xBM ºnB] j°n ¬±a

1998-2005 RB½Bñe

±¼¦Ä± ±§±ÄBQ

ºpB\e xnC º³ª]oU

¬A°nB RAnBzT¯A
www.caravan.ir
 ¬A°nB RAnBzT¯A
xBM ºnB] j°n ¬±a
±¼¦Ä± ±§±ÄBQ
(RB½Bñe) 1947 - ¨ ,±§±ÄBQ ,±¼¦Ä± : ³wB®{ow
Coelho, Paulo
Ser Como O Rio que Flui
Paulo Coelho . 1998-2005 RB½Bñe ,xBM ºnB] j°n ¬±a : n°Ck½kQ ° ¬A±®î
ºpB\e xnC ¬Ajo£oM ;±¼¦Ä± ±§±ÄBQ
ºpB\e xnC ©]oT« /1385 ,¬A°nB :¬Ao´U : oz¯ RB~hz«
1387 ©Tzµ NBa 328 | : ºoµB RB~hz«
¬A°nB ³¼¦UC »½AnC³dæ 978-964-8497-58-8 : ðMB{
¬A°nB ³¼¦UC k¦]»eAo BP¼ RBîÀA tBwAoM »v½±¯Swo´ : S{AjjB½
»µB{ ²k¼Pw »¯A±i³¯±ª¯ Ser Como O Rio que Flui :»¦æA ¬A±®î : S{AjjB½
AnB@ »Ao£±T¼§ 21 ¨ ¬o -- »¦½poM ²BU± ºBµ¬BTwAj : ±±«
NBa ¬±¯B@ NBa ©]oT« ,- 1349 ,xnC ,ºpB\e : ²j°qA ³wB®{
³hv¯ 5000 rAo¼U PZ3.@88^9 1385 : ²o¢® ºk®M²jn
869.34: »½±½j ºk®M²jn
¬B«±U 4500
¨85-10839 : »¦« ³¯BhMBT ²nBª{
_¼µ /SwA ±d« ±e ¨BªU
º²pB]A ¬°kM JBT ½A pA »zhM
k¼§±U B½ o¼XñU ¥MB
o{B¯ J±Tñ« (c) 1998-2005 by Paulo Coelho
,NBa ³¦ª] pA ,»¦ñ{ _¼µ ³M jk\« (c) 2007 Caravan Books Publishing House, Tehran,
° ©¦¼ ,»ñ¼¯°oTñ§A nBzT¯A ,»P±T IRAN. (Persian Edition)
y{±Q SdU oYA ½A /Sv¼¯ Akæ (c) 2007 Arash Hejazi (Persian Translation)
¬B®~« ° ¬B§Æ« pA S½Bªe ¬±¯B
This edition was published by arrangements with Sant
/jnAj nAo
¬Ao½A Jordi Asociados, Barcelona, SPAIN.
ISBN: 978-964-8497-58-8 Authorised by Paulo Coelho
All Rights Reserved
88007421 Ç ¬A°nB : yhQ qo«
Printed in Iran
14145-186 »TvQ°k®æ Ç ¬Ao´U
Paulo Coelho's Website: www.paulocoelho.com.br
email: info@caravan.ir Caravan Books' Website: www.caravan.ir
website: www.caravan.ir
,»T{AjoM nBM ²B®£»M ³ tk« ©½o«
/ SîB{ ,©½A²k«C SµB£nj ³M ³ B« ºAoM
/¼«C

xBM ºnB] j°n ¬±a

¨B¢®µBL{ nj x±«Bi
»ñ½nBU pA toT¯
,Sv½A²nBTw ¬BªwC nj o£@A
JBUpBM An xn±¯ ±U
,¿BM ¬C pA jnm£ ºoMA o£ °
/j°n ¬±`ªµ ,oMA SwA JC pA ³ nC jB½
JBUpBM »¯B«jB{ BM q¼¯ An ¬B¯C uQ
y½±i ¨AnC ºB®nr nj
Ao¼Äk¯BM ¥Ä±¯B«
 Swo´

98 ,±£@Bñ¼{ JBT ²B¢z½Bª¯ ²An nj 13 ,±¼¦Ä± ±§±ÄBQ º³«B¯»£k¯p

99 ,¬C kîA±
° ¨±UBM º²nBMnj 25 ,³«k«
103 ,jBTA ¼«p ³M ³Pa ³ »¯B¯ 30 ,JB¼wC nj ºp°n
105 ,³¯BhMBT ° JBT º²nBMnj 34 ,k½joU ° ð{ BM B«A ,joL¯ º²jB«C
109 ,ò@AoQ nj 38 ,¬Bª ° o¼U ²An
111 ,SwA ¬B¯p º³ªµ ³M ¦íT« ³ »¯p ºAoM 42 ,jAk« ¬BTwAj
114 ,k½C»« y@Ao« pA »¯Bª´¼« 44 ,ºjn±®µ± ºBª®µAn JBT@
115 , « ºnBPv@Bi
119 ,³ñL{ nj ¤jBíU ºnAo
oM 52 ,±¼±U nj ºA³¯Bi²±´
121 ,k®®« ¬BTw°j Bµ ½A
122 ,?©½A²k¯B« ²k¯p n±
a 60 ,y®¼µB{ ° ¬Biq¼¢®a
126 ,²jn±i òo« ïAj
130 ,odw º³d§
131 ,2005 º³½±¯Ar nj ºp°n
135 ,²k¼z pAnj ¼«p º°n ³ ºjo«
139 ,²kzª£ »{B@
¼{ º³oM
140 ,k½±£»« ©½AoM »¯BTwAj ZAn
142 ,¥MBM
ß ZoM º±w ¬C
146 ,u¯Ao® ð½ pA y¼Q 81 ,SwA ºn°o ° ©´« ºjo« ¥Ä±¯B«
147 ,»£k¯pAoM º²nBMnj
151 ,ºk®PÄBM ºBñ¼a B¼¯
155 ,³¯Bi ºpBwpBM
156 ,¨jo x±«Ao ³ »½Bîj
48 ,nk« S¼ªµA
56 , Tv½o¢¯ S¼ªµA
64 ,³½Bvªµ ïBM ºB{BªU
65 ,An°k¯BQ º³Lí]
69 ,k{BM ¾q] nj k¯A±U»« ³¯±¢a ¥Ô@
70 ,k«C Bv¼¦ pA ³ ºA»¼w±«
74 ,¬B
75 ,S{Aj U ³M ³«As¼Q ³ ºA²jo«
79 ,B´®U ¤Bp
85 ,SwA jApC ºjo« ¥Ä±¯B«
89 ,j°n»« Sz´M ³M ¥Ä±¯B«
92 ,¬n±L¦« nj
94 ,ºnB\U qo« nj ²k¯pA±¯
 249 ,Aki ºBµ³¯Bz¯ 159 ,°o¼¯Ar°j±½n ,B¯BMB@BQ±@
251 ,²jB] nj B´®U 160 ,»~h{ º³¯BvA Tv½p
±¼¦Ä± ±§±ÄBQ º³«B¯»£k¯p 254 ,ozM ±¯ º²nBMnj bo« »î±±« 163 ,Sn y½BµB½Ån ¤BL¯j ³ ºjo«
255 ,òo« pA uQ ¬B´] jo£ ³M ºow 166 ,³L
Ao« nj ³Mo£ S¼ªµA
/SwA p°o«A ¬B£k®v½±¯ ½oUnAm£o¼YFU ° ½oU²k®¯A±ioQ pA »ñ½ ,±¼¦Ä± ±§±ÄBQ 258 ,?kµA±i»« An tB®ñwA ½A »v ³a 169 ,¨±{ jnA° ©¯A±U»ª¯
259 ,oµA±] °j 170 ,k½k] º²nAqµ ¼¯A±

2001 ¤Bw ,¬Bª§C »L«BM º²q½B] ¬An°Aj Süµ 262 ,»L½oj±i 173 ,ºpBwpBM ° ¬jo ¬Ao½°
263 ,xÀU o®µ 174 ,¬Bª½A ° n°C¨pn
266 ,º±®í« ±¦w RAo i 178 ,»«B¼« nk®M nj
/k®vQ³«BÇî ºA²k½kÇQ ,oÇ¢½j »ÇioM ° k®¯Aj»« Bµ²rA° o£@B¼ª¼ An °A »ioM 270 ,Bñ¼v¼T½°A ±¯B¼Tv½o , « ¬pnkQ 179 ,²q½o tBwAoM ¥ªî
/SwA oBÇe ¬oÇ ¬B£k®v½±¯ ½oUnAm£o¼YFU pA »ñ½ ±¼¦Ä± ,¤Beoµnj B«A 271 ,x±M n±´ª]u¼Än ,¨nAq¢wBPw 180 ,Anm£ ²±ñ{
,j±Çi RAjBTÇîA ° ¡®µoÇ pA ïnBÇ ,n±z 150 pA °A nBª{»M ¬B£k®¯A±i 275 ,o½p k®«nB@ 184 ,SwA o i nj ºnB±ñ¼¯
276 ,³
Àî ¼«±w 186 ,yzhM ° ¬Ao£°jB] º²nBMnj
³ªÇ]oÇU ¬BÇMp 5ì ³ÇM °A ºBµJBT /k¯A²jo B« ¬An°j é]o« º²k®v½±¯ An °A 279 ,¬Bª¦v« ° 𼧱UB@ 190 ,²jB] ° ©¯ º²nBMnj
¨BªU nj ,²j±M x°o oQ ºBµJBT Swo´ nj ²nA±ªµ ³ñ¯C pA ºAk] ° ²k{ 280 ,³T¯B½ ¬±¯B
192 ,R°BT« ºA²±¼{ ³M ow
284 ,B¯BMB@BQ± nj o¼Q º±¯BM 196 ,¬B½oQ º³~

³TÇ{Aj nAoÇ »¢®µoÇ ° »îBªT]A ¤k] ° WdM jn±« ,°A n±´

¬An°j ¤± 285 ,zî oMAoM nj ¬k¯B« ²j±z£@ 199 ,¥½poM º²k®v½±¯ ½oUònqM
Bµ¬±¼¦¼Ç« µl oM ,°A nBYC nj ²k{bo« RBî±±« ° ³ v¦ ,nBñ A /SwA 289 , ñª«o¼ ¬jo n°BM 202 ,jAk¯ fn ³ »UB
À«
292 ,j±{»« ð½jq¯ ¬B±U 205 ,(1977 ¬k®§) ¬Ak®i Z°p
²pBU ºBµx°n ° y½±i ²An T B½ ¤BL¯j ³M ³ SwA ³T{Am£ o¼YFU ºA²k®¯A±i 295 , ¼vQA° ºBµy½B¼¯ 207 ,²nBM°j Sæo
/k®Tvµ ¬B´] nj ºAoM 299 ,±¼¦Ä± ±§±ÄBQ pA ³¯AoU k®a ,³ª¼ª 211 ,³«B¯p°n »´£@C ° »½B¼§AoTwA
301 ,K¼w 212 ,Aodæ ºBµð{A
302 ,¬Bª¼¦w ²B{ ºBµ[®£@ 216 ,jjo£»«oM ¤BP¯ pA ÀMAq½A
/kÇ«C B¼Ç¯j ³ÇM w±TÇ« ºA²jA±¯Bi nj 1947 ¤Bw R°A 24 nj ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ 303 ,»î±®~« ¬Ak¯j 217 ,ºpBMo¼zª{ o®µ
³ÇM »¢§BÇw S µ nj /nAj³¯Bi ,B½s¼§ ,xnjB« ° j±M tk®´« ,°nkQ ,xnkQ 305 ,An ³ªza ¬C ©wB®{»« 220 ,»MC ºBµ²± nj
306 ,¨k{ ²jAp y¼Q ¤Bw nAqµ ²j « 222 ,S¼±« ©í
Shw RBª¼¦íU ° S n °o¼¯Ar°j±½n nj ±¼wB®¢½A wÒ ºBµº±v¼î º³wnk« 308 ,¨nAj ³¦ß £ß ©µ « 225 ,ºBa ©wAo«
°A oM ©µ »TLX« o¼YFU ¬An°j ½A B«A /S{Am£ °A oM ºkM o¼YFU »Lµm« ðzi ° 310 ,©µA±i»« 226 ,»®{ º³PU ° oMA
311 ,»§±@ 229 ,J±i ºBµq¼a ° B«oÔ¯
An xA»£kǯp º°pnC ,»LµmÇ« º³wnkÇÇ« ðzi ºBµ°oÇǵAn nj /S{Aj
314 ,ºkMA º³§BdTwA 230 ,2003 Ä°r 21 ,S¼ª§AodM ,¬jnA
º³MBÇv« nj An xA»ÇMjA º²q½BÇ] ¼§°A /j±{ ²k®v½±¯ SwA±i»« :S B½ 315 ,jBTv½ApBM ¬B´] ³ ºp°n 233 ,B¼¯o¼§B ,±¢½j wÒ ¥eBw nj
º³wnkÇ« ºnA±Ç½j º³«B¯p°n ºAoM ,kíM »ª /jn°C Swj ³M ³wnk« oí{ 317 ,¬Bv¯A 234 ,»®¼z¯Kî o®µ
319 ,x±ñM ²nBM°j 237 ,¡®] ¬B¼« nj
/S o£ ²q½B] ©µ ³§B« ¬C ³ S{±¯ ºA³§B« ,B¼¯±w xoµA±i 320 ,///ºn±¯ ³a 238 ,¥¢®] nj ºpBMow
/k®TÇ{Aj ºoÇ¢½j ºBµ³zǯ ¬B{oÇvQ º²k®Ç½C ºAoÇM ±§±ÄBQ ½k§A° B«A 321 ,k«Cnjy¼Q 241 ,¬Bª§C nj ºo´{
322 ,Sµ SîBw nB
242 ,±vTÖ¯ jß º³¯BinB¢¯ nj RB
À«
¼M pA °A nj An »£k®v½±¯ ±{ k¯jo »íw uQ /j±{ tk®´« k®TwA±i»« 245 ,2001 ¤Bw oL«BTPw ©µjpB½ oM »UÀ«FU

13
/j±M ²joTv£ ¬B´] owAow nj »P¼µ yL®] ³ »¯B«p Swnj ,jAj º°n 19ì0
An ¬C ,¥½poÇM »«Bǯ ©Ç½rn ° kǯA°j ³Çz½n q¼Ç¯ ¥½poM nj k½k] Z±« ½A
,çAoTîA ¨ÀîA ºAoM ° jo»« k®¦M An y½Bµ±« ±§±ÄBQ /jo J±ow Rk{³M
ºA³½oz¯ nBzT¯A ³M An °A T{±¯ ±{ /S{Ak¯ ²Aoªµ ³M »½BwB®{ RnB q£oµ
µ BU ±§±ÄBQ ³ k{
/k{ ozT®« ²nBª{ °j B´®U ³ S{AjA°
BÇU joÇ R±Çîj ±§±ÄBÇQ pA pBv¢®ÇµC tB{»Çwß ¤±ÇÄAn ¨B¢®µ ¼ªµ nj
ºo¼¢ªza S¼ ±« BM Bµ¬C »¼w±« º³d
æ ¼§°A /kv½±®M An °A ºBµ³¯AoU º³ªzaow oUBÃU ,¬An°j ¬C K¦SeAn w±T« º³L o¯ pA /jn°C º°n
¤±ÇQ ±§±ÄBÇQ ³Ç j±M nBM ¼§°A /S n x°o ³hv¯ nAqµ k~¯BQ ° k{ °n³M°n
£ /k®Tvñ{ An ¬Bz§± ,k¯j±M ²k¼woU ³ xnjB« ° nkQ /j±M »ÀiA jBv
³Ç«AjA ¤±ÄAn òo« BU ,197ì ¤Bw BU ºnBñªµ ½A /jn°C»« Swj ³M ºjB½p
@An »¼w±Ç« º³®dÇæ ©Çµ BÇM ° S{±¯ ³¯AoU S~{ pA y¼M ±§±ÄBQ /S B½
Ç{C ° oU³Tz£oÇw ±§±ÄBÇQ /k¯joÇ ºoTÇvM ¬BTwnBª¼ÇM nj An
/k¯jAj ¬BñU An ¥½poM
³¼¦Çî oÇM ³Ç k¯k{ »z½k¯Ao£j ª\¯A ±î ¤±ÄAn ° ±§±ÄBQ 1973 ¤Bw nj
Ç£ Bǵ¬C ³ÇM ð{qP¯A°n /k®TwA±i An ºo¢½j ð{qP¯A°n o¯ xk¼«±¯
Bµ¬Bv¯A ºjo ±e pA B j ³M /j±M ²k{ u¼wFU ºnAj³½B«ow ºr±§±Äk½A
½A º³Mo\U ±§±ÄBQ /k¯jn°C º°n ²B¼w º°jB] ³M »Uk« ºAoM BTe ° k®TiAjoQ
/SwA ²jn°C mB º°n Bµºo¼ñ§A ° JBT nj An ¬An°j
³Ç k¯joÇ °oÇ{ An <Bǵ Ç ¡®½oÇ@> º³½oÇz¯ nBzTǯA ¬An°j ÇǽA nj
½A ¥½poM ºn±UBTñ½j /j±M ³¯BµA±iºjApC n±~« ºBµ¬BTwAj pA ºA³î±ª\«
j°p »¦¼i ¤±ÄAn /SiAk¯A ¬Ak¯p ³M An °joµ ° Sv¯Aj ³¯AnBñMAoi An ³î±ª\«
£»« ³MBz« ºBµ³Mo\U pA ³ ¨jo S B½nj
RB«AkA ½A oñ
T« q« An °A ³ Aoa ,k¯B« ¬Ak¯p nj oTz¼M ±§±ÄBQ B«A ,k{ jApC nj ÇÇ »zj±Çi ,tAoǵ RÀªÇe ,»£joÇv A ÇÇ JBTÇ ½A nj WdM jn±«
²nBM°j ,ºjApC pA uQ p°n °j ;kz¯ ©Ti B]¬Bªµ ³M yUÀñz« /k®Tv¯Aj»«
®@
ºo®Çµ ¬BoÇv§A tEn nA kÇ« JBT BM ±§±ÄBQ »½B®{C kíM ° Bµ¬C nBz B«A /k¯oLM
kÇîA±Ç TÇ{Am£ BQ o½p ³M k{ WîBM ° Sh¼¢¯AoM °A nj An ¬B¼ b°n ,o¦¼«
¼ªµ /Sv¯Aj »¯A°n ¬AodM pA »{B¯ An °A nBT n xnkQ /jn°C º°n »£jA±¯Bi
BµnBÇM ° k{ ºoTvM »¯A°n ¬BTwnBª¼M nj nBM°j »¢§Bw ²k
/S o£ nAo ±{°oTñ§A ¬B«nj SdU
ºnB¢¯³«Bǯp°n ³ÇM ¬B«qªµ ° k{ B®{C ºoUBÃU ²°o£ BM kíM »ª ±§±ÄBQ
³T
°A ©µ ¨±w nBM ºAoM B«A ,k®Two »ª¯ »¯A°n ¬BTwnBª¼M ³M An ±§±ÄBQ o¢½j k¯j±M
pA ,¥LÇ pA oU³T
º²jA±¯BÇi /S n °o j±i »¯°nj ºB¼¯j nj H¼ªî ° k{ }io« ¬BTwnBª¼M
S
jo¼Ç¢M jBǽ k½BM  /k¯BªM »¯A°n ¬BTwnBª¼M nj k½BL¯ ° Sv¼¯ ³¯A±½j ±§±ÄBQ
,³Mo\ÇU ǽA pA uQ ¤Bw »w ,±¼¦Ä± ±§±ÄBQ /j±{ °n³M°n »£k¯p BM ³¯±¢a
/S{±¯ An jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~UBñ¼¯°n° JBT@
nj 1998 ¤BÇw nj ,jo¼ªÇM jo¼£»Ç« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° > :k½±£»« j±i ±§±ÄBQ
»TÇvQ ° »ñ¼¯°oTñ§A º³«B¯ 1200 pA oTz¼M ,oL«BTPw ²B« BU /k{ ozT®« ¥½poM
¥ÄBÇv« pA »íÇM ,oLT@A nj /k®T
n±UB®Çw ,kíÇM ¤BÇw º³½±Ç¯Ar 22 nj /S o£ nAo WdM jn±« »¦« »v¯Ao
k®»« BîjA ±§±ÄBQ /k¯joM »«B¯ ²B£@³\®ñ{ ³M ° k¯jo yT{AjpBM ¬BMB¼i nj
pA ,»¯A°n ¬BTwnBª¼M njxAºoTvM nBM³w º³MBw ³M²nB{A °¬±®] ³MoµBU BM
³ÇM jo °o{ ,k¯j±M yBUA nj ¬Ao£@³\®ñ{ »T° /SwA ³T B½ RB\¯ òo«
/k¯jo xjApC ° k¯k¼z Swj °A º³\®ñ{ pA ¨B\¯Aow ° ,¬jp An xj±i
³\¼T¯ ½A ³M »¢§Bw y{ ° Sv¼M nj /S{Am£ °A oM »¼ªî oYA ³Mo\U ½A
/k{BÇM <»í¼L> kµA±i»« o¢½j ° ²jo <»£k¯p> » B º²pAk¯A ³M ³ k¼wn
UA ½A /S n oUBÃU ïAow ²nBM°j ° jo Bµn An ²B¢z¯Aj ,j°p »¦¼i
15
An »¯±¯B Sv¯A±U ° k¯A±i ²o¢® nj Ao« JBT pA »UBí ,»v¼¦Q±w °jnA°jA
xo½mQ S¼î±®ª« :j±M ²k¯B« ²o¢® nj ,¨BªU ¤Bw ²j ³ k¯BwoM K½±~U ³M
</Bµ¬BTwnBª¼M nj »¯A°n ¬AnBª¼M º³½°n»M
k¼wn»« o¯ ³M ° jn°C º°n ¥¼~dU ³M ²nBM°j ,¬An°j ½A pA uQ ±§±ÄBQ
BÇ«A /k¯A³T o£ o¯ nj y½AoM xnjB« ° nkQ ³ kµj ³«AjA An »µAn kµA±i»«
º³µj nj B
14
ǽA /S
£»« Bµ¬Bv¯A ºB½Bî pA ¬C nj ³ jo ozT®« An A k½oM ¬B«n ,1990 »Ç¯p BM B]¬Bªµ ° S B½ ¨Ao£»¦Q ¨B¯ ³M »¼w±« k¼§±U So{ ð½ nj »¦{
q¼¯ « ð½ RAoBi ° o£@B¼ª¼ k{ WîBM ° k{ ³]A±« ºjB½p ¤BLTwA BM JBT@ /jo ZA°jpA °A BM kíM ³ k{ B®{C
nkÇæ nj JBTÇ ³woǵ »µBU±Ç RkÇ« nj /jo¼Ç¢M nAo ³]±U jn±« ²nBM°j ³ÇM joÇ °oÇ{ ° k½oÇi »P½BU ¼{B« ±§±ÄBQ /k®T n ¬k®§ ³M 1977 ¤Bw
¨BªU x°o jn±n o£@B¼ª¼ /S o£ nAo ¥½poM x°o oQ ºBµJBT Swo´ o½kÇ« ° Sz£oÇM ¥½poÇM ³ÇM kíÇM ¤BÇw /jn°B¼¯ Swj ³M »T¼ ±« B«A /T{±¯
ºBµjn±Çn JBTÇ nj y«B¯ BTe ° Svñ{ An ¥½poM oz¯ g½nBU ºBµJBT@  ©µ ½A B«A /k{ »w»M»w ¨B¯ ³M ºo¢½j »¼w±« k¼§±U So{ »½Ao]A
¨Bǯ ³ÇM »§BUoÇQ »MjA º³½oz¯ ½oUoLTí« 2002 ¤Bw nj /k{ SLY q¼¯ u®¼£@ ©Çµ nBÇ pA ° kÇ{ AkÇ] °A pA xovªÇµ kíÇM ²BÇ« ³Çw /k¼Çz ¤±Ç ²BÇ« ³w
g½nBU nj ºo¢½j JBT oµ pA o£@B¼ª¼ x°o ³ jo ¨ÀîA <tAoT§ß jß ¤B¯n°r> /k¯jo y]AoiA
/SwA ²j±M oTz¼M »§BUoQ ¬BMp ZA°jpA ³ÇM ³Ç kÇ{ B®{C Bñ¼v¼T½°A B®¼Tv½o ¨B¯ ³M »ª½k »Tw°j BM kíM
50000 º³¼§°A rAo¼U BM An o£@B¼ª¼ q®¼§B oQnBµ RAnBzT¯A ,1993 ³« ²B« nj ¼ªµ nj ° k®T n BQ°nA ³M ¥vî ²B« ºAoM /k®®»« »£k¯p ©µ BM p±®µ ° k¼«B\¯A
oQnBµ RAnBzT¯A »½Ao]A o½k« ,JBT ½A »½Bª¯°n p°n nj /jo ozT®« ³hv¯ Swj ±§±ÄBQ ³M »Ao{A ±ÄBiAj nj /k¯jo k½jpBM ±ÄBiAj òo« ²B£°jnA pA o
w
³ªµ »T° ,j°p cLæ ¨jC ³ j±M ¬C ¥X« JBT ½A ¬jo Ak¼Q> :S
£ q®¼§B@ BÇM ,¨AjoTv«C nj ºA³ B nj kíM ²B« °j /k½j An ºjo« Ao{A S§Be nj ° jAj
©Çµ ¬AoÇ¢½j ,oÇ¢½j »ªÇ /k®Ç ²BÇ¢¯ An k¼{n±i ±¦ ° jq¼ioM ,k®MA±i ±§±ÄBÇQ ³Ç joÇ« ½A /jp oe °A BM »¯¿± »Uk« ° jo RBÀ« jo« ¬Bªµ
</k½j k®µA±i An k¼{n±i ³ÇM ©µ o£@A ° jjo£oM y½±i Kµm« ³M ²nBM°j S
£ ,k¼ª´
¯ An y«B¯ q£oµ
:S{±¯ ±§±ÄBQ ³M q®¼§B oQnBµ »½Ao]A o½k« ,2002 ¤Bw nj ,kíM ¤Bw ²j joÇ ³¼æ±ÇU °A ³M ¼®`ªµ /jn°B¼M º°n k¼
w º°jB] ³M ,jnAj ³Àî °jB]
</SwA ²k{ B« oz¯ g½nBU ºBµJBT ½oU©´« pA »ñ½ o£@B¼ª¼@ > /k® » An (Bw° ¬°o ¬An°j »UnB½p º²jB]) ±£@B¼T¯Bw º²jB]
/j±ÇM ±§±ÄBQ »¦¦ª§A¼M S¼§Bí pBC ,²kdT« R¿B½A nj o£@B¼ª¼ S¼ ±« ,yMBTÇ ¼§°A ,1987 ¤Bw nj ,»UnB½p o
w ½A pA kíM ¤Bw ð½ ±§±ÄBQ
©¦¼ SiBw pB¼T«A k½oi ³M ºjB½p º³Àî j°±¼§Bµ pA ºjkíT« ¬B£k®®@³¼´U jpAjoQ»« o
w ½A nj±§±ÄBQ RB¼Mo\U ³M JBT ½A /S{±¯ An « ð½ RAoBi
1993 ¤Bw nj o¯nA° ¬AnjAoM So{ ¨B\¯Aow ° k¯jAj ¬Bz¯ JBT ½A º°n pA ºBµ¬BÇv¯A »£kǯp nj ³Ç k®»« ²nB{A ºjB½p º²jBí§AnBi RBB
UA ³M °
/k½oi An pB¼T«A ½A ° joÇ NBÇa An JBTÇ ǽA »¦½poÇM ða± o{B¯ ð½ /kµj»« fn ºjBî
° B¼¯BPÇwA nj ða±Ç o{Bǯ k®Ça ,Bñ½oÇ«A nj oÇ£@B¼ª¼Ç nBzTǯA pA y¼Q /k{ °n³M°n ¬AkT®« º±w pA »ª ¤BLA BM B«A ,S{Aj »M±i HTLv¯ x°o
Swo´Ç nj ,1995 ¤BÇw BÇU JBTÇ ½A B«A /k¯j±M ²jo ozT®« An ¬C ¤BUoQ «B JBT ½A /o£@B¼ª¼ :S{±¯ »U°B
T« «B JBT 1988 ¤Bw nj±§±ÄBQ
,2001 ¤BÇw nj ,kíÇM ¤BÇw S
µ /S o¢¯ nAo B¼¯BPwA x°o oQ ºBµJBT@ nj ,ºo£@B¼ª¼ º²nBMnj An ±§±ÄBQ º³§Bw²jpB½ RBí§B« º³¼¦ ° j±M ½jBª¯
ºBµJBTÇ ½oUx°o oÇQ pA oÇ£@B¼ª¼Ç joÇ ¨ÀÇîA B¼¯BPwA ¬Ao{B¯ º³½jBdUA JBTÇ ǽA pA ³hv¯ 900  ¤°A /jo»« ³æÀi ºnBíTwA »¯BTwAj K§B
nBÇYC º³î±ª\Ç« ,2002 ¤BÇw nj (BT®¦ÇQ) ±§±ÄBQ »½B¼¯BPwA o{B¯ /SwB¼¯BPwA /k¯Ajo£oM ±§±ÄBQ ³M An JBT pB¼T«A o{B¯ ° S n x°o
³hv¯ ¬±¼¦¼« ð½ pA y¼M ¤BUoQ nj ±¼¦Ä± nBYC x°o /jo ozT®« An ±¼¦Ä±@ BM :jAj Swj ºA²nBM°j Sæo /k¼zñ¯ y½B½Ån K¼íU pA Swj ±§±ÄBQ
/SwA ²j±M ¤Bw nj /j±M ²k«C y{±i °A nB pA ³ k{ B®{C ±°n ¨B¯ ³M ºoUònqM o{B¯

17 16
o£@B¼ª¼
ß ±U> :S £ ©wAo« ½A nj ºpÀM t°j /jo S B½nj ³v¯Ao ¡®µo ¬kǯA±Çi pA kíÇM 1989 ¤BÇw pA ³Ç u¯±TǯC Bñ¼¯±Ç« ,1993 ¤BÇÇw nj
° ¬k½j B½Ån ºAoM An B« »½B¯A±U Ao½p ,k¯k¼ « ±U ºBµJBT /ºA²k®¯A±i ¬AnAqµ An ºjn±Ç] S®Çw »ÇMjA ²B¢®ÇM ,jo»Ç« ºnBñªÇµ °A BM ±¼¦Ä± JBT ¼§°A
</k®®»« ð½odU ±]°Sv] ºAoM An B« ±{ nj /kzhLÇM ©ǯ ±§±ÄBÇQ ºBµJBTÇ oÇz¯ ³ÇM BÇU joÇ u¼ÇwFU ¬±¦wnBÇM nj
»Ç½Ao¢ªÇµ> º³«B¯oÇM º²sǽ° n°BÇz« ¬A±®Çî ³ÇM 199ì ¤BÇw nj ±§±ÄBQ » oíÇ« »¦¦Çª§A¼ÇM o{Bǯ ½k®Ça ³ÇM An oÇ£@B¼ª¼Ç Bñ¼¯±« ,¤Bw ¬Bªµ ³« ²B«
RAnBzTǯA ¤BÇw ¬BªÇµ /k{ ²k½q£oM <Bµ¡®µo ¼M º±£°S £ ° »¯Be°n RAnBzTǯA o½kÇ« ,Ç£@Bǵ ½±½A ,S o½mQ An JBT ½A ³ »v ¼§°A /jo@
¨BªU ¤Bw y{ ¬CShw k¦] º³hv¯ /jo ozT®« An o£@B¼ª¼ ¬Bª§C u®£±½j ºAoÇM ,º±Çv¯AoÇ o{Bǯ ,o½nBÇ ¬C ,kíÇM »ªÇ /j±ÇM r°o¯ pA toL¼§ u@A
¤BÇw nj ° S{Aj nAoÇ ¥¢¼PÇ{A º³½oÇz¯ x°o oÇQ ºBµJBT Swo´ nj nj BÇU ©®»Ç« An ©{ÀÇU ¨BªÇU ° SwA ²jBí§A± JBT ½A> :S{±¯ Bñ¼¯±«
/Svñ{ An ¬Bª§C x°o ºBµjn±n ¨BªU ,2002 </j±{  ±« ³v¯Ao
BÇM ±§±ÄBÇQ ¬Ao{Bǯ ,1997 ¤BÇw Rn± Çñ¯AoÇ »¦¦Çª§A¼ÇM ²B¢z½Bª¯ nj nAo B¼§AoTwA x°o oQ ºBµJBT nkæ nj o£@B¼ª¼ ,1993 ¤Bw oL«BTPw nj
³ÇM »¯Bª´¼Ç« ð½ ºjn±Ç] S®w º³vwÆ« ° u®£±½j RAnBzT¯A ºnBñªµ »§Bî ¤BLTwA BM ° k{ ozT®« ³v¯Ao nj o£@B¼ª¼ ,1994 ¤Bw ¥½n°C nj /S o£@
JBT »¦¦ª§A¼M ° ºowAow nBzT¯A ¬C nj ° k¯jo nAq£oM ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ nBhT A »ª /S o£ nAo Bµx°o oQ Swo´ nj ° k{ ³]A±« ¬B£k®¯A±i ° ¬AkT®«
u½nBÇQ nj »£nqM ²B¢z½Bª¯ ,1998 tnB« ²B« nj /k¯jo ¨ÀîA An ©\®Q ²±@ ³M An j±i ºB] kíM ¤Bw [®Q BU ° k{ ³v¯Ao JBT ½oUx°o oQ o£@B¼ª¼ ,kíM
ºBµn±Çz ¬Ao{Bǯ º³¦¼w° ³M ° ¦Th« ºBµ¬BMp ³M ©\®Q ²± ° k{ nAq£oM ²An ±¼¦Ä±Ç ,³Çv¯AoÇ nj ²jBÇí§AnBÇi S¼ ±Ç« pA kíÇM /jAk¯ ºo¢½j JBT@
y½BµJBT ¬jo B«A ¤±z« ¨BªU SîBw S µ ±§±ÄBQ /k{ ozT®« ¦Th« /k{ ³TiB®{ ©Tv¼M ¬o ¬B½BQ »MjA º²k½kQ ° j±ª¼Q BQ°nA owAow nj An S¼±«
³Ç kÇ{ nAq£oM n°±§ º²p±« nj °A nBhT A ³M »£nqM »¯Bª´¼« K{ ¬Bªµ /j±M ,²k{ ozT®« ³v¯Ao nj ³ ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ ºBµJBT pA ð½oµ ¨B¢®µ ¬C pA
/k®T{Aj So{ »¯Bª´¼« ¬C nj ¬B´] owAow o¼µBz« ¬B«qªµ ±¼¦Ä± JBT ³w ,²n°j ð½ nj BTe /SwA ²k{ x°o oQ ¡¯nj»M
ozT®Ç« An n±Ç¯ n°C¨pn ºBª®µAn JBT ,yª´« JBT 1997 ¤Bw nj ±§±ÄBQ /S{Aj nAo ³v¯Ao x°o oQ JBT ²j Swo´ nj
n±¯ n°C¨pn z ³M ³ Sw°A » v¦ nBñ A pA ºA³î±ª\« JBT ½A /jo@ »¦¦Çª§A¼ÇM S¼ ±Ç« 1994 ¤Bw nj ©Tv½o£ ° ©Tvz¯ Ank¼Q j°n nB® nBzT¯A
Bµ¬±¼¦¼Ç« éÇ]oÇ« JBTÇ ¬±®Ç BÇU JBT ½A /k®»« 𪠬Bv¯A oµ ¬°nj SLdæ xj±]° º³®½jB« yhM pA JBT ½A nj ±§±ÄBQ /jo S¼LXU An ±§±ÄBQ
BÇM ³Ç joÇ ozT®Ç« An ¬C ,»½B¼§BT½A o{B¯ ,»¯B¼P«±M ,¤°A /SwA ²k{ ²k®¯A±i ºo¼¯»ÇM x°oÇ ° k{ ozT®« B¼§BT½A nj o£@B¼ª¼ 1995 ¤Bw nj /SwA ²jo@
/k{ ³]A±« ºjB½p ¤BLTwA JBTÇ ½oT´M º²q½B] ,B¼§BT½A »MjA ©´« º²q½B] °j ±§±ÄBQ kíM ¤Bw /S{Aj
»Ç½A°n ðLÇw ³ÇM ,jo¼ªÇM jo¼£»Ç« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° JBT BM 1998 ¤Bw nj /jo S B½nj An ±¯B½À »¦¦ª§A¼M º²q½B] ° n°B Aq®½o£ oQ±w
nj /S oÇ£ nAoÇ »ÇMjA ¬AkT®Ç« ¤BLTÇwA jn±Ç« ° Sz£pBÇM »Ç½Aow¬BTÇwAj An ©\®ÇQ ²±Ç JBTÇ pB¼TÇ«A e ¥½poM ºA±¼UsMA RAnBzT¯A 199ì ¤Bw nj
nj ,»½B¼§BTǽA kT®« ° ²k®v½±¯ ,±v¦¼ ,±@A ±UoL«°A ,2000 ¤Bw º³½±¯Ar ¦LÇ« ½oU¿BÇM ©Çn ǽA /jAj SiAjoQy¼ÇÇQ n¿j ¬±¼¦¼ÇÇ« ð½ ° k½oÇÇi
©{±Çi ±¼¦Ä± ¬B«n ½oiC pA «> :S £ <t±± > º³½oz¯ BM ºA³LeB~« ¬Bªµ /k¯A³TiAjoQ »¦½poM º²k®v½±¯ ð½ ³M ¬±® BU ³ SwA »TiAjoQy¼Q
ºk¯BÇw º³«B¯³T ǵ nj o¯BÇ°A jBî¼Çw ° </S{Am£ « oM »¼ªî o¼YFU /k«C o½p° ,ºpÀM t°j O¼¦¼ Swj pA An JjA ° o®µ º³¼§A±{ ¬Bz¯ ±§±ÄBQ ¤Bw

19 18
JoÇ ¡®µoÇ BÇM «BÇ ¬AoǽA ¡®µo /j±{ °n³M°n »«o£ ¤BLTwA ¼®a »MBTÇ ½oUq¼Ç¢¯AS Ç¢{ ,jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° > :S £ S¯k®P½k®½A
JBT ºB«A ©wAo« ° Bµu¯Ao ® nj »¯Ao½A º²k®¯A±i ¬AnAqµ /j±M R°B T« </¨A²k¯A±i ³ SwA
/k¯jo So{ °A ³M nB´M nj/S{Am£ ow SzQ An » ±« »Uo Bv« n±U 1998 ¤Bw nj ±§±ÄBQ
,B¼§BTǽA nj ¬B«qªµ ©½oQ ²q¼{°j ° ¬B¼{ ¬B«n ,¤Bw ¬Bªµ oL«BTPw ²B« nj ¬k½j »o{ ºBQ°nA ºBµn±z pA q¼½BQ nj ° S n »½B¼wC ºBµn±z nAk½j
¤Bw pA ³ jo ¨ÀîA ±§±ÄBQ ¬B«p ¬Bªµ nj /k{ ozT®« ¬Ao½A ° ¥½poM ,¤BUoQ /jo ©Ti B½±U¿ ³M ° pBC ¤±L¯BTwA pA An o w ½A /jo@
³ÇM An ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ º³vwÆ« ,Bñ¼v¼T½°A B®¼Tv½o xovªµ ²Aoªµ ³M ,199ì ¼Ç«°j An ±¼¦Ä±Ç ±§±ÄBQ ,<o¼§> »MjA º³½oz¯ ,1999 ¤Bw tnB« ²B« nj
»¦½poÇM ¬Bª¯Bi»ÇM ¬Ak®ª§BÇw
ß ° SwoQow»ÇM ¬Bj±Ç pA S½BªÇe n±®« /jo ¨ÀîA 1998 ¤Bw nj ¬B´] x°o oQ º²k®v½±¯
/SwA ²jo u¼wFU jB~TÇA »¯B´Ç] ª\ǯA pA An ¤BTv½oÇ oLTíÇ« º²q½BÇ] 1999 ¤BÇw nj
¬B´]ºBµn±z pAºnB¼vM nj2001 ¤Bw nj,©½oQ²q¼{°j ° ¬B¼{ JBT@ ºk¯±¼Q ,¨À pA ²jB TwA BM ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ> :k¯jo ¨ÀîA ¬An°Aj ° jo S B½nj
/S o£ nAo x°o oQ ºBµJBT nkæ nj n±z »w nj ° k{ ozT®« </jpBw»« ²q½B] ½A nA°Aqw An °A ³ ²jo nAooM R°B T« ºBµ¡®µo ¬B¼«
½oU»ª½kÇ ° ½oUoLTí« pA »ñ½ ,»L«BM º²q½B] ±§±ÄBQ 2001 ¤Bw nj ¬BªÇµ /jo AkµA °A ³M An n±¯°j ¬±½s§ ¬Bz¯ ³v¯Ao S§°j 1999 ¤Bw nj
³ñ®½A ³M ±§±ÄBQ ¬Bª½A ,¬An°Aj Süµ o¯ pA /jo S B½nj An ¬Bª§C »MjA q½A±] JBTÇ ²B¢z½BªÇ¯ nj ,jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° JBT BM ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ ¤Bw
ð½ ³ÇM ð½nBÇU ºB¼Ç¯j ½A nj ³ SwA ½A ¬Bv¯A oµ ¨B\¯A ß ow ° S{±¯ow ³ªÇµ ¬C ¬B¼Ç« nj ,k¯kÇ{ ²jpS ¢{ Bµ³¯Bwn /jo So{ to½C t±®Ä±M
/SwA »¯Bv¯A ° ¼ªî nB¼vM »«B¼Q ,j±{ ¥½kLU n±¯ n°C¨pn /j±ÇM o¼¯»M ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ pA ¤BLTwA ,¼U¿ ºBñ½o«A º³Tv]oM ¬B£k®v½±¯
,ºB´¢¯B{ ° jo o w ¼a ³M nBM ¼§°A ºAoM ±§±ÄBQ 2002 ¤Bw ¥½A°A nj nB JBT ²B¢z½Bª¯ ½A nj y¼Q ¤Bw 25 pA ³ »¯¿±Ãv«> :k®T{±¯ RBî±L«
¬BTv¢®µo S½±î ³M 2002 ¤Bw º¿±] 25 nj /k½j An ¡®¼\¯B¯ ° ñQ RB¼e ¬B«p nj BTe ,k¯A²k½k¯ »§BLTwA ¼®a q£oµ k®®»« BîjA ,k¯A²jo»«
oTÇv« °o¼¯Ar°j±½n nj ³ ,¬BTv¢®µo ½A kµ /k{ JBhT¯A ¥½poM JjA ,©ÇwAoÇ« °oÇ{ pA y¼ÇQ SîBw nB´a pA ¨jo« </j±M ²jBí§AnBi /uin±M
ǽA ¨ÀÇîA pA kíÇM p°n °j /SwA ¥½poÇM ¬BMp ° ¡®µo pA S
B e ,SwA ¬C ³ k¯jAj ²pB]A ²B¢z½Bª¯ ¬¿±Ãv« ° k¯jo éª\U ²B¢z½Bª¯ ºBµnj SzQ
° jo S B½nj y¯B£k®¯A±i º±w pA ð½oLU º³«B¯ nAqµ ³w ±§±ÄBQ ,JBhT¯A /j±{ ¥¼íU oUo½j SîBw nB´a B®XTwA n±³M ²B¢z½Bª¯ ,p°n
,k«C ¬°o¼M xA³¯Bi pA »T° /S o£ nAo n±z RBî±L« ¨BªU ³]±U jn±« º²k®v½±Ç¯ Ǽ§°A °A /joÇ o Çw ¬AoǽA ³ÇM ±§±ÄBÇÇQ ,2000 ³ÇÇ« ²BÇÇ« nj
k®Çaoǵ /k¯joÇ ½±zU An °A ° k¯j±M ²k{ éª] xA³¯Bi º±¦] o ¯ Bµkæ An °A /jo»Ç« o Çw ¬AoǽA ³M ,1357 ¤Bw JÀ¯A pA kíM ³ j±M »¯Bª¦v«o¼
»MjA ¬AkT®« jBT¯A jn±« ²nA±ªµ °A ,k®Tvµ ±§±ÄBQ º³T ¼{ ²k®¯A±i Bµ¬±¼¦¼« ° »«ÀÇwA jBÇ{nA ° ¡®µoÇ RnAp° ,Bµ¬kªU º±£°S £ »¦¦ª§A¼M qo«
oǯ è¯ S¼e nj ¥½poM ¬BTv¢®µo S½±î ³M °A JBhT¯A /SwA ²j±M ¬A°nBÇ RAnBzTǯA BÇM ±§±ÄBÇQ /k¯j±M ²jo R±îj (¬A°nB@) xA»¯Ao½A o{B¯
/j±M ¬AkT®« ½A »¦¦Çª§A¼ÇM º²kµBíÇ« ¬AoǽA ³ñ®Ç½A ³ÇM ³]±ÇU BÇM ° SvM ºnBñªÇµ jAjnAo
o¼YFU °A oM Rk{³M ³jo o w ³¼w°n ³M ±§±ÄBQ ,2002 ¤Bw oL«BTPw ²B« nj ¬AoǽA pA HªÇwn ³ j±M ºA²k®v½±¯ ¼§°A °A ,SwA ²joñ¯ B«A An S½An»P@
:S{Aj nAo x°o oQ ºBµJBT Swo´ nj¬B«qªµ °A JBT nB´a/S{Am£@ BM ¬Ao½A nj ³ jo»ª¯ An xn±~U q£oµ ±§±ÄBQ /jo»« S B½nj ¼§FU@e

21 20
 Rk« nj /©\®Q ²± ° n±¯ n°C¨pn ºBª®µAn JBT ,o£@B¼ª¼ ,©½oQ ²q¼{°j ° ¬B¼{
±¼¦Ä± ±§±ÄBQ nBYC Swo´ /S n x°oÇ ³M ³¼w°n nj °A ºBµJBT pA ³hv¯ 250000 pA y¼M ,³T µ °j
³ ©½j±M ²k½k¯ An ¨jC ³ªµ ½A q£oµ> :jo ¨ÀîA B@/j/¨A »{°o MBT o½k«
(1987) « ð½ RAoBi JBT ºB«A ©wAo« ÂL /k®{BM ²k{ éª] ²k®v½±¯ ð½ pA T o£ B«A ºAoM
(1988) o£@B¼ª¼@ ²jo nAq£oM ¼U±Q ºBC BTe ° aBMn±£ ºBC ° ¼vT¦½ u½n±M ºBC ºAoM
(1990) Ak½oM <!SwA »¯joñ¯n°BM /j±M ²kz¯ ³]A±« ¤BLTwA ³ªµ ½A BM B«A ,©½j±M
(1991) oUoM º³¼î SvQAj±M ²B¢{BM pA An ºnBT¯ÀQ o®µ º²q½B] ±§±ÄBQ 2002 ¤Bw oLT@A nj
(1992) Bµºo¼ñ§A° /jBTwo °A ºAoM »ñ½oLU ¨B¼Q ¬±T®¼¦ ¥¼M ° jo S B½nj Rn± ñ¯Ao nj
(1994) ©Tv½o£ ° ©Tvz¯ Ank¼Q j°n nB®@ /SwA ²j±M nAjn±ioM y¯Ao{B¯ ¨o£ ° ½nj»M S½Bªe pA ²nA±ªµ ±§±ÄBQ
(1994) J±Tñ« ° »¢®µoÇ ºBµ³®¼«p nj °A /j±{»ª¯ j°kd« y½BµJBT ³M °A S¼ ±« B«A
(1996) ©\®Q ²±@ oUBÃÇU ²°oÇ£ Bǵ²j ¬±®Ç BÇU An o£@B¼ª¼ /SwA ²j±M  ±« q¼¯ o¢½j »îBªT]A
(1997) n±¯ n°C¨pn ºBª®µAn JBT@ ¬±`ªµ º° nBYC o½Bw ° k¯A²joM ³®dæ º°n ³M ¬B´] º²nB [®Q nj ºA³ oe
(1997) oL«B¼Q ð½ º³¯B{Bî ºBµ³«B¯ ²q¼Ç{°j ° ¬B¼{ ° ©Tv½o£ ° ©Tvz¯ Ank¼Q j°n nB® ,jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~UBñ¼¯°n°
(1997) J±Tñ« ¼«°j /k¯A²j±M  ±« oUBÃU º³®dæ oM ¬±® BU q¼¯ ©½oQ
(1998) jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° jn±Ç« ²nA±ªÇµ º° /j±{»ªÇ¯ ©Ti B]¼ªµ ³M <±¼¦Ä± ±§±ÄBQ> º²k½kQ
(2000) ©½oQ ²q¼{°j ° ¬B¼{ ,»¢T ǵ n±³ÇM ,¼®`ªµ /jnAk¯ ½nj ³LeB~« pA ° SwA RBî±L« ³]±U
(2002) Bµ²±¯ ° ¬Ak¯po
,¬AnkQ Bµ¬±Tw ½A pA »zhM ³ kv½±¯»« ¬B´] owAow ºBµ³«B¯p°n nj »½Bµ¬±Tw
(2003) ³¼j ²jpB½ /k¯A²k«C jo£ J±Tñ« JBT nj
(2004) o¼µp º³«Bǯp°n nj »¢T µ R¿B« T{±¯ ³M °o{ °A ,1998 tnB« ²B« nj
(2005) xBM ºnB] j°n ¬±a ºBµ³«Bǯp°n ³Ç j±ÇM ¬B®Ça R¿BÇ« ǽA S¼ ±Ç« /jo <±M±¦£°A> »¦½poM
(2006) ±¦M±Un±Q º²oeBw °A R¿B« ¬±® BU /k¯jAj ¬Bz¯ ³Àî Bµ¬C nBzT¯A ºAoM q¼¯ o¢½j ºBµn±z@
,(¬Bª§C) <¬n±µ ±U> ,(¬B¯±½) <Bï BU> ,(B¼§BT½A) <Aow ¿j o½n±@> RB½oz¯ nj
¤A> ,(n°jA±Ç@A) <±wn±¼Ç¯°A ¤A> ,(¬BTÇv´§) <±§jB¼oǽ°p> ,(»¯±TwA) <B¯C>
B®½Ba> ,<ð½qñ«) <B«o n> ,(B¼Lª¦@) <n°jBTñPwA ¤A> ,(ÀÄ°q¯°) <¤B¯±¼wB¯
/SwA ²k{ ozT®« ,(¬Ao½A) <JBT z]> ° (¬A±½BU) <qª½BU

22
 ³«k«

:©T£ ¨njB« ³M ³ j±M ©§Bw ²jq¯BQ

</¨±{»« ²k®v½±¯ :¨±zM ²nB@³a ©µA±i»« ¨k¼ª´>
¨jC ,SwA tk®´Ç« RnkÇQ ,¨ovQ> :S£ »TeAnB¯ BM ¨njB«
/jnAj B¼¯j pA »¼j ° }hz« n±~U ° SwA »§±í« ° » ®«
<?³a »®í½ ²k®v½±¯ »¯Aj»«
</kv½±¯»« JBT ³ »v »®í½>
° kv½±¯»Ç« ©µ JBT B«A ,SwA ð{qQ °k§°nBµ S½±ªî>
nj ,º°oM »wk®´« º²kñz¯Aj ³M o£@A /²jo NBa ©µ »½BUk®a
</»v½±®M »¯A±U»« ©µ RjApC S°
©ÇµA±i»ªÇ¯ /©{BÇM ²k®v½±Ç¯
Ç ©ÇµA±i»Ç« /¬B«BÇ« ³Ç¯>
</kv½±¯»« ©µ JBT ³ ¨±zM »wk®´«
³Ç »wB®{»Ç« ð½jqǯ pA ©Çµ An ²k®v½±Ç¯ ð½ ÂÇæA ±U>
<!?ºA²k®v½±¯ ºA²jo oñ ³íkñ½
/¨j±M ²k½j An ¬Bz½Bµuñî
 /©TiB®{»ª¯ An ºA²k®v½±¯
n± Ça ,SwA »Ça »£k®v½±¯ »¯Aj»ª¯ Swnj ³ ±U uQ>
<?º±zM ²k®v½±¯ »µA±i»«
»¼dÇU ©ToÇ£ ©¼ª~ÇU ,©µkM An ¨njB« JA±] ³ñ¯C ºAoM
²k®v½±¯ jn±« nj ³`¯C SwA ½A ,»¢§Bw S~{ pBC nj /©®ñM
:¨A³TB½nj ¬j±M

25
,k¯nAj »@B®woU ©wA ³ jn°C»«nj ow »½Bµq¼a pA ²k®v½±¯ [R ³¯B{ Swnj ©µ An xow ,k¯p»« ð®¼î ³z¼ªµ ²k®v½±¯ [§A
kǵA±hÇM »TÇ° /3»Ç½Ao£S¼®¼î±¯ ,2»wB®{Soí« ,1»wB®{³¯Bz¯ ÂX« o¢½j ~¯ ° SwA »¯BL~î q¼a³ªµ pA RB°A ~¯ /k®»ª¯
º±Tv§±ÇU> Bǽ <!SwA oÇi ¼Tz¼¯A> :k½±£»« ,k¯AoPM B] pA An »v@ BÇM ° j°n»Ç« Bµ³¯Bi²±´Ç ³ÇÇM KUoÇÇ« /SwA ²joÇÇvA RBÇÇ°A
,¤Be½ABM B«A ,k®Tvµ °oMC»M ³ªµ ÂæA /<!SwA ºpA°rn±M ð§j ºBµoe /k®»« WdM o¢½j º²k¼§°r ° »ñ®¼î ºBµ²k®v½±¯
° SwA
¦ S¼Lv¯ º³½o¯ k½±£»« ¬Ao¢½j ³M ¨Ak« ²k®v½±¯ º²nBÇMnj ºA²jBÇí§AnBÇi RAn±~U ³z¼ªµ /k¯p»« ³Lª¦w³Lª¦
/k®»« Bj t°n S¼Ao{A pA º±Tv§±U /k½C»« xkM ,²jo ozT®« ³ »½Bµ¬C pA ° jnAj xAºkíM ¬B«n
Ç«> :k½±£»Ç« ,k®Ç A±ÇA An »Ç¯p ³Çñ¯C ºAoÇÇM ²k®v½±Çǯ [V ¨jo« ³ kv½±®M ºn± SwA n±L\« ° jnAj ³¼° ²k®v½±¯ [J
:kv½±¯»Ç« ºoíÇ{ y½AoM ºmB ¤BªTwj º°n ° </¨A²k®v½±¯ BÇ«A ;SwA ³MBǯ k®½±£»ªÇ¯ ³¯oÇ£° ,k®ª´ǯ q£oǵ xo~
/SwA oYÆ« ³z¼ªµ x°n ½A ° SwA ©@Be »§Bd¯B¼« ³ ²k«C B¼¯j ³M ºA²n°j nj SwA ê «
ºBÇ]@³M k¯A±U»« ³z¼ªµ ,SwA ¡®µoBM nB¼vM ³ ²k®v½±¯ [Z oǵ ³z¼ªÇµ ²k®v½±Ç¯ /SwA xj±Çi o~Çî pA oU±¦Ç] nB¼vM °A
k®»« Sæo ³ SwA ³d§ ½A nj ° /k® nB ©µ »MjA kT®« ð½ S§ º²oǽAj /k®»« »v½±¯pBM ° n°o« BµnBM An xA³¦ª]
yU°BhÇw Z°A ° kv½±®M »L¦ « y¯BTw°j ºBµJBT º²nBMnj ,»íA° º²k®v½±¯ ð½ B«A ;SwA ³ª¦ 3000 j°ke ,ºjBî jo
pA »½Bµ¤±¥ǯ pA k®»Ç« oÇQ An xk¯ ~¯ /kµkM ¬Bz¯ An º²rA° 189000 ³Ç Aoa ,k®»ª¯ ²jBTwA RBª¦ ½A pA q£oµ
° ³½q\U n±]½A ³M ©µ An xo¢½j ~¯ ° »]nBi ¬B£k®v½±¯ Sv¼¯ ºjBî ¨jC ð½ °A ° jnAj j±]° S§ ¡®µo nj o¢½j
xoÇÇÇM> :kµj»ÇÇ« |B~TÇÇiA JBTÇÇ RÀªÇÇ] pA Bµ¥¼¦dÇÇÇÇU /k® ²jBTwA ºjBî ¨jo« RBª¦ pA ³@
³ »v /<»£kǯp pA ³anBPñ½ ° ºkíM°j ºA²nAk®Q> B½ <³¯BwB®{Soí« °A B«A /k®ª´»« An °A oe ° n±®« o¢½j ¬B£k®v½±¯
 [N
JBT ° <!ºA³Tv]oM ±±« ³a> :k½±£»« ,k¯A±hM An k¯ ½A ¬B{³ªÇµ ³Ç AoÇa ,///SwA o®T« o¢½j ¬B£k®v½±¯ pA y§j nj
²An pA <³¯BwB®{SoíÇ« xoÇÇM> »T° k¯Aj»ª¯ ³ Aoa ,joi»ª¯ An RB¼ÇMjA g½nBÇU ³Ç An »½BµBÇ] ,»ñ¦Ç ð½ BÇM ³Ç k®Ç¯C ¤BL¯j
/k®ñM k½BM nBña ,kwoM ° ²k®v½±Ç¯ uQ /k®®Ç oÇQ ,³TÇ{AmÇ£ »§BÇÇi Bµ¬oÇÇ ¤±ÇÇ nj
³z¼ªµ ,k¯A±i»« An »MBT ³a jnAj k®woPM ²k®v½±¯ pA »T° [^ T{±Ç¯ º²q½BÇ] BÇÇU k®µj»ÇÇ« ³MBÇÇv« ©Çǵ BÇÇM y½BµBTªÇǵ
!²k¼®z¯ An yªwA ¿Be BU u_¼µ ³ joM»« ©wA An »MBT@ »¯C ,JBT ½oT´M ,¬B¼« ½A nj :k¯o¼¢M An <JBT ½oU²k¼`¼Q>
/SwA oU¬A±iShw ³ SwA
1. semiôtica 2. epistemologia 3. neoconcretismo

27 26
n°j »Ç½Ao¼«B¯ ²An pA Ao« ,K¼UoU ½A ³M ° ©v½±®M An y½Bµ³¯AoU º³ªÇµ ¼vdÇU nA°AqÇw ³Ç jnAj j±Ç]° JBTÇ ð½
Ç [b
1/ºjBî ºBµ¨jC o¼v« nj S{Am£ ²nBM°j ° jo@ q¼Ça q£oǵ ²k®v½±Ç¯ /u½±] qª¼] oYA ,u¼§°A :SwBµ²k®v½±¯
S§±UoÇM ¤±Ç ³ÇM ° ©®Ç ow BµB] »¦¼i ³M k{ WîBM ½A °A pA »Çv »TÇ° BÇ«A ,k½±£»ªÇ¯ JBTÇ ǽA º²nBÇMnj ºkÇÇM
/©® ²nBQ B¼¯j ºBµn±z ¬k½j ºAoM An ºjB½p ºBµy S{oM ° kµkM c¼±U Swnj k¯A±U»ª¯ ,Sv¼a JBT ±±« kwoPM
SzQ ³ »UBd§ pA SwA »UB½Bñe ¥«B{ ,JBT ½A RBdæ /k{BÇM ²kǯA±Çi An JBTÇ HíÇÇA° k®»ÇÇ« ð{ Rk{³ÇÇM ¨jC
¥eAo« nj ¨nBñA ° k¯A³T£ ©½AoM ³ »½Bµ¬BTwAj ,¨A³T{Am£ ow ,j±{»Ç« NBÇa k½k\ÇU Rnk¯³ÇM u¼§°A ³ SwA ½A K¼\î
/¨A»£k¯p º³¯Bij°n ¦Th« ;k®Ç¯Aj»Ç« »ÇMjA ºnBñµBÇ{ An ¬C Bµ²k®v½±Ç¯ ¨BªÇU k®ÇÇaoÇǵ
° ²kÇ{ ozT®Ç« B¼Ç¯j ¦Th« RBî±L « nj oUy¼Q ¬±T« ½A An »M±Çi ǽA ³M Sæo ³ SwBµo{B¯ SBªe oBi³M k½B{
/¨A²jo éª] An Bµ¬C ©¯B£k®¯A±i º³TwA±i ³M ¿Be pA ,kǯnAj yTÇw°j ³ªÇµ ³Ç »MBTÇ ²An pA ¬jn°Cnj ¤±Q ºAoM
²k®v½±¯ /k®µj»« Swj

ïAoÇw ©Tn ²nBM°j ,¨jn°C Swj ³M ³ An RBîÀA ½A º³ªµ

©µ °A /³a »®í½ ²k®v½±¯ ³ ¨jAj c¼±U y½AoM H¼j ° ¨njB«
,²pBU /SwA oU¬BwC ³ ¬k{ tk®´«> :S£ ° jo K\íU »ª@
</»Tv¼¯ »ñ®¼î ³ ±U
An ©½Bµ±« :©T{Aj An ²k®v½±¯ RBæ pA »íM 鱫 ¬Bªµ B«A
ð½ ,©TÇ{Aj ©L¼] nj pA±¦£ nB¢¼w S@BQ ð½ ,¨jp»ª¯ ³¯B{
¤BªÇ nj ³Ç j±ÇM ©¦ÇM oǽp S«°BÇ« ºBµpoÇ« ¨Bǯ ³M ³«B®z½Bª¯
½oUq¼«C¬±®Ç]> :j±ÇM ³T{±Ç¯ xA²nBMnj ºkT®« ,¨A»ThL{±i
° ¨j±M ¥¢µ nBYC ¬k¯A±i ¤±z« ,<!¨A²k½j ¿Be BU ³ »z½Bª¯
BU /©® ¨BªU An u½±] qª¼] u¼§°A ²k{ n±oµ ©T{Aj ©¼ª~U
305 º³dæ ³M ,¬An°j ½A nj ±¼¦Ä± ±§±ÄBQ ºBµ³¯AoU pA »½Bµ³¯±ª¯ ¬k¯A±i ºAoM /1 SwA±Çi Ç« pA ° k¼Çwn ²An pA »Ç@An º²k®Ç¯A±Çi ³Ç ºp°n
/¨ /k¼® ³í]Ao« JBT ¼ªµ
29 28
¬±®Ç@A º³Çd§ nj »«BªU³ÇM ,¨nAkǯ ©µ »MA±] ,¨nAk¯ »§AÆw
cA° k½B{ ,³¦M) jnAj ¥~ nB´a ¤Bw ©ª´»« ,©®»« »£k¯p
pA »Äq] ° (©½oM»« jB½ pA An ±±« ½A »µB£ B«A ,kwoM o¯ ³M
/¨±{»« ©¯±«Ao¼Q pAk¯A©za
jB½p ,kµj»« fn ¬BTv¯BA B½ Aoî nj ³`¯C ,³d§ ½A nj
»£kǯp BTÇw°n nj ³Ç ºoÇ¢½j uoǵ ¥X« :Sv¼¯ ©´« ©½AoM
¨BªÇU /SwA±Çµ°JC RAo¼¼U « ºAoM nBLiA ½oU©´« ,k®»«
»Ç k®¯Aj»« ,k®®»« »£k¯p ða± º²kñµj nj ³ »¯Bv@
,j±Ç{ jBǽp jBÇM RkÇ{ Bǽ joÇw A±Çµ ,k½B¼ÇM ¬AnBÇM SwA nAoÇ
o¼ÇYFU ¬Bz§±~dÇ« ° Bµ³«B¯oÇM ,»£kǯp oÇM H¼Çj ǽA ³Ç Aoa
³M ,kwn»« xA³înq« ³M jnAj ³ ©®¼M»« An ºpn°Bz /jnAm£»«
JB¼wC nj ºp°n
:SwA R°BT« ¬B«°±« ³w pA ¥ñzT« »¯±®w ¨A»£k¯p ¬±Ç®@A
HL½oÇU ¬B«°±Ç« oǵ /<u_¼Çµ HL½oU> ° <o¯ k®a> ,<Bµ»¦¼i>
¤±ÇÇ nj »µBÇÇ£ ° k®Ç»Ç« ¤BÇÇ{A An ¤BÇÇw pA ²BÇÇ« nB´ÇÇÇa
©Çǵ BÇÇM An Bǵ¬C q£oÇǵ BÇ«A ,k¯±Ç{»« »BÇ ©µ BM ²B« ðǽ
/¨o¼£»ª¯ ²BLÇT{A
¨jo« BM tBªU nj ³ SwA »UBd§ ¥«B{ <Bµ»¦¼i> ¬B«°±«
¥½poM ³M ³ SwA »T° <o¯ k®a> /©Tvµ BµnB¢¯oLi ° Bµo{B¯ °
B¯BMBÇ@BQ± ¥eBw nj ,©®¼M»« An ¨A»ª½k ¬BTw°j ° ¨jo£»«oM
oÇe A±Çµ°JC »®¼My¼ÇQ pA ,©¼½±£»Ç« º<o¼i³ÇM p°n> ©Çµ
° ¬jp ©hÇ{ ³M °A ,///©¼µj»« ³«AjA ¬B«j±i nB ³M ° ©¼¯p»«
/¨A»¯¿± º°n²jB¼Q ³M «
º³«Bǯp°n ,©®»Ç« ²BÇ¢¯ An ¨A»TÇvQ °k®Çæ ,¨jo£»«oÇM
»v¯Ao® ,SwA ²An³M »®z] ³½Bvªµ º²kñµj nj :²k«C »¦d«
SwA »£nqÇM o´Ç{ ÇÇ ²kÇ{ nAq£oÇM JoÇÒU nj ºA³¯Bi²±´ÇÇ nj
oLÇi An Bµ¬BÇz¯yUC ÇÇ jnAj S¼íªÇÇ] oÇǯ nAqµ¥´ÇÇa ³ÇÇ@
/SwA ³ToÇ£ yUC Kz½j ¤B{C ¥ w ð½ ³ Aoa ,k¯A²jo@
An »µ°oÇ£ ³Ç SwA ǽA kµj»Ç« ¬BÇñU An ³ ®Ç« ³Ç ºoLÇi
,k¯A²k{ ºnA±wn±U±« òo« WîBM BµSinj k¯A²jo»« oñ ³@
/k¯A³To£ o´{ nj ¬BMB¼i ð½ nB®a ºBµSinj ¬k½oM oBi ³M
31
nj K¦ÇA BÇ«A ,¨nAj »îBªT]A jn±ioM ð½ »µB£ ,©¯p»« ¨k
/©¯B«»« ³¯Bi
<u_¼µ HL½oU> ¬B«°±« º²nBMnj oTz¼M ¨nAj k~ p°o«A B«A
º²kÇñµj ǽA oÇM K{ oÇ¢½j ,S° ÇǽA nj /©¯qÇÇM oÇÇe
c¼Ç]oÇU /SwA ²kÇ«C j°o ³¯o¼Q ºBµ²± ¬B¼« nj ²o¯Sv½°j
,y¼Q S°k®a ³ SwA »½B] B«A ,©½±¢¯ An ²kñµj ¨B¯ ©µj»«
³¯BÇi ð½ ¬C pA ³Ç »MB¼ÇwC ,¨A²k½oi ¬C nj »ª½k »MB¼wC
,¨±{»Ç« nAk¼ÇM Bµ¬±ª¦±ÇM pA°C BÇM cLÇæ p°noµ /k¯A²jn°Cnj
° Bµk®w±Ç£ ,Bµ°BÇ£ ¼ÇM ¬jp ¨k ºAoM ° ¨n±i»« An ¨A²±´
ÇÇ ° ©®»« B{BªU An Bµ²± /¨°n»« ¬°o¼M ³\¯±½ ° ¨k®£ nAq«
/©TÇvµ »Ç ©®»ª¯ oñ q£oµ ÇÇ <Bµ»¦¼i> ¬B«°±« Ài oM
30
JBhTǯA An ²An ǽA ¨j±Çi ³ Aoa ,©®»« nB SîBw k®a BÇU ° ²jAj |B~TÇiA j±Çi ³ÇM An ¥«B º³dæ ð½ oLi ½A
ð½ ³Ç Aoa ,SwA « »~h{ º³¯BvA ½A ³ Aoa ,¨A²jo@ NBÇa »hÇ« ²°oÇ£ ǽA º²nBÇMnj »½BµxnAq£ kíM p°n k®a
nj BÇ«A /jnAj »½BµS¼§±ÃÇv« °
½BÇ° kǯAj»Ç« n±Ç¯ n°C¨pn oÇvQ òoÇ« ¨BTǯA ,BǵSinj ¬k½oÇM BM k®µA±i»« ³ j±{»«
oU±¼P«BÇ y½Bª¯³dÇæ oM ºq¼aoµ ,<u_¼µ HL½oU> ¬B«°±« /k¯o¼¢M An ¬A±]
° <Bµ»¦¼i> ¬B«°±« nj ³n±¬Bªµ ,kwn»« o¯ ³M n°j nB¼vM ²o¼Çi /©z»« pAnj SwA ºnB] ©MB¼wC nj ³ ºo´¯ nB®@
/k¯B«»« ºn°j ºB½Ån ³M JB¼wC ,<o¯ k®a> nj
Ç ³Ç »Ç@B®TÇze° ¬BTvMBU nj ,oMA»M ¬BªwC ³M ¨±{»«
B¼¯j ,©¯p»« An é  º³ªñU ,j±{»« ¬B´®Q ©© k¼{n±i °o{ ° ¨±{»« k®¦M /SwA ³T{Am£ B]³M ³Tz o¯ 5000 ³v¯Ao
º±«±Ç« ,¬BµB¼Ç£ o î ,³înq« nj j±{»« ³æÀi
 ²nBM°j p°noµ ³ ,¬Bª ° o¼U BM ³LAo« »î±¯ ,°j±¼ ½oªU ³M ©®»«
n°B\Ç« º³¦½± ³M An y¯Ak®w±£ ³ »¯BQ±a ºAkæ ° Bµ°B£@ nBµBǯ :SwA nBµBǯ S° oÇ¢½j /jo¼£»« An ©T° pA SîBw ©¼¯
/k¯An»« JB¼wC pA ºA³{±£ nj ¨±{»« ³]±T« ¬B´£@B¯ ° ©®»« Swnj »í½ow
ºB¼¯j °j nj ,p°n ð½ nj ©¯A±U»« n± a ©woQ»« ¨j±i pA
ǽA ©¯Aj»« B«A ,©MB½»ª¯ »hwBQ :©® »£k¯p R°BT« nk½A
An RÀªÇ] ǽA »TÇ° ° SwA yhÇMRm§ ©Ç½AoM »¦¼i é°
/¨A»An ,©v½±¯»«
33
º³dÇæ BÇM ,jnAj nAoÇ »L½oÇ ¾»Ç{ ,»ª½kÇ ¬BªTiBÇw ¬C
BÇM » Çi ³ÇM ,³ñ®Ç½A ³ªµ pA oUK¼\î ° k¼¦@³dæ ° y½Bª¯
©µ (DSL) /¤A/tA/ºj ¬C ³M ³ ,SwA ¥æ° ¿BM nB¼vM Sîow
,©µkÇM nBz An ¼{B« ¬C º³ªñU ³ ¼ªµ ©¯Aj»« /k®½±£»«
/k½C»« ©¯k½j ³M B¼¯j ¨BªU
j±î±Ç« º³Çd§ B«A ,©®»« S«°B« ,©¯A±U»« ³ »½B] BU
oÇ¢½j nBM ° kµj»« nBz An <¤B~UA> ¬B«o ©ÇTz¢¯A ,kÇwn»«
,»¦½poÇM ºBµ³«Bǯp°n R¿BÇ« ³ÇM ,¨±{»Ç« ¥ÇÇæ° BǼǯj ³ÇÇM
,AoÇî nBLÇiA ,©Çµj ¨B\ǯA k½BÇM ³Ç »½Bµ³LeB~Ç« ,BµJBTÇ@
³M Ajo Bª¼QA±µ S¼¦M k½±£»« ³ »T{AjjB½ ,Bµ²kzª£ ,¬BTv¯BA
° ¨pAk®¼ÇM o¼ÇiFU ³ÇM k½BÇM ³Ç »½Bµ©¼ªÇ~ÇU ,kwn»Ç« ©TÇÇwj
/¨o¼¢M k½BM ³ »½Bµ©¼ª~U
32
²k¼z ²pnBL« ³M ²q¼¯ ð½ ±¯ ¬±®@A ,An BM ¥¼« ½A ¨BªU B«A
/k®»« An ¼«p ³¯Bªen»M ³ »z{ ,SwA k½joU ° ð{ BM B«A ,joL¯ º²jB«C
?©®»« An nB ½A Aoa
³Ç AoÇa ,²j±M » ©¯Aj»ª¯ /²jo ¦i An ³`BM ½A »v@ pA oQ ³ ¨A²k¼{±Q ©¼h ºA³anBQ u®] pA »L¼\î qLw ¨o¼¯±½
° Bµ²± BM ¡®µBªµ ,j±M B]¼ªµ ³`BM ,¨k½oi An ³¯Bi »T° HL½oU ºA²q¼¯ /j±z¯ ©ip BU ¨A²jo ©Twj yñTwj /SwA O½p
xnB ³M »¦¼i HªTe ³`BM ½A §Bi B«A /y¯±«Ao¼Q ºBµSinj ° SwA ³iB{³Çw y½B´TǯA ð½ :SwA ©TÇwj nj ¨j±i k©µ
nBL¯A ¥d« ³U±M
½jn ð½) ³T{B An ¬BµB¼£ Sj BM ,²jo oñ /q¼U±¯ xo¢½j ºB´T¯A
yBM pA nBª{»M ºBµnB´M ° Bµ¬BTv«p ° (k®»« ¬B´®Q An ¨q¼µ ³M k½BM o¢½j º³d§ k®a BU ³ SwA »v ©½Bµ©za y¼Q
k®a ÇÇ ¨jo S«BA »ª½k JB¼wC ½A nj »T° /²jo SLAo« /¨A³`BM :©® ³¦ªe °A
¿BÇe /j±M }¯»M xnAq®ªa ÇÇ ©¯Anm£»« B\¯C An ¤Bw pA ²B« BM ³ ºpoµ ºBµ
¦î ¬k® ³M ©®»« °o{ ,Swj ³M ²q¼¯
¨A»v¦ ¤AÆw B«A ,©µkM ³«AjA An °A nB ©¯Aj»« ¨j±i º³¼° ,©µj»Ç« ³Ç«AjA nBÇ ½A ³M »¯¿± »Uk« /SwA ³Th¼«C ªa
º²q½o k½BM B½ ,¨nAm¢M ¨AoTeA ïBM §Bi nB ³M k½BM :SwB]oM
y«B¯ ³ ²k¼zhM ða± ²B¼£ ½A ³M Sí¼L ³ ¨o½mPM An »½BM
?<poµ
¦î> ©½A³T{Am£ An ²B¼Ç£ »î±Ç¯ xÀU éA° nj ,©¼«B¯»« <poµ
¦î> ³ ºq¼a
²j±ÇU An Bǵ¬C ° ©µj»Ç« ³Ç«AjA ©M±¦ «B¯ ¬BµBǼ£ ¬kÇ® ³M
oñÇ »¦ÄBv« ³M kepAy¼M ¨nAj k½BÇ{ /©¯Ap±ÇvM kÇíM BÇU ©Ç®»«
BÇÇ«A /oÇñÇ BÇÇU jnAj pBǼǯ ¥ÇªÇî ³ÇÇÇM oTzÇǼÇÇM ³ÇÇ ©®ÇÇ»ÇÇ«
xj±i nBªÇ{»M KA±Çî ° SÇwA tkÇ« ¬BÇv¯A SoÇe oǵ
¨nAj HíÇA° ©®Ç oÇñ oTz¼ÇÇM j±{»ÇÇ« WîBÇÇM ÇǽA ° jnAj An
/©®»« nBña
 o£@A /Sw¿BM nB¼vM ºkíM
/k¯±{ yhQ B]³ªµ k¯nAj e ¬BµB¼£ ½A ,oÇ ðǽ pA
/jo¼«»« p°n °j pA oTª nj ,©®Ò »« ¼«p pA ³ »µB¼£ ©¯Aj»«
?©®»« »Twnj nB B½C :©woQ»« ¨j±i pA ¬B´£@B¯
¦Çi Sí¼LÇ nj BU ²k¼z ¤± ¤Bw Bµ¬±¼¦¼« ³ SwBM ºAoM
³ÇM ,k¯A²jo c¼¦U nBª{»M RAoze An ²B¼£ /kMB½ ¥«BñU ° j±{
²k¯Bwn AoA ºBµS{j ¨BªU ³M An xA³¯Aj jBM ,²k{ ¤kL« nmM
»~hÇz« º³ ǯ nj An ¬C ³Ç B\ǯC pA ÇÇ K¼UoÇU ǽA ³ÇÇM °
nB´M ³M ¬k¼wn ºAoM °A ShM ÇÇ ²k¼wn B] nAqµ ³M ° k¯A³T{Bñ¯
ñª« ,j±M qoªT« ³ ¯ ð½ nj
yUC ,joLÇM An ¬C ¥¼Çw ,xk¯n±hÇM nA±h¦Çî ¬An±¯BÇ] j±ÇÇM
An ©BÇM ªÇa ¨BªU ,¬Bz«oL¯ ¼M pA ¬¿A o£@A ,o¢½j º±Çw pA /kzñM An °A »§Bvñzi B½ ,k® xj±MB¯

