Vous êtes sur la page 1sur 7

Correction de l’épreuve de mathématiques (bac Sciences Techniques)

Session de contrôle 2018

Exercice n°1 : ( 5,5 points)

1. z 2 + ( 2 + i ) z + i = 0

On a Δ = ( 2 + i ) − 4i = 3 d’où δ = 3
2

−2 − i − 3 3 1 −2 − i + 3 3 1
Donc z ' = = −1 − − i et z '' = = −1 + − i
2 2 2 2 2 2
S^ = {z '; z ''}
2. ( E ) : z 3 + (1 + i ) z 2 − 2z − i = 0
a. On a 13 + (1 + i ) 12 − 2 − i = 0 d’où z0 = 1 est une solution de ( E )
b. On a z 3 + (1 + i ) z 2 − 2z − i = ( z − 1) ( z 2 + az + b ) = z 3 + z 2 ( a − 1 ) + z ( b − a ) − ib

⎧a − 1 = 1 + i
⎪ ⎧a = 2 + i
Par identification ⎨ b − a = −2 ⇔ ⎨
⎪ −b = −i ⎩ b=i

donc z 3 + (1 + i ) z 2 − 2z − i = ( z − 1) ( z 2 + ( 2 + i ) z + +i )
c. On a
⎧ z −1 = 0
z 3 + (1 + i ) z 2 − 2z − i = 0 ⇔ ( z − 1) ( z 2 + ( 2 + i ) z + + i ) = 0 ⇔ ⎨ 2
⎩ z + ( 2 + i ) z + +i = 0
3 1 3 1
⇔ z = 1 ou z ' = −1 − − i ou z ' = −1 + − i
2 2 2 2
3. O
π
3 1 ⎛ π⎞ ⎛ π ⎞ −i
a. On a z A = − i = cos ⎜ − ⎟ + i sin ⎜ − ⎟ = e 6
2 2 ⎝ 6⎠ ⎝ 6⎠
5π 7π
3 1 ⎛ 5π ⎞ ⎛ 5π ⎞ −i 6 i
zB = − − i = cos ⎜ − ⎟ + i sin ⎜ − ⎟=e =e 6
2 2 ⎝ 6 ⎠ ⎝ 6 ⎠
b. On a z A = zB = 1 ⇔ OA = OB = 1 donc A et B appartiennent au cercle de centre
O et de rayon 1
c.
1
On a y A = yB = − et x A > 0
2
et xB < 0 et A et B
appartiennent au cercle de
centre O et de rayon 1
4.
JJG JJG JJG JJG
( ) ( )
a. On a aff CA = z A − zC = z A − 1 = zE = aff OE ⇔ CA = OE et puisque O, A et C non
alignés donc OEAC est un parallélogramme
JJG JJG JJG JJG
( ) ( )
On a aff CB = zB − zC = zB − 1 = zF = aff OF ⇔ CB = OE et puisque O, B et C non
alignés donc OFBC est un parallélogramme
b.

i

⎛ i 712π i
−7π
⎞ iπ i
−2π
i
−π
c. On a e 12
⎜ e + e 12
⎟ = e + e 12
= −1 + e 6

⎝ ⎠
i
13π
⎛ i 12π i
−π
⎞ i 76π i
12π
i

et e 12
⎜ e + e 12
⎟ = e + e 12
= e 6
−1
⎝ ⎠
3 1 i

i
13π
⎛ i 12π i
−π
⎞ i
13π
π
d. On a z ' = −1 − − i = −1 + e 6 = e 12 ⎜ e + e 12
⎟ = 2e 12
cos
2 2 ⎝ ⎠ 12
⎛ π π π ⎞
⎜ 0 < < donc cos > 0 ⎟
⎝ 12 2 12 ⎠
On a
3 1 i
−π
i

⎛ i 712π i
−7π
⎞ i

7π 7π i 1712π
z ' = −1 + − i = −1 + e = e ⎜ e + e
6 12 12
⎟ = 2e cos
12
= −2cos e
2 2 ⎝ ⎠ 12 12
⎛ π 7π π ⎞
⎜ < < π donc cos < 0 ⎟
⎝ 2 12 12 ⎠

Exercice n°2 : ( 4,5 points)


