Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
Résumé
Situe sur la façade Atlantique centrale du Maroc, le littoral d’Agadir - Chtouka est caractérisé
par l’existence de différentes unités morphologiques (plages sableuses, embouchure, falaises ...)
résultat d’une large interaction entre les spécificités géologique, structural, climat et intervention
humaine dans la region. Ces facteurs ont joué un rôle majeur dans la dynamique
morphosédimentaire actuelles de cette region.
À l’aide des techniques de télédétection, du Systèmes d'Information Géographique (SIG) et des
outils d'analyse statistique, nous avons pu déterminer l’évolution progressif de la dynamique
morphologique du trait de côte et de mesurer leur évolution générale à long terme (de 1973 à
2019).
Les résultats de l’étude diachronique nous a confirmé une évolution spatio-temporelle de du
littoral d’Agadir – Chtouka durant le dernier demi-siècle, en enregistrant des zones en érosion et
d’autres en accumulation. Le taux d'érosion le plus important a été enregistré au niveau de la
partie sud de la baie d'Agadir et dans le secteur qui s’étend entre Oued Souss et Sidi El Tawal
avec un taux compris entre 2,5 et 5 m/an, suivi par la partie centrale de la baie d'Agadir, avec un
taux de 0 et 2,5 m / an. D'autres secteurs ont connu une tendance cumulative. Au niveau de la
plage d'Anza et à l'extrémité nord de la baie d'Agadir, le trait de côte a enregistré un avancement
qui va jusqu’à 2,5 m/an, alors que qu’il est de l’ordre de 2,5 à 5 m/an au niveau de la plage
d'Anza Agadir, et entre Sidi El Tawal et Tifnit.
Mots-clés : érosion, littoral d’Agadir - Chtouka, trait de côte, télédétection, SIG.
Abstract:
This coastal knew several transformations, since the seventies of the last century, which affected
its natural landscape components. This was left a wholly destruction of the marginal dune
especially in the Gulf of Agadir and a noticeable change in the sandy beaches sedimentary
dynamics.
This study aims to highlight the Agadir gulf marginal dune damage, and the sedimentary
dynamics change. In order to respond to this problematic, we adopted remote sensing and
