Anaflaksi

Do. Dr. Neslihan Ycel

Acil Tp Anabilim Dal
 Giri

Anaflaksi, anaflaktoid reaksiyonlar ve anaflaktik ok

Ciddi, hayat tehdit edici, tedavi edilmediinde lme yol aan,
yaygn ya da sistemik hipersensitivite reaksiyonudur
Reaksiyonun annda tannmas ve erken tedavi hayat
kurtarcdr
Genellikle deri ve mukozal deiiklikler ile birlikte hzla hayat
tehtid eden hava yolu, solunum ve dolam problemleri ile
karakterize bir klinik tablodur.
 Giri

Msr kral Menesin eek ars sokmas sonras aniden

lmne dayanmaktadr
lk defa 1902de Portier ve Richet adl iki fransz fizyolojist
tarafndan tanmlanmtr
 Anaflaksi Tanm
Hzl balayan ve lme yol aabilen ciddi bir
allerjik reaksiyondur
Aadaki kriterden herhangi birisi olutuu
zaman anaflaksi gelime olasl yksek
1. Ani balangl (dakika-birka saat), deri ve/veya
mukozal doku tutulumu ile birlikte ve aaidakilerden en
az biri
Solunum yetmezlii (dispne, hltl solunum, stridor)
Kan basncnda dme
Organ disfonksiyonu ile ilikili belirtiler (hipotoni, senkop,
inkontinans)
 Anaflaksi Tanm
2. O hasta iin muhtemelen allerjen olan maddeye maruz kaldktan
sonra hzla ortaya kan aadaki belirtilerden iki veya daha fazlas
Deri ve/neya mukozal doku tutulumu
Solunum yetmezlii
Azalm kan basnc veya buna bal belirtiler
Persistan gastrointestinal belirtiler (kramplar, kusma)
3. Hasta bilinen allerjene maruz kald ise ve hipotansiyon geliti ise
anaflaksiden phelenmek gerekir
 Anaflaksi Geleneksel Terminoloji

Anaflaktik terimi Ig E baml reaksiyonlar

eitli uyaranlara kar ani olarak gelien, mast hcrelerinden ve
dier enflamatuvar hcrelerden biyolojik olarak aktif ve gl
medyatrlerin salnmna neden olup sistemik etkiler oluturan
zgl IgE araclkl bir yanttr.
 Anaflaksi Geleneksel Terminoloji
Anaflaktoid terimi ise Ig E baml olmayan olaylar
Daha nceden bir allerjene maruz kalmak gerekmez
IgEnin araclk etmedii, ancak tamamiyle anafilaksi bulgu ve belirtileri
ile seyreden bir klinik grnmdr
Hipersensitivite genellikle zararsz antijenlere kar gelien
uygunsuz bir immn yant
Anaflaktik ok anaflaksinin zerine hipotansiyonun (okun)
eklenmesidir.
Erken tip ar duyarlk sonucu meydana gelen ar dolam bozukluu
olarak da tarif edilebilir
 Anaflaksi Geleneksel Terminoloji

Anafilaktik sendrom veya tepki ise nedene baklmakszn

(IgE araclkl veya deil) genel anlamda ortaya kan klinik
grnm tanmlamak iin kullanlr
Anafilaktik tepki
en lml haliyle ciltte kzarklk ve kant eklinde grlebilecei gibi
en u boyutuyla kalp-solunum durmas ile lmle sonulanabilen bir klinik
sendrom olarak da karmza kabilir
 Anaflaksi

Anaflaksi ani hipersensitivite reaksiyonunun en dramatik ve

en iddetli formudur
Klinik devamlln bir paras olarak ortaya kar
Grece nemsiz belirtiler ile balayabilir ve hzla yaam
tehdit eden solunumsal ve kardiyovaskler reaksiyona
ilerleyebilir
 Anaflaktik Reaksiyonlardaki Etki
Mekanizmalar

