Vous êtes sur la page 1sur 9

Edited by Hanno WIJSMA

with the collaboration of Ann KELDERS and Susie Speakman SUTCH


BURGU DICA XV
ISB 978-2-503-52984-4
D/2010/0095/21
© 2010, BREPOLS PUBLISHERS n.v., TUR HOUT BELGIUM

TABLE OF CO TE TS

! "
# $$ # # # %& '# ()
#) * +

# $$ # # #
($ , $ # ( +

- . /" 0" ".


& 1# ##
2 3 1 &
1 4 / 56

- /".1
## " #3 $
## /
'3 #& & $3# 788 6

- 9 ': : "4
'# & ; / 1#
#3$ 3 # $ # < =7

- > ! /"9
$ & ?1 ?
/ # $ @

- # 9"".
# # #$
1 . ## A 6
B $ !
# #$ 1
C D+@ 78=E A6

B
! ' ## $ F < . $G
#F #F $ # 3 A7+

B 9 /
$ ' 1# $
# $$ # A+6

B ."
& . & 9 # A@+

. H1 ..! 9 H 685

/"B H1 HH0
C ! 9 / H " H1 9 "/ HH0 E 6

/"B H1 "/ H 9 "/ " .H H! 9" 6 7

/"B H1 ! !. "/ H
9 "/ H! /" " " "9. / 6 =

. H1 ! H9 6 +
I

I TRODUCTIO :
A PRI CE A D THE BOOKS OF HIS TIME

Hanno Wijsman

H D/ ' A88= ## , ; # 9 3 #.' 3 #&


# Books in Transition. Manuscripts and Printed Books at the Time
of Philip the Fair: ; $
$ $ $ $ '
# & # #$ 1 C D+@ 78=E: ;
'3 ; ? # & ? $ I : 1 ##? A88= A88+? 9 3 #
.' 3 #& # & 2 ' Philip the Fair:
Treasures of the Last Duke of Burgundy 788
3 :A #3? ## , ; #
# & & #3 3
# & J #& # 3 J $ 7K 8 CA88
A88=E: $ I ? # Urban Society in the Low Countries, Late
Middle Ages % 16th century? 4 C!4E?
# C!. E? ; $ C! E? . C!.E? $
/ $ 9 3 #.' 3 #& ; ##3 &
$ 3 $ ? ; ; ' 3:6
; ; ; $ I $ '
& : $ ' $ $ #
## , : ; ? ; $ ' ?
'#3 & : ; # # ##
' & ## ' I 3 '#

## , & '3 0"./"9 ? $$ '3 9 3 #


.' 3 #& 3 # & J #&
# 3J$ 7K 8 C ' # ;? 6E
A "2 ' Philippe le Beau (1478%1506). Les trésors du dernier duc de Bourgogne K Filips
de Schone (1478%1506). Schatten van de laatste hertog van Bourgondië? 6 ' A88=
J A+ 3 A88+? $ # & # A88+L : H! "
: : # & ; $ '# 1 / : H! "?
: "119M? : C :E? Philippe le Beau (1478%1506). Les trésors du dernier duc
de Bourgogne? 2 ': :? # A88= L : H! "? : "119M? :
C :E? Filips de Schone (1478%1506). Schatten van de laatste hertog van Bourgondië? 2 ':
:? # A88=: ; 2$ 3 $ # . G ?& #
9 3 # .' 3 #& ? ; 2 ' ?
$ :
6 $ KK;;;: #': :' KK$ # K ' K: A88+ $ I ; ## ; $ '3
3 # & J #& # 3 J $ =K6A
City and society in the Low Countries, 1200%1800: space, knowledge, social capital
C $ KK;;;: 3 3:' KE: ; 2$ 3 $ # ; #
:
H

