V*

i
 NICOLAI
REMIGII’
SERENISS. DVCIS
LO JH a R N G AE A CO N S1 I (

L l IS INTERIOR1BVS, ET IN EIVS
DITIONE LOTHARINGICA
cognitoris publici

DAEMONOL ATREI AF,

LIBRI TRES.
EX IVDICIIS CAP1TAL1BVS NONGENIO
rum plus minus hominum, qui fortilcgij crimen intra r.n
nos quindecim in Lotnaringia capite luerunt.

jd Ittujhnfiimunt Principem, amphjiimumquc Cardinalem

Caro lum k Loiharingid.

LEV1T1CI CAP. XX.

. Vii (tue tnulier.in quibus Pythonicus vel diuinationis
fuerit fpi ritus, morte raoristut

COLONIA AGRIPPINA
Apud Henricutn Falckcnburg.
ANNO XC
Is. cla. VI,
 I

ILLVSTRISSIMO
PRINCIPI AMPLISSI-
MOQVE CARDINALI
CAROLO A LOTHARlNGIA,
Domino fuo «olen-
diflimo.

VICOL A VS REM 1 G IV S EOS-

liritatem exoptat perpetuam.

Cccdit ad eam temporum,

in quae noftra stas incidit
miferiarq ac calamitatem
hic longe maximus malo-
rum cumulus ( Princeps illuftriflimc)
Vtiam nihil fitadeoin procliuij quod-
quc.aeqiie pro nihilo ducant homines,
quam non dicam maiorum fpretis in-
nit Litis info lentes cultus ac religiones
fibi ad libidinem fingere ac commi-
nifci,fed etiam ipfam de Deo cui cas*
,

tcrae 'omnesnaturarparent ,
perfuafio-
hem ac opinionem penitus exuere at-
que a fe abdicare. Quorum quide mul-
tos labefa&auit pertinax ac curiofa te-
meritas in i js exquirendis Arationis iu
dicio expendendis 5 quae tamen om-
t nem
4
 EPISTOLA.
nem omnium fenfiim captumquefa- 1

perarent.Quiquodin hoc
— humano vela dedere
Ingemo
i
fa&o naufragio in horrendos fummae
impietatis adtus ac voragines fefe ipfl
immerferunt. Alios contr^ perdidit
mentis tarditas ac flupiditas qua: ma- 5
4
xime credulitati expolita efl vbi jra,
,

cupiditate csrterifq;, que facile impel-

lunt, affe&ionib. ceu flabello excitan-
tur. Quo cx aucupio folitus fibi prada
comparare Diabolus nonccffatexplo-
ra re, fi cub i ea p re d 1 11 i o co rd a que q
i i m
nancifcatur, quem aut egcflasaddefpe
rationem, aut iniuria ad vindicatione,
automnino rei alicuius defiderium ad
confecutioncm adcptionemqjinuitet
atq;alliciat. His.n. vcluti (limulis co-
motos,acad quoduis co filium prom-''
ptos paratosq; adoritur. Et magnificis
fpeciofisq; pollicitationibus induftos
fibi addicit ac mancipat. Illos quidem
prioris generis fere pari t, alit ac te
git ea quae ex regionu varietate ac con-
fufione erupit noflristemporib. liber-
tas:ineumq; numerum iam eua fi fle ru-
mor eft, qui facile credi non poflit.Sed
aut
.

W,-
—Ji». J.l.
 DEDICATORI a.
aut quod taciti impietate fuam conco-.
quunr,ac velo eius quae ac! manu venit
religionis fe obtendunt no aduerti ac
deptehendi aut quia ex opinionis fuae
:

(ludio nullas turbas cocicnt negligi ac

indignifijmc mitigato in tanta huma-
ni cordis impietate nomine liccntio-
fostantu appellari, nec in eos difquifi-
tiortes fieri, autexcmpla edi. Hos alte-
ros forti legi labe infames>vtina ncad-
j

auxiffereoru, qui erudiendis ad pietate

hominuanimispubliceprcfunt, fegni
atq; inertia. Nam certe hoc res ip-
ti es

faindicat,eos vt plurimu vicanoru ni-

dico rumq;efte genere apud quos aut ,

frigidabant rarx,aut omnino nullaico-

cipnes haben tur de Dco,dcq;ijsqua: fi-
de (cuius prafidio praicipue tuti fumus
a veteratoris illiusinndijsJinChriftia-
norum mentibus (labi Jiunt, fouent, ac
conferuant. Quod forte multos impu- .

Iit, yt rem m feratione potius, qua fup-

i

plicio dignam exiftimarent Tantum .

fcilicct ad ciufmodi homines deue-

ni fi e mali,no ex afFe&ato, fcd qua fi nc-
cefia ri o d.c b li t£t s m bec 1 ra t fq* fu£
i i i i 1 i i

infortunio Hocque quicquid cft intra

:

folam infaniam mentifque errorem

confi-

i
 EPISTOLA.
eonfiftcre non etiam ad alienam iniu-
riam pertinere acprogredi. EtfortalTe
nonnullos Francorum (qui alioqui ce-
teris hominibus ingeni acum ineiudi-
j

cijque Fynceritatc in nullo funtinfe-

j

riores)detinerc potuit ; ne admodum i

magnam ijs rebus fidem adhiberent, j

Verum ciim ea fiue deliratio , fiue im*

pietas habeat coniunciam atque im-
plicatam focietatcm veneficii, alioru-
que fcclcrum quae fe facile produnt;
mirum cft, quod aliquado ex fumoig-
nem non deprehenderint. Certe mihi
cui a tot annis cotigit de ijs qua; in Lo-
tharingia capitaliter admitfafunt ,
iu-
dicia exercere; iam nihil reliqui dTe '

putaui, quin pleraq; omnia, q de iftiufi

modi maleficijs vel ad prodigiumnar*
rantur vera ducerem acpratcrea qua-
:

liaipfe ex quaeftionu quae de ijs habitae -

in mantis meas peruenerc, infpe&ione

competi, memoric ac literis prodere.
Necid quide primu certo defiinatoqj
confilio facere inftitucram, qui fcirem
ab eruditi (limis viris multa cademquc
iufta effe ea de rc edita volumina) cui q;
& re tum fua, tum publica tantu iio efict
|
otij,vt defungi hicpofse opera aliqua
. V- non f
 DEDICAT ORI A.

noti ingrata acinutili.Sedcu ( vtfoleo

temporibus negotia mea diuidere ac ,

laboris taedium varietate quantu pofi

fum effugere) are iudiciaria fubtrahe-
rc me ad amoeniora ltudia,ac forte ex
recenti yel auditione, vel le&ione , ad-
huc hereret aliquid de fagaru pr^ftigijs
acincantationibus:idquafi poeticum
aliq> figmentum arripies (nam fere af-
finitate aliahabere videnturjande ver-
fus aliquos conficiebam, ac poft ia ad-
uerfarianegligcnterreijcieba. Hocfo-
lu in lucro deputans, q? otium lufifiem,.
ncc me laguori ac delidias dedidiflem:
Tandem &incdlitcupido, adhortan-
&
tibus multis, forte otium pr$bentc,q
in vrbe graOTabatimpedilentia, fcopas
£ illas di fio lutas ac di fci nftas cone&erc:
vt ijs, quantu in me cfiet,eucrrcre> fi qd
adhuc in cutufqua animo refideret, qcF
eiusinifiisampledcndisfide remora-
retur.SedcLim hocne fic quide validu
adperfuafionemyidcretur(quism. eo
orationis genere ipfam etia veritatem
mendaci) fufpeftam non habeat?) ad-
hibui quas ad eam atterendam momen
ti atque aut holi tatis plurimum apud

homines habere folent, rerum, perfo-

narum
m t *
 .

* EPISTCTLA
narum, locorum, atq* temporum qua? ,

intercefliflent, peculiaram, ccrtamac

1 uculcntam defignationem. Atq; eqpi

dem non omnium, fed que tantum po-

fterioribus annis obfcruaflcni atq; an-
notauiflerm Nam
vt dixi non eratpri-

cui lic calirmagis quam nuiicio extre-

ma manus accefiit$eo ctia facilius pro- .

publicum pafliis fum quod in-

di rc in ,

tellexiflem a maxima: prudentiae viro

Theodoro Alifio rationu in regia Lo-
tharingixpraefedo,id,fi ita fieret cor-
di fore ferenifiimo Duci nofi.ro paren*
ti tuo , qui cum ea dc rc forte fermone
habui fle fe dicebat. Reliquum igitur
fuit, illi patronu vtdeligerem, in cuius
maifidioac clientela efletaduerfusc
eo-
f . ,
.

j f{ petulantiam, qui cupide omnia ob-

jcruare, ac in peiorem parte rapere fo-

|ct. Cui rei adhiberc'tctantu principe,
a ^m a x ni s qu i bu fq; r egi bus to ti us Eu-
i i

ropa:,' qua’Cnrifl:u nouit,confanguini-

!,.uc propi nquu, extrema: audacia* fuifi
Ver, ni fi ego fio mp Lotharinguse pa-
ti o penu depromens qalieui yfui efle
 DEDICATORI A.
pofTeputo,abste,qui praecipuum cs Lo
tharingie decus atq; ornamentum, ver
nacula qtiafi fiducia hoc peterem prae-
Ikiij. Ac potius nili tua cacflethunaa-
nitas^quamjnemo qui rogaret, in re ad-
huc fibi claudi fenferit. Ea tua in om-
,
nes, quos aliqua terarum commenda
1 i

tionc cognitos habes, animi propefio

acbeneuolentia, vt nulla tibi alia ma-
ior de quoqua pro merendi afferri pofr
fc dicatur occafio. Quibus fretus fi huic
meo labori nominis tui fplendorc mu-
tuari ac inferre audeo, quo magis ii lu.
a tenebris vindicem tuae erit aequani-
:

mitatis, hoc illis caufis & rationibus,

qu3eomnesatelunt,condondre:acvcl
tuaamplitudineatqj tua dignitate in-
dignu, tamen ab cogratu acccptumqj
habere, qui tibi fc totum, quam humil-
lime demrffiuimeq; poteft addicit ac
deuouet. Quiq; a rerum fummoopifi-
pe nunquam ceflabit contendere, te vt
diu faluum incolumemque ad maxi-
ma atque ardua quaeque confcruct,
acoptata tibi tua omnia
fcmperofferat.Nan-
caeij.
A-*
t 5 LECTO-
1
-*W' •*.

a? '
 LECTORI. CANDIDO 5.

ORIS a fe [cripta edunt, infittuti

fili rationem
aliquam prafari :ne aut ad id
coi
temere profilijjfc aut rcttc fiifieptum fi

Jiunt arroganter dtfsimulajfe videantur •

argumento tam
Bocue committerem, ifioprafertim
irdaAl ° : dedl e am > lej° r '
v/trieM*bi * °P f c
caufa aliqua conflaret', &,fi
Vt & propofiti mei tibi
muement, etiam
quem apud te locumjatmes mea
retnfapeverfant ,
probaretur. Euenit,vt qui eandem
informet : quarum
eim notiones aliquot in animis fuit
literis confignare : vel vt
detnie memoriam gefltant
quod ciufino -
etmm fiam interim obleftenuvel etiam
di commentationes fisas
ad altorum vtilitatem non om
Vtrumque.fei dfsi-
tiino male impertiri pofi petant
tniii finito, fequutum e(fe
me in hac,quampromuigaut
ibo inficias. Nam dum
annos per -
Vamomlatreta rm
quos per id tempus ha
mttaosfere quindecim infantes,
judtciatjj exerceo: opple-
•
bmt ij>tharingta,quafiiones
mihi fagarum , qui inter eos fre-
tti quafi totum caput
comentibus, comejlaj
quentes occttrrebant,prodigufis
venrns, maere u>-

€urfatmtbus,fttyrri cw» Oamone infanda cojuetudt -

ne,irebrv,n r detur jn aUen.14 formas mutationibus,
impietatibus quib. earu vita
\ atq, td'genus fl*gitijf,*c ;
V mqumata,ac contaminata. Ac fi
qnando(vtt
vuljro e(t

folentfacere qui m aliquo Itterarufiudiefumverfatt)

diucrtere,at% aliquid ad ani -
4d manfuetiores Mufise
inter dum (nm
V tni oblectationem
meditari contingeret
[e ta-
fubduftaforo d*bxt pagina verfum) offerebant
memoria recentis vr.por-
men fia,* ac quadam
1
velutt
> tumtato
 -

t unit at e ineculcaba t ,qua ipfe nec ingratus admitteba ;

quid ncn infelicem materium carminibus ( quem tum
otio meo lufumforti deligeba)fiippe ditatura rideban-

tur. Dii igitur modi hoc, modi illud, prout vnuquodfy

fibi animus per occafionem decerpit, vfurpo, ac feorfum
attiirgo-ide vfuuemt mihi, quod ijsfolet qui} quadro
,

fle qua concinnant , fegmenta in cifiam primum qui de

abijciur.t aceruatim,ac negligenter.plfi vbi tn aliquem

numertl iam accrettijfe putant y retr aciam diligentias

fingula , atque ex comodifsimjt quibus % centonem ali

quem colligunt : cui fimhil aliud, at tene ipfa,qua re-
luit emblema aliquod vermiculatis crujlts diftmguitur
varietas aliquam affert tomendationem. Verum quo-
niam rerum gefi arum narrationes (qualibusfere hic
cento confertus eff) pra apuam accefsmemgratia ha
bent ab ipfa luce veritatis ; quid vera , qhamfifia, ex
cogitataq^Ugantur attentius ;
quod ^homines lepus
fnumfacdiiis traducant in ijs rebiu, qua cum delefia-
tionecouiwifiZ habent mittatis expefiaiione: non ma
le opera locaturum me putam, ft ea quorufides, tu ex
fua nouitate, atque infolenta, tu ex orauonis,quofcfs- ,

buntur,genere Ubafeere poterat, vindicare a tam im-

merita opinione, adhibitis, qua ad afferendam veritati
vulgo plurimuvalcnt,rcrum,perfbndTtm Jocorum, ac
temporuproprijsjdr dijhnfiis argumentis. Quoru ta-
men cum initio nulla mihi copiam compar affem ; tUacfa

Vti exfingttlorum differfa colleflione generatim,atfy

vniuerse animo meo fefe offerebant, per ludum , vt di
x i, attigiffem : coepi abhinc quinquennio obferuare, at-
que exferibere ex quibufque reorum qtufiiombus qua
ad ea JigiUatim referri , atque adaptari poffe vide-
bantur'
 %-
AD LECTOREM.
banttir. Ac praterea.quq id cumulatius explerem, euo-
.4
luere quafupermibai annis neglexeram. Demum cum
rurit (qtio fec efferam propter m vrbeglifcentempefti
lentiam ) folitudimm eblandiri aliqua ratione tupere:
comodum inter chartarum fctfculos naftus
,
qua fic
in commentarios retuleram, ea otiose ad certaredegi
capita, qua nudis, acfimpltcibuf illis fuo ordine rcjpon-
derent,ac quajt partes ad totum fuum accederet. Hac
nunc, leftor, ubi videnda exhibeo modie} , ac fideliter
denarrans : qua ipfe diuturno vftt, atque obfcruauone
comperi.Qu a tu, opinor, nullam caufam habes turre-
ijcuu : nifiji hoc efi ( quod aiunt ) non ejfeferendos, qui
otio abutuntur in terrendu hominum animis rerum ya
narum,futihum,&qtu vix rudibus illis faculit fe tue-
ripotuijfent,affcdatu narrationibus . Qua etfi retudit
fatis ea de qua modo dixi , circunft antiarum authori-
tas, publicis etiam loci cutufo vbigefia recitamur, mo
tmmentis tfftata, atefj tonfignata : tamen vt & hunc
fcrupulum , dubitationem % ex illorum animis cutllere
quiadcapersgrmt.auh bojbttps forte accederem ; no
figtut exlocuplct>bvs,& luculentis authonbw ijs con-
fentaneaqutdam,ac veliti rrufd^nXg, breuiterad-
iungere : fiquidem rerum fimilitergefiarum comme-
moratio, non paruam veritati lucem , amhoritatcm
afferre perbibetur. Damonolatreia nomenfeci quod,:

lukt metamorphofes, veneficia, fanatwnes, prafiigiaf %

tempeftatumLomotionet,aliaqt id genus portenta mul
ta contineat , qubus finguhs fuus alioqui titulus rede
yJ -
conflare pofst :
prae ipua tamen vifaftt adeo rufanda
in cultu, ac veneratione impietatis confideratio quid ; j

ems prafertim caufa ida omnia adosnartjnfirui, atq,

4
1
*

x
 b
-,

AT) LECTOREM.
effici certum fit. Ndtn equidem opinionem aliquam M*
mnitatts ex fisa difficultate, magnitudine^ in.pruden
lior ibus ingenerant , ac relinquunt : vti facili mtfiris

mortahbm finiulata.fiftauepro veris obrepere filent.

Quis evmpro numine non colat , qui rerumfor mattae
Jpecies ad nutum Vertere, aify immutare , vitam mo-
mento adigere, eandem^, ceu a morte iter at am.red-
iere-, elementa pro arbitrio temperare, futurarumre
rum mm/mera afia, qua hu-
euentus pronuntiaret atqj
manas vires fuperent,ac vine ant,proflare pojfe extfii-
mantur ? Porrb nullam me in iftu exponenda ficutum
ejfe artem, nullam tenuijfi viam\ au rationem, quk
& fi
obij ciet : non ego ob id tllt magnopere fim infenjas , qui
babeamvnde excufem. Quis enim (vt efi in prouerho)
ex arena funiculum xnquam fleram fe wfterepojfii
£t tamen fatius ejfe duxi hac quahaiutufcfine ordine
3^ <£vtu ratyus ledon communicare , atfy exhibere:
quam dum parum concinnus videri timeo,pati vt in oc
culto diutius iaceant crafsis circiifufa filent tj tenebris:
qui pratereafaam multa illis contineri, qua nemo ad~ „

huc ( quod audiunnii ) firtptrs

manda nent: aut certi
non ea tefiimontorum author itate cotfirmauerit, tan-
ta varietate difiinxent, exemplorum numero adaqua
uerit.Tum hac (yti modo dixi ) fic fingula prunum at*
tigiyVt nihil minus cogitarem ,quam ea aliquando con-
ctnnare,aiqj in vnum corpus redigere fid ipfa iamper
partes informata matena,atqj equidem haud omnm
poenitendo labor e tandem perutcit,vtinhanc, qua nue
prodn,formam quamumuis rudemfimrem oalefio- <

ce. V eluti qua ex temere prunum flarfis ad fic ijspro

grejfu temporis coagmentantur vrbes, inordinatasjm-

compofitqfc
'

'* • •-

” *>" “
\ :: V’ -
 :

compofitafif viaru regiones habent: quia fciluet noH

fiat ab inttto deftinata collocationis vmuerfaycrtaque
facies :fed vt quidq, minus inaquMifitu, indecent iqu e
ferte ad altud referri, atque adaptari potuit, ttaefiin
fuum ordinem digefiun^at^ diftributum.Quamquam
nec adth wcondttajnconcumafy e hac i ogeries quin
fi ;

orbem, contextumq aliquem obtineat : eufh videlicet ,

3
non quem artes , quapracepiis traduntur , Accurate,
exqwfiteqg pofiulant : fed qualis in narrationibus ejfe

foletyVbi fuo quidque quemadmodum euenit , ordine,

ac loto recenfetur. Sic malui fcrtbere, quomodo homi-
nes primum fortilegij labe inficerentur : quas proxi-
me artes edocerentur ,
vtiad conuentut fuos propera*
rent,qua in ijsfi/ueretit confilia: vt deinde ex compofi-
to mortaltu valetudinem affligerent jefiitueretveiSa^
tis calamitatem inferrent : vtnftt velnfipifierentyel

fic fe obfirmarentyt quafiorum etiam fagacitatem e-

luderem : altaq3 idgenus multa, patrarem, ac defigna-
rentquthic nimis longumfit rccenfire.Nam certe ex
ifits omnibus fagos ejfe, ntfifi plane nihil videre, ac in -
'telhgere v olumus facile erit per(picere, ac dignofieret
Qua in hac dijputattone prima ,
praiipuaq. forte erit
quafiio : & omnino fi minus delettabn vmuerfa ifia
Jpecies forte quia fic dijfufa ac dijfoluta: at iuuaht,
,

ac proderit fingulorum notitia, atque intelhgentia

Tl a.qa.Soi*\oyovforfan , & fJLaAcu oAoyov dicent me
nonnulli, qui fagos loquar nimbos molientes , aera per-
rumpentes, anguftos aditus permeantes, cu Dtmonib.
£omeJfantes,fahantes , concumbentes , ac prodtgiofa,

f ortentofacfoidgenus pier adedentes fed fetant, ve- :

Um ) me ftmkm htc non rumore 4ifpcrfa, fid multo-

 ,

* Ajy LEcraREM.
rnfip/natisycofentientibusfa tejlimonijs (vt 'tam dixi)
comperta narrare . Tum non captiosi, fed probabiliter
ea dtjputare,evquifuts etiam ad Chrifiiana religionis

rationem argumentis, & probationibus : denique libe-

rti omnxbut facere, contra fi velint , vt fentiant : neque
enim fcita velle pronuntiare me , ac decreta Quam-
quamfi quis de tllit fementiam eam roget , a vero non
yfque quaque aliena ejfe exifiimauerim : ac certe pro-
pius fidem, quam pleraque alia ,
qua tamen pro certi/
ac indubitatis firipta reliquit antiquitas. Quid enim fi
( vt repentur in C. Epidij commentar ijs ) arbores lo-
cutas nunc dicam, aut etiam bouem,afinuniue ? Quid

fi
ohuetum vniuerfum via publicam trangrejfum,arua
que inde e contrario in locum oliueti profefta*. quod
tamen in agroMarrucino fua alate faftum retulit Pft-
nius»Quidfi Amphionemferas, & arbores : Orpheum
faxa VOi ibus, & carminibus , id efi ezra quo vo-
lcbant,trabenteilSiripfittanii Paufitnias nhloucca/u j&
narratum fibi fuijfeab AEgyptio quodam hoc idos
,
«
quod infignes ejfent Magi, vere praftwjfe. Quidfi mon-
tes duos arietum infiar interfe concurrent esyeceden-
ufqitel quod in agro Mutinerfi ohm cueniJfeRomano-
rumteftantur biforia . Qmd denique, fi terramfua
flente dtfiumbentibus gramina fubftementem : Tri-
podes in medium procedentes, vinum^ , ac aquamfun
dentes : aneos pincernas cyathos proferentes: quod a-
pud Uianham,aliofque Gymnofephifias vi dtfftfe re-
tulit Apollonius ? Non efigitur narrationibus idcirco
fides detrahenda : quod noua, inaudita , acfape con-
tra quam ferant natura leges, ad exitum aliquem
.. perdufta contineant : Jiquidcm multa fient y qua
.
„ Danto-

* ;
*

"
/ * . /
 -

AD LECTOREM.
Dimanes pro maximi fui potefiatefxcium, ab omni,
quem naturi tenere folet modo, aiq3 ordine ahtnjfsi-
,

via Ncmoifc cb id indigni illa ludtcat, qua pofentati

prodantur : fimodo talia fiunt ,
qua abfurdt nihil ha-
beant. Nam certe fio multos ejfe ,
qui per eorum cati
fiam, ridicula, at ^inepta multa comminifantur : ve~
luti qui fagos (tus pharmacis bominjes ex hominbtu
, exuereyatfyinferas vertere : ex earum torporibus e-
migrare ad tempus an mas ac in ea , ceu pofihminiOy
,

redire : Damonum compre/sibut easgratudas fieri, a-

liatfa eiufimodt plerafa :
qua fertb etiam nobis narrant,
ac perfuadere conantur. Quibus ego fu habenas tffusb
laxantibus minioftm aquior ,
quam illts qui nimiis eas
inhibent, ac compe fiunt. Vtrobitfa enim par erratum
admittitur : & ea, qua ratio , experientia / ue diutur-
na i omprobantjeiji tendo : & qiu fapientifswn cunif-
quefides fe mpcr rejpuit, admittendo, ac lorfirmando.
A Bfltm.tbit igitur lettor, atq3 expendet profuo fienfiu
omnia acfi quidforte vel per in.reduhtatem qua in
*
,

optimi cutufique mentem facile irrepit , infoknvus ap-

probautmus velperfafltdium quo modcflifumi efiio-
:

que nonnumquam tentam ur, liberius damnammusiii

ei condonabit , quam nos nobis in bpc di (fer rationis ge-

nere ex tamfrequenti ludictorum vfu ( onfequuti vide

mttr experientia,fimttl & confidentia, frit enim, vt qua
quis prafens vel Vidit , vel a^djuit, e a orationis maiore
narretfiducia -ypritfraftiufjj aJtwfiu eos, qui contra
fentiunt, defendat. Qu^imquam hic mihi bene confine
fism.nthil certandi fripfijfe ftudio: nihil quo ex argu*
menti notat ate admirationem mouer em, gratiam cap
taxem fed tantum m eum veritatisfopum,quo multi
.
> ‘i
, alii: }
 '

AlT LECTOREM.
£Uj:qmum tamen minus inflrufta ejfit iaculis pbare «
tra,quam neflra hunc eft coiimajfe, ,
oculorum sb
tiemdtrexijfc, Qui conatusfi ita ( vtjp eramus) acci-

pientur, & ali/ {auxiltante Deo) aliquandd confiqueh

tur.quos nemb.qui equumfi nobis prabiere volet, /rtf*
/fr< vnquam ejfe dixerit.

CLAVDii Ef EMMANVELIS
AD PATRIS HBRVM
HendecasyllIbi.
y iA'
J
j
• ,‘i^ «V . V* V , ,
'
,
‘
• r
r», . i * » *

|
Dem cum tibi lucis extet author,
J Qui nobis quoque lucis extat author
Succerfiiiae operae, liber, parentis „

iraterne mirius, & inirius bicnignS

&ic feciflfe putemur,^ paterna
$jite forte domo peregrS euntem
bullis muneribus viatic6ue
Vt notos decet vfqueprofequamur; >
Ergo' quaS inopes fcliola» miniftrant;
lis te fi meliora firit datu rl
Impertiri opibus iuuat pufiilis,-
$ic eft ingeriiuirii fchoiifticorumV
Vt quii quemque colif maigis vel odit
Illi carminibus bene ominari, t ,

1 fti carminibus niale im precari*

Primum nemo {u$ procaicitate
T e profei ride retentet immerentem: '

A utfi citi potis haud erit tenere

§e,quod carpere forte con fuerit

te icquidnoiTua cudit offi:ina; „-v .

ff Huic,’
Huic,vt lingua fuumexeret venenum, , \

Aures pre mineant vtraeque duplo

Hirfiitx magis atque furrigentes, ,

Qvlm quas rex ftolidus premebatolim

Mitra fubPhrygta.& truci capillo» i

Tam nunc tutior

hacce fanftione ,<
}
Tetequodlibetinfer in tribunal
Audens, atque tuo cie flabello,.
Si quislanguet adhuc fepultuslgnijy
Quem lentus flubitet ciere ludex
AEtas hxcvt habet fatis fu perque
Mu'tos,rel!igioquibu»litvIla»
Exercere ftriges ieueritate
Legum, vItricibus-& cremare flammis*
Sed nosfort£minusdccenterifta
Qui Mufas colimus benigniores,
Et quxxtas etiam eft vtriquenoftriitj* > 1

Procliuis minus ad feueritatem, i

Prodiuis magis ad benignitatem:. v :

Atnemoviriodabittueri
Nos idem quod & is pic tuetur
Huius qui tibi lucis extat author.
Nobis qui quoque lucis extat author.

A JRTCAM AD PATRIS L1BRVM,

Ed nec tu,fiber hinc mibi no donat*abi~

S Profequar at voto,(i nihil elV aliud, (bis
immeritunetemala lingua laceflat
Scilicet
Excufentq;boni,£i quid eritfegnius
SVM- |
 /

SVMMA SINGVLORVM
CAPIT VM HVIVS
•'.«A » . /f r .
• '
.
OPERIS. ,
»> .
'*

LIBRI BRIMI
CA P. J.
Vibus illecebris homines a Darmonibus pfl

Q murn trahantur, labeque foailegij infician-

tur* pag.i

Quemadmodu dolis fu is capros Dat mones me-

dicato pu luere , virgis, vnguine, varijsqjid genus
venenis inftruant.-quorum alta mortem,alia mor-
bum tantum; quxdam etiam frnationem afferant,
r ea neq; femper,neq; omnib. fine noxia.-fed re-
penatur,quib.facpefruffrafincafperfa:maximeqi
qui io maleficos capitalia indicta exercet, pag.
|
A P. III. C
Vnguine fuo Magico impune figas manus, fe<J»
tdc6 totas iIIinerc;quo tame,ficuiufqua velle vel
extrema attigerint, id illis cotinub mortiferum fit
futurum, fi modd lardendi e(t animus: Nam aliter
eum contagium innoxium elfe, atqj expertem in-
iuriar,
paais
: v CA P. lrii.
Demones fuiscum primuin cos adoriuntur p«-
cunias conferre jqusephfl, fublacisprxftjgijs, tf*
mus, ceftar, folia, aliarque id genus quifquiliar effis
leperiantur.Cur veras largiri nequeant,(fi tamen
eorum,qui terra abditi latent, thefaurorum cufto
dcs,alferuacoresq; cifc dicantur. pag 14
tt CAP1
ytr
svmmA CfA vifvfa
m cA P. V.
Non fatis e(TeD$mcnibusdiferca verborum fli
pu Ut ione obliga tos, n exo fcjv homines h ,bet e : fed
illis prrterea noras vnguibus luis infcribcre, qux
feru tutem, in
i quam abdtixerunt,perperuo reflen-
tur. Qua farpius corporis parte fiat infer iptiorvtq;
feniu pcnicusillam orbent ac deftituanr. pag.itf

CA P. V I.
Daefhopescum hominibuscortcumbere:fecf fri-
gido, iniucundo,irri ckatque cftoeto coitu: matri-
moniaq;mliilominus rrequentare: Zelotypiam e-
tiamfingere,atqneaffimulare. .
pag.2jf

CA P. v1 1,

Datmones corpus fibi conden/areex aliqua ma»

teria,formafq> variarum animantium fibi alfum/f
re: humanam etiam nonunquam? fed infami, ac
deprauato Vuftp, manibufq; & pedibii* femper in
morem auium rapacium vncinatis , atq; hamatis,

pag.*©
CAR v if t. *
Datmonesfermonem, quali vtumnrear, apndf
quas verfantur,nariohes fibi fingere : fed fubfur- V-
dumjpirfilfomj&claufo murmure rauefi. pag ff
CAP. ix',

Saranam refli fpecie homines farpe decipere: fu

osquoquead eandem hypocrifim quam maximi
poterterudiros habere, quo in occulto magis fit
eorum improbitas, tr.inulqi coni citura, ac tufpi-
ciombuscoaig jatur. Pag- & -

C A P. X.
,

Dxmones illuuiem fummam demonft^arcrt^nt j

 o; jL I M M R X.

gluteorum prarfentiam fempercomitarvr, odori#

/oHiratem tumqu* devitanda munditie aded
:

accurate fuisprarcipiunr : maximeq;in manibua,

quarum lauarionem fa iut fatcination;busobcfle:
quomodoqjid fit acci pendu m. pagjj
C A P. xi.
Sorci!egos,qund olim pagana fecifle dicitur an
jtiquitaSjDfmonibusfuisannuatim quid pendere:
quo vel plagarum metum, vel earum quibus ex pa
i ito obnoxij fune, prarftationum vacationem redi,
mane ; Tum id quod fic penditur, fi animal eft, ve
pigri color is plane die oporteat. pag.77
C A P. xii.
Sagasad Sabatharios fuo/tonuentusauolaturas
maritorum zelotypiam fallere, illis in ardiorem
fomnumper incantationem indudis : vel etiam
fuppofita, quar earu rn fpetiem habeat, re aliqua,
pag. u.
CA P. XI IT.
Multa efle, quar p armonesgrauiter, & feuere in
fagasanimaduertannnodurnorom conuentuutn
delertionem : morborum fp inconfultis fanjtio-
pem,iniuri*conceffidnem, innoceotia contumax
jBiam,a male agedod(horfationem,criminis apud
Judicem agnitionem,trriram infidiorum molitio-
pem : atq; eius genens alia quam plu rima, quar vel
atrociffimisverberib, illis luere, vel dano aliquo
pei propriar gr^u iore penfare necefle dt. pag.tj^

cA
'

•
i*, x i v.

• Veram, &proffentpmfagaru ad nodurnasfua*

Synagogas farj>e efle profedionem : nonnunquam
peiam vanam j&per infomnium tantum concepta,
• fto * ’
x
 SVMMA CAPIT V M.
tcmeditatam: re&eque fentii e,qui verumque de-
fendunr.Tum vt diuerfat finteius profeffionis ra-
tiones, quibufuenojttbus faepiusfiantin Lotha-
ringia. pag.90
C A P. xv.
Frequentes ex omni genere homines ad noflur-
oos Dxmonu coetus conuenireifed maiori ex par-
te foemioasiveert is fexus praius confihjs magis
obnoxius. pag.iop
CA P. XVI.
Infuaues, atq; illiberales in comeflationibusfa
garum apponi cibos, & qui praeterea famem nihil
depellant: Quae res multis non ininria opinionem
attulit merum id efle vifum,& phantafmarQuod
tamen non eft perpetub verum Nam & aliquado:

humanis morticinisjccalijs id genus infueris car-

nibus vere vefcuntur :ar fine fale,ac pane. Acquid
caufatfit,quodfeab alijs duobus praecipue abfti-
»eant,piobabiLterdifputatur, pag.iu

- t. .
C A P. xvil, •

Chordarum, qui in Daemonum facrisolim fuir,

vfum ctiamnum hodie retineri in nqfturnis eoi ii
conuetibusrmaioremqi lafifitudinc parere, quam
fplent vulgares aliae hominum faltationes. item
easabaueifis f?gisin oibem tripudiari. Tum vc
cnalomore femper inualuerin: : licet ab infama
parum diilarcconftet. pag.117

C A P. xv1 1 1.

Solenni iursi urando, quod ipfe etiam Darmon

verbis prant,faga$ viciffim feobfiringere,n6 pro-
dituras fc iudicio facinoris fouas; Neque tamen
inc»
 lim L
ineo tantum fiducias ponere, quin (ibi contra eum
•metum alia 'etiam ratione prouideant nomen :

videlicet Tuum diffimulando , vultuique Jar-

uam, reticulum, velum,autquidaliudobducendo
pag.i^
^ A P. x i x.

Xniucundas, ac etiam ridiculas cum fintquasfal-

taatur in Drmonum conuentibus cantiones pro
ijsnihilominusagmdasabsdifcedentibusgratias:
perinde ac fi magnas alicui voluptati fuifient,
pag.iH
CAP. 'xx.
More hominum Dxmones fuos conuentus a-
gere : vbi folitain fidei clientelaris prarftatione
ofcuI% amplexu fque a fuis excipiant : vnumque
ex omni numero efle veluti principem , cui isho-
nos folenniter exhibeatur. pag.u8
' '
m ' *"
j>_ •‘f* 1
"/'-S ’ ‘
V
CAP. x x I.

A Daemonibus farpe magna vi in fruges, ac (ata

immitti variarum fpecierfibeftiolas , quas ea mo-
mento populentur, acdepafcantur:Quomodoque
id fieri contiogac^Sfc*'-'^ j pag

CAP. xxli. ’
^
Noui femper aliquid a fuperiore conuen-
"01 afferri oportere, quod in alterius fit patra-
tum exitium nec impune effe , fi quis ab iniu.
:

ria , ac maleficio vacuus ad fequencera redeat.

pag.i3f
CAP, xxm. '

Darmones fe in variarum animantium formas

tt 4 pro
 :

S y MM A r
CA P 1 1 V M,
pro teporo , atque vfu induere quoties inter fupf :

yerfari yolunt : prarcipuamque fem per efle hirci

maxime cum fe publice colendos, venerandofquq
exhibituri fune, pag.137

, *•
; •
CA
...
*
*
P.
.
• . *
xx
' 1
f
1 v.
1 ' .
f
&
Quietam, laboris expertem futfle, qusOoJitn
euem/Tc legitur hominum a bonis Angeli» per ae-
ra tranfue&ioneroteam vero,qi>* nunc circumfer
rnr fugarum a Daemonibus, plenam cflemoleftia-
rum & laffitudinis. pag. 147

pA P. xxv,
Hocquamuis memoratu incredibilervno tame
pre fagasomnes loquj fufeitandarum nubium po-
teilatem fibi a Daemonibus larpe fieri : quas poft-
quam vnjicum ijsfuntelarx, pellant f trudantque
quo velint : ac et ia nifi fiquidobftat, in terrasex-
cutiant. Quarq; eius molitionis propria, pecu lia»
riaqj ab iliis memorentur. pag.148

C A p. xxvi.
Campanarum Tonum , quod eo ad pias preces
excitentur homines, Datmombus jnfefiu efle , atqj
inimicum rearumq; non ahs re vfum frequentem
efle,vbi tonitrua, grandines reliquarq; rempeftate|
quibus fe illi creduntur itnuufcere,ingruunr, atqs
impendent. pag.ijr
CA P. xxvir.
Vefligijs veluti vnguiu farpe impreffa, atqj exa-
rata apparere, qu* fulmine fune percufla :quod o-
pinionem multis adfertadnirentis Daemonis: rui
fama eft, cum fe in corpus aliquod induit, maxi-
me id placere quod :
vnci$,hamif<ji in morem fery
belliar iic initructum. '
pagiisl
> C A P,
 u

CAP. xxviir. >

P7on refie fcntire,qui cu Epicureiinegant D$t
pipnes hominibus occurfare,folatia afferre, terrq
pesinijcere,infidias parare,iniurios , moleffos, ac
poxiosefle:cum hxc paffim tu lacrar, tu prophanae
hiff oriar perhibeat, hodierniqi adeb fagar u omni
fermones vno ore confirment. pag. 159

C A P. XXIX.
Non raodb, vt iam di&um eft , fortilegos per
aerem a Daemonibus deferri:fed exeo loco multa
in hominu pernicie tnoliri,ac machinari : deir uq;
in terram innoxio cafu,ac qualis folet efie auium,
lapfione placida, quietavc deponi. pag. 1 c,p

LIBR| SECVNDI
P A P VT I.

TV 'TO n effein Daemonii poteftate diflolu-

ras morte animas ad fua corpora reuoca-
* ^ re? Vt tamen funt operum Dei abumbrato-
\ res maximi id faepe in fpeciem eos praedare, dum
jfefecadaneribusinfinuant, ac in ijs motum , qua»
Jisinyiueptibuaefle folet, interius cient: quem-
admodum iv&uTofxArots eucnire videmus. Tum
<le Patronij Dalhemi j impietate, parricidio , pro-
digiofisquc amoribus hiff oria. pag. 17 S

P A P. I I.

Luem iftam fortilegij faepe in liberos ipfa pa-

yentum labefa&atione, ac veluti contagione di-
manare:dum fcilicet Magiffelloruin fuorum gra-
tia eo fa#o inire illi ff udent. Ac quomodo aetatis
pseufatione male iderimen a quibufda in pueris
 s V M M A. C A T I T T M.
defendatur:tum propter fuam atrocitatem, imma
oitatemque: tum quod eius vnqua deponendi fpes
fiere.omnis fit erepta,atque ablata. pa. 19«
C a p. m.
Humanis cadaueribus fortilegos abuti ad fua
maleficia, prxfertimq;, fi quae ;unt vel abortuege-
ft*:velfuppliciointerfe&a:veldenique carde ali-
qua indigna, atque m^ionefia perempta, pag.205
c A p; IV. : * »

Perdifficiliter vitari poffc quas veneficf homi-

nibus ftruut infidias: cp de nofte in obferatas,cIau
fafque domos ignota lpecic, ac forma illabantur:
ar&iffimofomno decumbentes diris fuisartibus
obruant, prodigiofaq; alia multa edant: cotra qu*
nullum tam prsrfenselt remedium qua quib.nos
,
Ie£him inituri Deo tradere, ac commendare fole<£
mus precationes. Tum quardam de ea per incanta^
tionein inducendi l%nni ratione, pag,£i? i

C A P. V.
Metamorphofes adeb multis tiini veterum,
tum recentioru exempli* decacatus fpeciem ,non
etiam veritatem habere earum rerum ,
quas prae
feferunt: decipi enim oculorum fenflis D*mo-
num,quieasoftentant,prarftigijs. Qu* porro fic
affimulatam fpeciem comitantur aftiones, etfi eae
quidem ver* reperiunturrnihilo magis tamen rei
veritatem aft ruere : qudd confiat eas a Daemoni-
bus, qui operi adnituntur, identidem proficifci: vc
efi i Ilis ad qu*libec prompta natura .atque expe-
dita. pag.zȣ
t
C a p. v r.

Satanam in veneficorum focietatem farpe fuos

afeifee-
 ^

ilBRI III.
cfcifcere,adttque multa adhibere : non e» Te qcu
dem virulenta, Venenata : fed tamq|pirofa, ac
putida:Curque ita faciat. pag.140

C A P. VII.
K
Variorum quar fortilegi oc'tihe mortalibus
inferre folenc malorum exempla: quibus ioimi-
dabiles eorum detegerunt artes , acqueiufidiar,
pag.i^r
C a p. vii r,

Sfarfasa fagis humi heibas , pu luerem , feftu-

cas,aliafqueidgenus quiTquinas fupergredienti-
bus necis, vel morbi certiifimamcaufam, prout
illi nocendi confilium fuit , ac voluntas, afferre:

exteros omnes, quibus parcere decreuerunc, 1 <1-

uojjincolumelqueeuadere. In quo mireeluienc
Diaboli in affligendis , perdcndifque hominibus
artes, ac machinar. pag.14
C Ar p. ix.
Qnidcaufc fit
,
quod Diabolus maleficorum
farpcaccenfum poftulat,vbi quid alicui calamita-
tis molitur, ac ftruit.Plurimaque,qu* id illu mo-
re faceredemonflrant, exempla. pag.xftf
4^*^ mm ^ ;
'

C A 4 ». x.
,"
4

;-

Aliud in eandem fententiam exemplu : ac quo-

irodo cardes k Darmonibusfaftar nullum f*pe fui
vcfiigiumofiendanc. pag .ij%
C A
«•
P. n. N, x «.

Aliud rurfuseiufdem cum fuperioribus argu-

menti exemplumrcuius probabilitas prartereaf ve-
iciu authoi itate defenditur; Tum quoprxfertim
nites-
 f> n * % C a f i

pisendum fit prafidio .aducrfus Satans infidias,

prqucinc^ones. # pag.iga

C A P. XII.
Alia quoque eiufdem argumenti cum fu perio.
r

yibus exemplarac vt Daemones eos prxci pices de„

ijci inc, quibus nocendi prouinciama fagis acce.
jperunr. * pag.zg.
V
jC A P. XI IT.

Alia etiam de eadem re exempla : tum vtDae-

mones, eoru mqu.e aflec la£ ftrjges te&is , jlqi
latencer ignem in>jcianr. pag.ib*
C a p. x i v.
Alia item in eandem fententiam exempla duo:
ac quemadmodum Daemones fuorum oratu illis
onsfpintum obftruanr, animamque intercludar,
quos vkiici cupiunt. pag.z^x
C A P. XV.
Rurfus& alia decadem rd exempla : atque vti
Daemon obiter illis vulnera infligere fojeat, qui-
bus nocendi mandatum a fagis habet. pag. 29$

-rj

LIBRI TERI I I

C A P V T L
Od e m mentis errore nos tunc Diuos mof
fcoium aut hores facere , quo o)im Ethnici
^ infortuniorum fuoruna caufas in Deorum
^emreijciebant. Ex eo rpr fusalium elle crea-
tum de fmacioneab ij fde nccc(Tari6petenda;qua-
ftqui iuoL a fcorpipaibus Uti. Quem non parum
'L'V-V conjir-
 imi '
%•
iit.
* * A

donfirmant qu* in ea Dsrmones portenta fub fp&

ciofo miraculiflomine interponunt. Ftan prarfti-
gias tantum, vel etiam veritatem ea habcant,di-
fputatur.
•
*\
C A P. i t.
• »

Daemonum alia in labefaftandiSjdepranandif-

4ue hominibus aftutia. P*$-£*y
C A P. Iit «
*

Nulla re tam cit6, accommode adduci fortil&>'

gos ad depellendum quem fecerunt motbu : quamf ,

: Cautionem tamen
minis, verberibus, violentia
eflenoft paruam,ne quod minus fuerat malumin
maius abeat, verfura^.grauiore cum damno fiat:
*
Tum propria quaedam declarantur ,
quae in eo ne-
gotio intercedere folenr.Difpnratur etiam, ariil.-
Ja morbi vi extorta curatio poffit efle circa frau-
dem animx capitalem cius, qui fic vim adhibuit,
necne. pagj»?
i
C A P. IV»
...
Curationes Darmonum velo femper aliquo re-*
Jigionis bbteodi : f*pe etiam viri ,
qui rerum po»
1 tiacur afeira in fpeciem ope, acminifterio perfici:
quofciliceteis ma ior accedat authoritas. Verum
incer hxc Darmones notonunquam Aiam turpitu-
dinem prodere: dum ©bfeoena etiam, foedaq; ad-
hiberi volunt. *
v . \ '
Ijag l r
v':, C a P. r.

Multa efle,quar fortilegi agnofeunt fibi afferre

imped'mcntum:ne aliorum a feaffii&ara valetu-
dinem Vei reftituant, vel fubleuenr Quxqjea fine .

proprijs ad id rationibus , atque exemp As der la-

latur. psg34J
C A P.
4' H C A 1\ V I.

extremum e/Ie potefl f#ft

exadlam pe f
Otnnefceluj,impietatemqueviram mors propria
acrer (Jr* manu ad id Darmones fedulo fuos horta-
ri, at jue ropel Iere? maxime vbi illis iudicij peri-
i

culum imminere vident. Sed hoc ta crudele men-

tis corilijiMi) D^umfua benignitate, clerremraqi
f*pe confringere , accontra potius adpeeniten-
tiara faiutarem eos adducere, pag.jj»
C A 1\ V I T.

F. in friem argumenti cum fuperiorib. qn ar-

alia
dam oxempla. pag.^i
C a p. v ni. #
Valde pertinaces efle Datmonum marius; nec
facile rjs eripi, quod femelcorripuerunr:Indeef.
fe qu"d non modo in vinculi>,fed in rormenti* &
c. indituros obnixe rer 'ftctir, ne fua fe confeffione
fortilcgijcniusaccufanrurmanifeftosfaciam; ac
tandem admiffornm poenitentiadudh refipifrar*
fed tepe in nihilum illis eos conatus, atqueobfta-

cula Deo fic volente recidere.

Cap, ix.
Multa elTe, qu* a noftrae ^ tatis qvfifloribus con-
tra forti Jegos,priufqua eo* tormentis, adhibeant,
vfurpari fofenc ad impediendas , quibus tormen-
torum vim eludere dicuntur, incantationes; fed
parum laudato n ore id fieri;qo6d fit, vt eft in pro
uerbio^Iauum ciauo ex:endere;malum malo de-
pellere. pag.36?
1 Cap. x.
Futurorum fcienciam Dei cfle propriam:!? qu*
porrb Daemones praediti cfle videatur, vel prae-
j-' •
j '
fen-
 1 im i ili.
fenfionem tantum efle,& conie&uram expraetev
ritorum fagaci indu&ione: vel eorum, quae ipft au
liquando conftituerunt facere, pr$diftionem affc-
€latam:vel denique eorum quae e longinquis , va-
rijfque regionibus maxima celeritate conquifiue-
runt, praeoccupatam nuntiationem. pag.371
Cap. xr. ^ 4

Quoddi&um eft Daemones fuisadefle, etiam

ititer ipfos ludicum confeffus, nemini mirum vr-
deri deberexftm &in interioribus facrarijs,Ioci£
^ue adeo Dei Maieftate venerabilibus
praefentis
aliquandointerftiifle reperiantur. Tiim obiter re^
ci tata de ea re memorabilis hiftoria: Et difputatar
quarftio,an poffint Daemones Ce ijstantilm, quibus
videtur, ali js etiam multis praefentibus , confpi-
ciendos praebere. pag.^s*
Cap. x it.
Perperam fentire, qui negant pfnas vllasde f*.
gis eff» expetendas: Tum figi Hat im confutatae r*- v

tiones, quibus illi vulgo iententiam fuam tuen».

'tur,ac defendunt. pag,&$
 TREIAE EX IVDlCIIS CA-
Mtalibvs nonGentO RVm
pLVS KilfcVS HOMlNVMj QVABSOIU-
tilegijcrirtlcri intra annos fcdccim
Kk
iri Lotharingia capite
luerlint.
' '
v '

t I B E R
r’
PRIM VS. a|
', .
v* '/>•• • \ V--* !
j .

d^lBVS itiECEliRlS HOMltitt

dD*niorubuspriwum trabaniur^Ube^firttU-
'
gij inficiamut.

CAPVt primvM.
Nefcandij pcrdcndicjue homini*
totoccafiones arripere fatanam*
quot illi natura ingfcnerauit tf*
n '
•

H fedtus , ipfanoftro magno mal®

fidem fac ,c experientia:fcre.n.aut libidini-
bus, Sartiori ded itos pociund o (lentata fpd i

^ Ja&at; aur pertarfos egeftatis diutinae larga,

atq; ampli opum aliqua pollicitatione pel*
jicit:aut ad vlricinem,ob acceptam forte iii-
iuriam inflammatos, oblata explendi odij
facultate percellit : aut denique quauisalia
corrupteia.dulccdincque deprauatos in le-
ges fuas trahit , ac veluti nexos fibi addicit.

'•*
4c ad* quis htc intfelligat ccecos illos animi
*'
rtiifrr
/. *
— ^ -v . » »
 BA9MONOL ATREI AI S A <£

«/FeflruSjCupidltateNque, quaehomines ad fle^

qulcia impellere folent, aliud eft de quo fer*
Dionem nuncinffituimus. Nam id quidem*'
. fit intemperanter abuti otio ; & literis , fr
toties decantatam Promethei& Epimethei*
ratioms,&’ appetitus vehiti pugnam, & di-
micationem inculcare velimus. Hoc plus
dicimus, non modd gralfari in homines fa>-
tanam occultis, ac vel ut domefticis eiufmo-
di affe&ionibus,&(vt fic loquarjadis per ip- ara

forumvifccra cuniculis; fed patem,aperto-

<^uefquod aiunt) Marte explanata fcilicct
:

vocis imprellione , ac comparata ad collo-

quium , quaefub afpeftum cadat, perfona:
qualem illi memorant i fuifife , dum taquam
conferta manu cum Seruatore in eremo coi
lu&aretur. Atque hoc equidem illi procli-
cum difficultatibus labefa-
uiusefle facere,
diatum quempiam nancifcitur Inde enim' .

qrarionem fere auf picari fole^qubd eius vi*

cenv dofea^cupiatque adelfc, atque opitular
ii.Sed nelitiquam id fc praeftare poffe.nifi is
vsr>T »•
prius rupto , quod in baptifmo pepigerit,
foedere velit in fuampote$atemtraniire,&
fepro hero habere.Si id ita parum procedit,
nec verbis fatis promouetur negotmm.-tunc
adhibentur, quas modo dixr,illecebr£, atque
Ienocinia.grata aliqua ementiti corporis for \\
ma,ac venulias,ipfaque,fi velit fruendi pos-
tellas : magna in fpeciem pecuniarum vis^
ac copia: demumque' pharoiaca ijsm-orbo
vcilcear
;? 1 i b i 'jC--; >t 4
;

|
vldfccnd!s,quosinfenfi feruant.* vcf fanan*
fequibufcum accepto beneficio ingratiam
redier(int:faep£etiam qui intentatis mini?,
ac inc^fto^el verberum , vel carceris metu» •*d
V.~S2

ferocius vrgent, atque inflant. Nam pari lo-

co vtrumque habent forti!egi,tamquecom-
l-}'
mode aliquid vi ab eis extorquetur, quiim
precibus,& blanditijs impetratur. Quorum
tamen nihil in praefentia confirmare exem-
plis decreui, quoniam ea deincepsfuum quj
que locum funt plenius habitura: hoc nunc
contentus addere, quod in ifto malarum im
pulfionum genere rariusatque infrequen-
tiusrepefi vfurpatum. Hoc verd eft quod
illis fatan aliquado etiam pericula
intendit»
ac formidinesopponitjquos blanda oratio-
i ne perrnouere nequit. Claudius Morelius*
Serra? danatus vencficij, cum rogaretur, qu£ Ndn o*.
^
res maxime illum impulifler, vc fc primum <e»b
•Darmoni addiceret, refpondit: non anti
verbis, quicquid lenocinaretur, ab illo vin-,
"
Wvbi de vx oris , liberorum-
ci potuifle,qu >
uc nece terrorem inieciflCr* Antonius
,
<$
i
V Velfch,j cum de obtorquendo collo, nifi *
’?

in ijsqu*iubebat, pareret, minas intendilTet

non aufum fuiffequicquam illi amplius de~ iSmist*
tiegare.ita isdi&afuaiam iam in illum exs-
+m aa sJ ^ ^ A 1 _ * *
cuturus videbatur. A lexiae etiam Drigeae
a m a . A- . a

4,
cum eam nullis pollicitationibus obfequen- natanti*.
* ” >. i .
-
1 . .

f Am K<
tem iibi —
poliet
r
ii
adiungere,
1? »
A
tandem
umuwii inter-
iiuei-
ari

4-Mu«n#*i
,
* 1 • _ »

muri t»A iii quas

ninatiic eft murisdiii
mina^s nn». ilU
Iit. J-L.Li.-L - l)lf<
inhabitabat,
.

•
»>-. iuinami
 I .

4 DaEMONOL ATREI AI 3a^

Tuinam:qu£& non multo poft efl: confetu^
.
ta.Eiufneillecaufamprsd>uerit,an tantdrrt
impendentem pr^uiderit.afcdenunciauerir*
:

alibi forte commodius dicetur'. Certe

habet
Ethnicorum hiftorix fatis multa exempla»’
quafetfcdifrciofum deie&iones, fatorum it rb.—

fc ges,terroe hiatus,aeris ardores, aliasq; id ge-

nus caramitofiflimas te mpe(lates,rn homi-
ttjjBy
\iyf . -i num pern^iem &Demonibus,non aliam ofr i

caufam inueftas, memorant, quim vt corti

'“i

metes nouafem per a liqui voci religione ob

liringerent/uamcj', in illos tyrannidem ma- 1 j

gis j-magisque prolatarent V nde hoc pfi- . '•fi-

s mum coi figere eft, no elle tabulofum quod*

vulgus Sagarum loquitur frbi praefentibtft

praetentes adefle Daemones , accorim con-

gre di.Tum iri fc permotfendi^qu^duojpb^

merites.fpem ac metum, cupiditatem,ac for

nudinem,vti funt rerum valde periti, ad hfc
feere,atqneadmouere.

igV E Ai A DM 0' D V M DOLIS S V l S

(aptosDamones mediato puluere ,
virgis, Ttiguine,
. /5 -Ii
vartjfque id genus venenis infiruant
•

:
quorum ali A .

mortemalia morbum tantum , quadam etiam fana^

tionem afferant Vt^ea neque femptr, neque otnmbut
Jmt noxia: (earepmantur, quibus ftpe frufUA \,

D fint ajperfd^maximeqj quttn malefias

capitalia luduia exenent.

•./f.
,
m i
^ .. CA P.
WiM
'y •

Wm: ;
sv
Ani mdc ab DiaboW
'

initio homicida

m
f
_ eft,ncc vnquam ceffauit h om ines pietate IoaB n'jf
c/litutos ad cadere parricidia impellere.
Vt mirum nonfit,fiquos J.emcl illaqueauit,
jqs in primis ad veneficia paratos,infi:rui$of t »1

que habere Ifudeat. Ac oc vel veneni penu- .*

'
a
ria, vel eius propinandi difficultas cuiquata
ad eam rem moram impedimentumque aft
jferat , minutum puluercm primo quoquo
Congreflu ad.minittrat , qui morbi necifvp 74t '-/fa j.
*«

certifiimam , cui ita conflituerit , cauliam,

prxbeat.qusmque.vt noceat,non fit neceffii
In cibum,, potum ve infundere, aut nudo,
B corpori affricare, fcd feuiter&tiamin vcftgt 'jBj
w jpfas ipargere Eum qui necat , atri, qui
.

jmorbu.mtantumfacit,cineritij, aliquando
etiam ruffi efie coloris. Ac quoniam fag*
t
fiepe metu vel pretio, nonnunquam etiam
.

, Ifit

|nirericprdia(iquanecoronin6profitentur '
;

fealienas) adducuntur, vt morbo ficaffetifcis

jurationem adhibeant , vti poft latius di- 'gS
ceturr ne defit quoque ad eam rem pari-
tum remedium, tertium accipiunt albi CO" M ** riei *'

loris ,
cuius vel afpertione, vel in efculen- u*f.
tum, poculentumve immiffione , morbus Man’*ti
j
propulfetur. Haecque pbarmaca filis fic of* j.Non. m,
ficijs,acviribusfoloco!orediftin61:a.Clau l5 *5 *'

dia Fellaa z.loannaaBannoj.Nicolxa Pifi Gcrbcuillft

catrixq. ac. plcraieque omnes eius fodalitij Non « M«J
I,u ' 4
*
A i mcmo. ;
 <*sarj:

$ Daimokol atrii ab Sag.

©emorant/efemper talia vfu comperiCTe,
qualia hic prodicantur . Qui qynen colores
non tam funt diuerfi,ne in venenorum , quae
ipfi imbuunt, deletu quis ballucinetur(a
Daemone enim non ab innatis qualitatibus
ea efficacitatem luam habent) qu^m vtfitin
quo padi conuenti fides elucefcat , veritas
probetur, & conflantia* Addunt Matheola^
Guilleraea,5 & Ioanna Alberta 6 cinericium
r. I: f*
JKacrleij.
prid. Non. illum puluerc rn,etfi vulgo faciat morbum

v non iethalem , necandi tamen vim.habere,

,
-.' •

Sampetro* vbi primum > veneficis vfurpatur, poft da- I

pnotij. 6 . 14 .
tum nefariae illi militig nomen. Tantamfd- i
licetid hffo.yuynt. 9fj, ac primum rudimentu
habet praerogatiuam.Hoc certe non fine ali-
qua admiratione eft , quod iftiufmodi toxi-
ca fortilegi non modo tegunt rerum ad fu-
gandos Oaemones comparatarum vfu , ac
.v a» minilterio; fed nec inter ipfas expiationes,
tcfacrorum procurationes prxbere abfti-
?• nent.Iacobcta Equina 7 cumPetronij tribu-
•«YKij J-Id.
lis fui filio, cui amatorem inuidebat , pro li-
0^ 0 . 15* 7 .
bidine nocere non poflet (ab illa enimn®
quam inferret iniuriam libi diligenter ea ca-
Jr. d
uebat)tandem afpergtllo luftrali, quod ifti*
.Uc--s
xJl ufmodi puluere virulento infecerat , quali
aliud agens in templo orantem infperfit»
Quo facto flarim grauiffimo morbo cft cor-
repta:quem& mors no multo poft efteon-
$h Inui II*
•4 aquas 17 fecuta.AlexiaBe!horia,8 cum tota vicinia fe
Cal fcbtu. vna nc^lcda ad epulum , quod vir equeilris
UiJ. J
• b>arny«-

-H.

X
Wmm b * r i. v

Darnyelius dabat in filij die initiali, eflfet vo#

f

I -cata-.eumcontemtum non ferens, ii baptif.

eio recentem infantem, non aduertentibus,
-quiafportabatrt,eiufmodivenenatopulue-
reafperfit,acnecauit. A-cncminus-expedt- -I
-tus fit eius vius, ii femper iit neceife in mana
. / ‘ promptum habere, ac deinde difpergere:ha
%
bent & virgas eo medicatas; vel ctia vnguin*
aut re quapiam alia perniciali illitas, quas im-
pius geftant per occafionem abigendi pcco-
risihbceu iooofepeobuios feriut homines,
quos perditos volunt. tum etiam pecudeK
- *iec equidem irrito, atqueinnoxio ta&u:vt
rellatum fua confeffione reliquerunt Fran-
cifcus Felleus ^,MargaretaVvarniaio,Ma- *
#
v jibeolaGuilleraea,ii & cuius modo memini i
4 . caLu«
lacobetaEquina.Nifi fi quis forte ab eor um w*
iniurijs uitifunt benignitate aliqua numi-
nis lingulari. Neque enim illis infinita feni- caien.De*
per-eil in omnes patefias: vti h Daemone fuo ,JS< *

£^jf;
non femei inaudifle fe retulerunt lantrangeij a*.
.GranfanSaea,u &CatharinaRufi'a./^ Equi 1J8+-
dem memini Afinariam Nanceianam , cum coidzij,
flie quadlore ad interrogata ex elogijs te «enfe m-
hol5
ftiiino rei ponderet, ac de hoc praefertim ro-
*f
T garetur, indignabundam haec efie locutam, velle* ai *

Quaim ben£ agitur vobifeum , q Iudices,

* .t • ••. ’s-Cal.Au»
quod nobis in vos nihil quicquam licet. 15f7 .

Nam nulli funt mortalium quos tam lu-

benter infidijs noilris appetamus, qui fic
gentem noilram omnibus panis ,
foppli-
v A 4 cijfqua

L
 jm

MDaEMONOL
-
4 'J&is&tkSi
Vi*

ATREI AB SaC.
cijfqup profequimini.Idem laquelina Xal*
uetiai4*(pontp,ncc quoquam ei interroga-
Pi?*eri| ?4 tionp pr»eunte,rpcenfuit:Hspc prppter for-
J“c3. tijegij, qua pridem laborabat, fufpition em
MiM.ftf?. ]q Yiijculacpnie£la,ac poftmodum Iudici*
prpnunciatione ijs foluta fuerqit: quod fciji-
cet filentio pertinaci omnia qusftionutor-
inent^ferendo fuperaflet.Hpc igitur fecum
dk ispius animo voluens prius qui? fcere non
,
e
p.oterat,qo^m quaeflorg,qui fpueritatem iq
illam tantam adhibuerat, ali quodam po af-
g^eret(eftjenim h*c fagarum' colluuies ,fu-
pra qua dici queat , prodiuU ad yindi&am)
Dasmonem igitur fupmobtund?re no eef-
faba t, du m is eius od )j ex plendi aliqqam ra-
tionem & tutam, & facilem inueniret . Sed
fsimb?cillitatisfu5efibieain rp cpnfcius,pri
mum quidem negotium exalia,atq;a!iadif-
fqltate trahere, & caufas,ne id faceret, finge
•
pe. Verum cum Xaluetia efflagitandi finem
pon faceret , tandem pudens, ac dolens,
qubd contra qu^mipfe apud eam nofemel i
pridicauerac , videret iamiam proditam
(

Irifuam illaqn imbecillitatem , atque im-

potentiam.lfta cert^me mea Xaluetia(in«
* r 1 quit) pefiim^ femper habuit illorum car?
nificum cffraenata in yos faeuitia ,
pridem
"
mgsmmm —
que,&fep£ de ea vindicanda fuit animuS:
fed omnes conatus m£i ( v * ingenue fa*
'.y-f .

tearjin nihilu recidere: quod illi in pius lipt

X*-
praefidio ac tutela, qui ibicis iqcjptis mei$
 LIBERI. I
9
pbfiftere poteft.Sfd faxo,vt tantam fuam ra
biem in commune Jajtem luant : dum hac,
atque illae fata cultaq;,quatum polium, tenv
peltate percello, ac protero. Huiceftnon /t

pbfimile illud Nicola^Morelia: i5,qux rece sarr*\c*.

fuit Daemonibus infitum,arqye inultum ef icnd.Fe
fe praecipue eorum odiu, qui leges exerccn*
in Veneticos ; fruftra tamen ad vindiptam
quicquam aduerfusillostcnuri.atqucinci- < A]
pi. EccevtPeus fartam ,re&amqueprs:ftat:
1

au&oritatem ijs, quibus in terris futim de-

inandauitiqiperium; quoque obid diferte
pominbfui praerogat iua, atque honore im-
pertiuit,Peosvti 1 e appellam 6. Nimirum1

ytfmt facrofandi, ac ne iplis quidem fagarq r -

lf ^
ob muneris,officijquelui caufam fortilegijs
violabiles. Imo nec Daemomim iplbrum
praeceptis, vej minimum obnoxij.etiamfi fu
am illis fidem ante labeifta afperfi obftrin-
fcerint. Nam hoc fortilegis magiftratus fan-
#itatem praeftare, tantifper dum in eo funt;
vt quiefeant ab^alioqui importunifiimis e-
iufroodiMagiileUorucn Tuorum qyerelis.at J(f
que in{Kgationibus,memorautt peliderius si»diodstl
pinancius i7.inquiens eum, cui fc addixerat, ldu » p*‘ di «

toto tcmpo$e x qup maguter municipi} extir

tit,ifen6cffevifum: cucaetcroquimdiligen
tillimum ad quamcumq; occationem moni-
torem antea habuiffet Capcflat igitpr confi-
denter magiftratus , quae fui funt officij, ag-
ftolcatq; fc ei vocationi leruir e , in quapeum
B 5
propug-
 V '
pV '
’ 'vi. *&wi&1j£r v*

w DAEMONOtATRElATS SA«. Sr

pud Pfcllum ^^^afonTnThuTnfo-

,

a^at^^aafeg-
legis aatn.nittran

PM£!t«
fi
quxprxterea luam
quoluis, par»
indicibus '-Nam

t.
. *
omn eS squ4 g
-

infimmciu* virus in

&££&$«vanjV^
multis,
vt tot res e
1

ld co tam ^

U
*WA* w
* 'A'
‘^SSi^tyrociniuAfiabcodem
«ceP»»r« VatentA4
s"°d
‘ llis eft >
c
'
u ' nl h 11 e ° r
. - T' S
£. aU * ad hominum perniciem
malo,quim me latere
hxdn cremio natur? venire not
nmcrfclaiorc in cuiufquam
+4f**ux
•
mOu* me etiam caufa
femper mm
quaeftiombus
rr vtquoties ea in eorum
r ri nta renerirem ,
omnino induetndaxen?
addita
c in» • Salt p m commonefacerem >

ibaau“ i9' du “
f&lAm
I
fflB?** <*

il i
a
'MHiaili
f|p
 LIBER 1. II

‘
itiones illas medio foro recitat, prsetefmit-
terentur. Sic enim fune in Lotharingia reru
capitalium iudicia, vtimperitae atque adeo
parmatae multitudinis fuflfragijs.cum fumma
ditione, ac citra prouocationem in reum in
publico expolitum reddantur ex Nanceia- :

nitam6duumuiratu$fenteptia,ad quem de
tota re prius referri oportuit. Atque vtinam
netam multis nunc innotefccrent. Verum
hoc ita more hominum euenit, vt qu* clam" -
magis eflc expedit, ca in lucem audaciu pro-
rumpant: Et elt iftiufmodi rerum memori*
4iuturnior,faepe quoq; iucundior,quam ea-
rum, qua: ex vfu funt mortalium. Hoc mo-
d6,tunfiilaetiaro,quibusCirce,&MedeatOr.
xica fua contundebant, in Seleneae monte
multis poft aetatibus , cum admiratione vili
|
feri pii tScholiaftes Theocriti. Quid verd,fi
ipfa venena, veletiam eorum conficienda-
rum artes , & praecepta . monumento ali*
quo exarata reperiflent, faturos fuifle puta*
mus,qui fic fola inftrumenta in pretio ali-
ijiio quafiBpi&etififUlcm lucernam habue
runt. \
VNGVINE SVO MAGICO IMPVNE
f
fagos manus eque adeo totas illinere quo tomen
:

fituiufquam vcjlemvel extrema?» attigerint, i fit

mmconunub mqrtfcrurtifitfuturuinft modo laden-
dtcfl animus. Nam aliter eum conta&m innoxii

*
$ fl P AIMONO ATRKIAE
JL $ Aj».
c a p. m.
Nfidiofiflimacftaliafpargend i veneni ya

I tio,cum manusep
do fummis etiam
illitas, ceudcmulcei}-
veilibus admoucpt ; Napi
vix cft,vtcauendo effugere queas, quod ha r
beat ea res fpeci£ beneuolcti* potius , qu^m
ipiuriJe.Et tamen prxfentiffimum id eftcor
pori yenenu m>vti ipfa faepc experientia ma-
nifeftum fecit. Quod vel ex eo maiorem ad- *

ipiratipnem habet, quia nuda manus iippu- f

nfc.ac fine vlla noxa imbibit, quod ficvirps ;Kj
habet per condu plicata etiam yeftjmenta pe
netrabile.Quod enim dicas reperirhqui pe-
’

ftisv eluti fomitem io alios tranfmittant,ip-

fialioquinabeatuthatqueillxfi.hocnon t
bet eandem rationem. Nam eiufmpdi Saga-
rum conta&us fvt alibi dicetur,) js tantum i

poxmseft j& lethalis, quosiniuriaafE&ps

i

Volunt: morbi autem peftilentis contagio,

etiam in eos manat, quos minime velis. Qux
J
res me impellit ,vt credam hic Daemonis la-
tenti minifterio atque opera aliquid fieri,

quod non appareat, fed intus tantum graffe-

tur. vnftionemquc illam exteriorem fym-
bolum folum effe eius confcienti^quain ad
tam nefarium facinus miferi ijji eius dudtu
ac confilio afferunt. Siquidem experientia
deprehenfum habemus , fine poxai illam 8c
geilari, & att^edari a quouis poffe, poft-
quam in vincula conie&i fortilegi,focieta-
tem L)pmonifuo renuntiaucrunt . vti vfu-
A *
aeni
 L IBHlt t IJ
’
Cj

Periit, cum refertas ijs pixides inter Ic&o-

tam, quibus earum perquirendarum cura
demandata eft, manus agnofcut. Quod non
pridem Freflenij ( qui pagus eft in Ger-
ita
mania ditionis Lotharingicse ) eucnit. Cum
ehiih ibi Maria AlbCrta/j&Catharina Prs- 4-Non Sep*
lio t ia i, iam jam vcncficij damnandae roga* temb. Ut*
rentur, frraiafda venena , f» qfuae fort& domi
reliquiffentjindicare : ne cui iliis vita defun-
dis, fraudi efle pollent : idq; ftatim feciflent: Itfdem die
Ctluco.
allatas funt 3i perquifitoribus oli* duat fifti-

.
les, ifi quibus inelfct bitumen furcis , albifq;
guttisintermirftu, ac metalli micis varie luci
du. Quod & ibid^Kelutfrs Otilla 4 ,Yzarts
Anguei £ ic plcraeq; fagai multis alijs in lo-
cis ra<5Utaffefeperiuntur. Porro ne quis pil-
dum quajftorib. nn$ cod. an.Aug.
«. Idus
tet ea fio illas iudicare, —
placere ftudent,acquae in alios,eofq; non il-
laudatos familiae vfusvngucnta aliquando
7 ’lduseiuC.
*corfiparauerunt,ea pro iftiufmodi malis ve. dem mSfia.
neniis illosaftute oftendere; rionitareseft,
multaqj concurrunt, qui nihil hicfingi,aut
fimdlarimanifefUarg.uunt. Nam primum,
fi iri ignem mittantur, fulgorem* ftrepitum,

nidoremqiieedun^atqueemittunt.qualein
riuHa rcsalia cderc,atque emittere queat : v-
ti Obferuatum reliquit laria Michaeliatf.Tu I.

'vifx, qiiae ftatim ac fe cis illinendi ac perfri- Ia agro S(2«

ueii 4. Noih
candi poteftatem l Iudiceaccepiflent, mo- lun ispc*
mento furfirm efferreritur,ac difparercntrv-
ti dc Pamphile fua recitat Lucius 7 qu*,in-
:

8$*^' •

quij
 14 DAEMONOl AT R;B I AI $A

quit indidem in fe ingefto tali vnguine* iatf»

Apo«
periclitabunda paulatim terra refplrauit
4*pQd ^ »

leum libT s. ac mox in altum fubiimata forinfecus to#

drAG*. t js a jj s euolauit. Iit omnio de vnguinis i-
ftiusMagici vTu/acultare, ac Viribus conue-
‘
niutquoquot hadenus etiam diuerfi, fupef
Imo & colo-
ea re funt interrogati fortilcgi.
rem etiam ftudicoc defgnantjquo fides ma-
gis fit non e(fefomnium,fed rem oculis ipfis
r,
- ; . vifam,ac perceptam Tomna Gallsa 8, refert
~
*l I
«i?.iUus prtfbitum fibi a Damone quercinis frondi-
Decrmb. bus olMiolutu,fuifleq;albidicoloris fe etia :
4« i'

nit. 3f

W
1
eo vt plerumque deiibutas manus habuifle, k
•;'.

ne ad vllam occafionemdeeflet nocendi ma

t«ria, atque inllrumentum. Alexi» Drigea
Hamcuri* 9, conlentiensefthuie oratio, nifi colore ait
^^'^illifutfTelubruffum .-coque, cum impellen#
‘
te Daemonemaritum vn& concumbentem.
. aefomnum capientem illeuiflct, non multd
poft in fu m malini fer ia, ac membrorum con
'
V '

flidationedecefuffe. .

DEMON ES SV 1 S, CV AI PRlM V M
eos adoriuntur , pecunias tenferre, qua efi fublatit

ftefiigijf fimus, tefla,folia, alieque id genus quifi

qutlu ejfe repenantur. Cur verae largiri nequeant
eum tamen eorum, qui terra abditi latent , thefau-
torum cufiodessJfcruatoresQjeJfe dicantur,
CAP. Illi.

M li
irum 1, cum credatur Daemones ma-
ximos quofq; thefauros ,
qui d efofli,
 I I B I R I. «f
1.
&C rtconditi lateat, afTeruarejatq, in potefta-
te fua habere; tamen nihil vnquam iliorum
^
nSuJJ.
depromere pofle,quo tam' fxp£ ia&ata apud tJ ®n» bn * »a
ftios munificent!am,iiberalifatem,re vel mi £
. nimuauomprobent: Autfi quid certfcde- fijoiwi*.
promunf,ac ver£ oirentant, non hoc agunt,
:
qiioeiusfrucndi poteftatem vllam faciant:
fed magis, vt tali velutiefca illc&os, ludifica-
to lq; homines pcrdant,ac ad exitiim, interi-
temque. adducant : vtiNorimbergcnfi cui-
daaccidifleAnno M.D.XXX. narrauitMe-
lanchton in progymhafmatis Phyficisa.Ei t i&,;tr*
DBmondnquitJocum indicaverat, vbi the-
faurum ingentem pridem obrutum efleaic#
bat. H unc igitur gazis inhians ille properi
. aperit.Oftendit fe primum fornix, ac fub eo
capfa ab excubante nigro cane afleruatarquS
dum rapturus fornici penitus lubit, eius rui
tis momento oppreffus interijt. Quovifo
qui eius incceptifpcctator,acteftis fuerat ex
eius familiaribus quidam tanti periculi me*
- tu confternatus aufugit , acrem omnem ft-
cuti eam ipfe viderat , in Vulgus diffominaf-
tiit. En, vtprxfcnciiim etiam opum partici-

pem illum Dxmon facere noluit , quem ta-

men earum fpe certa, atque indubitata la-
ftauerat . Quae aliorum etiam Dxmo-
31
cum pridem fraus fuit, & malitia, quemad-
modum faepiftime experientia eft compro-
batu m. Et certe id par 1 j mon ia, ac retinendae
rei , cuius , alioqui nihil indigent > ftud»o ab
•is fic-
 ftf T> AEMONOI ATRITAC SAO.
cis fieri, ftultum fit credere, fcd potius (iccfi
fchominibus immenfa Dei bonitate, ac pro-
uidcnria confuItum,ne ii vefasiiji largiren-
tur opes, nullius ium tuta effeti tantis illece-
bris integritas: fcrheiqiie conparat* ad om-
nem nequitiam , flagitiumq; materiam fup-
peditarent : vtiThale$3.dicitiMaspd(>juoixafc
% .

|a libro de <h? xaxfav ixitjjfvfui. Ergo (vt inquit Pfel-

collationi-
ius4j nihil edrum, qua; promittunt, ex fe
bus di uitia-
(um & vir- tradere poliunt : fedvilu tantum qjuaedam
tutis. inania fuisculrotibus afferunt, varia pror-
-

In eap. cur
:

fus, & inltabilia. Scnnel Armentaria 5, acce-

Dxmoaes pta dono & D;enione,vt videbatur,pecu-
(ibi
timeant mi
•a*.
ens domum properi redijt, eam vt
flia.geft

J. numerartt : Sed excuffo facco nihil nifite-

Pnf* pri A carbones reperit. Catharina Mcten*4
ftas * ac
Cal Oftob.
»j* 6. fis Succferdam i Glatfdia Morclia 7, Bene-
d,
6 .
dictus Drigxus 8, Dominica Pctronina 9, i
Dul>,pridi$
Mea. No- acplerique alij.arboru m folia. Idanna a ttan
aemb u*«. no 10, cum nummurh aureum charta conuo
7
Serr?.t.Noo
-
lutum in via reperi(fet,vti Daemon euenfu-
J>ecdb. j*6. rum prodixerat* atque eum marito cupidi
t oftcncaretiaduertittandem non finepudd
Haracuri*
js.Cal. tanti re, pro aure* na&am fc calculum ferrugineu
< 514. qui etiacorita&u primo facilS in frufta dik
»•
filiret. Vna Cathar ina Ruffa a, inter omnes
•

Fangzijn.
CaliNoufb. quorum queftion£s capitales in manus meas
«|K.
ve ne re a g n o fdt , nu m m os ti*es fe feaicl fi nai
ii

fraude ab corecepifle*
NOtt SATIS E SSt VAtMOtflBVS
dtferu verborumjiipulurione obligatos , tiexofa
b grume s
 1'i'i fe t "1^ i*
homines habere ifed tthipraiefea Imas frgutbni
^
fms mfiribete ,qiU feruttuierk 'm qkam abduxe- Rfcn.inliM,

tefle*M.Qua fitpius torporis parte l,w

*
tunt,perpettib

fiat infi ttptie i petuttu illam orbent, at teltc* «d

dedutiant.
'
Mofeiitid
J Calen-*#
i

CAP. V,

D
& laeuitia
quod
Ciminotil in feruds importuna mut-
ris modis olim fuilTe fertur crudelitas
: fcd in hoc maximi intolerabilis»
notis Cos compungendos curabaht, vt
haberent quod fugam*!» in qUam fe forteda
tent j
comitaretur, ac deprehehfioni ma-
gis obnoxios reddetet. His adedi barbar**
atque inhumani feruinitis veluti telferis
inultos i acinfjgnitos etiamnum hodie ha-
bet Diabolus, qiios recens libi addixit, pri-
tipueque (aiuntnonnuili)eain patte cOr*
poris,qu^^facrorumAntiftireindiecU-
iufquejnitialichrifmatefuitdelibuta.-vtiftf
fCs abafti pecoris figna,fuis impreflis immll*
tarelolent' Qufc ratio iicuti parum proba-
bilis mihi videtur(nam Ut ea quae A ntifteS ht
hii attigit, fspiuS Vnguibus luis foedant, atq;
inquinant, quemadmodum poft dicetur') 1-
noh facile eorufentenfufc accfelTeriihj qui
ta
hegant abolendis baptifmi monumentis*
notas eiufmodi quali contrarium lymbd«
lum adhiberi i frultra enim (inquiunt) ex-
pungi e corpore is charaftcf tentatur,‘qui pH
«itus hxret in anima :cum eadem ratione fu
'

j
' v
fc perfluum
>. fiju *\ •

j
 1« 15 AtttOKOt ATRBT AB SaO .

9. pcrfiuu dici poffit in baptifmo aquacoisp©*

fttanftiHc.
rifupcrinijcere,qusj tamen animi lues inte-
17. ctlcnd.
febiu. 15*7. rior elui dehotatur.Certe vt vr res fit iam ni
v a»
hil ca dubitationis habere potcfit.-poft qu£m
• -

Seri* ! No-
•as Deceb- non modo,quteam fuo damno ex pertUimt
»K. diuerfi diucrfis locis, stq; tem polibus eam-
‘
J-
?angxij *»• dem referunt fed etiam
: iis indicijscopro-
Caleor Ue- bant. qua& fint oculis manifefta.du m veftigia
cemb jj»4-
oftendunt: & reinouitste prodigiofa,cum
;

4»

Blamuills. fine doloris vllofenfu,vulnus ea parte, qua*

j. Gal. Mar-
fic vngueDaemonisefteVarata, penitiffim&
ti as. ijlz.
y- admittunt; Alexia Belhoria t, NicolxaMo*
Mszilxij S. reliaz.& Ioanna Gerardina
$>, concorditer
IdusNo-
Memb tj 8 +. dedarauerunt,fe illud perfidiae fuas Symbo
6 .
lum in fumma fronte inultum habcre.Qui*
CbarmeCj.
j.Cal.De-
rinaXa]1a?»4,in occipite; Glaudia Felljap;
ceiab.i$S 4 v in pe<ftore,& i tergo ; Dominica Euraea 6,in
7 -
coxa; lana Nigra 7, in dextro -laquelinaXafc
Leherij y.
Calend. uelta 8, in finiliro humero. Atque eiulmodi
April lytt.
veftigia illo ipfo, quo a fide defecerunt, tem
t.
Suxcrij.a«l poris momento, fibi it Daemone inferipta
quercum 3. fuifle. Porro eius rei fidem praterea facere
Calend.
Maij.iilt, obd uda', fi quis
ipfas cicatrices in leue callu
parum iftis credulus periculum facefeve^
Iit.Ea quod magis mirum videri poffit T totus
ille locus ita exanguis cft,acfenfu labefo&a-
Uis,vt ne admifla quidem acus altiffi me aut
dolorem faciat, autfanguinkminimum eli-
ciat, Idq; ita ia m pro comperto habent rerft
capitalium vindices, vt inde quaeftiOms ac
formentorumfepe initium faciant. Quod
* *oa •
 1

t 1 i I * t. iS

fedn & ita pridem Spinalij re fuit iam proba

tum Namcumlfabtlla Pardara^ibiobfor- 4,
tilegij crimen
comprehenfa, vr bis pnefe&o
partem corpcnsuc a Datmoncmlcriptain- 1Jgs .

tticaflfe,fubijtei in animum, experiri, veium

ne id efTer.quod de ciufraodi ftupore fercba
tur.fcrgoiuttitin eamaciculam penitillim^
infigi, atq; inculcari, cjjiod cu in fitis magna:
hominu frequentia eflet fa& um,& incruen-
tum omnino vulnus apparuit, & nullu faga
doloris, vel minimi indicium afpicientib.da
dir.Rurfus Brindufij, Ibi Claudia Bogarta
. lo.tormenfisi&exhibenda,ad cute, vtmorii
feft,det6fafuerat,obidq;ricatricem nudam, c»!trit*
in fumma fronte oftendebat.Sufpicatus igi- Noueniik
lS$9%
tur Qojrftof quod ver£ crat.fciiicetimpref-
fii Daemone vnguts veftigium,cj’iod antcca
pilhs tegeretur; in id iubct acicula altifiimfc
infigh Quod cihn eflet fattiim, nec illa doio#
tisvIlolenfujffict,nec vulnus Vel tantillum
‘
cruore manare vifumeft.Pcrftitit tamen vfr?
tum negare, ac dicere cumolim exij<5u la- '

-
pidis rorporem obdudkum. Sed poR-
efle
modum tormentis admota, non tantum agf
V^',5
nouitid hbU Daemone infliftum fuilfc fe<4 :

& plurima alia, qua: indignifiime ab eo paf-

fa fuerat enumerauit. NouifiimS 1 &•££• .

f?ij, qui pagus&b hac vrbe miliario abcrf^ t c£i»

a* isfiii
cum Hoc loci Dynafta praefens in Mugcta
j

forti legi rea lidtorem periclitari iuftilfct,

j
te is illam idcirco nudam flatuifiet , in-

M - ® * Meftigae
 «• DASMONOL ATREI AB SaO,
ueftigaturus ficubi tefleram illam rcperirer,
v tandem femine macula verructf
in finiftrp
cum ferrum, vel quar*
In fla r apparuir,in qu§
tum porerat,adegiile^ncc & Mugeta Vocem,
nec ab ipfo vulnere (anguinis guttam vllam
elic*re,atqu e exprimere potuit ?cumrurfus
!

•
locum maculae proximum leuiter etiam
Vufoeraffet, ingentem ea ex dolore clamo-
rem edidit,* largus craorlefe inde effudit.
Quae autem tanti (tuporis caufa eife queat,
non adtnodum anxi£ erit ei querendum,
cjuiipfefecum repUtauerit.quemadmoduitt
nihil vnquam homini ^ Datmone nifi mor-
tiferum, atque exitiale accidere poflir. Nam'
J equidem longe k vero aberrare mihi vi-
x ;-
dentur, qui fic & naturalibus caufis eiuirel
rationem afcttiunt. Corpora qu« fibi Dae-
mones eXcitant, pio fquam glaciali rigere fri
gore. Vulgo tfutem ea orbari fenfu , atque
obflupefcere, quibus extreme frigida ad-*
monentur* vel dreunfunduntur ; vti h^e*
Xfrefumma torpere, languereq&e magis fo-
iemus : & aetate iam aflfe&a * quxm ortis ve-
futi rudimentum quoddam eft (funt au-
tem mortui adeo infigniter frigidi) inquit
Plutarchus(i2.vtaciem nouaculf fi quistenf
>i.. Aqo*. tetadmouere,pf Opter incomparabilem r i-»
***!“*» fit goreti» obtOtidatJfenfus omnes fint tardio-
'tuuol
‘
Hijiiqac hebetiores.
fed enimgeli dat tarddnte fene&4y
Sanguis bibetfrigent % effecte mterpetelhM. 15*
Mx
 t l 1 I R I. *».

JEt in ipfis quoque animantium corporibus virgiiA*

qu* partes minimum caloris habent, fenfu neil
minqs pollent: qualia funt pili, offa, dentes,
aliaque id genus, quas (vt inquit apud Ma#
crobium Difarius 14,) effe&ui anim^ien- f

fum miniftrantisfunt penetrabilia. Nam ta- lib 7 .san»

vtique cenferi nequit, qui merpbrisani- ***
lis *•

malium vnSk cum vulnere ftupor i Daemoni

bus infigitur. Primum.quodii quis manum
admoueat.nihil iple taftu diftinguat,aut vl-
la qualitate immutatum reperiat. Deinde,
quod caulis quf in fe efficientiam naturaljem
cohib.ent,fublatts,maximequ£,Aquacextrin
fecus accedunt, tffedus quoque ccffareo-
porteat. At fic eft is, de quo loquimur,P*5 -
roonumconta&U 3 ,ytindu<&aabeofenfusa-
lienatio femper durer: quoque longius^
fuacaufkabeft, eo magis conuafefcat. Tjim
(a garum manus ad eandem perniciem | Dae-
monibus inllrudrae, fx pe tepentes funt, §C
.eiufmodi rigoris expertes : apprehenfat*.
men intermedijs etiam veftibus membra,
perpetuo hoc torpore debilitant, vti expe-
rientia ipfanon femel comprobauit. Deniq;
dejRoratge, ac delibata tantum cutis vitium
( vt chirurgorum verbis vtar ) in fola cu-
te, nifi quid aliud eft, cpnfiftit , ne? altius
progreditur. Leuifiima autem eiufmodi la-
cerationc.quicquid fubpft.vel quantum lon
giffima acicula penetrare poteft, fenfu or-
batur , atque exhauritur. Omnino igitur

caufan
 $t
'i
D AEWONOt ATRIT AI x
SAQ.
Caufam aliunde oportet, quamabe»u£
efle
modi trigorerquantumuis duro.atqueaccr-
|>o. Cuiusgenerisetia illud c(Te puto, quod
Metqgrologi quida percufla , afflataue fui*
,

mine animalium mcmbra,perpetuiim exan-

guia, ac torpida fieri produnt. Nam fulmi-
nis contra ignea natura eft,rcultoruniqjicf
f*pc incendiorum canfapxtit’»t,quemadmQ
dum pluribus oftcnditSenecai 5 , in quaeftiQ
nibus naturalibus. Hoc igitur qucdiamnq
bis di&um eft, identidem inculcare conue-
nit: ih fatana nocendi, perptndiqiie vim oc-
culram effe, ac nullis natur* legibus aftri-
dhm rotiofeque illos agere, qui qu* is fa-
accer tam aliquam natur* rationem ex-
cit,
quirunt : quafi non illi fit potius perpe-
tuum cum natura diflidium ,ac contentio.
Btid quidem ab hoc vno exemplo (quod
fuperioribus quafi corollarium accedet ) fi-
dem vel locupleriffimam libi vendicare po*
teft,quod nunc nuper, dum inSanmarda-
no noftro ruftico H mulieris , qu*tum
,

forte fortilegij comperta fuerat, marito*

inaudiui. Pridem quidem fc cam de mala
pliqua arte fufpettam habuifle, vel inde ma-
jrimfc
,
quod fingnlis, qu* Veneris diem
proxime antecel(iflent,no£l:ibus,cum accu-
paret glaciei inftarrigcntem femper fenfifi?

fet. fd enim tempus (er£ eft in Lotharin-

gia (vti ^ nobis paulo anre di&um fflftquc*
fag* diuiiffo C0f*uebtji,& J&igiftelli Jiuis di-
-- r
gr§di
 - 1 I It K R <1. *$
^tedifolent. ) Nara & eiufmod i rigorem ex
iliorum' recenti contra&u eas contrahere,ac
,aliquantifper retinere pdffenon eftvtiquc
<3i&u incredibile, atque abfurdum. Qua au-
tem ratione alia,qu£m qu* modo di&a eft
haud facile eft ^onis<ftari. f

JP AEM O N ES €V U H Q M IKIBVS
iom utnbtre :fidfrigtdo, insucundo irrit*. atqip ,

: tnatnmomaquc
f ffceto coitu nihilominus
fe-
.qiunure : Zcktjfiumetum fingere : atque afiju
Mukie.
Yf.

A Bfurdum (inquit Plutarchus in'

eft
Numa, contra receptam ab AEgyp-
ttjs lententia difputansjcr-edereDaemonqi
humana forma , acvenuftate captos , libidi-
nofae voluptatis vllam cum homine confue»
tudinem habere. Omnino enimnatqraeoa
ftimulos adhibuit ad fobolem, propagatio-
f>emquecu!us nihil indigent Daemones, Vt
<jui certo, ftabilique numero ab initio fint
creati i, Tum ad hominis tara admirabilem f*
Ljft nthl|
iabricam.nuilavt fuccedat, eoncutrere ne- iib i defrf.
ccfle eft. Primum enim efle conticnitfpecie * xeli 4*
Cal? ' , *
ni vmfap ^ quae rniHa efte poteft
Daemonicum homine: adeo natura inter
diflident mortale, immortale : corpoream,
incorporeu ifenfus particeps, fenTus expers:
& li qu ae funt magis pugnantia, atque cotra-

ria, Quae quomodo inter fe iungi, ac eopu-

fvr-V '84 ' lari

 *4 DAEMONOt ATRIT A* $ A Q.
Jari queant non video tantum abeft vtiru
, .

4c oriri quicqpam pofle putem perfedum,

atqueabfolutum Siquidem proportionem
fem per aliquam efTe oportet f ius, quod agif
l
pdid,quod patitur, extremaque medio ali-
quo coniungi, vt inde effeftus aliquis cpnfe
quatpr. Denique fi fimilea fimili generatur,
flualc id, quaefpiamefTe poterit.quod extf
diuerfis, diffjmilibufqjienaturi* coalefcet,
atque orietur At dices, fcip.Dgmones, cum
f

comparant in corpus a-
fe ad id opificium :

Jiqupd indui, quod ab ijs yelut animatum

humani fpcciem, vim. ac naturam habeat
(fiquidem homofpiritu,& corpore conti-
cetur), Eftocorporealiqupfe induant, nam
|npo tecum jnihiconuenire libet.-putoid
Vel hominis defundi cadaucp erit, ycl ex
poneretis, denfatifquevappribusjnplcsali-
qua. Nam his fer£ duobus mpdis illos feno*
|>is videndos, exhibere, memini me alibi di-

cere, Quid Qbfecroabfurdius.incredibiliuf

que dichaut fingi ppteli,qu&m qupd vitae a-
inmalis fit ex pers,id ad eam alteri im pertie-
4am vim, ac facultatem aliquam habere?
,Nam certe facundum naturam , cuius pro-
pria eft h*c molitio, nifi viuentis genitale
nullum femen efle potefi : quicquid Petrus
Faludanus,& Martinus Arelatcniis dixerint
Daemones.cum adeam rem feparant,£mor
tuprum hominum cadaueribus femen ve-
luti emulgere. Nam lamtidicuium eft hoc

v j
 .

f
l I- B B R 2f
flu&m qu£>d proucrbip vfurpatur: Ab afino
mortuo crepitum.Iam Ii ex denfims, coali-
tifquc yaporibusquod Diuo Bafijio 2. alijf-

que multis placuit,nihilo certe felicius pro- jo;Efai»

cedet negotium, nec eritres ea fa6tu,quim
qu« modp di#aeft,procliuior, Nam fi fpla
ignea natura, (yp ait Cicero) 3. vim )iabec in 1

fpvitalero peromnem mundum pcrtinen- JJdco*.

tem,fine qua pulla Iit procreandi facultas,
pulla gignendi caufa:fi,vtinquitPlutarchus
4 nulla eft ratio , ob quam patriae, & afpcra +•

ipontium faxa facunditatis d^rpnentur ,

quarn quoc} ignisintocum nihil habent, aut ytiifox.

ii quid habet, id oppido qu^rn exiguum eft;

qujequafo vit» femina, quae nafcendi prin-

cipia ab (dufipodi pebitlqlo parente expe-
#andafunt, qui ipfe nullo editus patre ni-
hil in fehabet caloris , quod generandoin-
fqndat,accommunicet.t*/am&cerre hoco-
mnesvnoojreloquuntur.qu^ Daemoni cor-
poris fui copiam faciupt, Sagae ( faciqt aptem
pmnes vbife illi addiderunt, eftq; hoc quali
primum pignus initi cum illo fcederis)fe il-
quod effundit in tantum fri-
lius femine,(i ,

gido contaminari, vt eo adrpiffq tot* ftatim

borrpre difliliant.Mareiapud Pfejlumf ca- *•

dem oratio $ft.Si quod (inquit) excremem

pum fejitiunturerpittere,id vti corpus vnde
manat , lic calore eft deftitutu m ,.vt eo nihil
ad procreationem arque inhabile, ineptum?
quefffe polfit. Qui rei & iplaaftipulatu r e*-
B } pirif i»*
 f
O ABMOKO t ATKETAI SA«.
'
ferientia» ne hic per omnia rationum
menta decurram, quae vulgo in hancfenten-
tiam afferri folent.Refert Alexader ab Ale-
*andro,6 audiffefe a quodam familiari fuo,
fiaLdi«a amici paulo antedefun&i imagine (cre-
Daemon isfpe
dibileeft eara fuifTe illudentis
$rumaliquod)fummo pallore, ac macie ad
feaccefliffej ac conatum e(Te vna fecum illo
.
inledo collocare: fcd cum contra ludrando
id facere fuiffet impeditus, pedem tamen
-
_
jntulifle vfqueadco gelidum, ac rigentem,
'
\ vt nulla glacies illius frigori comparari pof-
fet.Refert&alicubiCardanusnonabfimi-
lem huic narrationem de quoda aequali fuo,'
qui in cubiculo^uod pridem erat Dfmonii
occurfationibus infame, nocludecumbensf

^^
wfi.
•7.

*'
frigldaemanuspalpum fenfiffct. Ad dome-
redeo. Ponfetx Effelinx Leherij.7 ob
ftica
e g--^-
n -*, con ^ntanea eft fupe-
rioribusagnitio:Dsemonisfuirnanu,{iquan
do(vtamarores folent) in finum immitte-
ret, lemperfenfifle marmoris inftar duram,
ac rigentem. Addunt &
Auerrocs, Afber-
tus , complufefque alij prodigiofx iftiuf-
inodi generationis modum tertium fupe**
rioribus duobus fort£ credibiliorem , ac
probabiliorf.Df mones fcil icet id femen in-
cubos immittere, quod ante fuccubi ejpCepe
runtrqui modus re&e ex ep defendi poflit,
quod breui tantu intermifTf patrationis mo
mcntpit naturali,# confueto hominum di-
ftet,
S . nft
 1 mu l
occurrant ea
»r
quam
flet. Cui ctia vitio facile ,

maximam habent Daemones imrebus con„

feruandis ac ab interitu Tuo defendendis,
,

liue
dexteritate Hic igitur fiue vir incubet,
fuccubetfaemina, liberum in vtroque natu-
raedebet efife officium, nihilque omnino in-
tercedere quod id vel minimum moretur,
atque impediat, Si pudor, metus,horro<\fen
fusquealiquis acrior ingruit; il licet ad
irri-

tum redeunt omnia e lumbis, effoetaq; pror-^

faepe ipfa fibi
fus fitnatura.Obidque etiam
amoris proxenetas , libidirtisque fomenta
adhibet , quibus veluti calcaribus ad rei
Venereae patrationem concitetur. At hoc
qui nobis iftos concubitus, fuccubitusquo
Daemonum memorant, vno ore loquuntur
omnes, nihil ijs frigidius, ingratiusque quic-
quam fingi aut dici poffe Petronius Ar-
,
.

pentarius, 8 membra fibi omnia ftatina, at-

que Abrahelem fuam complectebatur , di-

riguiffe^Hennezelius, 9 quafi in frigida op - ?• '

pletam fpecum irnmifillet /tc imperfefta

*
Men) e Il#.

Scuatzebourg fuam ( erant vero haec luccu- 140 *5»q.

barUm nomina) reliquifiefe prodiderunt.

Sagae quoque omnes perhibent, fic
Daemo- ,

nibus (iiis comparata efie, qu® putantut

virilia, vt finefenfu maximo doloris
prq vir
(litate,rigoreque nimio admitti non pof-
fint. Alexia Drig*a 10
fuo penem, cum furrigebattantufemper ex-
|itiffe,quantieffenc fubic^ foc^ij, quos
tum „*«.
 .

«* Dem p uro t atreiab 3 a$.

forte praefentes digito demonftrabat: fero»
to,accoleis nullis inde pendentibus. Cl 4 u«-
Fe U? a »i* €x pertam e fle de faepius inftar
rr.

Jnaziixii i.
fufi.intanram yafiitatem turgentis, vt fin^
Jdu* Noue.
magno dolore contineri a quantumuisca-
pace muliere non poflct.Cuiaftipjulatur ££
tu illud iNIicol^x Moreliae 12 conquerentis
fi-
Scrrx 14 bi,quoties.itammiferoconcubitu difcede-
oun Feb
k^dccjimbenduni perinde fuifle, ac fi diu-
finaaliqua,ac vehementi exagitationjt fuif-
fet debilitata . Retulit & DidatiaMirempn-
*j. t3na,i3fe,licet vipurn multos iam annos paf-

di* Caicnd” k fl >f

c et anaen tam vafto,turgidoque D*mo
Angu. i,s*, ms fili inguine extenfam Icpiper fuifle, vt
fubftrata lintea largo cruore perfunderet,
iit communis fere efiomniu querela, per-
Daempne fuo comprimi, non
inuitas feci
prodefle tamen quod ob!u&anturf Vnde
puto, fatis ejarum manifeftumque eft tali
concubitu nep irritari.neciplicivllum femen
pofle.Quod tamen nemo nefcit,veluti fy m-
bolumad procreationem ppnfcrri oporte-
re. Sedefio, poffitaliquis inter adeo frigi-
4 os,inamcenosque complexus defpumare
in libidincm.Sfihinc vir ,iIlincfoemina ve-
luti ad manum. Ex vnoad alterum magna
celeritate , acdefultorum in modum tran-
featur. Qn* in hac moratam pufifla inter-
cedere poteft,qu§rant£ rei molitionem, ex-
'
clufis,quicocnitantur,(piritibuspon impe-
- diatf irritas ad generationem epirus , in-
quiunt
 i

ii g r L ^
^tsitint P hy ficiad locos cattis non pene-
, fi

tratae pertinet: Vn& enim fpiritus excerni

oportet, neciri viadiffundi, ac diMipari. Si
quidem re&^Zeno^fpermadixitcfle mi-
T
+
Mi|-
Ituram ex ofn nibus animat viribus reuui
,
tarch init*

fam:qu6dnifi perpetuis, ac ditedtis ad eof-

dem locos arteriae meatibus in regfufrt < va-
Jcnique peruenire nequit. Ob idque puden-
dum maxime in coitionibus intentum efle
oportefe dixit Galenus, if vt quam longilli- i*,

me femen feratur. Quamut enim fcecundu ;

fit,fi tamen procul vibrari norr p cteft , Vt ijs

euenit J ^tii,«^oo'aroS(t.ie< nominantur ad pro-

creationtm , generationemque omninoeft:
inhabile. £c vthase ita fint omnia, vti autu*
mant ,
hictafnen faciant nccclfe eft Deum
prodigiofarum iftiufrflodi libidifturfi ad mi
niftrum,ac«rvyy«v#rlj{». Nam fi aliud nihil ad
generationem conferre pbiTunt Datmones,
qu&m quod homines ipfi conferre fofent*
Videlicet genitale femen , vnde animalis fa-
cultas, ceu ex traduceypropagatur:adabfof»|
tibnem autem, petftdHonemquehiirtianae'
illius fabricat accedere oporteat , & rationis
pstrticipem animamtconfequ ens certe eft, vt
aut imperfedhim opus, nec abfolutum re-
linquatunautDeusipfeelinchoatomanum
ultimam addere, ac vefuti coronidem impot
nere habeat necefle.Nam certe (inquit Ari- ii. \
ftotelcs i6)mensoxtrinfecus accedit, & di Jf jju*
%ina eft,nacexipfa feminum natura oritur, tetu*.
•"
. ,.i ..
JELtSe-
 •

t^ASMONOt ATKETA» §A&'

Et Seneca, 17 fi propriam mentis origrnci®
foti .de con afpcxeri$,non cfi ex terrcno,& graui concrt
ne tacor P° ,c ;^d ex ccelefti fpiritu defceij
^dAib"in * m
Cap.6. dit.IamblicUs 18 etiam ex AEgypdorum*
. »S. A (Tyriorumq.ne Theologia, refert hominis
ma ^ ef ^ arD ex ^luniano4:o ^ uo P t m ^ coa pta»
‘* '
Siypt*'
'
i9. rirkcaufa vero Superiori, vniuerfaliquead-
D.AugB. ia Hiberi formam^ Et probata eft& pijsomni-

iaoliift! b
us '9 fcnt entia, animas rationis participe*
poft fenteu diuinitus tu nc nojuns creari, corporibui &
inferiam membraformam fuanij aefigu-
«idkimchi ram iain funt cdnfecutarfcilioet circiter qua-
inzaehar dragefimum quintum 20 $ conceptione’
**
diem. fnfpirauit(aitMofes u) in faciem eius
20. fpiraculum vit*:ideft;(Vt interpretatur Io*

L*b°de a ^P^ us **)fpirlttim immifit in hominem, es

tara fatus, fermentata hurooantea reinformatum.Ne-
it. que equidem, vt is ad pofteros,ceu ex icatu-
Oenef. i\.
rigine folent riuuli, perpetua ferie demana-
2Z.
libr. Ari- ret. Quod quidam non poenitendae erudi-
eiquie. Ju- tionis vir, fort£ hac de re cum eo fermonc*
daicarum
coferenri mihi perfuadereconatuseft, ex il-
lis quae praecedunt, verbis: CRESCITE*
ET MVLTIPLICAM l Nl. Nam
ifta animorum ex animis propagatio, neu-
tiquamipforum, quai tamen certa indubi-
tataque eft.immortafitati cpnucnire potefl:
quod quicquid ab alio principium, caitfam-
Apud iofc. que habecid fuura etiam finem j exitumque
a ^ cI uan ^ 0 fit habiturum'. Long&fapientiu*
fecUoiod*!
cap\ ij ’
j qui animos ex aethere fubtilifiimoi
‘
*

V-:' 'ii 7
:

insoi*
 tlBHH t fi

Jn torpora, ceu carceres illecebra quadam

naturali tra&os commeare dixerunt . Et
certe in hoc eorum lententia praeualere de-
bet vtqui \ prima a:tatc libris facris, pro-
i

phetarumque effaris affidue incumbentes

Idofaic* hiftorif fenfum, longe alijs meliu9
callere potuerunt: Quibus quoque in h©C
'
non affentiri pudor nobis fit maximus, qui
habuerint-alicniffimos, etiam ab omni veri
Dei cultu homines fu® lententi® aftipul*-
toresJE quibus iam audiamus Porphyrium, v
*4pertinaciffimum etiam hoftcmCnriftia- 14'.

ninominisdeeareloquenccm Certa cft, in- «Mb

quit, Eflaeorum religioni, PhiIofophi*que
daditiffimorum hominum lententia* ani-
mas immortales exifterc , atque ab xthere
tenuifiimodefeendentes corporibus appli-
ca r po/u*,id eft,irapetu,& inftin&u naturali
i

tradas ad corpora. Qu* quidem non ro-

cenfentistantumrfed probantis , laudanti^
queaiiorum placita, ac decreta oratio e(L
ocius ^5 quoque, qui poft Porphyrium if.
fecunduscontraChriftianosfuis Epichere-
m
matis ad co infeftilatrauityiftam animorum mea»
in humanacorpora^fuperis locismigratio
neth, ex eaque adedinlignem in alias con-
ditiones mutationem ita deferibit. Defcen-
fus animf in corpusfeiunxit quidem illam &
diuinis animis a quibus intelligetia potefta-
te, ac puritate implebatur : coniunxitverci»
generationi, natur», materialibufque rebus*,
'M '
i qui*
 1
fi DAEM ONOL ATRII AE Sa6*
& quibus obliuione, errore, & ignorantia elfc
’

imbuta. Vnde apparet mentem diuinitus ac-

cedere, non parentu femine infundite com
. i«. municari. Ariftotelisatf do&rina
lib.i.dc i-
fuitjdum inquit mentem fubftdntiarhquan
jimacap.
quae aiiunde adutfiire Videtur, ac
nortinterire,ideft(vte*dmpiiorib. Ladan- I

t.j verbis magisapertura reddam ) qusferi-

ticiiti tantifper dum ipfa viuit, atque alitur,
coniun&aefti Sic enim is libro ieptimdde
InftitutionediUina aduerius gentes lQqul»
fiifiNon idertj mens eft f &
anima* Ex qud
¥ v
igitur tempore fpirand facultatem accepit
i

ia eft, vf ego interpretor * animali facultati

adiundtaeftjcum eadem vfqUe ad VltimUm
durat; donec emina eorpdris clauftro , ad
fuamfedemreUojeti At huius argumenti
pondus eleuctfortefi aliquis, inquiesfex ftu-
prisjinciftibu^adulterijs, nefaridifque alijs
amoribus nafei infantes. Neque tamen hot
cuiquam abfufdum videri < qudd Deus illi»
;7
r vti alijs ,
qui ex legitimis nuptijs eduntur,
/v [mentem diuinitus infundat: autDeumid-
circo iftiufmodiflagitiorumjibidinumque
comitem, atque ad m iniftrum inclamare. Et
certe multum intereftjferueturne is , quem
Deus conftituit ab initio, natufidrdoj&fe-
ries.an pr^teripfunrf,ac potius iiifeiuscontu# .

ineliam , ludibriumque tentetur aliquid,

atque incceptetur.Edidum de prdpagatio-
tic humana fummum, perpetuumque hoc
frimuitt <
 •'
1 ivi i ii 1 s ii
primum fuit. tRESCITE, ET
MVLTIPLICAMINI. Dire&um eft,
acfimplex.Acqiiemadmodiirn lurifconful-
fis d ire&a irt tefUmentis dicuntur, tjuf re&a

& teftatore in eum,de quo agitur, nullaalte-

i iu$ opera in terpofita,&{Vt vulgus loquitur,
immediate trah(>unt:ita ad homines ab ho-
toinibus hoc rt&atranlit,nulla eius opificii
focietatccuin D^monibus communicanda.
Deus,(in<juit P.Ldm bardus^) non inedn- , r,

grue humans conditionis modum, quem i

principio inftituit, licet peccata hominum
infetce(Terint,finc immiltationC conferuat.
Exaltitudineiudiciofumeiiishic funta8. *»•

Nam & Abrahamus lp ex Agare AEgyptia,

fic volente Deojfmaelem multari] mgentiu Senef c«p,

pafenre:& Lothusjoeius neposadoptiuuj, ,4 '*”** 10*

(ex filiarum inccftuoiococubitu Moabum, Geae.ca.if
& Ainm3rium,vnde duxere originem Cee-
Iefyriae adeo numerof» poptili^ (uftuletunt.
Verum non eadem ratione cenferi debec^ .

fi quis fefnen fuum Molocho dederit, aliter- •

tjue ed yfus fit.atq; edifti illius perpetui fert

fententia.ordo poftulat, exigit vfus, atque ri

hecellitas. Etcerteneipfi quale Ethnicord

Philofophi probauerunt poetarum in hoc , ...

jicentiamrquod Deorum amores, matrimo- ^ >

nia,libidines } ad ulteria in fcenam ptoduce-^

fertt; Homerumqu e ob id e fu.a tepublica e-
iecit Platodimili exemplo quoeum Athe-
,

nienfjes iudicio injfanum. proauntiaucrunt* ;>

C quia
 t 'i i k t
i
jf
tef ca^tiros Dciis illos complextis eft, actan-
qiiS vnicScharos in familiam fuam coopta-
uit;quales futrUnt filij Seth. Quemadmodi?

4' fili* hominum contraappcllantur, qu* *£

commendabilius habent , quim • a ” hdr^-
nihil in fe
quod ab homine funt nate,&progenitj,qua- heneiuTiS
lesfUerUntfiligCaim.EtequidemD.Augu diui *1

ftinus 42 locum Illum enarrans "4*"*'*

, nihil tale

commiriifcifur, licet eum non fugerint^qus ctp.zj. i,f,0

de incubis,fuccubi$queprifcanarrauitgen- Lilli ^

fcilitas:ac pfaeterea alibi 43 dilerte pronun- 45.

tiauerit, non elTe fabulofum, quod aiunt c *p
t)*mones ctrni hominibus concumbere. D^ ciuit
Quod& ego pro vero habendum cenfeo: 44.
fed 44 non ea caufa id fieri quo inde fobo Tuf q u *rif.
,

iem tollant, vel voluptatem aliquam capi-

ant,afFerantVe(matrimonia, inquit Plitiius, 4*.
45 inter Deoscredi; taritoqucaruoetijsne-
minem nafci, puerilium prope defiramen-
toru m efi::) Verfim potius vt tali ftupri con-
fuetudine eos, quos femel illaqueauerunr,m
flagitia magis* magisque Ingurgitent. Inde
ridicu la iila quod & redamari, atque in amo
rispropenfione (fi Dijs placet) fibirefpon-
deri volunt, imo & matrimonia, vt alibi
4$ 44.
dicetur, iungere, ac frequentare, iion mi Ctai*
fcbreequidem velmrichi, vel riualisimpa-
.
dentia* quina iriter homines efle canfueuit.
Recitat NicolaeaMorelia 47.cum ea iam *ta- 47.
te elfetjquifoient i procis ambiri virgines: i *rr * 1 *
e
<8ib idque frequentes apud fe ij «deflent, f^pi £t!/
- £ * 110 «
 ‘2
mn
.