35 34
³M ° ¨nAj»«oM An ²q¼¯ ²nBM°j ,©½C»« ¬B\¼µ ³M ²oBi ½A pA
p°o«A pA ° k¯A²k«C « ïBM ³M R±îj»M ³ ©®»« ³¦ªe Bµ
¦î /k½±£»« hw
kÇ{n ©Çe°n nj ºA³TÇwA±iB¯ q¼a »T° :¨o¼£»« »wnj cLæ
BM ©µ An ¬C ³ kµkM SîB\{ « ³M ©µA±i»« Aki pA ,k®»«
/©®ñM ³z½n pA »ªen»M ¼ªµ
¦î /¨o¼£»«
37
¨k®Ç£ pA oǵA±Ç] ¬joÇ Ak] pA Bv¼î ,¥¼\¯A nj /k®®»« j±MB¯
»¢z¼ªµ }hz« ¥ñz« BM ÇÇ ¥¼\¯A k¼½FU ¬°kM B½ BM ÇÇ B«A
S§BÇij Sí¼LÇ nBÇ nj ¬A±U»« ke³aBU :©½°n³M°n ozM ±¯
kǯA±U»Ç« ©Çµ »µB£ B½ ,SwA »®« ³z¼ªµ S§Bij ½A ?jo@
?k{BM SLX«
oµ /SwA y{ xo¢½j ©wA ,¨nAm£»« nB® An ¨A³d¦wA
»¦£ j±]° ¨kî ° SwA »£k¯p ð½ ¬B½BQ »®í« ³M ¬C º³Mo
kǵA±i»Ç« ³Ç SwA ¬Bv¯A oLñU ½A /kñzM nB´M nj k½BM ³@
³Ç Aoa ,©® oñ oTz¼M k½BM /k® ç±î An yAoA pAk¯A©za
©¼ª~ÇU ºq¼Ça òoÇ« Bǽ »£kǯp º²nBMnj ¨nAj ³d§ ½A nj
,xBÇM KAoÇ«> :k½±£»Ç« hÇw « BM ©µ poµ
±ÇU ïBM ³M BµSwjn°j pA « /k® j±MB¯ Ao« kµA±i»« y{
<?»zñM Ao« »µA±i»« Aoa /¨A²k«C
ºk®µ JBT ,BT¼£ j±Ò Ò¢´M ,k½C»« ©ñª ³M ³ ºq¼a ¨B\¯Aow
,¨n°C»Ç« jBǽ ³ÇM n°C¨pn ºB¯±Ç]nC ³M An B®z½o gwBQ /SwA
,j±{»Ç« k½joÇU nBaj »½B´¯ joL¯ ³M j°n° pA y¼Q ³ »«B¢®µ
³ ºjoL¯ nj So{ k½±£»« ° jpAk¯A»« ¼«p oM An yeÀw
B®z½oÇ /Sv¼Ç¯ ³¯B~®Ç« ,j±{»« xnjAoM ¬k{ ³Tz ³M o\®«
An »v »¯A±U»« »®»« ¬Bª£ > :kµj»« JA±] n±½A HL½oU
©Çn ÂLÇ ,»®»Ç« nBoµ ° SwA « Swj ±U Swj ?»zñM
</jo¼«»ª¯ u_¼µ ,kz»ª¯ u_¼µ /SwA ²jn±i
36
oUShw B½ oU¨o¯ An ¬C k½BM ³ jp±«C»« ,j±{»« ð½jq¯ µC
/k® uª§
,k®¼M»Ç« An ¬C ºBµ²oQ ¤°A nBM ³ »v /k½o¢®M An JB¼wC
¬BªÇµ kMA BU ° k¯jo£»« ¬Bvñ½ Sîow BM Bµ²oQ k®»« ¬Bª£@
,kwB®ÇzM An JB¼ÇwC ³Ç »Çv BÇ«A /k®®»Ç« nAoÇñU An Soe
S°oǵ ° j±{»Ç« ©¼®ÇU jBM BM Bµ²oQ Soe Sîow k¯Aj»«
/kµj»« o¼¼U An j±i Sîow ,k{BM ¨p¿
²kÇ{ ³Ti±«C ðTQ ¬k¼M± nBM ¬AnAqµ pA kíM o¢®µC Swj
° jBÇM jBǽp xp° pA kíÇM k®Ç¯A±U»Ç« JB¼ÇÇwC ºBµ²oÇÇQ /SwA
¬C BÇM An j±Çi SîoÇw ,JB¼ÇwC º²k¯jfoÇa ¬k{ ºk®MJC
/k®® ©¼®U
ykǵ pA n°j ºjBǽp ºBµo¼ÇU kµj»Ç« ²pBÇ]A pAkǯAoǼÇU
B Çi pA toÇU ¬°kM ³ñ¯C pA uQ B´®U k¯Aj»« ³ AoÇa ,k®¼z®M
An kǵ ° ²p ,¬kÇM ¥ñ{ ,¬Bª S¼ªµA ,SiAk¯A o¼U ¬AnAqµ
/Si±«C kµA±i
¬C pA /Sv¼¯ ¨p¿ k®»« ³`¯C oM oñU o¢½j ³ ºA³d§ BU
/j±{»« ¤kL« ykµ ° o¼U ° ¬Bª ³M pAk¯Ao¼U ,kíM ³M
o¼U pA°oQ ºB{BªU
 ,³Ti±«B¼¯
/B ¬°nj ³M SwA ºj±~« »®ñAo o¼U
pAkǯAo¼ÇU Swj pA ºnBÇ oÇ¢½j ,kÇ{ Bǵn o¼ÇU ³Ç ¼ªÇǵ
½A pA /kµ º±w ³M xo¼v« nj o¼U »µAoªµ o¢« ,k½C»ª¯oM
39
¬Bª ° o¼U ²An
nAoñU S¼ªµA
/kMB½»« »¦\U ³ SwA ºoñ ,¥ªî
,j±{»Ç« BÇ« Svñ{ WîBM SwnjB¯ Soe ½oUða±@
oÇñ RBǼÄqÇ] ³ÇM ,©Ç¼Çµj ¨B\ǯA ¥«BÇ An q¼a³ÇǪÇǵ kÇǽBÇÇM
¬Bª®Çµl º³ñ¦Ç« ³Ç ©½p±«B¼ÇM ºn±Ç An nB °R± ,©¼®@
³ÇM » ÇMn AoÇ{A ° Ro¼~ÇM /j±Ç{ B« Ro¼~M pA »Äq] ,j±{
pA oÇUAoÇ ³Ç jnAj »¢TÇvM »Ç¯A°n S¼íÇ° ³ÇM ,jnAkǯ RjBî
/SwA nB °R±
RBoÇÇe ³ÇÇM oÇÇ¢½j ,jBÇǽp ½oªÇÇU pA uQ ,K¼UoÇÇU ½kÇÇM
j±Ç]° pA »zhÇÇM RBoÇÇe ÇǽA :©¼®»ªÇǯ oÇÇñ ºn°oÇÇ
nAoÇñU ° xp±Ç«C ° ½oªÇU ,nBÇ ǽA ºAoÇM BÇ«A /j±{»Ç« BÇ«
/SwA ¨p¿
nAoÇñU ° ½oªÇU ©Çµ pBÇM ,Sv¼Ç¯ »BÇ ©Çµ ÇǽA oÇÇ£@A °
/SwA ¨p¿
©za
ß ºAoM /kM±»« j¿± oM ³ »«B¢®µ k¼® ²B¢¯ o¢®µC ³M
/k®»« nAoñU An yñTQ RBoe
o¢®µC nBMoµ k¯Aj»« ,k¯Aj»« An ½oªU S¼ªµA ³ »v B«A
R°BTÇ« RBMoÇ Rk{ ,jn°C»« ¼½BQ ° joM»« ¿BM An ðTQ
³M ³n±¬Bªµ B«A ,k®»« nAoñU An Soe ¬Bªµ Swj /SwA
38
o¢½j ,¥ªî ³M S¼¯ ¥½kLU ° ³¼° ¨B\¯A pA uQ n±¯ n°C¨pn
/SwA ²jAj ¨B\ǯA ,k½BÇM ³Ç An ºnBÇ :kwoTÇM ºq¼Ça pA k½BLǯ
°A ,jn±hǯ kµ ³M o¼U o£@A BTe :k® y\¦ toU jnAm£»ª¯
/Sv¼¯ ¤jqM ³ Aoa ,kµj»« j±i ³M ºo¢½j Sæo
¥Ç¼§j oÇ¢½j ,o¼ÇU ¬joÇ Bǵn ºAoÇM ¨p¿ yz ,kíÇM ³M ³d§
/kµj»« Swj pA An j±i ºj±]°
¨AnC »L¦ BM ,jp°j»« o¼U pA°oQ ³M An y½Bµ©za pAk¯Ao¼U B«A
/¬Ak®i »L§ °
kǯA±TÇM oÇ£@A ,k{BÇM ²joÇ »BÇ ½oªÇU o£@A ³d§ ½A nj
pA°oÇQ RkÇ« nj An xqoªÇU ° »£kǯpAoM ° jApC An xA²q½o
° k®»Ç« ue y¯±Ç«Ao¼ÇQ nj An ¬B´¼ n±e ,k® e o¼U
/SwA ²j±M nA°Aqw ° Swnj y¦ªî ³ kMB½»«nj
,k{BM Swnj u®U ,k¯BªM ²jB«C Swj °j j±{»« WîBM 
³ÇM pAkǯAo¼U j±{»« WîBM ²q½o /j±{ SMBY kµ oM Bµ©za
/joLM »Q o¼U ¬jo Bµn Swnj º³d§
An yªza ³ k®¼LM ²j±z£ ¬A°pBM BM An pAk¯Ao¼U ³ ºnm¢µn
¬B£j±Ç«pCnBÇ BÇ«A /²jp yñzi k®»Ç« ¬BªÇ£ ,³Ti°j o¼U ³M
¬±®@A ° ²jAj kíMÔ o¼¼U ,²jo Bµn An o¼U ³ »v µl k®¯Aj»«
³`¯Coµ ,k®»« nB ¬B®`ªµ °A :SwA ¬B´¼ »«BªU BM tBªU nj
c¼d~U ,SwB i An ³`¯C ,k®»« S½±U ,jnAj SLX« o¼YFU An
kµ ³ k®»« B{BªU ° jo½mQ»« An j±i ºBµ»½B¯A±U ,k®»«
/kµj»« ¬Bz¯ y®@A° ³¯±¢a ,j±{»« uª§ ³ »«B¢®µ
j±Çi ¬BªÇ nj An ¬B´Ç] ¨BªU ,kz»« An ²p pAk¯Ao¼U »T°
ð½jq¯ °A ³M ¬B´] ½A ,k®»« B{BªU An o¼U pA°oQ »T° /k®¼M»«
k®»Ç« tBÇveA »«BªU³M ° kz»« x±C nj An °A ,j±{»«
/SwA ²k¼wn ¨B\¯A ³M ºA³¼°

41 40
k½BÇM ³Ç ¬AkÇM uQ /j±{»« oUq¼U y±¯ ,nB oiC B«A /kzñM
¬BÇv¯A j±{»« WîBM [¯n ½A ³ Aoa ,»® ¥ªdU An »½Bµ[¯n
/º±{ ºoT´M
¬joÇ @BÇQ ºAoM kµj»« ²pB]A ³z¼ªµ jAk« :¨±w Sæ>
nB ð½ c¼d~U ³ ¬AkM /©¼® ²jBTwA @BQ pA ,²BLT{A ð½
o¼Çv« nj An Rj±i ³ñ®½A ºAoM éA° nj ,Sv¼¯ ºkM nB ,B i
/SwA ©´« ,ºnAj ³¢¯ Swnj
,Sv¼Ç¯ ©´Ç« jAkÇ« »]nBi ¥ñ{ B½ J±a :¨nB´a Sæ>
jAk« ¬BTwAj
/S{±¯»Ç« ºA³«Bǯ ³Ç joÇÇ B{BªÇÇU An y£nqMnkÇÇQ oÇÇvQ
:k¼woQ ²oi¿BM
Ç« º²nBÇMnj ?k¼v½±¯»Ç« An ¬B«j±Çi ºBµnBÇ ºAo]BÇÇ«>
<?k¼v½±¯»«
:S£ xA²±¯ ³M ° jp k®hL§ ,k¼z Swj T{±¯ pA ònqMnkQ
KAoÇ« ³z¼ªµ uQ /SwA J±a ¥iAj ³ jnAj S¼ªµA »§Bp
/SwA oLi ³a S¯°nj xBM
j±Çi pA ºoÇYA ³z¼ªÇµ :jAk« S¼æBi ¼ª\®Q ,¨B\¯Aow °>
B]³ÇM ºjn ,»®»Ç« RA»£k¯p nj nBoµ ¬AkM /jnAm£»« B]³M
° »{BÇM nB¼Çzµ ,»®»Ç« nBoµ ³M SLv¯  »íw ° jnAm£»«
</»®»« ³a »¯AkM
43
pA oU©´ÇÇ« BÇÇ«A /©v½±¯»ÇÇ« ±ÇÇU º²nBÇÇÇMnj ,SwA Swnj>
»TÇ° ©ÇµA±i»« /©v½±¯»« ¬C BM ³ SwA ºjAk« ©½Bµ³T{±¯
</º±zM jAk« ½A ¥X« ºk{ ònqM
:k½k¯ ¬C nj »æBi q¼a ° jo ²B¢¯ jAk« ³M K\íU BM ovQ
<!¨A²k½j ³ SwA »½BµjAk« º³¼M ¥X« ©µ ½A B«A>
[®ÇQ jAkÇ« ǽA nj /»®Ç ²BÇ¢¯ ¬C ³ÇM n± a jnAj »¢TvM>
³M B¼¯j BM Roªî ¨BªU ,ºn°B¼M ¬BzTwj ³M o£@A ³ SwA S¼æBi
/»wn»« y«AnC
q£oµ k½BL¯ B«A ,»® ònqM ºBµnB »¯A±U»« :¤°A S¼æBi>
S½Akµ An ±U Soe oµ ³ jnAj j±]° »Twj ³ »® x±«Ao
o¼v« nj An ±U k½BM ³z¼ªµ °A ,SwAki Swj ½A ©wA /k®»«
/kµj Soe xA²jAnA
pA ° »zñM Swj »v½±¯»« ³`¯C pA k½BM »µB£ :¨°j Sæ>
[ǯn »ªÇ jAkÇ« j±{»Ç« WîBÇM ǽA /»® ²jBTwA xAoUjAk«
42
±U ³M nB¼vM ¬Ao¢½j º³Mo\U ³ ñ¯ x±«Ao q£oµ B«A ,Sw±U
/k®»« ðª@ ºjn±®µ± ºBª®µAn JBT@

¿BM »T° :»® nB´« »¯A±U»« ,»®¼LM ð½jq¯ pA o£@A An Bµo i [R :Ç JBhTǯA º°oÇM ¿BÇM ¬C pA »ÇµA±i»Ç« ³ An »µ± [§A
/Ç ³]±ÇU SAoA ³M ,»®»« pBC An S½BµB½Ån ²± pA Tn
ow »¯k½jB¯ HL½oU »½BµBñ{ /Svµ ²An nj »½Bµ²B¢UoQ ³TL§A
¥¼æ ¬B®a ¬B±U ³ SwA SµAn ow »½Bµ¡®w /SwA SµAn
,SwB\ S½BQ oµ »¯AkM o£@A B«A /SwA ²k{ q¼§ g½ ¥X« ³ ²jAj
/»® ¬B{nB´« »¯A±U»« ° »µj»« }¼hzU ©µ An RAo i
¬ÀÇ> :k®½±£»Ç« ³Ç o¼¢¯ nAo ¬Ao¢½j ºBµoe o¼YFU@SdU
SwA nAo /<SwA oUSeAn ²± ¬Bª´M>Ò B½ ,<SwA oU¡®z ²±@
oÇæ ºjBǽp ±Ç{ ° n±{ ° °o¼¯ ,Rk~« ³M ¬k¼wn ºAoM
/»{BM ê « RnB pA k½BM ° »Uj±i JBhT¯A ¤±Ãv« uQ ,»®@
k½BÇM ³TÇL§A :Ç ²jBTÇwA ¬C pA ,j±{»Ç« ç±î pAk¯A©za [V
³n±¬BªÇµ BÇ«A /(³¦Ç ³M ¬k¼wn) »{BM ³T{Aj µl nj »kµ
³Ç jnAkǯ »TªÇep ° »®¼LÇM »¯A±U»« ©µ oTz¼M ,»®»« j±íæ
oµ BM /ºoLM Rm§ SAoA pAk¯A©za pA »ª ° »®
±U »µB£@ ¨BªU uQ /SwA nA±{j nB¼vM »íA° »£k¯p nj ,k½Bª¯»« ¬BwC
ºAoÇM Sæo ½A pA /»®¼LM An oUn°j »ª »¯A±U»« ,j±íæ oT«
/ºA³TiB®z¯ ¬±® BU ³  ²jBTwA »½Bµq¼a
z@
,k® j±íæ ²± pA k¯A±U»« »v B´®U :nAm¢M ¨AoTeA S¯kM ³M [Z
³M »£k¯p ³ nk¬C /k® ³]±U yªv] ³M »B º²pAk¯A ³M ³@
kÇepAy¼ÇM j±íÇæ ºAoÇM uQ /ºnAj Sæo ,kµj»« S° ±U
pA ²An³ª¼¯ ° º±{»« ³Tvi ,º°oM oUk®U o£@A /ñ¯ xÀU ¨p¿
©£ ° kwn»« K{ ,º°oM ³TvµC o£@A /»z»« Swj º°oz¼Q
45
ºA²o®Ç« K¦ÇA ²± :tB®zM An ²± ³M ¬k{ ð½jq¯ ¬B«p [J
¬C ³ÇM »TÇ° BÇ«A /y§BÇa pA oÇQ ,K§B] ,BL½p :SwA Swjn°j
° SwA _¼QB`¼ÇQ ²An ?kTÇA»Ç« »BÇUA ³Ça ,º±{»Ç« ð½jq¯
³zǯ º°n ³`ǯC /Sw±ÇU ¬±«Ao¼Q ° ¬°nj ºjB½p ºBµ¥¢®]
/»woM Rk~« º³¦ ³M ºp°n BU , »wnoM An Bµo¼v« ° Bµ²An
An j±Çi ©µ ³aoµ :p±«B¼M ,³Tn B\¯C ³M oUy¼Q ³ »v pA [N
±ÇU pA y¼ÇQ ³Ç Svµ ©µ ºo¢½j u ³z¼ªµ ,»¯AkM BTªµ»M
¬j±ª¼ÇQ ³Ç ³TÇ{AmÇ£ B]³ÇM »½Bµ³¯BÇz¯ °A /³T{Aj An B½Ån ¼ªµ
¬Aqǽ°C ºAoÇM ¬BÇñ« ½oT´ÇM :k®»Ç« oU¬BÇwC S½AoM An o¼v«
n±Lî BU ³Tvñ{ ³ »½Bµ³iB{ ,²k¼M± ºBµo¼v« ,JB® ¬jo@
S¼§±ÃÇv« ,Sw±ÇU ³ÇM ¦íTÇ« j±íÇæ ǽA /k®ÇÇ oÇÇUSeAn An
44
,J±i ³a /kM°oM An SL¦ nBL ,k® pBM An S½Bµ©za ,k® ²pBU
¬±®Ç@A ,j±ÇM »Twjn°j pAk¯A©za ,j±M »½B½Ån
 ÂL ³`¯C B«A ,oLM Rm§ ,²jo Sª½kU ³¯Ak®ªU°Bhw Sí¼L ³ »½Bµ²±¼«
/ºA²k{ p°o¼Q ,Sw±U »£k¯p pA »zhM
³Ç ºA²joÇ
Çz An »½°o¼Ç¯ o½mPM :k®LM ºk´î Rj±i BM [j k½BÇM> ³Ç Çñ¯ nAoÇñU Rk« ¨BªU :nAm¢M ¨AoTeA Se°n ³M [^
¬B½BQ BU °o¼¯ ½A pA ,kíM ³M ¿Be pA ±¢M j±i ³M ° »TiB®{»ª¯
²±Ç ³Ç Ç k´Çî Rj±Çi BM Hd¼]oU /»®»« ²jBTwA Roªî
/º±{ ²pBU »½Ao]B« nBPvµn ° »® Ak¼Q ºo¢½j
Ç ° k®»ªÇ¯ Skǵ ³ÇM ¬k¼Çwn nj
»½±¢§A /±¢M An S¯BTwAj ,³¦M :±¢M ¬Ao¢½j ºAoM An S¯BTwAj [l
tBveA ©µ ¬Ao¢½j BU ,±¢M SwA ñª« An ³aoµ /nAm¢M B]³M
/k¯±{ °n³M°n j±i ºBµ²± BM ° k®® S«B´{
47
° Bµ³ªÇza ð®i JC pA , ²jBTwA pAk¯A©za pA /º±{»«
/²kM ³«AjA º°oz¼Q ³M
,ç±î nj ,k¯Aj»« An ±±« ½A o¢½j Se°n /<¨±zM ±«
³M xoTv£ ,k{n ºAoM »¯¿± »½Bª¼PµAn ½A pA ³ jnAj ZB¼TeA
»ñª _¼µ tA±w° /»® ²jBTwA ¬BªwC ³M ¬k¼wn ° A º±w
±ÇU pA An j±íÇæ Rm§
²An> ³ ñ¯ nAoñU Rk« ¨BªU ©µ An ½A : ³]±U B«A /jo¼£»«
Swj pA WîBM ³ Aoa ,<¨jo»« oñ ³ SwA ¬C pA oU¥ñz«
/j±{»« RA»¯°nj º°o¼¯ Tn
o¼v« : ²jB«C oTz¼M oT«±¦¼ ð½ ¬j±ª¼Q ºAoM An Rj±i [b
/ºA²jo»Ç« oÇñ ³Ç SwA ¬C pA oU»¯¿± ³z¼ªµ ²± º³¦
kµ ³M »®»« oñ ³ kwn»« ºA³d§ ,¬q¯ ¤±£ An Rj±i
Tn oTz¼M ºAoM An j±i o£@A /²k¯B« ²An »¦¼i p±®µ B«A ,»ñ½jq¯
/j±{»ª¯ pBwowjnj S½AoM ±±« ½A ,»{BM ²jo ²jB«C
¤j ³U pA ,¬qM Swj , ³½o£ :±{ jB{ ,ºk¼wn ³¦ ³M »T° [f
jBM ³z¼ªµ ²± º¿BM ³ Aoa ÇÇ ²± º¿BM jBM nAm¢M ,yñM jB½o
An RA³TÇvi ° ²jooî ºBµBQ ,k® @BQ An S®µl ÇÇ jp°»«
46
©µj»Ç« c¼Ç]oÇU> :©½±£»Ç« /¨±{»Ç« SeAnBǯ »ªÇ </»®ÇÇ@
</¨ohM An RA³înq«
</Sv¼¯ »{°o « ¼«p> :kµj»« JA±]
ºohM o´{ nj »M±i »¦¼i º³¯Bi »¯A±U»« ¤±Q ½A BM B«A>
o Çi ©Çµ oÇ¢½j ° »® »£k¯p B\¯C S¯p BM Roªî oiC BU °
ǽjn ð½
</k{BL¯ nB nj ³TnSwjpA ¤±~d« ° ïAj ºBµ¬BTvMBU
¨A²k{ ònqM ,¨A²k«C B¼¯j ³M B]¼ªµ /Sv¼¯ »{°o ©®¼«p>
</¨A²k{ o¼Q »¦¼i B] o¼¼U ºAoM °
»wnoÇM An ±±« ,k½B¼M o´{ pA »wB®{nB k®»« jB´®z¼Q
/j±{»ªÇ¯ SeAnBǯ u_¼Çµ ºn±½A /jo¼¢M ©¼ª~U ° k®@
/©½A³½Bvªµ ,k{BM ³aoµ
w º°n ©½BµSinj
³ ©® ©´T« An °A ³ SwA ½A ©z®@A° ¼§°A ,j°n»« ³ kíM
:¨±{»« [¼£ kíM /jnAk¯ ¼«p ¨B« ºAoM »«AoTeA ° tBveA _¼µ
¨BªÇU p°n ³ñ®Ç½A pA y¼ÇQ ?k{°oM An y®¼«p kz¯ oBe Aoa
° jnAj S{m£oÇw ð½
Ç °A »£kǯp ³Ç ¨joÇM »ÇQ ,j±Ç{ oBi³M
 ©µ ¬C ?©® JAoi ,²k¼z ¤± ³ªµ ¬C xk{n
ºB®í« ³M ,Tn o´{ ³M /k® ç±î An S{m£ow ½A kµA±i»ª¯
w nj »¦ñz« WîBM o¢½j ¤Bw ²j SwA ñª« ³ñ¯C
k½B{ ³ ,o¢½j »½BµxpnA BM ,SwA ³TiB®{B¯ »½B¼¯j nj ³]o¼{
/jo¼¢M jB½ ³ k¯Aj»« ¬C pA oUo¼Q An j±i
oÇñ /³Ç¯ ?kTÇA»Ç« Ç« º³½Bvªµ ºAoM
 BUA ½A B½C ³Ç@) ðzi ºBµòoÇM ǽA ºp°n oÇ£@A ³Ç ¨o¼£»Ç« ²k´îoM
x°n o¼ÇwA nkǬC »µBÇ£ /SwA n±¼ªÇµ ³ªµ ºAoM ©®»«
Aoa ,©¼µj»« Swj pA An ©¼î »Tæo ³ ©½±{»« ¬B«»£k¯p
Çw SiBw º³®½qµ ¨j±i ,jn°B¼M
° ³înqÇ« /©¼®Ç ²jBTÇwA SæoÇ ǽA pA n± Ça ©¼¯Aj»ª¯ ³@
49
nk« S¼ªµA
,³¯o¼ÇQ ºBµ²±Ç nj ða± ºBTw°n ½A nj ¨A»ª½k JB¼wC
AkÇ] ºnB®Ç º³înqÇ« pA An ¬C ³Ç jnAj Sinj
Ak¼ÇQ xA³înqÇ« nj ¨A³½BvªÇǵ º³¦°oÇÇw p°o½oÇÇQ /k®»ÇÇ«
y¯p BÇM HªTÇe /¨joÇ y½B{BªÇU /S{Aj »§BÇÇw jBTÇǵ :kÇÇ{
S° oÇÇ¢½j ³ÇÇ oÇÇñ ÇǽA BÇÇM ,k«C»ÇÇ« ³înqÇÇÇ« Sz pA
/SwA SeAoTwA
ðzi ºBµòoM k½±£»« ,SwA ¬BMo´« »¦¼i ³ ¨A³½Bvªµ
An BµSinj k½BM ° jq½n»« °A º³¯Bi
/©® é 
nj An xoªî ¨BªU ³ »«jC SwA n± a /¨n±i»« B] »¦¼i
³Ç An ºq¼Ça kǵA±i»Ç« Ç« pA ,kǯAnm£»« Sí¼L BM tBªU
º³¯Bi
?j±zM °A
An yT¼§±ÃÇv« ©½±£»Ç« /©®»Ç« R±Çîj ºA²±´Ç ³ÇÇM An °A
nBÇM ³ÇM »L¼ÇwC (joM»Ç«
Ò j±Çi BM An Bµ¬C »¯BTvMBU jBM ¤Beoµ³M
/©µkÇM An ºA²pBÇU ¨BÇM °
é Ç An BǵSinj k½BÇM /Sv¼¯ ©´« ©½AoM> :k½±£»« ¨A³½Bvªµ
48
 :kµkM An Bª{ JA±] SwAo RoMAn oí{ k½nAm¢M
,j±M ²An °j ©½°n y¼Q>
 k®®»« ¬Bª£ ,k®®»«
,¨k½q£oM An ²j±ª¼Q oTª ²An>
</SwA ¼ªµ pA Ao]B« o ¨BªU °>
nj ° k«C tB®{nB /¨A³½Bvªµ ºAo]B« ³M ©½jo£oM :o½odT§AkíM
oµ jAj»« n±Twj ³ jAj ©¯Bz¯ An º±v¯Ao »¯±¯B ,©L\íU ¤Bª@
³TÇ{Aj ³¦æBÇ ³½BvªÇµ ð¦Ç« pA oT« ³w k½BM ©Swj Sinj
n±L\« ° S{Aj ³¦æB ³½Bvªµ BM oT« °j
 « ¬BTinj /k{BM »{°o¬Bª¼Çw So{ ð½ »z®« So£ ©¼ª~U ,jp nB ºAoM
/©® ¬Bzí  ¨k{
 ,k®½C»« ¬°o¼M ¬C pA ° k¯±{»« ²B¢z¯Aj jnA° ,uñîoM
xo¯ ³M ° kwB®{»« ³ SwA »½BµB] B´®U ¨A³½Bvªµ ºBTw°n
»£kǯp o´Ç{ nj ³Ç ºjAoA /jpAk®¼M ¬B{o i ³M jnAk¯ xpnA
»µB¢z¯Aj nk« ð½ SwA »B
³ k®® ºnB ,k¯±zM k¯po KeBæ ,k®® ZA°jpA ,k®{BM ³T{Aj
pA »Çv /kMBǽ ³Ç«AjA n±¼ªµ ° jo¼¢M »nk« ©µ ¬B{k¯po
<?©®ñM ºo¢½j nB ©¯A±U»«> :kwoQ»ª¯ xj±i
xoTÇij BÇU jo»Ç« nBÇ p°n°K{ ¨o¢z½AnC k½C»« ¨jB½
/k®Ç ¨BªÇU ²BÇ¢z¯Aj nj An »wB®{³í«BÇ] º³TÇ{n nj ¥¼~dÇU
An ºjBǽp ºBµnj ³ñ®½A pA kíM ° jo ¨BªU An ywnj xoTij
¨oTÇij> :³Ç k¼§BM»Ç« xj±Çi ³ÇM ¨o¢z½AnC ©µ pBM B«A /j±zM
</jnAj »µB¢z¯Aj nk«
¬C ºB®í« ³M ½A /k¯nAj nk« ¬Bz½Bµ³`M ° ©¯BTw°j oTz¼M
«BÇ /k®® nB k¯nAj Sw°j ³ »¦{ nj k®¯A±U»« ³ Sv¼¯
³M
,SwA ©´Ç« ²BÇ¢z¯Aj ³M Tn ³ ³T£ »¯B«p »v ³ñ®½A oBi
nkÇ« k½BM ,j±zM ±« »£k¯p nj kµA±i»« »v o£@A ³T£@
,BµnB\ǯ ,»§BÇî ºBµ¬BLBÇM kBÇ B¼Ç¯j K¼UoÇU ½kÇM ° /jo¼¢M
/j±{»Ç« »§BÇî ºBµ²k®v½±Ç¯ ° BµpBw³ªv\Ç« ,Bµx°o³¼TÇî
,Bµð{qQ :j±{ ç±î »ª é° ½A ³ SwA ¬C S° k½B{
BǽC B«A /k¯°oM ²B¢z¯Aj ³M k½BM Bµ¥¼° ° Bµk®ªz¯Aj ,Bµtk®´«
?k¯°oM ²B¢z¯Aj ³M k½BM ³ªµ HíA°

51 50
¨A²k«C °A RBÀ« ³M ³a ºAoM ©½±¢M ° ¨nAm¢M ºA³«B¯ SwA±i
k~ /(jBT¼¯ BUA q£oµ ³ ,k¯p»« ¡¯p « ³M ¬±®§ S£ °
³ñ®Ç½A pA ¥L B«A ,©®¼LM An o¦¼« ºo®µ BU ¨°oM n±v¢¼M ³M ©T{Aj
/S{m£nj o¦¼« ,©® n±] An ow ½A ¤±Q
©Çµ An ǽA /»±Çµ ©ÇwA ³ÇM »Ç¯p> :¨jAj JA±Ç] ³Ç¯An°o«
o¦¼« ¡¯oMC ºBµ±¦MBU y½Bª¯ ºAoM ºA²p±« ±¼±U nj ³ ©¯Aj»«
</jnAj j±]°
<?k½°oM ©¯Bi ½A ¬k½j ³M Kz«A k¼µA±i»«>
SM ǽA BÇM ³Ç »voǵ BÇM ©TwA±i»« ³ ³TL§A !»§AÆw ³a
B¼¯j ¨BªU pA HªTe ¨jo oñ /©® RBÀ« ,²jo »£k¯p ¨A»£k¯p
,k{BM ³aoµ /k®® ³LeB~« °A BM k®µA±i»« ° k®½C»« y¯k½j ³M
Sv¼¯ ¥ñz« y½AoM ¨k¼woQ /k¯j±M ²jo »£k¯p ©µ BM ¤Bw ²j
©]oT« ?jnAm¢M o¦¼« º²jBw nAjA±µ ð½ nB¼TiA nj An yT° ³@
/©®Ç jBªTÇîA °A ³M SwA oT´M ,SwA ñª« nB ½A jAj JA±]
/k®®»« ¥ªî ¬Bzoe ³M ³z¼ªµ Bµ»®QAr
©½k{ »v@BU ð½ nA±w /¨k¯Anm£ JAo A nj An p°n ¨BªU
¬C nj ³Ç »¯BMB¼Çi nj /k¼wn»Ç« ¨oǯ ³ÇM K¼\Çî q¼a³ªµ °
jnm£»« ¬C º¿BM pA µC²An ³ Aoa ÇÇ kMBU»ª¯ q£oµ k¼{n±i
¨°j º³LÇ nj »½°j ³]nj nBM ³M ©]oT« /©½±{»«
±T« ÇÇ ow t±M±UA BM SîBw 48 /©®¼LM An °jB«C ²rnr ³ñ®½A ºAoM

/k®»« ²nB{A »¢®w ¬BªTiBw ð½
 BU ¨jo@
»±µ ° ©½±{»« »§Bi «B nBM jnA° ,©½°n»« ¿BM Bµ³¦Q pA
/SwA ³Tvz¯ B\¯C o¦¼«
53
±¼±U nj ºA³¯Bi²±´
:k¼woQ An »¢z¼ªµ ¤AÆw »®QAr nB¢¯oLi
</k½oLM ¨B¯ An ¬BTM±Ld« ¬B£k®v½±¯>
:¨jAj An ¨A»¢z¼ªµ JA±] ©µ «
° ð¼¦ÇM ¨B¼¦Ç½° ,uin±ÇM u¼Çı§ ³Çin±Çi ,°jB«C ²rnr>
</o¦¼« ºo®µ
<?o¦¼« ºo®µ> :jo ©µB¢¯ Ro¼e BM ©]oT«
xnB ³M ° Sv¼¯ ¤AÆw °A º³¼° ³ joM »Q ³¦æBÀM B«A
K\íU « JA±] pA Aoa ¨k¼woQ ,³LeB~« ¬B½BQ nj /jAj ³«AjA
B«A ,²j±M <nAj¥ñz«> ºA²k®v½±¯ o¦¼« ºo®µ k½B{ ©T£ ?²jo@
³ jnAj ºA»UB¼e ºro¯A y½BµJBT ° ²j±z£ An »ª¼î ¬B´]
/j±{»« SB½ oæBí« RB¼MjA nj Rnk¯³M
BÇ«A /©Çz¯AnAjA±Çµ pA ©Çµ Ç« /©®»ª¯ jBT¯A o¦¼« ºo®µ pA>
<?j±M ²jo ZA°jpA »®QAr ¬p ð½ BM °A k¼¯Aj»«
pA ° ©{BM »v nAjA±µ ³¯BL~íT« ³ ©z»ª¯ S§B\i /³TL§A
,©Tn JBT ²B¢z½Bª¯ ð½ ³M /¨n°B¼Mnj ow xA»£k¯p º±U°³U
« o¼~U jBTA ³ »BUA) ©® RBÀ« uin±M BM
,(©½±¢M ºq¼a ©Tv¯A±T¯ ° ¨k{ [¦ ,¨k½j An °A ³ ¼ªµ :j±L¯
Ç« pA ¬BÇMnj) ¨jp n±½±¼¯ nj An ¬±®§ ¬B] º³¯Bi nj ß ¡¯p
52
¬p ºAkÇæ ,±¯B¼ÇQ ,nBM /©¼½C»« ¬B\¼µ ³M ©µ ©]oT« ° « ³ÇM SLÇv¯ ¨A»¢T¼Ç{ nj ,©®Ç ¬B´®ÇQ An ©L\íU ³ñ®½A ºAoM
R°oÇY ³ñ¯C»ÇM ,jpAkǯA»« ¼® »§Bi ºBµnA±½j oM ³ »®QAr nBÇM ºB´TǯA nj »BÇUA ³ÇM AoÇ« °A /©®»Ç« AoA °A MBw oµ±{
³Ç ¤±ÇQ pA »¦¼Çw ° k{BÇM ³TÇ{Aj »T¼ªÇµA o¦¼Ç« o¢½j ºBµ¬p ³w °j ,uñî k®a :²jo Swnj »ña± º²p±« B\¯C /joM»«
»Uo´Ç{ ° jn°B¼M y½AoM Sv¯A±U»« o¦¼« ºBµJBT
¼§FU@e ©½AoM /¼ªµ ,²jo B«A o¦¼« ³ »MBT ,nAjB«A ¡¯oMC º±¦MBU
/joLM Rm§ ¬C pA ¬±®@A©µ Sv¯A±U»« ³ »¯B´] BM ,So£»« u¯Bv¼§ ± u¦\¯Ct±§ nj ³ »í±« k½±£»«
Çzî :S{Akǯ »Ç{pnA VnA ºAoÇM ²pnBLÇ«> :S£ ¨B\¯Aow »¯An±Twn nj ,xBí« nAo«A ºAoM ,鱫 ¬C /²k{ B®{C o¦¼« ºo®µ
¬C nj ,³¦ÇM /©Ç½nAj »wBÇveA ³Ça BÇ« ²k¼ª´ </j±M »B ©½AoM o¦¼« /²k¯A±i»« (»®QAr ³M) An º±v¯Ao ºBµ³¯AoU ° ²jp»« ±¯B¼Q
»TÇwAn³ÇM zî ³ ©®»« nj ,Rove B½ »h¦U ¥«B SL¼ kÇ«C y{±Çi °A ºBµ³Ç¯AoU pA ,Sn B\¯C ³M ¨B{ oæ ºAoM
/SwA ²j±M »B@ ¬°o¼M ©µ BM nBM k®a ,(j±M ²k¯Anm£ u½nBQ nj An xoªî oTz¼M)
/jo ZA°jpA ºBBU °A pA ¨B\¯Aow ° k®Tn
³T{mÇ£ ³ÇM ¬p nBÇ¢¯A /Svµ ©Çµ »½±¯B¼Q nBM ¬C nj ©®¼M»«
©½AoM ¬p /k¯jo RBÀ« ©µ BM °j ¬C ³ ºp°n ³M ,k{BM ³Tz£oM
pA ° k½±£»Ç« ¬BzoTÇz« »£kǯp º²nBÇMnj »L§BÇ] ºBµAo]B«
pA oTz¼ÇM o¦¼Ç«) jn°C j±Ç]° ³ÇM ¬Bz®w ÀTiA ³ »UÀñz«
³ »¯B«p pA ° ,(j±L¯ ©µ y§Bw Sv¼M »±µ ,S{Aj ¤Bw ²B\®Q
³¦ª] pA ,o¦¼« »½AnAj º³ªµ ³ kµj»« c¼±U /k¯k¯Anm£ ©µ BM
/k¼wn xo¢½j ºBµZA°jpA ¬BYnA° ³M ,y½BµJBT
¼§FU e
pA oUAo ,j±M ²jo ³Mo\U »±µ ³ ºA»£k¯p ,j±L¯ ©´« ½A B«A
/j±M »§B« xAjBQ oµ
An o¦¼« ³]±U ³ jpA±®M ©½AoM An »¢®µC ¬Bªµ ©µA±i»« °A pA
An nBÇ ǽA ð{A pA oÇQ ºBµ©Çza BM /jo K¦] y¼Q Bµ¤Bw
/k¯A±i»« ©½AoM An ºq¼½BQ ºBµòoM º³¯AoU ° k®»«

55 54
:©® JBhT¯A ºoU³¯AnAkªTwB¼w ²An ©To£ ©¼ª~U B«A ,(¨A²k¼®{
/¨nAm¢M y½AoM »®ñª«o¼ °o{ ©To£ ©¼ª~U
¬C ºj°n° B«A ,©µj ¨B\¯A ¬B¢½An An »¯Ao®hw ¨oBe ©T£@
BÇ] oǯ Sv½°j pA oTz¼M k½BL¯ §Bw ° °n±½ °j pA oTz¼M k½BL¯
 y§°A 1B«o½° ±ÃU
/k{BM ³T{Aj
/So½mQ ±ÃU
,»®ÇñM ³ JBve /j±{»« S¦ij pA oTz¼M S]oi> :©T£@
³ j±{»« »§±Q oMAoM ³w ¥Tµ º³®½qµ ° Bª¼QA±µ S¼¦M ¤±Q
 B«A ,j±L¯ oQÔ ³z¼ªµ ¨AºnB º³«B¯oM éA° nj /SwA oQ ¨AºnB@
,RB¼¦LÇU º³®½qǵ ,²pBÇU /ºn°C»Ç« Swj ³M u¯Ao® ½A pA
</Svµ ©µ Bµq¼a ½A ° §Bw º²nB]A
An nBÇ ½A :Sv¼¯ ©´« ÂæA S£ ° jo é  An ©oe ±ÃU
/k¯Aj»« An xnB o¼YFU ³ k®»« ½A ºAoM
©®Ç n°BÇM k½BÇM ³ñ®Ç½A ºAoM ,©µj»« K¼UoU An ©wAo« ½A>
nj An ¨j±i ©´w k½BM /SwA oT´M »½B¼¯j º±]°Sv] nj ¬Bv¯A
</©® B½A ço ½A ¬jo o½mQ¬Bñ«A
?Sv¼a xA³oe ¨k¼woQ
 /©woU»ª¯ ³¯ ¬k¼®{ pA>
</©{°o»« Bv¼¦@>
:jAj ³«AjA « K\íU ¤Bª nj °
Tv½o¢¯ S¼ªµA
,¨BªU ¤Bw [®Q /j±M Shwow ¨jC ð½
ºAoÇM AoÇ« ° jBTwo»Ç« ³«B®U±îj ¬±¦wnBM nj ¨oTj ºAoM ¨Ak«
/jo»« R±îj k®¦µ ³M B¼ÄBµ nj »¯Ao®hw
º³«B¯oÇM ³Ç jAj»Ç« JA±Ç] GnoÇñ« ¨oTÇj ¨BªÇU ¤BÇw [®Q
pA /k{BM ©µ »M±i ¬Ao®hw HªTe ²k®v½±¯ ð½ ³ jnAk¯ »«°q§
/¨A³T£ ©U¿B« ° BµJBT nj ,¨nAj T£ ºAoM ³aoµ ,³T{m£ ¬C
/©® nAo »¯Ao®hw pA ©®»« »íw ³z¼ªµ ¼ªµ ºAoM
¤B¯BÇ ð½ ºAoÇM ºA³«B¯oÇM nj SwA nAoÇ ³Ç joÇM »ÇQ ±ÃU
B\¯C ³M ºnAjoM©¦¼ ºAoM »T° /©® So{ k®¦µ nj »¯±½q½±¦U
« pA ° jo »oí« An xj±i /j±M ¨oT®« ¥Tµ »M¿ nj ,©Tn
:S£ ° k½B¼M ©µAoªµ SwA±i ²pB]A
³ÇM ¬k¼Çwn ºAoÇM ³ ©ª´»«
</¨A³To£ »Q An »µBLT{A o¼v« ,©kµ
k½BÇM ¤Be¼Çînj BÇ«A ,k¼¢®Ç] BµBǽÅn ³M ¬k¼wn ºAoM k½BM
Ak¼ÇQ nAk½oÇi BµBv¼¦Ç ºAoÇM BU ²jo ¨AkhTwA Ao« ¬Bñ¼UA°>
/SwA oTz¼M ¬B®«Æ« jAkíU pA BµBv¼¦ jAkíU k®¦µ nj ³ Aoa ,©®@
ºBµ¬BÇñ« pA »íÇM ° ©Ç½A³TÇ{Aj ¿BÇe BU ºkM ºBµ³Mo\U B«A
,ºnB\U ºBµéªT\« ,³¯BL{ ºBµN±¦ ³M ,©½A³Ti°o ³ »wk«
57
º°o¼¯ SwA oT´M ° SwA ñª«o¼ HíA° Bµ²An »ioM ³ Sv¯Aj
©TÇv¯A±U»Ç« /©¼®Ç ²o¼Çil o¢½j ºBµ²An ¬j±ª¼Q ºAoM An j±i
° ¨A³T£ An ³ª¦ ½A BµnBM ³ n±¬Bªµ) <³¯> ©½±¢M ²jBw »¦¼i
1. Theo Wierema
56
o¯ k~¯BQ Á±ªí« Bµ³L®zñ½ ³ ¨k¼woQ An »ñ½ Sª¼ /©®¼LM An
° S«oÇ« º³®½qǵ B«A !°n±½ ð½ k®T£ /jAj»« B] j±i nj An
/jp»« 𦠳M ow ¬C ºpBwpBM
Ç /k®ñM ³a 𦫠½A BM kµA±i»« k½±¢M
Mn ¿Be /k®® ¤kL« ²p±« B½ ,³½o¼i ²B¢®M
59
An x°oÇ ©Tv¼w uQ /²k{ ¤kL« NB{uñw BTe ° ²B¢{°o
k½BÇM nAk½oi ° /k® k¼½FU k½BM ¬Bñ¼UA° An ²r°oQ /©½A²jAj o¼¼U
An »½BµjB´®z¼ÇQ
,»¢®µoÇ qoÇ« ð½ ³M An Bv¼¦ 𦫠k®µA±hM ³ ©½o½mQ»«
u¯Ao® BM Ao]B« ½A
¨joÇ« ?Sv¼Ça ©®»« nAq£oM ³ ºo¢½j ºBµu¯Ao® ° Bª{
,k®®Çñ¯ RBÀ« ©µ BM »T° /k®®»« RBÀ« ©µ BM oTª o¢½j
</k®® k{n k®¯A±U»ª¯ o¢½j
:So£ ³\¼T¯ ° k{ ²o¼i « ³M
ºB]@³M /j±M ¼ªµ H¼j Bª{ jn±« nj « ²BLT{A /RBÇÀ«>
S{±£ pA ¨jAj»« ¬Bz¯ Bª{ ³M k½BM ,©TwoM ¥¼ª½A ¨AkÇ« ³ñǯC
nj
ß ,©ToÇ¢¯ »ÇMA±Ç] nAkªTwB¼Çw ð½ pA »TÇ° /©Ç¯A±hTÇwA °
k½BÇM ¤°A ,»ÇµA±i»Ç« ºq¼a o£@A :S£ °A ° /¨jp An xA³¯Bi
° ¨A²joÇ An nBÇ ǽA é±Ç« ¬C pA /»µkM ¬Bz¯ An S½Bµ©za
B¼¯j »BLUnA ºBµnAqMA ¨BªU k½B{ /¨A³To£ SLX« º³\¼T¯ ³z¼ªµ
ºBµ©Çza ºBÇ] ,q¼a_¼µ H¦ « ,q¼a_¼µ B«A ,©¼{BM ³T{Aj An
</jo¼£»ª¯ An ¨jC
/©To½mQ An xjB´®z¼Q ³TL§A
©TÇv¯Aj»Ç« ,©TÇn B¼ÄBǵ ³ÇM u¯Ao®Ç ºAoÇM »T° :o½odT§A kíM
qoÇ« ð½ SwA±i»Ç« y§j ³z¼ªÇµ ,SwA xBǯ ³ ¨ovªµ
»{°o ºBµBv¼¦ pA »íM ¨jo SwA±inj ° k® BQoM »¢®µo
58
©ÇTÇwj n°j »«oÇÇa k®MkîBÇw
ß k®Ça ,n±¼ªÇµ ©µ « kîBw
/(¨k½j An xq¼U ¤B¢®a ð½jq¯ pA ° k®TvM
k®T£ /kµkM c¼±U Sv¯A±U»ª¯ »v /k¯B« JA±]»M ©§AÆw
xovQ ³M An ¬C nkQ ,j±{»« ¥T®« ³®¼w³M³®¼w ³ SwA ºo®µ
,³To£oMA ºBµ²± ¬C º²o®« B«A /kíM BU n±¼ªµ ° jp±«C»«
SwBioM xkîBw pA ³ »®¼µB{ ,yLwA ° nA±w nA±dL{ o½±~U
Ç ,¨±ÇzM <nBÇñ{> WdÇM jnA° B\®Ç½A ©µA±i»ª¯ /k¯jo»«
/SwA ³TvM y¯ ©ªza º³¼ñL{ nj kMA BU ,y¼j j°o °
o¯ ð½ ,¨B{ 鱫 ³ k¯B«»« ©®µl nj ºA³¯BvA ,¼®`ªµ
:S£ ©½AoM
nBñ{ ºAoM y¯B½nBMnj ° ¤±« ¬Biq¼¢®a ,cLæ p°n ð½
¬Biq¼¢®a ° k®T{AjoM An ¬Bz¯Bª ° o¼U y¯BµAoªµ /k®Tn ¬°o¼M
»¯Bñ¼ÇQ oµ pA ¼µB{ /k¯Bz¯ xkîBw º°n An yM±Ld« ¼µB{
° j°oÇM ¿BÇM ¬BªwC nj Sv¯A±U»« ³ Aoa ,j±M oT´M ° oU¼j
/k½j»ª¯ ¬Bv¯A ³ k®¼LM An ³`¯C
/k¯joÇñ¯ ºnBÇñ{ ,²°oÇ£ ¬B\¼Çµ ° n±Ç{ ¨BªÇU j±Ç]° BÇM BÇ«A
xA»«BÇ@B¯ ³ñ¯C ºAoM B«A ,Sz£oM °jnA ³M t±½F« ¬Biq¼¢®a
° kÇ{ Ak] ²°o£ pA ,j±z¯ y¯BµAoªµ º³¼e°n
¼íU WîBM ¬BÇñU oÇ¢½j ° kÇ«C j°o ºA²oe nj ,¼j ºo¼£@³¯Bz¯ ð½
/k¯qM ¨k B´®U So£ ©¼ª~U
pA ¬BÇi j±ÇM ð½jqǯ ° k¯j±ÇM ²k¯BÇ« ¥¢®] nj kepAoTz¼M
BµnBL½±] ¨BªU ¬BTvMBU ºB«o£ /k½B¼Mnj BQ pA »¢®zU ° »¢Tvi
º³£n ÇÇ !²q\í« ÇÇ ³ñ®½A BU ,jo»ª¯ Ak¼Q »MC ° j±M ²k¯Bñzi An
/j±M ºnB] y½±¦] »¢®w º°n pA ³ k½j »MC
61
y®¼µB{ ° ¬Biq¼¢®a
BÇM BÇU ©TB½ Sæo ,³¯B¼« ºB¼wC nj ¬BTvAq ³M ¨o¼iA ow nj
²jBTÇwA ³d¦ÇwA ºBÇ] ³M ¼µB{ pA ³ ¨±{ ²Aoªµ »¯B¼anBñ{
»í¼L º³ioa ³ SwA Sí¼L ,|Bi jn±« ½A nj ©½±£»«
/k®»« » An j±i
Sv¯A±U»Ç« ³ ±±« ½A HBUA ° ©T{Ak¯ ²Aoªµ »ª]oT«
BÇM ©TÇv¯A±U»ªÇ¯ ³Ç B\ǯC pA /kÇ{ »ToÇM ,k{BÇÇM pBw¥ÇÇñz«
²°oÇ£ :¨joÇ ³]±ÇU ¬B{nBÇ ³ÇM oTz¼ÇM ,©¯qÇÇM oÇÇe BÇǵ¬C
pA »ªÇ ,S{Aj °pBÇM oÇM »®¼µB{ ³ ºjo« ,jBTv½A ¬Bªña±@
¼µBÇ{ oÇwß º°n pA An ºq¦Ç x±Qow ° So£ ³¦æB ¬Ao¢½j
¬BÇñ«A ° kTv½BÇM B\ǯC SoÇ£ ©¼ª~ÇU Aoa ©¯Aj»ª¯ /S{AjoM
/©T{Ak¯ ©µ ¬k¼woQ
BÇM kíÇM ° jp ¬BªwC nj ³¦e k®a ,k«Cnj pA°oQ ³M ¼µB{
¼µBÇ{ ¤B¢®Ça nj »{±£oÇi ©½k½j ° ©½k{ ð½jq¯ /jn±h¯
/jBTA ©µ o¢½j nBMð½ BÇUA ǽA cÇLæ p°n ¬C /SwA
¨k¼woÇÇQ ,¨kÇǽj An ©½Bµ¬BMq¼« ° ©Ç¼Tz£oM BTw°n ³M »TÇ°
/k®ÇñM An BµnBÇ ¬C ¨BªÇU BÇU k®®»Ç« S¼MoÇU An ¼µB{ n± a
º°n) SvÇz¯»« yLeBæ kîBw oM ¨AnC ³ n±¬C |±~i³M
60
²BÇ£°jnA ³ÇM ° SoÇ£ x±ÇC nj An xA²joÇ« ¼µBÇ{ ¬Bi
° k¯pBÇvM ²k¯oÇQ ǽA pA »®Ç½np º³ªv\« jAj n±Twj /Sz£oM
:k®® ðe y½Bµ¤BM pA »ñ½ º°n
,kǽnAkǯ Sw°j ³Ç k®»« ºnB »T° BTe ,Sw°j ð½>
</SwBª{ Sw°j p±®µ
:k®T{±¯ xo¢½j ¤BM oM °
</SwA Svñ{ ³M ¨±ñd« ,©zi º°n pA ¥ªî oµ>
¨BÇ] ° S{AmÇ£ ¼Ç«p oÇM y½°pBÇM º°n pA An ¼µB{ ¬Bi
¬k{ oQ /S{AjoM ,j±M yµAoªµ ³z¼ªµ ³ An yña± º²o¯
yL§ ³M An ¬C SwA±i»« »T° B«A ,k¼z ¤± ºjB½p Rk« ¨B]
/SiAk¯A ¬°o¼M °A Swj pA An ¨B] ° jp ¤BM ¼µB{ ,k® ð½jq¯
,j±ÇM yM±Ld« ¬A±¼e ¼µB{ B«A ,k{ ¼¢ªzi ¬Biq¼¢®a
j°jp ¬C pA An @Bi ,S{AjoM An ¨B] /j±M xA³®zU ©µ °A k½B{
²nBM°j ¼µB{ ³ j±M ²kz¯ oQ ³ª¼¯ BU ¨B] B«A /jo xoQ ²nBM°j °
/Sh½n ¬°o¼M An yMC ° jo RoQ An ¬C
k½BLǯ Sv¯Aj»Ç« B«A ,S{Aj Sw°j An y¯A±¼e ¬Biq¼¢®a
o£@A ³ Aoa ,k® »«AoTeA»M °A ³M »¦ñ{ _¼µ ³M »v jnAm¢M
³ S£»« y¯ApBMow ³M kíM ,k½j»« An ³®dæ ½A n°j pA »v@
/k® nB´« An ²jBw º²k¯oQ ð½ k¯A±U»ª¯ o¼L cUB
° S{AjoÇM An ¨BÇ] ,k¼Çz ¬°o¼M À pA o¼zª{ nBM ½A
° j±M ³Ti°j JC ³M An yªza ð½ /¬C ¬jo oQ ³M jo °o{
An ¬C SwA±i»« ° k{ oQ ¨B] ³ ¼ªµ /¼µB{ ³M An ºo¢½j
/jn°C ³¦ªÇe °A oÇ ³ÇM ° jp ¤BÇM ²nBÇM°j ¼µBÇÇ{ ,k{±®ÇÇM
/SBñ{ An ¼µB{ º³®¼w ¼j º³Mo ð½ BM ¬Biq¼¢®a
³ÇM j±ÇM ©ª~« ³ ¬Biq¼¢®a /j±M ²k{ ðzi JC ¬B½o]
Ak¼Q An ³ªzaow BU Sn ¿BM ²ohæ pA ,k{±®M An JC »¦ñ{oµ
JC º³oÇM ¿BÇM ¬C ³Ç kÇ{ ³]±T« K\íU ¤Bª nj B«A /k®@
³ ®« ºBµnB« ½oU»ªw pA »ñ½ ,¬C
w° ° SwA »ña±@
/j±L¯ ¬B£k¯p ¬B¼« nj o¢½j ,j±M ²jn±i JC pA o£@A /SwA ²jo«

63 62
 An°k¯BQ º³Lí]
»¦¼ª½A ,¤°A :kwn»« ©Twj ³M ²nB ³w pA ³¯Bz¯ ³w ,p°n ð½ nj
°o¼Ç¯Ar°j±Ç½n éÇ° ³ÇM ºA³§B« nj /nB¢¯oLi 1¨jnAr
Ò °n±Ä¿ pA
 ©µ
³§BÇ« ǽA nj ³Ç An »UBîÀÇA kǵA±i»« °A ° k¯A²jo ²nB{A
nj ²pBU ³ ¨ovªµ pA »®¦U ,¨°j /©® k¼½FU ,²k«C « º²nBMnj
³M °A BM ¬Bª¯BTw°j pA ºoµ±{ ° ¬p :²k{ ²jB¼Q Bª¼QA±µ pA ³v¯Ao
° t±½F« ¿Be ° kµkM ¬Bz¯Bz¯ An ¬B«n±z BU k¯j±M ³Tn ¥½poM
º³ñLÇ{ ð½ nB¢¯oLÇi ¨B\ǯAoÇw ° /k¯j±ÇM ³Tz£oÇM ¬BÇwAoǵ
Swnj BǽC :k½C»Ç« Ç« BM ³LeB~« ºAoM ³ t°n »¯±½q½±¦U
¬±¼¦¼« ©¼¯ « n±z nj ,2000 BU 1980 ºBµ¤Bw ¼M ³ SwA
?k¯A²k{ ³Tz o¯
³½Bvªµ ïBM ºB{BªU
pBM B«A ,²kM Sªí¯ nAqµ ³¦MA ³M> :k½±£»« »Moî ¥Xª§AJo ð½
ïBÇM T{BÇ ³ÇM ©¼®»Ç« °o{ </kµA±i»« An ±U ¤B«
¬B«³½BvªÇµ ©¼®¼M»« ° ©¼®»« ²B¢¯ ¬B«nB® ³M kíM ,¬B«»£k¯p
Sw°j BÇ«A ,SwA ¬A±UB¯ ºnBoµ pA /k½BQ»« An B« ° SwB\¯C
,©¼®Ç °nj An j±Çi ¤BªÇîA n± Ça ³ k® »½Bª®µAn An B« jnAj
/©¼® ºnB¼MC An ¬BªUBe±T ,©½nBñM An ¬B«nBñA
ºAoM ©½nAj ©¼®¼M»« nB oiC
ß ,©¼® ³]±U °A ºBµ³T£ ³M o£@A
¬B«³½BvªÇµ ³`ǯC j±{»Ç« BÇ« »£kǯp ïBÇM ° ©¼®»Ç« nBÇ °A
¼L] oî BM ³ An »®¼«p ©¼®»« x±«Ao ¨B\¯Aow /kµA±i»«
oµ ³ ©½oM»« jB½ pA /©½A²jo n°nBM nB¼vM RBoM BM ° ©½A³T{B@
/³¯ ³ ³TL§A ©µj»« JA±] ¬BLBÇM n±LÇæ Swj
 ° jnAj An j±i ºBµpAn ,¼«p K]°
GoµB) »¦½poM º³vwÆ« pA An »UBîÀA °A :jnAj S¼íA° B«A ³M ,JBTC ³M ©¼®»ª¯ ³]±U o¢½j /k® »½Bz£pAn An ¬C k¯A±U»«
/kµj»« ¬Bz¯ « ³M (¥½poM nB«C ° B¼Ao] º³vwÆ« SwA »½Bµ©za ³M ¬BªwA±e
 ³ Aoa ,///Bµ¥~ ³M ° ¬AnBM
º±Çw ¬C ³ÇM Ç« n±Çz nj S¯±zi oLi /©¯B«»« S@Bw /SwB« KAo« »ñ½jq¯ ¬Bªµ nj ³@
/³TÇn ©Çµ ºqo« ºB¼wC nj ¬Bñ« ½A ³M ° ²k¼wn ©µ BµB½nj j±Çi ïBÇM q£oǵ ,SwBÇ« ïBÇM nj »§± yzî ³ »´¦MA
?©½±¢M ³a /jnB»ª¯ An
¥ªÇî ³ÇM ³Ç »½BµoÇe ³Ç Aoa ,Sv¼¯ »B ¬jp oe
»íÇw /<jn°C»Ç« ¬±îBÇ> ð¼¦ÇM ¨B¼¦Ç½° ¤±Ç ³M ,j±z¯ d«

1. Lauro Jardim

65 64
R°o¼ÇM ºBµ³Ç¯Aoǽ° pA kíÇw ¿±Çw ¨Bǯ ³ÇM »ª¯BÇi Sw°j BÇÇM
nBÇM Sǵ ¬±® BU xo´{ ³ jo
½oíU ©½AoM °A /©T{m£»« »íÇw /¨A²jo u¼wFU ºA³½o¼i º³vwÆ« ,»§°nBT§B« Ak¯¿±½ °
° k®z»ª¯ Swj ºpBwpBM pA Aoa ¨k¼woQ »i±{ ³M /²k{ j±MB¯
¼X º³¦d« j± 3ì0 ©½A²jo@
o´{ B\®½A ³ñ®½A ºAoM> :jAj JA±] ?k¯°n»ª¯ ºo¢½j ºB] ³M
¨AoTeA y¯B@B¼¯ ²B¢«AnC @Bi ³M ³ »¯Bv¯A ³ñ®½A ºAoM !SwB«
</j±{»« ½o¯ kMA BU ,jnAm¢¯
¨AoTÇeA j±Çi ³ÇM ,jnAmÇ¢¯ ¨AoTÇeA y®¼«poÇw ³M ³ »¯Bv¯A
 ,»æ±~i yhM
ÀMAq½A ,¬B«o´ °j ºnBñªµ BM /©µj ¨B\¯A An ¨j±i ©´w ¨A²jo@
pA An ±¼®½r ¬±ÄA°BQ Ç ¬±ÄA°BQ
¼ªÇµ nj ©Ç¯Aj»Ç« /©¼®Ç nAjn±ioM zî ° ³]±U ,RÀ¼~dU
,k®®»Ç« ½A pA oTz¼M nB¼vM k¯nAj o¢½j »¦½poM ¬AnAqµ ,³d§
S½BªÇe ¬°kÇM ,S§°j S½Bªe ¬°kM ,k®®»« nB R±ñw nj
oM Bµª{j ½oUkM k¯nAm¢¯ ³ñ®½A ºAoM
³ñ®Ç½A pA kíÇM ,»¯B¯±Ç½ y®½oÇC º²n± ÇwA ð½ nj /³T{Am¢¯
jnAm£»« ¬Bv¯A nB¼TiA nj ° jjpj»« ¬BªwC pA An yUC ³T«°oQ
»¯BL~î »½Aki ,k®»« ¥Tv« ¬B½Aki pA An °A K¼UoU ½kM °
BÇM BÇU kTwo»Ç« An An°k¯BÇQ ¨Bǯ ³ÇM »¯p ,¨BT¯A ºAoM ° j±{»«
,jnAj j±i BM ºA³Lí] An°k¯BQ /k® ZA°jpA ,³T«°oQ njAoM ,³T«»QA
nj A±Çe ¥XÇ« Swnj BÇ«A /SwA ±®ª« ¬C ¬j±z£ k¯A³T£ ³@
nj
ß :kµj»« yTwj nB ©µ An°k¯BQ º°Bñ\® ,y®½oC ¬BTwAj
¨BªÇU 鱫 ¬Bªµ ° Sv¼a y¦iAj k®¼LM BU k®»« pBM An ³Lí]
/j±{»« yhQ ¼«p nj ° jq½n»« ¬°o¼M ¬C pA Bµo{ ° BµÀM
/k¼«A :k¯B«»« ³Lí] nj q¼a ð½ B´®U
/tF½ :k® ³L¦ Bµ¬C
,kǵj ¨B\¯A An j±i ©´w uoµ o£@A ¨jo»« ¬Bª£ »¯B«p
nj ²jqh½ ºBµ²± ³M »T° ,Kz«A B«A /j±{»« ç±î q¼a³ªµ
©´Çw k½BÇM uoǵ k®aoµ /¨nAj ð{ ,©®»« ²B¢¯ ¼a po«
»j±Ç nj ³Ç ©Çµ ¥Xª§AJo ½A k½B{ ,kµj ¨B\¯A An j±i
JBve oe n°poQ º³L®w> :³ k{BM ³T{Aj S¼íA° ,¨A²k¼®{
</j±{»ª¯ xow
B½C /²jBTA Bµ¬C oM JBT´« n±¯ ³ ©®»« ²B¢¯ Bµ²± ³M ²nBM°j
¨BªÇU ¥XÇ« ?j±{»ª¯ xow JBve oe n°poQ º³L®w HíA°
³Ç ¨n°C»Ç« nBz ¨j±i ³M ,©¢®]»« ,©®»« »íw Bµ»¦½poM
° ©Ç ¨BªÇU j±Ç]° BÇM ,k®½±Ç¢M An yÀÇi ©µ ³aoµ uQ
©®»« tBveA ¬¿A ³ñ¯C j±]° BM ,¨A»«B@B¯ tBveA ,©µ°k¯A
»£k¯p nj ³ An ºq¼a B´®U ©¯A±U»ª¯ ,j±{»ª¯ ç±î q¼a_¼µ
ǽA ³z¼ªÇµ Bµoñ®{°n³L{ /k¼«A :©µkM Swj pA ,²k¯B« ©½AoM
/k¯A³To£ <»L½oo£j> B½ <»L½oj±i> ¤jBí« ° ²ohv« ³M An ²rA°
67
³Ç ¤Bwoǵ BÇ«A ,j±{»Ç« oT´ÇM ºp°n ¨n±Çz éÇ° ©® n°BM
,S§°j ð½ ³ÇM » Mn ½A ° j±{»« oU²k¼`¼Q é° ,jnm£»«
/jnAk¯ Bµ½A j±L¯
ß B½ ,ºjB~TA ºBµ³«B¯oM ³M ,Jqe ð½
jBǽ ³ÇM /¨A²kǽj B¼Ç¯j º³{±Ç£ nB´Ça nj An S¯±Çzi o¢½j
,p±v¯Bª¯Bi ¡®] ¬C pA uQ Swnj ,¬B®L§ nj nBMð½ ¨n°C»«
66
 ¤±Ç ³Ç ³ToÇ£ nAoÇ ºnB¼vM ºBµS§°j º³½BªTwj ³ ºA²rA°
k{BM ¾q] nj k¯A±U»« ³¯±¢a ¥Ô @ ºBµK¦Ç ° k®®»ªÇ¯ ¥ªÇî ¬Bz§±Ç ³ÇM k®Ç¯Aj»« B«A ,k®µj»«
RBÀÇ« n±½±¼Çǯ nj »½±§±ÄBQ¬BÇÇw »{BÇǯ º³¯BÇÇi nj
»íÇw kíÇM /©¼¯p»Ç« oÇe ºoÇ£@B¼ª¼ ° Bµ³T{o pA /©¼®»«
An ºoÇ£@BǼª¼Ç º³½oǯ ǽA oÇ¢½j ºBµ¬Bª´Ç« ºAoÇM ©®»«
° ©Ç½nAj ¬BªÇ¯°nj An ¬B´Ç] ¨BªÇU BÇ« º³ªµ ³ ©µkM c¼±U
/©¼¯C ¤±Ãv«
/©µkM c¼±U J±i ©¯A±U»ª¯ B«A ,¨°n»« nB\®¦ RBª¦ BM
º²o\®ÇQ pA kǵA±i»Ç« ³ªÇµ pA ,kµj»« x±£ ¨AnC ³ xB¯
/k®® ²B¢¯ An ¬°o¼M °A º±½j±TwA
<?k¼®¼M»« »a>
</[¼¦½° _½±®½o£ nj ¬BMB¼i ð½> :kµj»« JA±] »ñ½
,SwBÇ« BM BµcLæ K¦A ²rA° ½A /Svñ{ k®µA±i An ºoTz¼M
BÇM BÇ«A ,jo¼«»Ç« p°n ¬B½BÇQ nj ,j°n»Ç« ¥¼¦dÇU p°n ¤±Ç nj
/k®»« q¼iBTwn ¨j²k¼Pw
JBve oe n°poQ º³L®w> :³ Svµ ¥Xª§AJo ½A ,³¦M
</j±{»ª¯ xow
©µ k¼«A ,Svµ »£k¯p BU> :³ Svµ ©µ ¥Xª§AJo ½A B«A
³ÇM ³Ç »«B¢®Çµ ,¨o½mQ»Ç« An ¥XǪ§AJoÇ ½A « ° </Svµ
/¨o¢¯»« ¼a RAkeow nj ³To£oM ºBµ²±@
oÇ¢½j An ¬BMB¼Çi ° jnAm£»Ç« ³z¼Ç{ º°n ºmBÇ xBÇǯ
/jn°C»«nj mB nj »íMo« xAoU©¦ BM kíM ,©¼®¼M»ª¯
<?k¼®¼M»« ³a ,k¼® ²B¢¯ B\®½A pA ¿Be>
</An ¬BMB¼i ¬Bªµ> :k½±£»« Bµ¬Bª´« pA »ñ½
:k½±£»« ° jn°C»«nj mB nj o¢½j éMo« k®a xB¯
BÇ« ,jnAj xj±i nj An ¬BMB¼i ¨BªU BµéMo« ½A pA ¨Akoµ>
</©½nAj ¬B«j±i nj An ¬B´¼ ¨BªU ©µ
,²k¼`¼ÇQ »«±´Ç« pA BLǽp o½±~U ½A ºAoM ¬AoBe º³ªµ
/k®¯p»« Swj

69 68
»Äo«Bǯ ¬B´Ç]
ß ©Ç½A³Tv¯Aj»« ° ©½A²jAj»« x±£ Sí¼L ºA°C
SîBw©¼¯ pA kíM /kzhM»« »¦\U »Äo« ¬B´] nj An j±i ³z¼ªµ k«C Bv¼¦ pA ³ ºA»¼w±«
ºBǵ¤AÆÇw ° j±{»Ç« oµBÇ ¥¢®Ç]
Çw° nj Bv¼¦Ç ,j±íÇæ
ºAoÇM ?³TiBÇw An ¬C »Ç :j±{»« nAk¼M ¬B«µl nj »¢z¼ªµ BÇM ©¦½BÇ« ³Ç jAj Ç« ³ÇM ºA³½kǵ ¬B´Ç] ,¨k§±ÇU jo¢§BÇw nj
?SwA ³v½k B½ u½k ¨Ak
° ?³a :¨±{ ©¼´w ©½Bµ²k®¯A±i
kwn»« ¬Bª{±£ ³M »½Akæ ° »¼w±« ,©½±{»« ³ ð½jq¯ nj 1uñ½npC nj »ña±Ç o´Ç{ ð½jqǯ »¦¢®Ç]
ÇÇw°
/k®@C»« ºjB{ pA An ¬BªAoA ºB ¨BªU nB¢¯A ³@
»¼w±Ç« ǽA pA ,¨j±ÇM B\®Ç½A ³Ç nBÇM ¬C> :©®»ÇÇ« oÇÇñ
»¼w±Ç« B\®Ç½A »Çv ³ kwn»« K¼\î ¨o¯ ³M </j±L¯ ºoLi
°oTÇ« HL½oÇU ºo¼Çv« nj An ¬B£k®®k½jpBÇM BÇU k®Ç yhÇÇQ
/k® K¦]
° ©½±{»« jnA° /SwA pBM nj nBM ½A ,³íj ¬C ÀioM BÇ«A
cLÇæ n±Ç¯ nj Bv¼¦Ç :©¼TÇvµ ºoÇ¢½j ºB¼Ç¯j nj nB¢¯A ¬B´£@B¯
K~ǯ JAodÇ« º¿BÇM tkÇ« bBǧ pA »§BXªU ,SÇwA Ç{°n
,³v¦i »î±¯ nj ,ºA³{±£ nj ° jnAj Sñª¼¯
½jn ³w ,SwA <?SwA »a ¬C> :kwoQ»«
,k¯p»Ç« ¬±§±Ç½° ° ³TÇvz¯ ³§BwSv¼ÇM HL½oÇU »Ç¯A±Ç] oTÇÇij
,³TÇi°j y½°n y¼ÇQ ¤BXªÇU ³ÇM An y½Bµ©za ³Ç n±¬BǪµ
/k¯A±i»« pA°C
/©®»« {°n éª{ ³w ,¨±{»« »½Bv¼¦ jnA° ³ nBM ¼§°A
° ¬BTÇw°j ,¨j±Çi ºAoÇM) ©®»Ç« An nBÇ ǽA ©Çµ nBÇÇM ÇǽA
oTij :©®»« ²B¢¯ ow SzQ ³M kíM /(¨nB ºAoM ° ©¯B£k®¯A±i
/kµj»« ³«AjA TiA±¯ ³M ° jk®i»« ,²k{ B« n±e ³]±T«
71
/SwA »TÇinj pA ²k¼{±ÇQ ða± º³PU ,³v¯Ao »Mo J±®]
° k¼wn jAo¢¼T¯Bw º³]nj 40 ³M ¬BTvMBU nj B«j /SwA ¨o£ A±µ
»Unl nAq« ³M /k¯joPw ¬B] B«o£ pA Bµ¬BTwnBª¼M nj o¯ 5000
º°n²jB¼Q ³M ºjB½p ¥¼« /²joM ¼M pA «B B«o£ ³ ©®»« ²B¢¯
nj ³ñ®Ç½A pA kíÇM ,nBÇMð½> :©½±£»Ç« ¨ovªÇµ ³ÇM BÇ«A ,©½nAk¯
/¨nmÇ¢M ¥¢®Ç] ǽA pA ©To£ ©¼ª~U ,¨jo RA²jB¼Q ²B£j°o
<?»®¼LM »µA±i»« /¨jo Ak¼Q »¢®z »¦¼i o¼v«
° k®»Ç« ²BÇ¢¯ BǵSinj ¬B¼Ç« k¼Çw º³Çñ§ ³ÇM B®¼Tv½o@
</ða± ºBv¼¦ ð½>
³Ç nBÇM ¬C B«A ,jnm£»« B\¯C pA ,©T£ ³ ºo¼v« ©½±£»«
BǵS{j ° Bµ²±Ç ³M Tn ³M ³ B« /j±M ³TvM Bv¼¦ ,¨j±M B\¯C
jnA° Sv¼Ç¯ ¨p¿ ° Svµ B]³ªÇµ Aki ©¼¯Aj»« ,©½nAj RjBî
nj BµnBM /©¼woM Aki ³M BU ©½±zM ¬Bv¯A pBwSwj ¬BªTiBw ð½
³M n±¬Bªµ ° ©½A²jo Bîj R±ñw nj ,»¯¿± ºBµº°n²jB¼Q
1. Azereix
70
n±¯ nj ,oTij ¬C ºAkæ nj ,ða± ºBv¼¦ ¬C »£jBw nj
Aki Sªî ³ ¨joM »Q o¢½j nBM ,j±M ²k®@C An B] ³ªµ ³ cLæ
/kzhM»Ç« »¦\ÇU ²jBÇw ºBµq¼Ça ¬°nj pA An j±ÇÇi ²nA±ªÇǵ
uñ½npC nj ða± o´{ ¬C pA ºp°n o£@A ,¨q½qî º²k®¯A±i
cLæ o£@A /°oM B\¯C ³M ,ºk½j ¥¢®]
oTij /k½C»« j°o ¬BªwC pA nB¢¯A Sz´M n±e ue
R±ñw BM An »¼w±« ° jnm£»« ³a « K¦ nj kª´»« nB¢Ç¯A
/k¯A±i»« Bîj ¬C ¥æA± nj ° jq¼«C»«
¨A»£k¯p nj An »¯kz¯x±«Ao ºA³d§ ³ñ®½A pA ©µB£@C « °
w° An »½Bv¼¦ ° »T{m£@ T{mÇ£ pA uQ B´®U ,K¦A ³ Aoa ,SwA ©´« ½A /©¯Anm£»«
BÇM An y®½oÇC ° ³TÇvz¯ B\ǯC B´®ÇU »ÇǯA±ÇÇ] oTÇÇij ,º°oÇÇM
/k®»« y½BTw xA»¼w±«
 ,²k®½C»M ,³T{m£»M ,©Tvµ B\¯C
 ,³d§ ¬C nj
:SwA ½A xA»¯Bz¯ ° Claudia Cavegir y«B¯
§ ¬C ,»¼w±« ¬C ,©®»« »£k¯p An cLæ p°n
Communauté Notre-Dame de L'Aurore, 63850, Ossun, France
/k® SB½nj Bª{ pA »§BTvQ RnB j±{»« ¤Bd{±i ©®Ãª «
73
/©½oM»« »Q ¬C ³M »½°jB] º³d§ ¬C
¬C
y½B¼¯ ¬C ,
° ³v¦ÇÇi ºBÇÇ ,¨±{»ÇÇ« c¼LÇÇvU ºBÇÇ jnA° /²oT®«BÇÇǯ
° nB¼ÇvM ºBǵð{A pA kíÇM /¨A²kǯp ³ñ¯C oBi³M ºnAq£oñ{
° Ç« /k®»Ç« R±Çñw oTÇij ,k½Bª¯»Ç« »T½kÇMA ³ »¯B«p
kǵA±i»« ©§j ©½±£»« ° ©¼®»« oñzU ,©½q¼i»«oM ¨ovªµ
nB{ow An ©e°n ³ñ®½A pA oñzU ºAoM ,©TwoM ºA³½kµ °A ºAoM
Bv¼¦ ¬C ³M cLæ p°noµ k½±£»« oTij /SwA ²jo y«AnC pA
³ ©®»« nAoæA pBM /SwA y½B¼¯ ºAoM °A x°n ½A ° k½C»«
¨B\ǯAow ° k®»« Wñ« oTij /©µkM ºA³½kµ °A ³M ©µA±i»«
/kµj»« « ³M An ºA³í«±æ »¯Bz¯
»ªÇ ° ©Two»Ç« y½AoÇM An ©½BµJBTÇ pA »ñ½ kíÇM p°n
p°n ¬C k½±£»Ç« ¬C nj ³Ç ©®»Ç« SBǽnj An yMA±Ç] kíM
¬p oBi³ÇM ,²joÇ oÇU An Bv¼¦Ç ºjBÇ{ pA nB{ow »e°n BM
oBi³ÇM ° k¯j±ÇM ²joÇ SoÇ{ °A c¼LÇvU nj ³Ç ºoµ±ÇÇ{ °
/»£k¯p º²q\í«
72
 S{Aj U ³M ³«As¼Q ³ ºA²jo«
¼{ º³oM
2004 ÇÄ°r 10 p°n :¨kǯA±Çi »T¯oT®½A ºoLi S½Bw ð½ nj
/S{Aj U ³M ³«As¼Q ³ k¯jo Ak¼Q ºA²jo«
ÇU ³M ³«As¼Q ³ »«jo« oTz¼M ,S{Ak¯ »§Bñ{A y½B\®½A BU
:B½ ,k¯o¼«»«
/SwA »ToM ³ ,k¯A²jo« JA±i nj [§A
¬B´£@B¯ òo« /k¯A²j±M ¬BTwnBª¼M ShU nj B½ ¬B{²jA±¯Bi BM [J
BÇM ,Ao½k¯BÇM ¥Ä±¯B« ¤± ³M BU k¯A³T{Aj »Tæo ¬B{³ªµ ,²k¼wo¯
/k®½B¼M nB® <³TwA±iB¯>
º³¼oÇ uQ /²j±ÇM yBUA nj òo« ¬B«p :jnAj ³«AjA oLi
° JA±Çi nj ³Ç jnAj ¤BªTÇeA
Ç /jn±i»«
i ¬BTwnBª¼M ¬C pA /Sz An °A ,BǵJC ¼ªÇµ nj ,B]¼ªÇµ ,Bǯ±§°A oµ±{
/k½j kµA±h¯ An kíM p°n k¯AkM ³ñ¯C ¬°kM ,k{BM ²jo« [¯n ¬°kM
/¥T :Svµ ©µ ºo¢½j ¤BªTeA B«A
¬B«qªµ ,©¼î o´{ ½A k¯Aj»« ,kwB®zM An ±¼±U ³ »v@
,nBÇMð½ SwA ¨jB½ /Svµ ©µ B¼¯j ºBµo´{ ½oU«A pA »ñ½
¨o{Bǯ ° BµnBTÇwAo½° ²Aoªµ ³M ,QAr ºBµBTw°n ³M ow pA y¼Q
¬B
B{BªÇU An BǼ§AoTÇwA nj Ak®¼MBÇM ºBTÇw°n ð½jqǯ »í¼L ºA³oM
:k½±£»« ° k½C»« ð½jq¯ »«±M »¯A±] /©®»«
</k½q¦¯ k¼{BM KAo«>
o¯ ³M ê « B«A /k¯A²jo ³BeA An ða± º³oM Bµ²ohæ
/Sn ²An Bµ¬C ¬B¼« nj ¬A±U»« ° k®wn»«
Bµ¤Bw /SwA ¬B ¼{ º³oM B\®½A ©wA> :kµj»« ³«AjA ovQ
ºBµ±\¢®] pA »ñ½ ovªµ ³ »½BL½p »«±M oTij ,B¯±§°A ,y¼Q
nAoÇ Bµ²±Ç ǽA ³ÇM ©µ BM /k{ ºo¢½j jo« {Bî ,j±M Ak®¼MBM
B«A ,jo nAo jo« /k¯Bwn Bµ¬C ³M An xj±i oµ±{ B«A /k¯jo@
²BLTÇ{A xA³TÇnSwjpA Çzî BÇM An BµjoÇ« ¨BªÇU Bǯ±§°A ,鱫
</kz»« xA³¯±£JC ¬A°pBM ¬B¼« nj An Bµ¬C ° jo¼£»«
¬B ¼Ç{ º³oM º²nBMnj ða± ¥Tµ KeBæ pA kíM »ª@
:S£ /¨k¼woQ
,Bµ¤BÇw ǽA nj ³ SwA ½A S¼íA° B«A /k{BM RBAoi k½B{>
°k®Çæ pA BÇ« ºBǵ¬AkªÇa ¨BªU /©½n±hM Am BU ©¼Tn ¬°o¼M </k¯j±M jo« ¬B{³ªµ ° k¯A²k{ ³Tz B\¯C jo¢¯B´] ²jpB½
° SwA @B¯o Çi »¦¼Çi ©TÇ£ ºn±Ç /j±ÇM Ak¼Q ¼{B« Kî
BµtBL§ ° k®¼M»« An Bµ¬Akªa ° jnm£»« B\¯C pA »v ©®Ãª «
¬Ao¢¯ S£ ° k½k®i ¨o{B¯ /jjpj»« An B« q¼a³ªµ ° nAk« °

75 74
¬C ³Ç ºp°n /xovªÇµ pA ¬k{ Ak] pA kíM »ª ,j±M ²jo@
¬B´£@B¯ ° ³T{Aj ¤Bw ²B\®Q pA oTz¼M »ª ,²k¯A±i»« An ³«B¯p°n
/²jo oU An B¼¯j ½A
xnB ¥d« So{ ³M /Sz¢¯ y§BL¯j q£oµ yMBw ovªµ
¥¼ªñU pA kíM Swnj So{ ³ k¯j±M ²k¼ª´ ° k¯j±M ²jpow
u_¼Çµ ³Ç AoÇa ,SwA ²joÇ »¢TÇvñ{n° ¨ÀÇîA ¬BªTiBw
Ç« ³ j±M ²jo ¨ÀîA ³«B¯p°n
,¼ªÇµ oBi³ÇM ° j±ÇM ²kǽohǯ An Bµ¬BªUnBÇÇQC pA ¨Ak_¼Çǵ
/SwA ²kz¯ oBe xA³¯Ap°n nB ß ow ß jo« ³ k¯j±M ²kz¯ ³]±T«
nj) ²k½k¯ ºq¼a ¼®a xoªî ¨BªU nj ¤Be³MBU ³ Aoa ,©{BL¯
¨BªU nj k®aoµ ,jBT¼¯ B« ºBµ¬Akªa ºAoM ©µ »BUA _¼µ éA°
/(¨j±M ¬Ao¢¯ ¨B{ Rk«
S¯±zi B½ ¤Ak] pA ºoYA :³«As¼Q nj òo« ¬BTwAj ³M ©½jo£oM
nj ºA³LeB~« nj ºo´{ u¼¦Q ov A ð½ /²j±L¯ »´MBz« q¼a B½
º³¦ªÇe S¦Çî ³ÇM °A SwA ê
/j°n»« nB® ©µ ¥T º³¼o uQ /SwA ²jo« »L¦ »¯B´£@B¯
nj ,k¯j±M ²jo Ak¼Q »¯BªTiBw So{ ð½ ¬Ao£nB An kv]
ǽA yTL¼Ç S¦Çî k¯jo»« ¬Bª£ /k®Tz£ y½BµSw°j ¤BL¯j
° jpAjoPÇM y¯BTÇw°j ³ÇM An y½Bµ»µkÇM ³TÇv¯A±U»ª¯ ³ SwA
/SwA ²k{ k½kQB¯
ovªÇµ ³ÇM An ³T{mÇ£nj ºB½BÇM ³Ç k{»« ©Ti ½A ³M oLi
½A oñ nj ,¨jo ¨BªU An K¦ « »T° /k¯A²jAj ¥½±dU yMBw
nj ,pBM B«A ° j±M ²k¯p p±®µ yMBw ovªµ /¨k¯B« oiC º³¦ª]
pA ºoñ ³a /j±M ³Tz¢¯ xoµ±{ ¤BL¯j q£oµ ¤Bw Sv¼M ¤±
j±ÇM nAoÇ ³ »¯BªTiBw éªT\« nj ,¬BªTiBw ð½ ¨°j º³L
joÇ
ß ³Ç jo»Ç« ¬C pA S½Bñe q¼a³ªµ /k®® JAoi ºj°p³M
pA »ÇÇñ½ ³ÇÇ ±¼±ÇÇU nj ³TÇÇv¯A±TÇǯ ,³ÇÇ«As¼ÇÇQ nj ³T{mÇÇÇ£nj
ºAoÇM »½B] ,SwB¼¯j ºBµo´{ ½oU¬Ao£ q¼¯ ° ½oUS¼íª]oQ
³ j±{ ©¼« »½B] ³To£ ©¼ª~U ,²jBw »¦¼i ° k® Ak¼Q »£k¯p
/kµkM ²nB]A j±z¯ n±L\«
Ç BÇ« º²joÇ« :¬BTÇwAj q¼Ç¢¯A© yhM ³M ¨k¼wn kíM °
©¼ª~U ³ ?³T{Ak¯ Sw°j An °A o¢½j jo« ³ ?³T{m£»« xow
ºo¢½j ¬p BM ³ ?j±{ ZnBi °A »£k¯p pA ³z¼ªµ ºAoM ³To£@
»£k¯p ³ ?²k{ k½kQB¯ j±i pA ºoYA T{Am£ ¬°kM ° ²k{ B®{C
_¼Çµ o¢½j ,k{ ¨BªU À »¯±¯B ¥eAo« »T° ° SwA ¼ªµ
20 g½nBU ³ j±M pBM ºA³«B¯p°n xnB® /j±M ³«As¼Q nj »T¦ñwA
,xnB®Ç nj ºq¼Ç« º°n /jAj»Ç« ¬BÇz¯ An 1984 ¤Bw º³½n±
/jAj»« ¬Bz¯ An p°n ¬Bªµ ©µ ©½±U
/j±M B\¯C ²pB®] ½A ³ k{»« ¤Bw Sv¼M éA° nj
?k®µkÇM ³Ç«AjA ,²k{ ¨BªU H¯±¯B ³ An ºA³ MAn ³ jnAk¯ »½B®í« /j±M ²kz¯ °A SL¼ ³]±T« u_¼µ °
yhM ³ k¯AkM An »v S{±¯ow jnAj »½B®í« ³a jo»« oñ ǽA º²k¯pBw »¯BªTiBw So{ ¬Bªµ MBw k®«nB An jo«
?²k¯Anm£ °A BM An xoªî oTz¼M ¬Bñ« ¥¯ B\¯C ³M 1980 º³µj ¥½A°A /k¯jo »½BwB®{ éªT\«