2$ : $ # #3 ; 0"./"9 C9 3 # . ' 3
#& E & # #$ $ &
& $ $ ' $ ! C4
! 3J E # ## " &# 2 :D

$ # ? ; ## , ? $ #3 ' $ ?'
' ' : ##? ?
# # #3? $ $ #$ 1 : $
$ 3 &$ ; ; ' D+@? #3 3
$ & . ; ? ; 78=?
I A@ 3 & ? ' ##3 & $
& ;; 3 &' : $ '
# '3 $ ? & #3 #
; 2 3? ' '3 : #$
1 ' 3; 3 # # ? '
; ## # & #$ ?' ; & :
#$ 1 # ; ' $
; ## ; ' ' & ; ' ; & :/ &
& #$ 4 C D 5 D=+E . ; ;
# $ $ 3: ' #
# C & D=+ D++E # : 1
# ; ## # - # & 3
#3 3 D++ ; # # ## ' ; ##
3: ## ; & 3 ; ## ; # ; ? ' ## ?
:7 ' # ? # ) &
3 & 3 C & D++ D@AE A7 3 &
& ## D@A: . ; $
# ; : 3) ; ; ? 2 # ? ; $
3; & 3 &' 3 & # # $: 2 # )
$ # ; ' ' &$ # $ &; ; ; '
. ; : ; # $ & '3 & $
'# 3 ; # . ; ? $ ##3
3 1# :=
D+@? #$ & ; $ & '# : ;
& $ 3 & ' 3 ; $ ; ; # $
$ $ 3 . ; : ; 3?
$ # & C D5= 78=E ; ## # $ :
& ? 2$ #3 $ ' 78=: ##3
$ &? #$ # ? ? ' ; ' ;

D 3& # & $ #
& #$ &:
7 : " "9 ? For the Common Good. State Power and Urban Revolts in the Reign of Mary
of Burgundy (1477%1482) C " $ !' 3 C 88 @88E? +E? ?
A885:
= : " "9 ? : - HH9" "" 0? : C :E? Entre la ville, la noblesse et l’état.
Philippe de Clèves (1456%1528), homme politique et bibliophile C & ? 6E?
? A88+:

A
$ ? $ 2 # 3 & 3?
? $ # -: #$ 1 #3
# & :+
# ##3 $ &? ; ? #$ 1 , $
. ; # : & & ; ?
& 0 & 1 & N ' ## # ?
& ' # : ; # & 3 3 & ?
& ; ; ; 0 & # ' #
# :

3 ' $ &;
'# 3$ # 3 ; ## ; ; ##
# :@ ##? 3, ' '
; : ; ' & & ; 3 3
& & ; # & #3 '
$ #3 $ # & $ ; #
; 3 ; # $ ' L ; 2
C; # E ' : $ ## # $ & &
3 &? ' ? ; ## $ ## # ? # :" #
; # #3 788 3 & & ? ' '
' 3; $ # # , #3 '3 '
, #3 '3 $ : "2 ## ; &
? 2 $# ? ' $ ; # 4 /
A886 A88D:5
" $ & $ $ $ ; O ? $ ##3
# & ? $ $ # $ $#
# ' ? $ ? ## ?

+ : ! : " ? Philippe le Beau. Le dernier duc de Bourgogne C & ? =E?


? A886: 1 ' '# & $ 3? $ $ # :
@ ; ## 3 & ; 'I : # 3 ## .: 1" -9" P
: : 9 ? L’apparition du livre? ? 57@: ": " " " ? The Printing Press
as an Agent of Change: Communications and Cultural Transformations in Early Modern
Europe? ' & ? 5+5? ' ' Q & 9 # R '
$ '3 ? ; # & $ :.: / C :E?
Printing the Written Word. The Social History of Books, corca 1450%1520? . ?
55 L /: 0 "9 0? Print, Manuscript and the Search for Order, 1450%1830?
' & ? A886: - 3 # ' ; ": " " "
: H The American Historical Review? #: 8+? A88A: ; # 4
# '# # # : 4 " " 0"? Der Buchdruck in der frühen
>euzeit. Eine historische Fallstudie über die Durchsetzung neuer Informations% und
Kommunikationstechnologien? 1 ? 55DL !: "//"9 "M"9? Von der
Handschrift zum gedruckten Buch: Schriftlichkeit und Leseinteresse im Mittelalter und in
der frühen >euzeit: quantitative und qualitative Aspekte? A # :? ' ? 55@: #
## ; & :
5 4: / 0" P 0: 49! S.."9 C :E? Die Gleichzeitigkeit von Handschrift und Buchdruck
C # 'T # # # ? =E? ' ? A886 C $: $ '3
: !4! M ? : H " " ? !: 9 ! " "94E L : ." ? : 9"M "9 ? #:?
Geschreven en gedrukt. Boekproductie van handschrift naar druk in de overgang van
Middeleeuwen naar Moderne Tijd? 4 ? A88D C $: $ '3 : " ?
: : 0." ? : 9"M "9 ? : 0 " H9 E:

