Vous êtes sur la page 1sur 63

data kapasitas panas gas

Komponen A B C D E
C2H4Cl2 37.275 1.44E-01 1.04E-05 -7.83E-08 2.89E-11
Cl2 27.213 3.04E-02 -3.34E-05 1.60E-08 -2.70E-12
C2H3Cl 17.193 1.46E-01 -6.43E-05 -3.24E-09 6.7882E-11
HCl 29.244 -1.26E-03 1.12E-06 4.97E-09 -2.50E-12

data kapasitas panas cair


Komponen A B C D
C2H4Cl2 26.31 7.76E-01 -2.23E-03 2.61E-06
Cl2 127.601 -6.02E-01 1.58E-03 -5.31E-07
C2H3Cl 45.366 2.88E-01 -1.15E-03 2.16E-06
HCl 73.993 -1.29E-01 -7.90E-05 2.64E-06

panas laten penguapan


komponen A TC N Tb panas laten kj/mol.k
C2H4Cl2 45.426 561 0.342 356.59 32.162583689837
Cl2 28.56 417.15 0.401 239.12 20.298726013139
C2H3Cl 35.586 432 0.483 259.78 22.8227985143662
HCl 30.54 324.65 0.647 188.15 17.4346843777788

mixing point

M-101
f1 #REF!
n edc #REF!
n cl2 #REF!
x edc #REF!
xcl #REF!
f11 #REF!
n edc #REF!
n vcm #REF!
x edc #REF!
x vcm #REF!

Qmasukk
aliran 1 A #REF!
B #REF!
C #REF!
D #REF!
E 0
Tref 30.1 303.1
T1 30.1 303.1
Q 0

aliran 11 A #REF! EDC


B #REF!
C #REF!
D #REF!
E 0
Tref 30.1 303.1
T11 148 421
Q #REF!

VCM

28561.622
#REF!

Q keluar
aliran 2 A #REF! EDC
B #REF!
C #REF!
D #REF!
E 0
Tref 30.1 303.1
T2 86.742174568 359.7
Q #REF!
VCM

Cl2
berat molekul
No Komponen Rumus Molekul BM (kg/kmol)
1 Etilen Diklorida C2H4Cl2 98.959
2 Klorin Cl2 70.906
3 Vinil Klorida Monomer C2H3Cl 62.498
4 Hidrogen Klorida HCl 36.461

Data Konstanta Antoine


No Komponen A B
1 C2H4Cl2 14.3572 3069.08
2 Cl2 14.1372 2055.15
3 C2H3Cl 13.6163 2027.8
4 HCl 14.7081 1802.24

data entalpi pembentukan


panas laten kj/kmol.k No komponen A B
32162.583689837 1 C2H4Cl2 -119.407 -4.05E-02
20298.726013139 2 Cl2
22822.7985143662 3 C2H3Cl 36.302 -3.04E-02
17434.6843777788 4 HCl

vapourizer

f2 #REF! f2 #REF!
n edc #REF! n edc #REF!
n vcm #REF! n vcm #REF!
n cl2 #REF! n cl2 #REF!
x edc #REF! x edc #REF!
x vcm #REF! x vcm #REF!
x cl2 #REF! x cl2 #REF!

Qmasuk
aliran 2 A
B
C
D
E
Tref
T2
Q

A 26.31
B 7.76E-01
C -2.23E-03
D 2.61E-06
E 0
Tref 30.1 303.1
T1 148 421
ΔH 16480.216
Q #REF!

A 45.366
B 2.88E-01
C -1.15E-03
D 2.16E-06
E 0
Tref 30.1 303.1
T1 148 421
ΔH 12081.406
Q #REF!
Qtotal #REF!

Qkeluar
A 26.31 aliran 3 A
B 0.77555 B
C -0.0022271 C
D 2.6109E-06 D
E 0 E
Tref 30.1 303.1 Tref
T2 86.74217457 359.74 T3
ΔH 7582.292 Q
Q #REF!
A 45.366
B 0.28792
C -1.15E-03
D 2.1636E-06
E 0
Tref 30.1 303.1
T2 86.74217457 359.74
ΔH 5274.364
Q #REF!

A 127.601
B -6.02E-01
C 1.58E-03
D -5.31E-07
E 0
Tref 30.1 303.1
T2 86.74217457 359.74
ΔH 4659.960
Q #REF!
Qtotal #REF!
Tin 773.000 Tout 723.000
MOLTEN SALT
A B C D
188.929 -0.18986 0.087872 -8.91E-09
BM molten salt
NaNO3 0.6 84.9 50.94
KNO3 0.4 101.2 40.48
BM molten salt 91.42
C
-42.3468 CP(TOUT-TIN) 2461311.117 Kj/Kmol
-23.3117 m=Q/CP(TOUT-TIN) 7.801092 Kmol/jam
-33.5344 713.1758 kg/jam
-9.6678

C ΔH˚f (kJ/mol) ΔH˚f (kJ/kmol)


1.97E-05 -129.729 -129729.356248
0 0
1.32E-05 28.416 28415.5036112
-92.3 -92300

V-101
f3 #REF!
n edc #REF!
n vcm #REF!
n cl2 #REF!
x edc #REF!
x vcm #REF!
x cl2 #REF!

#REF! EDC A 26.31


#REF! B 0.77555
#REF! C -0.0022271
#REF! D 2.6109E-06
0 E 0
30.1 303.1 Tref 30.1 303.1
86.742174568 359.7 T2 86.74217457 359.7422
#REF! ΔH 7582.291998
Q #REF!

VCM A 45.366
B 0.28792
C -0.0011535
D 2.1636E-06
E 0
Tref 30.1 303.1
T2 86.74217457 359.7422
ΔH 5274.364
Q #REF!

Cl2 A 127.601
B -0.60215
C 0.0015776
D -5.3099E-07
E 0
Tref 30.1 303.1
T2 86.74217457 359.7422
ΔH 4659.960
Q #REF!
Qtotal #REF!

#REF! EDC A 37.275


#REF! B 1.44E-01
#REF! C 1.04E-05
#REF! D -7.83E-08
#REF! E 2.89E-11
30.1 303.1 Tref 30.1 303.1
146.8 419.8 T3 146.8 419.8
#REF! ΔH 10185.405
Q #REF!
VCM A 17.193
B 1.46E-01
C -6.43E-05
D -3.24E-09
E 6.7882E-11
Tref 30.1 303.1
T2 146.8 419.8
ΔH 7285.095
Q #REF!

Cl2 A 27.213
B 3.04E-02
C -3.34E-05
D 1.60E-08
E -2.70E-12
Tref 30.1 303.1
T3 146.8 419.8
ΔH 4030.819
Q #REF!
Qtotal #REF!
E

19200914.1271

furnace
F-101

f3 #REF! f3 #REF!
n edc #REF! n edc #REF!
n vcm #REF! n vcm #REF!
n cl2 #REF! n cl2 #REF!
x edc #REF! x edc #REF!
x vcm #REF! x vcm #REF!
x cl2 #REF! x cl2 #REF!

Qmasuk
alran 3 A #REF! EDC A 37.275
B #REF! B 1.44E-01
C #REF! C 1.04E-05
D #REF! D -7.83E-08
E #REF! E 2.89E-11
Tref 30.1 303.1 Tref 30.1 303.1
T3 146.8 419.8 T3 146.8 419.8
Q #REF! ΔH 10185.405
Q #REF!