77 76

B´®U ¤Bp
xo¯ ³M B«A /Sn»« y½Bv¼¦ »Lµm« ©wAo« ³M ³z¼ªµ ¬A±i
©©Ç ° k¯p»Ç« ºnAoÇñU ºBµoÇe ³z¼ªµ y¼z k¼wn»«
/So¯ Bv¼¦ ³M o¢½j
³ÇÇM yǼÇz ,»¯BÇTÇv«p ° joÇÇw »LÇÇ{ nj ,kÇíÇM ²BÇÇÇ« °j
/k«C y¯kǽj
</¨jo£oM Bv¼¦ ³M k® JB\« Ao« ²k«C HªTe> :jo oñ ¬A±i
»½B´®ÇU ³ÇM ,¨joÇ oÇñ ³«As¼Q nj ³TÇ{m£nj joÇ« ³ÇM ,kÇíM
ºoYA T{Am£ ¬°kM °A ³ »§Bw Sv¼M nj /xA»ª®´] ° ¦ «
»´]±ÇU °A ³ÇM B¼Ç¯j ǽA ¨BªÇU nj u_¼Çµ ,j±ÇM ²k{ kǽkQB¯
,»¢®ÇzU pA oUkÇM ,»¢®wo£ pA oUkM ³ ¨o¼£»« ³\¼T¯ /S{Ak¯
ǽA ,»«BÇ@Bǯ ° Svñ{ ºk¼«±¯ ,zî [¯n ,ºnBñ¼M pA oUkM
BÇ« ³ÇM ,B¼¯j ½A nj u_¼µ H¦ « ,u_¼µ ³ SwA tBveA
/jnAk¯ ºA³Àî
joÇ« ǽA ºAoÇM ©¼®ñM »½Bîj R±ñw nj ¿Be ¼ªµ k¼½B¼M
¬Bª¯BTÇw°j S¼ªÇµA ³ÇM jo ¬B«nAjA° ³ ©¼{BM xnAq¢wBPw °
ºBµ³ yTL¼ ¥¼§j ³ k½±¢M y¼z ³M k¯A±U»ª¯ jo oñ /©¼® oñ
°j ,jo oñ »T° ° jo»« Ak¼Q ºA³¯B´M k½BM /Sw°A ºnAoñU
SLdÇæ ³ÇM joÇ °oÇ{ ° S{AmÇ£ ¬AkÇzUC º±¦Ç] »§k®Çæ
/A±µ°JC º²nBMnj
jo »íw ²k½B»M ³ñ®½A pA kíM ¬A±i /S¢¯ ºq¼a y¼z@
nj ºo¯ °j /k{ S@Bw ©µ xj±i ,kµj ³«AjA An ³ª§Bñ« »Uk«
/k¯k{ ²o¼i yUC ³M SîBw©¼¯ ° k®Tvz¯ R±ñw
,j±ÇM ³Ti±v¯ p±®µ ³ »M±a ³ñU BM ° SwBioM y¼z kíM
/S{Am£ yUC pA n°j ° jo Ak] An »§Bp
,k¯BªÇM n°³¦íÇ{ BÇU S{Akǯ »BÇÇ RnAoÇÇe ³ÇÇ ¤BÇÇÇÇp
¥ÇiAj³ÇM An ¤BÇp ³¦Ç\Çî BÇÇM ¬A±ÇÇi /kÇÇ{ x±Ç«BÇÇi ©©@
/SiAk¯A yUC
</j±M »M±i K{> :S£ ° j°oM BU k{ k®¦M y¼z@

79 78
 ¤BÇp /¨oñzT« »¦¼i ° j±M »M±i K{> :jAj JA±] ¬A±i
SwA ºn°o ° ©´« ºjo« ¥Ä±¯B« x±«BÇi Sîow³ÇM ,k{BÇM ¬BÇzinj ©Çµ ³aoµ ,yUC pA n°j
k®ª{±µ ©µ ³aoµ ,k¯BªM n°j y¯Bî±®ªµ pA ³ »¯Bv¯A /j±{»«
oÇñ ³¯oÇ£° ,jnAj ³Ç¢¯ ﱦÇ{ An xj±i ow ¨Ak« k½BM ¥Ä±¯B« º³L®Çzñ½ /k®Ç Çe An xA³¦íÇ{ ° RnAoe k¯A±U»ª¯ ,k{BM
¦ÇU An yT° jnAj k®»« oñ ,jnAk¯ B®í« xA»£k¯p k®»« </©½C»« Bv¼¦ ³M o¢½j
°A »v ,jnAk¯ yTw°j »v ,jnAk¯ ZB¼TeA °A ³M ³í«B] ,k®»«
/kµA±i»ª¯ An
¨B\ǯA An ½BÇ° ³¦v¦w ð½ ,j±{»« nAk¼M ³ ¼ªµ uQ
»BÇUA Kz½j AjBLÇ«) k®»« x±£ An ¬±½q½±¦U nBLiA :kµj»«
²jBTÇA »BÇUA p°oǽj k½B{) k¯A±i»« An ³«B¯p°n ,(k{BM ²jBTA
³wnkÇ« ³ÇM oǽj Bµ³`ÇM jnAmÇ¢¯ kǵA±Çi»« yǯp pA ,(kÇ{BM
³z¼ªµ B«A ,j±{»« °oT« ,t±M±UA ,»v@BU ,¼{B« nA±w ,k®woM
,yTîBw ³M ,k®»« ²B¢¯ »§Bi ºB ³M ,SwA qoªT« xoñ
° k¯p»Ç« ¡¯p oǯ k®Ça ³ÇM yµAoªÇµ ¦ÇU BM ,j±zM o£@A °
B¼¯j ºAoM ° SwA »ª´« ¨jC °A k®®¼LM ³ªµ BU k®»« »½Bµ¤AÆÇw
/SwA k¼«
j±{»« ©i »½BµmB º°n ,kwn»« xnB ¥d« ³M ¥Ä±¯B«
BU k®»« ºnB ,k{BM k®«nB o£@A /k® »£k¼wn Bµ¬C ³M k½BM ³@
xj±i o£@A /SwA ²k«C xnB ow ß é±«³M °A ³ k®¼LM yv¼Än
»ª´« ºBµnB AjBL« ,jnAj»«A° nB ³M ºn± An ³ªµ ,k{BM u¼Än
,k®»Ç« jB\ǽA ,k®»Ç« ¥Çe An RÀÇñz« ¥Ä±¯B« /k{BM ²k¯B«
/k®»« ¼¼íU k½k] »z«
i ,k®»« ½°kU k½k] ºBµ³«B¯oM

81 80
,j±Çi º³M±Ç¯ ³ÇM ¥Ä±¯BÇ« /k®®¼z¯»Ç« oU±¼P«BÇ SzQ ° k®®»« o£@A /j°n»ª¯ B´®U S°_¼µ B«A ,jn±hM nBµB¯ j°n»« ¥Ä±¯B«
,k®¼z®M xA»j± ¬An°j »ª½k ²B¢Twj ¬C º±¦] BU j°n»« k½k] ºBµºsUAoTwA pA ,jn±i»« nBµB¯ y½Bn BM ,SwA u¼Än
¬Bªµ AjBL«) ,k®¼M»« An nBLiA ²nBM°j /SwA ¬±½q½±¦U yªwA ³@ nj ºA²k¯oM òoM ³z¼ªµ ° k®½±£»« kM BLn pA ,k®¯p»« oe
/(k{BM ²jBTA »BUA o~î p°n oÇ£@A /k§B¯»Ç« xjBǽp nBÇ pA »æBi n°o BM ° jnAj y®¼TwC
u¼Än ³a /jnAm£»« »® »MBT yThU ¥M q¼« º°n ³z¼ªµ u¼ÇÄn oÇw SzQ ,k®¼z¯»Ç« y½BÇn BM ©µ pBM ,SwA k®«nB@
³Ç »Çv ° SwA k½kÇ{ SMBÇn kǯAj»Ç« ,k®«nBÇ ³a ° k{BM BÇM ,SwA jBǽp »¦¼Çi xnBÇ SîBÇw k½±£»« ,k®¯p»« oe
pA An xnB ³ SwA ½A o
i nj ,kzhL¯ dU An y½Bµ»½B¯A±U BµnBÇ »¦¼Çi ³vwÆÇ« nj k½±£»Ç« ,n°oÇ ° ²°k¯A pA ºA³§Bǵ
/k{BL¯ nBT o£ o¢½j :j±{ Bµ½o¯ ½oUkM nBaj B½ kµkM Swj /Sw°A ³M ³TvMA°
, ½o{ ºjo« °A ,k{BM ³aoµ /k®»« SLdæ »ª y¯p BM nBÇÇ An o´ÇÇpAkíÇM ¨BǪÇU (kÇ®«nBÇ BÇÇǽ u¼ÇÇÄn) ¥Ä±¯BÇÇ«
SdÇU ° kwn»Ç« xA²jA±¯BÇi ³ÇM ³Ç SwA SLd«oÇQ ° nBoQ ³¯BÇi ³ÇM Tz£oÇM ¬B«p ,k®»« ²B¢¯ yTîBw ³M »µB£ /k®»«
kíÇM »ªÇ JA±i /k® Bj Bµ¬C pA BU SwA ²jB«C » ½Ao{oµ ° ooM An »Äq] ¥ñz« ¬À k½BM p±®µ B«A ,j±{»« ð½jq¯
nBTo£ »¦¼i kíM p°n k¯Aj»« ³ Aoa ,kMA±i»« ¥Ä±¯B« ,kwn»« kǵA±i»Ç« ,SwA »½oÇ{ joÇ« /k®Ç ¥¼ªÇñU An k®Çw ¬Bª´ÇÇMÒ
/k® k½k\U An y½°o¼¯ k½BM ° SwA jnAj Sw°j ,jnÒ °CoMÒ An ¬Ao¢½j RBí±U ,k{BM ¤Àe y±e
AoÇa> :kwoÇQ»Ç« °A pA ºA³T{o /k®¼M»« »MA±i K{ ¬Bªµ °A ¬kǯA±Çi tnj ºAoÇM ;kzhLÇM dU An y®½k§A° ºBµB½Ån
¨jC ³ñ®Ç½A ºAoÇM> :kµj»Ç« JA±Ç] °A ° <?»®»Ç« An nB ½A /k¯A²k¼z Sªep »¦¼i
</©Tvµ »§±Ãv« k{±Q»« ³«As¼Q ,jo¼£»« ¨Bªe ,jjo£»«oM ³¯Bi ³M ¨B\¯Aow
±U p°n nj ³¼j ²jq¯BQ ¥Ake »¯A±U»«> :k½±£»« ³T{o Bµ³`M z« ° tnj ïAow /jn±hM ¨B{ xA²jA±¯Bi BM BU j°n»« °
,²jBÇw »¦¼Çi ° »®Ç ²BÇ¢¯ An Rj±Çi ,»® ²B¢¯ An B¼¯j ,»®@ oÇe xnBÇ pA »µBÇ£ /jo¼£»Ç« An y¯p º³¯Ap°n ºBµnB °
An nBÇ ½A kµA±i»« y§j k½±£»« ¥Ä±¯B« <?»®ñ¯ ºnB_¼µ BÇ«A ,jn°B¼ÇM ³¯BÇi ³ÇM An y½BµºnBToÇ£ jnAkǯ RjBî ,k¯p»«
/jnAk¯ An yT° B«A ,k®ñM ¨BªÇU ¨BÇ{ /k{BÇM xA²jA±¯BÇÇi ºAoÇÇM »z«oÇÇw jnAj Sw°j
S° nBÇ ǽA ºAoÇM ³ªµ /»½±£»« ï°nj> :k½±£»« ³T{o Bµ¬C z«ow ¬B{nkQ BU k¯nAk¯ S° ÂæA ³ ÇÇ Bµ³`M ,j±{»«
B« ³M ³ SwA SoM »T° nB /kµA±i»« SîB\{
 ,k¯nAj oÇU An q¼« ÇÇ Bµq¼a n±] ½A B½ k®v½±®M z« ÂæA B½ ,k{BM

83 82

SwA jApC ºjo« ¥Ä±¯B«
¬B«Bw°oÇw An y½Bµ³`ÇM ,²joÇ nBÇ ³°»M ¤Bw »w ¥Ä±¯B«
Ç° An yTÇ° ¨BªÇU ,²j±ÇM Bǵ¬C ºAoM »M±i z«ow ,²jAj
»½B®íÇ« BǽC ©®»Ç« ³Ç ºnB@> :²k¼woP¯ q£oµ ° ²jo xnB@
k{BM ½A xA²k½B B´®U o£@A B«A /©¼® oñ ¬Bª¦ªî ³M k® ðª@
</Sv¼¯ oTz¼M »®½o¯ ,»® oñ RA»£k¯p ºB®í« ³M jnAm¢¯ ³@
y¯kÇM oÇM joÇw oÇî ,joQ»Ç« JA±Çi pA K{³ª¼¯ ¥Ä±¯B«
»¯BMoÇ An xj±Çi ³Ç »Çv SwA n± Ça ?SîB\Ç{ /³TÇvz¯
³¼Çj ²jq¯BÇQ ³Ç jnAkǯ An ǽA SîB\Ç{ ,k®»« xA²jA±¯Bi
?jnAj ³¢¯ An xA»£k¯p ¬B½o]
xoÇw ³Çaoµ k®»« oñ ³ SwA ½A xA³kj B´®U <?jnAj ³M Bµ¤AÆw ½A ,j±M JA±i xA³ªµ ,kMA±hM ²nBM°j SwA oT´M
/SwA oU©´« ³í«B] ©za nj ,k{BM oUﱦ{ /SwA nBTo£ »¦¼i»¦¼i Ajo ° kwn»ª¯ »½B]
xnB nj ,k®®»« oU An ³¯Bi ° k¯±{»« ònqM y½Bµ³`M
tBÇQ ³ÇM ºnBj±Çi Bǽ SîBÇw ³ kwn»« ºp°n /²jo »oU
»ª y¯BTw°j ,k®µj»« ³½kµ °A ³M xA³¯BjBæ S«ki Bµ¤Bw
,²kÇ{ ³Tvz¯pBÇM :kwn»«Ao j±î±« º³d§ ° k¯q½n»« ð{A
/k®ñM kµA±i»« ºnBoµ SwA jApC
BÇM ,k¯p»Ç« xnBÇ oTÇj ³ÇM ºow ºnAk£@²B£ ,¤°A ºBµ²B«
º°pnC dÇÇU pA ° k®»ÇÇ« SLdÇÇæ xA»ª½kÇÇ ¬BTÇÇw°j
nAk¼ÇM JA±Çi pA oUoǽj kǯA±U»« :joM»« Rmǧ xA»¢zǼªµ
oÇî ° SªÇep BÇM ,kǯp»Ç« ¨kÇÇ o´Ç{ Bǽ ¥eBÇw nj /j±Ç{
An »¯BLBÇM Ç ,joi»Ç« o´Ç{ ¬°o¼ÇM »À¼Ç½ ºA³Ç¯Bi ,ǼL]
,jnAj S° ¥Ä±¯B« /j±{»« Bµ²B¼£°¥£ pAn o ° k®»«
z@
oÇw°o¼w ³M xpAk¯AuQ pA »zhM BM /jnAj An BǼ¯j SÇ° ¨BǪU
°j nj kǯA±U»Ç« ³Ç ¤B¼Çi ǽA BÇM ,k®¼M»« An Bµ²p±« /j°n»«
An BµpBw³ªv\« ° BµxB¯ S° oæ ß Bµ¬o jn°BTwj SîBw

85 84
y¯Ak¯poÇ /k½±]»Ç« y¯Ak¯poÇ nj An yT½BÇn ¥Ä±¯BÇÇ«
,²j±M »§Bî ºnkQ °A /k®®»« nBTn °A BM jB½p »¯BMo´« BM ³z¼ªµ
ºoÇ¢½j ºBµºnBToÇ£ ©Çµ Bµ¬C B«A /SLd« ° SAo{ º±¢§A
ð½
Ç An ¬B{nkÇQ BÇM ³L®zñ½ nBµB¯ ow Tvz¯ uQ ,k¯nAj
y¢®µo c w jnAj k®»« tBveA ©Swj BÇ«A ,kÇ® nj
ºAoÇM ° jo¼£»Ç« uñî BǵnAqǵ ,BµkÇÇæ /joÇM»ÇÇ« ¿BÇÇÇÇM An
nkÇa °A k®Ç¯AkÇM k½BM Bµ¬C ,k{BM ³aoµ /kTwo»« y¯BTw°j
!SwA ShL{±i
/k®¯Aj»« ³¼° H¼Çj »¯BLBM ³ jp±«C»« ¥Ä±¯B« /jnm£»« o¢½j ²B« k®a
¨jC ,jnAj RBLÇY xA»§BÇ« éÇ° ,SwA jApC ºjo« ¥Ä±¯B« ºAoÇM ,kz»Ç« ¤± ²B¼£ k{n /Sv¼¯ »¯Bv¯A kîA± ¬Bªµ éMBU
³a ?¿Be B«A ,Sv¼¯ ºA³{ki _¼µ xA³T{m£ oM ,SwA »í¦ « pA ºnBÇ ,kµkÇM ³`®Ç é±Ç« pA oUj°p fow ¥£ º³U±M ³ñ®½A
pA ³ªµ ?²k«C Swj ³M Sªep ³ªµ ½A BM ³ ºjApC ½A BM k®ñM ,k®»Ç« ¥Ç«FU SAkÇæ BÇM ³Ç ºA³d§ nj /k½C»ª¯oM yTwj
°A ºAoÇM u_¼Çµ BÇ«A ,k®®»Ç« y®¼vdU ,k®®»«
½oíU °A nj ºpAk¯A©za
 ,²k½j y½Bµow nj ³`¯C ¨BªU joM»«@»Q
tBÇveA ,k®»Ç« ©Ç tBÇveA ©©Ç ¥Ä±¯BÇÇ« /jnAkÇǯ S°
xA²jA±¯BÇi ° B¼Ç¯j ³M ³ »½Bµ¤Bw ¨BªU j±]° BM ,///»£k½B»M
/²jo S«ki
?ºjo ³a RA»£k¯p BM> :k½C»« yMA±i ³M ºA³T{o »L{
<?ºjoM y¼Q S½Bµ°pnC MB « An ¬C
½A y½B½Ån ?°pnC ¨Ak /j±{»« nAk¼M jow oî BM ¥Ä±¯B«
An y½Bµ³`M ,j±{ nAj³`M ,k® ZA°jpA ,jo¼¢M »nk« ³ ²j±M
ºBµ¤AÆw ³T{o ½A Aoa /k® ow ,j±zM ³Tvz¯pBM ,k® S¼MoU
?k®»« »®í«»M
¬±®@A ³ ºj±MjB½ ºBµB®M ,²j±M xAºjo¢¯B´] t±M±UA º²o\®Q
tBÇveA _¼Çµ éA° nj B«A ,²k{ uLe 9 nj ì ºBµuñî nj
³ ²j±M ½A nBTo£ oTz¼M /SwA ²jn°B¼¯ j±]° ³M °A nj »æBi
ºBµn±z ³M ow BM kµkM ¬Bz¯ BU k® éª] k®w y¯BTw°j ºAoM
/SwA ³T{Aj »½°jB] ºA³Mo\U ,»]nBi
¥LÇ pA oTz¼M ,k®»« ²B¢¯ An ¬±½q½±¦U nBLiA ¨BªU ¬B®`ªµ
nB¼ÇvM An xj±i ,(jnAj ºoTz¼M S° ¿Be) k¯A±i»« ³«B¯p°n
ÂLÇ ³Ç k®Ç WdM »½Bµq¼a º²nBMnj k¯A±U»« ,k¯Aj»« é¦ «
/³T{Ak¯ An ¬B{²nBMnj ³í§B « S°
nBLÇiA ,Bµ³«Bǯp°n /j±{»Ç« pBÇC »¯¿±ÇÇ ° ²pBÇÇU ºp°n B«A ,jnAm¢M ¬B¼« nj °A BM An yUAo¯ BU jjo£»« »v ¤BL¯j
³Ç ºnBoǵ ,o´ÇpAkíÇM JA±Çi ,nBµBǯ ,»¯BLBÇM ,¬±½q½±¦ÇÇU ºjApC ³ÇM ° k®®»Ç« nBÇ ,k®oÇ »£kǯp º³¯Bij°n nj ³ªµ
¨B\¯A ³M »¦¼« ³ joM»« »Q ,³d§ ½A nj ° ///kµA±i»« y§j ³í«BÇ] ºAoÇM ³ k®§Bd{±i ¬B«qªµ ° k¯n±i»« ³ L ¥Ä±¯B«
BM ¨k ð½ ,SwA ¼¢ª ° jApC ºjo« ¥Ä±¯B« /jnAk¯ ºnB_¼µ /k¯A»ª´« nB <nBTo£@> ° k¼«

87 86
 ³ÇM ³Ç ²j±ÇM ¬C pA oUnBToÇ£ ³Ç AoÇa ,jnAj ³¦æBÇ »£joÇvA
j°n»« Sz´M ³M ¥Ä±¯B« ¥Q o½p pA Sîow³M Bµ¤Bw ¬B½o] ° k® oñ xA»£k¯p ºB®í«
,S{mÇ£ »£k¯p pA> :kTA»« ºoîB{ oí{ jB½ ³M /SwA ³T{m£@
pA »ªÇ ³Çñ¯C pA kíÇM ° »¢Tvz¯pBÇM pA kíÇÇM »UkÇÇ« ¥Ä±¯BÇÇ« </Sv½q¯ B«A
nAk¼ÇM »~hÇz« SîBw ow ß j±L¯ n±L\« ° joM Rm§ xAºjApC SwA oT´ÇM ,²kÇ{ oǽj ±±Ç« ½A xo½mQ ºAoM o¢½j B«A
/j±{»« »£jovA nBaj ,jo SwA±i»« y§j ºnBoµ ° j±{ Swj ³ÇM »ThÇw ǽA ³ÇM ³ ºAºjApC /k® ç±î An ±±«
xkÇ{n ³ÇM nk¬C ³ ºA³í«B] pA ,k®»« »£k½B»M tBveA /¤kL« tBL§ BM SwA ºk¼íLU
 ,²jn°C
,kǯA³TÇn ° k¯A²k{ ònqM y½Bµ³`M /²k¯B« n°j ,²jo ðª@
³ÇM ²joÇñ¯ »íÇw S°_¼Çµ k®aoµ ,kª´»ª¯ An »£k¯p ºB®í«
/kµkM JA±] <?©®»« ³a B\®½A> :n±´z« ¤AÆw
ºp°n ,BÇ« ¬BMo´Ç« ° ½oÇ{ ° q½qÇî ¥Ä±¯B« ,J±i nB¼vM
° BµB½nBÇ« ,Bµ±§±ÄBÇQ ,Bµ¥Ä±¯B« ¨BªU ºAoM ³ »BUA ;///jo¼«»«
pA An Ao]BÇ« kǽnAm¢M ,jn±« ½A nj ° /kTA»« B¼¯j ºBµBñ¼¯±«
:©½±®zM ,oUoM º³¼î JBT nj 1k¯±«°nj ºo®µ ¨À@ß
¨BªÇU ³Ç ©Ç½A²k¼woQ An ¬Bªµ j±i pA ,»½B] ,½A pA y¼Q ,B« º³ªµ
:k¯A²k¼woQ Bµ¥v¯
<?Sv¼a B« »Tvµ o~®î ½oU©´«>
BÇ«A ,©¼Ç¯AnmÇ¢M An j±Çi nBÇ£p°n ,¥ñ{ ½oT´M ³M ©¼µA±i»«>
³M :©¼¯AkM k½BM uQ /k® »£k¯p B« ºB] ³M k¯A±U»ª¯ ºo¢½j u_¼µ
k½BM oUoM kµ ¨Ak ³M ?©¼® S½Akµ An j±i ºBµ°o¼¯ k½BM ±w ¨Ak@
?©¼MB½ Swj

1. Henry Drummond

89 88
tBÇwAoÇM /k½C»ªÇ¯ jBǽ ³ÇM ð½_¼Çµ ,©Ç½A²joÇ ³ »½BµB
i ¬BªÇ½A ,»¯BÇe°n ¬B´Ç] º³®¼\®£ ½oU©´« ³ ©½±®{»« K¦A
t±Ld« An zî ³ Aoa /©½±{»« R°B ©½A²joñ¯ ³ »½Bµ»M±i /SwA nA±TwA ²jBw º²rA° ½A oM ,½j nB¼vM ºBµ²kw /SwA
³ñ®½A oM ºk®w ° SwAki b°n ÀioM Soe ,T{Aj ³¢¯ j±i nj ?Sv¯Aj ¬B´] o~®î ½oU©´« An ¬Bª½A k½BM B½C
xovQ ³,²k½pn° zî B« ³M¥æBe»M °A° ©½A³TiB®z¯ An Aki q£oµ /©¼µBLT{A nj «B ,³¯
/SwA ²jo« ²k½B»M S½Akµ An B« S¼d¼v« nkæ pA ,¬B¼T¯o ³M ³§Bwn nj ,¤±wn u§±Q
Çzî B«A / zî ° k¼«A ,¬Bª½A ,k¯B«»« q¼a ³w> :k½±£»« ° k®»«
³ Aoa ,SwA nB¢Twn òo« º³d§ nj B« ¥Ä±¯B« ,jn±« ½A nj </SwBµ¬C ½oUoM
ß ¬B¼« nj ,n±
w ½A º²k®v½±¯ ,u§±Q »d
w º³½o¯ ð½ WdM
zî ³Tv¯A±U ,k¼ª´¯ An xA»£k¯p ºB®í« q£oµ ³ñ¯C j±]° BM
q¼Ç¯ ¬BªÇ½A pA ,³¦ªÇ] ǽA pA y¼Q o
w k®a °A ,k{BM ³aoµ /Sv¼¯
yo{ ,²jo ³ ºnB nj ° k® SLAo« xA²jA±¯Bi pA ,jpn±M :k½±£»« hw
½oÇiC BÇ«A ,SwA x±Çi xnBÇ ¬B½BÇQ k®aoµ /k® e An ° ©®Ç B]³MB] An Bµ²± ³ B\¯C BU ,k{BM ¥«B ¬B®a ©¯Bª½A o£@A>
/j±M ²k¼`¼Q nB¼vM ,¼«p oM y½Bµp°n </©`¼µ ,©{BM ³T{Ak¯ zî
pA t°°Aj »¯B´Ç] ª\ǯA nj ³Ç ©®»Ç« nAoÇñU An ºA³¦ªÇ] Çzî BÇM An ¬BªÇ½A ,uñîoM ³ñ¦M ,jq½o£»ª¯ ± ±« pA u§±Q
°joǵ ,¼MkÇM ° ¼Mx±ÇÇi ºBµ¬BÇÇv¯A> :¨k¼®ÇÇ{ ºnAkªTwB¼ÇÇw :jo¼£»« ³\¼T¯ ° k®»« ³v½B«
<///SwBµ¬C ½oUoM zî>
</k¯A²jo ²jBTwA »£k¯p pA R°BT« «B x°n °j ³M B«A /k¯o¼«»«
oÇM ¬BÇv¯A oÇvQ :kµj»« ¼vQA° p°n pA ð¼wÀ »¼æ±U »T«
/k®»« Ak] Bµk®w±£ pA An BµqM ,»¯BQ±a ¬±`ªµ ° k®¼z¯»« ShU
³¯±¢a> :³ Sv¼¯ ½A ozM ±¯ ¤AÆw ½oUònqM ,³d§ ½A nj
<?¨jo »£k¯p
<?¨k½pn° zî ³¯±¢a> :³ SwA ½A
³ÇM ¬k¼Çwn ºAoÇM ¬BÇv¯A ºBµxÀÇU »«BªÇU ¬±Ç«pC ½oÇiC
,©½A³T{Aj ºn°BM ³a ,©½A²jo ³a Sv¼¯ ©´« /SwA zî ,ºnB¢Twn
/©½A²jn°C Swj ³M ³a B½
³Ç ºq¼Ça B´®ÇU ,joÇ ²o¼Çil ¬A±U»ªÇ¯ An BµǽA pA ð½_¼Çµ
j±Çi ±®ªÇµ ³ÇM ³¯±Ç¢a ³Ç SwA ǽA ,joÇ ²o¼ÇÇil ¬A±U»ÇÇ«
/©½A²k½pn° zî

91 90
¨k¯A±i An Bª{ ºBµJBT pA BU °j
 /k½C»ª¯ ©{±i ,³¯>
</k«C ¨kM Bµ¬C pA °
</©¼µkM ³«AjA ©¼¯A±U»« ¿Be ,J±i nB¼vM>
,k®MB½»« y«AnC ¨jo« /²k{ {°n uoµ nB ß ¬Ak¼«
ß ¿Be
º³XeBLÇ« ð½ j±{»« ³LeB~« ,j±{»« ³Mm] pA nB{ow B
/k¯A»An ¬C º³\¼T¯ pA ,¬±T¦ j±i BTe ,³ªµ ° ºk]
¬n±L¦« nj
¬n±L¦Ç« ¬B£k®v½±Ç¯ º²nA±®z] nj « n±e yhM ß ½oU©´«
BM SwA nAo /²k{ oQ n¿BU ° SwA cLæ ²j SîBw /SwB¼§AoTwA
/©® ³LeB~« 1¬±T¦ ¬B] ¨B¯ ³M »«±M ¬B£k®v½±¯ pA »ñ½
¬±T¦Ç /¨nAm£»Ç« ³®dÇæ ³ÇM ¨kÇ ,»¢z¼ªµ toU ¬Bªµ BM
³ñ®Ç½A pA y¼ÇQ /¤AÆÇw ³ÇM k®»Ç« °oÇ{ ° k®»Ç« ¨A»oíÇ«
¤AÆÇw ° k®»Ç« é Ç An ©oÇe ,©µkÇM »§kTÇv« gwBÇQ ©¯A±TM
JA±Ç] ǽA> :k½±£»Ç« ,©µj»« JA±] »T° /k®»« ºo¢½j
y®ÇU »î±Ç¯ ³]±TÇ« ,kíÇM ³¼Çj [®ÇQ </jnAkǯ »BÇ b±ÇÇ°
nBÇ ºBÇ] ð½ k¯A²k{ ³]±T« ³ªµ /¨±{»« ¬AoBe ¬B¼« nj
An ñªÇ« nBÇ B´®ÇU ° ©TÇA»Ç« t±¼w±®Ç jBǽ ³M /jnAj jAo½A
/©µj»« ¨B\¯A
<?k½C»« ¬BT{±i « ºBµ³T{±¯ pA Bª{> :©woQ»« °A pA
BÇM ³Ç ©®« /Sv¼¯ ½A B« SLdæ ±±«> :kµj»« JA±]
</k¼®»ª¯ ³LeB~« « BM Bª{ ,©®»« ³LeB~« Bª{
/©®Ç ¨BªU An ©oe k½nAm£»ª¯ /SwA ¼ªµ ±±« ,Aoa>
"/k¼¯qM oe {°n ,j±M ñª« S°oµ" :k½±£»« t±¼w±®@
Bª{ :©¼® {°n An ±±« ° ©½o¼¢M nB ³M An x°n ½A k¼½B¼M
<?k½C»« ¬BT{±i « ºBµ³T{±¯ pA

1. John Felton

93 92
»½Bµq¼Ça ³Ç k®®»Ç« ¨ÀîA k¯nAj ¨Ak« ,©½nm£»« Bµ»]Aoe
¬Ak¼Ç« ³M /Bª{ ° « q] k¯nAj B¼¯j ¨jo« º³ªµ ³ k®{°o»« ºnB\U qo« nj ²k¯pA±¯
,k®¯p»Ç« oÇe ,k¯n±i»Ç« AmÇ ¨joÇ« :©¼wn»« Bµ¬An±Twn
q@Ao« Á±ªí« ³ »T¼MAm] ° ,k®¯A±i»« ³«B¯p°n ,k®®»« WdM
/k®® ³oî BµºoTz« ³M k¯nAj »íw ºnB\U
ð½ ° ±¯B¼ÇQ ð½ ¥«BÇ{ S¼ÇMAmÇÇ] ÇǽA ,jn±ÇÇ« ÇǽA nj
/SwA ²k¯pA±¯
pA »½Bµ¡®ÇµC kíÇM ° jpA±¯»Ç« Q±{ pA o¢½j RB¯±w °j
¬C nB®Ç nj »½±¦MBÇU ,jnAj »§BÇw »Çw /RnAqU±Ç« ° RoM±ÇÇ{
pA ºn±´Çz« º²kǯpA±Ç¯ °A k®»Ç« ¨ÀÇîA ,ða±Ç º±ÇÇñw
HªTÇe /º°n±Ç{ MBw ºBµºn±´ª] pA »ñ½ ,SwA ¬BTv]o£@
²k{ ©¼¦vU ,²k{ k¼«AB¯ ,²jn±i ³TvM ºBµnj ³M ° ²j±M nB ¤BL¯j
/SwB\®½A ¿Be °
³ÇM An y½Bµ©Çza :k{BÇM B\®Ç½A xj±Çi ©Tv¼Ç¯ ê « B«A
,²kÇ{ ¦Çi ¬C nj »¼w±Ç« ǽA ³Ç ³TÇi°j »½°jB] »¯B´]
nj ,n±{ nj ,zî nj ¬Ao¢½j ¬jo ©¼´w ¤±z« y½BµSwj
/SwA BL¯A ° qoªU ,½oªU Bµ¤Bw ,xj±]° oT´M yhM
B\¯C u_¼µ H¦ « ,u_¼µ :²k¼ª´¯ An ºq¼a
 GoµB
,¬jn±Çi ,k½oÇi ¤±Çz«
Ç ,kµj»ª¯ x±£ °A »¼w±« ³M ²k¯p »¼w±« ³ SwA ¨±¦í« ,©µj»« x±£ ºoTz¼M Sj BM
»Ç]°p /k®¯BTw°j BM RBÀ« ° Bµ²pB« ½oT½° ºB{BªU ,c½oU
n°j ° k¯nm£»Ç« BÇ« nB® pA ,k®¯p»« oe k®¦M ºAkæ BM ³@
¬B¢T{oÇ BÇM jnAj p±®Çµ ÇÇ k®¼M»ªÇ¯ An ǽA ²kǯpA±¯ /k¯±{»«
95
Sw°j ,©¯p»Ç« ¨kÇ ºnB\ÇU qo« ð½ o ³M »§B¼i»M BM
nj ,SwA ¿±Çwn°A yªÇwA /SwA ©µAoªµ ºpA±¯¬±§±½° ©¯Bi
»¯±«nÀ¼ °j nj ³Tv]oM ºA²o´a ¬±®@A ° ²k«C B¼¯j ³M ¬BTv´§
:jo¼£»« An ©½°pBM ¬B´£@B¯ /SwA »¦¦ª§A¼M
<! x±£@>
,BµònqM¨jC ºBµoe ,¨±®{»« »½BµAkæ /©µj»« x±£@
ºBµ²pB« nj {°n ºBµ¬±½q½±¦U ºAkæ°ow ,Bµ³`M ºBµ¼]
»¼w±Ç« ¬C ° ,xo¢®Çw oÇM BµBÇQ ºAkæ ,»ñ¼¯°oTñ§A ¨pA±§
/j±{»« yhQ B¼¯j ºnB\U q@Ao« ¨BªU nj ³ n±´z«
<!?Sv¼¯ ²jBí§AnBi>
/¨±®{»ª¯ ºA²jBí§AnBi q¼a ©µj»« JA±]
,k®»Ç« ²BÇ¢¯ Ç« ³ÇM »£jn±ÇioÇw »î±Ç¯ BM ³ n±¬Bªµ
<!SwA ²jBí§AnBi xA²k¯pA±¯ !±¯B¼Q> :k½±£»«
</SwA nA±¯ HªTe>
<!±¢¯ k¯oa>
³]±ÇU ³ ¿Be ° jpA±¯»« An Q±{ pA RB¯±w ð½ jnAj /SwA
An BÇ« ¬±Ç«Ao¼ÇQ ºAkæ°oÇw ¨BªÇU »¼w±Ç« S¯ nBÇ¢¯A ,©®»«
° Bµ²pB« nB® pA ,©½°n»« y¼Q ﱦ{ ºBµ°oµAn nj /²k¯B{±Q
94
³ÇM ²nBÇM°j kíÇM B«A /n±¼ªµ ©µ B« ,k®»« ¨Àw B« ³M xow
,©½nAm¢M xj±i ¤Be ³M An °A SwA oT´M ° jjo£»«oM yTz´M
ºBµ½±ÇzU BTe ,j±{ yªeAq« B¼¯j ½A nj q¼a_¼µ ©½nAm¢¯
²joÇ ©ÇµAoÇ »z«ow B« º³ªµ ºAoM °A /B« ºB¼e ° K\eoQ
³M ,k®»ª¯ ³]±U B« nB ³M u_¼µ ©¼®»« ¬Bª£ »T° /SwA
° k®»« SLdæ Aki BM xnB ²An pA °A :©¼® oñ ²k¯pA±¯ ½A
/Sv¼¯ ©´« ºo¢½j q¼a

97
k¯A²jBTv½A o¯ °j ³ k®¼M»ª¯ ¼®`ªµ /k¯p»« oe RnAqU±«
ºA²oLi pA±¯¬±§±½° ³ Bµ¬C pA »ñ½ ° k®µj»« x±£ °A ³M °
/SwA ²joPw x±£ °A »¼w±« ³M ð{A pA oQ ºBµ©za BM ,SwA
° ©TÇn ¬C ³ÇM HjB~ÇU nBÇMð½ ³Ç ©TA»« »½Bv¼¦ jB½ ³M
Bv¼¦ ð½ nj °A B«A ;SiA±¯»« Aki ºAoM ³ ¨k½j An ºoTij
BTe k½B{ ,kµj»ª¯ x±£ »v B\®½A /jo ynj k{»« ° j±M
/kµk¯ x±£ ©µ Aki
¬BTwj ° b°n nj Aki /kµj»« x±£ jnAj Aki /SwA ï°nj
BÇM An xj±Ç]° yhÇM ½oT´M °A ³ Aoa ,SwA oBe jo« ¬C
»§±ÇQ Bǽ ¬AoÇ¢½j »¯Ajnk nBT¯A nj ° k®»« Sªv ¬Ao¢½j
§BÇw nj nBÇ¢¯A ³Ç jpA±¯»Ç« ºn±Ç /k®µj»« °A ³M ³ Sv¼¯
,jpA±¯»Ç« /u½nBÇQ ºAoÇQA nj B½ SwA ¬À¼« 𼯱®w oTvnA
ǽA xAºjBÇ{ ,SwA ¼ªÇµ yT{±¯oÇw ³ñ®Ç½A oBi ³M
/SwA ¼ªµ xA»£k¯p ¥¼§j ,SwA
¬C nj ³Ç ºjoÇ« ³M ¨AoTeA /©®»« »¼ªî ¨AoTeA tBveA
»~hÇ{ ºA³¯BÇvA ±ÇU :jn°C»« ¨jB½ ³M An ©´« »wnj ,³d§
pA ¬Ao¢½j Sv¼¯ ©´« /¼ªµ ,»zhLM dU An ¬C k½BM ³ ºnAj
;///k®® S¦ªdU ,k¯o¼¢M RA²k½jB¯ ,k®® Rk¯ ,k®® S½Bªe ±U
¼ªÇµ ¼Ç«p º°n oÇM ±ÇU S{±¯oÇw ¬±a ,»®»« An nB ½A
/SwA ¼ªµ RAºjB{ º³ªzaow ,SwA
Ǽ§°A ºAoM ° jpA±¯»« RnAqU±« pA ºo¢½j º³í  ²k¯pA±¯
º³¯BBTdÇ« ° ³¯BMjÆÇ« SoÇe BÇM /joM»Ç« »Q B« n±e ³M nBM
96
 ¬C kîA± ° ¨±UBM º²nBMnj
³ ¨jp»« ¨k ©¦´ñTwA qo« nj K{³ª¼¯ ,2003 ¤Bw q¼½BQ nj
oÇñ ¤°A /Sn»Ç« ²An »ÇñwA ºBµ¨±UBM BM ³ ¨k½j An »ª¯Bi
B«A /j°oM ²An ºn±½A SwA n±L\« ° ²k½j »L¼wC HªTe ¨jo@
nj nBÇ¢¯A ,¬°p±Ç« RBoÇe BM ,j°n»« ²An k®U »¦¼i ¨k½j kíM
S§BÇwC qÇ] ºq¼Ça B« AoA nj B«A /k{BM »oM S{j ð½
,SwA ³Ç¯A±Ç½j ©¯Bi ½A> :j±M ½A cA° º³\¼T¯ /j±L¯ ¬BMB¼i
<?k®»« »ñwA jnAj o´{ nj k® j±ª¯A° k¯A±U»« n± a
/©TÇ{Am£ ¬B¼« nj ¨o{B¯ BM An ±±« ,©Tz£oM ¥Tµ ³M »T°
³M »{pn° ,¨j±M ²k½j ³ ºq¼a !ºA³¯A±½j Rj±i :S£ ¨o{B¯
pA ºAk] xpn° ½A ,°A º²k¼î ³M /j±M <»§Bª{ »½Bª¼PµAn> ¨B¯
q¼Ç¯ SzQ ° Bµ³¯BÇ{ ,°pBÇM RÀÇî odU WîBM ,BQ RBoe
/SwA ¥«B nB¼vM »{pn° ° j±{»«
,¬BªÇ BÇM ºpAkǯAo¼ÇU ²AoªÇµ ³M ³@) º°n²jB¼Q pA « k~
¨j±i ³M »Tæo ³ SwA ½A ,(SwA « »«o£ow ½oUJ±Ld«
BM ,©® ²B¢¯ ©AoA ºBµ»T¢{ ³M ,©® ¥«FU ,©® oñ BU ©µkM
BÇ«A ,k¼Çwn ¨oǯ ³ÇM K§B] ¨o{B¯ SLdæ /©¯qM oe ¨ovªµ
/¨joñ¯ oñ xA²nBMnj jB½p
»{pn° ²B¢{°o ³M ºpAk¯Ao¼U ¥½Bw° k½oi ºAoM p°n ð½
»¦¼Çi ³Ç jBTÇA ºjn±®µ±Ç k½kÇ] ºBµ¨±UBM ³M ©ªza /©Tn
99
±£@Bñ¼{ JBT ²B¢z½Bª¯ ²An nj
º³½jBdÇUA ³Ç ±Ç£@Bñ¼Ç{ JBTÇ ²B¢z½BªÇ¯ nj SoÇÇ{ ºAoÇÇM
/¨jo»Ç« pA°oQ ±£@Bñ¼{ ³M ,k®»« nAq£oM Bñ½o«A ¬B{°oMBT@
H¼Çj> :SÇ£ ° jBTv½A Bª¼QA±µ º°oµAn nj »¯A±] jo« ¬B´£@B¯
¥Ç£ ð½ ¨Akoµ ,j°o pA uQ ³ ©µA±i»« K¦°Aj ²jpA°j
An j±i ºBµSwj ¬AoBv« pA o¯ k®a </k¯o¼¢M Swj nj fow
/¨kÇz¯ JBhTǯA BÇ«A ,¨joÇM ¿BÇM An ©TÇwj ©Çµ Ç« /k®To£ ¿BM
,j°oÇ pA uQ /©®Ç »µAoªµ An ²°o£ ¬C ©Tv¯A±U ½A j±]° BM
/joÇ RBÀÇ« 1nBǵ°A ²B£j°oÇ nj »Ç¯A±] oTij BM ¬A±] jo«
¬A±] oTij ¬C ³M An ¬Bziow ¥£ ºBµ³iB{ »ñ½»ñ½ ¬AoBv«
ZA°jpA ºBBÇU oTÇij pA ¬A±Ç] oÇvQ ¨B\¯Aow /k¯jo ©½kU
/So½mQ ©µ °A ///jo@
nB B\®½A ³ »«B¢®µ pA> :S£ « ³M pA°oQ º³«ki pA »ñ½
ǽA nj ³Ç SwA ºA³YjBÇe ½oUð¼T¯B«n jAk½°n ½A ,©®»«
</SwA ²jAj fn ²B£j°o
1. O'Hare
98
,¨jo»« º°o¼Q »æBi ©¯ pA k½BM ,¨jo»« ©¼®U »~hz«
³¯BÇ{ º²sǽ° RBoÇe ,¨jAj»« ¬kM ³M »~hz« º³½°Ap k½BM
[ǯnC pA ²jBTÇwA ºAoÇM »U°BTÇ« º²±¼Ç{ ,j±ÇM ²k¼Ç`¼Q nBǼvM
»~hÇz« ¨Bǯ ° Bµð¼®ñU ,kîA± pA q¼a³ªµ ,S{Aj j±]°
/jo»« º°o¼Q
ºBǵp°n nj ° kíÇM p°n /©To£ NBa RBdæ ¬C ¨BªU pA
z@
ºBµn±TÇwj MB Ç« H¼Çj An nBÇÇ ¨joÇÇ »íÇÇw ,¬C KBíTÇÇ«
pA An yT¼ÇMAmÇ] º°n²jB¼ÇQ ǽA ©© /©µj ¨B\¯A ¬BwB®{nB@
BÇM oTªÇ ,¨k½j»ªÇ¯ An ©ÇAoÇA ºBµ»TÇ¢{ o¢½j ,jAj Swj
oñ kîA± ¬C q] ºq¼a ³M ©Tv¯A±U»ª¯ ,¨jp»« oe ¨ovªµ
º³ªµ ¨nAj Aoa :¨jo »§AÆw ¨j±i pA ³Tµ ð½ pA kíM /©®@
?¨o¼£»« jB½ An Bµq¼a ½A
Ǽ§°A ³ »¯Bv ©®»ª¯ ¬Bª£ /¨±zM SwB®ª½r ¨nAk¯ k~
z S¯oT®½A nj ¨ovªµ
²An Rm§ q] ºq¼a ³M ,k¯jo AoTiA An <»§Bª{ »½Bª¼PµAn> nBM
/k®{BM ²jo oñ ¬kM ¨BªU ¬jAj Soe ° ¤jBíU y½AqA ,Tn
»Q±ñv¦ÇU ©Tv¼Çw ¥XÇ« k{»Ç« ° j±ÇM »«±¼®¼Ç«±§C ° ðLÇÇw
»½Bª¼PµAn> ¬C jB½ ³M /SvM ° jo pBM An Bµ¬C ,¼Mn°j º³½BQ³w
»ñ½ ,¨k½oi ¨±UBM S] °j ?©®ñ¯ xA³Mo\U Aoa :¨jBTA <»§Bª{
©¼®U »LwB®« BUnA ³M An Bµ¨±UBM /©¯p ºAoM »ñ½ ° ¨j±i ºAoM
/©¼® ²jBTwA Bµ¬C pA ©¼To£ ©¼ª~U ,kíM p°n ° ©½jo@
©½k«C ¼½BQ ° ©¼Tn ¿BM »µ± pA !j±M ºA²jBí§AnBi
° ²kÇ«Cnj SoÇe ³ÇM ¬Bª¯kÇM ¨BªÇU HíÇA° ©½joÇ tBÇveA °
,SîBw ð½ nj /©½j±M ³Tvi ©µ oTª ,j±M oT´M ©µ ¬Bª§jBíU
¨j±M ²jo »íw nBMð½ ³ jBTA ¨jB½ /©¼Tn ²An ³z¼ªµ oMAoM°j
AoA ºBµ¡®w B«A ,©® BzT@A ºA³¯Bij°n ðzi oTvM nj
BM ¨jo oñ /¨k¼z Swj oñ ½A pA ° j±M ònqM »¦¼i j°n
/¨jo»« oñ Swnj ° j±{»« oUSeAn nB Bµ¨±UBM ½A
,Tn ²An º²±¼{ ½A nj ³ jo
»¦¼Çi /©¼¯Ap±w»« ºo§B ,ºjBî º°n²jB¼Q pA oTz¼M kænj@4ì
/B« º²o«p°n º³«B¯oM k{ <»§Bª{ »½Bª¼PµAn> ° k«C ¬Bª{±i
° Sv¼Ça ¨±UBÇM ºAoÇM KwB®Ç« BÇUnA ©¼¯Aj»« ºq½o n±³M ©¯qM ow S¯oT®½A ³M ©To£ ©¼ª~U ±®U ºAoM ,o~î p°n ð½
³M Bµ¨±UBM º³¦æB ³aoµ ©¼® JBve ©¼¯A±U»« ºq½o n±³M
B«A /j±{»« ¨B\¯A oT´M ° oUSeAn Soe ,k{BM oUð½jq¯ ¬kM
©T{Aj Sw°j ³ »½Bµq¼a ³M ³]±U pA ,kîA± ½A oBi ³M ¿Be
° ºo§BÇ ¬jAj Swj pA oÇñ ³ÇM oTz¼ÇM ° ¨j±ÇM ²k¼Çz Swj
¬±Tw pA »~hz« yhM TiAk¯A nB@³M ° RÀî ¬jAj Soe
/¨j±M RAo
101
:kÇ«C k®ÇM ©v¯ /©®»« Ak¼Q ³a ±±« ½A º²nBMnj ©®¼LM °
ð¼®ÇñU ,WdÇM ,©¼U ,¬±¼wAnk ° S{Aj j±]° ³dæ Bµkæ
/kîA± ///°
ǽA kÇîA±Ç jn±Ç« nj An ºA³dÇæ k{ WîBM ³a ©¯Aj»ª¯
:¨joÇ Sze° ,¨kǯA±i An ¬C »T° /©® pBM Tn ²An º²±¼{
BUnA nj k½BM An Bµ¨±UBM !¨jAj»« ¨B\¯A ²BLT{A An nB@³ªµ ©T{Aj
100

jBTA ¼«p ³M ³Pa ³ »¯B¯
Sw°j »®íǽ :©¼®Ç n°BÇM An »o« ¬±¯B ©½nAj y½Ao£ ³z¼ªµ
,SwA jB½p nB¼vM B i ¤BªTeA ¬B«BµnB nj ³ ©¼® n°BM ©½nAj
BÇM p°oÇ«A /©® x±«Ao ,¨A³To£ jB½ An ³aoµ ©To£ ©¼ª~U
Rm§ ¬BªÇAoÇA ºB¼Ç¯j pA ,©½°n»ÇÇ« ²An ¬B«j±ÇÇi ¨±UBÇÇM °j
° /©½oM»« Rm§ ¬Bª§jBíU ,Soe ,¬Bª¯kM »¢Tvi pA ,©½oM»«
ð¼TwB®ª½r RBoe ,<Soe nj ³LAo«> ºB] ³M ©µA±hM o£@A
pA ¬¿A /º°n²jB¼ÇQ ³Ç¯ ,¨°n»Ç« »Ç{pn° ²B¢{BM ð½ ³M ,©®ñM
¬BTÇwAj ,³½nBÇ j±¦Ç ¬Ar /©¼Tv¼Ç¯ ¤BLA nA°Aqw ©¼®»« ¬Bª£@ /¨oM»« Rm§ ¨A<»§Bª{ »½Bª¼PµAn> º²k¼«nC ° ºq½o º²±¼{
/jnAj tBveA ¼ªµ º²nBMnj H¼j »L§B] /©µk¯ Swj pA ºo§B kænj 4ì H¼j o£@A BTe
,²oÇ ¬k¼§BÇ« é±Ç« BÇ«A /jn±i»Ç« ³¯BdLæ ¤BM ïAo BM ºjo« /jpBvM ºA²kîB ºq¼aoµ ºAoM jnAj RjBî ¬Bv¯A Aoa ©¯Aj»ª¯
/jBTA ¼«p oM yTwj pA ¬B¯ ¬B´£@B¯
oM ³ ¬B¯ o ¬C k½j K\íU ¤Bª BM ° jo ²B¢¯ An ¼½BQ
BÇM /²joÇ ²q\í« jo oñ !Sw¿BM ³M °n ,²k¼§B« ²o ¬C º°n
³ªÇµ /SÇ£ ¬BÇz½AoÇM An Ao]B« ° Sn y¯BTw°j ïAow ¬B\¼µ
,kTÇA»Ç« ¼Ç«p oÇM S° oǵ ²o ° ¬B¯ ³ Aoa ,k¯jo K\íU
/j±{»«
¼X ° jo¼£»« nAo ¼½BQ o ³M nAj²o Sªw
©Çµ ǽA ° »{BÇM u½kÇ k½BÇ{> :SÇ£ y¯BTw°j pA »ñ½
</SwAki º±w pA ºA³¯Bz¯
BÇÇM ³ÇªÇµ ° kǼ`¼ÇQ ða±Ç ²j ¬C nj Ao]BÇ« j°p »¦¼ÇÇi
³Ç ²kÇ{ n± Ça k®®¼LÇM ° k¯±Ç®ÇzM An Ao]BÇ« BÇU k¯k«C ¬B\Ǽµ
¼«p º°n uñîoM ¥ñ{ ¬C ³M jo« ½A ¬B¯ ,³z¼ªµ ÀioM
ïAoÇw uQ ,k®Ç Ak¼ÇQ »LwB®Ç« gwBQ Sv¯A±T¯ u_¼µ /²jBTA
An Ao]BÇ« ° jo»Ç« »£kǯp o´ÇÇ{ AoÇÇA ³Ç k®ÇTn ºjBTwA
/k®T£ y½AoM

103 102
 k® oñ ,k® Bîj BU SwA±i S° K{ ð½ Bµ¬C pA jBTwA
³¯BhMBT ° JBT º²nBMnj p°n /k®Ç ¨BÇ´§A yL¦ ³M An ¤AÆw ½A gwBQ kµA±hM Aki pA °
/k¯k{ éª] B\¯C ,gwBQ ¬k¼®{ ß nAo»M
ß ³ªµ ,kíM
©¼ª~ÇU ,y¼ÇQ ¤BÇw k®Ça :¨nAkǯ JBTÇ »¦¼Çi Ç« yTÇÇwAn H¼Çj ¬Bǯ S¼Çe nj /SwA ²jBÇw »¦¼Çi> :SÇÇ£ jBTÇÇwA
An »£kǯp S¼¼Ç ½oU¿BÇM ,𦪽BÇ« ½oTªÇ BÇM BÇU ©ToÇÇ£@ ³ ²j±M ²o o¼~U ;kT¼M k½BM ³ kTA»« ¼«p º°n ºn±¬Bªµ
«BÇ ,¨joÇ JBhTǯA An B¼Ç¯j oÇU ©½±£»ªÇ¯ /©{BÇM ³TÇÇ{Aj </²k{ ²k¼§B« ¬B¯ o¢½j
ß o nj ²BLT{A ³M
Swj ³M An ºnBª{»M ºBµq¼a ©¼{BL¯ n±L\« o£@A B«A ,uñîoM
pA »íÇM /©Ç½nAj »ª¼Çî ºjApC ,©¼® ¬B«j±i ¤B« ° ©½n°C
¨BªÇU ³Ç kǯnAj tBÇL§ nkǬC ³Ç k®®»Ç« ³½À£ ©½BµSw°j
pA /k®{±PÇM ³a k¯o¼¢M ©¼ª~U ³ j±{»« ½A oæ ¬B{oªî
¥ñz« ½A BM ,k{BM ²B¼w ©½BµtBL§ ¨BªU ¨A³To£ ©¼ª~U ³ B\¯C
/©Tv¼¯ ³]A±«
pA ©ÇµA±i»« /©¯qM oe k« º²nBMnj ©µA±i»ª¯ ¿Be B«A
©¼ª~ÇU ,¨pAjoPÇM RB½n°o ³M
 ³ñ¯C ºAoM /©½±¢M JBT@
³ÇM An Bµ»íM /¨nAj ³¢¯ JBT 400
 ¨A³¯BhMBT nj ©To£@
²nBÇM°j ³z¼ªÇµ ³ñ®Ç½A ºAoÇÇM An Bµ»íÇÇM ,»wBÇÇveA ¥Çǽ¿j
pA »ñ½ ° ©To£ ¦Th« ¥½¿j ³M An ©¼ª~U ½A /¬Bzª¯A±i»«
BM ¬B{oªî ¨BªU »¯Bv ¨k½j»« ³ j±M ½A pA ¨jB½p ²°k¯A ,Bµ¬C
¬°kÇM ,Bǵ¬C Tn pA kíM ° k®®»« éª] JBT ³Àî ° Sj
,o¢½j ¥¼§j /k®{°o»« ºq¼zQ ³M An ¬Bz½BµJBT ,»T«oe _¼µ
¬Bz¯ ©¯BTw°j ³M BU ?¨nAj ³¢¯ ³¯Bi nj An BµJBT ½A ¨BªU Aoa
»½BµJBT ?©¯B{±PM An nA±½j ³ñ¯C ºAoM ?©¢®µoBM nka ©µj

105 104
¨jB½ ³M ©´L« n±³M ui n±M u¼Ä±§ ³in±i pA ºoí{ ,©v½±¯»« An
/k¯±{»ª¯ ²j±z£ q£oµ ³ k½±£»« »½BµJBT pA ³ k½C»«
nj ,³¯o¼ÇQ ºBµ²± nj »ña± o´{ nj ?©Tvµ B\ ¬±®@A
º³½±´ÇU J±¦ Ç« ºA±Çµ pA ,¨A³TÇvz¯ ºA³¯Bi²±´Ç nj ,³v¯Ao
o½mQB¯¥ªdU ¬°o¼M ºA±µ ºB«j ³ Aoa ,©®»« ²jBTwA ±L «
¨A³¯BÇi nj An uin±ÇM nBÇYC ¥«BÇ º³î±ª\« HBUA B«A /SwA
ºA²k®v½±Ç¯ °A /¨A³TÇvz¯ ³ »½B] pA oUn°j oT«±¦¼ k®a ,¨nAj
AoÇa BÇ«A /©TÇvµ y½BµJBT ¬k¯A±i ¤Be nj ³z¼ªµ ³ SwA
?©®ñ¯ »¯BdT«A
¨°n»« ºo¢½j º³B BU ²jB¼Q ³¼j [®Q /¨nm£»« ¬BMB¼i pA
èB®TÇ« ° ³¯BTÇw°j ¨Bǯ ³Ç ³vwÆÇ« »î±¯) jnAj oU±¼P«B ³@
Ç :Sv¼Ç¯ yzhÇM ° ¤mM B½ Bµ¥¢®] RB\¯ ¨k~ /©®»«
ð½ ,©®»« »woP§A±eA ° ¨Àw yLeBæ BM /(jnAj An ³BoL½Bw
An ±\TÇv] n±U±« º³dæ ,¨nAj»«oM jow »¯kí« JC ºo M
jnA° ,¨nAj jBǽ ³ÇM ³Ç An »T¼ÇM B´®ÇU pA ³ª¦ k®a ° ©®»« pBM
TÇ« ¨nAj ,kíM ³¼j °j pA oTª /²k®v½±¯ ¨B¯ ²Aoªµ ³M ,©®»«
¼§FU@e
:©¯A±i»« y½Bª¯ º³dæ º°n An oí{ ¥«B@
/jn°C ©µA±h¯ jB½ ³M q£oµ o¢½j An §n° pA »T¼M
,²k{ k¼íLU B\¯C pA ©½Bµ¨B£ ³ SwA ¨A³¯Bi ð½jq¯ »¯BMB¼i
,²k½j Ao« nBM ¼vQA° ºAoM ³ Svµ ºA³®½C
/¨A³TvM nBM ¼vQA° ºAoM ³ Svµ ºnj
,¨A³¯BhMBT ºBµJBT ¬B¼«
/k{ k®µA±h¯ ²j±z£ q£oµ o¢½j BµJBT »ioM
107
jnAj ²jBTwA oTz¼M »¦¼i »«±ªî º³¯BhMBT ð½ nj ¨oi»« ³@
/« º³¯Bi nj BU
¬±a ,¨nAj ZB¼TeA BµJBT ½A ³M :©½±¢M ©Tv¯A±U»« Bµ©½k
pB¼Ç¯ »UBîÀÇA ³ÇM S°oǵ p°oÇ«A B«A /©®»« ³í]Ao« Bµ¬C ³M
° ©®»Ç« jnA° An ¨n±Lî q«n ,©®»« ³í]Ao« oU±¼P«B ³M ,¨nAj
S¯oT®Ç½A /j±{»Ç« oµBÇ ©ªÇza º±¦ÇÇ] ,¨nAj ¨p¿ ³ÇÇaoÇǵ
/¼«p º³¯BhMBT ½oUònqM ,SwB\¯C
ºBÇ] »ñ¼¯°oTÇñ§A º³¯BÇwn _¼µ ;¨oi»« JBT p±®µ ³TL§A
ow ¨nAm£»« ,©¯A±i»« An ¬C ³ ¼ªµ B«A /jo¼£»ª¯ An JBT@
³½kµ »«±ªî º³¯BhMBT ³M An ¬C B½ yªzhM»« »v ³M ,k®@
° jnAj An xj±Çi k~Ç« ° S{±¯oÇw ,JBTÇ oµ ¨nAj jBTîA
/jo ¨±ñd« ³v ð½ nj ¬k¯B« Soe»M ³M An ¬C ¬A±U»ª¯
²An pA ° ¨A²k®v½±¯ ³ k{BM ¨j±i no ³M oe ½A k½B{
¨joÇ« ³Çaoµ ,k{BM ³aoµ /©®»« xBí« nAo«A ©½Bµ
nBÇ ǽA BÇ«A /k½C»Ç« « o¼£ ºoTz¼M ¤±Q ,k¯ohM JBT oTz¼M
³ »½Bµn±z nj |±~i³M /SwA ²k®¯A±i e nj »B~¯A»M
ºBµ³¯BhMBT ºAoM JBT k½oi nj »T§°j ºBµ³«B¯oM ©îA yhM
° ¬k¯A±i Rm§ :SwA JBT JBhT¯A »¦æA nB¼í« kB ,»«±ªî
/T« KwB®« S¼¼@
k®woM o¢½j jAoA Swj ³M ,k®® ow ¬Bª½BµJBT ©½nAm¢M uQ
T« ½A ³ ºA³d§ nj /joLM Rm§ Bµ¬C pA ©µ ¬Ao¢½j ºBµ©za °
106
 oÇ¢½j ,¨nAj ³Ç An »½BµJBTÇ oTz¼M ©®»« tBveA ,éA° nj
ò@AoQ nj ozT®« ºA²pBU JBT ³z¼ªµ ³ Aoa ,j±z£ ©µA±h¯ ²nBM°j q£oµ
³Ç SwA J±Çi /©¯k¯A±i {Bî « ° ,JAm] »MBT ,j±{»«
¨jp»« ¨k ò@AoQ ºBµ¬BMB¼i nj ¨ovªµ BM ,1981 ¤Bw ¬BTv«p jn±ÇioÇM Ǽ§°A Á±ªí« ,k®{BM ³T{Aj »~h{ º³¯BhMBT ¨jo«
An AoÇA ºBµ¬BªTiBÇw º²o®« ³ ©½jn±ioM »ovQ ³M ³@ ºBµJBTÇ º²nBÇMnj º°Bñ\®Ç oBÇi ³ÇM ,JBTÇ BÇM ¬Bj±@
/jo»« »{B¯ RBª¦ ° °oe BM ,BL½p ºBµk¦\« ¬C ,¬Bz®½k§A° º³¯BhMBT@
° oǽA nBÇM ¨j±i BM ³ñ®½A pA HíA° ,ow 鱫 Á±ªí« ºBÇ«A ©ÇwAoÇ« nj ³ ¨±{»« ¤Bd{±i ©µ ½A pA B«A /SwA
y¼ÇQ nj ºjB½p ºBµow ³z¼ªµ) ¨nAj Sze° ,¨oLM o¬C ,k¯nAj Swj nj ¨°j Swj ºBµJBT Bµ²k®¯A±i ©®¼M»« ,JBT@
©{±Çi oÇvQ ºBµ»{Bǯ pA »ñ½ pA HíA° nBM ½A B«A ,(¨nAj ¬BÇz¯ ǽA /³TÇz£ Swj³ÇMSwj BµnBÇM ° BµnBÇM ³ »½BµJBT@
³ÇM BÇU ¨jo pAnj An ©Twj »T° /y«ohM ©To£ ©¼ª~U ° k«C ,T{±¯ ¨B¢®µ nj xA²k®v½±¯ µl k®¯B« ,JBT ¬C ³ kµj»«
[®Q A±µ ºB«j /jnAk¯ yñTwj ¨k{ ³]±T« ,©µkM ¤±Q ovQ /k®»« ow
/j±M oæ o½p ³]nj
<?»®»ª¯ STwj yñTwj Aoa> :¨k¼woQ
</¨o¼¢M An ¨jAk« SeAn BU>
¬BTv«p nj An ò@AoQ nka ³ñ®½A pA SLdæ ³M jo °o{ °
/SwA o´Ç{ »{Bǯ ºAoÇM ¥~ ½oT´M ¬BTv«p ° jnAj Sw°j
³ÇM joÇ jB´®z¼ÇQ ³ j±M ¤Bd{±i xA»{B¯ x°o pA nk¬C
oT®Ç« ³Ç n±¬BªÇµ /kzñM ¨ovªµ º²o´a pA »eo ¬B¢½An
:¨k{ »L¼\î º³Tñ¯ ³]±T« ¬B´£@B¯ ,k® ¨BªU An »{B¯ BU ¨j±M
¬BÇMp
ß ¨Ak_¼µ B«A ,©½j±M ²jo SLdæ ©µ BM ³¼j [®Q HL½oU
³ÇM ¥¼« ° k®hL§ ° ²nB{A ° Bª½A BM B´®U /©¼Tv¯Aj»ª¯ An »ñ½ ¬C
/©½j±M ²k¯Bª´ ©µ ³M An ¬B«n±®« ,ºq¼a nj ¬k{ ©¼´w

109 108
 ¬B´]
ß ³M j±M ²jAj ²pB]A B« ³M ,¬k{ ©¼´w ³M ²jBw ¥¼« ½A
SwA ¬B¯p º³ªµ ³M ¦íT« ³ »¯p ºAoM ° cÇA° ³z¼ªµ q¼a³ªµ ³ »½B] ,©½nAm¢M ºBQ ¨À»M ¬BMp ß
/jnAk¯ j±]° ©µBU¾±w o i q£oµ ° SwA {°n
o{B¯ ,2003 Rn±ñ¯Ao JBT ²B¢z½Bª¯ ¬B½BQ pA kíM ³Tµ ð½
nBhTÇA ³ÇM ³ »Uov® ¬AnAm£@³«B¯oM
ß /jo ¦U « ³M ¨Aºr°o¯
nAq£oÇM »Ç¯AoǽA ºjBLÇî ½o¼Ç{ ,¥M±Ç¯ c¦Çæ º²q½BÇ] º²k¯oM
/©v½±®M ³íA° ½A SLwB®« ³M »®T« k¯j±M ³TwA±i « pA ,k{»«
½o¼Ç{ ³Ç Aoa ,¨jp»ª¯pBM ow ¬C pA ³ j±M ºnBhTA ½A
BÇ«A ,jnAj k oTª¼T¯Bw 150 ³ »¯p :SwA ²n± wA ð½ ºjBLî
,oÇzM ±Çe pA BÇj nj kǯA±U»Ç« ³Ç SwA ònqÇM nkÇǬC
S¼§±ÃÇv« ,¬B«qªµ /k¯BwoM ¬B´] º³{±£ nB´a ³M An y½Akæ
n±Çz 100 nj ©ÇwAoÇ« ǽA :jo»Ç« ¬AoÇ¢¯ »ª Ao« nB ½A
»Çv º²nBÇMnj BÇU ©T{Aj S° ³¼j °j
 ° k{»« yhQ
/j±M ²jo y¯Bî±®ªµ ° An xA»£k¯p ¨BªU ³ ©® SLdæ
»£k¯p ¬C nj BQ°nA nj S«BA 鱫 ³ »MB¼wC n°B\« ¥¢®] nj
³Çaoǵ ©½±Ç¢M ° ©¯qM ¦U ¨jo oñ BµnBM ,¨jp ¨k ,©®»«
»£kǯp yhM ½oUK§B] B«A /©½±¢M ³a ©¯Aj»ª¯ ©®»« oñ
/©To½mQ An R±îj ½AoMB®M ° SwA ¬C ºBµy§Ba
ºBL½p p°n ð½ ,kíM p°n ° ©®»« ow ±¦wA ³M oL«Bwj ©´¯
pA /©TÇvµ ²q½BÇ] ºAkǵA ©ÇwAoÇ« ¬AoBÇe ¬B¼ÇÇ« nj ,»MBTÇÇ C
nj HL½oÇU ³ »½B] /SwAk¼Q nk®M ,o´{ n¿BU ©¼î ºBµ²o\®Q
,©½j±M ³Tvz¯ ¨ovªµ ° « ,¥L ¤Bw ð½ ° Sv¼M ,g½nBU ¼ªµ

111 110
 /k½j y½°n y¼Q nj ºnA±{j ²An ° Sv½o¢¯ ²jB] ³M
³ »¯p ³M
/jo xB ° »Äo« An Bµ¬C ,S{Am¢¯ x±Qow RÀñz« ½A oM
³ °A ³M
k®¯BªM B´®U ¬B½B´®U S{Am¢¯
,jAj @An±i S§Akî ¬B¢®zU ° ¬B¢®wo£ ³M
ß
,joLM [¯n ²k½kªTw º²pAk¯A ³M q¼¯ o¢ªTw k{ WîBM
³ »¯p ³M
,S{Aj ²B¢¯ ²j±z£ An y½Bµnj ²nA±ªµ
,nB nj An y½BµSwj
/Soe nj An y½Bµ¨B£@
³ »¯p ºAoM
,k¼zhM ©v\U An »¯Ao½A Be nBí{A
1/k®»ª¯ ³¼]±U An ©Tw p°n Sµ ,ºp°oñ¼¯ ¤Bw Sµ BTe ³@
/SwB\®½A Kz«A ³ »¯p ºAoM
,k{BM B« º³ªµ ° B« ð½Bñ½°A ³ k{BM
,j±{ ¬°qA y§BX«
¨B\¯A ³M An yT§Bwn BU jnAkM y¼Q nj nB¼vM nA±{j
ß ºBµp°n p±®µ
³T{Aj j±]° S§ ¡®µo nj B´®U ©¦ ,kíM ºBµ¥v¯ ºAoM BU ,k¯BwoM
/jk®MoM Sin ¬B¼«jC »£k¯p pA ° k{BM
,jBM pAnj yµAn
,jBM k® y½Bµ¨B£@
,SwA »¯±£o£j ¨B£ ,°A ¨B£ ³ Aoa
/joM»« pAnj »¯B«p ²nA±ªµ ,¼TwAn »¯±£o£j ,»¯±£o£j °
jpnA»ÇÇ« ©§A y¼TÇÇÇÇv« Rm§ »ÇÇÇǯ jpnA»Ç« ©TÇw ³ÇM B¼Ç¯j S§°j »Ç¯ /1
jpnA»Ç« ©Ç ²p°n Sµ S®d« ½A ¬B´Ç] ºjBÇ{ ³§BÇw nAqǵ Sµ ³¯
113
³ ©½jn±i»« An »½Bµ±¢¼« ° ©½jo»« B{BªU An ²jqh½ ºB½nj
ºpAnj ²An ³ÇM /k¯j±ÇM ²jn°C ºo¼¢¼µBÇÇ« ºBµ»TÇÇz pA ²pBÇÇU
RAoBÇi B«A ,k¯Bz n¿BU ½A ³M nk®M ¬C pA Ao« ³ ©z½k¯A»«
é  »T® ¦w º²jA±¯Bi ° ³ñ¦« j°n° ° Bµn±P¼{ ºAkæ BM ³T{m£@
½o¼Ç{ /k®»Ç« AkǵA An ²q½BÇ] ²k®®ÇnAq£oM º³T¼ª /j±{»«
pA »íÇM º²jBTÇwA¾±Çw ³¼¦Çî oÇM »UnAoeoQ »¯Ao®hw ºjBLî
k®»« jAo½A ©v½n°oU ³¼¦î oM ¡®] ÇÇ bÀ æA³M ÇÇ pA BµS§°j
/k¯pBw»« B¼¯j nj »v¼¦Q »½B ¦i ºAoM »´¼]±U An ¬C ³@
BÇUp ½oUBÇ ,²q½BÇ] º²k¯oÇM S{Ak¼«Ao£ Rov® nj ,K{
,³d§ ¼ªµ /k®¯A±hM Ao« T« SwA nAo ³ k®»« ¨ÀîA q¯±]
JB¼ÇwC nj ¦U ,©µj»« nBz ©µAoªµ ¦U º°n An ºA³ªñU
° (©Ç½A²joÇ ¡®µBªÇµ An q¼a³ªÇµ ÂL) k¯p»« ¡¯p »ª½k
tÀ£@Aj ¥ñ½B« ºAkæ ³M ° k{BM « BM B\¯C k¯A±U»« q¼¯ ¨ovªµ
/k¯A±i»« Ao« RÀª] ³ kµkM x±£@
º³ªÇµ ¥«BÇ{ ©®»Ç« oÇñ /¨A²jn°C An ¨j±i T« o½p nj
/k®¢®]»« oT´M »½B¼¯j ºAoM ³ j±zM »½Bµ¬C
An »v ³ k¯B«»« »µB{ ³M »£k¯p :S£ »¯B«p ,»¯Ao½A oîB{ ,º±§±«
° j°n»Ç« joÇ« ¬C /kTwo»« ºo¢½j o´{ ³M ,»T½n±«F« ¨B\¯A ºAoM
»½±Ç£ ,SwA n±Ç«F« ¬C ³ÇM ³ k®ñ¯ An ºnB o£@A B«A ,k®»« nB kæ
/²joñ¯ _¼µ
/k¼ª´ An yT§Bwn ° S½n±«F« ³ »¯p ³M
³ »¯p ³M
112
 « ºnBPv@Bi
BM ,k½C»« ¬k®§ nj « ¥Tµ ³M 1ºk¯Bw ¬C ¥¼« º³«B¯p°n nB¢¯oLi
©ÇwAoÇ« kǵA±i»Ç« S§j ,ºo¼ªÇM p°o«A o£@A :²jBw ¤AÆw ½A
?k{BM ³¯±¢a RAºnBPv@Bi
oÇñ p°noǵ ,±Ç£@B¼T¯Bw º²jB] nj 198ì ¤Bw pA ,éA° nj
¨BªU q¼a³ªµ ºp°n ³ñ®½A oñ ,³d§ ¬C BU 2/SwA « BM òo«
½oªÇU ,oÇw pA ºA³¦ÇeoÇ« nj BÇ«A ,j±ÇM n°CSze° ,j±{»«
An ©woÇU ³Ç j±ÇM k½k{ nk ¬C ½oªU ½A /¨jo ºn±£@³M²k¯p
ºovªÇµ ¬±`ªµ An òo« uQ ¬C pA ° ¨jAj Swj pA «B@
k½C»« y@Ao« pA »¯Bª´¼«
pA »íM n±~U pA »L¼\î ¬BTwAj ° k½C»« y@Ao« pA »¯Bª´«
:k½±£»« ©½AoM ¼Tvh¯ ²B®£ º²nBMnj º°kM ¥½BL
:S£ ° k{ ð½jq¯ °A ³M nB« ³ jp»« ¨k ¬kî ïBM nj A±e
</n±hM An K¼w ½A>
/joñ¯ ¤±L ,j±M ³Ti±«C Aki pA An ywnj ³ A±e
Roµ±{ ºAoM k½BM ¬±a /n±hM An K¼w ½A> :jo nAoæA nB«
</º±zM oUBL½p
</jnAk¯ An »v « q] ³ °A /¨nAk¯ ºpB¼¯> :jAj gwBQ A±e
±U> :k½±£»« ° ³Tvz¯ ¨nB® ²nA±ªµ ³ ¨k¼z x±C nj ònqM
,uQ ///»¯B«p ³a Sv¯Aj »µA±h¯ q£oµ ° jo ©µA±i uª§ An
</yñ¯ Swj y®ñª« Z°A nj »£k¯p pA
AjoÇ ³ÇM An p°oÇ«A º³Mo\ÇU ° nBÇ q£oǵ ¥Ç¼§j ¼ªÇµ ³ÇÇM
° ,ºnBÇ
½BÇ° ,BµºjBÇ{ ¥«BÇ{ ǽA ° /©®»ªÇ¯ ¤±±ÇÇ«
»®íǽ /j±{»Ç« ©Çµ yzhÇM K¦Ç ,¨nApC»Ç« An »Çv »TÇ°
¨A»£kǯp º³Çd§ ½oÇiC nBÇ¢¯A ,¬±®Ç@A º³Çd§ oÇM qoªU
An òoÇ« o Çî ³Ç ©TÇA»Ç« ºjBǽp RBíÇÇj jBÇǽ ³ÇÇM /k{BÇÇM
°j °oÇUC nj ,1974 ¤BÇw nj Swjn°j p°n ¬C :¨joÇÇ ue
</jnAj ³ ³TL§A> :k½k®i nB«
/joM »µBa nB® ³M ,³PU ð½ º¿BM ³M An °A nB« /joñ¯ n°BM A±e
</²jo »h« B\¯C An °A ¨jC /SwA ¼½BQ ¬C>
An »½BLǽp ¬p o½±~U JBUpBM
ß ° Sv½o¢¯ ²Ba ¬°nj ³M A±e
/jn±i ,jo»« jB´®z¼Q °A ³M nB« ³ An »L¼w kíM /k½j JC nj
º²o´a JBUpBM ³M uoµ ³ SwA kTí« »z@Ao« º³¦¼L ¼ªµ
/Sz£ kµA±ipBM Sz´M ³M HªTe ,kwoT¯ ° jo¢®M JC nj j±i

