Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Perhitungan SP, Kiln Dan Cooler (Trial Clinker)
Perhitungan SP, Kiln Dan Cooler (Trial Clinker)
11.52 1.00
0.83 0.29
11.08 0.95
0.78 0.23
10.87 0.92
0.62 0.19
12.17 0.95
0.67 0.23
11.52 1.00
0.83 0.29
11.41 0.95
0.73 0.24
PT. SEMEN INDONESIA ( PERSERO ) Tbk.
SEKSI PENGENDALIAN PROSES
RERATA HARIAN ANALISA KIMIA
TERAK TUBAN II
BULAN : APRIL 2015
NO. ELEMEN MAYOR MODULUS
TGL
PROD SiO2 Al2O3 Fe2O3 CaO MgO Na K Cl SO3 LSF SR AR C3S C2S C3A
1 91 21.2 5.88 3.66 66.2 1.23 0.00 0.43 0.00 0.20 96.3 2.22 1.61 57.1 19.3 9.41
2 92 21.3 5.89 3.73 66.2 1.24 0.01 0.41 0.00 0.24 96.0 2.21 1.58 58.0 18.4 9.31
3 93 21.3 5.89 3.81 66.1 1.24 0.00 0.43 0.00 0.22 95.8 2.19 1.55 57.7 18.7 9.16
4 94 21.2 5.87 3.82 66.2 1.23 0.00 0.42 0.00 0.21 96.3 2.19 1.54 58.9 17.4 9.10
5 95 21.0 5.88 3.79 66.2 1.25 0.00 0.43 0.00 0.21 97.2 2.17 1.55 60.3 15.9 9.17
6 96 21.0 5.91 3.79 66.3 1.25 0.00 0.44 0.00 0.20 97.3 2.16 1.56 60.3 15.8 9.24
7 97 20.9 5.94 3.73 66.3 1.25 0.00 0.43 0.00 0.20 97.8 2.16 1.59 59.5 16.6 9.42
8 98 21.1 5.93 3.76 66.2 1.24 0.00 0.44 0.00 0.18 96.7 2.17 1.58 59.3 16.9 9.35
9 99 21.2 6.13 3.82 66.0 1.29 0.00 0.44 0.00 0.21 95.7 2.13 1.60 55.2 20.6 9.77
10 100 21.2 6.03 3.77 66.1 1.28 0.00 0.43 0.00 0.19 95.9 2.16 1.60 57.3 18.8 9.61
11 101 21.2 6.12 3.73 66.1 1.28 0.00 0.43 0.00 0.20 95.8 2.15 1.64 57.5 18.4 9.91
12 102 21.2 6.20 3.66 66.1 1.32 0.00 0.45 0.00 0.21 95.9 2.14 1.69 55.0 20.7 10.23
13 103 21.1 6.16 3.68 66.1 1.24 0.00 0.42 0.00 0.21 96.0 2.15 1.68 56.8 19.0 10.11
14 104 21.2 6.25 3.67 66.1 1.24 0.00 0.41 0.00 0.22 95.8 2.13 1.70 55.2 20.5 10.35
15 105 21.1 6.16 3.64 66.2 1.22 0.00 0.43 0.00 0.18 96.5 2.15 1.69 57.7 18.2 10.15
16 106
17 107 21.2 6.20 3.74 66.1 1.26 0.00 0.44 0.00 0.19 95.9 2.13 1.66 56.8 19.0 10.10
18 108 21.1 5.99 3.69 66.2 1.26 0.00 0.47 0.00 0.19 96.7 2.18 1.62 58.5 17.6 9.63
19 109 21.1 5.82 3.71 66.2 1.36 0.00 0.46 0.00 0.18 96.9 2.21 1.57 59.7 16.7 9.16
20 110 21.0 5.71 3.67 66.3 1.42 0.00 0.46 0.00 0.17 97.4 2.24 1.55 60.0 16.6 8.91
21 111 20.9 5.74 3.62 66.3 1.41 0.00 0.48 0.00 0.19 98.1 2.23 1.59 60.5 15.9 9.10
22 112 20.9 5.83 3.68 66.2 1.40 0.00 0.48 0.00 0.25 97.7 2.19 1.58 60.8 15.4 9.23
23 113 20.9 5.93 3.70 66.2 1.40 0.00 0.48 0.00 0.24 97.6 2.17 1.60 59.5 16.5 9.46
24 114 20.9 6.01 3.72 66.1 1.45 0.00 0.49 0.00 0.24 97.1 2.15 1.62 58.8 17.0 9.64
25 115 20.9 6.09 3.72 66.1 1.55 0.00 0.48 0.00 0.23 96.9 2.13 1.64 58.9 16.8 9.85
26 116 20.8 6.08 3.67 66.1 1.61 0.00 0.46 0.00 0.23 97.5 2.13 1.66 59.1 16.5 9.91
27 117 20.8 6.09 3.71 66.2 1.61 0.00 0.47 0.00 0.23 97.6 2.12 1.64 59.6 16.0 9.87
28 118 20.9 6.15 3.73 66.2 1.55 0.00 0.47 0.00 0.20 97.1 2.11 1.65 59.2 16.4 9.99
29 119 20.8 6.26 3.71 66.1 1.53 0.00 0.48 0.00 0.22 97.1 2.09 1.69 59.0 16.4 10.32
30 120
31 121
RERATA 21.0 6.01 3.72 66.2 1.34 0.00 0.45 0.00 0.21 96.7 2.16 1.62 58.4 17.6 9.62
S.D 0.15 0.15 0.05 0.07 0.13 0.00 0.02 0.00 0.02 0.73 0.04 0.05 1.59 1.52 0.42
Rata 21.1 6.09 3.76 66.2 1.31 0.00 0.49 0.00 0.22 96.4 2.14 1.62 57.3 18.6 9.78
Jan
S.D 0.13 0.15 0.08 0.18 0.21 0.01 0.03 0.00 0.02 0.82 0.03 0.06 1.59 1.32 0.48
Rata 21.1 6.11 3.71 66.0 1.33 0.00 0.47 0.00 0.20 96.1 2.15 1.65 56.5 19.3 9.91
Peb
S.D 0.09 0.10 0.06 0.07 0.13 0.00 0.02 0.00 0.02 0.45 0.03 0.04 1.12 0.99 0.29
Rata 21.1 6.06 3.74 66.1 1.41 0.00 0.46 0.00 0.18 96.0 2.16 1.62 57.1 18.9 9.73
Mar
S.D 0.13 0.09 0.08 0.14 0.22 0.01 0.02 0.00 0.03 0.58 0.03 0.04 1.02 1.05 0.25
Rata 21.0 6.01 3.72 66.2 1.34 0.00 0.45 0.00 0.21 96.7 2.16 1.62 58.4 17.6 9.62
Apr
S.D 0.15 0.15 0.05 0.07 0.13 0.00 0.02 0.00 0.02 0.73 0.04 0.05 1.59 1.52 0.42
Rata
Mei
S.D
Rata
Juni
S.D
Rata
Juli
S.D
Rata
Agt
S.D
Rata
Sept
S.D
Rata
Okt
S.D
Rata
Nop
S.D
Rata
Des
S.D
TH Rata 21.1 6.07 3.73 66.1 1.35 0.20 96.3 2.15 1.63 57.3 18.6 9.76
2015 S.D 0.13 0.12 0.07 0.12 0.17 0.02 0.65 0.03 0.05 1.33 1.22 0.36
Halaman 8
DULUS 99.03
C4AF FL TEMP
11.1 1.57 176 17.726
11.3 1.17 191 17.25
11.6 1.17 186 17.519
11.6 1.11 181 16.309
11.5 1.20 175 14.661
11.5 1.25 178 14.554
11.4 1.67 181
11.5 1.19 169
11.6 1.45 175
11.5 1.20 197
11.3 1.01 177
11.1 1.54 120
11.2 1.21 176
11.2 1.43 183
11.1 1.27 178
Unit TON TON TON Klt Hrs Hrs Hrs Hrs Hrs Ton Ton
Hour
6 320 489 32.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 228 260
7 329 502 36.5 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 241 261
8 328 500 40.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 242 259
9 334 509 40.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 248 262
10 336 512 40.5 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 250 262
11 331 505 42.0 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 248 258
12 332 506 41.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 252 255
13 330 503 43.8 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 255 248
14 334 509 44.0 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 257 252
15 336 512 40.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 251 260
16 334 510 41.5 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 244 266
17 336 512 43.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 242 271
18 334 511 43.0 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 242 268
19 334 510 42.6 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 243 267
20 336 512 43.6 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 243 269
21 338 515 43.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 245 270
22 340 519 42.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 246 273
23 340 518 44.7 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 247 271
Maximum 340 519 44.7 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 257 273
Average 294 449 36.7 0.0 1.0 0.9 1.0 0.8 1.0 224 225
Minimum 68 103 13.3 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 103 0
Accum. 7,067 10,779 879.9 0.0 23.7 21.0 23.9 20.3 24.0 5,382 5,398
S.D 82.8 126.4 9.3 0.0 0.1 0.3 0.0 0.4 0.0 41.9 88.5
Heat Cons. - Kcal / Kg
Clinker Production
Clinker - Tons
400
1200
350
300 1000
250
800
200
600
150
400
100
400
Clinker - To
Heat Cons. -
1200
350
300 1000
250
800
200
600
150
400
100
50 200
0
0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
0 1 2
Time - Hrs
Rotary Kiln # 2
Executive Summary
Daily Report
Fuel Consumption & Kiln Speed Point Depend
Kcal /
Ton Ton Ton Klt Klt Klt Rpm % KWH
KgClinker
Coal Usage
Coal Usage - %
Heat Consumption
120
1200
100
1000
80
800
60
600
40
400
Heat Consumption
120
Coal Usage -
Heat Cons. -
1200
100
1000
80
800
60
600
40
400
20
200
0 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Kw /
KWH KWH KWH KWH % o
C o
C Hrs ton
Ton Prod
Coal Usage
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Time - Hrs
damper speed damper speed Temp Exit
press FN6 O2 ILC CO ILC O2 SLC CO SLC
FN1 FN1 Fn2 FN2 ILC
mmWG % % % % % % % % C
171.9 1.9 0.0 2.5 0.0 100.2 82.6 100.7 83.5 463.8
171.6 2.1 0.0 2.5 0.0 100.2 82.6 100.7 83.5 470.6
176.6 2.2 0.0 2.4 0.1 100.2 82.6 100.7 83.5 453.3
178.8 2.3 0.0 2.4 0.1 100.2 82.6 100.7 83.5 466.3
189.4 2.6 0.0 2.5 0.1 100.2 82.6 100.7 83.6 462.1
177.6 2.1 0.0 2.6 0.1 100.2 83.1 100.7 83.9 434.4
176.8 2.3 0.0 3.3 0.0 100.2 82.7 100.7 83.9 417.0
173.6 2.2 0.0 3.7 0.1 100.2 82.6 100.7 83.9 401.9
170.9 2.9 0.0 2.7 0.1 100.2 82.6 100.7 83.9 399.4
174.3 2.8 0.0 2.4 0.1 100.1 82.6 100.7 83.9 396.1
174.1 2.8 0.0 2.9 0.1 100.1 82.6 100.7 83.9 395.8
173.2 3.3 0.0 3.5 0.1 100.1 82.6 100.7 83.9 398.4
173.2 2.7 0.0 3.2 0.1 100.1 82.6 100.7 83.9 397.9
172.8 2.9 0.0 3.2 0.1 100.1 82.6 100.7 83.8 392.7
174.7 3.4 0.0 3.6 0.1 100.1 82.6 100.7 83.8 390.7
165.2 3.2 0.0 2.9 0.1 100.1 82.6 100.8 83.9 392.1
154.5 2.6 0.0 3.1 0.1 100.1 82.6 100.7 83.9 401.1
152.8 2.7 0.0 2.6 0.1 100.2 82.6 100.7 83.9 403.8
140.5 2.6 0.0 3.0 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 403.7
146.2 2.9 0.0 2.9 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 402.6
145.6 2.8 0.0 2.8 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 403.0
145.3 2.8 0.0 2.8 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 399.9
146.0 2.3 0.0 3.0 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 398.5
149.8 2.3 0.0 3.2 0.1 100.2 82.9 100.7 83.8 398.4
189.4 3.4 0.0 3.7 0.1 100.2 83.1 100.8 83.9 470.6
165.6 2.6 0.0 2.9 0.1 100.2 82.6 100.7 83.8 414.3
140.5 1.9 0.0 2.4 0.0 100.1 82.6 100.7 83.5 390.7
3975.2 62.6 0.2 69.8 1.4 2403.8 1983.4 2417.8 2010.7 9943.4
Temp Press temp
Temp Exit Temp Speed temp
Cycl 4 Undergrat Kiln Hood tertier BBA OIL
SLC Cycl 4 ILC Cooler tertier ILC
SLC e SLC
Unit TON TON TON Klt Hrs Hrs Hrs Hrs Hrs Ton
Hour
0 342 641 47.8 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 229
1 343 642 46.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.6 188
2 347 648 46.7 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 204
3 347 650 46.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 271
4 347 650 45.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 308
5 347 649 47.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 307
6 347 653 47.6 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 308
7 348 648 47.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 307
8 350 653 47.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.9 308
9 350 654 46.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 331
10 352 660 45.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 310
11 353 659 45.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 315
12 352 658 45.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 315
13 353 658 47.0 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 275
14 353 660 46.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 299
15 353 659 46.5 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 318
16 353 658 48.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 207
17 353 658 51.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 175
18 353 660 50.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 182
19 353 660 48.9 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 184
20 353 660 49.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 186
21 353 662 49.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 211
22 353 660 48.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 260
23 353 660 47.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 279
Maximum 353 662 51.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 1.0 331
Average 350 655 47.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.3 262
Minimum 342 641 45.1 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 175
Accum. 8,406 15,717 1,137.6 0.0 24.0 24.0 24.0 24.0 7.5 6,279
S.D 3.2 6.1 1.5 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.5 54.9
Clinker Production
Clinker - Tons
354
352
350
348
346
344
342
340
Clinker - Ton
354
352
350
348
346
344
342
340
338
336
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Time - Hrs
Rotary Kiln # 1
Executive Summary
Daily Report
Fuel Consumption & Kiln Speed
MESH
Sekam Sekam 461SEKAM
SLC Feed ILC Coal SLC Coal Kiln Coal ILC Oil SLC Oil
(BC6) (BC7) RUN Coalmill 1
Heat Consumption
800
780
760
740
720
700
680
Heat Consumption
Heat Cons. -
800
780
760
740
720
700
680
660
0 21 22 23 640
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Time - Hrs
PT Semen Gresik
(Persero) Tbk.
