Vous êtes sur la page 1sur 18

SEJARAH ARSITEKTUR III

AVANT GARDE
GUGENHEIM BILBAO
Nama :
Ferry Stepha!"
NIM :
#$%&'&$&(
D)"e :
A*+ S!rya, S-T, M-Ar"
UNIVERSITAS TARUMANAGARA
Fa.!/ta" Te.+. 0 J!r!"a Ar"+te.t!r
A1at02ar*e 3 I"t+/ah 4era5+" 6 ya2 art+ya pe2a7a/ tert+22+
m+/+ter, a.h+r tah! $(&& *+pa.a+ !t!. mer!8!. .epa*a pe/!.+"
per+t+", .h!"!"ya +mpre"+)+", ya2 me2a22ap *+r+ mere.a
9era*a *+ 8a8ara ter*epa *a/am ha/ "e+- Se8a. +t!, a1at 2ar*e
me8a*+ p)p!/er *a/am ar"+te.t!r, *+maa mainstreamya te/ah
me8a*+ +"t+/ah *ar+ e."per+meta/, +)1at+:, ata! cutting edge-
Dampa.ya 8e/a" 9ah7a 9a2!a ya2 *+ra5a2 )/eh ar"+te.
a1at02ar*e /e9+h ma8! *ar+ 7a.t! mere.a "aat +t!-
I"t+/ah ar"+te.t!r a1at02ar*e a*a/ah "e9!ah oxymoron, ar"+te.
mamp! 9ere."per+me *a/am 7a.t! ya2 ter9ata", t+*a. "epert+
pe/!.+"- Ba2!a 9er+/a+ "a2at maha/ *a *+9a2! !t!.
9ertaha *a/am 8a2.a 7a.t! /ama "eh+22a )ra20)ra2 ya2
mem9a2!ya 5e*er!2 t+*a. ma! me2am9+/ re"+.)- Bah.a
"e)ra2 ar"+te. ya2 h+*!pya 9era*a *+8a/a "epert+ pa2era
p!tra mah.)ta A9! Dha9+, ata! pemer+tah ;+a ya2 e.at !t!.
me2am9+/ .e"empata ter"e9!t, ma"+h me2ha*ap+ .eter9ata"a
perat!ra 9a2!a *a 9aha 9a2!a ya2 a*a "erta te.+.
pem9a2!aya-
Se"!22!hya "e9!ah 9a2!a +t! mem+/+.+ 7a.t! *a 8amaya
"e*+r+- 4eryataa ++ ter!tama *+t!8!.a 9a2+ ar"+te.t!r 9a2!a
ya2 me5)9a "e5ara "a*ar ata!p! "e2a8a !t!. mempre*+."+
ma"a *epa- Karea 7a.t! 9er/a/! *e2a 5epat *a "e+r+2 +t!
per!9aha 8!2a t+*a. 9+"a *+pre*+."+- Se9a2+a 9e"ar 9a2!a
mem+/+.+ r+tme .eh+*!pa atara <& "ampa+ #& tah!, art+ya
ma.a 7a.t! <& "ampa+ #& tah! "e9e/!m +a *+a22ap "e9a2a+
.!)- I+ t+*a. 9erart+ 9ah7a 9a2!a ter"e9!t me8a*+ 8e/e.,
ata! t+*a. 9erma:aat, ata! t+*a. *+har2a+0haya 9ah7a 9a2!a
+t! "e.ara2 me7a.+/+ ma"a /a/!-
Gera.a A1at Gar*e mem9er+ .eh+*!pa 9ar! *a/am te)r+
pere5aaa
*a pe/a."aaa ar"+te.t!r- ar"+te.t!r m)*er me2.r+"ta/ me8a*+
"!at!
a/+ra ya2 *+"e9!t *e2a Iterat+)a/ Sty/e-
Da/am pa*a2a ar"+te.t!r m)*er "e/a8!tya 3$'$&0$'=&0a6
ter8a*+
per!9aha *a/am p)/a *a .e+*aha ar"+te.t!r, *+maa .e+*aha
m!5!/ "emata mata )/eh a*aya :!2"+ *ar+ e/eme e/eme
9a2!a-
O/eh .areaya *+"e9!t "e9a2a+ a/+ra ar"+te.t!r F!2"+)a/+"me-
Te)r+ 9et!. *a .)"ep /ama 9a+. teta2 .e+*aha *a "e+
ar"+te.t!r
ma"a /a/! te/ah *+t+22a/.a *e2a m!5!/ya a/+ra ;!9+"m-
ar"+te.t!r K!9+"me *a F!2"+)a/+"me 9er.em9a2 "a2at 5epat *+
Er)pa
Amer+.a 9ah.a A"+a, ha/ ++ "e8a/a *e2a per.em9a2a
9!*aya , p)/a
p+.+r *a p)/a h+*!p m)*er ma"yara.at *a/am ha/ "e+, .e+*aha
*a
te.)/)2+ ya2 9er*a"ar.a rat+), 4r)2re""+1e I*+1+*!a/+"t+" ya2
*+*!.!2 )/eh I*!"tr+a/+" Mater+a/+"t+"-
T!/+"a ++ a.a mem9aha" me2ea+ te/aah .)"ep ar"+te.