Daimonoiatreiab Sa«,
hoc in ipfain duriflimis verberibus Magt»
ftellum iuum animaducrti{Te,quod illos in-
tromitteretur prxterea interminatum fuif-
fe grauiora,ni inpofterum abftineret. Et in
~
• i ' : .
fabbatarijvconoentibus maleficorum nefas
y\- eft(vt pierique omnes retenfentyam quam
fi bi altus matrimonio iunxerit , stringere,

F
Sc’ > - aut etiam probri follicitare : Adebverfutfc
-
v
fimularo amori Zelotypiam protendunt.
Inquam etiam fenrentiam refert lirafmus,
4« q8 oppidum fuiffe in Hduetia Sc h tac i 1 l]t

3^1
'
epidemi- nomine, quod maJus Demon totum exuk
lutlib 17
[j f;v fijiiVio. fiffe credebatur non aliam' ob csufe.m,.
:

quam quia cauponis (e cuius etiam aedibus

ffemrriar initium fuerat) filius mulierculam?
, > v » 5» v*** •’

qtj a is fi br a m i ea a d u nx C ra c , at t fe& a fifetr vt

i

•deincepsfi-fios fuo loco narrabitur Sed

haecomnia tanto maiore ftudio fimulantui^
quantoa veritate abfunt longius: nuquam-.
que operobor efl veri oftentatio, quSm vbr
xnendadum yveluti anguis in herba fetet,,
itque obfeonditur Cum enim comugitarni
advitanda ftupra, procreanefemque Ibbo^-
lem fit inftitutum: neutrius autem, vt iam
H&r
J V cii&um eft, indigeant Daemones ,
quod nec
ffity.
Venerearum libidinum illecebris trahan-
*r%.. tur; nec liberorum defiderio aliquo affici-
&V- -
anrur:dolo$, machinas, fallacias, &prae;{ligias
-*m
hjecomniaefleopor et. Quod & ex eo ma-
#
ir*

Corah* gidarum, manifcftupnq; fit, quod qui eam

I®
p
'V
Daemonum yovoTo<<*y defendunt: contraria
nihil*
 •
^ V t I J! B R' I. Jf
«ihilominus inter fe fentiunt, vbi quale fit
©rtu,natura,ac moribus,quod inde nafeitur
eonftituunt: (quaecertein tam contrarias
fcnr.entias de eadem redilceftio facile men-
dacium arguit) fi quidem alij humano tan- .

tum femine per eas, quas modo

id procreari
d;xi,fe viris fubijciendi,tum properefeemi-
nas ineundi vices, autumant: A damiticosq;,
qui indeexiftunt, fbero», appellant : quafi
ab Adamo,vt„c*tero$ homines perpetua Ce~
rie propagationis dedu&os , ac deriuatos;
tum in inuntia no&es , diesque vagire , 49 4»
plumbeps,maciequcdeformes efle: etiam fi
nutrices quinque totas fugant. Haecque vi- i nv itim*
itia eflfe adulterinfiac tranfiatitij illius (emi- P artc d «
Vomct ’
nis; Alijcontfain illiselucere virtutes, quae
humanas longe fuperent , fulpitionemquc
afferdnt admixtae alicuius diuinitatis, qua-
lem olim heroibus fuj.s tribuebat antiqui- ,

tas qui&ob id (inquit Lucianus) neque

:

Dij,neque homines; fed vtrumqueeflecre-

jdebantur. £iius adeo rei documentum efle
ampliffimum, quod de Caftoris, Pollucis,
Bacthi,Alexandri,Komuli,Aefculapij,alio-
rumque id genus ji/x<Sf«v procreatione, lite-
ris proditu reperimusrgenitos fcilicet fuif-
fejcum q\ios,ea*tas Deos, nunc Daemones
Vocamus, illorum matres fa&o per alie-
na? formae affimulaticnem fuco, compref- v^
fiflent. Quos etiamnum incubi, quos no-
bis hodiernfmemorantfagae, facile faciant: ,

i-.- *. •
•
C ;•
$
T v ’
c&m
 m’
gt
'<
DAEMONOt ATHEIAB S A <9, ^

cum nihilominus illis vires fint ad procret**

tionem habiles, a^que idonea?. Quamquam
ideafolum gratia ad inuentum, cxcogita-
tumquefuiflc forte dixerit aliquis, vtriia--
•
trum illarum turpitudo eo commento tege*
retur: quod pudor fuiflct illuftribu* ortas
parentibus, adulterij, inceftus, probriinfi*
jnularbNec aequum fuiflet tam excellentes,
praeclarosquc belli , ac pacis artibus viros,
>.* ’
quique fuis laboribus , eximijfque fadis
rempublicam auxiflcnt, natalium labe ali-
qua afpergi , ac contaminari. Haeret ta-
fnen adhuc nuncin plcrorumquc omnium
Termonibus, ac mentibus ilia vti veriflimai,
certiffimaque opinio, lam quod inflant
magis , ac validiffimum, firmiffimumquq
adeam rem argumentum na&osfe putant,
dum oftendunc partus ita * Daemonibus
r compreflarum mulierum nonnunquanv
informes, prodigiofos,ac portentofos ex-
iflere: quales Gardanus in Scotia^o Leui*
eif.39 tib. mis Lemnius in Belgio ;?i nos etiam Lotha-i
M.dtvar. j-ingl^dum in fagas quae Ilion es exercemus,
cap.s.iib.i. non iemel obferuauimus : id quidem fa-
ti* cile erit ei diluere , qui penitius totum hoc
*cchI
pat.muae.
negotium volet rirnari atque expendere, ,

iniib ottenNam, quod ait Vlpianus ifliufmodi o-

t«n»,4pyer ftenta contra
naturam elfe; hoc ego fic in-
" terpretor , quali dicat, ea communibus na-
turae tegibus aduerfari, id eft , modum Jk na-
\ gura prsfcriptum» vel fupcrfluis, ac luxu-
.
riantg-
 .1,
‘
I**I fi i * f. 19
*
v ‘v •

hiantibus membris excedere vticfcmqui* :

nafcitur tribus manibus forte , autpedibus, • *

aut qua alia parte corporis, quae naturae mi-
nus refpondetrqualisfuit
iirtansHic quem
,
Ammianus Marcellinus 5$. memorat natum
apu-d Daphnen amcenu,&ambitiofum Ab
c ooh ae fu t>u r b a n u m x) r e ge m n o t d ent rb u s
i i i

4>inis,promifla barba, quaruorqueoculis.Et

«tasnoftra bicipites, fedigitos , bicorpores,
geminatifq;a!ijs artubus admirabiles mul-
sos vidit. Vel neceflarijs, oonfuetifque defi-
ci, ac deftitui : vti fuitmafla illa informis
<pon^iae, vrtic*ue marinae inftar palpitans,
acvitaeetiamfpetkm prxbens , quam non
itapridem(inquitidem Leuinus^.) enixa
cft infularis quaedam mulier , in inferio- Li£*i.De«t
r ^Germania, vt hic omitta dicere Monof- ,u f CCC* L
101,4 ca *’*'
celosfingulis cruribus : Blemyos
Ac Arimafpos vno oculo infronte;quos no-
bis narrat Plinius^. nimfuam certam que ,*«•
propagationem habuifle feruntur. Vet
deprauata,infaraicjuc forma, ac fpecie ap-
parere , vt horrorem etiam fua foeditate,
immanitateque afptcientibus incutiant.
Quale fuit ilhid,quodChriftianus Maflaeuj '<

57. non multis diebus precefliffe Rauennx

direptionem rccenfer. InfansfcilicetHer-
^
»t-
°" **”

ma phroditusjafpera vno cornu fronte, ala-

tis brachi)s oculato genu , pede accipitri*
iftis notis V.*p pefloreinfignito. Rurfu$&
aliud non minus ftupendum , quod «nin*
v . C 4 Lcui-
 4* pABMONOf. ATRfl AP SA0.
T,euinus^8fuastateyifumtefhtur: AduA?
toeoftipw cp videlicet roftro, Ion go,terifique collpo-
«ucisof.
pulisvibrantibn5»c*uda acuminata, finden-
ti voce , pedibus expeditiflimis vt quibuf
fiac,atque illae celerrimi diifcurreret , latpr

f-
•
|jras conclauis perquirens. Quae tamen om-
nia quantum ad animalis corporis. fabricam
attinet, ex ijfdem caplis initium capere; qua;
natura in cjster^rum rerum molitione adhi*
bet,nemoeftquinonfit facili conceflurus,
fimodpfeijs rationibus duci finet, qux in
Jfoc argumenti genere plurimum fempcjr
ippmenti habuerunt.Nam primum,ycfileq-
tip praetermittam geminationes , agnatip-
fiesque illas membrorum (minps enim fu|?

pedae funt iftius Daemonpgorn? qupd con-

3

fiet eas a feminis copia, abundantiae p*o-

manare,& figuram nouam,alienamqUenul?
Jam praeterea ijabe^ntJ ^capiola illainfor-
mi ? atque iriplaborata , qu* monftri affi-
nior videtur , incipiam: ne jnter Medico^
quidem controuerfia eft,quin pi materiaip
paturaipfafuppeditet. Sed in hpctatum dt-
uerfi/unt ,quod formae vitium ali j in mala
vteri confticutionpjalij exfordido,impro-
boveferoine;alij ex aftrorum con^uftu, fy?
derumqpe influxu , ac praefertim quartae,
i
filentisque f.una?,quam Varyo intermen?
ftruum yocat: al j denique ex alijs caufis nae
turalibus arceflunt Fieri enim horum ali
;

quo, vel omnib. fimul,vt concinni formam

'
- deccn*
 -

- LIBER J.

^ecentemque figuram ea ponfequi non va-

Jeant.Addupt&nonnulliex prurientismu
lieris imagina riaVcnere.ac fine vllo viri con
cubitu, qu? in hoc negotio agentis, quod pro
pjiu m format eft, parte$ pbtinet,abfurda$ e-
jufmodi formas afeifei nam & gallinae oua
:

pariunt,citra vllam galli operam, quf ob id,

quantocunque incubentur tempore, non a-
nimanturtampp :fed potfiis putrefeunt. Yt-
cumque resfif,^ nemine adhuc ambigi au*
fiiui , quin eiufmodifpetus^ natura, non e-
tiam a Daeiponibus caufam habet.Nam &ho
peft*matron£,ac alloqui i taqp nefmdi.cop
Cubitus fufpif ione afienifiimaedape talem e-
dereyifsfunt. Et contri fagae, quibufeum
ftupri quotidianam fer^confuetudinem ha
bere dicuntur Daemones, infantes luos f*p«
pariuntorpnibus natur* numeris, & parti-
bus perfedos,atqueabfolutos.Iam quod at-
ad horriferos illos partus, qui ipfo quo
f inet
pdunrurin lucem mopiento ftridore, diP
curfu , ac fpecie , quales vulgo Daemonibus
affinguntur, terribiles fe oftendunt etli vr-
;

gent illi non parum ad inferendam hanc de.

Dzmonum mYojrcr/ct opimoncm:fiquidem
|nquit Euripides, ~

H piffir Ixdra» § Ul 3?aHp/f. 59. }•{

Si tamen eorum efficientes caufa? paulo

attentiiis confiderabuntur.ni hij quoque re-
perientur habere, quod fuum natura non
*gnofcat.Palim eft quanta formarum varie-
'

mktil ’VX C 5 ttt«

 4* OABIION# L ATREI AE SAO.
hominibus praefertim ea ludat, vtqtie
fate in
fx co,quiadhuc illorum extitit# numero vix
duorepemfint vultu, moribufq; peromnia
fonfimiles, vel fi vno fint partu editi :Quo<i
inE/au,&Ijacob res ipfa olim fecit mani/dtu,
Jiius.caufam,fi rogetur Phy ficus, non conti-
nuo in feminis genitalibus facultatibuseam
cpnfiituet, quali natura ex vna, cademque
caula res adeo diuerfas fit editura» cum con-
;jV trafvt inquit Cicero 6o t ) cius via perpetuo
vnafitj&fimplex fimilium appetentilfima,
\
ac adeo rapaciffima. Quid ergo quim tan-
i .
i dem tantae dgierfitatis caufiim probabilem
fatis conftituemus. Et de hac quidem
varie
difputant illifed in eo plurium confeofid
:

eft, vi ad matris imaginationem potius re-

ferenda videatur Memorabile eK,quod dt
4i. ea re in Iacob facra hiftoria 6 1 , legitur. Is pa-
lare.}*. ftocum Labanclocero conuenerat, vc libi
babere liceret eas omnes, quae in grege ma-
culis interftin#*, confperfirq» reperirentur
pecudes.Quo igitur plures eiusgeneris ede-'
xentur matribus ad aquam appellentibus &
populoamygdaU,caftancaue virgas colori-
busdiftin&as opponebat, quarum frequdi
**
afpc&ufenfusearumalficerentur,vnaq;qut
poftmodum concipiendus erat foetus. Quae
. ftiara illi fruftranon fuit cautio Nam ma-
:

tres \\\x fere omnes agnas edebant maculo#

fo vellere quamuis qui, iniret eas talis nui»
tusis toto grege exifteret. Ab i«qata igitur
lemi-
 N
>V ‘1IBER t
;
' ' 4f
feminis facultate non erat ea veritas , ac di-
uerfitas : fed ab illis.quae extrinlecus obrepe
Quam
'

bant, imaginibus. fi tantum brutis a-

nimantibus,qu* nihil tamen menteagitant, Tnfcuiq.!^

natura vim tribuit.ac facultatem, quid de ho »• nefimb.

n
mine futurum putamus, cui animus ci\ (in- dc D
^‘ ^
i

a
!
quit Plato id eft,(vt interpreta- Ub.i.
tur Cicero tfijfeipfum fem per mouens,fem
per aliquid agens, nunquam agitatione va*
fuusnon etiam inter dormiendum? Siqui-
dem illarum rerum vifa eum fatigant, quas
vigilans gefferit, aut cogitarit 6$. Quspu- De £Juin#%
to caufafuic Plinio 6 4 vt diceret pluresin
, [ib.i. M*~ ,
t

ro b
homine.quamin caeceris omnibusanimali- f .

bus apparere differentias, quia videlicet co- C ap.,.

gitatienum velocitas, animi celeritas, inge- * 4-
** lb -7»«f-**»
nijque varietas mutiplices notas imprjmat:
cum caeteris animantibus immobiles fint ani
mi,&fimiles omnibus, fingulifque in fuo cui
quegenere. Ac licet Leonardus Vvairus «y.

in eo traftatu quem de Incantationibus edi*

|
dit , difputet eidfmodi macularum in pe^
cudibus iacob varietatem , ex occu Ita diui-
I
»ae voluntatis potentia magis fuifle, qu&m '
I ex obie&a illa colorum intcrpun&ionejip-
*
fa tamen hiftorix veritas fi exafte perpenda
tur , contrai facere videtur. Nam fi hoc
fic facere inftituit Deus, quid necelTe fuit u
ftud de virgis, quod ccrt£ probabile in natu~
ralibus caulis fundamentum politum habet*
‘

:
quali fubfidium aliquod , atque jnftrumen-
5
‘;\ inm
 J** M-
JV Jw
,

jV 5T

4*
'
Paimonol athei ai ‘
Sa,o.
J *
‘
X

*um opifici j fui adhibere ? Et cert& fe-ipft

Vvairus luo iugulat gladio, tu eueffigio la.u»*
«. data contra Diui AuguftioitfS.authoritate:
2ab.u.de fi
p fuperioris libri capite vicefimo, ferio e-
| yr
^ **
tiaraadducis in contrariam fcntentjamar-
jgumentis: quod, inquit, foccrum lacob bo-
na pecoris parte, adinuenta illa virgarum vi
*
. jiationecum infignieius damno fraudaue-
rit : quod gallinis, cum oua incubant, talpa
offerri foleant colores, qualibus diftindos
earum pullos volumus .-quod ea cautio fit
for maxima, ac prouifio quidpt liberis operam*
ne al ijs exornetur genialis ledtus imaginib.
f *~ actabulis,quimqua: honeffam,liberalemq;
rj
fCi
1 '
aliquam fpeciemcftendunt.Sirnilttudinum
'

£\
jeniminmente reputatipeft (inquit Plinius
*7«
67.) & i*1 ejuacredantur multa fortuitapol-
:

7
tib. 7 «a.u. Iere. v>fus,au4itus,mpmoria,hauft*q} ima-
gines fub ipfo conceptu. Et mulieres (ait
cl- Plqtarchus £8)f*piufcule repertas funr,quas
fimilesillisfimuUchris, ftatuifqqe partus e*
SferiffliC
«ap. 4 f.
* niterentur, quas in dejitijs habuiflTent.Qnod
tamen egoprorfus ficdi&um non Intel! igo,
quali vniufcuiqfque figuram ac lineamenta
indecaufamfuam nectfiayo mutuari, atque >

habere putem. Nam natqram hic etiam ius

Yuum fibi vendicare indicat, quod non mo-
do liberos, fed nepotes parentum lucrum
vultus, mores, vocem, inceffum, ffaturam de
niqueipfam,multis etiam poft annis referre
vidtmus.Ixno & in parte corporis>aliqua no
•
(

\
*
Wi um
A 'J
 '

1 1 i b ii f. w
tfm.
fim geniis fui propriam, ac peculiari. Vti
loAin.libt.
Seleuci 69, hepotefque ahc horam infe
filij
*J.

more: Daci 70, in brachio certu aliud quod- 70

Plin lib.j*
dam generis fur infigne ad quartum vfque
partum oftendiffcpeihibetur. Birgimi 7
quoquein Coleohum familia ( quafm vnus Hift. V«n«€
maximi illuftfauit Bartholomacusille, cu
iusadhtfc Venetijsad D D. Ioannis& Pauli
erefta vifitur ttatua equeftris) peculiare fuit
inares vtplerunquetribusnafcitefticulis:ob
ldque adhuc eius familiae (ymbolum tribu*
nigris tefticulisefTer.otatum, atque infigni-
tum.. In Lepidorum 72, etiam gente tres in-
7f'
termiffo ordine obdu&o membrana oculo Plfn, lib.se
cap i».
gt niti memorantur. Et indubitatum exem*
pium eft Nicaei nobilis pi&ae Byfant; j geniti;
qui adulterio AEthiopis nata matre , nihili
autem regene
cactcris colore differente, ipfe i’ ‘istk

rauit AEthiopem. Cur & germanum illud

eft 7$ de muliere quadam Grieca, quae ciim
7 ?.
enixa effet infantem,ob idqucadulterij clfet Flutarcb,
dam nata, progenies AEthiopis quarta inue- inlib U««
fera mina,
! 1

ta eft.T um& hoc in corporibus liberorum viadillt.

Pythonis Nifibenfis haftat figuram fignum
Spartanisconuenicns, poft multi temporis
reuohitionem , taoqjuam cx alrifiima genei
ris limilitudine «micuiffe. Verum qux ma
fi

ior t n corpore a p p a r et tu r pit u do, ac defor-

m itas quae ei figu ra in nd at l com munibus^
,
i

& vulgaribusalieniorem , vt plcrumqueeas

ab eiuimodi phantali* violento, vehemen-
lique
*
-tf
 ,4$ t>AIMONOI; ATREI AB $A fr;
tique motu progredi.Nam certe H^uid mti-
lierauidius animo concipit, ac menti incul*
cat altius, fiue in ipfo conceptu, fiueetiam
ineunte geftationis tempore, huius imago v-
^ tidi&umeft, vtplerumque infcetucluced
mt-. cit. Dum enim vehementius , attcntiufque
terum obie&arum , vel concupitarum
vel
fpeeies animo Voluit, ac verfatjeuenit,vt ea-
rum figura concurfantibus vna humoribus,
quos ad id habet obfeqhen tes embryoni, in-
• d atu r at q; i mprimatur. Vi fo.n.fub concepti
oblato (inquit Empedocles apud Plutar-
chumy^i} infansinformatur. Fidem huius
i
l» IV j reifaciuhtampiifi]mam > qu£deea reextant
f.c Phi-
ot cap. tu
apud probatos authores, exempla. Scrupu-
7 S- lum (inquit Heliodorus pratful Triccnfis
luhiftorit in agnofeenda Cariclxa filia marito ade
Aethiopi- 75 j
mit AEthiopifTa vxor ( efto hxccommenti-
tia narratio,at veritatem pr$ fe fert aliquam
eamque,qu^m proxim^fieripoteft veftigijs
confequitur) quod diceret Andromachiag
v :• ifS&R
r *
i
fe ob oculos imaginem tum politam habu-
ifle,cum vxorium patraret opus. Hancqu*
•i
in cutecandoris caufam prxter loci morem *
ac naturam noti rcfpuiffe virum naris alio-
quiemun&ifiimae. Marci Damafceni nota
eft hiftoria de muliere, quae villis, qualibus
Veftiri fblent cameli , horridum Infantem
peperit: non aliam ob caufam, qiikm quod.
Diui Ioannis Baptifts inter geniales cora-
plexus in aduarla tabula contemplaretur ef-
 LIBER t Ai
fio]em Quje etiam caufa fuit 76, Nicolao P6- „
tibci eius nominis 111. cum eius neptis villo* ra <i chro*
fum admodum infantem peperiflet,vtvifo-
tfap ' 44,
rum, quotquot erant Romx, imagines edi-
do tollendas cujraret AFius 77. nondum de
77
polita cacodarmonis perfona, qu&m inr fabui» Bufcodurf,
la paulo ante adumbr au erat, obu-iam forth Trr,fer *
vxorem morse impatiens corii pTeflit: vnde ,.de j* n *»
grauida fadatalem forma partum pofteie-
didit, qualem rpfamaritum perfonatum in-
ter amplexus attentius confpexerat. Nar-
rant 78. de Cippo quodam rege, illi inter 7?.
dormiendum enata in fronte cornua : cfrm
commiftos interdiu tauros fomnians altius luYiciT
animo agitalTet.Riirfus Hilpanoadolcfcen-
ti cui nomen erat lacobo Ozorio vnjTnoit
amplius node canitiem obrepfiffe, quod
dies illi necis fequens efTet diftinatus Ac
quamquam haec multis parum credibili*
fcio effe futura, tamen iuuac & ea meminiffe'*
vt per afpersr etiam, ac fenticofa loca ad veri-
tatem plana, pronaque magis viainftitua-
tur.His igitur fic perfpedis imaginationis vi
-04
ribus , quid vetat nos nuneafpedu horribi-
;
’
t : .-ric
les illcw partus naturse confidenter attribue
«*

re i cum vtique vel.in conceptu, vd in praeg#

natriofte mulieres cacodazmonis alicuius i-
inaginem, qualis in DD:Micha 61 is* Apri, Alt
tor»ij,aliorumque ccelitum pi&is tabulis vt*
derilolet, oculis auidim potuerint capdTe^
g e? Quod e tiara infortunium in matre ob id
4^ v
«xctifare
 te D AEMONO i ATRII AE S A 0.
A
j%. excufare videntur Iurifcbnfulti 7 p:quafifii
1. Quxreti. ]i<-ct fataliter,non colilio acciderit. Ac quod
vcrblfijni.
oculis eiufmodi imagines praeftant,
i«. •
id iamrtiulto cercius res ipfa,fi praefens erit*
afficiet. SagiSautem Dsmohes ante oculos
frp£ pfefentes vedari,mod6hac,modbilU
.
'

fpeciealibi fatis eft demonftratum. Mirum

igitur videri non debet. fi quando liberos c*
•‘j . dentp^odigiofaciufmodideformitateinfi-
gnes:(quanquam& hoc raro accidifle me#
mini). Sed aliud eft, quod vrget magis? hor*.
1
rifei illeprb eiulatu ftridor, inceuusprae»
>> t ceps, latebrarum perquWuio: quorum nul-
lius vel muta, ac lenfus,motufq; expersima-
\* go:vel resadeb ipfacaiifam dare poteft.-cumi
vifum tantum feriant,hon etiam aliquem a-
,
’
liorum fenfuuni,quem imaginatio ad foeti
poftittranfmittere.Bt certe tateamur,opbr-
tetjhicD^miones operam fuam interpone*.
te, ac fe plerunque tum in illas, tum in illai-
rum fcctus immittere, atqjue ad eas a&iones
ii.abiles,promtofque reddere * quae aiioquirt
naturi vires oesvinfeant, ac/iiperent. Quoct
*°*
&vbi £o. de illarum, quae putantur trans-
SE.h.° formationibus difputauimus, riondbfcuri
oftendimus. Quibus ita politis, ac coriceftis*
non erit, opinor, abfuhium dicere : partus
•
fic deformitate prodigiofos, ei eotales exi-
itere,quod mater.dum is informatur, vel a-
dolefcit,frequeti Dfmon occ^fatiOne per-
culfa,rei vifx ex vehementi imagination e i{-
'
lifigu-
 i r b i t t. 49
litigaram induxerit. Vocem porrd efferati,
greflfumque ac fugam infolcntem l Daemo-
ne omnino cfTe j qui fdrce vel viuos in vtero
vel abortu egenos fine Juce infantes, ex ma-
tris arbitrio inuafit. Qui fdrt£ olimcaufa
fuit (iiiquit Alexandfcrab Alexandro8i,vt »»

eosvelinfluuiurb, mariveproijcerent.vcl ^bn.cap*

in vltim4$ terrarum oras ablegarent. Et hd
dic Chriflianaluftratione eorum plerofque ,

pro Ecclcfiae iudicid dedignamur ac praefo-

candos, extinguendofque curamus ftatim,
atque in lucem prodeunt. Nimirum quia
fufpicibnem afferunt intus latentis, ac recon
diti Dxrtionis. Hominum igitur nori Di-
ftionum ea proles mi-'
eft certifiitna f licet
fcus refpoDdeatfiguri , ipfaqufe adeomite-
fiarmoiei Cum enim( inquit CirceroSi.) ti bxdefa
in rerum datura duoquirenda fint.*Vrium; nib bo«.K
qiiae materia fit, ex qua quique resefficitfir:
aUeriimquivisfit,quiquicqu£ efficiat :V-
tnimque autem in homine, nthtrfim ne .

ieanilatitium quidem ibDimdne, quantum

ad eiufm odi prdereationem attinet, efficax
teperiatur:fruftrabigenferesifto9 partus, at- "4
que hybtidas fola exterioris figurajaduen-
titiorumque motuum caufa acpritextund- •

homines pridicanc.
bis mai£ quidam feriati %
Et omnino.vtcd redeat vhde digrefla eft o-
ratio. Probabilior videtur ebrurii feoten-
tia^qui negant Df monum illam ex mutuati#
dio (vt fic loquar) femine generationi. Qu|# i

» _
. . 4u»i*
 r-C1* :
I

r
i

m Daimoitox a TRITUI Sa9,

^uanifcio qui cotr^ fenfcrint •tttofcsgranJT
fimos fcquibusdiflentire pariim tutum Vide
retur,fi hxceffetde religione rebufquefa*
eris contcntio.Sed cum nihil pietatem attirs-
gat.&fit etiam inter patres wpajSA^uetr»S>t; de
ea re fer mo nihit ab homine orthodoxos-
* %
lienum facere me cxiftimaui,fi cui magis a£
'Ht' 'V- \
ftntireropinioni,addu&isquas memouent
rationibus liberd eloquerer.

1DAEMONES C0RPVS SIBI CONDE&

fare ex aliqua materia , firmafijwr variatum «•
Ktmarttium fibiajfumere : humanam etiam non-
mmquamfed infami, at deprauato vultu, niani-
hufquey & pedibus fempertnmorem auiumrap
anum minatis,,at
• 1
% hamatis.
CAP. VII.
iC’ *; I

Emones
A...- . fua eo^
i.'
_ ^ quidem natura
^ _

fcidH*’
1
* JL^poris J
expertes* efle
fed vel ex aere,
Ur* i.
vel ex denfiorc aliqua materia corpus libi

c afeh r P ro empore , atque vfu comparare etiam

probauit Platonicorum fchola i: Cui in &
•da. hoc
afTer.fifle fc D. Auguftinus noninfi-

c * atQr J* t)- Ctiam Bafilius feribit 4, ..OcFmo-

f» libr Dc
naia Dc. -Bum corpora aHquan do cfTea&ia* aliquan-
4 do ignea : fttpi etiam ex vtroque elemen-
*

tatfiii
.to temperata. Iam vt hoc dubitationem nu l-
lam habeat,Darmonesle(e, quasfubfenfum
<ad &t corporibus, inuoluere prout id quod
:

adornant facere exigit , ac poftulat, Q£a

«- vor 4

Wd
 >%
imx•? «
t
• .
?5
.»

vero forma, ac fpecie id prxftent tam infini-

tum fit dicere , quim Protheu in omnes fua* w- i'

figuras diftinguere. Quemadmodum enini

terrx anhelitus ih nubes fe induunt,quf veit <1
tisagitatxfpedcsinnumerarum rerum praft'
fe ferant ; fie Daemones ex obic<5to,atq; arre-
pto qu6q;a£rc,ac vaporibus corpora in euni
quem cupiunt, modum fua Volubilitate, agi-
iitateq; facileinforrtjaut.Idcm Bafiliusf, re-!
fere illos laep£ hoteifcibus petulanter infui- intfai*
tare felis, muftctl£,accahis(cdifcefpentis fi- ea P l *

gur. IamblicUstf,&Plellus 7,dicinon pof-

p#
ie,quarita varietate ludant modd fe in bre- ARgypt. ca»
uiflimam molem contrahentes , modo in *M
ampltifimam exporrigentes: modo vittap- tetap.
parentes, modo occurreres,vt fccmin*:Leo ;
7*
nis diore frementes ;faltantes,vtpardaiisila-
trantes,vtcanis,atq’iein vtris, vafifque figu-
ram lefe aliquando transformantes. A luato-
ttls^ Minues, Ouieda 4 & qui Indorum Occi-
dentalium mores feriptis mandaueruntfrd
quenriffimos narrant Hlis effe Daeraonund
dccur us, modo hac, modo illa animantis fa*
f

cie fefti oftendentium. In quot vero Vultus*

atq-ora immutatos illos viderint noftrr*-
(jlr

titis lagap,opere pretium quoque eft hicrei

cenfere. Nicdljfca JVlorelia 8, refert ciim 6
Magiftellus fuus captiuaminuiferet, map f
doaiiisper feneftram iniiolantis, modole-
poris, aut muris, circumcurrentis tandem isty. *

hominis, & quo ftuprabatur, forma, atque

f ^
Di imagU «i AlZH+i t
 •

51
sr resta
% ©ASMONOt ATRBI Ar Sa«.
imagine a pparuifle. lana Gerardina 9, fufr
canis atri format fe itidem in carcere vifum.
'
. r» caien.De
,-}
««infeci**. Afmana Nanceranaio, cancri irtftar (ibi ob-
uerfatum, interea dum i me Qaiftorc.ex te-
1
,!
ItWS^
t >Sv-y
'.•
ftmirt efogijs interrogaretur. Plergq; omnes
»

:\m <juar in vallo regno fuere deprehenfac » cum

fe fioftu in uiferet, illabi confueuilTe percan-
111
sm t; cellos feneftrarumfelis, aut pu filix alicuius
beftiolx habitu. Iit omnino nullae funt ani-
0*L .
xnalium fpedes, quas ihi per occatione non
vfufpentjdum dolos admoliuntur,technaf-
2
19 Kfi
L L* JLd- 3P* queinftruuntrNuIfam tamen (vt refert A b-
1'-
't AH i *'.*•<*’ /» -
DJasTrithemius) omnium (ibi adaptant Ii*
fi «' *-*. „ .

-*3 bentius,quim hominis,qudd ea ad congrefc

fum, ac collocutiones conuenientiffima fir.
f 3’ y '*wiE
'jrfi:
‘
-
-
Ati* •
Verum in hoc 0ei erga miferosroortaltSmi
jf.2
r£efatfef benignitas : quod nUnquam tam
commode illam affingunt, quin fucus etiam
T fyl^ cfaffioribus appareat. Nam atit in vultu foe*
* IK» -
»
ditas eft , ac turpitudo, aut vncis, hamifque*
Iff
./ i'

il V ! ' .

quales obfcenis Vulturibus infunt manus,

* + pede fu e depfauatos habent, aut denique in*
folita, jltqut mfigni aliqua nota, quae naturae
immanitatem prodat, confpicuos feoften-
''£ r)^L,\ .
—
Ve. . dunt.loanrtes Pifcator/o, Hennezel ir, Sa-
llr^Nonie ffime' /2, Citharina BaMdraea if, Nicolaea
1 *uii

4*t|aui!i*
<*»*. Ganatiai^Stnncl Armentaria
Gerardina 16, retulefunt fe,& farp£, otio-
15, & loanna
&
Keifiunii. se, atque attente confideraflefuosMagifteN

4iT
**•«• Jbs, cum prxfentes colloquerentur ; obfer-

lUdcatv ttttfequcfempcr illis obfcuras,atral$qj fuiffie

facies.*
 ,

L I I I K I. 1*

ficiestac ( quod Iornandes dicit de Hunnis, cal«a.f«ft

quos D^monibus incubis fatos ferut) offae fi- •

mileslumina penitus abdita, flammae tamen Hard$no»

inftar micajitja : Qrisri&us fp*rjbs,prpfun- tib.No*-
dos, ac perpetuo olidi/ujphureique aliquid
aeftuantes;n?anusftj:igofi»s,& villis, atqueb^ i«-

mis deformes: ped.es CQrneos,bifidpfq*?fta-

turam nunquam iu&am, ledaut brejuitate,
aut vaft itate femper aliqua in Colentem : to- »*•

tam que adep feriemextra modum. Addit Siend!

AlexiaBeiboria 17 , illjujafealiquand.ovidif oaobniy.
!
fc ca pite,yel pede a! tero trn ncum, njutifum Pang *j Ir.
j

que, ejim forte faltatipnes no&urnas vnVc.u c«Und d#.

memoriam in- *
cmb
fuis agitaret. res me in
ducit jeius tumoris, qui me puero circumfe* Biamuliia
febatur de Empufis, quarum frequentesde «daqna»
no^e choreae in triuijs tum videri ferebao-
‘

tur (U pie quie Hennequin) id .e ft, familiam

{equinam vocitabant : nam Hellequiops^b
incuj?i* Paemoyibus fuam traxifTe prigj-
jnem ppn ignpbiles feriptores prodide-
runt re &2 an /e<^is antei
.* djfputatum,
Etceft£ eiufmodi Hecjitevno pede ince-
dens jetja.m yeteribuscelebratafujt, yti Ari-
/lophanis , Homeriqiie interpres proli-
x£comm?ntatifunt. Nec modp nofturnif
m
folitam apparere horis, fed &fepiffim£ m
ridianis.maximeque cum manibus parenta-
batur. Quod quidem.haud fcio.an re$£ pofc
/it referri ad id, quod legitur in Pfalmis He-
it*
braeorum /8 Ab incurfu & Daemonio meri-
: ?fai
D j V: diantv
 .... "
'

i . Y &? ''

f4 T) AEMONOL ATRBI AE $AO,

diano(quanquam funt& qui meridianum
dici putant, quod in lucis,ceu meridians an-
gelum fe transformant ) fed 8t rperidiecho-
!
raeas agitare Daemones poftci demonflrabi-
<*•
|Wuf lib. tur15, Verum de hac arota/xoffu plura fuo I9
codicentur^o.
fiuiMlibf D AEMON ES STR M ON E M, QV A II
Vtutuur e*><tpud qu<u rtrfuntur , natioms fibifirir
gere ; fedfubfurdum^Jillum, & cUttfi murum-
./.i
lato» u r*ULfw.
CXP. VIII,
.
r-’ Diabolus plerunque inteftina, I^p
J .tentique graflatione homines in malof
affe&us impellit, quemadmodum alibi di-
ximus 1: tamen & id explanata vocis ( qua-
0«p.c. bq. lem habent homipum inter fe collocutio-
Sitttoi» nes) impreffionealiquando facere foletsmq- ,

kimeque vbi illos fortilegij paitionibus, ve-

formula (ibi nexos , obligatofque bi-
iuti ex
Nam haec non tft vulgarh & mq-
bere parat.
mentaneaad eum tranfirio : qualiseueni^
quoties humana imbecillitate in vitium labi
piur: fed qusdam vcluti cprrcptis verbi|
mancipatio quam deinde Vti inter herum,
:

tc feruum conflare oporteteertis. ac praefert

ptis imperandi, obtequendique legibus, ac
fbnd itionibus. E rgoffle oportet & c6^re£>
fu m,& colloquia, quibus vitro, citroque c*
jrr. iufmodi padta firmentur. Quod humana
a->
fp^ie homini fe f$rpe videndum exhibeat
'
fvf«-
 * * l I J ® 'R f.

fuperttiscftdemonftratum. Quod vero fer*

«nonis cum eo commercium aliquod ha-
beat, hocquoque nihiloeft ad credendum
difficilius. Si enim humanam figuram fibi
exdenfato aere afcifccre poteft;qui minus
«xeiufdem diuerberatione, agitationequv
vocem fibi effingere poterit , quam etiam
exceptam ac repercufiam valles foph ar*
ticulatiffimc reciprocant , atque imitan-
tur?Etccrtc ftatuae , quercus , atquean-
traillufse antiquitatis fiefua oracula edide-
runt. Memnonis ftatuam( inquit Apolla-
*iiusi,)cume*m 5 olattingebat,atqueade- *.
h l ll
ausos perucniehat,quedorienjfacerefole- fn s j^ J" 1

bat, loqui perhibuerunt Nicephorus Gre- «af.u.

goras 5. in B^ntintfuahiftoria : SuntX in-
quit ) qui «xiftiment Spiritus quofdamad* fio.
Lib ^
miniftrospartim bonos partim malos futu-
rorum fcientiam hominibus impertiri per
vocem ex a€re ortam, & aures hominum
circum fo nantem. A /quemadmodum orga-
norum pneumaticorum foni fola (vtluue-
• vialis verbis vtar ) crifpi numeratione pc&j-
«is in varios accentus, ac tonos diftinguu-
tur : ita & Daemones folent.pro fuain fingen
dis rebus dexteritate at'rem fine lingua, fi-
ne palato', fine faucium , laterum, pulmo-
numvllavi, & figurain quemuisfermo-
nem,atq; idioma in formare.Qui inter Gr*- \
cosolim habitabant ( inquit Ffellus 4,^ he- talib.o*
r *"*
roico ftylorefponfo dabant: quiapud Chat-
v 4 D deos
. r
%
 4* pABMONOf. ATRBI A* SAP.
I^euinus ^8 fua aetate yifum teftatujr: Aduq?
tocofiipf* cp videlicet roftfo, longo, teripcjuc collpo-
fucaof.
|culisvibrantibu5,c«uda acuminata, finden-
tivoce, pedibus expeditifiimis vt quibuf
bac, atque illae celerrimi dilcurreret , larp-
J>rasconclauis perquirens. Quae tamen om-
'
7 nia quantum *d animalis corporis fabripam
V qua?
attjnft, ex ijfdcm caelis initium capere;
natura in cpterarum rerum molitione adhi*
bet,nemoeftquinonfit facild conceflurus,
ii modo fc i js rationibus duci fipet, quae iq
froc argumenti genere plurimum fempef
fnomenri habuerunt.Nam primum,vtfileq-
pio praetermittam geminationes , agnatip-
jiesque illas membrorum (mineis enim fuf-
pe&aefuntiftius Dxmonpgom?>qupdcoq-
liet eas a feminis copia, abupdantiacjue p*o-
manare,& figuram nouamjalienamqUenul?
Jam praeterea babeant^ ac a mola illainfor-
- mi ? atqup inelaborata , quae monftri affi-
nior videtur , incipiam: np inter Medicof
quidem controuerfia eft,quin fi materiaiq
paturaipfafuppeditet. Sedin hpetatumdi-
uerfiiunt ,quod formae vitipm alij in mala
vteri conftitutioneialij ex fordiejo, impro-
be- bove femine; ali j ex aftrorum contuitu, fy<?
derumqqe influxu , ac przfertim quartae,
filentisque Jdinae, quam Varro iptermen*
ftruum yocat: al j denique ex alijs caufis na#
turalibus arceflunt ; Fieri eoim horum ali
quo, vel omnib.fimul,vt concinni for mana
deceq.
 ' 1 I fi E R <j.t

flecftnteTicKpie figuram ea ponfequi nonva-

JeantAddupt 8c nonnulli ex prurientis mu
litrisitn^ginariaVcnere^cpncvlloyiricon
cubitu, qui in hoc negotio agentis, quod pro
priom formae eft, partes obtinet, abfurdas e*
iufmodiformas afeifei nam & gillinaeoua
:

pariunt,citra vllam galli operam,qu? ob id,

quantocunque incubentur tempore, non a-
nimanturtafnpp.-fed potias putrefeurtt. Vt-
cumque resfit,^ nemineadhup ambigtau*
fliui, quin eiufmodi foetus^ natura, none-
tiam a Daemonibus caufam habet. Nam &ho
fieftiE matron^.acalioquiitam nefandi.coji
pubitus (ufpifipne alieniflimae/sepe talem e-
jlereyifaefunt. Etcontri fagae, quibiifcum
ftupr i quotidianam fer^confuetudinem ha
fiere dicuntur Dsempnes,infantes fuos faepe
pariunt omnibus naturae numeris, &
parti-
bus per fe<aos,atqueabfo lutos. lam quod at-
tinet ad horriferos illos partus, qui ip(o quo
pdunturin lucem mopiento ftridore, diC-
curfu, ac fpecie, quales vulgo Paemonibus-
affi nguntur, terribiles fe oftendunt etli ve-;

gent illi non parum ad inferendam hanc de

Paemonumrexvo7rof/o(.opit!ionem:{iquidein
jnquit Euripides, J

H \ xdffc f? yiyVc Irizpitlp/j. 59 .

Si tamen eorum efficientes caufae paulo
attentius confidefabuntur.ni hil quoqyie re-
perientur habere, quod fuum natura non
pgno(cdt«Pal&m eft quanta formarum varie-
C 5 tata
.
V. * v- }
' ' v '
v 7
’
> ’
"V. 'V * '
W^-*
>f- / ;

4* Daemon© i atrei aE Sao.

hominibus pradertim ca ludat, vtqiiis
ftatein
©x co,quiadhuc illorum extitit,numero vix
duo rcperti fim vultu, moribufqV per omnia
fconfimiles, vel vno fint partu editi Quodfi
:

inE|au,&l!acob resipfaolim Fecit manifeil(h

Eius.cauFam, fi rogetur Phyficus,non conti-
nuo in Feminis genitalibus Faculutibuseam
cpn/lituet, quafi natura ex vna, cademque
caula res adeo diuerfas fit editura» cum con-
trafvt inquit Cicero 6o,) eius via perpetuo
vna f|t »^c fin^plex fimilium appetentiffima,
JaSSte*
**'
*c adeo rapacifhma. Quid ergo quim tan-
dem tantae dgierfitatis caulam probabilem
fatis conftituemus. varie Et de hac quidem
difputant fed in eo plurium cqnfenfid
illi :

«ft, vt ad matris imaginationem potius re-

ferenda videatur. Memorabile ecquod df
at. ea re in Iacobfacrahiftoria 6 t, legitur.Is pa-
«enf c. 5 «. ftocum Labancfocero conuenerat, vt fibi
« •
habere liceret eas omnes, quae in grege ma-
culis interftinFte, confperfieq» reperirentur
pecudes.Quo igitur piures eiusgeneris ede-‘
;
i jentur matribus ad aquam appellentibus d
populoamygdala,caftancaue virgas colori-
busdiftin<9;as opponebat, quarum Frequetl
** . *fpc<9:ufenfusearumaificerentur,vnaq;qui
/*
.
poftmodum concipiendus erat Foetus. Quas
etiam illi Fruftra non Fuit cautio : Nam ma-
tres illae fer& omnes agnas edebant maculo#
Fo vellere quarr.uis qui, iniret eas talis nuU
lus in toto grege exifteret. Ab innata igitur
r iemi-
 :

1 i b e r t «i
feminis facultate non erat ea veritas , ac di-
uerfitas : fed ab obrepe
illis,qu* extrinlecus
bant, imaginibus. Quam
tantum brutis a-
Ii

nimantibus^uae nihil tamen menteagitant, TnfcuLq.lfc

natura vim tribuit.ac facultatem, quid de ho »• ocfimb.
minefuturum putamus, cuianimuseft (in-
quit Plato id eft,(vt interpreta- lib.a,

tur Cicero 62,Jfeipfum femper mouens,fem

per aliquid agens, nunquam agitatione va-
cuus non eciam inter dormiendum f Siqui-
dem illarum rerum vifa eum fatigant, quas
vigilans gefferit, aut cogitaritd*. Quaepu-
De uina% ^
*
to caufafuic Plinio 64, yt diceret pluresin iib.i.Ma~
homine.quam in ceteris omnibus animali' frob Lib ;J;
bus apparere differentias, quia videlicet co- C a P .,.
gitaticnum velocitas , animi celeritas, inge- ‘4*
nijque varietas mutiplices notas imprimat
cum caeteris animantibus immobiles fi nt ani
mi,&fimiles omnibus, fingulifque in fuo cui
quegenere. Ac licet Leonardus Vvairus ^
in eo tra&atu quem de Incantationibus edi*-
dit , difputet eiiifmodi macularum in pe?-
Cudibuslacob varietatem ex occulta diui-
,

nae voluntatis potentia magis fuiffe, qu^m *

ex obie&a illa colorum interpun&ione ip- :

*
fa tamen hiftoriae Veritas, fi exafte perpenda
tur , contrk facere videtur. Nam fi hoc
fic facere inftituit Deus, quid necelfe fuit w
ftud de virgis, quod certe probabile in natu-
ralibus caulis fundamentum politum habet,
-
quali fubfidium aliquod , atque fiiftrumcn-
tjxm
 -

*:ct

44
”
pAEMONOl ATREI AB SA ,0.
.
•

,
#

<um opificij lui adhibere ? Et cert& fe*?pf#

Vvaif us luo iugulat gladio, tu euettigio la.u*
«6. data contra Diui AuguftioitfS.authoritate:
lib.ti.de fi (uperioris libri capite vicefimo, ferio <i-
^ tiara addicis in contrariam fencentiamar-
gumentis:quod,inquit,focerumlacobbQ-
jria pecoris parte,adinuer)ta illa virgarum vi

V. fiationecum infigoieius damno fraudaue*

rit : quod gallinis, cum oua incubant, talfs
pfferrifoleant colores, qualibus diftindos
earum pullos volumus; quod ea cautio Iit
‘

‘ maxima, ac prouifio qjuidjjit liberis operam*

nealijsexorneturgenialis le£*us imaginib.
'

actabulis,qu^mqua; honeftam,liberalemq;
'fl
aliquam fpeciem cftendunt.Similitiidinum
enim in mente reputacip eft ( inquit Plinius
67.- 67,) & in qua credantur multa fortuita pol-
fcib7ca.11. Iere. yifus,auc|itus,mpmoria,bauftgBq; ima-
gines fub ipfo conceptu. Et mulieres (ait
6 8. Plqtarchus $8)fa?piufcule repertae funr»quar
5
fimdesillisbmulachris, ftatuifqiiepartuse*
C hu c
ttac.
cap tf. ^
niterentur^uasindelitijshabuillent.Qi^iod
tamen ego prorfus fic didum non imelligo,
qiiafi vniufcuiufque figuram ac lineamenta V
indecaufamfuam necdfardoinutuari.atque
habere putem. Nam paturam hic etiam ius
fuum fibi vendicare indicat, quod nqn mo-
tio liberos, fed &; nepotes parentum fuorum
vultus, mores, voce (B.inceflum, faturam de
nique ipfam,multis etiam poft annis referre
yidemqsjmo & in parte corporis»aliqua
~
no
I
‘
um
 ,

1 r r V** ' »

t I B B K t
genaris fui propriam, ac peculiari. Vti
,a* *
Seleucifilij 69, nepotefque ahchoram in fc
J5 .

more: Daci 70, in brachio ccrtu aliud quod- to

dam generis fui infigne ad quartum vfque
parcum oftendtfiepeihibetur. Birgami 7;* W 7u
quoquein Colconum familia ( quim vnus Hift.v«n«€
maximd illuttrauit Bartholomaeus ilTe, cu
lus adhuc Venetijsad D
D. Ioannis& Pauli
crefta vifitur llatua equeft ris) peculiare fuit
mares vtplerunque tribus nafcitefticulistob
*
idque adhuc eius familiae /ymbolum tribui
nigris tefticulis effe Potatum atque inligni- ,

tura. In Lepidorum 72, etiam gente tres in-

termitfb ordine obdu&o membrana oculo flfl», Hkns
C1 * '**
gt niti memorantur. Et indubitatum exem*
pium cft Nicaei nobilis pi&ae By fant/ j geniti;
‘

qui adulterio AEthiopis nata matre, nihili ..

cofofe differente, ipfe autem rcgenft

caetcris
AEthiopem. Cui & germanum illud
rauit
€^7$ de muliereqUadam Graeca, quae cum
enixa eflef infantem, obidqueadulterijcifet rtuca/cfc,'
dam nata, progenies AEthiopis quarta inue-
taeil.Tum& hoc in corporibus liberorum v^ucUA*.
Pythonis Nifibenfis haftae figuram (ignum
Spartanis conueniens , po(t multi temporis
reuolutionem, tanqjuamexalrifiima genei
ris limilitudine emicu:fle. Verum (i quae mi
iorin corpore apparet turpitudo,ac defor-
>'
mitas, quaeeifigtiramindati communibus^
& vulgaribusalieniorem , vt plerumque eas
ab eiuimodi phantaliae violento , vehemen* 4
 ,4$ t>AIMONOL ATREI AS 5 a&;
tique motu progrcdi.Nam certe fiquid mti*
lier auidius animo concipit, ac menti incul-
cat altius, fiue in ipfo conceptu, fine etiam
ineunte geftationis tempore, huius imago v-
tidi&umeft, vt plerumque infcetuclucef-
cit. Dum enim vehementius, attentiufque

Irerum vel obie&arum , vel concupitarum

fpeeics animo Voluit,acverfat$euenit,vt ea-
rum figuraconcurfantibus vni humoribus,
quos ad id habctobfeqUcntes embryoni, in-
datur atq; imprimatur. Vifo.n.fub concepti
oblato (inquit Empedocles apud Plutar-
chumy^ infansinformatur. Fidemhuius
rei faciunt smplifiimarn,quae de ea reextant
apud probatos authores, exempla. Scrupu-
lum (inquit Heliodorus prarful Tricenfis
7J.j in agnofcenda Cariclxa filia marito adc
mit AEthiopifla vxor(eftohsccommenti-
tia narratio,at veritatem pr$ fe fert aliquam
eamque,qu^m proxim^fieripoteft veftigijs •

confequitur) quod diceret Andromachiaft

fe ob oculos imaginem tum politam habu-
irfe,ciim vxorium patraret opus. Hancquf
In cutecandoris caufam praeter loci morem*
ac naturam noti refpuifle virum naris alio-
qui erauft&iiTims. Marci Damafceni nota
eft hlftoria de muliere, quae villis, qualibus
Veftiri folcnt cameli , horridum Infantem
peperit: non aliam ob caufam, qukmquod
Diu i Ioannis Baptiftce inter geniales cont-
pl exus in adueria tab ula cont em p lar e tu r e f-
 LIBER, t. 4i
fielem Quae etiam caufa fuit 76, Nicolao P6- „
tifici eius nominis IU. cum eius neptis villo* f »a.chro^

fum admodum infantem peperiflet, vt vifo-

cap 4<*
‘

rum, quotquot erant Rorax, imagines edi-

fto tollendas cajaret AFius 77. nondum de
polita cacodxmonis perfona,quiminfabu# Bufcodud,
)a paulo ante adumbrauerat, obuiam forte
vxorem mors impatiens corti pTefiit: vnde
grauida fa&* talem forma partum pofteie- *»c*p.i*
didit, qualem ipfamaritum perfonatumin-»
ter amplexus attentius confpexerat. Nar-
rant 78. de Cippo quodam rege, ilii inter 7?.
dormiendum enata in fronte cornua : ctkm
commilTos interdiu tauros fomnians altius mrie£/
animo agitaflet. llurfus Hilpanoadolefcen- -t*

ti cui nomen erat lacobo Ozorio vninott

amplios node canitiem obrepfiffe, quod

dies illi necis fequens effet diftinatus Ac
quamquam haec muttis parum credibili*
fcio effe futura, tamen iauat& ea memmilTe*
vt per afperar etiam, ac fenticofa loca ad veri-
tatem plana, pronaque magis viainftitua-
tur.His igitur Irc perfpe&is imaginatioriis vi
•>

ribus , quid vetat nos nurteafpedku horribi-

les illos partus naturae confidenter attribue
re < cum vtique velin conceptu,vcI in prxg#
natione mulieres cacodaemonis alicuius i-
maginem, qualis in DD.Michaelis* Apri,An
tonij, aliorumque ccelitum piftis tabulis vi-
deri lolet, oculis auidifts potuerhftcapeffc-
f e? Quod etiam infortunium in matre ob id
* excufare
 .

t‘ I B i E 1 49
iifiguram induxerit. Vocem porrfc efferati,
grelTum que ac fugam infolentem i Daemo-
ne omnino effe * qui fdrtl vel viuos in vtero
vel abortu egeffos fineJuc* infantes, ex ma-
tris arbitrio inuafit. Qu£ fort£ elim caufa
fuit (inquit Alexandferab Alexandro 8«, vt »• , .

* '

eos vel in fluuiurfi , marlve proijcerent, vel /?£" ca lf

p
in vltimis terrarum oras ablegarent. £t ho 6cii.j.«a.ifw
(
die Chriftianaluftratione eorum pletofque ,

pro Ecclcfi* iudicid dedignimur ac praefo-

candos, extinguendofque curamus ftatim,
atque in lucem prodeunt. Nimirum quia
fufpicidnem afferunt intus latentis, ac recon
diti Dxrhonis. Hominum igitur nori Dr-
inonum ea proles eft certifiitaa j licet mi-'
btis refpondeat figura , ipfaqufe adeomite-
ffcrmoiei Ciim enim ( inquit Circero8i) 4<i

in rerum tiatura duoqusfcrenda fint:Vhum; nib boa.li

qiii materia fit,exquaqu*que resefficitfir:
atterilm qui Vis fit,quabquicquf efficiat : V- V
trumque autem in homine , neutrum iis
ieanflatitium quidem ihDsfcmdne, quantum
ad eiufmod prticreationem attinet,
i
effica*
feperiatur rfruftrabigenferesiftos partus, at-
que hybridas fola exterioris figura ;aduen-
titidrumque motu umcaufaacpritcxtu no-
bis riial£ quidam feriati homines praedicant*
Et omnino, vted redfcat vhde digreffaefto-
ratio. Probabilior videtur, ebrumi fenten-
tia,qui negant Df monum illam ex mutuati#
iio (vt ii eloquar) ftmiae generationi. Qui#
“
quadi
'

.
: i
.
 'p D AI M O *rt>X A T,R B T AI SA9,
^uam'fcio qui cotri fenfcrinf amores grau?T
(imos ^quibus diffentire parum tutum vid*
retur,G hxceffetde religione rebufquefa*
eris contcntio.Scd cum nihil pietatem attirt-
gat.&Gt etiam inter patres wpe^tyuetrtSS*; dd
.
*
,
earefermo nihili ab homine orthodoxos»
lienum ftceremecxiftimaui,fi cuimagisak
fentiieropinioni,addu&isqua memouent
• rationibus liberd eloquerer.

DAEMOSES CORPVS SIBI CONDE^"

fxrt €X aliqua materia , forma/que variai um a-
rimantium fibiajfumerc : humaram etiam non-
nunquam>fed infami, m
deprauato vultu >mani~
hufque,& pe Ailusfemper in motem auium rapa*
eum manatrs atfy hamatis.
}

CAP. VI I*
X

D
-I »

rt* A Emones i.’ quidem natura fiia cor-

rfalm ca.i.
poris expertes efle y fed vel cx aere.
Urs i. velex denfiorc aliqua materia corpus fibi
> «que vfu comparare etiam
Erat chiiia
probauit Platonicorum fchola 2: Cut&
ii.ceatcr.s.» m
•ii. hoc aflenfiffe fc D* Auguftinus noninfi-
c *at Q r ^ etiam BaGlius fcribit 4, Oxmo-
la libi Dt
•am.Dr. sum corpora aliquando cflea6ria, illquan-
4* do ignea : faepi etiam cxvtroque elemen-
Ia E fria
Uag. i». to temperata. Iam vt hoc dubitationem nu l-
lam habeat,Dxmones fefe, quaefubfenfutn
«tdfit corporibus, inuoluere
:
prout id quod
«domant facere exigit , . ac poftulat.
^ vari
 1 i 1 1 x I. |§

vero forma,ac fpecie id prseftenttam infini-

tum fit dicere , qirim Protheu in omnes fuaf w- j'

figuras diftinguere. Quemadmodum enicA

terrae anhelitus ih nubes fe induUnt, quf vert *. •

iis innumerarum rerum pra*'

agitatae fpecies
fe ferant ; fie Daemones ex obie£to>atq; arre-
pto quoqia£re,ac vaporibus corpora in euni
quem cupiunt, modum fiia volubilitate,agi-
iitateq; facile inforrtuut.Idcm Bafilius 5, re-’
fert illos faep£ hominibus petulanter infui- intfii*
tare felis, muftctl£,«ccahis (e difcefpentis fi- ea P *•

gur. IamblicUs£,& Plellus-jr, diei non pof- pt

ie.quarita varietate ludant modd fein bre- AFg } pt.c^
a
uifiimana tholcm contrahentes , modo in ilA
ampliffimam exporrigentes iihodo viriap- «tap.
parenres,moddeccurretes,vtfcemina:Leo :
7*
nis more frementes ;faltatttes,vt pardalisda- *!**
trantcs,vt cdnls,atcpie in vtrls, vafifque figu-
ram aliquando transformantes. Aluarb-
fefe
tiisMinues, Ouieda*& ejui Indorum Occi-
st

dentalium mores feriptis maridaucruntfrd

Ijuentiffimbs hartarit Hlis eflfc Daeraonuntf
"occur fuS, modo hac, modo illa animaritis fa*
cie feft oftertdentiiirti. in qudt ver6 Vultus*
atq-ora immutatos illoS Viderint noftraejfci
Mi
i&tis faga?,operc pretium quoque eft hicrei
cenfere. Nicolia Morelia 8, refert alni
lVIagiftellus fuus captitiaminuiferet ,
fnap l
doaiiisperfeneftram inudantis, ftiodole- jC nd*pj|j*
poris, aut muris, circumcurrentis tandem \$tj, ,

jiominis, & qud ftuprabatur, forma, atquo

r. 1 J.
£ v
. -
imagU
m .
 f
>>• tt Daemonol atrbi Ar Sa«.

ftigs***. imagine apparuifle. lana Gerardina 9, fufr

caicn.De canis atri formah fe itidem in carcere vifum.

m
m
P
I*
Afmaria Nancera naio, cancri iftftar fibi ob-
uerfatum, interea dum i mc Qa*ftorc,ex te-
(Irorrtelogijs interrogaretur. Plet^q; omne*

m
Bfxsr
i
1)
«juat in vafto regno fuere depreheni* , cum
fe flo&u inuiferet,ilfabi confueuifle percan-
cellos feneftrarum,felis, aut pufillae alicuius
befliol* habitu. Iit omnino nullae funt ani-
Mft. ii
malium fpecies,quasilli per occaftone non
3fr&
vfufpent,dum dolos admoliuntur,technaf-
|uein(lruuntr
£ Nullam tamen (vt refert Ab-
{* ;.* > r.
s
DJas Trithemius) omnium fibi adaptant li-
bentius, quim hominis, quod ea ad congrefi»
fum, ac collocutiones conuenientiffima fit,
/*: ’
Verutas in hoc 0ei erga miferos mortali* mi
TK2
riefucet benignitas : quod ndnquam tam
commode illam affingunt, quin fucus etiam
craffioribus appareat. Nam afitin vultu foe*
ditas eft , ac turpitudo, aut vncis, hamifque,-
quales obfcenis vulturibus itifunt manus,
pedefue depfauatos habent.aut denique in-
solita, itqut mfigni aliqua nota, quae naturae
immanitatem prodat, confpicuos feoften-
1 . . . durtt.loanrtes Pifcator ro, Hennejief 11, Sa-
® ^qihe’ /2, Catftarina Balapdrxaif, Nicolaea
:

inii (j ariatiar4,Sennel Armentaria i$,& Ioanna

4freaui!it
Gerardina i 6 > retiilefunt fe,& farp£, & otio-
fjea lunif. se, atque attente confideraflefuosMagiftcU
w> *- ibs, cum prsfentes colloquerentur t obfer-

Itidem fj tuUequc femper illis obfcuras, atrasq; fu i (Te

‘ '
facies;
 /

L I 1 1 R I.
n
fjcies:*c(quod Iornandes dicit de Hunnis, ca!ca.9«ft
quos D^monibus incubis fatos ferut) offae fi-
milcslumina penitus abdita^ammae tamen Hardfino»
inftar micantia : Oris.ridus fparfos,profun- tij ».No»-
dos, ac perpetuo olidi, fufphureique aliquid * 1** 1

J2/
aftuantes; manus ftrigpfas,& villis,atqu*b a 14. i

mis deformes: pedes corneos, bifdpfq;: fta-

turam nunquam tuftam, fedaut breuiute,
aut vaftijate femper aliqua inGolentem to- .* ** - .

*
lamque ad«6 fcrirm extra modum. Addit
AlexiaBelJioria 17, illjumfcaliquando vidif- oapb u» 7.
fc capire,yel pedte altero truncum, mutijum ?
que, eiim forte faltatipnes no&urnas vn^cu calando*.
fui$ agitaret, Qn$e resilio memoriam in- **•*
ducit eius rumoris , qui me puero circumfe- Biamuiil*
rebatur de Empufis, quarum frequentesde
Jio#e choreae in trruijs tum videri fercbao- ;

tm(Um<jutc ttentuqum) id.eft.famijiam Hel-

Jequinam vocitabant : nam Hellequmosa!)
incuf>i$ Paemoyibus fuam traxi/Te origi- / lt

pem non ignpbiles feriptores prodide-

runt : redte an fequs antei eft difputatum,
Etcej-tS eiufmodi Hecatevno pede ince- ;

dens etjamyeteribus celebrata fuit, yti Ari- ,

ftophanis , Homcriqiieinterpretesproli*
commentati funt. Nec modo no<^urni|
folitam apparere horis, fed &fepiffim£ me-
ridianis, maximeqije cum manibusparenta-
batur.Quodquidem.haud fcio,an re#£ po&
fit referri ad id, quod legitur in PfalmUHe-
|g
^rasorum 3 Ab incur fu & Daemonio meri-
: rru ti
'
k
-
D•
j diano
.Jl sf&r . .
'

.
. .
 »

k;w r-
-
^ ? K rtfljL* 4L- r • '•? > •i •
Lfp .-drttV- % v 'aj • %
* .
•_
i- •
,

r)AEMONOL ATRII AB
.

f i -4PT » -y-., *. f4 $ A O,

v? v «
dianofquanquam funt& qui meridianum
** 55T? i&l dici putant, quod in lucis, ceu met idianae an-
.

:jfc r. -Iti-
gelum fe transformant) fed Sf. meridie cho-
r*as agitare Daemones poflc^ demon Arabi-
,£| !
<(J».
tur 15, Verum de hac volu/xoffu plura fuo lp
H&r fv«tuf iib.
. *-pi 4 -
co dicentur 40.
ao.
-
.; f!tti«u libf. $JEJfON£ff SERMONEM, QV J $1
'

^ tf*
'

Vt utitur e*><tpud quai ytrfuntur , natioius fibifin-

itu ‘.fcdfubfur dum >pufillum , dr c/rfa/a mww*-
1
'

; :{fS5
Qryv* ?-»'. JfeJTo
V'
<
1

^ '
r< XAW.HW.

:
*»-
n- •-«
v 5 *
•• C AP. VIII,
*

E
'•77
. ,
.
• •• .

Tfi Diabolus plerunque inteftina, Iq-

tentiquegraflatione homines in malo*
affe&us impellit, quemadmodum alibidi-
Jtimusi; tamen & id
explanata vocis ( quq-
t- Jl(|« lem habent homipum inter fe collocutio-
nes) impreffionealiquandofacprefolctsmq-
'
,
*'
lr J4 •>. -v.?,. kimeque vbi illos fortilegij pactionibus, ve-
v>
•

luti exformula fibi nexos, obligatofque hq-

>A
bere parat. Nam haec non eft vulgarh & mo-
mentanea ad eum tranfirio : qualiseneni^
quoties humana imbecillitate in vitium la^i
)*>> x, paur; fed qusedam veluti cprreptis verbis
*#-
-'wSfSsc sT
frtCrvV fc
v <«>«4
Y; 't? mancipatio quam deinde Vti inter herum,
:
_7 .'r
-wU- * j.i./r* tc feruum conflare oportetcertis, ac praefert
^tis imperandi obfequendique legibus , ac
,

Conditionibus.E rgoffTe oportet coj*re£. &

f fge
- sur
t-
. V'
colloquia, quibus vitro, citroque c-
,
« sr. iufmodi paCta firmentur. Quod humana
A •<
homini fe feps videndum exhibeat.
fc

/L
 ' >
'
T, I B S *R f. 5»

fupcrnis cft demon (Iratum. Quod ver o fer*

tnonis eum eo commercium aliquod ha-
beat, hocquoque nihiloeft ad credendum
Si enim humanam figuram fibi
difficilius.
*
exdenfato aere afcifccre poteHt; qui minus
cxeiufdem diucrberatione , agitationeqiat
vocem fibi effingere poterit ,
quam etia-qi
exceptam £, ac rcpercuflam valles f*pi ar*
ticulatiflimc reciprocant atque imitan-
,

tur? Et certe ftatuas quercus , atque an-

tra illofae antiquitatis fiefua oracula edide-
srunt. Memnonis ftatuamf inquit A pollo-
»iusi,)cumc*m 5 oiattingebat,atqueade- *.
° r
iusosperucriiebat,quodoriensfacerefoie- fnsll br J”
bat, loqui perhibuerunt Nicephorus Gre- nf.n.
gorasj.inB^ntintfuahiftoria SuntXin- Lib V b :
j
quit ) qui exiftiment Spiritus quofdam ad- fio.
mi niftrospartim bonos partim malos futu-
rorum fcientiam hominibus impertiri per
vocem ex a£re ortam, & aures hominum
circum Tonantem. Adquemadmodumorga- . i

norum pneumaticorum foni fola (vtluue-

• miis verbis vtarjcrifpi numeratione pedtj-
nis in varios accentus, ac tonos diftinguu-
tur ita & Daemones folent, pro fuain fingen
:

dis rebus dexteritate a^rem fine lingua, fi-

ne palato,' fine faucium , laterum, pulmo- ’

,
,T

numvllavi, & figurain quemuisfermo-

nem,atq;idioma in formare.Qui inter Grx- \
cos olim habitabant f inquit Efellus 4, yhe-
r * a> '

roicofiylo rcfponla dabant: qui apud Chal-

•V £>4 deos
 Jl Daimonoi atrii ai $a«,
dqpos Chaldaico fermonc vtebantur: ficufj
j

qui apud AEgyptios,AEgyptio’Qui Arme

niaip incolebant alip migrantes indigena*
rum oratione loquebantur. Qupd &fag$
«quaedam de fuisMag ftelli* etiam nuc affir-
mant : fic videlicet cos /ecutn loqui , vt noq

qyjeat vernacule, ac germane magis, vel qui

nunquam patria exceflerit : imd & nomen
itidem vernaculi fermonis vulgo affur
fibi
<• mere. M^rgareta Luodman 5, refert id fu»
eft, infortuqio : SyfiillaCa-
jFc$al fuiflef
fpbi.usr.' pellarla 6, M4ih leid, id eft.noxio; Catharina
'
«• Haffner 7, xwm Fvaft vlufen, id eft, ad faltu*
r
|end Do?*
volanti : Ajejcia {Bernbard 8, Fedtrvviifth, id :

fjipb uu. e(J,plum^terfori. Quae Romandict loquii-

7- tuf(n^m Lotharingica ditio vtriufque lin*
cai oToV & ux incolas habet) Maifirf perjil\
Ut6. •
V erdclet , Saute Itwjfoy , & id genus alia multa,
u Gifcrmia adroqdum
gen 9
*S
c«l
V
b ' " tipfUa r5 C ^,l' re -V»rum qu€-
fl

nunquam /e in homine tam

'
<
* ’

com
mode induunt,quin fuperfitaliquid,quod
fucum, fraudemque detegat ficuti iam an-
c \ :

• > didumellg: ita nec adeo feliciter hum^

nam vocem imitj|ntur , quin ficta, ementita*
qqe audientibus facile appare#. Nicolxq
**• C?anqtia 19, Euaffefpletia if, lanaNigrq
Anpacuriaiw M, pleraequi? *!i* vo-
ac
3r‘-’ cem ilji$efle aiunt
ffis. qualem emittunt, qu$
,

. r I
1’
•*
dolium, apt reftam rimofam infertum
1
babent. Ob idque illos femper loquendq
d. Aprj
folia,
£ yultum dcpipterc • ytj foJcnt facere po~
;-r 4*PW4k
fi* ,
» V/

\ r\ x
 '

-1 r * * * ?. f9
* 2-
4 ibundi,& (celeris alicuius fibi confci j .Aut
Cert£e*ilem,acdebilem.$ic retulit Hermo cauU
lau< Barbarus i$, i fc auditam fuifle vocem Aprii.uu.
fubfibilaqtis Demoni$,cum ilje forte de Ari P#t Ji*lCf u-
flotelis entelechia interrogatus fibi,&Qeor nitus Lib.
gio Plac^npno refpondiffe^ Eadem curioli-,
tate Appion Graiqmaticusfhunci fe adole- cap.i.
fcente vifum fcribit Pliqiqs 14. ) V mbj-as cu
feuocaflet, ad percontandum Honorum, LibTw»
qua patria »quibqsq; parentibus genitus ef «p.».
fer, non aufus fuit profiteri, qujd libirefpon
difTer.Qupd ego fic interpretor adeo confu-
fa, ambigua jobfcura,ac debili voce locutum

fuifie,vt clari certique iithil in$e elicere po-

tuiflet,cp ppftea referret. bJanj D*mones(ln
quit Pfelbisi$)de 4 itaopera tenue, &pufilla xim

yoceedutjYteorumendsiciajppterincbftin- iniit»
dam illius obfcuritatem minus deprehenr D* m0 *
dipoffint. F4 Gennadius Patriarcha Con-
ftantinopqlitanu? vocem confufam inaudi-
uitfpe^ria 4 a l tar f dc node flantis , cum id ,
.
.

illeiurgabundusincrepaflet , ytCecfrenus,

Calityus# Theodorus \6 fcrjptis fqis tefta- In

tgm reliqupfe. Ylmusi7qupque,i4ell (vtzonar.ta.
conijcio)e$ vjmp verba facias PaemonTh^
fpefionis ? qui Qynrnofop^iftarum cr^patu hift. fcc«l^
Ipaximus,iufr4 a 4 ipfpsaduentantem Apol M-
Jonium fapieqtcm voce tenui falutauit Af- pbHpft fik
.
‘

fyriorum etiam,# Chaldaeorum « ««f*

fitct hoc praedare folebat,vt Daemones & pe-

flridula voc? ac tenui fibilo verba ede*

^
<*-' . 7 I i
 *
'*p'
,*V- '
Daimonol atrstai Saq.
t -
> , ^ • |j

rcM.Nenapdhaeceo redeunt omnia, vt init

tatioqu*( inquit Fabius i8)artiseft propria,
^ nunquam tam
3 mft. feliciter naturam exprimat:
fa P’i’ quin inter hanc, & illam femper aliquid in-
terfit , ipfcfque veritas pluribus parafangit
v
- "* fua fequencem veftigia hypocrifina poft fa
relinquat.

RECTI SPECU HOMU

^ nesfitpi de(ipere>fu$s quoque ad eandem hjpocri*

fim quam maximi potefi eruditos babere, qu»m

vc culto magit fit eorum improjitas , mmufque etn*

K
iedurat ac fitfinti»mbui coarguatur,

CARVT IX . i

Alifpiritus(inquitIamblicusi)fimU
«..quando t»
jLVx^ Eu ^* ncrn b° noruna ^pcarripiunt.
{Si““ Etfatanas ait Diuus Paulus 2. in ange Ium I

jeanr. lucis fe vt plerumque tranfHgurat, integu-

i‘y c«ri«th
® ento <jue femper aliquo feinuoluit, quo
«r.u.v»rf. homines d el u dat, per d atque facilius. Quis
**• enim adeo eft confidens, acfecurus, qui fi
prima fronte ( quod aiunt) cornua often-i
y dentem, id eft, perniciem aperti intentan-
tem vid eat.non ftatim obnixe illum vket,ae
4 efugiat?£rgo quemadmodum.
— pueris abfinthiAetra meo mes <

Cstm dare caruntur, pr ius o~& pocula circum

u; Afptrant meUu dulct.fi.ttiot^ hquure,
f. y
t-iiepeb lib.
Sic improbus rwafcts merces fuas, vt venalio-
res hominib cbtrudat,easfpeciofis inuolik-
Cf n tegit ac (quod de fui teporis Philofop bis
* * dixit,,
 1 I » S K 1. it
dixit Seneca) pharmacopolam more pyxi-
dibus venena occultat, quae tamen honefli£
fimos titulos prae fe ferant. Imo vt facilius
emptoren^ inuf niatfplendidi, ac lauti mer-
catoris habitum fibiafiumit: nimirum quo
magis fides fit nihil fordidi,falJacis,aut exo-
leti apud eum proflare : f$d takm,vtaiune
«ffe generofitate equum qualem
,
phalei 5, &
ephippia nitore, atque elegantia exteriora
demonflrant. Ac primum quum nihil ade&
exofum habeat , atque honores , cultufque
diuinosjpraftigijs tamen, atque incantatio*
nibus fuis no ceffat intcrmifcerevotiuas pe-
regrinationes, anathemata, libationes, facra,
iuftrationesjprecattonesfolemncsjexpiatio
nes, eleemofy nas atque id genus alia ,• qua ,

religionis aliquod (ludium prae fe ferre vi-

dentur, vt i pofl fuo loco fufius declarabitur.
Hocqueaded agit, vt fuos habeat in illis, vel
adluperflitionem exercitatos', atque afiue-
fados : quo videlicet fufpitionem eius, quo
tenentur, criminis, i fe longius amoueant.
Vt mirum nemini efle debeat,fi fag§, quibus
^efteum Daemonibus vita quotidianae con-
fuetudo,adeo bell^tque appofite eam per-
lonam adumbrent, ac imitentur. Siquidem >

(Vt ait Cicero MaxrawtL^Tolcbi,)^ Sffat- 4.

newfits. Illud ver6 n6 efl quis ^

plenius exhibitu, ac reditu quaerat, quslm a- %.

‘pud D.Paulu^.vbilpccieafTimuIatefapieci-
p
tpiap fuis depingit coloribusjfuperftitipc vide V mC^
'
- licet,
 f$ P ABMONO^ ATRBl AI f A Q.
Jicetanimi ementita humilitate, & corporfo
)ap(ione,acdilatiQne:Nara hoc fucoadeb frt
quenter $*tan tenebras fuas iljuftrat , vt l lu-
ce nihil plane differre videantur. Noftras-
tate inMediomatricibus yifus eftnon illam
dat* yit* curio feuerius cum magiftratu ex-
poftulare , quod e parcecianis eam iufnflet
duci,qu*opinionefua religionem pr* eae-
terisomnibus f*ndiffim£, pijfTjmequecple-
rct.blam & fleris omnibus primam interef-
j
fe,abij$q; vltimam, atque adep inuitam re- t.

cedere: precationes ne in via qqidem inter-

xniptere.eas vfq fcvfqj crucis fyrpbolo diftin
;

guere.aras Diuprum confecit?? meiporia;

pullis non 4i*bu$ fuppliciter adire : tefTer;*
preca/ia fempef inftruda efle-.folenpiaque-
queieiqniacelebrare, vel rigidiffim^ blan-
do , atque humili fermoneobuiosquofque
appellarerdenique nihil npn earum prs?Ua-
l‘e»q4?denjifTam mentem, propenfumque
ad pietatem, ac feligionem animum poflen$
jndicare. Atque hxc top fanditatibus fom-
mendat$, cumulataque mulier pqftmodun| j
‘
eft innumerorum manifefta maleficiorum,
icflagictorum irvMnem Iudicis iuft* cop-
demptione coniecta. Plerapqpe omnes eiqe
Criminis co mpert£, quantum mi(ii ex caruuq I

confeffionibus hadenus comprehendere

licuit fic fida, diflimulat^ue pietate fiele-
iliflimam vitam femper obtenderunt Ipfe
Jaun,quiijlafum princeps eft,& qtputjcun*
,
primum
 .

t Y M K it

Jtffm&m illas adoritur, in eum Te habiturri

comparat , qui beneficium ac falutare ali-
,

quid praefe ferat: vtifupr^ fuolococftde-

monftratum. Et fi id exem piis prxterei coit
firmandum venit non fit futuftim laboris 4 .

valdfcoperofi. Namd&iarfi inde S mundi Ceaof |f

incunabulis hfeuS fub ferpentis fpecie blan-
da fua oratione impulit, vtcontfa quim ve-
titum erat deceptum ex arbore fcientist po-
mum deguftaret. Degebatis tum, ait Iole- A ntiqoJ#
phus.cum Adarfidjeimque Vxore perquim lud.lib.b
familiafiter.EteiuspofteSex aefc figftuml ctp.u
Mofe8 obie^um Hebraeis, quod intueren- . i
tur , fi Vellent e dipfadum venerfatis hiorfi- Nnmer.
verfs.lt
^
busconualefcere» Tum Epidauro Romam loan. CMf.0
fedands peftilenti* erg# AEfcufapium ea vcrf.<4»

fpecie eflfe ihueftum. Qi^x etiam Hierogly-

phicorum interpretibus nonnullis 9, caufo 4*
*
fuitvtferpentem pro falu tari tum corpo- Crelius
Caria»
go'*.
ris,tUm anima fymbolo vfurparent. Nequft libti.eem-
iriihr horrorem ta'm fesdae , tctrafcque beltfe ment Hi«»
rog.cap.*,
hic obijciat.Sed forte recentiorjf, jTcetpref-
fiora magis iuuabunt. Refert D. Gfegorius
jo.chm eum artes iam qnines deficerent, tan- «ac

dem monachali vefteindutum beato £qtif£ *,e nuio| 1«

*r 4*
tio apparuiffe,qu6d fcilicef ea morUm, vitf-
que fanftitatem maiorem praefe ferret, qui
tfc
yulgaris,& plebeia. Sabellicus n,&Platina
Xaaead.it
12 Ccelcftipi pontificatu ( hoc tempus ferip* hb,w
torChronicorum mundi Mallius reijcitin
Ii
annum CCCCXXXVIU. ) in Creta Mofis
fr+
 '4t Daimonol a TRITA» Saq~
Prophetaru vetuftifiimi pcrfonam induifl^'
obuerfatumqueante oculos ludcorurn, qui
in ca infulaagitabant*uuro,ac pollicitum ii
fuo pede eos in terram promiffionis eile f e-
dudturumrfhmtibusvtrinqueaquis.vtin E-
fythraroolim mari cum populus ex AEgy-
pto edurus elfet in mu roru m fpeciem con*?
ftitiiTent j multofque irtis praeftigijs temere
diTcnibs.aepclagusingrenbs marinis fludti-
but fu iite obrutos prater admodum pau-
:
co%qul tum demum vanitatis fu* idmoniei'
*d C hrifti opem cofu gerunt. Idem quoqu$
(inquit Seucrus Sulpitius/j .) D, Murrinum
Turonenfem tLpiicopum ludificare altquatf
do conatus eft diadematis aurei , veihfqmi

relinquens, pr*ter intolerabilem, quieiut

pr sfentiem teftaretur,foetor5. Tf «*$« 6fxo§-
no^,^ Itroft/xei auguft^fandeq;colit, ac ve*
neratur vniuerfa Chriftianoru ecclcfia:ve!u
ti non tantum euangelij indubitato teftati
elogio, fed& Moiaicismyfterijslong^ante
praenuntiaram, quibufquc imbutum MercU
*ium Trifmegiftum probabile tft in £imaa
dra dixiffe,quod mens Deus cuih verbo fuo
mentem alteram opificem pepererit.Tant^
Jnaicftatis gloriam affectans Dxmon Pr**
monftratenfis ccenobij cuidam monacho
•ficeps Ae.M.C.XXI. a ppar uit, conatu qu i
" -
f

.... •«?«<*.
 ^ * II I I Hv t . 1
^
f ft pcrfuadere fe illud trinum numen efle(W
certe rfi/Adfe©-Exdr?j is erat)in cuius ille eoa
tem piatione animum aded defixu haberet*
< 1 •* V
fefeque ob infigne meritum, ac pietatis cul-
tum eximium ei in jconfpe&um dare , quo
praefens adorare poflet. Verum monachus
dolum facile olfacicns,eum multo clamore, #
jacconuicio acceptum l fe tandem repulit,
ac fugauit.Nec tantum fiefe honefta,acfpe-
Dasmon laruatum in-
ciofa aliqua perfona
fucum faciattnam debile , ac vanum
fert , vt
fiepenumero eft,quod ex habitu ducitur de
morumjVit^qjintegritateargumentumjfi-
quidera veftisfquod aiunt) monachum no*
facit, mu Itaque ©re, ac corpore fignifican-
tur, & quibus Yitaeft alieniflima : fed& fre-
quens eft illi oratio de vita ad pietatem,reli-
gionem,acfan&itatem informanda. Imo f*
nifi harum diferta pa&ione negat fe vllu
fcedu^focietatcmque poffeinire.Et haecilli
quoque tam vetus techna cft. Nam &olina
.Py thias, Veftalelque in perpetua virginitate
manere oportebat: vt nunc nifi virgines, &
malitiae hominum per ftatem adhuc exper*
tc«diuinationibusquibuidamapti,atq;td»- v
fieieffenon pclfunt. _ ,

Illa fueras puni fortes tetfifiulitj&i *

Retulit etrtuijs wnma terta puer. 14,
Et facra nonnulla fuere, velutiquaePiuUf- TlkiSlotf
_ chus ij.Nephalia,aut Mclifpondaappellat in T5
:

quibus yipuiR attingere, aUt luxui indulgtffc Si!

 V 4 DASMeKOL ATRBTAf SA«,
«#. fummum erat nefas. Apollonius 16 quoqul
tbiloft.ta
j

«iiuviuli.
de Amphiarai refpoiisapud Phiaortcm ver
fctap. 14. ba faciens, refert eos, qui illa accipere vole-
bant integrum diem i cibo^vinb autem eri-
duo ihffosabeiusfacerdotibuifuifle, vtab-
ftinerent.Et Lucius ille 17 d|>ud Apuleiuni
Ofiridis facris iriitiahdus in numerum Pafto
p hororu £ Mithra facerdote,pr$cipu£ iuflu*
eft, decem continuis diebufc cibariam volri-
ptatem coercerer nullum animil efle: inui-
flwpvr; nium efTe.Hac adeo de fe memini me audi-
Ire i Melchiore Errico fereri iflimi Ducis no-

«i*' -/ " -7 r» ilridum viuebat, l feretis, &cbnfilij$inte*

cj --virV. iC
a«£« jrioribbs non illepidam narrationem quam
#'<
at. . it -
,
eo etiam confidentius hic exponam, qudd
watr
'

*
isde quo ea eft in ftituti, veram ipfe addubi-
'J, T-- .*/
tanti mihi pdftcS affirmauit; Theddorui
MalIotius( is propraeturim iri Vafti regni
jirouincia.qux ditionis eft Lotharingic* fe-
*V
nex obtinuit,) cum id huc iuuehis aftfplifti#
tna fartiilia natam adoiefcCntulam iri matri-

/j
«£* -
monium deperiret : &
illi eius potiurid^

j ir<, fpes omnis eflet abfcilfa* atque erepta nam

r' (
'i I*
& fortuna egens, itque humilis famulatu* &
mercenaria conditione, qua tum erit, ig-
in

:-lr- **£&+* T&\* ¥&}’-

wtljw nobilis; & defpicatus nullam nfc detegendi
quidem atrioris fui hdnclhm fatiirationens
1
videbat.-jEfgo vt defperatis febus , Sc ipfatrt
fe iam deferente expedtatiorie homines ad
;
4 1
^Tr>? *
'
;v v quodlibet corffilitim fe facile conuerrunt,ac
.'
7-
r

'V-*
-X -f
« •;./'•• **. *-
Hnlio dele Ad fugicnda/equendiue am ple-
W?v. «•

: wn*5?r.sj •

\ / Auntiutf
‘%r.
t'
m ,
 t T B S R t H
Auritur Maillotius conferuuffl ex Germa*
:

ilia , cuiaudiuerat Daemonem efle ad quae-

cunque obfequia paratiffimUm,adit: huic*

que aegritudinem fuam aperiet rogans , vt fi
quod eirerntdium afferre pollet, id ne gra-
tati faceret, ingrato enim non iri locatum
'

beneficium. Hanc Germanus occafidn em

libens arripit * vt cui fe ex pafto intra die»,
paucos nccefle erat,vel fefuo Demone libe-
rare, atqueexpedireaddu&o alio, qui iftud*
ceu i* alienum in fetranfcribetct,velabeai
obtorta certiice necari, atque interfici(fiqui-
dem haec ei paAo lex addita fuerat. ) Ageri-
dd igitur illi negorid.confequeritis diei di-
luculum in ciaulo,ac recondito quodam c& .
^
clauicondicitrvbi vixdum feftiterant, cum
. repente patefacis foribus fe infert lepida, ac
/ (hoc habitu Daemon
liberali fornla, puella
primum fe offendere volebat, ne Maillotius
ad formidabilem eius afpe&um exhorrel-
ctret) eamqucfeeffe praedicat, quae illi rtil-
ptiasquas tantopere ambiebat, faciles effet
confcdufa, modo» vellet in ijs.qui ersft prae-
ceptura, obfequi. Ac illo auid£,attcntequ*
CXpe&anti , quaenam eius effet fefttentia : in
primis coepit edicere vt furtis,crapula, libi-
dinibus, iniuria,blafphemij<,C£terisque,quf
‘

animum inquinant,vitijs,temperaret:pieta-
temcolerct:inopes facultatibus fubleuareti
feiplumiil hebdomada bit ieiunio macera-
ret:folcnnes# ac quotidianas precationes nc
SL iuter-
.'••Vi.'.-; --'- - -» '

^ : r, •
... . . .
.
r
-
>,vv - m.
tt D ABMONOlATRBI AB $AO. ‘

intermitteret : eaque fedulo obiret ommaj

quxChriftianum hominem decet, atqtfe ae-
quum eft facere.Iftis enim omnibus fi fe vel-

let nucupatis verbis obftringere, futuru vf

optatis thalamis fine difficultate ylla potire-
tur. Haecq'uefic elocuta.acconftituto, intra
quem refponfum au ferret,die,fe foras eie-
cit.Maillotius qui videret tam fandis , atque
honeflis conditionibus tantum iibibenefi»
cium obtendi, iam nihil cundandum puta-
bat, quin id gratus, ac lubens acciperet. Sect •>

dum mcgis,magifque in eam rern cogitatio j

nem intendit, atque huc illuc varie inrer
ipem metum que
,
vultu
impellitunex eiuj
domefticus quidam faccrdos consciens, ali-
quid fubefle,quo fic d-iftraheretur,eum bla-
de adortus, ac quid animo volutarcf , ex pifi*
catus monitis fuis perukit,neampliu$ad vl-
lum cum Daemone colloquium defeende-
ret.Sicque fruftratus fua expedatione Ger-
• manu$,n6 long£abijt,quin ex padi formuT*
pernas penderet. Nam non adeo multis poft
diebus ex quo plana , atque aperta via deci-
dens, inque caput proruens exanimis mo-
mento repertus efl Idem Nicolcae A Ibcricx
Energumens Lauduncnfi euenifie memo-
rat, qui cius hiftoriam nuper defcripfiti fciti-
cet eius, qui atri hominis fpecieilli obuerla-
batur, Daemonis non alium apud eam fuiffe
fermonem , qu^m de fandimonia , de pudo-
rc,de rcligione^c facrorm® (ludio: ad haec-
duc

I
 t I k i R I. h
4juc cum primum illam adortus eft praeci-
pue at<jue ante omnia fuifle cohortatum.
,
;

Quid quod Chriftum, qui eft piorum om-

nium exemplar tentaturus Ecclefiaften e-
git ,& feriptura: teftimonium laudauit imo :

adorauit coram io procideris , atque in

* quiens: Tii es Filius Dei( 3 .fimiliartfe, ac 1#
•

.verfutla, qud eius Apoftolum Paulum 19. Marc?£j£

feruuch Dei , Ic verba (alatis annuntian-
teirivniuerfo populo audiente praedicabit, aA.i«.
cbiri e Ventriloqui foemina verba faceret. {uL7*
Quprfumenim haec, nili vt Euangelij prae-
conem ageret , aC intetim litum (quoda-
lurit) meile gladium offerret , Veritafeni
rhcndaciffimo Ore proferens, & luci cferilfi-
inae caliginem , ac denlilli mas tenebras of- .

fundens ? Quae etiam caufa fuit , Vt illuni

Chriftus tunc compefcuerit, ac tacere iuflfe-
rit. Plulus verb nihilominus eiecerlt,ex eo

quod is tum oblidebat cdrpore. Iri quo

VerfutifTimi Damonis calliditas animad-
uertenda venit ,qui(ic ementita tefieraca-
ftra Chriftianorum ingreditur, ingreflufqutt ,

fuisipforurfi armis illos confodit, actruci-

dat. Nam etfi Euangelicae do&rinaepleracj*
funth'aecomnia:quoniarntameab eo vcluti
manu capiuntur* cui parere, in re etiam reli- .
«

giofifiima, furnma eft impietas : idcirco ci-

jiienda funt diligenter, atque fugienda. Ha-
bent enim ( quod ait lrcfnaeus 20 . ) la&i gyp-
‘ 3’ c
(um immixtum, Et queadmodumHerade* i *
V. ;
'E' In
 £
41 D AIMONOL ATRltAB $A <?,
'Vs
in Ponto memoratur fuifife mcl fuauiffimu*
quod tamen qui ediflet,illico in terram de-
ijciensfc,acmsri$ modis confli&ans interi-
retrfic nemini dubium cfle debet, quin pre-
fentiffimam perniciem afferant tam (aluta-
ria in ipeciem monita, elogia , atque exem-
pla, fi quis nimium trtduius feifs* duci, ac
permoueri finat.Nam cumobedientia prin-
cipium fk,& caput cultus Dei, cuius affefia-
tor eft in primis Satan rem fuam tu ftrenuif-
lime gcfiifTefe putat, fi ad eam homines qua-
ms ratione ad d«luxerit. Ac quemadmodum
quiauibus infidianrur , folent easaliarUm,
quas ad idedo&as habent, cantu in tendicu-
isSZ4t
las, laqut ofqu* in J uccre:(fc is pietatem, reli-
gionem , fanfticanfmque nufquarn non in o-
re fiorum habet. dum eorum verbis inficHo
fis
n gurgite rrM-or a gi nem qn eo mniu in Ice-
i

lerum, atque impietatum, quos femelappe--

tiuitdepre(Terit,ac demerlerit. Tam quod at-
tinet ad commentiti» Capienti* membrum
tertium, (citicet proprijcofpdrisfanienam r
quaoKm Donatiftx, bodie Anabaptiftx, ac
nihili quidfam homines io feipfos, ad oden#
'tationem magis ;>fFe<5ht£ (anctimon^rjuam
ad vilius difcipftng,ac m acerat ion is Chri Ill-
am? vCum, atque exercitationem defeutunt?
lioc quidem manifeftum carnificis Satanae
inuentam efl. Quotus quifque enim noftnV
cft,quihocfic inftruinon putet magis ilii,
-vt hominum oculis inferuiant > ac (quod aic
Comi-
5
•A*
T ;>
 Liber I. «9
Cofaicus ille) populum ftudio fliip idum in
funambulo occupent, quam vt pietatem ex
animo 'colant, D<bque,qui theatrum fuum
habet in latebrisvercfemjaerentesdemifibs,
atque afflictos oftendant. Ne tubiscanatur
ante vos ( inquit Chrifius ) quemadmodum
hypocritae faciunt in (ynagogis , &
vicis, vt

honorificentur ab hominibus: Arnen dico

vobis, habent mercedem fuam Hoc adeo ab
hominibus nulla alioqui verasreligioniso-
pinione imbutis ficdamnatum, olim fuit.-vt
id etiam inter maximas mortalium delira-
tiones enumerauerint. Apuleij‘ji.deeare
elogium in promptu eft, quod hic totidem
y
verbis propter eius antiquam elegantia m,ac
bradteatijfloridique Ityli rarum nitorem afc
<riba. Arrepto(inquit flagro, quod Femiuim
ilii(fiuerdotes Def Syriae intelligitjpropri*
um gcftamen eft, contortis taenij , lanofi vel-
leris prolixe fimbriatum, & multiiugis talis
ouium teflelatum indidem lefe mulcinodis
commulcat ilibus, mira contra plagarum
dolores praefumptione munitos : Cerneres
profe<5u gladiorum ,i<5tuque flagrorum, fo-
Jura fpurcitiefanguinis effeminati madefc*
re:ac vbi tandem fi»tigati;vd cerre fuo lania-
tu fatiati paufam carnificio* dedere, ftipes
SEreas,imo vero, & argenteas , multis cer-
tatim offerentibus , nnu recipere patulo:
jiecnon& vini cadun^&la&em, Stcafeos
far r is, &filiginis aliquid. Superioribus an-
£ 3
nif
 7® t> AtMONOl ATRHIAB SAO,
nisMirecuriam ( qu* fedes cft , & caput
prouincix Vogeforum ampliffimae, in qua
etiam pcrannosaliquot proprarfesfui ) ap-
pulit circumforaneus quidam folitus fuh
,

pcenitentis nomine prouincias peragrare, ac

pecunia*, aliafque res, qua: ad vitam condu-
, cerent .corradere, Is frequenti jde, qualis
. clTe folet diebus Dominicis ad aram jnaio~
rem primum quidem procumbebat pudiis
Vmbtlico fenus ac manu vna filicem , altera
:
j

fcuticam geftans,illo pcftus crudeliter cop- 'f

tundere , hac tergum miferedilaccraienoa

cclfabatridcm quoque faftitans in fupplica-
tionibus publicis, ac lacrorum ppmpa,fi qu$
forte folennibus illis diebus ducebatur.
Tum p^ebs illius primum miferefcere , ac |

.
quid de fetantum merui(fet mirari s deinde
cerratim pecunias in eum conferre. Sedis
eo vberrimo in nofocomium
quapft u auftus
: ibique notis fomentis
bilaris fe recipiebat
primum curato corpore, ac ad futuras pla-
gas etiam indurato, atque obarmato, cibis,
aevinofeibtantum ingurgitabat ; vt eas eti-
am,^ quibus hofpiraliter erat receptus , non
parceretamaris, pctulantibufque, frpeetia
obfc cenis, ac turpibus di<^isince(fere. Cuius
yei fama cum ad vrbaniludicis aures tandem
perueniflet, accerfitum homincm,ip carce-
rem coniecciim,& ferio rogatum, quid caiu-
fae effet quod fic fe[ prater modum afflige*
,

iqt, impulu fateri, non id ic facere , quoad-

mifrum
 LllU I. jt

miCTura aliquod facinus expiaret , vti antfc

(jmulaueratded magis, vt populi mifcricor-
<diam concitaret , abeoque ftipdm facilius,
largius exjprimeret. Cneterum non tanti
fibi efle doloris illa verbera, quanti afpicien-
tium opinione putarentur : tum quod ad
ea pridem vfu o^caluiOct tura quod herbis
: .

vtefetur , que membris ftuporem induce-

rent, fenTumque ijs ad tempus minucrenr,
Qju re intelle<9:a'NanceianorumDuumui-
rumiudicio,quo fontium omnium quos ha- *

bet Lotharingia poenae cenfentur, per com-

pita virgis, led egregie cjfusefl; tura alte-
rum humerum /erro candenti inuftus, ac
,
relegatus. Huncficfe inter facra excarnifi-
candi morem olim AEgyptios vfurpaffe
,

^uthoreft Herodotus in Euterpe. Gallos

Id^ae matris lacerdotes idem fcCiffe feribit
Ouidius:
Attonitufque feces;vt quos Cjbeleia materi
' J
lncit at ad Phrygios vilia membra modos • v

\ Cadunt UBatis vilia memlramodit* tu

Z.ib.n.S*
"
Apud Horatium quoquei2. tjs j.
C audet Bellona eruent it. •ii-

Quod fdlicct factorum eius cultoresfBello- 7 deoft *

narios Vlpianus 25. vocat; libi lacertos di- J4 .

ftri&is gladijs cruentarent : Quod & memi-

jait Martialis 24.
t Alba rumi1 fanis lacerantur brachia cultris ,
Cumfurit ad Phwios Enthea turba modos.
E 4 Et
 1

ft Daemonoj. atrbi ab SAp.

xib
£*’
ii' w *
tet *g Ita l* cu bi Plinius 25. fed
Xenocrate Pbyficp recitat Alexander ab
& derifosli

CeaUtdi‘ fr
^^ xanc^ ro 2<*. q uo d vt aiebat , non efl$t lu-
lib°£ gendum, fi Peosefle crederent, quibus facr*
wp.17. Faciebant: aut non facrificandum , ( homi-
Lib^deei. nes Q«*& Labeonis Antiftijfentenfiafuit;
-

Hjt. Dpi. pumina bona ( inquit P. A uguftinus 17. i

pialis cultus diuerfitate diftinguentisquod
hi caedibus, ac fu pplicijs, illi laetis obfequijsF
> qualia funt conuiuia, ac lc#ifternia^ propi-
tiari velint. Quod ego fic diftum velim, i

non vt Chi ifti regnum in delitijs , ac vo-

luptate ftatuere me quifquam putet
, qui 1

fciam eius militiae certiflijnam tefferam eflfe

crucem:fcd vt intelligant homines , npn dp?
Cxiftiufmodi lanienis, ac cruciamentis omr
pino aspimandam pietatem ;vti eorum ple-
f ique nunc facere folent : Et Diabolus iplp
non piia re frequentius fcenam fuara inftru-
it. Nimirum quia Cjitiliianos videt feleiur
nio,vigilijs,folitudine, laboribus macerare,
. ac conficere , dum carnem fuam fubigunt*
dum admiflorum poenas volentes luunt,
dum fead preces , un&afque meditationes
comparant, atque inflruunt. Quodisfipfc
fxemplum per fumm air malitiam accipit,
‘

augetque adeo efferp illo laniatu quafi tan-:

to magis colatur pietas, quanto in corpus

faeuiatur acerbius, atque inhumanius, vt eft
eiusars,& verfutia. Veluti cumTanftifiima
etiam quique immodesto, incopluitoque
 r

m UBER !,
i
»
7$ i

vTu deprauat,fcedat,ac d iftorquetrna hic al io

qui veram, fynccramqueChriftianorum di(-
ciplinam conuellerenpn cft animus, & fiqu^
Jicclefiac iudicio com probatur*
pJ/lfclMONFAl ILIVVIEM SVMMAM
denwftrart , tum qua eorum prafintum femftr ,

temit 4t uf odorisfgdthit an , uunqit* d e vitanda

pwndttie adtb accurat futs precipiunt : ttiaximt-
f
que in m mbus , quarum UuMHnem aiuntfafii-
• patiwibus obcjfe : quomdoqut i(ljit Mitywndupt,
CA X,

•
B Eemothjid c£t animal impu*um,acfpi-
ritum immundupaflim liter* faersp /, \ a Memo*
uppclIant DiaboJum.ldqjadep nomen non M*tthc*.u
0c
**

modo in illum conuenireputandu ecquod jjk*****

^'‘ingenio,gcmoribusfitimpuris,vieiusom-
pes adiones, ac (ludia dcmonftrant:fed etia
quia fordibns, atque immunditia exteriore ,

im p e n fi us dpledta tu vN am&ill iin cadaue-

ribus frequens e(t commoratio &ii quan- :

do viuens corpus occupat, velctiam id libi

v
exa6re,c6cretifuevaporibusinformat,prae-
fentiam in eo luam femper inligni aliquo foe
toretcftatur,- imo& in illis partibus recep-

; /; tum frequentius habet quaevti in nauifeq-

:

f .'
tina, corporis fiordes, excrementaque acci-,,
piunt. Vnde& \y\&?ft[Avb@? yvvii inBiblijs «?-

dicitur, quae Pythone habet in ventre, quam

4 Gratianus in decretis ventriloquam vertit.
Munera quoque Uli efle folerit b fimo,&ft er*
r £ $
corC|
t»-
 I
rviifw
v *; v v* ^ ts ^» v ’

jf4 Babmono l atrii aE Sao.'

core,epuIf £ morticinis pecudibus: Ac vt eft

in prouerbio Jr/xowv o^tc/a tp /erodf. talefq; vul-
zfiBF go funt pediflcquae, quales &. heroe, 'vt ple-
rumq; mulieres aetatis lordib.obfoletas,for-
tunarumq; tenuitate viles, acfqualidaspro
qua fi natur»
jniniftris habettquas praeterea,
|

t Tit-
vitiuminus in hoc eius defidcrium expleat,
/
edodUs habetid fordes atque immunditia.
Haecqjobid praecipua cautio eft, nemanfc
folho aliorum hominum more manus Tuas
abluant: quod ea res fafcinationibus fuis (vt f
*
ait)indubitatio occurrat : feu ab ipfisfagis
proficifcatur,ideftfuasipf»lau£tmanus;vti ;

1.
Mifccuri*.
Alcxia Gallaea 1 .Betuncuriana/mnumerjq;
aliae, quarum nomina nunc non fuppetunr,
'

7. -Id ut De-
«cmb.is$ 4
qusftoribus fuis vitro recitauerunt : feu ab
'
.

.
Mizilxij.f.
> illis, quos veneficijsfuis deftinauerunt per* !

Id Noa- Fc- dere:ficuti retulerunt Claudia Felixa5,Ca-

Jun 15*7.
tharinaLatomia^ quarum hxc Dominici
4 -

Harccurix Duratiaminfenfeferuabatj.quodeafdevnV <

BNon Fe* ambirent nuptias illa, alieniffimo animo c-

: f

flu X5 » 7
ratin Malurticam quendam. propter pen&
.

quotidianas rixas, & contentiones, vt inter

vicinos afloler, neutra tamen iniuriam vlci-
fci fafeinatione aut veneno potuit: quod ef-

*)*
fent illiab earum infidijs tuti ifto lotarum
J,eh«tij-7» manuum ScbalHana Maxentia$*
praefidio.
l«t Apti.U*8
Ioanna Nigra 6,Ioanna Vide,rica 7,8«: Fracif-
6 -

Lehciij.y. caPerina S.affirmant ea lauatione certo pro*

Cal.Ajpril. ficere cotra malas incantantiu artes,fi domo
fjss.
quis pede efferens le prgtercain Dei tutela,
1 oi pr*A-
:
 t t * E R I* 71

pt*fidiumquefupplicibus verbis comktat. _ 7 «

ldqife * MsgiftcHo fuo lolieto ira inaudiuM u

Lanfrac»»

fcilicet cn milio
"
fe memorat Nigra ilh:dum
dehoccxpoftularetiq!j6d inN tolail onn i
Hi+Noa
vxore venena fua ta m fsej. c iocaffum fparlii- un ;j4
<
fen-
fet quae tamen multi abj prfffentdiima
riirent.HocetiafibimorSjimpediincntuque
fcnipcr attuliffc Vldericailla rcdtauit,
quo-
maritum fafciriationeparauiffet tollere.
ties
Parauerat autem fy p i fTi me, p ro p t e ri n u c uhi

'difnmam,ingratiflim'amquclc&t confuct\j-
dinem.NuperetianiMugetap.iarniam in ig 9.

nem imponenda,ac vlrimum cu marito pia-

dens placide cum mu|tis aud cntibus mone :

bat,ne infalutato numine, illotifqiie manib.

mane domo pedem efferret, fi it i lagarum
*•< .
infidijstutumcuperet,acfecurum.Quomo-
'
;
do vero rei adeo leuis, atque exiguae vires
,
; t

tantae efle poffirit, aut quare ea corporis

pars

fua mtinditiein Jvoccaetcris praeftet.non

elfc
-sp-T
facile coniedari : Nili fi hoc impoftor\ille
praetextu folerter aliud tegit, perqiieamba-
ges, atque inuolucra nobis fuam vult fenteni
tiam ortendcrc. Vtfalibi illum fecilfe obfer-
uauitex Vviero loan.Bodinus, eo videjicet
loco, vbi memoratur apud fagam quadam
obnixe egiffe veteres calceos diligenter vt
afleruaret, qudd eos praef dio illi futuro ef-
fe diceret aduerfus maleuola:
alterius lag»
,

impendentes fnlidias. Nam dubium non ,

monitam voluerit, vt
.VPJ
^ '
^
cft* quin ea ratione
inpcc-
 w 0*41

1
fcAHMONpTL ATREI A E $ A io.

fn peccatorumcaeno volutari perftarer,qu#

vtique homini funt inftar calceorum lutofo
rum. Quo fenfu Philo Judaeus intelligen-
«dum putar,quod Deus Moli praecipit, vtcal
ceos ad fe acceflurus deponeret, Jit cerrfc
TOk AEgyptijio. puritatem denotantes aquam
(Orus A pol-
pingebant; quod eoplcmenroIuftratin,arq;
io fac rsr.
fculprura. expiatio optime fieri crederetur. Etfreques
tumlib i.
pius vius fuit in gentilium facris, ac litationi
bus:
II.
Tu genitor capc fura manu patriofque penates: //.

/encid 7. Me bello e tanto digrejfutn, & cade recenti ,

At tred Are nefas, donec mt fimxe yme ' -

Abluero .
12 . Etiz. i /

Aeneid. 4. Dic corpus properetfluuial: ajpsrgere lympha; k

13 'f k>

*AcneiJ-6.
Corpufarecenti
'

Spargit aqua. '

Et apud Horatium
^ .

Lf.&Dijs immorta!ita
r
14/
Sitytamnj
tem pofcens ille compita circun>, lautis ma-
iib.2. pefenex manibut currebat. Hefiodusquo-
que in operibus, & diebus vetat man£ litari
,

vinum Joui, vel etiam quemquam ingredi

amnem ; aut fontem «v/ttIo^. Thele-
machus etiam Palladiapud Homerum lup-
plkaturus marina aqua man* abluebat. Dei
item jt geeiuftnodiexterna per aquam mun
ditiesiaipein veteri teftamento commecla-
tur,pr^lert»mque in manibus vti lud*oru
,
1«;

Ceutcio.;i.
more frequentatum legimus j$,qui vitulam
.
„.l*
;
inter-
 A
***&:

m:
ttBER f. 77
frdcrfictetes fuper eam ma&atS manus fuas lS
abfudftant. Sunt enim purae manus, quales i *drimot>
ca * *•
ad Deum u$ femper tolli oportet, puricor»
dis indices. Et prouerbitfvfurpatur, manus
lauarc,pro5nrioxiumfeoftendere. Quoetia
fymbolo innocentiam fuam Pilatus publice I7 .

tertar i voluit 17 Eteontri, Iudxidifcipulis Matlh i7*-

Chrifticaiumniam intentarunt,qqod illotis
manibus ad epulas accederent. Quem nefc
cio motem an vitadi offendiculi caufa, poff
‘

cum paflum Diuus Pctf us 8. irafmutarit: na , 9

i

riifi lotum raro eiirri accubuiffe Diuus Cie* Pieria» v**

le -
meris cius famiHaris,& quotidianus penec# lI,l
}J“®* 1

uittor /criptum reliquit 15* «pa*

SORTILEGOS <Z}'OD OtlM TAGAXA
feciffc dutiur antiquitas, Dtwonibus fuis «.nmuum
quid pendere, quo vel plagarum metum, vel eurum,
quibus ex paftoobr.exij (unt,pr<tft ationumvac tio •

tum red msnt Tum id qutdfic penditur >Ji animat

epyVt monoloris pUnhJfe opmr*t<

C A. P< XI.

Q Vemadrtiodum folenC domini rerum

fuarumnexum } mancfpiumquearimi-
is vel operaram vel penrfionum, praedationi-

bus apud eos affererc, quibus illas olim vten

-V

das, fruendafve concefTerunt : ita Diaboliit -

ledulo hocagit,vtqu* in fe rui tutis, cumej

imponeret* lege di&a fune f aepadopro-
inilia.ea \ fuis ac«rbiffime vbi dies venit, exi-
gat : maximeq» b caufam habent ab a Jicuros
'
; mu**-
-mM'

\js
jo*
v
 : , ,

0
6 AEMONQ t ATREI AE S Ati.

muneris excufatione ; veluti cum^no&uf*

&{L hiscomeflationibus ac tripudijs,aut re qua-
piam alia fimili , vacationem impetrante
feogeulUs Quod Dominica Zabella i* retulit folitura;
p rq fe rt m fr c q u c :ar a ocu pl etior ibus.-qudi
in agro i i 1 <

Teptzxo
mi. rum permultos vidifTefcait, qui non modo»
Magi ftelloru m fuoru m gratiarn , vel etiam
plagarum metum,!! quid fortcminus ex ea-
rum fentertiaadmililTcnt,bucculci,vehiece ,

,y* *$?
aut re quauis alia (quod vlitatiffi mu habet)
%RW*. redi merent, ac luerent : fcd& iftumnon fi-
ftendi fe condi&is loco , temporeque licen-
JtmJ
tiam, ac libertatem. Id confirmat DcTideri
$i beodar.
Financij z. Ma r
>drenfisfponTafieadefecon- t.

br die ldus fefflo.inquientis flato anni die, qui circa or-

Jut*. :|gi.
tum Caniculas recurrebat, fero iam vefper^
aedefignato luper Cupellam qui mons ini ,

Vogefis perarduus eft,ioco Tibi necefle fuif-

Te taie aliquid Magtfteilo luo pendere: idq;
adeo nili plane nigrum gratum non habuifo
fe. Quem illum colorem non nunc pfimum

afFedta redamant omnes Hiftoriae Nam& :

#.
olim 5,ciim fub Mdp fi nomine oracula red-
flutaiefe. debat, & peri teras ^ Prqconfulc quodam
i

<le oricul. Alias rogatus efictalbum, an atrum vitulum

defcftu.
mallet libi litarbatrum Jcefpondit.Hunc ve-
ro fuifle morem con fu lendorum Dasmonu
per chartas conferiptas, ccraqueobjignatas
iftud luuenalis irdicat
Propter quod fas e fi genua incerare Deorum
£t Diti, Dijfq» Manibus q, nili atrasvi&imafr
«ederef
 :

f't B ER I.
?!
- n
caedere Pontificum quos exea habuit anti- 4*
quitas fcita vetuere. Alex, ab A*
lex Gen.
Scabere terram
Dicr.liU K
Vngnibus,& pullam diuellere mordicus agnam. cap.ii.
'

Nimirum cum is color (vt inquiebat Py tha#

gora$)admaiinaturampcrtineat.confenta-
neum eft eius efle illa qux malorum omniu
authori, atque hortatori dicantur, ac deuo-
uentu»*. BeatrixBaonenfisy, addidit nete- <• :

nuioresquidem (cuius generis eacolluuies ^Nonii

fere omnes habet/ilhrum prfftationumim Aujusj.
munes efle 6 fed quemque pro fua faculta-
MeJiom*^
te, quod maximfcin promptu habet, quafi B *ftcrii IU
fymbelum dare, ac conferre. Alios.quidem ca^Man.
gallinaceos pullos,velgallrnas4 pfas:quod fe >

feciffe iJefideria Parienfis 7 , Cathelonii & 7 ,

- Vincfentia 8,affirmauerunt. Alios demptos instiuen*

e capite fuo crines, feftucam,auictilas,aut Id-
uidenfealiquod munus, veluti£dubuloo£ cemb.u* K
rio moneta : qus fi nec fuppetit ab piis Dae- 8. i

Catha<m *
monibus ante accipitur: fatifq;effe(vtfefx-
. . .. ,
, Piatu otia &
L

pbl fuoMagiftellointellexifTe memorauit Apollonia

i®
Ioannes Pifcator p,)fi ad id afferant mentem
pronam, ac religiofam. Quodffquisfacefe ttmb.iss^;
recufat, vel etiam negligit: prxftofunt ilii 9 -

minx,verbera, morbi, hberorum neces, rei Maynen *

familiaris damnum, ac detrimentu aliquod ?a» u«w

infigne.Quorum metu dici nequit, qu$m
prompta fit illis in iftiufmodi promiflis per
foluedicclcritas:adedpauor,&formidodi- •

- - • ——
Jigenciapi, ftudiuxpqj excitant, Et hic quide
T
- '

iam
'

T
. '
:
 ¥ D AEM ONOL ATREI AB S A <jj

/
iam oli m veterum pe&us pupugit aculeus#..
'Ut- Iiaec eorum mentes cantam inaiiit labcfafta-
r uitqueperfuaiio > nr!lis etiam iftiufmodile-
tc conditionibus ant£ obftri&osiO*
€lc«otib S^bus,
*.d<iegjb' Nam&in palatio Romx vecusftetit arafe-

A bris.-exquilijs quoque altera malo* fortunae

4
.

Sr-VSfc-- '

*.cap?7. d«tcft.itaeq>- Orbonc etiam ad xdemhriuiil

ragr «. Aiexatii ab Proftutrts^Prolas Timoris» Palloris, Auer-
bl
runci,Robigi,n 6 xioruniqviealiorurn Deo-
•
,
'f&<
i<?&X
na h
-•*
f *ap!*’ij!
Tohrer.Phi rum ,
quosvno nomine Veioues appellare
poflis,eeitfierr: tua irt alijsRomae
*
regionibus
diceUb* git' 0 »

i*Mr A ^^ It U • A ^ W .11'
fu£rc delubra : vbriccbefcnt, nevedneom-
«.Iri
_l_a* /» 4 • « I ._ I• I t*I
|au«.
yfi.
idodi aliquid offcrrerit , donarijs coleban-
S'J-
tur. Quae &
per Graecos* aliafque gentes Iar$
furaantefueratruperrtitio.Siqutdem Athe^
,<v-
ttienres contumelia, atque impudentiae, ne‘
ij‘s afficerentur : Bceotij* Appollini Porno-
•

pioni < ne muribus prouincia infiifhreturi

P/jOeta^i, Herculi Cdnopio,neculicibusdiuef*
B jtarentur: Rhodij, A pollini Erythibio ntf ;

fubigine fegetes laederentur: Gades, Pauper

tati,ac Sene#* neeaduritis premerentur, fa
cra religiofillimi faciebant. Atque vti-
fiam ad haec noftra tempora tam fanati-
rte

cus* profanufque dimatiaffet error

: tanti

fion deprauaffet cultus ritufque diuinos de-

mentia : fed confiderarcnt homines (vt o- '

lim re&c monuit Cicero) ceremonias , relil-/

Xfi
gionefq&e in Deum non metu , non pa&o^
£ non pretio tantLtm \ fed ea coniun&ione"
qu* cft homini cum £>«0, praecipue «fle con-
v
.
fer uart-
, V . sv ’
:-'v.

i
-TOV-

i i i i m l. g?
tefuindas fan&itate videlicet, ac pietate: qu^
fnaxim& placatum Deum efficiunt, eiufq> ti<
bcrnaculum tum hominibus firmant ac fla*
biliunt. ,

fatUli^receffue
iHi>wumgenero[9 p<£lm benefio 12, r.
Kam fola donaribrum iftis a egi edis, graffa- r«ksYiy fi
ad Dei opem miftricbrdiariiq&e viarelK
i*i

gionij manifeftum eft ludibrium,

JUc cedo vi admoUeam ierHplis t &farre litabo it, .*»•

Ithniilnu aram fi tetigit manus:

'
Jr
" c ***
J®
MoUibttAuerfos perlates Ode.ii,
TarrefWj&falieritemicd .
V t hic omittam dicere, quod quidam hunietl
patis votis i ccelitibus vulgo
, & palim., que
CUpiunfjContendunf.
Xemjlruere exoptat eafo boue,McrcuMmL
Arcejsis fibra: dafo rtunate penates,

j)a pecus t&gre&ib»fatum.

v
quae timent deprecantur,: '

Vota metu duplicant OAtres^oputfLpirkk

ytintdr. Uniti
Imo in eos probra, contum efiafqiie indigfii-
bundifiepe ifigeruntjhac fiducia, quod obla
tis poftmodum donarijs, pacatos, facilefqfio
*os fi ftt habituri. Vti aliquando Italum alea**
forem fecifTe rumor ett quic&roebs, quM*' Vs
: i

danofiorealea luderet, omnes excepto vriQ

Diuo Antonio, maledidis inceffiuiflctfperr-
culuni enimnoleuefibieffc putabat abeius
igne fafero; acpoflxidit eas blafphtmias lui-

¥ turitf
\v
 A

\4t B AB M O N O L A T R Bf AI SaG? A
turus cereis candelis fingulos fupplex d<£
n anet, con fulto Diu i Antoni j arS praeteri j£fe
dicitur, inquiens : Infane merito^tu nullaik
me laceffitus fuifti iniuria.nullo etiam dono
nunc plicaberis. Verum hic forfan prxfta£
tacere, quam parum opportune Ecclefiafteh
agere maxinict cu hxc lapis fine praecone fuS
:

impietate loquantur,aic praedicent. Hoc mo

do latis erit oftendifle. -«• €
-
**'••*-
'
«W •

Dawonas accepta placari munere quoair, I

Sideuetawodo viem ejl,& confria praut*

SAGAS AD S BAT H A R t O
4 '
S— SfitS
* .^ •

conuenttu auolatur/ts maritorum Zelotj/piamfalr

lrre t illis in ardior em fomnum per incantatione w
duriis : vel etiam fttppofna.qua garumfijeriem H*>
beatt re aliqua,

GAP. XTT.
Vm hgc fcribereip,venercmihiin mt
C nus rearu m quar u n dam percontatio*-
nes e Forbachio quod municipium eft di-
tionis Lothiringicx in
(
Germania citeriore^
J quibus, quod adhuc non feceram, didici a-
«olaturas e ledo geniali veneficas ad conci-
liabiila fua folcre,ne quid quotidianae no
durnae confuetudinis defideretur maritis,
vel fomnum per incantationem concilia-
re, equo ij non poflint facife excitari r vel
perlonasquafdam iam dormientibus aduni
fcrare, atque adiungere, quas fi contingeret
interea expergifci,fuasyxorcs efTc putarent. •

EE Bertran*
 •

I t u i * T.
^
fi .