Anaflaksi (en sk grlen mekanizmadr)

Ig E
Klasik yoldan kompleman aktivasyonu
Ig M ve Ig G, c1, c2, c3
Alternatif yoldan kompleman aktivasyonu
c3a ve c5 a
Direkt farmakolojik etkiyle mediyatr serbestlemesi
Direkt yol ile bazofil ve mast hcreleri uyarlr

Histamin, triptaz, kininler, prostaglandinler, adenozin, lkotrienler,

heparin, PAF, kemotaktik faktrler
 Epidemiyoloji

Corafi, rk, cins ayrm yoktur

En sk 20-49 ya arasnda grlr
Bireysel anaflaksi riski %1-3 olduu ve anaflaksi nin
prevelans artmakta
Mortalite oran %1
 Anaflaksi ya da Allerjik Reaksiyonlarn
Sk Grlen Nedenleri

lalar
Beta laktam antibiyotikler
ASA
Trimetoprim sulfametaksazol
Vankomisin
NSA ilalar
Herhangi bir ila
Besinler ve katklar
Kabuklu deniz rnleri
Soya fasulyesi
Kabuklu yemiler
Buday
St
Yumurta
Tohumlar
 Anaflaksi ya da Allerjik Reaksiyonlarn Sk
Grlen Nedenleri
Dier
Zarkanatllarn sokmas
Bceklerin paralar ve kfler
Kan ve serum rnleri
Antiserumlar (tetanus, difteri, antitoksinleri)
Hormonlar (inslin, ACTH)
Enzimler (pankreatik enzimler, streptokinaz)
Kist hidatik svs (IgE ve dier Igler)
Latex (atopik hastalar zellikle hassastrlar- asthma)
Polenler
Radyoopak maddeler
 Klinik Bulgular
Kant Rinore
rtiker
Konjonktivit
Deride kzarklk
Disritmiler
Anjiodem
Hipotansiyon
Karn ars Solunum sknts
Bulant-kusma
Diare
Bronkospazm
 Anafilaktik Tepki Gelimesine ve
Gidiatna Etki Eden Durumlar

Ya
Ya arttka baz maddelere kar daha gl tepki ortaya kabilir.
Cins
Ar sokmasna kar erkeklerde; lateks, aspirin ve kas geveticilere
kar kadnlarda daha sk tepki oluur.
Aln ekli
Azdan alndnda daha az sklkta ve daha az iddette olur.
 Anafilaktik Tepki Gelimesine ve
Gidiatna Etki Eden Durumlar

Aralkl veya srekli alnma

Allerjenin arada boluklar braklarak alnmas veya tekrarlayc
ekilde alnmas tepki skln artrr.
En son tepkiden sonra allerjenin yeniden ne kadar sre sonra
alnd
Aradaki sre arttka tepkinin tekrarlama olasl azalr.
 Klasik Anaflaksi Tablosu

Kant Bilin dzeyinde azalma

Deride kzarklk Solunum gl
rtiker Dolam yetmezlii
Boazda dolgunluk hissi
Anksiyete
Gste skma hissi
Nefes darl
Sersemlik hissi
 Klasik Anaflaksi Tablosu
Kant, deride kzarklk ve rtiker ile balar
Bu belirtilerin ardndan boazda dolgunluk hissi, anksiyete,
gste skma hissi, nefes darl ve sersemlik hissi geliebilir
Olay ilerledike bilin dzeyinde azalma, solunum gl,
dolam yetmezlii ortaya kabilir
En ar formunda bilin kayb ve kardiyorespiratuvar arrest
geliebilir
Boazda yumru ve ses kskl ikayeti anaflaksi semptomlar
olan bir hastada yaam tehdit eden laringeal demin
habercisidir
 Anaflaksinin Klinik Grnmleri
Hava yolu Solunum
Hava yolunda ilik (faringeal, Taipne
laringeal dem, dilde ilik, Dispne
uvula demi) Wheezing
Stridor Siyanoz (ge bulgu)
Hasta boaznn kapandn Bronkospazm
hisseder Ronks
Ses kskl
Solunum arresti
Disfoni,
ksrk
Kaln sesli-bouk konuma,
 Anaflaksinin Klinik Grnmleri
Dolam
Deri ve mukoza deiiklikleri
ok bulgular (solukluk,
Kant
nemli ve souk deri, kapiller
rtiker
geri dolumun bozulmas vs)
Angiodem (gz kapaklar,
Taikardi
dudaklar vs ilik)
Hipotansiyon
Kzarklk
Dizziness
EKG deiiklikleri
(Disritmiler)
Kardiyak arrest
 Anaflaksinin Klinik Grnmleri