Date : March 6, 2019
Quality Point Depend On Request
Kcal /
Klt Rpm % o
C % KWH KWH KWH KWH KWH
KgClinker
Wise
Coal Usage
Coal Usage - %
120
100
80
60
40
120
Coal Usage -
100
80
60
40
20
0
17 18 19 20 21 22 23 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Time - Hrs
quest
0.0 59.0 252.4 777.5 0 72.7 777.5 4.2 0.1 3.8 0.1
0.0 59.0 274.7 809.6 0 70.6 809.6 4.2 0.1 3.5 0.1
0.0 58.7 277.0 816.0 0 71.1 816.0 4.0 0.1 3.2 0.1
0.0 61.8 277.3 818.5 0 70.4 818.5 4.0 0.1 2.8 0.3
0.0 60.2 276.4 849.1 0 69.9 849.1 3.8 0.1 3.7 0.1
0.0 58.5 280.3 815.9 0 71.9 815.9 3.6 0.1 3.3 0.1
0.0 57.5 282.1 831.1 0 72.5 831.1 3.5 0.1 3.2 0.1
0.0 58.9 283.7 835.6 0 71.8 835.6 3.6 0.1 3.1 0.1
0.0 60.2 282.2 862.9 0 72.9 862.9 3.5 0.1 3.3 0.1
0.0 60.3 282.9 885.9 0 70.2 885.9 3.4 0.1 3.8 0.1
0.0 58.4 283.0 910.1 0 68.8 910.1 3.3 0.1 4.0 0.1
0.0 55.8 281.9 912.9 0 69.9 912.9 3.4 0.1 3.9 0.1
0.0 60.2 282.0 898.7 0 68.7 898.7 3.3 0.1 3.2 0.1
0.0 57.8 280.0 926.0 0 71.6 926.0 3.3 0.1 3.2 0.1
0.0 59.6 281.9 920.3 0 70.2 920.3 3.5 0.1 3.0 0.1
0.0 63.2 282.4 906.5 0 70.8 906.5 3.6 0.1 2.6 0.2
0.0 62.5 281.8 912.3 0 73.7 912.3 3.6 0.1 2.9 0.1
0.0 60.8 277.8 912.4 0 77.9 912.4 3.5 0.1 3.2 0.1
0.0 63.7 273.9 886.7 0 76.3 886.7 3.8 0.1 3.0 0.1
0.0 61.8 275.9 891.2 0 74.4 891.2 3.6 0.1 3.3 0.1
0.0 60.2 278.3 883.9 0 75.1 883.9 3.5 0.1 3.2 0.1
0.0 59.5 278.1 878.9 0 74.8 878.9 3.3 0.1 3.2 0.1
0.0 60.3 279.3 873.2 0 73.6 873.2 3.2 0.2 3.2 0.1
0.0 55.5 278.1 857.5 0 72.0 857.5 3.2 0.1 2.9 0.1
0.0 63.7 283.7 926.0 0 77.9 926.0 4.2 0.2 4.0 0.3
0.0 59.7 278.5 869.7 0 72.2 869.7 3.6 0.1 3.3 0.1
0.0 55.5 252.4 777.5 0 68.7 777.5 3.2 0.1 2.6 0.1
1,433.5 6,683.4 20,872.7 0 1,731.9 20872.7 86.0 2.6 78.4 2.9
0.0 2.3
16 17 18 19 20 21 22 23
Temp Press
damper speed damper speed Temp Speed Temp Exit
Cycl 4 Undergrat Kiln Hood
FN1 FN1 Fn2 FN2 Cycl 4 ILC Cooler ILC
SLC e
98.6 75.9 100.2 88.6 851.9 874.8 10.5 58.8 -4.4 419.8
98.6 75.9 100.3 88.5 851.6 881.1 10.2 68.2 -4.6 417.4
98.6 75.9 100.3 88.5 851.9 876.2 10.0 65.2 -4.6 414.2
98.6 75.9 100.3 88.6 851.9 886.4 10.0 63.1 -4.6 412.1
98.6 75.9 100.3 88.5 851.7 875.0 9.9 69.0 -4.6 412.3
98.6 75.9 100.3 88.6 852.1 876.3 9.9 70.5 -4.6 410.3
98.7 76.0 100.3 88.5 852.4 877.1 9.9 69.2 -4.6 410.9
98.7 75.9 100.3 88.5 851.9 878.6 10.1 67.2 -4.6 412.0
98.8 75.9 100.4 88.5 851.8 879.6 10.4 64.8 -4.6 411.5
98.7 75.9 100.4 88.5 851.7 879.4 10.4 62.8 -4.6 412.3
98.7 75.9 100.5 88.5 852.0 880.8 10.4 61.5 -4.7 411.6
98.7 75.9 100.4 88.5 852.1 879.4 10.4 63.1 -4.6 410.7
98.7 75.9 100.4 88.5 852.3 880.2 10.4 62.1 -4.6 410.3
98.7 75.9 100.4 88.5 851.9 879.3 10.4 63.2 -4.6 408.7
98.7 75.9 100.4 88.5 852.1 880.1 10.4 61.1 -4.6 408.1
98.6 75.9 100.4 88.5 852.1 876.8 10.3 63.4 -4.6 408.8
98.5 76.0 100.3 88.5 851.2 874.1 10.0 64.5 -4.7 409.9
98.4 76.0 100.2 88.5 852.0 874.5 9.3 64.6 -4.6 411.3
98.4 75.9 100.1 88.6 852.3 875.4 9.8 66.2 -4.7 411.2
98.4 75.9 100.2 88.5 852.1 875.2 10.1 64.2 -4.5 410.6
98.5 75.9 100.2 88.5 851.7 874.4 10.0 66.3 -4.6 411.9
98.5 75.9 100.2 88.5 852.4 876.1 9.7 63.5 -4.6 409.7
98.5 76.0 100.2 88.5 851.7 874.5 10.0 68.4 -4.6 409.4
98.5 76.0 100.2 88.5 852.5 876.1 11.1 61.7 -4.7 406.9
98.8 76.0 100.5 88.6 852.5 886.4 11.1 70.5 -4.4 419.8
98.6 75.9 100.3 88.5 852.0 877.6 10.2 64.7 -4.6 411.3
98.4 75.9 100.1 88.5 851.2 874.1 9.3 58.8 -4.7 406.9
2366.3 1822.6 2407.2 2124.9 20447.4 21061.3 244.0 1552.6 -110.5 9871.5
temp
Temp Exit temp
tertier
SLC tertier ILC
SLC
C C C
409.1 777.5
412.0 809.6
412.1 816.0
412.1 818.5
411.0 849.1
409.6 815.9
409.2 831.1
411.5 835.6
412.7 885.9
407.7 910.1
408.7 912.9
410.9 898.7
412.6 926.0
412.5 920.3
412.4 906.5
409.4 912.3
406.0 912.4
400.7 886.7
406.6 891.2
409.7 883.9
411.2 878.9
411.9 873.2
411.2 1321.1 857.5
413.0 1321.1 926.0
410.2 1321.0 869.7
400.7 1321.0 777.5
9843.9 2642.1 20872.7
Rotary Kiln
Executive Su
Unit TON TON TON Klt Hrs Hrs Hrs Hrs Hrs Ton
Hour
0 355 664 43.7 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 283
1 355 665 43.7 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 301
2 355 665 43.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 298
3 355 667 42.8 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 276
4 355 663 43.1 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 249
5 355 666 43.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 233
6 355 663 43.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 252
7 355 665 44.0 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 250
8 356 664 44.4 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 263
9 355 665 43.5 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 301
10 355 665 42.4 0.0 1.0 1.0 1.0 0.3 0.0 321
11 355 663 41.2 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 340
12 355 665 41.0 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 345
13 355 665 41.4 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 303
14 355 663 42.5 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 327
15 355 665 40.6 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 305
16 355 665 40.4 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 289
17 355 665 41.3 0.0 1.0 1.0 1.0 0.5 0.0 237
18 355 665 42.2 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 220
19 355 664 42.3 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 201
20 355 665 44.7 0.0 1.0 1.0 1.0 0.6 0.0 271
21 355 666 45.4 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 268
22 353 660 45.9 0.0 1.0 1.0 1.0 0.0 0.0 278
23 342 639 46.6 0.0 1.0 1.0 1.0 0.2 0.0 184
Maximum 356 667 46.6 0.0 1.0 1.0 1.0 1.0 0.0 345
Average 355 663 43.0 0.0 1.0 1.0 1.0 0.6 0.0 275
Minimum 342 639 40.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 184
Accum. 8,511 15,921 1,032.8 0.0 24.0 24.0 24.0 13.6 0.0 6,596
S.D 2.7 5.4 1.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.5 0.0 41.6
Clinker Production
Clinker - Tons
360
355
350
345
340
Clinker - Ton
360
355
350
345
340
335
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Time - Hrs
Rotary Kiln # 1
Executive Summary
Daily Report
Fuel Consumption & Kiln Speed
MESH
Sekam Sekam 461SEKAM
SLC Feed ILC Coal SLC Coal Kiln Coal ILC Oil SLC Oil
(BC6) (BC7) RUN Coalmill 1
Heat Consumption
750
700
650
600
Heat Consumption
Heat Cons. -
750
700
650
600
0 21 22 23 550
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
Time - Hrs
PT Semen Gresik
(Persero) Tbk.
Date : March 6, 2019
Quality Point Depend On Request
Kcal /
Klt Rpm % o
C % KWH KWH KWH KWH KWH
KgClinker
Wise
Coal Usage
Coal Usage - %
120
100
80
60
40
120
Coal Usage -
100
80
60
40
20
0
17 18 19 20 21 22 23 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Time - Hrs
quest
0.0 66.2 286.2 817.1 0 66.6 817.1 4.1 0.1 3.6 0.1
0.0 67.6 288.0 821.5 0 66.5 821.5 4.3 0.1 3.1 0.1
0.0 70.1 284.5 836.5 0 65.8 836.5 4.7 0.1 3.1 0.1
0.0 64.1 284.9 865.2 0 65.2 865.2 4.6 0.1 3.2 0.1
0.0 61.1 285.4 862.1 0 65.7 862.1 4.6 0.1 3.1 0.1
0.0 58.9 286.0 850.4 0 65.9 850.4 4.4 0.1 3.2 0.1
0.0 56.9 286.0 849.9 0 65.7 849.9 4.3 0.1 3.2 0.1
0.0 55.3 283.5 840.5 0 66.9 840.5 4.1 0.1 3.2 0.2
0.0 55.9 278.3 838.1 0 67.6 838.1 4.6 0.1 3.3 0.1
0.0 56.9 284.1 855.5 0 66.2 855.5 4.6 0.1 2.9 0.3
0.0 56.2 139.2 865.2 0 64.6 865.2 4.3 0.1 3.4 0.1
0.0 57.2 36.2 868.9 0 62.8 868.9 4.5 0.1 3.7 0.1
0.0 57.0 33.6 866.8 0 62.4 866.8 4.5 0.1 3.7 0.1
0.0 55.4 32.2 854.9 0 63.1 854.9 4.3 0.1 3.5 0.1
0.0 55.1 33.4 854.8 0 64.6 854.8 4.3 0.1 3.2 0.2
0.0 55.5 31.0 860.5 0 61.8 860.5 4.6 0.1 3.7 0.1
0.0 55.6 30.2 860.6 0 61.4 860.6 4.7 0.1 3.5 0.1
0.0 54.4 103.2 845.4 0 62.8 845.4 4.6 0.1 3.9 0.1
0.0 55.8 251.0 842.0 0 64.2 842.0 4.5 0.1 3.1 0.2
0.0 53.9 274.0 851.0 0 64.5 851.0 4.1 0.1 3.0 0.2
0.0 48.9 244.6 858.2 0 68.1 858.2 3.9 0.1 3.1 0.2
0.0 49.3 67.4 824.3 0 69.1 824.3 3.6 0.2 3.4 0.1
0.0 49.0 36.1 795.8 0 69.8 795.8 3.5 0.2 2.9 0.2
0.0 60.2 48.5 763.1 0 70.9 763.1 4.2 0.1 3.0 0.2
0.0 70.1 288.0 868.9 0 70.9 868.9 4.7 0.2 3.9 0.3
0.0 57.4 175.3 843.7 0 65.5 843.7 4.3 0.1 3.3 0.1
0.0 48.9 30.2 763.1 0 61.4 763.1 3.5 0.1 2.9 0.1
1,376.6 4,207.6 20,248.2 0 1,572.4 20248.2 103.9 2.6 79.0 3.5
0.0 2.5
16 17 18 19 20 21 22 23
Temp Press
damper speed damper speed Temp Speed Temp Exit
Cycl 4 Undergrat Kiln Hood
FN1 FN1 Fn2 FN2 Cycl 4 ILC Cooler ILC
SLC e
98.6 75.9 100.3 88.0 852.3 881.8 9.8 65.6 -4.4 410.8
98.7 75.9 100.3 88.0 852.4 893.5 10.2 65.0 -4.4 410.2
98.7 75.9 100.3 87.9 851.5 899.4 10.1 66.0 -4.4 413.3
98.6 75.9 100.3 87.9 852.6 896.0 11.3 65.1 -4.3 413.0
98.6 75.9 100.3 87.9 851.5 884.1 10.7 65.1 -4.4 414.1
98.6 75.9 100.3 87.9 852.2 876.4 11.1 64.5 -4.4 415.1
98.6 75.9 100.3 87.9 852.0 872.4 10.3 64.3 -4.4 415.8
98.7 75.9 100.3 87.9 851.9 877.9 10.1 64.5 -4.4 413.6
98.7 75.9 100.4 87.9 852.1 882.8 10.2 66.0 -4.4 420.3
98.7 75.9 100.4 87.9 852.2 884.8 10.5 65.6 -4.4 419.5
98.7 75.9 100.5 87.9 851.8 875.2 10.1 62.5 -4.4 417.3
98.7 75.9 100.5 87.9 852.5 875.6 9.6 66.5 -4.4 417.7
98.7 75.9 100.5 88.0 852.1 874.7 10.8 65.6 -4.3 416.3
98.7 75.9 100.5 88.0 852.6 877.0 9.3 62.3 -4.4 414.4
98.6 75.9 100.4 88.0 852.1 883.8 9.5 67.2 -4.4 413.0
98.6 75.9 100.4 88.0 852.3 883.3 10.4 64.9 -4.3 414.0
98.6 75.9 100.4 88.0 852.4 883.7 9.9 65.0 -4.4 413.8
98.6 75.9 100.4 88.0 851.0 871.7 10.9 65.4 -4.4 416.8
98.6 75.9 100.4 88.0 851.8 884.2 10.0 64.3 -4.4 416.0
98.6 75.9 100.4 87.9 851.4 873.3 10.4 65.2 -4.4 410.6
98.6 75.9 100.3 88.0 851.3 866.6 10.3 65.3 -4.4 410.3
98.6 75.9 100.3 88.0 852.0 864.4 9.4 64.0 -4.5 411.4
98.6 76.0 100.3 88.0 852.7 862.8 8.5 62.7 -4.5 414.6
98.5 75.9 100.2 88.4 851.3 877.0 10.0 71.4 -4.3 419.8
98.7 76.0 100.5 88.4 852.7 899.4 11.3 71.4 -4.3 420.3
98.6 75.9 100.4 88.0 852.0 879.3 10.2 65.2 -4.4 414.6
98.5 75.9 100.2 87.9 851.0 862.8 8.5 62.3 -4.5 410.2
2367.3 1822.6 2408.8 2111.2 20447.9 21102.4 243.7 1564.3 -105.5 9951.5
temp
Temp Exit temp
tertier
SLC tertier ILC
SLC
C C C
395.9 845.4
399.0 842.0
398.9 851.0
395.7 858.2
392.6 824.3
389.2 795.8
398.2 763.1
399.6 -19.0 868.9
394.3 -23.3 843.7
382.6 -23.4 763.1
9462.3 -392.7 20248.2
tonase awal 92 ton waktu ###
tonase akhir 86 ton waktu ###
selisih 6 ton ###
Keterangan :
Fungsi Suspension = Berfungsi untuk proses pemanasan awal dan
Preheater proses pre-kalsinasi sebesar 89%
BM masing-masing senyawa :
CaCO3 = 100
CaO = 56
CO2 = 44
Komposisi Batubara
Komponen % berat Massrate (kg/jam)
C 53.43 16,029
H 4.15 1,245
N 0.87 261
O 23.24 6,972
S 0.18 54
H2O 14.88 4,464
Ash 3.25 975
Total 100.00 30,000
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 622.50 311.25 -
r 622.50 311.25 622.50
s - - 622.50
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 9.32 18.64 -
r 9.32 18.64 18.64
s - - 18.64
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.69 1.69 -
r 1.69 1.69 1.69
s - - 1.69
= 1,667.33 kmol/jam
= 53,354.6 kg/jam
Input Output
< 12 > dari blending silo < 18 > menuju ke kiln
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.7281 342,517.34 CaCO3 0.1119 37,639.27
CaO 0.0403 18,970.19 CaO 0.5641 189,701.91
Fe2O3 0.0254 11,955.35 Fe2O3 0.0355 11,955.35
SiO2 0.1478 69,544.67 SiO2 0.2068 69,544.67
Al2O3 0.0401 18,884.85 Al2O3 0.0562 18,884.85
MgO 0.0084 3,971.11 MgO 0.0118 3,971.11
K2O 0.0028 1,318.99 K2O 0.0039 1,318.99
Na2O 0.0001 40.05 Na2O 0.0001 40.05
SO3 0.0017 777.30 SO3 0.0023 777.30
impuritis 0.0032 1,512.34 impuritis 0.0064 2,167.70
H2O 0.0019 907.41 H2O 0.0010 319.64
Total 1.00 470,399.59 Total 1.00 336,320.83
Input Output
< 17 > gas pembakaran kiln < 16 > menuju ke ID Fan
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CO2 0.3285 53,294.4 CO2 0.4643 246,213.8
H2O(g) 0.0604 9,793.1 H2O(g) 0.0497 26,369.53
NO2 0.0033 536.0 NO2 0.0026 1,393.55
O2 0.0045 724.73 O2 0.0036 1,884.29
N2 0.6029 97,808.04 N2 0.4795 254,300.9
SO2 0.0004 67.500 SO2 0.0003 175.500
Total 1.00 162,224 Total 1.00 530,337.5
Input
< 21 > udara tersier
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 45,794.56
N2 0.7670 150,740.44
Total 1.00 196,535.00
Input
< 52 > batubara ke kalsiner
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 16,029
H 0.0415 1,245
N 0.0087 261
