PHN II.

KT CU CHI TIT VA CUM CHI TIT CHNH TRONG

NG C T TRONG

1. KT CU NHOM PISTON
A. PITTON
1.1. IU KIN LAM VIC VA VT LIU CH TAO PISTON
1.1.1. iu kin lam vic cua Piston
Piston co iu kin lam vic rt nng nhoc va chu tai trong c hoc va chu tai
trong nhit . Ngoai ra Piston con chu ma sat va n mon.
+Tai trong c hoc : Trong qua trnh chay , kh hn hp chay sinh ra ap sut rt
ln trong bung chay , trong chu ky cng tac ap sut kh th thay i rt ln v vy lc
kh th co tnh cht va p.
+Tai trong nhit : Trong qua trnh chay Piston trc tip tip xuc vi san vt
chay co nhit rt cao (230028000K) . Ma nh vy nhit cua Piston va nht la
nhit phn nh Piston cung rt cao (230028000K) .
+ Ma sat va n mon : Trong qua trnh lam vic Piston chu ma sat kha ln do
thiu du bi trn va lc ngang N ep Piston vao xylanh , ma sat cang ln do bin dang
cua Piston . Ngoai ra nh Piston tip xuc trc tip vi san vt chay nn con b san vt
chay n mon .
1.1.2. Vt liu ch tao Piston
Vt liu ch tao Piston phai ap ng iu kin lam vic cua no o la co bn cao,
chu c nhit cao, bin dang dai nho , ma sat nho . Tt nhin khng co loai vt
liu nao ap ng ng thi cac yu cu trn . Do o cn chon vt liu ti u nht , so
vi hp kim gang th hp kim nhm co bn thp hn , bin dang dai ln hn
nhng hp kim nhm co khi lng ring nho hn va cung co tnh uc tt nh gang .
Do o chon hp kim nhm lam vt liu ch tao Piston .

1.2. KT CU PITTONS
Piston gm ba phn chnh :
+ nh Piston : La phn trn cung cua Piston , cung vi xy lanh va np may tao
thanh bung chay .
+ u Piston : Bao gm nh Piston va vung ai lp xecmng du va xecmng
kh lam nhim vu bao kn bung chay .
+ Thn Piston : Phn pha di ranh xecmng du cui cung u Piston lam
nhim vu dn hng cho Piston .

19
c im kt cu cua piston c m ta nh hnh 2.1

Hnh 2.1 : Kt cu piston ng c iesel 4 ky

Phn tch c im kt cu cua nh Piston

- Kt cu cua nh Piston : nh Piston co kt cu rt a dang gm nh bng nh
li va nh lom
nh bng la loai ph bin nht , co din tch chu nhit be nht va co kt cu
n gian d ch tao
nh li co cng vng cao , loai nh nay khng cn b tr cac ng gn
pha di nh nn trong lng Piston co th giam . Loai nh nay t kt mui than
nhng do b mt chu nhit ln nn co anh hng xu ti qua trnh lam vic cua
Piston .
nh lo co din tch chu nhit ln hn nh bng nhng co u im la tao ra
xoay lc nhe trong qua trnh nen va trong qua trnh chay .
+ Kt cu cua u Piston : Nhim vu chu yu cua u Piston la bao kn va la
ni b tr ranh xec mng, s lng ranh xecmng kh chon t 35 , s lng ranh
xecmng du t 1 3.
giam nhit cho xecmng kh th nht cn b tr xecmng kh th nht cang
gn khu vc nc lam mat cang tt. Chon s xecmng kh theo nguyn tc : ap sut kh
th cang cao , tc cang thp , ng knh xylanh cang ln th chon s xecmng kh
cang nhiu .

20
 + Kt cu cua thn Piston : Thn Piston co tac dung la dn hng cho Piston
chuyn ng trong xylanh va chu lc ngang N . dn hng tt va t va p khe h
gia thn Piston va xylanh cn phai be . Chiu dai cua thn cang ln th dn hng
cang tt ap sut tac dung ln Piston cang nho, Piston t b mon. Tuy nhin thn cang dai
th khilng cua Piston cang ln va ma sat cang ln .
V tr cua l b cht : khi chu lc ngang nu cht Piston t chnh gia thn
th trang thai tnh ap suaphan b u . Nhng khi Piston chuyn ng dolc ma sat
tac dung lam cho Piston co xu hng quay quanh cht nn ap sut cua Piston nen trn
xylanh se phn b khng u na . V th thng t cht v tr cao hn:
hcht = (0,6 0.7)Hthn

Hth
hch

Hnh 2.2 : V tr l b cht

Dang cua thn Piston : Dang cua thn Piston thng khng phai la hnh tru ma
tit din ngang thng co dang van hoc vat hai u b cht Piston . Phai lam nh
vy la khi Piston b bin dang do lc kh th PZ , lc ngang N va nhit tac dung
Piston khng b bo ket trong xylanh
Ca ba nguyn nhn nay u lam cho Piston bin dang thanh hnh van (truc ln
trung vi ng tm cht Piston) . Kt qua la lam cho Piston b bo trong xylanh .
khc phuc lam thn Piston co dang van sn ma truc ngn trung vi ng
tm cht , hoc tin vat bt mt thn Piston pha hai u b cht .