1.
3 2
a. La fonction f : x 6 x + 1 est dérivable sur [ 0;2]
4
3
× 2x
3 x
et pour tout x ∈ [ 0;2] , f ' ( x ) = 4 =
3 4 3 2
2 x2 + 1 x +1
4 4
2
⎛ 3 2 ⎞ 3 1 1
b. Soit x ∈ [ 0;2] ,on a x − ⎜⎜
2
x + 1 ⎟⎟ = x 2 − x 2 − 1 = x 2 − 1 = ( x 2 − 4 ) ≤ 0
⎝ 4 ⎠ 4 4 4
2
⎛ 3 2 ⎞
car ( 0 ≤ x ≤ 2 donc 0 ≤ x ≤ 4 ) donc x ≤ ⎜⎜
3 2
2
x + 1 ⎟⎟ d’où x ≤
2
x +1
⎝ 4 ⎠ 4
car x ∈ [ 0;2]
3 2 x
c. Pour tout x ∈ [ 0;2] , 0 ≤ x ≤ x + 1 donc 0 ≤ ≤1
4 3 2
x +1
4
3 x 3 3
d’où 0 ≤ ≤ ainsi 0 ≤ f ' ( x ) ≤
4 3 2 4 4
x +1
4
3
d. On a f est dérivable sur [ 0;2] et pour tout t ∈ [ 0;2] , 0 ≤ f ' ( t ) ≤
donc
4
pour x ∈ [ 0;2] d’après le théorème des inégalités des accroissements
3
finies on a 0 ≤ f ( 2 ) − f ( x ) ≤ (2 − x )
4
3
donc 0 ≤ 2 − f ( x ) ≤ (2 − x ) pour tout x ∈[ 0;2]
4
2.
a. Montrons par récurrence que pour tout n∈ ` , 0 < un < 2
Pour n = 0 , on a u0 = 1 donc 0 < u0 < 2 vérifiée
Soit n∈ ` , on suppose que 0 < un < 2 et montrons que 0 < un +1 < 2
On a 0 < un < 2 et puisque f est croissante
donc f ( 0 ) < f ( un ) < f ( 2 ) d’où 0 < 1 < un+1 < 2 donc 0 < un +1 < 2
conclusion : pour tout n∈ ` , 0 < un < 2
3
b. On a pour tout x ∈ [ 0;2] , 0 ≤ 2 − f ( x ) ≤ ( 2 − x ) et puisque un ∈[0;2]
4
3
pour tout n∈ ` donc 0 ≤ 2 − f ( un ) ≤ (2 − un )
4
3
d’où 0 ≤ 2 − un+1 ≤ ( 2 − un ) pour tout n∈ `
4
n
⎛3⎞
c. Montrons par récurrence que pour tout n∈ ` , 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟
⎝4⎠
0
⎛3⎞
Pour n = 0 , on a 2 − u0 = 2 − 1 = 1 = ⎜ ⎟ , vérifiée
⎝4⎠
n
⎛3⎞
Soit n∈ ` , on suppose que 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟
⎝4⎠
n +1
⎛3⎞
Montrons que 0 ≤ 2 − un+1 ≤ ⎜ ⎟
⎝4⎠
n n +1
⎛3⎞ 3 ⎛3⎞
On a 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟ donc 0 ≤ ( 2 − un ) × ≤ ⎜ ⎟
⎝4⎠ 4 ⎝4⎠
n +1
3 ⎛3⎞
et puisque 0 ≤ 2 − un+1 ≤ ( 2 − un ) donc 0 ≤ 2 − un+1 ≤ ⎜ ⎟
4 ⎝4⎠
n
⎛3⎞
Conclusion : pour tout n∈ ` , 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟
⎝4⎠
n n
⎛3⎞ 3 ⎛3⎞
d. On a lim ⎜ ⎟ = 0 car −1 < < 1 et puisque 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟ donc
⎝ ⎠
n →+∞ 4 4 ⎝4⎠
lim ( 2 − un ) = 0 ainsi lim un = 2
n →+∞ n →+∞
n n
⎛3⎞ ⎛3⎞
3. Pour tout n∈ ` on a 0 ≤ 2 − un ≤ ⎜ ⎟ donc −2 ≤ −un ≤ ⎜ ⎟ − 2 ainsi
⎝4⎠ ⎝4⎠
n n −1 n −1 k
⎛3⎞ ⎛ 3 ⎞ n −1 n −1
2 − ⎜ ⎟ ≤ un ≤ 2 par suite
⎝4⎠

k =0
2 − ∑ ⎜ ⎟ ≤ ∑ uk ≤ ∑ 2
k =0 ⎝ 4 ⎠ k =0 k =0

⎛ ⎛ 3 ⎞n ⎞
0 ⎜1−⎜ ⎟ ⎟
⎛3⎞ ⎜ ⎝4⎠ ⎟ ⎛ ⎛ 3 ⎞n ⎞
donc 2n − ⎜ ⎟ ≤ Sn ≤ 2n d’où 2n − 4 ⎜ 1 − ⎜ ⎟ ⎟ ≤ Sn ≤ 2n et par
⎝ 4 ⎠ ⎜ 1− 3 ⎟ ⎜ ⎝4⎠ ⎟
⎜ ⎟ ⎝ ⎠
⎝ 4 ⎠
4⎛ ⎛3⎞ ⎞ S
n
⎛ 4 ⎛ ⎛ 3 ⎞ ⎞⎞
n

suite 2 − ⎜ 1 − ⎜ ⎟ ⎟ ≤ n ≤ 2 et puisque lim ⎜ 2 − ⎜ 1 − ⎜ ⎟ ⎟ ⎟ = 2 donc


n ⎜⎝ ⎝ 4 ⎠ ⎟⎠ n n →+∞ ⎜
⎝ n ⎝⎜ ⎝ 4 ⎠ ⎠⎟ ⎠⎟
S
lim n = 2
n →+∞ n

Exercice n°3 : ( 4 points )