Kardiyovaskler
Disritmiler
Kollaps
Kardiyak arrest
Gs ars
 Anaflaksinin Klinik Grnmleri
Gastrointestinal sistem Merkezi sinir sistemi
Bulant Bilin deiiklii

Kusma Huzursuzluk
Anksiyete
Kramp tarznda karn ars
Generalize nbetler
shal
Senkop
Yutma gl
Ba ars
Gz
Kzarklk Dier
Kant Acil idrar yapma istei,
kramplar (tm dz kaslarda)
Sulanma
Rinitis
Substernal ar
 Anaflaksinin Klinik Grnmleri
Semptomlar ne kadar erken ortaya karsa reaksiyonda o kadar
iddetli olur
lk bulgu ve semptomlar geriledikten sonrasnda belirtilerin
tekrarlama riski vardr
Bu bifazik fenomenin kesin insidans belli deildir (%3-20)
Bu olaya mediatr salnmnn ikinci faz neden olur
lk klinik belirtiler ortadan kalktktan 3-4 saat sonra klinik
olarak kendini gsterir
%50 fatalite bu aamada olur
Bu ge faz allerjik reasiyondan sisteinil lkotrienler sorumludur
 Ayrc Tan
Vazovagal reaksiyonlar (hipotansiyon, solukluk, bradikardi, terleme
gszlk ve bazen senkop)
Myokard iskemisi
Aritmiler
Status astmaticus
Nbetler, stroke
Epiglotit
Herediter anjiodem
Yabanc cisim aspirasyonu
Karsinoid sendrom
 Ayrc Tan
Vokal kordlarda disfonksiyon
Mastositoz
IgE aracl olmayan ila reaksiyonlar
nslin reaksiyonlar
Histeri,
Akut ila intoksikasyonu,
in restaurant sendromu (monosodyum glutamat reaks: parestezi,
boyun ve gste yanma hissi, arpnt, flushing, gszlk; fakat KVS
ve SS bulgusu yok)
diopatik anaflaksi
Pulmoner emboli
 Ayrc Tan
Vazovagal tepki
Solgunluk, diyaforezis, bradikardi, bulant olmas ve bacak
kaldrlmasna yant alnmas ile tannr
Sistemik mastositoz
Mast hcre proliferasyonu ile karakterizedir ve cilt bulgularyla
beraber olabilir veya olmayabilir.
Tipik olarak daha nce tekrarlayan flushing ataklar, maklopapler
lezyonlar, peptik lserler ve kemik tutulumu, deride hafif yanmayla
grlen rtiker (Darier iareti) yol aan bir ykye sahiptirler
Bulgu ve belirtilerinin olmad dnemlerde bile plazma histamin
dzeyi yksektir ve dirnal deiim gsterir
 Ayrc Tan
Kaltsal anjiyonrotik demi
Sklkla laringeal demle birlikte iddetli karn ars geirirler
Anjiyodem, arsz ve kantszdr
Bulgular genellikle saatler iinde geliir
Tanda C1 esteraz eksiklii saptanr.
Akut ataklar epinefrine pek yant vermezler ve kendiliinden
dzelirler
Souk rtikeri
Soua maruz kalndnda vaskler kollaps, rtiker ya da havayolu
tkankl geliebilir.
 Ayrc Tan
Flush sendromlar
Karsinoid, Feokromasitoma, Tiroid-medller, Otonomik epilepsi
Lokanta sendromlar
Monosodyum glutamat, slfitler, scombroidozis,
Dier ok durumlar
Hemorajik, kardiyojenik, endotoksik, hipoglisemik,
Ar endojen histamin retimi sendromlar
rtikerya pigmentoza, bazofilik lsemi, akut promyelositik lsemi, hidatik kist,
Organik olmayan ataklar
Histeri, panik atak, munchausen sendrom stridoru, vokal kord disfonksiyonu, globus
histerikus)
Progesteron anafilaksisi,
rtikeryal vasklit,
Hiper IgE sendromu,
Red man sendromu (Vankomisine bal)
 Anaflaksiye Bal Gelien
Komplikasyonlar
Myokardiyal iskemi,
Aritmiler
Uzam hipotansiyona bal beyin hasar
Serebrovaskler olay
Anaflaktik senkopa bal travma
lm
 Tan
Klinik
Histamin
5-30 dk ierisinde ykselir
Hzla normal seviyelere iner
Acil serviste kullansz
Triptaz
Ntral proteaz
Birka saat yksek kalr
Anaflaktik atak phesinin daha sonra dorulanmas iin nerilir