RertnndaTonftrix i, id fe faepc fccilTe pro-

didit: atquead fopiendum tali fomno mari-
[^
rotp
tum/cpenumcro Illi aurem vellicafle,dex caiend. s<
tramanu eo prius vngaine, quo viam
illita p

•deiufmodiconuentusaffeftans folcbat fc-

ipfa inungere. Ellervxor Decani in Ottin- *•

gena.infrntisculcitrl: Sichen MayiSpeir*

ehen, fcopasfuppofuifle fememorauerunt,
poftquam eflent nomen lui darmonis prae-
fataeSicque maritis fucum faepe fecilTe. Ma-
:
j
ria$,vxor loannis Sartoris in MetzerEfch» Hembnrgl
ftramentorum fafcem veluti vnguine infuf-
catum,qni# ft:atim atque ipfa domum elTer re
' uerfa,euanefccret. Catnarina Ruffaipfum
Daemonem fua accubatione ciuimodi vices
aliquando gelTifle declarauit.
MVLTA£SSE,QrAEDAEtoOtf£S
gr auiter, & feueri in figat amnuduertaM : no* *
*
ft umorum lonuentuHm dtferimtm , morborum

fe ito onfuUts finitionem , injurio conctfionemy in -

7 nocentiamjcontumociam, a male agendo dehertd
t tonem, crimimsapud ludicem agnitionem , irri*
^ 7 tam trifidiorum molitionem , atque eiusgeneris d-
lio quamplurimo : qua vel atrocifimis verberibm

illis luere, vel dato aliquo rei propria grautcr e feM

.
firenocefeejfj>

CAP. XIII» ,

O vnquam magna eft 86

Ffenfio fi quae
diuturna, certe ea eft quxex inuidia
cocxu ihitur cuius ( vt inquit Cicero ) mo*
F
:

tuiloo-
 tf daemonoi atriiai Sao.
tus longfc omnium accerrimus eft , acperri-
naciffimus. Qux (i in homines conucnit ra-
tio: quid in Satana valituram putamus, qu£
nihil zqu& cruciat, ac folicitum habet , quim
quomodo feliciore conditione , qu^mfua
eft,degentcmhominetn,nouafemper aliqua
calamitate, ac miferia afficiat, atque affligat?
Vtiam mirum videri non debeat, fi quos fis-
mei fibi obnoxios reddidit, atque obfequen
1
tesjtanfdurohabeiefolet imperio: tama£
per£, atque inclementer tradare. Profed& ' 4

nxc communis , perpetuaqiie eorum om-

? f nium querela eft.illum nufquam non
re caulas.dum habeat quod cui p{, aut con tu
maciat imputet, pkdat, acfeueriffim^ ani-
maduertat. Et omnino nunqu&cumilio,nft
vnius quidem mometi pacem conuenire,ac*
A*e£tii 4. conflare. CuninusGugnotius^fequodad
ifea.UBua indidosconuentus nunc tardius , nunc in-
mf *
frequentius acceffiflet, rion femel illi vapu-’
lafiepene ad interitum recenfuit.Rurfus gta
• «esluiflepotnas quod fi liam Dominici Raij*
cui venenum eius hortatu fecerat , boo peti-
ta venia , adfanitatemaufus efTct reducere.
Metum prxterea fong& maximum fibi attu-
lUfe, chm forte ab eo per afrem deportari
tiir, flumen MofdlamconftitilTent
ac fupra
& loco, vt fibi videbatur, vorticibus admo-
dum horrendo:Nam de deijciendo, ac mer-
gendo non deftitiffe minas interponere^
quoad fidem dcdi£fct,fe Dcfiderium Gale-
fi»
 I ! IM 1. fr

nani $,qud cum inimicitias habebat, veneno p<ji *

fublaturum.Quod & no multo poft per ma c»*n.v-
ximas eius efflagitationes prxftare coafius
eft.lana Gerardinatf, Cath3rinaKuffay,&
vdl*ii*dl
Francifca Fellarainnocentiafux pcenas non
4 ediflefeaffirmauerum:actaritas(ait
(3femel
'

Nicoljea Morelia 8 y t intercepto, prae ver- 7m

)
berum atrocitate, fpiritu, prne exanimare# •

tur. Neque id mirum videri debere: ferreas ouwm '

enim (inquiebat ) illi e(Te manus, quibus, ceu

jft ?
£
%.
malleo, caput vniufcuitifqucfic contundit, Serrar+c*
vtattrediantibusexoflatum videri poflit.Ar -

lex ia Belhoria 9, &

Claudius Morelius le, fe 9.
id multoticscum fu p magno malo expertos
fuifleconqueffifupt. Nonnunquam&in os hp n j}«i*
Cicrnguibus ir.uolat.vt id totpm lacerum,ac >517.
dilaniatum fxpfc relinquat: (icutiRola Gcr-
Sfr J®^
prdinaii, commonflrati* adhuc veftigijs, ko!i*p«4*
Iudiciffecit manifeftum»Cum eadem Belhp «*<
*f’
ria multis egerat Daemon, vt coniugemfu- Int r # Sfj.
um veneno perderet. Hoc cum ea non fu- oenfi:>!*pit
(lineret fatere , prx amicitia ; hanc illedo* Npu»^.
'****
lens repulfam aqua intercute ipfam afflixit;
ex cuius tumoribus, cum fex integros men-
fes labo raflet, non prius convaluit, quam fe*
tarios fceditiflimi humoris duodeuigimi, 1 .

per imospedes/a&o vulnere eieciffet.Mar-

aretam Luedmao 12, non cella hat quoque
y^VuilW
f ortari,vt vicinae mulieris buculam,qudd e* 10 cd er#,
ius olera depafta effer,ac tota vngulisobtri- 1 *** 1***
eiifct , venenata potione ,
quam illi tunc
F 3' inii- .
 U AEM ONOL A TR ET-AE SA O t

;
in ligneo catillo porrigebat ,' necaret : Ctd
J
cum id detra&aret facere, vt quas metueret a
mulierc,quam alioqui perfpicacilTimam no-
r
af.'
tierat,iri facinore deprehendi.* tandem vtea

fe neceflit^te liberaret, ac aliqua ratione pla-

catum Magiftelltim haberet maluit vitu- ,

lum, quem unicum in ftabulo alebat, illo ip-

fo veneno tollere. Proprij quoqueiumenti
It. damno, alieni, cui contra Magiftclli manda-
?**3|cnd
tum ‘

P c P crcci 8t >BcrtrandseTonftrici ij.ne-

cclTefuitfalutenj luere, Apolloniami^D^,-
j
mon eo per fummam importunitatem per- •

Tr Fraiflen,
idu* .ia-
pulerat,vtfidcm daret non prius quieturam
F- , . t , --av
efle, quam damnum aliquod ingens familia?
Bylart municipis fui intuliflet:quod promif
. fumeum tatr.en perficere non pc(TcT,illiusv*
tique conatus prohibenreDeojin cuius tute-
.
•
Iarn,pra:fidiumque Eyfartfe,fuofque pym®
dieicuiufquediluculocommedareiolcbat,*
« 6 tandem redafta eft, vt fibi necefle effet de
'
, . cennis filiae ( huic nomen fuit Eugel) parri-
' cidio , non impleti promifii vexationem^/
Datmone redimere. Eamdem necanda fo-
bolisneceffitatem& alius D$mon Catharf-
torreiflVo.
nx ° f *uotiae is attulit-Cumenim eam forte
^.Non s»cp- libido inccffiflet perdenda. veneno filiolsp r
temb u** quam
vnicamMichael Cocus eius vicinus fu
fiulerat , atque id & fsepe, & fruftra aggrelfa
• cflVt facere ( nam eam mater .quotidianis
^precationibusJuftrationibufq&e contra mi
las incantantium artes munitam habebat)
”"
•
v '
Undem
tandem vt hanc
1 1 m r.

veluti praedae fruftratio-

V tr

ncrnaffidu£ incufantiDxmoni cumulatio-

rem etiam reponeret, -quem in cunis adhuc
habebat, infantem OdiWum nomine immi-
sericors mater veneno perdidit. Siquidem
fagis hxcle* perpetua vt quod perpe-
eft ,

ram hi aliorum caput cpnantur, ac moliun-

tur, id in fe ad mittere poftek cogantur : ntc
vnquam patitur Daemon irrita apud eas efl*
ftia confilia. Quod fi incoeptum eft: pluri-
um, &: contenditur inquam commune ma-
lum recidere debeat :res ad fortem reuoca-
tur,vnaqueea cui eius I unio fortito obtige-
rit, proomnrbui noxam pcnderecogitur.V*
ti fe, facinorifque fbcijs aliquando vfurpa-
jt

tum memorat eadem Pracuotia. Cum e-

nitn (mquiebat confrlium vn2k iniuifle—
ilia )

musde fafeinando lutoris FrHTentij pecore,

atque id nefeio quqfoto impedite nequi uif.
femus facere i patrandum nihilominus fuit
aliquid , quo fci licet illi qui eam veluti prae-
dam certus expedabat, aliqua ratione effet
iatisfa&um. Sorte igitur experiri placuitin
quam h*c faba cuderetur: du&t eft: & in
Agnetem Eyfvvitr omnium nequiffimam,
flagitiofiffirnamque fceminam incidit : qux
nihil fadi morata atrocitaten^licri animo
prxfentibus focijs viginti atmorum filio,
Petter nomine, medicatam potionem pro-
pinauit vnde non multo poftilli totum
corpusptodigioscdiftortun^deprauatum-
.%•
’

F 4
 )
**¥i

l** ©AEMOVOL ATRHI AI fA «. r

que fuit. Hoc nimirum faciendum erat, aut
a Daemon e,qui nihil vnquS
condonat,mor*
te etiam duriora patL Talem fiquidem
conr
tumadain impunfc non tulit iialial Bafoliis,
f>s^»i»*roi* Namciim eius mandatum de mifcendp
>an.Ni-
*
ciiidam veneno, quem forte expfum habe-
Pfidii* bat, o^gicxiffet : tam duras in proprijs aedi-
*$*??• bus depit : vt mallet ( quantum inquietat
alios firpiles cruciatus, G iteru effent feren* m
di, morte praefenti depafci . Nec tulit etiam
Inultum Mafgareta ill^, de qua modo men- 9 t
ti 0 ^
habita; quod facinoris focias e fiet ab
inccppto dehortata, chm fonead ftagnum
Vvapenbruchconueniifent, ac demoree-
Ius aquas, perd endis arborum frudibus, c*$
gitarent : Id vero faciebat, audd meminif-

fetfe non femel earum pomis, duram, &t &

longam famem toleraffe ; nam de hoc gra-
viter obiurgata,mfiltis praeterei verberibus
.caftigata parum iljud cqrtfuUum non mul-
to ppft luit confilium. Xoanna ii Bannoi
7f
W?n»crii ». cqm teftium authoritate obruta, tormento^
¥«*«, “St-
rumque, quae offerebantur, metu permota.
1 utlici pmnes fuas noxas
, maleficiaqiie pate»

fpcifff t,ac pr*terea eo verbis praeeuote Dae-

monem» cui feipfa addixerat, perpetuum fb
«effere jufliflit , non multo poft folam in
«arcere repemm fic is pugnis, calcibufquo
confcidit, vt illum fibi poftremum diem
iam eflepptaret. Sed cpmmodilm interue-
nient^ fuftodiae impedimento fuerunt.
,
,v
pcfuain
 t-j i ix t tf v-

ne Tuam ille immanitatem , ac fxuitiam lon-

giiis exerceret. Certi illi totum tergu m re-

centibus verberum veftigijs adhuc fcrdum

frat, cum haecQuxftori denarraret. Keluers
Otilla 8 .ob eandem agniti criminis caufam Fr cV«i|
i

tam duras Magiftello iuoin carcere dedit, vid Aug.

,,,#
yt,ab ea editus prx intolerabili plagarum
'

dolore clamor VCaftcllan i domefticislon-

gifiimi etiam exaudiretur. £cce vt inde-
mentiffima.iniuftififimaquefempereftapud
Diabolum ferultu$,ijs etiam, qui Te totos ad
eius arbitrium comparauerunt.cum contra
{Chriftusiugum Tuum fuaue , onufqueleuc
vbique praedicet , vltroq; hortetur ad illud *

fubeundum , qui 'animabus fuis requiem

quaerunt. Et certe contrariorum inftitu to-
rum , dUciplinarum En es , atque euentut
ac
defetefle contrarips. Lex Chriftifuprcma,
efteharitasex Ede , nullamque poftquam
noS in Eiam EcdeEam conft ituit,ca fandio-
rem edixit, atque irrogauit. Mandatum no-
tium do vobisf inquit 19 ) vt diligatis inui- »*•

cem,ficutdilexi vos,E.urfus,ioin hoccog-

nofcent omnes, quod mei difcipuli eftis , »0 .
1

(idiledionem habueritis ad inuiccm .,

Haec prxeepta nullam in cxcquendq ha-
bent difficultatem, plena funt amoris, deli-
ciarum, atque pbledatiqnis. Si minus cft js
i

obfecundatum , non illico Deus iram in

fontumaces ^omit: fed lentus eft adpee-
*

fiam > eique^Um imitus accingitur. Ac E'

F > quan-
 vi

Daiuokol atrbi ai Sao.

quando tamen irroganda venit , modera*
ta eft, & (em per tolutaris : paterna , non
dominica
centis ,
odium
: punientis amorem , non
concilians. Diaboli contri
vlcif*
M
praecepta ac monita quotidiana funtdeft-
,
.V 1
multatibus.infidijs , crudelitate , caedibus,
damnis , atque iniurijs 1 1. Siquidem ipfe ab
homicida ed, calumniator, praedator,
initio
vadator, infidiator , vexator, carnifex : Imo
nihil adeo obnixe fatagit,qu*m vt dios, vti
ie,habeat in alienacalamitace.ac miferiaani- /i

duc occupatos. Si imperata abnuunt ac de-

m
tredant hoc,vr iam di<5tu eft,il Iis fupereft, &
Vt tomiflimis vel ad necem contundantur
verberibus:(in exequutur,hoc quoq; (equi-
tur , vt ipfi fe continuis matrorib, atq; ango-
ribus mifereimplicent.-vcluti qui rcru truci
vm, acerbarumque fpeftaculis , neceffitate
©fScij coafti contra innatam clementiam,
interfunt. Tum
milericordia , quampri-
mum innata humanitas etiamnum ingerit,
•deprehenfionis metus, ac ex peccatorum
condientia timor nunquam pacatam, tran-
quillam que iliis mentem ede finunt: fed il-
los vndique premunt angudis, mala vrget,
fequunturmiferiar, ac calamitates.

TERAM , ET t£AESEHTEM SAGA -

rE ad noBurnasfias Sjnagegas fife ejfepv ffettio -
rum^onnunquam etiam vanam, &per wfommum
tantum tencefiamt ac meditatam, rettc%femire,qm
 *
t I B 1 R I. fl

VtrWHqnc defendunt. Tum vt diucf* fint imyr*-

fc8ionis ratfnes, qwbufvc n»ft\btuftpim fm m
Lothdnr$i4.

CA P. XI V.
Tl ES contrduerfa , & plena diflen-
cft
J^^fionis, inter eos , qui haec fagarum;ra<*
£tantp;>rfenta:c$nercucra ad illos,quos fic
ia&ant Daemonii conuentusauolerit.scprf- .

% ;
-i.

fcntesijsad(inr;anttnttim occupata prarlU- $|J|-

gi|s phantafi*, atque,) vteucnicefulet>vbi
hxtn ttt xhvm mtivrvA \r.fen;u)d tr.mies)
adefie libi videan tu r. Lt habet cacocertaHo -f f‘%
in vtraroque partem exempla, rationclque,
q#bus contrariae fententiae probabiliter
defendantur. Nam &
authoribus i,
certis
f
compertum habemus extirfTetquae cum do. pr.jTarei*-
mi, imo in eodem cum marito cubili, ma-
nifefteperno&aflcnttrccenfcrct tamen po- i^mVna.
j
Itero mane, ac confidenter diceret multa ad * -

eiufmodiconuentus pertinentia , quibus fc *

fuperiore nofte interfuifle affirmaret. Alias
item2.fcum cas neceflarij,ac propinqui, qui* 1
v '

l
bus eius rei ex rumore inittta erat fufpicio, .

totas nodlesconfu Ito vn^ cum vicinia obfer «>»riadc

*
quidem interdormiendum co*
uafTentjvifas -

**
moueri vehementius, quafi qui ingentiali-
quodolorecoflidantur; vel etiam in ftdili,
aut alia quapia re equitare, vti qui viaadmo-
* 1 t«% » > « » >f .^
Ito. • • ^ — ^ - -* A- t • m
m ft Daemon® l at r st ab
ferre tveluti qui peregre redeunttac miran-
5 a e,

m? da quae fibifecifle videbantur narrare:im$

:
& illis irafci/ac fuccenfere, qui (idem ijs non I

•dhiberent.C^u* res multos impulit, vt cre-

y. derent haec mera e(fe fomniorum viiaquas
flL
‘FP Daemon in eorum animos immitteret, quos
laqueis fuis irretiuiffet. Habetque ea opinio
aftipulatores magni nominis non paucos:
nec vfqueadeo ab ea diffentlcntcm Diuum
Ipuaaicl lum $. qui &
Hebraei cuiufdam
fu ae aetatis fententiamin argumentum pro-
LTaf. }. -'J!'*.:
1

: v / r, fert eleuantis,fed indign^authoritatem hl-

.* !
,T
u

tw. - floriae A bacuc ea folum caufa quod Prophe- t

tae gcftationem , tranfuedipnemque perag-

ra, pr^ter a natura conftitutum ordined%q

tineat. Contrfc non defunt & laudati aujho-
Apjidat, res 4. qui exemplis, rationibufque defendit

MoUtot^ & e u ^cm rei veritatemtAuditos enim qui co

i

loaa todi. dem cum Strigibas vnguentq perfridi,’;ac

*"•’
delibuti momento ad eiufmodiccetus,vr vnV
cum ijs transferrentur: Vndetamcn redeuit
tibus emetienda edet via multorum dicrug
* ceflan te videlicet carmine, & quod ait Apu- ’

l-Ik.j.dffAfi fi
] c i us j ?C jp Ca puminum coadorum violentia.
«. Auditos etiam <S.qui e& pedites profedivni
.«'“V
zttpll"*
Cum
^bdr*is, quos animos erat in (olenni c6-
x>om. M».r. uefltudeuoupre, domum
pofteai Daemone
«•«i.ntnT* per aera eitent deportati. Hocque multoru}
WA&W' verbis, ac teftimonioeonftitifCe, qui abeun-

fki tes in via eflent allocuti, & multa noderede-

ontes offen^fent attonitos, ac perplexi
PL
M4h
 .

I i B I R t. ft
fefpondentes.Tum in ipCoconuentu collo-'
curiones , quas deinde diuerii totidem ver-
bis reccnfercnt, qui interfuerant: laruarum,
corticum, ac reticulorum, quz qoifque ctI 5 -
ds,tegendxque prxfentiae , vultui obduxif»
fetreraterum 7, ve’ftium,ac fupeliedilis,qu*
vfui fuiffet agnitiones : exauditi ftrepitus,ac r*

clamores ab illis, qui armenta, pecorumque j5

greges in propinquo cuftodiebanrifuppofi- uachi .c*
Kcpcrfoiiz , quae abfentium vxorumloco®^^^-
*
maritis accubarent:acade6 tam multorum,
qui inpeftilcntem eam fotietaiemfuntafei-
tijConlcntiens , ac confpirans de ijs omnibus
orario, ac teftimonium : £ quibus id quod ft
qtiitur , quia maximfc proprium ad eam rem
vifumeft, paulo amplioribus verbis placuit
bfc commemorare. Lutze<j( qui vicus not
ignobilis eft in radicibus Vogefi montis)
Maiomenfe anni M.C.L XXX IX.Paganali*
I vicarijs celebrabantur. Ex eo viro Claudi-
us Chotaus in viciflu,cui nomen eft Vvifem
bach, appetente node , redibat. Iamcjue eiut
montis, qui inter vtrumque vicum aflurgit* v,
bonam partem confcenderat , ciim fubito
turbine correptus ftetit,circunfpedansatto
Aitus , nuncubi rei aded infolentis caula alU
qua appareret.Nam exteri tranquilliffimut*
quicrillimufqueaererat. Aduertitinfcceflt v

quodam (cum accolae crepidinem Moreli*

ana appellant) laruatas mulieres fex, inftru-
*
<ftara multo auro , atque argento
”\*
quam* .
 DAltfOVOt ATK it Ai $ACL
quamdam faltando circum euntes.* perinde
que fua iactantes capita , ac quiintemperijs
Agitantur: tu miis * liantem in nigro tauro?
hominem , qui eas vtiotiofus aliquis in tri-
nio fpe&abtt ibi igitur conilitif, tantifpcr-
«dum Tecolligit, acrem totam tertius oculis
tgnofaf* Quod dum facit, momento tur-
ba UUdifparuit, ac ft ex eius afpeftu fubdu-
xit . Amoto igimr eo metu fe denuo vij#
comittit. Aciam montis verticem fuporaue-
rat,cum ecce eum mulieres ill* a tergo infe- 4
quuntur, capita fua v t antea udante*-, atque
Altum, ceu ex com polito, filentium tenentes.
Praeibat hoifio atra facie $ manibufque irt
harpaginis fpeciem neu ruis: quas etiam pa-
i

rabat illi in frontem immittere, nifi obftitif-

fetjdiftri&o, atque oppofito enfe;fiquidenn
hoc fa&o inlu Itare dcliitit, qua fi devita me*
tuens,atqueeuanuit. In quo fubit Platonis,
Pfelli , & quorundam Academicorum com-
mentum afferentium Daemones mina$,vei*-
t?*>
btra,fediones , vulnera & timere, & pati, de
quonosalibi. Oftenduntfe nihilominus i-
terum mulieres ili*, vnaque cum iis homo,
ft*‘:
quem mododixitauri fciTorem, chorearfi
•

quefpeftatorem:ad quem, iamfa&usconfi-

dentior Chot*‘»us acceffic propius , atque
'/•
- •

infit.ttemtunehic es mi Dcfideri Gixete

(id enim ei erat nomen)t>bfecre ii quid po*
*,

tes ferija memarn Pof fidem mcltibi aftrin-

go, me nihil eorum, quae vidi equidem p*«

•w,

\
M t
«
 1 r* * R T. ff
fsWm cfTe fa&urum: Vixque hxC dixerat
cnm turbo ili um,cctr nebula , inuoluit de-
nuo,fcd eo demum euolurus & , liberatus^
folum fe in loto r ac longe l via diflito
loc»
reperit : quimtaroenveftigandoadejftrt*
mum nadus quam feftinicifti me potuit do*
mumfe recepit. Triduo poft id ceftiraonht
ad aliud rurlum i Iudice qua: itionis voca-
tus, hoc ex abundanti fuperioribus addidit:
reGordari fe cum propius ad menfam accef*
liiret,virurus&quibusepuli»«flret inftru&a,
Dqmonem fibicveftigioinosvngtiibus in-
0 Uolaflc:acdumfiK|»ra ferro defenderer,.
Inter hxcvehremenWri vento iterum
latum, atque ad Combrimontis catara&as>
qui locus a priore non minus ducetoipaffu»
*berat,Aji(Te deportatum. Quod nequis de*
Jiramentum efie putet hominis no fobrij, Sc
no£tis,locique folitudine tum forte extern
ti:id «tiam Barbelina Gaxeta 8.e mulieribus *«/

illis vnafuperiore menfc totidem- fere ver- s*«de»d *i

,

bis apud quxfitoremrecirauerat; hocadij J^^jJ***

ciens, tritici heminas duas, cafeosque bubu-
. los totitera Chotxio illi & Dcfiderio Gaxe- * '

to,eiufquevxore dono datos quo cxlatum

'
haberet,quodficvidertt.Quaderecorac6.
politi comienerunt per omnia : extra hoc v-
num quod Barbelina diceret no effe injCho-
tasium h Daemone intentatas manus , quia
/iclemenff propinquum intuliflet , vt ist-
Jogiofuo mentitus fuerat, fcd quod aureum
craterem
 rjff' DAEMbKOL ATRBI AS SaO.
< eraterem ab ea furto tollere parauerat. Ali-
ud fequitur eiufdcm generis : Ioannem ab
Hembach vixdum ex ephebis egrefTum ve-
nefica mater fecum ad no&urnos Dxmonti
conuentus deduxerat : ac quod tibijsfcjret
ijs illum canere iuflerat: atque in proximam

arborem, qUo clarius exaudiretur; infeende-

re:quod dum facit, ac faltantium choreas o-
culis otiofus Colluftrat , forte rei irifolenti-
am admiratus(nam praepoftera,ridiculaqui
illic erSt omnia) Deus bonefinquitjvnde ift-
liec nobis tam fluita, amenfque turba. Vix-
que hoc dixerat , c&ijMptefram proldpfus,
•lttro humero debillratum fe^ccumaflan-
tiu opem inclamaret, folu reperit. Quod c€
palS praedicaffet, & varii de eo fent returat
i

vifum,alijsrem geftam efTe contendenti-

li js

bus, fecuta eft poft modum quat tam dubi-

,
tationem tolleret, occa fio. Nam Catharind
te VieMfe» Pratuotia 9. earum vna quae choros illos ak
gitauerant , ob fortilegij fufpitionem non
^ inulto poft comprehenfa , rem omnem , vit
ibpr^ memorata eft adhuc eius rumoris,
quod Hembachius difleminauerat,ignara,
& nulla interrogatione, praeeunte, patefecit*
K«lu*rs Otillt iO.&Eyfartz Anguei n.pro-
^ VTetcltn
•»m*- &7- ximfcfequentianno veneficij damnat^ idem
id.Aiigtift.
quoque diuerfeaffirmauerunt: locum prae-
ii. terea illa, vbi id euctrifletfuo ,quo idtefta-
t * us ^ crcl » Mayebuch appellans.
* 9‘
Quod fequitur non minus proptiutn eft
Insitii
 It 11* I.

efthuius drgurrt enti.Rtdiehs Mieolf a Lang-

Bernhard c moletrina Guerdtingcnfi Aflc-
nunturiamante8.Cal.Augufti An. m.d.xc,
ac iter fecundum fepeni fylueftrem aperto
meridie faciens, adtiertit in aruo finitimo .

chorum in oi-bem faltahtium , tum viro«

tum, tum mulierum : Verum quod pfaetef
foliturti aliorum hominum morem audii,
tergaque oftend entes id faciebant, attentiiif
eos afpicicns Vidit pri tefea qui caprinis bu-
bulifqufc pedibus deformes Vni intetmixti
ialtatoriUm illum orbem verlarcnt. Tum
pene metu emortua Iefu auxiliare nomen
(vti quibus liniftri , inaufpicatique aliquid
imminet)inciamare ctt?pit,ac rogare fuppli#
citer, vt ad fuos modofalua, incolurtiilqut
redire polfet. lHicoeuanefccreo£i, qui tri-
pudiabant, ac delinere Vided-.praeterquarnV’
G
nam Petter roflf- Petter nomine, cui ocyus
in aerem fublato elabi interea, atque excidi
re vifumeft penicillum, quali furnarij cOtt-
fueuerut furni fui aream * priufquam panem
in eum condant,extergere. Inter h±c vfche-
inentiori illa^uoque correpta vento vix an-
helitum ducere, ac fpiritum trahereitum et-
iam domum reuerfa triduum integrum e*
Valetudine decumbere. Cuius rei fama cum
ipfa v eiustjuc propinquis fpargcntevniuer-
ium pagum iam peragrafTct: Petter ille ftt
videretureiusdillimulationetantumaiml
agnokere, ac fateri : primum quidem apud.
G Iudicem
 JT ‘tf ASMOKOt ATRBTA* SaoC
Iudiceminiuriarum ferocius agere: Sed taftf

dem veritus n e non luccedente lite , quod

iam in procliui efle videbatur, maius ipfi
fibi crearet periculum , eam confulto defe-
ruitrQxye res multo etiam magis eius fadtifu
fpitionemfauxit,aeftimantibus muhis malae
tfientis confcientia illum eam , quampri-
mum in animum adeoauide reuocauerat,-
iniu riam muffitare.Krgo ludex in eius vitay
morefque tanto diligentius in quirere; A c cik
certis indicijs rem non efle vanam compe-
riflet,comprehendere:tumad criminis non?
adedinuttam confeftionem adducere: tan*
dem & alios, qui cum illi eius fceleris focre'-
tas fuerat, coarguere , ac iam manifeftos fa-
cereiinterquosfuerc liarbelia loannfc La-
M. tomi vxonx. & Mayetta Laurenti;. Super’
SUSt malcrr * s item vxor i$.<^iaediuerfsr,totideri*
u. tamen- verbis , illud de falcato l fc auerfis*
Dtifz 14.
Cal Mitt.
vn* cum intermedijs cornupedibuschony
tlt X. proditum i confcioPetter indicium veruro
agnouerunt Aceeffit & earum cort-
efle .

- *4*
loannesMichaSl 14. armen-
feffioni tertius
Dmt ij.
CiLMarf. tarius, hoc etiam ad maiorem eius rei fidero
i/#i. addens, fe interea, dum haec fierent* tibici-
nis fuft&um fuifle officio pedum quod- ,

dam forte oblatum oriadmouendo, ac mi-

cantes ei digitos,vticum ad numerum veraei
inflantur tibiae 4 adducendo. Ac cum Ni*<
coteaillafvti di&um efty lefum tremebun-
da, inuocaflet , fcquc praeterea crucis fignot
'•

i ir> : muni-
\
 t I 1 i * t. H
muriiiiiflet,£quercus altiore ramo >tii i turii
infidebat,pra?cipitem decidifle:demum tur-
*
bine inuolutu,acin pratum notnine Vveil-
ler in quo pafcentcm gregem paulo ant£ re-
liquerat, deportatu fuiflei Eius rei grauiffi-
xnum, firmiffimumque argumentum de-
nique hoc fuit i qu&d locus, vbi fic in of-
bcm agitatx fuerant chbrxae illae, poftriditf,
quemadmodum Nicolxa ante monuerat,
apparuit circo impreflus , qualem habent
hippodromi j Vbi in gyrum aguntur equi:
fed& interftinftus vngularum caprinarum
,
bubularumque recentibus veftigijs.Qu* Sc
perdirerunt videri dum aratro denuo pro*-
fciflum,fubaftumque aruum illud bruma
fequentefuit. TeftimOnium dixere Nickel
Glein,L>cfiderius Veruex,Gafpar Sutor , 8c
quotquot in rem praefentem mature du&i
de ea poli Hudice funt interrogati* tcctf
rem geftam, nonfomnio vifam, oculis ipfis
perceptam,non auditu intellegam, diuerfo
rum confentientibus verbis affirmatam *
non vnius excogitata, fi <5Uq; oratione euul*
garam. Cui fi quis paruam fidem habear, ni-
hil equidem moror^quominUs in contraria
opinione haereat: modo fciatme nihil hfe
fingere, ac eommiiiifci; fed potius huius ar-
gumenti exempla plurima omittere , quae
negle&a tum a me legerentur * in vene*
ficorum quaeftionibus capitalibus interce-
pit oblimo* Viciflim etiam eorum fentent id
C m noti
 .'

X>j

Y DAEMONQ L ATRII AI S A 6.
V.
Ilion accedam inuitus ,
qui haec quandoque
m IV

per infomnia videri putant. Quod Catha-

*
&
rinaPraeuotia 15 jdiferti fua aflertione teftatu

m
rV.
HTrciffifn.
4.Neo
•CB.OS»
'«p-
non ita pritjkm
quam prxfentes.ac
reliquit ,inquiens
vigilantes fagas ineiuf-
nonnun-

mpdiconoentibus adeflet fep& etiam dor-

%
i»
vanaque imaginatione tan-
^jnientes inani,
' tum eos agitare: Nam Daemonibus aequi’
*

promptum eft & vigilantes quo volunr,

,

4% tranfportare : & dormientibus ac interet,

Tf. Galeni verbis vtar 1 6 ) tn o^ryoxfoiiop

(vt

m
%jw£;
'
In definii
Med.
fiduUp indudtis iftiufmodi vifa offerre, at-
que obijeere: fed non ego credulusil!is<5fui
V j-
Ix9*<r«$ , animiqdeemotionesatqueabftrafA

V itiones h corpore in hoc negotio interpo*

nunt . Neque enim eas re&e defendi poffis
putormaxime, fi qua: dicuntur Daemonum
»7.
minifterio, atque opera fierheum etiam D.
U. ad Cor.
^.1':;«:,. Paulus raptum fu um ad tertium cxlu prx-
dicans ingedue fateatur.nefcire fe in corpci*
re,an extra corpus raptus fit: Deum enim
•

folura idnofle. £t Pctrtis 18. legatur ficcla-

* *7
’
ritate transfigurantis fe domini vnaciim re-
liquis duobus difcipulisoppfeffusac Ixvd-
*e©-'obftupefa&us,vt nefeiret quid diceret,
aut vbinameffet. Plinius ip.quoque (iiiuat
t .7 tk.fi.
en j m^hic pagahorum authorifatem lau-
dare) poftquam ex veterum exemplis retu-
litHermorimi ClaZomenij animam reli-
ftocorporc errare fblitam,vagamque elon-
ginquo multa enuntiare, quxnifiaprxlenti
nofei
 L I I I K f. w
polri non portent. Ariftaei etiam vifam euo-
jlantem ex ore inProconncfo corui [effigie,
hoc totum tandem fabulolitatcm appellat.
]R.es eftardua.&fupra omnem omnium ho-

minum captum euagantem extra corpus a-

pimam, ac poftmodum in id , ceu poftlimi*
niq.redeuntem conftituere : Nam nifi mori, >y
*
i-»

te eam compaginem dilToiui pofle ,

rurfuf-
que diffblutam ante fupremi ludicij diem
pon coalituram pi£ , ac Chriftiane crea-
mus. Porro fi quid fomnp etiam ferreo exci-
?z,acfo}ut«rag£nuntfeint fc vidifie , quod
focorum, vbi gefta narrantur, longinquitas
cum fomnifireu itate comparata, arguat no
aliter, qua lenifiima aliqua peregrinatione»
qualis folctcffe animi, luftrariquiuifle: non
itatim fequitur,animum relido corporei! •fi*
lue peruafifie.-nam ea res incolumi, atque in
tegro homine neutiquam accidere poteft;
fed vero fimilius eft in eiufmodl fomno, qui
ftc animae extind^fpeciem praebet, penitus
delituiffc animam perinde, atque in ijs, qui
apoplexia,morbo comitiali, aut vteri ftran^
gulatione fuffocantur : interimque Paemo-
nes, quibus eft incomparabilis velocitas(Nar
tura enim incorporea, inquit Iambi icusiQ,
fubtto,Ybi?nnque yu|t,adeft,nullo alicubi
prohibent§)eam imbuifle, atque informaf
fe illorum pmnium notitia, quae e procul re «fiie<u,ac
motis prouincijs,ac regiqnibus fumma cele
riute conquifiucrut : vti eorum opticorum
C a non
 IO» DABMONOt AT RETAE S A G.
„ non Omnino abfurda fentetia eft 21. qui noj^
Arift.in lib. immiftioneradiorumjfed admiflione ima-
g*,num vt in Tpeculq euenic,rcs oculis perci-
i
fisquxfcn^
pi acdeinde animo communicari volunt;
Ham certe Dxmones fe fepl in hominum
inentes inlinuare,ac, quas volunt notiones,
finente Deo, in ijs imprimere, ac quali confi-
gnare notius eft , qu&m vt pluribus ofteridi
oporteat. Et Cardanusii. cuihaereditari^
fuiteiufmodi cum Daemonibus confuetu-
do non,
negat lamias inter dormiendum
putare longinquas regiones per-
fe varias, ac
agrare, atqqe in ijs reges, theatra, choraeas, ^
viridaria,fontes, viuaria,aliafquercsamce^
niflimas vicere: imp& venuftiflimosadole-
gentes, propter quos dormiant, ac quibufr
cum vnifeoblectentTanturn nefe ip|e fuot
prodat indicio,ac fortilegij alliget ad natu-
j-aJcscaufaSjViftufque rationem ca reuocat*
quod videlicet caftaneis, fabis, caulibus, o-
pio,cepi 3 ,(& phafeolis vefei foleant.quse ridi-
fularatio elt , cum necfolae, necfemjJfcrea
efca vtantur; Hasc etiam forte caufa eft,
quod parum fibi conftans addit ftatim pu-
tare feeiufmod vilis fomlegij aliquid fub-
i

effc:Sed,vtad interminum cjeno&urnis ii-

conu^ntibus fermqnc redeam, iuuat, qua.
}is

magis Corum veritate adiuue, modum quo-*

que,&viam,quaad illos properatur, expone?
... .JH
'
te. Ac primum vulgatiHima ea ab omnibus
*
perbibetur,qu^petcamUliv^9t.atmm eflip
 >

I» A I*
I B 1 {d|

^anfucuit. Contra quam fi quisfpatioruini-

cjuitatcm,atq;anguftias obijciat.aut alias et-
iam natur* difficultates opponat: fciatea*
pridem e* iftius Djemonolatrei*,qu$ mon-
£fcrofa,portentofaqueomnia habet , finibus
iuflaseflfe excedere. Quamquam & hoc inde
defendi poffit,quod angulis quadratis ftru-
/fta vaporaria pafh no habent cafae rufticoru,

i quibus ea fere exillitcoHuuies.-AlexiaVio*

laea 2$.lanna^Banno24. Claudia fcUsaz;. uxoutu
i fla
^^
Dominicus Petronius 2 6. ac plerique om- *z '

nes 27. eius flagitij comperti id fpontaneis,

ac dilertisfuis confefiionibus teftatumrctt-
^
««*•
m/ili
*

jquerunt^AdditNicol^aCanatiaaS.promo- ..

rehabuifTejdumficfead eam viam iaftrue- i^Notufif

rueret, pedem alterum in cr«math«m tob l6
.
-

lere,po(tqui eam inuxi flet, quo fcipfaman

tcilleueratjVnguine.Francifcus Felleus oQo.utu
non cremat hrae.fcd extremis,acfupinisfco- Ma ?£ ti ^
j
parum virgis itidem inun&is, atque oblitis idiui. 15«.
1#
confueuifle pedem Jiruftrum imponere. A- : .

liosalij quoq; perhibent modos ad eos con- c e.\ uti? 3

ucntusauolandi. Margareta Doliaria fein** 8 *-
«olo , vel arundine equitantem faspe illuc vergVoin*
perlatam fuiflfe, poftquam verba quaeda ad «4-ciJ.u*.
eam rem propria eifet prazfata. AlexiaBer
narda 50. fe fui:Hennezel Erricusji. patrem inGuermi»
tauro ingenti, ac valido , matre vero baculo
5cb**5*o*
bifurco,qualiequis fubflernifoletjfeautem *
ji.;

arundini impolitos , yni femper eAperuo- Ver ,aII

S. j*
4
laffe . lanna GranlanctaraMomcnaienfis

vL . ^ 4 quotuw
 i©4 ©ASMONOt ATREI AE S AC»,
quoties eam yiaraaffe&abat, praeito ante fo-
Ctondaij res affui fle fanem atrum, atque horridum, in
'M jnenfelj*-
jfL itOijlx.
<quem>feu bene domitum equum, intrepidi
ve&ionifque pretium fuifle, cun^
infiliret,
eo viciflim infcend j,ac compri#
^efj!ijfTer,ab
mi; cum fetam en in non illaudatae fvtfibi
??• videbatur) form^adolefcentem ante irn-
Sp aa.
mutafTet.ErricusCarmucius tj.Doomonem
cep portitorem aliquem confueuifle fingu-
m* qupm forte incideret,
|es vitra fluuiu m, fi in
& Vj tranfmittc re Quod autem viae yel ante fue-
Vt' rat, Vel etiam poft erat reliquum , coa&os
54. fernper fuiffc pedibus conficere. Barbelina
ti+ Vlainuillc
>U aqua*
Rayel 34. prancifcus Fcllapus^^. atque alij nq
U ia«.irt7. pauci perfaepe fc itinerp pedeftp e& cflib
profeftos.-praefertim cum in propinquo ali-
M m quo Joco ccetus erat indi&us,aut etiam
f|JoP«. fi re-
evo i+cai. pericbanc.quicumfe vnMn viamdarent.Sir
r!*-^*!* quidem come?,aiunt,in itinere pro vehicu r
lp eft. Q»iibus omnibus & hoc obiter non e«?
5<f. fitabfurdumadijeere, quod dedic, quo fjc
“SiNglJ.
1'
V^ con ueniunt,ab illis vulgo dicitur- loaq-
W*iiu»jT nesPifcator, Coletaeius v%orj6. Marga-
37. reta VVarina37.Ntcolaea Ganatiaj8.Clau-
^ia Moreliajp.a^ vno nomine omnes, quo-
p°ci*mcp*
caie.D«ce.rum quarftiones capitales ha&enus in Lo-
*k*ringia expendere licuit , non alijs no<fti-
s«.
Maynefij i* hu$ * quim qu* proximi procedunt diwn
limi,
, vel Dpminicpm eiufmodi con-
v,l
if*7, ve| Iouis
ScuJl xd. ueptus agitari autum&t.faufam adhucab il-
likffireno <*6tigit:Hoc tqj&6 inde dic fufpi-
QorJ.
 .

Liber I. ip$

for, qudd aliai alibi tempeftates occupato»

D^nroncs habcnt:Neque cnim(vc inquitD.
palilius 40.) eodem temporis momento in 4#
diuerfis locis efle queunt: Nam & qui res fa* Homit.d*
garum in ali js regionibus geftas fcripferunt,
alias illis no^es,quhm quomodo dicta fune
jn eam rem impeqdi aiunt :Vt probabile fit «

eiufmodi vices, &tcmpora pro locorum in-

ter ua is, ac intercap e d n ibus varia re, & mu*
11 i

tari.Dij (inquit Apollonius 41.) id ell(vt 4t .

interpretor) Daemones neniemper ineo-

dem permanent loco fcd nqncad ALLthio
: vits,i,«faf+

pes, nunc ad Athum,nucadQlympum pro

ficifeuntur. Sed conie&ura magis po-
haec in
fita funt. Hoc modq reftat videre , an etiam

certa,ac przftitutafit hora aliqua nofturnis

illis conuentibus ac Synagogis ;‘Et ex tot v V
quidfm reorum, quas vidi, percontationib. 41 .

duotantqm oannes i Villa 41. & Agat hina Loxquml

i

Francifci Sartoris vxor eius 4$. rei me ad huc

c lNo *
r „ rr TJ .
ucmb£ tjy».
cqramonefecerut.afbrmitanteseafntempe- 4? .

(latom quz vna atquealtera horamediam Hetf pi«e»

,

po&em praecedit,apprtme idoneam efle at eaieloa#*

que opportunam, non modo illis conuenri»
bus, fed&quibufcumque alijs Daemonum
gerriculis, ludibrijsoccurfationibus,ftrepi- \ v;
no item obnoxia. 1*
f ibus: quae fcquitur ijs efle
v
Caufam non addiderat ilji: nec egoeam hic
ariolabor. Vnum tamen dicam nullas in to-
ta no<5te horas fufpedfioreshabere iftiusvm-
braru apparitioqis , qui earum metu aliqua' '
T*j-
G j >
v
tcnraa-
•
-
,
. ?.
 <0f$ DAHIIONOJL ATRIIAE Sag.
lentantur, ac trepidant :Et ea certe non eft
fine latione pcrfuafio. Siquidem experien-
tia docet illas praecipue fpe&ris .tctrifquei-
maginibus efle infa mes. Et veteres fatis mul-
ti id (criptis fuis teftatum reliquere, Arifto#
«K-
de A. menesapud A puleiu 44.(0*01 fabulas quo-,
jSao *««•-
que intermifeere iuuat, qu j fi min* vera nar-
rant, at quam maxime fieri poteft, verita-
tem probabilitate imitStur) a Mcro6& Pan-
tns^n-Hk t
thia lamijs infignibus vn^ cum contuberna-
li Socrate fe appetitu tertiam vi-
fuiflfe circa*

giliam rec£fet. Quod ego node circiter me-,

dia interpretor : Siquidem in eam fecuda vi-
gilia definit: vtivigiliasearuminuentor Pa-
4»‘
Hiniu* Iit. lamedes ^s-Troiano bello primu difpofuif*
<•
f f*p fe fertur .-Plinius lunior 46. narrans, vti A-
46.
libf.7. Epi- thenodoro philofopho infultaifetolim idc*
lufcnismacie,&fqualorecofedi,addit idfa-
fium per nodis filcntiu.EtLiuius feribit fu-
pra aeaem Veftse vocem nodis filentio audi-
tam clariori humana : Inter recetiores quo-
^GeniaL
-
¥i que Alexander ab Alexandro 47.recitat ter-
dicr. libj 5. rificos laruarum tumultus in sedibus qui-
«ap 14- bufdaRomfife effeauditos, medio fetb no-
4 *' j
Be dis filentio. Silentium boni author es inter-
ftli cap. f. pretantur intempeftam nodem,id eil(vt a-
49 -

it Cenforinus 48.)qu<£ mediam proximi aru

In Bruto.
fO' tecedit. Profunda Plutarchus 49.fr fer£ me-
Apud Philo diam (quod hui^is argumenti proprium cftj
(lutum lib,
0rt'f ** nominauit , vbi verba facit de monftrofa,
horrendaque illa imagine, qu$ JV1 !>ruto ex .
 .

Libi R T. I ®7
JT.
^fia exercitum traijcerevoJeti apparuit. A-
pollonius 50 vbidcvmbra Achillis ^ fe vi-
In eonftitt*
tione con-
tra Hiero- j-
Hf
r a
(*a refert miraculum, hanc euanuifie ait poft
cle uqmrt»
collocutiones aliquot, quod iam cantus gal-

farienfisfi. nodem intempeftpm,qua certe

S**

lorum audiretur. Vndeinfert Eufebius C$* Apnd Apn«

leium'il>r.
*.<lc Atina
I
fi:

gallicinium proxime antecedit conuenien- •meo.

u v
- *
tioremcffe malo Daemoni, ad nefarios Ter-
t
mones euocando. Telephion Milefius^i,
LarifT^cadaueri cuidacutios adhibitus con-
tra fagarum mulierum infidias , ex ijs vnam
muftelljpfpecie ea nodis tempeftate fibiob-
uerfatam fuifle refert. Ecce, inquit, crepul-
culum,& nox proueda,&nox altior,& dein*
de concubia, & iam nox intempcfta, mihicj»
qppidoformidocumulatior quidem, cum
repente introrepens muftella contra meco-
ftitit,obtutumq; acerrimum in medeftituit;
Vttantillum animalis pr* nimia fui fiducia jf

mihiturbaritanimum. Intempeftam node

Seruius 5$. mediam, Macrobius 5 $ quam me- j.AEoeitl.

dia proxime fequitur: tum enim principi te-

SamrnaJ*
nebrarum, lupifque (vtcum Efaia loquar)
.vefpertiqisaccommoaatifiimumtempuseft
rebus agedis cum hominifius importusum
atqueina^uofum e(Tc incipit. Ac vt illud A-
pollonij de gallorum importuno noctur-
nis vrnbris cantu fermonem repetam, fuccur
rit non ita pridem i me leda in Dufanae (tri-
gis quaeftione quadam capitali "de ea re nar-
jafiuncula, nop vtiqueab hac, inquam
nunc
m
211

m 7y#
&>
•
 l)AB«ONOi ATRgI AE $a^,
mmcdijapfi fumus, oratione admodum alie !

u£4 55 na:eiftrigi Bibili* 55. Latomae nomen fuit.

.

finCx j.Non
.

£
j

P««« m.u»i
B*ccum forte^quaeftpre de no<51 urnis fu-
garum iiicocptis curio fius rogaretur, inter
i alia refpondit nihil qequi illis infeftum ,atqj
inimicum accidere poffe, cjuam fi gallus intc
rea, dum fead ea parant,otcineret. (dem re-
"
J«> tulerunt.& loannes Bulmius 5 6. e»ulq; vxor
Amanti* 6.
I3 efideria Magiftellos faepe fuos,cum dimit-^
Calcn.HU-
P? 1' tendf concionis tempus inflaret, identidem
folitos inclamare: Eia faceflife properi hin$
Wk-Z< omnes nam iam gilli canereincipiut Quod
:

tgo fic intcrprccor, vitra id tempus negotii*

S£ fuum non pptuilf® trahere. Equidem fciq
ex I?linio 57. A Elianoqueeorum cantus leo-
S-ID-JOC It.

« V
T.\ nibus , fcolopendrilque effe formidabile^
' V

<3^ ? £ .
Rarius h j fint praepolleri, ac in fueti de no-
i

5tepra.'fertim,oftentahabere multa
< quale :

<«‘-
'f, etiam fuit illud, quod Volaterranus 58. in
Thil lozi*
Matthaei magni Vicecomitis Mediojanen-
hs filij natu maioris natali nofte euenifle
>. iVkJB&iiiV
memorat : in qila videlicet np cclfarunt gal-
ad caedium cocci flare vnde & Galea-
iv
Ji,vcl :

rio nomen illi indicum eft : Et fic facun-

dia , laudeque militari floruit (inquit lo-
jiius 59.J vt principum fu* aetatis famam vel
r
•fo-
Inelogij*
clariliimam facile obfcuraret:Cuiusrei jt^o*
Claro, vito.
yvvftx.ofi/in eo cantu fuilfe non magis difpu-
tq,qiikm illud de dvrtgrctdtjgf. gallorum cum
leonibus, & fcolopendris:f«d hoc defen-
do non tam vocem (nam eam nihilo imma-
niorem.
%
 -

v- f t ttt a t iif

niorem, efficacioremue habent galli, qu2km

alia- alites pleraeque ) fagarum morari male-
ficia, quam no&is ij$ inimicam tempeftafem,

qua illi vocem freouetius exercent :vnde&

menfi dicatos i veteribus aiunt <>o,vti hora- 49.
rum nO&urharum nuntioSjacpartitores. i?s. rhiL
.cento, u
JR M&VENTES IX OMNI GkXERE H<
tomes dd mfturuvs Ddmtnum coetus comcmre.fei
jndtontx f4TtefammA6,vt eji tsftxus prauts lo»
jtlifi m*gn 9 br.extus .

',t Ap. xV.

AcobusMcycrusi. noh indiligens anna- \
Uum feriptor refert Attfebati/ub Philip Anna.flS#
poBurgundioneextitifle,quifortilegij nia-
Aifcfti,acdfccotifcijs interrogati dicercntcx
Otfthi ordine,ftatuque mortalium viros, mu «**

fuum numerum couenifTe.Trif-

iietefqiie in
caiaquidam nomine(vt lo.Bodinusin Dar-
monomania fcripfit) eorum, quos in Gal-
lia nouerat hacfortile^ij labe infe&os, mul-
ta millia Regi Carolo IX, indicauit. In Lo*
tharingiamemini intraannos fedecim,^qm
bus rerum capitalium iudicia exerceo non ,

minus o&ingentos eius criminis manifeft&

compertos, Duumuiratusnoftri lententi*
capitis efiedam natos pr*ter totidem fef^
:
ar
alios, quivel fuga, vel rormenrorum per-
tinaci tolerantia vitae fuar confuluenmt.
>Jam ficubi fallax cft, & lubrica quaeftio,
certe quziloium in hoc criminis gecere ex-
-
.
pedatio-
 ito D ABMONOt ATtfElAE S A O.
Sationem vt plerumque eludit, ac fruftra*
tur: quod & Tuo loco pleniusdiccmus. Om-
nes autem, quotquot in hoc maleficio depre-
henduntur, vno Ore frequentiam maximam
eiufmodi conuenruum praedicant, Iannai
>
® anno Nicolata Ganatia$. tantam eam
Iit
£fo I"ad! it i fl<% qu ot i es i 1 1 i s i n tc r fuer e , a ffi r m au e -
V*f- rufitjVtndn parum ilids humante conditto-
rtiiferefccret, cui tot hoftes , acinfidiaio-
Jdaynetl* •
Id. lui. usj.’ fesiuperefit: viderentivaldeqiie mirum efie,
quod ab mortales pluribus incommodis
eis
Vellatii ad
^lo feliam nonafficerentur.CatharinakufFa4 non mi-
S CaUaL nus qu£m quingentos h fe vifos ea no&e,qiia
primum in eorum numerum eft alle&a. ftar
lUmuillae belina Rayel5. illic viros )l fceminis longi
adaquas
Id.Jauoa,
numero fuperari,vt Daemoni multo procli-
«* 7. uiuseft eifexui fallaciam intendere. Quodi
&Torquemadius in Hexamerone fdoob-
feruauit. Certe multo plura iri fceminaex*
empla edi memini, quiirri in viros. Necadt&
eft fine ratione, quod harc hominum coliti^
uies frequentius in genereefFcrturfccmini-
noyo»«rpet^<tx^,fagaf, veratrices,lami;£,ftrf -

7 ,
L£ ges,& Longobardis, maffae.
Scilicet in re de*
nominanda numerum,frequentiam par &
- ik dedam a P raeci P uas partes obtinere, Fabiustf. ve-
tionibm. ncficium in fo.mma facilius credi* Plinius 7*
,7. feeminarum fcientiam in veneficio praeuale- *

X-ib.ii.ei.ii re dixerunt.
INSVaVES, ATQVE ILtlBERALES
tomtjfatomlrus Sagarii apponi alos, & qui prait?
m
 w-iw-
JL I I E *. t. Ut
teltfamem nihil depellant: Qua res inultis nan iut*

merum id ejfe rifum,&fsst

iurta 9p‘mionc9tj attulit
’
1tafma ; Quod tamen non eft perpetui verum Nam :

& aliquando humanis marticinis, ac

% alijs id genm
injuetts carmbtn rei b veftumur: at fine fale,ac pa-
te. Ai quid eaufa /it, quod fe ab ijs duabus practput
obflineantfrobabihter dtfputatttr.

CAP- XVI.

Q Vxres celebrandorum conuentuunt

occalio nem
ocn vOmeffationeS
tripudia, eas
maximam hominib. prx-
, vertercafc libidines,
omnes £>?m 6 ftudios* adhibet*
ad
1

fuosvt habeat apud fe & frequentiores,4tf

affiduiores. *Tum enim euenit, vt poftquani
eos tali lenocinio deliniuit, facilius pracipt*
tes agat ad ea etiam fce!cfa,qurantfcexhor- •V,
ruiflent, vt mirus eft impellendi artifex, fi
quem fort& in lubrico conftitutum nancifci-
tur.Quemad modum autem ftupris.faltatio-
nibufque illos exerceat, pdft ditetur. Numf,
vtconuiuas accipiat tam lepidus, & bellus
couiuatdr,op C ra;pretium eft videre.Ac pri- «Ifc
mum«in confeflb eft omnibus, quosficfua
dignatur mefa^deo omnes eius epulas for-
dere,liue earum apparatus oculis, fine odotf
narib.percipiatbr, Vt vel famelico,ac latran»
ti ftomacho facili ‘naufeam parere poftintj
«fe
m
Barbelinailla i. de qua proximi mentio eft *•
t4
Seris n% ,

habita, &Sybilla Morelia cibos illic aiunt caL*e'i*

apponiomnium generum, fcd adeo viltsjl- ut*.

• .v
libera-

m
(Sd
 'f 4 1

Ve! 15 i'
"
^
Sit
\
bAGMONOL ATREIAE
' ,
Sa6. * *

z>
liberales, acmale conditos, vt vix fi ntvjet
9errxi4 cendo.NicolausMorelius 2 . ita triftem',a«
^^• *“
ftrfeuni^q.camar.m e(fc illis guftu* f Yt
|| '^1 , .. Cumptos conferti m prae mol«ftiartbi necefle
i Vetg«nii]a: fuerit expucre. Qjuod peffifhiis Daemon vi»
’
dens, adeo indigne ferebat, vt vix manus ab-
v 4 ftinerct. Vinum pfxtere&ihftar atri, atqufc |

v infynceri fanguinis in fordido aiiquofim-

pulo epuidnibusfoliturti propinari.Salomrf
oftob.ij86.

^ j.Dominicus Petronius 4. CatharinaRufFa

4': JfJSltm j.AnnaMoreIia' 5 .Iacobeta VVehery; An>
stCaiiui. naRichemuntana 8. Stephancta Mercatrii
* ii%1
p.ac plerique omnes eius farihae nullarum
'

HadonaiUf fcjre rerum copiam illic dccfle , praeterquam

i
% ,
a.ctlend. fa li S) & panis: c^teraque adijciale coftuiuiuiri
Pecem.ij8i
Etcerte temerfc pon eft;quod illi*
Dnf^mcn- ficvelutic6fultddcficiuntur,acfubeffecau- |

fam oportet, quae tantum vtriufque odiunt;

w *4
8
Daemonibus ingenerauefit.Eam vero facil-
Jltteiangij. lime aflequetur, qui diligentef perpenderit*
kn quim pugnent inter fe comparate, aecom-
ofto S9 °
o (

°9. politae horum, atque illorum naturi, ac fa-.

Emciinij. cultates.Daemonibus inlitum eft,afque inti*
caicn-ia-
Rdm penitus omnis purae religionis , cultus
.
; diuimodiumtcaeremonias, ntusquefacros,
&,fi quarum rerum in ijs vfus eft*eas omne*
t
1
^ in fertas, atq; inimicas habent*. In veteri por*
ro lege nulla hoftia fine (ale Deo accepta e-
ifc rat. Omnem (inquit Dominus K^oblatigr-
nem facrificij tui falefaliesinec ceflare facie*
. ial foederis tui ifacrificio tuo.Et in nouo in-

f?-.-:. t> ^vvv 3 '*,

ftrume*»'Tf
4? » - -
#
* ** k
. 1-^.. r.
 £ t * i * 1 tJ
Arnatentoti. Omnis vi&ima fate falletur: it.

bona enim res eft fal : Cuius rei exemplo in

f
hodiernis qudq* myllerijs.praecipuequebap
tifmi,«juo renafeimur, ac denud gignimur
ad falurem i Item in aqua, qua fugandi* Dse-
monibusexofcifmoluftrant, mostftfalem
admifeere; In ead£ lege veteri ii. paties pro-
portionis, feu faciei ( Septuaginta interpre-
tes id eft prsfentes.slc coram Domi- «•
fio politos verterunt) fb per altare otiFerfcbari W
{jLeuu*a
tur. In^uguftiffimo item facrametoBticha- cip. i4.
riftiat panis corifecratus ipfum verumcj; fit &
fumitur iChriftianis Quo lymboio panis, 8c / <
Macedones atlte vfos fu fle; fi quando i fce- •

dus quod fan&ifiimum vellent haberi ini-

bant, aiithorefl Quintus Curtius i/. Nam pa ijfoti
nem (inquit) gladio diliifum vterqiferien-
tium libare fdlebat.Dsmonibiis nihil efts-
«pie inuifu m,atq; iuflitia,qua (vt inquit Or-
pheus in hymnis) k
. f\ .. ,

XtCloLfalg y\&fA.ou{ i.i dntcJJfofletfjf

LtcontrinullarcadDeospropiUSacce-
diiur (Quemadmodum ait Plato inTheate- ;
.1
to) qu&m qua iufta,atq;aquaLfunf peragen-
do ; Nihil autem eft quod homines squita*

tisac iu (litis magis ad mdneat, atque lal :ve

'
Pythagoram cgfuiffe author in comenrarijt
Pythagorici^apud Lalftium Alexander, vt-
pote qui feruet , ac tueatur quicquid occu-
"
patditq;exre purif(ima,aqua viddicccma-
riua. Vnde &
illius hoc fymbolum
e, ! H 7Tstf<k-
*
 * rI T 1 S R'
«atuih authoreft Plutarchus in Pelopida, Sc - .
Themiftocle.Ifabella Pardaea 17 Defiderius sjrtnJii t3*
P
Financius 18. & Albertinus magcndraeus 19. die Non * .

eoi, qui funt amplioris fortuna’ , fuperiores

epulis accumbere Stcphancta Mercatrix 20
: if.

argento bibere': pauperiores fictilibus rur- s “ <*

J 1 d *2|Jj
fus arcanorum omnium, com- ?u l Vtu*
alijs exclufis,
potes fieri, ac participes. Pleriq; eorum, qui 19*
raod6 furit memorati, iftis no expleri fame,
-
autfitim fedari: fed cibi, potufqueauidita- tric«i»u*.**
ten^atque appetentia tantam fupereire,qua- N#a M ‘iw
taante^ fuerat maxima. Quaefan^res mul-
cos impulit, vrcrederentmera hxcefle vilai caiend.
fomnioru,ac przftigias; qualia fortede hor» IoniJ * * f

tisTantali, ac pomis Hefperidum fabulati

inoros#*
funt potae. CuiconUenit ii hoc Ioannx Mi- oenfi 4 .

cha<*lis 21. refererttis neuti§ illis, qui eiufmo*** lu*

di couentibus interlbnt, integros jcertofq;
efle oculorum fenfus. fed omnia perturba-
ta, confufa atque incerta illisapparere: vti
quibus ei ebrietate* metu , fomno, ali6qu0
Vitio hatant.-ac caligant oculiraut etiam arte
aliqua pcrftringuntur. Et certe memoratur
Pafetes 2 2. faepe fuis incantationibus hoc ef-
tf
feci{Te,Vt repenti conuiuium omnibus epu- fi
iisinftrufiiflimum appareret : rurfuscum
vellet, nullo tollente , vtfpe&antium oculis misboio*
momento fubducerentur. EcNumaPompi-
liuS 2 $;in frequenti conuiuio arte fua efficie*
bat(nam & cum narrant in (ignem fuifle for- cfc
tilcgumjvt nullo apponente menfae ftatim cwicat
Ha txqui-
 itS Daemoxol ATRII Af Sao.
exquifitifiimis epulismagna copia extrne-
ffciioflr in rentur. Apollonius quoque Thiansus 24
€l ”T u ^ r ecenfuit v idi(Te fe in India Brachmanes,
*** JJ* quiprafcfente feconuiuia vafis, cibifqiteap-
paratiflimaft ruerent :cum tamen, qni ijs ap-

parandis, ferendifue, ac mutandis ferculic

miniftrarcnt,nulliafpicercntur. Verum ne
quidem Daemonum potcftas coardanda,
lic

coanguftanda venit, vt praeter fpeciem,o-

,ac
pinionemqi nihil omnino praedare queant.
Nam & veris epulis fuos nonnunquam acci-
piunt : fed ex morticinarum pecudum car-
nibus, alijfque rebus quas homines habenc
,

pro derelidis quod & alibi attigimus. Im A

:

& compertum habemus multorum, quiin-

tcrfuerunt,verbis,faep£ineiufraodiepulum'
im perata obfonta : huic felem : illi nigrum
haedulum, gallum gallinaceum, aut fi quae
funt infueta hominum menfiscibaria, & mi-
nime^lculentxrefcx. Tum
nota eft ex A n «-

draea Alciato,aTijfque multis de viatore illo

hiftoria.quicurade node imprudens infa-
garum conuentus incidiffet , ac rei noui-
tate , infolentiaque attonitus Dei numen
1
Chriftiana fiducia imploraflet, lubito exe-
lUsafpedufublataomni merifa, argenti fo-
lum craterem reliquum fuiffe ex vniuerfo
apparatu ; qui fublatus, ac domum deinde
perlatus , cuius fuilTet poftei agnitus eft :
‘

m Cui autem vfuiefie potuiflet, nili ad infun-

dendum qued poft biberetur» dici non po-
*<» te ft.*
 LIBERI. nr
iteft: nam & fida?, com mentitior que potioni
jBqu£ imaginarium vas adhibere licebat. V-
trumque rc&£, &cuna veritate de-
igitur
fendas, vt icilicet aliquando ijs, quosfagx
fuppeditant, vefcantur cibis ; qui ii dcfint,
aut aliter Damoni, in cuius haec funt arbi-
iriovifum eft, vefci tantftm libi fola opinio-
ne videantur. Quod,& in profe&ione ad
fiodurnos illos ccetuseuenire pauloantfe
meminimus. Nam & ibi fagae fe aliquando
praefejites liftunt: fe pe etiam, cum ab ijs ab-
ii nt, ac ardtiore fomno domi detineantur,

videntur tantum flbiadcfle, ludificante ni-

mirum fenlus Paemone , cuius fafeinationi-
bus multf imagines in dormientium animo»
folent irrepere: qu* deinde vigilantibus ve-
litatis opinionem in(it?m relinquant ,quafi
iam non id fuerit fomnium, fed potius qux-
dam certa ,
atque indubitata corporis ad io:
iic enim verfi pellis geftit res fuas plerumque
inaequabili veritate, quo facilius imponat, di
ftinguere.
fiHORAEACVM, QVl fN PAEUONVU
furis o limfuit , vfum etiampum hodie retineri m *

pochirius eorum comentibus : maiortmqut lafsu

tuimem parer?, quam folent vulgares alia ac
hominum faltationes. Uem eat ah auerfis fa-
gis in orbem tripudiari. Tum vt malo mora
femper maluerint : licet ah infanta potum dtfia-
re confiet.
8?\_ -mm- : M I CAR.
 iit Daimonol atrbiab Jaq*

g-flWIWIglT
v y
, i
'y'
CAP.
^
A»*a
XVII.
i> /X ,
* -
wtlV, v
f
j
.

TV JT Ira calliditate Daemones cuin impica.

pafiliusho.
JLV X gentilitatis errore colebantur, pafir
uf *o al»q. feri
bicordiefle (imulabant, adqu*propen(o$
f*Mpf homines e(jfp videbant quo fcilicet religio- ,

nis addito fuco in

illis peccandi (ludium

gis,magifque accenderent 1. 1 nter quae (alta-

tionum, ac chordarum, nameaenpn pa*%
Utmad nequitiam fe neflram femper ape-
ruerunt vel maximam fpifle illis cura telta®
tur qu? de veterum ritibus, ac facrificijs ad
r
*
Hytnchut hucextantfcripta:apud Graecos i. quidem
io Tfces. qux iam i Thpfeo circum aras Deorum ca-
4 nebantur carmina cum tripudijsjolenniquc
(altatu A pud Latinos vero inftitutum l Nu-
flutarebas ma $. Saliorum collegium, quod etiam ad Aq
JnNura*. tonij Lniphonis, cuius fcholam Cicero po(|
laborem fori frequentafle dicitur, tempor*
peruenifle ex eius de ea referiptisobferu^
£i*. Satura uit Macrobius 4. lipo etiam ad Antonium
fap.ii. tV
v Varium,quem Hcrodianus 5. te datur, cum
facrum Holiogabalofup faceret, mulieres
ft«r de lm-
Pheniflas adhibui(Te,qu^ circum eius aram
poft
cur (itarent faltantes, ac cymbala , tympana-
que magnp cum (Irepiru pulfantes jcircun-
fiante etiam ipTheatri formam vniuerfo fe-
patu,atq; equeftri ordine. Et iam anteivero
cultu ad idololatriam defeifeentes Ifraeli-
6 .
tx 6. circa vitulum ex inauribus coriflati-
fxp 4 .i °.
wp. }cip fhofQS ipor^em agitaucrant Nunc
X.

y
*

r
t
 f

t TUI* 1 *\

V«r& poftquam hanc impietatis caliginem

lucis Euangelice fplendor hominum men-
t.busexcullit, & deficrunt pro di js haberi
Daemones perrexerunt nihilominus ipfi in
:

clandeftinisfuorum conuentibus hunc (al-

tandi morem obtinere, aefiagrantiusetiain,
quiim anteii inftaurare. Ac quemadmo-
dum eorum epulae efurttionem, ac$ovAf«
pil+y concubitus dolorem, ac moleftiam, lar-
gitiones inopiam atque egeftatem : omnia
,

deniq; benefit ia detrimentum , ac damnum

accipientibusfemper afferunt itaiftaecho- :

raeac,actripudia, quaralioqui voluptati efle ,

c
folent, taedia, labores, atque aerumnas grauifi-
(imasnufquam non pariunr.fiquidemabijs ~
adeo defeflasfe domum reuerti Barbeliha
‘
Rayel 7. ac pteraeque omnes fag*,quib.cort-
tigitintereffe,memoraucrunt; vtfxpc inte*
grum bidu-um prae laflitudine (ibi fuerit de*
^ 7.
jcumbendum. Et, quod miferrimum eft, at* Hainuffi*
queiniquiffimu m cxcufationemcontnl ne^ -

mini afferre licet :fed fi quis eum laborem £ le-

aut valetudinisoccafionc detrc&at , ac
tatis,
defugit, huic praefto funt verbera : pugnis, t.
aut calcibus non aliter contunditur, atque AiexiaBtfc
accipiuir,qu^m quae exofTantur malleis lal JJSlUmi»
famenta. Porro circulares efle omnes cho- *« c«ien 4.
ros, qui fic agitantur, atque ab auerfis fal- lul,5g7 ’ J
catoribus , vtivna Gratiarum in choro de- verganiiUi
pingitur, tripudiari affirmant Achen Vve- « .oa.
t5>6 ‘
her 8 , Ioanna Gcrardina 9. Dominicus
* H 4 Petro-
 .
w jr

4 .
lP ttAEMOWOL ATRII AB SAO.
1 «. Petronius io. Hepqel Armepfaria u. An„ T
J»>rch*ifi» Ruffui. Zabejla lpannis Dcodati vxorijy
«groFaagf.
>i. -ilcni. Odilla Gaillarda 14, atque innumera; aliae,
Vec 1514. quas hic, ne (irn nimium jongus, prudens 04
II.
mitto. Ad dit SybillaMorclia i^gyrumfeim
G rucmis
tneuftf oC). perinlsuam progredi. Quod &
alicubi r*
jurpatum Gallorum (acris obferuauit Pll
in 1

»*•
4 pius i<S.in quiens illos adorando totum cor*
Dufx prid.
.
v
Ca O/l 90. pus circumagere folitos hocquein laeuatft
:
f I

i k
W»$. fecifle femper religiosus fuifie. Et Pythago-
»?
Puf* Cateo
ra? iam multis ante feculis fymbolumfuerac
O:ko.ijs6.
'

jrjscnctivfJv irtf tuff/nmi. Dubium quae ta pr$-

4 pofteri ordinis caufj,atq; occabo, nili lifor*
Sp<nali i<Id.
* Oilob iji*„
pe ea eft, ne reda, atque ex aduerfo intuen*
fe

'S- jcs tam facile agnofeant. Nam npnlcuepq*

Serr» '4.
r jculuqi elTc putant in iudicio, quod qui e*
Cal. Decfb.
J586. jus fceleris fiunt m^niferti, de conjcijsfepfc i

•tf apud quaertorum yi tormentorum profiren-

li iS.np.u j:ur Ob idqije,& fep& perfonati,v* alibi di-
r

&umpft,conuepiunt. idem etiam illud e£

fe poteji,quo4abfurda T indecoraqiie om«
niaarpantjac faciunt; velqti cum Qaeqioni-
j>us, eos veneratur i,terga obuprtunt ;ad coi
accefluri cefiim eunt cancrorum more ; lu p«
f,, 'X'y
h:
-
plicaturi manus inuerfas retro applicSt: coi-
* Jocpturi in terram figunt pbtutum,& id ge-
pus alia ab omni confuetudinc reliquorum
pP-t
hominum a|ienif]ima. Vtcumqueipsfit.ip*
'
v fanos experientia fatis commonefacit,id fal#
fvp
1% ik*
S”v
> 1 tandi ftudium inter homines fere femper
{iulo exemplo inualutffe: vplad luxuriam,
;,C
““*
i'
1
ES •
-f *

1
 f III K ttt

pc nequitiam , quod iam fu o tempore con-

(querebatur Scipio A Emilianns 17 in orario- *?•

pe contra legenj tudicianam | lbcry Lirae* }

k „ ulMk
: vel ad Fanaticos furqresacdementianrq
chi «p.i*.

quibus femper olim a filiationibus fuifle in» N

itiura tiftantur qux de Monadibus, bacchis,

Yitermonibus , Corybantibus , Thy ad ibus^ 1

*c Biffaridibus veteres f.ripta reliquerunt.

•
'

±
f ;

Quod&fapientiflimus Aragonum, acSici-

JijerexAlphonfusi8.fcit£inmu|iereimmo- i*. ;

deratius, intemperatiu.que faltante notauit

inquiens:Expeftate*nam hecSy tilia: oracu
|um iam iaroell editura.
SOL ENNI IfHElVRANDO, groi>
ipfe etiam Damon v rbt* pr*it,fagat ficifim fe ,1

obftringeTe>non proditura* fc ludtcio facinori» for t

’
#.
«4$: Seque tdmen in eo tantumfiducia ponere, *.

qwn fibi contra eum metum alid etiam rationi £r’V? .

'

frondeant, nomen videlicet fiium dfimulando, <

rui ftto. laruam.reti ulum,veLm,aut quid aliud» -

obducendo.

C A P V T XVIII.

N On eftnouum eos.quifunteiufdern
facinoris confcij
tnam etiam exeeratiopem iureiurando
pbftringerc,quo
, ahqsalijs per fum*
fele
fint fibi viciffim magisfi* M*/ner*fg
pi;nec,(i contingat deprependt,tam taciles,
ad retegenda quaefemel confociauerunt,
,
*-

ion lilia. Sic lana Bannoi & lacobus Agi cai^ptit

sl

thius x. retulerunt for ukgos inter fe religio tai

U\'; ,
H j
iifli-

i
 ZJgL
L
DA 1 MOWO t ATRSIAI SAfl.’

cauere,ne (i quando in reatu eius cri-

mm
1,1 '
'u5u
minis e (Te contingeret iudicium in fe inui-
cem, velexquifitiffimis tormentis adhibiti
profiterentur;vtque femper eflfet praecipua
cius filentij fides. Quod & illis fic in religio»
De vertitur, vj violati in eo iurifiurandi poe-
nas exiftimet efle fem piternas.Id adeo Mar-
thaMargelotiaBrindenfis*. oftendit, quar
«pinali
cum poftadmiflbrumconfeffioncm fefe ve-
frid.Non.
M*«j Ull. hementius cruciaret, ac eius rei cautam i J u-
dice rogaretur,refponditfeinmagno metu
• -S-.
efie,ne quia Dxmoni d« fe,focijsq; celandi*
promiflum non feruaflet,vitadefun&xlu-*
endnm edet dammis sternis tale periq r
rium.Apra Hotel otia 4 addit iufiurandum
.

4» illud (biennibus verbis di&ari 1

fn D/ Apii,
Dxmone:
fnt urbijt
nec adeo pridem vidifle
Barbaram Mar- fe
•d Tollam gxam» & loannam Petroniam eo aftringi,
einocnii.
t u*i° Ctl.r cyai io focietatem fuam primum conueni-
Mutiitj. rent- Verum quoniam hsc cautio faep& parti
proceff>t,nccddierereper»ri, quiquxftio-
tormentorum vi ad inuitam confef.
nis, ac
fionem adducerentur: vt huic quoque fragi
litati prolpiciat.hoc praeterea fatagunt,quan
tum poffunc,neabijs,queifcum eft criminis
focictas nomine , velafpe&u dignol-
* vel
*•
cantur. Eamque ob caufam nec illos Dx-
KTairia Fri- y
(cifca Mile- mon nec ipfi fefe vnquam nominatimap-
,

tij prid.C*. pellantrfed vbi publice euocantur,veluei ad

*f«».
comeflandum (alrandum vel quippianf
f , >

aliud fadiuudum , id his feri fit Verbis;

.« - v £ho-
 0 ' .

tiSIR t
Ehodum, Thcrmopolis, Dufa,Haracuriai €
Lenuncuria: id eft,quiadeftis ex illis pagis, Biainail!»
* da q“« 4
atque vrbibus,huc concedite. Quod Barbe- *
‘

JmaRayel^.lagcqucalif litis mult*, quaru

tamen nomina nunc nqn fuccurrunt,diuer- lib t. c*.c
8-
faeetiam prodiderunt. Rurfus nonnifiper- .

fonati, ac «to-(SoXofcivo/,f*pc etiam (quodob-

feruauit apud Philoftratum Appollontus 9.
Bl
7jfarinarijs cribris obuoluti,
\Uend?
Ora vel obdufy cortice horrenda cattat jfr.
vnaverfantur,maximeque quifuntlocuple »0.

tes,quod cos fortuna infigniore«,confpectio

refque faciat ; ficutinon femel aduertiflfefe noscis*?"
dixerunt Quirina Xallxa 9. Ro(a Gerardi- »»•

na fo.Ioanna V Veher 11. Ioanna Gerardina

«a.OdillaBoncuriana !3.Ioannaa Bannp 14. 15*4.

& FrancifcusMazileienlisJ5.Ac,necui'quam «•
commentum videatur, Nitolqea Morelia
SkfSefc
1 6. cumqusftor illius fortStentandaegra- w+.
tia haec diceret meras efle nugas, ad amplio-
rem fidem indicauit fe fuam illam laruam
adhuc habere domi in arca reconditam; «»7.
quae ibi demum perquifita , atque ihuen- ,4 .. '

ta ea efle ab eius noucrca agnita eft , quam noo!^*

ipfailliineum vfum adaptauerat , cumpri- «*j.
Bium vna ad nefarios iftiufmodi conuentus Fa 1

properarent. etiam puto caufa fuit Lo* ca?*™*

gobardis,vt eas Mufcas appellarent ; Nam &
ab illis hoc nomen mutuati Mafcaradas vul- ,<f#

gari fermone eos vQcarnus.qui Hilari js per- ca? F«b|.

>‘
Jonati circum cqp.it* cyrraw. Envtfem per ‘*«7.

~
V , funt
 jf*4 &AIMONOL ATRCTAS S Af.
fune integumenta atque inuolucraijs qui^-
guntquodfcijri timent, quibufque& pecca-
torum confcientiji metus femper aliquis ex*
oritur. En quoque quae fidem faciant non
effevanum, quod famacircumferturde prj«
fenti fagarumad illos conuentus profe&io-
ce quod &fupra pluribus cft dcinpnftrj-
:

^um. f

JNIVCVK.D AE AC ETIAM RIDICf-

y
l r

fachmfint qua [altantur in Damonum conuemi -

bm cantiones :pro ys nihilominus agendas abs dif- I
.. iQ X- cedenubw gratias .perjndc ac [magni alicui ra-
luptatifuiffsnt .

PAPVT Xix.
Vemadmodum
Q piant* quadam £(
Tolis conuerfioniobfequutur, vtqu*-

- qui fe is ferat ceu pedilequf comitcn-

tunmarissftu, vei veler efeit Luna, ita & ac-

t

cedunt, reciprocant, affluunt, ac remeant

eodem modo & hominum aniipi canpu, nu- i
merifqueefferuntur,mitefcunt , durpfcunt,
molliuntur,ic facile ad quoflibet motus im-
ei«ero iib. pelluntur. Gracchus i eburneola folitus e-
ideot.it '
fat habere fjftula, qui ftaretoccullS poftip-

Cel us!* fe®' ciim concionaretur,perituro hominem

txip i & qui inflaret celeriter cum fonum,quo illum,
riutirch iaautremiflum
»•»» Uno-
excitaret, aut i contentione
ita f'.».*. '
• •

# -

reuocaret.Et Alexander iicT»mpth*i mu-

A.
.i/S fici cantu quodam exafperatus fertur , vt ex

epulis ad arma illico profiliret , ac cifm con-

trarie»
1
 t i ni I. nt
tfaftoalio cflet delinitus, ferociam omnem
deponeret,atquead conuiuas pacatus, feda-
tusquered jret.Laced*monij f inquit Thu-
cydides s.) non rei diuin* faciendae gratas
fed potius moderandi ardoris , qui ad pri- Lib.j.b«fc
mum quemque cum hoftecongreflum, mi-
litem accendere folet cantum tibucinum adi
hibebantjcuius modulatio hoc efficeret , v*
fedate, cun&anterque incederent, acpug-
iam captflerent.Contr^ qui frigidiore c$lo
degebant , minufque Veherftentcs primum
habebat fplritus, tubarum clangore, lituum
flridore/cutorura pulfatione, virorum cla-
JpM'
more, ty panorumque impulfione ad prae-
m
lium inflammabantur* 4

Vangmes$ataw<b truces, qu^s trerecurw

Stridentes acuere tub a, $ laeitM
Nimirum varic(vtinquif Ari(toteles4.Janf *«b<il»
miaffcdhisi Muficaiparantur.-exiftuntq; dx Jlu* f**
eius modulationibus magns morum, atque foHt£.fiV
a&ionum in hominibus mutationes. Qu*»-«P
s etiam caufa Platoni 5.fuit,vt dicetet cantum
l 0 diii®*

tum Lydium, tum Phrygium adoIe(c£tibu$,

quos liberaliter inftitutos velis efle.adimcn
dum;quod alter lu&u animum deijciat, at- *
que affligatcalrer excitet ad libidinem ,& lu-
xuriam Et cert£ non male ijs duobus tertid
quis adiecerit fcilicct, &
qui fanatici
furore inflammat, ac percellit.-quales rocmo
ranturfuifle, quiinfacris Deorum, quos va-
na foluit antiquitas hymni cantabantur*
,
v
:
t . .
Cory-
 Dasmo^o t athaA Sao. i
t

%g % , %

Corybantibus Cybeles facerdotibus ( qua*

& ob id &iird.frx9't*s, id eft , ad Tonum falrf tet
'
vocaUitHomerus)cum cymbalis, alijsq;lVJji-
‘y iices organi$,atqueinftrumentis.
Tj mP* na voijtuxiUfy vocat Bereijntbia matris

* lita 6.
\
th|*4K A Bacchi BafTaridibus clamore vafto, ac dif*-
**"*’
fonoipfum aerem complentibus.
Quacurufo ingrederis (Umor tuuentlis, vna &
Tamine* voces, Ibtpulfafa tympana palmis,
Concauaifc ara foriantjotigofyforamitte buxus 7 .

~ r. A Gradiui Martis Salijs, qui per vrbempul-

'
4 ’ ,* e*
fatis ancilibus Canebant carminacUm tripu-
dijs.foleniquefalcatu. Denique ab ijs omni-
bus, qui no&urnis iacris, quzobidvyxr^A/i»
vocabantur, operari folebant.
,
ijtA ’ .. > ~^-qualis commotu txcitafacrk
Thyat,tbi audito fittnuldnt Trieterica Baccho
i Orgta,no^urnm^ vocat clamore Citheton g.
2^* In quibus & annumerare licet, quos huitft
temporis fagae Daemonibus permixte exer-
cent de no&e cantus, & clamores. Nam fi ex
V ,s *>A;
Tonorum temperata , atque arqtiabili varie-
non modo hominum* fed & belluarumf
tate
Herodotus de Arionis Met hymn$i del-
fvti
phino refert)muIcenturanimi,acferociam
Tu5 exuunt certe difcordia,ac diferepatia ad
vefaniarti pacatiftimi etiladig£tur,ac copet-
Icntar.Idq; adeo vt modo dixidemonftrSt# *

qui in adhibentur tympanorum, tu-

praelijs

barum, & vociferationum promifeui tumtdB?

 " v •' •'

-
"i".
t I I I R V 1*7
t(is,acftrepitus,qui& vecordiffimos quofq;
pugnaruapertiflima pericula inire copellut
A Ere ciere rtres^drtemq, detendere cantu 9. 9-
******
Horum autem fimile aliquid intercedere <•

o portet in fagarum nofturnisco nuentibus,

• quo ab humanitate omni }
(i quae illas fortfc

adhuc tangit, dcducantur.Nam illinc effera-

tasdifcedereconueni€,acqua(i rabie acccn-
fas: quo fcilicet fint ad mortalium perni- :

cierh , exitiumque (cui vnirei incumbunt'

Dxm 6 ne$Jinftru&iore.$,ac paratiores. Er-
go mirimodis illic mifccntur , ac turban-
tur omnia nec vlla oratione fatis exprimi
.

queat qnfcm ftrepant fonis inconditis, ab-'

,

furdis.acdifcrcpantibns. Canit hic ad tibi-

am, vel vcriits ad contum, aut baculum ali-
quod, quod forte humi repeffUm bucc$,cctt
tibia admouet,vt poft multos recitauitMar-
i*.
gareta lanina 10. Ifle pro lyra equi caluariam
niuliiftiMI
pullat, ae digitis concrepat; Vt narrauerunf 01V sJJfc
Margarcta Doliaria a
Sybilla CapeJIaria W*
lz.& Sinchen May ^ Speirchern j. Alius fu- Yergaai!!» 1

ftevel claua grauiore quercum tundit: e»ie«.

No l,w*
exauditur fonus ac boatus veluti tympano- j£
rum vehementitispulfatorumjquod obfer- ltodeiht*.
uafTefememinerutloanesBuImins,& Defi-
deria eius vxorrfntercinunt rancide, &com-
pofito ad litui morlclSgore Da:mone$,ipsu* A*e>rt?«
quecflufragofajarida^ue Voce ferunt tota
turba, colluuiefque clamoribus, fibilis, pau-
iu, vlulatibus furit & bacchatur. Et om nind
talis
>'

4
 ''ni Dacmonoi ATR if AI
Sao.
Syrbenxorum choros fui(Ie
talis eft, quales
memorat Athenaeus 14 exC lcarcho:in quo
©pfoBoj. fcilicetquifque caneret, quod f»b videretur,
l&tf. nec aufcultaret, quod priferibebat is qui
choro praeerat: Aut qualt folet efle remt*
gumceleufma, vbi procelt* , tempeflatef- •
que impendent. Ac cum his pine eue&i fine
©mne5,qui ihterfuntttarnen priufqiiam di-
• mittantur, gratias Dxmoni ingentes ab illi*
agi oportet, quod eos videlicet bcaritadtfc
feftiuis,ac tepidis cantionibus: Si quis enim
hoc facere aiit negligit,aut detredat; praedo
illi funtverbera:ac adeo tam faeuai crudelia*

que , vt fa pe integrUm biduum ex eorum

dolore ei, qui fentit,fit decumbendum: vti
Ioanna Granfan&aea , alizque eius farina
pleraeque retulerunt. Sed harc for e proli-
xiusde renonvtique admodum feria: non
fuerunt tamenfilentio pritermittenda: v<
fciant hominej non effe temerfc ,
qudd litf

. Dxmonibus ift£ondit* illi , atqtie abfonaS

voces placent Quamquam &hocrede aiunt
fimiles habere labra laducas.
more HOMisvM daemones sros
cotluentw *gere,vbt filiuin fidei cherteUru pre-
Oc fidtiwe ofi uU,dmplexwfy 4 fuu exaptam :vnum-
efue ex amni numere effe icluti principem , cui bit
tenes felenntter ejebibeatitr*
C*PVt jftf.
Vl
*»-

Q patronis honores lege clifcntelari

debitos pr*IUc, eorum le genibus ad-
”: &
uoluunt^
:
 &
f 4 A
* '
I I B I R I. H9
ooiuunt,ofcula porrigunt, iun&afque «a*
nusin illorum pallas, didu&afque inferunt,
demiirum.beheuplum.obfequentcmquea-
niirium iftis veluti fyrhibolis profitentes.His
pei-fimiiia Dxmones i fuis leuerifsime et-
iam exigunt,quoties conuentiis fuos agant;
verum morealienifiimo, atque iridignifli*
irio, vti lblent aiia omnia facere. Atque a^eo
pervnum exfuonumero quitum principi- ?

ti inter eos obtineat. BdatrixBayonaifpbn 4 w»u. au!

te,ac nullo etiam interrogante recitauit v-
num ex omnibus folitum efTe e fiiggeftuin Mainerij *.
eminere vultuofum, acfaftuo 1<L,ul -
cella aiiqua
tum , ad eumque timidum, ac trementem •-

fuovnumquemqueordineaccedere: dein Non iaau.

de in lignum obferuanri* ei lead pedes ab-
ijcere,pronun^que,ac venerabundu corim pa«fc*if,£
ampIe&iNicoIaeaGanatia z Cuninus Gug- ceie.itue.
r

notius J.Frflcifcus Fellaeus 4 .eius foror Fran».

cifca $.ac Barbelina Rayel 6. itidem aiunt b ihidem >,, f

inultislemper vtium clfe , ad quem fumma

im perij.ca qua cSueriiunt node,redeit.cii(g k
itincipatus honorem norieft quod quis fa-
bulofum exiitimet, aut etia ex vulgi errore,. . 7 ., ,.
r

/uperftitionequc aiiqua promanaffe putet:

quali l.uperuacaneutnfitibi ordinem qu®-*
|-cre,Vbi fine lege ,
brdineque .furit omnia:
icd fciat eum efleetiS ex recepta inter pio?,
probatosque iuthores fententia. Nam & {is..
t>iuusTh'omif7. Francifcusi Vi&onaS.
Antonius Tufquemadius p.. d« eaDimo--
,-,1 * ***
;
 u
V tf

r
lt5 D AtMO^f(Vt ATRITJII tAOw ;
«um in Daemones praerogatiua,ac poteftato
adeo luculenter difteruerunt , vt nihil am*
Kr piius quprioporteat-.maximeque poft illud
i fttftttk
tc IU
9 .
quod ex Euangelio memorant obi edi
10.
Chrifto^ Phanfaeisconuitium quod fcili- ,
J.UC II.
cetin principe Daemoniorum Rehelzebubr
Daemonia erjceret: Nam
f»t Phari- beet ea
faeorum oratio, habet coniun&am cura an-
tiqua Hebraeorum Theologia opinionem^
ficuti autumant in eum locum interpretes*
fl. Et id diferteftatuit Eufebius Caefarienfi' ir*
^ontra Herodem difputa-ns Siquidem affir-
fkaLuti! matlamiam illam r quae Menippum inlano
amore torquebat, Daemone fuiue,qui Apol-
t Ionio maior is, ac potent oris Dzmonisagen i

tiaulpiri; obrcnr.pcrauerit.Etii quando in-

s -• feriorum ordinu Daemones dctre&ant pa-
rere, quibus primum euocitur carminibus»
visdemum illis denunciatur ab ijs Daemo*
ilibus non ferenda. qui funt fuperiorum or-
1

dinum. Q^ae potentiflima,caftigandar iftius

vel morae, vel contumaciae apud illos ratio
•ft. Vt!proprijs,acexprefEsad idformull*
docuit Hieronymus Mengjs in fuis exor-‘
cifmis, ipfc anteit id l Lucano abunde edo-
dus. Ac quemadmodum Eccltfi? fuae caput
cfl: CbriftuSjita At habere damnatos fuum
Coryphaeum, cuius perferant imperium
(hunc Porphyrius Serapidem , poetarum
turba Plutonem appellat) fubftantianim
quoque caledium ordines alios etfe, qui ro-
gant.
 ^ -
tu ix t m
gant, atque imperent* alios ru rfas, qui regi-
mini,! mperioque fint fubditi. Dionyfius 12'. ib
rt.

in cceleliiHierarchia tam muitis oftendit, eip .4

vt otiofae futurae fint omnes rationes , fi qua
praeterea in eam fententiam hfic afferantur.
Et antiquitas maiorum, minorumque gen-
tium Deos diflio&is ritibus coluit. Porr&
non femper effe fatisfaclum officio ea, quae
di&a, genuum pofitione.ac coxae amplexu:
fed praeterei ( di&u indignum )
ab inuitis
ingerendaefTe ofculaDfmonis podici, poft-
quamisfefe immutauit in hircu horridum*
ac multo grauius olentem, quim hcedi fo-
lent ineunte bruma, multi memorant. Poffc
haec etiam eum migrarefinquit loanna Gra*
fan&asa ad afpicietltium terrorem id
J?. ) ^
immancaliquod monftrum, vaftitate, for- eoad*#
jnaque dolio non abfimilet cui os ttiorme,
,,|a *
fumo permixtas flammas indefinenter euo^
matiidque vt pauorem fui« incutiat : quod
fzpe facere ge{lit,quemadmodu alibi com-
modius dicetur. Adorationis etiam modus
is omnium vulgatiffimus i fagis perhibetur:
primum in genua procumbere: auerfas deia
m' i t
de matius in morem dbtefhntium compo-
nere:fed poftterga , atqueinuerfas tumil-
lum verius porrectas fu (linere taritifper*
m
dum fatis, fuperqueelf* voce fignificauerit* -v

Ita malusjprauufquediflorta, acperuerfa a-

mat omnia.
I 1 A 0 41»

*
7
 '

1J t DAEMOKOt ATREIAB Sa».

A DiEMONiBTJ SAEVE MA&
r navi in fruges, ac fata immitti variatum Jpeaerum
* ;
brftiolas,qua ea momento populentur , dcdepafiamJ

tur.Quomodofy idfieri contingat. ’

/y

CAPVT XXI.
1
T .
T$T Dimon? ctiHflaitiriielfarn
odio immortali imb(itu,vl quae haec
toto'conatu,^cftudiio edere incumbit*
ille contri ad vaftitatem, atque exitium fem
1
per adducere contendet, Ac quafiad id non
grandme$,pruinae, reliqu$que acris
jacis fint
tempeflates.atqtie iniuriae , quibus ie vulg&l
s
immircerecreditur;3lia praeteret multa, vel
ad prodigium adhibere non cefTat, quibul
• .Jr ffid tandem confcquatur,& perficiat.. Alexia
T
m Viofaea i.refert fe ,
poftquambacchamiuni
, .
* , more h'ac,atqueifiac vna cum afcqualib.muf-
st Ciieod. tjum difcurrifTet ,foiitam in aerem fpar^ere
Mi« isiy- minutum quendaTh' puluerem, ad id fibiid*
«•cari» circo l DaemCrne conc^flu tfi: vnde erue j bru
4 id Non. chUocufts, atque id genus ptffie* fatorum
.

M,< , adeodenfaenafcerentur, vtijsagri illicdvn-

Hatacuri* diquaque contaminarentur; Apra Hofelo-
ss.cai i»n tia 2 Alexia Drigaa 3. Odilla,Boncuriafna
.

*****
4 .&Rofa Gerardina ?. memorant fefimili
,,

IhWro «»u fa#o ingentem murium copiam non femel

1

JioViSt”
*
“i agris excitauiflTe qui illico in terram fe
,

9*
«. abderent corrodendisortarum frugum ger
^
fn i n b u s . Ioanna Porelia 6 fatetur fe eo-
i

’
fxii Ij»». rum, quibus male cupiebat, um£cis eeftrum i

" fcp«-
 £ L * 1 R' f. W
fjppenumerb immififle, i quo frequentatis
^culeis tandem miferrimi necarentur. Idqt
praefhre potuifle, quoties volebat fola plan-
quaeprjmaad manum veniebat, euulfip-
tae,

ne,ac in terram cum praefatione'cerfi alicu-

ius carminis, deieftione.Petroniu$ A rmerraj
rius.ac Ioannes MaIrinus,quod fuoloco fti-

fius dicetur, lupos itidem iilifq in arborem

gramine aliquo excitabat,qui in illud, quod
iuniffent.quile irruerent, nec nifi ed ita mag-
na ftrage finem vadandi facerent. V Velleji
Antonius rogatus, vtfortilegorum fopl^U-
fati hortum quem pon&cafarn fqam Rabe-
bat, in no&is fequentis faltationps cqmmp-
jdaret, primum quidem negauif fe id facere
pofle,qupd diceret ea PP&e peregre ef*
fibi

fe ooqrtere:fed cum nihilominus pergerent

rogafe,atque adeoprofuo iure inflare, ex-
orari quidem fefiuit: fed tamen, ficuti ante
caufatfls fuerat alio profe&useli. Poftero
igitur mane domureucrfus, ac hortum for-
te ingreffus eum pa!(imcampis,ac limacibus
depaftum reperit, ipfifque beftiolisetiam-
numoppletam vndiquaque horti aream.
Quod tamen tacitus tulit folita di licet nefa-
riae illius fodalitatis veftigia agnofcens.Narq
& h?c primum denegandi horti, tandem-
^ue domo excedendi fuerat occafio,ne pro-
damni fpe#ator,adeoque mb
pri) videlicet
n>fter efTe^cogeretur. Ac quod hic infur-
gunt 4unuhrti t atque increduli quidam ho-
\T 3 mines
•
•

i
 9)4 &ABMONOL ATREI AE S ACI,

liominet non e(Te in alterius, quim Dei on«

ipotentis poteftate quicquam crearc,ac fin»
gere, noui quidem nihil afferunt ifiquidein
omnia 7. peripfum fa&a effe omnes fciunt,
& fineipfo facium cffe nihil , quod fa&usi
*»• ne ab angelo quidem vfque ad, vermes.
Verum quid vetat illa iam fparfim creata ii)
vnumcclerrim^locum^Daemonecogi f ac

coaceruari, cui longe etiam difficiliora li-

cere non vno huius difputationis loco a**
pertecft dcmonftratum ? Et haud fcio,an
quae plerumque inter tonandum vni cum
pluuia in terram decidunt veluti ranarum
agmina, illius arte, atque operaante fue-

, cum nec in aere tam paruo

rint firblata
momento, quo nubes ibi confiftunt, gene-
rari,necanteifole,vri vapores , expiratio-
nefqueterraefurfumattrani,atq; euehi pof-
fe videantqr/Cuius generis & probabile eft
fuiffe
,
quod Daemonum jmpoffuris adhuc
3 ^ ludificata antiquitate legimus 8 .fanguin*,
" oleo triduum e-
SEfeqlei»
fiam iniib. tiam aliquando pluifle. Nam ea ^ natura cau-
4fFto4ig. nullam probabilem vnquSi habuerunt,
i
Et illa ipfa antiquitas fatis alioqui naturae e-
- do&a leges inter prodigiofa ^^raypi ffoip
accidentia fem per enumerauit . Iam vt mi-
rum videri non debeat fi quap beftio)$ cotra
innatam grauitate in fublime feruntur: im&
inde in terram cum impetu eti$ iqcnjqmes,
ac fiilusaproruuntjipeum quem natura de-
4« to»
 ifitR t ijr

Stlocum congeri, ic coaceruari i Dacmont

queant. Siquidem vulgo id pr*ftant,quile-
uitcr etiam Magicis artibus funt imbuti?
Quemadmodum nollra ftate vifus-eft Nan-
cerj Comes quidam £ Germania vniuerfat
cubiculi mufeas circa infixum in parietem
pugiunculum congregans, non aliter arqut
spesin-fugav&erisinttar^ ramo pendere fo#
}ent.£t alius* tota vicinitate ac confinio ex-
citos angues in ignem Magico circu lo con-
c luium induceos,ac,cum ex ijs qua; corporo
immanior eratin illum ingredi detre&aretl
coa&a eft tamen repetko identidem carmi-
ne id facere,ac fe cum cstecis in obie&um u
gnem dedere, &prouoluere. Qua: homi- fi

nes D^monumopeadiuti minimo negotio»

«tiam ad oble&ationem prcftant.-quiaquf-
fofa&uros Daemones putamus , vbi ad ex-
plendam , qu* illis innata, atque infitaeft,
nocendi libidinem , fe totos parant, aede-
«louenti
KOVi SEMPEK ALlQVtD A Sf-
f eriore inventu *ferri opmere ,
quid in dite*

rm fu pdirdtttm exitium ;
nec rnpune efe9

fi
qnu ab htinrit, dC Mdlrficie fdeum dd fe^uen*
ter» redeat

CAPVT XXII.

Q Vemadmodum folent heri in villicis

procuratoribus, cum eorum rationes
txpcndunt/egnitkm , negligentiamq; du-
•* 4
 'M "
P A1MONOI atretae S aci.
?ius caftigare:ita Daemon In fuis comitijs,qdJ
tempus exami nandis euiufqu e rebus , atque
a&iqnibus ipfeconftituit,eos pefii me fiabe^
pcbnfueuit,c|ui nihil afferunt , quo fe ne-
quiores’, ac flagitijs cumulatiores doceant,
j^eccuiquam adeo impune eff, ii i juperiq-
|

<re conuentu nullo fe fcelere nouo obftrin-

’> -i
xerint.Tedfcmperbporret . qui gratus efle
i yoJet, in alium nouum aliquod facinus fe-
cijfe Quod Qominica Zabella ii ait ita ef-
fe cognitum omnjbus , qui nefariam illam
militiam fequuntyr, vtdehocvno maximi
ne ad indigos conuentiis veni-
lint foliciti, .

ant ab ea ratione imparati. Ac ne in hoc (e ig-

norationis excufatione vlla defendant, inii-
Pfpbus Ilie Magifter figillatim de omni-
v fnagro fc n i>us,quaeh fuis poftuIar,fcholas habet prae*
,
. f*s* •*.**•! ceptaque traditivejuti de frugibus inferen-

Cuf* prid. da calamitate ;

deimmittendis in arbores,
OL fruticesue bruchis, papiliombus,eruds,at*
1
V *!
f<
que id genus infeftis vermibus: de fafeinan-
lb»Jeaic*L do pecore:de Tegetibus pelliciendis, Iabefa-
©cio.is»*.'
Sahejisque,sTugine,autt 3 bequauisalia: de
Cerbcuiiici fpargendis yenenis, atque adeo de perden-
oo, quantum in eisejl,vniuerfo mortalium
tr •$*’ genercivtynumquodqup hofum (ingiilite-
i
confeiiiope reliquerunt.Hennel
f^ce ifS. Armentaria
AnnaRuffa 5. Ioannes Pifca-
i.
1
vxor 4. JVJatheola Guillerea
;tor,Coleta eius
Frana *cus Fcllaeus6. ac fere omnes, quos
CaUariuli 5’
'ea fortilcgij labcsafpcrfit. 7
J
Jm ' 4a VAEMV*
 '

X I
^ E Ii T. »>„;
i
$£ jt.jjf VdRMRPM JOT-
nantium formas pro tempore atque vfu inducere:
'quoties interfies verfori volunt,practpumfy fim
per ejfe hirci, maxime tum fi publice colendosy y<f-

.
nerandofque exhibiturifunt*

CA P. XXII i’

D
.

AEmones noneffe praubs mentis i*

hominibus affe&us, quemadmodum
i>emocritus , Aucrrocs , totaque adeo Peri-
pateticorum fchola cementa eft: fed potius
fpirituSjVt fic dicam, eflentrales^ ac fua natu-
*
ra conflantes, fatis illud" Euangelij i.arguit,
vbi memoratur illis rogatu fub concemim
porcorum gregem at>ir€t. Quo-
fuiffe,yt in
modqenim auaritia, ambitio, ac perfidia in
porcos demigraffent!’ Rurfus eos cum velu*
cum homine defCendunt,no
ti in cep tamen
yanis imaginibus, ac fimulacris: fed compa*
ratis.quae lub fenfum cadant, corporibus, ac
q> tti teuc^t ifx7Tf apti cohgredufic eft non v-

ino iftiusdiffertationislocodemonftratum,
ytfuperuacaneusfuturusfitlabor.fiquisi-
terum ineam rem impendatur.Sed hocope ‘
^
raepretium eft nunc yidere, quas illi formas,
ac fpecies praecipue (ibi affumant, non qui-
dc pro eius clementi, in quo verfantur, qua- *
litate, & differentia (quod Pfellus i.attigit) ca^om»
quod fe parant, munus, ac offi-
fed vti id, ad
cium magis poftulat, atque exigit. GilmigU
fur primum aggrediuntur hominem alio- -

<jui, nc is ad iniolitsjei afpe&um tam facili

’
’
''
•
-r I j expa-
 ijl ©AElCOKOt ATRilAC $ A O.
txpiuefcat,humanalibentius fpecie occu>
ruot,ea<jueadcd,qua? pr$ fe Ferat honeftio-
rem aliquam Formam: nimirum quo ver-
r bis filis authoritatem, fidemque maiore ad-
iungant: lllifqueob id vellis nigra, & pro-
mifla magis placer, quod ea vtatur nemo»
qui non ut apud fuosin aliquo honore , St
pretio.Quamquam non defunt,qui ad tege#
iam potius pedum Foeditatem (quod illis
perpetuumeftinfigne, aeveftigium iniita
turpitudinis)confuIto adhiberi putent.Cf-
V; terum colorem atrum magis arridere, quia
nihil nifi atrum, Funcllumqucipfi vnquam
hominibus moliantur. Ac vbi iam confue-
tudine auda eft Familiaritas, & coepit pauor
frequ€tatione paulatim decedere, tum pro
vfu , atq; fFpore modo in haec, modo in illa
vertunt animalia, vrpote, fi quempiam per
viam comitantur, cane Frequentius reFcrut,
quod is,etfiaffiduefubFequatur, nullam ta-
men afpicientibus fufpition£ malsrei prae-
beat {.Sic Andreas quidam Italus canem
«& caecum, & ruffum Fecum ducebat Anno
M. D. XLVIII.qui vniuFcuiufquearcanaa-
perirer,ftupendaq; alia plurima ederet* Sia
Vhefperg.i*
Cornelius Agrippa q-cacodarmonS nigri ca-
Muni nis Fpecie quotidianu affeci am habebat.cui
collare erat loreum Magicis per clanoruni
t

«. emblemata notis infcriptum. Sic Daemones

f " «n Nieara duitate j inter fepulcra deli-
?1
«logil ctf„eb4t fubForma catis obuios quafq; incef
 tlBER I H*
fentcs:donec eos D. Andreas 6 rogante po
.
*
pulo in folitudines exegit. Sic non ita pridd Abditu*,
rufticusquidiapud Vogefos( huicDefide y I’
''|^
,lc
T
l

rioFtnancio nomen ruit) liquando vnacu a., ri**.

mopularibusdifcumbebat,pcclibusaduolu- .

tUm canem habebat,:! quo demiflaclam mi»

nu venenum acciperet, quod deinde cui vel
let infunderet.Ex eoq; fatis multos peri j(Te,
priufquam illius fraudis in eum vlla trans-
ferretur fufpitio. Quod fi quem tranfuerfo
gere funt ve&ufi,vti faepe eueniqcum ad co-
uetus fu os no&urnos proper5t,eq\iu ( quod
animal in eo genere officij maximS pernici-
tate habetjf^pius induunt,ac feffores ingeti,
quo volunt celeritate tranfmittunt Sic me-
morat O laus Magnus?. Hadingum Dano*
rum regem in fuum regnum, quo nonnul-
lorum fa&ione fuerat eie&us, per immenfa
maris fpatiaab OthiniDaempne in equi fpe-
cie eide redudum.EtTorqutmadius in He*
xamerone recitat habuide fe,cum primum
aequalem,cuifubno&em
literas attingeret,
Gadalupo,vbiGrammatic* dabat operam ,
ad deambulationem egrefib obuius in equo
Daemon perfiiafit, vtpoft fe in eodem equo
federet viam ynil confe&uri Granatam,
quo vtique animus erat poftridie contende- -

fe : Hocque iter licfct lpnga diftans interca-

pedine, vnica tamen no&e,etiam in tardo, de
plaudicante equo expediuifle : Ac ne quii
tfruic de fe talia narranti parugjn fidem ha-
beat»
 M? PAtlfpMO^ A.TRIIAI SA«.
beat, viris fuit non vulgaris, ac cuiufuis.pr^ •

fij,vtquiin CaroJtV. Imperatoris cpmitatij

Medicinam honeftiffimis ftipendijsfeceritj
' Flo* Et alicubi 8 fi bene memini habent Franco-
liaCeofis rum Annales (epm quidam aflcruit fuifla
«trus Ab
Matiftonenfem) qqiabepjilis,qua$
«cnG»,Gui‘ tum fort&otiofus cclebrabap, foras euoca-
fraiadinus
tus in prrftolantem prae fopbus equum in*
Io Chion.
AaUamiLa. fdire cogcretur.il quo flatim vidcntib. mul?
ps ita (ublimistoIleretur,vt videri illico det
figeret : Nimirum fidies,eaqqe hora illi di*

da erat , qua exparte in malam rem effiet £

Daemoneabducendus. Etfnuillx adTh$-
riotrophium, pluribulque al js in locis hu-
ius prouincix reflatum reliquerunt , fuos
^fefaepUfimi vifqsefltDa»mdne$ P* Hum-
n ,/' bertiprxfe ferentes imaginem; qaale vui*
a goiq triuijsdcpiftam videre Jicet. Jamvg-
* .
ro fi fortilegos alicuius rei monitos efle o-

\ portet ;& funt tamen in prxfenpa, qui collq

quium impediunt homines, in mufeam exi-
guam migrat P?mon,iam obid notqnom,i-
nje Beelzebub, atque eo habitu yiciqas auri-
bus partesfub.it, quo propius quac^ vult infli*
furrct.ldq; Claudia Symqnetap. Caft^leti
iortilegij damnate, praeter plerafque alias,
f.CaLodo.
quarum nomina nunenon fuppetunt , \rni
cum Antonio filio qbfcruauitjinquientesfi-
|>i circa tepora obferuatum fuiffe illa mufeae

>
- fpecie Daemonpm, cum in carcerem dedu-
centur : aC diligenter monuifle , ne fe ipfi
' "
inten-
 i i ii a I x4 t

ifitentati criminis manifeftos fua eonfeffio#

fcefac«rent,qiiamiibet exquifitis tormentis
ad id vrgerentur. Cofoflbsenimccrtifiima,
acfxjiffimafuppHcia manere rcontri fi lin-
guam continerent, futurum, vt propediem
ialui,incolumcfque euaderent No&u etiam
fjrpiiuuat in alienas aedes per tegulas, per
cancellos, perq; tenues atque anguftosalio*
meatus levna cum Lamijs fuis intromitte*
re:Huic vfui felis conuenientiftima eft for-
ma. Hanc fibi aftiimunt adeo germanam, ac
»atiuam,vt fiifi rabie, qua maiore graflantur .

quim folenf domeftici,vix di(!ihgui,ac dig-

itofei queant:Sicuti plerique omnes, quibus
•liquando ea res perfpefta fuit , conftanter
afferuerunt. Iam fi qufcm hoc vrit, quod fui
loci atque ordinis alius quifjrtam lnpafcert -1
,

do pecore fc diligenter habeatur, fol ici tum*

que tenet quomodo concepttiirt in illum ex
ea inuidia odium , amota omisi fufpicione,
expleat i tum auxiliaris aliquis Daemoriafi* Sn i
1
cifcituf, qui lupi formam praedabundas in j,

iius gregem irruat^ac edita ftrage ferui incu-

riam apud herfim rfccufetrquam etiam pecti
jij damno tandem farciri illum conueniat.
Id le Petronius Armentarius 10. & Ioahnes ^
Malrifius 11. ita fa&iraffe inter alia nefaria^
portenta ingenui funt profefTi: A f
fuse artis **

cifcendiquc, atque euocandr Daemonis «fio- u.

dum fuiflib, euulfum grameri in forti obie-*"*j!
ftx imminentis arboris truncum conceptis^."
1 ^
quibuf-
i# ‘JH

•' v.
 &

i4 % D aem onoI Atrei ae S a $.

«juibufdam vcrbislm pingere, quo fa&o ii*
de lupus ftatim exoriretur, qui momento
defignatasad caedem pecudes dilcerperetr
Nam certe ei minillerio couenientius nihil
deligi poterat ea fera, quam natura pr$tcr a-"
lias prxcipuead predam inftruxiflet.Vriie-
tiam forma non nunquageftiunt videri Da*
lnones,ciim videlicet hoc agut.vt luis quanti
-
-Jt'm
«Tiaxlme terribiles a ppareant : qtiod tu prae#
ftrtirii demonllrant , cum tempeftatibus iri
aere commotis fuam immanitate oftentant.
Idq; obferuaiTefe non femelrecitauit Barbe
f i,
iina ll.yel 12. addens confueuifle illos praei*
fta?»n :
n* tere! ad maiorem horrorem cymbalorum,

S w irj*
tlnt * na ^ u ^ orum » cathenarumque longam
poft fe feriem trahere, fremituque,atq; vj il-
la tu horrendo omnia permifcere: In quo tah
men illam hallucinatam fuiffe facili credi-
derim acfpeciem imifatiotiemq; provexi**
tatcin tanto tumultu, ac trepidatione pr*-*
ci pitan ter accepiffe.Quamuis&fic horribili
lormaifevifumretuleritHernias 15 D.Pau
l«e!e«a di- li fvt quidam feriint) difcipulus: nimiru be«v

cetis in (lar erat, locuftafq; igneas d-

re affatim euomcbat. Poftrema,esd£q;gra-
tifhmaeft iliis hirci forma, curri non iamali-
fe minifterio parat : fed magis hoc agut,.

t ipfi obfcruantia aliqua fuis fe colendos

exhibeant, atqueapud, eos maieftatera ali-
quam libiconftituant. Quam veluti perfo-
raro quare ci potius a&ieni adumbret, non
1
fcft
^
> n
facili eonijcer«,nifi
m (i
i.

hoceft, quod
T4S
ro-
gem decet eo habitu in publicum prodire»
qui maximi eius virtutes exornet , ac de-
monftret aut quod de Pythagoraeorum
:

/A.trt/A^tr£&TH memorantjid corpus iuuat po

tiflimum inire, quod moribus, ingenidque
ConuenienttlTimum eft. Hircorum praeter
exteras pecudes nobilitatur graueoientia:
nulla re tam certo fuam Damon teftatur
prxfentiam,quim odoris foeditate intolem
bili.Hircoru bid in ofaobfc cenitas ctia pro-
1 1

ner bio u fecit; hoc vnu Dzmo prxeipui

lo<
fatagit, vt fiios rebus Venereis qua maximi
deditete habeat: Et ne defit occafio ,ipfe fe
quoties illis occurrit, in e$ forma induit,^
huicvfui fit accomodatiffima : nec adeo do
ft pro interpellare cefTat, donec ad id, qui-
u
nis ingratiOimu, inlucundifbmuq; illos pel-
lexerit Hircoru in obuios quofq; effufa fae*
:

JB.w
pe petulantia ett, nulla non obit, ac pererrat
ter raru loca D$m 6 , du offendat in qui impe * W'

S.V
tum, iucurfimque faciat; Hirci faliuafm-
ftuis (inquit Varro 14.) venenum eft,eiufqj
detes faris interitus, ac peft is prxfcntifTiraa. •4.

cti& caufa fuit, vt in lege locationis fun

di excipi foleret.ne colonus capra natum in t & tikc
fundo pafceret, Et Aftrologi itaidanimal*
receperutin coelum, vteum extra limbum
duodecim fignorucollocarent:Satan£vipe« ,
rin» morfus eft, afflatus lethalis, & exitiofus:
fc poliquam c coalitum condlio^c coetu eft
dettu-
 f44 DAEMONOL ATREI AE SAo.
deturbatus, hominum rebus fe importuni
praebet, vt nulla maior cautio fit ijs, qui in
h nr •

tutela pecoris Dominici excubant , qufcm il-

lum longiifime ab eius fepto arcere, ac pro-
hibere. Hircis obtutus trux, ac ferox , frpni
cornibus afpera, barbai promifia, ac inculta;
villi temere; pendentes, fuccin&a crura, to-

L * ’ tufqueadeo habitus corporis ad deformi-

K f

tatem, foeditatem que com paratus, vt aptior

ab eo deligi non queat, qui intus forifque fae
da, horrenda, atque immania habet omnia*’
• 1
' * • /* '
• 1 X*.' i» f’ • i \ V/--
1 t « *
|

bcre Isbra lactucas. Et omnino qualis qua*

lis ratio fingi poffit eorum penes quos huius

reifides eflfe debet; cofentienti rcnuciatione

teftatum accepimus hircinum iftiufmodt
phafma, ac perfona Daemoni long^eflegra-
'tifiimam pra^fertimque, vbi fe fuis honore
;

aliquo afficiendum exhibet. Quod & Ga-

xifef.7o.rfe
guinus 15. feriptum reliquit de quodam do-'
««b gefli* dfcore Theologo primatum monafticum iS
lunco.ic-
J*un. p UCj Ebroicasobtinente (huic Gulielmo £-
delino nomen fuit) qui cum illuftre quam-
dam matronam deperiret ; ncqvtamcn eius
} K
r
potiund? fpem vllam relidam iam videret;
a Daemone quouis pretio depafcendos fibi
eos amores potius exiftimauit,qulm non il-
lis tandem frui pro libidine. Ergo id vt im-

petraret fupplex (ea enim pa&o addita fue-

rat conditjb) Daemonem in hirci fpecie ve-
Mcratus cft.Eam quoq; To r<
i
v
qfuf-^ ,
‘
 i i j h t, t4f

ijuemadius t6. vir Hifpanus frequentem a-

pud fuos efle memorat. Etfieiusinitiu lon- l*He* 4-
giiisarceflere placet.abantiquiflimisad haec BKonft
nollra tempora iam man&fle reperietur. Na
& in Apollinis arce ingentefeu hircum, feu
artetem aeneum edito in loco repofitufuif-
fe,cui diuini honores adolcr£tur,Helychius
atijq>,Gr*cifcriptdre$meminerunt.imd&
hirco in fdcrificijs im peniius deledatos D$-
monesifidem facit illud Thefei, qui cum in ,

littore maris Vineri capra feciflet, fubito ea

in hircUm, quafi ea fola grata effet hollia, im
mutata eft:vnde&poft Epitragia vocari coe-
pit. tdem fa<5citatum inCalli£teplo,qUod irt

Gargano monte vifebatur,tu in eo vbi A m-

phiatai oracula reddebantur, Strabo, & &
Paufanias feriptutn reliquerunt.EtAEgipa-
iies,$atyri,Sauni,Sileni, aliaque rufticorura
Deoru turba,qu6s vano errore deliifa gen-
tilitas coluit hircinis deformes raembrisft
,

femper vifendospr^bueriint.
QV ET AM ET LABOR 1$ EXPERTEM
I t

futjfe , qu<£ olim eutnijfe legitur hominum a leonis

T
Angelis per Aira tranfuettionem : tam reri qua
,

nuno cinunfertur fagarum a Damombm, plenam

ejfe molefitarum, & lafsitudinis .

c ap. xxnii.

