PENGENALAN KEPADA AKAUN

AMANAH
BAHAGIAN PERKHIDMATAN OPERASI PUSAT DAN AGENSI
JABATAN AKAUNTAN NEGARA MALAYSIA
 SKOP
1. PENGENALAN
2. PERUNTUKAN UNDANG-UNDANG
3. AKAUN AMANAH & CONTOH
4. TATACARA PENGENDALIAN/
PENGURUSAN
5. REKOD DAN LAPORAN
6. PENUTUPAN AKAUN AMANAH
 1. PENGENALAN
1. DEFINASI DAN PENGENALAN
 Akaun Amanah ialah
• sejumlah wang yang diperuntukkan dari
Kumpulan Wang Disatukan bagi tujuan
tertentu,

Contoh:
Kumpulan Wang Pembiayaan Komputer
Tabung pusingan untuk memberi pinjaman
wang kepada pegawai perkhidmatan awam
kerajaan untuk membeli komputer.
 1. PENGENALAN
1. DEFINASI DAN PENGENALAN
 Akaun Amanah ialah

• akaun yang ditubuhkan untuk mengakaunkan

caruman wang yang diamanahkan kepada
Kerajaan untuk digunakan bagi tujuan
tertentu.
contoh
Akaun Amanah Tabung Penyelidikan Perubatan Dr
Ranjeet Bhagwan Singh (887817) yang bertujuan
untuk membiayaan program penyelidikan
perubatan.
2. PERUNTUKAN UNDANG-UNDANG

2.1 Per 97, Perlembagaan Persekutuan

Segala hasil atau wang yang

bagaimanapun didapatkan atau
diterima dengan apa cara pun
mestilah dimasukkan ke dalam
Kumpulan Wang Disatukan bagi
Persekutuan atau Kumpulan Wang
Disatukan bagi Negeri.
 PERUNTUKAN UNDANG-UNDANG

2.2 Per104(3), Perlembagaan

Persekutuan

Tiada apa-apa wang boleh

dikeluarkan daripada Kumpulan
Wang Disatukan kecuali mengikut
cara yang diperuntukkan undang-
undang.
2. PERUNTUKAN UNDANG-UNDANG

2.3 Sek. 7, Akta Tatacara Kewangan

1957 (Pindaan 1972)

Kumpulan Wang Disatukan

hendaklah diselenggara mengikut
tiga akaun yang berasingan:
a) Akaun Hasil Disatukan
b) Akaun Pinjaman Disatukan
c) Akaun Amanah Disatukan
 3. AKAUN AMANAH
Akaun Amanah Disatukan
3.1. Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
3.2. Akaun Amanah Awam
- Akaun Amanah Am
- Akaun Amanah Khas
3. Akaun Deposit
 3.1 Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
Ditubuhkan di bawah Seksyen 10, Akta Tatacara
Kewangan 1957
• Sejumlah wang yg diperuntukkan bagi tujuan
kumpulanwang oleh undang-undang Persekutuan
dari KWD.

• Perlu di bawa ke Mesyuarat Jemaah Menteri dan

seterusnya dibentang di Dewan Rakyat untuk
kelulusan . Disenaraikan di Jadual Kedua, ATK
1957.
 3.1 Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
Ditubuhkan di bawah Seksyen 10, Akta Tatacara
Kewangan 1957 (samb.)

• Peruntukan Kerajaan boleh disalurkan selain

daripada sumbangan orang ramai, syarikat
swasta, organisasi antarabangsa dll.

• Menteri Kewangan boleh mengeluarkan Surat

Ikatan Amanah untuk Kumpulan Wang Amanah .
 CARTA ALIRAN KERJA PENUBUHAN K/WANG AMANAH KERAJAAN

Maklumkan Kementerian/ Jabatan kemukakan

Kem/Jab permohonan kepada
Perbendaharaan
Tidak
setuju

Ya Kem/Jab sediakan Kertas Kabinet

untuk dibentangkan dalam Mesyuarat
Jemaah Menteri
Tidak
lulus
Kem/Jab sediakan dan kemukakan kepada
Ya
Perbendaharaan :
a) Draf ucapan YB Menteri Kewangan
b) Draf Surat Ikatan Amanah

Bentangkan usul di Dewan Rakyat

Dewan Rakyat luluskan.