Acil serviste kullansz
 Laboratuvar
Gerekirse ayrc tanda kullanlmak zere
EKG, telekardiyografi, EEG, BBT, Tilt testi, toksikolojik tarama, 5
HIAA, VMA, C3-C4, bronkoskopi gibi tetkikler de yaplabilir.
Anaflakside: tam kan saymnda hemokonsantrasyona bal olarak
hematokrit deeri ykselmi olabilir.
Kalp kas hasarna bal olarak serum kreatinin kinaz, SGOT (AST),
LDH ykselebilir.
EKGde ST basklanmas, dal bloklar ve eitli aritmiler gzlenebilir.
Kan gazlarnda hipoksi, hiperkapni ve asidoz gsterilebilir.
Akcier grafisinde havalanma art saptanabilir.
 Laboratuvar
Anafilaksiden sorumlu allerjeni saptamak iin RAST
(radioallergoadsorban test) ve deri testleri yaplabilir
Deri testi olaydan en erken 6 hafta sonra yaplmaldr
RAST sadece IgE araclkl tepkilerde tanmlaycdr.
IgE dzeyi, eozinofil says veya kompleman dzeyi lmnn
anafilaksi tansnda bir nemi yoktur.
 Tedavi
Birinci Basamak Tedavi
ABC
Gvenlik emberi (vital bulgular, damar yolu, kardiyak
monitrizasyon ve nabz oksimetri)
Epinefrin
Sv tedavisi
Oksijen
 Tedavi
Havayolu ve oksijenizasyon
Hzl ve erken ileri havayolu salanmaldr
Anjidem belirti ve bulgular incelenmeli (uvula demi, duyulur stridor,
solunumsal distres, hipoksi vs)
Eer angiodem solunumsal sknt yaratyorsa hasta erkenden entbe edilmeli
Arteriyel oksijen satrasyonu %90 zerinde olmal
Dekontaminasyon
Etken belirlendiyse maruziyet sonlandrlmal
Besin kaynakl allerjen varlnda gastrik lavaj nerilmiyor
ne kalntlar uzaklatrlmal
 Tedavi
Dolam
Epinefrin (alfa 1 ve beta 2 reseptrler)
Alfa 1 reseptr mukozal dem ve membran szntsn azaltp hipotansiyonu dzeltir
Beta 2 reseptr bronkodilatasyonu salar ve mediyatr salnmn nler
Tedavide en nemli basamak hzl epinefrin verilmeidir
0.3-0.5 mg (erikin) (1/1000lik) i.m. Her 5-10 dakikada bir olamak zere
yant yada nks durumuna gre tekrarlanr (kaladan)
ocuklarda 0.01mg/kg
Otoenjektrler (EpiPen, Dey L.P., Napa, CA)
Yetikin 0.3 mg
ocuk 0.15 mg
Anaflaksi ilikili kardiyak arrest (Klas 1), SKB >90 mmHg
Beta blokr kullanan hastalarda dikkatli olunmas gerekir ciddi hipertansiyon
geliebilir
 Tedavi
Tekraralayan i.m. Enjeksiyonlara ramen hasta tedaviye
direnli veya kardiyovaskler risk ya da kollaps bulgular
var ise i.v epinefrin infzyonu balanr
Balangta 100 mcg (0.1 mg) iv, 1/100.000 dilsyon verilmeli
(10 cc normal salin iine 0.1 mg epinefrin konur ve 5-10 dakika
infzyon gnderilir)
Hasta buna da direnli ise 500 cc SF yada dekstroz iine 1 mg
epinefrin konur ve 1-4 mcg/dk (0.5-2ml/dk) olacak ekilde
etkisi gzlenerek verilir (Taikardi, aritmi ve tremor gibi yan
etkileri)
Aritmi ve gs ars olursa infzyon durdurulmal
 Epinefrin
Alfa-Adrenerjik Etkisi Beta-adrenerjik etki
Kalp hzn artrr
Periferik
Miyokardiyal kaslmay, atm hacmini,
vazokonstriksiyon kalp debisini artrr
Broniyal arteriyollerde Tm pacemaker hcrelerin
vazokonstriksiyon otomatisitesini artrr
(konjesyon ve demde AV dmden, His bandndan,
azalma yapar) dallarndan ve Purkinje liflerinden iletim
Renal ve mezenterik hzn artrr
Broniyolleri gevetir, bylece
damarlarda
bronkospazm azaltr.
vazokonstriksiyon
Elektriksel uyarana kar miyokardiyal
Koroner arterlerde hcre membrannn uyarlabilirliini
vazokonstriksiyon artrr
 Tedavi