H Abacuc Propheta momento et Tudea

Babylonem tranflatUs fuit, vtpul-
in
menco,quod melioribus fuis ferebat, Danie-
otnictfii*

ls lemis

i
 *

.
fi v
ABMOKOL ATRII AI
- " *
S A&.
1.
'j*'

lena in lacu leonum pafceret: in Judaeam a1>

eo loco pari celeritate relatus. Phibppui
quoque Diaconus a.pofteaquam Eunuchu
“ * Gandaces AEthiopum regin? baprifafletin
via,qu*ab Hierofolymis in Gazam ducit*
fubito in Azoto vilus elEEt altes fsp&fpiri-
tusDomini multos rapuifle,ac in loginquif»
Emas regiones incredibili celeritate trafpof
Veru adeo tran-
tafle in facris literis legitur.
ve&ione, vtfomniii potiut
quilla, ac quieta
quJim vera aliqua migratio efle videpetur.v-
ti eius beneficia femperadiuuam.nunquan*
decipiunt : Satanae centri vbiqi perniciofa
funt officia, folacia molefta,damnofa libera
litas , inrem peftiua ftudia. Ergo fi quandtf
fubleuandi laboris occafione fuos fieper a6-
re tranfmitxit,longe grauiori languore con-
fe&os relinquit, quilra fiincitatitfimocurfui
Veli* ad Viam,& alpera pedibus confecifient. Quem-
JW.felUm
#. Callui.
admodum Catharina Ruffa j.Daemonis.cut
tS* 7 ‘ - fe addixerint, fraudes, atque tmpolfuras m
4- medium
proferens enumeraUit Addit &
?i‘a"u«*d.
Barbelina Kayel 4.feixpee*ea geffatione
ianiu(.i)S 7 in tantum exagitatam, ac defatigatam fuiffc*
.

t domum reuerfie perpetuum triduum d*

- cumbendum effer, priufquatfi pedibus coa-
fifterepoffet.
^

HOCQVAMVIS MEMdRATV INCRE-

dibile,m$ tamen cr efagos amnes laquyjufatands-
tum nubium patefiat emfibia Da mombus faptfie*
W ri tqjUM pafiquam vna cum jjsfum elate, peti ant
%
 tnm i, 149
trudantque qui velint, ac etiam nijtfi quid tlfiat /4
terras excutiant. Quaque eius tnalttmis prepria>
pecular iaqtte ab illts metuerentur •

cap. x:xv.

N On eft dubium, quin, quod fequitur*

futurumfit fupra omnium fidem
multis etiam fort£ ridiculum. Hoc certe
mini teftatum fpontaned,ac libera aflertio-
ac
me
neplusminus ducentofum hominum, qui
me Duumuird damnante incendio crimen
fortilegij luerunt:ftatis,certirq} dieb. fo litos
conuenirefe gregatim ad ripam , vel ftagni.
Vel riuuli alicuius, maximeqtie fi quis edet*

quem folitudo i praetereuntium oculisfe*

pofi tUm ha beret, atque illic aq uas accepta ii
Daemone virga tantifper diuerberare,d(ini
' '
vapotes,fuihofqueabund£ excitarent,qui-
bufcdm Vna fubiimes efferfcntur. 1 llud de-
inde, quod ficeffet excitatu fe in nubes den-
fas,ac caligantes inducrejqtiod poftquam V-
ft&cum Daemonibus ei efient inuolutiage-
rent, pellerentque quo erat libitum, actan-
dem multa praecipitatum granditte iri rtrras ^
decuterent. Salortiei. & DominicaZabella «
i.addunfc, priufquamfcomodoaquamexa-
gitafent* confueuiife in eam immittere vefRoj* .
ea| If-
dHamfi&ilem,quandrlnihilant£ inclufiflet inajroT«g
Daemon afpicientibus incognitum,' veletia
quantam optabant pluere
lapides tantos, MorhtngiJ
grandinem.DeckcrMaygeth j.folitifevni
K cum *
1 1*
x
 Daemonoi atrhiA* Sa& j

ctim fceleris popularibus acceptas i Daemo*

ne candelas caeruleas in ftagrium £onterl£
grubetantifperdeucxais, aclumine pronas
tenere, du id affatim guttis fuisinftillaffent*
tum pufuerealique medicatum ircidquoq*
fpargereiaedifleminare: taride aquas virgis
nigris, quibus i Daemone fuo eflent donatae»*
identidem ingeminatis quibufda verbis ad
exeerationem, deteftationcmquc certis, ac
proprijs contentiffime etiant diuerberare.*
Quo fafto totus aer fiatim infuscaretur, at
tandem fargostum imbres, tum graodindmf.
in' ea, u ae iu ffi fle n t, oc a , n ifi (iquld forte db-
q 1

ftaret,effunderct.Quae lic excitandarum nu

bium ratio non nunc primum inoleuit, fed
& 3f multis ia m aetatibus narrauic Paula nias

4 .iri Lycaeo monte Arcadte fuifle vfurpata.*

Ineo, inquit, fon$ fuit nomine AgnotSadV
riti^abilis naturae, vt re diuina ibicuriofius
perara, querncrq; ramo aqua leuiter com-
mota moxdenfus inde fulgeret vapor nebii
feaffimilis,quin6rnulto poft effe&anubes
aggVegatisitem afijs largos imbres demitte-
ret. Non eft igitur hoc noftrae aetatis inuert-
tum : Non elt etiam vetularum, quarfi m en-
xee Dafemon depfauaueritjvifum.aut infom-
lifium :fedipfis vigilantium ac fanorum, qui
praefentes affuerant, oculis rescerto, ac li-
quido comperta, atque ex plorata. iri

ic Confirmant quae fequuntur ex Mallee»

Maleficarum narrationes .'quas quoque it-
-
lorum»
 M > I R X.

forum, quiepsfcripferunt, fidem fccutus

non dubitaui hic exponere.QM^fitores qui-
dam cum periclitari vellentin veneficamu-
liere, quam forte in vinculis
habebant, ve-
raneciTent, quae de fua in commoucdistetn-
peftatibus poteftate (ortijegi prjedicarcnt,
jeam.que ob id manu fua «nitident ( nam tatj-
tifperdum in reatu manent . Magicas vires
omnes illis efleademptas certu eft) fecedens
illa in confertum arboribus Jocum ibi
fero-
bem> quam manibus ipfa ioderat, lotio op-
pleuit ,
quod demum digito mouere non
deftitit, quod ex eofufeitatus, atqueelatus
yaporin riubem opaca concrefcer et i quini
fiatim tonitrua ac fuigpres crebri interfe-
carent, maximo cum alpicientium metu, ac
formidine. Sedilia, bono animo efte, iq-
quit : iam faxo,vt nubes fiaec in ea quae yole-
jis,locatota deportetunqusejam illi in pro-
pinquas folitudrnes defigqaflenf , cofubita
yentorum vi , actempeftate delata nubes
propere in faxa, ac grandines difilijt^ cala-
mitate interim omni inter demonftj-atos
iuflfpfque fines fe cohibente, accontincnte.
Huic quoq; eft quod fequitur de
ruftico quodam Suauienfi, cuidefic^itate,
qua tum laborabatur, vehementius conque
renti fort& prxfens odfco annorum filia rece-
pit fe, fi ita iuberet,ipfius agrum in qub tue
,
vn $confidebant,largo imbre ftatim efle ir-
rigaturam, Ac cum pater dixitiet ftid per-
^ £ cupere,
 if» DaEMONOL ATREIAI Sa(J^
Cupcre, ill^que pauxillulumaqugad id (ibi
dari poftulaflet,ad torrentem, qui in propin
quo decurrebat, deducia tft, vbiexagitat*
vnda illius Magiftri (aiebat) aufpicijs, cuife
mater addixerar, tantum illico pluuiaruccx*
Io exciuit, v t fatis ellcnt ei agro abunde irri-
y
gando, caeterisinterim quaqua verfum per-
inde atque ante^ litiemibus. Huic exemplo
r-
affineeft&quod fequitur. D. Claudius Pe-
V in rotius f. Grammatophilacio fodalium D.

SathuriJi
Georgij apud Nanceium praefeSus,virccr
t£bonu$,&cuiin re grauiori facile fidfad-
hibeas,de iftis differenti mihiapud familia-
res afleuerauit «qualem babuifle fe olim for
tc,& in eius fceleris focietate.cum patre for-
' tilegoaggregatunf, qui ciufmodi vapores $
pelui cui frigida paululum anteeflet inie-
fium videntibus omnibus, vnil aderant in
,

ludo literario excitaret, loannes Charmeus

t - - i r - ’
\ •
K

0»rb fll
6*IanaOberta7. &alij eius farinas compiti*
i
|d poib. res,fc non per fomnium;led fuis vidifle ocu-
ir mbm amam* mIiva ft« 4« m • «• m r\ n avi a
15 8
lis memorant ingentem fuiJimiliumnumer
4« I f « l I _

H rum ^ecu W c exciratas -nubes hac, atque il-

s«npcrra- (?

p»on?ii s 14. lac vento, emiflaue fagitta ocyus percurrcn-

tium ac non : aliter, qu^m denfum fumum
kintillse traijciunt, atque intercidunt : inte-
-rim que fragore, atque immani tonitru cir-
_ f* . CumcrepantiaomniaaudiuilTe,AlexiaGran
y - Ianna8narrat,cilm itide nubibus permixta
£«U'pb*. velaretur, ac forte praeteriens in eum per-
iieniffec locum ? vade defpiceret cx mun ici-
-s <

«i
3
 Li» € r 1 ffa

luibus futs quendam equos pafccntl, cui no-

menfrat loanni Vehoo,eximprouifoaili-
tiflelibiatra, acpr$grand«i5gura hominem
quiveluti obfequendi cupidus rogaret, ec-
qua illic e(Tet,qu£ei ruftico male cuperetrle
in promptu habere, vndeillu vl cifceretur.
Accumipfarelpodifrctfibicum illo graues
eCTe inimicitias ,
quod vnicum lilium olim
in eius pafcuis equitium habenrem pene ver
beribufinecaflct, Eia (inquit ille) aflentire
modo.iam fa*o nediutiusid inultum ferat:
Ac dido citius in fublimeelat* v.el quo nul-
la queat intendi oculorum acies, illicofuL-
m en cum ingenti flamma, ac fragore in fub-
ditos*quoscontorfit,ex ijfq; duos prollra-
ui^ vidente ac multum trepidante ruftico,
qui vix pafius triginta ab eo loco aberat; fy
cutiipfe efl: elogio fuo tefhtus. Barbelina
Rayelp. addit dolia tranfuerfa per nubes & 9.
jfortilegisadnitenteD^monexmpellijacvo- V»*nuiito
lutari tantisperdum ei loco impendeat.que ij.’anM,
de()gnaruntadcahmitatem:ac tum demum x w.
illa difrumpiin faxa,& flammas, repentino-

que impetu pefTumire > ac obuia quarque

conterere.
CAMP ANARVU sonvm, q^tod eo
ddpias preces excitentur homines t Damorubus tn*
feflurn ejfe, atque inimicum , e, irumque nonobsu
vfumfrequentem ejfe>vbi tonitrua grandines , re*
Uqu*que tempejlates, quibusft ilis creduntur im~
mificre} wgruum t atque impendent*
\
GAP.
 |fi T) ABMONOL ATRHI AB
'
S Af7. !

cap. x;x vi. v)

S mos pridem Ghriftianisloleuir,vtcanj
Ipericulum
bi
panis excirentur ad pias prece$,ac vota y-
, difficujtafque aliqua impen-
,
det Quod&faftitant praecipui, fi quando
a£r nimbis, tepeftatibufq; vehementius coql
v mouetur,&gran4inpm,ac fulmina minita-
tur. Earum igitur Ionum vt audit Daemoni
in maximam indignationem erumpere fo-
let,inclamans prohiberi fe incepto rabidari

ffumburgii
iftocapulatratutquod Maria, i.vxorloan*
^on.iun.' nisSartocisin Metzerech, ac ante eam ple*
?**°* raeque aliae, quas nunc meminilTc laboro, cer
to certius fe comperiiTe dixerunt. Ac fi
quando quas ille canes intelligat \ fuis roge-
tur,eas dedignans fuo nomine, vti faceredo-
Jent, qui in eorum mentionem quos odio
aliquo profequitur incidunt: refpondetBe^
guenotasillas garrulas, atque obftupentes,
quae nunc,y tau ditis, odios^ adeo nobis ob^
t. ganniunt. Hocque Catharina Pigfeon 2 ©b .

Anno MD,
jbftilegij crimen qon ita pridem, damna-
ta,vn^cum alijs pluribus fua confeflionecla
\ rumreliquit.Quqdaut£idilllex animpdo* 1

leat , nec offenfionis affe&atam yllani fimu-

Jationem habeat, lasp& experientia comper-
tu m habuifie fe omnes, quf de ea re interro-
gatae funt (agf affirmauerunt : Et id fatis in-
. dicat.quod nonraro earupulfatores fulmi-
ncpercuffosaudiuimusjnecfer^ mortalium
 £ I * E R I.

alios pius iniuri® magis efle obnoxios, quo4 <

& alibi attigimus . Impedimentum porrp
teinpeftatibus ex ea re maximum creari vul?
gus fagarum Ioquitur:Et ea opinio fic quo-
'

rundam animos imbuit, vtiam pr®fcntius

remedium nullum aliud efle putent, nifiil-
que quod nequfc Daemonum conatus infrin-
gat, atque impediat. Aqua etiam non eft alie
num,quod fcribit Paulus Qriljandus de Ita- v

la quadam vcnefica(huic nomen fuit Luere#

tia?)quS cum Daemon dimiflo vt aflolct con-
ucntufublatam domum reportaret, audito v
campan^ ligno, quod ad Deiparam viginem •• ?

falutandam dari folet,iHicp in fubie&as fen-

je$,ac dumos quali viribus dcfe&us abiece-
rit, vbia iuuene quodam, cui tum illae iter

erat,vifa,atq; agnita,primum quidem aliud

fi ngerec<®pit,accomminifci:fed tademfuis

Ipfius iugulataverbis,vt raro mendacia co-

ji®rerit,rem vti erat,lilentij t%men fide prius
mercede pa&a , omnem iuueni indicauit; ,

Qu^m cum i$,vt eft ea aetas arcani parum te-

nax, ex aequalibus vni incautius prodidi^er*
ea in vulgum quali per manus fparfa ad M*-
giftratus aures etiam accidit, qui difquilione
ampliore teftatum, ac comprobatu facinus j.

feueriffim^animaduertit: Nequicquamta*
cai^ftob»
men illas pulfari,ac fanare aiut Hennel Ar- XS 8«.
merifaria3.I0anaOberta4.ac quaedam ali® 4
alferuertint, nifiid fiat mature: videlicef
priufquam nubes circumiectum pago terri- noro. uso
*

•*4 --
"*
K j torium
* '

‘J;
 4 -
' -* * •••
*.•;
,jr- y.

1f Dabmonolatk?tab Sao.
'
forium attigerit. Equidem praeoccupandi
^
facies Domini manus eius prxuenienda
fftlm. m* eft,laudarique multum d^bct prompta, ac
parata in eo fcdul itas, &: diligentia t fed nec
importunum, alienumque orationi tempus
eft, cumipfaeiam vexant procellar, attingi;
calamitas, venit tcmpcftas.
«. Confringens tegula imbrutfquc. A
,
FUui in
H©ftelL Naro tam adeo promptum eft prrlens ma-
lum tollere, quim impendens, imminenfqi
*uertcre f Quodcumque 7 temporis mo-
tnc. i»,
mentum ad eum oradum tempeftiuuro eft,
atque opportunum.Commentum igitur eft
fagarum ea ab illarum Magiftellis adin-
uenturn caufa , vt hominibus diuins ppi|
fperp omnem inter ipfas miferias, atque ae-
rumnas praecidant.AdditFeuxenEugel ir
ritum, ac inefficacem efle carum fonu,fi quai
exillisduin luftrarentura facerdotis conca
binafueric nuncupata . Qnod ego ridicu-
lum, abfurdumque exiftimo. Ac licet ne-
gent recentiores quidam camin aere Dae-
inones poteftatem habere, vt grandinem,
a lia id genus dira faciant ,
obidque vanari)
efle , & impiam de pulfandiscarapaoiscon-
tratempeftatum viro fuperftitionemrin hoc
tamen conucniunt Daemonibus interdum
inulta extraordinaria permitti ^ Deo , in
quibus partes fuas non obfcur£ interpo-
nant: Plurimaque adeo ipjos agere, quo*
runi Yisfenfumnoftrum,& vlltatam ratio-
x.
nem
V
 .

H in I. tff

>iem fuperet. Quod &cxIob hiftorla facr^

& D.Pauli JiLpiftolisS. quidiferre illis aeris
*d
t.

poreftatem attribuunt latis clarum,manife-

^
ftumqueeft; Adi jioflemaduentare, atque
etiam imminere claOico lignificetur,id non
illico damnandum efl , qualiineofono, ac
canore Martio aliquod aduerfus illius im-
petum,infultumque etiam ofcitantibus £>rc-
fidiumconftituatur. Nam ad arma potius
codamatur, vt milites foporem, iocordiam-
qul excutiant, diligenter agant excubias.a-
liaque quae militem iuuat munia ftrenui
obeant. Induite, inquit idem Dium Paulus
p. tuba Euangdij, armaturam Det,vtpo£-
.*•

istis ftare aduerfus Diaboli inlidias: Chri-cap.6,

ftianis arma funt oratio, & gratiarum aftio,

quawudito Campanarum ligno , quod ad
eam rem ex vfu mortalium hunc proprium
'*
eft popularitercapiuntur. Siquidem prope ,

eft Dominus io.omnibusinuocantibus eum ji

in velitate, votaTuorum exaudit, aureseius

v<rf8,
ad precesillorum. Acquod quidam optimi
dixit, oratione pia cpmouctur coelum jure-
eluduntur oftia loci illius inacceflibilis y in
T, *?
quo maieftas Dei inhabitat.Sunt & quieum
Nolanas i/.pulfandi ingruentibus tempefta - .

tibus morem ambitiolius defendentes ad- «.

dant,& vim illis incHe diflipandi aeris di- ,

fpergendarumq» nubium ex fpnitus fui ira- i e ft

rnanitate,& vehementia,quafi (iillud no fuc
fC(Jit»bocei,C€ulubMi» aliquod accedere
*
s .
...
conua-
 fT6 P ABII ONOl ATRBIAB $AQ.
conueniat. Ac non aliae res,vti funt tormeij-
bellica longe potentius, (i expediat id prg*
fient, atque cihciant. Quamquam hoc £ &
nqnpullis vlurpariaudio:verum conatu vti-
qqe
irrito, atque inutili: Q^i enim fatis vali-
,<deconcutere queat, rem tam multa interca-
pedine diflitam, tam vafto, atque denfo coiv
pore praeditam: Quam nec indufa tonitrua
fragore, nccelu&antia fulmina iacu latione,
nec flagrantia fulgura commotione fua dilfc
foluere,acdifpergcre yalcant. Etvtfitdi-
ipergendi facultas, quo quasfo ruinas iam fe-
tarum grandine nubium. Nam certe dilfipa-
tio fragmenta habet, ac ur/xara , quaene- ,

cefle fit momento in ea ih quas incumbunt

~ loca praecipitia ferri, ac ruere- Perinde igi-
tur hocefleexiftimauerim , quali qui oliui
(v t refert Plinius 13 )
popyfmis fulgetras Iq-
uem iratum delinituri adorabant: Aut illud
quod f ft in prouerbio:Vefpa Cicadae obftre-
pens, Catulus leonem allatrans,
i
Y QSTIGI IS V ELVTl VNGV1VM
fipe 'mprejfityatque exarata Apparere , qua fu\-
viine funt per cujfx y quod opinionem multu adfert
adnumts Damon*, tui fama efl, chm fe w cor-
pus aliquod misit , nuximb H placere : quod
vncis , hamtfqus tn morem fera beftta Jit in-

firuftum.
QA P. XXVII.

V Su venit vt quae fulmine funt

ac pcrcuif* arbores, muri,pauimen ta,
afflatf,
 ,

ilii* i. iv
irrfigta f*p£ oftendant vefuti vnguiumjquf
aliji Daemone, cui rumor eft hamatas,atque
Vncinatas «fle manus,credant:alij id, ceu ani*
le, deridentes in naturar } qua> rariora, ac dif-
ficiliora faepe edit folis caufi* pofitum efle .
;

affirment. Expeditum fiquidem, & prom-

ptum e fle fu fmini in eas partes fua fe volubi-
litate fcindere,quz fpeciem incuruatorund
radiorum pr*beahf,vti flammae, epiut plu-
rimum admixtum habet, proprium eft vir-
gatis notis ea,qux lambit^ inferibere. Quod
&in Epfiefinitertlpli incendio animaduer-
titfe fe recenftt Ariftotele* l.&ffaffim in $di-
f
ficiorum,quzignei6fumpta funt,reliqu!)$ :

c«p.t
"obfiruare licet. Turri eius quod corporis eft Mcte«*
expers' iri idquod eft particeps aftiohe nul-
lam efle pofle,tf*3E* f»c eximpreffiorie notam
ac veftigium relinquat. Sed hac omnes vn*
delet ratio ex eo du£ta fundamento , quod
in huiuS operis peroritione pofuimus Dae-
mones fzpe ex folida materia corpus fibt
Com parere: tum edhabitu fulminibus Det -V

rritu ,
ac voluntate permifeeri t ad deinde ;

rhulta efficere, quxfunt praeter omnem tri-

butum inanimatis ^ natura motum,atque
ordinem , velutictim furfum , deorfumque
meant, ac remaneant, quafi aliquid feruten-
fur, atque inueftigent. Vnde & nomen illi»
*x*TToi:AUtcurn'obuia aliquando declina- *.

uit 2 .velperuadunt innocenter: aliquandb Voltteno.

etiam proterunt, ac ptffundJt. Vt hic etiam rWI#u *!*

.
< 4vr#-
f • I
' '
.
.
• V/ V • t , . .
,v 1 %
f

'

* ‘T .. - *•/
* '
* .
'•

'F
 r
fjf8 Dasmonolatrhtab Sao.v
AvrMrtfjrfr^ctlot adijdam, quibus licet Arifttv
telesj.naturalem caufam attribuat : tamen
»’
Cap t lib.j.
mira valde ea furit, habentque fine dubio (vC
JM «teo. inquitSeneca ^.Oinfitam potentiam aliqui
4 *
diuinam:vtpotccuni ferrum,aut*s,quoicu
lib z. nat.
tum tegitur, liquatur.-ligno inrerim^iullam
vim externam accipiente: loculis integris,
atque illaefisconflatur argentum jftatfra&o
dolio vinumrmalorum ferpentifi aliorum- ,

queanimantium, quibus mortifera vis inefi

venenum omne confumitur: prtcgnStis mu-
lieris, ea fuperftite, atque incolumi, fertus
exanimatur. Vc no omnino explodenda vi-
deatur Corum Pernentia , qui in iftis aliud
quiddam, qu^mqudd in naturalium caula-
rum ferie,atque ordine politum eft, interce-
dere putant.Mjxime cum id teftatuml repe-
riatur confcnticnti fere omnium vdce,qui f*
fioftra aetate in DzmoftUm poteftatem tra-
diderunt, eo modo fcilicet folereilloscurTt
furunt , ac bacchantur vnguibus digladiar
* rii Vti &
non pridem lana Nigra 5. Armat
Xcticrljf. curiana retulit de Magiftelld luo * qui Ni-
Cal April.
colai &equefiotj ftabulumno&u ingreffus*
m*.
Vt ibi eius equum interficeret ,
priufquam
id aggrederetur facere, exteriori parietem
(ic vnguibus exarauit,vt (quod aiunt) ex ijs
facil^Ieortem conijceres<Et memini me no*
dum ex ephebis egreffo,cum ChermisCquaK
mihi patria eft ) fulmen vnibcrfas sedes pro-
pinqui mihi hominis elfct peruagatu,ad ex-
tremum
 I

tlll* T. Ut
tremum eam porticum qua id fe foras eie^ •
cerat in (criptam profundis , frequemibuf-

que vnguiu m veftigijs rcliquifle. Qu*,c&m

populares rei nouitate addu&i magna cuna
admiratione cercatim inuiferent; accurri , St
jpfe eaque prxfens vidi , non fine aliqua na-
rium orFcnfione ; ctim fulphuris reterrimo
nidore aedes illf adhuc oppletf eflent.

J70N RECTE S E NT R E+ QV f
cum Epicure* nebunt Demenrt borthmbm ittttr-
fure, foletie afferre terreret miji ere , mfidiat pe»
rarejttiiiriosjnrleJies, *( nexio' effe : titm hei

faffm tumfure jumprepbdm h:fler te perhib-

ent hedwrntQj edet [egerem
, mmm
fer monet
vno ere confirment.

CAPVT XXVIII.

T Heodorus Eyfantius i. totaque aded

Epicureorum fchola negauerunt (a-

pienti vifum vllum vnquafuiffe obie&um*
*.
#

Si quod enim aliquando auditum Et appa-

ru.iiojid pueros, mulierculas vecordes, at-
que *grotos,quibus formidines ei imbecil-
litate animi^c rerum ignoratione exiftunt»
authores,atqueafTertores habulffe. Ethcc
quidtfillisex alia longfc abfurdiore nataeft
opiniornon e(Te fcilicet in rerum natura fpi-
ritus, acDaemonesrproindeq; ab illis fruftrt
iftiufmodi phafniata, ac terrores metui. Ad
quamperfuafionem , &Caffiu$ vnus ex es
- ipicureorui» familia cenatus eft Brutum x v

tiru» -

l
 irfe T) ASM O NO t ATREI AB S A Qi
/ • virum nihilominus conflantem, &modefa 4
tum adducere: vti in eius vita recitat Plutar-
chus2.Sed huic reliquae fpre omnes philofo
flutarch.in phorum reclamauerunt fententiae : Et ipfsi
•ius vita, experientia h multis aetatibus repetita eam
commenti opinione nuc vindicat:Sca-
fatis a
tent enim hiftoriae exeniplis phantafmatum
quae proprias figuras , non etiam inanes ei
"
.
metu imagines habuerunt. Illud quod eide •

Bruto Philippus apparuit: Athenis philofo-

pho Athenodore:Curtio Ruffo in Aplirica:
RomfSenatui vniuerfo 3.Qupd poftremum
Ilinius fe-
cundus^ epi Huius iri quo verfamur argumenti fidem ei
iib.7. cpfit eo magis adiuuat, quia non momenti vnius
* 7*
vifum id fuitrfed perpetui biennij. qto e- T
eo,vt perbiberit Antonini Pij (quo im-
ftirii

perante id accidit)viographi, Marciis Ruf-

ius fenator,poftquam e viui$abiflet,eodeni
v quo viuensfoiebatloco:(ed mutus, filenfq;
federevifuseft: vt innumera alia omittam,,
quae pofteriorum temporum res geftxconr
tinent. &
Quibus Chriftiani ipfi calculum
fuumadieceruntiadhibita tamen diftin&io-
ne,ac differentia: vt fcilicet fpirituuaiij fint
Hominibus beneuoli,ac fideles & quibus fa-
,

lutaria omnia veniant expe&andaiaiijnoxij,

atque AX orofeg , 2i quibtis peftifera, ac crude-
. Jia omnia fine metuenda: Illis fi quibus 00
currunt,ac forte proflratos vident , eos fua
virtute illico erigere, ac confirmare: vti eue-
nit A gari 4. Abra hami famulae, cui magna
defpifc.:
 ,

t t i i * t. i Si

tJefpcrationc aflfe^ ob commeatus difficul-

tatem, quirri in BerfabeeS foIitudinibus,vni
tum filiolo Ifmahele patiebatur , Angelus
apparuit,acctim perterrefa&a Videret pro-
hibifarii primtim timere amice folatus eft»
acdeeiumem Ifmahelis fortuna beiifc fpe-
tafeiufiit.Idem&Corneliocenturionicori-
tigifle iri A&ibus Apoftoloru legimus: Nani »•

tum timore noiiparuo ad primum Angeli

afpe&um correptu.s fuifl&,ab eo tamen fta-
tim liberatus eft,atqueauclijt orationes fuas
ac eteemofynas Deo gratas» acceptafq; fuif-
fe:proindeque fecurusfaufta, profperique
*•
Omiiia expe&aret.MulietibuS quoque, quae .

prima dieSabathi (ummo diluculo ^daer* ver f }

tiatoris noftrifepulchruriiacceflertint,Vifus Marc.t«.
or
*ft Angelus facie inftar fulguris corufcati* \
ti,vefte,vti nix candida, ac cum ad earrt oris»
habitiifcjue admirationem expaiiiffent, ab
illo admonitae funt, metum omnem vtdc-
ponerent;atque ita iam confidentiores faft®
figillatiiti, quod fibi faciendum erat, edoftq

fueriint.Hosvero alterosmetuquos aggre- •

diu ntur exanimare, ac f$p£ Vix viuos cum re-

cedunt feiinquere: nimirum ne ficconftef- .

natis animo tam facile fiteoruto artes, falla-

tiafquedetegcre-.fimulvtfiquod adhuc be- o 'V-
•••>

iie agendi confiliumfupereil, id illico excri- it

tiant,atqueadimant.Nam & Thucydides j» %
apud Plutarchum hunc longe VberririiUifl
pauoris fru&um commemorat, quodom*
^
aes
 Yi» DABM.ONO tA TREIAE SA#;
honcftos conatus foleat fragere , ac protf
iries

m * bibere. Et Cicero 8. ex veteri poeta : Fauot

jC.ib j.de o<
KttOIt» (inquit) mihi fapientiam omnem exanima-

V,'
to cxpe£toratiTum Plautus: Pauortcrritat
mentam animi.Qn^ etiam caufa fuit, ob qui
DeumjTub hoc Pamphilus E.u*
veteres Paria
febiuSjdumadTheodorumEpifcopumfcri
{d*tS bensPlutarchi de Thamo hiftoriam reci-
tat, Daemones omnes comprehendit)exifti-
mabant repentinos terrores, improuifafquo
formidines im mittere. Inde tot apud eos !«•
m u r es. Ia r u ae,Ia m iae,E m pufx , Verto m n i,a*
liaqueid genus fpe&ra;qtiaefe,vtafpicieati-
bus terrorem maiorem offerrent , modo iit
hanc, modo in illam fpeciem immutare fo-
Jebant: vti eleganter his verfibus exprefliC
Ariftophanes in Ranis:
Koi' fj.iw ofa vit rop (Pia. ®n$iop fxiy* •

i
n oiop t i , j'evfp iravTC(Ptxwip ySp yiynteU 'S
y
Ton 7ori<P ayujoii
nfoticraraj riq. wb tu/, Qif \zb* ccurrbJj i»a>
A/& ouh I r’ otl yujo&sip
1

hPk uvop
,

f
, j •] . ,
E fJLVsisa-a roiuv
•
Y
9 ' l

EtquiAntonij Abbatis Alexandrini vitam

defcripfit?Ei(inquit$ ) degenti in Heremo
t
JUral.lib. nequiffimifpiritusmonftrofadiuerfaruimi
Atap.r* ginum facie metum incutere funt conati: fe-
rarum more in eum rugientes, vlulatefquei
ferpentum fibilationibus perftridentes ri- :

* f
&ibus ringentes dentibus infrendentes:
:

/ ..
4
toruo
 liim t tH
totiio oculorum afpedu fcintillantesr lam-
inas ore naribus auribufque perflantes: nul-
laque adeo paUoris omirfa fpecie qua illum
,

terrere pollent . Cui &

germanum eft illud
. D.Hieronymiirt Hilarionis Abbatis Vita ta-
lem fi non formarum , at vocum imitatio»
nem, variationemque continens. Abeo(in-
quit) f£p£ node intempefta auditi infan-
tum vagitus, balatus pecorum, mugitus bo-
um, piandus quafi mulierum, leonum rugi*
tus, murmur exercituum, aliique variatum
vocum portenta:vt ante fonitu qu^m ,
alpe-
du territus c*deret.Nimirum in hocfupra
qukn credi poteft fibi placet Diabolus : vt
quauis ratione diuexatos homines habeat,
adque omnes concitandoru terriculorum
occafiones ob id femper eft intentus . An4
(inquit HometuS io. ) SI rt *a<rcL/u tot
1 *
&t*fj <4vfy «^.Arjjfmterpretatur Sui
das) « S«a(JoX^-, o rfvnxdjutv©-. Qua de re in
veterfi hiftorijs alia etiSabundSt exempla:
qu? tam€ hic n6 eft animus attingere, cu plu
ta hec £tas datura fit,q vfus veniat. E quibus
hoc mihi primum erit de auriga quodaftan-^
ceiano Eum forte in HenaeofaItu,qui faltus
ab vrbe alterum abeft Iapidem faeuior tem-
peftas inter lignandum nec opinantem op- t*

preflerati V t igitur fe ab eius cafu ^ptegerety

tedo alicui feftinanter fuccedendum fuit;
Quod durafacitifub ea ,
quaefe in proximo
*
«Unfam , patulamqj magis oftendit, arbore*
L 2 atqutf
 V
f*4 BAEMONOL ATRSIAE SACt .

/ atque ibiconfiftit, expe&ans dum fedatttf*

tempeftasrEccefibi atlantem ex improuifi?
lignatorem alium videt, quedumattentiiii
confiderat ( vt fit vbi in ignotum, peregri-
jiumque hominem incidimus) aduertit illt
i)afum nunc fe enormiter in litui morem
producentem:nunc in iuftam,prillinamque'
formam tfiomcrito contrahentem-.tum pe-
des corneos , bifidofcjue ac totam corporis
'
motem extra modum. Primum igitur in-
genti pauore deijci,ac pene emori:mox,q<£
fin eiufmodi difficultatibus more inole-
vit, )Chriftiandfefymbolo, fiduciaque mu-
nire: tandem folum fe,vt antea, videre; at-
que adeo obftupefa£ltim,vtquaeilfiant& ia'
vrbem vet velatis (quod aiunt) oculis errari
qotip6tuiffetvia,tuncabattetiffimo etiam,'
ac difigentiffimo ignoraretur.. In quam
quoqUe vrbem fic lingua haererts, oculis ftu-
pens, totoque corpore trepidansappulit vf :

quae acciderant narranti facile fueriterede-

/ ie.Cuius etiam rei fidem non pafuiii adau-
xerunt, quae lignatores alij eminus ^fe viti
prxdicauerUnt:Eo enim loci infufeatus aer,
aedenfiore fumo obuolutus illis apparue-
l
rat.Eiufdem argumenti etl, qtiod fequitur.
'y-T' Defidcrij Maioris ScUtellani doliaria vafa
4»

rt.
Nicolaus Stephanus ex cbndudlo religaue-
ftxcrij a* rat
,
pattamque mercedem per tacobetam
* |1 - vxorern (h® 0 irrfigni 5 erat vcn cfica)ff“pius
cHrAar* lh
t$U. atque incatfumfibi reddi popofcerat. Hanc
laco-
 vr

uiu i. «* *
facobeta interpellandi prouinciam tandem
pertsfa, ac praeterea fruftrati tamdiu labo-
ris indignitate jio parum commoti hoc fe-
dulo agebat, quomodo eam tergiuerfatio-
nem inDefiderium noxa aliqua animaduer-
teret: quagrebaturquetantiim ad idlaten*
aliqua occafio. Commodum inter hjEciufi»
fus eftDefiderius infolas terras excedere,
quod eius domum peftilentia forte inuafif-
fet , hajbcbatque is fub mapalibus feorfum
familiam : ibi eum
fera iamnofte cum fo-
lo degentem Daemon (ficpoftulante
filio
Iacobeta)aaoritur ftrepitu, fremituq» ade&
Jiorribilhvt caelum ipfym iolutis compagi*
busin eiuscafam ruifTe.videretunNeque fai-
'
fumfuilFehuncterrorem , aut l Deiiderio
malitiosi excogitatum , dum fibi placet vi*
nos in vulgus rumores difleminare, indicio
.
poftei fuit: quod ipfe cum filio ex eo in ta-
lem morbum inciderunt, qui omnium, qui
yiderunt, opinione pro defperato habere-
tur.Huc pertinet & illa, quae fu fius fuoloco
de nutrice deferibetur , narratio ; cui multa
po&ead puelli cunas vigilanti Daemon Er-
fteiCarmucij, qui illam mal£ oderat terro- $$
rem maximum iniecit, vitris feneflrarum ^
ingenti cum ftrepitu con fradis, ac difieftis.
Plellus quoque author eft, Daemones faepfc,
quo terrorem eiufmodi adaugeant, lapide*
iacerefolitos/edidibusirrritis.Tali lapida-
tione diuexatos fuifie Moguntinos Anno
L j D.CCC.

/• '
•
1 , t
* •
V’
'
:
. r’
V DABMONO*. ATRStAB SAO.
p.CCC. LHIrefert Sigebertus.Et ferri gu|
. dem ea moleftia potuiffet, nifi loge grauior
allia eflet confecuta:ex incendio fcilicet , quo
confumptae fune vniuerfae illorum aedes,
- quas fic antei Dfmonfaxisappetiuerat.Qug
calamitas etiam Columberij, qui pagus fe*
miliaribus i Leucis abeft, noftra memoria
•
extremo vico, qua iter eftSal-
accidit. In eius
furiam, rufticus cafam habebat, humilem,
quidem illam, fed fatis pro fortuna lautam*
ac nunquam quod eflet auditu vilis fpe&ris
Infamem. Qccupauit tamen illam Daemon
folis primum contentus lapillis domefti-
cos citra noxam de nofte impetere ; fedvt
id ex afluetudine ab illis negligi,acetia ludi
brio haberi vidit, hunc cotem ptum non fe-
ren s, ignem cafe profunda iam node immi-
si t; quo (jc momento exarfit, vt fer£ folo
tota exaequaretur . Quae ciim illae aliquot
poft diebus iter faciens ab accolis inaudi-
tiiflemdocum adhuc ruinis deformem ipfc
praeiens videre volui, quo rem omnem ela-
tiorem , teftatioremque apud alios; reliq#
querem Huc etiam non inconcinne refer-
.

ri quod Torquemadius iz. vir Hi-

lofifDiali.fpanus vernaculum vernacula lingua refert:
Salamanc$,inquit,matrooa fuit cuius aedes
importunis eiufmodi lapidationibus infe-
vulgo habebantur : Eo rumore excita-
tus vrbis praefe&us periclitari ipfe voluit,
verone effent? qu^ de care adeo conftanter
 >• 1 1 i * \ I.
If/
pr$dicabantur:an potius i domefticKtegen
ix alicui nequitis affingerentur. Nam & ia
ijs erant duae non illiberalis formae adolef-

centulae,cum quibus amatores liberius per

eam occafionem congredi velle , atque in
hoc omnem iftam fabulam adornare era*
iiifpjtio. Ad illas igitur jfedes ea fe hora pr$-
fedusconfert , qua ferebatur frequcntifli-
ma efle lapidatio. Accurrunt vni populares
non minus viginti , ^quibus aliquot dimit-
tit, quiadhibitolumineperueftigarent , ec-

quis in fuperiore domo cflet,quificdome-

fticosfaxisappeteret.Redeut peragratis di-
ligenter omnibus latebris ,
renunciantqu?
pmnino repcrifle fe nihil, vnde ea timeri de-
bcrent.-Placuit tamen ad imos aedium, quo'
tum e ctenaculo deuenerant gradus confi-,

cere, atque aliqua mora hocquicquid eOet

probare,^ experiri; Ecce aytc vi<
jtra piius
dum eo loci conftiterant,cum ingeti tumul-
tu lapides.ccepcre in agmen deuolul; qui tat*
men Ungulorum crura innocui prxterlabe-
rentur. Oenuo igitur mittuntur,quivide-
rent, vnde hic lapidum imber fefe tam cre*»
feer effunderettfed & vbique folitudo,vt an-
te tireperta iamilmultisconceptam decare
opinionem non parum confirmauit.
,
vi*,

delice^haec Daemonum arte, ac praeftigijs o-

jiia fieri: Auxitque adeo quae non ceflauit
grando eorum capitibus allabi, qui Ib et-
iam ex illis xdibusprx metu foras eiecerat:
L 4 Exqui.
'
1«? D AB M OtfO L ATREI AE SAQ,
JEx quibus tandem vnus loci fecur itate fai?
£tu$ iam ferocior fublatum„ac diligenter o-f
culis potatum lapidem inaduerfum teftunfc
hoc praefatus proiecit:i>i is te eft,p D^mon,
si

eundem mox in mereijce.Quodcum ijlicq

effet fa<5tum,lieet cafp iritOjdefitumeft, am-
plius dubitari, quum res ita fe haberet, ytiik
Jam primum iq vulgus matrona ediderat
Jit piemini me cum graflante Tholof^ pefti-
Jentia Anno circiter M. D.LXUJ.in Aufco-
fumauguftaeflem,acforte4pud D. Abelid
in eius yrbis Metropolitana Ecclefia focU<
Jem ludo hofteduceremtyti tunc aetas erat,
atqup otium,ab eiufmodi petulanti Daemo-
ne omnibus, qui tum vnsi iq eodem atrio iq-
elufi eramusjexhibitamfepius inter ludens
dumnonleuemmpleftiamfuifle ; hinc, il-
temere ia£ti$ lapidibus , qui tamen fine
linc
euiufquamnoxa,atq; iniuria in terram der
cidebant. Eius atri) foribus peflulum in-
tius pbduftum erat; nulla in eo praeter aba-

cum, menfam,atque fedilia fuppellex, vnd$

techna vlla oriri, atque inftrui poflecredc-
retur.Eth*qqid era ficfunt bonorum, ma-
|oriimque P*mQnum in aggrediendis ho-
minibus contra comparat^ ratipnes per eas,
qtfasmpdo dixi.caufasbeneuolentiae, odij,
folatij, terroris, adiumenti , noxae,bfciefid j,
iniu^iae,quae ftudia in vtrifquefemper alunt
diuerfa, & contraria. Quibus & hoc con-
fequcns eft, quod nobis ab initio di&um eft
V*

A\
 nuu v . w
ambigi fine magno errore non p*fle: quin
£nt,qui rebus hominum faueant, inuideanc
.profint,obfint,patrpcinentur,inndientur
Paempnes.
#QN MODO , VT IAM DICTVM JSST,
firtilegosper aerem 4 Damonibut deferri ; fcd &
exeo locp multa in hominum pernicum moliri, ac
machinari : demumque in terram innoxio cafu,ac
qualis fqlet ejfe autum ,
lapfmc placida, <juieiaU4
deponi.

C AP. XXIX.

Q Vi negant maleficorum ad fuoscon-

uentiis veram profe&ionem, imagi-
na linque tantum exiftimant maximi le
defendunt aut hor itate AnCyrani Concilij
:

ftatuentis huc errorem prorlus Paganicurti Lib.io.&»*

efle,& impium Sed hoc Concilium Prouin* dccJu- *>«»*

ciale tantum fuit fub Marcello Ancyrano

A ntiftite, contra quem etiam haerefis Sabel- 5.

Jian* fufpedum Afterius Apollinarius, & InJ.fcnL

pilarius fcripferunt.vt multi exiftimant ce-
lebratum. Ac quamujspoft confirmatum in JJn jjj^
Trullo, canone fecundo fextaefynodi repe- p r *thu
riatur: tamen contrarijs multorumpatrum n,alle ®
“ a ;vt*“ ‘
quos astas pofterior tulit, fententijs eaim- y
f

pugnata eftppiniqrlnter quosfuerut DD. ii ana.q *

Ambrofius, Auguftinus i. Thomasa. Bo- J^xhoinS
nauentura 3 Innocentius Qdtauus^&Car- *
rdc, °-
dinalisCaietanus 5 . Tum
lurifconfulcinon
jj
11»

'z infimi ordinis Alfonfus Caftrenfis 6. Syl-

L 5 uefter
 jfc# Daemonql atrbiaj Sa*.
7‘ ttefter Prkrius 7 Paulus Grillandus 8,Maf*
.

S* rtaft» it tinusNauTrrusp.Sprenger io.ac pleriquea-,

atrijibiu.
«.
ljj qui quacftioncs inter eiufmodi malefico!

l»'H : d« f*p£ & diuerfas exercuerunt. Et certe tu-

forti i. q 7,
tior, potiorque femper vifaeft eafentent1a
0- ?
qu* rei illius veritatem aftruit:Siquide funi
la manuali
(nnu,jl. damentum politum habet in ea ratione, de
i°*
In Malko
quavno ore Theologi omnes conueniuntr
,

videlicet Daemonibus poftlapfumatq» apo-

ftafiam integra manfifle naturalia dona tvti
funt immortalitas, potentia, motusceleritas
fcientia , aliaeq; id genus velutidotes,quasi
fua acceperunt origene : Bonis autem fpiri-
tibus promptum efle, vt vel momento tem-
poris, non tantum ipfiimmenfaafcrislpatia
decurrant.fcd &homines nullo negotio vn^
fecum traducant, latis demonflrant, qu» in
eam rem paulo ante de propheta Abacuc, &;
Philippo Diacono ^ nobis funt recitata. Mi-
nusigitur mirum iam videri debcbit,li hsec
quoque praedant mali Nec adeo ea res ex£*
.

pio caretifed &perhibent literf facrae ii, ho-

«?.
nem fuilTe fpiritui immuudo obnoxium,
J.UCX t. quem in locafolafaep^istranfportaret, dif-
Marci. f.
cerptls ante quibus erat colligatus cathenis.
12 .
Mattii. + Et J ES V M iplumtt.lcimus&Diaboloaf-
fumptum fuifleac modo fupratepli pinn$,
locatum,modo in monte excelfum deporta
tum. Ac ne quis putet haec miracula eius gra-
tis propria fuiffe, qux Deus pro tempore,

atque Euangelica doftrin * vfu tunc edi , at-

ft
 L I i B R I, 17 »

queapparere volueritNunc vero nec necek

fariam,nec credibilem ea habere authorite*
fem: fciat pofteriorum statum hiftorias i-
ftiufmodiquoq>exemplisabundafle:quetn*
admodum amplius in huius operis perora-
tionc docebimus : &noua alia quotidie (e
prodere, e quibus pauca quidem, fed clara, ac
teftata earum prouinciarum, vbi accideret,
monumentisfubijciam. £ftGiruncurisia
Vogeforum prquincia caltellum fatis fi rmu
e cuius fumma arce,cqm tegularum ordines
aliquot fulmine effent dific&i,Sebaftiana Pi
carda ij.non multo poftin eo pago fartile* »?

gij rea forte & id apud Iudicem profefia eft,

J'.
Daemonis , fuaque fimul opera efTe patra-»
tu:Cumenim(inquiebat) enube vnaintl-
!am proruiflemus eo confilio,vt funditus e- '

uerteremus , non fuilTe tamen in noftra po*

teftate id exequi? fed tantam pauxill pium
id ruins attulimus, vt clTet quod eius cona-
non ornninp poeniteret. Simile huic
tus nos
quod fequitur.Cuninus 14. quidam no-
eft
, mine Magiftratii in D. Clementis fano, vbi
comorabatur, obtines,ciim ruri frenii inter p^SIo^S
domefHcos curaret, ccelumqueiam magnis tis fanum;'
Dc *
tempeftatibtis commotum cerneret, domu
fugam parabat : fed dum ad eam fe inftruit,
fubito fulminis i&uproxim£fe quercusfex
Vfadicitus vidit euerias ac eam, qUae feptima
:

Joco adhuc ftabat totam ceu vnguibus

latratam f & diftcrptaqa, Cum ia m mu l-

I-
 t

ift o AEHOKOt ATRfilAB SAff'

to magis properaret,amiffis iCtiS pr$ feftip*»
rionepileo.acijsinftru mentis, quf tum m$-
Eibusgeftabat:eccedeintegroauditofulp»|
nis fragore illi vifa cft in lumma quercu, qug
in proquinquo erat, haerere mulier , qua ( v
caedibile eft) nubes fe eo impetu exonera-
uerat.Ea igitur confideratiusintuen$,agno-
iiiteyiciniaeflevetulS, quamillicoficcqepic
verbis increpare:Tune,peflriip*>ea es Marga
reta Vyarina,ad qua quantum nunc cfiperip
pon immerito ante hac fortilegij fufpicio a-
j>ud omnes pertinuit ? ynde tu punc nobis .

ades ifto habitu? Cuiillarignofce hoc mihi*

jijua2fo,ac celatum habe, quod nunc videsrfa-
3co.fi hoc ita de me promerucris vtnunquafc •

pie t|bi,tpifq; yelminima oriatur iniuria:

ne quis de iftis addubitet fciat pop modb ek
fecoprobata Cunini illius teftatione, quaqa
iureiurando apud Qu^ftore fanftifnm£ ftr- .

inauit : fed Vvatin» agnitione, B(

cti 5 ipfius

extra tormenta fepius repetita, &in ipfo vit£

yltimae momento multis audientibus eofir-
mata. Huc etiam pe rtinef,qupd ex alijs qu$-
ftionib. eapitalibus.eoruipq;, qui illas exer-
cuerunt, fida renunciatione compertum ha
beo. Coorta cu magno fragore,tonitribufq
tempeftate, qui armenta reliquofq; pecorp
greges in collis A lemani iugo cuftodiebant,
is ad vicinos Huecuriae capos, quqe eft in Vo-

geforu praefe&ura pertinet, fevtin operto

tffent in proximas (y. luas abdiderSt:Bcce ve
 £ m t r t * m
ti illis jex improuifovifi funtruftici dutf
fummis arborum, quae proxime flabant, ra*
mis haerentes, ac Velut implicati, adeoq; ani-
mis confternati,vt facile indicarent illuc n6
confilio, fed cafu, atq» inaufpicato aliquo im
petu peruenifTe. Tum aute veftitus foeditas,
ac deprauatio,quafi per lutum , fentefq; oes
fuiffet reptati, fufpitione adaugebat,eo loci
1 Magiftello fuo eieftos,detrufofque fuifle s
poftqua is illos hac,atque illae more fuo tra-
&
xifTet.Cofirmabatuf id eo magis, quod oS
,
illic tanto t£porisfpatioconfediffent:quan-
tu fatis effiet ad probanda, affer endamq; ocu
lofum fld£ i momentotamen, aduertenteq;
nemine, dilapfi apparere defijflcnt.Tandera
&
dubitatione omnem amouit, quae no lon-
go poft tepore cdfecutaeft illorum ea de re
fpontaflea.atqjarmentarioruverbis confen*
tieiis cofefTio, cum ad interrogata ex vincu-
lis refponderent.Tfl etia villa, quae fe Belli-

monte Vitelliu contendentib. finiftrorfum

j
f oftendit.irt eius fummu redhim cum fort£ &
ijdem e procellofa nube praecipites decidif-
fent, magniq; difficultate Rotarius (id erat
eorum alteri nomen) afficeretur, quemad-
modum ex ita arduo loco fe incolumes pof»
fent in terram demitterc:nam & earum rerft
adhuc erat rudis & infolens hqcq; illi ad in*
*.

fanis eiufmodi nimborum molitiones peri-

cl||ata primum fuerat abitio. A mantius , qui
\ prima pubertate in Daemonis feruitutera \
 "b AEMOKfOL A^TRST/[e S At.
parentibus abdu&us maturi feijsafTucfici^
Bono animo es, ftulte*
rat, ridens ibi infit :

nam qui nos habet fua poteftate ad difficilio

J-a habiles,atq; idoneos Magiftery,hoe etiam
negotium facile, ac fine vllo periculo expe-
diet.Nec didfcum res diutius morata eftmarai
fubito turbine vni correpti, finevllanoxa
In terram funtdepofiti, ipfa totaficcontre-
mifcentedomo,vth fundamentis rcuellivii
deretur. H6cq;ipfidiuerfi, totidem tametf
verbis recenluerunt. Imo & cum villatici?
c6mifii de die,deq; tumultu, ac trepidationi
omni inter eos libere, ac conftanterconue-;
nit. Ac tandem quos viuos criminis focietas
conuinxerat,eofdem mortuos flamma iudi-
eis damnatione abfumpfit. Ethaec quideirt
paucaad tam multa, qusfuperiores attige-
runt ceu auftarium accedant. Nam certi fi
plura numerando percenfere velim* facile? -

id mihi fit facere, qui alia etiam in Sortilego-

rti,quas exercui, quaeftionibus viderim: led
Vti Iurifperitis loqui nifi laudata aliqua lege
pudor eft : ita mihi ea commemorare , quo-
rum documeta in aduerfari js meis nulla ex-
fcriptahabeam, hic eft religio: Mu|ta vero*
vt iam dixi,k me,priufquam haec fcribere efc
fet animus, negle&a funt,quc profe&d nunc
piget non annotafle, qubd eorum vfus
faepc veniat, nec occurrant ta-
men defiderata, ac re- *
#
quifica.
I)AEMO*
 •

DJ5MONOLA-
TREIAE.
,

* * . •

LIBER SECVNDV1
JTON tSSB IN DAEMONVM POTU
fidte dijfilutat morte animat ad fua corpord reuo
tdre. Vt tdnunfunt operum Dei adumbratoret %
maximi, id{apemfpeciem eos proflare , dum fefi
eadaueribus mfinuant , acmijs motum, quelu m .
>

nuentibus ejfi filet.interius cient : quemadmo-

dum I v Aorofx iro ts euentre videmus.Tum de Pe-
tronij Dalbemij impietateparricidio. prodtjioflfa

amoribus biforia* T _

.vc i** yi p a i m v m.
Bxooptd.rriiV.se vaticinationis, qu$
fit per excitatos ab inferisManes, 1 *

meminit Herodotus inTerpfi-

'
m .

core. Et Homerus i.Vergiliufq;

2. Mercurium (is magnus incantator fuifle .*•

per bibetur J vtxf dyctyoy , ac animarum abAtaud*

Orco 3. cuocatorem faciunt . Hifto- h
rix etiam tum facrae ; tum pfofanx fre-
quentiflima eorum -exempla continent, 1'^"*“**
qui reuocatas ad fua cadauera vmbras hu* f ’

mana Voce loqui, |ac ad interrogata refpon-

dere compulerunt.Saul 4. dubitans vtrum 4.
de fummarerum praelio cum Philiftaeisde- s*««wnr
cerneret, an potius bellum in aliud tempus
trahi-
 pe Dabmonol Atrbiae SAg.
traheret, ad Dei oraculum confugit, ab eo&*
uentum belli fcifcitaturus: fed filente Deo*
acrefpofum denegante inEndor vrbe pro-
ximam ad anum quamdamManes,vt audie-
rat, elicere callentem fe contulit, ab eaq; da-
to iureiurando fe id fa&Um nemini indica-
turum, impetrauit, vt Samuelis animam ab
inferis euocaret. Vix igitur ipfa $. carftie bc*
f
fcieieii.14. ne ad huc mouerat,cuni ecce imago venerari
sim °uci
^ 1 fen * s fac:€r dotali habitti amifti ex impro-
bulius. uifo affuit: qui Samuele fe effe diceret, nun-
tiaretquesauli fore,vt poflridieipfecuna li-
beris acie vidus caderet,domefticumq;reg-
jmm vni cum vita amitteret* Cui exempld
Xibr^.de fiinile eft & germanum illud Lucani d.ybl
bello rhir- militem inducit tecens dccifumiTheflali-
ca quadam mulierereuocatum ad vitam, ac
Sexto Pompeio euentu belli Phar falici prae?
dicentem. Quod ne quis commentum effis
poeticum exillimet, id Plinius 7. ex Varror
. 7v rie totidem fere verbis* ac tantum filehtid
.-ii

XiKhift. praetermiffa mulieris incantatione tecitan

«c7.ee.52.
gg|| 0 inquit Siculo Gabienus Calaris tlaf-
fiu fortiffimUs captus & Sexto Pompeio iuffti:;
cius incifa ceruice, & vixcoh^renteiacuit
tota die. Deindecum aduefperauiffeteural
gemitu.precibulque congregata riiultitudb
ne petijt,vti Pompeius ad fe veniret, aut ali-
quem ex charis mitteret : Se autem ab infe-
fis remiffum , haberetque,qiiod nuncjaref*
IVlifit Pompeius plures ex amicis jquibusGa-
Iienus
 t

L I * I R I.

lienus dixit inferis Dijs placere Popeijcau*

fas,& partes pias.Proinde euentum futurum
quem optaretiHoc fe mutuare iufltim Argu-
mentum fore veritatis, quod peradis m5da-
tis protinus expiratur* edet : Idtj; ita euenit.
Huic perfimile eft illud, quod de Zacla VAt
AEgyptio propheta memorat Apuleius 8. Afinoa**
Is(inquit)grandi mercede pepigeratdefun* te0 *
di cuiufdam adolefcentis fpiritum ab Infe-
risreducere, corpufq» ceu poftliminio ani*
mare. Ergo propitiatus cceleftjafidera, in-
ferna numina, naturalia eIementa,nodurna
filentia, adyta Coptica incremda Nilotica*
,

arcana Memphirica,&(iftra Phariaca herbu-

lam quanda circa cadaueris os,8<glia pedori
lic tumore pedus eius extol-
eius impofuit:
li,falubris vena pulfari/piritu corpus impltf
fi, & adfurgere cadauer, & profari inccepitj
accumiuflum mortis fu* arcana pro-
eflet .

* r
dere noxio nou* nupt* porulo peremptfi •

fuifle fe prdnuntiauitjVt adultero toni man-

ciparet H*cq; elocutum tande rem fuSter-
r* reftituilfe. Non defunt etiam vfusaetatif
propria, quxantiquis illis annumerari pof- -
(int.AnnoM D LXIIl.fuitLutetixmulief
eiufmodi artibus imbuta , cuius nomini hfe
propter familiae claritatem , atque amplitu-
dinem parcendum cenfui: quam cum faluta
turus de more inuiferem (erat enim ea mihi
municepsjreperi cum Neuftrijs duob.ratio-
nem ineuntem, quemadmodum thefauros
M quorum
 Vf\ DABMONOL ATRKTAB S Aff,
quorum peru e (ligandorum facultatem ftbf
^ rege conccflam aiebat (Nam Leoninalex
z raiade 9‘«qu* prohibet Iceleratis facrificijs.odiofa-
Thefau iib. que legibus arte thefaurum quaerere rficuti
Scfalutares ali* multae pridem aulicorum
ambitionis ftudijsexulant) commodifiimb
nancifcerentur. Atque inter haec alterum,&
ferio quidem narrantem audiui, quomodo
non multis ante diebus refixum patibulo
cadauer ea caufa ad colloqutum impuliflet:
'ledabillo certi nihil excuipere potuiffe, a*
deb ambigua, perplexaque erant omnia cius
refponfa;&h multis faecu lorum aetatibus re-
cepta eft h^cperfuafioanimas poflfe exciri fe
pulchris, ^denuo adlua corpora carminti
incantamentis reuocari. Sed ego fiemorte
diffolutam hominis compagem puto, vti-
. terumcomponi,aecoaIelcere,nifiDeioro*
ub.cap.7. nipotentisbenehcio aliquo lingulari, non
queat, io.aut
'
Donec longa dies perfetto temporis orh, •

Omnia mifiebit tmjfo diuihitm igni.

— nec qmc quam expergitus extat,
11
..
Fr/jitk quem fimel ejl vitat paufafecuta ni
lo "e ‘ 1
^Nam quod ex fuperiore Samuelis hiftorit
Xb iib.de ci- contriarguunt.hoc non ex omnium fenten
01 t * ac ft‘^ e uccn * m ( vt * n< u * t Auguftinus
demit fi ^ l

crifcripr.e! u-TertuIiano 13 alijfqu e orthodoxis autho

r». ribusnon paucis in hoc confentiens) ea ad .

ver ‘ rat * on ^ rapienda funt fed potius ad vi-

.*

in i!b de
«Hio». fum,atqj incelle&u Saulis , qui factus repro-
bus r«-
 &
Libi * I t tty
fcils 6 fcde ea re fentire non potuit. Ptefti-
fe
giasvero fuifle Diaboli vel haec indubitato
demoftratrquod fi veri apparuiflet Samuel,
non vtiq; vir iuftus,&qui viuens praedicaue-
rat foluDeum efle adorandu,pa{lus eflet fe k
fege adorari.Rurfus homo Dei, qui cu Abra
ham erat in refrigerio, n 6 dixifiet ad virum
peftilentem,& dignu gehennae ArdoreiCrat
mecumeris. Et certe eam narrationi expo-
nens Zonara vir Chriftianae veritatis obier- •

tiantiffimus 14 no euocatos Manes Samue- Annal.«as

.

dicit.fed tantum vifos euocari, &

lis fpe&rfi m * 1*

hoc no etiam animam Samuilisappellat. Si*

quidem (vtdiferteftatutu in vltimo capite
Ancyranae Synodi i
5 .reperitur)quaeper in- iGdormc*
cantationes fiunt non vere dicuntur fieri,
in corporeifed tantu in fpiritu,&fpeciequa-
da,qu$ oculos fallaciter feriat. Aut fi folidu
adcoq; humanum aliquod fubeft corpus, id
Vita prius exutum ofyetv/»tS? x<v5c&tq(vt ait . ,

Vitruuius) eius videlicet molem intus agi-

t5te Daemone, perinde atq;iv4J]o^c«lo^,Df- .
-

daleifq; organis euenirc videmus, cu metal-

la(vt inquit Caffiodorusi 6 .)mugiunt,aenei t€.

angues infibilant, auesfimulatae , ac vocem

propriam nefcientes habere, dulcedinem ta
mencatilenae probatur emittere. Tripodes
Py thij Ipote fua fe mouent,ac proccdunt;hi
quideconuiuis vinu illi aquam fundentes,
:

quos Apdlloniurn,cum eflet apud Hiare hS,

aliofquc Gymnofophiftas, vidiffe memo-
M a jant#
 ‘ ***
;
rjamrr
, *

WR-

»t»- !>AllIONOlATRIIA! Sa«,

V ..«&£

rant Nam hsc puto Daemones, quibus eftsf*

lioqui non parua cum eo , qui vitam hami-
numcotinet, fpiritu affinitas, longe fuafufan-
$0%: tilitate , agilitateq; fuperattoros nemo (anui,
,Jfe#V vnquam ibitinfteias. Tum etiam aliud eft,
quod hoc totum magis conciliat. Namcfcin
:
^T; fpintusfintfpurci,atque immundi: mirum
i&fv
K effe non debet, Vtifus in volutabro, ita illi
fi

in foetidis cadaueribus hofp^tium

gratifiimam habeant. Qusfres facit, vtinfe-
, fcdemq*

* pulchretis,locifquenocentumfuppIicio,ac
;
^ cruciatu infamibus frequentes Larue,id eft y
I>smone$, occurfent. Nam ftulcumfit, &
< V<i .

cum im pietate paganica coniun&um crede-

&
•>VwT
_,-V
f 7‘
.
re animas defiderio relictorum corporum
circaeaobuerfari,ac volitare, cum digrefiH
ftrmhx.ad abitio>fit irr loca,fedcfque certas,ae conftitu<*
frat.inhc- tas 17. Quoeriam pertinere videtur, quod
4T tt no.
D. ludas 1». narrat Diabolo (huic FranciG*
i*.
iniuacpiit. cus Venetus ip. Hazazeli nomen fuiffeait)
certamen interfuiffe cum D. MichaefeAr-
f( jL f
xhangelode Molis cadauere;eofortafl*ec<m
(dio,vtin id illapfus
fc rip.tomo.
lfrae‘Iitis facilius impo-
neret, atque ad idololatriam domefticum
V-4»** malum feneifram patefaceret, vti eum nem
femel poftea in alijs multis fecitfe, Rabino-
Ss.4 rum libri perhibuerunt. Adeoq; proreme-
*»E5>
i,
d ic» contra id fingujari tradiderunt
Bnt in ad. K{L<faStpci7ric/ovteg') fi circuli feptent circum
lepulchrum,vbi conderetur mortuus,du
w •oib.iak ceretur zo. Ad hsc omnia accedit, quod S*“

m ttoas
 1 1 » i it ir. iti

ttnas operum Dei fetator maximus hoca-

pud Tuos agit fedulo, vtfecu illo poteftate,
ac viribus canferat,&qu3 maxime exaequet.
*f
D. Petrus 21. Tabitham vita defundam dif
Aft
cipuloru rogatu .quibus illa vidum pie fu p «a.»,
peditauerat, fufeitau it i mortuis: vtiante eu
*
multis faeculis Helias 21. in vrbe Sarepta vi- 22*

du® mulieris, a qua cibo adiutus fuerat, fili- Re*' J,<a

um morbo extindumad vitam reuocaue-
runt.Sy mon ne ei vlla in re inferior videre-
tur, cadauer defundi pueri , quem Egefipp*
25 Neroni propinquitati coniundum fuifle »5.
•it. Magicis fufurrisexcitare conatus eit: & EgefipiJk
ijs quidem illud fiemouit, vt ad vitam redu
Ma* ,a *
c „

xifle videretur: fedeum moxvti ante& exa-

nime in terram recidiflet,cefiant»bus(inquit
Clemens in itinerario)quibus illud illigauc
rat carminibus,quid fallaci imitationi veri-
tas certa, atq; indubitata Dei virtus temera-
rijs Daemonii aulis, & conatibus interfit, rc«
ipfa fuit indicio. Idem Trallis, quae vrbs eft
Aff in Philimonis Dcm6ftrati,&Caritus fi-
•li£ lemeftri cadauer euenilTe memorat Phle*
gon Adriani Imperatoris .Damis
libertus.
quoq; & P hiloft ratus iq.authores funt A pol 14
Ionium Thianaeum defundis vita corpori-
n,,vu#*
busluce faepe reftituilTe. Et Germanorum
feriptis vulgata ell no ita pridem de Aulico
quoda hiftoria,qui accepto de vxoris obitu
nuntio , ac quemad modii eius cadauer efiet
epulturx mandatum.propcre domu reuer
M $ fusdo-
 1*1 D AEMONOt ATRBI AB $AC.
fas domefticis rationibus vt profpiceret, ac
inulta ia node eam cu animo fuo voluens,vt
vbi rei alicuius defiderium penitius infi#
fit,
det,interhqcaduertit illam fuo more veftes
deponentem , ac notum cubile inire volen-
tem:£ed cum ne hoc faceret aliqu&tifpet re I

* ftitiffet.qui tam conftanti rumore mortuam

\

intellexifict,vidus natiua loquentis voce,&

confpicua fcfe oftendetis corporis imaginet
fiuit eamvn£fccumconcumbere,actantif-
per in quotidiana vite confuetudine habuit,
dum exorciflx cuiufdam efficacibus verbis
Dxmon?, qui refoflum illud cadauer illu-
dendo, ac fi poiTet perdendo marito obfedc»
rat, abeundi nece (itas impofita. Quxcertfc
1

nulla imponi eo pa&o poterat, fi fuo ipfii

corpore indufa anima! fuiflet; fed vti eu, qui
quid iniufle occupat, leges facili dei jci patiii
.
*ur :ita& Dxmonemexinfidiela eiufmodi
cadauerisobfeffione exturbari nemo adeo
mirabitur, qui fciet quantae fintadiuratio-
num,atq>exorcifmoru in ea re vires, ljfunt
Manes, ex VmbrxThyeftis,Polydori,Tan-
tal^Agarnemnonis, Achillis, aliorumq; he-
roum,quas poetx circa tumulos fuos obuer i

fantes nobis dccatant, id tft,vtcumEufebio

tn refutatio
^doquar, impurorum Dxmonum fpe&ra,
e fert* co- ac fimulachra imbecillioribusManium fpc-

cie illudentia, dum inferias, parentalia , ex-

piationes, atque alia id genus facrificia libi
poftulent. Cur enim (aitis^ ftultam illam
ludens
 Liber II. iS?

ludens opinionem relidis beatorum infulis

ad tumulum Uium diu.erfari vellenr. Cuius
etiam erroris,atque infanif I.uftinus Martvr
2 d.eos redarguit qui fe animas Orco fuis® **.

cantationibus euocare profitentur, quod

non aduertant pro Manibus Daemones fefiaue*.
excitare. Nam vbique vanaadumbratio,imi
tatioque eft veritatis potius, quam folida,
certaq; vila eius exprefliomultoque magis,
vbi femel vitadefundum hominem, ac iam
(quot aiunt) Ditis peculio annumeratum
denuoin lucem ceu poftliminio reuerfum
noftris videre nos credimus oculis» acijfde
corporis muneribus fu ngi , quibus integra,
illibata que vita ante fruebatur. Rarum , &
lingulare eft in hanc fententiam Petroni)
Armetarii 27. fadum in periocha ita deferi- 27.

ptum,vt hic rton queat cumulatius. Nam vt

eumfuccuba Abrahel re expertura, quam
de obfequendo verbis fidem dederat, ad v-
nicifilij horrendam caedem impulerit; vte-
iusdefiderium impotentius ferenti, ipfoq;
parricidij horrore pene ad infaniam.adado,
fpofponderit vitam fe puero redditurum,!!
id fe fupplex,ac venerabundus rogaret,vti-
terata in fpecie vita,ementitifq; naturffun-
dion ibus atque officijs eum fibi prodigiosi
fuperftite per annum irjtegru oftenderit: vt
deniq;nulla priustentatu valetudine mors
illumdenuo occupauerit, reliqucritq;con-
. feftim fcetoreadeo grauem , vtaifi eminus,
- M 4 aieoque
 i*4 DAEMONOL ATRBIAI SAG,
f deo que compr effis naribus afpici potuerit,
*llic,&figillatim,& copiose demonftratum
eft.Quoniam tamen ea res quadam prjterea 1

Ifcbetanimaduerfione non indigna, vt quae

veteratoris Diaboli in affi mutandis, effin-
gedifque hominibus auiditatem infinitam,
atque inexplebilem contineant : &
illis con?

clufae orationis' an guftijs commode conti-

neri non potuerunt omnia : non erit ^ prap-
fenti inflituto alienum aliqua prsterea in
medium afferre, quibus magis fafti eiufmo-
di fides adiuuetur caufa innotefeat : pate-
:

antinlidix reuentus damnetur, atqueim-

prouidis,incautifque ad attentiorem fugam
exemplum deinceps proponatur. Ac pri-
muficutambigetnemo, qui fuperiora lege- .

rit Hphtalte>, atq; incubos cfle Daemones,

qui addi&as fibi mulieres more viroru con#
ftuprent, ac comprimant: nam hoc femper
morbum efle corporis, quo viae fpiritus ani-
fnalis intercipiant ur, non facile cumMedicis
fenferimita& hyphialtes, ac fuccubosefTe,
qui fe viris habitu, fpecicque muliebri fub-
jpittant, non erit creditu difficile : vtr obiq;
enim peccati, quod vnum amant Darmon$s,
pareft admiffio,& alterum altero nihilo eft
£adu difficilius : licet idquidem infrequen- I

tius eueniatifiuc quia mulierum, quarum in

hoc modeftiam malitiose imitantur,confue
tudo noneft virc/s deftuprp appellare? fiue
quia ca colluuies magis e* eo fe*u cft,quero
Cpnfilij
 r 1 I B S R I. iff t

condii] imbecillitas minus abinfidijs Dia-

boli tuetur,ac defendit.Et cert£ in tam mul-
tis, quae ha&enus in manus meas peruenere,

fortilegoru quaeftionibus fingulare folum- ,

que hoc fuccub* fuit exemplu. Cui ne pro-

diret incomitatum aliud hic adijciendum
cenfuitquodk probatae fidei viro Mclchio-
re Errico Serenifiimi noftriDucis k fecretis,
& confilijs interioribus aliquando inaudi-
ui.Fuit (inquiebat ille)Henameni j, me eius
loci Dynaft* res procurante,fortilegus qui-
dam, qui iuffuskludice dicere', vti primum
e flet, ad tantam nequitiam abdu&us ac qui-’ ,

bus potiffimiim artibus illum Daemon ad

fe pellexilTet,eam rem lic libere, atque aper-
Ciim bubulcus ego prima
te effet elocutus.
luce hoftiatim armentum cogerem , atque
vnaepuellis quae illud fabulis emittebant
prae ceterisanimum, meum amoretitillaret,
no&es , diefque
coepi in eius cogitationem
efle intentior. Tandem euenit,vt eam mihi
ardentius inter folapafcua animo voluenti
apparuerit fimilis occultanti fe poft dume-
tum. Accurro ad optatam pr*dam:affequor
atque adeo ample&or vel reludatem.Tan-
dem poft aliquot repulfas , ea lege fui facit
copiam, fi fe pro hera haberem ,ac vel ipfum
Peum illi pofthaberem.Gonditionem acci-
pio: fruor: imo fic ipfa me deinceps coepit
fruhvtexvno eius mifer femper pepende-
rim arbitrio. Simile quiddam Philoftratusf
. M j iS.rcfert
 t

Hc D AEMONOL ATRII AB Sac.

lt
*8.refert Menippo Demetrij Cynici difci-
tn Apollo- puloolimaccidifle. Is, inquit, cum Corintho
{W- Cenchraeas proficifceretur, obuiam habuit
quandam imaginem puellae peregrinae, le-
pidae^ vt videbatur, prediuitisjquq diceret
lejillius amore correptam, inuitaretq; fami»
Jiariter,vt vellet in domum fuam diuertere.
Ille igitur vici HI m cius amore captus faepfc
cumea concubuit, ac iam de ineundo matri-
monio cogitabat: Habebat enim ipfa do-
mum regio ornatu apparatam. Sed Apol-
lonius cum in ea domo lingula confideraf-
fet,exc!amauit Lamiam efle, qu^propediem
* efletadolefcentem ad extremum vel deuo-
ratura,vel infigni aliquo damno,atque iniu-
riaaffedura. Nimirum hunc Dzmoninfi-
dij$,captionibufquefuisfrudum ponit lon-
ge maximum, atque vberrimum : Eumque
praeterea, quod improbifoeneratores face-
re folent , femper acceffione aliqua nouae
im pietatis cumulat, atque adauget: errorem
t*. (quod ait D. Hieronymus 29.) errore tra-
P hens , & femel flagitijs pollutos in ea ma-
Lb *°com-
•nmtanoiu gis , magifque ingurgitans Huic adep rei
.

wi^tch»- argumento eft

ea , in quanunc verfamur,
hiuoria. Nam primum ad infandam libidi-
nem, peftiferofque amores illedum fcelera-
tovnici fili j parricidio obftrjngit: tum prp-
pter tanti facinoris confidentiam vhima fe-
re defperatione affedum ad impios cultus,
qui nequitiarum omnium eft cumulus, agi
praeci-
 1 i i i r 1 1. i8r

.
praecipitemdpfum fe interim talem demon-
ftrans, qualem iam \ prima fua praebuit ori-
gine:diuintfcilicet honoris aemulum, atque
affe&atorem eximium.Volens Deus pieta-
tispericulum in Abrahamo $o.facere,ei ali-
quando apparuit, enumeratifque omnibus, Gcnef. ac*

quae contulerat, beneficijs , lfaacumeius fi-

lium invi&imam fibipopofcit. Ille igittir
nefas ducens vlla in re Deo non obicqui
affudi ptum filium iam ad deftinatum mon-
tem deduxerat, ibique imperatum facrifi-
cium erat fa&urus,nifi Deus ipfe ei interce-
dens obllitiffetjinclamans fe non talem effe,

quieum vellet liberis crudeliter orbare,

quem benigne patrem extrema fene&afe-
ciffet:fed experiri tantumvoluiffe,an talibus
iuffiscffet pariturus, idem & limius Djirion {

affectata ^ tam multis annis geftae rei imita- ,

tione nunc facere gaudet.Et certe probabi- \

le cft Abrahelis nomen eum de induftria fi-
bi hic afciuiffe.Vt effet in quo vel eo tenus il-
lius fa&i veritatem aliquam referret. Euen-
tus vero contra documento fuit eius in hoc jr *

praecipuam fuiffe curam, aeftudium, vtad ioNMtyfc

impiam filij caedem paternas manus contra
infitam,atq; innatam hominibus charitatem
accingeret. Siquide fuit is homicida ab ini-
tio.Diuinationes, vaticinia, Manium euoca- '

tiones,ac pleraque alia id genus.qu* eius o-

lim fiebant aufpicijs incantamenta hominis
alicuius folenni , feftaque vel deuotione,
ve}
 V r»,

If* 'DaEMOVOL ATRII AS SA<£ n

Vel madatione fieri folita obferuare efti*-

pud Homerum in Vlyfletapud Silium in Sci
i
pione : apud Valerium^ Flaccum in Efoner %
ji>ud Papinium in Terefia apud Horatium
:

in veneficis foeminis: Humanis quoque ho#

Alet
ftijs eius aras plerique omnes funeftauerut,
qui eius cultui addici fuerunt populi vti
w
4£g
Cenial.
n-

4ier.lib. 4.
Alexander ji.prolix^ recitat : maximeque
propriorum liberoium,vt de Eridhaeo Eu-
,

f»p* ripide' # & Plutarchus /4. de Ariltodemo,

•esor
atque Epebolo Paufanias 55. de Mario , &
Iu Exuth.
?4- Carthaginenfibus idem Plutarchus & de
nou^ Hifpanis incolis, priufquamChriftia*
jaSE 3S
nae veritatis lux eis vlla afFulfiffct, memorat
In Mefleoi-
fit. Petrus Bembus hiftorix Venetx lib. vi. vt
3 6- hic etiam addam quede Iepthe recitant fa-
Afci I>cf«ra nu-
craBiblia 5!7- Qui cum in Ammonitasmo*
!

jninis vin-
4i<U k ii) uens vouiflet,fi vidoria potiretur, fe, quic-
Imperito. quid redeunti (ibi primum domo occurrif»
Apo
37* fet,facrificaturum: acvnica reuertenti filia
Indi. X. virgo adhuc fada edet obuiaro,eam nihilo-
minus in holocauftoma obtulit. Nam licet
38-
libs.anti.
madatam lofephus $8.crematam Zonara ^9.
Clft. Sabellicus 4 G.ad aram pro hoftia immola-
$*• tam autument: tamen non defuerunt, qui
AnnaLto-
fflOl.
ex Hebraeorum 41- quorumdam fententia
|

40 hocfic intelligerent , vt inter dicatas Deo

Enfiead. i. virgines tantum conclufa fuerit: ac (ic(quod
Jib «,
41. ) ex hominum focietate, ac vita com-
aiunt
I*aui4 l
municeumprte fubduda, atque exempta.
Nam & si patre priufquani eo voto defunge-
retur.
 t l BU I. iff
i

-t m

jrtttjf ,impetratfe narratur, vt fib i lteeret vir-

ginitatem fuam cum squalibus per bimc-
Aretempus deplorare. Et certfc Omeftem
«-i 1

Deum, qualem Plutarchus 41. Bacchii prs- 4 %.

wTm
‘T

dicatjiftud magis decet: Ac fi tale illud fuit, relopij

T cm MMI

quod ego tamen nihil hic ftatuens Theolo-

gorum iudicio relinquo neque legitimum
,

neque Deo gratum facrificium fuifle, cum

.

/ :

eodem Iofepho aufim afferere. Porro hsc :

i
de Petro Armentario certa, atque indubi-
tata hiftoriacft.vti ad DuumuirosNanceia-
nos peruenit Aiis qusftionibus, probationi*
bus, atque argumentis inftru&iffima. Cuius
i

pr^terei fidem pleniffiiite c 6 firm*uit,quod

JRH
lociincols de pueri ad viti per fpeciem re-
uocatione fuis le oculis vidiue apud multos
predicauerut! Nam quantum attinet ad ftu-
priconfuetudinera , quafuit Armentario
illicii fiiccuba, aliunde, qu5 ab illo, eius rei
veritas refeiri no potuit.Germanii eft illi par i . i
ricidio quod exemplum de Ber-
fequitur
trandaTonftrice^j. qus cum Cremer, Ia- 41
e
cob filium mal£ odiflet,qudd fibi fublatam
*ci* JJ*
ab illo furto pecuniam fulpicaretur , rto&u 1 ^7»
domum eiusingre(ra,effra&is&pr®uioD*-
Inone foribus venenata potione illum n£
,

cauit.Prslucehat operi cum violaceo lumi-

ne vxorStoffel Pannarij : geftabat in nigra
telU venenum vxor Quirini Lanionis: ca-
44 .
put,quo potio in os certius inijeeretur, co- ibid*», m
«libebat Briccius Mcrg 44. ipfa muniferi- $?**>*•
JA
Bm
«ors

'1
Jirl.
-v?:-
W&; ff# RaSMONOI AT REI AE Sao.
*T'
/
tors mater infund ebat. Quod & idem Brifi*
cius,ciim eodem die quo illa de feapud quf-
florem refpoderet.ita euenifle afleruif hoc :

ad rem magis confirmandam addito argu-

mento , quod prius fublata fl ragul a fili
j ar-
tus illa illeuiffet,ne tam facite atrre&atus ex-
’4»- citaretur.DominicaZabella45. fe quoqjin-
•.dgeuillafcquinauit,non folum filij,fed &coniugis par-
in agro Ten
trzo.Atia.
ricidio. Alexia Belhoria/ftf. vnumitem, 8i
w*j. alterum maritum veneno fuftullt . Eodem
4«.
Hainuill*
enim loco habent & caedes, & parricidlatefb
•d equas 17. que illis xqub acer * ac praeiens animus ad
c*l. febro. vtrumque : ita omnem omnino humanita-
W*7«
tem, pietatemque exuerunt.
* 1

tVEM ISTAM SORT1LEGI1 SAfr

pe in liberos ipfa parentum labefaftatione> aeve-
kti contagione demanare: dum falicet Magiftel -
lorum fuorum gratiam eofodo tntre illi fiudent*
Ac quomodo atatis excufatme mati id crimen i
quibufdam m pueris defendatur : tum proptet
fuam atrocitatem i immanitatemqtie: tum quod
ehu vnquam deponendijpesfae omnit fit erepta*
atque ablata.

CAPVT • >
It *
•
j 'J

Nfinita, atque inexplebilis femper fuit

Ifemel pedem
Satanae auid itas : fievtid quam familiam
intulerit, inde vnquam nifi
1

*gr$ retulifle auditus fit. Et hoc quoq; inter

alia in dubitatum, certum que indicium fem-
per habitum eft contra «os , qui fortilegij
' '
poftta^
|1 y i
.

f; *»
 Liber II. ifi

po(lulati,ac delati funt :

quod feperirentjuf
ijs editi parentibus ,
qui illius criminis antfc
fuiflfent damnati.
Redit ad autbvres genmf
Stirpem% primum degenerfanguit refert l f.

Et hxreditarij criminis exempla quotidiana Srtecai»

apparent in liberis.Si quidem Daemon prae-
H, W oIy*
cipu& fatagit fuos indies numero cumulatio-
res vt habeat QiiJe res illi in procliui ma-
.

gis efle nequit

,
quim fi eo s, quos iam in
poteftatem habet, ad liberorum talem cor-
ruptelam adigar, atque impellat. Nicolaea
Morclia i.nondum puberem fe ad no&ur- s.

nosDaemonumconuentus^ patre fuiffe de-

du&am fatetur. Alia eft,quae quamuis non- m7 .

dum eius aetatis eflet,quae muliebris patien-

tif legempofietaccipere:dicit tamen le pro-
cul a matre amandatam fuilfe in denfam
fyluam , vbi lepidum adolefcentem nancif-
ceretur,quem illico facile deperiret. Quod
&ita vti praedixerat, cuenit. Sed vt illum in
amplexusadmifit,fenlttillicof«il!ufam:vi-
fa eft enim fibi £ marmore ftatuam aliquami
comp ledi: adeo rigidus,ac grauis incumbe-
bat. Hennezelio parentes Erricus 3. & Ca-
tharina fuccubam dederuntin vxorem, qu$ v«ga»ni*
fe Schuartzbourg nomine vocabat. Ei quan
tu illi primo acceflu aduertere licuit, crina-
le,& veftis crSt atri coloris: pedes equinis vn
gulis deformes. Nec eam tamen obid minus
2eperijt;fed ftatim concubitus voluptatem
;
v lacro-
 l

TfAEMotfflLATRHAB Sa«;
facrorum omnium ab iu ratio nt auidiffiiiii
depa&us eft. Verum quafi in frigida opple-
tamfpecum immififlet re impedita, atqud

«jjiaruii? imperfeda pudens,ac dolens abijt Domi- .

. vji menle Qft. nicus Petronius, cum nondum annum acta-

«**• tisduodecimuattigifletjitidemad neferios 1

v'
:
illos coetus matre , vtvxorem duceret, eft
perdu&us.Nam & illi matrimonia frequen-
jgk
,

* tari aiunt Coleta Piicatrix f.ac pleraeq; aliaei

Mtoeii&fc Imo Bertranda T onftrix & Sinchen May &
,
Id.Miij.
Speirchen 6. retulerunt interfuifle feeiufc
«JM
modi nuptij$,cum forte de no&e ibi fierft*
Jorpichij
vbi fontes eius regionis in crucg agifoleret.
«.Calead.
Scpr.jj*7* Acpro folitomunufculo fatisfuifle vocatis
whH-2 ~'r, nuptae in anum prono ore fufflare.Refert8c

7- AgnesTheobalday.prsfentem feadfuifle*
1
tteff. PitM-
'
ciim Cathalina,&Eugel ab Hudlingen Beel-
Jagijij. Cal.
wX
y
•Uo.ISjo. zebubfuovna item, & altera folenniter nu-
berent,in illiiifq; nupcijs quantum meminc*

y-
ratappofitas fuiffe e nigra caprea aflascar-
|

nes.Dominica Fal luaea 8.ciim iuncos rcligan

- " *.
JUppse ft-’
das viti vn& cum matre diuelleret,ac humi il-
-• v i
«undu Mo- cente$ fe,vt fit , labore recrearet: ccepit poft
neri u. prid.
aliquot fermones illam mater monere, ne
Id.iitl. ij»7«
ad vilius rei afpe&um formidaret, fi quae f«
forte infolentior oftendiflet : nihil enim ab
illa futurum periculi. Accum haecdixifiet,
momento aftitifle humana forma aliquid»
quod afpicientibus appareret calceario ho*
mini fimilererat enim incin&us v£trali fpai>
m pice contaminato , a quo tandem, cum
fi

w .
 ii b * * i f. tn
rfetin eius verba iureiurandoada&a , acia
nouae militic fignum inicdo in frontem vn-
gue notata, tandem eftcomprefia,ipfa vid£-'
te matre: qu*& viciffimfeillifhiprandam
prsbuit prasferitefe filia. Indeiun&i mani-
bus iri orbem aliquandiii tripudiaucre: tan-
dem accepta, Vt videbatur,pecunia(narti pau
16 poft retra&ata puluis effe carpit ) dilapfa
in aura* iricubo ad fui difceflere. Matthaeus
Amantius Rozeratius 9. fcelus hoc fortile* *
gi abs fefe eXcufatiorie aetatis apud Quaefi-
j
torem deprecaris, coqucrebatur fe primum uu. **
eo obligatum fuifle illa artate, qua nihil ad-
huc ipfe poterat, quaque per imbecillitatem
alieno imperio etiamnum erat obnoxius.
Nam vixdum e pueritia cgrcfftim vnH cum .

fratre * &fororei matre abdu&um aliquo

qilafiadconfanguinei fponfalia, atqiibiin-
iciosrerum firriul coaftos fe Daemoni addi-
cere.-poftquacflet ille multa prolixi ad ma-
iores illecebras pollicitus. Ijs& corifentane-
umcftquod fequitur. Adornabant carnifi-
ces tormenta, vt \ Barbara Gileta .0. crimi*
nisiftiusconfeflionem exprimerent: Ei illi faecario

fedat£intucns,acdefpiciens, Qua: haec (in

quirjdemltiaeft fpcrareh meper vim quic-
quam extorqueri poQje^quj fi velim veihroi
quantofeunque conatus facili prohibeam,
atque eludam ea, quae mihi expeditifii ma eft
aduerfus omnes cruciatus, tolerantia: Sed
iam vos lubem ifla poleftia libero. Nam
v
N <|uoi
 ‘••V-

.i.

vi' t> AEMftNOt ATftErXH Sac.

quod me meus ille Magifter non celfat ofc£
tundere, vtquatuor mihi e multis fuperiU-
tes liberos ad huc tenellos eius tyrannidi ad-
jjciam^cerru eft tunc me crudeliflimaemor-
! ti potius oflftrre,du me talibus miferijs, qua»
havienuspaflaftim pufiones meos eximo; Si
enim euadoifto non conuida iudicio, hoc
ctium reftat: aut ab ilFo morte ipfa durio- Vft

ra pati; aut illud dc char iffimis liberis etiam

ingratam, atque inuitam facere. EiufdemSe
argu menti cft quod fequitur;FrancifcaHac-
quartn. vix annorum feptem filiam lanartf
YMizacUo» nomine,vrfetandenvlimilimoreftia libera-
Aon.
ret # Daemoni addixerat : id que inter a! ia 1

li'”
admiffa quaefitor fort£ indicauerat. Cum
ei rei confentiens efiet filiae teftimqnium,
L»

fidemque praeteret maximam faterent ear

quae ipfa de noclurnis quibus interfuifle
fe dicebat, fagarum conuentibus certa , aO i

propria atfercbat : ccepit & omnium opi* ,

nione eiufdem criminis cum matre mani- }.

i:»
fella teneri. Sed" quia indigna ea aetas vi-
debatur, in quam lege ageretur(oam nec vt-
jjL'-

Jum malum venefium adhuc fecifie irttfe-

•is».
If niebatur) reiepitloci domina curaturam fir;
URL', *
vtabinfandaillaeonfuetudine qu^mfan - ,
1

&iifimis fieri pofiet inllitutis abduceretur*

•• Ergo fupplicio affe&a matre fic apud matrer
nam quandam feruatam,ac monitam per a-
vr.
liqaod tempus habuit, vtrefipuiffe, ac priftr

Kf Dam liberutem,excufib Daemonis iugo,re - z

CU P**
.
.

<V y
>
rj
H
PfyU ,*
vi>r
ff V T
llJBH
VBp |
It\ •
, ii
tjft
nwfC
r CUpfcraffe0mnibus(videretur: Sed, malum*
dkm notte quadam inter ancillas media fu»
more decumberet, fublimem illam Demoti
rapuit, quali fecum ablaturus: feciffetque,
vt creditum eft* nili ab ancillis allatum efletf

impedimentum, inclamato fxpius nomine

I e s v.Sic difturbatus praedam inter tabulati
tigna praedicam, ac pendentem reliquit, at-
qucabijt/Nec id commentum fuit ancillarii
vanum in vulgus rumori fpargere geftien-
tium,fe 4 >pfa totius viciniae, quae ad illarum
^ clamorem accurrit, oculis res cognita, ac per
fpe&a. Tum in filia ftupor,ac conferuatitf
miferabilis , inaedia, filentium, vigiliaeque!
e&o dierum, ac no&ium perpetuae fatis irt-

dicio fuere , nihil horum per fraudem , 8£

malitiam affixum , excogitatumquefuiflc.
Nam vitra feptimum diem incolumi vita
non famem author eft Plinius
pofTe perferri
12. Quod fi ad vndecimum trahi aliquan- t*
do contigit, quemadmodum &« annota-
uit,id vti,quod modo narratum eft, praeter Titim*.-
rtattiram cuenifTe fatendum eft. Efctiterunt
&alijplures noftra memoria ficabineunte
aetate in malam rem & parentibus abdu&r*
quos quoniam doli iarii capaces videbantur,
cenfuimus nos Puumuiri damnandos * vt
nudi .ter virgis caederentur circum eum ‘r*

locum , vbi viui parentes comburerentur.

Quod & ab eo tempore fere fic eft vfurpatu.
Sed ne hac quidem ratione vgquam putaul :jr
/ i N
pleni
 >pr» jwv*
j i,V
r -

D AEMONO L ATREI A* S A ©.
klM' plene legibus effe fatisfadum:maxim&, fi,vtf
njCt .
poft dicetur, aecas iam doli capax referiatur,
jKLV>
J V^»'-
* >Tt>X -

&ir conflet illos venenum malum fecifle: ve*-

• »
'
,
•’ * .
** ~ i

riim oportuiffe prsterea, quo publicae fecu-

* 4f?'t/-r£ s :

ricatr coufuleretur, e natur$ human£ finibus

rJV' iriV illos eijci, atque extrudi. Nam quod poena*
jmmir ??

<w?‘ ***- •

ad fontium emendationem eorreftionem- ,

'K
yWr r.PW
que etiam ad bibef folent, verendum eftntf i

hicfruftra fiat.Expcnentiaenimdeprehen-
fum elteos,qui licin potelfateDgmonfs CfS-
fieruot,rara nitf morte illi adimi: adeo te-
ffl^
’
.

nax,& fui iuris dominus, licque sgri quic-

I35&
qua rfi de fuo remittit. Quod fiadexemplu
res pertinetiquae commodior ad nequitiem '

feneftraaperiri y quaeinjpunitatisfpesinaioe
flr& offerri, aut dari poteft, qukm litanti, tam-
que deteftabilis fceleris-iufta,ac FegitimaSli-
iv* *i . qua' excufatioadmitratnr ? Viderint igitur^
qui earum rerum iudicia exercent, vtrun*"
leges, qua statis imprudentiam excufanr,ac
%
•
***.•&
«5 mifei efcunt.rede ei maFoconuenfant,c|uod!
W- J> v M»
£t npn modo dcfperatum, fedetram cum ar-
' tate vires adau&urum i citm & in alijis longi
»
leutoribus deli&is vltimam fsp£ legum tamu
*
i v d*uinarunrr.quam humanarum fcueritatem
*i~a& yS«

' «.
adhibitam legamus. Quadraginta duo puo»
I’
,,
• Qum* ri i duobus vrfis funt lacerati i $. ea fo-
V
»Cg«*p». lum caufa quid fjifeo proterul illufiC-
,
-• t?. Jfc 4*
Exdp-uo .Ientdic5tes:afc£decalue TrebiusGermanii»
tur.ad tje- legatus deimpubere lumi iuffit fuppliciu,
n*t avlla-
*
vcMarcianus i^iibro vudecimo de publicis
v*3S£ ; if-j iudi-
:
9
y. « .
v - .
:
Cr .•
 L f B R II.
fi ift
fudicijsobferuauit : quod cum ad pedes do-
mini cubaret, cum occideretur , cius tamen
caedem non prodidiffet. Athenienfium et- o
iam celebraturjudidum, quo nondu ephe-
bus capite damnatusfuir.quodeorpici ocu-
los eripui flet. In hoc enim ,-qualiserat astate
adulta futurus, fpecimen ampliflimumde-
derar. Quae r.e*.& fuperioribus annis me,
collegafquemcosimpulit,wtjiondumfep-
tendecim ancorum furem in crucem agen-
dum pronunciaremusjquod iam tertiu vir-
gis caefus, acetiam alterum iouftus humero,
pergeret tamen furtis, latrocinijfqueyitam
traducere.Eodem affp&um fuppiicioSena*
fusParifienfis fententia vndecim annorum
puerum ; quod squale idu lapidis necaflfet, ^
acmortui cadauer occultauiflet, memoraf
J3 odinus 15. in fua Dimonomania.Denique, »>/'

vt eo, vnde modo digrdfus fum, redeam, fcib.***-*'

quam nonert vnius falutem mplrorumin-

iocentium,ac immeritorum aperto diferi-
nine redimi.. Nam dubium non eft,quin
|uo<J adhuc ignari rerum ex aliena patrant
ibidine,id pro fua, vbistas irae, vltionif-
ue cupiditates plen£accenderit,ardentif-
iint exeeuturi. Et Msnandri in hoe
riminis genere fentemia femper probabi-
or vila eft ; Salutari feueritati poftponen- f

CJe ^ jjj!
im e (Te inanem fpeciem demetis 16. Item x ad bIu«l
rxti Caecilij apud Gellium 17. acerbitatem '
7*

ciicendi maieficij benfe , atque cautfc vi

N 1 u«n-
 *gi& D ABMONOL ATREI AB SAQ.’
'
r
J)
'uendidifciplinam efle.Non deeflent exem*'
pla,quii»us pueritiam.illam ^ veneficio,infti
,
gantibus parentibus, non temperafle facile
T / oftendipoflet: Memini enim legere me ia
iftiufmodi reorum quaeftionibus, qui fate-
rentur fe in extremis vnguibus venenum
habuifleafconditum,quod ^ parentibusac-
*
cepiffent,ciufque affri&u inter colludendi
f quales f^pe infecifle,ac necafle;fed nec per- (

fonas,nec tempus nunc dicere vacat: qudd

*• cilra ea legerem, non elfet adhuc confiiium
hxc feribere. Vnum tantum fuppetit,quod
'y
.
h*c fcam in lucem edituro ad hoc iudtici-
um noftrum Duumuirtim ell delatum de
nondum feptenni infante Laurentio Arfc»
i9. laienli i8.quem no modo conftitit ex ipiius
sC * ® tIani
1' difertis verbis ad nefariosD^monum
£m*t,ft '
/• conuentus a parentibus fuiffe dedudum,
.
vbivertendoveru,aflandisquecarnibusmi-
Jiifter adhibitus fuerat; fedSc ab ingerente
fe Magiftello, qui fibiVerd-Ipli nomen fe-
cerat, venenum non femel ac^epiflfe, quo ea-
rum, qui vel leuifiimamexhibuiflent mole- -
ftiam,iumenta deinde neeaflet: vtieuentus
. t ipfecomprobauerat. Hic controuerfia in-
ter Duumuiros, & diflenlio fuit non parua:
quid de eo,qui haec fic perpetraflet,eflet fta-
** tuendum: contendentibus nonnullis non
- ,
-
efle diutius in hac hominum focietaie feren
'
,
dum.quiad huouni generis capitalem bo-
ftem tam turpiter defcmiUcu Non videri
' com-
 t I BER II.

«omraiferatione dignum, qui mhilipfetu-

iufquam, cui nocendi libido fuiflet, e flet mi-
sertus: Eius vitae non efle parcendum, qui a-
lijs vitam per Cumtnam ioiuriam ademiflet,

ac quod viueret.nifi.Deus prohiberet, efiet

ademturus: Kfxflxffict illum effe, ac vltim^ex-
«crationis hoimneri),cut ne legibus quidem
paganorum , qui tamen pietatem vti nos
non coluerunt, parfum vnquamfueritrTan-
to ftagitio contaminatum , vti pecus , ad
4}uod accefflt mulier 19». haud dubie interfr- **
•cipndum efle, ne quid fuperfit, quod adep
«exeerandae ,,ac deteftabilis rei memoriam
vnquam refricet:Tnnocentiam confliij,quae
.alioqui infantes tuetur, nullam dici, aede-
•
fendipofl'e2o. vbi perfeucrandae animi iu- .
20.
}
licium oftendir,quam nemoineofuiflene-
gauerir,quiacceptamiiHuriamexinterual-
fo ad animum reuocauerit:2t. clam quoque
jj.ac timide, vti qui mali: rei fibi funteon-
Fadumvbi atrox apparet
fcij,vul us fuerit. uoi. o.
iam nondomefticam difciplinam, atquei*-
nimaduerljonem,qualisiblete{Tein pueros:
j d ^3mat|
de
iediudicum notionem ipfamque legum f* manum^j
ueritateexlgere^Jmpunitatc dehdti pfrop**.; v
ter aetatem no dari 24. fl modo in ea quis fit 1

® m c ptop*
in q crimen quod imenditur,cadere poreft. 2
+
at tale id efle, quo de nuc agitur fatis oftede Mnapa^j.
re inimicitias^urtajmedaciafmulationeiac^g^^*'
p eri uria eb.ceu •Jftevot peccata,
q uib» ta /V
I

•nen nemo inficiabitur obnoxia efle pyerdl ,«F:j

N 4 illam
 % m
~t

m
'

!•• Daemonol atkbtac S ao.

illam aetatem : vnaqueex omnibus venerg
ante pubertati non tetari, quod ad eam fck
licet vires nullae adhuc fatis fint validae at*/* i

Cap ide ?
uc Quod fenfa Gregorius 1 5.
in antiquis. Denique hoc nunc vfuuenire, yi
fcpt?nnes pueri ad fraudem callidiores re*
•
r
periantur, qu£m qui olim rudioribus adhuc
faeculis fuam pubertatem erant affecutf.
Iam vt vere dici pofljt adeo praecocem prae* 4

maturamque in pueris nunc elTe folertiam,

ac perfpicacitatem, vt earum malitia atatem
,:prx.
( quod loquuntur lurifcpnfulti) facili fu p-
plere inueniatur. Contri qui ad mitiorem
fententiam inclinabant;Non yidgri eum ad
hoftem tranfiuiiTe, qui quid ageret ipfe non
intelli^eret: Qyam etiam ob caufam olim
**’
.
tyroni z 6 . qui primum defertior fuiflet,
,
‘gnofeebatur . ytpote difciplinam adhuc ;

fub.f.Jf c« ignoranti , Immifericorditer , duriterqu$

quicquam ab ep fa&um non praefumi, cu?'
'

^ v • .v';;, iusingenium,ac mores nihil aeque,ac crude-

litatem abhorreant, atqjabominentur; C$-
d ium autem, vulnerum, incendiorum , alia-
rumque id genus calamitatum afpedum
non ferre pueros:fed ftatjm alienis malisil-
lacryraare,atqucingemifcereipfaexperien-
V tia fatis efle manifeltumrvt fi adeo quidfecu;
V'
fecifTe repertetur* id prodigio (imile exi (li-
vqrtrS* *
mandum (itjCredcndumquepopius in eo il-
los voluntatem luam nullatenus accotnmo-
dafle : cum tamen nullum fine fa crimeo

#
§«n
& vnquana

-iSF.
 t‘ I BIR IT. m
ynquamcotrahi poffic.Non magis illos ne^ ftf

pis cuiquam afferre caufam quam ferrum, 1

,
1 ai leg.

fuftem,!aptdes,venenum,ali.aquequ*ad al-
' '

terius perniciem adhibentur in ftrumenta;

in qu* tamen fanus ideo fauit nemo, quod
ad cuiufquam caedem» atque exitium vfui
fuerint,& adiumento.Nam hoc fit canum ii^
ore proiedtum mordere lapidem, eo qui vi-
brauit omiffo ac negleclo. Sacrata equidem
olim capita , aedeuota fuiffe Dijs Manibus,
qu* impune^ quouis occidi i ac violari pof-
(ent-.fed ea illorum fuiffe.qui fe volentes, ac
fcientes ei deteftationi vitro obtuliffentrpa-
&\s videlicet per annu cibis pubi icis, ac pu-
rioribus:idqup vel luftrand ? patriae, vel ex-
piandi ali. uius fccleris morbi, offcnticaufa:
vtifuiteaper ille emiffarius apud Hebraos
a8:fed eorum omnium nihil in puerum il- L eu it C a,!fr
Jum re&edici poffe, qui nihil mercede fpo-
ponderic. quinon fit periculum publicum,
aut fcelus alienum morte luiturus in cuius
?

deniqj fuppljcio nullum aliud exemplum V .

ftatui poffit,quhm quo natur^ ipfi probrum

inferatur, quaecon filio primam hominum
pueritil non fatis proinde inftruxit.ac mu-
niuit-Quod pecora etiam qu* femel nefan-
da hominum Libidine funt foedata , ac cota*
minata jubentur Hkterfici.ac eorum memo-
ria obrui , non eamdem habere rationem.
Multum enim iritereffe c*de perimatur,
iquod ad csdem iam natum eO: animal: an
r
;
: *
N | vite.
 *•* DAEMONOL AT RE TAI S A €.
vitaadimatur homini, cuius caufi cxterisa-
nimantibus natura vita concellit, ac tribum
Jtv
Nec leges ipfas omnibus ea fd 6 poenas ob ea-
dem facinora femper irrogafte.led huic pro s

tv dignitate , atque amplitudine minuifle: illi

tx>
<”
protenuitate,humilitateq;adauxifie,accu-
*
|
tnulafle : «qualitate enim (inqirit Plinius)in
ferendis fententijs nihil inueniri poffe inaer
qualius. Indigne igitur eum facere, qui ho-
n»it¥2 s,bellualq; eodem iure cenferi poftu-
let.Nihil innocentiae, fi mplicitatiqjpuerord
aducriari, quod acceptae iniuriae diu remi-
nifcantunquod eius referendae occationem
libenter arripiant: quod caueant in fa&o de*
prehendi. Nam & hoc bruta animantia face-
re, quibus tamen ob id nemo re€te vllum a-
nimiiudicium tribuit. Atrocitatem 29 fa-. .

tti ex affedtu facientis contiftcre ob idque

:
iniurifS.D.
e.um,qui occidit, cum vulnerare tatum vel-
let, mitius legibus puniri.in impuberem au*
tem nondum dolicapacem agi iniu^iaruin
non polle :.tantum abeft,vt de earum grauU
tafequjeftio ei moneri debeat. Siquidem e-
ius, quod non eft, nullas efie qualitates iura
Vbique praedicant. Fruftra igitur h*c d iffiti^
gui inter domefticam difciplinam, & exem-
pla publica: cum non minus repugnetiuri*
quod in proportione co#ft itutum eft ( 6x4-
boyov vocat Ariftoteles) state adhuc tener»
infante palam, ob fa&umhomtcidiumjfup-
plicio affici, q**m adqlu hominem obid
r-
ipfum
‘4.

aB3
 LIBER II. tof *•

jpfum virgis domi ccdi,ac caftigari. Omni-*

no infantiam doli expertem dfcjnec quic-
quam,quod maliti$ imputari debcat.in eam
cadere pofl'e:£icenim cum fe admodum im
*

pubere fiue|u«f9LKvM./ovxo/xi5viDemofthenes
dixiflet,re&e eo dixifle adnotauit Vlpianus
jo.vtintelligeretur nofuifleadhucdolica-
pacem Nec quicquam contra facere videri,
:
1
$. jf i D*
quod virgarii metu m£tiuntur pueri aequa- •

libus,fi qux intercedit contentio, inuident': ^uiadui

moderatores xgreferunt,acfx pe oderunt; 0 bfcxuat.|j
manus ab alieno non abftinec. Nam hxc ru- 6.cap.n.
diraenta tantum efle vitiorum , atque incu- $«.
Horat*
nabula,non etiam confummata,qux huma-
nis legibus coerceri, ac vindicari oporteat
j jjj ^ ^
q SCU a
crimina,acpeccata.Porroquodnuncmatuh tt i

rius quim olim fapere, atque intclligere di- tutor.de

cantur,hanc veteremefle multorum tempo Do.cxcufa
rum querelam. p H*
l. Impube-
Damnofa quid non imminuit dies ? ‘ r^Dcfutt.
6. A Et as parentum peior auis tulit r-VOM j
l.Hxrcdib,
Hos nequiores, mox daturos 'i 'Stilik » fubf.de
Progeniem vitiofforem. 31. Dolo.
Cuius fententixauthorem Horatium mul- 3 + .

tispofl: annis fecuti Saluius Iulianus32.Dc>-

**
mitius Vlpianus jj.Iulius Paulus j^.ac Turif» nc '

confultialijplerique omnes tamen negaue-

rut pupillos doli efle capaces, nifi quieffent
prope iplam pubertatem, id eft (vtinterpre-
taturCalliftratus 35.) quibus femeftre tantu d cfXc>tt
^
tempus ad pubertatem deeffet, vel ad fum- torum*
mum
 .

7 ' ••
-jr '£?*'. v*-* • • •

•dJm.
, V -
T
,*^ ^ t » # y&
fja 15 AEMONOl ATRElAE Sao. ' >

e
Cors mater infund ebat. Quod idem Brid* &
cius,ciim eodem die quo illa de fe apud qu$-
florem refpoderet.ita eucniffe afleruit: hoc
ad rem magis confirmandam addito argu-
mento quod prius fublata ftragulafilijar-
JB \\
,

tus illa illeuiflet,ne tam

facilfc atfre&atUsex-

4f. <citaretur.DominicaZibella45. fe quoqjin*

fcogeuil!^ quinauit,non folum filij,fed &coniugis par-
Jb trxo.Ana.
n
ricidio. Alexia Belhoria4<t vnumitem, &
«i»j. alterum maritum veneno fuftulit. Hodem
. *?• enim loco habent &cxd es, & parricidlarefb
ad aqm* 17. que illis aeque acer , ac praeiens animus ao
c»i. febro, vtrumque : ita omnem omnino humanita-
tem, pietatemque exuerunt.

tVEM ISTAM SORTILEGI l SAE-

pe in liberos ipfa parentum labefaSationcy ac ve-
lati contagione demanare: dum fctlicet Magiftel -
lorum fumrum gratiam eofafto tntre iUifiudent*

Ac quomodo atatit excufauone matiid crimen i

quibufdam m pueris defendatur : tum pr optet
fuam atrocitatem , immamtatemqtte : tum quod
em vnquam deponendtjpesfere omnisfit ereptas
atque ablata.

GAPVt It
Nfinita, atque inexplebilis fetfrper fuit

Ifemel pedem
Satanjeauiditas : ficvtirt
intulerit, inde vnquam nifS
quam familiam

«greretulifle auditus fit. £t hoc quoq; intef

iliaindubitatum,certumqueindic4 umfem-
per habitum eft contra «os , qui fortilegij
a
h t.
pofta-
i/”*
 Liber II. 191

po{lulati,ac delati funt :

quod reperirentu*
ijs editi parentibus ,
qui illius criminis antfc
fuiffent damnati.
Redit ad aulberes gtnmy
Stirpem % primum degenerfanguu refert 1 . f.

Et hxreditarij criminis exempla quotidiana senec»kr

,pp# y#*
apparent in liberis.Si quidem Daemon prae-
cipue fatagit fu os indies numero cumulatio-
res vt habeat. Qji* res illi in procliui ma-
gis e (Te nequit , quim (i eos , quos iam in

poteftatem habet, ad liberorum talem cor-

ruptelam adigar, atque impellat. Nicolaea
i.nondum puberem fe ad no&ur-
JMorclia
nos Daemonum conuentus & patre fuifle de- JJu *fc£»
du&am fatetur. Alia eft,quae quamuis non- m7 .

dum eius aetatis eflet,qux muliebris patien-

tif legem poffet acci pere:dicit tamen (e pro-
cul a matre amandaram fuifle in denram • •>». - jt

iyluam , vbi lepidum adolcfcentem nancif-

ceretuf.quem illico facile deperiret. Quod
& ita vti praedixerat, euenit. Sed vt illum in
amplexus admilit/enfit illico fc illufara: vi- s

fa eft enim fibie marmore ftatuam aliquam

compleri: adeo rigidus, ac grauis incumbe-
bat. Hennezelio parentes Erricus 3 8c Ca- .

tharina fuccubam dederuntin vxorem, qu$ v«iga»HUi

1111*
fe Schuartzbourg nomine vocabat. Ei quan h**”**
tu illi primo acceflii aduertere licuit, crina-
le^ veftis crSt atri coloris: pedes equinis vn
gulis deformes. Nec eam tamen obid minus
deperijt;fcd ftatim concubitus voluptatem
iacro-
 tjfc I*AEMOflfl t ATRII AB SAfcJ
facrorum omnium abiurationfe auidiflimi
depa&us eft. Vcriim quafi in frigida opple-
tamfpecum immififlet re impedita, atqud
4*
«ifiarux»$
imperfeda pudens,ac dolens abijt. Domi*
jneofc Oft. nicus Petronius , cum nondum annum acta-
•J**. tisduodecimuattigiflet,itidemad nefarios '

illos coetus^ matre , vtvxorcm duceret, eft

perdu&us.Nam & illi matrimonia frequen-
f-
tari aiunt Coleta Pifcatrix 5»ac pleraeq; aliaes
Manciif,*. Imo Bertranda T onftrix & Sinchen May &
,
Id.Mtij.
Speirchen 6. retulerunt interfuifle feeiu£
«J»J.
4. modi nuptijs,cum forte de no&e ibi fierlt*
forpichif
vbi fontes eius regionis in cruc€ agifolerSt.
p.Caland.
Acpro folito munufculo fatisfuifle vocatis
nuptae in anum prono ore fufflare.Refert8c
7- AgnesTheobalday.prsfentem feadfuifTe*
Ueff. PitM-
lagijij. Cal.
cum Cathalina,&Eugel ab HudlingenBeel-
•Ao.isjo. zebubfuovna item, & altera folcnnitef nu-
berent, in illiufq; nupti js quantum memine-
rat ap politas fuifle & nigra caprea afTascar-
nes.DominicaFalluaea 8.cum iuncos religart
t.
JLnppz
dae viti vni cum matre diuelleret,ac humi ia-
«undu Mo- cente* fe,vt fit, i labore recrearet: ccepit poft
neriu. prid.
aliquot fermones illam mater monere, ne
M.laL »5*7.
ad vilius rei afpe&um formidaret, fi quae f«
forte infolentior oftendiffet : nihil enim ab
futurum periculi. Accfcm haecdixiflet*
illa
momento aftitiffe humana forma aliquid»
quod afpicientibus appareret calceario ho*
mini fimilererat enim incindus v&rali fjpar-
fimpice contaminato , a quo tandem, cum
 .