Perbendaharaan edarkan Surat Ikatan
Amanah kepada Kem/Jab & Agensi berkaitan.
Kem/Jab memohon kod akaun
amanah daripada JANM

K/wang Amanah mula operasi

 Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
Contoh

 K/wang Pinjaman Perumahan

 Akaun Pinjaman Pembiayaan Komputer
 K/wang Amanah Bantuan Bencana
Negara
 K/wang Amanah Pelajar Miskin
 K/wang Bantuan Mangsa Serangan
Binatang Buas
 Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
Kategori
1. Akaun Penyelesaian ;
• Akaun Semasa Antara Pentadbiran;
• Akaun Penyelesaian Utama
Perbendaharaan;
2. Akaun Perniagaan
• Stor&Workshop Belum Diuntukan
3. Akaun Pinjaman;
• Pinjaman Kenderaan
• Pendahuluan Diri/Pelbagai
 Kumpulan Wang Amanah Kerajaan
Kategori (samb)
4. Kumpulan Wang Luar Jangka
5. Pelbagai Kumpulan Wang :
• Amanah Negara
• Amanah Pelajar Miskin
• Bantuan Bencana Negara
3.2 Akaun Amanah Awam
a. Amanah Am ditubuhkan di bawa
seksyen 9, Akta Tatacara Kewangan
1957

• AP 152 : Perbendaharaan/Pegawai
Kewangan Negeri boleh menubuhkan
Akaun Amanah untuk mengakaunkan
sumbangan dan terimaan yang
dibenarkan drp badan-badan atau
orang perseorangan yang
diamanahkan kepada Kerajaan.
3.2 Akaun Amanah Awam
a. Amanah Am ditubuhkan di bawa
seksyen 9, Akta Tatacara Kewangan
1957 (samb.)
• Penubuhan melalui kelulusan
Perbendaharaan
• Dikreditkan dengan sumbangan orang
ramai, syarikat swasta dan badan
antarabangsa
• TIDAK melibatkan peruntukan kerajaan.
3.2 Akaun Amanah Awam

• Perbendaharaan akan mengeluarkan

Arahan Amanah untuk Akaun Amanah
yang telah diluluskan.
• SPP Bil 18/2001 – Tatacara Pengurusan
Akaun Amanah Yang Ditubuhkan Di
Bawah Seksyen 9 Akta Tatacara
Kewangan 1957.
 CARTA ALIRAN KERJA PENUBUHAN AKAUN AMANAH AWAM

Jabatan kemukakan permohonan

kepada Perbendaharaan untuk
menubuhkan Akaun Amanah

Perbendaharaan pertimbangkan
permohonan

ditolak
Maklumkan terima
Jabatan

Ya

Perbendaharaan mendapatkan
nasihat daripada agensi berkaitan
mengenai draf Arahan Amanah

Perbendaharaan meluluskan
Arahan Amanah

Jabatan memohon kod akaun

amanah daripada JANM

Akaun Amanah mula beroperasi

 Akaun Amanah Awam

Contoh
• Akaun Amanah Pemulihan dan
Kebajikan Penghuni Jabatan Penjara
Malaysia
• Akaun Amanah Bagi Latihan Kepakaran
dan Penyelidikan, Jab. Audit Negara
• Akaun Amanah Pelajaran dan Latihan
Perakaunan Sektor Awam, Jab
Akauntan Negara
 Akaun Amanah Awam

b. Amanah Khas ditubuhkan dibawah

aktanya sendiri / peraturan
tertentu
• Kumpulanwang Dius Api
Ditubuhkan dibawah Light Dues Act 1953

• Kumpulanwang Kastam Diraja Malaysia

• Kumpulanwang Polis Diraja Malaysia

4. TATACARA PENGENDALIAN AKAUN AMANAH
( AP 164 )

• Ketua Setiausaha Perbendaharaan atau Pihak

Berkuasa Kewangan Negeri hendaklah
menentukan bahawa arahan dibuat bagi
mengendali dengan sepatutnya tiap-tiap satu
Akaun Amanah.