O 0.2324 6,972
S 0.0018 54
H2O(l) 0.1488 4,464
Ash 0.0325 975
Total 1.00 30,000
Input
< 52 > udara masuk
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,747.57
N2 0.7670 5,752.43
Total 1.00 7,500.00
866,658.362 866,658.362
- -
Neraca Energi
Udara tersier Ke ID Fan
< 21 > < 16 > Qloss
» Panas sensibel gas keluar preheater (range suhu = 385 - 400 ᵒC)
temperatur gas keluar preheater = 390 °C = 663 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
ΔH reaktan
CaCO3 = m x cp x ΔT
= 342,517.3 x 0.8609 x ( 25 - 500 )
= -140,068,830.1 kJ/jam
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 189,701.9 x 0.7867 x ( 500 - 25 )
= 70,890,727.0 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 134,146.4 x 0.8194 x ( 500 - 25 )
= 52,210,718.6 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 3,048.8 x -1,207 = -3,679,878,287 kJ/jam
Ke Kalsiner
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > < 19 >
Udara Primer < 22 > Rotary Kiln
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
Komponen BM massa
mol =
CaCO3 100 BM
CaO 56
CO2 44
C2S 172
C3S 228
C3A 270
C4AF 486
SiO2 60
Al2O3 102
Fe2O3 160
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,465.04 110.42 -
r 331.27 110.42 110.42
s 3,133.77 - 110.42
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 389.06 194.53 -
r 389.06 194.53 389.06
s - - 389.06
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 5.83 11.65 -
r 5.83 11.65 11.65
s - - 11.65
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.05 1.05 -
r 1.05 1.05 1.05
s - - 1.05
Input Output
< 51 > Batubara < 17 > ke Kalsiner
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 10,018.13 O2 0.0045 724.73
H 0.0415 778.13 N2 0.6029 97,808.04
N 0.0087 163.13 CO2 0.3285 53,294.40
O 0.2324 4,357.50 H2O(g) 0.0604 9,793.13
S 0.0018 33.75 NO2 0.0033 535.98
H2O(l) 0.1488 2,790 SO2 0.0004 67.50
Ash 0.0325 609.38
Total 1.00 18,750 Total 1.00 162,223.78
Input
< 51 > Batubara
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,092.23
N2 0.7670 3,595.27
Total 1.00 4,687.50
Input
< 20 > Udara Sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 21,378.47
N2 0.7670 70,370.80
Total 1.00 91,749.28
Input
< 22 > Udara Primer
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 7,243.13
N2 0.7670 23,841.97
Total 1.00 31,085.10
482,592.704 482,592.704
-
Neraca Energi
Ke Kalsiner
Qloss
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > Rotary Kiln < 19 >
Udara Primer < 22 >
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 210,779.90 x 1.1282 x ( 900 - 25 )
= 208,077,469.8 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 16,561.28 x 1.0869 x ( 900 - 25 )
= 15,750,995.1 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 376.4 x -1,207 = -454,305,961 kJ/jam
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 210,779.90 x 1.1282 x ( 25 - 1000 )
= -231,857,752.06 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 18,884.85 x 1.2820 x ( 25 - 1000 )
= -23,605,235.67 kJ/jam
Fe2O3 = m x cp x ΔT
= 11,955.35 x 1.0869 x ( 25 - 1000 )
= -12,669,895.92 kJ/jam
ΔH produk
C4AF = m x cp x ΔT
= 36,314.38 x 3.4938 x ( 1000 - 25 )
= 123,704,582.58 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 298.9 x -635 = -189,791,196 kJ/jam
Reaksi II :
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,465.04 110.42 -
r 331.27 110.42 110.42
s 3,133.77 - 110.42
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 194,042.41 x 1.1282 x ( 25 - 1100 )
= -235,338,473.50 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 11,263.32 x 1.2820 x ( 25 - 1100 )
= -15,522,614.38 kJ/jam
ΔH produk
C3A = m x cp x ΔT
= 29,814.66 x 1.6929 x ( 1100 - 25 )
= 54,260,232.62 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 331.3 x -635 = -210,358,992 kJ/jam
Reaksi III :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 175,491.06 x 1.1282 x ( 25 - 1200 )
= -232,638,016.12 kJ/jam
SiO2 = m x cp x ΔT
= 69,544.67 x 1.1752 x ( 25 - 1200 )
= -96,028,801.75 kJ/jam
ΔH produk
C2S = m x cp x ΔT
= 199,361.40 x 1.2190 x ( 1200 - 25 )
= 285,551,296.42 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 2,318.2 x -635 = -1,472,028,918 kJ/jam
SiO2 = mol x ΔHf
= 1,159.1 x -908 = -1,052,442,722 kJ/jam
Reaksi IV :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 45,674.34 x 1.1282 x ( 25 - 1300 )
= -65,700,742.90 kJ/jam
C2S = m x cp x ΔT
= 199,361.40 x 1.2190 x ( 25 - 1300 )
= -309,853,534.41 kJ/jam
ΔH produk
C3S = m x cp x ΔT
= 185,959.81 x 1.1654 x ( 1300 - 25 )
= 276,305,388.35 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 815.6 x -635 = -517,914,394 kJ/jam
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 21,378.47 1.05018 1,075 24,135,152.5
N2 0.7670 70,370.80 1.12215 1,075 84,888,908.5
Total 1.00 91,749.28 109,024,061.0
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (ᵒC) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 7,243.13 0.916 5 33,169.06
N2 0.7670 23,841.97 1.024 5 122,029.91
Total 1.00 31,085.10 155,198.97
Keterangan :
Fungsi Cooler = Berfungsi untuk mendinginkan clinker
C4AF = 1% x clinker
= 363.1 kg/jam
C2S = 1% x clinker
= 590.8 kg/jam
C3S = 1% x clinker
= 1,859.6 kg/jam
Na2O = 1% x clinker
= 0.400 kg/jam
K2O = 1% x clinker
= 13.190 kg/jam
SO3 = 1% x clinker
= 7.8 kg/jam
MgO = 1% x clinker
= 39.7 kg/jam
Input Output
< 19 > dari output kiln < 29 > ke roller crusher
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 29,814.66 C3A 0.09306 29,516.51
C4AF 0.11335 36,314.38 C4AF 0.11335 35,951.23
C2S 0.18440 59,075.92 C2S 0.18440 58,485.16
C3S 0.58046 185,959.81 C3S 0.58046 184,100.22
Na2O 0.00013 40.05 Na2O 0.00013 39.65
K2O 0.00412 1,318.99 K2O 0.00412 1,305.80
SO3 0.00243 777.30 SO3 0.00243 769.52
MgO 0.01240 3,971.11 MgO 0.01240 3,931.40
impuritis 0.00967 3,096.72 impuritis 0.00967 3,065.75
Total 1.00 320,368.93 Total 1.00 317,165.24
Input Output
< 28 > udara masuk < 21 > udara tersier
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
O2 0.23301 135,114.82 O2 0.23301 45,794.56
N2 0.76699 444,752.94 N2 0.76699 150,740.44
Total 1.00 579,867.76 Total 1.00 196,535.00
Output
< 20 > udara sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.23301 21,378.47
N2 0.76699 70,370.80
Total 1.00 91,749.28
Output
< 23 > menuju ke EP
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 298.15
C4AF 0.11335 363.14
C2S 0.18440 590.76
C3S 0.58046 1,859.60
Na2O 0.00013 0.40
K2O 0.00412 13.19
SO3 0.00243 7.77
MgO 0.01240 39.71
impuritis 0.00967 30.97
Total 1.00 3,203.69
Output
< 23 > menuju ke EP
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.23301 67,941.78
N2 0.76699 223,641.70
Total 1.00 291,583.48
900,236.68 900,236.68
EP (ELECTROSTATIC PRECIPITATOR)
Neraca Massa
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi :
1. debu yang dibuang langsung ke atmosfer / lingkungan
sebesar 0.5%
Neraca Massa EP
Input Output
< 23 > dari output cooler < 30 > ke atmosfer
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 298.15 C3A 0.09306352 1.49
C4AF 0.11335 363.14 C4AF 0.11335175 1.82
C2S 0.18440 590.76 C2S 0.18439967 2.95
C3S 0.58046 1,859.60 C3S 0.58045521 9.30
Na2O 0.00013 0.40 Na 2
O 0.000125 0.00
K2O 0.00412 13.19 K 2
O 0.00411708 0.07
SO3 0.00243 7.77 SO 3 0.00242625 0.04
MgO 0.01240 39.71 MgO 0.01239542 0.20
impuritis 0.00967 30.97 impuritis 0.0096661 0.15
Total 1.00 3,203.69 Total 1.00 16.02
Output
< 31 > kembali ke cooler
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 296.66
C4AF 0.11335 361.33
C2S 0.18440 587.81
C3S 0.58046 1,850.30
Na2O 0.00013 0.40
K2O 0.00412 13.12
SO3 0.00243 7.73
MgO 0.01240 39.51
impuritis 0.00967 30.81
Total 1.00 3,187.67
3,203.689 3,203.689
Neraca Energi EP
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi:
1. ada panas yang hilang (Qloss ≠ 0 )
2. debu clinker yang di recycle kembali menuju Cooler
sebesar 96%
Keterangan :
Fungsi Suspension = Berfungsi untuk proses pemanasan awal dan
Preheater proses pre-kalsinasi sebesar 89%
BM masing-masing senyawa :
CaCO3 = 100
CaO = 56
CO2 = 44
Reaksi Kalsinasi :
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2
m 3,507.30 346.88 -
r 3,121.88 3,121.88 3,121.88
s 385.42 3,468.76 3,121.88
Komposisi Batubara
Komponen % berat Massrate (kg/jam)
C 53.43 16,029
H 4.15 1,245
N 0.87 261
O 23.24 6,972
S 0.18 54
H2O 14.88 4,464
Ash 3.25 975
Total 100.00 30,000
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 622.50 311.25 -
r 622.50 311.25 622.50
s - - 622.50
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 9.32 18.64 -
r 9.32 18.64 18.64
s - - 18.64
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.69 1.69 -
r 1.69 1.69 1.69
s - - 1.69
= 1,667.33 kmol/jam
= 53,354.6 kg/jam
Input Output
< 12 > dari blending silo < 18 > menuju ke kiln
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.7280 350,730.27 CaCO3 0.1119 38,541.79
CaO 0.0403 19,425.06 CaO 0.5640 194,250.61
Fe2O3 0.0254 12,242.02 Fe O
2 3 0.0355 12,242.02
SiO2 0.1478 71,212.23 SiO2 0.2068 71,212.23
Al2O3 0.0401 19,337.68 Al2O3 0.0561 19,337.68
MgO 0.0084 4,066.33 MgO 0.0118 4,066.33
K2O 0.0028 1,350.61 K2O 0.0039 1,350.61
Na2O 0.0001 41.01 Na2O 0.0001 41.01
SO3 0.0017 795.93 SO3 0.0023 795.93
impuritis 0.0033 1,586.60 impuritis 0.0064 2,219.68
H2O 0.0020 951.96 H2O 0.0010 341.92
Total 1.00 481,739.68 Total 1.00 344,399.79
Input Output
< 17 > gas pembakaran kiln < 16 > menuju ke ID Fan
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CO2 0.3302 53,691.51 CO2 0.4678 249,827.4
H2O(g) 0.0602 9,793.13 H2O(g) 0.0495 26,414.08
NO2 0.0033 535.98 NO2 0.0026 1,393.55
O2 0.0045 724.73 O2 0.0035 1,884.29
N2 0.6014 97,808.04 N2 0.4762 254,300.9
SO2 0.0004 67.50 SO2 0.0003 175.500
Total 1.00 162,620.89 Total 1.00 533,995.8
Input
< 21 > udara tersier
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 45,794.56
N2 0.7670 150,740.44
Total 1.00 196,535.00
Input
< 52 > batubara ke kalsiner
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 16,029
H 0.0415 1,245
N 0.0087 261
O 0.2324 6,972
S 0.0018 54
H2O(l) 0.1488 4,464
Ash 0.0325 975
Total 1.00 30,000
Input
< 52 > udara masuk
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,747.57
N2 0.7670 5,752.43
Total 1.00 7,500.00
878,395.567 878,395.567
0.0 0.0
Neraca Energi
Udara tersier Ke ID Fan
< 21 > < 16 > Qloss
» Panas sensibel gas keluar preheater (range suhu = 385 - 400 ᵒC)
temperatur gas keluar preheater = 390 °C = 663 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
ΔH reaktan
CaCO3 = m x cp x ΔT
= 350,730.3 x 0.8609 x ( 25 - 500 )
= -143,427,421.6 kJ/jam
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 194,250.6 x 0.7867 x ( 500 - 25 )
= 72,590,555.5 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 137,362.9 x 0.8194 x ( 500 - 25 )
= 53,462,635.0 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 3,121.9 x -1,207 = -3,768,114,962 kJ/jam
» Panas sensibel produk keluar preheater (range suhu = 860 - 875 ᵒC)
temperatur produk keluar preheater = 865 °C = 1138 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
Ke Kalsiner
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > < 19 >
Udara Primer < 22 > Rotary Kiln
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
Komponen BM massa
mol =
CaCO3 100 BM
CaO 56
CO2 44
C2S 172
C3S 228
C3A 270
C4AF 486
SiO2 60
Al2O3 102
Fe2O3 160
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,548.13 113.07 -
r 339.22 113.07 113.07
s 3,208.91 - 113.07
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 5.83 11.65 -
r 5.83 11.65 11.65
s - - 11.65
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.05 1.05 -
r 1.05 1.05 1.05
s - - 1.05
Input Output
< 51 > Batubara < 17 > ke Kalsiner
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 10,018.13 O2 0.0045 724.73
H 0.0415 778.13 N2 0.6014 97,808.04
N 0.0087 163.13 CO2 0.3302 53,691.51
O 0.2324 4,357.50 H2O(g) 0.0602 9,793.13
S 0.0018 33.75 NO2 0.0033 535.98
H2O(l) 0.1488 2,790 SO2 0.0004 67.50
Ash 0.0325 609.38
Total 1.00 18,750 Total 1.00 162,620.89
Input
< 51 > Batubara
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,092.23
N2 0.7670 3,595.27
Total 1.00 4,687.50