VCM A 17.193
B 1.46E-01
C -6.43E-05
D -3.24E-09
E 6.7882E-11
Tref 30.1 303.1
T2 146.8 419.8
ΔH 7285.095
Q #REF!

Cl2 A 27.213
B 3.04E-02
C -3.34E-05
D 1.60E-08
E -2.70E-12
Tref 30.1 303.1
T3 146.8 419.8
ΔH 4030.819
Q #REF!
Qtotal #REF!

Qkeluar
aliran 4 A #REF! EDC A 37.275
B #REF! B 1.44E-01
C #REF! C 1.04E-05
D #REF! D -7.83E-08
E #REF! E 2.89E-11
Tref 30.1 303.1 Tref 30.1 303.1
T3 480 753.0 T3 480 753
Q #REF! ΔH 47525.065
Q #REF!
VCM A 17.193
B 1.46E-01
C -6.43E-05
D -3.24E-09
E 6.7882E-11
Tref 30.1 303.1
T2 480 753
ΔH 36781.511
Q #REF!

Cl2 A 27.213
B 3.04E-02
C -3.34E-05
D 1.60E-08
E -2.70E-12
Tref 30.1 303.1
T3 480 753
ΔH 16153.966
Q #REF!
Qtotal #REF!
LAMPIRAN B
PERHITUNGAN NERACA MASSA DAN NERACA ENERGI

B.1 Neraca Massa


Kapasitas Produksi = 130000 ton/tahun
= 16927.0831 kg/jam
Hari Kerja = 1 tahun = 320 hari
= 1 hari = 24 jam
Komposisi Bahan Baku= Etilen Diklorida (EDC)
EDC = 99.85 %wt
Cl2 = 0.15 %wt
Komposisi Produk = 1. Vinil Klorida Monomer (VCM)
VCM = 99.83 %wt
Cl2 = 0.17 %wt
2. Hidrogen Klorida (HCl)
HCl = 99.83 %wt
VCM = 0.06 %wt
Cl2 = 0.11 %wt

Tabel B.1 Data Masing-Masing Komponen


Komponen Rumus Molekul Titik Didih, oC BM, kg/kmol
Etilen Diklorida C2H4Cl2 84.44 98.959
Klorin Cl2 -34.03 70.906
Vinil Klorida Monome C2H3Cl -13.37 62.498
Hidrogen Klorida HCl -85.05 36.461

Penentuan Umpan:
produk x = faktor pengkali
x=
umpan
16927.083 kg/jam
0,631 =
umpan
umpan = 26805.4567 kg/jam
Laju Alir Recycle:
umpan reaktor = (26805,4567 + R) x 0,54
laju recycle: (26805,4567 + R) x 0,46 = R
R = 22834.2779 kg/jam

Ket : Fi = Laju alir massa ; Ni = Laju alir mol


Xi = Fraksi Cairan; yi = Fraksi Gas; Zi = Fraksi Campuran Cairan Gas
B.1.1 Neraca Massa di Mixing Point (M-101)

M-101 aliran 1
F =
1
26805.4567 kg/jam F = ? kg/jam
2
massa
XEDC,1 = 99.85 %wt XEDC,2 = ? %wt
XCl,1 = 0.15 %wt XCl,2 = ? %wt
XVCM,2 = ? %wt
F11 = 22834.2779 kg/jam
XEDC,11 = 99.94 %wt
XVCM,11 = 0.06 %wt

1. Neraca Massa Total aliran 11


F1 + F2 = F2 massa
F2 = 26805.4567 + 22834.2779
F2 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen:
a. EDC
XEDC,1 x F1 + XEDC,11 x F11 = XEDC,2 x F2
FEDC,1 + FEDC,11 = FEDC,2
26765.2485 + 22820.5773 = FEDC,2
49585.8258 kg/jam = FEDC,2 aliran 2
b. Cl2 massa
FCl,1 + FCl,11 = FCl,2
40.2082 + 0 = FCl,2
40.2082 kg/jam = FCl,2
c. VCM
FVCM,1 + FVCM,11 = FVCM,2
0 + 13.7006 = FVCM,2
13.7006 kg/jam = FVCM,3
3. Komposisi Massa Aliran 2
FEDC,2 49585.8258
XEDC,2 = = = 0.9989
F2 49639.7346
XCl,2 = 0.0008
XVCM,2 = 1- ( XEDC,2 + XCl,2 ) = 0.0003
Tabel B.2 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Mixing Point (M-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F1 F X1 X,r F2 X2
(kg/jam) (kg/jam) (%wt) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 26765.25 22820.58 99.85 99.94 49585.83 99.89
CL2 40.21 0.00 0.15 0.00 40.21 0.08
VCM 0.00 13.70 0.00 0.06 13.70 0.03
HCl 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00
26805.4567 22834.2779
Total 49639.7346 100 100 49639.7346 100

B.1.2 Neraca Massa di Vaporizer (V-101) aliran 2


massa
V-101
F2 = 49639.7346 kg/jam F3 = ? kg/jam
XEDC,2 = 99.89 %wt yEDC,3 = ? %wt
XCI,2 = 0.08 %wt yCI,3 = ? %wt
XVCM,2 = 0.03 %wt yVCM,3 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F2 = F3 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen:
a. EDC aliran 3
XEDC,2 x F2 = yEDC,3 x F3 massa
FEDC,2 = FEDC,3
49585.8258 kg/jam = FEDC,3
b. Cl2
FCl,2 = FCl,3
40.2082 kg/jam = FCl,3
c. VCM
FVCM,2 = FVCM,3
13.7006 kg/jam = FVCM,3
3. Komposisi Massa Aliran 3
FEDC,3 49585.8258
yEDC,3 = = = 0.9989
F 3
49639.7346
yCI,3 = 0.0008
yVCM,3 = 1- ( XEDC,2 + XCl,2 ) = 0.0003
Tabel B.3 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Vaporizer (V-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F2 X2 F3 y3
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 49585.83 99.89 49585.83 99.89
CL2 40.21 0.08 40.21 0.08
VCM 13.70 0.03 13.70 0.03
HCl 0.00 0.00 0.00 0.00
Total 49639.7346 100 49639.7346 100

B.1.3 Neraca Massa di Furnace (F-101) aliran 3


massa
F-101
F3 = 49639.7346 kg/jam F4 = ? kg/jam
yEDC,3 = 99.89 %wt yEDC,4 = ? %wt
yCI,3 = 0.08 %wt yCI,4 = ? %wt
yVCM,3 = 0.03 %wt yVCM,4 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F2 = F3 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen:
a. EDC aliran 4
yEDC,3 x F3 = yEDC,4 x F4 massa
FEDC,3 = FEDC,4
49585.8258 kg/jam = FEDC,4
b. Cl2
FCl,3 = FCl,4
40.2082 kg/jam = FCl,4
c. VCM
FVCM,3 = FVCM,4
13.7006 kg/jam = FVCM,4
3. Komposisi Massa Aliran 4
FEDC,4 49585.8258
yEDC,4 = = = 0.9989
F 4
49639.7346
yCI,4 = 0.0008
yVCM,4 = 1- ( XEDC,2 + XCl,2 ) = 0.0003
Tabel B.4 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Furnace (F-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F3 y3 F4 y4
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 49585.83 99.89 49585.83 99.89
CL2 40.21 0.08 40.21 0.08
VCM 13.70 0.03 13.70 0.03
HCl 0.00 0.00 0.00 0.00
Total 49639.7346 100 49639.7346 100

