Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
tcn68 135
tcn68 135
tcn 68
(Sot xt ln 1)
yu cu K THUT
Mc lc
* li ni u ........................................................................................................ 3
1. Phm vi ..................................................................................................... 4
2. Thut ng - nh ngha v ch vit tt.................................................... 4
3. Quy nh chung ........................................................................................ 8
4. Yu cu k thut .................................................................................... 10
4.1 Chng st bo v nh trm vin thng .............................................. 10
4.2 Chng st bo v ct cao anten vin thng ....................................... 10
4.3 Chng st bo v ng dy thng tin .............................................. 11
Ph lc A - Cc phng php tnh ton tn sut thit hi do st
gy ra i vi cc cng trnh vin thng
v cc bin php bo v ........................................................... 12
Ph lc B - Xc nh dng gy h hng cho cp kim loi
v cp quang c thnh phn kim loi....................................... 24
Ph lc C - Tnh ton h s che chn ca dy chng st ngm
bo v cp thng tin chn ngm .............................................. 26
Ph lc D - c tnh xung v phng php tnh ton in tr
tip t xung............................................................................. 28
Ph lc E - Xc nh v tr lp t in cc thu st theo phng php
qu cu ln .............................................................................. 32
Ph lc F - c im dng st ca Vit Nam............................................. 33
Ph lc G - C s xc nh gi tr tn sut thit hi cho php do st
gy ra i vi cng trnh vin thng ......................................... 37
Ph lc H - Cc ni dung kim tra cht lng ca h thng chng st
vin thng ca cng trnh vin thng ....................................... 40
Ph lc I - Ti liu tham kho .................................................................... 41
2
TCN 68 - 135: 2001
Li ni u
3
TCN 68 - 135: 2001
1. Phm vi
1.1 Tiu chun ny c p dng cho cc cng trnh vin thng nhm hn ch cc
thit hi do st gy ra, m bo an ton cho con ngi v cc cng trnh vin
thng.
1.2 Tiu chun ny quy nh:
- Tn sut thit hi cho php do st gy ra i vi cc cng trnh vin thng;
- Cc bin php chng st bo v cc cng trnh vin thng;
- Phng php tnh ton tn sut thit hi do st gy ra i vi cc cng
trnh vin thng.
1.3 Tiu chun ny l s c kim nh cng trnh vin thng v mt chng st.
1.4 Tiu chun ny l mt trong nhng s c lp d n u t, thit k, thi
cng, nghim thu, qun l v phc v qu trnh khai thc, bo dng cc h
thng chng st bo v cc cng trnh vin thng.
4
TCN 68 - 135: 2001
0,9
1
0,5
0,1
A
B t
O1
T1 = 1,25AB
T2
Hnh 1. Dng sng dng st chun
1 0,9 CCITT-3941
0,5
0,3
A
B t
O1
T1 = 1,67AB
T2
5
TCN 68 - 135: 2001
6
TCN 68 - 135: 2001
7
TCN 68 - 135: 2001
3. Quy nh chung
3.1 Phn cp chng st cho cc cng trnh vin thng
Tu thuc vo tm quan trng ca cng trnh vin thng, cc cng trnh vin
thng c chia lm hai cp chng st nh sau:
- Cp c bit: Cc cng trnh vin thng c tm quan trng c bit, phc v
thng tin quc t, lin tnh v cc u mi trung tm ca tnh;
- Cp thng thng: Cc cng trnh vin thng cn li.
Ghi ch: Tiu chun ny ch quy nh tiu chun chng st i vi cng trnh vin thng
cp thng thng. i vi cng trnh vin thng cp c bit, c th quy nh tiu chun kht
khe hn, tu thuc vo yu cu bo v ca ch u t.
8
TCN 68 - 135: 2001
Ch :
1. Vng LPZ 0 c chia thnh vng LPZ 0A v LPZ 0B
LPZ 0A: Cc i tng trong vng ny chu st nh trc tip v bi vy c th phi chu hon
ton dng in st.
LPZ 0B: Cc i tng trong vng ny khng chu st nh trc tip nhng trng in t do st
gy ra khng b yu i.
2. Cc vng LPZ 0, LPZ 1, LPZ 2 tng ng vi cc vng Cat C, Cat B, Cat A theo cch phn
vng ca IEEE 587.