21
 N
t pz

Hnh 2.3 : Trang thai bin dang cua Piston khi chu nhit , lc
kh th PZ va lc ngang N

B. KT CU XECMNG

1.1. iu kin lam vic va vt liu ch tao xecmng

1.1.1.iu kin lam vic
Xecmng kh co nhim vu bao kn bung chay , ngn khng cho kh chay lot xung
cacte , con xecmng du co nhim vu ngn khng cho du nhn suc ln bung chay .
Xecmng kh lam vic trong iu kin chu nhit cao , ap sut va p ln ,ma
sat mai mon nhiu va chu n mon hoa hoc . Va ngoai ra khi ng c lam vic xecmng
cung chu ng sut un .
1.1.2.Vt liu ch tao xecmng
Vi iu kin lam vic cua xecmng nh trn nn vt liu ch tao xecmng phai co
y u cac tnh cht sau:
+ Co tnh chu mai mon tt diu kin ma sat ti han.
+ Co h s ma sat nho i vi mt xylanh .
+ Co sc bn va an hi cao va n nh trong iu kin nhit cao
+ Co kha nng kht vi mt xylanh mt cach nhanh chong.
Ta chon gang hp kim lam vt liu ch tao xecmng v no co nhiu u im ma ban
thn cac loai vt liu khac khng sanh c nh :
+ Nu mt ma sat b cao xc trong qua trnh lam vic vt xc mt dn mt ma
sat c khi phuc nh cu.
+ Graphit trong hp kim ngang co kha nng bi trn mt ma sat do o lam giam
h s ma sat .
+ t nhay cam vi ng sut tp trung sinh ra cac vung co vt xc .

22
1.2. Kt cu cua xecmng
Xecmng co kt cu n gian . No co dang vong thep h ming nh hnh (2.9) .
Dng knh D cua xecmng la ng knh ngoai cua xecmng trang thai lp ghep
trong xylanh . Mt 1 la mt ay , mt 2 la mt lng va mt 3 la mt bung , chiu day
cua xecmng la khoang cach gia hai mt ay. Theo nhim vu xecmng chia lam hai
loai la xecmng kh va xecmng du . Tuy theo s phn b ap sut cua xecmng ma
xecmng co xecmng ng ao va khng ng ap . Do xecmng ng ap b mon khng
u nht la khu vc gn ming xecmng b mon nhiu hn , con xecmng khng ng
ap la xecmng trang thai t do co hnh dang nht nh va gia cng thep phng phap
c bit co c ap sut phn ming cua xecmng tng i ln , loai xecmng nay
sau mt thi gian s dung ap sut phn ming tuy co giam nhng giam t hn loai
xecmng ng ap . Cho nn hin nay xecmng khng ng ap c dung nhiu hn.

D
f

h
t

Hnh 2.4 : Xecmng

1. Mt ay ; 2. Mt lng ; 3. Mt bung 4. Phn ming ;
5. Khe h ming trang thai lp ghep
Kt cu cua xecmng kh
Xecmng kh co nhiu kiu tit din khac nhau . Ta co th chon xecmng co tit
din kiu hnh thang nh hnh (2.5) .Bi v loai nay co kt cu n gian nhng khi lp
vao xylanh mt lng b vanh ln thanh mt cn , do o xecmng ch tip xuc vi xylanh
mt phn mt lng xecmng . V vy ap sut tip xuc cao , t lot kh va chong ra kht
hn .

23
 Hnh 2.5 : Kt cu xecmng kh

Kt cu cua xecmng du
Kt cu xecmng du co nhiu loai khac nhau . Cac loai tit din hnh thang , li
dao, xec mng t hp... . Cac dang nay u nhm muc ch nng cao ap sut tip xuc
trn vach xylanh.

Hnh 2.6 : Xec mng du

Mt s dang kt cu xec mng kh, du s dung trong ng c c m ta trn hnh
2.7

Hnh 2.7 : Mt s dang xec mng kh, du trong ng c

24
C, Cht piston
1.1. iu kin lam vic va vt liu ch tao cht
1.1.1.iu kin lam vic
Cht piston lam vic trong iu kin tai trong c hoc, tai trong nhit, tai trong va ap
cao.
1.1.2.Vt liu ch tao xecmng
Phai am bao co ben c, nhit cao, co kha nng ch tai trong va p. Thng
thng vt liu ch tao cht piston la thep hp kim.
1.2. Kt cu cht piston
Kt cu cht piston n gian, cht piston co dng hnh tru rng (mt ngoai hnh tru, mt
trong ronh lam nhe cht).

25