pr):e"+)a/ "erta .arya0.arya Fra. O Gehry ya2 +.!t
mempe2ar!h+ per.em9a2a 2aya ar"+te.t!r *!+a- Se9a2a+
"e)ra2 ar"+te., Fra. O Gehry memp!ya+ per8a/aa pa8a2
*a/am .ar+rya "e9a2a+ "e)ra2 ar"+te. "erta me2a/am+ 9e9erapa
per.em9a2a t+p)/)2+ ma!p! 2aya *a/am me!a2.a +*eya
*a/am *e"a+ ar"+te.t!r-
K)"ep *e"a+ Fra. O Gehry 9aya *+pe2ar!h+ )/eh "e+ /!.+" *a
"e+ pat!2, 9a2+ya "e+ *a ar"+te.t!r mer!pa.a ha/ ya2 "ama
.area *ata2 *ar+ "!m9er +"p+ra"+ ya2 "ama- 4er7!8!*a
9et!.09et!. ar"+te.t!r t+*a. ter/epa" *ar+ 9e9erapa pe2ar!h
"e+ ter"e9!t, Ke9eara ya2 tepat !t!. "e9!ah .arya ar"+te.t!r
ya+t! 9a2a+maa pe22!aa 7ara,!.!ra *a .)mp)"+"+ *a/am
*e"a+ Ar"+te.t!r-
Da/am t!/+"a ++ a.a *+.a8+ *a *+te/aah 9a2a+maa t+p)/)2+ 2aya
ma!p! .)"ep *e"a+ ar"+te.t!r Fra. O Gehry me/a/!+ 9e9erapa
.arya0.arya ya2 *+am9+/ *e2a :!2"+ 9a2!a ya2 9er9e*a
ya2 *+.)mpara"+ *e2a 9e9erapa pr+"+p0pr+"+p *a"ar
pera5a2a ar"+te.t!r "erta 9e9erapa peryataa Fra. O Gehry
teta2 9a2a+maa *+a mera5a2 "erta me*e"a+ .arya0.arya
ar"+te.t!rya ya2 :e)mea/-
Ha"+/ .a8+a *a te/aah .arya0.arya ar"+te. Fra. O Gehry
me22am9ar.a, 7a/a!p! Gehry "a2at *+.ea/ *e2a t).)h
*e.)"tr!."+ "erta "/)2a There +" N) R!/e , am! *a/am *e"a+
*a .arya Fra O Gehry ma"+h memperhat+.a tr+/)2+ *a"ar
V+tr!1+!"-
Kata .!5+: Fra. O Gehry, Karya, De"a+ *a, K)"ep
PENDAHULUAN
4a*a ha.+.atya "!at! .arya Ar"+te.t!r a*a/ah ha"+/ *ar+ pa*a
!"aha ma!"+a me5+pta.a /+2.!2a ya2 !t!h !t!.
meamp!2 .e9!t!ha ma!"+a 9ertempat t+22a/, 9er!"aha ata!
9er")"+a/ 9!*aya- Ha/ ter"e9!t mer!pa.a ha/ ya2 9er"+:at
t)ta/+ta" .)mp/e." *ar+ 2a2a"a02a2a"a *a ha/0ha/ ya2
*+ha"+/.a )/eh ma!"+a *+ *a/am pe2a/ama "e8arahya h+22a
me2ha"+/.a .arya0.arya ar"+te.t!ra/--
Da/am me2.a8+ "erta mee/aah .arya0 .arya ar"+te.t!r *ar+
"e)ra2 ar"+te. pr):e"+)a/ "epert+ Fra. O 2ehry, *+per/!.a
pe2.a8+a t+p)/)2+ *ar+ 9e9erapa .arya ar"+te.t!r ya2
*+ra5a2ya, 9a+. pa*a .arya *e2a :!2"+ 9a2!a ya2
"ama, ma!p! pa*a :!2"+ 9a2!a ya2 9er9e*a-
T+p)/)2+ mer!pa.a .)"ep !t!. me*e".r+p"+.a .e/)mp). )98e.