LPZ 0A
H thng
LPZ 0B chng st ct
LPZ 1 anten bn
ngoi
Cp in lc,
Phng my vin thng
Lin kt cc li chn 1 v 2
H thng
Li chn 1 cho CTXD tip t
9
TCN 68 - 135: 2001
4. Yu cu k thut
4.1 Chng st bo v nh trm vin thng
4.1.1 Tn sut thit hi do st gy ra i vi nh trm vin thng phi tho mn
biu thc sau:
(Fd + Fa).0,8 + (Fs + Fn).0,2 10-3 (1)
Trong :
Fd : Tn sut thit hi do st nh trc tip vo nh trm;
Fa : Tn sut thit hi do st nh trc tip vo vt cao ln cn c lin
kt kim loi vi nh trm;
Fs : Tn sut thit hi do st nh vo ng dy i vo nh trm;
Fn : Tn sut thit hi do st nh gn nh trm;
Phng php tnh ton tn sut thit hi do st gy ra i vi trm vin thng
c trnh by trong ph lc A1.
4.1.2 m bo tn sut thit hi do st gy ra i vi nh trm vin thng
khng vt qu quy nh mc 4.1.1, phi p dng cc gii php chng st
nh sau:
- Chng st nh trc tip cho nh trm vin thng;
- Chng st lan truyn v cm ng in t;
- Thc hin cu hnh u ni v tip t bn trong nh trm.
Cc bin php bo v c th nhm gim nh tn sut thit hi do st gy ra i
vi nh trm vin thng c trnh by trong ph lc A1.
4.2 Chng st bo v ct anten vin thng
4.2.1.Tn sut thit hi do st gy ra i vi ct anten vin thng phi tho mn
biu thc:
F 1,25.10-2 (2)
Phng php tnh ton tn sut thit hi do st gy ra i vi ct anten vin
thng c trnh by trong ph lc A2.
4.2.2 m bo tn sut thit hi do st gy ra i vi ct anten vin thng khng
vt qu quy nh mc 4.2.1, phi p dng cc bin php bo v nh sau:
- La chn loi ct anten c tr khng truyn t nh;
- Chng st nh trc tip cho ct anten.
Cc bin php bo v c th nhm gim thit hi do st gy ra i vi ct
anten vin thng c trnh by trong ph lc A2.
10
TCN 68 - 135: 2001
11
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc A
(Quy nh)
12
TCN 68 - 135: 2001
Ct
Cp thng tin hoc
cp in lc Aa
As Ad
d
An
Hnh A1: M t cc din tch ri ro st nh trc tip vo khu vc trm vin thng
13
TCN 68 - 135: 2001
Xc nh cc h s xc sut p
Mi h s xc sut p th hin kh nng lm gim s thit hi do st ca c tnh
bo v t nhin ca cng trnh lp t (vt liu nh, mng cp treo ni hoc ngm) v
cc bin php bo v cho nh hoc ti cc giao din cng nh cc bin php bo v
khc c bn trong v bn ngoi (cc thit b chng st, li che chn cp, k thut
cch in v.v). Trong thit k chng st, khi p dng mt bin php bo v s gim
nh xc sut h hng do st nh tng ng, th hin qua cc h s p.
Nu p dng mt vi bin php bo v cho mt i tng th h s xc sut
thc s s bng tch cc gi tr ring r, c ngha l:
ptt = P pi , (vi pi 1).
Cc gi tr h s xc sut p c trnh by trong cc bng A1.1 A1.4
(xem phn A.1.2 - Cc bin php bo v chng st cho nh trm vin thng).
A.1.2. Cc bin php bo v chng st cho nh trm vin thng
Ch : Khi thit k bo v chng st cho nh trm vin thng, phi lu n
c tnh bo v vn c ca cng trnh, c th hin qua bng A.1.1.
Bng A1.1. Cc tr s p cho cc vt liu lm nh khc nhau
Cc vt liu lm nh, ct v tng bao xung quanh pd, pa, pn
Khng c tnh che chn (g, gch, b tng khng c thp gia cng) 1
B tng ct thp c kch thc li chun 0,1
Kim loi 0,01
14
TCN 68 - 135: 2001
a) H thng in cc thu st
- Cc in cc thu st phi c b tr, lp t cc v tr sao cho n to ra
vng bo v che ph hon ton i tng cn bo v. V tr lp t ca cc in cc
thu st c xc nh bng phng php qu cu ln nh trnh by ph lc E.