6
H

$ : 4 ' &? 3 $ &


; $ $ ' 2 ? $ &; $ $#
; ' ? & ; $? ' # : 1 # & $ $ &
# & # # $ &
: 2 $# ## & #' ? ; # 3 & ' ?
$ & ##3 $
' #3 #3 3: 8 ? #
& & # & ? '# ? 2 & $
$ ? $ ; ;; 3 $ & 2 ? '
; # $ :
# ; $ &' ? $ $3 & '3
?# #3 $ 3 3: $ &$ #3 '
# & # #3 # & '
2 : 3 ; $ #C E ?$ & #3 '
# : ' $
&? ' $ # 3 # $ #
& $ ; ##: $ &
$ ' ? # 3 # #3
' # $ '
' D78: 3 & #3 ' ; 2 &
%' ) % ):
$ # ;#& $ ' 33
C D+8 7A8E? ; $ $ ' 2 : $
$ & #$ 1 ' C? E? ;
$ & ## ' ' ## 788
C- -E? ; $ ' ' C- - E? ; $ '
# ' ; ' $ # C- BE? ? ##3?
$ & ##3 ' ' CB? B B E:
1 ## ; & 3 $ ? ! " ;
$ #$ 1 ; ' '
3: &' ; & $
# & ? ' & ' 3
#3 ; 3 3? ; $ # $ ; ##:
$ $ ##3 $ #$ 1 )
' : & ;? ' # $# ?
$ ) ; ' : 2 < '
& < ' & ; <
## ' # $ # $# ' 3 3
: & , # 3 # # #
$#3 ; 3? ' #3
# #3: ## ## ; $ & ' ?
& C 2 & # $E & 2
3 # $ ' 3: $ -?
2 $# % # ) 3? . /" 0" ". 3#
& : 2$# $

8 0 "9 0? Print, Manuscript and the Search for Order? $: A D:

D
# $ 788 C
3 ; # E? &# $ ' ##
? $ ? ' ; ; : 3 3
& # & $ & $ 3#
& : $ - #3 ##
/ $ 788? ; $ ; 3?
$ $ ; ## & # $
## :H ; #3 , '3 9 3 #.' 3
& : - /".1 & #3
$ $# 2 ' $ :
' & ; $ ; $ #
& 3 $ &: ' # $ # & #
$ ?' $ & ' &
$ #3$ #3 #32 3:
$ & # # ; # $
; $ ' #3 : '
$ # 2 # # 3? ' #3
: $ - 9 ' : "4 2 2 '
# 3? before
$ & $ & : ; ; '
2 && % ) # ' ?
& 2 & 2 & # # #:
; $ & 2$# & ' ? #3
& ' # ' ;# &
& #: $ - # ; # $ $
. ; # 2 3: >
! /"9 2$# ; & $ $ $# 3 $ #
2 & & ; ; ' ; $ $
3 :
2 ; $ ' $ # ?
& $ $ & ##
? # $ $ # #$ $ & :
$ # ' # #
# ; #? ; ## #,
. ; # & & : $ - # 9"". &
# 2 #3 ; & &# $ $3: #
? ''3 # # # ;
$ # & #3 # #3? ' ' ;
'3 3; #3 $ : ' #
## 2 $# ; $ # 3 2
$ #3 ? , ' $# 3 $
& '' & 3 3: $ B # ; #
' ; $ & $ # ? ; ## ' ; $ :

1 & # ; #3 $ ' # 2
3? ' : " ". ? / 0" P 49! S.."9 C :E? Die
Gleichzeitigkeit von Handschrift und Buchdruck:

7
H

" 0 ! 2$# ' & 2 ; $ # #


#& $ # # $ # 3$ # ;
' & & 2 3: # & $ &$ ;
2 #3 . ; # $ # #$ $ &
& #$ 1 ? $# 3 & # $ &
; $ '3 $ '3
:
$ B C E $ $ & # # 2 '
# $ ' $ ' '
, ; 3? & # # & # 2 3' . ;
: $ B 2 $ & #$ 1
# $ :9 / ; ' ,
, # ;? & ? ; ## ; % $) :
D58 ? $ & $ ; $ # ;
$ $ # #& 2 ? #3 ' # $
2 3: # $ B ."
3? ' ' ?;
; $ : & '# ? ; &
? $ ##3 # 2 ?$ &
; ##? ' 3; ## $ '# ? # ; ;
3 &: & ?' #3 & ##3:
$ # $ '3 $ # '
# . ; 788: " & '
" &# ? 1 : # $ 3 2
# &; $ $ ' #$ 1 ?
' ; # ? & #& &
& 3 $ '# : ; & ' par
excellenceL ; $ the #3 $ : ; 3'
$ & ; &:
" 3 $ $# ##3 2 # ; O #3
$ ' # # $ : ) # ' &
$ ?; # 3$ ; & ; 3 # # C
$ E? ' # 3'
< ? ' & ;
# ) 3: # ) , ; # #
#3 $ ' # < & ; $ #
# &? ' ? & # #
#; 3 :

Vous aimerez peut-être aussi