ARALIN 3:

TRADISYUNAL AT DI-TRADISYUNAL
NA PAPEL NG MGA KABABAIHAN
SA LIPUNAN NG MGA SINAUNANG
PILIPINO AT SA PANAHON NG
KOLONYALISMO
Alamin Natin:
Malalaman
natin,
Ano ba ang matapos
ibig sabihin ng nating
tradisyunal at talakayin
di- ang araling
tradisyunal? ito. Simulan
na natin.
Mahalagang Papel ng mga Kababaihan sa Lipunan
A. Sa Sinaunang Panahon
• Tradisyunal
• Mataas ang pagpapaha
lagang ibinibigay ng mga
ninunong Pilipino sa mga
kababaihan .
• Ang mga babae sa ating
lipunan ay nakaranas ng
pantay na pagtrato tulad ng
sa lalaki.
• Ang mga babae sa probinsya
at sa mga tribo ay
inaasahang gumawa lamang
ng mga gawaing bahay
samantalang mga lalaki ang
gumagawa ng mabibigat na
gawain.
Di-tradisyunal
Nang dumating ang mga mananakop, ang
Pilipinas ay napuno ng batas ng Kodigong
Sibil kung saan bumaba ang estado ng mga
babae dahil pinababa ng mga batas na ito ang
pagtangi sa babae.
Kaya ipinamalas ng mga babae sa sinaunang
panahon angkanilang pagtutol sa malaking
banta ng pananakop.
Nakita ang malakas na reaksyon ng mga
babaylan at katalonan.
Gumuho ang katutubong kalinangan ng mga
sinaunang Pilipino kaya’t nag-alsa sila laban
sa mga Kastila.
Mga babaylan o katalonan ang pasimuno ng
pag-aaklas.
 • Tradisyual Di-Tradisyunal
• May karapatan din silang
hiwalayan ang kanilang
esposo.
• Magmana ng kapangyarihan
bilang datu
• Maaaring makipagkalakalan
at iba pa
 B. Sa Panahon ng Kolonyalismo

Nabago ang sinaunang imaheng panlipunang ito ng

mga babaeng Pilipino sa pagdating ng mga Espanyol. Sa
pamamagitan ng pagbabago at pagkakakilanlan ng mga
banyagang ito, napatahimik ang mga malaya o liberal na
kababaihan ng sinaunang liping Pilipino.
Tinuruan silang maging walang imik at masunuring
kasapi ng lipunan, tagagawa ng mga gawaing- bahay, at
tagapagpanatili ng sariling kagandahan para sa paghahanda
sa buhay may-asawa. Kinakitaan ng mahalagang
kontribusyon ang mga kababaihan sa panahong ito, lalo na
mga ina. Sila ay mga pantahanan lamang. Inaasikaso nila
ang mga pangangailangan ng kanyang asawa at mga anak
sa tahanan. Hindi pinapayagang makisalamuha ang mga
babae sa mga lalaki.
 B. Sa Panahon ng Kolonyalismo

Hindi sila pinapayagang dumalo sa mga

kasayahan nang nag-iisa. Kung tagurian ang mga
babae sa panahong ito ay Maria Clara dahil si Maria
Clara ay simbolo ng pagiging mahinhin, mahinahon,
mapagkumbaba, matimpi, at maingat sa pagkilos. Ito
ang mga tradisyunal na bahaging ginagampanan ng
mga babae noon sa lipunan.
Ngunit may mga kababaihang nagpamalas ng
talino at katapangan upang ipaglaban ang kalayaan
ng mga Pilipino. Ipinakita nila na ang mga babaeng
Pilipina ay di lamang para sa mga gawaing bahay.
 B. Sa Panahon ng Kolonyalismo
kababaihan. Sa pamamagitan ng tiyak na pagkilos,
nagawa nilang ihatid ang mensahe na may magagawa
ang mga kababaihan upang magkaroon ng pagbabago sa
lipunan. Si Gregoria de Jesusang naging tagapag-ingat ng
lahat ng mahahalagang kasulatan ng katipunan at
himagsikan, kasama si Josefa Rizal, na kapatid ni Rizal,
na siyang tumayong pangulo
ng kababaihan sa katipunan at iba pa. Si Melchora
Aquino na tinaguriang Tandang Sora at Ina ng
Balintawak ay malaki rin ang naitulong sa
katipunan.Naging kanlungan ang kanyang tahanan at
ginamot niya ang mga sugatang katipunero. Si Trinidad
Tecson naman na taga San Miguel, Bulacan, ay
tinaguriang Ina ng Biak-na-Bato.
 B. Sa Panahon ng Kolonyalismo
Gumanap siya ng tungkulin bilang nars sa Biak- na- Bato.
Gayundin si Leona Florentino, isang makatang babae na
umayaw na mapatahimik sa pagbigkas ng mga nasusulat
na tradisyong pampanitikan at kinilala bilang “Ina ng
Panitikan ng mga Kababaihang Pilipino”. Isa pa ay ang
nakapagbibigay-siglang kalipunan ng mga kababaihang
tinaguriang “21 kababaihan mula saMalolos, Bulacan,
na nakipag debate at tumulak palaban sa pagtatanggol
ng mga batas na hindi patas, partikular na ang mga
karapatang makapag-aral sa mgaeskwelahan at mag-aral
ng wikang Kastila.. Ang mga babaeng ito ay ilan lamang
sa mga bayaning babae na naglingkod para sa bayan. Di-
tradisyunal na bahagi ang kanilang ginampanan.
Tandaan Natin:

 Dalawang uri ng kababaihan ang ipinamulat sa

atin ng mga Espanyol kahit bago pa man sila
dumating – ang tradisyunal at ditradisyunal.
 Sa Panahon ng Kolonyalismo, ang mga
tradisyunal na babae ay hindi binigyan ng
pagkakataong maging responsable sa ilang mga
karapatang dapat nilang makamtan . Ang di-
tradisyunal ay pinayagang isulong ang kanilang
pamumuhay ng ayon sa kagustuhan nila.
 Taliwas sa mga ginampanan ng mga
kababaihan sa Sinaunang Panahon, dahil ang
tradisyunal sa kanila ay ang pagbibigay-
halaga sa kanlia at pagpapakita ng kalayaan
at nagkaroon lamang ng di- tradisyunal nang
sikilin ng mga Espanyol ang kanilang
kalayaan at karapatan.