Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
LettreouverteManuelValls:24propositionspour
luttervraimentcontrelApartheidterritorial,socialet
ethnique
M.LePremierMinistre,
Vousavezqualifid
apartheidterritorial,socialetethnique
,lasituationdefaitquifrappeun
certainnombredevillesetdequartierssurl'ensembleduterritoirenational.LesFranais
approuventunefortemajorit,etnotammentauseindellectoratdegauche1 ,lefaitque
vouspointiezdudoigtcettatdefaitconnumaisquunepartiedeslitespolitiqueset
socialesdecepaysneveutpasvoir,neveutpasdire.Silesmotssontforts,cestquela
ralitquilsdcriventlesttoutautant:oui,ilyabienundysfonctionnementmajeurqui
concernelunedestroisvaleursdeladeviserpublicaine,lgalit.
Aprslesattentatsdu7et9janvier,lamobilisationpourladfensedelalibertdexpression
delaLiberttoutsimplement!atconsidrable,cristallisedansungrandmomentde
fraternit.
Immdiatement,l'attachementlalacitcommefondementduvivreensembleafaitl'objet
d'uneraffirmationfortedelapartduPrsidentdelaRpublique,devousmmeetdela
ministredelducationnationale,concrtiseparlannoncedungrandplandemobilisation
del'cole.
Votrepropossurl
apartheid
afinalementmontrquilnousrestaitmaintenantunlongchemin
parcourirsurlavoiedelgalitrelle,lagrandepromessedelaRpublique.
Pourluttervraimentcontrelapartheid,nousdevonsagirlafoissurdutempscourtetdu
tempslong,enquestionnantdenombreusespolitiquespubliques.Vousnevouscontentez
plusdepriphrasespourqualifierlasituation:nenouscontentonsplusdeprirformespour
larsoudre.
Voici24propositionspourluttervraimentcontrelapartheid.
SondageOdoxapourLeParisiendu23/01/2015:54%desFranaisestimentquelechefdu
gouvernementaeuraisond'utiliserletermeapartheid,74%chezlessympathisantsdegauche.
PhilippeDoucet3mars2015
I.Lapartheidterritorial
A.Casserlesghettosurbains
Pourluttercontrelapartheidterritorial,ilfautsattaquerlentresoisocialquinacessdese
dvelopperces30derniresannesetquiaconduitlacrationdevraisghettosfranais:
ilssontplusde400,cesontlesquartiersdelapolitiquedelaville.Troisdcenniesde
ghettosationrampante,surfonddesilencecoupable,transformenassentimenttacitedela
socitfranaise.
Silesoutiendeltat,traversledispositifdernovationurbaineportparlANRU,a
amliorlecadreurbaindecesquartiers,ilnaagitqulamargesurlanonmixitsocialede
ceuxci.Ilfautallerbeaucoupplusloinpourluttercontrelaghettosation.
5propositionspourcasserlesghettosurbains:
1.
ReleverlesseuilsdelogementssociauxprvusparlaloiSRU30%ds2020(contre
25%en2025lheureactuelle),et,linverse,empcherquilexistedescommunesau
dessusde50%delogementssociaux
2.
Augmenterfortementlebarmedesamendespourlescommunesdlinquantesne
respectantleseuilminimum,jusqu'lasuppressiondeladotationglobalede
fonctionnement
3.
Mettreenplaceunnouveloutilpermettantlapuissancepubliquedereprendrele
contrledesensemblesdecopropritsdgrades,vritablespochesdepauvret
4.
Transfrerdujugeaumairelacapacitinterdirelamiseenlocationdelogements
rputsindignes,pourenfiniraveclesmarchandsdesommeil.
B.DesFranaisingalitairesdevantlascurit
Mmecause,autresymptme:lesystmedorganisationdelapolicenationale,notamment
enledeFrance,faitquepluslonsloigneducentredeParis,moinslaprsencepolicire
estimportante,moinslesforcesdelordresontexprimentes,encadres,etdemeurenten
postesuffisammentlongtemps.Ainsileshabitantsdespriphriessontils,parune
sousscurisation,lesplusexpossauxactesdedlinquance.
2propositionspouruneprsencepolicireappropriedanslesquartiers:
5.
InstaurerenledeFranceunseuilplancherparhabitantdofficiersdepoliceaffects
destchesdescurit
6.
tendreleprimtredelaprfecturedepolicedeParislensembledes
zonespolice
nationale
delledeFrance.
PhilippeDoucet3mars2015
C.Refuserlingalitfiscale
Lesystmedefiscalitlocaleestnonseulementarchaque,parlenombredesestaxesetle
calculedesbasesdimposition,maisilestgalementunfacteurdterminantdela
sgrgationterritoriale.Eneffet,pluslapopulationdunecommuneaunpotentielfiscal
important,moinsellepayedimpts,toutentouchantlammedotationdeltat(la
DGF
,
dotationglobaledefonctionnement).
Ainsi,lesclassesmoyennesdesvillespopulairespayent,revenuquivalent
et
valeur
locativeinfrieure,plusdimptslocaux,quedanslesvillesrichesolavaleurlocativeest
plusforte:notresystmemarchesurlatte.