Input
< 20 > Udara Sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 21,891.09
N2 0.7670 72,058.17
Total 1.00 93,949.25
Input
< 22 > Udara Primer
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 6,730.51
N2 0.7670 22,154.61
Total 1.00 28,885.12
490,671.667 490,671.667
-
Neraca Energi
Ke Kalsiner
Qloss
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > Rotary Kiln < 19 >
Udara Primer < 22 >
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 215,834.01 x 1.1282 x ( 900 - 25 )
= 213,066,782.6 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 16,958.39 x 1.0869 x ( 900 - 25 )
= 16,128,674.9 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 385.4 x -1,207 = -465,199,378 kJ/jam
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 215,834.01 x 1.1282 x ( 25 - 1000 )
= -237,417,272.06 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 19,337.68 x 1.2820 x ( 25 - 1000 )
= -24,171,245.55 kJ/jam
Fe2O3 = m x cp x ΔT
= 12,242.02 x 1.0869 x ( 25 - 1000 )
= -12,973,696.59 kJ/jam
ΔH produk
C4AF = m x cp x ΔT
= 37,185.13 x 3.4938 x ( 1000 - 25 )
= 126,670,789.64 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 306.1 x -635 = -194,342,038 kJ/jam
Reaksi II :
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,548.13 113.07 -
r 339.22 113.07 113.07
s 3,208.91 - 113.07
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 198,695.19 x 1.1282 x ( 25 - 1100 )
= -240,981,454.76 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 11,533.39 x 1.2820 x ( 25 - 1100 )
= -15,894,817.96 kJ/jam
ΔH produk
C3A = m x cp x ΔT
= 30,529.56 x 1.6929 x ( 1100 - 25 )
= 55,561,292.62 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 339.2 x -635 = -215,403,012 kJ/jam
Reaksi III :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 179,699.01 x 1.1282 x ( 25 - 1200 )
= -238,216,245.41 kJ/jam
SiO2 = m x cp x ΔT
= 71,212.23 x 1.1752 x ( 25 - 1200 )
= -98,331,394.78 kJ/jam
ΔH produk
C2S = m x cp x ΔT
= 204,141.71 x 1.2190 x ( 1200 - 25 )
= 292,398,288.29 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 2,373.7 x -635 = -1,507,325,448 kJ/jam
SiO2 = mol x ΔHf
= 1,186.9 x -908 = -1,077,678,352 kJ/jam
C2S = mol x ΔHf
= 1,186.9 x -2,308 = -2,739,296,956 kJ/jam
Reaksi IV :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 46,769.53 x 1.1282 x ( 25 - 1300 )
= -67,276,125.19 kJ/jam
C2S = m x cp x ΔT
= 204,141.71 x 1.2190 x ( 25 - 1300 )
= -317,283,249.00 kJ/jam
ΔH produk
C3S = m x cp x ΔT
= 190,418.79 x 1.1654 x ( 1300 - 25 )
= 282,930,680.45 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 835.2 x -635 = -530,333,023 kJ/jam
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 21,891.09 1.05018 1,075 24,713,868.8
N2 0.7670 72,058.17 1.12215 1,075 86,924,387.5
Total 1.00 93,949.25 111,638,256.3
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (ᵒC) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 6,730.51 0.916 5 30,821.60
N2 0.7670 22,154.61 1.024 5 113,393.51
Total 1.00 28,885.12 144,215.11
Keterangan :
Fungsi Cooler = Berfungsi untuk mendinginkan clinker
C4AF = 1% x clinker
= 371.9 kg/jam
C2S = 1% x clinker
= 604.9 kg/jam
C3S = 1% x clinker
= 1,904.2 kg/jam
Na2O = 1% x clinker
= 0.410 kg/jam
K2O = 1% x clinker
= 13.506 kg/jam
SO3 = 1% x clinker
= 8.0 kg/jam
MgO = 1% x clinker
= 40.7 kg/jam
EP (ELECTROSTATIC PRECIPITATOR)
Neraca Massa
ke atmosfer
< 30 >
EP
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi :
1. debu yang dibuang langsung ke atmosfer / lingkungan
sebesar 0.5%
Neraca Massa EP
Input Output
< 23 > dari output cooler < 30 > ke atmosfer
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 305.30 C3A 0.09306352 1.53
C4AF 0.11335 371.85 C4AF 0.11335175 1.86
C2S 0.18440 604.92 C2S 0.18439967 3.02
C3S 0.58046 1,904.19 C3S 0.58045521 9.52
Na2O 0.00013 0.41 Na2O 0.000125 0.00
K2O 0.00412 13.51 K2O 0.00411708 0.07
SO3 0.00243 7.96 SO3 0.00242625 0.04
MgO 0.01240 40.66 MgO 0.01239542 0.20
impuritis 0.00967 31.71 impuritis 0.0096661 0.16
Total 1.00 3,280.51 Total 1.00 16.40
Output
< 31 > kembali ke cooler
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 303.77
C4AF 0.11335 369.99
C2S 0.18440 601.90
C3S 0.58046 1,894.67
Na2O 0.00013 0.41
K2O 0.00412 13.44
SO3 0.00243 7.92
MgO 0.01240 40.46
impuritis 0.00967 31.55
Total 1.00 3,264.11
3,280.508 3,280.508
Neraca Energi EP
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi:
1. ada panas yang hilang (Qloss ≠ 0 )
2. debu clinker yang di recycle kembali menuju Cooler
sebesar 96%
Keterangan :
Fungsi Suspension = Berfungsi untuk proses pemanasan awal dan
Preheater proses pre-kalsinasi sebesar 89%
BM masing-masing senyawa :
CaCO3 = 100
CaO = 56
CO2 = 44
Reaksi Kalsinasi :
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2
m 3,591.19 355.17 -
r 3,196.56 3,196.56 3,196.56
s 394.64 3,551.73 3,196.56
Komposisi Batubara
Komponen % berat Massrate (kg/jam)
C 53.43 16,029
H 4.15 1,245
N 0.87 261
O 23.24 6,972
S 0.18 54
H2O 14.88 4,464
Ash 3.25 975
Total 100.00 30,000
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 622.50 311.25 -
r 622.50 311.25 622.50
s - - 622.50
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 9.32 18.64 -
r 9.32 18.64 18.64
s - - 18.64
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.69 1.69 -
r 1.69 1.69 1.69
s - - 1.69
= 1,667.33 kmol/jam
= 53,354.6 kg/jam
Input Output
< 12 > dari blending silo < 18 > menuju ke kiln
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.7280 359,119.16 CaCO3 0.1119 39,463.64
CaO 0.0403 19,889.68 CaO 0.5640 198,896.77
Fe2O3 0.0254 12,534.83 Fe O
2 3 0.0355 12,534.83
SiO2 0.1478 72,915.51 SiO2 0.2068 72,915.51
Al2O3 0.0401 19,800.20 Al2O3 0.0561 19,800.20
MgO 0.0084 4,163.59 MgO 0.0118 4,163.59
K2O 0.0028 1,382.92 K2O 0.0039 1,382.92
Na2O 0.0001 41.99 Na2O 0.0001 41.99
SO3 0.0017 814.97 SO3 0.0023 814.97
impuritis 0.0034 1,662.44 impuritis 0.0064 2,272.77
H2O 0.0020 997.46 H2O 0.0010 364.67
Total 1.00 493,322.74 Total 1.00 352,651.85
Input Output
< 17 > gas pembakaran kiln < 16 > menuju ke ID Fan
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CO2 0.3318 54,097.13 CO2 0.4715 253,518.6
H2O(g) 0.0601 9,793.13 H2O(g) 0.0492 26,459.59
NO2 0.0033 535.98 NO2 0.0026 1,393.55
O2 0.0044 724.73 O2 0.0035 1,884.29
N2 0.6000 97,808.04 N2 0.4729 254,300.9
SO2 0.0004 67.50 SO2 0.0003 175.500
Total 1.00 163,026.50 Total 1.00 537,732.4
Input
< 21 > udara tersier
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 45,794.56
N2 0.7670 150,740.44
Total 1.00 196,535.00
Input
< 52 > batubara ke kalsiner
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 16,029
H 0.0415 1,245
N 0.0087 261
O 0.2324 6,972
S 0.0018 54
H2O(l) 0.1488 4,464
Ash 0.0325 975
Total 1.00 30,000
Input
< 52 > udara masuk
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,747.57
N2 0.7670 5,752.43
Total 1.00 7,500.00
890,384.239 890,384.239
(0.0) (0.0)
Neraca Energi
Udara tersier Ke ID Fan
< 21 > < 16 > Qloss
» Panas sensibel gas keluar preheater (range suhu = 385 - 400 ᵒC)
temperatur gas keluar preheater = 390 °C = 663 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
ΔH reaktan
CaCO3 = m x cp x ΔT
= 359,119.2 x 0.8609 x ( 25 - 500 )
= -146,857,969.8 kJ/jam
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 198,896.8 x 0.7867 x ( 500 - 25 )
= 74,326,802.2 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 140,648.4 x 0.8194 x ( 500 - 25 )
= 54,741,373.4 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 3,196.6 x -1,207 = -3,858,242,079 kJ/jam
» Panas sensibel produk keluar preheater (range suhu = 860 - 875 ᵒC)
temperatur produk keluar preheater = 865 °C = 1138 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
Ke Kalsiner
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > < 19 >
Udara Primer < 22 > Rotary Kiln
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
Komponen BM massa
mol =
CaCO3 100 BM
CaO 56
CO2 44
C2S 172
C3S 228
C3A 270
C4AF 486
SiO2 60
Al2O3 102
Fe2O3 160
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,632.99 115.78 -
r 347.33 115.78 115.78
s 3,285.66 - 115.78
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 5.83 11.65 -
r 5.83 11.65 11.65
s - - 11.65
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.05 1.05 -
r 1.05 1.05 1.05
s - - 1.05
Input Output
< 51 > Batubara < 17 > ke Kalsiner
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 10,018.13 O2 0.0044 724.73
H 0.0415 778.13 N2 0.6000 97,808.04
N 0.0087 163.13 CO2 0.3318 54,097.13
O 0.2324 4,357.50 H2O(g) 0.0601 9,793.13
S 0.0018 33.75 NO2 0.0033 535.98
H2O(l) 0.1488 2,790 SO2 0.0004 67.50
Ash 0.0325 609.38
Total 1.00 18,750 Total 1.00 163,026.50
Input
< 51 > Batubara
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,092.23
N2 0.7670 3,595.27
Total 1.00 4,687.50
Input
< 20 > Udara Sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 22,414.69
N2 0.7670 73,781.68
Total 1.00 96,196.37
Input
< 22 > Udara Primer
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 6,206.91
N2 0.7670 20,431.09
Total 1.00 26,638.01
498,923.720 498,923.720
-
Neraca Energi
Ke Kalsiner
Qloss
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > Rotary Kiln < 19 >
Udara Primer < 22 >
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 220,996.41 x 1.1282 x ( 900 - 25 )
= 218,162,989.9 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 17,364.00 x 1.0869 x ( 900 - 25 )
= 16,514,446.3 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 394.6 x -1,207 = -476,326,183 kJ/jam
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 220,996.41 x 1.1282 x ( 25 - 1000 )
= -243,095,903.02 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 19,800.20 x 1.2820 x ( 25 - 1000 )
= -24,749,382.02 kJ/jam
Fe2O3 = m x cp x ΔT
= 12,534.83 x 1.0869 x ( 25 - 1000 )
= -13,284,006.09 kJ/jam
ΔH produk
C4AF = m x cp x ΔT
= 38,074.54 x 3.4938 x ( 1000 - 25 )
= 129,700,546.75 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 313.4 x -635 = -198,990,380 kJ/jam
Reaksi II :
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,632.99 115.78 -
r 347.33 115.78 115.78
s 3,285.66 - 115.78
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 203,447.65 x 1.1282 x ( 25 - 1100 )
= -246,745,335.11 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 11,809.25 x 1.2820 x ( 25 - 1100 )
= -16,274,995.88 kJ/jam
ΔH produk
C3A = m x cp x ΔT
= 31,259.78 x 1.6929 x ( 1100 - 25 )
= 56,890,227.43 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 347.3 x -635 = -220,555,098 kJ/jam
Reaksi III :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 183,997.12 x 1.1282 x ( 25 - 1200 )
= -243,913,986.50 kJ/jam
SiO2 = m x cp x ΔT
= 72,915.51 x 1.1752 x ( 25 - 1200 )
= -100,683,320.14 kJ/jam
ΔH produk
C2S = m x cp x ΔT
= 209,024.45 x 1.2190 x ( 1200 - 25 )
= 299,391,974.80 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 2,430.5 x -635 = -1,543,378,196 kJ/jam
SiO2 = mol x ΔHf
= 1,215.3 x -908 = -1,103,454,647 kJ/jam
C2S = mol x ΔHf
= 1,215.3 x -2,308 = -2,804,816,437 kJ/jam
Reaksi IV :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 47,888.18 x 1.1282 x ( 25 - 1300 )
= -68,885,259.53 kJ/jam
C2S = m x cp x ΔT
= 209,024.45 x 1.2190 x ( 25 - 1300 )
= -324,872,142.87 kJ/jam
ΔH produk
C3S = m x cp x ΔT
= 194,973.29 x 1.1654 x ( 1300 - 25 )
= 289,697,917.34 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 855.1 x -635 = -543,017,717 kJ/jam
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 22,414.69 1.05018 1,075 25,304,984.0
N2 0.7670 73,781.68 1.12215 1,075 89,003,476.0
Total 1.00 96,196.37 114,308,459.9
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (ᵒC) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 6,206.91 0.916 5 28,423.84
N2 0.7670 20,431.09 1.024 5 104,572.09
Total 1.00 26,638.01 132,995.93
Keterangan :
Fungsi Cooler = Berfungsi untuk mendinginkan clinker
C4AF = 1% x clinker
= 380.7 kg/jam
C2S = 1% x clinker
= 619.4 kg/jam
C3S = 1% x clinker
= 1,949.7 kg/jam
Na2O = 1% x clinker
= 0.420 kg/jam
K2O = 1% x clinker
= 13.829 kg/jam
SO3 = 1% x clinker
= 8.1 kg/jam
MgO = 1% x clinker
= 41.6 kg/jam
EP (ELECTROSTATIC PRECIPITATOR)