- Cc in cc thu st Franklin c th s dng cc dng: thanh, dy, mt li
v kt hp.
- C th dng cc thnh phn bng kim loi ca cng trnh nh tm kim loi
che ph vng cn bo v, cc thnh phn kim loi ca cu trc mi, cc ng, bnh
cha bng kim loi lm cc in cc thu st Franklin t nhin, min l chng
tho mn cc iu kin sau:
+ C tnh dn in lin tc bn vng;
+ Khng b bao ph bi cc vt liu cch in;
+ Khng gy ra cc tnh hung nguy him khi b thng hay b nung nng
do st nh.
- Cc in cc thu st pht tin o sm c th s dng cc loi: to, pht ion
hoc loi to pht in t.
- Khng cho php s dng cc in cc thu st dng pht x bo v cc
cng trnh vin thng.
- Cc in cc thu st c th c kt cu l bn thn i tng cn bo v;
Nu dng kt cu bng ct, phi lm bng vt liu m bo bn c hc, ph
hp vi iu kin kh hu.
b) H thng dy dn st
- Cc dy dn st phi c phn b xung quanh chu vi ca cng trnh cn bo
v sao cho khong cch gia hai dy khng vt qu 30 m. Trong mi trng hp,
cn t nht hai dy dn xung.
- Cc dy dn st phi c ni vi h thng in cc tip t.
- Cc dy dn st phi c lp t thng, ng, sao cho chng to ra ng
dn ngn nht, thng nht xung t v trnh to ra cc mch vng. Khng lp t
cc dy dn st cc v tr gy nguy him cho con ngi.
c) H thng tip t
- H thng tip t bao gm cc in cc, dy ni cc in cc v cp ni t.
- H thng tip t phi c thit k v c gi tr in tr tip t theo quy
nh trong TCN 68 - 141: 1999.
- Phi ch la chn dng in cc tip t, cu trc b tr cc in cc sao
cho ph hp vi iu kin a hnh thc t ni trang b tip t.
15
TCN 68 - 135: 2001
- Khi tnh ton thit k h thng tip t chng st, phi ch n c tnh
xung ca in tr tip t (xem ph lc D) v phi bo m gi tr in tr tip t
i vi dng xung theo yu cu trong mi trng hp.
- H thng in cc tip t phi c lin kt vi cc h thng tip t khc
theo quy nh trong TCN 68 - 141:1999.
d) Vt liu v kch thc vt liu c la chn lm h thng chng st nh
trc tip phi m bo sao cho h thng ny khng b h hng do nh hng in,
in t ca dng st, nh hng ca hin tng n mn v cc lc c hc khc.
e) Cc in cc thu st, dy dn st phi c c nh v lin kt vi nhau mt
cch chc chn, m bo khng b gy, t hoc lng lo do cc lc in ng
hoc cc lc c hc khc. Cc mi ni phi c m bo bng cc phng php
hn, vn vt, lp ghp bng bu lng v c s lng cng nh cng tt.
1.2. Chng st nh trc tip dng h thng phn tn nng lng st
H thng phn tn nng lng st phi bao gm cc thnh phn c bn sau:
- H thng in cc to ion trung ho;
- H thng dy dn in tch ln in cc;
- H thng tp trung in tch cm ng trong t.
Bng A1.2. Cc tr s p cho cc bin php bo v bn ngoi nh trm
Cc bin php bo v bn ngoi nh trm pd
Khng c chng st cho nh c bn ngoi ln bn trong 1
Trang b h thng chng st nh trc tip (theo bin 0,1
php bo v 1)
16
TCN 68 - 135: 2001
17
TCN 68 - 135: 2001
18
TCN 68 - 135: 2001
Bng A2.1. Cc gi tr ca C
V tr ca ct anten Khong khng bao Kt cu a hnh ni
( trn nh ni phi xung quanh (Khong (Dc c cheo leo C
khng?) khng c rng khng?) khng?)