9er*a"ar.a ata" .e"amaa "+:at0 "+:at *a"ar, *e2a 5ara mem+/ah
ata! me2./a"+>.a"+.a .era2ama 9et!. *a .e"amaa 8e+"-
Ma"a/ah t+p)/)2+ me8a*+ "e"!at! ya2 mear+. *a "er+2 me8a*+
per9+5a2a ter.a+t "ema.+ .a9!rya art+ t+pe *a m)*e/ "e8a.
a*aya pe)/a..a "e8arah m)*er pa*a a7a/ a9a* $'- Da/am
.a8+a t+p)/)2+ "!at! 9a2!a ata! .)ta .)"ep t+pe *a m)*e/
me8a*+ "a2at *+perhat+.a- Me!r!t 9e9erapa ah/+ ya2
meyata.a per9e*aa t+pe *a m)*e/ me2arah.a .+ta *a/am
me2.a8+ t+p)/)2+ *a m)r:)/)2+ "!at! )9ye.-
T+p)/)2+ *+.a+t.a /a2"!2 *e2a )98e. ar"+te.t!ra/, .area pa*a
*a"arya ar"+te.t!r a*a/ah a.t+>ta" ya2 me2ha"+/.a )98e.
tertet!- De2a *em+.+a, t+p)/)2+ a*a/ah .a8+a ya2 9er!"aha
mee/!"!r+ a"a/0!"!/ ata! a7a/ m!/a ter9et!.ya )98e.0)98e.
ar"+te.t!ra/- A*a t+2a tahap ya2 har!" *+temp!h : 4ertama,
meet!.a 9et!.0 9et!. *a"ar 3:)rma/ "tr!5t!re6 ya2 a*a
*a/am t+ap )98e. ar"+te.t!ra/- Bet!. *a"ar, a*a/ah !"!r0!"!r
2e)metr+ !tama "epert+ "e2+t+2a, "e2+ empat, /+2.ara, *a e//+p",
"erta 9er9a2a+ 1ar+a"+ ya2 ter.a+t *e2aya- U"!r 2e)metr+
!tama ++ "er+2 *+"e9!t 2e)metr+ a9"tra. ata! *+"e9!t 8!2a *eeper
2e)metry- Ke*!a, meet!.a "+:at0"+:at *a"ar 3pr)pert+e"6 ya2
*+m+/+.+ )/eh "et+ap )98e.-, 9er*a"ar.a 9et!. *a"ar ya2 a*a
pa*aya- S+:at *a"ar, a*a/ah 2am9ara 3:eat!re6 ya2 mem9et!.
)r+eta"+, .e"a, ata! !2.apa tertet!- M+"a/ya .e"a mem!"at,
meme5ar, "+metr+", "tat+", *+am+", *a "e9a2a+ya- Be9erapa
"+:at *a"ar ++ "!*ah me8a*+ m+/+. 9e9erapa 9et!. *a"ar *e2a
"e*+r+ya 3+here6-Ket+2a, mempe/a8ar+ pr)"e" per.em9a2a
9et!. *a"ar ter"e9!t "ampa+ pa*a per7!8!*aya "aat ++-
4e2.a8+a "erta pee/aaha terha*ap 9e9erapa .arya ar"+te.t!r
Fra. O Gehry memper/+hat.a 9a2a+maa t+p)/)2+ 9et!. *a"ar
"erta .)mp)"+"+ ya2 *+/a.!.a terha*ap ha"+/ .aryaya-
Kr+er 3<&&$6 *a/am 9aha"aya me2ea+ .)mp)"+"+ ar"+te.t!r
meye9!t.a 9ah7a 2e)metr+ memp!ya+ 9et!. ya2 re2!/ar *a
+rre2!/ar ya2 memp!ya+ !"!r0!"!r t+t+., 2ar+", 9+*a2, ")/+*,
r!a2 +ter+)r, *a r!a2 e."ter+)r- Ha/ "ea*a 8!2a *+.em!.a.a
)/eh ;r)7e 3$''?6 *a/am pre"pe.t+: h!ma+"meya, 9ah7a
2e)metr+ ar"+te.t!r *+m!5!/.a *ar+ "!m9er a/am+ 9a2!a,
ya+t!: me!8!. pa*a .etert+9a ata! )r*er *ar+ 9a2!a, ++ *ar+
pr)"e" mem9et!. 9a2!a, ya+t! .ara.ter+"t+. "tr!.t!ra/ *ar+
mater+a/0mater+a/ .)"tr!."+- Gr+//) 3$'@&6, *a/am 9!.!ya :r)m,
F!5t+) a* De"+2-
4eetapa ++ *+/a.!.a )/eh Gr+//) *e2a memperhat+.a
2ar+"A"+"+Ar!"!.A9ata2 ya2 a*a *+ "et+ap 9a2! *a 2e)metr+-
Se2eap 2e)metr+ *+maa 9ata2A"+"+ya terpatah0 patah
*+.ata.aya *+"5)t+!)!", "epert+ m+"a/ya per"e2+ pa8a2,
9!8!r "a2.ar, .!9!" *a p+ram+*a-
Da/am 9erar"+te.t!r 9aya. ma"ter0 ma"ter *+ 9+*a2 ar"+te.t!r
ya2 *+.ea/ .area mem+/+.+ .)"ep ya2 .ha", ya2 mem9e*a.a
*ar+ .arya ar"+te. ya2 /a+- Ke*!*!.a .)"ep "e*+r+ *a/am
9erar"+te.t!r mem+/+.+ p)"+"+ ya2 pet+2 !t!. me5+pta.a 5+tra,
9a+. 9a2+ "a2 ar"+te. ma!p! ar"+te.t!rya- Ke9era*aa .)"ep
ya2 9era2am me2h+*ar.a ter8a*+ya 5+tra 2/)9a/ ata! 2/)9a/
+ma2e 3J!+at), $''(6, .area .a/a! ha/ ++ ter8a*+ ar"+te.t!r t+*a.
