Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.
2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.
*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.
4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.
5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.
6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.
TOMEDEVXIÈ3lE–~lTI>
UVn.tlSOX
ACTES CAPITULAIRES
DE
EGLISE SAIN.
DE VIENNE
JLTON
libraire
1875
lâjCTA
,Ç A-IJ/I T V L A R I A
VIENNENSIS
CAPITULI
iNCIPTÙN-r-^TATUTA SANCTE VIENNENSIS
ECCLESIE.
decani, cantorum
nifi de licentia & canonicorum
intrabunt,
duo tamen (b) dies ixTem leâionum vel plures
prefentium
continui in reconciliatione illorum de
reputantur pro uno
choro medio vocabitur vel magifter fuus. Ca-
cabifcolus,
nonici, non computata die qua in civitatem venerint, fi per
duos dies continuos ab officio chori omnibus horis abfentes
fuerint, vu denarios peffolvent quos fi reddere diftulerint,
a choro & capitulo fiant alieni penitus nec libram perci-
piant donec perfolverint. Similiter intelligitur de clericis,
dies qua in civitatem veniunt eis non currat fet
quod
duo poft continui. § Canonici vel clerici qui in feftivitate
Ixvem leétionum matutinis non interfuerint, per totam diem
chorum non intrabunt hec autem intelligimus, nifi fortaffe
quos dèbet fibi refeftorium, & XL. fol. quos debet fibi Ni-
;cholaus, .& hoc donat Jacobus quando erit canoniçus;
W(illelmu)s archidiaconus, c. fol. tamen per m annos;
Guidode XL. fol.; Petrus
Auries, Falaveuz, x. fol. quos
débet fibi refedorium-, Albertus de Bocofello, xx. fol.;
Petrus Callidus, xx. fol. Villelmus de Claro Monte, xxx.
fol., quamdiu prefens in terra ifta/uerit; Falco Yeyiers, xx.
fol.; Nicholaus, XL. fol.; Poncius d'Auriol, xl. fol.; En-
.driçus, xl. fol. B(erlio) l. fol.; Guigo de Sanéto
facrifta,
Geprgio xl. fol. Aymo Pag(âni), XL. fol. Gaudemarus,
•;xx. fol. .Petrus .jÛupi, xx. fol. ,quQs debet fibi refe.«aprium
Jacobus de Montibus xx. fol. B(erlio) cabifcolus, xx: fol.
6 STATVTA
poffint.
capitulum générale.
ITEM DUPPLICAVERUNT donum MARESCALCO.
ET B. CABISCOLO.
En niarge Temporale.
12 STATVTA
De PROMISSIONEOPERIS ».
Domini (M0 CC° XL. IX" in craftinum .Carni-
An no
privii veteris' ( 1 4 février 12S0 Jl.), in generali
capitulo, domus J(ohannes) archiepifcopus totumque capi-
tulum Viennent ftatuerunt quod omnes illi qui ilon folve-
rint ea que promiferunt operi ecclefie Viennenfis ufque ad
mediam XLam, ex tunc chorum non ihtrent & etiam lîbram
amittant donec folverint. § Idem ftatuerunt de'illis qui
nondum promiferunt nifi moniti promiferint & poft pro-
miffionem ufque ad o£to dies non folverint.
DE DECIMAPAPE.
DE TERCIA ET MERIDIE.
AN N 0 Domini M0 CC° L°, in craftinum beati Mauricii
Item, quod
dicH procuratores habeant poteftatem dandi
ad cenfam, ad 1. annum vel ad plures, domos aniversario-
rum ad tempus yel imperpetuum; ficut eis videbitur expe-
dire.
DE DOMO'FABRI DE
DE ORDINATIONE procuratorum..
À nno M0 CG° LX° Io, in craftino beati Johannis
Domini
J~\ Bapû&e (25 juin ordinavit capitulum inior per-
fonas ad regen-^rf;da aniverfaria, videl. Ademarum de Bau-
cio, Arbertum de Villa canonicum, PetrumdeRiviria capel-
lanum primi duo regant bona aniverfariorum in manda-
mento de Septimo & verfus Burgondium, Turrim, villam de
Crimeu & in adjacentibus partibus; cabifcolus vero & P. de
Riviria, a mendamento de Illino & de Marennes &de Fineto
& :ultra .Rodanum & Albam Ripam & inferius. Item
ordiriàvit capitulum magiftrum P, Evrardi ad librândum.