B.1.4 Neraca Massa di Reaktor (R-101)

R-101
F4 = 49639.7346 kg/jam F5 = ? kg/jam
yEDC,4 = 99.89 %wt fc,EDC=54% yEDC,5 = ? %wt
yCI,4 = 0.08 %wt yCI,5 = ? %wt
yVCM,4 = 0.03 %wt yVCM,5 = ? %wt
yHCI,5 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F4 = F5 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Mol Aliran 4
yEDC,4 x F4 49585.8258482 kg/jam
NEDC,4 = =
BMEDC 98.959 kg/kmol
NEDC,4 = 501.0744 kmol/jam

NCI,4 = 0.5671 kmol/jam


NVCM,4 = 0.2192 kmol/jam
N4 = NEDC,4 + NCI,4 + NVCM,4 = 501.8607 kmol/jam
3. Menghitung r
fc,EDC x NEDC,4
r =
-σEDC
0.54 x 501.0744
r = = 270.580199 kmol/jam
-(-1)
4. Neraca Mol Aliran 5
a. EDC
yEDC,4 x N4 + σEDC x r = yEDC,5 x N5
NEDC,4 + σEDC x r = NEDC,5
501.0744 + -(1) x 270.580199 = NEDC,5
501.0744 - 270.580199 = NEDC,5
230.4942 kmol/jam = NEDC,5
b. Cl2
yCI,4 x N4 + σCI x r = yCI,5 x N5
NCI,4 + σCI x r = NCI,5
0.5671 + -(0) x 270.580199 = NEDC,5
0.5671 - 0 = NEDC,5
0.5671 kmol/jam = NEDC,5
c. VCM
yVCM,4 x N4 + σVCM x r = yVCM,5 x N5
NVCM,4 + σVCM x r = NVCM,5
0.2192 + 1 x 270.580199 = NVCM,5
0.2192 + 270.580199 = NVCM,5
270.7994 kmol/jam = NVCM,5
d. HCI
yHCI,4 x N4 + σHCI x r = yHCI,5 x N5
NHCI,4 + σHCI x r = NHCI,5
0.00 + 1 x 270.580199 = NHCI,5
0.00 + 270.580199 = NHCI,5
270.5802 kmol/jam = NHCI,5
N = 772.4409 kmol/jam
5

5. Neraca Massa Komponen


FEDC,5 = NEDC,5 x BMEDC
FEDC,5 = 230.4942 x 98.959 = 22820.5773 kg/jam
FCI,5 = 40.2082 kg/jam
FVCM,5 = 16913.3245 kg/jam
FHCI,5 = 9865.62465 kg/jam
F = 49639.7346 kg/jam
5

6. Komposisi Massa Aliran 5


FEDC,5 22820.5773 kg/jam
yEDC,5 = = = 0.4597
F 5
49639.7346 kg/jam
yCI,5 = 0.0008
yVCM,5 = 0.3408
yHCI,5 = 1- ( yEDC,5 + yCl,5 + yVCM,5 ) = 0.1987
Tabel B.5 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Reaktor (R-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F4 y4 F5 y5
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 49585.83 99.89 22820.58 45.97
CL2 40.21 0.08 40.21 0.08
VCM 13.70 0.03 16913.32 34.08
HCl 0.00 0.00 9865.62 19.87
Total 49639.7346 100 49639.7346 100

B.1.5 Neraca Massa di Cooler (C-101)

C-101
F = 49639.7346 kg/jam
5
F6 = ? kg/jam
yEDC,5 = 45.97 %wt yEDC,6 = ? %wt
yCI,5 = 0.08 %wt yCI,6 = ? %wt
yVCM,5 = 34.08 %wt yVCM,6 = ? %wt
yHCI,5 = 19.87 %wt yHCI,6 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F5 = F6 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen:
a. EDC
yEDC,5 x F5 = yEDC,6 x F6
FEDC,5 = FEDC,6
22820.5773 kg/jam = FEDC,6
b. Cl2
FCl,5 = FCl,6
40.2082 kg/jam = FCl,6
c. VCM
FVCM,5 = FVCM,6
16913.3245 kg/jam = FVCM,6
d. HCI
FHCI,5 = FHCI,6
9865.6247 kg/jam = FHCI,6
3. Komposisi Massa Aliran 6
FEDC,3 22820.5773
yEDC,6 = = = 0.4597
F 3
49639.7346
yCl,6 = 0.0008
yVCM,6 = 0.3408
XVCM,2 = 1- ( XEDC,2 + XCl,2 + XVCM,6 ) = 0.1987

Tabel B.6 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Cooler (C-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F5 y5 F6 y6
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 22820.58 45.95 22820.58 45.95
CL2 40.21 0.08 40.21 0.08
VCM 16913.32 34.08 16913.32 34.08
HCl 9865.62 19.87 9865.62 19.87
Total 49639.7346 100 49639.7346 100

B.1.6 Neraca Massa di Condenser (CD-101)

CD-101
F6 = 49639.7346 kg/jam F7 = ? kg/jam
yEDC,6 = 45.95 %wt ZEDC,7 = ? %wt
yCI,6 = 0.08 %wt ZCI,7 = ? %wt
yVCM,6 = 34.08 %wt ZVCM,7 = ? %wt
yHCI,6 = 19.87 %wt ZHCI,7 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F6 = F7 = 49639.7346 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen:
a. EDC
yEDC,6 x F6 = ZEDC,7 x F7
FEDC,6 = FEDC,7
22820.5773 kg/jam = FEDC,7
b. Cl2
FCl,6 = FCl,7
40.2082 kg/jam = FCl,7
c. VCM
FVCM,6 = FVCM,7
16913.3245 kg/jam = FVCM,7
d. HCI
FHCI,6 = FHCI,7
9865.6247 kg/jam = FHCI,7
3. Komposisi Massa Aliran 7
FEDC,7 22820.5773
ZEDC,7 = = = 0.4597
F 7
49639.7346
ZCl,7 = 0.0008
ZVCM,7 = 0.3408
ZHCI,7 = 1- ( XEDC,2 + XCl,2 + XVCM,6 ) = 0.1987

Tabel B.7 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Condenser (CD-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F6 y6 F7 Z7
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (%wt)
EDC 22820.58 45.95 22820.58 45.95 aliran 8
CL2 40.21 0.08 40.21 0.08 massa
VCM 16913.32 34.08 16913.32 34.08
HCl 9865.62 19.87 9865.62 19.87
Total 49639.7346 100 49639.7346 100

B.1.7 Neraca Massa di Menara Distilasi (MD-101)

F8 = 9878.3737 kg/jam
yEDC,8 = 0.00 %wt
yCI,8 = 0.11 %wt
F7 = 49639.7346 kg/jam yVCM,8 = 0.06 %wt
MD -
yHCI,8 = 99.83 %wt
ZEDC,7 = 45.97 %wt 101 aliran 9
ZCI,7 = 0.08 %wt massa
ZVCM,7 = 34.08 %wt
ZHCI,7 = 19.87 %wt

