MAT A

MATEMATIKA
via razina
KNJIICA FORMULA

MAT T A
12

1
Matematika
Knjiica formula

FORMULE

Standardni zapis kompleksnog broja: z = a + bi, a, b R , i 2 = 1, z = a bi , z = a 2 + b 2

Trigonometrijski zapis kompleksnog broja: z = r ( cos + i sin ) , [ 0, 2 ,

z1 z2 = r1r2 ( cos ( 1 + 2 ) + i sin ( 1 + 2 ))

z1z1 r1r1 nn nn
(cos((11
== (cos 2 )2 ) i sin(112)),
++i sin( 2 )),z z ==r r(cos
(cosnn++i sin
i sinnn
),),
z2z2 r2r2

+ +2k2k + +2k2k

z z= =n rn r cos
n n
cos i sin
+ +i sin , k, k= =0,01,,...,
1,...,n n
11
nn n n
nn n
mmm nn n mm+m
+n+n n mmm nn n mmm
n
nn 111 mmm mmm nn n
0),), aaa === mmm((a(aa00),
aaa aaa ===aaa ,, , aaa ::a:aa ===aaa ((a(aa00), 0),), aaa ===aaa mmm
aaa

(a b) 2 = a 2 2ab + b 2 , (a b)3 = a 3 3a 2b + 3ab 2 b3

a 2 b 2 = (a b)(a + b), a 3 b3 = (a b)(a 2 ab + b 2 )

n n n n 1 n n n!
(a + b) n = a n + a n 1b + ... + a n k b k + ... + ab + b , k = k !( n k )!
1 k n 1

b b 2 4ac
Kvadratna jednadba: ax 2 + bx + c = 0, a 0 x1,2 =
2a

b c
Viteove formule: x1 + x2 = , x1 x2 =
a a

b 4ac b 2
Tjeme parabole: T ,
2a 4a

b x = a x = log b a, log b b x = x = b logb x

x log b x
log b ( xy ) = log b x + log b y, log b = log b x log b y, log b x y = y log b x, log a x =
y log b a

MAT T A
99

2
Matematika
Knjiica formula

a va a+b+c
Povrina trokuta: P= , P = s ( s a ) ( s b) ( s c), s=
2 2

ab sin abc
P= , P= , P = ru s
2 4ro

a2 3 a 3 2 1
Jednakostranian trokut: P= , v= , ro = v, ru = v
4 2 3 3

a+c
Povrina paralelograma: P = av Povrina trapeza: P= v
2

Povrina kruga: P = r 2 Opseg kruga: O = 2r

r 2 r
Povrina krunoga isjeka: P= Duljina krunoga luka: l=
360 180

B = povrina osnovke (baze), P = povrina poboja, h = duljina visine

Obujam (volumen) prizme i valjka: V = Bh Oploje prizme i valjka: O = 2B + P

1
Obujam (volumen) piramide i stoca: V= Bh Oploje piramide: O = B+P
3

Oploje stoca: O = r 2 + r s
r = polumjer osnovke s = duljina izvodnice
4 3
Obujam (volumen) kugle: V= r Oploje kugle: O = 4r 2 , r = polumjer kugle
3

U pravokutnome trokutu:

duljina nasuprotne katete duljina prileee katete

sinus kuta = , kosinus kuta = ,
duljina hipotenuze duljina hipotenuze

duljina nasuprotne katete

tangens kuta =
duljina prileee katete

MAT T A
99

3
Matematika
Knjiica formula

a b c
Pouak o sinusima: = = Pouak o kosinusima: c 2 = a 2 + b 2 2ab cos
sin sin sin

sin x
sin 2 x + cos 2 x = 1, tg x =
cos x

sin 2 x = 2 sin x cos x, cos 2 x = cos 2 x sin 2 x

sin( x y ) = sin x cos y sin y cos x

cos( x y ) = cos x cos y sin x sin y

tg x tg y
tg( x y ) =
1 tg x tg y

x+ y x y x+ y x y
sin x + sin y = 2 sin cos , sin x sin y = 2 cos sin
2 2 2 2

x+ y x y x+ y x y
cos x + cos y = 2 cos cos , cos x cos y = 2 sin sin
2 2 2 2

1
sin x sin y =
2
[cos( x y) cos( x + y)]

1
cos x cos y =
2
[cos( x y) + cos( x + y)]

1
sin x cos y =
2
[sin( x y) + sin( x + y)]

1 2 3
sin = , sin = , sin =
6 2 4 2 3 2

MAT T A
99

4
Matematika
Knjiica formula

Udaljenost toaka T1 , T2 : d (T1 , T2 ) = ( x2 x1 ) 2 + ( y2 y1 ) 2

x + x y + y2
Polovite duine T1T2 : P 1 2 , 1
2 2

Vektor TT1T
1T
22:: T
T1T
1T =aa==((xx22xx11))ii++((yy22yy11))jj==aa11ii++aa22 jj
22 =

     
Skalarni umnoak vektora: a b = a b cos , a b = a1b1 + a2b2

y2 y1
Jednadba pravca: y y1 = k ( x x1 ), k =
x2 x1

k2 k1
Kut izmeu dvaju pravaca: tg =
1 + k1k2

Ax1 + By1 + C
Udaljenost toke T (x1,y1) i pravca p... Ax + By + C = 0 : d (T , p ) =
A2 + B 2

MAT T A
99

5
Matematika
Knjiica formula

Krivulja drugoga reda Jednadba Tangenta u toki krivulje (x1,y1)

Krunica
( x p)2 + ( y q)2 = r 2 ( x1 p )( x p ) + ( y1 q )( y q ) = r 2
sredite S ( p, q )

Elipsa x1 x y1 y
x2 y 2
fokusi F1,2 ( e, 0) + =1 + 2 =1
a 2 b2 a2 b
e2 = a 2 b2

Hiperbola

fokusi F1,2 ( e, 0)
x2 y 2 x1 x y1 y
e = a +b
2 2 2 =1 2 =1
a 2 b2 a2 b
b
asimptote y= x
a

Parabola

p
fokus F , 0
2 y 2 = 2 px y1 y = p ( x + x1 )

p
direktrisa x=
2

Uvjet dodira pravca y = kx + l i krunice: r 2 (1 + k 2 ) = (kp q + l ) 2

MAT T A
99

6
Matematika
Knjiica formula

n
Aritmetiki niz: an = a1 + (n 1) d , Sn = (a1 + an )
2

qn 1
Geometrijski niz: an = a1 q n 1
, S n = a1
q 1

a1
Geometrijski red: S= , q <1
1 q

f f g f g
Derivacija umnoka: ( f g ) = f g + f g Derivacija kvocijenta: g = g2
Derivacija kompozicije: ( f g ) ( x) = f ( g ( x)) g ( x)

Tangenta na graf funkcije f u T ( x1 , y1 ) : y y1 = f ( x1 ) ( x x1 )

Derivacije:

1
c = 0 (x n ) = n x n 1 , n 0 (sin x) = cos x (cos x) = sin x (tg x) =
cos 2 x

MAT T A
99

7
Matematika

ca
ni
ra
st
a
zn
ra
P

MAT T A
99