§ Item eodem anno & die, ordinatum eft quod duo cle-
riculi diebus feftivisdupplicibus dicant primum refponfum
DE ORDINATIONS canonicorum.
Voir LE Lièvre, Hift. de la JainHeté, &c, p. 377, & Charv^t, Hift., p. 406.
(j) Voir Charvet, Hifl., p.
S. ECCLESIAE VIENNENSIS 23
fecundo.. (f x)
DE procuratoribus annjversariorum.
Eodem anno & die (ftatutum eft) per didos decanum &
capitulum quod quolibet anno ponantur procuratores anni-
verfariorumin fefto beati Johannis Bapt., & didi procura-
tores pofiti in dido fefto cenfus bladorum recolligant &
vendas & alia ufagia did. anniverfariorum ufque ad feftum
beati Jo. Baptifte & incipiant librare in craftinum Omnium
Sandorum, & teneantur librare. ufque ad aliud feftum
Omnium Sandorum & tunc teneantur reddere computum
de redditibus anniverfariorum & expenfis.
qui facit cantoriam, & debet effe did. clericus de illo choro
in quo non eft ebdomadarius.
(t) Note marginale: Clericus quinquaginta annorum non debet rocipi in ecclefia.
(2) Voir CHARVET,Hijl,, p. 406,
28 STATUTA
Item ordinatum eft dicta die & anno, quod cum fit an-
tiqua confuetudo in eccleCla Viennenfi quod clerici qui de
novo introducuntur in choro faciant unum prandium in
mane aliis clericis diâ. capitulum dia. confuetudinem
aliter ordinavit quod quando clerici introducentur a modo
in dicta ecclefia quod, dict. clericus pro diéto convivio
folvat cabifcolo &magiftro chori XL. fol. infra menfem poft-
qui talis eft folvat & tradat dicl. cabifcolo & magiftro Lx.
fol.: quam pecuniam volunt diet. capitulum & archiepifco-
DE ORDINATIONE CASTRI.
AD PROCESSIONEM.
Statotum. ' f;
M" CÇ° LXX VIII, die lune in craftinum
-A:,nno"
Jt\. Dptnini veteris
Carniprivii (20 février 127g n. Jî.) dom.
Gaufredus de Claromonte decanus totumque capitulum
Viennenfe, in capitulo generali exiftentes ftatuerunt quod
omnes refufiones five tome quas fibi ad invicem faciebant
pmnès canonici & clerici ecclefie Viennenfis vel que a pre-
diâis fiebant capitulo' Viennenfi item omnes cenfus qui
debebantur a predicT:. canonicis & clericis di6lo capitulo,
folvàntur ânno quolibet ex nunc in antea refeftorariis Vien-
figillis capituli noftri, nec non & de poteftàte à nobis eis fuper
Domini
M0 CC°. LXXX0, die martis poft feflum
An beatino Johannis Baptifte (25 juin 12S0), in capitulo
generali dom. G(aufredus) decanus totumque capitulum
Viennenfe ftatuerunt & concefferunt, quod Joflredus filius.
Ay. de Claromonte recipiatur in canonicum Viennenfein
& çojiçedunt ei 'quoi fit canônicus' Viennenfis &
ipfum recipiunt in canonieum &'in fratrenâi yolentes qijud
flatim faciàt fidelitatem fuam: hoc tamen aclô, quod diét,
Jofffedus infratres annos non pbffit afcendere majorem
chorum nee habere vocem in çapitulo. nec, ab illo'término in
antea nifi fuerit in ordine l ubdiaconatus;
Item, eodem anno & die, did. decaiiug §t totum capitu-
38 STATUTA
anno, quod canonici Sancti Martini & Sanéti Jufti non com-
ITEM, eodem anno & die, diét. dom. decanus & totum
in craftinum Car^
Anno DominiM0 GG" LXXX° III"
nKpnvnyeteris(2S février 12S4 n.Jl.) dom. G(au-
fredus) decanus totumqùe capitulum Viennenfe revocave-
runt ftatutum de. non ponendis in. ecclefià Viennenfi cleri-;
(b) mercucii in
An no Dominibeati M» Johannis
çraflinum CC° LXXX° VIIe, (25
Baptifte die juin in
(f xxvj)anno craftinum
Item, Carniprivii veteris (i 3 février izgô
n.'ft.lt perdopi. arcpiepifcppum & çapitulumfuiteonceffum
poftmodum fit vel fuerit, mortuo illo cui tune diet. altare
fuper majus altare capùd beati Mauricii, & quod fiat dift.
feftum ficut alie feftivitates que non fiunt duplices, & quod
duo canonici ponantur ad quorum ordinacionem degravetur
:•' • : •.••:••/ '••
feu exhofleretur'dia. facrifta.