a*a 9e*aya *e2a pr)*!. "epert+ 9ara209ara2 e/e.tr)+. ata!
)t)m)t+: ya2 t+*a. a*a .a+taya *e2a 9!m+ *+ maa +a 9era*a-
FRANK O GEHRY dan KONSEP ARSITEKTUR
Fra. O Gehry Lah+r pa*a tah! $'<' tepatya pa*a ta22a/ <(
Fe9r!ar+ *+ T)r)t) , ;aa*a- Gehry /ah+r *e2a ama Ephra+m
O7e G)/*9er2, mer!pa.a "a/ah "e)ra2 ar"+te. ya2 memp!ya+
.e7ar2ae2araa 2a*a ya+t! 9er.e7ar2ae2araa Amer+.a *a
Kaa*a-
Gehry *+/ah+r.a *+te2ah .e/!ar2a Bah!*+ *+ T)r)t)- Se7a.t! .e5+/
*+a *+a8a. ea.ya mem9a2! .)ta.0.)ta. .e5+/ *ar+ p)t)2a
.ay! 9e.a"- Nea.ya ya2 9erama ;ap/a, "a2at
mempe2ar!h+ pem9et!.a pr+9a*+ya, .e9+a"aa ee.ya
mema"!.a +.a Ema" h+*!p .e*a/am 9a. ma*+ ya2 pe!h 9er+"+
a+r "e9e/!m *+ma"a. "er+2 *+amat+ )/eh Gehry-
Gera.a02era.a *a 9et!.09et!. +.a "a2at "ea2
*+perhat+.aya *a ha/ ter"e9!t ya2 me8a*+ 5+.a/ 9a.a/
9e9erapa tema *e"a+ ya2 *+ra5a2 )/eh Fra. O Gehry-
KONSEP DASAR GEHRY PADA DESIGN
K)"ep *e"a+ Fra. O Gehry 9aya. *+pe2ar!h+ )/eh "e+ /!.+"
*a "e+ pat!2, 9a2+ya "e+ *a ar"+te.t!r mer!pa.a ha/ ya2
"ama .area *ata2 *ar+ "!m9er +"p+ra"+ ya2 "ama-
4er7!8!*a 9et!.09et!. ar"+te.t!r me!r!tya t+*a. 9+"a
ter/epa" *ar+ 9e9erapa pe2ar!h "e+ ter"e9!t- Ba2+ Gehry,
pe.er8aa "e+ma ma!p! ar"+te. 9!.a ha/ ya2 "a2at 9er9e*a
*a mera"a pe.er8aa "e+ma /!.+" 9e.er8a *e2a .!a" *a
.a1a" *apat mem9er+.a Ke9eara ya2 tepat !t!. ar"+te.