Kristaloidler
Hipotansiyon varsa genellikle distribtif ok sonucudur ve sv
ressitasyonuna yant verir
Serum Fizyolojik
Erikinde 1-2 L, (30 mL/kg)
ocuklarda 10-20 mL/kg
 Tedavi

Dopamin ve -1 reseptr agonistik etki ile

vazokonstrksiyon ve kalbin inotropisini salar
1-5 g/kg/dk dozda balanr
Maksimum 20 g/kg/dk doza klabilir
 Tedavi
Noradrenalin zellikle agonist etkilidir
Sistemik vaskler rezistans (SVR) arttrd iin zellikle
hipotansiyonu tedavi etmek amac ile kullanlr
Adrenalin ve dopamin ile dolam stabilizasyonu salanamad,
yksek kalp debisine dk SVRn elik ettii inat hipotansiyonda
kullanm nerilir
nfzyonla doz titrasyonu yaplarak kullanlr
1-4 g/dk balanr doz ortalama arter basnc 60-80 mmHg oluncaya
kadar arttrlr
 Tedavi

kinci Basamak Tedavi

Kortikosteroidler
Antihistaminikler
Bronkospazm iin tedavi
Glukagon
Birinci basamak tedaviye direnli veya komplikasyon gelien
olgularda ve tekrarlamalarn nlenmesinde
 Tedavi
Kortikosteroidler
Anaflaksi hastalarnn tm almaldr
Metilprednizolon
Erikinde 80-125 mg i.v,
ocuklarda 2 mg/kg 125 mg kadar klabilir
Hidrokortizon
Erikinde 250-500 mg
ocuklarda 5-10 mg/kg 500mg kadar klabilir