geographic information systems (GIS) techniques. The methodology is focused on the treatment
and analysis of the Landsat satellite images over a period of 46 years (1973 - 2019). This study
allowed monitoring the evolutionary tendency of the coastline by quantifying its status changes
and identifying the areas that define significant erosion activity. It also achieved to develop
programs and plans that help in the optimal management of coastal areas.
125
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
Keywords: erosion - the coast of Agadir Chtouka - the coastline –remote sensing - geographic
information systems.
:*+,-
،wr- 35 &ا% 2 > رn 3o p qr) f , و،3#ftrطv ا3'5ا%& اqr) 3jع ا& را%=% 3-%fg ـ ا+, د- أi j k>,
ن+>& ت ا#t#4(j ‚t ،{ت% n ) ةr p&„ ا,+…&ف ھ‚ا ا+) } و. 2%t5 x#tyn q& { إg أ |ا1 }~• ا
‡rˆ ،ي+…(& اiˆ f&~ل واŠfj{‚ا أ ط ا- وr p& ا4#(•& ت ا& …' ا%‹ ‡rfŒ x ھ، = &ا
i • 2 3#2 j+& ا3# t, &ى ا%fp qr) ظ% r ا+#Šn و+, د-• أ#rŒ2 3‘ ˆ … '&’ ا#“‹r& #r- ا+# n
.3#r +&اط” ا%…&ا
تj { 3#) t—&} ر اvر ا%‘ ت#2 i#r n و3•& 4 ˆ~ل1 42 1) ر4…fj{ ت ا#t>n امŒfj • اj
3#r p&ط ا%•Œ&اج ا+Œfj 2 ه# r& 3, ر#4 &ات ا+g™ &˜ ا#(•f2 2019 و1973 ftj 1#2 ةf &ة ا+fyr&
3#r p&ط ا%•Œ& ا#•tn 1 3#oا+Š•& ت ا%r4 & اwœ xt‹ - ،3yrfŒ ات%tp& 3#45+ &ا
'…n f& اŸrn و3,+4f&ف ا+4n f& ط˜ اt & ا, n وi p& ˆ„ ا3#4=ر و%•fn{ 4 بp و35+Œfp &ا
• pn • ا+2•• ت وŒ k= و1 1‹ #j ،i,%•& ا& ى اqr) 3,ر%•f& اf)| „(= & f& 2 و،w-ا+f&ا
.i•o أi‹…2 3#r p& ھ‚ه ا& • {ت ا+#2 f2
47) 1 |& ا1 ن+} ‡— 3r# طi p& ˆ„ ا3#4=ر و%•f& t |& ا& • & وا1, (f& ا3j ¡• ا& راf ت+'أظ
ي#jس و%j واد1#2 f & &>• ع ا2 و+, د-• أ#rˆ ب%t5 q—}£2 3,+4fr& ل4 +(- أi•j ¢# ،(3tj
و0 1#2 اوح+n ل4 2 +, د-• ا#rˆ 1 „jوv ا&•|ء ا#r, ،3tp&ا/ م-5 و-2.51#2 اوح+n ل4 2 ال%•&ا
و0 1#2 اوح+n ل4 2 i p&> م ˆ„ اn ¢# ،3# -ا+n 3)| ى+ˆ' ت }• ) ت أg t#2 .3tp&ا/ م-2.5
i p&> م ˆ„ اn زادت ة1# o ،+, د-• أ#rŒ& & …&ف ا+•&| وا-+ &… ط” أ |ا ا2 3tp&ا/ م2,5
& 4 ªr2 ¢# f#tynال و%•& ي ا#j 1#2 ةf & &>• ع ا2 ¡ وt# &’ ا-+ r& § ا& ذي,… ط” أ |ا أ¨|د2
.3tp&ا/ م5 و2,5 1#2
.3#oا+Š•& ت ا%r4 & اwœ ، 42 1) ر4…fj{ ا،i p& ˆ„ ا،3-%fg ـ+, د- أi j ،3,+4f& ا:•#n y & ت اr‹&ا
126
