Vous êtes sur la page 1sur 2

11/12/2015

DALLOZEtudiantActualit:Produitsdfectueux:prescriptiondelaction

laune
DROITDELARESPONSABILITCIVILE

[22juin2015]

Produitsdfectueux:prescriptiondelaction
Motsclefs:Responsabilitcivile,Responsabilitdufaitdesproduitsdfectueux,Dfautduvaccin,Dommage,Sclrose
enplaques,Responsabilitdulaboratoirepharmaceutique,Prescriptiondel'actionenresponsabilitextracontractuelle
contrelefabricant
L'actionenresponsabilitextracontractuelledirigecontrelefabricantd'unproduitdfectueuxmisencirculationavantlaloin
98389du19mai1998transposantladirectivedu24juillet1985,enraisond'undommagesurvenuentrel'expirationdudlaide
transpositiondecettedirectiveetl'entreenvigueurdeladiteloidetransposition,seprescrit,selonlesdispositionsdedroit
internealorsenvigueur,pardixanscompterdelamanifestationdudommage.
Unpatientavaitreuenjanvier,fvrieretaot1995,troisinjectionsduvaccincontrel'hpatiteBfabriquparunlaboratoire
pharmaceutique.En2004,apprenanttreatteintd'unesclroseenplaquesdontilimputaitlasurvenanceauvaccin,ilavait,paracte
des7et8dcembre2009,assignlelaboratoireenrparationdesprjudicessubissurlefondementdesarticles1382et13861et
suivantsduCodecivil.Lacourdappel,toutenconstatantquelemdecinn'avaitdonnaucuneinformationsonpatientquantaux
risquesavrsquecomportaitlavaccination,cartatoutdabordlaresponsabilitpourfautedulaboratoireenl'absencedelien
dmontrentrecedfautdinformationetlamaladieencause.
DevantlaCourdecassation,ledemandeurexcipaitdel'atteinteabstraiteportesondroitd'treinformdesrisquesavrsdel'acte.
Sonpourvoiestrejetaumotifquendehorsdelapertedechance,seulestrparableleprjudicemorald'imprparation
l'ventualitdelaralisationdurisque(Civ.1re ,23janv.2014,n1222.123)etqueledemandeurnerapportaitpaslapreuvequil
nauraitpasprislevaccinsilavaittinformdurisquedesclroseenplaques.
Parailleurs,laCourdappeldclaraensuiteirrecevablecommeprescritel'actionenresponsabilitdufaitdesproduitsdfectueux
engageparlepatient:enapplicationdesdispositionsdel'article101deladirectiven85/374/CEEdu24juillet1985relativece
fondementspcialderesponsabilit,elleretintqu'ilappartenaitaupatientd'agirdansledlaidetroisanscompterdeladateoil
avaiteuconnaissancedudommage,dudfautetdel'identitdufournisseuretqueledlaitaitcoulaujourdel'assignation.
CetteanalyseestcensureparlaCour.Selonelle,ilrsultedelajurisprudencedelaCJUE(CJCE,4juill.2006,gr.ch.,Adenele,nC
212/04CJCE,15avr.2008,gr.ch.,Impact,nC268/06)quel'obligationpourlejugenationaldeserfreraucontenud'unedirective
lorsqu'ilinterprteetappliquelesrglespertinentesdudroitinternetrouveseslimitesdanslesprincipesgnrauxdudroit,etque
cetteobligationnepeutpasservirdefondementuneinterprtationcontralegemdudroitnational.
Orendclarantlactionengageprescrite,alorsquel'actionenresponsabilitextracontractuelledirigecontrelefabricantd'un
produitdfectueuxmisencirculationavantlaloin98389du19mai1998transposantladirectivedu24juillet1985,enraisond'un
dommagesurvenuentrel'expirationdudlaidetranspositiondecettedirectiveetl'entreenvigueurdeladiteloidetransposition,se
prescrit,selonlesdispositionsdedroitinternealorsenvigueur,pardixanscompterdelamanifestationdudommage,lacourd'appel
aviollesarticles2226et1382duCodecivil,lepremierparrefusdapplication,lesecondparfausseapplication.
Danscetteaffaire,laCourdecassationdevaitfairelechoixdappliquersoitledlaideprescriptiondedroitcommun,soitceluidu
rgimespcialissudeladirectivedu25juillet1985(Dir.85/374/CEE,25juill.1985),pouruneactionenrparationdedommages
caussparunproduit(unvaccin)misencirculationaprsl'entreenvigueurdutextecommunautairemaisavantsatranspositionen
droitinterne.
EtlaCourdeseprononcerclairementenfaveurdupremier,parfaveurpourlavictime,bnficiantdudlaiallongdedixansprvu
pourlindemnisationdesdommagescorporels(C.civ.,art.2226)aulieududlaidetroisansprvuparladirective,etdsormaispar
larticle138617duCodecivil.
Lechoixdevaittreoprenraisondelachronologieparticuliredesfaitsdelespce,ladatelimitedetranspositionde
ladirectivetantlargementdpasse,sansquelelgislateurfranaisneletencoretransposecependant,durantcetintervallede
temps,lejugeest,enprincipe,doresetdjtenudinterprterledroitinternelalumiredesobjectifsetdesdispositionsdela
directive(CJCE,13nov.1990,Marleasing,nC106/89).AinsilejugenationaldoitilsinspirerdelinterprtationquauralivrlaCour
dejusticepourinterprterunedirectiveinvoquelorsdunlitige(CJCE,30sept.2003,Kbler,nC224/01),cetteobligation
dinterprtationconformeayantdesurcrotconduit,enmatiredobligationdescurit,rendrelergimespcialdelaresponsabilit
desproduitsdfectueuxquasimentexclusif.
Pourtant,laCourselibredecettecontraintedinterprtationenretenantledlaiprvuparletextededroitinternedelarticle2226,
sansdouteparcequecettecontrainteestdepuislongtempstempre,parlaCourdejusticeellemme,parlesprincipesgnrauxdu
droit,notammentceuxdescuritjuridiqueetdenonrtroactivit,toutcommeellenepeutpasservirdefondementune
interprtationcontralegemdudroitnational(CJUE,gr.ch.,24janv.2012,MaribelDominguez,nC282/10).
Or,lesdlaisdeprescriptiondedroitcommunrsultantdetextesclairs,iln'yauraitpaslieudelesinterprterlalumirede
ladirective(V.P.Jourdain,RTDciv.2007.580),etlescarterprocderaitd'uneapprciationerronedel'tenduedel'obligation
d'interprterledroitcommunlalumiredeladirectiveetconduiraitintgreraudroitcommunlesinconvnientsdecelleci
aboutissantuneapplicationquasirtroactivedelaloidetransposition(V.M.Bacache,RCA2008,tude7,spc.n4s).
Civ.1re ,15mai2015,n1413.151
Rfrences
Codecivil
Article1382
Toutfaitquelconquedel'homme,quicauseautruiundommage,obligeceluiparlafauteduquelilestarrivlerparer.
Article13861
Leproducteurestresponsabledudommagecausparundfautdesonproduit,qu'ilsoitounonliparuncontratavecla
victime.
Article138617
L'actionenrparationfondesurlesdispositionsduprsenttitreseprescritdansundlaidetroisanscompterdeladate
laquelleledemandeur aeuouauraitdavoirconnaissancedudommage,dudfautetdel'identitduproducteur.
Article2226
L'actionenresponsabilitneraisond'unvnementayantentranundommagecorporel,engageparlavictimedirecteou
indirectedesprjudicesquienrsultent,seprescritpardixanscompterdeladatedelaconsolidationdudommageinitialou
aggrav.
Toutefois,encasdeprjudicecauspardestorturesoudesactesdebarbarie,oupardesviolencesoudesagressionssexuelles
commisescontreunmineur,l'actionenresponsabilitcivileestprescriteparvingtans.
Directive85/374/CEEduConseildu25juillet1985relativeaurapprochementdesdispositionslgislatives,rglementaireset
administrativesdestatsmembresenmatirederesponsabilitdufaitdesproduitsdfectueux
Article10