Lesystmefiscallocalpousselasgrgationsocialepuisquelesclassesmoyennespayant
limptontintrtquitterunevillepauvrepourrejoindreunevilleriche.Lescompensations
existantaujourdhui(DSU,DDU)nesontpaslchelledumanquegagnerfinancierdes
communespauvresetnecontribuentenrienlaluttecontrelasgrgationsociale.
2propositionspourrefuserlingalitfiscale:
7.
Remettreplatlafiscalitlocalepartirdupotentielfiscaldesvilles
8.
Introduireladgressivit,allantjusqulasuppression,danslecalculdeladotation
globaledefonctionnementpourlesvillesaudelduncertainseuilderichesse.
****
II.Lapartheidsocial
A.Lasgrgationscolaire
Pourluttercontrelapartheidsocial,ilfautregarderenfacelasgrgationscolaireloeuvre
danslducationnationale.Ilnyapas
une
mais
plusieurs
ducationsnationales.Dansles
quartiers,leconstatestsansappel:unerotationplusimportantedesprofesseurs,la
jeunessedeceuxci,lemauvaisclassementdanslesparcoursdesproviseursetprincipaux
decestablissements,moinsdejeunesagrgs,unrecrutementdpartementaldes
instituteursboutdesouffle,etc.
Aulieudentretenirlillusion,ilseraitpluscourageuxetplusutiledeprendreactedelaralit
etdesefixercommeobjectifderebtirlducationnationale
uneetindivisible
.Sans
attendrequelesmesuresvisantfavoriserunemeilleuremixitsocialeproduisentleurs
effets,nousdevonsdsmaintenantimaginerdesdispositifsspcifiquespourquelesenfants
victimesdelasgrgationscolaireseretrouventgalitdetraitementaveclesautres.
Lgalit
relle
pourceslvespassepardesmesuresquimodifientlorganisationdu
systmeducatifetnotammentlagestiondescarriresdespersonnelsenseignantsetde
PhilippeDoucet3mars2015
directiondestablissements.Responsabilitetincitationdoiventtreaucentredes
rflexions.
Nousdevonsgalementnousdoterduncertainnombredoutilsnouveauxpourlutteren
prioritcontreledcrochage,lemaltypiquedecesghettos.Lesfamillesdoiventfairepartie
delacommunautducative:renouerlelienavecellesdoitfairepartiedesmissionsdes
personnelsdechaquetablissement.
4propositionspourrebtirlducationnationale:
9.
Introduiredesdispositifsspcifiquesdanslescarriresdespersonnelsdelducation
nationale,autourdenouvellesobligationsetincitations,afindasseoirdansladuredes
contratsdedveloppementpourlestablissementsdanslesquelsontrouveleplusde
dcrocheursetolesrsultatsaubrevetetaubacsontlesplusbas.
10.
Passerdunrecrutementdpartementaldesinstituteursunrecrutementrgionalpour
pallierlemanquedecandidatsauconcoursdansleszoneslesplusdfavorises.
11.
Gnraliserlesexprimentationsde
busing
lafranaise,entreprisesparlepass
maisabandonnessansraisonvalablesouslequinquennatdeNicolasSarkozy,pour
emmenerlescoliersdesquartiersdfavorissdanslestablissementsvoisinsetainsi
forcerlamixitsociale.
12.
Fairerentrerlesparentslcoleenrendantobligatoire,danslerseaudducation
prioritaire,unerencontreparentprofesseurtrimestrielle,duprimaireaubaccalaurat,pour
touslesenseignements,gnrauxetprofessionnels.
13.
Crerunecoledesparentspourlesformerlaccompagnementetlorientationde
leursenfants.
B.Laccsingalitairelemploi
Chacunsaitquaudeldesdiplmes,lintgrationdansuneentreprisesefaitbiensouvent
parunelogiquederseaux,laccsunstageouunCDDentantsouventlapremire
marche.Aujourdhuicombiendcoles,dinstitutsdeformation,deCFAnontaucunlienavec
lesentreprises,etrenvoientdfautlestudiantsleurproprerseaupourtrouvercestage
dbouchantsurlobtentiondudiplmeet,infine,surlemploi?Cettesituationest
inacceptable.
Cemanquederseausedoubleparailleursdunediscriminationaufacis,aunomdefamille
ouladresseconsidrable,contrelaquellelesmesuresdecoercitionnefonctionnentpas,ou
troppeu.
3propositionspourlgalaccslemploidetouslesjeunes:
14.
Systmatiserdanstouslestablissementsdusecondairedurseaudducation
prioritaireunprogrammederencontresavecdeschefsdentreprises,desancienslves
auparcoursmodle,desacteursculturels,pourouvrirlechampdespossibles.Ces
PhilippeDoucet3mars2015
initiativesexistentdemanireparses,ilfautlesrendreobligatoiresetleurdonnerun
cadreetdesmoyensstables.
15.