Metil prednizolon hidrokortizona gre daha az sv retansiyonuna

neden olur
 Tedavi
Kortikosteroidler
Etkisi 1 saat sonra balar
Anaflaksinin ge inflamatuvar fazn engellerler
IgEnin neden olduu histamin ve araidonik asit serbestlemesini
basklar,
eitli lenfokinlerin sentezini etkilerler
-adrenerjik ilalarn mast hcreleri zerindeki etkilerini
potansiyelize ederler
Vaskler endotel btnln korurlar
Kapiller permeabiliteyi azaltrlar
Mikrosirklatuvar perfzyonu normale ekerler
 Tedavi
Antihistaminikler
Hedef dokularda H1 reseptrlerine kompetitif olarak balanarak,
histamin reseptr birleimini engellerler
Histamin 1 reseptr blokr (difenhidramin gibi)
25-50 mg i.v
Epinefrin, sv, steroid ve H1 reseptr blokrne direnli vakalarda
H2 reseptr blokr verilmesi nerilmektedir
Simetidin (300 mg i.v) ya da ranitidin (50 mg i.v)
Simetidin;
Yal hastalarda
Komorbid hastal ok olanlarda
Bbrek veya karacier yetmezlii
Beta blokr kullananlarda verilmemelidir
 Tedavi
Allerjik Bronkospazm Tedavisi
Eer wheezing varsa selektif bir bronkodilatatr ajan (aralkl veya
srekli albuterol/salbutamol) verilmelidir
Albuterol erikin 2.5-5.0 mg neblize tek doz ya da ll doz
inhaler ile 4-6 puff, srekli neblizasyon 5-10 mg/saat
ocuklarda 1.25-2.5 mg neblize tek doz ya da ll doz inhaler
ile 4-6 puff , srekli neblizasyon 3-5 mg/saat
Gerektike doz 20 dk arayla tekrarlanr
 Tedavi
Ciddi bronkospazm iin antikolinerjikler
pratropium bromid
Erikinde 250-500 mcg nebul veya ll doz 4-6 puff
ocuklarda 125-250 mcg nebl veya 4-6 puff ll doz
Gerektike 20 dakikada bir doz tekrarlanr
Ar akut astm tablosunda
MgSO4
Erikinde 2 gm i.v 20-30 dk infzyon
ocuklarda 25-50 mg/kg tek doz
 Tedavi
Anaflaksi gelien ve e zamanl beta blokr kullanlmas uzam
iddetli anaflaksi riski tar
Sv tedavisi ve epinefrine direnli hipotansiyonu olan ve beta
blokr kullanan hastalarda hipotansiyon dzelene kadar glukagon
her 5 dakikada bir 1 mg i.v verilmelidir
Ardndan 5-15 mcg/dk infzyon ile devam edilmelidir
Bulant
Kusma
Hipokalemi
Ba dnmesi
Hiperglisemi balca yan etkileridir
 Anaflakside En ok Yaplan Hatalar

Anaflaksi semptomlarn tanmada yetersizlik

Laringeal dem ciddiyetini hafife alma
Erken hava yolu salamada eksiklikler
Erken adrenalin uygulamada tereddtler
Tedavide adrenalin kullanlmamas veya dolam yetmezlii olan
hastada cilt alt yolla uygulanmas
Temel yaam destei uygulama basamaklarna uyulmamas
Tedavi azdan yaplabilecekken parenteral yolun yelenmesi
 Anaflakside En ok Yaplan Hatalar
Anafilaksi riski yksek ila uygulanrken yaplmas gerekli
nlemlerin alnmamas ve tedavi sonras en az 30. dk.lk gzlem
sresine uyulmamas
Allerjeni uzaklatrmay unutmak
Deri testi yaplrken hazrlanan ztn yeteri kadar
sulandrlmamas veya cilt ii yol dnda bir yol kullanlmas
Oto-enjektr epinefrinin reete edilmemesi
Olgunun alerjik ynden incelenmemesi
Ailenin olas tekrarlamalar ynnden bilgilendirilmemesi ve
korunma nlemlerinin anlatlmamas
 Taburcu Etme ve zlem