F9 = ? kg/jam
XEDC,9 = ? %wt
XCI,9 = ? %wt
XVCM,9 = ? %wt
XHCI,9 = ? %wt

1. Neraca Massa Total


F7 = F8 + F9 aliran 10
F9 = F7 - F8 massa
F9 = 49639.7346 - 9878.3737 = 39761.3609 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen
a. EDC
ZEDC,7 x F7 = yEDC,8 x F8 + XEDC,9 x F9
FEDC,7 = FEDC,8 + FEDC,9
22820.5773 = 0 + FEDC,9
22820.5773 kg/jam = FEDC,9
b. CI2
FCI,7 = FCI,8 + FCI,9
40.2082 = 10.8662 + FCI,9
29.3420 kg/jam = FCI,9
c. VCM
FVCM,7 = FVCM,8 + FVCM,9
16917.2216 = 5.9270 + FVCM,9
16911.2945 kg/jam = FVCM,9
d. HCI
FHCI,7 = FHCI,8 + FHCI,9
9861.7276 = 9861.5805 + FVCM,9
0.1471 kg/jam = FVCM,9
3. Komposisi Massa Aliran 9
FEDC,9 22820.5773
XEDC,9 = = = 0.5739
F 9
39761.3609
XCl,9 = 0.0007
XVCM,9 = 0.4253
XHCI,9 = 1 - ( XEDC,9 + XCl,9 + XVCM,9 ) = 0.0001

Tabel B.8 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Menara Distilasi (MD-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F7 Z7 F8 F9 y8 X 9
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (kg/jam) (%wt) (%wt)
EDC 22820.58 45.97 0.00 22820.58 0.00 57.39
CL2 40.21 0.08 10.87 29.34 0.11 0.07
VCM 16913.32 34.08 5.93 16911.29 0.06 42.53
HCl 9865.62 19.87 9861.58 0.15 99.83 0.01
9878.3737 39761.3609
Total 49639.7346 100 49639.7346 100 100

B.1.8 Neraca Massa di Menara Distilasi (MD-102)

F10 = ? kg/jam
yEDC,10 = 0.00 %wt
yCI,10 = ? %wt
F9 = 39761.3609 kg/jam yVCM,10 = ? %wt
MD -
yHCI,10 = ? %wt
ZEDC,9 = 57.39 %wt 102
ZCI,9 = 0.07 %wt
ZVCM,9 = 42.53 %wt
ZHCI,9 = 0.01 %wt aliran 10
massa

F11 = 22834.2779 kg/jam


XEDC,11 = 99.94 %wt
XVCM,11 = 0.06 %wt
XCI,11 = 0.00 %wt
XHCI,11 = 0.00 %wt

1. Neraca Massa Total


F9 = F10 + F11
F10 = F9 - F11
F10 = 39761.3609 - 22834.2779 = 16927.0830 kg/jam
2. Neraca Massa Komponen aliran 11
a. CI2 massa
ZCI,9 x F9 = yCI,10 x F10 + XCI,11 x F11
FCI,9 = FCI,10 + FCI,11
29.3420 = FCI,10 + 0
29.3420 kg/jam = FCI,10
b. VCM
FVCM,9 = FVCM,10 + FVCM,11
16911.2945 = FVCM,10 + 13.70057
16897.5940 kg/jam = FVCM,10
c. HCI
FHCI,9 = FHCI,10 + FHCI,11
0.1471 = FHCI,10 + 0
0.1471 kg/jam = FHCI,10 aliran 12
massa

3. Komposisi Massa Aliran 10


FVCM,10 16897.5940
XVCM,10 = = = 0.9983
F 10
16927.0830
XCl,10 = 0.0017
XHCI,10 = 1 - ( XVCM,10 + XCl,10 ) = 0.00001

Tabel B.7 Data Aliran Masuk dan Keluar Pada Menara Distilasi (MD-101)
Aliran Masuk Aliran keluar
Komponen F9 Z9 F10 F11 y10 X11
(kg/jam) (%wt) (kg/jam) (kg/jam) (%wt) (%wt)
EDC 22820.58 57.39 0.00 22820.58 0.00 99.94
CL2 29.34 0.07 29.34 0.00 0.17 0.00
VCM 16911.29 42.53 16897.59 13.70 99.83 0.06
HCl 0.15 0.01 0.15 0.00 0.00 0.00
16927.0831 22834.2779
Total 39761.3609 100 39761.3609 100 100
aliran 1
massa mol
271.035121
26765.2485 270.468058
40.2081851 0.56706323

0.997908
0.002092

aliran 11
massa mol
230.825602
22820.5773 230.606386
13.7005667 0.21921608

0.99905
0.00095

aliran 2
massa mol
501.860723
49585.8258 501.074443
40.2081851 0.56706323
13.7005667 0.21921608

0.99843327
0.00112992
0.00043681
aliran 2
massa mol
501.860723
49585.8258 501.074443
40.2081851 0.56706323
13.7005667 0.21921608

0.9984333
0.0011299
0.0004368

aliran 3
massa mol
501.860723
49585.8258 501.074443
40.2081851 0.56706323
13.7005667 0.21921608

0.99843327
0.00112992
0.00043681
aliran 3
massa mol
501.860723
49585.8258 501.074443
40.2081851 0.56706323
13.7005667 0.21921608

0.9984333
0.0011299
0.0004368

aliran 4
massa mol
501.860723
49585.8258 501.074443
40.208185 0.56706323
13.700567 0.21921608

0.99843327
0.00112992
0.00043681
419.868 193.0234
283.08 0.229295
307.911 104.9361
222.186 44.1408

342.3296
69.32956
aliran 8 Mencari Tsat masing
massa mol Komponen
49639.7346 772.330972
22820.5773 230.606385 Edc
40.2081851 0.56706323 Cl2
16917.2216 270.684207 Vcm
9861.72759 270.473316 HCl

0.29858493 Tdew, trial


0.0007342 Tbub, trial
0.35047695
0.3502039 Mencari Psat untuk Td

aliran 9 Edc
massa mol Cl2
9878.3737 270.717365 Vcm
0.0000 0 HCl
10.8662111 0.15324812
5.92702422 0.09483542 Mencari Ki untuk set
9861.58046 270.469281
Edc
0 Cl2
0.0005661 Vcm
0.00035031 HCl
0.99908361
Mencari αi untuk seti
aliran 10
massa mol Edc
39764.4022 501.70602 Cl2
22820.5773 230.606385 Vcm
29.341974 0.41381511 HCl
16910.5068 270.576767
3.97613609 0.10905176 Mencari xi untuk seti

0.45964445 Edc
0.0008248 Cl2
0.53931338 Vcm
0.00021736 HCl

Total
aliran 10
massa mol
39764.4022 501.70602
22820.5773 230.606385
29.341974 0.41381511
16910.5068 270.576767
3.97613609 0.10905176

0.45964445
0.0008248
0.53931338
0.00021736

aliran 11
massa mol
16927.0830 270.788004
0.0000 0
29.341974 0.41381511
16897.594 270.370156
0.14706346 0.00403345

0
0.0015282
0.99845692
0.0000149

aliran 12
massa mol
22834.2779 230.825602
22820.5773 230.606386
13.7005667 0.21921608
0 0
0 0

0.9990503
0.0009497
0
0
Mencari Tsat masing masing Mencari Tsat masing masing
Komponen Komponen

Edc 449.2985 416.8078 Edc 449.2985


Cl2 304.0073 280.9787 Cl2 304.0073
Vcm 331.7082 305.5364 Vcm 331.7082
HCl 238.0153 220.5327 HCl 238.0153