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
.-/0-
‡rfŒ xp ، = &ن ا+>& ت ا#t#4(j ‚t {ت% n ) ة3#2+Š & ا3#ftrطv ا3#r p& ا& • {ت ا+¡ p- 3-%fg ـ ا+, د- أi j '…,
kj%f&ة ا+#« رع وpn o {ت% f& ھ‚ه اw أھqr•fn .ي+…(& اiˆ f&~ل واŠfj{‚ا أ ط ا- وr p& ا4#(•& ت ا& …' ا%‹
‡rˆ ،(اج% vات ا+j -) 3, &…¬ت اt ,|اn وr p&„ ا,+…& اد اf اqr) 3# #p& وا3#¡ t &( ت ا-+ & د اnو ا+ 4&ا
.3#r +&اط” ا%…& اi • 2 3#2 j+& ا3# t, &ى ا%fp qr) ظ% r ا+#Šn و+, د-• أ#rŒ2 3‘ ˆ … '&’ ا#“‹r& #r- ا+# n
• ا+2•• ت وŒ k= وwn 1 و،3#r(>fp &ره ا%•n3)|t2 ™(tf& اi5 أ1 ، #j jا أ+ - p&„ اŒ& Œ, رf&ر ا%•f& ا3j درا4n
.(2017 ، )دi•o أi‹…2 3#r p& ھ‚ه ا& • {ت ا+#2 f2 • pn
ة+fy& ˆ~ل اx#tyn أ |ا و1#2 f & اr p&„ ا,+…& 2 i p& ˆ„ ا3#4=ر و%•n w##>n 3j ھ‚ه ا& راqˆ%fn ، ھ‚ا ا®ط رo
wœ ت#t>n qr) دf){ 2،3#5%&%oر% %#•& ت ا#•4 r& 5%&% و+‹& اi#r f& ا3•jا%2 Ÿ& وذ،2019 و1973 1#2 ةf &ا
ف+4n f& ط˜ اt & ا, n وi p&> م ˆ„ اn أوk5ا+n w# ‹n 1 tt‹ #j ، 42 1) ر4…fj{ وا3#oا+Š•& ت ا%r4 &ا
.w-ا+f&…' اn f& اŸrn و3,+4f&ا
127
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
3o = ري ا&( رد إt‹& ر ا#n ات+#«£n وftrطv„ ا# & ا1 ب+>& اn 1 ‡yŒ, ، ف5 (g خt 3-%fg ـ ا+, د- أ3>•t د%p,
> ر, 3,+• & }• ت اpf& •j%f أنŸ& ذ.3#2%t•& ح ا,+&|ا أ م ا5 i‹…n f& ا+#Š—&§ اrطv{ (5 3rprj q&إ
+'g ˆ~ل14.5° ـ2 > ر, ي+'…& اq دv„ ا& اj%f أ - ،19°ªr(#oارة+ &ا35ي & ر%tp&„ اj%f & أ ا،3tp& #y r 250ـ2
.x…¨ +'g ˆ~ل23°q& إi—#y,+'…& اq—}v„ا& اj%f أن1# o ،+, t,
w أھi‹…, س ا&‚ي%j وادw« œrn وت ووادtn ار وواد% & واد اo 3r“ 3# j% & ا3,ودv ا1 3)% • 3j ا& راi j ق+fŒn
.(1972 ,LCHF) «/³ م16.3 (#(‘ „j%f ªr(, ¢# 3>•t & 2 3,+'t&ور ا &ا
w' ى2 wœft %, ‡— ½}ا+f& k•Œ, و،(1972 ,LCHF) ش ـ غ-• ھ غn‚ اŒf, )( ب3>•t & اi j qr) دد+f,
1# o . 2%t5 - & g • هn ذو ا%'o r p& ر ا#f& أ ا،(1972 ,LCHF) 3# & ه ا# &ا}½ ا+n ات+fo م ˆ~ل2,9 > ر ب,
.(1990,LPEE,1972 ,LCHF) • ه غ ـ ش غn ھ ذات ا3>•t & 2 ¡ ةp& ح ا,+&أن ا
#—& ء اt# ) ¡ t# &’ ا-+ & ˆ~ل ا1 y“‹ ,+…2 {~Šfj• واŠ= س%j أ |ا و —’ واد1#2 f & ا+, د- أi j '…,
أ.i p& اد اf اqr) 3yrfŒ &( ا3#'#o+f& وا3#} ty&( ت ا-+ & )ا3# #p&…¬ت اt &' ( وا#o+f& ء اt# &• ري واf& ء اt# &ا،ي+ (&ا
ى+} ¯42 qr) +—f>nودة و q>(n 2 3,+…(& ˆ~ت اf&ن ا±o x#tyn 3>•t س و%j واد1#2 f , ا&… & ا&‚ي3-%fg اi j