1. Mail on Sunday
¬A°nBÇ RAnBzTǯA ,ºpB\Çe xnC ,±¼¦Ä±Ç ±§±ÄBÇQ ,Ç« ð½ RAoBÇi JBTÇ ³ÇÇM /2
/j±{ ³í]Ao«
115 114
³ jjo£»«pBM »½B] ³M ° k¯pAk¯A»« B½nj ³M ,¨jo Ak¼Q ±£@B¼T¯Bw
²B\®Q BU ³ ©½Bµ
¼§FU e ²Aoªµ ³M ,©§±Q ° /SwA ²k«C ¬C pA ,k¯k½oQ ¬°o¼M ¬C pA Swj ³M ³d¦wA »«B¯³L{ »µ°o£ ° k¼`¼Q
º³vwÆÇ« oÇæ An ³ªÇµ ,j±{»Ç« ¤±æ° ©£o« pA uQ ¤Bw
/¨A²jo u¼wFU ³ k®®»« ºA³½o¼i
<?¬BU³T{±¯n±£@> :kwoQ»« nB¢¯oLi
¡®w ¬C ³M ºpB¼¯ ,k®¯Ap±vM Ao« SwA nAo o£@A ,J±i nB¼vM
kµA±i Ao« oTv@Bi jBM ³ Aoa ,¨nAk¯ y½°n oM »®T« BM n±´z«
¨oL ¡®w º°n ©½±£»« ,©® JBhT¯A ºA³¦ª] k½BM o£@A B«A /joM
o¯ ³M k¯oa k½B{ </j±M ²k¯p p±®µ ³ »«B¢®µ ,jo« °A> :k®v½±®M
²k¼Çz Swj »£kǯp pA ³Ç ©wB®{»Ç« An Bµ»¦¼Çi BÇ«A ,kwoM
Ç« »Çv@BU º±¦] »®¼{B« ³ »T° ,(°o¼¯Ar °j±½n) 1±¢®«À
nAoÇ kǯjAj»Ç« ¬B®¼ªÇA k®aoµ ° k¯k¼z ¨ow º°n ºA³v¼@
³ SwA ºjnA±« ¬C pA ©µ ½A ¨j±M ê « ,kT¼M »BUA Sv¼¯
/k®»« k½kQB¯ An o¯ ð½ ,»«B¯ ©½rn
³¯o¼Q ºBµ²± pA j±íæ 鱫 ,1989 R°A ²B« nj ³ »í±« B½
¨joÇ oñ ,¨jo ²B¢¯ R±µoM ° oM»M ºBµ³¦ ³M /¨k{ ©£@
ºkíÇM ¬BTvMBÇU BÇU ³ ©To£ ³\¼T¯ ° ¨nAk¯ Sz£pBM «n o¢½j
° »Ç£nA°C BµSîBÇw pA kíM ¨B\¯Aow /k®®»ª¯ Ak¼Q An ¨A²pB®]
º²kÇñµj ³ÇM AoÇ« ³Ç ¨joÇÇ Ak¼ÇÇQ An ºo¼ÇÇv« ,»ÇǯAjo£oÇÇw
³ÇM ¬B®`ªÇµ ° k¯jn±i»Ç« Am ,k¯jo»« nB p±®µ B«A ,k¯j±M
An ³ªÇµ /k¯j±ÇM ¤±Çz« ¬B{»¢z¼ªÇµ »îBªTÇ]A ºBµS¼§BíÇÇ
p°noµ ³ »½°jB] º³d§ nj ¬°kM ,k¯jAj»« ¨B\¯A nBj±i
º²q\í« ³M BU k®® Wñ« ³ñ¯C ¬°kM ,k®»« ³oî ¬Bz½±w ³M
kǯA±U»Ç« ,kíÇM º³Çd§ k®ª´M ³ñ¯C ¬°kM ,k®® oñ »£k¯p
®« nj
/k{BM ¼«p º°n oM Bµ¬C º³d§ ½oiC
° ©®¼z¯»Ç« oU±¼P«BÇ SzQ /k®»Ç« »BÇeAkÇi nB¢¯oLi
jnAk¯ Sw°j »v ©¯Aj»« /©v½±®M An T« ½A ¨o¼£»« ©¼ª~U
©¯B£k®Ç¯A±Çi ³ÇM SLÇv¯ ºA³¼° B«A ,k® oñ ±±« ½A ³ÇM
k½BÇ{ ° k®® oñ »Tvµ ©´« ¥ÄBv« ³M BU ©® ºnB k½BM /¨nAj
q£oǵ ,©½nBPÇvµn òoÇ« º±Çw ³M /k{BM Bµ¬C ½oU©´« òo«
¬BªAoA ³M ©½nAj ³¼° uQ ,k®»« uª§ An B« » ©¼¯Aj»ª¯
117
/k¯Bwn ºA²k{x±«Ao
RAºnBPv@Bi ©wAo« B«A :k®»« nAoæA ºk¯Bw ¬C ¥¼« nB¢¯oLi
ºA²pB®] é¼¼zU ,¨A³«B®T¼æ° ³M B®M ,J±i nB¼vM ?j±M kµA±i ³¯±¢a
An ¨oTv@Bi ¨ovªµ ° k®¯Ap±vM Ao« ¨A³T o£ ©¼ª~U /Sv¼¯ nB nj
»½B]¬Bªµ /k®»« yhQ B¼¯BPwA nj °o½ n±Ç ß wß ¨B¯ ³M ºA³
¨A²kz¯NBa ºBµ³T{±¯ k¯nAk¯ ²pB]A /¨jo Ak¼Q An ¨o¼zª{ ³@
pA »¯Akªa> B½ <òo« pA kíM nBYC> jkíU pA ³z¼ªµ) k®® NBa An
° ³eÀ« _¼µ ¬°kM ° k®MB½»« ¬BYnA° ³ ¬Ak®«o®µ <ºBµ³T{±¯
kµA±i»ª¯ ²k®v½±¯ j±i o£@A /©woU»« ,k®®»« ozT®« »¯Ak]°
ºB ½A ³M k½BL¯ Aoa ,k® ozT®« yUB¼e ¬B«p nj An ¬±T« ½A
º²jBÇ] nj ³Ç An ºo¼zªÇ{ (?S{AmÇ£ ¨AoTÇeA °A »æ±~Çi
1. Aterro do Flamengo
116
 Aoa ,©¼{BM ©µ nAq£oñ{ B«A ,©¼¯AkM An ³¼joµ nk ,©¼® ²B¢¯
³ñL{ nj ¤jBíU ºnAooM Bǽ ©¼®»Ç« ³ ºnBTn oµ S¼ªµA ³M jnAj»«A° An B« òo« ³@
/©¼z½k®¼M ,©¼®»ª¯
ºBa BU ©½°n»« n±½±¼¯ nj ºn±´z« k®«o®µ ©¯Bi BM ,J°o ¥Çñ{ ³ÇM ³Ç ©¼®Çñ¯ An ºnBÇ oÇ¢½j ,kíÇM ³ÇM B\ÇÇǯC pA °
ºp°n BÇ«A ,jo»Ç« nBÇ S½oTÇwA¤A° nj »ñ¯BÇÇM nj /©¼{±®ÇÇM q¼a³ªµ ,©½nAm¢M °o£ An q¼a³ªµ /©¼½B¼Mnj <odT« ºBµ²jo«>
jo»Ç« oÇw ¬B´Ç] nj ¬BÇñ« ²jpA°j ³ÇM k½BM :S{Aj »½B½Ån /©½A³T{Aj An y½B½Ån ²nA±ªµ ³`¯C ºAoM ,©½pAk®¼M o i ³M An
ºpBw³ªv\« ° »{B¯ pA ºoYA ,Sí¼L j±i nj ,¬Bñ«oµ nj ° /SwB« oT®« òo« º³T{o ,³¯ ³a ° ©¼µA±hM ³a ,³ Aoa
/S{Am£»« B]³M
/²k¯BÇwn ¨B\ǯA ³ÇM An yT½n±Ç«F« pA yhÇM nB´Ça ¬±®ÇÇ@A
»Tw±Piow :kµj»« ©¯Bz¯ y½BµnB pA »ñ½ pA An »½Bµuñî
³Ç ¬B«qǪǵ °A /²joÇÇ »Ç@BñÇe B¼¯oǼ§B nj ºnBÇ nj ³Ç@
/k®»« nB ©µ ð¯BM nj ,SÇwA y½BµBǽÅn ºBµ³¯Bzǯ KAo«
³ÇÇM n±ÇǽA xA³ǼÇ° ÇÇdÇU ° oÇÇw ºAoÇM An ¨p¿ ¤±ÇQ
/jn°C»« Swj
<?»®»« An nB ½A Aoa> :©woQ»«
k¯oa Ro¯ ³M k½B{ /B¼¯j ¤jBíU e ºAoM> :kµj»« JA±]
¬B«k¯±¼ÇQ ©Çµ ³ÇM ,²joÇ ³BeA An B« »½o º³ñL{ B«A ,k½B¼M
ð½ BÇM /j±{»Ç« oU
¼í B½ oUº± ,B« nBTn ³M B®M ° kµj»«
©¼Ç¯A±U»Ç« ,kwn»Ç« o¯ ³M ²k½B»M «B »µB£ ³ ²jBw nBTn
/©¼® j±MB¯ B½ ©¼µkM RB\¯ An Bµq¼a »¦¼i
BÇ«A ,k{BÇM k¯oÇa SwA ñªÇ« ©Çµ ÇÇ« ºBµBÇǽÅn BTÇÇe>

ÇMA°n ,Ç« ºAoÇÇM /¨°oǯ ¬Bz§BÇL¯j ° ©Ç® oÇ i ©µA±Çi»ª¯

119 118
 ²k®®Çñ{ ° ©¼Çî R±Lñ®Çî nBU ð½ ¥X« Swnj Bµ¬Bv¯A ¬B¼«
k®®« ¬BTw°j Bµ ½A An BµnBÇU º³ñLÇ{ ½A pA »zhM ©®»« »íw ¨nB BM « /SwA
</©® ©¼«oU
ºk´î pA ²B{jBQ ½A Rnk> :S£ ½kT« nB¼vM »¯p ,¬BMB¼i nj
/k{ [¼£ ovQ </³TvM ¬B ¼{ BM ³ k½C»«
ºjo« ³ k¼®{ ° jo ow ºo¢½j o´{ ³M ovQ ,kíM »Uk«
oǯ 𽠤Bǫ
Ç Bµ¼Ç«p ǽA º³ªµ> :S£»« xnB® nj
</SwA nB nj ¬B ¼{ Swj ©®Ãª « /SwA
/S{mÇ£ ¬A±] nB® pA »½BL½p ¬p ,»¯BTvMBU ºp°n ¬B½BQ nj
</SwA ¬B ¼{ q¼® ¬p ½A> :jp jB½o ³¯B®¼¢ªzi »îA°
° jjo¢M ¬B ¼{ ¤BL¯j So£ ©¼ª~U ovQ kíM ³M p°n ¬C pA
,k®ªUnk An ¨jo« Bª{ k®½±£»«> :S£ ,jo Ak¼Q An °A ³ ¼ªµ
</k¼®»« BL½p ° k®ªU°oY
»¯Bv o¯
 ±U /Sv¼¯ n±½A H¼j> :jAj JA±] ¬B ¼{
</k®® ¼¦LU Ao« k®µA±i»« ³ ºA²k¼®{ An

121 120
nA±Çw ÂLÇ ,kǯnAj ¤BÇw ì0 BÇU 40 ¼ÇM p°oÇ«A ³ »¯Bv@>
A±Çµ º³v¼ ° ow Bd« ° »®ª½A _¼µ ³ k¯A²k{ »½Bµ¼{B«
a
° k¯A²j±M jApC Kî »§k®æ nj Bµ³`M /SwA ³T{Ak¯ (¡Mo½A)
/k¯A²jo»« S® ¼{ ° ﱦQ°ï±¦{
GoµB ÇÇ k¯jo»« ¡¯n »½B¼ª¼{ ºBµ¡¯n BM An Bµ²nA±´£@>
?©½A²k¯B« ²k¯p n±
Ò
,jn°C»Ç« An o¼Ç{ ½q¢½B] R¿±~d« pA oT¼§ ³w ©½AoM SvQ
ǽA k¼§±ÇU nj ©¦½BÇ« B½C k¯AkM kµA±i»« ºr°o¯ So{ ð½
»½B¼ª¼{ jA±« B½ Jow j±M ñª« ³ñ¯C ¤Be ÇÇ !SwA kM »¦¼i
</k{BM ³T{Aj o¢½j @B¯o i
nA±Çw An n±´Çz« ºBǵ°n°n ³Ç ©Tvµ »¦v¯ pA « ,ÂX«
c¼±ÇU n± Ça An ǽA p°oÇ«A ¥Çv¯ ºAoM ©¯Aj»ª¯ ÇÇ k¯k{»«
° ÇÇ So£»« nAo ºq¦ º³¦¼« °j ¼M ºq¦ º³§±¦£ °j /©µkM
oÇwÔ ¼½BÇQ ³ÇM ±£±BU±ÇM º³PÇÇU pA ° ©½k{»ÇÇ« BÇǵ¬C nA±ÇÇw
²jBTÇwA q«oÇU ºBÇ] ³ÇM ¬Bª½BµyÇ
ÇÇ pA ,©½jn±i»ÇÇ« pA An yª¼î º³X] ºAoM pB¼¯ jn±« ©¼v¦ °B£ j±i ?©¼v¦@>
¬C oBi³ÇM BÇ«A ,©½k{»Ç« »ªÇip ,©½jBTÇA»ÇÇ« ,©½jo»ÇÇ«
/©½k¼§BM»« ¬B«j±i ³M ,¿BM Sîow ° »½±]Ao]B«
:jnAj ³«AjA T«
k®ª´ÇM k®TÇv¯A±U»ª¯ B« ¬AnkQ ,S{Ak¯ j±]° ²Aoªµ ¦U>
nBTÇn Swnj q£oǵ Bµ³`ÇM ?j±ÇM ñªÇ« n± Ça /©¼½B\Ç BÇ«
Bǵ¬C nj ¼ªÇµ ° k¯jo»Ç« ¬BÇzUApB\Ç« KUoÇ« ° k¯jo»ª¯
j±LªÇ Bǽ k¯k{»Ç« ²jn±iow ,jo»« jB\½A »¯A°n RÀñz«
oǯ ©Çµ y¦Ç¼§j ?©®Ç ºnAmÇ£@³½B«oÇw k½kÇ] »½Am º²jB«
59 º°BÇe °BÇ£ o¼Ç{> :³Ç SwA qTǽn k½±½j ¨B¯ ³M »wB®{nB@
,k¼Çv@Aºj ,¤°oTv¦Ç ,»MoÇa ºjBǽp nAkÇ« ,¤BíÇ ¬±«n±µ
</SwA t°o½° ° ºoT@BM
ºAoÇM S£»« ¨njB« ,»j± pA ³ ©®»« oñ »ª¼v¦ ³M
:SwA oU±¦Ç] BÇ« pA }~hTÇ« ǽA B«A ,SwA J±i ¬A±hTwA
³½BQ ¬BµB¼£ pA An ²pBU ¤±~d« ³TL§A <!¬BµB¼£ pA ?jn°C»« B\@
,¬B´Ç] owAow RBvwÆ« nj nBª{»M ºBµy½B«pC ° k¯A³TiBw
/k¯A³TiB®{ ¨±ñd« An o¼{
k®½±£»« ©¯Aj»«> :SwA S{m£»M qT½n k½±½j ?³a ¼ÃU°oQ
BU ³ «) SwA é½B« S{±£ ,y®¼ÃU°oQ º¿BM p°j oBi³M o¼{
k¯Aj»« GoµB }~hT« ½A B«A ,¨j±M ²k¼®z¯ An ³ª¦ ½A ¿Be
²B¢TÇwj jnAm£»ªÇ¯ ³Ç SwA ¼ÃU°oQ ¼ªµ B«A ,(k½±£»« ³a
j±Ç]° kM B½ J±i ¬Ajo£@B{ ³wnk« nj /k¯jo»« Ak¼Q SLd« »Ç½AmÇ ©½rn ³ »½Bµn±z nj /k® Jm] An ©¼v¦ xnA±£@
BµkÇM ,k®TB½»Ç« ²An ¥¼~dÇU kíÇM º³¦eo« ³M BµJ±i :S{Aj </Sw¿BM ©µ ¬A±hTwA »±Q ±¼{ ,k¯nAj ¼ÃU°oQoQÔ
/k¯jn±i»« Svñ{ /kTwo»« ©½AoM S¯oT®½A pA »®T« ¨ovªµ ,o´pAkíM ¬Bªµ

123 122
»£kǯp KwB®Ç« »Ç¯A°n ¤jBíÇU ° ¬A°AoÇ S«ÀÇw BÇM Bµ¬C ,k¯jo»ª¯ SLdæ tB®z¯A°n BM kM ºBµ³`M RÀñz« ºAoM>
BÇU) k®®»Ç« z An o¼{ ,k¯±zM ònqM »T° ° jo k®µA±Çi </k¯jo»« ¬B{j°jo« ¤Bw ¬C

J±vdÇ« »¯±¯Bo¼Ç º²jBÇ« ð½ oÇ¢½j ÁBªTÇeA ,é±Ç« ǽA ¬Bª½Bµ±¯Ap º°n ða± xAoi k®a BM ,©½k¯B« ²k¯p B« B«A
©¼ª~U ºk®ªz¯Aj ,2050 ¤Bw nj k½B{ ?k¯Aj»« ³ /(j±{»« ©µ p±®µ ³ñ¦M ,©½k¯Bª¯ ²k¯p
 /o¢½j ða± K¼wC k®a °
²nBM°j ,²jo»« o~« ¬B«p pBC pA ozM ³ An ºA²jB« jo¼¢M JBÇve ³ÇM oǵp An o¼Ç{ ³Ç ©½n±i»Ç« An »ÇǯAn°j RoÇÇve
/k® B¼eA ,k® ¥e An yUÀñz« xj±i j±M n±L\« j± ,k¯jn°C»ª¯
jA±Ç« ºBµ»`BaBÇ Swj pA ¬A±TÇM
Ç An o¼{ ©µ k½B{ ¬B«p°n oTz¼M
ß ° ©½jo»« A±îj ° ©½k¼¢®]»« ,j±M ¨p¿ »T°
/So£ nkh« ¬Bª¯BTw°j BM ³z¼ªµ ° ©½k¯Anm£»ª¯ ºoU±¼P«B ºBµºpBM ³M An
/©½j±M k½k] ºBµºpBM AoTiA ¤±z«
¤±~dÇ« ǽA ©To£ ©¼ª~U :©½jo£oM »¦æA ±±« ³M B«A
,jo¼Ç¢M An ¥UBÇ o¼Ç{
ß ºBÇ] j±M nAo ³ An BwC²q\í« ° k½k]
/©® ¬BdT«A
/So¯ ¼½BQ ©½±¦£ pA ³îo] ð½ pA oTz¼M
° k®z`ÇM An ¤±~dÇ« ½A ©TwA±i ¨nBñT«ki ° ¨ovªµ pA
nj ¤Be³MBÇU k®TÇ£ ¬Bz½BU°joǵ /Sv¼Ça ¨jAkǯ c¼±U ÂæA
/k¯A²jn±h¯ »oiq« ½A ³M ºq¼a ¬B{oªî
,¬B{ºoU±¼P«B ºBµºpBM BM ,©Tvµ Ajo ¬Bj± ¬Ao¢¯ »¦¼i
³ÇM »½B Çi oÇǵ nj ³ÇÇ »½Bµ»¯BÇÇ«nj¬A°n ,²AoǪµ ºBµǦU
ÇǽA k¯n±ÇL\Ç« ³ñ®Ç½A ³Çªµ pA oU©Ç´« ° k®»« ðǪ Bµ¬C
oÇ{
Ø pA An ¬B{»£kǯp ³ÇÇ kǯn±ÇhÇM An <»½°jBÇÇ] ¬±\ÇíÇÇ«>
¬A°AoÇ ¨±ªw ° ¤Bí ¬±«n±µ 59 ,¬A±hTwA »±Q ,¤°oTvǦ@
/kµj»« RB\¯

125 124
»ª½k JB¼wC BU An ºA³¼j ²j o¼v« BU ©½k{ ¼{B« nA±w [V
»¦½poÇM »¼w±Ç« ºj»Çw ð½ /©¼®Ç » ÇÇ ¨A»¦í º³¯Bi ÇÇ
nj BU ¨°oM ³TvµC ,j±{»« ³ »½B] BU ©To£ ©¼ª~U ° ©T{Am£@
/¨±®zM An ¡®µC ³w ¥Ake ,³¼j ²j ½A
³TÇi ¬Ak¯°o´Ç{ ¬B¼Ç« pA ³Ç ¬B®`ªµ ,³o°j ²Ao£nqM nj
,²k®¯An Sªw º³®½C nj ,B\ pA j±L¯ ¨±¦í« ,¬B´£@B¯ ,©¼T{m£»«
ºBµ³¦¼Ç« ³ j±M ²AnnB´a ð½ B« º±¦] /¨k½j An ïAoa °j n±¯
/j±M ²jo ð¼ñU An ¬C ²k®® Ak]
¼{B« ½A ©Tv¯Aj»« ³ Aoa ,©µkM nBz An q«oU ¨jo »íw
º³ªµ /j±{»« SLw é¯B« Bµo¼U ½A ° kwn»ª¯ xj±~« ³M
oñ ³ k½C»« ¨jB½ /k¼z ¤± ¬jp©µoM©za ð½
 Bµ½A k¯j±M ³TiBw »MBT tBwAoM An S¼ªwA ¥½° k½k] ©¦¼ ½A [J
/©½±Ç¢M ºq¼Ça BÇU ©TÇ{Akǯ »TæoÇ BÇ«A <!²k{ ³¯A±½j> :¨jo@
q®M tkwo« ð½ ,²k¯B« ©®µl nj ³ ºo½±~U) ¼{B« º²k®¯An
BÇM ,jAj pBÇ£ ,kǽj An Bµ³¦¼Ç« ,(©Tv¼Ç¯ ê Ç« H¼Çj B«A ,SwA
²jn±i òo« ïAj
2004 ¤BÇÇw R°A 22 p°n 22:30 SîBÇÇw nj k½BÇÇM ÁBªTÇÇÇeA
³ñ¯C ºAoM /¨k§±U jo¢§Bw ³M ²k¯B« SîBw 48 pA oTª ,¨jo«»«
»¦Th« ¥«A±î ³î±ª\« ,j±{ ¥«B òo« ¨j BU Tn º±½nB®w
:k¯k{ ¥ªî jnA°
pA »ÇÇñ½ nj ,°oíÇÇ« º³z¼Qo®Çǵ ,SÇǼªÇÇwA ¥ÇÇÇÇǽ° [§A
oÇ£@BǼª¼ÇÇ pA ,xkǽkÇ] ©¦Ç¼Ç ºAoÇÇM »UBǼ¦LÇU ºBµ³LeBÇ~Ç«
/jo SLdæ
,Ç« :j±ÇM ²kÇ«C ©{±Çi »¦¼i ° ¨j±M ²k¯A±i y¼Q Bµ¤Bw ³@
¥Ç½° ¨AoTÇeA ³ÇM ©ToÇ£ ©¼ª~ÇU /±ª¼wC @Aq½A oYA ,R±M°n
/¨°oM ©¦¼ ¬C ¬k½j ³M ,±ª¼wC ° S¼ªwA
鱫³M jo »íw »T° ° So£ SLw « nB® pA »ª º³¦æB
/xj±i n°j ¬jp foa ³M jo °o{ ,jjo£oM Swnj ¼§ß ³M
:jBTA BUA ³TvµC Soe BM q¼a³ªµ nB¢¯A ,kíM ³M B\¯C pA
° joÇ Oa ,kíÇM /jn±i foa nBM³w ,nBM°j ,nBMð½ y®¼{B«
° k½oQ»Ç« ©Çµ ¼½BÇQ ° ¿BÇM nBÇM ǽA ,jn±i foa n±¬Bªµ
/jn±i»« ¼«p ³M ©ñd« ©µ ¼{B« Kî ° ±¦] ºBµoPw
©Ç¯A±U»ªÇ¯ ° ²joÇ {°n An q¼a³ªµ « ¼{B« ºBµïAoa
y¼Q ,k¯p»« °nA°ðTzQ ³ ¼{B« ½A ²Aoªµ /©® q«oU ¬B´£@B¯
127
»Mo J±®] nj »ña± o´{ nj ,R°A ¤°A º³Tµ nj ©¦¼ [N
«BÇ RBBÇUA pA ºA³¦v¦Çw BÇÇ«A /Sn ²joÇÇQ º°n ³ÇÇv¯AoÇÇ
y¼ÇQ º³íªÇ] ¼ªµ BU An Bª®¼w ³M Tn k{ WîBM ,S¼ªµA»M
/¨pAk®¼M Kî
¨nBñT«ki pA ° ©½jn±i JAo{ ¨ovªµ BM ,¨jn±i ¨B{ j°p [R
/(So½mÇQ kíM B«A ,j±L¯ ¥½B« ¤°A) k½B¼M B« BM ¨jo R±îj ©µ
B{BªÇU An ©¦¼Ç ,©½k½oÇi ¤ÀÇM ¥Ç£ ,©½k¼Çwn Bª®¼w ³M 鱫³M
/k«C ¬Bª{±i »¦¼i ° ©½jo@
126
° 1oÇM±§ ¿ º²kÇñµj ¼ÇM :©¼½B\Ç ©Ç¯Aj»Ç« H¼Çj /515151
/2q£n°A º²kñµj
xAoÇi k®a ²k®¯An ovQ :k¯jo£»«oM nBñT«ki ° ¨ovªµ
³Ç »½Bµq¼Ça ¬C pA kíÇM /²jBT¼¯ »@B¯o i BUA B«A ,³T{AjoM
±TÇ« ° kTÇA»«
!Sv¼Ç¯ ºAºk] q¼a_¼µ ,°nA°ðTzQ nBMy{ pA kíM ,¨A²k½j
±T« ©µ o¢½j ºBµ²k®¯An ,j±{»« ²jB¼Q ¼{B« pA [¼£ »ª@
q¼a³ªÇµ ° k®wn»Ç« kíÇM ³¼Çj [®ÇQ Bµ¬BÇz¯yUC ,k¯±{»Ç«
/SwA ²An³M°n
,³¼¯BÇY ð½ pA oTªÇ nj
Ç oÇ£@A /SwA ²An³ÇM°n q¼a³ªµ
¬B«°joµ ºAoM q¼a³ªµ ,j±M ³To£ « ¼{B« º±¦´Q ³M y½±¦´Q
!kM »¦¼i /k{»« kM
»µBÇ£ /©®»Ç« ²BÇ¢¯ Bµ²nBTÇw ³ÇM ,©wn»Ç« ³¯BÇi ³ÇM »T°
xkî±Ç« p±®Çµ ³Ç B\ǯC pA B«A ,jnAj nAo B« ²An ow »½Bµq¼a
»BÇ ¼ªÇµ ° jnm£»« ° jnAm£»« B« oM »{Aoi
 ,Sv¼¯ ,k½C»« ¥MB« o pA ³ ºo¢½j ¥¼L«±UA /k¯°n»« ¼{B« ¬C
ǽA pA »µB£@C ³ ©®»« oñ{ An Aki /©¼®¼LM An Bµ¬C BU SwA
,©¯BTÇw°j pA »Çñ½ ¤± ³M ³ SÇwA ²k¼zhM « ³M An ±±«
/jBT¼¯ »BUA _¼µ ° ²jBTA BUA ,kT¼M BUA k½BM ³`¯Coµ
1. La loubere 2. Horgues
129
B«A ,¨A²k½j ¿Be ¼ªµ ³ SwA »ª¦¼ pA ºA³®dæ ¥X« /¨°n»«
!»íA° »£k¯p ½A ° j±M ¬BTwAj ¬C
yPÇa º±¦´ÇQ oÇM ¨B\ǯAoÇw ° jjo£»«oM ²Ao£nqM ³M ¼{B«
nB®Ç /©®¼M»Ç« An ²k®Ç¯An ǵAo¼ÇQ ,j±{»Ç«
¼{B« pA k½BM :jnm£»« ¨ow pA ºoñ ° ©®»« nBQ y®¼{B«
©®»Ç« tBÇveA ³Çd§ ǽA nj /©®Ç yñªÇ ° ©½B¼ÇM ¬°o¼M
©v Aki ³M Ao« :j°n»«°o ©½°pBM S{±£ nj ¨ovªµ ºBµiB¯
¼{B« ½A ³ Aoa ,©¼® nBQ oU±¦] ° ©¼® Soe ³ kµj»«
/jo¼¢M yUC ° j±{ o\®« SwA ñª«
²B¢TÇwj /©®»Ç« nBÇQ ° ©½°n»Ç« y¼Q oT« kæ pA oTz¼M
,jpA±¯»Ç« »¦½poÇÇM »¼w±ÇÇ« jnAj ¬B®`ªÇǵ ¼{BÇÇ« yhÇÇQ
Swjn°j ° ¤BÄnn±Çw q¼a³ªÇµ / ²jBTA »BUA ³ nB¢¯A³¯nB¢¯A
o ³M ¬A°j¬A°j ,¨nBñT«ki ¥MAq½A ° ¨ovªµ /kwn»« o¯@³M
:j±{»Ç« ²jB¼ÇQ ¬C pA »L~Çî S§BÇe BÇM »Ç¯p /k®»ÇÇ« q«oÇÇU
pA /k®»Ç« Ç{°n An ºA³ÇT¯Aj º³Ç®dæ ¬C ©Çµ °A ºBµïAoÇa
u¯Arn°A ³M uQ /¨nAj ,³¦M /³¯ B½ ¨nAj ²Aoªµ ¦U kwoQ»« «
/ ¦U
³ªµ :k®»« ²B¢Ç¯ Ç« ³ÇM ?SÇwA kÇ®a u¯Arn°A º²nBǪ{
y¼ÇQ ,SwA x±«Bi ²AoǪµ ǦU !515151 !k®Ç¯Aj»« An ǽA
é Ç An ¦ÇU ³Ç k¯n°C»Ç« ¬B«jB½ ³M ³z¼ªµ ©¦Ç¼ y½BǪ¯ pA
:©®»Ç« ¦ÇU u¯Arn°A ³ÇM ,©®»Ç« jnA° An qÇ«n kÇ /©¼®ÇÇ@
128
 2005 º³½±¯Ar nj ºp°n odw º³d§

jAo¢¼T¯Bw º³]nj 3 j°ke B«j ° jnBM»« ºk½k{ ¬AnBM p°o«A oǽp ¬BTwAj ,t°°Aj jB~TA u¯Ao® nj ºn±´z« nAkªTwB¼w
p°noǵ oÇ£@A ³Ç ¨A²joÇM »Q ÇÇ ©¯qM ¨k ¨o¼£»« ©¼ª~U /SwA /jo
½oíU ©½AoM An
k®U »¦¼i ©µ jBM B«A ÇÇ ©® nB J±i ©¯A±U»ª¯ ,©®ñ¯ º°n²jB¼Q :k¼woQ Bµ¬C pA ° jo éª] An y¯Ajo£@B{ ©¦í«
pA An ³«Bǯp°n /¨jo£»«oÇM ¼{BÇ« BÇM ³¼Çj ²j pA kíÇM ° SwA
³ »½Bµq¼a q]³M ,Sv¼¯ »ª´« oLi /¨nAj»«oM »TvQ °k®æ
Bǵ¬C BÇM ,©¼Ç¯AkÇM k½BÇM B« ³ k®µj»« }¼hzU BµnB¢¯³«B¯p°n
/©½nAm¢M ¨AoTeA Bµ¬C ³M ° ©½o¼¢M 鱫 ,©¼® »µAoªµ
/©¯A±hM An ©½Bµ¥¼ª½A BU ¨°n»« oU±¼P«B o ³M
»¦¼Çi ³Ç ,S¼ªµA»M ºo¼£©¼ª~U k®a /Sv¼¯ ºA²pBU oLi
½oíU ½A> :S£ ©¦í«
/j±{»« ¨BªU j°p
/jnAm£»ª¯ jBM B«A ,©® ½oªU ¬Bª ° o¼U BM »ª ©®»« »íw
BÇU ° SwA <o¼µp> yªwA nBM ½A /¨A³T{±¯ An ¨A³¯¿Bw°j JBT@
An p°n pBÇÇC ° K{ ¬B½BÇÇQ ¼ÇÇÇj º³ÇÇÇÇd§ n± ÇÇÇÇa>
<?©¼µj»« }¼hzU
</©¼µkM }¼hzU »¢w pA An »z¼« n°j pA »T°> :S£ »ovQ
n°j pA ³Ç ²k{ °o{ p°n ©¼ª´»« »T°> :S£ ºo¢½j
</©¼µkM }¼hzU o¼\¯A pA An ¬±T½p Sinj
</Sv¼¯ »¼j
<?Sv¼a yMA±] uQ> :k¯k¼woQ BµovQ
BÇM An °A ° j±{»Ç« ð½jqǯ ºA³¯B¢¼ÇM »TÇ°> :SÇ£ ©¦íÇ«
ǽA /j±{»Ç« k½kQBǯ BµÀTÇiA ,©½o¼£»Ç« ²BLTÇ{A ¬BÇ«njAoM
An ¨A»T¯oT®½A »¢Tµ º³§B« /j±{»ª¯ ozT®« o¢½j º³Tµ k®a </j±{»« pBC p°n ° ¨BªU K{ ³ SwA ºA³d§
³®½BíÇ« ©Çµ An ¨A²kíÇ« /¨A²jo p°n³M ©µ An ©T½BwJ° /¨A³T{±¯
¬Bǵj pA ³ ºA³§±§ pA Ao« »¦¼i ÇÇ ¨A³T{Ak¯ »¦ñz« ° k¯A²jo@
y¼ÇQ /j±L¯ kM ©µ »¦¼i B«A ,k¯j±M ²k¯BwoU ,k®®»« ²kí« jnA°
xoT®Ç« ³Ç ¨AºkíÇM ow ºBª¼QA±µ S¼¦M /¨A³T n ð{qP¯Ak¯j
AjoÇ k½BÇM ³Ç Svµ ©µ »½BµnB /²k¼wn pBTz¼Q SvQ BM ,¨j±M
///p°o«A B«A ,¨A²jAj ¨B\¯A p°o½j ©µ An »½BµnB ° ©µkM ¨B\¯A

131 130
SwA n± a /©¼T{Ak¯ Kva ³¯Bi nj p°o½j k½C»« ¨jB½ ,³¦M
oÇñ nj ° ?¨°oÇM o´Ç{ ½oUð½jqǯ ³ÇM ° ¨±zM ¼{B« nA±w
° ©¯BªÇM ©Tvµ ³ n±¬Bªµ SwA Shw nk½A Aoa /©¯B«»«
?©®ñ¯ ºnB _¼µ
¬B{j±i ³ »¯BTw°j :jnm£»« ¨oÇw pA »¦ÇTh« ºBµoÇñ
,²jBTǼǯ BÇÇUA p±Ç®Çµ ³ÇÇ k®Ç®»Ç« »½BµqǼÇÇa ¬AoÇÇÇÇ¢¯ An
An ¬B{»£kǯp pA ³¼Çj oǵ n±Ç Ça k®ÇǯAj»Ç« ³ÇÇ »¯B½B®Ç{C
ºBµoÇe ,kwn»Ç« ³¯BªeA « o¯ ³M ³ k®® oQ »½B° BM
»ª´Ç« q¼a_¼Çµ BÇU k®®Ç »¯¿±Ç ºBµ¦ÇU ,k®¯qÇM »®Çí«»ÇM
An ¬B{j±Çi S¼í±Ç« BÇU k¯pBw»« nB ³ »½Bµu¼Än /k®½±¢¯
¦Çî º°n /©®Ç ¥ªdÇU SîBÇw [®ÇQ nB´Ça ð½jqÇǯ An
ºnBÇ Bǵ¬C ³ÇM ºp°n »TÇÇ° ³ÇÇ »Ç¯AkÇ®«nBÇ ,k®Ç® ³Ç¼]±U
,k¯n±hǯ jnj ³ÇM oÇ¢½j AjBLÇ« ³Ç k®Ç®»Ç« SÇze° ,kÇ®µkǯ
¬°o¼ÇM K{ Bµ³`ÇM ³Ç k®µj»Ç« ³\®Çñ{ An j±Çi ³ »¯AnjB«
¬BdTÇ«A ° tnj BÇM An ¬B{j±Çi ³ÇÇ »¯Bǽ±\Çz¯Aj ,kǯA³ÇTÇÇn
/k®µj»« ³\®ñ{
pA BÇU ¨±{»Ç« ¨j±Çi BÇM nA±{j ° »¯¿± ºA²pnBL« oǼ£nj
ºpAoÇi ³ÇM ,©Ç½nAkǯ ³ »Lva k½oi ºAoM ° ¨±z¯ k®¦M ©½B]
B]¼ªÇµ ¨nAj k~Ç BÇ«A ,SwA jBÇǽp »¦Ç¼Çi ©MAo ÇA /¨°oǯ
©©Ç /SîBÇw k®Ça ºAoÇM ©ÇSwj ,©®Çñ¯ ºnBÇ ° ©¯BǪÇÇM
¬k¼®Ç{ ³M ©®»« °o{ ° kµj»« ¥«FU ³M An y½B] JAo A
« B«A ,²j±M « BM ¬jp oe B¼T{A nj ©e°n /©e°n ºAkæ
/¨nBTo£ ³z¼ªµ
133
/©® qoªT« ¬C oM An ©´]±U BU ¨nAk¯ ºq¼a H¦ « p°o«A
nBÇ ©ÇµA±hÇM oÇ£@A ,J±i ?q¼a_¼µ »®í½ :©®»« Sze°
³z¼ªÇµ :©µkÇM SªÇep ¨j±Çi ³ÇM jBǽp Sv¼Çǯ ¨p¿ ,¨pBÇÇvM
ºBǵO«¿ è½±íÇU ,¨pAjoPÇM Bǵ¬C ³M k½BM ³ ¨nAj »½Bµbo
©ǯ ,BµJBTÇ ¬jo KUo« ,ðzi ºBµòoM T°n ,³Ti±w
ǽA BÇM n± a B«A /BµnB ½A pA ° ºoU±¼P«B ºBµ¥½B ³M ¬jAj
?¨±zM °n³M°n ¦ « ¾Ài
JC k S ,©{±Q»« ¨o£ tBL§ ,¨nAm£»« ¨ow ³M »µÀ@
B«oÇw ©Ç¯A±U»Ç« ºn±ǽA /¨°n»Ç« ïBÇM ³ÇM ° ©®»Ç« ÇU ³M
ºBµ
nj ³`ǯC ¬joÇ Swo´Ç ³ÇM ©®»Ç« °o{ ° ©®¼z¯»« u¼i
:jnm£»« ©®µl
¤±z« ºnB ³M ¬B{ow ³ªµ ³d§ ½A nj /¨A²k½B»M « [§A
/k®®»« nB Shw ° SwA
/p°n nj SîBw ²jpA°j »µB£ ,©®»« nB Shw ©µ « :JA±]
/¨nAk¯ ºnB HBUA p°o«A
¬B£k®v½±¯ ½oUn±´z« pA »ñ½ ,©½B´®U B\®½A /¨nAk¯ »Tw°j [J
/k¯p»ª¯ ¡¯p ¦U B«A ,©Tvµ B¼¯j
¨AoTeA « SwA±i ³M Bµ¬C B«A /¨nAj »¯BTw°j ³ ³TL§A :JA±]
UnBÇ« Çw nj »ª½kÇ JB¼wC nj »T° k®¯Aj»« ° k¯nAm£»«
/©{BM B´®U ¨nAj Sw°j ,¨A³v¯Ao
/¨ohM Kva ° ¨°oM k½BM [N
132

²k¼z pAnj ¼«p º°n ³ ºjo«
²B\®ÇQ HL½oÇU ºjoÇ« ,³¼Çj [®Q ° 13 SîBw ,³¼½°r ¤°A p°n
xnB® pA /SwA ²k¼z pAnj B¯BMB@BQ± ¥eBw º°n²jB¼Q oM ,³§Bw
BU ©µj»« ³«AjA An ©µAn ° ¨pAk¯A»« °A ³M »í½ow ²B¢¯ ,¨nm£»«
¬AnBÇM ,SwA joÇw A±Çµ ©Ç¯Aj»Ç« /jp°»Ç« k®ÇU ¬B®`ªµ jBM
ºnB_¼µ /¨ohM An Kva k{BM ¨p¿ Ajo k½B{ ©¯Aj»« ,k½C»«
An ¬BÇv¯A »£kÇǯp nBÇÇ ½oU©´ÇÇ« ¨nAj éÇÇA° nj ° ©®»ªÇǯ
pA k½BÇM ³Ç ©®»Ç« x±Ç£ »½BµoÇe ³M ¨nAj :©µj»« ¨B\¯A
/¨±®zM ¨j±i
/©{±¯»« ¬C nj »½¿±@B± K¦A ³ ¨°oM ºA³¯Bi²±´ ³M
BµnAqµ k½B{ B½ Bµkæ ¬±® BU ° ©Tvµ °o¼¯Ar°j±½n ¥µA «
pAnj ¼«p º°n ³ ¨A³T{m£ »¯Bj± B½ ¬B¯p ,¬Ajo« nB® pA nBM
Bµn±z º³ªµ nj An ³®dæ ½A ¬±® BU ° ¨ow ¥µA /k¯A²k¼z@
¨BªÇU nj /¨A²kǽj ÇÇ o¼Ç »¯BÇ«°n BÇU k®ªU°oÇY u¼½±ÇÇw pA ÇÇ
:k¯A²k¼z pAnj ¼«p º°n ³ ¨A²k½j An »¯Bv ,¤Bw ºBµ¥~
Bµ»íÇM ³Ç ,u½nBÇQ B½ n±½±¼¯ ,k½njB« p±woQß ¬BTv«p nj
;k¯nAj»« ³¢¯ °oT« ºBµ²B¢Tv½A ¨o£ ºA±µ ð½jq¯ An ¬B{j±i
Bµ¤BÇw pA ¬Aoǽ° ºBµ¬BªTiBÇw ¼ÇM ,¬B®ÇL§ ¬Ap±Çw JBTC nj
¼Ç«p º°n ,³TÇvi ,³®µoÇM ,Sv« ³Ç »«jo« º²o®« /¡®]
/jnAk¯ »£pBU u_¼µ ºAoM ,k®z»« pAnj
,¨jo£oÇM j°p k½BÇÇM /¨nAj»«oÇÇM An ¨j±ÇÇi º¿±ÇÇ@B±ÇÇ@
2u¼ÄBÇQ ¤A »½B¼¯BPÇwA º³«Bǯp°n pA 1tBǽnC ¬A±ÇÇi ³ÇÇ AoÇÇa
ß
©®¼M»Ç« ,Sz£oÇM ²An ß oÇw
ß /k®Ç ³LeB~Ç« Ç« BÇM kÇǵA±i»ÇÇ«
,jnm£»« B\¯C pA uoµ ° ,JBTC o½p ,SwB]¬Bªµ p±®µ jo«

1. Juan Arias 2. El Pais

135 134
nB¼ÇvM /k®µj»« An nB K¼UoU yí±« ³M k®½±£»« Bµ¬BLwBQ
!nB¼zµ ³z¼ªµ ¡®µBz¼Q ð½ /¨A²jAj ¨B\¯A An ¨A³¼° ,J±i
¥Çñz« oÇ¢½j ¿Be !¨A²jAj ¨B\¯A An ¨p°o«A ð¼¯ ß nB !nB±ñ¼¯
SwA nAoÇ ° /SwA ¬B{j±Çi BÇÇM yT¼§±ÃÇÇv« ,SwA ¬AoÇÇ¢½j
/k½B¼M ¨A³¯Bi ³M o¢½j º³¼j k®a BU »½B¼¯BPwA nB¢¯oLi
³M ° jo¼£»« An ©½±¦] »wB®{B¯ jo« ³ ¨A³To¯ ¨k ²j p±®µ
oLÇi An u¼¦Q ÂL «> :k½±£»« ³Tvñ{BQ°Swj »§BUoQ ¬BMp
¥ñz« ,²joñ¯ ºjpj o£@A k®T£ /k¯°oM jo« ¬C ïAow BU ¨A²jo@
</Sv¼¯ Bµ¬C
,©Tn Bµu¼¦Q o ³M /j±{ ¨BªU jo« ¬C oe ©T{Am¢¯
° ©T{±¯»Ç« K¦ Ç« Bµ³«Bǯp°n nj ,k®wB®ÇzM Ao« ¨jo»« oñ
³Ç
yµAn ³ÇM ° k®»Ç« ²BÇ¢¯ /¨joÇ « ³ k®»« An ºnB ¬Bªµ
/kµj»« ³«AjA
pA ©Çe°n ÇÇ ¨A²kÇz¯ ³]±TÇ« p±®Çµ ¨j±i k®aoµ ÇÇ ¬B´£@B¯
°A ³M ²nBM°j »T° /j±{»« ³Tvi ³®dæ ½A º²nBM½k®a ¬k½j
±Ç¯Ap xnB®Ç jnAj»Ç«A° Ao« ,« pA oUk®«°o¼¯ ºq¼a ,©wn»«
/©® xk®¦M ©® »íw ° ©¯qM
©®¼M»Ç« ° ©Ç¯Ajo£»Ç« An xoÇw /kµj»ªÇ¯ ¬BÇz¯ »z®Ç@A°
BÇM ?SwA ºkÇ] yªÇip ?³a ¿Be /SwA »¯±i yµB¢\¼£@
/kwn»ª¯ o¯ ³M »ª´« º³¦Ãv« :©®»« @BQ An yUn±æ ¨p±¦M
<!k®¯qǯ AoÇ« ±Ç¢M> :k§B¯»Ç« ° k®»Ç« ³«qÇ«p é±Ç« ¼ªÇǵ
u¼¦Q ° nB® y«oLM JBTC o½p pA k½BM ¿Be ;SwA ²k¯p ,J±i
¦Ç n±~ÇU ǽA BÇM /¨j±M ²k{ oµB ¬±½q½±Ç¦U nj BµnBÇM /©® oLi An
,k®Ç ðªÇ ºnB¼ÇvM RÀñz« ¥e ³M k¯A±U»« »µB£ nB´ÇT{A ³M An °A BU k® ©ñª ©µA±i»« ,©®¼M»« ³ ºjo« ¼§°A pA
/¬BzAow ©Tn
©ÇµA±i»Ç« Bǵ¬C pA ³Ç¯AoÇ«C ° nAkTA BM k¯k{ ³]±T« »T°
¨BÇ« ð½ BªÇ{> :k¼woÇQ ¬B{»Çñ½ ,k®®Ç ðªÇ joÇ« ¬C ³ÇM
<?k¼Tvµ »T§°j
/¨A» « ³ k®T{Ak¯ ºn±~U _¼µ
</©¼® ¥e An ¥ñz« ½A k½BM ¬¿A ¼ªµ B«A /o¼i³¯>
²jo ð§ An ©Uo{»U jo« ¬C ¬±i ,©T{Ak¯ »M±i é°°ow
° j±ÇM »ª½kÇ ¼] nA±¦{ ð½ º²k¯B«pBM ©µBU± nA±¦{ ,j±M
° RnkÇ _¼Çµ ¬°kÇM ° ¨B®ª£ ,»§±ªí« ¨jC ð½ /oî u¼i
137
nBM pA oQ yTwj ,jnAj ³¦\î /©½oLM ¥eBw ° °n²jB¼Q ¼M º³½Bw
,k®»Ç« ©ñªÇ ° jnAm£»Ç« ¼Ç«p º°n An q¼a³ªµ B«A ,SwA
/SwA ²k{ ³Tvi o¢½j ³®dæ ½A ¬k½j pA ©µ °A b°n
¨A³¯BÇi oÇ ³ÇM ²jB¼ÇQ ,¨nAm£»Ç« ³½BÇw nj An joÇ« »TÇ°
¬C pA ©¯A±U»« /SwA ¨A³¯Bi ð½jq¯ ¦U ¼MB ð½ /¨°n»«
°j ³ÇM ,¬C ³M ¬k¼wn pA y¼Q B«A /©µA±hM 𪠰 ©¯qM ¡¯p
/¨n±i»«oM ¬BLwBQ
oT´M /y«A³T{Am£ Bµ³wB« º°n ,SwB\¯C »ªip jo« ð½>
</k¼® oLi u¯¿±L«C ð½ SwA
136

²kzª£ »{B@
An oǽp ¨B¼ÇQ nBÇ¢¯n°j BÇM ¨A»z®Ç« ³Ç ¨j±ÇM ow nj ¨ovªµ BM
:jBTwo ©½AoM
/©½nAj © ³¯BiqP{C o¼ªíU ºAoM ºA³z¼{ »{B ³í  ð½>
}ǯ ǽA ¬AoLÇ] ºAoÇM An xAoU¡®Çw bo ° »¦æA º³z¯
</©Two»« Bª{ ºAoM
ºBµ
ǽjn TiBÇw ºAoÇM »ÇeoÇ ¨ovªµ ,o ð½ pA ³To£ »½Bª¼PµAn ¬C pA ³ An »wnj ³w ,©Tz£oM ³¯Bi ³M »T°
³M »Bñ{ ºAnAj ³ j±M ²jo ³¼´U ºA³z¼{ ºBµ»{B ¡®µBªµ
¤Bñ{A ¬AoL] ºAoM »eo o¢½j º±w pA ° ;j±M y@A±µ ºB]
° ²k¼`¼Q Rk{³M ³ k½k] bo nj /S{Aj j±]° n±Mq« »{B@
¬°kÇM ° »¢T{C nj ,ºA³z¼{ »íMo« RBí  ,j±M ²k®®¥v@
/k{»« ²k¼a ©µ nB® ,»½BL½p ³¯±£ _¼µ
</ohM An ºov »{B@> :S{±¯ y½AoM q¼¯ ¨ovªµ
¨°AkÇU »¦ÇæA º³«B¯oÇM ,K¼UoU ½kM ° k¯jo An nB ¼ªµ
/k®T{Am£ nB® An ¨°j º³«B¯oM ° SB½
³ÇM nBÇM k®a ¬±® BU /¨jo oñ Ao]B« ½A ³M o~î p°n ¬C
An ¬B«»£kǯp »¦ÇæA º³«B¯oÇM ,²jBÇw »{B ð½ j±Lª oBi
?©½A²jo x°kh«
139
¬k½j pA ¨A³§BwBµ²j »¢Tvi q] ©T{Ak¯ ºq¼a ,¨j±M ºnB¼TiA
q£oǵ ³ñ®½A pA »¢Tvi ,k¯k¼MA±i»« ¼«p º°n ³ »½Bµ¨jC
/¨A²joñ¯ ºnB@
¨jC ³ Svµ »UBd§ »£k¯p nj /jo ç±î An q¼a³ªµ ½A
³Ç Svµ »UBÇd§ /jo¼£»Ç« nAoÇ »woÇU ° é¯BÇ« oǵ pA oUAo
¬AoÇ¢½j ° jo¼£»Ç« j±Çi ³ÇM ºoÇ¢½j S§BÇe ¨jC ºBµ©ÇÇza
° k¯kÇ«C ©ÇµAoªÇµ Bµu¼¦ÇQ /»TÇvµ ºkÇ] nB¼ÇvM k®ª´»ÇÇ«
/k¯jo oLi »v¯¿±L«C
:¨jo S{AjjB½ ,¨j±M
SwA ñªÇ« ,nBÇ »UBwBÇveA º³¦ÇeoÇ« nj ,»Ç«jC oµ /1
/k® Bµn An xA³¼°
°oÇ{ ³Ç ¿BÇe> :k½±Ç¢M BÇ« ³ÇM ³ Svµ »v ³z¼ªµ /2
</º°oM xoiC BU k½BM ,ºA²jo@
,¨B\¯Aow °
KeBÇæ ,k{BÇM ³TÇ{Aj ¬B®¼ªÇA xnB ³M »T° ,uoµ /3
/SwA Rnk
138
 </oLM ³¯BiqP{C ³M An ²p± ½A>
,jo »§Bi An ²p± »T° B«A /jAj ¨B\¯A An ©¦í« n±Twj nB¼Twj
©¦íÇ« ³ÇM An Ao]BÇ« ¡¯nj»M /²k{ oQ ²nBM°j ²p± k½j ¬B´£@B¯
:k¼woQ ovQ pA ©zi BM ©¦í« /S£@
<?SwA xnB nj »ñ¦ ³a ?ºA²jn°C B\ pA An ²p± ½A>
</jAj « ³M An ¬C ¥¢®] jq½A ,B®z½o@>
Çw° pA B´®ÇU ,³wnk« ³M Tn ºAoM j±M n±L\« ,k¼wn
/²k®i o½p k¯jp Bµjo£@B{ º³ªµ ° xnB¼Twj ° ©¦í«
o£@A /SwA RBAoi Bµ½A ,jnAk¯ Aki ³ ¥¢®]> :S£ ©¦í«
<!yª¼®¼LM ° ¥¢®] ³M ©½°oM ,»½±£»« SwAn
,jp AkÇæ An B®z½oÇ ³Çaoǵ ovQ B«A /jBTA ²An ²°o£ ¨BªU
:jo An y{ÀU ½oiC ³¯Ak¼«±¯ ,¨B\¯Aow /kz¯ oµB
©®»« yµA±i /k®¼LM An ±U kµA±i»« ©ª¦í« ,B®z½o njAoM>
<!±{ oµB
o´Ç{ nj ° kÇ«C ¥¢®Ç] º±Çw pA »½Akæ ,³d§ ¼ªµ nj
:k¯k¼®{ An ¬C ³ªµ ° k¼`¼Q
« ³ k®»ª¯ n°BM BTe ?k®¼LM Ao« kµA±i»« n± a ,¨ovQ>
<!¨nAj j±]°
141
k½±£»« ©½AoM »¯BTwAj ZAn
BÇU S{Akǯ SîB TwA ºA²±¼M ¬p ,¤B¢®M ºBµBTw°n pA »ñ½ nj
³wnkÇ« w ³M xovQ »T° /johM t±M±UA S¼¦M xovQ ºAoM
¥¢®Ç]
pA ,¨oÇvQ> :SÇ£ °A ³M ,k® ¨AnC An xovQ ³ñ¯C ºAoM /jnm¢M
An S½Bîj /k® RA»µAoªµ ²A±hM 1B®z½o jq½A pA /toT¯ ¥¢®]
</k®»« SMB]A
¬C pA ° k{ oµB B®z½o :jo ¥ªî xnjB« n±Twj ³M ovQ
/Sn»« yµAoªµ ³wnk« BU p°noµ ,kíM ³M
SwA±i ¤±Q »ª xnjB« pA ovQ ,³wnk« ©¦í« k§±U p°n
/johM ºA³½kµ yª¦í« ºAoM BU
ºA³½kǵ BÇU ²A±hÇM B®z½o RnjAoM pA /©½nAk¯ »§±Q ,¨ovQ>
</k® ³¼´U Sª¦í« ºAoM
/S{AmÇ£ ¬B¼Ç« nj B®z½oÇ BÇM An y¦ñz« ovQ ,kíM p°n
/jAj °A ³M o¼{ pA oQ º²p± ð½ B®z½o@
³Ç B\ǯC pA BÇ«A /jAj yª¦íÇ« ³ÇM An ²p±Ç ¬B\¼µ BM ovQ
³M »´]±U _¼µ ©¦í« ,j±M BL½p nB¼vM o¢½j ºBµjo£@B{ ºB½Akµ
:S£ xnB¼Twj ³M ° joñ¯ °A º³½kµ
 BÇe ºAkÇi ,±®Çz½° gwB®ÇU B½ nBUA°A ¼ªTzµ º° /°k®µ ¬B½Aki ½oUn±´z« pA /1
/¨ /SwA ²k«C BT¼£ j±Ò Ò¢´M JBT nj °A »¦æA ºBµ²p±«C /j±M ¬B´¼@
140
/©{BL¯ uLe »®µC º³Lí] ½A nj ° ©¯qM ¨k B\®½A ©Tv¯A±U»«
ºBÇ] ©ÇwA±Çe BÇ«A ,k®{BÇM ¬BMo´Ç« k®®»Ç« »íÇw ©½Bµ¬BMq¼« ¥ßMBM ZoM º±w ¬C
An <²s½° »Tv½n±U º³«B¯oM> ½A ¨nAj »½°o{oU BM ,SwA ºo¢½j
R±Çñw nj ° k®z»Ç« Swj SLdÇæ pA ¨B\ǯAow /¨o½mQ»« ¬k½j ³M »¯Ak®a º³Àî ³ ¨A²jAj c¼±U ¬Bz½AoM cLæ ¨BªU
/©½°n»« y¼Q ¨k®«³Àî n±z ½A ¨jo« ¬k½j ³M oTz¼M ° ¨nAk¯ Bv¼¦ ° ²p±«
³M ° ©¼wn»« »ña± o´{ ³M (!©Tv¯Aj»«) kíM ³¼j ²B\®Q ¥¼ íÇU p°o«A ³ k®®»« nAoæA B«A /©½°oM nApBM ³M SwA oT´M °
nA±¦{ ° S ³ªµ ©®¼M»« /©½°n»« S¼íª] pA oQ ºBv¼¦ o /SwA ³TvM nApBM ° SwA
³ñ®Ç½A pA ° SwA »ªÇwn ©ÇwAoÇ« ð½ HªTe ,k¯nAj RA°Ao ° <?©½°n»« B\@>
pA /©®»Ç« »TÇeAnBǯ tBveA ,¨A²k¼{±Q ¼] nA±¦{ ° µAo¼Q </Bv¼¦ ð½>
¨oT®Ç« ¬B£k®v½±Ç¯ ¬±¯BÇ pA »¯B£k®½Bª¯ ,¨±{»« ²jB¼Q ¼{B« /©Tv¯Aj»«
S¼íªÇ] ¬B¼Ç« pA AoÇ« ,k®µj»Ç« « ³M ¥£ ³iB{ ð½ ,k®Tvµ ºAoÇM ©®Ãª Ç« /SwB« ©´« ºBµu½k pA »ñ½ k¼î ß p°o«A>
¼½BQ JAod« SzQ »¯Bñ¦Q pA ,k¯oM»« ±¦] u«Ò ©wAo« ¤±z« »§AÆw B«A /©½°n»« u½k ½A º²oL« ³M /SwA ©´« ©µ Bª{
¬C º²oLÇ« HªTÇe /©MB½»Ç« ²oLÇ« oMAoM nj An j±i ° ©½°n»«
,¨nAmÇ¢M nAqÇ« º°n An ¥Ç£ ³Çñ¯C pA y¼ÇQ BÇ«A /SwA u½kÇÇ
/¨nAm£»« ¨AoTeA » ³M ¨nAj ©¯AkM ©µA±i»«
</tk« ©]oT«> :SwA ½A ©MA±]
/j±{»« ð{A pA oQ ©½Bµ©za !tk« ©]oT«
nj ¬BÇ@BÇ{°A o´Ç{ nj ,SwA 2004 ¤BÇw oLT@A ©´¯ p°o«A
ºBÇ] B´®ÇU ¬BTv®Ç«nA ,©Ç¯Aj»Ç« ³ »½B] BU ° ©¼Tvµ ¬BTv®«nA
An (1u½kÇ J°oÇv«)ß tk« ©]oT« p°n ,¬C nj ³ SwB¼¯j
/k®®»« nAq£oM ¥~« ° k¯o¼£»« »¦« z]
1. São Mesrob
143
ºAoM »L§B] ºBµºo¼¢¦B ©¼¯A±U»« »µB£ ³ k½o½mPM ° k¼®ñ¯
</©¼{BM ³T{Aj Bµ²k®v½±¯
<?SwA ²An nka>
</³¼j Sv¼M>
pA oTz¼ÇM H®Ãª « /Sv¼¯ Swnj ³¼j Sv¼M ³ SwA ¨±¦í«
¨AoTeA « ºBµ³TwA±i º³ªµ ³M p°o«A BU B«A /kz»« ¤± ½A
/¨±zM ©¼¦vU nBM ½A SwA oT´M ° k¯A³T{Am£@
¼{B« nA±w nBaB¯ /SwA ³L®zñ½ cLæ /©¯BTv®«nA ¬A°o½A nj
pA ²k¼{±ÇQ n°j pA ³Ç ©½°n»« RAnAnC ²± o ³M ,¨±{»«
xBÇ /©®»Ç« ²BÇ¢¯ ©ÇAoÇA oB®Ç« ³ÇM ,j±{»Ç« ²kǽj oÇM
142
nj ³Ç »¯Bv º³ªµ ºAoM ,©®»« Bîj °A ºAoM R±ñw nj
kǯA²jAj ²pBÇ]A ° kǯA²joÇ ðªÇ Ç« ³M ©½BµJBT º³ª]oU
Ç° An xA»£kǯp ,(»µBÇ{ ¥Çñ{ ³ÇM
Ç B«A ,SwA ²k¯p
,k¯jo»ª¯ xA³ª]oU o£@A ³ kwoM »¯Bv Swj ³M ©½BµJBT@
ºo¼£¥ñ{ nj ,¨B®ª£ »¦ñ{ ³M ²±¼{ ½A ³M ° ,k¼wn»ª¯ q£oµ
¬°o¼ÇM Bv¼¦Ç pA »TÇ° /k¯joÇ ©ñªÇ « S¼~h{ ° »£k¯p
° An j±i y¯Ajo£@B{
¥Çñ{ ³ÇM ,k®z»Ç« An BLǧA ³Ç ©®¼M»Ç« An »½Bµ³`ÇM ,©½C»«
/¥Ô£ ©µ pBM ° ¥Ô£ ,oe
p±®Çµ ³ »¯BMp) »®«nA ºBL§A AoTiA pA ºAk] ,u½k ½A
½A /jo xAºnjB« ¬BMp ³M y¯An°j ¬±T« ½oU©´« ¬k¯Ajo£oM
° °A /j±ÇM ²kǯAjo£oÇM 𼦽o¼Çw Bǽ »wnB ,»¯B¯±½ pA An ¬±T«
tk« JBT ¬k¯Ajo£oM ©¼î S§Bwn
³ÇM ³Çd§ ¬C pA /k¯jo ¬An°j ð¼wÀ »MjA nBYC ½oU©´« °
p°oÇ«A BÇU ° SB½pBM An xj±i S½±µ n±z ½A ¡®µo ,kíM
¬Ao½° An ¥MBM ZoM k¯°Aki ,jAj ¬Bz¯ An xn°o ¬Bv¯A »T° /SwA ²k¯B« B]oM
Aki B«A /
¦Th« ºBµ¬BMp ³M SLdæ ³M k¯jo °o{ ³ªµ ° jo@ ¨BªÇU ³ÇM ,¨nBz»Ç« ©½BǵSwj nj An ¥Ç£ /tkÇ« ©]oT«
nBM
ß ³ jo ¦i ©µ An ¨jo« pA »µ°o£ ,y¯B½BQ»M
§ oBi³M SæoÇ q£oǵ k½BÇ{ ³ ,©TiB®z¯ q£oµ ³ ©z½k¯A»« »¯Bv@
¤jBLU ° ±£°S£ ¬Bñ«A o¢½j nBM ° k¯jp ¥Q Bµ¬Bv¯A ¬B¼« o¢½j Swj nj AoÇ« JBT ,³d§ ½A nj B«A ,©®ñ¯ Ak¼Q An ¬BzUBÀ«
»T° Rnk¯³M ³ ,¬B¯p ° ¬Ajo« ½A /k¯jo ©µAo An ozM nBñA ,ºnAjBÇ° BÇM BÇU k®®ÇñM An ¬Bz{ÀU ¨BªU k®®»« »íw ° k¯nAj
,©¼®»Ç« ³]±ÇU Bǵ¬C ©ÇwA ³ÇM ,©¼®»« pBM An »]nBi »MBT@ pA B«A /k®® ³ª]oU ,¨±{ ©¼´w ©¯B£k®¯A±i BM ¨A²k¼{± An ³`¯C
/k¯nAj ¨B¯ ©]oT« °o¼ÃT¯±Ç« ±¯B¼Tv½oÇ ,©®»Ç« oñ ©¯pnkQ ¥{ ³M ,oU©´« ³ªµ
J°oÇv« ° ¬B¢T{o n±e nj p°o«A /j±M ©]oT« /1Bñ¼v¼T½°A
xA»ª½k O½BU ¼{B« k½C»« ¨jB½ /SwA oBe B\®½A ,u½k
oBi³ÇM ³Ç jo»Ç« ³¦Ç£ BµnBÇM ,k¯BLva»« ©µ ³M Kva BM An
©Çµ p°oÇ«A ³¯BwFTÇ« ³Ç@) k®µj»ªÇ¯ °A ³ÇM »BÇ ¤±Q xnB@
º³Ç«AjA ºAoM xA²q¼¢¯A B´®U S£»« kíM B«A /(SwA n±¼ªµ
oBi³ÇM oÇ£@A ³Ç SwA »ToíÇ« ©¼vÇU ºAoM y±{ ,nB ½A
/k¼wn»ª¯ y«jo« Swj ³M q£oµ ,j±L¯ Bµ©]oT«

1. Christiano Monteiro Oiticica

145 144
 »£k¯pAoM º²nBMnj
,©®»Ç« p± S°oµ ° j±{»« ©L\íU WîBM ¬jo p± »µB£@
¥¼§j ³ñ¯C pA y¼Q ,S° ¬C /jnAj jAo½A nB ºB] ð½ ©®Ãª «
° ©®»Ç« Swnj An ©TÇzQ S¼íÇ° ,©®Ç
z An ¨A»TeAnB¯ :jo
½oíU ©½AoM ,»L~î nB¼vM »T§Be BM ,»®¼a ©¯Bi
,©®»Ç« SwAn An ©TÇzQ »TÇ° /¨±{»Ç« oU²kǯpAoÇM ° BÇÇæ
ºnB ³M BU k®»« ©ñª ²jBw ¥ñ{ o¼¼U ¼ªµ ³ ¨oM»«@»Q
/©{BM ³T{Aj ºoTz¼M jBªTîA ,©®»« ³@
ºpBMk«Ô ° ºo£»d w BM Á±ªí« An »{±Qð¼{ ° »£k¯pAoM
nj jnAj ZB¼TeA ¬Bv¯A :SwA »£nqM ²BLT{A ½A B«A /k¯o¼£»« »ñ½
SwA jAoT« ²rA° ½A ³ Aoa ,k{BM ²k¯pAoM yUBoe ° ¤BªîA
/»¢®µBªµ ° ¤jBíU ,S¼ª¼ªæ ,»¦ix±i BM
»£kǯpAoÇM ° nB° ,»£k¯p ºBµ¨B£ ½oU©´« T{AjoM 鱫
Rk« ¨BªU ° ©¼¯qM ¤±£ An ¬B«j±i ©¼µA±i»ª¯ ³TL§A /SwA ¨p¿
,©¼µj»« Soe n± a An ¬BªTwj ³ k{BM ½A ¤±z« ¬Bª®µl
²BÇ¢¯ AoÇA ³ÇM n± Ça ,©½k®i»Ç« n± Ça ,©¼®¼z¯»« n± a
oÇe »¯BÇMp ³M ©µ B« ¬kM ³ ©¼¯AkM SwA J±i B«A ,©¼®»«
pA ZnBi An ³`¯C ÇÇ ³¯AnB¼zµB¯ ©µ °A ÇÇ B« ¥MB« o ° k¯p»«
/j±®{»« ,©¼½±£»« RBª¦@
u¯Ao® ð½ pA y¼Q
nj ±£°SÇ£ ºAoÇM An j±i ,»®¼a º²k®v½±¯ ©¯Bi ð½ ° «
/©½jo»« ²jB«C »½Bñ½o«A ¬B{°oMBT BM RBÀ« º³v¦] ð½
k¼®ñM An xoñ /SwA Shw ³z¼ªµ ¨±ªî oMAoM nj SLdæ>
¬BªMBTÇ º²nBÇMnj ,oÇ¢½j ¬BÇMp ð½ ³ÇM ©½±ÇzM n±L\ÇÇ« ³ÇÇ@
</©¼µkM c¼±U
,¨±{»Ç« Jo « ©µ « ³¯o£° ,k® uM ©µA±i»« °A pA
BM ° jp k®hL§ « ³M ,Sz£oM ¬B´£@B¯ /¨nAj An °A ¥ñz« ©µ «
:S£ »ª½À« ºAkæ
©wA :©¼Tv¼¯ B´®U /k¼{BL¯ ¬Ao¢¯ /j°n»« y¼Q J±i q¼a³ªµ>
<! ²B¢¯ ³Tvz¯ « SzQ ³ An »¯p »{°oMBT@
</¬B¢T{oÇ »{°oMBT@> :SwA ³T{±¯ ¬p º³®Ç¼w ¬BÇz¯ oÇM
¬B«nBÇ º²nBÇMnj »§BÇî nB¼ÇvM ,»®¼Ça ©¯BÇi ©Çµ ° ÇÇ« ©Çµ
³Ç kǯA²jAj ºA³¯BÇz¯ B« ³M ¬B¢T{o ³ Aoa ,©¼®»« »¯Ao®hw
/©½j±M xoT®«
xo]p »®«AB¯ oñ K¦A K¦ k®aoµ /k½C»« K¦ pA nB°
Swj ¤jBíÇU ³ÇM ,¬kÇM Swnj S¼í° BM k¯Aj»« B«A ,kµj»«

147 146
ºA²q\í« oYA nj ¬B´£@B¯ ° k¼«AnC ³ k¼® ¼¦U j±i ³M ,k¼zñM « n±®« WdM ½A nj ³ »¯Bªµ ,»¯Bªv] »£k¯pAoM /kMB½»«
/j±{»« oTv« Bª{ j±]° nj y«AnC ,c¼±U ¥MBo¼ ºA²±¼Ç{ ,Sv¼Ç¯ »d w ±±« ð½ ° k½C»« ¬kM pA ,SwA
SoÇe ¬C o¼Çv« nj ° k½o¼£»Ç« »ª¼ª~U ³ ºA³d§ nj °j TÇ{AmÇ£ x°n S{Ak¼Ç«Ao£ ° ¨AoTeA ºAoM ¬Bv¯A ³ SwA
y¼Qß º³¦eo« ³M ³ An ¥L ¥eAo« ¨BªU j±i µl nj ,k¼®»« ¬BT¯kÇM S¼íÇ° »TÇ° ,¼ªµ ºAoM /SwA ³TB½ ¼«p oM y½BQ
¨B\¯A y®U ¬°kM An nB ½A B«A /k¼® n°o« ,²k¼«B\¯A Bª{ º°n An S¼í° ¬C k½BL¯ ,k¼®»« »TeAnB¯ tBveA ° SwA Swnj
BM /k¼{BM ³T{Aj µl nj An kîA± ¨BªU k¼¯A±U»ª¯ ³ Aoa ,k¼µj /SwA nA±Ç{j ³Ç AoÇa ,SwA Swnj /k¼¯AkM »í®~U B½ JlB@
³ÇM ,k¼®»Ç« n°oÇ« An ¨BÇ£ oǵ ³ÇÇ n±¬BªÇǵ ,jApC »ÇÇe°n /kzhLM S«oe ²An ³M ,oÄAp nB° j±{»« WîBM »£k¯pAoM
½A /Bµ¬C oM ³L¦ »¢¯±¢a ³M ° k¼® ³]±U RBd§ ½oUnA±{j
/k¼{BM KAo« uQ ,j±{»« uñí®« Bª{ ¬kM nj
S½BÇñ{ ¬ApAk¯Ao¼U pA ºnB¼vM :©®»« ¬Bª ° o¼U BM »wB¼
é±Ç« p±®Çµ ,¬BªÇ ° o¼ÇU ½oªÇU Bµ¤BÇw j±Ç]° BÇM ³Ç k¯nAj
° jpo§»« ¬BzTwj ,j±{»« JAo A nBaj ¬BzL¦ ,ºpAk¯Ao¼U
BÇ« ºBµB Çi j±{»Ç« WîBM ºpAk¯Ao¼U o®µ /k®¯p»ª¯ kµ ³M
/k½B¼M ©za ³M oTz¼M
[Ǽǣ BªÇÇ{ oǼÇU ,k{BÇLǯ ÇÇzî ¬BU»£kǯp nj ³Ç ºp°n
 ³ Aoa ,SwBL½p oM
BÇU An ²p BÇU kǽnAk¯ »ÇB º°oǼ¯ kǼ®¼M»« /©£njoÇw ° SÇwA
,kǽBÇÇM ³ÇÇ ºA²pAkǯA ³ÇM An ¬BǪ kǼ¯A±U»ª¯ ° k¼ÇzñM oÇiC
/k¼® ©i
¤BLǯj ³M ,SwA ³T{C xo¼U p°n ¬C k®¼M»« »T° pAk¯Ao¼U
BÇM °A »½°nBǽ°n WîBÇM ½A :j°n»« »Tj»M ½A ¥«Bî
z@ ²B¢¯ jnAj q¼¯
½oe ³ k¼®ñ¯ x±«Ao B«A /k®½C»« Bª{ ðª@
¬B´®ÇQ ³d§ ¬C BU B«A ,²jo SeAnB¯ An °A ³Ç j±{»« »¦ñz«
/SwA ²k¯B«
149
²BLTÇ{A »{°oohÇ BÇǽ n°oÇÇ BÇÇM An »£kÇǯpAoÇÇM HÇÇ § °
¥«BÇ nAoTÇwA ºAoÇM S¼íÇ° ½oT´ÇÇM »£kÇǯpAoÇÇM /k½o¼ÇÇ¢¯
¬AoÇ¢½j ³ÇM BÇU ,k{BÇM ©ñdÇ« ¬BT½Bµ¨B£ BU ,SwBª{ »¯Bªv]
/k½nAm¢M ¨AoTeA
,SwA kǽAp ³`ǯC ¨BªU ³ k½C»« Swj ³M »T° »£k¯pAoM
³aoµ :kMB½»« Swj qoªU ° »£jBw ³M ¬Bv¯A ° j±{»« me
/j±M kµA±i oUBL½p ©µ °A ,k{BM oU¤jBíT« ° oU²jBw °A ¬kM é°
,SwBL½p B½nj /jnAj ¡¯n ð½
©µ ° oM ©µ B«A /kwn»« o¯ ³M ©¼î c w ð½ ³¼L{ ³ Aoa
/k®wB®{»« An j±i ¥½B ° k®¼ªî ,B½nj
»¯AkdT« /±w pA toU ¬°kM ,k½°oM ²An S¼í  ° ºjB{ BM
³ÇM ¨°q§ Rn±Çæ nj ° k®®»Ç« »ÇµAoªµ An Bª{ RBoe ¨BªU
An ¬Apo§ »TÇwj ° ©ñdÇ« Swj ð½ ¬B¼Ç« R°BÇU ° k®»Ç«
»¼ªî u¯ ,k¼Tvµ y®U ° JAo A nBaj o£@A uQ :kwB®{»«
148
 k®¼M»« ³ k®»«
z ¬C oBi ³M An ¥ñz« ½A pAk¯Ao¼U
ºk®PÄBM ºBñ¼a B¼¯ ,éÇA±Ç« ǽA nj /k®»Ç« »¢Th¦Ç{ ° ºo¼ÇQ tBÇveA y¯kÇÇM
BM pBM x±C BM ,k¼® ¥{ An ¬BT¯jo£ ,k¼® ç±î An ¬BUS¼í°
?Sv¼a ²q\í« ©Çµ BªÇ{ ,¬BTªÇv] ³ÇM ¬jo oñ ºB] ³M ;k½±{ °n³M°n B¼¯j
¼Ç¯A±Ç ÀÇioM ³ ºq¼a> :jnAj »¦Th«
½nBíU ²q\í« ðªÇ Bª{ ³M ºq¼a ²oi¿BM ° k¼® oñ ¬BTe°n ³M k¼¯A±U»«
¨B¢®Çµ »í¼LÇ ºAn°B« ºBµ°o¼¯ S§Bij> ;<k®»« ¥ªî »í¼L /jo kµA±i
////° <»ª¦î o¯ pA ñª«o¼ RBBUA> ,<k½k{ ¬AodM
K¦ ³Ç SwA ºqǼa ²q\Çí« :¨nAj An ¨j±Çi
½oÇíU Ç«
¥Çñ{ ³ÇM An xj±Çi »µB£ /kÇ®»« yÇ«AnC pA nBÇ{ow An BÇ«
¬BÇz¯ ºoÇ¢½j q¼Ça ß Bǽ ³To½mÇQ ºBÇ®ªÇU ðǽ ,¬BÇÇÇ«nj ð½
fn ²q\íÇ« »TÇ° ³Ç SwA ǽA ³\¼Tǯ ;SvǼ¯ ©Ç´« ,kµj»«
tBÇveA ,²joÇÇ BÇ« nBÇXǯ AkÇÇi ³ »Ç § ³M SÇLv¯ ,kǵj»«
/©¼®»« ¨AoTeA
pA An ¨A»£k¯p ºo£»P¼µ ¬An°j »T° ,y¼Q ¤Bw k®a°Sv¼M
Ǽ§°A º²kǯA±ÇinkQ SwA±i « pA ¨oµA±i ,¨k¯Anm£»« ow
Ç« pA ³Ç ¨j±M ¤Bd{±i ,©To½mQ An yU±îj /¨±zM xoTij
¨oªÇ BÇU ©½Bµ±Ç« ,é±Ç« ¬C) ©® ²BU± An ©½Bµ±« BU ³TwA±h¯
¨ohM ¨A²k¯A±ioTij ºAoM »¯Ao£ º³½kµ BU ³TwA±h¯ ° (k¼wn»«
/(©T{Ak¯ BvM nj »§±Q)
nAq£oÇM k¼ªíÇU ©wAo« ° S{m£ ¤°A ¤Bw ,k«C B¼¯j ³M oTij
¨k¼woÇQ °A pA ,²joÇ ç±Çî An xoǯ ¨oǵA±i ¨k¼ª´ /kz¯
±ÇÇU ,k¼ªíÇÇU é±ÇÇ«> :jAj gwBÇÇQ /SwA nAoÇÇ ³ÇÇa pA Ao]BÇÇ«
ß
151 150
»¯Ak¦£ ° ¬Bv½k pA ¤BXªU k®a BM ,ða± JAod« ð½ ° ³\®£@
/k¼w ¥£ ð½ ° fow ¥£ °j BM
Ç § °A ³Ç AoÇa ,©µkM k¼ªíU ºk®PÄBM nj An oTij ©µA±i»«
ºnmǯ ,¬An°j ¬C nj ¨k½BÇî ¨BªÇU ÀÇioÇM ,²B£@Cj±iB¯
ÂLÇ ³Ç n±¬BªÇµ ,¨±ÇzM ²k®v½±Ç¯ ©Ç¯A±TM ºp°n o£@A :¨jo@
B\ǯC ³ÇM »¢§Bw ²B\®Q nj ,¨j±L¯ xk®M nj ¿Be ° ©TwA±i»«
¬C nj k¼Çw ¥Ç£ ð½ ° foÇÇw ¥ÇÇ£ ³iBÇ{ °j ° ¨joÇ£»«oM
/¨nAm£»« ¬Ak¦£@
»vñî ,©{BM ³T{Aj jB½ ³M An k¼ªíU ©wAo« ³ñ®½A ºAoM
 ºk®PÄBÇM ¨pBî ÇÇ yMBw oµ±{ º²jA±¯Bi ° ¨oµA±i º²jA±¯Bi
ºA³í]BÇ ¬B´Ç£@Bǯ ,±½n ³M Sz£pBM ¨B¢®µ /¨k½oi Bñ¼a B¼¯ pA
ð½ nj ,kÇÇ{ qLÇÇw ©¦¼L«±ÇÇUA º±¦ÇÇÇÇ] »w±M±ÇÇÇÇUA /jAj fn
³M Sv¯A±U ©µ ¨oµA±ioµ±{ ,¨k¯Ajo£ An ¬B«o ,¬jp©µoM©za
,jn±Çi t±M±ÇUA ³ÇM BÇ« »TzQ ¥¼L«±UA ,k¯Ajo¢M An ¬B«o 鱫
¬BMB¼Çi nB®Ç /S{AmÇ£ BÇ] ³ÇM ³TÇz k®Ça ° jAj fn ºnB\¯A
ºnB¢¼w BU ¨jo ©L¼] nj Swj /©® ³a ©Tv¯Aj»ª¯ ,©½jBTv½A
pA SBd« ¨B¼Q
ß ,R±ñw nj /¨k½j An Bñ¼a B¼¯ o½±~U ° ¨nAjoM
/jAj»« An «
±¦w°o¼Çw º±Çw ³M ,©½BµB½Ån º±w ³M « Sz£pBM ow
° ¨A²joÇ nmǯ 1Bñ¼Ça B¼Ç¯ ºAoÇM BÇ«A /º±{»Ç« xA²k¯A±inkQ
</SwA ²jo « e nj »£nqM
²k¼®Çz¯ An Bñ¼a B¼¯ ¨B¯ q£oµ ° SwB\ ºk®PÄBM ©Tv¯Aj»ª¯
/»U±æ nBYC k¼§±U o½k« ¨k{ ° S{m£ ¨Aºo£»P¼µ ¬An°j ß /¨j±M
/j±Lǯ k¼ªíÇU pA ºoLÇi ° kÇ{ ºoÇ¢½j oTij KeBæ ¨oµA±i
ÇÇ ²jA±¯BÇi °j ° k®ToÇ£ An ¬Bzª¼ª~ÇU ,1978 nj ,¨B\ǯAoÇÇw
o¼Çw An yªÇñ{ Sv¯A±U»ª¯ ³ Bñ¼a@B¼¯ ¨k¼ª´ B\¯C /k¯k{
³M 𪠰 Bv¼¦ ð½ TiBw oæ An xoªî ¤Bw »w ,k®@
/SwA ²jo Ao
° ¨kǯAnm£»Ç« ¨A»£kǯp nj An »ªÀTÇ« ¬An°j ,¬BÇ«p ¬C
oÇñ oÇ¢½j ,©½±Ç¢M oT´ÇM Bǽ /©T{Ak¯ jBTîA ©µ Aki ³M o¢½j
©´« :k{BM ³T{Aj »T¼ªµA »¯Be°n ºB¼¯j nj ½o » ¨jo»ª¯
q¼«C¬±®] ºBµB½Ån /j±M RBBUA ½A [½BT¯ ° B¼¯j ¼ªµ RBBUA
ÇÇ j±M »£k®v½±¯ Bµ¬C pA »ñ½ ³ ÇÇ ¨j±M ²jo Bµn An ¨A»¯A±]
Bv¼¦ ¬C ³M /¨n°B¼M º°n RBªµ±U ¬C ³M ²nBM°j ©TwA±i»ª¯ °
¨k½j p°n ð½ ° k{ pBC B]¬Bªµ pA ,RB¼MjA º±w ³M ,»¯Be°n /¨n°B¼ÇM B]³ÇM An »îBªTÇ]A º³¼Ç° ð½
Ç BÇU ¨j±ÇM ³TÇn
oQ An ¨jC K¦ ³ ºjoL¯ ¬Bªµ ,¨A²k{ 𼯠joL¯ ß o¼£nj
ß ²nBM°j ¨jp»« Sz£ AoA nj ,¨j±M k¼ªíU ¬B«p oT®« ³ n±¬Bªµ
³w ¬C q£oµ /SwA ²q\í« ð½ ¥æBe ß Ao½p ,k®»« y«AnC pA °j /¨k¼Çwn Bv¼¦Ç nB® nj Bñ¼a@B¼¯ od« º³¯Bi ³M ¨B\¯Aow °
¤°A ³Ç ÇÇ »¢§BÇw ²B\®ÇQ ,¨B\¯Aow /¨joñ¯ x±«Ao An pn ¥£@
An xA»£kǯp ° kÇ«C B¼Ç¯j ³M ¥½poM nj ºk®PÄBM o´{ nj ,(1895 /¨) : Nhâ Chica /1
/k¼wn ²An pA ÇÇ j±ª¯»« n°j nB¼vM u½kÇ
¬Bñ«A »wnoM ¤±z« ¬±®@A ©µ ¬Bñ¼UA° /jo Ao ³M S«ki ° ³
 