Tdew, trial 238.3663 Tdew, trial 238.3663


Tbub, trial 400 Tbub, trial 358.330

Mencari Psat untuk Tdew, trial Mencari Psat untuk Tbub, trial

Edc 0.273 Edc 104


Cl2 97.591 Cl2 2989.172
Vcm 41.119 Vcm 1592.374
HCl 923.048 HCl 13892.1557

Mencari Ki untuk setiap komponen Mencari Ki untuk setiap komponen

Edc 0.000299 Edc 0.114043


Cl2 0.107016 Cl2 3.277835
Vcm 0.04509 Vcm 1.746149
HCl 1.01219 HCl 15.23371

Mencari αi untuk setiap komponen Mencari αi untuk setiap komponen

Edc 0.002793 Edc 0.034792


Cl2 1 Cl2 1
Vcm 0.42134 Vcm 0.532714
HCl 9.45829 9.458287 HCl 4.647492

Mencari xi untuk setiap komponen Mencari yi untuk setiap komponen

Edc 0 Edc 0.052419


Cl2 0.005233 Cl2 0.002688
Vcm 0.007762 Vcm 0.941715
HCl 0.987051 HCl 0.003199

Total 1.000047 Total 1.000021


B.2 Neraca Energi
B.2.1 Neraca Energi di Mixing Point (M-101)

N1 = 271.035121 kmol/jam N2 = 501.860723 kmol/jam


F1 = 26805.4567 kg/jam F2 = 49639.7346 kg/jam
xEDC,1 = 99.79 %-mol xEDC,2 = 99.84 %-mol
xCI2,1 = 0.21 %-mol xCI2,2 = 0.01 %-mol
T1 = 30℃ = 303 K xVCM,2 = 0.05 %-mol
P1 = 101,3 kPa T2 =
P2 =

N11 = 230.825602 kmol/jam


F11 = 22834.2779 kg/jam
xEDC,11 = 99.91 %-mol
xVCM,11 = 0.09 %-mol
T11 = 148℃ = 421 K
P11 = 506,6 kPa

a. Menghitung kalor pada mixing point


Asumsi dalam Mixing Point jumlah kalor yang dilepas sama dengan kalor
yang diterima.
Qmasuk = Qkeluar
N1 x ∆H1 + N11 x ∆H11 = N2 x ∆H2 (Reklaitis, hal 385)

b. Kalor pada Aliran Masuk


Kalor campuran yang masuk (Q1)
Treff =303 K

Entalpi masing-masing komponen :


• EDC
∫_Tref^T1▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HEdc,1 = XEdc,1 Edc (T) dT

∆HEdc,1 = XEdc,1 ∫_303^303▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 dT


〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)
kJ
∆HEdc,1 = 0
Jam

• Cl2
∫_Tref^T1▒Cp
∆HCl2,1 = XCl2,1 Cl2 (T) dT

B-36
∫_303^303▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HCl2,1 = XCl2,1 dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)
kJ
∆HCl2,1 = 0
Jam

Sehingga diperoleh :
∆H1 = ∆HEdc,1 + ∆HCl2,1
kJ
∆H1 = ( 0 + 0 )
Jam
kJ
∆H1 = 0
Jam

Kalor campuran yang masuk (Q11)


Treff =303 K

Entalpi masing-masing komponen :


• EDC
∫_Tref^T11▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HEdc,11 = XEdc,11 Edc (T) dT

∫_303^421▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HEdc,11 = XEdc,11 dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)

∆HEdc,11 = 0,99905 x [ 26.31


7,76x10-1
( 421-303) +
2
( 4212-3032) +

-2,23x10-3
3
( 4213-3033) +
2,61x10-6
4
( 4214-3034) ]
∆HEdc,11 = 0,99905 x [ 3104.580 + 33128.394 + -34743.008 +
15003.197 ]
kJ
∆HEdc,11 = 16477.495
Jam

• VCM
∫_Tref^T11▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HVcm,11 = XVcm,11 Edc (T) dT

∆HVcm,11 = XVcm,11 ∫_303^421▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 dT


〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)

∆HVcm,11 = 0,00095 x [ 45.366 ( 421-303) +


2,88x10-1
2
( 4212-3032) +

-1,15x10-3
( 4213-3033) +
2,16x10-6
( 4214-3034) ]

B-37
3
( 4213-3033) +
4
( 4214-3034) ]
∆HVcm,11 = 0,00095 x [ 5353.188 + 12298.791 + -17994.728 +
12432.846 ]

kJ
∆HVcm,11 = 11.486
Jam

Sehingga diperoleh :
∆H11 = ∆HEdc,11 + ∆HVcm,11
kJ
∆H11 = ( 16477.49 + 11.486 )
Jam
kJ
∆H11 = 16488.980
Jam

Menghitung nilai kalor masuk


Qmasuk = Q1 + Q11 (Reklaitis, hal 434)

Qmasuk = N1 x ∆H1 + N11 x ∆H11


Qmasuk = ( 271.0351 x 0 + 230.8256 x 16488.98 )
kJ
Qmasuk = 3806078.758
Jam
Qmasuk = 1057.244 kW

C. Kalor liquid campuran keluaran mixing point (Q2)


T2 = ?

Qmasuk = Qkeluar
3806075,758 = N2 x ∆H2
3806075,758 = NEdc,2 x ∆HEdc,2 + NCl2,2 x ∆HCl2,2 + NVcm,2 x ∆HVcm,2
3806075,758 = 501,074 x ∆HEdc,2 + 0,567 x ∆HCl2,2 + 0,219 x ∆HVcm,2
Dari persamaan di atas, dengan mensubstitusi nilai entalpi masing-masing
komponen yang keluar dari mixing point, didapatkan suhu keluaran liquid
campuran, yaitu T2 = 181,22 K atau 91.78°C.

B.2.2 Neraca Energi di Vaporizer (V-101)

N2 = 501.860723 kmol/jam N3 = 501.860723 kmol/jam


F2 = 49639.7346 kg/jam F3 = 49639.7346 kg/jam
xEDC,2 = 99.84 %-mol xEDC,3 = 99.84 %-mol
xCI2,2 = 0.01 %-mol xCI2,3 = 0.01 %-mol

B-38
xVCM,2 = 0.05 %-mol xVCM,3 = 0.05 %-mol
T2 = 91,78℃ = 359,74 K T3 = 146,868℃ = 419,868 K
P2 = 506 kPa P3 = 506 kPa

a. Menghitung Tsat Masing-masing Komponen


Menghitung Tsat pada tekanan 506,6 kPa dengan menggunakan persamaan
Antoine. Konstanta A, B, dan C diperoleh dari Lampiran A.
B
ln(P) = A -
T+C
• Komponen EDC
3069.08
ln (506,6) = 14,3572 -
T + (-42,3468)
T = 419,868 K

• Komponen CL2
2055.15
ln (506,6) = 14,1372 -
T + (-23,3117)
T = 280,080 K

• Komponen VCM
2027.8
ln (506,6) = 13,6163 -
T + (-33,5344)
T = 307,911 K

Dari hasil perhitungan diketahui temperatur tertinggi yaitu komponen Edc maka
digunakan sebagai temperature keluar.

b. Kalor pada Aliran Masuk


Kalor campuran yang masuk (Q2)
Untuk menghitung ΔH2 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T2 sehingga :
∑▒"X"∫_Tref^T2▒Cp
_"i" (Reklaitis, hal 434)
∆H2 = i (T) dT
∑▒"X" _"i"
∫_𝑇𝑟𝑒𝑓^𝑇2▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆H2 = dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)