• Apa-apa arahan itu hendaklah dirujukkan kepada

Ketua Audit Negara, Akauntan Negara dan
Peguam Negara atau Akauntan Negeri; atau
 TATACARA PENGENDALIAN AKAUN AMANAH
( AP 164 )

(Samb)
• Bendahari Negeri dan Penasihat Undang-undang
Negeri bagi mendapatkan nasihat sebelum
diluluskan oleh Kerajaan yang berkenaan.
• Mengenai Sabah dan Sarawak apa-apa arahan
hendaklah dirujukkan kepada wakil tempatan
Ketua Audit Negara, Akauntan Negeri dan
Peguam Negeri.
• Rujuk AP 165 untuk kandungan Arahan Amanah
 TATACARA PENGENDALIAN AKAUN AMANAH

• AP 165 kandungan Arahan Amanah

1. Nama Akaun
2. Tujuan Akaun
3. Jawatankuasa Pentadbiran Akaun
4. Pengawalan Akaun
5. Sumber kewangan dan penggunaan wang
6. Penyediaan Pengesahan Baki dan PTB
7. Penutupan Akaun
8. Tarikh kuatkuasa Arahan Amanah
9. Tarikh penyediaan penyata akaun untuk diaudit.
 KAWALAN PERATURAN

Kumpulan Wang Amanah dan Akaun Amanah

hendaklah dikendalikan mengikut
peruntukan dalam :
 Akta Berkaitan – Amanah Khas
 Arahan Perbendaharaan
 Pekeliling Perbendaharaan dan peraturan
kewangan yang berkuatkuasa
 Surat Ikatan Amanah
 Arahan Amanah
 PERAKAUNAN TERIMAAN DAN
BAYARAN
Patuhi tatacara terimaan dan bayaran
Terimaan
(AP 60 - AP 91)
- tanggungjawab pemungut
- kuasa memungut
- urusan pengeluaran resit
- merekod pungutan
- simpan selamat daftar/buku resit
Bayaran
(AP 92 - AP 94)
• bertanggungjawab sepenuhnya keatas betulnya
semua perbelanjaan yang dilakukan berkenaan
akaun amanah itu.
 5. REKOD DAN LAPORAN

5.1. Di peringkat Kementerian/Jabatan/Agensi

(Pusat Tanggungjawab)

- Dokumen-dokumen urusniaga
- Buku Akaun Amanah
- Lain-lain rekod/daftar
 REKOD DAN LAPORAN

(samb)
5.2. Di Peringkat Pejabat Pembayar (JANM
Cawangan/Negeri/JMS)
- Laporan Terperinci Amanah (C350/C351)

5.3. Di Peringkat Pusat JANM Ibu Pejabat

- Laporan Amanah peringkat Ibu Pejabat A441
/A443
- Penyata Kewangan Kerajaan Persekutuan
 CARTA RINGKAS PENYEDIAAN PENYATA KEWANGAN
KERAJAAN PERSEKUTUAN

LAPORAN PENYATA
JANM KEWANGAN

A443 BPOPA JANM

A441 Jab Jab Jab

C350 PTJ PTJ PTJ PTJ PTJ PTJ PTJ

 PERAKAUNAN
 Semua terimaan dan bayaran diperakaunkan
melalui Pejabat Perakaunan.

 Jabatan/PTJ yang mengendalikan amanah

berkenaan perlu mengakaunkan semua urus
niaga terimaan dan bayaran di dalam Buku
Akaun Amanah/Deposit.
(AP 95- Penyelenggaraan buku rekod/
SPP18/2001)

 Rekod Jab/PTJ dengan rekod JANM/JMS perlulah

dibuat penyesuaian bagi memastikan ketepatan
atau mengenalpasti perbezaan supaya pelarasan
sewajarnya dapat dilakukan sekiranya perlu.
(AP 143(b)- Pengesahan dan Penyesuaian Akaun)
 BUKU AKAUN AMANAH

 Satu rekod kewangan yang perlu

diselenggarakan bagi merekodkan
urusniaga Akaun Amanah

 Mengandungi maklumat berikut:

♣Terimaan
♣Bayaran
♣Tanggungan
♣Pelaburan
♣Baki
 CONTOH

BUKU AKAUN AMANAH

Nama Akaun Amanah : ………………………………………………..

No. Kod Akaun Amanah : ……………………………………………..

