Słowo „Terroryzm” pochodzi od słowa

„Terror” z języka łacińskiego,

co oznacza „strach”.

Terroryzm to stosowanie siły lub jej

groźby przez jednostki lub grupy osób
w celu wywarcia wpływu zarówno na
władzę i opinię publiczną, jak i grupy
osób czy poszczególne osoby.
Znawcy przedmiotu dzielą terroryzm na

polityczny
 kryminalny
 indywidualny
 zbiorowy
 Większość z powszechnie znanych organizacji
zajmujących się terroryzmem, uprawiała i uprawia
terroryzm polityczny.
Ma on na celu zmianę ekipy rządzącej, zmianę
systemu politycznego, wymuszenie wprowadzenia
pewnych rozwiązań prawnych, bądź oderwanie
części terytorium od danego państwa i założenie
nowego państwa lub przyłączenie go do już
istniejącego.
 Cechą charakterystyczną
terroryzmu kryminalnego
jest natomiast fakt, iż terrorysta
działa z pobudek "niższych",
najczęściej materialnych. Do
podstawowego zestawu tego typu
działań należą porwania dla okupu,
niszczenie mienia, sabotaż oraz
szantaż.
Podział na terroryzm indywidualny i zbiorowy służy
określeniu, czy przedmiotem ataku terrorystycznego
staje się konkretna osoba, czy też przypadkowa
zbiorowość. W wypadku zabójstwa konkretnego
polityka czy porwania biznesmena mówimy o
terroryzmie indywidualnym, którego ofiara jest
ściśle określona. Jednak większość ataków
terrorystycznych motywowanych politycznie jest
przejawem terroryzmu zbiorowego, którego
ofiarami padają przypadkowe osoby.
Do cech charakterystycznych terroryzmu należy:
• ujmowanie przez terrorystów stosowania siły
jako wyłącznej metody czy techniki działania;
• uznawanie, że celem bezpośrednim akcji jest
przede wszystkim wytworzenie poczucia
zagrożenia w społeczeństwie;
• spektakularny, pozbawiony skrupułów sposób
działania, co ma wywołać efekt psychologiczny;
• brak kary za popełniony czyn, który podrywa
autorytet władzy i obnaża jej bezradność;
 Cechą charakterystyczną definiującą
terrorystów, jest to, że nie uznają oni granic,
terenem ich działania może być każdy kraj
często nie związany bezpośrednio z celem
postulatów organizacji.
Zasada jest jedna im bardziej spektakularna
akcja tym większy rozgłos
i lepszy efekt.
Terroryści zawsze chcą być nazywani określeniami
zastępczymi typu wojownik, bojownik o wolność,
mudżahadin, rzecznik ludu. Ponadto żądają pełnej
legitymacji dla podjętych w tym celu działań. W
tym celu organizacje terrorystyczne maja wiele
akcentów militarnych swych strukturach, takie jak
stopnie wojskowe czy elementy umundurowania.
Terroryści chcą być bezosobowi,
niezidentyfikowani. Najbardziej, bowiem boimy
się tego, co nieznane i niewidoczne.
Większość członków grup to wykształceni ludzie,
specjaliści w wielu różnych dziedzinach. Bojownicy
działają bezlitośnie, ponieważ ofiary są dla nich
bezosobowe. Terrorystów nie ogranicza ani prawo
międzynarodowe, ani granice państw.
Terroryści nie widzą bólu, jaki zadają niewinnym
ofiarom i ich rodzinom. Dla nich śmierć ludzka jest
niczym, w imię swego Boga i ideologii niszczą
„pogan” i giną na ulicy. My zwykli ludzie uważamy ich
za terrorystów, oni w swoim mniemaniu nazywają
siebie „męczennikami”. Wierzą, że im więcej ludzi
zabiją, tym większa będzie ich nagroda w raju.
Terroryzm jako metoda prowadzenia walki nie jest
nowym wynalazkiem.
Już w I wieku naszej ery sekta Zelotów uciekała się
do metod walki, które określilibyśmy dzisiaj
mianem terrorystycznych.
Aby wyzwolić Izrael spod panowania rzymskiego
mordowali zarówno przedstawicieli władzy
okupacyjnej, jak i Żydów kolaborujących z
przeciwnikiem.
U progu XXI wieku zjawisko terroryzmu przeszło przeobrażenie.
Współcześnie sprowadza się ono do ślepego, przesłaniającego
wszystko odwetu, zemsty za nieraz wyimaginowane krzywdy.
Terroryści, jakich znaliśmy, byli nacjonalistami, anarchistami,
lewicowymi lub prawicowymi ekstremistami, bojownikami
działającymi w grupie jako zaplecze ugrupowań politycznych.
Obecnie doświadczamy zjawiska indywidualizacji terroryzmu.
Rozwój technologii doprowadził do sytuacji, w której jedna osoba
jest w stanie wyprodukować w mieszkaniu lub kupić broń niezbędną
do przeprowadzenia ataku terrorystycznego.
Szanse przeprowadzenia takiego zamachu są tym większe, że
możliwość wykrycia terrorystów działających w pojedynkę jest
niewielka.
Nowością jest terroryzm wspierany, inspirowany, a
nieraz nawet sponsorowany przez państwa, które
traktują go jako świadomy i niezbyt kosztowny
instrument polityki zagranicznej.
W 1996 roku Departament Stanu USA stworzył wykaz siedmiu
krajów, wspierających terroryzm. Znalazły się na niej: Kuba, Iran,
Irak, Libia, Korea Północna, Sudan i Syria . Wymowny jest fakt, że
do czasu II wojny w Iraku, żadne z państw nie zostało skreślone z tej
listy. Dzieje się tak dlatego, że sponsorowanie terroryzmu jest dla
państw bardzo tanim i trudnym do udowodnienia sposobem
stosowania siły.
 Współcześnie terroryzm stał się często używaną
formą walki "słabszych" obywateli wobec
"silnego" państwa. Stosowany jest na wszystkich
kontynentach, we wszystkich rejonach świata.
Największym zagrożeniem pozostają grupy
fundamentalistów islamskich działające głownie w
państwach arabskich i w rejonie Bliskiego Wschodu .
Ugrupowania te poza działalnością wewnątrz państw
stosują często terroryzm międzynarodowy, w imię
walki z wyznawcami innych religii.
Czerwone Brygady (Brigate Rosse)
Czerwone brygady to historyczna, włoska, lewacka organizacja,
która specjalizowała się w porwaniach polityków. Ich
najgłośniejszym atakiem był zamach na byłego premiera Włoch
Aldo Moro w 1979 r.
ETA (Kraj Basków i Wolność)
Działa od 1959 r. w Hiszpanii i dąży do stworzenia niezależnego
państwa Basków. Jest jedną ze „spokojniejszych” organizacji o
charakterze terrorystycznym. W 2004 r. została niesłusznie
oskarżona o zamachy w Madrycie w wyniku których śmierć
poniosły 192 osoby, a ponad 1800 odniosło rany. Przez ich
działalność do dziś śmierć poniosło ok. 850 osób.
Organizacja działająca w Irlandii Południowej
stanowiąca sobie za cel oderwanie tegoż terytorium
spod władzy Wielkiej Brytanii i włączenie go do
Republiki Irlandii. Na mocy porozumień
wielkanocnych z 1998 r. ograniczyła swoją działalność.
Odpowiada za śmierć ok. 3 tys. osób. W 1984 r.
przeprowadziła nieudany zamach na premier Margaret
Thatcher. W dniu 28 lipca 2005 faktycznie ogłosiła
zakończenie działalności.
Ruch Rewolucyjny im Tupaca Amaru
Organizacja na terenie Peru uważna przez USA za terrorystyczną. Powstała
w 1984 r. i prowadziła skuteczną walkę anty-rządową. Szybko popadła w
konflikt ze Świetlistym Szlakiem.