C 0
Khng
Khng 0,05
Khng C 0,05
C
Khng 0,1
Khng 0,1
Khng
Phi C 0,2
Khng 0,2
C
C 0,3
Ct h
Cc ng mc
H
y ca thung lng
ng trn c bn knh
khong 1 km
19
TCN 68 - 135: 2001
20
TCN 68 - 135: 2001
Trong :
L : di ng dy, (km);
p(Ia) : H s xc sut dng gy h hng, c tnh bng cng thc:
p(i) = 10-2 e(a-bi) vi i 0
a = 4,605 v b = 0,0117 vi i 20 kA
a = 5,063 v b = 0,0346 vi i > 20 kA
Ke : H s mi trng, (xem mc 1, phn A.3.2);
Ng : Mt st, (km-2. nm-1) (xem ph lc G);
D : Khong cch st nh, (m);
* Vi cp chn:
D = 0,482 (r)1/2 vi r 100 W.m;
D = 2,91 + 0,191 (r)1/2 vi 100 W.m <r < 1000 W.m;
D = 0,283 (r)1/2 vi r > 1000 W.m;
* Vi cp treo:
D = 3 H, (m); H l cao treo cp;
Ia : Dng gy h hng, (kA); (xem ph lc B.1)
Kd : H s hiu chnh thit hi;
Kd = 2,5 vi cp chn khng c che chn;
Kd = 1,0 vi cp chn c che chn;
21
TCN 68 - 135: 2001
22
TCN 68 - 135: 2001
5. Lp t thit b bo v xung
Lp t thit b bo v xung ti cc im cp nhp trm lm gim tn sut
thit hi Fps. Thit b bo v xung phi c la chn tun theo quy nh trong
TCN 68 - 174: 1998 v TCN 68 - 167:1997. Thit b bo v xung phi c ni
gia cc dy dn kim loi ca cp vi thanh lin kt ng th (EBB) ca nh trm.
Ti di cp chn Lp = 5.r1/2 (vi r l in tr sut ca t, W.m) tnh t nh
trm, phi lp thm cc thit b bo v xung gia cc dy dn kim loi ca cp v
v cp (hoc ng kim loi).
Vic lp t thit b bo v xung nh trn s lm tng gi tr dng nh thng
v cp nh sau:
Is = 8. Sc. (m + Rc/R) , kA; (A.3.7)
Trong :
m : S si kim loi trong li cp;
Sc : Tit din ngang ca dy dn, mm2;
Rc : in tr trn mt n v di ca si kim loi, W/km;
R : in tr trn mt n v di ca v cp (hoc ng kim loi), W/km;
Gi tr dng nh thng v Is tng dn n dng gy h hng Ia tng
(xem ph lc B.2).
23
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc B
(Quy nh)
I nu I t < 2I s
Ia = t (B.1)
2I s nu I t > 2I s
Trong :
It: Dng th;
Is: Dng nh thng v (xem phn B.3);
2. Dng gy h hng cho cp quang c thnh phn kim loi, Ia, c xc nh nh sau:
24
TCN 68 - 135: 2001
Trong :
- i vi cp quang:
2.n.Is nu Is < Ic;
Ia = (B.3)
2.n.Ic nu Ic < Is.
Trong :
n: S ng ng v cp kim loi i vo kt cu (vin thng, in, nc..);
B.3 Xc nh dng nh thng v cp, Is
B.3.1 Dng nh thng v cp chn
Dng nh thng v cp kim loi hoc cp quang (c thnh phn kim loi
c v v li) chn ngm c tnh bng cng thc sau:
Is Ub/(K.R.r1/2), kA; (B.4)
Trong :
K = 8 : H s dng sng dng st (dng sng 10/350 ms), (m/W)1/2;
R : in tr trn mt n v di ca v cp, W/km;
Ub : in p nh xuyn ca cp, V;
r : in tr sut ca t, W.m;
B.3.2 Dng nh thng v cp treo
Dng nh thng v cp kim loi hoc cp quang (c thnh phn kim loi
c v v li) treo, c v kim loi c tip t, c tnh bng cng thc sau:
Is Ub/(K.R.re1/2), kA; (B.5)
Trong :
re: in tr sut hiu dng ca t, W.m, c tnh bng cng thc:
re = p.D.Rg/ln(2.H/a); (B.6)
Trong :
D : Khong cch gia cc im tip t, m;
H : cao ca cp, m;
a : Bn knh ca cp, m;
Rg : Gi tr in tr tip t, W.m;
25
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc c
(Quy nh)
26
TCN 68 - 135: 2001
27
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc D
(Tham kho)
28
TCN 68 - 135: 2001
Trong :
b : Chiu rng ca di;
l : Chiu di ca di hoc dy;
T1 : Thi gian xc lp sn trc ca dng xung st, ms;
R50 : in tr tip t ca di hoc dy tn s cng nghip 50 Hz, W.