Neraca Massa
ke atmosfer
< 30 >
EP
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi :
1. debu yang dibuang langsung ke atmosfer / lingkungan
sebesar 0.5%
Neraca Massa EP
Input Output
< 23 > dari output cooler < 30 > ke atmosfer
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 312.60 C3A 0.09306352 1.56
C4AF 0.11335 380.75 C4AF 0.11335175 1.90
C2S 0.18440 619.39 C2S 0.18439967 3.10
C3S 0.58046 1,949.73 C3S 0.58045521 9.75
Na2O 0.00013 0.42 Na2O 0.000125 0.00
K2O 0.00412 13.83 K2O 0.00411708 0.07
SO3 0.00243 8.15 SO3 0.00242625 0.04
MgO 0.01240 41.64 MgO 0.01239542 0.21
impuritis 0.00967 32.47 impuritis 0.0096661 0.16
Total 1.00 3,358.97 Total 1.00 16.79
Output
< 31 > kembali ke cooler
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 311.03
C4AF 0.11335 378.84
C2S 0.18440 616.30
C3S 0.58046 1,939.98
Na2O 0.00013 0.42
K2O 0.00412 13.76
SO3 0.00243 8.11
MgO 0.01240 41.43
impuritis 0.00967 32.31
Total 1.00 3,342.18
3,358.972 3,358.972
Neraca Energi EP
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi:
1. ada panas yang hilang (Qloss ≠ 0 )
2. debu clinker yang di recycle kembali menuju Cooler
sebesar 96%
Keterangan :
Fungsi Suspension = Berfungsi untuk proses pemanasan awal dan
Preheater proses pre-kalsinasi sebesar 89%
BM masing-masing senyawa :
CaCO3 = 100
CaO = 56
CO2 = 44
Reaksi Kalsinasi :
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2
m 3,680.95 364.05 -
r 3,276.45 3,276.45 3,276.45
s 404.50 3,640.50 3,276.45
Komposisi Batubara
Komponen % berat Massrate (kg/jam)
C 53.43 16,029
H 4.15 1,245
N 0.87 261
O 23.24 6,972
S 0.18 54
H2O 14.88 4,464
Ash 3.25 975
Total 100.00 30,000
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 622.50 311.25 -
r 622.50 311.25 622.50
s - - 622.50
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 9.32 18.64 -
r 9.32 18.64 18.64
s - - 18.64
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.69 1.69 -
r 1.69 1.69 1.69
s - - 1.69
= 1,667.33 kmol/jam
= 53,354.6 kg/jam
Input Output
< 12 > dari blending silo < 18 > menuju ke kiln
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.7279 368,095.08 CaCO3 0.1119 40,450.01
CaO 0.0403 20,386.80 CaO 0.5640 203,868.05
Fe2O3 0.0254 12,848.13 Fe O
2 3 0.0355 12,848.13
SiO2 0.1478 74,737.98 SiO2 0.2068 74,737.98
Al2O3 0.0401 20,295.09 Al2O3 0.0561 20,295.09
MgO 0.0084 4,267.65 MgO 0.0118 4,267.65
K2O 0.0028 1,417.48 K2O 0.0039 1,417.48
Na2O 0.0001 43.04 Na2O 0.0001 43.04
SO3 0.0017 835.34 SO3 0.0023 835.34
impuritis 0.0034 1,743.59 impuritis 0.0064 2,329.58
H2O 0.0021 1,046.16 H2O 0.0011 389.02
Total 1.00 505,716.34 Total 1.00 361,481.35
Input Output
< 17 > gas pembakaran kiln < 16 > menuju ke ID Fan
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CO2 0.3336 54,531.13 CO2 0.4753 257,468.0
H2O(g) 0.0599 9,793.13 H2O(g) 0.0489 26,508.28
NO2 0.0033 535.98 NO2 0.0026 1,393.55
O2 0.0044 724.73 O2 0.0035 1,884.29
N2 0.5984 97,808.04 N2 0.4694 254,300.9
SO2 0.0004 67.50 SO2 0.0003 175.500
Total 1.00 163,460.50 Total 1.00 541,730.5
Input
< 21 > udara tersier
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 45,794.56
N2 0.7670 150,740.44
Total 1.00 196,535.00
Input
< 52 > batubara ke kalsiner
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 16,029
H 0.0415 1,245
N 0.0087 261
O 0.2324 6,972
S 0.0018 54
H2O(l) 0.1488 4,464
Ash 0.0325 975
Total 1.00 30,000
Input
< 52 > udara masuk
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,747.57
N2 0.7670 5,752.43
Total 1.00 7,500.00
903,211.845 903,211.845
- -
Neraca Energi
Udara tersier Ke ID Fan
< 21 > < 16 > Qloss
» Panas sensibel gas keluar preheater (range suhu = 385 - 400 ᵒC)
temperatur gas keluar preheater = 390 °C = 663 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
ΔH reaktan
CaCO3 = m x cp x ΔT
= 368,095.1 x 0.8609 x ( 25 - 500 )
= -150,528,578.4 kJ/jam
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 203,868.0 x 0.7867 x ( 500 - 25 )
= 76,184,546.9 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 144,163.8 x 0.8194 x ( 500 - 25 )
= 56,109,594.4 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 3,276.5 x -1,207 = -3,954,676,047 kJ/jam
» Panas sensibel produk keluar preheater (range suhu = 860 - 875 ᵒC)
temperatur produk keluar preheater = 865 °C = 1138 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
Ke Kalsiner
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > < 19 >
Udara Primer < 22 > Rotary Kiln
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
Komponen BM massa
mol =
CaCO3 100 BM
CaO 56
CO2 44
C2S 172
C3S 228
C3A 270
C4AF 486
SiO2 60
Al2O3 102
Fe2O3 160
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,723.80 118.67 -
r 356.01 118.67 118.67
s 3,367.79 - 118.67
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 5.83 11.65 -
r 5.83 11.65 11.65
s - - 11.65
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.05 1.05 -
r 1.05 1.05 1.05
s - - 1.05
Input Output
< 51 > Batubara < 17 > ke Kalsiner
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 10,018.13 O2 0.0044 724.73
H 0.0415 778.13 N2 0.5984 97,808.04
N 0.0087 163.13 CO2 0.3336 54,531.13
O 0.2324 4,357.50 H2O(g) 0.0599 9,793.13
S 0.0018 33.75 NO2 0.0033 535.98
H2O(l) 0.1488 2,790 SO2 0.0004 67.50
Ash 0.0325 609.38
Total 1.00 18,750 Total 1.00 163,460.50
Input
< 51 > Batubara
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,092.23
N2 0.7670 3,595.27
Total 1.00 4,687.50
Input
< 20 > Udara Sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 22,974.93
N2 0.7670 75,625.80
Total 1.00 98,600.72
Input
< 22 > Udara Primer
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 5,646.68
N2 0.7670 18,586.97
Total 1.00 24,233.65
507,753.228 507,753.228
-
Neraca Energi
Ke Kalsiner
Qloss
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > Rotary Kiln < 19 >
Udara Primer < 22 >
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 226,520.05 x 1.1282 x ( 900 - 25 )
= 223,615,815.9 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 17,798.00 x 1.0869 x ( 900 - 25 )
= 16,927,212.9 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 404.5 x -1,207 = -488,231,611 kJ/jam
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 226,520.05 x 1.1282 x ( 25 - 1000 )
= -249,171,909.16 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 20,295.09 x 1.2820 x ( 25 - 1000 )
= -25,367,974.91 kJ/jam
Fe2O3 = m x cp x ΔT
= 12,848.13 x 1.0869 x ( 25 - 1000 )
= -13,616,030.21 kJ/jam
ΔH produk
C4AF = m x cp x ΔT
= 39,026.18 x 3.4938 x ( 1000 - 25 )
= 132,942,318.04 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 321.2 x -635 = -203,964,001 kJ/jam
Reaksi II :
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,723.80 118.67 -
r 356.01 118.67 118.67
s 3,367.79 - 118.67
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 208,532.67 x 1.1282 x ( 25 - 1100 )
= -252,912,556.17 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 12,104.41 x 1.2820 x ( 25 - 1100 )
= -16,681,777.63 kJ/jam
ΔH produk
C3A = m x cp x ΔT
= 32,041.09 x 1.6929 x ( 1100 - 25 )
= 58,312,157.49 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 356.0 x -635 = -226,067,713 kJ/jam
Reaksi III :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 188,595.99 x 1.1282 x ( 25 - 1200 )
= -250,010,440.05 kJ/jam
SiO2 = m x cp x ΔT
= 74,737.98 x 1.1752 x ( 25 - 1200 )
= -103,199,826.85 kJ/jam
ΔH produk
C2S = m x cp x ΔT
= 214,248.86 x 1.2190 x ( 1200 - 25 )
= 306,875,060.51 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 2,491.3 x -635 = -1,581,953,817 kJ/jam
SiO2 = mol x ΔHf
= 1,245.6 x -908 = -1,131,034,697 kJ/jam
C2S = mol x ΔHf
= 1,245.6 x -2,308 = -2,874,920,794 kJ/jam
Reaksi IV :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 49,085.11 x 1.1282 x ( 25 - 1300 )
= -70,606,996.74 kJ/jam
C2S = m x cp x ΔT
= 214,248.86 x 1.2190 x ( 25 - 1300 )
= -332,992,086.94 kJ/jam
ΔH produk
C3S = m x cp x ΔT
= 199,846.51 x 1.1654 x ( 1300 - 25 )
= 296,938,707.10 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 876.5 x -635 = -556,590,052 kJ/jam
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 22,974.93 1.05018 1,075 25,937,463.7
N2 0.7670 75,625.80 1.12215 1,075 91,228,053.4
Total 1.00 98,600.72 117,165,517.1
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (ᵒC) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 5,646.68 0.916 5 25,858.29
N2 0.7670 18,586.97 1.024 5 95,133.37
Total 1.00 24,233.65 120,991.66
Keterangan :
Fungsi Cooler = Berfungsi untuk mendinginkan clinker
C4AF = 1% x clinker
= 390.3 kg/jam
C2S = 1% x clinker
= 634.9 kg/jam
C3S = 1% x clinker
= 1,998.5 kg/jam
Na2O = 1% x clinker
= 0.430 kg/jam
K2O = 1% x clinker
= 14.175 kg/jam
SO3 = 1% x clinker
= 8.4 kg/jam
MgO = 1% x clinker
= 42.7 kg/jam
EP (ELECTROSTATIC PRECIPITATOR)
Neraca Massa
ke atmosfer
< 30 >
EP
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi :
1. debu yang dibuang langsung ke atmosfer / lingkungan
sebesar 0.5%
Neraca Massa EP
Input Output
< 23 > dari output cooler < 30 > ke atmosfer
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 320.41 C3A 0.09306352 1.60
C4AF 0.11335 390.26 C4AF 0.11335175 1.95
C2S 0.18440 634.87 C2S 0.18439967 3.17
C3S 0.58046 1,998.47 C3S 0.58045521 9.99
Na2O 0.00013 0.43 Na2O 0.000125 0.00
K2O 0.00412 14.17 K2O 0.00411708 0.07
SO3 0.00243 8.35 SO3 0.00242625 0.04
MgO 0.01240 42.68 MgO 0.01239542 0.21
impuritis 0.00967 33.28 impuritis 0.0096661 0.17
Total 1.00 3,442.93 Total 1.00 17.21
Output
< 31 > kembali ke cooler
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 318.81
C4AF 0.11335 388.31
C2S 0.18440 631.70
C3S 0.58046 1,988.47
Na2O 0.00013 0.43
K2O 0.00412 14.10
SO3 0.00243 8.31
MgO 0.01240 42.46
impuritis 0.00967 33.11
Total 1.00 3,425.71
3,442.927 3,442.927
Neraca Energi EP
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi:
1. ada panas yang hilang (Qloss ≠ 0 )
2. debu clinker yang di recycle kembali menuju Cooler
sebesar 96%
Keterangan :
Fungsi Suspension = Berfungsi untuk proses pemanasan awal dan
Preheater proses pre-kalsinasi sebesar 89%
BM masing-masing senyawa :
CaCO3 = 100
CaO = 56
CO2 = 44
Reaksi Kalsinasi :
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2
m 3,762.49 372.11 -
r 3,349.03 3,349.03 3,349.03
s 413.46 3,721.15 3,349.03
Komposisi Batubara
Komponen % berat Massrate (kg/jam)
C 53.43 16,029
H 4.15 1,245
N 0.87 261
O 23.24 6,972
S 0.18 54
H2O 14.88 4,464
Ash 3.25 975
Total 100.00 30,000
1 H2 + 1/2 O2 1 H2O(g)
m 622.50 311.25 -
r 622.50 311.25 622.50
s - - 622.50
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 9.32 18.64 -
r 9.32 18.64 18.64
s - - 18.64
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.69 1.69 -
r 1.69 1.69 1.69
s - - 1.69
= 1,667.33 kmol/jam
= 53,354.6 kg/jam
Input Output
< 12 > dari blending silo < 18 > menuju ke kiln
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.7278 376,249.42 CaCO3 0.1119 41,346.09
CaO 0.0403 20,838.43 CaO 0.5640 208,384.29
Fe2O3 0.0254 13,132.75 Fe O
2 3 0.0355 13,132.75
SiO2 0.1478 76,393.63 SiO2 0.2067 76,393.63
Al2O3 0.0401 20,744.69 Al2O3 0.0561 20,744.69
MgO 0.0084 4,362.19 MgO 0.0118 4,362.19
K2O 0.0028 1,448.88 K2O 0.0039 1,448.88
Na2O 0.0001 43.99 Na2O 0.0001 43.99
SO3 0.0017 853.85 SO3 0.0023 853.85
impuritis 0.0035 1,817.32 impuritis 0.0064 2,381.18
H2O 0.0021 1,090.39 H2O 0.0011 411.13
Total 1.00 516,975.53 Total 1.00 369,502.67
Input Output
< 17 > gas pembakaran kiln < 16 > menuju ke ID Fan
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
CO2 0.3352 54,925.40 CO2 0.4787 261,055.9
H2O(g) 0.0598 9,793.13 H2O(g) 0.0487 26,552.51
NO2 0.0033 535.98 NO2 0.0026 1,393.55
O2 0.0044 724.73 O2 0.0035 1,884.29
N2 0.5969 97,808.04 N2 0.4663 254,300.9
SO2 0.0004 67.50 SO2 0.0003 175.500
Total 1.00 163,854.78 Total 1.00 545,362.6
Input
< 21 > udara tersier
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 45,794.56
N2 0.7670 150,740.44
Total 1.00 196,535.00
Input
< 52 > batubara ke kalsiner
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 16,029
H 0.0415 1,245
N 0.0087 261
O 0.2324 6,972
S 0.0018 54
H2O(l) 0.1488 4,464
Ash 0.0325 975
Total 1.00 30,000