1.Lestatsmembreprvoientdansleurlgislationquel'actionenrparationprvueparlaprsentedirectiveseprescritdansun
dlaidetroisanscompterdeladatelaquelleleplaignantaeuouauraitdavoirconnaissancedudommage,dudfautetde
l'identitduproducteur.

Civ.1re ,23janv.2014,n1222.123,D.2014.589,ibid.584,avisLonardBernarddelaGatinaisibid.590,noteM.Bacache
ibid.2021,obs.A.Laudeibid.2015.124,obs.P.BrunetO.GoutRDSS2014.295,noteF.ArhabGirardinRTDciv.2014.379,
obs.P.Jourdain.
CJCE,13nov.1990,Marleasing,nC106/89,Rev.socits1991.532,noteY.Chaput,RTDcom.1991.68,obs.C.Champaud.
CJCE,gr.ch.,4juill.2006,Adenele,nC212/04,D.2006.2209,Dr.soc.2007.94,noteC.Vigneau.
CJCE,gr.ch.,15avr.2008,Impact,nC268/06
CJCE,30sept.2003,Kbler,nC224/01,D.2003.2546.
CJUE,gr.ch.,24janv.2012,MaribelDominguez,nC282/10,RDT2012.371,obs.M.VricelRTDeur.2012.490,obs.S.Robin
Olivieribid.2013.677,obs.F.BenotRohmer.
P.Jourdain,RTDciv.2007.580

http://actu.dallozetudiant.fr/alaune/article/produitsdefectueuxprescriptiondelaction/h/ea88db9997a68c764f72c93521e11985.html

1/2

11/12/2015

DALLOZEtudiantActualit:Produitsdfectueux:prescriptiondelaction

M.Bacache,Laloin98389du19mai1998,10ansaprsRCA2008,tude7,spc.n4ets.

Auteur:M.H.

http://actu.dallozetudiant.fr/alaune/article/produitsdefectueuxprescriptiondelaction/h/ea88db9997a68c764f72c93521e11985.html

2/2

Vous aimerez peut-être aussi