§ Item difti d. archiepifcopus & capitulum dant potefta-
tem dom. decano, d. Humberto cabifcolo, d. Matheo Re-
Pupeti, qua die martis dicti d. arch., d. dec. & cap. côncef-
ferunt d. Matheo Rerrieftayn, quod ipfe poflit exhonerare
domumfuam de aniverfariis
quibus eft honerata & ponere
alibi in loco tam bono ydoneo, ita quod bene fit firmum &
fecurum ecclefie de ipfis faciendis •, item concefferunt eidem
quod habeat litteram quittacionis de qûodam âniverfario de
été publié
(x)Cepouillé parnous,d'après cems.,dansla mêmecollefliort
inédits
deDocuments (t. II,7.livr.,p. si-5)..
INCIPIUNT FEODA ET RECOGNITIONES
majorem & illam de medio, & recepto caftro & fignis donv.
[71)
98 FEODA ET RECOGNITIONES
quod & dift. homines & cetera que habebat apud Sanftum.
Theuderium tenebat ab ipfis & erant de dominio
eorumdem. Prefentibus Syboudo helemofinario & Guil-
lelmo, monachis San&i The(uderii), prefentibus etiam Ar.
de Bococello, An(felmo) cantore&facrifta, Ste.archidiacono^
(b) G. de Vir(iaco), Drodone de Bello, R. Franceis cabifcolo,
P. Lupi, P. Comingdo, J. de Ar(enis), B. Comdo A. de
PAPIRI, scilicet:
Annobeati
Domini
Johannis Baptifte (25 juin 128g), facit homa-
M" CC0LXXXIX°,diefabbatnncraftinum
gium G. Remeftaynjunior, nomine Mathei & Guillelmi
fratrum fuorum, in manu domi G(uillelmi) archiepifcopi,
recipientisnominecapituli, & recognofciteffein feudum ea
eciam que recognovitpater fuus, prout retro continetur in
papiro.
Eodem anno &die, dom. Poncius de Roaneysrecognof-
cit quod grangia de Chufella,que fuit dom' G. de Lignon, eft
de dominio capituli & quod debet vi. denar. cenfualesdifto
capitulo & pro hiis facit homagium dom- archiepifcopoad
opus capituli.
NNO Domini M° CCCXXIIJ0, die venerisin craftinum
Afefti beatiMauricii (23feptemb. i3z3), in capitulo ge-
nerali, dom' G(uillelmus)decanus& capitulum dant potefta-
tem dd. G. precentori, Guigoneto Romeft., Ja. Vetule &
G. facriftecognofcendiutrum dompnus P. de(d) Comennay
teneat hofpitaleSanai Pauli canonice& fecundum jus ad
confiliumfapientum, hinc ufque ad feftumOmnium Sanc-
torum.
Item dant poteftatemdd. Th. deVaffalliaco,archidiacono
LugdunenfijSy. miftrali&Rich. de Chaufenc, facrifteRo-
manis, G. de Rofilione,Hugoni deMaloBecco&Hugonino
de Candiaco ponendifupra chorum abfque ordinibus& mi-
tigandi Hatutum ad confiliumfapientum, dumtamen poûit
fieri fine perjurio, itaquod ipfi jurent & dent licleras quod
ipfi non habeant vocemin capitulo nec percipiantin divifio-
nibus terrarum quoufque fint in facris, nifî inpetraverint a
fede apoftolica.
Itenivolunt quod Matheus, filius dom'1''Johannis de
Balma, ponatur in choro. Item continuunt capitulumad
diemfabbati fequentemad omnia. (f° 5?)