.3j س%p& tط%&|ه اft &|اء ا5¯ أ42 q& إ3o =® 2 x#tynال و%•& ي ا#p2 1, د#—&ا
3#•'t &دوات واv ـ ا2
3r 4fp & ت ا#(& ـ ا1 ـ2
،ات%tj ‚ ) ةt kj • ق واqr) 3#r p& ث ا2v اo • } تt& دة ا4f & ت اj { ) t—& ا+ >r& 3#¡ •y&ر ا%—& ت ا#2 امŒfj اwf,
3j را2 • p, ،3# « 3'5 1 (1972 ‚t ) 'n~•j '#•Šn f& ا3#t |&ة ا+fy&ل ا%•& و،3'5 1 • و+#(- i‹…2 ھ+o%f& ا+œ
. '#r) أ+ ا&‚ي ط+#Šf& ا34#( طqr) ف+4f& & اf& 2 و3#t |&اء ا& > ر ت ا+5 ˆ~ل إ1 i p& ˆ„ ا3#4= و3#-+ -ة+#Šf &ا+اھ%œ&ا
o x n ، تj { ) t•‘{ ا+ >&ر ا%‘ امŒfj 2 x#tyn أ |ا و1#2 f & اr p&„ ا,+…& 2 i p&ر ˆ„ ا%•n i#r n ' ف2
ر#fˆ اi5 أ1 org.usgs.earthexplorer.www k}% & 2 3 f & ا3j ا& را3>•t •Šn f& ا3#¡ •y&ر ا%—& اk# •& د+5 3#r )3,ا&( ا
3tp& ا1 3#t |&ة ا+fy&§ اy •Šn ' %- o 3r“ f & وا،3j ا& را1 ع%t& &'‚ا ا3,ور+•& ا+#, 4 & ا1 3)% • & ’#•fpn f&ر ا%—&ا
1 ب+>& 2 3‘ ˆ 3,ود-& 3#2 j+& ا3&% & ا1) 3•n t&ة ا+‹4& ه ا# & ب ا#¨ ‚ا- ’ وp& ا1) •n t&• ا#••& ب ا#Š2 wpfn رس( و+'g)
1973 1#2 ةf &ة ا+fy&• اŠn تj { ) t•‘{ ا+ >r& 3#¡ •o ت#¡+ 4 qr) دf){ اwn +#, 4 & ھ‚ه اqr) ءt2 .i p&ˆ„ ا
.(1 )ا&• ول2019و
3#•'t & ـ ا2 ـ2
˜ r - 4, ا&‚يDSAS • +2 1‹ 1# o ،i p&اج ˆ„ ا+Œfj ت وا#¡+ & ا3•& 4 2 ENVI • +2 امŒfj • اj
.3,ر%•f& اf)| „(= وi p&ر ˆ„ ا%•n {ت4 , n وw# ‹n 1 ArcGis • +(2
3#¡ •y&ر ا%—r& 3#&وv ا3•& 4 & ـ ا1 ـ2
•# —n ' ف2 ، ت%r4 &( ط اtfj واi#r f& اo ا&( ءi(} 3 ات ا&~ز%•Œ& ا3#¡ •y&ر ا%—r& 3#&وv ا3•& 4 & ا3r + i …n
. ت#(& اqr) ة+«™ &ي ا%•&~ف اŠ& وا+4…fp r& 3#j t'&( وا3#) 4g® )ا3,+f %,اد+&ھ ت ا%…f&ˆ• ء واvا
3,+f %,اد+& ت ا# —f&أ ـ ا
128
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
و ر و .ا دد 3صISSN: 2508-9382 .139 -125 ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
4nا& # —fت ا&+د+= 3,+f %,ور+œ 3,ا & o +#Šfrإ= ءة ا& …' وھ 3j tا&+ؤ 3,وظ+وف ا&•>§ وأˆ• ء ا& +4…fpذا. n
و i …,ا& •# —fا&+اد+f %,ي %…nھ ت #2ت ا& +4…fpأو ا&•• •#أو ا&%…fه ا& 1) •n tط(> ت ا&~Šف ا&•%يi,% n w« ،
ا&( #ت &—%رة i« nو 3} 2ا&• } 3ا& 3“4(tأو ا& .+4…fp r& 3p‹4tو i …nھ‚ه ا& i,% n 3#r 4و +, 4ة #2ت ‡rfŒأ|'5ة
ا{ 4…fjر > ر %2 3ات • 4gÂ& 3>rع وا{ ‹4س ،وذ& '2 Ÿف 3#r ) i#'pnا& > ر #2 1#2 3ت #¡+ت ) ة +4…fpات
& 4ة +foات ز k 3#tا{ yfظ +œ2وف إ= ءة ) +ˆÃ '… 1 3 œftداوود wn .(2015 ،34 5ا{) fد oھ‚ه ا& را3j
) qrأداة Darksubtractionا& +o%fة 1 ENVI • +2 oأ i5ا&> #م # —f& 2ت ا&+د.3,+f %,