0,02 D
O
0,5 0,98 D

0,2 D
0,5
O
0,8 D
1.
a. On a p ( D ∩ O ) = p ( O ) p ( D / O ) = 0,5 × 0,02 = 0,01

( ) ( )( )
b. On a p D ∩ O = p O p D / O = 0,5 × 0,2 = 0,1

c. On a p ( D ) = 1 − p ( D ) = 1 − ( p ( D ∩ O ) + p ( D ∩ O ) ) = 1 − ( 0,01 + 0,1 ) = 0,89


2. E : « Les quatre bougies soient non défectueuses »

( ( ))
4
p(E ) = p D = 0,894
3. X : suit une loi exponentielle de paramètre λ
1
a. La durée de vie moyenne d’une bougies est 40000 donc = 40000 d’où
λ
1
λ= = 2,5.10 −5
40000
b. On a p ( 20000 ≤ X ≤ 40000 ) = e − λ ×20000 − e − λ 40000 = e −0,5 − e −1
c. On a
p ( ( X ≥ 45000 ) ∩ ( X ≥ 40000 ) ) p ( X ≥ 45000 )
p ( ( X ≥ 45000 ) / ( X ≥ 40000 ) ) = =
p ( X ≥ 40000 ) p ( X ≥ 40000 )
e − λ ×45000
= = e − λ ×5000 = e −0.125 = 0,88
e − λ 40000

Exercice n°4 : ( 6 points )


1.
a. On a lim f ( x ) = lim (1 − xe1− x ) = +∞
x →−∞ x →−∞

f (x) ⎛ 1 − xe1− x ⎞ ⎛ 1 1− x ⎞
lim = lim ⎜ ⎟ = xlim ⎜ − e ⎟ = −∞
x →−∞ x x →−∞
⎝ x ⎠ →−∞
⎝x ⎠
G
Donc la courbe (ζ ) admet une branche parabolique de direction O , j au ( )
voisinage de −∞
⎛ ⎞
⎛ x ⎞ ⎜ e ⎟
b. On a lim f ( x ) = lim (1 − xe1− x ) = lim ⎜ 1 − x × e ⎟ = lim ⎜ 1 − x ⎟ = 1 donc la
x →+∞ x →+∞ x →+∞
⎝ e ⎠ x →+∞ ⎜ e ⎟
⎜ ⎟
⎝ x ⎠
droite Δ : y = 1 est une asymptote à la courbe (ζ ) au voisinage de +∞
2.
a. f est dérivable sur \ et f ' ( x ) = −e1− x − x ( −e1− x ) = ( x − 1) e1− x
b. f ' ( x ) = 0 ⇔ ( x − 1 ) e1− x = 0 ⇔ x = 1 d’où x −∞ 1 +∞
f '( x ) − 0 +
+∞ 1
f (x)
0
3.
a. On a f ( x ) − 1 = − xe1− x = 0 ⇔ x = 0

x −∞ 0 +∞
f (x) −1 + 0 −
Position (ζ ) au dessus (ζ ) au dessus
relatif de Δ de Δ
de (ζ )
(ζ ) ∩ Δ = {( 0;1)}
et Δ

b. Soit T la tangente à (ζ ) en I ( 2;1 − 2e −1 ) donc T : y = f ' ( 2 )( x − 2 ) + f ( 2 ) et


1 2 1 2 1 4
puisque f ' ( 2 ) = et f ( 2 ) = 1 − d’où T : y = ( x − 2 ) + 1 − = x + 1 − donc
e e e e e e
T =D
c. On a f est dérivable sur \ et f ' ( x ) = ( x − 1) e1− x donc f ' est dérivable sur \
et f ' ( x ) = e1− x + ( x − 1) ( −e1− x ) = e1− x ( 2 − x )
D’où −∞ 2 +∞ et puisque f '' s’annule en
x
f '' ( x ) + 0 − changeant de signe donc
I ( 2; f ( 2 ) ) est un point

d. d’inflexion pour la courbe (ζ )

ζ
4.
a. Pour tout x ∈\ , on a 1 − e1− x − f ' ( x ) = 1 − e1− x − ( x − 1) e1− x = 1 − xe1− x = f ( x )

b. On a Aα = ∫ f ( t ) dt = ∫ f ( t ) dt = ∫ (1 − e1−t − f ' ( t ) ) dt = ⎡⎣t + e1−t − f ( t ) ⎤⎦


α α α α

1 1 1 1

= (α + e 1−α
− f (α ) ) − ( 1 + e − f ( 1 ) ) = α − 3 + ( 1 + α ) e
0 1−α
= h (α )
c.

Pα 0

α0

Vous aimerez peut-être aussi