•V';'-': tlB B* ii
R tfetin eius verba iureiurandoada&a , ac in
nouae milicic fignum inic&o in frontem vn-
gue notata, tandem eftcomprefia,ipfa vide-'
te matre: quaetk Viciffimfeillifluprandam
prsbuitpraeferttefefilia. Indeiun&i mani-

bus in orbem aliquandiii triplidiauere: tan-

dem accepta,Vt videbatur<pecunia(narti pati
16 poft retfa&afa puluis effe ccepit ) dilapfo
in aura;? incubo ad fuddifceflere. Matthaeus
Amantius Rozeratius p. fcelus feoc fortile- f .

gi abs fefe efccufatiorte «Catis apud Quasfi-

j

torem deprecans, coquerebatuf fe primum *«£ * ^

eoobligatumfuiifei-llaitate,quanihilad-
hucipfe poterat, quatjuepfcr imbecillitatem
alieno imperio etiamnum erat obnoxius.
Nam vixdum e pueritia egrefltim vn& cum.,
fratre * &forore3matre abdu&um aliquo
VjJ-N.V
qilafiad confanguinei fponfalia * atqjibiin- .. .
‘‘.vXWi*

lciosrerum iimul coa&os fe Daemoni addi-

r
cere:poftqu3eflet ille multa prolixi ad ma-
iores illecebras pollicitus. Ijs & confentane-
umeftquod fequitur. Adornabant carnitf.
Ces tormenta, vtiBarbara Giletaio. crimi-
ii.
nis iftiusconfeffidnem exprimerent: Ed ili*
fedat&intuens,acdefpicieh$, Qu^haecfin "«“f**^*
quitjdemftia eft fperare i me per vim quic-
quam extorqueri poflefqufli velim veltrar
quaocofcunque conatus facili prohibeam,
atque cludam ea,quae mihi expeditiffi ma eft
aduerfus omnes cruciatus, tolerantia: Sed
Hm vos lubens illa. molellia libero. Nam
W quod
 ( .

V$4 ®>AEM6NO£ ATAEI-Xb SA(*.

quod memeus iileMagifter non celfat ofei
tundere, vtquatiior mihi e multis fuperJfH-
tes liberos adhuc tenellos eius tyrannidiad-
j^ciam;cerru eft tunc me crudelifljmaemor-
ti potius oflferre,dum £ talibus miferijs,quas
-
ha&enus paflafiim pufiones meos eximo; Si
Kr?-.
enim euadoifto non conui&a iudtcio, hoc
etijm reftat: aut ab illo morte ipfa durio-
ra pati; aut illud dechariflimis liberis etiam'
ingratam, atque inuitam facere. Eiufdem#’
argumenti eft quod, fequitur;FrancifcaHac-
it
quart 1 1 . virt annorum feptem filiam lantftf
-••Ha* 4

Tiiizadio* nomine,vtfetandem litnilimoreftialibera*

ABn* Daemoni addixerat idque inter alia
ret
m^ » :

admifTa quaefitor fort& indicauerat, Cum

ff

; ^ ,
M ei rei confentiens effet filiae teflimonium,

fidemque praeteret maximam faterent e®

4^ quae ipfa de nociurnis quibus interfuifle
«*. ?"4

V< fe dicebat, fagarum conu entibus certa , ac

propria afferebat: coepit & omnium 6 pV
. nione eiufdem criminis cum matre manr-
feda teneri. Sed: quia- indigna ea aetas vi-
r dcbatur,in quam lege ageretUrfflam nec vf-
‘*7
lum malum venepum adhuc fecifie inve-
A»,
i'! niebatur) recepit loci domina curaturam fe;
vtabrnfandailla confuetudine qu^mfarr-
,

&iifimis fieri polfet inftitutls abduceretur,

Ergofupplicio aflfe&a matre fic apud matrty
nam quandam feruatam,ac monitam per a-
liqaod tempus habuit, vtrefipuilfe, ac priftr
Oam libertatem, exculTo Daemonis iugo,reJ-
 .

v
1 II E It II. tjtf "r

fcdperaffeomnibusjvideretur: Sed.tnaium*
’••
dtmno&e quadam inter ancillas media fu® ,,

more decumberet, (iiblimem illam Daemon

rapuit, quali fecum ablaturus: fecifletque,
vt creditum ab ancillis allatum eflet
eft* nifi
impedimentum, inclamato faeplus nomine
I e s v.Sic difturbatus praedam inter tabulati
tigna praedicam, ac pendentem reliquit, at-
j
queabijt/Ne c id commentum fuit ancillard
vanum in vulgus rumori fpargere geftien-
tium,fed pfa totius viciniae, quae ad illarum
i

i clamorem accurrit, oculis res cognita, ac pef •/>

fpe&a. Tum in filia ftupor,ac conferuatto '
?
.. miferabilis , inaedia, filentium, vigiliaeque ’v
®&o dierum, ac no&ium perpetuae fatis ih-
dicio fuere , nihil horum per fraudem, &
'

^.malitiam affiiftum , excogitatumquefuiflc*

i4Nam vitra feptimum diem incolumi vita
.-non poffe perferri famem author eft Plinius
£ is. Quod ad vndecimum trahi aliquan- t*
fi

docontigit, quemadmodum & is annota

uir,id vti, quod modo narratum eft /praeter vitimo. s . >
riattiraro cucnifle fatendumExtiterunt
eft. . ^
&alijplures noftra memoria fic ab ineunte
aetate in malam rem i parentibus abdu&i* •
^
% quos quoniam doli iam capaces videbantur, , V
cenfuimus nos Duumuiri damnandos , vt
nudi .ter virgis caederentur circum eum ?

locum , vbi viui parentes comburerentur. - v r -

.

Quod & ab eo tempore fere fic eft vfurpatu. '

Sed nc hac quidem ratione vg quam putau!

'H » plenfc

f «r'
I s

•
r * 1 r n -

iudicijsobferuauit: quod cum ad pedes do-

mini cubaret, cum ogcidcretur , eius tamen
caedem non prodidiuet. Athenienfium et-
iam celebratur judicium, quo nondu ephe-
bus capite damnatusfuit:quodcorniciocu*
los eripuiffet. In hoc enim,qualiserat aetate
adulta futurus, fpccimen amplifTimumde-
derat. Quae r.e«.& fuperioribus annis me,
collegafque meos impulit, wtjiondumfep-
tendecimanjiorum furem in crucem agen-
dum pronunciaremus:quod iamtertiu vir-
gis cxfus, ac etiam alterum inuftus humero,
pergeret tamen furtis, latrocinijfque vitam
traducere.Eodem affe&um fuppiicioSena*
tus Parifienfis fententia vndecim annorum
puerum ; quod squale i&u lapidis necaflet,
\ac mortui cadauer occultauiflet, memoraic
jBodinus 15. in fua Dsmonomania.Dcnique, tt.

yt eo.vnde modo digreflus fura, redeam,

jquom non eft vniusfalutem multorum in-
nocentium, ac immeritorum aperto difcri-
mine redimi . Nam dubium non eft, quin
quod adhuc ignari rerum ex aliena patrant
Jibidinc.id profua, vbistas irae , vltionif-
que cupiditates plen^ accenderit, ardentif-
iime bntexecuturi. Et Msnandri in ho«
criminis genere fententia femper probabi-
*
lior vifa eft: Salutari feueritati poftponen-
dam e(Te inanem fpeciem clemetiae 16, Item fu
Sexti Caecilij apud Gellium 17. acerbitatem *7*
L,k -

vlciftcndi maiefkij benfc, atque cautfc vi

N i u«n-
 DAEMON©! ATREI AB SAO.’
\endidtfciplir^meffe.Non deeffent exem-i
pla.quibus pueritiam illam a venefkio,infti
gantibus parentibus, hon temperafle facile
oftendi poflet: Memini enim legere me in
iftiufmodi reorum quaeftionibus, qui fate-
rentur fe in extremis vnguibus venenun*
habuiflfeafeonditum,quod ilparentibusac-
cepiflent,ciufque affri&u inter colludendi
$ quales f$pe infecifle,ac necafle;fed nec per- #

fonas,ncc tempus nunc dicere vacat: qudd

cilm ea legerem, non ad huc confiiium
effet
haec feribere. Vnum tantum fu ppetijt, quod,
haec nam in lucem edituro ad hoc iudici-
um noftrum Duumuirum elt delatum de
pondumfeptenni infante Laurentio Arfa-
i9. laienli i8.quem no modo conftitit ex ipfius
Jjwfj.Cti. etiam difertis verbis ad nefarios Dfmonum
conuentus a parentibus fuifle deduftum,
vbi vertendo veru,alTandisque carnibus mi*
Jiifter adhibitus fuerat; fed & ab ingerente
fe Magiftello,qui fibi Verd-Ipli nomen fe-
cerat, venenum non femel accepiffe, quo eo-
rum, quivel leuiflimam exhibuiffent mole-
ftiam,iumenta deinde necaflet: vtieuentus
ipfecomprobauerat. Hic controuerfia in-
ter Duurauiros, & diflenlib fuit non paruai
quid de eo,qui haec f c perpetraffet,eflet fta-
tuendum contendentibus nonnullis non
:

efle diutius in hac hominum focietate feren

dum,quiad humani generis capitalem bo-
- ftem tam tarpiter defeiuifiet*. Non videri
com-
 Liber II. tpg

«ommiferatione dignum , qui nihil ipfetu-

iurquam,cui nocendi libido fuilTet, tfTet mi*
fertus: Eius vitae non eflfe parcendum, qui a-
I.

lijs vitam per fummam iniuriam ademifler,

•ac quod viueret.nifi. Deus prohiberet, elfet
ademturus: xaflxffw, illum eATe, ac vltim^ex-
ccrationis hominem, cui ne legibus quidem
paganorum , qui tamen pietatem vti nos
aon coluerunt, parfum vnquamfueritrTan-
to ftagitio contaminatum , vri pecus , ad
quod acceffit mulier io^haud dubie interfit- **
-ciendum «fle, ne quid fupcrfit, quod adeo ii C r

«xecrandae ,.ac deteftabilis rei memoriam

vnquam refricetdnnocentidna confiiij, quae
.alioqui infantes tuetur, nullam
dici, ac de-
fendi poffe zo«* vbi perfeucrantiae animi iu- 20 .

diduinoftcndtr,quam nemoineofuifiene*
fiauerif,quiacceptaminiuriamexinterual-
To ad animum rcuocaiierir:2i. clam quoque
22 . ac timide, vti qui male rei
funteon- '“ or
fibi
lD r
.
*
icij,vurus tuent. Paaum vbi
atrox apparet uoi.p.
iam non domefticam difciplinam, atquea-
j
nimaduerfionem,qualisfolet effein pueros: dVlag™**
fediudicum notionem ipfamque legum fe
ueritateexigere^Jmpunitatcdel 6ti prop-- .
2J .

ter aetatem no dari 24. fi modo in ea quis fit 1

ptop*
in qcrimen quod intenditur,cadere poteft;
at tale id efie,quode nuc agitur fatis oftede l. irepunf- .

x ™' ***'
re inimicitias, farta,medada fmulationc:. ac
periuria ei ? ,ceu iy^/uevot peccata, quib® ta
ffien nemo infidabitur obnoxia ede puer Je
mi'
u illam jyi*
 .

DABMONO L ATUBI AB $A(?.

illam aetatem : vnaqueex omnibus venerg /
ante pubertate non tetari, quod ad eam fcfc* 1
licet vires nulla: adhuc fatis fint validae at*

C«p S uc efficaces, Quod & fenfit Gregorius 1 5,

jn antiquis. Denique hoc nunc vfuuenire, yfr
feptennes pueri ad fraudem callidiores re*
V- perianfur,qu^im qui olim rudioribus adhuc
.y faeculis fuam pubertatem erant affecuti.
lam vt vere dici poffit adeo praecocem pra^ 4

maturamque in pueris nunc eflefolerriaoi»

ac perfpicacitatem, vt earum malitia aetatem
( quod loquuntur lurifcpnfulti) facili fup-
plere inueniatur. Contri qui ad mitiorem
fententiam indinabant;Non videri eum ad
hoftem tranfiu iiTe, qui quid ageret ipfe non
intelli^eret: Q^iam etiam ob caufamolim
k
M- tyrom qui primum dcferfior fuiflet,
^ *|n°fcebatur . vtpote difciplinam adhuc
Sb.tdcr? ignoranti, Immifcricorditer , duriterqu$
quicquaraab eo fa&umnon praefumi, cu-
ius ingenium,ac mores ni hi! aeque, ac crude-
litatem abhorreant, atqjabominentur: C$-
dium autem, vulnerum*incendiorum, alia-
rumque id genus calamitatum afpe&um'
non ferre pperos-.fedftatimalienis malisil-
lacry mare, atque in gemifeere ipfa experien-
tia fatis eflemai)ifeftum:vt fi adeo quidfecu$

feciife reperiStiir, »d prodigio fimile exifti-

tr,
mandum fit,credendumquepppi|is ineo il-
los voluntatem luam nullatenus accommo-
dafle : cum tamen nullum fine fa crimen
mL .
* vnquam
 Liber IT. ia?

Vnquatn cotrahi poflic.Non magis illos nc^ ftf

fis cuiquam afferre caufam, quam ferrum. 1 n<M«g.

fuftem, lapides, venenum, altfquequaead a?-

terius perniciem adhibentur inftrumenca;

in quae tamen fanus ideo feuic nem n,quo.i
ad cuiufquam caedem* atque exitium vfui
fuerint, & adiumento.Nam hoc fit canum iri
ore proie&um mordere lapidem, eo qui vi-
brauit omiffo ac neglecto, Sacrata equidem
olim capita , aedeuota fuUTe Djs Manibus,
quae impune jjquouis occidi , ac violari pof-
fenefed ea illorum fuifle.qui fe volentes, ac
fcientes ei deteftationi vitro o btuji (lent: pa*
£tis videlicet per annu cibis pubi icis* ac pu-
rioribus-.idqup ycl luftrandsp patriae, vel ex-
piandi alu uius (celeris morbi, qff enti cau fa:
vtifuiteaper ille emiffirius apud Hcbraro?
a8:fed eorum omnium nihil in puerum il» t cu U ca,|fr
Jum refte dici pofie, qui nihil mercedefipo-
ponderjt. qui non (it periculum publicum,
aut fcelus alienum morte luiturus: in cuius
deniqj fuppljcio nullum aliud exemplum
ftatui poffit,quim quo natur? ipfi probrum
inferatur* quaeconlilio primam hominum
pueritia non fatis proinde inftruxit, ac m ti-
ni u it -Quod pecora etiam quae femcl nefan-
da hominum libidine funt foedata , ac c6ta*
minata jubentur fltterfici,ac eorum memo-
ria obrui , non eamdem habere rationem.
Multum enim irttereffe caede perimatur,
quod ad caedem iam natum eftanimal: an
N | vitR
 Daemonoiatrita* SA«. - '

Vitaadimatur homini, cuius caufa exteris

nimantibus natura vita concelfit, ac tribuit,
Nec leges ipfas omnibus eafd£ poenas ob ea-
dem facinora femper irrogafle.fed huic pro
dignitate , atque amplitudine rainuifle: illi
pro tenuitate^humilitateqiadauxifle^ccu-
jnulafle; aequalitate enim(inquit Plinius)in
ferendis fententijs nihil inueniri pofle inx-
qualius. Indigne igitur euro facere, qui ho-
nsines, bellualq; eodem iure cenferi poftu-
xlct.Nihil innocentiajjflmplicitatiq; puerord
aduerfari, quod acceptx iniurix diu remi-
nifcantunquod eius referendx occationem
libenter arripiant: quod caueant in fa&o de-
prehendi. Nam & hoc bruta animantia face-
re, quibus tamen ob id nemo re&e vllum a-
nimiiudicium tribuit. Atrocitatem 29. fa-
tticxaffe&u facientis confdtcre: obidque
*
eum,qu i occidit, cum vulnerare tatum vel-
let.mitius legibus puri iri.-in impuberem au*
tem nondum dohcapacem agi iniuriarum
non polfe uantum abeft,vt de earum graut*
tate quxftio ei moneri debeat. Siquidem e-
ius,quod non eft, nullas efTe qualitates iura
Vbiqueprxdicant. Fruftra igitur hic diftin*
gui inter domefticam difciplinam, & exem-
pla publica: cum non minus repugnet iuri,
quod in proportione co#ftitutum eft (dvd-
Aoyov vocat Ariftoteles) xtate adhuc tenera
infante pahm,ob fadum homicidiumjfu p-
pliclo affici, q**TO * 4 qlu bpminem ob id
 .

, LIBER II. loj *

Iplum virgis domi cxdi,ac caftigari. Omni-*

no infantiam doli expertem eflejnec quic-
quam,quod maliti$ imputari debcat.in eam
cadere pofle :£ic enim cum fe admodum im
pubere (me fxetf *.xi/M.<ovxofu$ii Demoli henes
dixi{Tet,re&e eo dixifle adnotauit Vlpianus
jo.vt intelligeretur no faiffe ad huc doli ca- 1 «.

pacem Nec quicquam contra facere videri,

:
1 |-jf «• **
quod virgaru metu metiuntur pueri xqua- :

libus,fiqux intercedit contentio, inuidenti: cuiatiai

moderatores xgr£ferunt,acfxpc oderunt; 0 bf«uat.||
manus ab alieno non abftinet. Nam hxc ru- 6.cap.ia»
dimenta tantum eflfe vitiorum , atque incu- $«•
Horat* *
nabula.non etiam confummata,qux huma-
nis legibus coerceri, ac vindicari oporteat g.
j—JJj ^
crimina,acpeccata.Porr6quodnuncmatm q^scum
rius quim olim fapere, atque intclligere di- tutor.de
cantur,hanc veteremefle multorum tempo Do.excufa
rum querelam. - 5? *
,

Damnofa quii non imminuit dies* * j

AEtas parentum f eior auis tulit i

i.Haeredib,
2\os nequiores, mox daturos * fubf.de
Pr olentem vitio/torem. $r. Dolo.
Cuius fententixauthorem Horatium mul- M" .

tispoft annis fecuti Saluius Iulianus.52.D0>-

mitiusVIpianus jj.Iulius Paulus 34, ac fiirif# nc ‘

confultialij plerique.omnes tamen negaue- -

rut pupillos doli efle capaces, nifi qui eflent
prope ipfam pubertatem.id eft (vtinterpre-
taturCalliftratus 35.) quibus femeftre tantu jcfxc.tai
tempus ad pubertatem deeffet, vel ad Ihm- torum..
& mum
 ,

»•4 ©AIMONOL ATRII AI S A».

}(. suum annus,vtexplicauit Galenus in Apho £4

A Apho- rifm:j6:Neque enim eos ante id «tatis dele-
“ '**
dum rerum habere vllum : Denique 57 v£-
ti*ft«oda, nia dignum videri, qui aliquid pxeius prae-
0
ttindi*
* £SP co f* c if#cui neceffe habet parere. Quanti!
- '
tuf. nutem parentibus liceat in liberos tenellos
Adhuc, atq*obnoxios omnes qui volent me-
wje moria repetere, quales ipfi ea xtate fuerint»
facile iudjcabunt.Et fecundum hanc fenten
yr
tiam , quod mitiorem interpretationem
habere videtur, eft pronuntiatum. Verum
quod ea animi labes vi* elui pofTe dicatur,
ac fi qua tandem ratione queat, praecipuam
eam efle, quae polita eft in quotidianis eoru
monitis, ac inftitutis, qui fe $ communi ho-
minum vita ad duriorem, rigidioremq; pie-
tatis cultum contulerunt : vifum eft includi
cum oportere in Paulianorum coenobium
quod eo Ioci,vbi reus agebatur, nec non ita
pridem extindum eft.-Plerofqueenim om-
ses dicere, nullam fpem bonae mentis reli-
quam fore; nec eflequod praeteret cxpe&a-
retur, fi non ea via relipifceret- Quod faxit
Deus Omnipotens, Deus luminum, miferi-
cordiarum ac fpirituum pater, vt tande' ho-
'
mines ,quod deinceps fequaturin iudican-
do exem pium habeant, & certius,& planius.
Nam cert&ex eo:qui adhucextitit,fortilego
fum numero nemo quod fciam auditus eft
qui fead bonam frugem recepiftet.Sed con-
tri vno oxe fer£ omnes autumant fibi, poft-
«A quam
 . .
1 1 fi fi R II. •
*.#
^uamfemelfidem Daemoni fuam obftrim.
xerunt,non licere impuni eam vnquam fal-
lere. Ac, fiquando id faciendi fubeat libido»
aut illius taedium aliquod eos capiat , fortfe
quod promiffa non perficiat, quod intolera
biliter feuiat quod in flet vbique importu-
,

nus: non licere tamen id facere propter eius

iugesjaffiduafquedahortationesjminas^eiv
bera.Quod&IoannesBurfarius 38. hocip# DcmbiMi}
'
fo mcnfe fruftrafefatpiffim^ tentafleafleuc- « cai a#.
•
tttft.oju.
rarit.
mn
— facilis defien/us Averni: ,

At reuocaregradumfuperafque evadere ad aurae

f v Jiecepttsjhtc labor efi.
lfta tamen fateamur opoitet dmmai e* Det
omnipotentis motu pendere, & arbitratu* :

Eamque emergendi difficultatem non tam •*«*V*' «\

'^rr* r -

efleex affiduitate Daemonis qu^m exeo, ,

quod iufto Dei iudicis deferti Sortilegi &«.

ius gratia fpoliati fuopte robore ac viribus
non pofTunt fe eius vinculis expedire.
HVMAtflS CADAVER 1BVS SORTILE jf -

gos abuti adfua maleficia : prafertimque ,fiqu*

sm '
f font vel abortu egefia, reifippluie interfettat vei > . }\i
, ,
f

c i , denique cade aliqua indigna, atque mhenefia per-

empta,

C AP. III*
•i

Ortilegos f*pius humanis cadaueribui f *

S ad maleficia fua abuti, authoresfuntPor

phyriusi.in libro defacrificijs,& Pfellusin t .
J

fi «oquea'
 &
y.; ne
a
o( &ABM0tf0t ATRtt Aft SA#.'
tooquemfcripfitdeDzmonibus. Niftiirtts&
(inquiunt) quia animae liberatione terreni,
contagionis iaro fa&x vaticinatrices : conta-
gionem tamen aliqua e fuperiore contuber-
nio adhuc retinentes, circum corpora voli-
tare,atque obuerfari creduntur.Quod mihi
W
•7

beutiquam fit verifimile : Nam nec yllum

vnquam defiderium eft eius £uftodiz,vndtf
quis euaferit,necdefxcato, ac puritati fuam
4' .
demum adepto animo cum foetido, ac puti-
V>
.

do corpore vlla neceftitudo re&e interce-:

*
derc poteft:& omnino tanta morte fit vtrin-
qye leceflio.donec manifeftimur coram tri
t
bunali Chrifti,qu5ta vnquam dari vel cogi-
Z.
tariqueat a.Credibile eft igitur haec ita con-
«a *.* «i
Cotinih. fulto, ac malitiosiDaemonibus efleadin-
tcrfio. uenta.vt naturam humanam magis, magifqj
ludificantes eiusreliquijs ad eam^quam mo*.
liuntur mortalium perniciem maiori cum
.contumelia abutantur. R,eperiebantur (in-’
quitTacitusj.de Pifone venefici; fufpe<fte>
WH AuulUk}
Joquens) folo,ac parietibus erutx humano-
’

rum corporu reliqui*, carmina, deuotiov &

res, & nomen Germanici plumbeis tabulis
infcul ptum : femiufti cineres, ac tabe obliti,
’
aiiaqufc maleficia queis creditur animas nu-
4S* >
minibus infernis lacrari. Quod & Apuleiiis
4. attigifle videtur , dum caufam rccenfet, .

ffb.2.4e A£« obquam cadaueraLariffx tnTheflalia per-

uigili nodis cuftodia feruarifolerent. Ni-
mirum (inqjiit) ne fags mulieres, quibu»
ears-
 t

liitK Tf.

regio abundabat cotumelios^ demo*

illa

ficarent,pr*fegminaq; ad exitiabiles viuen- / 31

tium fortun is con uerterent. Hoc & noftrag
*tatis maleficis hominibus moris cft facere* V
pritertim fi cuius fupplicio affedM Cadauef
exemplo datum eft, & in cruCem fublatum.
Nam non foliim inde fdrtilcgijs fuis materiS
mutuantur fed & ab ipfis carnificinae inftru
:

mentis, refte, vinculis, palo, ferramentis. Si-

quidem ijsvulei etiam opinione ineffead •
:
1

vim quamdam, ac po
incantationes Magicas - ' ;
i
|
teftatem. Mulierum quoque foetus abor-
tione egeftos nulla alia probabiliori caufi
itidem vfurpant:alij quidem e detra&a eo-
rum cute membranulas adaptantes quibusi
barbaro,ac ignota aliquo chara&ere infert- \

ptis demum vtahtur ad ea,quae maxime eu**

""
piuqt,confequenda. Qua de re Agrippa, Per-
trus de A bsno,&PicatriX tresdamnatae Ma-*
giae proceres plura,qukm e re hominum fit* \ ; -j

praecepta reliquare. Alij vero totos, inte*

grofque decoquentes: dum vel in cinerehl
ariditate abeant : vel in maflam adhibitis, a£
"
comixtisquibufdamalijscaalefcadt. Quod
& Baptifta Porra Neapolitanus 5 in libro fe^
.
Capr^ ;
?*. I
eundo Magiae naturalis obferuauit fua aeta
fe fadfcum. Id genus p*.fa<tx.o7roty$ membra-
timin fua facinora abortus diuidentes, non f
modo ab obftetricibus, verum etiam l me-, %
retricibus proditos retulir Plinius 6 Et ho- . * >

die frequentes habet, quaefubLatharingica

ditione
 fo* Da? MOMOL ATREIAS S A<j,
'

ditione eft, Ale mari a : vti farpedeprehendt

ex eorum qua- (bombus capitalibus : Anna
RufF 7 . agnofdit operam fuam commodaf-
i

T lefe Lollucuina venefica in eruendo eiuC;

Ihifa C«l
.««i. modi cadauere quod ad faniDufani maiori
portam recenti funere obrutum fuerat: atq$
exciusexufti cinenbils medicafle potioni,
qua deinde ad certam eorum , quos vellent
perem ptos vtef enf u r perniciem. Cathari-
I.
Ibidem .
na Mctenfis S.addit fead ingratiorem fapo»
ttiiNei. rem ad mifccrefolitam lupinum, filices inu-
Iss^fel bubul u,fuliginem > & fi quid c(l quod
am'arcirefuperet.Nam etiatoinUitis&obni*
ierclu&antibusea in os ingerunt * vii aliti
didetur. Briceij Meg 9 , cofiu 6 hlen$ tft huit

9»rptchf1
feftimoriium*derefo(Io(cilicet infantisca-
€ caleo <1. dauerc.quod eius pater (huic efatndme Fi»
ber Vvo.If) pridie extuleratrln hocquetan-
tum diuerfus eft 1 fuperiore,quod non aflk-
tum in cineres,fed elixum ifi maflam confe-
1
cerit,quo commodius inde vn&ionfcm pig-
raret. Oflfa porro in ciner€ redegiffe afpef#
gendis nemorum arboribus, vt glandi; fua
»•. deficerentur* FuxenafeEugel to.ab hoc notf
dum narrat eiufmodici-
«mT neres in ventos cum exeeratione* acdcuo~
tioncfpargifolereivel ad yredos arborum
flores: vel ad interficiendas fegetes. Maria
Buaibur i!
* oann * s 11 Sartoris in commcv
Metzer Efch
Vocum. rantisvxor recirauitloanncti Soniaus Ma-
thes vxorem,cum partum intcmpeftiu* cie-
 Liber IT.
cilFet.euclirri iri quo habitabat cubiculo de#
fodiflfe : Sed ctim id olfeciflent fsgx quseda,
eum illas poftiriodum refodi{Te,atq; in vng-
uentum confecifle vnde & ?pfa fcopas ali-
:

quando illeuidet, quibus infideris fublime

illico effet elata, atque in Bruch (isdi&usco
mitijsJocus erat i Magiftello fuo Roufgen)
deportati. Vvelch Antonius 12 idem quoqj •

libi narratu retillit ab Grofs Nichcl, &Befs- Gtieniiiii,

kefs.vxoribusvtraqueexfortilegijfocietate !*• ‘ 4 Ca^ *

hoUffimafibi femina non ddco pridemre-

fodifle fe e caemiterio tjilifermingenfiduo 6-
iufmodi cadaUera quab patentes Bernhardi^
5

& A ritonius Lerchen recens humo condide

rarit,eaqueigneconfumpta in Magicos fuos
vfusconucrtiflerrefedtQ prius vna cum hu- -1

fnfcr6,co{lifque continentibus idextro bra-

chio: in vfum Icilicet lurairiis,!! cui de riodte
venenatam potionem fortS vellent irifun*
dere. lies h*c prodigio fabulae Smilis,-
Extremi eius m£bri digiti flama fulphurea,
dum pcrfe-
ac violacea tantifper ardebaftt ,
dum, abfoltituriiqueeflet, quodaggrcdie-
imturnegotium. E^qUe demum extin&a
tamintegri,illibatiquereftabant,qu^imfiru -

minifomkemnullumdntepraebuiflent.ld-
que quoties opus fuerat Cum ead^m digito^
fum incolumitate repetitum fuilTe. Quod ,£
& Bernhardi 15. illius vxor non multo poit ik oa ii-
quirri haecab illo prodita! furit,tot idem fere
Verbis retulit. Nihil etiam inficiata', quod in
O proprij
 .

J>ABMONOt ATREI AI Sa<£ . ,

proprij parcus contumeliam flagitium a«l*

mifcrat.-dum illum in Magica fua porrtrit*
fic ipfa miferedi!aniauir,torruit,atqueaBo-
leuit.Equidem qui volet fuperiorutti res
gelUs memoria repetere, quotidianas etiam
ac vulgares attentius confiderare. neque ex-
emplo res haec noua neque, quam quaeDas-
:

mones quotidie edunt miranda plurima,!

»4. fide alienior videbitur. Refert Plinius 14.
fft .u.cap>7 vidiflefe, cum vigilias pro vallo ageretfin-
hserentem militum pilis fulgorem ftcllaeef-
figie,& antennarum cornibus ignes hinc in#
de faepe fine damno infedifle,quo$ eius tem*
porisnautaeCaftorcm,& Polluccm:hodicis-
* rti(vtaudio ) Diui Anfelmi ignes vocitante
Sed efto-, habeant ha?c caufamab exhalatio-
nibus terrs , vel ma ris , quae extremis ligni»
flammam concipiar»
adhaerentes agitatione .

Detur lignorum easora$,atqucextremira6-

!
tes,ceu magnes ferrum trahit, ira expirati®-.
nes ille fugere,ac morari ; qui fit vt ignis caa-
ferarum rerum edaciffimus,huictamena<i
exardefccndum atque ia£turam tam facili
parcat, acne reuiffimum quidem fui vcfti-
giurelinqlQ3t ?Na cert$, inquit Plutarchu*,
:

it. 15 ignis vellit fera aliqua Vorax , rapaxcjue

itt lib.TtfU quicquid in propinquo cft,c6fumit: lam qp
Bqm an ijj-
in corporibus , quae fenfus expertia fqrtt, in-
B>? ficti-
li*»' credibile videri poffit,annon in animatis
menftro fimilc prorfus videbitur, fine vlF®
fcilket dolori* fenfa, fine vlla viuae cutis i n- ,

'
* .
"
. fati*»
 -
\

J
'* * -Vv‘

•
•

Irm 1 /
fi ’"

ili
'

*>i
'
furid, atlsfiOnfecirctomfedere dititius igne.
I
At Lucio Martio 1 6. in Hifpania intcremp-
tis Scipionibus condonanti, ac milites ad vl*
» tionem cx hortanti, flammam ex capite emi- C ap?u^.'*
I
cuifife: Idem quoq;Seruio Tullo dormien- »?•

i
ti in pueritia contigifle s Et Anagnia? feruo J^endii*
i8.tunicamarfitfe* intermortuoq; igne nui- i»

lumflamm* apparuifle Veftigium Roma*

norum perhibent hiftori*. Et Vergilius ip. Jrodigij*.
qui (vt inquit Macroblu$)rebusfi&is faepius ,

»*•*•**
veras inuoluit, Afcanio ex eo augurio regnu
portendit:
Ecce leuis fitmmt de vertite Vifus tuli
trndcte lumen apelcjaftuquemnoxU meti
Lambere flamma cernas, &
circum tempera pafti
Potius igitur eft, vt dicamus iftiufmodi ig*
nemn6eumeflcjquiid,irtquoviuit,depaf-
citur :qualem in vfu quotidiano habemus*
fed-eraentitumj&folafpecie^Daemoflead- 1

umbratu:Yti&indifficiiioresiOngeprom-
ptiffimum eft hominum ocuios fallere* Ef
taticos equidem dammarum globos memi*
\
tai legere mfeinfagarumcorifellionibus,qui
Ijsde noftefaepfc eflentobuerfati.achuma-
f na voce locuti. Sed hic aduerfaria mea md
t deficiunt ,
qua? locum, te mpufqj fuggerant. ; / „

non alios fuilfe credibile eft, quim

'
Etti eos
I

\ quos philofophi depingunt nobis ignes fa-» -

ii tuos, £ciiuofisfep£ etiam palufttibus locis

J . viatoribus apparentes.NamqutitU natura*
i libus caulis fuam illis arcefiunt originem,
r"'* O i ftihil

4
. i
 % ABMONOL ATR1IAI SaO,, *
nihil quidem 4 fealicnum faciunt, quicuir*
da e natur» fontibus deriuant, nullam ali-
unde rerum fabricam, atque opificium ad*
mittentes. Sed fere iam vulgi vHum,ac fpc-
i * drum illud elle exiftimantis obtinuit fen-
'*
tentia. Grtlfir inquit Pontus Tiardaeusao)
iucifit. appolinltiroe lingua patria vocant
Adtuz., id
^ elfednoL«r/x<tiquoilomineeiufmodiimprefi*
fj fiores,qua; vifum tantum feriunt', appellari
{ folent.Qu* non eft omnino Aratione aliena
perfuafio.Nam primu m motus non conue-
nit,quc tranfuerio igiiis naturaliter nunquS
fertur.nifi cum fomite fuum fequitunquem
n e m o d x eri t n o cis , p er q u ae fol er d ecur-
i i I

rere fatuus ille,& ad concipiendam firmam

facilem' & ad alendam fatis copidfum per-
petuo ,& vbique repcriri.i^um quod viato-
jes in ftagnorum.fiurriinumque Voragines’
aliaque praecipitia pellicit: id ver&finefuf-
picionenon tft inliti genijalicuius mali, at-
que infidiofi : qui fic hominibus facem ad
«xjtium,intcritumque pratferativtiin nefa-
rio illo op6re,dequo modo inftitufa eft o-
ratio.euenifte probabilius eft ; extremis fci-
licet rffcriibriecadatfere reuulfi digitis non’
haefifle verum ignem :led infedifle tatitum
igneaimagineDfmoncm,miferalqueiftiu{-
* modi humanae vitae reliquias, ceu inftru-
mentum , materiamq; ad eam rem proprii
fibi praecipue dclegifle ; quo luis opinio-

v.
nem inijccret illis efficacem incffc vim ali-
quam
4; » ,

t i * rt. ii. srj

t
qu5 ad ardua, & difficilia maximeq; fi pr*-
: r

cefierit inaufpicarum aliquid , vti puerperia

illa vel abortu edita,yel etiam k veneno, cae-

de, aliaque vi aliquacaufiim habentia. Nam

.iri hoc demum ferio triumphat.
Haec illi
iumma hic fru&us^atque mercesloge vber*
rima iucundiftimaq; cftomn ura > quasyiT
quaminttruitinfidiaru^n., Vnum,atque al-
terum pofterioris generisdu propero,adij-
,ciam.Ptygamenfes(inquit Paulus Diaconus
ti.jcumaSarracenis obliderentur,Ii Mago M.
quodam,(vt in defperatis rebus m alo e x cm > ***^

pio fiprjfo!et)coniilium c*quifmerunt,qua

ratione vrbem fuam obfidione liberarent.
Eum vero refpond (fe futurum , vtid certo
i

facerent, dextras fuas in ollam intinxif-

fi

ient, in qua foetus e grauida matre per vul- • >

nusdetradustbulijfl'et:Quod cum religio-

si ad modum fcciflent : nihilominus omnes
in hoftium poteftatem venerunt: jdenim
Daemonem no alia caufa commentum fuifle
credi parefl:, qukm vt cumulato perfum-
roam crudelitatem parricidio Pergamenfes
immaniori fcelere au&i perirent. Nec eo
fcelere foli cruentati , contaminat iq; re-
illi

periuntur Scribit Berofus (fi modo Berofi

funt,qujecircunferuntur feripta) cum Me- ,
* v,^

gaftheneMirtilo, &alijs n6nullis vetuftio*

ribus, immiflum olim fuifle k Deo cataclyf-
m
mu ad vlcilcedos mores hominum, e ma-
trum apertis vifceribus infantes cuellen-r
O 3 tium,
 * ;

«4 T)ABMOMOt ATRIT AB $A(|.

tiu,aediripientiui vel ad nefandas fuas eptr*
las,&couiuia:vel ad mi(veda,parandaq;alij|s
venena. Priori afcribere licet, quod*Ariftote
lt . Jes iz.recitat in libris de Morib.adNicoir.i-
fft-r e»p j. chu,mulicrecxtitifle adeo natura vitiosS, ac

Apo Jrhiio deprauatS, vt e grauidis mulierib.fsi&o vuU

Crati uj». *. nere foetus detraheret, ac deuoraret. Quo 4
Apollonius^. Diodorus 14. &Ariftopha^
» 4»
1*1». zo,
nis interpres 25. lamias olim fa&itaflc me»
**- morant.fct Horatius rtf.alicubi meminit.
I» f «fpi« Neu pranfe lamis viuwn puerum extrahat a lue. ^
t6.
lqlib!d«^ tiGdid-iias etiam idem vfurpare fupr&ex
*
te Poet- amplioribus verbis Dominicae ifabellae 27,
47 meminimus. Pofterioris generis eflepoteft
quod fequitur exemplum, mihi non multo
:S. ante, quam hunc centonem emittere cogita-
Hcfnpitr». rem,oblatu.loanni Molitori a Vvelferdia-
£ cn 28. anniculus erat infans, praecipue eius
delicif-Hunc Agathina ^ Pitttlingen^nn^
£ Miltzingen,& Mayeta ^ Hochic cunis clam
detraftum in ardentem rogum imponu nt,
quemipfxeacaufa in perarduo monte, la
Grife,nominato extruxerant, ciufque exu-
di cineres ftudiose colligunt tum rore ex:

fegetum ariitis, graminumque fummis her»

bis excuffo perfundunt: atque maflam vtiq;
friabile concinnaiu:afpergendisfcilicet viti»
bus,fatis,atq; arboribus iquo ftatim laefo flo-*
- tt perirent/ruetibufq; fuis deficeretur : ied

forfan plus fatis de re,cuius tam parum gr*r

t8,;ucundaquq cit commemoratio.
»
Vi
 I i ii i It **y

ffRDIFF ICILITEK VlTAX I POWf

venefica hominibus Jlruuni infidus : quod de
nofte in efferatas, (laufascfc domos ignota fpecie3
- aeforma illabantur : arRifsimo fomno decum-
Imcs dirisfuts artibus obruant , prodigiofaque
filia multa edant ;
cowfr* quanuSLumtampra-
djt remedium, quam, quibus nos leftum inita
ri Deo tradere, ac istmendarefolemus, precatio-
nes.Tum quadam de. ea per incantationem indo*
eendtfomni ratione.
CA P. Illi

A Bsrcno eft quod paffim formiddbi' xok «ap*

leslunt,quifortilegij fufpe&i haben-
junEtficnim no eft illis iafinita,quibusvo-
Iunr f noccnd!poteftas,yti in Sarrae marito-
.

rum pe,rcuflbrc A fmodaeoinnotuinquonrS >

«araen noftra nos, fic volente Deo, peccata

illorum iniurijs tepe obnoxios reddunt:
*
Sjuod eti5 Vvelfch Antonius^.propriacoo-. InG ^,
feflione fortilegij manifeftus prodidit: & minge«t.

nemo ad eo eft i«.

Integer vita,fielefisqjpunts,^ *
jqueadnolffi aticuiuseonfcientianon ftimu- Hm1,
1et,ac terreat r-rremoin colenda rellgionetS
attentus,&: diligens cui praecipitantibus for-
negotijs non accidat , eas preces, votaque
omittere, quibus ficin Dei praefidium,actu- ff- f
telam quotidie commendare f0let4.no in- t» Augaft/
dcct
iuria metus illefecuriffimum quemq» ten- '

j^y
U Mp
a
fat, atque afficit. Tum quotidiana eius rei
experientia fatis eft documento , quam non
O 4 leue
'
af
ftr- *t$ T>aemonol aT rsi a ® Sao. •

leue ab ea rp periculum plerunq; nobis ipn r

pendeat, Siquidem vel inopinantes, ac fxp£
dormienjtes de no<fte venenis fuis aggrediu/
turjvel etiam vigilantibus fic ftruunt infi-.
;
dlas,vt humano c6nfilio,ac prouideptia vix
vitari polle videantur, Extant quidem va-
Hn rix de hisinalijshuiuslibrf partibus narra-
tiones,quxlcdtpriinhoc abunde fetisface-
re queant; verum quoniam fedenuo hic in-
gerunt^ non omnino iniucunda, ingrata-
•TA'
,T que futura eft eorum commemoratio,‘noa
v.> v pigebit & fequentia paulp copiofius illis a-
iit
fcribere.Ac primum memoratu nOn eft in- ,

dignu.quod teli is quidam auditusin ea qu£*

ftione, qux capitaliter eft inftituta contra

yergauiii*.
^a r g3rcta *n f-uodmanj.recenfuit.Eainter
J
* -
Io. cai fcb fecusil fe ad miflTa hoc quoque fppnte agno*
„
•
*

uerar,feno&e quada 1j- -I n.:- —

tcftis ijlius aedes fuifle
V*’
Ingreflam eo animo, vt fbmno fppiti fauci-
,

tus venenum infunderet; idqueincqeptum

quin perficeretur parujn abfuilfe:ita in pro*
cliui videbantur efle omnia. Sed, ( malum )
contra quaip putabat excitatum illym fuiff-
fe ^ fomno ade6 yt re infe&a cum facinopis
,

focijs ipfa fe in fugam dare cogeretur con-

;

fedanteinterim illo manu armata , actj^n-

dem,cum afl equi non poflet, minas ferocius
«i ir/tentante. Ea igitur de re ad ampliprem
cognitionem interrogatus is pcftis omnem,
vti illam faga prxnarrsjuerat, certis, difer-

1*; tilq» verbis rccenfuit fvidelicet eppptitun*

-_y •

JJ).
 'X ! D ! R I I.
J 17
fe,flcuti diftum eft, veneno : hocque vnum, \
pepr2berent,illisfuiffeimpedimero,quod'
forte experrp&us : neque enim earum vn-
guineadhucillitus fuerat, fe crucis fymbo-
lo, ac precationp Dominica contra tantum
di ferimen, atque periculum muniuiflet: ve-
rumque omnipo i d cfle,qupd illas cum telo
inultum viae effet profecutus, nec tamen af*
fecutus.Catharina Metenfis,ac Hennezelius
adolefcens 6. de quibus proxime habita eft (m
mentio, lacobaVVeher 7- Gafpar Haffner vcrfanflliji
S.Margaretalenina^.illaMargareta Luod-
mam,Sennel Armentaria 10. ac fere omnes 7.

pius criminis rei deprehcnfi in Germania,

quae elt ditionis Lotharmgicae, concorditer g.

afleueranteamfibia Daemonibus (modo ijs Morhangij

per aliquot annos fuerint operati) penetrS- **^ 1

J^*
fUrum aedium facultatemeffe tributam : vt *
fcilicetperquafuisanguftias nullo negotio Ver ?4uill
FeJ*
* '

yiam fibi faciantin mures* fejes, locultas,ac

alta eiufmodipufilla animantia, prout vfus 10.

poftulat.contradi.atque imminuti: intro-'

°
miflbsque denuo priori formae feftitui, £
Yelint;actumcommodeincoeptum perage- - -i *•,

re,qualefuperiuseft declaratum: videlicet

jlliniendp primum eo per ajrtus omnes, cui
moliuntpr interitum , neeuigilet: tum fir-
miter, ac valide os illi diducendo, ne potiq-
nem agitatione excludatrtandem venenum
ingerendo admota lucerna, quae
in fauces
fulphuream flammam euomat: ftupendum
5 O
.illud
 'VX: J

i>

*i$ Daemonolatrbia* 5a«.

fJludeft,quodteftatum de fe reliquit Map*
garcta illa fenina , qu* cum Iaquclinum. fi- \

liumfuummal£odiffer, quoddeconfequen
«Jis in proximas Alfatiae nundinas pecunijs
-

faepiusobtunderCt,acilHus tandem fe q ua- .

«is ratione flagitationibus expedire decre-

uiffet Id vt faceret node intempefta vnfr
:

cum quas patrando fcelcri ledas fihi

ijs
,

adiunxerat , i Daemone in illius aedes, quaj

frantinSaxbringen,eftinueda:vbi dormi-
entem ex compofittfadoriuntur , ac ledo
deturbatum ante focum conftituunt , fi-
* <
lium affaturae, fi in fe fuiffef: fed fato ali-
quo animum fuum ad aliam iniu-
impeditae yfcj

riam conucrtiff?. Ac forte humi repertam

teftam eius lateri, fafto prius vulnere, quo4 i

tamen momento coalefceret,inferuiffe vni- :

de etiam paft multorum menfium vexatio-

nem, videntibus mu lti$,erupit.Nonabfiriu-
le huiceff,quod fequitur Bertrand* Ton*
ir.
ftricis u, quae fe earum ope quibufcum forti- • »

v*rpachH legij erat fodalitium , Elifecuiufdam collo

S * Pt*
°k denegatum ladis Yrceolum os infixiffc
agnouit. Item illud Sennel Armentariae
i/.recenfentisfe infuipmum pedem cuiufi*
Si*oftob. 4am Philippi nomine os- b verueci-
Piftoris
j

m* na coxa inferuiffe cum prius admota pifcU,

:

fpina vulnus fectffct quod deinde callo ,

obdudum ingentes , ac diuturnos dolo-

res illi parerer : vt ab eo Piftore poftc a et-
iam fcieicuiq elh Ac quoniam m earum
• Mt»
 -

i
i,y^« fV j.
• i
ly* r
- > m ,-v ,'*
. t • 4.

iiiiR rt. *»*

v
noxarum mentionem incidimus, quae (ic fe-
cretis,acftupendisfortilegorum artibus c6«
trahuntur, hancpoftrcmamadijciam, qus
non parum admirationis eft allatura. lanae
Blaiiz Thermopolitanaeij.gencr erat nomi «•

neRaynerius,vnaqueamboni inijfdemz-
dibus ipfi habitabant.HuicRaynerio Claji-
diusGerarduseius popularis iemoraliaco*
cinnanda pridem locauerat , nec inftando
tamen adhuc efficere potuerat, vt ea libi ali-
tjuandovtenda rcdderet.Pertzfus igitur ta-
tam cefTationem ad Raynerium tandem irq
pergit, vt fciret ecquando finem tergtuer*
iandi efiet fadurusus tum forte domo abe*
rat, folaque focrusBIafiaad focum cum fa-
milia (edebat. Ab ea igitur pannum fuum
fibi reddi poftular, quando (e tam firpe bo-
nus ille eius gener eflet ludificatus, reperta-
rum efTc fequi induftrie seque, atque ille
eam operam nauarpt. Quam rem illa indig-
niffime ferens , verfiistamert tunc fibi effe
abftinendum rata, dum re homine poftmo-
dum vlcifcitur , rogat vti velit in pauculos

dies, intra quos fine fruftratione id qd1 pof-

cebatefletallaturuseam moram ferre: inte-
rim etiam vn^ fecum ad focu pauxillulum
federe non dedignaretur, atque ex pomis
qu£ reces ibi coda videbat fibi qu£ vellet ha*
jieret : lamq; Gerar dus id facere nen femel
recufauerat, caufans (ibi non eflfe diutius

illic morandi otium, dtomnino nullum tum

0
j •
 jzj» DABMONOL ATREI AE S A f}. fy
< i

'tl
cius cibi, que/n offerebat, efTe defiderium:
c&m ex pomis illis vnum cius volx manui
cum tantoardore adhacfit, vt alteram ei ex-
cutiendo ftatimadmouere cogeretur. Vte-
rumdum id facit vtrxque fic conglutinan-
tur, vt in vnum coaluifle viderentur , medij
pomiardore interim fic incrcbrefcente, vc
res illi parum abeflet ab inania . loclan/at
igitur obuios quolque obteftanSjVt fui mife-
rcfcerent. A ffer re qu ifq; pro fe ei maloquod
poterat remedium: hic aquam reftringuen-
4oardori:illcinflrumenta dirimendis, fepa,-
randisque manibus : fed cum nihil horum
quicquam prodeiTer^ iam palim effetid il-
liipala aliqua arte cofe&um effe negotium,
.ex v/cinis accurrens confideratior vnus mo?
nuit,vtieo reduceretur ,
vbi iltu idmalum, i i

primum inuafiffet Quod cum fa&umeflet,

cccpit bona illa ceu ridiculum quid
Blafia,
contigiffet ,
hominem ludibrio habe-
te; nihilo minufque fu periore brachio
ad manum vfque quod /ntererat tantifper
demulcere, dum idpomumilli eycideret:
Quo fadoconfeftim (jedatuseft dolor, ccc-
peruntque illi manus liberi, vtanre^ , jfuum
facere officium.Quibus in hiftorijs hxc pr$-
.c/pueobferuatu digna /nihi videntur; Pri-
pium,quod D$monytil/npcratoresnifi ve-
teranos milites certis militiae praemijs non
Ttfc
^onantdtaeamfe in alienas formas immu*
WM potedatea , qu* fortUegoruxn per-
fat-
 I ! 1 ! K It *tf

ftafio eft,ijs tantum faciat ,qui emerito mul*

torum annorum fpatio fidem fuam quam-
plurimis maleficijs probauerunt. Id^ueefle
veluti quoddam authoramentum , ac
illis

mercedem diuturnf feruitutis.&fidelitatis.

Quod & Erricus Garmutius ii|..d iferte tefta- 14 *
tum fui confefiiont reliquit poft alios eius
faring non paucos i quorum tamen nomina o ijlt.

ex Aduerfariorum meorum fafciculo defi-

deratae chartae me hic recenfcre non finunt.
Alterum non praetermittendum filentio vi-
detur 1$. de fopore, quo anf£ faga? folent eo* n.

deuiricire,quibusveneriafuafunt infufur*. ca.vcir.4af

Qu* res nos admonet Euangelici illius no-
eflfe excubandum, ne fur domum
bis iugiter
r
perfodiat, ac dormientes , indpinantefque
opprimat.’ Tutiftirnas autem eai efle vigi-
lias quas Deus noftrisinuitatusprecibus pro
:t ;;
dofciSagit.Qui habitat id.in adiutorio altifi-
fimi , in prote&ione Dei coeli commorabo Pfalm.
tur.Contri infidi jsobnoxia^quae ndn fiunt
eius du&u,arqueaufpicio. Nili dominus 17; *
'•

cfcftodierit duitatem, fruftri vigilat quicu- Ffalna.uV

ftoditejm.Acqiiod quisiftiufmodi fopori-

feras Magias derideat,quafi aniles, &fabulo-
fas , non fumi cfp politurus quod Homerica:
Helena 18. Vinum minifiralfe dicifur^T> ifl
\7rl\yfi0fj , ideft maloru obfiuionem: Odyff*
>#•
vel.vt Plinius ly.locum eum citans interpre- •

Lil>. 16 e /i,

tatur, fomniu:quod Papinius de virga: Vir* 20 . •

Libr r,
giliusao.de ramo vi Stygia ioporato : Nam Aa«i4.
,
pofcti-
m
Si, -
tit i>AIM0WO t ATRITAI Sao?
m
19
poeticam fi&ionem hxc habere videntur,#
ipfametluce veritatis indigere. Sedtantuiri
ii
ea qu$ vfus, experientiaque quotidiana con*
firmat, in medium allaturus : Quis enim ne*
fcit multa efle quae naturaliter vel infuft»
vel admota non fomnium^aut foporem tan#
~vr. tiim/ed etiam ituporem, torporemque ad-
'
*
uerfus vehementiflimos quofque cruciatus
inducant? Quxvo/pxtohxdjnec chirurgi ig-
norant , (i quando ab humano corpore *

membrum aliquod abfque doloris vllofcn-

/urefe&uri iunt. C uius artis facetum qui-
dem, fed tamen commiferatione dignum
exemplum rnemorantde Narbonenfi ado-
Jefcente a Thracio pyrata inferuitutemab*
dudo: cui interea, dum ex medicata potio- fj
nealtior fomnus obrepit, tam belU teftes
exfe&ifunnvtexperre&usfeipfum miraret 'i

tur fic ademptavirilitate uouum hominem*

Rurfus aliud kMattheolo 21. fecitatumde
r.ft>. 4 «. 74 .
Hetruri* alinis : quos cicutx paftus ade& St

ingioit graui fomno confopire folet,vt pro mortuis

fxpe efferanturrdetra&a etiam , ac direpta
iam pellis bona parte, vix tandem excitati fis
in pedes erigant, mifere^s rudentes ad prae»
fepiafua prori piant.Etproftant in pharma-
copolarum officinis multa eo praecipui nor-
i ta,accommendafavfu:vtifuntlolium,fola-
nuJuocusvulgoEuripice di&us, Mandra*
£3w * -
gora,caftoreum>papauer,
•nirt.A,
htrl>r,qu4 rum dt Uttcfiptrun 22*

i
•* ?.

ca tt
frx tegit. ,

<ju* Ii fomnum arctum , atque diuturnffnt

conciliandi facultatem habent earum re-
rum fofa vi , ac potentia quas natura ad id
propriasadminiftrat: quid qusfofuisartib.
ac machinis efficient Daemones , qui non
modbrerum omnium, quas edidit natura
latentes, atque arcanas vires perfcCtiflimi
callet, fed&, ficvolente Deo, mulca pofTunt
etiam fine vilius rei ad uentitix,ataue exter-
_ _ • _ ,
*
*
.
/».

na adiumentof Nam certe aliunde effe non

puto, fi modo vera fimt,qu* de Epimenidis
Cretenfis, aliorumque plurium fomnotan»
inultorum annorum memorant Paufanias,
£udemus,& Simplicius : cumis fecundum
naturam neutrquam accidere, ac tandiu du-
rare potuerit. Siquidem(inquit Ariftoteles
jfjjquorumeft officium quoddam, & mu- «•’

nus& natura tributum:ea fi modum tempo-

fisinquodata cftvis agendi, & facultas ex- vijiiu
efflerint: tu ipfaneceflaribprxftare munus
fuum non poflunt.Ergo ab aliqua alia vi fu-
periore ,
ac potentiore pendere necelTeeftj
& aliud omnino efle,quSm quod riatura ef-
ficere c6fueuit.Quifuperandis filentiotor-
mCtis fiep^ fontibus gcftdntur chara&ercs
ignorabiliter literati (vt cu Apuleio 1 4. Io .
M»
quarjh natura caufam efficacem fomnihabe-
re non poflimt:cum tantu id temporis (bm-
tium conciliet : quod fit alioqui I fomni
quiete propter doloris acerbitatem alienif-*
fimum*
 m
vi
r v*-.
An »
11

ii 4 Daemonolatreiae Sao. A
\ ,
t

fimum. Tura in perexigua lamina, charta^

que vulgo exarati, ac deleri pti reperiuntun
quas res nosalio tepore geftamus, fine fom-
ni vel minimo lenocinio, atque illecebra*
Bttamen per haec contemni dolores, ac fas.
pe quxftoribus in eruenda veritate impe-
dimentum aflferri,etiarn non infimi ordinis
Iurifconfulti exillimauerunt.i n ea qua:ftio-
ne qux Sileri j zs. Chriftianae Sereniffimae

t/0 'i^ilndT
1
^ ai oru & e g n x c°nljl
?
! iairii percuflbribus
c*°d«Tc*. in Gerrilania,non ita priderri , eft habita, ex/
•w*. exdis confcijs vhus ( Benigno illi nomen
fuit) eius quidem f>cenam facile effugeri
poterat, quod tum; cum in eum Inquirere-
tur, per*gr£ effetae faluti fuga polfet confu^
lere.Ted fretus chara&efis Magici,quo^i cir-
cumforaneo quodam donatus fuerat, fidu-
cia,ipfe feiudicio volens obtulit; Nec iri co
fua fpe quicquaqa frilftratus eft : Siquidem
prius quimipfe, tormenta omnia fiint defa-
tigata,atq»ita &incolnmis,& iriconfeffuSil-
- Iis folutus eft Verum iaim e f eis exiiriendusj »»!

* ciim tanti {celeriscdnfcientiara amplius fer-

re non pollet, eiu9fe fponte fecit manifeftu*
• ictandem capite luit . Accfuod quis dicat
hxc in yolente, atque adeo obnixi enitente
minus mira efle: quia nimirum nulla poft *
tam, quam Deus permittit Satanae, tanta fit
r>
in reshominum poteftaSiquantaeaeft, quae '

,4

*
tb eorum approbatione, aflenfioneque pro-
ficifcitur; hajacverb inuicos ctiain fomno'
•i
*
i. ;i fopien--.
 t l i l l ! !. iii
fopiendi facultatem non ita accipi debere.*
Qupd (i fic pridem aftum fit de vniuerfo ge-
nere mortalium, fciat 16. nihil, aut parum
^
abefie $ confcnlti negligentiam , aut etiam
patientiam: qu*f*p£ nofti incurrendi, in- gifttu de
• uadlridique occafionem prxbet vtqui ar- wo.aft.l. :

Cem eo imminente neceflario prxfidio,ex- ciiiaplu-

cubijlque non niuniat:perinde faciat, ac qui
JJJJJ
ipfam volens.prUdenfque tradat :Q^o etiam ti f
^ j

pado occupatam iure ille fibi vendicare po* emiam.de

teftiqiiemadmodurn &ex lege vfucapionutribuiaa.
iy.qui pofleflionem vacuam occupat vi pof- *7\
fidere non videtur. Imputent igitur fibi il-^
lud infortunium, quifefomnio dant, nonJ acuam#
ant£ implorato, flagitatoque Dciomnipo- Dcvfurp.
tentis aufcilio: cum,vtimododidum eft,id & vfuca^
illistutifiimum praefidium fit, ac propugna-
culum aducrfus omnes tenebrarum prirf-
Cipisinfidias: Sed dormituris merts perni-
ciofis cogitationibus faepiils vagatur ad in- .

ftar fornicantis Hierufalem(vtcum D.Hie- AdVnftMi

fonymo loquar) quafe omni tranfeunti Monaehs,
pedes fuosdiuaricat.
METAMORPHOSES ADEO MVLTIS
tum veterum, tum recentiorum exemplii decan-
tatas jpectem, non etiam veritatem habere earum
rerum , qua* pra fe ferunt : decipi enim ocula»
rum (imfts Damonum .qui ea* oftentant , prajli- .

fijs Qua porrb fic afimulatam (pedem comitati -

j

tur ad tones : et fi ea quidem vera reperiumur m - :

; hilo maji* tamen rei veritatem afruere ,

quod
f conjlat
 V’/.
5
Daemono latu, st ai Sa<£
inflat eas 4 Damtnibus , <fMi eperi admittuntur^
idtnudem prvfitifcuvt ejiiUit ad quali Ita prompta
natura atque expedita.
^ v
~
-
)

C A P V T V.
non eft animus A puleij afinum de-
Ic

J
J _ nuo in Icenam producere: aut quas
poeta commmifcuntur , Metamorphofes
nouis exemplis tueri,ac defendere: fed hoc
quod; multorum aflertiona conteftat-uniy
ac ipla experientia comprobatum habeo, io
medium proferre. Dufani Vergauil)ei,For-
pachenfes,& fere omnes qui hadtenusin Au-
ftri regni praefedura dcprchcnhfunt forti-
legij, quorumque percontationes in manus
meas peruenere fe ex homine in felem to-
,

ties migraffe retulerunt, quoties fe in alienas

«des latenter intromittere Volebant , fua
Vt ibi nofta venena fpargerent . His afti-
pulantur,& conueniunt teftimonia multo-
rum, qui fe ab illis, cdm in eoeflent corpo**

A ris habitu, inlidijs appetitos dicunt: rem,

locum ,perfonas, tempus, caeterafque cir->
cunftantias , atque accidentia quibus fideC
,

magis conflare poteft, eadem omnia cum il-

r: lis referentes. Barbelinae Rayel i.hoc recens
fUinuiiie e ft, quae fe in felem indutam fuilTe fafla eft,-
!i
vt ea fpecie,a c figura Ioannis Ludouici do-
mum & facilius ingrederetur,& tutius per-
uagaretur. Quod cum aliquando faceret, ac
«ius infantem bimum incufloditum repe r-
, ifl«V
V luiK it. aly

Jffet,puiuere medicato, quem tum in pedis

palma condufum geftabat,eum confperfit,
ac interemit.Petronius Armentarius z.cuius
paulo ante memini, fi quando,quod in pro- Dalheitff
cliui cft inter pares, odio, autinuidiamo- Awai,
nebatur* contri vicinorum pecorum cufio-
des in lupum fe c6ccptis quibufdam ad eam
transformationem verbis, immutabat: de-
mu mque tutus eo prxtextu ab omni nox*
jfufpicione obuiam quamq; pecude dilania-
tat, ac difeerpebat. ioannes Malrifius idem
ia&itafle fe memorat, cum Sexxij trans (yl-
tias armenti cuftodiam haberet.
Vidi lupum fieri fe condereJjluis
Moenm.
Viderunt & t>oianirion ita pridem lycan-
thropos duos Senatus fui fupremo iudicio*'
damnatos,acfupplicio publici affe&os.Hu-
ius & argumenti eft ea narratio , quam acce-
pi ipfe a ciariflimo Gomite Paulo \ Salmfa-
cri cubiculi in regia Lotharingix fummo
praefe&o: Is,ciim addubitarem prxftigixne
effent , quxfic aliena forma oculis appare-
bant, an haberet ca res aliqua veritatem, nar-
rauit mihi HdT-Pittelangij , quo in oppido
ditionem obtinebat,vetere inftituto deberi
ab incolis fibi familixque fux gratuitas , ac
an niuerlarias operas: Eascum forte ijprg-
ftitiflent, fa&a cum carris fuis lignatione, ac
.viciffim pro remuneratione cibum cape-
rent, in caftelli atrio orta, vtfit rixa inter
'"yP i cancsy
 1

Dahmonol atrbiab SAft,

canes ,
quas fecum habebant
ex ijs vna inf ;

proximum hypocauftifurnufumfe condi-

dit: Aecum huic caeter* ad latrarent vehe,
mentitis, incolarum vnus introfptciens, ac;
pr* ceteris afpe&u horridam intuens,fufpi-
catus id q.uod erat (n5 ea regio Strigibus vul-
go eft infamis) tcfo, quod tunc geftabat, ia
eius osinie&o vulnus graue inftixit:Quo ac-
cepto ftatinfi illa fe foras proripuit ; ftltem

defijtamptius videri. PoftmodumtorSvjr-

bem peruafit rumor, vetulam eflfe quandam
qua? decumberet ex vulnere, quod vbiacce-
piflet nefciretur:Sufpicariomnes,quod ve-
rum erat, rabi da e(Ie illam cand, quae in atrio
Atque tum ex hac fufpx*
telo edet percuda:
cione; tum ex ea qua pridemlaborabat fa-
ma, comptehenfa i &in cuftodiam tradita^
tandem etiam dehoedifertfc interrogata,li-
berfcrem omnem, ficuti hic recenfetur , (i-
mul & maleficia alia quam plurima pate-
fecit. Adderem & hic quod in citima Bur-
gundia non pridem accidide $ viro vtiqu*
m habeo, de hofpite qua-
fide digno acceptu
dam j qux' cum diuerfor ibus inter crtnan-
dum felis fpecie petulantius infultaret, ab
eorunf vno truncata pede,V.t**ro poftridi*
(

vnimanarepertaeft.Sed id quonii ilfe obi-

ter tantu narrauif, nec eft quod plene htc re-
ferre poffim,fattus ede duxi praetermittere.
Poftremu de hac re erit mihi quod aliquan-
do accepi a clariftima heroide i>. Diana
•% v .
>
4 •
Dom- Irj
V *v
,
* v ‘

.*. * , ^
; . .
, #
^ s ?

'iy v’ :’»« V Wr- iiSSjSBpB

 i i i n IT. ?tf
©ommartincnfi vxorc illuftrlflimi princi-
pis D. Caroli Philippi Croij Marchionis ab
Haurech patroni mei clemenriflimi;ruiquc
fortunaru mearu, quales quales fu nt,accef-
iiones praecipui acceptas refero. Narrauit
igitur Lllamihinon ita pridem Thiecurix,
qui pagus in eiusditione eft.mulierem fuif*
fe eiufnaodi malis artibus addidam : cui&
«a induendi alienas formas i Daemone fa-
cultas eflet tributa . Eam igitur, cum -eius
pagi opilionem odiflec impendio, ac quo-
quo pado male muldatum cuperet;ineius
gregem pafcentem lupi forma , atque ha- fc
bicu aliquando irruifiefed ab illo accurren-
te inieda,atque impada fecuri vulnus in f$-
more accepiffeiquo debilitata coada efletfe
illico in proximum dumetum inferre: vbi
ab aflequente opilione reperta edet vulnus
.obligans veft is difeifl* peniculamentis, quo
fanguinem , qui ex eo magna vi diffluebar,
Efteret: ficque eo iridiciodelatam,ac com-
pertam rem omnem vti hfc recen/etur,
,

agnouifle, actandem luifife ignis fupplicio.

Enimuero nec nunc primum abijt in vulgus
ea de prodigiofis iftiufmodi transformatio-
nibus opinio fed & veterum fuit ifta iam \
:

multis faeculis inueterata perfuafio: vti eo-

rum libri non vno hoc loco teftantur : Eu-
anthe$4- magni nominis author recitat ex 4.
Arcadum annalibus gentile fuifle in An* riia.libc
thfci familia hoc fatum ,vt vfus cx ea quotan-

•i
T * I n»

H
 ty» DAEMONOL ATRIIAI SACJw
nisfortito ad ftagnum quoddam perdu&ui
pofitis veftibustranfnaret,confeftimqi bcl-
lua ex homine fieret, acnono poftanno, fi
interim humanum fanguinem non guftaf-
Y
fet,priftinamform 5 reciperet. Neuros etiS,
qui Borxfthenem accolunt, femel quotan-
nis ad aliquot dies lu pos cffid,ac rurfas ex-
a&ofpatio, quod ei forti attributum eft, En
priftinum habitum redire folitos recenfue-
re Herodotus 5. &Solinus 6. Et Agrippas,'
V» Meipq- qui Olympionica fcripfitjteftatum reliquit
pene.,
Dcmf netum qucndam in lupum fuiffeim-
£
>>
.’
HPofi. mutatumjquod infantis, quem Arcades lo-
lc. ui Lycaeo ma&arant, vifcera deguftaffet/

Quod & Lycaoni Pelafgi filio contigiffere-

' fert Paufanias ,
cum ma&ati pueri Tangui-
nearam Ioui Lycaeo facram refperfifTet.
Nec id folum ita contigit illa aetate illifqut
moribus, quibus nulla adhuc Chriftian^ vc#
ritatis hominibus lux afFulgebat,ne quis hic;
temporis caecitatem caufetur : Sed & Bulga-
r- riam Baianum 7. quendam habuiflfe eius
,n
JiSonVc.
Sy me °nisiqui aliquando in ea imperauit,fi-
^uiih.hbj. lium, quifein lupum , aut quamuis aliam
beftiam, cum vellet, mala arte immutaret.
Et dux quidam ciim audiuilfct ia
Rufciae -

ditione fuaeffe hominem , qui fe in eam,

quam vellet, formam mutaret: accerfitum
$. illum , ac prius catenis
conftri&um iuflit
J^rquema- in hoc artem fuam properi vt oftenderet:
£*£ Quod cum ille dixiflet fe quidem Iubenter
:r
• - • -
Y / fachfc
 I. I 1 8 * II. *$*’

fa&urum ,modd in propinquo condaui lice

ret,folipaululum efle, idque illi efTet cocef*
fum: Eueftigio egrefTus lupi quidem natiua
fpecie,fed ijfdem,quibus antea cathenis im-
peditus in magnam omnes, qui aderant,
fili admirationem traduxit: Sed in ferociffi-

mosduos canes^uos Dux infidijsad id col-

locauerat, incidens miTer dfcer ptus dilanit
tusque eft: Nec quam ad fui tutelam alioqui
commodiflimacaiupifnrma adiumenti af-
ferre potuit. Vt omittam dicere, quae defo-
cijs Vlyffis Homerus; de Afino aureo Lu-
cianus, & Apuleius, poft tam multas Oui-
dij metamorphofes prolixi funt fabulati.
Nam omninofi quis de haere re<fte fentir*
«volet ;
etiamfifolis natur* notionibus at-
que intelligentijs ducatur, hoc concedat ne-
ceflfe eft,fic renum omniuni
comparatas efte

formasse fpecies poftquamiemelfuncingc

fiit*# vt nif3 cumfuo interitu immutari non
poffint: Neq; vllum omnino eflfeit priuatio-
tiead habitum regrelfum^ac viciffitudineffi.
Quod fi etiam vitra animum voletintende-
t e,atque ad ea erigere, qu$ Chriftianum ho-
minem fapere decet:iam infidentior n6 du«>
bitabit ftatuerc horum nihil poife Daemo-
nem : cum neceuellendi quidem pilivnius
«x hominis capite poteftatemvllam ex fe ha-
beat Quae enim dementia eft credere quic-
.

quam, quod fit creatum, & conditum pofle

cius, qui creauit opus ctia excelle atiflimuro
* 4 > P«*
 fjfc pAIMONOL ATRElAI S AQ,
pro libidine labefadare,ac peruertere ; auf
in eo corpore, quod ^icad omnem rationi?
yfum inhabile, animum, qni fit ratione praf?
ditus, vel tantillum pofTe morari, ac confi-
cere? Nam certe(ait Cicero)habilem,&ap-
tam ingenio humano figuram corporis na-
tura dedit. At, inquies, id fic permittit ille
5>.qui hominum mala in bonum etiam
finem conuertit : fed, cedo, cui rfui? aut
quis id ita euenifle in vllafacra legit hiftor
pia?Nam cert£ Nabuchodonozor lo.ad in-
fimum animantium ordinem, ob a ffc da-
tos honores diuinps aliquando reda&uf
,

eft: nunquam tamen opis , yultusque ha-

bitum depofuit ; fed tantum eodem cum
illis paftu, hofpitioque per aliquot anno?

vfus caeli iniuria villos, vnguesquc contra-

xit: qualibus bruta animantia teger<e, arma-
jeque natura confueuit. Incredibile igitur,
ttque abfurdumpft quemquam ex homine
lupum, vel aliud aliquod animal ver^ fieri
polTe.^ttame aliquid id elfe oportet, quocj
lic a tam multis obftinate defenditur: nec
fruftra eft ,
quod de eo mortalium ade$
crebri fepmpnes circumferuntur. £tcert$
Magica h*^cfle portenta, ac preftigia$,qu®
habeant fpecicm , non etiam veritatem ea?
rumpernm>quas oftendunt > plerique om-
nes, qui hoctotu certius expcndut, arbitran
tunidque duobus fere modis, euenire: vno
vbi Dxmon eorum qui fic libi immutati
,

a
,1
vidcn-
 :

ii
Liber 1 1. *>$

ridentur, patiqterfcjv immiffis perturbatio- K.

pibuslabefaXauit:Tuncenim fir,vtnon fir

j:\itiipfarum eft natura» fed prout illorum
afficitur, ac mouetur fenfus, fefc oftendant.
Quod & Pyrrhonios Academicpfque iam
olim obferuafle rpfert Gellius u.& Medicis
in confeflo eft , farpc eorum qui *ftu febriqi
vehemeijtiore ia&antur fic fenfum depra-
uari, vt alieniftimas formas , acfimulachra
pro veris firmifti me concipiant , ac ample-
xantur, Cuius argumenti, illud eflc poteft,
quod narrant de eo , qui fe in fictilem vrced
conuerfum adeo obftinat£ credcbat,vt accp
dentes propius i fepbnixe prohiberet,veri-
tusfcilicet nefe illidendo comminuerent
Jdccq» erat illi aflidua apud domefticos que-
rimonia, quod,vt decebat, in edito aliquo lo
co,ac minus iniiiri^B obnoxio ab illis non fta
pleretur: led potius negligenter in obfcuro
Cubili collocaretur. Fuit & alius, qui Tonan-
tes fraenos, atque alia ferramenta inaluofc
habere crederet ; nec prius ex eius animo ta
ridicula euelli potuit opinio, quimfolers
Medicus aluum exoneranti in cella fraenos
fuppofuiflet ,
quos i fe poftea egeftos puta-
ret. Adeo fcecunda eft abfurdarum,atq; in-
(olentium rerum imaginatio , fi quando in
vitium labitur. Quam etiam ob caufam Pia- **•
lB s * p 1
to ia.fimulachrorum magiftram: Ariftote-
les ij.thefaurum formarum ; alius quidam jnii.defo*
philo Tophus portentorum officinlappeiia*
Pe reno»
 J*4 &AEMONOL ATRXIA* S
tenon dubitauerunt. A Itero autem modo
vanas eiufmodi fpeciesextrinfecus adhibr-.
riappofitione,aut adumbratione reru,quas
talem pr*fc ferant imaginem, quali L>?m6
tunc ex vfuefle ex illimat, Hicq; error foris
gra flatur externos fenfus obic<5tu mentitani
formarum ludificans.SicHometus, ac Ver-
gilius fi quem vel pugnae in vltima difficul-
tate fu bdu&um, vel in eam ad laborantium
opem atqueauxilium indu&um deferibut,
ita oris, vuitufque toro habitui Dijs, penes
quosea erat cura, tranfformatum memine-
runt,vt ab illis etiam, quibuscumqaotidia-

na erat confuetudo ac familiaritas, nonag-

nofcerentur.A quo n6eflalienu quod Vin*
centius 14. narrat de quadam muliere, quam
Judaei oratu (quod eius voluptati min» vel-. 7
let obfcqui ) malefica in
equam adeo appo-
fiteconuerterat, vt non modo popularibus 1

omnibus fcd & ipfi marito tahs efle crede- :

retur : lolumq; D. JV1 acharium,qudd vir et»

f«t fan&imonia rariore praeditus, non
fuifle
praeftigijs illius captum :fed eam
perpetu6
pro muliere, vti reipfa erat, agnouifle.Huc&
non male referri pofle crediderim eiuratio -

nis effi&ae, atque ementitae quod fequitur,

,
exemplum. Vxorem admodum adolefcen-
tem duxerat vir fenex ianuae Caftri Baflum.
petram tu forti attributus cuftos; alteri
qui cum ante nuptias ftupri cofuetudincm
u%
Habuerat, etijmnum vxorem attrcftabat:
4 Poleas
 4
t I I E R I t ijj

Dolens igitur illa mcechamfibiinduci,ned

astatis flore, nec formae liberalitate vllae»
parte coferenda: vicinae mulieri, vt fit,fgri-
tudinem fu{iaperit,conliliumq;fi quod ha*
bet libi luper ea re dari poftulat; I ubct vici-
cina(Lahire nomen eifuit)eam bono efle a-
nimo: habere enim fe in promptu, quod ei
malo adhibeat remedium, herbulamque ex
horto ledam illi porrigit, ex qua fi ius mari*
to codiat,illico milium fadurus fit peregri-
num illum amorem. Condit iit^roximan»
ccenam, atque apponit.
medicatis frugibus offam.
Eum ex illo primum capitis girauedo : dein-
de fomnus ardior compleditur,quo poftrf
die tandem folutus ademptam libi virilitas
tem omnem, nori fine pudorc,reperit.Nar-
rat tamen vxori infortun ium,quod alioqui
diutius illam celare non poteratrQuae fe iua
imprudentia, ac leuitate deceptam videns;
quod, dum partem alteri inuidet, toto ipfa.
excidiflet : rem omnem marito vtiinccept*
perfedat}; fuerat aperit; erratiq; veniam pe-
titjhuius in eum amore, quo illum fummo
profequebatur, caufam reijci£s : Ignol^t fa-
cili maritus , qui fciret fc ad id malu per laf»
ciuiam,ac libidinem occafione primum ob-
tulifle: locique Dynaftf (huic Francifcofc
BalTumpetra nome fuit,eius patri, cuius li$
celebre nomen eft inter eos, qui partes Ca-
tholicas in hodiernis Francorum tumulti-
bus
 Oaem^volatrbiae $a
tus fftjntfecujti) ordine omnia exponit Is&*
jgitur lui officij cfle ducens,&
homini quem
in famulatu habebat fartam te&amq;
, vale-
> ! tudinem curare, &fcelusadep indignum di»
gnis in muliere venefica pcpnjs
animaduer-
tere: accerlitam, acminis territam
«6 ade^
git.vt quibus fic perfortilegium
, fraudafle

videbatur hominf, ea illito ei reftituturanil

.
:Quod & fecit alia quadam her-,
fe reciperet
ba,quam deguttaret,illi pr*bita:Sicque ipfi
v fuo mdtei^comperta, ac deprehenfaflamif
non multo poft meritum luit fupplicium,
Vndc liquido conflat nihil quicquam veri
ibi inefTe: fed
vbique falli, ac decipi infpici##
tium oculos: Nam quimagisea parsicorpo
re exa&a redintegrari pofUt,qukm
caput, a-
Jiaque eius membra femelabfcifa, atque am« j
putata. Verum eft praeterea aliud quod vr-
get vehementius, atqj in quo fidei
huiusar*
g imenti magis laborare videtur friljce*
'

:
non tantum h^c in extern^ faciei,corporik
que ad umbratione pofitaefle;fed& interio-
res motus, atque a ffeiffciones habere, quales
ei animanti cuius fpecie illuditur natura
in-
didit, atqueingenerauit? vtifunt
incurren-
do velocitas : in fuperando
robur ac firmi-
tas: »n dilaniando feritas:invocandoauidi-
tas in penetrando facilitas
:
r in currendo le-

uitas, atque id genus alia qu$e

vulgo praeter
hominum coniuetasvircsijsinfunt, quific
* ftatu fuo in beluinum demierant.£a enim
 ii b i * it
$atanam illis rc ip(a prxftare quotidiana ex*
pcrientia deprehenditur.Siquidem validi£
fimas quafq; pecudes in agris facile profter-
»unt*difcerptarum4;carnibus,etiafn crudis
vefcuntur,fi in eos fit impetus , curium tam
citatis paffibus fugiendo explicat, qufcmlu-
pus, aut pernicififma alia fera facere pofTete
in'alioru m aedes etiam octlufas de no&e,vrt
illabuntur,& omnino animantium*
feles,
quorum fpeciem figuramq; affimulant,mo<*
res,naturamq; proximi imitantur, Qnx et-
iam non eft quod quis putet effe captiones,

& prxftigias, quibus vt fuprfr,fcnfusnoftri

ludificentur; carneorum omnium poftip*
fam a&ionem reftent veEigia, atque docu-
menta : videlicet ipfagraflantium infadto
depreherifio, fuga, aflecutio, vulneratio, pau
periti quirit fecerfit ,vef potius damnorum
qux dederunt manifefta iniuria:ijfqueom-
liibus conlentanea , ac fa?p£ voluntaria fadi
cdnfefllo : vt verius fit dicere haec quidem i-
ta vti apparent reipfa eueniflie : fed admini-
ftro Da?mone,qui tales praeter naturam co-
natus ea, quam maximam habet, facultate, ac?
potentia (Huic enim, vt inquit lob 15 huma-
nae omnes funt impares) adiuuat: vti in E*
nergumenoillo feciffe credendum eft,qul
validiffimas, quibus coftringebatur, catd-
nas,ac compedes nullo ncgotiodifccrpit,ae
comminuit 16. Nam id humanis viribus non
potuifle effici notius «ft , qusim vt pluribus
ofttndi
 i}£ D ASM ofrot ATREI A« $A<Q>7

«ftendidebeit.Vt omittam narrare, qu£<h» il

Quaercetcnfibusmonialibus hiftori* quas-
tf.
,
•iriftit. dam memorant 17. illas fcificet Daemonum
in» Maf. ope atqueau*ilioad proceriffimas quafqu®
fato»Chto *
i«o mun. arbores inftar felium perniciter adrepiflef
4iUb.a^ ex earum extremis ramis mirabiliter pepetf
difle:voces quarumcumq,animantium feli*
ciffime expreffifle , ac multa alia in quibtzi
WiL -.
'
.*•
ftupor maximus ineflet facile effeciffe. Sic i-
gitur facultates, vires atque a£tionesearuiri
anim5tium,quarum prffe ferunt imagines*
imitari fatebimur:vt parum ab ipfa veritat®
•befle videantur , reipfa autem tales effici,
duales apparentmon erit ci promptumere*
dereqUi hominis dignitatem , excelletiam-
que penitus volet intuerj, vtfcilicet ad Det
imaginem creatus fuerit,vt in eo totius opi-
" It- ficij mudani typus mirifice eluceat 18 quam.

Tfal. t. fle
etiam ob caufamjK«fox«7/4ov illum apellau&
ticbrsoi. ».
re,vtpau!ominus ab Angelis eum Deus mi-
nuerit, omniailfifubmittens ac fu bij ciens*
vt baptifmo abluerit, atque expiaijerit.-vc
eius corpus a mortuis ad aeternitatem im-
mutabilem olim fit fufeitandum. Nam qui»
hac tot, tantaque beneficia ficludibrio ha-
bere fuftinebit,vt ea in abic&ae animatis.viE
ccribus, medullis , ac tergoj*e ceu fepulcliro
iliquo vnquS c 6 di poffe exiflimet ? Et certi!
** hxcfaluar^ligionevix credi pofle puto, cu
»1. qusft. #i
e»no.Epift,
& Aquileienfi Concilio i£. impietatis dam-
<•!& nati reperitRturjquHnalia formam, qu^ini
 1 fu* I ti

qtrf fcDeo rerum omnium parente primunrf

cft indita, quicquam immutari pofleaffir-
mant. D.quoque Auguftinus 20. eosgraui-
M* ^
ter ac feuerfc reprehendit, qui creduntDae- lib.if.dtri»
monum arte, vel poteftate hominiscorpus ait Dei k
lib.j.Cc Td*
in beftialia lineamenta pofle couerti : fi qui- ait.
dem jfoli Deo, non etiam transgreflorib. An
gelis ad nutum rerum vifibiliu
ferutre hanc
materiam. Eteaetii plerifq; omnibus Eth-
nicis femper alienior vifaeft fententia ‘.In-
ter quos fuifle & Plinium 21. rerum alioqui «.
lib.t.caj.i*}
creditu difficillimarum narratorem confi-
dentiffimum magis mirum. Nam eius in hi-
ftoria naturali expreto illa de re h$c cft ora.
tio; Homines in lupos verfi,rurfumque fibi
reftitui : falfum exiftimare debemus, aut
credere omnia, qu^fabulofafaeculis compe-
rimus. Et Olaus Magnus 21. du eius lycan- tt» -
thropiac patrocinium cotentiofius etiam ar^
ripit, ac ad id exempla vndiqtie conquirit, gentibus
icptentr»
haec duo imprudens inter alia commcmo* It.tlf.141
rat,qu*ipfiusfententiam potius conucllut*
ac labefaftant : Cellaria ceruifiarum in-
grediuntur ( inquit de lycanthropfe lo-
querfs , eius enim verba nihil immutauerq)
ac ilfic aliquot ceruifiae , ric medonis tonnas
epotant,ipfaque vafa vacua in medio cellarii
vnum fuper aliud elcuando collocant. Eg _ /wtf. w •Ji.s;

paulo poft Intra LithuaniamjSamogetam,

& Curoniam eit paries quidam ex quodan*
«aftcilo diruto reliquus; Ad hoc certo an-
: t .
giteo^
I
 $4« ©ABMONOt ATRIIAS SA&. /
ni tempore aliquot millia eoruconueniu^
acvniufcuiufq; agilitatem (altando explo-
rant, qui hunc parietem tranfilire nequi ue-
rint, vti pinguioribus forte euenit,flagellis
ab eorum Prajfe&iscaediitur. Nam quid hic
reperias,quod no (it hominum magis, qu^m
luporum; In cellas defcendere zythum i :

ferijs expromere,ac biberervacuas ferias <e-

rijsordinatim fuper imponere:ad millevn£
coire,acconuenire:de agilitate obnixfe in-
ter fe contendere,pcena etiam in tardos gr*
uipropofita : nec deponere obdefitatem, fi
quae antequam in lupum verterentur fuerit
contrada ? Quae omnia perinde funf , quali
quiscommeffantium, colludentium, accon-
certantium hominum turbam aliquam no-
bis narret; ignoto tamen, atq; ementito cor-
poris habitu.Quae frahs(vti iam didam eftjf
facile oculis incantione, ac praeftigijs heri
- . •
j }>ot«ft;(aIua nihilominus* atque incolumi
&*/*%*&
-
r»
rei veritate*

rrris.‘ &ATAN AM 1 tf V EN EFICORVM S0-

cietattmfiepe filos afcifiere,ad e a que multa Adhi-
bere non exfe quidem virulenta , ac venenata,fei
tamen virojdyOC putida : Cur % id itafacidt.
CA P, VI.
A r uni efl,& I nemine quod fciam ad-
^huc obferuatum Veneficij quod fe- ,
Vvergauiiif quitur,exempfum.Fuxan EugeI,i.&Catha
# c * LO *
‘

«u. rinaHaffhcr*. aiunt hocnegotijfafcpfc libi fc

Datmo-
 i~i b i i ii
i)smone datum fuiflfe:cfcm graflaturaevc-
ncno fe in alienas asdes intromittebat, vtde- ,

fignatos ad caedem homines collo , vel inte-

ftinis (ficenim loquuntur) quantu poflent *
compreherider£t, ac cohiberent. Tum eurri
pr^rtoaSuiireiputidamqjcaruculam £moi> x
ticina aliqua pecude iri cs illi* alte ihgeflifle:
ipiod nori aliter ac pi-sfentiffimum aliquod
venenum illos ftatiin necafet, atque extin- #

gueret.Que res nos admonet fuam Satanarii

*

nequitiam femper integumentis aliqiiibui

in noftram perniciem inuoluere.Quis enim
riefeit nihil noftrf opis eum, (i quid
molitur
indigere ? Rurfus , quis vnqiia audiuit mor-
ticinae pecudis frufiulo tantum virus incflfe
Vt necis caufam fic rieceflariam,. ineuitabi-

leq;habeatUliud certe eft quod agitmempe

vtfuosin eius rei flagitij focictateni trahat,
dum adiutores operis facit* Ac quoniam in-
tercedere aliquid oportet , quod Oculos ip-
fos eius teftes habeat , vfiirpat is,
quodfpur-
cae,
impuraeque fuse naturae maxime cori-
iieniat, cadaueriim fcilicet putidas eiufmo-
di reliquias' vt alibi futuis di£cumeft.
FiiRIOKVM QVAE SORTILEGI OC-
ailte mbr talibus inferre filet Maiora iixepld , qwb,
formidabiles k6r& deteguntur artes, dt% infidi*.
CAP. VII.
qy /T Alos genios hominibus ri6mod6
ex
IV l efe infeftos fclfe , fed & fedulo agere
b
 n AEMOtffl L ATRII Aff $A <C
fuos,vt habeant ad illorum caedes ac damni
qu^m parar!ffimos,inftru&iffim6Fque,alibt
iamdemollratum cft. Verum quoniam vel
deprehenfionis metus vel rei diFficu Itas ac*
:

magnitudo: vel deniqueconfilijinopia, ea-

rumque artiunt ignoratio, qua: valent ai
rtccultatam perniciem fxpe negotium im-
pediunt, aut rernorantur,preftoiIIisFem per
ad funt, no n ceffa ntes co mmonere, inflare*
materiam Fu gger e re, ccfiopuseft,Fecxdis*
iftel erumque iocios,miniftros, aclatellites
^
offerreac praebere. lanx Vldericxi .animu
non leuiter tetigerat, quod IaannesCanar-
dusmercedem, quam ob prxbitam inpfr*
coris publici cuftodia operam libi dari po*
ihilabat.pauto Ferocitis denegairet: facien>
chim igitur aliquid erat quod eiviciffim do
leret,ne hoc ficjnultum abiret nam leuifii-
:

mas etiam ofienfas condonare fagis Fumroa

crux cfl : tantumque is labor, ac diFficultas
cftat qua ratiorie iniutix lufpicionertf a Fere*-
moueret , fi qua? ob eam rem ad Canardunv
forte perueniret; Nam iam totum munici-
pium rumor oppleuerat,eum V Idcrica iurv
gandum non efle qui vellet Fe,Fuaque Fana ac
lalua habere. Recepit igitur Dxmonidca
via aggredi, qux FuFpicionis nihil, quod in
eam transFerripofTet, haberet : 'ac properi
Canardi xdestum quidemoccluFasperFe-
tieftram ingreditur, ibiqueeius puellum hri
canis dormientem adcacommodc Fufio-
 :

lii i n ii. i 4§

tit, vt catfcarro extin&us credi pofTet. Sed

miferos parentes non fugit eius infortunij
Caufa: Nam in Vldericam aliquando poft

fortilegij ream atidititeftes id eiiis fiagitium

cfTe magna fiducia dixerunt. Quod tantum
abeft,vt d eprecari voluerit , aut inficiari ; vt
ipagisipfaconfirmauerit fingulaquiin eo'
facin ore interceffiflent diligenter etiam;
.

acftudiosedenirrando. Barbeiina Rayel i.

cum Daemone fuo rationem aliquando iri- ad t^ua
fjt ,
quemidmodum Claudio Mammaeo^ 1 * 111 * ?* 1

quo tamen nulla antei laceflita fuerat iniu-

ria,damrinm aliquod inferret: nam illis fie-
p& pro eodem eft, meritos atque imirieritos
lfdere(vt alibi nobis dictum eftexSebaftia-
nae Picardse amplioribus verbis,) placuit co-
filiutride efcequendq noCtu negotio, nefi
interdiu id fieret,faciiius in facinore depre-%
henderentur. Accedunt igitur ad. eiiisvnjr
cumvxoredecumbentis,icdormientisle-
<9:um i Iuxta eratinfansfafcijs coriuolutus
Hunc cunis dctraSum parabfnt in proxi-
mum fluentem mergere fed experre&a :

mater noiio infantis vagitu manibus, vtfic^

in tenebris ,
primum cunas coepit tra-
ctare, tentatura fi forte i^introrsus fe demi-
fiflet, laxatis fafcijs.autijscontnlagitationc
nonfcmel euene-
feaftrinxiffet, vtiflii ant£
rat.Sedcunasnactavacuas.potiusnihilha-
buit, quam vt cubito furgeret ac veftigaret' .
- *

iicubi illum reperiret. Quare praepedita^

 tV4 !>AEMOtiOL ATRII Afe SaG.
acinterclufa bona illa mulier hoc foliiott)
habuit, priulquam per caminum cum Dae •
monefuoauolaret,vt infautem in le&ifpo*
dam abderetne illum praepropera ac fefti- 1

nans mater ri cito ac volebat, reperiret hoc :

Ctiam negotijdifccdensfa61:ura,quadoeam
peius mulctatam relinquere non poterat. l'd
libi ita euenille prodiderunt Mammaeus» il-
le,atqueeius vxorjcum contra A lexiam Bel*
horiam (m quantum eius fa<5fci fufpicionem t
licet iniuria,transferebant)teftes audiretur*
Nam non mUltd pbft Barbelina illa ob for»
tilcgijex vebementiflimis indicijs (ufpicio-
nem comprehenfa fa<5tum id e£Tc fuurn.non
illius Belhdriaeagnouit. Huius furit&quae
fequuntur facinora in loannem Ludoui-
cum,qud mu Itis, vt aiebat, de caulis oderat.*
Huic primum traijdenti fiuum quendam,
-acadmojcndiftd properantiadnifente Dae-
mone tritici falcum vehiculo excuffit etiam
grandem :tum eiusequisfuperiniecitpulue
Magifteflo fuo medicati nonnihil qUo
ris i
:

fa&umeft, vt ex illis duo e veftigio more-

rentur : reliqui morbo cofnflidtati lango#
rem in multos dies’ traherent. Deinde, ac
non multo pofl felem mentita atque hoc,

habitu eius domum no&uingreflfa, eodem

puluere bimum adhuc pueru lethaliter in-
fecit: Tandem & medicatum pirum in via,
quam is Gerbcuillaeurocotcndens initurus
:TMtrar,depofuit, quali id e viatoris pe rafortd
J-* cicidiA
 I r * e r ir.

^xcIdiflTer. quo is imprudenter fu blato, ac.

guttato ttatim grani morbo correptus vix
ur* dolore ciomu pedes fe referre fuft.nuit:
h*cq; flngula Daemone, vti euenprunt, no
folumpraed'xifle;fed etiam illud deponen-
do inviam piro cpnfiliti eius propriu fuifle. *

CatharirtaR.ufFa$.agnouit,folitauifedeno •
6tc per caminum inades alienas inferre, vt
detra&os cunis infantes pronos in culei
?ram fterneret,acficextingueret:reli&ae 1**7,
tiamoccafione, qua eius infortunij caufam
maritum in vxorem cum offenfione perper
tuarejjceret. Nam hocadeo Daemon fedu-.
|o agit, vt flnt rixae frequenta intercos, qui
fealiquaamicitiae,coniundionifq'uenecef-
jfitudineattingunt.CatharinaeMetenfis4. i' pH^prij.
nimicirias, atque odium concitauerat infe Nonsept,
Lolia Gelaea Hanc ob id illa impendio vl^ XJ,7‘
:

cifci. cupiebat; fed qua ratione id faciens no-^

xaefufpicionem effugerer, no videbat, quod

fuas infidias fciret ab ea diligenter obferua-
ri. Rcperir igitur viam Daemon qua id tuto
,

exequeretur, ac monuit, vt poftrid ecum c

fornacibus Salinae,quae Dufas omnium,quas
habet Lqtharfligia,celeberrimaeft,vn;Uan*
dentes carbones fitellis fuis pro more do-
mum referrent; praedo adeflet, cum Lollas
fu a ccu turbine dcijceretur,acinei»os prt>-
pcr£ halitum fuu efflaret: fle enim futurum
vt partum fuu m ante tempus atq; inmaxi-
‘

mis doloribus eijceret Quod vti verbis prg-

" J ceperat,

*
; i.4 i,
 -
<'$46 Daemonolatrbias Sac£
"|teperat,ita rcipfa eft co fequutum.Namq; ad
iignu deturbatae fitellse i Daemone perflata;
Lolia im puroCatharinj fpiritu pueltigioin
Vehemetiffimos partus dolores incidit; vix-
que domum mature fatis peruenire potuit:
* ana Granfan&ua 5, fera iam node nens ad
lucernam fola animo voluebat, quemadmo
du dc fiarbara Gratiofa, i qua pafTa erat in-
v
v’ luriam, poenas expeteret. Praefto affuit Dae-
mon felis fpccie confpicuus , autborq» fuit,
vt limacis teftam in puluerem comminue-
ret, eoque illius veftemconfpergcret. Am*
plexata hoc confiliu obferuauitfieubicom-
xnod£ id explicare poflet Nedongius.illam
remorata eft occafio: Nara repertam Barba-
ram obfcuro ftabulo in pecudum prxfepiff .

paleas com portantem vna cum pecudibus,

quae ibi erant,illo puluere fuffudit; fuitqtie
is protinus omnibusad vnum lethalis. Eo
pofteaminus noxie vfa eft in pledenda fili*
Antonij Gibofi: nam cum itidem illo eant
abunde afperfiflet , membra cius leui tarum
morbo debilitauit:ac ciim aliquot poft dies
fanandi animo iliarti eodenp refperfilTet,^
^ morbo recrcauit. In quo obiter hoc aduer-
tendum venit pharmacis, quibus fic vtutur,
. non efle infitam aliquam vim certam vel ne-
pandi, vel faoandimeque enim eadem res ad
fam repugnantia fimul efficax effe poteft:
c '
fed ea omnia Daemone pro fua poteftate la-
ftntcr moliri, atcjije eftjcerp : fatifqj illi efle,
 r

lU B R IT.

fifaga operi manus tantum admoucat,quo

ii noxa, maieficijque confcias reddant ac
pirticipes.Huc&referri poterit, quod feri-
bit Plinius 6 fontem
. efle in Dodona, cui fi
Lifc f
.€<14
<juis ardentes faces immergat, extinguat , fi
cxti»4tas ad moueat,acced at. Nam haec pro-
•digiaeius Dxmonis,qui ibi edebat oraoula,
/uilfe nemini dubium efle debet-: neq; in qs
jfibi natura quicquamvnquam vendicamt t
Rurfus&illud Plutarchi 7 .de Cieerone ve- In
nefica,quae eadem virga mentem adimebat, Anbrau
<& reddebat (homines in pecudes immuta-
:

hat, iterumque fibi reflituebat* Refert & uatur.

Petrus de Abano 8 vHiim a fe praftigiato-
.
r 0 J*
Drtfiutlih
jrem,quitaiuHim.cHn aurem concepta qua- ?stm
dam verba immurmurando, ceu mortuum
humi proflerneret: iMumq; repetitis ijidcm
verbis fufeitaret, atqjin pedes erigeret. Sed
pergamus extera huius argumenti narrare
«BS
exempla. A lexiaiklhoria 9 . frequentes e- /:

rant rixa cum marito, vt aflblet, vbi quoti-

7*
diana eft domi inopia, atque egeftas : refque carreb*
i» tantum odium perucnerat vt iamnon 1S *7*
,

voluntate, fcd difficultate vlcilcendi tan-

tum teneretur. HocadfcD^mon recipitfa-
ccre, fi fe dignum iudicaret, quem de ea reV
«bfecraret. Adhibentur preces.quamdimi(i •LxC'

fis verbis voluit, prouinciam fufeipit, fort$\

:

r , ,

eo die, qui dies erat pridie Natalium Serua*

toris, mifer maritus in vicinam vrbem erat
profe^us, ibi vt compararet, qua vfui ef-

Q_ 4 fefo *
-
<

V-/
 : ,
, }

»17?

T»ABMOKOt
t
ATRII AS S*A<I^ **/
••*«'**##
_ 1 *. » *- .
'
,> y«,i

fe folent familiae genialibus illis diebus : *q

,4ip feraiam noftedomum redibat. Hunc in i-L
:
< >-:
»«., / r .

H- tinere violenter correptum ,

ac verberibus
<tryai #
t S>' *
acceptu D^mon feminecem deiecit in cry p*
'
(in gfflfefKAjs famDonalibariae (id nomen illi loco eft) ic
-
:
ad bonam cius yxoremauolans, eiquae^fe
e*V si f
• Jh/j^gk' gefta erant, nunciauit. Quibus auditis , in
yiam fe dat confeftim , tum vt officiofam fe
hoc de eius reditu ftudio, accura demon - -M
ftraret,tum maxim£,ytipfa oculis fuisvidc-
m. yet,quam adep pridem animo fuo concupi-
verat, iijius miferiam.ac calamitate Ac tan-
I f?4 ,dem iacentem,& lamentabiliter infortuniq
fuum cofjquerentem na<3:a,Hem mi virfin- (

quitjconabar tibi obuiam,quae te fcirem ru- .

9
> /
ri adeo multa no£fce;fed quid hoc fibivult,
f /? 1 « A ^ • | at • * *

quod te fic humi

_

proftratum acdolentc vi-

deo$Edo<fia igitur quod iam ipla fciebat il-£
lum(ubleuauit,acquod potyit humeroad-
miniculara domu reduxit, vbi ex plagaru ir^i®
tolerabili dolqre illa ipfa node interijt. Pq-
Jtr^. ftridic inclamata vicini^ eius cadauer yt e-, ,

rat escis ac iiueqtibus i&ibus faucium, nudu

exponit: nafratque,vtipridi£ ficarioru ma-
nibus elapfus eo habitu domum fe anhelans
yetu|i{Jet. Quod apue^pm nes facile fide ob-
tinuit. Nam neque ea aetate erat,ac forma, vt
moechos introduxifle putaretur. Iacobeta
tra» Equina io. cum parum fibi gratos quofdam
14
JkUui/ videret tranfuerfo faltu iter fuum habentes.
ac aliqua ratione vellet illis efle nocitum,
V
f '“ quod J

V m&f.
 , »

. L I I I X IT. 244
ouod in ore promptum habuit, id efl illice^

Imprecata: fcilicet vtin eos viarum errores

inciderent , yndefe explicare non poflent*
Quod & vti expetiuerat, ita accidit. Nam de
viadegrefii tam longum deerrauerant , ve
domum tandem reuerfi vix prae laffitudine
En, vt ho minum vita Daemo
fe fuftinercnt.
numinlidijs coqtumelijfqueeft obnoxbf
Qu'? res eos aflidufc admonere debet, quam
intenta in Deum mentefemper eHc debeat,
vt is praefidiofuo eos fepiat, angelis fuis eo-
rum mandet cuftodiam: de laqueo venan-
tium eos ferue^liberetjeripiat u. n,
P Calai. 9«^
SPARSAS A SAGIS HVMI HERBAS,
puluerem, feftuctf , alUsQj id genus qmfqutluu
fupergredienubus netis ,
vel morbi c er tifimnm

;
v canfam, prout idu nocendi confiUum/mt, no vo-
c luntas y afferre:c<tteroi omnes, quibus pa> cere de-
treueruntfaluos, incolumes % euadere.In quo m'h
rb elucent Diabolt ineffl tgendis,perdendifqU6 />#-
nimbus ar testae ntdebm. ; .

C AP VT VIII.
Vprademdftratum eft ex fagarum ver-'
S
~
bis non obfcuris morbum, fanationum-
ve caufas ex eadem faepe reea* petere, aq
mutuari.Rurfusafpe&unubijsaliorumve-
flibus puluerem mortiferum ponunquant
e(Te,cum eum ipfae citra noxam vllam attre-
aent. Denique qui inde iequitur morbui
nulla alia arte fere eAe medicabilem , quam ik -

9 J qu*

\
 ‘

D ABMON fit AT Rtt AB Sae. -K?M

7*w 1 jj. irtte*

qu» ab illis volentibus proficifcitur eam-

:

que plerumque vnius atque alterius verbi*

,

prolatione; velmanus folo conta&u; f*p$

etiam earum rerum adhibitione , quarum
vfus vulgo aduerfus morbum nullum cft
efficax, conftarc, ac contineri. Quae oni-
niafam indicant rebus, quas adhibent,
fic

nec iuuandi nec nocendi facultatem fua

,

natura inefle fed quicquid ideft, quod fig

:

•
1&V *> **, T, prodigiose efficiunt,hoc totum fibiDaemo- X
nes vi aliqua.cuius ignoretur caufa, & ratio,
5
'
afferere, ac efficere. Siquidem eremplaea-
Ife^iL
» fum rerum eotinent.qu* nulla natur* pro-
*
j£ •

‘.3 V* 'j

babili caufaniiutur, fed potius ab eo, quem

J i

agendo
, patiendoque tenere folet*
ipfa in
modo, atque ordine funtalieniffima: Quod
& ex fequentibus tefiatum, manifefirumque vu •

At -V' *»•
magis fiet. Odilla Boncuriana 1, recitauit
»:*r»eiui*
«ictUana. moris efie fortilegis , qui in facinore depre-
•x
«*«•- henditiment,venenarumpulueremibidifi. h>*r
1» apo^iti- f?minare,qui viam faduros putant, quibus
caIamitatisaliquidftruunt,acmoHutur*Cui
,

#ou«
conuepit illud Rof$ Gerardin? z.que fe Ste#
leheiij,. phanum Obertumpopularemfuuminmpr
«aiApril. bumlethalemconieciflefalTa eft, cum eius v.

4. limen tali puluereantelueanis horis cofper-

spiuaii Pri. fifTe t. Iacobus quoque Agathius 3 eamtol-
-®" Ma,J
tstt.
lend*vxorisHilarij iBauno longecommo
diffimam viamfe a D*monecdodum fuil-
Vandufij
fe memorauit. 1 fabella Bardaea 4. & Martha
iOAO .JJJ,
Mer^elatiap uynqujim fc frultrja eam cotra
• quem- •
^
* \
 I I B B R Xh i?f

jqucmquam tcntaffe, pracfertim fi hoc \ Dae-

mone fuo iuffae effent facere. Francifca Peri-
na 6. pira aliquot, quae ex arbore vicini ( R i- Baijs + Na*,
lun.ijsu,
beriano ei nomen erat)deciderant,tranfiens
fuftu Ierat, obqcF ei «Tnttfl ooddUou$ durius
vapulauerat,. Id ergo illa dolens, ac aliqua
ratione vlcilci cupiens non longe abijt, quin
Daemon explendi defiderij occafionem ali-
quam aperiret. Ea vero fuit iter quo Ribe-
rianus fummoraanead operas Tuas conten-
dere folebat, herbilia, quam tum illi tra-
didit vtinfterneret: Quodcu feciffet.acille
infidiarum ignarus locum eum effet fuper-
greffus.illicoincum morbum ihcidic , qui
vitam illi non multo poft cruciabiliter ab-
rumperet.Renedi&us Drigaeus y.id confili) 7-
fibii Daemone datum fuiffeait: eius vel ve- Haracurfc
ftcm,vel ianuS veneno inficere, cui mortem i«.Cal-lanj4
I)U.
vellet afferre. BarbelinaRayelS.fe contra *•

Francifcum Tibicinem, ( cuius viciniae non Blainuillx

adaquas 14,
pridem commigraueratj) id adhibuiffe. ac Lum.ii*7
v
cum pofticum , per quod pecus adaquabat,
Sfl
puluere virulento contaminauiffet, poftri-
die ex eius equabus tres effead praefeperje- j •

.pertas exanimes,atq>fupinas. Claudius Md-

reliusp, cu pro foribus Vvolfangi Hadon- 9»
Seu? j.Noa§
uillaei affinis lui id feciffet , ac eo loci forte i-
Dcce.nM.
ter haberet:eius filia, cofcftim cotra&o mor x~ 7 fci v’Vr .

bo ex eo no multo poft miferc interijt. Illae

/etia equus iter habes crusfregit.fdemfimi-
v i *
i.r*\
mul&auit Nicolaum Auguftinum
-

|i fafeino
§ nrm
.
:7
Jm\
 f** T5 AUMONOI ATRIT AS S A ©.
Serrae Caftellanum; cum quo erant illi inlm|
ciriae: Accurn eiusvicem aliquot poft die$:
miferefceret quem tam diuturno, ac £rsui
,

morbo conflictatum videret, non potuit ta-

men opem vllam afferre aut \ morbo vel ,

tantillum recreare, vetante ac prohibent©

.

id Daemone, cum quo de ea refaepiustamen

expoftulauer.^t.Catharina Metenlisjoacer*
t
J6f*prid. be ferens piftoriscuiufdam repulfam,^quo.
Ven Se^t mutuum panem rogauerat, & vt
hanc re-
m*.
penderet gratiaro,D$monis fui implorat au
xilium. Altatis momento pro fupmoredi-
1 ^
Jigens atque officiofus ad quamcunquevin-
ditfs occafionemrarque ea gratia illi herba$
fuggeritconuolutas papyro monens eo lo- ,

ci illas vtdifpergeret,vbifrequetior is eiu£

* que elfct familia: Nec mora acceptas effun-

A
dit in porricum, per quam necelTarius in vi-
cum erat egreflu^: Cui dum infiftit piftor,
poftqueeum vxor, & liberi, omnes eodenr
morbo correpti no prius conualefcunt. qui
V.
1
faga du&a
miferieordia i Damone impe-
tralfet,cx ea valetudine vr emergerent. A rq;
inid herbasdcnudaccepit.quaselaeoru rut*
1

miflr cubili iicuti facere edoAe fuerat/licq^

confirmata i morbo valetudine ad priftin^
IfaJrig
Noi» F«bc. fanitatem oefredijffe.CatharinaLatomia »i,
V** acceptam etiam a Daemone herbam tranf.
uerfo liminiaedium loannis Antonij iubdi-
deratjcp vt cius vxor eft fupergrefla prorfusi
«i lac in mammis exaruit ; ex qu* pcnuri*
t i .

i
 Liber I I. *'§

poflmodum infansquem tum forte laba-

,

bat, intenjt : quod vnum maximi in voti»

habebat. Nam vtfortilegis inter animantia
hominum fempereft pr^cpua caedes.-ita in-
ter homines infantium, ac eorum, quos aeta-
tis innocentia *
atque integritas magis com-
mendat lorigceft gratiOima:vti recenfuita- f*.

liquando IicobaCauallia 12. Drigfcus etiam

ille, fle Odilla, qUorum modo memini cufft
domicilium habebant col-
in eius pagi, vbi
exa&oribus pras^
latibnejiridiciiorieque ab
ter modum (quantum ipfi fuas facultates re-
putabant) efTentcenfithatque eamiriiurian»
iniigni aliquo damndcoercere,ac vindicare ;$
-
cuperent.* non defuit qui pro ea offenfiond
gratum, contfenienfcjue corifilium afferret*
Dxmon.Taleautfcm ldfuit, vtibiquam Ja-
tifiim£ venenum fpargerent * vbi eius pagi
pecus frequentius pabulari folebat. Quod,
wt magis eflet illis in proptu,indicauit poffe 'T*
confici Cx primis quibufque, qui fe offerret.
Vermiculis, vbi cfient fatis ad difpergendum
attriti,& comminuti. Hoc igitur cum fec*(-
fent,intra dies paucos periere in eo pago per
cudes centum,& quinquaginta (vt Urigaeus
feci tauit) vel centum, &fexaginta (vtOdil-
ia:) ditierfi enim interrogati caetera praeter^
%
quam in numero conuenerunt Id etiam rc<
jpfacomprobauittnam totidem fere illo te-
pore funt ab eius loci incolis defideratfEo
ce vt fparfae herb§,puluis,verimculi,ali£q u<?
•f-. id gc-f
i:
 v ••Er
'

v'? : ;

frAiMbfcot atrMAk SjL#.’

Id genus quifquiliae non morbum tantum

faciunt, aut necem afferunt, quod alioqui
per contagionem fa&um defendi pofTet, vti
in rerum peltiferarum afpiratione,autcon-
tadtu eu en ircfo!er:fcd& membra frangunt,-
J
aC debilitandae minuunt, deducunt,ac per-
imunt.Ea igitur nifi arcano aliquo Damonis
minifterio praeftari non pofle manifeftum
eft. Et id adeo confirmat, quod ei tantum

noxia funt,cui perdendo, aut laedendo fUnc

deflinataiCafcteri enim omnes tuto, accitra
noxam fu pergredi,& calcare folent. Quod
& Alexis Drigeaeij.quodfequiturfa&uirf
tiitaetviz iam indubitatum reddita Ea filicis mani-
4.id,Nou.
HIS.
pulum a Daemone fuo acceperat per eam -

viam fpargendum ,
quam Claudij cuiuf-
dam paftoris filia ,
qui cum illi fimulta$ A
intcrccfierat, frequentius inibateo confi- :

lio,vt illam confeftim perderet. Id tamen

vnum verebatur, ne Illud infortunium alios
etiam, qui eam viam ingrederentur, quibufc
que nihil nocitum effe vellet , laederet.-
luffit igitur Daemon de hoc vt quiefeeret*
quod lors nifi eam, cui poneretur, non effec
attadfcura.Qnod vti praedixerat, ita & poftri-
die euenit: Nam fola ex omni vicinia, pa-
caufam con?
ftoris filia illae itando mortis
traxit.Humberti etiam Caftellani non muU
td poft valetudinem miferrime afflixit: cumt
tiusfedile eadem herba perf|-icuiffet, fuit-
ftucillifoli eafafeinatio pernicialis,cum ta-
 1 t * s it It ~%tf

*en multi alijantfc, poftque eum in iflo fe*

Huic & alia duo exempla non mal&
iifTent.

diungipotcruntivnum de loanna Poirelia ,

^ qua medicatam offam cum vniuerfa vi- Co JJ'rc

tamen foli interi- Caflxo fai»-
ini familia deguflafletici
^
um attulit, quem ipfa animo ad caedem de- 15
iinauerat. alterum dc Hubertula Buxeria-
ia 15-huic inique iniiiriUs fuerat ^municijyi- ry .

quidam N.nomine,eumque abunde vl Bnxeri|i 4

>u$
ura iam fibi videbatur , fi vaccas qOitfque oaLMutT
|uarum prouentufe,famiKamquefuam fu- n**
lentaba^veneno tolleret. Periculu tamen
:rat ne in facinore deprehenderetur, fi fua

nana illud ipfa patraret fingulos medica-

4
* virga contingens quem morem in alijs
,•

‘dis venefici}* tenere folebat. Iflo igitur V

netu vt eam liberareteiusMagiflellus, mo-

tet, vt antelucanis hof is pafcua, ad quae fro-
jucntior pecoris erat a ppulfus, venenato,-
ji: em ^ fe ant& acceperat puluere con-
, "

pergeret: Reflare quidem primum illam',

c vereri ne ea lues ad vniuerfum pecus
>erueniret : cui tamen volebat parcere,- ‘
.
- .