اﻝﺠدول :1ﺨﺼﺎﺌص ﻤرﺌﻴﺎت اﻝﻼﻨدﺴﺎت اﻝﻤﺴﺘﺨدﻤﺔ ﻓﻲ اﻝدراﺴﺔ
طول اﻝﻤوﺠﺔ )ﻨﺎﻨوﻤﺘر( اﻝدﻗﺔ اﻝﻤﻜﺎﻨﻴﺔ )م( اﻝﻨطﺎﻗﺎت ﺘﺎرﻴﺦ اﻻﻝﺘﻘﺎط ﻨوع اﻝﻼﻗط اﻝﻘﻤر اﻻﺼطﻨﺎﻋﻲ
0.5ـ 0.6 79 اﻝﻨطﺎق 4ـ أﺨﻀر /03/1973 اﻝﻼﻗط ﻤﺘﻌدد ﻻﻨدﺴﺎت 1
0.6ـ 0.7 60 اﻝﻨطﺎق 5ـ أﺤﻤر 27 اﻝﻨطﺎﻗﺎت
0.7ـ 0.8 60 اﻝﻨطﺎق 6ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘرﻴﺒﺔ 1 MSS
0.8ـ 1.1 79 اﻝﻨطﺎق 7ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘرﻴﺒﺔ 2
0.45ـ 0.52 30 اﻝﻨطﺎق 1ـ أزرق /03/1987 اﻝﻼﻗط ﻻﻨدﺴﺎت 5
0.52ـ 0.60 30 اﻝﻨطﺎق 2ـ أﺨﻀر 02 اﻝﻤوﻀوﻋﻲ
0.63ـ 0.69 30 اﻝﻨطﺎق 3ـ أﺤﻤر TM
0.76ـ 0.90 30 اﻝﻨطﺎق 4ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘرﻴﺒﺔ
1.55ـ 1.75 30 اﻝﻨطﺎق 5ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 1
10.40ـ 12.50 120 اﻝﻨطﺎق 6ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﺤ اررﻴﺔ
2.08ـ 2.35 30 اﻝﻨطﺎق 7ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 2
0.45ـ 0.515 30 اﻝﻨطﺎق 1ـ أزرق /03/2002 اﻝﻼﻗط ﻻﻨدﺴﺎت 7
0.525ـ 0.605 30 اﻝﻨطﺎق 2ـ أﺨﻀر 19 اﻝﻤوﻀوﻋﻲ
0.63ـ 0.69 30 اﻝﻨطﺎق 3ـ أﺤﻤر ETM
0.75ـ 0.90 30 اﻝﻨطﺎق 4ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘرﻴﺒﺔ
1.55ـ 1.75 30 اﻝﻨطﺎق 5ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 1
10.40ـ 12.50 100 اﻝﻨطﺎق 6ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﺤ اررﻴﺔ
2.09ـ 2.35 30 اﻝﻨطﺎق 7ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 2
0.52ـ 0.90 15 اﻝﻨطﺎق اﻝﺒﺎﻨﻜروﻤﺎﺘﻲ
0.433ـ 0.453 30 اﻝﻨطﺎق 1ـ ﻀﺒﺎب اﻝﺸواطﺊ /03/2019 ﻤﺼور اﻷرض ﻻﻨدﺴﺎت 8
0.45ـ 0.515 30 اﻝﻨطﺎق 2ـ أزرق 10 اﻝﻔﻌﺎل-Tirs
0.525ـ 0.600 30 اﻝﻨطﺎق 3ـ أﺨﻀر IOL
0.630ـ 0.680 30 اﻝﻨطﺎق 4ـ أﺤﻤر
0.845ـ 0.885 30 اﻝﻨطﺎق 5ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘرﻴﺒﺔ
1.560ـ 1.660 30 اﻝﻨطﺎق 6ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 1
2.100ـ 2.300 30 اﻝﻨطﺎق 7ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﻘﺼﻴرة 2
0.500ـ 0.680 15 اﻝﻨطﺎق 8ـ اﻝﺒﺎﻨﻜروﻤﺎﺘﻲ
1.360ـ 1.390 30 اﻝﻨطﺎق 9ـ اﻝﺴﺤﺎب اﻝرﻗﻴق
10.600ـ 11.190 60 اﻝﻨطﺎق 10ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﺤ اررﻴﺔ 1
11.500ـ 12.510 60 اﻝﻨطﺎق 11ـ ﺘﺤت اﻝﺤﻤراء اﻝﺤ اررﻴﺔ 2
ا& — ر(2014 ,Geological Survey .S.U):
129
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