°
/Sw°A Tv¯Aj
153 152

³¯Bi ºpBwpBM
BÇM An y½BµBǽÅn Sv¯A±U»ªÇ¯ S°_¼Çµ ³Ç ©¯B½B®{C pA »ñ½
¬C pA /kÇ{ »§BÇ« k½kÇ{ RÀñz« nBaj ,kµkM ¼L U S¼íA°
SwA±i»ªÇ¯ y§j q£oǵ ³Ç k{ ¥ñz« nBaj »¯Bv BM ,oUkM
/kµkM ¬B{nApC
º°n oTz¼M p°n³Mp°n ° jpAjoPM An y½Bµ»µkM Sv¯A±U»ª¯
 /SwA »æ±~i nB¼vM ¬BTwAj ð½ ½A /³¯> :©T£@
nj »TÇ° ºp°n /jBTÇA »zj±Çi oÇñ ³ÇM /k{»Ç« ³T{BL¯A ©µ
ð½ /jBTÇA »Ç¯Aoǽ° º³¯Bi ³M y½Bµ©za ,jp»« ¨k »¯BMB¼i
Ç ?Sv¼Ça ³¯Bz¯> :¨jo oñ
° <?k{BÇM Ç« j±Çi ,³¯BÇi ǽA SwA ñª«> :jo oñ ³d§
³¯Bi ½A ºpBwpBM ºAoM ¼ªî »½°pnC ,³d§ ¬Bªµ nj Swnj
/k{ ²k¯p °A nj
SwA oBÇe ³ jo jB´®z¼Q °A ³M ° jo Ak¼Q An ³¯BhLeBæ
ÂÇæA k®Çaoǵ /joÇ SA±« ³¯BhLeBæ /k® ºpBwpBM An ³¯Bi
,oÇ]C k®TÇv¯A±ÇU ©µ BM /k½C»« « Sw°j o¼£ »a k¼ª´»ª¯
/k®®Ç ³¼´ÇU ¬Bª¼Çw ºnAkÇ« ° J±Ça ºnAkÇ« ,
Çw ¤Bw ©®Ãª « /k½A²jo ³½kµ Bñ¼a B¼¯ ³M An J±Tñ« ¬BTMBT ¨k½j> :S£@
³ñ¯C»M ,jo °o{ An nB
¨pBÇî »¯B´Ç] ¨BÇ] ºBµºpBÇM ¬An°j nj /S{m£ ©µ HL½oU
¬k¯Anm£ ºAoM ³ k½j Ao« »v /©® AjA An ¨nm¯ BU ¨k{ ºk®PÄBM
²An pA « BM ³LeB~« ºAoM ºnB¢¯oLi ° ¨k{ ±L«B{B jnA° ,K{
:S£ ,©®»« ³a B\¯C ©T£ »T° /k¼wn
yLǯ An xoL ³Tµ ¼ªµ ?k¼¯qM oe Bñ¼a B¼¯ pA k¼¦½B«>
/j±Ç{ ¨B\ǯA ¬Bñ¼ÇUA° nj °A oLU ©wAo« SwA nAo ° k¯jo@
</k½±¢M Bñ¼a B¼¯ pA An xA²oBi k½BM uoµ
o£@A
</©¯p»« oe ©®¼LLM ºA³¯Bz¯
°A oÇ pA »Çv ³ñ®Ç½A
<!k¯qM oe
ºk®PÄBM ³M ° ¨k½oi An Bµ¥£ ,¨jo ³½Ao »¦¼L«±UA kíM p°n
³Ç y¼Q BµRk« k«C ¨jB½ ° ¨jBTv½A Bv¼¦ pA n°j »ª /©Tn
RBBÇUA ° ¨j±ÇM »U±Çæ nBÇYC k¼§±ÇU o½k« ,¨j±M ²jBTv½A B\®½A
º³¯Bi jnA° /k¯Ajo£pBM B\®½A ³M Ao« ³ ¨jn°C jB½ ³M An ºnB¼vM
° k«C ¬°o¼M »{°otBL§ ð½ pA »¯A±] ¬p ,¨k{ ³ Bñ¼a B¼¯
æ° ¥MBo¼ »zî BM « Sw°j
tBveA ,B®M ¬C o¼ªíU BM ¬B«qªµ B«A /³ ºAoM ° ³a ºAoM k¯AkM
/kMB½»« j±L´M xA»~h{ »£k¯p jo»«
©Çµ ° k{ S¯±ñw º²jB«C ³¯Bi ¬C ©µ ,¤Bw ð½ pA uQ
/k{ ooM xA»~h{ RÀñz«
</²k{ ¤Bd{±i »¦¼i ¬BMo´« ¬p ¬C
ºA³¯BÇz¯ ¬BªÇµ ÇǽA BÇÇ«A /k¼woPÇǯ ºq¼a_¼Çǵ ÇÇ« pA °
³ SwA ¨Bî ¾À« nj RjB´{ ¬Bªµ ½A ° ¨j±M xoT®« ³ j±M
/¨jAj»« k½BM

155 154
 :SwA ¼®a Bîj
¨jo x±«Ao ³ »½Bîj
y½B¼¯ ºAoM ºA²±¼{ ,ð{ Ao½p , SLAo« B« ºBµð{ pA ,Ak¯°Aki
¬B«jnAj»«A° ³ Aoa ,jnAj»«A° k{n ³M An B« ³ SwA ð{ ° /SwA 1±¼®½jA ¨B¯ ³M »Tw°j ³ ¨jp»« ¨k ±§±ÄBQ ¬Bw ºBµ¬BMB¼i nj
oÇ«A ½A BU ° /©½o¢®M ywoQ ð½ nBª{»M
ß ºBµgwBQ ³M ,toU»M ³@
/j±ÇM <ºn±Ç tkÇU>
ß y«Bǯ ³Ç jAj Ç« ³ÇM »ña± n±{°oM
,k{BM ñª«
ºAoM ºA²±¼{ ©¼ª~U ³ Ao½p , SLAo« B« ºBµ©¼ª~U pA ,Ak¯°Aki
²An °j ¬B¼« ©¼¯A±TM ð{ pA uQ BU ,yhLM S«B´{ B« ³M /SwA y½B¼¯

²nA±ªµ B« <³¯> ° k{BM <ºnC> ²nA±ªµ B« <ºnC> ³ /©¼®½q£oM An »ñ½
©½nAm¢¯ ° ©½o¢®¯ ow SzQ ³M o¢½j ,©½k½q£oM An »µAn »T° ³ /<³¯>
,k{BM ñª« o«A ½A BU ° /k® ¬Ao½° An B« b°n ,»¯Bª¼zQ
y½B¼Ç¯ ºAoÇM ºA²±¼Ç{ ,¥ªî Ao½p , SLAo« B« ¤BªîA pA ,Ak¯°Aki
¬°nj ³Ç k{BÇM ºA²oªÇY ½oT´M ,B« º³¯Ap°n ¬B¯ BU  ºnB /SwA
³Ç An »zî pA »k¯A ,¥ªî ° nB pA uQ ,©¼¯A±TM ³ /©½nAj y½±i
,k{BM ñª« o«A ½A BU ° /©¼® nBX¯ ,©¼®»« SB½nj
ºAoM ºA²±¼{ T{Aj B½Ån ³ Aoa , SLAo« B« ºBµB½Ån pA ,Ak¯°Aki
tkÇ« º³¦í{ ,½Ao{ ° ¤Bw°w pAïnB BU  ºnB /SwA y½B¼¯
oÇ«A ǽA BÇU ° /©½nAj ²B¢¯ {°n j±i KǦ nj An ºnAkǽBQ ° kǼ«A
,k{BM ñª«
ºAoÇM ºA²±¼{ ,»¢T¼{ Ao½p ,yhLM »¢T¼{ B« ³M ²nA±ªµ ,Ak¯°Aki
¼d« ¨BªU
³ÇM ,jk¯±¼Q»« ¼«p ° ¬BªwC ³M An B« ³ SwA »¢T¼{ /SwA y½B¼¯
xÀU
ß nA°Aqw
ß ° SwA ©´« °pnC k½±£»« B« ³M ° ,¬Bj± ° ¬¿Bv£nqM
157
/k¯j±M ²jo yQBa »§Bî mB º°n ° j±M ¡¯nnB´a n±{°oM
,k¯j±M ²joñ¯ ²nB{A »æBi º³o B½ ¡®µo B½ Bv¼¦ ³M ¬C nj
/j±M ²k{ NBa ¬C oM Bîj ð½
Bîj ¬C o½p o¯ ð½ ³ j±M ½A SiAk¯A ©Uo¼e ³M ³ ºq¼a
1980 º³µj ¥½A°A !¨j±M ¨j±i }h{ ¬C ° j±M ²jo B«A An
½A ¨jo»ª¯ oñ /oí{ JBT ð½ k¦] SzQ ,j±M ²k{ ozT®«
³M ³ ¨jo»ª¯ An xoñ ÂæA ° jn°B¼M JBU ¬B«p oMAoM nj Bîj
²nBÇM°j An ¬C »TÇ° BÇ«A ;kwoÇM ©TÇwj ³ÇM q¼«CnAowA ¥ñ{ ¬C
/¨A³T{±¯ An ¬C ³ ¨kz¯ ²k®«o{ ,¨k¯A±i
³ÇM o¢½j ³ ¿Be ° j±M ²k{ NBa n±{°oM ¬C nj ³ ¿Be
²nBM°j ° ©® ²jBTwA Sæo pA ¨jo oñ ,©T{Aj jBTîA Bµ³¯Bz¯
ºBÇîj ° j±Ç{ ð½odU ºA²k®¯A±i oµ ¨nA°k¼«A /©® xozT®«
K¦ ¬Ao¢½j ° xj±i ºAoM ° kv½±®M An xj±i ³M |±~h«
,³¯±Ç£ ǽA /SwA ©´Ç« nB¼ÇvM y½AoÇM ³ k®ñM An ºq¼a ¬Bªµ
³ÇM xBíUnA ½A ° ©½n°C»« j±]° ³M ¬BªL¦ nj »TLX« xBíUnA
/kMB½»« xoTv£ B« AoA
1. Edinho
156
 ³`¯C ³Mo£@A ,SwAñª«q¼a³ªµ k¯An°BM»« B« ³M ³SwA »¢T¼{ /B«
°o¼¯Ar°j±½n ,B¯BMB@BQ±@ ,k{BM ñª« o«A ½A BU ° /©¼{BM k´íT« «B ,©¼®»«

³ SwA »µAn ³¯B¢½ »£k¯p Ao½p , SLAo« B« »£k¯p pA ,AnB£jn°oQ

t±Ç«An ³T¯BTvT®Ç ¬BMB¼Çi nB®Ç nj An ¬p ¬C ,¨ovªÇµ ° ÇÇ«
¨k®Ç£ An nmÇM ¬B®`ªµ ,¼«p ³ k{BM /©½nAj ±U º²q\í« »¦\U ºAoM
»§k®Çæ nj /SwA y§BÇw S~Ç{ ð½jq¯ /©¼®¼M»« B¯BMB@BQ±@ zî o£@A B´®U ,SwA ñª« ½A ° /©¼® ¬B¯ An ¨k®£ ¬B®`ªµ B« ° k®@
jB´®z¼Q ¨ovªµ /SwA ²k{ ©£ S¼íª]
w° ° ³Tvz¯ nAkioa ° Ç BÇ« »Ç¯ApnA
ß ²nA±ªÇµ An RA»ÇµAoªµ /©¼¯Bª¯ B´®U q£oµ ,©½pn±M
³ÇM An °A kǵA±i»Ç« °A pA ° jo½mQ»« ¬p :k® yñª k®»« BǽÅn ,k®®»Ç« ¥ªÇî ,kǯnAj ð{ ³ An »¯B¯p ° ¬Ajo«  »µAoªµ
/joLM AnÀ@BT¯Bw ¬BMB¼i ,¬B{p°noµ nB¢¯A ³ ºA³¯±£@³M ,k®®»« »£k¯p ° k¯A³T¼{ ,k®®¼M»«
nj /SwA ¬Aq½°C nAkioa »§k®æ pA »ñ¼TwÀQ º³v¼ k®a /Sw±U ¤À]
ß ° owAow
¼«C
kL®£ o½p /Sw°A 𦪽B« ¨BªU ,Bµ³v¼ ½A k½±£»« ¬Bª½AoM ²An
/k®»« »£k¯p ¬Ao¢½j RBkæ BM ° kMA±i»« ¬BªwC
éªÇ] B\ǯC ºoÇ¢½j ºBǵAk£ ;©¼wn»« o¯ jn±« ¥d« ³M
o¼Ç{ S@BÇQ °j ,»ñ¼TwÀÇQ ºBµ³v¼Ç pA »ñ½ pA ¬p /k¯A²k{
/k®»« yhQ ¨jo« ¼M ° jn°C»« ¬°o¼M nAjRk«
³M k½BM uQ ,k¯A²jo SLd« « ³M ¬Ao¢½j> :S£
 ¬p
</©® SLd« ¬Ao¢½j

159 158
oÇU An »£k¯p ½A »½B´®U nj k¯nAj o¯ k®a /©®»« ue An
oM »½ÀM ³a k{BM ³T{Aj oLi »v ³ñ¯C»M ,¬BzBUA nj ?k®®»«
° k®½C»Ç« B¼Çǯj ³ÇÇM BÇÇi nj oÇǯ k®ÇÇa ?k½C»ÇÇ« ¬B{oÇÇw
?²An ow
ß ¬B{k¯nAm£»«
ºp°n ° k¯A²jo SLY Bµk§±U nB«C nj ÂL Ao« :©®»« oñ
³Ç ¨nB¼Çzµ «BÇ :J±Çi ³Ça /k®®»« ©TLY ¬B£jo« nBª{ nj
»Q ,¨jAj ¨B\¯A An ±£@B¼T¯Bw RnB½p ³ »¯B«p pA /¨o¼«»« ºp°n
ǽA ÇÇ ©¼TÇvµ ºkÇMA ° kMB½»« ³«AjA »£k¯p k®aoµ ÇÇ ³ ¨joM
/k¼wn kµA±i ¬B½BQ ³M ºp°n B« »¯±® »Tvµ
³M An ¬B{nBTo£ nB£p°n /k®®»« oñ òo« ³M © »¦¼i ¨jo«
RBd§ ,k¯pAk¯A»« Kî An »½BµnB ,k®¯Anm£»« »íA° SµÀM
¬BªÇ£ ³Ç AoÇa ,k®®»ªÇ¯ o Çi /k®¯p»Ç« nB®Ç An »£k¯p ©´«
²k®½C ³M ³ ¼ªµ B«A ,k¯nAj ³¦£ ¨Ak« /SwA @B¯o i k®®»«
kµA±i»« ¬Bz§j /k®µj»« Swj pA An ¬BzTîB\{ ,k®®»« ²B¢¯
/k®Tv¼¯ o¼¼U ³M oBe ¬B{j±i B«A ,j±{ ç±î q¼a³ªµ
pA k¯jo»ª¯ »µBU± q£oµ ,k¯jo»« oñ òo« ³M »ª o£@A
ǽA ¬B½BQ pA /k¯j±M»« oU³¯A±½j »ª /k®¯qM k½BM ³ »®¦U ¬jp
k¼woU ºq¼a pA ¬A±U»ª¯ ³ Aoa ÇÇ k¯jo»ª¯ Sze° »£k¯p
/kTA»« BUA ¤Beoµ³M ³@
¥X« ©µ p°o«A ,B¼¯j ½A oU ºAoM> :k®½±£»« BµSw±Piow
³ k{BM> :S£ »¯B«p ºo£°jB] ° </SwA J±i o¢½j ºBµp°n
³Ç »«B¢®Çµ ,³¯±£ǽA /k¼®Ç ue ¬BUnB® nj ³z¼ªµ An òo«
161
»~h{ º³¯BvA Tv½p
³w ð½jq¯ ,JBT ½A RBdæ pA ¨Ak oµ ¬k¯A±i ©®»« oñ
300 ,Rk« ½A nj ,nB«C ³M B®M ,J±i nB¼vM /kzñM ¤± ³¼j
/k®½C»« B¼¯j ³M o¯ ì20 ° k¯o¼«»« o¯
oÇM ¨oñ :jo¼¢M An ©T° SîBw ©¼¯ ³dæ oµ T{±¯ k½B{
nj »½BµoÇñ ,SwA ¨nB® »½BµJBT ,SwA qoªT« ¨oU±¼P«B@
,³¼j »w ½A nj uQ /k¯nm£»« ¬°o¼M pA Bµ¼{B« ,SwA ¨ow
¬B´] ³M nBM ¼§°A ºAoM o¯ ì200 ©za ° k¯o¼«»« o¯ nAqµ ³w
/j±{»« {°n
k¯A²jo °o{ ¿Be ¼ªµ ³ ºA²jA±¯Bi ¬AnAqµ ½A k®½B\@
²An pA ³ÇM ¬k½k®Çi Bǽ ,³TÇnSwjpA ºq½qÇî ºAoÇM Tv½o£ ³M
?ºnjAoM ,ºA²±¯ ,ºk¯po ¬k¼wn
½A pA ºnB¼vM k½B{ :¨°n»«°o oñ ³M ° ///Wñ« ºA³d§
k®{BM ²k¼wn n°C[¯n ° pAnj ºnBª¼M ð½ ¬B½BQ ³M ,¬B¢T{m£nj
»TÇeAn uǯ ,k½C»« Bµ¬C ¬joM ºAoM òo« º³T{o »T° °
o¯ Bµkæ ,k§±U ¤°A º³¼j ¬Bªµ nj H®Ãª « ,»´¢¯A° /k®zñM
pA ¥L ° k¯nAm£»« ²An ow ¬Bz®½k§A° ,An ²jAp±¯ ¬Bj± ½A pA
/k¯k¯±¼Q»« ¬B£jo« nB«C ³M ,kwoM ¬B½BQ ³M T« ½A T{±¯ ³ñ®½A
³íjð½ ¿Be ° ///¨k½j »jB~U ³ ²jBw nB«C ð½ /K\î
Bµð{A ° Bµ²k®i ½A ,BµnAk½j ½A ° BµSL¼~« ½A ° ¨A³Tvz¯
160
 ¨p¿ SîB\{ ° °o¼¯ òo« ,k¼¯qM »ª´« nB ³M Swj k¼µA±i»«
Sn y½BµB½Ån ¤BL¯j ³ ºjo« </jAj kµA±i Bª{ ³M An
³¯BªÇeA /»{BM ²k¼wn B\®½A ³M ,« º²k®¯A±i ,±U ¨nA°k¼«A
B¼Ç¯j ³ÇM °o¼Ç¯Ar°j±Ç½n nj ,²p°r Çw J±®ÇÇ] nj ºA³¯BÇÇi nj ,j°p Bǽ oǽj ,B« º³ªµ ³ Aoa ,»woTM òo« ©wA pA ³ SwA

w±½ B½ ,²p°r w nm¯ Ao« ¨njB« ° j±M »Thw ¬Bª½Ap /¨k«C S¼e ½A ³ SwA ²jB«C »£k¯p ºAoM »v
 ° ;©½o¼«»«
oµ±Ç{ ,u½kÇ
w±Ç½ /©¯BªÇM ²k¯p k® ©ñª BU jo u½k /jo½mPM An
¤Bw pA ° ,« »£k¯p º³½°Ap ¡®w k{ ,Bv¼î ºnkQB¯ ° ©½o«
¤BÇw oµ ,ÀTw±Pª º±£@B¼T¯Bw ³M ¨A»UnB½p ow pA kíM ,1987
¬BTÇw°j /©®»Ç« nAq£oÇM °A nBhTÇA ³ÇM »®Çz] tnB« 19 p°n
¨BªU ºAoM ,¨B{ pA y¼Q /©®»« R±îj An ©½o{ ° x±ñThw
,k®®Ç e An SAo{ ° nB° ¬B{nB nj k®{±»« ³ »¯Bv@
_¼Çµ ° k¯nBñ¼ÇM ³Ç ©¼®»« Bîj ©µ »¯Bv ºAoM /©¼®»« Bîj
/k®®¼M»ª¯ j±i º²k®½C nj ºpAk¯A©za
©®»«
½oíU Á±ªí« ,BÇîj pA yǼQ ©µBÇU± SÇLdæ nj
³ÇM xnBMnB´Ça ° k½C»Ç« <BǽÅn> º³ª¦ nBM [®Q ¥¼\¯A nj ³@
k½C»« °A JA±i ³M ºA³T{o nBMoµ ° jjo£»«oM nBÇ\¯
Çw±½
º³«B¯oÇM
§BhÇ« H¼Çj ³Ç k®ÇñM An ºnBÇ kµA±i»« °A pA °
/SwA xj±i
³ÇM ³Ç An Anmî ©½o« ,xovªµ kµA±i»«
w±½ pA ³T{o
kǯA±U»Ç«
w±Ç½ /k®Çñ¯ oÇU ,²kÇ{ nAjnBÇM ºp±«oÇ« ¥ñ{
³¯BÇi ³ÇM BÇ«A ,jn°B¼ÇM <k®½±£»Ç« ³a Bµ³½Bvªµ> ¥X« »½Bµ³¯B´M
/k®»« n°BM An ³T{o ºBµoe ° jjo£»«oM

163 162
B½ »ÀiA ,» v¦ ºAki ð½ n±~U ©¯A±U»ª¯ ° ©Tvµ ºnjA¿ « JA±Ç] kǯA±U»Ç« w±½ /k¯A±i»«Ao o~« ³M An °A ³T{o
/©Tvµ ¬B«»T®w ©½±U ¬Bv½k pA »íM º³T ¼{ B«A ,©®ñM An »Lµm« ?©® nBña An ©½BµºoTz« ,³To£ ¨AºnB\¯ nB B\®½A B«A> :kµkM
BÇM ° ©®»ªÇ¯ ynj ° SwA n°j nB¼ÇvM ºj±]±Ç« Bǽ ¨±´ Ç« Aki éª] An y«pA±§ B«A </nB® ¨nAm¢M An q¼a³ªµ ©¯A±U»ª¯ ³ ¿Be
¥XÇ« ,kǯA»®¼Ç«p ³Ç ¬Bv½k B«A /k®»ª¯ ¼LU ©µ « RB½n°o
/j±{»« Bµ³TiB®{B¯ nBPvµn ° k®»«
nA°AqÇw ,Ç« ¼vdU pA oTz¼M ºq¼a nA°Aqw ,¨pBw»« ³ »½Bµo]C
/k®®« ¥w±U k¯A±U»« pBM w±½ /jjo£oM o~« pA kµA±i»« °A pA ³T{o
»§± ¥¯ _¼µ Bµ¥¼\¯A nj /SwA jAo A ½A pA »ñ½ u½k w±½ ð½ ZoÇi k½BÇM ³ ¿Be ?¨A²jBTA B] ²nBM°j ³ ¿Be> :k½±¢M
xA²nBÇMnj Ç ° k®®»« ½oíU An y½BµnBT n  ,Sv¼¯ °A pA <?©µkM An ²jA±¯Bi
³Ç¯ ° j±ÇM nB\ǯ °A ³Ç B\ÇǯC pA </j±ÇÇM »§jBÇÇî joÇÇ«> :k®½±£»ÇÇ« /j°n»Ç« y½BµBǽÅn ¤BL¯j w±½ ,©¼¦w ¥î ÀioM B«A
»M±Çi joÇ« ,q¼a³ªµ pA oUAo w±½ ³ SwA ½A ©T{AjoM ,»B º³ªÇµ S{±¯oÇw ° kzhLÇM dÇU An yT{±¯ow k½BM k¯Aj»«
g½nBÇU ³Ç ºoÇvQ ºAoÇM »M±i nkQ ° j±M »M±i ovªµ ° nB\¯ /j±M
Bǵ¬C pA ° kµkÇM An xA²jA±¯BÇi ¬Bǯ k½BÇM /An B¼Ç¯j ºBµ¬BÇv¯A
/jo ç±î An ¬B´]
kǵA±i»Ç« ©Çµ °A ,¨B®ªÇ£ w±Ç½ Bµ¬±¼¦¼« ¥X« /k® SLAo«
pA oUAo ³ k¯p»« »½BµnB ³M Swj B«A ,kµj ¨B\¯A An xA³¼°
:³ ¨A²k¼®{ ¥¼L ½A pA »UB½odU BµnBM /SwA »½BL½p RÀª]
/SwA xj±i nj
oǯ pA </So£ tnj B½¿Bª¼µ ¬AjBTwA pA ° Sn k®µ ³M Bv¼î>
,y¯AoÇvQ pA »Çñ½ ° w±Ç½ ovªÇµ ,©½oÇ« ,kíÇM BµRk«
³M ,joPw»« °A ³M »£k¯p ³ An ºA³¼° k¯A±U»« »¯Bv¯A oµ «
¬±TÇw ¼«±Çw BÇ«A /k¯±{»Ç« S¼d¼v« »¦æA ºBµ²o´a ,Bv¼î
³ Si±«C nB\¯ w±½ pA An ½A Bv¼î ° k® ¤kL« »wk« nB@
k§±ÇU y½BªÇ¯ ºBµ³¦½±Ç nj
Ç ,An o£nBÇ w±½ ,²jA±¯Bi
/jAj jB½ °A ³M An ShU ° »§k®æ ° q¼« TiBw ° j±M »§jBî jo«
nm¯ ³ »¯Bv ©µ »µB£ ,k¯n°C»« jB½ ³M ¤Bwoµ oiC nj c¼v«
Svz¯ yTzQ Bv¼î ³ ºq¼« ©® oñ ¨nAj Sw°j ©§B¼i nj
³Ç ,±M °jnB¯±Ã§ ¥X« ,« ¥X« ,k®TA»« °A jB½ ³M ,k¯A²k{ °A
nB\ǯ w±Ç½ Swj º³TiBÇw ,jo u½kU An JAo{ ° ¬B¯ °
/©T{±¯ « ,nB\¯ ½A º²nBMnj An yMBT º³«k«
BM ³ ,SwA nB nj ¨B®ª£ ºnB\¯ Swj B\¯C ³ Aoa /SwA ²j±M 1»¯BÇ oT¼Çµ t±§nBÇ ¨Bǯ ³ÇM ºA²k®v½±Çǯ pA ¨n°C»ÇÇ« »®TÇÇ«
³Ç j±ÇM ¥Ç¼§j ¼ªµ ³M H¼j ° jo»« xBí« nAo«A ¼L] oî
:(¨A²jo y½Ak¼Q S¯oT®½A nj ³ Aoa ,k{BM °A pA T« ¨nA°k¼«A)
/kµj fn ¬A°Ao ºBµ²q\í« jAj ²pB]A
1. Carlos Heitor Cony

165 164
 <?©¼® nBña ³Mo£ ½A BM> :k¯k¼woQ o¢½j ºBµKµAn
©¼ª~ÇU ,¬BzMBÇw jBTÇwA jBǽ S{Ak¼«Ao£ ºAoM ,²pBU jBTwA ³LAo« nj ³Mo£ S¼ªµA
¬l º³LAo« ºBµtÀ nj ¬B®`ªµ kµkM ²pB]A ³Mo£ ³M So£@
/k{BM ³T{Aj n±e »½Aj±M ¨j±Çi pA nBaBǯ ,©T{±¯»« An jo¼ªM jo¼£»« ©¼ª~U Bñ¼¯°n° »T°
ow ³ ®« ¬C nj K¦A ³ n°B\« ºBµ³í«±æ pA »¯Ajo£@B{
,³ ®« ¬C kMBí« ½oUn±´z« pA »ñ½ nj ³ k¯joM »Q ,k¯jo»«
/k{ yhQ oLi ½A /k®»« So{ ³LAo« ©wAo« nj ©µ ºA³Mo£@
¬C n±e ³M ³í«±æ ¬Ajo£@B{ B«A ,jo« ³Mo£ /S{m£ Bµ¤Bw
,¨B¢®Çµ ¬Bªµ nj /k¯jn°C ºo¢½j º³Mo£ ° k¯j±M ²jo RjBî
ºBµtÀÇ ³M ³Mo£ ¬jn°C ³M k¯jo °o{ ©µ Bµ³í«±æ o½Bw
³Ç¯ ,SwA »Ç£@BÇ ±½B« nB´T{A ¥«Bî ³Mo£ k¯jo»« oñ /³LAo«
¬C MBÇw jBTÇwA k¯j±ÇM ²joÇ x±Ç«AoÇ /y½Bǵtnj S¼¼@
/SwA ²j±M »M±i ©¦í« ³a ,³í«±æ
n±e S¼ªµA º²nBMnj »¦~« ºBµ³§Bwn ° S{m£ »¦v¯
½A oM ºqU ,²B¢z¯Aj jBTwA ð½ /k{ ozT®« ¬l º³LAo« nj ³Mo£@
kTí« °A /So½mQ An ¬C ©µ »µB¢z¯Aj º³í«B] ³ S{±¯ B®L«
,»®« ºro¯A ¬jo j±MB¯ ºAoM An ¬Bv¯A qoªU k¯A±U»« ³Mo£ j±M
!joLM ¿BM
nj ºn°o ºo~®î An ³Mo£ ,kíM ¬o ð½ BU ,K¼UoU ½A ³M
/k®Tv¯Aj»« ³ ®« ¬C nj »½Aj±M ¬l º³í§B «
©¼ª~U ° S{Aj S¼wBve ³Mo£ º±« ³M ³ k«C ºjBTwA kíM
/k® me ³¯Ap°n ºBµtÀ pA An ³Mo£ So£@
167
RA°Ao Aoa ?²j±´¼M ¨Ak ° SwA ¨p¿ B« ºBµnB ¨Ak ¨k¼woQ
<SîBÇw ºBµ³Moî S´] nj> SîBw ºBµ³Moî Aoa ?©¼¯p»«
° Sv¼M p°n Aoa ,©½nAj »µkµj ©Tv¼w ³ B« ?k®»« Soe
?SwA ³¼j S~{ SîBw oµ ° SîBw nB´a
Bµ¬C pA p°o«A ³ ºkîA± pA ºnB¼vM ³ SwA ½A S¼íA°
ºoÇ¢½j n± o£@A B«A /jnAk¯ »Twnj jB¼®M _¼µ ,©¼®»« º°o¼Q
/k®¯Aj»« §BMB¯ B½ ³¯A±½j An B« ,©¼® ¥ªî
¦Çi ³ÇM ¬B®`ªÇµ ³í«BÇ] ,jnAj ³Ç«AjA éÇ° ǽA »TÇ° BU
pA An j±Çi ºj±]° ¥¼§j ,¬B«p nm£ BM ³ jpAjoQ»« »½Bµ¨B¯
/k®®»« ¥¼ªdU B« oM An ¬B{kîA± ¬B®`ªµ B«A ,k®µj»« Swj
/k¯Bwn»« oT´M Ao« n±®« »®QAr K§B] ¬BTwAj ½A
ºA³MoÇ£ ,»Ç£@BÇ ±½BÇ« º³í«±æ o½k« ° ¬l ònqM jBTwA ð½
³z¼ªµ ,³LAo« ºBµtÀ nj /j±M q½qî y½AoM »¦¼i ³ S{Aj
pA ,SwA ñªÇ« ³Çaoǵ BÇU S{Aj»« ³¢¯ xnB® An ³Mo£ ½A
/joLM Rm§ oTz¼M °A n±e
xoTÇvM nj ,j±ÇM ²k{ o¼Q nB¼vM ³ An jBTwA cLæ p°n ð½
/So£ An jBTwA ºB] ,jo£@B{ ½oUònqM /k¯jo Ak¼Q ²jo«
166
 »ª¦í« ³ B\¯C pA /jo nAoæA jBTwA B«A ,k¯jo çAoTîA ³ªµ
¨±{ jnA° ©¯A±U»ª¯ Soz¼ÇQ ³ÇM ,³MoÇ£ SL¼Ç j±Ç]° BÇM BµjoÇ£@B{ ,j±M jAkíTwABM
/k¯jAj ³«AjA
¨o¼£»« ©¼ª~U /SwA »¯Ao½° º³í¦ ,B¼¯BPwA nj 1S¼§°A ð½jq¯ k½k] RB½o¯ ¤BL¯j ³z¼ªµ ³ ÇÇ o¢½j ºBµ³í«±æ ©©@
:k½±£»« nj nB® »½BC ,©wn»« »T° /yª®¼LM Bµ³Mo£ ÇÇ k¯j±M ²k{ ³Tvi ³Mo£ ³ªµ ¬C ³M ¬jAj Am pA ° k¯j±M
</k½±{ jnA° k¼¯A±U»ª¯> »MÀǯA ºBµ³§Bwn ,kíM ¤Bw Sv¼M /k¯jo me tÀ pA An
Rm§ ¥Ç¼§j ³ÇM
Ç ³Ç kµj»Ç« ¬B®¼ªÇA Ç« ³ÇM ¨A²q½o ³LÇ AoÇ« S¼ªÇµA ¥XÇ« »½Bµq¼a Bµ¬C ¬A±®î ³ k{ ³T{±¯ ºA²pBU
ºpAnj ²An pA ³ ©µj»« c¼±U /j±{»« ¨j°n° é¯B« S¼î±®ª« ǵl º°o¼Ç¯
Ç pA ²jBTÇwA BÇM ¬l ¬B´] ¬jo ¤jBíT« B½ ³Mo£ ¬°kM
,©®»« nBTn »¯BMo´« BM ,©µkM ¨Bí¯A °A ³M ©®»« »íw ,¨A²k«C /j±M RB¯A±¼e 𪠬°kM ° }h{
³M j°n° ,¬B´£@B¯ ///SwA ¬Ao½° º³í¦ ð½
 ³ ½A ©½±£»« ¬l º³LAo« ©wAo« pA «B ³Mo£ ° S{m£ ©µ ºo¢½j ¬o
/j±{»« ©´« nB¼vM ©½AoM ³í¦ ¬C BÇU j±ÇM ²k¼z ¤± ¤Bw Sv½°j B«A /k{ me ³ ®« ¬C nj
</k½±{ jnA° k¼¯A±U»ª¯> :k®»« nAoñU jo« ¨BªU nj ³ j±M ½A y¦¼§j B´®U ° jjo£oM ºjBî é° ³M q¼a³ªµ
BU ©µkM ³«AjA ©µAn ³M k½BM :jnAj j±]° o¢½j ²An ð½

/SwB\¯C Aoa ³Mo£ ¬C k¼woP¯ u_¼µ ,Rk« ½A
³ÇM ©za jo« /©TA»« ²An nj o ³M /jo¼¢M An ©½±¦] n°p@³M
/k®»ª¯ ºnB ° jp°j»« «
B½ n±½A Aoa :©¼woPM ©¼®»« SÄo] »£k¯p nj B« pA o¯ k®a
³í¦Ç jnA° ° k®½C»Ç« ©Çµ jo¢¯B´Ç] °j ,B\ǯC oU 鱫
ǽA ¤BXÇ«A pA kÇe ³Ça BÇU ,¬B«nBÇ nj ?©®»Ç« nBTn n±¬C
tBÇveA /jo¼Ç¢M An ¬Bz½±¦Ç] k®»ªÇ¯ »íw jo«o¼Q /k¯±{»«
pA An ¬B«j±Çi ©Ç½nAkǯ SÄoÇ] ³Ç ©¼®»Ç« ²jBTwA <Bµ³Mo£@>
TÇ{Am£ pA ³To£ ©¼ª~U jo«o¼Q ,« S«°B«
§ ³M ©®»«
<³MoÇ£@> kǯA³T£ B« ³M ³ñ®½A oBi³M
 ?©¼® SeAn ¬B{o{
kǵA±i»Ç« BÇ« pA B¼Ç¯j »µBÇ£ /kÇzñM SÇwj ³¯BǪÇeA kîA±Ç
q£oǵ ³Ç »¦½¿j ³M ,©¼¢®\M ©¼wB®{»ª¯ ³ »½Bµq¼a oBi³M /k{BM ²An³M°n q¼a³ªµ BU SwA ¨p¿
/k¼ª´ ©¼µA±h¯ ?©¼®»ª¯ Ak¼Q ºo¢½j nBTn º²±¼{ Aoa

1. Olite

169 168
º³¯BÇvA »UkÇ« kǯA±U»ÇÇ« joÇÇ :jnAj j±ÇÇ]° ³TÇÇñ¯ ð½
° joLǯ jBǽ pA An ¬C ³ñ¯Co{³ÇM ,jnAm¢M nB® An xA»~h{ k½k] º²nAqµ ¼¯A±
/jjo£oM ¬C ïAow ñª« ¬B«p nj ²nBM°j
¨p¿ /jnAj ³Ç¯AjoÇ« »´]° »¯p oµ ° ³¯B¯p »´]° ºjo« oµ /8 BÇU k®®ÇñM k®Ç¯A±U»Ç« nBoǵ k½BÇM ° /k®U°BTÇ« Bµ¬Bv¯A ¨BªU /1
/²q½o ,S¼®¼î oM ° k{BM ©@Be BL¯A ²q½o oM SwA
/Bµ³¯Bz¯ ¬BMp ° ³í«B] ¬BMp :k¯AkM An ¬BMp °j k½BM »¯Bv¯A oµ /9
nj ºAoÇM ºoÇ¢½j /k½C»Ç« ¬AoÇ¢½j BÇM BLÇUnA nB ³M »ñ½
/SwA k¯°Aki ºBµ¨B¼Q
»ThL{±Çi ° k½±\ÇM An »ThL{±Çi jnAj Çe »¯BÇv¯A oµ /10
An BªÇ{ ³`ǯC H«°q§ /k®»Ç« xA»An ° jB{ ³ SwA ºq¼a
/k®»ª¯ »An ©µ An ¬Ao¢½j ,k®»« ShL{±i
²k¯p An ¬±®] tk« º³¦í{ xj±i ¬°nj k½BM »¯Bv¯A oµ /11
/k® nBTn »§±ªí« »¯Bv¯A ¥X« B«A ,jnAj ³¢¯
/k®¯BªM R°BT«
°j oµ /³z½k¯A ° ¥ªî :SwA ²k{ B îA ¬Bñ«A °j ¬Bv¯A oµ ³M/2
/kwn»« B] ð½ ³M
Rnk /³¼ î ° Rnk :SwA ²k{ B îA S¼¼ °j ¬Bv¯A oµ ³M /3
An °A ³¼ Çî ,k®»Ç« S½Akǵ yT{±¯oÇw BÇM ³¦MBÇ« ³M An ¬Bv¯A
/j±{ ©¼´w ¬Ao¢½j BM An xj±]° oT´M yhM jnAj»«A°
pA ³Ç »Çv /JBhTǯA RnkÇ :jnAj S¦¼ ð½ ¬Bv¯A oµ /4
y½AoÇM ¬AoÇ¢½j ° j±{»Ç« ½oǯ ,k®Çñ¯ ²jBTwA S¦¼ ½A
/k®®»« JBhT¯A
:SwA oǽp ºBµB Çi ,¬BÇv¯A ºAoÇM pB\«o¼ ºBµB i B´®U /12
¦vU y¯Aj Kv ºAoM SoM °j oM ¬Bv¯A oµ /5
,²B®£ tBveA ,toU pA ¬k{ [¦ ,¬Ao¢½j ±e ³M ¨AoTeA ¨kî
»£kǯp nj ³Ç Sv¼Ç¯ ºAºkÇM Bǽ »M±Çi nA°Aqw ³ ¬Bª£ ½A
/L] ° ,kµj»« fn y½AoM
Bǵ¬C BÇM BÇ«A ,©Ç½nAj Sw°j An ¬Bª¯B®ªÇ{j BÇÇ« :1 ²o~LÇÇU
BÇU kǯA³ToÇ£ nAoÇ BÇ« ²An oÇw oÇÇM BÇǵ¬C /©½±{»ªÇǯ kdTÇÇ«
¨B¢®Çǵ nj BÇÇ« ¨AoTÇÇeA nA°AqÇÇw ° k®½B«pB¼ÇÇM An BÇÇ« o¼zªÇÇ{
/k®Tvµ joL¯
/©¼®»« JBhT¯A An j±i ¬B®ª{j B« :2 ²o~LU
171
SoM :jnAj
³z¼ªµ ,jn±« ¼«°j nj /¬jo B i SoM ° ¬jo ¥ªî Swnj
/k®»« S½Akµ Swnj ²An ³M An jo ³ jnAj j±]° ºA²p±«C
¬°kÇM k½BÇM ° jnAj An xj±Çi »v®Ç] nBTiBÇw »¯BÇv¯A oǵ /ì
k® nAjA° An ¬Ao¢½j k½BL¯ B«A ,jo¼¢M nB@³M An ¬C ,²B®£ tBveA
/k®® ¥ªî °A ³MBz«
dÇU k½BÇM ³ jnAj An xj±i »~h{ º³¯BvA »¯Bv¯A oµ /7
j±i ,»~h{ º³¯BvA /SwB¼¯j ½A nj °A ºj±]° ¥¼§j ° kMB½
/kµj»« ¬Bz¯ ³¼° ð½ ¨B\¯A ³M »¢T¼{ BM An
170

ºpBwpBM ° ¬jo ¬Ao½°
³M »T° /k¯A²jo ©U±îj ,©v½j±M ¬l kMBí« pA ,1Bª¼£ ¬Bñ¯±£ ³M
¬B¼Ç« nj BLǽp nB¼vM RnBªî ¬C :©®»« K\íU ,©wn»« B\¯C
/SwA xnB® q¼¯ ºo½BM ¼«p ³í  B«A ,jnAj nAo ©¼î »¦¢®]
gwBÇQ ° k®»Ç« ³ÇÇa B\ÇǯC »§BÇÇi ¼ÇÇ«p ¬C ©woQ»ÇÇ«
:³ k®µj»«
¤BÇw Sv¼ÇM oǵ /©½pBÇvM B\ǯC An ºkíÇM kLíÇ« SwA nAo>
ºoÇ¢½j kLíÇ« xnB®Ç ° ©¼®»Ç« JAoi An kLí« ½A ,nBMð½
,nBªíÇ« ° xAoU¡®Çw ,nB\ǯ ¬BLµAn
ß ,K¼UoU ½A ³M /©½pBw»«
° k¯o¼Ç¢M nBÇ ³ÇM An j±Çi ºBµ»½BǯA±ÇU BÇU k®MB½»Ç« »TæoÇÇ
§Bh« ¼¯A± ¨BªU /1ì
³Ç ©¼µj»Ç« ¬BÇz¯ ,K¼UoÇU ǽA ³ÇM /k¯p±«B¼ÇM ©Çµ ¬Ao¢½j ³M
o¼¼U çoí« nj q¼¯ kMBí« BTe ,Sv¼¯ ºkMA »£k¯p nj q¼a_¼µ
</k¯nAj nAo ©ÄAj
1. Guncan Gima
173
Bǵ¬C º³ªÇµ ° k®wn»Ç« kÇeA° »Ç½AkÇi ³M ¬B½jA º³ªµ /13
/k®Tvµ »¯Bvñ½ ¨AoTeA nA°Aqw
jnAj ¬B«qªÇµ ,k®»Ç« JBhTǯA An »®Ç½j ³ »¯Bv¯A :²o~LU
»TÇvµ nAoÇwA nj ¬kÇ{ ©¼´Çw ° y½B¼Ç¯ ºAoÇM »íª] ºA²±¼{
nj y§BªÇîA ºAoÇM ³Ç SwA »Çv B´®ÇU °A B«A /k®»« JBhT¯A
¬jo£ ³M An y§BªîA S¼§±Ãv« jnAk¯ e ° SwA ¤±Ãv« xo¼v«
/jpAk®¼M y®½j
,k®»Ç« AkÇ] ³Tv\Ç£ pA An tkÇ« ³Ç ºnA±Ç½j ºB´TÇǯA /14
/SwA tk« q¼a³ªµ ,kíM ³M ¿Be pA /SwA ²k{ }hz«
° ²k®Ç½C oÇM ¬C KA±Çî ,kµj»Ç« fn p°oÇÇ«A ³`ÇǯCoÇǵ /15
/S{Am£ kµA±i o¼YFU ³T{m£ oM ¬C ºnB¢Twn
/j±{»« ¨ÀîA ¥BM ,³¼¯B¼M ½A
172
j±]° BM /j±{»« k½kQB¯ y±{ ¬B´£@B¯ ³ kwn»« ºA³d§ B«A
ð½ nj :k® ³L¦ °A oM kµj»« ²pB]A ºk¼«±¯ ³M ,yz¯Aj ¨BªU ¬Bª½A ° n°C¨pn
BµBÇUA ,j±ÇM ³Ç Sv¼Ç¯ »Ç¯C oÇ¢½j y¯Bª½A ,¬jp©µoM©za
»½BµSL¼~ÇÇ« ,³TÇÇ{Aj °pnC °A ³ÇÇ kµj»ªÇǯ fn n±ÇÇÇǬC nj ³Th½°C ©¼î R±Lñ®î nBU n±]ð½ ³M An ³Mo\U qª¼] ºo®µ
³M »v k®»« ¬Bª£ ©© ° kµj»« fn ²oT®«B¯ ° ³¯B~®«o¼ jnAj pB¼¯ An ³`¯C ©µ ³ ºnBU /k®»« ³¼LzU ²B£@Cj±iB¯ º³ªij
ºBµ¼Ç½C nj SoÇ{ ° y½B¼Ç¯ ³ÇM /kµj»ªÇ¯ x±£ y½BµBîj /An B nj ¦í« RAnl ©µ ° jpAk¯A»« ¨Aj ³M
yL¦ /kµj K½o An xj±i k¯A±U»ª¯ B«A ,kµj»« ³«AjA »Lµm«
/kwn»« o¯ ³M B®í«»M RBª¦ ° kµj»ª¯ JA±] ³T{m£ ¥X«
ïnB /¥ªî ¨°AkU :SwA ñª« ²An ð½ B´®U RBd§ ½A nj
SdÇU BÇ«A ,k¼® Bîj ,ºo¢½j ¥¼§j oµ ³M B½ ,toU B½ ³¼° pA
q¼a³ªÇµ o£@A BTe ,k¼µj ³«AjA /k¼µkM ³«AjA Bîj ³M » ½Ao{@oµ
/k½Bª¯»« ²j±´¼M
ºjB{ ¤±Ãv« ³ »v ,Bª{ RBª¦ SB½nj ¤±Ãv« º³T{o
ºj°p³ÇM BÇ«A /SwA nBToÇ£ »½BÇ] nj ¬±®Ç@A ,Svµ q¼¯ ¬Bª½A
Bǽ BÇîj ³Ç k®»Ç« Ak¼ÇQ An Bª{ »Un±æ nj
 ° jjo£»«oM
/j±®zM Bª{ j±i ¬BMp pA An »TwA±inj
º²k®®@³Tvi ° »¯¿± y½B¼¯ pA uQ ,ºp±«C±¯ k½±£»« ³¯BvA
y½B¼Ç¯ B½C k¼woQ o½j o½k« pA ,Ank¼Q º³í«±æ nj »µB¢dLæ
?SwA ²jo oUð½jq¯ ozM ³M An Aki
BǽC /©µj»Ç« oÇ¢½j »§AÆÇw BÇM An SMA±]> :S£ o½jß o½k«
<?k® ±¦ k¼{n±i Ajo j±{»« WîBM ±U y½B¼¯
175
pA ºA³î±ª\ÇÇ« HoÇÇæ K¦ÇÇA ,©¼«B¯»ÇÇ« ³Mo\ÇÇU ³`ÇÇǯC
»£kǯp nj ÂLÇ ³Ç »Çv ¥XÇ« ǽAoMB®ÇM /SwB« ºBµSvñ{
° ©¼®»Ç« ²BÇ¢¯ ±¦Ç] ³ÇM toÇU BÇM ,²joÇ ºjkíTÇ« RBµBLTÇ{A
/©½nAk¯ An ºkíM ¨k T{AjoM SîB\{
1ºoMq¼§BÇw jo§ RBª¦Ç jB½ ³M SwA J±i ,RBd§ ½A nj
u_¼Çµ oÇ¢½j ,k¼®Ç n°BÇM An Bµð{qÇQ oÇe o£@A> :©¼T¼M
»Çv oÇ¢½j ,k¼®Ç n°BÇM An ¬±¼Ç´§A oÇe oÇ£@A /Sv¼Ç¯ ©§Bw
S° ¬C ,k¼®Ç jBªTÇîA BµpBMoÇw oÇe ³ÇM o£@A /Sv¼¯ ²B®£»M
</Sv¼¯ «A q¼a_¼µ
An j±Çi ºBµ¤B¼Çi ° n±Ç{ ³Ç SwA ©´« nB¼vM ¬Bv¯A ºAoM
ǽA /kµkǯ Swj pA ºp°o¼ÇQ ºAoÇM An j±Çi ±Ç{ ° jo½mPÇÇM
¬C nj ³ »½Bµ¬C º³ªµ ºAoM ° SwA »£k¯p pA »zhM ºp°o¼Q
An yµB¢¯ q£oµ n±¯ n°C¨pn /jn°C»« ºjB{ ,k®®»« So{
³TÇiAjoÇQ ¬B«p ¤± nj ³ »½Bµk¯±¼Q ° SwA nB£k¯B« ³`¯C pA
/kµj q¼¼ªU nAk½BQ ° Anm£ ¬B¼« ³¯±¢a k¯Aj»« /jnAj»ª¯ oM ,²k{
1. Lord Salisbury
174
Aki pA ,k® ³L¦ ©µ ¬C oM Sv¯A±U o£@A ° kTwoM ¬B] y¼z@
° /o¢½j ºA³w±w° kíM ° kTwoM ºo¢½j º³w±w° ©¼µA±i»«
³Ç ©¼®Ç Bîj k¼½B¼M ,SwBµ³w±w° BM ¤Ak] nj o¢½j nBM »T°
BÇîj k¼½B¼ÇM /¬AjoÇ¢M « pA An ¬B ¼{ ½A ,B½Aki :k½±¢¯ q£oµ
</²kM An o{ BM »½°nB½°n Rnk « ³M ,B½Aki :k½±¢M ³ ©¼®@
 °A o£@A /SwA n±¯ n°C¨pn nBí{
 o£@A /k¯nAk¯ j±]° ³ k®¼M»« An »eA°nA ©© ,k® B{BªU
</k®»« ±¦ »¯B´¼ ¬±¯B ð½ MB « k¼{n±i !³¯ ³ ³TL§A>
ð½jq¯ B« ³M Aki /SwA ¼ªµ S§AÆw JA±] /J±i nB¼vM>
</©¼®ñ¯ ³a ,©¼®ñM Bîj ³a ,SwA
BÇ« ºBµBÇîj ³Ç SwA ǽA ¬BUn±®Ç«> :jn±Çi BÇ] p±«C±¯
<?SwA ²k½B»M
An k¼{n±Çi ±¦Ç ,º±Çz¯ nAk¼ÇM j°p cLÇæ oÇ£@A /ÂÇÇæA>
q£oµ ,»®ñ¯ Bîj o£@A ,SwB« nB® ³z¼ªµ Aki k®aoµ ° /»®¼M»ª¯
</»®»ª¯ ue An °A n±e
ß ½A :k¼® Bîj ° k½o¢®M
¬B´Ç] ³Ç ºnBÇ ¨B\ǯA ºAoM k¯B«»ª¯ »Tæo o¢½j ,k® Bîj
/SwA ¬C k®«pB¼¯ Rk{³M
RjBî ©îA y¼z /1<¬Ao¼Q ºBµnBT£@> pA nBM ½A ,o¢½j ºA³¯BvA
Sv¼¯ ¨p¿ o¢½j ³ ²jo Bîj nk¬C ¬B] y¼z k½±¢M S{Aj
/SwA ³Tn ¼M pA yUB¼¯Bv¯ ¨BªU ///k{BM ¬Ao¢¯
¬Ak®«joÇi pA »Çñ½ x±Ç£ ³ÇM ©ÇîA y¼Çz º³TÇ£ ǽA
/k¯jo éª] An ¬Ap±«C±¯ ,¨B{ pA kíM ° k¼wn BTñwA º³í«±æ
ºA³w±w° o¢½j ¬B] y¼z ³ k¼{BM ²k¼®{ k½B{> :S£@
¼íÇ An b°n ,²pnBLÇ« ¬AkÇ BÇ«A /k®Ç ³L¦ ¬C oM BU jnAk¯
ïAoÇw ³M An »£nqM º³w±w° BU ©¼µA±hM Aki pA k¼½B¼M /k®»«

1. Verba Seniorum

177 176
 ²q½o tBwAoM ¥ªî »«B¼« nk®M nj

nA±w ,°o¼¯Ar°j±½n ºB¯BMB@BQ± q¼iBTwn ºBv¼¦ pA ,Bpß y¼z@ ,©Ç½A²jBTÇv½A »«B¼Ç« nk®ÇM ºB{BªÇU ³ÇM »Tw°j BM ³ n±¬Bªµ
° jq¼ÇioÇM B]¬BªÇµ S£ °A ³M »½A°C ¬B´£@B¯ ³ j±M »w±M±UA RjBî k®®¼M»« Bµ©¦¼ nj ³`¯C ³M nk¬C ¨jo« »µB£@> :k½±£»«
/k® ³ An c¼v« ¬B®hw ¬B«oÇ ²j ©¦¼Ç /k¯oÇM»Ç« jBÇǽ pA An »¦ÇæA ¬BTwAj ³ k®®»«
B\®½A !©ªeA k®®»« oñ> :A°C BM SLdæ ³M jo °o{ nkQ <?SwA RjB½
k½BM ³ jo»« nAoæA y¯°nj ºq¼a B«A </Sv¼¯ î° ºB] ³@ ÇÇ ¬±TÇvµ ¬±T§nBÇa ÇÇ »w±Ç« B] ð½ /SwA ¨jB½ ³ ³TL§A>
yµA±Çi /¨A»½°oªÇ ¨jC «> :jo tBªT§A nkQ /k® SLdæ pA ¥¼ÇÄAoÇwA»®M ¨± ° kBñ{»« JC ,k®»« k®¦M An y½BÇ~î
</²A±h¯ « pA An ½A ©®»« </k¯nm£»« ¬C
/jo nAoæA xA»¯°nj º³¯BñU B\¯C /k®»« o ¬BTwAj tk« JBT nj> :k½±£»« ©Tw°j
»Ç«BªÇU xoǽmÇÇQ> :jn°C jBǽ ³ÇM An j±ÇÇÇi ¤±ÇÇÇÇ kÇÇíÇÇM y¼ÇQ ³Ç º±Ç¢M ¥¼ÇÄAoÇwA ¬Ak¯po ³M :k½±£»« »w±« ³M Aki
</c¼v« ºBµ³«B¯oM
JC ° k® k®¦M An y½B~î k½±£»« »w±« ³M kíM B´®U ° /k¯°n
SLdÇæ ³ÇM joÇ °oÇ{ ° SwBÇioÇM BÇ] pA ¨oÇ{ Z°A nj
WîBM ³ SwA Tn y¼Q S«B´{
 /kBñ{»« fow ºB½nj
¨BªU ³M /k¯jAj x±£ °A ³M R±ñw nj ¬AoBv« /¥¼\¯A º²nBMnj
</j±{ oµB ²An j±{»«
An y½°n »Çv oTªÇ /k¯j±ÇM ²o¼i °A ³M ³ªµ ,Sv½o¢¯ Bµ¬C
º³î±Ç« ;SÇ£ jo»Ç« tBveA y§j nj An ³aoµ /k¯Ajo£oM
/Svz¯ ° k¯Bwn ¬B½BQ ³M An j±i
³Ça t±M±ÇUA ¬C nj ³Ç jnAkǯ ºn±~ÇU _¼Çµ p°oÇ«A BTÇe
²k¯BÇwn ¨B\ǯA ³M An »T§Bwn B\¯C nj B«A /jAj ¨B\¯A An ºA³¼°
/jnAk¯ »ñ{ _¼µ ½A nj ,SwA

179 178
»½B®{C q¼aoµ ° ²Bn pA jnAj»«A° An B« ³ SwA »½°o¼¯ ³a
²±Çñ{ ©¼¯Aj»« k®aoµ ,©½±{ °n³M°n Bµy§Ba BM ° ©¼®ñM ¤j Anm£ ²±ñ{
?S{m£ kµA±inj ¬B´] ½A
ºB®íÇ« º±Ç]°Sv] ,nBÇ ǽA º²q¼ÇÇ¢¯A ³ÇÇ ¨nAj n°BÇÇM Sic transit gloria mundi.
/SwA »£k¯p An »¯BÇv¯A S¼íÇ° ,y½Bµ³§BÇwn pA »Çñ½ nj ,u½kÇ u§±Q
SeAn Bǽ o ioQ ºBµ²jB] ° ©¦î ,o®µ ,BµJBT nj Bµ¤Bw ° </jnm£»«nj ¬B´] ²±ñ{ ³¯±£½A> :k®»«
¼æ±U ³¯±£½A
¤AÆÇw ǽA ºAoÇM »í Ç »hwBÇQ ¤BLǯj ,¨j±ª¼ÇQ ³Ç ºnB¼ÇvM ºBµjn°BTwj ° nBYC nk ³ ©¼®½A ¤BL¯j ,©¼¯Aj»« An ½A k®aoµ
Bµ¤Bw ,BµgwBQ ½A pA »íM ,©TB½ ºjB½p ºBµgwBQ /©Tz£»« ,¥½poÇM ¬AoîBÇ{ ½oUònqÇM pA »Çñ½ ?AoÇÇa /k®ÇǯAkÇÇM An BÇÇ«
¥¼¦dU ° ³½q\U p°n ð½ BTe o¢½j »íM ° S{Aj ¨A°j ©½AoM :k½±£»« y½Bµ³¯AoU pA »ñ½ nj ,1yÄAn±« jß t±¼v¼®½°
©ñdÇ« nkǬC BµgwBQ ¬C pA ¨Ak_¼µ B«A /jn°B¼¯ JBU ©µ An E no entanto é preciso cantar,
mais que nunca é preciso cantar.
</SwA ½A »£k¯p ºB®í«> :©½±¢M ©¯A±TM ³ j±L¯
,©¼¯A±hM pA°C k½BM ,¬B¼« ½A nj uQ
»¯ApnA B« ³M »£k¯p ½A nj q£oµ ,gwBQ ½A ¨A²joM »Q ¿Be
/©¼¯A±hM pA°C k½BM ,³z¼ªµ pA oTz¼M
SwA fow ¥£ ð½ fow ¥£ ð½> :k½±£»« 2½BT{A j°oUo£@
oµB nB£k½oC ²B¢z¼Q nj o¢½j nBM »T° ,¬B½BQ nj B«A ,j±{»ª¯
³oî B« ³M »£k¯p nj ³ An »½BµSæo pA ð½oµ ,©½±{»«
/©¼¯A±hM k½BM k½±£»«
 yÄAn±«jß t±¼v¼®½° B«A </fow ¥£@
/jo ©¼µA±i nj ,³¯ B½ ©¼To½mQ An ¬C ° k{
_¼µ ° k®»ª¯ ³¼]±U ,kµj»ª¯ »d¼±U _¼µ /SwA ¬Bzinj
½A pA ,1890 ¤Bw nj ºA³ nj ,k¯±«°nj ºo®µ y¼z@
JjA ¬BTv¢®µo ±î j±M nAo »T° /joM»ª¯ nB@³M ºA²nBíTwA
:k½±£»« nB£k½oC BM RBÀ«
ow pA o¢½j ºBîA ðUðU BM An RBÀ« ©wAo« ,¨±zM ¥½poM
oe ,3±¦T¯±« ³Ä°p°r ,¬BTv¢®µo ºBîA pA »ñ½ ° ¨k¯Anm£@
<?©T{Aj ºjBTîA ³a> ³ Sv¼¯ ½A ¬Bv¯A ywoQ ½oUònqM,³d§ ¬C nj
<?¨k½pn° zî ³¯±¢a> ³ SwA ½A ³ñ¦M xA²kÇñµj pA ³ An ºA²jB] jnAj ³¼° »voµ> :jp »´MBz«
,k«CkµA±h¯ JBve ³M,©½A²jo ³`¯C /SwA zî ,ºnB¢Twn ¬±«pC¼vQA°
ß </k® ¤BL¯j jnm£»«
,©½A³T{Aj n°BM ³`¯C ³¯ q¼¯ ?Sv¼a o¢« ²jB] ¬C nj ?Aoa
/©½A²k¯Bwn ¨B\¯A ³M ³`¯C B½
1. Vinicius de Moraes 2. Gertrude Stein 3. Josué Montello
181 180
SwA±i»Ç« ³Ç »«B¢®µ Swnj ° S{m£ o¢½j ¤Bw ²j /k®@ B« x°n ,j±{»« ²o¼il B« ºAoM ³`¯C /j±{»ª¯ ²o¼il Bµ½A pA ð½_¼µ
/jo ¬Bª¯Bi»M An o¯ Bµkæ ,»½B½nj »¯B±U ,k® ozT®« An JBT@
ºBµ³¯BÇi ºpBwpBÇM oÇæ An xpAk¯AuQ o¢½j nBM KµAn
i BTe
/k¯j±M ²jAj Swj pA An ¬B{nAk¯°nAj ³ jo »¯Bv@
,¨B\¯Aow ° jo éª] ¤±Q ©µ pBM ° S{m£ ©µ o¢½j ¤Bw ²j
/k®¯A±hM An ¡®¼] jß ±ÄAj k®Tv¯A±U QAr ¨jo«
An ±ÄAj pA y½Ao½° ³w éA° nj jo« ½A k®½±£»« ¬Ak®«joi
KµAn ǽA /²k{ ozT®« »ñ½ ° »Äo«B¯ y½Ao½° °j :jo ozT®«
,²jAj ¨B\ǯA An ð¼Ç¯ joLǯ
ß ,xj±Çi o´z¯BÇ«nC nj j±ÇM kTí«
³ÇM ³]±ÇU q£oµ ,¬B«qªµ B«A ,²jo e ykµ ³M An y¯Bª½A
³¯±£¼ªµ k½BM B« º³ªµ ºAoM /SwA ²joL¯ jB½ pA An y¯Bî±®ªµ
³ÇM SLÇv¯ BÇ« R°BhÇw pA ³Ç »Äo«Bǯ ºBµJBT »µB£ ÇÇ k{BM
/SwA ±®ªµ ³M ¬k½pn° zî ºAoM
B« jn±« nj ©½A²joñ¯ ³`¯C tBwAoM /k«C kµA±h¯ jB½ ³M B« ºBµB
,T{Aj ²B¢¯ t±Ld« y½±i ¬°nj nj An zî ³ Aoa /k{ kµA±i R°B
°A BÇM q£oǵ ³ñ®Ç½A oM SwA »¦¼§j ½A /¬jo Soe Aki b°n ÀioM »®í½
²k½B»ÇM xoÇvQ ³ ,²k½pn° zî B« ³M ¥æBe»M °A ³ ,©½A²joñ¯ RBÀ«
/SwA ²jo«
¬C BÇM An j±Çi »£k¯p ©¼¯A±U»ª¯ ° SwAnm£ ¬B´] ½A ²±ñ{
/©¼\®ÇvM ©¼Ç¯A±U»Ç« ¬Bª½Bµ©¼ª~ÇU BÇM B´®ÇU An j±Çi /©¼\®ÇvM
¬B«»~hÇ{ º³¯BÇvA ¤BLǯj ³ÇM TÇn ºAoÇM ³Ç »½Bµ©¼ª~ÇU
ºAoÇM ° ¬B«o´z¯BÇ«nC ³ÇM TÇ{Aj ¬BªÇǽA ºAoÇÇM ,©ÇǽA³ToÇÇ£@
SwA j±i »£k¯p ¬B«o´ B« pA ð½oµ /Bµ¬C oBi ³M ¬k¼¢®]
³Ç »½BµJBTÇ º²pAkǯA ¬BªÇµ ³ÇM ,j±{»ÇÇ« ¦ÇÇi ¬AoÇÇ¢½j
/SwA ©´« ,k®»« oQ An B« ºBµ³¯BhMBT@
183
An nBÇYC ½oÇU¨A°joÇQ ³Ç k®«B®ªÇ£ ¬B¯B«o´Ç ¼ªÇǵ K¦ÇÇA °
/k¯nAm£»« ºB] oM
pA nB{oÇw ,»LǵAn ³Ç SwA ²kÇ«C »®ÇQAr º³¯BvA ð½ nj
©¼ª~ÇU ,»®¼Ça n±´Çz« JBTÇ ,¡®¼] jß ±ÄAj ³M SLv¯ »¢T¼{
ozT®« ° ³ª]oU j±i ¬BMp ³M An ¬C BU k® éª] »B ¤±Q So£@
/So£ An °A S° Bµ¤Bw nB ½A /k®@
k¼z »¯Ao½° ³M An xn±z ,@B®§±µ »¯±îB ,Rk« ½A nj
¬jo © oæ ,²jo éª] ³ An »§±Q So£ ©¼ª~U KµAn °
,Sz£oÇM ºjBÇî ¤BÇe ³ÇM éÇ° ³ ¼ªµ B«A /k® ¬AnBª¼M [¯n
éªÇ] ±ÇÄAj nBzT¯A ° ³ª]oU ºAoM An ¨p¿ ¤±Q BU jBTA ²An ²nBM°j
182
An Bǵ¬C ° Sn Bǵ¬C oÇ ³ÇM ,k¯qM ¬k¼ª´¯ ³M An xj±i
/jo oLU SwA o
i nj ºnB±ñ¼¯
²Ao¼M°kÇM BªÇ{ ³M B« ?k¼½A±®{B¯ Bª{ k®ñ¯ ,BC> :S£ ºjo«
<!k¼®»« oLU An B« Bª{ ° ©¼½±£»« Bª¯BPǽA nj »v¼½±Çw ºjo¢¯B´Ç] ³ÇM ¨ovªÇµ ,y¼Q S° k®a
³ÇM jnAj An ³`¯C k¯A±U»« B´®U B« pA ð½oµ> :S£ k®«joi
</k® ³oî ¬Ao¢½j
nB¼vM ,¼¦ ºA³\´§ BM /²k{ Bµjpj »¯BMo S£»« /jo ðª@
An y§±ÇQ ° ³«B¯nmÇ£ S£»Ç« ,jp»ÇÇ« oÇÇe »§BUoÇÇQ kÇÇM
/jnAk¯ JA±i ºAoM »½B] ° k¯A²k½jpj
nj An K{ BU jAj °A ³M ¤±Q »ª ,jAj An xnBµB¯ ¤±Q ¨ovªµ
k®a /Sn kíM ° jo¼¢M tBªU ¬B{³¯BhUnBw BM ° k¯Anm¢M ¥Tµ
¬C ³Ç joÇ ¨ÀÇîA °o¼ÇǯAr°j±Çǽn nj ºA³«BÇǯp°n ,kíÇÇM p°n
³ SwA ºo£@³¦¼e nAjoLµÀ S¼e nj ,<»v¼½±w jo¢¯B´]>
Sw°j An ±Ç½n o´Ç{ ³ »¯Bv pA ° k®»« ç±î An xA³\´§
,k¯BªM ¬AoBv« µl nj ¬C pA ºkM o½±~U k®µA±i»ª¯ ° k¯nAj
WîBM ½A> :S£ ,k¯A±i An oLi ³ ¨ovªµ /k®»« ²jBTwA¾±w
</©®ñ¯ 𪠬Ao¢½j ³M j±{»ª¯
p°n ð½ ³Ç SiAkǯA ºk®«joi ¬BTwAj jB½ ³M Ao« yoe
n±Çe ³ÇM »Ç¯Ak®Ça S¼ªÇµA ¨joÇ« /k¼wn oL@A o´{ ³M ,o~î
uQ /k¯joÇñ¯ »´]±ÇU °A ºBµpnkǯA ° k®ÇQ ³ÇM ° kÇǯjAkÇǯ °A
o´Ç{ ¨joÇ« oÇMAoÇM nj An ³½B®Ç ° q®Ç ° ²k®i x°n ,»Uk« pA
/So£ y¼Q
,S{m£»Ç« oLÇ@A »¦ÇæA ¬BMB¼Çi pA »TÇ° ,o~î p°n ð½
³Çñ¯C ºB] ³M /°A ³M ¼µ±U ³M k¯jo °o{ jo« ° ¬p »µ°o£@

185 184
n°kæ e k®®»« tBveA p±®µ ,k®Tz ³¯B¼ze° n±¬C B w°
/k¯nAj ©µ An ±î ©ñe yzhM ° ¬Ao£°jB] º²nBMnj
»î±¯ pA ¬Ao£°jB] nBñ{ ºAoM ºA²pBU º³«B¯oM ,¬±®@A©µ °
,³TiAk£ µC ³¯ ¬BzeÀw nBM½A /jo¼£»« ¥ñ{ jnAj q¼¯ o¢½j ²jBTwA BM ,k®¦UBñwA nj 1q¯BQ¬±TwoQ o´{ ,2004 ¤Bw oLT@A 31
xn°oQ j±i nj ºjAkíTwA uoµ /SwA J±ow ° o¼dU ³@ ²B« j±M nAo ° S{Aj nB¼TiA nj ³ »ª½k ¤Aj±Ã Rnk ð½ pA
SÄoÇ] ° (²joÇ
Çz An ¬C »jB~U ©µ «B ³@) kµj»« ºBµ¬o nj ³ An ¬Bz½Bµ³Mo£ ° o¯ ð½ ° jBTzµ ,j±{ ±§ kíM
BÇM jnA±Ç« K¦ÇA nj ,k¯qÇM oÇe y½Bµ»½BǯA±ÇÇU pA k®»ÇÇ« ,k¯j±ÇM ²joÇ ¨AkÇîA ºo£°jBÇ] ¨oÇ] ³ÇM ©µkǵ ° ©µjq¯BÇ{
¬jp oe xovªµ ° njB« ° nkQ ° j±{»« ³]A±« ºjBªTîA»M /jo »ªwn ±î ¤±ªz«
³ÇM »j±Ç pA ³Ç Ç« /k®®»Ç« ±®ªÇ« y½AoÇM An ²nBMǽA nj nj Bµ¬°nBÇM ²BÇÇ£jAj »ªÇÇwn º±¢®hÇÇw º³TÇÇ£ ³ÇÇM B®ÇÇM
xBªÇ ǽA BÇM ,¨A²j±M k®«³Àî <³¼i ¨±¦î> ¨B¯ ³M »î±±«
/¨A²jn±ioM jB½p jAoA
S° ,¨A²k{ ºjB½p ºBµ¬BU¿nB{ nBTo£ o¼v« ½A nj ,³TL§A
³Ç ©TÇ{AmÇ£ <»½Bµ©¦íÇ«> bÀ ÇæA³ÇM nB¼TÇiA nj An ©±ÇÇ{ °
BM /k{ nBñ{C ¬BzMB¯ o½p ¦ « ¾Ài ° jBTA ¬BzMB¯ ¨B\¯Aow
³M ³ ¨jo Ao]A An »ªwAo« ° ©Tw±¼Q »½Bµ³o ³M »T¼§±Ãv«»M
¨Bǯ ³ÇM An BµnBÇ ½A º³ªµ ° /¨A³TiAjoQ »Aq£ ºB´M xoBi
:SwA »í¼L nB¼vM ozM ±¯ ºAoM ³ ¨jo ºq¼a º±]°Sv]
/»£k¯p pAn ºAoM »hwBQ
BÇM k®Tv¯A±U»« HíA° ³ ¨jo RBÀ« ©µ ºjB½p jAoA BM B«A
ÂXÇ« /j±M « nj º²± pA oUAo nB¼vM ³ k®® nB »½Bµ°o¼¯
¬°kÇM ³Ç ¨A²kǽj ,joÇ ç±Çî An A±Çµ é° »v ³ ¨A²k½j
³Ç p°n ð½) jnA±« ½A pA »ñ½ nj ° k¯jo »eAo] »{±´¼M
187
tBÇwAoÇM An jAoÇA ǽA K¦ÇA> :3¬°BUq®¼Ç§jÔ ° 2sǯAo£¬±TwoÇQ
»®íǽ /k¯j±ÇM ²joÇ ¨±ñdÇ« bBL{A º²kµBz« oM »®TL« kµA±{
ºBµAkæ B½ k¼¦Q bBL{A n±e ³ k¯j±M ²jo ¨ÀîA ¬B«±ñd«
</k¯A²k¼®{»« An bA°nA
²B£jAj ºBµºnB@AoA ¨BªU ³M BU jnAk¯ »¦¼§j o¢½j ¬±®@A
pA »{Bǯ ºBµºp°oAyUC ° ³\®ñ{ ºBµBUA ° k½Bî y¼TU
³Ç SwA ºq¼a ¬BTwAj ½A nj B«A ,©½pAjoPM y«BT¯A ° Ro¯
/k®»« ©£njow Ao« Rk{³M
,¬°BUq®¼Ç§j ° sǯAo£¬±TwoQ ¬°nBM ¼ªµjnB´a ° o´{ ½A
¬BÇz«AkîA ³¯B¼ze° »¦ñ{³M ³ k®®»« »¯Bv ¤±ªz« An ±î
¬C ¬B®¼z¯B] B«A ,©¼Tvµ ©ñ½ ° Sv¼M ¬o nj ¬±®@A /k¯A²jo@
¬°oÇ nj An ²B®£»ÇM ¬B¼¯BMoÇ ¬B{j±Çi ³Ç »¼e ¬AnBñT½B®]
1. Prestonpans 2. Prestoungrange 3. Dolphinstown
186
³ k¯nAj An ºp°n k¼«A ³ªµ /k®Tv¼¯ ShL{±i ¬Bz«Ak_¼µ
»ª¦î ³¼]±U ð½
z k¼«A ³ªµ /k¯o¼¢M ºk] An Bµ¬C ¨jo« ³Ç ¨jo°o »ªip Bñ{ nj An ©TÇz¢¯A ,(¨j±M ²kÇ{ nAkǼM
B« º°n y¼Q ²An ,« jBTîA ³M k®aoµ) k¯nAj j±i ºA± ºAoM
¬B´®ÇQ An j±Çi º²±§BÇM ºBµ°o¼Çǯ ¬B{oTz¼ÇÇM /(Sv¼Çǯ ÇǽA
B¼Ç¯j ³ÇM k®Ç¯A±U»Ç« ³ Aoa ,k¯oM»« [¯n xoBi ³M ° k®®»«
³U ,©µ Bµ¬C ©®»« oñ /k¯nAk¯ An xA²pB]A B«A ,k®® ðª@
±Çî> ¤±ªÇz« ,<¬j±ÇM R°BTÇ«> oBÇi ³ÇM BU k¯oT®« ,¬Bz§j
/k¯±zM <»ªwn
²pBÇ]A ° ©¼®»Ç« AkÇ] t±LÇw pA An ¨k®Ç£ ³Ç n±¬BªÇǵ
JA±Çi pA oÇzM º³TiB®{Bǯ ºA± ³M SLv¯ jB½p k½joU BM cLæ
²joÇ jB\ǽA ²jp¡¯p »Ç{AoU©¦Ç BÇM ,»ÇeAoÇ] ǼU ºBÇ]@³ÇM
,k½k®hÇM Ç« ³ÇM k¼ÇµA±i»Ç« ,k¼®Ç n°BÇM kǼµA±i»« /k¯j±ÇM
/k¼µkM ¬Bz¯ y®@A° « º³T{±¯ ³M SLv¯ k¼µA±i»« n±Çoµ
BµÇ{BÇ ³Ç ¨kǽj ,¨A²kǽj An ³Ç½BÇQ qǦ º³§BÇdÇTwA Ç« BÇ«A
©ÇAoÇA ºA±Çµ nj ³Ç ¨kǽj An »½Bµn±Çǯ ° ;k¯joÇÇ ©ÇÇi An
ǽA /kTÇA»Ç« BÇUA ǽA j±ÇM ³T£ »v ³ Aoa ,k¼zinj»«
ºkµB{ Á±ªí« ° ²jBTA BUA ºkµB{ n±e BM ³z¼ªµ Bµq¼a
,k¯nAm¢M ²À B« ow B¼¯j ºBµ¬BU¿nB{ nBª{»M jAkíU ©¼µj»ª¯
Swj pA »½BµnB@³a :©¼woPM j±i pA o¢½j nBM k½BM ©®»« oñ
Ç BµBÇUA ½A k¯jo»« oñ ³z¼ªµ
º²±§BM º°o¼¯ ¤BL¯j ³M ,¥«B y«AnC nj ,kíM ° ?k½C»«oM B«
/©½°oM j±i ©¼î
° k¯k¯BÇ« »BÇM @BÇñ{ j±´Ç{ ½A ,jnA±« K¦A nj /@Bñ{
nB¼ÇvM º²kLíÇ{ ð½
Bµ»íM /SwA <¬B ¼{ nB@> k®T£»« ¬Ao¢½j /SwA ³¯Ak®ª{±µ
nj Rnk pA ³ k¯A²k{ °n³M°n ºA²k½kQ BM k¯jo»« oñ ©µ
/SwA oUAo ¬Bv¯A
,u¼½±Çw ,¬BTv¦Ç¢¯A ,³Çv¯AoÇ ,¥½poÇM nj An BµBÇUA ǽA
»§± ³M k®¯A±U»« ³ ºjAoA ½A ow oM ° /¨A²k½j QAr ° y@Ao«
³í«B] ?k½C»« ³a ,k®® ³¦iAk« <Sí¼L o½mQB¯o¼¼U> ¼¯A± nj
c¼±U An Bµ¬C j±z¯ o£@A /k¯Aj»« ºA³¼{Be ºBµ²k½kQ An Bµ¬C
k®¯A±U»« Aoa k®ª´»ª¯ jAoA ½A K¦A /k¯nAk¯ j±]° uQ ,jAj
³Çñ¯C toÇU pA ° k®Çµj ¨B\ǯA An q¼Ç¢¯ASÇ¢{ ºBµnBÇ ǽA
©Çµ An j±i ºBµjAkíTwA ,k®¯BLv`M Bµ¬C ³M ¬BU¿nB{ KvaoM
/k®®»« J±ow

189 188
,kíM ³M ¬C pA /©T{Am£ ¨AoTeA ¨j±i »~h{ Sîowß ³M ³ ¨°oM
¨j±i ©¯ pA /¨A²joM nB ³M ¨A»£k¯p n±«A ¨BªU nj An tnj ½A ²jB] ° ©¯ º²nBMnj
</©®»« º°o¼Q
pA ³ »í±« ,B¼v¼§B£ o´{ n¿BU nj ¨A»¯Ao®hw pA kíM ³¼j k®a
S½BµSLdæ nj> :S£ ºoÄAp ¬p ß ,©½k«C»« ¬°o¼M ¬BªTiBw
</j±M ²jBTA ºA³Tñ¯ ,±£@B¼T¯Bw º²jB] º²nBMnj

ǽA
Ç ¨kÇ~ ³Ç AoÇa ,¨j±M ³ÇT¢¯ An BµqǼa »¦¼i ³TÇL§A
°A BÇ«A /¨nAmÇ¢M ¬BǼ« nj ¬Ao¢Ç½j BM An ¨j±i º³Mo\U ³Ç j±ÇM
º³TÇñ¯ ǽA ©ª´ÇM BU ¨jo R±Çîj ²±Ç´ ¬B\Ç® ðǽ ³ÇM An
/Sv¼a ©´«
:S£ ,(j±M ½A ¬p ©wA) B¼¯±¢M °
° ±Ç£@B¼T¯Bw º²jB] nj ³a ,¬AoÄAp oTz¼M ³ ¨A²k{ ³]±ÇT«>
SîoÇw ¬BªÇµ ³M k®®»« »íw ³z¼ªµ ,»£k¯p º²jB] nj ³a
¬BªÇµ BÇM ¨jo»« »íw ©UnB½p pBC nj /k®® Soe ¬Ao¢½j
°A pA ©¯kM ¬A±U
ß pA y¼M ,¨k{ ³Tvi /¨°oM y¼Q ©µ°o£ Sîow ß
³Ç k¼Çwn »½BÇ] ³ÇM nBÇ ¨B\ǯAow ° ¨j±M »L~î /©TwA±i»«
©½AoM Tn ²An ,p°n °j BU /k{ ¥ñz« nBaj ©Pa ºBQ ºBµBMn
±£@B¼T¯Bw ³M ©¯A±U»« »Un±æ nj B´®U ¨k¼ª´ uQ ,j±M ñª«o¼
Ç« RnBǽp /©® Soe ¨j±i BM KwB®T« Sîow BM ³ ©woM
An ²jBÇ] pA »¯¿± ºBµSBv« ° k¼z ¤± ¬Ao¢½j pA oTz¼M
oiC BU An ²jB] ¨BªU ©Tv¯A±U ¥¼§j ½A ³M
 B«A /¨jo » B´®U

191 190
An BµSn°k«C ° k½ohM ºA³«B¯p°n /k®¯qM O£ k¯A²jB«C ³z¼ªµ
¬C ©Çµ ³Çaoǵ ,joÇ bo Ç« »î±±« »v o£@A /k¼® B{BªU R°BT« ºA²±¼{ ³M ow
nj ºAoÇM :k¼¯qÇM oÇe °A BÇM ,k{BÇM ²jBTÇA BQ y¼Q ±±«
/Sv½o¢¯ ²jB] ºj°n° ³M
 k½BL¯ ,²An ð½ »½BL½p /SwA ow ,Ti±«C x°n ½oT´M ,« ºAoM ¨k¼ª´ j°p »¦¼i
¨nAj ©¼ª~ÇU ° ²k¯B« »BM « nj p°o«A BU ³¯AoÄAp º³¼e°n ½A
³ SwA »v ,»Tv½n±U ºBª®µAn ½oT´M /k{BM pBM ¬BT{±C /3
xo´Ç{ ³ÇM ,kǯAj»« An q¼a³ªµ ,k®»« »£k¯p ³ ®« ¬C nj
¬BMB¼Çi ³ÇM /k®»ª¯ nB »UoBv« u¯ArC nj B«A ,k®»« nBhTA
° k¼® JBhT¯A ,k® SLdæ Bª{ BM jnAj ¥¼« ³ An »v ,k½°oM
¨nA°k¼Ç«A /¨n°B¼ÇM B\®Ç½A ,¨A³Ti±Ç«C ³ An »½Bµtnj pA »íM
/k{BM k¼« ©µ o¢½j ¬AoBv«
ß ºAoM
B«A ,kwoM o¯ ³M K¼\î ³¼æ±U ½A k½B{ /k¼® q¼µoQ ²p±« pA /1
SvQ º²nAjA ?SwB\Ç ³í¦Ç ¬ÀÇ) k¼ÇµA±hM RBîÀA °A pA ³ÇM TÇn ,k¼{BÇM »L½oÇ o´Ç{ nj oÇ£@A :©¼®Ç oñ »ª k¼½B¼M
,k¼® ¬BdT«A An o¢½j o¯ ð½ ,k¼To¢¯ ³\¼T¯ o£@A ,(?SwB\@ ?Sv¼¯ <³T{m£@> ¤BL¯j ³M Tn pA oUK§B] <¬±®@A> º±]°Sv]
/k¼®»« Ak¼Q »LwB®« nB¼vM ²Aoªµ ,p°n ¬Bªµ k¼{BM ê « ³ k®®»« nBL]A tBveA ,k¯°n»« ow ³M »T° ¨jo« pA »¦¼i
nj kǯA³Ti±Ç«C »j± pA ³ Aoa ,k®¯qM ºow Bµ²p±« ³M HªTe
oÇ£@A Bǽ ,k¼®Ç oÇw B´®ÇU k¼®Ç »íÇw /k¼®Çñ¯ oÇw n±ÇU BÇM /4 S¼®¼î ° ¬B«p B«A ,SwA ©´« ²p±« ³TL§A /Sn ²p±« ³M k½BM ow
u_¼µ ,joM»« ºoTz¼M Sªep /¬BUovªµ BM ,k½A²jo ZA°jpA ,k¼®¼LM An ºq¼a ³a k¼µA±i»« k¼¯AkM k½BM /k®»« j°kd« An B«
»TÇwAn³ÇM k¼Ç¯A±U»Ç« ºn±ǽA
Ç BÇ«A ,Sv¼Ç¯ Bª{ KAo« ¬BU»£kǯp nj k¼®»Ç« oÇñ ³Ç kwn»Ç« »½BÇ] ³M nB ³¯o£°
¥Çñ{ S¼Çe nj »µ°oÇ£ ºBµoÇw /k¼® oU An ¬BUn±z@ ¬BUjBǽ ,k¼®»Ç« oÇñ »TÇ° BÇ«A ,kǽA²kǽj An »ª´« ºBµq¼a
B«A ,k½A³¯B¢¼M @Bi nj :SwA ¬BUj±i o´{ nj »£k¯p pA ºo¢½j /SwA ²j±M ³a ©´« ºBµq¼a ½A k½C»ª¯
An ²°oÇ£ u¼ÇÄn RAn±TÇwj ,k¼¯p»Ç« oe ¬BUºnjB« ¬BMp ³M
_¼Çµ ° k¼TÇvµ »µ°o£ ºBµ»]An° o¼£nj
 ,k¼µj»« ¨B\¯A o´Ç{ »£kǯp ,²p±Ç« ÀÇioM B\¯C /k¼¯qM ow jB½p BµnBM ³M /2
pA ,n±ÇU BÇM /kǽnAkǯ ¬BT¯±Ç«Ao¼ÇQ ºBµ»¯kǽj ° ow ³M »´]±U SwA »½BµB] n±®« /Sv¼¯ ±ñv½j ,nBM pA n±®« /kMB½»« »¦\U
/k¼ª´»ª¯ q¼a_¼µ ¬BUow ° k®¯Anm£»« S° ,k®{±¯»« »¯k¼{±¯ ð½ ,k¯°n»« ¨jo« ³@