>rxterquam N. illius vaccis , quem v- ,

lum tali infortunio mul&aturf) cupiebat,

lecepit Dxmon intra eum quinque vac-
arunt numerum futuram efle omnem no-
ram: Idque euentus tandem comproba-»
litjnam folaeilix ex omnibus perierunt, aut
n morbum inciderunt. FacefTant, igitur
am nunc,qui nugas efle dicunt,
' • '
I .
quae pa&a
A. . •
 DaEMOKOL ATRBtAB SA <*.*

fagis rumor eftcu Dgmonibus intcrccderd

cu rcsipfadefefit indicio, multo rumqjprf*
tcrc^kmortaliu iuftifiimis querelis teftata,|ac
comprobata reperiarur: qu&m tamen vix
quidam: adeo bis dulti nul-
fentiant dolidi
’
Jomalofapiunt.

QV1D CAVSAE SIT, QVOD DIABO-

lus Maleficorumfiye ajfenfum poftulat , vbiquti
alitui calamitatis molitur , ac ftruii: Plurima-
que , qua id illum more facere demonfirant^
exempla.

C APVT ix.

Q Vod
homines Diaboli Optra affligant
tur morbis infolitis, quorumque ratio
Medicis condare non poffit, fatis lob
i. docet hidoria: Et queD. Lucas i recitat d 6 .

muliere i quam fpiritusinfirmitatisfic de-

cem & odo annis alligitam habuit , vteius
ex neruorum contraftione totum dSrpus
cffetincuruum. Verum quod^priufquam ict‘
aggrediatur facere, fuorum illead hoc afleni
fumfaep£poftulet i quafi aliter debiles eius
vires futurj fi nt,noriparuam dubitationem
femper attulit exidimantibds multis hoc
indeefie,quod pridem^fi, quae vult, arbitra-
tu fuo faceret, pelfum ijflent omnes morta-
les, quibus is nunquam non fuit hoftis infe-
ftiffimus Ideoque illi ^ Deoiam i primo,
:

quo e datu fuo deie&us ed j tempore occl u-

tirii fuiflfe omnem contumelijs libidinem,'
 *

£ X l fi R IT.

et hominibus, nifi per homine$,vll4m illi

[Tenocendi relidam facultatem.Quaequi-
emetfi defendi poteft opinio, neceaet-
1
mfententia rnalfc ftarevidcBitur,quxSa-
inam vti carnificem, & miniftrum irae Dei
leracjue omnid iii hominum perniciem
er fe agere,ac moliri aftruit;eum que coii*
mfum confulto, atque ea caufa, illum exi-
ere, vt in fcclerisfocietatem, cofcientiam- ,

uefuosdfcifcatgratiSaliquapromereatur;
um eius quam tantopere concupiuerunt* .
Itionis copotes facit, potentiam fu a often-
:t,ac venditetrdum ea praeftat,quae omnes

mnium hominum vires vincere ac fupe- c.1 ,

•

ire videntur,^ fortilegis denique omnem

oxx fufpicionemauertat, atque atnoueat, r;
ilm eam infert illis abfentibus, ac ne digt- ^
iquidem opusadiuuantibus Ethascqui-
em^qudefequuntiir, documenta non obf-
tr£ illa de confenfu indicant, ac common-
eant. Beatrix Bayona}. ciira Petronium
laxentium,^ quo grauiore aliqua Iacefli-
fuerat iniuria, vlcifci vel!et.-id tandeDd?* e^tbeuU*
cm,cui fe illa ad dixerat,, fadurum fe rcce» izi+.Nort*
Aug.xj*i*
it t niodoipfa affcntiretur . Nec mora vt
scfedixitcllpercj ftatim illePetronijad-
jc infantem filium aggreditur, necatquc:
poftridie^uafirebencgeftajgloriabun- v
is id illi nunciat.Hoc etiam ad contume-

imadijeiens, matre quidem impatienti^ /

sic mortem ferre filij, fed ne eo quidc lu-

it Ciuad
V

i v Vd fc* >’• - v
•’

"'I

>
 •
t>AIMONOl AT R IT At $A<£ af~
r
'JC-'
•*
yftrf* > ^ ^ . i 1 * . j
•» ^,-0

£tuad vitam illum reuocaturam. Iaii#

efTe

Gallia 4. lola imprecatione CatharinS Sy-

4-
Mlrecuris monetam valetudine tentauit : vt& alios
f.id i)cc«. pluresantcfecerat-.ex ploratum multo vfu
Uti.
habens nuda eiufmod voluntate damnum i

inferri poflerprout pa&o illi cum D^monrf

s.anrcconuenerat. IdemBarbelinaRayelj.
Jdlqu^fd. fxpc optatu
fuo a Magiftrofa^um memo-
i*jww.u» 7. rauit, quem pnterei non tantirmad exe-
qucndaiftiufmodi vota pacatifiimum, fed
&
renuntianda legatione diligcntiffimum
) fempereffetexperra. Nam nec ita pridem
vixDiris popularem quendam fiium deuo-
ucrccccperat cum canis horridae fpecie i*
(
,

aftitit, nuntians iam pcra&um efle opus et

!•*«• 5ti* eius animi fent£tia.Rofa Gerardinitf. Arr-

nenfiNo». naDrigaeay.IacotiusIacotinusR IacobuS
Nouc^ijic
pifca tor,&: Coleta eius $>.vxor,arq; ali jcom
ttaraeuri* plures pro certo afferuerunt intabefccre
id. N*uem. fC r& omnes, quibus Diraslfunt imprecati,
,58fc
quodque ipfi aperte moliri non audent.fb-
Mirccur!* Iere per Daemonem fuum in eos,quos odio
oft
aliquo profequuntur,occult£exequi.Nico-
'

. laeaMorclia 10. fafla eft oratu fuoillum atro»

^oaillu' ***
^n
Q>er ^^c ptiluereNicolaiDominici equos
JJ15 dumis eos ad vicinum fontem appelleret^
'

to. vndcgrauiflimo morbo correpti in fummi

strr*
eat t ebm.
14.
Hiifcrianon multo pofl interijffent Prae- .

IH?. te,r cum e fi milia Dynafte eius pagi, quem

»V-
incolebat, coco venenum feciffet, ac mor-
j

bus untfi mortis expers eflet fecutus: pri- ,

rr*
 i, i i i ii it. '
ifj
muflicjuid€duriflime ob id Daemoni vaoii
lafTejtucoi&u Fuifle hoc illi prouinci$ de-
nandarCjVt ddno grauiore eu afficeret ac fi
rellet extingueret. Qua accepta momento
idiiolauit in cius culina, ac potione, quae tu
mortario mifceba-
Ilifortfcad fariatione in
ur, mortifero puluerca nemine cofpe&iii
afperfit: vnde&non multopoftiseviuis ,

bijt. Hoc mihi lui fide narrauit Dynafta

!le,cp praefens adfui{Tejt,omniaq; otiosi et-

im obferuaflet. Ei exemplo etid non abfi-
lile e fi hoc Nicolai Carpentarij,qu6 Mar-

ia Margeiatia Brindenfis u. per DaemonS

[U mortifero pulueceabfensetiaconfper' spin«it

r.-qudd is iuxtaprjdiolum^pilla habebat,
jnoru fecilfetcongeriem.qugilli efTet im#
rdiniento.Rurfus hoclaquelinae Xaluetg
.quae retulitfatis fibi femper fuifie , quo-
isperditum vellet vel hominem, velpc- •

dem , kifoloetiam nutu Daemoni fuo, ^aereum %

ficret,indicarc. Cfcuod &
eius populabis y
1
ubertulaij.cuminfequeritianno fortile- **^
iitidem rea perageretur, hac etiam nar- ibidem*.
:ionc coli firmati it. Rure redieramus (in- eaLMaifi
15 ***
it)multo opere fatigat^, q>faciundu lo-
ierat Lconardus quida noniine,expe&a-
mufqjatiidc dumccena nobis apponere-
. Ecce vero eius filia defidiam mihi vrii
v
oeifis exprobrare, ac iubcre interea vc
intea. Forte ibi Vt lauarHtur congefta j ii-
iu infundcrem:Ob que egofupcruaca-
R a pcujji
 .

'
l<T0 DABMONOt ATRBlAi StfC*
neum laborem cum indignabuda Diras if-
liimpreCarer,no longe abfuit Magiftcllus 1

;meus , qui propere fe h5c proterurtatem in

•illam, fi ita iuberem, vindicaturum pollice
retunQuod&meallubefccte praeftitit. Ni
ad matre ru ri operas poftridie curante tre-
pida accurrit fi'lia,nuntians puelfulu fratre
tutel«fuxcomrhiflumcafu,cni ipfaobfiftc
re non quiuiflet, calida effe perfufam, iam-
iamqueanimam exhalare: QViod ego audi**
ens cuius opera id «flet faStum facile con-
ieci:£f non adeo multo pofl accurit Magi-
{tellus ille meus, narrauitq*, mihi quemad-
modum mea gratia hoc bon* illi nego-
tium confcciflet^ Noneuafuratn ftquidenv
quin parentibus poenas grauiffimas fegni-
tiei,delidineque qualem ipfamfhi adeo fc-
rociterexprobraucrat,dediflet. Poftremq:
erit in hanefententiam delanaAfmacuria-
fla rq:* feafpicarum fafdcufos tres ex agro

Apiit
yicinifubflrajiefaltjAtquein Alexi* Cabu-
tsit. fis proximum hortum , quod is, occuItSdo
furto maxime eflet qportuhus,depofuefaf,-
fed nonita cHm,quin&Cabu(fa foratum
infemota aliqua horti parte opus faciente
aduerteretur.Qnaecum, vteft mulierur irt- j

genium , vicinis quod viderat pafam feci£

fetjatque ex eo Iaria non modd mali audi-
retjfed & iam in d iferinien aliquod Vertiret
(narr furto etiam fubdiidti ex alieno betrto
oleris p^naeit fuftium ia Lotharir>gia)dict
nequic
ipsr } sVa?
-
 tr BSR XI. S €t
jnequit quanra ira, atque indignatione in ii- ,

Jam exarferit vtque poli haec non ceflaue-

;

*it omnes via$,rat;ionefque exquirere, quo

tam infignem iniuriam pro Jibidirue tan-
dem exqueretpr.Ergo ardentius hoc in fo-
lutione meditantem Daemon ille, cui Ccfe
addixprat e*m aggreditur, increpatque ig-
nauiam quae hanc in animo fuo aegritudi-
,

nem paffa eftettandiu rdidere, eum paratu

fe, atque obfequentem adquamcumque .

vindictae occafionem toties eflet experta:

Affentiretur modo , aut prouinciam de-
mandaret:fi,c enim non longius inultum iri
eam lingu$ petulantiam.Nec mora, vt fe id
dixit lana cupere > aduolatfedulus ille mi-
nifter adA lexiam (ium£ta tum forte ea af-
feruabat inpafcuis,atq;ex eis vnum quod
in proximas fegeteseuaferat ad armentum
tentabat reducere) turbine correptam im- .

pingit in humum tanta vi,vt illicrus fran-

•

geret, de c^teroque relinqueret adeo ex eo

cafuattpnitam’, vt domum feminecg refer-
re oporteret.Diuerlajatq; altera nihil prae-
monita quid alterius ferret narratio, totid^
tamen verbis hiftoriam hanc recenfuere
lana illa,atque A Iexia:tum & euentus mul- *
tis ipfo afpe&u cognitus eam manifeftif- .

{imam reddidit.Hic occurrit i multis agi-

tata quxftio , tantumne homini in homine
i vnquam licere poflir, vel ii fauentes , obfe-
^ quentesq; habeat, quotquot iuftinetorbii
 » ) .

i«r* D AEMOMOl ATRII AI $Aa.

Daemonas, yt fola deuotioe, imprecatione*
quecuiufquam capiti agris fortunis datu- ,

XwV
num,ac pernicie inuehcre queat.Et id qui-
•
-V

'
^V v*
4.

i
dem ita fieri pofic
iam l multis setatib. cre-
diderunt veteres: vtijindfcant quae adhuc
-

I». extant duodecim tabularum fragmenta ij.

‘ Minius iib.
Qyi FRVGES LX CANTA SSIT. Etalibii
& Qvi
t* cap. 2.
MAlVM CARMEN INCANTAS-' 4
s i t, Inde enim facile intelligere eft arca-
nas quafda m & vctuftas exeeration es iam
,

tum fui(Te;quarum ea vis foret, vt cui femel:

obnuntiarentur, nunquam exitium, perni-
ciemque vitaret.Quod etfi alicubi deridet
Seneca ltf.inquiens id fieri non poffe,tam
jpik 4- Na- palkm efle,vfeius rei caufii nullius philofo-
phifchola intranda fit :nonefl tamen quod
quisfeobidin hoc minus credulum prae- .

beat: Siquidem ad imbres, qui attrahi cau- ,

tibus, ac repelli^quibufdam credebantur^

fuam ille refert orationem: Qu»re s homi«£§
ni, qui totus i natura? legibus pendebat, ntf^
alieniffima , abfurdiffimaque videri nanX.
jEmh, poterat. Naturam (inquit rn libro de Ira
4gp* | 17 mutare difficile eft,nec licet femel mi-
.

xta nafcentium elementa conuertere.

?
Tum profeffione Stoicus erat : vtiferiptis,
& fe libris fereomnibus demonftrat Et .
,

SIL- qui eius ex Tacito Suetonioquc vitam de-

;vy-. ,

E; 5,- r .*v- ; *& Cerpfit,tcllatur. Quae Philofophorii fami-

'.', ir.
quod naturae conueniens, confenta-
lia, nifi
:
£fi" Beumq; effetjfemper refpuit,acr$iecit. De-
.V^-.
>, Mtu ?C- Y ‘

*
.fSLv
'4 \
.
•
A».''
 c
:

ItRfRir. iv
\ iiique huic,fi cotra plane fentiat, reclamant
paftirn apud probat£ fidei a^thores re-
la
l
qu$
periuntur exempla, ac documenta. Nophis
fhquarto Herculeoru libro r6 refert haud-
quaquam fabulofam(inquit Plutarchift t8J
aprum immenfx magnitudinis Xantho- in libro*
^ ^ 4 ^ ^ § A A A • maU
VM A. I It 1 V

rum fines inuafiffe, qui fata, frugefquecir- ^* r '^ *'

* cumq(iaquedcuattans ^ Bellerophonte fit
interfe&us: Cumque pro eo beneficio ni-
hil illi gratiae eflfet repefum,roga(Te irnpen-
r i
*r>
*}fius Neptunum, vt eam ingratitudinem vl-
> cifceretiir. Quapropter lalfum quendam
humorem per eorum agros fcaturijfle , fi
vt quicquid in ijs nafceretur ,
eo htimort
corruptum Nec prius tanti ma-
deficeret.
li finem affuifle^u^m mulierum precibus
j

'
vidus Bellerophon Neptunum, vt Xan- .

^ this tandem ignofeeret, exoraret. Quae et-

iam ex eo probabilior mihi videtut oratio,
w
quod hodiernarum fogarum Magiftelli,
quos dubium non eft pro Dijs olim coluif- N
zk
fc homines , fimile quid ctiamnum fa&i-
'tant. Namfiquidijlisfortefitquoddo-
leat, prxfto adfunt qui iniuriam Vindicent
Daemones:vel etiagrauius/eueriufquequS
ipfae cxoptarint.Tum rogari geftiut ei ma- /
lo vtopem, falutemque aliquam ferant.fic
ex offenfionevltioncm,ex vltione noxam
- noxafupplicationemimpiam,acdetefta*
bilem vno dudu aucupantes. Qui cumu-
Jus log£ eft maximus earum nequitiarum,
4 R
ad quas

1 >*

tJK ti
§Sf:!
. *st
P ABMONOt ATRSI Al $ A
T
Q f

Mr: id quas homines abducere tentant. Et cer»

m
'teisferc fagarum nuc moseft.vtad ieuenj
quamque offenfiunculam indoleant; iram
HES
inde contradam cum magna acerbitate e-
uomant:tandemquefedat*,ac munufculo
aliquo delinitae malis fe apportatis reme-
ii
At, j 2£i.
7, 1.*fi
dium adhibeant. Quod &in Pellcrophon-
i
teilIonuncobferuareefi:,dumincande(cir,
dumaffligitinfortunio dumquepereius
»

infortunij occaboncm afflidos eo adigit

.fcvtrebuslapbsopemauxiliumquefup*'
plices petant. In quales etiam difficultates,

«s-
atque anguftias tridui perpetui aduerlV
tempeftate coniedus Xerres , quarto dc*
mum die & Magis impetrauit eam vt com-
pefcerent. Quod & fecerunt(inquitHero#
dotusi^.) quibufdam animalium ipeifio-
toPo/ym* oibus incantatis ventis,inftauratifqueThe-
iw* tidi,aeNereidibusfacris.Sed vtincreptun>
de imprecationum arcanis viribus fermo-
' nem perfequar: maximequequ* homines
5*3 ipfostum priuatim, tu pubi ice afficere fo-
lent, acperccllerejOota eft illa ex antiquis ,

hiftorijs verborum conceptio (Liuius car-

mina deuotoria appellat ) qua Didatores,
atque Imperatores euocatis numinibus vr- t

\ bes,exercitufq; deuouebant. Referam aut

V&-’ *•. ex Macrobio 20. integram qupd habeat o-
futurnal li
mnib.numeris expreJsS deteftad? in caput,
ICtf.f.
fortunasque alterius ira? diuinae formu-
lam: nullibique quodfciam adeo luculenta
r%; reperis-

A ••
 '
llBSR II.

fCpcriatu^. Dis parer, fiue Iouis Manes fiue?

quo alio nomine faseft nominare, vtom-

pes illam vrbem exercitumque quem ego
,

pielentio dicere fuga, formidine, terrore

Compleatis: quique aduerfus legiones ex-
crcitumque noftrum arma, telfque ferent,
vti vos eos exercirus,eos hoftcs^eofque ho-
mines, vrbes, agrolque eorum, & qui in his
locis, regionibufque, agris, vrbibufque ha-
bitant abducatis :lumine fupero priueciss
exercitiimq; hoftium, vrbes, agrolque eo-
*rumdeuota$,confecratafquc habeatis illis
Jegibus,quibus quandoqjfunt maxime ho*
fles deuotireosq; ego vicarios pro mea fide
magiftratuque meo vt pro populo Roma-
po, exercitibus, legionibusq; noftris do,de-
uoueo. Si haec ita faxitis, vt ego fciam , fen-
tiam, intelligam tum quifq; votum hoc fa-
xit reft^ fa&u efto Ouibus atris tribusT el-
lus mater, teq; Iu piterobteftor. Quum tel-
Jurem dicit, manibus terram tangit: cum
Ioucmdicitjmanusadccelumtollit : cum
votum recipere dicit, manibus pe&us tan-
y
git. Qua deuotione Stonips, Fregellas, Ga-

bios, Veios Fidenates intra Italiam : extra

,

vero Carthaginem, & Corinthum tu mul-

tos exercitus, oppidaque hoftium Gallo-
rum, Hilpanorum, Afrorum, Maurorum,
aliarumq; gentium funditus peri jlfeprifct
loquuntur annales. Et eiu^cquidem virtu-
S&ggr
te effe&um'plerique pu tant, quod non nul-
li 5 1* re-
 Dabmokoi ATRIIAI Skff.
ixrecitmt hift oriae;
vt ftilicet in excrdt^
nulla praebete fe idonea alia caula viri vna,
S( equi metu fubito corriperentur, in fugl-
que verteretur. Na i Pane, vel aliquo Deo-
ru eiufmodi deuotionibus incitato, ac eoa
at.
^
mct-o(quam etiam obcaufamPaufaniaszi.
inThofai notYix^v; Pindarus 2 2.Atttfiiytcy p$ov appel-
*'

n. Ufl? yidcturjcorum terrrore immiti folere

inKciiicr» cxiftimauerut, Quinimo nec hoftes tatum j
,cd&ciaes iftiulrrjodi Diris inneaerefo-
tiitbrck. in ;

yita At.cnf lebant,fi aliter i nefario aliquo incoepto,

ae
rci P ubI[cqE! pemiciofo eos reuocare n6 po-
***
piout! terant .A&ajiusin via, perquamCraflus^,
iter fa&urus erat, (uccenfam cratem con-
ftituit: cumque ad cum locunvCraflusper-
tieniiret, afTiftens is, &; facra quasdam ac li-
,
bationes faciens diras admodum , atq; hor-
exeerationes obnutiauit, Deos quof-
jrfidas

dam inauditos antei,, atque horrendos no-

mine appellans ; Nec eas illi fruftra fuifle
merita creditum eft ob eam, quas non mul-
to poli fecuta cft , Parthicam cladem, & in-
iignem equidem, ac memorandanv.Deniq;
nec contemnendi periculi res ea grauibus
ctia, acconftantibus viris olim vifo eftqua-

w
cumqsdecaufa,autiquouisipfadenuntia-
t
loCaiigaU, retur.Pifoni (inquitSiietonius 24.de Ger-
manico loquens) decreta fua refeindendi»
clientelas diu vexanti non prius fuccenfere
in animum induocit.qu^m vcneficijs,& de-,
^otionibii.iimpugnariiecompetir.-tum «k
 .

Iher u .

1
ulmdomcfticisvltioncm^madaui^fiquid
, /ibi accideret Qnod& hodie ijs intermina#
1 j-ifoIemuSjquibufcum nobis rixaeftji qua
pratfertim vcneficij fufpicione I&borantsv
repe fi deterius aliquid contingat noscius
caufam io illos cflfereie&uros. ilthxcqui-
dem cautio fxpe profuit : Nam a malafua
libidine iftius metu illosretra&os,acreuo-
catos fuifle experientia non fcmeleftcom-
probatum.Et ea quid£ Latinorum animo*
pon primum imbuerat opinio. Na & Athe-
nis, templum fuutn Diris fuifle ftatum e* H
/ychiut feribit: Ariftophanefq; meminit in
Horis. Puto eadem de caufa qua febri, Ver-
tumnis,ac Veiouibus ijdem Latini pofue-
^ runtinefciliceteiufmodidenuntiationibua
i prouocatxobeflent, nocerent, incommo-
f
darent: Nam tum vulgarem earum impre-
cationem fuifle indicant quaeeiusxtatiso-
ratores feripta. reliquere. E^£jjj€Ta/(inqui6
AEfchines in oratione) xetrAKnjo-iSrrM jw»-
fiyfy yvyttix&s ri/.V * r/<-
\
T6^tyoveu5'/^lo7x6T{t <2Ma7f^>aret&cxt.
J Qu* «£
:

exeerationum verba nunequoq» fagis no- .

iftrisfxpe in buccam veniunt, fi quidforti

mendicantibus denegatur. Ncq; enim alia
earum frequentior oratio cft, quam vt vni-
i \ierfa eius familia, fame pereat, qui ftipe no. •>

fl -confert: pariat irata Lucina mater familias:

* prodigijs, portentifque tota domus infe-?

(Utur. Nec equidem (quod deplorandum

 .
;

•rh' .j

D AC MONOL ATRBT AB $ K(f}. i./'

eft)votisfcmpertnnotuit,cuiu$&nos alibi
meminimus: Idem in oratione A Efchine*
ylyp H.XTOCI yaf cutQ' Iv rij dfatit rtg rd$* <f»\ eri,
ycpctGoutof juJ/mtmj,? ^v©-lvay«$ S?p •

ytf A^oMav^xctfpij AfTtfxtlos. Et hoc quo-

1
que crebro yfurpant fagaeill* : Nam non
modo fingulorum res domefticas,ac priua
:

i, tas, fed & plurimum comunes,ac publicas

/•

Diris fuis interuertunt,ac peUundant: Illis

bouem,iumcntum,vxorem, liberos, vitam
denique ipfam : his vniuerfum pecu$,fege-'
tes,vindemiam, ac faepe integros pagos, &
©ppida. Et hab£t ad nutum qui vota ea fta-
v * timexequantur. D?monesmprbp,fy4e-
•i rfj
ratione, fulmine ^chafmate: fi modo e* res,
in quas funt cocepta, Dei praefidio fiint d$-
'
ftitutae : nam aliter ne hilum quidem noce-
re pofle certum elb quod& pluribus alibi
oftendimus.Tum diucrfifuamquifq; pro-
uinciamforthintur, vtolim pij gentium;
alius aeris tempeftates, alius maris procel-
las commouebat:aliushunc,illumuemor-
^bum incutiebat: alius aliud pariebat infor-
tunium. Et haudfcio,an inde in quorum-
dam animos Is nunc dimaniuerit error ;vt^
quib. male precari volut, eos morbo quem,
in alicuius indigetis poteftate efle credunt
*

feriri optent veluti cum D D. Ioannis, A n-

;

tonij, Manij, A naftafi mala mal£ ominan-

j
tur i^^/a^dgnem facrum,impetigincm,
*'
.

^Vitt^intcUigentcs Nam ea horoinib. im-‘ *

p *• »V

KH t I R B R IX
* ,
!IT'
'Wjf* qj
-y» .
m
m
m
liutterCccelites illos multi putant : eoque
adeo nomine faepfc funt venerabiles, ace-
tiam formabiles. Quim bene viderint qui 1
iftisdtfcflntur opinionibus. Mujkf
'r-RT x

. —nec enim Uuefcerefas efi9

Telmeuiffi T>msi\, / cl .mSiu
i Nifi Diuos fibi fingunt,qua!es nabtiiterro-
rum tenebris obcxcata illa antiquitas vbi-
rfpt.Pr#-
,
m Z
403

quediro$,truCes,noxio$,atqueadeb mini-
(irosearum poenarum* quas quifq; de alio' ^
per fummam etiam expetere Vult iniuriam »V H**
.

ac contumeliam. Porrd quod quis dixerit

.
^iftisiniurijs atque infortunijs facileobno#
xiosfuitieilliusaetatishomines, qui fe vo-
lentes in Daemonum poteftatem permitte-
bant: qua Amditione non aequum fit cen~ '
n
feri,quos Deus nunc in tutela, prafidioqu*
fuovtiiminfamiliamcooptatoslaterevo# %
luit, non ita reseft Nam habuerunttuia
« :.i-
*.

Hebraei, tUmChriftiani fuasd^,xs)xeLra-

in tanta etiam religione, vt nemini fa* $
^ ‘

efretquiin easnoniniuria incidifleteuadtf

***
iMm
fe.Ochorias 1 6. Rex centurionem cu quid-
quaginta militibus, vt Eliam ad fe attrahe- *nt»q ii-
'
*
;

ret,mifefat.Rcpertum ille in montis Vetfti-

RSS ° u
cedefcendere iuftit,& ad regem venire: In p •

hoc enim fe mitium, vt ni fponte fua faciat» > .

RfJH
j

vtconftum co pertrahat. Elias praefatus fc

prodigium editurum, quo verus propheta '
-" x
hofceretur, &: igne ad fuas preces caelitus
r ©itio ipfumvuk cum militibus conflagra- Mm* *

V.
m
. u
9*
‘It *vr
L
<
V*

f i
!
;
•

V
'

turuir^ #3 V 4
 Wi fl

'170 Dabmono i at rstas Sao.

i
; malum hoc eis imprecatus eft moxqf,
"turrt

\ v i*.' candes turbo delatus centurionc& eius co-

Wp** roitatum perdidit. CumElifeus jy.eiusfc-
L'
Anticj. libr.
&
ator & comes indiuiduus ( vt Iofephi 2 8,
9 k 7. verbis vtar) pueris per lud ibriu, Afcede cal-
we,ciamantib inalc precatus effer, eoru qu$-
* Kt 1 se
intiq.^* draginta duo vrforu laniatu perierunt. Da
^aic.lib.7. uidvltrices Diras loabo Abenerii^.inter-
feftoriefUmprecatus: qu* eum arae etiam
cornua tenente tandem rna&aueruncjb. E^
iuspfalmi , prxeipueque quinquagefimus
quartus,&cetefirnusoftauus impio, prodi-
toriq; vltimum precanturexitium. Veniat
(inquit) mors fuper illos, &defcemiant id
infernum viuetes. Nec id irriti^ votis illum
facere voluifTe putandu eft,dumfibi indul-
gct:fcd magis quod exitum qual£z£logtd<
4 *£ rise Dei percitus dptabat,vota fua confecu-
Mitkh.ii;
tura fperabat.In Euangelio ji.cum lefuse-
furiensveniffetad ficum, nec frudum in ei
inueni(fct,fuamaledid:ione perpetua fteri
% *»•
Iitateipfamdarnnauit.Elymammaguiix iX
A fri Paulus caecitate percufiit$a. Hymenxuirii
vtxt:
1'*
& Alexandrum Satanx tradidit: Quod pd-
ad rimoth fterius fic quidS interpretantur qua-
r
tof.t. raC. fi eatraditione exclufitanru fuerint E ccle-
fia,ac mancipia Satanx effe&i: funttamcii
qui de carnis interitu hoc quoq; iritelligSt :

&Zapphira
H vtiin Ananiai4. alibi eiicnifle

AAo*.te:f. legiturrquibus fola increpatis A poftoli.vox

#. 4c tft pr xfcatcm interitum auulit.Qjagd&futii-
iti#
w,

- *4'A
 w Ii

tui* tf. »>i'

>-' 4 tftUvH

jjT
Hlftitfaias;;. vaticinatus fuerat, inquienS:
Spiritu oris fiiiintcrficlentimpium. Nulla Efa j* *
T ‘* *
'fi

wm
igitur iam controuerfiacft,quin fint Dirae;
m
i

rl
' quarum imprecationes exitiabilem faspe c- 1
>,
tientum habeant-Sed qu aena carunt cxcien-
i ilirupnfitratio,rc^equatri,dubitariq;po-
ff'*
tcft.Etfuntqui ad verborum cert as conce- Ii «-!"*•

ptiones, ac formulas eam naturaliter refe-

\ r* *ant,quafi hoc»vclillomodo,numero,atq; littr

V; J

ordine pronuntiata vim habeant: pracrerei

aliam,quam qu* rebus fignifkandis primia
fuitimpofita. Quod ego ta ridiculum, ab-
k f furdumq; cflecxiftimo, quimillud^uod
decharaderibuSjacliterarum figuris qui-
dam in eandem fententiam autumant. Si*
quidem inter id quod agit, quodq; patitur
conueuientiam quandam intercedere o-
n qi
portet, vt indeeffe&us aliquh^cdfequatu/.
Quae autem nudae vocis in folidum ; f*p&
etiam multa locorum Interca pedine•ai-
ftans corptls tam potens adio eflepoteftjVt
idfic momento perdere , atque exanimare >|,i

queat.Quid dtfcrjpt* line*,compofitique .-

% <i numeri cum eo quem ducuntanimalia fpi-

ritueotiimune habere poflunt.Cert&exdd
Jiter*, fyilabx dicliones accufatori ad ar-
,
m &
guendum. quarreoad defendendum: Ili- ,

cici etiam ad condemnandum ,orationeni

'

miniftrant fcd non ideo penes iplas vitae*

:
•

nccifque in quemqitara arbitrium quis effo v

'
dr
: di^eritjliee* depaonftraiit,quo quifq; mo« j
•

Bf
mv.: «#/<?
.
04
**&;•
 T> AEMONOL ATRBIAI $ A<5.
ao,acfitu commod^autfecusftarepofltf* \

non conuelluntfola delcriptionc,autfir-

jnant«dificium,vel fi millicsincharta^re,
cera d iftinguantu r, ac repctantuf Plato in
.

Timaeo numerisomniatribuitccelcftia, &

humana, vniuerfamque naturam. ex ijscon
iftare dicit: Quin & in Parmenide monadi
diuinitatem tatam tribuit, vt dicat vnas fo-
lii m
efle veras, atque immortales fubftati-
tias.-veluti Deum Angelum quem mentem
vocat, &antmarn. Nullibi tamen aptid eum
reperiasve! veftigiumiftiufmodi mortifer
TX per numeros incantationis, atqueexe-
<. crationis. Acquodalijadliderumaffe&io*»
nes hoc etiam reterunt: nihilo equidepro*.’
.habilius loquutur, quod Vniuerfas,immu- f
tabilefqueeas effeconftet, cum Contrito*
* ' ties ad imprecandum infurgant maleficii ‘%'j

'quoties in hunc, velillu ira excandefcuntjr

3^
i
Si quis pof ro halitui quem inter imprecari >1
j; /dum e virulento fuope&oreefflaredicun-
tur,hoc etiam tribuere velit^quafi qui ocu-
' Iisfolis&fcinare dicuntur Triballi in Illi-
4
Plinius lib. th: Vitiae in Scythiaiid quoque abfurda iri
credibili^que irtulra continet* Primtilme*
jaim,vtiiam diftu m eft,procuI remotos n&
•L gttingunt, quia eo nulla vis veneni peruef-
nirepoteft:& vtid faciant, qui praecordijs
fuis inndeenter eum fpiritu continere poP
funt : cuius afflatus alijs adeo noxius elt, &
,
fernuiofus. Tum fi nunc eas nocendi vires
habo.
Jt
 ;

1 I 1 B R I I- *f3
’litbet,qui poftmodum fit falutam. Nam e«
quid£ memini legere me, qui dicerent cer-
tb numero coceptis im precationibus mul-
, \
tos in grauem morbum coniecifTerquos fla
-
.
**
timipli precibus, metu, aut aliqua alia ra-
• 1 ftf • • •O {* f # • 0

tione addu&i contrarijs verbis priflinaef» -

Bitati reftituiflent: Sic vt eadem lingua, &

Vvulnusj&medicfnam faceret
dem yirga mentem adimebat,ac reddebat:
: vti Circe Ca- m
aj
Pecudes faciebat, & homines: Et taurum a- -C4-

liquando ad murmuratis in aurem quibufi»

^
-

dam verbis morte proftratum iacuifle : ijf- 1

demq; mox repetitis vitae redditum fuiffis
oonnullf teflantur hiftoriae:Ea igitur om-
nia potius crediderim notas efle,&fymbo!»
la rei a)icuius fccretioris,qus eo veluti inte

I
gum&pinuoluitur. Nam fi quis i da altius,
diligentiulq; volet indagare, reperiet, ii D»
monibus caufam habere fola, ac praecipua : >
nimirum quod vel fortilegis cum illis ita
pado cduenit,vel quod eade verba, ijde ca«
I •-
I * rt
raderes, ijdeq; numeri vfurpatur,qui in pa - -••V

dilegefuntdidircuprimum id padu cum

fortilego alio, Vquo forte funt edodi, in-
tercederet. Quod & ideo D. Auguftinus
m
37.ex peftifera hominum, Daemonum-
quefocietateconftitutum, infid elifquc,ac Prinachj? >

dolofae amicitiae pignus alicubbefle dicit.

Et ex Efaia 38 fadus cum morte, padum ...

cum inferno non male nominaucrimus. *

Ac quod quis dicat haec cum illis pugna-
A-
* •
r«,qu» -

j
 *
fiiABIf OtfOlArilBf AI $A<£
f e,qu$ paulo ant£ & nobis di&a-funt de faflS*
dis patribus, adeoqjde lelu Seruatore nof»
ftro,eiufque Apoftolis,a(f difcipulis, non i#*
taelfc ; Multum enim intcreft furore , ac iri-

faniaquisad priiiatae iniuriae vindicta pro-

amor^ac ftudio glori*Dei,ad vfr-
iiliat'*, art

cifcendum quae in eius contemptum , con** 1

tumeliamq;Eurit,dicamr; vetitis, proh ib**

tifque vtatur artibus ; an quod ait il lo
Dtuum numina dd ifix feratur,
fiibfitne ad id progrediendi caufA aliqua
Deo grata, acceptaquc: an is ceu fequid in*
dignum illud rei/ciat,acrefpuat: cuninim»»
59. Chriflo niifli 59. in quamdam Samara
tij a
t,»«*cap.?.
tanorum ciuitatem’ fuiffent ingreffi, vt par*
Domino, & ijs qui cu illo crantnccc£
rar£t
faria vitae ;ciues repulerunt illo? ntilentas.
Dominu infra moenia fua admittere: quod
cum vidiflent difcipuli cius Iacobus,&loaii
nes,dixerunt:Domine vis dicamus.vt igni*
delcendat de caelo, Srconfu matirios,qucn*-
&
«d modum Elias fecit ? Conuerfus autem
lefusincrepauit illos dicens : nefdtis cuiu*
Spiritus eftls vos.Quafi di&urus, Elias qur-
dcm,euiusex«mplum obtenditis. Dei iudi
l
l
cium quod illi mandatu erat* fpiritu exe-
quutus eft vos autem no Dei iuffu,fed car-
:

J+ nisimpulfu ad vindi&am profilire vultis.

T.
*
Et haec equidem ratio Oniam virum iu-
j|i
;a' >v ftum multis ant& aetatibus cohibuerat, ne
.**•&
popularia» quorumdam oratu faccrdo-
s&
% r
 ^ U UR
II iff
ites qui feenm Ariftobuio.ad fui tutelam
j

templo conciuferant,maiedidis inceflerct.

Is (inquit lofephus^o.) ciuile Hierofoly* 4$'
inis bellum praelentierisin latebras feabdi-
dcrat.-fedinde retradum, ac in ca lira ab da.c uw
dudum Iudaei rogabartt ,
Vt quemadmodu ea t *•
. blim precibus fuis ficcitatis tempore plu-
uiam impetrauerat^fterilitatiqi remedium
attulerat: ita nunc deuoueretDijs Arifto-
bulum quotquot eius pai tes fequeban- r ,

chm diu recufans cogeretur i

tur. Id igitur
turba nihilominus priftare, ftans in medio
eorum fic precatus eft Deus vniuerfi mun#
, di huius rex, quoniam & hi qui mecufn file
tuus populus * & qui oppugnantur tui fa- * d
ccrdotesfunt, precor vt neque hos contra
illos , fieque illos contra hos orantes exau-
dias. Nimirum in vitae apertum diferimen
incurrere maluit (nam ftatim ab illis ob
eam rem lapidibus eft obrutus ) qu2tm eo-
rum prauis aflfedibus obfcquendo imme-
rentibus male precari, atq; ominari, Balaaci r

41. etiam vulgi fermone trita eft hiftoria,

$^#614
quiciimBalaamum Vatem in lfra€litas im i l v «rfi T.

mififlet.eos vt Diris deuoueretmon qtiiuif u **+

fe tamen eum id facere^ipfa afina cui infide
rcftitlte, ac humana etiam
w bat pertinaciter
cum non
voce domino expoflula ritejqubd
prohiberi , ad quae
intel 1 igerct diuin itus ea
properabat fieque non modo mala non
:

eft imprecatus ifrailitis f fcd & ipfos

S i fauftii
 u
A
^ *7$
1

DAUfONOLATUST AS
'

omnibus eft profequutus ipfae

fauftis
mon; quem omni ftudio in pefnicifem ho*
minum incumbere cerrum eft ; fi quando
probitatis velo malitiam fuarp vuftobten-
SAI*.
.

dcre,n6alia re commodius fe id faCturum

putat, qu^m fi odium iftius maledicentiae;
acdeteftationis prae fe ferat aliquod; vtino/

M uum non eft puaicitiaab impuriflimis fcoir £

tis faepe laudari Cui» generis eft, quod Plu-
41 tarchus 42. de quadam facerdote At heniC-
IA r robie.
loiria pio- fi feritat V quae populi iuffti adduci non p6-
^uit,vt Alcibiadem execraritur.-quod dice-
ret precandi caufa, no imprecandi fe facer-
- dotiuinijfle. Quo magis mirum eft hodie
tam frequentes cfle in ore plerifq; omnib.
Chriftianiseiufmodi exeerationes, vt iam
e* afluetudine damnari, ac reprehendi de-
fierint. Acquod faepe excidant etiam inco-
gitantibus, vti vfus procliuitatem facere fo
let, in crimen amplius non vertantur. Et
4>. clamat tamen D. Hieronymus 43, eos qui
fticuiticfi
negliguntoris maledici cofuetudinem re-
&&
p
fecare,etiamfi non corde maledicant,tam€
r-v immuditiam labiorfi fecundum Efaiae ver-
f/
bu,& inquinamenta oris incu rrere.D.quo-
que Pctrus,quo ei licentiae fraena magis in-
ijciat, madatum neceffariu m ponit, vt per-
petuo benedicamus fciCres nos in hoc efle
:

vocatos, vt benedictionem hereditate po£

fideamus: non etiam conuitio laccffiti,non
, iniuria aftc&i.-nen contentione «xafperati
Na$®
 I r b i i 11. *ff
Nam& Michael(inquit idem Hicronym u«
44 Jlicet cum diabolo de Mofis corpore v«
hementius contenderet nunquam tamen
:

.
'
e*&certemaledi&ionedignifiimoiudiciu tdritu®
cap ** -
blafphemi^ inferre voluit.Quid igitur iam
|

/
futurum putamus, (i temere conijciatur mi
Jedi&um ? nem pe vt ftatim recidat in eum,
qui coniecit: vti quiin caelum fjgtttam tar-
quet,fxpe eam in fe ruentem ad mittere co-
gitur.Sjcutauisin incertum volans(inquit
Salompn 45,)&paffer quolibet vadens :fic +*•
malediftum fru (Ira prolatum venitfuper *wucf***
eum, qui mifit illud. Et ad huc audemus no#
bis ipfi imprecari, fi res ita fehon habear, vti
cam verbis afferimus : quamuis tacita nos
jnendacij arguat confcientia. Quin igitur i-
I tidem mirari definimus, fi faepe conditio^
nem noftram accipit, ac in articulo ipfo nos
opprimit , qui femper in infidijs fiat, fuam
1
nos vtprxdam faciat? A rchiplanus, vti non
adeo pridem eueniffe recitat Vvierus 4<S.ei AS'
quiiniurefalfumprorecauiaquefuadeit- V'
D * m41 ’ **
rans, hoc fidei maioris ergo addidit in ma- \1

lara rem ipfevt iam abiret , ni verum Id- v

V

queretur. Nam ili ico fublatum Diabolus

. videntium oculis illum eripuit: nec vllibi
i. vnquam poflefc apparuit. Et hic quidem
comifcratione indignus fuit, qui ficincon-
w
/• fiderata,dementiq; fua temeritate fibima- *

lum accerfiuit: fiquidem nulla eftiniuria,

qux fit in volentem .-fedqus hzc indigni-
.

* 5 taseft
 -

v
Tam»
1

\yt DABMONOL ATRII AI |

lAG,
taseft iratorum etiam parentum Impreca-
tionibus aftrirgi liberos, atque ex ijs noxi
illos contrahere? Nam id mulcotieseucnjf
- ipVsLdcle* feteftantur hiftoriae. Et cenfuit Plato 47.
r% •
ii • m • 1 • • 1

§“**• funtftius nihil quicquam illis accidere

pofle ; Imp &
folam indignationem inau- .

ipicaramctfe 5*c r ° rar &i n f° rt unmmafFer--

re.Nouicgo homines (inquit OUus Mag-
iri fi.
m,s 48-) a£ihuc astate mea paterna benigni-
dege*-
tii> septe*, tateexdufos
,
qui continuo omnem inf eli- j
lifr.if.cap.
citatem» inopiam, calamitatem, infamiam
eflent experti. Qua etiam de caufa in Aqui-
lonarib.terris ab antiquifH mis faeculis inter
laicos,& eoru fobole ruit vfitatumi vt pue-^
ri,puellpeq; ledum petituri ordine aetatum
redtata Dominica oratio ne,& Angelica fa-r v
'

lutatione paternam henedidione accipe- ^

49 . rent. Et concinnatur Salomon 49. patris be
Ftfiefiafti. nediftione filioru domos ftabilire : matris !

****
maicdidiioneeas fuisfedibus, fundamen* A
:A
tifqjconuellere. fed haec forfan nimis mul-
non vtique admodum dubia,&con-
ta in re
trouerfajad alia iam properemus exempla,
4L1VD PS EA AID EM S EKT ENTlAAf
exempluttrdc quomodo c&dtf a Ddmoriibusfdftp
pullum fiepe fui veftigittm oflendaty.

CA P. X.
*A Liud fequitur fuperioribus haudi-
^ ^tadifllmile exemplumdeRernirdo
£lo quatio: quem cum loannai Hanno ».o-
m
m pws
 5L r » m n It.
«pusin quodam rure faciens cum bigis prae- ,

tereunte,ac forte Argentoratum,vbi mer- 'X'

ces aliquot compararet, properantem ani-

piaAuertiflet : memor pridem acceptaru,&
adhuc tamen inultarum iniuriarum,deuo-
tione, ac.exccratione fua infortuniu, qualo
*p hui» libri periocha narratur, illi peperit. J,*

t^am vix adhuc imprecari coeperatiCuifle i

curru, in quo fedebat ,praecepstantavide-
.
ie&useft, vt illlco exanimatus fit> integro
/^nihilominus toto corpore, nec vel vulnere
vllofaucio , vel liuore decolorato , vel tu-
more inaequali ,vel deniq; luxato, intorto,
./ aut vlla fui partc/laefo; ytiHiintercIufain
anima, lnterceptofq;omnesvno momento ,
’

V fpirims fuilTeiDaemone credibile fit. Cui

t jreifidenequisputetifolafagae illiuscon*
-'T
fe{rmne.eflemendicatam,fciat ei in om- &
,
«ibus cofentientem fuifle Ioannis Aurigae,
qui in illa profeftione Bloquatio operam
luam locaueratjaffirmatione vel multisan-
-
ce diebus, quim i fagaagnofceretur,in vul*
gus fparfam,atqucindicatam, praeterquam ;'4U*
.v.
•*T
jtv»
quod necis illius noua atque inaudita ra-
,

tio argumentum dedit allatae ab infolctio-

^ realiquavi,acpoteftateinforcunij.Acquo
iy niam habet haec hiftoria inter extera prop-
cam Daemonis in obfcquendo diligen-
tiam, fi quando ad nocendum a fuisafeifei-
m
> tur; hocetiamad eamteftimonium Ioan-
D£ Montenaiculis z. adjicietur, referen-
i;-'V -V -.'v**;'
s 4 «i»-;.

MHkbM
\k$. ‘ar frtC
•V •>
 tfo Daimonol atrii ab Sao.
r *rd fequicquam Daemone fuo in alt«*
to«if« Lui. rius poftulafie perniciem, quod fimulac di-/
•*** dlum,fa£tu non eflcf.adeo is ad omne maJii
agendi occafionem afiiduus eft, & diligens.
jlivd Rrr.svs ei vsdem. cvu sr-
perioribus argumenti exemplum , cuiusprobabi -
litas praterea veterum authoritate defenditur :
Tum quo prefertim nitendum (it prtfidio adutr-
*
fus Satana infidias, atque im urfunes,
CAP. XI.
lufdem etiam argumenti & fententiai
Ku>C(ij,
E eft quar proxime in eadem periocha
exponitur narratio Malefica i. cui Afina-
riae nomen vulgus fecerat, hoftiatimftipi ,

Nanceij cogere folebat eiufque aetas, ac in-

:

commoda valetudo fic iam mifericord iam

potentiorum erga illam concitauerat, vt ab
ijs ceu in demenfum aliquid quotidie acci- jA
peret, quod fatis vitae haud aegr& tolerandq
effe pofTet.Cu igitur fuo more ftans ad pro-
praeiidis fores e5 fibi dari importunius po-
ftularet: ac tum inaufpicato egrediens ma-
ior natu eius filius iuffiifetin aliam horam
yt facefTeret,quod tuc forte domeflicis non
~
cffet erogindiotiurhoc illa indigni ferens,
quod promptum habet in ore fagf omnes,
illieftimprccata.Nec mora, quafi pedem in
filicem is impcgifTct,cafu aded violeto pro-
cubuit, vt prae dolore domum fe ftatim
referre cogeretur : vbi omnem rem do-
fe*'
mtfticis,
 'L I » I R 1 T. tf?

»efticis,quo pa&oaccidiflfet, ordine enar-

rans hoc adieeit ab imprudentia fua,aut in-
confulto greflu non-efie partum fibi illud
infortunium: fcd l maiore vi aliqua quae fe
tergo perculi flet, nihilqueiam dubitare
quin ex eo membrum fra&urus fuerit, ni fi
cadenti Deus opem tuliiTet: Nam&eimc
(inquiebat ) figno crucis muniens primo
manefupplicitercommendaueram: Nihi-
lo magis tamen pofthaec quieuit malefica.
Nam cum indignabundus Daemon, quod
ficfruftra temauerat,ei renuntia(Tet»multo
vehementius illum rogare,ac obteftari coe-
pit adolefcentem vt pergeret quouismodo
perdere, quod quidem illi facile erat face-
imparatum ab eo matutinarum preca*
re, fi
tionum,crucifque munimine aliquado ad-
oriretur. Hoc fiquidem impedimentum
fu perioribus conatibus ipfe Daemon caufa-
tus fuerat. Euenit igitur non admodum
multispoft diebus,vtisadolefcenseccena-
culi feneftra brachium proferens penden-
tes^ proximo muro pafierculos nido de-
tracturus fublimisa tergo tolleretur, per-
que eam feneftram praeceps tanto impetu
deijcererur,vt pro mortuo domum refer-
retur: vbi tamen poft aliquot horas fa&ut
vtcunque fui compos patrem etiam lacry-
mislamentifque deditum iuxta feintuens:
noli, inquit, mi pater, quicquam mihi ob
Ulud fuccenfere infortunium ; Nam cerr&
\
.
S 5 pro-
 &
t> A1M0N0L ATRITAB 8 A 0.
procul hfc cul pa omnis l me eft,fed extru*
fit me.fo/as etiam renitentem nefcioqmd i
tergo immin£s,fuperindu<3a etiam grauio-
rirealiqua,quo vehementius deprimerer,
*cdeijcerer.£t certe iuxta illum iacentem,
xcproftratum repertum fuerat lignum e*
ftrue,qu* in fuperiore horreo ad vfum fa-
miliaecongefta fuerat: Atquo haec conttan-
tiflimfc perflans dicere y aliquot poft dies k
yiuisabijt. Accidit etiam intra pauco? alios &
vtAfinaria illatum ex aliarum maleficam
Indicijsytum ex diuturna, qua laborauerat,
fortilegijfufpicione,acdiligeti fuper ea r«
laquifitione in vincula coriijeeretur:Q>ian|
ego ex elogijs teftium interrogaui , tandem • *
m
que rationibus, aeline v Ha tormento rubi
vic6 adegi, vtfuafecusadmifla omnia in-
genui fateretur . Inter quae &boc fuit,
quod totidem quibus puer ille verbis ma*
confidentia recitauit* Namiftatim ac
patratum fuerat* Daemone facinus , is ad
cam in macelli viciniatum commorantem
aduolauerat, ac rem omnem,vti gefta erat,
enarrauerat.perrexitque haec illa afleuera-
a
re, dum mors fubijciente flammas carnifice
ipfamoccupauit. Nec noua, primumque
audita eftifta in homines Satanae laniena,
crudelitas*: fed habent veterum hiftoriae,
tumfacrae, tum profanae plura de ea re do-
cumenta,qu5 vfugveniat.lngenti veto, que
Satan cx folitudinibus excitauerat, aedes ia
quibus
 1 X B X R IT. 58) .
'

quibus conuiuium agitabant jilij Iob 2. de-

, ie&sefunt, quiomnesad vnum earu ruina Tob.op*
funtoppreni.Sar*3.Ra"iiclis filtefponfos v crf ,y
* -

/eptem Afmodaeus,id eft,deftru&oi< Ange- Tobi* .

i lus(Kabini mortis Angelum appellant) ea

7 qua primum quifquek&um genialem no-
f
&e inierat, interemit. A Egeam proconfu-
I
lem cumbeatum Andriam Patris vrbe
,
,1 , v*

p Achai* in crucem tolli iuffiflet malus fpi- ,

bp xituscorripuit, ac prefocauit. Marcus apud

Pfellum4.aitDxmones{xpeigne,acpras- 4.
hw cipitio homines perdere, imo nauiaia.viris p*,
'

onuftaVndis obruere, ac funditus rubmer- d«fcrihun?

lull P ec ‘«««
gere. Leuinus Lemnius ^latenter irnmifee-
s.
re fealimetis, humoribus, fpiritibus, aur£, lBex J 0Tt
atq;a«ri quem intra corpus concipimus,ac »d vitam’
r quofpiramus, multaq; al ia qu# nobis vJu.i
funt.&valctudineconferuakdeprauarejac .
. -£\
vitiare.Et deniq;illum clamant fecra.' litcrg
eT. leonis famelici, ac rugientis inftarobani-
bulare,curfitare atque oberrare nulla non o.rer'Ht
terrarqm loca, dum offendat in quem virus
fuum poffit effundere. Quin igitur adeo ff- «
.
,/V^
us,truculenta*quebefH*opponimusfoli-
de fidei clypeum,fpiritus gladium, galeam
falutis ;
alia quafi fucccmuriata prariidia,
i temperantiam, integritatem, vigilantia, ie-
iunia r precationes,obfecrationefq;afIiduas# «f-
‘Avr

ac praefertim antelucanas, & matutinas?

’*#*•
4
. :

Nam ij s certo fu os conatus prohiberi , at-

H que infringi ipfie etiam fagae profitentur,

f s»«f- -,,W
>*: s.

r.
 «
Jt p .7

L.>-
% **!”

HX
•

IY4 &A«MOVOt ATRSfAI S Ati,.

F,tcert£ non eft fine exemplo, quod olis*

^^ *
•

safrn id facros vates fa&itafle Bibliorura codices

paflim teftantur. Sic Dauid 7 . in angullia
?•
fftlrn j.
conftitutus:Deus Deus meus ad te de luce
vigi!o:Maneaftabotibi,& videbo: manep-
s.W' 8 ratio mea pr^ueniet ad te S.SicEfaiasp. Eri-
ffalm.72. git mane, mane erigit mihi autem Domi-
9.
nus.Rurfiis 10. Anima mea
1

defiderauitteirj
I*:" c»p.-r.
10. no&erfed & in fpiritu meo,5c in prapeordij*
meis ad te de mane vigil^bo.Siquidem Do-
minus oratione fuoruinuitatus eos ab ijiv-
pendentibus periculis defendere,ac prote-
\v
A
PKh.^!
•
*« Y
f'
.

gere folet : npn quidem fecundum carnis

fuae propofitum : fed iuxta Spiritus San&i
conhlium. Quo magis demiror quorudan*
f
in cenfendis Chriltianorum moribus ia-
conIideratam,fupinamquefapientiam:qui
ii quod Nolanis de mane datur iignu quo ,,

excitentur homines ad tam falutares , ac

Wra, pias preces,& ijs quafi oleitatibus auris vel-

?A* WSr
licetur ; idillicodamnent, atque impro-
bent : quia nimirum ab illis vfurpatur \ ,

quibus in cpnftituenda , colendaque reli-

ESP
JL' y.i,
gione diflentiunt.

17»
fl • -
jillA QVOQJE ElVSD EM ARGP-
mentuum fhperioribut exempla, acvtDam*-
£.§k ,'
* pes eospra ipites drijetant , quibas noiendi pr>
l -- Et
'

•&&*- vmiam afagis acceperunt. |T

« Jr ^ >
*5> -gfc?/ CAPVT XIX.
Sv#ir
4 'i £ *r >

jT"^ ij'

.fi?
 i .

In i r IT.
Vbitrurfusfuperiori fa&o vrnim .atqj

S alterum non diffimilede rufticisqui-

bufdam, quorum alius luxuriantes ex
^

arbore ramosamputasraliustundendasfru .
’

ges ex horreo in arcam d ei jci£s, in fummo 'j *

curru fenum cocinnans, atq; adaptans, ni-
hil etiam temerfc periclitantes? detrufita- iV‘
men,accompadifunt in terram aded vio* }
]enter,vtfeminecesinde efferri oporttreti
nullo,quiimpuliffet,acdeturba{Iet,vllibi
apparente. Propria etiam magis funt qua*
fequuntur. PyruSeratin deuio nemore,
quo Icannes Rotarius i. libi fru&us pri- t.

dem deftinauerat legere: nec putabat taij)

abdiro.atqueobfcuroloco^quoquSanim- ,

aduerti poflc, qui bolum huhc illi i fauci-

bus eriperet. Notata nihilominus eft& ea
arbor ^ Deliderio Saleto eius tribuli»
prior occupans pyra decerpere :atque ini-
p fo fa&odeprehenfus, n6 longfc abi jt, quin
Rotario przreptx prsedae pcenas daret) fi-

quidem facile fit quod iftiufmodi hominu

‘

monftrisdoleat, quodqjad vindi&amac-

ccndat Ergo vt illi confueto in alijs more
:

Diras eft imprecatus, turbine fubito inuo-

lutus.ac in terram dcie&us crure altero fic
.

eft debilitatus, vt fe loco prius mouere non

poflet,qulm accurreres ad eius clamorem*
qui in nemore pecorum greges cuftodie-
hant,fubnixi, atque adminiculati domum
•um reducerent. Nec adhuc vulnus tum
'v •» • ij coalue»
'i
 'iis ftABMorfotfeTRVTAf 9\n.
Voaluerat.ciim Rotarius ifta primum fpoh-
. tanea Tua curifeffionc patefecit. Huiusge-
e!l& aliud de ApraHofelotia a.Eafi-
neris

JlfLwhii* ttumhabepatinfamulam.Ioannis H<aleci*-

i* ptitd riani: in hunc herus fsuitiam adhibuerat
Yuiiij
Ci. >.axt.
xl
°b furtum, cuius ilium praeeaeteris quie-
rant in familia infimulabat : Id dolens dia?
ter, ac cupiens vlcifci, occafionem feduloca
»tabat,quoid faceret: Ac cum aliquando is
tumenta e pafcuis domum reduceret, atq;
horum vni otiofus infideret, accedens illa ‘1

%nacumfuo Daemone, fubduda tamen o-

*
rinium oculis collum equo tum commo-
,

de depreiiit, vt per id dilapfus feffor, at- 3

humum depulfus crus perfringeret*
ie in
Quod & adhuc ex eo lapfu claudum, di-
{lorcuiiH^u e apparebat, cum is veneficae te-
fti; cdmr.r»itiebatur.
ALIA ETIAM DE EADEM RE Et-
$mpla:tum vt D*tnones eorumy, affecU Striges t

ufrsjtdficijsq, Utenter ignem inijctxnt.

Jiet
CAPVT XIII.

tAOfnen-
ti» 7
Mc))UN.
ii

14 .
C Lsudi*FeU*aei.Maielaienficum vi-
cina muliere rixi frequentes fuerit*
vti faepe vicinitas inter aequales
re foletiurgandi occafionem ac procliuiM-
pare-

tem :
pridemque fecum illa reputauerat*
quemadmodum vicinam latenti aliquo vl-
cifcereturinfortuniorld enim cftm erat fa-
Ciendu,quod populares oes,li quid libi de-
teri usaccidiffet, id fa&u in Feilsaillico rtf-

- *** » — •» k i u X- » -X 1 jt..
 * vv ,

itB i x it *sf .

;
1

Jjctfcnt.Initurdehoc cam Damone confi-

Jiu:Piacet eam fuo more opus ruri faccre£
.

interea duisin vrbc partes fuas exequitur, v

ne qua eius quod accipiebatur fa&i fi domi
fuifletfufpieio eJL attingeret. Eeee vetbvi- g
cinaru Tdiumocdufrs, obferatifq» foribus
audiri intus miferabiliter ciulans puef,que
KK jnater
abiens folu domi reliquerat. Accur- 7
qui audiebant oes,ac fores properi ef#
fringerejvifuri ecquid illi contigiflfet, 'quo
clamores tantos ederet: Reperire illu pru^
nis candentib. vndiquaq; adopertum, atqj
.

nfti
obrutu^xcutere citiflimi, tum cunis detra
E#
Ps quantum poflentferuarent incolui
here, vt
mem.-Sed iam anima agere, ac intfer ipfas il-
loru manus emori.Peruagariigitur rumor
Feli** haud dubie hoc eAe inceptu, quae fi-
jmili damno plures alios anti mulftaflet,di-
cebatur:In illa idcirco de hoc,alijfq;facino#
ribusqaoru pridem infimulabatur difqui-
iitionesAeriae tandem eo res redire,vtm- ).

gen ui id crime vti fuu m agnofccret, ac am-

plecteretur, fingulaquemadmodu eficntfc
'
Daemonefuo rogatu patrata, denarras,ma-
ximcq; illud de candentibus carbonibus, /
quos is in proximo foco fubcinere reper-
tos bacillo extraxerat,ac mifelli infantis cu-
am
. nis fuperiniecerat. Ac quoniam in eum fer-
moneincidimus,qui exuftiones, incendia-
^
r que^ Daemonib immifiacontinet;iuuat &
dc hoc exempla aliqua & ea quidem diuer-
‘
j
t ''

fafub*

4.

r>
h
 irjyZWi "i *
> -'

•« -1
%
•
:
'fi
<- lt« BAfcMONfc L ATltlf AB 5a©.
fafubiungcrc,quibus magis tius rei veritati
quae &tam multis in dubii! adducitur, elu-
r
tefcat, atque adiuuetur. Colmerij, qui pa-
’
*
/
gus eft in ditione Diui Iacobft Tauagni D.
A priCanobiarchae , viri in ea nobilitatis*
ac fortunarum amplitudine , qua fumma
fruitur, comitatis, beneficentiae, atqufe in-
tegritatis laude iliuftriffimi i euenit intra
'
annos viginti , vt eius loci incolae petulan-

tilfimus quidam Daemon non ceflaret no-

des, diefque domefticos lapidibus impete-
re: quod cum & fa^fc, & frullra feciflet.fic
illi ia tandem ludibrio haberfe coeperunt*
J-
vt pro eo probra,conuitiatjue iam non du-
bitarent regerere.Ergo profunda iamno- -

de fic totam cafam momento incendit, vt

nulla extinguendae flamm* aqua latis cfle
polfetrquintotaincendioftatim confume-
retunvti ego reiinfolentia addu&us cupi-
dius £ vicarijs addidici , cum illae fortfc mi- \
hi non multis poft diebus iter eflet. Subit
& aliud fa&um , & id quidem illi
f
Redeas, quae Creuf* Creontis filiae dono
mifitconclufum in capfa ignem Magicum:
*
Yndeea,inqUatum erat, regia cbnflagrauit:
,
vi lana Nigra r Armacuriana obnixe h Fran •
,

W&-: c^ca Huyna contendcrat,vt ex mafla, priii»

ApiiL
qu^m illam in furnum condit, particulam
p
jj
decerperet:vnde fibi libum alendis pufio-
'
7 •
*
nibus facere liceret :• Pifla nn Ari
Pafla repulfam,qudd
ille dcmenfumid efle incertos dies toti fa-
miliae
t
Libix if. «?9
snilif dicer er, ncc /In e eius fruftratioequio
quam inde domi po/Te: non deftitit animo
volu«re,quemad modum eirepulfae digni
rependerer gratiS. Nec in hoc hxfit diutius.
Nam accepto k Daemone linteolo, quo erat
conuolutae minutiae quaedam inftar fcent
defe&i, admonita eftcUm illud deponere
in Huynae aedes, ac properfc faceflere: futu-
rum enim,vt non multd poft flammS con-
ciperet fu bito, vndeillaecum omnifupel-
I cofumerentur. Linteolu igitur glo«
leftile
tnoobuoluit, ac Huyne tu forte aliquid in
furnaria agenti vaenale offert in telae
,
quam
illam adornare audierat,licium , fed cu ne-
garet eo fibi opus effe, quod ex domefiicis
operis fperaret plus fatis fibi futurum, ni-
hilominus bona illa in piftorium lacum,
qui prope erat, abiecit ; add ens fe, fi id illi
tum vfui effe no contingeret, eum vellet re-
diturum. Ac vix pedem extulerat, cum de-
flagrare coepit cella illa farinaria ,
quae de-r
politum glomumcontinebat:dcindc & v-
niuerfa domus adeopr*cipitiardore,atq;
incendio»vt nullum ei remedium fatis ma- ix-

ture afferri poflet.Res vrriufque deferta.ac

'
leparataafTcrtionefimul ci ipfoeuentafid£
fibi apud omnes indubitatam vindicauit.
Finem fecero , fi prius ex Erafmo llotero-.
damo j. huic non difflante exemplum reci-
tauero.’ Oppidum eft, inquit, in Heluecia fpiftfrwt.

nomine Schilcach,quod 4-Id. April. Ann.

h *7 ‘ c *' ^
‘ascj
1553.10-
 *
it?© D AB O t AT ita AB 5 A
ij^.totum fubit6 confl ?grauit:Eiufque iri»*
cedi j caufam , quantu ili ius loci municipes
apud Friburgi magiftratu, quae vrbs illinc
abeft odo milliaribus Germanicis renun-
fiauerunt.talem fuifle rumoreft. Demon }
(ibilo fignum dedit e quadam aedium par- f
teicaupcHttfpicanscflefuremjalccndit, ne- H
minem reperk, fed idem figoum rurfusex
altiore ceenaculo redditum eft.Et huc con
(tendit caupo furem perfeques: Cum nec
rllic quifquS appareret, libdus auditus eft£
fuftigio fumarij.illicotetigit cauponis ani-
mum elle Daemoniacum quiddam i iubet
fuos efle praefenti animo: Acciti (unt facer.-
dotes duo; Adhibitus exorcifmusr Re-
fponditfe tffe Daemonem; Rogatus quid 7
illic ageret: Aitfe velle eruere oppidum:
Minantibus facrificis refpondft, fe pro ai—,
hilo ducere minas illorum; quod alter ef>
fetfcortator,vterquefur’. Aliquanto poft
mulierculam,qui cum habuerat confuetu*
*
dinem annis quatuordecim; cum interim
illa & &
quotannis, confiteretur, acciperet
'

Euchariftiam,fuftulit in aerem, impofuit-

^ue fumari jrfaftigto .‘Tradidit ollam,iuf(it
vcinuerteret,inuertit,& intra horS totum
oppidum exuftum eft. Et hic quidem tam
pr om pta, ra p idaqu e a- Das m orribus in cen*-
dia non eft quod valde miremur: qui ha-
beamus etiam hactempeftate homines il- l
iorum excitandorum peritiifimos, non V

' dico
'i
 tnn u »31
•
#
iftco pulueris illiusbombardici, autalio»
f um iftiufinodif/wrtyto/xdra^ quibus tota
aedificia citiflim£ conflagrare
Videmus
, accOnuelli
vfu, atque artificiosam haec vul-
y
garia funt,& quotidiana ;fcd reconditiore
aliqua qux humanum captum fuperet,via,
atque ratione : Ante hunc annu fuit in co-
mitatu principis cuiufdS Baro k Germania
(neutru nomino, quamuis idmihiprom-
ptum fit facere) qui profiteretur habere ,

Ce , quod fi per domos aliquot fparfiffet

eam in qua eflent vrbem , multis etiam,
poftquam inde excefliflet , diebus vnn
Ucrfam eflet* incenfurus , atque inflamma^
turus : hocque quale elTet per interpre-
tem Comiti illius principis filio tandem
aperuit, vtroquetamen priUs iureiurandd
ada&onon efle fe hoc arcanum cuiquam
vnquam prodituros, ac communicaturos. >

Equidem fcio cX Plinio 4; Naphthae tStam ^

efle cum igne cognationem flamma c*p. i#*
i vt
1,ba *
tranfiliatineam vndecunquevifam. At id
quod 7tvf7tokins ille fic difleminadum do-
cebat, tale efle nequit: qu6d,vt audio, iace-
refinevlla noxa multos dies pof fit, in eo et*
iam cubiculo,vbi luculentus, perennifq;a*
lioquifltcaminus.Execranducert^, aede- •
,
1

teftabile inultum,;* quo nullus iam hofpes

ab hofpite tutus fit futurus,quo amplifli-
jn aequxquevrbes, atque ornatiffimae, tot
etiam aetatum operis extru&ae ,\ac fundatae
Ta ‘
Vniut
 •. :
V I
7.

\ z9i
** .

Cft D AEMONO t ATtfll AI $A©w

vnius hominis improbata libidine momert
tofint periturae:afflittis, atque euerlis vn)
V,
oppidanorum fortunis omnibus.
jlIIA ITEM IN EANDEM SENTE*f-
4$ ttam exempta duo :ac quemadmodum Dtmcnet
Kj, 4W-
frorum oratu tRis oris Jpiritum o&Jlruant ,
tnam^intereludant, quas vUi/it cupiunt.
^
CA P VT XIV.
’

Vftkocuidam nomen fuit Malu&i-

Rc*,huic caftrumad,Mofcl!an» fum-
ma luce proper5ti,vt e lactis prouen-
tu pecuniae aliquid cogeret infumptusrei
familiaris,vroleterturbo,reliquo aere alio*
nlL • i
» qui placidilfrmo, omnem fpiritu fic inter- J
cepit, vt diu vir$ dubius ac incertus iaceret-
'i •

Hanc illi perniciem per Daemonem luum

paraueratFrancifcus Fellaeusi. quoanimfi
{* rt;
•
j ‘
f tngcli i| fuum multis iniurijs exulceratum exple-
535t v>
CalUBli.
rei.vtiipfcfponte, acfolaadmilli pjniten-

Wk
?i*W
<

W
fciiofcscpt.
u
*
tiadudus pdft agnouit. Huic germanum
eft illud lacobetx Vveher z. qu$ vt pridem
occlufum in adolefcentem vicinam odium,
citra fufpicionem magis effunderet : eam
«H. dum ruri eflet vento adeo vehementi per
Daemonem fuum corripuit.vtcx eo in die*
$g£ta turgidior, tande opprimeretur. Niy>
fiae ferenp coelo (inquit lulius Obfequen-

tiusjnimbi orti fuerunt quibus hominei

,

duo fuerunt exanimati L.Scipione,& Caio

Laelio Co£
* VMS Vi

*
>
-*
•I Y/
 •'
0* L r I R It XI. tf)
BVBSVS ET ALIA D E EADEM R B
exempla: atque vti Damon obiter iBis vulnera
infligere [oleat quibm nocendi mandatum a fa-
,

gu habet
C A P V T XV.

A Lterius oculi clade Coleta Pilcatrbc

l.muldauitabfensClaudiulaquimi
nu municipe fuum; cum de ea re ma
datum Dxmoni Aio dedi flet, vtitpfa apud:
r.

f*^*”'**
*

Quxftoremdefortilegiorefpondensinge-
,nueeftconfetta.Cuius rei fidem etiam ad- 1 *

auxit, quod idem laquiminus poft retulit

vulnus illud oculi libi infli<5fcuai, quali ab
impingente, ac demitto per vim ramo:cum
tamen hinc,indeq;arboresnutl$ vel multis
paflibusftarent.Obidq;iamtum fuiffe fu-
lpicioncm arte aliqua mala id damni illi da#
,
tumfuitte. Non alienum ett ab hoc quod
narrat lacobeta Weher, cuius proximi
mentio eft habita. Cum, inquit, multisde
caulis perofus mihi ettee rufticus quidam
vna in ijfdem xdibus mecum habitans: nec
viderem qua ratione citra deprehenfionit
periculum vlcifci poffemferat.n.isacer ad
diligens meiobfcruatOr)tandemviamre-
peri, qua id facerem. Nam efflagitante me
Dxmon in eius genu, dum inter dumetao- '

pus aliquodfaciens verfaretur, fpinam ve-

hementius incuflit, vndc integrum trime-
tre faucius non prius conualuic, quim ego
miferta tam diuturnum dolorem rurfus
t j iiii
 '

r •
VST'
'

?V/
*
.
*

»94 DA1M@ N O L ATREI AS SAG.

illi l Daemone curatione impetro qui eam :

obiter,du aliquot poft dies in interiore

lia lignatu r,infufo in vuln> vnguine ftatim
adhib uit.T otam hanc re vti elegio fuo faga ,

perhibuit, ruftic* poft deea rogat* per om- >

ilia fua mompta conftrmauit.Simile quidda

euenifte Aproniano Syriam peragratime- \
u morat Ammianus Marcellinus*. idquea- /
deo fic eius an imum in veneficos inflam-.
’

$itb.z6 tq mafle , vt eos quoad vixit non ceflarit om-

pmngcft. £ nibus poenis fu pplicijfque per fequi. Et hic .y
quidem operam fuam commodare Dx
monem nemini dubium efle debebit: qui
apud fe reputauerit,, qu^m fit illi animus s

ad nocendum proc]iuis,artes ad expquen- ?

fdam iniuriam expeditae, & faciles, fed hoc
fotum defpinaeinfixione,dequp vnguinif r
jpfufione.commentitium efle crediderim,
fpm ilii nihil iftiufmodi aduentitijs,
atque externis ad eas adionps / 4
adiumentisopus
t it’
'
efle

fpnftet* ;
I
Mi mm
f
»

PAEM 0r
 LIBER TERTIVS.
£0 DEM MENTIS ERRORE NOS
nunc Diuos morborum autborts fuere , quo o-
Im Ethtn t infortuniorum fuorum caufas i»
Veorum aliquem reijnebant. Ex eo nvfiu a-
Irum efft t reatum defanat tone ab qfdem nec of-
fario petenda,quafiqui funt a Scorpionibus t&i.
Quem non parum confirmant quo in ea D amo-
Ut ves portenta /ubfledofo miraculi nnmine inter*
ponunt & anprafiigtos tantitm, vel etiam vai-
Utemeababeant d<flutatur.

c a pyT
E V M peccata hominum fe-
|
uer^vlcilci paffim loquuntur
facrae liter*. Nam & Sodomi*
tarui.q» hofpkesauerfarentur «•

mutuilque fe libidinibus con-

taminarent , tum vrbemeuertit funditus,
'
tum regionem fic fterilitate damnauit, vt
nullarum poftck plantarum/ruduumque
vnquam ferax cxtiterit. Et Dauidi per Ga-
i
P dum prophetam obcenfitu populum in
Kj« poenam, facta tamen optandi poteitate,in- „ eap ^
dixit, aut fame pcrlcptcnniu duratura, aut
bellum per tres menfes iniquo Marte cum
bode gerendum, autpeftilcntiam per tri-
% ^ T 4 duum
 jnr* *

/
» .T-y r.

196 Daemonol atrii ai Saci. '

/

duum inter Hebraeos graflaturam. Ifraeli*

paaii.. tas quoque propter eorum impietates ,ac
fccleraapud Babylonios feptuaginta anni/
in exilio efle voluit. Denique difertis Deci-
logiverbisdeterminatuseftfe parentuido
lolatriam vindicaturu in filios ad tertiam,
quartam ve progeniem. Et nunc etiam ir® v.

fu* in nobis gladium faepediftringitjvt et-

emplaftatuat,^ vitijs reuocer,in vili redu- ,

cat.lam vt nemini dubiu efle debeat , quin

manus eius vbique malis impendat. 4 :

Stnee in
Dem 4.
Sequitur meent es viter a tergo
M«ic.faz. Sed ad hoc fibi miniftros iam tum ab eo td-
pore conftituifle, quo peccatum hominem .

primum inuaflt fpiritus videlicet flammz

vniUerfamque
inftar vrentis ipfa elementa,
adeo mundi machinam nemo quantumuis .

Ecclefiafticorum fermonum infolensnon

intellexit . Iam vt mirari libeat inconful-
tam quorundam pietatem , qui eos quo-' J
que quos in beatorum numero collocant, .

£ s in iftius tam triftis minifterij partem vo-

cant: quo fcilicct mortalibus venerabilia*
res.formidabiliorefquc reddant: hunc pfo: j

4‘ ra: illum igne facro, alium morbo comitia-

li armantes in hominum perniciem,vt fuas i

$. ipfiexequantur iniurias ; vtpote contern-

ari P tl » non culti,aut aliqua alia ratione I5-
fpecD*m. fi,ac violati. Quod fuaiam aetate Porphy*
honoram rius 5.conquerebatur vnum efle inter roa-
,

atque raa
•tque nat* -

letum. x imama j a # q Uae ^ malis genijs mortalibus /jj

Wy*,.
/ >rV , •
1/ inferc-
-JSP
 l! II R III. *>T
inferebantur quod fcilicet cum efTent ij#li
:

infclicium paflionum, quae terrenis rebus

inciderent, authores : veluti peft ilentiae,pe
nuri*, ter raemotus,aeftus, incendiorum, at-
que aliarum id genus miferiarum, calami-
tatumque: earum tamen caulas in Deorum
aliquem maligne reijccrgt: quibus certum JLi
eft ijs contraria fertilitatem ,
profperitate-
que magis placere. Eo fcilicet pa&o ad im-
pias fu pplicatioes , ac facra homin es im pel-
lentes,quafi aliter Deos, quos tame ( inquit

h Cicero) nec irafei, nec nocere philifopho-

rum omnium comune eft , inimicos eflent

habituri : aut quod eft etiam non minori

•
cum impietate coniunftum, quali cordi ijs
eilet humana lic incendi js,caed ibus, ac rui#
nis dum odia fua explent permifcere,ac la-
befadare, EtHipocratcs vehementer eo-
rum opinioni redamabat , qui quod vide- •
vr
ji
rent Epilepticos fubrto profterni , ac con- jf* ,4 n*
:

:'r
uelli eius morbi caufamad Diuorumali-
qu£,qui illis elfet infeftus,referebant,eum-
que placandum vel voti nuncupatione, vel
tabulae fufpenfione aliqua putabant: Quae
certe querela multo magis in huius statis
homines conuenit, quibus Chriftianx ve-
litatis lux nodum ficexculfit.mfcntis tene-
bras, ac caliginem , vt fuos adhuc Veioues,

7 ac Robigines palim imo cum pietatis opi-

nione aliqua n6 habeant, ac muneribuslci-
licet placent: Vel vt apud eos in nulla fint
T { amplius
 :

llBER IIT..
1

199
Columnas interiores memini me videre in"
flrudas, atque munitas linteolis,vnde pen-
derent tefts, carbones, (luparum, ac capib*
lorum glomi,fcruta, vitrorum fragmenta,
gladiorum mucrones, lacertou, ac bufonu
exuuis,atq; aliae id genus quifquilis > quas
videntibus omnibus , qui adefle volebant»
coaddu&ixgri valetudinis ergo in maxi-
moangore, veleuomuerant, vel parte fui
aliqua erumpentes eiecerant. Prxterejt in-
gentem fcipionum aceruum ibidem ab il-
relidorum : poflquam valetudine cofirt
lis

mata: nec iamvt antei ijs per membrorum

imbecillitatem innixi fed alacres, ac veger
•

ti domum fe recipiebant. Hxc omnia Sal-

Cedijolimin ea prouincia prxturam obti-
nentis iuflu noftra state fublata fuere. Nec
obidtamendelijtid fanum luam nobilita^
tem retinere : Nam tanta nunc adhuc af-
fluit, atq, accurit ad eius famam hominum
mu!titudo,quanta vnquam antei maxima.
Cui tu rei non dubito ( llluftriffi me Prin-
Wk
ceps) quiri protuainfigni erga Deum pie-
tate,(ingulariquefapientia tandem (is mo-
deraturus , quando ea tui arbitri/ eil, in to-
taq; illa regionefummus & religiones pro-
curas^ imperium agitas. Potuiflcm porrd
ea de re exempla multa proferre, (i hxc ab
initio (cribere.fuiiTet con filium. Sedcunf
ad id animum non ita pridem appulerim
flup tantum adijeiam , qu* in flamus paeas
hoc
 t*0
*
DAIMONOt ATRITAS
%
f AO.
hoc etiam anno peruenere.Richaeij,qui pa#
gus eft in ditione D.Othonis Ringraft,cot-
pit Nicolaus Vvannefonius 7. decumbere
ex morbo adeo graui, vt eius fupra fpc om-
nem eflet valetudo ;ln hunc mala Tua arte
illum iniecerat venefica quaedam ex eius vi
cinia mulier. Anxie igitur vt in eiufm odi
morbis diuturnis , ac fere defperatis fieri
folet,omnes qui inuifebSt rogare, vt fi quid
fcirentadlalutem,id per ei quae bonis om- *
nibusineft alienae calamitatis miferation£
ederent, ac communicarent : forte & inter -

hos affuit bona illa vicina, quae ceu miferi-

cordia du&a,nam nec fe ab ea omnino alie-
nas profitentur fagae: ceu quod ad quaeftio*
nem pofei fe metueret ab aegroti neceffarijs
(ea enim de re iam frequentes min$ in vul-
gus confulto fparf? fuerant) naraant vidifTe
fe,qui eiufmoai doloribus conflictati ab ijs
conualuiffent ftatim ac Diuorum alicui vo-
ta nucupaflent,ac perfoluifTent. Celebre ad
modmuefTeinearedeBello Bernardofa-
m§, cp illum nunquam fruftra \ fe quifque
vocatum fenfiffet : Mitteret igitur qui fc ea
cum donari jsfjfte-
gratia ad eius aedem vni
ret,accoceptis demore precibus morbum
expiaret. Nec mora inuenitur qui eam pe-
. regrinationem ex condu&o fufeiperet , ac
perficeret: Huic nomen fuit Hans lacob:
atque vti a faga praeferiptum fuerat
Is rite,
pcra&is omnibus, cum tandem domum re-
 Lite it. Iit |tr
i.,y

uerfusipfumhorx momentum quo voto

defundus fuerat praecise inter inulta alia m
narraflet, repertum eft omnium, qui tum i
sgro artabant, confentienti teftimonioab
ea illi fuifle conualefcendi initium aceo: t

t£pore magno nixu vitri fragmenta, & glo*

meratos capillos ccepiflc cuomere : Quae Se
ipti Iacob in fi&ili fcutella ad maiorem fi-
dem tum funt exhibita , vt videret Matis
:

Hay,Maths Maioris, Nobis Petter,ac com-

plures alij,lic&tdiuerfi de hoc interrogati, -
v
totidem tamen verbis id retulere. Btmen- 1

fe Oftobri AnniM D.LXXXVIII.adma

perlati funt ab affine adolefcentula claui
duo ferrei: quos ip(a multa permirtos pi-
tuita videntibus , qui tum domi erant, om-
nibus euo mu erat. Eiufque morbi in quem .

>1
illam anno fuperiore ^icolaea Stephana,do
qua poflmodum fiet mentio, conicccratrc
m
liquias fuilfe omnes quotquot eius antecef
fioncs,ac progrefTus cognouimUs facile iu-
dicauimus. Nam Sc ab eo vomitu alui, quas
alioquiin lapidem induruerat tumorfta-
tim defedit,& qus annum integrum incd- .

v
modirtima fuerat valetudo, paulatimleua*
ri,ac confirmari coepit.Cui non
mal^ annumerari poterit quod Langius 8. I, . /
w
ir Anglus, dum Medicinam in Palatino.
rum comitatu faceret, i fe obferuatum feri- 4** * .«i-

bit Anno M. D. XXXIX. Encrgumenam ata

falicstmeoruPalatinaju fuiflejqu» poli
diutur# <
 ftl tJASMdNOL ATRftAi &Ab'.
diuturnos, acerbofque ventriculi dolore*
clauos ferreos oblongos, atque incuruos, a- ,

cufq; aeneas cera, ac pilis obuolutas imo ore

proijceret, atque euomeret. Veterib.quo**
que haec cognita fuifle vd illud indicat: >.
quod lulius Obfequentius Cn. Domitio, 1

& C. Caflio CofT. Aretij euenjfle memorat

mulieri cuidam, quae farris grana affatim e- ^

tiomcbat,cu & ex eius nafo multa alia prae-

teret enafceretur. Etnoftra aetate editi li- .

bri fatis multi, qui talium prodigiorum ex-

emplis abundant. Sed non facile eoru fen- 1

tentiae acceflerim ,
qui illa defendunt neu-
tiquam talia exiftere, qualiaapparent: ve-
rum potius fic humanos fenfus praeftigijs >
illudi, vtfimulata pro veris ampledantur.*
Nt quod primum autumant nihil foras ex-
trudi po fle, quod aritenofit intromiflum:
Tantae autem magnitudinis ea effequae fic
Cgerl videntur, vt neque per os demiiTa,ne-
que per anum ingefta; qui tamen duocav-
paciuimi funt incorpore meatus, vel credit
lifiimo cuiquam videri poflint: hoccert^
non vnomodorepreh£dip6tefl:Primfrm, 1
quod multa naturae etiam vitio i nr homine
gignantur,vt lumbrici in ventriculo, calcii
Iiin renibus, lapilli in articulis, in lotio be-
ftiolae formicis affines, atque idgenusalia ;
'

modum nullum retinentia, quae tamen an-

guftifiimis meatibus ipfacijciattfaepe etiam
faflo vulnere expellat. Imo quod Leu inus
* . ( % .
'
v
.‘
<41 W
 6

f llBIR ift joy

\ iemipius 9. i n i pfa fafti fp ccic refert ex for* —

'
didis vlceribusac vomicis, vnguium, pilo- De occule,
rum^cftarum.officulorum, Iapidum frag* n * turx “K
*
meta facpeeximi,atq;,crui viiafunt, quae hu
fnoru putridorum cocretione coalita exi-
ftimarefitirr. Nemo tamcea vel aliunde in-

(
trodufta fu'{Te , vel non incolumi corpore
luo loco aliquantifper conftitilTe ibitinfi-
cias. Ac quod etiam intromitti, atq*inculca
riqueant exempliscertandumelbhabet
,

;• enim eain hoc genere dilputationis no par

£ uamauthoritatep ;fuppetentexrecentio-
ribus,i}f'demq>budatisauthorib. nonpau-
f ca huius mater iae,& certa, &* propila Lute-
U
\
Xix (inquit
fcholafbcus
Ambrolius Paraeus 10 ) Biturix
fjpit nomine Camerarius* qui*. <8**7!
^
[
cum imprudensgfaminisfpica forte deglu ^
tiuiflet, atque ea per tracheam in pulmonis
fubftantiam efiet demifla : tantis dolorum :

•
cruciatibus (tatim eft cohfe&us, vt ex ea ae-
gritudine mors propcdtecofecutu ravide- .

retur. $ed natura quafc adfuiconferuatio-

,

; nem nihil non molitur, viam reperit qua fe •

ea noxaconfeftim liberaret Primum enim

J
fpicam tranfuerlis pulmonum lobis, tum
\ collarum mulculis, ipfaqueadeo quae eas
j fuccingit membrana incolumi Camerario
eiecir, atque extrufit. Obfletricati funt Fer-
nelius.&Huguetius viri in arteMedica cla-
ri, ac nobiles. Quod fequitur apud eum-
J
dem Paraeum longe maiorcadmirationent
habet*
 3*4 D AEMCNOt ATRII AB S A O.
kabet:tu propter intromifls materi* mag-
nitudinem, ac eius penetrantis altiffime pe
riculum :tum propter totius corporis, quf
patent eius ambages , atque anfradus lon-
gam innoxiimque tranfmiffionem. Fuit,
,

inquit, opilio quidam, quem prxdonesrui’ V

ri forte repertum adegerunt, vtfemipeda- p
lem cultellum, cui corncii erat manubria
craffitudinis pollicaris, in fauces ceu bolum
aliquem ingereret: Ingeflit ac fex integro* S
'

menfes corpore continuit: verum ita tabi-

do, ac macie confedo, vt facili intus maxi-
mum angorem ineflecerne res :Tandem in
inguine fe oftendit vomicafig tido,graueo-

lentique tabo d iffluens: vnde cultellus illtf

aftante vniuerfo municipij jpagiftratu ex-
tradus,atq;euulfus eft. Iobertus Monpeffa
‘
lanus medicus illum in Mufseo propter rei
miraculum ftudioseafTeruatum poftei ha-
buiffe dicitur : confccutus (cilicet & chirur*.
go, qui artem fuam in eo vulnere fanando
oftenderet.Nam is Sommierium,quod op- >

pidum a Montepeflulano odo fere millia-

ribusabeft, habitabat. Finem fecero, fi ter-
tium ex eadem officina deprompfero. Ro- .

Jiannis Dynaftes inter Armoricos generis

morionem in delici j»
nobilitate fatis clarus
non ita pridem habuit Guidonem nomi-
ne.ls vt lunt eiufmodi hominu inconfultf,
ac in femetipfos f*pe periculofie, temera-
riedue manus eniis mucronem digitos tres •

longum
9
 L i^b i it ili. 3®f
iim in fauces per os , quantum potuit*
adegit: eumdemque per annum duodeci-
mo pdft die egfeflit, trarifmiffis tot tenuiffi-
mijfubtiiiflim^que fubftanti* inteftiriisi
qualia funt pradertim duodenum ieiunu,
& quod tcnUfe propria appellatione dici-
tur: imo in finiis tortuofos* fpirafque mul-
tiplices conublutis, atque implicitis. Si igi-
tur hac iiue ingenerata , fiue immifla fui
fpdnte natura profert, riihii extra cancel-
ios,qiios ipla fibi circudedit ,cu3gata : quid
tandem Dsmones fa6fcuros putamuslQuo-
rG (Vt inquit Iob n J poteftati nulla eft quae tti

aditjuari,autcdnfei-fi polfit.Qai fi corice- c*p.4*s

l datur, nec obftet numen momento iri mi-
1 randam altitudinem motites excitare * eof-
demque in profiindiffimals voragines dei j#
cere: fluiiios fifttrc.vel etiam aduerfos age- SrjP** f
*£: mare ipium credere fas effet Apulelci
(fi

i 2 jperiitbsexhaurire*cceludepqnere*ter- it;

iam fu fpenderfc, fontes durare, Manes fub- iiiu.de A*

fin0 tut0 *
limare, lydfcra c*tinguere,farrarura ipfufti
illuminare* & vniuerfam mundi hulUsfe»
riem furfuna deorfum Vertere pofliint.fer-
i tUm igni emoiliri/fp^ etiam liquefieri, de»
]
hUbquein ptiftiUum rigorem indurekere
^yidetnUs: idque earum qualitatum lola Vi*
quas imbecillae hominum manus adtnini-
ftrant.Etadhucquirquamdubitatcredere
L)*inones ea, qua funt praediti, poteftatS
maximdinhUmaria corporata multis pef-
V iiiaftf-
. l,,Vv
i

N
 te Daemonoiatrbzai SkHl
uia foraminibus indere eiufmodi ferram&
ta,tefta$,ac lapides poffe ! quia nimiru qu5h
excludatur, cum vel ipfa pro nu«
Citate fua
tucoardare,extenuare,atquc etiam in ato«
raosmmuere;rurlulquc,vbifuntimmi(fo*
priori figu rx red d ere tota facilitate qucit 5
vel ii ne hoc quidem fie placet , ita me»*
tuum viasdiftendcre, vt iufta capacitate it*
la admittere, ac cotinerc valeant. Qui enim
fa&u difficiliora funt haec , qufcm annofam
quercum integro cortice, vel validam tur-
rim cohaerentib.caementis in torquere, m»*
nente vagina enfem omnem comcrere, to-
/
tum oifibus hominem reliquo corpore in-,
columi comminuere, fcttum praegnanti
fu perftite extingu ere, illaefis loculisaescon
Seneca Na flare ;& vniuerfum vinum
di fi edo dolio
turi. Qgaetameiy omnia fui
fiftere,oc continere ?
M » «ap n.
mcn e (g cerc perhibetur j vini ac facultate
, / innata, an Damonis alicuius adnirente po-
tentia, atque impetu alibi commodius di£,
purabitur.Et memini videre mein Burde-
galcnfi prouincia, qui luxatos artus, fra&a-
que membra reftituerent, ac perfanarent,
fola eius cinguli contre&atione, cui id in-
fortunium contigi ffietdicct multoru etiam
-- milliarium f patio is abeflet. Quod &fuaae-
tate cucn*^c Cato prodidit 14. Quo autem
« s«d riia
it aiM^pa&o id fleri potuerit non video, nifi fi re-
conditam quandam adminiftri Daemonis
•peram ia hocagnofcamus, quifubtilitate
-xL..*: '

fat
 F
1 1 b i n
fu» membra affc&a penetrans
itt.

escam ali*
i«f
m
Jv »?i

uam curationem ijs admoneat, no vtiquO, •

2 iflimili ab ea arte, qua inbdb di&um eft,il* .8

lum in corporibus humanis ftupenda plu- w
Imf'
rima peragere. Quae omnia li qliis Velit ad 7i**
Certum naturf modum, atqsordihe referre MSH
nihilo plus agat, quim (i caelum pafla manu
dimetiri tStet. At(inqtiiut) agyrtsfc,& prae- c«t<Uiwi Wm
ftigiatores ita circuftantiu oculos perltrin-
gunt, vtfibiferrum ih iugulum adigere, i-
WM
ISIS
dem ipfum mOx ore expromere, pedtus en-
ft triiuerberare. Venatoriam lanceam, qua Ki

parte minatur e*itift,in ima vifcera codere;

manu prfecidert i nafum transfodere, alia-
que plura vulnera fibi inferre videtur.Rur ti. 't

lus funiculos imo gutture in longuatb ferid

deducere; quali qui glomtim aliquem euo
luu nt, atq‘ explicatu, aures mutilare, de- & 4-i
curtare : ac quod n6 ita pridem vidilTe fera-
tur Germania, caput ceruicibus abfeindere*
ftatimqi iit quem auulsere locum incdluml
homine reftituete : foent vniuerfum plau-
ftrum vnl cum auriga, atque equis voraret &
multa ad prod igium oftchdere,qu*
aliatji
I
quoque Dsmdnumopc illis adnitentiuna
V effici omnibus cft in confeflo. Quanto ma-
hsc procedet fabula, vbieataipfi
gis igitur
ablquevllo hominis minifterio DsmoneS Wi
adornabunt. Att non prae illft tritfacile,al*
1

'te
que expeditum vomituricritibus aegri» •
mt

quifquiliasj&fcrramcntaeiufmodiclim io
Y i «siti*

r
-4
A m *
 ;
am
-

a
.vv. 1. 3fc*
"i«t
'V
Dasmonoi atubi ab Sa&
& i
osinfcrere :qu* deinde videntibus, qui a>
r ftantjOinnibus fe prodint,ac foras eijciant?
<! tvVM.C
y « Mt*
‘
*
Aut vulneris fpeciem in cute praebere, vn-
de prodire, &
quafi emergere videantur?
Nam certe id admittere, & fateriTatius eft
/*<
quod tolerabiliorem,ac probabiliori cau-
fam habet, minufiq; naturae videtur aduer-
fari.Sed haec opinionum cb armenta omnia'
delet vna veritas nonafpedtu tantum, atq;’ L
A m ;n.. i* _ n u
'wm oculorum
i :i
quibusilludi
» .
poteftlucecopro- i
_ <

KT:

Ktt
“
bata ; fed&ipfarum
i '
rerum' attredatione^
'wM'
braefenticonfirmata: fi quando eaindiutr
M
fis,euifcera>ifque corporibus reperire con-
Slr: 1
Memini enim me puero mulierem'
1 tigit.
Tw veneficam, cum pater meus tu rfiCharma-
jrum pr*tor vrbanus ex elogio tcftium in-
terrogarer, interfecus i feadmifla hoc quo-
que agnouilfe in vicini fuKcui nojmcnerat
Albimontano, fura vo m ream m ala Qra arte ;

.ft
^•‘[1 ^xcita{fe,equafiinfcidedamcurarent,glo^

WP? f*
.
f
'f*Fr$
Uiaseibanaret.Infcifa igitur vomica,acmul’
tum ex vulnere hians gloraum quatem in'
S?S» f
#-!• -
i,
textrinis yjdere eft oftendiit: qucmchirurW .

gus Volfellaappreherifumvidentibus<$rri-
&Ǥ xiibus qui ade at aegre etiam extraxit. Eum
<

ipfeoeulismeis vidi,cum domum ii chirur-

> 'j»
* go patris uffif cfTtt allatus J domeftiCiqut
i

*
> »€f i«- omnes ilfum attenti, ac otiosi confideraf-
-
os: feht.Huic.afl5.pe eft quod Lafigius KS'. curuf
&*’
:

'T, paulo ante l me laudata eft authoritaSvde

eareferiptuba reliquit. Oppidum eft f in-

1 * ,
»
^uit
•*
V
•
‘i *
 *Tt. 309
In Cermania ( Vvlrich lingua patria
yocant) In eo agricolam quemdam ( Nen£
fefler cognomine fuit ) lateres, atq ; occulti
quidam corporis dolores diuexabant,
iic

Vt prs impatientia ipfe libi manu iugu-

iua
lunr» feriret : Nam & de viui interiorccutp
dauusferreus antedetra&us nonfinema-
ximo eius cruciatu fuerat. Medici igitur cu
pidi perlpifif nd3e,cogqofc<:ndaEq;tam in-
foletismorbi caufae mortui vifcera per vul-
nus patefecerunt: Iq ijs pr*fi:ntibu$omni-
bus qui ad e (Te voluerunt oppidamsreper-
tum bacillum, quatuor e chalybe cultelli:
ferramenta alia duo : ac lanuginis, & capil-
lorum pila fatis magna. H*cigitur cum fic
fenfibus veri nuntijs percipiantur, abfurde
nirpirum facere videntur qui reinouita- :

tem.^c difficultatem pro mendacio accipi-

unt: Quafi quod inaqditum fit,autdiffici-
!e,id i||ico aSorctrov,* i/xix&y °(J Hab€dum
fit :acnon‘ potius conueniat vnumquodq;
ex fe,atque vti re rpfa eft, cenfere.quim per
affechtam incredulitatem in dubium, in-
certu&queadducerje;^
DAEMON VM ALIA IN LABEFACTAN-
dis,deprMuandifi]ite hominibus ajluttd.

CAP. II.

H Ocapud noftrates plebeios prrfer-

tim, ac qui ruri habitant 'malo more
iaoleuit: vt fi cui contigerit morbo labora-
V g reiit-
vWff/ . •
-
^ >Y*‘ ‘A.
 '|I0 DAIMONOt ATRII AI *A0V /
fe infolcntiori.ac vulgaribus alienioris
{Ittim ex eius domo quem cade re Turpo»

V
£um habent efi yleti , poculentiut aliquid
ifubftra&um cu rent: quod deinde in certif-
fimam frueod* valetudinis fpem deuorct,
aut abforbcant : Idque fibi profuifiead Ta-
lutem non pauci retulerunt. Cui rei fagx £
quis de ea illos percontetur nec eunt infi-
cias. Cum i Dominica EpursarJudexcu*

Chi rmcfij rioTiis fort£ quaereret,

verumne id effet,
4 c»ien.o« quoddecatamconftanter circufcrebatur*
fMbm* r^fponditnon femelfibieueni{Tc,vtquib,
venenum malum feci(Ter,eo$ ex illo conua
lefcere fine Tua ope pofimocium audiret.
Qnaderecum aliquando cum Magiftella
fuo expoftularet, qui fpopondiflet conua-
liturum 1 feinconfulta Aeminem > cuiusip(b
J

valetudinem ant£ afflixiflet.haec ab illo tau

r I
tiim
r’ audiebat ; Annon ftulta fatis viden-
J;
tur tibi 9 mihiqueeam valetudinem luere»
I
Cum creduli, ac
• ^ ^ dementes cam referunt ac*
ceptam noftrae virtuti, ac poteftatifO ve-
teratorem infigocm , qui horoinumjmaxi-
mam perniciem ex eorum imbecillitatea-
dedverfuti aucupatu r - Quod enim ij natt»
1

fragium, quam ia&uram maiorem facere

po(Tunt,qu£m fidei ; qua (ola Deo aflerun-
A4 Philip. tW • * c vendicantur : perquam vnam ni-
#*p if hilnonaheoimpetranr, prona, faciliaque
M«t(h.ca u aperiuntur omnia i \ Cftm Dgmpuiac}
ic«r«i uf. t pater Iefum rpgafietf vt fi quid poflet fibi.
.
 1 IBIR HI. Jf|

fiTioquc fubueniret, illico audiuic : fi cre-

dis. licet, BLurfus 4.caccis rogantibus fibi re- 4*
lumen oculorum fecundum fidem
ftitui '.

5
veftram fiat vobis, inquit.Et alibi 5: quem- J(Ut | LU ^
'j

*
admodum€redis,ita&eueniattibi. Hicfi-
des quid aliud eft.quim vinculum quov-
no firmilfime deuincitur Dei erga homi-
nes beneuolentia? Quid aliud quamfce*
dus 6 .quo* no«;Deus in tutelam, pr$ fidium- *
que fuum , nofque viciffim in Deum illum
recipinwis? Mirtim igitur iam videri non
debet,fi ea Dei aemulatorem maximum, ho
minum oforcm infeftiffimum Sathanam
tam male habet fique de nulla readeo eft
:

(blicitus qulmdeea labefa&anda ,conuel-

!cnda,ac tandem in fe vnum transferen-
da. Qiamohrem machinas quidem fae-
i<s
•
pfcaiiasadmouetcfed nullam fere validio-
rem , quim cum de recuperanda quae fe-
mel amiflfaeft valetudine, fpem inijeit,
Qms enim, dum id confcquatur, conditio-
nem vllam reijciat? Incutit igitur i pfe mor-
bos, atque aegritudines primum : fed, Deus
bone, quales ? Certe quse etiam non rar6
ad infaniam furoremque adigant; Tum
earum perfanandarum oftentat rationes,
& faciles, & expeditas: obfonium fcilicet
ex eius domo , cuius mala arte fe in mor-
bum conie&os putanc.Nam in ea dolorum
acerbitate quis t$ erit conftans, & modera-
tus 9 qui fic prafenti, & vt videtur g ratuito
|
V 4 remedia
 jr» P AEMQNOLATRII AE $Af}.
remedio abftineat? Quis qqi prp fumfpp
beneficio id nonample&atur fraudis, no-
xaeq; prorlus gxpers efle non exi(iimet ? At
Frrgtdiu,q puerifugit? hinc, latet anguis tn herba j.
Nam primum in eo obfonio fiduciSfpem-
que ompem noftram coilocareiubet, ficq;
lios a creatore ad creatu ras au ertit ; qua? in-
tolerabilis blafphemia cft. Tuip ei non ex
innata aliqua facultate, quod ferr| poflet;
fed ob id folum quod vel furto, yel preca-
rio e fortijtgi penu fit ablatum medendi
Virtutem tribuit. Denique,qupdiniquifli-
mum eft.nos in eam neceflitatem impellit:
yt quos certo nouimus Deo, vniuerfoque
hominum generi infenfos,atque inimicos *
nobis etia priuatimafflicta valetudine in-
iurios,eos tamen fupplieiteradire,obtcfla
riatq; etia munerajripon dubitemus Nem-
pe hoc eo rcdit.vt pr^donibus gratiam hv
beamus, quod fpoliauerint, non etiam tru-
cidauerint : vt maleficos ferociores,atq;a4
nocendum deinceps confidentiores redda-
mus , quod pro fupplicio prsmium re*-
portare fe videant Vt (denique corporis :

breuem , incertamque valetudinem ani-

mo (empiterno, atque indubitato luamus
interitu.
XVLLA RE TAM ClTO r AC COM-
tnode adduci fortilegos ad depellendum quem fer
terunt morbum , quam minis, verberibus, vtolet\
tia: Cautionem tamen ejfe non paruamjie qupd,
, 'YJ * ' * -* *” ’
.
minus
'
 1 1 * * r ui m
mmfuejdt malum in maius habeat, verfurafy
grautoretum damno fiat: Tum propria quadam
claramur, qua tn eo ntgotio intercedere [olent.
Vijputatur etiam, an illa morbi vi extorta cura-

, tio pofiit ejfe citrafi aude anima capitalem eius ,

qutfic vim adhibuit, necne.

. •

CAPVT III.

N confeflfo fere pft omnibus, qu^ de hoc 1

I eo audentius
interrogatur, fagis:cjuo plus metuuntur,
nocere,ac minis, & inie&o
(ie carcere metu apud fe multum profici,
vtfuasfafcinationesrepercutiant. Diferta
eft, atque cxprefTaad?d Claudij JVJorelij r. *•

pratio agnofeentis , fe nulla adep re ^agis

ada&um,vtleuaretquas femel intulerat iq ts«<r.
iurias, querneum de comprehenfione,ycr- .

beribus, ac vi aliqua terror offerrebatur.

Vir quidam prppter mulfarurerum quam
attigit cognitionem in confilium interius
Serenifiimi Ducisnoftrialle&usrcumdeea
re forte vn^ fermonem haberemus; narra-
uit mihi, & ferio quidem , fum aliquando
renuntiatum illi effet filiolum in fubituiq
morbum incidifle atque vt is ab anu qua-
,

dam per veneficium allatus exiftimaretur,

de tota re primum nutricem effe percon-
tatum: nam tumforteabeagefltabaturfi-
)iolus,cum illum is morb.inuaferat. Tum
accurate perpendifTe, atque asftimafle qua-r
lis is morbus effet, ex eorumn^ genere nec-

V 5 ne,^ai-
 :

ftO DAIMONOL ATRITAS SAO. i

hoc etiam anno peruenere.Rich«ij,qui pa#

gus eft in ditione D.Othonis Ringraff, ca-
pit Nicolaus Vvannefonius 7 . decumbere
ex morbo adeo graui, vt eius fupra fpe om-
nem eflct valetudo.-In hunc mala Tua arte
'

illum iniecerat venefica quaedam ex eius vi

cinia mulier. Anxie igitur vt in eiufmodt
morbis diuturnis , acferfc defperatis fieri :

folet,omnesquiinuifebStrogare,vtfiquid >
]

fcirentadlalutem,id per ei quae bonis onv •

nibusineft alienae calamitatis miferatloni

ederent, ac communicarent : forte & inter
hos affuit bona illa vicina, quaeceumiferi-
cordia du&a,nam nec fe ab ea omnino alie-
nas profitentur fagae: ceu quod ad quaeftio- /
nem pofei fe metueret ab aegroti neceffarijs
(ea enim de re iam frequentes min$ in vul-
gur confulto fpar/f fuerant) naraant vidilfo
eiufmodi doloribus confli&ati ab ijs
ie, qui
conualuiffent ftatim ac Diuorum alicui vo- -4
'

ta nucupaflent,ac perfoluiffent. Celebre ad

modmuefleineare de Bello Bernardofa-
m5,cp illum nunquam fruftra i fequifquc
vocatum fenfiflet Mitteret igitur qui fe ea
:

gratia ad eius «dem vni curndonarijs fift e-

ret,accoceptis de more precibus morbum
j

expiaret. Nec mora inuenitur qui eam pe-

regrinationem ex condu&o fulci peret, ac
1

perficeret:Huic nomen fuit Hans lacob

atque vti a faga praefer iptum fuerat
Is rite,
peradis omnibus, cum tandem domum re»
uerfui
 ,

L 1 1 i R Iit. |t r
uerfusipfumhorx momentum quo voto
defun&us fuerat praecise inter multa alia
narraflet, repertum eft omnium, qui tum
ogro aftaban t , confentienti teftimonio ab
ea illi fuifle conualefcendi initium aceo :

tipore magno nixu vitri fragmenta, & glo*

meratos capillos ccepiflc cuomere : Quae Sc
ipfi Iacobin fidili fcutella ad maiorem fi-
dem tum funt exhibita , vt videret : Matii
Hay,Maths Maioris, Nobis Petter,ac com-
plures alij, lic&tdiuerfide hoc interrogati,
totidem tamen verbis id retulere. Et meo- 1

fc O&obri AnniM D.LXXXVIII.adm»

perlati funt ab affine adolefcentula claui
duo ferrei: quosipla multa permiftos pi-
tuita videntibus qui tum domi erant, om-
,

nibus euomu erat. Eiufquc morbi in quem

t ?
;
illam annofuperiore^icoIaeaStephana,da

|fV<
qua pofimodum fiet mentio, coniecerat re
liquias fuifle omnes quotquot eius antecefi
fioncs,ac progrefliis cognouinrtis facile iu-
dicauimus. Nam & ab eo vomitu alui, qu»
•lioqui in lapidem induruerat tumor fta-
timdefedit,& quae annum integrum ined-
modiffima fuerat valetudo, paulatim Jeua* y
ri,ac confirmari ccepit.CuiwetfdWi>f\o^ non v
*.

mali annumerari poterit quod Langius & S,

vir Anglus, dum Medicinam in Palatino.

1*
rum comitatu faceret^ fc obferuatum (crl. J
bit Anno M. D. XXXIX. Energumenam
fcdicccmcoruPalatinafu fuifle; quae poft •

diutur#
 j*l t^AfMdNCrtATRfTA* Ja6.' I

diuturnos , acerbofque ventriculi dolore* <

clauos ferreos oblongos, atque incuruos, a- . j

cufq; aeneas cera, ac pilis obuolutas imo ore .

proijceret, atque euomeret. Veterib.quo^ N

que haec cognita fuifTe vd illud indicat.* ,

quod Obfequentius Cn. Domitio,

lulius 1

&
C. Caflio CofT. Areti j euenHTe memorat :H
mulieri cuidam, quae farris grana affatim e- "V?
toomebat,cu & ex eius nafo multa alia prae-
teret enafeeretur. Etnoftra aetate editi li- ji
'
bri fatis multi, qui talium prodigiorum ex-
emplis abundant. Sed non facile eorii fen-
tentiae acceflerim , qui illa defendunt neu* . i

tiquam talia exiftere, qualia apparent: ve- 3 .

xum potius fic humanos fenfus przfligijsr ^

illudi, vt fimulata pro veris amplexantur.' i
Nt quod primum autumant nihil forasex- H
trudi pofle, quod ante no fit intromiflum: —]
Tantae autem magnitudinis ea effequae fic

egeri videntur,vt neque per os demiffa.ne-

que per anum ingefta; qui tamen duoca*
'

paciffimi funt incorpore meatus, vel credit

cuiquam videri poffint: hoc certe
liflimo
non vno modo reprehedipoteft: Primam, ®
quod multa naturae etiam vitioinr homine ^
gignantur,vt lumbrici in ventriculo, caicuE -
j

Iiin renibus, lapilli in articulis, in lotio be- ’

ftiolae formicis affines, atque id genus alia

modum nullum retinentia, quae tamen an-
guftifiimis meatibus ip(a eijciatifaepe etiam
fa&o vulnere expellat, imo quod Leuinus
* )«<*.• * v I
 '
**
«f7

r llBIR Ift fSg

'

Lemnius 9.’ n ipfa fafti fpecie refert ex for- -

didis vlceribusac vomicis, vnguium,pilb- Deoccate.
rum.teftarum.ofikulQrum, lapidum frag* im6h**K
- * D raculis. libi
meta faepeeximi,atq;, erui viiafunr,qus hu
moru putridorum cocretione coalita exi-
ftimarefiitirr. Nemo tameea vel aliunde in-
trodfufta fu'{Te , yel non incolumi corpore
fuoloco aliquantifper conftitiffe ibit infi-
•V.
cias. Ac quod etiam intromitti, atcjyinculca .

ri queant.fi exemplis certandum eft: habet

enim ea in hoc genere dtf putationis no par
f:..
;

uamauthoritatem ;fuppetentexrecentio-
ribus,i;rdemq»hudatisauthorib. nonpau-
fi ca huius materie, & certa, & propria Lute-
ti* (inquit Ambrofius Paratus 10 ) Biturix
fcholafticus £1 it nomine Camerarium qui Xl cap »7i
^
cum im prudens gf aminis fpica forte d eglu *jr,'
atque ea per tracheam in pulmonis f
tiuiflet, :

;
.
fubftantiameflet demi fla: tantis dolorum :

cruciatibus ftatim eft confe€ius, vt ex ea ae-

gritudine mors propedid cofecutu ra vide-
'

retur. ^ed natura, quafc adfuiconferuatio-

1
^ nem nihil non meflitur, viam reperit qua fe
.

;
V
ea noxaconfeftim liberaret Primum enim ‘

r
fpicam tranfuerlis pulmonum lobis, tum .a
coftarum mulculis, ipfaqueadeo quae eas V .M
fuccingit membrana incolumi Cameraria i ini
eiecir, atque extrufit. Obftetricati funt Fer- 'M
nelius.&Huguetius viri in arteMedica cla-
ri, ac nobiles. Quod fequitur
dem Parcum longe maioreadmirartJionenr
apud eum- - '
m
habete
r *“' *'&
-
•••

•
!
3
V-

1
 {«4 D AIM 0"N Ot ATRI I AI Saq.
habet:tu propter intromiflae materias mag-
nitudinem, ac eius penetrantis altiflime pe
rlculum ttum propter totius corporis, quf
patent eius ambages , atque anfradus lon-
gam , innoxidmque tranfmiffionem. Fuit*
inquit, opilio quidam, quem praedones ru# 4'

ri forte repertum adegerunt, vtfemipeda-

lem cultellum, cui corneu erat manubria
craffitudinis poli icaris, in fauces ceu bolum
•liquem ingereret: Ingeffit ac fex integros •

snenfes corpore continuit: verum ita tabi- '

.

do, ac macie confedo, vt facili intus maxi-

mum angorem ineflecerne res rTandem in
inguine fc offendit vomica fftido, graueo-
lentiquc tabo d iffluens: vnde cultellus illa
aftante vniuerfo municipij ijiagiftratu ex-
tradus,atq;euulfuseft.IobertusMonpefTu
"
lanus medicus illum in Mufseo propter rei
miraculum ftudioseafTeruatum poftei ha-
buifle dicitur :confecu tus fciliceta chirur-
go, qui artem fuam in eo vulnere fanando
oftenderet.NamisSommierium,quodop- »

pidum a MontepefTulano odo fere millia-

ribusabeff, habitabat. Finem fecero, fi terv
tium ex eadem officina deprompfero. Ro-
hannis Dynaftes inter Armoricos generis
nobilitate fatis clarus morionem in delici js
non ita pridem habuit Guidonem nomi-
ne. Is vt funt eiufmodi hominu inconfultf,
ac in femetipfos faepe pcriculofae, temera-
ri$quc manus enfis mucronem digitos tres •'

.v longam, ,
 :

• . . ./
L I'l I K III. jef
longum in fauces per os, quantum potuit*
adegit: eumdemque per annum duodeci-
mo pdft die egfeffit, trarifmirfis tot tenuiffi-
mae,(ubtiiifijm£que fubftahtis inteftinisi
qualia funt pradertim duodenum ieiunu,
et quod tenue propria appellatione dici-
tur: imo in finiis tortuofos, fpirafque mul-
tiplices conuOiutis, atque implicitis. Si igi-
tur haec liue ingenerata , fiue immifla fiia
fpdnte natura profert, riiHilextra cancel-
iosiqiios ipl'a fibi circfideditjCuagata :quid
tandem Dsmone$ fa&urps putamus?Quo-
rii (in inquit Iob ti.) poteftati nulla eft quae
adaetiuari.autcOnfetfi polfit. Qui fi conce- cip.^
datur, nec obftet numen momento iri mi-
randam altitudinem motites excitare * eof-
demqiie in profundiffimas voragines deij# •

Cefe:fluuio$fift*rc,ve! etiam adnerfos age- -f *

te: rhare iplum(fi credere fas efTct
A piileid
ii.) petiitus cxhaurirfejccelu dtpohere,tef- ii:
ram fufpendcte/ontes durare, Manes fub- iifci/deyM
iimare,iydfcra e*tinguere,farrarum ipfufti b*o**io»

illuminare, &
vniuerfam mundi huiiisfc»
riem furfure deorftim Vertere ptifftint.fer-
ttim igni emoiliri/fp^etiam liquefierijde#
huoquein ptiftitiuin rigorem indurekere
videtnri;: idque earum qualitatum foU Vi*
qpdslmbecillaehominummanusadtiiini-
fttant.£tadhticquiftjuamdubitaccreder€.
i>j?mones ea qua funt ptaedlti poteftafti
, ,

inaximain htimana corpora tS multi* pef-

V ilia ftf-
 DAEMONOt-AYRSZAI St#.
uia foraminibus indere eiufmodi ferramft
ta>teftas,ac lapides pofle ! quia nimiru qu 3h
«itate fua excludatur, cum vel ipfa pro nu«
tu coartare, extenuare,atque etiam in ato-
mos mmuore;rurlufquc,vb i funtimmilfe* -

priori figurae rcd dere tota facilitate queit 5

vel fi ne hoc quidem fic placet , itarae**
tuum vias diftcndcre, vt iufta capacitate il-
la admittere,ac cotinere valeant. Qui enim
fa&u difficiliora fimt haec qu&m annofam
,

quercum integro cortice, vel validam tur-

rim cohxrentib.cxmentis in torquere, ma-
nente vagina enfem om nem conterere, to-
tum oifibus hominem reliquo corpore i»-s
columi comminuere, fatum praegnanti
fupcrftite extinguere,ill*fis loculisxs coi»
s*nec! N* flare ;& di ficato dolio vniuerfum vinum
cura. qn»{V. fiftcre,su:continere? Qgxtameiv omnia fui
W» » eap n.
mcn c ffi ccrc perhibetur; vini ac facultate
innata, an Daemonis alicuius adnirente po-
.* tentia, atque impetu alibi commodius dif.,
putabitur.Et memini videre me inBurde-
galenfi prouincia.qui luxatos artus, fra&a-
que membra reftituerent, ac perfanarent,
fola eius cinguli contr elatione, cui id in-
fortunium contigiflfetdicet multoru etiam
milliarium f patio is abeflet. Quod & fua x-
tatc senile Cato prodidit 14. Quo autem
Y pji-
id fieri potuerit non video, nifi fi re-
conditam quandam adminiftri Dxmonis
«peram in hoc agnofeamus, qui fubtilitate
fu»
 #
S * '
r ;

.
t I B 1 H Iit. Ji$

fui membra affc&a penetrans escam ait*

uam curationem ijsadmoueat, ndvtiqu*. •

S ifiim!liabeaarte,quambdbdi£himeft,il* .