meet!.a 9a2a+maa pe22!aa 7ara,!.!ra *a .)mp)"+"+
*a/am *e"a+ Ar"+te.t!r-
4e*e.ata "e+ *a/am .arya ar"+te.t!r Gehry, mer!pa.a pr)"e"
pe5ar+a terha*ap ma.a "e+ ya2 .em!*+a me2+/ham+
2a2a"a02a"a *e"a+ ar"+te.t!rya-
4e*e.ata "e+ *a/am peye/e"a+a .arya ar"+te.t!rya
mer!pa.a pr)"e" *ar+ pe5ar+a *+a terha*ap ma.a "e+ ya2
.em!*+a me2+/ham+ 2a2a"a02a2a"aya- U2.apaya atara
/a+:
I search out the work of artists, and use art as a means of
inspiration. I try rid myself....of the burden of culture and look for
new ways to approsch the work. I want to be open-ended. There are
no rules, no right or wrong. Im confused as to whats ugly and
whats pretty 3Je5.", $''$:$$$6-
Dar+ peryataaya ter"e9!t me2+*+.a"+.a 9ah7a "e+
mem9er+.a +"pr+ra"+ pa*a .arya0.aryaya, *+a +2+ mem9!.a
pa*a2a 9ar! terha*ap pe*e.ata *a/am me*e"a+ .arya0
.arya ar"+te.t!r-
Da/am *e"a+ya, Gehry /e9+h me2e*epa.a pe2ar!h "e+
"5/!pt!ra/ "erta a"pe. .)mp)"+"+ *ar+ pa*a :!2"+ ata!p! pr)2ram
.e9!t!ha- Da/am *e"a+ya memper/+hat.a .emamp!a Gehry
*a/am meye+m9a2.a atara *aya +ma8+a"+ *a pr):e"+)a/+"me
*a mem9er+.a .)tr+9!"+ terha*ap per.em9a2a ar"+te.t!r
.h!"!"ya *a/am ar"+te.t!r .)temp)rer-
Dar+ 9e9erapa "!m9er *a 7a7a5ara, Gehry meye9!t.a 9ah7a
.)"ep ar"+te.t!rya mer!pa.a "a/ah "at! .)"ep meta:)ra, *a
ha/ ++ *+per.!at )/eh 9e9erapa pe2amat ar"+te.t!r "epert+ C Br+a
a., S5))tt ;at/e// *a De+" ya2 "e5ara +mp/+"+t
me2+*et+>.a"+ +*e meta:)r+. pa*a .arya0.arya Gehry-
Sa/ah "at! ya2 pa/+2 me)8)/ *a/am me2ap/+.a"+.a +*e
meta:)r+., ya+t! pa*a .aryaya G!22ehe+m M!"e!m *+
B+/9a),Spay)/-K)"ep meta:)rya mem+/+.+ .)"ep "e9a2a+
meta:)r "+m9)/+. ya2 *apat me+m9!/.a per"ep"+ 9er9e*a *a
9erma.a .))tat+: *+"amp+2 :!2"+ 9a2!aya "e*+r+-K)"ep
meta:)ra Gehry 8!2a me2a*!2 ma.a ya2 *apat *++*et+>.a"+,
*apat *+ *e>+".a "e5ara /)2+", *ar+ +*e a7a/ .e*a/am ha"+/a.h+r
e."pre"+ .arya ar"+te.t!rya-
Se/a+ +t! *+a 8!2a mey!.a+ p/!ra/+ta", 9a2+ya .)"ep p/!ra/+"me
mer!pa.a "e"!at! ya2 +*ah, "epert+ peryataaya: I think
pluralism is wonderful. That is the merican way. Indi!idual
expression. It hasnn hurt us in painting and sculpture. It hasnt hurt
us in literature. nd it wont hurt us in architecture 3Je5.",
$''$:$<&6-
Nama Fra. ) Gehry "er+2 *+.a+t.a *e2a *e.)"tr!."+1+"me
*+.area.a *e>+"+ :)rma/ me8a*+ .ara.ter .aryaya ya2 "e5ara
"e2a8a t+*a. me2a+t.a h!9!2a ter"e9!t, 9ah.a me8a*+
"!at! me*+a "e"+t+: terha*apa .ea*aa *+"e.+tarya ya2 9er"+:at
temp)ra/, terp+"ah0 p+"ah "erta me8a/a+ per!9aha "e5ara
.)"ta-
K)"ep *e"a+ ya2 "er+2 .a/+ Gehry 9!at *e2a 9e9erapa ".et"a
"e*erhaa "a8a, ya2 .em!*+a *+7!8!*.a +ma8+a"+ ter"e9!t
*a/am *e"a+ ar"+te.t!r-
G!22ehhe+m M!"e!m mer!pa.a .arya Gehry ya2 "pe.ta.!/er
*a mer!pa.a pr)ye. ya2 most exciting 9a2+ya- Ta. .!ra2
ra8a Spay)/ J!a ;ar/)" meye9!tya "e9a2a+ best building of the
century 8!2a .)metar *ar+ para pe2amat ar"+te.t!r "epert+ 4h+/+p
J)h") -ya2 me2a22ap 9ah7a .arya Gehry ++ mer!pa.a
2reate"t 9!+/*+2 ): )!r t+me- G!22ehe+m M!"e!m ++