Hastaneye yat nadirdir

Allerjik reaksiyonlar ile ilgili yaplm en geni almada
olgularn %4 hastaneye yatrlm
Tedaviye direnli anaflaksi tablosundaki stabil olmayan hastalar
veya hava yolu mdahalesi gerektiren tm hastalar youn
bakm nitesine yatrlmaldr
Epinefrin alan hastalar gzlem sresi hekimin deneyimine gre
acil serviste takip edilmelidir
 Taburcu Etme ve zlem

Uygun tedaviyi takiben 4 saatlik gzlem sonras herhangi bir

semptomu olamayan hastalar evine gnderilebilir
Gemite iddetli reaksiyon yks olanlarda ve beta blokr
kullananlarda gzlem sresi uzatlmaldr
Tbbi bakma erime uzakl, yalnz yaayp yaamad,
elik eden nemli hastalklar olup olmad ve ya da gzlem
sresini planlarken dikkate alnmaldr
 Ayaktan Bakm ve Koruma
Taburculuk plan rekrrens olasl, gelecek ataklarn skl ve
iddetini azaltacak ekilde yaplmaldr
Tm allerjik reaksiyonlar iin eer etken madde biliniyorsa ve
mmknse hastann maruz kalmaktan nasl kanaca anlatlmaldr
Epinefrin oto enjektr reete edilmeli ve nasl kullanlaca dair bilgi
verilmeli
Reeteler farkl ortamlar iin yeterli sayda numune iermelidir ve
hastalara yanlarnda srekli epinefrin tamalar nerilmelidir
Hastalar allerji uzmanna ynlendirilmeli
 Anaflaksi Hastalarn Taburcu etme
Planlamas
Eitim
Mmknse tetikleyen allerjenin belirlenmesi
Tekrar maruz kalmamas iin bilgilendirilir, talimatlar verilir
Kiisel kimlik/alerji/uyar knyesi tamas nerilir
lalar
Difenhidramin 25-50 mg p.o.
Prednizon 40-60 mg/gn p.o
Epinefrin otoenjektr
Allerji uzmanna ynlendir
 Korunma

pheli ila uygulamalarndan sonra en az 30 dk. hasta

gzlenmelidir.
Yumurta allerjisi olan hastalarda a uygulamalarnda dikkat
edilmelidir.
Radyokontrast madde, penisilin, L asparaginaz gibi anafilaksi
yapabilecek ilalar uygulanrken her trl olasla kar hazrlkl
olunmal ve epinefrin, difenhidramin, balon-maske, oksijen,
laringoskop, uygun trakeal tpler, aspiratr vs hazr
bulundurulmaldr.
Atopi yks olan hastalarda beta blokr ila kullanma
zorunluluu varsa daha dikkatli davranlmaldr.
 Korunma
Anafilaksi yapabilecek, riskli ilalar kullanlmas gerekiyorsa
azdan kullanlmas yelenmelidir.
Egzersiz sonras anafilaksi tanmlanan bireylerde gda alerjisi de
aratrlmal ve saptanrsa bu gda almndan sonra en az 12 saat
egzersiz yasaklanmaldr.
ykde ilaca kar allerjik tepki tanmlanan hastalarda cilt testi ile
duyarllk taramas yaplmaldr.
 korunma
ykde anafilaktik tepki oluturmu gdalarda snama testi
yaplmamaldr.
Ar sokmasna anafilaktik tepki veren kiilere immnoterapi
nerilmelidir (%95 koruyucu)
Daha ncen anafilaktik tepki geirmi hastalarda her olasla
kar hazrlkl olabilmek iin yanlarnda hastal hakknda bilgi
veren bir kimlik ve oto-enjektr halinde epinefrin (Epipen veya
Epipen Jr) tamaldrlar