3. A. Mesenterica inferior
A. Colica sinistra
Aa. Sigmoidea (2-3)
A. Rectalis superior

Tiga cabang viscera lateralis


A. Suprarenalis
A. Renalis
A. Testicularis / A. Ovarica

Lima cabang lateral dinding abdomen :


A. Phrenica inferior
Aa. Lumbales (4)
Tiga cabang terminal :
Aa. Iliaca communis (2)
1. A. Iliaca interna
2. A. Iliaca externa
A. Sacralis mediana.

A. Iliaca communis
Berjalan ke bawah lateral sepanjang margo medialis
M. Psoas.
Berakhir di depan articulatio sacroiliaca bercabang
2 : A. Iliaca externa dan A. Iliaca interna.
Disilang di anterior oleh ureter
A. Iliaca externa
Berjalan sepanjang margo medialis M. Psoas, mengikuti
pinggir atas pelvis.
Cabang :
1. A. Epigastrica inferior, tepat di atas ligamentum inguinale.
Berjalan ke atas, medial pinggir annulus inguinalis profunda,
masuk ke vagina M. Recti abdominis di belakang M. Recti
abdominis.
2. A. Circumflexa ilium profunda, di dekat A. Epigastrica
inferior. Berjalan ke atas, lateral menuju SIAS, crista iliaca.
Mendarahi otot dinding anterior abdomen.
Di bawah ligamentum inguinale ke tungkai atas A.
Femoralis.
A. Iliaca interna
Berjalan ke bawah ke dalam pelvis di depan
articulatio sacroiliaca menuju ke pinggir atas
incisura ischiadica major, tempat
percabangan : anterior dan posterior yang
mengurus viscera pelvis, perineum, dinding
pelvis dan bokong.
Vena cava inferior
Fungsi : mengalirkan sebagian besar darah tubuh
bagian bawah diaphragma ke atrium dextra.
Dibentuk : persatuan V. Iliaca communis di belakang
A. Iliaca communis dextra setinggi V.L V.
Berjalanke atas pd sisi kanan aorta, melalui centrum
tendineum setinggi V.T VIII.
Truncus symphaticus dextra : di belakang pinggir
kanan V. Cava inferior.
Ureter dextra 0,5 inci dari pinggir kanan.
Foramen epiploicum memisahkan V. Cava inferior
dari vena porta hepatis.
Cabang V. Cava inferior
Dua cabang visceral anterior : V. Hepatica
Tiga cabang visceral lateralis :
1. V. suprarenalis dextra (V. Suprarenalis sinistra
bermuara ke V. Renalis sinistra).
2. V. Renalis.
3. V. Testicularis / ovarica dextra (V. Testicularis / ovarica
sinistra bermuara ke V. Renalis sinsitra)
Lima cabang lateral dinding abdomen : V. Phrenica
inferior, empat vena lumbales.
Tiga cabang pangkal : dua venae iliaca communis, V.
Sacrales mediana.
Vena portae
Darah vena sebagian besar tr. GI bermuara ke hepar
melalui sistem vena porta.
Dari 1/3 bagian bawah oesophagus setengah atas
canalis analis.
Dari lien, pancreas, vesica biliaris.
Vena portae hepatis masuk ke dalam hepar,
bercabang-cabang membentuk sinusoid : V.
Hepatica propria bermuara ke V. Cava inferior.
Panjang : 2 inci.
Dibentuk di belakang collum pancreaticus oleh V.
Mesenterica superior dan V. Lienalis.
Vena portae hepatis
Berjalan ke atas kanan, di belakang duodenum
pars superior, masuk melalui omentum minus.
Berjalan ke atas depan foramen epiploicum
vena porta bercabang : ramus dextra dan
sinistra.
Sirkulasi porta mulai sebagai plexus kapiler
dlm organ-organ yg darahnya dialirkan keluar
dan berakhir dan bermuara ke sinusoid hati.
Cabang-cabang vena porta hepatica
Vena yang bermuara ke vena porta hepatis