mer!pa.a pemea2 "ayem9ara "e+/a+ USD $&& J!ta, ya2
*+"e/e22ara.a )/eh G!22ehe+m F)!*at+) *a 4emer+taha
Ba"E!e !t!. mere1+ta/+"a"+ B+/9a)-
B!.a haya :a"+/+ta" "a8a ya2 *+)pera"+.a )/eh G!22ehe+m
F)!*at+), tap+ 8!2a .)/e."+0.)/e."+ G!22ehe+m ya2 *+pamer.a
*+ Ber/+, B+/9a), *a Vee"+a- Se8arah G!22ehe+m B+/9a) a*a/ah
9a2+a *ar+ "!at! 5er+ta 9e"ar ya2 me/+9at.a tra":)rma"+ B+/9a)
*ar+ "e9!ah .)ta pe/a9!ha +*!"tr+ me8a*+ "!at! p!"at
.)"m)p)/+ta *e2a e.))m+ p)"t0+*!"tr+ ya2 9er)r+eta"+ pa*a
t!r+"me, 9!*aya, *a +*!"tr+ 8a"a- Kem!*!ra e.))m+ pa*a
tah! ?&0a *a (&0a *a/am 9+*a2 +*!"tr+ *a "e.t)r mar+t+m
B+/9a) mema."a .)ta ++ !t!. mem9et!. !/a2 8at+ *+r+ya "e*+r+
pa*a tah! $''&0a- Fa"+/+ta"0:a"+/+ta" pe/a9!ha, ya2 "e9e/!mya
ter/eta. *+ "epa8a2 "!2a+ Ner1+F *e.at *e2a p!"at .)ta, .++
*+p+*ah.a .e arah h+/+r *a /e9+h me*e.at+ pata+ B+"5ay-
4erp+*aha ++ mem!2.+.a .)ta !t!. me8a*+.a .em9a/+
/aha pa*a /).a"+ 9e.a" pe/a9!ha ++ 9a2+ per.em9a2a 9ar!-
G!22ehe+m Gehry, p!"at "e/!r!h !paya pem9ar!a !r9a, te/ah
me5+pta.a B+/9a) "e9a2a+ "e9!ah t!8!a G+arah 9a2+ "+apa p!
ya2 tertar+. a.a ar"+te.t!r .)temp)rer- B+/9a) me2a/am+
pe+2.ata % .a/+ /+pat *a/am 9+*a2 t!r+"me "e8a. G!22ehe+m
*+9!.a *a ha"+/ "!r1ey me2+*+.a"+.a 9ah7a (& per"e
pe2!8!2 B+/9a) .++ *e2a 8e/a" *ata2 !t!. me2!8!2+
m!"e!m- 4e2ar!h >a"+a/ terha*ap e.))m+ /).a/ 9ertam9ah
9e"ar *a .)ta p! mamp! me22at+ 9+aya +1e"ta"+ pr)ye.
ter"e9!t *a/am 7a.t! .!ra2 *ar! *!a tah!-
Ka/a! G!22ehe+m .arya Fra. L- Hr+2ht *+
Ne7 B)r. mer!pa.a .arya ar"+te.t!r ya2 me2+*+.a"+.a
peyat!a *e2a a/am 3)r2a+.6, "e*a2.a G!22ehe+m Gehry
9a2a+ "!at! t+a2 9er.+/a! *ar+ p)/a ya2 ter9et!. "e5ara
e."etr+. *a ampa. *a/am .ea*aa hamp+r me/aya2- Se9!ah
9a2!a ya2 m!5!/ *ar+ 2a2a"a e."etr+. *a +ma8+at+:
*e2a "et!ha ta2a pr):e"+)a/ "e)ra2 ar"+te. ya2
mem+/+.+ 1+"+ 8a!h .e *epa-
Ba2!a m!"e!m ter"e9!t 9er*+r+ *+ ata" /aha "e/!a" #<-?&& m<,
Se/ata tep+ S!a2a+ Ner1+), B+/9a), Spay)/- K)ta B+/9a) ++
mer!pa.a *aerah .)mer"+a/, +*!"tr+ per.apa/a *a 8a/a .apa/
*a2a2, "eh+22a .eha*+ra G!22ehe+m M!"e!m ++ meam9ah
rama+ya "!a"aa .)ta B+/9a)- Ba2!a ter*+r+ *ar+ "era2.a+a
ma""a ya2 mem+/+.+ "e9!ah :).!" 9er!pa atr+!m *+ p!"atya
*e2a ".a/a m)!meta/-
The *e"+2 e/!*e" pr)"a+5 *e"5+pt+): +t 5a)t ea"+/y 9e *e"5r+9e*
a" a 5)mp)"+t+) ): "+mp/e 2e)metr+5 :)rm" )r !*e"t))* +t term" ):
h+"t)r+5a/ re:ere5e"- Fr)m e1ery a2/e the 9!/*+2 appear"
*+Ieret- The 1+e7er, there:)re, +" :)r5e* 9a5. +t) h+" a* her )7
+ma2+at+) + )r*er t) 5)mprehee* the 9!/*+2- It +" a" +: the
+te//e5t!a/ a* em)t+)a/ eer2y +1e"te* + the art7)r. +"+*e ha"
2eerete* a e)rm)!" 1)rteJ that *ra7" part" ): the 9!/*+2
t)7ar* the 5eter 9e:)re K+2+2 them !p a* )!t +t) the
"!rr)!*+2 5+ty- 3D))r*a, <&&$:<(#6-
Ima8+a"+ ya2 *+am+" *e2a .)"ep meta:)ra +.a *a "+:at
ma!"+a ya2 ma.+ "+9!., *+pa*!.a *e2a +te/e.t!a/+ta" *a
pr):e"+)a/+"me *+a *a/am ar"+te.t!r *a "e+, ter/+hat *ar+ ha"+/
.aryaya ++ ya2 me8a*+ perhat+a *ar+ 9er9a2a+ .a/a2a- Ut!.