Tamilskie Tygrysy
Organizacja skupiająca przedstawicieli narodowości tamilskiej na Sri Lance.
Od powstania w 1976 r., w wyniku regularnej wojny z siłami rządowymi,
śmierć poniosło już ok. 64 tys. przedstawicieli obu stron. Uważa się ich za
lepiej zorganizowaną i wyszkoloną organizację anty-rządową. Tamilskie
Tygrysy mogą liczyć nawet do 10 tys. członków.
Anty-izraelskie ugrupowania terrorystyczne:

• Hezbollah (Stronnictwo Boga)

• Muzułmański Dżihad
• Hamas
Fundamentalistyczne ugrupowania muzułmańskie, które
walczą o zniszczenie państwa Izraela, zwrot ziem
egipskich (Hamas - cel uzyskano) etc. Ich terenem działań
jest Liban oraz Autonomia Palestyńska. Dokonują licznych
ataków samobójczych, porwań
i ostrzałów rakietowych.
Uznana za najniebezpieczniejszą strukturę o charakterze
terrorystycznym, kierowana przez Osamę bin Ladena,
saudyjskiego milionera, zabitego 2 maja 2011 roku przez
amerykańskich marines. Początkowo działała w
Afganistanie. W 1990 r. wyniku konfliktów w tym kraju,
Osama przeniósł się do Arabii Saudyjskiej. Al-Kaida ma
za zadanie walczyć z „krajem diabła”, czyli USA. Podnosi
również hasła przeciwko istnieniu Izraela, co ma ją
wiązać w sojusz z Hezbollachem i Hamasem.
„Bazę” tworzą pojedyncze, kilkuosobowe komórki,
sterowane odgórnie.
Do bardziej głośnych zamachów należą:
- 1993 r.: atak samochodem-pułapką na parking pod
jedną z wież World Trade Center (WTC).
Zamachowców ujęto.
- 1998 r.: ataki na ambasady amerykańskie w Kenii i
Tanzanii, w wyniku których zginęło ok. 100 osób,
- 2000 r.: atak na niszczyciel w Jemenie (18 osób
zmarło).
- 11 września 2001 r.: atak na dwie wierze WTC,
Pentagon i Biały Dom (nieudana).
ATAK NA WTC
11 WRZEŚNIA
2001 ROKU.
Brygady Męczenników Al-Aksa (dziś Jasera Arafata)
oraz Al Fatah stanowią zbrojne ramię muzułmanów
w Autonomii Palestyńskiej. Ta druga jest największą
frakcją Organizacji Wyzwolenia Palestyny.
Działalność od lat 60’ wielokrotnie słabła i wzbierała
na sile. Początkowo grupa atakowała jedynie
izraelskich żołnierzy i osadników na Zachodnim
Brzegu i w Strefie Gazy, a także wykonywała akcje
zbrojne przeciwko armii izraelskiej, jednak na
początku 2002 r. rozpoczęła serię zamachów
przeciwko cywilom w miastach izraelskich.
Zwróć uwagę na to, co dzieje się wokół ciebie. Dotyczy to przede
wszystkim miejsc publicznych, np.: supermarketów, środków
komunikacji publicznej, imprez masowych.