Domini M0GCC°vicefimo quinto, videl. ultima
die
Anno januârii (3i janvier i326 n.Ji.) convocatocapi-
tulo fan&e Vienrienfisecclefiead fonum campane, prouï
IIO FEODA ET'. RECOGNITIONES
quod unus folus filius difti dom! Joffredi debet effe hères
dift. caftrorum, item quod quociens dom. archiepifcopus
Viennenfis vel capitulum voluerint dicta caftra recipere vel
nos dift. Joffredus eifdem
reddere, quod ipfi debent facere
expenfas pro dift. caftris cuftodiendis de fuo, prout
hec & quedam alla, continentur in quibufdam litteris quas
penes fe habet capitulum antedift. Prefentïbus adhecvoca-
tis teftibus dd. domino Montis Canuti, Johanne
Alamandi, domino de Lent, Hugone de Peladru, militi-
Humberto archi-
bus, Guillelmo de Claromonte decailo,
diacono, miftrali
Syboudo. d. Guillelmode Sura, archi-
diacono Lugdunenfi, Lamberto de Cand(iaco) fubcentore,
Guillelmo de Vireu, Petro de Verneto, Humberto Lum-
bardi cabifcolo, Arthaudo de Salfac & Guigone de Amay-
fino facrifta, canonicis
Viennenfibus, d. Jacobo de Aquis,
canonico Gebennenfi & pluribus aliis
legum profeffore,
infinitis canonicis clericis &presbiteris ecclefie antedide,
& etiam laycis plurimis ad prédira prefentibus & rogatis
& me Petro de Byoil, presbitero Viennenfi, curie officia-
latus Vienne jurato & notario capituli memorati; datum
anno & die quibus fupra.
FlDELITAS JOHÀNNIS DE MONTE FALCONE DOMICELLI.
VIENNE FACTE.
item det & affignet quartonem & dominium vinee que fuit
Petri Correiart que eft apud Turutj uxta vineamfacriftie;
item & afïignet dom.J. archiepifcopuscenfum &dominium
orti qui eft juxta Rometam a rivo Fuiflini ufque ad ortum
magiftri Reynardi; item dittum fuit & ordinatum quod
facriftalibram unius clerici recipiat, fcilicetquatuor denar.
in libra, &nichilominusrecipiat illudquot confuevitrecipere
pro magnilariis in magnis folempnitatibus cadat tamen
denarius quod folebat recipere quothidie magnilarius in
libra; item diftum fuit & ordinatum quod capitulum faciat
perpetuo eidemfacriftietrigintafolid. fingulis ânnis, & ni-
chilominus(v°)folvateidemLafol. & vu barralos vini puri
pro decima & xii den. cens. pro quadam via que eft apud
Fuiffins; item di&um fuit & ordinatum quod diflùs G.
facriftaad opus facriftieperpetuo fignet & acquirat quinde-
cim fol. cens. item diétum fuit & ordinatum quod çuftodia
clavium thefauri pertinet ad capitulum; oblationes vero,
quocienfcunque fient ob reveranciam capitis beati Mau-
ricii, dun modo non fit fuper altare in paramento, com-
muniter.fint capituli & facrifte quando vero capud
eft fuper altare in paramento oblationes funt facrifte,
excepto quod a vefperis vigilie beati Mauricii ufque in
craftinum ad primam, excepto auro & panno ferico
funt capituli; item habeat facriftaad minus quinque lam-
pades coram certis altaribus ecclefie Sancti Mauricii, &
bonas perfonas &honeftas ad cuflodiam ecclefie & pulfa-
tionem campanarum & ad hoc fpecialiter deputatas &
mundetecclefiam a fummo ufque deorfum inferius & fupe-
rius femelin anno in ebdomada fanéta, & folium ejufdem
quocienfcumquenecceffefuerit,&omniaaliaque ad ofiBcium
fuum pertinent., fecundum quod decet honeftatemecclefie,
honorificefaciat & coinplete item diftum eft'& ordinafum
quod facrifta qui pro tempore fuerit, capitulo vel anni-
_verfariis,licetfefta vel anniverfariafeu alia honera fuper ex-
crefcant (d), nullam moveat de cetero queftionem. Aftum
in capitulo generali quod celebratur in craftinum Carni-
Il6 FEODA ET EECOGXITIOXES
Ghînninsquàndo;ivitad -fcolas-j c
Dudin militi pro rancuris que faciebat de feudis-què ceperat
acapitulo Viennëhfi & hichilindehàbuératâdiaô capitulo
Vienn.
85.' An. Dom. debentiir Gaorcinis
fuper pelvibusargenteis xv lib.
86. An. Dom. M° CC°- LXX°I0,ah cfaft. b1'Joli. Bàpt.
87. An. Dom. M0 CG°LXXIH%in craft. biJoh. Bapt.
88. An. Dom. M0CC° LXXIII10, in craft. biJoli.- Bapt.
89. An. Dom.
Bâpt^. ^i. •; ;/: .;•'
go. An. Dom. M0CG°LXXVII °, diè lune 'ânte feftùm
qui
L°
jigilia. Symonis
&