193 192
SwA oT´M /k½jo¢M An B¼¯j ¨BªU ²B« ð½ çoî nj k¼®ñ¯ »íw /8 ³Ç¯ ,An BµSª¼Ç ³Ç¯ :k¼®ñ¯ ³v½B« An q¼a_¼µ /k¼®ñ¯ ³v½B« /5
[®Q ,³Tµ ð½ çoî nj BU k¼¯BªM o´{ ð½ nj p°n [®Q nB´a ¥¯ ° ¥ªe ¥½Bw° ³¯ ° An »£k¯p S¼¼ ³¯ ,An S{Ak´M ¬Aq¼«
BU S{Am£ S° k½BM /SwA pBLw±µ »¯p ,o´{ oµ /k¼®¼LM An o´{ oT´M k¼® SMBY ³ k¼®»ª¯ ow !k¼®ñ¯ ³v½B« An q¼a_¼µ ///An
/kµkM ¬Bz¯ An xj±i ° j±{ A±A ¨B\¯Aow
¨jC SwA oT´M k½±£»« o¦¼« ºo®µ /SwAo]B« ð½ ow oµ /9
ǽAoÇ{ ° S¼íA° BM n± a »£k¯p nj ,k¯p±«B¼M
¨n ³M BU ,k¯p»ª¯ oe xA²nBMnj u_¼µ ³ k®¼LM An »½Bv¼¦@
An ¬C ºqoÇ« é«B] ºBv¼¦ SwA n±L\« k® tBveA ° j°oM
AoA nj Sv½n±U ¬AnAqµ k®¼LM ,j°n»« B\¯C ³M »T° ° k®¼LM
,xnB®Ç nj B«A ,k½°oM é«B] ºBv¼¦ ³M /k®®»« jAj°¼] ¨jC
tBveA ,k½°oM ²An Bµ³a± nj ,k½±{ ©£ Bµ¬BMB¼i nj k½nAm¢M
k¼®Ãª Ç« B«A ,Sv¼a k¼¯Aj»ª¯ ³ k¼®¼LM An ºq¼a k½jApC k¼®@
/k® °n°o½p An ¬BU»£k¯p k¯A±U»« ½A ° k½j k¼µA±i An ¬C
½Ao{
195
k¼ÇµA±i»Ç« ,S¼Çe nj /k¼®»Ç« »£kǯp ¬Ao¢½j pA oUkM B½
BªÇ{ ³ÇM k®Ç¯A±U»Ç« ³a ,k®®»« »£k¯p ³¯±¢a ¬Ao¢½j k¼¯AkM
²jBÇí§AnBÇi
/k¯±{»« °n³M°n
n±z ¬C ¬BMp o£@A BTe /k®ª´»« An Bª{ ¨jo« ¨BªU ³ k¼ª´M /ì
¨A³Tv¯A±U»ª¯ ³ ¨A³Tn ºnB¼vM ºBµB] ³M :k¼woT¯ ,k¼¯Aj»ª¯ An
ðªÇ ²nA±ªÇµ BÇ«A ,©®Ç nAooÇM BLUnA ¨jo« BM RBª¦ ²An pA
SBǽnj An KwB®Ç« ºBµ³¼æ±ÇU ,¨A²jo Ak¼Q An ©µAn ,¨A³To£@
o£@A k®®»« oñ Bµ»íM /¨A³To£ oTijSw°j BTe ° ¨A²jo@
/k¯±{»Ç« ©Ç£ kÇMA ºAoM ,k¯±zM ³ ¬BMB¼i jnA° ,k®® ow B´®U
½oUkM nj ° k¼{BM ³T{Aj ¬BTL¼] nj An ¥Tµ RnB SwA »B@
²k®¯An ³M An ¥Tµ RnB ° k½o¼¢M »v@BU ð½ k¼¯A±U»« ,
/k¼µkM ¬Bz¯
Sv¼¯ ¨p¿ ³ k¼® »½Bµq¼a Zoi An ¬BT§±Q /k½oh¯ q¼a_¼µ /7
/Bµ²B¢{joÇ£ ,Bǵ¬An±TÇwn ,BLǽp ºBµoUBÃÇU :k¼® ¥ªe j±i BM
¬°kM ,k½ohM q¼a³ªµ k¼¯A±U»« ,S¯oT®½A »¯B´] nApBM BM ,p°o«A
/k½pAjoPM nBM³BA B½ k¼® ¥ªe An ºnBM ³ñ¯C
194
 :jAj gwBQ oTij °
Ao« q£oµ ©¯Aj»« ;¨A³¯A±½j ³¯ ° ¨oM»« [¯n ³¯ ,¨q½qî njB«>
nBÇMð½ ©ÇSwj ³Ç SwA »TæoÇ ǽA B«A ,k®»ª¯ JBhT¯A
©T{±¯ow ©¯Aj»« /k®»« ©§Bd{±i ½A /©{BM ²jAqµB{ ð½jq¯
</SwA ºo¢½j q¼a
BÇM ,¬AoTÇij ½oUBLǽp ,k¼Çwn o~Ç ³ÇM oTÇij »TÇ° ,K{
nBÇ@³ªµ ° k¯j±M B\¯C RAoµA±] ½oUBL½p ° BµtBL§ ½oUBL½p
/k® JBhT¯A An Bµ¬C ²jAqµB{ BU k¯jo»«
An SMBÇn
ǽAoÇ{ ° jBTÇv½A ¬BǽnBÇMnj ¬BǼ« nj ,²jAqǵB{ Ak¼Q An ºoTij k½BM ,k{»« ²k®½C º³ñ¦« °A ovªµ ³@B\¯CpA
:jo ¨ÀîA
pA uQ kǯA±TÇM ³ »v /©µj»« ºA³¯Aj Bª{ pA ð½oµ ³M>
º²k®Ç½C º³ñ¦Ç« ,jn°B¼ÇM Ç« ºAoÇM An ¥Ç£ ½oUBL½p ²B« y{
</j±{»« ¼a
RnB´« ³ B\¯C pA ° S{B »¯Ak¦£ nj ° So£ An ³¯Aj oTij
¬B½oQ º³~
:k½±£»« An o½p ¬BTwAj ,±£@B¼T¯Bw ¬AoÄAp pA ,1t°Ô B¼¦¼«A B½nB«
º³ ®« º²jAqµB{ ,¬BTwBM ¼a nj ,jÀ¼« pA y¼Q 250 ¤Bw nj
¤°A k½BM ,¬±¯B ³M B®M B«A /k{»« ºnAm¢]BU º²jB«C 2Ajp¡®¼U
/jo»« ZA°jpA
ºk®«joÇi joÇ« BÇM /k®Ç ¬B®¼ªÇA °A ³M «B k¯A±TM ³ jo»«
An ³ ®Ç« ¬A±Ç] ¬AoTÇij ¨BªÇU SoÇ£ ©¼ª~U ° jo Rn±z«
,k{BÇM n±ÇUAoPÇ«A BM ZA°jpA nA°Aqw ³ An ºoTij ° k® R±îj
/k® JBhT¯A
° k¼®{ An Ao]B« ,j±M ²jo S«ki o~ nj Bµ¤Bw ³ »¯po¼Q
@Bi ³M ºjB½p ºnBMjoM ° Sj BM ,S{Ak¯ »¯BLBM nj »¯Ak®a /j±M ²jAqµB{ {Bî ³¯B¼h« °A oTij /k{ ¼¢ª Rk{³M
³ÇM ,¥Ç£ »½BLǽp SwA±i»Ç« y§j
 ³ Aoa ,k¼wn ¬Ak¦£@ K\íU ,S£ xoTij ºAoM An Ao]B« ° Sz£oM ³¯Bi ³M »T°
/jAj»ª¯ »T¼ªµA nB º³\¼T¯ ³M ° k{BM yzî º²pAk¯A /j°n»« »¯Bª´« ¬C ³M ©µ °A S£ xoTij ³ Aoa /jo@
An ºq¼Çaoǵ oTÇij /kÇz¯ qLÇw »¦Ç£ _¼µ ° S{m£ ²B« ³w nBÇ ³Ça B\ǯC »µA±i»« ,¨oTij> :S£ ²°k¯A BM o¼Q ©¯Bi
ºBǵ²An /joÇ SLdÇæ Bµo£nBÇ ° Bµpn°BÇz BÇM ,jo ¬BdT«A n±e nBMnj ¬AoTij ½oUk®ªU°oY ° ½oUBL½p
 B\¯C ?»®@
Bǵ²An ǽA pA ¨Ak_¼µ B«A ,k®Ti±«C °A ³M An ºnBñ¦£
¦Th« [ǯn ©¯Aj»« ! ¬°o¼M Row pA An q¼«C¬±®] oñ ½A /k¯nAj
B«A ,²k{ oUn°j y½B½Ån pA jo»« tBveA p°noµ /jAk¯ ³\¼T¯ <!ñ¯ ¥½kLU ¬±®] ³M An [¯n B«A ,»z»«
/j±M ²k¯p ¥L ¥X« yzî
1. Maria Emilia Voss 2. Thing-Zda

197 196

¥½poM º²k®v½±¯ ½oUònqM
¨j±ÇM ²jo ozT®« fp°j ºBµ»¯B¢½BM ¨B¯ ³M »MBT ,¨j±i Zoi ³M
SÄoÇ] ³Ç AoÇa ,SwA JB½B¯ B«A ,©®»« nBhTA »¦¼i ¬C ³M)
SwA ¥Çñz« nka ©¼¯Aj»« ³ªµ /(¨nAk¯ An ¬C nj o¯k½k\U
©´Ç« ,Sv¼Ç¯ ©´Ç« JBT nBzT¯A B«A /j±zM NBa ¨jC JBT ³@
³ÇM ¨ovªÇµ ³TµoÇǵ /SwBµ»{°oMBTÇÇ ³ÇÇM JBTÇÇ ¬k¼ÇÇwn
³M ©µ « ° jp»« ow o´{ ºBµ³¦d« pA »ñ½ ºBµ»{°oMBT@
¦ThÇ« ºBµ¥ñ{ ° Bµ¡¯n ³M ,»½BL½p nB¼vM
/o¢½j ºA³¦d« ºBµ»{°oMBT@
o½p nj « JBT pA ³hv¯ k®a BM S{Aj ¨ovªµ ³ p°n ð½
,¬BMB¼Çi oÇ¢½j oÇ nj ,S{m£»« B¯BMB@BQ± ¬BMB¼i pA ¥M
¬°kÇM HL½oÇU !kǽj An 1»ÄBUBÇ£ BǼ§p xovªÇµ ° °jBÇÇ«C ²rnr
²k®v½±¯ xoµ±{ S£ ° k{ ð½jq¯ Bµ¬C ³M ,k® oñ ³ñ¯C
BµoÇe ǽA pA p°noÇǵ ÁBªTÇÇeA ³ÇÇ@) BÇǼ§p ° ²rnr /SwA
An ¨ovªÇµ ;kǯjAj ¬BÇz¯ j±Çi pA An »¯BMo´« Z°A ,(k¯k¼®{»«
An JBTÇ pA ³hÇv¯ ð½ ,jn±hM ²±´ Bµ¬C BM BU k¯jo R±îj
¨A»ÇMjA S¼§BíÇ ºAoÇM An ¬Bz½Bǵ°pnC ½oT´ÇM kíM ° k®TwA±i
/k¯jBTwo ©½AoM
°A »Ç¯Aj»ªÇ¯ ?ºA³Ç¯A±½j> :©T£ ,Sz£oM ³¯Bi ³M ©¯p »T°
<?SwA ¥½poM º²k®v½±¯ ½oU©´«
1. Zelia Gattai
199
/kz¯ qLw y¯Ak¦£ nj »¦£ _¼µ ° S{m£ ²B« y{ ,¨B\¯Aow
¬An°j ¬C nj Sv¯Aj»Ç« ,S{Ak¯ y½Bª¯ ºAoM ºq¼a ³ñ®½A BM
³Ç joÇ SLdÇæ xnjBÇ« BÇM ǽAoMB®ÇM ,²k¼Çz Sªep nka
y§j nj /j°oÇM o~Ç ³ÇM ,j±î±Ç« SîBÇw ° p°n nj jnAmÇÇ¢M
SwA±i»ª¯ ° SwA ±zí« BM RBÀ« ½oiC ½A Sv¯Aj»«
/kµkM Swj pA An ¬C B¼¯j ½A nj »¦¼§j _¼µ ³M
° k¯B« oT®« xA»§Bi ¬Ak¦£ BM oTij /k¼wnAo RBÀ« p°n
¥Ç£ ¨Akoǵ :kǯA³ToÇ£ »M±i [½BT¯ o¢½j ¬AoTij º³ªµ k½j
ºBǵ¬Ak¦Ç£ nj
/k®T{Aj j±i
pA ¨Akoǵ ° kÇ{ jnA° ²jAqµBÇ{ /k¼ÇwnAo j±î±« º³d§
An ³\¼T¯ ,k{ ¨BªU xnB »T° /jo »wnoM Sj BM An Bµ¬Ak¦£@
/j±M °A º²k®½C ovªµ nBñT«ki oTij /jo ¨ÀîA
Swnj ²jAqµBÇ{ k®TÇ£ ° k¯joÇ çAoTÇîA ¬AoBe º³ªµ
qLÇw »¦Ç£ _¼Çµ y¯Ak¦Ç£ nj ³Ç ²joÇ JBhTǯA An »v ¬Bªµ
/SwA ²kz¯
:jAj c¼±U An yMBhT¯A ¥¼§j ºjov¯±i BM ,²jAqµB{
An °A ³ ²k¯Bwn oªY ³M An »¦£ ³ SwA »v B´®U oTij ½A>
»½Bµ³¯Aj º³ªµ /SAkæ ¥£ ;k®»« n±UAoP«A ºovªµ nA°Aqw
Bǵ¬C pA »¦Ç£ S{Akǯ ¬BÇñ«A ,j±ÇM ©¼Çî ¨jAj BªÇ{ ³ÇM ³ÇÇ@
</j±{ qLw
198
²q½BÇ] º²k¯oÇM ° k{»Ç« ð½jqÇǯ ²q½BÇÇ] ©ÇÇwAoÇÇ« p°n
« BM ³ñ®½A ¬°kM ?jo»« k½BM nB@³a ¨o{B¯ /j°oM Sv¯A±U»ª¯
c¼±U y½AoM An é° ° jo ¦U °jB«C ²rnr ³M ,k® Rn±z«
©wAo« nj « º²k®½Bª¯ ¬A±®î ³M ³ jo jB´®z¼Q Gn± ²rnr /jAj
/j±{ oBe ²q½B]
¦U ³v¯Ao nj ¥½poM o¼w ³M /kz¯ ©Ti ©µ ¼ªµ ³M ²pBU °
³ jo ºq¼¢¯AS¢{ »¯Ao®hw ° jo R±îj ©µ An °A ° jo@
/k¯Apo§ An ¬AoBe º³ªµ ¤j
pA kíÇM ¤BÇw ð½
Ç ³Ç SwA ½A ±±« ½oUK¼\î º³«Bǯ ,¬C nB®Ç nj ° j±M ²jo »oí« An Bµx°ooQ Swo´
oÇ¢½j ¿BÇe BÇ«A /¨kǽj H~h{ An °jB«C ²rnr ,²q½B] SB½nj
¼vdÇU An y½BµJBT ³ ²pAk¯A ¬Bªµ ³M k½BM ³ ¨j±M ²k¼ª´
</²k¼wn B\®½A ³M ³ ³T{Aj »@BQ K¦ HªTe !H¼j> :S£@
²rnr ° /S{Aj S¼Çe «BÇ B®¼Tv½oÇ oe !@BQ K¦
º²k®½BªÇ¯ ,¥½poÇM pA ZnBÇi nj ¥½poM º²k®v½±¯ ½oUn±´z«
/j±M ¥½poM RB¼MjA o¼v« ¬jAj ¬Bz¯ ºAoM »£nqM nB¼vM
³T{±¯ An ¬C ºo¢½j »¦½poM ³ »MBT ,o£@B¼ª¼ ,p°n ð½ B«A
° SoÇ£ nAo ³v¯Ao ºBµJBT ½oUx°ooQ Swo´ nj ,j±M
/k{ ³v¯Ao JBT ½oUx°ooQ ,kíM ³Tµ k®a
³ j±M ºA³«B¯p°n º²k½oM /k¼wn ©½AoM ºA³«B¯ ,kíM p°n k®a
K¦ nj /S£»« ð½oLU « ³M ³ j±M °jB«C ²rnr pA »TLd«oQ
/jnAk¯ j±]° RjBve ºAoM »½B] ,°jB«C ²rnr @BQ
q£oǵ ³ n±´z« ºA²k®v½±¯ /©® y½BTw ©µ An yL¦ ,©®»« BM k¯jo »íw »¦½poMo¼ ° »¦½poM ¬AnB¢¯³«B¯p°n pA »íM
ð½ S¼±Ç« pA ³Ç »¦½poÇM ð½ ,jo»ªÇ¯ o¼dU An ¬B½kTL« xj±i ³M q£oµ °A B«A /k®® ð½odU An °A ,tBve ºBµ¤AÆw
𪠰A pA S°oµ ³ »¯Bv¯A ,k{»« ¤Bd{±i o¢½j »¦½poM ,éA° nj ;jo¼¢M y¼Q nj An Joh« k¯ ¬BwC o¼v« jAk¯ ²pB]A
/j±M ²jB«C ,k®TwA±i»« K¦ÇA »TÇ° ,¨A»£kǯp ºBǵ¬An°j ½oÇUnA±Ç{j pA »Çñ½ nj
³¯Bªen»M ° zi Rk{³M k{»« ozT®« « nBYC oM ³ »½Bµk¯
/k{ « éAk« ½oUònqM °jB«C ²rnr ,j±M
/³Çv¯Ao nj /¨joM An ¨A»]nBi »MjA º²q½B] ¼§°A ¨B\¯Aow
nAoÇ BÇM j±ÇM ²k{ jB~« ²q½B] ©wAo« ºnAq£oM g½nBU HBUA
³Tz£oÇw ¨Aº±Çv¯Ao o{B¯ ,o½nB ¬C /u¦\¯Cu§ nj « »¦L
oBÇe Bǵ¬C BÇ«A ,joÇ SLdÇæ »½Bñ½o«A ¬Ao{B¯ BM /j±M ²k{
/k®¯qM ©µ ³M An »¯Ao®hw º³«B¯oM k¯kz¯

201 200
;j±Lǯ B\ǯC oÇ¢½j /¨j±ÇM ²kǽj An °A ³Ç ©Tz£oÇM »½B] ³M
kíÇM p°n /j±L¯ °A pA ºoYA _¼µ B«A ,©Tz£ An AoA ºBµ¬BMB¼i jAk¯ fn ³ »UBÀ«
/²j±´¼M ©µ pBM ,¨jo nAoñU An ow ½A ²nBM°j
° ©Tz£oM ¥½poM ³M /¨k¼MA±i»« kM nB¼vM ,kíM ³M p°n ¬C pA
ºnAooÇM nj ³Ç SÇ£ ©TÇw°j /©TÇ£ »Tw°j ºAoM An ¨A³Mo\U
pA joÇ ³¼æ±ÇU « ³M ° ¨A²jn±i Svñ{ »ª´« nB¼vM BLUnA
³Ç ¨k¼®Ç{ »½Akæ nB¢¯A ° ¨jo Bîj « /©µA±hM ðª Aki
nj ¬B½o£ ,BµK{ /©® Ak¼Q ²nBM°j An Ak£ ¬p ¬C k½BM S£»«
° ©µkM ³«AjA é° ½A ³M ©¯A±U»ª¯ ¨k¼ª´ /©Tn»« ²An ¬BMB¼i
©Tz£oM k½njB« ³M ° ©To£ »T¼¦M ° ¨jo éª] »§±Q ¼ªµ ºAoM
/©® Ak¼Q An Ak£ ¬p ¬C BU
ºA³L½o ³M ,nBMð½ ºA³Tµ © Swj ,B« º³ªµ ³ ¨nAj jBTîA
_¼Çµ BÇ«A ,©¼¯qÇM oÇe °A BM kµA±i»« ¬Bª§j ³ ©½n±i»«oM
nj ºA³«Bǯ ,y¼ÇQ p°n k®Ça /©½nAk¯ An nB ½A SîB\{ S°
An y«B¯ ³ ¨jo SB½nj ©¯B£k®¯A±i pA »ñ½ o pA ²nBM½A
°A ºAoÇM ³Ç An »BÇUA pA ºA³æÀi ,o½p nj /¨nAm£»« ±¼¯±T¯C
/¨A²jn°C ,jBTA
»Ç¯p ÇÇ ¨kǽj An »Ç¯p ³Ç ©Tn»Ç« ²An BÇǽ°¬AoÇÇ£ ¬BMB¼ÇÇi nj
¨j±Ç]° ¨BªU ° ¨jo pBC An ¬B½BQ»M GoµB »½±]°SÇv]
¨BªÇU S{Aj ©§±ÇQ ° S{m£»Ç« ¬BÇÇ«p BÇ«A /¨joÇ yÇÇ° An
©Tz£oM gǽnBU BU ©ÇTn»« »UoÇBv« uǯArC ³ÇM kǽBM /kÇ{»«
,¨jo¢¯oM ¥½poM ³M ¨j±M ³To£ ©Ç¼ª~U /©® ç±î ³Ç¯Bi ³ÇM An
¼X ° ³®´ ºBµtBL§ ³ ©®¼LM An »½BµAk£ ©T{Aj
³ÇM ,¨j±ÇM ²jAkǯ ¬p ³ÇM ¤°A nBÇM ³Ç An »§±ÇQ ¬C ³Ç »ÇT° BÇU
¬Anm¢µn pA ³ ÇÇ x±Qx±i ° {°n Sw±Q BM ,¨Ak¯Aða±@
k®a jo yµA±i « pA ,¨k{ ð½jq¯ ³ ¼ªµ /jo»« »½Ak£@
RjBÇî ¥½poÇM nj /johÇM _½°k¯BÇw ¬C BÇM BU ©µkM °A ³M ³ñw
k¯k¼{±Q»«
©ÇµAn ³ÇM ° ©µkǯ ¬p ³ÇM q¼a_¼µ ©To£ ©¼ª~U ¼ªµ ºAoM °
/©µkM °A Ç« nj »L½o ue ,SiAk¯A « ³M ³ »µB¢¯ B«A /¨jAj ³«AjA
,¨k«C»Ç« ¬°o¼ÇM »UoBv« u¯ArC pA ©T{Aj ³ 鱫 ¬Bªµ /S{Am£ B]³M
³Ç j±ÇM »¯p ¬Bªµ :¨jn±i »v ³M ° jn±i q¼§ ³¦Q º°n ©½BQ ³Ç ¨joÇ Ak¼Q »nj ¥MBo¼ ¥½BªU ¬B´£@B¯ ° ©Tn ©¦Tµ ³M
/©Tz£»« y§BL¯j ²jn±i nBµB¯ ²pBU ,¨j±M RÀ¼ íU nj /©µkM »§±Q °A ³M ° ¨jo£oM
,©TÇ{Aj ¤±ÇQ ³Çaoǵ ° ¨jo ©L¼] nj An ©Twj ²B£@Cj±iB¯ ¨jC ³Ç j±ÇM nBMSÇi »¦¼Çi HªTÇe ° j±M ¤±Q ©L¼] nj ,¨j±M
AkÇi ° ¨jo»Ç« »¼ªÇî y«AnC tBÇveA /©To£ °A o ³M /k®® yµB¢¯ ³ªµ ° k® »½Ak£ ¬BMB¼i nj k{BM n±L\«

203 202
 Ç« ³ÇM An ²nBM°j ¨À»M RBÀ« ½A Sæo ³ ¨jo oñ{ An
(1977 ¬k®§) ¬Ak®i Z°p /SwA ²jAj
° ¨A³Tz£oÇÇM B¼¯BPÇÇwA ³ÇÇM BµnBÇÇM ¤Be³ÇÇM BÇÇU ,é±ÇÇ« ¬C pA
nj ÇÇ ° ¨j±M ²jo ZA°jpA 1¤°Ajð« B¼¦¼vw ¨B¯ ³M »¯A±] ¬p BM ³Ç ¨joÇ An ºnBÇ B«A ;k½j ©µA±h¯ An °A q£oµ o¢½j ©¯Aj»«
JAmÇ] ©Ç½AoÇM ³Ç An ºq¼Çaoµ ¨j±M ³To£ ©¼ª~U ³ ºA²n°j /SwA±i»« ©§j
º³LÇ nj ,©½jo»Ç« »£kǯp ¬k®§ nj ÇÇ ¨nAm¢M nB® ,Sv¼¯
Sw°j ¬jo Ak¼Q ° 2t¿BQ ¬BMB¼i nj »ña± ¬BªUnBQC ¨°j
º³¯Bh¼« pA »¯A±] Z°p ,K{oµ B«A /j±M Shw nB¼vM ¬Bª½AoM
° k®T{m£»« B« º²o\®Q º±¦] pA ° k¯k«C»« ¬°o¼M ³¯Bi nB®@
/©½°oM ¼½BQ k®TwA±i»« B« pA ° k¯jAj»« ¬BñU Swj
° ©Tn»ª¯ ¼½BQ S°_¼µ :¨j±L¯ Bµ³½Bvªµ BM Ro{Bí« ¥µA
jB½oÇ nBMoǵ BÇ«A /¨A²kÇz¯ Bµ¬C n±®« ³]±T« ¨jo»« j±ª¯A°
/j±L¯ ²o\®Q SzQ »v o£@A BTe ,k¯k¼z»«
çAoTÇîA Bǵ¬C ºAkÇæ ° oÇw ³ÇM ° ©Tn ¼½BQ ,K{ ð½
nmÇî /kÇ{ ¤kLÇ« ²°kǯA ³ÇM ¡¯nj»ÇM °j ¬C º²k®Çi /¨jo@
³Ç ¨kÇ{ ³]±TÇ« ,K{ ¬C BÇ«A /k®TÇn B\ǯC pA ° k®TÇÇwA±ÇÇi
³Ç ©Ç¯C ¬AoÇ¢¯ oTz¼ÇM BÇ«A ,¨jo£»Ç« Sw°j ¤BLǯj k®ÇÇaoÇǵ
/<k®½±£»« ³a Bµ³½Bvªµ>
BU ©® R±îj ¬B«³¯Bi ³M An Bµ¬C kíM º³íj ©To£ ©¼ª~U
Bǵ¬C K¦ÇA ³ »TîBw nj ,¨BªU º³Tµ ð½ /©¼{±®M ºA²±´
nBM k®a /k¯k«B¼¯ o¢½j B«A ,¨k¯B« ²o\®Q SzQ ,k{»« ¬B{Ak¼Q

1. Cecilia Macdowell 2. Palace

205 204
 Bµ¬C nBM KeBæ B«A ,©®¼LM An Bµ¬C k½B{ BU ©Tn ³¯Bh¼« ¬C ³M
²nBM°j Sæo /SiB®{»ª¯ An
¬B«Akæ ²nBM°j> :©T{±¯ ¬C º°n ° ©Th½°C ²o\®Q ³M »½±¦MBU
SªÇw ³ÇM ¨A»ÇMjA º²k®½BªÇ¯ ° Sw°j ,Bñ¼¯±« BM ³ n±¬Bªµ °o{ ,Sv« »µ°o£ ,»L{ ³ j±M ½A
 y¦æBe B«A </k¼®@
Bµ¥L¼Çw ºBµJBTÇ ¬BTÇwAj> :©TÇ£ ,©½jo»« »£k®¯An ¤BUoQ ¬Ao¢¯ ³ ¬Bªµ ,¬B«³½Bvªµ ° »z@²kMoî ° ¬jp jB½o ³M k¯jo@
oǵ ³ÇM ¬jp ¡®Ça S¼ªµA º²nBMnj /²j±M K§B] ©½AoM ³z¼ªµ ±¦MBÇU ¬C Thǽ°C oBi³ÇM BÇ« ³M ,k½±¢M ³a B« º²nBMnj ¨j±M
©®TÇ« An ¬C k½BÇM ,Svµ SæoÇ ¬C »TÇ° BÇU /SwA Sæo /jo çAoTîA
</j°n»« Swj pA ³z¼ªµ ºAoM ³¯o£° ,joª{ /¨k½k¯ An Bµ¬C q£oµ o¢½j
1
»£kǯp Bµ¥L¼Çw ¨BÇǯ ³ÇÇM ±¢z¼ÇÇQ »µ°oÇÇ£ ,¬BTwBÇÇM ¨°n nj
n±ÇUAoP«A o~ ³M JBT 9 BM Bµ¬C pA »ñ½ ,p°n ð½ /k¯jo»«
º²k®Ç½C º°BÇe BµJBT ½A jo»« BîjA ¬p /Sn 2t±½oL¼U
/SwA±i»« np º³ñw ²j ,¬C ºApA nj ° SwA ¨°n ºn±UAoP«A
Bµ¬C kz¯ oBe ° k«C ¬Ao£ nB¼vM t±½oL¼U o¯ ³M JBT Sª¼
/johM An
BÇÇM ° kÇǯAp±ÇÇw An BµJBTÇÇ pA BÇÇU ³ÇÇÇÇw ,Sn ¥LÇǼÇÇÇÇw
²j ©Çµ p±®Çµ> :SÇ£ t±½oL¼ÇU ³M ° Sz£oM ,o¢½j ºBU y{
</k¯pnA»« np º³ñw
S{Aj SÄoÇ] n± Ça /joÇ ¬°o¼M An °A ° k½k®i t±½oL¼U
?k{°oM JBT ³¯ Sª¼ ³M An JBT y{
p±®µ> :S£ ° Sz£oM ° k¯Ap±w ©µ An o¢½j JBT ³w ¥L¼w
</k¯pnA»« np º³ñw ²j ©µ

1. Sybil 2. Tiberius

207 206
»MBTÇ ³Ç ¨jo£»Ç« »z¼Çz ¤BLǯj /o¼Çi ³ÇM o~Çî> :©T£@ An Bµ¬C So£ ©¼ª~U ° k{ xAº°Bñ\® ©¼¦vU ß t±½oL¼U
</j±M ³T{±¯ Bv¼¦ ½A º²nBMnj xAºn±ÇUAoPÇ«A º²k®Ç½C pA »zhÇM Sv¯A±U»Ç« B´®ÇU B«A /johM
¤BwnBQ ?SwA °Àv¼¯BTwA nkQ ¬BUn±®« ,²C> :jAj JA±] ¬p /k¯A±hM An
</jo R± ,©½nm£»« ±¢½njnÔ o´{ pA ¨k¼ª´ ,¨jo ¨BªU An ¬BTwAj »T°
nkÇQ K¼~ǯ An »ÇUm§ ¬BªÇµ AoÇa /¨kÇÇ{ ¼¢ªÇÇ »¦¼ÇÇi
An ©MBTÇ »Çv ©®¼M»Ç« S°oǵ ,¨j±Çi ³ ¨joñ¯ °Àv¼¯BTwA
?©®»« tBveA ,k¯A±i»«
¿Be BU ³ j±M »½Bµjo« ½oU¬BMo´« pA »ñ½> :jAj ³«AjA ¬p
»wB®{¬BTwBÇM tB®{nBÇ BÇ«A ,j±M ºo¼ º²jA±¯Bi pA /¨A²k½j
</jo¼¢M tn±M ²B¢z¯Aj ³M Tn ºAoM jo 𪠫 ovQ ³M /k{
/¨A³Tn B\¯C ³M ³a ºAoM ©T£ ¬p ³M
»ÄqÇ] ±±Ç« ǽA oBÇi ³ÇM Sv¼¯ ¨p¿ ,¨q½qî> :S£@
</¼LM ²nBM°j An Bv¼¦ ° °oM /»¯AkM o~« An Rj±i
 /¨jo An nB ¬Bªµ ° SwA ³¯Bz¯ ð½ ©µ ½A ¨jo oñ
³Ç »®«ÆÇ« oT®Ç« ,j±ÇM ³TÇvz¯ AoTÇîA BÇUA nj y¼z ð½
:©T£ /©¯qM ±¯Ap k½BM jo ²nB{A /©Tn yo ³M /k«C»ª¯
¨Bǯ ³ÇM ºjoÇ« oÇYA »MBTÇ ¨A²kÇ«C /¨A²k«B¼Ç¯ AoTÇîA ºAoM>
</SwBv¼¦ ½A º²nBMnj /¨ohM An °Àv¼¯BTwA
° joÇ oÇU An AoTîA BUA /k{ {°n y¼z ºBµ©za
/Sz£oM JBT pA ºA³hv¯ BM ,kíM ³¼j k®a
B\®Ç½A BÇU JBTÇ ǽA oBi³ÇM
Ç ³Ç ©§Bd{±Çi nka> ¬BªwC ³M S{Aj B\¯C »¯p /©¼T{Am£ ow SzQ An Bv¼¦ º±¦]
/¨ohTÇ« »¦¼Çi /©TÇvµ °Àv¼¯BTÇwA nkÇQ njAoÇM ß Ç« /kǽA²k«C
209
³M An »MBT B\¯C ,y¼Q ¤Bw nB´a /¤BUoQ ° B¼¯BPwA po« ð½jq¯
/¨j±M ²k½oh¯ An ¬C B«A ,k¯j±M ²jo jB´®z¼Q «
Bµ¥L¼Çw ºBµJBTÇ ¬BTÇwAj jB½ ³ñ®½A ©®»« oñ /©¼Tv½BM>
</©® ¬AoL] An »ª½k »µBLT{A BU j±M ºA³¯Bz¯ ,¨jBTA
nj ,©TÇ{Am£ BQ°nA n°j ©MBT ¼¦LU ºAoM ³ ºn±U ¼§°A nj
° ©Tn yí«B] ºBv¼¦ ¬k½j ³M kíM /¨jn±i nBµB¯ ±¢½njnÔ o´{
JBTC nj Bv¼¦ ¥iAj> :S£ y¼z /¨jo RBÀ« »z¼z BM
»ªÇ ,kÇ«C ©{±Çi oÇe ǽA pA <?Sv¼¯ ¡®z o´pAkíM
BµïBM ° BµKµAn BUA ° Bµ°oµAn ° JAod« °A ° ©½jo SLdæ
³T{±Ç¯ Bv¼¦ º²nBMnj ³ An »MBT k½oi ¬B½BQ nj /jAj ©¯Bz¯ An
pA »T° /¨oh¯ An ¬C ©To£ ©¼ª~U B«A /jo jB´®z¼Q « ³M ,j±M
ºAoM ° ¨A²k®v½±¯ « ¤Beoµ³M /¨jo ²B®£ tBveA ,©Tn B\¯C
pAoÇMA ºAoÇM Aoa /¨j±M ³Tn BQ°nA ³M ©½BµJBT x°o ¬joM ¿BM
,Sn ¨jB½ Ao]B« ¥ kíM ?¨k½oh¯ An yMBT ,y¼z BM »¢¯B¢½
/³d§ ¬C BU
¬Ak¼Ç« ,Bñ¼¯±Ç« ²AoǪÇǵ ³ÇÇM ° ©ÇÇTÇÇ{Aj ³ÇÇ¢¯ An ÇǼ{BÇÇ«
/jo»« ²B¢¯
208

³«B¯p°n »´£@C ° »½B¼§AoTwA
An o´{ yhM °j ³ ©®»« ²B¢¯ »½BL½p ¥Q ß ³M ,»¯k¼w nk®M
ß nj
An xnBÇ ³Ç SwA ¤Bd{±Çi ° SwA Sz´ÇÇM nj ¬¿A HªTÇÇe
</k®¯Aj»« ©´« nk½A
njAoM
ß BM ,k®{BM B\¯C j±M ñª« ³ »½Bµy¼z ¨BªU ¬B¼« pA
oÇñzU ,¨jAj An JBTÇ ¤±Q /¨j±M ²jo RBÀ« °Àv¼¯BTwA nkQ
pA ° k½C»Ç« ©o ³M »½B¼§AoTwA ð½ kíM /k®»« ¥æ° ©µ ³M ³ ¨k¼®{ ,¨°oM BU ©Tz£oM »T° /So£ x±C nj Ao« °A ° ¨jo@
:k½±£»« /©¯A±hM y½AoM An ºA³«B¯p°n »´£@C kµA±i»« « <?Sv¼¯ ¡®z o´pAkíM JBTC nj Bv¼¦ ¥iAj> :S£@
° ¨A³T{Am£ B] ³¯Bi nj An ©ñ®¼î /SwA q½n »¦¼i y°oe> ¤BÇw nB´Ça °Àv¼¯BTÇwA nkQ ³ j±M »UBª¦ ¬Bªµ H¼j ½A
</©¯A±hM ©¯A±U»ª¯ /kµj»« ²nBM°j Sæo B« ³M ³z¼ªµ »£k¯p /j±M ³T£ y¼Q
An ¨A³í§B Ç« ð®¼Çî ©Çµ Ç« BÇ«A ,©®»Ç« An ¨j±Çi »íÇw
/©µA±i»« nmî jo« pA /¨A²jn°B¼¯
An ºq¼Ça ð½ /©¼®Ç y{±Ç«AoÇ ,J±Çi> :k½±£»Ç« joÇ«
³ñ®½A ³¯ /SwA
¼í ©µ Aki ©za ©®»« oñ « ?k¼¯Aj»«
»v »T° ,ºn±½A /kµA±i»« n±½A xj±i B«A ,²k{ o¼Q
kǵA±i»ªÇ¯ y§j ¬±Ça ° /k®¼M»ªÇ¯ Swnj ,k®»« »µBLT{A
</kzhM»« An °A ,k® R°B ²k½jB¯
<?j±{»« ³a "𼯠ºBµnB@" uQ ,J±i> :©woQ»«
nj An yñ®¼Çî S°_¼µ Aki ,J±i> :jk®i»« »½B¼§AoTwA
/kµj»« ³«AjA yµAn ³M ° </jnAm£»ª¯ B] ³¯Bi

211 210
jnAj ©Çµ ¿BÇe ¼ªÇµ ±Ç¢M AodÇæ ³ÇM ,J±Çi> :S£ ¦L«
³M ,¨°n»« ²An Aodæ nj S°oµ /kµj»« ¨B\¯A »ª´« º³¼°
,Aodæ é¼w° pBM ºB ³ Aoa ,¨oM»« »Q ¬Bv¯A »íA° º²pAk¯A
»T° /©¼ña± nka Aki BM tB¼ nj B« ³ jn°C»« « jB½ ³M
BµjnB¼¦¼« ½A ¨BªU ©®»« n±~U ,©®»« ²B¢¯ Aodæ ºBµ{ ³M
º³ªµ ³M SLv¯ B¼¯j o£@A BTe ,k¯A²k{ ²k½oC ¬Bvñ½ ¬B´] ¬Bv¯A
Ç« ³ÇM ³LÇAoÇ« nj y½Bµ²± /k{BM ²joñ¯ nBTn ³¯B~®« Bµ¬C
,k½C»« ¿BM A pAo pA k¼{n±i ©®¼M»« »T° ° k®»« ðª@
nB£k½oÇC ³ÇM An j±Çi ° j±{»Ç«
íÇÇ{ pA nB{oÇÇw ©ÇÇe°n ³ÇM yTÇwj ð½ BÇM ° j±ÇM ²k¯BLÇva ¼ÇÇ«p oÇÇM An y{±ÇÇ£ °
</©®»« tBveA oUð½jq¯
B«A /Sz£oM xA²o«p°n ºBµnB ³M ° jo oU An jo« ¦L«
¬Bªµ nj ²nBM°j An jo« ¬C »T° ,kíM p°n ³ k¼®ñM An xoñ
Aodæ ºBµð{A
y@AoÇÇ« pA »½BLÇǽp nB¼ÇÇvM ¬BTÇÇwAj BÇÇM ©¯BTÇÇw°j pA »ÇÇÇñ½
kíÇM ³Ç SwA »d¼Çv« ¦LÇ« ð½ º²nBÇMnj ¬BTÇwAj /Sz£oÇM
¬BMB¼ÇM nj cLÇæ p°noǵ SoÇ£ ©¼ª~ÇU ,y@AoÇ« ³M j°n° pA
nBÇ ǽA ³Ç nBÇM Ǽ§°A /k®ÇñM »¯¿±Ç º°n²jB¼ÇQ o´{ ¬°o¼M
j±ÇM ²k¼Çz pAnj ¼Ç«p º°n ³Ç kÇ{ ºjoÇ« ³]±TÇ« ,joÇ An
/jp»« ¼«p
</SwA ³¯A±½j HªTe> :jo oñ ¦L«
¦L« ,²B« ð½ pA uQ ° k{»« nAoñU p°noµ ³®dæ ½A B«A
/jo K\íU nka ,k½j ¤Be
<?»T£ Aodæ ³M Ao« ºBµoe>
/jAj ¬BñU An xow jo«
<?k®»« ³½o£ jnAj ©µ p±®µ>
³ k®»« ³½o£ oBi ½A ³M ¿Be /¨±®{»« An yµµ oµ>
¨BªU ° SwA ²k½B»M «B ³ ²k¯Anm£ oñ ½A BM An ¤Bw ¬AnAqµ
¦U xj±i S{±¯ow ° Aki ³¼¦î oM »½±£o ³M An Rk« ½A
</SwA ²jo@
oU²BU±Ç »¦¼Çi Bµ¬BÇv¯A BÇ« oªÇî ¤±Ç ±¢M Aodæ ³M ,J±i>
³Ç ©¼Ç¯Anm£»Ç« oÇñ ǽA ³ÇM An ¬BªTÇ° oTz¼ÇM ©Çµ B« B«A ,SwA
³L½o jo« BM So£ ©¼ª~U ,j±M ²k{ [¼£ K¼\î nBTn ½A pA ³@
BÇM ǽAoMB®ÇM ,j±M ³To¢¯ jB½ J±i An »Moî p±®µ /k® SLdæ
/jp ±¯Ap ¼«p º°n jo« nB® ,jB½p Sªep
<?»®»« nB@³a>
° »½B´®ÇU oBi³ÇM ° ©®»ÇÇ« »®¼z®ªÇǵ AodÇÇæ BÇÇM ¨nAj>
</©µj»« ÀvU An °A ,y½Bµð{A
</jq½n»« ð{A ©µ Aodæ ©Tv¯Aj»ª¯>
³ÇM ,k{BM k¼« ¨jo« ºAoM jnAj °pnC ,k®»« ³½o£ p°noµ>
° Sz ¬C nj k®Ç¯A±TÇM ¨jo« ³ j±{ ¤kL« »í¼w° qLw S{j
</k¯o`M ¬C nj Bµ³¦£ ° k®¯B½°oM ¥£ ° k®® np

213 212
/k®«B¯»Ç« <AodÇæ ºBǵð{A ²BÇÇa> An B\ÇǯC ¬B®¼z¯³½jBÇÇM ³z¼ªµ ° ©¼®»« Ak¼Q An ¬B«»íA° S{±¯ow Rnk¯³M /©½A²k½B »M
¬joÇ ¤kLÇ« ºAoÇM »µAn ,k{±®M JC ½A pA uoµ k®½±£»« »TÇ° /SwA ²j±Lǯ ~®Ç« BÇ« ³ÇM SLÇv¯ AkÇi ©¼®»Ç« tBveA
An xA»¼e S{±¯ow ¨B\¯Aow ° kMB½»« í{ ³M y½Bµ[¯n B« y½Ap ¥¼§j ° kT A»« »BUA ° kwn»« j±î±« º³d§ ¨B\¯Aow
/k®»« Ak¼Q ¬B«»£kǯp ¬jo ç±î ºAoM ©¼®»« oñ ,kµj»« ¬Bz¯ B« ³M An
,AodÇæ ¥XÇ« ° ©¼µj»Ç« ³Ç«AjA ¬joÇM [ǯn ³ÇM ° ²kÇ{ o½j »¦¼i
</©¼®»« y¯pow ,©½A²jo ¦U ³ »T° ºAoM An ¬B«j±i
Bǽ kµj»Ç« x±£ An oe ½A Aodæ ©¯Aj»ª¯> :S£ jo«
n±Ç An xA»£kǯp kǯA±U»ªÇ¯ ° ²joÇ RjBÇî [Çǯn ³ÇÇM /³Çǯ
</k®¼LM ºo¢½j
©®»« tBveA »T° ,©®»« « ³ ©¼®ñM An ºnB B¼M uQ>
</©¼® Bîj B¼M /k¯A²jAj Swj pA An ¬B{k¼«A ¨BªU Bµ¨jC
³M °n ,j±M ¬Bª¦v« ³ »ñ½ /k¯jo Bîj ° k¯jp ±¯Ap jo« °j
³M An y½BµSwj ,j±M 𼧱UB ³ ºo¢½j ° k¯A±i pBª¯ ³ñ«
,k¯jo Bîj j±i ºAki ²B£nj ³M ¨Ak oµ /jo Bîj ° k¯BLva ©µ
³M An °A k¯nAj nAoæA ¨jo« k®aoµ ,SwA ²j±M »ñ½ ³z¼ªµ ³@
/k®¯A±hM ¦Th« ºBµ¨B¯
xA»µB¢dLÇæ º°n²jB¼ÇQ ºAoÇM ¦LÇ« joÇ« »T° ,kíM p°n
¼Ç«p oÇM Á±ªíÇ« ³ »½B] nj /j±L¯ B\¯C o¢½j jo« ¬C ,Sn
o¯ ³M u¼i Bµ{ ,k¼z»« x±C nj An ¼«p ° k¼MA±i»«
S{Aj ¬BÇñ« ¬C pA »ña±Ç º³ªÇza ³ÇÇ AoÇÇa ,k¼wn»ÇÇ«
nj o´{ »§BµA ° k{ oUònqM ³ªza ,kíM ²B« k®a BU /k¼{±]»«
/k®TiBw »µBa B\¯C

215 214
 ºpBMo¼zª{ o®µ jjo£»«oM ¤BP¯ pA ÀMAq½A

o®µ º²nBMnj »MBT ,QAr nj Bµ»½An±«Bw nB£p°n nj ,y¼Q Bµ¬o xA»U±¦Çi oBi ³M ³ ©®»« RBÀ« »¯An±Twn nj An ÀMAq½A
/¬À´ÇÒU º³§BÇwn Bǽ »§BíǯA nj :kÇ{ ³T{±¯ ºpBMo¼zª{ »¯Be°n xow nj k½±£»« /SwA »§Bî y½Am /©½°n»« B\¯C ³M K¦A
° j±M ºpBMo¼zª{ jBTwA ð½ ©µ ³ j±M JBT º²k®v½±¯ ¨B¯ ¬À´U p°n ð½ /²kǯAnmÇ£ ³í«±Çæ ð½ nj An ³Tǵ k®Ça ,¤BPÇǯ ³ÇÇM
:¨A²jn°C o½p nj An ¬C pA ³¦ª] k®a /¬l KµAn ð½ ©µ S{m£»« ³í«±æ nB® pA BµKµAn pA »ñ½ BM S{Aj ,o´pAkíM
RB½±Td« ° jBTv½A ºpAnj Rk« ° jo pBM An xp±« KµAn ³@
³Ç¯ kǯAj»Ç« ,k®Ç nj An »£k¯p ºB®í« uoµ /y«AnC
Çe :S£ ÀMAq½A ³M kíM /jo »wnoM An ¬C
ºAoÇM ©Çµ »¦Ç¼§j uQ ,»¯B½BÇQ ³Ç¯ ° Svµ ºq¼a ºAoM ºpBC
SMBÇY »Çv ³ÇM An ºq¼a k¼® »íw ³ñ¯C ¬°kM /Sv¼¯ »¯Ao¢¯
x±«Bi y«AnC ¬Bªµ /k¼¢®\M ,k½nAj jBTîA ³`¯C ºAoM ,k¼®@
/SwA ³T{Aj An yT{±¯ow JBhT¯A SîB\{ ³ k¼{BM ³T{Aj An »v@
/¡®] nj ©µ ° k®»« kæ zî nj ©µ ½A
<?kµkM jB½ ±U ³M An »£k¯p ºB®í« k¯A±U»« p±« »Tv¯Aj»«>
:S£ ° SiAk¯A n°j ° jn°C ¬°o¼M ¬C pA ºkwB p±« ß kíM
¬C pA ° ²k¯Bwn ¬B½BQ ³M An j±i o¼v« ³ SwA ºA»£k¯p ½A>
</SwA o½j nB¼vM ¿Be ° ///k¯A²joñ¯ ²jBTwA
qLw p±®µ ³ jn°C ¬°o¼M y®¼]n±i pA An ºo¢½j p±« kíM
S{Am£ y®¼]n±i nj ²nBM°j ° jAj ¬Bz¯ ÀMAq½A ³M An p±« /j±M
° ²j±ª¼P¯ An j±i o¼v« p±®µ ³ SwA ºA»£k¯p ,½A> :S£ °
xA»½B¯A±U ³M ,y½A±A Rnk ³M uoµ /K¦ ³M n±e º²pB]A
</SwA KwB®« º³d§ oT®«
º²jBTÇwA ³ÇM ° Swnj º³Çd§ nj Swnj oe T£ ºAoM
Sw±Q ,jn°C ¬°o¼M y®¼]n±i pA ºA²k¼wn p±« ß ,¨B\¯Aow
½A /j±{»« A±®{B¯ yL¦ ºA°C ³M ,jnAj jBªTîA y¯kM pA c¼dæ
:S£ ° jo ©¼vU ÀMAq½A BM ,k®@
¬B´] BM ¥«B »¢®µBªµ nj ³ k¼®{ ¬A±U»« »T° B´®U An Akæ ° tAoµ»ÇM ³¯±Ç¢a o¼Ç¢M jB½ /SwA "¬±®@A" º³d§ ½A>
³ÇM q£oǵ ,©¼Ç¯Aj»Ç« B¼¯j qo« An j±i »T° ° ©¼{BM ¬BªAoA </»® »£k¯p An ¬C ²B®£ tBveA»M
/kwn»ª¯ B« x±£@
/¡®] nj ©µ ° k®»« kæ zî nj ©µ ½A

217 216
©¼¯AkM k½BM uQ ,©¼® e An ¬B«»£k¯p k½BM ,B½Ån ³M ¬k¼wn
/©½q¼µoPÇM jpAkǯA»« o i nj An B« ³ »½Bµq¼a ¬C pA ³¯±¢a
¬Bª®Tn B i ¤BªTeA ,©½q½oM ³«B¯oM ¬Bª«B£oµ ºAoM oTz¼M ³aoµ
jAoÇA :©¼¯B«»Ç«nj q¼Ça nB´Ça ³M ³]±U pA ³ Aoa ,SwA oTz¼M
tBveA oTz¼M ³aoµ /y«AnC ° ±{ ,»£k¯p ºBµ²p±«C ,o¢½j
B« Swj pA oTz¼M n±«A ¨B«p ,©½nAj Swj nj An n±«A ¨B«p ©¼®@
y®@A° ð½ ¬A±U»ª¯ ° kµj»ª¯ nAkzµ o i /j±{»« ZnBi
/jo ºq½n³«B¯oM y¼Q pA o´pAkíM »¯Bª´« ð½ ¥X« An é½ow
»¢®µBªÇµ nj j±Çi joLǯ Bǽ Çzî BM k¼µA±i»« o£@A ,uQ
oM ©¼®»« qoªT« An j±i oñ nk¬C /¬j±M ºo¢½j ¬C Ti±«C
ß
jBǽ pA An »ª´Ç« nB¼ÇvM º³Tñ¯ ³ ,©¼¯Aj»« nBTn ½oT´M ³`¯C
ZB¼TÇeA ¬Ao¢½j ³M ,©¼woM j±i AkµA ³M ³ñ¯C ºAoM :©½oM»«
An j±i ©µ ° ©¼® ²kµBz« An ¬B´] SwA ¨p¿ ©µ uQ /©½nAj
An Bǵ¬C nBÇñA ³¯±Ç¢a ©½p±«B¼ÇM ° ©¼®¼LM o¢½j jAoA k¦] nj
/©¼® ºo¼¢¼Q
/¡®] nj ©µ ° k®»« kæ zî nj ©µ ½A
k®»Ç« éBÇU ºo¢½j ¬Bv BM ³z¼ªµ B« ²An /KwB®« jBTwA
ß TB½
ß
³ThQ º²kµBz« BM /k¼µj ¬Bz¯ y®@A° Sîow³M k½p±«B¼M ,k¼{BM
¼{B« ð½ ³M An Bª{ ,¬BU»£k¯p º³Mo\U bÀ æA³M k½nAm¢¯
<K¦ ºA°C> ³M ²nA±ªµ ° k¼® ²jBTwA ³Mo\U ½A pA /k® ¤kL«
,k¼Tv¼¯ A±« ¬BTL¦ ºA°C º³T£ BM o£@A BTe /k¼µj x±£ j±i
» k¯Aj»« A°C ½A :k¼® º°o¼Q ¬C pA ° k½nAm¢M ¨AoTeA ¬C ³M
/jo q¼µoQ ¥ªî pA k½BM » ° jo ¥ªî k½BM
/¡®] nj ©µ ° k®»« kæ zî nj ©µ ½A
/k¯p±«B¼ÇM BÇ« ³ÇM ºq¼a k®µA±i»« ,n°o B½ zî º°n pA ³@
?©Ç¼Çµj }¼hÇzU nBñL½oÇ pA An Sw°j ©¼Ç¯A±U»ÇÇ« ³¯±ÇÇ¢a
oǼÇv« ³Ç Sv¼Ç¯ »Çv ¼TÇwAn jBTÇwA :SwA ²jBÇw yhÇwBQ
¬±Ç£@B¯±Ç£ ºBǵ²An ³Ç SwA »v ,jp±«C»« B« ³ÇM An »¯B«nC
³ÇM ¬k¼Çwn ºAoÇM ³Ç kµj»« ¬Bz¯ B« ³M An ºA²jB] ³M ¬k¼wn
_Ǽǵ ,©½kǼwn ²jB] ½A ³M ²B£oµ /©¼® » k½BM ¬BªT{±¯ow
ºBµy§BÇa ³Ç Aoa ,k® ðª B« ³M k¯A±U»ª¯ o¢½j ºjBÇTwA
/SwA ³¯B¢½ uoµ o¼v«
An ¬C o£@A B«A /¡®] nj ©µ ° k®»« kæ zî nj ©µ ½A
/©¼wn»ª¯ B]_¼µ ³M ,©¼®ñ¯ nj

An ¬BÇ] »®í½ ,¥«B nBTn ©¼®»« ¬Bª£ K¦A /Bµk½k´U pA q½o£@

ºAoÇM /Sv¼Ç¯ ǽA pA oÇUï°nj q¼a_¼Çµ /¬joÇ »½BǽÅn ºAk

219 218
uoµ BU ,jo ¥½kLU ¡®w³ThU ³w ³M An xoµA±i ³Çw °
ºB®íÇ« ³ÇM k½BLǯ ,oǯ ð½ ºjB{ ³ kª´M ,jnm£»« B\¯C pA »MC ºBµ²± nj
/k{BM ¬Ao¢½j ¬k{ ¼¢ª
nj »í¼L nBQ ð½ ³M Ao« ¨o{B¯ ,B¼§AoTwA ³M ¨j°n° pA kíM p°n
¨B¯ ³M ºA³ ®« ³ »¦¢®] ¬B¼« nj ,B\¯C /joM»« »¯k¼w »ñ½jq¯
ºBµðv¼¦M°A ¥ñ{ ³M ¡®w³ThU ³w ,²k¯B{±Q An »MC ºBµ²±@
/j±{»« ²k½j ºo~«
kíÇM ° </SwA ¬AoǵA±i³Çw º³ThÇU ǽA> :k½±£»Ç« ¨o{B¯
/k®»« ½oíU ©½AoM An o½p º³¯BvA
½oUn±´Çz« ³Ç j±ÇM oÇw nj xoǵA±Çi ³Çw BÇM ,»®ªÇÇ Ò Ò{
:S£ °A ³M ° k{ ð½jq¯ ¬B«p º±\¢®]
</©® ZA°jpA BL½p ºBµoTij ½A pA »ñ½ BM ©µA±i»«>
[¯n o¢½j ºBU°j ¬C ,k® ZA°jpA ¬B{»ñ½ o£@A> :S£ ª{
³Çw k®Ç¯A±TÇM y¯AjoÇ« ³Ç ¨jo£»Ç« ºA³¦¼LÇ ¤BLǯj ³M /k¯oM»«
</k¯o¼¢M ¬p
ºA³¦¼LÇ ¼®Ça ³ñ¯C»ÇM ,k¯j±ª¼ÇQ An BǼ§AoTwA º²nB Bµ¤Bw
/k®MB¼M An
,k¯k¯BÇ« »½Bª¼PǵAn pA ,³TÇvi ° k¯kÇ{ o¼ÇÇQ ³ÇÇ »«B¢®Çǵ
Sv¯A±U»Ç« BÇ« pA »Çñ½ ©ÇSwj> :SÇ£ BµoǵA±Çi pA »Çñ½
</k{BM jB{
»¦¼Çi oÇ¢½j ¿BÇe BÇ«A ,¨jo»Ç« ²BLTÇ{A Ç«> :S£ ª{
</²k{ o½j

221 220
y½AoÇM ºA³MoÇ£ ,k®TÇ{Am£»Ç« ¨AoTÇÇeA °A º³¯BnBÇÇî ±¦ÇÇw
/k¯jo Ak¼Q
³ Aoa ,jBTA òo« ¤Be ³M »¢®wo£ pA ³Mo£ ,kíM p°n Sµ
AoA ¬C nj ©µ »{±« o¢½j ° jn±hM ²±¼«
 Sv¯A±U»ª¯ º²nBMnj An o½p ¬BTwAj ,¨A»¯Ao½A o{B¯ ° Sw°j ,ºpB\e xnC
/Sn BTÇw°n ³ÇM o¼Ç{ ToÇ£ ºAoÇM nBÇî joÇ« /j±ÇM ²k¯BªÇǯ
Aoa ,kµA±i»ª¯ xj±i ºAoM An o¼{ °A k®Tv¯Aj»« Bµ»½BTw°n

xnB¼TÇiA nj Sí¼LÇ ³Ç k®»Ç« ³½mÇU ºq¼Ça pA
Ç ³Ç@ /k¯Anm¢M ³LAo« ° RjBLî ³M An xoªî
/k¯jo 𪠰A ³M ²nBM°j ,¼ªµ ºAoM /jnAm£»«
Bµ»½BTÇw°n pA joÇ« ° joÇ ¨BªU An xo¼{ j°p »¦¼i ³Mo£@
¼XÇ y½BµtBÇL§ ,»µBU±Ç RkÇ« pA kíÇM ³Ç@
o¼{ ³Mo£ pB¼¯ pA oTz¼M °B£ ³ B\¯C pA /k®µkM °A ³M º°B£ SwA±i
»ª /j±z¯ AowA BU o¼{ ¬k¼{±¯ ³M jo °o{ ©µ jo« ,jAj»«
,²±¼Ç« ¬jn±Çi ,¬BTvµ±Ç º²pBU ºA±µ Bz®TwA oBi ³M ,kíM
/k{ »MAm] ° ²k½pn° nB¼vM jo« ,xpn° ° o¼{ ¬k¼{±¯ ,³LAo«
k{ y{Bî ,j±M ³Tn ¿BM ²± pA xk®w±£ ¤BL¯j ³ »¯A±] ¬p
BU jo¼¢M ¬p k½BM ,³¯Bi n±«A ³M ¬k¼wn ºAoM ³ jo xkîBT« °
/k{BM ³T{Aj RjBLî ° ³LAo« ºAoM »B S°
° °BÇ£ ³w ,k¯po °j ° j±M ²jo ZA°jpA jo« ,kíM ¤Bw ³w
³Ç j±ÇM ³TiBÇw ³LÇAoÇ« º²sǽ° »µB¢UjBLî ° S{Aj ïBM ð½
BU k®® Ak¼Q ²pB]A ° kwoM ¬BzTM±¯ BU k¯j±M oT®« ºjB½p º²kî
/k®® ¬k½j <ºkMA »¯A±] kLí«> pA
½BÇ° oÇM An xoÇñ
Ç SwA±i»Ç« ³Ç@B\¯CpA /j±]»«
°o{ ³¯±¢a Ao]B« ½A º³ªµ k¼woQ jo« pA »v ,nBMð½
:jAj JA±] jo« /k{
223
S¼±« ©í
So£ ©¼ª~U ,»£k¼®{°n ³M ¬k¼wn ºAoM ³ S£ ©½AoM ºjo«
º³¼ÇM ° j°oÇM ¿BM ºk®¦M ²± pA y®U ºBµtBL§ ¬Bªµ BM
Aoa ,Sv¼¯ »B tBL§ Swj ð½ ½A k{ ³]±T« ³¦æBÀM
oÇ¢½j ° kÇ{
³ÇM ,kÇ«C ¼½BQ ²± pA ¼ªµ ºAoM /k{±PM An Bµ¬C Sv¯A±U»ª¯
/k®µkM tBL§ °A ³M SwA±i Bµ¬C pA ° Sn BTw°n ½oUð½jq¯
° nA±¦Ç{ ð½ ,SwA ºkǵAp joÇ« °A k®Tv¯Aj»« ³ ¬B¼½BTw°n
/k¯jAj °A ³M o¢½j µAo¼Q
³ Sz£oM »µB¢UjBLî ³M ²nBM°j ° jo oñzU Bµ¬C pA joÇ«
° ¬k¼Çz nA±½j ³M An y½BµK{ /SiBw»« ²± º¿BM S{Aj
BǵSinj º²±¼Ç« pA /kǯAnm£»Ç« RjBLÇî ³ÇM An yÇǽBÇǵp°n
/k¼{±¯»« »ñ½jq¯ ¬C nj ºA³ªza pA ° jn±i»«
²joÇ ´ÇQ An xA³BA ºBµtBL§ ³ »í±« ,kíM ²B« ðǽ
An y½BµtBÇÇL§ jnAj »Ç{±Ç« kÇǽj ,j±ÇÇ{ ðÇzi BÇU j±ÇÇÇÇM
pA ° Sn BTÇw°n ³ÇÇM ²nBÇÇM°j ,jnAj ³ÇÇ¢¯ qoªÇT« xAº±Ç®í«
³ÇÇM ³ÇÇ ¬B¼Ç½BTÇw°n /kÇ®µkÇM °A ³ÇÇM ºA³ÇMoÇ£ SÇwA±Çi Bµ¬C
222
 ,³Tǵ °j pA kíM ,¨k¼wn ²An pA tBL§ Swj °j BM
 «>
ºBa ©wAo« <///° ©½BµtBL§ ¬k½±] ³M jo °o{ »{±«
ê « ³ªµ /S{Ak¯ Ao]B« ¬B½BQ ¬k¼®{ ³M ºA³Àî »v B«A
³ÇM ©ÇwAoÇ« ºAoÇM /¨jo So{ ºBa ©wAo« ð½ nj ,QAr nj BÇU jpBvM ºA³¯BvA kµA±i»« ³ SwA o½p ºo]BU °A k¯j±M
y«BªU éA° nj /k®µj»« ºBa Bª{ ³M ° k½°n»« »ña± BUA /joLM oU¿BM An kLí« ¬C nj S«BA º¿BM Sª¼
j±{»« ¨B\¯A »®¼½C ° ©wAo« ¬B®a BM q¼a³ªµ
 ,SwA ¼ªµ
¬B´¼Ç BÇM »¢¯BÇ¢½ º³d§ ³M ,²o«p°n ºjBî S¼§Bí ð½ ³@
/j±{»« ¤kL«
:jAj c¼±U n±½A An Ao]B« ,±w±@B An±@B@ AÔ ,ºBa jBTwA
¨BªU /SwA »£jBw ° »½BL½p y½BTw ºAoM »{°n ©wAo« ½A>
¥«B@B¯ ºBµnBTn oM ,¤Bª ³M TB½ Swj ºAoM jo ºBµxÀU
ºAoÇ]A S«oe nj ¬C »½BL½p /j±{»« qoªT« ²o«p°n »£k¯p
Aki ³M n±½A An B« k¯A±U»« ºBa ¬B\® ð½ o£@A /SwA ¬C
nj ³Ç ©¼{BM ºo¢½j Sæo Bµ²j KAo« k½BM ,k® oUð½jq¯
</j±{»« ³oî B« ³M ºjBî p°noµ

225 224
oMA ,B]¬Bªµ /j±M ²jAj ¥ñ{ An ¬C ²pBU jBM /j±M ¬A±] ©µ ³PU
/k{ ³PU {Bî
<?SwA n± a ¼½BQ ¬C »£k¯p /o¼i ³M p°n>
³ ©TLd橵 »½Bµ¬A°nB ° jBM ,k¼{n±i ,o¢½j ºBµ³PU BM>
BÇ«A ,j±{»« ©«o£ »¦¼i »µB£ /k¯nm£»« B\®½A pA »µB£ pA oµ
<?SwA n± a ¿BM ¬C nj »£k¯p /©®»« ¥ªdU
SwA ½A y®ve B«A ,SwB« nB® k¼{n±i ° jBM ©µ B\®½A>
</¨±zM B®{C ºjB½p ºBµq¼a BM ° ¨jo¢M ¬BªwC nj ©¯A±U»« ³@
jjo£oM ¥¢®] pA jBM »T° /SwA ²BU± « »£k¯p> :S£ ³PU
</¨±{»« k½kQB¯
»®{ º³PU ° oMA
nB¼ÇvM BµoÇMA »£kǯp k®Ç¯Aj»Ç« ³ªÇµ> :kv½±¯»Ç« 1°noÇß ß ±¯°oM
</²BU± nB¼vM B«A ° SwA odUoQ
B¼¯j ³M ³¯AoT½k« ºB½nj pAo oM »ª¼î ¬B±U ¬B¼« nj »¯A±] oMA
¨BªU »ª¼î jBM ;SB¼¯ ³ ®« ¬C nj k{n ºAoM »Tæo B«A /k«C
/k¯An B½oA º±w ³M An BµoMA
:kÇ{ ç±Çî A±Çµ°JC ,k¯k¼Çwn B½oÇA º²nB ³M ³ ¼ªµ
<?»®¼¢ª ¿Be>
</¨n±i»ª¯ ºjnj _¼µ ³M ©®»« ue>
J±®] ³M Ao« ,k½B¼M ³ ²pBU jBM /¨nAj An ue ¼ªµ ©µ «>
</SwA ¼ªµ ©T{±¯ow ¤Beoµ³M /¨±{»« ¬AnBM ° k¯An»«
:S£ kíM ,jo Wñ« ºA³d§ ³PU
z ³M ° j±{ Ak] xoUo¼Q ¬BTw°j ° ¬AnkQ
<?Sz´M ©¼½±£»« ¬AnBM ³M ,¬BMB¼M nj B\®½A »¯Aj»«>
ðzi ºBµ{ ,o½p nj ° k¼zinj»« ¬BªwC nj ºk®U JBTC
J±®Ç] ºBµ¥¢®Ç] º±Çw ³ÇM An Bµ¬C jBM /k{»« ²k½j Aodæ
/k½nBM»ª¯ »¯AnBM _¼µ Aodæ nj ,k¯An
pA SoÇ£ ©¼ª~ÇU ,¬A±Ç] ºBµ¬BÇv¯A ¥XÇ« ©µ oMA ,½AoMB®M
/jpAjoPM ¬B´]
¥ñ{ ð½ B]³ªµ Aodæ ?»®»« nB@³a> :jo çAoTîA jBM
»ª´« ½A ³M ºq¼a ³M ©¯A±U»« ©¯Aj»ª¯> :S£ n°o BM oMA
</³¯ B½ ¨±{ ¤kM
pA kíÇM k®½±£»« /¨A²k¼®{ ºjB½p ºBµ³¯BvA o¼Q ºBµ³PU pA>
½A ¨k¼ª´¯ S° _¼µ B«A /k¯B{±Q»« An B« Sinj ° ²B¼£ ,¬AnBM
</jnBM»« ¬AnBM © »¦¼i Aodæ nj /³a »®í½
:k½k®i ²nBM°j ,j°p »¦¼i B«A /jo Wñ« oMA nBM ½A
227
° Bµ²±Ç B\ǯC /©½°oÇM B½oÇA qo« ³M BU jo£oM ²°o£ ³M !SwA
<!jnAj j±]° »½BL½p ¬BTinj
jo © An yîBUnA ©© /joñ¯ ³]±U »æBî ° ¬A±] oMA B«A
/Svz¯ »ª½ÀÇ« ©¼Çv¯ SzQ ,»®{ ºBµ³PU ð½jq¯ ß ¨B\¯Aow °
/jk®i»« °A ³M Bµ³PU pA »ñ½ k{ ³]±T« ,ºpAnj Rk« pA uQ
1. Bruno Ferrero
226

J±i ºBµq¼a ° B«o¯Ô
»£kǯp k½njB« nj ° SwA ºA³Tv]oM nB¼vM »¦½poM º±¯BM B«o¯Ô
/k®®»Ç« Akæ <Shwow ònqMnjB«> An °A Bµ»½B¼¯BPwA /k®»«
,k®»« nB »¦Th« ºBµB] nj ° SwA y§Bw S~{ pA oTz¼M
Rov®Ç ,kµj»Ç« »¯Bª´Ç« ,k®»Ç« AoÇ]A »UB¼¦LÇU ºBµ³«B¯oM
/k®»« nAq£oM
³Ç ¨j±ÇM ³Tvi nk¬C ,cLæ nB´a SîBw j°ke ,nBMð½
An ºro¯A ³ªµ ½A ¨k¼woQ B«o¯Ô pA ,¨k{»« k®M BQ ow Sªep³M
/jn°C»« B\ pA
</©µj»« S¯Bz¯ »µA±hM o£@A /©½nAj »½°jB] ©½±U ð½>
An » i
i ° »ª½k ©½±U ð½ /©Tn xA³¯Bi ³M kíM p°n An ¬AoBÇv« ,y¯BTÇinj º³½BÇw BÇM ³Ç ,j±ÇM ²k{ ºA³eA° ,³PU
:S£ ° jAj ©¯Bz¯
An ¤BÇA [¦Ç kÇ v@A° ³ SwA ºp°n p°o«A ,J±i>
»£kǯp ³Ç AoÇa ,©½o¼Ç¢M Çz] An p°oÇ«A k½BM /k¯jo
z@ /jo zî ºAk An xA»£k¯p ° k¼woT¯
</SwBL½p
BÇUA p°n ¬C nj ³Ç An »ñ¼¯ jAkin ,¤Bw p°noµ nj B«o¯Ô
»¦Ç¼§j ³z¼ªÇµ »£k¯p ,°A ºAoM /j±M ²jo S{AjjB½ ,j±M ²jBTA
/j±M ºjB{ ºAoM
229
³Ç ¼ªÇµ /¨q½oÇM RoÇw oÇM ¬AnBÇM ©¯A±U»« ,»µA±hM o£@A>
</©¯BªM RnB® ³z¼ªµ kµA±i»« ©§j ° ¨k{ S{Bî ,¨k¼wn
Ç« ,¨k½j ¬BªwC nj An ±U nBM ¼§°A ºAoM »T°> :S£ ³PU
¤kL« ¬AnBM ³M An Rk¼w ° BL½p ºBµ±« o£@A B«A /¨k{ S{Bî ©µ
</ºo¼«»« »®@
;kMB½»Ç« »v½joÇ£j /jo¼«»ªÇ¯ q£oÇǵ ÇÇzî> :SÇÇ£ oÇÇMA
</©µkM S¯Bz¯ An Sz´M ©µA±i»«
¬BÇ«p ;³PÇU xpA±Ç¯ ³ÇM jo °o{ ,¬AnBM q½n ºBµ²o  BM °
/k{ oµB ¬Bª¼¢¯n ³ñ®½A BU ,k¯k¯B« ¥ñ{ ¼ªµ ³M ºpAnj
ºo¢½j ºBµoMA /k{ ²k¼{±Q ¥£ pA ða± º³PU ,kíM p°n
j±]° ³M »ña± ¥¢®] ,B\¯C ³ k¯k½j ,k®T{m£»« B\¯C pA ³@
¬C ,kíÇM ¤BÇw Sv¼ÇM /k¯k½nBÇM ³PÇU oÇÇM ©Çǵ BÇǵ¬C ° ²kÇÇ«C
/jAj»« ²B®Q
,{BÇî ºoÇMA ,ºp°n ³Ç j±ÇM ½A oBi ³M Bµ½A º³ªµ °
228
An ¬kÇM ³Ç SwA n±Ç{ nkÇ ¬C ³aBǽnj ǽA JC ,S¼ª§AodM
k®½Ao jn±« nj é° ¼ªµ /jn°C»« JC c w ³M j±i³Mj±i
©¼¯A±U»ª¯ /SwA jBæ ³¯B¼« n°Bi nj c¦æ n°Cjnj ° »¯¿±
An ¬±½q½±¦ÇU p°n ¬BªÇµ oÇ£@A /©½°oÇM oU¼½BQ ©¼Tvµ ³ñÇ®½A pA
ð½ ° ºj±´Ç½ o]B´« ð½ ¬k{ ³Tz oLi ,¨j±M ²jo {°n
ǽA BM ,¨j±M ¨B{ q¼« ow B\¯C B«A /¨k¼®{»« An ¬A±] »®¼ v¦
2003 Ä°r 21 ,S¼ª§AodM ,¬jnA
oǽp° ° k®TÇvz¯ ¬jnA º³ñ¦Ç« ° ²B{jBÇQ ,Ç« ºnB®Ç q¼«ß owß
o½p° ,Joî º³½jBdUA º²k®½Bª¯ ;¤°BQ ¼§B Bñ½o«A º³]nBi
u¼ÇÄn ,ºApo k«Be ;¬Bª§C n±´ª] u¼Än ,¥¼ÄAowA º³]nBi
yhÇQ ³ ®Ç« ¨BªÇU nj K{ ¬C y«AnC ³Ç K½oÇ tBÇveA
¬jp oe ³M k®®»« °o{ K{ ¬C ¥X« ²nBM°j ¨jo« ,j±{»«
©Çµ ǽA pA kǯA±U»ª¯ S½ozM ° SwA ñª« o´z¯B«nC ,©µ BM
/j°oM oU¼½BQ
HªTe ,jAj Swj Bª{ ³M ³¯B¼« n°Bi ³M ow ºAoM »Tæo o£@A
³M ,(SwA »ª¼ªæ ° q¼¢¯AS¢{ ºn±z@) k¼® ¬k½j ¬jnA pA
kíÇM /k¼® ²B¢¯ ¬C º±w ¬C nj ¥¼ÄAowA ³M ° k½°oM S¼ª§AodM
nj /ñªÇ« ©µ ° SwA ºn°o ©µ ,c¦æ ³ k½±{»« ³]±T«
BÇM ³Ç ,¨A²jn°C K{ ¬C nj An ¨A»Ç¯Ao®hÇw pA »zhÇÇM ,oÇǽp
u¼¦T¼Ç£ ºn±Ç½A ,ºj±´Ç½ º³TÇv]oÇM Sv¼¯±§±Ç½° ºpA±¯³µAkM
/k{»« »µAoªµ
/Sv¼¯ ¡®] ¥MB« c¦æ
K¦Ç nj An c¦Çæ ,BµjoLǯ ½oU¼¢ª´w ¬B¼« nj BTe ©¼¯A±U»«
¬BªÇ¯AnBǽ »TÇ° /©¼¢®]»« ¬Bª½B½Ån ºAoM ³ Aoa ,©¼® e j±i
k®»Ç« ðª B« ³M ,𼯠joL¯ y«AnC ,k®µj»« Swj pA An ¬B{k¼«A
° Bµ¡®] o¼£nj ³ ³]±U ¥MB ¨B¯ ½k®a ° ¬BTv¯BA n±´ª]
A±Çµ k®Çaoµ /©¼½Bµ¬C kµB{ p°o«A ¼ªµ ³ k®Tvµ »½Bµc¦æ
AodÇæ nj »ª½ÀÇ« ©¼Çv¯ ,j±ÇM jAo¢¼T¯BÇw º³Ç]nj 40 j°ke
,SiA±¯»Ç« An »UB¯±Çw S{Aj ±¯B¼ÇQ º²kǯpA±¯ ð½ ,k½p°»«
ïBM nj ²k®@AoQ »½Bµ¥íz« BM ¬Bñ« ¬C ¥ ° j±M Bæ ¬BªwC
ºBǵïAoÇa ° ¥¼ÇÄAoÇwA ,S¼ª§AodM o ¬C /j±M ²k{ {°n
° c¦Çæ nj q¼a³ªÇµ ,³æÀÇi /©½k½j»Ç« ÇA nj An ©¼¦{n°A
,³Çd§ ǽA ³ ¨k{ ³]±T« ¬B´£@B¯ ° k¼wn»« o¯ ³M y«AnC
pA ÂæA ° ©¼T{Aj An y½B½Ån B« º³ªµ ³ SwA ºA³d§ ¬Bªµ
,j±M ³TB½ Rk{ o¼iA ºBµ²B« nj « »®¼MkM /¨j±L¯ n°j S¼e
p±®Çµ uQ ,k®¯qÇM oÇe ©Çµ BÇM k®¯A±U»« p±®µ ¨jo« o£@A B«A
/SwA ³To¯ Swj pA q¼a³ªµ
S¼ªµA oBi ³M ¬Bñ« ½A ³ jo ²nB{A B¼¯An ³ñ¦« ,kíM »ª@
An B½nj c w ½oU¼½BQ S¼ª§AodM /SwA ²k{ JBhT¯A y®½jBª¯
pA k¼µA±i»« o£@A /(B½nj c w o½p oT« 401) jnAj ¼«p º°n oM
/©¼µj ³«AjA jn±Ç« nj BÇ«A ;k¼®Ç |± ¬C nj k½BM ,k½°oM oU¼½BQ ©µ ½A