V. Lienalis
V. Mesenterica superior
V. Mesenterica inferior
V. Gastrica sinistra
V. Gastrica dextra
V. Cystica
V. Lienalis
Meninggalkan hilum lienale, berjalan ke kanan di
dalam ligamentum lienorenale di bawah A. Lienalis.
Bergabung dgn V. Mesenterica superior di belakang
collum pancreatis membentuk vena porta
hepatis.
V. Splenica menerima darah dr : V. Gastrica brevis, V.
Gastroomentalis sinistra, V. Mesenterica inferior, V.
Pancreatica.
V. Mesenterica inferior.
Berjalan ke atas pd dinding posterior
abdomen, bergabung dgn v. Lienalis di
belakang corpus pancreatis.
Menerima darah dari : v. Rectales superior, v.
Sigmoidea, v. Colica sinistra.
V. Mesenterica superior.
Berjalan ke atas di dalam radix mesenterii pd sisi
kanan a. Mesenterica superior.
Berjalan di depan pars horizontalis duodenum,
bergabung dgn v. Lienalis di belakang collum
pancreatis.
Menerima darah dari : v. Jejunales, v. Ileales, v.
ileocolica, v. Colica dextra, v. Colica media, v.
Pancreotica duodenales inferior, v. Gastroomentalis
dextra.
V. Gastrica sinistra : mengalirkan darah dari
bagian kiri curvatura minor, bagian distal
oesophagus.
V. Gastrica dextra : mengalirkan darah dari
bagian kanan curvatura minor.
V. Cystica : mengalirkan darah dari vesica biliaris.
Vena-vena di atas bermuara langsung ke vena
portae hepatis.
Anastomosis portal - sistemik
Dalam keadaan normal : darah dari vena porta
melalui hepar dan masuk ke dalam vena cava
inferior.
Hubungan sistem portal dan sistem sistemik :
1. Sepertiga bawah oesophagus : rr. Oesophagei
vena gastrica sinistra (cabang portal)
beranastomosis dgn v. oesophagealis yg
mengalirkan darah dr 1/3 tengah oesophagus
ke v. Azygos (cabang sistemik).
2. Pertengahan atas canalis analis, v. Rectalis superior
(cabang portal) yg mengalirkan darah dari sebagian
atas canalis analis, beranastomosis dgn v. Rectalis
media (cabang sistemik).
3. V. Paraumbilicalis menghubungkan ramus sinister v.
Portae hepatis dgn vena superfisialis dinding
abdomen (cabang sistemik).
4. Vena paraumbilicales berjalan di dalam ligamentum
falciforme, dan ligamentum teres hepatis.
5. Vena colon ascendens, descendens, duodenum,
pancreas dan hepar (cabang portal)
beranastomosis dg v. Renalis, v. Lumbales, v.
Phrenica (cabang sistemik)
Aliran limfe abdomen
Kelenjar limf (nodi lymphodei) berhubungan erat dgn
aorta membentuk rantai preaortici dan nodi aortici
lateralis dextra dan sinistra (paraaortici / lumbales).
Nodi preaortici : di sekitar pangkal truncus coeliacus :
nodi coeliaci; A. Mesenterica superior : nodi
mesenterici superioris, A. Mesenterica inferior : nodi
mesenterici inferiores.
Mengalirkan cairan limf : traktus gastrointestinal, 1/3
bawah oesophagus pertengahan analis canalis, lien,
pancreas, vesica biliaris, hepar.
Pembuluh limf eferen membentuk trunkus intestinalis.
Nodi aortici lateralis (paraaortici / lumbales)
mengalirkan dari ren, glandula suprarenalis, testis,
ovarium, tuba uterina, fundus uteri, pembuluh limf
profunda dinding abdomen, nodi iliaci communes.
Pembuluh eferen membentuk truncus lumbalis dextra
dan sinistra.
Ductus thoracicus berawal dlm abdomen sebagai
kantong limf memanjang : cisterna chyli.
Terletak tepat di bawah diafragma di depan VL I-II pd
sisi kanan aorta.
Cisterna chyli menerima : truncus intestinalis, truncus
lumbalis dextra dan sinistra, beberapa pembuluh limf
kecil bagian bawah thorax.