تj { 3#) t—&} ر اvر ا%‘ 1 45+ & اi p&اج ˆ„ ا+Œfjات ا+g™ : 2 ا&• ول
k5+ &ا 3& د4 &ا +g™ &ا
McFeeters, 1996 (Green – NIR)/(Green + NIR) ه# r& ري#4 &ق ا+y& ا+g™
Feyisa et al., 2014 4 × (Green - SWIR 1) – (0.25 × NIR + 2.75 × SWIR2) &Ã ه ا# &اج ا+Œfj ا+g™
130
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
Z4->K7دة ا:Uب ـ إ
ه# & • ل ا1#2 |## f& اi5 أ1 AWEI وNDWI ي+g™ امŒfj 2 35+Œfp &ر ا%—& اqr) 3(f4& ا3 #} ˜#(•n wn
.3j ا& را3>•t & i p&ل ˆ„ ا% طqr) 3# •p& ا+#¨ ه# &و • ل ا3# •p&ا
تj { 3#¡ •y& ت ا#¡+ & ا1 ج+Œfp & ا45+ & اi p& ˆ„ ا:2 i‹…&ا
. &Ã ه ا# &اج ا+Œfj ا+g™ دf) 2 2019 3tp& OLI +4…fp &رة ا%‘ ـA
ه# r& ري#4 &ق ا+y& ا+g™ دf) , 1973 3tp& MSS +4…fp &رة ا%= ـB
131
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
3, ' ل4 ) EPR+g™ امŒfj 2 t |&ره ا%•n {ت4 w# ‹n وi p& ˆ„ ا3#4= و+#Šn +, >n ت وj #>& إ • ز اwn }و
. #oا+¨%ط+- 'r#“ n qr) i 4& اwn ، #t ز1##& ff 1#•ˆ 3#4= و1#2 ات+#Šf& اw##>n ' ف2 (End Point Rate 3•>t&ا
i— & اi p&ر ˆ„ ا%•n ل4 •¡ ft& ذج% :4 i‹…& j jv„ اŒ& وا3#=+4& اk > طr& ذج% :3 i‹…&ا
DSAS • +2 امŒfj 2 '#r) i p&ر ˆ„ ا%•n {ت4 س#>& 3 Œfp &ا
132
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
و ر و .ا دد 3صISSN: 2508-9382 .139 -125 ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
133
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
w-ا+f& ا% 3 ) 3)| 3r + &ف ˆ~ل ھ‚ه ا+) x#tynس و%j —’ واد1#2 & …& ا3-%fg اi j ى%fp qr)
xo+) f&ودة ا &اء ا%5v¯ ا42 ءt“fj 2 „,+…& اد ھ‚ا اf اqr) 3tp&ا/ م5 &ا% 2 + (&• ه اn اo i p&> م ˆ„ اn ¢#
.3tp&ا/ م-5 1) i>, ل4 2 i p&„ اŒ& 45ا+n
2002 و1987 ن ل طا طور و:5 ل ا 1987 و1973 ن ل طا طور و:4 ل ا
134
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
و ر و .ا دد 3صISSN: 2508-9382 .139 -125 ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
135
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
مœt& ا3,‚Šn wf, ¢# • ه ا&> رةn اo ب أو%t5 ل ـg • هn‚ اŒf, ا&‚يr p& ر ا#f& اi4y2 3#2%t•& اi ا%p&• ه اn اo اء%j
.3# ,+& ا3# t, &اء … ط ا+5 س%p& (#“‹&ا
2019 و1973 ن ل طا طور و:7 ل ا 2019 و2002 ن ل طا طور و:6 ل ا
و2,5 1#2 اوح+n ل4 2 i p&> م ˆ„ اn ¢# w-ا+f& ا% 3 ) 3)| xr•j :x#tyn 3>•t q&ال إ%•& ي ا#j 3>•t 1 ـ