Entalpi masing-masing komponen :


• EDC
∫_Tref^T2▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HEdc,2 = XEdc,2 Edc (T) dT

B-39
∆HEdc,2 = XEdc,2 Edc (T) dT

∫_359,74^359,74▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+
∆HEdc,2 = XEdc,2 dT
〗 〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)
kJ
∆HEdc,2 = 0
Kmol

• CL2
∫_Tref^T2▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HCl2,2 = XCl2,2 Cl2 (T) dT

∫_359,74^359,74▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+
∆HCl2,2 = XCl2,2 dT
〗 〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)
kJ
∆HCl2,2 = 0
Kmol

• VCM
∫_Tref^T2▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆HVcm,2 = XVcm,2 Cl2 (T) dT

∫_359,74^359,74▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+
∆HVcm,2 = XVcm,2 dT
〗 〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)
kJ
∆HVcm,2 = 0
Kmol

Sehingga diperoleh :
∆H2 = ( ∆HEdc,2 + ∆HCl2,2 + ∆HVcm,2 )
kJ
∆H2 = ( 0 + 0 + 0 )
Kmol
kJ
∆H2 = 0
Kmol

c. Menghitung Panas Laten (λi) Masing-Masing Komponen


Data yang diperlukan untuk menghitung diperoleh dari Lampiran A : Tabel A.5.
Persamaan yang digunakan yaitu
Tc - Tsat (Reklaitis, hal 445)
λi = λTn x (
Tc - Tn )
0,38

• Panas laten komponen Edc


kJ 561,561 - 419,868
λEdc = 31617.2 x ( )
0,38
Kmol 561,561 - 356,631

B-40
kJ
λEdc = 27480.567
Kmol

• Panas laten komponen Cl2


kJ 417,161 - 283,080
λCl2 = 20410 x ( )
0,38
Kmol 417,161 - 239,111
kJ
λCl2 = 18324.688
Kmol

• Panas laten komponen Vcm


kJ 431,561 - 307,911
λCl2 = 20801.2 x ( )
0,38
Kmol 431,561 - 259,461
kJ
λCl2 = 18345.325
Kmol

Sehingga diperoleh :
λ3 = ( λEdc,3 + λCl2,3 + λVcm,3 )
λ3 = ( 27480.567 + 18324.688 + 18345.325 )
kJ
λ3 = 64150.580
Kmol

d. Kalor pada Aliran Keluar


Kalor campuran yang keluar (Q3)
Untuk menghitung ΔH3 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T3 sehingga :
∑▒"y"∫_Tref^T3▒Cp
_"i" (Reklaitis, hal 434)
∆H3 = i (T) dT + λi
∑▒"y" _"i"
∫_Tref^T3▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆H3 = dT + λi
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗
^4)
Entalpi masing-masing komponen :
• EDC
∫_Tref^T3▒Cp
∆HEdc,3 = YEdc,3 Edc (T) dT + λi

∫_303^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HEdc,3 = YEdc,3 dT + λi
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

∆HEdc,3 = 0,99843 x [37.275 ( 419,868-303) +


1,44x10-1
2
1,04x10 -5
-7,83x10-8
( 419,8682-3032) + ( 419,8683-3033) +
3 4

B-41
2,89x10-11
( 419,8684-3034) +
5
( 419,8685-3035) ]
∆HEdc,3 = 0,99843 x [ 4356.255 + 6066.519 + 159.821 + -443.3818
+ 60.600 + 27480.567 ]
kJ
∆HEdc,3 = 37621.222
Kmol

• CL2
∫_Tref^T3▒Cp
∆HCl2,3 = YCl2,3 Cl2 (T) dT + λi

∫_303^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HCl2,3 = YCl2,3 dT + λi
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

∆HCl2,3 = 0,00112 x [ 27.213 ( 419,868-303) +


3,04x10-2
2
-3,34x10 -5
1,60x10-8
( 419,8682-3032) + ( 419,8683-3033) +
3 4
-2,70x10
]
-12
( 419,8684-3034) + ( 419,8685-3035)
5
∆HCl2,3 = 0,00112 x [ 3180.329 + 1285.196 + -513.6367 + 90.375
+ -5.672 + 18324.688 ]
kJ
∆HCl2,3 = 25.045
Kmol

• VCM
∫_Tref^T3▒Cp
∆HVcm,3 = YVcm,3 Vcm (T) dT + λi

∫_303^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HVcm,3 = YVcm,3 dT + λi
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

∆HCl2,3 = 0,00043 x [ 17.193 ( 419,868-303) +


1,46x10-1
2
-6,43x10 -5
-3,24x10-9
( 419,8682-3032) + ( 419,8683-3033) +
3 4
6,78x10
]
-11
( 419,8684-3034) + ( 419,8685-3035)
5
∆HCl2,3 = 0,00043 x [ 2009.312 + 6151.844 + -989.9283 + -18.337
+ 142.4795 + 18345.325 ]
kJ
∆HCl2,3 = 11.025
Kmol

Sehingga diperoleh :

B-42
∆H3 = ( ∆HEdc,3 + ∆HCl2,3 + ∆HVcm,3 )
∆H3 = ( 37621.222 + 25.045 + 11.025 )
kJ
∆H3 = 37657.292
Kmol

e. Menghitung Q yang diserap


Q = N3 x ∆H3 - N2 x ∆H2 (Reklaitis, hal 434)
Kmol kJ Kmol
Q = ( 501.86072 x 37657.292 - 501.86072
Jam Kmol Jam
kJ
x 0 )
Kmol
kJ
Q= 18898715.815 5249.643 kW
Jam

f. Menghitung Kebutuhan Steam


Temperatur steam yang digunakan adalah 433,15 K. Dari tabel F.1 halaman
719 (Smith, 1987), diperoleh:
kJ
Hsteam = 2081.3
Kg
Dengam menggunakan persamaan pada buku Thakore & Bath, halaman 226
Q
msteam =
Hsteam
kJ
18898715.815
Jam
msteam =
kJ
2081.3
Kg
kg
msteam = 9080.245911014
Jam

B.2.3 Neraca Energi di Furnace (F-101)

N3 = 501.860723 kmol/jam N4 = 501.860723 kmol/jam


F3 = 49639.7346 kg/jam F4 = 49639.7346 kg/jam
yEDC,3 = 99.84 %-mol yEDC,4 = 99.84 %-mol
yCI2,3 = 0.01 %-mol yCI2,4 = 0.01 %-mol
yVCM,3 = 0.05 %-mol yVCM,4 = 0.05 %-mol
T3 = 146,868℃ = 419,868 K T4 = 480℃ = 753 K
P3 = 506 kPa P4 = 506 kPa

a. Kalor pada Aliran Masuk

B-43
Kalor campuran yang masuk (Q3)
Untuk menghitung ΔH3 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T3 sehingga :
∑▒"y"∫_Tref^T3▒Cp
_"i" (Reklaitis, hal 434)
∆H3 = i (T) dT
∑▒"y" _"i"
∫_Tref^T3▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆H3 = dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗
^4)
Entalpi masing-masing komponen :
• EDC
∫_Tref^T3▒Cp
∆HEdc,3 = YEdc,3 Edc (T) dT

∫_419,868^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 〖𝑐
∆HEdc,3 = YEdc,3 dT
𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)
kJ
∆HEdc,3 = 0
Kmol