Ium iri corporibus humanis ftupenda plu-

i rima peragere. Qu* omnia li qUis Velit ad
1

tertum tiaturf modum, atri; ordine referre

f nihilo plus agat, qu*m fi caelum palla manu
dimetiri tgtet. At (inqUiutJ agyrt*,& prae- CthUw*
ftigiatotes ita circuftantiu oculos perllrin-
unt, vtfibiferrum ih iugulum adigere, i-
S em ittfum mbx ore eXptomcre, pedtus en-
ft trilucrberare, Venatbriata lanceam, qua
parte minatur exit iu, in ima vifcera codere;
manu prdfeciderfc i nafuin transfodere, alia-
que plura vulnera fibi inferre videtur.Kur
\ fus funiculos imo gutture in ionguamferid
deducere; quali qui glomum aliquem euo
lUu nt, atq‘ explicant, aures mutilare, & de-
curtare : ac quod n6 ita pridem vidilTe ftt»
turGer*nania>caput ceruicibus abfeindere*
ftatimqiirtquctnauuherelocum incdluml
homine reuituert : fceni vniuerfum plaU- %
ftrumvni cum auriga, atque equis voraret
4liatj; multa ad prodigium oftehdere, qu
quoque Dsmdnumopc illis adnitentium
A tffici omnibus eft in confeflo. Quanto ma-
gis igitur haec prrtcedct fabula,vbi eam ipfi /
abfque vllo hominis minifterio Dsmonei .

adornabunt. A rt non prs ili iUrit facile, at-

que expeditum vomiturieritibus aegris
quifquiliasj&fcrramenueiufmodi cBrti in
i
- » •sin* y
*.*•
i .
\j

* •
,
-
^
** '
i ;
-* *
_< .
' t* ’ •

-n ;
» . . .
- .

. -v.
 5 „

r
-v ?'•
’
v %vk*
4 ; ;

.»•.. -
>
/2ii2L
jer D AIMONOt ATRBt AB $A&
os infcrere : qu* deinde videntibus,, qui aj.
dant, omnibus fe prodant,ac foras eijciant?
Aut vulneris fpcciem in cute praebere, vn-
de prodire, &
quafi emergere videantur ?
4

Nana certe id admittere, fateriTatius eft; &

quod tolerabiliorem, ac probabilior€cau-
> f fam habet, miriutq; naturae yidetur aduer-
fari.Sed haec opinionum commenta omnia
| delet vna veritas non afpe&u tantum, atq;' ,

oculorum quibus illudi poteft lucecopro-'

bata t fed&ipfarum rerum attre&atione,
jprxfentlconfirrnata: fi quando eaindiucr
fis,euifceritirque corporibus reperire con-
tigit.Memini enim me" puero mulierem'
veneficam, cum pater meus tu rfiCharma-
f um prxtor vrbanus ex elogio tcftium in-
terrogarer, interfecta a fe admiffa hoc quo-

. que agnouifie in vicini fur, cui nomen erat

Albimontano, fura vomrcam mata fjia arte
*xctta(fe,e qua fiin fcidedam curarent, glo*-
mus emanaret. Infcifa igitur vomica, ac mul
tum ex vulnere hians glomum quafem in’
textrinis yiderc cft offendit: quem chijrur#
m
gus Vol fel a a p p r eh e ri f u videnti bus om-
JM 1

nibus qui ade< at xgre etiam extraxit. Eum

ipfe oculis meis vid i, cum domum £ chirur-
go patris iuflif effet allatus domefticiqut
16. omncsiUum attenti, ac otiose confideraf»
Medl ferit. Huic affine eff quod Langius id. cuius
+*•
*•
p au j^ ant j i me laudata eff authorita^de
£l ea re feriptum reliquit. Q ppidum eff fin£
 Z. r. !m ftf. 3o 9

fjutt} in Germania (Vvlrich lingua patria

yocant) In eo agricolam quemdam ( Nen£
(efler cognomine fuir ) lateres, atq; occulti
quidam corporis dolores fic diuexabant,
ytpr#impatipntiaipfelibiiuamanu!ugu-
lum feriret ; Nam & de vim inrerionccute
clauus ferreus antcdetra&is nonfinema-
ximo eius cruciatu fuerat. Medici igitur cu
pidi perlpipif nda:,cogqofc<:ndaEq;tam in-
foletismorbi caufae mortui vilcera per vul-
nus patefecerunt: Iq ijspr*fpntibuspmni-
bus qui ade(Te voluerunt pppidamsreper-
tum bacillum, quatuor^ cb^lybe cultelli:
ferramenta alia duo: ac lanuginis, & capil-
lorum pila fatis magna. H*c igitur eiimfic
fennbusverinuntijspercipiantur.abfurde
nimirum facere videntur qui reinouita- :

tern.^c difficultatem pro mendacioaccipi-

unt.-Quafiquod inauditum fit,autdiffici-
le,id iliico aSov«.rov,xeq ifxy,xa.vo{j hab£dum
fit :acnon potius conueniat vnumquodq;
ex fe, atque vtireipfaeft,cenfere,quim pe*
affectatam incredulitatem in dubium , in-
certuSique adducere.
DAEMON VM ALIA IN LABEFACTAS-
disJtpTMuandtfijue hominibus fiftutid,

CAP. II.

H Ocapud noftrates plebeios pratfer-

tim, ac qui ruri habitant 'malo more
taoleuicvt ii cui contigerit morbo labora-
Va tt in-
 'ffft Basmonoi ATRII AI S A(T,
freinfolentiori.ac \ vulgaribus alieniori*
(Ittim ex eius domo quem cade re fufpt-
£um habent efi ulcti ,
poculentiuc aliquid
fubftra&um curent: quod deinde in certif-
fimam fruend* valetudinisfpem deuoret»
»ut abforbeant : Idque fibiprofuilTcadfA-
lutem non pauci retulerunt. Cui rei fagx ^
quis de ea illos percontetur nec eunt infi-
cias. Cum \ Dominica Epurxa {Judex cu-
r.

Chi rm*fij riofius fqrt£ quaereret, verumne id eflet,

* quoddecatamconftanter circufercbatur*
<,
T ,tf4*
refponditnon remelfibieueni{rc,vtquib,
venenum malum feci(fer,eQS ex illo conua
lefcere fine fua ope poftinpdum audiret.
Qnadcrecum aliquando cum Magiftello
fuocxpoftularet, quifpopondifletconua-
liturum/e inconfulta^eminem, cuius ipft
valetudinem ant$ afflixiflet.hsc ab illo tar*
tiim audiebat ; Annpn ftulta fatis viden-
turtibl, mihiqueeam valetudinem luere*
V Cum creduli, ac dementes eam referunt ac*
ceptam npftrae virtuti , ac poteftati ? ve- O
teratorem infignem , qui horoinununaxi-
Ciam perniciem ex eorum imbecillitatea-
de&verfut$ aucupaturi Quod enimijnau*
fragium, quam iaduram maiorem facere
pomint,qu&m fidei ; qua (ola Deo aficrun-
Ai philif». * * c vendicantur : perquam vnam ni-
i. hil non ab eo impetrant, prona, faciliaque
MucMa-u CJC er qnt r p,pnia 2 Cftm Daemoniaci
p q j \

Maui c«f. t paterlefum rpgafiet/. vt fi quid pofit t ijbi.

*v --W i *T W p^
1 I B I R ITI. ffl

Rlioquc fubueniret, illicb audiuit : fi cre-

dis. licet. Liurfus 4. caecis rogantibus fibi re- 4»

ftitui lumen oculorum: fecundum fidem

veftram fiatv«bis,inquit.Etalibi5:quem-
*
admodufncredis,itaieueniattibi. Hicfi-
d« quid aliud eft.quim vinculum quov-
no firmilfime deuincttur Dei erga homi-
nes beneuolentia ? Quid aliud quim foe-
*•
dus 6. quo* n<o<> Deus in tutelam, pr$fidium-
^fr***^
qu<efuum,»ofqueviciflim in Deum illum
recipimus? Mirtim igitur iam videri non
debet,fi ea Dei aemulatorem maximum, ho
minum oforcm infeftHfimum Sathanam
tam male habet : fique de nulla readeo eft
iblicitus qulmdeea labefa&anda ,conuel-
!cnda,ac tandem in fe vnum transferen-
da. Qjamobrem machinas i* quidem fas-
•
p£ alias admouet jfed nullam fere validio- f
rem , qu*m cumde recuperanda qux fe-
mel amiflfaeft valetudine, fpem inijeit*
Quis enim, dum id confcquatur, conditio- / ^

nem vllam rei jciat? Incutit igitur i pfe mor-

bos, atque aegritudines primum : fed, Deu*
bone, quales ? Certe quae etiam non rar6
ad infaniam furoremque adigant ; Tum
«arum perfanandarum oftentat rationes,
& faciles, & expeditas: obfonium fcilicet
«x eius domo , cuius mala arte fe in mor-
bum conie&os putanc.Nam in ea dolorum
acerbitate quis t 5 erit conftans, 8c modera-
tus , qui fic prafenti, & vt videtur g ratuito
V 4 remedia

-
 t

$r» PAEMpNOLATRII AE $ AfJ.

remedio abftineat? Quis qui prp fumpig
beneficio id non amplexatur fraudis, no-
xseqs prorlus gxpers efie non exiflimet ? A
frigidus, puerifugit? hinc, latet anguis in herba
o
Nam primum in ep obfonio fiduciSfpem-
que omnem noflram collocare iubet, ficq;
nos ^ creatore ad creatu ras au ertit; qua? in-
tolerabilis blafphemia cft. Tutp ei non ex
innata aliqua facultate, quod fefrj poflfet:
fed ob id folum quod vel furto, yel preca-
rio £ fortilegi penu fit ablatum medendi
yirtutem tribuit. Denique,qupdiniquifli*
mum eft.nos in eam neceffitatem impellit:
ytquoscertonouimus Deo, vniuerfoque
hominum generi infeofos.atque inimicos*
nobis etia priuatim affliXa valetudine in-
jurios > eos tamen fuppliciteradire,obteft»
riatq; eti 5 munerapipon dubitemus Nem-
pe hoc eo redit, vt p redonibus gratiam {14-
beamus,quod fppliauerinf, non etiam tru-
cidauerint : vt maleficos ferociores,atq;a4
nocendum deinceps fonfidentiores redda
mus , quod pro fupplicio praemium re*« !

portare fe videant Vt denique corporir

:

breuem , inc^rtamque valetudinem ani-

mo (empiterno, atque indubitato luamus
interitu.
fiV LL A RE TAM ClTOyAC COM-
mode adduci fortilegos ad depellendum quem fe-
cerunt morbum, quam minis, rerb a ilus,v:olet\
tta : Cautionem tamen ejft non paruamjie quodA
*Sv
minus
 I ? * ? R ?n. ji?

mnmfueyat malum 'm maius habeat, verfura ^

gr amore cum damnofiat Tum propria quadam
:

qua m eo negotio intercedere [olent,

(le clarantur,

Dijputatwr etiam, an tUa morbi vi extorta cura»

-4
, tio pofiit ejfe citrafraude amma capitalem eius,

qui fu vim adhibuit, necne.

CAPVT III. t -jl

tV %'^j
4£ *
N confeffo fere pft omnibus, qu? de hoc
I eo
*7
interrogatur, fagistquo plus metuuntur,
audentius nocere, ac minis, &: inie&o
fle carcere metu apud fc multum profici, fc.V

yt fuas fafcinationes repercutiant. Diferta •

'

eft, atque expreflaadld Claudi j IVJorelij i. c.

Serrz
pratioagnofcentis , fe nulla adeo re magis Non.
adadum,vtleuaretquas femel intulerat iq
iurias, qu^m cum decomprehenfione, ver-
ber ibus, ac vi aliqua terror offerrebatur.
Vir quidam prppter multatu rerum quam
attigit cognitionem in confilium interius
Sereniflimi Ducis noftri alle&us:cum de ea
re forte vni fermonem haberemus; narr*-
uitmihi, & ferio quidem , cum aliquando
renuntiatum illi eflet filiolum in fubituni
morbum incidi lTe , atque vt isabanu qua-
dam per veneficium allatus exiftimaretur,
de tota re primum nutricem eflje percon-
tatum: nam tum forte ab ea gefUbatur fi-
liolus, ciim illum is morb. inuaferat. Tum
accurate perpendifle, atque ®ftima£Te qua-
lis is morbus eflet, ex eorumn^ genere nec- ,

* : f
.. . V J
'
oCqni-
 'v1_
*
v* *
«Kv
1 ^
J4‘ 4
'

-,.y
•'?'•; v $r « :<\
)«4 DAIMONOL ATRII AK jAf?,
D^, quibus viaperuolgata naturae confue-'
«it ea aetas efle obnoxia. Aecum haud du-
bie coperiflfet non nifi mala arte, ac per faC.
cinum illi confici potuifle ; fiscum tandem
fingula reputans , eo conie&ura perucnit.
Vt nihil ii putaret (ibi efle reliqui, quo mi-
nus hanc filiolo ortam i bona illa anu iniii*
ri?m crederet. Itibet igitur illam accerfqst-
que admittam (olam in $des interiores pri*
mum blade appellauit , vt fi quid opis huic
malo conferre poflet,id non grauat£ face-
retmequeenim ingrato locaturam benefi-
cium. Aecum illam multa caufari vidifler,
quo fufpicioncm veneficijife remoueret*
tum de facienda medicina preces obftina-.
tiusreijcere.arrepto fufte , quem ad id pa-
rauerat,fic illi humeros, latufq; perfricuit,
vt paratam fe diceret, quae imperaret, face-
re. Poftuf are modo paululu temporis ap-
poni fibi dum curat, qu$ ad eam rem eflen*
necefTaria.Ncc mora dato illi,quod poftu-
Jabat.fpario.ac fa&a copia quas vellet aegro
impertiendi, non multo poft admotis qui-
busdam, in fpeciem fcilicet, acad tegen-
dam artem potius, quam quod ijs ita opus -

efTct illum priftinar valetudini reftituit.

,

Neceflarius meus Antonius Blyenftem in

J^ommartincnfi ditione quzitor aerarius
Idem filiolo cuida fuo euenitte olim mihi
narrauit. Cumis (inquit) vt pueris mos
sede facra fc matre ludens longiis eua

i _
 1 ! B I I m illi manu
v*
farctu f,pr*terien$ vetula quaedi
ac ben*
quali adblandiens caput dcmulfit:
precata.ccualio properans, fora»fcei«cit.
-
Tum puer illico caput demittens, ac iam 5
m* fe fultin ens, voce lamentabili morbum
facili indicauit. Eo igitur domu relato,aq
inorboin horas ingrauefcete, hauddubfq
eiuscaufamreiecercoes, qui rem vtigeiU
ill£multoiUve-
erat audiebant, in vetulam
vim 4
neficiorum iam fufpe&atn. Ergo per
quibufdam ea dcdu$a» vt illatum
vicinis
morhuro tollere t,ftatim vtfuitcor|m coe-
pit iifdem modis,quibus iHeconfU&ari: aq
primum toto ore efle liuida, tumfpuma*
horrore, vtt
Hgerq cum tanto afpicitntium
in rabiem iamiam itura
videretur, Succef-
fit nox, quam in
eodem ledo cum puera
ducere voluit, nannunquam illi patiis in-
cumbens brachijs,ac os ori coponcns,qua-
jfi qux foucndo , atq; afpirando lahantem
eius vitam recreare conaretur.
Matronam
diuul-
etiam qus aduigilabSc, fermonibus
«atum eft bombum , qualis codri feruentf
Sftate efle folctitantifper circa
puerum au*
texjui
ditum, dum deflit videri Eujgelia
fragmentu,quod amy letiinftar c> fort* p*
faga»
leoinfutu h^rebat. Dubiu» reuellerit
concepti
an eius Paemon.Cert^ qui pridie
praecordii mortem continere putabatur
puer, primo diluculo yal 6 s,faluusq;euabt, <

feed flfc i4 bon* illi&ihiU fu»** Nam ipfij • -

 AtMONOf. ATRSIAI $
£bi beneficium vt aliquatenus faenerarpt
non long£abjt, quin maxima pecoris par- .

tem ,
quod in illis aedibus ftabulabat,malfc
perderet. Qua in hjftoria multa obferua-
tione digna occurrunt. Primjjm tempora
t
ipfa/ua landirare.ac religione nocendi, vel
voluntatem, vel facultatem Sortilegis non
adimerc.-nifi Deus hoc fingulari fua boni-
tate prohibeat, atque auertat : yti etiam eius
exemplo t.fuperius eft dcmonftratum;qu$ ri

cam inter facra lethali-

afpergillo luiirali
\ tereonfperfit, quam iniuriae noxiam alibi
oportunius reperire non potuerat. Et noq
,4>’ (m ^ \ femelipfi vidimus difie&a,ac proftratain
delubris Diuoru figna fulmine, quod Dae-
mon aliquis vibrafle, ac coqtorfilTecreder
I retur.Nam nullibiamant magis Dacmonea
'
J facere, qullm vbi fuco aliqutp
fuafl.igitia
*
beneuola ominatipne folent praetexere. SiC
,
Ioab $.ficaconfeffyrp$ Amalam, eum prius
ft.Rcg ctf. amic^ complexus , atque tpsinrerpellatuf* .

SO. TCtf.y. v-rkic m

filnncpt
efhNum Talaus
verbis -n.NJii mi frate^? Et
e$, mi T7pf,«_
Iu- 4. 'J

4'
4 . das 4 . quem illi, jrcj/paMgAo^ faciunt, qui
Ustth.eap. ytriufqucinftfumenti hiftori^s inter feco-
*
ponunt, msgiftrum, addito etlim ofculo,
quodfignum fummae erat t>ene-
Hebraeis
uolentif,falutautt:mpx tamen carnificibus
mifer^tqrquendum, madandumque eum
reli&urus. Magi etiam moris habent fiiis
fafeinationibus, atque incantamentis lacro-
fandas imagines, iolennes precationes, p-
Y F * -* y ;
i

fum>
 f

1
i i i' i r iit v
/umque ineffabileDei noaicn intermilce-
re.Denique nouu non eft (vt inquiuntGel-
lius $.& Plinius 6 )rcperiri qui bcn£ omi-
nando4 atque impenfius laudado arbores,
fata, pfosqu e adeo homines effafeinent, ac m,.***.^
i

perdant. Qu* etiam caufa fuit antiquitus >

^k?*** 1*
(inquit Arillot^les 7) vt aliquid laudatq
ris praefari mos eflet, neca verba laudato io. «cO.
obefTerit. ; . , ,

vitra placitum Uudarit, bacchare frontem

* 10
^
verg. E.
<to 87*
Cwptefie vati noceat mab lingua. futuro. t

Tertia annotatio eft* nunquam clfcfoU-

dam gratiam, aut plenum , integrumq; be-
neficiu,q?c6feruntD^mcines;fi id re&c be-
neficium dici poteft,led ftatiritvcl aequata^
vel etiam grauiorc aliqua iniuna, atque in-

6
commodo luendum eft ei, qui impetrauif. im
Vix enim morbum vllum i quoquam de-
pelluntjqucmin alium non illud transfe-
ranttEt vniusfalutcmalteduS interitu fe-
re femper pacifcuntunvti refertGregorius
Turonenfisj» fadtum aliquando & quitruf-
^ i(^ o
dam veneficis Parilienfibus,q>iacMurftmo- ub.*.».)*.
ium prarfeftum * quem in mdrBtfm fetha-
lem mala fua' arte conidcerant, ad valetudi- .

»era reducere aliter non potuerunt, quim

ptius eius confenfu vita interfc&o vix bi-
mo infatnte, quem Chilperius pater vnicii
in fpem f^gfii alebat. Quam verfuram f*p£
etiam iniquo feenore fecifle prifeos illos '

mortales D»monuai erroribus imbutos.

 an
'imK
Ii AIMOkO t ATKBT Al SA$i
eius temporis loquuntur aniialeti
*f j. Nam& Admeto regnum apud Pheras ha-
benti Apsllo^ Parcis inducias cum morte
pro illo obite vel*
imptetrauitio.fi eS alius
let:Et ctim terra medio f oro ihgeiiti hiatu
Roma dcfcdiflet,rcfponfum eft non aliter
eius labem coitur2,qu3 (i primg fpei adolc-
fcens aliquis fefe in eum hir.tum deieciflet.
In quo operzpretiu eft videre, quid pater-
na Dei benignita$,& tyrannica Diaboli cril
delitas.ac fxuitia interiit i Siquidem Deui
aduerfos hominum cafusad corti fa lutem*
cOnfterUatiortemque; Diabolus profperos»
fi modo tale
quid ab eo Vnquam efTe pO-
teftjinpeftem interitumquecertiflimum
,

tonuertit. Quarto & hoc obferuatione di-

gnum eft, quod perfumml indignitatem»
I». accohtuir eliam modum qutem Elileusiu «

D-P^ulus i $.fah£fciq; patres mul-

ti in reuocandis ad vitam hominibus te-
!*•
Aef i.ca.» 7. nuetdnt, ipflefagx in fanandis dflimulant*
nifz» atque imitantur,dum fic dldu&is, pafiiscjj
AA.29.tjf.
artubus in nouiflirtia valetudine
l. confli&a-
. .
,
rtrf-t*. tos toto corpore incumbunt. ‘Nairtfifc alibi
memini me pturib. d jcere , quemadmodfl
operum Dei maximus fic adumbrator, at-
que atfimulator Satatt. Poftremd,quod ite
horrete, atqueauerfari videtur inferiptai
i facrisnominibus, aut chara&er ibus charti*
las,pydafia , Volumina, atq; alia id genus a-
tntuata,& alcxicaca* quibus homines c6tr*
*aU*
 i r» i k m
W alas incantantium artes vulgo fe muni-
vf

re iblent>noidedfit,quod ab ijsfibi impe-

dimentum vllum afferri putet. Nam ino-
mnibu5fer£fafcinationibus,impolhiris,ac
curationibus hacc etiam fuosadhiberedo*
cuit} qu officii icet fpeciem maiorem fanita-
|

tis habeant, fed multo magis, vt rudiores

inijs,ceuin funambulo,occupet, inq»pra-
ua fua opinione cofirmet, ac iiabiliat,duni
neglegis longe falutatioribus remedijsin
iftiufmodi rebus nudis falutis fu* prse-
'
fidium conditu unt.Si cuius enim animf,vt
cum D. loan. Chryfoftomo loquar 14 h .
lM
fuggeftu cbunciatum' Euangelium nihil 7*
prodeft, qui eius in charta defcriptafrag-
jnentu m ad corporis valetudinem confer*
re poterit, in quo quzfo Huangelij virtus
- eluceffitfnum in lireraru characteribus, aC
figuris, an potius in eius fenfu, intelligen-
tiaque? fiquidcmiHisxquumeftcoslem-
per collo alliga tageflari; fin in his animo
reconditos, defixofq; potius habere.fed iS
ad intermiffas narrationes curfum refte&a-
mus.NicoleaStephanai^.SampauHanamer *»•

cedeaccerlita,vt Dommartinenfe caftrum

peftilcntia,quatum affe&um credebatur, Dtchftfi
repurgaret ( nam ei rei operas luas locare
confueueratjid quidem officium n6 indi-
ligenter exeeuta cft,fcd cu iufti dies excci^
fi{Tent,poft quos contagionis metus cellare,
foicc, ac ci numerata mcrccde fa&a effet
’

abeundi
 I)AEMONOL ATRBTAE SaS i

abundi copiajdolens, quod opinione cititis

mutandam fibi videret, non alioquitenuis
ac illiberalis vi&us confuetadinem, puta-./,
uit aliqua ratione eius abitionis tempus fibi
> cfTetrahenduiri;firnul&Caftellani vxorem :

malo aliquo impertiendam, quod in fe ab- ,

leganda praeceps eflet, ac diligens. Ergo ab-

ieda omni cundatione placuit illani mor-
bo aliquo diftinere,iri quo fubleuando de* .

nuo rogaretur operam , ftudiumque fuund

impendere.Nec mora’ ei aftanS ad foras cu-
/
' biculi:Gri, inquit, hera ftrophij tui plicatu-
rae difturbatzlunt, fine illas vtpaulum re-
concinnem: adduftaqueperfpeciemoffi-
^jjad collum manu folertiflimeexcu/fit in
'

cius dorfum puliieris veneriathquem digi-

tis tegebat, micas aliquot Quo fa&o tanto ^
:

> fuit illico membrorum omnium horrdre

correpta; quanto folent maximo, qtios fe-
bris primum occupauit. Nec adeo multo» •

poft tantis praeterea pedum doloribus dif-

ferri capitrvt ijs fced£ au er fis ad talos digi- >

ti flat imdiftorquerentur. Qua re omni &

domefticis petfpeda, atque inteile&a comi
prchenfamafTeruatam , ac denique Verbo-
rum iniero metu exterritam non prius di- f

miffurosfefuntinterminati,quim fafciri*s 1

tione fublatam heram in priiiinu valctudi-

f
. ,
BisftatumreftituifTet.Nam& hoc venefici/
fufpicion em augebat, qubdabeaaliquan-
dei audierant fequicquid huius fciret i quo»
fieiA ]
 i I B I R fit. ?sr

£c ad prohibendam, auertendamque pe*

ftem vtererur, acceptum referre cuidam
Matthaeo Amantio non pridem ob fortile-
gi j crimen capitis damnato; & quo etiam iri
tyrocinij pretium ftuprum pafia , atque ex
Cograuida fa&a fuerat.Primum igitur ma-
gnis cUmoribusteftari infignem (ibi fieri
iniuram, cui pro beneficio tanta culum nia
deponeretur, ac de fufpendio minas etiam
ia&are; Sed cum nihilominus illos in fen-
tentia obftinate manere Videret , ac nihil ii
i fe ea via profici,c6filium j orationemque
mutans rogare c$pit,Vt quando eafibi me-
dendi neceffitas impbnebatur, fuftinerenC
dum ad memoria reuocaret, fi cjuodolim
fimili morbo remedium audijrfet praedi-
cari. A c non miiltd poft reuerfa dixit repe-
ti fle fe, in cjuoiam exploratae falutis fperrt
ponere,ac defigere pofient: Nofleenim fri
herbas qu$ in balneis a ffri&g ei doloiri me-
ditamentum praefentiffimurti eflent alla-
turae: Orare mod6 ne aegre il lis enet, fi qtiat
mota valetudini inttrcederebNcquethifit
eiufmodi morbum efle , qui ita lit ad fa-
nandum facilis. Inter haec is, quem tuito fe-
cum habebat, filius, cum videret matre ita
accipi, fibi idem timens, qui fciretfecon-
fcium,no£te intempfefta£ murorum pinntf
per furiem fedemifit: Sed poftridic e fuga
*etra&u$,vito£tus,accur ficdafc foras eie-
aiffctjiuffus eloqui, rem omnem * Vtihic

X aarrag
 A

CjAUMONOl ATHI A*B S' (f,

narratur, ordine explicuit: Hoc addens (4 ?

tOtieifuifTe caput, qui matrem ad illam ini

,puli(fct,du caufam quaerit, qua parat® abi-
tioni moram aliquam prodoceret, praeter-
ea nihil ad fafutem conferre illa omnia fo*
menta,qu® ea fic accurate ®gr^ adhibebat^ •

Sed ijs ita fucum fieri oportere,vt videatur 3

percouenientia natur® remedia proceffifi-
fecuratio:Nam iam tuab intentatis illi ver# .

beribus latenter antidotum eam admouif-

fe,fe4 illo vinci, ac contrahi non pofle, qui
ab initio fuerat morbo impofitus tempo- •

ris modus.Expedarentigitur,dum is heb-

domadae dies, caq; hora bis recurrifler, qu* t

prsbitum eflet venenum:Certo enim tum

sfcgrasn conualituram , faltem ab omni do-
loris fenfu iri liberatum, fola ffiembrorurni
quo datam expedi-
reliqua laffitudinedn
tionem neutiquam fefelfit,nam in illo ip-
fo quem praenituerat temporis aTticufo
morbus cil fedatus. Verum infcqucnti no-
de recruduit etiam acerbior, nam venefi-
cam, vtpofte^eft compertum, adhibiti re-,
medij pcenituerat, quod videret paratiml
inde rationem ad fe malefici coarguenda»
j.

ac etiam indubitato teflimonio obruen-

dam, nam rlifi ab ea venefica, qu ^morbum
fecit,tolli,aut fedari vix poffe alibi dempnt
ftratum cft,ob idque abilla repetitum, ite-
rattrmd; fuerat venenum. Cum igitur po-
firidie filio prjdidionU mendacium obie- ,

dare*
 1

jm
1 1 k i ii.
W
Eli ^
1

ftiretur, multa malitiosi muffitaris hoetS-

|t§

tum dicere voluit matrem vt verberibus

,

quam poffent indigniftim£ acciperent, hoc

enim vti aduertebat vnicum fuperefle con
traeiustergiucrfatione remedium. Arre-
pta igitur duo validi fiimi ruftici no prius
ceflarunt vitium malleolis contundere, pe-
dibus obterere, pulfare,agitarc;ac denique
obie&um ignem detrudere , qu; fidem
in
gf t fuamaftrixiflec, fexgram eoipfodie imo
'Ot hora
perfanaturam.Qnod & pr$ft:tit,poft-
quam pomum illi comedendum praebuit»
{et, quod arit£ candidulo puluere videnti-
bus nonnullis medicai\erat.Sic tandem fa-
Aaabeundi copia, vtide hoc illi ante dati
fides fuerat in li&ores ea ad cafiri portam
I prxfiolantes incidit , Dt quibus ex ludicis,

qui in eius vitam, morcfque inquifiucrar*

decreto comprchenfa, acin vincula conie-
de tota re,fieuti hic habetur, haud cun-
ctanter cofcfla e ft,ac tandem igni vn&cuni
filio eft cocrcmata.Qi}» narratio duo prae*
cipue habet quibus nos erudiri conuenit*
Primum nihil ad curationem coferre,quai
fortilegi exterius adhibent morbis hfein-
cufiis remedia, fed vel ea praetexi quaG io-
tegumenta fortilegijs , quae veriti leguni
feueritatem palam efie metuunt,vtcu ner-
bas.vnguenta, balneas, aliaque quae invi-
su, vTuque quotidiano habent homine?*
quibufquc medendi viresceres ,ac prxei-
i i p u)»
 IU Waimono* atretab $a<£
A
pux nullxfunt, adhibet, vel excogitariad
infeftandosfuperfticione mortalium ani-
mos,vcluti cum ad votiuas peregrinatio*
ncs,nouendialia facra,luftrationes, dona*
ria , aliaqueid genus per fpeciera pietatis,
<]uod Chriftianis jfint in viu quotidiano,
inducu nr, vel denique adhiberi ad conuel-
lendam,labefa<ftandamquefpem, & fidu-
ciam, quam in vnoDeodefixam nobis effis
oportet , dum eam transferimus ad nelcio
quxefculenta, poculentive, quxfurtim V
Si
de domo ven eficg fubftra&a cfle curamus,
vt illorum vfu ex ea qua confligamur valo*
tudine,emcrgamus.Nam hoc bong illg lu-
benter patiuntur etiam cum ia&ura rei fa-
miliaris,dummodo hac prauitate vulgi o-
pinione inficiant, refidere fcilicctinfua pei-
nu, feu in pharmacopolae officina aliqua
quae morbum certof vincant medicamen-
ta:Im6(vt cum Plinio iuniore loquar) ft t

Deorum potentes efle,&habere domi, quo'

folae exteros mortales iuuare , ac fcruarg
queant. Alterum non ofeitanter in ea nar-
ratione prxtermittendum eft, ficeflc Dae-
moni tenaces manus, vtnon facite eripi fi-
bi finat,quod femel compreftederif. Ergo*
fi quando fuorum rogatu morbum imrai-
cum alio etiam grauiore commu-
fit,is,vel
vidus venit,vti iam di&um eft, vel in illud
tempus eius fedationem,curationem vere*
oportet, quod fruftri quifquam anteca
ijci

pero
 •V »
*

lun III. j»f

Capere fuis apud eum precibus ftudeat. Ita
lemper reliqui aliquid eflfe oportet, quod
islucro deputare poQit/ed & extera narra
repergamus.StephanuNoachumitf. Ma-
drenfem perpetui triennij morbus vfque cafti«*r
aded exercuerat, vtres illi panim abeifet
abinfania.. Ergo defperatusab omnrbus,
jpericlitatifque incaffum, quae folers Medi-
, eorum cura fu«garer« folet^remedijs,tan-
dem ad ariolos animum conuertit.Erat ea
te mpeftate Cranuillaei quidam prx ceteris
eius artis fama clarus: Ad illum pr$fentem
prxfensrem omnem defert.Edocetur hoc
ipfi malum ab ea muliere confe&jum fuifle
quamdomureuerfus vna cum vxorecol*
loquentem eflet repermruj • Compararet
igitur e fento aliquo farmento vinculum,
quod eiys collo (Utim,ac corim effer, ini j-
ceret, minitareturqae ferocius fe illi ‘ani-
mam
mox eflfeinterclufurum , ni labefa-
dhtam valetudine iamiam reftitueret: In-
greCfusdomum vetulam offpnditvxoriad
focum allidentem, huic nomen erat Pari-
fetae Nouauillanae,eam,vti monitus erat, re
verbifque quantum poteft, perterrefacit.
Illico eius genibus illaaduolui, veniam pe-
tere, ac fartam tedam ab omni morbo va-
letudinem certd promittere , modo in ijs,
quae praefcriberet,obfequi vellet. Ea vere
«fle, primum ne graUaretur pyrum, quod
•rat illi pr*bitura,co medere: Quod enim .

X 3 ilicie

v*
 .

Jtff DA[MoNOIAT«HAI Sa»;

«licis inftardurumprimoconta&u videri
ftollir.id non ita t(Te, manu
enim attrefia-
i.im per.nde emollitu
iri, ac fi bene
coQu,
cohditumqueeflet.Tumvtfe fiatim
ledo
componeret, futurum enim,
vtillicbmor-
bus ingrauefceret pencad
interitu: Accer. '3
fetet ob id;.e vicinia ledas
matronas
duas,
qu* illi ea noftc vigiliam fuam "
'i

traderent:
harum peftima,pr*icntia (edefendere '

Iide parabat;
cal- %
quid obijceretur malaarte
fi
I
faaum,quoadeograuis,diuturnufdi mor. >
bus tam facile.ac citd
abcefiiiTet neque e-
;
nimhU'US CinoHiarl \A « A L ’ 1 „

«tam incomnjoda valetudine euaderet: '

pyrum P rim “ m "«gM
moriuduiidipofle.vt quod plane
edet /er» t

reum/ed duro hac loquitur, ac

paululum
interim illud contremar,
fenfit non finead-
nuratione in lana mollitiem '

prope abijffe-
Eo iguur deuorato(nam erat
guftu inlua-
u.ffimum)ftat.mim ftomachustlio '

ardo-
re conflagrare ccepit,
quanto vix maiorem t
candetescarboncs excitare
potuiffent. Er-
go m cubili properi collocatur
agentiani-
niam haudita diflimilis :
Adliibettrepida
vxor.ouafecpm ea node illu
obferuarent.
matronas duas quibus fe tertiam
bona illa •

Viro adijcit vultu adcb

,d meeflitiam
«•mppfitq , vt pr* illa fid*
videri potuif-
 Hf .
•

1 I b E K IIT. |sy

fentvxoris ipfiuslacrymae. Iamnonindi-

* ligens vigilia ad mediam vfqino&em pro-
ceflerat cum venefica cllm afperfa> comi-
,

tes Lethaofuo puluere,ceu Mercurius ali-

b' fomno compleftitur,ac in-
quis,sLr£tiffimo
I tpreifubhtum aegrum humeris transfert
jn proximam aream: ibiqueoblato imma-
ni vrfo imponit. Tum
repetitis fpatijsfx-
pius vehit, acreuehit, i pfaquafi onere ini-
quiore opprimeretur non ceflfante inge-
tnifcerebtllua, ea vero vox erat dolentis
Damonis, quod pr$rer ingeniu tali valetu-
. dinis beneficio operam fuam accomodarf
cogeretur, fed eius tarditate illa increpans
V magis, magifquevt viam pergeret iftisvr-
5 gebat verbis;Agedum ignaua,atque odio-
4a beJlua.nuncfadisdigna recipis tuiSjquf
*ne primum ad hunc ita mul&andum , vel
inuitam impulifti.Hjci fe audita trepidus
jfefior poft magna fiducia teftatuseft. In-
ter haec ex peri e&ae, quae ad cubile perno-
dabant,mulieres id vacuum naStx totam
. fellinanter inueftigant ,
ac perferutantur
domun^ficubi delideratum hominem re-
periant: Ac tandem folumcum folavenefi-
ca inareaoffendut. Rogat ecquae fe in fcijs
ita nudo,ac incomitato lecedendicaufa fu*
fit: Occupat illa prior refpondere, atque
infit: An non aduertitis huc ea gratia &me

pertradum vt oletum faceret? fed nullis

»

i - euxn ca commutatis verbis hoc ferfum fato-

,
'

X 4 g«ruoi,
 Sf$ DABMONOLATftMAB 5 Affc. i

gcrun^hominem vt tollerent, aequam cU /'

f
tiffimfcin le<5ium reponerent. Veriim dum
td moliutur, vix omnes fimul magno nixu
reportando praeftant, quod illa fola nullo I

pegotio afportando perfecerat.Porrd c&m

ea lex pafti prfcipuaTuiflet,vtNoachus(ii-
pradi&isomnibus defunftus morbo peni-
tus fubleuaretur , & adhuc tamen dolori
j

nonnihil fuperefjet, caufata ell venefica im. <

portunum mulierum aduentum, quo im-

j
"
pedita fuerat, ne ben£ inempta ad exitum
perduceret, fedadfummum feredamefTe
o&odieru moram, poft quos fine vllafru-
ftratione integra futura eflet illi valetudo, *
\
Qupd & euenit.Jn hisatqjalijs multis ma-
nifeflo deprehenfa, tjidem eft in carcerem
inclufa, cuius tamen ruptis 'vinculis cuftp-
> 7*
f.eui.ca.1^
di? incuria puafit, atque abijt. Bt habe$
?eif.2«. & quoque aliqua hasc narratio, qu* non frtf-

fwfi
** ** r a ie
. v
^ oris con ^erationfem intendant.
,Y Primum confidenter, atque impuni inter
Chriftianos verfari,atque art|
Sanniei. c%. hijitis aetatis
«•ymCj.
fuamfa£litarearioIos,quostam£ fuafocie-
*eg H. ca P tape prohibuerunt mortales omnes, quo-
.

»i.rerf.>4.
rum animos imbuit aliqua veri £)ci opt-
L j.de°Ma- niorMofesiy.SsuhS.Iofias i^.poenam viti-
Jrf c. ~
m? fwppjteij in pps fanciuerunt, qui in di-
l.Nemoja. tionpfua deprehenderetur ariolitCoftan-
i> ic< tinus 2o.illu,qui eos confulerer,depprtari;
Conftantiu$,&Iulianus ai.gladio vitore fe-
riri voluerut. Ancyranum 12, Tpletanua}

. z$.Anr
 «

iv r
ii t « p. in,
AureUanenle 14 , atque alia plmqu?
f .{,
fe fandorum patrum concihacfimbusChri-
de-
ftian* communitatis exterminandos ^

«reuerunt. Et ChrilUanorum
omnium hic
confenfus eft vicimus , non efTeinEcclelia
d om mi-
ferendos : Imo d iferte qui d icbus
ac
cisconciones habent, illos exeerantur,
Piris deuouent. Et tamen
Regum, pnnet-
puroque hic v litatus, quotidianus lufus
&
1
Jft ; Eos quoque non
parua mercede ad fc
accerfunt.Horum etiam exemplo, nam ta-
peccatur, vul-
libus authoribusiam tutius
cafu amif-
gus adit: qui, furto fubflrada,vel
cribri, aut dauis
ia indicent,ac patefaciant,
diftindaiit
variatione identidem iterata :
Juftralem aquam chartularum im mifllone
\ qua: nomina eorum , quos furti
fufpedos
lubentjcontincant: mantilis produdione,
| ,
j. contradion^ue reciproca, atque aliarum
damnanda periclitatione}
id genus rerum
qu«pyromanms,acroqiantias,hydroman
tias,&Gepmantias veterum omnes fuaim-
pietate etiam adaquare ppflfmt.Tum
fur*
llliraanipuli.quifubAEgyptiorum emen-
titonomine bonam Europa partem quau
nulla
fuoiure praedabundi peruagantur,
rc fe plaufibilipres praebent,
qu&mquoda-
pud im peritam multitudinem profitetur*
qua quemque fors maneat, praemoncrc.Vf
hic omkt5 recenfere 16g* nequiores.-Cran-
ftiltoanoilioariele monachum ii* Nider-
*'**** hauu*
 w&m
§*•
r¥v
•A,

d'AS1fOitOL ATHIIA1 Sao;

m
-Wr--

" ?<•'
hauu ; mulierem Thermopoli, quae cfttd
Kift «•«. Mirecuriam; militem emeritum Nanceij,
iib.14. aliofqueplures,qui paUm etiam, &
fecur£
i<S.
ex ea rc qugeftum faciut.Sequitur in eadena
bi Flori «5
pendi o. hilloriae farmento intorqueri oportuiffc
27 - vinculu illud, quod ficMa^eficf collo adap-
!p Galba.
tandum erat. Ut vulgus in ea opinione eft.
i8.
laii.z.de re verberibus fagas nullis tam c6modfc cafti-
inirita,fi£i. gari :qu^m quae vitis adminiftrat. Cuiut
miiircs-Dc
re j cau fanii fj q liaE tamen vera ell,nqn facili
*
9
fit afferre. Etadhuc in fimili difficultate
in Adiiaoi haerent qui apud Plinium 15. Liuium 1 6 : j.
* a **
0
Plutarchum^.Macrum 2 8. & Spartianum
3
3Lib ,.d«A- 19. quaerunt cur vitis in delidis poenam
:

fiaaur. eorum tStum militum, quiciues effent,ho- ‘f

* r
noraret curq; eam Centuriones prxfcr-
:

infigne,&ornamentum.
rent, quali imperij
Mites ille legionarius apud Apuieium 30,
Centurioneextrapraefidium(credo)men-
titus,vtefteiufmod i hominum audacia^e-
pertum in via hortulanu ,& ad interrogata
filentem indignabundus vite , quam terie- ;

bat,deafinodeturbauit eademq; tandem

;

aduerfa de valliore eius nodulo cerebrum

eius diffidit. Ut cerrfc aliquid fubeffe opor-
tet,quod, vtiapudlofephu de Elezarian-
y
nulo, herbifque Salomonis legimus, Dfmo
nem,cofquequo$ femel fibi addixit praeci-
**£~ puSaffiriat. Nam &Caefaris Traiani illud
eircumfcrturjcumfcriptis codicillis louj*
Juliopolitani qracilu confuluifle^an Ro-

v> V
‘ '

\
r )
 i T 1 E R Tlf. Jtf

mam pera&o bello quod contra Partho»

,

mouebat, cfiet rediturus, illi refpondiflia ,

Dfmonem-.vt vitem in fuamfdcm inferret

in partes diutiam ac fudario coditam, eam-
que peredie efferret. Quod et (i ad ca magis
quae militiam fpedant imperia, atque augu-
ria pertinere videtur: tame&in quo
habet
quendam, atque
vitiginei ligni peculiarem
alium quilmin quemextera adhibentur v-
fum confideremus. Quod quoque ^Eu-
phorion obfenuuit, qui nifi ex vire non 11-
cuifieolim fingere Rhex Deae ;fignu prodi-
dit.Etre&fcquidc *•
Nam eam Cybelen ali-
ter appellatam teftatur £uidas,,id eft (vt in-
terpretatur Feftus) Deam, qua: homines in
furor£ageret. Si quidem Graeci xp frtfp, in
caput faltare dicunt : Et eius facerdotes fo-
lebant in fuis facris caput circumagere:
Terrficas c Api tum quatifnttj numine cnjias 31.
Quod & fagasin fuis tripudijs infanientes
vfurparcfupri meminimus. Et AEgyptij
vitem ex fparfo gygantum fanguine latam
putauerunt: quod vinum homines in rabi£
lxpe accenderet :Mofes quoque, $: Dauid
etiamfi peF tropum,vu£tamen fanguinedi*
xcrunt. EtOrphxus virpm. Luna Virgini*,
(ignum incunre,ferere prohtbuirquali pa-
rum Bacchico furori cum virginali mode-
itia conueniret. Vetuit etiam Pythagora*
ex vitibus, qi*E amputatae non effient, Dtjt
quic^uara litari. Denique non Eae ratione
 rj
DA1MONO t ATR5TAE %t $
UliquaSampfoniscomraentumextitit:c&ni .

Palicis importunas, atque i nfidiofas per-

contationes ludificaturus refpondit,nihilo
alijs fe fortiorem futurum, fi feptenis viti-

bus flexiljibus reuinceretur.Et gallos gallis

naceosnon caner e , fi circulus e (armentis
i,

%u
collo addatur dixit Plinius $1. Nam iam tu 'T

ti.3#.Mp4 vitis aliqua fuit praeter inditam Inaturafo

<ul tatemcomm endatio. Quae omnia eo re-
deunt, vt inijla multarum nequitiarum fe-

mina latere fatendum fit:non fo lum ex in- .

nata illa vi,& facultate labefa&andsmen-,

!tis humans
'
vbi,quod ait, ille, vicit vinus*
:

quod quis bibit;

Jtdcchus & Ad cnlpAtn cdufxs dedit ,iUe furtntft

CentAttros letbo domuit ;

Sed& exaffe&ato eius in Magicis artibus y#
fu, vti ex fuperioribus apparet. Sequitur m/
quemadmodum in yrfo federe Noachum
«portuerir,id eft fe in 6 dem,ac poteftatcm
Daemonis, quifub vedario illovrfo late-
ad fanifatem re-
bat, per mittererpriufquam
diret: Hoc enim precipui, dum nos vult
Jabefadare,fatagitD*mon,vt fiduciam illi
qu&m maximam habeamus:Tum curatio-
nibus fuisfemper tale aliquid intermifeet:
y t i Deo ad creaturas nos auertat , inq; ter-
rena penitius immergat. Cuius generis e-
tiam eft quod Agyrtas, & circumforaneos
circulatores paflim videmuj vrfos fecum
ducere^ac ijt aercedc pueros imponere, vt
'j
- ller-
 t

r r i n i v uSA< ^ • '^1Wr -*/< ; :< ”*>*.*(» •

a *r -
m
.
.

1 1 i c f Ilf. ^
Hamarum Iemurumque formidine fian€
,

fcilicetinfuturumfccurioresrderidicula-
m
que alia multa ia antei nobis djda,&le-
quenti quoque capite fufiiis, latiafcfae di-
cenda. Ad qusr priufquam properamus, ac
finem huic difeeptationi imponiinu$,ope-
rxpretium quoque eft hic i muttis tradam
'
'
taraquxftionemattingere*poffitnecne‘ci-
tra fraudem animae capitalem ifta i malefi-
r* cis morborum depul (lo peti,ac mendicarL

K! Et forfan id fruftra quaeri quis dixerit poft ;

tot de ea veterum Theologorum fentetia*
gj.rccentiorum etiam non contemnendis jj M
fuflfragijs comprobatas : fed eas nunquam t* Tho. «a.
tam fandas exiftimaui, quin atiquam excu- JjJ**
fationem admitteret. Muttum enim inter* aent.i 6 .q.»
eft,vine,an precario aliquid ab alio auferas
fcconfeqUare: Illud contemptum, & dedi» icficUm)
m
4v fi
gnationem habet: hoc admirationem, oh- 50*^*
U
temperationem, animumq; fe fuppliciter ft ppe7 p.'fi

dei jcientem, ac demittente. Si quis vel pre- flntiMU*

Ce0vel pretio & veneficacontendat, Vtabs”
Magiftello fuo morbi quo affligitur fana-
tiOnem impetrat: perinde opinor faeit ac
ii ipfe fuppleXjVenerabunduiq; opem i De

mone imploret : eiusfe beneficio alligari

poftulet, munere adoret , ac fe ea caufa illi
.

Wm
**T *X . '{
•

obnoxium fore profiteatur. Omnes igitur c|

cruciatus, ipfamq; adeo mortem potius fe-
V.'
rendam efTir, quam vt finamusnosad tam "ti
k
fcorrihdumfftcrilegium addaci. Siquidem :

* cUmanc >
 .

JHHpjVI
-nVV2 £*s -v "
• .

-r
X (tii t^AEMONOt A TRHI AE $ kt»'. &
w&v clamant faci ce liter* $ 4. folum Depmcol&
'

£*t,t«t<». «• dttjn,atq»adorandum eflf ; Dcum,tnquam*

>*
rtfi Math zelotem , qui non fit paliurus quicquam de
4.»«tf.i«.
r gloria fua decerpi, ac delibari, quod alteri
aferibatur.Et hoc cflereor, quod adeo fe-
tiere damnant, ac reprehendunt Theologi
illi Nam & Conftairtinus Imperator
'.«i
:
$5. de
ffelNallM eo quoque legem fand€s,dilcrtefaftiatro- ‘

lcf & c tatcm n hocconftituit

* * fuafionibus.ac : fi
•
'is5 £ua2*
praemijsarufpcxdlet aduocatus. EtPho-
f* •
* tius in Nomotone cius legis poenam ait tait
-
thm intelligi debere vbiSiAStyo-iS^, id cft :

per manationes, acfacrilega facrificiaeiuf- j

if •f
modi negotium peragitur. Quce etiam om# T,
~

M: «ia huiu< aetatis lagae pro more habent fa-

cere:Nam primum rogari, laepeetiatfi mu-
neribusdonari volunt, tum Diuorum ali*
cuius maieftate laefam, viohtamque autu-
mant : quem idcirco votiua ad eius fanum
profenione donarijsjfacrificijfque nouen-
dialibus placare conuenilt. Nempe hocefr -

redit, vt tu valetudinem redimas eius vone*

ratione,munerationeq;, qui illam primum ;
debilitauit Daemonisxuiqueaftutcfpecio-

m fum illud Diui nome ideo ili* prjtedun^

Vt fuam impietatem religionis aliqua fimu*
'.5F; latione tegant, atque inuoluant. Omnino
>

lnexcufabilis cft ifta curandae Valetudinis,

depellendorum que morborum ratio; vel.
fi quasuis praetexatur illi humani cofili im-
j
j§*l
»dK$i b^j[ilitas,CQlequcnd^d; faniutis cupid itas,
.r*
j

*<&•
** '

t 1
 i i » i * tfi jjf
w &defideriu:Pr$cipua enim scper cffc debet
caula religionis, cui* fanditas hic aperti foe-
datur, polluitur, violatur. At fi tu venefica,
quam iftiufmodi fafeinationis non iniuri»
fufpe&am habes, minis infequare : verberi-
bus etiam, fi minus illam mouent minee, ac-
cipias volentem, nolentem eo adducas, vt
:

fafcinationemYepercutiat:quxhic,quselb*
blanditis ? quae imploratio, obteitatio, ve-
neratioque cfle poteft? Si inde plus habet
illa,quodfeeontemptam,pulfatam ad opi-
tulandum etiam ei qui Ixlit coa65 doleats
qui m gratia, voluptate, commodo aliquo
aufram glorietur» SieiusDxmonfc qua-
fi obtorto collo i noxa retra&um , amifia

predain fugam verfum,derifum,fpretum,

ac nihili penfum agnofeit ? QtU furem per-
fequitur, remque libi furto ablatam ab eo
per vim aufert quid admittit in quo furi
:

gratiam vlla gratificatus e(fe videatur? Qgi

occupatam ab hofte arce armis recuperat,
caque illum violenter deijcit quid ciafiudr
:

relinquit, qu^m vt dolens, pudefque colle-

&is fi datur farcinisaliA roigret,fcq;po{Te{-
fione deturbatura merito lugeat,ac coquo-
ratur? Qui quoque captum , comprehen-
furnq» aliquem tenet , fi hunc £ manibus di-
mittere cogitur,quod fort& is fe fucceflu e-
ripiat,minas fpirct, ferrum intecet, aut vim
•liqua alia afferat:quid ex ea illi c6prehen-
fiooe lupcrcft prxter e lapfx pr*df defide-
riumf
 )
iXgv

jj* BaeMONoIATRIIAI Mfl

« .
y,

'-3H riUrri ? Quid ft indignum geffit.qui ficeofl*

ftri&iim fe inulto eo qui conftriaxerat ex-
$>ediuit,atq; in libertatem vindicauit? At- #y
qui eam, quae putatur i maleficis, morboru v
Curationem non efle remedij alicuius effi-
cacis adhibitionem : fed tantum i vexatid-
ce,cui ihcumbunt, ce flat io nem , liberatio- ..

nemque,non dubitem cum AbdiaBabilo-

^ :
«ixEpifcopo aflerere : vel ex eo maxiro^
quod momento, ac latpk nulla fa&a medi- i:
tflft
* quxl morbo adfanita-
cina ea contingat
llllh
t W* tem probabilis efle nequit traofitio, ac de-
<v ^
cur fio. Ergo fi qu is fi d enter,atqtte in tr epi*
j'
riLr
r d£,vti hominem nullius malae reicohfcifl*
& Dei nixum przfidio dfccet , Sitanam id
‘

malefica muliere adoriatur, vi, minifqjco* v

gat,vt ab iniuria,aic maleficio temperet, lae-
dere ceffet, atque abft ineat , cOr pote facefc
fat(eiufmodi enim morbiimaliud nihil eA
fe,qu^m Dzmonis przfentia credidit Iairi»
2» j*
tfilib <tc
blichus jd quid qu*fo facit ab Exorcifta-
.

Myft Atff. funi more alierium,qui quoque energume

•*. Quando niscatetias iriductfntj plagas
infligunt,ter-
U
IiSt«* »g«i fores inferunt ? At, inquies, in hoc non eft
at^ocappfc. prfcipuafalutisfiducia,pr£fidiu,fed multo*
magis in efficacibus Iaerae Icriptur* Verbis#
qu* illi certa coceptione , ftatifq; cerertio-
nijsvfurpant.Et horum, puto,virtuS,atqud
•nergiaexfideeftin Deu per lefunii Chri-
fium qua quoq; abundare rieccfle eft,quf
:

kmi fic audent omnibus formidabiles fagas iu r-

 t mu llt
giOjminiSjVerberib.adoriri.Nam aliter pe-
#t

riculum fit,ne laceffitae contri tnfurgant,!-

r&mq> fua,ac virus maiori licent ia, & coten-
tione in laceflerttera euomant. Vtcumq; res
fit, fi qui ita morborum liberationem a ma

leficii per contumeliam extorquent: non

omnino culpa vacat, fort£ quia illaru huic
negdtio operam, minifteriumq; vtrobiqu*
intercedere conuenit:qu$ res, dicat aliquis»
cattfam impietatis aliquam continere vide
tur:atcert£ talis ea eft,vt expers dici debeat
illius, quas Deum homlnib. adeo infenium
reddit cum Daemonibus pactionis, com- & 97.

inercij aliena ab omni mala mentis.nefar ij ** *

que voti confcientia deniq; non illis poenis neatta.

obnoxia, quas leges tum diuinse 37. tum hti
U *
manae 38. in eos conftituunt, qui ad Magos n,fp e x «t
declinant, eos aduocant* confulunt,acin l.nemode
14
re aliqua fibiadiutores conftituunt. Matii
CVRATIOKES DAEMONVM VELO
fetnper aliquo religionis obtendi :Jipe etiam viri,
qui rerum potiatur afetta inJpeciem ope, ac mini-
Jlerioperfiii:quofiiUcet eis maior accedat auth<b
ritas. Veriim inter hac Damones nonnunquam
fuam turpitudinem pr edere, dumobfcctna etiam
fitdafy adhiberi volunt.
i C AP. ilii.

A Stutfc Satanas vires religionis [ad for*

tilegium in fpecicm adhibet
Vi homines ,
tum
quorum mentes fcit ad eius
:

T cultum
n
&r
It? T) ABrtf ONCX-ATRIIAI
cultum effe procliuiorcs, in fuperftitromi
errorem facilius inducatrtum vt prodigio-
'

larum fanationu, quae eius opera fiunt, fuf»

picionem alioi fuis transferat ne fi eorum
:

beneficio morbus leuatus videretur, idem

& veneficioant£ illatus exiftittiaretur. Er-
go in Coclitum aliquem ea noxa reijcienda
eft, qui forte violatum foum numen ira via
dicandum cenfuerit:
Ndrtquefu* 'ignefiunt animis ittlejlibw ir*.
^
Tumiequiturauerruncandas efleeiufmo*
di iras fed, Deus bone, qua expiatione, it
:

procurationelccrte cuius etiam pudeat, qui

vaniffimas religiones abvltima antiquitas
te coluerunt. Quod etiam , quo magis mi-
retur ledor, vno, atque altero exemplo i
penu noftra deprompto hk oper^pretiun*
duxicommonftrare.FuitNancei j intra an-
nos decem venefica mulier (Thenotani
nomine vocabant: ) Ea tum aliquando ro-
garetur laboranti morbo vicinae cuidam
medicinam facere (nam & ea caufa vulgo»
adi ri folebat : vti in Hifpania quos feruato-
res appellant ) i Diuo Fiacro morbum il-
lum effe dixit : ob id vouenda e flet cu m
cui
donari js profedio , quam ipfa,f) ita itrbe~
rent , lubenter fufeiperet. Conduda eft
mercede.vt hancnauaretoperanuAEgram
tranfuerfo decufTatim lino cerato primam
dimenfaeft : tum linum in certum nume-
rum eomplicauit , atque infinum quafi fo-
uendum
 :

1 Inu IU.
nendum impofuir Deinde & no&emquar :

proximi efl infecuta , totam ad aedium , in

quibus decumbebat a»gra, fores excubauit
Kg
.
S -
ac primo diluculo fein viam dedit. cu per-
petuo filentio Cuma; ad D. Fiacri fanum
:

1
M perueniflet, id ingrefla linum fuccendit, e#
lufque fiiilantibus ceris figuras ad arae ma-
ioris gradus in crucem duxit: ac tandem fe
foras eijciens ipfum fanum ter oberrauits _
lino illo interim flammas edente crepitan-
tes, & caeruleas.
LujlralemJfc trifte facem, cui lumen edorum
fulmine caruleo/iigro^ bituminefumat, , 9t
Circum membra retat doRusfurgandafacerdos i. claudi*,

ljfqufeomnibusficdefun&afein vrbemfe*
cepit. Eccc vt fi 1 entia, dimgfiones, vigilias,
murmura, figuras, ignes expiandis fcilicet
religionibus interponunt i Quae certi imi-
tatio eft manifeftiffima ariolorum t quoi ^
pagana habuit antiquitas:Qui (vt inquit D.,
Auguftinusx.) circa idolorum aras preces,
nefarias emittere.&funefta faci ificia affer-
In ^
'y n.{,
.

re folebant In hoc etiam longe intolerabi-

:

liffima, quod faepe ad mixtas habent fordes,

illuuies, excrementa, aliaque multa: qui- i,

bus nihil fingi potefl ab ea puritate alieniu$

quim in diuino cultu, ac caeremonijs adhi-
beri par efl Cuius etiam generis eft quod f<5
quiturderufticQ Vogefoquoda,ciiinom£ *
fuit Defiderio f inancio $.Is Valentinu Va
lierium municipem fuum , cum quo ini- luLuu.

A • • '
- »’•
Y
*
a •
micitias
i
 *4* iyAIMONOt ATREI A* *A G& k' *’ '
_
> ' ,

micitias pridem gerebat, impenfius vlcifci*

cupiebat.nec adhuc tamen explendianimr
Vllatuta fatis, acoportuna fefe obtulerat
occafio. Commodum igitur illi viam per

^
At fbla loci habenti occurrit obfcuro- loco vmi
yhiiaft
itlti libr.* brx indar, ac apprehenfum deequOtSta vi
».«*•!.
*
*
deturbat, vtaberbcrure prorfus debilita-
jreturiSed aliquanto pod mifertus homini
>>
vt quem latis diuturno mulftatum ihfor-
tunrovideret,ad eum ceu|aiiud agens acce- ,

dit. Rogat vnde id illi Cau*

accidifiet mali:
fam prolixe edocetur, quaipfemultome-
lius fciebat.Tandem remedium- pollicetur
&£ertum,& praef<?ns,fi di&o audiens efle

\ < Vellet. NiKil non cacaufa fe fafturu recipit

VbM fUfticiis, auideq; expetat quid fe ille prx-
'
ftare velit: Praecipit igitur vt e noucm fta-
bulis diuerfis fimu eqtfiniiirt precario Cori^
i^uire^et, quantum fatis eflfet coplerido fac-
co,quo tu crus cum labefactaretur erat irt-
dutum.eum q; fic con fertu prd donario ap-
& penderet IX Benedico cuius cefebf-e cffef
:

fanum in BerqtfeI oppidoGermani*?Sk c- .

j

nim fututu, vf eius anathematis arcanai vi,'

ic potedate illi membrorUm recrearetur,
aC coualefCef et.Quod vt ab eo poderi refci-
tu ed,ndn idcirco fu ad eb at, quafi id i 11 i ad
(anatidrieni quicquartt profufurtfoi crede-
ret ;
fed vt eo commento artem fuam tege-
*'
ret. Nam fortilegis mos^pft curationibUs
fuis iftiufmodireligionu expiationes prae»
texer «i
 ,

]Li«fR ITI.
fexerS :cijm nulla tamen religione tanga***
|ur,ac potius eam omnem defpe&ui, ludi-
brioque habeanr. Perquam etiam caufam
fe olim apud Domitianum Imperatorem
defendit Apollonius 4. cum ei Magiae cri-
men obijceretur;obfedatam (cil icet, quae
EphefiQsimiaferat,pefteiin Ab Herculec-
nim feid beneficium precibus cofecutum
fu (Te dixit<atq; adeo ob id templum ei fub
i

Aucrforisnpmine fuiflfe dedicatum npn- .

nunquam & amoto omni religionis fuco 4-

iia quaedaip eaque per abfurda adhibent
quo fpilicet homines magis, raagifque ludi-
brio habeant.Tale illud fuit, quod de Phc-
rone quodam recitat Herodotus 5. Is ob
impietatem (quod fcilicet in Nili exunda-
tione fumptum fpiculum in medio? vorti-
ces contorfiflet) fuerat excaecatus jfiirfiilq;
poft yndecimum annum oraculo monitus,
vt lotio mulieris , quae ab vnq tantum viro
comprtfla fuiffer,oculos Uuaret,Yifum re-
cepit, qualiante orbitatem vtebatur:Nam
quod in lotio muliebri collyrium fatis po-
tens e(Te queat reftituendp oculorum iumi
ni:aut quare eius erit magis efficax, quae vi-
rum vnum,qu£m quae multos pafla eft?Ma-
chinae,dol i, fallaci^, ac praeftigiae funt me-
rae : quibus errrores hominum aucupatur
Satan , fuumvtapud eos imperium propa-
get, ftabiliat, ac confirmet. Siquidem is vni-
cus fcopus elido quem a&iones omnes fuai
t Y inten-
 2*
;..iv v
141 Daimonol atrii ai Sao*,
intendit, ac collimat. Ac quo plus pon- ,

deris, authoritatifque habeant Reges, Im-

petatore fque, ei negotio farpius interponit?
quale de Pyrrho memorant fplene fcilicet
:

laborantibus mederi folitum fuiffe, poft-

qua refuplnos dextro pede tetigiflet. Tum
de Vefpafiano, cuius quoniam quae celebra-
tur in hanc lentcntiam hiftoria, multa ob-
g feruationc digna cotincti eam ex Suetonio
tn eius vita tf.Tacito 7 .Sabellico 8.alijfque non infimae
ea P> chffisferiptoribus integram hictranfcribc
5t'
nVilfi re non penicuit. Vefpafianum pro tribuna-
lib.fo at»

(
exeeOu lifedentem Alexandri* , vbi flatos aefti- “
r-fjj
uis flatibus dies opperiebatur, duo e plebe 3
tatm^ <•

Z. viri adierunt opem fibi orantes 1 Sarapi-

Tnnt*i.j, de demonftratam : hic oculis captus , illo
w, 4r
*

debili manu
per quietem monitos fe di-
:
•

centes fore , vt caeco dies i llucefceret, fi ip^

fius oculos fputo Vefpafianus inunxifletr
alterque firmior fieret,fi calce contingere-
tur. Cum vix fides rei eflet, nec ea vllo mo-
ri do fucceffura crederetur: ne experiri quV -"j

dema principio Vefpafianus aufuseft.Caa- J

terum amicis hortantibus , quod dicerent

pera&i remedij gloriam penes Cffarem, ir-
riti ludibrium penes miferos fore; vtrum-
que pro concione tentauit Nec defuit euen
tusmarn alteri manus ad vfum ftatim verfa
eft: altericlara reluxitdies. Vcrebaturfci-
JtcctDaemonille, quem fub ferapidis no-
mine colebat AEgyptus errorum materfne
:,
v' . - piorum 1

Z-X
*Lr.
 ,

I I 1 15 R HI, 345

florum Ecclefia recens ibicoftituta ex ve*

tuftoillofe exturbaret domicilio : pr*ut-
ditque futurunijVt duo ^gri vrerqjfua effet
defunfturus clade : ac proinde ambos im-
puliti Velpafuno opem im plorare, vt cum
euentusfccutus effet eiusfauore , quierat
rerum potiturus , oraculi maieftas augere-
tur : nec ex eo imperij faftigio ad ver* lucis
fulgorem animum intenderet. Memorant
& flmile quiddam de Adriano Imperatore
MaximusMarius,&ABliasSpartianus:mur
lierem icilicet quandam fuiflfe oculis diui-
nitus orbata :
quod Imperatori morbi im-
patientia durius de fe cdfulenti neglexifTet
ex oraculi pr/fcepto nuntiare, vt vitam per-
dere parceret: propcdiemenimeffeex ea
valetudine cmerfurum. Ac cum denudia
e-
infomni js monita fuilfet id facere illata :

de recuperando vifu fpe, iam faciam

jtiam
fuo periculo cautiore eaprouincia fedulo,
ac diligenter efle dcfun&am tlicque oculo-
rum lucem de' integro illifdereftitutam ,
pottquam tamen illius Imperatoris genua
cx eodem pr*cepto effet deofailata. Nam
hoc demum fabul* condimentum eft.
MVLTA ESSE QJ? A E SORTILEGI
agnefiunt fibi afferre impedimentum : ne alio-
rutu a fe affhttam valetudinem , vel reftituant
lel fubleuent. Qu*% ea fint pupi ijs ad id rauo-
K '
mbus^tque exempltt declaratur,
t V CAP<
|44 DABMONOtATRIlA* $A«K
CAP, V.

V T cft fem per procliuts via ad damni!,

atque iniuriam ; ita ad beneficium, ac
falutem nullas non habet difficultates, atqi
,

impedimenta, fi de immittendo morbo,

aut inferenda morte fagis inceffit libido, ,

pmnia ad id prona funt, atque oportun*, ve /

penum multiplex , imprecatio , incanta* [

menta, fafeinationes, atque ipfe qui nun-

quam vocatus deeft malorum omnium *r-
chite&us,atq; adminifter Daemon: vbi hoc
agitur, vt aut reftituatur valetudo , aut vita
confcruetur tum ftumquam defunt, quae
;

contra capiantur cauf* Quod £ facris, \ Me

'

dico, aut alia re quapiam iam fit mendicatu

auxilium: quod ab alio.quam&fe morbus
fit allatus :
quod in vinculis conftituti fint |

ea facultate medendi, quqefibi erat antei i

Daemone concefla, penitus deftituti : quod
hac tantum lege id illis liceat, fi commuta*
Xo beneficio, damno, atque iniuria maiore j

afficiant quod non fint difertis de fanan*

*'

do verbis rogatae. Atque id genus alia qui-

bus nufquam non folent afferendis reme-
dijsmoras ac tergiuerfationes interpone-
,
'

jre.Qu* etiam ex ijs quaefequuntur exeplis

licebit magis dignoiccre:RofaGirardtna
pro comperto recenfuit non poffe mor-
bum tolli ab alio, quam abeo qui illius cau-
fam dedifTet:Nec cuiquam licere,vt in mef-
fem alterius falcem fuam immitteret. Ita
ab ca*
 1 *
qr-jp»#

i ihr II r.

pb eadem manu,& metuenda iniumeft,^ V?

cxpedandum beneficium. Dominica Eu-
f xi i.ait non pofTe reftitui fanitatem ei, cui
femeleft adempta; quin idem morbus fae-
pfcetiam grauior in alium transferatur; at' 6.caU>cc* ‘m£/R

queab'ipfavelutipermutatipefemperma- ,JI *
iusnafcatur compendium. Item medendi
Vires&Djemoneacceptasftatimeuanefce-
re,vbifacerdo$, autMedicu$ aegro fanita-
tisergo manus admouerunt. AlexiaDri- '
i

gaeaj. nunquam efle integrum, atque abfo- s.

Jutum fanationis beneficium; fed morbi

0 »*i->
femper aliquid haerere, ac fuperefle. Ca~
tharina Balandraea 4-fruftra aut fedatione, 4
*ut.leuationem aegritudinis jtxpedariab
ijs, qui lunt in fortilegij reatu, ^efijflee- fC m”j»4?
f. 1 fc
r d. pimeffe in Daemonis manu, per.^uem haec
poliunt omnia. Cui confentienseft,quod
1

e*
>
f.

dicitNicoJausMorelius^. iscumiamvin-
dus rogaretur, vt medicinam faceret pue-
roIoanhisCheroatij, quem non negabat
fe in eum,quo tunc laborabat,morbum ef-
fciniedum,refpondit eius rei nullam am-
plius c(Te (ibi relidam facultatem, quando
^aquafeipfe induerat criminis confeffia-
ne Daemonem penitus^ leablegauerat: Et
omnino carceris locum quo minus id fiat
fua fanditate aduerfari.Neque enim ciim &
pfefcelerum fit vindex, fortilegijsquaead
eam fanationem adhiberi oportebat , con-
ucnire pofle. Quod & Damis fenfiflc vide-
’ •*: V j tur;
<

M
 |4* DAEMON©!. ATltElAE $AO.
I &&&£
fur,cumexeoTyanajum magiftrum dhii- .

na natura fuiffe praeditu infert, quod crus ;

VX' pedica nullo negotio exolirlfet: Neque e-

nim id, inquit, quodeflee in vinculis, ac cu-
ftodia.arte venefica prattare potuiffet. Ca-
thina Gillotia 6.|ogata,quid caute e(Tet,cp
v
|E£' Puecuri* Canafiia Godefredan6conualuiffetexeo
#Non«Maij
*>
morbo,quo illam ipfa per veneficium an-
*##*
- V.4- •
te debilitauerat,cumtame ei poma, pruna,
atiaque id genus efcu lenta, qu$ recuperan- ,
i

. rr x
' dae valetudini Ali js adminiftrare folebat,
*
'^ Svjy**
.>/ -
. */ • -

non femel fua manu prxbuiffetjrefpondit

iditafadum,quod null* antei Godefre-
daillaadidadhibitae eflent preces. Balial
.Vfr
Bafolusy.&ColetaPifcatrixB. nouu aliud .

f)orobafoti
im pedimenti genus commemoranti Scili-
-+'*
ad iannico
laum? ae cet quod feinfcijs, atque inconfultis, qui e- I
• prid Non. ciufmodivalctudinetentabatur, votaDi- ?
M-iiilslj-
jfife'-- 8- uorum alicui nuncupaffet, ac perfoluiffetr ;;

w. Ccrbeuit- Hoc enim contemptu pr^uentos nihil am-

W- &* Noa quod conferat ad labo-
m MwisiU-
-

plius afferre poffe,

* rantium falutem. Verum id abfque fufpi-
Ijg
cione non eft affe&ati quaeftus, aut gratiae*
fc quarum maxime reru funtcupidi,&aman-
tes.Siquidemid tepefatagunt, vtipfi eam
operam nauent, indeq; quaeftum aliquem
fac iat,vel certe gratiam ineant, ciim fint vt
Hb> plurimum mendici, vitamque eleemofy-
i^l^L -
« _ -V
nis tolerent.Porro quae modo interceder®
obfhcula dicebantur, nepoflent fortilegl
«orbum a fe aliatum rejpouereea confi-
 k

Ii 11 m ‘tor

lio, & ratione non carentiNam ‘primum te-

mere non eft,quod Daemon eius opera ad
medendu fibiefleneceffaria fingit, qua an-
tc^ad laedenduvfus eft.Siqmde neminidu
bium eft,quin id foIus,at fuopte(q> aiunt)
Marte prasftare poffit, fed hoc ideo facit,
tum vt beneficium coar&et,a c coanguft et
u magis, dum eius conferendi poteifatem
ad alterius transfert libidinem ;
tum vt
fuo pleniore demereatur oblequio ,
dum
illis eorum quo-
ihuitis,acincofultis nihil
rum authores mutaturum feoflen-
fuerut
dit.. nequeenim in eo parum fibi placent

quod vident vit«,uecifqucfibi in homines

poteftatem e(Te attributam, quodque vl-
cifcendinifiisquSipfi (latuerint finis, mo-
dufq; nullus alius fit futurus, llurfus quod
nifi re integra, id eflrnec corpori & Medi-
co, nec afcimae \ presbytero quaefita adhuc
medicina negat fe falutem afferre pofle,hfe
quoque per 'fraudem, & malitiam fingitur
aliquid, neutrum enim probabilem cau-
fem habeteum itali fanationis officio re-
munerandi • Id igitur^potius £ zelotypia
eius eft,qui veretur ne eius benefici j gratiS
extinguat,quae praeceffit curatio , cuifortfc
accepta referri poffit fan itas: Tum
cautio
eft maxima illis eam opinionem in genera-
re, qui le fafeino in morbum eonieftos pu-
tant, non efle ad diuina aut humanareme-
dia confugiendum, fi velint conualefcere,
omnem*;
, 4
-‘
 $

|4t pAHIfONOf. ATRII AI $A<».

omnemque valetudinis fpem iam tum ctf

tp deponendam efle , ciim ad illa velToia ,

mente, & cogitatione conuertitur. Et om-

nino fitmpercaufa aliqua fubeft ne fuorum
mifcrationi,fi qu$ aliquando eos mouet, ac
cedat atque indulgeat Tertium quod prf?
texiturei rei impedimentumeft reatu$,&
In carcerem inclufio: Quod equidem veru
non negauerim , fi modo fontesin eafunt
conditione, ytadmifforumconfefiione, ac
poenitentia D*monem fuum hfpamoue-
riiitjtum enim fraftp foedcre»cuiu$ legibus
conflabat ea fanandi per alienos k natura
modos poteftas,certumeft& ipfam pror#
(bselanguifle, atque euanuifle. Cuius rei
log£ maximam fidem facitv quod qui in eo
'

funt flatu, nullam, etiamfi percupiant, in-

commodandi, nocendique facultatem ha-
beant, non ipfis quidam tortoribus , \ qui-
bus quaeftionibus exercentur. Tum factq
jplb ficp^ eft comprobatum, fi quando ex^
periundae eius rei gratia ludices , vel folo
nutu, aut voce illos manufua mififl*ent,a-
tiolafie Aatim,ac ftupeda multa quafi poft- ;

liminio in Dxmonis familia regrefios edi-

di(Te.Quod fi peruicaci cotumacia crimen
fuum denegare perftiterint , pec difertis
adhuc verbis, vti mos eft facere,qui refipuc
runtDf monifocietatem, amicitiamque rpjf V
nuntiauerint, vel potius eius imperiueiu-
rauerinMugumq; excuffcrint, crediderim
equi-
 L I » i * iti' M
fc^udein falfum efle quod fic autumat de*
fijffe fe quicquam amplius eius aufpicijs
poffe jmsteimeque fi hoc agitur, vt quem fa-
nitatireftituant.Nam vin^i , &
in carce- &
iem conditi ab eo fgep^ iniiifuntur,in fpem
libertatis eriguntur, corifilio iuuantur, of-
ficio fufientantiir:Et omnino tam fauente£
xquum, indulgentem , opitulantemquein
bmnibus Habent, quim vni^uani ante^ ha-
buerunt, fic vt verifimile non fit denega-
turum valetudihisCurationem ,ficuiquani
illam portulentjac adeS tutum fitpoitula-
te. Iitipcdiri autem vinculis ne adhibere
j>offit,ftultiim fit dicere, cum ipfe non virt-»

ciatur, ac conft fingatur, fed,cuiusopenU

hil indiget,fortilegus. JEt rei adeofaiu tari
nimo fit liidicum qiii moram^rfipedimcii
tum^i afferre cogitet j fi id fciufc fic arbitri
Hicolas Ndteliaep. pater fortilegij reiiS
caufam in vinculis dicebat: Ex illius fortg
verbisin eius criminis fufpicionemadtlti-
&
8a eft filif, quam ob id apparitot,qui tu
prsfens eirat , ludiciftiadebat vt corii pre-
% nendi iuberec. De hoc Dafertiori IVloreliam
tiimad Huc liberam facit certiorem, atque
Vt id damno aliquo in apparitorem vindi*
Cafet^adhortaturfeelusrei ptouinciam li-
benter fufcepturueffe, fi demandaret: Nefi
Inora vtaffehfa eft * aduolauit is ad appari-
toris $d es ac ibi fia&us eius vxorem infan-
ti ante focum mammas pr atbetem, eas pu 1-
uere
 '

^ ^r.,^ :,
-k
*. i ‘.
>.''v 'V • •'£ ~~^ y^*-*.~ j
tB j.

«T® D AIM ONOL ATRII AI SA«i; StfW

ticre adeo virulento ceu tranfiens fuffuditi

£*]
Vtinde exucca, experfcjjla&is prorfus fie-
ret. Cuius rei caufam facili fufpicatus ap-
paritor, Moreliam ia m tum cuft odiar tra-
ditam adit, ac placatam libo, & e milio iuro
condito rogat; vt,fi quid ad hanc rem opis
afferre pollet, id non grauate faceret, vicif*
fim curaturum fe, ne quid ad toleran- illi

dam vita dcelfet,tantifper dum maneret in

*>* vinctilisjac deindeforas fe eiecit expe&5$,
«pquid illa fuper ea re confilij caperet.Suc-
cedit con feftim Djmon, multaque cum. il-
la iurgatus propter collatos cum apparito
re fermoncr,tande exorari fe finit eius vx-
oridenuo vbcra lade,vel fi vellet adt^diu
diftenderentur: Qjiod&non multo poft 3
dam illato in ea puluerealbo pr^ftitit.Ca-
fe. tbarinaOcrearia to.afiquando fua fide am-
H<ne«ij.
pliata ; acdenuocumexnouis fufpicioni- -

4*u.
bus,tuexSereniflimi Principis noftri,qu€
prxfensdetotobocnegorio hauddiffrmu
rS->-
janter commonefeceram , diftrtifiimoquc
mandato ad vincula reuocata, cum vni ex
ttftibus quibus committebatur brachium,
*
# ’

ab-
quod illi,antequam in carcerem reuocare*
tur, mala fua arte pcrculifle, ac debilitafTe
/erebatur,manu violentius ceu irata com-
prehendifTet,euenit magna omnium , qui
';e,
tumaderant, admiratione, vt id momen-
4fB
to fanitatirefHnieretur.Quodque captum

* ac fine vlio officio plures ante menfes fue-

r-4*v
••
r-X : .. ,
i*”#/ '
ni,
rT-
Mv
 ifs: ,

tlBlR Ut. '•

Iff . .
:
-vjl
ftatim vegetum ac ad ‘priftinas, foli-»
l*at,id

tafque omnes furuStiones promptum , atq;

habile efficeretur.Et certe ei cuMagifi cllo
luo ad extremum bene conueniflc lufpicio
inde fuit maxima, quod hu^fxpius^feab-
legare monita id facere detre&aflct , cau-
fans n^hil elTe necefle ei jcere quem non an-
t&admififles.Extiterunt&aliaqup herbas,
balnea, vn&iones, aliaque id genus praece-
perint,qu£ aegris adminiftralTe fruftra non
‘
fui*fict.Poftrem6& minuunt eiufmodi la-
1
nationis beneficium ^vel morbi perpetuae
rfw _
reliquiae, vel eius in alterum fzpfc eti5 cum
K9 grauiore dolore, ac cruciatibus tranflatio.
Nempe hoc eo redit, quod iamfatpius di-
dum eft,vt integram praedam nunquam
fibi de manibus eripi patiatur Daemon, fed
delibatum ad minus quid fiiperelTe opor-
tet , quod ei cedat in nauatz operae pre-
tium, ac mercedem:Siccum alicui ex pa&o
minifierium Tuum , atque operas locat,
quam etiam ob caufam familiarem , atque
dfiiduum vulgus vocat, .hoc pr$ cipu£ in le- ,
1

ge locationis cauet, vt aut certam fit tem-

pus, intra quod domino alteri fe ille attri-*
Duat,aut fibi fit in eum quae velit pro libi- - >

- dine agere. Qua neceffitate cum patrem

Germani, de quo ante in Mallotijn.fii- -
illi*
*
* 9
ftoriamemini, praecise obftrinxillet,nec i»
tameinftantedie,quo implenda erateodi-
tio,repcriretinque fetam lepido famulo
exo-
I
 1

% >1

exoncraret:nouiflime &coadus eft cum fi-

lio vnico eam peftem, perniciemqu e com-
municare, quo repetendum pa&um,aC
de noub ineundum fedu< fuit, fed breuior
dies in eius Conditione eft di&us,a€Confti-
tutus : vt eo imminuto temporis (patio, at
deinceps alio qui poliremus fe in illa retia,
plagaf^ueconiecifievjs inuolutus periret,
praedaque venatori fieret.Quod ita Ger- &
mano illi euenir. Namcumifer neminem
tiancifci potuiffietquieu ab illa veluti (la-
,

tione, atque excubijs eximeret : ne ipfum

quidem Mallotium, qui de ea re fpem illi
aliquam iniecerat , ad extremum ctim per
Italiam vnheum hero viam haberet, equo
nec cefpitan te etiam vigilans prolapfusat-
quecxtindfcus momento eft.
QVQ D EXTREMVM ESSE POTEST
poftexattumper omnefc elue ,
impietatemqui
Vitant mors propria accerjita manu ad id Da~ ,

mones fedulo fuos hortari, atque impellere: ma~'

seime vbi illis indic ij periculum imminere rident*
Sed hoc tam crudele mentis confiliutn Deum fua
benignitate, clementiaque fape confringere, at
contra potmadpcemtentiamfalutaremeos ad»
ducere.

CA P VT V,
Atentur omnes qui Te in poteftatem
F Daemonis permiferunt,ade6 (ibi effis
apud cum inclemcntc, atque iniuftam
fexui*
 t I B B R Iit 3 fi
fefuitutem,vt fxpfc animum fubeat eius iu-
gum excutere , ac ad priftinamJibertatent

con tendere, fed eum iedu 16 obftare, ne fa-

ciat fola ad id reli&a illis via, fi fibi ipfi ma-
nu fua vitam exhauriant. Ergo tum|eius ty-
rannidis taedio, tum fcelerum conficientia*
faepe etiam metu grauiorisfupplicij, quod
eius criminis manifeftos indubitanter ma-
net,mortemfibiipfi confcifcunt, alij qui-
dem fufpendio,alij vulnere, alij in fluuium
vel putetim praecipitatione, alij alia aliqua
viarquae certe nunquam non eftin prddi-
iii, quoties id facere in animum fuu in-
ita

duxerut.Imo tam fubita,repentinaq>mor$

eius facinoris molitionem cortfequitur, vt
nullum fatis promptum ab occurrentibus
im pedimentum contrii afferri pofiit: Adeo
Daemon, quem in hocadniti certu eft , rem
totam vrget, atque appf operat. Quod & o-
mnino indubitatum facit ipfe vix credibi-
lis patrandi eiufittodi facinoris modus: Si*
quidem memini videre me fontis cUiufi>
dam (eiSedenario nomen fuitjl cadauer*
cifi collum tantum religatum effet ad os iri
parietem no adeo tenaciter defixum tenui
exindufio fafciolaputrido flamine inteN
texta,genibus in terra pene inflexis, ac de-
tiolutis* At id ita pofitum tam commodi
fuaanimadefun<5himfiierat,quamfi e tra-
be fublimi canabea , validaque refte inne-
iumpepeLdiiTet,ac carnifex aliquis haud
Z fcgni#
 9p j
.V--— 'i<£

"JT# DABMOtfOL ATREI Ag SA G.

fegniter operi manus admouiflet.
que omnes^uific vitam deferiit, fi m ili
pereunt.Nonefttam^
Ieritate,ac facilitate
mtferis illis perpetua idem, qui mododi-
£his eft, vitae exitus, calamitatumque finis;
fed vteftdiuini paftoris ineffabilis benig-
rritas,& clemcntia,abdu&as & lupaoues fg-
pe ad ouile reuocat,denuoque ccelefti gra-
mine pafcit.ac recreat.Hinc adeo eft,quoe!
ftmul ac in vincula funt conie&i admiflo-
rum confeflionesnon eo vfque differunt,
dum tormentis ab eis exprimantur , fedi
fponte& cum magna animi alacritate ex-
ponunt, laeti, vt aiunt, fibioblatamefle oc-
cafionem,quapoffintleui miferrimae vit* I
difpendio tantam^ fe calamitatem aeter-
num depelfere.Ioanneta Gallaea 1. amplu
de hoc documetum reliquit , cum fupplex
Stndoim-
nicis ld. & quaeftore efftagitauit, ne meritas & fe poe-
Mou.iJ**. nas longios traheret , fe enim eas aequilfi-
nio animo paratam dependere, vteam im-
pietatem, quam fummam in Deum admf-
feratcitiiispolfet expiare. Nicolaea Mol-
x.
lia a. ab eo tempore , quo crimen fuum Iu-
dici retexit,nonce{fauit fe beatam praedi-
Cal Febru.
lj»7.
care ,
quae fic fe vt vt antei poffet Deo affe-
rere ab omni Daemonis feniitute liberam*
Iamque triennium perpetuum hoc fibi in
Haracurix animo fuiffe facere, fed non quiuiffe, ne at-
3. Non febr. tentare quide, adeo tenax eft fuae prfdgar-
«»7*
chiplanus ille» Catharina Latomia $.Mar-
/ chenfo
v,1
 ,yc.
1 1 * fi r ut.
efiehfis no negabat, quin effetpro tStisfuis
extremas pf nas merita,tum Iudicis
fiagitijs
etiafummSi indignatione: fi quis tamen gra
tif locus fupereflet ,
hocfolum fibi adijei
poftulabat ne mors vlterius differretur,
,

quo fe quim citiffime fiftere poffet pro eius

Iudicis tribunali,in quo fpem fuam omn€
poficam habebat: Sibi enim vel grauiflimo
operi iam effe animam.Idatia Miremonta*
na4.obnixe ludicem rogabat, vt fe qukm 4 *

r
citiifime morti adcficeret,neque enim eti2 *'[
J r fd L
ii vinculis abfo lueretur, liberum vnquam xug «ii.

futurum,vtrefipifceret, ac ad meliorem
frugem fe recipert, quod Daemoni fidem
fuamobftrinxiflet', quam vti importunii-
(imo creditori quin exoluerer, defugere
no poffet, quamdiu in vita maneret»! Apol-
lonia ^Freiffen 5. morte fibi gratius nihil
contingere poffe aiebat, quo tandem fcele- id. au*
ratiffimaefuae vitae finem alique inueniret: ‘*
I5

Neque enim ab iniuria & maleficio quoad

viueret, temperare poffe,quod ad eaD$mo
nem afilduum hortatorem haberet, cuius
etiam mandatis, atque imperio nifi morte
fe exoluere non poffet: Craftinus igitur illi
dies priufquam alius eas omnes miferias
clauderet, viamque ad cceleftcm patrem
a periret, ac patefaceret. Antonia Merca*
trix6.nihilfeiam$quecupere,qua vtcitif
fime viua in ignem ponatur, quod id fiefe c*i.iu*
lS *‘*
etiam iudice pridem merita. Non defunt
Z 2 &oui
rX

< •• -
 #6 DAEMONOl ATREI AH £Ag£
& qui fe iterum facramento initiali expiari
poftulent,ratife ea ratione in Chriftifam&
liam rurfus cooptari pofle.Ea de re memi*
,
'
ni me videre in loanae Granfan&eae 7*per-

Cendci*i
contationibus efflagitationes fatis multas, l

snenfe lui. fedquas piusludex meritcrderifit,acreie-

*•** cit. Quae enim (malum) infaniaeft id po-
quod & omnes fciunt ab Ec-
Ilulare repeti ,

clefiafemper damnatum, ac prohibitam

fuiffefKeperit tamen is error noftra etiam
aetate fuosdefenfores, quos merito confu-
1
tatione dignos nemo adbuc/piod fciam,
,
exiftimaum

X1VSDEM ARGVMENTt CVU SV" 7

penoribus alta qutdam exernpU,

|
CAPVT VIL /\
Stius tam nefandi criminis fiiroma faepfc
I &um
eo in confiftit, ficut
eft,vt
fuperiore capite di-
poftquam aetatem fere om* |

nem per tot impietates, ac fcelera tradux-

erunt SortiIegi,quantulum illius fupereft^ I

id per vim fibi fua manu praecidant, ac fce-

leratiflimam vitam tandem interitu fem- •

piterno abrumpant, (ic vt quos vinos flagi*

tijs, eos defun&os fupplicijs Daemon in-
adeo oftedit quod
defiitenter exerceat. Id
SiodVodati fequiturDefiderij Financij i. Mandrenfis
|cid. m. facinus:Eum forcipibus candentibus inu-
iStu
rendum,ac deinde in ignem viuum ded en
dumDuumuiruNancciaqorum collegiu,
v - obcu-
 l
cumulatum
mx IIT.
parricidio fortilegiu gra-
<ob
juiore lententia pronuntiauerat . Id igitur
fiue per Daemonem fuu refciaerat,(Juod a-
lijs quibufdam euenifle poft demonftrabi#
tur,fiue ipfetam horridi fcelerisconfcien-
tia praefagicbat,fhtuitfpontanea,acvolun
laria morte effugere E rgo arreptum cul-
|
.

tellum , quem forte cuftodia incautius in

ciftacum panerecondiderat,in fauces qua#
tum potuit adegit, atque ita perijt. Et hoc
atque fu periore anno memini plusminus
quindecim in Lotharingia fuifle , qui fic
durius vitae fuae con fu 1 uer u n t , vt fe exe pio
publico fubducerent.Qn.orum ego obrue
re,qu^rri renouare memoria fatius efle du-
xi,ne horrore perfundantur legentiu ani-
|

mi, fihictot nefandis, acfurialibus fpeda-

culisfcenam inftru&am habeant. Conuer-
tam igitur,ac traducam orationem ad ea,
quae exitus meliores habuerunt. Neque e-
nim(quod ait quidam)ferit femper,quod-
cumqueminarur arcus: Necfempereft in
manu Satanae,vt homines violetia fua qud
vult,impellat: Vttentet, hoc permittitur,
vt praecipitet, non ita. Hinc eft quod npn
ipfe defperabundos , vel in flumina abij-
cit inuitos,veI laqueis trabi anne&it, vel
cultris trucidat;fed tantum hortatur, vt id
male fani exequatur: His autem omnibus
fxph intercedit, qui imbecilitat£ hominu
miferctur, Deus, fnodo hoc, modo illud
\
2 j * prae-
 &

'|5S D AEM (TNO t ATREIAI SAO.‘ 09

praefidium profuafapientia opponens, vt*

fequ&ibus exemplis magis fiet manifeftu,
Ioannaii Banno teftaturrf fpontanea con*
felfione reliquit, nullain re adeo impor- 4

tunum fuaforem habuifTe Daemonem, qui

vt fe aut in puteu deijceret,aut in profluen-
tem mergeret, autrefle implicaret, aut o-
mninoquauisalia ratione perderet. E>ici-
que non pofle, quam in eo frequens efle cq-
perit,vbi praefenfit illam iamiam compre-
V nenfionecfledeuinciendam , vtquivide-

retbolum fibi e faucibus eripi: Acne poft

quidem ab incoepto dettitiffe, fed acrius,
maiori $tiam ftudio,ac importunitate poft
ipfam comprehenfionem vrfifle id vt per#
ficeret:Quoque fa&um minus defenderet ¥
difficultatis excuiatione,oftendifle in car-
cerisobfcuro angulo negle&am catenam,
quam fi vellet poflet collo aptare, atque il-
la fauces fibi frangere.Eoque iam res pro-
ceflerat, vtplaceretconfilium, fedhocad
confummationem defuiffe,quod nihil fefe
offerret, vnde catena religaretur . Annas
£• Drig**2. idem etiam perfuadere conatus
Rara eatis erat: Nam ciim flammarum, quarum erat
4 ld.Neu
»#««.
cruciatibus interficienda, horrorem, fimul
& exempli, quod editura erat, dedecus at-
que infamiam ob oculos pofuifTet,tum fa-
cile obtinebat, vt haec morte volutaria pr$-
uerteret, fed contra prsfentis mali fuga,
T
atque
v • •
SHAr
I
l 1 1 b r nr.
atque auerfio quae omnibus naturaliter in-
eft , tum forte falutis animae certiffimaa- ^

miflio.quaei perditiffimis quibufq; e iam

metuitur, animum in contrariam fenten-
tiam diftrahebant. Ergo illud confilium
|
conftanter rciecit.Tale autem id erat,vt ia
|
carcerisfuperiorem feneftram fefe extol-
leret, vnde paratum offendebat praecipi-
tiu.Defiderium Guerardum $. cum nullis
ad eiufmodi facinus rationibus adducere veo«z«!il
poffet , hoc etiam ad fuafionis cumulum
• adiecit futurum, fi fic vim fibi afferret, vt
euaderet in fibi fimilem Daemonem » in
cuius poteftate futurum effet,qux vellet
agere:fed ne hoc quidem illum labefa<5ta-
re, ac ifententiadimouere potuit. Siqui-
dem tot eius antei elufus dolis , confilia
eius omnia fufpe&ahabebat, in nullaque
amplius morem ei gerere certuerat.Tum
haec illi non placebat AroMcurtc tam i Diuo
.
ru m quae praedicatur forte aliena.
VALDE PERTINACES ESSE D AEr
tnonum manus, necfacile ijs eripi^quod femel cor
npuerunt:lnde ejfe,qubd nonmodb in vinculis;
fed & in termentis conflit utos obnixe retinent:

nefuafe confeflionefortilegij, cuius accufantur

manifeflosfaciant: ac tandem admijforum pce -

nitentia duttt reflpifcant : fed ftpe in nihdum
illis eos conatus, atque obflacula Deo fu rolen -
ter cadere, - .
^
#
Z 4 CAP.
 j#t p ABM ONOLATRPT AB SAQ, -
f

CAPVT VIII,
Artam femel in homines poteftaten;
P adeo obftinate tuetur, ac retinet Dae-
mon, vt ne conftitutos quidem in vin-
culis, ac iam velut; in tutelam Iudicis rece-
ptos manu fua mittat, opeque dcftituat.
Quod etfi omnibus, qui n®c tradat, ita pa-?
HmeftjVtotiofus videri pofiit, fi quis de,
; '

' hoc inftituaturfermo, non pigebit tameq

ad detegendas magis, magisq; veteratoris
illius artes, propria quasdam hanc fenten-
tiam afcribere. Ac primum ytQiurinS Xal-
S'ainuiii*i i.ftatimac in carcerem condita fuit,
i caL Max. jnuifcrit , monueritque noneuafuram ;1-
j
ii%7‘
Jinc,nifi qujeftionum tormentis durifiimfc
„
exagitatam,atqueexaminatam:ferretmo- ...

do tacita exigui temporis dolores, certam

polladeffelibertatejfeinterim vbi respo-
Kularet:npn defuturum. Atque vt is prx-
(

dixerat, ita illi non multopoft euen;t:Nani

dum in tormentis erat, ac valide ijs preme-
batur , ille fe eius reticulo crinali fubmifit
non ceflans addere animum , acfpondere
iamiam adefie cruciatuum finem. Acfi for-
te eos paululum, vt intermitteret tortori
Quatitor innuebat, id ille prseuertensceu \

fe faftum mifer® illi prenutiabat. Sed cu

si

ia nullus effetdoloru modus, & ampli» to-

lerari ne ab obfirmatiffimo quidem po£
fent, erumpens illa, Amouete me hinc, ait,
latis
 :

fcTVVViti»
fatlsverborumhjcmihi meus dedit perfi-
dus : en parata fum verum fateri Ac fici:

Paemone,quem difertis verbis prius abiu-

j*areiu(Ta eft,liberaoj-dinerem pmnemab
eo, quo fe ilii add ixerat,die recenfuit. Anna
Xallaea2. nonabfimile huicfa&um, tui- £•

(dernq; fere verbis recitauit; nifiquod ™n

crin ibus , fed imis fa ucibus Daemon? fuum Mm.iujv
cumtorqueretur,ofclufumbabui(Tefedi-
xic.Nimirum quo facilius locuturae vocem '
\

inhiberet, fi forte per doloHs impatientiam

admiflfum fateri vrgeretur. Necearesfuo
dndicio illos fefellerat, quitum praefentes
affuerant: Aduerterant enim tortae fauces
in eum tumorem excedere, vt mentum ip-
fumfua elatione propemoduni adaequare
viderentur : Tum adeo liuore decolorari,
Vt facil^ intus angore inefle maximuconij-
’

cerent. Eandem Francifca Pellaea 3. necef- vangxiiu

fitatem filentij fibik Daemone allatam me- id-Noat*!
morauitrac praeteret ita occlulasad vocem ,J, 1*
Judicis aures habuifle.cum is primum illam
interrogaret , vt nihilo plus audiret, quam
fi is nihil omnino loqueretur : fed tandem Y. •

fuperat* incantatione, ac veritate &fe tor-

mentis exprelTa, non ceflafle ab eo tempore
Daemonem de nece illi minas intedere:Ro-
gare ob id ne fe incomitatam relinquant
praefertim de no&c cuius lolitudo maxim$ 4-

efletoportunaillius iniurijs. Anna More-

lia^.atque alij quida aiunt, cum in tQrmen- D cciw. mu

K
Zf tisef-
t
 $4* Daemon ol aVrbi ae Sag.
tiseflent non conftitiflc propius ad feren-
dam opem, quam extremis equuleis, vnde
«que locuturis vocem inhibebat, ac fi auri»
busipfis fefe totum inferuifiet. CertS dici
nequit, vtfemel conquilitam prodam mor-
dicus retineat cocra ludicis artes, vel exqui
imas. Quas etiatam faepefolet eludere,
riplii
vtno pauci eo adnitente debitas fcelerum
pcenasfapen umero effugerent. Multi enim
s. (inquit Iamblichus) 5 . admoto igne non v-
jBljbft.de
runtur, ignem videl icet repellente Deo in-
t

Sp.Miracu tus afflante: vel fi vruntur,non perfentiut,

jamoit* neque pungentia percipiunt, velradcntia,
£uat.
vel vlla tormeta. Equidem memini videre
me qui femel,bifuc e carcere) pro infontib.
A
dimifsi, actertium comprehenfi demum
crimen fuum faterentur;quo nihilominus
ab initio tenebatur. Ex ijs vnus Franfcifcus c

6 .
Fellaeus 6 nunc fuccurrit, qui cum e capitis
.

iudieicio biscelata veritate,ac fuperatis tor

»4. Calead.
U0.1H7.
mentis emerfiffet:tertid delatus,acin noxa
deprehenfus, feras quidem, fed graues fce-
leris poenas confeflus tandem depedit Imo
necdefuerunt , qui vim quaeftionis perfer-
rent inconfelfi,ac cum iam e reis effient exi-
mendi, celatum eo vf que crimen fuum de- r
tegeret. Eius rei fidem fecit annis fuperio-
jribusMargareta Valtrina: quae cum horae
fpatium integrum in carnificum acerrimis
tormentis manfilTeT: nec ob id durius infe
quicquam effiet locuta: tandem iam dimit-
tenda
< —
m ime-
iw-
kTfS V- . v
•
tlBSR tTT. m •
\

tendaatterfi voluit Judicem, apud quem r

primum obftinationisfuafc precata veniam,

2k capite vti eam Daemon inefcaflet, ac dcin-

.deper omnia flagitiorum genera exercuif-

fet,arceffiuit.Non eft& illud memoratu in-
dignum.quod A lex as Belhoriae 7 . idem fa BtaiaKii»*
;

cere cupienti contigit, flu pentibus prae ad» >7. «i ob* *

I5S; *
miratione, qui tum aderant omnibus:Cum
enim ad eiufmodi fporitaneam confelfione
fe accingeret aci Dominica oratione, vti
,

moseft Chriftianis,aufpicaretur;in miiru, v \ >4 -

que poftfe habebat, auerfa ruit tato impetu
vtjp ene&a ia multis tolleda videretur; Sed
paulatim ad fe redies, ac deliquij caufam ro
gata: No videtis,inquit,fuble<fto proftratil
carnificem , qu i me modo faucibus copre-
henfam pene praefocauit? En etiavt terrore
vultu minaciter obijeit, atque quantum po
teftinhibet,nedefe verbum vllum dicam ! ; li
Nec me nunc quide primum i vero dehor-
tari tentat; nani iam cum torquerer , in au-
jemfiniftramie poliris in ftar intulit, mo- * •

fr.
nens fedulo linguam vt temperarem, nec
vinci me finerem exigui temporis non ad- u
modum vehementi dolore iic vcluti ftre- :

nuus pugil non conquiefcit, neque defati- *

gatur,dumfupereft certandi copia, atqibc-
cafio: Nec prius vnquamdeftituit‘quosfe-
mel habuit obfequentes,quim ipfi illi, ceu v m ,

agni lupo, fuerint erepti: Quod etiam cum

praefentit,accopie^atfuturu:fepe vel pra-
uis
 pfj. D AEMONOt ATRSIAB $A$.
cum ad fufpcndium/pontA-
tiis confiIijs,vt

neamque mortem impellit: vel re, ac facto,

vtcum collum pfe obtorquet, verberibufi*
i

u e necat : vel aliqua alia via, quae exitium

afferat (fi no Deus auertit) anteuertit.-quod
, , -•
:
proprijs, fuifque exemplis alibi fufiuseft
/* '
demonftratum. Aut fi ne hoc quidem licet
atingratum, iniucundu mcjue aliquid fi po-
ne omnino innocuus abeat. Sic
teft facit:
**
„ . CatharinaLatomia8.Marchenfis;etfieae-
4-Noo.Fcb rat adhuc aetate quae virum ferre no pollet:
bis tamen in carcere ab eo compreffa eft,il-
Jius odio, quod paratam videret crimen fu*
um confiterirex quo etiam vitio parum ab-
fuit, quin ea moreretur. Hfcmouentquae-
ftionem,an padi quo primum eumDaemo-
neconuenit fagas eo inuito poenitere pof-
fit: an potius ea quoad viuant leruarene-

ceffie habeant. Et de fioc quidem, fi lenten-

tiam dicat lurifconfultus, pada quae turpe

caufam continent negabit efie leruanda.
9. Sed nunc de iure non ambigitur: hoc mo-
ti**™*» do quaeritur 9. an quemadmodum more
«uJmaS*. rnilitari transfugis negatu eft po Illimi nili:
ita &
ijs qui femel a Deo ad humani generis

hoffem defciuerunt,praeclufus fit omnisa-

dicus mifericordiae Dei : fic yt a partibus in
quas femel tranfiuerunt, nunquam difcede
) . re liceat- Et hoc quidem qui affirmant in-
de c fle dicunt : vel quod poenitentia , quam
,
peccatorum remiffionem prscedere oporr
tetxo;
 1 *

i i b k r iit &
<cf io. nulla vn quam ducantur: inhibente
fcilicet illamDaemone,quem omnium fua- ve rf
rum a&ionum afliduum monitore habent:
vel fi quae animum fubeat Iudae proditori?
perfimillimumeflen. cuiadmifliim quide lu
1*
facinus difplicuit nihilominus tamen refi- ay.Veif”
puit,ad Deumq; eft conuerfus fed potius :

delperatione vltimaaffe&us.mortem dam

natiflimam fibi fua manu quaiftuit.Quod &
fagae,vt alibi di&um eft 12. faepe faciunt.Et
hoc quidem non fum exagitaturus Theo- <a p.«.
logorum rationibus ; fed tantum id quod
de lagarum peruicacia pertinaciaque ex,

earum quaeftionibus non paucis comper-

tum habeo le&ori communicare. Etcertfc
plerafque memini me audire quae diceret ,

non femel inccftifle fe Cupidinem amolien

dorum a le fuorum Magiftellorum: tum
ejuod ab i js data fibi verba iam viderent:tu
maximi, quod eoru intolerabilis efleteru-
delitas,atque faeuitia non quiuifle tamen
:

fe illis ex pedire: quod ftatim ac ea animum mmii -

fubiret cogitatio, adeflent corim , atque id

con filium verberibus etiam aniroaduerte-
tent. Ac fi ne id quidem facerent.tamen ad
irritum ceeidifle, quae ad eam rem adhibita
ellent, remedia omnia. Agathina Francifcl
Sartoris vxor '^um eam tam durae ferui-
13.

tutis taederet; quod multi efficax ad id re- hirriit»*

medium efle,fed impi£ putant; eo ipfa tari-
dcw vtidccreuit. Ergo in Saruerden vici-
 5<f5 DAEMbrtot ATRII Kt SAG.’
Dum oppidum proficifcitur, itercomitafl*
te Eua Albentis Vvon Kirchel filia,atque 2l

loci curione fe iterum baptifmo luftraricii

rat.ea ipfa Eua proparentis in hoc faciente
offi Jum :Nihilo magis tamen deftitit ne-
quam ille fpiritus eam fftignis, calcibufque
J
pofte^ impeterejfordibus v ndiquaque ob-
lito ore fcedare,ac quam potuit indignifii-
me habere. Non inculcabo quod villaead
«*
lib. 2.0.2.
Ionam 14. puellulae cuidam iam
accidifTe
dixiifcilicetfernela fortilega matre malis
artibus initiatam nullis cotra inftitutis tam
fande informari potuifleiquin in ea iusali-
quod femper fibi Df mon retineret, ac ven-
dicaret. Nempe haec vera pridem querela
fuit, nunquam tam bene deterfum morta-
rium reperiri; quin in eo contufarum her-
barum odor aliquis fu perfit. Quod ago,fic
didum nointeIligo:quafiChironiu,quod
aiunt, atq; immedicabile vulnus id e0e exi-
ftimem: Nunquidenimquicadit nonad- H
*<• ijciet,vt refu rgat 5 ? Et qu i auerlus eft,non
1

lUcxcas.
reuertetur ? aut quis pominum impediet,
ne foluat compeditos, illumet caecos,vincii
la difrumpat? Sed hoc dico Sagas maxime,
dumfuifuntarbitrijjldeft, nulla vrgentur
i
(' difquifitione,cuftodia,eqnuleis, celatum
quoad earum eft hoc toturfK femper habe-
re,mordic» tenere Vt creda illis ab ea qua
:

fic putatur carceris miferia : etfi ne id fem-

per quidem , vt modo didu eft , ncceflariu
“ pror- I
 tu ix ut
pfdrfusDeo fic permittente, aCculpam ea-
rum expiante fallitis effe initium. Quemad
modum ab infenfiifimo hofle aperta Phe-
raei iafonis vomica, quam medici fanare n6
poterant,eum ab im minente, certacj; mor-
quod circumferunt no
te vindicauit: vt hic
ftratesprouerbium,fi alibi vfquam verifli-
me poflit praedicari per infortuniu, ad fce-
licitatem commodifiimam faepe viam ape-
riri. Cuius rei vel illud abunde magnum
eftargumentum,quod vno ore omnes fagg
di£fcitant,illum Jfibi miferis libertatis diem
primum iliuxiffe , quo Iudex vim,te’rrore,
cruciatus admouiflet: Rogare ideo vehe-
menter ne fe iudicio abfolueiet,ac rurfum
tyranno illiinferuitutetraderent; Vnicu
fupereffe remedium, fi interea dum refipif
cerent, adroifforumq; pceniteret, citiflim*
morti offeretur. Alias quas iudicio prodi-
mulftarent s
diffet copertas,ac confeffas,fic
Neque enim aliter finem fceleribu$,malefi*
cijfq; fuis fa&uras, vel fi id maxime cupiSt;
adeo non ceffat luis tantifper Daemon im-
minere,atq; inflare, dum liint \ cuft odia il-
la liberas.nec adhuc in iuris ceuafvlo cdclu
f^acconftitutae.fedTiaec magis eft vtT* heo-
!ogorum,quod iaqi diximus,iudicio relin-
quamus, hoc modo cotentirccenfere quod
ficobferuauimus.
MVLTA ESSE QVAE A NOSTRAE AETA*
Ii/ qutfitQnb.rttr*forttlegQsfriufqua eas torme-

tu
 Jrf* ftXBMONOL ATRIIAt
ii/ ddbibebm , vjurpdri folent ai impedtenidi,
quibus tormentorum vim eludere dicuntur /in-
famationes : /e d purum Uudato more idfierij
quodfit, vt eft m prouerbid , t /4««w clauo extun*
dere,mAlum malo dept Heri.

CA F. IX.
Lerique (aiunt V IpianUS i. & Fabius z)
1.1.
cauU Dc
tf.

Qijxft.D.
in
P
facile
lic tormenta contemnunt, vt patientia

mendacium faciat. Quod & de Leae-

1.
na meretrice, A naxarcho, A ntiphila Cyre-
.

lnftitut. o- ftenfijalijfque
multis /criptum reliquerunt
.
1ator.lib.5- Plinius $.& Valerius 4-quotidianaque adeo
«P-4* experientia iam tritum j vulgatumqueeft.
3* Verum cum vel id a corporis duritia;vel ab
ti.Hift.na.
itiimiobfirmatione faepeproficifcicoftetfrc,
y cap.t}- minus iam mirum , nouumq; videri debet i
4*
lib.g.ca.4' fiquidem eo progredi pofle humanam to-
5* lerantiam. Et Marius 5. qui incili cruris ve-
Plutarch. hementiffimos , diutUrnofque dolores ta*
in eius vita citus tulit : & Lacon 6 . puer, clii celata fub

s > 1
6
IdcminLa
*
VefteVuIpecula nulla
f oniris a-
f»ophtcgm
vifcerfl
dilaniationeqiie, vel minimam doloris vo-
cem exprimere potuit, fatis, fuperque de-
laceratione*

; j5r
monftrant. Atquod diftorfa, Contenta, per
vim addu&a brachia, & quod de Mummo#
lopraefe&ofubChilperico refert Grcgo-
y< riusTurortenfisy. poft tergUm Strabe re*
Li.tf.hili.uin&a:Vel ad trocleas extenla fubterfixi e- :
t* -Jr
, Iranco.ca*
tiam fudibus vngues nullo doloris fenfu af-
iV
ficiantur i fomnumque, qui nili id quieti ca-
CJ0K. pipo-
6C«?
'
>4*7 1
1 \
 1 ! 1 1 K II|.

pi poteft, contra fxpt concilient : hocceri^

omnium fidem long£ vincit, ac fup,erat. Et
tame res eft fic nota, ac perfpe&a ijs,qui fon-
tes,maximeque fortilegij delatos iftiufmo-
di tormentis exercent 2 vtin hoc praecipua
cura incumbant, qua ratione artem arte de-
ludant,clauum clauo extrudant.Ergo alijs
Cautio eft,vt ^ liftoribus fublimes de domo
tollantur, ac abrepti jl terra, A nthei inftar,
in carcerem deportentur. Quem moYem iit
’
vfuprffertim habentGermani.qui vaftum
regnum incolunt : fimili puto ratione, qua
Vogefinoftrates, prafefertimq; ruftici nup-
turas,atquead (aera connubia lia properati
te 9 virgines validiffimorum duorum ho-
minum implicatis, atque innexis brachijs
in ipfo domus limine imponunt , atque ita
fedentesin aedem facram efferri curant:ra*
ti omnem carminibus,incantationibufqu e,
fi quae fort£ ad impediendum matrimo-
nium poftei intercedant , ea re praecludi
viam, atque aditum ; Alijs hoc curae eft,vc
detra&a omni vefte tunica interiore in-
duant , qjuam vno die neUerlnt , texerint ac
confucrii\t2 Namque operofum,& diffici-
le elfeconuenit,quod tantam difficultatem
vincere, atque expugnare queat. Sunt &
qui ab imis plantis pedum ad verticem ca-
pitis vfque depilatos , ac derafos tormenti*
exhibeant : quod DaeiOonem in crinibus,
ac pilis receptum habere credant. Quod
't-Aa
-
j • r.V
. . v
• '
iam
* #
 u
*.* ;
-
v
: . -T
s
•
*av 5^ . iSSCfti ^ i? A»^ 1

yft TV A 1 )fc O ff OTL A T R f I AH tk&

hm olim Domitiani Imperatoris iufTu lif
'

Apollonium Thyanaeum vfurpatum tcfta

ia Apollo, tur Philoftratus8. Nam & is fibU crinibus
ii vir». ea. j Yifiones nafeinon femel ant£ digerat /fer-
llb * "
«*«»:
fumque ob id ijs admoneri valde merue- ’

bat.Et non itapride Alexia Gallaea Beriiw-

9-. curiana cum maxime cuperet maleficia
C
faa qusftori palktn facere, nec tam c id pofc .