1 ½rŒf, ا&‚يn fy& اr p& ر ا#f&|ا أ م ا5 i‹…, ا&‚يx#tyf& ي+Œ—&أس ا+&د ا%5 وq& ز إtf-{ ھ‚ا اk5+, .3tp&ا/ م5
136
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
3,+Œ—&اف ا+5v¯ ا42 3,+4n 1) 3•n t&’ اjوا+& اw-ا+n q& إ3o =® 2 ،ى ھ‚ا ا&>• ع%fp qr) 3#2 j+& اf&% 1 |ء5
.x#tynال و%•& ي ا#j 1#2 r p&„ ا,+…&ل ا% طqr) ¯ ا& • {ت4(2 ةf & ا3•yŒt &ا
.BM:I
1 |& ا1 ن+} ‡— 3r# طx#tyn أ |ا ـr p&„ ا,+…& 2 i p& ˆ„ ا3#4=%& 3#t |& وا3#& • &ات ا+#Šf& ا3j دراx =أو
3#oا+Š•& ت ا%r4 & اwœ q& د إtfj{ 2 و،• } تt& دة ا4f تj { 3#) t—&} ر اvر ا%‘ دf) 2 (2019-1973)
3#& • & ت اt, (f& اw¨ ر،م% 4& اqr)3r•p &رات ا%•f& ا3# أھ، ه# r& 3, ر#4 &ات ا+g™ &˜ ا#(•n ˆ~ل1 42 1) ر4…fj{وا
.3#t |&وا
+#«£f& +(- أ35 ر2 k•Œ, 1‹& و،3,+'t& أو ا3,+ (&اء ا%j 3#4#(•& ا3# t, & اi ا%) ره%•n w‹ , +, د- أ |ا ـ أi j أنŸ&ذ
i‹…, ’ ا&' … ا&‚ي#“‹r& r- +# n 1 '>o' ھ ھ‚ا ا& • ل و راg f&ة ا+#(‹& ا3Ë#'f& ا3#r ) ˆ~ل1 3,+…(& ˆ~ت اf&ا
qr) ت£… أf& ود اpr& (rp& ا+#«£f&‚ا ا- و، 2 j+&•| ا4&ات ا+fo اط” ˆ~ل%…&' ا#& إ£•rn 3#r ة ر+#ˆ وذ#5%&%o+ %#5 «إر
ات+j -) 3, &…¬ت اt ¯42 3) • م4Ì& إ3o =® 2 ،i p& اq& إi—n f&ا3#2 j+&{ت ا%>t & اw• x—r} f&س وا%j واد
3-%fg{ & …& اi p&ى ا%fp qr) i•p 1# o .+, د-• أ#rŒ& 2%t•&ف ا+•& 2 3‘ ˆ (3,د% 4&| ا5ا% &اج وا% vا
(“‹& م اœt& ا1#2 3#2 j+&( د{ت اf& اwfn ¢# ،ح%fy (g مœ إط رo wf, i p&ر ھ‚ا ا%•f إذ أ،3# ,+& ا3# t, & ا3# أھ
.3#2+Š& ح ا,+&ب ا%(ات ھ+fo ˆ~ل3‘ ˆ ”اط%…&وا
3j دراo 3#oا+Š•& ت ا%r4 & اwœ و42 1) ر4…fj{ ا1#2 i ‹f& ا3# '• أھt &ى ا%fp & اqr) 3jت ا& را+' أظ، % )
1 3yrfŒ ات%tp& 3#45+ & ا3#r p&ط ا%•Œ&اج ا+Œfj 2 x j 42 1) ر4…fj{ ت ا#t>n أنŸ& ذ،i p&ر ˆ„ ا%•n
ط%•Œ& ھ‚ه ا#•tn 1 3#oا+Š•& ت ا%r4 & اwœ xt‹ 1# o ، ه# r& 3, ر#4 &ات ا+g™ &˜ ا#(•f2 تj { ت ا#¡+
.(DSAS) }+& اi p& ˆ„ اi#r n • +2 امŒfj 2 ي%tp&ر ا%•f& {ت ا4 اج+Œfj وا3#r p&ا
137
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
Bibliographie:
Alesheikh A.A., Ghorbanali A., Nouri N. 2007.Coastline change detection using remote sensing.
International Journal of Environmental Sciences and Technology 4 (1), 61-66.
Aouiche I., Daoudi L., Ziane E., Harti A. 2015. Apport de l’étude diachronique dans l’évolution
spatio-temporelle de la baie d’Agadir (Maroc). Journal of Materials and Environmental Science.