Co może być sygnałem ostrzegającym o niebezpieczeństwie?

- rzucające się w oczy nietypowe zachowanie osób,
- pozostawione bez opieki przedmioty: paczki, torby, pakunki,
- samochody, a zwłaszcza furgonetki, parkujące w nietypowych miejscach, tj. w
pobliżu kościołów i miejsc organizowania imprez masowych i zgromadzeń,
- nie dotykaj podejrzanych przedmiotów pozostawionych bez opieki,
- powiadom stosowne służby (policję, straż miejską, administratora obiektu),
- jeżeli dojdzie do akcji ewakuacyjnej lub ratowniczej, zastosuj się do poleceń osób
kierujących operacją,
- zachowaj spokój i bezpiecznie, bez paniki opuść niebezpieczną strefę,
- nie udawaj bohatera, reagowanie pozostaw profesjonalistom (policji, straży
pożarnej, pogotowiu ratunkowemu).
Jeśli znalazłeś się wśród zakładników:
- staraj się zwrócić uwagę napastników na fakt, że mają do czynienia z ludźmi
(personifikowanie siebie i innych),
- bądź spokojny, naturalny, znajdź po-stawę pośrednią między agresją a
pasywnością i uległością,
- nie bądź „utrapieniem” dla napastników (bunt, dyskutowanie, silne reakcje
emocjonalne),
- pamiętaj, że sytuacja może trwać długo - postaraj się rozwinąć u siebie potrzebę
przetrwania,
- nie rób gestów zwracających uwagę porywaczy,
- nie zadawaj pytań, nie patrz w oczy terrorystom, bądź im posłuszny bez
dyskusji, siedź spokojnie na miejscu,
- pytaj zawsze o pozwolenie, np. gdy chcesz wstać lub otworzyć torbę,
- na żądanie terrorystów oddaj im przedmioty osobiste,
- usuń (wyrzuć) wszelkie oznaki władzy, zajmowania ważnej pozycji,
- zapamiętaj szczegóły dotyczące porywaczy i otoczenia - może to pomóc
władzom w uwolnieniu pozostałych zakładników oraz identyfikację porywaczy
przy aresztowaniu.
- do czasu przybycia policji należy zabezpieczyć zagrożone
miejsce, zachowując elementarne środki bezpieczeństwa,
- po przybyciu policji na miejsce incydentu bombowego,
przejmuje ona dalsze kierowanie akcją,
- należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów,
- przy braku informacji o konkretnym miejscu podłożenia
bomby użytkownicy pomieszczeń powinni sprawdzić swoje
miejsce pracy - być może uda się znaleźć przedmioty
nieznanego pochodzenia,
- podejrzanych przedmiotów nie wolno dotykać,
- pomieszczenia ogólnodostępne sprawdzają osoby
odpowiedzialne za bezpieczeństwo w danej instytucji,
- po ogłoszeniu ewakuacji należy zachować spokój, pozwoli to
sprawnie i bezpiecznie opuścić zagrożony rejon,
- po ogłoszeniu ewakuacji w miejscu pracy należy je opuścić,
zabierając rzeczy osobiste (torebki, siatki, nesesery),
- identyfikacją ładunku wybuchowego zajmują się wyspecjalizowane
jednostki i komórki organizacyjne policji,
- ciekawość jest niebezpieczna - jak najszybciej oddal się z miejsca
zagrożonego wybuchem,
- w przypadku włączenia parkingu dla pojazdów w strefę
zagrożenia, nie ratuj na siłę swojego samochodu (dotyczy to
również innych cennych przedmiotów) - życie jest ważniejsze.
 TOMASZ WIĄCEK
MICHAŁ KWIECIEŃ