Input
< 52 > udara masuk
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,747.57
N2 0.7670 5,752.43
Total 1.00 7,500.00
914,865.306 914,865.306
(0.0) (0.0)
Neraca Energi
Udara tersier Ke ID Fan
< 21 > < 16 > Qloss
» Panas sensibel gas keluar preheater (range suhu = 385 - 400 ᵒC)
temperatur gas keluar preheater = 390 °C = 663 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
ΔH reaktan
CaCO3 = m x cp x ΔT
= 376,249.4 x 0.8609 x ( 25 - 500 )
= -153,863,206.5 kJ/jam
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 208,384.3 x 0.7867 x ( 500 - 25 )
= 77,872,247.2 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 147,357.5 x 0.8194 x ( 500 - 25 )
= 57,352,578.5 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 3,349.0 x -1,207 = -4,042,283,158 kJ/jam
» Panas sensibel produk keluar preheater (range suhu = 860 - 875 ᵒC)
temperatur produk keluar preheater = 865 °C = 1138 K
temperatur reference = 25 °C = 298 K
Ke Kalsiner
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > < 19 >
Udara Primer < 22 > Rotary Kiln
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
Komponen BM massa
mol =
CaCO3 100 BM
CaO 56
CO2 44
C2S 172
C3S 228
C3A 270
C4AF 486
SiO2 60
Al2O3 102
Fe2O3 160
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,806.29 121.30 -
r 363.90 121.30 121.30
s 3,442.39 - 121.30
1/2 N2 + 1 O2 1 NO2
m 5.83 11.65 -
r 5.83 11.65 11.65
s - - 11.65
1 S + 1 O2 1 SO2
m 1.05 1.05 -
r 1.05 1.05 1.05
s - - 1.05
Input Output
< 51 > Batubara < 17 > ke Kalsiner
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C 0.5343 10,018.13 O2 0.0044 724.73
H 0.0415 778.13 N2 0.5969 97,808.04
N 0.0087 163.13 CO2 0.3352 54,925.40
O 0.2324 4,357.50 H2O(g) 0.0598 9,793.13
S 0.0018 33.75 NO2 0.0033 535.98
H2O(l) 0.1488 2,790 SO2 0.0004 67.50
Ash 0.0325 609.38
Total 1.00 18,750 Total 1.00 163,854.78
Input
< 51 > Batubara
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 1,092.23
N2 0.7670 3,595.27
Total 1.00 4,687.50
Input
< 20 > Udara Sekunder
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 23,483.88
N2 0.7670 77,301.12
Total 1.00 100,785.01
Input
< 22 > Udara Primer
Komponen
xmass mass (kg/jam)
O2 0.2330 5,137.72
N2 0.7670 16,911.65
Total 1.00 22,049.37
515,774.548 515,774.548
-
Neraca Energi
Ke Kalsiner
Qloss
< 17 >
Dari SP Preheater < 18 >
Udara Sekunder < 20 > Rotary Kiln < 19 >
Udara Primer < 22 >
Batubara < 51 > Clinker ke Cooler
ΔH produk
CaO = m x cp x ΔT
= 231,538.10 x 1.1282 x ( 900 - 25 )
= 228,569,530.3 kJ/jam
CO2 = m x cp x ΔT
= 18,192.28 x 1.0869 x ( 900 - 25 )
= 17,302,197.9 kJ/jam
ΔHf
CaCO3 = mol x ΔHf
= 413.5 x -1,207 = -499,047,303 kJ/jam
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 231,538.10 x 1.1282 x ( 25 - 1000 )
= -254,691,762.32 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 20,744.69 x 1.2820 x ( 25 - 1000 )
= -25,929,946.35 kJ/jam
Fe2O3 = m x cp x ΔT
= 13,132.75 x 1.0869 x ( 25 - 1000 )
= -13,917,663.28 kJ/jam
ΔH produk
C4AF = m x cp x ΔT
= 39,890.72 x 3.4938 x ( 1000 - 25 )
= 135,887,361.39 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 328.3 x -635 = -208,482,373 kJ/jam
Reaksi II :
3 CaO + 1 Al2O3 1 C 3A
m 3,806.29 121.30 -
r 363.90 121.30 121.30
s 3,442.39 - 121.30
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 213,152.26 x 1.1282 x ( 25 - 1100 )
= -258,515,275.10 kJ/jam
Al2O3 = m x cp x ΔT
= 12,372.56 x 1.2820 x ( 25 - 1100 )
= -17,051,325.56 kJ/jam
ΔH produk
C3A = m x cp x ΔT
= 32,750.89 x 1.6929 x ( 1100 - 25 )
= 59,603,934.51 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 363.9 x -635 = -231,075,744 kJ/jam
Reaksi III :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 192,773.92 x 1.1282 x ( 25 - 1200 )
= -255,548,869.01 kJ/jam
SiO2 = m x cp x ΔT
= 76,393.63 x 1.1752 x ( 25 - 1200 )
= -105,485,991.02 kJ/jam
ΔH produk
C2S = m x cp x ΔT
= 218,995.07 x 1.2190 x ( 1200 - 25 )
= 313,673,199.51 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 2,546.5 x -635 = -1,616,998,508 kJ/jam
SiO2 = mol x ΔHf
= 1,273.2 x -908 = -1,156,090,272 kJ/jam
C2S = mol x ΔHf
= 1,273.2 x -2,308 = -2,938,608,313 kJ/jam
Reaksi IV :
ΔH reaktan
CaO = m x cp x ΔT
= 50,172.48 x 1.1282 x ( 25 - 1300 )
= -72,171,138.76 kJ/jam
C2S = m x cp x ΔT
= 218,995.07 x 1.2190 x ( 25 - 1300 )
= -340,368,790.95 kJ/jam
ΔH produk
C3S = m x cp x ΔT
= 204,273.66 x 1.1654 x ( 1300 - 25 )
= 303,516,728.14 kJ/jam
ΔHf
CaO = mol x ΔHf
= 895.9 x -635 = -568,920,075 kJ/jam
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 23,483.88 1.05018 1,075 26,512,050.9
N2 0.7670 77,301.12 1.12215 1,075 93,249,009.4
Total 1.00 100,785.01 119,761,060.3
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (ᵒC) Hs (kJ/jam)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 5,137.72 0.916 5 23,527.57
N2 0.7670 16,911.65 1.024 5 86,558.59
Total 1.00 22,049.37 110,086.17
Keterangan :
Fungsi Cooler = Berfungsi untuk mendinginkan clinker
C4AF = 1% x clinker
= 398.9 kg/jam
C2S = 1% x clinker
= 648.9 kg/jam
C3S = 1% x clinker
= 2,042.7 kg/jam
Na2O = 1% x clinker
= 0.440 kg/jam
K2O = 1% x clinker
= 14.489 kg/jam
SO3 = 1% x clinker
= 8.5 kg/jam
MgO = 1% x clinker
= 43.6 kg/jam
EP (ELECTROSTATIC PRECIPITATOR)
Neraca Massa
ke atmosfer
< 30 >
EP
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi :
1. debu yang dibuang langsung ke atmosfer / lingkungan
sebesar 0.5%
Neraca Massa EP
Input Output
< 23 > dari output cooler < 30 > ke atmosfer
Komponen Komponen
xmass mass (kg/jam) xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 327.51 C3A 0.09306352 1.64
C4AF 0.11335 398.91 C4AF 0.11335175 1.99
C2S 0.18440 648.94 C2S 0.18439967 3.24
C3S 0.58046 2,042.74 C3S 0.58045521 10.21
Na2O 0.00013 0.44 Na2O 0.000125 0.00
K2O 0.00412 14.49 K2O 0.00411708 0.07
SO3 0.00243 8.54 SO3 0.00242625 0.04
MgO 0.01240 43.62 MgO 0.01239542 0.22
impuritis 0.00967 34.02 impuritis 0.0096661 0.17
Total 1.00 3,519.20 Total 1.00 17.60
Output
< 31 > kembali ke cooler
Komponen
xmass mass (kg/jam)
C3A 0.09306 325.87
C4AF 0.11335 396.91
C2S 0.18440 645.69
C3S 0.58046 2,032.52
Na2O 0.00013 0.44
K2O 0.00412 14.42
SO3 0.00243 8.50
MgO 0.01240 43.40
impuritis 0.00967 33.85
Total 1.00 3,501.60
3,519.198 3,519.198
Neraca Energi EP
ke atmosfer
< 30 >
dari Cooler
EP
< 23 >
< 31 >
kembali ke Cooler
Asumsi:
1. ada panas yang hilang (Qloss ≠ 0 )
2. debu clinker yang di recycle kembali menuju Cooler
sebesar 96%
Physhical Exergy
Stream Inlet
Stream 18
< 18 > dari output SP Cp
Komponen (kJ/kg.K)
ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.1119 37,639.27 1.346 840 1,138 298 42,559,704.07 67,889.52
CaO 0.5641 189,701.91 1.128 840 1,138 298 179,778,933.90 286,776.11
Fe2O3 0.0355 11,955.35 1.087 840 1,138 298 10,915,602.64 17,412.13
SiO2 0.2068 69,544.67 1.175 840 1,138 298 68,650,377.42 109,508.31
Al2O3 0.0562 18,884.85 1.282 840 1,138 298 20,336,818.42 32,440.47
MgO 0.0118 3,971.11 1.242 840 1,138 298 4,143,138.84 6,608.97
K2O 0.0039 1,318.99 1.239 840 1,138 298 1,372,655.24 2,189.60
Na2O 0.0001 40.05 1.549 840 1,138 298 52,098.46 83.11
SO3 0.0023 777.30 0.959 840 1,138 298 626,355.03 999.14
impuritis 0.0064 2,167.70 1.000 840 1,138 298 1,820,870.21 2,904.58
H2O 0.0010 319.64 4.548 840 1,138 298 1,221,081.10 1,947.82
Total 1.00 336,320.83 331,477,635.3 528,759.76
Stream 51
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C 0.5343 10,018.13 0.837 30 328 298 251,414.01 803.86
H 0.0415 778.13 14.397 30 328 298 336,070.82 1,074.53
N 0.0087 163.13 1.025 30 328 298 5,018.53 16.05
O 0.2324 4,357.50 0.918 30 328 298 120,056.14 383.86
S 0.0018 33.75 0.745 30 328 298 754.35 2.41
H2O(l) 0.1488 2,790.00 4.202 30 328 298 351,696.37 1,124.49
Ash 0.0325 609.38 1.000 30 328 298 18,281.25 58.45
Total 1.00 18,750.00 1,083,291.47 3,463.65
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 1,092.23 0.918 30 328 298 30,092.78 96.22
N2 0.7670 3,595.27 1.025 30 328 298 110,608.09 353.65
Total 1.00 4,687.50 140,700.87 449.87
Total 1,223,992.35 3,913.52
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 21,378.47 1.0501828 1,075 1,373 298 24,135,152.52 34,297.96
N2 0.7670 70,370.80 1.1221476 1,075 1,373 298 84,888,908.48 120,633.84
Total 1.00 91,749.28 109,024,061.00 154,931.80
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 7,243.13 0.9158766 5 303 298 33,169.06 110.38
N2 0.7670 23,841.97 1.0236563 5 303 298 122,029.91 406.10
Total 1.00 31,085.10 155,198.97 516.48
Stream Outlet
Stream 17
< 17 > ke Kalsiner Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
(kJ/kg.K)
Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
CO2 0.3285 53,294.40 1.1338627 975 1273 298 58,917,824.57 87,744.54
H2O(g) 0.0604 9,793.13 2.1338376 975 1273 298 20,374,515.31 30,343.15
NO2 0.0033 535.98 1.1665903 975 1273 298 609,639.76 907.92
SO2 0.0004 67.50 1.0376309 975 1273 298 68,289.08 101.70
O2 0.0045 724.73 1.1129428 975 1273 298 786,415.92 1,171.19
N2 0.6029 97,808.04 0.8646786 975 1273 298 82,458,206.64 122,802.52
Total 1.00 162,223.78 163,214,891.28 243,071.02
Stream 19
< 19 > ke Cooler Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C3A 0.0931 29,814.66 1.6929468 1,325 1623 298 66,878,891.36 85,551.38
C4AF 0.1134 36,314.38 3.4938363 1,325 1623 298 168,111,355.82 215,047.80
C2S 0.1844 59,075.92 1.2190042 1,325 1623 298 95,418,282.82 122,058.93
C3S 0.5805 185,959.81 1.1653599 1,325 1623 298 287,140,893.77 367,310.22
Na2O 0.0001 40.05 1.6222755 1,325 1623 298 86,079.73 110.11
K2O 0.0041 1,318.99 1.4763313 1,325 1623 298 2,580,119.15 3,300.48
SO3 0.0024 777.30 1.002106 1,325 1623 298 1,032,085.06 1,320.24
MgO 0.0124 3,971.11 1.3209897 1,325 1623 298 6,950,672.54 8,891.29
impuritis 0.0097 3,096.72 1.000 1,325 1623 298 4,103,151.41 5,248.75
Total 1.00 320,368.93 632,301,531.67 808,839.20
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗 = 1,413,680,093.9 Komponen BM
Komponen
CaCO3 100
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑜𝑢𝑡 Efisiensi Eksergi : CaO 56 CaCO3
〗 = 671,643,747.18 47.5% CO2 44 CaO
C2S 172 CO2
Eksergi Rusak : C3S 228 C2S
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑑𝑒𝑠𝑡
〗 = 742,036,346.70 52.5% C3A 270 C3S
C4AF 486 C3A
Chemical Exergy SiO2 60 C4AF
Al2O3 102 SiO2
Panas Kalsinasi Lanjut (Setelah kalsinasi di Preheater) Fe2O3 160 Al2O3
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2 MgO 40.3 Fe2O3
m 376.39 3,387.53 - K2O 55 MgO
r 376.39 376.39 376.39 Na2O 62 K2O
s - 3,763.93 376.39 SO3 80 Na2O
impuritis 1 SO3
H2O (l) 18 impuritis
𝐸^𝐶𝐻 H2O (g) H2O (l)
18
C 12 H2O (g)
CaCO3 = Mass rate x nilai eksergi molar H 1 C
= 37,639 x 163 = 6,135,200.6 kJ/jam N 14 H
O 16 N
CaO = Mass rate x nilai eksergi molar S 32 O
= 21,078 x 2273.214 = 47,914,788 kJ/jam NO2 46 S
SO2 64 NO2
CO2 = Mass rate x nilai eksergi molar O2 32 SO2
= 16,561 x 442.727 = 7,332,129.4 kJ/jam N2 28 O2
N2
Total ECH (eksergi) = 49,111,716.52 kJ/jam
ECH (eksergi)
kalsinasi = 49,111,716.52 kJ/jam
Reaksi III :
Reaksi IV :
22,328,626 6,135,201
94,319,654 431,233,090
5,726,788 1,232,896
36,016,900 9,504,439
10,669,558 37,114,289
2,173,666 5,823,632
720,153 9,906,781
27,333 191,317
328,612 2,420,303
955,306 2,167,703
640,631 15,982
173,907,228 505,745,632
11,865.10 342,177,408
15,860.34 257,792,813
236.84 8,389
5,665.86 63,646,734
35.60 642,938
16,597.77 139,500
862.76 609,375
51,124.27 665,017,156
1,420.18 135,505
5,219.98 88,598
6,640.16 224,102.81
57,764.43 665,241,259
13,914,361 2,652,267
48,940,023 1,734,138
62,854,384 4,386,404
275.19 898,601
1,012.43 587,534
1,287.62 1,486,134.98
32,769,952 23,594,886
11,332,256 5,168,594
339,080 647,839
37,982 330,539
437,403 89,912
45,863,055 2,410,270
90,779,728 32,242,039
41,384,580 42,248,478
104,027,111 15,855,784
59,044,722 44,616,061
177,682,450 33,195,458
53,266 191,317
1,596,575 9,906,781
638,653 2,420,303
4,301,068 5,823,632
2,539,025 3,096,718
391,267,449 157,354,531
Standard Chemical Exergy
(kJ/kmol)
16300
127300
19480
129900
40700
382600
212200
8200
200460
16500
59100
413100
296200
249100
1000
900
9500
409870
331300
720
233700
609600
55600
313400
3970
690
Neraca Entropy & Exergy
Physhical Exergy