Vol. 6 (11), pp : 3307-3318.
Barrada, M., 1996. Evolution morphologique du littoral des Chtouka-Ouest (Maroc) depuis
l’ouljien. Thèse N.R., Nancy, 231 p.
Boak, E.H. & Turner, I.L., 2005. Shoreline definition and detection: A Review. Journal of
Coastal Research, 21: 688-703.
Ekercin S. 2007. Coastline change assessment at the Aegean Sea Coasts in Turkey using
multitemporal Landsat imagery. Journal of Coastal Research 23(3), 691-698.
Feyisa,GL., Meilby,H., Fensholt, R., Proud, SR. 2014. Automated Water Extraction Index: A
new technique for surface water mapping using Landsat imagery. Remote Sens. Environ., 140 p,
pp. 23 - 35
Kelley G.W., Hobgood J.S., Bedford K.W., Schwab, D.J. 1998. Generation of three dimensional
lake model forecasts for Lake Erie. Weather Forecast 13, 305-315.
Li X., Damen M. 2010. Coastline change detection with satellite remote sensing for
environmental
management of the Pearl River Estuary, China. Journal of marine Systems 82,
55-61.
Lillesand T. M., Kiefer R. W. 2000. Remote sensing and image interpretation. 4th ed., Wiley,
New York, 724 p.
McFeeters, S. K. 1996. The use of Normalized Difference Water Index (NDWI) in the
delineation of open water features. International Journal of Remote Sensing, 17, 1425–1432.
Moore, L.J., 2000. Shoreline mapping techniques. Journal of Coastal Research, 16: 111-124.
Restrepo J.D. 2012. Assessing the effect of sea-level change and human activities on a major
delta on the Pacific coast of northern South America: The Patía River. Geomorphology 151-152,
207-223.
138
Revue Marocaine de Géomorphologie. N°3. (2019). PP125- 139. ISSN: 2508-9382
ISSN: 2508-9382 .139 -125 ص3 ا دد. و ر و ا ر ا
http://revues.imist.ma/?journal=remageom
Teillet P.M., Guindon B., Goodenough D.G. 1982. On the slope-aspect correction of
multispectral data. Canadian Journal of Remote Sensing 8, 84-106.
Thieler, E. R., Himmelstoss, E. A., Zichichi, J. L., &Ergul, A. 2009. Digital Shoreline Analysis
System (DSAS) version 4.0- An ArcGIS extension for calculating shoreline change: U. S.
Geological Survey.
Tulbure, M. G., Broich, M., Stehman, S. V., &Kommareddy, A. 2016. Surface water extent
dynamics from three decades of seasonally continuous Landsat time series at subcontinental scale
in a semi-arid region. Remote Sensing of Environment, 178, 142–157.
United States Geological Survey (USGS) 2014. Landsat data archive. Global Visualization
Viewer (GLOVIS).
.4m>37:m nD>ا-
.3 y‘ 209 ،3#2+4& ا+— 3,ر%' 5 ،ة+ ا&> ھ، 42 1) ر4…fj{> ت ا#(•n§ وj أ،2015 34 5 داوود
o راة%f- د3 و+ أط.3,+…(& ˆ~ت اf& وا3#4#(•& ا3g …'& ا1#2 ' ارتn-?¡ا+4& اi j 3# t,د%oر% ،2014 د
.3 y‘ 407 . ط2+& ا،3# p ®م ا%r4&داب واà ا3#r- ،§ Œ&ا 34 5 ، #oا+Š•&ا
?¡ا+4& 2 i +&… ط” رأس ا2 i p& ˆ„ ا3#5%ro+ ر%•n 3j درا،2017 ، نpr#•& ا،w# +& )( ا3y وط، د
،30 r• ،ب+Š & ا3#oا+Š5 3r• ، oا+Š•& ت ا%r4 & م اœ و3,%•&ر ا%—& اi#r n 3#t>n امŒfj 2 2010 و1958 1#2
.61 ـ45 ص2 ـ1 د4& ا، ة, •& ا3rprp&ا
139