231 230

B¼¯o¼§B ,±¢½j wÒ ¥eBw nj
S®w °o¼Q »¯p BM ° ¨jp»« ¨k B¼¯o¼§B º±¢½j w ¥eBw nj
ºBµ°o¼¯ »¢®µBªµ tBwAoM ³ ³¯B¯p ºnAowA KTñ« »î±¯ ÇÇ ²B«
/¨jo»« SLdæ ÇÇ k®»« nB Sí¼L
³TÇvz¯ »¦eBÇw º²nA±Ç½j º°n ³ÇÇ »¯B£k¯oÇÇQ ³ÇÇM ²o¼ÇÇi
:k¼woQ ,k¯j±M
<?k¼® uª§ An »½B½nj ïo« ð½ k½nAj Sw°j>
,¨k{»Ç« ð½jq¯ Bµ¬C ³M nBMoµ B«A /©T{Aj Sw°j ³ ³TL§A
/k®Th½o£»« ¬B®pA°oQ
¥X« An zî ½A kíM /k¼® zî tBveA Bµ¬C ³M k¼® »íw>
ïo« K¦ ³M ° k¼zñM ¬°o¼M j±i K¦ ¬°nj pA ,ºn±¯ º³T{n
</k½±{ ð½jq¯ °A ³M y«AnC nj ° k¼¯BMBTM »½B½nj
nBM B«A ,¨kz¯ ±« nBM°j /¨jo ¥ªî ¬p ¬C ºBµ³¼æ±U ³M
ïoÇ« ©TÇv¯A±ÇU ,©{BÇM ²kÇ{ jnA° ³v¦Çi S§Be ³M »½±£ ,¨±w
¬BªÇµ pBÇM ° ¨kÇ{ ³v¦Çi jnA° o¢½j nBM /©® uª§ An »½B½nj
/©To£ An SLX« º³\¼T¯
³Ç k¯p»Ç« ¥ÇQ »½BµBÇ] nj zî> :S£ ¨o£°jB] Sw°j
c¦æ y½Bµ©za nj ,k® ³½mU An xk¯po k¯A±U»« ³ ºnjB«
,k{BÇM ¬Apo§ »wBª¦Pǽj Svñ{ oBi³ÇM y¯BTÇwj o£@A BTe ,jnAj
/k¯o¼ªM ¬ApBMow ° jq½oM °o BµKªM
k®Çaoµ ,jnAj c¦æ y®µl nj ,kz»« An y¯Bª ³ ºo¼¢¯Bª@
/SwA èL®« »¯Bªv] nBz Rk{ pA yUÀî ¨BªU
AoÇa ,Sv¼Ç¯ ¡®Ç] ¥MBÇ« c¦Çæ ,n±Ç¯ ¬An°C¨pn ºAoÇÇM ,uQ
:k®¯A±U»« ³@
ºAoÇM k®Ç¯A±U»Ç« /k®Çµj }¼hÇzU nAk½BÇQ ° AnmÇ£ ¬B¼Ç« (§A
ºApAnj nj ³ »½Bµk¯±¼Q ³M B«A ,k®¢®\M ¬Bz½BM ºAoM ° ¬Bz½BµB½Ån
/k¯nAm¢M ¨AoTeA ,SwA ³To£ ¥ñ{ ½j ° ¡®µo ²An pA ¬B«p
/Sv¼¯ Bµ¬C ª{j H«°q§ ¬Bz½oe k®¯AkM (J
kǵA±Çi o¼YFU ²k®½C ¥v¯ [®Q oM Bµ¬C ¤BªîA ³ k®{BM ²B£@C (N
±dÇ« Bǵ¬C ¤BªÇîA KA±î pA ¬Bz½Bµ²±¯ ° ¬Ak¯po ° S{Am£@
/(k¼z k®µA±i [¯n B½) k{ k®µA±i
²k½BÇ k¼« ¨k RBLY> :k¯oPvM oBi³M An ¡®¼a»½ º³T£ (R
ºjoLǯ oÇ£@A /Sv¼¯ ºow²o¼i ¬Bªµ ¨k RBLY k®¯Aj»« B«A /<SwA
joL¯ pA uQ ºpBwpBM ±{ ° n±{ ,kzñM ¤± ¨p¿ º²pAk¯A pA y¼M
/joM»« ¼M pA An
»TæoÇ oǵ /jnAk¯ j±]° jo\U ¨B¯ ³M ºq¼a ,n±¯ n°C¨pn ºAoM
/¬B´] ¤±dU ºAoM SwA »Tæo ,Tz½±i ¤±dU ºAoM
ÀÇioM ,k{BM ¨p¿ o£@A /jnAk¯ j±]° »®¼MkM ,n±¯ n°C¨pn ºAoM
k½±¢M y½Bµ²±¯ ³M ,k{ ²j±wo ° o¼Q »T° BU ;k¯p»« °nBQ j°n S´]
</k½Bª¯»« ñª«o¼ ¨±ñdÇ« ºAoÇM ³Ç¯ ,kwB®zM oT´M An yî±®ªµ BU k«C ¬B´] ½A ³M ³@
k®¦½BÇ« ³Ç ©®»Ç«
½oíÇU »¯BǯC ºAoM B\®½A An ³Mo\U ½A /xnjAoM ¬jo@

/k®¯qM ³Mo\U ½A ³M Swj

233 232
¤BªTeA ° SwA oTz¼M
½oe º°o¼¯ ¬C nj ³ ºjoL¯ pA y¼Q
»®µl S¼í° ³M ¬k¼wn ºAoM °A ,Sw¿BM n±¯ n°C¨pn Svñ{
K¼ÇwC °A ³ÇM kǯA±U»Ç« q¼Ça ³Ça kǯAkÇM H¼Çj k½BÇM ,J±¦ «
ºBÇa ©ÇwAoÇ« º²nBÇMnj yMBTÇ nj ±w±Ç@B An±@B@ AÔ /k¯BwoM
³Ç AoÇÇa ,©¼®¼M»ÇÇ« ¬AoÇÇ¢½j nj An oÇÇ{>
Ø :kv½±¯»ÇÇ« »®ÇÇQAr
An »¯BÇv ©¼zhM»ªÇ¯ q£oµ /©¼wB®{»« j±i ¬°nj An RnAo{
An BÇ« q£oǵ ©¼®»Ç« ¬BªÇ£ ³Ç AoÇa ,k®¯p»Ç« ©Çip B« oM ³@
,©¼½±£»Ç« ¬AoÇ¢½j ³ÇM An n°Cjnj S¼Çe /k¼zhÇM k®ÇµA±h¯
An j±Çi RnkÇ /©¼®Ç ¬B´®Q j±i pA An ¬C ©¼µA±i»« ³ Aoa
³Ç SwA ¼ªµ ºAoM /k®¼L¯ An B«
í »v BU ,©¼µj»« ¬Bz¯ /jo¼£»ªÇ¯ ©ÇSwj An »Ç¯A±¼Çe º°o¼Ç¯ q£oµ n°C¨pn uQ
²B¢½B] nj j±i ³ xBM ²B£@C ,»®»« R°B RnjAoM oM ²B£oµ
</ºA²jBTv½A ©´T«
B´®U ³ jo¼¢M An ºjoL¯ º±¦] k¯A±U»« »µB£@C ½A ,»µB£@
ºjoL¯
 ° Sv¼¯ ºA²nBa »µB£ B«A /jn°C kµA±i nBM ³M ³í]B oÇ¢{ toÇU n±e nj B«A ,k{BM Bj »§BíT« ¬±® pA k½B{
/SwA y¼Q nj oMAoMB¯
,°A S¯±Çzi ° ª{j B«A ,jn±i ©¼µA±i Svñ{ ©¼¯Aj»«
nj /©¼Tv¼Ç¯ ¬±L] B« ° jnAm£»ª¯ B« ºAoM L] q] ºo¢½j ²An
¥~) BT¼£ j±Ò Ò¢´M pA »®T« ° So½mQ An S{±¯ow k½BM ³d§ ½A
:joPw oBi nj An (¨°j
í B«A ,kMB½ j±L´M »¯Bªv] [¯n pA k¯A±U»« n±¯ n°C¨pn
³ÇÇM ¨BÇÇ£ ³ÇÇ ²BÇÇ¢¯C /joÇÇ« kÇǵA±hÇǯ ° SwA ²kÇÇz¯ ²jAp ¬BÇÇÇv¯A
° ºkÇMA °A ³Ç AoÇa ,k¯BÇ« kǵA±h¯pBÇM ¬j±ÇM pA q£oǵ ,jnAmÇÇ£ »TÇÇvµ
½Ao{ BM n°C¨pn ,@B¯jnj
/SwA ©ÄAj
235
»®¼z¯Kî o®µ
º°o¼¯ ,k® ²k®vM y½±i x±µ ³M kepAy¼M o£@A n±¯ n°C¨pn
/jo¼£»« ©Swj An xjn°Bªµ
/SwA o¼MkU pA oUoYÆ« nB¼vM n°p ²B£ ³ joM jB½ pA k½BL¯
ǵl ³Ç¯ oÇ¢½j ,©½±{ °n³M°n »æBi ºBµS¯±zi BM o£@A
° x±µ ³¯ ,¬BªT£ ³¯ ° jo¼£»« An ³í]B p°oM º±¦] ¬Bzinj
/¡¯o¼¯ ³¯
uQ BÇQ joLǯ ¬Ak¼Ç« pA ,SwA »ze° kepAy¼M °o¼¯ ½A »T°
/kT¼M BQ pA »¢Tvi pA ª{j BU kz»«
q½o£ /Sv¼¯ ¬±L] q£oµ n±¯ n°C¨pn :k¼¯AkM An ³Tñ¯ ð½ B«A
/joM nB ³M An  ½A k½BL¯
° jo½mPÇM An Svñ{ kµj»« c¼]oU ,k½joU ¨B¢®µ n°C¨pn
³ÇM ,jq½oÇ¢M oÇ£@A kǯAj»Ç« Aoǽp ,k´¯ ©µo« An y½Bµ©ip kíM
/²k¼zhM ,SwA nA°Aqw ³`¯C pA oU©¼î »½°o¼¯ xjn°Bªµ
° nA±Ç{j RBÇd§ nj /joÇ kǵA±i ¤BL¯j An °A kMA BU »¯Be°n
,³¯BǯA±¦´Q ;j±{»« °n³M°n nA±£@B¯
/³¯An°¿j ° Ao½mQ
234

¡®] ¬B¼« nj
nj ºA³¯BÇi nj K{ ð½ ³ S£ ©½AoM pBvª¦¼ º1AoØ Çß £ »Ä°n
¡®Ç] o¼Ç£nj n±z /jo»« SLdæ y¯BTw°j BM ,ð¼L«Ap±«
/j±M ³¼« nj ÇÇ »½B®{°n BU ³To£ ½q®M pA ÇÇ S´]oµ pA ° j±M
º³«B] ° jpAk¯A»« n°j An ³®´ º³«B] ¬Bv¯A ³ ³¯±£¬Bªµ
¥Çñ{ ° k®»Ç« oU An ³®´ ©v] q¼¯ b°n ,k®»« U ³M ±¯
/jo¼£»« ²pBU
,jnj»ªÇ¯ An ¬C ºo¼zªÇ{ _¼µ ;SwA »¯kz¯j±MB¯ b°n B«A
yñzi jBÇM ,k®»ªÇ¯ yv¼Çi JC ,k¯Ap±w»ª¯ An ¬C yUC
/SwA ¾»{ oµ Rnk pA oUAo /k®»ª¯
ºBǵAmÇ pA SLdÇæ ³ÇM k¯joÇ °oÇ{ ,»¯Anm£S° ºAoM p°o¼ÇQ ²nA±ªÇǵ uQ ,SwA »¯k{B¯j±MBÇǯ ²nA±ªÇǵ ¬BÇÇv¯A
³ÇM SM±¯ BU ,joM ¨B¯ An j±i J±Ld« ºAm ¨Akoµ /¬BzM±Ld« kǯA±U»ªÇ¯ q£oǵ ,¼ªÇµ ºAoM ° y½BµSvñ{ nj BTe ,SwA
²±¼« º³¼´U ºk®M²o¼] oBi³M Sv¯Aj»« ³ »Ä°n /k¼wn »Ä°n /k{BM ¼¢ª
</¨n±hM K¼w ð½ kµA±i»« ©§j> :S£ ,SwA ñª«o¼
° AoÇM K¼Çw ð½ ° k{ k®¦M »½Akæ°ow ,³d§ ¬Bªµ nj
!jBTv½A °A oMAoM nj ° k{ BUA jnA° ¬B¯pfoa ,nAkMC
B\ǯC ³Ç »Ç¯AnBñT«kÇi pA »Çñ½ ³Ç SB½nj »Ä°n ,BµkíM
é±Ç« /j±ÇM ³TÇn ²B¼w nApBM ³M ²±¼« k½oi ºAoM ,jo»« »£k¯p
;j±M ²jBTA ° ²jn±i ºnk®ñw Bµ³¦Q pA Tn ¿BM 鱫 ,Sz£oM
³M ¬BT¦ BµK¼w pA »ñ½ ° ²k{ pBM ,j±M ²k½oi ³ »L¼w º³v¼@
/j±M ³Tn BUA ¬°nj
nB¼ÇvM ¬BTÇwAj ǽA ³¼]±ÇU ºAoM ²rA° ½A ,J±i ?jB~U
/SwA ¬A±UB¯

1. Rui Guerra

237 236
±§±a± oTij ¬C k¯j±M °Bñ\® ³ p°n ð½ /k{ ¥T®« ³v¯Ao
SLÇAoÇ« SdÇU B\ǯC oTij ³ k®Tn ºA³í«±æ ³M ,k®®¼LM An
,oÇiC nj ° k¯kǯAnmÇ£ B\ǯC An BLǽp ºo´pAkíM /j±M Bµ³LµAn
»Lµm« S¼MoU ³M jnAj ³Àî B½C ³ k¼woQ °A pA Bµ³LµAn pA »ñ½
¡®µoÇw ?k® ðª B\¯C ©¼« ¬Bj± pA »µ°o£ »¯Be°n °
ºBǵtnj u½nkÇU nj ºA³Mo\ÇU ³ jAj c¼±U 1±ÔTwß ¥Q ¬Ar
AkÇi pA ° k®»Ç« oÇñ ±±Ç« jn±Ç« nj BÇ«A ,jnAkǯ »Lµm«
/kµA±i»« »½Bª®µAn
 ³ñ¯C ºB] ³M :So£ An yMA±] ,Bîj pA kíM ,K{ ¬C
³Ça Bµ³`M k®¼LM k® »íw k½BM ,kµkM jB½ Bµ³`M ³M An BµJA±]
/k¯nAj »½Bµ¤AÆw
pA ° k¯qM ow
¦Th« tnAk« ³M ³ jBTA oñ ½A ³M ±Tw kíM gwBÇQ ¨j±Çi y¼ÇÇQ ° ¨kÇÇ{ »îBÇÇj S§BÇÇe jnA° Gn±ÇÇ
pA /k®v½±®M ,k¯nAj »£k¯p º²nBMnj »§AÆw oµ kµA±hM Bµjo£@B{
pA ©Çµ »T§B\Çi ¬Bj±Ç BU k®® ¤AÆw J±Tñ« SwA±i Bµ¬C
¥¢®] nj ºpBMow
ºBÇ] BÇU ©Tn»Ç« ¿BÇM »¯BTvµ±Ç ºo¼v« pA ³¯o¼Q ºBµ²± nj
ð½ ³ÇM ¬B´Ç£@Bǯ BÇ«A ,©® Ak¼Q ºpAk¯Ao¼U ½oªU ºAoM »LwB®«
B«A ,k¯k{ ²o¼i « ³M BµpBMow /¨k¼wn º±v¯Ao ¬ApBMow º°jnA
©¼Ç¯Ao¢¯ »ª B« º³ªµ ,J±i) ¨A²k½k¯ q¼a_¼µ ¨jo j±ª¯A°
/¨jAj ³«AjA ©µAn ³M ° (k¯o¼¢M t±wB] ºB] An B« AjBL« ³@
An ¨A³Ç¼§°A u®ÇU ºBµ½oªÇU ,¨joÇ Ak¼ÇQ »LwB®Ç« º³ ¯
»«Bǯ º³¼¦ǯ º³¦¼Çw° ð½ ¨kÇ{ ³]±TÇ« kíÇM ° ¨jAj ¨B\¯A
/j±{»« ð½jq¯
¬Bª ° o¼U pA ²jBTwA pA±] :¨jo ²jB«C An »§BªTeA ºBµywoQ
º³¼Ç° »ÇAoTÇîA oǵ ,SwA Ç«A «BÇ ¥dÇÇ« ÇǽA ,¨nAj
»j± ¨B¯ ³M »MBT nj An Bµ³`M ºBµJA±] kíM /k®woT¯ ywoQ ¬°o¼M ¼{B« pA »¢®µow B«A /²o¼ ° ,yUnA ³¯ SwBµ¬BL¦¢®]
/jo éª] jo»« ¤AÆw ³z¼ªµ ³@ º²nBMnj »L§B] RBîÀA kíM ° ?¨A²k®v½±¯ k¼woQ « pA ° k½oQ
:SwA ²k«C Bµ¤AÆw ½A pA »íM o½p nj /jAj « ³M ³ ®« ¬C
°A ,SÇ£ ° joÇ ³L¦Ç xnBÇñ{C ºB¼e°K\Çe oÇM ,kíÇÇM
?©½°n»« B\ òo« pA kíM An JBTÇ ¬C y½Ak¼ÇQ ¤±ªí«o¼Ç ºAo]BÇ« ° ³T{±Ç¯ »MBT ©µ
?©¼woU»« Bµ»]nBi pA Aoa /S£ ©½AoM
?k¯nAj j±]° HíA° »½B RAj±]±« ° Bµ»h½o« B½C ³ToÇ£ j±Çi S½BªÇe nj An »Ç«AmÇ] »j± xovªµ ° °A
³M kíM ,jo»« »£k¯p ¬BTw°k®µ nj ÂL ³ j± ¬C ° k¯j±M
1. Jean Paul Sétau

239 238
 ,kǯnAj jBTÇîA AkÇi ³ÇM ³Ç »¯BÇv BTÇe ,³ªÇµ oÇw oM Aoa
¬Bª§C nj ºo´{ ?k½C»« ÀM
?³a »®í½ Aki
<!SwA »L§B] »h½nBU oYA ³a ¼LM> :k½±£»« RoMAn ?©¼½C»« B¼¯j ³M Aoa uQ ,©½o¼ªM xoiC SwA nAo o£@A
1f°oLwBÇw o´Ç{ nj /k®»Ç« J°oÇ jnAj q¼½BÇQ ¬B½BQ JBTC
/©¼Tvµ ¬Bª§C
</»§Bi ¬Ak¼« ð½ q]³M ©®¼M»ª¯ ºq¼a> :©µj»« JA±]
</SwA S½BµBQ o½p »h½nBU oYA> :k®»« nAoæA RoMAn
_¼Çµ ¬°kÇM ,xo¢®Çw RBí Ç :¨pAk¯A»« ¼«p ³M »µB¢¯
An ©Tw°j ©µA±i»ª¯ /SwA ²pAk¯A ð½ ³M ³ªµ ,ºA²s½° y½AnC
/©®¼M»ª¯ ºo¢½j q¼a ¬Ak¼« ¬C nj B«A ,©® t±½F«
»Äo«Bǯ »h½nBÇU oÇYA An B\®Ç½A> :kµj»Ç« c¼±ÇÇU RoÇÇMAn
½A pA ð½oµ o½p nj ,xo¢®w ½A pA yhM oµ nj /©¼¯A±i»«
¦Th« ºBµ¡¯n ©wA
nj ¬B½j±´½ pA ºjAkíU ³ SwA ²k{ ³T{±¯ »¯Bñ« ¨B¯ ,Bµ¡®w
¡®] ¤± nj An ¬Ak¼« ½A ,¨B®ª£ ¬Ak®«o®µ /k¯A²k{ ³Tz ¬C
,k½kÇ] ²B¢¦TÇ oǵ ¬k{
z ºApA ³M ° k®TiBw ¨°j »¯B´]
u_¼Çµ /kǯA²joÇ ³BÇA ¬Ak¼Ç« ǽA xo¢®Çw ³ÇM »UBí 
An S¼e ¨B\¯Aow ²k®½C ° k¯B«»« ²A±£ ð½ B\®½A B«A ,k®¼M»ª¯
</k®»«
z ³T{m£ º²nBMnj ºBµ¤AÆw pA »íM jB½ ³M nB ½A BM k½B{ ,©¼® ¥¼ªdU ¬Bj±@
1. Saäsbruck
241
?SwA ²nBTw BU k®a ¬BªwC º±U
?jo AoTiA An »ThL{±i ° ¡®] »v ³a
jBTîA Bµ»d¼v« ºAki ³M ³ »¯Bv ºBµoe ³M Aki B½C
?kµj»« x±£ ,k¯nAk¯
?k¯nAj j±]° nBª¼M ° o¼ ¨jo« Aoa
?SwA ²jo ¦i An u¢« ° ³zQ Aoa Aki
?Sv¼¯ B« nB® ¬Bª¯BL´¢¯ º³T{o ,©¼TeAnB¯ »T° Aoa
?k½C»« ¬B«kM Bµ»íM pA ° ©½nAj Sw°j An Bµ»íM Aoa
?SwA ³T{Am£ » An
,³Tn Aki y¼Q ° ²jo« ©µ ¨njB« ° SwA ¬BªwC nj Aki o£@A
?Sv¼¯ « njB« ° SwA ²k¯p p±®µ Aki Aoa uQ
nB ¼ªµ ,k®¯A±i»« An T« ½A o£@A ,Bµ©¦í« pA »íM ¨nA°k¼«A
³ÇM ¬B´Ç] pA An ¬B«³¯¿Bv£nqÇM nj ³Çñ¯C ºBÇ] ³ÇM /k®®ñM An
/©¼T¼M ¬B«j±i »j± gwBQ»M ¬B®`ªµ
240
 ,kñ{»« ²nj nj ²k½jB¯ ³ ,k¼w w±w
;Sv¼¯ u_¼µ ³M j±i c¼
±U ZBTd« ±vT¯Ö jß º³¯BinB¢¯ nj RBÀ«
/SwA ²k¯p »½BL½p ºAoM 
/k®MBU»ª¯oM An <> ½A ¬B¼«jC ð¼§
±¼±ÇU nj Ç« ¥Tµ nj ,²k¯pAoM nB¼vM ºBµtBL§ BM ³ªµ ,BC ³w
### /k¯k{ oµB
,k{BM ²qMoi SwA±i»« »¢¯o³]±£ o£@A »¯Ao®hw ±vT¯jß º³¯BinB¢¯ nj p°o½j> :S£ Bµ¬C pA »ñ½
/k{»ª¯ y¼M ºA²ohv« ºA³Çd§ nj Swnj ° ¨j±ÇM »Ç¯Ao®hw ¬C nj HjB~U /k½jo@
,©T¢{ nj ²nA±ªµ k½BÇ{ /k½C»ª¯ y¼Q »jB~U »UBÀ« _¼µ k¼T£»« ³ ¨k¼wn
,k¯A³kj ½A nj ¬B«jo« uM ³@ </©½±{ B®{C ©µ BM k½BM
;k®Tv¼¯ ³ k®{BM ºq¼a ³@
_¼Çµ ,SwA ²joÇ Ak¼ÇQ AoÇ« S«BÇA ¥dÇ« n± Ça ¨k¼woPǯ
?k¯B½Bª¯ ²ohv« An j±i k½BM Aoa
###
i ³M »MBT Bµjo« pA »ñ½ /k®«AoTeA nA°Aqw
,ºk®«°o¼¯ ³ »® oµBU Sv¼¯ ¨p¿ ²nA±ªµ
,SwA ²An³M°n q¼a³ªµ »® SMBY ³z¼ªµ Sv¼¯ ºpB¼¯
,k®z½k¯A»« ³a ¬Ao¢½j »{BM ¬Ao¢¯ k½BL¯
,»¯C k®«pB¼¯ o£@A  ³½o£@
³½o£ ³M Bµð{A ¨BªU Th½n ¬°oM ð®Ô iÔ
/(jp »¯A±U k®hL§ pBM ¬C pA uQ B´®U ³ Aoa)
/©®¼M»Ç« An »½Bµ¥ÇQ ° Bµ¥¯±ÇU bBTTÇÇA ¬±½q½±¦ÇÇU nj »µBÇÇ£@
Çæ ³ÇM ,»¦dÇ« ¬AnAkªTwB¼Çw ° o¼µBÇz« pA »µ°oÇ£ Á±ªí«
kíÇM /kTÇv½A»Ç« ºnAk¯BTwA B½ o½p° ,Bµ¬C ¬B¼« nj ° k®Tv½A»«
¬B{q¼Ç« SzQ ³ÇM boÇ ¬¿±ÃÇv« »TÇ° ° k¯oM»Ç« An ºnA±Çǯ
243
,k®®Ç ³L¦Ç »UÀÇñz« ¬B®Ça oÇM k®¯A±U»« ³ »¯Bv ;¨k¼woP¯
/jAj « ³M »®QAr
ovQ
ß ,j±M Ak¼ÄC ±T¼µ°pB ,BC ¬C /k{ ²jp ¬B\¼µ »¦¼i ©ª]oT«
/¨j±M ²k¼®z¯ An y«B¯ q£oµ ³ »®QAr ònqM ºAoí{ pA »ñ½
pA »zhM BM k{ WîBM ³ j±M »¯B«qªµ pAn oBi ³M H¼j °
BM ° ©¯A±hM An ¬C ,¨±{ B®{C (1924-91) Ak¼ÄC ±Ä±vT¼« nBñµB{
xnBíÇ{A ³Ç »B Çi ° oîBÇ{ /¨nAmÇ¢M ¬B¼Ç« nj ©¯B£k®Ç¯A±i
/jn°C»« B« jB½ ³M An S¼«±~í« S¼ªµA
,kz»« j±i ³M An ¬Anm¢µn ²B¢¯ p±®µ ,²k¼TU nAq¦î
/SwA ³Tv½p Z°A nj An yUB¼e ³ Aoa
,SwA ¥£  ¥£@
/k{±»« ¬j±M ¥£ ³M ¬Bñ«A Z°A BU °
242

2001 ¤Bw oL«BTPw ©µjpB½ oM »UÀ«FU
/©v½±®M xA²nBMnj ©¯A±U»« ,³T{m£ ³íA° pA ¤Bw k®a ³ ¿Be
³M j±i º²±¼{ ³M uoµ BU ©T{±®¯ xA²nBMnj ºq¼a 鱫 ¬C
/kz½k®¼M ¬C KA±î
,»¦ñ{ ³M k¯A±U»« ³í]B ³ñ®½A To½mQ SwA nA±{j ³z¼ªµ
An ºA³®dæ Sze° BM ³ 鱫 ¬C /k{BM ³T{Aj ©µ »TLX« [½BT¯
,Sv¯B«»« »¦¼hU»ª¦î ©¦¼ ð½ pA »{oM ³M ³ ©½jo»« ²B¢¯
j±i ²Aoªµ An o¯ ¬AnAqµ ³ ZoM °j Th½n °o ° ±w ¬C ³M
tBÇveA ,Svhǯ :©¼TÇ{Aj ºn±Ç y®Ç@A° °j ,k¯k¼z ¼½BQ
tBveA ½A ,¨°j ° ;jAj»« fn ³`¯C oMAoM nj Sze° ° »¯A±UB¯
/j±M kµA±h¯ ¥L ¥X« q£oµ o¢½j ¬B´] ³@
½A pA uQ B«A ;j±M kµA±h¯ ¥L ¥X« q£oµ B¼¯j ,SwA Swnj
Svµ tBveA ½A p±®µ B½C ,³íA° ¬C oM »¯¿± ¥«FU º²n°j
éª] Bµq¼« oM ºjB½p ¼vdU ° »wB®{nk ºBµ³«B¯ ,k¯jo£»«oM
/SwA ²k{
³ ¬B¯C ,k¯jo nB ° k®Th½n oî bo ½A nj ³ »«jo«
¬BTvMBU ºB«o£ nj ³ Bµ¬C ,k¯A³To£ nB ³M An Bµ¡®¦ ° Bµ¥¼M
,k®¯BwoÇM ¨B\ǯA ³ÇM An nB BU k¯k¼z Sªep ¬BTv«p ºB«ow °
³\¼Tǯ oT´ÇM »¯BÇv ³z¼ªÇµ GoµBÇ ;k®½C»ªÇ¯ ©Çza ³ÇM q£oµ
/SwA ³Tvz®¯ ¬Bz®¼L] oM »oî ³ k¯o¼£»«
»¯B¯C ,k®¼M»« An ²k½jB¯ ºBµ²o´a ³ ©{BM »v ©µA±i»«
nj ³Ç ,k®Tv¼Ç¯ nBhTÇA ° Ro´Ç{ º±Ç]°Sv] nj ³ kMB¼M An
/SwA ²joPw Bµ¬C ³M »£k¯p ³ k®®»« B½A An »z¯ R±ñw
,Bµq¼Ça ½oU©´Ç« ³Ç AoÇa ,©®ÇñM An nBÇ ǽA ©ÇµA±i»«
»½Bµq¼Ça ¬BªÇµ H¼j ,kµj»« ¥ñ{ An B« »Tvµ ³ »½Bµq¼a
/k½Bª¯»ª¯ fn q£oµ ³ SwA
j¿± ° @Bi ,òo« pA o¼ ºq¼a B½ ?k¯jo« ²j±´¼M ¨jo« ¬C ³@
?j±{»« SB½ »¯B´] RnB\U qo« o½p ³§B`«
uª§ »í « nj An »¯Bv¯A oµ »£k¯p ,³í]B ³ ¨nAj jBTîA
ð½ òoÇ« Bǽ k{BÇM o´{ ð½ ºj±MB¯ k¯A±U»« ³í]B /k®»«
k®»« p°oM nAkzµ»M ³ ºAºnBª¼M B½ tBwA»M »«B´UA ,j±@
° SwA ©ÄAj ºo i »£k¯p /jn°C»« nBM ³M oªí§A¨AjB« »¯A±UB¯ °
kµA±h¯ »½Bµy§Ba º²jB«C ,joLM jB½ pA An S¼e ½A uoµ

245 244
½k®a BU ©Swj Sv¼¯ nAo ¬B´] o£@A /©½pAk®¼M ¬Bª½BµxpnA [ǯn ¬C BÇM ²B£oǵ /SwA ²jo ²o¼il y½AoM S{±¯ow ³ j±M
»¯B´Ç£@Bǯ o¼¼ÇU ½A pA Aoa uQ ,k{BM «A »¯Bñ« ²nBM°j ¤Bw nBÇz j±Çi ³ÇM ©½±{»Ç« n±L\Ç« ,©½±Ç{ ³]A±« o½mQB¯JB®T]A
³Ç ©¼Ç¯AnmÇ¢¯ »½BµnB ¨B\¯A ³M An ¬B«nB£p°n ° ©¼®ñ¯ ²jBTwA
11 p°n cLæ ?©½A³T{Ak¯ An yT«B´{ B«A ,©½A³TwA±i»« ³z¼ªµ
RnB\ÇU qoÇ« nj ¬Bz¦¼Ç« ÀÇioÇM oǯ k®a ,2001 oL«BTPw
¬Bz¦¼Ç« MB Ç« HíÇA° ³ k¯j±M ¤±z« »¦{ ³M ?k¯j±M »¯B´]
¥¼§j ½A ³M
 ,k®T{Ak¯ Sw°j ³ k¯jo»« An »½BµnB ,j±L¯ ³ÇM An Bǵ¬C Bǽ ,jnAkǯ B« ³M » Mn _¼µ nB¢¯A ³ ©¼® jn±ioM
nj ºo¼ÇQ ¬An°j ºAoÇM »BÇ ¤±ÇQ ° j±ÇM ê Ç« »¦Ç{ ³ÇÇ@
?S{Am£»« ¬B{nB¼TiA
oǽp nj ³Ç »¯BǯC ° j±ÇM ¼ªÇµ ¬B´Ç] nj ònqÇM ¤±dÇÇU
²nBÇM°j BÇU k®TÇ{AjA° An BÇ« ,k¯kÇ{ ¬±kÇ« ZoÇM °j ºBµ³¯Ao½°
°oÇ BµZoÇM »TÇ° /©¼® oñ ¬Bª½BµxpnA ° »£k¯p º²nBMnj
ºBµA B«A ;k¯k¼z °o j±i BM An »½Bµk¼«A ° BµB½Ån ,k®Th½n
ºB®íÇ« oÇM kǯjAj ²pBÇ]A BÇ« pA ð½oµ ³M ° k¯joTv£ An B« k½j
/©¼® ¥«FU j±i »£k¯p
»Ç¯Aoǽ° ¼Ç«p pA ºjoÇ« ,1¬kÇwnjß ¬AnBLªÇM pA kíÇM »UkÇ«
/k½j An o£nB ³w ³ S{m£»«
<?k¼®»« nB@³a> :k¼woQ
An Bµ¡®Çw ¨nAj ?»®¼M»ªÇ¯> :SÇ£ ° Sz£oM o£nB ¼§°A
</©®»« B]³MB]
</¨n°C»«nj ¤±Q ¨nAj ?»®¼M»ª¯> :S£ »«°j
1. Dresden
247
©¼® ³L¦ j±i toU oM ,©¼MB¼M ³íA° ¬C ºAoM »½B®í« BU ©½n°B¼M
/©½o¼¢M ow pA An ºpBwpBM k®½Ao °
An ¬C k½BÇM Svhǯ ,©½±{»« °n³M°n »®«AB¯ ° [¯n BM »T°
RBwBveA ½A BM ºn± ©¼¯A±U»ª¯ /©½o½mPM Svµ ³ n±¬Bªµ
nj /k®»« BnA An B« ²B®£ ºkMA tBveA ³ ©¼® ¤kL« »´¼L®U
³Ç k¯j±ÇM BÇ« ¥XÇ« »«joÇ« ,»¯B´Ç] RnB\ÇU qo« ºBµ³¯Ao½°
ºÀÇU Bǽ ¤BªÇ tBveA ,k¯jo»« ºjB{B¯ B½ S¼®«A tBveA
nj ©Çµ k½BÇ{ ,j±ÇM ¬B{oT®Ç« ³¯Bi nj ³ ºA²jA±¯Bi BM ,k{n
¥µA »«jo« /k¯j±M ²k{ »£jovA nBaj ©¼î o´{ ¬C »½B´®U
,¬B´] º³{±£nB´a pA ,QAr ° ¥½poM ,¬Bª§C ,¬BTv¦¢¯A ,Bñ½o«A
,Sw±¼Q»« ©µ ³M An Bµ¬C ºq¼«CnAowA ° oTz« S{±¯ow ³@
»ÇioÇM ºAoÇM ³ »¯Bñ« ,k®{BM B] ð½ ,cLæ ³¯ SîBw ow ß BU
,Sh½n °o ZoM °j »T° /o¢M±ow »ioM ºAoM ° j±M o½mP§j
¨BªU ° jo« B« º³ªµ j±]° pA »ª ©µ ° k¯jo« ¬B«jo« ¬C ©µ
/k{ oUða± B¼¯j
»Ç¯A°n ³Ça ° º±®í« ³a ,ºjB« ³a ,»ª¼î ¬Ak BM »T°
k¯A³Ti±«C B« ³M ¬Ak®«joi ³ An »wnj k½BM ,©½±{»« °n³M°n
»£kǯp ǽA nj ³ñ®Ç½A pA S¼í Ç ° ºnBMjoÇM :©½n°B¼ÇM jBǽ ³M
³ÇM ºA²pBÇU ²BÇ¢¯ k¼½B¼ÇM ,²B£kǽj ǽA BÇM /SwAnmÇ£ q¼a³ªÇǵ
246
 </¨pBw»« Bv¼¦ ð½ ¨nAj ?»®¼M»ª¯> :S£ ¨±w o£nB@
Aki ºBµ³¯Bz¯ oǯ ð½
Ç BÇ«A ,k¯j±ÇM nBÇ ð½ ¤±Çz« o£nBÇ ³woµ
nA°k¼Ç«A /j±ÇM ²joÇ nj An xnBÇ ° »£kǯp »¼Çe ºB®í«
/S£ ©½AoM An o½p ¬BTwAj ±§±a± ¥MAq½A yUB¼Çe ³ÇM 2001 ¤Bw oL«BTPw 11 pA uQ ³ »½B¼¯j nj ©¼{BM
pBª¯ »UnAoe ¬B®a BM K{oµ S{Aj RjBî ºjA±w»M Joî pA An j±Çi ©¼¯A±U»« ³ ©¼® SMBY B« pA ð½oµ ,kµj»« ³«AjA
°A BÇM SoÇ£ ©¼ª~ÇU ,©¼î ¬A°nB k®ªU°oY ð§B« ³ k¯A±hM An »½Bv¼¦Ç ° ©¼ÇzñM ¬°o¼ÇM j±Çi »wBÇveA ºBµ³Ç¯Aoǽ° o½p
/k¯qM oe SîB\Ç{ q£oǵ BÇ«A ,©Ç½A³TÇ{Aj An y½B½Ån ³z¼ªµ ³ ©½pBvM
¬k¯A±i BTe ³ ±U ?»¯A±i»« pBª¯ |ÀiA BM n±½A Aoa> /©½A³T{Ak¯ An y®TiBw
<?jnAj j±]° Aki »¯Aj»« B\ pA ,»Tv¼¯ k¦M
BÇ« »¯BªÇwC ©¼Çî nkÇQ ³ An ºq¼aoµ « /¬BMo ©¯Aj»«>
</©¯A±i»« ,³T{±¯
<?n± a>
B\®½A pA n°j ºjo pA ºA³«B¯ »T°> :S£ U°o nBñT«ki
<?k¼wB®{»« An ²k®v½±¯ B\ pA ,k¼®»« SB½nj
</y hTwj º°n pA>
»Ç k¼ª´»« B\ pA ,kwn»« ¬BUSwj ³M ºoµA±] »T°>
<?³TiBw An ¬C
</pBwoµA±] o´«Ô º°n pA>
¬BU³ª¼ÇÇi AoÇÇA An ¬An±¯BÇÇ] SoÇÇe ºAkÇÇæ »TÇÇ°>
<?°B£ B½ KwA B½ ²j±M k®w±£ k¼ª´»« B\ pA ,k½±®{»«
:S£ ,j±M ²jo K\íU ¤AÆw ³ªµ ½A pA ³ ¬A°nB ð§B«
</y½BQ jnØ pA>

249 248
 /jAj y¯Bz¯ An ¬BªwC ° joM ¬°o¼M ³ª¼i pA An °A jo«o¼Q
²jB] nj B´®U ºBµq¼Ça pA ¨AkÇ _Ǽǵ ° ¿BÇM ¬C ºBµqǼa pA ¨Ak_Ǽµ>
³T{±Ç¯ Bǽ ³TiBÇw »¯BÇv¯A SÇwj ³M ,¼½BQ ǽA ºAoÇdæ º°n
kǯBÇ«»Ç« »¯An³ÇioÇa°j ònqÇM º³ÇÇMBÇv« ðǽ ³ÇM »£kǯp </SwA ²kz¯
oǯ ³ÇM B®ÇM /SwBÇ« »~hÇ{ º³¯BÇvA dÇU ¬C kÇ~Ç« ³@
º°n oM B« »¼e S§Bwn ,»~h{ º³¯BvA ,¬BTwBM ¬Ao£@B¼ªÇ¼@
/SwA ¼«p
»oTz« ±{ ° n±{ ° ©¼Tw°j ©µ BM ,©¼TA»« ²An ©µ BM ³ªµ
An y½B] ³¼§°A ºjB{ ¬C ,j°n»« y¼Q ³MBv« ³aoµ B«A ,©½nAj
SLÇv¯ k½joU ,S§Bv ,»¢Tvi :kµj»« »¼e ºBµy§Ba ³M
¬BÇz§j nj ¬Bª¯BTÇw°j pA »íÇM ³Ç ©½oM»Ç« »Q /Bµ»½B¯A±U ³M
³Ç ¥Ç¼§j ǽA ³ÇM
 B«A ,k®¯p»« JBn p±®µ /k¯A²k{ ©¼¦vU
¨AkÇ« jAoÇA ǽA jAkíÇU /k®®Ç DZU ²jBÇ]
Çw° k®Ç¯A±U»ª¯
¬BªÇµ Bǽ) »¯BL¼TÇzQ ¥¼L«±ÇÇUA nB®ÇÇ Swnj ,j±{»ÇÇ« oTz¼ÇÇM
¬Bz½B° ,k®¯p»« oÇe ©Çµ BM ,k®Ç¯p»« JBn (»£oÇ«p°n
ºBµy§BÇÇa ° Bµ»½BÇLǽp ³ÇM »´Ç]±ÇU B«A ,kÇ®µj»« ¨BÇ\¯A An
/k¯nAk¯ ²jB]
°n³M°n »½B´®U BM kíM ° ©½nAm£»« ow SzQ An ³ªµ ¨B\¯Aow
»®Ç RÀÇñz« ° ²jBÇ] ºB®{CBǯ ºBµ©i°_¼ÇQ BÇM ,©½±{»Ç«
³ñ®Ç½A ° ±w nBM k®a ¥ªdU pA kíM ,»½B] nj /¬B«³ioa°j
¬B«j±Çi pA ©©Ç ,k®Ç ¬BªñªÇ BÇU Sv¼Ç¯ ¬Bªñ½jq¯ »v@
?³T{Aj An y{pnA HíA° B½C ©¼woQ»«

251 250
R±ñw
ß ° SwA ³T´¯ ¬B´] b°n ,¬Bv¯A b°n nj /©¼µkM y½B] §C y¼Çz /kÇ{ ©¼¦ÇvU k½BLǯ
Ç /jnAj An y{pnA ,³¦M
pA k½BM ,©¼¯p»« JBn ¬Bªkµ º±w ³M ³ n±¬Bªµ /»¢¯Apo »Äo«B¯ º°o¼¯ nB´a ³M ,é¯A±« ½A oM ³L¦ ºAoM k½±£»« 1q¯±]
»MBTÇC ºp°n k½B{ <?SwBL½p ºq¼a ³a p°o«A> :©¼woPM j±i /¬B«p ° Rnk ,òo« ,zî :©½nAj ZB¼TeA
y½B®í« ³ k¼{BM ³T{Aj jB½ ³M ²nA±ªµ ,SwA »¯AnBM o£@A B«A ,k{BM /jpn°»« zî B« ³M Aki ³ Aoa ,©½pn±M zî k½BM
BµoÇMA /k{ kµA±i ±d« ºj°p³M ²o¼U ºBµoMA ³ SwA ½A
 /©¼® nj H¼ªî An »£k¯p BU ©¼{BM ²B£@C òo« pA k½BM
nj /k¯B«»Ç« y½BÇ] oÇw ²nA±ªÇµ k¼{n±Çi BÇ«A ,j±{»« ±d« ²An ½A pA ³ »Unk ©½nAm¢¯ B«A ,©¼® xÀU k{n ºAoM k½BM
/S{Aj jB½ ³M An S¼e ½A k½BM ,»½B´®U RBd§ RnkÇ ǽA ©¼Ç¯Aj»Ç« ³ Aoa ,kµj ¬BªL½o ,k½C»« Swj ³M
º³LÇ ,¡¯n ,jAsǯ pA ïnB ,j±{»« Shw
½Ao{ »T° /SwA xpnA»M
»voǵ ³Ç ©¼®Çñ¯ x±Ç«AoÇ ,¡®µoÇ Bǽ Bµn°BÇM ,»îBªTÇ]A ÇÇ SwA ºkMA k®aoµ ÇÇ B« »£k¯p ³ ©½o½mPM k½BM ,¨B\¯Aow
³Ç »½BLǽp ºBÇîj /SwA ²joÇ ³Mo\ÇU An
ǽAoÇ{ ǽA H¼Çj BµSæo ¨BªU BM ,SwA ¬B«p R±Lñ®î nBU nBTo£ ³d§ ½A nj
,SwA ²kÇ{ ³T{±¯ (/¨ 8ì1 /¨) ºo~« nBî ,¬±®§A°l
w±U /y½BµS½j°kd« °
,©½o¼Ç¢M y¼ÇQ
ǽAoÇ{ ǽA nj k½BÇM ³Ç An ºnBTÇn »M±i³ÇM ºn±Ç k½BÇM ,»Ç¯An³ÇioÇa°j º°q®« º³MBv« ½A nj uQ
:k®»« ºk®Méª] xpnA ºAoÇM k½BÇM ° SwA j°kdÇ« ¬BÇ«p nBÇ¢¯A ³Ç ©¼® nBTn
¨°q§ S° nj ,©¼®ÇñM An ¬Bª{ÀÇU ¨BªÇU ,³d§oµ ³M T{Am£@
° ¬BTÇinj ºAkǯ ³M ° ¨oPw»« x±£ ¬An±¯B] ºA°C ³M »T° ,B½Aki ©Ç½nAmÇ¢¯ ° ©¼¯qM JBn »´§A n±¯ º±w ³M B«A ,©¼® SeAoTwA
º³ªÇµ nj ,kÇîn xo B½ jBM xp° ,¬B£k¯oQ pA°C ,BµJC º³«q«p /jpAk®¼M BQ pA An B« JAo A RBd§
y¯Aj ,»§BíT« njB ±U ©®»« ue ;©®¼M»« An ±U »¢¯B¢½ ²A±£ Bµ¬C
¥Çe k½BÇM ³Ç Sv¯Aj »UÀñz« ¬A±U»ª¯ An °o¼¯ nB´a ½A
/»¦
« S§Akî ,»ªîA joi ,»§BíT«
/©®»« ¥ªdU ð®½A ³ ©MB½»« »½BµºnA±{j nj An ±U q¼¯ ,B½Aki An Bǵ¬C k½BÇM /SwA ZnBÇi »voǵ nB¼TÇiA pA ³Ç Aoa ,jo@
±ÇU ºjBÇ{ º³½B« nAm¢M ° k{BM « ºB n ±U ºB n nAm¢M ,B½Aki /k¯p±«B¼M B« ³M ,k½BM An ³`¯C ©½nAm¢M ° ©½o½mPM
BÇM An ±ÇU nAm¢M ° /kMB½»« xk¯po nj ºnkQ oµ ³ ºAºjB{ ,©{BM ³ SwA n°B®´Q nk¬C ¬B«qªµ ³ ©¼®»« »£k¯p »¯B´] nj
SwA nA±{j ©½AoM y®T£ ³ ²B¢¯C BTe ,¨oPvM oBi ³M ¨qî ° y«AnC j±i K¦ nj ³ SwA ða± nk¬C ° jo¼¢M x±C nj An B«
/¨nAj STw°j :³@
1. Alan Jones

253 252
 òo« pA uQ ¬B´] jo£ ³M ºow ozM ±¯ º²nBMnj bo« »î±±«

nj An j±Çi pA »½Bµ²qǽn ³Ç n±¬BǪǵ ¨A²joÇ oÇñ KǦÇA S¼æ±~Çi ½oU²q«BM> :k¼woQ µ± ³ª¼ÄBi ©Tw°j pA ºjo«
nj An ©½Bµ±Ç« Ç« /j±{»Ç« ³Ça ,©¼®»Ç« yhQ B¼¯j AoÇA <?Sv¼a ozM ±¯
»µ± nj ©¯±i ° ¨A³To£ r°o¯ nj An ©½BµiB¯ ,¨A²k¼a ±¼±U ©½±{ ònqM ©½nAj ³¦\î RkÇ{³M /èBÇ®U> :SÇ£ µ±Ç@
»ª ,fp°j ºBµ»¯B¢½BM ,©MBT ¼§°A nj /SwA ³Th½n ³v¯Ao nj ºAoM /j±{»« ¡®U ¬B«³TnSwjpA »j± ºAoM ¬BªÇ§j kÇíM °
k½BÇM ³¯±Ç¢a ³ñ®½A º²nBMnj ,¨A²jo ºpAjoQ³½o¯ ²nBM½A nj ¬BªÇ§±ÇQ ¨BªÇU kíÇM ,©¼®»« è½o« An ¬B«j±i ¬jn°Cnj ¤±Q
©¼® yÇhQ B¼¯j ¦Th« ºBµB] nj An ¬Bªªv] pA »½BµyhM ²kǮǽC ³ÇM nkǬC /©½±Ç{ ©§BÇw ²nBÇÇM°j BÇU ©¼®»« ZoÇi An
»½B®Ç{C q¼Ça ³ÇM ²k®Ç½C »£kÇǯp nj ³ÇÇ ©¼{BÇÇM ê ÇÇ« BÇÇU ³Ç¯ ,¼ªÇµ ºAoÇM ° ©½o¼£»Ç« ²k½kǯ An ¬±®@A ³ ©¼®»« oñ
pA ºA³§BÇ« ,°nB¢¼Ç º±v¯Ao º³«B¯p°n nj Go¼iA /©½n±i»«oM ©¼®»« »£k¯p ºn± /An ²k®½C ³¯ ° ©Ç¼®»« ³MoÇ\U An ¬±Ç®@A
³ ¨k¯A±i 2001 Ä°r nj »íA° »½Ao]B« º²nBMnj 1RnBM ß »£@ q£oǵ nBÇ¢¯A ³Ç ©½o¼«»« ºn± ° ©½o¼«»ª¯ q£oµ nB¢¯A ³@
/jo ¤BL¯j xA»½B´¯ KA±î BU An oñ ½A »v@ </©½A²joñ¯ »£k¯p
¨BªU ³ j±M 2wnk¯A An°ß ¨B¯ ³M »½Bñ½o«A »¯p º²nBMnj ³§B«
»TÇ° /j±ÇM ²kǯAnmÇ£ 4ÇÔ£nß AÔ S§B½A 3joÔ k«ß o´{ nj An xoªî
¨q¼Ç«C nBÇaj ¬B«qªÇµ ° jo ºq« º³Tñw ,Sn ¿BM y®w
¥~T« ° t±Ld« yBUA nj Bµ¤Bw jo xn±L\« ³ k{ º±½n
nj B«A ,j±M ³\®ñ{ ð½ xj±i ½A /k¯BªM ¬s¼v@A ¤±vP ³M
n°j S{Aj °pnC ³z¼ªµ ³ Aoa ,j±M ³\®ñ{ pA oTz¼M An°ß jn±«
pA kíÇM BÇU j±ÇM ²joÇ pAkǯAuQ An y§±ÇQ ¨BªU ° k® ow B¼¯j
/k®ñM An nB ½A »¢Tvz¯pBM

1. Guy Barret 2. Vera Anderson 3. Medford 4. Oregon

255 254
³Ç k¼Ç wnk¯A ©¯Bi ºAoM An j±i |±~h« ¼½C ºn±z@ BM An xoªî º³¼M BU k® ¬Bñ« ¥¯ 1°jAo¦ ³M Sv¯A±U An°ß
/jn°C»«B]³M ,k®¼LM An ¬Bñ« ¬C S{Aj °pnC
AnBªÇ½C ¬BTw±Piow S®w MB « An°ß oTv@Bi ,K¼UoU ½kM
BµoTv@Bi ¼®`ªµ ;k{ yhQ º±¼§±M nj B@Bñ¼T¼U º³aB½nj nj
nj ° ;k¯joÇ yhÇQ ©¦´ñTÇwA nj »µB{jBÇQ o~Ç oÇMAoM nj An
nj ;QAr nj »½±T®¼{ kLí« nj ;k®¦½BU nj B½Ao ±ÄBa j°n ¥eBw
nj nB±ñ¼Ç¯ ¬AoǵA±Çi /Aodæ nj ° ;J±®] K  ºBµ¤B`h½
,(j±M ²k«B¼¯ ³§B« nj n±z ¨B¯) »M±®] ºBñ½o«A nj ºA³¯Bi©¼T½
ºAoM ,k®® yhQ ïBM nj An oTv@Bi ³ñ¯C pA y¼Q ³Tµ ð½ pA
An wnk¯A An°ß k½BM ³ k¯k¼wn ³\¼T¯ ½A ³M kíM ° k¯jo Bîj An°ß
/k®¯AkM ¬Bñ« ¬C ¬BL´¢¯ º³T{o »î±¯
¨BªU pA ,jo SB½nj ²nB [®Q pA »½Bµuñî wnk¯A tAn
³Ç kǽj An »¯Bǯp ° ¬AjoÇ« Bǵuñî nj /Bµ¡®µoÇ ° BµjAs¯
¬B´Ç] »TÇ° /kǯjAj»Ç« ¨B\ǯA An xnjBÇÇ« S¼ÇÇæ° ½oÇÇiC
¬C nj kwn»ª¯ o¯ ³M ³ »¯B´] ,©¼®¼M»« An p°o«A º³{³{
B« wnk¯A An°ß ow
ß ½oiC ,kµkM S¼ªµA ºo¢½j ³M u_¼µ
p±®Çµ kµj»Ç« ¬BÇz¯ BÇ« ³ÇM ³Ç Aoa ,k®»« k¼«A pA nB{ow An
k®Çaoǵ ,Svµ B« ¬Bî±®ªµ b°n nj R°Bhw ° zî ,¨AoTeA
/k®{BM ©µ pA n°j
257
³ ÇÇ xow ½oiC pBC pA y¼Q B\¯C /k¯Anm¢M 2tAn xovQ
k½BÇ{ /SoÇ£ »ª¼ª~U ÇÇ ©½jo£»ª¯oM ¬C pA q£oµ ¨Ak _¼µ
B«A ,k® ow xj±i n±z nj BTe yUB¼e ¬B«p nj Sv¯A±U»ª¯
/k® ow B¼¯j n°j y£o« pA uQ Sv¯A±U»«
º³«B®T¼Çæ° ° Sn »¦dÇ« »ÇT§°j º³¯BÇiodÇ« ³ÇM tAn
An xkÇv] An°ß òoÇ« pA kíÇM j±ÇM nAoÇ /joÇ SLY An xnjB«
j±M ²k«C ³«B®T¼æ° nj B«A /j±L¯ ¬C nj »L¼\î º³Tñ¯ /k®¯Ap±vM
° k®®Ç ©¼vU ða± º³v¼ 241 nj k½BM An xoTv@Bi ³@
191 ° Bñ½oÇ«A S§BǽA 50 nj SvQ º²nAjA ºqo« Kí{ ºAoM
nAkǽj ³M k®¯A±TM y¯kM ºAq]A ©Swj BU ,k®TwoM B¼¯j n±z@
/S{Aj An ¬Bz¯k½j º°pnC ²nA±ªµ ³ k¯°oM »½Bµ¬Bñ«
k¯poÇ ¥«BÇ ¨AoTÇeA S½BÇîn BÇÇM tAn ,An° òoÇÇ« pA uQ
/jAj ¨B\ǯA ±«³M±Ç« An xnjBÇ« S¼Çæ° ,y®Ç½k§A° ³ÇM SLÇÇv¯
³BÇA ºA³«Bǯ ,¬C ºBµ³®½qǵ ³Ç]° º³§A±ÇÇe ° ³TvMoÇǵ BÇÇM
ºAoÇM ¼TÇ« ºA²pB®Ç] é¼¼ÇzU ³Ç SwA±i»Ç« ¬C nj ° jo»«
/k®µj ¨B\¯A xnjB«
,jo»Ç« SBǽnj An wnkǯA An°ß ºBµoTÇv@BÇÇi uoÇǵ
nB´a nj /k¯Bwn»« ¨B\¯A ³M ¥«B S½k] BM An tAn SwA±inj
,¬C nj ³ k{ ¥¼ñzU ºjnkªµ x±«Bi o¼\¯p ,¬B´] º³{±£@
oǵ /kǯjAj»Ç« ¨B\¯A An Bµ¼½C ½oUK¼\î p±v§j »½Bµ³¯B¢¼M
1. Colorado 2. Ross
256
 oµA±] °j
:B¼¯BPwA t±in±M nj ¼woT¼w KµAn ,B½nB£ Ø t±nB« ¤± ³M
Ç AkÇi kǯAkM BU ,jo¼£»« »v pA An »ToM Aki »µB£@> 
b°n k¯Aj»« Aki /jo »TwA±inj °A pA j±{»« ³ Sv¼¯ »v@
³ ǯ ¬C pA q£oµ ° k® ¬BdT«A k¯A±U»« B\ BU An }h{ oµ
AoÇ« AkÇi :©¼½±Ç¢M k½BLǯ q£oµ RBd§ ½A nj /j°n»ª¯ oUAo
k½BÇ{ k®Çaoǵ ,k®»ªÇ¯ oÇU An »v q£oµ Aki /²jo oU
¬±Ç«pC jn±Ç« An B« nB£jn°oQ o£@A /©¼® oU An Aki B« »µB£@
Ç« º²k¼Çî ³M ÇÇ »B »½B¯A±U B« ³M ³z¼ªµ ,kµj nAo »Thw
</©¼® n±Lî ¬BdT«A ½A pA BU kµj»« ÇÇ »B pA y¼M
nj An »L§B] ¬BTwAj 1A±¼Q ¬A±§B£ À¼«B ,©¯B£k®¯A±i pA »ñ½
/SwA <oµA±] °j> ¬BTwAj ½A ¨B¯ /jBTwo ©½AoM ²nBM¼ªµ
¼X@
»£k¯p xA²jA±¯Bi BM »{±i ° »M±i³M »®«Æ« nB¼vM ¨BiBi
oBi³M
ß »¯B«p /S{Aj q½qî ovQ °j ° nAjB° nB¼vM »¯p /jo»«
,Rk« ¬C nj /k¯BªM n°j ³¯Bi pA p°n ½k®a k{ n±L\« xnB@
/k¯k{ ³Tz ¥¼L«±UA jB~U ð½ nj xk¯po °joµ
/jo ¥ªdU An y¯Ak¯po ¬Ak [¯n »½B´®U nj Bµ³`M njB«
,S{Aj jBTîA ° ¬Bª½A Aki ³M ° j±M ºk®«°o¼¯ ¬p ³ B\¯C pA B«A
n± Ça BÇ«A /joÇ ¥ªdÇU An ³MoÇ ǽA SîB\Ç{ ° S¯BTÇ« BÇM
1. Camila Galvão Piva
259
?kµA±i»« An tB®ñwA ½A »v ³a
,»¯Ao®hw 鱫 ³ k½±£»« An »L¼ i ¬BTwAj o«Bî k¼íw ©wB
ǽA »Ç@> :SÇ£ ° So£ ¿BM An ºn¿j Sv¼M tB®ñwA ð½
<?kµA±i»« An ºn¿j Sv¼M tB®ñwA
³Çñ¯C pA ¥LÇ> :SÇ£ K¼ Çi BÇ«A ,Sn ¿BM Swj ½k®a
</©®ñM ºnB k½BM ,Bª{ ³M yªµkM
tB®ñwA ½A p±®µ »v@> :S£ ° jo ³§B`« An tB®ñwA kíM
<?kµA±i»« An
/Sn ¿BM BµSwj ©µ pBM
³M ,SiAk¯A ¼«p º°n ,k¼M± nA±½j ³M An tB®ñwA K¼ i
»MBÇve /So£ ¿BM An ¬C pBM ° jo y§B«k¢§ ,jo ¼µ±U ¬C
BµSwj ©µ pBM ° jo nAoñU An y§AÆw /j±M ²k{ oa °
/Sn ¿BM
BM ºnBoµ /k¼®ñ¯ x±«Ao q£oµ An ²o®« ½A> :S£ K¼ i
/k¯B«»« ºn¿j Sv¼M tB®ñwA ð½ ©µ pBM ,©®ñM tB®ñwA ½A
BÇ« ³M ,k®®»« ¬Bª§B«k¢§ ,©½±{»« J°o« BµnBM »£k¯p nj
xpnA ¬BªÇµ p±®Çµ pBÇM B«A ,k®®»« ¬B«o¼dU ,k®®»« ¼µ±U
</©½nAj An MBw
258
° ²k«C ¿Be /¨A²k½k¯ »¢®z ½A ³M ºq¼a ¿Be BU !SwA »½BL½p
An Bµ¬C ©µA±i»ª¯ « ° jo¼¢M uQ An yUAoµA±] kµA±i»«
<?©®ñM k½BM nBña /¨nAj ¬BzTw°j »¦¼i /©µkM uQ
¬p S°_¼Çǵ ±ÇÇU !©®»ªÇǯ nj An RnBTÇÇÇn ÂÇÇÇÇæA>
<!ºA²j±L¯ »§mTL«
AkÇ] oÇñ !¨A²k½kǯ »½BL½p ½A ³M »UAoµA±] ¿Be BU oiC>
</SwA Shw ©½AoM Bµ¬C pA ¬k{
yLeBÇæ ³Ç An ºq¼Ça u_¼Çµ> :SÇ£ S¼í
Ç BM ¨BiBi °
©µ xoµ±{ ?kµkM xoµ±{ ³M An @B®§±µ oLi ½A Sv¯A±U»«
»L¦ ºnBª¼M oYAoM y¼Q »Uk« ©µ °A B«A ,j±M «Æ« °A º²pAk¯A ³M
ǽA oLÇi k¼woU»« xovªµ ° j±M ²k{ ºoTvM ¬BTwnBª¼M nj
/j±zM ©µ °A òo« WîBM ³í]B
²BÇ£nj ³ÇM ³ j±M ½A ,k«C»«oM ¬p Swj pA ³ ºnB B´®U
xoµ±Ç{ ³Ç »L{ /kµkM y¯Bz¯ An ²An ½oT´M BU k® Bîj Aki
k{ SMB]A y½Bîj ¨B\¯Aow ° jo Bîj ©µ pBM ,jjo£oM j±M nAo
/So£ »hwBQ °
¬k½jpj »®í½ RAoµA±] ½A T{Aj ³¢¯ /kµj»ª¯ Swj pA ,²j±L¯
¬Bz¯Ak BU ©®»« Sñª kíM ° ©¼µj»« uQ An RAoµA±] /Bµ¬C
</©¼®»« ©µ BM An nB ½A p°o«A ¼ªµ /©¼® ¥ªdU An
nj /©¼Ç¯Ajo£»«oÇM An RAoǵA±Ç] /¨q½qÇî »½±¢M ±U ³aoµ>
,k®ªÇ{pnA oǵA±Ç] °j ǽA /kǯA³ToÇ£ uQ An Bµ¬C ÂL ,éA°
nj ±ÇU »TÇ° ° joPw S¯B«A B« ³M An Bµ¬C Aki /k¯j±M B« ¬AovQ
§
</k¯A³Tn /So£ uQ An Bµ¬C ,ºj±M ow
x±ÇC nj An xovªÇµ ,Sz£oÇM ³¯BÇi ³M ¨BiBi kíM p°n
Bµ¬C ¬Ao¢¯ Âí S£ °A ³M ¬p /So£ An Bµ³`M ïAow ° So£@
/k® SeAoTwA ° jo¼¢M ¨Bªe ° k{BL¯
An xoµ±{ ow ¤A±eA ¬p /k¯n±hM nBµB¯ BU k®Tvz¯ kíM »ª@
pA ;SÇ£ xovªµ ºAoM An y½BµAo]B« º³ªµ ©µ °A ° k¼woQ
/So£ An Bµ³`M ïAow pBM ° S£ Aki
GkíÇM /xBLǯ Bµ³`M ¬Ao¢¯> :S£ »L¼\î S§Be BM xovªµ
³½oÇ£ ©Çµ BÇM ° k¼z x±C nj An xovªµ /k¼ª´ ¨BiBi
»íw ,kíM ³M p°n ¬C pA ° j±M ³TB½nj An ¨B¼Q ¨BiBi B«A /k¯jo@
/k¯n°B¼M JBU ©µ BM An ¬Bz¯Ak¯po ¬Ak k¯jo@
Ç § ³M ©®Ãª « ,ºoñ ³a nj ±¢M /»Mo « ³ k¼wn
SñªÇ ³ÇM ,ºkÇ] »¦Çñz« ¥Çe ºAoM ¤°A /©¼wn»« Bµ¬C ³M
</¨nAj ZB¼TeA
¨oǯ ³ÇM ?²jBTÇA »BÇUA ³Ça> :k¼woQ JAo A BM xoµ±{
AkÇi
</©¼® ¥e ©µ BM An »¦ñz« oµ ©¼¯A±U»«
oǵA±Ç] °j ° kÇ«C ¬BªÇAow »Tw°j ,ºj±L¯ ³ »Uk« nj>
nB¼ÇvM RAoǵA±] /©½nAj ³¢¯ BU S{Am£ B« y¼Q xpnABM nB¼vM

261 260
 xÀU o®µ »L½oj±i

¥¼ ,³Anp °A /SwA k®«o®µ ð½ Aki> :SwA ³T£ ±wBñ¼Q ±¦MBQ jn±Ç« nj Rk{³M ³z¼ªµ ³ SwA ½A ¬Bv¯A S{ow pA »zhM
|Bi ðLw ð½ ¤BL¯j ³M q£oµ S¼e nj /k½oC An ³an±« ° ç±Çî °A noÇ ³ÇM jBM S´] »T° ° k®»« R°B ¬Ao¢½j
</SwA ²jo ,³TwA±i»« y§j ºnBoµ Hoæ ///²j±L¯ k®»« Ak¼Q xj±i ºBµnBTn¾±w ºAoM ºA³¯B´M ³z¼ªµ ,j±{»«
BÇ«A ;k®»Ç«
¦Çi An °n y¼ÇQ ²Anß ³ SwA T n ²An ³M ¥¼« ³ »¯BTwAj /k¯Aj»« o~« yUBµBLT{A oBi³M An ºo¢½j u B½
³ÇM nB¼ÇvM ,©¼®»Ç« pBÇC ¬Bª½BǽÅn º±Çw ³ÇM An ¬B«ow »T° /k¯Bwn»« An ¨n±®« ,¨A²jn°C
Swnj ¤°A ¬Bªµ pA An nB@³ªµ ©½n±L\« nB¢¯A ,©¼T A»« Sze° /k¯jBTwo »Twjn°j o´{ ³M ºn± »T½n±«F« ºAoM An »ñ¼Q
k®»« ¼¼íU »v@³a ,©½nAj »£k¯p ð½  B«A /©¼µj ¨B\¯A nB®Ç pA n±LÇî pA kíÇM /k®TiBÇU ¥í¯nB´Ça ° jo ½p An yLwA
An ³Çan±Ç« ° ¥¼ ,³ Anp Aki o£@A ?³a »®í½ "Swnj q¼a³ªµ" KwA ,jn±hM Am KwA BU k¯joñ¯
±U ³ Aov¯A°nB ½k®a
?©¼® º°o¼Q jnAk¯BTwA ð½ pA ³z¼ªµ k½BM B« Aoa ,²k½o C /¨n±hÇM Am BU ©¼Tv½A»ª¯ Bµ³¦½± ½A pA ¨Ak_¼µ> :jo oñ
pA BÇU k®Ç ðªÇ BÇ« ³M ³ jn±i»« jnj ½A ³M
 ±¢§A /KwA ³¯ ,k®®»« nBTn ¬Bv¯A ¥X« « BM ³ SwA ½A xA»®í«
»Ç¯Akǯp ³ÇM jnA±« K¦A nj B«A ,©¼® q¼µoQ ¬Ao¢½j RBµBLT{A </¨n±i»« Am o´{ ¼§°A nj ,o¢½j ºBµ¬Bv¯A ¥X« ÁBªTeA
³Ç ©¼®Ç nAoñU An »½BµnB ¬Bªµ jnAjA° An B« BU j±{»« ¤kL« ³ÇM nA±Çw ° k®T{mÇ£ ©Çµ ònqÇM ºBµo´Ç{ pA »ñ½»ñ½ B«A
/k¯A²jo ³z¼ªµ ¬Ao¢½j /¨A²kÇz¯ ¬BÇv¯A ÂÇæA k½BÇ{> :jo oñ KwA /jAj ³«AjA yµAn
¬BTÇMAn±Ç] ³ÇM ³z¼ªÇµ BªÇ{ RA°AoÇ ³ñ®½A pA ¬B®¼ªA »®í½
³T{Aj An ¬B«p°o«A k½Bî ¬Bªµ Ajo ©¼{BM n±L\« »®í½ /k½C»«
oÇU An o¼¼ÇU ¤Be nj ³z¼ªµ ¬B´] ß ½A » nBL]A ½A /©¼{BM
?jo kµA±i
»µBÇ£pAoǵ ,k¼¯Bwn»ªÇ¯ K¼wC ºo¢½j }h{ ³M »T° BU
³TÇ{Aj èB®U j±i nj ,toU ¬°kM ° k¼® ç±î An ¬BU²k¼î
 ,³T{o ³¯ ° ©¯Bv¯A ³¯ «
263
</k¯n±i»ª¯ Am Bµ³T{o ³ Aoa ,¨A²k{ ³T{o k½B{
°A ° k¯joM ³¦½± ³M An KwA ° k¯k¼wn ¬B{k~« ³M ¨B\¯Aow
/jn±i ,jo Ak¼Q ²B ³aoµ B´T{A ° |oe BM ©µ
MB « Bµq¼a »íM ³ñ¯C oBi³M k½BL¯> :S£ xj±i ³M kíM
/SwA ²kÇ{ ç±î q¼a³ªµ ©® n°BM ,kTA»ª¯ BUA « nBT¯A
</¨A³®wo£ KwA ð½
262
 </¨A²k¯Anm£ ow pA An Bµ½A º³ªµ ÂL> :k½±£»« yL¦ ³M
/ºA²k¯Anm£ ow pA An Bµ½A º³ªµ ÂL ,³¦M> :k½±£»« yL¦
</ºA³T{m¢¯ Bµ¬C pA q£oµ B«A
 ³ªµ ºnAoñU RB¼Mo\U ½A ³ joM»« »Q n°C¨pn uQ
/SwA ³Ti±«B¼Ç¯ p±®Çµ ³Ç k¯p±«B¼ÇM °A ³ÇM :kǯnAj kǵ ð½
,kMB½»Ç« R°BTÇ« »¦Çe²An ,ºnoÇñ« joLǯ oǵ ºAoÇM ²nA±ªÇǵ
o¼Çv« nj »½Bµ¨BÇ£ An Bǵ¬C ,kǯAj»ª¯ ²BLT{A An y½BµSvñ{
 ° jnm£»« Bµ©ip
/kwB®{»« xj±i BM RBÀ«
,k®®»« ºoñ ³a ¬Ao¢½j Sv¼¯ ©´« ;k½nAj An e ½A /k¼{BM
/k®®»« ºoñ ¤Beoµ³M ³ Aoa
/joÇ AoÇA »ªÇ j±{»« ,©½o¼£»« ¥ªî ³M ©¼ª~U »T°
°oª¼¯ ¬A±U»ª¯ ,ïo« ©hU Tvñ{ ¬°kM> :k½±£»« ºk®«joi
j±Ç]° ³ÇM ²oT®«Bǯ ºBµçnBíU ³ SwA »í¼L </jo Swnj
/k¯BªM B]³M ©µ »ªip ,BµçnBíU ½A nj ³ SwA »í¼L ° k½B¼M
/k¯B«»« Bµ¬C ïAj
BÇ« BÇM »£kǯp o¼Çv« nj Bµ©Çip ǽA ïAj /SwA »ToM ½A
Sz£pBM ³M ¥¼« »£k¯p nj »½B] o£@A /k®»« ¬B«ºnB½ ° k¯B«»«
B½ ,k®»« ¬BwC An »£k¯p ³ñ¯C ¥¼§j ³M) j±{ K§B ³T{m£ ³M
/©¼®Ç ²BÇ¢¯ Bµ©Çip ǽA ïAj ³M SwA »B ,(ºo¢½j ¥¼§j oµ
An B« ° ²k¯B« B]³M k®LTwj pA ³ SwA »ªÇ½Àî ,©Çip ºBµïAj
©¼TÇv« ©¼Ç¯A±U»Ç« uQ ,jpAkǯA»« ¬Ak¯p ºBµSze° jB½ ³ÇM
/©½°oM y¼Q
° jjoÇÇ¢M BªÇÇ{ joÇ£ß ¬BÇ´Ç] kǽnAmÇ¢M /k¼{BM SeAn uQ
u½kÇ u§±ÇQ /k¼®Ç
Çz An ¬BUj±Çi ¬jo o¼¢¦B
í{
An ¬Ak®«joÇi BÇU ²k½oÇC An ¬B´] ºBµSBªe Aki> :k½±£»«
</k® ³Tz£ow
/j±{»Ç« nAoÇñU »UBd§ ³ joM»« »Q ²nA±ªµ n±¯ n°C¨pn
pA ° j±{»Ç« ³Ç]A±« ³T{m£
½Ao{ ° RÀñz« ¬Bªµ BM K¦A
k¯A±U»ª¯ joM»« ¬Bª£ ,j±{»« k¼«±¯ nA±{j
½Ao{ ½A nAoñU
/j°oM y¼Q »£k¯p nj

265 264
An ¬BTñ{qÇQ k¼ÇµA±hM Aki pA ,k¼® ¬B«nj An ¬BUj±i ¬BUj±i
/k® ðª@ º±®í« ±¦w RAo
i

/k®»« n°j An »´§A n±¯ q«o S{±£ :2 º³¯BvA º²k½kÇQ ,k®®»Ç« Ak¼ÇQ y½Ao£ RB½±®í« ³M oTz¼M ¨jo« ³aoµ
»~hz« kîA± pA k½BM ,k¼{BM »æBi ¬B½jA ¬A°o¼Q pA o£@A ³TL§A º±®í« ±¦w ³M SLv¯ c«BvU ¨kî :j±{»« é½B{ ©µ ºo¢½j
±Çi S{±Ç£ ,¬B¯Bª¦ÇÇv« ° ¬B½j±´Çǽ ÂXÇÇ« /k¼®ÇÇ º°o¼ÇÇQ »½Bµn±{°oÇM ,Bµ¥¼ªÇ½A ,Bµ³«Bǯ ,RÀ\Ç« p°n oÇǵ /¬AoÇÇ¢½j
/jnAk¯ »¦ñz« ° SwA ¬Bz®½j pA »zhM q¼µoQ ½A ° k¯n±i»ª¯ o¢½j o¼v« pA ºo¼v« k®® SMBY k¯nAj »íw ³ ©®»« SB½nj
/j±{»Ç« oÇ <@An±Çi ²An pA ³½q®ÇU> Z±Ç« nj jnAj B¼¯j B«A
ºn±Ç ,k¯n±i»Ç« S{±£ ³ »¯Bv ³M ,K~íT« ¬AnA±hµB¼£@
oÇ¢« BÇ«A /kǯA³TÇz An n±¯B] Bµ¬C j±i nB¢¯A ³ k®®»« ²B¢¯
º³Tw±¼Q º³ioa Sí¼L ?k®Tv¼¯ ²k¯p RAj±]±« ©µ ¬BµB¼£@
An ¬C BU ©½jo£»«oM @Bi ³M ©µ B« ºp°n /SwA »£k¯p ° òo«
ºkÇîA±³î±ª\Ç« ,<»£k¼®Ç{°n> ³ÇM ¬k¼wn ºAoM ° SwA oT´M
©¼ª~U ,RBLUBñ« ½A k{n³M°n ©\e ³M ³]±U BM /k®µj»« ³ÄAnA
/©v½±®M S½o RAo i º²nBMnj »ª ¨A³To£@
/k® ¬B«nj An q¼a³ªµ k¯A±U»« µl :1 º³¯BvA
±®ª« ¬BT®½j ³ »½Bµ»¯k¼{±¯ B½ BµAm q]³M uQ /©¼® ³½mU BÇM An ³¯BÇvA ǽA ©µj»Ç« c¼Ç]oÇU ° Sv¼Ç¯ Swnj ÂæA ½A
/k½n±hM kµA±i»« ¬BT§j ³aoµ ,²jo@ ³Ç ©¯BTÇw°j pA »Çñ½ ,y¼ÇQ ¤BÇw k®Ça /©®Ç {°n »¯BTwAj
¬BTǽAoÇM 1
Ç]n±Ç£ ¨Bǯ ³ÇM »Çw°n »Ç« º²nBMnj »¯BTwAj nBª¼ÇM ° joÇ KU ,j±ÇM »¯BoÇî ±Ç¦w°o¼Çw oǼ£nj RkÇ{³M
Sn »£nqM ©¦í« ¬k½j ³M ,j±M ¬A±] »T°
]n±£ /©½±£»« »¯±® ¨BªU pA ° SiAjoQ y¯kM <©v\U> ³M An K{ ¨BǪU /kÇ{
ð½ /jn±i ²B¼£
 ,kµj nAo o¼YFU SdU An °A ³ñ¯C ºAoM ° An yªÇv] ,xA»®Çµl ºA±Ç BÇM BU jo ²jBTwA Sv¯Aj»« ³@
/jnAj »ThÇw ǽA ³ÇM »½Am ©½rn Aoa k¼woQ °A pA ©¦í« K{ ,k¯j±ÇM ²kÇ{ ¬AoÇ¢¯ ³Ç y½Bµ³`ÇM ,kíÇM p°n /k®Ç ¬BÇÇÇÇ«nj
©¦í« </¨nAj ³¢¯ @BQ An ©¯kM ©µA±i»«> :jAj JA±]
]n±£@ S£ ° jo B®T«A ©¯Bi ¬C /j°oM ¬BTwnBª¼M ³M k¯jo xn±L\«
³Ç«AjA o£@A /k® é  An ©½rn ½A Gn± SwA±i °A pA ° k½k®i ³Ç kÇ{ kÇM ºke³ÇM éÇ° B«A /k®»« <²q®«> An ye°n jnAj
¬A±UB¯ B«A ,@BQ nB¼vM :k{»« ¤kL« ºA³¯Bh¦£ ¥£ ð½ ³M ,jAj»« jBÇe S¼v½k¯BÇQC ¥Ç¼§j ³ÇM ° k¯joM ¬BTwnBª¼M ³M An °A ¨B\¯Aow
³Çñ¯C ºBÇ] ³ÇM SwA oT´M »µB£ :k¼{BM KAo« /k¯jo »eAo]
1. Gurdjieff

267 266
»TÇ° ;j±Ç{ oÇ j±ÇM ð½jq¯ ³ k{ ¼í nk¬C ,q¼µoQ ³Ç n±¬BªÇµ /»£kǯp ° ow ºBµy§Ba oMAoM nj S«°B« nj
pA An B« ,»¯BMo ° A°q¯A ³ k¼ª´ Aj±M ,jAj RB\¯ An °A »¯BQ±a An ¬BÇv¯A j°n»« °o ¬Bµj pA ³`¯C ³¯> :SwA ³T£ c¼v« Bv¼î
/k®»« n°j »£k¯p º²q\í« </k½C»« ¬°oM ¬Bµj pA ³`¯C ³ñ¦M ,k®»« ²j±§C

/jnAj j±]° Aki º±w ³M ²An ð½

 :4 º³¯BvA
»Ç¯A°AoÇ RBd¼]±ÇU ³Ç Aoa ,SwBµ³¯BvA ½oU@B¯o i ½A
,¬C nB®Ç nj ° jo¼£»Ç« ³ªÇÇzaoÇÇw ¬C pA ©ÇÇîA pAn ºAoÇÇM
/¬Bª¯Bî±®ªµ º²nBMnj R°B ºAoM B« ¥½BªU ° »®½j ºBµpB®U
k½BÇM BÇ«A ,(©ñ¼§±UBÇ « ÂX«) ©¼® JBhT¯A An »®½j ©¼¯A±U»«
³M ¨B\¯Aow ©µ °A ,jnAj ºo¢½j ½j B« njAoM o£@A ³ ©¼® nj
¬B«º±®í« ºBµxÀU nj B« ³ k¼wn kµA±i ºn±¯ ¬±¯B ¬Bªµ
©¼Ç¯A±U»ª¯ ³ ©¼{BM ³T{Aj jB½ ³M Sv¼¯ kM ,¨B\¯Aow /©¼wn»«
¨BÇ«A Bǽ ¨BiBÇi ,y¼z ¬jo£ oM An j±i RBª¼ª~U S¼§±Ãv«
¤BªÇîA ¨BªÇU ° ðUðU BÇM ³ ©¼Tvµ »¯Bv B« /©½pAk®¼M j±i
/©½pBw»« An Sz´M ²An j±i
/»¯BMo »®í½ Aki :3 º³¯BvA
½A nj k½BM k®½±£»« /k®¯B{j±i ¬jo »¯BMo ¤BL¯j ³M ºnB¼vM
o£@A B«A /©¼MB¼M An »ThL{±i o¢½j ¬B´] nj BU ©½oLM [¯n ¬B´]
³ »½BµºjB{ pA k½BL¯ Aoa ,SwAki K¯B] pA »ToM ¬B´] ½A
c¼Çv« o½±~ÇU ³ÇM ?©½oLÇM Rm§ ,k®»Ç« »Ç¯ApnA BÇ« ³M »£k¯p
³ ©¼®»« x±«Ao B«A ,©½A²jo RjBî K¼¦æ ³M ²k{J±ñh¼«
nj ,j±ÇM ow nj xoªî ¨BªU /k¼z ¤± p°n ³w B´®U °A [¯n
BTe /c«BvU ¨B¼Q º³ ° ¬k¼{±¯ ,¬jn±i ,¬B«jo« BM nAk½j
nj »TÇ° ³ Aoa ;j±M <nAjjn±«> »î±¯³M ,°A º²q\í« ¼Tvh¯
/jo ¤kL« JAo{ ³M An JC c¼v« ,k{ ¨BªU JAo{ »w°oî nj
¬j±M jB{ nj ³ kµj ¬Bz¯ B« ³M BU jo An nB ½A °A ,« n°BM ³M
nj »T° ³ Aoa ,Sv¼¯ »µB®£ To£ z] nj ,Sv¼¯ »½B i
(|) kªdÇ« /SwA oUð½jq¯ nB¼vM B« ³M Aki ,©¼¯Ao¢½j nB®@
pA ,¨jo« BM ¬B{jn±ioM ³ k¯A»¯Bv ,Bª{ ½oT´M> :SwA ³T£@
BM k®®»« SLn ¨jo« ³ k¯nAj ²jBz£ ºA²o´a /SwA oT´M ³ªµ
° ¬±«pC »¯¿± ¬An°j pA uQ Aj±M <1/k¯o¼¢M S§A ° u¯A ¬B¯C