7^id. JDceib;
idi. fet per praefentem^vt arebat, D^monemrroi.
Ji,j? >'.

•*!
gauit fibi crines abfeindi, ac in ignem poni.
#K ii Quo fa&oecepltflatim omnia numerando* «

f=
percSferc, quae eius du&u,atq$ aufpicio ad-
mififfet. Sic forte operum DeivUq; atmu- ;

p..
fator im probus Daemon hoc ilfms effinge^*?
re voluit :
quoddeSampfonein Biblijsle- •

IB.
gitur ro.comae tonfurailli interdiflafuifle
UU.L6.
:> -V
oraculo, fi vires fibi fato attributas incolu- VJ
raS-fV*
mes,ac faluas habere vellet: quod earum feT
des in capillitio eflet coflituta. Non dehinc’
& qui inie&a in os frigida inde putet detur
n. bariDaemonem.llofa Gerardina ji.fatetur
m- Ibs«o sti- jlac vnareacj.du&am fe vt veruiateretur,-
,

Nouem. aliafqj ots premendi rationes le pro nihilo

SA-- mc habuitife» Quod (equitur iam mullorum o-
pinion£ fiia experientia obtinuit,«aq> ad-e&
que magni nominis prtncipf hoc ipfo anno
Serrae, qui pagus in ditione eftD.Ioannis^

;
ienuncuriateftcm, fpe&atoremq; habuit.
" a'5s
Quad ru pedes con ftr ingufltur,ac in lacum
-V frigida opplctum immerguntur; fi inco-
lumes enatant, pro manifeftis :fin fubmer-
Js& guntur*
-/

r.
 7

m - 1

I •
n
11

K'l^wHSfe* t I Jt ! R III. in
£uhtur, pro infontibus habentur. Quod \
V etiam Defidetius Gandohius 12. inter a- xj.

Jia, quae affirmabat /bhilegorum pto- sdtturi* ii SS

pria pro indubitato dnarrauit. Qutmos®^^^. 8

i Sdxonia 13. Occidentali , maximeque $ u»g. i

ii

lipe^phali* »d. nos prinum perwnif- lex * nli '

.
/e creditur : Et antea
Forte illum ac- conftimt.
Ceperant ab Iliyrijs, ac Tribailis.
jj

apiid eos mulieres fafcinatrices fuifle , quae

N « aP o1» Nam& .
M
.ttc vefte quidem degrauatae mergi poflent, t
,

* • refert ex Ifigoiio Plinius 14. Spranger 15. Hift. nat. Hi

& Inftitoris aliud i fe obferuatum memo ' «p.=.

rant: vt fcilicet auerfae ad quaefitorem ra- Terti*p«r. ;

piantur. Quaefitoris fiquidem animbmii '

it
Jas miferatione occupare: imo potius fafci- ,

eum vel tantillum afpe&u praeuer- niTiib.ijt

iiare,fi
^
l. tere queant Non minus itf.quim qui horni
*
tiem videre prior Occupat bafilifcus, aut c- /
tiamiupus:
— lufi Mctrim videre priores 17. . 17.
Quarum omnium rerum caufarh fi cjuisllu
diofiiitsexquirat.ntinailamputo probabi-
liorem reperiet, qu^m qtiodEjacrr.Ontali-
'?bus experimentis occafiOnem c6/uIto prse-
1
bet : materiamq; vel uti fdbminiftrit, qua
J
liiomines ad tentaildum Deiim prociiuiau' >r, <V'

rei efficianttif idum fcilicet ea oinittunt, ac

fifcgligunt, qu* ad mantjmfuntremediaa- mm Wm
jiena,infolentia,&quipaemonemauthO' j.
i*.

^erii,mOriitoremque potius habent,(edaif-

iur,acprob5ti8.Qi’j longe maxima in illis
* a x cft A '•
l.Jr*?!

.X * vSr
 572, DAlM ONOt ATRHTAE SAG.
eft impietas :
quamque Deus olim dipfadit
venenatis moribus in Ifra£litas vindican-
dam cenfuit idem nifi ab ea nobis tempe-
;

ramus in nos exemplum editurus Satanx*

tf I

f§. qui ferpens antiquus e£hp,paratumq;fem#

Afocat c* per habet, qud inficiat, venenum hos per-
1 ».
mittendo, ac condonando*. At, inquiet ali-
quis, iftoaqux periculo-, iroolaminaccaii-
dentis,ignotorumq; vomeru m,qudd Ion*
gefxUiuseff , olimvfosfuiffe Cnriftianos
JOr.
ca-MennS»
ieftantur facri canones io^ Et iam ante^Mo
»q 4* fes potionem cum execratione,&deuotio- :

neijs mulieribus dari iufferat, quat ftupri j

effent infimulatx ; quo rei veritas, qttx alio-

'

qiii in occulto erat , manfura lucem fuaitt

obtineret: NeqUe tamen quifquam ed ze£. i-
c
loty
J
pix faicrificidffic 'enim vulgo appella
* V ... r • rr
.

bant) tentatum
.

fuiffe Deum dixit cum id,

:
_

at.
ex eius prxcepto eflfet : vti in Nurherdru mi
Uh.s*
libris ii. perhibetur. Sed hoc eius xtatis
proprium fuit e*empludura& ceruicis po-
pulo in adulterium i cuius tum frequentifi»
(imx erant occafio nes,pro tempore id con-
»• ceffit Dominus, qUi (vtinquitD. Augufti-
lulvquaft* nusii.)nduitquid quemquepati, ac ferre
1x0 *
oporteat Neque tamen nutlcrc^e in argu-
mentum adduci poteft,cum peregrina eiufi»
ra de purg modi lUdiciaChriftianis prohibita fint,atqj
vuigarfd!*' interdi&a ^.Euangelij fiquide difertis ver-
<an. Menna. bis monemur occulta, ineognitaque illi rd-
linquere :
qui folus nouit corda filiorum
.mi
 »
* #

l llHR HI, |7j

tiominum,nec ea aliter rimari, atque inda-
gare, qu^m iudiciorum ordopoftulat : vo-
luntaria fcilicet,autexpreflaireisc6feflio- >

fie, teiliumque non iure refutatorum ma-

nifeftis,ac indubitatis elogijs : Nemo enim ,

(inquitD.Auguftinus24 qui quod ratio-

) .
»4*

nabili confilio fiat habet, Deum fuum ten

fare debet. Faceflant igitur e nobis iftae in-
quifitipnesillegitimae, illicitae, ac damnat»,
ne meritq audiamus, quod olim i Phari-
faeis Chrifto per fummam iniuriam obie-
dum eft : Nes fcilicet no eijcere Daemonia,
nifi per Beel^ebub principem Daemonio- mi
rum z 5. quod Eufefiius ad Hieroclem
aut 1$.
feribens de qupdam loquitur Istijxoya, &m- Mitth ea 4.
?
veiC
itidem illis arti- *

bus, quas in fortilegis damnamus, accuia-

mus,ac reprehendimus ripfos tamep aggre
44
detentare, ac ad pcenam, iuppliciumque ra
c p

pere Et quod fadi indignitatem etiam au-

:
I

i
get legis, iudiciorumq; fpecie adumbrare,:’ Ua 4
r -W
v
authoritate defendcre,atq; adep pofierita- i
*'•>
.»:*

ti exemplum, documentumq; relinquere»

Nam cert£ more hominum euenit,vtquiin
eorum animos publici inuafit error , hunc
pofteriores mordicusteneant,ac,quod lo-
quutur iuris do&ores , pro veritate habeat.
I
Re&i apud nos locum tenet error (inquit **•
L<tr

Seneca i£.)vbi publicus faftus eft. EpifLiii.***

FVTVRORVM SCI ESTTIAM DEI ESSE

fr ofria :fi quapojtb Ddmues puditi tjfe rideit'
/>
A* 3 tm. "
} « fr

i \
 ^74 Daimonoi athiiXi Jaq.
tur,velpufa.fmc tantum fjfe,& comesuram ex
proterit orum fagaci induttiiM: vel e orum, qua ip-
/f ait quando conft:tueruntfacerf,prddifttanem af*
•
fi Ratam :
yel deriity eorum, qua e hrgmqms, V4-
tijfqiieregmibuf maxima celeritati ctnquijuu
runt,pr*oc(upatam nuntiationem,
CAP, X.
'
v ;
-

vnum Deu mefle rerum futura-

f*fto hp.
r.

P Fines
rum cognitionem, ac prouidentia 1 q-
quuntur omnes, qui pietatem aliqua cotur,
loan.* fal*. ac retinent £t Chriftus i.id ie fuosambi-
i.

4 i.uapjci, tiofius dejnftaurandi regni Ifraejitici tem-

** pore miaeftionc afferentes coercuit,'inquies
non elic illorum fciretem para, qus pate*
«P‘* infuapoteftatepofuifTet.QtJreyfllf (inquie-
5 **
b at Socrates i.) xtf Qtotg do fiySro ro/a
Iib. 4 dc « tx«V0( oroL©^v/ra/ tvx
dia & Pindarus quoq^etfi ea vixit $tate,qu$ mor-~ ;

f* ioCf**
.
talium menfesprauis Daemonu erroribus
adhuc implicatas habebat.-cscam tamen fu
V\v7y turorum (cientia apud homipes effe dixit,
V
y r ad eaq; folam c}iuini luminis perfpicacitatd!
Apud Gcl atque acumen penetrare poffe idem fen-
0
titPac « uiMS ^'
S;«Tub ii
r Si qui (inquit) qua euentura funt prauideant,
h Alqmparem oui.
< A pol Ionius Tyanqeus j.qui nihil eoru,qu^
i5c1a»r.*j.
f-‘ rc ponent hqmincs ,
ignorare fe profef-
luse ft:diuinanditamen artemomnemhu-
toanae naturae metas excedere, & vtru qmfi.
piam yerc ipfam npfcet, fe nefeire dixit j
&k 1

Im$
 :

L 1«ir IfT. 171

f mfc etiam 6. fe perhorrefcere,tanquam de •*.

Dijs male fcn«entes,qui quae Deorum kint

fefe praenofcere audent aflercrc. lulianus uomituoi
» n • habuit.
quoque cognomento A poirata quamuis :

(inquit Ammianus 7 ) praefagiorum fLifci-

.

rationi cflfct deditiflimus : futurarum ta- Rerum g«

mpn rerum enemus fu peras poteftatesfo ,/u.uw. is.
Jas praedicere pofle.Et tamen oppleuithgc
opinio non tantum Eth nicos, quorum Dij
.funt Daemonia : fed&Chrittianos, qui in
•
vero Deo arfpywnr x&j **faou<r3>f<r<^ >gnoC-
;
eunt, vaticini js,oftentis, oraculis, fomnijv
•cdiuinationibus futura prxfentiri pofTe.v
Daemonibufque, qui ijs vulgo praeefle cre-
‘
/duncur, fatidicam vim inefle, quae raro con
ie&ura aberraret. Diiertaeft (inquiunt qui
has tuentur partes ) in eam fententiam D. f.
Bafilij oratio 8 Dasmonesplerunquefutu-
.
P*
E ***
raprxdicerc.ltemD.Auguftini? eosmul-
‘
toante cognita praenuntiare , qukm eue capuli*.
niant: vti aliquando Serapis fecit, qui fui fi C ip><*
'

, muherum intra certum tempus ?uerten-

p
'T.
^
ff

dura, omnemque de caetero fui cultum, ac

religionem cum deteftatione abolendam
praedixit. £t Pythoniflae Daemon Samudis
aflimulata perfona Sauli nunciauit futu-
rum, poftridicVt regnum, liberofquevnV
t»*
cum vita amitteret io. Cimoni canis n. id
f R<J l#<
eftDaemon canina fpecie,acforma confpb
cuus, humana voce inter latratus >loquu<
tus ccrtjffimumpraelignificauit interitum
At •ihv
T Daemon
r A. •
 v ,

‘fj$ pAEMONOtATRBIAJI SA>>.

Pf mp alius habitu iuuenis flaua capfarie ap*
+kl f
it. parentis lulianode quo proximi men-
1 1,
{Sonart
illi in Phrygia moe
tio habita eft, praedixit
AnqaUQ.
fpo*. riendu efle ; quod & np multo polt euenit,
m >3 *

Aimonus
Alia itidem, fi ad receptiora deucpiendum
Monade eftjGuntchrammu 13. Aureliae, ac Burgun-
de gcft. dionum regem certiorem fecit non mod$
** ai
»*?& anni ac diei, verum etiam horae, qua Chari-
S cap.
Greg. Tuto, bertu$,e viuis effet abiturus.Et nunc nuper
jitM.ca.14.
jan ^Ni Co j a i|V)ichaelisi4.vxori quatriduo,

tar. inagrostiwc antequS in vincula c6ijceretur,eaus3 venefi

^.4. Non.
cij'diiftura^Magiftellofuoiditiiibi euen-
V i j.
turu certo admonita efbabundantq; omni-
II no tu veterum, tu recentioru hiftorif iftiu£
modiexemplis,in quibus Daemonii praedi- .?

6a»re atq; eu entis c6probata,confirmataq

reperiuptur.C^uid ergol nofne in easangu- : ;

ilias ifbis argumentis, atq; exemplis conijci )

patiemur vt concedamus Deum nequiiii-

:

mae omniu,quas vnquam condidit , naturas

r- id communicare, quod eiusin rerum Eum* %
narum djTpenfatipne prouidtntiam praeci- .

./
f.
1 pue ollendit.ac demonftrat?Minimd vero:
fed quemadmodu caeterarum , quae in Deo
^ ,

fflgltoJL.'.*
/'
elucent virtutum vbique aemulator, atque
adumbrator c(lDiabolus:ita& hicftrenufc,
mm •
7;
l

(i vfquam vires fuas effundit, atque ex pli-

cat : quod nulla adeo re magis capiantur

'f*:
ilfe F homines, quam eorum , quae impendent,
fiue bona, fui e mala fint, anticipata, ac pr*-
raflB&a
rtfV Ci 77 7 cepta cognitione ; Tum facilis, & expir
r 7 ,’r- „ ;<V.ri
'

> '

ditaeft

w
’
• '
• •

vj!' t"„ v* V. » Jji

’
"*
Irfcjti}' !'

I
r
1 /
1 » * * Mi, 4 • •
i7t
v

. omnia natura Primum

(lita eft illi ad haec .

ab v Irima antiquitate vnd e inccepit rerum

omnium memoria:quarum (vt inquit D»
pafilius) com paratione,ac collatione futu-
ras conie&ura nos etiam fx pe aflequimur*
P r aetereSi fenfus quo prapd itus eft,acumen,
&fubtilitas, motus quo fertur pernicitas,
ac velocitas-.Et ipfa in mutandis, variandif-
quereb. prompta facilitas. Siquidem eum
morbos immittere,aercm ipfum vitiare,ac
corrumpereihomines in fuam fententiam
illicere; nouas rebus facies in ducere mul-
taq; alia.vel ad prodigium facere pofle au-
thoreftidemD. Auguftinus, ad eorum,
quae iam citant maturam renuntiationem,
vel quae impendent , ac ventura funt oocu-
patampraedi&ione pronum iter, facilem-
f" que viam illi expediunt. Vitae diuturnitas
! primis hominib. otium feciffe dicitur ob-
feruandarum rerum, vnde manauitAftro-
nomia, per quam regnorum euerfiones,
praelia,fru&uum prouentus, morbi, atque
ijs firtiilia praenofei creduntur. Quid igitur
•
conditum orbem per>
miruro,fi,qtii poft
i
'
petuam, integram, omnifque adeo fomni
V expertem aetatem traduxerunt, Daemones
aliquam (ibi recordatione adeo vegeta, ac
ratiocinatione libera facultate conicftan-
di comparauerunt? Medici impendentes
morbos ex ciborum fatietate,& faftidio,
membrorum laffitudine,nofturnainquie-
V Aa J
te, a*
 .

w^51
f7t 'DA1M0H0L ATRII Af «AQ.
tealij$queprognofticispraefagunt,eorunp
dcm,vbiinccfferunt, vel pertinaciam, vel
Kr/A.. ’
t *d*lv
curationem ex furoribus , deie&ionibus, :

'•’
5
muitifq; id genus fignis xf/otycotf augurans
£ZD^>«'V '

'*
tur.Et ha>c non multo cofidemius^certiufi
s«S •./
que iudicabunt Daemones, quibus interio-
JgSgti
res, ac reconditiores quxqj natnrxlatebrj
magis patent, quim dies ipfe mortalibus
appetente meridie. Exterarum gentium
xes geftac per equos difpofito$,aiiaque via-
i-ji-V

ys>;> rum compendia ad potctiojrum aures tan>

. cito fspeperueniuntjVt incredibilis tenui-
P»-' oribus videri poffit tanta celeritas, nifi eius i

fidem pridem confirmalTetexperientia. :

:
|
Sgf; t Etiam dubitamus fateri illa,quae in remo-
uae ingemo-
>>/
,

tisptocul oris, ac regionibus eueniunt, eo i

;y>

fer£ quo fiunt momento renuntiaria Dne

monibuspoffe , que deinde homines pro
X
V .
1

fenfusfuitarditate mirentur, ac tanquam.

prognoftica arripiam? Nam certe illos mi- ;
-

nimotemporisipatio maxima locorum in -

interualla trafcurrere pofle , alibi proprijs

ad eam rem exemplis fic eft demoftratum,
45 vt nihil nunc fit necefie idem dolium vo-
leere.Quanquam fi quis quicquam pr^ter-

ei defideret,huicabundi fatisfacere debe-

ant,qu«tum Graecatum Latini authores in
eamfententiam meminerunt: Caftorem, 1 ••

fSm.
& Pollucemjllomf Latinorum ftragem eo
ipfodiemuntiafle, quo inagroTufculano
*.
v* eft editatEtLocrenfium ij.in Crotoniatas
*dS*-
mEL
*c
 ;

I B I R ITT. s?9
#d Sacram fluuium vi&oriam Lacedaemo-
nem Corinthum, atqUe Athenas,fimul atq
parta fuit,e0e perlatam, Apollonium, cum
In AEgyptoc(Tef,nouiirc tamen quae Ro-
mae fiebant in exercitu contra Vitellium
Jmper^torem.RurfiisnLcum Ephefi me-
ridic difputaret, ac id temporis Domitia- v^ttex^
nus R omae occideretur , rem totam quafi
praefentem, atque ante oculos polita mul- #

tispartieulatimnarraui(Te:Etatauoru no- •

ftrorum memoria Ludouico Galiiaru rcr

.
gi eius nominis Vndecimo pro certo nun-
tiatum, vti CarolusDuxBurgundi*cun>
vniuerfo exercitu ad hanc vrbemcffuide#
Ictufque e(Tet.Licetenim no minus decem
dierum itinere 2 beflct,tamen poft comper ^2?
tum efteaipfahoraad interhecronemcx-
fumBurgundionem,qua illiidnuntiatuni
fucrat.vt alia tam multa omittam, quxpafii - -
(imfilperiorum temporu res geftaslegcn*
tibus occurrunt. Haec igitur conicchiris,
'
obferuationibus, occupatione rumoris,vfg
ftcceleratione, alijfque alienioribus mo-
dis tota nititur rerum futurarum prxfif*-
iiificatio.Non ineft certa, cqnftans,indulMg*
tata, (labilis, firma, atque perpetua,qualen^-^^
in vnoDeo (cuialiud nifipraefpns temput
nullum e(l)fa$ eft agnofeere; Porro adeo
obnixe hxcfiunt^Dxmone,vd vtindead-
piirationem , beneuolentiamque apud
fups copcilictjvcj v**duejfu$defc&ionem

F*
 fip P ABWONOtATRlIAH S Afl.
pr2momtos,aique obfirmatps habeat, ybj
fe i licet ex vinculis de fe refppnderecogun
'
turf Nam certe pleriqueorones,quiin ea
;
forte, ac conditione fuerunt, id ita fibie-
ueniflfe recenfuerunt. Ians Gerardins 17.
_ **•
r
cum illi ceu indignabundus in carcera vit-
w
©4^«* tadetraxiflet,ac capillos difieci{Tet,n untia-
*** uit futurum, vt poftridi^adquaeftionem,
accruciaturo abriperetur .Idem fecit Franr
* cifco peilaeo iS.cum fe in coruum effinxif-
Ibidem 1+. fet,atque ea forma illi in carcere ap parui^
1 ‘*°f
fet.Tum epiapi Annae Moreliae 19.au prae-
4
i>. terea grauiter eft interminatus, ne fe, con-
Hadonuiii? (cuSfue iudicio proderet. Alexiae Belhoriap |
mu 1 o.Dridie eius diei,quo erat torquenda,ti- ,

a ®- gnificauitadeiTe^x vrbe carnificem, qui il-

. f

IdaqulsiV km quide** indigniffime effet accepturus»

1

caUanu. fed caueret,ne dum fe exigui teporis crq-

*5 ® 7,
it
ciatibuvvuU exemptam, in laeuifiimy, cer-
Huccuti* tiffimumquefuppliciurnincurreret. Ac ne
ancDfc^pr, hocquidtm tic inultum laturam enim
, fe

prstere& grauiffinfe in illam linguas hanc .

Jeuitatem, facilitatemque ^vindicaturum,

Ioannes Rorarius 21, cum eius diei fumma
luce, quo die erat vltimo fupplicio afficien
dus,^ cuftodia de more inuiferetur , ac ro-
£ garetur ecquid animi haberet: Satis equi-
dem pro tempore, ref^pditilie\ fed quid fi

adhuc cupis de me promereri, id age pro-

per^nam hpdiepoitremum me vides. Aff
eum cuftodia, vt hunc illi metum ad ime-
 .

t^iBK Iit jf*

1
fet,nihildum feintellexiffecJiceretf, quirt
integra, faluaque deberent illi efie omnia.
N*tu, infitille, incaflum verba mihi dare .-xf.

conafis, qui rem omnem ^ Magi ftell orneo

hac node didicerim, fitriulq. ea, quafi prae-
fens omnibus aflfuiflet, prolixd recenfuit.' iVi

Eaderhque ipfa,cilrn aliquot poft horas ca*

pitaltter damnandus ad fiibfel lia confifte-
* ret, iudicibusfuisenarrauit:Hoc etiam ad-
ijciensMagiftellum illum fuum fuperiorl
node non defijfle fecum verfari,a ded pU-i
Ullo corporent & folo digitos odovixex-
tareVideretur,talemTagetcm,quem haud
dubie Dsmonem aliquem fuifle credi paf
eftjCuminagrofTarquinienfi terra arare-
<ur,&fulcus altius effet impfeflus , de re*
j

i'
jjenteapparuiffe refert Cicero 22. Nihilo*
miriufqUe gladio tam obloiigo fucdndttftl tiKn
fuifre,qt&m fi vir effet athletico aliquo ha-
'h bitu praeditus*

&VOD DlCtVM EST &AEMOSES

fuil adejfe, etiam inter ipfes ludicum confeffiu,
nemini wird videri debere : cum & iti interiori * r
\Y
bus facrartjsjQcifque adeb frtfentit maio*
fati Oenerabilibm aliquando intetfuijfe repo*
tiamur.Tutii obiter recitata de ea re memora*
hila biforia: Et dijputata quaftto, anpofiiht D4*
monesfeijs tantUm, quibus Videtur etiam
Xfti
multij prafmtbm^ovjpmndesprobete.
•
( :
52-wr CAPVT
 !

B Afi M O K V) X ATRII AR f A#;

CAPVT XI. .

^ll»*ded atque augufta Iodi

fari&a,
cutufquAmreligto eft, qua Daemon
violare non tentet , ita audax, &te-

iherarius perrumpit omnia, dum praedam

fuam feratur, mortalibufque infidiasin-
ftruitiln templorum facratroribus adytis*
in concionibus facris, in Anachoritarurat
cellis in eorum qui mundum ciurautrunt
fodalitijs,& frequens, &afliduus i vtiquafe
eitls du&u,*uipicioq; ibi patrantur facino>.
indicant Imo&aufum fe inferre ci*
ira fatis

quem olirn fuorum Deus celebrabat, cori-

tientuiteftaturlobi x-hiitoria» vtiam nal- ^
rum videri no debear, fi in i pfoiuri$ /aera-
rio inter medios iudicum cofefiiiscum fuit
confiftere,ac veluti vadimonium obire au». '1

deat.Et ea quidem , priufquam forumjtt-

diciaque attingerem, faep^auditfer^mcon» ..
- •

tigifle : nihilque magis me afficiebant/ •

qu^m quosriutrices vagientibus infantib*

delemurum, laruarumque occurfationi-
t>Us terrores afferre folet: tfjunc poftquarri
praefens attentius obferuaui omuia^exque
inanifeffiffimis argumentis rem totam ce^
tiuscognoui,iam fa<5fcu$ cdfrrmatior, haud
dubitauieamquoquealifsprodere, nihil
Ale tamen iniquiorem, fi no credant, habi-
turis, qu&m habere eos voluitfetq, qui mihi
inexperto ohm talia narrabant. Ex multi*
"
•t M •
I<r *
*
m igitur
® .
— .
•
.1

*
I '
j ^
i
igitur vnum fide
tm iff.

mea le&or tibi exponam*

3*s

qunddum quaefitqris officio fungor ipfo

oculis meis viderim. Ve^ficam quan-
daro Afinarixnomen vuqfusab Ala-
(ei
rio marito fecerat) fi c premebam didis te-
ftium, vtiam effugio , auttergiuerfationi
locusnuiJusei relinqueretur:ltaq; objfe id
.
compafauerat, vt admifTa omnia fua velle
I patefacere videretur, cu illi rn vuku color
i Subito immutari, oculi in aduerfum carce-
P ris angulum cum i^upore defigi, oratio*
mens denique ipfa coepit excidere . Rogo»
ecquisipfam morbus adeo repente inua-
L fi|fet:Refpondet ex illius anguli fu periore
parte.vidcre fe Magiftellufuum manus fi-*
bi ferociter oftentante, quales habent can-
*
eri bifurcas, ac dentatasriamque inuolatu-
rofimilem appaTere. Eo oculos conuer-
to; Pergit ilbt obnixe mento etiam digito
i

dtmonftrare: Nihil adtfefto.lubeot»*

jjr
•
Vnen prxTeriaefTe animo, multa 5«: fccure*
& confidenter in Magiftclli illius contem-
ptum , faftidiiimque praefatus* Ex eo igi-
tur timore iam' fe collegerat, ac pergebat
de fe narrare, quxant£ occeperat: c&m de-
|
fc nuo ex alio angulo prominente illu enedr-

f' fniteraduertit.mutaraiam perfons, vti qui

f fcenx alicui feruiunt* ac reftis cornibus in-
l v ftruda fronte, quafi eam ilfico ijseflet int-

•5)» petiturus, fed rurfum derifus,ac ctia» cofi

tiicijs profeifius abijt, nec ab ea deinceps
<• vifutf

I t
- •
 H

i '
$84 t) AEMONOtATREt AE
Vifus eftjvti ipfa iamiam ad rogum profo»,
&ura declarauit. Idem Vici Mediomatri-
cum non muMs ante annis contigiflfe audi-
neram. Et mcquidem fefe offert quaeftio
fua quoque digna agitatione. Cuiquamnl
tsteris,qui funt etiam pracfentes, nihil ad-
tiertentibus Daemones fe videndos pr$be* J,
re poffintPNam certe nec ego tum, cum A- ,

finaria illaMagiftellum fuumaded obnixi

confpiciendum mihi demonftrabat, quic-
quamipfevel intentiffimusvidi.* Etextitit
Adhuc nemo quod audiuerim me in hoc
-
perfpicacior,quantumcumque oculorum
aciem ipfe intenderit. Quae res aut affe&a-
tum in.fagis mendacium arguit * forte ge-
ftientibus ex eo qu*ftoribus fuis metumM
aliquemr,vt eftfaepe illarum malitia, inijce-
re, aut in Daemonibus facultatem ,vti diftd 4

eft, quibus velint fefe oftendendi, caeteris

quaquauerfum adfint nihil quicquam cer-* j
«fe. nentibus.Illudneutiquairimihlperfuade-
r

;
}
; repoflum ;qui intellexerim, imd viderim *
ipfeficeocafucommouerii ac percellifa-
*r _ • • 4 I • • ^ • %
 .

i 1 b k * m.
fiderim prsftigias efle Dfmdnum,quibii£
fcorurti tanttim ,
quorum velint afpeffcutti
pf*ftringant;citerofum liberum , atqud
inoflfenfum relinquant. Nam fi
,
quemad-
modum Opticis placet, ita induetur fenfui.
oculorum, vti aer, quiihtermedius eft, vel
luceivel tenebris,quam eius ImX&i/a* effe
d icunr afficitur, vtrumque autem Daemo-
nibus promptum eft pro libidine variarfc
£.fi quidem ijs aDeoaerispoteftaseftattri Xdivhfh
buta;iam dubium nemini efle debet, quin ct.i.rtite

Quoque fe videndi, aut n5 videndi, quibus J

velint, copiam facere poffint:Nam & quod
ftudendum magis eft, boc prfterei efficiut ’

(inquit La&antiusj.) vt quae non funt,fic

f
iamen quafi f?nt,confpiciendi hominibus Lib.u d» v
et<**
exhibeant. Quam obeaufam non inepte
*

quidam 4-ilios oculorum appellauitjludi- 4>

bria: Et puto inde inccepifle de Gygis an. *t«o
nulo, Orci galea, ac virgula diuina.fabu'
las, quas tam faepe boni etiam aiithoresv- ti*. ciMi*.
furpauerunt: Imo & omnes omnino ra-
tiones,quasAlba^vtVocant,Magiaemagt- iiiadj x*
ftri in eum vfum $ natura fe mutuari pro- " 0<f® t0*
$tentur:Quale illud eft, quod Plinius 5. ex
i>emocriri lententia refert, dcpedeCba- *

m*lcontisfiniftro,quifi infufno vn^cum

^
Chamaeleontis herba torreatur, aic in paftil Lib.n.ca.r,
Ios conficiatur, geftanti hoc fit pr^ftiturus,
fte i quoquam confpicipoffit. Nam quod- • **

Gellius 6, hoc feprebcndi&& deridiculam itfli**

m vani-
 :

Y. yfA
<
,1
|f5 BfAlMOtfOL ATRITAS (

Yanitatem appellat, vix in eo excu&ri pc£

teft,quin derideatur pfe, qui ignorauerit
i

D*mones,eorumque fc&atores bunemo-

rem femper tenuifle in fuis prasftigijs’, atq;
incantationibus ;
vtijsextcrnum quid, ac
quod vifiimferirc»’, ad deludendos homi-
nes obtenderent. Tum
nemini fraudi effe
debet, (i quid fort^infolentiusfcribit, mo-
do grauem aliquem laudet aurhorem,qu*
Tem ccrt£ pluribus in locis fuifleDemocri-
f»
tiferu de
tum ait Cicero 7 Et plus etiJ puto in eum
.

fttt Dcor. fuptfrioraillarefte admodum conucnife,-

quinonaltenus fu fle feratuirabeiufmodi
i

recoiitarum artium cultu, ac Audio* Nanar

$• &tantum(ait idem Cicero 8i>extorum in- .

gT
ai®*
^
fp c onl cr‘i^>u^ FC Aalitus eft,vt ex folo e»* 7

rum habitu ac colore reru, quas terra pro«-

crea^vbertatetenuitatemve aeris, qui no*
ambit, falubritatem, aut peftilentiam figui-
ficare exiftimauerit.Imonutauerit in ipf»
Deorum natura, qua prima , prxeipuaque
eftapud D*monesfortileg3sfchola,acdi-
fciplina : Tum illud nequaquam affirmat
Plinius quaft certum ,
atque indubitatum*
ied magis oftendit fe pro fabula,ac merida
cio habere iftis addubitandi verbis,
miif.Vtvtres fit , eo nos quotidiana ducit
experientia,
•
& confirmant ^
qux feripeis ara- ^

'mm pliflimis tradunt pleriqueauthores: Dae-

j-
mones, eum fein corpus aliquod induunt,
8^ Iu» tamen videndi copiam in^quantumm*

w
mago»
|>

*' 'JJ'
 u

t; t in itt; ##
ihlgna hominu frequentia ijs tantum , qui*
tus velint, facere. A Catoptromanteiap.ad ^
Gallfomanteiadd eftdiuiriationibu$,quae
fiunt per infpe&um quid a puero ad icf ex
artium illarum praeceptis adhibito, vel in eiuuutio*
•quae vcntricofa amphora, velin obiefto
fpeculo,vti Didium Iulianu aliquando fe-
cifiefcribit Spartianus io. Nonne folus is
puer illo etiam, qui fortes mouet,ac fatigat
*?•
ia eittf ™ .

nihil quicquam vidente aperti(fim& cer-

nit, delignat.enuntiatque omnia? Contrfc ^

Vero &yCfTu4, ac circumforanei irtipoftore*

ndnne in frequenti hominu corona mul-
ta oftentant, quae aftantium quifquecertoi
(t videre putat , cum illis nihil Quicquam
tale appareat? Circulatorem equelirerii
(inquit quidam apud ApuIeiUm iti) infpe- .
tv
xifpatam praecut5iriucrorie infeflo deUo-
^arerlllabebatur ferrfi iri eius fauces, quan#
tum pUtabant,qui oculos in eum intferitif» v* :>
,4

limfcetiartldefixerant:Atrtonid credebat
ipfe,qui ficalijs credendum exhibebat, fed
ferrum fciebatfein manibiis fuisc^tinerc*
necalio quoquam efTe dilapfum Id quid£
:

multi fieri putantagi litate , dexteritateque'

manuum, qua facile, vel minus intentis, vel
iocorum aliqua intercapedine diftantibti*
imponitur.Sed faepfc nili D^monumartifi*
tio illud effici non poffe alibi oftendimus,'
tn aximeque fi quid fit ^ naturalium fert fu
fide alienius. QualeefHlIud, quod ant$'
*b $ iix**
 W&% 7 *1 '
*

• DA^MOttOtATftfi* A« $A<£
38*
\*C ^dT
r
’
ii
5|»
^ |

diximus, de Germano, qui integrum feht

4^; plauftrum vn3cum auriga, atque equis vi-
r
V^ fuseft deglutire.QJiod certe nificum infil-
i3T'" gnifenfuum corruptela, ac deprauatione.
>> *

tu fieri non potuit. P lato 11 . yoylluretp/id efii

h,v
llb. s • De ftupore,ac maleficio afficere, ftuporcqt af-
m fe&um decipered
mentariji linguae Gr^ce interprctatur)no-
;
xit(vt» Bud^usincom-

&
BW *

% ftfi(irn^ifmr)quafi
poxiere. Nam qliemad modii lumen lucer*v
ingenio^, ac folerterirtfc ;

j&r nas,veFluce Solis clariore, acfplendidiore,:

.4« a* Vefdenfi, atq- opaci corporis oppofitiorife
6bfc uratur, fi c plerunq; aeris Smpacvov Dae-
monum arte,
-— / quas
I
cuiuflibet rei fpeciem
j

fiicile in tantum obtenebfaturr

adumbrat,
Vt omnem omnino afpc&um intentiffimif f
‘

itiam tollat,atque auferat. Tenebrae (in- _

quit Plutarchus i),)cogunt, aggregantqud

tf' v*»
vifum,eumqU€ob id hebetant, atq; obtun;-*
xWii f^ihifc, duni,contrh lumen diffipat, acdifgregat.
t*t*s At fi fui generis vifiis nancifcetui* a£rem,id

efl: temperatum, ac moderatum.tum liber

fiiura facit.atqueexequitur officium. Qjti»
Si b *• av 1

hth
T-r- U - y*. ,‘r jrt-C'
cum,qtiemadmo(fum nunCdi&um eft,D$#
monibus fep& fint ad manum ; mirum cui-
quam effe na debet, fi t*ty«vefV, % if-

loram veiuti dffforeXicrfjLa.ro. quasdam arbi-

trio quafi fub moderantur,acfcmper3t.Et!
quid£, quibus tantum vifum eft , eam c$£* i

V titaterti inferunt illino fecus,at qui fpecu-

lo exceptos folisraditos contorquendae dt- /
figunt
, .. p. I r- '
, r: / •
-v
;
•

*rik - . .
v y» '
r •
.

:
-a
 »

\
V

t i B * Jt 111 3*9
figunt in quos volunt, atqti e itain eis ocu-
lorum vim fic infringunt, vt non magirquS
caeci videant, atque intueantur. IfHs ita po-
litis hoc modo dubitationem relinquit,
nec fulgor.nec caligo tu m.,cum ha?c eueni-
unt, intercedere vlla videtur, fed vtrobiq;
aer expeditus, ac nulla re interceptus app£
jet,vtiam minus rationes ittae huic, de quo
'

fr qu*ritur,fadoconueniant. Sed aliternda

if

4
afficere D* mones
commouere alitd*
, ac
caufas ,
com parat>
quae l fola natura funt
fertum eft. Wnumquod que.eorum q5®* ,
nobisinfunt ( inquit Proclus i^propP^.
•t
quadam conditione a Daemonibus mou#^ b <* e *- ‘ *

fur, atque afficitur, id eft ( vt interpretor^ n

/ **vbt
non eodem.cti illo, quem natura in rebus tuiied*.
fuistenereconfueuit, modo, atque ordine.
&
Et Pfellus i$. Daemones Plutonis galeS in- far.
ducentes animas hominum arte quadam
D* D
KVr perturbant, &Sophiftica Fraude figuras, *.v.v
Fi
colores, ac quafcunque voluerint Formas
in eorum phantafiamtranfmictutjVifaque,
atque imagines ijs obijeiunt. Fruftra igi-
tur quis in hoc certam aliquam caufarum
naturalium feriem defiderauerit/ed Fatea-
s m
'
-
m
tur neccfle eft multa \ D^monibus quoties no^crif-
(aitPorphyriusitf.Jprodigiorum fuorum eijseapde
machinas admouent, fieri ^ naturae confue-
toord»nealienillima:Quf quoq;,puto,cau atqj malo,
fa Fuit lamblycho 17. vt eos Deorum pe- 17 '

D# .

difequos appellaret, qudd fcilicetin ad- Jtg^« •*, &

*
Bb y umbran- v
 •

ff9 ]DA!MONOlATMlAI Saq, 1

umbrandis rebus Deos veftigijs proximi

• confequivideantur:Ell& aliud fuperiori-
|)us non minus validum, ad afferendam ar>-
gum£ti huius veritatem: Si enim Damone*
(Y t idem PfelIusaflerit)poffuntfein horni-
pum corpora inferre ,
atqueinfinuare,ea-
jrumfpiritui phanrafticofc vel immifccre,
A'
yeladiungere, vtpotequi&ipfi fintfpiri*
tuSjCuiiam id fide indignum videbitur fui
lmagine,quali forte libet pofle quoque il-'
jorum.quos occupant, p ha ntafiam ferire,
ve*'Nam & fenfa fua adeo commof
pullare:
inculcant , vt ea verbis etiam difertiffi-
zxxjis in aurem infufurrafle videantur. Sq- :

'ii £rati(inquitPlutarchus 18.) familiaris fuit

iBiib.iuW- genius, cum eo qua fumma c£iun$us erat
7
ffSSSS am ^i l i a cqUoquens: At no extrinfecus vox •

vium tiaQ. adeumaccedebat(aitProclusip)fedexin-

l i m,s infpiratio procedens, acvfqueadfen-

V*. fuupi inflrumenta progrediens: Vocem

iniib dca« tamen viuam, ac quafi tinnientem auribus
a
ro™n «.v^i
^*
uis haurire feforte putabat Socrates, cum
piaded*. ne auritiffimus ,attentiffiipufque quilibet
a ^ us » Ve fi
^ adhaefilTet , quicquam exau-
tisif’
fm. dire potuiffet. Qu* 11 in fallendis auribus
valet ratio; in decipiendo quoque oculo-
rum fenfu,cuilongeomnium facillime il-
luditur,non erit minus potes, atq; efficax:
•
Siquidem fenfuum omnium eadem imbe-
cillitas eft, vbi fallaciae intenduntur, prae-
ftigijadhibcp?ur,f oftrcjiip & hoc p^mo-
pibm
 tl lix ITT. fff
aiibusin promptu eft.vt fi mu l feri appare-
, adeo
re, ac latere pollint vtqui fe mod6
huic videnau praebuit, alteri iamiam ocu*
los vel promptiflime intendegti nullus vt-
«deaturrSicut in aere,& aquafintjuit Iambly
e hus ao.Jcontingere cofueuit; vbi,liue co- 1 «.
lore infundas, fiuetigura imprimas , mox re myft.
‘
<diffundifur,atquedHToluitur,ita & in D$-
monibus (imi}e quiddam accidere folet:
Nam & in his figura,colQrque,&fpecies re-
rum quarumlibetcko dilabitur: Vnde pu-
to latis raanifeftumeft nihil lagas impone-
re, cum fic fe fuos MagifteUosjCaBCutientib.
etiam, quiadfimt, omnibus, certo videre
afleuerantjFiec temere ciTe, quod eos affir-
mantjceuaduocatosotficijcaufafibiadef-
fe in iudicio,nec ab alio quoquam, quam &
fe vider i,ad uerti, atque exaudiri.

PERPERAM SENTIRE Qfi N«-

gant f cenas vllas de fagi» ejfe expetenda»: Tum
fjgtUatim confutata Tdticnes ,
quibo» tllt yulgb
/ententiam fuam tuenturt ac defendunt»
IS
CAPVT XII.

1
E Xtiterunt qui ad periclitandas inge-
genij vires magis, qui m
ad aliqua ve-
rkatis opinionem inferendi, res fum-
:i
V

ff 'A

ma vituperatione d ignas, maximis ta m en

laudibus efferrent.Sic Glauco apud Plato- tt.

nem r.iniuftidam: adolefces quidam apud

1 Af0 ***
PhiloUratum podagram, caecitate, furdita-*
« Bb 4 teau
 r. <

3jp pAIMONO*. ATRFIA? S AO.

f em; Polycrates Bufyridem : Phauorjjmj

.quartanam febrim: Lucianus Parafiticam:
fttandem Erafmus ftultitiam in ea com-
mendatione pofuerunt,yt ipfa veritas nul-
la pleniore, acWjil&ipre oratione fidem
confirmare potuerit . Sed qui ex anfmp id
- %«-
fecerit, quo lententia fuam legentibus pro-
baret , tum aperte adhuc oftendit nemo f
quim qui lamiarum patrocinium cpnten-.
tione etiam, qu^m in aliena t e fieri fpleat
?
(tu^io non ita pridem fufeepit. $ed quo-
niam^ bonis exemplo nocet, malos tra- &
hit ad peccandum impunitatis defepfiq-
ne, atque illecebratum etiam aduerfatup
,

quod toto hoc opere interponimus de

ei,
tam infeftpjatque immani fcelere iqdicioj
pauca hcccum bona illius, & fi quifunt qui
cum 'eo fentiant,vpnia attingenda efiepu-
taui. Ac primum quod Apologi? fu? pr?#
cipuum fundamentum in eo ponit, piulta
jfortilegis affingi, qu? ipfi per rerum nsj-
?tiram hullo mpdo queant excitare : vti
funttonitrua, nimbi, procpll^, turbines,re-
iiquaeqjtcmpeftates, quae mahift ife fu a ha-
benti naturalibus caufis originem,contra-»
rium non ytiq; adeo inauditum »infolen(i
que eft,quin cqmmod£ defendi ppflit feri-
.
ptorum,nec paucoru, nec vulgariu 1 mul-
tis laudat^ authoritate , & fententia Me- .

'Miltdnt moratur Apollonius avidiffein India Bra*

Wvkib chm|ne$,qui arbitratu fuo pluuijp,& fere-
'

*> . ,
 in iu. ¥
ik i>r
‘

futtteslrfducerent : Habuerunt &Aflyrij

j
$.interfuos Chaldaeos Inlianumquendam SaicU%
( Is Theurgica fcripjjffediciturjqui labo-
ranteiiti Romanorum exercitu fub Marco

Antonio c6tra MarcomSnosq. nubes pro- Dion n£

uocauit, vnde imbres fl^tlfn deciderent:c*us&xf.
Arnuphus Magus AEpyptius ineo bello,
quod Romani cum Quadis gcfferuntifn pe phiI
j?
fuisvociJaus^Mercu-
trafle d icitur Magicis
1*'

rio, alijfque Daemonibus , qui funt in acire, {Siu*.

yt pluviam immitterent : quae fic Quados
exagitauit, vt vi&oriam Romanis cedere
cogerentur. Idem de Biarmenlibus poft Sa
^onem Grammaticum refert OlausMag-
ims 5. Ij,inquit,cum Regneri Daporum Re f*-

gis impreflionem amplius ferre non pof-

•

jent,re(que iam,quqd aiunt, ad triarips re-

di flet caelum tandem carminibus aggref*
j
:

(i tantam inde copiam imbrium elicuerut,

^tque in aduerfos hoftes impulerunt; vt

forum exercitum omnem difijcerent,ac .

4 i(fi parent. Lucius Pifqrccenfet^.Numam <5.

fxpe cantibus fulmen elicuifTe,acTulIum

l* b,a ’***£
fioftilium , quod idem tenuando ritus, cx-
remoniafque minus feruaflet,eo ifdum pe*
' * T
jrijfle. Paulus Venetus authorefl Tartaros,

qua? gens yetere Parthiam,Scythiamq; nuc .

pccupat, tenebras terris cum v olunt, fu is in-

-/Jit

cantamentis inducere: parumque abfuiffe,

cpm fort£ apud cos verfaretur, quin i la-
tronibus ep padp circumuenifetpr, ac fpq
- * -
'
Bb s $mm>.
 Jff4 D AIMOHOLATR1IAH SAO. J
}

& ' liaretur. Cuigermanu eftquod Haitonu*

- r'
r/
is'j
InSarmatarum hiftoria feriptum reliquit
ex ijfdcmTartaris vexillarium quendam,
cum fuotum aciem inclinatam, ac pene dif*
, . . ie&am videret, hoftes tali a£ris opacitate»
denfiratequeinuoluiflcacpenead interne-
cionem cecidifle. Conftan tinus imperator
v * 7*tefte Zonara inter Orthodoxos pijffi-
Morum <!cC r
.

JuJefec Sf mus credidit Magicis artibus adhiberi pof#~

{c fufFragia$ ne maturis vindemijs metue-
rentur imbres, aut ventis grandinifq; lapi- ;

‘t . datione ipfae quaterentur. Quod poliet da*

natum nominatim reperitur in libris @owi-
A/xSy quia, vt notat Theodorus Balfamo
:

i? in Nomocanonc,legibus puniuntur, qui e- .

- . iufmodiMagicafaciunt:tametfibonialicuJ
iusconfequendi gratia, ac propter vbertate
'
fru&uu id prseftec. Si igitur hcauerti poG*
funr, certe etiam excitari contraria ratione
pofle no vtiq; ita abfurdu videbitur. Quod"
I & Collantius 8. Conilantiniillius filius no
LMulfj toi
obfcure teftatus eft^ cum iJlos, qui MagicifJp.
artibus elementa turbant, ferali pefte abiii-
mendosftatuk. Nec ab ea etiam fententia
f-
IOpral.77 A uguftinus 9. diro Deiper-
alienus fuit D.
crf.+y. iiuflu elementa a Magis toncuti pofleper-

10.
hibuitrEtci/ubfcriplitD.Thomasio. affe-
! poftil. rens tu cogi & Daemonib.nubes in acrertum
fiuin iob.
vento impelli, ac etiam inde ignes deijcl
Quoddo&c vtomniaaliaquf attigitinter-
»? pretatus eft in luis ce men tari js evmlmzt
in mi*
 Liber III. itf
*‘
ftsmirabilis D.Pctrus Gregorius n.Tolo- Lib
w
fas Iurifconfultusipfe mirabilis: Et nunc Bw ;,,

Mantaferax nofint mature interfit a fulci^

Concitant ( inquit de Dsmonib. loqucns)
^ J.

pluuias,ventos,actepeftatesinaereexcoa-
dis fumantis terrae, fudantifq; maris vapo- |-
ribus (nam alioquiipG nihil gignunt )atq;
inde componunt eiaculanturq; Uvtfiaf, <
,

multaque pdff/M*Llct,xet} I#-

T»fSv«t{ xSfutxfd.g,
iu%et,in quorum compofitione miros, vbi
fic materia fubcft,fe praebent artifices. Sed v

haec omnia vel rudis antiquitas crediderit:

vel recetioru illi» addu&a authoritate pro-
baritopinio.Sit extrema temeritatis.ac dc-
metiae fic naturi velle Daemonu nutu, ac vo
Ititate^conllrida tenere; vt illorum arbitrii*
ipfafe parare,ac fingere debeat: ijs fafces fic
(ubmittere,vt pluendi tonandiqi modu, ac
tdpus ab illis accipere ncccfle habeat. At ne-
mo (opiniorj qui vel mediocriter in heo- T
jogoru libris fit yerfatus ibit inficiasDeo fic
volenteD$monesitaeiufmodit£pefl:atibus ^'
tlu eif *
permifcere:vt eas ceu Adraftiae quaedam E- *e fer« num
Tinnes.ac (quod ait Chrifippus n
poftq; *indifta mi
* t9 si '
CuBafiliu$)carnifices,acdiuin£vltionisroi
niftriin hominum perniciem, humanaruq; locp.n.
£
1 *’*
rerum calamitate impellat, traducat atq. c- ^f*.
Notum eftillud D. Pauli 14. * 14.
tia decutiant.
inquientis Daemonib. attributam effe aeris Adephe*
poteftatem : Etin Apocalypfi 15. memo **“',",*
fantur acri^poteftatesciulmodipreftcrcs, c »y u.
ac fui-
 &ASMCNO*. AVRiT AI * AG.
"i % ac fulmina molientes. Empedocli quoqufc
Itf.
apud Plutarchu 16. Daemones caeliuagi di-
lattift.d* cuntut: id eft,vt i pfe interpretatur alibi 17
»i«su>daT»
eupa aerem,qui caelo fubditus eft.occupan-
frt* f
• 7* tesjfumma 1 vt ait Xenocrates 18.) maligni-
Tjoblc*. tate, &
npeendi tum cupiditate tu audacia*
*»•
it< Haec igitur (i fic illis demandata eft cura, &
Apud ean- veluti commifla procuratio exercend$ Dei
dem PIu-
in homines irae per ipfamet naturae in ftru-
tuchiji
Ifide &Q menta:ia hoc quide minus durum, mintifqj
*** incredibile videbitur,fi quis illis in ea re co
pnites fagas a.dhikeat no vt adiutricts ope-
:

V < ris, aJquod patrandum, aut promouend$

nemo nefeit nihil omnino ab illis adiumen
ti averri poffe fed vt illas D$mon propera
:

f% ad damna, atque iniurias voluntatis con-

fcientia magis , magifq; affinesfcelerired-
dat : illis fuas licet falso in tam ardua, atque
*r:
admiranda re vires, ac potentiam oilentet;
«as vfque,& vfque defatiget, exagitet, ap in-
grato aliquo opere faciendo e*erceat.Nam -

fle fuos beare folet perpetuis aerumnis, la-

boribus, ac moleftijsbeneuolus ille Magi-
tirJ- ftcr.Nec eius rei fidem quicquam imminuf
•

re debet illud ,quod in natura abfurdum,

.JBr
.A? atque incredibile cenfetur:contra innatam
grauitatem fublime efferri homines, atque
ii^ra furfum verfus perrumpere. Nam hoc
fr Tifctos
-

r primum fyigenu£ fatemur, naturae ex fele

flfn.

-
\
'
hqec omnia nihil iuris efie: fed ipfa etiam
•4
i'

w &&& Mmiti» |C ftupente eiufaiQdi jffocligia,af

poi-
ii'
 ti*t* ttt :
C i9f
f&tttnti fe oftendere: vt qui velit ea ex cati 3$;
iis naturalibus aeftimarc nihilo plus agat*
quam fico netur digito ipfum telum at-,
&
tingere. Neque enim par eft humana ratio*
ne, atque iudicio ea cenfere , quae pafcm eit
fieri pratter omnem ordinem, atque modd
inatnra conftitutum. Simon Samaritanus
(quemadmodum Ambrofius in Heximin ml
forte, & Clemens Pontifex iriitinetatiote#
ftantur) hoc inter alurmiracula, quibus di.
Petro A poftolo certabat, efficiebat vt pen^
nis fublime in volantis fpeciem efferretur*} * v i

Quod fpe&ateNeronefa&u fcribitEgifij*-*

piUSf^.ipfumq;praBtereiApoftoloru preci- i*,
bus decidi{fe,& iuxta Ariciam crusafterum^'**^
fregifle.Mitto quod Paufanias in Atticis de
ltouf$o poeta narrat, illum Bofex dqntfvo
litafle:Quod de Pcgafo A rgiuo Bafilius io. Tn
de Abari Scytha Herodotus 2 i.aepofteu fuuebii
GregoriusTheologusai.memincrunt:fo^ , f*^
litum videlicet fuifle laculati fagitta dono *r.
^
t
'

ab A polline acceptam, cq qua firfrul perni- n»Meip*

m *n c
ciffima velocitate transferfetur.Nam fabu#
a i.
lafc commentum potius, quam hiftoriseve-
ritatem hcc habere videntuf.Et fificquide
liuuiu
contingere potuerunt Cacodsemonis aftu, *
atq; opera, qu6 impio errore delufam gen-
tilitati fub A pollinis, AEoli, aliorumqur
Dfeorii nomine coluiffe nemo ignorat.Ne- V
~
que enim id magis & veritate laborat, qu^i*
illud quod de AntidioT uronccfi Antiftitd;; 4
"
,:r 'Wi. * -T-. v-’'- receno
 0* Daemona! atrita* $ao7
1« ^ -
_ . -rv

pontificem i nefando aliquo ineo**

at q; lbt
pto pf 6priffime reuocaret. Et vt hic non
fint,quid amplius quaercndu videtur,poft-
quam fcimus hominem fpiritui immunda
obnoxium 24 difcerptis catenis, commi-
4 £*•
Juxeii- nUtifq;compedib.quibusvin&userat,irffcr
la loca & Satana defer ri folitum: Imo tefum
ipfum aflumptum ab eo fiiifle in fangtam cl
if. uitatem Jf.&ftatutum fuperpinnaculnn*
templi. Etfi enim cofultum non cftpijs in-
quirere , qua ratione id fit fa&um : de fa 6ti
tamen veritate impium fit difputare, quanf r
doeatamdifertoEuangelijelogioconfig- r
'
nata reper itu r. Si igitur id ei aliquado eue-
nit, qui ipfiusSatan^ <ricioir,atque expugna*
tor fuit, vt ab eo per aerem deportaretur:
qux iam ad credendum tanta erit tarditas*
qux homines illius iniurijsfxpfc obnoxios* “
ftiaxime^; quife voletes eiuspoteftati per-
miferunt, non admittatabeo pro nutu, ac
;
libidine furfum,deorfum volutari, ac trl£
y> j'‘
ferri pofTe? Denique fi ad rationem eorum, ?
qux non modo ex annalium vetuftate,fed
'/
ttiam ex recenti hominum fef moTie,atque
memoria conflant, hxc exquirere placet:
quid noftristempdrib. vulgatius* qua font
sj tum frequentes, acaffidux fagarum de ea rc
;
affertiones: tum ijsconfcnjtanea hominum
 iiwtt iit
gicfsa&ibusauerfosfenfus, fedocutisfufa
j
idiflefe illas nubibus cxcu flas, vdfummi*
arborib ac te&is perplexas haerere, vd hu-
mi attonitas iaccreconftanti fermoneaflfir* i
mauerunt ? Nec id quidem iit triuio confa-
*
bulates,fed in iurc facramento fan&iflfiratf *
• j'" 1

rogati, atqueada&ijVtiinfuperioredifce^
ptatione non fcracl eft demonftratum. Fa-
ceflant igitur , qui fic naturam rerum om-
nium normam, ac regulam eonftituunt:vc
nihil praeter cius modum, ordinem que fie-
ri pofle putent:Sic Dei, qui etiam
legem pati fydera cogit 16. z6.
manus confringunt potentiamque coar-Sotc««Mi
,

&ant:Vt nihil plus fa&urum credar, quini

quod lecudum naturam ercdibileeft. Hoc
enim nimiom maligni, ac ftolid* eft fenti-
)
re de eius operibus :ac quod aiut.JouS pror
v

fus orbum facere.tgo (inquit Luctus apud

. Apuleiua7.)nihil impoffibilearbitror.red ij,
vtcunque fata dccrctserint, ita eunda mor* l<b.i.deAis
talibus pToucn»re.Nam eundis hominibus
multavfuuenircmira,&pcneinfe&a:quaB "
tamen ignaro relata fide perdat, lam quod !
'
cogitationem, cuius ptenam a 8 nemo pati . it.
deh>et folam ad ehifmodi ete
afferri i fagis
mentorum affedio nes caufantur : idq$ pro ^n.o,
!
alio veniae, atque impunitatisfundamento 29*
ftatuunf, quali cnentus rerum (quod ait ^
Cicero zp) non etiam hominu confilia vin- r
* dicari debeant : id quidam aperte eft cccas, \
v°
* atqua
 4e ° ftAEWdKoi ATRIIIAfc s
$ A&,
. 1
atque impuras animi affediiones contra Iji
fiusEuangelijauthoritatemdefendere.-tti
iusdiferri/fimo teftimonio^o. /cimus ma-
«. ...!*•
Mktih.* las cordis cogitationes peccatum efle coram
Deo grauiflimum : vtietiam nominatim
. V» pioftterob Decalogi ferm6ne cauctur ju
20.
eofqueqni mente cupida, propen/bq;fhi-
dio facinus aliquod agitauertint, etiamfi
hihil promouerint: tamen perinde habere
fc£cufatos;acfi ip/i nunquam quicqiiam ani
too inccfcptauifTent. Et omnino pariiiire
Confclos, atque infonres cenfere. At ne quis
hicdiftinguat, nihil fep denas illas morari,
quasTheologoru fcholae relinquucfecre-
tqsDei idndidtae ('irregularitates vocant)de
illis nunc tantam quaeri, quas leges hUma-
n® ji.ad exemplum trahant (Tanguinis pce
u !*.,
•

«los.&tm. nasvulgb appellantj quibus omnino fint

In c.fignifis
indigni, qui nihil admiferunt ipfi.quod iri
eaftii ver f,

dthomjdd- eosvtiuthoresvtre pofiitreijcirCogitafio-

'
3?;. ntm enim folam nihil nocere , nili & fadil
I f*p«. De
Virb.fijnif.
fecutuW fit 3j.nec conatum ipfurii r G nihil
J 4* obeft vriquam itfiputari iniurias; Efto, fit
l.i$ haec, aliquid huriiano iure 34. licitum :
quod ta-
autem ver’
ba. Quod
men diuino
damnetur, atque improbetur;
quifque Atnecdefunt in iftis fan<5ciones difertiffi-

3 S-
m* 35. quas eadem feueritate voluntati fce* •

!.Qo»rqu>* Ieris, qua effe&um punianr,Edi&o Gratial

Ad leg
Valent. & Theod. grauiffim& mul&atun
iul.
icit. C.
qui occafione poteftatis nuptias contrahe*
f cccrm ali<jua, in uitis quorum intereft,vo-
K m* " ftterif:
 1

L nt i r ili. 40
stf.
luerit : lic&t eas non peregerit Qui emit .
1

i.7nica.<t
venenum, vt patri daret, quamuis ncin po qui prxdi*
fuerit darerpeena nihilominus tenetur, qu£ pcteft.ca.

37 -
cft legis Cornelii de ficirijsjy. Solicitato- ad leg.
li.
res alienarum nuptiarum j8.itemq; irnatri- Pomp. de
pairicid.Ot, »
moniorum interpellatores; etfi effe&ii (ce-
38-
Ieris potiri nori po(funt,t airien proptfer vo 1. i.dee*-" ’

lunratem perniciofae libidinis extra ordi- traoid cri- .

hem pbniuntur 59 Qui attehtauit.no etiam miu7 D.

9;
rapuit (aeratam virginem: hoc facinus lue- Si quis non
re dam natu r 40 Et omnino in gradibus, at- dica m eO ''

Epifco p Ic •

qhe atrocibus, fatis eftipfo fa£to initiu cri- cleric. -

minis mente deduxifle, Vt fubfit poenae ali- +0

qiia occatio. Quae caufa fortafle fuitobt)u& I fugitiuufl
de vetb fi .

aetate noftra Senatus Parifienfisfumino fuo gnificat. O,

iudicio deMaieftate dairinauit virum alio-
qui nobilitate in (ignem, quod de interfici-
fcndorege confilium apud fetantdm inijf-
fet: cuius etiam poenitentia ftatimduftus,
ipfe*defefuifletindicio.Quod Vero tantum
eflfe poteft (celeratae mentis incoeptum aut

cogitatio, quae tanta humani cordis nequi-

tia,atque improbitas, quam nodicadiani-
iho agitare concu pifcere , atque expetere
,
.-A • r
.
i

quod eseteri o^s mortales horrent, ac perti-

inefeunt : aeris fonirus,atqu e ardoreS: fato-
fum (Iragem.accalamitatem.-afborum ex-
tremam verberationem, ac faep£ euuilio»
ftem:ip(amqueadeo latillimorum finium, imm
atque ampliffi marum fegtonum deua (ta-
lionem, atque exitium led edam manibus
Cc
:

pedibus
m
 :

iy 4«£ Dasmonolatrit ai S ao.

pedibus noftcs,& dies con? ri vthxcfianf,
adeffe,adniti,atque fubuenire : quantum irt
'fcefti)$|, quos putant hac omnia excitare.
Daemonibus ;& toto deniq; impetu, acftu-
dio in hoc incubere, vt iliis Tolis quam ma-
.
* *ime placeant : ve(fi infenlum Deum , atq;
homines o5s habkuros fe fciant. Haec funt
illa cogitatio n is peccata,quae D.Balilius 41,
/ ^f .

inii.de veta non vt pbantafiashm|>liciter;verum vtcon

Tir*mitatc.
fu mm ata opera inanima iudicanda effece*
fet:quaecjifimul, ac fevti ignis fumo prodi-
. deruntfopienda,atq;exunguenda veniut:
tanto etiam grauiore pcena, quanto l^pe ta-
cita plus habent in celando, quam aperta in
committSdo maliti*. Aut fi nihil omnino
i:
:
-
. nuda confcientialaere debet: & fatis eft ad
innocentiam ' ' *

Cacum verfarewpetttrt vulnus

£ Valeant ftm omnes legum fan 6Hones, qu*
prauasde Deo,deque religioneopinidnes*
lola etiam linguf profeftione denudatas, ac
rete&as, faeuiflimis flammarum cruciatibus
. 4* .
puniunt. Sit illa Imperatorum, lurifcoful-

foruinAd
torum S uc 4 1 jforiaiis , & fonguinaria vox,
*

Sc.Sy.lani- 9UX non niodo fautores fcelerum, fed etiS

•nl.vrrui confdos eadem pcena/upplicioq; qua per-
Adlcg.Po- petratores ple&endos praedicauit, Rurfus
pciam.de
3
q U otj obtendunt aetatis , fexufqu e im beciU
htatem:quaeiricenfendis cuiufquevitijsx-
fi^de pu.
bl.Iud^n quabilite^moderateq; attendi debeat, hu-
Inftitirt. iufque quale eft criminis odium eoru, quar
v
'
nobis
 ^ 1 r b i r II I. 40}
liobis natura tribuit, excufationedeprecan
jur.-quafi ipfa peccandi procfiuitatem, pro-
penfio.nemque vnicum annis , mu liebriq*
conditione attulerit : id quidem illivide-
rint,qui hanc natur#, qua tamen omniaia-
pienteragit,dic 3 tam grandem impingunt*
Cerr£ nec omnes, qui hac fortilegij labe in-
ficiuntur, fceminae fu nt& artatis exa&a, ac
decrepita,fed&mares:licetidinfrequen-
tius quide aeque fibi in hoc pbfequij gener# ,

deuoto$,addi6cofque habet Daemon. Et fi

qua, vt certe com plu res extrema fenera ia
koc facinore deprehenduntur : inuetera*
tum hoc malum eft, &j>lerumque ab ipfii s

iam adolefcentiaadmimim,&contra&um«
£t vthac itafintvtiipfi volunt,quisnefcit
nullam neque fexus , neque aetatis omnino
efleexcufationem aduerfus legum praece-
pta 43. deli&umquenulUim innoxiupra- 4X .

textu humana fragilitatis haberi 44? Di- 1 Auxilii*

ferta, atque aperta Domini vox eft: Vir fiue .

1"
mulier 45. in quibus Pythonicus vel diui- noribtT.
,

nationis fuerit fpiritus,morte moriantur an :, .

£t incitatatrix in Endor 46. mulier Saulis 44.

leges reformidat, qua: capitali fupplicio
Magicas artes perfequebantur,artifq;ncgat
Vllam experientiam ob jd dare velle. Ecce 4 6.
vt nullo nec jfetatis, nec fexus difcrimine*ac
dele&u fupplicium eft in cos diuina lege
conftitutu qui eiufmodi veritas, illicitafq»
:
*
•rtcsexercet.Innouoinftrumen.quod iam v

- Cc i' mitiorem, T ;-V

 404 t>AEMONo£Af RHIAB Sa£.
mitiorem, moderatioremque doftrinani
continet, tamen grauiffimafententia pro-
iiiitiatur47.eum palmitem, quiinChrifto
47'
*
Joao » S- non manter foras eijciendum effe, atque
it',

in ignem mittendum. Ornnimodoid dici-

>
tur,&fineexcepfione.Qpodfiiujciuile48’
depubi,V«T vetat nos diftinguere, vbi Iexipfanondi-
tem aft* ftinguit quid faciendumtandem putabis
:

mus in Euangelio, cuius maieftaseftlupra’

49 Iege:cuicp quiequam 49. vel addere, vel de-
Deuret.*
Apoc.iz.
trahere p acu Iu eft fempiternisluenduflS*
i

marum iricendijs? ipfae Romanorum leges

antiquifiim* capitali pcenaanimaduerten*
dum cenfu erunt : non modo in homines,
1 eoxfimint tenerentur ( vti Tacitus yo^
Z&L Annali
jfaftum memorat in Puh.Martium,&Fitua
nium: quorum iirumconfules extri portS
'
^
Exquilinfr necari, huc de faxofdeijci, quod
' '
'
.

* eflent lortilegi comperti, iufTerunt; Et Ani*

miianus Marcellinus yi.in Hilarium auri gfy
lib.ifi.re-
qui quod filiu nefarijs artib. erudiendum
tum gefta*.
Mago cuida tradidifler , capite iuflfus eft ab'
A proniano vrbis praetore id facinus Fuere?
ac cum etia e livoris & quo fuerat! negligen-
tius colligatus manibdn proximudelubru
euafiflet,m eum nihilominus inde retfaCtu
m legea£tum fuilfejfed etia in ipfas mufieresf
j 52
J'
* quead modum recenfet Valerius 52;de Pub'
licia, & Licinia quibus ob eiufmodi ma-
:

leficium cum Septuaginta Romanis guT»

laqueis fra&$ fuerunt.Nec equrd^an imad-
‘ ' ueriionit
 £ I B E R IIT. 4«>f

(uerfionis fcueritate foli illi.in, focminas ad-*

jhibuiffereperiuntur ; Sed At.hcnieniium
.quoque celebratur in Lemnia fortilegam
iudici!Liiii 53. praeproperum quidem illud,

at odij quo tum in eam peftem fummo fla- prima coti*

grabant, non ofcfc uram habens fignificatio* 1 *^# 1,
CMt*
nem. Nam ad fola ancillae delationem, nec '

caufadifquififionemvlteriusaddufta^p-
famcrudeliffimae morti dediderunt. Quid
Eriphila: Mycale, Canidia, Eridho,Saga-
na,Dipfas, r?linquaque maleficarum mur
lierum,quae fuit prifeis illis temporib. tur-
ba num ex tot Scriptoribus , qui earu me-
:

moriam ad hanc nofiram ^tatem propaga*

uerunt,quifquamextitit adeo indulgens,
qui muliebrem, anilemque imbecillitatem
earum peftiferae, ac fcelerats vitae vnquam
praeten 4 crit? Age vero demus illis banc ve
niam: quod in lubrico humanae fragilitatis
conftitutae fuftincre (e nullo modo potue-
runt, quin IaberenturrQuae tandem infania
eft, id illis flagitium condonare, quofint
quoad viuent feipfas cu maxima in Deum,
atque homines contumelia contaminatu-
ra ? Nimirum hoc eft rabidis canibus , quas
alioqui infadabiles nemo nefcit,ideircq vu
tam dare quia nulla
: fua culpa, at vitio in
eam rabiem incurrerunt.Sapientis eft (in-
quit Seneca 54)non (anos quid em,fe 4 Tana- ^4. 5

biles feraare. Neque enim bonus agricola de

adminicula fupponitijs arborib. quas fcit
ciTitim*.
Cc $ nulla
 '
—f. • t, « - > .%*• * . , -i Ai * - -»
•*

406 Dahmonol atrsi ai Sao.

Bulla cura deprauationem,diftortionemqj
fuam effe relisuras. Hanc vero labe,pojft-
quam femel adhaefit,vix elui poffe,eiufque
durare faEpius ad extremum caufam non V-
no loco fuperius eft demonftratum.Et cer-
te ad huc quod fciam auditus eft ex tot mil-
lib.quos fortilegij laqueis irretitos habuit
Satan,nemo,qui Te aliter ijs expediuerit,ex-
pVtcaucritquc,quara culpae vel coa&a, velli
beraapud iudicem profeffione, ac deinde
eius morte luitione : adeo ille fui iuris te-
nax eft dominus. At Imperatores 5 ?.reimfi
fionem pcen£ fieri vetuerunt ijs, qui impu*
nitatem veteris admiffi non emendationi
potius, quam confuetudinideputarent. Et ,

Plato in Protagora ait non folere exigi ^

fontibus poenas ad vindicanda, qu$ ifi ab eif
funt ad miffa peccati; ( quis enim id infe&u
reddere porfit,quod fadu eftj feddemu id
fieri ,vt infuturu caueatur, ne denuo is de-
linquat, qui iam deliquit. Quae igitur fatis
probabili caufa ia afferri poteft, quin eiufi-
>

modix*&*fM*K&qui(ic fepaBmonibusaer
ternu deuouerut, dicaruntq;,ipfi ftatim ac
dignofcuntu^ornnil^fupplicijsnoninter-
ficiantur?Nam certe fi quid cft,quod publi
ce folictfos habet ciuium animos : quamui*
fine eius fraude, ad quernea res pertinet,
tolli ipfa nonpoffit r tamcn par eft hanc illu
ia&ur5potius ferre, dum caceris in c6mu-
ne confidit, pr^cipuaque femper debet effe
caufa
 I r B B R III. 4
caufa publica traquillitatis. Hanc proprijf
asdibusdiruendis, atque foloadf quandis
occafionem volens arripuit Publicola 5 6.
Multi etiam magiftratu alioquihonorifi* r u
^’eht
j Ig
centiffimo ante tempus abiere: quod eum cius vital
fcirent apud Fuosinuidipfum:vti de Scipio S7
,
-

ne, & Figulo recenfet Cicero57»EtOflra-

cifino 58. virtutem, potentiamq; Fuamlue- 58.
ruc no pauci: quod aliter populo fua quies,
(ccuritafque conllare pofTe non videretur. JjjjjgJ*
Et reperiunturtame.qui vetulas quotidia-
na minaru ia&atione terribiles, veneficio-
rum, qu* deinde fequuntur.certillima no-
xa Formidabiles : Et ipfo tandem Fanatio-
nis, cuius fol$Facultatem habere dicuntur,
miraculo venerabiles deFendant : nullam
ob tot, tantaque (celera, atque flagitia ani-
maduerfidnem,fuppliciumq; mereri. Hoc
autem quid eft aliud, nifi fi eft(quod dicutj
luporum in medio ouili creem prxfidiu-
,

^ue ftatuere ? Certe memini videre me to-

tos pagos, qui de alio migrando cogita-
rent.no alia tauFa,quam quod impunitam* •**- v t*i
&
inultamque nimia Magiftratusindulgetia
viderent iilara in maleficis mulieri busalias
diuexandi licentiam. Sed non habeant h^c
fatis idoneam cauFani ad ftatuendum ali-
quem iudicijs de re adeo graui modum.
Sit centra Fas, legefque conceptum apud
vulgus ex incerto rumore metum eo tra-
here : vc eius adimendi accafiqnejnecefle
Cc
 408 Dafmonol atrii ai Sag.
fitcuiqua yitam per fummum dedecus
pere. At hjciam quiefcat omnis calumpifj
npceffp eft: quod adhuc ad poenam raptum
neminem quifquapi audipit,quem malefi-
ciorufii indubitatus euentus tefliu planiffi
maelogia,ipfaquaadepad vltimum perle-
if
ueranscofcfsiotanti criminis manifeftum
ante non reddidiflpt. Sed iam infurgit lon-
ge firmiffimum cius defenfipnis propugna
< 9-
i.fcpV.De cum: legibus <9 nihilin q uemquam vindi-
verb figoif. c^ri Fp1ere,quod non ipfc voluptate, confi-
,> >

cofaeui Jioq;admiferit. Cui r ci nihil aeque repug-

p
A
' pet,atq; illa,qu£ ii Damone affertur, vise o-
f um libertati,qiios lic in ferqjtute abducit.
Neq; fnim obfcufum efTe quibus ille dolis,
machinis/aljacijs,acpraeftigijs ingruat, vbi
hoc molitur* Adeo vt vijt fitin cuiufquam,
poteftate,maximeq; vbi aetas, fexus, ac ru ft
\
citas confilipm impediunt, eius ftudijs ,co-

r
natibufqueobfiftere, Ehodupifiicmihij
yiluipnpnifi illo authore, atq* impulfore,
U A
cpmqiittiturflagitium 60. ? Auditufne tft
ME eo.
©t> id quifquam abfolutus judicio, quod di
r
ceret fe in eji cuius reus ageretur fraudem
Diabolo ille&um?Vno equidem no-
e|Te &
mine hoc eft euertere omnem \ fundame-
tis docjrina m Chriftianam :
qua monemur
^1. femper in Deum fpe rare :
quod is fit fi-
*Gor
delis, nec vaquam permiflurus, vt tetemur
fupraid quod pofTumus. Verumnequid
otiofi celtem us, quali fit ilJe h 5 c pr 0 officiq
lecurita-
r, i

W' :
 '
\
V’ .

*
•
, ‘; .- . .
/ J

t l ! B i R III. *
$*%
ffecuritatem nobis etiam incogitltibus pro-
fliturus. Imperatoris fe in hoc munustan-
‘I
pumexequi velle oftendit vbi viciflim a , '1
nobis poftulat,vt eius nutu, ydluntateque
pendeamusjfideiinconcuflsearma capefla-
mus,intrepidi hofti obfiftamustfa.&quan*
m
6z.

tum in nobis eft rem ftrpnufc ? gnauiter- Adcphefi»

que geramus. Ac quonil ignoratione eius,
cum quo committimus , multa faepe pec-
cantur,qudd vi&ori* initium ab eius per-
fpe&is viribus , confilijfquefaspe oriatur,,
monet etiam diligeter quali cum hofre no-
a
bis pugna futura lit: Nimirum cum ep qui >
S+t-.-iV
maleuolentia, nocendicj; cupiditate, virib..
yigilantia, aut vllo belli apparatu nunqua Sit
deficiatur, quiq.inftar leonis rugientis fa-i
melici , atque oberrantis vfcm per quaerat,-
quod deuorettf}: Ac qui etiam, fi quan-
do vires minus proficiant leoninas pelli IIiCotiW ,
1
>

vulpinam afluatsEud^monisperfonf, quo

facilius imponat,adumbrans,quafi qui ho-
ftium tefleras ad eos ipfos deludendos afii-
mulant.Ecce vt tali Imperatore, tamq; fi- 9§y
delibus monitis,ac confiljjs res hofti. &im- 1
mani,& verfuto longe $ vi&oria abfutura
eft, fi nos nobis ipfi nAdefimus. Etfi enim
is non dormit 64. fic nec dormitat, autfo-
I,Te “ 5Ct*
pore languet, qui cultodit Ifrael 65. Qup
magis mjrum efjtrepeririea diffidentiajne rfci m u* .

dicam impietate homines, qui djmicatiois

••'Mi
exitum
v
ad cius qui laceflit nutuip, atque ar-
‘
/ Cc 5
bitrium
4»
1 2F
 J«f ©AIMONOLATRIIAK SAG. ,

bi trium conferant, quafi necefle fit qui ap-

petuntur illico omnes fuccumbere , viftaf-
que manus dare, ac no potius credere fasfie
Chriftianos oes Satang telis efie impenetra
ffC.

'Gregi*. biles tftf.nifi ipfi fpotc reli&o proefidio,ab-

ie£toq;clypeo nudi in eius arma prorue-

67.
Jttatth 4.
rint,aut nifi potius voletes in eius caftra p-
fugerint.QubrfumenimSeruator67.dum
nobis exemplo prseit. Satana impia fuaden
/

m
Me
t£ abire iubet,nifi vt certa fiducia ide facere
aud eamus, perfuafum habetes par£ pugna &
m&
«xitu efle nafturos,fi eius du&u atq; aufpi- 'm
st.
cioreir.gcremusffiq; cu Propheta $8. ho-
letem, i*. * JKM
fti dicemus: Vade homicida, dominus me-
cum bellator fortis Hic. n.toties exclufusa-
bibit, quoties infultus repetet, prjliumque
redintegrabit, vti non icmel euenifle me-
morant hiftoriae 69. cum pios illos patres,
B.Hjfroe.
qui in folitudinibus rcligibnis ergo confi-
in rita D
Hilarionii debant,eius technis, &fxp£, fruftraad* & & -V
h Pattli. ortus cft.Sed nihil mifum cft, fi quos iam
faliadiue.
habet aliqua ratione obaeratos, tande lon- n
ga foenoris acceffione, veluti obrutos ner-
uo, compedibufque ar£fciffim£ vincit, ac
conftringit.Nam fereftupris, libidinibus,
furtis, caedibus.alijfq; flagitijs delibutos.ac i-
-1
. 70. delibarosyo.demum hoc fortilegij corol-
Aftor c*.t.
Exodi 10. lario nobilitat , fabulaque (quod aiunt) fa-
Xfa^ i, bulam trahit, fic permittente Deo, qui pec- >#
Ad lUm pt catum peccato, excitate cccitate, ignoran-
•CaC;

tiam ignorantia punire folet . Vt en ita fibi

mili-
 Libs* III. 411

militem (quod D. Ambrofius7r.)elegit

ait

Chriftus: itidem Diabolus voluntarium Tn libro. 4«

t€auvl,a*
feruumau&ionatur , &fuo iuri acquirit,
neroincmq; iugo aftri&um pof-
feruitutis
fidet,qui fe ei priuspeccaroril *re non ven
didcrit. Imputent igitur (ibi, quod fic vo-
lentes Daemonum implicantur erroribus, Ar-

cum ante ^Deo deflexerint ipfi,quam is il- \ .

r

listergum obuerteretyi. agnokantque fe 9U

iuftoeiusiudicioSatanfin tam duram fer4 Hofcae* .

uitutem efle condonatos , ac traditos 73.

Neque etiam iam ad illud, quod in vltima jtom.1.
legitimaru defenfionu inopia vfurpari fo-
let.confngiant^calamitofos potius efleeri-
gendo$,ac recreandos,quas vexandos, auc .

idamno aliquo augendox,cum h*c miferi-

cordia in eos non conueniat ,^quiin mife-
^
riam volentes inciderunt, quiq; (q> aiunt) v

afciam crurib. fu is pii elifcrunt. Iam quod

i

autumat pa&um nullum inter hominem, .

& Dxmonem re&einterCedcrepofle: quia

nimiruneciuris ,
nec orationis altari cum . f
altero vllacfle queat communio,atq; focie-
tas.Tum fi quod intercedere poffictantam
efleearum rerum, qu^in ftipulatudedu-
C.untur, difficultate, abfurditate,iniquitates
vt inde nulla poflit valida fatis oriri obliga
:.v
tio.lft^quideratioes c6uenircnt,fi de hoc vi
in ture ex edido efletdifceptandu: Quod
vidclicetad publicam l^fionem pertineat,
qupd turpem caufam contineat, ad cir-

/ curoffri-
 Daemcnoi aJtrei ab $ AjG.
sc fulmina molipntcs. Empedocli quoque
c
tf. apud Plutarchu ic. Daemones caeliuagi di-
tfltraft.dt
ti(U}dlT-
cuntu :
ft
^
c ^» vt l c interpretatur alibi
tf 17
fi*a.
cupa aerem,qui caelo fubditus eft.occupan-
#
* 7» tesjfumma fvt ait Xenocrates 18.) maligni-
Yroblcn. tate,& nocendi tum cupiditate tu audacia.
tt< Haec igitur fi fi c illis demandata eft cura, 3t
Apud ena* yeluti commifia procuratio exercend^ Dei
dem Plu-
t«ch in homines irge per ipfamet naturae inftru-
ia
mcnta:iS hoc quide minus durum, mintifqj
incredibile videbitur,fi quis
illis in ea re co
anites fagas adhipeatno vtadiutrices ope-
:

> -w
quod patrandum, aut promouend#
ris, an

nemo nefeit nihil omnino ab illis adiumen

ti afferri pofle fed vt illas D^mon
:
propen- ’

^
ijad damna, atque iniurias voluntatis cdn- *

feientia magis , magifq; affi nes fceleri red*

:dat : illis fuas licet falso in tam ardua, atque
admiranda re vires, ac potentiam oitentet;
eas vfque,& vfque defatiget, exagitet, ac in-
grato aliquo opere faciendo eterceat.Nan* *
i 3L fic fuOs beare folet perpetuis aerumnis, la-
boribus , ac moleftijs beneuolus ille Magi-
Jr fter.Nec eius rei fidem quicquam
t? 'i' ,
immimj#
redebet illud ,qupd in natura abfurdum,
atque incredibile cenfetur:contra innatam
grauitatem fublime efferri homines, atque
7/HJ
-
,Y» adra furfum verfus perrumpere. Nam hoc
primum ^genud fatemur, naturae ex fele
hqec omnia nihil iuris efle: fed ipfa etiam
Jf 'V< iciiupente ciufmodi prodigia, ac
pot-
 tl *t* ttt. - C t9f
'

ftffttntx fe oftendere: vt qui velit ea ex ca« ,f

iis naturalibus atftimarc nihilo plus agat^

quam fi conetur digito ipfum Coelum at^
tingere. Neque enim par eft humana ratio*
pa&m eft
ne, atque iudicio ea cenfere , quae
fieri praeter omnem ordinem, atque modd
hnatura conftitutum. SimoftSamaritanu»
( quemadmodum
Ambrofius in Hexame* 1
rone,& Clemens Pontifex in* itinerario te*
ftantur) hoc inter aliamiracula, quibus c&;
Petro A poftolo certabat, efficiebat vt pen~
nis fublime in volantis fpecicm efferretur*! * v IV

Quod fpe&ateNeronefa&u fcribitEgifip-*

pius i^.ipfumq; praeteret A poftoloru preci- if.

bus decidifTe,& iuxta Ariciam crusalterum>1 *b*i. cte

fregifle.Mitto quod Paufaniasin Atticis de
ftuf?o poeta narrat, illum Boreae donOvO
litafle:Quod de Pegafo Argiuo Efrfifius io. In jStlditf
de Abari Scytha Herodotus 2 1. ac poft eu
GregoriusTheologus^i.memineruntrfo^
litum videlicet fuifleiaculari fagitta dono «.
ab A polline acceptam, cu quafimul perni- tn Meif#.

ciffima velocitate transfcrretur.Nam fabuc

lae commentum potius, qu^m hiftorixve- ad
ritatem bcc habere videntur.Et fi ficquide
contingere potuerunt Cacodaemonis aftu,
afqjopera, qu6 impio errore delufam gen-
ftlitatg fub A pollinis, A Eoli, aliorumqut
Dfeoru nomine cotuifle nemo ignorat.Ne- V
que enim id magis i veritate laborat, qu2tm
illud quod de AntidioT uroncnfi Amiftite
 :

§ Daemonoi atret a* $a 61
Teccntlores fcripfout t$.cum vedore DiiS
Mitffiib. ^

Ju u bolo vium,quoRoma celerius perferretuf \

atq; ibi pontificem £

nefando aliquo incc*»
ptopffipriffimereuocaret. Et vt hac non
fint,quid amplius quaerendu videtu r,poft-
quam fcimus hominem fpiritui immundo
tvcfu obnoxium 24 difeerptis catenis , commi-
Uncis» nutifq;compedib.quibus vindus erat, in' fcT
la loca* Satana deferri folitum: Imo lefum
ipfum aflumptum ab eo fuifle in fandam d
tf. uitatem af.&ftatutum fuper pinnaculum
SM<tk+ templi. Etfi enim colultum non eftpijs in-
quirere , qua ratione id fit fadum de fadi
:

tamen veritate impium fit difputare, quanf

do ea tam dilerto Euangelij elogio config- r
'
nata reperitur. Si igitur id ei aliquado eue-
nit,qui ipfius Satang <r?dot,atque expugna*
tor fuit, vt ab eo per aerem deportaretur i *
quae iam ad credendum tanta erit tarditas^
'

quae honqines illius iniurijsfaepc obnoxios,

ftiaximeq; qui fe voletes eius potcftati per- C
miferunt, non ad mittat ab eo pro nutu,ac
libidine furfiim,deorfum volutari, ac trf£
'
ferri poffe? Denique fi ad rationem eorum,
quae non modo ex annalium vetuftate, fed
•/ etiam ex recenti hominum fermone,atque
memoria ctihftant, haec exquirere placet
quid noftristempotib. vulgatius, qua funt
* tum frequentes,ac afliduae fagarum de ea it
Affertiones; tum ijVconfenjtanea hominum
teftim«nia,qui non per (omnium , aut Ma-
gici»
 1

j, .
r 1 * « * Iit tf9
I fictsaftibusauerfosfenfus, fed oculis fui*
idiflefe illas nubibus excuflas,vclfuinmif
arborib ac te&is perplexas haerere, vel hu-
mi attonitas iacere conflanti fermoneaffir* i
maueruntf Nec id quidem in triuioconfa-
bulates.fed in iurefacramemo fan&iffimor
rogati, atque ada&i,vti in fuperioredifce- y\
ptatione non feraci efl demonftratum. Fa-
ceffant igitur , qui fic naturam rerum om-
nium normam, ac regulam conftituunt: vc
nihil praeter cius modum, ordinemque fie-
ri pofle putcntrSic Dei, qui etiam
Legem p*ti fy der4 cogit 16. 16.
manus conftringunt , potentiamque coar- *e«i
,,Wm *
&ant vt nihil plus fa&urum credar, qu^m
:

\ quod lecudum naturam credibileeft. Hoc

enim nimium maligni, ac ftolid£ eft fenti-
redeciusoperibus:ac-quod aiur.iou6pror
v fus orbum facere,Ego (inquit Lucius apud

* Apuleiu^ 7 .)nihilimpoffibilearbitror.fcd if,

vtcunque fata dccreuerint.ita eunda mor* Hb.i.de a»
'
talibus prouenire.Nam eundis hominibus 1,0 ***
mulravfuuemremira^peniinfc&aJqu* -
tamen ignaro relata fide perdit. lamquod
1
cogitationem, cuius pCenamaS.neiro pari at.
\ det>etfolam ad erafraodi ete
afferri i fagis lf*fci**<&*

I
mentorum affe&iones caufamur ; idq* pro o.
alio veniae, atque impunitatis
fundamento 29*
ftatuunf, quati euentus rerum (quod ait
uaM* *
Cicero 29) non etiam hominu confilia vin-
j

t dicari debeant: id quidam aperte eftcccav

\
V atqua
 4*0 tUlflofto t AtRBIA* $A&.
atque impuras animi a(Te<5tiohes contha Iji*
fius Euangelij authoritatem defendere.-cd
iusdiferriJfimo teftimonio^o. /cimus ma-
las cordis cogitatione s peccatum efle coram
Deo grauiflimum : vti etiam nominatini
pioftfemb Decalogi /ermone cauctur ju
cofque qui mentecupida, propeofbqjftu-
dio facinus Aliquod agitaueriint, etiamfi
iiihil promouerint: tamen perinde habere"
fc*cufatos,acfiipfi nunquam quicquamani
tno inccbpta ui fient- Et omnino pariiure
i A r-**'
tonfclos, atque infonres cenfere. Ac nequis:
'Mfr.
hicdiftinguat, nihil fepoenasilfas morari,
quasTheoiogoru fchols relinquutfecre-
taeDei Vindi&se (i/regularitates vocant)de
illis nunc tantam quaeri, quas leges huma-

naeji.ad exemplum trahant (fanguinispee

^
tfelos.&nn. nasvulgb appeflantj quibus omnino fint
3i»
quinihiladmiferuntipfi, quod iri
4,h'otoi 6id. eos vtiuth ores vere pofiitreijchcogitatfoV
J? nem enim folamnihfl nocere, nili &fa&i1
fecutumf fit 3j. nec conatum ipfufli, fi nihil
**
»4- obeft viiquam itfipufari ihiuriae. Efto;fil
'*i‘
t ul<*.
l.r/ haec.
autem »«t*
fe be.QHod
^uifque

3S.
ms 35. qu* eadem fcueritate voluntati
n
fce-
1. Qui (quis f • CC XV .1 .
• p | • Jr\ • J
*'

*'iT
Ad Ice tui.
v MaidlC.
Jr quioccafionepoteftatis nuptias contrahe-
J rccum aliqua, irnutis quorum: intereft, vo*
’-v *
HttiiC
i
 m
§9
L i b i r I li. 4©r
"'M
inerit : licSt eas non peregerit
venenum, vt patri daret,
j 6 Qui emit
quamuis noh po
.
.

I.rnica.
qui prxdifc
ff
. .

m'«3
ttieric darerpoerianihilominus tehetiif,qu£ peteibea. \

37-'
eft legis Cornelii deficSrijs^. Solicitato-
l.i. ad leg.
res alienaril m nu ptiarum $8. item q; matri- Pomp. de '

moniorum interpellatores; etfi effe&ii Ice» parricida,

38.
Ieris potiri nori poflunt, tamen propttr vo
;
1. i. de ex--'”

luntatem perniciofs libidinis extra brdi- traord crl« \^k ,

hem puniuntur 59 Qui attehtauit.hd etiam niti D.

>’9-
rapuit facratani virginem: hoc facinus lue- Si quis noni
re dam natu r 40 Et omnino in gradibus, at- dicam ce
•

,v*ia
* -

mi

Epifcop te
que atrocibus fatis eftipfo fa&o initiu cri-
cleri c. -
j£ A; 4

minis inente dediixiffe, Vt fubfit poenae ali- 40

qiiaoccaUo.Quscaufd fortafle fuitobtjiiS I fugitlUUB
de verb fi*,
aet ite noftra Senatus Parifienfis furntno fuo
gnificat. D»
iudicio deMaieftate danlnauit virum alio-
qui nobilitate infignem, quod de interfici-
endo rege cbnfilium apud fetantilm inijC-
fet: cuius etiam poenitentia ftatimdu&us*
ipfeMefefuifletindicio.Quod vero tantum
effC poteft fceleratae mentis incoeptum aut
cogitatio, quae tanta humani cordis nequi-* imxsm.
**
iia,atque improbitas, quam no dicaih ani- 1
1

mM
.

mo agitare, concupifcere atque ex petere

, 381
quod caeteri ois mortales horrent, ac perti-
tiaefeum : aeris fonitus^atqucardore$: faco-
fiim firagem. ac calamitatem.afborum ex-
i

tremam verberationem, ac faep£ euliilio-

fiemnpfamqueadeb latilTimorum finium»
atque ampliffimsruitf fegionuni deuafta-
tionem, atque exitium fed etiam manibus
:

Cc pedibus
v
•

•L<
%
i
 '

... iV '4«l Rasmomolatrit A* Sa<x

o- pedibus nodes , & dies conari vt hatc fianf,
adcffe,adniti,atque fubuenire : quantum iri
feeftijst,quos putant hac omnia, excita re#
Damonibus ; & toto deniq; impetu, ac ft u-
dio in hoc incubere, vt illis Tolis quam ma-
: ,!v H i
Stime placeant vetHinfenlum Deum , atq;
:

homines o£s habkuros fe fciant. Hac fun*

!lIacogitatiorispeccata,qu*P.Balilius 4 r>
/ 4t.
inii.de ma non vt phantafias hmpliciter;verum vt con
virginitau.
fy mm ata opera in anima iudicanda eflece-
fet:qusqj fimul , ac fe vti ignis fumo prodi-
derunt fopienda,atq; extinguenda veniuts
[vnPfT tanto etiam grauiore pcena, quanto l^pe ta*
|5*^
cita plus habent in celando, quam apertain
-jj*

committ£do malitis. Aut fi nihil omnino

nuda confcientialaere debet: &fatiscft ad
innocentiam
Cacum ver/hre in pefturt vulnus:
'iftPm#
Valeantfcm omnes legum fan&ionetf,qu#
prauasde Deo,deque religione opinidnes,
ibla etiam linguf profeftionedenudatas.ac
rete6tas,faeuiHimisflammarum cruciatibus
•
puniunt. Sit illa Imperatorum, lurifcoful-
forum Ad torum q uc 4 2 furialis, &fanguii»ria vox*
'

Sc.Syllani- qu * non modo fautores fcelerum, fed etiS

•Lk
«nl.vrrui confeios eadem pcena,fupplicioq; qua per-
Adlcg.Po- petratores pledendos prsdicauit, Rurfus
pciam.de quod obtendunt aetatis, fexufqueimbeciU
, t&K.

&**£ htatemiquiiiiitenfendis cuiufquevitijss-

Fi^de pu*
Ii- yi.
'

bl.IucHn quabiliter.moderateq; attendi debeat, hu-

laftitut. iufque quale eft criminis odium coru, quae
nobis
n fU* =

n&T '-m.
tr
 t r b « R III. 4 *>f
Ilobis natura tribuis excufationedeprecafl
aur.quafiipfa peccandi prodiuitatem, pro- >£.

penfio.nemque vni cum annis * mu Iiebriqj

conditione attulerit : id quidem iili vidc-
rint,qui hanc naturae, qu* tamen omniafa-
pienter agit,dic 5 tam grandem impingunt.
Certe nec omnes, qui hac fortilegij labe in-
ficiuntur , fceminae funt & aetatis exa<5ta?, ac
decrepitx,fed&mares:licetidinfrequen-
tius quidc aeque fibi in hoc pbfequij gener* . ,

deuotos, addi&ofque habet Daemon. E.t ft

qua 4 vt certe complures extrema fenedta id
koc facinore deprehenduntur : inuetera#
tum hoc malum eft, & plerumque ab ipfa . „

lam ado!efcentiaadmimim,& contractum*

Ht vthaec itafintvtiipfi volunt,quisnefcit
nullam neque fexus nequeietatis omnino
,

cfleexcufationem aduerfus legum praece-

pta 45. deli&umque nullum innoxiu prae- 4f .

textu humanae fragilitatis haberi 44? Dl- J Aixilii/

ferta, atque aperta Domini vox eft: V ir fiue ,

mulier 45. in quibus Pythonicus vel diui- ,

dationis fuerit fpiritus, morte moriantur j, an .

Etincihtatrix in Endor a 6 mulier Saulis . 44.

«*»Uu 4 a.«ni
leges reformidat, qua: capitali fupplicio
Magicas artes perfcquebantur,artifqincgat
vllam experientiam ob id dare velle. Ecce 46
Vt nullo nec itatis, nec fexus diferiminejae i'R«»***
deleftu fupplicium eft in cos diuina lege
conftitutu qui eiufmodi veritas, illieitafqi
:
v
artes exercet.Innouoinftrumen.quodiaid
C< i '
mitiorem,
 *
4© 4 T>AEMONOiAf RBIAB £a£. <t *•
’
*
' * ' • •
, V

mitiorem, moderatioremque do&rinani

continet, tamen grauiffimafententia pro-
niitiatur47.eum palmitem , qui in Chrifto
47*
joan h . non manlerit/oFas eijcicndum eflfe , atque
inignem mittendum. Omnimodoid dici»
1 de ^rerio?
t ^ r> ^ ^ ne exceptione.QLuod fi iusrciuile^
depSblViT vetat nos diftinguere, vbiiexipfalnondi-
temaft, ftinguit: quidfaciendumtaridem putabi-
mus in Euangelio, cuius maieftaseftlupra'
49 -
Iege:cuiq;quiequamf 49. vel addere^ vel de-
Apocli* trahere piaculueft fempiternisluenduflS-
marum ihcendijs? Ipfs Romanorum legef
antiquifiim» capitali poenaanimaduerten-
dum cenfuerunt : non modain homines,
Li.z°innar. q u eo crimine tenerentur ( vtf Tacitus 50.
i

fa&um memorat in Pub.Martium,&Fitua

nium: quorum illum coh fu les extrilportS
si': V Exquilinfr necari, huc de faxtfdeijd, quod
> eflentlortilegicoperti, iufferunt; Et Am-
{»• mianuslVlarcellinussi.inHilariumaUrigS,’
Lmclila*
quod filiu nefarijs artib. erudiendum
• Magocuidatradidiflet,capiteiulluseftab
\
Aproniano vrbisprafctore id facinus ruerc.-
accumetiaeli&orisiquofuerallnegligeri-
tius colligatus manibdn proximu delubri?
euafiflet,in eum nihilominus inde retraciu
legeaftum fuiflejfed etia in ipfas mufieres:
queadmodumrecenret Valerius 52;dePub'
t.b.s.ca.^ licia, & Licinia : quibus ob eiufmodima-

, .
.
lcficium cum Septuaginta Romanis gulas
laqueis fra&$ fuerunt.Nec eqttid^animad-
> ’
uerfionis
 •<-. >yt" £ I B E R f II. 4gj£
juerfionis feueritate foli illi.in, foeminas ad-
Jiibuiflcrepefiuntur : Sed At.hcnienfium
.quoque celebratur in Lemnia fbrtilegam
iudicinim 53. praeproperum quidem dlud,^^^
at odij quo tum ineam pedem fummo.fla- prima cou»
grabant, nonofcfcuram habens Cgnificatio
*
nem. Nam ad foia ancili* delationem, P?c '
\

caufa difquififionem vlterius adduda,ip-

famcrudeliffim* morti dediderunt. Quid
Eri p h ila Mycale, Canidia, E r id ho , Saga-
:

na,Dipfas, riplinquaque maleficarum mu»

lierum,qu* fuit prifcis illis temporib. tur-
ba num ex tpt Scriptoribus qui earu me-
:
,

moriam ad hanc noftram *tatem propaga-

uerunt,quifquamextitit adeo indulgens,
qui muliebrem, anilemque imbecillitatem ’ ,7'

earum pedifer*, ac fcelerat* vit* vnquam

pr*tenderitf Age vero demus illis banc ve
niam: quod in lubrico human* fragilitatis
conditut* fudincre (e nullo modo pptue-
runt quinlaberentur:Qu* tandem infania
?

ed, id iilisdagitium condonare, quofint

quoad viuent feipfas cu maxima in Deum,
atque homines contumelia contaminatu-
r* ? Nimirum hoc ed rabidis canibus , quas
alioqqi infanabiles neipo nefcitjidcircQ vu
tam dare : quia nulla fua culpa, at vitio in
eam rabiem incurrerunt.Sapientts ed (in-
quit Seneca 54)000 (anpsquidem.fed fana- ^4.
biles feraare. Neque enim bonus agricola Life i de )
-
.

adminicula fupponitijs arborib. quas fcit caTitfm*.

*
Cc i nulla
 •V

• D AH MONOLATRBI AI SA <5.
,> .

nulla cura deprauationem,diftortionemqj

fuam cflfe reli&uras. Hanc vero labe poft-
,
quam femel adhaefit,vix elui pofie,eiufque
durare faepius ad extremum caufam non v-
no loco fuperiuseft demonftratum.Et cer-
te ad huc quod fciam auditus eft ex tot mil- . 1

lib.quos lbrrilegij laqueis irretitos habuit

J
Satan,nemo,qui fe aliter ijs expediuerit,ex-
plicaueritquc,quanQ culpae vel coadfa,vel li
beraapud ludicem profeffione, ac deinde
eius morte luitione adeo ille fuiiuriste-
: ;

nax eft dominus. At Imperatores5?.remi£

I.lbr.3.de fionem pcen£ fieri vetuerunt ijs, qui impu-
Kpifcop.
«udientU.
nitatem veteris admiffi non emendationi
potius,quamconfuetodinideputarent.Ee , »

Plato in Protagora ait non folere exigit

fontibus poenas ad vindicanda, qu$ ifi ab eia v.

funt ad mifla peccati: ( quis enim id inferia ;

reddere polfit,quodfariueftJfedVlemuid
* fieri ,vt in futuru caueatur, ne denuo is de-

linquat , qui iam deliquit. Quae igitur fatis

probabili caufa i5 afferri poteft, quin eiuf-
.

modi %a6d/!iuc<.la,& qui fic fe DaBmonibus as-

ternu deuouerut, dicaruntq;,ipfi ftatim ac
dignofcuntu^omnil^fupplicijs non inter-
ficiantur?Nam certe fi quid eft,quod publi
ce folicifos habet ciuium animos : quamui*
fine eius fraude, ad quernea res pertinet,
tolli ipfa non poffitr tamcn par eft hanc illu
iariyrSpotiu:, ferre, dum caeceris in c6mu-
JTf,
nc confulit,pr^cipuaqucfi?mper debet cfTc
caufa

I
I.
 L I B IX III. 4«y
caufa publica trSquil litatis. Hancpropriji
rdibusdiruendis , atque folo adaequandis
occafionem volens arripuit Publicola 5 6.
Multi etiam magiftratu alioqui honorifi-
centiffiino antetempus abiere: quod eum cius vita*
P| u ^
ch , g

frircnt apud fuosinuidipfum:vti de Scipio *7

; .

ne, & Figulo recenfet Cicero 57*BtOftra- p‘k>dl01 *

ciOno58virmteno,potcntiamqi fuamlue-
rut no pauci: quod aliter populo fua quies,
iecuritalque conltare pofle non videretur. fa,
Et reperiuntur tame.qui vetulas quotidia-
na minaruia&atione terribiles, veneficio-
rum, quae deinde fequuntur.certififimano-
xa formidabiles : Etipfo tandem fanatio-
facultatem habere dicuntur,
nis, cuius fol$
miraculo venerabiles defendant : nullam
ob tot , tantaque (celera, atque flagitia ani-
maduerfidncm.fuppliciumq; mereri. Hoc
autem quid eftaliud,nifi fi eftfquod dicutj
luporu:ninmedioouiIiarcem,pra:fidiu-
que ftatuere? Certe memini videre meto- >

tos pagos, qui de migrando cogita-

alio

>
rent.no alia caufa,quam quod impunitam*
inultamque nimia Magiftratusindulgctia
viderentiilam in maleficis mulieribus alias
diuexan di licentiam. Sed non habeant h^c
fatis idoneam caufam ad ftatuendum ali-
quem iudicijs de re adeo graui modum.
Sitcentra fas, legelque conceptum apud
vulgus ex incerto rumore metum eo tra-
here : vt eius adimendi occafionejnecefie
;
.•
C C 4;..f y V fit
 '
T *, '"V ' . V4;;/V

408 D A?M OJjT O t ATRII AI |AG.

^tcuiquSyitam per fummum dedecus en?, I

ppre. At hjciamquiefcat omnis calumpfy

npcefTp eft: quod adhuc ad poenam raptum
neminem quifquapi audiuit,quem malefi-
E?. ciorujn indubitatus puentus teftiu planiffi
maelogia,ipfaqu(»adepad vltimum perfe- j

uerans cofefsio
\
tanti criminis manifeftum
1 . 1
, r i

1
ante non reddidiuiet. Sed iaminfur.git lon- ;

gefirmiffimumeiusdefenfipnis propugna
•

l.fcpi*pe cum; legibus <9 nihilin quemquam vindi-

vcrbfignif. cari folere,quod non ipfe voluptate, confir

Coraci. dc }*Pq;admuen]C. Cut r ci nihil aequprepug-

*«. -
net,atq; illa, qu£^ Damone affertur, vise o-w
rumlibertati,qups iic in feruitute abducit. .

Neq; ^nimobfcujrum effe quibus illedolis,

machinis,fal)acijs, ac praeftigijs ingruat, vbi;
hocmolituf. Adeo vtvi^ fit incuiufquam,
poteftate,maximeq; vbi 3Etas,fexus, ac ru ft
j
citas confilipm impediunt, eius ftudijs , co-
. natibufqueobfiftere, Ehodupi fjic mihi;
' ’

- yiluipnp nifi illo authore, ^tqi 1 mipulfore, t 1

cpmipittiturflagitium 60. ? Auditufne eft

eo.
pb id quifquam abfolutus judicio, quod di
ceret fe in eS cuius reus ageretur fraudem
efTc & Diabolo ille&um?Vno equidem no-
mine hoc eft euertere omnem ^ fundam£- '

tisdocjrinam Chriftianaip ;quampnem\ic .

femper in Deum fpprare quod is fit fj- :

*.Gor ia.
r •
i
dejis, nec yoquam permifTurus, vt tetemur
fijpraid quod poffumus. Verumnequid
otiofi cefTemus,quati fit Ule h§c pro pfficip
i .yV

~ , v ,
iecurita-
jfrf. S

»
 «

'*
->
L I ? B R III.
*jb
-
« srTtj
(fccuritatcm nobis etiam incogitatibus pr$- 'ym
n• — _ •« M MIA n M MA
ftiturus. Imperatoris fe in hoc munus tan-
- — A. <K I Lk

^umexequi velle oftendit vbi yiciflim a ,

,
%
nobis poftulat,vt eius nutu, yoluntateqac , *
pendeamus:fideiinconcuflaearma capeffa- * *!*
*V

mus,intrepidihoftiobfiftamus62.&quan* w
tum in nobis eft rem ftrenufc ? gnauiter- Adcphefi*
que geramus. A cquonil ignoratione eius* *•??**• _ j
cum quo committimus , multa fepe pec-
cantur,quod vidoriae initium ab eius per-
fpedis viribus , confilijfque faepe oriatur,
monet etiam diligeter quali cum hofte no- •Ta

bis pugna futura Iit: Nimirum cum eo qui

" i 'A ,i 'V.
.

maleuolentia,nocendiq; cupiditate, virib.

mH
yigilantia,aut vllo belli apparatu nunqua
jfa
deficiatur, quiq>i’nftar leonis rugientis fa-i
melici , atque oberrantis femper quaerat,-
quod deuoret<>$ : Acquietiam, fi quan- vumua •

ido viresminus proficiant , leoninae pelli II,Coc,IM T .*.

vulpinam affuatrEud^monis perfona,quo
facilius imponat,adumbrans,quafi qui ho- 1

ftium tefleras ad eos ipfos deludendos adi-

mulant.Eccevt tali Imperatore, tamq; fi-
jp
delibus monitis.ac confilijs res hofti.&im- i®
mani, & verfuto longe ^ vidoria abfutura v Fi

eft, fi nos nobis ipfi n6 defimus. Etfi enim

is non dormit 6 |.fic nec dormitat, aut fo- 6i,-
Fc
pore languet, qui cuftodit Ifrael 65. Quo
.*• :<

^ $
magis mirum eftrepeririea diffidentia, ne pfa i m H * .

dicam impietate homines, qui djmicatiois

exitum
v ’‘
ad eius qui laceffit nutuip, atque ar-
’

Cc 5 bitrium V >
 BR
'

ll B III. 411

militem (quod ait D. Ambrofius7i.)elegit yu

Chriftus: itidem Diabolus voluntariuminiibro. 4»
feruumau&ionatur , &fuo iuri acquirit, t€auvlM*
neminemq; iugo feruitutis aftri&um pof-
fidet,qui fe ei priuspeccarorfl*re non ven
diderit. Imputent igitur fibi, quod fic vo-
lentes Daemonum implicantur erroribus,
cum ante ^Deo deflexerint ipfi,quam is il-
lis tergum obuerteret 71. agnofcantquefe yi.
iuftoeiusiudicioSatangin tam duram fer-* H°feac*
uitutem efle condonatos , ac- traditos 73.
Neque etiam iam ad illud, quod in vltima
legitimarudefenfionu inopia vfurparifo-
let, confugiant* calamitofos potius efle eri-
gendos, ac recreandos,quas vexandos, aut
damno aliquo augendox,cum haec miferi- y- r

cordia in eos non conueniat , -qui in mife-

riam volcntesinciderunt, quiq; (q> aiunt) ~

afeiam crurib fuis ipfi eliferunt. Iam quod

autumat pa&um nullum inter hominem,
fi Dimonem refle interCedcrepofle: quia
nimiruneciuris , nec orationis alteri cum ~ v

altero vlla efle queat com munio,atq; focie-

tas.Tum fi quod intercedere poffu tantam
efle earum rerum, quas in ftipulatudedu-
cunturjditficultate^abfurdirate.iniquitatei
Vt inde nulla poflit valida fatis oriri obliga
-¥•
tio.lflf quideratioes cpuenircnt,fi de hoc
in iurcex cdi&oefletdifceptandu: Qvmd
vidclicetad publicam l^fionem pertineat,
ejupd turpem cauiam contineat, ad cir-

curaffri-
 U "

- 4»* p AGMONpI ATRBTAE S AC,.

circumfcriptionem fic malitiosi excogita-
tum, quod nemo vel fi maxime cupiat , id
praedare, atque efficere queat; & alia id ge-
nus,quibus ijs fubuenitur ,
qui in captioni?
aliquam inciderunt. Nam excludendae a-
£tioni puto prodeffient, liquam forte Dae- i

. mon infiitueretjVti apud Bartolum 74.U 6- .m:

t»qu ven- tra yirginem matrem. Sed cumtentatio- 'ii': «.it

nisjimpulfipnifquc via , in qua ridiculum '

j>
chiift®., fit neceflariam ad legitimos a&us perfona-

rum habilitati connderare, hoc totum ag-

grediatur facere frudra, atque otios£ mihi
videntur agere, qui diflentaneailla, repu-
gnantia , ac difficilia in argum£tum trahe-
re,atqueadducere conantur. Ut, vt h^e Iu-
rifconfultqrum placiti$,ac legibus dimeti?
7t- ri oporteat, fatis antei ed demoftratum 75,
CeaeC u fermonis vfum inefle, Daemonibus, quo
donec voluptatem fuam fignificant, ac in-
terrogando, refpondendoque ftipulatio-
necondituant. X
11111 fi quae funt, quae vires

eius,qui ea fpondet, hominis yincant.ac fu-

percntjquafi fupra modum>ac natura con-
ftituta in ijs praedandis! Daemonem ea qu%
ed maxima potedate adniti,atque vltjro o-,
pem fuam pr^bere.Xurpium porro,atqu«
inhonedorucaufam nihilo magis hocnf-
gotium impedire, quim latrones, meretri-
cefuei praeda,&quaedu reuocapt facinori^
?«• atrocitas, famsqup pudor, ac verecundi^
Vtf.it.
V* igitur iUis(,vt cum Efaialoquar 7*) qui

K,-
 ^

L i b' e r iri. 4»?

flcfceduscum morte percuderunt, &cum

inferno padum fecerunt. Pa&um(inquit
D .Auguftinus 77.) conditum ex peftifera •.

focietate hominum, atque Da:monum,pa- Li t, J.’

V q quo-
dturn infidelis,& dolofae amiciti$. doftrj»*
chl1 lgau
que qui adeo horrendi ,atq; ex5cfan-
illis,

di criminis odium deprecantur, pgnafque >

minuunt excufatione metus , aetatis, fexus,

78.
imprudentiae , atque
aliarum id genus re-
rum,quasneinleuioribus quidem praete-
79.
xere quifquamfanae mentis audeat. Quid
enim hoc eft,finon eft(vt inquit D. Paulus
aperte Deum prouocare, atque impe- 7*.
0.J
tere. Siquidem impium eft(aitCaffiodoru$£:C° t c ,* •

) ludices illis efle indulgentes* quoscae

*
leftis pietas non patitur impunitos. Obfla-
'
7».
4

re ne eius regnum veniat , neque enirn id

ftabilin, ac confirmari meliu$ poied,qu<lm (ictreffc ,

cfim hofteseius vni cum Satana ipforum

Imperatore proftefnutur,perdtfntur,|ob-
terutur.Vbi impius ( inquit D. A mbrofiu^
8 )interficitur, Chrirtus infunditur, vbi lnl?Jv
abominatio aboletur, fan&ificatio conle- raradif©*

cratur. Hominum fecuritati,trahquillita-

tique pefllme confulere: Nam (aitPytha-
1

goras8i.)oi' /ajUoAc^ovrif rols lytxotif |J$AoY- ^

1
Tcq dtSixft&g rovs ayttGcuf. DeniquemalUm ^obc *^*
bonum (quod ait HfaiasS^&tertebrais lu- tt.

cem dicere, omnemque omnino vittUtis,

vitij,praemiorum,poenarumdele6i:um,iu-
diciumque tollere. Hquidera non verebor
quifiim ,
 '

>14 Dabmonol atrbta* Jao.

qui imi uro longo, ac diuturno' malefico-
rum examinandorum vfu exercitatus, ac
confirmatus, palam, atque ingenui de ijs
fenrentiam ir.caoftendere, acipfam quan-
tum potero proferre lucem veritatii. Vi-
delicet tot - m pietati hus, veneficijs,porten-
tofis libidinibus, flagitiofifque facinoribus
viram illis aperte eCTe inquinatam ,*ac con-
taminatam, vt Mure die non dubitem om-
nibus tormentis excruciatos igni interfi-
cere, tum vt debitis pcenisfua expient
fcclera,tum alijs fint documen-

c magnitudine fup-
plicij eos deter-
reant.

1 K
*
U 'j *
'
' '

f
V

«OLOKIA AGlUPI-tHA,
Typis Lambcrti Andre», >

4 i-' * . * 'uff ^ v-

ANNO M. 2>. XCVV