me2e."pre"+.a +*eya teta2 2era.a +.a *a "!a"aa "+9!.
ma!"+a .)temp)rer, Gehry mem9!t!h.a !a"a r!a2 ya2
9er!a"a *+am+", h+*!p *a eer2+. "eh+22a me+m9!/.a
.e"a ya2 "ama *e2a "!a"aa "+9!.ya .)ta B+/9a) "e9a2a+
.)ta +*!"tr+ *a metr)p)/+"-
Telaah Rancangan Frank O Gehry dari unur!unur Ti"#l#gi
dan Ge#$e%ri
Se5ara !m!m, .arya Fra. O Gehry C !+., mem+/+.+ 9et!. ya2
e"e"+a/, t+*a. 9+"a *+5)py "erta mem+/+.+ 5+ta ra"a ter"e*+r+-
Ke9aya.a .aryaya mem+/+.+ 9et!. ya2 ter.e"a 9r!ta/,
meem9!" .em))t)a, /e9+h h+*!p *e2a 9et!. ya2
.)tra",pe!h .e.!ata *a "e"a"+)a/ me*)9ra. ar"+te.t!r
ya2 .!), mem+/+.+ art+-

Se5ara !m!m t+p)/)2+ .arya Fra. O Gehry memp!ya+ 9a2!a
ya2 9erma""a- G!9aha Ma""a Mer!pa.a S!"!a ya2 "era"+
ya2 meye"!a+.a terha*ap /+2.!2a *a mem9er+.a
art+Ama.a-
Pada prinsipnya , Gehry tetap menggunakan pola- pola keseimbangan dalam
penataan pola massanya. Keseimbangan yang dapat dilihat adalah keseimbangan
Informal (Asimetris), walau ada beberapa masa tetap menggunakan pola formal
(imetris). !an"angan #rank $ Gehry, sangat memperhatikan bagaimana proporsi
*apat *+5apa+ *a/am ma""a 9a2!a 4r)p)r"+ ra5a2a Gehry,
Me22!a.a pr)p)r"+ Harm)+., Me2h!9!2.a atar *+me"+
9e"ar L .e5+/ "at! "ama /a+ "e5ara .e"e/!r!ha

Da/am Ra5a2a Gehry, "epert+ ya2 ter/+hat pa*a 9e9erapa
2am9ar, pa*a p)/a r!a2 L 9+*a2 me22!a.a SKALA MEGAH
!t!. me2ha*+r.a .e"a ya2 m)!meta/ pa*a 9e9erapa /).a"+
ter.a+t *e2a +*e ra5a2aya 9ah7a .e+2+aya 9ah7a *a/am
*e"a+ ata! ra5a2a ya2 *+ha"+/.a me2ha*+r.a .e"a me2ah
*a m)!meta/-
J+.a *+/+hat *ar+ :a"a*e 9a2!a ya2 *+ha"+/.a *ar+ 9e9erapa
.arya ya2 me8a*+ .a8+a, Gehry me5)9a meamp+/.a 9a2!a
9erma""a *e2a pr)p)r"+ harm)+. ya2 "a/+2 mera2.!/,
7a/a!p! ter.e"a e."tr+m *a Nyetr+., meamp+/.a 2ar+"02ar+"
2e)metr+" *e2a .)mp)"+"+ 7ara ya2 .)tra"-
4a*a pe/ap+" "+"tem "tr!.t!r, Gehry 5e*er!2 me22!a.a
Mater+a/ M Mater+a/ M)*er !t!. me5+pta.a .e .)tra"a ha"+/
ra5a2aya, pema.a+a 9aha pe/ap+" "tr!.t!rya
5e*er!2me22!a.a pae/ /)2am A meta/-
Penda"a% %erhada" Rancangan Frank O Gehry
Se)ra2 ar"+te. +*ea/ya mem+/+.+ .)"ep *a/am 9erar"+te.t!r ya2
a.a me8a*+ pe!8a2 pem9et!.a 5+tra *+r+ya "e9a2a+ ar"+te.-
Dem+.+a p!/a 9a2+ "e)ra2 Fra. O Gehry "e9a2a+ ar"+te. ya2
memp!ya+ pe2ar!h pa*a per.em9a2a 2aya *a pa*a2a
ar"+te.t!r, ter/epa" 9e9erapa .r+t+. ya2 *+/)tar.a .epa*aya-
Me!r!t 9e9erapa pe*apat Fra. O- Gehry me2ha*+r.a 9et!.