Rendreobligatoirelensembledescoles,institutsdeformationetCFAdanslesquels
unstageouuncontratdapprentissageestinscritaucursus,lefaitdecontracteravecles
entreprisesdubassindemploi,pourproposerleurstudiantsdesstagesadquats.
16.
Rformerlaprofessionprofessionnellepourles
outsiders
:ddieaujourdhuiceux
quisontdanslemploi,nousdevonslatournerprincipalementversceuxquinenontpasou
plusetquiontunproblmedadaptationaumarchdutravail.
17.
Ouvrirlapossibilitauxassociationsdeluttecontreleracismeetlesdiscriminations,de
procderdevastescampagnesdetestingenentretiendembauche,commecelaexiste
depuislongtempspourlesentresenboitedenuit.
****
III.Lapartheidethnique
A.Romprelhypocrisiesurlesingalitsethniques,vaincreleracisme
Lesvillesetlesquartierspopulairessontasphyxisparlabsencedemixitsociale.Quand
lapauvretsajouteleslogiquesdediscrimination,laspiraledelastigmatisationsenclenche.
Cesjeunesquisontfranaisdepuisdeux,voiretroisgnrations,nenpeuventplusdtre
systmatiquementrenvoysleursorigines,etmaintenantleurreligionsuppose.
Pourchangerleregard,ilfautforcerlamixitsociale.Ilfautrompreaveclaghettosationdes
populationsdorigineimmigre.Cesfamillessontlespremiressouhaiterlamixit,mais
cestlasocitfranaisetouteentirequienaplusquejamaisbesoin.Ilnousfautdoncune
politiquedepeuplement.
3propositionspourmettreuntermelapartheidethnique:
18.
Autoriser,souslecontrledelaCNIL,lerecoursauxstatistiquesethniques,
notammentdanslesattributionsdelogementsparlesbailleurssociaux,pourluttercontre
laghettosation
19.
Rformerenprofondeurlaloisurledroitaulogementopposable(DALO)quiattribue
deslogementsauxpluspauvres,dansdesquartiersdjtrspauvres
20.
Triplerencinqanslenombredefonctionnairesdepoliceissusdelimmigrationen
engageantdesmesuresdecommunicationetdaidelaprparationdesexamens
permettantunediversificationdesorigines.Larmearussiceparienouvrantsesportes
auxjeunesdesquartierspopulaires,endonnantdesformations,unaccompagnement,du
sens.Notrepolicedoitpouvoirfairedemme.
PhilippeDoucet3mars2015
B.Touscitoyens,tousfranais,tousrpublicains
Lalogiquedelarelgation,dusentimentdabandon,denepasfairepartiedelaRpublique,
conduitnombredhabitantsdecesvillesetquartierssabstenirlorsdeslections.La
questiondelacitoyennetestaucoeurduprojetrpublicain,elledoitdonctreaucoeurde
laluttecontrelapartheid.
3propositionspourformerdescitoyens:
21.
Formerdescitoyenseninstituantunserviceciviqueobligatoiredunedurede6mois
pourtouslesjeunesgaronsetfilles,effectuerentre16et18ans.
22.
Ouvrirlanaturalisationpourlespersonnesgesdeplusde65ansquiontvcu25
ansenFranceetquiontunenfantfranais,commelaannoncFranoisHollandelorsde
linaugurationduMusedel'histoiredel'immigrationle15dcembredernier.
23.
Rendrelevoteobligatoire,commecelasefaitenBelgique,auLuxembourg,enGrce,
enAustralieetc.,etrendreautomatiquelinscriptionsurleslisteslectorales.
****
IV.Remettreltataucentredujeu
Aujourdhuiltatestunacteursecondairedanslesquartiers,daborddufaitdelafaiblesse
desesmoyens.Depuistroplongtempsonhabilledespolitiquespubliquessouslappellation
politiquedelaville,sansmettre,enralit,uneurosupplmentairepourlesquartiersqui
devraienttreprioritaires.Leslus,maissurtoutleshabitants,nesontplusdupes.
Lamiseenretraitdeltatsexpliqueaussiparcequelcosystmepublicfonctionnemal.
Unemultiplicitdacteurscollectivitslocales,lus,CAF,associations,centressociaux
etc.jouentleurpartitionensolo,mnentleursactionsensilos,gnrantbureaucratieet,
entretiennent,parfois,derellesfodalitsaucoeurdesquartiers.
Jenappelleauretourdelautoritdeltatrpublicain,afinquilpuisse,danslerespectdu
droit,permettreunretourlaverticalitdanslepilotagedegrandespolitiquespubliques.
1propositionpourrtablirltatrpublicainpartout:
24.
Permettre,danslesquartiersensituationdurgencescuritaireet/ousociale,lamise
soustutelletemporaireparltat,reprenantlecontrlesurlensembledesleviersde
lactionpubliqueafinderinstaurerlesvaleursetlordrerpublicain.
V.Conclusion
VousavezindiquM.lePremierMinistre,queluttercontrelapartheidprendraunegnration
:raisondepluspoursyattelerdsmaintenant.
LesFranaisveulentlaRpubliquepartoutetpourtous.