Pembuluh dan kelenjar limfe dinding abdomen posterior
Peritoneum
: membrana serosa tipis melapisi dinding cavitas
abdomen dan cavitas pelvis (peritoneum parietale),
meliputi viscera abdomen dan pelvis (peritoneum
viscerale).
Rongga di antaranya : cavitas peritonealis.
Cavitas peritonealis dibagi menjadi kantung besar
(cavitas peritonealis) dari diaphragma - pelvis,
kantung kecil (bursa omentalis) : di belakang gaster.
Berhubungan melalui : foramen omentale /
foramen epiploicum.
Susunan peritoneum pd penampang sagital abomen wanita
Penampang transversal abdomen
Organ intraperitoneal : hampir seluruh organ
diliputi peritoneum viscerale : gaster, jejenum,
ileum, lien.
Organ retroperitoneal : letak di belakang
peritoneum, hanya sebagian diliputi peritoneum
viscerale : pancreas, colon ascendens, colon
descendens.
Ligamenta peritoneale : lipatan peritoneum
menghubungkan viscera padat ke dinding
abdomen.
ligamentum falciforme : menghubungkan
hepar ke diaphragma, ligamentum triangulare
dextra dan sinistra, ligamentum coronarium.
Mesenterium, omentum, ligamentum
Omentum : lipatan peritoneum menghubungkan
gaster dgn organ berongga lain.
Omentum majus : menghubungkan curvatura mayor
gaster dgn colon transversum.
Omentum minus : menggantungkan curvatura minor
gaster dr fissura ligamenti venosi dan porta hepatis
pd permukaan bawah hepar.
Omentum gastrosplenicum : gaster hilum lienale.
Mesenteria : lipatan peritoneum menghubungkan
bagian-bagian usus ke dinding posterior abdomen :
mesenterium, mesocolon transversum, mesocolon
sigmoideum.
Omentum majus
Innervasi peritoneum
Peritoneum parietale peka rasa nyeri, suhu,
raba, tekan. Dipersafi N. Th VI-XII, L I.
Peritoneum viscerale : peka regangan,
robekan. Dipersarafi : saraf aferen otonom.
Kantong, recessus, spatia, sulci pada
peritoneum
Bursa omentalis
= Kantong peritoneal luas, di belakang gaster,
omentum minus, di depan struktur yg terletak pd
dinding posterior abdomen.
Menonjol ke atas setinggi diaphragma, ke bawah di
antara lapisan omentum majus.
Batas kiri : lien, ligamentum gastrolienale,
ligamentum lienorenale.
Di bawah : omentum majus.
Batas kanan terbuka ke kantong besar melalui
foramen epiploicum / foramen omentale.
Pintu masuk ke dalam foramen epiploicum :
Anterior : pinggir bebas omentum minus, berisi
ductus choledocus (kanan depan), arteri hepatica
(kiri depan), vena porta hepatis (posterior).
Posterior : vena cava inferior.
Superior : processus caudatus lobus caudatus
hepar.
Inferior : pangkal duodenum.
Penampang sagital melalui pintu masuk bursa omentalis
Recessus duodenalis.
Dekat junctura duodenojujenalis terdapat empat
kantong kecil : recessus duodenalis superior,
inferior, recessus paraduodenalis,
retroduodenalis.
Recessus caecalis.
Di sekitar caecum : recessus ileocaecalis superior,
inferior, recessus retrocaecalis.
Recessus intersigmoideus
Pd apeks pangkal mesocolon sigmoideum.
Pintu masuk terletak di depan ureter sinistra.
Recessus pada daerah junctura duodenalis
Recessus subphrenicus
Dextra dan sinistra : di antara diaphragma dan
hepar, kanan dan kiri ligamentum falciforme.
Posterior dextra : di antara lobus hepatis
dextra, ren dextra, flexura coli dextra.
Spatium extraperitoneale dextra : di antara
lapisan-lapisan ligamentum coronarium, di
antara hepar dan diaphragma.
Sulci paracolici
Di sisi lateral colon ascendens dan descendens
alhamdulillah

Vous aimerez peut-être aussi