No Kod Jab/PTJ : ……………………………………………………………

No Urusniaga Akaun Tanggungan Pelaburan Jumlah Baki bersih

Tarikh Perihal Perenggan No Semasa Baki Dikenakan Dijelaskan Belum tambah/(kurang) Pelaburan kemaskinni selepas
Arahan Rujukan Dt Kt Amanah Semasa Semasa Selesai ambilkira
Amanah Kemaskini tanggungan belum
selesai & pelaburan
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13)
 BAKI

 K/wang Amanah/ Akaun Amanah tidak boleh

berbaki DEBIT.

 Baki Akaun Amanah hendaklah dibawa ke tahun

hadapan

 Adalah menjadi tanggungjawab Pegawai Pengawal

atau pegawai yang diwakilkan kuasa untuk
memastikan bahawa baki peruntukan adalah
mencukupi sebelum sesuatu perbelanjaan
diluluskan.
(AP 155)
 Laporan Pengesahan Baki

 Jabatan/ PTJ hendaklah mengemukakan Sijil

Pengesahan Baki Akaun pada setiap bulan
kepada Pejabat Perakaunan dan disalinkan
kepada Ibu Pejabat Kementerian.

 Sekiranya ada perbezaan baki di antara rekod

Jabatan/PTJ dengan flimsi, Jab/ PTJ perlu
menyediakan Penyata Penyesuaian dan
dikemukakan kepada Pejabat Perakaunan & Ibu
Pejabat Kementerian.

 Sijil Pengesahan Baki bagi bulan Disember

(Tambahan Akhir) adalah Sijil Pengesahan Baki
Tahunan.
 SIJIL PENGESAHAN BAKI
AKAUN AMANAH : ………………………
NO KOD AKAUN AMANAH : ……………………….
KOD JABATAN : ……………………..
SEPERTI PADA : …………………….
1. Adalah disahkan baki akaun amanah di atas mengikut Laporan Sistem Akaun Pusat/Laporan
Sistem Perakaunan Cawangan * adalah :-
1.1. Bersamaan dengan baki mengikut rekod jabatan iaitu RM ………………

1.2. Berbeza dengan baki mengikut rekod jabatan dan disertakan Penyata
Penyesuaian Akaun Amanah bagi menerangkan perbezaan tersebut.

2. Adalah disahkan baki Buku Akaun Amanah Jabatan ** adalah :-

2.1. Bersamaan dengan rekod/penyata bank iaitu RM ……………………….

2.2. Berbeza dengan rekod/penyata bank dan disertakan Penyata Penyesuaian

Bank bagi menerangkan perbezaan tersebut.
3. Adalah disahkan bahawa Arahan Perbendaharaan 155 dipatuhi :-

3.1. Akaun Amanah ini masih diperlukan.

3.2. Akaun Amanah ini tidak diperlukan lagi

( Nama Pegawai/Jawatan )
Nota: Cop Jabatan
* : potong mana yang tidak berkenaan
** : hanya untuk Akaun Amanah yang dibenarkan menggunaan akaun bank sendiri selain daripada
bank JANM
: sila tandakan dikotak yang berkenaan
 PENYESUAIAN AMANAH
 Satu proses menyemak ketepatan data yang
direkodkan di dalam Laporan Terperinci
Amanah (flimsi) berbanding dengan data yang
telah direkodkan di dalam Buku Akaun
Amanah.

 Selaras dengan AP143(b)

Pegawai Pengawal atau wakilnya hendaklah
menyesuaikan urusniaga laporan terperinci dari
pejabat perakaunan dengan rekod
perakaunannya dan menyediakan penyata
penyesuaian akaun.
 PENYATA PENYESUAIAN AKAUN AMANAH
AKAUN AMANAH ……………………………..
NO KOD AKAUN AMANAH: ………………….
KOD JABATAN : ………………………………..
SEPERTI PADA : ……………………………...
Butiran Amaun (RM)
Baki Buku Akaun Amanah Jabatan/PTJ* Debit/ Kredit*
Tambah:
Kredit di akaun Pejabat Pembayar yang tiada diambilkira oleh PTJ yang
menyelenggara Akaun Amanah (Senarai A berlampir)

Debit di buku PTJ yang menyelenggara Akaun Amanah yang tiada diambilkira di dalam
akaun Pejabat Pembayar (Senarai B berlampir)