Stream Inlet
Stream 18
< 18 > dari output SP Cp
Komponen (kJ/kg.K)
ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.1119 38,541.79 1.346 840 1,138 298 43,580,207.05 69,517.39
CaO 0.5640 194,250.61 1.128 840 1,138 298 184,089,700.18 293,652.47
Fe2O3 0.0355 12,242.02 1.087 840 1,138 298 11,177,338.60 17,829.64
SiO2 0.2068 71,212.23 1.175 840 1,138 298 70,296,486.48 112,134.12
Al2O3 0.0561 19,337.68 1.282 840 1,138 298 20,824,457.71 33,218.34
MgO 0.0118 4,066.33 1.242 840 1,138 298 4,242,483.65 6,767.44
K2O 0.0039 1,350.61 1.239 840 1,138 298 1,405,568.97 2,242.11
Na2O 0.0001 41.01 1.549 840 1,138 298 53,347.69 85.10
SO3 0.0023 795.93 0.959 840 1,138 298 641,373.87 1,023.09
impuritis 0.0064 2,219.68 1.000 840 1,138 298 1,864,531.31 2,974.23
H2O 0.0010 341.92 4.548 840 1,138 298 1,306,179.50 2,083.56
Total 1.00 344,399.79 339,481,675.0 541,527.48
Stream 51
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C 0.5343 10,018.13 0.837 30 328 298 251,414.01 803.86
H 0.0415 778.13 14.397 30 328 298 336,070.82 1,074.53
N 0.0087 163.13 1.025 30 328 298 5,018.53 16.05
O 0.2324 4,357.50 0.918 30 328 298 120,056.14 383.86
S 0.0018 33.75 0.745 30 328 298 754.35 2.41
H2O(l) 0.1488 2,790.00 4.202 30 328 298 351,696.37 1,124.49
Ash 0.0325 609.38 1.000 30 328 298 18,281.25 58.45
Total 1.00 18,750.00 1,083,291.47 3,463.65
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 1,092.23 0.918 30 328 298 30,092.78 96.22
N2 0.7670 3,595.27 1.025 30 328 298 110,608.09 353.65
Total 1.00 4,687.50 140,700.87 449.87
Total 1,223,992.35 3,913.52
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 21,891.09 1.0501828 1,075 1,373 298 24,713,868.84 35,120.36
N2 0.7670 72,058.17 1.1221476 1,075 1,373 298 86,924,387.47 123,526.42
Total 1.00 93,949.25 111,638,256.31 158,646.78
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 6,730.51 0.9158766 5 303 298 30,821.60 102.57
N2 0.7670 22,154.61 1.0236563 5 303 298 113,393.51 377.36
Total 1.00 28,885.12 144,215.11 479.93
Stream Outlet
Stream 17
< 17 > ke Kalsiner Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
(kJ/kg.K)
Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
CO2 0.3302 53,691.51 1.1338627 975 1273 298 59,356,834.78 88,398.34
H2O(g) 0.0602 9,793.13 2.1338376 975 1273 298 20,374,515.31 30,343.15
NO2 0.0033 535.98 1.1665903 975 1273 298 609,639.76 907.92
SO2 0.0004 67.50 1.0376309 975 1273 298 68,289.08 101.70
O2 0.0045 724.73 1.1129428 975 1273 298 786,415.92 1,171.19
N2 0.6014 97,808.04 0.8646786 975 1273 298 82,458,206.64 122,802.52
Total 1.00 162,620.89 163,653,901.49 243,724.82
Stream 19
< 19 > ke Cooler Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C3A 0.0931 30,529.56 1.6929468 1,325 1623 298 68,482,523.46 87,602.74
C4AF 0.1134 37,185.13 3.4938363 1,325 1623 298 172,142,355.16 220,204.25
C2S 0.1844 60,492.45 1.2190042 1,325 1623 298 97,706,236.73 124,985.68
C3S 0.5805 190,418.79 1.1653599 1,325 1623 298 294,026,001.25 376,117.63
Na2O 0.0001 41.01 1.6222755 1,325 1623 298 88,143.76 112.75
K2O 0.0041 1,350.61 1.4763313 1,325 1623 298 2,641,985.64 3,379.62
SO3 0.0024 795.93 1.002106 1,325 1623 298 1,056,832.56 1,351.90
MgO 0.0124 4,066.33 1.3209897 1,325 1623 298 7,117,336.81 9,104.49
impuritis 0.0097 3,170.97 1 1,325 1623 298 4,201,537.40 5,374.60
Total 1.00 328,050.78 647,462,952.76 828,233.67
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗 = 1,431,513,968.62 Komponen BM
Komponen
CaCO3 100
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑜𝑢𝑡 Efisiensi Eksergi : CaO 56 CaCO3
〗 = 685,218,674.75 47.9% CO2 44 CaO
C2S 172 CO2
Eksergi Rusak : C3S 228 C2S
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑑𝑒𝑠𝑡
〗 = 746,295,293.87 52.1% C3A 270 C3S
C4AF 486 C3A
Chemical Exergy SiO2 60 C4AF
Al2O3 102 SiO2
Panas Kalsinasi Lanjut (Setelah kalsinasi di Preheater) Fe2O3 160 Al2O3
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2 MgO 40.3 Fe2O3
m 385.42 3,468.76 - K2O 55 MgO
r 385.42 385.42 385.42 Na2O 62 K2O
s - 3,854.18 385.42 SO3 80 Na2O
impuritis 1 SO3
H2O (l) 18 impuritis
𝐸^𝐶𝐻 H2O (g) H2O (l)
18
C 12 H2O (g)
CaCO3 = Mass rate x nilai eksergi molar H 1 C
= 38,542 x 163 = 6,282,311.40 kJ/jam N 14 H
O 16 N
CaO = Mass rate x nilai eksergi molar S 32 O
= 21,583 x 2273.214 = 49,063,696 kJ/jam NO2 46 S
SO2 64 NO2
CO2 = Mass rate x nilai eksergi molar O2 32 SO2
= 16,958 x 442.727 = 7,507,940.25 kJ/jam N2 28 O2
N2
Total ECH (eksergi) = 50,289,324.64 kJ/jam
ECH (eksergi)
kalsinasi = 50,289,324.64 kJ/jam
Reaksi III :
Reaksi IV :
22,864,025 6,282,311
96,581,265 441,573,262
5,864,106 1,262,458
36,880,519 9,732,338
10,925,394 38,004,221
2,225,787 5,963,272
737,421 10,144,327
27,988 195,905
336,492 2,478,337
978,212 2,219,680
685,277 17,096
178,106,486 517,873,207
11,865.10 342,177,408
15,860.34 257,792,813
236.84 8,389
5,665.86 63,646,734
35.60 642,938
16,597.77 139,500
862.76 609,375
51,124.27 665,017,156
1,420.18 135,505
5,219.98 88,598
6,640.16 224,102.81
57,764.43 665,241,259
14,248,002 2,715,863
50,113,514 1,775,719
64,361,516 4,491,582
255.71 835,004
940.78 545,953
1,196.49 1,380,957.12
33,014,128 23,770,697
11,332,256 5,168,594
339,080 647,839
37,982 330,539
437,403 89,912
45,863,055 2,410,270
91,023,904 32,417,850
42,376,906 43,261,518
106,521,488 16,235,977
60,460,505 45,685,871
181,942,946 33,991,424
54,543 195,905
1,634,858 10,144,327
653,967 2,478,337
4,404,200 5,963,272
2,599,906 3,170,972
400,649,319 161,127,602
Standard Chemical Exergy
(kJ/kmol)
16300
127300
19480
129900
40700
382600
212200
8200
200460
16500
59100
413100
296200
249100
1000
900
9500
409870
331300
720
233700
609600
55600
313400
3970
690
Neraca Entropy & Exergy
Physhical Exergy
Stream Inlet
Stream 18
< 18 > dari output SP Cp
Komponen (kJ/kg.K)
ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.1119 39,463.64 1.346 840 1,138 298 44,622,573.98 71,180.13
CaO 0.5640 198,896.77 1.128 840 1,138 298 188,492,823.26 300,676.15
Fe2O3 0.0355 12,534.83 1.087 840 1,138 298 11,444,682.17 18,256.10
SiO2 0.2068 72,915.51 1.175 840 1,138 298 71,977,862.91 114,816.18
Al2O3 0.0561 19,800.20 1.282 840 1,138 298 21,322,544.51 34,012.86
MgO 0.0118 4,163.59 1.242 840 1,138 298 4,343,956.88 6,929.30
K2O 0.0039 1,382.92 1.239 840 1,138 298 1,439,187.87 2,295.73
Na2O 0.0001 41.99 1.549 840 1,138 298 54,623.68 87.13
SO3 0.0023 814.97 0.959 840 1,138 298 656,714.48 1,047.56
impuritis 0.0064 2,272.77 1.000 840 1,138 298 1,909,127.84 3,045.36
H2O 0.0010 364.67 4.548 840 1,138 298 1,393,101.11 2,222.22
Total 1.00 352,651.85 347,657,198.7 554,568.74
Stream 51
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C 0.5343 10,018.13 0.837 30 328 298 251,414.01 803.86
H 0.0415 778.13 14.397 30 328 298 336,070.82 1,074.53
N 0.0087 163.13 1.025 30 328 298 5,018.53 16.05
O 0.2324 4,357.50 0.918 30 328 298 120,056.14 383.86
S 0.0018 33.75 0.745 30 328 298 754.35 2.41
H2O(l) 0.1488 2,790.00 4.202 30 328 298 351,696.37 1,124.49
Ash 0.0325 609.38 1.000 30 328 298 18,281.25 58.45
Total 1.00 18,750.00 1,083,291.47 3,463.65
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 1,092.23 0.918 30 328 298 30,092.78 96.22
N2 0.7670 3,595.27 1.025 30 328 298 110,608.09 353.65
Total 1.00 4,687.50 140,700.87 449.87
Total 1,223,992.35 3,913.52
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 22,414.69 1.0501828 1,075 1,373 298 25,304,983.96 35,960.38
N2 0.7670 73,781.68 1.1221476 1,075 1,373 298 89,003,475.96 126,480.97
Total 1.00 96,196.37 114,308,459.93 162,441.35
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 6,206.91 0.9158766 5 303 298 28,423.84 94.59
N2 0.7670 20,431.09 1.0236563 5 303 298 104,572.09 348.00
Total 1.00 26,638.01 132,995.93 442.59
Stream Outlet
Stream 17
< 17 > ke Kalsiner Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
(kJ/kg.K)
Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
CO2 0.3318 54,097.13 1.1338627 975 1273 298 59,805,250.65 89,066.16
H2O(g) 0.0601 9,793.13 2.1338376 975 1273 298 20,374,515.31 30,343.15
NO2 0.0033 535.98 1.1665903 975 1273 298 609,639.76 907.92
SO2 0.0004 67.50 1.0376309 975 1273 298 68,289.08 101.70
O2 0.0044 724.73 1.1129428 975 1273 298 786,415.92 1,171.19
N2 0.6000 97,808.04 0.8646786 975 1273 298 82,458,206.64 122,802.52
Total 1.00 163,026.50 164,102,317.36 244,392.63
Stream 19
< 19 > ke Cooler Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C3A 0.0931 31,259.78 1.6929468 1,325 1623 298 70,120,512.88 89,698.06
C4AF 0.1134 38,074.54 3.4938363 1,325 1623 298 176,259,717.38 225,471.18
C2S 0.1844 61,939.33 1.2190042 1,325 1623 298 100,043,209.34 127,975.13
C3S 0.5805 194,973.29 1.1653599 1,325 1623 298 301,058,619.98 385,113.75
Na2O 0.0001 41.99 1.6222755 1,325 1623 298 90,252.01 115.45
K2O 0.0041 1,382.92 1.4763313 1,325 1623 298 2,705,177.59 3,460.46
SO3 0.0024 814.97 1.002106 1,325 1623 298 1,082,110.25 1,384.23
MgO 0.0124 4,163.59 1.3209897 1,325 1623 298 7,287,571.81 9,322.25
impuritis 0.0097 3,246.82 1 1,325 1623 298 4,302,031.26 5,503.15
Total 1.00 335,897.22 662,949,202.50 848,043.66
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗 = 1,449,729,928.49 Komponen BM
Komponen
CaCO3 100
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑜𝑢𝑡 Efisiensi Eksergi : CaO 56 CaCO3
〗 = 699,084,440.84 48.2% CO2 44 CaO
C2S 172 CO2
Eksergi Rusak : C3S 228 C2S
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑑𝑒𝑠𝑡
〗 = 750,645,487.65 51.8% C3A 270 C3S
C4AF 486 C3A
Chemical Exergy SiO2 60 C4AF
Al2O3 102 SiO2
Panas Kalsinasi Lanjut (Setelah kalsinasi di Preheater) Fe2O3 160 Al2O3
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2 MgO 40.3 Fe2O3
m 394.64 3,551.73 - K2O 55 MgO
r 394.64 394.64 394.64 Na2O 62 K2O
s - 3,946.36 394.64 SO3 80 Na2O
impuritis 1 SO3
H2O (l) 18 impuritis
𝐸^𝐶𝐻 H2O (g) H2O (l)
18
C 12 H2O (g)
CaCO3 = Mass rate x nilai eksergi molar H 1 C
= 39,464 x 163 = 6,432,573.96 kJ/jam N 14 H
O 16 N
CaO = Mass rate x nilai eksergi molar S 32 O
= 22,100 x 2273.214 = 50,237,219 kJ/jam NO2 46 S
SO2 64 NO2
CO2 = Mass rate x nilai eksergi molar O2 32 SO2
= 17,364 x 442.727 = 7,687,517.84 kJ/jam N2 28 O2
N2
Total ECH (eksergi) = 51,492,162.63 kJ/jam
ECH (eksergi)
kalsinasi = 51,492,162.63 kJ/jam
Reaksi III :
Reaksi IV :
23,410,895 6,432,574
98,891,330 452,134,969
6,004,366 1,292,654
37,762,640 9,965,119
11,186,711 38,913,220
2,279,024 6,105,904
755,059 10,386,963
28,658 200,590
344,540 2,537,615
1,001,609 2,272,771
730,880 18,233
182,395,713 530,260,612
11,865.10 342,177,408
15,860.34 257,792,813
236.84 8,389
5,665.86 63,646,734
35.60 642,938
16,597.77 139,500
862.76 609,375
51,124.27 665,017,156
1,420.18 135,505
5,219.98 88,598
6,640.16 224,102.81
57,764.43 665,241,259
14,588,790 2,780,822
51,312,147 1,818,191
65,900,937 4,599,014
235.82 770,045
867.59 503,481
1,103.41 1,273,525.86
33,263,536 23,950,274
11,332,256 5,168,594
339,080 647,839
37,982 330,539
437,403 89,912
45,863,055 2,410,270
91,273,312 32,597,427
43,390,491 44,296,263
109,069,307 16,624,314
61,906,621 46,778,602
186,294,722 34,804,443
55,848 200,590
1,673,961 10,386,963
669,609 2,537,615
4,509,541 6,105,904
2,662,092 3,246,816
410,232,192 164,981,510
Standard Chemical Exergy
(kJ/kmol)
16300
127300
19480
129900
40700
382600
212200
8200
200460
16500
59100
413100
296200
249100
1000
900
9500
409870
331300
720
233700
609600
55600
313400
3970
690
Neraca Entropy & Exergy
Physhical Exergy
Stream Inlet
Stream 18
< 18 > dari output SP Cp
Komponen (kJ/kg.K)
ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.1119 40,450.01 1.346 840 1,138 298 45,737,882.92 72,959.23
CaO 0.5640 203,868.05 1.128 840 1,138 298 193,204,064.95 308,191.33
Fe2O3 0.0355 12,848.13 1.087 840 1,138 298 11,730,733.72 18,712.39
SiO2 0.2068 74,737.98 1.175 840 1,138 298 73,776,897.49 117,685.93
Al2O3 0.0561 20,295.09 1.282 840 1,138 298 21,855,486.08 34,862.99
MgO 0.0118 4,267.65 1.242 840 1,138 298 4,452,530.94 7,102.50
K2O 0.0039 1,417.48 1.239 840 1,138 298 1,475,159.33 2,353.11
Na2O 0.0001 43.04 1.549 840 1,138 298 55,988.96 89.31
SO3 0.0023 835.34 0.959 840 1,138 298 673,128.58 1,073.75