D.3 H s xung a ph thuc vo in tr sut ca t, cng dng xung, thi
gian xc lp sn trc ca xung v dng kt cu ca h thng tip t. H
s xung dng tnh ton tip t chng st bo v thit b thng tin c
trnh by cc bng D.1 v D.2
Bng D.1. H s xung ca mt ng hoc cc tip t di (2-3) m
in tr sut H s a khi dng in qua thit b tip t c gi tr, kA
ca t, (W.m) 5 10 20 40
29
TCN 68 - 135: 2001
Trong :
Rx : in tr tip t tng i vi dng xung;
R : in tr tip t ca mt ng;
a1 : H s xung i vi ng tip t;
h1 : H s s dng i vi ng tip t.
D.4.2 in tr tip t xung ca h thng tip t gm nhiu ng c ni vi
nhau bng dy (di) khng cch ly (tip xc trc tip) vi t, c xc nh
bng cng thc:
Rx = R.Rd.a1.a2/(a1.R.h2 + a2.Rd.h1.n)
Cc h s xung ca ng (cc) a1 v ca dy ni a2 c trnh by trong bng D.3.
Bng D.3. H s xung ca ng a1 v dy ni a2
Loi Chiu di H s H s xung vi in tr sut ca t, W.m
tip t tip t, m xung 50 50 100 100 300 300 500 500 1000
Dy (di)
5 10 a2 1 0,9 0,7 0,5 0,4
ni cc ng
30
TCN 68 - 135: 2001
31
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc E
(Tham kho)
Xc nh v tr lp t in cc thu st theo
phng php qu cu ln
Ch thch:
: Vng bo v ca mt in cc thu st
R: Khong cch phng in
h: cao thu li
32
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc F
(Tham kho)
33
TCN 68 - 135: 2001
34
TCN 68 - 135: 2001
35
TCN 68 - 135: 2001
36
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc G
(Tham kho)
37
TCN 68 - 135: 2001
38
TCN 68 - 135: 2001
39
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc H
(Tham kho)
nh gi kh nng chng qu p
1 qu dng do st ca bn thn thit TCN 68 - 140:1995
b v ng dy thng tin.
nh gi cc bin php bo v
2 TCN 68 - 174:1998
chng st hin c ca CTVT.
nh gi h thng tip t v/hoc
3 TCN 68 - 141:1999
cu hnh u ni ca CTVT.
nh gi mc trang thit b bo
TCN 68 - 174:1998 &
4 v v kh nng chng qu p qu
TCN 68 - 167:1997
dng ca thit b bo v CTVT.
Tnh ton kim tra tn sut thit hi TCN 68 - 135: 2001
5 do st gy ra i vi CTVT, so snh Chng st bo v cc cng
vi tiu chun. trnh vin thng
40
TCN 68 - 135: 2001
Ph lc I
(Tham kho)
1. ITU - T
The protection of telecommunication and equipment against lightning
discharges - ITU, 1974 and 1978.
2. ITU - T, Recommendation K. 39
Risk assessment of damages to telecommunication sites due to lightning
discharges - 10/1996.
3. ITU - T, Recommendation K. 40 Protection against LEMP in
telecommunication centers - 10/1996.
4. ITU - T, Recommendation K. 25 Protection of optical fibre cables - 11/1999
5. ITU - T, Recommendation K. 47 (draft version) Protection of
telecommunication lines using metallic conductors against direct lightning
discharges - 09/ 2000.
6. NZS/ AS 1768 - 1991 New Zeland/Australian Standard
Lightning Protection.
7. IEC 1024 - 1 - 1 Protection of structures against lightning
Part 1: General principles
Section 1: Guide A - Selection of protection levels for lightning protection
systems.
8. TCN68 - 135: 1995 Chng st bo v cc cng trnh vin thng - Tng cc
Bu in, nm 1995.
9. TCN68 - 141: 1999 Tip t cho cc cng trnh vin thng - Tng cc Bu
in, nm 1999.
41