Kurang:
Debit di akaun Pejabat Pembayar yang tiada diambilkira oleh PTJ yang
menyelenggara Akaun Amanah (Senarai C berlampir)

Kredit di buku PTJ yang menyelenggara Akaun Amanah yang tiada diambilkira di
dalam akaun Pejabat pembayar (Senarai D berlampir)
Baki mengikut akaun Pejabat Pembayar Debit/ Kredit*
Disediakan oleh :
Tandatangan :
Nama :
Jawatan :

Disahkan oleh :
Tandatangan :
Nama :
Jawatan :
Penyata Terimaan Dan Bayaran(PTB)
 Merupakan Penyata Tahunan yang disediakan
selepas akhir tahun 31 hb. Disember yang
melaporkan segala terimaan dan bayaran
sesuatu akaun amanah bagi tempoh satu tahun
kewangan

 PTB hendaklah disediakan juga apabila:

 Akaun Amanah hendak ditutup kerana telah
mencapai maksud penubuhannya/tidak aktif
dalam tempoh setahun/mencapai tempoh
hayat yang ditetapkan (sediakan PTB berbaki
sifar setelah A441 berbaki sifar);
 Penyata Terimaan Dan Bayaran(PTB)
(samb…)
 PTB hendaklah disediakan juga apabila:
 Akaun Terimaan Tidak Diperuntukkan
(875501) telah sifar (baki telah dipindahkan ke
akaun amanah); (sediakan PTB berbaki sifar
setelah A441 berbaki sifar)

 Penyata Terimaan dan Bayaran bagi tahun

berakhir 31 Disember hendaklah dikemukakan
kepada Ketua Audit Negara (4 salinan) selewat-
lewatnya sebelum atau pada 31 Mac tahun
berikutnya.
Penyata Terimaan Dan Bayaran(PTB)

(samb..)

 Memaklumkan Perbendaharaan dan

JANM apabila PTB telah dikemukakan
kepada KAN.(Salinan surat litup)

 Menghantar sesalinan PTB yang telah

diaudit bersama pemerhatian audit
kepada Perbendaharaan dan JANM
dalam tempoh 30 hari selepas
menerima PTB
 FORMAT Penyata Terimaan dan Bayaran
PENYATA TERIMAAN DAN BAYARAN BAGI AKAUN
AMANAH…………………………………….
BAGI TAHUN BERAKHIR PADA 31 DISEMBER ………….
NO KOD AKAUN AMANAH:……………………….

TERIMAAN BAYARAN

No Prgn* Butiran RM No Prgn* Butiran RM

Baki awal tahun 1.1. ….

Senaraikan bayaran mengikut
Senaraikan terimaan jenis dalam Arahan Amanah
mengikut jenis spt dalam dan Lampiran
Arahan Amanah dan Lampiran
Baki akhir tahun
31.12…….

JUMLAH JUMLAH

Nota: Baki akhir tahun 31.12…….. adalah termasuk pelaburan simpanan tetap
di Bank………………………………..sebanyak RM………………………….

Disediakan oleh: Disahkan oleh:

Tandatangan: Tandatangan:
Nama Pegawai: Nama Pegawai:
Jawatan Pegawai: Jawatan Pegawai:

Keterangan: * Nombor peranggan dalam Arahan Akaun Amanah yang berkaitan dengan urusniaga itu.
 6. PENUTUPAN AKAUN AMANAH

• Kumpulan Wang Amanah dan Akaun

Amanah yang telah mencapai matlamat
penubuhannya atau tidak diperlukan lagi
atau telah mencapai tempoh hayat yang
ditetapkan di dalam Arahan Amanah
atau yang tidak aktif dalam jangka masa
yang berpatutan hendaklah ditutup.
 PENUTUPAN AKAUN AMANAH

• Penutupan Kumpulan Wang Amanah perlu

diluluskan oleh Dewan Rakyat manakala
penutupan Akaun Amanah perlu mendapat
kelulusan Perbendaharaan.
• Setelah ditutup, baki akaun hendaklah
dikreditkan ke Akaun Hasil Disatukan atau
dipulangkan kepada penyumbang
bergantung kepada terma yang dinyatakan
dalam Surat Ikatan Amanah/ Arahan
Amanah.
KUMPULAN WANG AMANAH DISATUKAN
DALAM PKKP