,45 º³dÇæ ,¤±Çí§AdÇÇU) /¬±§Æǽ ° ¬±Ç§F½ ǽm§A ,HÀiA ©ñ®veA ©nB¼i /1

(W½kd§AnAj

269 268
 x±M n±´ª]u¼Än ,¨nAq¢wBPw
»£nqM o i ³a ¼ve ¨Akæ k½jAj ¬Bz¯ ³ªµ ³M ³ ¨nAq¢wBPw
,xj±i ¨jo« ³¼¦î oM °A ³ j±M ³Tn ¬B«jB½ B« pA ºnB¼vM /SwA
 òo«
¼ve ¨Akæ /joM nB@³M »½B¼ª¼{ KªM Bµ»¯Ao½A ° Bµjo ³¼¦î oM
nj o{ ºBµj±ª¯ ½oUpnBM pA »ñ½ ° SwA »«B{C¬±i n±UBTñ½j
/p°o«A ¬B´]
²BÇ« °j nj /Sv¼Ç¯ Bª{ pA oñzU ºAoM « ¥¼§j B´®U ½A B«A
³Ç kǽjAj ¬Bz¯ An ºjB½p ºBµq¼a B¼¯j ³M ,2003 ¤Bw Svh¯
/©® »¯Ajnk ©µ Bµ¬C ºAoM k½BM
©ÇµA±i»Ç« ,©Ti±Ç«C »j±Ç nj ³Ç ºoíÇ{ jBǽ ³ÇM uQ
/¨nAq¢wBPw ©½±¢M
u¦\Ç« ° ³¼oÇU ¨joÇ« kǽjAj ¬BÇz¯ ³ªµ ³M ³ ¨nAq¢wBPw
/n¿j jnB¼¦¼« 2ì Sª¼ ³M BTe ,k®Tv¼¯ »{°o Bµ¬C
¬B¼Ç« »BÇñ{ ³Ça kǽjAj ¬BÇz¯ ¬B´Ç] ³ÇM ³Ç ¨nAq¢wBPÇw
¨oñzTÇ« /jnAj j±Ç]° ¬B«joÇ« º°pnC ° ¬BªÇ@Be RBª¼ª~U
,o¦ÇM »¯±ÇU ³Ç¯ ° nBǯpC B½nBÇ« ²p±Çi ³Ç¯ ³Ç k½jo {°n ³@
³M ³ k®Tv¼¯ ¥½B »«jo« ºAoM »«AoTeA ° S¼ªµA ½oUða±@
³ÇÇ SoÇÇ£ ²k½jBÇǯ »TÇÇeAn³ÇÇM nBÇǯpC /kÇǯjAj ºAn BÇÇǵ¬C
_¼Çµ o¦ÇM ° k¯j±ÇM ¡®Ç]
§BhÇ« B¼¯BPÇwA ¨joÇ« kÇænj j±Ç¯
¤BÇw »Çw nj B¼¯BT½oÇM »«±ªî RAoµBU ½oUònqM ³M »´]±U
/joñ¯ o¼iA
271
Bñ¼v¼T½°A ±¯B¼Tv½o , « ¬pnkQ
©¯Aj»«> :k¯A±iAo An xA²jA±¯Bi ,òo« pA y¼Q »ª ,©¯pnkQ
»T«Àî ,¨k¼wn B¼¯j ¬C ³M »T° /SwA ²B£nm£ ð½
</k®Ç ðªÇ ¬AoÇ¢½j ³ÇM »£kǯp ½A nj k¯A±U»« ³ ©µj»«
n°jA±ÇQnC nj An y½BµoTÇv@BÇi ,k®Ç¯Ap±ÇvM An °A jo S¼æ°
/k¯pA±®M An xA³Àî jn±« »¼w±« ,¬B«qªµ ° k®® yhQ
°A ¬k¯Ap±w
ß ©wAo« y¯BTw°j pA »ñ½ /S{m£nj kíM p°n °j
BM ,©¼Tz£oM °o¼¯Ar°j±½n ³M »T° ° jo nAq£oM ±§±ÄBQ ¬Bw nj An
³ÇM ©¼TÇv« ,oTÇv@BÇi º²p±Ç ° R±Çæ yhÇQ ²B¢Twj ð½
:©½joÇ K\íÇU ,©½k¼Çwn Bǽnj nB® ³M »T° /©¼Tn n°jA±QnC
/j±ÇM ²kÇ{ _¼ÇQ ²p±Ç j±Çi ³ÇM oTÇv@BÇÇi º²p±ÇÇ x±ÇÇQnj
ß
/©¼® xpBM ©¼Tv¯A±U»ª¯
° k«C B« o ³M ³ »½Ak£ q]³M j±L¯ »§A±e ¬C nj »v@
<?Sv¼a ¬BT¦ñz«> :k¼woQ
ǽA ¥ÇiAj ¨nkQ oTv@Bi /»T{±£_¼Q> :jAj gwBQ ©¯pnjAoM
</SwA ²p±@
½A ¿Be ¼ªµ ¬±a ,²j±M »M±i »¦¼i jo« HªTe> :S£ Ak£@
</¨jo Ak¼Q An
/jAj °A ³M »T{±£ _¼Q ð½ °
270
º³]nBi o½p° ³ Aoa ,¨oñzT« ¬BU»]nBi SwB¼w oBi³M
° Sv¼M ¬o nj ³ k® ¨ÀîA S{AjA° An °AoTwA ð] ,B¼¯BT½oM
½kÇM ° ,<k{BÇM ³TÇ{Aj »ÀÇiA ³¼]±ÇU k¯A±U»« ¡®]> :©ñ½
/jAj Swj pA An j±i nBLTîA ¨BªU ,K¼UoU
jBdÇUA xÀU nj ³ »½BQ°nA nj k½jo »íw ³ ¨nAq¢wBPw
¬C pA ³]±U»M »v ³ j±M ºnAkzµ ½A /k½pAk®¼M ³oU ,SwA
/S{m£ kµA±h¯
¬±® BU »v oTª ³ k½A²k¼wn ºjn°BTwj ³M ³ ¨nAq¢wBPw
ºAoM BU k¼® kdT« ²nB [®Q nj An o¯ Bµ¬±¼¦¼« k¼Tv¯A±U :²k¼wn
/SwBª{
§Bh« ¬B{²k¼î k®aoµ ,k®¢®\M »oTz« º²k¼î ¡®Ç] k »¯Ao®hw ,¥¦« ¬B«pBw »«±ªî éª\« nj BU k½jAj
³Ç ©¼®Ç tBÇveA oÇ¢½j nBÇM k¼T{AjA° An B« ³ ¨nAq¢wBPw
kǵA±Çi ¬BÇMp oÇM ©Swj B«A ,k¯±®z¯ k½B{ An B« ¨À k®aoµ
 ,¨nAj oBi³M ³ »½B] BU ³ »BUA /j±{ ³]A±«
/k®»« oUk®«°o¼¯ ²k®½C ºAoM An B« ½A /k«C
§Bh« ³ An »¯Bv ¨BªU ,k¼To£ ²k½jB¯ An B« ³ ¨nAq¢wBPw
³ÇM ¬B´Ç] º²k®½C ³ Aoa ,k½k¯An ³¼{Be ³M k¯j±M Bª{ ©¼ª~U
/jnAj |B~TiA ¬B£k{me
jB\ǽA ºAoÇM An j±i »½B¯A±U Bª{ ¬°kM ³ Aoa ,¨nAq¢wBPw
,k½B¼¯ ºnB ³M »½B¯A±U ½A ¬±®@A k½B{ /©½jo»ª¯ nj Soe
/k«C kµA±i B« nB ³M BµkíM k½joU»M B«A
¡®Ç] ºBµ¥LÇ ¬joÇ x±«BÇi ºAoÇM »µAn »½±£ ³ ¬±®@A
´Ç ¬BµBÇ{ pA »Çñ½ ³Ç ©½±Ç¢M An ºA³¦ªÇ] ©¦½BÇ« ,Sv¼Çǯ
nAmÇ¢M ° k{BÇM BLǽp RjAk«BÇM nAm¢M> :S£ »ª]B´« ³M BQ°nA
273
BÇM j±Ç{ n±L\Ç« o¦ÇM »¯±ÇU BÇU k½joÇ ºnB ³ ¨nAq¢wBPw
³M (j±M ³T{±¯ y¼Q ¤Bw ²j »½±\z¯Aj ³@) »¢TiBw ºA²k¯°oQ
²k{ºn°Cjo£ »í  kµA±{> ¨B¯ BM An ¬C ° j°oM B¼¯BT½oM ¬Bª§nBQ
/k® ³ÄAnA <B¼¯BT½oM »h« u½°ow º³¦¼w°@³M
»½Bµuñî ° jB®wA ³M q´\« An ¤°BQ ¼§B ³Ç ¨nAq¢wBÇPw
,kíÇM ³Tǵ °j ° k½jBTwoÇ ¥¦Ç« ¬B«pBÇÇw SǼ®Ç«A ºAn±Ç{ ³ÇM
ǽA ¨BªÇU ,AoÇî bÀÇw é¦Çi ¤±ÃÇv« tnpBM ,uñ¼¦M u¯Bµ
/jo jn An nAk«
»L¼UoÇU ° k½A²jo lBhUA An ¬BU»¦í S¼í±« ³ ¨nAq¢wBPw
©¼Çî »½±ÇzU BÇM P¦Ç½°
Ò jÔ ð¼®¼Ç«°j ,³Çv¯Ao º³]nBi o½p°
nBÇMð½
¬±v¦Ç¯ ³Ç »¯B«p ,SwA ²jAj fn ¥¦« ¬B«pBw g½nBU nj o¢½j
/jo »¯Ao®hw ¿k¯B«
BǪÇÇ{ ºBµxÀÇÇU ¨BǪÇU pA uÇQ ³ÇÇ AoÇa ,¨nAqÇ¢ÇwBÇPw
ÀTÇiA ©Çµ BM Á±ªí« ³ Joî ºBµS¦« ,¡®] ¼¦ÇLU ºAoM
,³½n±Ç ²BÇ« º³Tǵ ½oÇiC nj ²oµBÇ y½BǪÇǵ nj ,kÇǯnAj
»«Bǯ ©]B´ÇU ³¯±£oǵ ¬joÇ ¨±ñdÇ« nj nBÇM ¼TvÇh¯ ºAoM
/k¯k{ A±®ªµ
¥¦Ç« ¬B«pBÇw> :k½joÇ ¨ÀÇîA é½kM »¦ñ{³M ³ ¨nAq¢wBPw
ǽA ° </k®Ç ³¼]±ÇU An j±i S½j±]±« BU jnAj »Tæo ¬±®@A
³¯±£oµ ³¼¦î oM ©µ Bµn±z ½oUR°BU»M BTe k{ WîBM ³¼¯B¼M
/k¯o¼¢M 鱫 Aoî ³M ³¦ªe
272
 STÇvñ{ ,o~Çî ³Ç AoÇa ,kMBTÇM S¯ApBMoÇw {±Ç] oM JBTC
o½p k®«nB@ </jAj ©µA±i
³ Bµ¬BMB¼i nj ¨B®ª£ ¨jo« pA »µBPw ÇÇ B« ³M ³ ¨nAq¢wBPw
ºBª¼ÇQA±Çµ ¬BL¦Çi ,²k®v½±Ç¯ 1ºoQ°qÇ£@A
ß SÇ®w ³Ç »¯An°j nj ²pBÇ]A ÇÇ k®®Ç
±TÇ« ,²k{ °o{ ³ An ºk®½Ao k®µA±i»«
éª] ²B£j°o nj y¯BTw°j ²Aoªµ nBMð½ ,j±M Aodæ nj »TvQÔ ³M ©½p±«B¼M ,jnAj »wBveA ³a ¬j±M Rnk»M ³ ©¼¯AkM k½jAj
²BÇ£jAp o´Ç{ ³M SwA±i»« »z@Ao« ¬Ak®«nB pA »ñ½ ;k¯k{ /©¼® y§±dT« ° ©½pAk®¼M ¡®a tBveA ½A
/jjo£oM j±i ,jn°C»Ç« ¬BTǽAoÇM ³Ç »µ±Çñ{ oǵ ° ¬BÇUjAk«BÇM pA ,uQ
¬C ¬B¯BL¦i pA »ñ½ /k®® éª] °A ºAoM ð¯Ao nAqµ k®Tv¯A±U /k½oLM Rm§
fn An ³`ǯC ,Sz£pBM pA uQ ° k¯Bwn Bñ¯ÀMApB BU An k®«nB@ ºk] An B« ° k½joñ¯ x±£ B« ºBµoe ³M ³ ¨nAq¢wBPw
:jo
½oíU ¼®a ,j±M ²jAj _¼Çµ ° ©½±®{»Ç« An BªÇ{ ºBµoe B« ³ k¼¯AkM B«A ;k¼To¢¯
oÇæ ¬An±TÇwn ½oT´ÇM nj An ¨BÇ{ ,©½k¼Çwn ³Ç ¼ªÇµ> /joM ©¼µA±h¯ jB½ pA An Bª{ ¨À@
³ªµ »¯k¼{±¯ ¤±Q ° SiAjoQ ºA³¯Ak®ªU°Bhw ºBµ¨Bí¯A ,©½jo@ /x±M ±¼¦Mj Zo] ,ònqM oLµn ,¨nAq¢wBPw
y½BTÇw°n ¬Bj±Ç ºAoÇM ,j±ÇM ²k¯BÇÇ« ³ÇÇ »§±ÇÇQ BÇÇM /jAj An 1/¨nAq¢wBPw nB¼vM

</jnAk¯ ºjB~TA ©{
Ø _¼µ jo« ½A /k½oi ºpBMJBLwA
Sv¯Aj»Ç« J±Çi °A /uñîoM> :jAj gwBQ ºoQ°q£@A S®w
,»Ç]oÇh§° ǽA BÇM /k®TÇvµ Bµ¬Bv¯A ¬B´] ºBµ³½B«ow ½oT´M
k¯jAj»« nB °A ³M BµkíM ³ y¯B®±ªµ ¨AoTeA ²nBM°j Sv¯A±U
¼®Ça kǯA±U»Ç« ²k¯oÇM ð½
 ,k{BM ³aoµ /jn°C Swj@³M
</k{BM ²k®zhM

° ¬BL¦i :(1900-1944) Antoine de Saint Exupéry (Antoine-Marie-Roger) /1

,"¬B¼Ç«jC ¼«poÇw" ,"³¯BL{ pA°oQ" ,"J±®] SvQ" ¥«B{ °A nBYC /º±v¯Ao º²k®v½±¯
S®w /k®Tvµ "±§±a± ²jpB{" n±´z« ¬BTwAj ° "¬B£°o£ ð½ ³M ³«B¯" ,"¡®] ¬BL¦i" ,kÇ{ ozT®Ç« 2003 tnBÇ« 8 nj »v¼¦¢¯A S½BwJ° ð½ nj nBM ¼Tvh¯ ³§B« ½A /1
°A kv] ° k{ k½kQB¯ ³¯AoT½k« ºB½nj pAo oM pA°oQ ¨B¢®µ ³M ,1944 ¤Bw nj ºoQ°q£@A º³§BÇ« oǵ pA oTz¼ÇM ³§B« ½A ,²B« ð½ ¬C nj /Aoî ³M ³¦ªe pA ¥L
³Tµ °j »®í½
/kz¯ Ak¼Q q£oµ /k¯k¯A±i An ¬C o¯ ¬±¼¦¼« k~¯BQ ° k{ ozT®« ° ³ª]oU Bµ¬BMp ¨BªU ³M ,ºo¢½j
275 274
ºpAk¯Ao¼U BM ³¯o¼Q ºBµ²± nj ºp°n ³ñ®½A BU ,k¯B« « nB¼zµB¯
« ³M o¼U k®a BM An y¯Bª °A ,©½jp O£ ©µ BM /¨jo RBÀ«
½oªÇU ¬°kÇM An ºp°n Rnk¯³ÇM kíÇM ³ÇM ¬C pA ° jAj çoÇÇ
/¨A²k¯Anm£ ºpAk¯Ao¼U
¬C pA) ¨A²joÇ Swnj An ¨j±Çi ¥L¼w ¥½poM nj ¨A³¯Bi nj
nj /(k¼®Ç éªÇ] k¼Ç¯A±U»« ,¬Bª´« ¬k«C èd« ³M ³ »îA±¯A
BU nB ½A ° ©®»« ½oªU pBM ºB nj p°noµ ,³v¯Ao ºBµ²±@
pA kíM ,»«oU±P¼µ oBi ³M ;SwA ²jo ºoTvM Ao« nBM °j ¤Be ³M
¤Bv«A /¨k¯Anm£ oæ o½p ³]nj ì ºB nj An SîBw °j ³ñ¯C
ª\ǯA »½BªµjoÇ£ nj ©TÇv¯A±U º± ºBµñv«
§ ³M
 ¥æBe ºjApC ° ©T{AmÇ£ nB® ³zǼªµ ºAoÇM An »ªÇ½k OǽBU
ǽA pA ¥LÇ p°n °j /©®Ç SoÇ{ t°°Aj nj jB~TÇA »¯B´Ç]
Çz An oU±Ç¼P«B pA ²jBÇTwA pA
³ToÇ£ SwnjBǯ S´Ç] nj An ©½°pBÇM ³ñ¯C ¥¼§j ³M ,u¯Ao®@
/¨j±M ²k{ ºn°Cjnj »¯Àî JB´T§A nBaj ,¨j±M
ð½ ³ÇM TÇiAkǯA o¼U »½B¯A±U ?k½C»« B\ pA »¢T¼{ ½A
y¼Q ¤Bw nAqµ »w ³M yT«k ³ ºA³d¦wA) o¼U ° ¬Bª BM kµ
³ ¥¢½oµ £±½ B«A /jnAk¯ »¦ªî joMnB _¼µ (kwn»« jÀ¼« pA
³Ça Sv¯Aj»Ç« ,joÇ nAk¼ÇM Ç« nj An ±Ç{ ǽA nBM ¼Tvh¯
¨A²jn°C An ºpAk¯Ao¼U o®µ ° ¬l JBT pA »UBí  o½p nj /k½±£»«
²o«p°n »£k¯p nj »¯±£@B¯±£ ºBµS¼§Bí nj An ¬C ¬A±U»« ³@)
/(joM nB ³M
k¼® qoªT« ºq¼a oM  An ¬C ,k¼®»« jnA° nBz RÀî ³M »T°
²o¼Çil An j±Çi ºro¯A ³¯o£° ;k½nAj pB¼¯ n±®« ¬C ºAoM An nBz ³@
277
³Àî ¼«±w
¬C pA ,¨A³TÇ{Aj p±v¯BÇ] º³ÀÇî ³Çw ,³T{mÇ£ ¤Bw ²jq¯BQ nj
³Çaoµ ,±±« ¬C º²nBMnj ¨jC j±{»« WîBM ³ »½Bµ³Àî
oe xA²nBMnj »wA±w° »¦ñ{³M ,k¯A±hM kwn»« yTwj ³M
¬C oÇñ BÇM ° jjoÇ¢M oTz« º³Àî BM »½Bµ¨jC ¤BL¯j ,k¯qM
/j±{ nAk¼M ° kMA±hM
¼{BÇ« /¨k½oÇi oU±¼P«BÇ ð½ ³Ç j±M »¯B«p ±Ç{ Ǽ§°A
An T« ǽA ¨nAj ¬¿A) ¨jo
³Ç »µB¢TÇwj BÇM ,©v½±¯»« º±v¯Ao ða± oÇ´{ ðǽ nj
oªÇî ¥æBÇe ¤BÇw ²j ° jnAj ¬p° ©¼Ç¯ ° ±¦¼Ç ð½ pA oTªÇ@
[®Q pA oTª nj ©µA±hM An ³aoµ ° jnAj j±i nj An ¨AºA³oe
/(©®»« Ak¼Q ¬C nj ³¼¯BY
S¯oT®½A pA nBM ¼§°A ºAoM ³ jo p°oM »¯B«p ¨A³Àî ¼«°j
,j±ÇM »nBíÇ« º³®¼\®Ç£ ¬BÇ«p ¬Bªµ nj BTe ³ ,¨jo ²jBTwA
/»¦« ºBµ³¯BhMBT ½oUònqM pA oUònqM
»® ° »ª¦î ºBµSoz¼Q ³M » Mn _¼µ ¨A³Àî ¼«±w B«A
ºq¼Ç¢¯ASÇ¢{ JBTÇ »Ç¯A±Ç] nj /SwA ¬BªÇ ° o¼ÇU /jnAk¯
¬C nj ³Ç 1¥¢½oǵ £±½ oYA ºpAkǯAo¼U o®µ ° ¬l ¨B¯ ³M ¨k¯A±i
nj oÇñ ǽA /j±ÇM ³T{±Ç¯ xpn° ½A ²An pA An xAº±®í« ow
1. Eugen Herrigel
276
 »«B£ BU Sv¼¯ ºpB¼¯ ,ºq¼a ³M TB½ Swj ºAoM ³ k½p±«B¼M ,k¼®@
¬Bª¦v« ° 𼧱UB@ /k¼¯BªM qoªT« j±i kµ oM k½BM  ,k½nAjoM ònqM

AoÇ« xp±«C jnAj Aoa ¨k¼woQ /jAj « ³M »Thw nB¼vM ¬Bª ¨jBTwA
¬Bª¦Çv« ¬A±] jo« ð½ ° 𼧱UB y¼z ð½ BM nBµB¯ 鱫
¬BwC ºBµnB BM o£@A> :jAj JA±] /k®»« pBC ºA³oe jo ð½¥X«
³ªµ ,k¼wn ²An pA xA»®¼w BM nBñT«ki »T° /¨jo»« SLdæ oT´ÇM /S{Aj »ÇµA±hǯ »£jB«C ònqM ºBµy§Ba ºAoM ,»® °o{
/j±M ²p°n ¬B«n ²B« nj ³ ¬Bª¦v« jo« q]³M ,©¼T{AjoM Am </ºn±i»«oM Bµ¬C ³M ²An nj ³ º±{ B®{C »UÀñz« BM Gn± SwA
pA »Çñ½ ,k®Tn»Ç« k®TÇ{Aj ³ªÇµ ° kÇ{ ¨BªÇU nBµBǯ »TÇ°
ǽA k¼®¼M»Ç«> :SÇ£ ° k®Ç S«°BÇ« Sv¯A±T¯ o¢½j ¬B¯Bª´« ¨jBTwA ,ºp°n ³ñ®½A BU ,©zñM Swnj An ¬Bª ©Tv¯A±U»ª¯ BµRk« BU
¥X« Bµð¼§±UB Bª{ ³ ©§Bd{±i ?k®í\Uo« nka Bµ¬Bª¦v« ¨k¼woÇQ /k{ ¬BwC q¼a³ªµ ¬B´£@B¯ ° jAj jB½ « ³M An »v®U ½oªU
o£@A> :jAj JA±] /SwA ³TiAk¯A o¼iFU ³M nk½A Ao« nB c¼d~U Aoa
</k¼Tv¼¯ Bµ¬C
An Bǵ¬C ,¨jAj»Ç« jBǽ ±ÇU ³ÇM ¤°A ¬BªÇµ pA An »v®ÇU ºBµ½oªÇU
Swnj jnAj »íw °A /©½n±¼ªµ ©µ B« B«A> :S£ y¼z@ An u®U ½oªU° »®»« ¤±L An ©oe ¿Be /»Tv¯Aj»« ºn°o o¼
</©½nAj »U°BT« ¼¯A±
 B« /k{BM Aki SÇ«ki nj « ¥ÇX« </k®»« ¥ªî n±½A J±i ©¦í« /»¯Aj»« ©´«
³]±U BµR°BU ³M
 ¨jo« ³ SwA n°C¨o{> :So£ ³\¼T¯ °
BÇ« »®¼M»« ,»® ²B¢¯ ¬Ao¢½j ³M oTÇz¼M Çzî BM oÇ£@A /k®Ç®»« ºA³Mo\ÇU k½BÇM Svhǯ B«A ,kTA»« BUA ºq½o n±³M o¼U »½Bµn
¬B´] RÀñz« pA »ª¼¯ ,Rn±æ ½A nj ° ©½nAj »UBoTz« ³a ,»£kǯp ºBµy§BÇa nj /k¼{BM ³T{Aj kµ ° o¼U ,¬Bª BM »ª¼ªæ
©¼¯A±U»« »¯B«p  B«A ;SwA ²q½o k®«pB¼¯ q¼¯ »§Bî Soe ¨B\¯A
</j±{»« ¥e
/©¼{BM ²k{ jBTwA ¬C oM «B ³ ©¼® x±«Ao An nB 

/S£ ð½oLU « ³M ¨jBTwA ,¨k{ jBTwA ¬Bª oM ³ ¤Bw nB´a pA uQ

¨jBTÇwA /¨A²k¼Çwn ²An º³ª¼¯ ³M ¿Be ©T£ ° ¨jo S½B n tBveA
k½BÇM »í±Ç« B´®ÇU ,»T¼Ç¯ ³¯B®ÄBÇi ¨Aj ½A nj ³ñ¯C ºAoM /³¯> :S£@
»Ç An ²An kÇænj j±Ç¯ ³ ºA²j±ª¼Q An ²An kænj ²B\®Q ³ »® oñ
</»{BM ²jo@

279 278
ow³MoÇw »ªÇ ©TÇwA±i»Ç« ,j±Lǯ ¤AÆÇw ð½ HíÇA° ÇǽA
/Sv¼Ça yMA±Ç] ©TÇv¯Aj»Ç« HíÇA° ³Ç Aoa ,¨nAm¢M nB¢¯oLi
½oUg¦ÇU ,j±ÇM RjBÇve ,jBTǯA ³ÇM Bµk¼\ªÇU ¬C ¥½kLU ¥¼§j
/»¯Bv¯A tBveA
/j±M oU¼j « pA ,nB¢¯oLi B«A
</SwA ³Tvñ{ An ³T¯B½ ¬±¯B ³ñ¯C oBi ³M>
©Ç½AoM °A ,¨j±M ²k¼®z¯ ¬±¯B ½A pA ºq¼a q£oµ ³ B\¯C pA
³Ç ¨joÇM »Q ,¨jAj»« ³«AjA ¨ow ³M ³ n±¬Bªµ /jAj c¼±U
½A ³ k½j An »v º°B®½k¯BñwA ºBµn±z nj j±{»« Rnk¯³M
³T¯B½ ¬±¯B
<?k½nAj ºo¯ ³a u¼Ä±§ BUnB« SikµB{ º²nBMnj>
³LeB~Ç« Ç« BÇM A±Ç¯r º³aB½nj ¥eBw nj ºr°o¯ nB¢¯oLi
¨nB ³M » Mn ³ »½Bµ¤AÆw ³M ¬jAj JA±] pA Á±ªí« /jo»«
º°Bñ\® uQ nj ,|Bi jn±« ½A nj B«A /©®»« q¼µoQ ,jnAk¯
j±M ²jAj n±Twj SikµB{ :j±M ©µ ºo¢½j º²q¼¢¯A ,nB¢¯oLi
tBL§ º°n oM ,k¯A²j±M ©´« xA»£k¯p nj ³ An »¦Th« jAoA ¨B¯
³T{Aj j±]° ¬kªU pBC pA ¬±¯B ½A k½B{ /k{BM ²k¼®z¯ An ¬±¯B
An ¬C 1p±«k®w ¥v@A ¨B¯ ³M ºA²k®v½±¯ 1933 ¤Bw nj B«A ,SwA
³ÇM ° HªÇwn ,jnm£»Ç« xj±Çi ºBÇQ jn pA ³ ºAºnAo ,y¯B«n nj
/SwA ²jo SLY J±Tñ« ¥ñ{
nj
¬B¼Ç« nj ©µ « ¨B¯ ° ,k®® ºp°k¦£ xA»¢§Bw»w k§±U p°n
©¼ª~ÇU ³ k«C y{±i oñ ½A pA nk¬C ¨ovªµ /j±M Bµ¬C
° k®ñM An nB ½A xA»¢§Bw²B\®Q k§±U ºAoM ©µ xj±i So£@
nBÇ ǽA nBLTÇîA ³Ç jp°kM ©µ An ½A ywBL§ º³{±£ nj ³TL§A
Ç ³T¯Bǽ ¬±¯BÇ ³ÇÇ SwA ÇǽA q¼ÇÇ¢¯A©ÇÇ S¼íÇÇA°
oLTí« ¬B´] ¨BªU nj ³ SwA »¯±¯B /Sv¼¯ ºnB] º°B®½k¯BñwA
¥½poÇM nj
Ç BÇUA ǽA> :k®½±Ç¢M Bµ»¦½poM k®aoµ ,SwA ³M Ao« °A /©® RBÀ« °A BM ±¦wA nj ³ ©T{Aj An ¬C nBhTA /SwA
</SwA º±v¯Ao ©wn ½A> :k®® k¼@FU Bµº±v¯Ao B½ </kTA»«
An T« ½A
~¯) ²k{ ³Tvi »ª ÁBªTeA ²k®¯A±i ³@B\¯CpA
½A ©®»« »íw ,(Sv¼a ³T¯B½ ¬±¯B ²k¼ª´¯ p±®µ B«A ,²k¯A±i
±ÇU> :©®Ç ³æÀÇi B\®Ç½A nj ,¨j±Çi ºBµRnBLÇî BÇM An ¬±¯BÇ
SwA oT´M uQ ,Sv¼¯ k®«³Àî ±U nBñA ³M u_¼µ ;»{pnA»M
1. Aksel Sandemose
281
/SwA r°o¯ SikµB{ ³M ¦íT«
x±µBÇM ° ¨oTdÇ« ,tBÇve »¯p ©®»« oñ> :¨jAj JA±]
</SwA ²k®v½±¯ « ¥X« ³ jo »oí« xoµ±{
:©µkM ³«AjA ©To£ ©¼ª~U kíM B«A ,¨jo Wñ«
²kÇ{ SikµB{ ovªµ ³ ¿Be Aoa :©ª´»ª¯ An q¼að½>
³¦ªÇÇe ³ÇÇM kÇǯA²joÇÇ °oÇÇ{ ,ºr°oÇǯ ºBµ³«BÇǯp°n ,SwA
y½BµnBÇÇ pA BµkT®ÇÇ« º³ªÇǵ ÂLÇÇ ?°A »ÇÇMjA nBÇÇÇYC ³ÇÇÇÇM
</k¯jo»« k¼\ªU
280
k½BÇ{ ,©½o¼¢M An
½Ao{ ¬k{ oUkM º±¦] ³ñ¯C ºAoM ,uQ BM q£oµ ,»®ñM An nB ½A o£@A /»® RjBî »«B®ª£ ° »§Bd¯B¼« ³M
oUxpnABM nB¼vM ±U> :©¼v½±®M An ³T¯B½ k ¬±¯B ³ SwA yT° </º±{»ª¯ °n³M°n »£k¯p ònqM RÀñz«
©´« ¼«p º°n oM ±U n±e ° ±U nB /»®»« oñ ³ »¯C pA
nBÇñA ǽA ,³TÇL§A /»{BÇM ³TÇ{Akǯ n°BM Rj±i o£@A BTe ,SwA
ºjB½p ºBµowjnj ° k{BM ³T¯B½ ¬±¯B Tvñ{ ºB®í« ³M k¯A±U»«
nj ,²kÇM ³Ç«AjA toU»M »£k¯p ³M /±z¯ o¼dU B«A ,jpBvM S½AoM
¦ThÇ« ºBµ¥Çñ{ ³ÇM B¼Ç¯j ,¬±¯B ½A
§ ³M
</k{ »µA±i p°o¼Q ¬B½BQ
³ »ve ,k®»« SLY An ³ L ° RjBve ue ³T¯B½ ¬±¯B
ºnC ,u¼Ä±§ BUnB« SikµB{ oµ±{ k®¯B« ºjAoA ºAoM k¯A±U»«
/jnAj j±]° ©µ ºoU@B¯o i ¬±¯B B«A /j±{ pBw¥ñz« ,´Mß
Swj nj ,
³Ça ¬AoÇ¢½j ³ñ®Ç½A pA k®woU»ªÇ¯ ³Ç SwA ³To£ nAo ºjAoA
kµB{ Go¼iA /k®wn»« j±i k¼¦Q [½BT¯ ³M K¦A ° k®®»« ºoñ
An Bµ»¦¼Çi ¬BÇ] p±®Çµ ³Ç ©Ç½A²j±ÇM Aoî nj ²k½B»M »¢®]
o¼Ç ° k®ªU°oÇY ºBµn±Çz ¬B¼Ç« An »£nqÇM BÇñ{ ;jo¼£»«
³Th¼v£¨B\§ S¯±zi ° »îBªT]A »T§Akî»M BM B]³ªµ ;©¼®¼M»«
An ¬Bz½BµB½Ån k¯±{»« n±L\« ³ ©¼®¼M»« An »«jo« ,©¼´]A±«
/kǯnAmÇ¢M nB® nAkzµ ¬°kM ° ³¯B¯±L] RÀªe ½A º³\¼T¯nj
³ÇM An xkæBÇ« o¦T¼Çµ ,¨°j »¯B´Ç] ¡®ÇÇ] pBÇÇC pA y¼ÇÇQ
y½Bµ³«B¯oM k{ WîBM ³ ºq¼a ° jAj ¬Bz¯
¦Th« ºBµ¥ñ{
xoÇMAoÇM nj S{Akǯ SÄo] u_¼µ ³ j±M ½A ,k® Ao]A An
/³T¯B½ ¬±¯B oBi ³M ,kTv½BM
³í]B ,ºp°n ³ñ®½A BU ,k{BM SeAn nB¼vM k¯A±U»« »§Bd¯B¼«
AoÇa uQ> :k®®»« oñ ¨jo« kíM ° k¯qM An }h{ º³¯Bi nj ß
<!kTA»« BUA ½A k®Tv¯Aj»« ³ªµ ,S¢¯ ºq¼a »v@
}h{ ¬C j±i ³@Aoa ,S¢¯ ºq¼a u_¼µ ,SwA ²jBw
/SwA ³T¢¯ ºq¼a ©µ

283 282
 zî oMAoM nj ¬k¯B« ²j±z£@ B¯BMB@BQ± nj o¼Q º±¯BM

ðª ,©½nAj yTw°j nB¼vM ³ »v ³M ³ ©¼¯C k®«°pnC »µB£@ Swj ³ÇM ºnBT¼Ç£ /j±ÇM ²jBTÇv½A Bñ¼T¯ÀUC ¬BMB¼i º°n²jB¼Q nj
²pBÇ]A BÇ« ³ÇM
ǽAoÇ{ /k½C»ª¯oÇM ¬BªTÇwj pA ºnB B«A ,©¼®@ </©¼¯A±hM ©µ BM k¼½B¼M> :³ »T{AjjB½ ° S{Aj
³M An ye°n }h{ ¬C ©µ k½B{ ,©½±{ ð½jq¯ °A ³M kµj»ª¯ ° k¼wn ²An pA »Tv« jo« kíM /TiA±¯ ³M jo °o{ xj±i
/k{BM ³TvM B« S½Bªe ° q¼«CSLd« Soe oµ ,kíM »ª /¬k¯A±i pA°C ³M k¯jo °o{ ° ,ºo¢½j ¬po¼Q kíM
nB »T° ,
½Ao{ ½A nj /k¯B«»« zî
 B« ºAoM kíM ° ©Çµ ºoÇ¢½j S¼íªÇ] ° kǯA±i»Ç« S{Aj »ña±Ç S¼íªÇ]
,©½pn±ÇM Çzî ©¼Ç¯A±U»« p±®µ ,k½C»ª¯oM ¬BªTwj pA ºo¢½j /jp»« Swj ,³¯AoU oµ oiC nj ° jAj»« x±£ ° j±M ²jBTv½A
/»wB®{nk B½ o¼¼U B½ xAjBQ nBT¯A ¬°kM <?»®»« An nB ½A Aoa> :¨k¼woQ °A pA Bµ¡®µC ¼M nj
An B« ¬±«Ao¼Q ¬B´] ¨BªU zî º°o¼¯ ,©¼®ñM An nB ½A o£@A ¥X« ,SwB´®U nB¼vM ¨A»£k¯p /©{BL¯ B´®U ©µA±i»«> :S£@
³ÇM ²nA±ªÇµ ,j±Ç{ oµBÇ °o¼¯ ǽA ²B£oµ /jo kµA±Çi ç±Çî </o¢½j ºBµ¬po¼Q ° Bµjo«o¼Q º³ªµ
An ¬BÇv¯A ¬BÇ«p> :k½±£»Ç« k¯±Ç«°nj ºo®Çµ /kwn»Ç« ³\ǼTÇǯ /k¯jo»« ¥e n±¼ªµ An ¬BzUÀñz« ³ªµ xB@
Çzî /k®»ªÇ¯ ¬±£oÇ£j An ¬BÇv¯A ²jAnA /k®»ªÇǯ ¬±£oÇÇÇÇ£j
</k®»« ¬±£o£j
³M ³ ¨k¯A±i B¼¦½pAoM nj »ña± oTij º²nBMnj ³«B¯p°n nj
¨BªÇU /j±ÇM ²jn±Çi ðTÇ y®½k§A° Swj ³M ³¯Bªen»M »¦ñ{
/k¯qM oe o¢½j Sv¯A±U»ª¯ BTe ° jBTA nB pA y¯kM
SLAo« SdU ,k{ ºoTvM ¬BTwnBª¼M nj ³ñ®½A pA kíM oTij
</¨nAj STw°j> :S£»« °A ³M p°noµ ³ So£ nAo ºnBTwoQ
° j±®zM k¯A±U»ª¯ oTij ½A ³ k¯j±M ê « Bµð{qQ k®aoµ
:S£»« ¬B®`ªµ nBTwoQ ,SwA ¥æBe»M °A ºBµxÀU ¨BªU

285 284
³M ³ ºq¼«CSLd« ºBµoe T£ ° ¦U »{±£ T{AjoM
pB¼¯ B« 𪠳M ³ »v º°n ³M nj ¬j±z£ /©½A³TiAk¯A o¼iFU
ToÇ£ /¥Ç{ ð½ ¬joÇ oÇU /¥ÇÇ{ ð½ To½mÇÇQ /jnAj
ºAoÇM yzhÇM ºBBÇU /©Ç½A³TÇiAk¯A»« o¼iFU ³M ³ »ª¼ª~U
³Ç »Çe ºBBÇU /kµj»Ç« nApC An B« ° ©½A²jo ³ »µBLT{A
nB¼vM ³ ,³¦d« »{°o¦£ nj »MBve ¬jo pBM /SwB« ³M ¦íT«
»TÇ° »¼w±« ºAkæ ¬joM ¿BM /SwA »{°ooµA±] pA oU©´«
Akæ ¬C ¬jn°C ¼½BQ /SwA n°j B« pA ,©½nAj Sw°j ³ »v@
»Ç ° <³¦ÇM> ©¼½±Ç¢M »Ç ³ñ¯C Tv¯Aj /SwA ð½jq¯ °A »T°
TB½ /k®»« ¥ªî B« ºBµ°o¼¯ ¨BªU BM zî ³ Aoa </³¯> ©¼½±¢M
_¼Çµ pA ¬joÇñ¯ º°o¼ÇQ /jAj ¨B\¯A ²o¯°j ¬A±U»« ³ »{pn°
zî ³ Aoa ,SwA ²k«C T« ½A nj ³`¯C BTe ,»¦ªí§An±Twj
½oíU An ¬C ©µA±hM o£@A
/SwA S¼Ài k®«pB¼¯
³ ºq¼a B´®U »T° ,Sv¼¯ ñª« Bµ½A pA ð½_¼µ »T° °
©Ç½AoM ºA²k®¯A±i ³ An ¬BTwAj ½A uQ ,SwA »½B´®U ,k¯B«»«
/k½oPvM jB½ ³M ,²jBTwo
 ,ºk®«o®µ oµ B«A ,k¯A²k¼{AoU
_¼Çµ BÇ«A ,k½j»Ç« An Bµn±Lǯp JA±Çi K{ ° p°n »iow ¥£@
/Svz¯»ª¯ y½BµòoL¦£ oM ºn±L¯p
oQ »¯BªwC ,pAnj ºBµK{ nj /jAj ³«AjA y½B½Ån ³M ¥£ B«A
BM /xk®w±LM BU k¯k«C»« j°o °A oM ³ jo»« n±~U An n±L¯p pA
287
</¨nAj STw°j ,ñ¯ x±«Ao>
Swj ³ÇM ²nBÇM°j An yToÇe RnkÇ j± ,kíM ³Tµ ³w
k®hÇL§ ° k®Ç SLdÇæ Sv¯A±U»Ç« pBM ,kíM ³Tµ nB´Ça /jn°C
An y«Bǯ ©Çµ ³«Bǯp°n ° joñ¯ ºA³LeB~« q£oµ nBTwoQ /k¯qÇM
zî :©¼®ñ¯ x±«Ao ,©½±¢M B]¼ªµ k½nAm¢M B«A ,joñ¯ xB
/k®»« ¬B«nj
Çzî ,»µBÇ£ BÇ«A ;k®»Ç« ¬BÇ«nj ° k®»« ¬±£o£j zî
»Çv ºj±MB¯ ³M o\®« k¯A±U»« ° k¯AoTv£»« ºnBL£o« ºBµ¨Aj
½A /k® ©¼¦vU »«BªU³M An xj±i SwA ³To£ ©¼ª~U ³ j±{
° ²pnBL« ,»£k¯p ¥¼§j B´®U ,Bnr nj ³ Sv¼a ²k¼`¼Q tBveA
?SwB« Soz¼Q
,SwA Ç« »T¼§±Ãv«»ÇM pA ,©®
An ¬C ©Ç¯A±U»Ç« B´®ÇU ,ºoÇ¢½j ¬BÇv¯A oµ nB® nj ,« ³ Aoa
,kǯA³T{±Ç¯ ±±Ç« ǽA º²nBÇMnj JBT ¬AnAqµ /©® tBveA
,kǯA³TiBÇw ºjBǽp ºBµ©¦¼ ,k¯A²jo Ao]A ºjB½p ºBµy½Bª¯
o«oÇ« ° J±a pA ºjB½p ºBµ³ªv\« ,k¯A³T£ ºjB½p ºBµoí{
tBveA ½A n±~U k¯A±U»«
/An ¬C j±i ³¯ ° k® ¥T®« An
oBe ða± ºBµq¼a nj tBveA ½A ³ ¨A³Ti±«C « B«A
uQ /kµj»« ¬Bz¯ B« ¤BªîA ½oUS¼ªµA»M nj An j±i ° SwA
³ñ¯C pA ïnB ,©¼{BM ³T{Aj µl nj An zî ²nA±ªµ SwA ¨p¿
/³¯ B½ ©¼®»« ¥ªî
286

ñª«o¼ ¬jo n°BM
»¯B«p ,SwA ²k¼wn RBLYA ³M p°o«A ³`¯C> :k½±£»« ð¼¦M ¨B¼¦½°
Bª¼ÇQA±Çµ p°oÇ«A ,¤B¼Çi ¼ªÇµ ¤BL¯j ³M ° </j±M ¤B¼i ð½ B´®U
An T« ½A ¬C BM ¨nAj ³ ©½nAj oU±¼P«B ° ©½nAj ³®¼w ,©½nAj
,Bµ³®Ç½C ¼«poÇw nj u¼§C ,¤°nB u¼Ä±§ nBñµB{ nj /©v½±¯»«
oe ³ ,jo¼£»«nj k¼w º³ñ¦« ° u¼§C ¬B¼« »½±£ ° S£@
oÇ¢½j nBÇM ° jn°C ¨A°j kíÇM p°n BÇU Sv¯A±U»ÇÇ« ,nBÇÇ ÇǽA
/k½Bz¢M k¼{n±i º°n ³M An y½BµòoL¦£@
nBT¯A pA> :k¼woQ ,j±M ²B£@C fow ¥£ »½B´®U pA ³ ²B« ,»L{
<?ºA²kz¯ ³Tvi
</©µkM ³«AjA ©{ÀU ³M k½BM B«A /k½B{>
<?Aoa>
</¨o«sQ»« ,©®ñ¯ pBM An ©½BµòoL¦£ o£@A>
³§ An Bµ»½BLǽp ¨BªU »½B´®U ³ kwn»« o¯ ³M »T° ,»µB£@
/SwA ²jp »®ñª«o¼ /SwA ¬k¯B« ²j±z£ ,S«°B« ºAoM ²An B´®U ,k®»«

<!j±{»ª¯ ¨n°BM> :S£ u¼§C

u¯ / »íw ²nBM°j ?»¯A±U»ª¯> :S£ q¼«C©eoU»®d§ BM ³ñ¦«
</k®LM An S½Bµ©za ° yñM »¼ªî
ºBµq¼Ça kǯA±U»ªÇ¯ ¨jC /jnAkǯ ²k½B ³ »íw> :k½k®i u¼§C
</k® n°BM An ñª«o¼
oµ ,¨j±M ±U w nj »T° /ºnAk¯ ½oªUjB½p ©®Ãª
«> :S£ ³ñ¦«
q¼Ça y{ BÇU BTÇe »µBÇ£ /¨jo»Ç« An ½oªÇU ½A SîBw ©¼¯ p°n
</¨jo»« n°BM ³¯BdLæ pA y¼Q An ñª«o¼

³d§oǵ ³ñ®Ç½A n°BM <! n°BM> :k½±£»« B« ³M ²nA±ªµ »£k¯p

,SwA ºn°o B« ºjB{ ºAoM ,kµkM fn ºA²q\í« SwA ñª«
ºB¼Ç¯j nj /SwA ºn°oÇ BÇ« j±]° ³¼]±U ° B« SBe ºAoM
¬joÇ BQoÇM ,oÇ ¬joÇM ¼ÇM pA k®®»Ç« oÇñ ºnB¼ÇvM ,p°o«A

289 288
An o½p S{AjjB½ ,¨A»¯Ao½A o{B¯ ,ºpB\e xnC ,y¼Q S° k®a oTz¼M p°noµ ³ »Lµm« ºBµy®U yµB ° ¤kî pA oQ ºA³í«B]
:jBTwo ©½AoM
»®¼¢®w nBL£n nBTo£ ³ ©Tn»« ²An ¬BMB¼i nj ©T{Aj p°o«A>
¦Th« ¥½¿j ³M ºnB¼vM
³¯BwFTÇ« BÇ«A ;¨j±M ³T{AjoM An ¨oTa ° »¯AnBM ³¯BThL{±i /¨k{
©®¼{B« ° ¨j±M ³T{Am£ B] ©®¼{B« Kî °k®æ nj An ¬B{°joµ
BU ¨k½°j»« ³ n±¬Bªµ /¨j±M ²jo nBQ B\¯C pA n°j ©µ An
²jo SB½nj ³ ¨jo oñ »L¼\î º³¯Bz¯ ³M ,©woM ©®¼{B« ³M
ºBµ¬B±ÇU BÇM »½°nB½°n ºAoM An ¨p¿ ºBµnAqMA ³z¼ªµ B« :¨j±M
¬BªL¦ BªîA nj An BµnAqMA ½A ,RB°A oTz¼M B«A ,©½nAj »£k¯p
/©¼®»«
¦U ºjB½p S° ¬Bz¯jo Ak¼Q ºAoM ° ©½A²jo uLe
An B«
½oe ° ²k{ o½j o¢½j ,©¼®»« ¬Bz½Ak¼Q ³ ©µ »í±« BǽÅn ³ÇM ¨A»£kǯp ¨BªU> :³ ©½±®{»« »µB£ ,½A j±]° BM
/SwA ñª«o¼ ,j±{»«
»¢¯oªµ :k®®»« q¼µoQ xÀU pA ,
/»Ç¯A±UBÇǯ tBÇÇveA ,SBªÇÇe ue ,¤Bw°ÇÇw ,³í«BÇÇ] BÇÇM
° ,k®®»Ç« jn±ÇioÇM »ÇT§Akî»ÇM BÇM BÇ« ¬Bî±®ªÇµ BÇM ©¼®¼M»Ç«
¥¼§j»ÇM ©ÇµA±i»ªÇ¯> :³Ç ©½n°C»Ç« ³¯B´ÇM /©¼½±£»ªÇ¯ _¼Çµ
</¨±{ ¤Ak] o¼£nj
,k®»Ç« » An º±®í« »µAn uoµ /SwBµ¤jqM nBTn ½A
»½A°C /k® SîBA ¬C pA k½BM ³ jnAj j±i BM An »TAo{ º±¢§A
/kwn»« Aki x±£ ³M ²nA±ªµ ,jq¼ioM B i ³¼¦î oM ³@
</SwA ²jAj Svñ{ An ©{ÀÇU »ÇT§Akî»ÇM BÇM ²pnBLÇ« ºAoÇM K¦A ° ¨A³T{Aj jBTîA
Swj pA An »TæoÇ Bǽ ³¯oÇ£° ;©¼{BÇM ²jBÇ«C ³z¼ªÇǵ uQ </¨±{»« k¼«±¯ RB°A oTz¼M B«A ,©®»«
/©½n±i»« Svñ{ ºjoL¯ nj B½ ©¼µj»« ºBµjoL¯ pA »ioM o¼£nj Sv¼¯ nA°Aqw k¯Aj»« n±¯ n°C¨pn
³Ç AoÇa ,kwoU»ªÇ¯ ºk¼«±Ç¯ pA ¼ªµ ºAoM ° j±zM ñª«o¼
,S½k] BM °A /kwB®{»« An yzî º°o¼¯ ° xo¼zª{ Rnk
³z¼ªÇµ ° k¯o¼Ç¢M ©¼ª~ÇU k®¯A±U»ª¯ ³ k¯p»« uQ An »¯Bv@
¬joÇ£ oÇM An B¼Ç¯j nA±Ç£@B¯ RBBUA º³ªµ S¼§±Ãv« k¯nAj »íw
/k¯pAk®¼M ¬Ao¢½j
ÇÇ k{BM y¯A±U pA oUAo o£@A BTe ÇÇ kTv½B¯ B i oMAoM nj o£@A
/SB½ kµA±h¯ An Swnj º²jB] q£oµ

291 290
»½Akæ BM ©© jnAj ° ³To£oMnj Ao« R±ñw ¼ªµ ¬±®@A
Rnl nAqÇ« nj ©¼Çv¯ ©½ÀÇ« nB¼vM ºAkæ /j±{»« ½q¢½B]
° ð½jq¯ jnAj ¬B±U /j±{»« ç±î jnAj º±] nBz /©AoA
©½À« º³«q«p ³M An y½B] ©© R±ñw ° j±{»« oUð½jq¯
/kµj»« BµòoM
j±{»« ð½jq¯ ¬B±U
An BǵSwjn°j ©Ç¯A±U»Ç« ³ Aoa ,SwA ²An nj »¯B±U ©¯Aj»«
/k®»« 𪠩µ n±¯ ³TL§A /SwA oLi ³a A nj ©¯Aj»« ° ©®¼LM
AoÇ« Bµ¬B±ÇU K¦ÇA /¨A²k½j ºjB½p ºBµ¬B±U ¨A»£k¯p nj An BµoÇMA ¥Çñ{ ³z¼ªÇµ ǽA ° SwA J°oÇ ¤Be nj k¼{n±i
³M ³ ÇÇ é½ow »¦¼i ° ÇÇ ©To£»« jB½ k½BM uQ ,k¯A²jo o¼¢¦B /©®¼M»« ©µ An oM ºBµ³o] /k®»« oU}hz«
nB´« An A±µ ° JC é° ©¯A±U»ª¯ ³ ©ª´M ° ©® ²B¢¯ oUn°j B«A /jp°»« ¥L pA oUk½k{ ³¯ ° oTz¼M ³¯ jBM /k½C»ª¯ »½Akæ
Sí¼L ©zi ³M ° ¨jo»« ½oªU An ¬jo oLæ o®µ k½BM ,©®@ /¨nAj RjBî
A ºB{BªU ³M ³ Aoa ,SwA ²An nj »¯B ±U ©¯Aj»«
kµj»ª¯ fn « ¥¼« MB « ³z¼ªµ BµBUA /©T{Am£»« ¨AoTeA Bǽ oUq¼Ç¢¯A¬B\¼Çµ q¼a_¼Çµ /©z»ÇÇ« Swj TÇÇn ²An pA
/©® RjBî S¼íA° ½A ³M SwA oT´M ° /Sv¼Ç¯ ¬B±ÇU ð½ ¬kÇ{ ð½jqǯ ºB{BªU pA oUq¼¢¯ASze°
pA An ¬AnBM pA toU> :©T£ ©½Bµ³¯AoU pA »ñ½ nj y¼Q Bµ¤Bw /k{BÇM @B¯o i k½B{ B«A ,¨o¼¢M ²B®Q ³ SwA ½A ¨oñ ¼§°A
²nA±ªÇµ ,jnBM»Ç« ¼Ç«p oÇM »TÇ° ¬AnBÇM ³ Aoa ,¨A²jAj Swj ° jp°»« jBM ºj°p³M /j±{ ¤kL« ¨Aj ð½ ³M k¯A±U»« ²B¢µB®Q
³L¦ ©woU oM SwA oT´M </jn°C»« j±i BM An ¬BªwC pA »zhM
w ºBµ¤Bw k¯A±U»« ³ SwA º± nk¬C
¬B±ÇU ,³Ç ©® nj ° ¨A³T{±¯ ³ ©{BM »UBª¦ nA°Aqw ,©®@
/jnm£»« ¨B\¯Aow ,k{BM kM ©µ ³aoµ
nj »½BµSinj ° ¨pBM S{j nj /SwA ²k{ oTz¼M jBM Rk{
k½BÇÇM ,»ª¦ÇÇî RB¼oÇÇ nj ©ÇÇ Swj ³ÇÇ ©®¼M»ÇÇÇ« ÇÇÇÇA
o£@A BTe ,SwA JC k ©Tw±Q /k®® K¦] j±i ³M An yinlC
ºB{BªÇU pA ²jBÇw »¦¼i SwA oT´M uQ /j±{ u¼i ©½BµtBL§
º±Ç]°Sv] nj ³Ç jnAkǯ »¦Ç¼§j ° ¨oLÇM Rm§ ©®¼M»« ³`¯C
/©® nAo ,S¼®«A
293
,k®ñM B] pA An
/jq½oM ¼½BQ An oM ºBµ©¼w ° k®ñzM An Bµ³iB{
ºk¯B«o¯ nj »j± nj ³ ©TA»« »ª½k Sw°j ð½ jB½ ³M
¤BÇ{A SdÇU º³v¯Ao ³M ¬BT« j°n° kµB{ ° jo»« »£k¯p
oQ A /¨k{ nAk¼M> :¨oM»ª¯ jB½ pA An yUBª¦ q£oµ /j±M BµºpB¯
»¯BǪ§C ¬ApBMow ,¨A³¯Bi nB® ¥eBw nj /j±M »¢®] ºBµ°B¯ pA
oTz¼M ³ ºq¼a B«A ,k¯jo»« B{BªU An ³®dæ ¼ªµ k®T{Aj ©µ
y¼Q Swnj ³ »¦ « R±ñw /j±M R±ñw ,k¯BwoU Ao« ³ªµ pA
</j±{»« ©@Be »£k¯p ° òo« joL¯ ð½ pA
292
 ,j±M tk®´« ð½ ³ ©£nqMnkQ /jnm£»« o¢½j SîBw ©¼¯
¼vQA° ºBµy½B¼¯ ¼Ç¯A± ,©¼Tn»« ¬°o¼M nAm£°Sz£ ºAoM »T° S{Aj Sw°j
BU An Bµ³¼¯BY ,yinlC ð½ pA kíM> :kµkM jB½ « ³M An ð½q¼
(Aj±M ³M J±v®«) AjBQ³«l ³ , 340 nj Jo An Bµ³¼¯BY kíM ° oªzM kîn ºAkæ ¬k¼®{
,³ª¦ ¬AnAqµ ºB] ³M ,j±M oT´M ¬B±ÇU »ª´»Ç« SeAn »¦¼i ºn±½A /SwA R±æ Sîow
/jn°C»« c¦æ ³ ºA³ª¦ ,j±M ³ª¦ ð½ B´®U
</jnAj ³¦æB ±U BM nka
,oí{ ¬AnAqµ ºB] ³M ,j±M oT´M
/jo»« nBñ{C An ¼TwAn »½BL½p ³ ºoí{ ,j±M oí{ ð½ B´®U
¨B\¯A An ³LwBd« ½A »j± pA B«A ,k{BM ²k¼`¼Q »ª k½B{
,³¯AoU ¬AnAqµ ºB] ³M ,j±M oT´M Ç« BÇM oT«±¦¼Ç °j ¬B±ÇU ǽA ³Ç ©Ç¯Aj»Ç« ¬±®ÇÇ@A ° ¨A²jAj
/k®@AoQ»« ºjB{ ³ ºA³¯AoU ,j±M ³¯AoU ð½ B´®U /jnAj ³¦æB
k¯A»½BµoMA ¬C pA /©®¼LM An BµoMA ¥ñ{ BU ²k¯B« »B n±¯ p±®µ
(©µjq¼w ¬o) »«°n ½k§A¤À]B¯¿±« An ¬Ak®w ¥ñ{ /t±Lª¼¯±§±«± ,k®½±£»« Bµ¬C ³M Bµ¬BL¦i ³@
SwA »½Aodæ ¬°oM ¨ÀwA pß ° o pA BÇU ,²j±ÇM ¬BªÇwC oÇM ¬jp ðTQ ¤±z« ºo¢®µC nB¢¯A ,k¯nAj
SwA »½Aj±w B ¬C ¬B¼« ³M An B«
ǽA nj SwA nAoÇ ³Ç jpBvM o¼zª{ »®¼¢ªzi ¬B½Aki ºAoM
k´®M An ow ,k¼wn ¬AkM ±a nBî
/SwA »½B] B\¯C ³¯ ,¨ÀwA ³¯ ° o »¯
/k®¯BwoM JoÒU ða± o´{ pAo ³M An j±i ,³d§
BÇM ,ºoÇ¢½j ¬B±ÇU oµ ¥X« /©®¼M»« An ¬B±U ¬k{ ð½jq¯
©½o ¬Co ° ;k®»Ç« ºnB¼ÇMC ©Çµ An BǵS{j BÇ«A ,jn°C»« »¯Ao½° j±i
³Çñ¯C oÇ¢« ,kµj»ªÇ¯ o¼¼U An »T¦« _¼µ S{±¯ow k¯°Aki ¥XÇ« /jnBM»«°oÇ q¼Ç¯ Bµ¬BªÇwC »Ç¢¯ApoÇ ,¬AnBÇÇM BÇÇM ²AoªÇǵ
1/k®µj x°n o¼¼U ¬B{j±i
,k{BÇM oU¼¢ªÇzi ³aoµ ¬B±U /jnm£»« ©µ ½A ,»¯B±U oµ
/jnm£»« oUj°p
(©Tµ ¬o) Aki ¤±wn (|) kªd« /¨±{ °n³M°n ¬B±U BM ³¯±¢a ¨A³To£ jB½ « ,oñ{ An Aki
±ÇU qÇ] ºj±LíÇ« ,Sw±ÇU |±~h« y½BTw ° kªe B½Aki
²jAj »T¦« ³M ³ An »Tªí¯ k¯°Aki> :ºj±«o SMBT nj ,Sv¼¯

(11 ³½C ,kîn º²n±w ,©½o ¬Co) ©´ß vß ÔÖ¯ BÒ Mß B« A°o¼ÒÙ ½Ô »TØ eÒ ¨±Ò Mß B« oÔ ¼ÒÙ ½Ô ¿ ³Ø¦§A Ú¬A /1
à
295 294
hÇw BµZ±Ç k¯°Aki ¬Bµj ³ Aoa ,kwoT¯ u_¼µ ° </k®µj x°n o¼¼U ¬B{j±i ³ñ®½A o¢« kµj»ª¯ o¼¼U ,SwA
/SwA ³T£@ ±U o£@A B½Aki ,¨j±ª¯ ½k~U An ±U° ¨jn°C ¬Bª½A ±U ³M « uQ
¬A±U ° °o¼¯ BM ³ jnAj ¬C ¬A±U »v ³a ,»®ñ¯ e An »v@
(/¨/ ©z{ ¬o) ¼a ,²p±Ä¿
/k®½qM c¦æ nj k½BM BµS¦« ,k{BM c¦æ nj SwB®M o£@A ¬B´]
oMAoM nj k½BL¯ Bµo´{ ,k{BM c¦æ BµS¦« ¬B¼« nj SwB®M o£@A
/k¯q¼ioM ©µ
k½BÇM Bµ³½Bvªµ ,k{BM c¦æ Bµo´{ ¬B¼« nj SwB®M o£@A
/k®® nj An o¢½kªµ
k½BM ³¯Bi nj ,k{BM c¦æ Bµ³½Bvªµ ¬B¼« nj SwB®M o£@A
/k{BM y«AnC
y½±i K¦ ð½oµ k½BM ,k{BM c¦æ ³¯Bi nj SwB®M o£@A
/©¼MB½pBM An
TB½ o¼¼U pA ° k½Bª¯ e An j±i nB¼TiA nj ºBµSªí¯ j±i
¬BÇ«A nj º³T{n ,S«o ³M ,Ak¯°Aki uQ /k® ºo¼£±¦] ¬C
pA ¨j±]° nj ³ An »TîBA º³®¼«p « BU  nAooM Ao« ¬k¯B«
,ºnAj Ç« y¼Q nj Sªí¯ ³aoµ ³¯o£° ,©µk¯ o¼¼U ,¨nAj ±U
ºA Sw±U |±~h« y½BTw ° kªe uQ/SB½ kµA±i o¼¼U
1/nAk½BQ ° ²k¯p ³z¼ªµ ºAki
(»T« ¥¼\¯A) (c¼v«) ºoæB¯ ºBv¼î
nj ;SBǽ k¼ÇµA±i ³ k¼½±\M ;j±{ ²jAj Bª{ ³M BU k¼µA±hM
,kǵA±hÇM ³oǵ Ao½p /k{ kµA±i ²j±z£ Bª{ oM ³ k¼M±ñM
°A oÇM ,kM±ÇñM nj ³oǵ ° kMB¼M ,k½±\M ³oµ ° k® SB½nj
/k{ kµA±i ²j±z£@

ºj±´½ c¦æ y½B¼¯

/©½nAm¢M ¨B£ yµAn nj ° ©¼® j±íæ k¯°Aki ²± ³M k½nAm¢M
y{ ³M An ¬B«Bµ²q¼¯ ° y¼i ³M An ¬Bª½Bµo¼zª{ k½nAm¢M
/©¼® ¤kL«
/jp±«B¼¯ ¡®] pA o¢½j ° jo¼¢¯oM o¼zª{ S¦« oMAoM nj S¦«

B´ªÒ íÇÖ Ô ½Ò ©Ö §Ò ³Ò ئ§A ¬Ú ÒBMß ð

Ò ¯ ÒA ¹Ó ªÒ íÖ ¯ß Ao¼Ù Ò «Ô ð Ò §ß l> ð
Ò MBT
ß ß » SÖ Ò ¦Ô SÖ Ø Aß ³Ò §Aß ¿ kÔ ªÖ dÒ §Ö A ð
Ò ¯ÒA ¿ Ò Ò§ ©Ú ´Ô ¦Ø §ÒA /1
éÔ ®Ò ªÖ ½Ò °Ò ³ß vÖß ®Ò Mß B«
Ô ß dÖ ½Ò ºm§Ú AÒl ªÒÒ  SÖ  kæ ° S ®
Ô Ú Ò Ò Ô ÖÒ Ò ß «C ð LÒ  <© ´ vÔ
ßß Ö ß ¯ Ò BM B« A°o ¼
Ù Ò Ô Ø eÒ ¨à ±ÒÖ  »¦ îÒ
½ » T
BÇ« oÒ Ù¼ÇÒÔA ¿ »TØ ÇeÒ ð Ò
Ò «ß oÒÒ ñßM »T ªÒ ~Ö îß ¥ß LÖ eÒ Ö¥~Òß  ³Ô ªÖ ~ß íÖ UÒ ©Ö § SÖ Ò ¯ÒA ¬Ö Aß ³ß Uß ±ÔÚ  °Ò ³ß ߧ±Ö dÒ Mß o¼¼ Ö TÚ §A «ß
,±LÇw¿A ¤Bª]) /¨±¼ÒØ  B½ »Û eÒ B½ kÔ ªÖ dÒ §Ö A ðÒ Ò ¦Ò ð Ò Tß ªÒ íÖ ¯ß Ö «ß »M B« o¼Ú Ò TÒ Ò ð Ò Tß îÒ B «ß »vÖ®Ò Mß
(©
,»o§A RAn±z®« ,t°°B M »w±« M@»¦î ,73 |
297 296
 ³ª¼ª
±¼¦Ä± ±§±ÄBQ pA ³¯AoU k®a
 K¼w

,zî ½A SwA o¼e ³a

,±U ° « ¬B¼« ³M k¯BªM o£@
,j±i nj jo¼ªM j±i
,j±i nj
ß jk®LM o£@
/±U ° « ¬B¼«
ß ³M k¯BªM °
,³TvMnj zî
/¬B¢ªµ zî ³M SwA »½AqwB¯
,jnAj»« Sw°j An »L¼w ³ °A
/jpn°»« o´« ³ªµ ³M
/k®½BTñ½ oµ±£ pA ³ªµ ³@

,©¯Aj»« »M±i ³M «
,±U ° « ºAn° ³@
,Svµ »Tvµ
,j±{ jApC o¢« ,jo¼«»« B« zî
,SwA « [¯n S®Tn
,SwA « zî « [¯n
,jo ©µA±i S½Bµn uQ
/¨nAj»« Sw°j jApC An ±U ³@

301
 »î±®~« ¬Ak¯j ¬Bª¼¦w ²B{ ºBµ[®£@

,¬BªwC pA ºA²nBTw ,kTA»« °o ,ºC « º±w ,B¼M

,JC nj K{ ,kTA»« °o
,½q®M º³]nj ,kTA»« °o
,nB¢¼w oTv@Bi ,kTA»« °o
/B p°n ,kTA»« °o °
,J±½A ºBµ¬Ak¯j jq½n»« °o
,Zo«°Zoµ ºB´M ,kTA»« °o
/jBTA kµA±i °o ¬AoQØ N±U
,Sn kµA±i ²nBM°j k¼{n±i
,Sn kµA±i n±¯ º±w ³M k¯po
,Sn kµA±i Sze° º²o´a
,Sn kµA±i o¼v§Aé½ow nB 
,Sn kµA±i »MC JB¯
,Sn kµA±i B½nj ºqLw
,Sn kµA±i k½k] ¬±UnB@
,Sn kµA±i ²o´a pA oî
,nA±inAjo« ïo« j°n»« ¿BM
,n±v¯BwC j°n»« ¿BM
,Sze° ºB´M j°n»« ¿BM
,¬Bv¯A º³z½k¯A j°n»« ¿BM
303
,²k¯Bª¯ ©½AoM ºpBC o¢½j ³@
/uM An B« °A zî
,An S®½n±¦M º±£ nC y¼Q
,An ºk®µ j±î ¬C °
,ºn°³¦¼Q pA ºk½oi ³@
,An »\®£ ¬C ²kM
,ºnB£p°n ©Tv]»« ³@
,k®«joi ²B{ ¬C nAq« nj
,JBT k®M pA ¬BµoM An R±z¼ ¬j
,³®µoMBQ nA±v´{ ¬C
,j±M ¬BµB{ BM ºjoL¯ ³M xoªî ³ªµ ³@
,¼LM An ©§B ,¼`M An Bµn°
,òo« ³ªµ ²jo An ¨A»£k¯p ³¯±¢a ³@
,¨joM jB½ pA An ³T{m£@
,An ¬±®@A ¨jo ©£@
,k«C u o£@A « ïAow ³M
/Sv¼¯ ³ SwA ºo½j ±£@
302
 ,²k¯oQ JBzM j°n»« ¿BM
An ³ªza ¬C ©wB®{»« ,¥MBM ZoM j°n»« ¿BM
,¬BªwC ³M c¼v« j°n»« ¿BM
,An ³ªza ¬C ©wB®{»« /Sn kµA±i ¿BM o{ º³¦í{
,³PU ¬C pAo pA SwA ºnB] ³@
,k{BM K{ o£@A BTe
,RB¼e q«n ,Sw³ªza ¬C ¤j nj
,SwA »MÀ¼w ,³ªza ¬C y{±]
,Sz´M ° ¬Bv¯A ° fp°j k® JAo¼w ³@
,k{BM K{ o£@A BTe
,k{BM K{ o£@A BTe
,An ³ªza ¬C ©wB®{»«
,³PU ¬C pAo pA SwA ºnB] ³@
,k{BM K{ o£@A BTe
,Sv¼¯ oUBL½p ¬C pA ©¯Aj»«
,¼«p ° ¬BªwC k® JAo¼w
,k{BM K{ o£@A BTe
,An ³ªza ¬C ©wB®{»«
,³PU ¬C pAo pA SwA ºnB] ³@
,k{BM K{ o£@A BTe
/k{BM K{ o£@A BTe
/SwA K{ p±®µ °

305 304
 ,²± p JÀ¼w ,¨k½j ¬±i ¥¼w
,ºpBMow °
,k½j»« An yM±Ld« JA±i ¡®] K{ ³@
,¨k¯A±i An tk« ºBµjBª¯
,¥¢®] nj Bµ¬±ª¼« BM ©Tv½p
,²± pA ¡®w jBT¼M
,SvñzM ©µ Ao« ºBQ
,¨k½j An Bµ³¯BvA zî
,©½±£»« ï°nj k® SMBY uoµ °
</¨q¼i»«oM xoMAoM nj
,²joQ nj k{ ¬B´¯ ° k¼{±¯ ²pBU ¬±i ³ ¿±@Anj
¨k{ ²jAp y¼Q ¤Bw nAqµ ²j «
,¨j±M ¬BMB¼i nj
,o¼ jo«o¼Q
,³{±£ oM ³Tvz®M
,SwA±i»« ºA³kæ
,³kæ oµ ºAoM °
:S£»« ºA³~
,¨k{ ²jAp y¼Q ¤Bw nAqµ ²j «>
,g½nBU ½A nj °
,Sw²k{ ° Sw²j±M ³aoµ ,« ¨A²k½j
,c¼v« Tn BP¼¦a oM
,An y¦T ° zî y½Ap
,S{m¢M B½nj p ³ An Bw±« °
,jo ²k\w @Bi oM ³ An kªd« °
,jo nBñ¯A nBM ³w An c¼v« ³ ,to Q °
,yUC nj An ¬Ao£°jB]
,k®Ti°oA NBQ oMß pA ³ »½Bµéª{ °
,¼«p º°n pA ¥MBM ±d«
,JC oM b±¯ »Tz@
,j°ovM ¤q S{j nj ³ ¬Bª¼¦w °
,k®Th½o¢M ¥¢®] º±w ¬BwAoµ ³ ¬BµB¼w °
,¬Bª§C pA o¦T¼µ ºAk¯ ³M
307 306
 ,¨A²jn°Cnj An ¬À½j JBM ºAjA
/¨A³Tvi ¬Bñ« ð½ nj k¼{n±i ¬k½j pA ° ¨nAj ³¦ß £ß ©µ «
,©Tw±Piow ð½
 ¿Be
,²q« ³¯ ° jnAj ±M ³¯ ³@ ,k¯nAj ³¦ß £ß ³ªµ ,Bµp°n ½A
:SwA ¬Bªµ ³z¼ªµ ¤AÆw ,jo k½BM ³¦ß £ß ,S¼±« ºAoM
?¨°n»« B\ ,¨A²k«C B\ pA ,¨A»@ ,¨nAj ³¦£ß ©µ « uQ
,k®µj»« c¼±U ³ªµ ,¨±{»« ºpBM ½A jnA°
,k®¯Aj»« An q¼a³ªµ nB¢¯A ³ªµ ?jn°C»« JBU »v ©¼®¼LM
,¨nAj »T§ ¡®µo ,jjpj»« An »¢¼« »¯BL¦i
,©¯Aj»« ³ »½BµS§ pA oQ ,SwA JC g½o« nj k®½±£»«
,k«C kµA±h¯ ¨nB ³M q£oµ ,Sv¼¯ »o« ¨A³¯Bi B¼e nj B«A
/¨nAj ³¦ß £ß ©µ « uQ ,¨oi»« ¥ªíTv« ¥L«
,¨±{»« ³Tvz¯pBM ïB«jow ° Ba
/©¯A±i»« An ¨A³«B¯p°n »îBªT]A º³dæ °
:¨nAj ¥ñz« °j ¬B«qªµ
,Sv¼a ¬B´¼ pAn
/¨pAjoPM ³¯±¢a An ¨A²jBTAKî
v °
,©®»« {°n An ±½jAn
,k¯p»« ¼] ©{±£ nj ³ ¨±®{»« An »zP{ ºAkæ °
,SwA oT´M ©½BµJBT@
,SwBµjA±w»M ¤B« ±½jAn
,k®¯p»« n° ¨Ak«
,k®®»« B{BªU An ºk¯oa oµ ¨jo«
,²k¯nApC ºAkæ ½A q] B«A
/¨nAk¯ ºo¢½j JBhT¯A
,»¦v½oQ u½±§A ºB¼¯j pA ¨A³T{m£ o¢½j
309 308
 »§±@ ©µA±i»«

,»woQ»« ²B£@ ,©¯A±hM kµA±i»« ©§j n±oµ ©µA±i»«

,©{±«Bi Aoa ³@ ,¨nAkM Sw°j An ±U
,©½±£»ª¯ zî pA ,©½±¢M zî pA
,¨nAk¯ k®hL§ /¨A³TwA±i pA k«C»« ©«o{ pAnj »¯B«p °
,»½±£»« ,SwA ¥£ ¬Bªµ ¥£@
,»®« oñ ³M ³z¼ªµ ³@ ,jnAk¯ ºo¢½j ¨B¯
,»®»« oÒU ,»®»« U ,ºn±i»« Ao« /jnAk¯ toU »£jBw
/»®»ª¯ nj ñ¼§°

/©½±£»« ,k{BM
/jp ©µA±i oe
,¨A²nBTw n±¯ «
,JBT´« ¡¯n
,»£k¯p u¯
,©zî pA toU
,©í pA toU
,©§B¼i ¤BM «
,j±M ©µA±i ,¨j±M ,©Tvµ
,±U »¯BMo
,³oð½ ±¦MBU
,©«B{C¬±i ¬±i
,©®½o¯
,o¢®{°n éª{
311 310
 ,¨pBC ,»{±«Bi ³M °n
,©¯B½BQ ,« ©µB¢UoQ º³L§
/©µAn³ª¼¯ /©`¼µ ,¨q¼a³ªµ

?»woQ»« Aoa uQ
!Ao« oe _¼µ ºnAk¯ n°BM ³ ±U

,« B«A
,jBM ,yUC ,©@Bi
,ºnAj Ao« p°n oµ
,±U B«A ¨A±U nj
,»Tv¼¯ « nj
,¤Bw ºAoM ©w «
,o¼¢¼µB« ºAoM »µB«
,©«B¯ BL§A °oe
,©zî « B½Ån ºAoM
,±¯BMk ³¯Bi ºAoM
,jÀ] ºAoM ©Twj
,©¼ªî ,©í¼w° ,©ªî©@
,©{C nj »v¢« «
,³w± ºAoM ¬Ak¯j °
,©ªza « ,n± ºAoM
,¨njB« «
,¨nkQ
,¨k]
,²An nj k¯po
ß
313 312
 jBTv½ApBM ¬B´] ³ ºp°n ºkMA º³§BdTwA

,K{ ¬C ¨k½j »MA±i ³a ,©{BM ºkMA º³§BdTwA nj ©µA±i»«

,¨k½j JA±i ,« ¨A³¯A±½j ,ºkMA
,jBTv½ApBM ¬B´] ³ An ºp°n ,©z½k®¼¯ ¥ñ{ ð½ ³z¼ªµ °
,So¯ ¬°o¼M ³¯Bi pA u_¼µ ³ ºp°n ,¨p°o½j oe o½p ©¯qM
,So¯ nB ow ³M k®«nB@ ,©{BM ºkMA º³§BdTwA nj
,j±M ¨±¦í« ¬±a ,©z½k®¼¯ ¥ñ{ ð½ ³z¼ªµ °
,j°n»ª¯ nB ow ³M u¼Än ,Sv¼a zî ³@
,johM ¬B¯ BU So¯ ¬p ,©Tv¼ ¨j±i ³@
,j±M ¨±¦í« ¬±a ,p°o«A o£@A ©{BM ²nBTw
,j°n»ª¯ nB ow ³M A±¯B¯ ,©® ¤±A Ajo
,So¯ Sz£ ³M ¬BLwBQ ,p°o«A o£@A ©{BM o]q®«
,j±M ¨±¦í« ¬±a ,¨nAkM STw°j Ajo
,j°n»ª¯ nB ow ³M ©µ jpj ,¨nAkM STw°j
,So¯ ºjpj ³M jpj ,±U pA ©woTM
,Sv¯Aj»ª¯ ¬±a /¨nAkM STw°j
,k® Zoi k½BM u ³a ³M An ºjpj ¤±Q
,SiA±®¯ Bv¼¦ nj »w±B¯ _¼µ
,j±M ¨±¦í« ¬±a
,j°n»ª¯ Bv¼¦ ³M »®«Æ«
,k¯A±h¯ pBª¯ Bv¼¦ nj »®«Æ«
,j±M ¨±¦í« ¬±a
,j°n»ª¯ Bv¼¦ ³M »z¼z ³@
/So¯ ²B¢z¯Aj ³M ±\z¯Aj
315 314

¬Bv¯A
¨jo£»«pBM
Sv¼¯ Tn ¬B«p /jp±«B¼M ¬Ao¢½j ³M BU S{Ak¯ ºq¼a
/SwA ³Tv½BM ¬k¯B«
/©¯B«»«
,k®¯A±i»« »«jo«
,k¯oT®« »«jo«
,©½B¼M BU
/²j±§C¥£ ºBµZ±« BM
,¨jp foa ,¨jp foa ¬B´] nj
,k¯B« ©½AoM ³¯AoU ¼ªµ °
,k{ kµA±h¯ ³ª]oU ³@
,k¯nAk¯ Sw°j ºnB¼vM ³@
/« p ²k¯B« ¼ªµ ð¼§
,©{±]»«
,¬BzzUC º²pAk£ ¬±a
,¨po§»«
,¤Aq§p k®¯B«
ß ³M
,©¯B«»« ²k¯p
,¡¯n© »zî ¥X«
,joª{ ©µA±i An ©¯Ak¯po ºp°n
,jp°oAoM ºA²nBTw o£@A
/k½BM »{±«Bi An o¢½j ºA²nBTw
,©®¼M»« ° ©¯B«»« ²k¯p
317
,j±M ¨±¦í« ¬±a
/j°n»ª¯ nB ow ³M jBTwA ³@
,So¯ ²B¢z¯Aj ³M jBTwA
,o¢½j ¬±a
,So¯ ¡®] ³M ²k¯B«o
,j±M ¨±¦í« ¬±a
/k¯°n»ª¯ ¡®] ³M BµpBMow ³@
,k®To¯ ¡®] ³M BµpBMow
,j±M ¨±¦í« ¬±a
/k½C»ª¯ ¬Ak¼« ³M ©µ ª{j ³@
,So¯ ²B¢¯B«nj ³M nBª¼M
,j±M ¨±¦í« ¬±a
,j°n»ª¯ nB ow ³M ð{qQ ³@
,So¯ ²B¢¯B«nj ³M ð{qQ °
,j±M ¨±¦í« ¬±a
/k½C»ª¯ ²B¢¯B«nj ³M nBª¼M ³@
K{ ¬C ¨k½j »MA±i ³a
,¨k½j JA±i ,« ¨A³¯A±½j
///jBTv½ApBM ¬B´] ³ An ºp°n
316
 ,JBTC y½Ap
x±ñM ²nBM°j ,JBTC y½Ap
/JBTC y½Ap
, ²B¢¯ ,BµBnr pA ¨q¼i»«oM
,Sw³TnSwjpA ³¯AoU ³ ±¢¯ ,¨n°C»« ©®Tz½±i BM An ¬B´] °
,x±ñM ²nBM°j ,©®»« n±´
,x±®M ,³¯A±½j »¯B±U nj
,p±®µ ³ªza nj ,³ »½Bµ²jB] ¬k¼M°n ºAoM
/Svµ »MC ,So£ ©µA±i y¼Q nj
,ºnm£»« ¥Q pA ¨B£ °j BM ,So£ ©µA±i y¼Q
/p±®µ Sw²k¼wo¯ ¬B½BQ ³M q¼a_¼µ ///So£ ©µA±i y¼Q
,S¼M ²An ° o¼¢M ¿BM An RA³®zU Swj
/»¯BªM pBM o£@A ±U ºo¼«»«
,k~n»« ³ Svµ »½Akæ ,k¯A±i»« ³ Svµ »½Akæ
,jjo£»« ° k~n»« ³ Svµ »½Akæ
,²A±hM
,»¯BL®]»« An ¬B´] ±U ,»µA±hM o£@A
,x±ñM ²nBM°j
,Sw³TnSwjpA cT º³¦ ³ ±¢¯
,SwA ¨pn ¬Bªµ »£k¯p
/x±ñM ²nBM°j

319 318
 k«Cnjy¼Q ///ºn±¯ ³a

,k®¼M»« JA±i
 »«jC ³ ©®¼M»« JA±i /k½C»« °o n±¯ ¬BªwC pA
,k®¼M»« JA±i ð½
 ° ?JBTC pA oU{°n n±¯
ß ½A Sv¼a
,k®¼M»« JA±i
 »«jC ³ ©®¼M»« JA±i /Sv¼¯ o½j q£oµ> :k½±£»« n±¯
,B«A /SwA j°p ³z¼ªµ
,©µ BM ¬B¼«jC ³ ©®¼M»« JA±i ,²B®£ oµ ºAoM
,k®®¼M»« JA±i /Svµ »{po«C
/½A »®í½ S¼íA° ° ,Sv¼¯ »TwnjB¯ ° Swnj
/SwA Swnj q¼a³ªµ
</ºo¼£»« »MA±] ±U ,»woPM ³¯±£oµ
,SwA n±¯ ½A
,²o¼U @Bi ³M ³@
,k¼«A kzhM»«
,²An k½Bª¯»«
:SwA ½A y«B¯
</k¯nAj e ³ªµ>

321 320
 Sµ SîBw nB


,»MC ºBµ²± SzQ pA ³ An nB  ¬C ¼LM ,ºBµ ,ºBµ

/SwA o½pAow
,¬BTwjn°j pA An ¬°o oTv@Bi jn°C»«
/k½C»«
º±w kµj»«nj Ak¯ ,¬BzR±w ,¬B®j°j
www. caravan.ir /xk®wB®{»« ³ ¬B¯C
,nB  ½A
/kµA±i»ª¯ nBM ,kµA±i»ª¯ ²An
pA k¼Ç¯A±U»Ç« ,¬A°nBÇ RAnBzTǯA S½BÇw ³ÇM ³í]Ao« BM
?k½C»« »v@³a
,k½±{ oLiBM ¬A°nB º²k{ ozT®« ºBµJBT ½oUk½k] ?k¯p»« k®hL§ »v@³a
° BµoLÇi ,k½±Ç{ B®Ç{C ¬A°nB ¬B£k®v½±¯ BM k¼¯A±U»« ?k¯B«»« »v@³a
º³«B¯oLi ³M ° k¼¯A±hM An BµJBT ºBµ»wnoM ° Bµk¯ ?Sn kµA±i »v@³a
/k½k¯±¼PM ¬A°nB »ñ¼¯°oTñ§A /k½C»« nB  ³ Ao½p
/kwn»« ²B¢Tv½A ³M
,SwA Sµ SîBw nB 
° ¬A°nB ºBµJBT ¥«B Swo´ SB½nj ºAoM ¼®`ªµ ,nB Sµ nB 
oÇM ²°ÀÇî k¼Ç¯A±U»« ,k½oi ½Ao{ ° BµSª¼
pA ÀA /²kñµj nB  ½oiC
/k½o¼¢M tBªU 88007421 ¦U BM ,S½Bw ³M ³í]Ao« ¬BªwC ,ºBµ ,ºBµ
,j±M ³ Sv¼¯ ¬C o¢½j
,¬C nj ³ SwA ºnB  ½A
/k®§±z« »{±Bªµ ³M »ñ¼¯ ° o{

322
Ser Como O Rio que Flui
Paulo Coelho

Translated into Persian by

Arash Hejazi

Caravan Books
www.caravan.ir
Tehran 2007