impuritis 0.0064 2,329.58 1.000 840 1,138 298 1,956,845.11 3,121.48
H2O 0.0011 389.02 4.548 840 1,138 298 1,486,105.26 2,370.58
Total 1.00 361,481.35 356,404,823.3 568,522.60
Stream 51
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C 0.5343 10,018.13 0.837 30 328 298 251,414.01 803.86
H 0.0415 778.13 14.397 30 328 298 336,070.82 1,074.53
N 0.0087 163.13 1.025 30 328 298 5,018.53 16.05
O 0.2324 4,357.50 0.918 30 328 298 120,056.14 383.86
S 0.0018 33.75 0.745 30 328 298 754.35 2.41
H2O(l) 0.1488 2,790.00 4.202 30 328 298 351,696.37 1,124.49
Ash 0.0325 609.38 1.000 30 328 298 18,281.25 58.45
Total 1.00 18,750.00 1,083,291.47 3,463.65
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 1,092.23 0.918 30 328 298 30,092.78 96.22
N2 0.7670 3,595.27 1.025 30 328 298 110,608.09 353.65
Total 1.00 4,687.50 140,700.87 449.87
Total 1,223,992.35 3,913.52
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 22,974.93 1.0501828 1,075 1,373 298 25,937,463.72 36,859.18
N2 0.7670 75,625.80 1.1221476 1,075 1,373 298 91,228,053.43 129,642.27
Total 1.00 98,600.72 117,165,517.15 166,501.46
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 5,646.68 0.9158766 5 303 298 25,858.29 86.05
N2 0.7670 18,586.97 1.0236563 5 303 298 95,133.37 316.59
Total 1.00 24,233.65 120,991.66 402.64
Stream Outlet
Stream 17
< 17 > ke Kalsiner Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
(kJ/kg.K)
Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
CO2 0.3336 54,531.13 1.1338627 975 1273 298 60,285,045.44 89,780.70
H2O(g) 0.0599 9,793.13 2.1338376 975 1273 298 20,374,515.31 30,343.15
NO2 0.0033 535.98 1.1665903 975 1273 298 609,639.76 907.92
SO2 0.0004 67.50 1.0376309 975 1273 298 68,289.08 101.70
O2 0.0044 724.73 1.1129428 975 1273 298 786,415.92 1,171.19
N2 0.5984 97,808.04 0.8646786 975 1273 298 82,458,206.64 122,802.52
Total 1.00 163,460.50 164,582,112.15 245,107.18
Stream 19
< 19 > ke Cooler Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C3A 0.0931 32,041.09 1.6929468 1,325 1623 298 71,873,124.34 91,940.00
C4AF 0.1134 39,026.18 3.4938363 1,325 1623 298 180,665,201.44 231,106.66
C2S 0.1844 63,487.46 1.2190042 1,325 1623 298 102,543,716.95 131,173.77
C3S 0.5805 199,846.51 1.1653599 1,325 1623 298 308,583,362.28 394,739.39
Na2O 0.0001 43.04 1.6222755 1,325 1623 298 92,507.80 118.34
K2O 0.0041 1,417.48 1.4763313 1,325 1623 298 2,772,791.55 3,546.95
SO3 0.0024 835.34 1.002106 1,325 1623 298 1,109,156.82 1,418.83
MgO 0.0124 4,267.65 1.3209897 1,325 1623 298 7,469,719.39 9,555.25
impuritis 0.0097 3,327.97 1 1,325 1623 298 4,409,557.42 5,640.70
Total 1.00 344,292.72 679,519,137.98 869,239.90
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗 = 1,469,220,591.79 Komponen BM
Komponen
CaCO3 100
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑜𝑢𝑡 Efisiensi Eksergi : CaO 56 CaCO3
〗 = 713,920,495.62 48.6% CO2 44 CaO
C2S 172 CO2
Eksergi Rusak : C3S 228 C2S
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑑𝑒𝑠𝑡
〗 = 755,300,096.17 51.4% C3A 270 C3S
C4AF 486 C3A
Chemical Exergy SiO2 60 C4AF
Al2O3 102 SiO2
Panas Kalsinasi Lanjut (Setelah kalsinasi di Preheater) Fe2O3 160 Al2O3
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2 MgO 40.3 Fe2O3
m 404.50 3,640.50 - K2O 55 MgO
r 404.50 404.50 404.50 Na2O 62 K2O
s - 4,045.00 404.50 SO3 80 Na2O
impuritis 1 SO3
H2O (l) 18 impuritis
𝐸^𝐶𝐻 H2O (g) H2O (l)
18
C 12 H2O (g)
CaCO3 = Mass rate x nilai eksergi molar H 1 C
= 40,450 x 163 = 6,593,351.50 kJ/jam N 14 H
O 16 N
CaO = Mass rate x nilai eksergi molar S 32 O
= 22,652 x 2273.214 = 51,492,862 kJ/jam NO2 46 S
SO2 64 NO2
CO2 = Mass rate x nilai eksergi molar O2 32 SO2
= 17,798 x 442.727 = 7,879,661.79 kJ/jam N2 28 O2
N2
Total ECH (eksergi) = 52,779,171.97 kJ/jam
ECH (eksergi)
kalsinasi = 52,779,171.97 kJ/jam
Reaksi III :
Reaksi IV :
23,996,033 6,593,351
101,363,047 463,435,755
6,154,440 1,324,963
38,706,490 10,214,190
11,466,315 39,885,828
2,335,987 6,258,517
773,931 10,646,577
29,374 205,604
353,152 2,601,041
1,026,644 2,329,578
779,674 19,451
186,985,088 543,514,854
11,865.10 342,177,408
15,860.34 257,792,813
236.84 8,389
5,665.86 63,646,734
35.60 642,938
16,597.77 139,500
862.76 609,375
51,124.27 665,017,156
1,420.18 135,505
5,219.98 88,598
6,640.16 224,102.81
57,764.43 665,241,259
14,953,427 2,850,327
52,594,657 1,863,636
67,548,083 4,713,963
214.54 700,541
789.28 458,036
1,003.82 1,158,576.84
33,530,397 24,142,418
11,332,256 5,168,594
339,080 647,839
37,982 330,539
437,403 89,912
45,863,055 2,410,270
91,540,173 32,789,571
44,475,005 45,403,416
111,795,416 17,039,827
63,453,932 47,947,799
190,951,024 35,674,355
57,244 205,604
1,715,800 10,646,577
686,345 2,601,041
4,622,254 6,258,517
2,728,629 3,327,968
420,485,649 169,105,103
Standard Chemical Exergy
(kJ/kmol)
16300
127300
19480
129900
40700
382600
212200
8200
200460
16500
59100
413100
296200
249100
1000
900
9500
409870
331300
720
233700
609600
55600
313400
3970
690
Neraca Entropy & Exergy
Physhical Exergy
Stream Inlet
Stream 18
< 18 > dari output SP Cp
Komponen (kJ/kg.K)
ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam)
CaCO3 0.1119 41,346.09 1.346 840 1,138 298 46,751,104.66 74,575.48
CaO 0.5640 208,384.29 1.128 840 1,138 298 197,484,074.17 315,018.63
Fe2O3 0.0355 13,132.75 1.087 840 1,138 298 11,990,602.21 19,126.93
SiO2 0.2067 76,393.63 1.175 840 1,138 298 75,411,261.66 120,293.00
Al2O3 0.0561 20,744.69 1.282 840 1,138 298 22,339,646.09 35,635.30
MgO 0.0118 4,362.19 1.242 840 1,138 298 4,551,166.93 7,259.84
K2O 0.0039 1,448.88 1.239 840 1,138 298 1,507,838.22 2,405.24
Na2O 0.0001 43.99 1.549 840 1,138 298 57,229.27 91.29
SO3 0.0023 853.85 0.959 840 1,138 298 688,040.26 1,097.53
impuritis 0.0064 2,381.18 1.000 840 1,138 298 2,000,194.69 3,190.63
H2O 0.0011 411.13 4.548 840 1,138 298 1,570,596.49 2,505.35
Total 1.00 369,502.67 364,351,754.6 581,199.23
Stream 51
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C 0.5343 10,018.13 0.837 30 328 298 251,414.01 803.86
H 0.0415 778.13 14.397 30 328 298 336,070.82 1,074.53
N 0.0087 163.13 1.025 30 328 298 5,018.53 16.05
O 0.2324 4,357.50 0.918 30 328 298 120,056.14 383.86
S 0.0018 33.75 0.745 30 328 298 754.35 2.41
H2O(l) 0.1488 2,790.00 4.202 30 328 298 351,696.37 1,124.49
Ash 0.0325 609.38 1.000 30 328 298 18,281.25 58.45
Total 1.00 18,750.00 1,083,291.47 3,463.65
< 51 > Batubara Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 1,092.23 0.918 30 328 298 30,092.78 96.22
N2 0.7670 3,595.27 1.025 30 328 298 110,608.09 353.65
Total 1.00 4,687.50 140,700.87 449.87
Total 1,223,992.35 3,913.52
Stream 20
< 20 > Udara Sekunder Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 23,483.88 1.0501828 1,075 1,373 298 26,512,050.93 37,675.72
N2 0.7670 77,301.12 1.1221476 1,075 1,373 298 93,249,009.40 132,514.21
Total 1.00 100,785.01 119,761,060.33 170,189.93
Stream 22
< 22 > Udara Primer Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
O2 0.2330 5,137.72 0.9158766 5 303 298 23,527.57 78.30
N2 0.7670 16,911.65 1.0236563 5 303 298 86,558.59 288.06
Total 1.00 22,049.37 110,086.17 366.35
Stream Outlet
Stream 17
< 17 > ke Kalsiner Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
(kJ/kg.K)
Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
CO2 0.3352 54,925.40 1.1338627 975 1273 298 60,720,923.34 90,429.84
H2O(g) 0.0598 9,793.13 2.1338376 975 1273 298 20,374,515.31 30,343.15
NO2 0.0033 535.98 1.1665903 975 1273 298 609,639.76 907.92
SO2 0.0004 67.50 1.0376309 975 1273 298 68,289.08 101.70
O2 0.0044 724.73 1.1129428 975 1273 298 786,415.92 1,171.19
N2 0.5969 97,808.04 0.8646786 975 1273 298 82,458,206.64 122,802.52
Total 1.00 163,854.78 165,017,990.05 245,756.32
Stream 19
< 19 > ke Cooler Cp
Komponen ΔT (K) T (K) T Ref (K) Hs (kJ/jam) ΔS (kJ/kg.K)
xmass mass (kg/jam) (kJ/kg.K)
C3A 0.0931 32,750.89 1.6929468 1,325 1623 298 73,465,314.63 93,976.72
C4AF 0.1134 39,890.72 3.4938363 1,325 1623 298 184,667,439.84 236,226.32
C2S 0.1844 64,893.89 1.2190042 1,325 1623 298 104,815,346.45 134,079.64
C3S 0.5805 204,273.66 1.1653599 1,325 1623 298 315,419,344.93 403,483.97
Na2O 0.0001 43.99 1.6222755 1,325 1623 298 94,557.10 120.96
K2O 0.0041 1,448.88 1.4763313 1,325 1623 298 2,834,216.62 3,625.53
SO3 0.0024 853.85 1.002106 1,325 1623 298 1,133,727.73 1,450.26
MgO 0.0124 4,362.19 1.3209897 1,325 1623 298 7,635,194.52 9,766.93
impuritis 0.0097 3,401.69 1 1,325 1623 298 4,507,241.42 5,765.66
Total 1.00 351,919.77 694,572,383.24 888,495.99
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑖𝑛 〗 = 1,486,927,222.90 Komponen BM
Komponen
CaCO3 100
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑜𝑢𝑡 Efisiensi Eksergi : CaO 56 CaCO3
〗 = 727,398,566.88 48.9% CO2 44 CaO
C2S 172 CO2
Eksergi Rusak : C3S 228 C2S
∑▒ 〖𝐸𝑥 _𝑑𝑒𝑠𝑡
〗 = 759,528,656.01 51.1% C3A 270 C3S
C4AF 486 C3A
Chemical Exergy SiO2 60 C4AF
Al2O3 102 SiO2
Panas Kalsinasi Lanjut (Setelah kalsinasi di Preheater) Fe2O3 160 Al2O3
1 CaCO3 1 CaO + 1 CO2 MgO 40.3 Fe2O3
m 413.46 3,721.15 - K2O 55 MgO
r 413.46 413.46 413.46 Na2O 62 K2O
s - 4,134.61 413.46 SO3 80 Na2O
impuritis 1 SO3
H2O (l) 18 impuritis
𝐸^𝐶𝐻 H2O (g) H2O (l)
18
C 12 H2O (g)
CaCO3 = Mass rate x nilai eksergi molar H 1 C
= 41,346 x 163 = 6,739,412.63 kJ/jam N 14 H
O 16 N
CaO = Mass rate x nilai eksergi molar S 32 O
= 23,154 x 2273.214 = 52,633,572 kJ/jam NO2 46 S
SO2 64 NO2
CO2 = Mass rate x nilai eksergi molar O2 32 SO2
= 18,192 x 442.727 = 8,054,218.29 kJ/jam N2 28 O2
N2
Total ECH (eksergi) = 53,948,377.92 kJ/jam
ECH (eksergi)
kalsinasi = 53,948,377.92 kJ/jam
Reaksi III :
Reaksi IV :
24,527,613 6,739,413
103,608,522 473,702,150
6,290,779 1,354,315
39,563,947 10,440,463
11,720,326 40,769,410
2,387,735 6,397,160
791,076 10,882,429
30,025 210,159
360,975 2,658,661
1,049,387 2,381,184
824,002 20,557
191,154,385 555,555,899
11,865.10 342,177,408
15,860.34 257,792,813
236.84 8,389
5,665.86 63,646,734
35.60 642,938
16,597.77 139,500
862.76 609,375
51,124.27 665,017,156
1,420.18 135,505
5,219.98 88,598
6,640.16 224,102.81
57,764.43 665,241,259
15,284,687 2,913,469
53,759,775 1,904,920
69,044,462 4,818,390
195.20 637,398
718.14 416,751
913.34 1,054,149.42
33,772,831 24,316,975
11,332,256 5,168,594
339,080 647,839
37,982 330,539
437,403 89,912
45,863,055 2,410,270
91,782,607 32,964,128
45,460,251 46,409,228
114,271,996 17,417,307
64,859,614 49,009,977
195,181,122 36,464,641
58,512 210,159
1,753,810 10,882,429
701,549 2,658,661
4,724,649 6,397,160
2,789,076 3,401,692
429,800,579 172,851,253
Standard Chemical Exergy
(kJ/kmol)
16300
127300
19480
129900
40700
382600
212200
8200
200460
16500
59100
413100
296200
249100
1000
900
9500
409870
331300
720
233700
609600
55600
313400
3970
690
E fisien si En erg i (% )
Clinker (ton/jam) 320.36893 328.050781 335.8972 344.29272 351.91977
Efisiensi Energi (%) 67.70% 67.89% 68.07% 68.27% 68.44%
Clinker (ton/jam) 320.36893 328.050781 335.8972 344.29272 351.91977 Efisiensi Energi Vs Laju
Heat Loss (%) 32.30% 32.11% 31.93% 31.73% 31.56% 68.60%
68.40%
68.20%
68.00%
67.80%
67.60%
Clinker (ton/jam) 320.36893 328.050781 335.8972 344.29272 351.91977 67.40%
Efisiensi Eksergi (%) 47.51% 47.87% 48.22% 48.59% 48.92% 67.20%
315 320 325
Laju Alir M
Clinker (ton/jam) 320.36893 328.050781 335.8972 344.29272 351.91977
E fisien si E k serg i (% )
Ex Destruction (%) 52.49% 52.13% 51.78% 51.41% 51.08%
Laju Alir Ma
Heat Loss (%)
Heat Loss Vs Laju Alir Massa Produk Clin
ensi Energi Vs Laju Alir Massa Produk Clinker 32.40%
8.60% 32.20%
8.40% 32.00%
8.20% 31.80%
8.00% 31.60%
7.80% 31.40%
7.60% 31.20%
7.40% 31.00%
7.20% 315 320 325 330 335 340 345
315 320 325 330 335 340 345 350 355
Laju Alir Massa Produk Clinker (ton/jam) Laju Alir Massa Produk Clinker (ton/jam)
Ex Destru ctio n (% )
Ex Destruction Vs Laju Alir Massa Produk C
ensi Eksergi Vs Laju Alir Massa Produk Clinker
53.00%
9.50%
52.50%
9.00%
52.00%
8.50%
51.50%
8.00%
7.50% 51.00%
7.00% 50.50%
6.50% 50.00%
315 320 325 330 335 340 345 350 355 315 320 325 330 335 340 345
Laju Alir Massa Produk Clinker (ton/jam) Laju Alir Massa Produk Clinker (ton/jam)
Alir Massa Produk Clinker