• CL2
∫_Tref^T3▒Cp
∆HCl2,3 = YCl2,3 Cl2 (T) dT

∫_419,868^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 〖𝑐
∆HCl2,3 = YCl2,3 dT
𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)
kJ
∆HCl2,3 = 0
Kmol

• VCM
∫_Tref^T3▒Cp
∆HVcm,3 = YVcm,3 Vcm (T) dT

∫_419,868^419,868▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 〖𝑐
∆HVcm,3 = YVcm,3 dT
𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)
kJ
∆HVcm,3 = 0
Kmol

Sehingga diperoleh :
∆H3 = ( ∆HEdc,3 + ∆HCl2,3 + ∆HVcm,3 )
kJ
∆H3 = ( 0 + 0 + 0 )
Kmol
kJ
∆H3 = 0
Kmol

b. Kalor pada Aliran Keluar

B-44
Kalor campuran yang masuk (Q4)
Untuk menghitung ΔH4 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T3 sehingga :
∑▒"y"∫_Tref^T4▒Cp
_"i" (Reklaitis, hal 434)
∆H4 = i (T) dT
∑▒"y" _"i"
∫_Tref^T4▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆H4 = dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗
^4)
Entalpi masing-masing komponen :
• EDC
∫_Tref^T4▒Cp
∆HEdc,4 = YEdc,4 Edc (T) dT

∫_419,868^753▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HEdc,4 = YEdc,4 dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

0,99843 x [ 37.275 (753-419,868) +


1,44x10-1
2
1,04x10 -5
-7,83x10-8
(7532-419,8682) + (7533-419,8683) +
3 4

(7534-419,8684) +
2,89x10-11
5
(7535-419,8685) ]
∆HEdc,4 = 0,99843 x [ 12417.495 + 28057.593 + 1220.936 +
-5685.361 + 1322.570 ]
kJ
∆HEdc,4 = 37274.621
Kmol

• Cl2
∫_Tref^T3▒Cp
∆HCl2,4 = YCl2,4 Cl2 (T) dT

∫_419,868^753▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HCl2,4 = YCl2,4 dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

0,00112 x [ 27.213 (753-419,868) +


3,04x10-2
2
-3,34x10 -5
1,60x10-8
(7532-419,8682) + (7533-419,8683) +
3 4
-2,70x10
]
-12
(7534-419,8684) + (7535-419,8685)
5
0,00112 x [ 9065.521 + 5944.021 + -3923.865 +
1158.854 + -123.778 ]
13.575 kJ
Kmol

B-45
• VCM
∫_Tref^T4▒Cp
∆HVcm,4 = YVcm,4 Vcm (T) dT

∫_419,868^753▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗
∆HVcm,4 = YVcm,4 dT
〖𝑐𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3 〖 + 𝑒𝑇 〗 ^4)

∆HVcm,4 = 0,00043 x [ 17.193 (753-419,868) +


1,46x10-1
2
-6,43x10-5 -3,24x10-9
(7532-419,8682) + (7533-419,8683) +
3 4
6,78x10
]
-11
(7534-419,8684) + (7535-419,8685)
5
∆HVcm,4 = 0,00043 x [ 5727.538 + 28452.220 + -7562.437 +
-235.132 + 3109.543 ]
kJ
∆HVcm,4 = 12.681
Kmol

Sehingga diperoleh :
∆H4 = ( ∆HEdc,4 + ∆HCl2,4 + ∆HVcm,4 )
∆H4 = ( 37274.621 + 13.575 + 12.681 )

kJ
∆H4 = 37300.877
Kmol

c. Menghitung entalpi pada aliran masuk Molten Salt


∫_Tref^𝑖𝑛▒Cp (Reklaitis, hal 434)
∆Hin Molten Salt = Molten Salt (T) dT

∫_298^723▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 〖𝑐
∆Hin Molten Salt = dT
𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)

[ 188.929 ( 723-298) +
-0.18986
2
( 7232-2982) +

0.87872
3
( 7233-2983) +
-8,9x10-9
4
( 7234-2984) ]
ΔHin,Molten Salt = [ 80294.825 + -41192.500 + 10294775.24 +
-591.161 ]
kJ
∆Hin Molten Salt = 10333286.399
Kmol

D. Menghitung entalpi pada aliran keluar Molten Salt


∫_Tref^𝑖𝑛▒Cp
∆Hout Molten Salt = Molten Salt (T) dT

B-46
∫_298^703▒ 〖 ( 𝑎+𝑏𝑇+ 〗 〖𝑐
∆Hout Molten Salt = dT
𝑇〗 ^2+ 〖𝑑𝑇〗 ^3)

[ 188.929 ( 703-298) +
-0.18986
2
( 7032-2982) +

0.87872
3
( 7033-2983) +
-8,9x10-9
4
]
( 7034-2984)

ΔHin,Molten Salt = [ 89741.275 + -48293.264 + 12753927.34 +


-777.838 ]
ΔHin,Molten Salt = 12794597.516 kJ
Kmol

E. Menghitung Q
Q = (N4×ΔH4) + (NML× ΔHout,ML) – (N3×ΔH3) – (NML× ΔHin,ML)
Kmol kJ Kmol
Q = ( 501.86072 x 37300.877 + 7.801 x
Jam Kmol Jam
kJ Kmol kJ
12794597.516 - 501.86072 x 0 -
Kmol Jam Kmol
Kmol kJ
Kmol )
7.801 x 10333286.399
Jam
kJ
Q= 37920759.393 10533.54 kW
Jam

F. Menghitung Fuel yang dibutuhkan


Proses pembakaran pada Furnace (F-101) menggunakan bahan bakar
Propana dan didapat nilai LHV bahan bakar sebesar 50157,864 Kj/Kg

Dengam menggunakan persamaan pada buku Thakore & Bath, halaman 226
Q
mFuel =
Hsteam
kJ
37920759.393
Jam
mFuel =
kJ
50157.864
Kg
kg
mFuel = 756.028
Jam

B-47
aitu komponen Edc maka

B-48
i Lampiran A : Tabel A.5.

B-49
B.2.8 Neraca Energi di Menara Distilasi (KD-101)

N8 = 772.330972 kmol/jam N9 = 270.717365 kmol/jam


F8 = 49639.7346 kg/jam F9 = 9878.3737 kg/jam
zEDC,8 = 29.84 %-mol yEDC,8 = 0 %-mol
zCI2,8 = 0.07 %-mol yCI2,9 = 0.06 %-mol
zVCM,8 = 35.06 %-mol yVCM,9 = 0.04 %-mol
zHCL,8 = 35.03 %-mol yHCL,9 = 99.90 %-mol
T8 = 35,945℃ = 308,945 K T9 = 146,868℃ = 419,868 K
P8 = 911.935 P9 = 911.935

N10 = 501.70602 kmol/jam


F = 39761.3609
10 kg/jam
xEDC,10 = 45.96 %-mol
xCI2,10 = 0.09 %-mol
xVCM,10 = 53.93 %-mol
yHCL,10 = 0.02 %-mol
T10 = 146,868℃ = 419,868 K
P10 = 911.935

a. Menentukan Dew Point dan Relative Volatility


Menghitung Tsat pada tekanan 911,935 kPa dengan menggunakan persamaan
Antoine. Nilai A, B dan C diperoleh dari lampiran A.