9a2!a ya2 t+*a. /aG+m *e2a me2ha5!r.a 9et!.0 9et!.
2e)metr+ p/at)+5 ")/+* ya2 a*a- 4e2ha5!ra 2e)metr+ ++
mer!pa.a 5+r+ t+pe ra5a2a Gehry- 4em9ataha terha*ap
pe22!aa "!m9! 1ert+.a/ *a h)r+G)ta/ *apat *+/+hat *e2a
8e/a" pa*a pea9ra.a 9et!. *a pe2ha*+ra .)mp)"+"+ *ar+
9et!. ter"e9!t- 4ema.a+a 9aha 9a2!a ya2 ter.e"a
"ema!ya *a "a2at .)tra" *e2a pe22!aa 9aha09aha
9a2!a ya2 *+2!a.a )/eh 9e9erapa ar"+te. terama /a+ya
"epert+ Fra. L/y)* Hr+2ht- K)mp)"+"+ 9et!. ya2 "a/+2 mea9ra.
*a pe22!aa 9aha 9a2!a ya2 t+*a. /aG+m mer!pa.a
t+p)/)2+ ya2 /a+ya *ar+ .arya Gehry-
4e8e/a8aha terha*ap 9et!. *ar+ t+p)/)2+ 2e)metr+ Fra. O- Gerhy
memper/+hat.a /e9+h mee.a.a 9et!. pa*a )/aha )0
E!5/+*ea Ge)metry-
KESIM4ULAN
Me".+p! *a/am 9e9erapa pa*a2a .r+t+.!" *a pe*apat
9e9erapa ar"+te.t!r teta2 ra5a2a Fra. O Gehry, pe!/+"
me5)9a mey+mp!/.a 9e9erapa pe*apat teta2 9a2a+maa
t+p)/)2+ *a .)"ep ra5a2a t).)h ar"+te. Fra. O Gehry
9er*a"ar.a .a8+a *a te/aah pa*a2a Fra. O Gehry *a .a8+a
t+p)/)2+ 2e)metr+" 9er*a"ar.a 9e9erapa pr+"+p ra5a2a
ar"+te.t!r ya2 *+.em9a2.a *ar+ te)r+ *a"ar V+tr!1+!"-
Be9erapa ha/ ya2 *apat *+"+mp!/.a *ar+ te/aah ++ ya+t! :
$- De"a+ Karya Gehry me22!a.a 9et!. a9"tra. , yetr+.
"erta 9er.e"a E."tr+m *a/am me2e."p)" 9et!.0 9et!.
tertet!-
<- Karya M Karya Ar"+te. Fra. O Gehry *apat *+.ata.a a*a/ah
.arya ya2 t+*a. ma! ter+.at pa*a "at! at!ra tertet!, Ia
5e*r!2 me2e"amp+2.a at!ra0at!ra m)*er ya2
.a.!-
#- Gehry 9era"!m"+ *ar+ tempat *a 7a.t! "erta pe22!aa
9et!. *a "+m9)/0 "+m9)/ *+ 7!8!*.a *a/am .ea*aa ya2
/e9+h yata-
=- Da/am *e"a+ya Gehry memp!ya+ pr+"+p There +"+ ) R!/e
, am! +a t+*a. me+22a/.a >rm+/+ta" *a !t+/+ta" *ar+
Tr+/)2+ V+tr!1+!"
%- Karya0 .arya Gehry *+ 9e9erapa tempat *a e2ara ya2
*+*e"a+ "e/a/! me8a*+ "e9!ah La*mar. pa*a *aerah
ter"e9!t, .area 9et!.ya ya2 U+., Nyetr+., *a
M)!meta/-
@- Karya Gehry 9er.e"a ")pa *a/am .)mp)"+"+, 9et!. *a
*eta+/ya- Ia /e9+h 9aya. me/a.!.a e."p)" Bet!. *a
Str!.t!r, 4erma+a ma""a Ba2!a ya2 2e)metr+"-
?- Da/am Upaya me20.)tra".a *+r+, :a"a*e pa*a .arya Fra. O
Gehry me22!a.a 9aha09aha tertet! ya2 *+e."p)"
"epert+ 9at! merah ya2 *+e."p)" "a2at .)tra" *e2a
/a2+t ya2 tra"para *a atap "em+ "+/+*er pa*a 9e9erapa
9a2!a p!9/+. "epert+ .at)r-

Vous aimerez peut-être aussi