• Komponen EDC

• Komponen CL2

• Komponen VCM
• Komponen HCL

Tsat yang diperoleh diatas digunkan untuk menentukan T trial and error dengan
rumus Tdew,trial = Tsat x yi dan Tbubble, trial = Tsatx xi sebagai perkiraan awal
tujuannya untuk menentukan Bubble Point dan Dew Point. Kemudian dengan
menggunakan solver agar xi dan yi menjadi 1, maka diperoleh TDew =
238,36631 K dan TBubble = 358,32961 K.

Mencari Psat untuk Dew Point :


• Komponen CL2

• Komponen VCM

• Komponen HCL

Mencari ki untuk masing-masing komponen pada distilat :

• Komponen CL2
97.591 kPa
0.10702
0.10702
911.935 kPa

• Komponen VCM
41.119 kPa
0.04509
911.935 kPa
• Komponen HCL
923.048 kPa
1.01219
911.935 kPa

Mencari αi untuk masing-masing komponen pada distilat :


dengan kc adalah k heavy key (Cl2)

• Komponen CL2
0.10702
1
0.10702
• Komponen VCM
0.04509
0.42134
0.10702
• Komponen HCL
1.01219
9.4583
0.10702

Mencari xi untuk masing-masing komponen pada distilat :

• Komponen CL2
0.06%
0.005233
0.10702
• Komponen VCM
0.04%
0.00776
0.04509
• Komponen HCL
99.90%
0.987052
1.01219

Tabel C.2 Hasil Perhitungan TDew Kolom Distilasi (D-101)


b. Mencari Bubble Point
Mencari Psat untuk Bubble Point :
• Komponen EDC

• Komponen CL2

• Komponen VCM

• Komponen HCL

Mencari ki untuk masing-masing komponen pada distilat :

• Komponen EDC
104 kPa
0.11404
911.935 kPa
• Komponen CL2
2989.172 kPa
3.27783
911.935 kPa
• Komponen VCM
1592.374 kPa
1.74615
911.935 kPa
• Komponen HCL
13892.16 kPa
15.23371
911.935 kPa

Mencari αi untuk masing-masing komponen pada distilat :


dengan kc adalah k heavy key (Cl2)

• Komponen EDC
0.11404
0.03479
3.27783
• Komponen CL2
3.27783
1
3.27783
• Komponen VCM
1.74615
0.53271
3.27783
• Komponen HCL
15.23371
4.64749
3.27783

Mencari yi untuk masing-masing komponen pada bottom :

• Komponen EDC
0.45964 x 0.11404 = 0.05242

• Komponen CL2
0.00082 x 3.27783 = 0.00269

• Komponen VCM
0.53931 x 1.74615 = 0.94172

• Komponen HCL
0.00021 x 15.23371 = 0.00320

Tabel C.2 Hasil Perhitungan TBubble Kolom Distilasi (D-101)

B.2.9 Neraca Energi Kondensor (E-105)

N9 = 270.717365 kmol/jam N3 = 270.717365 kmol/jam


F9 = 9878.3737 kg/jam F3 = 9878.3737 kg/jam
yCl2,9 = 0.06 %-mol xCl2,3 = 99.84 %-mol
yVCM,9 = 0.04 %-mol xVCM,3 = 0.01 %-mol
yHCL,9 = 99.90 %-mol xHCL,3 = 0.05 %-mol
T9 = -20℃ = 253 K T3 = 146,868℃ = 238 K
P9 = 911.935 P3 = 911.935

a. Menghitung Tsat Masing-masing Komponen


Menghitung Tsat pada tekanan 911,935 kPa dengan menggunakan persamaan
Antoine. Nilai A, B dan C diperoleh dari lampiran A.

• Komponen EDC

• Komponen CL2

• Komponen VCM
• Komponen HCL

b. Menghitung Entalpi Aliran Keluar (ΔH10)


Untuk menghitung ΔH10 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T10 sehingga :

0 kJ/kmol

c. Menghitung Panas Laten (λi) Masing-Masing Komponen


Data yang diperlukan untuk menghitung diperoleh dari Lampiran A : Tabel A.5.
Persamaan yang digunakan yaitu persamaan Watson

• Panas laten komponen Cl2

• Panas laten komponen VCM


• Panas laten komponen HCL

d. Menghitung Entalpi Aliran Masuk (ΔH9)


Untuk menghitung ΔH9 diperlukan Tref, maka diambil Tref = T10 sehingga :

Entalpi masing-masing komponen (fasa gas) :


• Cl2

0,00056 x [ 27.213 ( 238-495) +


3,04x10-2
2
( 2382-4952) +

-3,34x10-5 1,60x10-8
( 2383-4953) + ( 2384-4954) +
3 4
-2,70x10-12
5
( 2385-4955) ]
0,00056 x [ -6993.74 + -2865.84 + 1198.552 + -226.761
+ 15.648 + 17180.334 ]
4.653

• VCM
0,00035 x [ 17.193 ( 238-495) +
1,46x10-1
2
( 2382-4952) +

-6,43x10-5 -3,24x10 -9
( 2383-4953) + ( 2384-4954) +
3 4
6,78x10-11
5
( 2385-4955) ]
0,00035 x [ -4418.601 + -13717.9 + 2309.961 + 46.010
+ -393.102 + 16914.099 ]

0.259

• HCL

0,99908 x [ 29.244 ( 238-495) +


-1,26x10-3
2
( 2382-4952) +

1,12x10-6 4,97x10-9
( 2383-4953) + ( 2384-4954) +
3 4
-2,5x10-12
5
( 2385-4955) ]
0,99908 x [ -7515.71 + 118.821 + -40.284 + -70.576
+ 14.456 + 13585.131 ]
6086.23668

Sehingga diperoleh :

( 4.653 + 0.259 + 6086.237 )

6091.148
Entalpi masing-masing komponen (fasa cair) :
• Cl2

0,00056 x [ 127.601 ( 247-238) +


-6,02x10-1
2
( 2472-2382) +

1,58x10-3
3
( 2473-2383) +
-5,31x10-7
4
( 2474-2384) ]
0,99905 x [ 1148.409 + -1314.192 + 835.050 +
-68.173 ]
600.523

• VCM

0,00035 x [ 45.366 ( 247-238) +


2,88x10-1
2
( 2472-2382) +

-1,15x10-3
3
( 2473-2383) +
2,16x10-6
4
( 2474-2384) ]
0,99905 x [ 408.294 + 628.385 + -610.567 +
277.782 ]
703.226

• HCL

0,99908 x [ 73.993 ( 247-238) +


-1,29x10-1
( 2472-2382) +
0,99908 x [ 73.993 ( 247-238) +
2
( 2472-2382) +

-7,90x10-5
3
( 2473-2383) +
2,64x10-6
4
( 2474-2384)]
0,99905 x [ 665.937 + -282.546 + -41.805 +
339.062 ]
680.001

Sehingga diperoleh :

( 600.523 + 703.226 + 680.001 )

1983.749

Sehingga diperoleh :

( 6091.148 + 1983.749 )
8074.898

e. Menghitung Q yang diserap

( 270.717365 x 0 - 270.717365 x

8074.898 )

-2186015 -607.226 kW

f. Menghitung Kebutuhan Pendingin


Pendingin yang digunakan adalah air dengan temperatur masuk 30oC dan
temperatur keluar 45oC, maka:

Dengam menggunakan rumus pada buku Thakore & Bath, hal.226


-2186014.975

-1127,403

1938.98275
T trial and error dengan
i Lampiran A : Tabel A.5.

Vous aimerez peut-être aussi